Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2018/December/HT-07-12-2018.pdf · nupui pakhat, a zan zana...

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 34/64 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy MiMtukthla (deceMber) 07, 2018 Zirtawpni (friday) NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI GAS NEWS Agency : SAS Booking :7th. Oct. , 2018 to 30th. OCt., 2018 delivery :07-12-2018 (FrI) Time : 9AM -ll stock stOCK : 306 @rate:Rs. 928/- EKIN/SEPTIC TANK SUKFAI DINGA KO THEI ZING KAN NIH. Contact Numbers: 8119035096 & 8119083548 Bethlehem Bazar ccpur: December 8, 2018, 6:30AM-4:00PM inkar sung khin EFCI Saikawt Presbytery Nuh- mei Pawl chun Sielmat/ Tiddim Road (CCPur) lai “Bethlehem Bazar” huoi- hawt an tih. Bazar huna hin Sec- ondhand le thuomhnaw chidang dang bakah Bu, Sa, Thingpui le bei hai zawr ning a ta. Bazar sunga sum hmusuok hai chu \hangpui ngaihai samdawlna dinga hmang ning a tih. Bethlehem-a Vanlalnau hung pieng hi ei khawtuo- la \hangpuingaihai fethlen- ga chibai buk dingin Beth- lehem Bazar hung dawr seng dingin EFCI Saikawt Presbytery Nuhmei Pawl chun mitin a fiel. Admit Card sem ni ding iMphal: Directorate of Education(S), Govt. of Ma- nipur hnuoia Multi Tasking Staff (MTS) sin lakna ding le inzawma Admit Card sem ni dinghai chu, Dec.10, 2018 Roll No.10001- 14000, Dec.11, 2018 Roll. No 14001-18000, Dec. 13, 2018 Roll No. 18001- 22000, Dec. 14, 2018 Roll No.22001-26000, Dec. 15, 2018 Roll No.26001-30000, Dec. 17, 2018 Roll No. 30001-34000 le Dec. 18, 2018 Roll No 34001-36873 a nih tiin director, Education (S), Govt. of Manipur chun inhriettirna a siem. RPC-NEI Synod rorelna \an ccpur: December 9, 2018 chen aw ding Reformed Presbyterian Church North East India (RPCNEI) Syn- od khawmpui a vawi 28-na nei mek le Synod Rorelna Lamka RPC Biekin-ah \an a nih. Rorelnaa hin Presby- tery 6, Mission Field 4 le North India a inthawk palai hai an \hang. Kum khat sunga Synod Moderator dingin Rev. Ros Infimate thlang a ni a, Vice Moderator dingin Rev Lungawiruol Khawbung thlang a ni bawk. Rorelna huna hin Rev. Dr V. Lalnghakthang, Gen- eral Secretary chun kum khat sunga rawngbawlna report a pek. Synod Nomi- nation Committee thurel remtipui/pawmpui a ni a, Pro Pastor pakhat lak thar, Pastor Pahni Ordination pek remti a ni bakah rel dinga thulut dang dang hai hriltlang a nih. Rorelna hi vawisun sunzawm nawk ning a ta, kum 2019 Plan le Budget hai phar ning a tih. December 7, 2018 zan dar 5:30 hin Synod mipui inkhawm \an ning a tih. AR Ex-servicemen Raising day ccpur: December 8, 2018 khin Assam Rifles Ex- Servicemen’s Association, CCPur district chun Lanva Tampak, AR Lane, Head- quarter Veng, CCPur-ah 37th Raising Day hmang an tih. Hi huna hin ESM, Widows le VEER NARIS hai kim taka \hang seng dinga inhriettir an ni a, Rais- ing Day huna hin Pension grievances um bawk a tih. India ram hmun tum tum haiah Sikpuiruoi hmang zo Ka hnungzuitu ding Hmar nunghak le tlangval hai IPS hung ni tum ro: HT Sangliana ccpur: Manipur le Assam \hangin India ram hmun tum tum haia chun December 5, 2018 khan Hmar hnam Kut pawimaw takel ‘Sikpui Ruoi’ hlawtling taka hmang zo a lo nitah. Hieng laizing hin Sikpui Ruoi hmang ding mek khawm an la um bawk. Assam sawrkar chun tu- kuma inthawk kum tina zui le hmang \an dingin Sik- puiruoi chu Restricted Holi- day in tulai hnai khan a lo puong tah a nih. HSA Bangalore Branch huoihawtnaa Bengaluru (Karnataka) a Paalanaa Bhavana hmuna Sikpuiruoi hmangnaa chun Sikpui pa in Pu Ramnghinglo Songhil a \hang a, Chief Guest in Pu Lalhrillien, MDC, ADCC a \hang a, HSA Bangalore Branch Adviser Pu HT Sangliana khawma uop vein thuhrilna hun a hmang. Pu HT Sangliana in hi huna thu a hrilnaa chun Hmarkhawpui (Sipuikawn) hming sawrkar-ah ka um lai khan Registration kan thaw tir a, khuo mi le HSA han sawrkar-ah Registry sukfel hai sien ka nuom, a \ul chun kei khawmin ka theina a um chun hi thila hin \hangpui kan pei zing a nih, tiin a hril a. Ka hnung- zuitu ding Hmar tlangval le nu nghak hai IPS hung ni tum ro tiin HSA member \halai hai a fiel. Chun, Hmarkhawpui (Sipuikawn)-a ka post- ing lai zana nau nei ding nupui pakhat, a zan zana Parbung-a ka hang thaknu naupa, a hming khawm ‘Lal\anpui’ tia kha phuok mi zawngsuok pui inla ka nuom takzet tiin, a nau hmingphuok zawngsuok- pui dingin ngenna a siem. >>sunzawmna phek 2-ah Documents \ulhai ccpur: IRB Rifleman lakna ding le inzawma documents \ulhai chu, Em- ployment Exchange Card, Tribe Certificate, Domicile Certificate, Income Certifi- cate, Passport Size thlalak, Aadhar Card, Educational Certificate, Date of Birth, Address, nu le pa hming hai a nih. State Level Orange Festival a vawi 15-na taMenglong: The State Level Orange Fes- tival Organising Com- mittee huoihawtnain De- cember 8-10, 2018 inkar sung khin Mini Stadium, Tamenglong-ah The 15th State Level Orange Fes- tival, 2018 nei ning a tih. Dec.8, 2018 11:40AM khin Khuollien ni pumin CM, N.Biren Singh in 15th State Level Orange Festival, 2018 hi hawng a tih. Hi huna hin Th.Shyam Kumar, Minister (Horticul- ture & Soil Conservation, MAHUD, Forest & Envi- ronment) chu Functional President ning a ta, Samuel Jendai, MLA, 53-Tamei A/C le Awangbaw New- mai, 52-Tamei A/C MLA hai chu Guests of Honour in \hang an tih. Zan programme ah Music Show le Tamen- glong’s Got Talent um a tih. Dec.9, 2018 sun huna seminar on Orange and other Horticulture Crops: Perspective, Problems and Potential ti thupui hmangin nei nig a ta, zan hunah Mu- sic Show le Tamenglong’s Got Talent Programme hai hmang nawk ning a tih. Dec. 10, 2018 sun huna L.Dikho, Minister, PHED Khuollien ning a ta, Mam- sinrei Panmei, Chairman, ADC, Tamenglong, Guest of Honour in \hang a tih. Hi huna hin Orange Com- petition result puongna le lawmman semna um a tih. Zan programme-ah Orange Queen contest um a tih. Dec. 13-1h Business Advisory Committee meeting iMphal: Secretary, Ma- nipur Legislative Assembly chun 11th Manipur Legis- lative Assembly 6th Ses- sion chu Dec. 20, 2018 a inthawka \an ni dingin zan- ikhan thusuok a siem. Hi le inzawm hin State Assembly Business Advisory Com- mittee meeting chu As- sembly Speaker inrawinain Dec. 13, 2018 khin Speaker Office pindanah nei ning a tih. Hi meeting-a hin sitting umzat ding le Assembly Session sunga thu putlut ding le thu rel ding hai hrilt- langin siem fel an tih. Ran sawisak le thatna a la fe pei iMphal: Manipur phai ram biela chun ran sawisak le thatha a la fe pei. Zani zingkar khawm khan Bish- nupur District sunga Thi- nunggei Mamang Leikai-ah Vawkte pakhat thisa ruong hmu a nih. Hi vawkte hi a lu tiengpo chau hmu ding a um a, a taksa danghai chu hmu ding a um naw a, a thattuin a fak a ni ring a um. ar han truck 4 le mi 6 an man ccpur: December 4, 2018 zan dar 10:45 khan 2-Assam Rifles-a ‘B’ Com- pany han Muallum Check post-ah motor sukchawla an dapnaah Manipur-a inthawk Mizoram-a Urea (fertilizer) phurlut tum Truck 4 le mi 6 an man. Manipur-a in- thawk Mizoram sunga Urea phurlut theina ding permit an neinaw leia an man a ni a. Mana um hai hi CCPur Police station-a peklut an ni hnungin FIR No. 129 (12) 2018 CCP-PS u/s 7 of Es- sential Comodities Act.1955 registered khum an ni a, man an nina hmun Singngat Police station huopsung a ni leiin Singngat Police kutah case peksawng nawk a nih. Mana um hai chu- N.Thangminlian (25) s/o N.Kamlian of Hiang- mun village, Mizoram; N.Lallianthang (30) s/o N.Paukhanlian of New Lamka (G); H.Lallian (40) s/o Thanglal Hat- zaw of New Lamka (G); H.Thanghatding (29) s/o H. Chindousang of New Lam- ka (G); N.Khupzakai (26) s/o Thangdoukap of Hiang- mun village, Mizoram le H.Dalmuanthang (45) s/o H. Thongzamung of Hiang- mun village, Mizoram hai an nih. MGNREGS December 2018 chena dingin Rs. 122 Crore sanction a nih: Addl. CS Tu kum Job Card pawisa Rs. 16, 504.69 lakh dawng iMphal: Christmas a hnai ta lei amanih ding, sawrkar thlungpui chun December 2018 chena hmang dingin MGNREGS (Job Card) hnuoiah, wages le material costs ding, Rs. 122 Crore a hung sanction niin Additional Chief Sec- retary Mr MH Khan chun a hril. Hi thu hi zanita Chief Minister Mr N. Biren Singh a rawia Rural Development and Panchayati Raj (RD & PR) Department review meeting Chief Minister’s Secretariat Cabinet Hall-a an neina huna a hril a nih. Additional Chief Secre- tary (RD & PR) Mr. M.H. Khan chun PowerPoint slide show (presentation) hmangin a Department hnuoia sin chi hran hran zo ta le thaw dinga riruonghai suklangna a nei a. Chutaka chun MGNREGS pawisa Rs. 122 Crore a hung pek ding thu hi a hril a nih. Additional Chief Secre- tary-in a hril pei dan chun, Financial Year 2017-18 sung khan Rs. 15, 778.89 lakh hung pek a ni a. Tuta financial year sung hin chu Rs. 16, 504.69 lakh a hung pek taa, quarter nuhnung- tak ah hin tlawmte a la hung pek belsa ding niin a hril bawk. Hi thil hi Manipur-a Job Card holder han kum tina ni 100 sin an hmu hlak Christmas tawma sawrkar- in Christmas Gift anga ni tha iemani zat a pek hlak a pek tanaw dim a nih tia an chier mek lai hi thu hi a hung suok tah a nih. Hriet ta angin Congress \huoi UPA sawrkarin Job Card a siem chu BJP \huoi NDA sawrkarin a ngaisak \ha nuom tanaw leiin kum khata ni 100 sin hmu ding khawm ni 50 khawm an hmu tling ta nawh. Hienglai zing hin Guidelines dungzuiin Dis- trict Social Auditors hai inrawinain, Department hnuoia Manipur Social Au- dit Agency-in district tina Block pakhat pei Block pakuo ah Pilot Social Audit a nei. Prime Minister Gram Sadak Yojana (PMGSY), Ministry of Rural Devel- opment, Government of India chun Financial year 2017-18 sunga zo dingin target khuo 85 ah lam- lien Km.1000 zo dingin a siem a. Target lakah chun, March 31, 2018 chena khan khuo 58 ah Km. 731 lamlien a siem zo hman a, North East-a rural roads construction ah 3rd a nih, tiin report chun a hril. PMGSY hnuoia bawk hin FY 2018-19 a dingin lamlien Km. 900 target siem a ni a, October 30, 2018 chena khan Km. 230 zo a ni tah. Prime Minister Gram Sadak Yojana (PMGSY) Phase-I (2000-01) to B-I, 2018-19 hnuoia lamlien (roads) siem dinga target approved po chu lamlien 1860, a rengin Km. 11, 366 a nih a. Lamlien 1320, Km. 6, 340 chu zofel a nih tah. Hi hun sunga leilak siem dinga sanctioned 142 laia 45 chu zofel a ni tah a. Stage-I (Formation of cut- ting) sei dan length chu Km. 5,629 a ni a, Km. 4, 282 zofel a ni tah. Stage-I+II/ II/upgradation le blacktop- ping a dinga sanctioned po chu Km. 5, 737 a ni a, Km. 2, 057 zofel a ni tah. National Rurban Mis- sion hnuoia Phase-I chu Khangabok Cluster hnu- oiah nei a ni a. Phase-II chu Keirao Makting Cluster ah thaw ning a tih. Khangabok Cluster hnuoia zo lo sin bangkhai chu third instal- ment hmu pha chu taka in- thawk chun zofel ning a tih. >>sunzawmna phek 2-ah Pasal pakhat Hreipuia tuk hlumsaa hmu ccpur: Police a inthawk ei thu dawngnain a hril danin December 5, 2018 zan khan Yaiphakol-Thingkang- phai khuoah Pukhrambam Tombi Meitei (61), s/o (L) P. Tona Singh of Yaiphakol- Thingkangphai chu a cheng- na Insungah a thisaa hmu a ni a. A taksaah Hreipuia sat- na le zawmphawr hmanga sun na hnuhma hmu a ni a, Police han ruong hi va lain RIMS Morgue-ah an va sie. Hi thil tlung le inzawm hin JAC indin a ni a, JAC in- rawinain zani zantieng 1PM khan Yaiphakol-a Meitei Society chun sit-in-Protest an nei. Mr Pukhrambam Tom- bi Meitei hi December 6, 2018 (zanita) a bu vuo tum, a bu vuok huna hme ding le thil dang dang inchawk din- ga December 5, 2018-a kha a nuhmei Pukhrambam Sur- jamani leh Lamka-a bazar hung kai an ni a. Tombi hi thaw ding a nei leiin a nuh- mei hmain In tieng a hung >>sunzawmna phek 2-ah Arogya Fair 2018 hawng Manipur ah Medicinal Plant 10, 000 neka tam a um: Chief Minister iMphal: Chief Minister Mr. N. Biren Singh chun ni li sung aw ding Arogya Fair, 2018 chu zani khan Union Minister Mr. Shri- pad Yesso Naik umin City Convention Centre, Imphal East District-ah a hawng. Ni li sung aw ding Fair hin tlangpa damdawi (tra- ditional medicine) chi hran hran hai pholangna um a ta. Traditional medicine (Ayurveda, Yoga & Natu- ropathy, Unani, Siddha le Homeopathy) hmang \an- gkai dan dinghai hriltlang ning a tih. Chief Guest, Mrr. N. Biren Singh chun, khawv- el lien takah leilung chite chau Manipur-in a dela chu, khawvela hlona dam- dawi 10, 000 neka tam a um a, varities ringawt khawm chi 500 neka tam a um a nih, tiin a hril. A hril pei dan chun, AYUSH Hospital, Kei- rao chu kum thar Febru- ary 2019 khin hmang thei dinga zofel tum a nih thu a hril. AYUSH Hospital, Muolvaiphei chu tu kum Christmas gift anga mipui kuoma pe dingin Health Minister-in an tiem ta a nih. Chief Minister chun, Poppy le Ganja chingtu- hai khawmin fak hmuna ding medicinal plant an ch- ing theina dingin sawrkar thlungpui \hangpuina hnu- oiah alternative livelihood project siem tum a ni thu a hril a. Mr Naik chun ap- proval thaw nghal ding DPR pe lut dingin a hril tah niin a hril bawk. Hmasawnna ki dangah, Japan mithiem hai chun zani khan an inhmupui a, an ram hospital haia thawk ding Nurse tamtak training ding lak an nuom thu an hril niin a hril. Rambung dang dang Hospital haia thawk dinga training pek dingin Manipur mi Japan ah training nei dinga \huoi an nuom thu an hril niin a hril bawk. CM chun, Japan haiin training hung pek an nuom chun training institute bawlna ding sawrkarin ram/ hmun pek a huom thu a hril pek niin a hril bawk. Ni khat lai khan TATA Group khawmin an hung sir a, Can- cer Hospital indin dingin a lo hrilhmu niin a hril bawk. Special Guest of Hon- our, Mr. Shripad Yesso Naik chun, Poppy le Ganja chingtuhai chu a aiin me- dicinal plants hai ching lem >>sunzawmna phek 2-ah PMUY Free LPG Connection semdawkna ccpur: December 6, 2018, 2:30PM khan Salem Hall, Salem Veng, CCPur- ah Salem Veng Village Authority huoihawtnain Pradhan mantra Ujjwala Yojana (PMUY) hnuoia beneficiaries hai kuomah Free LPG Gas Connection semdawkna hun hmang a ni a, beneficiaries hai an \hang tawl. Hi huna C. Lalzawm- liana, Chairman, Salem Veng Village Author- ity in thu a hrilnaah, India sawrkarin ram sung pum- puiah sungkuo tinin Gas connection an nei theina ding le nuhmei hai hmak- huo ngainaa PMUY a hung \an dungzuia Free LPG Connection hi semdawk a a ni thu a hril a. Village Authority in hi ham\hatna dawng thei ding khawsakna harsa zuol, nitina fakfawm zawng hai dapsuokna sin thaw-a PMUY hnuoia Gas Connection hi buoipui pek an ni hnungah semdawk a nih tiin a hril. Tuta \um hi Salem Veng VA in hienganga Free LPG Connection an semdawk vawihnina a nit ah. May 26, 2018 khan beneficiaries 59 hai kuomah an lo sem ta a, zanikhan beneficiaries 28 kuomah an pekdawk nawk a, tuta an semdawk ta po chu 87 an nih. Mizoram CEO thar dingin Amjad Tak aiZawl: Mizoram Chief Electoral Officer (CEO) ni laizing Mr S.B.Shashank, IAS (2007 batch) chu Delhi-ah sawn a ni a, ama hmun hluotu ding hin Mr Amjad Tak, IAS (2005 batch) ruot a nih. TUlai hnai ela Mizoram CEO thlakthlenga a um nawi thumna a ni tah. Food Safety team in an enfel nawk ccpur: District Food Safety Officer incharge U. Arunkumar Singh inrawi- nain zanikhan Food Safety team chun ‘Reverse Osmo- sis’ hmanga Tui thienghlim dawn ding supply-tu hai enfelna an sunzawm nawk a. New Lane, Bungmual-a um Mountain Spring hai tui supply-na hmun an enfel. Tuta hmaa tui supply- tu hai an enfel huna ang bawkin Mountaing Spring khawm hin an tui supply a thienghlim tawk ngei a nih ti sukchiengna Bureau of Indian Standards (BIS) Certificate an la nei biknaw leiin Food Safety team chun Food Safety License an la pekthei nawh a. An rang thei anga certificate nei dingin an inhreittir a, bottle suk- faina khawm mihriem kuta sawpfai loa Machine hmang dingin an inhriettir bawk. Plant site enfel huna chun an machine hai a \ha tawk a, sienkhawm bottle cleaning process a ding machine an la nei biknaw a bawk a nih. Chun, August 14, 2018 a V. Vumlunmang, Com- missioner of Food Safety/ Principal Secretary (Health & FW), Govt of Manipur in Manipur Gazette Order an suo dungzuiin Manipur state sung khawlai hmuna khawm Dum (tobacco) a siem thil hai hrim hrim zawr khap a nih.

Transcript of Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2018/December/HT-07-12-2018.pdf · nupui pakhat, a zan zana...

Page 1: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2018/December/HT-07-12-2018.pdf · nupui pakhat, a zan zana Parbung-a ka hang thaknu naupa, a hming khawm ‘Lal\anpui’ tia kha phuok mi zawngsuok

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

Hmasawnna Thar Vol - 34/64 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

MiMtukthla (deceMber) 07, 2018 Zirtawpni (friday)

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

GAS NEWSAgency : SASBooking :7th. Oct. , 2018 to 30th. OCt., 2018delivery :07-12-2018 (FrI) Time : 9AM -till stockstOCK : 306 @rate:Rs. 928/-

EKIN/SEPTIC TANK

SUKFAI DINGA KO THEI ZING

KAN NIH.

Contact Numbers:8119035096 &

8119083548

Bethlehem Bazarccpur: December 8, 2018, 6:30AM-4:00PM inkar sung khin EFCI Saikawt Presbytery Nuh-mei Pawl chun Sielmat/Tiddim Road (CCPur) lai “Bethlehem Bazar” huoi-hawt an tih. Bazar huna hin Sec-ondhand le thuomhnaw chidang dang bakah Bu, Sa, Thingpui le bei hai zawr ning a ta. Bazar sunga sum hmusuok hai chu \hangpui ngaihai samdawlna dinga hmang ning a tih. Bethlehem-a Vanlalnau hung pieng hi ei khawtuo-la \hangpuingaihai fethlen-ga chibai buk dingin Beth-lehem Bazar hung dawr seng dingin EFCI Saikawt Presbytery Nuhmei Pawl chun mitin a fiel.

Admit card sem ni ding iMphal: Directorate of Education(S), Govt. of Ma-nipur hnuoia Multi Tasking Staff (MTS) sin lakna ding le inzawma Admit Card sem ni dinghai chu, Dec.10, 2018 Roll No.10001-14000, Dec.11, 2018 Roll.No 14001-18000, Dec. 13, 2018 Roll No. 18001-22000, Dec. 14, 2018 Roll No.22001-26000, Dec. 15, 2018 Roll No.26001-30000, Dec. 17, 2018 Roll No. 30001-34000 le Dec. 18, 2018 Roll No 34001-36873 a nih tiin director, Education (S), Govt. of Manipur chun inhriettirna a siem.

RPC-NEI Synod rorelna \an

ccpur: December 9, 2018 chen aw ding Reformed Presbyterian Church North East India (RPCNEI) Syn-od khawmpui a vawi 28-na nei mek le Synod Rorelna Lamka RPC Biekin-ah \an a nih. Rorelnaa hin Presby-tery 6, Mission Field 4 le North India a inthawk palai hai an \hang. Kum khat sunga Synod

Moderator dingin Rev. Ros Infimate thlang a ni a, Vice Moderator dingin Rev Lungawiruol Khawbung thlang a ni bawk. Rorelna huna hin Rev. Dr V. Lalnghakthang, Gen-eral Secretary chun kum khat sunga rawngbawlna report a pek. Synod Nomi-nation Committee thurel remtipui/pawmpui a ni a,

Pro Pastor pakhat lak thar, Pastor Pahni Ordination pek remti a ni bakah rel dinga thulut dang dang hai hriltlang a nih. Rorelna hi vawisun sunzawm nawk ning a ta, kum 2019 Plan le Budget hai phar ning a tih. December 7, 2018 zan dar 5:30 hin Synod mipui inkhawm \an ning a tih.

AR Ex-servicemen Raising day

ccpur: December 8, 2018 khin Assam Rifles Ex-Servicemen’s Association, CCPur district chun Lanva Tampak, AR Lane, Head-quarter Veng, CCPur-ah 37th Raising Day hmang an tih. Hi huna hin ESM, Widows le VEER NARIS hai kim taka \hang seng dinga inhriettir an ni a, Rais-ing Day huna hin Pension grievances um bawk a tih.

India ram hmun tum tum haiah Sikpuiruoi hmang zoKa hnungzuitu ding Hmar nunghak le tlangval

hai IPS hung ni tum ro: HT Sanglianaccpur: Manipur le Assam \hangin India ram hmun tum tum haia chun December 5, 2018 khan Hmar hnam Kut pawimaw takel ‘Sikpui Ruoi’ hlawtling taka hmang zo a lo nitah. Hieng laizing hin Sikpui Ruoi hmang ding mek khawm an la um bawk. Assam sawrkar chun tu-kuma inthawk kum tina zui le hmang \an dingin Sik-puiruoi chu Restricted Holi-day in tulai hnai khan a lo puong tah a nih. HSA Bangalore Branch huoihawtnaa Bengaluru (Karnataka) a Paalanaa Bhavana hmuna Sikpuiruoi hmangnaa chun Sikpui pa in Pu Ramnghinglo Songhil a \hang a, Chief Guest in Pu Lalhrillien, MDC, ADCC a \hang a, HSA Bangalore Branch Adviser Pu HT Sangliana khawma uop vein thuhrilna hun a hmang.

Pu HT Sangliana in hi huna thu a hrilnaa chun Hmarkhawpui (Sipuikawn) hming sawrkar-ah ka um lai khan Registration kan thaw tir a, khuo mi le HSA han sawrkar-ah Registry sukfel hai sien ka nuom, a \ul chun kei khawmin ka theina a um chun hi thila hin \hangpui kan pei zing a nih, tiin a hril a. Ka hnung-zuitu ding Hmar tlangval le nu nghak hai IPS hung ni

tum ro tiin HSA member \halai hai a fiel. Chun, Hmarkhawpui (Sipuikawn)-a ka post-ing lai zana nau nei ding nupui pakhat, a zan zana Parbung-a ka hang thaknu naupa, a hming khawm ‘Lal\anpui’ tia kha phuok mi zawngsuok pui inla ka nuom takzet tiin, a nau hmingphuok zawngsuok-pui dingin ngenna a siem. >>sunzawmna phek 2-ah

Documents \ulhaiccpur: IRB Rifleman lakna ding le inzawma documents \ulhai chu, Em-ployment Exchange Card, Tribe Certificate, Domicile Certificate, Income Certifi-cate, Passport Size thlalak, Aadhar Card, Educational Certificate, Date of Birth, Address, nu le pa hming hai a nih.

State Level Orange Festival a vawi 15-nataMenglong: The State Level Orange Fes-tival Organising Com-mittee huoihawtnain De-cember 8-10, 2018 inkar sung khin Mini Stadium, Tamenglong-ah The 15th State Level Orange Fes-tival, 2018 nei ning a tih. Dec.8, 2018 11:40AM khin Khuollien ni pumin CM, N.Biren Singh in 15th State Level Orange Festival, 2018 hi hawng a tih. Hi huna hin Th.Shyam Kumar, Minister (Horticul-ture & Soil Conservation, MAHUD, Forest & Envi-ronment) chu Functional President ning a ta, Samuel Jendai, MLA, 53-Tamei A/C le Awangbaw New-mai, 52-Tamei A/C MLA hai chu Guests of Honour

in \hang an tih. Zan programme ah Music Show le Tamen-glong’s Got Talent um a tih. Dec.9, 2018 sun huna seminar on Orange and other Horticulture Crops: Perspective, Problems and Potential ti thupui hmangin nei nig a ta, zan hunah Mu-sic Show le Tamenglong’s Got Talent Programme hai hmang nawk ning a tih. Dec. 10, 2018 sun huna L.Dikho, Minister, PHED Khuollien ning a ta, Mam-sinrei Panmei, Chairman, ADC, Tamenglong, Guest of Honour in \hang a tih. Hi huna hin Orange Com-petition result puongna le lawmman semna um a tih. Zan programme-ah Orange Queen contest um a tih.

Dec. 13-1h Business Advisory Committee meeting

iMphal: Secretary, Ma-nipur Legislative Assembly chun 11th Manipur Legis-lative Assembly 6th Ses-sion chu Dec. 20, 2018 a inthawka \an ni dingin zan-ikhan thusuok a siem. Hi le inzawm hin State Assembly Business Advisory Com-

mittee meeting chu As-sembly Speaker inrawinain Dec. 13, 2018 khin Speaker Office pindanah nei ning a tih. Hi meeting-a hin sitting umzat ding le Assembly Session sunga thu putlut ding le thu rel ding hai hrilt-langin siem fel an tih.

Ran sawisak le thatna a la fe pei

iMphal: Manipur phai ram biela chun ran sawisak le thatha a la fe pei. Zani zingkar khawm khan Bish-nupur District sunga Thi-nunggei Mamang Leikai-ah Vawkte pakhat thisa ruong hmu a nih. Hi vawkte hi a lu tiengpo chau hmu ding a um a, a taksa danghai chu hmu ding a um naw a, a thattuin a fak a ni ring a um.

ar han truck 4 le mi 6 an manccpur: December 4, 2018 zan dar 10:45 khan 2-Assam Rifles-a ‘B’ Com-pany han Muallum Check post-ah motor sukchawla an dapnaah Manipur-a inthawk Mizoram-a Urea (fertilizer) phurlut tum Truck 4 le mi 6 an man. Manipur-a in-thawk Mizoram sunga Urea phurlut theina ding permit an neinaw leia an man a ni a. Mana um hai hi CCPur Police station-a peklut an ni hnungin FIR No. 129 (12) 2018 CCP-PS u/s 7 of Es-sential Comodities Act.1955 registered khum an ni a, man an nina hmun Singngat Police station huopsung a ni

leiin Singngat Police kutah case peksawng nawk a nih. Mana um hai chu- N.Thangminlian (25) s/o N.Kamlian of Hiang-mun village, Mizoram; N.Lallianthang (30) s/o N.Paukhanlian of New Lamka (G); H.Lallian (40) s/o Thanglal Hat-zaw of New Lamka (G); H.Thanghatding (29) s/o H. Chindousang of New Lam-ka (G); N.Khupzakai (26) s/o Thangdoukap of Hiang-mun village, Mizoram le H.Dalmuanthang (45) s/o H. Thongzamung of Hiang-mun village, Mizoram hai an nih.

MGNREGS December 2018 chena dingin Rs. 122 crore sanction a nih: Addl. cSTu kum Job Card pawisa Rs. 16, 504.69 lakh dawng

iMphal: Christmas a hnai ta lei amanih ding, sawrkar thlungpui chun December 2018 chena hmang dingin MGNREGS (Job Card) hnuoiah, wages le material costs ding, Rs. 122 Crore a hung sanction niin Additional Chief Sec-retary Mr MH Khan chun a hril. Hi thu hi zanita Chief Minister Mr N. Biren Singh a rawia Rural Development and Panchayati Raj (RD & PR) Department review meeting Chief Minister’s Secretariat Cabinet Hall-a an neina huna a hril a nih. Additional Chief Secre-tary (RD & PR) Mr. M.H. Khan chun PowerPoint slide show (presentation) hmangin a Department hnuoia sin chi hran hran zo ta le thaw dinga riruonghai suklangna a nei a. Chutaka chun MGNREGS pawisa Rs. 122 Crore a hung pek ding thu hi a hril a nih. Additional Chief Secre-

tary-in a hril pei dan chun, Financial Year 2017-18 sung khan Rs. 15, 778.89 lakh hung pek a ni a. Tuta financial year sung hin chu Rs. 16, 504.69 lakh a hung pek taa, quarter nuhnung-tak ah hin tlawmte a la hung pek belsa ding niin a hril bawk. Hi thil hi Manipur-a Job Card holder han kum tina ni 100 sin an hmu hlak Christmas tawma sawrkar-in Christmas Gift anga ni tha iemani zat a pek hlak a pek tanaw dim a nih tia an chier mek lai hi thu hi a hung suok tah a nih.

Hriet ta angin Congress \huoi UPA sawrkarin Job Card a siem chu BJP \huoi NDA sawrkarin a ngaisak \ha nuom tanaw leiin kum khata ni 100 sin hmu ding khawm ni 50 khawm an hmu tling ta nawh. Hienglai zing hin Guidelines dungzuiin Dis-trict Social Auditors hai inrawinain, Department hnuoia Manipur Social Au-dit Agency-in district tina Block pakhat pei Block pakuo ah Pilot Social Audit a nei. Prime Minister Gram Sadak Yojana (PMGSY),

Ministry of Rural Devel-opment, Government of India chun Financial year 2017-18 sunga zo dingin target khuo 85 ah lam-lien Km.1000 zo dingin a siem a. Target lakah chun, March 31, 2018 chena khan khuo 58 ah Km. 731 lamlien a siem zo hman a, North East-a rural roads construction ah 3rd a nih, tiin report chun a hril. PMGSY hnuoia bawk hin FY 2018-19 a dingin lamlien Km. 900 target siem a ni a, October 30, 2018 chena khan Km. 230 zo a ni tah.

Prime Minister Gram Sadak Yojana (PMGSY) Phase-I (2000-01) to B-I, 2018-19 hnuoia lamlien (roads) siem dinga target approved po chu lamlien 1860, a rengin Km. 11, 366 a nih a. Lamlien 1320, Km. 6, 340 chu zofel a nih tah. Hi hun sunga leilak siem dinga sanctioned 142 laia 45 chu zofel a ni tah a. Stage-I (Formation of cut-ting) sei dan length chu Km. 5,629 a ni a, Km. 4, 282 zofel a ni tah. Stage-I+II/II/upgradation le blacktop-ping a dinga sanctioned po chu Km. 5, 737 a ni a, Km. 2, 057 zofel a ni tah. National Rurban Mis-sion hnuoia Phase-I chu Khangabok Cluster hnu-oiah nei a ni a. Phase-II chu Keirao Makting Cluster ah thaw ning a tih. Khangabok Cluster hnuoia zo lo sin bangkhai chu third instal-ment hmu pha chu taka in-thawk chun zofel ning a tih.>>sunzawmna phek 2-ah

Pasal pakhat Hreipuia tuk hlumsaa hmu

ccpur: Police a inthawk ei thu dawngnain a hril danin December 5, 2018 zan khan Yaiphakol-Thingkang-phai khuoah Pukhrambam Tombi Meitei (61), s/o (L) P. Tona Singh of Yaiphakol-

Thingkangphai chu a cheng-na Insungah a thisaa hmu a ni a. A taksaah Hreipuia sat-na le zawmphawr hmanga sun na hnuhma hmu a ni a, Police han ruong hi va lain RIMS Morgue-ah an va sie.

Hi thil tlung le inzawm hin JAC indin a ni a, JAC in-rawinain zani zantieng 1PM khan Yaiphakol-a Meitei Society chun sit-in-Protest an nei. Mr Pukhrambam Tom-bi Meitei hi December 6, 2018 (zanita) a bu vuo tum, a bu vuok huna hme ding le thil dang dang inchawk din-ga December 5, 2018-a kha a nuhmei Pukhrambam Sur-jamani leh Lamka-a bazar hung kai an ni a. Tombi hi thaw ding a nei leiin a nuh-mei hmain In tieng a hung >>sunzawmna phek 2-ah

Arogya Fair 2018 hawng

Manipur ah Medicinal Plant 10, 000 neka tam a um: chief MinisteriMphal: Chief Minister Mr. N. Biren Singh chun ni li sung aw ding Arogya Fair, 2018 chu zani khan Union Minister Mr. Shri-pad Yesso Naik umin City Convention Centre, Imphal East District-ah a hawng. Ni li sung aw ding Fair hin tlangpa damdawi (tra-ditional medicine) chi hran hran hai pholangna um a ta. Traditional medicine (Ayurveda, Yoga & Natu-ropathy, Unani, Siddha le Homeopathy) hmang \an-gkai dan dinghai hriltlang ning a tih. Chief Guest, Mrr. N. Biren Singh chun, khawv-el lien takah leilung chite chau Manipur-in a dela chu, khawvela hlona dam-dawi 10, 000 neka tam a um a, varities ringawt khawm chi 500 neka tam a um a

nih, tiin a hril. A hril pei dan chun, AYUSH Hospital, Kei-rao chu kum thar Febru-ary 2019 khin hmang thei dinga zofel tum a nih thu a hril. AYUSH Hospital, Muolvaiphei chu tu kum Christmas gift anga mipui kuoma pe dingin Health Minister-in an tiem ta a nih. Chief Minister chun, Poppy le Ganja chingtu-

hai khawmin fak hmuna ding medicinal plant an ch-ing theina dingin sawrkar thlungpui \hangpuina hnu-oiah alternative livelihood project siem tum a ni thu a hril a. Mr Naik chun ap-proval thaw nghal ding DPR pe lut dingin a hril tah niin a hril bawk. Hmasawnna ki dangah, Japan mithiem hai chun zani khan an inhmupui a,

an ram hospital haia thawk ding Nurse tamtak training ding lak an nuom thu an hril niin a hril. Rambung dang dang Hospital haia thawk dinga training pek dingin Manipur mi Japan ah training nei dinga \huoi an nuom thu an hril niin a hril bawk. CM chun, Japan haiin training hung pek an nuom chun training institute bawlna ding sawrkarin ram/hmun pek a huom thu a hril pek niin a hril bawk. Ni khat lai khan TATA Group khawmin an hung sir a, Can-cer Hospital indin dingin a lo hrilhmu niin a hril bawk. Special Guest of Hon-our, Mr. Shripad Yesso Naik chun, Poppy le Ganja chingtuhai chu a aiin me-dicinal plants hai ching lem >>sunzawmna phek 2-ah

PMUY Free LPG connection semdawkna

ccpur: December 6, 2018, 2:30PM khan Salem Hall, Salem Veng, CCPur-ah Salem Veng Village Authority huoihawtnain Pradhan mantra Ujjwala Yojana (PMUY) hnuoia beneficiaries hai kuomah Free LPG Gas Connection semdawkna hun hmang a ni a, beneficiaries hai an \hang tawl. Hi huna C. Lalzawm-liana, Chairman, Salem Veng Village Author-ity in thu a hrilnaah, India sawrkarin ram sung pum-puiah sungkuo tinin Gas connection an nei theina ding le nuhmei hai hmak-huo ngainaa PMUY a hung

\an dungzuia Free LPG Connection hi semdawk a a ni thu a hril a. Village Authority in hi ham\hatna dawng thei ding khawsakna harsa zuol, nitina fakfawm zawng hai dapsuokna sin thaw-a PMUY hnuoia Gas Connection hi buoipui pek an ni hnungah semdawk a nih tiin a hril. Tuta \um hi Salem Veng VA in hienganga Free LPG Connection an semdawk vawihnina a nit ah. May 26, 2018 khan beneficiaries 59 hai kuomah an lo sem ta a, zanikhan beneficiaries 28 kuomah an pekdawk nawk a, tuta an semdawk ta po chu 87 an nih.

Mizoram CEO thar dingin Amjad Tak

aiZawl: Mizoram Chief Electoral Officer (CEO) ni laizing Mr S.B.Shashank, IAS (2007 batch) chu Delhi-ah sawn a ni a, ama hmun hluotu ding hin Mr Amjad Tak, IAS (2005 batch) ruot a nih. TUlai hnai ela Mizoram CEO thlakthlenga a um nawi thumna a ni tah.

Food Safety team in an enfel nawk

ccpur: District Food Safety Officer incharge U. Arunkumar Singh inrawi-nain zanikhan Food Safety team chun ‘Reverse Osmo-sis’ hmanga Tui thienghlim dawn ding supply-tu hai enfelna an sunzawm nawk a. New Lane, Bungmual-a um Mountain Spring hai tui supply-na hmun an enfel. Tuta hmaa tui supply-tu hai an enfel huna ang bawkin Mountaing Spring khawm hin an tui supply a thienghlim tawk ngei a nih ti sukchiengna Bureau of Indian Standards (BIS) Certificate an la nei biknaw leiin Food Safety team chun Food Safety License an la pekthei nawh a. An rang thei

anga certificate nei dingin an inhreittir a, bottle suk-faina khawm mihriem kuta sawpfai loa Machine hmang dingin an inhriettir bawk. Plant site enfel huna chun an machine hai a \ha tawk a, sienkhawm bottle cleaning process a ding machine an la nei biknaw a bawk a nih. Chun, August 14, 2018 a V. Vumlunmang, Com-missioner of Food Safety/ Principal Secretary (Health & FW), Govt of Manipur in Manipur Gazette Order an suo dungzuiin Manipur state sung khawlai hmuna khawm Dum (tobacco) a siem thil hai hrim hrim zawr khap a nih.

Page 2: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2018/December/HT-07-12-2018.pdf · nupui pakhat, a zan zana Parbung-a ka hang thaknu naupa, a hming khawm ‘Lal\anpui’ tia kha phuok mi zawngsuok

Hmasawnna Thar2 MiMtukthla (deceMber) 07, 2018 Zirtawpni (friday) article/health & eMployMent newS

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Co-Editor : Asst. Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

Editorial

SUNZAWMNA

Hausak thut

VAWISUN THUPUIChun Lalpa Pathien chun Adam chu a kova, a kuomah, “Khawlam i um a?” a ta. - GENESIS 3: 9

Mi rethei ni nuom ei um naw a, mi khawsa thei le mi hausa ni nuom vawng ei nih. Amiruokchu, siemtu Pa-thien hi remruot dan a thiem a, mi hausa le mi rethei ni dinga a mi siem hai ei nih. Mi hausahai khawm mi retheihai bovin an khawsa thei naw a, mi retheihai khawm mi hausahai \hang lo chun ei khawsa thei bik nawh. Inmamawtuo seng ei ni leiin inhmusit thei ding bik ei um nawh. Mi hausa, mi rethei hmusittu chu a siemtu Pathien hmusittu a nih. Upa han “piengsuol an hnu nawh” an lo ti ang bawkin khawvelah hin mi retheihai khawm an hung hausa thei a, mi hausahai khawm an hung rethei thei a, khawvel fedan le um dan hi a hung inthlakthleng hlak. Hi lei hin uongthuong thei ding le inhmusit thei ding bik ei um nawh. Siemtu mit hmuah chun ei hluin angkhat vawng ei nih ti hi pawm thei seng inla hadam tak ei tih. Mi khawsa thei le mi hausa ni ei nuom seng. Amiruokchu, hausak thut hi chu ditum le a \hapa tak chu niin an lang nawh. Hausak thut ding chun sawrkar thil khap thaw dam, dan kala chet dam, khel hril dam, mi hlem dam, indik lo taka thil thaw dam, fakruk dam le thamna lak dam a \ul hlak. Chuleiin, inhnar ngai lo ding a nih. Hausak thut nuomna hi suol a ni leiin ei lungrilah a hung um khawmin inkieng san ngei ngei ding a nih. Thil \ha lo le thil indik lova hausa thut hai hrim hrim mihai inza le ngaisang an ni tak tak ngai naw a, a dera inza le ngaisang an ni hlak. Mi hausa thut hai hi an vanglai le an vul lai chun an hming an thang a, mihai hriet an hlaw hlak. Damsung khawsakna thilah chun inhawi takin an um hlak bawk. Amiruokchu, an hausak thutna kha thil indik le thil \ha a inthawka in\an a ni naw leiin tlak siet hun an hung nei a, chu huna zet chun an harsatna le beidawng inrum ri chun khawvel chau ni lovin van a ur phak hlak. Siemtu Pathien hi mi indik lo le mi suolhai hrem dan le an chunga phuba lak dan a thiem a, hril thei ding le ngaibel thei dingin thil a hung um hlak. Thil indik naw le thil suol thawtuhai hi an nauhai anni chungah Pathienin hremba le phuba a lak naw a lo ni khawmin an tu le tehai chungah phuba or hremna a lak hlak. Ei society sungah ngei khawm hin hril thei ding le ngai-bel thei ding a um hlak. Hi lei hin hausak thut hi chu tum lo dinga \ha a nih. Hausak nuom le tum khawma an dik le a \ha thaw hlak ding a nih. Mani nei tawka in\an a, damte tea hau-sak hi a \ha a, a tlo a, a hlu lem bawk hlak. Mani tai-makna, mani tumruna, mani tuorselna , mani sawl in-rim ra ngei sika hausahai hi chu inza le ngaisang an um bik hlak. Ei society sung ngeiah khawm hin a chunga ei hril anga hausahai chu tuchen hin an le khawsa thei a, an la hausa a, an suon le parhai chenin Pathien dit-sakna le malsawmna an la dawng pei a, an puhai le an pahai hausakna let tamin an hung hausa a, nau mal-sawmna chen an dawng a, mihai ngaisang le inza an la nih. Hiengang mihai chanchin hi ei hang suizui chun, mi indik, mi ringum, mi taima, mi tumru, mi tuorsel, sawl le inrim pawisa lo an nih. Entawntlak an nih. Mal-sawmtlaka um ei nuom a ni chun nun hmang \hat ding a nih. Tulaia \hangtharhai lai hausak thut nuom ei tam leiin thil indik lo, thil \ha lo, thil suol le sawrkar thil khap thaw ei huoisen ta hle. Thaw nuom lo, thaw ngam lo le thaw rin ei nei ta nawh, ei hausakna ding le ei sum hmuna ding a ni phawt chun. Sumdawngna kawngah lem chun ei huoisenin ei ngam huoi ta hle. Cheng nuoitela hlawk theina dinga sumdawng ngam hi ei inkat nuk el ta a nih. |henkhat lem chun thi hiel an ngam ta a nih. Churachandpur mi, Samak kap leia thi dam le drug-a sumdawng leia khawvel rambung hran hrana man le lungin intang khawm ei bo bik ta nawh. Sawrkar thil khapa sumdawngna kawngah hin ei phak chin hi an sang ta a nih. Hi thil hi hausak thut tumna lei a nih. Sumdawngna dingin Bank loan ei lak a, a thungkir tiengpang ei ngaisak naw leiin, mi \ha, mi ringum, mi indik le mi fel hai loan lakna ding lampui ei khar pek a nih. Ei ram sawrkar khawma subsidy um, loan lak theina ding scheme hran hran a siem a, sienkhawm a la han an scheme an thaw naw el bakah Bank-a an sum puk an thung naw leiin Bank han hiengang loan hi an pek \ha nuom tanaw a, loan la ding danghai lampui ei khar pek pei el a nih. Hi bakah hin sawrkar scheme chi tum tum hai hi thaw a ni naw leiin sawrkar scheme-hai a hung hlawsam pei bawk a nih. Loan hi hausakna le khawsak thei phana nekin bat haunain ei hmang a nih. Ei insiem \hat a \ul.

Dr B R Ambedkar thi champha le inzawmin inzana peknew delhi: India Constitution in-duongnaa Chairman Dr B.R. Ambed-kar thi champha vawi 63na Maha-rparinirvan Diwas chu zanikhan India ramah inser a ni a, ram \huoitu tum tum han Dr BR Ambedkar inzana an pek tawl. Dr B.R. Ambedkar hi Father of the Indian Constitution tia ko niin, jurist, Economis, politician le social reformer niin, kum 1956 khan a thi a, a thi champha hi kum tin Mahaparin-irvan Diwas a hmang hlak a ni a, hi le inzawm hin India ram hmun tum tum haiah function huoihawt a ni hlak

bawk. Ambedkar thi champha le inzawm

hin President Ram Nath Kovind chun zanikhan Parliament House Com-plex-a Sansad Bhavan Lawns-a Baba Saheb (Ambedkar) statue-ah inzanain par inhlanna a nei bakah Vice Presi-dent M. Venkaiah Naidu, PM Naren-dra Modi; Social Justice and Empow-erment minister Thawarchand Gehlot, Congress President Rahul Gandhi le ram \huoitu dang dang hai khawmin inzana an pek. Mumbai a chun ni 2 sung aw din-gin zani hmasa khan Chaitya Bhoomi hmunah Exhibition hawng a lo ni ta bawk.

karanataka cabinet december 22-ah suklien a ni dingbengaluru: Mr HD Kumaraswamy Chief Minister nina hnuoia Kar-nataka-a Congress -JD(S) \hangruol sawrkar chu December 22, 2018 khin suklien tum a nih. Chief Minister hlui Siddaramaiah Chairman nina hnuoia coalition co-ordination Committee in zani hmasa meeting nei huna cabinet suklien ding thu hi rel a nih. Cabinet suklien tumna

le inzawm hin Congress Presdient Rahul Gandhi le JD(S) suprememo HD Deve Gowda hai khawm rawn an nih tiin Mr Sidda-ramaiah chun reporter hai kuomah a hril. Cabinet suklien huna hin Congress a inthawk mi 6 le JD(S) a inthawk mi 2 cabinet a laklut ning an ta, MLA \henkhat Corporation le Board chairman/head a ruot ni bawk an tih. Mr Kumaraswamy cab-

inet-a chun tuhin minister 26 an um mek a, tuta \um hi cabinet suklien vawih-nina ding a nih. Congress le JD(S) hin May thlaa inthawk khan sawrkarna an hung siem a, cabinet suklien hmasa tak chu June thla khan nei a ni a, Congress sunga minister changlo leia lungawi lo an um hnunga October thla khan cabinet suklien nawk tum a ni a, sienkhawm \hul a ni a. Hi hnung hin

December 9, 2018 a suk-lien dinga ti nawk a ni a, sienkhawm December 10, 2018 a legislature session \an ding leiin Dec. 22, 2018 a suklien dinga sawn nawk a nih. Session hi December 21, 2018 a tawp ding a nih. Congress le JDS in coalition sawrkar an siem hlima an inremna dungzui chun Boards le Corpora-tion chairman posts 20 Congress le JD(S) in 10 an chang ding ti a nih.

UP CM in Inspector Subodh sunghai an hmupui

lucknow: Uttar Pradesh Chief Minister Yogi Adityanath chun tulai hnaia Bulandshahr hmuna Bawng thata intumna chun-gchanga buoina suok huna kap hlum Police Inspector Subodh Kumar Singh sung hai Lucknow khawpuia Kalidas Marg-a a cheng-nainah an hmupui. Mr Yogi Adityanath chun Inspector Subodh Kumar Singh thina le inza-wm hin a nuhmei kuomah zangnadawmna Rs. 40 lakh,

a nu le pa hai kuomah Rs. 10 lakh le an sungkuoa mi pakhat tak sawrkar sin pek dingin a lo tiem ta a nih. December 30, 2018 khan Bulandshar hmuna hin ran/Bawng 25 zet that le a sa zawr nia intumna leiin buoina a suok a, chu chingfel dinga Police team an fe hunah protest a \hang han Subodh Kumar hi an kaphlum a nih. Subodh Kumar hi a bawk takah .32mm bore silai hmanga kap hlum a nih.

Sukpuiruoi hi Assam-a chun Guwahati hmunah Hmar Welfare Society, Guwahati (HWSG) kei\huoina le Sik-puiruoi Organizing Committee (SROC) huoihawtnain “Progress with God” ti thupui hmangin Parish Communi-ty Hall, Catholic Church, Rukminigaon, Guwahati hmuna hmang a ni a, khuollienin Pi LS Changsan, IAS, Principal Secretary, Home & Political Department, Govt. of Assam khuolienin a \hang a, Pu Darzakhum Songate, IRS, Com-missioner of Income Tax (Appeals) Shillong, Ministry of Finance, Govt. of India Sikpui Pa in a \hang. Hlaphuok inel lawmman pakhatna Nk. Vesty Lalpar-mawi in a dawng a, Guwahati sunga thisen mamaw hai thisen petu (blood donors) hai chawimawina inhlan an ni a, Rev. Dr HM Songate in anni hai ta dinga \awng\aipe-kna a nei a, Sikpuiruoi holiday-a puong a ni theina dinga \hangpuitu Chief Guest Pi LS Changsan Hmarpuon in-bitirna nei a ni bakah Vawk mal pek a ni a, APSC exam-a hlawtlingna chang mi 6 hai chawimawina inhlan an ni a, Cultural show neia hun hmang a ni bawk. Harangajao, Assam a chun Assam sawrkarin Sik-puiruoi a hrietpui nia inthawk Sikpuiruoi kum 25 tling-na Silver Jubilee hmang a ni a, Khuollien in Pu Rosang Hrangchal, President, Hmar Inpui N.C Hills & Karbi Anglong Region a \hang a, Khuol Inzaum in Pu Josef V Tuolor, General Secretary, HSA General Headquarters, Sikpui Pa in Rev. (Retd) Hrawnga Parate, Boro-Muolkoi le Abiktaka Fielhai (Special Invitees) lai 1. Shri Amendu

Hojai, EM of NCHAC,2. Pu Saimanthang Parate, BDO, Harangajao ITDP Block, 3. O.C of Harangajao Police Sta-tion, 4. HPC(D) Assam Region, 5. HYA N.C Hills Joint HQs, 6. HSA Assam Hills Joint HeadQuarter., 7. HWA Joint Head Quarter, N.C Hills & Karbi Anglong, 8. Shri Muktangsu Hojai, President, AGP Anchalik, Harangajao, 9. Shri Bisu Hojai, President, Mandal C. Committee le 10. Mandip Bodo, NPP Incharge, Harangajao hai an \hang. P. Hmar Lusei, VA, HYA le HSA hmalaknain P. Hmar Lusei khuoah NCHAC hnuoia sawrkarin Sik-puiruoi chawla puong a nia inthawk Silver Jubilee (Sik-puiruoi) ursun taka hmang a nih. NC Hills le Karbi Anglong-a khawm Sikpuiruoi ursun taka hmang a nih. Kum 1993 a N. C Hills Autonomous Council in December ni 5 Local holiday-a a puong Silver Jubilee puolin Muolhoi Village Committee huoihawtnain Muolhoi public Ground-ah Sikpuiruoi hmang a nih. Hi huna hin Chief Guest in Pu Sum Ronghang, Minister of Hills Area Development, Mines & minerals, Govt. of Assam, Guest of Honour in Pu Debolal Gorlosa, Chief Executive Member, NC Hills Autonomous Council, Chief Host in Pu Hlima Keivom, MAC NCHAC le Sikpui Pa Upa Hlithang Hrangate hai an \hang. Manipur a chun Phezawl, Pherzawl District-ah Sik-puiruoi hi ursun taka hmang a ni a, Sinlung Hill Council (SHC), Mizoram lawmna hun khawm hmang nghal a ni bawk. (with input from Virthli)

India ram hmun tum tum haiah Sikpuiruoi hmang zo

State sawrkar chun Pradhan Mantri Awas Yojana - Gramin (PMAY-G) hnuoiah In 9740 bawl a tum a, in 2448 bawl zo a nih tah. Deendayal Antyodaya Yojana - National Rural Livelihood Mission (DAY-NRLM) chu tuhin Block pali, Sawombung, Keirao, Chandel le Teng-noupal haiah hlen mek a nih. Hi mission thiltum chu mirethei le sin nei lo haiin

thiemna le sin an neia, fak le dawn an intodel theina din-ga \hangpui a nih a, sin a tam thei ang tak siem a nih. Hi mission hlawtlingna ding le bawzuinain National Rural Livelihood Mission hnuoiah skill building program a dingin Deen Dayal Upadhyaya - Grameen Kaushalya Yojana (DDU-GKY) chu hlen mek a nih. A sin tak chu tlangrama \halaihai thiemna inchuktir/pek a nih. (DIPR)

MGNREGS December 2018 chena dingin Rs. 122 Crore sanction a nih

advent christmas le bunghei \awng\aiccpur: Halleluyah Prayer Band, Town Area, CCPur hmalaknain zani zingkar 8AM a inthawk khan Bijang ECA Biekin-ah bungheia \awng\airuol-na le Advent Christmas,

2018 hmang a nih. Hun hmang sung hin Rev. Dr Ruth Nengpi Singson, Founder Director, WWAA in thuhrilna hun a hmang a, ama inrawinain \awng\airuolna hun an hmang bawk.

kir a, a nuhmei In a hung tlung hnungin a pasal nghak chu-ong loin an Lo tieng a fethleng pei niin JAC chun an hril a, Tombi hi hmel hrietlo midang pakhat leh Yaiphakol khuo lai intlawn mi \henkhat chun an hmu a hril a nih. Thil tlung hun chie hi hriet ninaw sienkhawm zantieng dar 1 le dar 4 vel inkar ni dinga ring a ni a. Khaw inthim

hnungin an tunu in a puhai khum bul lai Laithang Meithan-ba rawna ding hmun \uong a zut laiin khum hnuoiah ke hung dawk a hmu a, a en chieng hunah a pu Tombi Meitei a nih ti hrietsuoka um a nih. Hi thil tlung le inzawm hin CCPur Police chun FIR no. 128 (12) 2018 CCP-PS U/s 302 IPC an registered.

Pasal pakhat Hreipuia tuk hlumsaa hmu

dingin a fiel tawl a. India sawrkar khawmin a \hei ang an-gin a \hangpui nuom niin a hril. “Manipur hi medicinal plant a hausa em em a. Hieng-hai ‘large scale production’ thaw nuomhai chu ka Ministry khawmin a \hangpui nuom a nih” tiin a hril. A hril pei dan chun, Union Ministry of AYUSH chun India ram le state tin haiah AYUSH system of health hi hmang dingin a riruong mek a. National AYUSH Mission hnuoiah PHC, CHC le District Hospital haiah AYUSH doctor khawm pek pei an nih tah tiin a hril. Hi Mission hnuoia hin sawrkar thlungpui chun Moreh, Churachandpur, Lamlphelapt le Keirao haiah khum 50 umna AYUSH Hospitala a approved ta niin a hril a. Khum 10 umna Yoga and Naturopathy Hospital khawm Kwakei-thel Konjeng Leikai, IW ah hawng ni tain a hril bawk. Ministry of AYUSH chun Homeopathic College khawm Keirao ah um dingin a remti ta a. Homeopathy

Pharmacy le Drug Testing Laboratory hai khawm a um vawng ding niin a hril. Regional Research Institute (Ho-meopathy), Imphal upgrade-na ding khawm approved nih tain a hril. Health and Family Welfare Minister Mr. L. Jayantaku-mar chun, ni dang chu AYUSH hi a hming mei meia thaw hlak a ni a. Tuhin chu BJP sawrkarin a ngai pawimaw leiin ‘unique system of health care’ a hung ni tah, tiin a hril. CAF & PD Minister Mr. Karam Shyam chun, Manipur chu medicinal plant a hau em em a. |ha taka enkawl le hmang nisien chu Manipur-in intodel pui thei a tih, tiin a hril. Fair-a hin Myanmar tienga inthawka traditional medi-cine thiemhai khawm an hung \hang a. Stall hran hran 50 lai hawngin AYUSH damdawi chi hran hran hai suklang an nih. (DIPR)

Arogya Fair 2018 hawng

cMO in Khanpi Village-ah Medical team a tirccpur: CCPur a in-thawk km. 72 a hla Hen-glep block sunga Khanpi village-ah hritlang inkhul, khawsik le awm nat an leng nasa tia Khanpai VA in Dr J. Son Goukham Samte, CMO, CCPur kuoma report a pek dugnzuiin CMO, CC-Pur chun December 3, 2018 khan Khanpi Village-ah medical team a tir.

Medical team PHC Henglep i/c le staff bakah Phaibong PHSC thawktu hai chun Dec. 4, 2018 khan Khanpi Village an pan a, damnaw mi 100 chuong an um niin report an pek. Medical team hi Henglep MO incharge Robinson Lalnunpui le Dr Seimin-thang, MO inrawinaa fe an nih.

ebc in kimsim khawmpui \an

ccpur: Evangelical Bap-tist Convention (EBC) chun December 9, 2018 chen aw ding zani zan khan Gospel Centenary Hall, New Lam-ka hmunah ‘Pathian Pom-tak Biakna’(Romte 12:1) ti thupui hmangin Kumsim Khawmpui a vawi 70-na an hmang \an. Khawmpui sung hin Rev. L. Kham Kho Lun

speaker ning a ta, Rev. V. Khamvum, Principal, GBC in Bible Study inrawi a tih. Dec. 9, 2018 zing inkhawm hunah Upa 23 lawmman inhlan ning an ta, thawktu 7 hai kuomah sin thaw \hat lawmman inhlan ning an ta, chawh-nung inkhawm hunah Upa 14 le Pastor ding mi 7 Ordi-nation pek ning an tih.

rpc kohran Memento an inhlan

haflong: December 5, 2018 a Sikpuiruoi hmang

huna khan Hmar Inpui Haflong le Karbi Anglong chun RPC Kohran kuomah chawimawina thuziek Me-mento mawi takel an hlan. Kum 2003 a North Cachar Hills a hnam buoina leia harsatna tuortu mimal le sungkuo tam tak sawm-dawlna sin thaw a, fak le dawn, sil le bil, umna ding bakah inchukna ding school hai chen hawnga hma a lakna leia RPC Kohran hi chawimawina Memento inhlan a nih.

traffic drive sunzawm pei

ccpur: K. Kabib, IPS, Sr. SP, CCPur inhriettirna dungzuiin Sup-Inspector Liankhansang, OC, Traf-fic Police le CCPur Police han zanikhan Bata Store, Tiddim Road lai Traffic Drive an sunzawm nawk. Traffic Drive hi zan-tieng 2PM-5:30PM inkar

sung khan nei a ni a. Drive sung hin Helmet khum lo, traffic rule bawsie, motor registration um lo a tlan le driving licence chawi loa motor khal bakah two-wheeler-a mi pathum inphur hai manin TR-5 Receipt katin fine an inchawitir tawl.

IT Dept Hnuoia Active CSS 1000 siem TahiMphal: Information Technology department review meeting chu zani hmasak khan CM le CS hai hrietpuina hnuoiah nei a nih a. IT dept hlawtlingna tamtakhai lai, Common Service Centre (CSS) ac-tive tah lohai thlengna din-gin Active CSS 1000 indin tah niin Mr Sumanth Singh, Secretary, IT chun a hril.

IT Dept hlawtlingna danghai chu: state data centre po Cloud Platfomr-a sielut tah, Dist HQ le State HQ hai intranet connection thaw vawng tah, e-District Project hnuoiah end-to-end online serivce pek vawng, IT Park le SEZ hai siem an ni ta bawk. Bawzui dinga relhai chu, ‘Go to Village’ hnu-

oia sin pending po po zofel vawng ding, Meeyamgi Numit le Hill Leaders’ Day a pending hai sukfel ding, free public WiFi pekna hmun Paona Bazar, MG Avenue, JNIMS, Old and New Secretariat hai ‘cost-effectiveness’ sui ding, CSS hai an sinthaw dan le active dan ah category \he ding, state-a Central iIn-

stitution (IT & IIT) siena dinga harsatna umhai enfel ding tihai an nih. Review Meeting hi In-dian Express Group han IT Department kuoma Award an pek inhlana hunser neia khar a nih a. State sawrkar-in State Data Centre chu Cloud Platform ah transfer vawng a nuom/tum leiin Award hi pek a nih. (DIPR)

registration form sem mekccpur: Employment Service Center (Digital In-dia), Dorcas Veng, New Lamka-ah January, 2018 a inthawk Hardware le Networking tiengpang IT Training programme –a \hang nuom hai ta dingin

Registratio form sem mek a ni a, Form hi Dec. 20, 2018 chenin lak thei ning a tih. Registration Fee Rs. 3000 lak ning a ta, Course fee um naw nih. Seat lak ding zat 20 a nih.

State pathum hia relief fund ding Centre in a pawmpuinew delhi: Sawrkar thlungpui chun Kerala, Na-galand le Andhra Pradesh haia khuorel sietna dang dang tuilien, mimkei le Cy-cline Titli hai leia harsatna tuortu hai sawmdawlna le thil suksieta um hai siem\hatnaa hmang ding addi-

tional assistance zanikhan a pawmpui. Hi dungzui hin Kerala in additional Assistance Rs. 3048.39 crore, Na-gland in Rs. 131.16 crore le Andhra Pradesh in Rs. 539.52 crores dawng a tih. Union Home Minister

Rajnath Singh inrawina hn-uoia High Level Commit-tee in hi thil hi an pawmpui a nih. High Level Commit-tee meeting-a hin Union Finance Minister Arun Jaitley, Union Minister for Agriculture Radha Mohan Singh, Union Home Secre-

tary Rajiv Gauba le Min-istry of Home Affairs, Fi-nance le Agriculture haia inthawk senior officials hai an \hang tawl. Assistance hi National Disaster Response Fund (NDRF) hnuoia pek ding a nih.

Page 3: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2018/December/HT-07-12-2018.pdf · nupui pakhat, a zan zana Parbung-a ka hang thaknu naupa, a hming khawm ‘Lal\anpui’ tia kha phuok mi zawngsuok

new delhi/aiZawl: BJP President Amit Shah in kum 2019 Lok Sabha Elec-tion hung um dinga BJP in hratna an chang nawk a ni chun BJP in India ramah kum 50 sung ro an rel ding a nih tia a hril chu BJP inrawi North East Demo-cratic Alliance (NEDA) a \hang Mizo National Front (MNF) chun an hniel. Amit Shah hi Pathien a ninaw a, hrillawkna hi a hril uorna/uor taluo a nih tiin MNF president Zoramthanga chun a hril a. Sienkhawm kum thara gen-eral election hung um dinga chun Congress annawleh UPA in Centre-ah sawrkar-na siem thei khawpa hratna an la hung chang phak a ringnaw thu ruok chu a hril. MNF hi Mizoram –a main opposition party an ni a, NEDA a \hang ni hai sienkhawm BJP Hindu-tva politics khel an ni leiin Mizorama chun MNF in BJP a \hangruolpui ngain-

aw ding thu Zoramthanga chun a hril. Modi khawmin a hril-lawk thei lo Shah in a hril chu a ringhla thu hrilin, politics ah hi thil hi a hril-lawk thei ding a ni nawh, a duthusam a hril a nih, tukhawmin hiengang thil hi an hrillawk thei nawh tiin Zoramthanga chun a hril bawk. September, 2018 a BJP National Executive meet-ing hunah Mr Shah chun, kum 2019 Lok Sabha Elec-tion hunah BJP in hratna an hung chang nawk a ni chun, Prime Minister Narendra Modi inrimna le a sinthaw

\hat leiin kum 50 sung chu tukhawmin peithla theinaw ni hai a, kum 50 sung BJP in India ramah ro an rel ding a nih tiin a lo hril a nih. BJP le MNF inlaichinna chungchanga chun, Chris-tian kan ni a, BJP chun Hindutva suklar tum ni a, ideology inang lo tak an ni leiin thawtlang thei ding kan ni nawh tiin Zoramthan-ga chun a hril bawk. Ram sung sawrkarna chungchanga chun NDA chu UPA nekin a \ha lem a, chu leia Centre-ah NDA zawm an ni thu Zoramthan-ga chun a hril bawk. Mizoram Assembly

seats 40 haia inthlangna nei zo hlima khan MNF le Congress chun seats 40 ve ve-ah an ngir a, BJP chu seats 39 ah an ngir bawk a nih. Kum 2013 Mizoram in-thlangnaa khan Congress in seats 34 an lak a, MNF in seat 5 le MPC in seat 1 an lak a nih.

laktawi

3MiMtukthla (deceMber) 07, 2018 Zirtawpni (friday) national/international & advertiSeMent Hmasawnna Thar

BJP in Pune LS seat-ah Madhuri Dixit-Nene in ngirtir an tum

MuMbai: Kum 2019 Lok Sabha Election hung um dinga hin BJP chun bol-lywood actress Madhuri Dixit-Nene chu Pune Lok Sabha Constituency-ah inngirtir an tum deu niin party thusuok chun a hril. June, 2018 khan BJP president Mr Amit Shah chun Mumbai hmunah Madhuri Dixit hi a cheng-nain-ah inhmupuiin Naren-dra Modi sawkar hlawtling-na hrilhrietna a lo nei ta a.

Hi le inzawm pei hin kum 2019 Lok Sabha election hung um dinga party candi-date ding shortlisted hai lai Madhuri Dixit-Nene hming hi in\hangtir niin senior state BJP leader chun a hril. BJP chun Madhuri Dixit hi kum 2019 general election hunah in ngirtir an nuom takzet a, Pune Lok Sabha Constituency chu a (Madhuri) ta dinga con-stituency \ha tak a ni ding thu BJP leader chun a hril

bawk. BJP chunk um 2019 Lok Sabha election hung um dinga hin hratna chang nawk ngei tumin an inpuo-cha \an nasa ta hle a, Lok Sabha seats iemanizat haia candidate ding hai khawm an ngaituo mek a, chu lai chun Pune seat a ding short list lai Dixit hming hi a \hang ve a nih. Kum 51-a upa Dix-it hi “Hum Aapke Hain Koun..!”, “Dil To Pagal Hai”, “Saajan” le “Devdas” ti hai \hangin Bollywood film \hahnemtawk tak lo inchang ta a nih. Kum 2014 Lok Sabha election-a khan BJP can-didate Anil Shorle chun Congress candidate votes nuoi 3 chuong zeta hnein thlangtlingin BJP chun Pune LS seat hi Congress an lo lakpek a nih.

A kut um talo nuhmei thisa

ruong hmubanda: Uttar Pradesh-a chun Ningani zingkar khan Banda district-a Bilbai village-ah nuhmei pakhat thisa ruong, a ban/kut um lo hmu a nih. Nuhmei a thisaa hmu hi kum 23-24 inkar vel mi ni dinga ring le suollui a ni hnunga that ni dinga ring a nih. A hming hriet a la ninaw a, Police chun an suizui mek.

BJP MP Savitri Bai Phule an ban

new delhi: Utttar Pradesh-a inthawk BJP Dalit MP Ms Savitri Bai Phule chu BJP a inthawk an ban. Ms Phule chun BJP chu society (mipui) \hendar tu-min an tum bakah India ram hmasawnna dinga ram pawisa hmang loa Statue in\hutnaa pawisa hman-gralin an tum. Ms Phule hi hun ie-manichena inthawka BJP thilthawdana lungawi lo le hel ta hrim a nih.

Ms Phule in a hril pei-naa chun, Social worker ka ni a, Dalit hnam hai ta dinga sinthaw ka nih. BJP in Dalit hai ta dinga res-ervation siemna dingin iengkhawm thaw an nei nawh, BJP chun mipui hai \henhrang tumin sin a thaw a nih tiin a hril. Ms Phule hi Bahraich Paliamentary Constituen-cy-a inthawk BJP ticket-a MP dinga thlangtling a nih. Phule hin tukum kum-bul khawm khan BJP

leadership chu Dalits hai enhrangtuin a lo intum ta bakah May thla khan Paki-stan founder Muhammad Ali Jinnah chu ‘mi ropui’ (great man), India ram za-lenna dinga sin ropui tak lo thawtu a nih tia a hril leiin party sungah sawiselna nasa tak a lo um ta a nih. Ms Phule chun Party a inthawk inban sienkhawm term tawp chenin Lok Sab-ha member a nina chu a la chel pei ding thu a hril. BJP in ram thubuoi umna Ram Janmabhoomi-Babri Masjid hmuna tem-ple bawl a tum khawm sa-wiseliin, ei ramin temple ni loin constitution a ma-maw a nih tiin a hril. Dalit mipui hai ta din-gin December 23, 2018 a inthawk nuorna \an a tum thu Ms Phule chun a hril.

Railway Union pro-test tum \hul

new delhi: All India Railwaymen’s Federation (AIRF) in December 11, 2018 nia “work-to-rule” protest nei an tum chu an thil ngen hai Railway Board in sukpuitling pek dinga a tiem leiin an la \hul hri niin AIRF General sec-retary AIRF chun a hril. AIRF le Railway Board in an thil ngen le inzawma December 4-5 haia inbiekna an nei dung-zuia an protest thaw tum h an la \hul nawk phawt a nih. Allowance, post up-gradation, bonus ennawn le National Pension Scheme chungchang haia an thil ngen Railway ministry in a ngaisaknaw leia protest hi nei an lo tum a nih.

India rama mi thi 8 peia 1 air pollution lei

a nih: Reportnew delhi: The Lancet Planetary Health in an suo India State-Level Disease Burden Initiative dung-zuiin India rama mihriem thi 8 peiah pakhat hai chu boruok thienghlim lo (air pollution) lei an nih tiin a hril.

bJp hi ‘cancer’ election-a suksiet \ul a nih: ashok chavan

MuMbai: Maharashtra Congress chief le Nand-ed Lok Sabha MP Ashok Chanvan chun, BJP chu ‘cancer’ a nih, kum 2019 general election-ah suksiet

le hneban an ninaw chun ram an suksiet ding a nih tiin a hril. BJP policies indiknaw leiin BJP le Shiv Sena \hangruol sawrkar hnuoiah

Maharashtra-a loneitu han harsatna nasa tak an tuok a nih tiin Mr Chavan chun BJP a sawisel bawk. Mr Chavan chun Shiv Sena chu sin \ha thaw mumal hril ding an neinaw leiin mipui thlawpna an hmu theina dingin Ram temple chungchang politics ah an keilut a nih tiin an tum bawk. Hieng thu hai hi Amra-vati district-a Morshi hmu-na election rally huna zani hmasaa kha Mr Chavan in a hril a nih.

Haryana a MBBS in-chuk hai state sungah

an thawk ding: Anil Vijchandigarh: Hary-ana Health Minister Anil Vij chun, a state sunga Medical Colleges haia MBBS inchuk hai chun state sunga ngei sin thawin an thawk ding a nih tiin zani hmasa khan a hril. Lo thei loin a state-a MBBS inchuk hai chun state sungah sin an thaw ding a ni a, hi thua hin of-ficial notification insuo vat ni tang a tih tiin Vij chun a hril. Vij in a hril peinaa chun, World Health Organ-isation (WHO) guidelines dungzuiin mi 1000 um-naah doctor pakhat pei um ding ti a ni a, sienkhawm ei rama chun doctor pakhat hi mi 1,800 peiin ei in\awm ang a nih tiin a hril a. Hi lei hin state sunga doctor indainawna sukbona dingin doctors 995 lak thar a ni ding thu a hril.

India ram chu khawve-la CO2 siemtu tam rak rambung palina a nih

new delhi: Global Carbon Project dungzuiin India ram chu khawvela carbon dioxide (CO2) siemsuoktu tam tak ram-bung palina a nih a, khawv-el rambung tum tum han CO2 an phusuok/siemsuk hai laia 7% zet India in a siemsuok a nih. CO2 siemsuok tam rambung pali dang hai chu China 27%; US 15%; Eu-ropean Union 10% an nih. Top 10 rambung hai chu China, US, EU, India, Russia, Japan, Germany, Iran, Saudi Arabia le South Korea hai an nih.

vawisun telangana le rajasthan haiah assembly election Hyderabad: Decem-ber 7, 2018 hin Telangana le Rajasthan haia chun As-sembly Election nei ning a tih. Telengana Assembly a hin assembly seats 119 a um a, seats 119 inchu ding hin candidates 1,821 an um a, hi lai hin nuhmei candi-dates 135 an um. Voters 2,80,74,722 an um a, hi laia 1,41,56,182 chu pasal an ni a, 1,39,05,811 nuhmei an nih. Voters hai lai hin service voters 10,038 le overseas Indian voters 249 an um bawk. Polling stations 32,815 hawng ning a ta, Election thienghlim le buoina um loa nei a ni theina dingin Cen-tral Armed Forces compa-nies 270 chung, state Police personnel 30,000 bakah

state dang danga haia in-thawk venghimtu ding ruot an nih. Voter tamna tak chu Greater Hyderabad con-stituency a ni a, voters 5.75 lakh chuong an um a, voter tlawmna tak chu Khammam district-a Bhadrachalam niin voters 1.37 lakh an um. Telangana CEO Rajat thusuok dungzuiin constitu-encies 106 haia chun vote thlakna hi zingkar 7AM-

5PM inkar sungin vote thlak ning a ta, Extremies hai hratna constituencies 13 haiah chun zantieng 4PM chenin vote thlak thei ning a tih. Vote thlaknaa hin Elec-tronic Voting Machines (EVMs) 55,329 le control unites 39,763 hmang ning a ta, a hmasa takna dingin Voter Verifiable Paper Au-dit Trail (VVPAT) hmang ni bawk a tih.

An beituo ding tak chu sawrkarna siem mektu Telangana Rashtra Samithi (TRS) le Congress inrawi People’s Front ning an tih. Rajasthan a chun As-sembly seats 200 haiah in-thlangna nei ning a ta, poll-ing booths 51,687 hawng ning a ta, constituency ti-nah polling stations pakhat pei ‘all women booth’ ning a ta, vote chu zingkar 8AM a inthawk zantieng dar 5 chenin thlak thei ning a tih. Assembly seats 200 inchu ding hin candidates 2,274 an um. Hieng states 2 haia vote tla hai chu December 11, 2018 khin Mizoram, Mad-hya Pradesh le Chhattisgarh Assembly Election nei zo ta hai le inruolin tiem le re-sult puong ning a tih.

Amit Shah Pathien a ni nawh; BJP in kum 50 ro an rel ding nia a hrillawk chu a hril uorna a nih: Zoramthanga

US Marine Vuongna Pahni Inbaw, Marine 5 Inhmangtokyo: Japan rama US Marine umhai vuongna pahni KC-130 le F/A-18 hai inbawna leia US Marine 5 inhmanghai zawngna sin chu ngawr taka sunzawm zing a nih a. Marine pahni chu sansuok an nih tah. Pakhat chu a ngirhmun a \ha a, pakhat ngirhmun ruok chu hrietchieng a lan nawh tiin Japan defence minsitry thusuok chun a hril. Vuongna inbaw hai hi KC-130 le F/A-18 Hornet an nih a. Hiroshima khawpui kawla Iwakuni air-base a um ve ve an nih. Vuongna hai pahni hi boruok ah thautui thuna inpeksawng dan exercise an thaw laia chang suol an nih, tiin US Marine thusuok chun a hril. I I I U S M a r i n e Expeditionary Force-in

an Facebook account-a an tarlang dan chun, hi thil tlung hi Ningani dar 02.00 (17:00 GMT, Wednesday) vela tlung a nih a. C-130 sungah hin Marine 5 an um a. F-18 sungah hin pahni an chuong niin a hril. Accident hi khawmuol a inthawka tuipui chunga Km. 320 vela hla a nih.

US Marine thusuok hril dan chun, Iwakuni Marine Corps Air Station a inthawkin vuongnahai h i an vuong suok a . Boruokah regular training an nei lai taka inbaw an nih. Japan Maritime Self-Defence Force hai kuomah sansuokna sin an thawpui leiin lawmthu a hril bawk.

B B C - a R u p e r t Wingfield-Hayes, Tokyo hril dan chun air-to-air refuelling hi thil \ium tak abikin zana thaw lem chun \ium tak a nih, tiin a hril. KC-130 hi thautui phurtu vuongna a nih a. Fighter aircraft McDonnell Douglas F /A-18 Horne t ha i h i boruokah thautui a thunpek hlak a nih. F-18 hin missile le bomb tamtak a phur a, tulai khawvela fighter-bomber hrat pawl tak a nih. Japan ah khin tu tak hin US sipai 50, 000 an um a, anni laia 18, 000 chu Marine Corps (tui sipai) an nih. Japan-a US sipai le vuongna umhai hin harsatna an lo tuok zeu zeu ta hlak a. November thla khawm khan F/A-18 Honrnet pakhat chu Okinawa tuipui ah a tla

a. Pilot pahni hai chu an inkhaw dawk (eject) hmana an thi naw hlau. December 2 0 1 7 k h a n O k i n a w a khawpuia school pakhatah US helicopter a tla, tuolsung mihai lung a sen hle. Kha hma meta inthawk tah khan, Japan-a US sipaihai lai accident hi a um zeu zeu tah a, Japan mipui chun an lawm ta naw hle a. Iemani zat lem chun suok el tah hai sien tiin an nawr a nih. Amiruokchu, Japan khi ralthuom nei ve thei lo le mi bei thei lo dinga UN siem a nih a. Mani invengna ding chauh nei thei a nih. US in a vengpui naw chun North Korea le Russia, China hai a inthawkin run a tuok ngei ngei thi ding a nih, ti hi a tamlem ngaidan a nih. (Reuters)

Lirinhning Magnitude 5.5 in Lombok A SawiM o S c o w : L i e m t a h August thla khan lir inhning hrat takin Indonesia thlierkar Lombok a sawi hning leiin tamtak an thia, tungding nawkna sin khawm an la zofel naw laiin, Ningani khan Richter Scale 5.5 a hrat lirinhningin Lombok thlierkar a sawi hning nawk a, thi le hliem hriet a lan nawh. E u r o p e a n -

M e d i t e r r a n e a n Se i smolog ica l Cen t re (EMSC) hril dan Sputnik ziek dan chun, lirinhning epicent re h i Mataram khawpui hmartienga Km. 17 vela hla a nih a, hnuoi sung Km.15 vela inthuk a inthawka hung in\an a nih. Lirinhning hin thlierkar a sawi dur dura chu Tsunami a siem nawa mithi le hliem zat khawm la zuk hriet el

thei an nawh tiin a report. Liemtah August th laa lirinhning ruok khan chu mi 560 zet a that a nih. Indonesia thlierkar khi Pacific Ocean hnuoia Ring of Fire chung zawna um ve a nih a, lir inhning a tuok ngun em em a nih. Amiruokchu, Lombok thlierkar le Matam khawpuihai hi an hawi leiin khuolzin (tourist) in an bawm em em zing tho a nih.

Korea Pahni Han Ramria Guard Post Hai Laksuok Ve Ve Dingin

pyongyang: South Korea defence ministry chun, kar thar khin Korea pahnihai chun an ramri-a Guard Post hai ve ve lak suok lai verify ve ve thei dinga thaw dingin an intiem niin a hril. Kar hmasak sung khawm khan ramri zula Guard Post 11 hai chu \hiek vawng an nih a. September thlaa President pahnihai inbiekna dungzuia hi thil hi thaw niin a hril. Hienga ramri laia Guard Post hai \hiek tah hin Korean pahni haia mipui

lungril khawm a muong sawt tah niin a hril bawk. September inbiekna inremna dungzui chun, a tu tu tieng khawmin Guard Post 11 ve ve \hiek an ta, chu chu a khingtieng haiin an hmu lai ngei, an verify ding a nih, ti a nih. Korea pahni hai chun a \ul ang angin inspection team intirin Guard Post hai \hiek le \hiek naw fie thei an tih, ti a nih bawk. Guard Post hai \hiek bakah hin, ramri zula regular exercise an thaw

hlak hai khawm thaw ta lo ve ve dingin an inrem a. Ramri laia khuo umhai (border village) hai de-militarised (sipai um tah lona hmun) a siem dingin an inrem bawk. An inremna dungzuiin, Korean War laia sipai thihai ruong la hmu lo, an ru \awl bek zawng theina dingin hilai ramri zula live drill an nei hlak le silai kap inchukna an thaw hlak chu thaw tah lo dingin an inrem a. Ralmuong tak hnuoiah a tu tu khawma an sipaihai ru \awl zawng thei dingin an inrem a nih. Korean War 1950-53 lei khan South Korea, North Korea le US sipai tamtak an thi a. US sipai ru karawk za tamtak la cho suok lo North Korea tienga um khawm North Korea chun iemani zat US kutah a pek suok tah. (Reuters)

Huawei Finance Chief, Meng Wanzhou Canada ah Man A Nihvancouver: Chinese t e l ecom ne twork l i en Huawei neitupa naunu, Huawei Chief Financial Officer and Deputy Chair Ms Meng Wanzhou chu Canada khawpui Vancouver ah man a nih a. US tienga thawn dawk dingin a chungthu rel mek a nih. Ms Meng man a nina san ding awma hriet chu, US in Iran chungah economic sanction a puong le inzawmin Iran le sumdawngna neituhai chu suktawp vawng dinga an hriettir hnunga Huawei hin a la sumdawng pui zing lei a nih. Mana a umna hi Canada rama Chinese Embassy chun nasatakin a selin a kal a. An rang thei anga insuo dingin Canada le US sawrkar a ngen. Huawei thusuok hril dan chun, ‘thil thaw suol an nei iengkhawm an hriet nawh a. Ms Meng-in a thawsuol khawm an hriet nawh” tiin a hril. M s M e n g m a n a

nina hin US le China hai sumdawngna thu buoi le se mek a suksiet zuol pha el dim tiin tamtak an inlau a. President Donald Trump le Xi Jinping han ni 90 (thla thum) sung an sumdawngna inlaichinna siem\hatna ding huna an bituk khawm a \hangpui naw bawk ding niin a hril. Huawei hi US, Australia le New Zealand hai chun an rama hmang an khap tah a. Canada le UK hai ruok chun an la khap nawh. Huawei chun 5G a hmang tah leiin telecom tamtak nekin a speed a hrat tah a, rambung

danghai hin an ram suok a fe tah naw ding leiin an khap a nih. Canada sawrkar chun US in an ram tienga thawn dingin a ngen leiin buoipui mek a nih a. Hienglai zing hin Zirtawpni-a bail na ding process khawm fepui mek a nih thu a hril a. Ms Meng-in a chanchin iengkhawm press-media haia hril ta lo dinga a ti leiin details a hril thei ta naw thu Canada Ministry of Justice chun a hril. US a mantu le thuneitu Eastern Dis t r ic t , New York a thupuongtu chun

iengkhawm a hril sap nuom nawh a. Huawei hin Iran le North Korea haia service pe tah lo dinga US inhriettirna a zawm naw leiin ko a nih tah a, hrilfiena pe dinga hril a nih. New York Times ziek dan chun, US Commerce and Treasury Department chun, Iran le North Korea chunga dan a bawsiet leiin inhrilfie dingin a phut tah niin a hril a. Huawei chu suizui mek niin a hril. U S c h u n n a t i o n a l security ta dingin Huawei hi a \ium thei ding niin a hriet a. China sawrkarin US enthlakna ding hmangruoin a hmang thei ding niin a hriet a nih. US Senator Ben Sasse chun, China chun US national security pal zut a tum zing zing hlak a. Huawei hi enthlatu (spy) hmangruoa a hmnag thei ding chu a nih a. Cadana sawrkarin a lo man hi a lawm hle niin a hril.(Reuters)

telangana-ah election ding le inzawma pawisa man rs. 86.5 crore tlinghyderabad: Vawisu-na Assembly Election nei ding Telangana a chun Election insing-

sat sung khan hmun hran hranah vote inchawkna dinga hmang tum ringhla pawisafai Rs. 86.5 crore

man a ni bakah Zu litres nuoi 4 vel ding man a ni a, Election ding le inzawma district Magistrate han thu-

pek an insuo dungzuiin li-cense silai 8400 Police sta-tion hran hran haiah peklut a nih.

Page 4: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2018/December/HT-07-12-2018.pdf · nupui pakhat, a zan zana Parbung-a ka hang thaknu naupa, a hming khawm ‘Lal\anpui’ tia kha phuok mi zawngsuok

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSMiMtukthla (deceMber) 07, 2018 Zirtawpni (friday)

Ashley James, Christmas Bra Leh Bluebella CollectionloS angeleS: ‘Celebrity Big Brother’ star Ashley James (31) chu mi hip thei dana incheina kawngah chu tu inchuktir khawm a ngai nawh. A hun le inmil peia collection siem dan khawm a thiem a. Christmas a hnai ta bawk leiin Christmas rawng kaiin Bluebella Lingerie (zakuohnuoi) collection a pholanga, hril le zawr a fe hle. Instagram ah zakuohnuoi chi hran hran collection thar a neihai chu Christmas rawng kai dingin embroidery a cheimawia. A bra khawm Christmas putar lukhum rawng sena siem, a nene hmur char thup a dang po inlang theiin a hak a. Under-wear khawm rawng sen bawk a bun a. Santa Claus lukhum sen leh, Christmas a lo urlawk nasa hle. Ashley James hi tu tak hin Thailand ah chawl hmanga inzin a nih a. Instagram-a a hnungzuitu mi 175, 000 hai hmu dingin Bluebella Collection hran hran a pholar a. “Bluebella-in lingerie nal tak tak ka hung sawp suokhai pholang theia ka um leiin ka lawm hle a. Fans hai lo hmang

ve dingin hienghai hi ka hung hrilmawi” tiin chi hran hran a suklang a. A nal thei hle. Made In Chelsea star hlui Ashley James hi Victoria Secret ah khawm lo \hang tah, London DJ ni ta bawk a nih a. Nuhmei piengzie hran hran neihai khawm an piengzie ang peia zakuohnuoi hai an pholang ve theina ding le chance an neina dinga size hran hran ta dinga catwalk chen lo hrilmawitu a nih. Good Morning Britain-a interview an neinaa chun, Victoria Secret Show haiah hin size hran hranhai, abikin plus size hai ta ding khawma hun siem nisien tiin a hril a. Ama tak chu a thau nawa a zen nal tawk a nia chu hi neka thau

met a nuom a. Plus model hai lai chu Ashley Graham plus size an hnar tak niin a hril. Mi cherin thau an nuom a, mi thau hai cher an nuom ti angin Ashley James khawm a zen nal huntawk char ei tia chu hi nekin thau met sien a lo nuom ve nawk pei a nih. Khawvelah hin chu, abikin mani piengzie taksa ah lungawi kim chu ei um naw ding chu a nih awm hi. Tutak hin Ashley James hin ‘Simply Be’s Christmas’ ti lingerie collection thar pholarin campaign a nei mek a. Kum thar tieng chu Victoria Secret khawmin chi hran hran size hai ta dingin chance siem ve tah sien a nuom thu a hril.

Premier League:

Liverpool in Burnley hnein hmatieng an pan ve pei; Chelsea an hrat-naw leiin Tottenham in an lekhel; United le Arsenal indraw

turf Moor: Burnley chun December 5, 2018 zan sawthnung khan an home Turf Moor stadium-ah league fe meka pahnina Liverpool an mikhuol a. Liverpool chun a mikhuol-tu Burnley FC 3-1 in an hne. Liverpool hin games 15 an khel ta haiah lost an la nei ve naw leiin point 39 hmuin pahnina ngirh-mun la hau peiin hmatieng an pan ve pei a. Hma\huoi-tu Man. City le an karah point 2 char a tla tah. City hin game 15-ah point 41 an hmu ta a nih. Liverpool le Burnley inkhel huna hin first-half chenah goal a lut naw a, second-half minute 54 naah Jack Cork chun Burnley FC ta dinga goal hung thunin hma an \huoi a. Sienkhawm James Milner le Roberto Firmino han minute 62 le minute 69 haiah Liverpool ta dinga goal an hung thun bakah injury time minute 90+1-ah Xherdan Shaqiri in Liverpool ta dinga goal a thun belsa leiin Liverpool

chun Burnley hi 3-1 in an hne ta a nih. Burnley hin game 15 an khel ta haiah point 9 chau la hmuin a mawngdap dawttu an nih. League table-a pathum-na ni lai Chelsea chun a mikhuoltu Wolves an hne zonaw laiin pangana ni mek Tottenham chun an home-ah Southampton 3-1 in an hne leiin Tottenham chun point 3 hlaw suokin games 15 an khel ta haiah point 33 hmuin Tottenham chu pathumna an hung ni-tah. Chelsea hin game 15-ah31 hmuin Tottenham hnuoi charah palina in an \hang a nih.

Wolves in Chelsea a mikhuol \um hin min-ute 18 naa Ruben Loftus-Cheek goal hmangin Chel-sea chun first-half chenah hma an \huoi a, sienkhawm second-half minute 59 le minute 63 na haiah Raul Jimenez le Jota han Wolves ta dinga goal an hung thun leiin Wolves hin 2-1 in an hne a nih. Wolves hin games 15-ah point 19 hmuin 12-na an ni mek. Tottenham in South-ampton a mikhuol \uma Tottenham ta dinga goal thuntu hai chu Harry Kane (9), Lucals Moura (51) le Son Heung-min (55) hai an

ni a, Southampton ta dinga goal thuntu chu Charlie Austin niin injury-time minute 90+3 naa a thun a nih. Hieng laizing hin Pre-mier League champion la rawn tak le season nuhnung taka pahnina Manchester United chun an home Old Trafford-ah Arsenal 2-2 in an indrawpui nawk leia point khat chau an hlaw-suok belsa leiin a hmaa pasari-naa \hang kha a pa-rietnain an tlahnuoi nawk tah. United hin Arsenal an indrawpui lei hin game 15-ah point 23 chau an la hmu a. Arsenal chun point 1 an

hmu belsa lei hin games 15-ah point 31 hmuin a pan-gana in an \hang vet hung ta a nih. Man. United ta dinga goal thuntu hai chu An-thony Martial (30) le Jesse Lingard (69) an ni a, Arse-nal ta dinga goal thuntu hai chu Shkodran Mustafi (26) le Marcos Rojo (68) Own Goal a nih. Inkhel dang haiah Everton chun an home-ah Newcastle 1-1 in an in-drawpui leiin point khat ve ve an hlawsuok a, Ever-ton chun game 15-ah point 23 hmuin parukna an ni a, Newcastle chun game 15-ah point 13 hmuin 14-na an nih. Chun, Fulham in an home-ah Leicester City 1-1 in an indrawpui bawk. Leicester hin game 15-ah point 22 hmuin paku-ona an ni a, Fulham chun game 15-ah point 9 hmuin a mawngdap an nih. Premier League hi In-rinni zan khin inkhel zawm nawk an tih.

Spanish Copa del Rey:

Barcelona chun Cultural Leonesa hnein last 16 an lut

caMp nou: Barcelona chun zanikhan round of 32 leg 2 of 2-ah Cultur-al Leonesa chu an home Camp Nou stadium-ah an mikhuol a, 4-1 (Aggregate 5-1) in Cultural Leonesa an hne a, last 16 an lut tah. Goal hmasa Munir El Haddadi in minute 18-naah Barcelona ta dinga goal thunin hma an \huoi a.

Denis Suarez chun minute 26 le 70-na haiah goal a thun bakah Malcom chun minute 43 naah Barcelona ta dingin goal a thun bawk a nih. Cultural Leonesa ta dinga goal khat thuntu chu Josep Sene a ni a, minute 54-naa a thun a nih. Zanita match dang haiah Valladolid chun round of 32 leg 2 of 2 ah

RCD Mallorca 2-1 (Ag-gregate 4-2) in an hne bawk. Valladolid ta dingin Oscar Plano (49) le Dan-iele Verde (88) han goal an thun a, RCD Mallorca ta dinga goal thuntu chu Adon Prats (48) a nih. Real Sociedad chun leg 2 of 2-ah Celta Vigo 2-0 (aggregate 3-1) in an hne a, Sevilla chun leg 2 of 2 ah Villanovense 1-0 (aggregate 1-0) in an hne bawk. Barcelona bakah At-letico Madrid le Sevilla, Valladolid, Girona le Real Sociedad hai khawm last 16 an lut ta a nih. Atletico Madrid hin Zanikhan 4-0 (aggregate 5-0) a Sant Andreu hnein last 16 an lut ve a nih.

Fury in Old Traffod ground-ah Wilder le rematch nei a nuom

old trafford: Tu-lai hnai ela Los Angeles hmuna world heavyweight WBC champion Deontay Wilder inhnekpuia mi tam tak ringlo ang taka indraw-puitu Britain boxer Tyson Fury chun Nilaini zan khan

Old Trafford stadium-a Manchester United le Arse-nal inkhel a en ve a. Wilder leh Manchester United sta-dium Old Trafford ground-a hin an inhnek \hat (rematch) ngei a nuom thu a hril. Fury (30) chun Wilder

le rematch hi United King-dom a ngei nei a nuom thu a hril a nih. Hi thu hi United le Arsenal inkhel chawllailawk (half-time) huna BT Sports in Wilder le rematch chungchang an indawn huna Fury in a hril a ni a, kum thar nipui hunah rematch hi a um thei ngei a beisei thu a hril bawk. A promoter Frank War-ren chun Arsenal annawleh Wembley stadium-ah re-math dingin rawtna a siem a, sienkhawm Fury chun Old Trafford ngeia hin Fury inhnek\hat pui a nuom a nih.

Football Thuthang:• Real Madrid chun Chelsea le Belgium playmaker Eden Hazard (27) chu summer transfer window hunah contract ziekpui thei an inbeisei. • Paris Saint- Germain le Brazil forward Neymar (26) chun Ligue 1 suoksana Premier League tienga khel a nuom thu a hril. • Aston Villa chun Burnley le England goalkeeper Tom Heaton an dit. • Cardiff City chun English midfielder Jor-don Mutch chu contract ziek thar pui an tum.

• PSG goalkeeper Gianluigi Buffon chun January transfer window hunah Uruguay striker Edinson Cavani (31) in Napoli tieng a kir nawk a ringnaw thu a hril. • France forward Kylian Mbappe chun Ajax le Netherlands midfielder Frenkie de Jong (21) chu PSG a zawm nuom chun lawmlut a ni thu a hril. • Chelsea chun Albania right back Elseid Hysaj (24) laklut dingin Napoli an inbiekpui mek.

Dua Lipa, Mini-Skirt Leh ‘Jingle Ball’ Hla Sakphiladelphia: Tulaia British nunghak hlasakthiem hai laia ngaithlak (stream) rawntak Dua Lipa chun a single thar ‘New Rules’ ah chanchin a siem lai zingin Christmas a hnai tah bawka, Nilaini zan khan Wells Fargo Centre, Philadelphia ah Q102 Jingle Ball hla mini-skirt bilin a saka hril a hlaw nasa hle. Dua Lipa hril le nal a hlawna tak chu Mini-skirt hring insing a bil a, leather booth leh. Zakuo ruok chu a ban bul, awm inhawng, Bra anga lien deuva a awm lai tuom, nene bawr ruok chu par \huta inlang thei a hak a. A hlasak ki an sang bawk, a hei insan marin a mar tun tuna en le ngaithlak a hlaw a nih. A sam a hlim tung vawnga, nakawr dawkin, a \hi awrhai chieng taka hmu theiin a um bawka, enchieng a dawl hle. London-a pieng Dua Lipa hi ni kuma a album released ah tulaia artist ngai thlak rawn tak a nih. BBC puong dan chun, Drake a hla ‘God’s Plan’ chu Apple le Spotify ah ngaithlak rawn tak a nih a. A dawt chu Dua Lipa le Cavin Harris hai sak ‘One Kiss’ a nih. Hi chau hi an nawh, Dua Lipa inlarna chu tuta \um British Vogue cover a

hluo bawk. Interview an neinaa chun, “Ka taksa ah confident ka nei hle a. Hmun iemani lai dit nawna nei hlak inla khawm, ei taksa piengzie rengah lungawi taka ei um chun self-confidence

ei nei lem a nih” tiin a hril. January 2019 Vogue cover a chuong Dua Lipa hi 2019 Grammy Award dawng dinghai laia shortlisted a nih bawk. Apple le Spotify, khawvela streaming service lientak haiah 139 million subscriber a nei a nih. Dua Lipa a thaw \ha hle laiin Drake a la thaw \ha nawka, a album ‘Scorpion’ chu June chenah khan, Spotify ah chau 8.2 billion streams (ngaithlak or play) a nih a. Apple han an data an release naw a chu ‘God’s Plan’ hla chu UK le khawvela hla play rawntak a nih. Canada tlangval Drake hi Spotify Top 10 le Apple Top 10 hai ah No.1 a hluo char char bawka. The Greatest Showman soundtrack lem chu soundtrack ngaithlak/play rawntak a la nih zing. Kum 34-44 hai inkar ah khawm a hla ‘This Is Me’ ti chu ngaithlak rawntak a nih. Ni kum khan Ed Sheeran a hla ngaithlak rawntak a nih a. Tu kum chu 5th a ni phak \awk a. Ni kum le tu kumah nuhmei hlasakthiem inlar tak le ngaithlak rawntak chu Ariana Grande niin Spotify ah chau khawm 49 million play a nih.

Amber Heard, 13th Annual Women Of Worth Awards

n e w y o r k : J o h n n y Depp a nuhmei hlui, Amber Heard (31) chu ni kum May thlaa inthawk khan L’Oreal ambassador a nih a. Ambassador a nina angin Nilaini zan khan New York’s Pierre Hotel ah, 13th Annual Women Of Worth Awards \hang dingin a hung a, a nal hle. A m b e r H e a r d h i n rangkachak le taksa rawng zakuo fuol, dar bat, awmlai inhawng kemit chena infuol Gown a haka. A taksa rawng leh an ang bawk, a taksaah puon thler zarin a kawp bawk, a piengzie chu ngaituo hranpa ngai lovin hmu thei vawng a nih. A sam sen-eng thalin inthir hrapin a siem a. Lipstick sen hnawr hnawr chi leh, \hi lunghlu le rangkachak hleka cheimawi infuol duom le insing pathum a awr bawk a. Mitmeng khu ram ramin a sexy hle. Rangkachak nabe a be bawka, a mithmul dum salin a hmel \hatna a belsa hle a, Johnny Depp chu a chan ropui hle ti hmu thei a nih. Amber Heard hi tulaia film thar inlar ‘Aquaman’ a chang zo hlim a nih bawk a. A ruolnu Eva Longaria bakah ambassador dang

Andie MacDowell le Ana Naomi King hai an \hang bawk a. L’Oreal ta ding chun uongpui tham an tling a nih. Eva Longaria khawm nau nei zo hlim a nia chu a nau neina iengkhawm a taksa, phing velah khawm an lang nawh. “How To Get Away With Murder” changtunu Aja Naomi King khawm a se naw hle. Zakuo polka dot number-a in\iel a hak a. A pieng nalzie thup thei an nawh. Anni laia hmai thei lo pakhat chu Julianne Moore a nih. A pasal Bart Freundlich leh an hung \hang ve a, an nal hle. L’Oreal’s Women of Worth awards hin nuhmei, an hun tam lem mipui vantlang \hatna dinga sinthawtuhai a chawimawi hlak a nih. Tu kum top award chu, Aiden siem Heart Foundation-a Christy Silvia-in a lak. Silvia-in thu a hrilna ah, “Aiden vawisun hin lo um ta naw sienkhawm, a thilthaw (legacy) chun thu a la hril zing a nih. Women Of Worth nina chun, hmangaitak hai sun dan a min chuktir a. Lusun ve sunghaiin lusun an thiem ve theina dinga kawkhmu le kei\huoi hi a thiltum a nih” tiin a hril.

Russia Prez. Putin-in Venezuela Ngirhmun |ha Ti loMoScow: South America rambung laia kum tamtak a ruol\ha nia a lo \hangpui tah hlak Venezuela chu, Russia President Vladimir Putin chun tulaia a ram politics inlumlet dan le economic ngirhmun \ha a tipui naw thu a hril. President Putin chun tulai tak hin Venezuela chun an ram economic ngirhmun a \ha nawin a tla hnuoi nasa hle ti a hrietpui thu a hril a. Siem\hat tuma a hmalakna a thlawp lai zingin tharum hmanga helpawl (terrorist) hai anga thil thaw chu \ha ti naw thu President thar Nicolas Maduro a hril. Mr Putin chun Nicolas Maduro kuomah, terrorist hai ang thil thawna chu a dem thu

hrilin, tharum hmanga thil umdan sukdanglam tumna chu \ha a ti naw thu a hril. “Venezeula ngirhmun chu a harsa ti kan hriet a. Selkaltuhai leh inremna siema in ram economy ngirhmun siem\hat i tumna chu kan lawmpui che a. Amiruokchu, helpawlhai anga tharum hmang chu \ha ka tih nawh” tiin a hril niin Xinhua news

agency chun a hril. Put in chun, Russia-V e n e z u e l a e c o n o m i c inlaichinna chun hun khir tak a tawngin sumdawngna (trade) khawm a tla hnuoi hle ti a hriet a. “Tu kum ruok chu sumdawngna ngirhmun tlusie mek hi siem\hain ei tungding nawk thei ngei ka beisei” tiin President a hril. President Maduro chun, an ramin hieng ang harsatna hi a tuok rawp hlaka, anachu, an insiem \ha nawk pei hlak tho niin a hril. Moscow-in a thuhril a laksawnga chun, “Hieng ang ngirhmun harsatna laka inthawka mi sansuoktu ding, Russia le inlaichinna sukse si lova economic ngirhmun siem\hat nawkna ding policy chu kan nei tho a nih” tiin a hril.

Lamka Snooker & 8 Ball Pool Invitational Tournament zoccpur: CCPur district-a a hmasa takna dinga Oa-sis le The 4 Brothers hai \hangruola OASIS-Lamka Sports Café, Gouchinkhup Veng, New Lamka hmuna November 23, 2018 a in-thawk ‘Lamka Snooker & 8Ball Pool Invitational Tournament’ huoihawta

um chu zani hmasa zan khan zo a nit ah. Tournament hi catego-ry pahni Amateur (8 Ball Pool) le Pro (Snooker) a \he a ni a, Pro (Snooker) ah PC Lalrosiama in pakhatna a lak a, Ginkhankhup le Ginlianthang hai pahnina le pathumna an nih.

Amateur (8 Ball Pool) a chun H. Ginminlun Simte, Eric Zonunmawia le Jamkhanson hai pakhatna, pahnina le pathumna an nih. Nuhmei a chun Kim-nunmawi in pakhatna a lak a, Taichiin in pahnina a lak.

ISL RESULT & FIxTURE: Dec. 6, 2018 zan khan Mumvai City chun Chennaiyin FC 2-0 in an hne leiin Mumbai City chun game 10-ah point 20 hmua NE United lekhelin league table-ah pahnina an nit ah. Chennaiyin FC hin game 11-ah point 5 chau la hmuin 8-na an nih. NE United chun game 10-ah point 19 hmutain pathumna an la nih. Dec. 7, 2018 hin Kerala Blasters le Pune City inkhel nawk an tih.

Tamenglong Dist. ah Serthlum chi thar Hmu a NihiMphal: Khawvela Serth-lum thei laia a upa tak, Serth-lum Group po pohai Nu (hung suokna)-a an ngai In-dian Wild Orange (Citrus In-dica) an ti Ram Serthlum chin chi chu Tamenglong district, Nagaland le Assam inrina ram hnuoiah hmu a nih. Serthlum hi Tamen-glong district ah hin a \ha nuom bik em em a. Hi lei hin 2001 a inthawk khan kum tin December ah Serth-lum (Orange) Festival an lo nei tah hlak. Tulai hnaia Tamen-glong-a Ram Serthlum an hmu hi DFO Mr Arun RS le rawi han Chingko khuo ah November 30-a an hmu a nih a. Documentation \ha tak an siem tah nghe nghe. Rainforest Club Tamen-glong member Mordecai Panmei hril dan chun, The Corbett Foundation, Salim Ali Centre for Ornithol-ogy and Natural History,

Honorary Wildlife War-den Tamenglong le RFO Tamenglong and Tousem han Sakei hnu an suinaah vangpala an hmu niin a hril.Hieng ang Serthlum hi Tamenglong bakah a umna dang umsun chu Nokrek Biosphere Reserve (Megha-laya) a nih. Divisional for-est officer Arun RS chun, an thil hmu suok thar hi \ha taka documentation thawa humhal a nih ding thu a hril a. Barak River thlangtieng biel po chu \ha taka humhal a nih tah ding niin a hril. Hieng ang Serthlum hi erthlum dang siem nawkna

ding le natna hri laka in-thawka invengna ding dam-dawi siemna ding chena hmang thei a nih thu a hril bawk. May 2016 khawm khan, Centre for Conservation of Nature & Cultivation of Science (CCNCS) hai chun Dailong khuo ah hieng ang char Ram Serthlum hi an hmusuok thu an lo hril tah. Dailong le Chingkao hi sea level a inthawka meter 1000 neka insang ve va um an nih. Ram Serthlum chin chi hi 1934 khan Japan taxono-mist Mr Chozaburo Tanaka chun Meghalaya-a Nokrek Biosphere Reserve ah a lo hmusuok tah a, damdawi damin a lo hmang tah hlak niin CCNCS hotuhai chun an hril. Tamenglong-a upa-hai khawmin damdawiin an lo hmang hlak a. Tuolsung \awngin ‘Biuriangthai’ an tih niin a hril. (IT)

christmas carnival throught FUTSAL & Music-cum-Talent Huntccpur: Creative Vision Football Acad-emy chun December 12-22, 2018 inkar sung khin Indoor Stadium, Peace Ground, Tui-bong, CCPur-ah Christmas Carnival through FUTSAL & Music Cum Talent Hunt huoi-hawt an tih. Futsal nuhmei le Futsal Under 13 pasal bakah Talent Hunt um a ta. FUTSAL (nuh-mei) hi Open ning a ta, pakhatnain lawm-man Rs. Rs 20,000+ Trophy + Certificate dawng an ta, runner up in Rs. 10,000+Tro-phy+ Certificate dawng an tih. Under 13 Pasal FUTSAL –ah pakhatnain Rs 10,000 + Trophy + Certificate le run-ners up in Rs 50,000 + Trophy + certificate dawng an ta, Individual award tum tum Best Player, Best Keeper le Top Scorer han Rs 1000 + certificate dawng an tih. Talent Hunt a chun Most talented person in lawmman Rs. 10,000 dawng a ta, pahnina in Rs. 5000/- dawng a tih.

Registration December 6, 2018 in \an a ni a, FUTSAL nuhmei a dingin Registration fee Rs. 2000 le security deposit Rs. 500, a rengin Rs. 2500/- ning a ta, Pasal-ah Rs. 1500 ning a tih. Form chu Mawia Variety Store, Rengkai Bible Hill; AFC Chiengkonpang; Bamboo Shoot Restaurant le Moria Digitech, Tui-bong haiah hmu thei ning a tih. Winter Vacation sunga naupang han chawl hun awl \angkai taka an hmang thei nuomna leia hi thil hi huoihawt a nih.