Hmasawnna Thar Vol - 33/03 | Churachandpur | email ... Thar/2017/October... · 05/10/2017  · GAS...

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 GAS NEWS TIPAIMUKH GAS M/s Sunrise Indane Gramin Vitrak Tipaimukh Booking : 18-07-2017 to 05-10-2017 delivery :05-10-2017 (tHU) Time : 9AM-1PM New Connecon Available Hmasawnna Thar Vol - 33/03 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy changer (october) 05, 2017 nInganI (thUrSday) NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI Hmar Lam an inentir ve ding ccPUr: State Level Mera Houchongba Committee huoihawtna hnuoia Imphal- a Sana Konung le Kangla hmuna Mera Houchongba Festival, 2017 nei mekah October 5, 2017 hin Hmar Cultural Troupe chun Hmar lam inentirna nei veng an tih. Revival Crusade ccPUr: Gospel Revival Crusade Committee huoi- hawtnain St. Paul Institute Campus -ah ni 3 sung aw ding Revival Crusade nei a ni a, vawisun chen hin sun- zawm ning a tih. Crusade sunga thuhriltu chu Evan Langdokhup a nih. September thla sung Malaria Positive 11 ccPUr: District Malaria Department, CCPur chun September, 2017 thla sung khan damnaw mi 2,842 hai thisen sample lain an enfel a, hi lai hin Malaria Postive 11 le Malaria PF (Plasmo- dium Falciparum) pakhat an hmusuok. September 1-15, 2017 inkar first fortnight sung khan mi 672 thisen enfel a ni a, Malaria Postive 4 hmu a ni a, Sept. 17-30, 2017 inkar sunga mi 2,170 hai thisen an enfelnaah Malaria positive 7 le Malaria PF 1 an hmusuok a, SMO, Regional Health & Family Welfare, Imphal le Directorate of Health Services, Govt. of Manipur kuomah report an pek. 62nd Wildlife Week hmang a nih ccPUr: Divisional For- est Officer, Southern Forest Division hmalaknain Octo- ber 4, 2017 khan “celebrate rights of Wildlife’ ti thupui hmangin Rayburn Col- lege, Hebron Veng, New Lamka hmunah District Level 62nd Wildlife Week 2017 hmang a nih. Wildlife Week le inza- wm hin zanikhan Tuibong range office a inthawk Tiddim Road zuiin new Lamka chen wildlife rally nei a ni bawk. Rally hi T. Kammuanlal Simte, MCS, CEO, ADCC in a vailiem a, hi huna hin Pu Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CCPur; Pu Rakesh Balwal, IPS, SP, CCPur bakah Forest Department staff, students le teacher hai an \hang tawl a. Rally-a \hang hai chun ramsa le rannung humhalna dinga hma la dinga an in- tiemkamna Banner-ah suoi an kei tawl. Wildlife Week hman- gna programme-a hin Pu Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CCPur khuollienin a \hang a, Pu Rakesh Bal- wal, IPS, SP, CCPur func- tional president in a \hang. Hi huna KS Mung Tawmbing, IFS, DFO chun, ramsa le rannung hai an boral el ding vengna le humhal na dingin kum 1952 khan India sawrkar chun Indian Wildlife a lo indin thu a hril a, kum 1955 October chawlkar hmasa tak chu Wildlife Week in a puong a, chu taka inthawk India ramah Wildlife Week hi kum tin hmanga hung um ta pei a ni thu a hril. Pu Shyam Lal Poo- nia le Pu Rakesh Balwal hai khawmin hi huna hin thuhrilna hun an hmang a, student han thing le ruo le ramsa hai \angkaina le humhal an pawimawna hai midang hai kuoma hril- sawng pei dingin an infui a, ramngaw, thing le ruo le ramsa hai humhalna dinga theitawpa hma la seng din- gin an infui. Programme hmang sung hin DFO, Southern Forest Division huoihawt- naa CCPur Govt. College a “wildlife Around US” ti thupui hmanga September 26, 2017-a On-the-Spot Painting Competition nei huna lawmman latu hai kuomah lawmman semna nei a ni a, Pakhatna Jo- seph Genmuansang, >>sunzawmna Page 2-ah A tawpna tak a ni ta ding ImPhal : October 3, 2017 a inthawka Special Aadhaar enrolment Hill District haia thaw \ana um hi a tawpna tak (last round) an ta ding an leiin Aadhaar Card la nei nawhai chun ngaipawimaw seng dingin Dr J. Suresh Babu, Ad- ditional Chief Secretary, Home Department, Govt. of Ma- nipur chun ngenna le inhriettirna a siem. Tuta bak hi chu khawte haiah fea Aadhaar lakna hi a um ta naw ding a ni a, tuta \uma la nawhai chun DC tin Office hai panin an lak a \ul ta ding ti a nih. Draft Electoral Roll insuo a nih ImPhal : Election Commission of India ruot angin zan- ikhan Electoral Registration Officers (EROs) han Manipur assembly Constituencies 60 haia draft Electoral Rolls an in- suo. Inzieklut nuom, sawisel ding nei le siem \hat ding nei han November 3, 2017 chenin EROs/AEROs/BLOs Of- fice haiah prescribed form hmangin hnina pelut thei an tih. Oil Tanky sungah Pistol 1 dapdawk ImPhal : Zani hmasa zantieng dar 4 vel khan Moreh a in- thawka Imphal pan mek Oil Tanker MN01AK0048 chu 12 Assam Rifles han Khudengthabi Check Post-ah sukchaw- lin an lo dap a, hi Oil Tanker thautui bawm (tanky) sungah 9mm Pistol pakhat an dapdawk a, a khaltu Th. Kamgin- thang Gangte (24), S/o Danga Gangte of Moreh Mission Veng Ward No. 2 leh an man a, zan dar 8:30 velin Moreh Police Station-ah an peklut niin ei thu dawngna chun a hril. General Observers 6 ruot an nih ImPhal : October 7, 2017 a Manipur phairam biela Panchayat Election hung um dingah khin Gen- eral Observers 6, District Election Officers 6 le Re- turning Officers 14 ruot an nih. Panchayat election a vote tla hai chu October 11, 2017 ah tiem ning a tih. Ballot paper hmanga inth- langna nei ning a tih. Zilla Parishad election a ballot paper chu a sen- dang, Pradhan election a ballot paper chu a eng le G.P. Member a ballot paper chu a var ning an tih. Hien- gang pei hin ballot box-hai khawm a sendang, a eng le a var an ni ding a nih. Hi inthlangna hi 5th General Panchayat Election, 2017 ding a nih. Nehru Marg le Rengkai road inchuktuona Lanva vadung leilak bul, Rengkai Road lampui sir elah Autorickshaw khawm tlalut theina ding hiel khawpa lien le inthuk khur a um leiin thuneitu han an hmatienga vursip dan ngaituo hai sien thil\ha a ni ngei ring a um. Lampui motor inlawnna sir el a ni leiin a bikin zan huna motor le kea inlawn hai ta dingin fimkhur thil\ha ning a tih. Khur inthuk dan hi ft. 10 vel a tling ring a nih. Nulla bul a ni leiin a hnuoitieng nulla tuiin a hawr leia pil intawl a, hung chim ni dingin an lang. Economy A Tlahnuoi Ei Inphat Nawh, Ngai Inawtir Nâwk Vat Tum A Nih: PM Economic Reforms a la Complete nawh, ngaituona thar a ngai: Dr Manmohan Singh Cabinet-in Awlsam Lema Ram Inchâwkna Ding Direct Purchase Committee An Din new delhI: India thar siem tuma hrât taka tlânpui tum Prime Minister Mr Narendra Modi chun tukum, abîkin Quarter nuhnung- tak April-May-a GDP growth rate 5.7% zeta a thlak hnuoi chu pawi a ti thu hrilin, iengkimin ngai a aw nâwkna dingin sawrkârin theitawp a suo ding thu a hril. “Sawrkarin a hung kei kai nawk ding a nih” tiin a hril. Hi thu hi zanita Institute of Company Secretaries of India (ICSI), Golden Jubilee Year Cel- ebrations an neina huna selkaltu han nasataka economy thlak hnu- oina leia sawrkâr thilthaw dânhai an sawiselhai dawnnaa a hril a nih. Bawng chu Bawng a nih tia ko ngam Pu Modi chun, economy kum thum sung a kai tunga an \hang pei lai, tuta a hung thlak hn- uoi nâwkna san tamtak a um thu a hril a. Economy a thlak hnuoi thu an phât nawh a, kum 6 sûnga a let riet zeta tla hnuoi niin a hril. “Ei ramin in\hanglienna (growth rate) quarter basis-a a thlak hnuoina insangtak hun khawm a ni a. Growth rate chu last quarter pahnihai ah 0.2% le 1.5% in a tlahnuoi a nih” tiin pawisa um sa um lova sawrkârin hrât taka sin a thawna chu a thawhla deuh a nih thu an phât nawh. A hril peinaa chun, hienga growth rate thlâk hnuoi pei hi economy ta dingin a \hanaw takzet thu a hril bawk. Economy tu kuma a thlak hnuoi bek bekna san chu, inflation rate insâng lei, Current Account Deficit le Fiscal Deficit insâng lei an nih tiin a hril. Pu Modi chun a sawrkâr sa- wiseltuhai thuhril po po chu khêl vawng a ni chuong naw thu a hril a. Amiruokchu, a ram pheka negative environment (ngaidân \ ha lo) siem theina ding le lungril sukhnuolna ding zawng chun hril le thaw lo hrâm nisien a tih. A sawrkârin corruption suk- bona ding le Black Money suk- boa India pawisa puotienga thu- prukhai laklutna dingin Special Investigation Team indin a ni thu a hril a. Amiruokchu, vawisûn chenin Black Money iengzam man/laklut a ni tah ti ruok chu a hril nawh. Pu Modi chun, a sawrkârin pawisa um sa um lova hrât taka sin a thawna chu economy thlak hnu- oina pakhat nia hrilin a \ha famkim bik naw thu a hril bawk. Demon- etization zova inthawkin Cash to GDP ratio chu 12% a inthawkin 9% in a thla hnuoi niin a hril. “Kum thum sung kha average growth rate 7.5% a ni a, tu kum April-June a a hung thlâk hnuoi el hi, a mak a nih. Sawrkârin a keikir nâwk ding a nih” tiin a hrila, ieng- tinam ti ruok chu a hril nawh. Modi chun, double digit infla- tion 3% le Current Account Defi- cit 2.5% in an thla hnuoi a. Fis- cal Deficit khawm 3.5% in a thla hnuoi niin a hril bawk. “Sawrkar chun siemtharnâwkna (reform) dingin thutlukna tamtak a siem tah a, sum ngîrhmun a \hat zing theina dingin theitâwpin sunza- wm pei a tih” tiin a hril. Sawrkar chun investment tieng uorin eco- nomic growth a hrât nawk theina dingin theitâwpin a thaw ding thu a hril bawk. PM chun, sawrkâr hmalak- nahai hi tulai khawvel le inmila India khawmin hma a sawna hmatieng peia khawm a main- tain zing theina dinga thaw a nih a. Mipuihaiin sâwl taka sum an thawsuokhai a hrietpui a, sawrkâr thiltum chu mirethei le middle class han an sumhai an inkhawla nun inhawi lem an hmang theina dinga scheme le policy hai siem le hlen niin a hril. Tax lakdan thar GST thuah khawm, hlenna dinga harsatna- hai sukkiengna dingin a \ul ang ang sukdanglam le siem\hat a nih ding thu a hril a, tuta harsatna hai hin hmatienga buoina an tlung ding a phal naw ding thu a hril bawk. Foreign Investment ruok chu kum thum liemtah sung kha an \hang tak le insangtak a la nih ti thu a hril a. Renewable Energy siemna ding le chêngna ding In bâwlna a ngai pawimaw taka Rs. 10, 600 crore nêka tam seng ni tain a hril. Hienglai zing hin Prime Min- ister hlui le economist nih bawk Dr Manmohan Singh chun, ei ram economy siemthar (reform) pro- cess chu a la ‘complete” nawh a, >>sunzawmna Page 2-ah WCO le YCO Dia- mond Jubilee ccPUr: EOC kohran a Women Christian Organ- isation (WCO) le Young Christian Organisation (YCO) kum 60 tlingna Dia- mond Jubile le 40th Mis- sions Anniversary chu Oc- tobr 19-22, 2017 inkar sung khin Lingsiphai khuoah nei ning a tih. Dist. Level Student Sci- ence Seminar nei ccPUr: Zonal Educa- tion Office (ZEO), CCPur a Science Unit huoihawt- nain Oct. 4, 2017, 11:30AM khan Swachch Bharat: Role of Science and Technology “Promises & Challenges” ti thupui hmangin 39th Dis- trict Level Student Science Seminar nei a ni a, hi huna hin khuollienin Kaikhanlian Guite, Deputy Inspector of School, CCPur a \hang. Seminar \an hma hin student han Aptitude Test an nei a, competition-a hin Schools 5 haia inthawk students 11- Don Bosco Higher Secondary School a inthawk Student 2, St. Mary’s School a inthawk Student 3, INA Memo- rial High School a inthawk Student 2, Gandhi Memori- al Government Model High School a inthawk Student 2 le JNV a inthawk Stu- dent 2 an \hang a, endiktu in Shyamkishore Singh, Environmentalist le Sci- ence Columnist le Dr. H. Manoranjan Sharma, As- sociate Professor, Depart- ment of Botany, Thoubal College hai an \hang. Competition nei zo hin lawmman semna nei nghal a ni a, Don Bosco Hr. Sec. School a Class X inchuklai Apanba Khuman in pakhat- na a lak a lawmmanin Rs. 12,000 le Certificate inhlan a ni a, pahnina in Rs. 1,000 le Certififate bakah com- petition-a \hang mi 4 hai kuomah Consolation prize Rs. 800/- le Certificate le Competition-a \hang pop o Rs. 600/- le Certificate pek an ni a, Winner- teacher guide kuomah Incentive Rs. 1,000 pek a nih. Lawmman hai hi khuollienin an hlan. October thla sung hin State Level competition um a ta, states le UT tina pakhatna hai November 9, 2017 a Birla Industrial & Technological Museum, Kolkata hmuna National Level competition-ah \hang an tih. Bazar building hlui bawl \hatna ding sin \an ccPUr: New Bazar-a Hm- acha \awl zawr hai in\hungna hlak building \ha talo \iek-a bawl thar dinga insingsat mek a ni a. Hi le inzawm hin October 4, 2017 khan a building hi rangva pheka inhuonna sin \an a nih. Hi Building sawng- hnuoia hmarcha le thil dang dang zawra in\hung hai building \iek le bawl sunga an lo umna ding hin New Bazar Bus parking-ah temporary in Bazar in bawl pek-a in\hungtir an nih. Pasal pakhat kap hlum a nih ImPhal : Zani zing dar 8 vel khan hmel hriet ngai lo, silai chawi han Singjamei Police Station huop sunga Oinam Leirak, Canchipur hmuna pasal pakhat an kap hlum hnungin an fe hmang san. Kap hluma um pa hi a mit tuom le a kuthai khing- hnia pheihnungkira khit a nih. Khawhnungah kap hlu- ma um hi Lal Babu Singh (50), S/o Rawan Singh of Simraha, Motihari East Champaran, Rajpur Police Station huop sung, Bihar a nih ti hriet suok a nih. Lal Babu Singh hi kum 10 vel Mantripukhri a um ta le Ngathua sumdawng a nih. Lal Babu Singh tak- saah silaimu 3 a lut a, pak- hat a awm, pakhat a phing changtieng le pakhat dang a malpui changtieng haiah a lut. CMRF –ah Rs. 25,950 an pek ImPhal: Manipur Pub- lic School, Koirengei chun zanikhan Manipur-a tuil- ien leia harsatna tuortu hai sawmdawl le \hangpuinaa hmang dingin Chief Mi- iter’s Relief Fund (CMRF) ah Rs. 25,950/- an pek. Pawisa hi zanikhan Chief Minister’s Secretari- at-ah Manipur CM N. Bi- ren Singh kutah an inhlan. Hi huna hin Education Minister Th. Radheshyam le Principal Secretary (Ed- ucation) Vineet Joshi hai khawm in an uop. CM chun School thu- neitu hai chungah lawmthu a hril. ImPhal: Manipur State Cabinet chun tlângram dis- trict le phairam district haia development projects le sin hran hran thawna dinga ram an chawkna kawngah, harsatna tamtak umin hun a lak sawt thei leiin, awlsam lema ram inchâwk nghâl vat vat theina dinga Gener- al Guidelines siemtu dingin Direct Purchase Committee an din. Hi Direct Purchase Committee hin Manipur dis- trict hran hrana sawrkârin ram inchâwk a nuomhai, pawimawhai dan le dun \henkhat khat le Act hai leia nuom anga inranga an châwk thei ngai nâwkna sukboa, awlsam lema ram inchâwk/nei (acquire) an ni theina dinga siem a ni a. Dis- trict po po huom ding a nih. Hi bâka hin Cabinet chun kutthemthiem (artisan le craftsmen) hai sukchang- kang ding le an kutsuok tam lem siem suoka ram puo- tieng khawvel hmun hran hrana thawn dawk thei ding khawp an siem theina dinga sukchangtlungna ding bika Sub-Mission, Mission for Economic Empowerment of Traditional Artisans/ Craftsmen (MEETAC) in- din remti a nih bawk. Hi Mission hin Manipur mi kut themthiemhai \hang- puiin an thil siemhai khawvel hrieta pholang a ni theina dingin hma la pui a ta. Fak le dawn zawngna, economy sukhrât bawk a tih. Cabinet- in May 3, 2017-a a lo rêl tah angin, State Mission on Employment, Housing and Drinking Water for Each Household by 2022 hnuoiah sub-mission pakhat nîng a tih. Sukchangkang le suk- changtlung ding bika a ruot thilhai, a \hangpui dinghai chu Textiles (handicraft/ handloom), pottery, cane and bamboo carfts, jewel- lery (rângkachak le râng- kachak lo, silver etc), reed craft, stone carving, wood carving, dolls and toys, >>sunzawmna Page 2-ah Cabinet meeting(file photo)

Transcript of Hmasawnna Thar Vol - 33/03 | Churachandpur | email ... Thar/2017/October... · 05/10/2017  · GAS...

Page 1: Hmasawnna Thar Vol - 33/03 | Churachandpur | email ... Thar/2017/October... · 05/10/2017  · GAS NEWS Tipaimukh Gas M/s Sunrise Indane Gramin Vitrak Tipaimukh Booking18-07-2017:

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

GAS NEWSTipaimukh GasM/s Sunrise Indane Gramin Vitrak TipaimukhBooking : 18-07-2017 to 05-10-2017delivery :05-10-2017 (tHU) Time : 9AM-1PMNew Connection Available

Hmasawnna Thar Vol - 33/03 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

changer (october) 05, 2017 nInganI (thUrSday)

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWIHmar Lam an inentir ve ding

ccPUr: State Level Mera Houchongba Committee huoihawtna hnuoia Imphal-a Sana Konung le Kangla hmuna Mera Houchongba Festival, 2017 nei mekah October 5, 2017 hin Hmar Cultural Troupe chun Hmar lam inentirna nei veng an tih.

Revival Crusade ccPUr: Gospel Revival Crusade Committee huoi-hawtnain St. Paul Institute Campus -ah ni 3 sung aw ding Revival Crusade nei a ni a, vawisun chen hin sun-zawm ning a tih. Crusade sunga thuhriltu chu Evan Langdokhup a nih.

September thla sung Malaria Positive 11ccPUr: District Malaria Department, CCPur chun September, 2017 thla sung khan damnaw mi 2,842 hai thisen sample lain an enfel a, hi lai hin Malaria Postive 11 le Malaria PF (Plasmo-dium Falciparum) pakhat an hmusuok. September 1-15, 2017 inkar first fortnight sung

khan mi 672 thisen enfel a ni a, Malaria Postive 4 hmu a ni a, Sept. 17-30, 2017 inkar sunga mi 2,170 hai thisen an enfelnaah Malaria positive 7 le Malaria PF 1 an hmusuok a, SMO, Regional Health & Family Welfare, Imphal le Directorate of Health Services, Govt. of Manipur kuomah report an pek.

62nd Wildlife Week hmang a nihccPUr: Divisional For-est Officer, Southern Forest Division hmalaknain Octo-ber 4, 2017 khan “celebrate rights of Wildlife’ ti thupui hmangin Rayburn Col-lege, Hebron Veng, New Lamka hmunah District Level 62nd Wildlife Week 2017 hmang a nih. Wildlife Week le inza-wm hin zanikhan Tuibong range office a inthawk Tiddim Road zuiin new Lamka chen wildlife rally nei a ni bawk. Rally hi T. Kammuanlal Simte, MCS, CEO, ADCC in a vailiem a, hi huna hin Pu Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CCPur;

Pu Rakesh Balwal, IPS, SP, CCPur bakah Forest Department staff, students le teacher hai an \hang tawl a. Rally-a \hang hai chun ramsa le rannung humhalna dinga hma la dinga an in-tiemkamna Banner-ah suoi

an kei tawl. Wildlife Week hman-gna programme-a hin Pu Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CCPur khuollienin a \hang a, Pu Rakesh Bal-wal, IPS, SP, CCPur func-tional president in a \hang.

Hi huna KS Mung Tawmbing, IFS, DFO chun, ramsa le rannung hai an boral el ding vengna le humhal na dingin kum 1952 khan India sawrkar chun Indian Wildlife a lo indin thu a hril a, kum 1955 October chawlkar hmasa tak chu Wildlife Week in a puong a, chu taka inthawk India ramah Wildlife Week hi kum tin hmanga hung um ta pei a ni thu a hril. Pu Shyam Lal Poo-nia le Pu Rakesh Balwal hai khawmin hi huna hin thuhrilna hun an hmang a, student han thing le ruo le ramsa hai \angkaina le

humhal an pawimawna hai midang hai kuoma hril-sawng pei dingin an infui a, ramngaw, thing le ruo le ramsa hai humhalna dinga theitawpa hma la seng din-gin an infui. Programme hmang sung hin DFO, Southern Forest Division huoihawt-naa CCPur Govt. College a “wildlife Around US” ti thupui hmanga September 26, 2017-a On-the-Spot Painting Competition nei huna lawmman latu hai kuomah lawmman semna nei a ni a, Pakhatna Jo-seph Genmuansang, >>sunzawmna Page 2-ah

A tawpna tak a ni ta dingImPhal : October 3, 2017 a inthawka Special Aadhaar enrolment Hill District haia thaw \ana um hi a tawpna tak (last round) an ta ding an leiin Aadhaar Card la nei nawhai chun ngaipawimaw seng dingin Dr J. Suresh Babu, Ad-ditional Chief Secretary, Home Department, Govt. of Ma-nipur chun ngenna le inhriettirna a siem. Tuta bak hi chu khawte haiah fea Aadhaar lakna hi a um ta naw ding a ni a, tuta \uma la nawhai chun DC tin Office hai panin an lak a \ul ta ding ti a nih.

Draft Electoral Roll insuo a nihImPhal : Election Commission of India ruot angin zan-ikhan Electoral Registration Officers (EROs) han Manipur assembly Constituencies 60 haia draft Electoral Rolls an in-suo. Inzieklut nuom, sawisel ding nei le siem \hat ding nei han November 3, 2017 chenin EROs/AEROs/BLOs Of-fice haiah prescribed form hmangin hnina pelut thei an tih.

Oil Tanky sungah Pistol 1 dapdawkImPhal : Zani hmasa zantieng dar 4 vel khan Moreh a in-thawka Imphal pan mek Oil Tanker MN01AK0048 chu 12 Assam Rifles han Khudengthabi Check Post-ah sukchaw-lin an lo dap a, hi Oil Tanker thautui bawm (tanky) sungah 9mm Pistol pakhat an dapdawk a, a khaltu Th. Kamgin-thang Gangte (24), S/o Danga Gangte of Moreh Mission Veng Ward No. 2 leh an man a, zan dar 8:30 velin Moreh Police Station-ah an peklut niin ei thu dawngna chun a hril.

General Observers 6 ruot an nihImPhal : October 7, 2017 a Manipur phairam biela Panchayat Election hung um dingah khin Gen-eral Observers 6, District Election Officers 6 le Re-turning Officers 14 ruot an nih. Panchayat election

a vote tla hai chu October 11, 2017 ah tiem ning a tih. Ballot paper hmanga inth-langna nei ning a tih. Zilla Parishad election a ballot paper chu a sen-dang, Pradhan election a ballot paper chu a eng le

G.P. Member a ballot paper chu a var ning an tih. Hien-gang pei hin ballot box-hai khawm a sendang, a eng le a var an ni ding a nih. Hi inthlangna hi 5th General Panchayat Election, 2017 ding a nih.

Nehru Marg le Rengkai road inchuktuona Lanva vadung leilak bul, Rengkai Road lampui sir elah Autorickshaw

khawm tlalut theina ding hiel khawpa lien le inthuk khur a um leiin thuneitu han an hmatienga vursip dan

ngaituo hai sien thil\ha a ni ngei ring a um. Lampui motor inlawnna sir el a ni leiin a bikin zan huna motor le kea

inlawn hai ta dingin fimkhur thil\ha ning a tih. Khur inthuk dan hi ft. 10 vel a tling ring a nih. Nulla

bul a ni leiin a hnuoitieng nulla tuiin a hawr leia pil intawl a, hung chim ni dingin an lang.

Economy A Tlahnuoi Ei Inphat Nawh, Ngai Inawtir Nâwk Vat Tum A Nih: PMEconomic Reforms a la Complete nawh, ngaituona thar a ngai: Dr Manmohan Singh

cabinet-in Awlsam Lema Ram Inchâwkna Ding Direct Purchase committee An Din

new delhI: India thar siem tuma hrât taka tlânpui tum Prime Minister Mr Narendra Modi chun tukum, abîkin Quarter nuhnung-tak April-May-a GDP growth rate 5.7% zeta a thlak hnuoi chu pawi a ti thu hrilin, iengkimin ngai a aw nâwkna dingin sawrkârin theitawp a suo ding thu a hril. “Sawrkarin a hung kei kai nawk ding a nih” tiin a hril. Hi thu hi zanita Institute of Company Secretaries of India (ICSI), Golden Jubilee Year Cel-ebrations an neina huna selkaltu han nasataka economy thlak hnu-oina leia sawrkâr thilthaw dânhai an sawiselhai dawnnaa a hril a nih. Bawng chu Bawng a nih tia ko ngam Pu Modi chun, economy kum thum sung a kai tunga an \hang pei lai, tuta a hung thlak hn-uoi nâwkna san tamtak a um thu a hril a. Economy a thlak hnuoi thu an phât nawh a, kum 6 sûnga a let riet zeta tla hnuoi niin a hril. “Ei ramin in\hanglienna (growth rate) quarter basis-a a thlak hnuoina insangtak hun khawm a ni a. Growth rate chu last quarter pahnihai ah 0.2% le 1.5% in a tlahnuoi a nih” tiin pawisa um sa um lova sawrkârin hrât taka sin a thawna chu a thawhla deuh a nih thu an phât nawh.

A hril peinaa chun, hienga growth rate thlâk hnuoi pei hi economy ta dingin a \hanaw takzet thu a hril bawk. Economy tu kuma a thlak hnuoi bek bekna san chu, inflation rate insâng lei, Current Account Deficit le Fiscal Deficit insâng lei an nih tiin a hril. Pu Modi chun a sawrkâr sa-wiseltuhai thuhril po po chu khêl vawng a ni chuong naw thu a hril a. Amiruokchu, a ram pheka negative environment (ngaidân \ha lo) siem theina ding le lungril sukhnuolna ding zawng chun hril le thaw lo hrâm nisien a tih. A sawrkârin corruption suk-

bona ding le Black Money suk-boa India pawisa puotienga thu-prukhai laklutna dingin Special Investigation Team indin a ni thu a hril a. Amiruokchu, vawisûn chenin Black Money iengzam man/laklut a ni tah ti ruok chu a hril nawh. Pu Modi chun, a sawrkârin pawisa um sa um lova hrât taka sin a thawna chu economy thlak hnu-oina pakhat nia hrilin a \ha famkim bik naw thu a hril bawk. Demon-etization zova inthawkin Cash to GDP ratio chu 12% a inthawkin 9% in a thla hnuoi niin a hril. “Kum thum sung kha average

growth rate 7.5% a ni a, tu kum April-June a a hung thlâk hnuoi el hi, a mak a nih. Sawrkârin a keikir nâwk ding a nih” tiin a hrila, ieng-tinam ti ruok chu a hril nawh. Modi chun, double digit infla-tion 3% le Current Account Defi-cit 2.5% in an thla hnuoi a. Fis-cal Deficit khawm 3.5% in a thla hnuoi niin a hril bawk. “Sawrkar chun siemtharnâwkna (reform) dingin thutlukna tamtak a siem tah a, sum ngîrhmun a \hat zing theina dingin theitâwpin sunza-wm pei a tih” tiin a hril. Sawrkar chun investment tieng uorin eco-nomic growth a hrât nawk theina

dingin theitâwpin a thaw ding thu a hril bawk. PM chun, sawrkâr hmalak-nahai hi tulai khawvel le inmila India khawmin hma a sawna hmatieng peia khawm a main-tain zing theina dinga thaw a nih a. Mipuihaiin sâwl taka sum an thawsuokhai a hrietpui a, sawrkâr thiltum chu mirethei le middle class han an sumhai an inkhawla nun inhawi lem an hmang theina dinga scheme le policy hai siem le hlen niin a hril. Tax lakdan thar GST thuah khawm, hlenna dinga harsatna-hai sukkiengna dingin a \ul ang ang sukdanglam le siem\hat a nih ding thu a hril a, tuta harsatna hai hin hmatienga buoina an tlung ding a phal naw ding thu a hril bawk. Foreign Investment ruok chu kum thum liemtah sung kha an \hang tak le insangtak a la nih ti thu a hril a. Renewable Energy siemna ding le chêngna ding In bâwlna a ngai pawimaw taka Rs. 10, 600 crore nêka tam seng ni tain a hril. Hienglai zing hin Prime Min-ister hlui le economist nih bawk Dr Manmohan Singh chun, ei ram economy siemthar (reform) pro-cess chu a la ‘complete” nawh a, >>sunzawmna Page 2-ah

WCO le YCO Dia-mond Jubilee

ccPUr: EOC kohran a Women Christian Organ-isation (WCO) le Young Christian Organisation (YCO) kum 60 tlingna Dia-mond Jubile le 40th Mis-sions Anniversary chu Oc-tobr 19-22, 2017 inkar sung khin Lingsiphai khuoah nei ning a tih.

Dist. Level Student Sci-ence Seminar nei

ccPUr: Zonal Educa-tion Office (ZEO), CCPur a Science Unit huoihawt-nain Oct. 4, 2017, 11:30AM khan Swachch Bharat: Role of Science and Technology “Promises & Challenges” ti thupui hmangin 39th Dis-trict Level Student Science Seminar nei a ni a, hi huna hin khuollienin Kaikhanlian Guite, Deputy Inspector of School, CCPur a \hang. Seminar \an hma hin student han Aptitude Test an nei a, competition-a hin Schools 5 haia inthawk students 11- Don Bosco Higher Secondary School a inthawk Student 2, St. Mary’s School a inthawk Student 3, INA Memo-rial High School a inthawk Student 2, Gandhi Memori-al Government Model High School a inthawk Student 2 le JNV a inthawk Stu-dent 2 an \hang a, endiktu in Shyamkishore Singh, Environmentalist le Sci-ence Columnist le Dr. H.

Manoranjan Sharma, As-sociate Professor, Depart-ment of Botany, Thoubal College hai an \hang. Competition nei zo hin lawmman semna nei nghal a ni a, Don Bosco Hr. Sec. School a Class X inchuklai Apanba Khuman in pakhat-na a lak a lawmmanin Rs. 12,000 le Certificate inhlan a ni a, pahnina in Rs. 1,000 le Certififate bakah com-petition-a \hang mi 4 hai kuomah Consolation prize Rs. 800/- le Certificate le Competition-a \hang pop o Rs. 600/- le Certificate pek an ni a, Winner- teacher guide kuomah Incentive Rs. 1,000 pek a nih. Lawmman hai hi khuollienin an hlan. October thla sung hin State Level competition um a ta, states le UT tina pakhatna hai November 9, 2017 a Birla Industrial & Technological Museum, Kolkata hmuna National Level competition-ah \hang an tih.

Bazar building hlui bawl \hatna ding sin \an

ccPUr: New Bazar-a Hm-acha \awl zawr hai in\hungna hlak building \ha talo \iek-a bawl thar dinga insingsat mek a ni a. Hi le inzawm hin October 4, 2017 khan a building hi rangva pheka inhuonna sin \an a nih.

Hi Building sawng-hnuoia hmarcha le thil dang dang zawra in\hung hai building \iek le bawl sunga an lo umna ding hin New Bazar Bus parking-ah temporary in Bazar in bawl pek-a in\hungtir an nih.

Pasal pakhat kap hlum a nih

ImPhal : Zani zing dar 8 vel khan hmel hriet ngai lo, silai chawi han Singjamei Police Station huop sunga Oinam Leirak, Canchipur

hmuna pasal pakhat an kap hlum hnungin an fe hmang san. Kap hluma um pa hi a mit tuom le a kuthai khing-hnia pheihnungkira khit a

nih. Khawhnungah kap hlu-ma um hi Lal Babu Singh (50), S/o Rawan Singh of Simraha, Motihari East Champaran, Rajpur Police Station huop sung, Bihar a nih ti hriet suok a nih. Lal Babu Singh hi kum 10 vel Mantripukhri a um ta le Ngathua sumdawng a nih. Lal Babu Singh tak-saah silaimu 3 a lut a, pak-hat a awm, pakhat a phing changtieng le pakhat dang a malpui changtieng haiah a lut.

CMRF –ah Rs. 25,950 an pek

ImPhal: Manipur Pub-lic School, Koirengei chun zanikhan Manipur-a tuil-ien leia harsatna tuortu hai sawmdawl le \hangpuinaa hmang dingin Chief Mi-iter’s Relief Fund (CMRF) ah Rs. 25,950/- an pek. Pawisa hi zanikhan Chief Minister’s Secretari-at-ah Manipur CM N. Bi-ren Singh kutah an inhlan. Hi huna hin Education Minister Th. Radheshyam le Principal Secretary (Ed-ucation) Vineet Joshi hai khawm in an uop. CM chun School thu-neitu hai chungah lawmthu a hril.

ImPhal: Manipur State Cabinet chun tlângram dis-trict le phairam district haia development projects le sin hran hran thawna dinga ram an chawkna kawngah, harsatna tamtak umin hun a lak sawt thei leiin, awlsam lema ram inchâwk nghâl vat vat theina dinga Gener-al Guidelines siemtu dingin Direct Purchase Committee an din. Hi Direct Purchase Committee hin Manipur dis-trict hran hrana sawrkârin ram inchâwk a nuomhai,

pawimawhai dan le dun \henkhat khat le Act hai leia nuom anga inranga an châwk thei ngai nâwkna sukboa, awlsam lema ram inchâwk/nei (acquire) an ni

theina dinga siem a ni a. Dis-trict po po huom ding a nih. Hi bâka hin Cabinet chun kutthemthiem (artisan le craftsmen) hai sukchang-kang ding le an kutsuok tam

lem siem suoka ram puo-tieng khawvel hmun hran hrana thawn dawk thei ding khawp an siem theina dinga sukchangtlungna ding bika Sub-Mission, Mission for Economic Empowerment of Traditional Artisans/Craftsmen (MEETAC) in-din remti a nih bawk. Hi Mission hin Manipur mi kut themthiemhai \hang-puiin an thil siemhai khawvel hrieta pholang a ni theina dingin hma la pui a ta. Fak le dawn zawngna, economy sukhrât bawk a tih. Cabinet-

in May 3, 2017-a a lo rêl tah angin, State Mission on Employment, Housing and Drinking Water for Each Household by 2022 hnuoiah sub-mission pakhat nîng a tih. Sukchangkang le suk-changtlung ding bika a ruot thilhai, a \hangpui dinghai chu Textiles (handicraft/handloom), pottery, cane and bamboo carfts, jewel-lery (rângkachak le râng-kachak lo, silver etc), reed craft, stone carving, wood carving, dolls and toys, >>sunzawmna Page 2-ah

Cabinet meeting(file photo)

Page 2: Hmasawnna Thar Vol - 33/03 | Churachandpur | email ... Thar/2017/October... · 05/10/2017  · GAS NEWS Tipaimukh Gas M/s Sunrise Indane Gramin Vitrak Tipaimukh Booking18-07-2017:

Hmasawnna Thar2 changer (october) 05, 2017nInganI (thUrSday) artIcle/health & emPloyment newS

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Freelancelalsansuok pulamte &samuel Zothanglien@sZ Zote:Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at Lamka Super Printer, Vengnuam, Hiangtam Lamka, CCPur, Manipur.

VAWISUN THUPUIChuleichun naa ei hriethai kha \hahnem ngaitakin ei pawisa nawkzuol ding a nih, chuongnawchun in-tawl hmang hlau rawi ei tih. - hebrai 2:1

EditorialDuamna le hmasielna

HAIHAWTSamuel Zothanglien @ SZ Zote Hmar

(Mihriem hi ei inang naw a, pa var tak ei ti \henkhat khawm hi h^ihawt tak tak an nih. Vawikhat chu Hmar laia pa langs^r ve pawl pakhat an hril annawm, Scooter an nei thar a, a nuhmei leh khuo dangah an l>ng a, an hung kir tieng chun Scooter a Start tawm chun a nuhmei a s$rah a um zing a, a nuhmei chuong hma chun a tl^n ta dei a, in a tlung a a nuhmei a maksan ti a hriet chau an ti ka hriet.

Chu pa chu a mawl lei le an vet lei a ni d>r nawh, a theinghil ve tlat chu. Kei ka h^ihawtna hi lo hei en ve ta’m)

Iengtik tika mi hmaa hla sak hlak le ieng khawm ni lo, hlabua mi hla pakhat bek hrietsuok ka nei le nei naw min dawn hai sien, hrietsuok chu hril lo,

chang khat khawm sak tluonsuok theilo pa chun zingk^r khat chu hla sak rut rut pumin tooth brush ka lak a bathroom-a lutin toothpaste ka phawr bawk a, a paste ka n^l zo chun ka hla ka nawt hleu hleu a. Ka nawt zo chun kan siem sawk sawk a, fena ding pawimaw ka nei leiin bag ka pai a, ka suok ta a. Minute 5 vel lam ka lawn hnung chun ka kekawr mansaa mi kamtu um chu ka hei phawr ka ti leh ka ha n^wt tawma toothpaste ka zuk pai kha a lo ni zing a. Awm naw ka ti em em e, an’achu, ‘A pawi naw eh,’ tiin ka bag-ah ka thun a ngaimuong deuin ka fe nawk a. Ka fena ding ka ruolpa hei phone l^wk ka nuom leiin ka mansaa phone hei lakdawk ka tum a, a charger um siin a phone chu a um ta reng reng naw a, s<nah fena dang ka nei pei ding ti ka hriet leiin sunnitl^ka phone bova um chu remchanga ka hriet naw leiin ka kir nal nal a, ka phone chu ka va l^k a, ka charger chu a hnawksak mei mei tiin ka maksan a.

Iemani chen ka lawn nawk hnung chun ka bag bawk chu ka hei phawr a, ka T-Shirt hak hnung, sawp dinga bal bawma thun ding ka ti kha ka lo l^kdawk theinghil chu a um a, zantieng a dei ding a na tia Jacket chawi ding ka ti ruok chu a um nawk naw ang reng si. Ka lung sen hle sienkhawm kan hmaw angreng leiin a ni ni ni el raw seh tiin ka fethleng ta tho tho a. Kan ina inthawk Km. 1 deuthawa lamtluongpui paw a ni leiin thlan khu rakin lamtluongpui ka paw a, Auto ka lo nghak tah a. Chu ni kher chun Auto a vang leiin nghak malama kuva hei fak ding ka ti a kan siemtir zo vawng hnung chun ka pawisa bag ka hei za-wng a, ka bag le ka kekawr mansa po po ka dap khawm chun khawmuola ai dap ang tho an’ tah. Kan in hlak a hla ta si, ka nuhai hei phone a, ka sang hung in-thaktir el ding ka ti a ka phone chu ka hei on d>k d>k a, zingk^r ka charging naw nih ti inhre ngawi ngawiin a battery chu a lo sen kawng a, ka hril tum hril hman tho kan ring leiin ka hei dial sin a, a ring a fe char le inruolin a mi thipek tawp a. Thawngaina a um ta nawh. In pakhata hei charging ding ti hlak chun inah ka charger ka maksan nawk ta si. A kuva man chu bat thei lang khawm Auto kal-man ding le chu nia hmang neu neuna dinghai ka bat thei awm tawp si nawh.

Ka thaw thei umsun pahnihai chu (1) In tieng kir vang vang a, chu nia fena ding po po Cancel vawng an’nawleh (2) Inrang deua in tieng kira pawisa bag va lak a fena ding dinga fe nawk. A ieng ieng khawm a ph<r um bik a um ta nawh.

Hieng ang hi a ni a, chu nia inthawk chun iengkimah fimkhur taka ch^ng le khawsak chu lungrilah ka tum nghet bur tah a. An’achu m^ni piengpui thil reng reng hi nuom ela b^nsan le t^wpsan thei a lo ni nawzie chu a hung inlang nawk hlak.

A hmingin Naupang Sunday School lo suo ve tah ka ni vena z^rin nuom le nuom naw thu ni lovin \halai pawlah inlang ve a hung \ul hlak a. Ka ti ta ang khan hla tieng hi ka chemkalna z^wng a ni nawh a. |halai pawlin hlapawl kan sak reng reng khawma ‘Nang chu damte’n sak la ne’l,’ an i ti pawla \hang ka ni a. Ana’chu ka \hangna v>ka chu iengtik lai khawm absent hi ka nuom ngai nawh. Iemani thaw ding programme a um chun a thiem tak le iengkim hre tak ni naw hle lang khawm a tlung hmasa pawl ka ni deu zie hlak a, chun ka damnaw hle a ni ngawt naw chun ka fe ngei ngei hlak. Chuleiin \huoituhaiin, ‘Ama chu a absent ngai nawh,’ an tina z^r chauin hlapawl kan sak ding reng reng a sound track hi ka phone-ah kan sie vawng hlak.

|um khat chu inkhawmpui kan nei a, chu taka hlawpawl sak dinga ruot kan nih a. Chutaka chun \huoituhaiin Coat Suit h^k seng ding an ti leiin thei le thei lovin kei khawma puon \huitu ka pan a. An mi hei ena Coat Suit hak ding chi piengzie ka nei naw hle ti an hmelah a’n lang a. An’achu a pawimawna’n a zir tlat leiin an mi hei inkhi chet chet a. Ka hak thei awm tawk chun an mi \huipek ta tho a. Kan hla sak hun ding chu Pathienni t<k a nih. Biekin kan hei

tlung a, hla pathum kan sak zo chun conductor a ngir a, hlasak dinghai a hung puonglang hmasa a. Chu taka chun kei khawma fimkhur thuah tiin ka phone chu ka hei dap a. Ka mansa nei po po ka dap suok vawng khawm chun a lo um ta reng reng nawh a. Ngaizawng ka nei ve sun khawma ka ngaizawnghai neka ka ngaipawimaw lem ka phone chu ka khum luah ka sie ngei ti ka hrietchieng a, kan in hlak a hla tham ve si.

Ka phone bo hlaka hla kan sak thei awm si nawh. A ruk chun ka bei a dawng ta em em a. Ka tlansuok vat a, kan in tieng chun ka fe veng veng a. An mi ko hma ngeia biekin tlung nawk hman ding chun inrang deuin ka fe a. In ka tlung chun ka sawl bawk a lum bawk leh tiin ka coat ka hlip a, ka hmai ka phi sawk sawk a, kan hrukhul zo chun ka phone ka lak vit a, biekin tieng chu ka pan ta veng veng a. Ka tlung char chun hla sak ding chun an mi lo ko char a. Ka ruol-hai chu an lo inrem fel tlap tah.

Mipui chun an mi lo en \hup a, thlan khu burin sound controller-hai kuoma chun ka phone chu ka pek a. Stage tieng ka hei kai tum chun ka ruolhai ka hei en a, coat an hak \hup a, inah ka coat ka theinghil a nih ti ka hrietdawk nawk a, ka fe ta laklaw si. Kir el ngaina hlak um ta lo. Chu lai tak chun track chu an hung play zui nghal a, lu inhai chum chum chun stage ka kai a, ka hlasak hmel khawm ka hriet nawh. Kan \in chun kan chairman pa chun a mi kamkhat nghe nghe. Chu hnung reng reng chu track siena dingin ka phone kan hmang ta ngai nawh.

Naupang ela ka lan ngai zing lai hieng hlawla ka haihawt chun ka kum hung tam deu sien iem ka chang ding ka ti vawng vawng hlak. Ka thu thei hlak a ni si nawh. Theitawp-a fimkhur chu ka la tum zing tho.

Vawikhat nawk chu kan kohrana papui pakhat a thi a. |halaipawl hminga ralna thilpek kan pek ding a nih a. Zingkar chunk an chairman pa chun a mi hung keitho a. vai dawrah sum b>l kan hang lak a, mawi inkhai takin kan ral dingpa hming le raltu pawl hming kan inziektir bawk a. Chu ni chun kan chair-man pa el khelah \halai \huoitu danghai an hman khur an um naw a. Chairman pa chun, ‘Mi laia ngir ding ^wm an hman an um naw ding a na, ruol \henkhat leh lo zu ral el ro. Nang va ngir dawk la,’ a mi ti a. Vawikhat khawm chuong ang ralna thilpek inhlannaah ka la ngir ngai nawh a. Ka thiem naw ding thu ka hril ngiel khawma, ‘Ei inchuk fawm pei annawm,’ a ti \al leiin kei khawm chu ngir ding chun kan siem a, ka \awng dan ding awmhai ka ngaituo a. A tawpa lem chu ka ziekdawk hiel a.

Ka ruolhai pahni \huoiin mithi in tieng chu kan pan a. Iemani chen hnunga chun an mi hung ko ta ngei a. Vawikhat thawna ni sienkhawm mawi-in-khai taka zo ka nuom leiin ka fimkhur hle a. Microphone hmaa chun ka rawl ka hei kh^wng te te a. |ha thawkkhat vieu chun ka hei hril a, muolpho lova zo thei ding anga kan ngai lai chun ka thil hril tawpna takah, ‘Chuleiin, kan lawmpuizie in-entirna dingin b>l pek kan nuom a, ka ruolhai khan hung chawihai sienla,’ ka lo ti ta rek a leh. Mipui chu an innui dur dur a. Tu mithi ral e a um ta nawh. Ka thil hrilsuol ka hrietdawk a, inzak chu a um chem chem hle. Ka hm^iah thlan a hung inb^wk \uk \uk a, ka \awngsuol chu hei hril \hatna chang khawm ka hriet ta nawh. ‘Lawmpuizie ka ti kha s<npuizie ka tina a nih,’ tiin hei hril \ha lang khawm an innui re chuong naw nih. Lus<n sungkuo khawm an innui hiel ka ring. Ka ruolha’n b>l chu an hung chawi a, a pek chu kan pek thei hram.

Hienghai naw khawm hril ding tam tak a um. A hun taka hril ding ang, an’naw zawnga hril dam, thil awmlo baka theinghil ti dam hi haihawt ei ti chu a nih. Tiemntuhai hieng ang mi hi iengzam ei um ding chu. Pathienin keia kawp dinga a siem a ni tlat leiin inzak ch^ng tam sien khawm a hnungah chu nuizat a um letling hlak.

Rengkai, 29th September 2017

Duamna hi ei Bible chun “milim biekna” tiin a hril. Kawng hran hranah mihriemhai hin duamna suol ei nei hlak. Ei duam taluo lei le mani hma ei siel taluo leiin a chang chun inremnawna, insel inhalna khawm a suok tawng hlak. Duamna le hmasielna hi thil inkawwp tlat, \he hran hlei thei lo a nih. Mani hma ei siel leia duamna hi a hung um hlak a nih. Mi duam le huomhawp hai chun mi inrempui an nei meu nawh. Duamna, mani hmasielna le lungril suol ei put hlak leiin lungril \ha le thienghlim ei put thei naw a, ei hnawt suok lem hlak. Duamna suol le mani hmasiel taluona leiin pansak panth-lang inkarah khawm a chang chun insel inhalna a suk suok pha hlak. Duamna hi chi tum tum a um a, ei ni laia ei thawhla bik zuolhai chu, sum le paia duamna dam, In hmun, lo le ram haia duamna hai hi an nih. Hieng thil hai hi mihriem ei ni sunga a \hang lova ei um thei lo le khawvel damlai nia ei khawsakna kawnga a ki pawimaw takhai an nih ti inla ei hril suol taluo ring a um nawh. Sum le paia duamna lem hi chu ei tuorhla em em el a nih. Sum le pai leiin indikna le ringumna hai ei tlasam pha hlak. Duamna le mani hmasielna leiin hming siet le mi theida ei hlaw chang khawm a um hlak. Hi huna hin mani ei inthiem chawp hlak. Sum le paia duamna hin ei ramah hmun a khuor inthuk ta hle. Sum le pai ei hmuna ding a ni phawt chun khel hang hril el khawm ei rin ta naw a, indik lo tak le thienghlim naw taka sum laklut khawm ei hnawl ngam ta nawh. Kohran mi, piengthar le ringtu chu ei inti vawng tho. Pathien thlarau suk lungngaitu ei tam ta em em el a nih. Pathien le sum rawngbawl kawp thei an nawh ti Matthai 6:24 in a mi hril ti hriezing siin ei bawse lui tlat chu a ni hi ! Chun, tangka sum ngainat hi suol tinreng bul a ni si a; chu chu \henkhat in an inhnar a, ringna an fe hmang san a, anni le anni lungngaina tam takin an insun tlang ta chuk a, ti I Timothe 6:10 khawm hi an dik le inruolin, ei nunah chun umzie a nei chu-ong lem bawk nawh. Ei Pathien hi iengtin takin am a mi ngai ding chu maw! Sum le pai ei ngaituo a, ei invetchilpui leiin, ei nauhai, Lalpa laka ei rochan-hai ngei khawm thlathlamin, ei enkawl \ha hman ta nawh. Pahai chun Grape thur an fak a, an nauhai Ha a \im ie (Ezek. 18:2) ti thuvar tawi khawm hi ei ram chun a takin a pal ta a nih. Ei tu ra sik dinga ti ei ni angin ei sik tawl mek a nih. In hmun, lo le ram thuah hlak ei duamin ei hma ei siel nasa hle a, ei duamna le hmasielna chun chintawk a nei nawh. Enkawl seng lo khawp In le ram nei dam ei um leiin mani chengna ding ram, In bawlna ding hmun tak ngiel khawm nei lo ei ramah hin ei la tam em em lawi si. In hmun, lo le ram leia \henum khawvenghai le inrem hlei thei lo hai hi tu ham an na ei ti chun, Kristien, ringtu, piengthar, Pastor le Reverend intihai dam ei ni tawl tlat el. A mak thei khawp el. Hi kawngah khawm hin Lalpa Pathien ei \i nawzie an lang chieng hle an naw maw? Chuong-chun, leilung le a sunga thil um po po hi Lalpa ta a nih ti hi hrie thar nawkin, Lalpa hi inza le \iin, du-amna le mani hmasielna sala inthawk hin pen suok inla nuom a um. In hmun sala dam, ram le lo sala dam ei intangzing a ni chun ei hmakhuo an thim hle ding a nih. Tisa chakna dam hi suol in\anna bulpui a nih. Tisa chakna ti hin a huop lie n hle a; sienkhawm, a reng a ram chun hril seng nawng ei tih. |henkhat hang hril inla, mit chakna le nakawr chakna suktlai le sukpuitling ei nuom leiin ringtu le piengthar inti hai hi ei nina bo hmang \hak khawpin ei khawsa ta a nih. Suol tinreng lakah insukfihlim ro ti thu khawm ei tiemin ei hriet rawp hlak. Amiruokchu, ei nuomzawng, ei chakzawng, ei duzawng hai suk-puitling ei nuom huna chun hieng thu hai khawm hi ei hrietnawderin ei palzut nawk el hlak. Rorelna ding Ni hi ngaituo a hun ta a nih.

Garo Hills-ah ralthuom dapdawktUra: South Garo Hills (SGH) Police le Security forces commandos han zani hmasa khan Dosogre Chip-itgittim area hmunah GNLA hai thupruk ralthuom ie-manizat dapdawkin an man. Ralthuom an man hai lai hin AK-56 Rifle 1 le maga-zine, SLR rifle 1 le maga-zine, AK mu 76 le SLR mu

13 a \hangsa. Hieng ralthuom hai hi Garo National Liberation Army (GNLA) cadre mana um Bande inpuongnaa in-thawka an dapdawk le man a nih. Bande hi September 29, 2017 a kha Police han an man le Police custody-a um mek a nih.

Union minister Shillong an zin dingShIllong: Union Minis-tr of state for Parliamentary Affairs, Arjun Ram Megh-wal chu October 5, 2017 hin Meghalaya-ah inzin a ta, ni 5 sung aw ding mega exhibition-cum-seminar on “March of Parliamentary Democracy and Constitu-tion of India” hawng a tih. Exhibition hi Ministry

of Parliamentary Affairs, Oil India Limited le Direc-torate of Advertising and Visual Publicity han \hangruola an huoihawt a ni a. Exhibition sung hin Indian Democracy le In-dian Constitution chanchin hai pholang a ni ding bakah art le quiz competition hai nei ni bawk a tih.

china mi suoma USD 1400 lakpektu mannew delhI: September 30, 2017 nia Indira Gandhi International (IGI) Airport-a China mi Chen Yang (35) suoma a pawisa US dollar 1,400 zet lapektu nia inrum Rajesh Kapur chu zanikhan Police han an man. Mr Yang hi Delhi-a inthawk Mumbai pan tum a ni a, Airport-ah a hand bag X-ray screening nei a ni zoin USD 1,400 chu an hmang a. Hi le inzaw-ma Airport security han CCTV thlalak hai \ha taka an enkir hunah Mumbai

pana vuong ding Rajesh Kapur hin Mr Yang bag a pawisa a lak lai hmu a ni a. Hi le inzawma Mum-bai Airport a duty CISF le police hai inhriettir an ni hnungin Rajesh Kapur hi an man a nih. Mr Rajesh hin tukum January thla khawm khan vuongna sunga cabin bag-a inthawk mi credit card pathum a lo inruk ta a, cred-it card an ruk hai hmang hin US dollar 2,016 manhu perfume bottles 16 zet a lo inchawk hman a nih.

social le economic development thar umna ding chun ‘design thar’ le ngaituona thar a \ul tiin a hril. BJP sawrkâr hmalâk dan indirect-a comment, social le economic inkhu-ongruol taka hma a sâwn theina ding chun ‘high growth rate’ le ‘inkhuon-gruol nawna’ (economic inequalities)

hai inruol taka enkai le buk thiem a \ul tiin 1991 laia economic reforms policy a lo hmang tahai khawm enkir dingin a hril. “Social le economic reform tak takna ding chun, Planning Commis-sion sukbo a nih tah si leiin ngaitu-ona thar (fresh thinking) ei \ul a nih.

Development Planning le Planning Commission hai kha, ei economy an \hang zing laia inkhuongruol nâw na (inequalities) an \hang nâwkna dinga ruohmanna siemtu/dangtu an nih” tiin Dr BR Ambedkar School of Econom-ics a Academic Session hawngna hu-nah a hril.

Economy A Tlahnuoi Ei Inphat Nawh, Ngai Inawtir Nâwk Vat Tum A Nih: PM

block printing, terracotta, hand em-broidery (Zari etc) le tribal art & crafts chi hran hranhai nîng a tih. Cabinet chun Department of Wa-ter Resource pisa bâwlna dingin reve-nue village 91-A Lamphelpat, Imphal ah 393.64 acres ram pek a remtih a. December 18, 2016 nia Khurai Heik-ru Makhong laia inbuksbuoina/intuol-vuokna leia tuortu 409 hai \hangpuina compensation pek a remti bawk. Ram inchâwk thu bawkah, Behiang, Churachandpur district-ah Police Out-post ding inchâwkna ding a remti bakah Mantripukhri, Imphal East ah Guest House thar bâwlna ding a remti bawk.

Additional Public Prosecutor-cum-Additional Government Advo-cate (High Court), Manipur ti hlak kha Additional Government Advo-cate (High Court), Manipur tia ko ta dingin a thleng a, liemtah Oct. 25, 2016 a inthawk hmang nîng a tih. Pradhan Mantri Kaushal Vikas Yo-jana (PMKVY) \ha taka hlenna dinga thawktu pawimaw ang ang lak a rel bawk. State Cabinet chun kum thar 2018 ah chu General Holiday 24 le Public Holiday 17 nei dingin a rel a. Ni dan-ga Manipur Health Service Grade-II (Allopathy) ti hlak kha MHS Grade-II

(AYUSH) ti ta dingin a rel bawk. Meeting zova chanchinbu mihai kuoma a hril dan chun, Manipur hin mani kut suok ngei, thiem thil (talent) tamtak a nei a. Hienghai hi ‘world standard’ a siem thei ding tâwk ei nia chu mithiemhai \hangpuina ding resource a um naw leiin sawrkârin a ngai pawimaw a nih thu a hril a. “Sawrkâr suma chau innghat tum lova mani kut suok sum them suok ngeia intodela, infiemna khawvêla hming ei ser ang bawk hin handicraft, handloom, art and craft tieng khawm khawvel hrieta inpholang thei ei nih” tiin a hril.

cabinet-in Awlsam Lema Ram Inchâwkna Ding Direct Purchase committee An Din

Class VIII of Don Bosco Hr. Sec-ondary kuomah lawmman Rs. 2000 le Certificate inhlan a ni a, Her-mon English School a Class VIII inchuklay Boyai le Don Bosco Hr. Sec. School a Class VIII inchuklai Muangminthang Tonsing hai chu pahnina le pathumna niin lawmman Rs. 1,500 le Rs. 1000 bakah certifi-cate inhlan an nih. Chun, hi ni maa on-the-spot Arti-cle Writing Competition a lawmman

pakhatna, pahnina le pathumna latu Nengpihling, Class X of St. Stephen English School; Khai Eleazar Thats-ing, Class XI of Don Bosco Hr. Sec. School le Chingthianhoih, Class XII of Don Bosco hai chu lawmmanin Rs. 2,000/-, Rs. 1,500/-, Rs. 1,000 le Certificates inhlan an nih. Chun, Debate-a pakhtna Chawn-glenmawi, Class XII of Don Bosco Hr. Sec. School; pahnina Chiin-neiching Zou, Class XI hai lawmman

Rs. 2,000/-, Rs. 1500/- le Certificates inhlan an ni a, Florence Nengnei-vah Baite Class IX of St Mary H/S le Jabez Thangmingou Haokip Class X of St Marys H/S hai chu consolation prize inhlan an ni bawk. Hun hmang sung hin Suan Ni Maw team a inthawk Tracy in Suan ni Maw hla a sak a, student pali, Mover 2 le Opposer 2 han ‘Hunting should be Banned’ ti thupui hmangin Debate an nei bawk.

62nd Wildlife Week hmang a nih

------SUnzawmna-----------

chemistry le Physics le Medicine a Nobel Prize dawngtu ding hai puong tahStockholm: Nobel committee chun October 4, 2017 khan kum 2017 a Nobel Prize Chemistry dawngtu ding le Oct. 3, 2017 khan Nobel Prize Physics le Medicine dawngtu ding hai a puonglang tah. Nobel Prize Chemistry dawngtu dinga thlang hai chu researchers - Jacques Dubochet, University of Lausanne, Jaochim Frank, Colombia University, New York le Rich-ard Henderson of MRC Laboratory of Molecular Biology in Cambridge, Britain hai an ni a, Nobel prize lawmman 9-million-kronor (dollar 1.1 million) an insem ding a nih.

Zani hmasaa Nobel Prize Physics dawngtu dinga th-lang le puong hai chu US scientist pathum- Rainer Weiss, Kip Thorne le Barry Barish hai an ni a, Nobel Prize lawm-man 9million kronor (pound 831,000) an insem ding a nih. Medicine a Nobel prize dawngtu dinga thlang hai chu America mi pathum- Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash le Michael W. Young hai an nih. Literature a Nobel prize dawngtu ding October 5, 2017 in puong ning a ta, Nobel Peace Prize dawngtu ding October 6, 2017 in puong ning a tih.

NE-ah high-level Water management committeenew delhI: Sawrkar thlungpui chun India hmarsak biela water re-sources umzie nei taka sawngbawl ani theina din-gin high-level committee

an din. Hi Committee hi NITI Aayog Vice Chairman Ra-jiv Kumar in inrawi a ta, June, 2018 chena report an peklut ding ti a nih.

Page 3: Hmasawnna Thar Vol - 33/03 | Churachandpur | email ... Thar/2017/October... · 05/10/2017  · GAS NEWS Tipaimukh Gas M/s Sunrise Indane Gramin Vitrak Tipaimukh Booking18-07-2017:

Hmasawnna Thar3 changer (october) 05, 2017nInganI (thUrSday) natIonal/InternatIonal & advertISement

laktawI

(4-9)

LOSS OF DIScHARGE cERTIFIcATEI have lost my Discharge Certificate of 32 Assam Ri-fles bearing Ex-No. G/5004275A Rfn/GD on my way between Rengkai to New Bazar, CCPur on October 3, 2017. Finders are requested to handover the same to the undersigned.

Sd/- JohanaRengkai Vengthlang

Churachandpur, Manipur.

Programme For SymPoSIUm onhmar bIble tranSlatIon

VEnuE : vocational training Institute, muolhlum, rengkai.

date: october 09, 2017 time: 10:30 am- 4:00 pm.

Programme1. Moderator : Rev. Ros Infimate2. Opening Prayer : Rev. C.C.Rema3. Session I : [10:30am- 12:00noon]4. Refreshment : 12:00- 12:30 noon5. Session II : [12:30- 2:00pm]6. Consultation : 2:00pm – 3:30pm7. Presentation : 3:30pm - 4:00pm8. Closing Prayer : Rev. Fimchawnthang.• Recording Secretaries 1. Rev. H.B.Hluothang 2. Rev. Lalsandam Songate

A hun taka \an a ni theina dingin fielhai a hun taka tlung dinga ng>n ei nih.note: zantieng ruoi buotsai a nih.

Sd/- rev.h.b.hluothang Sd/- rev. ros Infimate Secretary Chairman

Hmar Bible Translation Committee(5,8)

Constituencies 189 haiah nuhmei an

tamlemchennaI: Tamil Nadu-a Assembly Constituencies haia chun pasal nekin nuh-mei vote nei an tamlem a, nuhmei voters tamlemna hi sangkhata inthawk za inkar dam a nih. District-wise data dungzuiin Krishnag-iri, Dharmanpuri le Salem haia chau nuhmei neka pasal vote tamlemna a um. Electoral roll summary revision draft tlangzar a chun tuta kum fe meka hin Tamil Nadu-a nuhmei voter umzat chu vaibelsie 3 an chuong.(ENS)

VK Sasikala parole ngenna hnawl ni lo, enfel mekbengalUrU: AIADMK general secretary bana um le jail-a intang mek V.K. Sasikala in a pasal damnaw leia parole a suok a ngenna chu hnawl a ninaw a, sienkhawm a ngenna hi enfel mek a nih tiin an tangna Parappana Agra-hara Central prison-a official han an hril.

PM Gujarat inzin zoah Election hun ding Ec in a puong dingnew delhI: Gujarat le Himachal Pradesh haia Assembly Election nei hun ding chu Prime Minister Narendra Modi Gujarat-a an zin zo hnungah Election Commission in a puong ta ding niin ei thu dawngna chun a hril. PM Narendra Modi hi October 7 le 8, 2017 hai khin project lientham tak tak thawna ding founda-tion lungphumna nei din-gin Gujarat an zin dinga

riruong a ni a, hi zo tieng hin Election Commission in Election nei hung ding hi a puong a ta, election nei hun ding puong a nia inthawk Model Code of Conduct hmang \an nghal ning a tih. Gujarat le Himachal Pradesh Assembly election hi a ruolin December thla vela nei ni el theia hril a ni a, hi le inzawm hin EC chun hieng state hai hi si-rin election dinga insing-

satna kawnga official hran hran hai a lo inhmupui ta a nih. Hieng state pahni haia election a hin VVPAT hmang vawng dingin Elec-tion Commission chun thutlukna a lo siem ta a nih. Gujarat-a hin Assembly seats 182 a um a, tuhin BJP in sawrkarna an siem mek a. Himachal Pradesh-a hin assembly seats 68 a uma, Congress in sawrkarna an siem mek a nih. (ENS)

Mukul Roy in BJP an dawrpui:

Prakashkolkata: Trinamool Congress strongman lo ni hlak Mr Mukul Roy chun BJP leaders hai an dawrpui mek niin BJP national joint secretary Shiv Prakash chun zanikhan a hril. Mr Mukul Roy hi party kal zawnga thil thaw tia in-tumna leia tulai hnaia kha Trinamool Congress a in-thawk kum 6 sung hnawt-dawka um a nih. Hieng laizing hin West Bengal-a BJP leader tam tak chun Mr Roy BJP a lak-lut an nuom naw nia hril a nih.

March thla chen service charge la

um lo dingnew delhI: Online hmanga Rel ticket book-ing thawtu hai ta dingin March, 2018 chen service charge lak a la ninaw ding thu Railways thusuok chun a hril. Hi le inzawm hin Rail-way Board chun Indian Railway Catering and Tour-ism Corporation (IRCTC) khawm an hriettir tah.

Petrol le Diesel man a tlahnuoi

new delhI: Indian Oil Corporation (IOC) chun zani hmasa zana inthawk khan Petrol le Diesel man a sukhnuoi. Petrol man hi li-tre khatah Rs. 2.5 le Diesel hi Rs. 2.25 in a sukhnuoi. Hi dungzui hin Delhi a chun Petrol litre khatha Rs. 68.38 a nitah. A hma chun litre khatah Rs. 70.88 a ni a, Diesel khawm a hmaa Rs. 59.14 ni hlak kha Rs. 56.89 a nit ah. Sawrkarin Petrol le Diesel haia excise duty litre khatah Rs. 2 ve vea a sukh-nuoi leia hung tlahnuoi a nih. (PTI)

cabinet in Kandla port ‘Deendayal Port’ a thlakthleng pawmpuinew delhI: Prime Minister Narendra Modi inrawinaa Union Cabinet meeting chun Kandla port ni hlak ‘Deendayal Port’ (Lawng chawlna hmun) tia thlakthleng dingin a pawmpui tah. Chun, Rail Sector-ah Technical Coopera-tion tiengpanga India le Switzerland han MoU an ziek le Myanmar le India han Yamethin, Myanmar hmuna Women’s Police Training Centre dawm-sangna dinga MoU an ziek an pawmpui bawk.

Hienghai baka hin Union Cabinet chun In-dia le Lithunia han Ex-tradition Treaty an siem\hat khawm an pawmpui bawk. Hi Extradition treaty

dungzui hin Luthuania mi terrorist \hanga India rama thil suol thaw leia man hai India rama in-thawk Lithunia ram tieng \huoi le an chungthu rel thei a ni ding a nih. (PTI)

Army 3 in hliemna an tuok pha

JammU: Jammu and Kashmir-a chun zanikhan Poonch district-a Line of Control lai Pakistan si-pai han silai nasa taka an hung kap nawk leiin Indian Army jawan 3 in hliemna an tuok. Pakistan sipai hai hin zani zingkar 9AM a in-thawka kha Degwar sector hmun an hung kap nawk niin defence thusuok chun a hril a. India sipai hai khaw-min an kaplet ve leiin zani chawhnungtieng chen khan an lan kaptuo. A zawna ni 3 sung Pakistan in silai a hung kapna a nitah. (AIR)

Honeypreet ni 6 sung Police custody-a um dinginPanchkUla: Special CBI Court in August 25, 2017 nia Dera Sacha Sauda Chief Ram Rahim Gur-meet nuhmei suolluia in-tumna le inzawma buoina siem dinga infuipawrtu a nih tia intum a naulak (ad-opted) Honeypreet Insan @ Priyanka Taneja (36) chu zanikhan Panchkula Court hmaah inlangtir a ni a. Court chun ni 6 sung Po-lice Custody-a la um phawt dingin a rel. Dera chief Ram Rahim thiemnaw inchangtir a ni hnunga a rawi han tharum

an insuona leia buoina suo-ka khan mi 41 zetin thina an tuok bakah mi 100 chuon-gin hliemna an tuok a nih. Honeypreet hi zani hmasaa kha Punjab-a Zi-rakpur-Patiala inkara an tlawnpui nuhmei pakhat Ms Sukhdeep Kaur le man a ni a, security khau taka

vengna hnuoia Court hmaa inlangtir a nih. Haryana Police chun ni 14 sung an custody-a sie dingin a ngen a, sienkhawm Court in ni 6 sung kawl thei dingin a remti pek a nih. Ram Rahim jail-a khum a ni hnunga an bihmang leiin Honeypreet hi Police han wanted-a an lo puong ta a nih. Police han thu indawnna an nei huna tuchena hin chu ieng rak a la hril naw niin Panchkula Police Commis-sioner AS Chawal chun a hril.

dhaka: India Prime Minister Mr Narendra Mo-di-in kha hmaa a lo tiem tah angin, India-in Bangladesh kuomah an ram economy le social thil sukhmasâwnna dinga US Dollar 4.5 billion inpuktir a tumna le inzaw-min Bangladesh le India chun Letter of Credit (LoC) inremna an lo ziek tah. Inremna hi India Fi-nance Minister Arun Jait-ley le Bangladesh Finance Minister AMA Muhith hai hrietpuina ve vea secretary han an ziek a nih. Bangladesh tieng aiawin Economic Relations Divi-sion Secretary Kazi Shofiqul Azam-in a ziek a. India tieng Managing Director of the Export-import Bank of India (Exim) Mr David Rasquinha

in a signed. India-in an battir USD 4.5 billion hi Bangladesh-a Major project lien 17 thaw-na dinga hmang ding a nih. Chuonghai chu electricity, rel lampui, pucca roads le lawngchawlna hmun hai bâwlna ding a nih. A hmaa LoC hai ang thovin, Ban-gladesh chun kum tin a pung 1% pêng a tih. Kum 20 sunga rul zo ding a nih a, lunginsietna hun kum 5 um thei a tih. Inremna ziek zo hin Arun Jaitley chun, “Kum sari vel liemtaa inthawk khan Ban-gladesh chun economic tieng nasatakin hma a hung sawn tung a. Bangladesh hmasâwnna dingin \hangpui kan inhuom zing a, hmatieng peia khawm la \hangpui pei

kan tih” tiin a hril. Muhith chun, “India le Bangladesh chun inlaichinna \hatak an nei a. Independent kan nawr lai khawm in mi thlawp tlat a. Hmatieng peia khawm in mi thlawp zui pei kan beisei” tiin a hril. Hi 4.5 billion loan hi Bangladesh Prime Minis-ter India ram a hung inzin April-a kha lo tiem tah a nih a. Sukfelna dingin Arun Jaitley hi Bangladesh a zun zin a nih. Inremna dung-zui chun, Bangladesh-in development sin a thawna ding le project hmangruo dinghai 65-75% chu India ta (hmangruo) an châwk ding a nih. Tu taka hin Bangladesh hin India leh LoC pahni a nei a; pakhatna chu 2010 a ziek le pahnina chu 2015 a mi an nih. LoC pahnihai hi Taka 3.06 billion ang hu vel a nih a. Bangladesh sawrkâr chun USD 576 million vel chauh a hmang a. First LoC hnuoia project \henkhat USD 862 million manhai an inhnu bawk a, 2nd LoC hnuoia project 14 hai USD 2 billion hu chu sin la \an lo an nih.

Bangladesh Le India Han USD 4.5 Billion Loc Inremna Ziek

LAWMTHu HRILnAAsthma natnain hun sawt takel ka damnaw a, inthuok harsa ka ti a, ka taksa a hung zawi a, ka in thei naw a, kan khul zing bawk a, ka kut le ke hai a hung ngawi hlak a. Beidawngin M.V. Azad Phusam ka pan a, tuhin chu ka dam tah. Hi lei hin M.V. Azad Phusam chungah lawmthu ka hril. Hieng a hnuoia hmun le phone number haiah hin pan le biek thei a nih.1. Tiddim Road, Opp. J.P. Selection, ICI Church Road, Churachandpur.2. Hatta, Opp. Oil Pump, Near Public Hospital, Hatta, Imphal.Phone numbers : 8014025567 / 7628890261

Sd/- thangminlenNew Lamka

Rs. 2000 notes lem nuoi 6 anghu leh mi 2 man

new delhI: Delhi Police-a Special Cell Unit chun zanikhan Rs. 2000 notes lem (Fake Indian Currency Note-FICN), Rs. 5 lakh anghu ding leh mi pahni an man. Mana um hai chu Ja-hiruddin (52) le Kranti Chaudhary (35) hai an nih. Indo-Bangladesh ramri fethlengin Malda,

West Bengal-ah pawisa note lem hung phur a ni thu Delhi Police hai hin report an dawng a, chu le inzawma an suizuinaah Mr Jahiruddin hi an man a, a kuta inthawk Rs. 2000 notes lem Rs. 5.5 lakh an-ghu an man bakah Kranti kuta inthawk Rs. 50,000 anghu pawisa note lem an man a nih.

nausukthlak Khapna Dân Republican Inpuiin A PassedwaShIngton: Re-publican majority House of Representative chun, President Donald Trump-in a hril vet, nuhmei nau-pai late-term, kar 20 chun-gtieng tah reng reng chu sukthlûk phal tah lona ding dan Pain-Capable Unborn Child Protection Act a passed. White House thu-suok chun, Congress-in a pawma a passed bawk chun President Trump-in a sign ding niin a hril. Hi Bill hi President Trump le House of Rep-resentative-in an ngai pawimawa chu House of Senate-in a ngai pawimaw rak nawh a. Discuss dinga a lut pha a fe thleng dim ti khawm hrietchieng a la nih nawh. Hi Act hin, naupai thla 5 chuong tah sukthla-tu doctor le nurse, mi tuel khawm, criminal le civil penalty pek thei nîng an tih ti a nih. Amiruokchu, suollui thila inrai dam, a nu hrilse-

nain a zir naw, \ha naw leia sukthlak/that \ul dam an nih ruok chun case dang nîng a tih. House of Representatives memberhai chun scientific research-a an thil hmusuok an besan a. Naute kar 20 (thla 5) tling tahai chun na (pain) an hriet tah ti a nih a. “Nuin nau an hriet bâkah, naute chenin na an hriet taa that chu thil indik a ni nawh. An natna tuor ei hmu thei nawa chu an tuor tho chun thil \ha an nawh” tiin House Speaker Paul Ryan chun vote thlak hmain a hril. “Society ei nina angin – hrietna indiktak neitu ta ding

chun – ngaitha thei an nawh” tiin a hril bawk a. Vote an hei thlak chun 237-189 in an pass tah a nih. Democrats pathum ti lo povin an kal a, Republican pahni ti lo povin an thlawp bawk. Democrats hai chun, nuhmeihai chanvo (rights) beina \halo le inza-kum “shameful attack” a nih tiin a hril. Democratic National Committee chief execu-tive Jess O’Connell chun, “Nuhmeihai an hrisêlna thu le nau neina ding thua dan ang taka nausukthlak phal-na an khappek hin Repub-lican hai chun nupui mak-taduoi tel an dikna chanvo

an lâkpêk ding a nih” tiin thusuok siemin a hril. May, 2017 Gallup Poll-ster in ngaidân an lakdan chun, America mipui 29% chun iengtik kawng khaw-ma nausukthlak phal ding an dit a. Zaa 50% chun ‘ie-mani tia a \ul dan dungzui’ a sukthlûk an phal a. Per-cent 18 chun nausukthlak hrim hrim chu dan lo/phal lo nisien an tih. Nausuk-thlak phal lo dinga dittu hi upa tieng le Kristien Kohran mi le sa det tieng deuhai an nih. America (US) chun 1973 a inthawk khan nau-sukthlak hi a lo phal tah a. Thutlukna inchik tlak le khawvel thlîr huoi huoi le hung entawn pei a siem ta a nih. Naute-in ‘viability’ a tlung hma, a khata a hring thei hma or naubawm puo-tieng a um thei hma ngeiin nau chu sukthlak ding a nih tiin a rel a nih. Ni le thla thu ieng-khawm a hril nawa chu

kar 24 le 28 inkar bâwr vel chenghai a huom tina anga ngai a nih. Chu umzie chu naute thla 5-6 chen chu sukthlak thei tina a nih. Naute thla 5 hmaa sukthlûk hi a \ium naw taka, a thei lem chun, thla 3-4 hma lem chu a him nawk zuol. Hienglai zing hin naute chu thisen hlum chauh khawm nisien mihriem a ni ta tho leiin ‘tuolthat’ a nih tia \hanga nau sukthlak hrim hrim Pathien thu le inkal a nih tia thang iemani zat an la um a. Anachu, san dang dang leia nausukthlak thlawp an tam ta leiin le thiemna an sang pei ta leiin America chu nausukthlak phal sawrkâr a ni sawng ta a nih. Tuhin President Trump, Protestant Kristien Bible inza ve tak chun a rênga hlîp a thei naw khawma, mihriem kut le ke kim a nih hnung, thla 5 hnunga mi sukhlak bek khap a la tum tho tho a nih. Iem a ang ding chu.

Indonesian Mi Pakha-tin Rulpui Fit 23 Insu-

olpuiin A That

Jakarta: Indonesia rama pasal pakhat huoisen deu el Robert Nababan (37) chun Rulpui lien chi Python dum \iel rut el, fit 23 zeta sei chu nasatakin an suolpui a. Sawl nengin ama khawm hliem neng nungin Rulpui hi a that a nih. Rulpui lien chi Python hi Indonesia rama khin an la tam em em a. Mihriem an dawl rawp hlak. Hi ni khawm hin Robert Nababan chu duty a inthawka a hung inlawi tieng, ram hnuoiah mi pahni Rulpuiin thaw a lo tum lai a hung tuok fuk a. Mi pahni haiin lampui kan an tum chu Rulpui hin a dang tlat leiin an kan thei nawh a. An thaw ngam bawk si nawh. Robert chun Rulpui chu a va bei a. An insuol hrep a. Rulpui chun a ha ngei takin hmun iemani zat a se bawka chu a tawpah a that a. Ama khawm chau nengin hospital panpui a nih. Hi thil tlungna hi Riau Province a nih a. Rulpui an suolpui lai mi iemani zat lampuia fehaiin an la hung hmu hman a nih. Robert Nababan hi Indragiri Hulu Rregency hai Zubi huon

vêngtu security guard a nih a. Hospital ah dam khaw suok tumin hun a hmang mek a nih. A damnaw khuma in-thawka chanchinbumihai a hril dan chun, “Man ka tum a. Ka kut a lo se a. Iemani chen kan inbuon a. Ka sâwl hlea chu a tawpah chu ka that thei tah a nih” tiin a hril. An insuol sawt leiin a la sâwl hle a. A kut vawitieng le banbul lai a sena be a um bawk. Rulpui (Python) hi an khuoah mipui hmu dingin thing kungah an khai a. Naupang hai a chungah chuongin inhawi an tih em em a. Official han a lien dan le a sei zie an inkhi bawk a. Fit 23 zeta sei a nih. A sa khawm hi a tam hle a, Kg tamtak chu nîng a tih, a vun inhlip vawng hnungin. Hieng ang rulpui hi In-donesia rama khin an la tam em em a. March thla khawm khan West Sulawesi ah pasal pakhat leh an in-tuok a. Hi pa ruok hin chu a hne nawh a, Rulpui phîng sûngah a thisain an la at dawk, mipuiin Rulpui an that hnungin.

Malik in Bihar Governor dinga intiemkamna

Patna: Bihar Governor thar dinga ruot Satya Pal Malik chun zanikhan Patna hmunah Patna High Court Chief Justice Rajendra Menon hmaah Bihar Gov-ernor dinga intiemkamna a nei. Hi huna hin Chief Minister Nitish Kumar, Dy. Chief Minister Sushil Kumar Modi; Bihar Leg-islative Assembly Speaker Vijay Chaudhary le outgo-ing chairman, Legislative council Awadhesh Narain Singh le milien milal dang dang an \hang. Mr Malik hi MP hlui le BJP national vice president

hlui a nih. Mr Ram Nath Kovind BJP presidential candidate dinga ruot a ni leia Bihar Governor post hi hung ruok a nih. President Ram Nath Kovind chun tulai hnai khan State 5 haia Gover-nor ding a ruot a, Brig (Dr) B.D. Mishra (retd) chu Arunachal Pradesh Governor ding, Banwarilal Purohit chu Tamil Nadu Govenor ding; Professor Jagdish Mukhi chu Assam Governor ding le Ganga Prasad chu Meghalaya Governor dinga ruot an nih. (ANI)

Lawng pil leiin mi 4 an tlahlum

gorakhPUr: Uttar Pradesh a chun zanikhan Rohin vadung-ah Lawng pakhat a pil leiin nuhmei 4 tuiah an tlahlum a, Lawng khaltu le nuhmei 3 hai chu damin vapang an inhlieukai niin Inspector Yadvendra Bahadur Pal chun a hril. Uttar Pradesh CM Yogi Adityanath chun thina tuok sungkuo hai a sunpui thu hrilin, zangnadawmna Rs. 2 lakh seng pek an ni ding thu a puong.

Page 4: Hmasawnna Thar Vol - 33/03 | Churachandpur | email ... Thar/2017/October... · 05/10/2017  · GAS NEWS Tipaimukh Gas M/s Sunrise Indane Gramin Vitrak Tipaimukh Booking18-07-2017:

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSchanger (october) 05, 2017nInganI (thUrSday)

FIFA under 17 World Cup :

Indian Team captain le a unaupa chun unau inrem fuk tak ni an tum new delhI : October ni 6-a inthawka \an ding FIFA Under 17 world Cup inpuochana a fe mek a. Zing ela khi \an ding an ta a. Chulai chun Indian team Captain Amarjit Singh le a unaupa Indian team-a \hang ve tho Jeakson Singh leh infuk taka an inkhel ngei a beisei. Anni hi an pahai unau an ni a, Thoubal district-a inthawka hung suok an nih. Amarjit Singh a pa hi loneitu le minstiri a ni a, Jeakson Singh a pa ruok chu a hma khan Ma-nipur Police hmingin foot-ball a lo inhkel hlak. An nuhai hi nga/hmeruo za-wrtu ve ve an nih a. Anni

pahni football player ve ve hung niin India team hielah an inkhel tlang ta pei a nih. Jeakson chun The Times of India kuomah, ‘Mid-field-a inkhel tlang char char kan ni a. Inhrietthiem-tuona inthuk tak kan nei a, kan inkhel kawp zatin kan beisei nekin kan hlawtling hlak,’ tiin a hril. Jeakson hi a naupang lem a ni a. Ama hin kum

2015 khan Chandigarh Football Academy a zawm a, anachu national team-a dinga thlang a ni nawh a. Beidawng lovin Minerva Football Academy a zawm nawk a, chutaka chun Cap-tain a va i nghe nghe. Chu hnung chun Indian Under 15 le Under 16 teamhaiah a hung \hang tung peia hieng chen hung tlung hi a nih.

World Cup inpuochana fe muong taluo pawi a ti thu Russia President-in hril

moScow : Kum thar June 14 – 15 July sunga Russia rama nei ding FIFA World Cup inpuochana lan zo fel a ni naw a. Hi thua hin President Vladimir Pu-tin chun hieng anga muon-gchangna hi ngaidam thei a ni naw ding chu Official hai an hriettir. Putin chun sin thawna reng reng en chun lungawi a um tawk hle a, anachu a hun taka zo lo thil iemani zat um chu pawi a ti thu a hril. Ama chun, ‘Ei inthlada kek chun a hun takah inzo fel hman naw mei nih,’ tiin a hril. Tukum June khan hi World Cup-a dinga ins-ingsatna malamin Russia

chun Confederation Cup a mikhuol a. Kha tourna-ment kha buoina taluo um lova zo fel a ni leiin FIFA President Gianni Infantino khawma a hlawtling hle thu a lo hril tah. Chuong lai zing chun Putin chun insingsatna tawp tieng a buoi nuoi chun Tour-

nament a hlawtling thei tak tak ngai naw thu a hrilsa bawk. Hi World Cup ding le inzawm hin September thla kha London Tourist Office-ah information centre a hawng a, hi hi England fan-haiin tlangnel taka World Cup an sim ve ngamna ding beiseia an hawng a nih.

UEFA World cup Qualification thlirvelna london : Kum thar World Cup dinga khin team 32 an \hang ding a ni a, mikhuoltu Russia ti lo a dang 31 hai hi khawvel hmun dang danga quali-fication inkhela inthawka hung kai ding an nih. Hi World Cup-a hin champion lai mekhai qualify nghal ti kha a um ta naw a, qualify-ing an inkhel ve tho a ngai ta a nih. Tuhin team pariet an kai chieng tah a, chuonghai chu Russia, Brazil, Japan, Mexico, Saudi Arabia, Iran, Belgium le South Korea hai an nih. European region bik hi group pakuoa \he an ni a,

group tina pakhatna pei kai an ta, chun pahninaa insang tak pariethaiin playoff nei an tih. Tuhin inkhel ding pahni seng an la nei a, Ningani zan/Zirtawpni Zing hin a hmasa lem inkhel an ta, Pa-thienni khin a vawihnina le tawpna inkhel bawk an tih.

Andrew Robertson chun Gordon Strachan la ditedInbUrgh : Scotland defender Andrew Robert-son chun an coach Gordon Strachan chu iemani tia World Cup an lo qualify naw khawma lan sawn lo dingin a thlem. Rambung player hai le an sinthaw tlang dan a \ha hun tawk leiin Strachan hin a la maksan el chu a ring bik naw thu a hril bawk. Ama chun, ‘A sin hi a hmangai lei hin kan lo hlawsam met khawma a la um ngei ka ring a, kei khawm chu chu ka nuom dan a nih,’ tiin a hril.

Chun tuta an manager le inkawp hi inhawi a ti thu a hril a, kar khat sung chau khawma hmasawnna tam tak a hmu thu a hrilsa bawk. Scotland hin Ningani

khin Slovakia inkhelpui an ta, Pathienni khin Slo-venia inkhelpui nawk an tih. Hienghai hi an hrat ve ve chun play-off khel thei ding ngirhmunah an um ding a nih.

FIFA hin Homophobic chant leia hremna a suknep taluo : FARE Chief

london : Football Againts Racism in Europe Chief chun football inkhel laia entuhaiin homopho-bic chant (homosexual

hmusitnaa inkhekkhum) leia FIFA’n hremna dan a nei mek chu a nep taluo thu a hril. Hieng ang hremna hi FIFA hin a sukkhau zuol a

nuom bawk. FIFA chun |hawtanni khan hieng anga inkhek-khum le inzawmin Central le South American foot-ball team parukhai chu pawisa a lo inchawitir tah a. FARE Chief chun pawisa inchawitir el hi a hun tawk naw thu a hril a nih. Hieng ang thil lei hin kum hni liem ta sung khan Argen-tina chu 75,000 Swiss Franc inchawitir an lo ni tah a. Chile khawm 35,000 Swis Franc inchawitir an lo nit a bawk.

Aamir Khan Film Thar ‘Secret Superstar’ Release Vâng tah

SIngaPore: Bollywood star Aamir Khan chun a film nuhnungtak “Dangal” (inbuon hrât chanchin) a hlâwtling hle laiin tuta a film thar tak ‘Secret Superstar’ chu khawte nunghâk Internet soc ia l med ia hmanga hlasakthiem hmingthang a hung insiemna thu a nih a. A film danghai po po nêka lien le ropui ding a la nih tiin Singapore ah newsmen hai a hril. K u m 5 2 - a u p a Aamir Khan chun a film nuhnungtak “Dangal”, India cinema pawisa hui lut rawntak a nina thu le inzawma chanchinbumihai indawnna a dawnnaa chun, tuta a film thar October thla tawp tienga tlângzar ding hi “Dangal” nêka inlâr le hlâwtling ding niin a hril.A film fe dan chu,Aamir Khan chu music producer \halo (corrupt) takel a nih a. Muslim nunghâk tleirâwl Zaira Wasim, sikul kai lai an Muslim dan khir tak inza le zawm lova hlasakthiem le inlâr ni tuma beinu le

an chanchin, Zaira dawta second-lead a nih. Zaira promte na dinga Internet (social media) an hmang \angkai dân a nih. A film nunhnungtak “Dangal” ah khan nunghâk pahnihai pa a nih a. A nau nunghakhai chu inbuon dan an chûktir a, champion an hung ni dan a nih a. Bollywood film lai chu sum hui lut rawntak record a la nih a. China rama khawm record a chel bawka, ngainat a hlâw hle. “An pahni hin nuhmei dawmkangna film (women empowerment) an ni ve vea chu “Secret Superstar” hi a ropui lemin ka hriet” tiin Singapore a chanchinbu mihai a hril a. Hi film hi a nuhmei le an produce a nih a, tuta thla tâwp tieng khin tlângzar tum a nih. Aamir Khan a f i lm danghai khawm an hlâwtling em em a. “Dangal” hmaa hlâwtling tak tak hai chu “PK” le “3 Idiots” hai an nih. “PK” film-a chun alien lem chângin, India rama Sakhuo

hran hran indaidanna thil hai inhnelpuitu a nih a. “3 Idiots” ah chun India rama inchûkna dan (education sys tem) chau t ak z ie suklangna a nih. Aamir Khan a film hai hi social tieng awn deu vawng an ni a. A film pakhat “Satyameva Jayate” (Truth Alone Triumph) ti lem kha chu Maharashtra -a tui vâng le khaw in\hal dan chanchin a nih a. NGO pakhat an din pha hiel a nih, tui harsatna phuhruktu dingin. Hieng ang lâwm hin social thila an hnika chu politician ni ruok chu a tum naw niin a hril.“Tuta ka umna hin vântlâng ta dingin ka thaw thei zing a. Politics ka lut kher a \ul nawh. Ka lut nuom naw tak chu politics hi a nih” tiin a hril. Aamir Khan hi Muslim a nih leiin BJP an hung inlala Muslim hai neksawr an hung nih khan a nuhmei Hindu ve chun, India ram an suoksan a \ul dim ti an dawn niin a hril. Aamir Khan chun inpem a tum naw thuin a dawn niin a hril a. Hi thu lei hin iemani chena controversy an nei met hman a nih. “India ram suoksan nawng ka t ih . Ind ian indiktak ka nih” tiin a \hang tlata, tukhawma an sel thei nawh. S a k h u o n a t h i l a inthlierhrangna le inter nawnahai hin actor a ni anga a sinthawna ding a chawkbuoi ve naw niin a hril bawk.

Pooja Kadian in Wushu Gold Medal a lak

kazan: Russia rama Wushu World Champion-ship nei meka chun zan-ikhan India mi Pooja Ka-dian chun 75kg women category-ah an khingpui Evgeniya Stepanova hnein Gold Medal a lak. Ms Pooja Kadian hi India mi Wushu World Championship-a Gold Med-al la hmasa tak niin India ta dingin history a siem a nih. Indian Contingent a Rame-schandra Singh Moirangth-em ( 48 kg category), Bhanu

Pratap Singh (60kg catego-ry) , Rajinder Singh (90 kg category) le Arunpama Devi Keisham hai chun bronze medal an lak a nih. Kadian hin semi-finals ah Egypt mi Heba Ab-delkader chu 2-0 a hnein final hi a lut a nih. Wushu hi khawvela sport inlar ve pakhat niin Wushu World Champion-ship hi kum 2 dan peia nei hlak niin a hmasa tak chu kum 1991 khan Beijing hmuna nei a nih.

Bupawl raw suktawpna dingin Rs. 2 crorechandIgarh: Punjab sawrkar chun Loneitu han Bupawl an raw leia pol-lution nasa tak um hlak suktawpna dinga raw loa an hrehmang theina dingin sawrkar thlungpui kuomah Rs. 2,000 crores a ngen. Punjab Chief Minister Captain Amarinder Singh in zani hmasaa New Delhi hmuna Union Agriculture minister Radha Mohan

Singh an hmupui huna ngenna hi a siem a nih. Agriculture minister chun a thin gen hi hung bawzui pek dingin a tiem niin Punjab Chief Minister chun reporter hai kuomah a hril. Haryana le Punjab chun kum tina bupawl an raw hlak chu kum thara in-thawk suktawp dingin hma a lak mek a nih. (AIR)

JD-u leader thilsawm leia a monu thata intumPatna: Bihar-a Mu-zaffarnagar district Janata Dal-United (JD-U) leader Arun Kushwaha chu mo thilsawm leia a monu Ree-na Devi thata intum le case siemkhum a nih tiin zanita official thusuok chun a hril. Hi intumna case-a hin Mr Kushwaha nuhmei le a naupa Dipak Kumar hai khawm case siemkhum an ni a, suizui mek a nih tiin Police officer Rambalak Yadav chun a hril. Bihar Chief Minister Nitish Kumar in child marriage le dowry dodal-

na chungthua campaign a hawng ni 2 hnunga Re-ena pa Mahesh Bhagat of Vaishali district in a naunu hi Mr Arun Kushwaha le a sung han mo thilsawm leia an that niin Police ah com-plaint pein a hek a, chu taka inthawk hi thil hi hung in-lang a nih. Reena Devi le Dipak hai hi kum 2015 a kha innei an ni a, naute thla 11 mi an nei mek ta a nih. Mr Mahesh Bhagat chun, a naunu hi gift in pawisa, incheina thilhlu le thilpek dang dang an pek a,

sienkhawm a tarpu hai hin motor ke pali nei an phut a, sienkhawm kan pek thein-aw leiin ka naunu hi an suknawmna \an ta a nih tiin complaint a pekluta chun a zieklang. Mr Kushwaha ruok chun intuma a umna hi a hnawl a, Reena hi thla 6 liemtaa inthawka kha dam-naw a nita thu le Durga Puja fasting zoa thi niin a hril.

Tom Cruise-in MI:6 Shooting A |an nâwk TahloS angeleS: ‘Mission Impossible: 6’ shoot-ing an thaw lai, stunt ama vekin thawa building an chawmkai tum lai a ke a bil-el pal a. Chawlkar sari enkawl hnungin tuhin chu damfelin shooting Thawlenni a inthawk khan an \an nawk tah. “Top Gun” action hero Tom Cruise chu kum 55 a nih taa chu action (stunt) po po aman a la thaw vawng hlak a nih. Tuta a film shooting an thaw mek, July 27, 2018 a release ding “Mission Impossible:6” shooting an \an nawk tah a. Brentwood, Essex ah a dum vawnga inthuomin helicopter inhnuoi deuva a khal lai hmu a nih. A hliemna a damfel tah nîng a tih. Tom Cruise hin helicopter a khal bâkah Truck lien deu a khala camera han thla an lak lai hai khawm a um leiin shooting thaw thei dingin a ‘fit’ tah tina a nih. Mission Impossible: 6 a changtu danghai chu Henry Cavill, Rebecca Ferguson, Angela Bassett le Alec Baldwin hai an nih. Tom Cruise hi August khan London, Baynard House, Blackfairs district ah shooting an thaw lai a ke a sukel a. Building pakhata inthawka building dangah an chawmkai lai a ke a el a. Building an châwmna a hung kir nawk theia chu a ke an bai tah. An sukhliem hi a ip leiin an hriet vat nawh. “Ka kham met leiin kar khat vel chawl ka tih” a tih a. Doctor-in an hei en chun ring nêkin a lo serious a, châwlkâr 7 chawl an pek a nih. Tom Cruise hi a hliem ngun hlea chu a film hai vawi khat khawm a la sukhnu ngai nawh. Film siem hi inhawi a tizawng tak niin a hrila, a ‘set’ (shooting thawna hmun) a um

hi inhawi a ti tak a nih bawk. London shooting an thaw kha October thla chen inzawm para thaw ding ti a nia chu a hliem leiin an sunzawm thei nawh a. Treatment dingin US tieng a la kir nawk a. October thla bawkin a sunzawm nawk a nih. Production sukhnu chuong naw nih tiin Para-mount chun a hril. “Ring nêkin a lo hliem inrik a. A film-a pawimawtak a nih leiin tuhin chu a damfel ta bawka, a hun takah zofel kan beisei” tiin Tom Cruise

a um naw laia shooting po po lo \hul director chun a hril. Mission Impissible:6 a stunt le action hai kim-chang taka târlang/hril a la ni nawa chu, Skydance Media CEO David Ellison hril dan chun, Tom Cruise hin a film siem lai po poa stunt la ropuitak le \ium takhai a thaw ding niin a hrila. “Awi um lo thil a nia chu kum tam a training a, a thaw thei ka ring” tiin a stunt intak zie a hril. Tom Cruise hin stunt \iumtak tak le harsa tak tak ama ngeiin a lo thaw tah hlaka. Mission Impossible film haia stunt hai hi ama thaw vawng a nih. Hero danghai chun ‘stuntman’ an hmang hlak. Stunt intak le tium \henkhat chu, tui sûngah scene lak dinga oxy-gen um lova minute 6 lai zet a um dam, hotel sâwng sang banga minute 30 vel lawnhai le helicopter-a minute 30 vel inkhai, vuongpui le a dang dang an nih. Tom Cruise film stunt tium deu deu tamna pakhat nawk chu ‘The Mummy’ khawm a nih a. Zero gravity vuongna sûngah vuongna bang dêng \hawk \hawka a vawr letna dam, \hangpuitu hnungzanga hruia khai/khit hai um lova a thaw vawng an nih. Tuta building an châwm kaina ruok hi chu hmutheilo hruia khai a nih a. A thawsuol lai hin hruiin an khai leiin a tla naw chauh a nih. Tom Cruise hin a film thar shooting a thaw zing laiin a film thar bawk ‘The Mummy’ khawm a promote zing a. An lar \anna Top Gun (1986) series “Top Gun: Maverick” khawm a siem zing bawk.

James Bond Le A Nuhmei Rachel Weisz Hai Hmu Kawp

new york: James Bond film ah chun nuhmei ngaizâwng hmêl \ha tak tak tamtak a nei hlaka chu det taka nuhmei a nei an la um ngai nawh a. Hringun taka ruok chu James Bond ni lai zing Daniel Craig (49) chun a nuhmei tak Rachel Weisz (47) a la nei zing a. An lan ngaiin an lan hmangai hle ti khawm hmu thei a nih. James Bond film changtuhai laia pangana ni ta le 007 film 25-na ding changtu dinga beiseitak Daniel Craig chu an nu Rachel-in a la hmangai em em a. Ama khawmin nuhmei dang a kuo râwn tah hlea chu an nu Rachel anga a hmangai hi chu an la um naw niin an lang. New York kawtthler ah bazaar an kai lai hmu a nih a. Iengtiklai khawm an kut an inchel zing el a nih. Mai pum lien tak tak arbawm tiet vâng vâng, a hmin eng pem pumhai (vegetables) zawrnaa khawm an fe a. Thlai hna an hme râwn hmêl hle. Daniel Craig chun lukhum (Cap) a khuma, Jean dum le Navy polo top zakuo hâkin simple deuvin an chei a. James Bond

hmêl le suit nam zat leh khan chu an ang ta naw hle a. Daniel Craig tlangvâl ang tak nêkin New York papui um mei mei a hawi tah. Rachel khawm inkhat nu a nih angin nuhmei zakuo infuol duom, a dum le enga tiel hâkin a hnuoia leggings ang deuh figure-hugging kekawr dum a bun a. Bag lien deuh a pai bawk a. nuhmei bazaar kaina incheina casual deuh a nih. James Bond Daniel Craig le “The Des-tiny” changtunu Rachel Weisz hai hi 2010 a inthawk khan an inhmangai zie an inhriet a. Chu china inthawk chun an inzui char char a, nupa inngei tak an nih. Daniel Craig-in James Bond film (pali) a chang sung po po le Rachel khawm shooting a buoi hle hlak laiin vawisun chenin hlim tak le inngei takin an la um thei a nih. “Dream House” ti film an chang dun lai 2011-in an inhmu a, arasi an \ek chuoia. A filma hin an innei a. A tak rama khawm an inhmangai zui pei a. June 2011 khan New York ah ‘tiem tlat e’ tiin Pastor hmaah kut an insui tah a nih. An nau hmasa ve ve le mifiel pali chauh le Pastor char an inneinaa hin an um. Daniel hin a nuhmei hmasa Fiona Loudon leh naunuhmei Ella an nei a. Kum 1992 khan an innei a, 1994 khan an in\he nawk. Rachel khawm a pasal hmasa Dar-ren Aronofsky (tuta Jennifer Lawrence ngaizâwng) leh naupasal Henry (11) an nei a. An nupa ruok hin chu nau an la nei nawh. Rachel-in an nupa kar thu The Belfast Telegraph a hril dan chun, “Kan private life kan inza tawn ve ve a. Sinthawna le inzawm thu hriltlâng râwn taka. Nupa inbiek tamna tak chu sin thu le inzawm a nih hlak rêngin ka hriet a. Mimal (private) thil khawm kan hril tam \hain ka hriet. A chang chu sin thu chu sin ah, tia thil dang hriltlang khawm a pawimawin ka hriet” tiin a hril. Daniel le Rachel hin nau an la nei nawh.

district First division league 2017Venue : Peace Ground, Tuibong, CCPur

4th Oct, 2017: result1. Zillai FC 1-4 S. Molcham YC.

2. Zotal FC 1-4 FC Zion.5th Oct, 2017: fixtures :

1. Lenlai Club vs Sanakhang FC @ 12:30 pm.2. Zenhang Lamka YC vs Molnom YC @ 2:30 pm.

Thil puok leiin mi 2 an thi

lUcknow: Zanikhan Kanpur hmuna In sawng-hnia insanga inthawk thil puok leiin mi 2 in thina an tuok. Thil puok leiin In hi a chim a, In chim hnuoia \henkhat an intang leiin san-suokna sin thaw a nih. Sansuokna sin \hangpui dingin Lucknow a inthawk National Disaster Response Force han Kanpur an pan bawk.

SBI chariman dingin Rajnish KumarmUmbaI: Mr Rajnish Kumar chu zanikhan State Bank of India (SBI) Chair-man thar dinga ruot a nih. Mr Kumar hi SBI a Managing Director ni lai mek a ni a, a term hi

kum 3 sung ding a ni a, Zirtawpnia a term tawp ta ding Arundhati Bhat-tacharya thlakthleng a tih. Arundhati hi a term kum 1 keisei peka lo um tasa a nih.

HYA Barak Valley JHQ \huoitu ding thlang

dIger comPoUnd: Hmar Inpui, Barak Valley Region Executive Committee in May 18, 2017 nia Karimganj, Hailakandi le Cachar district huom Barak Valley sunga Hmar khawtin huopzo dinga Hmar Youth Association, Barak Valley Joints Hqrts indin dinga a lo rel ta angina October 4, 2017 khan HYA Barak Valley JHQ kum 2017-2020 \huoitu ding thlangna nei a nih. President – Pu Joseph Lalhrietzing Pulamte, HmarkhawlienVice-President – Rozarlien, MuoltluongSecretary – Pu Lalremsang Hmar, Diger CompoundAsst. Secretary – Pu Thangvulmawi, MuoltluongFin. Secy – Pu Emmanuel Lalringum, Diger CompoundTreasurer – Nk. Mellisa Lalringmawi, Diger CompoundInfo. Secy – Tv Gideon Lalnunthang, HmarkhawlienOrganising Secy. – Tv John Pakhuong, HmarkhawlienSource: The Hmar Times