Ct Magazine 52

You can design and create, and buildthe most wonderful place in the world.But it takes people to make the dream a reality.

คณอาจออกแบบ สรางสรรค หรอปลกสราง สถานทนาอศจรรยทสดในโลกได

แตสงทจะทำาใหฝนนนเปนจรงขนมากคอคน

Walt Disney

ผรวมกอตงอาณาจกรแหงจนตนาการ วอลต ดสนย

CONTENTSสารบญ

The SubjectLondon Eye

6

The ObjectSingapore Biennale 2013: If the World Changed

7

Creative ResourceFeatured Book/ Book/ Film/ Book

8

MatterMaterials in Conversation

10

Classic ItemTokyo 1964: The Empire of the Sun Strikes Back

11

Cover StoryNew Meaning, Old Placeทเกา ความหมายใหม

12

Creative EntrepreneurHUBBA: Coworking Space for New Community

22

Creative WillThe Pleasant Potholes

34

InsightRising Space: พนทขายตรงประสบการณ

20

The Creativeปฐมา หรนรกวทย: Everybody Deserves the Chance to a Better Life

28

บรรณาธการอำนวยการ l อภสทธ ไลสตรไกล ทปรกษา l ชมพนท วรกตต, พชต วรงคบตร, วราภรณ วศนสงวร, จรนทรทพย ลยะวณช บรรณาธการบรหาร l ศภมาศ พะหโลผชวยบรรณาธการ l พชรนทร พฒนาบญไพบลย กองบรรณาธการ l ศรอร หรมปราณ, มนฑณ ยงวกล, เลอชาต ธรรมธรเสถยร, กรยา บลยะลา, ปยวรรณ กลนศรสข,ศภาศย วงศกลพศาล, นนทนร พานชกล เลขากองบรรณาธการ l กมลกานต โกศลกาญจน บรรณาธการศลปกรรม l พจน องคทวเกยรต, พชราภรณ เตชะเลศไพศาล,ภาธดา นาคทอง สมาชกสมพนธ l ปยะพร สวสดสงห ประสานงานกองบรรณาธการ l ณฏฐนช ตณมานะศร

จดทำโดย l ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC) ชน 24 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอร 622 สขมวท 24 แขวงคลองตน เขตคลองเตย กรงเทพมหานคร 10110 โทร. 02 664 7667 แฟกซ. 02 664 7670 ตดตอลงโฆษณาไดท [email protected]พมพท l บรษท เฟรส ออฟเซต จำกด โทร. 02 191 7125 แฟกซ. 02 191 7129 จำนวน 50,000 เลม

นตยสารฉบบนใชหมกพมพจากนำมนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และใชกระดาษรไซเคล ซงเปนผลผลตของผประกอบการไทย

จดทำภายใตโครงการ “Creative Thailand สรางเศรษฐกจไทยดวยความคดสรางสรรค”โดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน) ซงมเปาหมายในการเผยแพรความรเกยวกบเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) และผลกดนการใชความคดสรางสรรคในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย

อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

ผออกแบบปก l ปตพงษ เชาวกลผกอตง Supermachine Studio สำนกงานสถาปนกทใชงานออกแบบวพากษวจารณสงคมโดยมความสนกเปนพนฐานผลงาน: http://supermachine.wordpress.com และ facebook/supermachine-studio

EDITOR'S NOTEบทบรรณาธการ

มกราคม 2557 l Creative Thailand l 5

EmpowEring City... EmpowEring pEoplE

ป 2004 รชารด เรยโนลดส (Richard Reynolds) นกโฆษณาหนมชาวลอนดอนเกดแนวคดทจะปฏวตพนทรกราง ทรดโทรม ตามฟตบาทของเมองทเขาเตบโต ในคนหนง เขาจงขบรถพรอมกบบรรทกตนกหลาบเลนเทนโรส (lenten rose) หญา และเครองมอเพาะชำา ออกไปลงมอทำาสวนหยอมเลกๆ ทขางถนน และในคนตอๆ มา เขากยงคงปฏบตการลกลอบปลกตนไมในพนดนวางเปลาตอไป เพอหวงใหชาวเมองหนมาสนใจและไมเพกเฉยตอการสรางทศนยภาพทดใหแกเมองแมจะเปนพนทเลกๆ กตาม แนวคดการรณรงคแบบหมนเหมกฎหมายน กลายเปนปฏกรยาลกโซของบทสนทนาระหวางชาวลอนดอน และไดรบการขานรบจากคนรนใหมจำานวนมากขนเรอยๆ กระทงพพธภณฑประวตศาสตรการทำาสวน (Museum of Garden History) ในลอนดอน เรยกแนวคดนวาเปนการเปลยนแปลงทศนคตตอพนทสาธารณะและเปนการนำาฤดกาลทจบตองไดกลบเขามาสเมอง ทกวนน รชารดและกลมนกเคลอนไหวยงคงตระเวนทำากจกรรมนอยางตอเนองผานเวบไซต guerrilla-gardening.org และขยายแนวคดไปสรางเครอขายกจกรรมในอก 30 ประเทศทวโลก แนวคดการพฒนาเมองใหมชวตรองรบและมปฏสมพนธกบผคนนนดำาเนนไปในหลายมต หลากวตถประสงค ตงแตระดบการวางนโยบายแหงชาตจนถงการลงมอทำาในระดบชมชน เครองมอทใชในการแปรไปสกระบวนการททำาใหพนทเมองมโฉมหนาใหมๆ กแตกตางกนออกไป ขนกบมมมองและผลลพธ การเกดใหมของพนทเมองทวโลกจงมรปแบบทนาสนใจ และแสดงใหเหนพลงงานดานบวกของผคนอยางเตมท เชนการทลอสแอนเจลสไดผลกดนแคมเปญ The City of Possibilities ภายใต Downtown Project - Revitalizing Las Vegas เพอรบมอกบภาวะเศรษฐกจซบเซา หลงดาวนทาวนซงเปนเขตเมองเกาแกกวารอยปถกมองขามจากการทนกทองเทยวมกจะตกดงไปในฝงเดอะสตรป (The Strip) เพอรนรมยกบคาสโนและโชวตระการตา แคมเปญนจงตองการปลกชวตใหกบยานดาวนทาวนอกครง โดยการลงทนเรมตนกวา 350 ลานเหรยญสหรฐฯ สำาหรบการปรบภมทศน การเปนแหลงเงนทนเรมตนธรกจใหกบผประกอบการหนาใหม การใหสทธประโยชนทางภาษ และการจดกจกรรมดานศลปะและดนตร ดวยความหวงวา ยานดาวนทาวนจะกลบมาคกคก มชวตชวา ดวยผคนหนาใหมทกลบเขามาอยอาศย รวมถงจะมรายไดใหมและชวตใหมจากแคมเปญน ปจจบน เมองชนนำาในโลกตางใหคณคากบการสรางสรรคพนทในเมองอยางเตมท แตการใหความหมายเพอคนชวตและหนาทใหกบพนทของเมองจะยงถกพจารณาไตรตรองอยางเขมขนมากขน เพราะแรงกดดนจากจำานวนประชากรทเพมขนสวนทางกบพนทของเมองทม เทาเดมและมแนวโนมจะลดลง อกทงยงมเงอนไขอกมากมาย ทงจากพนทและสงปลกสรางเกาแกทตองการงานอนรกษและเกบคณคาทางประวตศาสตรไวดวยเทคโนโลยวศวกรรมทลำาเลศ การลงทนกอสรางและปรบปรงพนทรกรางใหกลบรงโรจน พรอมทงการเรงสรรหาพนทใหมขนมาเปนตวเรงเรากจกรรมทางเศรษฐกจอยางสรางสรรค แตสงสำาคญทจะตองไหลเวยนและหลอเลยงพนทเหลานนใหงอกเงย กคอกจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมทสอดคลองไปกบพนท ดงนนทกษะของผคนจะตองถกลบคมและนำากลบมาใชเพอตอบสนองกบการเปลยนแปลง ความรและความคดจะตองถกทาทายเพอหาทางออกใหกบคณภาพชวตทดยงขนไป เพราะไมวาจะเปนแนวคดการพฒนาทดเลศเพยงใด หรอการเกดใหมของเมองจะถกปรงแตงอกสกกครง หากไมสามารถนำาไปสความตนตวและจดประกายความหวงในการสรางโอกาสใหมๆ ใหกบผคนแลว สงทเรยกวาการพฒนานน กจะเปนเพยงความแหงแลงภายใตภมทศนทแปลกปลอมเทานนเอง

อภสทธ ไลสตรไกล บรรณาธการอำานวยการ

[email protected]

The SubjectLondon Eye

6

The ObjectSingapore Biennale 2013: If the World Changed

7

Creative ResourceFeatured Book/ Book/ Film/ Book

8

MatterMaterials in Conversation

10

Classic ItemTokyo 1964: The Empire of the Sun Strikes Back

11

Cover StoryNew Meaning, Old Placeทเกา ความหมายใหม

12

Creative EntrepreneurHUBBA: Coworking Space for New Community

22

Creative WillThe Pleasant Potholes

34

InsightRising Space: พนทขายตรงประสบการณ

20

The Creativeปฐมา หรนรกวทย: Everybody Deserves the Chance to a Better Life

28

บรรณาธการอำนวยการ l อภสทธ ไลสตรไกล ทปรกษา l ชมพนท วรกตต, พชต วรงคบตร, วราภรณ วศนสงวร, จรนทรทพย ลยะวณช บรรณาธการบรหาร l ศภมาศ พะหโลผชวยบรรณาธการ l พชรนทร พฒนาบญไพบลย กองบรรณาธการ l ศรอร หรมปราณ, มนฑณ ยงวกล, เลอชาต ธรรมธรเสถยร, กรยา บลยะลา, ปยวรรณ กลนศรสข,ศภาศย วงศกลพศาล, นนทนร พานชกล เลขากองบรรณาธการ l กมลกานต โกศลกาญจน บรรณาธการศลปกรรม l พจน องคทวเกยรต, พชราภรณ เตชะเลศไพศาล,ภาธดา นาคทอง สมาชกสมพนธ l ปยะพร สวสดสงห ประสานงานกองบรรณาธการ l ณฏฐนช ตณมานะศร

จดทำโดย l ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC) ชน 24 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอร 622 สขมวท 24 แขวงคลองตน เขตคลองเตย กรงเทพมหานคร 10110 โทร. 02 664 7667 แฟกซ. 02 664 7670 ตดตอลงโฆษณาไดท [email protected]พมพท l บรษท เฟรส ออฟเซต จำกด โทร. 02 191 7125 แฟกซ. 02 191 7129 จำนวน 50,000 เลม

นตยสารฉบบนใชหมกพมพจากนำมนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และใชกระดาษรไซเคล ซงเปนผลผลตของผประกอบการไทย

จดทำภายใตโครงการ “Creative Thailand สรางเศรษฐกจไทยดวยความคดสรางสรรค”โดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน) ซงมเปาหมายในการเผยแพรความรเกยวกบเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) และผลกดนการใชความคดสรางสรรคในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย

อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

ผออกแบบปก l ปตพงษ เชาวกลผกอตง Supermachine Studio สำนกงานสถาปนกทใชงานออกแบบวพากษวจารณสงคมโดยมความสนกเปนพนฐานผลงาน: http://supermachine.wordpress.com และ facebook/supermachine-studio

THE SUBJECTลงมอคด

6 l Creative Thailand l มกราคม 2557

LONDON EYEเรอง: ณฏฐนช ตณมานะศร

แมในระหวางการกอสราง “มลเลนเนยม เฟอรรส วล (Millennium Ferris Wheel)” หรอ “ลอนดอน อาย (London Eye)” จะมเสยงวพากษวจารณจากชาวเมองผดถงความไมเหมาะสมของชงชาสวรรครปรางคลายลอ จกรยานสง 135 เมตรน วาอาจทำาลายทศนยภาพเดมของกรงลอนดอน ทวา หลงจากการเปดตวในคนวนสงทายป 1999 ทามกลางการแสดงดอกไมไฟตระการตาไปไดเพยง 27 เดอน กลบมจำานวนนกทองเทยวและชาวเมองเขาใชบรการถง 8.5 ลานคน และแมเวลาผานไป ความปรารถนาทจะไดชม ทศนยภาพสวยงามของเมองในมมสงจากรมฝงแมนำาเทมส ดวยการหมนไปกบลอนดอน อายทกนเวลา 30 นาทตอรอบนกไมมททาวาจะลดลง จากเดมทถกรงสรรคขนในฐานะหนงในสถาปตยกรรมชวคราว เพอเฉลมฉลองการกาวสสหสวรรษใหม จงไดมการลงนามในขอตกลงใหเชาทดนนาน 25 ปเพอใหลอนดอน อายกลายเปนแหลงทองเทยวถาวร ปจจบนชงชาสวรรคแหงนจงยงคงเปดประสบการณการชมเมองแบบ 360 ำ ดวยการออกแบบทางวศวกรรมและสถาปตยกรรมพเศษบนความสงทสามารถมองเหนไดไกลถงพระราชวงวนเซอรซงอยหางออกไป 32 กโลเมตรในวนท ฟาใส และครองตำาแหนงสถานททองเทยวทเกบคาเขาชมทไดรบความนยมมากทสดในสหราชอาณาจกร โดยมผใชบรการ 3.5 ลานคนตอป หรอ 10,000 คนตอวน ลอนดอน อายยงกลายเปนแรงบนดาลใจใหเกดชงชาสวรรคขนาดมหมาในหลายประเทศอยางสตาร ออฟ หนานชาง (Star of Nanchang)ของสาธารณรฐประชาชนจนทมความสง 160 เมตร ในป 2006 และสงคโปร ฟลายเยอร (Singapore Flyer) ทสงถง 165 เมตร ในป 2008

การเกดขนของลอนดอน อาย พรอมกบการปรบเปลยนและเกดใหมของสถานททองเทยวอนๆ ในเขตเซาธแบงก (South Bank) อยางเทต โมเดรน (Tate Modern) ทเปดตวในปเดยวกน โดยดดแปลงโรงไฟฟาเกาใหกลายเปนพพธภณฑศลปะสมยใหมทมผเขาชมมากทสดในโลกกวา 4.7 ลานคนตอป หรอโรงละครเชคสเปยร (Shakespeare's Globe Theatre) ซงสรางขนใหมในป 1997 ตามตนแบบโรงละครเดมทเปนของคณะละครของเชคสเปยร ลวนแตสรางแรงดงดดใหเกดธรกจใหมและการจางงานหลายรอยอตรา โดยผลสำารวจพบวานกทองเทยวรอยละ 60 ตอบวา ลอนดอน อาย เปนเหตผลหลกททำาใหเดนทางมาเซาธแบงก ขณะท รอยละ 37 ตอบวาลอนดอน อายเปนจดหมายททำาใหเดนทางมาลอนดอน นอกจากนยงมการประมาณการณวารอยละ 1.5 ของเมดเงนจากอตสาหกรรม ทองเทยวในลอนดอนนนมาจากลอนดอน อาย ความสำาเรจของลอนดอน อาย จงไมใชเพยงการเปนหนงในสญลกษณ ของการกาวเขาสสหสวรรษใหม หรอความพเศษทางสถาปตยกรรมในฐานะชงชาสวรรคบนโครงเหลกคำาขางเดยวทสงทสดในโลก หากยงรวมถงการเปนดวงตาทดงดดใหเกดความหมายใหมและขบเนนความหมายเกา ของพนทในเขตเซาธแบงก ซงเปนศนยกลางศลปะและความบนเทงทมทงโรงละคร ศลปะ พพธภณฑ โรงภาพยนตรใหชดเจนยงขนอกดวย

ทมา: เอกสารประกอบการชม London Eye จาก londoneye.comวกพเดย, bbc.co.uk, timeless-london-attractions.com

flick

r.com

/Mike

Lege

nd

THE SUBJECTลงมอคด


THE OBJECTคดแลวทำ�


ไมตองอธบายใหยดยาว สำาหรบความจรงจงของรฐบาลสงคโปรในการผลกดน และขบเคลอนประเทศดวยหลากหลายนโยบายเพอยกระดบคณภาพชวตทกๆ ดานใหกบชาวสงคโปรและประชากรเปาหมายทรฐพยายามดงดดใหมาเปนทรพยากรมนษย เพอขบเคลอนประเทศเลกๆ ทมกำาลงทางเศรษฐกจแขงแกรง กวาจำานวนพนทไปมากหลายเทาตว ทงการสรางพนทใหมเพอรองรบความเจรญ เตบโตทรวดเรว และการปรบใชพนทเกาใหกลมกลนกบชวตความเปนอยใน ปจจบนใหมากทสด อยางการเปลยนสถานทราชการ โรงพยาบาล สถานรบเลยงเดกกำาพรา หรอแมแตโบสถเกา ใหกลายเปนพพธภณฑ หอศลป หรอรานอาหารซงถอเปนสวนสำาคญททำาใหสงคโปรไดรบเลอกใหเปนหนงในประเทศ จดหมายปลายทางในจำานวน 46 จดเดนทางทวโลกทตองไปในป 2013 จากการ จดอนดบโดยเวบไซต nytimes.com รวมถงการไดรบเลอกใหเปนสถานทจด งาน MAISON&OBJET ASIA 2014 ในเดอนมนาคมน เพอสงออกแรงบนดาลใจ และดไซนแบบฝรงเศสในภมภาคเอเชยเปนครงแรก และทงหมดนกยงทำาใหการเปนเจาภาพการจดงาน “สงคโปร เบยนนาเล 2013” ดมนำาหนกแขงแรงขน กวาครงไหนๆ เมอคดวาประเทศทรำารวยทสดแหงหนงในโลกกำาลงใหความสำาคญ อยางเอาจรงเอาจงเพอผลกดนใหมพนททางศลปะเกดขนบรเวณใจกลางเมองอยางแทจรง และทสำาคญคอเพอแสดง “จดยนใหม” ทวานใหชาวโลกไดรวมประจกษไปพรอมๆ กน สงคโปร เบยนนาเล 2013 จดขนเปนครงท 4 โดยพพธภณฑศลปะสงคโปร คณะกรรมการมรดกแหงชาตสงคโปร โดยไดรบการสนบสนนจากกระทรวงวฒนธรรม ชมชน และเยาวชน และสภาศลปะแหงชาตสงคโปร ยงคงเปนไปอยางยงใหญภายใตความรวมมอของทกภาคสวนทเกยวของ โดยไดรวบรวม งานศลปะของ 82 ศลปนจากทงในและนอกภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตเพอถายทอดอตลกษณทโดดเดน พรอมเผยแพรอทธพลดานศลปะผานการสรางสรรค นทรรศการศลปะรวมสมยทงงานจตรกรรม ศลปะวดทศน ประตมากรรม และงานศลปะจดวางภายใตชอ “If the World Changed” ซงนำาเสนอขอคด ในมมของศลปะรวมสมยตอโลกทกำาลงเปลยนแปลงไปทกขณะ ในพพธภณฑ

ตางๆ ทวยานบราส บาซาหในเขตบกส ยานวฒนธรรมใจกลางเขตชมชนของสงคโปร เชน National Museum of Singapore, The Peranakan Museum, Singapore Art Museum ตลอดจนสถานทกลางแจงตางๆ อาท Fort Canning Park, Our Museum @ Taman Jurong, National Library Building และ Waterloo Centre เปนตน การผลกดนภาพลกษณใหมทใสใจงานศลปของสงคโปรในครงน จงชวยสรางแรงสนบสนนเชงบวกใหกบประเทศไดอยางมากโดยเฉพาะดานการทองเทยว เชนเดยวกบทกอนหนาน รฐบาลสงคโปรเคยผลกดนนโยบายเมองสเขยวจนไดรบการจดอนดบใหเปน “เมองสเขยวอนดบหนง” ในภมภาคเอเชยในป 2011 โดยนตยสารด อโคโนมสต และบรษทซเมนส ดวยการเปดตวการเดนส บาย เดอะ เบย (Gardens by the Bay) รวมถงการปรบปรงสวนนำาขนาดยกษอยาง มารน ไลฟ พารก (Marine Life Park) ใหเปนโอเชยนนาเรยมทใหญทสด ในโลกมาแลว สงคโปร เบยนนาเล ทเรมจดขนเปนครงแรกเมอป 2006 จงไมไดเปนเพยง เวทขนาดใหญเพอการแลกเปลยนความคดเหนในแวดวงศลปะรวมสมยระดบนานาชาตของสงคโปรเทานน แตยงจะเปนงานทปกธงใหประเทศกาวขนมาเปน พนทใหมทยนอยทามกลางบรบทของวงการศลปะโลกไดอยางสงางาม ไมนบ ถงภาพลกษณทเปนไดมากกวาประเทศศนยกลางทางการเงนของโลก แตยงอยในฐานะเมองทเตมไปดวยสสนแหงศลปะ ความงดงามทางวฒนธรรมและ ความเคลอนไหวอนสำาคญทเปนผลจากการคดสรางสรรคและสนทรยภาพแหงภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตไปพรอมๆ กน

Joo

Cho

on Lin, Y

our E

yes A

re Stupid, 201

3, SAM

AT 8Q

ทมา:บทความ “The 46 Places to Go in 2013” (11 มกราคม 2013) จาก nytimes.com maison-objet.com, singaporebiennale.org, yoursingapore.com

ผทสนใจสามารถเขาชมงาน “สงคโปร เบยนนาเล 2013” ไดจนถงวนท 16 กมภาพนธ 2014ดขอมลเพมเตมท singaporebiennale.org

THE OBJECTคดแลวทำ�


CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด


มนษยคดคนสงประดษฐใหมจากความไมพอใจในสงเดมหรอจากสญชาตญาณการเอาตวรอดจากความขดสน ขอบกพรองเดมจงเปนแรงผลกดนทดในการออกแบบ สถาปตยกรรมแนวใหมจงถกออกแบบขนเพอแกไขปญหาพนฐานหรอ ขอบกพรองทมอยเดม ไมวาจะเปนการขาดแคลนทรพยากรธรรมชาตซงคอตนทนในการกอสราง การเขาถงสาธารณปโภคและสาธารณปการท ไมเทาเทยม สทธจากความแตกตางระหวางเพศ ชองวางระหวางความรวยกบความจน ตลอดจนความเสยหายทไดรบจากภยธรรมชาต การออกแบบสถาปตยกรรมในปจจบน จงไมไดคำานงถงแคความสวยงามและการใชงานไดจรง แตยงกาวลำาไปถงการชวยเหลอผอยอาศยทขดสนเฉกเชนกจกรรมของนกเคลอนไหวเพอสงคม Expanding Architecture Design as Activism รวบรวมโปรเจกตประเภท Pro Bono ซงมาจากภาษาละตน pro bono publico หรอการออกแบบเพอตอบสนองตอสาธารณชนและสาธารณประโยชน โดยแบงหมวดหมตาม

FEATURED BOOKเรอง: ศภาศย วงศกลพศาล และ กรยา บลยะลา

Expanding Architecture Design as Activismโดย Bryan Bell and Katie Wakeford

8 ปญหาหลก ตงแต การแกไขพนทเน องจาก ปญหาสงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม การออกแบบเพอการมสวนรวมของชมชน งานสถาปตยกรรมทอยในความสนใจของ คนสวนใหญ การดงทรพยากรทมอยในพนท มาใชในการออกแบบ การสรางทอยอาศยเพอคนหมมากและทอยอาศยราคายอมเยาดวยระบบกอสรางสำาเรจรป การออกแบบซงเกยวของ กบกลไกทางการตลาด รวมถงการสงตอความรทางดานสถาปตยกรรม ตวอยางเชนการออกแบบพนทใหผหญงยาคว (Yaqui) ชนเผาหนงในเมกซโกซงเคยถกปกครองโดยสเปน เนองจากหลงคนอำานาจการปกครอง คนในชนเผาซงไมเคยปกครองตนเองมากอนนนขาดความเขาใจในระบอบการออกสทธออกเสยงเพออยรวมกน จงมการสรางระบบทอยอาศยเพอพงพาอาศยกนในการทำาใหผหญงในชมชนสามารถพงพาตวเองได หรออกหนงตวอยางทเปนการออกแบบเพงทอยอาศยทมลกษณะเบาและเคลอนยายไดเพอตอบโจทย ผลภยและชนเผาเรรอน ไปจนถงการสรางและ

ปรบปรงพนทเชอมตอตางๆ อยางทางนำาเกาหลงหมบาน ทางสญจรภายในเมอง หรอศนยการเรยนรแหงใหมภายในชมชน ฯลฯ ซงการพฒนาเหลาน ลวนเกดจากการสำารวจและสอบถามความตองการของคนภายในชมชนเอง แลวดงแรงงานในชมชนมาเปนผลงมอทำา จนไดผลลพธเปนพนทกจกรรมใหมเพอใชสอยของชมชนในทสด ประโยชนของการขยายกรอบการสรางสรรคสถาปตยกรรมจงไมใชแคเรองคน พนท หรอ ภมทศนแตเปนการขยายจากจดเลกๆ ไปสการแกปญหาใหญๆ ในสงคม โดยการใชหลกการบนพนฐานของความคดสรางสรรค กระบวนการคด และการทำางานทไมไดเปนการแกไขปญหาหรอยกขอสนนษฐานจากมมมองของดไซเนอรเพยงกลมเดยว แตเปนการเรยนรปญหาทเกดขนจรงจากคนในชมชน ผานการรบร แกไข กระทงลงมอทำาดวยคนในชมชนเอง

CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด


Massive Change โดย Bruce Mau, Jennifer Leonard,

and the Institute without Boundaries

Taking Woodstock กำากบโดย Ang Lee

ทกอยางลวนผานการออกแบบทงสน แตคำาถามคอการออกแบบนนเปนการแกไขโครงสราง ของสงทมอยเดม หรอถกออกแบบใหมเพอพฒนาโลกใหดยงขน และสงทถกสรางขนนน ดพอหรอยงทจะสงตอใหคนรนหลงทอาศย อยบนโลก บรซ เมา ดไซเนอรชาวแคนาดา ครเอทฟไดเรกเตอรของ บรส เมา ดไซน กลาวถงการออกแบบวา ไมใชสงทรบรไดดวยสายตา แตเปนระบบกลไกการทำางานของสงนน โดยผลทไดจากการสำารวจทวโลกพบวาการวางการออกแบบเปนวสยทศนหลกของการทำางาน จะชวยใหเกดการเปลยนแปลงทางบวกของ สงนนๆ มากขน ตวอยางของการเปลยนแปลงโลกไปในทศทางทดขนเหลานถกรวบรวมอย ในหวขอ Massive Change ผานบทสมภาษณ การตงคำาถาม และบทสนทนาจากหลากหลาย มมมองของนกคดชนนำา วศวกร นกออกแบบ นกปรชญา นกวทยาศาสตร สถาปนก และศลปน ทนำาสงใกลตวและกลไกเหลานนมาเปลยนแปลงการใชชวต เพราะโลกนไมใช “โลกของการออกแบบ” แตเปน “การออกแบบโลก”

ใครจะจนตนาการไดวาพนทหลายไรของแมกซ ยาสเกอร จะถกเนรมตใหเปนสถานทจดงานมหกรรมดนตรกลางแจงในตำานานอยางวดสตอกไดสำาเรจ เอลเลยต ไทเบอร หวหนาหอการคาของเมองในขณะนนเสนอใหไมเคล แลง มาจดงานเทศกาลดนตรในเมองเบเธล รฐนวยอรก แมจะเรมจากจดเลกๆ ทไมมใครคาดคดวาเทศกาลดนตรซงจดขน 3 วน 3 คนในเดอนสงหาคม 1969 บนความไมพรอมและตองแกปญหาหนางานหลายเรอง ผนวกกบสภาพอากาศทไมเปนใจ จะเรยกความสนใจของหนมสาวในยคนนไดกวา 4.5 แสนคน ทำาใหรถตดเปนทางยาวถงนวยอรก และนตยสารโรลลงสโตน ถงกบยกยองเทศกาลนใหเปนหนงใน 50 เหตการณทเปลยนโฉมหนาของดนตรรอกแอนดโรลไปตลอดกาล การจดงานทเบเธลในครงนนถอเปนการนบหนงในการจดงานอยางตอเนอง ซงนอกจากจะเปลยนบรรยากาศจากเมองทางผานเลกๆ ใหกลายเปนเมองทมธรกจคกคกแลวยงสรางรายไดใหคนในเมองในชวขามคนอกดวย

Urbanisation in China: Happiness is Seen Everywhere

กำากบโดย David Lingerak

หากเปาหมายคอการพฒนาไปสความทนสมยและยกระดบประเทศใหกลบมาเปนมหาอำานาจของโลกอกครง การนำาเสนอรปโฉมเมองอนยงใหญและทนสมยในจนจงเปนอกพนธกจทสำาคญ เมองเซยงไฮและสงปลกสรางมากมาย ทงเซยงไฮ ทาวเวอร เซยงไฮ เวลด ไฟแนนเชยล เซนเตอร และจน เหมา ทาวเวอร ถกสรางขนเพอสะทอนภาพเมองใหม รฐบาลจนวางแผนทจะสรางเมองใหมกวา 400 แหงในอก 20 ปขางหนา จากการสำารวจประเมนวาระหวางป 2010-2020 เกษตรกรมากกวา 150 ลานคนจะยายจากชนบทเขาสเมองใหญ ดวยคาดหวงถงการเปลยนแปลงคณภาพชวตทดขนและความสขทมากกวา แมจะเปนการเปลยนจากสภาพความเปนอยเดมไปสสภาพความเปนอยทไมคนชน รวมถงรปแบบการใชชวตทตางออกไป แตการหยบยนสงอำานวยความสะดวกมากมาย กลบกลายเปนการสรางความพอใจใหแกผอาศย นจงเปนอกภาพทมาจากการพดคยกบผคนในหลากมต และเปนการใหคำาตอบทดวา เมอง ความทนสมย และจนยคใหม จะอยรวมกนไดอยางไรในพนทเดยวกน

BOOK DOCUMENTARYFILM

MATTERวสดตนคด


การบรณะจตรกรรมฝาผนง ณ โบสถซสทนชาเปลแหงนครรฐวาตกน อนเปนผลงานชนเอกของมเกลนเจโล นบเปน โครงการบรณะจตรกรรมฝาผนงภายในทสำาคญทสดของศตวรรษท 20 ซงมการเกบรายละเอยดขนตอนการอนรกษอยางเปนระบบ ทงการบนทกเปนลายลกษณอกษรและการถายภาพตามคมอ "กฎสำาหรบการปฏสงขรณงานศลปะ (Rules for restoration of works of art)" เขยนโดยคารโล ปเอตรนเจล ผอำานวยการหองทดลองของวาตกน เพอใชในการบรณะงานจตรกรรมโดยเฉพาะ ซงเรมตงแตการเกบขอมลของจตรกรรมโดยการสอบถามผมสวนรวมในการซอมแซมเมอป 1930 รวมถงการเกบขอมลดานสภาพแวดลอมทางกายภาพ อนเปนสวนสำาคญในการวางแผนการอนรกษใหยงคงหลกฐานทางประวตศาสตรไวไดมากทสด จากการเกบขอมลพบวาพนผนงและเพดานทงหมดของโบสถถกเคลอบดวยควนเทยนทประกอบดวยขผงและเขมาไฟ สวนเหนอหนาตางและเพดานรปโคงพระจนทรครงซกไดรบความเสยหายจากควนและไอเสยจากการจราจรในกรงโรม ขนตอนแรกของการบรณะจงเปนการแปะพลาสเตอรหนาราว 5 มม. บรเวณจตรกรรมในสวนทลอกรอนใหยดกลบเขาไปใหม ซงทำาโดยการฉดโพลไวนล แอลกอฮอล (Polyvinyl Alcohol, PVA) เพอยดพลาสเตอร จากนนใชการอดและการเขยนเสรม (Retouching) หรอเขยนใหม (Repainting) และทำาความสะอาดพนผวตามประเภทของสงสกปรก เชน การตกผลกของแคลเซยมคารบอเนต จะใชนำากลนและนำายาไดเมทลฟอรมาไมด (Dimethylformamide) กอนเคลอบดวยนำายาจากอะครลก โพลเมอร (Acrylic Polymer) เพอผสานและรกษาผลงาน หลงบรณะเสรจสน โบสถไดปดหนาตางทงหมดเพอปองกนไมใหอากาศและไอเสยเขามาบรเวณภายใน พรอมตดตงระบบปรบอากาศเพอควบคมการเปลยนแปลงของอณหภมและความชนใหคงท การตระหนกถงคณคาของพนทสามารถทำาไดในหลายมต ตงแตการสรางงานสถาปตยกรรมลงบนพนท วางเปลา แตเมอไมมสงกอสรางใดทยงยน การอนรกษจงเปนงานตอเนองทตองทำาหลงจากนน โดยวสด ถอเปนสวนสำาคญอยางหนงทจะคงผลงานลำาคาตางๆ ใหคงอยยาวนานตอไป

ทมา:ceramicaimage.com, fischerarthistory.com, วกพเดย

AirfrEsh

MC# 5476-01พลาสเตอรสขาวซงสามารถทำาความ

สะอาดและทำาใหอากาศโดยรอบบรสทธ

ทำาจากยปซม สามารถฉาบดวยมอหรอ

ใชเครองพน มสองผวสมผสใหเลอกคอ

ผวขรขระและผวคลนนำา ผลตโดยใช

เทคโนโลย Photocatalysis (ใชสาร

ไททาเนยมไดออกไซด) ทำาใหเนอ

พลาสเตอรทำาปฏกรยากบแสงธรรมชาต

หรอแสงสงเคราะหในการลดสารระเหย

อนทรย (VOCs) มลพษและกลนไมพง

ประสงคในอากาศ และคงคณสมบต

โดยทไมลดประสทธภาพเมอเวลาผานไป

สามารถใชไดทงในการบรณะปรบปรง

อาคารเกาและใชภายในอาคารใหม

หรอใชทาสเพดาน

วอลเปเปอรลายไทย MC# 6907-01 Md2 Design Co., Ltd. ประเทศไทย

วสดปผนงทประกอบดวยกระดาษ 30%

และโพลไวนลคลอไรด (PVC) 70% ผลต

โดยนำาแผนกระดาษมาเคลอบผวหนา

ดวยโพลไวนลคลอไรด ทาสและกดพมพ

ลายนนหรอลายรองลกเพอใหเกดความ

สวยงาม มสสนและลวดลายใหเลอก

หลากหลาย สไมซดจาง ลางทำาความ

สะอาดได และมคณสมบตตามมาตรฐาน

ตางๆ ไดแก 16 CFR 1500 (US Federal

Hazardous Substance Act), US

Government 15: 1261, ASTM F963-

96A, item 4.3.6 (USP61), และ Cal Prop

65 เหมาะสำาหรบใชปผนงภายในทพก

อาศย โรงแรม ภตตาคาร และโบราณ

สถานตางๆ

Materials in Conservationเรอง: ชมพนท วรกตต และ ปยวรรณ กลนศรสข

wikipe

dia.org

CLASSIC ITEMคลาสสก

สำาหรบญปน โอลมปกฤดรอนทโตเกยวเมอป 1964 เปนอเวนตทมากกวาการแขงขนกฬาของมวลมหาประชาชนโลก ถอเปนจดเปลยนสำาคญทสดของญปนนบจากการประกาศยอมแพแบบไมมขอแมในสงครามโลกครงทสอง หลงจากใชเวลาเยยวยาตวเองไมถง 20 ป นคอชวงเวลาสำาคญทญปนประกาศใหโลกรบรโดยทวกนวา... เรากลบมาแลว

• คณะกรรมการโอลมปกสากล (IOC) เลอกโตเกยวให

เปนเจาภาพโอลมปกฤดรอนมาตงแตป 1936 แต Tokyo

1940 กไมเคยเกดขนจรง เพราะสงครามทแมนจเรย

ไมไดจบเรวอยางทญปนคดไว

• นอกจากจะเปนโอลมปกครงแรกทจดขนนอก

ประเทศตะวนตก หลายครงทโอลมปกครงนถกเรยกวา

"Trillion Yen Olympics" ดวยงบประมาณททมสดตว

ทงสถานทจดการแขงขน การสรางรถไฟใตดนและถนน

ไฮเวยสายใหม รถไฟหวกระสนทเปดใชครงแรกกอน

โอลมปกไมกวน การถายทอดสดกฬาผานดาวเทยม

ครงแรก รวมทงโอลมปกไอเทมอกหลายชนทกลายเปน

ไอคอนสำาคญของประวตศาสตรการออกแบบกราฟก

ของโลก

• Tokyo 1964 คอทปลอยของของนกออกแบบชนนำา

ของญปนในยคหลงสงครามโลก ฮาระ ฮโรม โคโนะ

The Empire of the Sun Strikes Backเรอง: ปยพงศ ภมจตร

ทาคาช คาเมคระ ยซาค ทานากะ อคโค อาวาซ คโยช

และยานาง โซร ภายใตการนำาทมของคทสม มาซาร

พวกเขาออกแบบตงแต โลโก โปสเตอร ตวเขาชม

บตรเชญ เหรยญรางวล โปรแกรมการแขงขน

ชดยนฟอรม เหรยญทระลก แสตมป คบเพลงโอลมปก

ไปจนถงระบบสญลกษณ

• คณะกรรมการจดงานคดเลอกโลโกจากผลงาน 20

ชน และผลงานเรยบงายทสดของคาเมคระ ยซาค กได

รบเลอก ยซาคพดถงผลงานทเขาออกแบบในเวลาเพยง

แคสองชวโมงกอนหมดเวลาสงไววา "การออกแบบสง

ทเรยบงาย ซงใหความรสกทงความเปนญปนและความ

เปนโอลมปกไมใชเรองงาย แตผมกออกแบบดวยการ

ไมพยายามคดอะไรใหซบซอน เพอแสดงถงความเรยบ

งายและชดเจน แตในขณะเดยวกนกตองมความรสก

ทเคลอนไหวและไมหยดนงของการแขงกฬาโอลมปก

และนคอการทำาใหญปนกลบมามชวตชวาอกครง"

ผลงานของเขาคอการนำาพระอาทตยรปวงกลมสแดงท

อยบนธงชาตมารวมเขากบสญลกษณ 5 หวงของ

โอลมปกและคำาวา "Tokyo 1964"

• งานออกแบบกราฟกแทบทกชนในโอลมปกครงนตอ

ยอดมาจากสญลกษณน ดวยการออกแบบกราฟกตาม

มาตรฐานตะวนตกทรวมเขากบการเลอกใชวสดท

ถอเปนงานฝมอตามจารตของญปน อยางเชน บตร

เชญทสงใหคณะกรรมการโอลมปกสากลในแตละ

ประเทศ ออกแบบโดยฮาระ ฮโรม โดยเลอกใชกระดาษ

แฮนดเมดของญปนในการพมพ ตวเขาชมการแขงกฬา

กเชนเดยวกน รวมไปถงการใชไหมนชจนของญปน มา

ผลตเปนสายคลองเหรยญรางวลททำาออกมาเปน 5 ส

ของสญลกษณโอลมปก

• คทสม มาซาร หวหนาทมออกแบบของ Tokyo 1964

ไดออกแบบระบบสอสารเพอทำาลายอปสรรคดานภาษา

และวฒนธรรมทอาจทำาใหเกดปญหาในการสอสาร

ตลอดการแขงขน ดวยระบบสญลกษณพกโตแกรม

(pictogram) โดยมการออกแบบสญลกษณสำาหรบใช

แทนการแขงขนกฬาทงหมด 20 ชนด และใชแทนขอมล

การบรการทวไปอก 39 ชนด โดยการนำาองคประกอบ

มาจากลกษณะของอกษรคนจบนพนทสเหลยมจตรส

และใชเพยง 1 ส ทใหความรสกคลายกบการออกแบบ

สญลกษณประจำาตระกลของซามไรและชนชนนำาของ

ญปนในสมยโบราณ Tokyo 1964 เปนโอลมปกครงแรก

ทมการออกแบบพกโตแกรมใหเขากบการแขงขนใน

แตละครง และกลายเปนมาตรฐานสำาหรบการแขงขน

ครงตอๆ ไปทจะตองมการออกแบบระบบพกโตแกรม

ขนมาใหมเสมอ

• Tokyo 1964 ไมไดเปนเพยงจดเปลยนทางกายภาพ

ทสำาคญของผคนในสงคมอยางระบบการคมนาคม

ระบบสาธารณปโภค และสถานทแขงขนทเกดขนใหม

เทานน แตยงถอเปนจดเปลยนสำาคญของความรสก

ชาตนยมในยคโมเดรน และการเกดขนของลทธบรโภค

นยมของคนในชาตภายใตแรงขบเคลอนจากงาน

ออกแบบและการสอสารมวลชนอยางหลกเลยงไมได


Materials in Conservation

ทมา: วารสารวชาการ "1964 Tokyo Olympic Games, A Design Project 'Japanese-ness' in Olympic De-signs" โดย Kida Takura และ The National Museum of Modern Art, Tokyoบทความ "TOKYO 1964 | From the Official Olympic Book :: Graphics” จาก designkultur.wordpress.comolympic-museum.de

COVER STORYเรองจากปก


“ประวตศาสตร” นยามคณคาของ “สถานท” ใหเราระลกถงการเกดขนและการมอยของ สงตางๆ ณ ทแหงนน เฉกเชนเดยวกบวฒนธรรม ความยงยนจะเกดขนไดกตอเมอสงนนสามารถปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมและสงคมทเปลยนแปลงไป การใหนยามความหมายใหมกบสถานทใดๆ จงไมไดหมายถงการลบภาพความดงาม ของอดต หากแตเปนการใชความคดสรางสรรค เชอมโยงอดตและปจจบน สรางมตของความเปนไปไดใหมๆ ทอาจปรบเปลยนวถชวต ไปจนถงแนวคดทมตอสถานท ชมชน และเมอง

Contemporary Versailles

ณ โถงบนไดกาเบรยล โรนน และเออรแวน บรลเลค (Ronan and Erwan Bouroullec) สองนกออกแบบฝรงเศสไดนำาเสนอผลงานชนใหมซงเปนแชนเดอเลยรทำาจากครสตลสวารอฟสก รปทรงรวมสมยสะดดตา มลกษณะคลายเชอกสามเสนทถกผกโยงกนไปมาแลวทงตวลงตามแรงโนมถวงอยางเปนธรรมชาต ทงคใชเวลาวจยและพฒนาถงสามป เพอใหผลงานออกมาสมบรณแบบและเหมาะสมกบการไดรบเกยรตใหเปนผลงานศลปะรวมสมยชนแรกทจะไดรบการตดตงถาวรภายในพระราชวงแวรซายส

แสงไฟจากหลอดแอลอดผานแกวครสตลนบรอยดวงถกเปดขนครงแรก เมอพฤศจกายนปทผานมา แสงนวลตาตดกบสภาพแวดลอมอนสงบนง เปลยนพระราชวงเกาแกแหงนใหดทนสมยแปลกตาขนเปนอยางมาก โจทยทนกออกแบบไดรบนนเขาใจงาย แคเพยงออกแบบโคมไฟเพดานทจะสามารถทำาใหโถงบนไดกาเบรยลเปลงประกายสวางไสวและยงสวยงามแมกาลเวลาจะผานไปอกนบรอยป แตประเดนททำาใหผลงานชนนชนะใจกรรมการคดเลอก คอการสรางความเชอมโยงถงความงดงามของอดต โดยการตความหมายใหมของการใชครสตลซงแตเดมถกใชประดบเปนโคมไฟระยาอนหรหราอยางมากมายภายในพระราชวงแหงน สอดคลองกบความตงใจของฌอง-ฌาคส อยยากง (Jean-Jacques Aillagon) ผอำานวยการผซงดแลพระราชวงแวรซายส ทหมายมนจะสรางภาพลกษณใหมใหแกพระราชวงอายกวาสามรอยปแหงน

เรอง: เลอชาต ธรรมธรเสถยร

lightcu

riosite.wordp

ress.

com



พระราชวงแวรซายส เปนหนงในสญลกษณของความเจรญสงสดทางศลปวทยาการของฝรงเศส ดวยสถาปตยกรรมบาโรกทสะทอนถงความมงคงฟมเฟอยในรชสมยของพระเจาหลยสท 14 การออกแบบซงแฝงนยยะ แหงอำานาจ ความยงใหญ และเพอประโยชนใชสอยอนหลากหลาย ทงสำาหรบชวตสวนพระองคและสำาหรบการทำาหนาทประมขของรฐ พระราชวง แหงนยงถกใชจารกเรองราวทางประวตศาสตรมาแลวหลายตอหลายครง ทนเปนจดเรมตนของการปฏวตฝรงเศส หรอแมกระทงถกใชเปนทสำาหรบลงนามในสนธสญญาเพอยตสงครามโลกครงท 1 ภาพความทรงจำา อนรงโรจนตลอดระยะเวลาทผานมา ทำาใหแวรซายสขนแทนมรดกทางวฒนธรรมทสำาคญยง แตละปมนกทองเทยวจากทวโลกเดนทางมาชนชมประวตศาสตรอนนาทงนกวา 6 ลานคน จนกระทงในป 2008 เปนตนมา ผเขาชมแวรซายสตางประหลาดใจกบความเปลยนแปลงทเกดขน เมอ ผลงานศลปะรวมสมยทดขดแยงกบสภาพแวดลอม ถกนำาเขามาจดแสดงทวทงพระราชวงอยางไมมขอจำากด ไมเวนแมกระทงโตะเสวย หรอหองทเคยใชบรรทม เกดเปนขอถกเถยงถงความเหมาะสม และคำาถามทวา อะไรคอความจำาเปนทตองนำาแวรซายสมาสความทาทายเชนน ศลปนรวมสมยทมชอเสยงจะไดรบการเชอเชญใหจดแสดงผลงานเปนระยะเวลา 3-5 เดอนของทกป อยยากงผอยเบองหลงแนวคดนใหคำาอธบายไววา นเปนโอกาสอนดทจะเปดประสบการณทางศลปะใหแกสาธารณชนในจดทไมเคยกาวถง และศลปะกคอศลปะ ธรรมชาตของมนไมมกาลเวลา ไมคำาถงถงความเกา ความใหม รปแบบ หรอตนกำาเนดทไมวาจะมาจาก

แหงใดของโลกกตาม เพยงลองเปดใจพเคราะหถงความแตกตาง มมมอง ภมปญญา และการสนทนาระหวางโลกเกากบโลกใหม โจทยอนทาทายนตกเปนหนาทของโลรองต เลอ บง (Laurent Le Bon) ภณฑารกษคนแรก ทรบหนาทนน เขาเลอกเจฟฟ คนส (Jeff Koons) ศลปนอเมรกนทม ผลงานนาสนใจในชวงหลายปทผานมาใหเปนศลปนคนแรกทไดจดแสดงผลงานชวคราวทพระราชวงแวรซายส แมรปแบบผลงานของเขาจะขดแยงกบบรบทโดยรอบอยางสนเชง แตคนสกพยายามแฝงนยยะบางอยางกบทกพนททจดแสดงซงลวนมเรองราวและพรอมทจะขมทกสงดวยประวตศาสตร อนยงใหญตลอดเวลา ศลปนจงจำาเปนตองทำาการบานอยางหนกเพอสรางความหมายใหกบชนงานทจะวางลงไปในแตละพนท หลงจากนนเปนตนมาศลปนชอดงอกหลายคนกไดรบโอกาสน ไมวาจะเปนซาเวยร วลแฮน (Xavier Veilhan - 2009) ทาคาช มราคาม (Takashi Murakami - 2010) เบอรนาร เวเนต (Bernar Venet - 2011) โจอานา วาสคอนเซลอส (Joana Vasconcelos - 2012) จเซปเป เปโนเน (Giuseppe Penone - 2013) และในป 2014 นผทไดรบเชญใหจดแสดงงานคอศลปนมนมลลสตชาวเกาหล ล อฟาน (Lee Ufan) วนน พระราชวงแวรซายสจงไมใชแคเพยงโบราณสถานทเลาเรองราวประวตศาสตรในอดตเทานน แตความหมายใหมยงไดชบชวตใหกบสถานท แหงนในอกแงมมหนง ซงพรอมเปดกวางสโลกของความคดสรางสรรค ในยคปจจบน

flickr.

com/p

hotos/ch

arles



Friends of the High Line

การเปลยนแปลงอนยงใหญมกเกดจากจดเลกๆ เรมตนดวยประชากรทอาศยในยานตะวนตกของเกาะแมนแฮตตน นำาโดย โจชว เดวด (Joshua David) และโรเบรต แฮมมอนด (Robert Hammond) ทรวมตวกนในนามกลมเพอนแหงไฮไลน (Friends of the High Line) เพอเรยกรองตอรฐบาลนวยอรกใหยกเลกคำาสงรอทงทางรถไฟยกระดบเสนเกาซงไมไดใชแลว แลวเปลยนเปนพนทสเขยวความยาว 1.5 ไมลแหงใหมเพอเพมลมหายใจใหกบมหานคร

จากวนนนจนถงวนน ไฮไลนนนกาวเลยจากแคพนทสเขยวแหงหนงใจกลาง เมอง กลายเปนหนงในสถานททดงดดผคนนบแสนคนตอวน เปนทงสถานท พกผอน เดนเลน ออกกำาลงกาย และทางเดนสใจกลางเมอง วถชวตและธรกจรอบขางไฮไลนเปลยนแปลงไปอยางมาก โดยเฉพาะยานเชลซ (Chelsea) และมตแพกกง (Meatpacking) ซงตลอดเสนทางเกดโครงการ ใหมๆ มลคามากกวา 2 พนลานเหรยญสหรฐฯ สงผลใหราคาอสงหารมทรพย ยานนนขยบตวสงขนราว 103 เปอรเซนตตอตารางฟต รวมถงโครงการ กอสรางพพธภณฑศลปะอเมรกนวทนย (Whitney Museum of American Art) แหงใหม ออกแบบโดยเรนโซ เปยโน (Renzo Piano) ซงยายจาก ทเดมในยานเมดสน (Madison Ave.) มาอยทปลายทางเดนดานทศใต

กลาวกนวาหากไมมไฮไลน โอกาสทสงตางๆ เหลานจะเกดขนทฝงตะวนตก เชนนคงเปนไปไดยาก โครงการชบชวตใหกบรางรถไฟทไมไดใชแลวขนมาใหมน ไดรบ แรงบนดาลใจมาจาก พรอมเมนาด พลองเต (Promenade Plante’e) สวนสาธารณะทเกดขนจากทางรถไฟเกายกระดบในกรงปารส และดเหมอนวาเทรนดของการนำารางรถไฟเกากลบมาสรางเปนสวนคนเดนแบบทใชไฮไลนเปนโมเดลนน กำาลงไดรบความสนใจจากเมองตางๆ อกมากมาย เพราะนอกจากจะเปนการเพมพนทสเขยวแลวยงเปนทางเลอกในการเดนทาง ทจะทำาใหคนเมองไดมโอกาสเดนมากขน วอรกเวย โอเวอร เดอะ ฮดสน (Walkway Over The Hudson) ทโพหคปซ (Poughkeepsie) รฐนวยอรกกเปนอกโครงการหนงทประสบความสำาเรจจากการเปลยนสะพานทางรถไฟเกาอนรกราง ใหกลายเปนทางเดนขามแมนำาฮดสน ซงสรางรายได หมนเวยนใหแกชมชนทองถนไดราว 21 ลานเหรยญสหรฐฯ ตอป หากพจารณาจากโมเดลของไฮไลน ปจจยหนงทจะเปนตวสงเสรมใหโครงการ ประสบความสำาเรจกคอความรวมมอรวมใจของชมชนทกระตนใหเกดความมงมนทจะผลกดนโครงการใหสำาเรจตอไป โดยปจจบนยงมอกหลาย โครงการทอยระหวางดำาเนนการรวมกลม ระดมทน ออกแบบ และกอสราง อาทเชน The 606, BeltLine, The Rail Park และ The Trestle เปนตน

flickr.

com/p

hotos/walha

lla


BeltLine โครงการขนาดใหญทจะเปลยนทางรถไฟเกาทเปนวงแหวนวนรอบเมอง

แอตแลนตาในรฐจอรเจย ใหกลายเปนสวนทางเดนหลากหลายประโยชนความยาว

กวา 22 ไมล ซงทางเดนนจะเชอมตอชมชน สวนสาธารณะ และระบบขนสงแบบเบา

ซงเปนกลยทธในการพฒนาพนทและเศรษฐกจของเมองในอนาคต

The Rail Park ชาวเมองละแวกใกลเคยงทางรถไฟ Reading Viaduct ในรฐ

ฟลาเดลเฟย รวมตวกนในนาม Friends of the Rail Park จดกจกรรมตางๆ อยาง

ตอเนองเพอสรางความรสกรวมและระดมทนในการบรณะทางรถไฟเกาซงถกทงราง

มาตงแตป 1984 ใหเปนทางเดนและสวนสาธารณะแหงใหมของเมอง

Madrid Rio คณภาพชวตทมาดรด

เมองทดตองสงเสรมใหคนไดใชชวต แตคณภาพชวตทดก ไมสามารถเกดขนไดจากปจจยใดปจจยหนงเทานน แตละป นตยสารโมโนเคล จะทำาการจดอนดบ 25 เมองทนาอยทสดในโลก โดยมหลกเกณฑในการสำารวจระดบคณภาพชวตซงครอบคลมตงแต ความปลอดภย ภมอากาศ การเชอมโยง ระบบคมนาคมขนสง สถาปตยกรรมเมอง สงแวดลอม การดแลทางการแพทย สภาพเศรษฐกจ การเมอง และแผนการพฒนาเชงรก วสยทศนทกาวไกลของมาดรดทำาใหเมองแหงนตดอยในการจดอนดบของนตยสารหลายปตดตอกน

ทามกลางแนวคดในการพฒนาเมองทตองการเพมความสะดวกในการคมนาคมขนสง การสรางถนนและทางดวนจงกลายเปนตวเลอกทหลายแหงนำามาใช โดยคาดหวงวาจะสามารถแกปญหาการจราจรทมอย แต สงทเมองจะตองแลกกบการไดมาซงความสะดวกเหลาน นอกจากผลกระทบ ดานสงแวดลอมแลว ชมชนยงถกแบงขาดออกจากกนตามรอยตดของ เสนทาง ทงยงเกดพนทเสอมโทรมขนอกหลายแหงโดยเฉพาะบรเวณใตแนวทางดวน อลเบรโต รอซ-กายารดอน (Alberto Ruiz-Gallardon) ผวาการมาดรดในขณะนนแกปญหานอยางชาญฉลาดและยงยน เขามาพรอมกบความฝนทยงใหญ ผลกดนโปรเจกต มาดรด รโอ (Madrid Rio) ซงจะสรางภาพลกษณใหมและคนชวตใหกบเมอง ดวยการรอทางยกระดบ M-30 เปลยนเปนอโมงคทางวงใตดนเพอใหรถสญจรแทน เปดพนทรมฝงแมนำามานซาราเรซใหเผยความสวยงามขนอกครงหลงจากทถกบดบงมานาน โปรเจกตพนทรมฝงแมนำาความยาว 6 ไมลน เชอมตอชมชนทเคยถกตดขาดใหไดกลบมาใชชวตรวมกน ทงยงออกแบบและพฒนาพนทใหมใหเปนสวนสาธารณะขนาดใหญ แหลงนำา ทางเดน ชองทางจกรยาน สนามเดกเลน พนทออกกำาลงกายและเลนกฬา พนทจดกจกรรมทางวฒนธรรม ตางๆ นอกจากนยงเพมพนทใหมๆ ทจะสรางความรสกทดกบเมอง เชน ชายหาดจำาลอง สวนนำาพสำาหรบหนารอน เปนตน โดยตลอดทงแนวโครงการยงสามารถกระตนการพฒนารวมตางๆ ระหวางภาครฐและเอกชน สงผลใหเกดสถาปตยกรรมสมยใหมและการบรณะฟนฟสงกอสรางดงเดมทมมาตงแตยคเรเนซองส มาดรด รโอ มมลคาโครงการสงถง 400 ลานยโร ถอเปนการลงทนครงสำาคญของเมองเพอแลกมาซงคณภาพชวตทดของประชากร ทงยงเปนศนยกลางของเมองแหงใหม รวมทงเปนสถานทดงดดนกทองเทยวชนเยยม การเปลยนแปลงทเกดขนทำาใหชาวเมองมาดรดตางรสกมความสขกบเมองของพวกเขาเปนอยางมาก ซงนนอาจเปนจดเรมตนของการพฒนาทยงยนทจะเกดขนตามมาอยางเปนพลวตร

flickr.

com/p

hotos/walha

lla

worldland

scap

earchitect.com

therailpark.o

rg



Downtown Project เมองแหงสตารทอพ

แนนอนวาถาพดถงลาส เวกส หลายคนคงตองนกถงเมองแหง คาสโน และการพนนครงใหญทกำาลงจะเรมขน เมอโทน เซ (Tony Hsieh) ไดประกาศวา แซปโปส (Zappos) บรษทจำาหนายรองเทาและเสอผาออนไลนทมยอดขายราวหนงพนลานเหรยญสหรฐฯ ตอป ตดสนใจทมเงนจำานวน 350 ลานเหรยญฯ เพอทจะตงสำานกงานใหญแหงใหมทนน

ในรอบหลายปทผานมา บรษทเทคโนโลยยกษใหญอยาง กเกล แอปเปล เฟซบก ออกแบบสำานกงานใหมใหกลายเปนททำางานในฝนของใครหลายๆ คน สรางเปนแคมปสหรอเมองยอยๆ สำาหรบพนกงานของพวกเขา แตเซซงเปนซอโอของแซปโปส กลบคดวาการทำาแบบนนเปนการแบงแยกตวเองจากชมชนมากเกนไป เขาจงเลอกทจะซอและบรณะอาคารทวาการเมองหลงเกา และชบชวตยานดาวนทาวนลาส เวกสขนมาอกครง หลงจาก ซบเซาอยางหนกในชวงวกฤตทางเศรษฐกจทผานมา อาคารหลายหลงถกปลอยทงราง พนทบางสวนถกปลอยทงอยางนาเสยดาย ซงเซเลงเหนวา

ความเสอมโทรมเหลานนคอโอกาสทางธรกจทสดใส รวมทงมไอเดยทจะสรางชมชนของผมความฝนทจะสรางเมองทมชวตชวาไปดวยกน หลกการในการดำาเนนธรกจของแซปโปส คอการสรางความสขใหกบพนกงานเพอใหพวกเขาสงตอความสขและสรางประสบการณทดใหกบลกคา และการยายททำาการทงหมดมาอยทลาส เวกสนน นอกจากจะลดตนทนดานการขนสงแลว พวกเขายงหวงวาการสรางสภาพแวดลอมทดขนมาใหม อาจชวยใหธรกจเตบโตอยางยงยนในระยะยาว แผนของเซคอตองการทำาใหดาวนทาวนลาส เวกสกลายเปนยานทใหความใสใจกบชมชน อยางจรงจง เหมาะกบทกคนทมฝนและอยากจะทสรางฝนนนใหเปนจรง เงนทนเรมตนจำานวน 350 ลานเหรยญสหรฐฯ นนใชเพอการลงทนสำาหรบสรางอนาคต โดยเงนทนจำานวน 200 ลานสำาหรบลงทนในอสงหารมทรพย และ 50 ลานใชเพอลงทนรวมกบธรกจขนาดเลก รานอาหาร รานคา ทตองการมาเปดกจการในชมชนแหงน อก 50 ลานสำาหรบสถานศกษาเพอประสบการณการเรยนรรปแบบใหม และสวน 50 ลานสดทาย ใชเพอสนบสนนกจการกลมสตารทอพดานเทคโนโลย ผานกองทนทชอ Vegas

Monmouthpediaมอนมอธ เมองเลกๆ ในแควนเวลส ซงคนทวไปแทบจะลมไปแลววาทน ยงม

ประวตศาสตรหลงเหลอใหศกษาไดบาง แลวไอเดยเลกๆ กชวยทำาใหเมองทแทบ

ไมมคนสนใจน กลบมาไดรบการพดถงอกครง ในฐานะเมองวกพเดยแหงแรกของโลก

จอหน คมมงส (John Cummings) ไดรบแนวคดนจากงาน TEDx ทบรสตอล

โดยผเขาฟงบรรยายคนหนงไดแนะนำาใหเขาทดลองใช QR Code เพอสรางเนอหา

ใหกบเมองทงเมองด คมมงสรสกประทบใจในไอเดยนและตงใจจะกลบมาทำาสงนใหเปน

ความจรงทมอนมอธซงเปนบานเกดของเขาเอง ดวยความรวมมอทดจากอาสาสมคร

ภาคธรกจ และองคกรสวนทองถน ระดมทำางานศกษาคนควาสรางเนอหาใหกบสถานท

ตางๆ ของเมอง จากนนทำาเปน QR Code ตดไว ณ ทแหงนนทวทงเมองนบ 1,000

จด เมอนกทองเทยวสแกน QR Code เหลาน เรองราวของสถานทนนทถกบนทกไว

ในวกพเดยจะถกดงมาแสดงใหอานไดทนทและมการแปลไวถง 25 ภาษา ทสำาคญ

เนอหาในวกพเดยจะไมมวนลาสมย เพราะไดรบการดแลและสามารถปรบปรงได

ตลอดเวลา นอกจากนยงไดมการตดตงสญญาณวายฟายฟรทวทงเมอง เพอใหการ

เชอมตออนเทอรเนตทำาไดอยางสะดวกอกดวย Monmouthpedia จงกลายเปน

สารานกรมเลมใหญ ใหผคนในเมองและนกทองเทยวไดสนกสนานกบการเรยนร

อยางไมสนสด

abou

tourism

.files.w

ordp

ress.

com



Eatalyคำาถามทธรกจสวนใหญตองตอบใหไดคอทำาไมตองมเราอยในตลาด และเรา

แตกตางจากคนอนอยางไร การแสวงหาซงจดขายใหมๆ จงเปนสงททาทาย

สำาหรบการทำาธรกจเสมอมา บางครง “ธม” จงเปนคำาตอบใหกบใครหลายคน

การสรางบรรยากาศทแตกตาง การนำาเอาสถานทหนงมาไวอกทหนง การหวน

รำาลกถงสงทเราเคยม การคำานงถงสงทไมม หรอการตอบสนองตอความชนชอบ

เฉพาะ เพอสรางความหมายใหมใหกบพนท กลายเปนจดขายทยงคงขายไดใน

ปจจบน ไมวาจะในรปแบบชอปปงมอลล คอมมนตมอลล สวนสนกธมพารก

หรอแมกระทงรานอาหาร บางธรกจกทำาสงนนอยางผวเผน ในทางกลบกนบาง

ธรกจกศกษาจดขายเหลานนอยางลกซงและนาสนใจ

Eataly ชจดขายความเปนอตาลแบบครบวงจร ผานการดำาเนนธรกจใน

ลกษณะคลายตลาดทขายทกอยางเกยวกบอาหารอตาล ทงของสด ของแหง

อาหารพนเมอง ขนม เครองดม อปกรณการปรง รวมถงเครองครว ซงทงหมด

ไดรบการคดสรรมาอยางดและนำาเขาจากอตาล ภายในยงมรานอาหารพรอม

ปรงใหนงรบประทานอกหลายราน ทงยงเชอมนไดในคณภาพการเลอกวตถดบ

Eataly เปดสาขาแรกทเมองตรน ในอตาล กอนจะไปสรางความตนเตนดวยการ

เปดสาขาในตางประเทศครงแรกบนถนนฟฟตอเวนว ใจกลางมหานครนวยอรก

ผคนซงชนชอบอาหารอตาลตางพากนเขาควเพอทจะไดเขาไปจบจายหรอ

รบประทานอาหารอตาเลยนแทๆ ทอยในนน ความฉลาดของ Eataly อยทสามารถ

ตอบสนองผทตองการอาหารคณภาพดไดหลากหลายรปแบบ ทงยงสงเสรมใหผคน

มโอกาสเขามาเรยนรและซมซบความเปนอตาลผานวฒนธรรมอาหารไดอกทางหนง

Tech Fund ซงกองทนนเปดกวางสำาหรบผทมไอเดยยงใหญและนาสนใจ โดยนอกจากจะรวมลงทนดวยแลว ยงมชมชนทคอยใหความชวยเหลอ ดานตางๆ บมเพาะและสานฝนนนใหเปนความจรง ปจจบนเรมมธรกจกลมเทคสตารทอพ (Tech Startup) ใหความสนใจและยายเขามาแลวหลายบรษท เนองจากมสภาพแวดลอมและชมชนทเหมาะสมตอการเรมตนธรกจ มพนทอำานวยความสะดวกในการทำางานหลายรปแบบ รวมถงพนทการทำางานรวมกนในลกษณะ Coworking Space นอกจากนผจดการโครงการยงวางแผนจดกจกรรมดานศลปะ ดนตร และวฒนธรรม เพอผอนคลายและสรางความสขใหกบคนในชมชนดวย ภาพของลาส เวกสอาจจะเคยเตมไปดวยความบนเทงแบบฉาบฉวย แตสำาหรบในยานดาวนทาวนแลว ภาพของเมองแหงสตารทอพกำาลงคอยๆ กอรางชดขนเรอย ๆ และรอคอยผทแสวงหาโอกาสและมความฝนใหมา เรมตนชวตใหมทนดวยกน

flickr.

com/p

hotos/rebe

caan

chon

do

track

y.com



El Tintal Public Library จากขยะเปนปญญา

ถาโบโกตาเปลยนได ทไหนในโลกกยงมความหวง หากยอนกลบไปเกอบ 20 ปกอน โบโกตาในโคลอมเบยไมเหลอสภาพความเปน เมองทนาอย คณภาพชวตของประชาชนตกตำาถงขดสด ปญหาอาชญากรรม ความเหลอมลำาทางสงคม ยาเสพตด คอรรปชน มลภาวะ ทกอยางเขาขนวกฤต ประชาชนลกขนประทวงไมเวนแตละวน แตภายใตระบอบประชาธปไตย ความหวงใหมกเรมตนขน

เมอโบโกตาไดเลอกอานตานาส มอกกส (Antanas Mockus) ขนมาเปนผวาการเมอง เขาเชอวาปญหาทเกดขนทงหมดเกยวของกบพนฐานของ การอยรวมกนทประกอบกนขนเปนสงคม อยางกฎหมาย ศลธรรม และวฒนธรรม ดวยหลกการนเขาจงคอยๆ ปรบ และใหความรกบประชาชนดวยวธการทคาดไมถง และบางครงกถกมองวาเปนเรองตลก แตในทสดผลงานกเปนตวพสจนความคดทถกตอง ความเปนเมองกเรมคอยๆ กลบมา ผคนเรมกลบมามความหวงในชวตมากขน การเปลยนแปลงในโบโกตาเรมชดเจนขนหลงจากเอนรเก เปญญาโลซา (Enrique Pen~alosa) ไดรบเลอกตงเขามาทำาหนาทตอจากมอกกส ผวาการเมองคนใหมใชอำานาจทไดจากการเลอกตงเปลยนแปลงเมองอยางทไมเคยเกดขนมากอน มการบงคบใชกฎหมายอยางจรงจง สรางพนทสาธารณะใหมๆ ใหกบเมอง และเปนผทสามารถเปลยนโบโกตาใหกลายเปนเมองจกรยานไดจนสำาเรจ เมอคณภาพชวตทดเรมกลบมา คนเรมกระหายทจะพฒนาตวเองมากขน หองสมดเปนหนงในการวางสาธารณปโภคทางปญญา โดยเปญญาโลซา เคยกลาวไววา มนเปนสงสำาคญทจะใหหองสมดเปนสญลกษณของความหวง ทมอยของเมอง และสรางบรการทดใหกบชมชน ใหความรกบพวกเขาเพอ ใหพวกเขาไดพฒนาตวเอง ลองจนตนาการถงยานทไมมหางสรรพสนคา โรงภาพยนตร หรอสถานทใดๆ สำาหรบเดกและเยาวชน พวกเขาเหลานนจะใชเวลาวางไปกบอะไร นนจงกลายเปนแรงสนบสนนหนงในการเกดขนของหองสมดประชาชนทเอล ตนตอล (El Tintal) และเปนอกครงทความคด สรางสรรคและการออกแบบเขามามสวนรวมสำาคญในการเปลยนแปลง สถาปนกดาเนยล เบอรมเดซ (Daniel Bermu’dez) ออกแบบเปลยนสถาน ขนถายขยะเกาซงเลกใชงานแลวใหกลายเปนหองสมดประชาชนไดอยางนาสนใจ อาคารหลงนถกสรางดวยสถาปตยกรรมทมลกษณะคลายโรงงาน

ดานหนามทางลาดยาวกวา 75 เมตรเพออำานวยความสะดวกสำาหรบการขนถายขยะ เบอรมเดซไดใชจดเดนนเปนขอไดเปรยบเชงรปลกษณ แลวเพมโครงสรางและวสดกนเสยงตางๆ สำาหรบการเปนหองสมดเขาไปตามความจำาเปน ทงยงเปดชองแสงเพอใหมการใชแสงธรรมชาต และกำาหนดพนทซงสามารถใชงานไดหลากหลายรปแบบในอนาคต รวมถงปรบภมทศน ภายนอกทงหมดเพอใหหองสมดสามารถทำาหนาทเปนศนยกลางสำาคญของชมชนเอล ตนตอล

การเปลยนตกทสรางขนดวยวตถประสงคทตางกนสดขวเปนความทาทายอยางยงสำาหรบนกออกแบบ ซงเปนเสมอนทางเลอกระหวางการใหความหมาย ใหมหรอรกษาประวตศาสตรของสถานทแหงนน ประเดนสำาคญของการใช สถานทซงถกกอสรางดวยเทคโนโลยของอดต ตองไมลมทจะพจารณาดานโครงสราง และขอกงวลเกยวกบวสดเปนพษทอาจถกใชในอาคารดงเดม ซงตองมการตรวจสอบอยางละเอยดและแกไขอยางเหมาะสม นอกจากนนในเชงการจดการผงเมอง การใชสถานททถกละเลยยงเปนขอดทจะชวยจำากดการขยายตวของเมองโดยไมจำาเปนไดอกทางหนง

ทมา:บทความ “Modern Art and Classic Heritage Collide at Versailles” จาก france24.comบทความ “The Gabriel Chandelier” จาก en.chateauversailles.frบทความ “The World’s Top 25 Most Livable Cities” จาก monocle.comวดโอ “Bogota Change” จาก vimeo.com/25521307beltline.org, chateauversailles-spectacles.fr, danielbermudezarquitecto.com,downtownproject.com, eataly.com, esmadrid.com/en/madridrio, fastcompany.com, thehighline.org

ทกสปดาหแรกของเดอน ท TCDC กรงเทพฯ TCDC เชยงใหม รานหนงสอ หองสมด อาคารสำนกงาน และรานกาแฟใกลบาน ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล จงหวดเชยงใหม หวหน และ Mini TCDC 13 แหงทวประเทศ

หมายเหต: แสดงเพยงบางสวนของสถานทจดวางเทานนสามารถดสถานทจดวางทงหมดไดท creativethailand.org

รานหนงสอ• Asia Books• รานนายอนทร• คโนะคนยะ• C Book (CDC)• แพรพทยา• ศกษตสยาม• โกมล

รานกาแฟ / รานอาหาร• Chaho• อาฟเตอร ย• ดอยตง คอฟฟ• โอ บอง แปง• ซมทาม คอฟฟ• บานไรกาแฟ เอกมย• ทร คอฟฟ• รานกาแฟวาว• Sweets Café• วว คอฟฟ• แมคคาเฟ• Babushka• มลลเครป• ไล-บรา-ร คาเฟ• ก.เอย ก.กาแฟ• อะเดยอนซมเมอร • ชสเคกเฮาส• คอฟฟ แอลลย อน เดอะ การเดน• รมไมไออน ทาวนอนทาวน• บานกามป ทรอปคอล แกลเลอร• ไอเบอรร• Take a Seat• รานกวยเตยวเรอทงพญาไท• ซเฟ เฮาส เบเกอร• Greyhound (Shop and Café)• รานกาแฟบางรก• Acoustic Coffee• I Love Coffee Design• Caffé D’Oro• Pasaya Showroom (สยามพารากอน)

โรงภาพยนตร / โรงละคร• โรงภาพยนตรเฮาส• เมองไทย รชดาลย เธยเตอร • ภทราวดเธยเตอร

หองสมด• หองสมดศศนทร จฬาฯ• หองสมดมารวย• ศนยหนงสอ สวทช.• SCG Experience• The Reading Room

พพธภณฑ / หอศลป• มวเซยม สยาม• อทยานการเรยนร (TK park)• หอศลป กรงเทพฯ• การเดน แกลเลอร แอนด คาเฟ• นมเบอรวน แกลเลอร• HOF Art• Numthong Gallery

โรงแรม• หลบดโฮสเทล สลม

โรงพยาบาล• โรงพยาบาลศรราช• โรงพยาบาลปยะเวท• โรงพยาบาลกรงเทพ• โรงพยาบาลเกษมราษฎร ประชาชน

สมาคม• สมาคมธนาคารไทย• สมาคมโฆษณาแหงประเทศไทย• สมาคมอตสาหกรรมทอผาไทย• สมาคมหอการคาไทย• สมาคมอตสาหกรรมเครองนงหมไทย• สมาคมสโมสรนกลงทน• สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย• สถาบนบนกะแฟชน• สถาบนราฟเฟลส• สถาบนออกแบบนานาชาตชนาพฒน

กรงเทพฯและปรมณฑล

เชยงใหม• รานนายอนทร• รานเลา• ACE! The Academy for education USA• 94 Coffee• รานแฮปปฮท• คาเฟ เดอ นมมาน • Kanom• รานมองบลงค• หอมปากหอมคอ• กชาชก & โรต• จงเกล • Impresso Espresso Bar• Minimal• Luvv coffee Bar• Gallery Seescape• The Salad Concept• Casa 2511• กาแฟโสด• รานสวนนม• กาแฟวาว ทกสาขา• ชอกโก คาเฟ• Love at First Bite • เวยง จม ออน • Fern Forest Café• Just Kao Soi• อฐภราดร

• October• Tea House Siam Celadon• ดอยตง คอฟฟ• Book Re:public• Little Cook Café • มหาวทยาลยเชยงใหม• สรยนจนทรา• The meeting room art café• Things Called Art• หอศลปวฒนธรรมเมองเชยงใหม• หอการคาจงหวดเชยงใหม• โรงแรมดสต ดท• เดอะเชด • บรรทมสถาน • บานเส-ลา• Yesterday The Village• Hallo Bar• บานศลาดล• Cotto Studio (นมมานฯ)• 9w Boutique Hotel• Good Coffee• ไหม เบเกอร• ดบเบลซ คกก แอนด คอฟฟ บายนตา• Hub 53 Bed & Breakfast• รานกาแฟ เพนกวน เกตโต

• เพลนวาน• ชบชวา หวหน• ทร คอฟฟ หวหน• ดอยตง คอฟฟ• ทเกตเตอรเบเกอร แอนดคาเฟ • อยเยน บลโคน • สตารบคส หอนากา• วรบระ รสอรท แอนด สปา • หวหน มนตรา รสอรท • เลท ซ หวหน• กบาล ถมอ รสอรท• บานใกลวง• บานจนทรฉาย• ภตตาคารมกรณา• ลนาฮท รสอรท• The Rock• บานถวเยน (ถนนแนบเคหาสน)• ราน Rhythm & Book

อทยธาน• Booktopia

หวหน • อาลมภางค เกสตเฮาส แอนด มอร • Egalite Bookshop

นาน• รานกาแฟปากซอย• Nan Coffee Bean

ภเกต• รานหนง (สอ) ๒๕๒๑ • The Oddy Apartment & Hotel

เลย• มาเลยเด เกสตเฮาส• บานชานเคยง

โคราช• Hug Station Resort

ปาย• รานเลกเลก• ราน all about coffee• ปายหวานบานนมสด

นครปฐม• Dip Choc Café

กระบ• A Little Handmade Shop

ลาปาง

พบกบนตยสาร Creative Thailand

หมดปญหาหยบนตยสารไมทน สมครสมาชกรายป

โดยมคาใชจายในการจดสง 200 บาท (12 เลม)

และรอรบนตยสารสงถงบาน (ถายเอกสารใบสมครได)

ขอมลผสมครสมาชก สมาชกใหมชอนามสกลเพศ ชาย

คร/อาจารย ผประกอบการ

หญง อาย อเมลโทรศพทบาน โทรศพทททำงานโทรสาร โทรศพทมอถอ

สมาชกเกา (ตองการตออายสมาชก)

นกเรยน

ภาพยนตร

หมบาน/บรษท

เหมอนทอยในการจดสง

ศลปะการแสดงพพธภณฑ/หองแสดงงานวรรณกรรม/การพมพ/สอสงพมพ

โฆษณาแฟชน

การออกแบบโทรทศน/วทยการกระจายเสยง

สถาปตยกรรม ทองเทยว/โรงแรม/สายการบน หตถกรรม/งานฝมอ คาปลก/คาสง

ดนตร

อาหารการแพทย

ทศนศลป/การถายภาพโทรคมนาคมการเงน/ธนาคาร

ซอฟตแวร/แอนเมชน/วดโอเกม

นสต/นกศกษา นกออกแบบ/ครเอทฟ อาชพอสระ ขาราชการ/รฐวสาหกจพนกงานบรษท

อาชพ

สาขา/อตสาหกรรมทเกยวของกบอาชพของทาน

ทอยในการจดสง

วธการชำระเงน (ระยะเวลา 1 ป จำนวน 12 เลม)

ทอยในการออกใบเสรจ

อนๆ โปรดระบ

อนๆ โปรดระบ

จงหวดเลขท

หนวยงาน/แผนก

รหสไปรษณยซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต

หมบาน/บรษท

จงหวด

ตองการสมครสมาชกนตยสาร Creative Thailand จำนวน 12 เลม

เชคสงจายนาม ศนยสรางสรรคงานออกแบบ พรอมใบสมครสมาชก

ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (Creative Thailand)622 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอรชน 24 ถนนสขมวท 24 แขวงคลองตน เขตคลองเตย กรงเทพฯ 10110หรอแนบไฟลใบสมครพรอมหลกฐานการโอนเงนมาทอเมล [email protected]สอบถามขอมลเพมเตมไดท 02-664-7667 ตอ 122

1. เลขทสมาชก ……………………………………….2. วนท …………………………………………………3. เรมตงแตฉบบเดอน ……………………………….

สำหรบเจาหนาท Creative Thailand

โอนเงนเขาบญชออมทรพย ธนาคารกรงเทพ สาขาสำนกงานใหญสลม เลขทบญช 101-808967-0ในนาม ศนยสรางสรรคงานออกแบบกรณาแฟกซใบสมครพรอมหลกฐานการโอนเงนมาทเบอร 02-664-7670 หรอสงไปรษณยมาท

เรมตงแตฉบบเดอน โดยยนดเสยคาใชจายในการจดสงเปนจำนวนเงน 200 บาท

เลขทหนวยงาน/แผนก

รหสไปรษณยซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต

1. เจาหนาทการเงน ………………………………….2. วนท …………………………………………………3. วนทโอนเงน ………………………………………..

สำหรบเจาหนาทการเงน

หมดปญหาหยบนตยสารไมทน สมครสมาชกรายป

โดยมคาใชจายในการจดสง 200 บาท (12 เลม)

และรอรบนตยสารสงถงบาน (ถายเอกสารใบสมครได)

ขอมลผสมครสมาชก สมาชกใหมชอนามสกลเพศ ชาย หญง อาย อเมลโ โ ำ

สมาชกเกา (ตองการตออายสมาชก)

INSIGHTอนไซต


รานคาเอาตเลตเพอจำาหนายเสอผาแบรนดพนา เฮาส และเทนแอนดโค ทตงอยในเมองทองเทยวเชน ชะอำา พทยา ภเกต และเขาใหญ ยงคงเปนทมาของรายไดจากปลายนำาททำาใหบรษทไมตองประสบปญหาเหมอนกบผผลตเสอผารายอนๆ อยางไรกด การทจะเตบโตไปกบธรกจทองเทยวของไทยนน ลำาพงการขยายเอาตเลตอาจจะไมเพยงพอ ทำาใหบรษทเลอกนำาเสนอประสบการณชอปปงอยางสนกสนาน (Amused Shopping Experience) ซงเปนการผสมผสานการชอปปงดวยสถาปตยกรรมและสวนสนก พรอมกบการใชกลยทธออนไลนหรอ “โปรแกรมซานโตรน คอนเนคส” เพอใหลกคาทมาใชบรการสวนนำาสามารถใชระบบนทตดอยในรสตแบนดเปน สอกลางในการสแกนการถายภาพขณะเลนเครองเลนภายในสวนนำา และคดเลอกภาพเพอนำาไปแชรผานเฟซบกของตนเองไดทนท จงทำาใหสวนนำาสญชาตกรกแหงนเปนทรจกกนมากยงขน เมอจดประกายธรกจทองเทยวตดขนมาแลว พนา กรป จงวางแผนเดนหนาอยางเตมขน โดยอยในระหวางการสรางโรงแรมระดบ 4 ดาว ขนาด 120 หอง ภายในสวนนำาพรอมกบหองประชมเพอรองรบกลมประชม สมมนา และกลมครอบครว พรอมกบตงบรษทขนมาใหม บรษท พนา

ชงชาสวรรคขนาดใหญทโดดเดนทามกลางกลมอาคารสฟาขาวกำาลงเปนแหลงทองเทยวยอดนยมแหงใหมในจงหวดเพชรบร เพราะแมวาผคนทมาเยอนบางกลมจะไมไดสนใจกบการเลนเครองเลนในสวนสนกหรอสวนนำาภายในนน แตการไดเขาไปเดนชมเมองทจำาลองจากเกาะสวรรคในกรซอยางซานโตรน (Santorini) กนบวาไมเสยเทยว ซานโตรน พารค ชะอำา เปนชอสวนสนกและสวนนำาทเพงเปดตวบนพนท 20 ไรดวยเงนลงทนกวา 500 ลานบาทของกลมผผลตเสอผาพนา กรป (มหาชน) เจาของแบรนดพนา เฮาส เสอผาวยรนทคอนขางโดงดงในยค 80 ซงนำาทมโดยผบรหารรนทสองอยาง นสวร ตนตจรสกล กรรมการผจดการบรษท ธม พลาซา ดวลอปเมนท จำากด และรองกรรมการบรษท พนา กรป จำากด (มหาชน) ทหนมาลงทนในธรกจทองเทยวทดแทนธรกจผลตเสอผาทเคยทำารายไดในอดต ซงไมอาจไปรอดไดในปจจบนทคาแรงทงสงและหายาก อกทงลกคากหนไปซอสนคาจากจนและเวยดนามมากขนดงนน ตลอดระยะสบปทผานมา บรษทจงไดทยอยลดสดสวนธรกจเสอผาลงจนเหลอสดสวนรายไดเพยงรอยละ 10 และหนไปเพมสดสวนการคาปลกและอนๆ ทสรางรายไดรอยละ 90 จากรายไดรวมกวา 4,000 ลานบาท

RISING SPACE INSIGHTอนไซต

โลกออนไลนไมไดสร�งโอก�สใหมใหกบผประกอบก�รตวเลกๆ เท�นน แตธรกจขน�ดใหญทเข�ใจกระแสโลกกส�ม�รถเชอมตอพนททมองไมเหนนและสร�งค�ใหกบทดนเปล�ไดเชนกน

เรอง: มนฑณ ยงวกล

500p

x.com

พนทขายตรงประสบการณ

INSIGHTอนไซต


ทมา: บทความ “พนากรป มงขายแบรนด-เลกโออเอม” (25 มกราคม 2555) จาก bangkokbiznews.comบทความ “พนารกหนกธรกจทองเทยวรบ AEC” (11 ตลาคม 2013) จาก thanonline.com บทความ “ลกไม...หลนไมไกลตน” จาก logisticstime.netบทความ “สยามพารากอน ขนแชมปสถานทฮตสดบน Instagram ป 2013” (14 ธนวาคม 2556) จาก manager.co.thบทความ “Top Locations on Instagram in 2013” จาก blog.instagram.com

พรอพเพอรต ดวลอปเมนท จำากด เพอลงทนโครงการคาเมล รพบบลค ทกำาลงอยระหวางการกอสราง ซงตงอยตรงขามกบซานโตรน พารค โดยเปนโครงการทมทงสวนสตวและสวนสนกภายใตธมโมรอกโกและสตวทเปนมตรกบมนษย เชน อฐ รวมถงเครองเลนตางๆ ทงในแบบทวไปและแบบเอกซตรม นอกเหนอจากกรซแลว ยงมอกหลายเมองในตางประเทศทถกนกพฒนาอสงหารมทรพยหยบมาเปนจดขายควบคไปกบกระแสการถายภาพ เพออพโหลดผานสอสงคมออนไลน ดงเชนฟารมแกะจากสวสเซอรแลนด เมองกอลมาร (Colmar) จากฝรงเศส แควนทสคาน (Tascani) และเวนส (Venice) จากอตาล เมองคาวบอยจากเมกซโก รวมถงธมพารกจากการตนชดมนษยหนฟลนทสโตนทลวนโดงดงในสอสงคมออนไลน โดยเฉพาะในไทยทการอพโหลดรปยงคงเปนกจกรรมยอดนยม โดยจากขอมลของเวบไซตอนสตาแกรมพบวา ไทยมจำานวนผใช อนสตาแกรมเพยง 1.4 ลานคน แตความถในการแบงปนภาพกไมแพชนชาตใดในโลก โดยในป 2011 กรงเทพฯ ไดรบการจดใหเปนเมองสดฮตของชาวอนสตาแกรมเปนอนดบท 5 ทามกลางผใชงาน 7.4 ลานราย และจากสถานทยอดนยม 15 อนดบแรกของชาวอนสตาแกรมนนตงอยในประเทศไทยถง 3 อนดบ โดยสนามบนสวรรณภมเปนสถานทยอดนยมอนดบ 2 สวนสยามพารากอนอยอนดบท 11 และเทอรมนอล ทเวนตวนอยในอนดบท 13 แตทวาในป 2013 น สยามพารากอนกลบขนแทนครองแชมปอนดบหนงชนะตกไทมสแควรในนวยอรกของสหรฐอเมรกา ดวยพฤตกรรมการทองโลกออนไลนเชนน จงนบเปนโอกาสทดสำาหรบนกพฒนาทดนรายอนๆ ทจะสรางมลคาทดนและธรกจดวยแนวคดเมองจำาลอง ธมพารก หรอแนวคดทสามารถผกตดกบโลกออนไลนเพอชกนำาใหผคนตดสนใจเดนทางมาสมผสประสบการณจรงดวยตนทนประชาสมพนธทตำาและโอกาสทจะคมทนเรวยงขน

พรโม โพสโต, เขาใหญเปดเมอป 2007#primoposto

เดอะ เวเนเซย, หวหน เปดเมอป 2013# #theveneziahuahin

สวส ชพ ฟารม, ชะอำา เปดเมอป 2012#swisssheepfarm

มโมซา, พทยา เปดเมอป 2011#mimosapattaya

@bo

wthidap

orn

@ho

mmep

s@myn

ameisa

ir

@ja_kod

chak

orn

CREATIVE ENTREPRENEURคด ทำ� กน


เทคโนโลยดจทลไดยนมอเขามาหมนโลกใหเคลอนเรวขน แปลงวธการใชชวตของมนษยใหเปลยนไปหลายมต และปลดปลอยการทำางานออกจากขอจำากดเดมๆ ชนเผาเรรอนแหงโลกดจทล (Digital Nomad) ไดตความพนททำางานเปลยนไป เพยงมคอมพวเตอรพกพากบอนเทอรเนต พวกเขากสามารถทำางานทไหนกไดในโลกนทามกลางสภาพแวดลอมอนเหมาะสม ซงไมเพยงหมายถงอาคารสถานท แตยงหมายถงสงคมและชมชนในพนทนนๆ ดวย เมอ 2-3 ปกอน คำาวา Startup และ Coworking Space ยงไมเปนทรจกแพรหลาย ในเมองไทย สองพนอง ชาลและอมฤต เจรญพนธ เหนโอกาสจากการทชาลทำางาน ใหคำาปรกษาแกธรกจขนาดเลกและธรกจระหวางประเทศ สวนอมฤตทำางานธรกจเพอสงคม ทงสองตางกมองเหนโอกาสจากความสำาเรจของ Coworking Space ในตางประเทศ จงรวมกนรเรมความคดนในป 2011 และปตอมา HUBBA สาขาแรกในไทย กไดเปดตวขนในยานเอกมย กรงเทพฯ

Coworking Space, Coliving Spaceนอกจากพนททางกายภาพ ความหมายของ Coworking Space สำาหรบชาลซงเปนหวใจของ HUBBA ยงรวมถงการใชชวตของผประกอบอาชพอสระหรอผประกอบการรนใหม ทจะมาแบงปนความคด ตวตน และความเปนเจาของในสถานทนนดวย ในฐานะทชาลเองกเปน สตารทอพเชนกน เขาจงรวาจะตองตอบโจทยในการชวยลดตนทนทงเงนและเวลาใหกบผ เรมตนธรกจใหม ตลอดจนชวยสรางเครอขาย ไดรจกผคนทมทกษะหลากหลายเพอแบงปนความรกน และใหแรงบนดาลใจในการทำางานผานกจกรรมทมรวมกนในพนท

เรอง: อาศรา พนาราม ภาพ: อดเดช ชยวฒนกล

CREATIVE ENTREPRENEURคด ทำ� กน


Human Designเพราะคแขงของพนทแบบ HUBBA ไมใชรานกาแฟ แตเปนการทำางานทบานซงไมมตนทนอะไรเลย HUBBA จงเลอกสรางความรสกให เหมอนบานในบรรยากาศสบายๆ และมสวนไวผอนคลาย “ทกททเราทำา ตองถอดรองเทากอนเขามา เพอใหความรสกเหมอนเดนเขาบาน อกอยางเมอถอดรองเทาแลว คนทเขามากเหมอนจะลดอโกลงนดหนง ผอนคลาย และ เปดกวางมากขน” ความสำาคญของการออกแบบพนท ไมไดอยทสถาปตยกรรมเปนหลกแตยดคน เปนศนยกลาง เพอใหผมาใชงานรสกมความสข ทสด และปฏบตตอกนเหมอนเพอน โดยโครงสราง แลว HUBBA ถกออกแบบใหเปนพนทเปดมากทสด อปกรณตางๆ กแบงปนกนใช ในขณะททกคนมสวนรวมในพนทไดอยางเตมทแตกไมไดเปนเจาของอะไรเลยเชนกน สงนจงชวยใหผคนเปดใจและพรอมแบงปนไมเพยงพนท แตยงรวมถงความรดวย “เราชวยใหผทเขามาไดเรยนร เกดแรงบนดาลใจ สรางไอเดย ลงมอปฏบต และในทสดกถกคนพบโดยผอน ซงหมายถงนกลงทนหรอลกคา นนละคอพนททผมอยากทำา” และ HUBBA กทำาไดแลว เพราะนอกจากสมาชกของ HUBBA จะเปนผประกอบการรนใหมดานเทคโนโลย นกออกแบบ และผททำางานอสระ

แลว ทน ย งมนกลงทนหรอเจาของบรษท เทคโนโลยตางๆ มานงทำางาน คอยจบตามอง เพอทจะไดคนพบดาวดวงใหมเปนคนแรกดวย โดยกจกรรมใหญท HUBBA เคยจดจนประสบความสำาเรจมาแลวคอ Startup Weekend Bangkok ซงใหผเขารวมตงทมทรวมนกออกแบบ โปรแกรมเมอร และนกการตลาดมาออกแบบ ผลตภณฑดานเทคโนโลยรวมกนภายในเวลา 54 ชวโมง หรอ 3 วน 2 คนในบานหลงน โดยมนกลงทนคอยสงเกตการณและลงทนกบผลงานทสนใจ เพอสรางประสบการณการทำาธรกจจรงโดยไมตองสอน บางทมมผลตภณฑออกมาแลวและสามารถทำาเงนไดแลวดวย

Identity Building andBeing Community Leaderในชวงเวลาเพยงหนงปม Coworking Space เปดตวในเมองไทยถง 16 ท แตมบางแหงปดตวไปแลว ปจจยหลกอยทจดประสงคในการทำาธรกจ หากเปนการทำาเพอแกปญหาและทำาใหเกดชมชนเฉพาะทางมากกวาจะเปดเปนพนททำางานใหเชาทวไป ความเขมแขงของชมชนนนจะชวยเสรมฐานให Coworking Space แหงนนมนคงขน เชนเดยวกบชาลทมงสรางพนททเออตอการทำางานของกลมผประกอบการดานเทคโนโลย เพราะเขาเองกเปนหนงในนน จงสามารถดงดดคนทพดภาษาเดยวกนใหเขามาได พรอมกบเปนสอกลางในการทลายกำาแพงระหวางผคนผานกจกรรมอยาง Power Lunch หรอ Coffee Meet Up ระหวางมออาหารหรอการดมกาแฟททำาใหเกดบทสนทนาทนาสนใจ ไปจนถงกจกรรมใหความร โดยเชญสมาชกผมความเชยวชาญแตกตางกนหมนเวยนมาใหความรกนเอง เพอใหเปนสวนหนงของการสรางชมชนเทคโนโลยและสรางอตลกษณทชดเจนใหแก HUBBA “ทำาเลสำาคญ ชมชนกสำาคญเชนกน แตละทควรมกลมเปาหมายและอตลกษณของตวเอง แตไมตองเฉพาะมาก เพราะยงไมถงเวลา ตอไปอาจมททเจาะกลมมากกวานกได ขนอยกบ วาผทจะทำา Coworking Space อยในวงการ ไหน เพอใหพดคยกบผทมาใชงานไดงาย ทศนคตกสำาคญ ควรเปนคนรนใหมทชอบแชรและชอบชวยเหลอผอน เพราะนเปนงานบรการ และควรมความเปนผนำากลมในระดบหนง เพราะคนไทยไมใชวาจะพดคยกบคนแปลกหนาไดงาย เราตองเชอมใหเขามปฏสมพนธกน ไดดวย”

HUBBA l ซอยเอกมย 4 สขมวท 63 กรงเทพฯ I 02 714 3388 I hubbathailand.com

CREATIVE CITYจบกระแสเมองสรางสรรค


เมองแองกระทะอนเปนทพำ�นกของสถ�ปตยกรรมลำ�สมย ย�นธรกจก�รค� แหลงเรยนรท�งวทย�ศ�สตรและเทคโนโลย หองสมด รวมถงพพธภณฑศลปะสมยใหม โดยมรถไฟใตดนและเคเบลค�รคอยอำ�นวยคว�มสะดวกในก�รเดนท�งระหว�งตวเมองกบอก 16 ชมชนซงตงอยต�มเนนเข�สงทโอบลอม พรอมดวยเขตอนรกษธรรมช�ต สวนพฤกษช�ตขน�ดใหญและสวนส�ธ�รณะในมมเมองเพอมอบคว�มรมรนใหกบช�วเมอง แมดวยสภ�วะแวดลอมของเมองจะเอออำ�นวยใหตดอนดบทอปเทนเมองน�อย แต เมเดยน (MedellÍn) เมองใหญอนดบสองของโคลอมเบย ซงครงหนงถกขน�นน�มว�เปน “เมองทมก�รกออ�ชญ�กรรมสงทสดในโลก” ภ�ยใตอทธพลมดของ ป�โบลเอสโคบ�ร ร�ช�ย�เสพตดผกอสงคร�มโคเคน อ�จเปนไดม�กกว�นน เมอเมเดยนไดสลดอตลกษณเก�ทเปอนเลอดดวยก�รรแบรนดใหมในฐ�นะ "เมองแหงนวตกรรม"

CREATIVE CITYจบกระแสเมองสร�งสรรค

flickr.

com/p

hotos/An

dres

DC



เรอง: ปยพร อรณเกรยงไกร

Re-Imagining Life in MedellinREGENERATE FROM THE ROOT

ภายหลงการโคนอำานาจเอสโคบารป 1993 การปฏรปเมองไดเรมตนขนอยางจรงจงในชวงป 2004-2007 ซงเซรคโอ ฟาฆารโด (Sergio Fajardo) ผดำารง ตำาแหนงนายกเทศมนตรในขณะนนไดวางแผนพฒนาเมองแบบบรณาการ (PUI: Proyecto Urbano Integral) เพอแกไขปญหาความยากจนและความเหลอมลำาทางชนชนทฝงรากลกมายาวนาน เนองจากโครงสรางสงคมของเมเดยนเปนแบบพระมดหวกลบ ประกอบกบภมประเทศแบบแองกระทะทบบบงคบใหความเจรญกระจกตวอยแคในใจกลางเมอง ประชาชนสวนใหญจงตองอาศยอยในเขตชานเมองซงเปนชมชนแออดหรอ “โคมนา (Comuna)” ทพกอาศยทเรยงรายซอนกนตามเนนเขาสงชนอยางผดกฎหมาย โดยไมสามารถเขาถงสาธารณปโภคสถานศกษา และระบบขนสงมวลชนทปลอดภยและมประสทธภาพ ทำาใหเมเดยนตกอยในวงวนของปญหาอาชญากรรม กระบวนการคายาเสพตด และความขดแยงรนแรงโดยแกงสเตอรประจำาถน กองโจรตดอาวธ และทหารพลเรอน การฆาตกรรมกลายเปนสงทพบเหนไดแทบทกวนจนเปนเรองปกต อเลฮานโดร เอเคเบรร (Alejandro Echeverr) สถาปนกชาวโคลอมเบยผอยเบองหลงความสำาเรจของการปฏรปเมองมาโดยตลอด มองวาการแกไขสภาวะเรอรงนจำาตองอาศยการลงทนขนานใหญในการออกแบบโครงสรางพนฐานของเมองแบบ Social Urbanism ทมงเปาแรกไปทการพฒนาโคมนาทง 16 แหงดวยการเจรจากบผมอทธพลในทองถนเพอฟนฟพฒนาพนทสาธารณะในแหลงชมชนแออด ตงแต โรงเรยน หองสมด สวนสาธารณะ ไปจนถงศนยกลางชมชน ควบคกบการพฒนาระบบขนสงมวลชนและการบรการทเชอมตอกบใจกลางเมอง แมการกอสรางจะดำาเนนไปอยางยากลำาบากทามกลางสงครามกลางเมองยอมๆ ทยงปะท แตในป 2004 กระเชาลอยฟาหรอเมโทรเคเบลกเปดบรการใหประชาชนเดนทางจากสถานรถไฟฟาในตวเมองไปยงโคมนาทไกลทสดได 30,000 คนตอวน เพอเลยงการเดนทางบนถนนทยงคงเปน



REINVENT PUBLIC SPACES

นอกจากการพฒนาระบบขนสงสาธารณะใหประชาชนในโคมนาตางๆ เขามา แสวงหาปจจยพนฐานทสำาคญตอการดำารงชวตหรอแมแตทางเลอกทดกวาในเมองไดแลว ทางฝงนอรธโซนหรอยานดาวนทาวนกไดรบการปรบปรงใหเออตอการใชชวตอยางมคณภาพและเปนศนยกลางธรกจ นวตกรรม และงานออกแบบรวมสมยทสามารถหยบยนโอกาสใหมๆ ใหกบผคนท หลงไหลเขามาทน โดยเฉพาะการศกษา อาชพการงาน สงอำานวยความสะดวก และการลงทน ในชวงแรกของการปฏรปเมอง ฟาฆารโดอดตนายกเทศมนตรใหความสำาคญกบนโยบายการศกษาเปนพเศษ โดยไดวางแผนสรางแหลงการ เรยนรใหมๆ อยางพพธภณฑวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Parque Explora) ทโดดเดนดานการดไซนอาคารซเมนตทรงลกบาศกในพนท กลางแจง โดยแบงเปนโซนนทรรศการแบบอนเตอรแอคทฟ เวรกชอป และอควาเรยมขนาดใหญ จนไดรบการยกยองใหเปนสญลกษณของนอรธโซนในยคใหม (The New North)

RE-LEAVES TO RELIEVE

พมพเขยวของเมองนวตกรรมแหงโลกยคใหมคงไมสมบรณ หากปราศจากพนทสเขยวและอากาศบรสทธ สวนพฤกษชาตแหงเมเดยนขนาด 14 เฮกตารในเขตคารเรราจงไดรบการฟนฟตามนโยบายการปฏรปเมองและเพมพนทสาธารณะสเขยว โดยขยายตอเตมพนทในสวนของแหลงอนรกษพนธกลวยไมนานาชนด ใหอยภายใตหลงคาระแนงไมรปทรงคลายกบ รวงผงขนาดใหญ ทนอกจากจะใหรมเงาแกพนธพชและผคนแลวยงสามารถกกเกบนำาฝนเพอใชงานไดโดยอตโนมต ถอเปนการจำาลองการพงพาตนเองของธรรมชาตไดอยางนาทงและคำานงถงอนาคตของสวนทอาจผนเปลยนไปตามนโยบายและงบประมาณจากภาครฐ ทกวนนเสนทางของเคเบลคารและรสบสไดขยายไปจนถงเขตอนรกษธรรมชาตและแหลงทองเทยวเชงนเวศอารบ แนวพนทสเขยวสำาคญทางตะวนออกเฉยงเหนอซงเปรยบเสมอนกบปอดของเมเดยนและโลกอกใบสำาหรบผทอยากหลกหนวถชวตอนวนวายในเมองใหญมาผอนคลายความเครยดและสำารวจความหลากหลายทางชวภาพ

อนตรายและขจดปญหาพรมแดนทางธรรมชาตทขวางกน ตอมาในป 2008-2011 อลองโซ ซาลาซารยงไดผดโปรเจกตสรางบนไดเลอนกลางแจงยาว 365 เมตรขนในโคมนา 13 ซงถอเปนยานชมชนทมประชากรอาศยอยอยางหนาแนนทสด ยากจนทสด และอนตรายทสด เพอปองกนการกออาชญากรรมบนทองถนนและยนระยะการสญจรจากการขนลงบนไดตามเนนเขาทสงเทยบเทากบตก 28 ชนเปนเวลาครงชวโมงใหเหลอเพยง 5-6 นาท นอกจากนยงออกแบบหลงคาใหมลกษณะโปรง เนนสสมสไตล โมเดรนเพอสรางความโดดเดนมชวตชวาทามกลางบานเรอนสอฐ โดยโครงการดงกลาวชวยลดสถตการฆาตกรรมลงจาก 381 คนในป 1993 ใหเหลอเพยง 60 คนตอประชากร 100,000 คน ทำาใหเศรษฐกจทองถนเรมฟนตว ทงยงกลายเปนสญลกษณของการเรมตนยคใหมทชวยใหผอาศยในชมชนแออดเสอมโทรมรสกไดกลบมาเปนสวนหนงของสงคมอกครง

ไมเพยงเทานน ยงมอาคารหองสมดสาธารณะจำานวนไมนอยทเกดขน ทงในดาวนทาวนและเขตชมชนเพอเปดโอกาสใหเดกและเยาวชนเขาถงแหลงการเรยนรไดทวถงและเทาเทยมมากทสด เชน หองสมดสเปนกงสวนสาธารณะ (Parque Biblioteca España) ทสรางขนในบรเวณทเคยเปนแหลงคายาเสพตดและความรนแรงในเขตซานโต โดมงโก กอนทจะกลายเปนแหลงพบปะของคนในชมชนและแลนดมารกทดงดดนกทองเทยว ในปจจบน นบเปนการแสดงถงบทบาทของสถาปตยกรรมและการออกแบบทหยบยนความหมายใหมใหกบพนททเปลยนแปลงไปโดยสนเชง

flickr.

com/p

hotos/ch

ilong

oco

© RE

UTER

S/Albe

iro Lo

pera


REBRANDING CITY

ทนทท วอลล สตรท เจอรนล ประกาศใหเมเดยนเปนเมองแหงนวตกรรมระดบโลกประจำาป 2013 จากความสำาเรจในการใชนวตกรรมเปนกญแจไขปญหาความเหลอมลำาทางสงคมและสงแวดลอมไดอยางชาญฉลาดและยงยน สปอตไลตกสองสวางไปยงอดตเมองอาชญากรรมโลก ไมใชแค นกลงทนทพากนตงคำาถามถงเมองน แตรวมไปถงนกเดนทางทองเทยวหรอกระทงนกการเมองทกำาลงมองหาตนแบบการพฒนาทนาสนใจ การปรบแผนผงโครงสรางทางสงคม เศรษฐกจ และการเมองในชวง 20 ปทผานมา ทำาใหอนบาล การบเรย (Anibal Gaviria) นายกเทศมนตรคนปจจบนเดนหนารแบรนดเมองใหเปนหนงในผนำาทางธรกจและนวตกรรมในละตนอเมรกาไดสำาเรจ โดยมงเนนการสรางสรรคนวตกรรมเพอสงคมทสำาคญ ขณะทภาคเอกชนและภาคประชาชนเองกเขามามบทบาทในการฟนฟสภาพเศรษฐกจสงคมดวย นอกจากน ตำาแหนง “เมองแหงนวตกรรม” ยงเปนแมเหลกดงดดแบรนดนวตกรรมระดบโลกใหเขามาลงทน อาท ฮวเลตต-แพคการด และคมเบอรลย คลาก ทำาใหเมเดยนกลายเปนทสนใจของนกลงทนทางดานเทคโนโลยการสอสาร ดจทลคอนเทนตซอฟตแวร และไอทมากขนจนสำานกขาวโคลอมเบยรพอรตตงสมญานาม ใหเปน “ซลคอน วลเลยแหงอเมรกาใต” ทงหมดนไมไดหมายความวาปญหาอาชญากรรมและความขดแยงจะอนตรธานไปโดยสนเชง เพราะยงคงมรายงานขาวกลมผไมหวงดกอความไมสงบในยานทพกอาศยและสถตฆาตกรรมทเพมขนในป 2012 ถงรอยละ 57.3 ทำาใหภาครฐตองเพมมาตรการรกษาความปลอดภยใหรดกมมากขนและหาทางออกทดทสดสำาหรบทกฝาย แตจากบทเรยนทผานมา เมเดยนไดพสจนแลววา การออกแบบเมองและสรางโมเดลใหมทเหมาะสมกบบรบททางสงคมและการเมองของตน โดยนำากระบวนการคดการออกแบบ นวตกรรม และเทคโนโลยมาใชแกไขปรบเปลยนโครงสรางของ “บาน” โดยไมมองขามปมปญหาของคนกลมเลก ยอมทำาใหผอยอาศยทกคนรสกภาคภมใจและเปนสวนหนงของบานหลงนนอกครง กอนทจะกาวตอไปพรอมๆ กนในอนาคต

THIS MEANS MORE THAN WALLกำาแพงขางถนนในยานชมชนเกาแกและแออดในเมเดยนไดแปรสภาพ

เปนพนทเรยกรองสนตภาพ จากเหตการณทกลมแรปเปอรทออกมาเคลอนไหว

เรยกรองเพอสนตภาพถกสงหาร 10 คนโดยกองกำาลงตดอาวธในยานชมชน

ในป 2010 ซงทำาใหศลปนชาวโคลอมเบยและตางชาตตางออกมาพนสสเปรย

บนกำาแพงเพอบอกเลาเรองราวทไมเคยปรากฏในหนาหนงสอพมพฉบบไหน

ซงกคอความตงใจของผเสยชวตทตองการปกปองเดกรนใหมใหพนจากวงวน

อาชญากรรมและความรนแรงทเกดขนบนทองถนน “ศลปนเหลานไมไดแคออก

มาเรยกรองสนตภาพผานบทเพลงแรป ฮปฮอป กราฟฟต และศลปะสตรทเทานน

แตยงแสดงถงเจตนารมณตอตานความรนแรงอกดวย” เฟเดอรโก กเตยเรยซ

อดตผลงสมครตำาแหนงนายกเทศมนตรกลาว นอกจากน ในป 2013 ศลปนรนใหม

ในเมเดยน โบโกตาและคาลยงรวมกนทำาแคมเปญสรางสรรคศลปะกราฟฟต

ภายใน 24 ชวโมงเพอบงบอกใหรวาพวกเขาตองการการพฒนาทมคณภาพและ

สนตภาพ ไมใชสงคราม

ทมา:บทความ "Medellin, The Silicon Valley Of South America" จาก medellinliving.comบทสมภาษณ Sergio Fajardo และ Giancarlo Mazzanti จาก bombsite.comบทความ "Medellin: who's afraid of hip-hop?" จาก opendemocracy.netbbc.com, businessweek.com, botanicomedellin.org, colombiareports.co, openarchitecturenetwork.org, parqueexplora.org, parquearvi.org, theguadian.comวกพเดย

DID YOU KNOW?

• 3.497 ลานคอจำานวนประชากรทงหมดในเมเดยน (กรกฎาคม 2013)

• ประตมากรรมรปทรงอวนทวนทตงอยตามทองถนนหนาตกระฟาและบรเวณรอบ

Museum of Antioquia คอผลงานของ เฟอรนานโด โบเตโร ศลปนและประตมากร

แหงเมเดยนทมชอเสยงระดบโลก ผลงานของเขามเอกลกษณโดดเดนทการสรางสรรค

รปรางของคนและสงมชวตอนๆ ในสเกลทเหนอจรงจนไดรบการเรยกขานวาเปน

สไตล "โบเตรสม"

• นกทองเทยวมกเกดความสบสนระหวางชอประเทศ "สาธารณรฐโคลอมเบย"

ซงตงอยในทวปอเมรกาใต กบ "โคลมเบย" ซงเปนทงชอเมองในรฐเซาทแคโรไลนา

และรฐมซซรในสหรฐอเมรกา

• เมเดยนไดรบเลอกใหเปนเมองแหงนวตกรรมประจำาป 2013 จากทงหมด

200 เมอง โดยมนวยอรกและเทลอาวฟเปนคแขงตวเตง

flickr.

com/p

hotos/An

asta

siySa

fari

THE CREATIVEมมมองของนกคด


เรอง: กมลกานต โกศลกาญจน ภาพ: อดเดช ชยวฒนกล

ปฐมา หรนรกวทยE v e r y o n e D e s e r v e s t h e C h a n c e t o a B e t t e r L i f e

ในขณะทนโยบายรองรบความเปนอยทดของสมาชกในสงคมผถก จดอยในหมวด “เขาไมถงโอกาส” ยงคงสนคลอน ความเหลอมลำา ในการเขาถงทรพยากรนานาประเภทยงเปนเรองทพดคยกนไมจบสน และปจจยพนฐานอยางเรองทอยอาศยเพอใหไดมาซง “คณภาพชวตทด” ยงคงเปนปญหา

การออกแบบทอยอาศยผานการมสวนรวมกบคนในพนท บนพนฐานแหงระบบการคดอยางรอบคอบ ตอบสนองตอความตองการ และแกไขปญหาเดมทมอย จงเปนหนาทพนฐานของสถาปนกทตองทำางานรวมกบคนนบสบถงรอย เพอลงมอพฒนาชมชนแออดโดยใชสถาปตยกรรมเปนเครองมอในการสรางกระบวนการมสวนรวมแบบเฉพาะตวของแตละชมชน ดงท ปฐมา หรนรกวทย สถาปนกผกอตงคนสำาคญของ CASE Studio (Community Architects for Shelter and Environment) ไดพสจนตวเองผานหลายโครงการ ไมวาจะเปนชมชนปอมมหากาฬ ชมชนเกาเสง สงขลา หองสมดชมชนมนบร หรอชมชนตลาดบางเขน (คลองเปรมประชากร) ดวยกระบวนการทเรมตนลงมอแกปญหาและชใหเหนความสำาคญของกลมคนทตองการ “งานออกแบบ” ทชวยยกระดบความเปนอยใหดขน


ทำาไมถงสนใจทจะเปลยนแปลงชมชนแออดเพราะชมชนแบบนเขามฟงกชนอยแลวในสงคม แตทอยอาศยเขาไมเวรก กตองคดวาจะอยยงไงใหมนดโดยใชสถาปตยกรรมเองเปนตวแกปญหา แลวปรากฏวามนกทำาได คอถาเขาอยด อยอยางมนคง เขากจะมกำาลงใจ หรอมโอกาสทจะทำาประโยชนตอไปได มเวลาพอทจะทำาอะไรมากขน มากกวาจะตองมานงหาแตเงน

กระบวนการทำางานรวมกบคนในชมชนแออดตางจากททำากบคนชนชนกลางอยางไรอยางแรกคอการรบขอมลขาวสารทไมเทากน คอถาสมมตวาเราทำาเนนไปทชมชนแออดอยางเดยว หลายครงทเราเจอคอคนอนไมเขาใจวา ทำาไมตองมาทำาตรงน ทำาไมสนบสนนใหเกดการบกรก คอไมเขาใจในหนาท ไมเขาใจฟงกชน

ณ ตอนน การทำางานสถาปตยกรรมในชมชนแออด มนเปนเหมอนกบ เครองมอหรอยานพาหนะเพอใหเกดการเรยนรมากกวา ไมใชแคสำาหรบ ชาวบาน แตเปนการเรยนรสำาหรบเราดวย

การใชสถาปตยกรรมเปนเครองมอในการเรยนร เรยนรกนอยางไรคอเวลาเราทำางานเราตองเคลยรกอนวาสถาปนกเปนเพยงวชาชพหนง เราไมไดรทกเรอง แลวการทเราเขาไปทำางานกบชาวบาน ไมไดหมายความวาชาวบานดอยกวาเราหรอวาไมรเรองอะไรเลย เพราะขอมลพนฐาน ณ ทตรงนนเขารมากกวาเราเยอะ แลวเผลอๆ วธการแกปญหาทสอดคลองกบพนทตรงนน เขาทำากนเรยบรอยแลว แคเขาอาจจะไมรตวหรอไมมนใจ เพราะฉะนนเราตองทลายกำาแพงตรงนกอน ในขณะเดยวกนเรากตองชดเจนวาเราตองไมเปนผชนำา ไมไดเขาไปมองวานเปนปญหา คอมนตองเขาใจวาคนทอยตรงนนเขาอาจจะมองปญหาไมเหมอนเรา เชนถาเรามองแบบเชงกายภาพเขาไป โอโห... หลงคารว เสากรอน ดนากลวมาก แตชาวบานเขากลบคดวา รวกรวไปส ไมใชประเดนของฉน เพราะฉะนนมนตองระวงเรองนดวย บางคนลงพนทแลวมาบอกวาชาวบานไมตองการสถาปนกแตตองการนกสงคมสงเคราะห เราบอกไมใช ทกอยางมนตองเชอมโยงกน ไมวาจะทำาจากจดไหน จากจดทเราเปนสถาปนก ทำางาน สถาปตยกรรม ทำาเรองกายภาพ เราเรมจากตรงน แลวมนทำาใหเกดการ ขยายผล ขยายฐาน ทเกดการเชอมโยงไปสความคดอนๆ ได

กำาแพงทวานนทลายอยางไรคอทลายกำาแพงตวเองนทลายอยแลว ทลายกำาแพงจากชมชนทไปลงพนท ตองมานงปกหลกคยกนกอน แลวชใหเหนตามขอเทจจรง เพราะถาชใหเหน จากขอเทจจรงมนจะไมยาก พอเขาเหน เขาจะเรยนร การทำางานกบชาวบาน ตองอาศยเวลาพอสมควร ถาเราจรงใจ เขาจะเหนในทสด แลวเราตองชดเจนดวยวาเราจะลงไปทำาอะไร ไมมการรบปากดวยวาฉนจะลงมาชวยขนาดนนขนาดน ไมรบประกน แตเราจะบอกตงแตตนวา ถาชาวบานไมรวมทำาดวย เรากไมมปญญาทำา เพราะคนของเรามอยเทาน

เพราะฉะนนการสอสารระหวางกนจงเปนเรองสำาคญมากใชไหมคอมนกสำาคญ แตเรามองวาในอนาคต ถาชาวบานเปนผรบผดชอบ คาใชจายตรงนเอง เขากจะกลาพด กลาออกความเหน เพราะเขาเปนคนจายสตางค ถาชาวบานเขาใจและเหนความสำาคญจรงๆ เขาสามารถจายได เพราะระบบทเราคดมนกไมแพง คนละ 5 บาท 10 บาท แตพอคด ตอประชากรสองพนคน กเปนจำานวนเงนทเยอะ



คนในชมชนแออดอาจไมเหนความจำาเปนของสถาปนกและการเปนคนนอกเขาไปอาจจะไมใชเรองงายนกใชไหมบานเราใครมาดอมๆ มองๆ เรากไมชอบใชไหม เพราะฉะนนเขาชมชนกตองเขาดวยความเคารพ ถาเปนนกศกษา เราจะบอกเดกเลยวาคณจบปรญญาโทนะ เขาเปนชาวบาน คณยงไมเปนผเชยวชาญดวยซำา ไปชวาควรปรบนนปรบนเราวาไมถกตอง และทเราตองใหเดกเขาไปกอนกเพราะ ชาวบานจะกลาพดกลาบนอยางนนอยางน ซงอนนเปนเรองสำาคญ เดก จะไดรเลยวาไมใชเรองงาย เดกบางคนเขาไปกปรบนนน คดใหเสรจสรรพ ซงเขาไมไดตองการ ถาชาวบานไมตองการ ชาวบานไมมาชวยทำาหรอกนะ เพราะฉะนนเสนหนงทขดลงไปในแบบ มนไมใชอะไรกได มนหนกหนา สาหสกวาทคด บางทเสนทตอกบอกเสนทวาดลงไป ในความเปนจรงใชเวลา ทำานานมากนะ กตองร เพราะตออฐไมเหมอนตอเลโก เดกจะไดรกระบวนการ เวลาไปคมงานจะไมโดนใครหลอก สวนหนงเคยเจอหลายคนทไปจชาง แตตวเองไมเคยรเลยวางานจรงมนหนกและไมงาย กออฐฉาบปนไมเหมอนแตงหนาเคกทเอาครมปายแลวเอาอฐวางเอาครมโปะแลวปาดใหเรยบ มนไมงายอยางนน

การเลอกเขาไปปรบปรงชมชนแออด มวธการเลอกพนทอยางไรมสองแบบ หนงคอผานทางองคกร คอองคกรเรยกเราเขาไปทำา เชนชมชนนมไฟไหมหรอจะยายไปอยทอน ใหเขาไปดหนอย หรอมโครงการนำารองตางๆ อนนชดเจน สวนแบบทสองคอไมมใครจาง แตเหนเองแลวแบบ มนกระตนตอม แบบเยนมากอนน (หวเราะ) กอยากลงไป มทงททำาไดกบ ทำาไมได ททำาไมไดคอชาวบานยงไมพรอมจรงๆ ยงอกนาน ตองปลอย ไวกอน ถาเปนชมชนทอยมานานเราจะเรมหาประวตได อานจากหนงสอ ไดสวนหนง ลงไปคยกบชาวบานอกสวนหนง

ชมชนแออดรอบนอกของเมองกบชมชนแออดใจกลางเมองมความยากงายแตกตางกนหรอเปลาไมนะ อยทระยะเวลาวาชมชนนนอยมานานแคไหนแลว แลวมประสบการณ ในการทำางานรวมกบใครมาบาง ถามประสบการณมาบาง จะทำาใหไมยาก เกนไป แบบคยกนแปบเดยวกรเรอง แตพนททจะยากกยากเหมอนกน คอเขาจะจเลย เธอมาจากหนวยงานน องคกรนหรอเปลา ซงมนไมควรจะ มาเปนประเดน หลายครงคนในชมชนเมองมนกลายเปนคนกรงเทพฯ ไปแลว ซงบางครงมนกทำาใหทำางานยาก เพราะฉนมนำา มไฟ ฉนมทางออก แลว บางทกไมสนปญหาสวนรวมเทาไหร แตถาเปนคนเพงมาอย เพงตงถนฐาน มนกเหมอนคนตงหมบานใหมๆ ทกจะมระบบของการชวยเหลอเกอกลกน ดแลเอาใจใสกน

จดมงหมายทไดจากการปรบปรงพนทในแตครงคออะไรในเชงกายภาพมนไดอยแลว แตสงทนาจะเกดตามมาและเราหวงเปน อยางยงวาจะใหมนเกดคอ การทำาใหเกดการเปลยนแปลงเชงทศนคต ในเชงความมนใจในตวเอง ในเชงความเชอในความสามารถของตวเอง เพอจะทำางานตอไปไดเรอยๆ คอหลายครง เรามความรสกวา พวกเขา มทกษะ มความสามารถในการแกปญหาใหตวเขาเองได และเขารดดวยวาอะไรอยตรงไหน ธรรมชาตของพนทเปนอยางไร แตสงทเขาทำาคอเขาไมเชอวานนเปนสงทแจวแลว คอถาเราเจอกนคนละครงทาง ทำาใหเขาเหนใหไดวาสงทเขาคด สงทเขาทำามนเปนเรองทดทสดแลว เหมาะสมทสดแลว จนถงถกทสดแลว มนกจะกลบไปสความเชอมนในตวเอง การยนดทจะ ชวยเหลอตวเองแทนทจะรอความชวยเหลอ กลาทจะแกปญหาเวลามน เกดปญหา และไมไดเปนความเชอในตวเขาหรอเชอในตวเรา การไมเชอตางหากทเปนเรองดมากๆ เขาไมควรเชอตงแตแรก เขาควรจะมคำาถาม เขาควรจะทกทวง ควรจะเถยง ควรจะตรวจสอบ ซงนนเปนเรองทด

บางคนลงพนทแลวมาบอกวาชาวบานไมตองการสถาปนกแตตองการนกสงคมสงเคราะห เราบอกไมใช

ทกอยางมนตองเชอมโยงกน



หลายครง เรามความรสกวาพวกเขามทกษะ มความสามารถในการแกปญหาใหตวเขาเองได

และเขารดดวยวาอะไรอยตรงไหนธรรมชาตของพนทเปนอยางไร



ในปจจบนมสถาปนกททำางานรองรบชมชนเพมขนหรอไมสำาหรบบางบรษท เรากไมแนใจวาเขาทำางานในแนวทางทเหมอนกนกบเราหรอเปลา เพราะวาเราสรางกระบวนการการมสวนรวม ไมใชกระบวนการ มสวนเลอก ถาเปนอยางหลง เราคงทำางานดวยกนไมได มสวนเลอกคอทำาไปใหเลอกแลวกลบบอกวามสวนรวมแลว อนนไมนาใชและเราวาอนตราย หลายคนบอกวาแบบมสวนรวมมนชา ใชเวลาเปนปๆ แตเอาเขาจรง แบบมสวนเลอกกใชเวลาพอๆ กน เพราะเดยวตองซอม ตองแก ตองรอ มนกมคาเทากน แลวทำาไมไมคอยๆ ทำา ปพนใหมนแนนเสยกอนละ

อปสรรคมากมายขนาดน ทำาไมถงยงมแรงลงมอทำาอยจนถงวนนทเรายงทำาอยเพราะวาชมชนแออดคอพนททสถาปนกสามารถเขาไปแกปญหาได แตเหมอนกบวาไมมใครเหนความสำาคญ สงทเราทำาอย คอทำาใหรใหเหนวามนมประโยชน ถาคนไมรกจะไมมใครจาง อนนสวนหนง แตถามตอวาไมทำาไดไหม ตอบวาได แตละชมชนมนเกดการเปลยนแปลงอยแลว แคจะชาหรอเรว ดหรอแย อนนกแลวแต หลายคนไมทำางานกบคนจน เพราะคดวาไมมตงคจะจาง สถาปนกเลยกลายเปนอาชพรองรบคนชนสงอยางเดยว เราวามนไมใชแลว เสยของแลว เพราะเราเปนวชาชพหนงในสงคม เราควรรองรบทกคนในสงคมน และถาเราไมเรม มนกอาจจะไมเกด หรอถาเรมแลวมนทำาไมได กแคตองยอมรบ ไมไดวนน อก 4-5 ปอาจจะไดกได หรอสงทวนนประสบความสำาเรจ ปหนามนอาจจะลมเหลวกได เรากไมร มองเปน ณ ปจจบนดทสด

ความเปนอยของชมชนแออดในกรงเทพฯ เปลยนแปลงไปในระยะเวลาทผานมาหรอไมมนยงไมเปลยนแบบสดชวต เพราะทกชมชนมพฒนาการของตวเองกน ทงนน เพยงแตวาจะชาหรอเรว และตราบใดทยงไมมการแกปญหาให เปนรปธรรมโดยคนทมความรบผดชอบหรอมพลงมากกวา มนจะมเหตการณทชมชนแออดเกดขนตรงนนผดขนตรงนไปเรอยๆ แบบไมจบ ไมสน เพราะตราบใดทเรายงมองไมเหนตวตนของคนกลมน หรอทำาเฉยกบฟงกชนของคนเหลาน ปญหามนกจะเกดขนอยอยางนน แลวทซบซอน ไปกวานน คอคำาถามทวาถาพวกเขาอยตางจงหวดสบายดกนอยแลว เขาจะเขามาในเมองกนทำาไม เรองนมนกจะโยงไปถงการพฒนาชนบท การเกลยความเจรญใหเขาถงในทกๆ ท เราวามนจะลามไปถงสเกลนนอยด

เปรยบเทยบกบชมชนแออดในประเทศทเจรญแลวอยางญปนเปนอยางไรญปนนำาหนาเราไปแลว 40 ป เขาเรยนรถกผดไปบางแลว ในขณะทของไทย เรายงไมเกดการเรยนรดวยตวของเราเอง มนนอยมากถาเทยบกบเขา มนเปรยบเทยบกนไมได ระยะหางมนเยอะ เรากตองกลบมามองวา ทำาไม เราไมรจกทจะเรยนรจากประเทศทนำาหนาเหลานน ซงมนเปนทางลดนะ เราหยบมาดไดเลย ไมใชเวลาไปดงานทญปน ดกนแตตก ดกนแตเปลอก แตตองดทมาทไปดวย วาอะไรคอสงทเขาไดรบบทเรยนมา

การปรบปรงพนทเทากบการใหความหมายใหมกบพนทใชหรอเปลาความหมายของพนทบางทกเปลยน เพราะบางครงมนกมาจากพนททไมมอะไรเลย แลวเราทำาใหมนมฟงกชน จากททงขยะเปนสวนสาธารณะกม หรอเปนททำาการเดมแลวขดเกลาใหเปนททำาการใหมใชประโยชนไดมากขน กวาเดมกม หรอพอทำาไปเรอยๆ สงอนทมนเกด อยางคนเลกเหลาหรอ เดกตดยากลบมาเปนคนดขนมนกม ซงมนไมไดอยในวตถประสงคหลกแตแรก เพราะวาเราทำาอาคารและพนท แตอนนคอสงทเราพยายาม จะบอกวา สงทเราทำามนไมใชแคทางกายภาพทเปลยนไปเทานน แตมนไดอยางอนดวย ซงเรองอยางนไมสามารถเขยนเปนโพรโพซอลได และ นนคอสงทมนเกดไดจรงๆ

เราสรางกระบวนการการมสวนรวมไมใชกระบวนการมสวนเลอก



CREATivE iNgREDiENTS

หนงสอทชอบวรรณกรรมเยาวชนอยางโตะโตะจง บานเลกในปาใหญ นารเนย เราอานหนงสอเพอความบนเทง การอานวรรณกรรมเดก มนทำาใหเราคดตามในทางทเราชอบ และอานซำาแลวซำาเลาดวย

สถาปนกทชอบสมยเรยนรจกแตแฟรงค ลอยด ไรท (Frank Lloyd Wright) คนเดยว จนตอนหลงไดเจอสถาปนกหลายคน เลยไมไดประทบใจจากงานของเขาอยางเดยว แตประทบใจในตวเขาดวย ทงในเรองวธคดและแนวการทำางาน ทประทบใจมากคอ อเลกซานเดอร บรอดสก (Alexander Brodsky) และอกคนทชอบอธยาศยมาก และงานดเหลอเกนคอ บจอย เจน (Bijoy Jain) แหงสตดโอมมไบ

CREATIVE WILLคด ทำ� ด


“เดอะ พอตโฮล การเดนเนอร (The Pothole Gardener)” คอโปรเจกตสรางสวนหยอมในหลมบนถนนและทางเทาในยานอสทลอนดอนของ องกฤษ โดยสตฟ วน (Steve Wheen) ครเอทฟโปรดวเซอรผถกเรยก โดยหนงสอพมพเดอะ ซน วาเปน “แบงคซแหงการทำาสวนแบบกองโจร (Banksy of guerrilla gardening)” เขาเตบโตมาจากแคนเบอรรา เมองทมพนทลนเหลอและการทำาสวนคอวถชวต ความไมคนเคยกบการอาศยอยในแฟลตเลกๆ ของลอนดอนและความรำาคาญหลมบอตามทองถนนของสตฟจงนำาไปสการสรางสวนในพนทสาธารณะทคนทวไปคาดไมถง สวนเลกๆ ในหลมของสตฟไมไดเปนเพยงการปลกตนไมดอกไมอะไรกไดเทานน แตยงเปนการทำาสวนภายใตธมตางๆ ทประกอบไปดวยหลากหลายอปกรณประกอบขนาดจว เชน ไพ ตะกราและเสอปกนกสำาหรบธมปกนก ราวตากผาและเกาอผาใบสำาหรบธมสวนหลงบาน หรอโทรทศน โซฟา และโคมไฟในธมหองนงเลน นอกจากน สตฟยงอาศยความเปนไปตางๆ ทเกดขนรอบตวในการสรางสรรคสวนใหโดดเดนและแตกตางไมวาจะเปนสวนลอนดอนแฟชนวก สวนสนามเทนนสวมเบลดน และสวนเฉลมฉลองการอภเษกสมรสระหวางเจาชายวลเลยมและเคท มดเดลตน เปนตน

เดอะ พอตโฮล การเดนเนอรยงสนบสนนใหคนในพนทตางๆ เปลยนหลมบนถนนหรอแมแตรองพนขรขระบนทางเดนใหกลายเปนพนทสเขยวขนาดยอม โดยใชกเกล แมพชวยแสดงภาพสวนทวานจากทวโลก ทงสหรฐอเมรกา สวเดน อนเดย ฮองกง ออสเตรเลย และนวซแลนด แมดอกไมและพนหญาในหลมตามถนนเหลานจะเปราะบางและเสยงตอการถกทำาลายโดยไมไดตงใจ แตประเดนสำาคญของมนหาใชระยะ เวลาของการมอย หากคอการเปลยนความหมายของทางสญจรทอาจเปน อนตรายใหเปนความรนรมย ชะลอฝเทาของชาวเมองผเรงรบใหไดชนชม ความสวยงามระหวางทาง ทางเทาจงไมไดเปนเพยงทางผาน และในทางกลบกน กชวยใหความหมายใหมในการสรางพนทสเขยวทปราศจาก ขอจำากดเรองขนาดของพนท เพมทางเลอกของการทำาสวนใหกวางไกลออกไปมากกวาการปลกตนไมรมระเบยงหรอการทำาสวนบนดาดฟาอาคารดงทกำาลงเปนทนยมในปจจบน

ทมา:thelittlebookoflittlegardens.com, thepotholegardener.com, stevewheen.com

The PleasantPotholes

ใครบ�งไมเคยเดนสะดดรองถนนหรอขจกรย�นตกหลม ก�รสญจรกล�งป�คอนกรตซงเตมไปดวยอฐ หน ปน และตก ไมเคยเรยกรองใหคนเมองไดเดนทอดนองชนชมคว�มง�มใดๆ นอกจ�กกมหน�ไปใหถงจดหม�ย พรอมกบก�รระมดระวงหลมบอ ต�มร�ยท�ง

CREATIVE WILLคด ทำ� ด

เรอง: นนทกานต ทองวานช

thep

otho

lega

rden

er.com

Ct Magazine 52

Documents

Transcript of Ct Magazine 52