Hmasawnna Thar - Neitham Thar/2019/April/HT-01-04-2019.pdf · 4/1/2019  · Hmasawnna Thar (An...

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 thlatUN (april) 01, 2019 thaw|aNNi (MoNday) Hmasawnna Thar Vol - 34/171 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy EKIN/SEPTIC TANK SUKFAI DINGA KO THEI ZING KAN NIH. Contact Numbers: 8119035096 & 8119083548 NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI adMiSSioN opEN COURSE Tally ERP.9 with GST, Graphic Designing, CCA/COA/DCA/DIT/Dip. Web Designing, Certificate in Hardware Manintenance etc. Thangching Computer Training Centre, Tipaimukh Road, Hiangtam Lamka. Churachandpur, Manipur – 795128 Contact No: 8730987822/ 9383070707 e-mail: [email protected] dUrAtIOn 3/6 months & 1 year (20-4) An inhawng naw ding CCpUr: M/s Kim Joe Gas Service April 1, 2019 (Thaw\anni) hin an in- hawng naw ding. Custom- ers hai lo hriethiem seng dingin Manager/Proprietor chun ngenna a siem. hmar inpui Mizoram \huoitu thar hai aizawl: March 30, 2019 khan NEREFS Con- ference Hall, Sikulpui- kawn, Aizawl, Mizoram- ah kum 2019-2021 sunga Hmar Inpui Mizoram Re- gion \huoitu ding thlangna nei a nih. President dingin Dr J. Daizova; Vice President dingin Pu Rothangkhum Sungte; General Secretary dingin Pu John Vanlalng- hak Khawbung; Treasurer dingin Pu Lalthankunga Hmar le Finance Secretary dingin Tv. Samuel Buhril thlangtling an nih. Inthlangna hi Rev. Lalrotluong, Regional Di- rector, EFCI Mizoram Re- gion (Returning Officer) inrawina hnuoia nei a ni a, election official in Pu J Lal- chhanhima, Vice President, Hmar Inpui, General Head- quarters le Pu L Rothan- glien Khawbung, President HSA General Headquarters hai an \hang. Inthlangna hi Dr L. Fimate, Director, MIMER bakah Pastor Lalhmudik, Pu J. Laldinliana, founder president HPC hai bakah Hmar Inpui, HSA le hnam \huoitu dang dang han an uop. GAS NEWS Agency : SAS Booking :17th. FeB. , 2019 to 13th. March., 2019 delivery :01-04-2019 (MOn) Time : 10AM - ll stock stOCK :306 @rate:Rs. 820/- BUNGMUAL INDANE GV Booking: 15 to 23 Jan’19 Delivery: 01/4/2019 Time:9:30am - 12pm Stock: 306 Home Delivery dit han ngaiven thei VANGSEI INDANE K. Salbung Booking:30-01-2019 to 05-02-2019 delivery :01-04-2019 (MOn) Time :10AM -12 noon stOCK :612 Naga helpawl han AP-ah BJP worker an kap hlum itaNagar: National Socialist Council of Naga- land (NSCN-IM) ni dinga ringhla han Pathienni khan Arunachal Pradesh-a Long- ding district-ah BJP worker Seliam Wangsa chu Nginu village-a a chengnain bulah an kap hlum. Seliam Wangsa hi Nginu block-a Zila parishad member a ni a, Pongchao- Wakka Assembly constitu- ency-a BJP candidate Hon- chun Ngandam ta dinga vote campaign thaw mek a nih. Tuta hma nikum khawm khan NSCN han Mr Wangsa hi that tumin anlo kap ta a, na taka a hliem lei- in thla 3 sung zet hospital- ah enkawlin alo um ta niin intelligence official thusuok chun a hril. Thu dawngnain a hril danin Wangsa hi NSCN-IM a lo \hang hlak a ni a, elec- tion rally-a a \hang zo In-a zal hadam a tum laia kap hlum niin official thusuok chun a hril. Zirtawpni zan khawm khan National Peoples Party (NPP) worker pahni NSCN-IM han Tirap district-ah na takin an lo sawisak ta a, pakhat a thi a, pakhat chu na taka hliemin hospital-a enkawl mek a nih. Arunachal Pradesh a hin April 11, 2019 khin Lok Sabha le Assembly election hai a ruola nei ding a nih. Ambulance thar lawmnaah mitin an fiel CCpUr: HYA Tui\haphai Joint Headquarters in hun iemanichen liemtaa in- thawka Ambulance project an nei chu Ambulance thar hlawk an nei ta leiin Am- bulance thar Pathien kuoma lawmthu hrilna le inhlanna hunser hmang an tih. Hunser hi session hni a the ning a ta, session khat- na ah Ambulance Pathien kuoma inhlanna le thuhril tawi um a ta, session hnina ah Ambulance thar lawmna Free concert nei ning a tih. Session khatna-ah Rev. Dr. JL Songate, Chair- man, HCLF in Ambulance \awng\aia inhlanna nei a ta, HYA GHQ, HAA GHQ; HWA GHQ le HCLF haia inthawk thuhril tawi ngaithlak ning a ta, Blessed Choir haia inthawk HYA Anthem thiem taka an sak ngaithlak ni bawk a tih. Session khatna zo hin thingpui dawntlangna nei ni bawk a tih. Session hnina hin Am- bulance lawmna Free Con- cert ropui takel um a tih. Hi huna hin tulai hlasak thiem inlâr mek le thalai tamtak invetchil B Lalsanglien Inbuon, Muolhoi, Assam guest artist a \hangin a hla hit tak tak haiin mipui in- awi a ta, chu el khela Hmar Artist Association GHQ a inthawk hlasakthiem inlar \hal : Jajai Singsit, Christi- na Shakum; Lalparzo San- ate, Lien Shakum; Kang- hling Father, Mary Jones; Upa Boris Ramnghakmawi le Artists dang danghai a inthawk an hla kuchu (hit) hai ngaithlakna nei ning a tih. Ambulance lawmna pgme a hin mitin thang dingin, thahnemngai deuin HYA Tui\haphai Joint Headquarters chun ngaina takin fielna a siem. EVMs &VVpats commissioning CCpUr: April 11, 2019-a 2-Outer Manipur Lok Sab- ha election hung um ding le inzawm insingsatna le inbuotsaina ngawr takin a fe mek a. Candidate nei politi- cal party tum tum han cam- paign an nei mek bawk. Churachandpur le Pher- zawl District haia Assembly Constituencies 6 haia can- didates/agents le district sunga political party tum tum hai ta dingin April 2, 2019, 10:30AM khin Dis- trict Trainig Centre, Tui- bong, CCPur-ah EVMs & VVPATs Preparation le Commissioning um a tih. EVM le VVPATs hai si- ena Strong rooms 10:00AM in hawng ning a ta, commis- sioning zo a ni pha Kal/ khar nawk ning a tih. Hi huna hin Candidates/ election Agents annawleh an aiaw hai \hang seng dingin DEO/Asst. Return- ing Officer, II-Outer Mani- pur (ST) PC, CCPur chun inhriettirna a siem. Commissioning huna hin Camera, Mobile phones le electronic thil hai hrim chawilut phal ninaw nih. Final Round training CCpUr: 2-Outer Manipur Lok Sabha seat-a inthlangna April 11, 2019 a nei ding le inzawma officials le poll- ing personnel hai ta dinga final training chu April 1, 2019, 11AM a inthawk hin CCPur Govt. College, IB Road, CCPur-ah \an nawk ning a tih. Polling personnel le official hai ta dinga final round training hi April 9, 2019 chen khin nei ning a tih. Polling officilas hai chu mani HoDs/HoOs/Offices haiah appointment Order laa mani training huna \hang seng dingin DEO/ DC, CCPur chun an hriettir. Kimkima Ralte a hungtlung CCpUr: Mizoram hla- sakthiem Kimkima Ralte chu Churachandpur a hun- gtlung tah. Vawizan hin YMA Hall, Hmuia vengah Concert um a ta, hi huna hin Kimkima Ralte hin hla a sak ding a nih. Comcert hi MZI, Manipur huoihawt ding a nih. Concert nei hun ding hin 6:30 PM- 9:30PM ti a nih. taithu khuo thlipuiin a nuoi CCpUr: Zani 1:30PM vel khan Pherzawl District a Taithu khuo chu thlipui hrat takin a nuoi a, thing- sehriet kung \hahnem tawk tak a mutthluk a, vang- neithlak takin mihriem thi le hliemna tuok ruok chu an um naw niin ei thu dawng- na chun a hril. police inspector Suspend a nih iMphal: Police Constable Md Manjur Ahmad (34), s/o (L) Mv Bashir of Yairipok Ningthounai thina le inza- wmin March 30, 2019 zan khan Manipur sawrkarin Po- lice Inspector T.Sanatomba Singh, CID (SB) chu a sina inthawk a suspend. Police Constable thina le inzawm hin State sawrkar chun Mag- isterial Inquiry thaw din- gin order an suo. Magiste- rial Inquiry thawnaa \huoitu dingin District Magistrate, Imphal east ruot a nih. Manipur Chief Minister N. Biren Singh chun Po- lice constable sawisakhlum (custodial death) a nina le inzawma inrawlna nei hai chunga action na tak lak a ni ding thu Pathienni khan a hril. Manipur helpawl KCP hotu Nando JNIMS hos- pital-a inthawk a tlansuok/ tlanhmangna le inzawma Manjur Ahmad hi March 12, 2019-a kha a sina in- thawk suspended-a um le KCP le inzawmna neia ringhla a ni leia hrentang le thu indawnna nei. Chu huna sawisak a nina tuorzo loa thi a nih. Ahmed thina le inzawm hin JAC indin a ni a, JAC chun CBI insuitir dingin an phut a nih. Division Baptist Mision khawm- pui zo CCpUr: Evangelical Baptist Convention, Vangai Division hnuoia Division Baptist Mission huoihawtnaa March 29, 2019 a inthawk EBCC Chingmun-a Division Baptist Mission kumtawp khawmpui a vawi 5-na \ana lo um ta chu March 31, 2019 khan zo a nitah. Khawmpui thupui chu “Na vak u mi mit- muh din vak hen” ti a ni a, khawmpui sunga thuhriltuhai chu Pastor Khenthang Buansing, Pastor G Pauzarual le Rev G Kamzamuan DS/ Vangai Division hai an nih. Zu mana um Rs. 24 lakh manhu ding Excise Dept. in a suksiet iMphal: Lok Sabha Election hung um ding le inzawma inthlangna thienghlim le buoina um loa hmang a ni theina dinga ni 20 liemtaa inthawk Ma- nipur hmun tum tum dap a ni Rs. 24 lakh vel manhu ding Zu mana um hai chu March 31, 2019 khan state Excise Department in an suksiet. March 10, 2019 a Elec- tion Commission in Elec- tion nei hun ding puonga Model Code of conduct hmang a nia inthawk khan Imphal East le Imphal West bakah hmun dang dang hai dapna sin \an nghal a ni a, chu huna hieng zu hai hi man an ni a. Zu man hai le inzawm hin cases 325 reg- istered a ni a, mi 325 man an ni bawk tiin Th. Imo, Deputy Superintendent of Excise chun a hril. Inrinni chena Zu an man hai lai in Indian Made For- eign Liquor (IMFL) litres 2622.890; Beer 850.165 litres le Country Liquor litres 5461.875 a \hang a, Zu man hai po hi Rs. 23,74, 965 manhu vel ni dinga hisap a ni a, Zu man hai le inzawm hin fine Rs. 4,09,950 hmu niin Imo chun a hril. Zau hai hi Lamphelpat, Imphal-a Excise Headquar- ters complex-ah suksiet an nih. Bishnupur le Thoubal district haia khawm Zu mana um hai suksiet vat an ni ta ding thu Imo chun a hril. Hieng laizing hin Ma- nipur a chun Lok Sabha seats 2 um haiah April 11 le 18, 2019 hai khin 2-Outer Manipur (ST) Par- liamentary Constituency le Inner Parliamentary Con- stituency haiah inthlangna >>sunzawmna phek 4-ah Sielmat Bible College 34th Convocation SiElMat (CCpUr): March 31st March 2019 chawhnung 1:30 PM khan Sielmat Bible College (SBC), Sielmat, CCPur chun Roberts’ Jubilee Cha- pel, Sielmat-ah 34th Convo- cation Service khun le ursun takin an hmang. Tukum Convocation-a hin Bachelor of Theology a mi 10, Lalbiekhlun Hmar, Enga |hiek, Chawng- sangkung, Lalliankunga, Lallianzuala, David Lal- chhandama, Enga |hiek, Lalsandam Songate, Lal- hlimsang |hiek, Immanuel Zairemtluong le Lalnunpuii hai an graduate a. Diploma in Theology a mi 4, Tabitha Lalnunnem, Simon Molsom, Lalsang- zuol Hmar le Hosea Hmar hai an graduate a, chun Upa F. Doliensung le Mat- indraTripura hai Christian Minsitry Certificate inhlan a ni bawk. ‘Servant Leadership” ti thupui hmangin Rev. H. Chungthang |hiek a in- thawk Convocation Address ropui tak ngaithlak a ni a, inpakna hlapawl ngainu- omum tak ICI Central Choir a inthawkin pahni ngaithlak a ni bawk. Sielmat Bible College hi April 1, 1981 a indin a ni a, vawisun April ni 1, 2019 hi a kum 38-na a lo ni tah. PM-in mi 500 leh ‘Kei Khawm Chowkider’ Conference a nei Chowkidar ka nina angin ka mawphurna hlen ka tih: PM Modi NEw dElhi: Prime Minister Mr Narendra Modi chun, “Kei Khawm Chowkidar Ka Nih’ (Main Bhi Chowkidar) ti campaign zawmtu mi 500 chuonghai le video con- ference neia thu a hrilnaa chun, “Chowkider ka nina angin ka mawphurna hlen ka tih. Anachu, mi \henkhat lungril chinhai chun Chowkidar hi ngaidan chi khat chauin an hmu thei tah” tiin a hril. Hi thu hi Rahul Gandhi-in a thuhrilnahaia Mr Modi chu ‘Zan Vengtu’ (Night Watchman) ‘Chowkider’ a nih tia, India mi hausa tlawmtehai ‘Chowkidar’ ni anga a hrilnaa inthawka “Kei Khawm Chowkider Ka Nih” ti campaign thawa Rahul Gandhi bei- letna le eltamnaa a hril a nih. ‘Main Bhi Chowkidar’ cam- paign support-tu mi 500 hai le video conferencing a neinaa chun, direct-a hming hril lang si lovin Rahul Gandhi a tina a nih ti hriet thei siin ‘mi lungril chin’ deuh chun Chowkider hi ‘stereotyped image’ chau a hmu ta leiin a hmu hla thei ta naw niin a hrila, Opposi- tion hai a bei nghek bawk. Rahul Gandhi chun, “Chowkid- er Rukru!” (Chowkider Chor Hai) tiin PM Modi chun a ram mipuihai pawisa a fakruk hlak tia an tumna le inzawmin, 2014 a inthawka ro a rela inthawkin nina thar ‘Chowkid- er’ a nei tah a. A ram mipui (sawrkar) pawisa thekral ding le hlepruk ding a veng lem niin an hril. “Mipuihaiin 2014-a NDA ror- eltu dinga in mi thlang a inthawk khan, kum nga sunga sin kan thawhai po po hi nangni mipuihai zar vawng a nih. Mipui thlawpna zarin Swachhata Abhiyan khawm ‘mass movement’ a ni tah” tiin a hril. Rahul Gandhi-in ‘Mihausahai Chowkider” a tina le inzawmin, Pu Modi chun, ei ramin Maha- raja le Rajas a mamaw nawh tiin, Chowkider (mi hnuoihnung/rawng- bawltu) nina hi Mahatma Gandhi concept a nizie thu a hril. “Ei ra- min Chowkider a mamaw nawh. Chowkidar hi lungril le thlarau thil a nih. Chowkidar ti hnuoia lungril inngaitlawmna chun tuhin ei ram a hluosip mek tah a nih” tiin a hril bawk. March 16 khan Pu Modi chun a Twitter handle ah ‘Chowkider’ ti belin, social campaign thawna dingin “Main Bhi Chowkidar” hmangin social media ah campaign a thaw a. BJP hotu le Minister le MLA tamtakin an account hming hmaah ‘Chowkider’ ti an bel sup sup a. Manipur CM Mr N. Biren Singh chenin a lo bel ve. Opposition Congress hai bei- in, ama an thawnaa an \awngbau hmanghaiah Pakistan \an zawn- gin thu an hril hlak niin a hril a. “Ka ta ding chun election hi a pawimaw tak an nawh, ei ram a nih a pawimaw tak chuh. A pawi tak chu, Modi kal zawnga \awngtuhai- in an hriet naw karin Pakistan an lo \an hi a nih” tiin a hril. Balakot bomb na thu le inza- wmin, ama thaw ni lovin Sipai huoisenhai thaw a nih tiin a hril a. Pakistan chun tuchen hin Balakot thil tlung kha a tuor a, hrietthiem harsa a la tiin a la awi thei naw niin a hril bawk. “Pakistan chun Balakot air strike kha pawm thiem intak tiin a ngaina a la hriet naw zinga. A awi nuom nawa, a ni bawk si. Tuchen hin, thla khat le chenve a liemtaa chu a hmunah khawm a la en ngam nawh” tiin, helpawlhai camp a um naw a ti theina dingin an camp a bawl \hapek niin an tum bawk. >>sunzawmna phek 4-ah Nuhmei nei tleirawl Ngaiza- wng nei police-in an man iMphal: Facbook le mobile (smart) phone a in- thawka social media \hat- nawna kawng khata hung inlang suokah, pasal pakhat nuhmei le nau nei lai zing Mr L. Ashakumar @ Kanta Singh (22) chu tleirawlte a ngaizawnga, khawhnunga a ruong thisa hmu a nina le inzawmin Thoubal police han an man. Thudawngnain a hril dan chun, Mr Kanta Singh hin March 23 zan khan an veng Leirongthel, Nongpok Sekmai, Thoubal District ah nghaklakte pakhat chu a zampui a. An inah sawt >>sunzawmna phek 2-ah ar han drug de-addiction Camp an \hangpui iMphal: Assam Rifles, 26 Sector, Moreh Battal- ion haiin inruithei Drugs an dona le inzawmin, a za- wrtuhai man chauh bakah a thawtuhai siem\hat nawkna dinga De-Addiction Drive (Rehabilitation) thawin an la sunzawm pei a. Zani khan Hope Centre, Moriah Lhangtheng, Ward No 2, Moreh ah medical check- up and treatment an pek. De-Addiction Camp ah hin inruithei ching zawng- sak (addict) mi 41 an \hang a. Drugs thaw \hat nawzie le Withdrawal Symtoms (suffer) natzie, tuor muol- suo dan le treatment thawa Drugs thaw lova hringnun hmang inhawizie hai coun- selling pein damdawihai khawm an sem nghal bawk. Camp-a \hanghai hi Drugs thaw lova hringnun inhawi taka hmang danhai an hril bakah, taksa natna ding le Suffer ding vengna ding dam, hriselna suk\hat- na ding damdawi Vitamin le First Aid Kid hai khawm a thlawnin an sem bawk. An hotuhai chun, Moreh hi ramri khawpui niin Myanmar a inthawka Drugs tinreng hung lutna kawtsuo a ni leiin Drugs addict khawm an pung hrat a. A zawrtu le sumdawng- tuhai chau ni lovin a thaw- tuhai khawm sala intang, ram le hnam suksetu a ni leiin doa siem\hat an ngai a nih, tiin an hril. Hope Centre enkawltu Chairman khawmin, “Mi- mal, insung le khawtlang inhawi lem siemna dingin Drug addict hai treatment thaw hi hun sawt tak lungril neia kan thaw a ni a. Drug treatment chu vawikhata zo el thei an naw a, lifetime process a nih” tiin a hril a. >>sunzawmna phek 2-ah

Transcript of Hmasawnna Thar - Neitham Thar/2019/April/HT-01-04-2019.pdf · 4/1/2019  · Hmasawnna Thar (An...

Page 1: Hmasawnna Thar - Neitham Thar/2019/April/HT-01-04-2019.pdf · 4/1/2019  · Hmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper) Regd. No. RNI - 4091/89 Postal Regd. No. MNP - 6 _____

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

thlatUN (april) 01, 2019 thaw|aNNi (MoNday)

Hmasawnna Thar Vol - 34/171 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

EKIN/SEPTIC TANK

SUKFAI DINGA KO THEI ZING

KAN NIH.

Contact Numbers:8119035096 &

8119083548

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

adMiSSioN opENCOURSETally ERP.9 with GST, Graphic Designing, CCA/COA/DCA/DIT/Dip. Web Designing, Certificate in Hardware Manintenance etc.

Thangching computer Training centre,Tipaimukh Road, Hiangtam Lamka.Churachandpur, Manipur – 795128

Contact No: 8730987822/ 9383070707e-mail: [email protected]

dUrAtIOn

3/6 months & 1 year

(20-4)

An inhawng naw dingCCpUr: M/s Kim Joe Gas Service April 1, 2019 (Thaw\anni) hin an in-hawng naw ding. Custom-ers hai lo hriethiem seng dingin Manager/Proprietor chun ngenna a siem. hmar inpui Mizoram \huoitu thar hai

aizawl: March 30, 2019 khan NEREFS Con-ference Hall, Sikulpui-kawn, Aizawl, Mizoram-ah kum 2019-2021 sunga Hmar Inpui Mizoram Re-gion \huoitu ding thlangna nei a nih. President dingin Dr J. Daizova; Vice President dingin Pu Rothangkhum Sungte; General Secretary dingin Pu John Vanlalng-hak Khawbung; Treasurer dingin Pu Lalthankunga Hmar le Finance Secretary dingin Tv. Samuel Buhril thlangtling an nih. Inthlangna hi Rev. Lalrotluong, Regional Di-

rector, EFCI Mizoram Re-gion (Returning Officer) inrawina hnuoia nei a ni a, election official in Pu J Lal-chhanhima, Vice President, Hmar Inpui, General Head-quarters le Pu L Rothan-glien Khawbung, President HSA General Headquarters

hai an \hang. Inthlangna hi Dr L. Fimate, Director, MIMER bakah Pastor Lalhmudik, Pu J. Laldinliana, founder president HPC hai bakah Hmar Inpui, HSA le hnam \huoitu dang dang han an uop.

GAS NEWSAgency : SASBooking :17th. FeB. , 2019 to 13th. March., 2019delivery :01-04-2019 (MOn)Time : 10AM - till stockstOCK :306 @rate:Rs. 820/-

BUNGMUAL INDANE GVBooking: 15 to 23 Jan’19 Delivery: 01/4/2019 Time:9:30am - 12pm Stock: 306 Home Delivery dit han ngaiven theiVANGSEI INDANEK. SalbungBooking:30-01-2019 to 05-02-2019delivery :01-04-2019 (MOn) Time :10AM -12 noonstOCK :612

Naga helpawl han AP-ah BJP worker an kap hlumitaNagar: National Socialist Council of Naga-land (NSCN-IM) ni dinga ringhla han Pathienni khan Arunachal Pradesh-a Long-ding district-ah BJP worker Seliam Wangsa chu Nginu village-a a chengnain bulah an kap hlum. Seliam Wangsa hi Nginu block-a Zila parishad

member a ni a, Pongchao-Wakka Assembly constitu-ency-a BJP candidate Hon-chun Ngandam ta dinga vote campaign thaw mek a nih. Tuta hma nikum khawm khan NSCN han Mr Wangsa hi that tumin anlo kap ta a, na taka a hliem lei-in thla 3 sung zet hospital-ah enkawlin alo um ta niin

intelligence official thusuok chun a hril. Thu dawngnain a hril danin Wangsa hi NSCN-IM a lo \hang hlak a ni a, elec-tion rally-a a \hang zo In-a zal hadam a tum laia kap hlum niin official thusuok chun a hril. Zirtawpni zan khawm khan National Peoples

Party (NPP) worker pahni NSCN-IM han Tirap district-ah na takin an lo sawisak ta a, pakhat a thi a, pakhat chu na taka hliemin hospital-a enkawl mek a nih. Arunachal Pradesh a hin April 11, 2019 khin Lok Sabha le Assembly election hai a ruola nei ding a nih.

Ambulance thar lawmnaah mitin an fielCCpUr: HYA Tui\haphai Joint Headquarters in hun iemanichen liemtaa in-thawka Ambulance project an nei chu Ambulance thar hlawk an nei ta leiin Am-bulance thar Pathien kuoma lawmthu hrilna le inhlanna hunser hmang an tih. Hunser hi session hni a the ning a ta, session khat-na ah Ambulance Pathien kuoma inhlanna le thuhril tawi um a ta, session hnina ah Ambulance thar lawmna Free concert nei ning a tih. Session khatna-ah Rev. Dr. JL Songate, Chair-man, HCLF in Ambulance

\awng\aia inhlanna nei a ta, HYA GHQ, HAA GHQ; HWA GHQ le HCLF haia inthawk thuhril tawi ngaithlak ning a ta, Blessed Choir haia inthawk HYA Anthem thiem taka an sak ngaithlak ni bawk a tih. Session khatna zo hin thingpui dawntlangna nei ni bawk a tih. Session hnina hin Am-bulance lawmna Free Con-cert ropui takel um a tih. Hi huna hin tulai hlasak thiem inlâr mek le thalai tamtak invetchil B Lalsanglien Inbuon, Muolhoi, Assam guest artist a \hangin a hla

hit tak tak haiin mipui in-awi a ta, chu el khela Hmar Artist Association GHQ a inthawk hlasakthiem inlar \hal : Jajai Singsit, Christi-na Shakum; Lalparzo San-ate, Lien Shakum; Kang-hling Father, Mary Jones; Upa Boris Ramnghakmawi le Artists dang danghai a inthawk an hla kuchu (hit) hai ngaithlakna nei ning a tih. Ambulance lawmna pgme a hin mitin thang dingin, thahnemngai deuin HYA Tui\haphai Joint Headquarters chun ngaina takin fielna a siem.

EVMs &VVpats commissioningCCpUr: April 11, 2019-a 2-Outer Manipur Lok Sab-ha election hung um ding le inzawm insingsatna le inbuotsaina ngawr takin a fe mek a. Candidate nei politi-cal party tum tum han cam-paign an nei mek bawk. Churachandpur le Pher-zawl District haia Assembly Constituencies 6 haia can-didates/agents le district sunga political party tum tum hai ta dingin April 2, 2019, 10:30AM khin Dis-trict Trainig Centre, Tui-bong, CCPur-ah EVMs & VVPATs Preparation le

Commissioning um a tih. EVM le VVPATs hai si-ena Strong rooms 10:00AM in hawng ning a ta, commis-sioning zo a ni pha Kal/khar nawk ning a tih. Hi huna hin Candidates/election Agents annawleh an aiaw hai \hang seng dingin DEO/Asst. Return-ing Officer, II-Outer Mani-pur (ST) PC, CCPur chun inhriettirna a siem. Commissioning huna hin Camera, Mobile phones le electronic thil hai hrim chawilut phal ninaw nih.

Final Round training

CCpUr: 2-Outer Manipur Lok Sabha seat-a inthlangna April 11, 2019 a nei ding le inzawma officials le poll-ing personnel hai ta dinga final training chu April 1, 2019, 11AM a inthawk hin CCPur Govt. College, IB Road, CCPur-ah \an nawk ning a tih. Polling personnel le official hai ta dinga final round training hi April 9, 2019 chen khin nei ning a tih. Polling officilas hai chu mani HoDs/HoOs/Offices haiah appointment Order laa mani training huna \hang seng dingin DEO/DC, CCPur chun an hriettir.

Kimkima Ralte a hungtlung

CCpUr: Mizoram hla-sakthiem Kimkima Ralte chu Churachandpur a hun-gtlung tah. Vawizan hin YMA Hall, Hmuia vengah Concert um a ta, hi huna hin Kimkima Ralte hin hla a sak ding a nih. Comcert hi MZI, Manipur huoihawt ding a nih. Concert nei hun ding hin 6:30 PM- 9:30PM ti a nih.

taithu khuo thlipuiin a nuoiCCpUr: Zani 1:30PM vel khan Pherzawl District a Taithu khuo chu thlipui hrat takin a nuoi a, thing-sehriet kung \hahnem tawk

tak a mutthluk a, vang-neithlak takin mihriem thi le hliemna tuok ruok chu an um naw niin ei thu dawng-na chun a hril.

police inspector Suspend a nihiMphal: Police Constable Md Manjur Ahmad (34), s/o (L) Mv Bashir of Yairipok Ningthounai thina le inza-wmin March 30, 2019 zan khan Manipur sawrkarin Po-lice Inspector T.Sanatomba Singh, CID (SB) chu a sina inthawk a suspend. Police Constable thina le inzawm hin State sawrkar chun Mag-isterial Inquiry thaw din-gin order an suo. Magiste-rial Inquiry thawnaa \huoitu dingin District Magistrate, Imphal east ruot a nih. Manipur Chief Minister N. Biren Singh chun Po-lice constable sawisakhlum (custodial death) a nina le

inzawma inrawlna nei hai chunga action na tak lak a ni ding thu Pathienni khan a hril. Manipur helpawl KCP hotu Nando JNIMS hos-pital-a inthawk a tlansuok/tlanhmangna le inzawma Manjur Ahmad hi March 12, 2019-a kha a sina in-thawk suspended-a um le KCP le inzawmna neia ringhla a ni leia hrentang le thu indawnna nei. Chu huna sawisak a nina tuorzo loa thi a nih. Ahmed thina le inzawm hin JAC indin a ni a, JAC chun CBI insuitir dingin an phut a nih.

Division Baptist Mision khawm-

pui zoCCpUr: Evangelical Baptist Convention, Vangai Division hnuoia Division Baptist Mission huoihawtnaa March 29, 2019 a inthawk EBCC Chingmun-a Division Baptist Mission kumtawp khawmpui a vawi 5-na \ana lo um ta chu March 31, 2019 khan zo a nitah. Khawmpui thupui chu “Na vak u mi mit-muh din vak hen” ti a ni a, khawmpui sunga thuhriltuhai chu Pastor Khenthang Buansing, Pastor G Pauzarual le Rev G Kamzamuan DS/ Vangai Division hai an nih.

Zu mana um Rs. 24 lakh manhu ding Excise Dept. in a suksiet iMphal: Lok Sabha Election hung um ding le inzawma inthlangna thienghlim le buoina um loa hmang a ni theina dinga ni 20 liemtaa inthawk Ma-nipur hmun tum tum dap a ni Rs. 24 lakh vel manhu ding Zu mana um hai chu March 31, 2019 khan state Excise Department in an suksiet. March 10, 2019 a Elec-tion Commission in Elec-tion nei hun ding puonga Model Code of conduct hmang a nia inthawk khan Imphal East le Imphal West bakah hmun dang dang hai dapna sin \an nghal a ni a,

chu huna hieng zu hai hi man an ni a. Zu man hai le inzawm hin cases 325 reg-istered a ni a, mi 325 man an ni bawk tiin Th. Imo, Deputy Superintendent of Excise chun a hril. Inrinni chena Zu an man

hai lai in Indian Made For-eign Liquor (IMFL) litres 2622.890; Beer 850.165 litres le Country Liquor litres 5461.875 a \hang a, Zu man hai po hi Rs. 23,74, 965 manhu vel ni dinga hisap a ni a, Zu man

hai le inzawm hin fine Rs. 4,09,950 hmu niin Imo chun a hril. Zau hai hi Lamphelpat, Imphal-a Excise Headquar-ters complex-ah suksiet an nih. Bishnupur le Thoubal district haia khawm Zu mana um hai suksiet vat an ni ta ding thu Imo chun a hril. Hieng laizing hin Ma-nipur a chun Lok Sabha seats 2 um haiah April 11 le 18, 2019 hai khin 2-Outer Manipur (ST) Par-liamentary Constituency le Inner Parliamentary Con-stituency haiah inthlangna >>sunzawmna phek 4-ah

Sielmat Bible College 34th Convocation

SiElMat (CCpUr): March 31st March 2019 chawhnung 1:30 PM khan Sielmat Bible College (SBC), Sielmat, CCPur chun Roberts’ Jubilee Cha-pel, Sielmat-ah 34th Convo-cation Service khun le ursun takin an hmang. Tukum Convocation-a hin Bachelor of Theology a mi 10, Lalbiekhlun Hmar, Enga |hiek, Chawng-sangkung, Lalliankunga,

Lallianzuala, David Lal-chhandama, Enga |hiek, Lalsandam Songate, Lal-hlimsang |hiek, Immanuel Zairemtluong le Lalnunpuii hai an graduate a. Diploma in Theology a mi 4, Tabitha Lalnunnem, Simon Molsom, Lalsang-zuol Hmar le Hosea Hmar hai an graduate a, chun Upa F. Doliensung le Mat-indraTripura hai Christian Minsitry Certificate inhlan

a ni bawk. ‘Servant Leadership” ti thupui hmangin Rev. H. Chungthang |hiek a in-thawk Convocation Address ropui tak ngaithlak a ni a, inpakna hlapawl ngainu-omum tak ICI Central Choir a inthawkin pahni ngaithlak a ni bawk. Sielmat Bible College hi April 1, 1981 a indin a ni a, vawisun April ni 1, 2019 hi a kum 38-na a lo ni tah.

PM-in mi 500 leh ‘Kei Khawm Chowkider’ Conference a nei

chowkidar ka nina angin ka mawphurna hlen ka tih: PM ModiNEw dElhi: Prime Minister Mr Narendra Modi chun, “Kei Khawm Chowkidar Ka Nih’ (Main Bhi Chowkidar) ti campaign zawmtu mi 500 chuonghai le video con-ference neia thu a hrilnaa chun, “Chowkider ka nina angin ka mawphurna hlen ka tih. Anachu, mi \henkhat lungril chinhai chun Chowkidar hi ngaidan chi khat chauin an hmu thei tah” tiin a hril. Hi thu hi Rahul Gandhi-in a thuhrilnahaia Mr Modi chu ‘Zan Vengtu’ (Night Watchman) ‘Chowkider’ a nih tia, India mi hausa tlawmtehai ‘Chowkidar’ ni anga a hrilnaa inthawka “Kei Khawm Chowkider Ka Nih” ti campaign thawa Rahul Gandhi bei-letna le eltamnaa a hril a nih. ‘Main Bhi Chowkidar’ cam-paign support-tu mi 500 hai le video conferencing a neinaa chun, direct-a hming hril lang si lovin Rahul Gandhi a tina a nih ti hriet thei siin ‘mi lungril chin’ deuh chun Chowkider hi ‘stereotyped image’ chau a hmu ta leiin a hmu hla thei ta naw niin a hrila, Opposi-tion hai a bei nghek bawk. Rahul Gandhi chun, “Chowkid-er Rukru!” (Chowkider Chor Hai)

tiin PM Modi chun a ram mipuihai pawisa a fakruk hlak tia an tumna le inzawmin, 2014 a inthawka ro a rela inthawkin nina thar ‘Chowkid-er’ a nei tah a. A ram mipui (sawrkar) pawisa thekral ding le hlepruk ding a veng lem niin an hril. “Mipuihaiin 2014-a NDA ror-eltu dinga in mi thlang a inthawk khan, kum nga sunga sin kan thawhai po po hi nangni mipuihai zar vawng a nih. Mipui thlawpna zarin Swachhata Abhiyan khawm ‘mass movement’ a ni tah” tiin a hril. Rahul Gandhi-in ‘Mihausahai

Chowkider” a tina le inzawmin, Pu Modi chun, ei ramin Maha-raja le Rajas a mamaw nawh tiin, Chowkider (mi hnuoihnung/rawng-bawltu) nina hi Mahatma Gandhi concept a nizie thu a hril. “Ei ra-min Chowkider a mamaw nawh. Chowkidar hi lungril le thlarau thil a nih. Chowkidar ti hnuoia lungril inngaitlawmna chun tuhin ei ram a hluosip mek tah a nih” tiin a hril bawk. March 16 khan Pu Modi chun a Twitter handle ah ‘Chowkider’ ti belin, social campaign thawna dingin “Main Bhi Chowkidar” hmangin social media ah campaign

a thaw a. BJP hotu le Minister le MLA tamtakin an account hming hmaah ‘Chowkider’ ti an bel sup sup a. Manipur CM Mr N. Biren Singh chenin a lo bel ve. Opposition Congress hai bei-in, ama an thawnaa an \awngbau hmanghaiah Pakistan \an zawn-gin thu an hril hlak niin a hril a. “Ka ta ding chun election hi a pawimaw tak an nawh, ei ram a nih a pawimaw tak chuh. A pawi tak chu, Modi kal zawnga \awngtuhai-in an hriet naw karin Pakistan an lo \an hi a nih” tiin a hril. Balakot bomb na thu le inza-wmin, ama thaw ni lovin Sipai huoisenhai thaw a nih tiin a hril a. Pakistan chun tuchen hin Balakot thil tlung kha a tuor a, hrietthiem harsa a la tiin a la awi thei naw niin a hril bawk. “Pakistan chun Balakot air strike kha pawm thiem intak tiin a ngaina a la hriet naw zinga. A awi nuom nawa, a ni bawk si. Tuchen hin, thla khat le chenve a liemtaa chu a hmunah khawm a la en ngam nawh” tiin, helpawlhai camp a um naw a ti theina dingin an camp a bawl \hapek niin an tum bawk.>>sunzawmna phek 4-ah

Nuhmei nei tleirawl Ngaiza-wng nei police-in an man

iMphal: Facbook le mobile (smart) phone a in-thawka social media \hat-nawna kawng khata hung inlang suokah, pasal pakhat nuhmei le nau nei lai zing Mr L. Ashakumar @ Kanta Singh (22) chu tleirawlte a ngaizawnga, khawhnunga a ruong thisa hmu a nina le

inzawmin Thoubal police han an man. Thudawngnain a hril dan chun, Mr Kanta Singh hin March 23 zan khan an veng Leirongthel, Nongpok Sekmai, Thoubal District ah nghaklakte pakhat chu a zampui a. An inah sawt >>sunzawmna phek 2-ah

ar han drug de-addiction Camp an \hangpuiiMphal: Assam Rifles, 26 Sector, Moreh Battal-ion haiin inruithei Drugs an dona le inzawmin, a za-wrtuhai man chauh bakah a thawtuhai siem\hat nawkna dinga De-Addiction Drive (Rehabilitation) thawin an la sunzawm pei a. Zani khan Hope Centre, Moriah Lhangtheng, Ward No 2, Moreh ah medical check-up and treatment an pek. De-Addiction Camp ah

hin inruithei ching zawng-sak (addict) mi 41 an \hang a. Drugs thaw \hat nawzie le Withdrawal Symtoms (suffer) natzie, tuor muol-suo dan le treatment thawa Drugs thaw lova hringnun hmang inhawizie hai coun-selling pein damdawihai khawm an sem nghal bawk. Camp-a \hanghai hi Drugs thaw lova hringnun inhawi taka hmang danhai an hril bakah, taksa natna

ding le Suffer ding vengna ding dam, hriselna suk\hat-na ding damdawi Vitamin le First Aid Kid hai khawm a thlawnin an sem bawk. An hotuhai chun, Moreh hi ramri khawpui niin Myanmar a inthawka Drugs tinreng hung lutna kawtsuo a ni leiin Drugs addict khawm an pung hrat a. A zawrtu le sumdawng-tuhai chau ni lovin a thaw-tuhai khawm sala intang,

ram le hnam suksetu a ni leiin doa siem\hat an ngai a nih, tiin an hril. Hope Centre enkawltu Chairman khawmin, “Mi-mal, insung le khawtlang inhawi lem siemna dingin Drug addict hai treatment thaw hi hun sawt tak lungril neia kan thaw a ni a. Drug treatment chu vawikhata zo el thei an naw a, lifetime process a nih” tiin a hril a. >>sunzawmna phek 2-ah

Page 2: Hmasawnna Thar - Neitham Thar/2019/April/HT-01-04-2019.pdf · 4/1/2019  · Hmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper) Regd. No. RNI - 4091/89 Postal Regd. No. MNP - 6 _____

Hmasawnna Thar2 thlatUN (april) 01, 2019thaw|aNNi (MoNday) artiClE/hEalth & EMployMENt NEwS

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Co-Editor : Asst. Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

Editorial

SUNZAWMNAVAWISUN THUPUIThil siem ama mithmua inlang naw hrim hrim a um nawh. Ei chanchin ei intlunna ding mithmua chun iengkim saruok le inhawng sain a um lem a nih.

- HEBRAI 4: 13

Inchawm kalang le Politics a chirhak inthekhum

India ram chu inthlang ram a ni leiin MP election dam, MLA election dam, Corporation election dam. Municipal Council election dam, District Council election dam, Panchayat election dam, Village Au-thority or Village Council election dam ei nei hlak. Election hun hi Politician-hai ta ding chun inchawm kalang le Politics thila chirhak inthekhum hun niin an lang. Mipui rorelna ram le zalen ei ni leia hien-gang thil hai hi a hung um thei a nih. Kum danga Lok sabha election hai le khaikhin chun tuta \uma ei elec-tion boruok hi a lum lem a, a thawm khawm an ring lem niin an lang. Election hun lai hi Politician-hai ta ding chun inchawm kalang le Politics thila chirhak inthekhum hun a nih. Lok Sabha election hung um dingah hin dit dan le ngaidan an angnaw lei dam, chan \ha lem beiseina lei dam le party ticket chang naw lei damin politician \henkhat chun an umna Party suoksanin Party dang an zawm tawl mek a, hmatieng peiah khawm inchawm kalang politics hi a la hung fe pei ring a um. Politician \henkhat chu election-a tling tum ni lo, hming inlar nuom leia inchawm kalang dam, \henkhat chu pawisa dit leia inchawm kalang dam, \henkhat chu nina le chanvo \ha lem beisei leia inchawm kalang dam an ni el thei. Mihriem hi ei dit dan le ei ngaidan an an gnaw el chau ni lovin ei nuom dan khawm an ang nawh. Mi \henkhat chun election hi sumdawngna annawleh pawisa zawngnain an hmang hlak bawk. Pawisa an hmuna ding a ni phawt chun mani umna party suoksa-na party danga insawn hi pawitina an nei ngai nawh. Amiruokchu, mani umna party-a um nghet lo, Party dang danga inchawm kalang zing zing hai hin ngai-sang an hlaw ngai naw a, mi han mi depdea ngaiin an hmu nep hle hlak. Manipur CM hlui le Rajya Sabha member lo ni hlak (L) Pu Rishang Keishing kha ngaisang umna tam tak um a tih. Ngaisang a umna pakhat chu a Congress MLA chanpui han party dangah an insawn san vawng hnung khawmin a lung a hnuol chuong naw a, a umna party-ah nghet takin a um a, a khat chauvin Manipur Assembly-ah Selkaltu member-in a \hang ngam a nih. Ama ang politician kha chu Manipur-ah chau ni lovin India ramah hin an vang a nih. Ama ang politician, principle \ha le nghet tak nei kha inza le ngaisang an um a, ei ram le mipuiin a mamaw a nih. Ei ram, India rama ding chun Politics-a inchawm kalangna hi thil thar, thil danglam le thil mak a ni naw a, ei rama Politician-hai thaw dan le fe dan tlangpui, Meitei han Chatnabi an ti ang deuin ei ngai ta a nih. India sawrkar chun inchawm kalang politics dang le khapna dan Anti-defection law a siem a, sienkhawm zui a ni chuong nawh. Hi dan hi Manipur Assembly fe mekah khawm hin palzut a nih. Hi lei hin assem-bly Session huna khawm ruling MLA \henkhat chu Treasury Bench-ah \hung lovin opposition Bench tieng an la \hung tawl a nih. Fur le \hal hun a um ang bawkin Politician-hai ta dingin inchawm kalang hun hi a hung um ve hlak a nih. An mimal zalenna le an right a ni leiin pawngpaw dem thei an ni nawh. Tulai tak hin Outer Manipur Parliamentary Con-stituency-a dingin Vote campaign hrat takin a fe mek a. Vote campaign huna hin Politicians han an nuom nuom an hril a, an \awngbau le an thu hril \henkhat hi chu ei \hatpui nekin ei sietpui lem ding niin an lang. Politics-a chirhak inthekhum an hung thaw \an a, Politics-a chirhak an inthekhumna \awngbau \henkhat hi chu ngai le hriet a rinum angreng hle. A bikin Congress Party le BJP hai Politics thila chirhak an inthekhumna \awngbau \henkhat hi chu ngaimaw a um. Tuibuong Peace Ground, CCPur-a BJP Nation-al general Secretary Ram Madhav in mipui pung-khawmhai hmaa thu a hril huna Kuki le Naga buoi laia Kuki 1000 chuong an thi thu a hril le hi thil tlung thua Congress Party an tum le demna hi chu hril lo chi le election campaignnaa hmang chi lo niin an lang. Thil liem tasa a thara keitho nawka a um hi a pawi a nih. Hnam le hnam thila buoina suokna thei (com-munal hatred) thu hi chu Politicians han Politics thila chirhak inthekhumnain hmang tanaw hram hai sienla nuom a um. BJP \huoitu le Minister hlui Nr Nimaichand Lu-wang in Outer le Inner Manipur Parliamentary Con-stituency haia Congress Candidate-hai criminal ve ve an nih tia a hril khawm hi ngaituo chet chet a \ulin an lang. Criminal case nei lai an nih ti sienla chu an dik. An pahni hin criminal case chu an nei ve ve ngei. Amiruokchu, Court in thiemnaw a lan changtir lo (convicted) an la ni leiin Criminal an nih ti thei an la ni nawh. Hieng a ni lei hin Politician-hai hi politics thila chirhak an inthekhum ding a lo ni khawma an \awngbau hmang le an thu hril hai hi dittuiin fimkhur deu hai sienla nuom a um.

Ka riNg i lo Va aNg Naw dE - 2

~Ruoivel Pangamte1988 November thla khan Lamka College Exter-nal Excursion inrawi dinga Manipur Sawrkarin ap-pointment a mi pèk leiin, ka ruolpa Dhiraj Thapa leh Bombay kan pan a. Goa thlierkar chen tlung dinga inbuotsai kan nih. Bombay kan zuk tlung chun Goa pan dan ding ngaituoin Motor Boat Service kan zuk ngaiven nghal a. Tuifàwn nasat lai a ni leiin, Bus-a inzin lem dinga thurâwn pèk kan nih. Arabian Tuipui chunga Motor Boat-a hei intâwl vêl kha kan nuom tak a ni leiin, Bus-a Goa pan chu kan \hul ta a. Bom-bay khawpui sung fangin ni 2 vel kan suok dawk a. November 23, 1988 ni chun, Elephanta Caves bèk en dàn a um di’m tiin lampui kan dap a. Tuifawn khawm a zie a hung um met ta leiin, Elephanta Caves en ding chun kan insingsa tah a. Elephanta Caves pan dingin Gateway of India-a inthawkin kan inthawk suok a. Darkar khat vèl Ara-bian Tuipuia kan intàwl hnungin Elephanta Caves umna, Elephanta Thlierkar chu kan va chuongkai tah a. Arabia Tuipuiin a’n huol vèl Elephanta thlierkara chun Pûk (Caves) lien tak tak le ropui tak tak a lo intlar nghuon a. Maktinain ka sip a nih. Lung sakha-ta inthawka pûk lien tak tak an hei ker kuok el chu, ieng haver le ieng tubau tawp am an hmang a ni ding chu….? Elephanta Caves nêka ka lungril hluosiptu chu tuipui chunga Motor Boat-a kan intàwl chu a nih. Ka pienga inthawka tuipui chunga ka vawikhat inzinna a la nih a. Ka pang a’n za hle. Motor Boat an ti chu Bus ang hi a nih a. Tukver le kawt a nei ve a. Motor anga a chung lawnkai thei a nih. Motor Boat chu a’n thli vur vur a. A chung lem chu, thlivir a tam zuol leiin sam a mût lèng duoi duoi hlak. Tuipuia chun lawnglêng hmanga lèndêng an um a. An kaikuong manhai khawm a lien tâwl hle. Tuipui chu a’nkhàttàwkin a fàwn hlùp hlûp a. Tuifàwn chun lawnglênghai chu vurpil pal a tih ti kha ka lo inlaupui èm êm hlak. Lawnglêng le tuivate-hai chu, tuifàwn zuiin an inlèng diei diei a. Tui a fâwn insàng leh an invawr insàng a. Tui a fâwn inhnuoi leh an invawr inhnuoi el hlak. Tui infàwn chun a sukbuoi ngai naw niin a’n lang. Inhnarum ka ti hle. Kan chuongna Motor Boat chu ‘Tuipui chunga intâwl ê…’ ti lo chun, achângin a hung insawi nawk nawk hlak a. Ka thlâ a phâng hman deuthaw hlak. Student sawmhni ruol le inzin kan nih a. ‘Hotupa’ ta-kin thlaphâng hmèl ka’n suo chun, ka rawihai kha an bei a dawng ding a ni leiin, \it-hmêl kha ka put nuom hrim hrim nawh. Sûngril ruok chu a’n thin zing a nih. Lawnglênga ngamantuhai le tuivatehai, tuifàwn zùla inlêng diei dieihai chu, inhnar an um a nih. Damlai tuipui fàwn chunga hin hringnun lawnglènga intâwlin, khingtieng khingtienga nawtlèngin ka um hlak a. Achâng lem chu, Joba an-gin ka pieng nî \awngsie inphur ka nuom ve hiel hlak. Mî chun, hrisèlnawna le hrivawisietna haiin a ibawm ve ngai lo, nau le te le nupa kâr harsatna haiin a ichìm buoi ve ngai lo le, sum le pai harsatna le beidawngna haiin a itlàkbuok ve ngai lo dinga an mi ring hlak hi ka lo ni àwm a. Ei harsat tuokhai hi ei inhrietpèk tàwl naw khawp el! Mi’n an mi ring dàn le kei khawma mî ka ring dànhai hi, intulo deu deu tam tak a um a. Achâng chu ei sungril nun le ei nina indik tak inhmupêk thei lova ei lo um hlak dàm hi, Pathien themthiem zie mi’n hmusuoktir hlaktu a ni leiin, Pathien kuomah lawmthu ka hril hlak. Lungrila ei ngaituo le ei suon-gtuohai po po hi inhmupek thei vawng ni inla chu, “Ka ring i va ang naw dê…” ti \awngbau hi pieng naw nih. Ei ring èm èmhai, ei ring ang an lo ni naw hlak dàm, ei ringnaw èm èmhai, ei ring naw ang an lo ni naw hlak dàm, ei hmangai èm èm haiin an mi lo hmangai ve kher naw dàm, ei hmangai naw èm èm haiin an mi lo hmangai èm èm el hlakhai dàm hi, famkimlona khawvel sukfamkimtu an lo nih. Kum 10 vel liem ta lai khan, Research Scholar pakhat hin a mi hung zawng suok a. Research a thawna le inzawma a mamaw lekhabu \henkhat za-wngpui dingin a mi hung ngen a. Ka’n siem sawk sawk a, ka mawtawr khal dawkin kan nupuinu leh kilometer thum vela hla khuo pakhatah, a lekhabu mamawhai chu kan zawngpui a. A neitu’n copy dang a lo nei ta naw leiin, haw a lo phal nawh a. Thutiem

nei meuva hni tak meu meuva ka hni hnung chun, ka mawphurna lieu lieu dingin, lekhabu pahnihai chu, xerox copy siem dingin kan chawi dawk thei hràm a. Chu zo chun, hmun dang danga mithiem a biek nu-omhai zawng dawkpuiin ka’n hmutir vawng a. Ph.D a hmu hnunga ama lo \hangpuituhai hming a lamhai lai, a thâwi bèk khawma ka hming a sàm naw ringawt el kha chu, ka ring a lo ang naw hle…! Ka \awng-pui, ka chipui pakhatin Doctor of Philosophy a hung hmu kha ka lawmpui èm êm laiin, Lal Isu’n phâr 10 a sukdamhai laia pakhat chauvin lawmthu a hung hril \um a, “Pakuohai kha khawla’m an um tah a?” a ti kha, ka lungrilah a hung inri ral ral a. Mî ka \hangpui hlakhai hin lawmthu hril hlak hai sien, ka tina a ni chuong nawh. Mi’n an mi ring ang ka lo ni ve ngai naw hlak ang bawk hin, ka ring ang ni ve lo tam tak an lo um hlak ti hi ka hril nuom chu a nih. Ka ring ang an ni naw lei ringawt hin mî hi an \hanaw a ni chuong nawh a. Chun, mî ring ang ka ni naw lei ringawt hin, mi \hanaw ka ni pumhlum bìk da’l thei bawk. Inchûkna tienga ei hnam hmalàkna ka ditkhawp ngainaw taluo lailêng lei hin, ngaidàn invêtthlàk tak tak hi ka lo sàksuok rawp hlak a. Nu le pa \henkha-tin, “A mi hmusittu ding mei mei, nauhai hi rimsi sak sakin lekha inchûktir naw ning” an ti hlak. Chû dawnlètna a, “Matric pass phàk lohai mi hmusit nèk chun, BA, MA, M Phil le Ph D haiin an mi hmusit ka nuom lem” ka lo ti hlak dàm kha ka zuk ngaituokir a. Ka ring dàn chun, “Miin BA, MA, M Phil. annawleh Ph D. chen a lo zo chun, thiemna le varna tam tak inchûk suok a t’a. Anni nêka mâwl lem le thiemna nei naw lem, an nu le pahai chu hrethiemin, biek dàn, enkawl dàn le sawmdawl dàn hung thiem an t’a. Nu le pa hmangaina inthûk lem, insâng lem le lien lem hung nei bawk an tih” ti hi ka lo ring dàn hlak chu a nih a. Nu le pa \henkhatin an lo ti hlak nama’n, tulaia nau le te tam tak hin, an hung thiem insâng poleh an nu le pa hi an hung hmusit el hlak nia hrietna ka hung nei \an ve ta chu tie. Nauhai hi ka ring ang an lo ni nawin, ka lo ring diknaw thei ve àwm khawp el! Pastor nuhmei pakhat hin, “Kan pa hin Pathien Thu a hril a hrila chu, a Pathien Thu hril hin a nu-nah danglamna iengkhawm a siem ka hmu nawh” a ti hlak thu an mi hril a. “A pasal a va chawimawi naw dê…” ka ti lungril hlak. Anachu, chû Pastor chu a nu le pa le a unauhai khawmin an lo ngaisang bèk bèk lo a nizie ka hriet hnung chun, chû Pastor khawm chu ka ring ang a lo ni naw khawp el ti chu ka hung hmusuok nàwk tah a. Pastor pakhatin Pathienni zân-tieng hme dinga an tuolbawmhai ar a khum, a nuh-meiin a lo insuo chanchin an hril dàm hi fiemthu ka lo sawn hlak a. Mi ringum deu pakhat hin chû Pastor hming chen chu a mi hril thei leiin, fiemthu a lo ni naw khawm chu ni mei a tih. Manî zawm lo ding, mî zawm ding chau hril hlaktu Pastor an lo um a ni khawmin, bu tak lai hin, a lem a lo um ve thei tho a nih ti hi Isu khawmin a lo hril tho annawm. Mî mi ring ang ka lo ni naw ang bawk hin, kei khawma ka ring ang ni ve lo hi, ka lo hmu ràwn ve tah! Aizawla nupa tuok khatin, an nu le pa chawimawi-na ruoi an \he chu, an tuolbawm haiin mak an ti a. An nu le pahai ngei khawma mak an ti hle thu an hril hin, ka ngaituona a sukphàwklêk hle. Puotieng mawina ei sie insàng taluot lei a, ei sùngtieng \hatna suksieta a um hlak hi pawi ka ti hlak. Ei nina ang anga ei inlang ngam phâ chu, mî mi ring nêk hin ei la hung \ha lem vawng ding a nih. An nu le pa suklungawi dinga ka ring tak takhai, an nu le pahai suknuor ngawi ngawitû chanchin dàm, an nauhai chunga lungawi èm èm dinga ka ringhai, an nauhai chunga nuor ngawi ngawi hlakhai chanchin dàm, nuhmei \ha pasal \ha an nei lei a, lawmnachâng hrea lungawi èm èm dinga ka ring hlakhai, an nuhmei an pasalhai chanchin, a \hanaw tieng hril zut zut hlak-tuhai chanchin dâm, tuolbâwm \ha dit si a, tuombâwl \ha ni tum dêr lohai chanchin le, mîhai siem\hat tuma theitâwp suo a, manî insiem\ha tum si lohai chanchin dàm hi hril pei ding ni lang, hunin a mi dai âwm si nawh. Ka ring i lo Va ang Naw de…3-na lo inchàn lem el ei tiu….

March 27, 2019Rengkai, Tui\haphai

Mig 27 a tla thla, pilot a him

JodhpUr: Rajasthan-a chun Pathienni zingkar khan Utarlai Air Force base, Barmer a inthawka routine mission-a vuon-gsuok Indian Air Force (IAF) vuongna MiG 27 UPG aircraft chu Jodhpur khawpui bul lai a tla thla a, sienkhawm a pilot chu an kapsuok hman leiin a him. MiG 27 UPG aircraft hi a khawl (engine) buoi leia tla thla ni dinga ring a ni a, IAF chun Court of Inquiry thaw dingin Order an suo. Pilot a him bakah a tlakna hmuna thil suksiet

a neinaw bakah mihriem thina tuok an um nawh. February 12, 2019 khawm khan Pokhran range, Rajasthan-ah MiG27 a lo tla ta a, kum 2019 sun-ga MiG27 tuoksiet tuoka tla thla a pahnina a nih. Hi thil tlung hun hi zani sun dar 11:45 vel kha a ni a, a tlakna hmun tak hi Jodh-pur a inthawk km. 120 vela hla Sirohi district sung a nih. MiG-27 hi Soviet era ground-attack aircraft a ni a, kum 1980s laia kha India in a lo inchawk ta a nih.

congress thlanglal an ni chun AP special category peng a tih: RahulViJaywada: Lok Sab-ha Election hung um dinga hin Congress party thlan-glal a, Centre-ah sawrkarna an hung siem chun Andhra Pradesh state chu special category status pek ning a tih tiin Rahul Gandhi in a hril. Hi thu hi general (LS)

election hung um ding le inzawma Andhra Pradesh-a Rahul Gandhi in elec-tion rally a nei hmasatak-naa Pathienni-a kha a hril a nih. Centre-ah Congress thlanglal an hung ni chun retheina sukbo a ni theina dinga Congress party chun

‘surgical strike’ an \an ding thu a hril a, minimum in-come scheme an duong le pek dinga a tiem NYAY chu “non-violent weopon’ a ni thu hrilin, mi rethei tak hai khawm dawm-sangna hmangruoa hmang a ni ding thu Rahul Gandhi chun a hril.

A hril peinaah, Con-gress inrawi UPA chun retheina sukbona ding scheme a lo siem a, sienkhawm Prime Minis-ter Narendra Modi in thil iengkim a suksiet vawng a, MGNREGA le Food Secu-rity Act ban a suksiet a nih tiin Rahul chun a hril.

NPF in congress candidate an thlawp dingdiMapUr: Lok Sabha election hung um dinga hin Na-galand-a chun Opposition Naga People’s Front (NPF) chun Congress candidate KL Chishi an thlawp ding thu Inrinni khan an puong. NPF president Shurhozelie Liezietsu chun, Congress party khatin sawrkarna siemtu PDA candidate Tokheho Yepthomi a hneban zonaw ding leia candidate an neinaw niin a hril a, sienkhawm Congress an thlawp le \hangruolpuina hi tuta Parliamentary election a ding chaua thutlukna siem a ni thu a hril.

tak a khum a. A umpui ngat ngat hlak a. Tleirawlte nu an hmang leiin a pa chun Thoubal PS, Women Police Station (WPS) OC ah FIR No. 11 (03)2019, WPS-TBL u/s 366-A/368/34 IPC and Sec 4 POCSO Act 2012,Sec 302 IPC a filed a. Naupang kum la tlinglo inhmang a ni leiin a boruok a rika, a ram phekin police hai le an zawnga. March 25 dar 1pm vel khan Leironthel Ngamu Leirou Thokpi Khong, Thoubal ah nuhmeite ruong a thisa hmu a nih thu report a um a. SP/Thoubla le nuhmei police hai a hmunah fein mithi ruong chu an va lak a. A pa FIR file-tu chu koin an inentir a. A naunu a nih ti a fie ta a nih. An suizui peinaah Mr Kanta Singh chu a ruolhai sawm vel thu an indawna an hrentang hnungin an man thei ta a. An puong dan chun, nuhmei le nau nei zing ani a. Tleirawl nu hi a dita, mobile phone le social media ah inhnelpuiin a \huoihmanga, vangduoi thlak takin hieng hi a tlung ta a nih, tiin an puong. Boruok sosang taluo ding le buoina suok ding vengin Police hai chun mithi sunghai chu an tuorpui thu hrilin, sungkuo level-a inbiekrema a ruong khawm la dinga an ngenna angin JNIMS a inthawkin a ruong hi an laka, an raw liem ta a nih. (IT)

Tleirawl Ngaizawng nei Police-in an man

AR haiin an hung \hangpuina khawm a lawmthu a hril. Moreh Battlalion, 36 AR hai chun hienga Camp hi reg-ular-in an la thaw pei ding thu an hril ve. Hienglai zing hin Shangshak Battalion, HQ 10 Sector, IGAR (S) hnuoia uhai chun St. Paul School, Ramva (Shakpao) ah 30 March 2019 khan Football, Volleyball, Cricket kit le Carrom board hai an va pek. (PIB)

AR han Drug De-Addiction Camp

album tlangzar

CCpUr: Helamboi Baite in Messianic Visual Album ‘Sumkon Nungnung Vol-II) a siem chu zani zantieng 1PM khan B. Vengnom Community Hall-ah Aron Hmar chun Chief guest a \hangin a tlangzar. Hi huna hin Seilen

Haokip, Social Worker le Holjangam Baite, Audit Officer hai Guests of hon-our in an \hang a, Letmin-len Kipgen, Asst. Audit Offier le Thongjangam Baite, Asst. Audit Officer hai functional president le Special guest in an \hang.

Security Meeting an huoihawt

iMphal: Loktak Brigade le Red Shield Division hnuoa Khongbung Battalion chun March 31, 2019 khan Tou-sang Khullen Part-I, Tousang Khullen Part-II le Tousang Khunao haiah Security meet an huoihawt a, hi huna hin khuo lal hai le Village Au-torities hai bakah Pastor le \huoitu dang dang mi 20 vel an \hang. Security meeting huna hin Manipur security ngirh-mun bakah helpawl hai kam Improvised Explosive De-vice (IED) puok ding laka him thei dan ding, inremna le muongna um thei dan ding chungchang hai hril a ni a.

hmatieng peiah Cleanliness drive, Volleyball match, Medical camp, recruitment rallies le thil dang dang an thaw ding hai chungchang hriltlangna nei a ni bawk. Chun, Red Shield Divi-sion –a 119 TA Battalion hnuoia Senapati Brigade chun March 30, 2019 khan Vangai Chung Pao, Tamen-glong District-ah Free Medi-cal Camp an huoihawt. Hi huna hin 119 TA Battalion-a Medical teams han mi 103 hriselna an enfel bakah an natna izirin damdawi a thlawnin an pek a. Hriselna tiengpangah awareness nei a ni bawk.

UNlF hotu pakhat maniMphal: March 31, 2019, 4:30AM khan UNLF hotu Salam Khemananda @ Bung @ Nongdon Luwang (44), s/o S. Nipamacha Meitei of Sagolgand Meino Leiak chu a chengnaina in-tahwk an man.

Mr Luwang hin kum 1997 a kha UNLF zawm le Eastern Nagaland-a basic training zo, Army No. 488 batch No. 11 niin, Major Yuheiba hnuoia Captain rank a ni a, a kuta inthawk Mobile phone 2 man a nih.

ipFt women leaders 3 in Congress an zawm

agartala: Tripura-a chun Pathienni khan BJP \hangruolpui Indig-enous Peoples Front of Tri-pura (IPFT) women leaders 3 hai chun Congress party an zawm. Kum 2018-a Tripura Assembly seats 60 uma in-thlangna nei huna khan IPFT le BJP \hangruol han seats 44 lain tuhin Tripura-ah

\hangruol sawrkar an siem mek a nih. IPFT hi kum 2009 a Tri-pura Tribal Areas Autonomous District Council (TTAADC) areas \hangsaa tribal hnam hai ta dinga state hran ‘Tipraland’ ngennaa indina lo um a nih. Tripura-a hin April 11 le 18, 2019 haiah Lok Sabha seat 2 haiah Election nei a ni ding a nih.

Pakistan Foreign Secretary ding ruotiSlaMabad: New Delhi-a Pakistan High Commission-er ni lai Sohail Mohmood chu Pakistan Foreign Secretary thar dinga ruot a nih. April 16, 2019 khin tuta foreign sec-retary ni lai Tehmina Janjua kuta inchawk charge lang a tih.

Page 3: Hmasawnna Thar - Neitham Thar/2019/April/HT-01-04-2019.pdf · 4/1/2019  · Hmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper) Regd. No. RNI - 4091/89 Postal Regd. No. MNP - 6 _____

3thlatUN (april) 01, 2019thaw|aNNi (MoNday) NatioNal/iNtErNatioNal & adVErtiSEMENt Hmasawnna Thar

laKtawi BTP in LS seats 20-ah candidate nei an tum

Vadodara: Gujarat-base-a um Bharatiya Tribal Party (BTP) chun Lok Sabha Election hung um dinga hin Gujarat, Madhya Pradesh, Maharashtra, Raj-asthan, Chhattisgarh, Odisha le Union Territory Daman and Diu haiah candidate 20 nei an tum thu an party chief Bhotubhai Vasava chun Pa-thienni khan a puong. BTP hi kum 2017 Gujarat Assembly elec-tion tawma kha indin a ni

a, Gujarat Assembly seats 182 um haiah kha kuma election-a khan seat 2 an lak a, Vasava hi Jhagadiya bielah thlangtling a ni a, a naupa Mahesh chu Dedia-pada bielah thlangtling a ni bawk. Hi baka hin kum 2018-a Rajasthan Assembly elec-tion a khan BTP chun Sag-wara le Chorasi Assembly seat hai an lo lak bawk a nih. Mr Chotubhai Vasava

chun tribal hai tamna Bha-ruch Lok Sabha seat-ah a ngir ding thu a hril a. Jha-gadiya le Dediapada A/C hai bakah Ankleshwar, Bharuch, Vagra, Karjan le Netrang Assembly constit-uencies haia khawm tribal tam tak an um niin Vasava chun a hril. BJP le Congress chun tribal votes sukdar tumin \hang an lak a nih tia in-tumin, tribal interest hum-himna ding le tribal hai aiawa ngir dingin Parlia-ment lutchil an tum niin Vasava chun a hril a. Guja-rat a chun Lok Sabha con-stituencies paruk- Bharuch, Valsad, Bardoli, Dahod Chhotaudepur le Banas-kantha le Daman and Diu –a Lok Sabha seat 1 umah an ngir ding thu Vasava chun a hril.

Rahul Gandhi chu Amethi bakah Kerala-a Wayanad biela khawm a ngir dingNEw dElhi: 17th Lok Sabha election hung um dinga hin Congress presi-dent Rahul Gandhi chu Uttar Pradesh-a Gandhi sungkuo stronghold Am-ethi Parliamentary constit-uency-a a ngir ding bakah Kerala-a Wayanad Par-liamentary Constituency-a khawm a ngir ding niin se-nior party leader AK Ant-ony chun Pathienni zingkar khan a puong. Tuta \um hi Mr Gandhi Lok Sabha seat pahnia a ngir hmasa takna ding a la nih. Rahul nu le UPA chair-person Sonia Gandhi chun Amethi PC bakah kum 1999 khan Karnataka-a Bellary PC a ngirin Ms Sushma Swaraj a lo hne-ban a nih.

Rahul Gandhi pi Indira Gandhi khawm kum 1980 lai khan Uttar Pradesh-a tuta UPA chair-person Sonia Gandhi biel hung nitah Rae Bareli le Medak PC (tuta Telangana sunga um tah) haiah a lo ngir ve ta bawk a nih. Rahul Gandhi hin kum 2004 a inthawka Amethi hi

a lo biel tah a ni a, kum 2014 Lok Sabha election a khan a hmaa election hai le tekhiin nasa takin a hratna a tla hnuoi a, kum 2017 Assembly election a khan Amethi PC sunga Assem-bly constituencys 5 um hai laia 4 chu Congress in an lo chan a nih. Kerala-a Wayanad biela

a ngir ding thu hi kar hma-saa kha Congress Working Committee in thutlukna an lo siem ta a nih. Wayanad biel hi April 23, 2019 a inthlang ding le Amethi hi May 6, 2019 a inthlangna um ding a nih. Wayanad biela Rahul Gandhi ngir ding hi BJP beina ni loin Left hai beina a nih tiin Kerala CM V Pinarayi Vijayan chun a hril. CPM general secretary hlui Prakash Karat khaw-min, Wayanad biela Ra-hul Gandhi ngir dinga ruot a nina hi Kerala-a Left parties hai beina a nih tiin, Wayanad bielah Rahul Gandhi hneban a ni ngei theina dinga hma an lak ding thu a hril.

Indian Navy in LCU-56 a dawng belsaKolKata: Indian Navy chun Inrinni khan Landing Craft Utility (LCU), L-56 an dawng belsa. L-56 Indo lawng (warship) hi Garden Reach Shipbuilders & En-gineers Limited (GRSE), Kolkata in an designed le siem a nih. Hi indo lawng hin personnel 216 a phur thei bakah indigenous CRN guns 91 a nei bawk niin GRSE thusuok chun a hril. LCU hi metres 63 a sei le metres 11 a lien niin, Integrated Bridge System

(IBS) le Integrated Plat-form Management System hai \hangin a tulai thei ang tak le system changkang tak tak nei a ni thu GRSE thusuok chun a hril bawk.

Indo Lawng hi GRSE CMD Rear Admirar V.K. Saxena (retd) chun hi Lawng Commanding Of-ficer Lt. Cdr. Gopinath Na-rayanan kutah an hlan.

Manifesto a intiem-na 98% sukpuitling a

nih: Draft reportNEw dElhi: BJP chun kum 2014 Lok Sabha Elec-tion huna manifesto-a an chuon le thaw dinga an tiem hai laia 98% vel a sukpuitling niin party vice-president Vinay Sahas-rabuddhe inrawi think tank Public Policy Research Centre in draft report a siem a chun an ziek a. BJP in kum 2014-a thaw dinga thutiem a lo nei hai laia 549 chu a sukpuitling a nih tiin a hril.

Motor eksiden-ah mi 6 thi

JaMMU: Jammu and Kashmir-a Rajouri district-a chun Pathienni zingkar 12:30AM vel khan Ujhan-Dhankote, Darhal area-ah private motor pakhat changsuolin rawl insung takah a tlanliem leiin mi 6 an thi a, midang pakhat na takin a hliem niin Police thusuok chun a hril. Mi 4 hai chu eksidenna hmuna thi an ni a, midang pathum hai chu hliem inrik tak tuora hmu le laksuok an ni a, pahni hai chu Dar-hal hmuna CHC panpui an ni hnungin an thi nawk a, pakhat chu Jammu tieng hospital \halem panpui a nih tiin Police thusuok chun a hril.

Pope Francis-in Morocco A Sir, Sawrkar An Pakrabat: Khawvelah remna le muongna a um theina dinga sawrkarhai kan kuola Kohranhai thlamuongtu Pope Francis chun zani khan Morocco-a Christian-Muslim inlaichinna siem\hatna ding le Morocco-a migrants communities (Kohran) hai thlamuong dingin an khawpui Rabat a lut a. An lalpa King Mohamed VI in ropui takin a lo lawm lut. Pope chu ruopui sur hnuoiah Morocco a lut a. Ruo sur le thlipuiin a rawngbawlna indaltir tum lovin Morocco migrants hai kanin, Christian-Muslim inlaichinna sukhrat thar nawk tumin thu a hril. Pope chun, tulaia African migrants tamtak Europe lut tum, Spain fena dinga Morocco hraw tlang, intang tamtakhai le Europe-in a hung hnawkirhai a hmuin, “Ramri bang (dai) le \itna le thlaphangnahaiin mi inzin ding

dang naw nih” tiin mi tinin hringnun inhawi lem zawngna dingin dikna an nei seng thu a hril. Morocco-a migrants tamtak, intanga kir thei ta lova Europe lut thei ta bawk lohai chu an beidawng hmel a hmuin, “Ditsak lo le hnawla umhai in ni nawh. Kohran hai lungril hluotu le an \awng\aina dawngtu in nih” tiin a thlamuon tawl.

Morocco hi Africa le Europe infepawna dinga remchang em em, abikin Europe lutna dinga sub-Sahara African rambunghai ta dinga kawtsuo chu Morocco hi a nih a. Africa migrants Europe fe nuomhai chun Morocco hi an pan tak tah leiin an tam em em a nih. Migrants tamtakhai h in Morocco ram chite resource tlawmte an fak zo vang tah ti dingin

a um a. Spain ramah migrants hai theidana lungril nasatakin a pieng bawk a. April 28 khin EU elections a um ding a na, chutaka sukbuoitu ni an inlaupui hle bawk a nih. Airport ah lawmlutna hunser an nei zoin Pope le King chun motor hran ve vea chuongin khawpui an lut a. Mipui nuoi telin an lo hmuoka. Lampuia hin Morocco lal (Monarch) pahnihai an phumna le hrietzingna Monument – Hassan Tower – an sir bawk. Pope Francis chun, King Mohamed kuomah, mikhuol le inpemhai humhimtu le mihriemhai chunga rangbawltu Lal le sawrkar ni pei dinga a ditsakna an hlan a. “Migration issue (inpemna thil) hi ramrihai siemin dang naw nih a. Mihai lungrila thlaphangna siemin sukveng bawk naw nih a. Anni le sunghai hringnun inhawi le \ha lem zawnga an fena ah

iengkhawmin a dang (thei) ding an nawh.” tiin a hril. Morocco ah khun Muslim, Christian le Juda hai kum tamtak inrem takin an lo um tah a. Roman Catholic khawm tlawmte 23, 000 vel an um. Europe lut dinga African migrants han Morocco an hrawa an chambang pei leiin EU chun migrants hai dangna ding le hnawkirna dingin USD 275 million Morocco Lal le sawrkar pa a pek a. Dangna ding ramri dai a siem mup mupa, chu thu chu a nih Pope-in a hril. African migrants tamtak chu Morocco a inthawkin Spain, Gibraltar an pana, chutaka inthawkin Europe an lut hlak a nih. Ni kum khan Spain ah ‘phalna bova lut’ (unauthorised arrivals) 57, 000 chuong an uma. Italy-in a ramri a khar ta leiin Spain tieng an fe tah a nih.(AFP)

Israel-in Gaza-a Karem Shalom Ramri A HawngJErUSalEM: Kar liemtah sung po Gaza City le inrina lai buoina suok leia Israel le Egypt han Palestine hai le infepawna a khar chu, boruok a \ha pei tah leiin Pathienni tuk a inthawk khan Gaza Strip laia Karem Shalom gate chu a hawng pek nawk tah. Hilai ramri enkaitu le mawphurtu tak Defence Ministry hnuoia COGAT thupuongtu hril dan chun, Israel le Palestine infepawna tak, mipui lutna gate Erez le thuomhnaw le motor infepawna Karem Shalom hai chu a pangngai anga hmang nawk thei ta dingin hawng an ni tah tiin a hril. I s r a e l c h u n m i p u i infepawna Erez Crossing hi Palestine hai khawpui Gaza City a inthawka Rocket hung kapin Israel mihai chengna in a kapsiet bakah mi pakhat a thia, mi 7 an hliem leiin Thaw\anni khan a khar a. Chu hnungah buoina dang a suok nawk leiin thuomhnaw lakna Gate Karem Shalom khawm a khar pek nawk a.

Palestine hai lung a suksen zuol hle a. Hilai ramri, ram pathum Israel, Palestine le Egypt infepawna hi Palestine helpawl han an hmang leia Israel-in a khar pek a nih a. Ramri dai saka Gate a khar zing chu hawng dinga ngenna ni kum March 30, 2018 a inthawk khan mipui sang telin ni tinin an nuora, ramri dai nawr thluk an tum hlak. Chuonga ni tina Palestine mi sang telin protest an neina chu March 30, 2019 (Inrinni) kha kum khat a tlingna char a nih a. Anniversary le inzawmin Inrinni khan a neka nasa nawk zuolin an nawr a. Palestine mi pali

na takin an hliem a. Gaza a inthawkin rocket hai kapin Israel ram sung an bei char char a, Pathienni zingkar chenin an kap a nih. Israel sipaihai khawmin Rocket-a kap letin hnuoia protest hai Tank hmangin a bei tawl a. Amiruokchu, mihriem thi ding le hliem ding ruok chu fimkhur taka vengin that a tum nawa, hnawtdar a tum chau lem a nih tiin DM thupuongtu chun AFP a hril. Buoina a sosang pei leiin Egypt chun inbiekna nei a hung rawt a. Israel le Palestinhai inremna dinga a hung rawt, Israel-in Gaza ramri a kharhai hawng a ta, Palestine hai khawmin

protest an neina chu risie le tharum hmang lovin thawng an tih, ti a nih a. Palestine chun a pawm thu a puong a. Kum 2008 a inthawka Palestine helpawl Hamas le indona vawi thum nei tah Israel chun a pawm le pawm naw thu iengkhawm a hril nawh a. Amiruokchu, Gaza laia Gate chu a hawngpek tah a nih. Hienglai zing hin Israel chun sawrkar thar siemna dingin April 9 khin Elections a nei ding a na. Prime Minister Benjamin Netanyahu chu khawvel ram \huoitu han a ‘khau taluo’ an ti leiin Palestine hai chungah a nem taluo ti pawl an um bawk a. Benjamin Netanyahu neka roruma Palestine hai chunga ro rel tum Centrist party Isreali Military Chief hlui Benny Gantz chun Benjamin khing a tum a nih. Benjamin Netanyahu chun Election hma chu buoina suksuok a nuom naw leiin action a lak nuom nawa chu lo theilo a ni ta a nih. (Reuters)

Afghanistan VP himin a suok

KabUl: Inrinni khan Afghanistan rama Balkh provine-ah Taliban helpawl han Afghanistan Vice President le warlord hlui Abdul Rashid Dostum that tumin an bei a, ama chu himin a suok a sienkhawm a bodyguard pakhat kap hlum a nih. Dostum vengtu hai khawmin a beitu Taliban hai hi an kaplet ve leiin darkar khat lai zet an inkap-tuo a, midang iemanizatin hliemna an tuok bawk niin thu dawngna chun a hril. Taliban spokesman chun anni pawl chetna a ni ngei thu a puong a, Dos-tum bodyguard pali an kap hlum niin a hril. Tuta \um hi Dostum that tuma bei a vawihnina a nitah.

Rahul Gandhi Kerala tieng a tlansie a nih: Amit Shah

biJNor: BJP National presient Amit Shah chun, Congress president Rahul Gandhi chu Uttar Pradesh-a Amethi biel mipuiin an hnawl leia \ithawnga Ker-ala-a Wayanad Lok Sabha Constituency-a ngir dingin a tlansie a nih tiin a hril. Amethi (UP) bakah Kerala-a Wayanad PC-a a khawm Rahul Gandhi

a ngir ding ti Pathienni-a puonglang a ni le inzawma hi thu hi Western Uttar Pradesh-a Dhampur hmuna Election campaign hmasa tak a nei huna Mr Amit Shah in a hril a nih. West-ern UP a hin April 11, 2019 khin first phase Lok Sabha election a um ding a nih. Kum 2014 Lok Sabha election a khan Western UP

a Lok Sabha seats 8 um hai chu BJP in an lo lak vawng a nih. Amethi hi kum 2004 a inthawk Rahul Gandhi in a lo biel ta a ni a, kum 2014 khan Union minister Smriti Irani a lo hneban a, tukum khawm hin Ms Irani chun Amethi bielah an khingpui nawk ding a nih. Tulai hnai khan Ms Irani chun Rahul Gandhi beiin, Rahul Gandhi South In-dia tieng khawm ngir dinga campaign chu Amethi biel mipuiin an hnawl lei a ni a, Amethi mipuiin an hnawth-mang a nih tia hrilin, Amethi chau ni loin biel dang haia khawm a ngirnaah Rahul Gandhi hi inkhingpui dingin chona thu a lo saksuok a nih.

Odisha Loneitu Pawl han NOTA

SaMbalpUr: Odisha a chun Loneitu Pawl Pas-chim Odisha Krushak San-gathan Samanwaya Samiti (POKSSS) chun Lok Sabha Election hung um dingah loneituhai None of the Above (NOTA) hmet dinga hrilhmu le infui a tum. Hi pawla convener Lingaraj chun, POKSSS hnuoia hin Western Odisha huopsunga loneitu nuoi 50 chuong hai an \hang niin a hril a. Congress, BJD le BJP hai vote nekin NOTA hmet dinga loneituhai lai cam-paign an nei ding thu Lin-garaj chun a hril. KALIA le PM-Kisan Samman Nidhi schemes hai chu loneitu hai thil ngen, loan waiver le Swaminathan Commission recommenda-tions le state level-a agricul-ture products hai bonus pek dinga an ngen hai var taka keikawina dinga thaw nia intumin BJP le BJD chun loneituhai an phatsan a nih tiin Lingaraj chun a hril. Kum 2004 a Swamina-than Commission indina um le commission recommen-dation kum 2006 a peklut a ni hnungah Congress chu hi recommendation ngaisaklo le ngaithain an tum bawk.

Manohar Parrikar naupasal han politics an zawm el thei

paNaJi: Goa Chief Min-ister hlui, hun sawt tak Cancer natna leia enkawl a ni hnunga kum 63 mi nia March 17, 2019 a lo thi tah Manohar Parrikar naupas-al pahni Utpal le Abhijat hai chun an pa sin thaw

bang sunzawm dingin pol-itics an lutchil el theia hril a nih. Thu dawngnain a hril danin Utpal le Abhijat hai hi Lok Sabha Election an-nawleh an pa thi leia a biel Panaji Assembly byelec-

tion hung um dingah ngi-rin politics an zawm el thei niin a hril. Utpal le Abhijit hai chun an pa damnaw sunga Prime Minister Narendra Modi in theitawpa a thlawp le \hangpuina thuah PM chungah lawmthu an hril a, March 18, 2019 a Mi-ramar Beach-a Armed forces han military funeral ropui taka an neina thuah Armed forces hai chungah lawmthu an hril bawk. Utpal chun politics a lutchil ding le dingnaw chu a hun takah thutlukna a siem ding thu a pa thi zo khan a lo hril ta a nih.

Sinha chun Lalu thurawn anga Con-gress zawm tum a ni thu a hril

NEw dElhi: Actor-pol-itician Shatrughan Sinha chun, an sungkuo ruol\ha Lalu Yadav thurawn dung-zuia BJP a inthawk inban-a Congress party zawm tum a ni thu Pathienni khan a hril a. Trinamool Con-gress Chief Ms Mamata Banerjee, Samajwadi party chief Akhilesh Yadav le Aam Aadmi Party (AAP)

national convener Arvind Kejriwal le midang dang

hai khawmin an party zawm dingin an fiel tawl a, Congress chu National party a ni leia zawm dinga thutlukna a siem a ni thu hrilin, Lok Sabha Election hung um dingah Patna Sa-hib PC a bawk a ngir ding thu a hril. Mr Sinha hin April 6, 2019 khin Congress a zawm ding nia hril a nih.

Hooda in Rahul kuomah na-tional security report a peklut

NEw dElhi: Kum 2016 a India sipai han Pakistan Occupied Kashmir (PoK) a terrorist hai tukdawlna din-ga surgical strike an thaw huna remruotna siemtu tak Lt. Gen (retd) DS Hooda chun Congress party in vi-sion document an siemna ding le inzawma mawphur-na an pek thla khat hnungin Congress president Rahul Gandhi kuomah national security report a peklut tah. February thlaa kha

Gandhi in an din ‘task force on national security’ chair-man dinga Lt. Gen. Hooda hi ruot a nih. Hooda in India’s Na-tional security report a peklut hi Congress party sunga hriltlang a ni ding thu Rahul Gandhi chun a hril a, report hun taka pe-klut theina dinga theitawp suoa buoipuitu Hooda le a team hai chungah Rahul Gandhi chun lawmthu a hril bawk.

Rangkachak kg. 25 man

FatEhgarh Sahib: Punjab-a chun Inrinni zan khan Delhi-a inthawk-a hung Car pakhat GT Road lai Police han sukchawla an dapnaah rangkachak kg. 25, Rs. 8.50 crore manhu ding zet dapdawkin an man. Rangkachak hi Ludhi-ana hmuna dawr pakhata ding a ni a, sienkhawm mo-tor registration number le bill a number an milnaw lei-in suichieng dinga an man a ni a, a hnungin Income Tax Department kuomah suich-ieng dingin an peklut.

Vawisun Modi le Rahul Telangana-ah campaign dinghydErabad: April 11, 2019 a Lok Sabha Election phase hmasa tak nei ding le inzawmin April 1, 2019 (vawisun) hin Prime Minis-ter Narendra Modi le Con-gress president Rahul Gan-dhi hai chu Telangana-ah an party candidate hai ta dinga vote campaign nei an tih. PM modi hin Zirtawpni khan campaign a lo \an ta a, Thaw\anni zantieng hin LB Stadium-ah campaign nei nawk a tih. Rahul Gandhi chun Thaw\anni hin hmun pathum- Zaheerabad, Wa-naparthi le Huzurnagar hmun haiah campaign nei a tih. First phase election nei-na ding ni 10 chau a bak ta a nih.

Page 4: Hmasawnna Thar - Neitham Thar/2019/April/HT-01-04-2019.pdf · 4/1/2019  · Hmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper) Regd. No. RNI - 4091/89 Postal Regd. No. MNP - 6 _____

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSthlatUN (april) 01, 2019thaw|aNNi (MoNday)

sun ZAWMnA.......

Barty chun Pliskova hnein Miami title a lak

CaliForNia: Miami Open women’s singles final Inrinni zan khan Australian tennis star Asleish Barty le world number one hlui Karolina Pliskova han an inkhel a. Asleigh Barty (22) chun Pliskova hi 7-6 (7-1), 6-3 a hnein Miami Open title a lak. Barty hi Australian nuhmei tennis-ah Miami Open title la hmasa tak le Miami Open-ah Australian mi nuhmei-ah phak insang tak a la nih. Kum 1995 khan Ra-chel McQuillan chu quarterfinals chen a lo lut a, kum 2009 le 2010 hai khan Saman-

tha Stosur khawm quarterfinals chen a lo lut bawk. Barty chun title a lak lei hin Thaw\anni-a ranking thar-ah top 10 lai a hung \hang phak ta bawk ding a nih. Barty hi January thlaa Australian Open a khawm khan quarter-finals chen a lo lut a. 2011 khan Wimbledon junior champion lo ni in, tuta \um hi WTA Pre-mier Mandatory title a lak hmasa takna a nih. wtA tOUrnAMent wInners In 2019 brisbane - Karolina PliskovaShenzhen - Aryna Sabalenkaauckland - Julia GoergesSydney - Petra Kvitovahobart - Sofia Keninaustralian open - Naomi OsakaSt petersburg - Kiki Bertenshua hin - Dayana Yastremskadoha - Elise Mertensdubai - Belinda Bencicbudapest - Alison van Uytvanckacapulco - Wang Yafanindian wells - Bianca AndreescuMiami - Ashleigh Barty

British fighter Kash Ali chu an hnekpui Da-vid Price a se leiin disqualified a nih

liVErpool: Inrinni zan khan British fighter Kash Ali (27) chun an hnekpui Liverpool boxer David Price a se leiin disqualify niin boxing khel thei lo dinga suspended (banned) a nih. Ali hi boxing vawi 15 a lo khel ta haiah hrat-na la chang vawng a ni a, sienkhawm Inrinni zana Liverpool hmuna David Price le heavyweight fight-a an inbei \um hin round 5 naah inkuoa an innawr naah an tlu a, Ali hi Da-vid Price (35) chungah

bawkin a naknem (a nene hnuoi zawn) lai a se pek a nih. David Price chun ref-eree ko khekin “ Ref! He’s biting me.’ tiin a khek a, Refree Mark Lyson khaw-min a va enfel vat nghal a, a se ngei a nih ti sukchieng a ni hnungin Referee chun Ali hi a disqualified nghal a, hi zo hin security han box-ing inkhelna hmuna inthawk an \huoihmang nghal. World champion hlui Tonney Bellew, tuta Sky Sports-ah pundit nitah chun, Ali chu boxing ring

lut nawk talo dinga ban ding a nih’ tiin a hril. David Price chun In-rinni zana Ali le an inhnek \um hin vawikhat neka tam a se niin a hril. Ali hi a chet mawinaw leia disqualified el chau ni loin a fee khawm a chan a nih. Inrinni zan maint even a chun world champion hlui Liam Smith chun a Britain chanpui Sam Eggington round 5-naah knockout-a hnein a kawltu umlo (va-cant) WBC Silver Super-welterweight title a lak.

Premier League roundup:

Man. City in Fulham hnein hma an \huoi nawk; United khawm an hratloNdoN: Inrinni zan khan Fulham chun Cravan Cottage stadium-ah de-fending champion Man-chester City an mikhuol a. Manchester City chun first-half minute 5 le minutes 27 haia Bernardo Silva le Ser-gio Aguero hai goal hman-gin a mikhuoltu Fulham 2-0 in an hne. Man. City chun hratna an chang lei hin games 31-ah points 77 hmuin league table-ah hma an \huoi nawk ta a. An khel zat tho inkhel tah Liverpool chun points 76 hmutain a pahni nain an \hang.

Chun, full-time man-ager dinga lak a ni hnungin Ole Gunnar Solskjaer in-rawi Manchester United khawmin Inrinni zan khan an home Old Trafford sta-dium-ah Wardford 2-1 in an

hne leiin games 31-ah points 61 hmuin Man. United chu league table-ah palina in an hung \hang nawk tah. Ful-ham hin games 32-ah points 17 chau la hmuin a mawng-dap dawtttu an nih.

Minutes 28 naa Mar-cus Rashford goal hman-gin United chun first-half chenah hma an \huoi a. Second-half minute 72 naah Anthony Martial chun Unit-ed ta dingin goal a hung thun nawk a. Inkhel hun bo tawm minute 90 naah Abdoulaye Doucoure chun Watford ta dingin goal a hung thun ve a, sienkhawm Watford chun an goal bat an thungkir hne tanaw leiin United chun Watford hi 2-1 in an hne ta a nih. Watford hin games 31-ah points 43 hmuin 10-na an ni mek. Inrinni zan Premier

League match dang haiah Crystal Palace chun Hud-dersfield 2-0 in an hne a Leicester City in Bour-nemouth 2-0 in an hne a; Burnley in Wolves 2-0 in an hne a, Southamptoin in Brighton 1-0 in an hne bakah Everton chun West Ham 2-0 in an hne bawk. Pathienni zan 9:00PM khan Liverpool chun pathumna ni mek Totten-ham a mikhuol a, Liver-pool hin hratna an chang chun City lekhelin hma hung \huoi nawk an ta, an indraw ruok chun an ngirh-mun pangaiah la um an tih.

Spanish La Liga round up:

Atletico Madrid chun Alaves hnein hmatieng pan pei; Barcelona chun Messi goal 2 hmangin Espanyol an hne bawk

Madrid: Pathienni zing-kar (IST) khan Alaves chun an home Mendizorroza sta-dium-ah Atletico Madrid an mikhuol a. Atletico Ma-drid chun Saul Niguez (5) , Diego Costa (11), Alvaro Moratta (59) le Thomas Partey (84) hai goal hman-gin Alaves hi 4-0 zetin an hne leiin hmatieng an pan pei. Atletico Madrid hin zani zingkar match-ah

an hrat lei hin games 29-ah points 59 an hmu tling ta a. Sienkhawm Inrinni zan khan Barcelona chun Espanyol 2-0 in an lo hne ve leiin Atletico Madrid le hma\huoitu Barcelona inkarah points 10 a la tla. Barcelona hin Inrinni zan khan an home-ah Lio-nel Messi goal pahni thun hai hmangin Espanyol 2-0 in an lo hne a nih.

Barcelona in Espanyol an mikhuol \um hin first-half chenah goal a lut naw a. Second-half minute 71 naah Messi chun goal hma-sa a hung thun a, hi zo min-ute 89 naah Barcelona ta dingin a hung thun nawk a nih. Barcelona chun tuhin games 29-ah points 69 an hmu ta a nih. Inrinni zan match dang haiah Ath. Bilbao in Gi-rona 2-1 in an hne a, Lega-nes in Getafe 2-0 in an hne bakah Celta Vigo in Villar-real 3-2 in an hne bawk. Real Madrid chun games 28-ah point 54 hmuin pathumna an ni a, Getafe le Alaves chun games 29-ah points 46 le 44 hmuin palina le pangana an ni mek.

Serie A Roundup:

Moise Kean goal hmangin Juventus an hrat

roME: Juventus chun Inrinni an khan forwards Cristiano Ronaldo le Paulo Dybala hai \hang loin an home Juventus stadium-ah Empoli an mikhuol a. First-half chena a tu tieng tieng khawm goal thun loa an indraw hnungah second-half minute 72 naah Moise Kean chun Juventus ta dingin goal a hung thun a, inkhel tawp chenah Empoli chun an thungkir tanaw lei-in Moise Kean goal hman-gin Juventus chun Empoli hi 1-0 in an hne. Juventus hin hratna an

chang nawk leiin games 29 an khel ta haiah points 78 zet hmutain hrat takin hma an \huoi mek a nih. Anni dawttu le pahnina ni mek Napoli chun gamnes 28-ah points 60 hmuin an karah points 18 zet a tla mek a nih. Zani zingkar khan Sampdoria chun an home Stadio Comunale Luigi Ferraris stadium-ah inkhel \an hlim minute 1 naa Gre-goire Defrel goal hmangin Milan 1-0 in an hne. Samp-doria hin games 29-ah points 45 hmuin parietna an ni a, Milan hin games 29-ah points 51 hmua pa-lina ni mek an nih. Inrinni zan match dan-gah Cabliari in Chievo 3-0 in an hne a, Udinese in Ge-noa 2-0 in an hne bawk.

Drugs-a sumdawng Rohinga Nunghak Kap Hlum A Nih

dhaKa: Myanmar chu Drugs le inzawm tlat a nih ti fiena pakhat dingin, Rakhin state a inthawka Bangaldesh a raltlan Rohinga refugee nunghak pakhat kum 20 mi chu, Drugs (damdawi mum) (Meth – WY) a sumdawng an kap hlum. Human rights activitst hai hril dan chun, Rumana Akter (20) hi Bangladesh s a w r k a r i n D r u g s a sumdawngna (narcotic trade) a do a inthawka Rohingya nuhmei kap hlum (that) hmasatak a la nih tiin an hril. R u m a n a A k t e r h i Rohinga refugee nuoi telhai umna Refugee Camp a inthawka hnaite Teknaf ah Drugs a sumdawngtu an that tah mi pathum haia laia pakhat a nih. Teknaf

hi Drugs chi khat, tulaia Bangladesh-a inlar em em Thailand \awnga ‘crazy medicine’ an iti, M e t h a m p h e t a m i n e a inthawka siem ‘Yaba’ hluorna hmun a nih. Ni kum May a inthawka an do tak tak tah leiin mi 300 vel an thi tah a. Rohingya raltlanhai khawm 20 vel an \hang. Myanmar-a S m u g g l e r h a i c h u n Rohingya raltlan mirethei sin neilohai Drugs phurtu dingin an hmang pawlawt hlak a nih. B o r d e r G u a r d Bangladesh (BGB) hai hril dan chun, nunghak nu hi, Myanmar le Bangladesh inrina Naf River ah Smuggler hai le Security Forces hai an inkaptuonaa thi niin a hril. BGB spokesman Shariful

Islam hril dan chun, Akter ruong hi minute 15 vel an inkaptuo zo hnunga hmu a nih a. A Bag sungah ‘Yaba’ mum 10, 000 le chemte pathum hmu a nih, tiin a hril a. Police hai ruok chun ‘Yaba’10, 000, Silai paruk, a mu round 18 leh hmu a nih an tih a. Human Rights activist hai chun nasatakin an sela, Drugs-a sumdawng (drug traders) an nawh, Teknaf Refugee Camp-a um a nih tiin an hril.Bangladesh sawrkar chun ‘Taba’ damdawi hi a khapa, Class-A Drugs tia calssified thawin, a zawr le thawhai chu thi chena hremna (death penalty) hmu thei an tih, tiin October 2018 a inthawka khan Parliament chun a lo pass tah a nih.

Zahra Elham, Nuhmei Afghan Star Latu Hmasatak KabUl: American Idol ang thoa Afghanistan ah kum 13 lai zet an lo nei tah ‘Afghan Star’ 2019 ah, a hla le music hmanga Taliban helpawlhai dotu Zahra Elham chu nuhmei Afghan Star latu hmasatak a nih. Nuhmei ngaihnuoina le sirdena ram Afghanistan hai anga chu hlasakthiem khawm nuhmei chu an inlar thei meu naw a. Ram danghai angin uolau takin an hla le music hai khawm an saklar ngam nawh a, an inpholang ngam bawk nawh. Zahra ruok chun, Taliban helpawlhai leia an ramin hmakhuo dukdak khawm nei ta lova, hmasawn dan ding khawm rel thei ta lo khawpa Taliban le Muslim helpawl hran hran han an chawkbuoi chu, siem\hat nawkna ding le hmasawnna dingin hla le music hmangin Taliban hai do a tum a nih. Zahra hi Afghan Star 14-na a ni tah a, nuhmei hmasatak a la nih. Zahra Elham hi minortiy Hazara

hnama mi a nih a. Persian folk song le traditional music hai thiem a nih. Hnam hla ei tihai ang sak thiem a nih a. An cheidan khawm Afghan hnamhai incheidan vawng a nih. Camera hmaa la ngir tam ngai lo, kum 20 chuong met Zahra Elham chun, pasal ngawtin an lak hlak Afghan Star ah pakhatna a hei lak chu mak a tiin awi harsa a ti thu a hril a. A nina thar chu mak a tia chu \hangthar pei nunghak danghai inspire na dingin hmang pei a tum

thu AFP a hril. “Lawmman ka dawng hi mak ka tia chu ka lawm bawk a nih” tiin a hril. Zahra hin a hril dan chun, an sungkuoah hlasakthiem dang an um naw a. Ama khawm YouTube video-a inlar Muslim nuhmei hlasakthiem Pop singer Aryana Sayeed hlasak a en hlak a. Chutaka inthawka music hung inhnik niin a hril. Nuhmei sirdena ram Afghanistan angah a nina hi pawimaw le \ulin

a hriet am ti an indawn a. “Aw, ka rawl hi nuhmei danghai khawm chophurna dingin a pawimaw a nih. Afghanistan nuhmeihai ta dingin ka rawl a pawimaw” tiin mawl deuvin a hril a. “Keiin Aryana hnung ka zui ang hin Afghanistan nunghak hai khawmin hlasaka suok hung ngam veng an ta. Ka hnung an hung zui ka beisei. Kei khawm Aryana Sayeed ka hmuin, ‘ama khawma a thei chun kei khawma thei ka tih. Kut pahni a nei a, ke pahni leh, kei khawm ka nei ve tho annawm” tiin an sukhrat hlak niin a hril. Justin Bieber le Maher Zain ngaisangtu Zahra chun, politics lut a tum naw thu a hril a. Amiruokchu, Taliban han Afghanistan sukbuoi zawnga thil an thaw nawk chun anni dona dingin a hla le music a hmang ding thu a hril. “Ka music hmangin ral ka do ding a nih. Asan chu, hlasak le music rem ka nuom a. Chu ding chun zalenna a ngai” tiin a hril.

Miranda Kerr-in Beauty Idol Award A Dawng

bErliN: Victoria Secret model hlui le Snapchat CEO Evan Spiegel (28) nuhmei, tulai hnaia a pasal Evan le an nau pahnina ding pai mek ti thu puonglangtu Miranda Kerr (35) chu Gruner & Jahr Spa Awards 2019 ah Beauty Idol prize (award) inhlan a nih. Germany-a Baden-Baden khawpuia award inhlanna an neinaa chun zakuo fuol hnuoi phit duor duor thei (Fishtail Gown) eng mawi takel hakin Red Carpet a hung hrawa, a phing bel a lan lang nawa chu tlawmin an hriet met tah. Miranda hin a skincare pakhat Kora Organics a hmusuok leia hi lawmman hi pek a nih. Miranda Kerr hi model a ni el bakah research khawm nasataka thawtu a nih a. Vun \hatna le hmel\hatna nal chi Kora Organics hi a hmusuok a nih. Tuhin Online khawvela inlar Snapchat enkawltu CEO Evan Spiegel leh an inneia, nau pakhat an neia, a pahnina ding a pai mek a. Hi hma hin Orlando Bloom leh nau pakhat Flynn (8) an lo nei tah. Miranda le Evan hi May 2017 khan an innei a, Orlando Bloom leh an in\he kum li hnung a nih a. Orlando leh kum thum an innei hman. Orlando Bloom (42) le Katy Perry (34) han an inhuol thu an puong a inthawka kar ngana ah nau a pai thu hi a puong a nih. A Representative-in a puong dan chun, “Miranda, Evan, Flynn le Hart hai chun an sungkuoa member thar tak ding chu nghakhla takin an lo nghak” tiin nau a pai thu a puong a. Evan le an nau pahnina ding a nih. Evan Spiegel le hin mipui vantlang

hmaa nupa anga an inlangna hmasatak chu June 2015 khan a nih a. New York City ah Louis Vuitton dinner an fak 2014-a an inhmu hnung a nih. Kum hni hnungin May 2017 khan Evan hai in Brentwood, California ah simple ceremony pui deu siin an innei tah a nih. “Ka hmu phut tir chun AMA a nih ding a nih ti ka hriet thei nghal a. Mi \ha takel, zaidam le nunnem, titak le tak tak a nih. Chun, lekha a thiem a, a var (inteligent) hle bawk. Ruol angin kan inpawl phawta, a hung kaisang peia nupa nunah a hung lut tah a nih” tiin a hril.

Kiara Advani Film Thar Shooting Zo Tah

MUMbai: South India a inthawka Bolloywood tienga hlawtling tung pei, \hangthar star Kiara Advani chun a film thar tak ding ‘Kabir Singh’ ti Shahid Kapoor le an changna chu an zo tah ti thu a hril. Telegu film pakhat ‘Arjun Reddy’ a inthawka lak dawka Hindi film siem\hat ‘Kabir Singh’ romantic-drama chu, “A film shooting po po chu kan zo tah a. Amiruokchu, thil chite te siem\hatna ding le thaw \hatna ding lai a la um leiin kan lak zeu zeu a. June 21 khin tlangzar ni tang a tih. Tawnhriet inhawi tak a na, tlangzar kar ka nghakhla hle” tiin Kiara chun a hril. Kiara Advani hi “Kalank” film ah khawm

khan hla pakhat “Baaki sab first class hai’ ah Varun Dhawan leh an lam kawp a. An inhme hle a. Mi tamtak inpak a hlaw a. An pahni kafra chemistry kha an fuk hle niin an hril. Kiara Advani khawmin, Hindustan Times Most Stylish Awards 2019 ah hrilin, “Hmatieng pei khawm mihai entertain-na dingin film kan la siem dun pei ka beisei. Mi han kan chemistry an dita, hla le changziea mi suklawm thei hi a \ha a nih” tiin a hril. A film thar tak ‘Kabir Singh’ hi Sandeep Vanga ziek le directed a nih a. Telegu film ‘Arjun Reddy’ ang deuva siem a nih a. Cinel Studios le T-Series hai produce ding a nih.

“Pakistan thu leia inselnain hun ei khawral rawn taluo tah a. Development le hmasawnna ding tieng thu hril lem tang ei tiu” tiin, Opposition hai hlemnaa inthawka fimkhur dingin an cha tawl bawk. “Political party hran hran han thukhel an intiemhai laka inthawkin ei fimkhur ding a nih. Chuleiin, political party tinhai thuhril hi ngun takin ngai unla en ro” tiin Congress-in, miretheihai kum khata Rs. 72, 000 pek an tiemna thu le inzawmin a hril bawk. BJP sawrkarin farmer hai kum khata Rs. 6, 000/- (thla hni dan peia Rs. 2, 000/) a pek (tum) nekin Congress policy mini-mum income, kum khata Rs. 72, 000/- (thla tin Rs. 6, 000) account-a thunpek ding chu a \halem dai naw am a nih? tia an zawna chu direct-a dawn lovin Congress khel hril hratzie entirna a hril a. “Congress khel hril chu tiena tlanga

inthawkin an tah. Hunbi izirin khel an hril hlak. Delhi election lai khan ‘tolerance’ an khekpui a. Bihar ah election a uma, an topic chu ‘Modi’n reservation po po lakir nawk vawng a tih’ tiin khel an hril a” tiin a hril dai. “BJP-RSS in mani sakhuo (in) tienga kir nawkna dinga laklut nawkna ding pol-icy ‘Ghar Wapsi’ a thaw laiin, Congress chun ‘Award Wapsi’ tiin Congress-a kir nawk nawk lawmman pek a tiema, tu’m lawmman hmu tah?” tiin deusaw deuvin a hril bawk. Hi hi “Chowkider’ thu le inzawma Prime Minister-in mipui an pawlpui vawi hnina a nih tah a. March 20 khawm khan India ram hmun hran hrana Watchman (Chowkidar) 25 lakh hai le inbiekna neiin, ‘Chowkidar’ chu ‘huoisenna’ le ‘ringum-na’ thumal le inthluk a nih tah, tiin a hril. (HT/IE/PTI)

PM-in mi 500 leh ‘Kei Khawm Chowkider’ Conference

a um ding a ni a. Hieng Inthlang (vote thlak ni) ni haia hin Excise Department chun ‘Dry Day’ a puong bakah India ram pumpuia Lok Sabha Election-a vote tla hai tiem ni May 23, 2019 khawm ‘Dry Day’ in a puong. Dry Day a puong ni haia hin Hotel le dawr dang dang, mipui umkhawmna le private hmun haia khawm Zu zawr, dawn le sem hai khap hmak a ni a. Hi thil hin

liquor licence neituhai khawm a huomsa vawng ding a nih. Manipur a hin Manipur Liquor Prohibi-tion Act 1991 and Manipur Liquor Prohi-bition Rule 1994 hnuoia zu khap nisien khawm Zu zawrna dawr haiah hmu ding a um zing bakah tuolsunga Zu siem le zawrtu hai khawmin an zawr zing tho leia Zu inrui leia buoina suok ding laka invengna dinga Dry Day hi puong a a nih.

Zu mana um Rs. 24 lakh manhu ding Excise Dept. in a suksiet