ცხოვრება - Living Democracy · შესავალი რას გვთავაზობს ეს წიგნი? წინამდებარე წიგნი
50 წიგნი: ოსტატი და მარგარიტა
-
Upload
gio-rgashvili -
Category
Documents
-
view
12.456 -
download
12
Transcript of 50 წიგნი: ოსტატი და მარგარიტა
50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar
wigni 7
gamomcemloba palitra L
Tbilisi, 2011
UDC (uak) 821.161.1-31b-95
`50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar~
es proeqti msoflios araerT qveyanaSia popularuli.
sxvadasxva gamokiTxvis saSualebiT, mkiTxveli irCevs
50 saukeTeso wigns msoflio literaturis saganZuridan.
saqarTveloSi `kviris palitris~ am proeqts mravali aTasi
adamiani gamoexmaura. swored maTi dadgenilia im rCeuli
wignebis nusxa, romelic `palitramediam~ realur bibli-
oTekad aqcia.
es wigni msoflio literaturis am unikaluri bibli-
oTekis nawilia.
© gamomcemloba palitra L, 2011
yvela saavtoro ufleba daculia.
ISSN 1987-9628
ISBN 978-9941-422-60-7
ostati damargarita
mzia gelaSvilis Targmani
mixail bulgakovi
5
nawili pirveli
`... da mainc vin xar, bolos da bolos?
_ me nawili var im Zalisa, visac marad
boroteba swadia da sikeTes ki iqms~.
goeTe, `fausti~
Tavi pirveli
nurasodes daelaparakebiT ucnobebs
gazafxulis xvatiT gaTangul saRamospirze, moskovSi, pa-
triarqTa tborebTan, ori moqalaqe gamoCnda. erT maTgans
ruxi, sagazafxulo kostiumi ecva. tandabali, Casuqebuli
da meloti kaci iyo, lazaTiani qudi sami TiTiT eWira wkip-
ze da sufTad gaparsul saxes Savi, rqisCarCoiani, uCveulo
sididis saTvale ufaravda. meores _ mxarbeWian da wiTur-
qoCora axalgazrdas _ kinkrixoze moegdo kubokruli kepi.
qurTuki, dasmurkluli TeTri Sarvali da Savi sportuli
fexsacmeli ecva.
pirveli Tavad mixail aleqsandroviC berliozi gaxldaT,
moskovis udidesi literaturuli asociaciis, SemoklebiT
`massolitis~ Tavmjdomare da sqeltaniani mxatvruli Jur-
nalis redaqtori, xolo misi ymawvili Tanamgzavri _ poeti
ivan nikolaeviC ponirevi, romelic `usaxlkaros~ fsevdonim-
iT werda.
simwvaneSeparul cacxvebis Crdils miaRwies Tu ara, mwer-
6
lebi Wreli jixurisaken gacvivdnen, `ludi da wylebi~ rom
ewera.
imTaviTve unda aRvniSnoT maisis am avbediTi saRamos pirve-
live saocreba. aramcTu jixurTan, malaia bronnaias parale-
lur am xeivanSi adamiani ar WaWanebda. dRes, roca sunTqvac
ki Wirda, roca mzes moskovi daefufqa da sadRac, sadovoe
kalcos miRma, gamomSral burusSi apirebda STanTqmas, aravis
monatrebia cacxvebis Crdili, aravin Camomjdara merxze _
ukacuri iyo xeivani.
_ `narzani~ dagvisxiT, _ sTxova berliozma.
_ `narzani~ ara gvaqvs, _ jixuridan gamoepasuxa qali da
ratomRac gaibusa.
_ arc ludi? _ xma CaexliCa usaxlkaros.
_ luds saRamos moitanen, _ upasuxa qalma.
_ aba, ra gaqvT? _ hkiTxa berliozma.
_ gargaris wvenia, oRond Tbili, _ uTxra qalma.
_ kargi, dagvisxiT! dagvisxiT!
gargaris wvenma gvariani yviTeli qafi moigdo da haerSi
sadalaqos mZafri suni datrialda. wyurvilmoklul mwer-
lebs maSinve slokini autydaT, fuli gadaixades da tborisp-
irze, bronnaiasken zurgSeqceviT Camosxdnen skamze.
am dros meore saocrebac moxda, romelic mxolod ber-
liozma igrZno. moulodnelad slokini Seuwyda, guli au-
fancqalda, mielia, sadRac gaepara, mere ki blagvi maxaTiviT
Caeso saguleSi. Tan raRac usafuZvlo, magram Tavzardamcemma
SiSma gauTanga sxeuli da ukanmouxedavad mounda aqedan gaqce-
va. berliozi vera da ver mixvda, ase ram daafrTxo, iqauroba
sevdianad moaTvaliera da gaifiqra: `ucnauria! ra damemar-
Ta... guli miwuxs... gadaviRale. albaT droa mivatovo yve-
laferi da kislovodskisken...~
uecrad xorSakiani haeri dakeltda mis Tvalwin da am
haeridan ucnaurze ucnauri, gamWvirvale moqalaqe gamoikve-
Ta. erT cida Tavze Jokeis kepi exura, kubokruli, mokle da
viwro pijaki ki... moqalaqe saJenis simaRlisa iyo, mxarmok-
le, gamwlikuli da saxeze, gTxovT daixsomoT, damcinavi Ri-
mili dasTamaSebda.
7
berliozis cxovreba imTaviTve ise aewyo, amgvar saswaulebs
ar iyo Cveuli. mTlad daetetka saxe, Tvalebi daaWyita da da-
zafrulma gaifiqra: `daujerebelia~.
magram vai, rom daujerebeli araferi iyo da es awowili,
gamWvirvale moqalaqe, miwaze fexis daukareblad xan marjvniv
gadaqandeboda, xan marcxniv.
Tavzardacemulma berliozma Tvali daxuWa da roca wamis
Semdeg kvlav gaaxila, SvebiT amoisunTqa: moCveneba gamlRval-
iyo, kubokrulkostiumianic aRarsad Canda da aRarc guli
awuxebda.
_ fui eSmaks! _ wamoiZaxa redaqtorma, _ gagonila, sicx-
isagan lamis guli gamiskda, raRac uJmuric ki momelanda, _
man Cacineba scada, magram Tvalebi isev feTianiviT daurboda
da TiTebic ukankalebda.
Tumca TandaTan suli moiTqva, cxvirsaxoci dainiava, mere
sakmaod mxned warmoTqva: `maS, ase~, da gargaris wvenis smisas
Sewyvetili saubari ganagrZo.
saubari ese, rogorc mogvianebiT gairkva, ieso qristes ex-
eboda. am cota xnis win, Jurnalis morigi nomrisaTvis redaq-
tors poetisaTvis vrceli, antireligiuri poema daekveTa.
ivan nikolaeviCma poema SeTxza da Zalian mokle droSic, ma-
gram, samwuxarod, redaqtoris guli mainc ver moigo. gaaSa-
va, magram ra gaaSava usaxlkarom mTavari moqmedi gmiri, e. i.
ieso, redaqtori ki umtkicebda, poema xelaxlaa dasawerio.
axlac berliozs undoda, Zireul Secdomebze mieniSnebina
da amitomac esaubreboda iesos Sesaxeb. ver getyviT, kalam-
ma umtyuna poets Tu sakiTxis ucodinarobis gamo daemarTa
ase, magram usaxlkaros poemaSi ieso, Tumca ki Zalze uary-
ofiTad, magram cocxali adamianiviT iyo asaxuli. berliozi
ki umtkicebda, rom poets iesos avkargianobaze ki ar unda
gaemaxvilebina yuradReba, aramed eCvenebina mkiTxvelisaTvis,
rom ieso, rogorc pirovneba, saerTod ar arsebobda amqvey-
nad da mis Sesaxeb SeTxzuli Tqmulebebi monaCmaxi da Cveule-
brivze Cveulebrivi miTi iyo mxolod.
unda iTqvas, rom redaqtori nakiTxi kaci brZandeboda da
8
msjelobisas erTob jerovnad iSveliebda Zveli drois is-
torikosebs. iseTebs, magaliTad, rogorebic iyvnen, filon
aleqsandrieli da didad ganaTlebuli ioseb flaviusi, si-
tyvac rom ar dascdenodaT iesos arsebobis Sesaxeb. mixail
aleqsandroviCma sakmao erudicia gamoamJRavna da sxvaTa So-
ris, isic amcno poets, tacitusis saxelganTqmuli `anal-
ebis~ meTxuTmete wignis 44-e Tavis is adgili, sadac iesos
jvarcmazea laparaki _ sxva araferia, Tu ara gviandeli,
yalbi CanarTio.
poeti am sakiTxebSi xamad gaxldaT, didi gulisyuriT
usmenda mixail aleqsandroviCs, mkvircxli, WroRa Tvalebi
misTvis miepyro, mxolod xandaxan Tu amoaslokinebda da
CurCuliT wyevlida gargaris wvens.
_ yvela aRmosavlur religiaSi, _ ganagrZobda berliozi,
_ rogorc wesi, umwikvlo asuli Sobda RmerTs. qristianeb-
mac veraferi moigones ukeTesi da aseve SeTxzes sakuTari
ieso, romelic sinamdvileSi amqveynad arasodes mosula.
swored amaze unda gaamaxvilo yuradReba...
berliozis maRali tenori ukacriel xeivanSi ifanteboda
da rac ufro Rrmad iWreboda mixail aleqsandroviCi gau-
kafavSi, sadac kinwis moutexavad mxolod erTob ganaTle-
buli adamiani Tu SeZlebda Sesvlas, poeti ufro da ufro
sagulisxmo da metad sasargeblo ambebs ityobda miwisa da
cis nebier RmerTze – egviptel ozirisze, finikiel RmerT
Tamuzze, marduqsa da, Tqven warmoidgineT, naklebad cnobil,
mrisxane RmerT viclipuclize, odesRac, meqsikaSi, diaxac
rom eTayvanebodnen actekebi.
swored im dros, roca mixail aleqsandroviCi poets
mouTxrobda, Tu rogor Zerwavdnen actekebi comisagan vi-
clipuclis aRalebs, xeivanSi erTi sulieri gamoCnda.
mogvianebiT, roca, simarTle iTqvas, gvianRa iyo TiTze kbe-
nani, mravalma dawesebulebam warmoadgina am adamianis aRweri-
loba. masalis Sejereba udavo gaocebas iwvevs. ase, magaliTad,
erTni iuwyebodnen, rom moqalaqe dabali iyo, oqros kbilebi
hqonda da marjvena fexiT koWlobda. meoreni sxvas amt-
9
kicebdnen: TiTqos ucnobi goliaTuri aRnagobisa iyo, kbile-
bze platinagadakruli da marcxena fexiT koWlobda. mesameni
ki mokled ityobinebodnen, moqalaqes gansakuTrebuli niSnebi
ar gaaCndao.
unda vaRiaroT, arc erTi cnoba simarTles ar Seesabame-
boda.
jer erTi, xsenebuli moqalaqe sulac ar koWlobda, arc
Cia iyo da arc goliaTuri aRnagobis, ubralod, maRali
tanis kaci eTqmoda, xolo rac Seexeba kbilebs, marcxena mx-
ares platina hqonda gadakruli, marjvniv ki _ oqro. Zvirfa-
si, ferflisferi kostiumi da imave feris ucxouri fexsac-
meli ecva. nacrisferi bereti Tavmomwoned moegdo kefaze da
iRliaSi pudelis Tavis bunikiani joxi amoeCara. Sesaxedavad
ormocs iqneboda gadacilebuli. tuCebi rogorRac gverdu-
lad hqonda moqceuli. Savgvremani, sufTad gaparsuli saxe.
marjvena Tvali Savi, marcxena ki, ratomRac _ mwvane. yornis-
feri, uswormasworo warbebi _ erTi sityviT, ucxoeli iyo.
im skams rom Cauara, sadac redaqtori da poeti mokalaTe-
buliyvnen, ucxoelma cerad gaxeda msxdomT, Sedga da uecrad
iqve, gverdiT skamze Camojda.
`germanelia~, _ gaifiqra berliozma.
`ingliselia, _ gonebaSi gaivlo usaxlkarom, _ xelTaT-
manebic acvia am gaganiaSi~.
ucxoelma ki guburis irgvliv kvadratulad Semojarul
mravalsarTulian saxlebs hkida Tvali, imav wams Seetyo,
aqaurobas pirvelad xedavda da Zalianac dainteresda.
daJinebiT ucqeroda saxuravebqveS, minebze TvalismomWre-
lad akiafebul, Camaval da mixail berliozisaTvis aw samar-
adJamod mileul mzes, Semdeg qveviT, bindispirze Camuqebul
fanjrebs Seavlo Tvali, raRacas mowyaled gauRima, Tvalebi
moWuta, xelebi joxis bunikze daawyo da nikapi zed Camo-
ayrdno.
berliozi ki ganagrZobda:
_ Sen Zalze damajereblad da sasacilod aRwere RvTis
Svilis, iesos Soba, magram is ki dagaviwyda, rom qristem-
10
dec mravlad iyvnen RvTis Svilebi, Tundac frigieli atisi.
mokled, es RvTis Svilebi da iesoc maT Soris, arasodes
Sobilan da arc arsebulan amqveynad. amitom, Cemi azriT, So-
bisa da Tundac, mogvTa moaxlebis nacvlad, jobda moaruli
Worebi agewera dabadebaze... Torem Seni poemiT ise gamodis,
TiTqos ieso marTlac arsebobda!..
ivan nikolaeviCma scada autaneli slokini Seekavebina,
sunTqva Seikra, amis gamo ufro Zlierad amoaslokina da imav
wams, berliozsac gauwyda sityva, radgan ucxoeli uecrad
wamodga da mwerlebisken gamoeSura.
isini gaocebulebi SeaCerdnen.
_ momiteveT kadniereba... _ kilomoqceviT, magram sity-
vebis daumaxinjeblad warmoTqva ucxoelma, _ magram Tqveni
saubris Temam imdenad mimizida...
man Tavazianad moixada bereti, megobrebs ki sxva raRa gza
hqondaT, fexze wamodgnen da Tavi daukres.
`ara, frangs ufro hgavs...~ _ gaifiqra berliozma.
`polonelia?~ _ gulSi gaivlo usaxlkarom.
aqve unda iTqvas, ucxoelis garegnobam Tvalis Sevlebi-
sTanave poets zizRi mohgvara, berliozs ki moewona, ufro
sworad, ki ar moewona... rogorRac... dainteresda TiTqos.
_ Tu nebas damrTavT... _ Tavazianad iTxova ucxoelma da
megobrebmac uneblieT gaiw-gamoiwies. ucxoeli moxerxebu-
lad mokalaTda maT Soris da xeladve Caeba saubarSi.
_ Tu ar momeyura, brZanebdiT, ieso ar arsebobdao? _
ikiTxa ucxoelma da marcxena, mwvane TvaliT gaxeda ber-
liozs.
_ diax, ar SemcdarxarT, _ aseve Tavazianad upasuxa ber-
liozma, _ swored amas vambobdi.
_ gasaocaria! _ wamoiZaxa ucxoelma.
`ra eSmaki unda?~ _ gaifiqra usaxlkarom da moiRuSa.
_ Tqvenc daeTanxmeT? _ dainteresda ucxoeli da axla
marjvniv, usaxlkarosken iqcia piri.
_ asi procentiT! _ daumowma RvarWnilsityvaobisa da
figuraluri gamoTqmebis moyvarulma poetma.
11
_ gasaocaria! _ kvlav wamoiZaxa daupatiJebelma mosau-
brem, _ Semdeg, ratomRac qurdulad mimoixeda da CurCu-
liT ganagrZo, _ momiteveT es akviateba, magram, rogorc
vxedav, sxva yvelaferTan erTad, Tqven arc RmerTi gwamT? _
mas saxeze SeSfoTeba daetyo da waiCurCula, _ geficebiT,
aravis vetyvi...
_ diax, Cven RmerTi ar gvwams, _ inturistis sifrTxilem
Rimili mohgvara berliozs, _ magram amaze sruliad uSiS-
rad SeiZleba laparaki.
ucxoeli skamis sazurges gadaeyrdno da lamis awkmutun-
da cnobismoyvareobiT.
_ aTeistebi xarT?
_ diax, aTeistebi, _ gauRima berliozma, usaxlkarom ki
braziT gaifiqra: ̀ ras gadagvekida, es ucxo CitiRa gvaklda!~
_ mSvenieria, SesaniSnavia! _ ayvirda es ucnauri ucxoe-
li da Tavis qicins mohyva, xan erT literators miaCerde-
boda, xan _ meores.
_ Cvens qveyanaSi aTeizmi aravis ukvirs, _ diploma-
tiurad da Tavazianad auxsna berliozma, _ ra xania Cveni
mosaxleobis umravlesobas Segnebulad aRar sjera im arake-
bis, RmerTebze rom Txzavdnen.
aq ki Tavi moigiJiana ucxoelma: uecrad wamoxta da gaoce-
bul redaqtors xeli CamoarTva.
_ neba momeciT, uRrmesi madloba mogaxsenoT!
_ ra?.. _ Tvalebi aaxamxama usaxlkarom, _ risTvis?
_ Zalze mniSvnelovani cnobebisaTvis, romelic me,
rogorc mogzaurs, erTob mesaWiroeboda, _ ganumarta uc-
naurma stumarma da mravlismetyvelad aRmarTa TiTi.
mniSvnelovanma cnobam, rogorc Canda, marTlac Zlieri
STabeWdileba moaxdina ucxoelze. man ZrwoliT axeda sax-
lebs, TiTqos SiSobda, yovel fanjaraSi wyvil-wyvili aT-
eisti ar daenaxa.
`ara, ingliseli ar unda iyos~... _ gaifiqra berliozma,
usaxlkarom ki, _ `ase mainc sad iswavla rusuli, ai, esaa
gasakviri!~ _ da isev moiqufra.
12
_ magram, neba momeciT, gkiTxoT, _ cota xnis fiqris Sem-
deg kvlav amoidga ena ucxoelma, _ RvTis sufevis damadas-
turebel im mtkicebulebebs raRa vuyoT, romelTa ricxvi,
mogexsenebaT, srulad xuTia!
_ samwuxarod, _ TanagrZnobiT Caicina berliozma, _ es
mtkicebulebani Calis fasadac ar Rirs da kacobriobam kar-
ga xania miiviwya. albaT dameTanxmebiT, gonieri kacisaTvis
RmerTis arsebobis damamtkicebeli sabuTi naklebsarwmunoa.
_ bravo! _ daiRriala ucxoelma, _ bravo! Tqven axla
zedmiwevniT gaimeoreT moxuci imanuil kantis azri. magram
seiric eg aris, man jer erTianad gaacamtvera xuTive mtkice-
buleba, Semdeg ki, TiTqos sakuTar Tavs dascinao, Tavadve mi-
akvlia meeqvses.
_ kantis mtkiceba, _ mowyaled gauRima didad ganaTle-
bulma redaqtorma, _ Zalze saeWvoa. tyuilad ki ar ambobda
Sileri, am sakiTxze kantis msjeloba mxolod da mxolod
monebs Tu daakmayofilebso, Strausi ki, ubralod dascinoda
am TvalTaxedvas.
berliozi laparakobda, gulSi ki fiqrobda: `mainc vin
aris, bolos da bolos? an rusuli sad iswavla ase kargad?~
_ eg viRac kanti mag sisuleleebisaTvis sami wliT solo-
vkaSi unda Caayudo! _ moulodnelad wamoayrantala ivan
nikolaeviCma.
_ ivan! _ wamoiZaxa SeSfoTebulma berliozma.
magram kantis solovkaSi gadasaxlebis muqaram ki ar gaao-
ca, piriqiT, aRafrTovana kidec ucxoeli.
_ marTals brZanebT, marTals, _ wamoiZaxa da berlioz-
isken mimarTuli marcxena Tvali dakvesa, _ mouxdeboda!
erTxel, sauzmis dros gavafrTxile: `Tqveni nebaa, profe-
soro, magram mgonia, raRac abdaubda moCmaxeT. SeiZleba mar-
Talic brZandebodeT, magram veravin gagigebT, dagcineben!~
berliozma Tvalebi daaWyita: `sauzmeze... kants?.. ras bo-
davs!~ _ gaifiqra man.
ucxoelma arad Caagdo berliozis gaoceba da axla poets
miubrunda:
13
_ kants ki solovkaSi mainc ver gavgzavniT, Cemo kargo,
radgan saukuneze metia Soreulze Soreul qveyanaSi ganis-
venebs da misi iqidan gamoxmoba, damerwmuneT, yovelgvar Za-
las aRemateba.
_ afsus! _ SeuRrina poetma.
_ mec mwyins! _ Tavi dauqnia ucnobma, Tvali dakvesa da
ganagrZo, _ eg yvelaferi gasagebia, magram erTi sakiTxic
mainteresebs: Tu RmerTi ar arsebobs, viRa ganagebs adamianTa
modgmas da mTel dedamiwas?
_ TviTonve ganagebs, adamiani, _ saCqarod upasuxa aRre-
nilma usaxlkarom, am, unda vaRiaroT, arcTu iol SekiTx-
vas.
_ mapatieT, _ dauyvava ucnobma, _ magram marTva rom SeZ-
los, Tundac sul mcire, raRac droiT mainc xom unda hqondes
SemuSavebuli zusti gegma. neba miboZeT, dagekiTxoT, sxvaTa
bedi rogor unda ganagos adamianma, Tuki mas, aramcTu imisi
unari ar Seswevs, erTi aTaswleuliT, am sasacilod mcire
vadiT dagegmos raime, aramed isic ar icis, xval ra moelis?
aba, dafiqrdiT, _ ucnobma berliozisken ibruna piri, _ da-
vuSvaT, Tqven ganagebT am dedamiwas, Tqvenzea damokidebuli
mokvdavTa bed-iRbali, TandaTan eCveviT, ase vTqvaT, nel-nela
uRebT alRos da uecrad... kx... kx... filtvis sarkoma dage-
marTebaT, _ ucxoelma tkbilad CaikuWkuWa, TiTqos filtvis
sarkomis gaxsenebam gaaxarao, katasaviT mowkura Tvalebi da
erTxel kidev gaimeora, _ diax, sarkoma... im wuTidan das-
ruldeba Tqveni gamgeblobac! sakuTari Tavis garda aRar-
avin gadardebT. axloblebi gatyueben, Tqven ki guli cuds
gigrZnobT da swavlul eqimebTan garbixarT, Semdeg eqimbaSeb-
sac miakiTxavT, SeiZleba mkiTxavebTanac daiwyoT siaruli.
erTic, meoreca da mesamec yovlad uSedegoa, Tavadac xvdebiT.
da aha, dgeba tragikuli aRsasruli: cota xnis win raRacis
gamgebeli rom egona Tavi, axla uZravadaa CaWedili xis yuTSi,
axloblebmac ician, misgan xeiri rom aRar iqneba da wvaven.
uaresic xdeba xolme: kaci kislovodskSi daapirebs wasv-
las, _ ucnobma berliozs cerad gaxeda da Tvali moWuta, _
14
TiTqos amaze ioli ra unda iyos, magram ratomRac ver axerx-
ebs, uecrad fexi dausxlteba da tramvais qveS durTavs Tavs.
nuTu damimtkicebT, rom Tavad gaimzada amgvari aRsasruli?
gana ufro swori ar iqneba vifiqroT, rom viRac sxvam ineba
ase? _ isev Caiqirqila ucxoelma.
berliozi yuradRebiT usmenda am usiamo saubars sarko-
masa da tramvaize da uecrad mtkivneulma azrma gauelva:
`ucxoeli ar unda iyos! ucxoeli ar unda iyos! neta mainc
vin aris?~
_ mgoni moweva gsurT, ara? _ moulodnelad mimarTa
ucxoelma usaxlkaros, _ romeli girCevniaT?
_ Tqven ra, asarCevad gaqvT? _ warbis gauxsnelad hkiTxa
poetma, romelsac marTla gasTaveboda papirosi.
_ miTxariT, romels amjobinebT? _ daiJina ucxoelma.
_ `Cveni marka~, _ waisisina usaxlkarom.
ucnobma jibidan portsigari amoiRo da usaxlkaros gau-
woda.
_ esec `Cveni marka~.
poetica da redaqtoric mxolod iman ki ar gaaoca, port-
sigarSi marTla `Cveni marka~ rom aRmoCnda, aramed TviT
portsigarmac. is uzarmazari bajaRlo oqrosagan iyo na-
keTebi da gadaxsnil saxuravze TeTr-cisfrad gabrwyinda
briliantebiT mooWvili samkuTxedi.
amjerad literatorebs sxvadasxva azrma gauelvaT. ber-
liozs: `ara, ucxoelia!~, usaxlkaros ki: `eSmakma dalaxv-
ros!~
poetma da portsigaris mflobelma gaaboles, berliozi ki
ar eweoda da madloba moaxsena.
`albaT ajobebs, ase avuxsna, _ gadawyvita berliozma, _
diax, adamiani mokvdavia, amas vin uaryofs, magram...~
gafiqrebac ver moaswro da ucxoelma ganagrZo:
_ diax, adamiani mokvdavia, magram eg kidev araferi. ube-
dureba is gaxlavT, xandaxan moulodneladac rom kvdeba
xolme. ai, esaa oini! saerTod, imasac ver getyviT danamd-
vilebiT, am saRamos ras gaakeTebs.
15
`ra sulelurad dasva sakiTxi...~ _ Cafiqrda berliozi
da Seedava:
_ axla ki, mgoni, gadaaWarbeT. me, magaliTad, zustad
vici, am saRamos ras gavakeTeb. ra Tqma unda, bronnaiaze Tavze
aguri Tu ar damecema...
_ aguri, _ STagonebiT Seawyvetina ucxoelma, _ umize-
zod Tavze aravis ecema. Tqven ki, damerwmuneT, magisi ar unda
geSinodeT... sxvagvari sikvdili geliT...
_ iqneb isic miTxraT, rogor movkvdebi? _ ironiulad
CaekiTxa berliozi, romelic marTla uazro saubarSi Caeba.
_ batoni brZandebiT, _ ucnobma, TiTqos kostiumis Sek-
ervas upirebso, yuradRebiT SeaTvaliera berliozi, kbileb-
Si gamoscra: `erTi, ori... otaridi mesame saxlSi... mTvare
wavida... eqvsi... ubedureba... saRamo _ Svidi...~ _ da gaxare-
bulma xmamaRla wamoiZaxa, _ Tavs mogkveTen!
usaxlkaro veluri gaborotebiT miaCerda mouridebel
ucnobs. berliozma ki Caicina:
_ mainc vin? mtrebi Tu interventebi?
_ arc erTi da arc meore, _ upasuxa mosaubrem, _ rusi
komkavSireli qali.
_ mm... _ daizmuvla ucnobis xumrobiT gaRizianebulma
berliozma, _ mapatieT, magram eg ki meeWveba.
_ mec mapatieT, _ daiJina ucxoelma, _ magram es asea.
erTi ram minda gkiTxoT, Tu saidumlo ar aris, xom ver mety-
viT, am saRamos ras apirebT?
_ ra saidumloa, axla Sin, sadovaiaze Sevivli, mere ki,
saRamos aT saaTze `massolitSi~ unda viyo, TaTbiri maqvs
daniSnuli, Tavmjdomareoba momiwevs.
_ eg SeuZlebelia, _ ar cxreboda ucxoeli.
_ ratom?
_ imitom, _ ucxoelma Tvali moWuta da cas axeda, sadac
uxmod dafrinavdnen grils danatrebuli Citebi, _ anuSkam
ukve iyida zeTi da aramcTu iyida, daeRvara kidec. hoda, ase,
TaTbiri ar Sedgeba.
16
cxadze cxadia, uceb cacxvebis qveS mdumarebam daisad-
gura.
_ mapatieT, _ kvlav amoidga ena berliozma da gaoce-
biT Sexeda ucxoels, ra sisuleleebs Cmaxavso, _ ra SuaSia
zeTi?.. an anuSka viRaa?
_ me vici, raSic aris saqme... _ uecrad gamofxizlda us-
axlkaro, albaT gadawyvita, sabolood moespo es aramkiTxe,
_ suliT avadmyofTa TavSesafarSi arasodes SegivliaT, mo-
qalaqev?
_ ivan! _ Cumi xriali aRmoxda mixail aleqsandroviCs.
magram ucxoeli ar ganawyenebula, piriqiT, mxiarulad
gaicina:
_ Semivlia, Semivlia da Tanac araerTxel! _ xarxarebda
da poets Tvals ar aSorebda, _ sad ar vyofilvar! mxolod
is mwyins, profesorisTvis arasodes mikiTxavs, ra aris
Sizofrenia. Tqven mainc hkiTxeT, ivan nikolaeviC.
_ Cemi saxeli saidanRa iciT?
_ ras brZanebT, ivan nikolaeviC, Tqven vin ar gicnobT?
_ ucxoelma jibidan `literaturuli gazeTis~ guSindeli
nomeri amoiRo da ivan nikolaeviCma pirvelsave gverdze Tavis
fotosuraTs da iqve dabeWdil leqsebs mohkra Tvali. magram
saxelisa da didebis damadasturebelma am faqtma, guSin rom
sixaruliT axvevda Tavbrus, amjerad gaaRiziana kidec:
_ bodiSs gixdiT, _ saxe moequfra usaxlkaros, _ wuTiT
dagvelodeT. minda amxanags oriode sityva vuTxra.
_ didi siamovnebiT! _ wamoiyvira ucnobma, _ cacxvebis
CrdilSi Tavs kargad vgrZnob, arc arsad meCqareba.
_ ici, ras getyvi, miSa, _ berliozs CasCurCula poetma,
_ inturisti ki ara, jaSuSia. rusi emigranti iqneba, raRac
miznebiT Semoipareboda CvenTan, sabuTebi mosTxove, Torem
wava...
_ egre ggonia? _ SeSfoTda berliozi, gulSi ki gaifiqra:
`marTals ambobs~.
_ damijere, _ yurSi wausisina poetma, _ Tavs isule-
lebs, raRac unda dagvtyuos. ar gesmis, rusulad ra kargad
17
laparakobs, _ poets cali Tvali ucxoelisken eWira, _
modi, davkiTxoT, Torem wava...
poetma berliozs xeli Cahkida da skamisken waiyvana.
ucnobi skamidan wamomdgariyo, xelSi raRac ruxydiani
wignaki, sqeli konverti da savizito baraTi eWira.
_ mapatieT, kamaTiT gaverTe da damaviwyda gagcnobodiT.
ai, Cemi savizito baraTi, pasporti da konsultaciisaTvis
moskovSi Camosasvlelad gamogzavnili mosawvevi, _ Tavda-
jerebuli kacis toniT warmoTqva ucnobma da Tan litera-
torebisTvis daJinebuli mzera ar moucilebia.
orive Sewuxda. `eSmaksac wauRia, yvelaferi gaigona~,
_ gaifiqra berliozma da Tavaziani xelis aqneviT aniSna,
sabuTebis warmodgena saWiro ar ariso. da vidre ucxoe-
li redaqtors Crida sabuTebs, poetma moaswro savizito
baraTze amoekiTxa ucxourad dabeWdili sityva `profeso-
ri~ da gvaris pirveli aso _ ormagi `W~.
_ Zalze sasiamovnoa, _ imeorebda dabneuli da SeSfoTe-
buli redaqtori. ucxoelma sabuTebi jibeSi Seinaxa.
amgvarad, saeWvo aRaraferi iyo da samiveni isev merxze
Camosxdnen.
_ CvenTan konsultantad xarT mowveuli, profesoro? _
hkiTxa berliozma.
_ diax, konsultantad.
_ germaneli brZandebiT? _ CaeZia berliozi.
_ me? _ CaekiTxa profesori da uecrad dafiqrda, _
diax, diax... albaT germaneli... _ Tqva bolos.
_ rusulad kargad laparakobT, _ sityva Caakera usax-
lkarom.
_ poligloti gaxlavarT da Zalian bevri ena vici, _
upasuxa profesorma.
_ ra specialobis brZandebiT? _ hkiTxa berliozma.
_ me... misani gaxlavarT.
`oho!~ _ Tavzari daeca mixail aleqsandroviCs.
_ da... da am specialobiT CvenTan mogiwvies? _ slokiniT
daekiTxa profesors.
18
_ diax, amisTvis momiwvies, _ daudastura profesorma
da ganmarta, _ TqvenTan, saxelmwifo biblioTekaSi, meaTe
saukunis cnobili misnis, herbert avrilakis xelnawerebi
aRmoCnda. hoda, maTi amokiTxvaa saWiro. me erTaderTi spe-
cialisti var msoflioSi.
_ a-a-a! istorikosi brZandebiT? _ gulze moeSva da pa-
tiviscemiT ganimsWvala berliozi.
_ diax, istorikosi, _ daudastura mecnierma da uazrod
dasZina, _ am saRamos, patriarqTa tborebTan sagulisxmo
istoria moxdeba!
xelaxla gaocdnen redaqtorica da poetic, profesor-
ma ki TiTiT orive Tavisken miixmo da roca literatorebma
Tavebi daxares, CaiCurCula:
_ kargad daixsomeT, ieso arsebobda.
_ iciT, ras getyviT, profesoro, _ naZaladevad gauRima
berliozma, _ Cven pativs vcemT Tqvens udides codnas, ma-
gram am sakiTxze sakuTari TvalTaxedva gagvaCnia...
_ sakuTari TvalTaxedva aq arafer SuaSia! _ upasuxa uc-
naurma profesorma, _ ubralod, arsebobda da morCa.
_ magram damamtkicebeli sabuTebi xom unda... _ daiwyo
berliozma.
_ amas arc sabuTebi sWirdeba, _ upasuxa profesorma da
uecrad xmas dauwia. ukve aRarc kilos uqcevda, _ yvelaferi
ufro martivadaa: sisxlisferqobian TeTr mosasxamiT...
Tavi meore
pilate pontoeli
sisxlisferqobian TeTr mosasxamiT, dilaadrian, gazafx-
ulis Tvis nisanis ToTxmets, didebuli herodes orfrTiani
sasaxlis gadaxurul svetovanSi, cxenosnis flatuna nabi-
jiT Semovida iudevelTa prokuratori pontoeli pilate.
amqveynad prokurators yvelaferze metad vardis zeTis
435
nawili pirveli
Tavi pirveli
nurasodes daelaparakebiT ucnobebs ..................................5Tavi meore
pilate pontoeli ..............................................................................18Tavi mesame
meSvide sabuTi .....................................................................................43Tavi meoTxe
devna ...........................................................................................................48Tavi mexuTe
es moxda griboedovSi .....................................................................55Tavi meeqvse
Sizofrenia, rogorc uwinaswarmetyveles .......................68Tavi meSvide
navsi bina .................................................................................................76Tavi merve
profesorisa da poetis orTabrZola .................................87Tavi mecxre
karovievis oinebi ..............................................................................97Tavi meaTe
cnobebi ialtidan ..............................................................................107Tavi meTerTmete
ivanis gaoreba......................................................................................120Tavi meTormete
Savi magia da misi gamoaSkaraveba .............................................124Tavi mecamete
gmiris gamocxadeba ...........................................................................140Tavi meToTxmete
dideba mamals! .....................................................................................162Tavi meTxuTmete
nikanor ivanoviCis sizmari .........................................................171Tavi meTeqvsmete
msjavri ...................................................................................................185Tavi meCvidmete
SfoTiani dRe .......................................................................................198Tavi meTvramete
uiRblo stumrebi ..............................................................................211
sarCevi
436
nawili meore
Tavi mecxramete
margarita ..............................................................................................234Tavi meoce
azazelos nelsacxebeli ..............................................................248Tavi ocdameerTe
gafrena ....................................................................................................253Tavi ocdameore
sanTlebis Suqze .................................................................................268Tavi ocdamesame
satanas didebuli mejlisi .........................................................283Tavi ocdameoTxe
ostatis xmoba ....................................................................................300Tavi ocdamexuTe
rogor cdilobda prokuratoriiuda kiriaTelis xsnas ...................................................................325Tavi ocdameeqvse
dasaflaveba ..........................................................................................337Tavi ocdameSvide
N50 binis dasasruli ........................................................................361Tavi ocdamerve
karovievisa da behemoTisukanaskneli Tavgadasavlebi ......................................................379Tavi ocdamecxre
ostatisa da margaritas bedi gadawyvetilia ................392Tavi ocdameaTe
drom moawia! .........................................................................................398Tavi ocdameTerTmete
varabiovis mTaze ................................................................................411Tavi ocdameTormete
miteveba da maradiuli simSvide ...............................................414epilogi ...................................................................................................420
`kviris palitris~ biblioTeka
wigni 7
redaqtori elene salariZe
koreqtorebi: lika TavarTqilaZe
natalia CimakaZe
lia SarvaSiZe
kompiuteruli uzrunvelyofa daTo mosiaSvili
ydis dizaini eTer gziriSvili
proeqtis menejeri TinaTin asaTiani
gamomcemloba palitra L, 2011
misamarTi: iosebiZis q. 49, tel.: 38-38-71
E-mail: [email protected]
50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar
wigni 1
onore de balzaki
Sagrenis tyavi
wigni 2
jek londoni
martin ideni
wigni 3
SoTa rusTaveli
vefxistyaosani
ukve gamovida:ukve gamovida:
wigni 4
aleqsandre diuma
sami muSketerior tomad
wigni 5
uiliam Seqspiri
hamleti
wigni 6
Jiul verni
80 000 kilometriwyalqveS
oskar uaildi
dorian greisportreti
Carlz dikensi
devid koperfildi
male gamova:male gamova: