Hmasawnna Thar Thar/2019/February/HT-01-02-2019.pdfHmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper)...

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 thlavul (February) 01, 2019 Zirtawpni (Friday) Hmasawnna Thar Vol - 34/113 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy EKIN/SEPTIC TANK SUKFAI DINGA KO THEI ZING KAN NIH. Contact Numbers: 8119035096 & 8119083548 NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI Car pakhat hlap siet; FIR registered CCpur: Police-a in- thawk ei thu dawngnain a hril danin January 30, 2019 zan dar 8 vel khan CCPur Police Station a inthawk km. 3 vela hla Vengnuam, New Lam- ka-ah Car (registration number hrietlo) a chuong pasal 4 han buoina siem an tum a. Hi thil tlung le inza- wma Vengnuam khaw mipui \halai le mipui pungkhawm han buoina siem tuma intum mi 4 hai chuongna Car hi hmawl hmangin an vuoksiet. Car hi an vuoksiet nasa hle bakah mi 4 hai khawm hi vuok hliem an nih. Hi thil tlung le inzawm hin CCPur Police han Suo Moto case lain FIR no. 20(1)2019 CCP-PS U/s 147/148/323/427 IPC an registered. EFCI Saikawt Presby- tery Conference CCpur: Evangelical Free Church of India (EFCI) Saikawt Presbytery chun February 1-3, 2019 inkar sung hin “Theina pop o insuo (Unlocking our Po- tential) Marka 12:30; Sam 139:14 thupuia hmangin Rengkai EFCI Biekin, CC- Pur-ah 52nd Presbyter’s Conference, 2019 hmang an tih. Feb. 1, 2019, 10:30AM hin Pastor Zotlangmawi, Rengkai in Conference hawng a ta, Rorelna le Au- dit report ngaithlak ning a ta, Feb. 2, 2019 in Rorelna um nawk a ta, hi huna hin Kohran Upa Examna um bawk a tih. Zan 5:30PM in Biekin inkhawm \an ning a ta, Pas- tor Laltinkhum Inbuon, Lamka in “Theina popo insuo- Kohran puotienga rawngbawlna kawngah” ti thupui hmangin thu hril a tih. Feb. 3, 2019 10:30 zing inkhawm hunah Pas- tor Lalngailien Hmar, Siel- mat in “Theina popo in- suo- Thilpek rawngbawlna kawngah ti thupui hman- gin thu hril a ta, Zan hu- nah Rev. Lalhmingthang Famhoite, Presbytery Su- perintendent in “Theina popo insuo-Kohran rawng- bawlna kawngah” ti thupui hmangin thu hril a tih. Finance report ngaithlak le PSS Lawmman semna um bawk a tih. GAS NEWS VANGSEI INDANE K. Salbung Booking : date 29-11-2018 to 30-11-2018 delivery date: 01-02-2019 time: 10AM - 12 noon stock:306 SAS-ah Gas bur khat chau nei han a bur hnina (DBC day) Feb. 1, 2019 in lak thei ning a tih. Exam ding hai inth- lana-\awng\aipekna CCpur: Rayburn Col- lege chun Feb. 1, 2019, 11:30AM hin Rayurn Cha- pel-ah tukum Class XII exam ding hai inthlasuokna programme hmang an tih. Hi huna hin Class XII exam ding hai aiaw le School aiaw haia inthawk farewell speech ngaithlak ning a ta, Rev. Dr Khen P. Tombing in student hai infuina le an ta dinga \awng\aipekna nei a tih. Chun, Ebenezer Acad- emy, Hebron Veng, N. Lam- ka khawmin vawisun 10AM hin an school-a inthawk Class X le XII exam ding hai inthlana le \awng-\aipe- kna hun hmang an ta. Rev. Dr M. Khamkhanchin, Prin- cipal, CBC in student hai \awng\aipek a tih |awng\airuolna an \an nawk ding CCpur: Churachandpur- a \awng\aipawl Pawl tum tum inthlungkhawmna Ninevi Revical Crusade Ministry chun February 6, 2019 a inthawk khin hmun tum tumah bungheia \awng\ airuolna sunzawm nawk an ta, Feb. 6, 2019 khin EBCC Dorcas Veng-ah \awng\ airuol a vawi 93-na nei an ta, Rev. L. Khaikhansong, D/S Lamka South Division in NRCM 2019 hawngin thuhrilna hun hmang a tih. MPC:Manipur HQ Gen. Assembly le Election nei CCpur: January 31, 3019, 10:30AM a inthawk khan Mizo People Convention: Manipur, Hq. Churachand- pur Manipur General As- sembly a vawi 34-na YMA Hall, YMA Complex, Hmuia Veng-ah nei a nih. Kum 2019-2021 sunga MPC Manipur HQ. \huoitu thar ding thlangna hunah President dingin K. Van- lalrinliana; Vice President dingin K. Laldawngliana le Treasurer dingin B Zodin- laian thlangtling a ni a. |huoitu dinga thlang thar hai hi Rev. Lallarmawia, Executive Secretary, MPCS in \awng\aipekna a nei. Inthlangna nei hma ses- sion hmasa takah Major Vanlaltluanga, DC, Eastern Division in hunser a hmang a, Chawimawina-Citation inhlanna hun hmang a ni gakah Sub-Hqrs, Secretary (Finance) Hqrts. le Gen- eral secretary haia inthawk report ngaithlak a ni bakah Pu CV Duhawma, Presi- dent, Group YMA Manipur; S. Vanlalruata, Chairman, MLS; GF Lalniropuia, President, MZP HQ Mani- pur le Upa Vanlalrinliana, President, MPC HQ han thuhrilna hun an hmang a. Upa JC Ramthanga, IAS, Consultant, MPC HQ, Ma- nipur in “Manipur Mizo- te dinhmun leh pumkhat pawimawhna” ti thupui hmangin thu a hril bawk. MPC HQ. Manipur hn- uoiah hin Unit 14 an um a, MPC Sub-Hq. Manipur hn- uoiah Unit 21 an um bawk. President-in Parliament Budget Session ah CAB Pass ngei ni dingin a hril February 1 hin interim budget phar beisei a nih new delhi: Mi tamtak abikin North East mihai lunghnuolna dingin Presi- dent Mr Ram Nath Kovind chun, Join Parliamentary Session ah thuhrilin tulaia boruok suksang em emtu Citizenship (Amendment) Bill, 2016 chu BJP \huoi NDA sawrkar-in a pass ngei ngei ding a nih, tiin a hril. Zanita Parliament Bud- get Session hun hawngna le inzawma Rajya Sabha-a thu a hrilnaa chun, hi Bill hin ‘rorelna indik chang phak nawhai rorelna in- dik a pek ding’ niin a hril a. Ram danga um India mi suknawmnatna tuortuhai humhima an umna ding Bill niin a hril. Bill thu bakah thu dang tamtak a hril sa a. Kum li hma khan chu India sawrkar hmakhuo ding a fie nawin a phe ruoia, tuhin chu a fena ding fel takin hmu thei an tah, tiin a hril a. A sawrkar chu economy le eudcation tieng khawm hma sawnin India Thar a siem ding niin a hril. Parliament Budget ses- sion hi 16th Lok Sabha-a ding chun in\hungna nuh- nungtak ni tang a ta. Sitting vawi 10 umin Bill buoipui um Triple Talaq bill khawm pass beisei a nih. Feb. 13 chen ding a na, Feb. 1 hin Interim Budget phara pass beisei a nih. CAB thu a hrilnaa chun, “Social le economic justice a um theina dingin ka sawrkar chun rorelna in- dik hmu phak lova um zing zinghaiin an hmu theina dingin hma a lak ding a nih. Citizenship Bill hin chuong harsatna tuokthai chu a \hangpui ding a nih. Hieng mihai hi ei intum ngawt thei nawh, an thu a ni bik nawh” tiin a hril. Prime Minister Naren- dra Modi khawmin, Bill hi India le Pakistan in\he (par- tition) laia tlanhmang, hung kir nuomhai India mi nina awlsam taka an nei thei nawkna ding a ni leiin mi tamtak ta dinga ‘sandam- na’, partition laia thil thaw suol ‘siem\hatnawkna’ niin a hril bawk. Prresident chun Bill dodalna hi North East a in- thawkin nasatakin a um a nih ti chu a hriet ve tho a. Hi thu a hril lai khawm hin New Delhi Jantar Mantar le Parliament kawl lai bakah North East ram tinah dodal- na a um zing a nih. President chun, January 8 a Lok Sabha-in a passed, Rajya Sabha la fethleng \ul hi selkaltuhai khawmin nasatakin an kal a nih ti a hrieta chu, sawrkar ngirlai an nih leiin pass ngei ngei an tum a. Bill-in thlawp a hlaw zuol tak duoiin tiin a hrilfie sa bawk a. “Ei unau mi rama nek- sawra um India hung nuom em em hung thei lohai, Hindustan mi an nih ti hre zinga an nina fie thei lohai, inhumhimna ding zawnga mi hung beltuhai ei lo hum theina ding a ni a. Rorelna indik a um theina ding a nih” tiin a hril. Hi Bill hin Afghani- stan, Pakistan le Bangla- desh a inthawka Hindu, Sikh, Buddhist, Jain, Parsis le Christians, India mi nina Citizenship dithai chu kum 7 an um tling ta chun hni/ pek theina ding a ni a. A hma chun kum 12 an um a ngai. Chun, December 31, 2014 hma tienga inthawka hung hai po po a huom ding a nih. “India mi ni theina ding >>sunzawmna phek 4-ah CAB dodalna darkar 24 Strike in pundan pangngai a chawkbuoi; CM Biren le PM Narendra Modi lim raw imphal: President-in Parliament ah Citizenship (Amednment) Bill, 2016 pass ngei tumin hahipa a hrilmawi laiin Manipur pumpui abikin Imphal khawpui sungah a Bill dodalna leia darkar 24 strike chun nundan pangn- gai a chawkbuoi hle a. Mi le motor inlawn vel hmu ding an um nawh. Hi strikes hi tlangram le phairam mi haiin BJP sawrkarin Hindu raltlanhai hung kirna ding le India mi nih nuomhai awlsam lema an ni theina dinga Dan a siem chu anni hai chimral- na ding a nih tiin an dodal a nih. CM N. Biren Singh, strike le bandh um ta lo din- ga intiem pa sawrkar a ngi- ra inthawka strike la hlawt- lingtak (total shutdown) chu zani khan Imphal khawpui le hmun hran hranah nei a ni a. Stirke-in a huom lo security, press, emergency services motorhai ti lo chu motor tlan, dawr inhawng, mihriem invak hmu ding an um nawh. Manipur People Against Citizenship Amendment Bill 2016 (MANPAC) hai strike hin ni tin nundan pangngai a chawkbuoi hle a. Bandh thawtuhaiin Chief Minister Mr Biren le Prime Minister Modi hai lim an raw bawk a. PM Modi lem chu a lim kawtthlerah an khai hlum. Imphal khawpui le dis- trict danghai infepawna po po khawm motor an chawl vawng a. Khawpui sunga motor service hai Diesel Auto, Tata Magic, Bus hai khawm an tlan nawh. Dawr le inchukna hmun le sum- dawngna hmunhai po po khawm khar vawng an nih. Strike hi student pawl- hai le nuhmei pawlhaiin an thaw nasa hle a. Singjamei ah chu Canchipur chenin nuhmei ruolin zingkar a inthawkin lamliena motor tlan le inlawn vel hrim hrim an dang vawng a. Uripok le Keishampat haiah khawm nuhmei ruolin lampuihai dangin motor inlawn an kham vawng bawk. Yairipok Bamon Leikai, Thoubal district ah lem chu Prime Minister Narendra Modi lim an siem a, lungs- enin lamlien lai khai hlum- na ding an siema, a milim khai hlum an tum a. Police hai an hunga an dang leiin an thaw naw a. Police hai an fe phingin PM Modi lim chu lamlien lai insang takah an khai hlum tah a nih. Hmun tin ram tinah strike hai khek ri hriet ding a um a. CAB kan dit nawh, keikir ro, ti a nih tlangpui a. Prime Minister, Home Minister le Chief Minis- ter hai chunga lungsenna a nasa em em. Uripok ah khawm strike thawtuhai Cy Chief Minister Mr Y Joykumar In chen an intlar sip vawng a. Zantieng deu chun Dy CM in an va hlukhum a. Dy CM khawm in a hung inlawi lai tak leh an tuok a. Strike thawtuhai chu, Bill hi state sawrkarin theitawp- in a dodal ding zie a hrilpek tawl. Dy CM chun, Rajya Sabha ah a la fethleng a ngai a. Opposition hai chu Ruling nekin Rajya Sabha ah an tam lem leiin Bill hi a fethleng ring a um naw thu a hril a. Iemani tia iengti >>sunzawmna phek 4-ah Sam tan man sukpung thu ADCC in a hrietpuinaw thu a hril CCpur: Churachandpur khawpui sunga Sam tanna dawr siemtu pawl Lamka Barber Association in Febru- ary 1, 2019 a inthawk hmang \an dinga sam tan man an sukpung chu Autonomous District Council (ADC), CC- Pur in a hrietpui naw thu T. Kammuanlal Simte, CEO, ADCC in January 31, 2019 khan thusuok a siem. Thusuok in a hril danin Association in sam tan man an sukpung ding nia hril chu ADCC in a hrietpui naw a, District-a thil man le rate chungchang ADCC in a enkai zing a ni a, As- sociation han ADCC hri- etpuina le phalna la hmasa loa thutlukna an siem hlak chu a ngaimaw thu a hril. District sunga thil rate hrim hrim ADC Office in enkai a ni bakah rate umsa hai ennawn pei a ni a. Sam tan man chungchangah September 13, 2018 khan Lamka Barber Association, CCPur chun representa- tion pakhat an peklut a. Sienkhawm Council in a la ngaituo naw a, thildang dang man hai le service rate hai khawm a la ngaituo naw thu a hril. Sam tan man thuah January 30, 2019, 4:30PM khan ADCC a Executive Committee in emergency meeting neiin an hriltlang a. Chu hunah Sam tan man sukpungna hi member han an hrietpui naw a, ADCC in official-a Sam tan man a ennawn hma chu rate thar/ sukpungna hi hmang thei ni naw ni a, Sam tan man a pangngai la hmang pei ding a nih tiin a hril. director FOl asia in \hangpuina a pek CCpur: Rev. Joseph R. Joute, Director, For One Life Asia chun Pherzawl District sunga HSA Hmar- ram JHQ member tukum HSLC Exam ding Tribal Hostel, HSA Campus, Rengkai, CCPur-a Study Camp a um mek hai \hang- puina dingin January 31, 2019 khan Alu bag 1 le Dal bag khat a pek. Study camp –a um hai laia pass insang tak Class X le XII inchuk sung po sum seng tumpek dingin tuta hma khan Mr Michael Esh, Director, For One Life International chun a lo puong ta bawk a nih. (Virthli) Lt. Gen. Ra- jeev Chopra in DG NCC new delhi: Lt. Gen- eral Rajeev Chopra chun January 31, 2019 a inthawk khan Director General of NCC (DGNCC) a chel \an. Lt. Gen. Chopra hi Na- tional Defence Academy, Khadakwasla le Indian Military Academy, Dehra- dun alumnus niin Decem- ber 1980 a kha Madras Regiment-a commissioned a nih. Lt. General Chopra hi Operation Rhino (Assam) a infantry battalion le East- ern Command a khawm brigade lo command tah niin, Manipur-a khawm In- spector General HQ IGAR (South) lo chel tah a ni bawk. Ei Mamawtak chu Agricultur- al Cooperatives a nih: Dy CM imphal: Deputy Chief Minister Mr Yumnam Joy- kumar Singh chun, tutaka ei mamaw tak chu ‘Agricul- tural Cooperative’ sukhrata bu le bal, thlai thar tamlem thawsuok a nih, tiin a hril. Hi thu hi Institute of >>sunzawmna phek 4-ah political party 9 han Sit-in-protest nei ve imphal: Manipur state pumpui le North East ah CAB dodalna ri a so veng vung laiin le Delhi ah khawm political party le student han nawrna le nuo- rna nasataka an nei bakah Manipura political party 9 hai khawmin zanikhan Citizenship (Amendment) Bill, 2016 ditnaw zie suk- langnain BT Road, Imphal ah sit-in-protest an nei. Zanita Sit-in- protest a \hanghai chu: CPI, CPI-M, RSP, FB, AAP, NCP, PRJA, BSP le JD(S) hai an nih a. Irabot Bhavan, Rupmahal Tank a inthawkin Kan- gla Gate thlangtieng pang chen lam hraw a ni bawk a. Kangla Western Gate-a traffic stand a inthawkin Khwairamband Bazar tieng flag hai keipharin an pan nawk a, lampuiah an khek pei bawk. Khwairamband Bazar an tlung hin police khawm tamtak an lo uma chu ieng- khawm an thaw nawh a. Rally neihai chu an um buna, CAB kan dit nawh, ti le slogan dang dang hai an khek suok. Bill in Manipur tawkpawi naw nih: HM imphal/ new delhi: Manipur CM N. Biren Singh inrawinaa Manipur-a in- thawk All Political Parties team chun chun Ningani zan dar 12:30 khan Home Minister Rajnath Singh chu New Delhi-a a chengnainah inhmupuiin memorandum an pek bakah Citizenship (Amendment) Bill, 2016 chu lakkir dingin an ngen bawk. Home Minister Rajnath Singh chun Manipur-a All Political parties team hai chu Bill hin Manipur a tawkpawi- naw ding thu hrilin, ama ngeiin a enfel ding thu a hril niin ei thu dawngna chun a hril. Manipur political par- ties team in memorandum an peklut a hin Rajya Sabha- ah pass dinga phar a ni hma ngeiin bill hi lakkir a ninaw khawmin state mipui hai hum/ tawkpawi nawna ding clause thunsa dinga an ngenna an zieklang sa bawk. Home Minister inhmu- puinaa hin K. Bhabananda Singh, MP (RS) le Presi- dent BJP Manipur; Th. Manihar Singh, Convenor, AAP, Manipur; M. Asniku- mar Singh, VP, BJP Mani- pur; Dr. S. Manaoton Singh, President, AITC, Manipur; Y. Nabachandra Singh, VP, NEIDP, Manipur; Kh. Arm- strong Charang, Secretary, NPF, Manipur; L. Bashanta Sharma, Sr. Leader, BJP Manipur Pradesh; L. Seth, President, People’s Demo- cratic Alliance, Manipur; Dr. Ph. Jilasana Sharma, Sr. VP, NPP Manipur; Thangkhan- gin Ngaihte, President, LJP, Manipur; B. Govind Sharma, Representative, Manipur People’s Council, Manipur le K. Khagendra Singh, Sr. VP, Manipur National Democratic Front, Manipur hai an \hang. CAB thuah Assam BJP leader vuok; Guwahati: Citizenship (Amendment) Bill, 2016 dodalna nasa taka fepui mek le inzawmin Nilaini khan Upper Assam, Tin- sukia district-a chun Di- brugarh BJP president Lakheswar Moran chu mipuiin an vuok. RSS affiliate Lok Ja- gran Manch in meeting an huoihawtnaah \hang din- ga a fe huna BJP leader Lakheswar hi an vuok a nih. Lok Jagran Manch hi Up- per Assam-ah Citizenship Amendment Bill thua mipui lungril inhmun tuma hmun hran hrana public aware- ness huoihawttu an nih. Mr Lakheswar pub- lic meeting neina hmun a va tlung huna protestors 3,000 chuong umkhawm hai chun slogan an insam- khum bakah flag dum an phar khum. Bazar/lampui laia ben, sawisak le a sam-a kei lai video hi social media haia nasa takin thawndar a nih. Ama baka hin BJP mem- ber dang \henkhat khawm mipuiin an sawisak bawk. Mr Lakheshwar hi a hnungin Police han an san- suok a, civil hospital pan- pui a nih. Hi thil tlung le inzawm hin Police chun FIR an reg- istered bakah a sawisaktu nia intum pasal pathum man an nih. Hieng laizing hin Di- brugarh district BJP Presi- dent sawisak a nina thuah Chief Miniter Sarbananda Sonowal chun, bill dodal- na le inzawma party hotu chunga tharum thawtu hai chunga action lak a ni ding thu zanikhan a hril. Hi thu hi Dhakuakhana hmuna Ahom hnam hai kut Me-Dam-Me-Phi hman- gnaa thu a hrilnaa Mr So- nowal in a hril a nih. State sawrkar in a ram mi hai humhalna dingin theitawp a suo a, sawrkar chun democratic tak le tharum \hanglo protest chu a khap nawh. Sienkhawm, mi tuin amanih dan kala tharum a thaw chun, chu- ongang tharum thawtu hai chunga chun dan ang takin sawrkarin action lang a tih tiin a hril. All Assam Students Union hai khawm fimkhur dingin Mr Sonowal chun thurawn a pek.

Transcript of Hmasawnna Thar Thar/2019/February/HT-01-02-2019.pdfHmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper)...

Page 1: Hmasawnna Thar Thar/2019/February/HT-01-02-2019.pdfHmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper) Regd. No. RNI - 4091/89 Postal Regd. No. MNP - 6 _____ dC/CCpur : 03874-234234 Estd.

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

thlavul (February) 01, 2019 Zirtawpni (Friday)

Hmasawnna Thar Vol - 34/113 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

EKIN/SEPTIC TANK

SUKFAI DINGA KO THEI ZING

KAN NIH.

Contact Numbers:8119035096 &

8119083548

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

Car pakhat hlap siet; FIR registeredCCpur: Police-a in-thawk ei thu dawngnain a hril danin January 30, 2019 zan dar 8 vel khan CCPur Police Station a inthawk km. 3 vela hla Vengnuam, New Lam-ka-ah Car (registration number hrietlo) a chuong

pasal 4 han buoina siem an tum a. Hi thil tlung le inza-wma Vengnuam khaw mipui \halai le mipui pungkhawm han buoina siem tuma intum mi 4 hai chuongna Car hi hmawl hmangin an vuoksiet. Car

hi an vuoksiet nasa hle bakah mi 4 hai khawm hi vuok hliem an nih. Hi thil tlung le inzawm hin CCPur Police han Suo Moto case lain FIR no. 20(1)2019 CCP-PS U/s 147/148/323/427 IPC an registered.

EFCI Saikawt Presby-tery Conference

CCpur: Evangelical Free Church of India (EFCI) Saikawt Presbytery chun February 1-3, 2019 inkar sung hin “Theina pop o insuo (Unlocking our Po-tential) Marka 12:30; Sam 139:14 thupuia hmangin Rengkai EFCI Biekin, CC-Pur-ah 52nd Presbyter’s Conference, 2019 hmang an tih. Feb. 1, 2019, 10:30AM hin Pastor Zotlangmawi, Rengkai in Conference hawng a ta, Rorelna le Au-dit report ngaithlak ning a ta, Feb. 2, 2019 in Rorelna um nawk a ta, hi huna hin Kohran Upa Examna um bawk a tih. Zan 5:30PM in Biekin

inkhawm \an ning a ta, Pas-tor Laltinkhum Inbuon, Lamka in “Theina popo insuo- Kohran puotienga rawngbawlna kawngah” ti thupui hmangin thu hril a tih. Feb. 3, 2019 10:30 zing inkhawm hunah Pas-tor Lalngailien Hmar, Siel-mat in “Theina popo in-suo- Thilpek rawngbawlna kawngah ti thupui hman-gin thu hril a ta, Zan hu-nah Rev. Lalhmingthang Famhoite, Presbytery Su-perintendent in “Theina popo insuo-Kohran rawng-bawlna kawngah” ti thupui hmangin thu hril a tih. Finance report ngaithlak le PSS Lawmman semna um bawk a tih.

GAS NEWSVANGSEI INDANEK. SalbungBooking : date 29-11-2018 to 30-11-2018delivery date: 01-02-2019time: 10AM - 12 noonstock:306

SAS-ah Gas bur khat chau nei han a bur hnina

(DBC day) Feb. 1, 2019 in lak thei ning a tih.

Exam ding hai inth-lana-\awng\aipekna

CCpur: Rayburn Col-lege chun Feb. 1, 2019, 11:30AM hin Rayurn Cha-pel-ah tukum Class XII exam ding hai inthlasuokna programme hmang an tih. Hi huna hin Class XII exam ding hai aiaw le School aiaw haia inthawk farewell speech ngaithlak ning a ta, Rev. Dr Khen P. Tombing in student hai infuina le an ta dinga \awng\aipekna nei a tih. Chun, Ebenezer Acad-emy, Hebron Veng, N. Lam-ka khawmin vawisun 10AM hin an school-a inthawk Class X le XII exam ding hai inthlana le \awng-\aipe-kna hun hmang an ta. Rev. Dr M. Khamkhanchin, Prin-cipal, CBC in student hai \awng\aipek a tih

|awng\airuolna an \an nawk ding

CCpur: Churachandpur-a \awng\aipawl Pawl tum tum inthlungkhawmna Ninevi Revical Crusade Ministry chun February 6, 2019 a inthawk khin hmun tum tumah bungheia \awng\airuolna sunzawm nawk an ta, Feb. 6, 2019 khin EBCC Dorcas Veng-ah \awng\airuol a vawi 93-na nei an ta, Rev. L. Khaikhansong, D/S Lamka South Division in NRCM 2019 hawngin thuhrilna hun hmang a tih.

MPC:Manipur HQ Gen. Assembly le Election neiCCpur: January 31, 3019, 10:30AM a inthawk khan Mizo People Convention: Manipur, Hq. Churachand-pur Manipur General As-sembly a vawi 34-na YMA Hall, YMA Complex, Hmuia Veng-ah nei a nih. Kum 2019-2021 sunga MPC Manipur HQ. \huoitu thar ding thlangna hunah President dingin K. Van-lalrinliana; Vice President dingin K. Laldawngliana le Treasurer dingin B Zodin-laian thlangtling a ni a.

|huoitu dinga thlang thar hai hi Rev. Lallarmawia, Executive Secretary, MPCS in \awng\aipekna a nei. Inthlangna nei hma ses-sion hmasa takah Major Vanlaltluanga, DC, Eastern Division in hunser a hmang a, Chawimawina-Citation inhlanna hun hmang a ni gakah Sub-Hqrs, Secretary (Finance) Hqrts. le Gen-eral secretary haia inthawk report ngaithlak a ni bakah Pu CV Duhawma, Presi-dent, Group YMA Manipur;

S. Vanlalruata, Chairman, MLS; GF Lalniropuia, President, MZP HQ Mani-pur le Upa Vanlalrinliana, President, MPC HQ han thuhrilna hun an hmang a. Upa JC Ramthanga, IAS, Consultant, MPC HQ, Ma-nipur in “Manipur Mizo-te dinhmun leh pumkhat pawimawhna” ti thupui hmangin thu a hril bawk. MPC HQ. Manipur hn-uoiah hin Unit 14 an um a, MPC Sub-Hq. Manipur hn-uoiah Unit 21 an um bawk.

President-in Parliament Budget Session ah cAB Pass ngei ni dingin a hril February 1 hin interim budget phar beisei a nihnew delhi: Mi tamtak abikin North East mihai lunghnuolna dingin Presi-dent Mr Ram Nath Kovind chun, Join Parliamentary Session ah thuhrilin tulaia boruok suksang em emtu Citizenship (Amendment) Bill, 2016 chu BJP \huoi NDA sawrkar-in a pass ngei ngei ding a nih, tiin a hril. Zanita Parliament Bud-get Session hun hawngna le inzawma Rajya Sabha-a thu a hrilnaa chun, hi Bill hin ‘rorelna indik chang phak nawhai rorelna in-dik a pek ding’ niin a hril a. Ram danga um India mi suknawmnatna tuortuhai humhima an umna ding Bill niin a hril. Bill thu bakah thu dang tamtak a hril sa a. Kum li hma khan chu India sawrkar hmakhuo ding a fie nawin a phe ruoia, tuhin chu a fena ding fel takin hmu thei an tah, tiin a hril a. A sawrkar chu economy le eudcation tieng khawm hma sawnin India Thar a siem ding niin a hril.

Parliament Budget ses-sion hi 16th Lok Sabha-a ding chun in\hungna nuh-nungtak ni tang a ta. Sitting vawi 10 umin Bill buoipui um Triple Talaq bill khawm pass beisei a nih. Feb. 13 chen ding a na, Feb. 1 hin Interim Budget phara pass beisei a nih. CAB thu a hrilnaa chun, “Social le economic justice a um theina dingin ka sawrkar chun rorelna in-dik hmu phak lova um zing zinghaiin an hmu theina dingin hma a lak ding a nih. Citizenship Bill hin chuong harsatna tuokthai chu a \hangpui ding a nih. Hieng mihai hi ei intum ngawt thei nawh, an thu a ni bik

nawh” tiin a hril. Prime Minister Naren-dra Modi khawmin, Bill hi India le Pakistan in\he (par-tition) laia tlanhmang, hung kir nuomhai India mi nina awlsam taka an nei thei nawkna ding a ni leiin mi tamtak ta dinga ‘sandam-na’, partition laia thil thaw suol ‘siem\hatnawkna’ niin a hril bawk. Prresident chun Bill dodalna hi North East a in-thawkin nasatakin a um a nih ti chu a hriet ve tho a. Hi thu a hril lai khawm hin New Delhi Jantar Mantar le Parliament kawl lai bakah North East ram tinah dodal-na a um zing a nih. President chun, January

8 a Lok Sabha-in a passed, Rajya Sabha la fethleng \ul hi selkaltuhai khawmin nasatakin an kal a nih ti a hrieta chu, sawrkar ngirlai an nih leiin pass ngei ngei an tum a. Bill-in thlawp a hlaw zuol tak duoiin tiin a hrilfie sa bawk a. “Ei unau mi rama nek-sawra um India hung nuom em em hung thei lohai, Hindustan mi an nih ti hre zinga an nina fie thei lohai, inhumhimna ding zawnga mi hung beltuhai ei lo hum theina ding a ni a. Rorelna indik a um theina ding a nih” tiin a hril. Hi Bill hin Afghani-stan, Pakistan le Bangla-desh a inthawka Hindu, Sikh, Buddhist, Jain, Parsis le Christians, India mi nina Citizenship dithai chu kum 7 an um tling ta chun hni/pek theina ding a ni a. A hma chun kum 12 an um a ngai. Chun, December 31, 2014 hma tienga inthawka hung hai po po a huom ding a nih. “India mi ni theina ding >>sunzawmna phek 4-ah

cAB dodalna darkar 24 Strike in pundan pangngai a chawkbuoi; CM Biren le PM Narendra Modi lim raw

imphal: President-in Parliament ah Citizenship (Amednment) Bill, 2016 pass ngei tumin hahipa a hrilmawi laiin Manipur pumpui abikin Imphal khawpui sungah a Bill dodalna leia darkar 24 strike chun nundan pangn-gai a chawkbuoi hle a. Mi le motor inlawn vel hmu ding an um nawh. Hi strikes hi tlangram le phairam mi haiin BJP sawrkarin Hindu raltlanhai hung kirna ding le India mi nih nuomhai awlsam lema an ni theina dinga Dan a siem chu anni hai chimral-na ding a nih tiin an dodal a nih. CM N. Biren Singh, strike le bandh um ta lo din-ga intiem pa sawrkar a ngi-ra inthawka strike la hlawt-lingtak (total shutdown) chu zani khan Imphal khawpui le hmun hran hranah nei a ni a. Stirke-in a huom lo security, press, emergency services motorhai ti lo chu motor tlan, dawr inhawng, mihriem invak hmu ding an um nawh. Manipur People Against Citizenship Amendment Bill 2016 (MANPAC) hai strike hin

ni tin nundan pangngai a chawkbuoi hle a. Bandh thawtuhaiin Chief Minister Mr Biren le Prime Minister Modi hai lim an raw bawk a. PM Modi lem chu a lim kawtthlerah an khai hlum. Imphal khawpui le dis-trict danghai infepawna po po khawm motor an chawl vawng a. Khawpui sunga motor service hai Diesel Auto, Tata Magic, Bus hai khawm an tlan nawh. Dawr le inchukna hmun le sum-dawngna hmunhai po po khawm khar vawng an nih. Strike hi student pawl-hai le nuhmei pawlhaiin an thaw nasa hle a. Singjamei ah chu Canchipur chenin nuhmei ruolin zingkar a inthawkin lamliena motor

tlan le inlawn vel hrim hrim an dang vawng a. Uripok le Keishampat haiah khawm nuhmei ruolin lampuihai dangin motor inlawn an kham vawng bawk. Yairipok Bamon Leikai, Thoubal district ah lem chu Prime Minister Narendra Modi lim an siem a, lungs-enin lamlien lai khai hlum-na ding an siema, a milim khai hlum an tum a. Police hai an hunga an dang leiin an thaw naw a. Police hai an fe phingin PM Modi lim chu lamlien lai insang takah an khai hlum tah a nih. Hmun tin ram tinah strike hai khek ri hriet ding a um a. CAB kan dit nawh, keikir ro, ti a nih tlangpui a. Prime Minister, Home

Minister le Chief Minis-ter hai chunga lungsenna a nasa em em. Uripok ah khawm strike thawtuhai Cy Chief Minister Mr Y Joykumar In chen an intlar sip vawng a. Zantieng deu chun Dy CM in an va hlukhum a. Dy CM khawm in a hung inlawi lai tak leh an tuok a. Strike thawtuhai chu, Bill hi state sawrkarin theitawp-in a dodal ding zie a hrilpek tawl. Dy CM chun, Rajya Sabha ah a la fethleng a ngai a. Opposition hai chu Ruling nekin Rajya Sabha ah an tam lem leiin Bill hi a fethleng ring a um naw thu a hril a. Iemani tia iengti >>sunzawmna phek 4-ah

Sam tan man sukpung thu ADcc in a hrietpuinaw thu a hrilCCpur: Churachandpur khawpui sunga Sam tanna dawr siemtu pawl Lamka Barber Association in Febru-ary 1, 2019 a inthawk hmang \an dinga sam tan man an sukpung chu Autonomous District Council (ADC), CC-Pur in a hrietpui naw thu T. Kammuanlal Simte, CEO, ADCC in January 31, 2019 khan thusuok a siem. Thusuok in a hril danin Association in sam tan man an sukpung ding nia hril chu ADCC in a hrietpui naw a, District-a thil man le rate chungchang ADCC in a enkai zing a ni a, As-sociation han ADCC hri-

etpuina le phalna la hmasa loa thutlukna an siem hlak chu a ngaimaw thu a hril. District sunga thil rate hrim hrim ADC Office in enkai a ni bakah rate umsa hai ennawn pei a ni a. Sam tan man chungchangah September 13, 2018 khan Lamka Barber Association, CCPur chun representa-

tion pakhat an peklut a. Sienkhawm Council in a la ngaituo naw a, thildang dang man hai le service rate hai khawm a la ngaituo naw thu a hril. Sam tan man thuah January 30, 2019, 4:30PM khan ADCC a Executive Committee in emergency meeting neiin an hriltlang a. Chu hunah Sam tan man sukpungna hi member han an hrietpui naw a, ADCC in official-a Sam tan man a ennawn hma chu rate thar/sukpungna hi hmang thei ni naw ni a, Sam tan man a pangngai la hmang pei ding a nih tiin a hril.

director FOl asia in \hangpuina a pekCCpur: Rev. Joseph R. Joute, Director, For One Life Asia chun Pherzawl District sunga HSA Hmar-ram JHQ member tukum HSLC Exam ding Tribal Hostel, HSA Campus,

Rengkai, CCPur-a Study Camp a um mek hai \hang-puina dingin January 31, 2019 khan Alu bag 1 le Dal bag khat a pek. Study camp –a um hai laia pass insang tak Class

X le XII inchuk sung po sum seng tumpek dingin tuta hma khan Mr Michael Esh, Director, For One Life International chun a lo puong ta bawk a nih. (Virthli)

Lt. Gen. Ra-jeev Chopra

in DG NCC

new delhi: Lt. Gen-eral Rajeev Chopra chun January 31, 2019 a inthawk khan Director General of NCC (DGNCC) a chel \an. Lt. Gen. Chopra hi Na-tional Defence Academy, Khadakwasla le Indian Military Academy, Dehra-dun alumnus niin Decem-ber 1980 a kha Madras Regiment-a commissioned a nih. Lt. General Chopra hi Operation Rhino (Assam) a infantry battalion le East-ern Command a khawm brigade lo command tah niin, Manipur-a khawm In-spector General HQ IGAR (South) lo chel tah a ni bawk.

Ei Mamawtak chu Agricultur-al Cooperatives

a nih: Dy CMimphal: Deputy Chief Minister Mr Yumnam Joy-kumar Singh chun, tutaka ei mamaw tak chu ‘Agricul-tural Cooperative’ sukhrata bu le bal, thlai thar tamlem thawsuok a nih, tiin a hril. Hi thu hi Institute of >>sunzawmna phek 4-ah

political party 9 han Sit-in-protest nei ve

imphal: Manipur state pumpui le North East ah CAB dodalna ri a so veng vung laiin le Delhi ah khawm political party le student han nawrna le nuo-rna nasataka an nei bakah Manipura political party

9 hai khawmin zanikhan Citizenship (Amendment) Bill, 2016 ditnaw zie suk-langnain BT Road, Imphal ah sit-in-protest an nei. Zanita Sit-in- protest a \hanghai chu: CPI, CPI-M, RSP, FB, AAP, NCP, PRJA,

BSP le JD(S) hai an nih a. Irabot Bhavan, Rupmahal Tank a inthawkin Kan-gla Gate thlangtieng pang chen lam hraw a ni bawk a. Kangla Western Gate-a traffic stand a inthawkin Khwairamband Bazar tieng flag hai keipharin an pan nawk a, lampuiah an khek pei bawk. Khwairamband Bazar an tlung hin police khawm tamtak an lo uma chu ieng-khawm an thaw nawh a. Rally neihai chu an um buna, CAB kan dit nawh, ti le slogan dang dang hai an khek suok.

Bill in Manipur tawkpawi naw nih: HM

imphal/ new delhi: Manipur CM N. Biren Singh inrawinaa Manipur-a in-thawk All Political Parties team chun chun Ningani zan dar 12:30 khan Home Minister Rajnath Singh chu New Delhi-a a chengnainah inhmupuiin memorandum an pek bakah Citizenship (Amendment) Bill, 2016 chu lakkir dingin an ngen bawk. Home Minister Rajnath Singh chun Manipur-a All Political parties team hai chu Bill hin Manipur a tawkpawi-naw ding thu hrilin, ama ngeiin a enfel ding thu a hril niin ei thu dawngna chun a hril. Manipur political par-ties team in memorandum an peklut a hin Rajya Sabha-ah pass dinga phar a ni hma ngeiin bill hi lakkir a ninaw khawmin state mipui hai hum/tawkpawi nawna ding clause thunsa dinga an ngenna an

zieklang sa bawk. Home Minister inhmu-puinaa hin K. Bhabananda Singh, MP (RS) le Presi-dent BJP Manipur; Th. Manihar Singh, Convenor, AAP, Manipur; M. Asniku-mar Singh, VP, BJP Mani-pur; Dr. S. Manaoton Singh, President, AITC, Manipur; Y. Nabachandra Singh, VP, NEIDP, Manipur; Kh. Arm-strong Charang, Secretary, NPF, Manipur; L. Bashanta Sharma, Sr. Leader, BJP Manipur Pradesh; L. Seth, President, People’s Demo-cratic Alliance, Manipur; Dr. Ph. Jilasana Sharma, Sr. VP, NPP Manipur; Thangkhan-gin Ngaihte, President, LJP, Manipur; B. Govind Sharma, Representative, Manipur People’s Council, Manipur le K. Khagendra Singh, Sr. VP, Manipur National Democratic Front, Manipur hai an \hang.

cAB thuah Assam BJP leader vuok;

Guwahati: Citizenship (Amendment) Bill, 2016 dodalna nasa taka fepui mek le inzawmin Nilaini khan Upper Assam, Tin-sukia district-a chun Di-brugarh BJP president Lakheswar Moran chu mipuiin an vuok. RSS affiliate Lok Ja-gran Manch in meeting an huoihawtnaah \hang din-ga a fe huna BJP leader Lakheswar hi an vuok a nih. Lok Jagran Manch hi Up-per Assam-ah Citizenship Amendment Bill thua mipui lungril inhmun tuma hmun hran hrana public aware-ness huoihawttu an nih. Mr Lakheswar pub-lic meeting neina hmun a va tlung huna protestors 3,000 chuong umkhawm hai chun slogan an insam-

khum bakah flag dum an phar khum. Bazar/lampui laia ben, sawisak le a sam-a kei lai video hi social media haia nasa takin thawndar a nih. Ama baka hin BJP mem-ber dang \henkhat khawm mipuiin an sawisak bawk. Mr Lakheshwar hi a hnungin Police han an san-suok a, civil hospital pan-pui a nih. Hi thil tlung le inzawm hin Police chun FIR an reg-istered bakah a sawisaktu nia intum pasal pathum man an nih. Hieng laizing hin Di-brugarh district BJP Presi-dent sawisak a nina thuah Chief Miniter Sarbananda Sonowal chun, bill dodal-na le inzawma party hotu chunga tharum thawtu hai chunga action lak a ni ding thu zanikhan a hril. Hi thu hi Dhakuakhana hmuna Ahom hnam hai kut Me-Dam-Me-Phi hman-gnaa thu a hrilnaa Mr So-nowal in a hril a nih. State sawrkar in a ram mi hai humhalna dingin theitawp a suo a, sawrkar chun democratic tak le tharum \hanglo protest chu a khap nawh. Sienkhawm, mi tuin amanih dan kala tharum a thaw chun, chu-ongang tharum thawtu hai chunga chun dan ang takin sawrkarin action lang a tih tiin a hril. All Assam Students Union hai khawm fimkhur dingin Mr Sonowal chun thurawn a pek.

Page 2: Hmasawnna Thar Thar/2019/February/HT-01-02-2019.pdfHmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper) Regd. No. RNI - 4091/89 Postal Regd. No. MNP - 6 _____ dC/CCpur : 03874-234234 Estd.

Hmasawnna Thar2 thlavul (February) 01, 2019Zirtawpni (Friday) artiCle/health & emplOyment newS

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Co-Editor : Asst. Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

Editorial

Dan hi

VAWISUN THUPUIKa hung vak ding a nih, tukhawmin i lallukhum chu an lakpek nawna ding chein, i thil nei sa kha kawl tlat rawh. -THUPUONGSUO 3: 11

Ram le hnamin a \ha le an dik zawnga ke a pen thei-na ding chun mamaw le \ul thil chi hran hran a nei ti chu a hrietu seng ei nih. Mamaw, \ul le pawimaw ei ti zawng ruok chu inang tawl naw nih. Ram le hnam nin ngelnghet le belchieng dawl indin le a \ha zawnga ram le hnam fedan her dikna ding chun dan \ha hi hnam tin le rambung tin mamaw em em el a nih. India rama cheng hnam tum tum hai ma-maw lien tak pakhat chu dan \ha hi niin an lang. Dana khawm hin dan \ha le dan \ha lo a um a, India mihai inrem, inlungruol, inhmangai, inlunginsiet le thlamuong taka ei um tlang seng theina ding chun dan \ha ei mamaw a nih. Hi lei hin ei rama dan siemtuhai hi an fimkhur, an hmathlir a lien a, an huop zau a \ul a nih. A tawizawng taka hril chun hnam tin huopzo sawrkar ei mamaw a nih. Tulai hin Citizenship (Amendment) Bill, 2016 boruokin India ram, a bikin India hmarsak biel a fang a, print media, electronic media le social me-dia haia chanchinthar (news) hluotu tak pakhat a nih. Manipur mihai lem chun midanghai nekin ei buoipui zuol niin an lang. Ei Chief Minister, Politi-cal Party tum tuma \huoituhai, Civil Organisation hran hrana \huoituhai le Politician-hai chun New Delhi an pan pha \awl a nih. Student Association, Clubs le Civil Society sunga pawl hran hran hai khawm to \awkin an um thei bik naw a, an thei dan danin an pu a, an khek suok \hup \hup el a nih. Ieng tak am an hung ang tawl ding chu maw? A result chu hunin a la hung hril ding a nih. CAB, 2016 hieng ang em em a an lar le hril a hlaw em emna san chu “dan thar” siem ding a ni lei a nih. India sawrkar le Parliament chun India khuo le tui (Citizenship) pekna ding le inzawmin dan (Act) thar siem a tum a. India hmarsak biel mipui chun dan thar siem tuma um hin a suk him naw ding niin an hriet a, hi leia hi theitawp takmeu suoa CAB, 2016 hi an do el a nih. India hmarsak biel mipuihai chun dan thar siem tuma um CAB, 2016 hi dan \ha lo le dan him lo angin an ngai a nih. India sawrkar hlak chun Citizenship dan hi siem \hat \ul hlein a hriet si leiin a thiltum hi \hul nekin a fe thlengpui an ring thu mi \henkhat chun huoisen takin an hril tawl. Ram pakhata khuo le tui chunga thuneitu chu Dan a ni a, chu dan chu a hmangtu le a kengkawtu an um a, dan kengkawtuhai khawm dan hnuoiah dan anga sin thaw ding an nih. dan kengkawtu dinga sawrkarin a ruot ni lo hand an an kengkaw chang a um rawp hlak. Dan kengkawtu ni lo hand an kengkawna sin an thaw rawp theina san chu sawrkarin dan enkawltu dinga a ruothai felzo naw lei le an sin le mawphurna an hne naw lei a nih. dan kengkawtu ding ni lo han dan an kengkaw hlak hi an dik naw a, dank al a nih. Dan kengkawtu dinga ruot ni lo dan an hung kengkaw ta chun Mob rule a hung ni a, buoina le harsatna bakah sietna chi tum tum a hung suok hlak. Hi lei hin mipui han dan hi chu a kengkawtuhai thaw dinga sie hlak ding a nih. Dan chun ditsak bik a nei ding a ni naw a, dan hmaah chun mitin angkhat ei nih. Danin ditsak bik a nei pha chun dan a fe suol annawleh hmang suol a hung ni tina a nih. Mi \ha vawng ni inla chu dan siem le hmang \ul naw nih. Mi suol le mi indik naw an um hlak leia dan hi siem a nih. sawrkar, rorel-tu le dan kengkawtuhai chun dan hi indik taka an hmang ngam a \ul. Dan hmang ngam lova thil thaw a hung ni pha leh thil a fe suol hlak. Dan ei nei a, sienkhawm dan umsa sir deuva hin fe hram hram ei tum lem an naw mani ti dingin thil a tlung nawk rawp hlak hi a pawi hle. Dan anga thil thaw theizing si, dan naw deuva ei lo thaw leia ei chunga action lakna a um ngai nawh. Chun, dan naw deuva thil thaw hi a awlsam lem si a, dan hru-lah dan hmu phak siin indik lo takin thil ei thaw ei thaw el ding a nih. Dan hi inza ding le zui ding a nih. dan hmang indik nawna le dan inza nawna ram chu ram hmasawn le changkang an ni ngai nawh. Ei ramin rorelna indik le \ha a mamaw ang bawkin dan \ha le dan indik taka hmang hi a mamaw a nih. dan sirdena ram chu ram rinum a ni hlak. Dan hi namnul lo ding a nih.

A hmasa takna dingin Maoist han Hospital, Schools le Hostels hai bawl an phutraipur: Chhattistgarh-a Bijapur district a chun Maoist-a Pamed Area Committee chun a hmasa takna dingin an area sun-gah hospitals, schools le Hostels hai bawl dingin an phut bakah doctors le teachers ruot dinga ngenna pamphlets an insuo. Tuta hmain hiengang ngenna hi Maoist han an la siem ngai hriet a ninaw leiin hienganga pamphlets an insuo hi a vawikhatna le a hmasa takna a la nih tiin Bijapur Press Club a president Ganesh Mishra le journalist dang dang han an hril.

Pamphlets hi Nilaini zingkar-a kha an insuo a ni a, sienkhawm chawlkar khat chuong liemtaa an ziek tah a nih. Pamphlets an insuo-naa thil ngen points 17 an zieklang hai laia a hmasa tak chu “Hostels, schools

and hospitals be opened in our area. Government teachers and doctors be also appointed” ti a nih. Hi Pamphlets hi Mao-ist han an insuo a ni ngei ti sukchieng a nita thu senior Police officers le government official han

an hril a. Sienkhawm Po-lice chun hi thil hi Maoist han mipui lungril an hne le thlawpna an hmu theina dinga an thaw ni dinga an ring thu an hril. Pamplets-a an thil ngen an zieklang a dang hai lai sin nei lo hai sin pek ding, loan ngaidam/ziekbo, lo-neitu hai bonus le Pension pek ding, schools khar ta hai hawng nawk ding, teachers hai hlaw sukpung ding, schools le hospital tin haiah facilities \halem sie ding ti hai a \hang. Chun, an lekha a hin Police han combing opera-tion thaw sawrkarin a suk-

chawl an nuom thu, police camps hai laksuok ding, tribal chau umna CRPF ah battalion indin ding ti hai a \hang bawk. Bijapur Press Club president Ganesh Mishra chun, hiengang thil ngen hi tuta hmain Maoist han an la nei ngainaw a, an thil ngen hi lungril taka an ngen a ni chun thil \ha tak a nih, sienkhawm mipui thlawpna le an lungril hne an tum leia an insuo khawm a ni thei tiin a hril. P. Sundar Raj, Dy. Inspector General (Anti Nadal Operations) chun, an thil ngen hai hi sawrkar

le Police han thaw dinga strategy an nei ang char a nih. Sienkhawm hiengang pamphlets insuoa um hi mipui lunginsietna dawng tumna ni lemin an lang. Maoist hai hi develop-ment ditlo le tharum dit-tua ngai an ni a. Hiengang thil an dit a, an nuom a ni si chun ieng leia mipui thil (public property) suksi-etna le tharum thawna an sunzawm zing am. Kum tam tak liemtaa inthawk khan school buildings hai khawm an lo target ta a, an thuhril le an chetdan hi an persan hle a nih tiin a hril.

employment news 1. Manipur State Power Company Limited hnuoiah Group-C posts 160 le Group-D posts 125 a ruok. Hieng sin ruokhai hi Employment Exchanges of Manipur hai fe thlenga hnina peklut ding a nih. hnina lekha chu 28-02-2019 5PM chenin MSPCL Office, Keishampat-ah pek lut thei nig a tih. Thu chieng lem www.manipur.gov.in or www.mspcl.in haiah hmu le hriet thei ning a tih. 2. Manipur State Legal Services Authority (High Court of Manipur Complex, Mantripukhri, Imphal) hnuoia thaw ding hieng a hnuoia sin hai hi a ruok.(i) Project Consultant post 1, Honorarium Rs.60,000/- pm(ii) Project Coordinator post 1, Honorarium Rs.45,000/- pm(iii) Project Assistant post 1, Honorarium Rs.25,000/- pm(iv) Driver post 3 (UR-2, ST-1) Pay Rs.5200-20200 + Grade pay Rs.1900/- pm(v) Peon posts 7 (UR-4, ST-2) pay Rs.444o-7440 + Grade pay 1300/-Hnina lekha Feb.14, 2019 chen khin Member Secretary, Manipur State Legal Services Authority-ah peklut thei a nih. Thu chieng lem le Application form www.maslsa.in ah download thei a nih.

Kum tlinglo suolluitu kum 20 jail intang ding

palGhar: Maharashtra a Palghar district-a chun nuh-mei naupang kum 6 mi suol-luitu Ansar Ahmed Fazlur Rehman (21) chu zanikhan Additional Session Judge RR Bhosale chun kum 20 sung rimsi taka jail intang ding le fine Rs. 16,000 chawi dingin a chungthu a rel.

Mr Rehman hin nikum July thlaa kha naupang hi a suollui a ni a. Naupang in a ser na tia a \ap leia thil umdan an indawn hunah Rehman hin a suollui thu a hril a. Chu taka inthawk Police-ah complaint pek a ni hnungin Mr Rehman hi mana hung um a nih.

pi le pu thu le hlaa hmar hauSaKna

-Thangsawihmang

Pi le pu thu le hlaa Zohnathl^k hnam dang po po n>ka Hmar hausakna hi ei ngaituo chun Pathien kuoma l^wmthu hril a, Halelui v^wrna khawp niin ei hriet. Unau hnam dang chun an \obul hla deuh sui an tum ph^ chun Hmar pi le pu hla besanin an hmang tei hlak, hi hi ringtu ei ni hma khawma hnam dang n>ka Pathienin a mi vochuomna niin ei hriet. Zohnathl^k hnam dang po po lai ringlo hun le ringtu ei ni huna khawm Pathienin Hmar hi a hmat^wnga a mi sie d^n hi b^wk sika ngaituo veng veng khawp niin ei hriet. Unau hnam dang n>ka Pathienin Hmar hi a hmat^wnga a mi lo sie d^n hieng ang hin a t^wi thei angin t^rlang ei tih.1.|OBUL THUAHManmasi thla, Zohnathl^k po po chun pi le puhai hung suokna ei \obul chu saktieng ram, China ram niin ei hriet seng a.Thado, Vaiphei, Paite, Gangte, Zo le hnam dang dang chun an pi le puhai hung suokna chu Khur/Khul or P<k niin an hril seng a. Lusei le hnam \henkhat ruok chun an hung suokna chu Chhinlung niin an hril a. Amiruokchu, China map ei en chun hmun annawleh khaw hming ‘Chhinlung’ ti ei hmu d>r nawh. Hmar pi le puhai hung suokna ruok chu Longitude degree 101.33 le Latitude degree 31 r$n int^wkna hmuna ‘SINLUNG’ ti inziek ei hmuh. Lusei \awnga \awng p^wl chun Hmar Sinlung chu Lusei \awnga inletin ‘Chhinlung’ an ti niin ei hriet.Hmun hming, khaw hming \awng danga ko danglam thei an nawh. Jerusalem, London le Delhi \awng danga ko danglam thei an nawh. Chuleiin, Lusei \awnga \awng p^wl khawm Sinlung suok ni an nuom leh, ko danglam loin, ‘Sinlung chhuak’ inti ve el hai sien thudik hril ning an tih. Hieng ang hin unau hnam danghai chun an pi le puhai hung suokna chu khul d^m, khur d^m, p<k d^m, chhinlung d^m an tih a. Hmar pi le puhai hung suokna ruok chu SINLUNG a ni hih Hmar chu unau hnam dang n>ka ei inbulna, ei \obul indik b$kna niin ei hriet. 2. pi le pu hlaPi le pu hla khawm hnam dang hla chu Sinlung sun ph^k a um ti ei hriet d>r nawh. Lusei pi le pu hla ruok chun Khampat b<ngpui a sun ph^k \^wk \^wk a, chu chu unau hnam dang hlaa chu a sun hla tak a ni ring a um. Hmar pi le puhai ruok chun Sinlunga inthawka an hung thlang tl^k d^n chu Thlangtl^k Hla’n hieng hin an lo inz^wt: “Khaw Sinlunga kawt siel ang, Ka zuong suok a; Mi le n>l lo tama e, Hriemmi hraiah. Thantl^ngpui l^wi ang ka tan, R<ndung ka zui; Lentl^ngpui kai ta rawng e, Champhai z^wlah hriem mipui; Pal ang kan tlar, Chungkhuonu’n r>l sien, Nunau chem ang dam raw se,”tiin, hem hem mai tak a. Hi chauh hi an nawh, Sinlunga inthawka an hung thlangtl^k d^n chu \hangthar pei hung hriet dingin thu le hla tamtakin an lo inz^wt a, chu chu ei chanchin suina hn^r pawimaw tak a hung nih. Hi khawm hi unau hnam dang pi le puhai n>ka Hmar pi le puhai var chunghnungna niin ei hriet. Sinlunga inthawka an hung thlang tla chun an ch^mb^ngna hmun Kachin ram d^m, Himaloi d^m, Khampat d^m, San khuo an lo hluo thu d^m an hlahaia inthawkin ei hriet thei, hi khawm hi Hmar pi le puhai chu hnam dang pi le puhai n>kin an var lemna niin ei hriet. Sinlung an m^ksan hnung chun Sinlung an ngaina hla hieng hin an phuok a. “Kan siengna Sinlung ram hmingthang, Ka nu ram ka pa ram ngai; Chawngzil ang ko k$r thei chang sien, Ka nu ram ka pa ram ngai,”tiin, Kachin ram le Himaloi tl^ngdunga hin pi le puhai chu hun s^wt fe an lo um a. Hmar mi hmingthang Sura khawmin Mismi nungh^k Thairanchawng nuhmeiin a nei thu Pu Hranglien Songate chun a ziek. Mismi rama inthawk a sukin an thlangtla pei a, Lungdingzo an l<t a. A hril pei d^n chun Dimphaia inthawkin saktieng an nawr a, chuonga saktieng an nawr pei lai chun Lalruong le unau \henkhat chun Vangai tl^ngdung an l<t thu a hril a. Chun, Kachin ram le Himaloi tl^ngdung an m^ksan hnung chun hieng hin hla bawkin an lo inz^wt a. “Tiena Kachin lei, Ka pa leilung Himaloi,”tiin. Lalruong le mi \henkhatin Vangai tl^ngdung an lo hluo ngei a ni thu sukchiengna chu hi hi a nih. EFCI Pastor Lipui Betu chun an pi le puhai chun an pu Lalruong r^wiin Vangai tl^ngdung an lo hluo thu a

hril. Ama hril d^n chun Hmar hnam kaup>ng pakhat chu Bawm (Bawng) a nih a; chun, Betu chu Bawm hnam kaup>ng pakhat a nih. Bawmhai chun ‘Vangai Sumtuk’ ei ti khawm hi ‘Vangai Sumtuk’ an ti thu a hril a, chu chu ‘Vangai s<m i baw,’ tina a nih. Chun, Hmar pi le puhai chu saktieng an nawr pei a, Thingtin tl^ng an zuon kai a. Chutaka inthawk chun Kawlphai (Kabaw Valley) an l<t thu a hril a. Khampata hin hun s^wt tak an um a, Luopuiin bung a phun thu khawm hieng hin hlain an inz^wt. “Simah Lersi, hmarah Zingthlo, Khawmah laiah Luopui; Luopuiin lenbung a phun, Tl^nga puolr^ngin tl^n e,”tiin. Shan r^l an \i leiin Chin Hills tieng an int^wl a, San khuo an hluo a, hi taka hin kum tamtak an um a. San khuo an hluo chun a hma n>kin an hung changk^ng lem a. Hi hmun hi a nih, San khaw varpar an hril huoi huoi Zawltling vulna hmun chuh. Hi hmuna hin hlaphuok thiem Liendang khawmin hla tamtak a phuok tah. San khuoa an changk^ng thu le \^m a tl^k thu chu hieng ang hin a hming ‘San Khaw Hlapui’ tiin an phuok. “1.San khuo fiertui \ha v^r indang, Naufa’n hn^mchem ang chawi; Thlangfa ngh^knu l>ng inthar, Lawnlei insa khawmuolin a hawia e.

2.San khuo thlangfa pui tling tleng e, I do thlunglu bah kan sal; Ka sawmfa thlaw ka laimi tha, |h^l khatin lan ei de ning.

3.San khuoah lenp<r a tla, Mi raza tl^n ratlier a; Lai inra’n dang zo lo e, Darlaizo hlawlam pe.

4.Ka pa lamtl^k a \ha’n dang, Sinlung lamtl^k a \ha’n dang; San khuoah \ha povin vang, Tuoichawngin hr^nlu a tlunna; Thlomu sieka a kem in hli, Zainghawngah hranlu bah kan sal.” tiin.4. SINLUNG LE SIKPUI LAM HLA

Mizoram le Manipur-a ziektu dang r>ng r>ng chun an pi le puhai hung suokna hla deuh pur an tum pha Sinlung L^m Hla hi besanin an hmang vet hlak; a san chu pi le pu thu le hlaah Hmar angin an hausa naw lei niin ei hriet. Rev. Lalremliana kum 2012-a Sinlung hang sirtu ngei khawmin Zohnathl^khai hi Mongolian hnam kaup>ng pakhat, Sinlung suok vawng ei ni thu a hrilna chun a sukchiengna dingin Hmar pi le pu thlangtl^k hla thu hi a hmang a nih. Hieng hin a hril a, “Hm^nlai thlangtl^k lai hun kan thl$r k$r chuan thlangtla zingah Hmar pi le pute chuan hla hmangin \hangthar lo la piang t<r te tan Chhinlung chu eng nge ? tih zawhna leh chhanna chu hetiang hian, hla thu mawi takin an sa tawh \h$n a ni. ‘Khaw Sinlungah kawt siel ang, Ka zuong suok a; Mi le nel lo tama e, Hriemmi hraiah,’ tiin, hla thuin an lo chhang tawh a ni.” (Rev. Lalremliana: Chhinlung Chhuak Zofa, p, 27) Mizoram le Manipur-a tl^ng mi \henkhat chu tribal product an nih, ti inhre d>r lo. Chhinlung Indigenuos People Convention (CIPC) le ‘Bne-Manashe’ inti p^wl ta ding chun Hmar sikpui L^m Hla hi a hlu a nih. August 15, 1991 hin Israel hnam s^wm inhmang ta dingin exhibition an nei a, a hmun chu Beth Hatefutsoth, Museum of the Jewish Diaspora Tel-Aviv, Israel a nih. Hi huna hin Mizo ziektu Pi Zaithanchhungi chun Israel hnama inhril l<t nuom leiin Hmar Sikpui L^m Hla, “Ssikpui inthang kan ur lai a, Chang tuipui aw sen marilli kang intan,” ti hi an pi le pu hla niin a p>k l<t a nih. Hieng ang hin hnam dang chun an chanchin sui hlat an nuom po leh, Hmar pi le pu hla an hmang vet hlak r>ng a nih. Hi hla n>ka pur hla khawm Hmar pi le pu chun hieng ang hin hla an lo nei: “Sina lunga khan e, Umni kan kh^m a \uon ni kan r>l a; Jera lunga khan e, A tlei thil l^k an phal loa e,” veng veng tak a, a pur hla veng veng a nih. Hieng hla neitu Hmar ruok chu Israel-a inhril l<t tuma serh vun inthi neng nunga tan ei nuom ve nawh; uor takin an serh an bul chen tan hai sien khawm Israel ni chuong naw ni hai. Hieng ang l^wma unau hnam dang n>ka pi le pu thu le hlaah Hmar ei hausak b$kna hi Pathien mi vochuomna niin ei hriet, l^wmthu hril ei bat a nih. (V>l n^wk chu ‘Hmar Hi, Kristienna Khawm a Hmat^wng Ei Nih’ ti aw)

Assam a Congress cam-paign Committee Chair-

man dingin Gogoinew delhi: Assam Chief Minister hlui Tarun Gogoi chu Assam state sunga Congress Campaign Committee Chairman din-ga ruot a ni a, senior party leader Debabrata Saikia chu Chairman, Coordina-tion Committee dinga ruot a nih. Chun, senior Congress leader Mallikarjun Kharge le Chief Minister hlui Sid-daramaiah hai chu Karnata-ka-a campaign Committee member dinga ruot an nih. N Uttam Kumar Reddy,

Bhatti Vikramark Mallu hai chu Telangana Elec-tion Committee member ding le Girish Dewangan le Shailesh Nitin Trivedi hai chu Chhattisgarh elec-tion management member dinga ruot an nih. Hieng hai bka hin Congress chun Andhra Pradesh, Arunachal Pradesh, J&K, Kerala, Manipur, Tripu-ra, Sikkim, Mizoram le Meghalaya state haia So-cial media Coordinators le Co-Coordinators ding hai a ruot bawk.

NDFB in Assam-ah darkar 12 bandh an thaw

Guwahati: NDFB chief Ranjan Daimary le midang 9 damsung lungin intang dinga CBI Special Court in Nilaini-a an chungthu a rel dodalnain NDFB chun Ningani khan darkar 12 aw Assam bandh an thaw. Bandh hin Bodoland Territorial Area Districts (BTAD) 4 haia chun nun-dan pangngai nasa takin a sukbuoi a, sienkhawm bandh leia thil ditumlo tlung hriet a ni nawh. Bandh hi zingkar 5AM a inthawk \an a ni a, Kokra-jhar, Chirang, Baksa le Udalguri district haia chun dawr, bazar le institutions hai khar vawng an ni bakah lampuiah motor inlawn an um nawh.

Ranjan Daimary le midang 9 hai kha kum 2008 a Assam ram sung hmun hran hranah a zawna bomb sukpuokna leia mi 88 zetin thina an tuok phana thua special CBI Court in dam-sung lungin intang dinga an chungthu a rel a nih. Ranjan Daimary hin kum 1986 khan Bodo Se-curity Force an din a, a hnung kum 1994 khan Na-tional Democtatic Front of Bodoland (NDFB) tiin a hung thlakthleng nawk a nih. NDFB hin Assam ram khawidara Bodoland state siem an ngen a nih. NDFB hin May, 2005 a inthawk khan Assam le sawrkar thlungpui hai le ceasefire nei mek an nih.

TDP MP han special status ngenin parliament-ah protest

New Delhi: Zanita Parlia-ment Budget session \an a chun Andhra Pradesh-a inthawk Telugu Desam (TDP) MPs han Andhra Pradesh Special status pek dinga ngennain protest an nei. TDP MPs hai chun parliament-a hin Yellow placard ( party flag rawng) chawiin a thil ngen tum tum hai inziekna an phol-ang. An thil ngen hai lai state capital Amravati chu financial assistance pek ding ti a \hang. Kum 2014 –a state khawidar a ni huna khan thil ngen 20 kan nei a, sienkhawm BJP sawrkarin kan thil ngen hai suk-puitling a nei nawh tiin

TDP MP chun a hril. Special Status pe dinga ngennain TDP MPs hai hin December, 2018 a Parlia-ment Winter Session nei huna khawm khan protest an lo nei ta a nih. Andhra Pradesh hi kum 2014 khan state pahn-ia khawidarin India rama state naupang tak Telan-gana state hran siemin a lo um a nih. Tuchena hin India rama states 11- Assam, Jammu and Kashmir, Na-galand, Arunachal Pradesh, Manipur, Sikkim, Him-achal Pradesh, Meghalaya, Tripura, Uttarakhand le Mizoram hai chun special status hnuoiah a bik taka \hangpuina an dawng a nih.

Page 3: Hmasawnna Thar Thar/2019/February/HT-01-02-2019.pdfHmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper) Regd. No. RNI - 4091/89 Postal Regd. No. MNP - 6 _____ dC/CCpur : 03874-234234 Estd.

3thlavul (February) 01, 2019Zirtawpni (Friday) natiOnal/internatiOnal & advertiSement Hmasawnna Thar

laKtawi

Dr MV Azad Phusam chunga lawmthu hrilnaHun sawt taka inthawk ta khan Pile natna ka nei a. Ka nat dan hai chu, inhnawm thei lo, kan hnawm pha pha thisen suok, ka ek kel e kanga um, tawl tla, luna, kawngna, kena, ringna, phingpui hratnaw, bu du lo, taksa chau, Nga le sa hme thei lovin ka um hlak. Doctor hran hran ka pan a, ka dam chuong nawh. A tawpah Dr MV Azad Phusam ka pan a, tuhin chu ka dam felt a a, ka lawm hle. Hi lei hin hi chanchinbu fe thleng hin Dr MV Azad Phusam le Pathien chungah lawmthu ka hung hril.Dr MV Azad Phusam hi CCPur Opp: JP Se;ection, ICI Road, near Lamka ICI Church-ah pan thei le Contact numbers 7628890261/9089738275 haiah biekrawn thei a nih. Lawmthuhriltu Sd/- Caroline, rengkai

plOt On SaleNgurte Road, Tuitha leibul ah innmun ka zuak uhi. A rate : Rs.1,80,000/- apat Rs.2,50,000/- Contact Details: Jems ngaihte-9615159040

lulun-8729904932(1, 4, 7 & 10)

PM Feb. 10 in AP-ah an zin ding

amaravati: Prime Minister Narendra modi chu February 10, 2019 khin Andhra Pradesh-ah inzin a ta, Guntur hmuna public meeting-ah thu hril a tih tiin state BJP President Kanna Lakshminarayana chun zanikhan a hril. Tuta \um hi kum 2 liemta sunga PM Modi Andhra Pradesh an zin hmasa takna ding le a state-a sawrkarna siemtu TDP in centre-a NDA an thlawpna an hnukkir hnunga Andhra Pradesh an zinna hmasa tak ding a ni bawk. PM hi February 16, 2019 khin Visakhapat-nam-ah inzin a ta, rally-ah thuhrilna hun hmang a tih.

IT dept. in Rabri Devi le a naunu rothil an hren

patna: Bihar-a Income Tax Deparment official hai chun Saguna area hmuna Bihar Chief Minister hlui Rabri Devi le a naunu Hema Yadav hai rothil (Properties) plots pathum hai chu dan kala an nei a nih tia intumin an hrentang. Hieng plot pathum hai

hi Rabri Devi, w/o RJD chief Lalu Prasad Yadav le Hema Yadav han an lakna (source) chiengku-ong tak an hril theinaw bakah an ina sinthaw (do-mestic servants) pasal pahni han gift-a an pek/donated nia hril ani a. Sienkhawm IT team han

hi thil an suinaah hien-gang properties pe thei ding hin an pasie taluo tiin indiklo taka hieng proper-ties hai hi Rabri Devi le a naunu Hema Yadav han an nei a nih tia intuma an hrentang a nih. Plots pathum hai hi kum 2008 a kha an ina sawr (domestic helps) pasal pahni han nikhat thua an inchawk, kum 2014-a kha Lalu kuoma an lo pek nia hril a nih. A petu hai hin hien-gang ram nei thei ding ngirhmuna um an ninaw a, ram inchawkna dinga pawisa hi midangin an pek a nih ti a chieng tiin IT Official chun a hril.

cPI(M) in NSSO Employment Data insuo nghal dingin an phut

new delhi: National Sample Survey Organisa-tion (NSS) in India pawisa that (post- demonetisation) hnung-ah unemployment data an siem centre-a PM Modi sawrkarin puonglang/insuo nuom loa a cheltang na thuah CPI(M) chun NSSO employment data hi puonglang/insuo nghal din-gin an phut. Demonetisation thaw hnungah sin nei lo nasa ta-

kin a pung leia sawrkarin a data hi insuo loa a cheltang a nih tiin CPI (M) politbu-ro Sitaram Yechury chun a hril. Mr Yechury in a hril dan chun NSSO report pu-onglang nuom loa hrentang a nina thua lungawi loin National Statistical Com-mission members pahni an inban pha ta niin a hril a, official data leaked hmua um dungzuiin India ramah

demonetisation thaw a ni hnungin sin nei lo (unem-ployment) 6.5% in a pung a, hi thil hi kum 40 (four de-cade) liemta sunga an sang tak \um a la nih tiin a hril. Tlangram le khawpui-ah sin nei lo lekhathiem \halai nasa taka an pung leia sawrkar hin report/data hi public domain-a um ding a dang a nih tiin Yechury chun a hril a, hi thil lei hin member pahni an inban pha ta leiin tuhin NSC chu member pahni chau an um ta a nih tiin a hril. Tuta hma khan Modi sawrkar chun Labour Bu-reau’s Annual Survey 2016-17 khawm insuo nuom loin a lo cheltang ta niin Yechurry chun an tum bawk. CPM chun data hi re-lease nghal dingin an ngen bakah parliament-a hrilt-lang dingin a phut a nih.

Ramgarh bielah Congress candi-date thlangtling

Jaipur: Rajasthan-a Ramgarh Assembly Con-stituency-a election neia vote tla hai chu zanikhan tiem a ni a, Congress can-didate Shafia Zubair chun an khingpui ama hnaitu tak BJP candidate Sukh-want Singh votes 12,228 zeta hnein MLA dinga th-langtling a nih. December 7, 2019 a Rajasthan Assembly Elec-tion nei hma met khan BSP candidate a thi leiin hi biela election nei ding hi \hula um a ni a, hi le inza-wm hin Thaw\anni khan Ramgarh biela hin byelec-tion neia hung um a nih. Shafia Zubair th-

langtlinga a um le inzawm hin member 200 umna Rajasthan Assembly-a Congress in MLA an nei zat chu 100 a tling tah. Shafia hin votes 83,311 a hmu a, an hnaipui tak Sukh-want Singh chun votes 71,083 a hmu a, BSP candidate Jat Singh chun votes 24,856 hmuin a pathumnain a \hang. NOTA (None of the Above) ah votes 241 a tla bawk. Tuta Rajasthan Assem-bly-a political party tum tum hai member nei dan chu Congress 100 MLAs, RLD 1, BJP 73, BSP 6, RLTP 3, CPI (M) 2, BTP 2 le Independent 13 an nih.

BJP inlalna state haia hnam buoi-

na lien tham a tlung nawk: Shahnew delhi: BJP in sawrkar an siemna states haiah hnam le sakhuona thil ang zawnga buoina lientham tlung hriet ding a um nawh tiin BJP National president Amit Shah chun zanikhan a hril. Hi thu hi zanita BJP minority wing convention inaugural session hawnga thu a hrilnaa Mr Amit Shah in a hril a ni a. Triple Talag Bill sawrkarin pass dinga a buoipui mek chu Muslim nuhmei han rorelna indik an hmu theina ding, Muslim pasal han an nuhmei hai awl-sam taka an \he thei nawna ding le hrem an ni theina ding bill a ni thu a hril.

Kerala sawrkarin Sabarimala tem-ple a dingin Rs.

100 crorethiruvananthapuram: Kerala Finance Minister TM Thomas Isaac in kum 2019-20 annual state bud-get a phar a chun Sabara-mila temple enkawltu Tra-vancore Devaswom Board a dingin Rs. 100 crore an duong. Mr Thomas Isaac chun, sum le pai thila devotees hai thlema Board an suksiet sarwkarin a phal ngainaw ding thu a hril a, hi le inza-wmin temple enkawlnaa hmang dingin Rs. 100 crore sie a nih tiin a hril.

Mahatma Gandhi lim (effigy) kap leiin mi 2 man, mi 9 case siekhumluCKnOw: Uttar Pradesh a chun Nilaini khan India hnampa Mahat-ma Gandhi kap hluma um dan lem inchang Mahatma Gandhi lim (effigy) silaia an kap bakah Nathuram Godse par\hi an inhlitir lai video thedar ani leiin Akhil Bharat Hindu Ma-hasabha (ABHM) member pahni hrentang an ni bakah Aligarh hmunah mi 9 hai chu case siemkhum an nih. Nathuram Godse hi January 30, 1948 a Ma-hatma Gandhi kaphlumtu a ni a. Godse khan hnaite-ah Pu Gandhi kha a awmah vawithum a kap a nih.

Video- a hin ABHM a national secretary, Dr Puja Shakun Pandey chun air pistol hmangin Ma-hatma Gandhi lim (effigy) vawithum a kap lai le a hnungin Gandhi Park-a an office-ah Gandhi lim (ef-figy) an raw lai lim suklang

a nih. Hi thil thaw lai video hmu a ni charin Police team chu ABHM office-ah fein worker pahni Manoj Saini le Abhishek (video-a inlang) hai chu an hren-tang nghal a nih. Video a hin Manoj hin Gandhi lim

a raw lai an lang a, video hi tu thedar am ti chu inves-tigation thaw hnungah hri-etin a hung um ding a nih tiin Circle Officer Neeraj Kumar Jadaun chun a hril a, hiengang event huoihawt ding hin district adminis-tration-ah phalna an lak nawh tiin a hril. ABHM national spokesperson Ashok Pan-dey chun, kan office cam-pus sunga thil thaw kan ni a, iengkhawm thawsuol kan nei nawh tia hrilin, Gandhi leia India ram \he-dar (partition) a ni a, Hin-dus nuoi 10 chuongin thina an tuok pha a nih tiin a hril.

Sawrkarin SIMI ban nawk ding

new delhi: India rama states 15 le Delhi \hanga Union Territories han Students Islamic Move-ment of India (SIMI) hai dan kala chetna an la thaw zing leiin ban puongkhum nawk dinga ngenna an siem dungzuiin Home Ministry chun Unlawful (Activities) Prevention Act hnuoiah SIMI hai a ban thar nawk ding niin ministry thusuok chun a hril. Madhya Pradesh, Ma-harashtra, Delhi, Tamil Nadu, Telangana le Kerala Police hai chun SIMI lead-ers Safdar Nagori, Abu Faisal le SIMI mem-ber dang dang thiemnaw inchangtir hai chanchin kimchang Home ministry-ah an peklut nia hril a nih. Faisal hi kum 2013 a Khandwa jail break (jail-a inthawk tang tlansuokna) ah mawphurtu taka intum a

nih tiin investigators han an hril a. Members \henkhat hai chu Bank rawkna, Po-lice thatna, bomb sukpuok-na le suolna dang dang haiah an inrawl tia intum a ni bawk. Agencies le state police forces han assessment an thaw dungzuiin Janu-ary, 2019 hnunga inthawk SIMI hai kum 5 sung ban an nina thu insuo thar nawk ni dingin thu dawngna chun a hril. SIMI hi April 25, 1977 a kha Aligarh, Uttar Pradesh-a indin niin, an thiltum chu Islamic state siema India rama inthawk zalen a nih. Tuta hma kum 2001 khan sawrkar chun danpuoah a lo hnawl a, hi hnung hin vawi iemanizat ban an lo ni ta bawk. Ban an nina nuhnung tak chu UPA sawrkar huna February 1, 2014 a inthawk

khan kum 5 sunga dinga ban an lo ni a, July 30, 2014 khan ban a nina hi Tribunal in a lo confirmed a nih. February, 2017 khan Nagori le a thawpui mi 10 hai chu Indore-a special court in damsung lungin intang dingin an chungthu a rel bakah Kochi-a NIA court chun Nagori \hangin SIMI members 18 hai chu kum 2007 a Wagamon, Kerala hmuna members hai ta dinga silai hmang dan training camp an buotsai leiin kum 7 sung rimsi taka lungin intang dingin thiemnaw a lo inchangtir ta bawk a nih. Abu Faisal hi Madhya Pradesh-a jail pahni haia in-tang tlansuokna thuah kum 3 sung rimsi taka intang dinga thiemnaw inchangtir a lo ni bawk. Faisal hi kum 2013 a khan a gang member hai leh Khandwa jail-a inthawk an tlansuok a sienkhawm thla tlawmte hnungin man nawk a ni a. Kum 2016 khan SIMI members 8 hai chu Bhopal jaila inthawk an tlansuok a, a hnungin MP police hai le inkaptuonaah kap hlum an nih.

Drugs phurrukna thuah mi 9 man

muZaFFarnaGar: Uttar Pradesh-a Shamli district-a chun Engineering stutudents pathum \hangin mi 9 hai chu inruithei kg. 6 leh Police han an man. Hi thil le inzawm hin Police chun NDPS Act hnuoiah case an registered.

BAnk pAss Book lostI have lost my Bank Pass Book bearing Account No.35105655031 issued bu State Bank of India (SBI), Churachandpur on the way between Muolvaiphei and Rengkai Road, Churachandpur on 02-10-2018. Find-ers are requested to handover the same to the under-signed.

Sd/- J.ramnei mawiiMuolvaiphei, Churachandpur, Manipur

Contact No.7483280212

A sina lakkir nawk a ninaw chun Islam a inlet a tum

patna: Bihar-a Block Development Officer (BDO) suspended-a um Manoj Kumar Agrawal chun, February 7, 2019 chenah sawrkarin a sina a lakkir nawk naw a ni chun Islam sakhuoah an let ding thu a hril. Mr Agrawal hi Lakh-iserai district-a Ramgarh Chowk block BDO a in-thawk suspended-a um a ni a, caste politics leia indik le ringum taka sin a thaw-naa suspended a um nia inhrilin, a sina laklut nawk a ninaw chun Hindu sakhu-

ona bansana Islam sakhuo-a an let ding thu state rural development secretary Ar-vind Kumar kuomah lekha a thawn a nih. Kumar hi Bihar Rural Service Officer, kum 2013 a BDO tling a nih. Mipui hai hril dan chun a umna block sunga min-isters pahni- Rajiv Ranjan Singh @ Lalan Singh of JD(U) le Vijay Kumar Sinha hai upper caste Bhu-mihar le OBC Kurmi hnam kara inhriethiemnawna leia Kumar hi a sina inthawk suspended nia hril a nih.

Inbieknaah Separatist le Kashmi-ri Pandits hai in\hangtir dingin

pune: Tulai hnaia politics khel tuma inban 2010 batch IAS exam topper Shah Faesal chun Jammu and Kashmir state sunga muongna tluontling a um theina ding le Pakistan le inbiekna \an thar nawk dinga ngenin, inbieknaah Separatist le Kashmiri pan-dits hai khawm inbieknaa in\hangtir dingin rawtna a siem. Faesal (35) hi MBBS

degree nei niin, NGOs Sarhad and Arham Founda-tion huoihawt 12th Kash-mir Festival hawng dinga a fe huna hi thu hi reporters hai kuoma a hril a nih. Mr Faesal chun sawrkar thlungpuiin Kashmir chun-gchang hi ngaimaw a \ul thu a hril a. Operation thaw hunah sipai le a kh-ingtiengpang an thi hun haiah intheidana nasa lem mipui lungrilah an tlun a, hi lei hin sipai thahratna amani annawleh pawisa thithawtheina (financial packages) hmanga mu-ongna inumtir thei ding a ninaw a, political solution ringzo um tawk tak hman-ga muongna tluontling hi hung um thei ding chau a nih tiin a hril.

Venezuela Vuongna Rangkachak Sipa Phur Russia Vuong LutCaraCaS: Venezuela ramin buoina a hmasuon meka emergency chen puong el thei ding le civil war chen suok el thei dinga thil a um laiin President-a insal Maduro a tienghai khal ni dinga ring vuongna pakhat, Russian Nordwind Airlines Boeing 777 chu rangkachak (Gold biscuit) a sipa phurin Russia tieng a vuong lut hmu a nih. Hi vuongna hi mi 500 phur thei a nih a. January 28 khan Moscow-s Vnukova Airport a suoksan a, Caracas a hung tlung a. Caracas ah hin Rangkachak (Gold biscuit) hai hi load kai zo vawng hnungin a vuong kir nawk a nih. Vuongna hi mi 500 chuong theina a nia chu mi pahni chauh (Pilot le co-pilot) an chuong a. A sung po chu Rangkachak a suksip niin an hril. B a n k e r h l u i l e Opposition party member, J o s e G u e r r a c h u n , rangkachak ngawt ton 20 vel a nih a. Chu chu Bank holding 20% vel Venezuela sawrkar ta a nih, tiin a hril. Kremlin spokesman Dmitry Peskov

ruok chun, rangkachak thu hi phuokfawm tiin a hnawl. Kremlin a inthawkin thusuok siemin, “Chuong ang information chu a um nawh. Thuthang belchieng d a w l l o t a m t a k l a k a inthawkin fimkhur ding a nih” tiin an phat a. Caracas-a Airport thawktuhai ruok chun Rangkachak Biscuit cage an thak lut ngei zie an hril ve thung. Venezuela hin buoina a tuok zinga chu Russia-in a thlawp zing a. President Nicolas Maduro khawm hi a ram mipuiin an ditnaw hlea chu ‘tling’ ah an puonga, President seat a chel lui a nih. Russia President Putin chu ‘strategic partner’

tiin \hangpui an tiem a. Opposition Juan Gauido \antu USA chenin a bau khat a, US-in Maduro pei thlak tuma tharum a hmang chun Russia khawmin Maduro a \hangpui ve ding thu a hril a. Coup a um khawmin Maduro a thlawp ding thu Russia chun uolau takin a puong a nih. Hienga US thlawp Coup a um el thei leiin Juan Guaido khawm president nih thei zing a nih a. US army han thuneina hung lakpek an tuma ‘coup’ chen a lo um pal khawmin a tlanhmangna ding le khawsakna ding tiin Maduro chun an ram Rangkachak hi a lo tawl ruk niin an hril. (AP)

An Tupa Thatin A Ruong Thukah An Raw

mOSCOw: Russia rama khuo pakhat Khakassia-a Viktoria chun a naute thla 11 mi Maxim chu a pu le pi lo enkawl dingin a maksan a. A hung kir tieng chun an lo thata a ruong khawm an thukah an lo raw vam vawng tah niin Viktoria chun police hai a hril.Kum 20 a upa Viktoria chun a naute thla 11, Maxim chu a puhai lo dawn dingin a maksan a. A pu le pi hi zu inruiin a naute an lo thata, thuk-mei, Stove an ti ah chun an lo raw a nih tiin a case suitu police hai chun an hril. Police le an tuolbawm mita hmutuhai hril dan chun, a Pu hi Russia zu Vodka an rui a. A tupa naute hi a hring pumin thuk meiah a deng lut el niin an hril. A taksa hi an hung chun tlawmte chau hmu ding a um tah a. A thi dan tak hi post mortem thawin la zawng dawk ding a nih. A hring puma meia a deng lut leia thi ni dinga ring a nih, tiin Police investigator hai chun an hril.

A pu kum 47 le a pi kum 42 hai hi an sungkuo hming chu Miyagashev a nih a, a dang po chu thup a nih. “Naupang pawi them lo thattu’ anga intumin man an nih a. An tuolbawm Mr Evgeniy Borgoyakov chun a pu hi Vodka dawn leia invet an tah tiin Russia TV a hril. “In a hung \ina, naute \ap ri kan hriet a. A nakie deu chun naute chu Meithukah a deng lut leiin nasataka \apa thi (ri dei) kan hriet chauh a nih” tiin a ri an hriet dan a hril. A nu Viktoria (20) chun a tuor na em em a. Social media ah a naute a sun thu post-in “Rest in peace, my beloved son. My pain does not ease even for a minute. How will I cope with it that you are not with me? I can’t hug you. “Only your photograph is here with your kind and tender look. I look at your picture and you are smiling to me. I miss you so much my son. Please come to see me just for one second. Come to see me in my dreams. I know that you see everything now because you are flying so high” tiin \ap hla an zawt a nih. An in kawla nu pakhat, Natalia Sagatayeva chun, a puhai hin Maxim hi an dawn rawp hlak a. A nu um naw kar an lo enkawl zie hlak a na. Tuhin iengtinam an thaw? Ka awi thei nawh! Naute an enkawl \hat thei veileh, ka nauhai khawmin an inhnelpui hlak. Iengtinam a tlung a?” tiin mak a ti thu a hril ve. An chungthu hi rel mek a nih a, thiemnaw an chang chun damsung Jail intang an tih tiin Yulia Arbuzova, committee member pakhat chun a hril. (Reuters)

CBI chief thar ruot dingin PM inrawi panel vawisun

in\hung dingNew Delhi: Central Bureau of In-vestigation (CBI) Director thar ding ruotna ding le inzawmin Prime Minister Narendra Modi in-rawi Selection Committee chu Zir-tawpni hin in\hung nawk an tih. Selection Committee hi Janu-ary 21, 2019 khan CBI Director thar ding ruotna ding le inzawm hin a vawikhat an lo in\hung ta a, sienkhawm thutlukna siem thei a ninaw leiin a vawihnina dingin vawisun hin an in\hung nawk ding a nih. Committee a hin Chief Jus-tice Ranjan Gogoi le Lok Sabha-a Congress leader Mallikarjun Kharge hai khawm member an nih. Hieng laizing hin CBI Direc-tor-a inthawka ban Alok Verma chu transfer order pawm loa a sina inthawk an ban leiin depart-ment in a chunga action a lak el thei niin sawrkar thusuok chun a hril. CBI director-a ban a ni hnung khan Mr Verma hi sin dang pek a ni a, sienkhawm la loin a service-a inthawk inbanna a pek a nih.

Page 4: Hmasawnna Thar Thar/2019/February/HT-01-02-2019.pdfHmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper) Regd. No. RNI - 4091/89 Postal Regd. No. MNP - 6 _____ dC/CCpur : 03874-234234 Estd.

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSthlavul (February) 01, 2019Zirtawpni (Friday)

sun ZAWMnA.......

Coppa Italia:Atalanta chun Juventus hnein semifinals an lut; Fiorentina semfinals an lut bawkberGamO: Italian Cup Quarterfinals-ah Ningani zingkar khan Atalanta chun an home Atleti Az-zurri d’ltalia stadium-ah defending champion vawili nitah Juventus 3-0 a hnea Juventus knockout in semifinals an lut. First-half minute 37 naah Timothy Castagne le minute 39 naah Duvan Za-pata han Atalanta ta dingin goal an thun a, second-half inkhel hun bo tawm minute 86 naah Zapata chun goal khat a hung thun nawk leiin inkhel tawp chenah Atalan-ta chun Juventus hi 3-0 in

an hne a nih. Juventus hi Serie A ti-tle a zawna vawi 8 la tah le seasons 4 haiah league cup lo la tah an ni a, sienkhawm mak danglam takin Ata-lanta in 3-0 zeta hnein an

knockout a nih. Atalanta hin kum 2004 Italian Cup-ah 2-0 a Juven-tus an lo hneban hnungah tuta \um hi Juventus an hne nawkna hmasa tak a nih. Chun, Nilaini khan

Fiorentina chun Roma 7-1 zeta hnein semifinals an lo lut ta bawk. Fiorentina in Roma an hne \um hin Federico chun minutes 6’, 18’ le 74 haiah Fiorentina ta dinga goal thunin hat-trick a hmu nghe nghe a. Giovanni Simeon khawmin minute 79 le 89 na haiah Fiorentina ta din-gin goal 2 a thun bawk. Fiorentina ta dinga goal thuntu dang hai chu Luis Fernando Muriel Fruto (33) le Marco Benassi (66) hai an nih. Roma ta dinga goal khat thuntu chu Aleksan-dar Kolarov (28) a nih.

Copa del Rey:

First leg an lost hnungah Barcelona chun Sevilla 6-1 a hnein semifinals an lutCamp nOu: Barcelona chun quarter-finals first leg-ah Sevilla lakah 2-0 a an tlawm hnungin Ningani zingkar khan an home Camp Nou Stadium-ah Sevilla 6-1 zetin an hne a. First leg-ah hratnaw hai sienkhawm second leg-ah goal an thun rawn leiin Barcelona chun Aggregrate 6-3 a Sevilla hnein semifinals an lut. First-half minute 13 naah Philippe Coutinho chun penalty in Barcelona ta dingin goal a thun bakah Ivan Rakitic chun minute 31 naah goal a thun bawk leiin first-half chenah Barcelona

chun Sevilla hi 2-0 in an hne a, second-half minute 54 le minute 89 na haia Sergi Roberto le Luis Suarez han goal an thun bakah Lionel Messi chun injury time min-ute 90+2 ah Barelona ta din-

gin goal a thun bawk a nih. Sevilla ta dinga goal thun um sun chu Guiherme Arana in minute 67 naa a thun a nih. First-half a khan Barce-lona chu Lionel Messi

\hang loin an inkhel a, kha \um khan Sevilla chun Bar-celona hi 2-0 zetin an lo hne ve a nih. Chun, zanita inkhel dangah Real Betis chun Es-panyol 3-1 in an hne bawk. First leg a khan 1-1 in an lo indraw ta leiin Real Betis chun aggregate 4-2 in Es-panyol hnein semifinals an lut ve a, Valencia khawm semifinals an lo lut ta bawk a, vawituk 2AM (IST) khan Girona chun quarter-finals leg 2 ah Real Madrid a mikhuol. Real Madrid hin first leg-ah Girona hi 4-2 in an lo hne tasa a nih.

Premier League:

Chunghnung tak ni mek Liverpool in Leicester City an indrawpui; Tottenham le Bouremouth an hrat; Southampton le Crystal Palace an indrawanField: Premier League sea-son fe mekah a chunghnung tak ni mek Liverpool chun Ningani zingkar (IST) khan an home An-field stadium-ah Leicester City an mikhuol a. An nervous deu lei am over confidence lei!, Manchester intawlthlu mek kara points lo ham na ding chance \ha tak inhmangin Leicester City 1-1 in an indrawpui \huoi. Goal hmasa Sadio Mane in minute 3 naah Liverpool ta dingin goal hmasa tak a thun a, sienkhawm minute 45+2 naah Harry Maguire chun Leicester City ta dinga goal thunin an goal bat a hung thungkir nawk nghal a. Second half-ah goal thun an um bik tanaw leiin 1-1 in an indraw ta a nih. Liverpool hin point 3 hlawsuok zonaw hai sienkhawm draw leia point 1 an hlawsuok leiin games 24-ah points 61 hmuin defend-ing champion le a pahnina ni mek Manchester City le an karah points 5 a la tla a. Sienkhawm Leicester

City an indrawpui lei hin Liver-pool chu a hnuoia mi hai ta dingin harsa em em loa banphak thei zing dingin a la um tina a hung ni ta a. Hi lei hin defending champion Manchester City ta ding khawmin title beiseina a suksang pha hle ring a um. Leicester City an indrawpui chungchanga hin Liverpool man-ager Jurgen Klopp chun khelmuol sunga vur tam chu a player hai ta

dinga harsatna intluntu le passing harsa an ti lei ni dinga a ring thu a hril. Tuta season hi Liverpool hin kum 1990 a inthawk Premier League title la thei ngirhmuna an um nawk hmasa takna a nih. Chun, Ningani zingkar inkhel dang haiah Bournemouth chun ta-ble-ah panganaa \hang mek Chel-sea 4-0 zetin an hne. Bournemouth hin Chelsea an hne leiin games 24-

ah point 33 hmuin table-ah a 10-na in an \hang tah. League table-a pathumna ngirh-mun hau mektu Tottenham chun zani zingkar khan an home-ah Watford 2-1 in an hne bawk a. Hi lei hin Tottenham chun games 24-ah point 54 hmuin pahnina Man. City an hnai pei a, an karah point 2 char a tla tah. Pahnina Man. City chun tuhin games 24-ah points 56 an hmu mek a nih. Watford hin games 24-ah points 33 hmuin a pakuona an nih. Zani zingkar match dang pak-hata Southampton chun Crystal Palace 1-1 in an drawpui. South-ampton hin games 24-ah point 23 hmuin 16-na a ni mek a, Crystal Palace khawm points 23 ve tho hmuin 15-na a nih. team p Gd pts1 Liverpool 24 41 612 Man City 24 44 563 Tottenham 24 26 544 Arsenal 24 17 475 Chelsea 24 17 47

Rafael Nadal chun kum 14 a lo in date puitah Xisca Perello leh an innei ding: Report

madrid: Spain tennis star le world number 2 ni mek Rafael Nadal(32) chu kum 14 zet a lo inzuipui tah Mery Perello leh an innei ding niin Spanish magazine Hola report chun a hril. Nadal le Perello hai hi thla 8 vel liemta khan innei dingin a rukin an lo inhuol ta niin report chun a hril bawk. Hola report in a hril pei danin Nikum May thlaa Rome hmuna romantic trip an nei hunah Nadal hin innei dingin Perello hi a proposed nia hril a ni a, sienkhawm an innei ding thu hi thla 8 sung zet chu

an lo ip a nih. Xisca Perello hi a ruol\ha hnai zuol hai chun Mery tiin an ko a, Manacor hmu-na Rafa Nadal Foundation-a thawk niin, University of the Balearic Island a in-

thawk Business Studies Graduate a nih. Tuta hma khan Nadal hin Mery@ Perello leh nau neia sungkuo indin a nuom ta thu HELLO ! mag-azine a lo hril ta a nih.

Terminator-a Changtu Ve Dick Miller (90) Muol A Liem

l O S a n G e l e S : ‘Terminator” le film dang dang za neka tam chang tah Dick Miller chu zani khan Los Angeles-a a chengna In ah muol a lo liem tah tiin Variety-i a ziek. Kum 90 a nih. Miller hin a nuhmei (wife) Lainie le a naunu Barbara le a tunu Autumn hai a thisan. Mi l l e r h in 1950 a inthawk khan acting a thaw \an a. A thi ni chenin film 180 le TV Show tamtak

a chang hman a nih. TV Show inlar a changnahai chu ‘The Burbs’, ‘Fame’, ‘The Howling’ le ‘Piranha’ hai an nih. Dick Miller hin A-list directors tamtak James Cameron, Martin Scorsese, John Sayles le Joe Dante hai leh sin an lo thaw tlang bawk a. Actor hnesaw tak le hlawtling tak a nih. A vanglai taka a changna inlar chu Arnold film ‘The Terminator’ (1984) kha a nih. A thi le inzawmin lainatu tamtakin social media haiah sunna thu an thawn nasa hle a. A film changna ‘Gremlins’ director Joe Dante chun, “Ka ruol\ha tak le ka thawpui ditumtakin muol a mi liemsan ti ka hriet chu ka khuo a sawtin ka ruok huoi el a nih” tiin Twitter ah a post. ‘Baby Driver’ director Mr Edgar Wright chun Dick kha ‘ the king of character actors’ tiin a ko a. Rosanna Arquette khawmin ‘Sfter Hours’ an chang lai ngaituoin, “Rest In Peace Dick Miller I’m blowing you a kiss. Please catch it” tiin a ruolpa an thla a. Tamtakin an sun thu an puong bawk.

London: British nunghak, model thar kum 5 khawm la thaw tak tak tling lo, Birhmingham a inthawka London chen bak tlung inring lo Demi Rose chu a beisei nek daia ram hla an zin tah a. Khawvel khawm a ring nawna tieng tak a pal let hne tah hle ti hmu thei a nih. Kum 23 a upa British model Demi Rose chu kar hmasak el khan US le Mexico haiah zakuo hnuoi le insilna zakuo (bikini le lingerie) hai pholar dingin an zina. Mexico le Miami haiah a sin a thaw zo inhawi ti taka chawl hmang

zo hnungin Thaw\anni khan Thailand-a chawl hmangna inhawi deu Phuket ah hmu nawk a nih. Demi Rose hi Phuket ah, Thailand boruok lum tak lai zakuo hnuoi ang reng, a dum vawnga \hui, incheina chu ni bawk si a hak a. A ruolpa amani annawhleh an sinthawnaa cameraman annawleh bodyguard pakhat leh Phuket bazar an kai lai hmu a nih. A bodyguard ang deu pasal sek deu pakhat baka hin Thailand nunghak ang deuva dung tawi nunghak pakhat dang leh khawm hmukawp an ni bawk a. A ruolnu niin a hril. Demi Rose hi an thang hrat em em a. Kum thum vel chau liemtah 2016 lai khan chu a lan lar bek nawh a. Instagram ah khawm, social media ah khawm hnungzuitu Followers 60, 000 bak a nei nawh. Tu ruok hin chu Instagram ah ringawt khawm Followers fans 8.2 million zet an nei tah. Chuleiin, a thalak amanih thu a hei post a manih chun thu a phur tah em em a. Thuomhnaw a pholar el bakah ama le ama khawm an pholara, inlar tak an tah. A taksa piengzie figure a danglam \hak naw hi ienglei am nih ti an indawn a. Ama chun, ni tin regularin exercise lak (workout) hlak a. Kawng her, hrui vaia inchawm, zal puma rik dawm, phing thepna ding le fak le dawn insuma hme thau taluo fak lo, niin a hril. “Fak le dawn khawm Pathien zarin du du fa thei dingin ka um taa chu ka du du ka fak el nawh. Thil thau ka fak sun chu Artui le nga a nih a. Thlaihna ka fak rawn a, nuts ka du bawk, tiin a hril.

Demi Rose Thailand A Lo Tlung Nawk Tah

Cheryl Naupa Bear-in MAMA Tiin A Ko Thei TahlOndOn: British nunghak ni hlak hlasakthiem le lam thiem, tuta The Greatest Dancer judge ni tah Cheryl (35) chu, nu tamtakin an nauhaiin ‘Nu’ tia an ko ri hriet inhawi an ti tak angin, a naupa kum khata upa Bear-in “MAMA” a ti ve thei tah leiin inhawi a ti hle niin a hril. BBC 1 program-a Judge Cheryl chun social media-a ruolhai hrilin, a naupa Bear-in TV an en lai “MAMA’ tiin a ko niin a hril a. A hlim hlea, insungah a lam zek zek el niin a hril. Singer Cheryl hin ‘One Direction’ team haia member pakhat Liam Payne (25) leh innei lovin hun iemani chen an inzui a. Tuta Bear hi an nau a nih. Amiruokchu, an in\he nawk tah leiin Cheryl-in an nau a umpui a nih.An pahni chauva umin TV a enpui a. “TV a en ngat ngat a nih. Lam hai a lo ena a thaw ve tum nghal a, natural dancer ning a tih. Chun, maw, khawvela rimawi tak MAMA tiin a mi ko!” tiin a hlim zie fans hai le ruolhai a hril. Cheryl hi hlasakthiem a ni bakah model khawm a nih a. Anachu, tulai hin a vangduoi met a. Kum tamtak L’Oreal ambassador lo nih hlak kha a ni tah

nawh a. Anachu, ama tawkah sin a hau hle a. Tukhawm hin BBC 1TV show inlar takel The Greatest Dancer ah judge pathum laia pakhat a nih. Judge danghai chu Matthew Morrison le Oti Mabuse an nih.

Hi Show a inthawka fethleng hai chu, pawisa an hlaw bakah StrictlyComeDancing 2019 ah an \hang nawk ding a nih. Participants hai thu hrilin, khawvel mipui maktaduoi tel hai mit hmua lam an nih a, inzak khawm um tho a tih,

tiin inelnaa \hanghai thu a hrila, mi hrietthiemna a hau hle. Cheryl h i judge a \hangna vawikhatna chau an ta nawh a. Kha hma khawm khan X-Factor ah 2008-2011 ah Simon Cowell hai leh Judge a lo nih. Tawite a break hnungin 2-14-15 khan a \hang nawk a. Hi hun lai hin a nih Simon Cowell-in a siemlien One Direction hai member Liam Payne le an inhmuna chu. One Direction member hai chu millionaire an kai seng a, malzai fe hlawtling an um nuol bawka, Liam Payne khawm a nih. Cheryl hi a sinthawna a titak em em a. Tuta TheGreatestDancer a judge naah khawm hin a titak hle a. Ring nekin hun a lak sawt hlak a nih. Amiruokchu, ama sin chu judge a nia chu mipuihai vote thei dinga siemlien or sukhmasawn a nih a. An tling ding le ding naw puongtu ding an naw leiin an in\hanglienna ding char a kawkhmu a. An hlasakna or lama fak zawngna kawnga hma an sawn theina ding comment a mawphurna a nih leiin chu chu taima takin a thaw a, a bak po chu mipuihai kutah a sie ta hlak.

Hero I-League:

churchill Brothers le Real Kashmir an indraw; vawisun Indian Arrows in NEROcA a mikhuol ding

tilaK maiden: Nin-gani zan khan Churchil Brothers chun an home Ti-lak Maidan-ah Real Kash-mir a mikhuol a, 1-1 in an indraw. First-half chenah goal a lut naw a, second-half minute 55 naah Farhan Ganie chun Real Kashmir ta dingin goal a hung thun a, sienkhawm minute 69

naah Willis Plaza chun Churchill Brothers ta dinga goal a hung thun ve leiin inkhel tawp chenah 1-1 in an indraw a nih. Churchil Brothers hin games 15-ah point 29 le Real Kashmir khaw-min points 29 tho hmuin league table-ah pahnina le pathumna an nih. Chen-nai City chun games 14-ah

point 30 hmuin hma an \huoi mek. February 1, 2019, 2:00PM hin Indian Arrows chun NEROCA (Manipur) mikhuol a tih. NEROCA hin games 14-ah points 22 hmuin pan-gana an la ni mek a. In-dian Arrows hin points 13 hmuin league table-ah pa-rietna an nih.

Indian Super League:

delhi dynamos in Kerala blaster an hnedelhi: Ningani zan khan Delhi Dynamos chun an home-ah Kerala Blaster 2-0 in an hne. First-half minute 28 ah Gianni Zuiverloon chun goal hmasatak a thun a, sec-ond-half hun pangngai khel zo hnunga injury-time min-ute 90+3 ah Kerala Blaster player Lalruatthara chu a fault leiin Red Card pek a ni leiin Delhi Dynamos chun penalty an hlawsuok

a. Rene Mihelic in minute 90+4 ah Delhi Dynamos ta dinga a petlut leiin inkhel tawp chenah Delhi Dyna-mos chun Kerala Blasters hi 2-0 in an hne ta a nih. Delhi Dynamos hin games 13-ah point 10 hmuin parietna an ni a, Kerala Blaster hin games 14-ah point 10 tho hmuin pakuona an nih. Vawizan 7:30PM hin Mumbai City in Goa FC

mikhuol an tih. Zani zan inkhel zo chena hin Bengaluru FC chun games 13-ah point 30 hmuin hma an la \huoi a, Mumbai City chun point 27 hmuin pahnina an ni a, North East United chun games 14-ah point 23 hmuin pathumna an ni a, Goa FC in games 12-ah point 21 hmuin palina le Jamshedpur chun games 13-ah point 20 hmuin pangana an nih.

kawng zawng khawma (by hook or by crook) Bill a lo fethleng a nih khawma state sawrkar chun a hel dan lampui a zawng el ding thu a hril bawk. Dy CM chun press-media hai kuomah, tulai anga thu le hla tam lai hin chu mi thuhril nazawng ring lo ding le insuo sawng lo din-gin a hril a. Fake News lem chu fimkhur hle ding a nih, buoina ditum lo tak a suksuok thei leiin, tiin a fiel tawl.

President-in Parliament-a Bill pass ding thu a hrilna thuah, President thuhril chu sawrkar ngirlai thu a nih a, President ngaid-an le ditdan or tum dan an nawh, tiin a hril bawk. Zanita MANPAC in total shutdown/strike a thaw hi pawl hran hran, tlangram le phairama mi 72 an \hanga. Manipur history ah chu tlangram le phairam mi an \hangruol-na lientak le hrattak a la nih. (IT/PNS)

Strike in pundan pangngai a chawkbuoi;

lampui awlsam sawrkarin a siem a ni a. India ram lo raltlan sana hung kir thei ta lohai, anni thawsuol khawm ni lova mi rama mikhuola umhai India mi an ni nawk

theina ding a nih” tiin buoi leia Hindu India ram tlan suoksana hung lut nawk nuomhai hrilnain a hril.(PTI)

President-in Parliament Budget Session ah CAB Pass

Cooperative Management, Imphal-a “Out-reach Workshop on Strategies for Dou-bling of Farmer’s Income-in Manipur State by 2022” le 2nd, 4th & 6th Semesters of BBA Program a hawngna huna a hril a nih a. Hostel Complex-a Mess and Dining Hall a hawng nghal bawk. Pu Y Joykumar chun, Manipur chu ag-riculture tieng ‘potential’ tamtak ei nei a. Mani intodel bakah thawn suok thei ding khawpin agriculture thil (thlai) ei inthar/ching thei a nih, tiin a hril a. Manipur, abikin North East India biel chu a \ha bik leiin Agriculutre tieng thaw thei a tam em em niin a hril bawk. ICM hin Agricultural Cooperative hai siemin, Agricultural Producers Organisa-tions (APOs) le Farmers Producers Com-

panies (APCs) hai hlawtling thuhai dam mi tam lem inhrilhrieta insukphurin, mi dang-hai khawm hril sawng pei ei tiu tiin a hril. Dy CM chun India sawrkar hmathlir, 2022 chenah chu thlai le bu le bal intharhai a let hnia pung ding le losinthawtu (farmer) tukhawm intodel lo um tah lona economy siem theina dingin Manipur chun ham\hatna a nei niin a hril. Prof. Amar Yumnam, Director, Centre for Study of Social Exclusion and Inclusive Policy, Manipur University chun ei \he-num rambung Myanmar, China, Cambodia & Vietnam hai chun ‘progressive farming techniques’ hmangin kum iemani zata in-thawk khan farmer hai sukhmasawnin fak le dawn intodelna kawngah hnienghnar ta-kin an lo khawsa ta niin a hril.

Ei Mamawtak chu Agricultural Cooperatives a nih: Dy CM