Reg I ost eg M Hmasawnna Thar Vol - 33/111 | Churachandpur ...

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 GAS NEWS Agency : KIM JOE Booking : 1st. deC. , 2017 to 15th. JAn.,2018 delivery : 05-02-2018 (MOn) Time :9AM- ll 11AM Stock : 306 (19kg & 5 kg available) PMUY : 12 Noon onwards Hmasawnna Thar Vol - 33/111 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy thlavul (February) 04, 2018 Pathienni (sunday) NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI rengkai iCi Pavanglai san- suokna Camp 2nd batch CCPur: Rengkai ICI Pa- vanglai Department chun sansuok ngaihai ta ding le siemtharna beisei hai ta dingin NPT Tlang-ah Gos- pel camp- Sansuokna camp 2nd Batch huoihawt nawk a tum a, Speaker in Upa K. Lalthankhuma, Presbyteri- an, Manipur Synod Revival Speaker ning a tih. Inruithei tienga harsatna nei le \hangpui ngaihai ta dingin Feb. 6-9, 2018 inkar sungin Pre-camp buotsai ning a ta, a \hang nuom han February 6, 2018 hma ngeiin Rengkai Lal inah in registered ding a nih. Pre- Camp hi zing bufak khawp a inthawk zantieng 4:00PM chen hawng ning a ta, Main camp chu Feb. 10-15, 2018 inkar sung nei ning a tih. Main Camp a hin Nu le pa, |halai a lut nuom ta phawt hai ta dingin Camp Registration fee Rs. 50/- le mani fak tawk bufai chawi ding a nih tiin camp buot- saitu hai chun inhriettirna an siem. Sub. Lalchunghnung ruong vuiliem ding CCPur: January 2, 2018 a Advanced hospital, Imphal- a heart attack a thi Sub. Lalchunghnung (48) S/o Pu Nengkhup of Rengkai a ruong chu vawisun (Febru- ary 4, 2018) hin Rengkai thlanmuol-ah vuiliem ning a tih. Sub. Lalchunghnung hi DM College, Imphal a NCC instructor sinthaw a na, a service le inzawma an hotu han thaw dinga an ti leiin JNIMS hospital- ah zani khan post-mortem thaw a nih. A thi ni January 2, 2018 khan post-mortem thaw ding doctor an um naw leiin JNIMS morgue-ah a ruong sie a na, hi zan hin an tupa Pu Joseph Keiv- awm (Mission compound) a In-ah HYA, Imphal JHQ han a ruong nghakin an mengpui a, zani khan HYA hmalakna bawkin an In, Rengkai chen Hmar Am- bulance a hung thak a nih. Sub. Lalchunghnung hin a nuhmei le a naupasal 2 a thisan a nih. Malaria Posit- pakhat hmu CCPur: District Malaria Department chun January, 2018 thla sunga damnaw hai thisen lakhawma an enfel- naah Malaria PV pakhat an hmu a, PF ruok chu an hmu nawh. Malaria Dept. hin Janu- ary 1-15 first fortnight sung khan damnaw mi 127 thisen an enfel naah Malaria Posi- tive hmu an nei naw a, Jan. 16-31, 2018 inkar mi 367 hai thisen an enfelnaah Malaria positive pakhat hi an hmu- suok a nih. Malaria Positive hmua um hi Senvawn PHC hnuoia Sipuikawn khuo mi Ramdin- mawi, w/o Khawthangvung a ni a, ASHA worker han Jan. 24, 2018 nia an hmu a ni a, tuhin damdawi hmanga enkawl mek a nih. Film Academy hawng CCPur: Zani sun dar 12:30 khan Minister V. Hangkhanlian chun Lamka Film Academy a hawng a, Rev. Dr Kh. Khaizakham in \awng\aia inhlanna a nei. CCPur district-ah Poppy dona sunzawm pei Opium Rs. 5.32 crores manhu ding vatthluk nawk CCPur: Churachand- pur district sunga Poppy/ Opium sukbohmak tumna le inzawma hmalakna sun- zawm pei a ni a, Febru- ary 3, 2018 khan District Police, NAB, NCB, Assam Rifles \hangruol han Dis- trict Magistrate le SP, CC- Pur hai enkaina hnuoiah Sangaikot Sub-Division huopsunga G. Monglian, Salvaphai le Khomunnuam haiah ram acres 130 vela ching Poppy/Opium kung an vatthluk nawk. Poppy kung hai hi zani zingkar 9AM a inthawk zantieng 4PM inkar sunga an va suksiet an nih. Hi thil thawna hi ASP (Ops) Binod Ranjan, MPS, ASP (LO) L. Khongsai, MPS, SDPO Augustine Khongsai, MPS, SDC, Sangaikot, OC/Sangaikot hai inrawina hnuoia thaw a ni a. Monglian khuoa Poppy suksieta um hi hmun pathum, Ram acres 62 a lien; Salvaphai-ah ram acres 60 a lien le B. Kho- munnuam a hmun pahni- ram acres 8 a lien a ching hai an nih. Poppy kung vatthluk- naa hin CCPur Police a inthawk personnel 100 vel, NAB 6, NCB a inthawk mi 4, le 25 Assam Rifles hai an \hang. DC, CCPur chun Dis- trict Administration chun Poppy chingtuhai an fakza- wngna ding lampui dang dap le ngaituo pek dan ding a ngaituo mek thu Chanchinbumihai a hril a. SP, CCPur chun Poppy sukbo tumna le inzawmin Poppy \hatnawna inhril- hrietna dinga Awareness Week buotsai tum a ni thu a hril. Hi le inzawm hin Opium chingna dinga \hangpuitu hai man an ni chun action lak a ni ding thu hrilin, CCPur District-a Poppy/Opium sukbohmak a ni theina dinga district administration hmalakna thlawp seng dingin mipui hai a ngen. Opium sukbona dinga hiengang drive hi ni ieman- ichen an la sunzawm pei ding niin ei thu dawngna chun a hril. CMO kuomah an ngen CCPur : PHC, Singngat hnuoia ASHA Worker 36 hai chunk um 2016-17 sun- ga an hmu ding awm \hang- puina sum an hmunaw leia an harsatna thu CMO, CC- Pur kuomah an intlun a, an harsatna ngaipawimaw pek ding le, an thla hlaw hmu lo hai an hmu theina dinga hma la pui dingin an ngen. Moreh Post Office rawk a nih MOreh: Zani hmasa zan khan rukru han Moreh Post Office an rawk a, hi Post Office hmang lai Computer-hai an inruk hmang. Hi lei hin thawk- tuhai chu an sin thaw thei lovin an um a, zanikhan Moreh Post Office chu khar pha a nih. Vawisun MPP General Conf. iMPhal: Kum 3 dan peia nei hlak Manipur People’s Party (MPP) General Con- ference G.M.Hall, Imphal- ah nei ning a tih. Hi Con- ference a hin Kum 3 sunga MPP President sin chel ding thlangna um a tih. MPP President post inchu ding hin candidates 4 an um a, Polling Booth 3 ah inth- langna hi nei ning a ta, inth- langna result hi vawisun pu- onglang nghal ning a tih. Hi inthlangnaah hin MPP Units 44 haia inthawk palai 378 \ hang an tih. Inthlangna hi buoina a um nawna dingin venghimna sin khau taka thaw ning a tih tiin Udoi Lu- wang, State Returning Offi- cer, MPP chun zanita MPP Office-a chanchinbumihai an hmupui huna a hril. BSNL thawktu han \hung- buma nuorna iMPhal: All Union and Association BSNL Ma- nipur Division huoihawt- nain zanikhan Manipur a BSNL thawktu han Imphal hmuna \hungbuma nuorna an nei. Seven Pay Recom- mendation dungzuia hlaw pek dinga ngenna lei le sawrkar thlungpuiin Sub- sidiary Tower Companies an din dodalnaa nuorna hi an nei niin an pawl \huoitu H.Khogen chun a hril Singapore in kum tin Nurses 50 iMPhal: Singapore a um XEDGE Firm chun an Firm-a thawk ding Nurse an ma- maw a, kum tin Manipur a inthawk Nurs- es 50 pei hung tir dingin ngenna an hung siem a, inhnikna neihai chu an fedan ding chungchang \hangpui thei ning an tih tiin Dr Kh.Palin, Managing Director, Shija Hospital and Research Centre, Langol chun a hril. Hlaw zat ding, a umna ding le an thawkna ding hai chu Singapore a XE- DGE Firm leh inbiekrawn hnungah hriet thei ning a th tiin Dr Kh.Palin chun a hril. A neitu hrietlo Activa CCPur: Zani hmasa zan khan YPA Hiangtam Lam- ka Office-ah Activa (impe- rial red color) a neitu hrietlo innghat hmu a ni a. Activa No. chu MN 02B 2941 a ni a, Activa hmatieng hin Hospital lutna Pass an bel bawk. Hiengang Activa sukhmang hai chun Public Ground bula Lalchin Hotel- ah ngaiven thei a nih. singngat Mla in mi 4 Wheelchair a pek CCPur: Mr Ginsuan- hau, MLA, Singngat le Chairman, MANIREDA chun Tribal development, Manipur fethlenga hung pek Wheel Chair 4 zan- ikhan a constituency sunga piengphunga ruolbanlo hai kuomah an hlan. Wheelchair pek hai chu- Chinghaukim (20) d/o (L) Chinzapau of Singngat tuta Kamdou veng, CCPur-a um mek ; P Thangsianbiak s/o (L) Kamzakap of Mata mualtam; Thongchinlian s/o Chinkhonang of B Kal- jang le Chinglianniang w/o Langsuanboi Sugnu hai an nih. G.S Haupu chun pi- engphunga ruolbanlo hai a ngaipawimaw thu hrilin, CM gi Hakshelgi Teng- bang fethlenga ruolbanlo han ham\hatna an hmu thei ding thu, a biel sunga pi- engphunga ruolbanlo han sawrkar scheme hnuoia an hmu ding um hai an hmu seng theina dinga hma a lakpui ding thu a hril. Police han Motor 11 le drugs an man iMPhal: Zani 4:30AM to 9:30AM inkar sung khan Thoubal District a Lilong Leishakhong, Lilong Ha- oreibi Awang Leikai le Li- long Yangbi Leikai haiah K.Meghachandra, SP, Thou- bal, Shinghajit, SP, Kakch- ing le W.Basu, SP, NAB le an rawi han dappui an thaw a, Motor 11 (two wheelers 8 le four wheelers 4), codeine bottles 77, heroin grams 2, licence neilo barrel gun 1 le pasal 2 an man. Motor-hai hi lekha pawimaw nei kim lo an ni a, Codeine hi Md.Sheikh Safir Ahmad of Lilong Lei- haoching kuta inthawka man a ni a, herion hi pasal pakhat, Mujibur Rahman kuta in- thawka an man niin W.Basu, SP,NAB chun a hril. Motor hai le barrel gun hi mi pakhat Ramijuddin (43), s/o Md. Sambudin iof Lilong Haoureibi Awang Leikai chengnaina inthaw- ka an dapdawk a ni a, inruk ni dinga ring a nih. Police chun Ramijuddin hi man dingin an zawng mek. BJP le NDPP an \hangruol ta ding ‘Solution Before Election’ nekin “Election Before Solution’ a hrat lem KOhiMa: ‘Krista ta dinga Palai’ ti ang deuva ‘Krista Ta Dinga Naga- land’ ah chun BJP in thuneina a nei inthuk ta hle ti inlangna dingin polit- ical party 11 han Election hmaa So- lution a um naw chun tia an boycott khawmin umzie um tah lovin, Solu- tion hmaa Election nei ding tiin BJP chun kum 15 a partner NPF banin inlar bek lo (under-dog) NDPP leh seat-sharing neia February 27 elec- tion hmasuon dingin Inrinni khan inremna an lo ziek fel tah. BJP chun ‘Election before So- lution’ a \ul, India Danpui a nih leiin tia thuneina le pawisa power leh hnawdea election an boycott tah hnung khawma, a NDA part- ner ni lai zing Naga People’s Front (NPF) ngir dinga a thuhne hnung seat insemna ding thuah an inrem thei naw leiin NDPP (Nationalist Democratic Progressive Party) leh 20-40 seat sharing dingin an inrem ta a nih. NPF le BJP hai hin Nagaland ah Democratic Alliance of Nagaland (DAN) kum 15 an lo thaw tlang ta hnungin an kawidar ta a nih. BJP Nagaland incharge Mr Kiren Rijiju chun, NPF chu NDA partner la nih zing tho ding niin a hril. Nagaland-a political party 11 hai chun NSCN (IM) le India sawrkar inbiekna a hlawtlinga in- remna tluontling ziek hma chu election nei lo ding tiin an boycott a. BJP Central command chun In- dia Danpui kal a nih tiin Nagaland BJP President khawm hming a sign leiin a hung ban a. NPF chu elec- tion a um tho tho ding leiin elec- tiona ngir dingin a thuhne a. Am- riruokchu, seat sharing thuah an inrem thei ta naw a nih. Seat sharing thuah NPF le BJP chun inremna fumfe tak nei thei lovin seat 60 a ngir ve ve dingin an ti a, seat pahni NPF-in an kieng ti lo chu. Sienkhawm an inbiekrem thei ta naw leiin Inrinnni khan, ‘second-best option’ tiin CM hlui Mr Neiphiu Rio \huoi NDPP le BJP chun inremna an hung siem ta lem a nih. Thudawngnain a hril dan chun, 20-40 seat sharing hi Nagaland BJP han \ha an ti naw a. BJP-in seat 45 ah hrat theina a nei tiin 45 an ngen a. Amiruokchu, Central BJP chun thu a hung pawt chata, Nagaland for Christ ah BJP \huoi sawrkar mipuiin an pawm thei a ring naw leiin BJP thlawp sawrkar ni lem dingin a hung buotsai tah niin a hril. Mipui lung chu a sen em em a. Amiruockhu, Inrinni zantieng khan Guwhati ah, Nagaland i/c Kiren Ri- jiju le Neiphiu Rio han press confer- ence neia thu an hril zo chun lung- dam takin high command thu chu an awi thei tah a nih. Mr Rio chun NDPP in NPF le inhmelmakna an nei naw thu a hril a. Mr Kiren chun NPF chu NDA partner an la ni zing tho thu tiin an thawidam ta a nih. February 27 a election nei el ding an ta leiin, \henkhat chun BJP in hmun reng reng an chang an ring nawna Nagaland-a ding chun a la \ha taluo tiin high command thurel chu lawm takin an pawm el niin Ko- hima official thusuok chun a hril. Amriuokchu, hi thil hin Naga- land BJP chu a \hawng nasa hle a. Central BJP le State Unit BJP karah awng lientak a um ti a chieng ta a, inhrietthiemnaw neu neu a pieng bawk. BJP state unit ah khawm a \henin TR Seliang le Shurhouzelie inkawp NPF zawm an nuom a. A \henin Rio \huoi NDPP zawm an nuom bawk a. BJP candidates hai laia hming langsar deu deuhai chun NDPP an awn deu a, chuonglai zingin NPF candidate langsar deuhai khawmin BJP an hlat tiel tiel leiin Neiphiu Rio, Lok Sabha MP nia Central hotuhai le inthuhmu phak rana um leh, NDPP le thaw tlang chu a hung rem lem ta a nih. >>sunzamna phek 4-ah IFC Minister in \hangpuina a pek CCPur/iMPhal: Pu Let- pao Haokip, Minister (IFCD & YA) le a nuhmei Pi Ne- ngboi Haokip chun zanikhan Ms Manngaiching, w/o (L) Lam En Thang chu Sungnu Zoveng-a a chengnainah an kan a, \hangpuinain Bufai bag 3, Alu le Dal bag 1 ve ve, Syntex pakhat, Blanket pakhat le bur le bel an pek. Hi huna hin Krishna Kumar, IAS, DC, Chan- del, N. Shokhongam Baite, MCS, SDO/Khengjoi, Da- vid Rangkung, MCS, SDO/ Chakpikarong le Romendro, MPS, SDPO/Sugnu PS hai khawmin an uop. February 1, 2018 zan khan electric short circuit leiin Ms Manngaihching chengnain hi meiin a kang a, Rs. 5 lakh manhu vel ding thil a kangsiet a, sienkhawm mihriem thi le hliemna tuok an um nawh. Pu Letpao Haokip chun sawrkar guideline dungzuiin District Disaster Manage- ment Fund fethlengin \hang- puina pek a ni ding thu le PMAY-G Scheme hnuoiah In bawl pek a ni ding thu hi huna hin a hril. Inrai nau hmasatakna nei han Rs. 5000 pei an dawngna ding DBT hawng iMPhal: Social Welfare and Cooperation Minister Ms. Nemcha Kipgen chun, zanikhan nuhmei naupai in- rai le naute nene pe lai han ham\hatna an dawng hlak PRADHAN MANTRI MA- TRU VANDANA YOJA- NA (PMMVY) scheme hn- uoia Rs.5000 an dawng hlak direct-a an Bank account-a an dawng theina dinga Di- rect Benefit Transfer (BDT) ama office chamber, New Secretariat, Babupara-ah a hawng fel tah. Direct Benefit Transfer (DBT) hi Centrally-spon- sored scheme a ni a, 10% state share a nih. A en- kawltu chu Office of Con- troller General of Accounts (CGA) niin internet web- site Public Financial Man- agement System (PFMS) hmanga enkawl a nih a. Ham\hatna dawng ding han an bank account ah tu chawkbuoi lovin pawisa a hun takah an dawng chat chat ta ding a nih. Pi Nemcha Kipgen chun, “Sawrkar chun ham\hatna dawng ding nu- puihai chun indiktakin an pawisa an dawng ngei thei- na dingin a ngai pawimaw em em a. Inlang tlang tak le indik takin pawisa an hmu hi a nuom a nih. Tuta inthawk chu hun khawm la sawt ta naw nih a, pawisa helpruk le a lem siem khawm thei ta naw nih” tiin a hril. A hril pei dan chun, hi PMMVY scheme hnuoia ham\hatna an dawng dan ding chu, nuhmei an naulutir neinaah Rs.5000, instalment pathumin an dawng ding a nih. Naupai an inziekluta anti-natak check-up an nei phat Rs.1000 dawng an ta, 2nd instalment Rs.2000 chu 3rd trimester an nei phat pek ning an ta, 3rd instalment Rs.2000 chu 1st immunisa- tion an zo/thaw phat ning a tih, tiin a hril. >>sunzamna phek 4-ah Sawrkar ‘Act East policy’-ah North- east hi a rilmu tak a nih: PM Modi GuWahati: Prime Min- ister Narendra Modi in zani khan ni 2 sung hmang ding le Guwahati khawpuia ‘Advantage Assam’ thupui hmanga huoihawt ‘Glob- al Investors’ Summit’ a hawng. PM Modi in thu a hrilna-ah Northeast state hai pawimaw zie a hril a, “sawrkar Act East policy- ah Northeast hi a rilmu tak a nih” tiin a hril. PM Modi chun, Act East Policy a ding hin mihriem le mi- hriem inpawna \ha lem a pawimaw a, sumdawngna le kawng tum tum haiah inzawmna \ha abikin ASE- AN rambung hai leh nei a \ul bawk a nih tiin a hril. Assam state hi ASEAN rambung le India tadin- gin ‘Expressway’ indiktak a nih, hi thu hi \awngbau a hril el an nawh a, sawrkarin hmathlir (vision) a nei hai laia \hang sa ve a nih tiin PM Modi chun a hril. PM Modi in a hril peina a chun, India ram pumpui dawmsangna ding chun Northeast state hai sukhmasawn hi a pawimaw tak a nih tiin a hril. India ram hmun tum tum-ah lampui siemna nei mek a na, Northeast lampui le National Highways hai khawm \ha taka la siem pei ning an tih. NDA sawrkar hi mi hnuoihnung hai le minaran hai dawmsang a, >>sunzamna phek 4-ah Roberto Mancini chu Italy Natl. team coach a hung ni el thei

Transcript of Reg I ost eg M Hmasawnna Thar Vol - 33/111 | Churachandpur ...

Page 1: Reg I ost eg M Hmasawnna Thar Vol - 33/111 | Churachandpur ...

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

GAS NEWS Agency : KIM JOEBooking : 1st. deC. , 2017 to 15th. JAn.,2018delivery : 05-02-2018 (MOn) Time :9AM-till11AMStock : 306(19kg & 5 kg available)

PMUY : 12 Noon onwards

Hmasawnna Thar Vol - 33/111 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

thlavul (February) 04, 2018 Pathienni (sunday)

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

rengkai iCi Pavanglai san-suokna Camp 2nd batch

CCPur: Rengkai ICI Pa-vanglai Department chun sansuok ngaihai ta ding le siemtharna beisei hai ta dingin NPT Tlang-ah Gos-pel camp- Sansuokna camp 2nd Batch huoihawt nawk a tum a, Speaker in Upa K. Lalthankhuma, Presbyteri-an, Manipur Synod Revival Speaker ning a tih. Inruithei tienga harsatna nei le \hangpui ngaihai ta dingin Feb. 6-9, 2018 inkar sungin Pre-camp buotsai ning a ta, a \hang nuom

han February 6, 2018 hma ngeiin Rengkai Lal inah in registered ding a nih. Pre-Camp hi zing bufak khawp a inthawk zantieng 4:00PM chen hawng ning a ta, Main camp chu Feb. 10-15, 2018 inkar sung nei ning a tih. Main Camp a hin Nu le pa, |halai a lut nuom ta phawt hai ta dingin Camp Registration fee Rs. 50/- le mani fak tawk bufai chawi ding a nih tiin camp buot-saitu hai chun inhriettirna an siem.

Sub. Lalchunghnung ruong vuiliem dingCCPur: January 2, 2018 a Advanced hospital, Imphal-a heart attack a thi Sub. Lalchunghnung (48) S/o Pu Nengkhup of Rengkai a ruong chu vawisun (Febru-ary 4, 2018) hin Rengkai thlanmuol-ah vuiliem ning a tih. Sub. Lalchunghnung hi DM College, Imphal a NCC instructor sinthaw a na, a service le inzawma an hotu han thaw dinga an ti leiin JNIMS hospital-ah zani khan post-mortem thaw a nih.

A thi ni January 2, 2018 khan post-mortem thaw ding doctor an um naw leiin JNIMS morgue-ah a ruong sie a na, hi zan hin an tupa Pu Joseph Keiv-awm (Mission compound) a In-ah HYA, Imphal JHQ han a ruong nghakin an mengpui a, zani khan HYA hmalakna bawkin an In, Rengkai chen Hmar Am-bulance a hung thak a nih. Sub. Lalchunghnung hin a nuhmei le a naupasal 2 a thisan a nih.

Malaria Posit-pakhat hmu

CCPur: District Malaria Department chun January, 2018 thla sunga damnaw hai thisen lakhawma an enfel-naah Malaria PV pakhat an hmu a, PF ruok chu an hmu nawh. Malaria Dept. hin Janu-ary 1-15 first fortnight sung khan damnaw mi 127 thisen an enfel naah Malaria Posi-tive hmu an nei naw a, Jan. 16-31, 2018 inkar mi 367 hai thisen an enfelnaah Malaria positive pakhat hi an hmu-suok a nih. Malaria Positive hmua um hi Senvawn PHC hnuoia Sipuikawn khuo mi Ramdin-mawi, w/o Khawthangvung a ni a, ASHA worker han Jan. 24, 2018 nia an hmu a ni a, tuhin damdawi hmanga enkawl mek a nih.

Film Academy hawngCCPur: Zani sun dar 12:30 khan Minister V. Hangkhanlian chun Lamka Film Academy a hawng a, Rev. Dr Kh. Khaizakham in \awng\aia inhlanna a nei.

ccPur district-ah Poppy dona sunzawm pei Opium Rs. 5.32 crores manhu ding vatthluk nawkCCPur: Churachand-pur district sunga Poppy/Opium sukbohmak tumna le inzawma hmalakna sun-zawm pei a ni a, Febru-ary 3, 2018 khan District Police, NAB, NCB, Assam Rifles \hangruol han Dis-trict Magistrate le SP, CC-Pur hai enkaina hnuoiah Sangaikot Sub-Division huopsunga G. Monglian, Salvaphai le Khomunnuam haiah ram acres 130 vela ching Poppy/Opium kung an vatthluk nawk. Poppy kung hai hi zani zingkar 9AM a inthawk zantieng 4PM inkar sunga an va suksiet an nih. Hi thil thawna hi ASP (Ops) Binod Ranjan, MPS, ASP (LO) L. Khongsai, MPS, SDPO Augustine Khongsai, MPS, SDC, Sangaikot, OC/Sangaikot hai inrawina hnuoia thaw a ni a. Monglian khuoa Poppy suksieta um hi hmun pathum, Ram acres 62 a lien; Salvaphai-ah ram acres 60 a lien le B. Kho-

munnuam a hmun pahni- ram acres 8 a lien a ching hai an nih. Poppy kung vatthluk-naa hin CCPur Police a inthawk personnel 100 vel, NAB 6, NCB a inthawk mi 4, le 25 Assam Rifles hai an \hang. DC, CCPur chun Dis-trict Administration chun Poppy chingtuhai an fakza-wngna ding lampui dang dap le ngaituo pek dan ding a ngaituo mek thu Chanchinbumihai a hril a. SP, CCPur chun Poppy sukbo tumna le inzawmin

Poppy \hatnawna inhril-hrietna dinga Awareness Week buotsai tum a ni thu a hril. Hi le inzawm hin Opium chingna dinga \hangpuitu hai man an ni chun action lak a ni ding thu hrilin, CCPur District-a Poppy/Opium sukbohmak a ni theina dinga district administration hmalakna thlawp seng dingin mipui hai a ngen. Opium sukbona dinga hiengang drive hi ni ieman-ichen an la sunzawm pei ding niin ei thu dawngna chun a hril.

CMO kuomah an ngenCCPur : PHC, Singngat hnuoia ASHA Worker 36 hai chunk um 2016-17 sun-ga an hmu ding awm \hang-puina sum an hmunaw leia an harsatna thu CMO, CC-Pur kuomah an intlun a, an harsatna ngaipawimaw pek ding le, an thla hlaw hmu lo hai an hmu theina dinga hma la pui dingin an ngen.

Moreh Post Office rawk a nihMOreh: Zani hmasa zan khan rukru han Moreh Post Office an rawk a, hi Post Office hmang lai Computer-hai an inruk

hmang. Hi lei hin thawk-tuhai chu an sin thaw thei lovin an um a, zanikhan Moreh Post Office chu khar pha a nih.

Vawisun MPP General Conf.iMPhal: Kum 3 dan peia nei hlak Manipur People’s Party (MPP) General Con-ference G.M.Hall, Imphal-ah nei ning a tih. Hi Con-ference a hin Kum 3 sunga MPP President sin chel ding thlangna um a tih. MPP President post inchu ding hin candidates 4 an um a, Polling Booth 3 ah inth-langna hi nei ning a ta, inth-

langna result hi vawisun pu-onglang nghal ning a tih. Hi inthlangnaah hin MPP Units 44 haia inthawk palai 378 \hang an tih. Inthlangna hi buoina a um nawna dingin venghimna sin khau taka thaw ning a tih tiin Udoi Lu-wang, State Returning Offi-cer, MPP chun zanita MPP Office-a chanchinbumihai an hmupui huna a hril.

BSNL thawktu han \hung-buma nuorna

iMPhal: All Union and Association BSNL Ma-nipur Division huoihawt-nain zanikhan Manipur a BSNL thawktu han Imphal hmuna \hungbuma nuorna an nei. Seven Pay Recom-

mendation dungzuia hlaw pek dinga ngenna lei le sawrkar thlungpuiin Sub-sidiary Tower Companies an din dodalnaa nuorna hi an nei niin an pawl \huoitu H.Khogen chun a hril

Singapore in kum tin Nurses 50iMPhal: Singapore a um XEDGE Firm chun an Firm-a thawk ding Nurse an ma-maw a, kum tin Manipur a inthawk Nurs-es 50 pei hung tir dingin ngenna an hung siem a, inhnikna neihai chu an fedan ding chungchang \hangpui thei ning an tih tiin

Dr Kh.Palin, Managing Director, Shija Hospital and Research Centre, Langol chun a hril. Hlaw zat ding, a umna ding le an thawkna ding hai chu Singapore a XE-DGE Firm leh inbiekrawn hnungah hriet thei ning a th tiin Dr Kh.Palin chun a hril.

A neitu hrietlo Activa

CCPur: Zani hmasa zan khan YPA Hiangtam Lam-ka Office-ah Activa (impe-rial red color) a neitu hrietlo innghat hmu a ni a. Activa No. chu MN 02B 2941 a ni a, Activa hmatieng hin Hospital lutna Pass an bel bawk. Hiengang Activa sukhmang hai chun Public Ground bula Lalchin Hotel-ah ngaiven thei a nih.

singngat Mla in mi 4 Wheelchair a pek

CCPur: Mr Ginsuan-hau, MLA, Singngat le Chairman, MANIREDA chun Tribal development, Manipur fethlenga hung pek Wheel Chair 4 zan-ikhan a constituency sunga piengphunga ruolbanlo hai kuomah an hlan. Wheelchair pek hai chu- Chinghaukim (20) d/o (L) Chinzapau of Singngat tuta Kamdou veng, CCPur-a um mek ; P Thangsianbiak s/o (L) Kamzakap of Mata mualtam; Thongchinlian

s/o Chinkhonang of B Kal-jang le Chinglianniang w/o Langsuanboi Sugnu hai an nih. G.S Haupu chun pi-engphunga ruolbanlo hai a ngaipawimaw thu hrilin, CM gi Hakshelgi Teng-bang fethlenga ruolbanlo han ham\hatna an hmu thei ding thu, a biel sunga pi-engphunga ruolbanlo han sawrkar scheme hnuoia an hmu ding um hai an hmu seng theina dinga hma a lakpui ding thu a hril.

Police han Motor 11 le drugs an man

iMPhal: Zani 4:30AM to 9:30AM inkar sung khan Thoubal District a Lilong Leishakhong, Lilong Ha-oreibi Awang Leikai le Li-long Yangbi Leikai haiah K.Meghachandra, SP, Thou-bal, Shinghajit, SP, Kakch-

ing le W.Basu, SP, NAB le an rawi han dappui an thaw a, Motor 11 (two wheelers 8 le four wheelers 4), codeine bottles 77, heroin grams 2, licence neilo barrel gun 1 le pasal 2 an man. Motor-hai hi lekha pawimaw nei kim lo an

ni a, Codeine hi Md.Sheikh Safir Ahmad of Lilong Lei-haoching kuta inthawka man a ni a, herion hi pasal pakhat, Mujibur Rahman kuta in-thawka an man niin W.Basu, SP,NAB chun a hril. Motor hai le barrel gun hi mi pakhat Ramijuddin (43), s/o Md. Sambudin iof Lilong Haoureibi Awang Leikai chengnaina inthaw-ka an dapdawk a ni a, inruk ni dinga ring a nih. Police chun Ramijuddin hi man dingin an zawng mek.

BJP le NDPP an \hangruol ta ding‘Solution Before Election’ nekin “Election Before Solution’ a hrat lemKOhiMa: ‘Krista ta dinga Palai’ ti ang deuva ‘Krista Ta Dinga Naga-land’ ah chun BJP in thuneina a nei inthuk ta hle ti inlangna dingin polit-ical party 11 han Election hmaa So-lution a um naw chun tia an boycott khawmin umzie um tah lovin, Solu-tion hmaa Election nei ding tiin BJP chun kum 15 a partner NPF banin inlar bek lo (under-dog) NDPP leh seat-sharing neia February 27 elec-tion hmasuon dingin Inrinni khan inremna an lo ziek fel tah. BJP chun ‘Election before So-lution’ a \ul, India Danpui a nih leiin tia thuneina le pawisa power leh hnawdea election an boycott tah hnung khawma, a NDA part-ner ni lai zing Naga People’s Front (NPF) ngir dinga a thuhne hnung seat insemna ding thuah an inrem thei naw leiin NDPP (Nationalist Democratic Progressive Party) leh 20-40 seat sharing dingin an inrem ta a nih. NPF le BJP hai hin Nagaland ah Democratic Alliance of Nagaland (DAN) kum 15 an lo thaw tlang ta hnungin an kawidar ta a nih. BJP Nagaland incharge Mr Kiren Rijiju chun, NPF chu NDA partner la nih zing tho ding niin a hril. Nagaland-a political party

11 hai chun NSCN (IM) le India sawrkar inbiekna a hlawtlinga in-remna tluontling ziek hma chu election nei lo ding tiin an boycott a. BJP Central command chun In-dia Danpui kal a nih tiin Nagaland BJP President khawm hming a sign leiin a hung ban a. NPF chu elec-tion a um tho tho ding leiin elec-tiona ngir dingin a thuhne a. Am-riruokchu, seat sharing thuah an inrem thei ta naw a nih. Seat sharing thuah NPF le BJP chun inremna fumfe tak nei thei lovin seat 60 a ngir ve ve dingin an ti a, seat pahni NPF-in an kieng ti lo chu. Sienkhawm an inbiekrem thei ta naw leiin Inrinnni khan, ‘second-best option’ tiin CM hlui

Mr Neiphiu Rio \huoi NDPP le BJP chun inremna an hung siem ta lem a nih. Thudawngnain a hril dan chun, 20-40 seat sharing hi Nagaland BJP han \ha an ti naw a. BJP-in seat 45 ah hrat theina a nei tiin 45 an ngen a. Amiruokchu, Central BJP chun thu a hung pawt chata, Nagaland for Christ ah BJP \huoi sawrkar mipuiin an pawm thei a ring naw leiin BJP thlawp sawrkar ni lem dingin a hung buotsai tah niin a hril. Mipui lung chu a sen em em a. Amiruockhu, Inrinni zantieng khan Guwhati ah, Nagaland i/c Kiren Ri-jiju le Neiphiu Rio han press confer-ence neia thu an hril zo chun lung-

dam takin high command thu chu an awi thei tah a nih. Mr Rio chun NDPP in NPF le inhmelmakna an nei naw thu a hril a. Mr Kiren chun NPF chu NDA partner an la ni zing tho thu tiin an thawidam ta a nih. February 27 a election nei el ding an ta leiin, \henkhat chun BJP in hmun reng reng an chang an ring nawna Nagaland-a ding chun a la \ha taluo tiin high command thurel chu lawm takin an pawm el niin Ko-hima official thusuok chun a hril. Amriuokchu, hi thil hin Naga-land BJP chu a \hawng nasa hle a. Central BJP le State Unit BJP karah awng lientak a um ti a chieng ta a, inhrietthiemnaw neu neu a pieng bawk. BJP state unit ah khawm a \henin TR Seliang le Shurhouzelie inkawp NPF zawm an nuom a. A \henin Rio \huoi NDPP zawm an nuom bawk a. BJP candidates hai laia hming langsar deu deuhai chun NDPP an awn deu a, chuonglai zingin NPF candidate langsar deuhai khawmin BJP an hlat tiel tiel leiin Neiphiu Rio, Lok Sabha MP nia Central hotuhai le inthuhmu phak rana um leh, NDPP le thaw tlang chu a hung rem lem ta a nih.>>sunzamna phek 4-ah

IFC Minister in \hangpuina a pekCCPur/iMPhal: Pu Let-pao Haokip, Minister (IFCD & YA) le a nuhmei Pi Ne-ngboi Haokip chun zanikhan Ms Manngaiching, w/o (L) Lam En Thang chu Sungnu Zoveng-a a chengnainah an kan a, \hangpuinain Bufai bag 3, Alu le Dal bag 1 ve ve, Syntex pakhat, Blanket pakhat le bur le bel an pek. Hi huna hin Krishna Kumar, IAS, DC, Chan-del, N. Shokhongam Baite, MCS, SDO/Khengjoi, Da-vid Rangkung, MCS, SDO/Chakpikarong le Romendro, MPS, SDPO/Sugnu PS hai khawmin an uop. February 1, 2018 zan khan electric short circuit

leiin Ms Manngaihching chengnain hi meiin a kang a, Rs. 5 lakh manhu vel ding thil a kangsiet a, sienkhawm mihriem thi le hliemna tuok an um nawh. Pu Letpao Haokip chun

sawrkar guideline dungzuiin District Disaster Manage-ment Fund fethlengin \hang-puina pek a ni ding thu le PMAY-G Scheme hnuoiah In bawl pek a ni ding thu hi huna hin a hril.

Inrai nau hmasatakna nei han Rs. 5000 pei an dawngna ding DBT hawngiMPhal: Social Welfare and Cooperation Minister Ms. Nemcha Kipgen chun, zanikhan nuhmei naupai in-rai le naute nene pe lai han ham\hatna an dawng hlak PRADHAN MANTRI MA-TRU VANDANA YOJA-NA (PMMVY) scheme hn-uoia Rs.5000 an dawng hlak direct-a an Bank account-a an dawng theina dinga Di-rect Benefit Transfer (BDT) ama office chamber, New Secretariat, Babupara-ah a hawng fel tah. Direct Benefit Transfer (DBT) hi Centrally-spon-sored scheme a ni a, 10% state share a nih. A en-kawltu chu Office of Con-

troller General of Accounts (CGA) niin internet web-site Public Financial Man-agement System (PFMS) hmanga enkawl a nih a. Ham\hatna dawng ding han an bank account ah tu chawkbuoi lovin pawisa a hun takah an dawng chat

chat ta ding a nih. Pi Nemcha Kipgen chun, “Sawrkar chun ham\hatna dawng ding nu-puihai chun indiktakin an pawisa an dawng ngei thei-na dingin a ngai pawimaw em em a. Inlang tlang tak le indik takin pawisa an hmu hi

a nuom a nih. Tuta inthawk chu hun khawm la sawt ta naw nih a, pawisa helpruk le a lem siem khawm thei ta naw nih” tiin a hril. A hril pei dan chun, hi PMMVY scheme hnuoia ham\hatna an dawng dan ding chu, nuhmei an naulutir neinaah Rs.5000, instalment pathumin an dawng ding a nih. Naupai an inziekluta anti-natak check-up an nei phat Rs.1000 dawng an ta, 2nd instalment Rs.2000 chu 3rd trimester an nei phat pek ning an ta, 3rd instalment Rs.2000 chu 1st immunisa-tion an zo/thaw phat ning a tih, tiin a hril.>>sunzamna phek 4-ah

Sawrkar ‘Act East policy’-ah North-east hi a rilmu tak a nih: PM Modi

GuWahati: Prime Min-ister Narendra Modi in zani khan ni 2 sung hmang ding le Guwahati khawpuia ‘Advantage Assam’ thupui hmanga huoihawt ‘Glob-al Investors’ Summit’ a hawng. PM Modi in thu a hrilna-ah Northeast state hai pawimaw zie a hril a, “sawrkar Act East policy-

ah Northeast hi a rilmu tak a nih” tiin a hril. PM Modi chun, Act East Policy a ding hin mihriem le mi-hriem inpawna \ha lem a pawimaw a, sumdawngna le kawng tum tum haiah inzawmna \ha abikin ASE-AN rambung hai leh nei a \ul bawk a nih tiin a hril. Assam state hi ASEAN

rambung le India tadin-gin ‘Expressway’ indiktak a nih, hi thu hi \awngbau a hril el an nawh a, sawrkarin hmathlir (vision) a nei hai laia \hang sa ve a nih tiin PM Modi chun a hril. PM Modi in a hril peina a chun, India ram pumpui dawmsangna ding chun Northeast state hai sukhmasawn hi a pawimaw tak a nih tiin a hril. India ram hmun tum tum-ah lampui siemna nei mek a na, Northeast lampui le National Highways hai khawm \ha taka la siem pei ning an tih. NDA sawrkar hi mi hnuoihnung hai le minaran hai dawmsang a, >>sunzamna phek 4-ah

Roberto Mancini chu Italy Natl. team coach a hung ni el thei

Page 2: Reg I ost eg M Hmasawnna Thar Vol - 33/111 | Churachandpur ...

Hmasawnna Thar2 thlavul (February) 04, 2018 Pathienni (sunday) artiCle/health & eMPlOyMent neWs

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor ramditum ralsun: Asst. EditorJoseph Joute: Freelancelalsansuok pulamte &samuel Zothanglien@sZ Zote:Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at Lamka Super Printer, Vengnuam, Hiangtam Lamka, CCPur, Manipur.

HT Pathienni sermon

EditorialInchuktirna le thununna

VAWISUN THUPUILalpa ina phunhai chu, ei Pathien biekin inhuonna tuol sunga chun inno hluthlut an tih. Upat hnung chenin ra insuo rawp an ta, tuihnang sip \euin hring hluthlut an tih. ~ Sam 92:13-14

Suol hle inlakhawm misuol ei nih ti mi dangin an mi hriet kher hi ei nuom naw seng a; ei hriet der lova ei thaw suol dam a um a, ei hriet saa ei thaw suol khawm a um hlak. A ieng ieng khawm chu lo ni ta sienla, ei suolna mani le ei indik nawna hai chu thup hram hram ei tum seng hlak. Ei lungril sungrila ei ngaituo hlak tam tak hi chu ei ruolhai, ei sunghai le ei \henum han an hriet naw lei chauva intheida lo, inhnam lo le inhmu sie lova um tlang ei ni tawl. Darthlalangah ei inen a, ei hmai chieng em ema ei hmu thei ang hin ei lungril hi hriein hmufie thei tawl inla chu insuol inhal el chau ni lovin hmelma en takin ei inen el thei a nih. Ei lungril taka ei ngaituona ei inhrietpui naw lei chauva intheida lo le inhmelma lo ei nih. Ei Pathien hi thil thaw dan le thil siem dan a thiem hle a nih. Indik tak chun Zohnathlakhai lem hi chu inhal dam, inkawk dam, inzil dam le inthunun dam hrieth-iem lo le ngai hlei thei lo chi ei nih. Sin inhnuoi tak thaw khawm ni inla hotu han an mi hal chun ei ngaith-iem thei naw a, ei sina inthawka bang hiel khawm pawi ei ti ngai nawh. Hi kawngah hin chu vaihai hi ei phakzo naw hle. Ieng bar ni naw inlakhawm intithei-na le uongthuongna tak lungril ei nei a nih ti hi thil hin a suklang. Chun, inhal, inthunun le inchuktirna hai ei ngai thiem thei naw a, ei pawmzam el thei naw a nih ti a suklang bawk. Hnam changkang lem le hnam var lem hai chun inhal, inthunun le inzilna hai hi an hrietthiem a, in-siem\hatnain an hmang lem hlau hlak. Chun inchuk-tirna khawm an ngaipawimaw a, thil hriet le thiem an hau pha hlak. Hieng a ni lei hin Zohnathlakhai khaw-min inchuktirna hi ei ngaipawimaw nawk zuol nuom a um. Inchuktirna, inhal, inzil, inkawk le inthununna hai hi ei ta dinga \hatna lem ding a nih ti hrie a, pawm dan thiem le hrietthiem thei hram hram tum ding a nih. Hieng thil hai hi \hat phana neka siet phanaa ei nei a ni chun a dawk ding chu ei ni tho ei ni ding a nih. Nu le Pa hai chun an nauhai hi \ha hai sienla, ruolban phak hai sienla, mihai nei ang nei ve thei hai sienla, mihai nina ang ni phak ve hai sienla tiin \hahnem an ngai hle hlak. |hahnemngaina lei bawkin nu le pahai chun an nauhai thil \ha an hriet po po an hrilin an inchuktir hlak. |hahnemngaina lei bawkin nu le pa hai chun an nauhai zil le kawk chang an nei hlak. Inchuktirna, zilna le kawkna hai hrieth-iem a, zui le zawm hlak hai hrim hrim nau suol an um ngai naw a, nau \ha le mi hlawtling an hung ni tei tei hlak. |hangthar huna \halai le tleirawl hai lai hin inchuktirna, zilna le kawkna hriethiem thei lova lung-senpui hlak le a ninaw zawng a ngai hlak hi an tam ta em em a, sungkuo tam lem han ei sietpui mek niin an lang. Hi lei hin tuta inthawk hin chu \halai le tleirawl hai hi hriethiema ei zawm seng nuom a um. Mihriem \hatna ding le hlawtlingna ding chun inthununna hi makmaw a nih. Inthununna hi tuor lai chun hrietthiem an tak hle hlak. Nau tam lem hai chun thununna hi an hrietthiem thei ngai naw leiin thlasi-etnain an hmang lem hlak. Hi ngaidan hi ngaidan in-diklo a nih. Thununna hlaw lo nau hrim hrim mi \ha le hlawtling an um ngai nawh. Thununna hlaw lo hai chu nu le pa nei le, hmangaitu, lungsiettu le ngainatu nei lo an ni hlak. A min chuktirtu, a mi ziltu, a mi kawktu le a mi thununtu hai hi a mi hmangaitu le a mi lunginsiettu hai an ni hlak. A min chuktirtu ding, a mi ziltu ding nu le pa \ha tak nei nauhai hi ei vangnei hle a nih. Thununna hlaw lo nauhai chu khawlai nau ti an ni hlak. Thina tur natzie le rinumzie hi thina leia lusunna la tuor ngai lo hai chun an hriet thei ngai nawh. Iengan-gin hril inlakhawm lusunna la tuok ngai lo hai chun thina tur natzie an hrietthiem thei ngai nawh. A taka an tuor huna an hrietthiem thei chau hlak. Hiengang bawk hin naufahra la ni lo hai chun naufahra rinumzie le chan sietzie an hriet ngai nawh. Nu le Pa la neihai hin ei vangneizie le ei ham\hatzie hi hriet a hun ta a nih. Naufahrahai chun mi inza an hlaw ngai naw a, mihai hmusit le diriem an ni hlak. Hieng a ni lei hin hmangaitu ding, lunginsiettu ding, duottu ding le enkawltu ding nu le pa la neihai hin ei thil thawna kawng tinrengah taimak insuo nawk zuol ei tiu. Chun, thununna, kawkna le zilna hai khawm hi hrietthiem tum seng ei tiu. A hriethiem thiem a ham\ha ding ei nih.

i talent suKPunG naW!!

~ Rev. Dr. H.M.Songate

Bibleah talent sukpung thu ei hmu a. A sukpungtu pahnihai chu lawmthu chau dawng lovin talent let hni (double portion) peksa an nih. A sukpungnawpa kha, a \awng thei taka, a \awng rawntak bawk a, a \awngsuok hrim hrim kha khakna le chierna vawng a nih. Baukhat chau tuok lovin bauhni lai a tuok a, a neisun lakpek a nih a, talent sukpunghai kuomah a telent kha pek a ni bawk. Tulai khawvel mihriem tamtakin talent le thilpek dang dang ei nei a. Mi tamtakin an talent dawnghai chu an sukpung leiin sum le pai le in le lo chen an hlaw dawka, hming inthangna chenin. Khawvel mipui ngaisang le thalaihai entawn tlak an tling a nih. Vawisun ruok chu talent chidang dang mi tamtakin ei kawlhai, hmang thiem chun \ha ve ang reng si, sukpunga hmang suol chun sietna le hlawsamna intlun thei ding tamtak laia mi a \hen \hen hang la suok ei tih ei talenthai thlawt el hi chu! Tulaia \halaihai talent le thilpek tamtakhai hi ‘sukpunglo chi’ deu vawng an ni in ka hriet! Bible a talent sema umhai kha sukpung chi vawng an na, pakhat khan a sukpung naw leiin hrem a tuok a, a sukpunghai ruok chu ‘double portion’ (a thlep in) pekin an uma an kaisang bawk a nih. Ei tulai khawvel hi kawng iengkimah hma a sawna, thiemna le varna an sang a, in elna dam an sang tah emem a. Abik takin technology tieng lem chu hma a sawn nasa emem leiin ei hnawtphak ta naw hle a nih. Chuleiin, ei hringna le ei khawsak danhai nasataka ei in en kir a ngai a nih.Tulai hin nu le pa khawm ni inla, a bikin \halai a tamlemhai talent dawng a \hen \henhai ruok hi chu sukpung chi an naw tawpin ka hriet! Sukpung ding le entawn dinga inhril nek hmanin anrang thei ang taka bansan dinga inhril mawl mawl a \ul a nih. A hnuoia tlawm a zawng ka hung thlang suokhai khu ‘talent sukpunglo chi’/thilpek sukpunglo chi’ an nih! 1. Zal sawtna talent: Tulaia \hangthar tamtakhai thilpek laia sukpung nek hman a, ban nghal chi chu ‘zal sawt’ hi a nih. Ieng leia ‘zan inlo sun meng lova’ \halaihai hi inkhawsa el am a na? iengleia ‘Good morning’ ti hman lo khawp khawpa khum le kil dea um el am in na? iengtinam ruol tluk inta? Khawvel in elna ramah iengtinam sin \ha hmung in ta? iengtinam nuhmei nau chawm in ta? iengtinam competition ah tling in ta? Zal dawk ding sorkar le company lienah sin pakhat khawm a um nawh a, ‘zal sawta hlaw dawk ding thil\ha iengkhawm, a um bawk nawh’, ‘Zal sawta’ hlaw dawk thei sun dinghai chu, ‘Tha zawina’, ‘ruol ban phaklona’, ‘Mawng balna’, ‘pasietna’, ‘sin hmuzolona’, ‘ruol inhnarna’, ‘nuhmei nauhai retheina’ chau an nih. Chawkidar sin lem chu a hmuphak ding tukhawm an um nawh! Security guard le night chawkidar ding khawm ‘meng zing’ angai a nih! Bible in, “la hang zal met a, hang in met a, zal dinga kuthai la hang thlep met chu: chuongchun, i pasietna chu rukru angin hung a ta, i tlaksamna chu inralthuom angin hung a tih” Prov 24:33-34 (So shall your poverty come like a prowler, and your need like an armed man). Bible chun ‘zal met’, ‘in met’, ‘la hang inzam met’ khawm pasietna chu rukru angin a hung ding a tih a, tlaksamna khawm ‘mi ralthuomna leh hnung an tih’ ati a nih a. Ei ni raw chu, ‘tawite zal met le hang in met’ khawm an ta nawh a, ‘sawt deu zal bur bur, sawt deu in bur bur’ hi ei talent le thilpek ani tah a, hang pasie naw ding ziezang ei ni ta nawh! Ruol hang ban ding ziezang ei nita nawh! Hi ‘zal metna le in metna talent’ I hnesaw emem ela inthawk hin ‘Tlanhmang rawh’! Chun, malsawmna le hlawtlingnain zui a che. Vawikhat chu Pu L Keivom, Delhi ah kan biekpui met a. “Zingkar ieng hun am lekha I buoipui \an hlak a?” tiin kan dawn a. Nipui lai ani bawk a, ama chun “Zing dar 5 in ka study table ka awt hman hlak” a tih. Ka lungril in kan inang tawk awm de chu! Ka tih a, amiruokchu, hrietna le tiem zauna tieng ruok chu ka ban phak naw hle. Sienkhawm, ‘tawite in met, zal met, la hang inkuoi met talenthai hi’ ka bansanna a sawt tah! Unau, nang khawm hieng ang talent hi sukpung naw! 2. ruol \ha lal Mobile! ‘Ruol \ha lal Isu ti nekin Ruol \ha lal Mobile’ ti hi ei hla thunawn an tah! Kum 2010 khan Seoul khawpuia inthawkin Hongkong tieng ka hung vuonga, vuongna sunga ‘Vawksa le Vawk sung’ menu ka vawikhat tawngna a nih. An thawchi kher el! Chu \uma Korea mi pakhatin a mobile a kutpui pahnia a hang type chu avan rang char char de aw! Khawl ang el a nih. En nuom a um tawp. Mobile chite khang lawm lawma, inrang le enlo dama a type thei kha chu ‘Talent pakhat’ chu ani ve a nih! Ei ni rawi tribal ruolin ei hang hriet phak ve le ei phak tawk ve hi chu overdose in ei sawp hlak a nih! Tulai chu an hman hmanin “WhatsApp group” an siem el a na, nghawk chu a um a nih! |awng tamtak le group tamtak, ka hming hre deu phawtin an mi hung add bawk! ‘Hi rimsikna a inthawk hin tuin am mi sansuok thei an ti aw’! ka left le hlak ‘iem a ti a’? dam an la hung ti zui. Group danga ei hmu ta hnunghai, ‘inti var le inti thiem takin’ an la hung post nawk sawng zing bawk! Whatsapp message 1000 chuong hi a um zing el ding a ni? Message le picture delete kuhi ka sinthaw

pakhat ve an tah! Whatsapp hi a tu uminhuota an lo hmusuok kher kher am ani aw? Sap ram tienghai khun a thiemnaw ka zu hmu \eu! Pastor ruol khu “Whatsapp” hrenaw iemani zat an um ve tlat! Anni rawi chu SMS kha an la phaktawk chau a nih! Chanchin hang inhril vat vatna ding le thu hei in pass sawngna ding chun a \ha ngei luo a, khum lai zawlah darkar 20 deuthaw zal ta hnunga, (zingtho nilo) chawhnung tho hlima ‘Mobile’ mai nawk ruoi el hi chu talent \hatak chu an naw tawp! Nupui tamtak khawm an pasal haiin sin sawl takin an thaw kar, in tieng thildang ngaituo lovin ‘mobile khel el’ an lo thaw hlak an ti bawk! Ekin (bathroom) a chen an chawi lut hlak! Bible tiemna hun \ha le \awng\aina ding hun \ha popo hmangna a lak hmang zo nita in ka hriet. Biekina dam mobile phone a lan ri kung kung hlak! Hi talent hi ei hmang thiemnaw chun nasatakin, zal met, in met ang thovin ei hun\ha amin ruk pek zo ding a nih. Mi \henkhatin inti var emem a an awmhnawk an hung saksuokhai dam hi chu luoksuok a um ka tih! Chuong ang bawkin facebookah mi’n thu pawimaw an ziek hai, \awngbau mawinaw emem a, inti var fahrana, thil awmnaw taluo hung comment pei ememhai khawm hi talent \halo an nih! Dr. Chawngrolien Chonzikin, “Computer ka hawng zing hman ta naw leiin mobile internet hi lekha tiemna in ka hmang nasa” a tih. Internet le mobile hi hmang \angkai ding hrim a nih. Kei khawm lekhabu inchawkna ding ka nei zozai naw leiin internet a, news and views, current politics, economics le Pastors’ resources, devotional messages haia ding chun ka hmang \angkai emem. A chang chu ka zingkar hun\ha hi dar kar sawt met sien ka nuom hlak! |halai a tamlemhai nek hin lekha tiemna hun ka la hmang rawn lem hrim a nih. Mobile hmanga in talent popo kha thiemtak le var taka in hmang naw ding chun sukpung hlawl naw ro! Hmang \angkai seng tum lem ro. Mobile le inzawma hun khawralna talent kha sukpung hlawl naw! 3. leng thawveng! Tribal laia khawm Zohnathlakhai thil ching le ei talent pakhat ve, \ha bek bek silo chu ‘leng thawveng le inpan’ hi a nih. Inkan tuo le pansak panthlang in pantuo ding chu ani hrim a, amiruokchu, \henkhathai hi chu angaina um lova ‘leng over le inpan over’ an nih! Nuhai khawma inhawi anti tak nisien a hawi. An talent le thilpek an dawng laia a ropui taka an ngai leiin! Ruol hawn iemanizat in\hungkhawmnaah, hmasawnna ding subject hril der lova innui huo huo le a hma tiema, mani venghai alphabetical order um mang lova dem kuol el, fiemthu le zamaw ringawt dam buoipui hi ‘talent \awp’ ah ka ngai. Inpan le inpawl hlawk a um a, titi le \hungkhawm hlawk a um bawk. Ka ruol lekhathiem tiemmihai leh kan inpawl chun, thu thar, hriet thar, hlawkpui ka nei zie hlak. Eini lai ka um rawn pha ruok chu subject an hnuoi thei hle. Bible in, “nang thabo! Phaivang kuomah fe la, a lampuihai ngaituo la, var rawh… aw thabo, i zalnaa inthawkin iengtikam i tho ding a na?” Prov 6:6-9. Thaw dawk neilo, suk dawk neilo, siem\hat neilo, mi \hangpui bawklo, dam kura, kut le ke kim bawk a, dam sen vura, fa ve zing bawkhai hi an damsan ding a vang hle a, an hausakna ding san khawm bible khawma a hrietlo khawpa ‘talent \awp’ nei an nih! Phaivang (ant) hai hin nina pawimaw emem, mihriemhai ang deu, sawm le panga (15) lai an nei a. Leng thawveng dam le inpan mei mei dam, patling meu zal pung ringawt dam ei thaw vet nawna dingin Phaivang nungchang tlawmte hang suklang inla a \ha ka ring. (i) Rannung (thilhring) lai taima tak (most laborious) a ngai an nih. (ii) rem hrie emem (most industrialized) an nih (iii) A hun taka bu sengkhawl (collect food in proper season) hlak an nih. India rama an bu seng khawlnahai chu a him tawk naw leiin ton sang tamtak suk riral ani hlak. Phaivanghai bu sengkhawl chu \hal hun a na, fur hunah ruo in a suksiet ve ngai nawh. (India laipui sorkar nekin an var lem a ni chu!) (iv) An te hai duottak le \hatakin an enkawl hlak (v) Sin inhlem der lovin an thaw hlak (vi) mak taluo in sin \hangruolin an thawtlang hlak (work with astonishing system) (vii) mistry sin thiem vawng an nih, engineer ang vawng an nih (viii) an insung (kuo) thienghlim tak le faitaka an sie hlak (ix) sin thaw dinga intirlui ngai an um nawh. Sinthaw kha an piengpui a nih. (x) an kuo hum dingin an thichil ngam vawng.Cristiano Ronaldo chun kumthar tawma an interviewnaah hieng hin a hril.“Talent \hatak ka nei a, chuchu theitawpin sukpung (improve) dingin ka khat chaua ka um khawmin hma ka lak hlak” tiin. Inza a um emem a nih. Ruol el rak angai nawh a, mani hmakhuo ngaia ‘hmasawn tuma hma lak’ zing kha a pawimaw tak a nih. Ka rawngbawlpui le ruolchama ka nei pakhat chun vawisun chen hin kar khatah lekhabu thar pahni a la tiem zing a, ruol dang pakhat chun, thlakhat ah lekhabu pahni a la tiem zing thu a hril bawk. Ei ni rawi tamtak nek chun an thiem lei el chau ni lovin, chungtienga varna an kawl rawn leiin rawntlakah ka ngai. I ‘talent \awphai’ kha sukpung naw la, ‘talent \ha’ Pathienin a pekhai che kha theitawpin sukpung raw khai.

Hnina lekha peklut thei huniMPhal: Loneitu Khawl chi hran hran inchaw nuomhai ta dingin Scheme of Sub-Mission on Agricultural Mech-anization (SMAM)-2017-18 hnuoiah Financial Assistance hni thei a nih. Hnina lekha chu 15-2-2018 chenin mani umna District tina District Agriculture Officer (DAO) hai kuomah peklut thei a nih tiin Director of Agriculture, Govt. of Manipur chun inhriettirna a siem. Hnina lekhaa hin hming, Pa hming, Address, Khawl hming, Bank Account No., Bank Branch hming, Aadhar No. Mobile Phone number hai zieksa ding a nih. Khawl inchawk thei dinghai chu Tractor 20PTO HP, Power Tiller C8BHP, Tractor for Farm Machinery Bank, Rice Transplanter, Harvesting and Threshing machine, Tractor driver equipment, SP Machine/SP Horticulture Machine, PHT Equipment le PPP Manual/Power Equip-ment hai an nih. Chun, HYV Seed/Hybrids Seeds (Rice), HYV Seeds (Kharif Pulses), Lime le Water Carrying Pine, HYV seeds & Hybrid Seeds (Maize) hai inchawkna ding financial as-sistance National Food Security Mission Scheme, 2017-18 a mi khawm hni thei a ni a, an chaw nuomhai chun tuta inthawk ni 7 sungin hnina lekha Nodal Officer, NFSM Office, Directorate of Agriculture, Sanjenthong, Imphal-a peklut ding a nih tiin Director of Agriculture, Govt. of Manipur chun inhriettirna a siem.

Parliamentary Secretary-hai dis-qualify dingin

iMPhal: Manipur-a Congress MLAs pahni, K. Meghachandra (Wangkhem A/C) le Fajur Rahim (Waba-gai A/C) hai chun BJP sawrkar fe meka Parliamentary Secretary-hai chu Manipur Parliamentary Secretary (Ap-pointment), Salary and Allowances and Miscellaneous Provision) Act, 2012 dungzuia disqualify dingin High Court of Manipur-ah Writ Petition an file. Tuta Manipur-a BJP \huoina hnuoia sawrkar fe meka hin Parliamentary Secretaries 12 an um a nih. Tuta hma deu khan Parliamen-tary Secretaries 7 han inbanna an pek ti a ni a, an inbanna hi pawm pek a ni le ninaw hriet a la ni nawh.

Assam-ah inzawrna hmun dap; mi 4 man

GuWahati: Assam a Lumding town, Hojai Dis-trict-ah Lumding RPF han thurawn an siem dungzuiin zani khan police hai leh \hangruolin inzawrna hmun pakhat an dap a, nuh-mei inzawr lai 1 \hangin mi 4 an man. Nawchizawrna hmun hi Lumding Officer’s Colony laia um niin, nuh-mei mana um chu inzawrna

hmun tak ni lo Officer’s quarter a inthawka man a nih. Lumding Officer’s Colony quarters hai \hang-sanin kum tamtak liemtah a inthawk nawchizawrna hmun hi siem hlak a nih tiin Lumding RPF thusuok chun a hril. Mana um hai chu an hming suklang an nawh a, hi chungthu hi suizauna nei mek a nih.

Ex-BJP Tripura chief in party ticket a hmu naw leiin an banaGartala: February 18, 2018 a Tripura As-sembly election hung um dingah Tripura BJP chief hlui Ronajoy Kumar Deb chu party ticket an pek naw leiin BJP a inthawk an ban. Mr. Kumar Deb hi kum 2001 a inthawk BJP Tripura Pradesh President

kum 5 sung zet lo chel ta a nih. Bagbasa Assembly constituency, northern Tri-pura biela Mr. Kumar Deb hi ngir tum a na, BJP in hi biela dingin ticket a pek nuom naw leia an ban a ni thu zanita an banna lekha-ah a zieklang. Mr. Kumar Deb hin

January 27, 2018 a kha an banna lekha hi a pek tah nisien khawm, zani khan chanchinbu a suklang chau a nih. BJP spokesman Mri-nal Kanti Deb chun Mr. Kumar Deb BJP a inthaw-ka an banna hi BJP in a lo beisei ngai lo le BJP party tadinga vangduoi thlak tak

a nih tiin a hril a, 1980s hun laia BJP lo zawm tah Mr. Kumar Deb hin party ticket lei mei meia party a suok-san hi tukhawmin an ring naw a nih tiin a hril bawk. Tripura Assembly seats 60 um a hin BJP seats 51-ah ngir a ta, a \hangruolpui IPFT seats 9-ah ngir an tih.

Feb. 7&8 ah Preliminary TrialiMPhal: Tata Football Academy chun an Academy a football pet inchuk ding thlangsuokna (Preliminary Trial) February 7 & 8, 2018 khin Artificial Turf Ground, Khu-man Lampak, Imphal-ah an nei ding a ni a. Inhnikna nei-hai chun Feb. 6. 2018 chen khin AMFA Office, Imphal-ah hnina lekha peklut thei ning a tih. Hi taka \hang thei dinghai chu 01-0102002 le 31-12-2013 inkara pieng, dung insang zawng 5’6 ft. le rik dan 55 kg an ni ding ti a nih. Lekha pawimaw hninaa kilde sa dinghai chu Passport size thlalak copy 1, Date of Birth Certificate le Aadhar Xerox Copy 1 an nih.

school siem\hat dan ding thuah Ginsuanhau in an hmupui tawl

CCPur: 60-Singngat A/C MLA le Chairman, MANIREDA, chun zani zingkar 9:30AM khan Lailam Veng, CPUr-a a chengnainah Singngat Block sunga Upper Pri-mary School/Junior High School thawktu hai meet-ing a neipui a, school hai \ha taka function dan ding a hriltlangpui. Meeting huna hin H. Kapneithang, Dy. Inspector of School, Singngat khawm a \hang. Hi huna hin MLA chun thawktu hai chu ramtin an dawn a, an thawkna school-ah an nauhai an inkaitir le kaitirnaw an dawn tawl a, BJP in in-chukna a ngaipawimaw a, thawkna hmuna um lo ti hai a thei tanaw ding thu hrilin, nu le pa harsa tak

ta khan an nauhai school kaina dingah harsatna an tuok nawna dingin sawrkar school hai siem\hat a pawimaw thu hrilin, chu dinga teacher hai theitawpa hma la dingin an fui. Pu Ginsuanhau hin zani sun dar 12:30 khan Tuaitengphai khuoah Tuaitengphai khuoa school um hai siem\hat dan ding thuah khawsung mipui hai meeting a neipui bawk. Tuaitengphai chu tuta hmaa sin lien tak tak lo chel hai suokna a ni leiin a ngaipawimaw hle thu hi huna hin a hril a, thawktu hai chu an thawkna khaw sung ngeia um ding le an aia midang lak a thei naw ding thu a hril a, hi thua hin mipui hai thlawp dingin a ngen.

Page 3: Reg I ost eg M Hmasawnna Thar Vol - 33/111 | Churachandpur ...

Lawmthu hriLna Hun sawt taka inthawk ta khan Asthma natna ka nei a. Nasa takin kan khul a, ka tha a sukzawi a, ka hnar a sukping a, ka awm a na hle a, ka hnar sun-gah an bawk a um a, a na hle a, ka beidawngin Pu MV Azad Phusam ka pan a, hun iemani chen a mi enkawl a, tuhin chu ka dam fel ta a, ka lawm hle. Hi lei hin Pu MV Azad Phusam chungah lawmthu ka hril. Asthma natna neihai chun Pu MV Azad Phusam va pan ve dingin ka ditsak cheu.1. Contact Nos. : 7628890261 / 80140255642. Address : Center Road, Opp. ICI Church Road, Hi-angtam Lamka (HI NOKIA Building 1st Floor), CCPur.

Lawmthu hriltu -Minlen, Canan veng

3thlavul (February) 04, 2018 Pathienni (sunday) natiOnal/internatiOnal & advertiseMent Hmasawnna Thar

laKtaWi

lOss OF dOCUMentsI have lost my Class X Original Marksheet and Cer-tificate bearing Roll No. 120182082 of 1999, issued by NIOS, Class XII Marsheet and Migration Certifi-cate bearing Roll No. 120103118 of 2001 issued by NIOS and BA Ist, IInd & IIIrd year Original Marksheet bearing Roll No. 241012 of 2001-2006 issued by Ma-nipur University on the way between Saikawt and CC-Pur Govt. College on January 30, 2018. Finders are requested to handover the same to the undersigned.

sd/- lalchawisangSaikawt, Churachandpur.

dAMdIAI MeAt sHOpSa thienghlim lemantlawm,nitina inchawktheidingkan nei ta ie. A zawrsawng nuomhai ta ding khawmin biek thei zing kan nih. Mi hung pan sin ro.

Contact:(1) 9612922949, (2). 7630986309Zoveng, tiddim road east, near Manmasi Building.3. 9837200244 (tuibong)

(4,5)

Re. 1 leia mi 1 thatthane: Kalyan town, Thane-ah zani khan Re. 1 (cheng khat) thua an insel-buoi leiin Manohar Gamne (54) in a hringna a chan pha. Manohar Gamne in an In kawla dawr-ah Ar-tui an chawk hunah Re. 1 kim lovin a man a pek a, chutaka inthawka dawrkai-pa le insukbuoi \an an nih. Nasataka an inselbuoi zova In an lawi hnungin Gamne chu a naupa leh dawr tieng an kir nawk a, dawrkaipa chu ieng leia tham lo taka a \awng khum am tiin an va suosal nawk a nih. Chu huna an inselbuoi mek lai chun dawrkaipa nau Sudh-kar Prabhu (45) in Gamne hi a lungsenin na taka petin a lawk bawk a, Gamne chu dam zo lovin a thi pha a nih tiin Thane police PRO Sukhada Narkar chun a hril. Mi thattu hi police han an man tah.

Israel-in Palestine Hamas Bei Letna’n Gaza Khawpui A KapGaZa City: Tiena tlanga inthawka Israel hmelma nih tah, an that chimit naw leia vawisun ni chen an naka hling le chemte ni zing tah Palestine hai chun asan mumal tak um chuong lovin Rocket hmangin Israel an kap an kap a. Nghawk an um em leiin Israel chu fighter hmangin Gaza City-a Hamas helpawlhai intawmna puk chu Inrinni khan a va bomb niin Israel military thusuok chun a hril. “Palest ine helpawl H a m a s h a i i n I s r a e l simtieng arocket hmangin an hung kap an hung kap a. Israel military chun rocket hung kap suokna Hamas helpawlhai camp pahni, sipai le ralthuom an siekhawlna hmunhai Inrinni khan a va bomb siet

pek” tiin an thusuok chun a hril. An thusuok hril dan chun mi thi le hliem an um le um naw a hril nawh a. Israel vuongna hai chun mihriem ni lovin ralthuom chau suksiet pek an tum niin a hril. Pa l e s t ine secu r i ty thusuok chun, “Rafah thlang

tienga Hamas military hai ralthuom siena hmunpui bomb fuk a nih a. Mihriem ruok chu thi le hliem an um nawh” tiin a hril. Israel radio thupuongtu k h a w m i n , P a l e s t i n e helpawlhai rocket hung kaphai hin mihriem tukhawm thi le hliem an um nawh a.

Israel simtieng Gaza City le inrina tieng hmun ruok lai an tla, tiin a puong. Israel le Palestine hai hi hnaitea um kawp zing, khaw khata cheng khawm, pansak panthlang ni tin tina inhmu zing zing, chemte insun hlum le to \awka inrek hlum el theinaa um tlang vawng an nih a. Khawvel hrieta hmai man lem ni tumin mi thattu ni chu an nuom naw ve vea, anachu, a rukin an inthat zing a nih. Inrinnia thil tlung khawm hi Zirtawpni zana Hamas helpawl han Israel hai an hung kapa Israelin Gaza khawpui zingkar inhmataka a va bomb hrep zoa thil tlung vawi hnina, darkar 24 sunga vuongna bomb tum hni an va thlakna a ni tah.

US-in A Nuclear Policy a ennawn, China le Russia a vauWashinGtOn: Sawrkar thar peia kum khatnaa an thawdan angin, US chun a Nuclear Policy review a thaw a. Nuclear Bomb suktlawmna dinga sawrkar hmasa le Russia lo inremna chu inzaa zawm siin a ralthuomhai sukburip pei a tum thu a hril. Hi Report a suksuok hma hin China le Russia hai chu a lo hrillawk diem bawk. P r e s i d e n t D o n a l d Trump thupek anga US Nuclear Policy en \hat dinga Pentagon-in a en\hat hnunga report ah chun, US Nuclear Program chu Russia le inremna ang takin, Obama lo ziekpui New START inremna khawm zawm a ta, amiruokchu, a \ul angin ralthuom sukhrat le tat ngei pei ning a tih, tiin a hril. “ P r e s i d e n t h l u i Obama le Russia lo ziek inremna chu zui pei a ta, amiruokchu, Russia hin Europe laia a ruolhai pakhat tak le rambung dang nuclear bomb-in a bei chun ‘kakhawk \halo tak, a tuorhla ding thil” tuok a tih, tiin Russia a vau ti ti bawk. Review of US Nuclear Policy hin nuclear ralthuom nei sana ding a hrilmawi nawh a. Russia le inremna

n u h n u n g t a k a c h u n suktlawm ve ve dinga ti a nih. Anachu, hi hi President Trump a standpoint leh a letling char lem hlau a nih. Trump- in o f f i ce a hluo sawtnawtea khan, “ K h a w v e l i n n u c l e a r ralthuom hmang dan a thiema, enkawl dan a thiem hma po chu US chun a nuclear ralthuom chu la sukburip pei a ta, a ralthuom la tat ngei pei a tih” tiin a hril a nih. Tuta Thawlenni a State of the Union a thuhrilnaa ruok chu, nuclear ralthuom sukpung ding le ralthuom tat ngei ding thu a hril nawa chu, ‘inrunna le indona vengna dinga hmang ding’ ti thu chu a hril lang a nih. Phek 74-a sa Report-in a khaikhawm dan chun, “North Korea chu US le a ruolhai ta dinga \iumtak” a

la ni zing niin a hril a. US le a ruolhai tu po khawm North Korea-in a do chun North Korea boralna ding ning a tih, tiin a hril. Report chun China khawm ‘\ium dang’ angin a hril bawk a, ‘nuclear hmelma’ tiin an buk ve a. US nuclear bomb hai chu “China hung lien pei ding le, nuclear bomb hmanga Asia ram nuom nuoma lak a tumna” dangna dinga hmang an ni ding thu a hril. “Iengti kawng khawmin nuclear bomb hmang chu pawm thei ni naw nih, tiin a hril bawk. Hienga ‘Review of US Nuclear Policy’ hi sawrkar tha r a um za t in kum hmasatakna ah thaw hlak a nih a. Nuclear ralthuom ditnawtu le dotu pawlhai chun an sawisel nasa thei hle. Union of Concerned

Scientist-a senior scientist Lisbeth Gronlund chun, “Trump hin lampui \ium tak a hraw mek a nih. A sawrkar hin indona naran pangngai (conventional war-fighting) le Nuclear war inrina rin a sukbuoi vawng a nih” tiin a hril. Chuong sa khawm chun US chn a Nuclear Policy chu sukhrat pei a tum a. Sawrkar hmasa le inremna an lo siemtah New START khawm zawm a tum bawk. Chu umzie chu US le Russia chun Nuclear bomb 1, 550 ve ve chau nei thei an ta, deploy launcher 700 ve ve chau nei thei ding ti a nih. US chun “Bomber thar le aircraft \ha chi, submarine thar le silai tharhai ruok chu siem sa pei a tih” tiin a khar. US le Russia inremna Ne START hi Feb.5, 2011 a ziek a nih a, Feb. 5, 2018 a Deadline a nih. Chu hma ngeia an Nuclear Bomb 1, 550 ve vea suktlawm dinga ti a nih. Russia chun Launcher ah a sukpuitling taa chu Nuclear Bomb chu 1, 561 a la nei niin a hril a. Deadline bo hma ngeia sukpuitling a tum niin a hril. Chu umzie chu Thaw\anni hma ngeiin Nuclear bomb 11 a suksiet a ngai tina a nih. (Reuters)

FM Jaitley in sentiment index hmasa-tak ‘CriSidEx’ a tlangzar

neW delhi: SIDBI le CRISIL han ‘Micro and Small Enterprises (MSE)’ hai hmang dinga an siem India rama sentiment in-dex hmasatak ‘CriSidEx’ chu zani khan New Delhi-ah Union Finance Minister Arun Jaitley in a tlangzar. ‘CriSidEx’ hi thil zawng awlna (index) chi khat a na, MSE han an sinthawna le

kawng tum tum-a an hmang \angkai dinga siem niin, ni-kum November le December thla sunga MSEs 1,100 hai survey thawna besana index chu siem a nih. Hi huna Finance Min-ister in thu a hrilna a chun, index hin MSEs hai detail breakup peng a ta, quarter pakhat an hmang mek laia an ngirhmun le quarter thara

an hmalakna ding hai inhri-ettir hlak a tih tiin a hril. Index hi ‘policy making’ thawna angin pawimaw taka hmang ding a na, sawrkarin MSEs hai chawk phurna sin a thaw mekna-ah danglamna khawm a siem thei ding a nih. Hi index hi hun la hung um pei dingah a pawimaw zie hriet pei ning a ta, a hmangtu khawm la hung pung pei an tih tiin Fi-nance Minister chun a hril. SMEs hai pawimaw zie Finance Minister chun a hril a, India economy a ding chun MSEs hai hi a z^ngru (back bone) anga pawimaw an nih tiin a hril. MSEs hi India-ah sin siemtu (em-ployer) hai laia lientak a na, India economy a ding chun an pawimaw hle a nih tiin a hril bawk.

Safexpress NE-ah Rs. 100 cr anghu invest dingGuWahati: Guwahati khawpuia ‘Global Invest-ment Summit’ hmang me-kna-ah India rama Supply Chain and Logistics com-pany a lientak ‘Safexpress’ in Northeast state haiah Rs. 100 crore anghu sengna ding investment a thaw ding thu a puong. Safexpress hi Northeast states haia ‘Lo-gistics Network’ lientak neitu khawm a na, Global Summit a hin Logistics in-dustry ai-aw a \hang a nih. Safexpress in invest-ment a thawna ding hin industries hran hran 12 a suklang a, projects hai laia a tam lem chu Assam state a ding niin, industries a hrillang hai laia langsartak chu ‘logistics’ a nih. Saf-express Managing Director Rubal Jain in investment an thawna dinga thupuong

hi a siem a, Prime Minister Narendra Modi in North-east states haia investment sukhrat dinga thurawn a siem dungzuia an hmalakna a ni thu a hril. Northeast state hai le India states dang hai inza-wmna-ah Assam states hin ngirhmun pawimaw tak a chang a, hi hma khawmin Safexpress chun Guwahati khawpuia ‘Logistics Park’ tulai tak a lo siem ta bawk. Guwahati a ‘state-of-the-art Logistics Park’ siemna ding hin Rs. 30 crore vel seng a nih. Safexpress in hmalakna tum tum a nei hai lai North-east hi a ngaipawimaw tak a, Northeast state tum tum-ah Safexpress hin of-fice khawm a nei tah a nih tiin Vineet Kanaujia, Vice President-Marketing, Saf-express chun a hril.

Degree a hmu naw leiin Gujarat varsity office a rawGandhinaGar: Va-dodara, Gujarat a Maha-raja Sayajirao University (MSU) faculty hlui le hi University a inthawka Master degree zo Srila-manthula Chandramohan chun a degree university in a peksuok nuom naw leia lungsenin University of-fice a raw. Chandramohan hi kum 11 leimtah a Master degree zo a na, amiruok-chu, tuchen hin University hin a degree a peksuok naw a nih. February 2, 2018 zan khan Chandramohan hin silai lem mu-ah petrol raw chawkin office building hi a kap a, hun sawtnawte sungin office sunga cabin le hmangruo tum tum hai chu a hung kang \an nghal a, campus sunga um stu-dents le staff hai an buoi pha hle. Kangmei \hel dinga

Fire brigade a hmun a tlung chun office hnuoi tak room chu a lo kangh^wp vawng hman a, Vice Chancel-lor, Manager le Accounts department hai room chu building a chun a um a, an file le documents pawimaw hai khawm a kangral vawnga hril a nih. MSU thusuokin a hril dan chun, kangmei hin computers ie-manizat, files le Account department drawer sunga pawisa hai chu meivam-in

an chang vawng niin a hril. Hi le inzawm hin Saya-jigunj police station-ah thubuoi zieklut a na, kang-mei thu an hriet le inruolin police hai a hmun tlungin Chandramohan chu an man nghal a, ama khaw-min University office chu a raw ngei a nih ti ip lovin a puong. Kum 11 liem-tah a Master degree a zo tak hnung khawmin a de-gree an confer nuom naw ningintel le lungsena office

chu a raw thu Chandramo-han in a hril. Chandramo-han chun, “2007 kum khan Master degree grade \ha takin ka passed a, degree certificate hnina lekha vawi 25 zet kum 11 sungin ka peklut tah. Amiruokchu, vawisun chenin an mi la peksuok naw leiin hi thil thaw ding hin vawisuna office a inthawk ka suokin thutlukna ka siem a nih” tiin a hril. Chu lai zing chun, MSU Registrar Neerja Jaiswal chun University in degree certificate tukhawm a cheltang pek ngai naw thu a hril thung. Chan-dramohan hi 2007 kum khan MSU-ah Master of Fine Arts degree an chuk a, Isu le Goddess Durga hai lim painting a thawna thuah sawiselna tamtak a tuok a. A painting dodalna

le an ditnaw zie suklangna in Vadodara khawpui-ah Christian organisations tum tumin rally an nei pha a nih. VHP leader hlui Niraj Jain inrawi Hindu pawl khawmin a painting hi an dodal a, mipui hmu dinga suklang lo dingin an khap bakah, Chandramohan in nupui pakhat saruoka umin naute a nei lai, a mawnga inthawka naute a suok ding lai taka nupuinu in vuok a tum lai lim “Durga Maate” ti anga painting a thaw leiin police-ah complaint a nih. May 14, 2007 khan ama hi man a na, amiruok-chu, a painting ‘Remorse I’ hin 49th Lalit Kala Aka-demi National Exhibition Award, 2006 khan Nation-al le International Award a dawng a nih tiin Neerja Jaiswal chun ahril.

Pakistan a training LeT member 2 manChandiGarh: Jammu and Kashmir mi Lashkar-e-Taiba (LeT) zawm le Paki-stan a training mi pahni, Abdul Majeed Bhat le Mo-hammad Ashraf Mir hai chu training zova India an hung lut nawk tum mek lai Wagah-Attari border, Pun-jab-ah man an nih tiin zanita police thusuok chun a hril. Mana um hai chu Baramulla district, Jammu and Kash-mir mi ve ve an na, an pahni hin valid Pakistani passport an nei bawk a nih. Police hai hmaa an inpuongna a chun, mana um pahni hai hin LeT member an ni thu le Paki-stan a training course an zo tah thu an puong.

CBI in thamna latu GST Com-missioner a man

KanPur: Central Bureau of Investigation (CBI) in thamna chungthu an sui mek le inzawmin zani khan Kanpur, Uttar Pradesh a Goods and Serices Tax (GST) Commissioner San-sar Chand le midang 8 an man. Chand hi 1986-batch Indian Revenue Service (IRS) officer le Kanpur a Commissioner sinthaw lai zing a nih. CBI thusuokin a hril dan chun, Commission-er Sansar Chand le inruola man hai lai Superinten-dents 2 an \hang a, a dang 6 hai chu staff 1 le minaran 5 niin a hril a, hieng mi 8 hai hi New Delhi le Kanpur khawpui hai an dap suok

vawng hnunga man an ni thu a hril bawk. Commissioner Sansar Chand hi thamna sum la rawp hlaktu a na, sum-dawngtu haia inthawk thla-tin, kartin le ni tin damin thamna hi a lak hlak a, zani khawm hin Rs. 1.5 lakh sumdawngtu pakhat kuoma a lak lai taka (red handed) man a nih tiin CBI thusuok chun a hril. CBI in hi le inzawma FIR a zieklutna a chun Chand a nuhmei khawm a hming zieklang a na, man ruok chu a la ni nawh. Zanita CBI in mi 8 hai an man laia thamna sum petu khawm an man sa bawk.

Haryana a Kashmir students beitu mi 3

manneW delhi: February 2, 2018 a Mahendragarh town, Haryana hmuna Kashmir students pahni bei-tu ni dinga ringhla mi 3 zani khan police han an man. Kashmir students hai hi Haryana Central University a inchuklai an na, liemtah Zirtawpni a Mahendragarh hmuna \awng\aina neia University an lut nawk huna lo sawisak le vuok an nih. Mi 3 hai chu CCTV cam-eras besana man an na, IPC Sections 148/149/341/323 hnuoia thubuoi siem khum an nih tiin Area SP Kamal-deep chun a hril.

Bodh Gaya a bomb sukpuoktu JMB 2 manKOlKata: Bihar a Bud-dhist pilgrim town Bodh Gaya hmuna Tibetan spiri-tual leader Dalai lama in thu a hril laia bomb sukpuoktu Jamatul Mujahiddin Ban-gladesh (JMB) members pahni, Paigamber Sheikh (24) le Jamirul Sheikh (31) hai chu zani khan Special Task Forces (STF) official han an man. Paigamber

Sheikh hi Kankuria village, Murshidabad district hmu-na a chengna In-a man a na, Jamirul Sheikh hi Darjeel-ing mi a na, Ratanpur, Mur-shidabad district huom sun-ga man a nih. Mi pahni hai kuta inthawk bomb siemna hmangruo 50 kg vela rik le laptop computer STF han an man sa bawk. January 19, 2018 a

Dalai Lama in Buddhist temple a sir laia bomb suk-puok a ni \um khan, Dalai Lama thuhril ngaithla dinga fekhawm Buddhist sakhuo zuitu mi tamtak chan hai ta-kin a siem pha a nih. Bomb sukpuoktu mi 2 an man thu hi STF han hi chungthu suitu National Investigat-ing Agency (NIA) hai an inhriettir tah.

MP CM Shivraj Singh in cabinet minister 3 a laklut tharbhOPal: Madhya Pradesh Chief Minister Shivraj Singh Chouhan in zani khan cabinet min-isters 3 lalutin a cabinet a suklien. Zanita Ministers dinga laklut thar hai chu Gwalior MLA Narayan

Singh Kushwaha, Khar-goan MLA Balkrishna Pa-tidar le Narsinghpur MLA Jalam Singh Patel hai an na, Narayan Singh hi Cabi-net Minister dinga laklut niin, midang pahni hai hi Ministers of State dinga

laklut an nih. MLA 3 hai hin zani khan Raj Bhawan, Bhopal-ah Governor Anandiben Patel a hmaah cabinet min-ister dinga intiemkamna an nei. Function hmangna a hin Chief Minister Shivraj

Singh Chouhan, cabinet ministers le BJP senior leaders hai an \hang. Mad-hya Pradesh hin Cabinet Ministers 20 le Ministers of States 9 a nei a, tuta lak-lut thar 3 hai le hin Cabinet Minister 32 a nei tah a nih.

Congress in Central Observers 4

neW delhi: Congress chun Nagaland Assembly election hung um ding le inzawmin zanikhan Central Observers mi 4 a ruot. Arunachal Pradesh CM hlui Nabam Tuki chu Chief Observer ning a tih. Observers dang hai chu Gaurav Gogoi, MP, As-sam minister hlui Pradyut Bordoloi le AICC Secre-tary hlui Praveen Davar hai ning an tih.

US Air Force chief Te-jas-ah chuong

JOdhPur: US Air Force Chief of Staff General David L Goldfein chu zani khan India kutsuok le light combat aircraft ‘Tejas’-ah a chuong. Mr. L Gold-fein hi Jodhpur Air Force station, Rajasthan hmuna chuong a na, ‘Tejas’ a an vuong kuol lai hin Air Vice Marshal AP Singh le co-pilot pakhatin an \awiawm. Mr. L Goldfein hi thaw ding pawimaw a nei leia India rama hung inzin le February 2, 2018 a Jodhpur hung tlung a nih. February 2, 2018 khan Mr. L Goldfein chun

Jodhpur Air Force sta-tion a Airmen le Pilot hai inbiekpuina a nei. Indian le US air forces hai inlaichinna sukhrat dinga Mr. L Goldfein hi India hung inzin a na, US le India hi tuhin khawvel-ah Air Force tienga hmasawn le ngirhmun insangtak nei an ni tah a hril a nih. Mr. L Goldfein in Airmen le Pilot hai an biekpui huna chun, India le US Air Force hai inlaichinna chu dettak a nih tiin a hril. July, 2016 khan ‘Tejas’ hmasatak chu IAF-ah laklut a nih.

PM campaign ding HC in an \hul tirbenGaluru: May, 2018 vela Assembly elec-tion nei dinga inbuotsai mek Karnataka-ah PM Modi in vawisun hin cam-paign nei dinga programme a siem a na, Karnataka state pum huopa bandh ko a ni leiin Karnataka High Court in PM campaign ding chu an \hul tir. Karnataka a hin BJP in ‘Parivartan rally’ a huoihawt mek a, vawisun hin rally chu kharna nei dinga ti le, chu huna PM Modi thu inhriltir an tum a

nih. Vawisun a bandh an thawna ding le inzawm hin High Court in thupek a siem a, Karnataka CM Siddaramaiah le a sawrkar chu bandh thaw pawl han vantlang nundan sukbuoi lo ding le, sumdawngna le in-chukna In a sinthawna suk-buoi loa hadam taka bandh an huoihawt theina dinga hma la dingin thu a pek.

Meghalaya PDF chief Ministerial candidate dingin N SyiemshillOnG: February 27, 2018 a Meghalaya As-sembly election um ding le inzawmin Meghalaya a national le state political party tum tum hai chun tling ngei tumin \hang na-satakin an lak mek a. Zani khan Meghalaya state a political party pieng thar People’s Democratic Front (PDF) hai chun party dang han an Chief Ministerial candidates ding an suk-

lang naw laiin, anni party chun sawrkarna siem tuma theitawp suo in an CM can-didate ding le party candi-dates ding hming 5 an pu-onglang nawk. PDF hin an candidates ding hming \um hni an puonglangna an tah a, a hmasa lem chu December, 2017 khan an puonglang ta a nih. PDF candidates thar ding hai chu Mawsyn-ram le Jirang biela dingin

Pynshngainlang N Syiem le Lamboklang Mylliem hai ngir dinga puong an na, Nongpoh le Mawphlang biel-ah Patboone Syngkli le Dr. Donkupar Lyngdoh hai ngir an ta, Heipormi Laloo chu Mokaiaw biela ngir dinga puong a ni bawk. Hi hai laia PDF Chief Minis-terial candidate chu Pyn-shngainlang N Syiem hi a na, ama le Lamboklang Mylliem hai hi nikum a MLA a inthawk inbana PDF zawm an nih.

Page 4: Reg I ost eg M Hmasawnna Thar Vol - 33/111 | Churachandpur ...

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSthlavul (February) 04, 2018 Pathienni (sunday)

sun ZAWMnA.......

FOOtBAll FIxtUres: FeB. 4, 2018 Premier League

Crystal Palace v/s Newcastle - 7:45PMLiverpool v/s Tottenham - 10:00PM

Indian Super League (ISL)Goa FC v/s NorthEast United - 8:00PM

Serie A Verona v/s Roma - 5:00PMCagliari v/s SPAL - 7:30PM

Juventus v/s Sassuolo - 7:30PMAtalanta v/s Chievo - 7:30PM

Bologna v/s Fiorentina - 7:30PMUdinese v/s Milan - 7:30PM

BundesligaFC Augsburg v/s Eintracht - 8:00PM

Hamburger SV v/s Hannover 96 - 10:30PMLa Liga

Getafe CF v/s Leganes - 4:30PMEspanyol v/s Barcelona - 8:45PM

Zomi Namni Football Tournament 2018 Venue : Lamka Football Ground, CCPur

Feb. 3, 2018 Result SYMROPIA 1-2 Bungmual YC

Avoi FC 4-1 Taqchapa United FC

Roberto Mancini chu Italy Natl. team coach a hung ni el theiMadrid: Italian Football Federation chun kum 53 a upa Manchester City le In-ter Milan coach hai lo ni tah Roberto Mancini chu Italy national team coach ni din-gin an dawr mek a, national team coach hung ni dinga candidates iemanizat um hai lai a hming an lang ve. Ama baka hin tuta Chelsea coach ni mek Antonio Con-te, Carlo Ancelotti le Clau-dio Ranieri hai khawm Italy Coach candidate lai hin an \hang a, Roberto Mancini hi Italy team coach thar hung ni dinga a khân deu tak nia hril a nih. Italy rama sports tieng-pang popo enkawltu Ital-ian Olympic Committee (CONI) chun Ningani khan secretary general chu emergency leader dingin an

ruot a, Italy le AC Milan defender hlui Alessan-dro Costacurta le Angelio Clarizia hai chu Vice-Commissioners dingin a ruot. Italy ram hi tukum FIFA World Cup hung um dingah khel thei dinga an qualify zonawa inthawka kha buoina hung nei \an an nih. Italy hi World Cup vawi 4 lo la tah an ni a, kum 60 sunga a vawikhatna

dingin tukum WC a dingin an qualify zo naw a nih. Mancini hin Inter Mi-lan coach a ni laiin Serie A titles a zawnin vawi 3 a lo lakpui bakah kum 2012 khan Manchester City chu Premier League a lo cham-pion pui ta bawk a nih. Hi baka hin City chu FA Cup a lo lakpui ta bakah Inter Milan a enkawl sungin Turkish Cup le cup dang dang a lo lak ta bawk a nih.

Marseille in Metz 6-3 a an hne; Thauvin in hattrick a hmu

Paris: Ligue 1 khel me-kah zanikhan Olympique de Marseille chun an home-ah Metz 6-3 in an hne a, Flo-rian Thauvin chun hattrick a hmu bawk. Marseille chun Metz an hneban hnung hin games 24-ah points 51 hmu-tain league table-ah pahnina

an kai ta a, Paris St. Ger-main (PSG) chun matches 23 ah points 59 hmuin hma an \huoi mek an zanikhan Lille leh an inkhel nawk. Metz chun matches 24 ah points 18 hmu tain a mawngdapah an \hang mek a nih.

Bundesliga:Borussia Dortmund zawm thar Michy in goal 2 thun; 3-2 in cologne an hneberlin: Zanita Borus-sia Dortmund le Cologne han Bundesliga matches inkhel huna chun Dort-mund in Cologne 3-2 in an hne a. Borussia Dortmund contract ziek thar Michy Batshuayi chun goal 2 zet Dortmund ta dingin a thun a, a khel vawikhatnaah a che \ha hle. Dortmund chun Cologne an hneban hnungah points 34 hmuin Bundesliga-ah top 2 ah an kai tah. Michy Batshuayi hin zani hmasa laia kha Chel-sea a inthawk loan a Dort-

mund zawm niin Premier league tienga Arsenal lo zawm tah nikum Bundes-liga season a top scorer Pierre-Emerick Aubamey-ang thlaktu a nih. Bundesliga khel meka

hin Bayern Munich chun points 50 hmuin hma an \huoi a, zanikhan Mainz 05 an inkhelpui a, Leverkusen in Freiburg le Schalke chun Werder Bremen a mikhuol vet hung a nih.

Daria Kasatkina in St. Petersburg semi-finals-ah Wozniacki a hlapdawkst. PetersburG: World number on Caroline Wozniacki chu Australian Open trophy a lak hnunga hnebanna a tuok vawikhatna dingin zani hmasa khan St. Petersburg Ladies’ Trophy ah Russia mi Daria Kasatkina (20) chun quarterfinals-ah hnebanin a hlapdawk. Ms Kasatkina chun, Australian Open la zo hlim a ni a, ka hang hneban thei hin ka khel \ha hle ti an entir a nih tiin a hril. World number 23 Kasatkina hin semi-finals-ah defending champion Kristina Mladenovic inhlappui nawk a tih. Kristina Mladenovic hin quarterfinals-ah Czech mi Katerina Siniakova hnein semifinals a lut ve a nih.

Hi hma hin Wimbledon vawihni lo la tah Petra Kvitova chun second seed Jelena Ostapenko 6-0, 6-2 a hnein semifinals a lo lut ta bawk. Kvitova hi Wildcard-a hi tuornament khel a ni a, semifinals-ah fifth seed Julia Georges inkhingpui a tih. Georg-es hin quarterfinals-ah Russia mi Elena Rybakina 6-3, 6-3 in a hne ve a nih.

India in U-19 World cup 2018 a lak; PM Modi in a lawmpui; BccI in lawmman pek dingin a puongneW delhi: India U-19 side chun zanikhan Aus-tralia U-19 team wickets 8 a hnein ICC U-19 World Cup Trophy an lak. India in tuta \um U-19 Trophy an lak lei hin khawvel ram-bung hai lai U-19 World Cup trophy vawi 4 latu hmasa nina record thar an siem a nih. India team in U-19 ICC World Cup an lak hi Prime

Minister Narendra Modi chun a lawmpui thu a pu-

ong a. India mipi chun an uongpui hle a nih tiin PM

chun a hril. President Ram Nath khawvind khawmin India team inrawitu Prith-vi Shaw le a teammates hai a lawmpui thu a puong ve. Board of Control for Cricket Council in India (BCCI) chun, U-19 cricket team/squad chu lawmman pek dingin a puong. Hi dungzui hin head Coach Rahul Dravid chu lawmmanin Rs. 50 lakhs

pek ning a ta, Skipper Prithvi Shaw le Man of the Tournament Shubman Gill hai \hangin squad mem-bers hai po po sumfaiin lawmman Rs. 30 lakhs seng pek dingin BCCI chun a puong. Hi baka hin U-19 sup-port staff hai khawm lawmpuinain Rs. 20 lakhs seng pek dingin BCCI chun a puong bawk.

$50 Million Spice Girls Hai Inzawmkhawm Nawk DinglOndOn: Kum ruk veng vawng an in\he tah hnungin $50 Million Spice Girls hai chun inpumkhat nawk zai an rel tah niin Daily Mail chun a ziek. Kum kha chen Victoria Beckham a buoi leia thei lo dinga inrilin a thei ta ding nia a hril lei a nih. Inzawmkhawmna dinga daltu tak Victoria Beckham chun an Group thlalak post-in “Love my girls! So many kisses!!! E Exciting x” tiin a ziek a. Member danghai an hung thaw ve sap sap a, an Group photo an hung upload ve seng bawk. Spice Girls hai hi Geri Horner (45) in Hertfordshire, UK ah an inhmu khawm a. A tlung hmasatak chu Mel C (44) a nih a, chu zovah Vic-toria Beckham (42) le Emma Burton (42) an hung tlunga, an hnungah Los Angeles a

inthawka hung lo hung vuong Mel B (42) a nih. Mel B lem hi chu a pasal Stephan le in\he zoa pawisa tlasam (bankrupt) ve tah ma-maw em em a ni leiin inza-wmkhawm nawk nuom tak a nih a. Ni khat inhmain Los Angeles a inthawkin a lo hung tlung tah. Victoria Beckham khawm ‘roll-neck top’ zako hakin inlar lo deua hung a tuma chu a thei nawh, cam-

eramen han an lo hmu hman tah. An renga an kim vawng hnungin thusuok siemin, “Kan rengin nun hlui le hun liemtahai dawnkirin zantieng hun hlimum tak kan hmang a. Khawvelin Spice Girls hai an hmu chak dan le an la ngainat dan kan hriet hin mak kan tih a, a mi sukphur bawk a nih” tiin an hril. “Kan rengin tuhi rem-

changna inchawka khawvela issue pawimaw tak pakhat, \hang le thar peia ta ding khawma pawimaw ‘female empowerment’ sukhrattu a ni beiseina leh The Spice Girls thilthawtheina chu theitawpa sukhrat nawk kan tum tah a nih” tiin an hril bawk. Tuta \uma Spice Girls hai inzawmkhawm nawkna hi chu hlasaka khawvel fangna ding ni lovin, mi pakhatin $10 milliono seng an hlaw theina ding an Greatest Hit hlahai compile a siem\hat, TV Show host, China ah Show nei, Products endorsement le advertise ti vel a ni a. An manager Simon Fuller (57) rawiin an thaw ding a nih. Victoria Beckham le Geri chu nau nei le insung enkawl an ni leiin khawvel fanga hlasaka inzin kuol chu an thei naw ding thu an hril a.

Hlasaka Concert neia inzin ni lova tuta hril thil hai ah Spice Girls anga an inlang theina dinga inlangna dingah chau thei dingin an inhril a nih. Victoria Beckham chu an inhmu khawm hma char khawm hi Connaught Hotel ah an pa David Beckham leh hmu an nih. Thaw\anni khin New York Fashion Week a \hang dingin New York pan nawk nghal ding a nih. A fashion company Victoria Secret leiin a buoi em leiin Spice Girls inzawm-khawm nawkna khawm ama an nghak leia thaw thei vat thei lo an nih a. Tuhin Posh Girl an hman tah leiin an bei nawk tah ding a nih. Anni laia hlim le lawm ding tak chu Mel B, pawisa \ul em em a nih. Mi pakhatin $10 million seng an pocket thei chun \angkai hleng a tih.

I-League: Aizawl Fc le chennai city 1-1 in an indraw Vawisun NEROCA an hrat chun pakhatna an ni dingCOiMbatOre: Zani zan-tieng-a defending champion Aizawl FC le Chennai City han I-League match an khel huna 1-1 in an indraw. Zanita Aizawl FC an indraw pui nawk lei hin Chennai City chun an home ground-ah an khingpui hai hneban an la nei nawh. Inkhel \an hlim min-utes 3 naah Y. Kobayashi chun Aizawl FC ta dingin goal hmasa tak a thun a, first half chenah Aizawl FC chun Chennai City hi 1-0 in an hne a. Second-half min-utes 73-naah A. Beautin chun Chennai City ta dingin inangna goal a hung thun ve a. A tawp chenah a tu tieng tieng khawm goal thun sap an um tanaw leiin 1-1 in an indraw a nih. Inkhel zo hin Chennai City points khat hmu belsain matches 13 an khel ta haia inthawk points 11 hmuin a

pakuona an ni a, Aizawl FC khawmin matches 11 an khel ta haiah points 16 hmuin league table-ah a pa-rukna an la ni zing. Chun, zani zan khan Mohun bagan chun Shillong Lajong 3-0 in an hne bawk. Mohun Bagan hin match-es 12 ah points 20 hmuin league table-ah pathumna an ni tah. Zani hmasa zan khan hma\huoitu Minverva chun a pasarina ni mek Churchill Brothers an indrawpui leiin matches 12 ah points 26

hmutain hma an la \huoi pei. Hieng laizing hin a pahninaa \hang mek NEROCA chun vawisun 2:30PM hin a mawngdapa um Gokulam an inkhelpui ding a ni a, NEROCA in hratna an chang chun league table-ah a pakhatna an hung ni ding a nih. NEROCA hin matches 12 ah points 24 an hmu ta a nih. Chun vawizantieng 5:30PM hin points 20 hmua a palina ni mek East Ben-gal chun a parietna Arrows inkhingpui an tih.

BJP \huoitu \henkhat chun, seat sharing nei lovin BJP a khatin ngir sienla la thaw fu lem a ta, mi dang BJP hung zawm nuom khaw tam lem an tih tiin an la \hang ta fan tho. Hienga NDPP le BJP thaw tlang dinga an hung inremna hin State BJP President Visasolie Lhoun-ghu ta dingin a derthawng zuol hle. Northern Anga-mi-II biela inthawka NDPP hotu Neiphiu Rio khing tuma insingsa a nih. Ni hni vel liemtaa khan NPF chun set pahni, Tizit A/C (BJP MLA Paiwang Konyak umna) le Nothern Angami-II, BJP President Visasolie le Rio inbeina ding haiah candidate siem lova BJP inken an tum thu an lo puong ta hnung a nih. Hienglai zing hin

CCNTHCO chun January 29-a Declaration sign tuhai po po kuomah tu thawsuol am a na ti hi an ngaituoa an hriet a nuom thu hri-lin, CCNTHCO chu Naga Hoho po po le civil society hai inzawmkhawma indin a ni thu a tarlang a. “Solu-tion before election’ hi a ditdan a nih lai zinga hung bawdartu chu BJP a nih tiin press release siemin a puong. “January 29 Deeclara-tion bawsietu chu BJP a nih leiin state brouok a sukbuoi vawng bakah NSCN(IM) le Centre inbiekna chenin a sukbuoi ding a nih. Naga mipui haiin, Naga mipui-hai hmangai deu anga in-langa lunga deng hmasa-tak tu chu tum a na ti hrie ta ro. CCNTHCO chun tukhawm an nuom nawna

tienga fe dingin thawluina hmangin keipet naw nih “Hieng hi an tah lei-in February 4 hin Naga Kohran po povin remna le muongna a um theina din-gin \awng\aina lo nei seng dingin Kohranhai a fielin a ngen a nih” tiin Convenor Secretary Theja Therieh (Joe Naga) le Co-Conve-nor han hming an ziek. Nomination file theina hun hawng a ni zing taa chu Inrinni chenah chu tukhawm nomination fiel an la um nawh. Khingieng pangah NSCN (IM) han election boycott dinga an nawrna a la hrat hel bawk leiin tuolsung mihai ta din-gin chang an tak pek hle niin Kohima le Dimapur-a chenghai chun an hril. (AFP/Nagaland Post)

BJP le NDPP an \hangruol ta ding

PMMVY scheme a ham\hatna hi nau neina hmasatak ah chau hmu thei an tih. Naulutir ding hi a lo insiet pal chun nau a pai nawkna hmasatakah la hmu thei a tih. Nuhmei sawrkar sin nei, central le state or Public Sector Undertaking (semi-govt) le hi hun laia sawrkar ham\hatna dang dawng neihai ruok chun dawng thei naw nih hai tiin a hril bawk. Pi Nemcha chun, “SW department chun Anganwadi Worker hai a inthawkin hnina lekha 5000 a dawng a, CDPO han an verify vawng hnungin, mi 1696 chau ap-proved an nih. Dawng thlakhai po povin an

dawng theina dingin a process ruok chu a fe zing a nih” tiin a hril. Social Welfare department hnuoia scheme danghai po po khawm DBT hi hmang vawng a ni vat tah ding niiin a hril a. Chanchinbumihai khawm hi kawnga hin mipui hrilhriet le hrilvarna kawnga theit-awpa sawrkar lo thlawp dingin a ngen. Zani ta DBT hawngna huna hin So-cial Welfare Commissioner Mr H. Dileep Singh, SW Director Ms Jacintha Laza-rus, Joint Director, SW, Ms Surrender A. Shishak, Dy Director hai le official dang danghai khawm an \hang.

Inrai nau hmasatakna nei han Rs. 5000 pei an dawngna ding DBT

danglamna mak tak intluntu ni dingin ieng-tiklai khawm an pumpek zing a nih. Mirethei han health service \ha tak an dawng theina dingin Budget-ah ‘Ayushman Bharat Yoja-na’ scheme thun sa a nih tiin PM Modi chun a hril. PM Modi chun, India rama loneituhai sumhn^r a let hnia sukpung dingin sawrkar-in hma a lak mek a nih tiin a hril. Fisheries le animal husbandary sectors hai dawmsang tuma \hang lak zing a na, hieng sectors pahni hai sukhmasawnna dingin Budget-ah funds a hran ve vea sie an nih. Miretheihai chengna ding In bawl pek vawng ning an ta,

In hmun hai khawm awlsam lema inchawk an ni theina dingin housing sectors a thil man hai sukhnuoi an nih tiin PM Modi chun a hril. ‘Global Investors’ thiltum tak pakhat chu Assam state hi ASEAN rambung hai le India inkara ‘Expressway’ a ni zie suklang a nih. Assam state hin sectors tum tum-ah ham\hatna tamtak an tlun thei a, Summit sung hin chuong hai chu suklang ning an tih. Summit a \hang ding hin ramdang mi \han-gin hmun tum tuma inthawk palai tamtak an fekhawm a, programme a hin Union Minis-ters iemanizat khawmin hun hmang an tih.

Sawrkar ‘Act East policy’-ah Northeast hi a rilmu tak a nih :Modi

GsC in Champion shield lawmna an neiCCPur: Gangam Soccer Club (GSC) chun Zou Gal Centenary Shield 2017 champion Trophy an lak lawmna zanikhan Chieng-kawngpang Community Hall-ah an nei a, Rev. K. Mawia, Secy. Mission, GBA chun lawmthu hrilna le players hai \awng\aipekna a nei. GSC hi kum 1991 a indin niin CC-Pur district-a football club hlui tak an ni a, kum 1993 khan District Open League champion le Zou Gal Champion shield an lo lak ta bakah 1998 khan First Dis-trict Peace Champion le 1999 in Tamu/

SAigang, Moreh ah Pongal Tournament Champion an lak bawk a nih. Champion Shield lawmna hi Pu Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CCPur khawmin a uop ve.

Jennifer Lawrence-in Corruption Sukbo Dan Ding A HrillOs anGeles: Kum 27 chauh niin Holly-wood A-list star nisien khawm politics an vawi ve tlat leiin, a lungrila sipliem chu baua hril suokin Jennifer Lawrence chun New Orleans-a ‘Unrig The System Summit” ah politics a in-thawka corruption sukbo dan ding thu a sermon zek a, student han an ngai nuom hle. Zirtawpnia a inthawka Pathienni chen nei ding Unrig The System Summit ah hin politics le kawng dang danga mithiem le inlarhai fiel an nih a. Fox News host Journalist Steve Hilton, Louisianna Governor hlui Buddy Roemer, The Big Short director Adam McKay le Jennifer Lawrence hai an nih. Rulane University huoihawt Summit ah hin “The Hunger Game” le “Passenger” changtunu Jennifer chun politics chu corruption \hang lova khel ding a nizie thu hrilin, Left le Right ti bik um lova tlun taka mipui ta dinga indik taka rawng-bawlna ding a nizie a hril. An thiltum tak chu American politics fix (sukfel/siem\hat) nuomhai po pungkhawma hriltlang a nih. Jennifer Lawrence hin \hangthar hai lai politics thu hi hril a chak em em hlak a. |hangth-arhai chu politics inhnika ram le hnam siem\hat dingin an fui hlak. Hi lei hin \an bik nei lo politics inzawmkhawmna “non-Partisan anti-corruption organization” pakhat Represent.US a zawm a nih. Cleveland Heights High School-a student hai lai khawm ‘corruption \hang lo politics’ thu a

hrilpek a. Tamtak chun, ama kum le inhme lovin, a nina celebrity (actress) le inhme lo khawp rakin politics a hriet tiin an hril. |hangtharhai lai chun, “Tuhi in hun a nih. Nangni hun a nih, chuleiin ngaivenin inhnik tum ve ro” tiin a hril a, an lungril a them hle. Jennifer Lawrence hi President Donald Trump hi vawikhat chu lan biekpui a nuom thu khawm a hril a. A thuhril dinghai khawm a ziek vawng tah niin a hril. A thuhril tum tak ruok chu a hril lang nawa chu, an inhmu remchang hunah a la hril tho tho ding niin a hril.

“Ieng thum Trump chu hril i tum a?” ti an indawn a, “In kuoma ka hril dingin dit naw ti niu. Ngai pei nawng in tih” a tisan daih a. Thu \ha inpakna chu a nih hmel nawh. President Trump-in office a hluo china inthawkin politics-in a sipliem niin an hril a. “Politics kan hnik ve mei mei khawm ka sipliem tah niin ka hriet. Iemani ti takin muongin kan hriet tah naw tlat. Thil pakhat ei chingfel tah ei tih leh, thildang a lo um nawk a. Inah hadam takin ei um a, khawvel ei en leh, siem\hat ding ruok ei hmu a, iengtinam chuongchu i sukfel ding?” tiin, politics thilin a sipliem takzet niin a hril. Jennifer Lawrence hi indiknaw taka thuneina dinga politics hmang (corruption) theidatu a ni a. Pawisa kher ni lo ‘thuneina’ (power) cheleka mani inhnikna zawnga politics khel hi ‘corruption’ a tih a. Chuong ang ngaidan \awmpui nawtu politician hai po po kuomah khawm – Trump chauh ni lovin – hril nuom a nei \eu niin a hril bawk. Jennifer Lawrence hin President a hnamna deu nia a hril chu, “Make America Great Again” tia ‘Great America’ siem tuma inpemmi, American tak ni lo ‘immigrants” le ‘refugee’ hai tir suok vawng a tumna hin Hollywood-a mi tamlem chu ‘migrants’ le ‘refugee’ an nih lei a nih. American indiktak, a rama pieng, an pi le puhai a inthawka family zung nei chu Hollywood ah hin an tam nawh a. Hi lei hin Trump policy hi celebrity hai hin an theida em em a nih.