8413801371 - Neitham Thar/2017/October/HT-18-10-2017.pdf · hung pan ro Discount khawm kan pek...

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 GAS NEWS Agency : SAS Booking :16th. May., 2017 to 16th. June, 2017 delivery :18-10-2017 (wed) Time : 9AM ll stock last stOCK : 280/-rate:Rs. 749/- Hmasawnna Thar Vol - 33/16 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy changer (october) 18, 2017 nilaini (wednesday) NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI RADIANT E L E C T R I C A L S Lighthouse Lane Tiddim Road, Churachandpur Electric hmangruo chikim, company hran hran kutsuok (multi brand) kan nei, mi hung pan ro Discount khawm kan pek thei. # 8413801371 Ngenna an siem CCPUR: Evangelical OR- ganisation Church (EOC) hnuoia Women Christian Organisation (WCO) le Young Christian Organisa- tion (YCO) chun October 19-22, 2017 inkar sung kh- gin Lingsiphai khuoah Di- amond Jubilee le 40th Mis- sion Anniversary an hmang ding a ni a. Hi le inzawm hin khawmpui sukbuoi thei ding zawnga bandh le nuo- rna tukhawma thaw pek lo dingin Diamond Jubi- lee Celebration Commit- tee Chairman le Secretary han Churachandpur mipui kuomah ngenna an siem. Malaria positive pakhat hmu ccPur: Malaria Depart- ment, Churachandpur chun October 1-15, 2017 sung khan Malaria ringhla dam- naw mi 381 thisen sample laa an enfelnaah Malaria positive pakhat an hmu a, SMO, Regional Health & Family Welfare, Imphal le Director, Health Services, Govt. of Manipur kuomah report an pek. HYA in Managers meeting a ko ccPur: Hmar Youth As- sociation (HYA) GHQ Gen- eral Conference ding le inza- wma October 23-26, 2017 inkar sunga Organizing Board hmalaknaa HT San- gliana Rolling Trophy Foot- ball le Volley ball nei ding le inzawmin October 18, 2017, 1PM hin HYA GHQ Office, Rengkai, CCpur-ah Manag- ers meeting ko a nih. Hi huna hin HYA Branch a \hang thei ding hai po kim taka \hang seng dingin Lallienkhum Traite, Asst. Secy. HT Sangliana Rolling Trophy chun inhri- ettirna a siem. A hranpaa inhriettirna siem a ninaw leiin Chanchinbua inhriet- tirna siem hi ngaipawimaw seng dingin a ngen bawk. UBI ATM thar hung phurtlung ccPur: United Bank of India (UBI), Churachand- pur Branch building hnu- oia ATM machine siet leia thla 2 vel hawng ta loa a um hnungin October 17, 2017 khan ATM machine thar hlawk UBI, Churachanpur Branch hung phurtlung a nih. PYF Bennial Conference ccPur: October 20- 22, 2017 inkar sung khin “More than a Conguerors” ti thupuia hmangin Pres- byterian Youth Fellowship (PYF) 22nd Bennial Con- ference Mission Vength- lang, Aizawl, Mizoram- ah um a tih. Hi huna hin Manipur-a inthawk Synod 3 - Manipur Presbyterian Youth Fellowship (Mani- pur Synod), Zou Presby- terian Youth Fellowship (Zou Synod) le Imphal-a inthawk Meitei Presbyte- rian Naharup (Meitei Syn- od) a inthawk \halai hai Bus 3 a fein Conference hi hang sîm veng an tih. Hi khawmpuia \hang ding hai chu Oct. 19, 2017, 6AM khin Rev. Stephen Chinzathang, Sr. Executive Secretary, Zou Synod in Synod Hall, IB Road a inthawk vailiem a tih. Tuilawng kawi an siem\ha CCPUR: Lailam Veng Village Authority inrawi- nain zanikhan social work neiin Lailam veng sunga tuilawng kawi siem\hat- na sin an thaw a, In-a tui lakna \e hai khawm blad- der hmangin siem\ha bawk. Lampui-ah tui a luong nasa taluo leia khawsung nasa taka a suk\awp leia tu- ilawnga inthawka tui \edawkhai siem\hatna sin hi an thaw a nih. Naupang 2 in Kerala-a St. Ambrose Church-ah Mother Mary an hmu; Hi hmuna \awng\aia fe \henkhatin damna an changa hril edvanakkad: Kerala-a chun Edavanakkad hmuna St. Ambose Church-ah nau- pang pahni han Isu nu Mary (mother Mary) an hmu nia an hril hnungin hi Biekina hin mi tam tak \awng\ai dingin an fekhawm a, nuh- mei, pasal le naupang hai chu Mary an hmuna hmun hmaah ding\ha\huonin an \awng\ai a, mi \henkhat hi lai hmuna va \awng\ai hai chun an natna haia inthawk damna an chang nia hril a ni bawk. Mary hmu nia inhril hai chu Ambrose le Aquenas hai an nih. Hi biekin sunga Mary an hmu/inlang hmasa tak \um chu September 28, 2017 kha a ni a, a hmutu nia inhril naupang pahni hai chun Mary hi innui hieuin an hmu bakah an inbiekpui nghe nghe niin an hril. October 16, 2017 zan dar 9:30 vel khan Biein sunga puonzar (curtain) a hung intawl a, a bul chun thliin a hung mut an sawn a, chieng deua an zuk en chun innui hieua hung inlang Mary chu an hmu ta niin an hril. Class VI inchuklai Aquenas Jomon chun, Mary hin a hming khawm an dawn a, a nu natna suk- dam a ni ding thu a hril niin Aquenas Jomon chun a hril. Mother Mary hin puonbat rawng pawl (blue) a lu an khum a, tiara a khim bawk niin a hril. “Ka hmu hlim chun ka \i leiin ka \ap a, sienkhawm \ap lo dingin a mi hril a. Biekina rawng- bawltu ‘vicar’ chu ka bul tieng a hung tlan nghal a, chuongchun midang dang khawm kei ka kuom tieng an hung tlan pei a, ka kut le ke hai an thin a, hi huna hin >>sunzawmna page 4-ah Miss Kut Contest, 2017 ah nunghak 19 CCPUR: Manipur State Level Kut Committee (SLKC) chunk um 2017 a State Level-a Kut hmangna chu November 1, 2017 khin 1st Manipur Rifles Ground, Imphal-a nei dingin a rel. Kut hmangnaah hin Miss Kut, 2017 thlangna a um ding a ni a, hi taka \hang thei dinghai chu sukfel a ni ta a, Miss Kut Contest, 2017 hung um dinga hin nunghak 19 an \hang ding a nih. Churachandpur District a inthawka \hang dinghai chu, Karong Everjoy Kom of Khoirentak Khuman Vil- lage, Telen Esther Kom of Upper Kom Keirap Village, Esther Nengpilhing Haokip of M. Songgel Village, Hatneichong of Mangkot Khopi le Tinky Haokip of Songdo Village hai an nih. Police Rising Day October 19-ah imPhal: 125th Police Rising Day chu October 19, 2017 khin State Lev- el in 1st Manipur Rifles Ground, Imphal-ah hmang ning a tih. Hi huna hin Ma- nipur Police Commando- hai khawm an Uniform thar hakin Parade-ah \hang an tih. Manipur Police Com- mando-hai hin kum tam tak khakhi rawng Uniform in an lo hmang hlak a, tu ruok hin chu khakhi rawng ringawt ni ta lovin uniform \iel an nei thar ta a nih. CPU Chairman dingin Th. Satyabrata Singh imPhal: Manipur Leg- islative Assembly Speaker Yumnam Khemchand chun zanikhan Thokchom Saty- abrata Singh, MLA chu kum 2017-18 sunga Chair- man, Committee on Public Understandings (CPU) din- gin a ruot. Thokchom Saty- abrata Singh hi Yaiskul A/C a inthawka BJP ticket a thlangtling a nih. National Press Day Nov. 16 ah hmang ding imPhal: Directorate of Information and Public Relations (DIPR), Gov- ernment of Manipur huoi- hawtnain hungtlung ding November 16, 2017 khin National Press Day, Ban- quet Hall, 1st Manipur Ri- fles, Imphal-ah hmang ning a tih. Hi Day le inzawm hin DIPR chun “Challenges before the Media” ti thupui hmangin one day workshop huoihawt bawk a tih. Governor in Assembly Session a khar imPhal: 11th Manipur Legislative Assembly Sec- ond Session July 20, 2017 a inthawka \ana um chu a khar (prorogue) hri thu za- nikhan Manipur Governor Dr Najma Heptulla chun inhriettirna an suo. Rawpuok zawr le raw khap ccPur: Diwali Kut hung um ding le inzawmin Dis- trict Magistrate, Chura- chandpur chun Dawr le Bazar haiah rawpuok le raw\ek zawr le Diwali Kut huna raw a khap. Imphal khawpui sungah khawm hi khapna thupek hi insuo a nih. India hmakhuo chu nuhmaihai kuta um a nih: MJ Akbar imPhal: Union Minister of State for External Affairs Shri M.J. Akbar le Mani- pur Deputy Chief Minis- ter, Manipur Mr Yumnam Joykumar Singh hai chun Thawlenni khan abîkin nuh- meihai, sumdâwngtu pawl chîte te (small and medium enterprises) haiin awlsam lema capital pawisa (loan) an hmu theina ding scheme Pradhan Mantri Mudra Yojna (PMMY) chu DM College campus a hawngin campaign an nei nghâl. Mipuihai kuoma thu hrilin, Journalist a inthaw- ka politician Mr MJ Akbar chun, ei ramin hma a saw- na, mihriemhai hringnunin hlutna a nei thei sawtna dinga chun sum le pai le an social ngîrhmun sukdet a tul a. Chutaka dinga \hang- puitu ding chu PMMY or MUDRA (Micro Units De- velopment and Refinance Agency) hi a nih tiin a hril. “Hun sawt tak ham\hat- nahai dawng ve thei lova lo um tah India mipui mak- taduoi tel haiin sum le pai, social security hai an hmu ve theina dinga hmalâkna a nih” tiin an scheme hawng thar chanchin a hril a. Mipuiin sawrkâr lo thlawp seng dingin a ngên bawk. A hril pei dan chun, hmasâwnna dinga thawh lawk tak stakeholders pak- hat \ha em em chu nuhmei- hai an nih. India hmakhuo/ hmatieng (future) chu nuh- meihai kuta um a nih” tiin a hril. MJ Akbar chun, nuh- mei zaa 70-80% in MU- DRA an ham\haypui tah a. >>sunzawmna page 4-ah Sawrkâr Hmasaa Kâr Awng Po Po Hrukbit Vawng Nîng A Tih: Ram Kripal Yadav Kum 2019 Chenah In Crore Khat Bawlin Rs. 1.05 Lak Crore Seng Dinga Riruong imPhal: Union Minis- ter of State for Rural De- velopment Mr Ram Kripal Yadav chun, Prime Minis- ter Pu Narendra Modi dit dânin North East India chu kawng iengkim, rural devel- opment, housing schemes, road-connectivity, commu- nication, finance, women & youth empowerment le dang danga hma sawn a dit angin, sawrkâr hmasaa kâr âwng umhai po po hrukbit vawngin development sin a thaw ding niin a hril. Hi thu hi zanita Chief Minister Conference Hall, Old Secretariat-a press confer- ence a neina huna a hril a nih. Press Conference-a hin Rural Development and Panchayati Raj Minister Mr Th Biswajit Singh khawm a \hang. Pu Ram Kripal Yadav hril pei dan chun, hmun hnufuolnaa um mirethei tak takhai dawmkangna dinga sinthaw le, Congress \huoi sawrkârin a bul a lo \an tah development scheme la zofel lohai po po khawm zofel vawng hi Prime Min- ister Narendra Modi ditdân a nih tiin a hril. “Tlângram a chêng \halai hai chen khawmin technology changkâng tak tak an hmang theina ding hi Modi thiltum le a hmalâkna chu a nih” tiin a hril bawk. A hril pei dan chun, tlângram le hmun hnu- fuolna (rural areas) hai sukhmasawnna ding le chêngna ding In nei lohai In bawlpeka inbiekpawna le infepawnahai siem\hat sukchangtlung vawng theina dingin development scheme 5-6 vel ah Rs. 1.05 lakh Crore vêl seng dingin Pu Modi chun a riruong mek niin a hril bawk. Tu taka scheme chi hran hran thaw um mek le zofel tah \henkhat tarlangin, bank account core 30 hawng a ni tah a, nuhmei crore 3 hai kuomah LPG connection pek a nih tah a. Kum 2019 chena khin In crore khat bawl dinga riruong a nih. Technology hmang \an- gkaiin sawrkara ham\hatna dawngtu dinghai indiktak hai chat chatin an dawng theina ding lampui siem a ni a. Direct Benefit Transfer hnu- oiah mâni pawisa ding seng indik takin a kâra mi inrawl um ta lova sem thei a ni ta a. Job Card khawm crore khat siem belsa niin a hril. “Hienga sawrkâr hmalâkna le sinthawna hai po po hi a \ha zawng le \ha naw zawng khawm, inpâk le sawisêl nuomhai ta dingin iengtiklai khawmin Meri Sa- dak App hmangin sawrkâr thilthawthai inpâk le sawisêl (feedback pek) thei a nih” tiin an sinthaw dâna trans- parency a um zie a hril. Prime Minister Modi vi- sion le hmalâkna hnuoia thaw ding hmalâk \henkhat la hril belsain, Modi vision dungzui chun 2019 chena chu lamlien po po pucca road nih vawng ding ti hi a ni a. Kum thar 2018 a inthawk rural devel- opment sukhrâtna dingin Ma- hatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Act (MNREGA) (Job Card) hi sukhratin, sawrkâr hmasa hma lo lâkna sukpuitling lo le ka rawng um po po suk- puitlinga hrukbit vawng ding ti hi a ni bawk. “Zinga inthawkin field visit feng kan ta, mit ngeiin development project hai si an thaw ti hi ka hmu nuom a nih. Manipur chau ni lo North East biel pumpuia inthawkin retheina (pov- erty) hi sukbo ngei dingin hma kan lak ding a nih” tiin tumru takin a hril. Manipur-in harsatna a tuok bik toilet, mimkei, le sietna dang dang hai sukt- lawmin dang an ni theina dinga hma lain New Ma- nipur siem dingin sawrkâr thlungpui chu an pei zing thu a hril bawk. “Pu Modi chu New In- dia siem a nuom ang bawkin New Manipur siem a nuom a nih. Hieng harsatnahai hi in la pal tlang ngei ding a nih” tiin a hril a. North East-a project hran hran hai chu India ram hmun dang (mainland) tienga hai ang thova \ha le a hunah zofel nîng an tih” tiin a hril. Manipur Rural Devel- opment Minister Mr Th Biswajit Singh chun, ram le hnam hmasawnna dinga pawimawtak chu Rural De- velopment le Panchayati Raj department hai hi an nih tiin a hril a. Sawrkar chun tlân- gram le phairam, abîkin nuh- mei le \halaihai hmasâwnna ding scheme tamtak a suk- puitling thu a hril a. Nuhmeihai ngirhmun dawmsangna ding bîka siem PMUY (KPG con- nection) le Pradhan Man- tri Mudra Yojana (PMMY) nuhmei haiin sumdâwngna ding sumpui huntâwk an nei theina dinga \hangpui- na, pawisa inpuktirna le rul- na scheme dam a hlâwtling theina dinga mipuiin thei tâwp lo suo dingin mipui- hai a ngên. Anglo-Kuki War Cen- tenary hmang imPhal: October 17, 2017 khan Chandel dis- trict-a Lonpi village-ah Anglo-Kuki War (1917- 1919) kum 100 tlingna Centenary hmang a nih. Hi huna hin Education, Labour and Employment ministr Th. Radheshyam khuollienin a \hang a, ram sanhimna dina hringna lo inhlanta hai inzana pein, state curriculam ah ‘Anglo- Kuki War’ inchuon sa a ni theina dinga Chief Minis- ter an rawnpui ding thu le October 17 State holiday-a puong dinga rawtna um thuah theitawpa hma a lak- pui ding thu a hril. Mr Th. Radheshyam chun hi huna hin Anglo- Kuki War centenary lung- daw hawngna le Anglo-Ku- ki War Museum-cum-Kuki Heritage Centre bawlna ding lungphumna a nei a, Lhukhosei Zou, Chairman, ADC, Chandel chun An- glo-Kuki War Memorial park a hawng. Hi hun hmangnaa hin Water Resources and YAS minister Letpao Haokip functional president in a \hang a, Krishna Kumar, DC Chandel; Kamei An- gam Romanus, SP, Chan- del, Brij Rajesh Kumar, DIG, 28 Sector AR hai bakah Lal, CSO leaders le mi tam takin an uop. Bazar In thar bawlna ding build- ing hlui \hiek mek a nih ccPur: Churachand- pur khawpui sunga hmeruo zawrna bazar lien tak New Bazar-a Thangzam Road le Red Cross inkara um bazar building hluo tlak a ni tanaw leia building a th- ara bawl dinga riruong um angin tulai hin building hlui \hiekna sin ngawr taka thaw mek a nih. Building hlui \hiekna sin hi October 4, 2017 a inthawka thaw \an a ni a, rangva-a inhuon vawng a ni hnungin tulai hin JCB hmangin building \hiek mek a nih. Hi lai hmun hi Hmarcha \awl zawrtu hai in\hungna hmun kha a nih. Building \hieknaa hin JCB pakhat chau hmang a ni a, vawisun hin JCB dang pak- hat hmang sa ning a tih. Building \hieknaa |eklei le cement tlang in mi dengfu thei a ni leiin hi lai bul hnaia hin tukhawm fe le um lo ding bakah Ba- zar thlangtieng le saktienga Dawrkai hai khawm JCB in buiding \hiekna sin a thaw sung chu tukhawm dawr hawng lo dingin sin thawtu han ngenna siemin, a thei china sinthawna thlawp dingin an ngen. Hi lai hmun \hiek ding lei hin tuta hma khan hi lai hmu- na lo in\hung hai building bawl sunga an lo in\hungna dingin Bus parking hmuna temporary in bazar in bawl a ni a, building bawlzo a ni hunah insawn nawk an tih. Tuta Bazar building thar bawlna ding hi Police Hous- ing Scheme hnuoia hung a ni a, sawngkhata insanga bawl ning a ta, hmeruo za- wrtu 168 vel an in\hung thei ding bakah public nuhmei le pasal ta dingin a hranin toilet siem ni dingin con- tractor chun a hril. Swachhta Pakhwada an hmang ccPur: District Ru- ral Development Agency (DRDA), CCPur inrawi- nain Oct. 17, 2017 zingkar khan Swachhta Pakhwada hmangin DC Office huong- sung le a sevel hai inthiel- faina sin thaw a nih. Hi huna hin IWMP, BADP, MGNREGS thawktu le DC Office a security hai an \hang tawl a, campus sungah thing- kak phunna an nei bakah Swachhta Pledge an hril- ruol. Hun hmang zo hin thawktu han zingbu an fak- tlang nghal bawk. Dalai Lama Imphal a hungtlung imPhal: Tibetan Sakhuo thiempu Dalai Lama chu Imphal khaw- puia ni 3 sung cham dingin zanikhan Imphal a hun- gtlung. Tuilihal Airport, Imphal-ah CM N. Biren Singh le Manipur Legis- lative Assembly Speaker Yumnam Khemchand han an lo va tuok. Dalai Lama hin Raj Bhavan, Imphal a pan ng- hal a, Governor Dr Najma Heptulla an hmupui. Dalai Lama hi Manipur-a a hung inzinna hmasa tak a nih. Dalai Lama hi vawisuna City Convention Centre, Imphal hmuna Interna- tional Peace Conference- ah \hang a tih.

Transcript of 8413801371 - Neitham Thar/2017/October/HT-18-10-2017.pdf · hung pan ro Discount khawm kan pek...

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

GAS NEWS Agency : SASBooking :16th. May., 2017 to 16th. June, 2017delivery :18-10-2017 (wed) Time : 9AM till stock laststOCK : 280/-rate:Rs. 749/-

Hmasawnna Thar Vol - 33/16 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

changer (october) 18, 2017 nilaini (wednesday)

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

RADIANT E L E C T R I C A L S

Lighthouse LaneTiddim Road, Churachandpur

Electric hmangruo chikim, company hran hran kutsuok

(multi brand) kan nei, mi hung pan ro

Discount khawm kan pek thei.

# 8413801371

Ngenna an siemCCPur: Evangelical OR-ganisation Church (EOC) hnuoia Women Christian Organisation (WCO) le Young Christian Organisa-tion (YCO) chun October 19-22, 2017 inkar sung kh-gin Lingsiphai khuoah Di-amond Jubilee le 40th Mis-sion Anniversary an hmang ding a ni a. Hi le inzawm hin khawmpui sukbuoi thei ding zawnga bandh le nuo-rna tukhawma thaw pek lo dingin Diamond Jubi-lee Celebration Commit-tee Chairman le Secretary han Churachandpur mipui kuomah ngenna an siem.

Malaria positive pakhat hmu

ccPur: Malaria Depart-ment, Churachandpur chun October 1-15, 2017 sung khan Malaria ringhla dam-naw mi 381 thisen sample laa an enfelnaah Malaria positive pakhat an hmu a, SMO, Regional Health & Family Welfare, Imphal le Director, Health Services, Govt. of Manipur kuomah report an pek.

HYA in Managers meeting a ko

ccPur: Hmar Youth As-sociation (HYA) GHQ Gen-eral Conference ding le inza-wma October 23-26, 2017 inkar sunga Organizing Board hmalaknaa HT San-gliana Rolling Trophy Foot-ball le Volley ball nei ding le inzawmin October 18, 2017, 1PM hin HYA GHQ Office, Rengkai, CCpur-ah Manag-ers meeting ko a nih. Hi huna hin HYA Branch a \hang thei ding hai po kim taka \hang seng dingin Lallienkhum Traite, Asst. Secy. HT Sangliana Rolling Trophy chun inhri-ettirna a siem. A hranpaa inhriettirna siem a ninaw leiin Chanchinbua inhriet-tirna siem hi ngaipawimaw seng dingin a ngen bawk.

UBI ATM thar hung phurtlungccPur: United Bank of India (UBI), Churachand-pur Branch building hnu-oia ATM machine siet leia thla 2 vel hawng ta loa a um

hnungin October 17, 2017 khan ATM machine thar hlawk UBI, Churachanpur Branch hung phurtlung a nih.

PYF Bennial ConferenceccPur: October 20-22, 2017 inkar sung khin “More than a Conguerors” ti thupuia hmangin Pres-byterian Youth Fellowship (PYF) 22nd Bennial Con-ference Mission Vength-lang, Aizawl, Mizoram-ah um a tih. Hi huna hin Manipur-a inthawk Synod 3 - Manipur Presbyterian Youth Fellowship (Mani-pur Synod), Zou Presby-terian Youth Fellowship

(Zou Synod) le Imphal-a inthawk Meitei Presbyte-rian Naharup (Meitei Syn-od) a inthawk \halai hai Bus 3 a fein Conference hi hang sîm veng an tih. Hi khawmpuia \hang ding hai chu Oct. 19, 2017, 6AM khin Rev. Stephen Chinzathang, Sr. Executive Secretary, Zou Synod in Synod Hall, IB Road a inthawk vailiem a tih.

Tuilawng kawi an siem\ha

CCPur: Lailam Veng Village Authority inrawi-nain zanikhan social work neiin Lailam veng sunga tuilawng kawi siem\hat-na sin an thaw a, In-a tui lakna \e hai khawm blad-der hmangin siem\ha bawk. Lampui-ah tui a luong nasa taluo leia khawsung nasa taka a suk\awp leia tu-ilawnga inthawka tui \edawkhai siem\hatna sin hi an thaw a nih.

Naupang 2 in Kerala-a St. Ambrose Church-ah Mother Mary an hmu; Hi hmuna \awng\aia fe \henkhatin damna an changa hril

edvanakkad: Kerala-a chun Edavanakkad hmuna St. Ambose Church-ah nau-pang pahni han Isu nu Mary (mother Mary) an hmu nia an hril hnungin hi Biekina hin mi tam tak \awng\ai dingin an fekhawm a, nuh-mei, pasal le naupang hai chu Mary an hmuna hmun hmaah ding\ha\huonin an \awng\ai a, mi \henkhat hi lai hmuna va \awng\ai hai chun an natna haia inthawk damna an chang nia hril a ni bawk. Mary hmu nia inhril hai

chu Ambrose le Aquenas hai an nih. Hi biekin sunga Mary an hmu/inlang hmasa tak \um chu September 28, 2017 kha a ni a, a hmutu nia inhril naupang pahni hai chun Mary hi innui hieuin

an hmu bakah an inbiekpui nghe nghe niin an hril. October 16, 2017 zan dar 9:30 vel khan Biein sunga puonzar (curtain) a hung intawl a, a bul chun thliin a hung mut an sawn a,

chieng deua an zuk en chun innui hieua hung inlang Mary chu an hmu ta niin an hril. Class VI inchuklai Aquenas Jomon chun, Mary hin a hming khawm

an dawn a, a nu natna suk-dam a ni ding thu a hril niin Aquenas Jomon chun a hril. Mother Mary hin puonbat rawng pawl (blue) a lu an khum a, tiara a khim bawk niin a hril. “Ka hmu hlim chun ka \i leiin ka \ap a, sienkhawm \ap lo dingin a mi hril a. Biekina rawng-bawltu ‘vicar’ chu ka bul tieng a hung tlan nghal a, chuongchun midang dang khawm kei ka kuom tieng an hung tlan pei a, ka kut le ke hai an thin a, hi huna hin >>sunzawmna page 4-ah

Miss Kut contest, 2017 ah nunghak 19CCPur: Manipur State Level Kut Committee (SLKC) chunk um 2017 a State Level-a Kut hmangna chu November 1, 2017 khin 1st Manipur Rifles Ground, Imphal-a nei dingin a rel. Kut hmangnaah hin Miss Kut, 2017 thlangna a um ding a ni a, hi taka \hang thei dinghai chu sukfel a ni ta a, Miss Kut Contest, 2017 hung um dinga hin

nunghak 19 an \hang ding a nih. Churachandpur District a inthawka \hang dinghai chu, Karong Everjoy Kom of Khoirentak Khuman Vil-lage, Telen Esther Kom of Upper Kom Keirap Village, Esther Nengpilhing Haokip of M. Songgel Village, Hatneichong of Mangkot Khopi le Tinky Haokip of Songdo Village hai an nih.

Police Rising Day October 19-ahimPhal: 125th Police Rising Day chu October 19, 2017 khin State Lev-el in 1st Manipur Rifles Ground, Imphal-ah hmang ning a tih. Hi huna hin Ma-nipur Police Commando-hai khawm an Uniform thar

hakin Parade-ah \hang an tih. Manipur Police Com-mando-hai hin kum tam tak khakhi rawng Uniform in an lo hmang hlak a, tu ruok hin chu khakhi rawng ringawt ni ta lovin uniform \iel an nei thar ta a nih.

cPU chairman dingin Th. Satyabrata SinghimPhal: Manipur Leg-islative Assembly Speaker Yumnam Khemchand chun zanikhan Thokchom Saty-abrata Singh, MLA chu kum 2017-18 sunga Chair-

man, Committee on Public Understandings (CPU) din-gin a ruot. Thokchom Saty-abrata Singh hi Yaiskul A/C a inthawka BJP ticket a thlangtling a nih.

National Press Day Nov. 16 ah hmang ding

imPhal: Directorate of Information and Public Relations (DIPR), Gov-ernment of Manipur huoi-hawtnain hungtlung ding November 16, 2017 khin National Press Day, Ban-

quet Hall, 1st Manipur Ri-fles, Imphal-ah hmang ning a tih. Hi Day le inzawm hin DIPR chun “Challenges before the Media” ti thupui hmangin one day workshop huoihawt bawk a tih.

Governor in Assembly Session a kharimPhal: 11th Manipur Legislative Assembly Sec-ond Session July 20, 2017 a inthawka \ana um chu a

khar (prorogue) hri thu za-nikhan Manipur Governor Dr Najma Heptulla chun inhriettirna an suo.

Rawpuok zawr le raw khap

ccPur: Diwali Kut hung um ding le inzawmin Dis-trict Magistrate, Chura-chandpur chun Dawr le Bazar haiah rawpuok le raw\ek zawr le Diwali Kut huna raw a khap. Imphal khawpui sungah khawm hi khapna thupek hi insuo a nih.

India hmakhuo chu nuhmaihai kuta um a nih: MJ Akbar

imPhal: Union Minister of State for External Affairs Shri M.J. Akbar le Mani-pur Deputy Chief Minis-ter, Manipur Mr Yumnam Joykumar Singh hai chun Thawlenni khan abîkin nuh-meihai, sumdâwngtu pawl chîte te (small and medium enterprises) haiin awlsam lema capital pawisa (loan) an hmu theina ding scheme Pradhan Mantri Mudra Yojna (PMMY) chu DM College campus a hawngin campaign an nei nghâl. Mipuihai kuoma thu hrilin, Journalist a inthaw-ka politician Mr MJ Akbar chun, ei ramin hma a saw-na, mihriemhai hringnunin hlutna a nei thei sawtna dinga chun sum le pai le an social ngîrhmun sukdet a tul a. Chutaka dinga \hang-

puitu ding chu PMMY or MUDRA (Micro Units De-velopment and Refinance Agency) hi a nih tiin a hril. “Hun sawt tak ham\hat-nahai dawng ve thei lova lo um tah India mipui mak-taduoi tel haiin sum le pai, social security hai an hmu ve theina dinga hmalâkna a nih” tiin an scheme hawng thar chanchin a hril a. Mipuiin sawrkâr lo thlawp seng dingin a ngên bawk. A hril pei dan chun, hmasâwnna dinga thawh lawk tak stakeholders pak-hat \ha em em chu nuhmei-hai an nih. India hmakhuo/hmatieng (future) chu nuh-meihai kuta um a nih” tiin a hril. MJ Akbar chun, nuh-mei zaa 70-80% in MU-DRA an ham\haypui tah a. >>sunzawmna page 4-ah

Sawrkâr Hmasaa Kâr Awng Po Po Hrukbit Vawng Nîng A Tih: Ram Kripal YadavKum 2019 Chenah In Crore Khat Bawlin Rs. 1.05 Lak Crore Seng Dinga RiruongimPhal: Union Minis-ter of State for Rural De-velopment Mr Ram Kripal Yadav chun, Prime Minis-ter Pu Narendra Modi dit dânin North East India chu kawng iengkim, rural devel-opment, housing schemes, road-connectivity, commu-nication, finance, women & youth empowerment le dang danga hma sawn a dit angin, sawrkâr hmasaa kâr âwng umhai po po hrukbit vawngin development sin a thaw ding niin a hril. Hi thu hi zanita Chief Minister Conference Hall, Old Secretariat-a press confer-ence a neina huna a hril a nih. Press Conference-a hin Rural Development and Panchayati Raj Minister Mr Th Biswajit Singh khawm a \hang. Pu Ram Kripal Yadav hril pei dan chun, hmun hnufuolnaa um mirethei tak takhai dawmkangna dinga sinthaw le, Congress \huoi sawrkârin a bul a lo \an tah development scheme la zofel lohai po po khawm zofel vawng hi Prime Min-ister Narendra Modi ditdân

a nih tiin a hril. “Tlângram a chêng \halai hai chen khawmin technology changkâng tak tak an hmang theina ding hi Modi thiltum le a hmalâkna chu a nih” tiin a hril bawk. A hril pei dan chun, tlângram le hmun hnu-fuolna (rural areas) hai sukhmasawnna ding le chêngna ding In nei lohai In bawlpeka inbiekpawna le infepawnahai siem\hat sukchangtlung vawng theina dingin development scheme 5-6 vel ah Rs. 1.05 lakh Crore vêl seng dingin

Pu Modi chun a riruong mek niin a hril bawk. Tu taka scheme chi hran hran thaw um mek le zofel tah \henkhat tarlangin, bank account core 30 hawng a ni tah a, nuhmei crore 3 hai kuomah LPG connection pek a nih tah a. Kum 2019 chena khin In crore khat bawl dinga riruong a nih. Technology hmang \an-gkaiin sawrkara ham\hatna dawngtu dinghai indiktak hai chat chatin an dawng theina ding lampui siem a ni a. Direct Benefit Transfer hnu-oiah mâni pawisa ding seng

indik takin a kâra mi inrawl um ta lova sem thei a ni ta a. Job Card khawm crore khat siem belsa niin a hril. “Hienga sawrkâr hmalâkna le sinthawna hai po po hi a \ha zawng le \ha naw zawng khawm, inpâk le sawisêl nuomhai ta dingin iengtiklai khawmin Meri Sa-dak App hmangin sawrkâr thilthawthai inpâk le sawisêl (feedback pek) thei a nih” tiin an sinthaw dâna trans-parency a um zie a hril. Prime Minister Modi vi-sion le hmalâkna hnuoia thaw ding hmalâk \henkhat la hril

belsain, Modi vision dungzui chun 2019 chena chu lamlien po po pucca road nih vawng ding ti hi a ni a. Kum thar 2018 a inthawk rural devel-opment sukhrâtna dingin Ma-hatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Act (MNREGA) (Job Card) hi sukhratin, sawrkâr hmasa hma lo lâkna sukpuitling lo le ka rawng um po po suk-puitlinga hrukbit vawng ding ti hi a ni bawk. “Zinga inthawkin field visit feng kan ta, mit ngeiin development project hai si an thaw ti hi ka hmu nuom a nih. Manipur chau ni lo North East biel pumpuia inthawkin retheina (pov-erty) hi sukbo ngei dingin hma kan lak ding a nih” tiin tumru takin a hril. Manipur-in harsatna a tuok bik toilet, mimkei, le sietna dang dang hai sukt-lawmin dang an ni theina dinga hma lain New Ma-nipur siem dingin sawrkâr thlungpui chu an pei zing thu a hril bawk. “Pu Modi chu New In-dia siem a nuom ang bawkin

New Manipur siem a nuom a nih. Hieng harsatnahai hi in la pal tlang ngei ding a nih” tiin a hril a. North East-a project hran hran hai chu India ram hmun dang (mainland) tienga hai ang thova \ha le a hunah zofel nîng an tih” tiin a hril. Manipur Rural Devel-opment Minister Mr Th Biswajit Singh chun, ram le hnam hmasawnna dinga pawimawtak chu Rural De-velopment le Panchayati Raj department hai hi an nih tiin a hril a. Sawrkar chun tlân-gram le phairam, abîkin nuh-mei le \halaihai hmasâwnna ding scheme tamtak a suk-puitling thu a hril a. Nuhmeihai ngirhmun dawmsangna ding bîka siem PMUY (KPG con-nection) le Pradhan Man-tri Mudra Yojana (PMMY) nuhmei haiin sumdâwngna ding sumpui huntâwk an nei theina dinga \hangpui-na, pawisa inpuktirna le rul-na scheme dam a hlâwtling theina dinga mipuiin thei tâwp lo suo dingin mipui-hai a ngên.

Anglo-Kuki War Cen-tenary hmang

imPhal: October 17, 2017 khan Chandel dis-trict-a Lonpi village-ah Anglo-Kuki War (1917-1919) kum 100 tlingna Centenary hmang a nih. Hi huna hin Education, Labour and Employment ministr Th. Radheshyam khuollienin a \hang a, ram sanhimna dina hringna lo inhlanta hai inzana pein, state curriculam ah ‘Anglo-Kuki War’ inchuon sa a ni theina dinga Chief Minis-ter an rawnpui ding thu le October 17 State holiday-a puong dinga rawtna um thuah theitawpa hma a lak-pui ding thu a hril. Mr Th. Radheshyam

chun hi huna hin Anglo-Kuki War centenary lung-daw hawngna le Anglo-Ku-ki War Museum-cum-Kuki Heritage Centre bawlna ding lungphumna a nei a, Lhukhosei Zou, Chairman, ADC, Chandel chun An-glo-Kuki War Memorial park a hawng. Hi hun hmangnaa hin Water Resources and YAS minister Letpao Haokip functional president in a \hang a, Krishna Kumar, DC Chandel; Kamei An-gam Romanus, SP, Chan-del, Brij Rajesh Kumar, DIG, 28 Sector AR hai bakah Lal, CSO leaders le mi tam takin an uop.

Bazar In thar bawlna ding build-ing hlui \hiek mek a nih

ccPur: Churachand-pur khawpui sunga hmeruo zawrna bazar lien tak New Bazar-a Thangzam Road le Red Cross inkara um bazar building hluo tlak a ni tanaw leia building a th-ara bawl dinga riruong um angin tulai hin building hlui \hiekna sin ngawr taka thaw mek a nih. Building hlui \hiekna sin hi October 4, 2017 a inthawka thaw \an a ni a, rangva-a inhuon vawng a

ni hnungin tulai hin JCB hmangin building \hiek mek a nih. Hi lai hmun hi Hmarcha \awl zawrtu hai in\hungna hmun kha a nih. Building \hieknaa hin JCB pakhat chau hmang a ni a, vawisun hin JCB dang pak-hat hmang sa ning a tih. Building \hieknaa |eklei le cement tlang in mi dengfu thei a ni leiin hi lai bul hnaia hin tukhawm fe le um lo ding bakah Ba-zar thlangtieng le saktienga

Dawrkai hai khawm JCB in buiding \hiekna sin a thaw sung chu tukhawm dawr hawng lo dingin sin thawtu han ngenna siemin, a thei china sinthawna thlawp dingin an ngen. Hi lai hmun \hiek ding lei hin tuta hma khan hi lai hmu-na lo in\hung hai building bawl sunga an lo in\hungna dingin Bus parking hmuna temporary in bazar in bawl a ni a, building bawlzo a ni hunah insawn nawk an tih. Tuta Bazar building thar bawlna ding hi Police Hous-ing Scheme hnuoia hung a ni a, sawngkhata insanga bawl ning a ta, hmeruo za-wrtu 168 vel an in\hung thei ding bakah public nuhmei le pasal ta dingin a hranin toilet siem ni dingin con-tractor chun a hril.

Swachhta Pakhwada an hmang

ccPur: District Ru-ral Development Agency (DRDA), CCPur inrawi-nain Oct. 17, 2017 zingkar khan Swachhta Pakhwada hmangin DC Office huong-sung le a sevel hai inthiel-faina sin thaw a nih. Hi huna hin IWMP,

BADP, MGNREGS thawktu le DC Office a security hai an \hang tawl a, campus sungah thing-kak phunna an nei bakah Swachhta Pledge an hril-ruol. Hun hmang zo hin thawktu han zingbu an fak-tlang nghal bawk.

Dalai Lama Imphal a hungtlung

imPhal: Tibetan Sakhuo thiempu Dalai Lama chu Imphal khaw-puia ni 3 sung cham dingin zanikhan Imphal a hun-gtlung. Tuilihal Airport, Imphal-ah CM N. Biren

Singh le Manipur Legis-lative Assembly Speaker Yumnam Khemchand han an lo va tuok. Dalai Lama hin Raj Bhavan, Imphal a pan ng-hal a, Governor Dr Najma Heptulla an hmupui. Dalai Lama hi Manipur-a a hung inzinna hmasa tak a nih. Dalai Lama hi vawisuna City Convention Centre, Imphal hmuna Interna-tional Peace Conference-ah \hang a tih.

Hmasawnna Thar2 changer (october) 18, 2017nilaini (wednesday) article/health & emPloyment news

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Freelancelalsansuok pulamte &samuel Zothanglien@sZ Zote:Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at Lamka Super Printer, Vengnuam, Hiangtam Lamka, CCPur, Manipur.

VAWISUN THUPUINangnîn in mi thlang naw a, keiin ka thlang lem cheuva, va ra ding le in ra um zing dingin ka ruot bawk cheu a nih; ka hminga Pa kuoma in hni taphawt a pekna ding cheuvin

- Johan 15:16

Editorial

THUPUONGRawvakawta Independent Biekin bawl kum zawng dan le hmusuok dan.

By Lalramhlun, Zote Veng, Rengkai

Chanchin\ha Kalchawi Part 1 ei hotu Rev. Darsanglien Ruolngulin a ziek kha kan chawka, ka tiema, a kar leh ka mitthli a thla a, ka tiem nuom zawngtak ani leiin a bula inthawkin a hmatiem in ka tiem peia, Rawvakawt khuo hi Independent Biekin bawl hmasatakna a nih ti kha ka tiem fuk tah a. Biekin bawl kum an ziek nawa, chulai tak chun ka lungrila “Biekin bawl kum zawng suok hi Rawvakawt mi mawphurna a nih” tiin mi mawrtu a uma, chuphingchun Biekin bawl kum zawng suokna sin chu ka thaw nghal ta a. Upa Hmangthuop, Upa Laisunthang haia inthawkin ka \ana, an hrietnaw a, Rawvakawta kum upa deu deuhai kan dawn vawnga, a hrie an um nawa, chuphingchun Pastor Thangler Hmarkhawliena mi chu lekha thawnin ka zuk indawna, “Ka hriet ta naw ngei ka tupa tiin” ami hung dawna, chuphingchun ka chawl ta a. Kum 1997 khan Rengkaiah kan hung inpêma, In bawlin kan um tah. Biekin bawl kum zawng ding bawkin ka lungrilah ami tur nawka, Rawvakawt mi le Senvawn mi hienglaia um upa deuhai kha kan dawn nawka, a hrie an um \hak nawa, a tawpna taka dingin Pu H.L. Daka H.S.A. lo phuntu mi beng var ana, alo hriet khiet el dim tiin ka hang indawna, ka hriet naw ngeia, tiin ami lo dawna, Beidawngtakin intieng kan lawia ka sunghai lem chun Bu an lo faka, Naupang Sikul kai hai khawm anlo fe zo tah. In ka tlunga kan nu in Bu amithur peka, Bu fa ding chun ka zuk inthunga chu ka du hlawl nawa, Bu fa lo in iemani chen ka \hunga, Independent Biekin bawl kum hrietlo a zuk um el ding chu ka tuorna hlea, beidawngtaka ka \hunglai chun, “I hming phuoktu ala dam annawm a hung ti a ka lungrilah”. Chuphingchun, Rivaival chang ang el in ka hlim ta em ema, ka hming phuoktu chu a dam ti ka hriet zinga chu naupang la ning ata, hre naw nih ti ka ring leia kan dawn naw ana, Beidawng leia Bu fa peilo pa khan inhmaw deuin, Bu ka fak puk puka, Saikalin ka tlâna Muolbema chun ka fe ta a. Ka hming phuok tunu Pi Vanlalthang (Vani) kuom chu ka tlunga, Pen le lekhapuon ka kei dawka, Pi Rawvakawta Independent Biekin bawl kum i la hriet? tiin kan dawn ta a. Ama Pi Vanlalthang chun kum 19 ka ni kum ana, Independent hai kha Biekin

bawl awilo ana, Upa Chawnglianzuala (Chawnga) Inah kum hni kan inkhawma, 1930, 1931 chu Upa Chawnga Inah kan inkhawma, a kumthumna in Biekin chu kan bawl tah a nih. Chulaia thuoituhai le lusa deuhai chu, Pastor Thangler, Pastor Lienrum, Upa Chawnga, Upa Zika Zote, Upa Lawi\huom Pastor Lalthiengpa, Upa Zobiekkung, Pu Suona Ex-Em Dothangpa, Pu Vaka ex-em Lalvuonpa, Pu Hminga, Pu Tawia Zote, Pu Nghaka hai hi an nih. A hril peina a chun, Biekin an bawl kha Sawrkarin a hrieta, a en dingin Sap a hunga, Chun, Biekin chu a ban thingtuoi, a bang chu bangarta, a chung chu Laisawral hna, a kawtkhar chu khartawl a nih. Pu Nghaka hi Pawlruk pasi hmasatak ana, signboard a siema, kawtkhar lu chungah a tara, a thuziek chu, “Self Government INDEPENDENT CHURCH” ti a nih. Sap hung ding lei chun Pasal po an \i deua, In pakhata an in bi a, Kei le Vanlalmawi (Mawii) Biekin kawla an min duty (umtira) tira, Sap chu a hunga Signboard chu a en vung vung a, an nui sut a, Sappa hmai chu ka en veng venga, a lungasen naw ni in ka hrieta, Pasalhai chu kan zu koa, an hung vawnga Pu Nghakain \awng an let a nih a tia, a hrildanghai chu lo hun sien. Chuleiin, kum 1930,1931, chu Upa Chawnga Ina an inkhawma 1932 in Biekin an bawl tah a nih. Mi hmangaitu, Independent Kohran hming phuoktu le enkawltu, chawmtu, Independent Kohran Chanchinbul inhmang phal nawtu, Independent Kohran chanchin Rawvakawta mi Pi Vanlalthang kuoma hrietzing theina le damsawtna pe tu ei Pathien le Kohran chanchin le Biekin bawl kum 1932 mi hriltu Pi Vani hmingin lawmthu ka hrila, kei mimawl ni langkhawm Pathienin Rawvakawta Biekin bawl kum hresuok dinga min suitirtu le min hmutirtu ei Pathien kuoma lawmthu ka hril tak zet a nih. Chuleiin, Tulaia mihai le khawvel tawp hmakhata \hangthar la hung um ding peihai hriet dingin Rawvakawta Independent Biekin bawl kum hi 1932 a ni ti ei Pathien le Pi Vanlalthang (Vani) hmingin ka puong a nih.

Dated: 03/10/2017.

Thina tur natzie chu lusun ta hlak han an hrietchieng tak ti chu sel ruol lova thudik a nih. Hiengang bawk hin hriselna hlutzie khawm mi bawrsawm han an hrietchieng tak. Hriselna hi mihriemhai sukhlimtu, sukthathotu, sukhmel\hatu, sukhrattu, sukhuoisen-tu le varna chen pe theitu a nih. Mi hrisel lo, mi bawrsawmhai ta ding chun hmatieng beisei ding a suktlawm bik hle hlak. Hi lei hin mi bawrsawm hlim vawr vawr le innui hawk hawk hlak hi hmu ding an um ngai meu nawh. Mi bawrsawmhai hmel hi ei hang en a, an phengzing a ni deu tak. An chan sietzie an hriet leia ngui an nih. Hiengang khawpa hriselna a pawimaw lai hin ei hriselna ding chun tu am a pawimaw tak a ti hi ei ngaituo fuk ngai naw niin an lang. Ei hriselna dinga pawimaw tak chu mani seng ei nih. Doctors le Specialist Doctor-hai neka pawimaw lem ei nih ti hi hriet ding a nih. Khawvela natna \ibaium, suk dam thei lo natna hri chi tum tum a suok tam ta hle a, a la hung suok pei ding a nih. Natna \ibaium, sukdam thei lo natna hri, ei ni laia mi tam tak suottu chu Cancer natna hi a ni ring a um. A dawttu chu drug addict natna le HIV/AIDS hai hi an ni ring a um. Khawvelah hin inlang lova thupruk thei tak tak hi a um naw leiin inlang suok hun hi chu a hung um tho tho hlak. Drug addict le HIV/AIDS natna hri invawihai khawm a tir chun hriet hran an ni ngai naw a, sienkhawm hun a hung sawt deu deu a, inthup sawng thei lovin hriet suok an hung ni tho tho hlak. Ei rama hung um thei ding ni lo anga ei ngai hlak HIV/AIDS natna hri khawm kum 1990 vel khan ei ramah a hung inlang \an a. India hmarsak bielah khawm Mizoram, Manipur, Nagaland State hai chu HIV/AIDS natna hri invawi tamna State ei hung ni ta a nih. Manipur lem chu a hluor bikna a hung ni ta a nih. Hi natna hri hin hma a sawn hrat hle a, Chura-chandpur town le a se vel haiah ringawt khawm hin HIV/AIDS natna hri invawi sang iemanizat ei um ta thu hi natna hri suituhai chun an hril. Hi lei hin HIV/AIDS natna hri do hi ngaitha ding ziezang niin an lang nawh. Hi natna ei hmelhriet \antir lai le a hnung hun sawt tak kha chu mipui khawmin ei dawngsawng thiem naw hle a, a natna hri le an vawitu mihriemhai kha ei \i hle a, ei society sungah khawm enhran le siehran an hlaw a ni kha. Amiruokchu, hun a hung fe pei a, mithiemhai zarin hi natna ngirhmun hi ei hung hrietchieng ta leiin ei \itna a hung nep deu ta bakah a enkawl dan ei hung hriet ta leiin iengah ei ngai bar ta naw niin an lang. A hmaa thi ngei ngei natna ni hlak kha mithiemhai leiin thi inhmat bikna a ni ta naw a. An enkawlna damdawi \ha taka fahai ta ding chun mihriem dam hun sung pangngai dam ve thei a hung nita bakah natna hri danghai angin natna an tuor ve ta naw leiin ei ngaitha taluo deu ta niin an lang. Ngaitha ding chi a ni nawh ti hi ei hriet thar seng nuom a um. District Aids Prevention and Control Unit (DAP-CU), Churachandpur chun September, 2017 thla sung khan mi 1558 hai thisen a test a, hienghai lai hin HIV/AIDS hri pai le invawi mi 24 an um niin DAPCU, Churachandpur thusuok chun a hril. HIV/AIDS invawi pungna rate hi a lan sang hle. Chura-chandpur town sunga cheng mihriem um po pohai thisen test inla lem chu hi nek hin an sang ring a um. HIV/AIDS natna hri hin a mi la run nasa hle a nih ti chu a chieng hle. Hi lei hin HIV/AIDS natna hri hi tosan el chi niin an lang nawh. HIV/AIDS dona kawngah hin Manipur State AIDS Control Society (MSACS) le NGOs hran hran han hma an lak a. An nihai hmalakna khawm hi a hma nekin a hung hrat naw tiel tiel niin an lang. Hi lei hin State Sawrkar le NGO hran hran hai khaw-min HIV/AIDS dona le an vawihai enkawlna kawn-ga an hmalakna hi hung sukhrat nawk zuolhai sienla nuom a um. State Sawrkar le NGO-hai hmalakna hi Kohran pawl tum tum hai khawma nasa nawk zuolin \hangpui ei tiu. Tlawmngai Pawl le Kohran inrawlna chinah chun thil hi thaw a awlsamin umzie a nei in-thuk hlak. Hi lei hin HIV/AIDS natna hri indar mek dona kawngah hin Kohran le tlawmngai pawl han tha thar hung insuo ngei hai sienla nuom a um.

HIV/AIDS dona kawngah Kohran le Tlawmngai Pawl han tha thar hung insuo hai sienla

Karnataka MLAs hai gift-a Gold biscuits pek tum; sawisel a hlaw

bengaluru: Karnata-ka-a Legislative Secretar-iat chun Vidhana Soudha diamond jubilee a puithu thei ang taka hmang din-gin an singsa mek a. Hi le inzawm hin MLA hai chu Rs. 50,000 manhu ding rangkachak (gold biscuits) gift-a pek a tum. A state sunga lampui siet leia mipuiin harsat-na namenlo le tam takin eksiden leia thina an tuok laia hiengang thil sawrkar-in remruotna a siem chun mi tam tak sawisel a hlaw hle. Hi lei hin MLA hai kuoma gift-a gold biscuits pek tumna hi \hul la ni el theia hril a nih. Diamond Jubilee (fete) ni 2 sung aw ding hi Oct. 25-26, 2017 haia nei ding a ni a, Secretariat chun hi huna hin MLA hai chau ni

loin Officers hai khawm thilpek a mawitawk pek vawng a tum a, hi thila ding hin secretariat chun grant Rs. 26 crore ngenna a siem a nih. Sawrkarna siemtu MLA le Opposition mem-bers han hi thil thaw tum hi an lawm beknaw bawk nia hril a ni a, Legisla-tive Council Chairman DH Shankaramurthy chun, MLAs le MLCs hai kuoma gold biscuits le silver plats memento pekna ding pro-posal chu finance depart-ment a thawn a ninaw thu a hril. Hi programme huoi-hawtna dinga Rs. 26 crore sanction dinga ti nisienkhawm CM thurawn dungzuiin Rs. 10 crore-a budget sukhnuoi a ni ring a nih.

Sai pahni electric in a manhlumtura: Meghalaya-a South West Garo Hills a chun zani hmasa zingkar khan Jelajuripara village-ah electric in Sai pahni a manhlum. Hi thil tlung an hriet le inruolin Forest/Wildlife team chun a hmuna an va enfel nghal a, Sai hai hi an Ha lakhmanga hmu a ni a,

sienkhawm a hnungin an ruong umna hmuna inthawk hnaite-ah Sai Ha 4 hai laia pahni chu hmukir a nih. Sai pahni hai hi an tak-saah hliemna nuhma hmu a ninaw a, tur hmanga vai-hlum ni dinga ring a ni laiin electric hrui an tawkfuk leia electric in a manhlum nia hril a ni bawk.

Indian-origin tleirawl UK-a millionaire naupang taklondon: India rama pieng (Indian-origin) tlei-rawl kum 19 mi Akshay Ruparelia chu online estate agency business a thawnaa inthawk millionaires a kai a, tuhin UK a millionaire hai laia naupang tak nitain media report chun a hril. Mr Akshay Rupare-lia hin school lunch breaks sunga online estate agency business hi a thaw a ni a, a ruol dang han sun chawl hun sung khelmuola ball peta an insukhlim laiin Mr Akshay Ruparelia chun a mobile phone hman-gin hiengang business hi a thaw niin Daily Mirror report chun a hril. Mr Ruparelia hin a company switchboard a indawnna hai lo dawntu dingin Call center service a ruoi a, class a nei sunga hung phone tu (client) hai chu class zoah a call kir

hlak a nih. Hienga thaw pei hin thlakhat sungin investors han a company firm www.doorsteps.co.uk a inthawk shares an inchawk a, kum khat chuong met hienga a thaw pei hnung hin a com-pany hlutna chu 12 million pound a hung kai phak a, tuchena hi tleirawl hin 100 million pounds man In a zawr ta a nih. Mr Ruparelia hi a ruol hai chun business tycoon

le “Ppprentice” star Bar-on Sugar hming chawiin “Alan Sugar” tiin an ko hlak. A website sukhring (live) a nia inthawk thla 16 sung chauin a company hi tuta kar khan UK a estate agency lien 18-na in a \hang phak hiel ta niin Mirror report chun a hril. Mr Ruparelia hin a sunghaia inthawk loan pounds 7,000 laa a \an a ni a, tuhin thawktu mi 12

a neita a, investors han an hung ringzo pei lei hin a business hi a leta a hung suklien vat ta ring a nih. Rupararelia hi Queen Elizabeth High School in Barnet, London a lekha inchuk a ni a, hiengang business a thaw pum khawm hin A levels, A* le A grades hai a hmu thei zing a nih. A sumdawngna a hung tluong pei lei hin ama hlaw khawm sukpungin a pa Kaushak (57) le a nu Re-nuka (51), naset ve ve ta hai chu Car an chawkpek ta bawk. Oxford University chun Economics le Math-ematics inchuk dingin an offered a, sienkhawm a sumdawngna a fetluong pei lei le suklien pei a nuom leiin Oxford university-a offer a hmu hi a la zawm nawh. (IANS)

Employment NewsCentral Industrial Security Force (CISF) hnuoiah hieng a hnuoia sin hai hi a ruok. Constable (CT) Barber posts – 37, CT/Boot Maker posts-08, CT/Cook posts-185, CT/Carpenter posts-08, CT/Electrician posts-03, CT/Mason posts-02, CT/Mali-04, CT/Painter posts-04, CT/Plumber posts-02, CT/Sweeper posts-94 le CT/Washerman posts-31. Thiemna Class-X passed le kum 18-23 (ST-kum 28 chen) ni a \ul. Hlaw thla khatah Rs. 21,700 – 69,100 + GP. Thu chieng lem hre nuom han www.cisf.gov.in ah hriet thei ning a tih. Hnina lekha peklut theina hun nuhnung tak 20-11-2017 a nih.

Sai in pasal pakhat a sirhlumraigarh: Chhattisgarh-a Raigarh district-a chun zani zingkar khan Sai helin pasal pakhat a sirhlum. Sai in a sirhlum hi Tejram Majhwar a ni a, zingkar inhnawm dinga rama a fe huna Sai hin a lo bei le sirhlum niin Divi-sional Forest Officer (DFO) Dharamjaigarh Pranay

Mishra chun a hril. Hi thil tlung inhriettir an ni le iznawmin Forest le police personnel hai chun hi thil tlungna hmun hi an pan nghal a, Mr Tejram ruong hi post-mortem thaw dingin an thawn bakah Forest depart-ment chun thina tuok sung-hai kuomah immediate relief in Rs. 25,000/- an inhlan.

Philippines President-in Khawpui Sansuok Ni Tain A Hrilmanila: Khawvel kil tina Islamic helpawlhai laram tungding tum chu a zuoi tiel tiel angin simsak tieng Philippines rama Marawi khawpui thla nga liemtaa Muslim helpâwl han an hluo chil chu Philippines army han an lakkir nawk tah niin an President Rodrigo Duterte chun a puong. T h a w l e n i z i n g k a r khan, Philippines simtieng khawpui Marawi chu thla ngai lai indo a ni hnungin “helpawlhai kuta inthawkin insuo zalen” a ni tah, tiin a hril. Hi thu hi Marawi khawpui lakkir nâwkna dinga indonaa thang army tamtak, ruo sur hnuoia hu chep chupa umhai laia a hril a nih. Marawi khawpui an laka

army le police han lakkir nawk an tumna indona hi thla nga vel a ni tah a. Mi 1000 vel an thi tah a, nuoi 4 (400, 000) nêka tam chu in le lo nei ta lo, tlân suoksan râltlân anga um an ni tah. Army hai chun helpâwl 20 vel an la um a. Malaysia helpâwl hotu Mahmud Ahmad khawm man lo that lovin a la thang ve nia

an hriet thu an hril laiin, President Duterte chun, chanchinbumi le media mihai tamtak lai, “Ladies and Gentlemen, Marawi chu helpawlhai laka inthawka insuo zalen a ni tah ti ka puong a nih” tiin a puong. Hienga thu a puong zing lai khawm hin ‘insuo zalen khawpui’ a ti Marawi a inthawkin silai kap ri le

bomb puok ri dum dum hriet ding chu a la um zing a nih. Army han an hnêna an sumzawm pei niin a hril. Thaw\anni khawm khan army thusuok chun Islamic helpawlhai hotu Isnilon Hapilon chu an kap hlum tah niin an hril. Isnilon hi Middle East-a ‘caliphate’ an indin ang Southeast Asia laia inditu dinga ISIS hai hung tir niin an hril. ISIS hai chu Syria le Iraq tieng an chau tiel tiel tah leiin Southeast Asia tieng khawm an chau tiel tiel pei tah a. Ieng chen charin am nuochimit an nuom/tum ding ti ruok chu tukhawma an la hril thei nawh. Muslim helpawl hi an bo tak ta dim ti khawm hril thei a lan nawh.

Nupa thattu ni dinga ring leiin an naupa manaizawl: October 12, 2017 nia Mamit district sunga Kawrtha khaw bula an kuva chingna hmuna \u sunga a thisaa hmu nupa Pu Hming-chungnunga le a nuhmei Pi Roziki of Aizawl, Ramhlun ‘S’ thina thuah ringhla leiin an napa lalnumawia (31) chu Police han an man. Mamit district SP Nara-yan Thapa chun, hi inthatna Police han an suizuinaah Lalnunmawia hi a thattu ni ngei dinga ring a ni a, hi le

inzawma thu indawn chieng dinga man le hrentang a ni thu a hril.

Lalnunmawia hi inruithei chingzawngsak (drugs ad-dict) a ni a, a nu le pa lo suk-

buoi rawp ta hlak le a nu le pa pawia khawm Rs. 3000 lai lo inru ta a ni hril a ni a. An huon snga hin T-Shirt thisen kai hmu a ni a, hi hi Aizawla Forensic Science Laborato-ry-a enfel dinga chawi a ni ding thu Mamit SP chun a hril. Lalnunmawia hi man a ni hnungin Kawrtha Police Sta-tion-a inthawk a him lemna dingin Mamit Police Station tieng \huoi le thu indawnna nei mek a nih.

HC in Darjeeling-a CAPF laksuok ding a stayedkolkata: Sawrkar thlungpuiin West Bengal-a Darjeeling Hills-a inthawk Central Paramilitary Forces (CAPF) companies 15 a sie hai laia companies 10

laksuok dinga thutlukna a siem chu October 27, 2017 chena dingin zanikhan Cal-cutta High Court in la dang (stayed) hri. West Bengal sawrkarin

CAPF hai laksuok an ni chun Darjeeling hills-ah in-remna le muongna a hung um theina dinga sawrkar hmalakna nasa takin a suk-buoi pha ding a nih tia

Court-ah sawrkar thlungpui thutlukna a khinglet le inza-wma Calcutta High Court in a stayed a nih. Hi thua hear-ing chu October 27, 2017 khin nei nawk ning a tih.

Hmasawnna Thar3 changer (october) 18, 2017nilaini (wednesday) national/international & advertisement

laktawi

LAWMTHU HRILNAHun sawt takel Sinus natna leiin inthuok hrasa ka ti a, kan khul ngat ngat a, ka hnarah hnai le thisen a suok a. Ka beidawngin M.V. Azad Phusam ka pan a, tuhin chu ka hung dam ta a, ka lawm hle. M.V. Azad Phusam chungah hin lawmthu ka hril. Hieng a hnuoia hmun le phone number haiah hin pan le biekpaw thei a nih.1. Tiddim Road, Opp, J.P. Selection, ICI Church Road, CCPur2. Hatta, Opp. Oil Pump, Near Public Hospital, Hatta, Imphal.Phone numbers : 8014025567 / 7628890261

sd/-ngamginNew Lamka

K.T. SPRING“DRINK FOR HEALTH”

Muolvaiphei, CCPur, Manipur

Tui thienghlim dawn ding connection thaw nuomhai ta dingin iengtiklai khawm kan thaw thei zinga. Dispenser nei tasa, la zawm nuom hai ta ding khawmin kan pek thei zing. Inneini le puipungni a hai khawm haw dinga ko thei zing kan nih. Chun, In-a hmang ding tui litres 2000, 1000 le 500 kan pek thei zing bawk.

Pliz contact: +91 7421861787 +91 8414019105(10,12,14,16,18)

Office Of The

sAIKAwt deFenCe pArty (sdp)Saikawt, Churachandpur, Manipur, Pin. 795117

Estd. : 2015Date : 16/10/2017

SAIKAWT DEFENcE THUSUOKSaikawt khawsungah rukru an huongintauin tulai thil inhmang a tam em leiin Dt-16/10/2017 Monday zan a inthawkin inhriettirna um nawk hmapo a dingin Cur-few puong a nih. A hun sung hi 10:00 PM – 3:00 AM chen huom a tih. Hi thu le inzawm hin Kohran, mimal le Organisation dang dang hai \ulna leia huomchin hun a tlung hnung a suok nading \ul nei hai chun Defence kuomah inhriettirna siem pei ding a nih. Inhriettirna um si loa man a ilo um ani chun iengpo khawm i chungah lo tlung sien khawm hrilbuoi thei ninaw nih.

contact no. - 8131854436 - 8732023968 - 9612622364

sd/- John F. tusingSecretary,

Saikawt Defence Party (SDP)

SL Ngamantu 8 an man nawk

rameswaram: Sri Lanka Navy chun zanikhan Thalaimannar hmunah Tamil Nadu Ngamantu 8 an Ngamanna Lawng hai leh an man nawk niin Po-lice thusuok chun a hril. Ngamantu mana um hai hi Thangachimadam, Ra-meswaram mi an nih. Tamil Nadu Informa-tion Technology Minister M. Manikandan chun Nga-mantu man hai inthlasuok an ni theina dinga state sawrkarin hma a lak ding thu a hril. Oct. 12, 2017 khawm khan Neduntheevu hmuna Sri Lanka Navy han Ngamantu 5 an lo man ta bawk. (PTI)

Dera CA le Police an man

chandigarh: Nuhmei suolluina le inzawma jail-a intang mek Dera Sacha Sauda chief Gurmeet Ram Rahim special CBI Court in thiemnaw an changtir huna a thlansuok theina dinga thu phierruknaa in-rawlna neia intum Police personnel pakhat le hi thila inrawlna nei vea in-tum Dera Chartered Ac-countant le CEO, MSG Company C.P. Arora chu zanikhan Haryana Police-a Special Investigating Team (SIT) han an man.(ANI)

Darjeeling-ah Oct. 25 a inthawk Toy train tlan nawk ta ding

kolkata: Gorkha Jan-mukti Morcha (GJM) in Gorkhaland hran ngenna le inzawma Darjeeling-a tiemchin umlo shutdown an thaw leia service chawl-sana lo um tah Darjeel-

ing Himalayan Railway (DHR), ‘Toy Train’ tia hri-etlar chu October 25, 2017 a inthawk in tlan tir \an nawk tum a nih. Ni tam takel Rel ser-vice sukchawl a ni lei hin

lampui hai siem\hat leia Shutdown tawp hnunga khawm service \an el thei lova la um a nih. Hi Rel hi Siliguri a in-thawk ramngaw, thing-pui huon, leilak iemanizat le hnuoiver hai fethlenga Darjeeling chen service hlak a ni a, a lampui hi km. 88 vela sei a ni a, hi rail ‘toy train’ service hi kum 1999 khan UNESCO chun World Heritage in a lo puong ta a ni a, khawvel rambung tum tuma inthawk khuolzinmihai hiptu tak a nih.

PMO’s ah kangmei a suok

new delhi: Zani zing-kar inhmatak khan New Delhi-a Prime Minister’s Office (PMO)-ah kangmei a suok a, sienkhawm kang-mei \heltu han inrang taka an hnawtzui nghal leiin minute 20 sungin kang-mei suok hi \helmit a nih. Kangmei suok leia thi le hliemna tuok an um nawh. Kangmei suok hun hi zingkar 3:35AM kha a ni a, a sawnghnina room no. 242 a inthawka kangmei hi suok a ni a, kangmei suok-na hi section Officer room a nih. (ANI)

Congress le SP hai a hran ve vein an ngir dinglucknow: Tukum Ut-tar Pradesh Election hma meta \hangruol Congress le Samajwadi Party hai chu Uttar Pradesh-a local bod-ies election hung um dinga hin thawtlang loin a hran ve vein local bodies election hi an hmasuon ring a nih. Uttar Pradesh local bodies election ding le inzawma notification chu

October, 2017 thla tawp hin puong a ni ring a nih. Senior Congress leader le party general Secretary Gh-ulam Nabi Azad chun, local bodies election-a hin Con-gress chu an party khata an ngir ding thu zani hmasa khan Aligarh hmuna func-tion pakhata thu a hrilnaah a hril. Samajwadi party

spokesperson le MLC Sunil Singh Sajan khawmin, Congress leh an party ide-ologies inangna tam tak a um leiin an inlaichinna a \hat thu a hril a, sienkhawm election-ah an \hangruol kher ding tina a ninaw thu hrilin, urban local bodies election um dinga hin an party khata an ngir ding thu a hril ve. (PTI)

Bau pahni nei Rul pahni leh pasal pakhat an man

aurangabad: Waluj MIDC Police chun zan-ikhan pasal pakhat chu zawr dinga a chawi bau pahni nei Rul 2 leh an man. Rul mana um hi Rs. 14 lakh manhu ni dinga hisap a ni a, forest depart-ment kutah an peklut. Hiengang Rul hi Boa annawleh Amphicephalous tia ko a ni a, tuolsung \awng chun ‘Mandul’ tia ko a nih. Hieng Rul pahni hai le mana um chu Prakash Khadse of Hingoli district a nih. (PTI)

India rama hung lutruk Pakistan mi

pakhat an manJammu: Suchetgarh sec-tor, RS Pura International border laia Pakistan mi In-dia rama hung lutruk Ali Raja chu zanikhan Border Security Force (BSF) han an man. An puongnaa in-thawk Pakistan-a Sialkot-a Pasroor hmuna puon\huoi hlak a ni thu a hril a, a kuta inthawk Pakistan pawisa man a ni bawk.

In chim hnuoia intang nuh-meite kum 3 mi sansuok

bengaluru: October 16, 2017 nia Bengaluru-a Ejipura hmuna Gas cylin-der puokdar leia building sawng 2-a insang chim hnuoiah nuhmei naupang kum 3 mi Sanjana chu san-suokna sinthawtu han hring le damin an sansuok. Building chima khan mi 7 in thina an tuok bakah midang 7 in hliemna an tuok a. Hi naupang dama sansuok hi a nu le pa hai

chu in chim hin a delhlum a nih. Sanjana hi almira detindo takel bula zal a ni a, hi hin a sanhim a nih. Sansuokna sin thawtu han khawl lien tak tak hai hmanga In chim hai an huotfai hunah naupang \ap ri an hriet a, chu taka inthawk Fire le Emergency services han |eklei tlang hai inrang taka lasuokin Sanjana hi an sansuok a nih.

PM Narendra Modi in Ayurveda Institute a hawng

new delhi: Prime Min-ister Narendra Modi chun zanikhan New Delhi-a Sarita Vihar hmunah All India In-stitute of Ayurveda a hawng. India rama district tinah Ayurveda Hospital indin dinga ngaituo a ni a, hieng-tiengpang awn hin AY-USH ministry chun hma a lak mek a ni thu le kum 3 liemtaa inthawk khan India ramah Ayush Hospitals 65 chuong hawng a nita thu Pu Modi chun a hril. Institute hawnga um hin Ayurveda nasa taka tharui a hung pek

ding thu a hril bawk. Khawvelin kawng iengkimah hriselna tieng-pang hma nasa takin a lak a, hi thila dawnna chu Yoga le Ayurveda han an nei a nih tiin Pu Modi chun a hril. Ayurveda mithiem hai chu side effect nei tlawm, damnaw hai ta din-ga damna intlun zung zung thei damdawi siem dingin a ngen bawk. Hi huna hin PM Modi chun Ramamani Iyen-gar Memorial Yoga Insti-tute, Pune kuomah Yoga

Award an hlan bakah AY-USH Ministry in a siem Ayurvedic Standard Treat-ment Guidelines a tlangzar bawk. All India Institute of Ayurveda project hi first phase Rs. 157 crore senga zo a nita a, Institute hi ram acres 10 chuonga lien a ni a, campus sunga hin Hos-pital le academic block a um a, All India Institute of Medical Sciences (AIIMS) ang bawka All India Insti-tute of Ayurveda hmasa tak hi hawng a ni a. Neu-rological le degenerative disease care unit, diabetes and metabolic disorders care unit, Yoga, Pancha-karma, diabetic retinopathy and infertility clinics hai khawm a um bakah Pa-thology, biochemistry, mi-crobiology and radiology laboratories le diagnostic facilities hai khawm a um a nih.

Nuclear War A Suok Thut Thei Zing A Nih: North KoreaPyongyang: Mani invêngna ding le US in a thaw ngam nâwna ding tia Nuclear Bomb a siem leia UNO ensanna le rekbetna chen a tuok hnung khawma a Nuclear Bomb program tawpsan nuom chuong lo lulul tak North Korea chun, Korea Peninsula laia boruok chu “thema puokdar el thei” ang an tah leiin iengtiklai khawm Nuclear War a suok thut thei zing a nih tiin a hril. UNO-in nuclear bomb siem lo dinga a hril zing zing tah hnung khawma, UN-a North Korea Deputy Ambassador Kim In-ryong chun, UN General Assembly Disarmament Committee kuomah, Pyongyang chun mani le mani invêngna dingin Nuclear Bomb a nei a thieng a nih, tiin a hril. Ama chun, 1970s laia inthawk tah khan, US (America) in nasataka vaua ‘nuclear bomb-a an thi rawntak’ chu North Korea chauh hi a nih, tiin a hril a. America chu North Korea tum bik ngawr ngawrin an tum a nih. Hi thu hi zani laia US le South Korea le Japan han Korean tuipui laia Joint

Military Drill an neina le Korea chung zawna supersonic Bomber B-1B Lancer le Jet Fighter an vuongtir vel leia a hril niin an lang. Thlirtuhai hril dan chun, North Korea hin Communist Party indin \anna ni October 18 hi China khawmin lâwm a tum a nih leiin iengtin takin amanih lawmna ding or hrietzingna dinga thil a thaw an ring a. Missile a kap suok naw leh Nuclear Bomb a ensin nawk el an ring. Hienglai zing hin US Secretary of State Rex Tillerson chun, North Korea leh inremna a um theina dinga inbiekna lampui chu US-in la zawng pei a ta, diplomatic taka inbiekna a um theina ding le boruok sukdeina dingin bawzui pei a tih, tiin a hril. “ U S c h u n ‘ b o m b

h m a s a t a k t h l a k a n i hmakhat’ chu, inremna a um theina dinga inbiekna lampui dap chu thaw zawm pei a ta, châwlsan naw nih” tiin Rex chun a hril. Rex Tillerson chun, North Korea le US kârah boruok a sosang nâwna ding lampui zawng pei dingin President Donald Trump-in a hril niin a hril. North Korea chun tulai hnai khan, a ram mipuihai chu ‘indo dinga dangchar’ America do ding le ‘mi thuhnena dinga misuol Gang ang Trump’ sukse vawng dinga inring dingin an fui tâwl a nih. “Misuol pawl in mi thuhnea, an nuom a ninga an nêka naupang/chin lem an sawisak anga midanghai sawisak tum America le a President, indo châk zawk zawk Donald Trump,

‘Korea suksiet vawng’ tuma a \awngbau hai chun indona a châwk suok naw thei naw ding a nih” tiin KCNA agency chun National Peace Committee of North Korea thuhril a ziek sâwng. North Korea le US inlaichinna siet zuolna chu UNO khap Nuclear Bomb North Korea-in a siem zing leiin US rawtnain a hnuk rekbetpek a nih a. A sumdawngnahai kharpek a nih bawk, nuclear bomb a siem thei ta nâwna dingin. Chuonglai zingin North Korea le lo indo tah South Korea chu US-in a \hangpui zing bawk a. An inrina lai Missile Defence System a siepek a, chu chun North Korea a suklungsen hle bawk a. Japan thang kum tinin Joint Military Exercise an thaw ut ut zing leiin North Korea chu a thla a phang deuh hlak a nih. ‘ M i b e i d a w n g tawpkhawkhai \i an umtak” t i angin, North Korea khawm kil tina inthawka bei dinga an ngaina leiin a beidawng ta hle a. Mani invêngna ding le US kapna ding tiin Nuclear Bomb lo thei lovin a nei tah a nih.

Thamna Rs. 50,000 a lak leiin JVVNL officer mankota: Rajasthan-a chun Baran hmuna posting Jai-pur Vidyut Vitran Nigam Ltd. (JVVNL)-a Account Officer Vikas Valmiki chun contractor pakhata inthawk thamna Rs. 50,000 a lak leiin zanikhan Anti-Corrup-tion Bureau han an man. Vikas Valmiki hin con-tractor pakhat kuomah Bill

sukfelna dingin Rs. 1 lakh a ngen a, sienkhawm a hnun-gin Rs. 75,000 pek dinga inrem niin Rajendra Singh Gogawat, Addl. SSP, ACB chun a hril. Contractor in complaint a peklut le inza-wma ACB han Valmiki hi an man a ni a, vawisunhin Kota ACB Court hmaah inlangtir ning a tih. (PTI)

Australian Awle Phing Sungah Nuhmei Taksa Hmus y d n e y: A u s t r a l i a khawpu i pakha t Po r t Douglas, Queensland ah, Thawlenni khan Awle lien chi (Crocodile) pakhat sûngah pitar taksa bung iemani zat hmu a nih tiin police hai chun an hril. Pitar Anne Cameron (79) hi a umna Old-Age Centre a inthawkin a lo invaksuoka, hi siet hi a tuok niin an hril. Police hai hril dan chun, pitar Anne hin lungril natna chi khat, lungril buoi hlak natna (Dementia) a nei a. Funghrawl chawiin a lo suoka Awle hin a lo fak niin an hril. An hriet dan chu, meter 4.3 zeta sei (fit 14) Awle hin a umna Mowbray River a inthawkin an lak suok a. Daktor haiin an enfelnaa chun pitar nu Anne incheina thuomhnaw le taksa bung \henkhat a phîng sûngah an hmu a inthawk a nih. Cairns a specialist hai chun a nêka chipchierin la suizui an ta, coroner kuomah police-in report an pek theina dingin

detail la pe nawk a tih. Ms Anne Cameron chu kar hmasak khan a umna Old Age Centre a suoksan ti hriet a nih a. Amiruokchu, a thuomhnaw \henkhat an hmuna ramhnuoi lai kha iengtinam a tlung tukhawma an hriet nawh. Hienglai Tropical Region hi Salwater Crocodile an iti, Awle lien chi inhrawl pher phurhai um nuomna hmun a nih. Hieng ang Awle hi meter 7 chen inthangin Tonne khat nêka rik an ni thei, Kum khatin mi pahni bek an fak hlak. Kum 1970 a inthawk khan ‘that phal ta lo’ tiin Wildlife chun ‘protected animal’ angin a puong a. Chu china inthawkin an pung hrât em em a nih. Awle hi vawikhatin tui sing

tel an inrui thei a, ramtinah an maksan zel zula, tui le phaiphin lai khawm sang tel telin an intui keu thei a nih. Sang tela intuiin an keu theia chu an keu lai hin an chin taluo leiin nga le thilhring hran hranin an fak thei leiin a dam suok an tam ngai nawa chau a nih. Ni naw sien chu ramsa pung hrât tak an nih ding a nih. Tuhin Anne Cameron le midang dang an that a inthawk hin that phal nâwna dan khawm en\hat a hung tul tah niin police le midan dangin an hril a. Ms Cameron a sûnghai ruok chun Awle nuom pawngpaw that el ding chu an phal naw thu an hril thung. A naupa Craig Eggins chun, a pi a that anga ngai a ni laiin, “Awle hai hi Awle an ni leia mawphurtu (a suol) an ni bik nawh. Awle an nina lei ngawta intum thei an ni nawh.

Vijay Mallya umna dingin kan jail hai a \hatawk: Maha. Government

mumbai: Bank hran hrana loan crore tel a lak a thungkir tanaw leia UK tienga tlanhmang sum-dawngtu Vijay Mallya in India rama jail hai a umna dingin a \ha tawknaw nia a hrilna thuah Maharashtra sawrkar chun, Mr Vijay Mallya intangna dingin kan jail hai a \ha huntawk tiin sawrkar thlungpui a hril a, Court in thu a pek phawt chun jail bu ni loin a hranin a bu ding jail-a thak thei a ni ding thu a hril. Mr Vijay Mallya hi UK a man le a chungthu ngaituo mek a ni a, En-forcement Directorate (ED)

in India ram tienga hung thawn dinga UK Court-ah ngenna a lo siem ta a ni a. Hi thua hin Mr Mallya lawyer chun, Mr Mallya Zunthlum nei (diabetic) a ni leiin a client (Mallya) chu a hrana enkawl ngai a ni thu a hril a nih. Mallya hi thiemnaw inchangtir la ni lo a chun-gthu rel lai mek a ni leiin thiemnaw inchangtir a ni

hma po chu a bu ding a hrana pek thei a ni ding thu le European-style toi-let khawm a hmang nuom chun Arthur Road jail chun hiengang facility pek a hnielnaw thu Maharash-tra sawrkar chun sawrkar thlungpui an hriettir bawk. Mr Mallya hi suktawpa lo um tah Kingfisher Air-lines neitu a ni a, India rama bank hran hran 17 haiah Rs. 9,000 crore zet loans a lak a, sienkhawm a thungkir thei tanaw leia case siemkhum a ni hnun-ga March, 2016 a kha UK tienga tlanhmang a nih. (MM)

inkhêl/infiem mi han hnam le hnam inthlierhrangna thu an khekpui chun national anthem sakna kawngah sukbuoina iengkhawm a neiin a hriet naw thu a hril niin CNBC-in a hril. Ni kuma a tling naw zo hlim khan mipui vântlâng hmaa inlang iemani chen an sum a, election khawm a ngîr nawk tah naw ding thu a hril a. Amiruokchu, September khan CBS le interview an neina ah ‘Ei ramin a mi la mamaw’ leiin national politics ah chu a um zing ka tih, tiin a hril. “Ei ram hmakhuo an thim a nih” tiin a hril. Ms Clinton hin Trump hmain, anni party Democrat candidate ni dingin Barrack Obama a hne nawh a. White House hluotu ding chun a pasal Bill Clinton a hluo laia ‘lu’ ni lova \hangpuitu a nina

ang bak khan chu remchâng dang a la um pek naw a nih. Kum 2016 a Donald Trump a hnenaw nawk hnungin lekhabu a ziek a , “What Happened?” Election laia thil umdân a nih tlangpuia, Trump a demna le hrilsietna thilhai a nih. Trump a ringzo naw thu a hril bawk. Pathienni khan Southbank Centre-a London Literature Festival ah, Ms Clinton chun, President Donald Trump hin mani inthunun zo lovin, a lungturuk suokin ‘mitkhap kar lovin’ Nuclear Missile kap suok thut pal a tih ti inlau um a ti thu a hril niin The Independent-in a ziek. Iran le North Korea hai chungah khawm ‘point score’ a nuomna lei chau le \awng inhawi a ti leiin

an selpui niin a hril a. Iran le Nuclear Deal an lo nei tah sa thiek nawk a tumna khawm hi ‘thil \ium tak’ Iran suklungsena Nuclear Bomb insiemtir nawk theina nia a hriet thu a hril niin CNN-a Fareed Zakaria le interview an neinaa a hril bawk. Kar hmasak Zirtawpni khan President Trump chun 2015 a Iran Nuclear Deal chu sunzawm nawk dingin a ‘verify’ nuom ta nawh, Iranin dan a zawm nawh ti leiin. Obama hun laia siem Nuclear Deal dungzui chun, Iranin kum 10 vel sung chu a Nuclear Program châwlsan a ta, US le Western rambung han economic sanction an hlîp bawk ding ti a nih. Ms Clinton chun North Korea a deal dâna khawm Trump chu thaw tha naw hlein a hril a. Khawvela nuclear war insuoktir theitu ding khawpin a \awngbauhai a \ha naw, a chapo a nih, tiin a hril. Trump chun, North Korea chu, khawvêlin a la hmu ngai lo meichawka nuochimit vawng thei zing a ni thu dam a hril a nih.

Trump-in 2020 Election ah Hillary Clinton Ngîr A Ditw a s h i n g t o n : U S President Donald Trump chun, esel deuvin 2016 Election-a a khingpui a hnêbân Democrat candidate Ms Hillary Clinton chu 2020 Election ah ngîr nawk ngei sien a nuom thu a hril. Ms Clinton chu “crooked political rival’ angin a hril.A thaw narân anga zingkar inhma taka Twitter a tweet dan chun, “Tulai hnai khan media \henkhatin ‘crooked Hillary Clinton’ chun election 2020 a ngîr nawk ding am? ti an min dawn a. Ka dawnna chu, ka beisei” tiin ka dawn. Mr Trump chun, ni kum November-a election a hrât nâwna san chu national anthem an sak laia professional athletes haiin hnam le hnam intluktlangnawna (racial inequality) thua a ngaidân le ngîrhmun lei kha niin a hril a. England ah vântlâng hmaa a thuhrilna ah, inkhêlna ah

YSR Congress MP in TDP a zawm

amaravati: YSR Congress Kurnool Parlia-mentarary constituency MP Buta Renuka chun zanikhan Andhra Pradesh-a sawrkar-na siemtu Telegu Desam Party (TDP) a zawm. Ms Renuka hi TDP supremo le

Chief Minister N. Chandra-babu Naidu in a supporters haileh a chengnainah offi-cial-a lawmlutna a nei. Ms Renuka hi TDP zawm YSRC MP pahnina a nih. Tuta hma khan SPY Reddy chun TDP a lo zawm ta bawk a nih. Kum 2014 Lok Sabha election-a khan Andhra Pradesh-ah TDP hin MP 8 an nei a, sienkhawm pahni in party an suoksan ta leiin tuhin TDP chun MP 6 chau an nei ta a nih.

RSS leader kaphlumPatna: Bihar-a Gangan-dee Colony, Basti Jodhew-al area-a chun zani zingkar khan motorcycle-a chuong han RSS leader Ravinder Gosai an kaphlum. Mr Gosai hi In pana a fe lai meka bike-a chuong mipahni han silaia an kap a ni a, a hmuna a thi nghal niin Police thusuok chun a hril.

BJP hausa taknew delhi: Associa-tion for Democratic Re-forms (ADR) report 2015-16 dungzuiin Bharatiya Janata Party (BJP) chu In-dia rama National party hai laia a hausa tak a ni a, an hausakna chu Rs. 893.88 crore a tling phak. Congress party chu a dawttu niin an hausakna Rs. 758.79 crore a nih.

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSchanger (october) 18, 2017nilaini (wednesday)

SUNzawmNa

Harry Kane hi player \ha fam-kim a nih : Zinedine Zidanemadrid : Real Madrid coach Zinedine Zidane chun Tottenham player Harry Kane chungchang thu a hrilsuok a, player \ha filawr le famkim niin a hril. Hieng ang hin hril sienkhawm inchawk a tum ding le ding naw iengkhawm a sam sa nawh. Kane hi tuhin kum 24 mi chau a la ni a, tukum sung ringawt ram le club ta dingin inkhel 38-ah goal 43 tawp a thun ta lei hin club \ha tam tak chun an la hung beisei ring a um. Zidane chun, ‘Kane hi iengkimah a \ha a ni tawp el a nih, ieng ieng a thaw khawmin goal char hi a lungrilah a ngaituo hlak bawk. Hma tieng ieng-tin am thil a hung um pei ding chu ka hriet nawh a, tu

tak hin chu a club ta dinga player pawimaw em em a ni leiin a club ta ding chun a hlu hle a nih. A tir khan hieng ang hi a ni naw a, tu ruok hin chu tu ngirhmun ang hi a hung inhlangkai a nih,’ tiin a hril. Harry Kane chun Au-gust thla sung khan goal a thun naw a, anachu Sep-tember thla sung khan goal

13 tawp a thun ve thung a nih. Chun inkhel a \hangna nuhnung 11-ah goal 15 a thun bawk. Manchester City manager Pep Guardi-alo khawma, ‘Tottenham hi Harry Kane team a nih,’ a lo ti ve tawp. Chu chu Tot-tenham manager Pochet-tino chun, ‘Inhmusitna le inzanawna a nih,’ tiin a lo comment bawk.

UEFA Champions League :

Liverpool, Man. City, Real Madrid, Totten-ham le Sevilla hai \hang dingtottenham : vawizan hin Champions League group inkhelna a um ding a nih a. Chu taka chun English Club Liverpool chu NK Maribor tieng van zin an ta, Manchester City chun Napoli lo mikhuol an tih. Spartak Moscow chun Sevilla mikhuol an ta, Feyenoord chun Shakhtar Donetsz mikhuol bawk an tih. French Champion Mo-naco chun Besiktas mikhul ve thung an ta, RB Leipzig chun Portugal club FC Porto mikhuol an tih. Chun Apoel Nicosia haiin Dorus-sia Dortmund lo mikhuol bawk an tih. Chun champions lai mek Real Madrid chun English Club Tottenham mikhuol nawk an tih. Hi taka hin Tottenham De-fender Danny Ross chu a club thar ta dinga an khel hmasak takna ni bawk a tih. Ross hi substitute-a um phawt dinga ngai a nih a,

chun midfielder Dele Alli hremna a tuok leiin inkhel thei bawk naw nih. Tottenham player hlui Gareth Bale chu hliemna leiin a club hlui le inkhelah lan lang thei naw bawk a tih. Chun goalkeeper Key-lor Navas ruok chu a hliem dam ta leiin an lang thei ding anga ngai a nih. Real Madrid hi Group H-ah umin goal Tottenham leh point inzat charin hma an \huoi a, Real hin Goal Dif-ference an nei rawn lem leiin pakhatna an ni mek. Tottenham hai hin inkhel

hmasa pahnihaiah Borussia Dortmund le APOEL Nico-sia hai an hne ve ve a, hi lei hin an inring tawk hle ring a um. An manager Mauricio Pochettino chun Real Ma-drid an hne vai chun Totten-ham chu European club \ha pawla hril a kai thei ding a ni thu a hril. Ama chun, ‘Tuta hin kan theina suklangna dinga hun \ha tawpkhawk chu a nih. Hi inkhela ding hin theitawpin kan insingsa a nih. Harry Kane chungah kan innghat el naw a, kan rengin kan \hangruol ding a nih,’ tiin a hril.

Real Madrid Manager Zidane chun, ‘Mi dang dang chun an ngaidan khawm chu lo hril raw hai seh, ka thil thaw tumah iengkhawm mi sukbuoi chuong naw nihai. A \hat thei dan ding ang tak ieng-kim chu thaw ka tum a nih,’ tiin a lo hril ve. Vawizan inkhel dinghai hi Group E, F, G le H hai an ni a. Tuhin Group E-ah Sevilla’n pali paruk neiin hma an \huoi a, Liverpool chun point pahni neiin an dawt bawk. Group F-ah Man. City’n point paruk an nei a, Shkhtar haiin pathum an nei ve thung. Group G-ah Besiktas chun point paruk an nei a, Sevilla chun pathum an nei bawk. Group H-a chun Real Madrid le Totten-hamin point paruk ve ve an nei a, Borussia Dortmund le Apoel Nicosia haiin pakhat khawm an la nei naw ve ve.

Dejan Lovren chun Lukaku’n a hmai a petlui niin an tum

liverPool : Liverpool defender Dejan Lovren chun Inrinni zana Man-chester United le an inkhel \um khan United striker Romelu Lukaku chun tum hramin a hmaiah a pet niin an tum. Anni pahni hi half hma metin an intawk a, chu zovah Lovren hi hmai hup pumin hnuoiah an kui a nih. Kha zan khan a hrat lem bik um lovin 0-0 in an inhne-tawk bawk. Liverpool man-ager Jurgen Klopp khawma Lukaku khan red card hmu

sien khawm awm a ti thu a hril a, anachu iengkhawm a chunga action lak a ni naw kha mak a ti hle bawk. Lovren chun, ‘Indik tak chun Lukaku khan a tum hrama a mi pet chu a ni ngei a nih/ Ka chungah a um a, insawn hmang thei zing a nih a. Iemani tia a lo tum hram a ni khawma a hnun-gah inphalam ding ni awm tak a na. Inkhel zo khan a nervous hle ti ka hmu a, kha kha lei khawm kha ni ngei a tih ka ring,’ tiin a hril.

FiFa under 17 world cup Fixtures, 18th october 2017

Ghana vs Niger (5pm)Brazil vs Honduras (8pm)

result: 17th october 2017 Iran 2 - 1 Mexico

Mali 5 - 1 IraqFrance 1 - 2 Spain

England 0(5) - 0 (3) Japan (P)

Ben Foster a naupa le inhnel-naah an sukhliemlondon : West Brom goal vengtu Ben Foster chu an huona a naupa leh in-sukhlim malama an inhnel-naah a kh<p a sukhliem. Ama hi Thaw\annia Leices-ter City le 1-1 a an inhne-tawk zan khawm khan an lang ta naw reng a nih. West Brom manager Tony Pulis chun, ‘Hi hliemna hi beidawng um tak a nih. A naupa leh an huon sirah an inhnel a, a kh<p a tet pal thut a, a hmaa lo hliem ta hlak a ni leiin inlau um tak chu a nih,’ tiin a hril. Foster hi march 2015-a inthawk khan thla 10 sung tawp khup hliem lei bawka lo inkhel thei lo a ni a, tuhin

a sukhliem nawk chun ieng chen am a chawl a ngai ding hriet a la ni nawh. Thaw\anni zana an inkhel khan Foster aiah Boaz My-hill inkheltir a nih a, anachu ama khawm Leicester City striker Jamie Vardy leh an intawknaah a ke a tethliem met a, anachu inkhel tawp

chen a \hang the ihram hram. Tony Pulis chun, ‘Goalkeeper ring tlak pahni char kan nei a, beidawng chu um tak chu a nih,’ tiin a hril. Goalkeeper dang an nei sun chu kum 21 mi chau Alex Palmer a nih a, senior team-a hin a lan khel ngai nawh.

Seikam Memorial Open Football Tournament 2017 Venue : Kholmun playground, Churachandpur.

results : 17th Oct, 2017 1. YC Pearsonmun 0-2 K. Salbung YC (A).

2. FC Khanglai 0-1 D. Phailen FC. 3. Konsam FC 1-0 Juventus Fans Club.

4. Mata Lambulane YC 1-0 -Chelsea Fans Club. ========================= FIxtures: 18tH OCt, 2017.

1. Lamka SC vs K. Salbung YC(B) @ 11:30 am. 2. Thadou-Kuki FC vs Lhangsam FC @ 12:40 pm.

3. United Khawzim Brothers vs Sanakhang FC @ 2:00 pm. 4. Niangzen FC vs K. Mollum FC @ 3:30 pm.

Catherine Zeta-Zones, Kum 48-in A La Nal Hle

los angeles: Hollywood star hai laia a ‘hot’ takhai laia mi a ni hlak a. Kum 48 a tling hnung le nau nunghâk a nei hnung khawmin a la nunghakin a la nal hle tho a nih, Welsh nunghâk Hollywood lut Catherine Zeta-Zones hih. Thaw\anni zan khan Cannes MIPCOM Gala ah Red Carpet hrawhai hma a hung \huoi a. A dum vawng Gown infuol duom hâkin pheikhawk insâng a dum bawk a bun a. A kemit chen a puonbilin a huopa chu a figure nal zie a thup hne chuong nawh a, a dar le ban sek dan, a awmbawr \hat dan a thup hne chuong nawh. Kumin a hmêl a suktar thei nawh ti ding hielin a nunghâk lai hmêl a la put zing a nih. Kum upatna ruok chu a hmelah hmu thei a nia chu tar tieng pana upatna nih lovin puitlingna a ni lem. A sam Vaak rawng dum zan el chu a hlim tung vawng a, a nabe var tatin a suklanga a mawi pha hle. Catherine Zeta-Zones hi Michael Douglas leh kum 17 an innei tah a. Hollywood star inlarhai lai chu an nei sawt pawl tak an ni tah a. Tutu an ngirhmunah khawm sûngkuo det taka um an nih. Mi titak Catherine hin tulai hnaia producer lien Weinstein, nuhmei chunga a chêt mawinawnahai leia a nina ban le police-in an suina thu le inzawmin, nuhmei tamtak a sawisaka umhai angin ama chun a tuok ve naw leiin vângnei an tizie a hril. Hollywood Reporter kuomah, Weinstein sawisak nuhmeihai lai a \hang ve naw thu hrilin “A mi them ve nawh, ka vângnei khawp el. Hieng ang hi nuhmei tamtak chungah a tlung hlak. Kum 2017 chen kai taa hieng ang chanchin ei la hrila international lead story a la ni hi a mak ka tih. Anachu, a awm tho, a lead story ding awm reng a nih” tiin a hril. “Hi milien (Weinstein) insâng taka inthawka a thlâkna hi - tlusie dingin tukhawm an lien taluo nawh – mi tinin hieng ang nungchang \ha naw hi a \hanaw zie an hrietna ni ngei sien ka nuom. Pawisa le thu nei leia nuhmei chunga nunrâwng le chakna

hrikthlakna ringawta hmangna hi inzakai nêkin tirdak le hazat a um” tiin a hril. “Hieng ang nungchang tha naw, pawisa le thu nei leia nuhmei an nuom nuoma sawisak theia inngaina hun khawvel kha a liem tah. Thawluina hmanga mi chungah thu neia hrem lova suok nawk el theina khawvel kha an ta nawh, a liem tah. Thawsuoltu chu an sang po leh a thlâkna an sang ding tina nih” tiin Miramax Company in an Chairman pa an ban thuah a hril.

Kaia Gerber Malibu ah Rs. 73, 970 Man Pheikhawk Lehlos angeles: Super-model Cindy Crawford naunu Kaia Gerber kum 16 chau chu a vawikhatna dingin New York, London, Milan, Paris fashion show haiah a catwalk zo vawng hnungin a nu-in Sports Utility Vehicle (SUV) an chawkpek a dum tler zat leh Malibu ah khawlai a lêng lai Pathienni khan hmu a nih. Thlasik a hnai taa chu khuo a la lum em em a. Kaia Gerber khawm khuo lum a hriet nîng a tih an chei dan khawm ni lum laia tleirâwl um inhawi tizawng tak, Dai-sy Dukes an ti el, thawveng deuva Jean Kekawr bul le zakuo chenve, nene lai chauh thupna Bodice ni chie lo ‘bandeau top’ a hak a. Nabe inkuol lien deu a be bawk bâkah a kut laiah lunghlua siem kutsebi a bun bawk. Utility Bag (Cross-body purse) pasalin kawnga an pai hlak, a ring/dar ah a awrh/pai thunga, mobile phone le ramtin, pawisahai paina a nih. Kaia hi a ke zen zat e l i n l a n g c h i e n g h l e sienkhawm mit latu tak chu a pheikhawk, Combat-Style Booth dum chu a nih a, aman khawm Rs. 73, 970 ($1138) zet a nih. Mawza bovin pheikhawk inlawk burin a bun a, naupang over-size a ang vanga chu Kaia Gerber a ni leiin style chi khat a ni nawk der tah. A sam dum thlap chu khui nam taluo le chei chu-ong lovin a umdân danin natural takin an umtir a, a dar hnuoi, awmbawr lai chenah an inkhai thla sal a. Make-up mascara, ample blush le pale Rose lipstick a hmang

a. A tak rak naw bawk a vun rawng danghai le a hmêl dan-glamna bek bek a um nawh a. Ngaino a bei hle. Kar liemtah khan Driv-ing License a nei chau a nia chuh ama khatin SUV (motor) a khal suok tah a, Gas khawm mania inthunna (self-serve) a nih a. Motor enkawl khawm a thiem hmêl khawp el. Motor ama khata a khal dawkna hmasatakna hi Ins-tagram-a fans hai a shared a. A driving license suklan-gin, tuhin chu official taka puitlinga ngai le mani khata motor-a lêng suok thei an tah ti an entir a. Anachu, tleirâwl na na na chu Traffic dan a lo la hriet chieng naw a nih el thei, Parking ticket (fine) a hmu nghâl tlat el. Kum 16 a nih chauvin hieng hi a nih a. Kum 20 a tling pha lem chu iem a ang ding ngai nuom um tak nîng a tih.

Ariel Sangnu Skylar-in Epi-sode Khatah Rs. 8.1 Lakh Hlaw

los angeles: Naupang kum 8 chauvin kum khata Rs. 8.1 lakh an hlâw ti chu hriet ding a la vâng hle. Chu umzie chu, thla khatah Rs. 66, 500 hlaw tina ang a nih a. Ariel Winter a unaunu Skylar Gray (8) chun CBS Comedy “Me Myself And I” ti film ah episode khat peiah Rs. 8.1 lakh (Dollar 12, 500 ) pei a hlâw ding a nih. Skylar Gray hin CBS TV program inlârtak Saturday Night Live a changtu Bob-by Mopynihan naunu lem chang a ta. Comedy “Me Myself And I” hi Episode 13 a um ding a na, episode po po ah a chang ve vawng lem chun Rs. 1.05 Crore ($162, 500) a hlâw phâk ding a nih. Skylar Gray hin kum 8 a niin film a luta a hlâwtling nghâl a nih a. A nute Ariel Winter khawm film a chang hmasatak “Modern Family” ah kum 11 chau a nih. Ariel Winter ruok chun episode khat peiah $15, 000 (Rs.6.5 lakh) a hlâw phak a nih. Tuhin chu kum 19 a ni tah a. A hmêl a thain a nal lem ta bawk bâkah a zei/thiem/hnesaw ta bawk, episode khatah $100, 000 (Rs.65 lakh) vel a hlâw phak tah.

Celebrity hai inhawi an tih a, nuom chenin pawisa tam tak tak an khawrala ni tin ‘shopping’ or ‘market-ing’ an thaw awk awk thei ei ti vet hi film pakhat an changnaa an hlâw suok khawm, sin dang thaw tah \hak lovin fa char char hai sienkhawm an damsung daih thei ding awm hiel an hlâw suok leiin a awm naw nawh. “Me Myself And I” ti film hi inventor ropui Alex Riley chanchin a nih a. A chin laia inthawka a puitling hnung chen sawng thuma siem ding a nih. Skylar a nu chu Shanelle Workman (Ariel Winter u nu) a nih a. A chin laia inthawka a nuin a mâksan leia enkawltu a nih. Ariel Winter u Shanelle hin an nuin a mâksan hnungin a sang Ariel leh an pahniin nau angin a enkawl an nih. Shanelle chun a sang Ariel chu kum 14 a tlingin 2012 khan legal takin court ah nau angin a lak a. Chu chu 2014 khan permanent-a siem a nih. Court lekha chun Ariel a nu Chrisoula Workman hin Ariel le a u Shanelle hi a suknawmna thei taluo leiin

a kawlah an um ngam naw niin a hrila. A nu ruok chun a hnâwl ve thung. Tuta a sangnu Skylar Gray hlâw ding khawm hi a nu Chrisoula Workman-in an chupui an inlau leiin hlâw a nei hma, contract a sign a inthawkin invêng an tum nasa hle. Sum le pai tam le pawisa hau hi hlimna tak tak min tluntu ding amanih ei sawn kar, buoina danga mi hnuk luttu dam an lo ni nawk lem hlak.

chu mi tam tak ka bula an um ta tiin a hril. Naupang pakhat lem Ambrose Cristi (Class VIII inchuklai) chun Mother Mary hi Biekin sungah an biekpui thu, a bul chun light var a hmu a, a hnun-gin Mary a hmu thu a hril a, Mother Mary chun thlarau thienghlimin a \huoi pei ding thu a hril niin Cristi

chun a hril. Hi biekina rawngbawl-tu church vicar Mathew D’Cunha chun, an Biekina thil mak a tlung china in-thawk \awng\ai dinga hung (biekzin) an tam hle niin a hril a, hun dangah nitin mi 100 damin Biekin an sir chau hlak kha Pa-thienni nuhnung taka khan hi Biekina \awng\ai dinga

hung mi 15,000 an tling niin a hril. Hienganga hi Biekin sunga thil mak tlung hmun tina an dar lei hin sakhuo dang dang zuitu, damna dit tam tak chu Autorick-shaws, Bus le Cars hai hmangin Biekin tuola hin um khup el nia hril a ni bawk.

Naupang 2 in Kerala-a St. Ambrose Church-ah Mother Mary an hmu

January thlaa jan Dhan bank account \an hma khan chun nuhmei (mimal le pawl) loan (pawisa) pek an ni ngainaw niin a hril. “Hi hi a nih kum 70 sun-ga thaw thei lo Prime Min-ister Modi-in hun tawite sûnga a thaw chu – social security sûngah hin India hmun khawlai khawm um la \hangpuina loan I hni theina hih. Dy CM Pu Joykumar chun, ram hmasâwnna ding le a sum ngîrhmun siem\hata sukdetna ding chun

‘mass economic activity’ a \ul a. Chu chu MUDRA hin a sukpuitling ding a nih tiin a hril. Manipur ah tuchen hin mi 12, 464 hai kuomah hi scheme dungzui hin \hangpuina pek ni tain a hril bawk. Ama chun puon khawng, handloom & handicrafts, vawk vai, ar vai, etc hai thawin nuhmei chun an inchawm intodel thei a nih. Nuhmeihai sin thaw theina dinga pawisa awlsam taka an hmu (bat) theina hi a hlawk hle a nih.

MUDRA hnuoia loan dithai pekna dingin nation-alized bank hran hran le private banks haiin Cam-paign ah hin an \hang seng bawk. Hi huna hin Ms. Anjana Dubey, Deputy Director General, Department of Financial Services, Govt. of India, Digmanu Gupta, General Manager, State Bank of India le Principal Secretary (Commerce & Industry) Shri P. Vaiphei hai khawm an \hang.

India hmakhuo chu nuhmaihai kuta um a nih: MJ Akbar

Singngat A/C booth level meeting nei

CCPur: Mr Jameson Sehlal Hangshing, MCS, SDO, Singngat inrawinain October 17, 2017, 1:00PM khan DC Office, Tuibong-a BRGF Resource Centre-ah 60-Singngat A/C Booth Level Officer (BLO) han Electoral Roll Special Sum-mary Revision (SRR) 2018 le inzawmin meeting an nei. Hi huna hin Electoral Roll le inzawma Special Summary Revision (SSR) 2018 nei mekah October

22, 2017, 8:00AM-a in-thawk Special Campaign nei dan ding chungthu hai hriltlang le Form 6, Form 7, Form 8 le Form 8A hai fillup dan ding hai inhrilhri-etna nei a nih. 60-Singngat A/C sunga hin Polling stations 49 a um a, voters 26,015 an um mek. Voter hai laia 12,887 pasal an ni a, nuhmei voter 13,128 an ni a, pasal nekin nuhmei voter 240 in an tamlem a nih.

Indian Peace-keepers 50 UN Medal inhlan

South Sudan rama um Indi-an Peace keepers 50 hai chu civil mi hai humhimna le a rama inremna le muongna um theina dinga hmalakna le sinthaw \hat leiin UN Mis-sion in South Sudan (UN-MISS) Force Commander General Frank Mushyo Ka-manzi chun UN Medal an hlan. Hieng Indian peace keepers hai hi South Sudan-a Bor, Jonglei region-a post-ing an nih. UN Medal inh-lanna hi Indian Ambassador to South Sudan, Srikumar Menon in a va uop ve.