Hmasawnna Thar - Neitham Thar/2018/September/HT-22-09-2018.pdf · 9/22/2018  · chun Quiz, Debate...

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 33/327 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy Thlaram (SepTember) 22, 2018 inrinni (paThienni) NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI VTI ah Driving Training batch thar CCpur: Vocational Training Institute (VTI) CCPur Training centre a chun Driving inchuk nuom hai ta dingin Batch thar \an ding hun hawng nawk mek a nita a. Driving inchuk nuom hai chun September 27, 2018 chen khin Ap- plication la le peklut thei ning a tih. Thu chieng lem VTI Office, Rengkai hmu- nah kan thei ning a tih. Child Friendly Of- fice hawng ding CCpur: September 22, 2018, 11:00AM hin CC- Pur Police Station-a Wom- en Police Station, CCPur- ah “CHILD FRIENDLY” office hawng ning a tih. Hi huna hin Smt Sumatibala Ningthoujam, Chairperson, Manipur Commission for Protection of Child Rights khuollienin \hang a ta, Guest of Honour in Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CC- Pur le Chief Host in K. Kabib, IPS, SP, CCPur \hang a tih. District Level Competitions CCpur: 63rd Wildlife Week Celebration, 2018 le inzawmin October thla khin Divisional Forest Officer, Churachandpur Forest Division, Churachandpur chun Quiz, Debate le Painting thil haiah District Level Competitions huoihawt a tih. Class IX & X hai ta dingin “Wild Life” ti thupui hmangin Quiz Competition um a ta, Class XI & XII hai ta dingin “To respect the Rights of Wildlife is our duty” ti thupui hmangin Debate Competition um a tih. Competition ni 29- 9-2018 1PM le 11AM haiah DFO’s Conference Room-ah nei ning a tih. Class VI-VIII hai ta dingin 01-10-2018, 1PM khin Churachandpur College-ah “Wildlife Conservation” ti thupui hmangin Painting Competition um a tih. Hieng Competition a \hang nuom hai ta dingin September 25, 2018, zantieng dar 3 chen khin DFO, Churachandpur Forest Division, Churachandpur, Tuibong-ah hming peklut thei ning a tih. Lawmman semna chu October 3, 2018 ah um a tih tiin DFO, CCPur Forest Division CCPur chun inhriettirna a siem. PRS supervisor pahni FIR file khum CCpur: C. Arthur Wor- chuiyo, Director Transport, Govt. of Manipur in CCPur Police-a report a pek dung- zuiin District Transport Of- fice a thawktu Passenger Reservation System (PRS) Supervisor pahni hai chu Railway Ticket pekdawkna thuah pawisa tam tak suk- chingpen nia intumna leiin CCPur Police han han FIR an file. FIR file khum hai chu- Supervisor O Jadumani Singh, Supervisor PRS CCPur of Chingamakha Kshetri Leikai, Imphal le H Gyaneshor Singh of Bamon Leikai, Mange Makhong Imphal East hai an nih. C. Arthur in zani hmasa chawhnungtienga report a pek dungzui chun Sept. 3, 2011 – Oct. 13, 2012 inkar sung khan District Trans- port Office, CCPur a Pas- senger Reservation Sys- tem (PRS) a Supervisor O. Jadumani chun Rail ticket zawrna Rs. 2,63,932/- le H. Gyaneshor Singh in Rs 15,57,893/- a sukchavai nia State Vigilance Commission in an suisuok le inzawma re- port hi a peklut a nih. July 6, 2017 a Manipur Chief Secretary inrawinaa High Powered Committee meeting hunah sum sukri- rala um hmukir loa la um hai Administrative Depart- ment in meeting nei a in- thawk thla 3 sung hmukir a ni theina dinga hma a lak ding ti a ni a. Hi le inzawm hin Department chun mi pahni hai hi pawisa an suk riral hi hun tiem sunga pekir dingin an hriettir a. Sienkhawm pawisa hi an thungkir naw a. Hmukir a ni theina dinga Adminis- trative Department in Di- rectorate of Transport in Police-ah FIR zieklut dinga an hriettir dugnzauia CC- Pur Police station in FIR No. 101 & 102 (9)2018 CCP-PS u/s 420/409 IPC an registered ta a nih. Mi pahni hai hi PRS, Imphal, Moirangkhom-ah an thawk (posting) ta a nih. HCN in Inter-School Quiz Competition CCpur: Hornbill Cable Network chun CCPur dis- trict sunga student hai sukhmasawnna dingin zani zantieng 3:30PM khan Hornbill Studio, Mission Road, Hiangtam Lamka- ah Hornbill Genius Quiz Inter-School Competi- tion an \an. Competi- tion hi Mangpu Tonsing, Proprietor, Hornbill Cable Network in \awng\ainain a hawng a, competition a hin schools 16 an \hang. Schools 16 hai hi hi Group 4 a \he an ni a, group khatah schools 4 pei an \hang a, zanikhan Group A a um Don Bos- co Hr. Sec. School, Hope Baptist Academy, Chil- dren Training High School le The Dawn School han Episode- I competion an nei. School pakhatah hin mi pahni pei an \hang a nih. Sept. 28, 2018 khin Group B-a um Chinkham Modern School, Blue Star Academy, Rostad Academy le Grace Academy han Ep- isode-II competition nei an ta, Oct. 5, 2018 in Group C-a um Sunshine English H/S, Selmat Christian Hr. >>sunzawmna phek 2-ah International Day of Peace 2018 hmang CCpur: Kindergarten Happy Heart School, Said- an Youth Club le Rural Women Upliftment Society (RWUS) hai \hangruola huoihawtnain Sept. 21, 2018, 10AM khan Said- an HYA Hall-ah “Teach Peace” ti thupui hman- gin ‘International Day of Peace 2018’ hmang a nih. Hi huna khuollien ding DC, CCPur chu a \hang thei naw a, Guest of Hon- our in Pu Lalramsang Infi- mate, MCS, Addl. DC, CC- Pur a \hang. Hun hmangna Lalnunthieng hin a kei\huoi a, Pastor Joseph L. Khaw- bung in \awng\ainain hun a hawng. Ms Lilypar, Head of Dept. Kindergarten, Hap- py Heart School chun, inremna le muongna a um theina dingin mitinin maw- phurna ei nei a nih tiin a hril a, midang inza a, inngaithlawmna haiin in- remna le muognna an tlun thei zie hrilin, mani sengin inremna le muongna dita, chu lampui ei hraw seng hunah inremna le muongna hi a hung um ding a nih tiin a hril. Prof. Lal Dena, Vice Chancellor, Sangai Inter- natinal University chun, khawvela pawimaw tak chu inremna a ni a, inremna um nawna hmun chu Home Sweet Home ti thei a ninaw angin inremna um lona society chun bohmangna lampui a hraw a ni leiin in- remna hi a hnawta ei hnawt ding a nih tiin a hril. Glory Kim Singsit, BO/DC Office chun Beti Bachao Beti Pathao chun- gchang hrilin, Ministry of Health & FW, HRD le Mninistry of Women & Child Development \hangruola sawrkar thlung- puiin nuhmei hai ngirhmun dawmsangna dinga scheme a hung \an a ni thu a hril a. Hi scheme hnuoia hin Multi Sectoral Action a dingin ram pumpuia district 244 thlang an ni a, chu lai chun CCPur khawm a \hang niin a hril a. Nuhmei naute pieng an hung tlawm pei leia CCPur khawm th- langve a ni thu a hril. National Child Sex ratio-ah pasal le nuhmei 1000 le 918 a ni a, CCPur district-a chun pasal 1000 ah nuhmei 948 a nih tiin a hril. Nuhmei naupang kum 2-10 nei hai ta dingin Post Office-ah Sukanya Samriddhi Yojana hnuoiah Bank Account hawng thei a ni thu le thil thaw dan ding hai a hril. Chun, hun hmangnaa hin District Administration hmalaknain Free Medical Camp nei a ni bawk a, hi huna hin Dr Jire Pudaite in mipui hai hriselna a enfel a, damdawi mamaw hai kuomah a thlawnin dam- dawi pek an ni bawk. Hun hmang sung hin Kindergarten Happy Heart School Choir, The Daz- zlers, Hip Hoppers le Class IV student- haia inthawk special item le Hanna Remruotmawi Class 1 Hap- py Heart school in poem Recitation a nei bawk. MU buoina suokah student 89, Professor 6 Man: Mobile Internet Ni 5 sunga dingin that Thiltlung hi Undemocratic a nih, Centre an rawl nuom nawna san a um: O. Ibobi imphal: Tla thum neka sawt Manipur University VC Prof. Pandey inban dinga phutna anga Presi- dent-in a hung bana Inquiry a fe mek lai, leave-a um Prof. Pandey’n September 20 (Ningani) khan Prof. K. Yugindro Singh le Prof. M. Shyam Kesho hai chu VC le Registrar charge inlaktir dinga University campus a hung lutpui leia buoina suok le inzawmin zanril lai police han student 89 le Professor 6 an man a, mo- bile internet ni 5 sunga din- gin that a ni nghal bawk. Zirtawpni zingkar chun MU po po police an lo sip vawng tah a. Student hai hostel suok phal an ni nawh a, MU campus lut khawm phal an ni bawk nawh a. Zana mana umhai Court hmaa inlangtira an ni bawk a. Meira Paibe han Ningani zana thil tlung leia lungawi lovin Zirtawpni zingkar a inthawk Gate lai nuorna an lo nei bawk. MU Hostel-a student um ngam an um tah nawh a. Hostel No 5 a student 55 chu Ningani zan a in- thawkin an umna hriet an nawh, tiin MUSU hotuhai- in local reporter hai an hril bawk. Hostel-a um student tamtakin bu an nghei pha bawk. Zirtawpni chun Prof. K. Yugingro Singh (a hma Pro VC) chu VC angin a \hung tah a. Police hai MU cam- pus an sip vawnga, secu- rity khau takin an sie bawk tah a. Leave peka um Prof Pandey khawm security hnuoiah zalen takin an vak vel zing a. MRHD tienga inthawka thusuok ruok chu Zirtawpni chen khan ieng- khawm a la um nawh. Buoina thar in\an dan chu, September 20 khan Prof. K. Yugindro Singh le Prof. M. Shyam Kesho hai chun Prof. Pandey thupe- kin VC le Registrar nina la dingin MU an fe a. MUSU, MUTA le MUSA hotuhai chun an lo man a. Ngaidam inhnina lekha inziektirin an inkir tir a. Ningani vek chun Sing- jamei Police Station ah FIR zieklutin, Student le Staff han thawluina hmangin hming an insign tir a, of- fice an inkaitir thei nawh, tiin an complaint a. Chu le inzawm chun zanril lai MU sungah police hai lutin hos- tela student umhai le Pro- fessor hai hi an va man tawl tah a nih. Imphal West SP Joge- schandra Haobam chun hi thu hi confimed-in, student 89 le Professor 6 man an nih a. PS hran hran Sing- jamei PS le Lamphel PS haiah sie an ni thu a hril. Zirtawpni khan Judicial Magistrate hmaa inlangtir an nih. Professor mana umhai chu: Sh Dorendrajit Singh, Ch Yashowanta, L. Sanju- kumar Sigh, L Biswanath Sharma, Y. Raghumani Singh le N. Sanatomba hai an nih. Ningania thil tlung chu, Sept. 1 a inthawka leave-a um Prof. Pandey rawihai Prof K. Yugindro Singh le Shyamkesho hai charge la dinga a va fepui lai hin MUSU han an lo man a. Prof. K.Yugindro Singh- in police a FIR a zieklut dan chun, “MU ka thawka inthawk a hmasatakna din- gin MUSU le MUTA hai a inthawkin hun rinumtak ka tuok. Room an mi kal khum a, lekha ah ka hming an min ziek luitir” tiin ngaidam inhnina an inziekluitir niin a report. Tharum hmanga an inthawlui tir anga report a um leiin police hai chun tears gas le rubber bul- let hai hmangin MU an va hlukhum ta a nih. Police hai inrawlna hi Education Minister Mr Th Radhesyam chun, MU ah dan le thupek ngirhmun a siet leia police tir an nih, tiin a hril. Chief Minister hlui le Congress \huoitu Pu O. Ibobi Singh chun, MU-a thil tlung hi ‘undemocratic’ a nih a. Sawrkar thlungpui a hung inrawl nuom nawna san hi thuruk a um a nih, tiin press conference ah a hril. Congress chun thlir liem mei mei naw nih tiin, mana um student le Profes- sor hai an rang thei anga insuo ni raw hai se tiin a hril a. Nundan panngai um nawkna ding chun manhai insuo vawngin, sawrkar thlungpui le University >>sunzawmna phek 2-ah Prof. K. Yugindro Bandh in nundan pangngai a sukbuoi imphal: National Revo- lutionary Front of Manipur (NRFM) in September 21, 2018 merger Agree- ment dodalnaa Manipur Bandh an thaw chun Ma- nipur phairam bielah nun- dan pangngai a sukbuoi a, dawr, bazar le sumdawngna hmun hai khar an ni bakah schools hai khawm khar an ni a. Govt. Offices hai chu hawng nisienkhawm thawktu kai an tlawm. September 21, 1949 a India rama lut dinga Mani- pur Maharaja thawluina hmanga merger agreement- a hming/suoi an inkeitir a nih tia intuma, chu dodal- naa bandh hi an thaw a nih. (UNA) CM -in PM-JAY Sept. 23 in a hawng ding Member 15 Manipuri Cultural Troupe Lo Lawmlut imphal: Art & Culture Minister Mr. L. Jayantaku- mar Singh chun, Manipur anga state chite khawm nisien, cultural troupe hai chun khawvel mapa ei state inlang phak vena dingin thaw thei an nei a nih, tiin a hril. Hi thu hi zanita Govern- ment Dance College Hall, Palace Gate Imphal ah, 5th Silk Road International Arts Festival, Xian, Shaanxi Province, China a Manipur Cultural Troupe hang \hang ve Member 15 hai lo lawm- lutna huna a hril a nih. Minister chun, Art & Culture ah chu Manipur khawmin khawvel ah hmun insang tak a chang ve a. Artist hai chu performance an nei dingin logical taka thaw hlak dingin an fui a. Chapo le lo mani hma siel taluoa iengkhawm thaw lova, ei ram le hnam mawi- na dinga mimal inhnikna le thiemnahai hmang lem din- gin an fui tawl. “Mani thiem intina le thaw thei bik intina (ego- istic and selfishness) hai hmasawnna ding daltu an ni a. Ram le hnam chawimawi nekin mimal chenin a suk hmingsiet thei a nih” tiin a hril. >>sunzawmna phek 2-ah NE-a NHs siemhai ennawn dingin Nitin Gadkari Shil- long hung inzin ding new Delhi: Union Road and Transport Min- ister Mr Nitin Gadkari chu India hmarsak states 7 haia National Highway Projects ngirhmun chipchier taka ennawn dinga ni 2 sung cham dingin September 24 le 25, 2018 hai khin Shillong-ah hung inzin a ta, September 24, 2018 khin Meghalaya state sunga National Highway No. 06 Jowai-Ratacherra section a hawng ding niin Zirtaw- pnia Meghalaya sawrkar thusuok chun a hril. India hmarsak states 7 haia chun Rs. 1.5 crores sengna ding lampui tum tum siemna sin thaw mek a ni a, hieng sin thawna hai ennawn dinga Mr Gadkari hi Shillong hmuna hung inzin ding a ni a. Shillong a cham sung hin lampui siemna state Chief Min- isters, PWD Ministers hai bakah Road Transport and Highways Ministry, National Highways Au- thority of India (NHAI), National Highways In- frastructure Development Corporation (NHIDCL) le project contractors hai leh lampui siemna fe mek chungchang hriltlangin sin thaw dan an ennawn ding niin Gadkari Office thu- suok chun a hril. Kms. 102 a sei Jowai- Ratacherra NH-06 hawngna programme hi State Conven- tion Centre, Shillong hmuna nei ding a nih. Hi lampui hi Rs. 683 crore senga siem niin, Jowai le Ratacherra inkar fenaa darkar 4 hun hmang hlak chu darkar 2.5 zetin a suktawi pha ding niin Ministry of Road Transport and Highways thusuok chun a hril. ADCC huoihawtnain Spot Painting Competition nei CCpur: October 2, 2018 a Mahatma Gandhi piengch- ampha a vawi 50-na hmang le inzawmin September 21, 2018, 12:30PM khan Au- tonomous District Council (ADC), CCPur huoihawt- nain ADCC campus ah “Sanitation is everyone’s Business; Cleanliness is next to Godliness” ti thupui hmangin ADC hnuoia um school tum tuma student han Spot Painting Competition an nei. Competition a hin school tum tum 1- Saidan JB school, S Molcham JB school, Seilal UP school, Thingkangphai JB school, Lhangjol JB school, Then- muol JB school, Tuithapi JB school, Tangnuam JB school, Khengjang JB school, Kholmun JB school, Teiseng JB school, Gel- mol Khuman school, Misao Lhahvom UP school le New Lamka UP school haia in- thawk students 48 an \hang. Competition-a \hang hai hi ADCC Chairman in-charge V. Khaikhanmung chun Rs. 100/- seng a pek. Pherzawl District sun- ga Joutung khuo a khawm Spot Painting competition nei a lo ni ta a, pakhatna latu kuomah Rs. 300+ Certificate pek a ni a, tuta competition neia um result chu Sept. 25, 2018 a ADCC campus-a Food Mela huna puong le lawmman sem ning a tih. imphal: Chief Minister Mr N. Biren Singh chun, miretheihai ta dinga Health Scheme pakhat Pradhan Mantri Jan Arogya Yojana (PM-JAY) chu September 23 khin Imphal ah hawng a tih. Hi ni bawk hin In- dia pumpui huopa dingin Prime Minister Narendra Modi khawmin lo hawng veng a tih. Zani khan hi Health Scheme thu le inzawm hin old secretariat ah press con- ference nei a nih a. Health Minister chun, hi Health Scheme hi India ram pum- pui sukhriselna dinga hmangruo pawimaw tak ding a nizie a hril. Hi scheme hnuoi ah hin mirethei inziekluthai chun damnawna inenkawlna din- gin pawisa nih lo, pawisa >>sunzawmna phek 2-ah Political Party hai inrawl leia MU buoi a nih: Prof. Yumnam imphal: Tulai Manipur University buoina le inzawmin, MU a Professor se- nior, Economics Professor Amar Yumnam chun, political party hai inrawl lei le anni thaw suol leia student han buoina le har- satna an tuok a nih tiin a hril. Zani hmasaka MU buoina thar suok le inzawma reporter hai an hmupuinaa chun, “November 2016 a inthawka May 2018 chen kha, thla ruk sung VC Prof. Pandey chu asan mumal bovin a um nawh, out of station a nih a. A umsun ni haiah khawm sun dar 12:30pm hnungin office a kai chau a, hi hin University a ngaisak naw zie an lang. Lo thei lo thil court meetings, execu- tive council meetings, academic council meetings, finance committee meetings, dan anga nei iengkhawm a um tah nawh. “Hieng anga mi mawl le University chungchang khawm hre lo, deputation-a VC dinga hung sietu political party hai, sakhuo le politics la kawpa ‘religious-po- litical appointment’ hung thawtuhai thaw suol lei vawng a nih. Hi mipa hin Universi- ty iem a nih ti khawm a hriet naw a, inchuk khawm a tum naw bawk” tiin na \awlin a hril. >>sunzawmna phek 2-ah

Transcript of Hmasawnna Thar - Neitham Thar/2018/September/HT-22-09-2018.pdf · 9/22/2018  · chun Quiz, Debate...

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

Hmasawnna Thar Vol - 33/327 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

Thlaram (SepTember) 22, 2018 inrinni (paThienni)

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWIVTI ah Driving

Training batch tharCCpur: Vocational Training Institute (VTI) CCPur Training centre a chun Driving inchuk nuom hai ta dingin Batch thar \an ding hun hawng nawk mek a nita a. Driving inchuk nuom hai chun September 27, 2018 chen khin Ap-plication la le peklut thei ning a tih. Thu chieng lem VTI Office, Rengkai hmu-nah kan thei ning a tih.

Child Friendly Of-fice hawng ding

CCpur: September 22, 2018, 11:00AM hin CC-Pur Police Station-a Wom-en Police Station, CCPur-ah “CHILD FRIENDLY” office hawng ning a tih. Hi huna hin Smt Sumatibala Ningthoujam, Chairperson, Manipur Commission for Protection of Child Rights khuollienin \hang a ta, Guest of Honour in Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CC-Pur le Chief Host in K. Kabib, IPS, SP, CCPur \hang a tih.

District Level CompetitionsCCpur: 63rd Wildlife Week Celebration, 2018 le inzawmin October thla khin Divisional Forest Officer, Churachandpur Fo re s t Division, Churachandpur chun Quiz, Debate le Painting thil haiah District Level Competitions huoihawt a tih. Class IX & X hai ta dingin “Wild Life” ti thupui hmangin Quiz Competition um a ta, Class XI & XII

hai ta dingin “To respect the Rights of Wildlife is our duty” ti thupui hmangin Debate Competition um a tih. Competition ni 29-9-2018 1PM le 11AM haiah DFO’s Conference Room-ah nei ning a tih. Class VI-VIII hai ta dingin 01-10-2018, 1PM khin Churachandpur College-ah “Wildlife Conservation” ti thupui hmangin Painting

Competition um a tih. Hieng Competition a \hang nuom hai ta dingin Sep t ember 25 , 2018 , zantieng dar 3 chen khin DFO, Churachandpur Forest Division, Churachandpur, Tuibong-ah hming peklut thei ning a tih. Lawmman semna chu October 3, 2018 ah um a tih tiin DFO, CCPur Forest Division CCPur chun inhriettirna a siem.

PRS supervisor pahni FIR file khumCCpur: C. Arthur Wor-chuiyo, Director Transport, Govt. of Manipur in CCPur Police-a report a pek dung-zuiin District Transport Of-fice a thawktu Passenger Reservation System (PRS) Supervisor pahni hai chu Railway Ticket pekdawkna thuah pawisa tam tak suk-chingpen nia intumna leiin CCPur Police han han FIR an file. FIR file khum hai chu- Supervisor O Jadumani Singh, Supervisor PRS CCPur of Chingamakha Kshetri Leikai, Imphal le H Gyaneshor Singh of Bamon Leikai, Mange Makhong Imphal East hai an nih. C. Arthur in zani hmasa chawhnungtienga report a pek dungzui chun Sept. 3, 2011 – Oct. 13, 2012 inkar sung khan District Trans-port Office, CCPur a Pas-senger Reservation Sys-tem (PRS) a Supervisor O. Jadumani chun Rail ticket zawrna Rs. 2,63,932/- le H. Gyaneshor Singh in Rs

15,57,893/- a sukchavai nia State Vigilance Commission in an suisuok le inzawma re-port hi a peklut a nih. July 6, 2017 a Manipur Chief Secretary inrawinaa High Powered Committee meeting hunah sum sukri-rala um hmukir loa la um hai Administrative Depart-ment in meeting nei a in-thawk thla 3 sung hmukir a ni theina dinga hma a lak ding ti a ni a. Hi le inzawm hin Department chun mi pahni hai hi pawisa an suk riral hi hun tiem sunga pekir dingin an hriettir a. Sienkhawm pawisa hi an thungkir naw a. Hmukir a ni theina dinga Adminis-trative Department in Di-rectorate of Transport in Police-ah FIR zieklut dinga an hriettir dugnzauia CC-Pur Police station in FIR No. 101 & 102 (9)2018 CCP-PS u/s 420/409 IPC an registered ta a nih. Mi pahni hai hi PRS, Imphal, Moirangkhom-ah an thawk (posting) ta a nih.

HCN in Inter-School Quiz CompetitionCCpur: Hornbill Cable Network chun CCPur dis-trict sunga student hai sukhmasawnna dingin zani zantieng 3:30PM khan Hornbill Studio, Mission Road, Hiangtam Lamka-ah Hornbill Genius Quiz Inter-School Competi-tion an \an. Competi-tion hi Mangpu Tonsing, Proprietor, Hornbill Cable Network in \awng\ainain a hawng a, competition a hin schools 16 an \hang. Schools 16 hai hi hi Group 4 a \he an ni a, group khatah schools 4 pei an \hang a, zanikhan

Group A a um Don Bos-co Hr. Sec. School, Hope Baptist Academy, Chil-dren Training High School le The Dawn School han Episode- I competion an nei. School pakhatah hin mi pahni pei an \hang a nih. Sept. 28, 2018 khin

Group B-a um Chinkham Modern School, Blue Star Academy, Rostad Academy le Grace Academy han Ep-isode-II competition nei an ta, Oct. 5, 2018 in Group C-a um Sunshine English H/S, Selmat Christian Hr. >>sunzawmna phek 2-ah

International Day of Peace 2018 hmang

CCpur: Kindergarten Happy Heart School, Said-an Youth Club le Rural Women Upliftment Society (RWUS) hai \hangruola huoihawtnain Sept. 21, 2018, 10AM khan Said-an HYA Hall-ah “Teach Peace” ti thupui hman-gin ‘International Day of Peace 2018’ hmang a nih. Hi huna khuollien ding DC, CCPur chu a \hang thei naw a, Guest of Hon-our in Pu Lalramsang Infi-mate, MCS, Addl. DC, CC-Pur a \hang. Hun hmangna Lalnunthieng hin a kei\huoi a, Pastor Joseph L. Khaw-bung in \awng\ainain hun a hawng. Ms Lilypar, Head of Dept. Kindergarten, Hap-py Heart School chun, inremna le muongna a um theina dingin mitinin maw-phurna ei nei a nih tiin a hril a, midang inza a, inngaithlawmna haiin in-remna le muognna an tlun thei zie hrilin, mani sengin inremna le muongna dita, chu lampui ei hraw seng hunah inremna le muongna hi a hung um ding a nih tiin a hril. Prof. Lal Dena, Vice Chancellor, Sangai Inter-natinal University chun, khawvela pawimaw tak chu inremna a ni a, inremna um nawna hmun chu Home Sweet Home ti thei a ninaw angin inremna um lona society chun bohmangna lampui a hraw a ni leiin in-remna hi a hnawta ei hnawt ding a nih tiin a hril. Glory Kim Singsit,

BO/DC Office chun Beti Bachao Beti Pathao chun-gchang hrilin, Ministry of Health & FW, HRD le Mninistry of Women & Child Development \hangruola sawrkar thlung-puiin nuhmei hai ngirhmun dawmsangna dinga scheme a hung \an a ni thu a hril a. Hi scheme hnuoia hin Multi Sectoral Action a dingin ram pumpuia district 244 thlang an ni a, chu lai chun CCPur khawm a \hang niin a hril a. Nuhmei naute pieng an hung tlawm pei leia CCPur khawm th-langve a ni thu a hril. National Child Sex ratio-ah pasal le nuhmei 1000 le 918 a ni a, CCPur district-a chun pasal 1000 ah nuhmei 948 a nih tiin a hril. Nuhmei naupang kum 2-10 nei hai ta dingin Post Office-ah Sukanya Samriddhi Yojana hnuoiah Bank Account hawng thei a ni thu le thil thaw dan ding hai a hril. Chun, hun hmangnaa hin District Administration hmalaknain Free Medical Camp nei a ni bawk a, hi huna hin Dr Jire Pudaite in mipui hai hriselna a enfel a, damdawi mamaw hai kuomah a thlawnin dam-dawi pek an ni bawk. Hun hmang sung hin Kindergarten Happy Heart School Choir, The Daz-zlers, Hip Hoppers le Class IV student- haia inthawk special item le Hanna Remruotmawi Class 1 Hap-py Heart school in poem Recitation a nei bawk.

MU buoina suokah student 89, Professor 6 Man: Mobile Internet Ni 5 sunga dingin thatThiltlung hi Undemocratic a nih, Centre an rawl nuom nawna san a um: O. Ibobiimphal: Tla thum neka sawt Manipur University VC Prof. Pandey inban dinga phutna anga Presi-dent-in a hung bana Inquiry a fe mek lai, leave-a um Prof. Pandey’n September 20 (Ningani) khan Prof. K. Yugindro Singh le Prof. M. Shyam Kesho hai chu VC le Registrar charge inlaktir dinga University campus a hung lutpui leia buoina suok le inzawmin zanril lai police han student 89 le Professor 6 an man a, mo-bile internet ni 5 sunga din-gin that a ni nghal bawk. Zirtawpni zingkar chun MU po po police an lo sip vawng tah a. Student hai hostel suok phal an ni nawh a, MU campus lut khawm phal an ni bawk nawh a. Zana mana umhai Court hmaa inlangtira an ni bawk a. Meira Paibe han Ningani zana thil tlung leia lungawi lovin Zirtawpni zingkar a inthawk Gate lai nuorna an lo nei bawk. MU Hostel-a student um ngam an um tah nawh

a. Hostel No 5 a student 55 chu Ningani zan a in-thawkin an umna hriet an nawh, tiin MUSU hotuhai-in local reporter hai an hril bawk. Hostel-a um student tamtakin bu an nghei pha bawk. Zirtawpni chun Prof. K. Yugingro Singh (a hma Pro VC) chu VC angin a \hung tah a. Police hai MU cam-pus an sip vawnga, secu-rity khau takin an sie bawk tah a. Leave peka um Prof Pandey khawm security hnuoiah zalen takin an vak vel zing a. MRHD tienga inthawka thusuok ruok chu

Zirtawpni chen khan ieng-khawm a la um nawh. Buoina thar in\an dan chu, September 20 khan Prof. K. Yugindro Singh le Prof. M. Shyam Kesho hai chun Prof. Pandey thupe-kin VC le Registrar nina la dingin MU an fe a. MUSU, MUTA le MUSA hotuhai chun an lo man a. Ngaidam inhnina lekha inziektirin an inkir tir a. Ningani vek chun Sing-jamei Police Station ah FIR zieklutin, Student le Staff han thawluina hmangin hming an insign tir a, of-fice an inkaitir thei nawh,

tiin an complaint a. Chu le inzawm chun zanril lai MU sungah police hai lutin hos-tela student umhai le Pro-fessor hai hi an va man tawl tah a nih. Imphal West SP Joge-schandra Haobam chun hi thu hi confimed-in, student 89 le Professor 6 man an nih a. PS hran hran Sing-jamei PS le Lamphel PS haiah sie an ni thu a hril. Zirtawpni khan Judicial Magistrate hmaa inlangtir an nih. Professor mana umhai chu: Sh Dorendrajit Singh, Ch Yashowanta, L. Sanju-

kumar Sigh, L Biswanath Sharma, Y. Raghumani Singh le N. Sanatomba hai an nih. Ningania thil tlung chu, Sept. 1 a inthawka leave-a um Prof. Pandey rawihai Prof K. Yugindro Singh le Shyamkesho hai charge la dinga a va fepui lai hin MUSU han an lo man a. Prof. K.Yugindro Singh-in police a FIR a zieklut dan chun, “MU ka thawka inthawk a hmasatakna din-gin MUSU le MUTA hai a inthawkin hun rinumtak ka tuok. Room an mi kal khum a, lekha ah ka hming an min

ziek luitir” tiin ngaidam inhnina an inziekluitir niin a report. Tharum hmanga an inthawlui tir anga report a um leiin police hai chun tears gas le rubber bul-let hai hmangin MU an va hlukhum ta a nih. Police hai inrawlna hi Education Minister Mr Th Radhesyam chun, MU ah dan le thupek ngirhmun a siet leia police tir an nih, tiin a hril. Chief Minister hlui le Congress \huoitu Pu O. Ibobi Singh chun, MU-a thil tlung hi ‘undemocratic’ a nih a. Sawrkar thlungpui a hung inrawl nuom nawna san hi thuruk a um a nih, tiin press conference ah a hril. Congress chun thlir liem mei mei naw nih tiin, mana um student le Profes-sor hai an rang thei anga insuo ni raw hai se tiin a hril a. Nundan panngai um nawkna ding chun manhai insuo vawngin, sawrkar thlungpui le University >>sunzawmna phek 2-ah

Prof. K. Yugindro

Bandh in nundan pangngai a sukbuoi

imphal: National Revo-lutionary Front of Manipur (NRFM) in September 21, 2018 merger Agree-ment dodalnaa Manipur Bandh an thaw chun Ma-nipur phairam bielah nun-dan pangngai a sukbuoi a, dawr, bazar le sumdawngna hmun hai khar an ni bakah schools hai khawm khar an ni a. Govt. Offices hai chu hawng nisienkhawm thawktu kai an tlawm. September 21, 1949 a India rama lut dinga Mani-pur Maharaja thawluina hmanga merger agreement-a hming/suoi an inkeitir a nih tia intuma, chu dodal-naa bandh hi an thaw a nih. (UNA)

CM -in PM-JAY Sept. 23 in a hawng ding

Member 15 Manipuri cultural Troupe Lo Lawmlut

imphal: Art & Culture Minister Mr. L. Jayantaku-mar Singh chun, Manipur anga state chite khawm nisien, cultural troupe hai chun khawvel mapa ei state inlang phak vena dingin thaw thei an nei a nih, tiin a hril.

Hi thu hi zanita Govern-ment Dance College Hall, Palace Gate Imphal ah, 5th Silk Road International Arts Festival, Xian, Shaanxi Province, China a Manipur Cultural Troupe hang \hang ve Member 15 hai lo lawm-lutna huna a hril a nih.

Minister chun, Art & Culture ah chu Manipur khawmin khawvel ah hmun insang tak a chang ve a. Artist hai chu performance an nei dingin logical taka thaw hlak dingin an fui a. Chapo le lo mani hma siel taluoa iengkhawm thaw lova, ei ram le hnam mawi-na dinga mimal inhnikna le thiemnahai hmang lem din-gin an fui tawl. “Mani thiem intina le thaw thei bik intina (ego-istic and selfishness) hai hmasawnna ding daltu an ni a. Ram le hnam chawimawi nekin mimal chenin a suk hmingsiet thei a nih” tiin a hril.>>sunzawmna phek 2-ah

NE-a NHs siemhai ennawn dingin Nitin Gadkari Shil-

long hung inzin ding

new Delhi: Union Road and Transport Min-ister Mr Nitin Gadkari chu India hmarsak states 7 haia National Highway Projects ngirhmun chipchier taka ennawn dinga ni 2 sung cham dingin September 24 le 25, 2018 hai khin Shillong-ah hung inzin a ta, September 24, 2018 khin Meghalaya state sunga National Highway No. 06 Jowai-Ratacherra section a hawng ding niin Zirtaw-pnia Meghalaya sawrkar thusuok chun a hril. India hmarsak states 7 haia chun Rs. 1.5 crores sengna ding lampui tum tum siemna sin thaw mek a ni a, hieng sin thawna hai ennawn dinga Mr Gadkari hi Shillong hmuna hung inzin ding a ni a. Shillong a cham sung hin lampui siemna state Chief Min-

isters, PWD Ministers hai bakah Road Transport and Highways Ministry, National Highways Au-thority of India (NHAI), National Highways In-frastructure Development Corporation (NHIDCL) le project contractors hai leh lampui siemna fe mek chungchang hriltlangin sin thaw dan an ennawn ding niin Gadkari Office thu-suok chun a hril. Kms. 102 a sei Jowai-Ratacherra NH-06 hawngna programme hi State Conven-tion Centre, Shillong hmuna nei ding a nih. Hi lampui hi Rs. 683 crore senga siem niin, Jowai le Ratacherra inkar fenaa darkar 4 hun hmang hlak chu darkar 2.5 zetin a suktawi pha ding niin Ministry of Road Transport and Highways thusuok chun a hril.

ADCC huoihawtnain Spot Painting Competition nei

CCpur: October 2, 2018 a Mahatma Gandhi piengch-ampha a vawi 50-na hmang le inzawmin September 21, 2018, 12:30PM khan Au-tonomous District Council (ADC), CCPur huoihawt-nain ADCC campus ah “Sanitation is everyone’s Business; Cleanliness is next to Godliness” ti thupui hmangin ADC hnuoia um school tum tuma student han Spot Painting Competition an nei. Competition a hin school tum tum 1- Saidan JB school, S Molcham JB school, Seilal UP school, Thingkangphai JB school, Lhangjol JB school, Then-muol JB school, Tuithapi

JB school, Tangnuam JB school, Khengjang JB school, Kholmun JB school, Teiseng JB school, Gel-mol Khuman school, Misao Lhahvom UP school le New Lamka UP school haia in-thawk students 48 an \hang. Competition-a \hang hai hi ADCC Chairman in-charge V. Khaikhanmung chun Rs. 100/- seng a pek. Pherzawl District sun-ga Joutung khuo a khawm Spot Painting competition nei a lo ni ta a, pakhatna latu kuomah Rs. 300+ Certificate pek a ni a, tuta competition neia um result chu Sept. 25, 2018 a ADCC campus-a Food Mela huna puong le lawmman sem ning a tih.

imphal: Chief Minister Mr N. Biren Singh chun, miretheihai ta dinga Health Scheme pakhat Pradhan Mantri Jan Arogya Yojana

(PM-JAY) chu September 23 khin Imphal ah hawng a tih. Hi ni bawk hin In-dia pumpui huopa dingin Prime Minister Narendra

Modi khawmin lo hawng veng a tih. Zani khan hi Health Scheme thu le inzawm hin old secretariat ah press con-ference nei a nih a. Health Minister chun, hi Health Scheme hi India ram pum-pui sukhriselna dinga hmangruo pawimaw tak ding a nizie a hril. Hi scheme hnuoi ah hin mirethei inziekluthai chun damnawna inenkawlna din-gin pawisa nih lo, pawisa >>sunzawmna phek 2-ah

Political Party hai inrawl leia MU buoi a nih: Prof. Yumnamimphal: Tulai Manipur University buoina le inzawmin, MU a Professor se-nior, Economics Professor Amar Yumnam chun, political party hai inrawl lei le anni thaw suol leia student han buoina le har-satna an tuok a nih tiin a hril. Zani hmasaka MU buoina thar suok le inzawma reporter hai an hmupuinaa chun, “November 2016 a inthawka May 2018 chen kha, thla ruk sung VC Prof. Pandey chu asan mumal bovin a um nawh, out of station a nih a. A umsun ni haiah khawm sun dar 12:30pm hnungin office a kai chau a, hi hin University a ngaisak naw zie an

lang. Lo thei lo thil court meetings, execu-tive council meetings, academic council meetings, finance committee meetings, dan anga nei iengkhawm a um tah nawh. “Hieng anga mi mawl le University chungchang khawm hre lo, deputation-a VC dinga hung sietu political party hai, sakhuo le politics la kawpa ‘religious-po-litical appointment’ hung thawtuhai thaw suol lei vawng a nih. Hi mipa hin Universi-ty iem a nih ti khawm a hriet naw a, inchuk khawm a tum naw bawk” tiin na \awlin a hril. >>sunzawmna phek 2-ah

Hmasawnna Thar2 Thlaram (SepTember) 22, 2018 inrinni (SaTurDay) arTiCle/healTh & emplOymenT newS

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor : Asst. EditorJoseph Joute: Co-Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

EditorialDistrict Hospital churachandpur

SUNZAWMNAVAWISUN THUPUILalpa naw chu tum Pathien an um a? Ei Pathien naw chu tum lungpui an um a? Pathien chu ka kulpui ng-hettak a na, Mi \ha famkim chu a lampuiah a \huoi hlak. -2 SAMUEL 22:32-33

District Hospital, Churachandpur hi Pherzawl District le Churachandpur District mipuihai ta ding chun Hos-pital \ha tak le lien tak a ni leiin ei sawr \angkai hle. Hma a hung sawn a, a hung changkang peina dinga mawphurtu chu Sawrkar, Hospital-a thawktuhai le a District mipuihai ei nih. Hospital fai le thienghlim a hung ni ngei theina dinga duot taka ei enkawl seng hi ei mawphurna, ei sin le ei thaw ding a nih. Hi lei hin neitu chan chang a, Hospital \ha lem le changkang lem a hung ni theina dinga ei thaw nuom a um. A sunga thawktuhai le a biel mipui han mani ta anga ei ngai a, ei enkawl hi a \ul a nih. Chuong a ni naw chun Hos-pital \ha lem le changkang lem hi nei thei ngai nawng ei tih. A \hat nawna, an dik naw le a fel naw a lo um a ni khawmin an dem le an hril siet zawnga thaw lovin thuneituhai kuoma hril hi thaw lem seng ei tiu. District Hospital, Churachandpur hin dan le dun, zui le zawm ding a siem a. Hi dan le dun hi Hospital-a thawktuhai, damnawhai le damnaw kantu hai po poin ei zui le ei zawm seng a \ul. Ei zui naw a, ei zawm bawk naw chun District Hospital, CCPur hi iengtikah khawm changkangin hmasawn ngai naw nih. Tulai ei dit le ei thupui chu changkangna le hmasawnna a ni a, ei dit le ei thupui a hung puitling theina ding chun ei mawphurna seng ei thaw a \ul a nih. Ei mawphurna ringum le indik taka ei thaw naw pha pha leh thil fel lo, thil indiklo le thil \ha naw ei tihai hi a hung um hlak a nih. District Hospital, Churachandpur building sungah hin a sunga thawktuhai, damnawhai, damnaw umpui-tuhai le damnaw kan hai zui le zawm ding banga thil inziek le intar tam tak hmu ding a um a, chu hai laia pakhat chu a hnuoia mi hi a nih.• Registration and Billing time: 9:30-1:00PM• OPD Consultation Timing: Summer-9:00AM-1:30PM• Cleaning Time: 7:30 AM, 1:00PM & 3:00PM• Doctors with white Apron• Nurses with full Uniform• Grade-IV with Uniform• Alcohol. Smoking, Chewing Tobacco/Pan is strictly prohibited• Mobile Phones in Silent/Off-mode• Maintain Silence• Do not litter the Hospital• Complaints/Suggestions-welcomeA chunga thu inziekhai hi zuiin zawm seng inla chu buoina le harsatna tuok ngai der nawng ei ta, Hospital khawm faiin thienghlim ngei a tih. District Hospital, Churachandpur in rules & regu-lation a nei bakah zui le zawm dinga banga intar le ziekhai hi a sunga thawktuhai, damnawhai, damnaw umpuituhai le damnaw kantuhai lai a bawsie ei um rawp hlak. Hi kawngah hin chu ei inang tlang seng a, a bawsetu seng ei nih. Tuta ei ngirhmuna chun an hal, an zil le an chuktir thei ding bik ei um nawh. Hieng a ni lei hin a bawsetu ni lova a zuitu le a zawmtu ni hi ei tum seng a \ul a nih. damnawhai, damnaw umpuitu le damnaw kantu hai lai zurui le drug inrui an um chang a bo nawh. Hi thil hi chu thukhat tak nisienla, Doctor le Nurse duty laia uniform ha lo le zurui dam an um hlak nia hril rik a ni a. Hi thil hi chu a \ha naw hle a, a lo thaw dam an lo um pal hlau chun bansan hmak dinga \ha a nih. Duty Roster of OPD chu tuolsung nitin chanchin-bu, local cable TV News le Social media tum tum haiah nitina insuo a ni hlak. Amiruokchu, Doctors han duty roster hi an zui indik naw chang a tam leiin OPD pantu han harsatna nasa tak an tuok pha rawp hlak. Sum le pai, tha le zung bakah hun tam tak seng thlawnna a ni leiin OPD pantuhai ta dingin hrietthiem an tak a, tuornat a um hle hlak. Hieng a ni lei hin duty roster hi District Hospital, Churachandpur a thuneitu han hung ngaipawimawhai sienla chu mipui lawm hleng an tih. Private Clinic/Private Nursing Home panzo lo hai ta ding chun OPD hi an panzo tawk umsun a ni leiin Dis-trict Hospital, CCPur-a thuneitu han an ngaipawimaw hle a \ul a nih. Chun, damnaw at (operation) ngaihai khawmin harsatna nasa tak an tuok hlak nia hril a nih. Hi chun-gthu khawm hi ngaipawimaw a \ul hle. District Hos-pital thuneitu han hi chungthuah khawm hin hma hung la hai sienla chu mipui lawm hleng an tih. Mi hausa le a neihai chun Private Hospital haiah awlsam takin op-eration an thaw thei a, mi retheihai ta ding ruok chun thil harsa le thil thei lo ang hiel a nih. Operation thaw \ulhai lai hin a rethei an tam ve si leiin ngaitha el chi a ni nawh. Hi chungchangah hin chu District in-charge Minister, District MLAs le ei officer lien hai khawmin an kut hung rawl ve ngeihai sienla nuom a um. Opera-tion ngaihai hi chu ngaipawimaw zuol bik nihai sienla thil \ha ning a tih. Nghak ngai hi chu a buoithlak a nih.

Ngamantu 6 electric in a man hlumnagaOn: Assam a Nag-aon district a chun Zirtaw-pni zingkar khan Nga-mantu 6 electric in a man hlum bakah midang tam takin hliemna an tuok. High-voltage electric hrui in Dil tui a tawk leia Ngamantu hai hi electric in a man hlum an nih tiin Po-lice thusuok chun a hril. Hi thil tlungna hmun hi Nagaon district-a Rupohi

area a nih. Electric hrui tlafuol um thu hi khaw-sung mi han Electric de-partment an inhriettir a, sienkhawm department chun electric hrui tlafuol chu current fe lo a ni thu an hril a. Darkar khat vel hnunga Ngaman dinga Dil an lut hunah electric a lo fe nawk ta si leia Ngaman-tu hai hi electric in a man hlum an nih.

Compensation Rs. 30 lakh a phutmumbai: Ningani-a Jet Airways vuongnaa cabin crew han bleed switch an on thein-ghil leia thil tlunga damnaw Mumbai a City hospital-a en-kawl 5 hai laia pakhat chun

compensation Rs. 30 lakh pe dingi a ngen bakah vouchers upgrade dingin a phut a, air-line chu customer hai enkawl le ngaisak \ha tawk loin an tum bawk a nih.

pherZawl DiSTriCT~ Upa H. C. Jaikung, Sielmat

Hmar tamnaa ei hriet Tipaimukh biela hun sawttaka inthawk District hi buoipui a lo ni ta a. Amiruokchu, Sawrkar ngaisak ei hlaw nawh. Additional D.C. ruok chu hun iemani chena inthawk a hmingin Pherzawl Headquarters a hmangin a lo innghat ta hrim a ni a. Office building khawm zo dukdak thei lovin a um a. Chuonglai chun vangneithlak takin Manipur-a District thar 7 hawng lai Pherzawl District khawm a \hang hlau el a, ei lâwm takzet a ni kha. Pherzawl District chun Thanlon Sub-Division le Vangai tlâng chenin a huom a nih. Hi lai hin a tam lem chu Hmar khuo a nih. District Headquarters dingin Pherzawl bawk hmang a ni pei a nih. Ei lâwm tlâng em em a nih. Sawrkarin staff \ul ding awm po chu appointment a pêk a, amiruokchu, vawisûnni chen staff regular taka office-a \hung chu an umnaw a nih. Office chu râlkângah Churachandpur Town sûngah an nei tawl a nih. Umchilo, office kai hriet ding vawisûnni chen an la um nawh. Chuleichun, Hmar hai ta ding chun ei rama District um sun hieng ang chauva a um el hi lungawi a um naw leiin a \hat dân dinga ei hriet hai chanchinbuah ei târlang bâkah H.S.A in Pherzawl District sûnga department hai Churachandpur Town sûnga office (râlkâng office) \henkhat hai mipui hmakhuo ngai leiin an lo khâr pek ta bawk a. Hmar hnam hmangaituhai ta ding chun thaw âwmtak an thaw a nih. Sawrkar dânah khawm thawktu mâni posting-na hmuna um lo hai chu action an lâk hlak hrim a nih. Amiruokchu, mak tak le danglam takin Manipur-ah sawrkar thawktu \henkhat, abîkin Education Department-a Teacher hai an umna dinga lal hai leh inberemin khawmi pawisa pein an aiin ,i an ruoi hlak ni awm a nih. Hienga an hei thaw sup sup lei hin local MDC, MLA le Department hotuhai chen khawm bau phawng nuom an um tanaw ni takin an lang. Action latu dinghai an to hmak ta si chun Department \henkhathai khawmin an hung thaw ve pei ni takin an lang leiin tu lem hin chu dân angin an hmang tah a hawi. Chun, pakhat nâwk thil danglam em em chu ‘Râlkâng Office’ hi a nih. Hi khawm hi a hung in\an dân tak ni âwma inlang chu, kha hma met khan ei ramah tlângramahai tlangvâlhai ramhnuoimi an um hlak a. A \hena chu pawisa dâm an demand ni awm a nih. Hi hi suonlamin tlângram-a office tamlemhai chu phairam le a um inhawina haiah ‘Râlkâng office’ an hawng a nih. Chu chu vawisûnni chen khawm a la um a nih. Hi khawm hi thuneituhai hrietpuia an thaw ni awm a nih. Hi hi Manipur-a ei ‘hripui’ ei \hangmawbâwk chu a nih. District puitling dân ding \ha tak tak hril hai kha lâwm a um a, kei khawm ei District puitling dân dinga thil pawimaw em em, ei la hril fûklo hang hril ve’ng ka tih. Chu chu ‘Tamchil’ hi a nih. District hlawtling ni ding chun a pawimaw em em pakhat chu ‘mi tam’ hi a nih. Tuta District Headquarters innghatna Pherzawl khuo hi In 300 khawm an tling ring a um nawh. District Headquarters hnai tak khuo khawm 2 km vêla hla a ni a, In khawm 250 khawm an tling ring a um nawh. Khuo danghai lem chu 20/30 km vêla hla an ni

tawl. DC Office va kaina ding city bus/auto rickshaw le bus service hlak um lo. DC Office-a mamaw nei hai khawm office fe ding chun ni 2 vêl a ngai ding ni awm a ni a. Iengkimah Pherzawl District Headquarters hi District po po lai a chau tak le harsatak ni ring a um hiel a nih. Hieng hi a ni lei hin office-a thil \ul nei buoipuitu an tlâwm a nih. Pherzawl District office-a thil \ûl nei nitina kai 30 khawm an tling ring a um nawh. Chuleiin, mi um lova sûnnithlâka office \hung chu thil mei mei an nawh, nghawk a um taluo ding a nih. Kum 1972 khan kei ngei khawmin ka lo tuok ta a nih. A.E., PWD in Parbung-ah ka posting a, office \hatak le thuomhnaw buriptak leh peon pakhat leh kan nghâk a. Kum khat sûnga office thil leia hung lêng chu mi 30 khawm an tling ring a um nawh. Nghawk a um dân chu hril hi chu nêp tak a nih. Hi lei hin mi dâwrtu ding an um naw leiin an suktâwp nâwk el a nih. Office hlawtling ding chun mi tamah an nghat ve a nih. Manipur-a District hlawtlinghai ei en chun dân narânin nitina thil buoipui nei office fe hi 200/300 vêl ni thei an tih. Mi buoipui ding an tam chun staff khawm inhlêm/kailo a theinaw a nih. Dâwr khawm thuomhnaw tam deu, nghâktu buriptak um hai sienkhawm dâwrtu mi an tam naw chun an hlawtling ngai nawh. Hieng ang hin DC Office khawm dâwrtu an tam naw chun hawng buoithlak a tih ti inlau a um. Chun, ei hrilhai po po harsatna bâkah tulai hin thil ditumlo tak hrietin a um a, chu chu Hmar biela inthawk ‘Inpêm’ hi a nih. Inpêm hi insukhmu thei a ni a, thil \i um, a tâwp chu hnam ta dinga inhmangna an tlun thei a nih. Pherzawl District sûngah Hmar ei tlâwm nâklai, inpêm suok an tam chun District chen khawm harsatna an tlun thei a nih. Chuleichun, ei District hlawtlingna dinga thil pawimaw ka hriet hang hril ka tih:

1. A hmasatakin Hmar biela inthawk District dang le ramdanga inpêmsuokhai hi suktâwp dân ngaituo nisien. Tlâwmngaia buoipuitu dingin H.S.A. le H.Y.A. haiin hma \huoiin, Hmar biela Village Authority Inzawmkhâwma Executive Committee hai, Hmar biela Kohran Inzawmkhâwm \huoituhai le local Pastor haiin thlawp hai sien. Local MLA le MDC hai khawm râwnin \hangpui \ulhai \hangpui thei dân ngaituo hai sien.

2. A pahninaa chun District hlawtling ni ding chun ‘mi tam’ a \ul a nih. Mi tam ding chun District sûngah hin sin thaw ding, mi harsahai inhlawna ding a tam a \ul a nih. Hi sinthawna ding Farm hai le Small Scale Industry hai a tam a \ul a, hi ding hin Hmar pawisa nei deuhai le mithiemhaiin tlâwmngaiin hung pu hai sien. Hieng anga sin inhlawna ding a tam pha pha ‘Inpêm Policy’ khawm a hung tâwp thei ring a um a, mihriem khawm ei pung ding a nih.

3. A thei hrâm chun hnam hmangaina leiin Pherzawl District sûngah inpêmlût tum nisien. Mi tamna dingin iengtin amani bêk ei thaw a \ul a nih. Ieng ieng khawm a pawimaw hmasaa inlang chu Hmar Area-a inthawka inpêmsuok hi suktawp ni phawt sien, chuong an naw chun harsatna lientak tuok inlau a um a nih.

NE a Sixth Schedule siem\hat tumnew Delhi: Sawrkar thlung-pui chun Meghalaya, Tripura le Arunachal Pradesh hai \hangin India hmarsak biela Constitution Sixth Schedule siem\hat a tum bakah As-sam-ah UPDS le DHD hai thil ngiet khawm sukpuitling dingin a remti niin report chun a hril. Hi thil hi Union Home Minister Rajnath Singh inrawinaa zani hma-saa High level meeting nei huna rel a ni a, meeting a hin State Minister Chandra Mohan Patowary, Megha-laya Chief Minister, Conrad Sangma, Tripura Chief Minister, Biplab Deb

le State Minister Chandan Brahma hai bakah state government le Home Ministry officials hai an \hang. High level meeting chun Kar-bi Anglong Autonomous Council (KAAC) chu seats 50 a sukpung ding le Dima Hasao Autonomous Coun-cil (DHAC) chu seats 40 a sukpung dinga rawtna siem a nih. November 25, 2011 a UPDS in Memorandum of Settlement an ziek huna khan Council members 50 a sukpung ding le hi laia 6 chu Gover-nor in a ruot (nominate) ding ti a nih. Governor in a nominate 4 \hangin

member 30 an um mek a nih. Chun, meeting huna hin Central Finance Commission in Autonomous Councils hai direct-a fund a pek thei-na dinga Constitution Article 280 siem\hat (Amend) ding chungchang hriltlang a ni bakah Assam-a hnam (communities) 6 han Schedule Tribe status an ngenna chungthu khawm hriltlang a ni bawk. Cabinet Sub-Committee chun ST status ngentu hai hi an biekpui mek a, Committee recommend dungzuiin sawrkar thlungpuiin thutawp a hung siem ding niin Mr Pattowary chun a hril.

Mizoram mi nuhmeia nei China mi AAdhar Card leh man

new Delhi: China mi Charlie Peng (39) chu In-dian Passport , India Aad-har Card bakah documents dang dang leh kar hmasa khan North Delhi hmunah man a nih tiin Zirtawpnia Delhi Police thusuok chun a hril. Mr Peng hi Official Secrets Act hnuoia case siem khum a nih tiin Dep-uty Commissiner of Police (Special Cell) Pramod Kushwah chun a hril a, Nepal fethlenga kum 4 liemtaa inthawka kha India rama lo hung lut ta niin Mr Kushwah chun a hril bawk. A passport hi Guwahati

hmuna a lak nia hril a ni a, Police chun a kuta inthawk ramdang pawisa iemanizat an man a ni bawk. Mr Peng hi Gurgaon hmuna thla tin In hluo man Rs. 1.5 lakh pea um le khawsa a ni a, Gurgoan hmuna hin Office Rs. 2 lakh hluo man pein a nei bawk a, hawala racket a in-rawlna nei ringhla a nih tiin Police chun an hril. Mr Peng hi Mizoram mi nuhmeia nei a ni a. A kuta inthawk SUV car, le Rs. 3 lakh vel man sa a ni bawk tiin Police chun an hril.

Nun suolluitua intum Bishop Franco man a nitahNew Delhi: Kerala-a Nun in a suol-lui nia intumna a siem le inzawma Kerala Police han ni 3 sung a za-wna thu indawnna an nei hnungin Jalandhar bishop Franco Mulakkal chu Zirtawpni zantieng 5PM khan Kerala Police han an man tah. Court hmaa inlangtir ning a tih. Bishop Franco hi a chunga in-tumna um le Police han thu indawn-na an nei mek le inzawmin Vatican chun zani hmasa khan Jalandhar hmuna Missionaries of Jesus a Di-ocese nia a sin le mawphurna (ad-ministrative responsibilities) a lo

inchawltir ta a nih. Bishop Franco hin man a ni hmain tuta hma khan Kerala High Court-ah anticipatory bail a ngen a, hi le inzawma hearing chu Sep-

tember 25, 2018 khin nei ning a tih. Hi thua hin Court chun sawrkar khawm affidavit pelut dingin an hri-ettir. Mr Mulakkal chun Kohran theida tu han a chunga thu an phier-rukna leia tlung a nih tiin tuta hma khan intuma a umna hi hnielin thu diklo a nih tiin a hril a nih. Intumna siemtu Nun hin kum 2014 -15 sung khan a thawluina hmangin vawi 13 lai zet a suol-lui niin an tum a. Hi le inzawm hin June 28, 2018 khan Kottayam Police chun case an lo registered ta a nih.

WB congres Prez. dingin Somendra KOlKaTa: Congress President Rahul Gan-dhi chun West Bengal Congress president hlui Somendra Nath Mitra chu state Congress President dingin a ruot nawk. Mr Mitra hin Congress MP Adhir Ranjan Chowdhury a hung thlakthleng ding a nih. West Bengal Congress President a inthawka ban Chowdhury chu Chairman, Campaign Committee din-gin Rahul Gandhi chun a ruot. Kum 2019 Lok Sabha Election hung um dinga hin state Congress leader-ship chun West Bengal-a

sawrkarna siemtu Trin-amool Congress (TMC) leh \hangruol an nuom deu a hril rik a ni a. Mr Chow-dhry hi Trinamool Con-gress nasa taka lo sawiseltu a ni leiin party president a ni zing chun TMC le \hangruol a theinaw ding leia Congress president a nina bana sin dang pek ni dinga ring a nih.

thuneituhai le student hai inbiek a \ul a nih, tiin a hril. Manipur Students’ Associatin Delhi khawmin MU-a tharum insuona thuah, Prof. Pandey chu RSS le BJP le inzawmna nei a nih leia dictator anga um a nih tiin an dem thu an puong a. “Hi hi Centre thil thaw a nih. Student hai harsatna sukkieng dinga hma lak neka mi pakhat thu a awi hi a pawi a nih. Student hai chunga rubber bullet hmang hi kan dem takzet. VC le mawphurtuhai hi na taka hrem nih raw hai se” tiin GS Javed Mehedi chun thusuok a siem. Hieng laizing hin Banaras Hindu University (BHU) Executive Council chun, Prof. AP Pandey ban dan ding September last week-a Executive Council meeting an ngaituo/rel ding niin an hril. Prof. Pandey hi BHU ah Eco-nomics Professor a nih. October 2016 a inthawka BJP sawrkarin MU ah depu-tation-in VC dinga a hung sie a ni a. Ama hril dan chun, February khan Rs. 5 crore demand a nih a. A pek thei nawh a. MU pawisa indik taka a ‘streamlined’ tah lein a dit naw pawl han an nuor khum niin a hril. “Hieng zat zat pawisa hi khawlam ka lak ding? MU pawisa kei pet an tumhai an siemrem a. Tendre hai dan ang takin kan suo tah leiin chu chun buoina a chawk dawk ta a nih” tiin a hril ve. Education Ministre Mr Radheshyam chun, MU-a Nin-gani zana buoina chun re tieng a pan tah a. Dan le thupek kengkaw dingin security forces sie zing an nih a. Ieng chen am hieng hin a um ding hriet an nawh. Sawrkar thlungpui leh hma lak danding kan inrawn zing a nih, tiin a hril. Iem a hung ang pei ding ti chu hun chauvin hung hril a tih. (PNS/PTI/IE)

MU buoina suokah

ASER 2018 Survey thaw dingCCpur: India ram sung pumpuia khaw tina school naupang han lekha inchuk-na kawnga iengang hma-sawnna am an nei ti survey thawtu dingin Pratham Education Foundation chu mawphurna pek a ni a, hi le inzawm hin Annual Status of Education Re-port (ASER), 2018 survey thaw mek a ni a. Chura-chandpur District a khawm sawtnawte hnungah survey thaw ni dingin thu dawngna chun a hril.

Survey thaw ding le inzawm hin NMI Confer-ence Hall, Tuibong-ah dis-trict level training nei a ni a, training a hin hmun tum tuma inthawk mi 20 vel an \hang. Training hi Sept. 23, 2018 khin sunzawm nawk ning a tih. Training a hin Kishan Singh resource person in a \hang. Survey thawtu han student kum 3-16 inkar hai lekha in-chuk dan le thil dang dang an indawn ding a nih.

China rama 5th Silk Road International Art Festival 2018 ah hin France, USA, Russia, Italy, Hungary, Pakistan le Chinese haia Culture Troop hai khawm an \hang a. Ma-nipuri Cultural Troupe mi 15 hai khawmin India aiawin, indigenous Culture and Art hran hran, Thougal Jagoi, Ka-bui Dance, Thang Taa, Holi Jagoi, Mao Naga Dance le Manipuri Folk Songs hai an hang inentir ve a nih. Cultural Troupe hai hi Director Art & Culture Mr. A. Shivadas Sharma-in an rawi a. Appreciation Award le Certificate tamtak an hung h^wn. (DIPR)

Member 15 Manipuri Cultural Troupe

Sec. School, S. Ideal High School le Greenwood Academy han Episode-III competition nei an ta, October 12, 2018 khin Group D a um Royal Academy, Saviour Public High School, North Eastern Children Academy le NKT High School han Episode-IV competition nei an tih. Competition neina hi Pathienni 7:30AM, sun dar 1:30 le zan dar 8 haiah HCN in en thei dingin insuo hlak a tih. Quiz sponsor tu chu Fanklun Architect, Deepak Enter-prize, Poana Bazar, Imphal le JR Internet, Moirang hai an nih.

HCN in Inter-School Quiz Competition

Bureaucrat senior pakhat khawmin, MU buoina chu mi mawl le lulul pakhat lei chau an naw a. Amain mei chu a sukchawk el thei. Anachu, a bul tumtu chu politician hai an nih, tiin a hril. MU-a Sr Prof. pakhat khawmin, political party hai an intumna chu, thudik a ni lai zingin, a bul in\anna chu ‘mi mawl le lulul’ political appointment-a University-a an hung sie lei niin a hril tlat. Prof Pandey khawmin politician hai intumna chu a thiem changna le opposition hai beina remchanga lain, “Political party hai an inrawl tah ngei. Tuhin MU ah Op-position han procession hai chen an hung nei ngam tah hi” tiin opposition party hai beinain a lo hmang ve nawk a. Pakhat ek che law ek che an thaw tah a nih. MU buoina hi a san a tam ta em em a. Prof. Pandey hung hma daia Tribal hai ta dinga reservation 31% nih hlak, 7.5% chauva sukhnuoina le, student hai hmanga MU administration control tumna le sum le pai (fund) thua, puotieng mi dan nei lo han in\awmpui an tumna leia stu-dent hai an hmangna dam, Prof Pandey a hunga BJP le RSS rawng kaia rorelna hai leh, Manipur-a BJP sawrkar hung ngir nawkna leh, tamtak an rawl ta a nih.

Political Party hai inrawl leia MU

value Rs. 5 lakh chen a thlawnin inenkawl thei an ta. Sawrkar hospital le Empanelled Private Hospital haiah a thlawnin nuoi nga chen man an inenkawl thei ding a nih tiin a hril. Health Minister chun, district hran hran hieng Imphal West, Thoubal, Churachandpur le Chandel haiah Health and Fitness Centre 30 vel hawng nih tain a hril a. Public health promote na ding le Free Laboratory Test le Diag-nostic test Facilities hai hmu theina dingin Free Diagnostic Centre hai khawm hawng an la nih pei ding niin a hril bawk. Hi huna hin Joint. Secretary Health Mr Rang Peter, Di-rector Health Services Manipur Dr. K. Rajo Singh, Man-aging Directors, Shija Hospital, Raj Medicity, Advance Hospital hai bakah District Hospitals haia Medical Super-intendents hai khawm an \hang. (DIPR)

CM -in PM-JAY Sept. 23 in

laKTawi

3Thlaram (SepTember) 22, 2018 inrinni (SaTurDay) naTiOnal/inTernaTiOnal & aDverTiSemenT Hmasawnna Thar

(20,22,24,26,28,30)

gateway instituteaDmiSSiOn Open

CBSE XII (Sc) CoachingStart Date: 24 Sept, 2018Course Duration: 5 monthsTimings: 6:00-7:00 AM 4:00-5:30 PMFocus: Phy, Math, Chem, Bio• 2019 Board Exam Specific• 100 Suggestion Question• Buddy Discount Provided• CBSE based FacultyReg: Rs 500Fee: Rs 10000

XII Economics (COHSEM/CBSE)Start Date: 24 Sept 2018-09-20 Course Duration: 3 monthsTiming: 4:00—5:30 PM• Lead Teacher:Sir TK, BA(Eco), MA (ECO) UGC NET• 2019 Board Exam Specific• Suggestions ProvidedReg: Rs 500Fee: Rs 4000

HURRY !Contact: 8131899969

7642920971Add: Opp Sielmat Hospital, CCPur(21,22,23)

UN Secy. General Guterres India ram a hung inzin ding

new Delhi: United Nations Secretary General Guterres chu ni 4 sung cham din-gin October 1, 2018 a inthawk khin India ramah a hung inzin ding niin External Af-fairs Ministry thusuok chun a hril a, Mr Guterres hi member 6 umna delegation team in hung zui an tih. Mr Guterres hi October 2, 2018 a

Rashtrapati Bhawan Cultural Centre, New Delhi a Mahatma Gandhi International Sanitation Convention –ah a \hang ding a nih. Hi programme hi Mahatma Gandhi piengchampha vawi 150 na lawmna le Swachh Bharat Mission 4th Anniversary le inzawma buotsai a nih. Mr Guterres hi New Delhi hmuna hi ni maa First Assembly of International So-lar Alliance, 2nd RE-INVEST Conference le Energy Ministers Meet of Indian Ocean Rim Association of States inkhawmnaah \hang bawk a tih. India ram a cham sungin President Ram Nath Kovind le Prime Minister Nar-endra Modi inhmupuiin External Affairs Minister khawm delegation level talks a neipui beisei a nih.

PM in Sept. 30 ah Mann Ki Baat

new Delhi: Prime Minister Narendra Modi chun thla tina All India Radio fethlenga Mann Ki Baat programme a hmang hlak chu September 30, 2018 khin India le India puotienga um mipui hai kuomah thu hril nawk a tih. Hi le inzawm hin Pu Modi chun Narendra Modi App le MyGov Open Forum ah mipui hai chu an ngaidan le thurawn hai pe dingin a fiel. Tuta \um hi PM Modi in AIR fethlenga Mann Ki Baat a a ngaidan hai a pholang a vawi 48-na ding a nitah.

Aviation Minister in Airports tin hai an hriettirnew Delhi: Civil Aviation Min-ister Mr Suresh Prabhu chun Vuon-gna vuongsuok ding hai hrim hrim \ha le fimkhur taka enfel a, safety audit thaw vawng dingin India rama Airports tum tum hai an hriettir.Ningani-a Mumbai a inthawk Jaipur pan ding Jet Airways a cabin crew han bleed switch an hmet theinghil leia passengers 30 lai zet cabin pres-sure inhnuoi taluo leia an hnar le na-kawr haia thisen suok leia harsatna an tlun pha le inzawma Mr Suresh Prab-hu Airports hai hi an hriettir a nih. Hi baka hin Jet Airways flight a thil tlung chu suizui dingin Order an suo bawk. Jet Airways a thil tlung kha

Aircraft Accident Investigation Bu-reau (AAIB) in an suichieng mek a nih. Tuta hma met khan chuong man tlawm IndiGo le GoAir flight hai chu boruoka a vuong laiin engine buoi a

lo tlung ta hlak a. Spare parts umnaw leia IndiGo in a vuongna A320 neos panga a hnawl hnungin Mr Prabhu chun thla hmasa khan DGCA chu re-port pe dingin a lo inhriettir ta a nih. Jet Airways chun tuchenah zani hmasaa thil tlung \hangin incidents vawi thum an tuok ta niin an hril. Au-gust 6, 2018 khan DGCA chun Ri-yads airport-a Taxiway-ah Command-er in vuongsuok a tum leiin pilots 2 hai flying licence a lo kansel ta bawk. Hieng laizing hin zani khan Chen-nai Airport-ah IndiGo passengers hung tlung hai phurna IndiGo Bus chu a kang a, sienkhawm passenger 50 hai chu him takin an suokdawk.

Kashmir-ah Police 3 helpawl han \huoihmangin an kap hlum; Centre’s Muscle policy a hlawsam ti a sukchieng: Mehbooba

ShOpian: Jammu and Kashmir-a Shopian dis-trict sunga Kapran village a chun Zirtawpni zingkar inhmatak khan terrorist han Police 4 hai chu an In haia inthawk an \huoi-hmang a, an \huoihmanga inthawk darkar tlawmte hnungah Police 3 hai chu kap hlum an ni a, pakhat ruok chu khawsung mipui hai \hangruolin himin an sansuok niin Home minis-try official thusuok chun a hril. Police \huoihmanga um le kap hlum hai chu constable Nissar Ahmed le Special Police Officer (SPOs) pahni Firdous Ahmed le Kulwant Singh hai an nih. Khawsung mipui chun Police \huoihmangtu Ter-rorist hai hi hnawtzuiin Po-lice an \huoi hai inthlasuok dingin an ti a, sienkhawm helpawl hai hin silai kap-puokin an vau a. Pakhat chu mipuiin an sansuok hram nia hril a nih. Hizbul Mujahideen terrorist han Kashmir-a Police sin thaw hai inban a, an inbanna online-a post dinga vauna video an in-suo hnunga hieng thil hi

tlung a nih. Video a hin Police hai chu an inban naw chun that dingin an vau a nih. Hi thil tlung zo hin Police 6 hai chun an sina inthawk an inban thu an puong a, hi laia 4 hai chun an inban ngei ti sukchieng-na dingin online-ah video an post bawk niin report chun a hril. Hizbul terrorist hai hin Army Jawan pakhat an kap hlum hnung Thawleni-a kha Police hai inban dinga vauna video hi an insuo a ni a, hi thil hi Home min-istry khawmin a ngaimaw hle a. Sawrkar thlungpuiin terrorist hai hnawchepna dinga policy khau tak an duong beiletna niin a ngai bawk a. Hnawchep an ni leiin protest politics le lung deng tlawm tieng a hung

pan a, chu le inzawma Po-lice hai an hung target ta niin ministry official thu-suok chun a hril. Hieng laizing hin J&K CM hlui Ms Mehbooba Mufti chun, Sawrkar thlungpuiin ‘muscular policy’ a hmang mek chu a hlawtling nawh ti police personnel hai le an sunghai \huoihmangna hung pung hin a sukchieng hle a nih tiin Police 3 hai that an ni hnungin chanchinbumihai kuomah a hril. Chawlkar thum liemta khan police 3 le an sunghai mi 8 chu south Kashmir hmuna \huoihmang an ni a. Amiruokchu, J&K Police han terrorist sung le kuo an hrentang iemanizat zet hai an insuo hnungin da-min an insuo nawk a nih. October le November

thlaa Muncipal le Pan-chayat election nei dinga sawrkarin a puong hnun-gin security personnel hai \huoihmangna hi a hung pung pei a nih. PDP le National Con-ference chun Constitution Article 35A khingletna thuah a ngirhmun hril chieng dinga Centre phut-nain election an boycott thu an puong a, sienkhawm Congress chun election a hin \hanga BJP peithlak an tum thu zani hmasa lai khan an puong a nih. Election khawm muong takin an nei thei dim ti chu hunin a hung hril ding a nih. Hieng laizing hin India Neew York hmuna United Nations General Assembly (UNGA) Session \hang malama External Af-fairs Minister Ms Sushma Swaraj le Pakistan For-eign Minister Shah Mah-mood Qureshi han inbiek-na an nei dinga India in a lo remti ta chu Jammu and Kashmir a thil tlung lei hin India chun a \hul/call off nawk tah thu External Af-fairs Ministry Spokesper-son Raveesh Kumar chun zanikhan a puong.

Helpawl pakhat kap hlum

Srinagar: Jammu and Kashmir-a Bandipora dis-trict ramhnuoiah helpawl le security forces hai an inkaptuona chu a la fe pei a, zanikhan helpawl pakhat kap hlum nawk a ni leiin dappui thawna le inzawma helpawl kap hluma um chu pahni an nitah. Zani hmasa khan helpawl pakhat kap hlum a ni a, zani zingkar khan helpawl thisa ruong hmu nawk a nih. Helpawl hai tukdawlna dinga dappui hi sunzawm zing a la nih.

Police inban an um nawh: MHA

new Delhi: Terror-ist han Police pathum an \huoihmang hai an that hnungah Polce person-nel \henkhat in inbanna an pek bakah an inbanna thu video online-ah an post tia thuthang um chu thudik lo a ni thu Ministry of Home Affairs chun Zirtawpni khan hrilfiena a siem. Hi thil hi propaganda mei mei a nih tiin a hril.

Rahul Amethi-ah an zin ding

ameThi: Congress President Rahul Gandhi thi September 24, 2018 a in-thawk khin ni 2 sung cham dingin a constituency Ame-thi hmunah an zin ding niin party thusuok chun a hril. Amethi a cham sungin Gauriganj hmunah district vigilance le monitoring Committee meeting ah \hang a ta, party workers le mipui hai khawm in-pawlpui bawk a tih.

Kannur Airport hawng hun sukhnuk el thei

ThiruvananThapuram: Kannur International Air-port Ltd. hawng dinga ti chu July le August thla haia ruosur lei le tuilien leia sinthawna a suk hrat theinaw leiin October thla tienga sawn hlat a ni el thei tiin official thusuok chun a hril. Thuneitu hai chun September thla tawp chena hawng thei dinga zo hman tumin sin an thaw a, sienkhawm tuilienin sin-thawna nasa taka a suk-buoi baka sum tam tak an hmang pha leiin airport chun data le ducuments a la peklut theinaw a nih.

Hurricane Florence Leia Mithi 41 An Tling, Trump An DemwilmingTOn: North Carolina, South Caolina le Virginnia s tate hai Hurricane Florence-in a nuoi leia tuilet le thil dang leia mithi chu 41 an tling tah a. Mithi hai laia a chenve vel chu an motor sunga an um zinga thi an nih. Th l ipu i hung phur ruotui sur rawn taluo leiin vadunghai a let a, lamlien ah tui a let vawnga motor tlan dan a um nawh. Tui hi meter 13-14 vela insang dam a nih leiin South Carolina lem chu environment a suksiet nasa em em a, kum tamtak daih ding a suksiet niin environmentalist hai chun an hril. Lamlien bakah an in hai khawm tuiin a chim

pil vawng a nih leiin, tui a hung kang khawmin an insunghai pilpawk a sip vawng ding a ni leiin um ngaina um naw nih a. Hun sawt tak environement a sukbuoi ding niin an hril. Wilmington, North Carolina a Cape Fear River khawm a kuong a luong liem vawng a. Wilmington a power plant kawl lai dil

a siem a. Electric current hi tuiah a fe lem chun mi tamtakin an thi pha ding a nih tiin Duke Energy chun thusuok siemin mihai hlat dingin a hril.North Carolina Governor Mr Roy Cooper chun tuiletin a suksiet hin Dollar billion tamtak man nih tang a tih, tiin a hril a. An dik tak pa accurate chu hril/hisap

thei a lan nawh a tih. North Carolina hi 2016 khawm khan Hurricane Matthew-in a lo nuoi tah a. Mi 120, 000 vel a sukbuoi a nih. Tuta \um khawm hin Spring Lake a Presbyterian hai Biekin le Covenant a chimpil a. Biekin sunga Bible le Hlabu hai a suksiet vawnga. Biekin inkhawmna thei an ta nawh tiin Pastor Flyod Benfield chun a hril. “Tu kuma thlipui le r u o p u i c h u n B i e k i n darthlalanghai khawm a suk kawi rem rum a. Bible le Hlabu hai tui chungah an inlang dei duoi a, a \hen tamtak chu Biekin \uongah an indar neng nung vang a nih” tiin a hril.

ISRO le Home min-istry in MoU

new Delhi: Integrated Control Room for Emer-gency Response (ICR-ER) indinna dingin Home Ministry le Indian Space Research Organisation (ISRO) chun Memorandum of Understanding (MoU) an ziek tah. Hi thila ding hin ISRO chun technical tiengpang mawphur a ta, project chu MHA enkaina hnuoia siem ding a nih. ICR-ER hi kum khat le a chanve sunga zo fel beisei a ni a, Disaster Management bakah Inter-nal Security thila hmang dinga ti a nih.

Thlisie ‘Daye’ in Gopalpur tuipui kam a nuoigOpalpur: Zirtaw-pni zingkar inhma tak khan Thlisie le ruo inthuo Cy-clonic storm ‘Daye’ chun Odisha-a Gopalpur tuipui kam lai nasa takin a nuoi a, mipuiin harsatna nasa tak an tuok pha. Ningani zan tienga in-thawk khan ruo nasa takin

a sur bawk leiin loneitu hai chu thla hmasaa tuilet nasa tak tlung ang kha a hung tlung nawk ding an \ithawng hle. Odisha Chief Minister Naveen Patnaik chun thil umdan a ngaichang zing a, officials hai chu mipui thi le hliemna tuok an um nawna

dinga theitawp suo ding le a \ul pal thila dingin relief material indaitawk sekkhawl seng dingin an hriettir. Thli le ruo inthuoa a hrang le sur lei hin district administration tum tum hai chun zani kha chawl (holi-day) nisien khawm holiday an kansel tawl.

Vietnames President Tran Dai Quang (61) A Thih a n O i : V i e t n a m ’ s President Tran Dai Quang chu natna khir taka nain, nitawite an enkawl hnungin Zirtawpni khan a thi a, kum 61 a nih tah, tiin Vietnamese News Agency chun a hril. April 2016 a inthawka President Office hluo tah Tran Dai Quan hi ‘natna khir tak’ leiin Vietnam puotieng f o r e i g n h a i a h k h a w m treatment thaw hman a nia chu, a natna tuor zo lovin a thi niin a hril a. A natna tak hi ieng natna am ti ruok chu a hril nawh. Mr Tran Dai Quang hi President a ni hmain Ministry of Public Security ah kum 40 vel hrat takin sin a lo thaw a, chu hnunga President kai a nih a. Mi rorum hrat tak, taima le inrum, tuorsel tak a nih. Vie tnam rama n ina insangtak le por t fo l io pawimaw pali vel a chel

saa chu a nina taka chu ‘ceromonial head’ a nih a. President a nina angin Executive Head a nia chu thilthawtheina power tieng chu Prime Minister thuneina a nih. A ram sawrkar aiawtu anga um hlak a nih a. A damnaw hma meta Indonesia President Joko Widodo-in kar hmasaka Hanoi a va sir \um khawm khan a lo hmuoka, mipui vantlang hmaa an lang tawpna tak ding ti thei dingah khawm khan a cher tah hle. Mipui vantlang hmaa an

langna nuhnungtak chu ni hni chauh liemtaa khan a la nih. Chinese politician hai le businessmen hai Hanoi ah a lo hmuok a. Cher le hrat naw takin official sin chu a la thaw \awk tawk a nih. A na thuta a natna treatment thaw tak tak hman loin a thi ta a nih. Mi dang le buoi nuom lo a nih a. South China Sea-a China le an buoina thuah khawm mi le buoi nekin tiin Vietnam oil hipsuokna pakhat a khar hlawl a nih. Khawvel ram \huoituhai lai inremna thu hril hlak mi a nih. K h a w v e l r a m b u n g , abikin APEC rambunghai le US kuomah thu a hrilna nuhnungtak chu November 2017 a Danang-a APEC Meeting a chair khan a nih. Vietnam sawrkar chun ama sunnain ni thum sung nei a ta, an ram flag a ngul chenvea khai ni bawk a tih.

Philippines-a Mimkei Tharin mi 22 An Thi, Dozen Lan Hmangmanila: Philippines rama thlipui Mangkhut-in a nuoi leia sietna chu a la tlung zawm pei a. Zirtawpni khawm khan Cebu thlierkar laia Naga khuo ah mimkei thar a tlung a, mi 22 an thi a, dozen neka tam inhmang an la um bawk. Hi thil hi Typhoon Mangkhut leia mithi 88 an tling taa sansuokna sin thaw

a ni lai zinga tlung thar a nih a. AFP thupuongtu Julius Regner hril dan chun, thlipui Mangkhut-in a hrut zoa ruotui tamtak a sur lei khan Cebu thlierkara Naga chu mimkei a um a, darkar 24 sungin mi 22 an thi niin a hril. Pol ice le f i remen, specialist hran hran 200 velin sansuokna sin an thaw zing a. Mi inhmang

an sunghaiin an hmu zo lo list khawm an tar suoka, an zawng zing a. “An sung le kuohai lungril natna suk nat nawk zuol nawna dingin mithi ruonghai hi kan hmu zo vat kan beisei a nih” tiin a hril a. Mi 50 vel inhmang an la um niin a hril. C e b u t h l i e r k a r h i khuolzin mihai fena tak hlak a nih a. Typhoon Mangkhut khan a hrut ve

nawa chu ruo sur nasa taluo leiin leihnuoi a det nawh a, mimkei a tlung niin a hril bawk. Hi thil tlung hin Mangkhut thlipuiin a nuoi leia mimkei ve tho tlungna haia sansuokna sin an thaw lai zinga lo tlung a nih.

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSThlaram (SepTember) 22, 2018 inrinni (SaTurDay)

Kendall Jenner-in Milan Fashion Week ah Bra Bovin

milan: Mi tamtakin fashion show \hangna ding le catwalk-na ding a dittui taluo tia an sawisel hnungin, Kendall Jenner chun a sawiseltuhai ti naw dan ang taka chet a tum niin an lang. New York Fashion Week ah \hang tah naw sienkhawm, London Fashion Week ah Burberry ta dinga a catwalk zo hnungin Milan Fashion Week ah khawm a la catwalk nawk pei a. Fans hai lawm a hlaw hle. Nilainia Milan Fashion Week ah Alberta Ferrei Spring/Summer Collection pholang hunah a dum vawnga incheiin bra hak lo ti hmu thei dingin a hung lawn chu hril lo thei lo le en lo thei lovin mi a siem a nih. Kum 22-a upa nunghak Kendall Jenner chun Gigi le Bella Hadid hai unau leh, Italian Luxury fashion pholarin jumpsuit hakin a hung lawn phei chu, a pieng nal bawk, a hmel \ha bawk leh enzui naw thei an nawh. Zakuo inphan deuh, a dum vawng le kekawr inkawp nghal, inphan deu skin-tight bunin pheikhawk (sandal) dum bawk a bun a. A zakuo hak an phan bawk leiin a kekawrte dum

hlimthla an hmu thei a, bra ruok chu a hak nawh ti khawm hmu tlang thei a nih. Milan Fashion Week hi September 24 chen nei ding a nih a. Fasion Week lien lai pathumna a nih a. Kendall Jenner khawm Ferretti Collection pholarin a catwalk ve \eu ding a nih. Designer le Agency hran hran Giorgio Armani, Prada, Fendi, Versace, Cavalli le Dolce & Gabbana hai design pholang ning an tih.

Football Fixtures: September 22, 2018Premier League

Fulham v/s Watford - 5:00PMMan. United v/s Wolves - 7:30PM

Crystal Palace v/s Newcastle -7:30PMLeicester City v/s Huddersfield - 7:30PM

Cardiff City v/s Man. City - 7:30PMLiverpool v/s Southampton - 7:30PM

Burnley FC v/s Bournemouth - 7:30PMBrighton v/s Tottenham - 10:00PM

SPaniSh La Liga

Rayo Vallecano v/s Alaves -4:30PMEibar v/s Leganes -7:45PM

Celta Vigo v/s Valladolid - 7:45PMGetafe CF v/s Atletico Madrid - 10:00PM

Serie aParma v/s Cagliari -6:30PM

Fiorentina v/s SPAL - 9:30PMBundeSLiga

Hertha v/s Monchengladbach - 7:00PMWolfsburg v/s SC Freigurg - 7:00PMFC Augsburg v/s Werder - 7:00PM

Nurnberg v/s Hannover 96 - 7:00PMHoffenheim v/s Dortmund - 7:00PM

Schalke04 v/s Bayern - 10:00PMFrance Ligue 1

LOSC v/s Nantes - 8:30PMSt-Etienne v/s Caen -11:30PM

Angers v/s Toulouse - 11:30PMMontpellier v/s OGC Nice - 11:30PMStrasbourg v/s Amiens SC - 11:30PM

Stade Reims v/s Dijon FCO - 11:30PM

UEFA in Cristiano Ronaldo Red Card an ennawn dingmaDriD: Real Madrid a inthawk Juventus zawm thar Cristiano Ronaldo in Ningani a Champions league season thar match hmasa takah Valencia an inkhel \uma Valencia play-er Jeison Murillo a sukth-luk pal le inzawma Ron-aldo in a lu/sam a zuk ham zuou leia Referee in direct Red Card a pek chun hril a la hlaw zawm pei a. UEFA chun September 27, 2018 khin Ronaldo Red Card pek a nina hi an la ennawn ding niin report chun a hril. Red card lei hin auto-matically in match khat ban chu a tuok hrim hrim a, hi lei in next match a

Young Boys le inkhel din-ga chun a \hang theinaw phawt ding a nih. UEFA in an ennawn hnungah match ban hi an sukpung/suksei chun a club hlui Manches-ter United le inkhel huna

khawm a \hang theinaw ding a nih. Red Card pek a ni kha Ronaldo chun mak tiin a hriet thiemnaw hle a, mit-thli tla purin field a suok-san a nih. Juventus chun Ron-aldo Red card hmu dan chungchanga hin appeal thaw an tum bakah ban hi a suksei ring a um naw niin UEFA tienga official \henkhat chun an hril. Hi lei hin October 23, 2018 a Red Devils le inkhel hunah \hang thei an beisei bakah Man. United le thla thar a Champions League inkhel huna khawm a khel thei ngei an beisei.

Tendulkar in honorary D. Lit a hnawl; Mary Kom inhlan a ni dingnew Delhi: Jadavpur University (JU) in Indian skipper hlui Sachin Tendulkar hon-orary D. Lit (doctorate degree) inhlan dinga an offer chu’ethical grounds’ in a hnawl. Hi lei hin Jadavpur University chun December 24, 2018 a 63rd Annual Convocation an nei hunah boxing world champion vawi 5 lo nita le Olympian boxer MC Mary Kom chu hon-orary D. Lit inhlan dingin thutlukna an siem. Sachin Tendulkar chun, hiengang chawimawina hi ieng university a inthawk khawmin a pawm nuom ngainaw thu, Ox-ford University in an offer khawm a hnawl niin a hril a, a tak taka a lak ni lo degree nei chu a nuom naw leia a dawng nuom naw niin a hril. Sachin in a hnawl lei hin Mary Kom kuomah inhlan dingin University chun thutlukna siemin Governor Keshari Nath Tripath (University Chancellor) khawm an inhriettir ta niin JU official thusuok chun a

hril. Mary Kom baka hin Director, Tata Medical Centre le Haematologist Dr Mam-men Chandy, economist Kaushik Basu le banker Chandrasekhar Ghosh hai khawm honorary D. Lit. inhlan ning an ta, Molecu-lar biologist Dipankar Chatterji chu honor-ary D. Sc. inhlan ni bawk a tih. Kum 2011 khawm khan Rajiv Gandhi University of Health Sciences (RGUHS) chun Sachin hih hiengang chawimawina hi an lo offer ta a, sienkhawm a lo hnawl a nih.

Khloe Kardashian-in A Nauhai Charity Thilpek An Chuktir

lOS angeleS: Kardashian sungkuoa an upa tak Khloe Kardashian chun a nauhaiin charity work thaw nachang an hriet vena dingin tiin an inhnelna (Toys) tamtak an hmang tah lohai chu Los Angeles, Watts veng laia naupanghai enkawlna kawnga sinthawtu Watts Empowerment Centre ah pe dingin a fepui a. Thingrem tamtak sipin an toys hai an va pek. Khloe chu kum 39 a nih taa chu Jean kekawr bunin a la nunghak hle a. An pa Scot Disick-in ngaizawng dang a neisan hungin a la nunghak \ha lem amanih ti dingin a um a. A nauhai Penelope (6) le Mason (8) hai chun an Toys hai khaiin an nu hnung an zui a. Naupang laia inthawkin mihai \hangpui an chuktir a nih. Donation thaw dinga fe an nih leiin sinthaw inhawina inthuomin T-shirt var hakin Tennis pheikhawk a bun a, Jean kekawr leh. A nauhai kuomah

mihai kuoma thilpek pek dan an chuktir hin ama khawm a hlim hle niin a hril. A naunu Penelope khawm Micky Mouse zakuo hnuoia t-shirt var a hak a. Bag lien deu a khai a, a nu hnung a zui a. A sam sei thalin lawmpham a um hle. Mason khawm T-shirt var le kekawr bul le Tennis pheikhawk var bunin Bag lien deu a khai a. An inhnelna naupang danghai pek ding chun an tha fan hle. A nau naupangtak Reign (3) ruok chu a la \hang ve thei nawh. Khloe Kardashian hin a nauhai pathum hi Scott Disick leh an nei a nih a. Kum 2006 a inthawka um kawpa nau nei an nia chu innei lo an nih. Scott leh hin 2015 a inthawk khan an in\he a, Scott hin nunghak dang dang a zui lawra, Khloe khawmin Younis Bendjima an zuipuia chu August thla khan an in\he nawk a. Tuhin a malin a nauhai leh an um.

Chris Evan le Natasha Han Nau Inphir An Nei

lOnDOn: BBC le Radio 2 Breakfast Show host tu Chris Evans (52) le a nuhmei Natasha Shishmanian (38) hai chun an nau palina dingin naute inphir, nuhmeite le pasalte an nei a. An naute hai hming Ping and Pong (Ping-Pong) ti phuok ding a tia chu Walt le Boo an phuok lem tah niin zani khan a puong. Chris le a nuhmei chu an nauhai upa tak Noah (9) le Eli (6) hai leh an naute inphir Walt le Boo hai pawmin Frimlyey Park Hospital a inthawkin an hung suok a. Tuolah thlalakna hun an la hmang a. An naute inphirhai khawm

lawmpham an um hle. Chris chun nau an pai thu hi April thla khan a lo hril dai tah a. Amiruokchu, tuta \uma an nau pai hi chu natural takin a thei naw leiin IVF (In Vitro Fertilization) hmangin a nuhmei Natasha sulah chi kap lutin naute an nei niin a hril. Nau nei zo chauh e ti lo chun Natasha a hriselna a \ha hle a. Naute pahnihai pawmin, zakuo lum Coat infuol malpui chen hakin puon bi iengkhawm a bi nawh a. Nautehai tuom lumin a pawm ve vea a. An naupa Eli chun a nu malpui innghaiin T-shirt pawl hakin titak deuvin camera a en a. A upatak Noah chu a tleirawl vang tah a. Zakuo sen le lukhum lum leh thlasik thuomin an thuom a. Kum 52-a upa Chris khawm lukhum lum pawl le zakuo lum dum le tarmit dum leh, a khakhmul var phurin a hlim hle. Ningani a naute nei an nia chu Zirtawpni a inthawkin a sin a zawm nawk nghal ding a nih. Social media ah, ‘Both healthy, strong, happy and blessed, as was mum throughout... ‘Infinite thanks to the amazing team at Frimley Park Hospital, amazing people, amazing professionals, helping dreams come true. Thank you.’ tiin lawmthu a hril. Radio 2 Breakfast Show le TV show hai an naupai dan IVF a hrila inthawkin an insukhmu thar tawl a. Britain ah lem chu 1978 a inthawka danin a phala inthawk khan, pasal chi nuhmei sul (nau bawm) ah kap luta nau nei hi maktaduoi tamtak an um tah.

Emma Stone Film Thar ‘Maniac’ Premiere A Nalnew yOrKS: ‘La La Land’ a Oscar Award lo dawng tah Emma Stone (29) chun a film thar Netflix Series a dinga a hmasatak ding ‘Maniac’ chu premier dingin Zirtawpni khan a co-star Jonah Hill leh red carpet an hung hraw a, a la nal cham cham hle. Emma Stone film chang tharna ‘Maniac’ hi New York ah premier hmasatak a nih a. Jonah Hill leh hin super comedy film bawk ‘Superbad’ khawm an lo chang dun tah a. An hmel le inhme lova fiemthaw thiem an nih. Red Carpet an hung hraw

lai khawm hin zakuo infuol duom el Gown sen tle sar sar a hak a. A sam sen thal angin

a sen thala, hnuoi a phit phaka a taksa an lang \hak nawa chu a hmel\hatna le sexy-na a hner sen tawt tawt leh a thup thei chuong nawh. Jonah hin iem a nih a biruka, an innui sai sai zing el a nih. T u t a N e t f l i x s e r i e s ‘Maniac’ hi ‘Beasts of No Nation’ le ‘True Detective’ hai lo directed tah Cary Fukunaga directed a nih a. Tuhin James Bond film thar tak ding khawm direct dinga ruoi a nih. A film ah hin Jennifer Aniston pasal hlui Justin Theroux khawm a \hang.

Virat Kohli le Mirabai chanu han Khel Ratna an dawng dingnew Delhi: Indian Cricket captain Virat Kohli le world champion weight-lifter Saikhom Mirabai Chanu hai chu September 25, 2018 khin Rajiv Gandhi Khel Ratna inhlan an ni ding thu Sports Ministry chun Ningani khan official ta-kin a puong tah. Sports Awards tum tum dawngtu ding hai chu a hnuoia hai hi an nih: rajiv gandhi Khel ratna award: Virat Kohli and Mirabai Chanu. arjuna awards: Neeraj Chopra, Jin-son Johnson and Hima Das (Athletics); N Sikki Reddy (Badminton); Satish Kumar (Boxing); Smriti Mandhana (Cricket); Shubhankar Sharma (Golf); Manpreet Singh, Savita (Hockey); Ravi Rathore (Polo); Rahi Sarnobat, Ankur Mittal, Shreyasi Singh (Shooting); Manika Ba-tra, G Sathiyan (Table Tennis); Rohan Bopanna (Tennis); Sumit (Wrestling); Pooja Kadian (Wushu); Ankur Dhama

(Para-Athletics); Manoj Sarkar (Para-Badminton). Dronacharya awards: C A Kuttappa (Boxing); Vijay Sharma (Weightlifting); A Srinivasa Rao (Table Tennis); Sukh-dev Singh Pannu (Athletics); Clarence Lobo (Hockey, Lifetime); Tarak Sinha (Cricket, Lifetime); Jiwan Kumar Sharma (Judo, Lifetime); V R Beedu (Athletics, Lifetime). Dhyan Chand awards: Satyadev Prasad (Archery); Bharat Kumar Chetry (Hockey); Bobby Aloysius (Athletics); Chougale Dadu Dattatray (Wrestling).

ueFa europa league:

London Club Arsenal in Vorskla an hne, Aubameyang in goal 2 thun; Arsenal le Sevilla hai khawm an hratlOnDOn: UEFA Europa League season thar chu Inrinni zan khan inkhel \an nawk a ni tah. Zirtawpni zingkar khan Lon-don Club Arsenal chun Emirates stadium-ah Vorskla an mikhuol a, Arsenal chun Vorskla hi 4-2 in an hne a, Pierre-Emerick Au-bameyang chun goal 2 a thun nghe nghe bawk. Aubameyang hin goal hma-sa tak le first-half a goal lut um sun chu Arsenal ta dingin a thun a. Second-half minute 46 naah Danny Welbeck chun Arsenal ta dingin goal a hung thun belsa bakah Aubameyang chun min-ute 56 naah a goal pahnina ding a hung thun a, Mesut Ozil chun

minute 74 naah Arsenal ta dingin goal a hung thun bawk a nih. Vorskla tienga goal thuntu hai chu Volodymyr Chesnakov (76) le Vyacheslav Sharpar 90+4 hai an nih. An ball possession chu 69% le Vorskla 31% a nih.

Chun, London Club tho Chelsea chun Inrinni zan khan an match hmasa takah Willian goal hmangin PAOK 1-0 in an hne bawk. Willian hin first-half min-ute 7 na a thun a ni a. Hi hung hin second-half khel zo chena khawm

goal thun sap a ni ta nawh. An ball possession chu Chelsea 69% le PAOK 31% a nih. Chun, Inrinni zan khan Se-villa chun an khingpui Standard Liege chu 5-1 in an hne bawk a. Ever Banega chun Sevilla ta din-gin minute 8-na le penalty (74) haiah a thun bakah Wissam Ben Yedder khawmin minute 49 le 70 na haiah goal 2 Sevilla ta dingin g a thun a, goal khat dang chu Franco Vazquez in a thun a nih. Inrinni zan match dang haia chun FC Krasnodar in Akhisar 1-0 in a hne a, Eintracht chun Marseille 2-1 in a hne a, Dynamo Kyiv le Astana 2-2 in an indraw a, BATE chun Videoton 2-0 in a hne bakah Besiktas chun Sarpborg

3-1 in a hne a, Genk in Malmo 2-0 in a hne a, Villarreal le Rang-ers 2-2 in an indraw a, Rapid Wien in Spartak Moskva 2-0 in a hne. Rennes chun Jablonec 2-1 in a hne bakah Lazio chun Apol-lon Limassol 2-1 in a hne bawk. Zani zingkar-a inkhel result dang hai chu-Sporting 2-0 Qarabag FKCeltic 1-0 RosenborgSlavia Praha 1-0 BordeauxSpartak Trnava 1-0 AnderlechMilan 1-0 DudelangeKobenhavn 1-1 ZenitAEK Larcana 0-1 FC ZurichDinamo Zagreb 4-1 FenerbahceBayer 3-2 LudogoretsRB Leipzig 2-3 Red BullOlympiacos 0-0 Real Betis.

Tanzania rama lawng pil leiin mi 100 chuong an thilaKe viCTOria: Tan-zania rama chun Zirtawpni khan passengers 200 vel chuongna MV Nyerere lawng chu Lake Victoria-ah a pil a, mi 100 chuongin thina an tuok a, sansuokna sin thaw mek a nih tiin re-port chun a hril a. Lawng pil leia inhmang hai za-wngna sin thaw mek a ni a, mi thi zat chie hi thu ei sut chena hriet a la ni nawh. Lawng service neitu Mechanical and Services Agency chun lawnga hin mi iengzat chie am an chuong hriet a ninaw thu a hril.

Lawng hi Ukara dock a in-thawk metres 50 vela hla a pil nia hril a ni a, iengleia pil am a nia ti hriet a la ni naw bawk. May 1996 khawm khan Tanzania a inthawk mawnza

pana intawl Lawng pil leiin mi 800 vel zetin thina an lo tuok ta a, hi hnunga Lawng pil leia mihriem thina tuok an tam \um tak la nia hriet a nih.

U-13-ah mi 6 le U-15-ah dingin mi 11 thlangCCpur: The Shepherds Football Academy in Indian Football Academy (Mum-bai) le \hangruola Aug. 28-30, 2018 inkar sung CCPur Public Ground-a I-League a dinga U-13 le 15 Open Trial Selection an buotsai le inzawm khan mi 41 shorl-ist an ni a, shortlist a um han Sept. 6 le 7, 2018 haia Public ground, CCPur hu-man final Trial nei a ni a. Under-13 a dingin mi 6 le U-15 a dingin mi 11, an ren-gin mi 17 hai chu Indian Foodball Academy-a train-ing thei dinga thlang an nih. U-13 a selection hmu hai chu- Liansuanthang Guite s/o G. Khambiak-lal of Zenhang Lamka; Thanggousuan Tonsing s/o T. Thangzasiam of Pear-sonmun; Lalrammawi s/o Laldawnglien of Muolvai-phei; Haugearson s/o Sut-khanthang of Dorcas Veng,

New Lamka, Kamthanglun s/o Khailam of Zoljam le Lamlallian s/o T. Lalboy of S. Kawtlian hai an nih. U-15 a selection hmu hai chu- Khupkhanson Tunglut s/o Tualzachin of Lamlian Veng, Bung-mual; Khamlianthang s/o T. Ginzamuan of Dor-cas Veng, New Lamka, L. Kaichinkhup s/o L. K. Mung Ngaihte of Col-lege Veng, New Lamka; Danial Thangliankhual Hatzaw s/o H. Khamsuan-lun of Gouchinkhup Veng,

New Lamka; Mangson-mung Songput s/o S. Gin-lianthang of Mata; Ginmin-sang Haokip s/o Nehsei of Zoljam; Genlallemguat s/o Kaikhokam of S. Kawtlian; L.Sangneireng s/o L.Seikhup of Samu-lamlan; Pauzasing s/o (L) Haulamthang of Gouchinkhup veng, New Lamka; Genmuansang s/o Thangminlian of Dor-cas Veng, New Lamka le Sangbiakthang s/o Thangli-ankham of Gangpimual hai an nih.

Muslim Naupang Tamtak Thisen Kai Neng NungbaghDaD: September 21 kha Muslim hai zawlnei, Mohammad a tupa kumzabi 7-naa thi tah hrietzingna ni a ni angin abikin Shiite Muslim hai chun sunnain anni le anni an inat pawp a, naute le naupang khawm thisen suok zel zula inat pawpin hun an hmang tawl a. Nghatna tieng tieng naupang thisen kai zel zula sen vur vur hmu ding a tam hle. Hienga mani inhremna le nat tuor inchukna hi Shiite Muslim hai chun an pathien le zawlnei Muhammad a tupa thi an sunpuina le tuorpuina a ni leiin Mohammad hi an chungah a lung awi an ring leia thaw an nih. Hunser neiin Prophet Muhammad tupa Imam Hussein an sun a. Pasalhai chu an sam dam an tan a, an lu dam an at pawp a. Blade le chain damin an taksa an sukpawp a, nawmna (violence) taka Imam Hussein thina an tuorpui zie an suklang niin an hril. Najaf, Iraq ah lem chu nautehai thisen an inkaitir a, tamtak chu an taksahai an at

pawpa. Thisen kai neng nung naupanghai thlalak chu social media haiah an pholawng a. An Prohet suklungawina dingin an inhrem ti an suklang tum a nih. Hi ni hi Ashura an tih a. Ashura chu September 20 zantieng an \an a, chu chu Muslim calendar a Muharram a ni 10-na a nih. Zakuo var le puon var hai silin an thisen suk suok a langsar bik hlak a nih. Muslim hai hin tienlaia Lunar Calendar an la hmang a, abikin sakhuo tieng thil ah. Tu kum Ashura chu September 20 zantieng an \an a, Sept. 21 zantieng nisa tlak le inruolin a bo/tawp a nih. Shia Muslimhai ta ding chun AD 680-a Imam Hussein, Caliph Yazid-in a mana, a lu a tan kha an hriet zing a. Hi thil hi Muhammad aiawtu ding inchuna leia tlung niin an ngai a. Sunni Muslim, 90% hai le an ngaidan inang nawna tak a nih. (Reuters)

Punjab cabinet in Ropeway siem dingin a pawmpuiChanDigarh: Zirtawp-nia Punjab Cabinet meeting chun Sri Anandpur Sahib le Naina Devi inkarah Public Private Partnership (PPP) mode in ropeway siem din-gin a pawmpui. Hi thil hi state sung tour-

ism sector suk hmasawnna dinga thaw tum a ni bakah ropeway hin Punjab-a Sri Anandpur Sahib le Himach-al Pradesh-a Naina Devi ji hmuna pathien bie dinga fe hai mi nuoitel han an sawr \angkai ding a nih tiin offi-

cial thusuok chun a hril. Punjab sawrkar chun a \henum Himachal Pradesh sawrkar remtinaa khuol-zinmi hai harsatna sawk-zangkhaina dinga Ropeway project hi a pawmpui a nih.