E DREJTA NË PRONË Jurisprudenca e Gjykatës...

E DREJTA N PRON

Jurisprudenca e Gjykats Evropiane

pr t Drejtat e Njeriut

Prishtin, 2018

ii

Ky botim u mundsua nga populli amerikan prmes

Agjencis s Shteteve t Bashkuara pr Zhvillim

Ndrkombtar (USAID), n kuadr t Programit pr

t Drejtat Pronsore. Pikpamjet e shprehura n kt

botim nuk paraqesin doemos pikpamjet e USAID-it

ose t qeveris s SHBA-ve.

Ky botim shprndahet falas.

c. Copyright 2018. Agjencia e Shteteve t Bashkuara pr Zhvillim Ndrko-

mbtar (USAID).

T gjitha t drejtat e rezervuara. Asnj pjes e ktij botimi nuk mund t

riprodhohet ose transmetohet, n asnj form dhe me asnj lloj mjeti,

elektronik apo mekanik, pa lejen e botuesit.

Shtypshkronja Blendi

Hyrje

iii

Hyrje

E drejta e individit pr t zotruar dhe prdorur pron sht

fundamentale pr marrdhniet njerzore. Ajo sht thelbsore pr ti

mundsuar individit q t krkoj fatin e tij/saj dhe t ndjek lumturin

ashtu si e kujton ai/ajo. Ajo po ashtu bn t mundur lindjen e klass s

mesme, e cila mundson themelimin dhe funksionimin efikas t nj qeverie

prfaqsuese. Pr m tepr, mundsia e individit pr t zotruar dhe

prdorur pron sht kye pr dinamizm politik dhe mirqenie.

Kosova prballet me shum sfida pr t siguruar kt t drejt pr

qytetart e saj. Baza ligjore q rregullon t drejtat pronsore sht e

vjetrsuar dhe jokonsistente; infomaliteti sht i prhapur n sektorin

pronsor; personat e zhvendosur vazhdojn t ballafaqohen me sfida n

ushtrimin e t drejtave t tyre mbi pronn n Kosov; dhe qndrimet

mbizotruese shoqrore shkaktojn q shum gra t heqin dor nga

trashgimia e tyre dhe nga zotrimi i prons n prgjithsi.

Me ndihmn e USAID-it, qeveria e Kosovs ka zhvilluar dhe sht

duke implementuar Strategjin Kombtare pr t Drejtat Pronsore, e cila

paraqet nj gam t gjr t reformave ligjore dhe institucionale pr t

adresuar kto dhe t tjera probleme, dhe pr t krijuar nj qeverisje

bashkkohore t t drejtave pronsore n Kosov.

Ky vllim paraqet nj nism shtes t sponzoruar nga USAID-i pr t

prkrahur t drejtat pronsore bashkkohore n Kosov. Kushtetuta e

Kosovs siguron q Konventa Evropiane pr Mbrojtjen e t Drejtave t

Njeriut dhe Lirive Fundamentale dhe Protokolleve t tyre kan efekt ligjor

t drejtprdrejt n Kosov, me prioritet mbi ligjet e tjera (Neni 22); dhe q

institucionet e Kosovs mund t interpretojn kt Konvent n mnyr

konsistente me vendimet e Gjykats Evropiane pr t Drejta t Njeriut

(Gjykata Evropiane) (Neni 53).

Megjithat, pavarsisht centralitetit t jurispudencs s Gjykats

Evropiane pr ligjin e Kosovs dhe zbatimin e tij, politik-brsit dhe

profesionistt ligjor shpesh nuk i referohen vendimeve t Gjykats

Evropiane, ngaq vendimet prgjithsisht nuk jan n gjuhn shqipe apo

Hyrje

iv

serbe. Ne kemi prgatitur kt koleksion t prmbledhjeve n gjuhn

shqipe dhe serbe t vendimeve kye t Gjykats Evropiane lidhur me t

drejtat pronsore, n mnyr q gjykatsit, avokatt e politik-brsit n

Kosov t mund t njoftohen me kt prmbledhje t rndsishme t

rasteve ligjore q sht drejtprdrejt e zbatueshme n Kosov.

Brian Kemple

Drejtor,

Programi i USAID-it pr t Drejtat Pronsore

Qllimi i prmbledhjes dhe metodologjia e przgjedhjes s rasteve

v

Nga prpiluesit:


Gjykata Evropiane pr t Drejtat e Njeriut (GjEDNj) si institucioni m

i lart pr mbrojtjen e t drejtave t njeriut n Evrop, ka krijuar nj

praktik t gjer gjyqsore n fusha t ndryshme prfshir edhe t drejtat

pronsore. Kosova, duke mos qen antare e Kshillit t Evrops, nuk sht

pal kontraktuese e Konvents Evropiane pr t Drejtat e Njeriut (Konventa

Evropiane) andaj edhe nuk gzon qasje t drejtprdrejt n Gjykat.

Sidoqoft, ligjvnsi n Kosov prmes prfshirjes n Kushtetut t disa

konventave, ndr tjera edhe Konventn Evropiane, ka br at dhe

protokollet shtes t saj obligative pr gjyktatat vendore. Pr m shum,

Kushtetuta prcakton se interpretimi i t drejtave nga kjo konvent do t

bhet n prputhje me jurisprudencn e GjEDNj. Rrjedhimisht, vendimet e

ksaj gjykate kan nj rndsi t veant n mbrojtjen dhe garantimin e t

drejtave t qytetarve n vendin ton, prfshir ktu edhe t drejtat

pronsore.

Prmbledhja n fjal, prmban raste nga praktika gjyqsore e GjEDNj

q ndrlidhen me zbatimin e t drejtave pronsore t prcaktuara n Nenin

1 t Protokollit 1 t Konvents Evropiane pr t drejtat e njeriut, ku

prcaktohet se do person fizik ose juridik ka t drejtn e gzimit paqsor t

pasuris s tij. Askush nuk mund t privohet nga prona e tij, prvese pr arsye t

interesit publik dhe n kushtet e parashikuara nga ligji dhe nga parimet e

prgjithshme t s drejts ndrkombtare.

Duke pas parasysh se jurisprudenca e GjEDNj n kt fush sht

jashtzakonisht e gjer, hartuesit kan przgjedhur rastet m t

rndsishme n baz t disa kritereve:

- Rndsia e rasteve n prcaktimin e standardeve - q prfshin rastet

kryesore t Gjykats, apo ato q njihen si landmark cases me t

cilat jan prcaktuar standardet e gjykats pr her t par;

- Koha, n baz t t cilit jan przgjedhur rastet me t fundit n t

cilat ka vendosur Gjykata e q pasqyrojn ndryshimin e

pikpamjeve n disa shtje dhe evoluimin e t drejtave;


vi

- Afrsia rajonale, duke pas parasysh q sistemet juridike n rajon

kan ngjashmri me sistemin e aplikueshm t t drejtave

pronsore n Kosov, sht kriter shtes q sht prdorur, me

rast jan przgjedhur nj sr rastesh nga juridiksione t

ngjashme si ato t rajonit, prkatsisht rastet nga Shqipria,

Maqedonia, Kroacia, Mali i Zi, Serbia, Bosnja etj.

Rastet trajtojn nj sr fushash brenda kuptimit t Nenit 1 t

Protokollit 1, dhe n mnyr t trthort gjithashtu trajtojn edhe shtje n

kuadr t neneve 6, 8, 13, 14 t Konvents. Me qllim t prdorimit m t

leht pr secilin rast jan identifikuar nenet q ai rast i trajton dhe fjalt

kyqe q m pr s afrmi pasqyrojn substancn e trajtimit t rastit. N

baz t fjalve kyqe rastet jan t grupuara n disa kategori si m posht:

Shpronsim/Nacionalizim/Kompensim;

Kthim i prons/kompensim;

Kontroll i prons/Ndrhyrje n gzimin paqsor/masa nga shteti;

T drejta n pensione/n beneficione n pune/dmshperblim lufte;

Marrdhenie kontraktuale/qira;

Diskriminim/trashgimi/pron martesore/shtje familjare;

Respektim i prons, dhe jets familjare;

Valuta monetare/depozita;

Mos ekzekutim i vendimeve/tejzgjatje e procedurave/qasje n gjykat/

proces i rregullt gjyqsor;

Shoqri Aksionare/Riorganizim/t drejta t puntorve.

Prmbledhjet jan punuar sipas modelit t prmbledhjeve q

publikohen nga GjEDNj, duke pasqyruar kshtu s pari faktet e rastit,

arsyeshmrin e Gjykats n marrjen e vendimit, dhe vet dispozitivin e

vendimit. Duke qen prmbledhje, qllimi i tyre sht q t'i ofrojn lexuesit

vetm informatat qensore t secilit vendim. Prandaj, lexuesit inkurajohen

q t konsultojn vendimet e plota pr t'i prdorur ato m tej n

jurisprudenc, pr kt secila permbledhje n versionin elektronik prmes

linkut direkt t vendosur n numrin e rastit mundson qasje t

drejtprdrejt dokumentin e plot/vendimin e Gjykats pr secilin rast

ashtu si sht publikuar n Web faqen zyrtare t GjEDNj - HUDOC.

Mirnjohje

vii

Mirnjohje

Programi i USAID-it pr t Drejtat Pronsore sht tejet i knaqur q

pati mundsin t angazhoj gjashtmbdhjet student praktikant t

zgjuar e t talentuar t juridikut pr t ndihmuar n prgatitjen e ktyre

prmbledhjeve; tre instruktor t aft dhe ekspert pr t konceptualizuar,

organizuar dhe mbikqyrur prgatitjen e ktyre prmbledhjeve dhe

prgatitjen e verzioneve finale n gjuhn shqipe; dhe nj prkthyes t

zellshm dhe ndrgjegjshm pr t prgatitur prkthimin n gjuhn serbe.

Programi i USAID-it pr t Drejtat Pronsore dshiron t shpreh

mirnjohje dhe falnderim pr kontributin e tyre:

Prpiluar nga:

Remzije Istrefi

Dafina Buaj

Donik Qerimi

Prkthyes:

Biljana Ivanevi

Kontribues:

Afrore Shaipi

Alma Jashari

Altin Nika

Andra Mustafa

Artmir Ibra

Denesa Hasani

Diellza Mujaj

Elira Tahiri

Erdi Pirana

Eris Hana

Gazmend Rexhepi

Gentrita Bajrami

Lyra ela

Miftar Salihi

Saranda unaku

Vjollca Hyseni

Tabela e prmbajtjes

ix

Tabela e prmbajtjes SHPRONSIM / NACIONALIZIM/ KOMPENSIM MANASTIRET E SHENJTA KUNDR GREQIS ......................................... 1 gzim paqsor i pasuris/ qasje n gjykat/ shpronsim pa kompensim /diskriminim/ pron e fituar /ndrrim regjimi /pronsi shtetrore BRUMRESCU KUNDR RUMANIS ........................................................... 9 gzim paqsor i pasuris/ ndrhyrje joproporcionale/ nacionalizim i prons/ anulim i vendimit AKA KUNDR TURQIS ................................................................................. 13 shpronsim / vonesa n kompensim / inflacion / shpronsim / vonesa n kompensim / inflacion /baraspesh e drejt HAMZARAJ KUNDR SHQIPRIS ............................................................ 18 shpronsim / mos-ekzekutim i vendimit / (mos)kompensim / letra me vler / gzim paqsor i pasuris / qasja n gjykat JAHN DHE T TJERT KUNDR GJERMANIS ....................................... 23 gzim paqsor i pasuris/ (mos) kompensim i toks / rrethana t jashtzakonshme/ reform e toks/ ndryshim legjislacioni / ndryshim regjimi / prcaktimi i pronsis me ligj / toka bujqsore /n interes publik/ baraspesh e drejt/ diskriminim BESHIRI DHE T TJERT KUNDR SHQIPRIS ................................... 33 gzim paqsor i pasuris/ shpronsim /mos-ekzekutim i vendimit/ diskriminim/ kompensim JASINIEN KUNDR LITUANIS ............................................................. 38 gzim paqsor i pasuris/ mos-ekzekutim i vendimit/ shpronsim/ proces i rregullt gjyqsor/ zgjidhje efektive/ pritje legjitime/ refuzim i forms s kompensimit POPOV KUNDR MOLDAVIS ..................................................................... 43 nacionalizim / trajtim njerzor dhe poshtrues/ mos-ekzekutim i vendimit/ / kthim i prons/ gjykim i drejt/ zgjidhje efektive / munges e fondeve

Tabela e prmbajtjes

x

MALHOUS KUNDR REPUBLIKS EKE .................................................. 48 shpronsim pa kompensim / ndryshim legjislacioni / kthim i prons / seanc dgjimore publike/ gjykat e pavarur dhe e paanshme DRIZA KUNDR SHQIPRIS ....................................................................... 54 shpronsim/ (mos) kompensim /rikthim i prons / mos-ekzekutim i vendimeve/ parimi i siguris juridike/ / proces i rregullt gjyqsor/ paanshmri e gjykats/ zgjidhje efektive ALMEIDA GARRETT, MASCARENHAS FALCAO DHE T TJERT KUNDR PORTUGALIS ................................................................................ 59 gzim paqsor i pasuris/ reform agrare/ shpronsim / kompensim i prkohshm / tej-zgjatje e ekzekutimit / zgjidhje efektive NADBISKUPIJA ZAGREBAKA KUNDR SLLOVENIS ..................... 63 gzim paqsor i pasuris/ shpronsim/ rikthim i prons/ organizat jo-qeveritare/ pron n shtet tjetr / pritje legjitime NURI KUNDR SHQIPRIS ......................................................................... 67 proces i rregullt gjyqsor/ shpronsim /mos-ekzekutim i vendimit/ parcel toke/ kompensim/ shterim i mjeteve juridike / kontestim i titullit t pronsis STRAIN DHE T TJERT KUNDR RUMANIS ...................................... 71 gzim paqsor i pasuris/ banes/ nacionalizim/ shitje tek palt e treta/ shpronsim de facto/ kompensim/ kthim i prons/ baraspesh e drejt/ tej-zgjatje e procedurave /ndryshim legjislacioni VON MALTZAN DHE T TJERT KUNDR GJERMANIS .................. 80 gzim paqsor i pasuris/ shpronsim/ kompensim/ / pritje legjitime/ ndryshim regjimesh / ndryshim legjislacioni / obligime nga okupimi / diskriminim/ tej-zgjatje e procedurave BEYELER KUNDR ITALIS ........................................................................... 95 gzim paqsor i pasuris/ shpronsim/ pasuri e luajtshme / piktur/ vler historike / e drejta e parablerje / kontrat jo e ligjshme / pasiguri juridike ISH-MBRETI I GREQIS DHE T TJERT KUNDR GREQIS .......... 101 gzim paqsor i pasuris/ familje mbretrore / pron private / ndryshim qeverisje / shpronsim me ligj / mos-kompensim / diskriminim KOVACHEV KUNDR BULLGARIS ........................................................ 110 gzim paqsor i pasuris/ shpronsim/ kompensim n natyr / tej-zgjatje e zbatimit

Tabela e prmbajtjes

xi

MANUSHAQE PUTO DHE T TJER KUNDR SHQIPRIS ............ 113 gzim paqsor i pasuris / marrja e prons pa kompensim / (mos) ekzekutim i vendimeve administrative/ gjykim pilot SPORRONG DHE LNNROTH KUNDR SUEDIS .............................. 119 gzim paqsor i pasuris/ leje t shpronsimit/ caktim i kompensimit / ndalim i ndrtimit / kontroll i prdorimit t pasuris / baraspesh e drejt/ proces i rregullt gjyqsor / zgjidhje efektive PETROVI KUNDR BULLGARIS .............................................................. 129 gzim paqsor i pasuris/ banes/ shpronsim/ pasuri/ shterim i mjeteve juridike/ baraspesh e drejt / mjete efektive HINGITAQ 53 KUNDR DANIMARKS................................................... 132 gzim paqsor i pasuris/ fise t veanta / qasje n gjueti dhe peshkim/ vendosje e bazs ajrore/ shpronsim/ baraspesh e drejt/ e drejta pr respektim t shtpis, jets familjare dhe private GUISO-GALLISAY KUNDR ITALIS ....................................................... 137 gzim paqsor i pasuris/ shpronsim/ de facto konfiskim/ 'shpronsim ndrtimor'/ procedur e prshpejtuar e shpronsimit ARSONVSKI KUNDR ISH REPUBLIKS JUGOSLLAVE T MAQEDONIS .................................................................................................. 197 shpronsim / prdorim i toks pr hulumtim / kompani private / barr e teprt / vlersim jo i duhur i kompensimit / baraspesh e drejt TSONKOVI KUNDR BULLGARIS .......................................................... 150 gzim paqsor i pasuris/ nacionalizim/ kompensim adekuat/ ndryshim legjislacioni / (jo) retroaktivitet /baraspesh e drejt/ parimi i siguris juridike/ zgjidhje efektive/ diskriminim STEFANOVI KUNDR BULLGARIS ........................................................ 154 pron e nacionalizuar / kontrat defektive / pronar paraprak / kompensim n letra me vler / mos-kompensim adekuat KTHIM I PRONS/ KOMPENSIM RAMADHI DHE T TJER KUNDR SHQIPRIS ................................ 158 mos-ekzekutim i vendimit / vendim jo i prer / kompensim i prons / kthim i prons/ pritje legjitime/ baraspesh e drejt/ zgjidhje efektive

Tabela e prmbajtjes

xii

GJONBOARI E TE TJERT KUNDR SHQIPRIS ............................. 167 proces i rregullt gjyqsor/ mos-ekzekutim i vendimit/ tej-zgjatje e procedurave/ zgjidhje efektive/ gzim paqsor i pasuris/ rikthim i prons/ pasuri ekzistuese/ pritje legjitime/ diskriminim / gjykim i paanshm JANTNER KUNDR SLLOVAKIS ............................................................. 174 gzim paqsor i pasuris/ rikthim i prons/ pasuri/ pritje legjitime/ vendbanim i prhershm /humbje e shtetsis SMOJE KUNDR KROACIS ....................................................................... 178 nacionalizim / kthim i prons / e drejt banesore kompensim /proces i rregullt gjyqsor/ tej-zgjatje e procedurave MAGO DHE T TJERT KUNDR BOSNE DHE HERCEGOVINS .... 183 gzim paqsor i pasuris/ banesa t fituara /pronsi shoqrore / e drejt n blerje /ndryshim regjimi / shrbim ushtarak / kthim i prons / kompensim / pasuri/ diskriminim/ e drejta pr respektim t shtpis WITTEK KUNDR GJERMANIS ............................................................... 195 shitje e prons / largim i detyrueshm / territore t ndara / uzufrukt /gzim paqsor i pasuris/ kthim i prons/ qllim legjitim/ baraspesh e drejt IATRIDIS KUNDR GREQIS ..................................................................... 201 raporte t qiras / urdhr pr dbim/ privim nga prdorimi i pasuris/ baraspesh e drejt / zgjidhje efektive/ proces i rregullt gjyqsor/ respektim i shtpis PYRANTIENE KUNDR LITUANIS ......................................................... 208 gzim paqsor i pasuris / blerje nga shteti / ri-caktim i pronsis / vler e ult / vler e tregut/ kompensim / qasje efektive/ baraspesh e drejt BRONIOWSKI KUNDR POLONIS ......................................................... 214 pron e braktisur/ ndryshim regjimesh / breza kufitar /humbje territori / gzim paqsor i pasuris/ kompensim i pjesshm / interes publik/ baraspesh e drejt KRASTEVA DHE T TJERT KUNDR BULLGARIS .......................... 221 gzim paqsor i pasuris/ kolektivizim i prons / ndryshim legjislacioni / restituim n baz t ligjit / devalvim i kontrats / mos kompensim / baraspesh e drejt

Tabela e prmbajtjes

xiii

KONTROLL I PRONS/ NDRHYRJE N GZIMIN PAQSOR/ MASA NGA SHTETI MULLAI DHE T TJER KUNDR SHQIPRIS .................................... 225 gzim paqsor i prons/ tej-zgjatje e procedurave gjyqsore/ siguria juridike / shfuqizim i aktgjykimit t prer / leje urbane ndrtimi / kontroll mbi t drejtn e prdorimit t prons CHABAUTY KUNDR FRANCS ................................................................ 287 ndrhyrje n gzimin paqsor t prons / diskriminim / zon gjuetie / kufizim i prdorimit t prons DELVINA KUNDR SHQIPRIS ............................................................... 237 gzim paqsor i pasuris/ konfiskim i prons / (mos) ekzekutim i vendimit/ kompensim / mungesa e mjeteve juridike VRIONI DHE T TJERT KUNDR SHQIPRIS DHE ITALIS ....... 241 gzim paqsor i pasuris/ konfiskim / (mos) kompensim i prons/ munges e mjeteve adekuate juridike/ mos-ekzekutim i vendimit / juridiksion GRATZINGER DHE GRATZINGEROVA KUNDR REPUBLIKS EKE .................................................................................................................... 246 konfiskim i prons/ diskriminim / dgjim i drejt dhe publik/ pritje legjitime /munges shtetsie / ndryshim legjislacioni PINE VALLEY DEVELOPMENTS LTD DHE T TJER KUNDR IRLANDS.......................................................................................................... 250 gzim paqsor i pasuris/ leje e planifikimit/ pritje legjitime/ interes publik/ diskriminim / retroaktivitet / (mos) kompensim ANHEUSER-BUSCH INC. KUNDR PORTUGALIS ............................. 255 gzim paqsor i pasuris/ mark tregtare /marrveshje bilaterale dhe multilaterale /prparsi e legjislacionit BJELAJAC KUNDR SERBIS ...................................................................... 260 gzim paqsor i pasuris/ ndrhyrje/ moz-ekzekutim i vendimeve/ viktim/ mirmbajtje e ndrtess nga shteti / kompani private /hapsir e prbashkt HANDYSIDE KUNDR BRITANIS S MADHE .................................... 265 gzim paqsor i pasuris / liri e shprehjes/ liri e botimit / kundr moralit / konfiskim / diskriminim n baza politike

Tabela e prmbajtjes

xiv

HENTRICH KUNDR FRANCS ................................................................. 271 gzim paqsor i pasuris/ e drejta n parablerje/ tej-zgjatje e procedurave/ prezumimi i pafajsis/ evazion fiskal / zgjidhje efektive/ diskriminim LJASKAJ KUNDR KROACIS .................................................................... 277 gzim paqsor i pasuris / mos prmbushje e detyrimeve / shitje e shtpis/ ankand / vler e ult PAEK S.R.O. KUNDR REPUBLIKS EKE ......................................... 281 gzim paqsor i pasuris/ rritja e tatimit / gjob / ndryshim legjislacioni / publikim i legjislacionit KOPECK KUNDR SLLOVAKIS ............................................................. 286 gzim paqsor i pasuris/ monedha / konfiskim / pritje legjitime / baraspesh e drejt /mosprgjegjsi e autoriteteve / munges e dshmive NSAL ZTRK KUNDR TURQIS ....................................................... 292 liri e shprehjes/ konfiskim i librave/ gzim paqsor i pasuris / prmbajtje joligjore / rast i dyfisht BORDI DREJTUES SVENSKA KUNDR SUEDIS ................................. 297 gzim paqsor i pasuris/ taksa/ fond i investimit t puntorve / ndryshim legjislacioni PAPAMICHALOPOULOS DHE T TJER KUNDR GREQIS ........... 302 gzim paqsor i pasuris/ uzurpim nga shteti / prona bujqsore / Fondi i Marins kombtare / munges kompensimi /shterim i mjeteve juridike SMITH KLEINE LTD KUNDR HOLANDS............................................ 305 gzim paqsor i pasuris/ licenc e detyrueshme pr shfrytzim t patents/ proces i rregullt gjyqsor/ qllim legjitim/ n interes t prgjithshm DJIDROVSKI KUNDR ISH-REPUBLIKS JUGOSLLAVE T MAQEDONIS .................................................................................................. 310 blerje e apartamentit me mim t prshtatur/ kontribute ushtarake / ndryshim regjimesh dhe legjislacioni / gzim paqsor i pasuris/ pritje legjitime/ diskriminim I.B. DHE TE TJERT KUNDR HUNGARIS ........................................... 314 gzim paqsor i pasuris/ ndrprerje e kontrats/ vendosje e tatimit t veant/ baraspesh e drejt

Tabela e prmbajtjes

xv

LOIZIDOU KUNDR TURQIS ................................................................... 317 konflikt / ndarje territori / juridiksion kohor / gzim paqsor i pasuris/ mohim i qasjes n pron/ uzurpim i toks/ respektim i shtpis JAKELJI KUNDR KROACIS................................................................... 322 parashkrim fitues / ndryshim legjislacioni / afate ligjore / gzim paqsor i pasuris / pritje legjitime T DREJTA N PENSIONE/ BENEFICIONE N PUN / DMSHPRBLIM LUFTE LAKIEVI DHE T TJERT KUNDR MALIT T ZI DHE SERBIS .............................................................................................................. 328 gzim paqsor i pasuris / mjete (jo) efektive / pagesa e pensioneve / legjislacion retroaktiv / ndrhyrje jo proporcionale NEKHOROSHEV KUNDR RUSIS ........................................................... 334 pension/ gzim paqsor i pasuris/ pritje legjitime / rishikim i mbikqyrur / anulim i aktgjykimit t forms s prer GRUDI KUNDR SERBIS ......................................................................... 338 gzim paqsor i pasuris / pension invalidor / dy sisteme pensionale /kontribute pensionale / interes publik/ diskriminim/ banor t Kosovs EKEROVI DHE PAALI KUNDR BOSNE DHE HERCEGOVINS .............................................................................................. 343 gzim paqsor i pasuris/ pension/ transfer i pensionit nga njri entitet n tjetrin/ proces i rregullt gjyqsor/ mos- ekzekutim i vendimeve/ diskriminim/ zgjidhje efektive AZINAS KUNDR QIPROS ........................................................................... 348 gzim paqsor i pasuris/ shkarkim nga shrbimi publik/ pension / mos shterje e mjeteve juridike RUDZISKA KUNDR POLONIS ............................................................ 353 gzim paqsor i pasuris/ depozit bankare /ndihm financiare pr banim/ inflacion/ shterim i mjeteve juridike DOMALEWSKI KUNDR POLONIS ........................................................ 359 pension / beneficione veterani / humbje e t drejts / proces i rregullt gjyqsor/ (mos)diskriminim

Tabela e prmbajtjes

xvi

SOLODYUK KUNDR RUSIS .................................................................... 363 gzim paqsor i pasuris/ pension i pleqris/vonesa n dhnie t pensionit/ inflacion/ qllim legjitim/ baraspesh e drejt KLEIN KUNDR AUSTRIS ......................................................................... 367 gzim paqsor i pasuris/ pension i pleqris/ kontribute pensionale / ndalim i ushtrimit t profesionit/ procedura t falimentimit/ diskriminim BANFIELD KUNDR BRITANIS S MADHE ........................................ 373 gzim paqsor i pasuris/ pension / vepr penale/ reduktim pensioni / interes publik / shterim i mjeteve juridike / polic PEJI KUNDR SERBIS ............................................................................ 378 gzim paqsor i pasuris/ pension/ shtetsi e dyfisht / ndrrim skeme pensionale / ndrrim vendbanimi / kohzgjatje e procedurave / zgjidhje efektive ZASURTSEV KUNDR RUSIS ................................................................... 384 proces i rregullt gjyqsor/ shfuqizim i vendimit/ ulje e paligjshme e prfitimeve mujore/ beneficione pr kategori t personit t paaft TRUHLI KUNDR KROACIS ..................................................................... 389 proces i rregullt gjyqsor/ qasje para gjykats/ ulje e pensionit ushtarak / ndryshim legjislacioni /prfundim i procedurave gjyqsore WIECZOREK KUNDR POLONIS ............................................................ 393 proces i rregullt gjyqsor/ refuzim pr ndihm ligjore/ gzim paqsor i pasuris/ pension invalidor/ baraspesh e drejt/ n interes publik/ e parapar me ligj STEC DHE T TJERT KUNDR BRITANIS S MADHE ................... 400 diskriminim n baz t gjinis/ gzim paqsor i pasuris/ skema t pensionit dhe ndihms financiare MALINOVSKIY KUNDR RUSIS ............................................................. 405 proces i rregullt gjyqsor/ tej-zgjatje e ekzekutimit t vendimit / munges e fondeve / beneficione lidhur me fatkeqsi SHPAKOVSKIY KUNDR RUSIS ............................................................. 409 gzim paqsor i pasuris/ pritje legjitime /tej-zgjatje e ekzekutimit t vendimit/ proces i rregullt gjyqsor / prfitime sociale

Tabela e prmbajtjes

xvii

ANDROSOV KUNDR RUSIS ................................................................... 412 gzim paqsor i pasuris/ katastrofa natyrore / / kompensim mujor/ baraspesh e drejt / prishje e vendimit BOBI KUNDR BOSNE DHE HERCEGOVINS ................................... 472 gzim paqsor i pasuris/ mos-ekzekutim i vendimit/ kompensim i pagave/ kthim n pun/ zgjidhje efektive/ diskriminim / kompani private BUZESCU KUNDR RUMANIS ................................................................. 423 gzim paqsor i pasuris/ mangsi procedurale/ anulim i antarsis / organe shtetrore / ushtrim i profesionit t avokatit PETRUSHKO KUNDR RUSIS .................................................................. 429 skem sociale e pagesave / vonesa n pagesa / proces i rregullt gjyqsor / ekzekutim i aktgjykimit final/ viktim/ shterim i mjeteve juridike ARI DHE T TJER KUNDR KROACIS ........................................... 433 gzim paqsor i pasuris/ deminim/ mditje/ mos kompensim / proces i rregullt gjyqsor/ aplikim i gabuar i ligjit vendor / ri hapje e procedurave URI DHE T TJER KUNDR BOSNES DHE HERCEGOVINS .... 438 proces i rregullt gjyqsor/ gzim paqsor i pasuris/ mos-ekzekutim i aktgjykimeve gjyqsore/ kompensim/ dme t lufts / munges fondesh /numr i lart aktgjykimesh / plan zbatimi nga qeveria RUNI DHE T TJERT KUNDR BOSNE DHE HERCEGOVINS .... 442 dme nga lufta / dmshprblim / proces i rregullt gjyqsor/ gzim paqsor i pasuris/ mos-ekzekutim i vendimeve gjyqsore/ viktim / letra me vler OLI DHE T TJERT KUNDR BOSNE DHE HERCEGOVINS ..... 445 proces i rregullt gjyqsor/ mos-ekzekutim i plot i vendimeve gjyqsore/ gzim paqsor i pasuris/ kompensim/ dme t lufts / munges fondesh PELLEGRIN KUNDR FRANCS ................................................................ 449 npuns civil / shrbyes civil / ndrprerje e kontrats / humbje e fitimeve / dmshprblim /proces i rregullt gjyqsor/ tej-zgjatje e procedurave PANORAMA LTD DHE MILII KUNDR BOSNE DHE HERCEGOVINS .............................................................................................. 457 konfiskim i mallrave / dme t lufts / proces i rregullt gjyqsor/ shterim i mjeteve juridike mos-ekzekutim i aktgjykimeve finale/ gzim paqsor i pasuris/ kompensim

Tabela e prmbajtjes

xviii

MARRDHNIE KONTRAKTUALE /QIRA MELLACHER DHE T TJERT KUNDR AUSTRIS ............................. 463 gzim paqsor i pasuris/ diskriminim / marrdhnie kontraktore / marrdhnie t qiras OKI KUNDR BOSNE DHE HERCEGOVINS .................................. 467 blerje kontraktuale e baness / baraspesh e drejt/ respektim i jets familjare dhe private/ zgjidhje efektive /diskriminim n baz t origjins /kompensim jo adekuat /ndryshim rrethanash si pasoj lufte /pal e tret KIN STIB DHE MAJKIC KUNDR SERBIS............................................. 476 gzim paqsor i pasuris / marrdhnie kontraktuale / shoqri aksionare / t drejtat e aksionarve / vendim i arbitrazhit / mos-ekzekutim i plot i vendimit t arbitrazhit/ kompensim/ viktim/ shterim i mjeteve juridike MARINI KUNDR SHQIPRIS .................................................................. 483 ndrmarrje t prbashkt publike / raporte kontraktuale me shtetin / ndrprerje e bashkpunimit njanshm / vendim arbitrazhi / proces i rregullt gjyqsor/ tej-zgjatje e procedurave/ mos-ekzekutim i vendimeve gjyqsore/ zgjidhje efektive / gzim paqsor i pasuris/ aksione KEHAYA DHE T TJERT KUNDR BULLGARIS ............................... 494 kolektivizim i tokave / rikthim i toks/ baraspesh e drejt / parimi i siguris juridike / rei vindicatio /anulim i vendimit t forms s prer BLEI KUNDR KROACIS ...................................................................... 499 gzim paqsor i pasuris / e drejt banesore/ banes me qira me mbrojtje t veant/ (mos) shterim i mjeteve juridike/ kompetenc kohore/ shkelje e vazhdueshme SALIBA DHE T TJERT KUNDR MALTS ........................................... 505 marrje e prons / kontroll i prons / kompensim / qira e ult / baraspesh e drejt / proces i rregullt gjyqsor/ shterim i mjeteve juridike / tej-zgjatje e procedurave/ diskriminim IMMOBILIARE SAFFI KUNDR ITALIS ................................................. 513 gzim paqsor i pasuris/ qiradhnie / refuzim pr lirim t baness / mos ekzekutim i vendimit / proces i rregullt gjyqsor/ shterim i mjeteve juridike/ tej-zgjatje e procedurave SCHIRMER KUNDR POLONIS ............................................................... 517 gzim paqsor i pasuris/ uzurpim /qiraxhi / krkes pr dbim/ banes/ baraspesh e drejt

Tabela e prmbajtjes

xix

VELOSA BARRETO KUNDR PORTUGALIS ....................................... 521 respektimi i jets familjare dhe private/ qira e shtpis / mos ndrprerje e qiras pamundsi e vendosjes n shtpi / gzim paqsor i pasuris JAMES DHE T TJER KUNDR BRITANIS S MADHE................... 526 gzim paqsor i pasuris/ transferim i detyrueshm i prons/ ndryshim legjislacioni/ kompensim i ult / shitje e detyrueshme / e drejt e qiramarrsve / interes publik/ diskriminim/ zgjidhje efektive LARKOS KUNDR QIPROS.......................................................................... 536 gzim paqsor i pasuris/ respektim i shtpis/ mbrojtje nga dbimi / qllim legjitim/ qiramarrs i shtetit/ diskriminim VRZI KUNDR KROACIS ........................................................................ 540 kredi bankare /kolateral / mos pages e kredis / urdhr pr dbim / shitje e shtpis / respektim i shtpis / gzim paqsor i pasuris qllim legjitim/ n interes t prgjithshm DISKRIMINIM/ TRASHGIMI/ PRON MARTESORE/ SHTJE FAMILJARE BIJELI KUNDR MALIT T ZI DHE SERBIS ....................................... 549 qira e mbrojtur / pron martesore / divorc / mos largim nga banesa / gzim paqsor i pasuris/ mos-ekzekutim i urdhrit pr dbim/ banes/ proces i rregullt gjyqsor/ e drejta pr respektim t shtpis RASHIKOVA DHE SIMEONSKA KUNDR BULLGARIS .................. 554 gzim paqsor i pasuris/ shpronsim/ kompensim n natyr / trashgimi / mos ekzekutim i vendimit /vonesa nga autoritetet INZE KUNDR AUSTRIS ............................................................................ 557 gzim paqsor i pasuris/ ferm bujqsore trashguese /status i viktims / fmij jashtmartesor / e drejta n trashgimi / diskriminim n baz t lindjes TOLESKI KUNDR ISH-REPUBLIKS JUGOSLLAVE T MAQEDONIS .................................................................................................. 563 tok e shtetzuar / kontestim i pronsis / dhnie n prdorim / caktim i kompensimit / gzim paqsor i pasuris/ parimi i siguris ligjore / prishje e vendimit t forms s prer / trashgimtar

Tabela e prmbajtjes

xx

MARCKX KUNDR BELGJIKS .................................................................. 571 gzim paqsor i pasuris/ status martesor/ fmij jashtmartesor / adaptim / kontrat pr dhurat / disponim i lirshm i pasuris/ trajtim poshtrues dhe njerzor RESPEKTIM I PRONS, DHE JETS FAMILJARE MCLEOD KUNDR BRITANIS S MADHE ........................................... 577 respektimi i jets familjare dhe private/ ndrhyrje e policis pa autorizim / hyrje me dhun n pron / gzim paqsor i pasuris/ qllim legjitim NIEMIETZ KUNDR GJERMANIS ........................................................... 583 jeta private dhe familjare/ bastisje / zyre profesioni / korrespondenc /reputacion/ gzim paqsor i pasuris/ avokat CHAPMAN KUNDR BRITANIS S MADHE ....................................... 589 komunitet Roma / respektimi i shtpis, jets familjare dhe private / t drejta kulturore /uzurpim/ karvan / minoritet/ planifikim urban / gzim paqsor i pasuris/ diskriminim SANDRA JANKOVI KUNDR KROACIS ............................................ 598 respektimi i shtpis, jets familjare dhe privat/ akt i dhunshm/ banes/ viktim/ mbrojtje/ tej-zgjatje e procedurave GAYGUSUZ KUNDR AUSTRIS .............................................................. 603 gzim paqsor i pasuris/ refuzim pr dhnien e ndihms emergjente/ diskriminim n baza shtetsie/ dgjim i drejt/ respektim i jets familjare dhe private CVIJETI KUNDR KROACIS .................................................................. 607 dbim nga banesa/tej-zgjatje e procedurave gjyqsore/ vones n ekzekutim t vendimit/ respektim i jets private dhe familjare/ gzim paqsor i pasuris VASILESCU KUNDR RUMANIS ............................................................ 611 gzim paqsor i pasuris/ bastisje/ rikthim i sendeve me vler/ qasje n gjykat/ jeta private dhe familjare SELUK DHE ASKER KUNDR TURQIS ............................................... 615 shkatrrim i pasuris dhe dbim nga fshati/ konflikt i armatosur/ trajtim njerzor dhe poshtrues/ jeta familjare dhe private/ shterim i mjeteve juridike / qasje n gjykat/ zgjidhje efektive/ diskriminim

Tabela e prmbajtjes

xxi

NERYILDIZ KUNDR TURQIS .............................................................. 624 e drejta n jet/ shprthim i metanit / zon e rrezikshme / deponi mbeturinash / gzim paqsor i pasuris/ viktim / pakujdesi e autoriteteve nacionale/ e drejta pr zgjidhje efektive/ respektim i shtpis GILLOW KUNDR MBRETRIS S BASHKUAR ................................. 636 e drejta pr respektimin e shtpis/ uzurpim/ licenc pr banim/ dbim nga shtpia / qllim legjitim/ gzim paqsor i pasuris/ diskriminim/ dgjim i drejt/ qasje para gjykats VALUTA MONETARE/DEPOZITA GAYDUK DHE T TJERT KUNDR UKRAINS ................................... 642 gzim paqsor i pasuris/ viktim/ depozita bankare /kompensim pr zhvleftsim /pritje legjitime JELII KUNDR BOSNE DHE HERCEGOVINS ................................. 647 gzim paqsor i pasuris/ mos-ekzekutim i vendimit/ e drejta n gjykat/ valut e huaj/ llogari kursimi/ ngrirje e kursimeve A. DHE B. KUNDR MALIT T ZI ............................................................... 652 gzim paqsor i pasuris/ kursime/ valut e huaj/ proces i rregullt gjyqsor/ mos- ekzekutim i vendimeve/ pasuri/ qllim legjitim / baraspesh e drejt MZT LEARNICA A.D. KUNDR ISH REPUBLIKS JUGOSLLAVE T MAQEDONIS ............................................................................................ 657 depozita bankare / kthim depozitave/ pasuri ekzistuese / shterim e mjeteve juridike/ proces i rregullt gjyqsor/ tej-zgjatje e procedurave / diskriminim SULJAGI KUNDR BOSNJE DHE HERCEGOVINS .......................... 663 gzim paqsor i pasuris/ kursime/ valut e huaj/ borxh/ norma e interesit/ interesi i prgjithshm/ baraspesh e drejt/ gjykim pilot TRAJKOVSKI KUNDR ISH REPUBLIKS JUGOSLLAVE T MAQEDONIS .................................................................................................. 668 depozita n valut e huaj / trheqje e parave/ / interes publik / baraspesh e drejt / ndryshime t regjimit PRALICA KUNDR BOSNES DHE HERCEGOVINS ........................... 673 proces i rregullt gjyqsor /gzim paqsor i pasuris/ mos-ekzekutim i aktgjykimeve finale/ kompensim/ monedha t vjetra/ valut e huaj/ shterim i mjeteve juridike

Tabela e prmbajtjes

xxii

MOLNAR GABOR KUNDR SERBIS ....................................................... 676 proces i rregullt gjyqsor/ mos-ekzekutim vendimit gjyqsor/ shterim i mjeteve juridike/ gzim paqsor i pasuris/ kursime n valut t huaj/ n interes publik KOVAI DHE T TJERT KUNDR SLLOVENIS ............................. 680 gzim paqsor i pasuris/ depozita / monedha t huaja / llogari kursimesh / marrveshje shtetrore diskriminim n baza shtetsie MOS EKZEKUTIM I VENDIMEVE/ TEJZGJATJE E PROCEDURAVE/ QASJE N GJYKATA/ PROCES I RREGULLT GJYQSOR ILI KUNDR SERBIS.................................................................................. 684 gzim paqsor i pasuris/ (mos)ekzekutim i urdhrit pr dbim/ zvarritje e procedurave gjyqsore/ munges e mjeteve juridike KISHA KATOLIKE E CANEA KUNDR GREQIS ................................. 690 qasja n gjykata / diskriminim / liria e fes / zotsia juridike / gzim paqsor i pasuris FUKLEV KUNDR UKRAINS .................................................................... 694 gzim paqsor i pasuris/ mos-ekzekutim i vendimit/ (mos) prmbarim i vendimit /e drejta pr zgjidhje efektive / procedura likuidimi / marrveshje kreditore KOMPANIA EVT KUNDR SERBIS ......................................................... 699 gzim paqsor i pasuris/ proces i rregullt gjyqsor/ mos-ekzekutim i vendimit/ shterim i mjeteve juridike / prmbarim / dorzim i mallit / mjete efektive VAN MARLE DHE T TJERT KUNDR HOLANDS .......................... 704 proces i rregullt gjyqsor/ t drejta civile/ interes i prgjithshm/ kontabilist/ licencim / ekzistim i kontestit / trup administrativ jo gjyqsor SHMALKO KUNDR UKRAINS ............................................................... 709 proces i rregullt gjyqsor/ ekzekutim i aktgjykimit/ gzim paqsor i pasuris/ pasuri/ kompensim i vonshm / shterim i mjeteve juridike/ viktim / t drejta sociale BOVARSKA KUNDR ISH-REPUBLIKS JUGOSLLAVE T MAQEDONIS .................................................................................................. 714 proces i rregullt gjyqsor/ tej-zgjatje e procedurave/ gzim paqsor i pasuris/ pages e borxhit t ndrmarrjes/ pasuri/ n interes publik/ sipas kushteve t parashikuara me ligj/ baraspesh e drejt / pal e tret

Tabela e prmbajtjes

xxiii

ASMAYEV KUNDR RUSIS ....................................................................... 720 proces i rregullt gjyqsor/ anulim i vendimit t forms s prer/ gzim paqsor i pasuris/ kompensim/ ulje e norms s interesit BENDENOUN KUNDR FRANCS ............................................................ 726 proces i rregullt gjyqsor/ parimi i barazis s armve/ gzim paqsor i pasuris/ evazion fiskal MILOSAVLJEV KUNDR SERBIS ............................................................ 729 proces i rregullt gjyqsor/ prezumim i pafajsis/ krkes abuzive / shterim i mjeteve juridike/ konfiskim i makins / baraspesh e drejt / import joligjor MRKI KUNDR KROACIS ....................................................................... 734 proces i rregullt gjyqsor/ tej-zgjatje e procedurave/ jeta private/ e drejt banesore/ zgjidhje efektive / ujdi mes palve POPOVI KUNDR SERBIS ....................................................................... 737 proces i rregullt gjyqsor/ tej-zgjatje e procedurave / mos prani n procedura /smundje /pagim i huas TETERINY KUNDR RUSIS ....................................................................... 741 ndarje e banesave/ proces i rregullt gjyqsor/ mos-ekzekutim vendimit gjyqsor/ shterim i mjeteve juridike/ / gzim paqsor i pasuris/ pritje legjitime UKI KUNDR BOSNE DHE HERCEGOVINS .................................. 745 banesa sociale / dme luft / banes zvendsuese / proces i rregullt gjyqsor/ mos-ekzekutim i vendimit gjyqsor/ gzim paqsor i pasuris/ pasuri / pritje legjitime / e drejta pr respektim t shtpis SOLOMUN KUNDR KROACIS ............................................................... 749 rritje e pagave / proces i rregullt gjyqsor / anulim i vendimit gjyqsor/ parimi i ligjshmris/ gzim paqsor i pasuris/ kompensim/ baraspesh e drejt KOKA HYBRO KOMERC DOO BROYLER KUNDR SERBIS ........... 755 proces i rregullt gjyqsor/ mos-ekzekutim i aktgjykimit t forms s prer/ kompensim i dmit/ zgjidhje efektive NIKOLI DHE T TJERT KUNDR SERBIS ........................................ 758 gzim paqsor i pasuris/ mos-ekzekutim i aktgjykimit t forms s prer/ kompensim i toks / zgjidhje efektive / kompani publike

Tabela e prmbajtjes

xxiv

MOLLA KUNDR SHQIPRIS ................................................................... 762 proces i rregullt gjyqsor/ mos-ekzekutim i aktgjykimit t forms s prer/ gzim paqsor i pasuris/ pun ndrtimore/ linj me tension t lart SHOQRI AKSIONARE / RIORGANIZIM/ T DREJTA T PUNTORVE MURTI DHE ERIMOVI KUNDR BOSNE DHE HERCEGOVINS ............................................................................................. 766 gzim paqsor i pasuris/ proces i rregullt gjyqsor/ (mos)ekzekutim i vendimit/ aksione n kompani / t drejta t puntorve / ri-organizim i kompanis SOVTRANSAVTO KUNDR UKRAINS ................................................. 771 gzim paqsor i pasuris/ diskriminim / shoqri aksionare / arbitrazh / pavarsia e tribunalit /rishikim i vendimit t forms s prer AGROTEXIM DHE T TJERT KUNDR GREQIS ............................... 776 persona juridik / locus standi i aksionarve / statusi i viktims / zgjidhje efektive/ mbrojtje ligjore/ mbyllje e kompanis / pron n interes publik MARI DHE T TJERT KUNDR SERBIS ......................................... 782 gzim paqsor i pasuris/ mos-ekzekutim i vendimit/ falimentim/ kompensim i pagave SHCHERBAKOV KUNDR UKRAINS .................................................... 787 proces i rregullt gjyqsor/ mos-ekzekutim vendimit gjyqsor/ shterim i mjeteve

juridike/ gzim paqsor i pasuris/ kompensim i pagave

Fjalorth / Glossary / Renik

xxv

FJALORTH / GLOSSARY / RENIK1

English Albanian Serbian

Applicant Krkuesi/Krkuesja/

Krkuesit

Parashtruesi-t e

krkess pran GJEDNj

q pretendojn shkelje

t t drejtave t

parapara n Konvent

Podnosilac zahteva /

Podnosioci zahteva

Podnosilac/oci zahteva

pred ESLJP koji tvrde

krenje prava

utvrenih Konvencijom

Appraisal Vlersim

Vlersimi i nj prone

nga nj vlersues i

licencuar mbi mimin e

tij bazuar n shitjet e

mparshme t pronave

t ngjashme.

Procena

Procena imovine od

strane ovlaenog

procenjivaa o ceni

imovine na osnovu

ranijih prodaja sline

imovine.

Adjusted Sales Price mimi i Prshtatur i

Shitjes

mimi i rregulluar i

Usklaivanje prodajne

cene

Usklaena prodajna

1 Ky fjalorth sht prpiluar vetm pr t prshkruar termet si jan prdorur n kt

publikim. Definicionet e termeve t prfshira ktu nuk marrin parasysh fushat tjera t s drejts dhe prandaj nuk duhen prdorur si mjet definues pr fardo qllimi prve qllimit udhzues t lexuesit pr t kuptuar prmbledhjet n kt publikim. This Glossary is built to only describe the terms as used in this publication. The definition of the terms contained herein does not take into account other fields of law and should therefore not be used as means of definition for any purpose other than guiding the reader in understanding the summaries in this publication. Ovaj renik je izraen da opie pojmove koric ene u ovoj publikaciji. Definicije pojmova sadranih u ovom tekstu ne uzimaju u obzir druge oblasti zakona i stoga se ne treba koristiti kao sredstvo definisanja za neke druge potrebe osim za usmeravanje itaoca da razume sadraj u ovoj publikaciji.


xxvi

shitjes sht mimi n

kontrat m pak se t

gjitha lshimet e kredis

nga shitsi.

cena je ugovorna cena

manja od svih

izdvajanja za kredit od

strane prodavca.

A stay of execution Ndrprerje e

ekzekutimit

Veprim me t cilin

prkohsisht ndrpritet

ekzekutimi i nj

vendimi gjyqsor

Prekid izvrenja

Radnja kojom se

privremeno prekida

izvrenje sudske

odluke

Acquisition Fitim i s drejts

Form e fitimit t t

drejtave pronsore mbi

nj pasuri, e realizuar n

mnyr ligjore

Sticanje prava

Oblik sticanja

vlasnikih/imovinskih

prava nad imovinom,

sproveden zakonito

Accession (to

European Convention)

Aderim (n Konventn

Evropiane)

Veprim ligjor i pranimit

t Konvents dhe

obligimeve qe dalin nga

dokumenti

ndrkombtar nga nj

shtet q nuk ka marr

pjes n negocimin ose

hartimin e saj.

Formalno prihvatanje

(Evropske konvencije)

Pravna radnja o

prihvatanju Konvencije

i obaveza koje proistiu

iz meunarodnog

dokumenta od strane

drave koja nije

uestvovala u

pregovorima ili

njegovoj izradi.

Admissibility

Requirements

Krkesat pr

Pranueshmrin

Parakushtet fillestare q

nj individ, grup ose

shtet duhet t

prmbushin para se t

lejohet t paraqesin

Uslovi prihvatljivosti

Poetni preduslovi koje

pojedinac, grupa ili

drava moraju da

ispune pre nego to im

se omogui podnoenje


xxvii

krkesn n gjykat. zahteva sudu.

Awards Cakton

Veprimi i Gjykats me

t cilin prcakton

shumn e kompensimit

t form t dmeve

materiale, jo material

dhe shpenzimet

Dodela

Postupanje suda kojim

se odreuje iznos

naknade za oblik

materijalne,

nematerijalne tete i

trokova

Broker Agjenti i blerjes

Person i cili vepron si

ndrmjetsues dhe

shits, ndihmon blersit

t blejn prona pr

mimin m t ult n

dispozicion sipas

kushteve m t mira.

Agent za

kupovinu/broker

Osoba koja radi kao

posrednik i prodaje,

pomae kupcima da

kupe imovinu po

najnioj dostupnoj ceni,

po najboljim uslovima.

Building Restrictions Kufizimet e ndrtimit

Jan krkesat n ligjore

dhe kodet e ndrtimit

q ndikojn n

madhsin dhe pamjen

e ndrtess.

Ogranienja gradnje

su zakonski uslovi i

graevinski propisi koji

utiu na veliinu i

izgled zgrade.

Certificate of

Occupancy

Certifikata e banimit

Certifikat e lshuar nga

nj njsi vendore

qeveritare prgjegjse

pr prdorimin e

toks/ndrtess n

komunitetin ku gjendet

prona duke deklaruar se

strukturat n pron ose

ndonj prmirsim i

Potvrda o stanovanju

Potvrda izdata od

strane jedinice lokalne

samouprave

odgovorne za

korienje zemljita /

zgrade u zajednici u

kojoj se nalazi imovina

u kojoj se navodi da su

strukture vlasnitva ili


xxviii

br ktyre strukturave

jan n prputhje me

kodet, rregulloret dhe

rregulloret n fuqi.

bilo koja renoviranja

uraena u ovim

objektima u skladu sa

vaeim zakonima,

propisima i

pravilnicima.

Concurring opinion Mendim alternativ

Mendim i ndar i dhn

nga nj gjyqtar i cili

pajtohet me

prfundimin e shumics

por jo me arsyetimin q

solli n at prfundim

Alternativno miljenje

Izdvojeno miljenje

sudije koji se slae sa

zakljukom veine, ali

ne sa obrazloenjem

koje je dovelo do tog

zakljuka

Commercial Zones Zonat Tregtare

Jan zona t e

prcaktuara me ligj qe

lejojn prdorimin e

hapsirave pr dyqanet

e shitjes, restorantet,

hotelet dhe bizneset e

shrbimit.

Komercijalne zone

su zone definisane

zakonom, koje

omoguavaju

korienje prostora za

prodavnice, restorane,

hotele i uslune

delatnosti.

Compensatory damage Dmtimi Kompensues

Paraqet shumn e

parave t humbura n t

vrtet, t cilat do t

jepen nga nj gjykat n

rast t nj kontrate t

shkelur

Naknada tete

Predstavlja iznos

stvarno izgubljenog

novca, koji e sud

dodeliti u sluaju

krenja ugovora

Confiscate Konfiskim

Marrje e prhershme e

prons prmes nj

vendimi t forms s

prer t gjykats

Konfiskovanje

Trajno oduzimanje

imovine pravosnanom

sudskom odlukom


xxix

Consumer Credit Hua afatshkurtra

Hua me afat t shkurtr

t bra pr t'i

mundsuar njerzve q

t blejn mallra ose

shrbime kryesisht pr

qllime personale,

familjare, shtpiake dhe

te tjera.

Potroaki kredit

Kratkoroni krediti koji

se odobravaju da

ljudima omogue

kupovinu roba ili

usluga pre svega za

line, porodine, kune

i druge namene.

Complaint Ankesa

Mjet ligjor juridik n

form t nj dokumenti

fillestar me t cilin

apelohet nj vendim

apo gjendje. N

kontekst t gjykats

paraqet dokument pr

nisjen e procedurave

dhe prfshin nj

prmbledhje te shkurtr

e asaj q ka ndodh dhe

pretendimet pr shkelje

t argumentuara

alba

Pravno sredstvo u

formi poetnog

dokumenta kojim se

ali na odluku ili stanje.

U kontekstu suda, ona

predstavlja dokument

za pokretanje

postupaka i sadri

kratak rezime o tome

ta se dogodilo i

navoda o navodnom

krenju

Court reasoning Arsyeshmria e

Gjykats

Prmbledhje e

arsyetimit t gjetjeve t

gjykats n raport me

pretendimet e palve

dhe bazn ligjore

Obrazloenje Suda

Rezime obrazloenja

nalaza suda u vezi sa

navodima strana i

pravnom osnovom

Degree of

consanguinity

Shkalla e gjinis s

gjakut

Afrsia familjare n

Stepen krvnog

srodstva

Porodino srodstvo


xxx

baz t vijs s drejt

ose t trthort t

prejardhjes apo gjakut

zasnovano na direktnoj

ili indirektnoj liniji

porekla ili krvi

De novotrial "Gjykimi i ri" - nga nj

gjykat tjetr

Fjala de novo sht nj

shprehje latine q do t

thot "afresh", "prsri",

"duke filluar prsri",

prandaj n kuptimi t

drejtprdrejt do t

thot "gjykim i ri"

"De novo suenje"

od strane drugog suda

Re de novo je latinski

izraz koji znai "novi",

"ponovo", "poinje

ponovo", pa zato u

direktnom smislu znai

"novo suenje"

Dissenting Opinion Mendim Mospajtues

Mendim i veant i

dhn nga gjyqtart n

rastin n fjal me t cilin

shprehet kundrshtim

ndaj mendimit t

shumics pr sa i prket

aplikimit t ligjit dhe

arsyetimit.

Izdvojeno miljenje

Posebno miljenje

sudija u odreenom

predmetu kojim se

izraava miljenje

suprotno miljenju

veine u pogledu

primene zakona i

obrazloenja.

Down Payment-

prepayment

Pagesa paraprake-

parapagesa

Shuma e parave q nj

blers paguan para pr

t bler nj pron.

Zakonisht paguhet me

nnshkrimin e kontrats

n formn e nj

certifikat t vrtetuar.

Shuma sht zakonisht

10% e mimit t shitjes.

Kapara - avansno

plaanje

Iznos novca koji kupac

plaa pre kupovine

imovine. Obino se

isplauje potpisivanjem

ugovora u obliku

overene potvrde. Iznos

je obino 10% od

prodajne cene.


xxxi

Enforcement Order Urdhr prmbarimi

Akt juridik i gjykats

prmes s cils krkohet

zbatimi i vendimit nga

organet kompetente

Izvrni nalog

Pravni akt suda kojim

nadleni organi

zahtevaju izvrenje

odluke

Encumbrance in real

estate

Barr/Kufizim/Krkese

mbi pasurit e

paluajtshme.

Prfshihen te gjitha

kufizimet e veprave,

shrbimet, shkeljet dhe

licencat ndaj pasurive.

Nj

barr/kufizim/krkes

mund t kufizoj

aftsin e pronarit pr t

transferuar titullin n

pron ose pr t

zvogluar vlern e tij.

Zabrana/ogranienje

/zahtev za nepokretnu

imovinu (tereti na

imovinu)

Obuhvata sva

ogranienja delovanja,

usluga, krenja i

dozvola na imovinu.

Zabrana / ogranienje

/ zahtev moe

ograniiti sposobnost

vlasnika da prenese

vlasnitvo na imovinu

ili da smanji njenu

vrednost.

Estate Pasuri

Vlera neto e pasuris se

nj personi t gjall ose

t vdekur, t drejtat

ligjore, interesat dhe t

drejtat pr pronn e do

lloji prfshir edhe

detyrimet/obligimet e

tij/saj.

Imovina

Neto vrednost imovine

ivog ili mrtvog lica,

zakonska prava,

interesi i prava na

imovinu bilo koje vrste,

ukljuujui njegove/

njene dunosti /

obaveze.

Environment Impact

Statement (EIS)

Deklarata e Ndikimit

n Mjedis

Paraqet nj krkes e

bazuar n ligje pr

Deklaracija o uticaju

na ivotnu sredinu

Predstavlja zahtev

zasnovan na zakonu o


xxxii

shqyrtimin e cilsis s

mjedisit para se t filloj

ose t ndryshoj

prdorimin e toks.

razmatranju kvaliteta

ivotne sredine pre

nego to zemljite

pone da koristi ili

menja zemljite.

Eviction / eviction

order

Urdhr dbimi

Akt juridik nga gjykata

me t cilin krkohet

largimi nga prona e

uzurpuar n mnyr t

kundrligjshme.

Nalog za iseljenje

Pravna radnja suda

kojom se trai

uklanjanje iz

nezakonito zauzete

imovine.

Execution

Ekzekutim

Procedur e zbatimit t

nj vendimi gjyqsor.

Izvrenje

Postupak sprovoenja

sudske odluke.

Exhausting national

legal remedies

Shterim i mjeteve t

brendshme juridike

Njra nga kriteret

kryesore procedurale

pr t paraqitur karks

pran GjEDNj:

ndrmarrja e t gjitha

veprimeve procedurale,

ligjore dhe gjyqsore t

parapara me

legjislacionin vendor

para adresimit t

shtjes tek GjEDNj

Iscrpljivanje domaih

pravnih lekova

Jedan od glavnih

proceduralnih

kriterijuma za

podnoenje zahteva

ESLJP: preduzimanje

svih procesnih, pravnih

i sudskih postupaka

predvienih

nacionalnim

zakonodavstvom pre

nego to se predmet

uputi ESLJP

Expropriation Shpronsim

Veprim i autoriteteve

shtetrore me t cilin

titulli i prons nga

individi privat kalon tek

Eksproprijacija

Radnja dravnih

organa kojom pravo na

imovinu privatnog

licaa prelazi na dravu,


xxxiii

shteti, kryesisht pr

qllim t interesit

publik

uglavnom u cilju

javnog interesa

Fair balance Baraspesh e drejt

Term i interpretuar n

mnyr autonome nga

GjEDNj; krkes e

Konvents n kuadr t

rregullave t Nenit 1 t

Protokollit 1 me t ciln

i krkohet shteteve q,

n rastet e ndrhyrjes

me t drejtn n pron,

ndrhyrja e till t jet

br vetm pasi t jet

garantuar ekuilibr n

mes t interesit t

prgjithshm shoqror

dhe interesave

individuale

Pravina ravnotea

Pojam koji ESLJP

tumai autonomno;

uslov iz Konvencije u

okviru pravila iz lana

1 Protokola 1 kojim se

od drava trai da u

sluaju meanja u

pravo na imovinu,

takvo meanje moe da

se izvri samo kada je

zagarantovana

ravnotea izmeu

opteg drutvenog

interesa i interesa

pojedinca

Final Judgment Vendim i forms s

prer

Vendim gjyqsor i cili

ka arritur shkalln e

plotfuqishmris dhe

nuk mund t atakohet

m tutje me mjete t

rregullta juridike

Pravosnana presuda

Sudska odluka koja je

postala pravosnana i

koja se vie ne moe

napadati redovnim

pravnim sredstvima

Freehold owners Pronaret e lir

Jan pronart e do

pasurie e cila sht "e

lir nga mbajtja".

Pronari i nj pasurie t

till gzon pronsin e

Slobodni vlasnici

su vlasnici svake

imovine koja je "bez

dravine". Vlasnik

takve imovine uiva

slobodno vlasnitvo za


xxxiv

lir pr prjetsi dhe

mund t prdor

pronn/tokn pr

fardo qllimi

megjithat n prputhje

me rregulloret lokale.

ivota nad

nepokretnom

imovinom i moe

koristiti imovinu /

zemljite u bilo koju

svrhu, ipak, u skladu sa

lokalnim propisima.

Human Rights

Chamber

Oda pr t Drejtat e

Njeriut

Trup i veant i

themeluar me

Marrveshjen e Dejtonit

pr Bosne dhe

Hercegovinn, i

mandatuar pr

mbrojtjen e t drejtave

t njeriut, prfshir ktu

edhe shqyrtimin e

krkesave individuale

n karakter t nj trupe

gjyqsore. Pas

prfundimit t

mandatatit t saj, rastet

e Ods u trashguan

dhe trajtuan nga

Gjykata Kushtetuese e

Bosns dhe

Herzegovins.

Vee za ljudska prava

Posebno telo osnovano

Dejtonskim

sporazumom za Bosnu

i Hercegovinu, sa

mandatom za zatitu

ljudskih prava,

ukljuujui i

razmatranje

pojedinanih zahteva,

sa karakterom

pravosudnog organa.

Nakon zavretka svog

mandata, predmete

Vea je nasledio i

reavao Ustavni sud

Bosne i Hercegovine.

Integral part Pjes prbrse

Pjes prbrse, n

kuptimin e neneve

paraqet pjes t

pandashme t asaj t

drejte.

Sastavni deo

Sastavni deo, u smislu

lanova, predstavlja

neraskidiv deo tog

prava.


xxxv

Interference Ndrhyrje

Akt apo veprim, nga

autoritetet shtetrore

apo nj individ me t

cilin kufizohet n

fardo mnyr

realizimi i plot i nj t

drejte

Meanje

Akt ili postupak od

strane dravnih organa

ili pojedinca kojim se

na bilo koji nain

ograniava potpuno

ostvarivanje prava

Inalienability Patjetrsueshmria

Koncepti n baz t t

cilit t drejtat e njeriut

jan universale dhe se

ato nuk mund t merren

n asnj rrethan

Neotuivost

Koncept prema kojem

su ljudska prava

univerzalna i da se ne

mogu oduzimati u bilo

kojim okolnostima

Judicial settlement Marrveshje gjyqsore

Veprim apo akt me t

cilin palt n procedur

gjyqsore pajtohen pr

zgjidhje miqsore t nj

mosmarrveshjeje

Sudsko poravnanje

Radnja ili akt kojim se

stranke u sudskom

postupku slau sa

prijateljskim

reavanjem spora

Just Satisfaction Shprblim i drejt

Baz pr dhnien e

dmshprblimit i dhn

pas vrtetimit t

pretendimeve pr

shkeljen e t drejtave te

njeriut.

Pravino obeteenje

Osnova za odobravanje

obeteenja nakon

potvrivanja navoda o

krenju ljudskih prava.

Jurisdiction Juridiksioni

Autoriteti i gjykatave

ose organeve t

ngjashme me gjykatat

Nadlenost/

jurisdikcija

Ovlaenja sudova ili

organa slinih

sudovima da


xxxvi

pr t dgjuar dhe

vendosur pretendimet;

Mund ti referohet

aftsis s gjykats pr

t dgjuar lnd t

veanta dhe / ose pr t

shqyrtuar rastet;

juridiksioni gjithashtu

mund ti referohet nj

gjeografike ku shtrihet

autoriteti i caktuar.

raspravljaju i reavaju

zahteve; Moe se

odnositi na sposobnost

suda da raspravlja

konkretne predmete i /

ili da razmatra

sluajeve; nadlenost se

takoe moe odnositi

na geografsku

nadlenost nadlenog

organa.

Land Lease Qiraja e Toks

Paraqet nj situat n t

ciln nj ndrtes

dhe/ose objekte t tjera

te toks jan marr me

qira pr nj periudh

prej disa vitesh. N

fund t afatit t qiras, e

drejta e posedimit

shuhet dhe kthehet

prsri te pronari i

toks. N at koh

qiramarrsi humbet do

interes t kapitalit t

mbetur n pron.

Zakup zemljita

Predstavlja situaciju u

kojoj se objekat i / ili

drugi objekti na

zemljitu iznajmljuju na

period od nekoliko

godina. Na kraju

trajanja zakupa, pravo

posedovanja se gasi i

vraa vlasniku

zemljita. U to vreme

zakupoprimalac gubi

svaki interes na kapital

preostao na imovini.

Leading Judgment /

Landmark (case)

Aktgjykim precedent

Aktgjykim i par pr nj

shtje t caktuar q

vendos standard q

duhet t zbatohet nga

gjykatat n raste t

ngjashme.

Presuda

presedan/Landmark

Prva presuda o

odreenom pitanju

koja postavlja standard

koji e sudovi

primenjivati u slinim

sluajevima.


xxxvii

Lease Kontrat qiraje

Kontrat me t ciln

njra pal ia prcjell

tokn, pasurin,

shrbimet, etj., n nj

tjetr pr nj koh t

caktuar, zakonisht n

kmbim t pagess

periodike.

Ugovor o zakupu

Ugovor kojim jedna

strana prenosi

zemljite, imovinu,

usluge i slino drugoj,

na odreeni period,

obino u zamenu za

periodino plaanje

Legitimate expectation Pritje Legjitime


mnyr autonome nga

GjEDNj: Pritje e bazuar

e nj individi se nj

krkes e tij pr

realizimin e nj t drejte

mund t realizohet n t

ardhmen

Legitimno oekivanje

Pojam koji ESLJP

tumai autonomno:

oekivanje pojedinca

da se njegov/njen

zahtev za ostvarivanje

prava moe ostvariti u

budunosti

Legitimate/illegitimate

birth

Fmij Martesor/

Jashtmartesor

Fmij t lindur nga dy

prindr n nj martes t

ligjshme dhe n t

kundrtn nga nj

bashksi jashtmartesore

Dete roeno u

braku/vanbrano

Dete roeno od oba

roditelja u zakonskom

braku i suprotno, u

vanbranoj zajednici

Lengthy proceedings Tej zgjatje e

procedurave

Kohzgjatje e

procedurave ligjore

prtej kohs s

arsyeshme t parapar

me Konvent

Dugotrajni postupci

Trajanje pravnih

postupaka izvan

razumnog roka

predvienog

Konvencijom


xxxviii

Liquidity damages Dmet e likuiduara

Shuma e rn dakord q

duhet t paguhet si

kompensim pr shkelje

t kontrats.

Ugovorna kazna

Iznos dogovoren za

plaanje kao

nadoknada za krenje

ugovora.

Manifestly unfounded Qartazi e pabazuar

Form me t ciln

gjykata konstaton se nj

pretendim nuk ka

mbshtetje ligjore pr tu

trajtuar n meritat e

rastit

Oigledno neosnovano

Forma kojom sud

nalazi da navod nema

pravnu podrku da bi

se reavala

osnovanost/ meritum

predmeta

Margin of

appreciation

Hapsir vlersimi

Diskrecion q u takon

shteteve t vlersojn

rrethanat dhe t

veprojn sipas

vlersimit t tyre n

prcaktimin e

legjislacionit dhe

veprimeve t tjera

ligjore pr ti

prmbushur obligimet e

tyre t dala nga

Konventa

Slobodna

procena/diskrecija

Diskreciono pravo koje

priprada dravama da

procene okolnosti i

postupaju prema

njihovoj proceni

prilikom utvrivanja

zakonodavstva i drugih

pravnih radnji za

ispunjavanje svojih

obaveza koje proistiu

iz Konvencije

Market Value Vlera e tregut

Vlersim i mimit t nj

prone n baz t mimit

t t njjtit produkt n

tregun aktual t

pasurive t paluajtshme.

Trina vrednost

Cena imovine na

osnovu cene istog

proizvoda na

aktuelnom tritu

nepokretnosti.


xxxix

Matrimonial home Shtpi e prbashkt

bashkshortore

Pron e paluajtshme e

prbashkt e dy

bashkshortve e krijuar

gjat kohs n martes

Zajedniki brani dom

Zajednika nepokretna

imovina dvoje

suprunika stvorena

tokom braka

Mortgage registers Regjistri i hipotekave

Zyre administrative

shtetrore ku mbahen

informatat pr hipotekat

ekzistuese

Registar hipoteka

Dravna

administrativna

kancelarija u kojoj se

uvaju informacije o

postojeim hipotekama

Nationalization Nacionalizim

Veprim i organeve

shtetrore m t ciln

merr n pronsi t veten

toka, korporata apo

burime t pronarve,

pr qllim t

shndrrimit n pron

publike shpeshher pa

kompensim

Nacionalizacija

Radnja dravnih

organa kojom se u

njeno vlasnitvo

preuzima zemljite,

korporacija ili sredstva

vlasnika, sa ciljem

pretvaranja u javnu

imovinu, esto bez

nadoknade

Non pecuniary

damages

Dme jo materiale

Dme si pasoj e

dhimbjes apo vuajtjes

nga nj shkelje e t

drejts.

Nematerijalna teta

teta kao posledica

bola ili patnje od

povrede prava.

Occupation Uzurpim

Veprim me t cilin

prona e nj individi

merret apo mbahet n

posedim me dhun, dhe

Uzurpiranje

Radnja kojom se na

nezakonit nain

imovina pojedinca

uzima ili dri u


xl

n mnyr t

kundrligjshme

nasilnom posedu

Optional protocol Protokol shtese

Dokument ligjore

plotsues/shtes i nj

marrveshjeje

ndrkombtare n t

ciln Shtetet

palt duhet t pajtohen

ve e ve; vendos

detyrime shtes ndaj

palve.

Dodatni protokol

Dopunski / dodatni

pravni dokument

meunarodnog

sporazuma u kojem se

drave strane moraju

posebno dogovoriti;

namee dodatne

obaveze stranama.

Partly dissenting

opinion

Mendim pjesrisht

mospajtues

Mendim i veant i

dhn nga nj apo m

shum gjyqtar q bie

n kundrshtim me

vetm nj pjes t

mendimit t shumics

Delimino izdvojeno

miljenje

Posebno miljenje koje

je dao jedan ili vie

sudija, koje je u

suprotnosti sa samo

jednim delom miljenja

veine

Peaceful enjoyment

(of property)

Gzim paqsor

(i pasuris)

E drejt e garantuar me

Nenin 1 t Protokollit 1

me t ciln synohet q

individt t ken t

drejt t disponojn n

mnyr t lirshme me

pasurin e tyre, pa

fardo ndrhyrje nga

nj individ tjetr apo

autoritet shtetror

Mirno uivanje

(imovine)

Pravo garantovano

lanom 1 Protokola 1

kojim se predvia da se

pojedincima omogui

pravo slobodnog

raspolaganja njihovom

imovinom bez meanja

drugog pojedinca ili

dravnog organa


xli

Pecuniary damages Dme Materiale

Dme q kan rezultuar

si rezultat i shkeljes

ligjore t cilat mund t

shprehen, llogariten apo

konsistojn n t holla

Materijalna teta

teta nastala kao

rezultat krenja zakona,

koja se moe izraziti,

obraunati ili se

sastojati od

gotovinskog novca

Penalty interest Kamat ndshkuese

Kamat e cila aplikohet

me automatizm n rast

t vonesave t paarsye-

shme n ekzekutimin e

nj vendimi

Zatezna kamata

Kamata koja se

primenjuje po

automatizmu u sluaju

nerazumnog odlaganja

izvrenja odluke

Possession Pasuri/ posedim


mnyr autonome nga

GjEDNj si pjes

qensore e garantimit t

synuar nga Neni 1 i

Protokollit 1.

Brenda kuptimit t

Nenit 1 t Protokollit 1

paraqet pasuri.

N rastet tjera prdoret

si posedim, sh. posedim

i toks

Imovina/ posedovanje

Pojam koji ESLJP

tumai autonomno kao

sutinski deo

predviene garancije iz

lana 1 Protokola 1.

U smislu lana 1

Protokola 1, predstavlja

imovinu.

U drugim sluajevima

koristi se kao

posedovanje, na pr.

posedovanje zemljita

Premiums Kst sigurimi

Nj shum q duhet

paguar pr nj politik

sigurimi ose nj shum

shtese pr nj mim ose

pages t zakonshme.

Rata

osiguranja/Premija

Iznos koji treba platiti

za polisu osiguranja ili

dodatni iznos za

uobiajenu cenu ili

naknadu.


xlii

Property deed Aktin e pronsis

Dokument me t cilin

dshmohet titulli ligjor i

pronsis mbi nj pasuri

t caktuar

Vlasnii list

/dokument

Dokument koji

potvruje zakonsko

pravo vlasnitva nad

odreenim imovinom

Property right E drejta pronsore

E drejta e nj individi n

pasuri t luajtshme apo

paluajtshme, ekzistuese

apo pr t ciln ka nj

krkes me pritje

legjitime pr ta realizuar

at

Imovinsko pravo

Pravo pojedinca na

pokretnu ili

nepokretnu imovinu,

postojeu ili za koju

postoji legitimno

oekivanje da e ga

ostvariti

Preemption

Parablerje

Blerje e mallrave ose

aksioneve nga nj

person ose pal para se

oferta 'u ofrohet t

tjerve.

Prea kupovina

Kupovina roba ili

deonica od nekog lica

ili stranke pre nego to

se ponuda ponudi

drugima.

Procedural

requirements

Krkesat procedurale

Krkesat teknike q

duhet t plotsohen pr

t sjell nj

pretendojn, dallohen

nga krkesat thelbsore.

Proceduralni zahtevi

Tehniki

zahtevi/uslovi koji se

moraju ispuniti da bi se

podneo zahtev,

razlikuju se od

osnovnih zahteva

Quashed (the

decision)

Prishi vendimin

Veprim me t cilin nj

gjykat e shkalls m t

lart shpall t

pavlefshme vendimin e

Ukinuti (odluku)

Radnja kojom sud

najvie instance

proglaava nevaeom

odluku nekog nieg


xliii

nj gjykata t shkalls

m t ult

suda

Reasonable prospect

of success

Gjasa t arsyeshme pr

t qen e suksesshme

Standard vlersimi i

pretendimeve t nj

pal lidhur me at sa

jan argumentet t

arsyeshme dhe ka gjasa

t jen t suksesshme.

Razumni izgledi za

uspeh

Standardna procena

navoda jedne stranke u

vezi sa tim ta su

opravdani argumenti i

postoji verovatnoa da

e biti uspeni.

Redress Zhdmtim

Veprim nga autoritetet

shtetrore me t cilin

ndaj personit q jan

shkaktuar dme merren

veprime pr t

minimizuar ato

Obeteenje

Radnja dravnih

organa kojom se protiv

lica koje je

prouzrokovalo tetu

preduzima radnja da se

ona smanji

Residential property Pron e banesore

Zon e caktuar e

destinuar pr banim

nga organet kompetente

Stambena imovina

Odreena zona

namenjena za

stanovanje od strane

nadlenih organa

Right to petition E drejta pr ankes

individuale

E drejt q i takon

individit pr t sjell nj

ankes individuale

lidhur me mos zbatimin

e nj t drejte

Pravo na individualnu

albu

Pravo koje pripada

pojedincu da podnese

pojedinanu albu u

vezi sa neizvravanjem

nekog prava

Rent Qira

Pagese pr prdorim:

zakonisht prona, tok,

Zakup

Plaanje za korienje:

obino imovine,


xliv

ndrtese, pjes e

ndrtess, makin, ose

dika tjetr.

zemljita, zgrada, dela

zgrade, auta ili neeg

drugog.

Rent to-own Blerje me qira

Lloj transaksioni i

dokumentuar ligjrisht

nn t cilin prona e

prekshme, si jan

mobiliet, elektronika e

konsumit, automjetet

motorike, aparatet

shtpiake dhe pasuria e

paluajtshme, sht

dhn me qira n

kmbim t pagess

javore ose mujore.

Iznajmljivanje

Vrsta transakcije

propisana zakonom

prema kojoj se

materijalna imovina,

kao to su nametaj,

potroaka elektronika,

motorna vozila, kuni

aparati i nepokretna

imovina, iznajmljuju u

zamenu za nedeljno ili

meseno plaanje.

Seize(d) Sekuestrim

Marrje e prkohshme e

prons, gjat zhvillimit

t procedurave

gjyqsore, deri n pritje

t nj vendimi tjetr

Zaplena

Privremeno

oduzimanje imovine

tokom sudskih

postupaka, do ekanja

druge odluke

Specially protected

tenancy

E drejta banesore

E drejt e fituar pas nj

numri t caktuar t vite-

ve shrbimi pr organe

t ndryshme publike, e

parapar kryesisht n

vendet e ish-Jugosllavi-

s, pas fitimit t s cils

individt fitonin edhe t

drejtn pr ta bler at

pron nga shteti.

Posebno zatieno

stanarasko pravo

Pravo steeno nakon

odreenog broja

godina rada u raznim

dravnim organima,

predvieno uglavnom

u zemljama bive

Jugoslavije, nakon ega

su pojedinci stekli

pravo da kupe tu

imovinu od drave.


xlv

State bonds Letra me Vler

Dokumente t shkruara

nga shteti me t cilat

mund t prcaktohet

ndonj e drejt

pasurore, t lshuara

kryesisht si mjet

kompensimi pr pasuri

kundrejt individve t

cilt psuan ndrhyrje

n t drejtn e tyre n

pron.

Dravne obveznice/

Hartije od vrednosti

Dravni pisani

dokumenti koji se

mogu koristiti za

utvrivanje bilo kojeg

imovinskog prava, koji

se izdaju, prvenstveno,

kao pravno sredstvo za

naknadu tete prema

licima koja su pretrpela

meanje u njihovo

imovinsko pravo.

State Submissions Paraqitja shtetrore e

kundrshtimit

Kundrshtimi Shtetror

sht nj form e provs

q paraqitet nga shteti

kundr t cilit sht

ngritur ankesa ose

shtetit tjetr qe ka

ndonj interes pr t

kundrshtuar ose

anuluar prova e

paraqitura nga pala qe e

ka ngritur ankuesen.

Podnesci drave

Dravni prigovor je

oblik dokaza koje

podnosi drava protiv

koje je podnesena alba

ili neka druga drava

koja ima bilo kakav

interes da ospori ili

poniti dokaze

podnesene od stranke

koja je podnela albu.

Status of the victim Statusi i viktims

Status ligjor i fituar me

ligje t veanta i cili i

njihet nj individi t cilit

i sht shkelur nj e

drejt n kuadr t

Konvents dhe pr t

ciln nuk ka pranuar

Status rtve

Pravno stanje steeno

posebnim zakonima

koje se priznaje

pojedincu kojem je

povreeno pravo u

okviru Konvencije i za

koje nije primio


xlvi

zhdmtim nga shteti nikakvu naknadu tete

od drave

Statutory interest Kamat e parashikuar

me ligj

Norm interesi e

kredive apo vonesave t

prcaktuar me ligj

Zakonska

kamata/kamata

predviena zakonom

Kamatna stopa kredita

ili kanjenja propisana

zakonom

Strike out regjistrim i krkess

Veprim me t cilin

Gjykata kompetenc t

deklaroj se nj krkes

nuk duhet t

procedohet tutje

meqense ekziston nj

nga kriteret e parapara

n nenin 37.

Otkazivanje zahteva

Postupak po kojem sud

ima nadlenost da

izjavi da zahtev ne

treba dalje procesuirati

jer postoji jedan od

kriterijuma navedenih

u lanu 37.

Supervisory review Rishikim i mbikqyrur

Mjet i veant juridik,

procedur e veant

ligjore e aplikuar

kryesisht n shtetet e Ish

BRSS, me t cilin lejohej

rishikimi i vendimeve t

forms s prer.

Nadgledana revizija

Poseban pravni lek,

posebna pravna

procedura koja se

uglavnom primenjuje u

bivim dravama SSSR-

a, koji omoguava

reviziju/preispitivanje

pravosnanih odluka.

Tenants Qiraxhinj

Individ t cilt, n baz

t kontrats pr

qiramarrje, kan t

drejtn e shfrytzimit t

prons s caktuar

Zakupoprimaoci

Pojedinci koji na

osnovu ugovora o

zakupu imaju pravo da

koriste odgovarajuu

imovinu


xlvii

Unanimity Unanimisht

Form e vendimmarrjes

s gjykats n t cilin

vendimi merret me

miratimin e t gjith

gjyqtarve pa ndonj

kundrshtim

Jednoglasnost

Oblik donoenja odluke

suda u kojem odluku

bez prigovora, uz

odobravanje, donose

sve sudije

Unencumbered

Property

Pron e pakufizuar

Prona q nuk i

nnshtrohet asnj

pretendimi nga

kreditort (p.sh. letrat

me vler t blera me

para n dor, shtpit

me hipotek t paguara.

Neoptereena

imovina/imovina bez

tereta

Imovina koja nije

predmet potraivanja

od strane poverilaca

(kreditora) (npr. hartije

od vrednosti kupljene

gotovinom, kue sa

plaenom hipotekom.

Upheld the decision Aprovoi/mbshteti

vendimin

Veprim me t cilin nj

gjykat e shkalls m t

lart e konsideron t

drejt vendimin e nj

gjykata t shkalls m t

ult

Potvrditi/ podrati

odluku

Radnja kojom sud vie

instance smatra da je

odluka niestepenog

suda pravina

Winding-up Mbyllje e kompanis

Procedur me t ciln

aksionart e kompanis

vendosin t mbyllin

kompanin dhe shesin

asetet

Likvidacija/zatvaranje

kompanije

Postupak kojem

deoniari kompanije

odlue da zatvore

kompaniju i prodaju

aktivu (imovinu)

xlviii

Manastiret e Shenjta kundr Greqis - 13092/87; 13984/88

1


09.12.1994 [Dhoma]

Neni 1 i Protokollit 1

Ndrhyrje n t drejtn e gzimit paqsor t pasuris si pasoj e

ndryshimit t legjislacionit / ka shkelje sa i prket disa prej krkuesve

Neni 6 1

Ndrhyrje n t drejtn pr proces t rregullt gjyqsor si pasoj e

ndryshimit t legjislacionit / ka shkelje sa i prket disa prej krkuesve

Neni 9

Cenim i t drejts s liris s mendimit, ndrgjegjes dhe fes si pasoj

e ndrhyrjes n gzim paqsor t pasuris / nuk ka shkelje;

Neni 11

Cenim i t drejts s liris s tubimit dhe organizimit si pasoj e

ndrhyrjes n gzim paqsor t pasuris / nuk ka shkelje

Neni 13

Ndrhyrje n t drejtn pr zgjidhje efektive / nuk ka shkelje

Neni 14 marr s bashku me nenet 6, 9, 11 dhe Nenin 1 t

Protokollit 1

Diskriminim n mes manastireve / nuk ka shkelje

Fjalt kye: gzim paqsor i pasuris/ qasje n gjykat/ shpronsim pa

kompensim /diskriminim/ pron e fituar /ndrrim regjimi /pronsi shtetrore

Faktet e rastit

Krkuesit - tet manastire greke, t cilat kishin grumbulluar prona t

mdha gjat shekujve t fundit, qysh para krijimit t shtetit grek. Pronsia e

tyre nuk ishte kontestuar nga Shteti dhe madje n shum raste ishte

konfirmuar n Dekretet e publikuara n Gazetn Zyrtare. Duke u bazuar n

Ligjin 4684/1930, tokat dhe pronat e tyre ndaheshin n prona q do t
http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-57906


2

likuidoheshin dhe prona q do t mbaheshin nn posedim. Kushtetuta e

vitit 1952, autorizonte qeverin Greke pr t shpronsuar tokn n dobi t

fermerve t varfr dhe blegtorve. Si pasoj, Kisha Ortodokse Greke dhe

Shteti, nnshkruan nj marrveshje, prmes s cils, Kisha dhe manastiret

do ti transferonin Shtetit 4/5 e toks s tyre dhe 2/3 e kullotave dhe do t

merrnin n kmbim 1/3 e vlers reale t asaj prone.

Legjislacioni grek n fuqi parashihte se edhe pse ka ndrvarsi n

mes t Kishs dhe Shtetit, prap se prap Kisha dhe manastiret kan

personalitet ligjor n t drejtn publike sa i prket marrdhnieve t tyre

juridike. Sidoqoft Kisha ishte e obliguar t bashkpunoj me Shtetin n

fushn e interesit t prbashkt. Ndrsa Manastiret e shenjta jan entitete

publiko-juridike dhe gzojn autonomi t plot. Ato mund t formohen,

bashkohen ose t shprbhen me an t nj dekreti presidencial, t miratuar

n nj propozim t Ministrit pr Arsim dhe Marrdhnie Religjioze, pas

konsultimit me kryepeshkopin lokal dhe me aprovimin e Sinodit t Shenjt

t Prhershm.

N vitin 1987, u miratua Ligji nr.1700/1987, i cili ndryshoi rregullat

mbi menaxhimin dhe prfaqsimin e prons s manastireve, pr t ciln

ishte e angazhuar Zyra pr Menaxhimin e Prons Kishtare (ZMPK) dhe

sipas ndryshimeve ligjore shumica e antarve t ZMPK do t emroheshin

nga Shteti, ligjshmrin e t cilave u sfidua nga Kisha Greke n Gjykatn

Administrative Supreme. Po ashtu, ky Ligj parashihte se brenda 6 muajve

Shteti do t bhej pronar i tr prons s krkuesve, prve nse kto t

fundit provojn titullin e fituar nga nj akt i rregullt regjistrimi ose nga nj

dispozit statutare ose nga nj vendim final gjyqsor kundr Shtetit. N

Greqi vetm transaksionet e bra pas vitit 1856 dhe trashgimit e fituara

pas vitit 1946 ishte obligative t regjistroheshin, kurse manastiret kishin

grumbulluar prona edhe gjat shekujve t mparshm.

Ligji i ri krkonte q, brenda dy muajsh pas prfundimit t periudhs

gjasht mujore, do person fizik ose juridik, q ka n posedim nj prej

ndrtesave t cilat konsiderohen se i takojn shtetit duhet ta transferojn

at te kreu i departamentit t bujqsis dhe pylltaris. N rast t dshtimit,

ky departament do t bj nj urdhr dbimi administrativ, i zbatueshm

brenda pesmbdhjet ditve nga dorzimi i tij. Personi i dbuar mund t

krkoj rishikim gjyqsor t nj urdhri t till, por kjo nuk do t ket ndonj

efekt suspenziv. Ligji vlente vetm pr Manastiret e Shenjta t Kishs Greke

e jo edhe pr manastiret tjera.


3

N ann tjetr, n shtator t vitit 1987 disa nga Manastiret Greke n

apelin e vendimit pran pr Gjykats Administrative Supreme, ndr tjerash

pretenduan edhe faktin se ligji 1700/1987 prbnte shkelje t Kushtetuts.

Gjykata si prfundim prishi vendimin e Ministris nn arsyetimi se

prbrja e ZMPK-s nuk ishte n prputhje me ligjin.

Pas reagimeve t ashpra t Kishs Greke pr Ligjin 1700/1987,

Qeveria dhe Sinodi i Shenjt i Prhershm lidhn marrveshje (m 11 Maj

1988), t ciln pastaj Parlamenti e miratoi si Ligji Nr.1811/1988. Manastiret

t cilat nuk ishin pal mund t aderonin n marrveshje brenda afatit prej

nj viti. N baz t marrveshjes, 149 manastire, prfshir edhe tre nga

krkuesit, do ti transferonin Shtetit t gjith pronn e tyre bujqsore dhe

pyjore, prve toks q i rrethon ato brenda nj rrezeje prej 200 metrash.

Pr m tepr, manastiret ishin t autorizuar t mbajn nj pjes t prons s

tyre origjinale - me kusht q siprfaqja e prgjithshme e toks s mbajtur t

mos tejkaloj 500,000 m pyje ose 200,000m tok bujqsore - dhe 20% tok

t prdorshme pr qllime turistike "; Kisha Greke sht e caktuar n 40%

t toks s prfshir n planin e zhvillimit t qytetit prej vitit 1952. Toka n

posedim t manastireve prmes nj akti titullar ose q i kishte kaluar atyre

sipas nj vullneti ose nj akti dhurimi, sht e prjashtuar nga transferimi.

N kmbim t bartjes s pronsis, Shteti do ti paguante nj pag

tetdhjet e pes predikuesve dhe do t shpenzoj 1% t ndarjes buxhetore

t dedikuar pr Kishn pr t mbshtetur financiarisht manastiret q jan

pal t marrveshjes. S fundi, parashihej se Manastiret pal t

marrveshjes kan kapacitet pr t ndrmarr procedura ligjore n do

mosmarrveshje n lidhje me pronn e mbetur te ta. Kurse, menaxhimi i

prons urbane t Manastireve t Shenjta, q nuk ishin pal n marrveshje

do ti kthehej Sinodit t Shenjt t Prhershm t Kishs Greke dhe pr to

do t mbeteshin t vlefshme dispozitat e Ligjit 1700/1987.

Disa nga manastiret q kishin autorizuar Sinodin t nnshkruaj

marrveshjen parashtruan krkesa pran gjykatave duke pretenduar q

marrveshja ishte nule dhe e pavlefshme, me arsyetimin se Sinodi i Shenjt

ishte nj trup administrativ pa personalitet ligjor, dhe se prfaqsuesit q

kishin negociuar marrveshjen nuk ishin prfaqsues legjitim. Gjykata e

Athins n Shkall t par mori vendim kundr krkuesve, ngjashm

ankesa e pals u refuzua edhe nga Gjykata e Apelit.

Manastiret krkuese kan krkuar prej Gjykats t deklaroj se

dispozitat e Ligjeve nr.1700/1987 dhe 1811/1988 dhe veprimet pasuese t


4

shtetit Helen shkelin Nenin 1 t Protokollit 1, Nenin 6 dhe n mnyr

plotsuese Nenin 13, 14, 9 dhe 11 t Konvents; t gjej se kto shkelje jan

br ndaj t gjith krkuesve dhe t caktoj kompensim.

Baza ligjore - arsyeshmria e Gjykats

N kundrshtimet preliminare Qeveria argumentoi se krkuesit nuk

ishin organizata jo-qeveritare n kuadr t Nenit 25 t Konvents, pr

E DREJTA NË PRONË Jurisprudenca e Gjykatës...

Documents

Transcript of E DREJTA NË PRONË Jurisprudenca e Gjykatës...