50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

28
50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar wigni 25 gamomcemloba palitra L Tbilisi, 2011

Transcript of 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

Page 1: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar

wigni 25

gamomcemloba palitra L

Tbilisi, 2011

Page 2: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

Zmebikaramazovebi

mzia gelaSvilisa da

ana abulaSvilis Targmani

ro ma ni oTx na wi lad epi lo giT

fiodor dostoevski

tomi II

Page 3: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

5

nawili mesame

wigni meSvide

alioSa

Ixrwnis suni

aRsrulebuli sqimmRvdelmonazvnis, mama zosimes sxeuli da-

sakrZalavad wodebisamebr dadgenili wesiT gaapatiosnes. gar-

dacvlil monazvnebsa da sqimosnebs, rogorc cnobilia, ar gan-

banen. `roca vinme monazoni mieaxleba ufals (rogorc naTqvamia

kurTxevanSi), ganwesebuli monazoni (ese igi, saamisod gamoyofili)

sxeuls Tbili wyliT ganwmends, manamde ki, gardacvlilis Subl-

ze, TiTebze, xel-fexsa da muxlebze jvars gamosaxavs RrubliT

(berZnuli RrubliT). es yvelaferi Tavad mama paisim aRasrula.

ganwmendis Semdeg gansvenebuls beris Sesamoseli Caacva da mantia

wesisamebr, odnav CaWra, rom jvaredinad Semoexvia. Tavze rvaqi-

miani jvriT kunkuli daaxura da Riad datova, saxeze Savi naWeri

gadaafara, xelSi ki mesiis xati daaWerina. gamTeniisas kuboSi Ca-

asvenes (romelic didi xniT adre gaemzadebinaT). kubos datove-

ba senakSi gadawyvites (pirvel did oTaxSi, swored iq, sadac aw

gardacvlili berTuxucesi Zmebsa da saero moqalaqeebs iRebda).

radgan axalSesvenebuli sqimmRvdelmonazoni iyo, misTvis sqimmR-

vdelmonazvnebsa da sqimdiakvnebs saxareba unda waekiTxaT da ara

daviTni. panaSvidis dasrulebisTanave kiTxva mama iosebma daiwyo.

mama paisi ki, romelmac moisurva berTuxucesis sulis mosaxse-

nieblad, Semdgomi mTeli dRisa da Ramis ganmavlobaSi TviTon wae-

kiTxa saxareba, mama iosebs odnav mogvianebiT Secvlida, radgan

jerjerobiT savanis mama winamZRvarTan erTad Zalian dakavebuli

da Sewuxebuli gaxldaT. moulodnelad aRmoCnda, da rac dro ga-

dioda, miT metad ikveTeboda samonastro Zmobisa da qalaqidan

mosuli uamravi xalxis uCveulo da gaugebari mouTmeneli mo-

lodini, SeiZleba iTqvas, raRac `Seuferebeli~ mRelvarebac ki.

winamZRvarica da mama paisic yovel Rones xmarobdnen, rom ro-

gorme daemSvidebinaT esoden mSfoTvared aRelvebulni. kargad

rom inaTa, qalaqidan mosulTa Soris iseTebic gamoCndnen, Tan

Page 4: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

6

avadmyofebi, umetesad bavSvebi rom moeyvanaT. TiTqos sagangebod

am wuTs elodnen avadmyofTa gansakurnad, rac maTi rwmeniT, myisie-

rad unda aRsrulebuliyo kidec. aq gacxadda, rom Cveni qalaqis

mkvidrni aw gardacvlil berTuxucess sicocxleSive ucilobel

da did wmindanad miiCnevdnen. arc mxolod ubiri xalxi iyo sava-

nes momwydarTa Soris. mama paisis morwmuneTa esoden naCqarevi da

daufaravi, SeiZleba iTqvas, mouTmenlad da lamis daJinebiT ga-

moxatuli saswaulis imedi ucilobel sacdurad eCvena, da Tumca

ki TiTqos winaswar grZnobda, rom asec iqneboda, xilulma mis

molodinsac gadaaWarba. aRelvebuli monazvnebis Semxedvarem Se-

niSvnac ki misca maT: `esoden mouTmeneli molodini diadisa, mxo-

lod eriskacebisaTvis damaxasiaTebeli sulswrafobaa, CvenTvis

ki _ Seuferebeli~. magram yurs aravin ugdebda, rasac mama paisi

Tavadac cxadad xedavda. Tumca miuxedavad imisa, rom aRSfoTebuli

iyo da am mouTmenel molodins qarafSutobad da amao fusfusad

miiCnevda, ar SeeZlo Tavis TavTan mainc ar eRiarebina, rom Tvi-

Tonac (Tu sruliad gulwrfeli iqneboda), gulis siRrmeSi imaves

eloda, rasac es aRelvebuli xalxi. ramdenimesTan Sexvedra ki

gansakuTrebiT ar esiamovna, radgan maTi iq yofna raRac winaT-

grZnobiT gaurkvevel eWvs aRZravda mis gulSi _ gardacvlili

berTuxucesis senakSi Sejguful xalxSi, sulieri ZrwoliT (ris

gamoc maSinve Tavs usayvedura), rakitini da obdoreli Soreuli

stumari SeniSna, am dromde ratomRac isev monasterSi rom imyo-

feboda. mama paisim maSinve saeWvod miiCnia orive. magram aseTive

eWvi bevr sxvazec SeiZleboda gasCenoda. obdoreli monazoni ki

iq myof aRelvebul xalxze SesamCnevad aforiaqebuli Canda; sai-

Tac unda gagexedaT, yvelgan is Canda: yvelas raRacas ekiTxeboda,

yvelas saubars ayuradebda da yvelas raRac gansakuTrebuli da

idumali gamometyvelebiT eCurCuleboda. saxeze mouTmenloba da

TiTqos gaRizianebac ki aRbeWdvoda, rom esoden didi molodini

mswrafl ar sruldeboda. rakitins rac Seexeba, rogorc Semdeg

gairkva, ase adrianad mxolod qalbatoni xoxlakovas TxovniT mo-

suliyo. es keTili, magram susti xasiaTis qali, romelic senakSi

Tavad ver Sevidoda, gaRviZebisTanave, rogorc ki Seetyo beri zo-

simes gardacvalebis ambavi, iseT cnobimoyvareobas moecva, Tavis

magivrad dauyovnebliv rakitini gamoegzavna, rom ymawvils sakuTa-

ri TvaliT enaxa da maSinve werilobiT, daaxloebiT naxevar saaTSi

erTxel, rac moxdeboda yovelive misTvis ecnobebina. am axalga-

Page 5: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

7

zrdas imdenad kargad SeeZlo nebismierTan, Tuki misgan raime sar-

gebels eloda, xasiaTis Sesabamisad da saWiroebisamebr daeWira

Tavi, rom qalbatoni xoxlakova mas erT-erT yvelaze RvTismosav

da morwmune ymawvilad Tvlida. naTeli da mziani dRe idga, mosul

mlocvelTagan bevri monastris garSemo Semojarul monazonTa

saflavebTan idga. savanis Semovlisas mama paisis uceb alioSa ga-

axsenda da mixvda, rom karga xania, TiTqmis SuaRamis aqeT, misTvis

Tvali aRar moekra. Tumca rogorc ki gaifiqra, dainaxa kidec,

alioSa savanis yvelaze Soreul kuTxeSi, RobesTan, didi xnis win

gardacvlil da Tavisi RvawliT cnobili beris saflavis qvaze

saxiT Robisken da savanisken zurgSeqceviT Camomjdari, TiTqos Ze-

glis ukan Semaluliyo. miaxloebulma ki dainaxa, rom orive xeli

saxeze aefarebina da uxmod, magram gulamoskvnili qviTinebda, ti-

rilisagan mTeli sxeuli ucaxcaxebda. mama paisi erTxans gaunZre-

vlad dadga.

_ sakmarisia, Svilo, sakmarisi, _ grZnobamoreulma uTxra bo-

los, _ ra dagemarTa? unda gixarodes, gana ar ici, rom misTvis es

udiadesi dRea? aba, gaixsene, sad aris axla, ai, amwuTas!

alioSam bavSviviT tiriliT dasivebuli saxidan xelebi moiSo-

ra, mama paisis Sexeda, magram maSinve, usityvod, isev ibruna piri

da saxe xelebSi Camala.

_ Tumca iqneb asec jobdes, _ warmoTqva mama paisim, _ itire,

eg cremlebi qristes boZebulia. `gulwrfeli cremli mxolod

sulis mooxebaa da gulis sixaruliT avsebas Seuwyobs xels~, _

Cailaparaka ukve TavisTvis alioSas ganSorebulma. alioSas ki

saswrafod gascilda, radgan igrZno, rom ymawvilis Semxedvare,

TviTonac sadacaa atirdeboda. dro gadioda, samonastro msaxu-

reba da panaSvidi wesisamebr grZeldeboda. mama paisim kubosTan

mama iosebi Secvala da saxarebis kiTxva ganagrZo. magram dRis sami

saaTic ar iqneboda, rom moxda is, ris Sesaxebac jer kidev wina

wignis dasasruls vwerdi; raRac iseTi, rac imdenad moulodneli

iyo yvelasaTvis da imdenad ar exameboda saerTo sasoebas, rom

vimeoreb, momxdars dawvrilebiT da dRemde gaunelebeli intere-

siT ixseneben Cvens qalaqsa da mTel mxareSi. aq kidev erTs vityvi:

CemTvis TiTqmis amazrzenic kia am SfoTiani da macduri, magram

arsebiTad erTob carieli da bunebrivi ambis gaxseneba da cxadia,

didi siamovnebiTac gamovtovebdi am movlenas Cems monaTxrobSi,

esoden Zlieri gavlena rom ar moexdina romanis mTavari, Tumca

Page 6: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

8

ki momavali gmiris _ alioSas sulsa da gulze; rogorRac ar

gaebzara, erTianad ar amoetrialebina da ar SeeZra, magram Tan

ukve sabolood da samudamod ar ganemtkicebina kidec cnobili

miznisTvis.

amgvarad, mivubrundeT Txrobas. roca jer kidev ganTiadamde,

dasakrZalavad gamzadebuli berTuxucesis sxeuli kuboSi Caas-

venes da pirvel oTaxSi gaitanes, adre stumrebis misaRebad rom

gamoiyeneboda, kubosTan myofTa Soris gaCnda kiTxva: saWiro iyo

Tu ara fanjrebi gamoeRoT? magram es, sruliad gakvriT da sxvaTa

Soris dasmuli kiTxva, upasuxod darCa da yuradRebac TiTqmis

aravis miuqcevia, Tu zogierT iq myofs ar CavTvliT, romelTac

yurSic imitom moxvdaT, rom sxeulis gaxrwnisa da xrwnis sunis

molodini aseTi wminda micvalebulisgan sruli uazroba iyo da am

kiTxvis damsmels ufro sibralulis (Tu ara dacinvis) Rirsadac

ki xdida misi mcired morwmuneobisa da Tavqarianobis gamo, rad-

gan sruliad sawinaaRmdegos elodnen. da ai, naSuadRevs daiwyo

is, rasac Semomsvlelebi da gamsvlelebi jer uCumrad, TavisTvis,

fiqrSi aRniSnavdnen, radgan eSinodaT, vinmesTvis es axalgaCeni-

li fiqri gaeziarebinaT, magram dRis sami saaTisTvis yvelaferi

ukve imdenad cxadi da ueWveli gaxda, rom myisierad mTel savanes

moedo, mere savanis yvela momlocveli stumris yuramde miaRwia,

maSinve monasterSic SeaRwia da misi yvela binadari gaaoca, bo-

los ki, sul mokle xanSi qalaqsac miswvda da iqac, morwmuneca da

urwmunoc, yvela aaRelva. urwmunoebma gaixares, rac Seexeba morw-

muneebs, maT Soris iseTebic aRmoCndnen, zogierT urwmunoze metad

rom aevsoT guli sixaruliT, rameTu `uyvarT adamianebs marTali

kacis dacema da sircxvili misi~, rogorc Tavad aw gardacvlil-

ma berTuxucesma iqadaga erT-erT qadagebaSi. saqme is gaxldaT,

rom kubodan TandaTan dioda da rac dro gadioda, metad sagrZ-

nobi xdeboda, sami saaTisTvis ki ukve cxadad igrZnoboda da sul

ufro matulobda xrwnis suni. aseTi, amdenad uxeSad Tavawyvetili

da sxva SemTxvevaSi TiTqmis SeuZlebeli sacduri, rogoric am mo-

vlenis aRmoCenisTanave miecaT TviT monazvnebsac ki, araTu didi

xania ar yofila, verc ki gaixsenebdiT Cveni monastris warsuli-

dan. mogvianebiT, mravali wlis Semdegac, zogierTi Cveni gonieri

monazoni, gaocebas da Tavzardacemas ver malavda gaxsenebisas, ra

zomamde miaRwia im dRes sacdurma, radgan aseTi ram adrec momx-

dara, adrec kvdebodnen ubiwod mcxovrebi monazvnebi, RvTismoSi-

Page 7: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

9

Si berebi, romelTa ubiwoebasac yvela xedavda da ramdenadac es

bunebrivia yvela gardacvlilisaTvis, maTi kuboebidanac amodio-

da xrwnis suni, magram es araTu sacduris, odnavi mRelvarebis

sababic ar gamxdara. Tumca cxadia, iyvnen iseTi aRsrulebulnic,

romelTa nawilebsac, gadmocemiT, xrwna ar Sexebia. aseT aRsrule-

bulTa xsovna jer kidev cocxlobda monasterSi, idumal da gu-

lisSemZvrel gavlenas axdenda Zmobaze da monastris mkvidrTa mex-

sierebaSi RvTiur, saswaulebriv da, Tuki RvTis nebiT aseTi dro

dadgeboda, momavalSi kidev ufro meti didebis aRTqmad rCeboda.

aseTTagan gansakuTrebuli xsovna berTuxuces iobze, cnobil moR-

vaweze, memarxulesa da mdumareze SemorCeniliyo, romelsac as xuT

wlamde ecocxla da didi xnis win gardacvliliyo, jer kidev am

saukunis aTian wlebSi, mis saflavze gansakuTrebuli pativiscemiT

miuTiTebdnen yvela pirvelad misul momlocvels da saidumlod

acnobebdnen xolme diad imedsac (es is saflavi iyo, romlis qva-

zec Camomjdari naxa mama paisim diliT alioSa). am uZveles dros

gardacvlili berTuxucesis garda, aseve saTuTad inaxavdnen cota

xnis win gardacvlili didi mamis, sqimmRvdelmonazvnis, berTuxu-

ces varsonovis xsovnasac, visganac mama zosimem miiRo xucoba da

visac, mis sicocxleSi monasterSi mosuli momlocvelebi salo-

sadac ki miiCnevdnen. am orive mamaze ambobdnen, kuboSi cocxali-

viT iwvnen, maTi sxeuli ar gaxrwnila da saxezec naTeli efinaTo.

zogierTi ki daJinebiT imasac amtkicebda, rom maT sxeulebs nel-

surneleba asdioda. Tumca miuxedavad am sagulisxmo mogonebebisa,

mainc rTuli asaxsneli iyo, ratom unda momxdariyo mama zosimes

kubosTan aseTi uazro da samarcxvino ambavi. mimaCnia, rom aq ra-

mdenime sxvadasxva mizezma moiyara Tavi da erTmaneTze moaxdina

zegavlena. erT-erTi aseTi mizezi monastersa da iq moRvawe mamaTa

gonebaSi xucobisadmi, rogorc avis momaswavlebeli siaxlisadmi

esoden Rrmad gamjdari mtruli damokidebuleba gaxldaT. Tumca

mTavari mainc, aw gardacvlilis sicocxleSive lamis uciloblad

damkvidrebuli da eWvSeutaneli, misi wmindanobis gamo Suri iyo.

miuxedavad imisa, rom aw gardacvlilma berTuxucesma ara imde-

nad saswaulebiT, ramdenadac siyvaruliT, monastrisken uamravi

xalxi miizida da Tavis garSemo mis moyvarulTa TiTqmis mTeli

samyaro Seqmna, anda ufro zustad, sworedac amiT uamravi moSur-

ne, Semdeg ki gaafTrebuli mteric SeiZina, cxadic da farulic

da Tan ara mxolod monasterSi, aramed erSic. cudi aravisTvis

Page 8: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

10

araferi gaukeTebia, magram gafacicebulni kiTxulobdnen: `mainc

risTvis miiCnevdnen esoden did wmindanad?~ mravaljer gameore-

bulma Tundac am kiTxvam uamravi dauokebeli gabrazeba gamoiwvia.

amitomac vfiqrob _ bevrs gauxarda, rom cxedars xrwnis suni

auvida, Tanac ase swrafad, jer xom erTi dRec ar gasuliyo misi

gardacvalebidan; berTuxucesis erTgulebsa da aqamde mis Tayva-

nismcemlebSic aRmoCnda bevri iseTi, romelmac es movlena lamis

pirad Seuracxyofad da wyenad CaTvala. movlenaTa Tanamimdevroba

ki aseTi gaxldaT:

rogorc ki xrwna daiwyo, ukve senakSi Semosulis garegnobiT

SeiZleboda mixvedriliyaviT, risTvis modioda. Semova, erTxans

dadgeba da gadis, rom sxvebs, gareT brbod TavSeyrilT axali am-

bavi daudasturos. zogierTi momlodine mwuxared iqnevda Tavs,

sxvebi ki, maTi gaborotebuli mzeridan ukve isedac cxadad Se-

samCnev sixarulsac veRar malavdnen. maT aravin sayvedurobda,

aravin ambobda keTil sityvas, da es iyo swored gasaocari, rad-

gan aw gardacvlili berTuxucesis erTgulni monasterSi mainc

ufro metni iyvnen, magram etyoba ase ineba maSin RmerTma, rom

umciresobas emZlavra amjerad droebiT. sul male, senakSi ase-

Tive cnobismoyvareobiT aRsavse eriskacebic gamoCndnen, ufro ga-

naTlebulTa fenidan. ubralo xalxi ki naklebad Sedioda, Tumca

ki bevrni idgnen senakis karTan. isic TvalsaCino iyo, rom swored

sami saaTisTvis, am saintereso Woris gavrcelebis Semdeg imata

eriskacTa ricxvmac. isinic ki, vinc saerTod ar apirebda im dRes

monasterSi misvlas, axla sagangebod midiodnen. maT Soris maRa-

li Tanamdebobis pirebic iyvnen, Tumca gareT yvelas zrdilobia-

nad eWira Tavi. mama paisi TiTqos verc amCnevda, ra xdeboda, Tumca

ki karga xania SeeniSna es ucnauri mdgomareoba, magram miuxedavad

yvelafrisa, mkacrad da gamoTqmiT, mkacri saxiTve ganagrZobda

saxarebis xmamaRla kiTxvas. bolos mis smenamdec miaRwia xmebma,

jer Cumad da CurCuliT naTqvamma, magram TandaTan gaZlierebulma

da gamtkicebulma... ̀ Turme uflis samarTali gansxvavdeba adamia-

nurisgan!~ _ Semoesma uceb mas. es sityvebi erTma eriskacma Cai-

laparaka, qalaqelma Cinovnikma, ukve asakovanma kacma da, rogorc

aqamde iyo cnobili, Zalianac RvTismosavma, magram man mxolod

berebis erTmaneTisTvis yurSi naCurCulebi gaimeora. berebma ki

ukve karga xnis win warmoTqves es uimedo sityvebi. yvelaze ua-

resi ki is iyo, rom am sityvebTan erTad TiTqmis yovelwuTier

Page 9: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

11

mJRavndeboda da Zlierdeboda maTSi faruli, erTgvari mozeime

niSnis mogeba. sul male mozomili Tavazianobac dairRva, ufro

zustad, yvelam igrZno, rom uflebac ki hqondaT wesebisTvisac

aRar mieqciaT yuradReba. `mainc ratom unda momxdariyo ase?~ _

ambobda zogierTi beri, TiTqos Tavidan sinanuliT: `tanad didi

ar yofila, gamxdari iyo, gaZvaltyavebuli, suni ras unda gamoew-

via?~ ̀ maSasadame, RmerTma ineba ase~, _ swrafad dasZendnen sxvebi

da maT azrs maSinve daueWveblad iRebdnen danarCenebic, radganac

suni bunebrivadac rom dascemoda, ise rogorc sxva codvian gar-

dacvlilebs emarTebaT xolme, es mainc cota mogvianebiT unda

momxdariyo, yovel SemTxvevaSi, erTi dRis Semdeg mainc da ara

aseTi gasaocari siswrafiT, _ aw ki, `bunebam gagvafrTxila~,

maSasadame, RmerTma da misma marjvenam migviTiTa. es msjeloba

didad SemaSfoTebeli iyo. Tavmdabalma mama biblioTekarma, mR-

vdelmonazonma iosebma, romelic Zalian uyvarda gansvenebuls,

scada zogierT avismTqmels SehkamaTeboda da aexsna, rom yvelgan

ase ar xdeba; rom wmindanTa sxeulis uxrwneloba marTlmadideb-

lobis dogma ar aris; rom wmindanobis dasadastureblad, xrwnis

suni ki ara, Zvlebis feria mTavari mas Semdeg, rac neSti mravali

weli dahyofs miwaSi `da Tu Zvali sanTeliviT yviTeli darCeba,

umTavresad es aris niSani, rom adida ufalma aRsrulebuli da

Tu yviTlis nacvlad Zvali Savi iqneba, maSasadame ar eboZa mas

dideba, _ asea aTenSi, diad qalaqSi, sadac odiTgan ucvlelad

da wmindad Semoinaxa marTlmadidebloba~, _ daaskvna mama io-

sebma. magram mama iosebis sityvam berebze gavlena ver moaxdina,

metic, damcinavi winaaRmdegobac ki gamoiwvia: `es yvelaferi zed-

meti ganswavlulobis bralia, axleburi azrebia da meti araferi,

mosmenadac ar Rirs!~ _ gadawyvites erTmaneTSi berebma. `CvenTan

Zveleburad aris, yvela axlebur wess xom ar mivbaZavT?~ _ daama-

tes sxvebma. `imaTze naklebi wminda mamebi arc Cven gvyolia, isini

Turqebis xelSi arian da yvelaferi daiviwyes, marTlmadideblo-

ba gaaubraloes, zarebic ki aRar aqvT~, _ amatebdnen yvelaze

mozeimeni. mama iosebi moqilikeT danaRvlianebuli gaecala, miT

umetes, rom Tavisi mosazreba TviTonac arcTu ise mtkiced gamo-

Tqva, TiTqos sakuTari sityvebis Tavadac ar sjeroda. SeSfoTebu-

li TandaTan rwmundeboda, _ raRac umsgavsi xdeboda, lamis dau-

morCilebloba iwyeboda. TandaTan mama iosebis azris msgavsad,

yvela gonivruli mosazrebac Cainavla. rogorRac ise moxda, rom

Page 10: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

12

aw gardacvlili berTuxucesis moyvarulebi da isini, vinc aRta-

cebuli morCilebiT iRebdnen xucobis ganawess, uceb saSinlad

dafrTxdnen da Sexvedrisas erTmaneTs Tvals Zlivs usworebdnen.

xucobis mowinaaRmdegeebma ki Tavebi amayad aswies. `gardacvlil

berTuxuces varsonovs aramcTu xrwnis suni ar udioda, nel-

surnelebac ki iRvreboda misi sxeulidan~, _ axsenebdnen erT-

maneTs. `magram es madli berTuxucesobiT ki ar moipova, aramed

imiT, rom Tavad iyo umwikvlo~, _ dasZendnen niSnis mogebiT. sul

male axalgardacvlilis gakicxvac daiwyes da bralic ki dasdes:

`arasworad qadagebda, amtkicebda, sicocxle sixarulia da ara

cremliani morCilebao~, _ gaiZaxoda erT-erTi yvelaze ugunuri.

`axleburad swamda, jojoxeTis cecxls ar aRiarebda~, _ kvers

ukravdnen pirvelze ufro ugunurni. `marxvas mkacrad ar icavda,

tkbileuls miirTmevda, alublis murabiT Cais wrupavda, Zalian

uyvarda, qalbatonebi ugzavnidnen xolme. sad Tqmula sqimosani

Cais miirTmevdes?~ _ ismoda sxva moSurneTa xmebic. `gaamparta-

vnebuli ijda, _ borotad ixsenebdnen yvelaze avyiebi, _ Tavi

wmindani egona, mis win muxlebze dgebodnen da TviTonac amiT ama-

yobda~. `aRsarebis saidumlos arRvevda~, _ gaavebuli dasZendnen

xucobis yvelaze gaafTrebuli mowinaaRmdegeni, _ berTagan yve-

laze uxucesi da mkacri aRmsarebelni, WeSmariti momarxuleni

da mdumareni, gardacvlilis sicocxleSi rom xmas ver iRebdnen,

axla ki uceb gaxsnodaT bage, rac yvelaze uaresi iyo, radgan

axalgazrda da jer kidev Camouyalibebel berebze maTi sityvebi

did zegavlenas axdenda. am yvelafers didi gulisyuriT ismenda

obdoreli stumaric, monazoni wminda silvestris monastridan,

oxravda da Tavs dananebiT iqnevda: `rogorc Cans, marTals am-

bobda guSin mama Teraponte~, _ fiqrobda TavisTvis. cota xanSi

ki, moulodnelad, TiTqos am areulobis kidev ufro gasaRrmave-

blad, mama Terapontec gamoCnda.

adrec mogaxseneT, rom Tavisi xis senakidan safutkreSic ki iS-

viaTad gadioda, eklesiaSi TiTqmis ar Sedioda, magram misgan, ro-

gorc salosisgan dakanonebuli wesebis Sesrulebas ar iTxovdnen.

simarTles Tu vityviT, am yvelafers aucileblobis gamoc miute-

vebdnen, radgan iseTi didi momarxulisa da mdumarisgan, rogoric

mama Teraponte gaxldaT, dRedaRam rom loculobda da xandaxan

daCoqilic ki iZinebda, Tu TviTon ar moisurvebda, uxerxulic ki

iyo saerTo ganawesis Sesrulebis moTxovna. ̀ is Cvenze bevrad wmin-

Page 11: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

13

daa da dadgenilze bevrad rTuli wesiT cxovrobs, _ ityodnen

xolme berebi, _ xolo eklesiaSi rom ar Semodis, amasac TviTon

gadawyvets, rodis Sevides, radgan sakuTari ganawesi aqvs~. swored

am drtvinvisa da macdunebeli magaliTis gamo saerTo ganawesiT

mama Terapontes aravin awuxebda.

yvelam icoda, rom mama Terapontes beri zosime ar uyvarda, da

ai, rogorc Cans, xmam, rom Turme `uflis samarTali adamianuris-

gan gansxvavdeba da rom bunebamac ki gagvafrTxila~, didi memar-

xulis ficrulamdec miaRwia. savaraudod, axali ambis Sesatyobi-

neblad pirveli masTan obdoreli stumari gaiqceoda, guSin rom

ewvia da Tavzardacemuli wamovida misgan. mama paisi ki, romelic

kubosTan mtkiced da fexmoucvlelad idga da saxarebas kiTxu-

lobda, miuxedavad imisa, rom senakis miRma ganviTarebul movlene-

bs ver xedavda da ver ismenda, guliT mainc yvelafers Seucdomlad

xvdeboda, radgan kargad icnobda Tavis garemos. dabneuli ar iyo

da mosalodnel mosaxdens da mRelvarebis SesaZlo, mis mier ukve

winaswar, gonebiT ganWvretil dasasruls uSiSrad eloda, roca

anazdad winkarSi atexilma uCveulo da sruliad mouridebel-

ma xmaurma gausera smena. kari yurTamde gaiRo da parmaRze mama

Teraponte gamoCnda. mis zurgs ukan, kibesTan, rogorc etyoboda

da sakmaod kargad Canda senakidanac, monazvnebi Sejgufuliyvnen,

maT Soris eriskacebic moCandnen. mama Terapontes Tanmxlebni se-

nakSi ar Semosulan, parmaRzec ki ar amoudgamT fexi, iqve idgnen

da elodnen, ras moimoqmedebda an ras ityoda didi momarxule,

radgan sakuTar kadnierebaTa miuxedavad, SiSiTac ki SeigrZnobd-

nen, rom salosi tyuilad ar movidoda. mama Teraponte parmaRze

Sedga da xelebi ze aRapyro. misi marjvena iRliis qveSidan ob-

doreli stumris msusxavma da cnobismoyvare Tvalebma gamoanaTa

_ mxolod mas ver moeTmina da cnobiswadils ayolili fexdafex

Semohyoloda senakSi. danarCenebi ki, kari xmauriT gaiRo Tu ara,

dafrTxnen da kidev ufro ukan daixies. rogorc mogaxseneT, mama

Terapontem xelebi ze aRapyro da iRriala:

_ eSmakeuls ganvasxam! _ da imave wams, senakis oTxive mxares

kedlebisa da oTxiv kuTxiT jvris gadasaxva daiwyo. mama Terapon-

tes es qmedebani misma Tanmxlebebma maSinve gaiges, radgan icodnen,

rom yovelTvis ase iqceoda, _ sadac Sevidoda, arc dajdeboda,

sityvasac ar daZravda, vidre oTaxidan uwmindur Zalas ar gande-

vnida.

Page 12: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

14

_ ganved satanav, ganved satanav! _ imeorebda jvris yovel gada-

saxvaze, _ eSmakeuls ganvasxam! _ iyvira man isev. tanT Tavisi Tok-

SemoWerili uxeSi anafora emosa, xami tilos perangidan WaRara-

balniani SiSveli mkerdi mouCanda, fexze ki araferi ecva. rogorc

ki xelebis qnevas mohyva, is mZime jaWvic aJRrialda, perangis qveS

rom atarebda. mama paisim kiTxva Sewyvita da win momlodined aes-

veta.

_ risTvis mosulxar, ubiwo mamao? ratom boboqrob? simSvides

ratom urRvev xalxs? _ Tqva wamieri dumilis Semdeg da mzera

gaumkacrda.

_ ratom movedi? Sen mekiTxebi, morwmunev? _ SeSliliviT iyvi-

ra mama Terapontem, _ Tqveni aqauri stumrebis gasayrelad movedi,

uwminduri eSmakeulebis. erTi unda vnaxo, ramdeni daagroveT aq

Cems aryofnaSi, aryis xis cocxiT unda gavgavo aqedan.

_ uwmindurs ganagdeb, magram iqneb TviTonac masve emsaxurebi?

_ uSiSrad miugo mama paisim, _ vis SeuZlia, Tavis Tavze Tqvas:

`wminda var!~ Sen xom ara, mamao?

_ wawymedili var da ara wminda, savarZelSi ar Cavjdebi da

aravis vaiZuleb, kerpiviT Tayvani mcen! _ xafi xmiT iyvira Tera-

pontem, _ aw adamianebi wminda rwmenas bilwaven. aw gardacvlili,

Tqveni wmindani, _ miubrunda xalxs da TiTi kubosken gaiSvira,

_ eSmakebs uaryofda. ganmwmend nayens asmevda eSmakTa gansade-

vnad. hoda, mogvimravldnen kidec, rogorc saxlis kuTxeebSi

obobebi, axla ki TviTonac ayrolda da amaSi RvTis diad niSans

vxedavT.

es ki, erTxel marTlac ase moxda mama zosimes sicocxleSi.

erT beri uwmindur Zalas sizmarSi, Semdeg ki cxadSic xedavda.

da roca es ambavi, didi ZrwoliT berTuxucess gaando, man urCia,

ganuwyvetliv eloca da marxva gaemkacrebina, magram roca verc

aman gaWra, daariga, mkacri locva da marxva gaegrZelebina, magram

Tan wamalic mieRo. aman maSin bevri gaakvirva da miTqma-moTqmac

gamoiwvia, yvelaze metad ki mama Teraponte brazobda, romelsac

aseT gansakuTrebul SemTxvevaSi berTuxucesis uCveulo gadawyve-

tilebis Sesaxeb myisve acnobes.

_ ganved, mamao! _ mbrZanebluri xmiT uTxra mama paisim, _

RmerTi sjis da ara adamiani, iqneb aq iseT ̀ niSans~ vxedavT, romlis

wvdomac arc Sen, arc me da arc sxvas ar SegviZlia. ganved, mamao,

da xalxs nu aSfoTeb! _ gaimeora man daJinebiT.

Page 13: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

15

_ wodebis Tanafardad ar icavda marxvas, amitomac mogveca ni-

Sani. es naTelia da damalva ar egebis! _ ara da ar wynardeboda

gaxelebuli `RvTis garegani~ salosi, _ qalbatonebis motanili

kanfetebiT pirs itkbarunebda, Cais xvrepda, mucels emoneboda

da sitkboTi ivsebda, gonebas ki pativmoyvare azrebiT itenida...

amitomac moeWra Tavi maSinve...

_ ugunurs ambob, mamao! _ xmas auwia mama paisimac, _ Sens mar-

xvasa da siwmindes pativs vcem, magram ise nu gansji, TiTqos viRac

ymawvili eriskaci iyo, Tavqariani da gamoucdeli, ganved, mamao,

gibrZaneb, damemorCilo! _ daigrgvina ukve mama paisim.

_ me ki ganval! _ Cailaparaka mama Terapontem, TiTqos odnav

Semcbarma, magram jer kidev gaunelebeli braziT, _ ai, Tqven ki

ganswavlulno!.. metismeti WkuiT daamcreT Cemi ucodinaroba.

aq rom movedi, rac vicodi, isic damaviwyda, Tavad ufalma da-

micva `Tqveni sibrZnisgan~, patara rom viyavi, jer kidev maSin

damicva...

mama paisi mtkiced idga da eloda. mama Teraponte dadumda,

uceb moiwyina, marjvena xelisguli loyaze miido, berTuxucesis

kubos daxeda da TiTqos waumRera:

_ diliT misTvis didebul sagalobels, _ `mxsnelsa da mfar-

vels~ igalobeben, me ki, roca suli aRmomxdeba, mcire stiqi-

ra _ `Seinane sitkbo cxovrebisa~ unda momawion, _ dardianad

Cailaparaka acremlebulma, _ gaamaydiT da amaRldiT, carielia

adgili ese! _ Sehyvira isev SeSliliviT, xeli Caiqnia, gamobrun-

da da kibe swrafad Cairbina. qveviT momlodine xalxi SeSfoTda,

zogierTebi maSinve ukan gaedevnen, danarCenebma ki, radgan senakis

kari jer isev Ria iyo da mama Terapontes fexdafex gamoyolili

mama paisi parmaRze gaCerda da xalxs gadaxeda, fexi aiTries. ma-

gram gadareuli beberi avsityvaobiT jer kidev ver dakmayofile-

buliyo: ociode nabiji rom gaiara, uceb piri Camavali mzisken

iqcia, orive xeli ze aRapyro da, TiTqos viRacam mocelao, _

miwaze moTqmiT daeca.

_ Cemma ufalma gaimarjva! qristem daamarcxa Camavali mze! _

Sehyvira gaafTrebulma da miwaze dacemulma xelebi mzisken gaiS-

vira. mere bavSviviT xmamaRla aqviTinda, erTianad acaxcaxda da

miwis xelebiT fxoWna daiwyo. maSinve yvela mas eca, SeZaxilebi da

sapasuxo qviTini gaisma... yvela uCveulo siSlegem moicva.

_ ai, vin aris wmindani! ai, vin aris ubiwo! _ ukve uSiSrad

Page 14: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

16

gaisma xmebi, _ ai, vin unda iyos berTuxucesi! _ gaborotebiT

ayvirdnen sxvebi.

_ berTuxucesad ar dajdeba... TviTon ambobs uars... msaxurad

ar daudgeba am wyeul siaxles... amaT sisuleleebs ar mihbaZavs...

_ maSinve aitaces iqmyofebma.

aravin icis, riT damTavrdeboda es yvelaferi, rom ara zaris

rekva, romelmac berebi wirvaze ixmo. yvelam maSinve pirjvari

gadaisaxa. mama Teraponte wamodga, manac pirjvari gadaiwera da

ukanmouxedavad, SigadaSig gaugebari sityvebis wamoZaxebiT Tavisi

senakisken gaemarTa. ukan cotaniRa mihyvnen, umravlesobam daSla

daiwyo, wirvas miaSures. mama paisim kiTxvis gagrZeleba mama iosebs

gadaabara, TviTon ki qveviT Cavida. ugunur `RvTis gareganTa~ Se-

Zaxilebi mas ver SeakrTobda, magram guli uceb daunaRvlianda da

ratomRac sevdac Semoawva, Sedga da Tavs daekiTxa: `ratom amevso

naRveliT guli an suli ram damimZima ase?~ da gaocebuli maSinve

mixvda, rom es moulodneli naRveli sul mcire, magram gansaku-

Trebul mizezs gamoewvia: saqme is gaxldaT, rom senakis parmaRTan

axlaxan Tavmoyril xalxSi, alioSac SeniSna. gaaxsenda, rom misi

danaxvisTanave guli TiTqos tkiviliT SeekumSa. `nuTu es ymawvi-

li ukve amdenad Zvirfasia CemTvis?~ _ gaukvirda uceb. swored

imwuTas alioSamac gverdiT Cauara, TiTqos sadRac miiCqaroda,

oRond ara eklesiisken. erTmaneTs Sexedes, magram alioSam mzera

saswrafod aarida da Tvalebi daxara, beri mixvda, ra xdeboda im

wams ymawvilis gulSi.

_ nuTu Senc daeWvdi? _ iyvira uceb man, _ nuTu Senc am mci-

red morwmuneebTan xar! _ daamata naRvlianad.

alioSa Sedga da rogorRac dabneulad Sexeda, magram mzera isev

swrafad aarida. gverdulad mdgari miwas dasCereboda da mosau-

brisken piriT ar brundeboda. mama paisi yuradRebiT daakvirda.

_ saiT gagiwevia? wirva iwyeba, _ CaeZia isev, magram alioSam es

kiTxvac upasuxod datova.

_ nuTu savanidan midixar? ase daumSvidobeblad da dalocvis

gareSe?

alioSam uceb ucnaurad Caicina da mzera aseve ucnaurad, Za-

lian ucnaurad imas miapyro, visac sikvdilis win am sufTa guli-

sa da gonebis yofilma mpyrobelma, usayvarlesma wminda berma da

moZRvarma misi Tavi Caabara. mere ki uceb, xmis amouReblad Caiqnia

xeli da swrafi nabijiT gaeSura savanidan gasasvleli WiSkrisken.

Page 15: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

17

TiTqos mas, aq aRarc mowiweba da aRarc Tavazianoba aRar iWerda

ukve.

_ kidev dabrundebi! _ CaiCurCula mama paisim da mimavals naR-

vliani da gaocebuli mzera gaayola.

IIaseTi wuTi

mama paisi cxadia, ar Semcdara, roca ifiqra, rom misi `sa-

yvareli biWi~ kvlav dabrundeboda, radganac alioSas sulieri

mRelvarebis siRrme srulad Tu ara, mciredad mainc ganWvrita.

miuxedavad amisa, gulwrfelad vaRiareb, rom Tavadac Zalian ga-

miWirdeboda, zustad da naTlad gadmomeca Cemi moTxrobis da Ce-

mTvis esoden sayvareli axalgazrda gmiris cxovrebis es uCveulo

da gaurkveveli wuTi. mama paisis naRvliani kiTxvis pasuxad _

`nuTu Senc mcired morwmuneebTan xaro?~, alioSas nacvlad mt-

kiced gipasuxebdiT: `ara, mcired morwmuneebTan ar iyo!~ metic,

sruliad sapirispiro ram moxda: ase swored imitom daibna, rom

Rrmad swamda, magram mainc aeria Tavgza, mainc aemRvra guli da

goneba, es ki iseT satanjvelad eqca, rom Semdgom, didi xnis Semde-

gac, am dRes Tavis cxovrebaSi yvelaze mZime da avbediT dRed miiC-

nevda. pirdapir rom gekiTxaT: `nuTu es Relva da dardi mxolod

imitom Semogawva, rom berTuxucesis sxeulma, nacvlad sneul-

Tkurnebisa, esoden naadrevi xrwna daiwyoo~, _ daufiqreblad

gipasuxebdiT, rom: `mizezi namdvilad es iyo~. oRond gTxovdiT,

Cemi gmiris umwikvlo da sufTa guls naCqarevad mainc nu dascineb-

diT, me ki mis nacvlad da misi gulis ucodvelobis gamo aramcTu

bodiSis moxdas, patiebis Txovnas, anda Tavis marTlebas da, miT

umetes, am yovelives gamoucdelobiT, anda SeZenili codnis simci-

riT gamarTlebas ar vapireb, aramed piriqiT, mtkicedac vityodi,

rom swored mis am wminda gulwrfelobas vcem did pativs. eWvga-

reSea, _ zogierTi axalgazrda, romelic ufro frTxilia grZno-

baTa gamoxatvisas, romelsac ukve unari Seswevs ara cecxlovnad,

aramed nakleb mxurvaled, gonierad da Tundac erTgulad, magram

asakis Seufereblad, angariSianad, da amitomac mdablad uyvardes,

moaxerxebda Tavi daeRwia imisaTvis, rac Cems gmirs daemarTa; ma-

gram zogjer, damerwmuneT, ukeTesia Tundac ugunur, magram mainc

Page 16: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

18

didi siyvaruliT STagonebul Sens gatacebas minebde, vidre ar

minebde da araferi igrZno; miT umetes siymawvileSi, radgan me-

tad arasaimedoa mudmivad mdablad angariSiani ymawvili da arc

arafrad Rirs _ es Cemi azria! `Tumca, _ momaZaxeben gonierni, _

xom warmoudgenelia yvelas ase mtkiced swamdes crurwmenis da

arc Tqveni gmiria sxvebisTvis magaliTio~. amaze pasuxad ki isev

gagimeorebT: diax, magram Cems ymawvils swamda, swamda wmindad da

uryevad da amis gamo bodiSis moxdas ar vapireb.

Tumca ki ganvacxade ukve (iqneb Zalian naCqarevadac), rom Cemi

gmiris saqcielis axsnas, mobodiSebas an mis gamarTlebas ar da-

viwyebdi, magram vatyob, movlenaTa ukeT Casawvdomad zogierT sa-

kiTxTa ganmarteba mainc momiwevs. amitom getyviT: aq saswaule-

bze ar aris laparaki, arc saswaulis molodinis qarafSutul

mouTmenlobaze an mrwamsis gamarjvebisTvis aucilebel saswaulze

(namdvilad ara), da arc raRac Zveli, winaswarakviatebuli ideis

ganmtkicebaze, _ ara da ara! alioSas yoveliveze upiratesad,

Tvalwin misi saxe idga, mxolod misi _ uZvirfasesi bermoZRvris

saxe, im wminda adamianis saxe, romelsac esoden aRmerTebda da eTa-

yvaneboda. saqmec is gaxldaT, rom ganvlili wlis ganmavlobaSi am

axalgazrda da sufTa gulis siyvaruli `yvelasa da yvelafris~

mimarT, am gulis ukeTilSobilesi gamovlinebebi, iqneb araswo-

radac, magram umetesad swored am erTaderT adamianSi _ misTvis

esoden sayvarel da aw gardacvlil berTuxucesSi Tavmoyriliyo.

marTlacda, wminda beri iseT ucilobel idealad qceuliyo misT-

vis, rom warmoudgenelic iqneboda mTeli misi gulmxurvale ener-

gia, mTeli misi ymawviluri swrafva mxolod da mxolod berTuxu-

cesisken ar yofiliyo mimarTuli, drodadro ki imdenad, amqveynad

sxva `yvela da yvelaferic~ ki aviwydeboda (mogvianebiT ixseneb-

da, rom im mZime dRes saerTod ar gaxsenebia Tavisi Zma dmitri,

romelzec ase wuxda da romelsac ase eZebda winadRes; iluSeCkas

mamisTvisac daaviwyda orasi rublis mitana, rasac aucileblad

dilidanve apirebda). magram ara saswauli sWirdeboda, aramed im

`umaRles samarTals~ eswrafoda, romelic misi rwmeniT, dairRva

da romlis aRusruleblobamac ase umowyalod da moulodnelad

dausera guli. mere ra, Tu alioSas molodinSi `samarTlianobam~

saswaulis forma miiRo, mere ra Tu am `samarTlianobas~ Tavisi

saTayvanebeli moZRvris sxeulisgan eloda dauyovneblad? monas-

terSic xom aseve fiqrobdnen da amasve elodnen, isinic ki, visi

Page 17: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

19

gonierebis winaSe Tavad alioSac muxls iyrida, Tundac TviT mama

paisi. alioSamac daueWveblad igive saxe misca Tavis ocnebebs, ro-

goric sxvebma; amasTan, ukve didi xania, mTeli wlis samonastro

cxovrebiT yovelive swored ase Camouyalibda da misi gulic am

molodins mieCvia. samarTlianoba swyuroda, samarTlianoba da

ara mxolod saswauli! da ai, is, vinc misi Rrma rwmeniT, amqveynad

yvelaze metad unda amaRlebuliyo, amaRlebis nacvlad, anazdad

miwas danarcxebuli da Sercxvenili aRmoCnda! ratom? vin gansa-

ja ase? vis SeeZlo ase ganesaja? _ es is kiTxvebi iyo, romlebic

alioSas gamoucdel da ubiwo guli tanjavda. Seuracxyofisa da

gaborotebis gareSe ver aetana, rom wmindanTa Soris uwmindesi,

masze bevrad mdabali, ugunuri da qarafSuta brbos dasacini da

borotad gasaWori gaxda. Tundac araviTari saswauli ar momxda-

riyo, arc uCveulo gacxadebuliyo rame da ar gamarTlebuliyo

dauyovneblivi molodini, magram saxelis gatexa raRa saWiro iyo,

ra saWiro iyo es sircxvili, esoden swrafi xrwna, avis mTqme-

li monazvnebis saavyiod gamxdari es `bunebis gafrTxileba~ da

`miniSneba~, razec aseTi zar-zeimiT miuTiTeben axla isini mama

TerapontesTan erTad? anda ratom sjerodaT, rom am miTiTebis

ufleba hqondaT? sad aris uflis samarTali da misi marjvena?

ratom ar gamovlinda uflis neba `yvelaze saWiro wuTs~, ratom

isurva TiTqos Tavadve bunebis brma, munj da umowyalo kanonebs

damorCileboda?

ai, ris gamo ewureboda guli alioSas da rogorc ukve mogax-

seneT, cxadia, upirvelesi aq is adamiani iyo, romelic amqveynad

yvelaze metad uyvarda, ugunuri brbos mier `Seuracxyofili~

da `saxelgatexili~! mere ra, Tu Cemi romanis gmiris es Civili,

daufiqrebeli da qarafSutulia, magram vimeoreb, da ukve mesa-

med (winaswar imaSic geTanxmebiT, rom albaT mec qarafSutulad)

_ mixaria, rom Cemma gmirma Tavisi cxovrebis erT-erT yvelaze

umZimes dRes goniereba ver gamoiCina, radgan Wkvian kacs gonie-

rebis dro yovelTvis daudgeba, magram Tu ymawvilis gulSi aseT

wuTebSic ki ver mZlavrobs siyvaruli, rodisRa unda imZlavros?

ar minda arc is ucnauri movlena gamomrCes, misTvis am yvelaze

sabediswero da SfoTian wuTs Tumca ki wamierad, magram mainc rom

gaukrTa alioSas gonebaSi. es axalaRmocenebuli da gamkrTali

movlena is tanjviT aRsavse STabeWdileba iyo, romelic erTTa-

vad ivanTan winadRis laparaks axsenebda. swored axla... ara, ar

Page 18: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

20

gegonoT TiTqos sulSi is ZiriTadi, ase vTqvaT, stiqiuri rwmena

Seryeoda. ara, Tumca ki Tavisda moulodnelad, sayveduri wamos-

cda, ufali uyvarda da mtkicedac swamda, magram guSin saRamos

ivanTan saubris mtanjveli da boroti STabeWdilebis bundovani

gaxseneba suls rogorRac uforiaqebda da TiTqos sul ufro da

ufro gareT gaRwevas iTxovda.

ukve karga gvarianad bneloda. fiWvnaris koromis gavliT sava-

nidan monastrisken mimavalma rakitinma uceb miwaze, xis qveS,

gaunZrevlad pirqve mwoliare, TiTqos CaZinebuli alioSa SeniSna.

miuaxlovda da dauZaxa:

_ aq xar, alioSa? nuTu Senc... _ daiwyo gaocebulma, undoda

ekiTxa: `nuTu Senc mixvdi ukveo~, magram sityvis daumTavreblad

gaCumda. alioSas xma ar amouRia, arc ki Seuxedavs, magram misma

odnavma, SeumCnevelma moZraobam rakitini miaxvedra, rom alioSas

esmoda.

_ ra dagemarTa? – ganagrZo gaocebulma, magram wuTSive gaoce-

ba RimiliT Seecvala da ufro da ufro mkveTrad damcinavi gamo-

metyveleba gauxda.

_ or saaTze metia geZeb. sad gaqri moulodnelad? aq ras ake-

Teb? ra sisuleleebs imarTeb? Semomxede mainc...

alioSam Tavi aswia, wamojda da zurgiT xes mieyrdno. ar ti-

roda, magram saxeze tanjva asaxvoda, TvalebSi ki gaRizianeba aR-

beWdvoda. Tumca rakitins arc uyurebda, misi mzera sadRac Sors

mimarTuliyo.

_ ici, saxe sruliad Segcvlia. im Seni Zveli morCilebis kva-

lic aRar Cans, vinmem gagabraza? gawyenines?

_ Tavi gamanebe! _ Cailaparaka uceb alioSam da mxolod rogo-

rRac daRlilma Caiqnia xeli, rakitins isev ar uyurebda.

_ aha, ai Turme ra xdeba! Cveulebrivi mokvdavebiviT dagviwyia

yvirili. da Tanac vis, Sennair angelozs? ici, marTla maoceb,

alioSa, gulwrfelad geubnebi. ukve karga xania aRaraferi mik-

virs, magram Sen namdvilad gamaoce, me xom ganaTlebuli adamiani

megone...

alioSam rogorc iqna rakitins Sexeda, Tumca mainc rogorRac

dabneulma, TiTqos kargad arc esmoda, ras eubneboda.

_ nuTu Senc imas dardob, rom Senma berikacma suni auSva? nuTu

seriozulad gjeroda, rom marTla saswaulebs moaxdenda? _

wamoiZaxa rakitinma da saxeze isev gulwrfeli gaoceba gamoexata.

Page 19: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

21

_ mwamda, mwams, minda mwamdes, da kidec virwmuneb yovelTvis,

mere Sen ra! _ uyvira gaRizianebulma alioSam.

_ araferi, sruliad araferi, Cemo kargo. fui, amis axla ca-

meti wlis mowafesac aRar sjera. Tumca, eSmakma uwyis... da amitom

Senc Sens RmerTs gaubrazdi, ara? aujanydi: wodeba ar misces da

ordeniT ar daajildoes, ara? eh, Sen ra giTxari!

alioSam rakitins xangrZlivi da rogorRac TvalmoWutuli

mzeriT Sexeda da TvalebSi raRac gaukrTa... oRond rakitinze bra-

zi ara.

_ me Cems RmerTs ar avjanyebivar, `ganawess ar veTanxmebi~ mxo-

lod misas, _ ucnaurad Caicina man.

_ rogor Tu ganawess ar eTanxmebi? _ cota xniT Caufiqrda

pasuxs rakitini, _ ra sisulelea?

alioSam araferi upasuxa.

_ kargi, movrCeT am laparaks, axla saqmeze gadavideT. dRes

rame Wame?

_ ar maxsovs... mgoni vWame.

_ iseTi saxe gaqvs, cota momagreba ar gawyenda. kacma rom Semo-

gxedos, Seecodebi. arc Rame gZinebia. gavige, raRacaze TaTbirob-

diT, mere ki mTeli es ambavi da aliaqoTi iyo... rame unda SeWamo,

jibeSi Zexvi midevs, dilas qalaqidan gamoviyole yoveli SemTxve-

visTvis, magram Sen xom Zexvs ar SeWam...

_ momeci!

_ oho! ra ambavSi varT! maSasadame, bolomde avujanydiT? ba-

rikadebze vdgavarT ukve? ara, Zmao, am saqmis ase datoveba ar Sei-

Zleba. CemTan SeviaroT... axla siamovnebiT arays gadavkravdi, Za-

lian daviRale. ai, arays ki namdvilad ar dalev... Tu imasac dalev?

_ davlev.

_ oho-ho! saocrebaa, Zmao! _ rakitini gaognebuli Canda, _

asea Tu ise, Zexvia Tu arayi, mainc karg gzaze vdgavarT da amis xe-

lidan gaSveba ar Rirs, wamodi!

alioSa miwidan usityvod wamodga da rakitins gahyva.

_ axla vanias rom enaxe, albaT gaocdeboda! ho, marTla, ici,

rom Seni Zma, ivan fiodoroviCi, am diliT moskovSi gaemgzavra?

_ vici, _ auRelveblad upasuxa alioSam da uceb Tvalwin dmi-

tris saxe gaukrTa, oRond mxolod gaukrTa da Tumca aman raRacac

gaaxsena, raRac saswrafo, risi gadadebac wuTiTac ar SeiZlebo-

da, raRac vali, saSineli valdebuleba, magram am mogonebasac mas-

Page 20: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

22

ze araviTari gavlena ar mouxdenia, gulamde ver miaRwia, imave wams

mexsierebidan amoufrinda da daaviwyda.

_ Senma Zmam, vaniam, erTxel, `uniWo, liberaluri tomara~

miwoda. erTxel Senc ver Seikave Tavi da miTxari, rom ̀ upatiosno~

kaci var... ki batono! axla vnaxav Tqvens niWierebasa da patios-

nebas (es bolo sityvebi rakitinma TavisTvis, CurCuliT Caila-

paraka). mismine! _ ganagrZo isev xmamaRla, _ monasters gverdi

avuaroT da bilikiT pirdapir qalaqisken wavideT... ho, marTla,

xoxlakovas unda Sevuaro. warmogidgenia, yvelaferi dawvrile-

biT mivwere da TviTonac maSinve pasuxi gamomigzavna (am qals Za-

lian uyvars baraTebis wera), Tanac saCqarod fanqriT dawerili, _

`iseTi pativsacemi berisgan, rogoric mama zosime iyo, verafriT

davijerebdi, aseT saqcielso~. warmogidgenia? zustad ase momwe-

ra, _ `saqcielso!~ isic gabrazda. saerTod, ra dagemarTaT yve-

las erTad? moica! _ uceb isev iyvira rakitinma. Sedga, alioSas

mxarSi swvda da SeaCera:

_ ici, alioSa, _ Tqva rakitinma da anazdad gamkrTali fi-

qriT gaognebulma TvalebSi daJinebiT Sexeda, Tumca ki icinoda,

etyoboda, jer kidev ver daejerebina alioSas esoden gasaocari

da sruliad moulodneli ganwyoba da am moulodneli azris ga-

moTqmis mainc eSinoda, _ ici, alioSa, kargi iqneboda... ici, sad

SegviZlia wavideT? _ rogorc iqna, gaubedavad da laquciT daas-

rula saTqmeli.

_ sulerTia... sadac ginda.

_ modi, gruSenkasTan wavideT, ras ityvi? gamomyvebi? _ hkiTxa

mouTmeneli molodiniT lamis erTianad acaxcaxebulma rakitinma.

_ ki batono, wavideT, _ maSinve mSvidad daeTanxma alioSa. es

ki, aseTi swrafi da mSvidi Tanxmoba ukve imdenad moulodneli iyo

rakitinisTvis, rom gaocebisgan kinaRam Sexta.

_ oho!.. ase! _ wamoiyvira dabneulma, alioSas xeli staca

da aCqarebuli nabijiT gaiyola. jer kidev eSinoda, rom alioSa

gadaifiqrebda. uxmod miabijebdnen. rakitins xmis amoRebisac ki

eSinoda.

_ rogor gauxardeba, rogor... _ Cailaparaka da isev gaCumda.

ra Tqma unda, gruSenkas gasaxareblad sulac ar mihyavda masTan

alioSa. rakitini seriozuli axalgazrda gaxldaT da ise ara-

fers gaakeTebda, Tu gamorCenas ver naxavda. amjerad ki ori mizani

amoZravebda: pirveli, SurisZieba swyuroda, _ undoda sakuTari

Page 21: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

`kviris palitris~ biblioTeka

wigni 25tomi II

redaqtori elene salariZe

koreqtorebi: sofio gaixaraSvili

marina inaniSvili

natalia CimakaZe

kompiuteruli uzrunvelyofa daTo mosiaSvili

ydis dizaini eTer gziriSvili

proeqtis menejeri TinaTin asaTiani

wignSi gamoyenebuli leqsebi da nawyvetebi poeturi

nawarmoebebidan Targmna ana abulaSvilma

gamomcemloba palitra L, 2011

misamarTi: iosebiZis q. 49, tel.: 238-38-71

E-mail: [email protected]

50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar

Page 22: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

wigni 1

onore de balzaki

Sagrenis tyavi

wigni 2

jek londoni

martin ideni

wigni 3

SoTa rusTaveli

vefxistyaosani

wigni 4

aleqsandre diuma

sami muSketerior tomad

igni 1

seriis winaseriis winawignebiwignebi

Page 23: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

wigni 5

uiliam Seqspiri

hamleti

wigni 6

Jiul verni

80 000 kilometri wyalqveS

wigni 7

mixail bulgakovi

ostati da margarita

wigni 8

oskar uaildi

dorian greis portreti

Page 24: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

wigni 9

Carlz dikensi

devid koperfildi

wigni 10

erix maria remarki

triumfaluri TaRi

wigni 11

frederik begbederi

99 franki

wigni 12

edgar po

moTxrobebi

Page 25: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

wigni 13

homerosi

odisea

wigni 14

main ridi

uTavo mxedari

wigni 15

Tomas mani

budenbrokebior tomad

wigni 16

mark tveni

tom soieris Tavgadasavali

Page 26: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

wigni 17

konstantine gamsaxurdia

didostatis marjvena

wigni 18

migel de servantesi

don kixotior tomad

wigni 19

o ’ henri

moTxrobebi

wigni 20

Stefan cvaigi

mariam stiuarti

Page 27: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

wigni 21

mario piuzo

naTlia

wigni 22

gustav floberi

madam bovari

wigni 23

jorj orueli

1984

wigni 24

stendali

wiTeli da Savi

Page 28: 50 წიგნი: ძმები კარამაზოვები 2

wigni 25

fiodor dostoevski

Zmebi karamazovebitomi I

vaJa-fSavela

poemebi da publicisturi werilebi

seriis momdevnoseriis momdevnowignebiwignebi

ernest heminguei

mSvidobiT, iaraRo!