CT-magazine Vol.19

เมษายน 2554 ปท 2 | ฉบบท 7

นตยสารสงเสรมความคดสรางสรรคผลกดนเศรษฐกจไทย โดย

แจกฟร

ศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน)

The ObjecTตเจาสาว

creaTive ciTySeasonal Japan

The creaTiveวลลภา แวน วลเลยนสวารด

ชวตยงมอะไรอกมากมายนอกเหนอจากการเรงจงหวะใหกบมน มหาตมะ คานธ

There is more to life than increasing its speed

บรรณาธการอำนวยการ อภสทธ ไลสตรไกลทปรกษา กตตรตน ปตพานช

ชมพนท วรกตตพชต วรงคบตรศรอร หรมปราณมนฑณ ยงวกล

วราภรณ วศนสงวรจรนทรทพย ลยะวณช

กนกพร เกยรตศกด

บรรณาธการบรหาร นนทยา เลกสมบรณผชวยบรรณาธการ พชรนทร พฒนาบญไพบลยบรรณาธการศลปกรรม ชดชน นนนาทนนทผจดการฝายผลตและเผยแพร นรชา ชนะรตนกล

นตยสารฉบบนใชหมกพมพจากนำมนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพ ทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และทสำคญคอ เปนผลผลตจากความคดของผประกอบการไทย

อานนตยสารฉบบออนไลนและดขอมลเพมเตมไดท www.creativethailand.orgEmail: [email protected]: @Creative_THFacebook: Creative Thailand

จดทำภายใตโครงการ “Creative Thailand สรางเศรษฐกจไทยดวยความคดสรางสรรค”โดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน) ซงมเปาหมายในการเผยแพรความรเกยวกบเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) และผลกดนการใชความคดสรางสรรคในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย

อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

Media Partner

แยกสบรษท 71 อนเตอรสแกน จำกดโทร. 02 631 7171 แฟกซ. 02 631 7181

พมพทบรษท คอมฟอรม จำกดโทร. 02 368 3942-7 แฟกซ. 02 368 2962จำนวน 50,000 เลม

จดทาโดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC)ชน 24 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอร622 สขมวท 24 แขวงคลองตนเขตคลองเตย กรงเทพมหานคร 10110โทร. 02 664 7667 แฟกซ. 02 664 7670

สารบญ6

10

11

12

19

22

24

28

The Subject Consume Less, Live More!

8

Classic Item แผนเสยง

7The Object ตเจาสาว

วตถดบทางความคด Featured Book / Book / Trend Book / DVD

เปลยนโลกรอบตว หญา

เร�องจากปก Take It Slow

Alabama Chanin: The Labour of Love

Seasonal Japan ว�ถงามตามฤด

คด ทำ กน บานกลางทง ออรแกนกโฮม

จบกระแสเมองสรางสรรค

มมมองของนกคดวลลภา แวน ว�ลเลยนสวารด

Insight

editor's Note บทบรรณาธการ

คณคาของการรอ...อะไรจะดไปกวาน...

การอดทน มจตใจจดจอกบสงใดสงหนงทอยตรง

หนา หรอรอคอยบางสงทไดจากการประดษฐนนม

เสนหอยางนาประหลาด เชนเดยวกบการสรางสรรค

งานศลปะหรองานฝมอสกชนทนำมาซงความสงบ

และสมาธในยามทโลกกำลงหมนอยางรวดเรว

รอบตวเอง ทสำคญ มนยงชวยเตอนใหเรานำทกษะ

การใชเครองมอ สายตา ความแมนยำ และความ

ประณต มาใชทำงานรวมกนใหเกดผลงานทนาพงใจ

ระดบของความพงใจนนมกแปรตามการเพม

ขนของระยะเวลา เมอตองรอเวลามากขน คณคา

ทางใจกเพมขนเชนกน หลายครงทเราพบวาตวเอง

กำลงตกอยทามกลางความกระตอรอรนทผดปกต

ซงเกดจากความรวดเรวและประสทธภาพทางการ

สอสาร และดเหมอนวา ความเรวนคอยๆ บบให

ผคนมพนทนอยลงเรอยๆ แตคนเรากฉลาดทจะ

รงสรรคความคอยเปนคอยไปของชวตใหกลบมา

เปนแตมตอกบความกาวหนาในยคเทคโนโลยอก

ครง เพราะในอกแงมมหนง มนษยกตองเตรยม

รบมอกบขอผดพลาดจากความเรวของเทคโนโลย

เชนกน

เมอเรวๆ น นตยสาร ไทม รายงานขาวสวน

กระแสโลกเกยวกบประเทศจนวา กองทหารของ

เมองเฉงต มณฑลเสฉวน กำลงฝกฝนนกพราบไว

ใชในการสอสารอยางจรงจงตงแตปลายปทแลว

เพอใชเปนกองกำลงเสรมชวยสนบสนนระบบการ

คมนาคมขนสงของกองทพแบบโบราณ ในกรณท

สงครามยคปจจบนอาจทำใหการสอสารหยดชะงก

โดยกองทพนกพราบมทงสน 10,000 ตว และจะ

ถกสงไปประจำการตามหนวยงานดานการสอสาร

ตางๆ ทวประเทศจนและพนทหางไกล และเมอ

กองทพนกพราบกลมนถอเปนกำลงสำคญของกอง

ทพในการปลดปลอยประชาชนจนกลมแรก ดงนน

แมปจจบนประเทศจนจะกำลงพฒนาเครองบน

รบของตวเองอยางลบๆ แตการพฒนากองทพนก

พราบกกำลงบอกวา เมอใดกตามทเกดความผด

พลาดทางระบบเทคโนโลยอนทรงประสทธภาพขน

พวกเขาจะมทางออกในการรบสงขอมลขาวสาร

ถงแมวาจะตองรอคอยบางกตามท

เรองราวของรอคอยนนเปนคณคาทางอารมณ

ซงยากจะประเมนคา ทามกลางโลกทหมนเรวเชน

ทกวนน มนษยยอมแสวงหาเครองมอชะลออตรา

เรงเพอสรางสมดลใหตนเอง และแนนอนวาในเชง

ธรกจมนไดสรางโอกาสใหมๆ เพอตอบสนองแนว

คดเชนนมากมาย เราจงมกเหนผคนมงหนาไปยง

สถานทหางไกล เพอใชเวลามากพอทจะดมดำ

บรรยากาศทขาดหายไป

แตความนาแปลกใจมนอยตรงท ผคนจำนวน

มากทไปแสวงหาความเงยบสงบนน กลบถาม

ท ลอบบ โรงแรมวา ทน นสามารถตอสญญาณ

อนเทอรเนตไดหรอเปลา...ดงนน ชวตมนกยาก

แบบนแหละครบ

อภสทธ ไลสตรไกล

บรรณาธการอานวยการ

�เมษายน 2554 l Creative Thailand

� �Creative Thailand l เมษายน 2554 เมษายน 2554 l Creative Thailand � �Creative Thailand l เมษายน 2554 เมษายน 2554 l Creative Thailand

เรอง: นนทยา เลกสมบรณ

ไมเพยงเทานน แบรนารด สตกเลอร นกปรชญาชาวฝรงเศสไดเคยวพากษ ระบบทนนยมสมยใหมไววา มนขบเคลอนดวยการบรโภคมากกวาการผลต รวมถงวจารณเทคนคการโฆษณาทใชสรางพฤตกรรมการบรโภค ทกลบ เปนการทำลายตวตนและจตวญญาณของมนษย ทงยงสรางใหเกดวงจร อนไมรจบของการบรโภคทเกนความตองการ การเหนอยหนายในความ ปรารถนา และความทกขทรมานในเชงสญลกษณ และเพอแสดงออกถงแนวคดหลงยคบรโภคนยม กจกรรม Buy Nothing Day จงไดถกจดขนเปนครงแรกในเมองแวนคเวอร เมอป 1992 โดยศลปนทมชอวา เทด เดฟ มาถงวนนกจกรรมทวาไดกลายเปนกจกรรม สากลทมการเฉลมฉลองใน 65 ประเทศ และโดยสวนใหญ วน “งดซอ” นจะจดขนในวนศกรหลงวนขอบคณพระเจา ซงถอวาเปน Black Friday หรอหนงในวนทมการชอปปงมากทสดในรอบป

สำหรบกจกรรมทจดขนกมอาท "บรการตดบตรเครดต" ทบรรดา นกเคลอนไหวจะพากนไปยนอยหนาชอปปงมอลลและรานคา พรอมถอ กรรไกรกบโปสเตอรทมขอความเสนอความชวยเหลอในการหยดภาวะ หนบตรเครดตสงสมดวยการตดฉบในครงเดยว หรอกจกรรม “เวรลมารท” (Whirl Mart) ทพวกเขาจะพากนเขนรถเขนอนวางเปลาไปตอควจายเงนในซเปอรมารเกตเปนแนวยาว โดยตงชอใหลอกบซเปอรมารเกตทมสาขาอย ทวโลกอยาง "วอลมารท" สญลกษณแหงการบรโภคของโลกนนเอง นอกจากนยงมกจกรรมทนาสนใจไมแพกนทจดขนในเมองซานฟรานซสโก คอการพายเรอคายคในบรเวณ Bay Area ขนานไปกบชายฝงซงถอเปน สถานทชอปปงสำคญของเมอง ในขณะทผเขารวมกจกรรมอกสวนหนงก ยนดทจะแสดงออกถงความเชอในการงดบรโภคดวยการเดนปา เพอใช เวลาดมดำกบโลกและธรรมชาตอนรนรมยแทนการชอปปง กจะมอะไรอกเลาทนา “ใช” ไปกวา “ชวต”

The Subject

เราคงไมอาจปฏเสธไดวา เทคโนโลยและความสามารถทางการผลตในปจจบน เออใหมนษยบรโภค "งายขน" และ "มากขน" แตในขณะทปรมาตรความสขจากการบรโภคทงายขนนยงเปนท กงขา การบรโภคทมากขนยอมหมายถงการใชทรพยากรเพมขน อยางไมตองสงสย และยงหมายถงการสรางขยะทงไวบนโลก จำนวนมหาศาลเชนเดยวกน


The Object

เรอง: กมลกานต โกศลกาญจน

พธแตงงานในประเทศญปนถอเปนพธหนง ทสะทอนถงความงดงามของสงคมและ จารตอนเปนเอกลกษณไดเปนอยางด โดย สงหนงทค แตงงานใหมใหความสำคญ อยางมากในพธแตงงานและถอปฏบตมา กวารอยปกคอ การทำ "ตเจาสาว" (Bridal Furniture) ดวยความเชอทวาเฟอรนเจอร ชนนคอตวแทนของของขวญทจะนำมา ซงทรพยสมบต โชคลาภ และความสข ในครอบครวใหม ตเจาสาวจงตองผาน กระบวนการผลตทประณตและพถพถน อยางถงทสด เพอใหเกดเปนผลลพธของความสมบรณแบบดงเชนเจาสาวทเขาส พธววาหนนเอง

ยอนกลบไปกวา 400 ปทแลว การทำตเจาสาว เรมจากการปลกตนพอลโลวเนย (Paulownia) เพอเฉลมฉลองการถอกำเนดของเดกหญงผเปน สมาชกใหมในครอบครว เมอเดกหญงเตบโตขน สวยสาวและถงคราวออกเรอน ตนพอลโลวเนย ประจำตวกจะถกตดมาเพอใชทำเปนตเจาสาว

ทมา:คณนภา เกยรตนยม ผจดการฝายประชาสมพนธบรษท DeMaco Design Co.,Ltd.www.matsuokainternational.com

ในวนแตงงานของเธอ เพราะไมพอลโลวเนยได ชอวาเปน Phoenix Tree คอสามารถงอกขน ไดใหมจากตอทถกตดไปแลว ทงยงมคณสมบต ปองกนแมลงและแบคทเรย มนำหนกเบา และ ทนทานตอการแตกราว ทสำคญกวานนคอ การ เปนสญลกษณทแสดงออกถงสายใยในครอบครว และการสบมรดกตกทอดทถอไดวาเปนการให เกยรตตอเจาสาวและการเปลยนแปลงครงสำคญ ในชวงชวต ตลอดจนเปนทระลกถงความรกอน ยงยนของผเปนพอและแม บรษท มสซโอกะ (Matsuoka) คอบรษทท ชวยสานตอประเพณการผลตต เจาสาวนมา นานกวา 140 ป โดยไดชอวาเปนบรษททผลต เฟอรนเจอรไดสวยงามและมคณภาพระดบด เยยม ดวยกระบวนการผลตทละเอยดออน และ การเลอกใชวตถดบในการผลตทหายาก ทำให เฟอรนเจอรของมสซโอกะมความแตกตางและ เปนทตองการอยางมากตงแตอดตจนถงปจจบน ตเจาสาวของมสซโอกะจะถกตรวจสอบลนชก และบานพบกวา 5,000 ครง เพอทดสอบความ

ทนทานในการใชงาน สลกของตจะถกเชอมตอ กนดวยวธการตอไมแบบโบราณโดยไมตองใช ตะปยด เพอปองกนการหดหรอขยายตวของไม ขณะทลวดลายซงปรากฏบนตเจาสาวกเปนฝมอ ของศลปนชนนำในญปน ทงหมดนกเพอสราง ความสมบรณแบบทสดใหเกดขนกบชนงาน ปจจบน ตเจาสาวถกยกระดบใหเปนงาน ศลปะทรงคณคา และถงแมวาจะมการปรบ เปลยนรปทรง และปรบปรงลกษณะใหมความทนสมยยงขน แตกไมลมทจะรกษาทงคณคาและคณภาพเดมทมอย เพอสงตอจารตและ ประเพณทสงางามสคนรนหลงสบไป


วตถดบทางความคด เรอง: เลอชาต ธรรมธรเสถยร และ กรยา บลยะลา

SLOW LIFEโดย Six Senses เศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย ทพฒนาไป อยางรวดเรว ทำใหทกอยางถกขบเคลอนอยางเรงรบ กระชบ ลดขนตอน เพอใหไปถงปลายทาง เรวทสด แตในอกทางหนง มนษยเรมรสกแลว วา เมอพวกเขาไดอะไรมาอยางรวดเรว กตอง เสย “คณคา” บางอยางเปนการแลกเปลยน นน รวมถงความรนรมยและสนทรยะ ความหมายอน สำคญสำหรบชวต หนงสอเลมนไดนำเสนอความหมายของคำ วา SLOW LIFE ทประกอบขนจากแปดตวอกษรอนเปนสญลกษณของการดำเนนชวต ไดแก Sustainable (การเปลยนแปลงอยางยงยน) Local (ความรแหงทองถน) Organic (นยมวถธรรมชาต) Wholesome (ความงามทบรสทธ) Learning (เรยนรเพออนาคต) Inspiring (พนทสรางแรง บนดาลใจ) Fun (สนกกบการทองเทยวแบบชาๆ) และ Experiences (ดมดำประสบการณจาก ธรรมชาต) นน ถอไดวาสามารถลบความรสก เคลอบแคลงกบการนำเสนอแนวคดชวตเนบชา ในลกษณะฉาบฉวยเสมอนหนงการหลบไปพกรอนในรสอรทเพยงชวคราวของบรษทรสอรท และสปาสดหรผจดทำหนงสอเลมนไปไดอยาง สนเชง ทงยงชวยกระตนใหเราเรมเปลยนแปลง อะไรบางอยาง โดยเฉพาะการลดความเรวใน การใชชวตและหนมาละเลยดความสขทยดยาว ออกไปไดตราบเทาทใจตองการ

Growing Stuff:An Alternative Guide to Gardeningโดย Black Dog Publishing ความสขของการปลกตนไมอยทการไดเฝาด ตนกลาทเราหมนรดนำพรวนดนคอยๆ เตบโต ขนเปนไมใหญ และคงนาชนใจไมนอยหากตน ไมทเราปลกผลดอกออกผลใหเราไดนำไปใช ประโยชนจรงๆ แตสำหรบบางคนทยงคดวาการ ปลกตนไมหรอทำสวนเปนเรองยงยาก สกปรก เลอะเทอะ และดไมนาอภรมยนน หนงสอเลมน อาจเปลยนใจใหคณสนกกบการทำสวนแบบท ใครๆ กทำได พรอมเปดมมมองแถมความรให กบนกปลกตนไมมอใหม ตงแตรายละเอยดทวา เราควรปลกอะไร พชแตละพนธมประโยชนตรง ไหน ปลกอยางไร รวมถงการเลอกใชภาชนะท หาไดรอบตวอยางขวดนำ ตะแกรงรถจกรยาน ไปจนถงกระเปาถอมาเปนบานใหเพอนสเขยว ของคณ พรอมสอดแทรกวธการนำผลผลตจากความตงใจเหลานไปใชตออกดวย


วตถดบทางความคด

Departuresกำกบโดย Yojiro Takita ความละเมยดละไมในการใชชวตดจะเปนขน ตอนทถกละเลยไปในหลายขณะของชวตคน เมองทเตมไปดวยความรบเรง ไดโกะ เดนทางกลบบานเกดพรอมภรรยาดวยความฝนทพง ทลายจากการยบวงออรเคสตรา และเกดความ เขาใจผดในปายประกาศรบสมครงานทเขยนวา “ตองการผชวยเตรยมการเดนทาง” ซงความ เปนจรงแลวคออาชพ “โนคงฉ” หรอผรบตกแตง ศพกอนสงวญญาณไปสปรโลก หลงบายเบยง กบอาชพทตองคลกคลกบความตายอยหลายครงในทสดไดโกะกตดสนใจรบงานน ภาพยนตร คอยๆ ถายทอดกระบวนการตกแตงศพอยาง

Mix Trend Issue 23:Autumn Winter 2012/2013 ชวตมนษยคอสวนผสมตางขวตางอารมณ ใน ขณะหนงความเรวอาจเปนสงทปรารถนา แต บางเวลาความชากลบเปนสวนเตมเตมความ รสก จงไมนาแปลกใจทเราไดเหนความลาสมยกลบมาเปนทตองการของตลาดอกครง ฤดกาล Autumn Winter 2012/2013 น Mix Trend Issue 23 มองประเดนธรรมชาตโดยเรมจาก คอนเซปต Shanty ทหยบเรองนำอนเปนพนฐาน ของชวตมาเชอมโยงกบสฟาและการเตบโตขน ของวฒนธรรมการสวมใสยนส รวมถงลกเลน ใหมๆ ของการแตงกายแบบกะลาสเรอ, Ember มองยอนภาพลาวาไหลพงจากรอยแผนดนแยก ใหเปนเสมอนจดเรมตนของโลก สะทอนถงชวง

วกฤตเศรษฐกจอนยาวนานทผานมาซงไมตาง จากการกลบมามชวตใหมอกครง ผรอดจาก กระแสเศรษฐกจจงไมตางจากมนษยถำทเอา ตวรอดไดในอดตกาลแตตางกนเพยงชวงเวลา การมองธรรมชาตเปนแรงบนดาลใจ มองความ ดบ การตอยอดจากสงเหลอใชและสรางความยงยนอยางแทจรงจงเปนสงทควรพจารณา Tender งานฝมอทเพมมากขนในธรกจบรรจภณฑและงาน พมพ สวนงานเฟอรนเจอร งานสถาปตยกรรม งานฝมอเชงชางจะกลายเปนสญลกษณใหม ของความหรหรา พชพรรณธรรมชาตทเคยใช รบประทานไมวาจะเปนขาว ถว หรอเครองเทศ คอวสดใหมทนาจบตามอง และงานกราฟตจะ กลายเปนเครองมอการสอสารชองทางใหม และ สดทาย Bleep ทเปนการสงเสรมไอเดยและบทบาทของ 2D และ 3D หรอการใชสอดจทล และ แสงในงานขนาดเลกเพอสรางความประณตยงขน

งดงามตามขนบตะวนออกทมองความตายเปน สงสวยงามและเปนความกลมกลนระหวางการ สญสลายกบประตสการเกดใหม คขนานไปกบการฟนคนชวตของไดโกะและจตวญญาณทเคย พลาดหวงจากความฝน โดยมตวแปรของฤดกาล เสนอภาพความผลบานของการเขาใจชวตทละ นอย และอากปกรยาของตวละครทออนนอม แชมชอยในการประกอบพธกรรมทงดงามชวย ใหเหนความเปนธรรมชาตของมนษยและการ เดนทางตามกฎธรรมชาตดวยจตวญญาณ อยางแทจรง

เปลยนโลกรอบตว

หากตองการปรบโหมดเรงรบของชวตในเมองสจงหวะความเนบชา จะมอะไรดไปกวาการ จนตนาการถงสวนเขยวๆ และหญานมๆ กบกลนหอมสดชนของมน ซ งนนกไมนา แปลกใจ เพราะกลนของหญานนชวยผอน คลายความตงเครยดไดด ทสำคญ ใครจะ คาดคดวา “หญา” สามารถชวยฟนฟความ ทรงจำไดดวย

กลนของความสข มงานวจยทพบวา กลนของสนามหญาทำให คนมความสขและผอนคลาย ทงยงชวยหลกเลยง สภาวะจตเสอมในวยชรา ดร. นก ลาวดส นกประสาทวทยาแหงมหาวทยาลยควนสแลนด ได ไอเดยการผลตนำหอมชอวา Serenascent หลง จากการเดนทางเทยวปาในอเมรกาเมอ 20 ป ทแลว เขากลาววา “ไดสดกลนหญาทถกตดใหม ในสวนสาธารณะโยเซมต 3 วน มความสขราว กบไดมวนหยดสก 3 เดอน” ดวยเวลาในการ วจยถง 7 ป นกวทยาศาสตรชาวออสเตรเลยพบวา eau de mow หรอกลนนำหอมหญาทตดใหม มผลโดยตรงกบสมองในสวนอารมณและความจำ กลนหญาน ทำงานโดยข นอย กบสมองสวนท ชอ Amygdale และ Hippocampus ซงควบคม การตอบสนองของตอมไรทอทเกยวของกบการ ปลอยฮอรโมนความเครยด Corticosteroids นนเอง

เรยบเรยงจากหนงสอ เปลยนโลกรอบตวโดย(ผเขยน: ชนากานต คาภโล)

เมอหญาบนพนไปยนบนผนงใครจะไปคดวาเราสามารถนำหญาไปทำเปน ผนงได เพราะตอนนมแผนวสดกรผนงทไมม โครงกรอบ ผลตจากผนหญาแหง ตนหญาเหลา นปลกขนโดยไมใชดนในภาชนะตาขาย แตอาศย เพยงนำและแสงสวาง รากของตนหญาจะเกาะ เกยวกนเปนผนกอนทจะนำไปทำใหแหงดวย กระบวนการพเศษ ซงไมตองการการดแลรกษา เพมเตม วสดนมคณสมบตการดดซบเสยงอน เนองมาจากลกษณะโครงสรางและความยาว ของใบหญา ขณะทสของหญาซงเปนวสดธรรม ชาตจะคอยๆ เปลยนจากสเขยวเขมไปเปนส ของฟางภายในเวลา 2 ป ทงนขนอยกบปรมาณ ของแสงทไดรบ ใบหญาจะลลงดานลางตาม แรงโนมถวงของโลก โดยทใบหรอเมลดอาจม การหลดรวงลงมาบาง แผนวสดกรผนงจากหญา ทมความออนตวนผลตจำหนายเปนแผนขนาด 39 x 78 นว และสามารถตดตงเปนผนใหญตอ เนองกนได อกทงยงสามารถนำไปตดหรอตดบนผนงดวยตะปได เหมาะสำหรบใชปผนง ภายในอาคารเพอดดซบเสยงหรอเปนวสดเพอ การตกแตง

Did you know?

หญานบเปนพชทมความสำคญทสดตอมนษยชาต โดย 1 ใน 4 ของพรรณพชทงมวลบนโลก เปนพชตระกลหญาทมอยมากกวา 7,000 ชนด นบรวมถง ออย ไผ ขาวเจา ขาว เดอย ขาวฟาง ขาวโพด ขาวสาล ขาวบารเลย ขาวโอต ขาวไรย ฯลฯ

แปลและเรยบเรยงจากบทความWhy mowing the lawn relieves stress and boosts your memory(www.dailymail.co.uk)

10 Creative Thailand l เมษายน 2554

classic item

11เมษายน 2554 l Creative Thailand

กอนหายวบไปกบไฟลเอมพสาม ดนตรเคยบรรจอยในสงทเราจบตองไดในรปแบบแผนกลมๆ กะทดรด เรยกวา ซด และถา ยอนไปไกลกวานน มนเคยมขนาดใหญเทอะทะ ทรจกกนในนาม “แผนเสยง”

แมปจจบน นอยคนจะไดพานพบกบแผนเสยงในชวตประจำวน แตแผนเสยง

ยงคงเปนตวแทนของความสำเรจกาวใหญในการบนทกเสยงของมนษยชาต

รวมไปถงวนเวลาแหงอดตทการฟงเพลงจดเปนกจกรรมทอธบายไดดวยคำวา

“ละเลยด” “ดมดำ” และ “นาอภรมย”

โธมส เอดสน นกประดษฐชอกองโลกเปนผคดคน “เครองเลนแผนเสยง”

(Phonograph) อปกรณชนแรกของโลกทสามารถบนทกและเปดฟงเสยงได

ในป 1877 โดยวสดทใชในการบนทกเสยงยคนนยงเปน “กระบอกเสยง”

(Phonograph Cylinder) ซงทำจากขผงหมโลหะทรงกระบอก กอนทจะสญ

เสยความนยมใหกบ “แผนเสยง” (Gramophone Record) ผลงานประดษฐ

ของ เอมล เบอรไลเนอร ทมราคาถกกวา ในชวงตนศตวรรษท 19

ววฒนาการเชงวตถดบของแผนเสยงนนเรมตนจากครง ซงแตกหกไดงายเมอ

ทำตก สารไวนล (Vinyl) พลาสตกชนดทนทานกวาจงถกนำมาใชทดแทนและ

เปนทนยมในวงกวาง จนเปนทมาของการเรยกขาน “แผนเสยง” วา “ไวนล”

ในปจจบน ถงอยางนน แผนเสยงททำจากครงกยงเปนทตองการของนกสะสม

ทกวนน คาทเปนของหายากและใหเสยงทเปนเอกลกษณ จงมการซอหากน

ในราคาสง

อนทจรงแลว แผนเสยงจากไวนลกมเสนหเฉพาะตวไมแพกน นอกจากเนอเสยง

อนอบอนจากการบนทกแบบอนาลอกทงกระบวนการ เสยงกรอบแกรบคลาย

ขาวโพดควทคมากบการเลนแผนเสยงกพเศษไมเหมอนใคร และเพราะไวนล

เกดรอยขดขวนไดงาย ทงยงดงดดไฟฟาสถตจนฝนเกาะเปนประจำ นกสะสม

ไวนลจงตองดแลแผนเสยงกนอยางด เกบในหบหอมดชดและในอณหภมพอเหมาะ

ทงยงตองหมนเชดทำความสะอาด มฉะนน อาจเกดวกฤต “แผนเสยงตกรอง”

หรอแผนเลนซำไปซำมาในตำแหนงเดมได

หลงครองความนยมมาเกนครงศตวรรษ แผนเสยงกเสยบลลงกใหกบเทคโนโลย

ใหมอยาง “แผนซด” (Compact Disc) ในชวงปลายทศวรรษ 1980 ดวย

หลายปจจย อาท ขนาดทเทอะทะกวา ดแลยากกวา รวมถงมความเทยงตรง

ของเสยงนอยกวา เปนตน ทวาคำศพทในวงการดนตรทใชกนในยคแผนเสยง

กยงสบทอดมาถงยคซด (และยคเอมพสามในปจจบน) อยาง LP หรอ Long

Play ซงหมายถงแผนเสยงขนาด 10 หรอ 12 นว ซงบรรจเสยงไดประมาณ 45

นาท ทยงถกใชเรยกขานเหมอนคำวา “อลบม” รวมถงคำวา EP หรอ Extended

Play ซงหมายถงแผนเสยงขนาด 7 นว บรรจไดประมาณ 10-15 นาท ทยงใช

กลาวถงงานทบรรจไวมากกวาหนงเพลง (Single) แตไมมากเทาอลบม เปนตน

ทกวนนการซอแผนเสยงกลายเปนความนยมเฉพาะกลม โดยเฉพาะนกสะสม

หรอดเจ อยางไรกตาม เปนทนาสงเกตวายอดขายแผนเสยงจากสถตลาสดใน

ป 2010 นนสงถงราว 2.8 ลานแผน มากทสดนบตงแตโดนแผนซดชวงชง

ตลาดไป นอกจากนวงดนตรนอกกระแสชนนำของโลกหลายวง อาท Radiohead

และ Arcade Fire กตางหนมาออกผลงานในรปแบบนกนมากขน

เพราะเมอโลกแตะเบรก เสยงกรอบแกรบกกลบกลายมาเปนเสนหของการฟง

เพลงพอๆ กบเสยงทใหความรสกอบอน และความยงยากในการเลนไปจนถง

การดแลรกษาแผนเสยง กกลายเปนสงทเพมความโรแมนตกและสนทรยะให

กบการฟงเพลงอกครง

ทมา: วกพเดยwww.45-rpm.org.ukwww.museumoftechnology.org.uk

เรอง: ดนย คงสวรรณ

cover Story เรองจากปก

เรอง: ณฐพร ศรศรรงสมากล

12 13Creative Thailand l เมษายน 2554 เมษายน 2554 l Creative Thailand


(Fair) นนคออาหารทรบประทานนอกจากจะ รสชาตดแลว ยงควรจะตองผานกระบวนการ ผลตทสะอาด ใสใจตอสขภาพ ไมเบยดเบยน สงแวดลอม ราคาสมเหตสมผล และในขณะ เดยวกนเกษตรกรและผผลตอาหารกควรจะไดรบคาตอบแทนทเปนธรรมสมกบหยาดเหงอ แรงงานทลงไปดวย สำหรบชาวสโลวฟด อาหารไมใชเพยงแคสง ทเรากนเขาไป แตยงเปนตวแทนของวฒนธรรม วถชวต และภมปญญาของคนแตละทองถน ผบรโภคมหนาทและความรบผดชอบมากกวา การตกอาหารเขาปาก เพราะพฤตกรรมการเลอก ซอของผบรโภคคอตวกำหนดตลาดและชะตากรรมของสนคา ผบรโภคจงควรศกษากระบวนการผลตและความเปนมาของอาหาร สนบสนน เกษตรกรรายยอยในทองถนทผลตวตถดบตามฤดกาล และชวยรกษาความหลากหลายของพชพนธธรรมชาต ดงนน แทนทจะใชคำวา “ผ บรโภค” เปตรนจงนยามคำนใหมวา “ผรวมผลต” (Co-producer) เพอสรางความเชอมโยงระหวาง เกษตรกร ผอยตนทางของการผลตอาหาร กบ ปลายทางทโตะอาหารของผรบประทาน จากจดเร มตนเลกๆ ปจจบนสโลวฟ ดม สมาชกกวาหนงแสนคนทวโลก โดยเปนแมงานจดงานประชมชมชนอาหารโลก Terra Madre ทกๆ สองป ณ เมองตรน ประเทศอตาล ท เปดโอกาสใหเกษตรกร ชาวประมง คนเลยง สตว นกวชาการ ไปจนถงผทสนใจจากทวโลก ไดมาแลกเปลยนความคดเหนและรวมเวรกชอป เก ยวกบการผลตแบบยงยนและการอนรกษ พชพรรณทองถนทใกลสญหาย แถมยงเปด มหาวทยาลย University of Gastronomic Sciences เพอใหความรเกยวกบศาสตรและศลป ของอาหารและกระบวนการผลตตามหลก สโลวฟดดวย

Slow Food อาหารจานชา

สำหรบชาวอตาเลยนทแสนภาคภมใจกบมอ อาหารสดพถพถน จงไมนาแปลกใจทปรากฏ การณ Slow Movement หรอขบวนการเนบชา จะเรมนบหนงจากเรองอาหารการกน โดยเมอ แมคโดนลดวางแผนจะมาเปดสาขาในกรงโรมในป 1986 คารโล เปตรน นกเขยนคอลมน อาหารในเมองเลกๆ ทชอบรา ทางตอนเหนอ ของประเทศอตาล กลกขนมาเปนตวตงตวต คดคานการมาถงของเจาพอฟาสตฟด เขารวมตวกบกลมเพอนรวมอดมการณต งสมาคม สโลวฟดขนมาสวนกระแส โดยมสญลกษณเปน รปหอยทาก ทเปนเครองหมายของการใชชวตอยางชาๆ ไมรบเรง สนบสนนใหคนเหนความสำคญของศลปะการทำอาหาร และใชเวลา ชนชมกบรสชาตของอาหารไปพรอมๆ กบการ สงสรรคกบเพอนฝง ปรชญาของกลมอาหารจานชา คอ “ด” (Good) “สะอาด” (Clean) และ “เปนธรรม”

โลกทเทคโนโลยรดหนาจนสามารถตอบ สนองความตองการของมนษยไดในเสยว วนาท อาจทำใหหลายคนสนกกบการคน พบความสามารถในการทำสงใหม แตไมใช ทกคนทพอใจจะอยกบอตราเรงทเออให เราทำอะไรไดมากขนในเวลาเทาเดม ตรง กนขาม กลบมคนอกกลมหนงทพอใจจะทำอะไรเทาเดมดวยเวลาทมากขน และเลอก ใชชวตในจงหวะทพวกเขาปรารถนา รวม ถงใชเวลาชนชมความสวยงามในระหวางการรอคอย จากการรเรมของคนกลมเลกๆ แนวคดการใชชวตแบบเนบชากลบกลาย เปนอกหนงความเคลอนไหวทสงอทธพล กบสงคมโลกไมนอยในวนน

12 13Creative Thailand l เมษายน 2554 เมษายน 2554 l Creative Thailand

14 1�Creative Thailand l เมษายน 2554 เมษายน 2554 l Creative Thailand 14 1�Creative Thailand l เมษายน 2554 เมษายน 2554 l Creative Thailand

พนพรรณ

ทำไมแตงโมลกใหญ สแดงสด แตไมหวาน? ใบกะเพราะทเคยหอมฉยหายไปไหน? ทำไมเราถง

รจกมะเขอเทศกนแคพนธสดา? เหลานคอคำถามททำให โจน จนได เชอวาโลกกำลงกาวเขา

สวกฤตทางอาหาร เมลดพนธพชแทททนทานตอสภาพดนฟาอากาศนบวนจะหายากขนทกท

เกษตรกรตองเสยเงนซอเมลดพนธผสมทโตเรว ใหผลผลตเยอะ แตรสชาตแยและออนแอจนตอง

ซอปยเคมและยาฆาแมลงควบคมาดวย แถมยงไมสามารถนำไปปลกหรอขยายพนธตอได หนม

ใหญชาวยโสธรคนนจงซอทดนในอำเภอแมแตง จงหวดเชยงใหม และลงมอปลกพชเพอเกบเมลด

พนธแทของพชพนธพนบานจากทวโลกบนพนทกวา 20 ไร “พนพรรณ” (www.punpunthailand.org)

จงเปนเสมอนชมชนแบบพอเพยงขนาดยอมๆ นอกจากน โจนยงสรางบานดนอยเอง ปลกผกกน

เอง และเปดใหผทสนใจมาเรยนรวถชวตแบบสมถะใกลชดธรรมชาต ปจจบน พนพรรณสามารถ

เกบเมลดพนธแทไดแลวกวา 300 ชนด โดยมพนธแตงโมกวา 20 ชนด และมะเขอเทศอกกวา

100 ชนด ทสำคญเมลดแททงหมดนมไวแจกจายใหผทสนใจจรงจงนำไปปลกกนไดฟร


Slow City เมองวถชวตชา

ดวยแรงบนดาลใจจากสโลวฟด นายกเทศมนตร ของเมองเลกๆ สแหงในอตาล จงจบมอกนกอ ตงขบวนการเมองเนบชาทเรยกวา “ซตตาสโลว” (Cittaslow) ขนในป 1999 เพอพฒนาและสราง สภาพแวดลอมของเมองใหเหมาะกบวถชวต แบบเนบชา กอนจะขยายเครอขายจนมเมอง สมาชกทงหมดถง 70 เมองทวอตาลในวนน กลมซตตาสโลวตองการเปลยนวธคดของผคนเกยวกบการใชชวตในเมองวาไมจำเปน ตองเรงรบและแกงแยงแขงขนกนเสมอไป เมอง วถชวตชาปฏเสธการวงตามกระแสโลกาภวฒน แตเลอกทจะเดนไปอยางชาๆ ไมรบเรง แตกไม ลาสมย ดวยการพฒนาเมองทนาอยอยางเปน ระบบดวยความรวมมอรวมใจและมตรภาพ ระหวางคนในชมชน สนบสนนการใชเทคโนโลย สมยใหมทเปนมตรตอสงแวดลอม และไมลมท จะทะนบำรงวฒนธรรมทองถ นและอนรกษ ธรรมชาต ทงหมดนเกดขนบนพนฐานของการพฒนาแบบยงยนเพอคณภาพชวตและความ กนดอยดของทงผอยอาศยและผมาเยอน ปจจบนมเมองซตตาสโลวอย 141 แหง ใน 23 ประเทศทวโลก โดยเมองทจะเปนสมาชกได นนตองมประชากรนอยกวา 50,000 คน และตอง ผานขอกำหนดกวา 50 ขอ ทครอบคลมเรอง นโยบายดานสงแวดลอม ระบบขนสงมวลชน คณภาพชวต ไปจนถงการสงเสรมใหคนอดหนน สนคาในทองถน ในป 2007 เกาหลใตเปนประเทศในทวป เอเชยประเทศแรกทเขารวมเครอขายเมอง เนบชา โดยมเมองซตตาสโลวทงหมด 6 แหง เชน ฮาดง (Hadong) ในจงหวดเคยงซางนมโด ทขนชอดานการเพาะปลกชาเขยว และชนน (Shinan) ทไดรบยกยองใหเปนแหลงผลตเกลอสมทรทดทสดในเกาหลใต ลาสด เมอปลายป 2010 เมองยาซ (Yaxi) ในมณฑลเจยงซ ประเทศ จน กเพงเขารวมเปนสมาชกใหมของกลมเมองเนบชาอยางเปนทางการภาพจาก www.redbullspirit.org

ภาพจาก www.punpunthailand.org



ถงจะไมไดเปนเมองซตตาสโลวอยางเปนทางการ แตเมองคาเคะงาวะ ในจงหวดชซโอกะ ของ

ญปน กไดประกาศตนเปน Slow City และนำวถชวตแบบเนบชามาเปนนโยบายสำคญในการพฒนา

เมอง พรอมออกปฏญญาการใชชวตแบบชาๆ ทวามคณภาพ 8 ขอ (Slow Life City Declaration)

ไดแก Slow Pace ทสนบสนนใหคนเดนแทนการใชรถยนต, Slow Wear รณรงคใหใสชดกโมโน

ยกาตะ และเสอผาทผลตในทองถน, Slow Food รบประทานอาหารทปรงจากวตถดบพนบานตาม

ฤดกาล, Slow House อยบานแบบญปนทเปนมตรตอธรรมชาต, Slow Industry ทำธรกจเกษตรกรรม

และอตสาหกรรมดวยความใสใจในสงแวดลอม, Slow Education ใหความสำคญกบศลปะ งาน

อดเรก กฬา และวฒนธรรม แทนทจะมงหาแตความเปนเลศทางวชาการ, Slow Aging ใชชวต

ยนยาวแบบสมถะและพอเพยง และสดทาย Slow Life ซงรวมปรชญาการใชชวตเนบชาทงหมด

เขาดวยกน เพอการดำเนนชวตในจงหวะทเหมาะสมและเปนสข

1. Bra เมองทเปนตนกาเนดแนวคดชวตเนบชา2. Noerdlingen เมอง Cittaslow ในแถบบาวาเรย เยอรมน3. Hadong เมอง Cittaslow ในประเทศเกาหลทขนชอดาน การเพาะปลกชาเขยว

ภาพจาก Flickr โดย ell brownภาพจาก http://tokyobling.wordpress.com

ภาพจาก http://picasaweb.google.com

ภาพจาก Wikipedia

ภาพจาก http://3.bp.blogspot.com


Slow Travel ละเลยดทวร จรงอยทการทองเทยวแบบชะโงกทวรทอ ด โปรแกรมแนนเอยดเพอใหไปไดหลายๆ ทใน ทรปเดยวนนประหยดเวลา แถมยงไดรปคกบ สถานท must-see ทแนะนำในไกดบกกลบมา โชวคนทางบานเพยบ แตแทนทจะสนกกลบ เหนอยแทบขาดใจ และไดรจกสถานทเหลานนเพยงผวเผนจนแทบจำไมไดดวยซำวาไดไปท ไหนมาบาง กลมนกเดน (สวน) ทาง จงหนมา เทยวทละกาวแบบ Slow Travel เพอละเลยด ความสขทแทจรงจาก “การเดนทาง” มากกวา เอาแตรบเรงไปใหถง “จดหมาย” นกทองเทยวแบบเนบชาใหคำนยามตว เองวาเปน “ผอยอาศยชวคราว” พวกเขาจะใช เวลาอยทเมองใดเมองหนงเปนเวลาอยางนอย หนงสปดาห เพอซมซบรายละเอยดเกยวกบวถ ชวตของผคนในทองถน อาหาร ศลปะ และ วฒนธรรมของเมองนนๆ ไปพรอมๆ กบการ ชมความงามของเมอง และสนกสนานกบการ คนพบสถานทโปรดเปนของตวเอง การทองเทยว แบบสโลวทราเวลยงครอบคลมความหมายไปถงการเดนทางโดยเรอ รถไฟ จกรยาน แทน เครองบนดวย ในเมอชอกบอกอยแลววา “พก รอน” จะรบรอนไปทำไม จรงไหม

WWOOF (Worldwide Opportunities on Organic Farms) คอ โครงการแลกเปลยนทเปดโอกาส

ใหผทสนใจไดไปแลกเปลยนวฒนธรรมและเรยนรวถชวตชนบทในฟารมทการทำการเกษตรแบบ

พงพาธรรมชาต โดยวฟจะจดทำรายชอชมชน ฟารม ไรนา และสวนออรแกนกทกระจายอยใน

กวา 50 ประเทศทวโลกใหเหลานกทองเทยวอาสาสมครทเรยกวา วฟเฟอร (WWOOFer) เลอกได

ตามความสนใจ วฟเฟอรจะไดอาศยอยกบเจาของบานเชนสมาชกคนหนงในครอบครว พรอมทพก

และอาหารฟรทกมอ เพอแลกกบการชวยงานทไดรบมอบหมาย ทงยงไดเรยนรวถชาวบาน การทำ

ฟารมอนทรย และวฒนธรรมใหมๆ เปนของแถมลำคา ใครสนใจสามารถดรายละเอยดเพมเตม

ไดท www.wwoof.org

Book Tours: เทยวเพลน เจรญอกษร

เอดนบะระ เมองหลวงของสกอตแลนดทไดรบเลอกจากยเนสโกใหเปนเมองวรรณกรรม (City of

Literature) แหงแรกของโลก จดกจกรรมสงเสรมการอานหลากหลายรปแบบเปนประจำทกป เพอ

มอบความรนรมยและละเมยดละไมของการอานหนงสอใหคนในเมอง เรมจากโครงการ One Book

One Edinburg ทจดขนระหวางป 2007 ถง 2009 โดยคดเลอกวรรณกรรมทประพนธขนโดยคน

ทองถนมาปละเลม และจดพมพเพอไปวางกระจายไวตามสถานทตางๆ ทวเมองตงแตรานกาแฟ

ยนสถานรถไฟ ใหคนหยบกลบบานไปอานกนไดฟร สวนโครงการ Carry a Poem ประจำป

2010 จดกจกรรมการอานบทกวในสวน พรอมกบชกชวนใหชาวเมองพกพาบทกวตดตวเปนสวน

หนงของชวตประจำวน ซงอาจเปนรปแบบตางกนไปอยางแผนพบ ปฏทน เขมกลด หรอเพลงใน

ไอพอด สวน Get Lyrical แคมเปญลาสดประจำป 2011 กชกชวนใหคนดงและคนในเมองแบงปน

เรองราวเกยวกบเพลงโปรดของตนเอง

นอกจากนน เอดนบะระยงจดทวรวรรณกรรมหลายรปแบบ พานกทองเทยวและหนอนหนงสอ

เดนชมสถานทซงเปนแรงบนดาลใจในการแตงหนงสอของนกเขยนชอดงมากมาย อาท โรเบรต

หลยส สตเวนสน ผประพนธ Dr. Jekyll and Mr. Hyde, เออรวน เวลช ผแตงหนงสอ Trainspotting

และเจ. เค. โรวลง ผแตง Harry Potter เลอกโปรแกรมทสนใจและเตรยมพกหนงสอเลมโปรดไป

คอยๆ อาน คอยๆ เทยว ไดท www.cityofliterature.com

1� 1�Creative Thailand l เมษายน 2554 เมษายน 2554 l Creative Thailand


Slow Parentingรกววใหผกรกลกใหคอยๆ เลยง

ในหนงสอหลายเลม อาท The Idle Parent, Free-range Kids หรอ The Confession of a Slacker Mom ตางนำเสนอแนวทางการเลยงลก แบบ Slow Parenting ทไมไดหมายถงใหพอ แมปลอยปละละเลยลก แตรจกปลอยใหพวกเขา เรยนรดวยตวเองและมความสขกบสงทเลอก ดวยความเชอวาการเขาไปยมยามกบชวตลก มากเกนไปจะทำใหเดกไมร จกยนหยดดวย ตนเอง ดงนนแทนทจะคอยปอนหรอยดเยยดสง ทตนคดวาดเพอใหลกประสบความสำเรจ สมบรณ แบบ หรอตามลกบานอนทน พอแมทเลยงลกใน แบบคอยเปนคอยไปนจะเลยงลกใหเปนไปตาม วย ใหอสระในการคดและตดสนใจ ไมบงคบให เรยนพเศษหรอทำกจกรรมหลงเลกเรยนทเยอะ เกนพอดจนกอใหเกดความเครยด และใหความ สำคญกบการทำกจกรรมรวมกบลกในวนหยดแทนทจะปลอยใหเลนเกมหรอดแตโทรทศน

Slow Designคดสกนดกอนสราง ในยควตถนยมทสงกอสรางและสนคาผดขน มามากมายไมเวนวนเพอตอบสนองผบรโภคใน ยค I Shop, Therefore I am ทรพยากรถกใช อยางฟมเฟอยจนนำมาซงปญหาสงแวดลอม นานปการ เพอแลกกบผลงานทสรางขนอยางฉาบฉวยตามกระแส ไมคงทนถาวร กลมนก ออกแบบทเรยกตวเองวา 'slow creative activist' จงไดรวมตวกนตง slowLab ขนในป 2003 ณ กรงนวยอรก เพอกระตนใหเหนความสำคญของ Slow Design พดงายๆ กคอการออกแบบทใสใจ ในรายละเอยด ใชเวลาและสตมากขน หลกการทำงานของสโลวดไซนใหความ สำคญกบการสรางคณภาพชวตทดผานงาน ออกแบบ เพอตอบสนองความตองการทแทจรง ของผใช มากกวาการผลตผลงานตามกระแสเพอ ใหขายออกไวๆ โจทยหลกของนกออกแบบ คอ จะทำอยางไรใหสงผลกระทบตอสงแวดลอม นอยทสดแตเกดประโยชนสงสด โดยผลงานจะ ตองสอดคลองกบสภาพแวดลอมและวฒนธรรม ทองถน ทสำคญนอกจากความสวยแลว งาน สโลวดไซนยงตองกระตนใหผบรโภคเกดแรง บนดาลใจ รจกใชความคด และอยากรวมมอ กนเพอสงคมดวย

ตวอยางผลงานจากนกออกแบบในกลม slowLab เชน Broken White คอลเลกชนจาน เซรามกจาก ไซมอน ฮจเดนส ทออกแบบให ลวดลายบนจานคอยๆ ปรากฏเมอถกใชงาน เพอ สรางความผกพนระหวางผใชและสงของ ไมให ใชอยางทงๆ ขวางๆ และ Guerrilla Graphics โปรเจกตโดยแอนนา ฮลแมน กบการขดเขยนขอ ความตางๆ ลงบนพนถนนในกรงลอนดอนดวย ชอลก เชน “วนนกอนเมฆหนาตาอยางไรนะ” เพอ ใหคนเดนถนนหยดแหงนมองทองฟา หรอ “เคย แวะมาหาฉนหรอยง” หนาทางเขาสวนสาธารณะ รวมถง “สมผสฉนส” ทเขยนไวขางๆ กอมอส บนกำแพงอฐ ขอความเหลานจะเปลยนไปเรอยๆ และโผลไปตามสถานทตางๆ ทอาจนกไมถง เพอใหคนในเมองไดหยดเพอสมผสความงาม เลกๆ นอยๆ ในชวตทอาจหลงลมไป ทงยงทำ ใหรจกยานทตนอยอาศยไดดขน ขามไปยงเมองคาลการ ในรฐแอลเบอรตา ประเทศแคนาดา สถาปนก จอหน บราวน ก ออกมาปลกกระแส Slow Home ผานเวบไซต theslowhome.com ของเขา บราวนบอกวา บานทออกแบบและวางผงอยางลวกๆ หนาตา เหมอนๆ กนทกหลงนน ไมตางอะไรจากอาหาร ฟาสตฟดทมแตกอใหเกดผลเสยตอทงสขภาพ กายและจตของผอยอาศย บานแบบสโลวโฮมท บราวนตองการนำเสนอ คอบานทออกแบบให เหมาะสมกบสภาพแวดลอม แสงสวางสองเขาไดทวถง เปนมตรตอสงแวดลอม และขนาดไมใหญเกนความจำเปนเพอใหสมาชกในบานไม หางเหนกน เขายงอพโหลดคลปทใหความร เก ยวกบการออกแบบและตกแตงบานแบบ สโลวโฮมใหชมกนในสวน Design Minutes ใน เวบไซตของเขาดวย


ขอความทถกเขยนตามทตางๆ ในลอนดอน ตามโครงการGuerrilla Graphics (ภาพจาก www.annahillman.co.uk)


มหาตมะ คานธ เคยกลาวเอาไววา “ชวตเรายงม อะไรอกมากมาย นอกเหนอจากการเรงจงหวะให กบมน” (There is more to life than increasing its speed) การใชชวตในจงหวะทเขากบความ ปรารถนา ดมดำกบความสนทรย และใหเวลากบ ความพถพถน ในวนทโลกหมนเรวน จงกลาย เปนการเตมเสนหใหกบชวตอยางทหลายๆ คน ไดเลอกแลว

ทมา:www.slowfood.comwww.slowdesign.orgwww.slowlab.net/www.japanfs.orgwww.cittaslow.net


insight

“In fashion, one day you’re in, the next you’re out” ประโยคคนหจากไฮด คลม ซเปอรโมเดลชาวเยอรมน พธกร รายการ Project Runway ทสรปถงโลกแฟชนในปจจบนไดเปน อยางด เมอแตละแบรนดตางแขงกนสงคอลเลกชนใหมมาให “อน” กนไมเวนแตละวน เปนเหตใหเหลาแฟชนนสตาทไมอยากหลด กระแสตองควกกระเปาจายเพอไมให “เอาท” แตนาตาล ชานน ดไซเนอรชาวอเมรกา ผกอตงแบรนด Alabama Chanin กลบ สวนกระแสธรกจแฟชน ดวยการดำเนนธรกจตามหลก Slow Design ทเธอยดมนมานานกวาสบป

เรองราวเรมขนในป 2000 ณ กรงนวยอรก เมอนาตาลไมมชดสวยใสไป งานปารต อดตสไตลสตอยางเธอจงลงมอดดแปลงเสอยดทมดวยเทคนค การตดเยบแบบควลท (quilt) หรอการตดเยบดวยผาหลายชนทเรยนรมา จากคณยาย เมอไดรบคำชนชมจากผพบเหนจงกลายเปนแรงบนดาลใจ ใหเธอกอตงแบรนด Project Alabama ขน เพอผลตไลนเสอผาแฮนดเมด จากผาฝายออรแกนกทปลก ทอ และยอมในอเมรกา โดยไดชางฝมอใน บานเกดทฟลอเรนซ รฐอลาบามา มาเปนชางตดเยบมอดให คอลเลกชน แรกของ Project Alabama ไดวางขายทหางบารนสในนวยอรกและขาย หมดอยางรวดเรว จนนตยสารแฟชนตวแมอยางโวก ยงตองกลาวถง เปน เหตใหแบรนดแฟชนเนบชาของนาตาลดงแบบหยดไมอย โดยสามารถทำ ยอดขายไดถงสองลานเหรยญสหรฐฯ และเพอรองรบความตองการของลกคาทเพมขน หนสวนของนาตาลจงสงเสอผาออกไปตดเยบทอนเดย ซงขด กบหลกการ “เมด อน อเมรกา” ทเธอยดมน นาตาลจงตดสนใจลาออก ในป 2006 และมาเรมตนใหมดวยหลกการเดมกบแบรนด Alabama Chanin ทมสโลแกนวา Sustainable Life, Sustainable Style

เสอผาแบบสโลวดไซนของ Alabama Chanin เปนการสบสานเทคนค ควลทและการปกดวยมอแบบดงเดมของอเมรกา ทสาคญคอไมตองม โรงงาน แตใชระบบการผลตแบบอตสาหกรรมในครอบครว โดยชางแตละ คนจะประมลซอแพทเทรนทตนถนดกลบไปทำทบาน หากผลงานออกมา สวยงาม บรษทกจะรบซอในราคาทสงขน นบเปนการชวยสรางงานและ สานสมพนธใหแกกล มแมบานและชางฝมอในอลาบามาและรฐทาง ใตใกลเคยงกวา 40 ชวต ไมเพยงเทานนนาตาลยงมงมนสรางสรรคผลงานทเปนมตรตอโลก มากทสด โดยตงเปาให Alabama Chanin เปนแบรนดทไมกอใหเกดขยะหรอของเสยในกระบวนการผลตเลย (zero waste) และเพอลดปรมาณ มลพษทเกดจากการขนสง สนคาของ Alabama Chanin จงเปนแบบ ลมเตด เอดชน ทเนนคณภาพมากกวาปรมาณ แตละชนจะมหมายเลข พรอมลายเซนของชางฝมอกำกบราวกบเปนผลงานศลปะ เศษผาทเหลอ จากการตดเยบกจะถกนำไปใชตกแตงเสอผาชดอน ไมกใชเปนสวนประกอบ ของเฟอรนเจอร หรอพรมตอไป เทานนยงไมพอ นาตาลรวาสนคาแฮนดเมดของเธอนนแพงเกนเออม ของใครหลายๆ คน ดไซเนอรใจกวางคนนจงบอกวธตดเยบแตละลคของ เธอแบบละเอยดทละขนตอนในหนงสอ Alabama Studio Style และ Alabama Stitch Book ทชวยใหลกคาสามารถซอชด DIY ซงมผาและชด ตดเยบตางๆ ใหพรอม แลวนำไปเยบเองทบาน หรอจะจางชางแถวบาน ทำใหกไมวากน

ทมา:www.handeyemagazine.comwww.alabamastudiostyle.blogspot.comwww.nytimes.com


เรอง: ณฐพร ศรศรรงสมากล

22 23Creative Thailand l เมษายน 2554 เมษายน 2554 l Creative Thailand 22 23Creative Thailand l เมษายน 2554 เมษายน 2554 l Creative Thailand

creative entrepreneur คด ทา กน

จตวญญาณและนำจตนำใจทเปยมลนของ ปาแอด ทพวน ประเสรฐกล ผบกเบกการดำเนนงานของ “บานกลางทง ออรแกนก โฮม” รวมกบลงสาคร ประเสรฐกล คชวต ท เพ งจากไปอยางสงบเม อไมนานมาน บอกกบเราวา โฮมสเตยนาเอนดบนผนดน ถนปาอแมน ณ ตำบลหนองขาว อำเภอ ทามวง จงหวดกาญจนบร ทไดรบคดเลอก ใหเปนหนงในแหลงทองเทยวระดบโลกใน หนงสอ Thainess: Live and Learn the Thai way of Life รวมกบทพกอก 30 แหงทวไทยแหงน ไมไดมจดหมายปลาย ทางของการดำเนนธรกจทปจจยดานเงนทอง แตมนเกดขนจากความเปลยนแปลง ทลงและปาพบเจอ ซงนำมาสการตกผลก ทางความคด และการแบงปนความหมาย ของการใชชวตใหกบคนอนตอๆ ไป

เรอง: พชรนทร พฒนาบญไพบลยภาพ: ชดชน นนนาทนนท และ นรชา ชนะรตนกล


กลมกลนบนผนปาอแมน แมจะไมใชคนบานหนองขาวโดยกำเนด และ ไมไดมสำเนยงเสยงเหนอแบบคนทองถน แตระดบ ความกลมกลนในการใชชวตของปาแอดกบ คนทนกไมไดหนหางจากกนเทาไหร “ปาเปน คนปกษใต แตมาประจำเปนครแนะแนวทโรงเรยน สตรกาญจนานเคราะหต งแตอายไดแค 21” พอไดเจอกบลงสาคร (ทเปนคนเมองกาญจน แทๆ) ปาแอดจงสมครใจยายถนฐาน รวมถงชกชวนญาตพนองใหมาเปนคนหนองขาวกน เกอบยกบาน “แรกๆ ทมาอย กไมไดคดจะทำโฮมสเตย แคอยากมาใชชวตชาๆ กบคณลง เพราะตอน นนคณลงไมสบาย แลวปาไดเขาไปทำงานบรหาร ใหโรงเรยนกจะเครยดมาก ประกอบกบวาเรา ไมอยากใชชวตทจะสงผลรายกบรางกายอก เพราะ เคยเปนมะเรงปากมดลกระยะทหนงตอนอาย 30 กวาๆ แตรกษาจนหายไดทน ยงพอเราไดอาน บทความทเขยนโดยคณสทธชย หยน ทพดถง ปรชญาการใชชวตแบบชาๆ ทใหเราใชชวต เรยบงาย มความสขอยกบปจจบน ไมตองคด ถงจดหมายปลายทางมากนก เรากคดไดวาควร อยอยางมคณภาพทกวน ซงพอเราหยด เราก ไมตองการอะไรมากไปกวานแลว” หลงมความคดจะใชชวตใหกลมกลนกบ บานหลงใหมทามกลางธรรมชาตของปาอแมน ปาแอดและลงครในเวลานนกลงมอสานฝนอยาง จรงจง “หลงผาตดเสรจ ปาคดวาคนเราเรงรบ ไป ทสดแลวกไมไดอะไรเลย และคนทปวย ทกวนน กเปนเพราะการกนกบความเครยด ปาเลยหนมาใชวธชวจต ปลกผกกนเอง หมก ปยเอง เรมรำกระบอง เขานอนสทม ตนนอนตส มาดแลแปลงผก อานหนงสอแตงบานทชอบ ทกอยางไมตองมกฎเกณฑมากนก ซงพอเราทำ แลวกมความสขจรงๆ พอเกบผกไดมากจนกน ไมหมด กเรมขบรถออกไปตระเวนแจกชาวบาน เราเลยเปลยนแนวคดวาแทนทเราจะออกไป ก

นาจะใหคนอนเขามากนกบเราเองทนดกวา จง เปนจดเรมตนของการทำโฮมสเตย”

มาเยยมบานฉน...มาใชชวตแบบฉน ดวยเชอวา คนเราสามารถมความสขกบการ ทองเทยวหลากหลายรปแบบ ปาแอดจงคดทำ โฮมสเตยในแบบของตวเองอยางจรงจงแบบไม งอขอกำหนดของททท. “ตอนเรมเลยปากไปททท. ถามเขาวาจะตองทำยงไงบาง ซงเขากมมาตรฐาน สำหรบประเมนโฮมสเตยอย แตปารสกวามน ทำยากไป ปาเลยทำตามแบบของตวเอง เนน เรองกนอยหลบนอนตามมาตรฐานใหสะอาด ปลอดสารพษ และเนนขายรปแบบไลฟสไตล ของเรา แขกทเขามากตองปรบตวตาม ซงก โชคดทแขกสวนใหญเขาใจและมความสขกบ วถแบบเรา” ถงวนน “บานกลางทง ออรแกนกโฮม” จะ เปนทรจกของนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตเปนอยางด ถงขนาดมยอดจองหอง ลวงหนาแลวกวาสองเดอน แตปาแอดกยงบอก วาการทำโฮมสเตยเปนธรกจท รวยความสข มากกวาเงนทอง “คนทจะทำโฮมสเตยนลงทน ดวยเงนอยางเดยวไมไดนะ มนตองลงทนดวย ชวตเพราะคณตองใชชวตอยทน แลวกตองอย แบบพอเพยง เพราะมนไมไดสรางรายไดมากมาย ทจะทำใหคณรวย ทกวนนปาไมไดคดวาบาน คอตนทน แตตนทนคอคาอาหาร คาไฟ คานำ ปาพยายามใชของทมอยใหมากทสดเทาทจะ ทำได แลวกเกบแคหวละ 800 บาท มทพกพรอม อาหารสามมอ รวมกจกรรมพาเทยวชมชนดวถ ชาวบานพรอมไกด ซงกไมไดอะไรมาก แตอยาง นอยมนไดชวยชาวบานและชมชนทนใหเปนอย ดขน มรายไดเพมขนอยางชดเจน” การเปนคนตางถนทเขามาอาศยผนดน และธรรมชาตอนสมบรณของบานหนองขาว เปนทนสรางกำไรทมหนวยนบเปนความสขใหชวต ทำใหปาแอดตระหนกถงการทำประโยชน

เพอชมชนแหงนเหนอสงอนใด “ปาโชคดทได เขามาอยตรงน ทกอยางทนเหมอนของมคาท วางไวอยแลว วนหนงเราไดมาอยใกลๆ แลวก รบสวนดของเขามาทำกน เมอเรารบมา เราก ตองสงคน ทกวนนปาภมใจทแขกของปากกลาย เปนลกคาของชาวบานดวย พอเขาขายของได กพงพาตวเองได ไมตองมารอรฐบาลเลยงด หรอไปยนประทวงหนากระทรวงไหน สงนนาจะ เปนความยงยนทสอนพวกเราไดด”

ธรกจรารวยความสข ทกวนนมทพกแบบโฮมสเตยเกดขนมาก มายแทบจะทกพนทของไทย แตเมอถามวาปา แอดหวนไหวกบกระแสความนยมนทอาจจะ แผวไปในอนาคตบางหรอไม ปาแอดกพดถง อนาคตอยางมนใจวา “อนาคตปาไมไดมองนะ ปามองปจจบน ถาพดถงลกคาหรอแนวทางดานธรกจ ปาไมกลวเลยวาตลาดของปาจะ หมด ใครอยากทำธรกจตรงน เรยกมาเลย เรา เชอวาถาไลฟสไตลคนมนตางกน คนกยงเขามา วนหนงคนอาจอยากใชชวตแบบปา อกวนหนง เขากอาจจะอยากใชชวตอกแบบ” ถามตอไปอก วาปาแอดทำตรงนเพออะไร “เปาหมายสงสด คอเพอความสขทมาจากอดมการณเลกๆ วา เราจะอยตรงนอยางไร บานของปาเปนสวนเลกๆ ในบานหนองขาวทสามารถแบงปนความสขให คนอนไดอก เราพบแลววามนเปนความสขท แทจรงทไมตองแสวงหาอะไรมากมาย” เราเองกเชอวา ณ บานกลางทง ทถกมง ดวยผนฟาและนากวางแหงน จะยงคงทำหนา ทเปนจดแวะพกสำหรบนกเดนทางทแสวงหา สถานทบำบดชวตและจตวญญาณทเรงรอนให ไดผอนคลายลงดวยวถทเนบชา ซงจะชวยชารต พลงใหหลายคนกลบไปอยกบชวต “เรงรบ” ได อยางไม “รอนรน” จนเกนไปนก

creative entrepreneur คด ทา กน


เมอเขาสชวงตนเดอนเมษายนททำใหเรานกถงอาหารดบรอนซงเสรฟพรอมนำแขงอยาง ขาวแช คนญปนกำลงนงปกนกกนดงโกะกบยากโทรใตตนซากระทบานสะพรง อนเปน สญลกษณของฤดใบไมผลหรอการเกดขนใหมอกครง และหากจะวาไปแลวจะมคนชาต ไหนอกในโลกทสนกกบการเปลยนฤดไดเทาคนญปน ตงแตเรองในบานอยางการเปลยน จานชามและผาปโตะไปจนถงการออกไปนงดผคนและเฝาชมขบวนพาเหรด ดเหมอน วา “วฒนธรรมตามฤดกาล” นนคอสงทสงตอกนในสงคมมารนแลวรนเลาทงยงเปนวฒนธรรมทโดดเดนหากวากลมกลนกบความเปนญปนอยางทไมมใครทดเทยมได

เรอง: นนทยา เลกสมบรณ

creative city จบกระแสเมองสรางสรรค



The Sense of Season ความร เทคโนโลยการผลต และการขนสงท กาวหนา อาจทำใหเราหาซอวตถดบทเคยม เฉพาะบางฤดกาลไดทงปจากซเปอรมารเกต แตสำหรบชาวญปน การเลอกรบประทานอาหาร ในทองถนทผลดอกออกผลตามฤดกาลกลบเปน ธรรมเนยมปฏบตทสบตอกนมาอยางยาวนาน และยงคงไดรบการสานตอคณคามาจนถงทก วนน นอกจากจะเปนเรองของความเชอทวา การกนอาหารตามฤดกาลจะสงผลดตอสขภาพ แลว มนไดกลายเปนเรองคณคาทางวฒนธรรมอนสาคญ ชาวญปนถงกบมคำวา hatsumono ทหมายถงพชผกผลไม หรอปลา ทเกบเกยวหรอ จบไดในชวงตนฤด และคำวา shun ทแปลวา “อยในชวงฤดกาล” (now-in-season) นนกเปน คาถาสำคญทเปนตวกำหนดวตถดบและอาหาร บนโตะกนขาวของชาวญปนมาแสนนาน และ ถงแมวาจะหาซอวตถดบนอกฤดกาลได แตใน มออาหารของคนญป นสวนใหญกบงบอกถง ฤดกาลอยด โดยเฉพาะสวนประกอบทอยในซป หรอแมแตการเลอกวตถดบของสลดนนเอง ภาพจาก kyotofoodie.com

ภาพจาก flickr โดย aloalo

kigo สารพนคำเรยกขานฤดกาล

หนงในเครองยนยนทดทสดถงการใหความสำคญกบฤดกาลของชาวญปนกคอ คโกะ คำเรยกตาม

ฤดกาลทใชในบทกว แทบไมนาเชอวาคนญปนจะสรรหาวธการเรยกขานสงตางๆ ตามแตฤดกาล

ไดอยางเฉพาะเจาะจงและมากมาย เชน คำวา haru ใชเรยกแทนฤดใบไมผล แตถาเปนชวงเชา

ของฤดใบไมผลเรยกวา shungyoo และตอนบายเรยกวา shunchoo เสยงฟารองในฤดใบไมผล

เรยกวา shunrai แตในฤดรอนเรยกวา kaminari เปนตน

กนอะไรเมอไหร?อาหารหลายอยางจะถกเกบเกยวและขายเฉพาะฤดในญปน อยางเชนปลาปกเปาทจะมเฉพาะใน

ฤดหนาว ซงเปนเวลาทปลามพษนอยทสด เหดมตสตาเกะทแสนบอบบางและมราคาแพงจะม

เฉพาะในฤดใบไมรวง และปลาอาหยซงเปนปลาทมชอเสยงจากฮอกไกโดจะมเฉพาะในชวงตน

ฤดรอนเทานน

กนวนไหน?อาหารบางอยางกถกเสรฟเฉพาะวนเทานน เชน ในวนท 7 มกราคม ซงเปนประเพณการรบประทาน

โจกขาวททำจากสมนไพรในฤดใบไมผลเจดชนด หรอในวนแรกของหนาหนาวทนยมทานฟกทอง

ทปรงกบถวอะซก เปนตน

กนอยางไร?อาหารบางชนดกจะถกเสรฟไมเหมอนกนในแตละฤด เชน ซปมโซะทเสรฟในพธชงชาจะเปนการ

ผสมรวมของทงมโซะขาวและแดง แตการรบประทานในหนาหนาวจะมสวนผสมของมโซะแดง

(ซงชวยเพมความแขงแรงและใหความรสกอบอน) เปนหลก และจะเปลยนเปนมโซะขาวมากขน

เมอเขาฤดใบไมผล สวนในฤดรอนเกอบจะเปนมโสะขาว (ซงนบเปนอาหารทเบากวา) แทบ

ทงหมด

2� 2�Creative Thailand l เมษายน 2554 เมษายน 2554 l Creative Thailand 2� 2�Creative Thailand l เมษายน 2554 เมษายน 2554 l Creative Thailand


วฒนธรรมแหงความกลมกลนมคนเคยกลาวไววา อาหารการกนคอผลผลต จากวฒนธรรมของประเทศทสรางสรรคมนขน มา และดเหมอนวา ชาวญปนจะแสดงใหเหน ถงจตวญญาณในการเคารพธรรมชาตและคา นยมในการใหคณคากบความกลมกลนไดดกวา ใครๆ ผานความคดทวา “อยาทำลายรสธรรม ชาตของวตถดบ” (Never kill the natural flavor of ingredients) ทเปนหวใจสำคญในวฒนธรรม อาหารการกนของพวกเขา ดวยภมประเทศทประกอบดวยเกาะเลก เกาะนอย ดงนนไมวาจะอยทไหนในญปนกไม ใชเรองยากทจะไดลมรสอาหารทะเลสดๆ เชน เดยวกบภมอากาศทเหมาะแกการปลกขาวจน กลายเปนวตถดบหลกของทกมอ ทงยงเปนสวน ประกอบของอาหารญปนทเราร จกกนดแทบ ทกจาน ไมวาจะเปนโมจ มโซะ หรอแมแตนำ สมสายช การใหความสำคญกบความกลมกลมของ อาหารญป นยงถกสะทอนผานคำกลาวทว า วตถดบสำหรบอาหารแตละจานจะตองมความ กลมกลนกบอาหารนนๆ ซงจะตองกลมกลนกบ อาหารจานอนๆ ในแตละมอ และอาหารแตละ มอกจะตองมความกลมกลนกบธรรมชาตและ สภาพแวดลอม รวมถงคนทรวมรบประทานอก ดวย

shin-cha ชาทดทสด

คงจะแปลกไมนอย หากเราพดเรองญปนตามฤดกาลแลวไมพดถงชา เพราะขนาดเรองของชา

ชาวญปนยงแบงชนดของมนออกตามชวงเวลาการเกบเกยว นนคอ Ichiban-cha หรอ “ชาแรก”

ทเกบเกยวในชวงปลายเดอนเมษายนถงกลางพฤษภาคม, niban-cha “ชาทสอง” เกบเกยวใน

ชวงกลางเดอนมถนายนถงตนกรกฎาคม, sanban-cha “ชาทสาม” เกบเกยวชวงปลายเดอน

กรกฎาคมถงตนสงหาคม และ yonban-cha “ชาทส” ทเกบเกยวกนในชวงปลายเดอนกนยายน

ถงตนตลาคม ไมเพยงเทานน ญปนยงมชาชนดพเศษทเรยกวา shin-cha หรอ “ชาใหม” ทเกบ

เกยวกนในชวงกอนการเกบเกยวชาแรกทเรยกวาชวง 88 คน (hachiju hachi-ya) ซงสวนใหญ

จะอยระหวางเดอนกมภาพนธถงพฤษภาคม โดยชาวญปนเชอกนวา ผทไดดม shin-cha ของป

นนจะมสขภาพดไปตลอดทงป ดวยความเชอนบวกกบกลนสดใหมและรสชาตหวานหอมจากใบ

ออน และจำนวนกรดอะมโนทมอยสงมาก ชาชนดนจงมราคาสง และหาไดคอนขางยากนอก

ประเทศญปน

ภาพจาก ndhealth.wordpress.com

ภาพจาก SXC โดย F-Kaneko


สนทรยแหงชวต เมอพดถงอาหาร คนญปนใหความสำคญกบ “ตา” มากพอๆ กบ “ทอง” สำหรบชาวญปน แลว ประสบการณทไดลมรสจากอาหารไมใช เพยงกลนและรสชาตเทานน แตหนาตาของมน ยงเปนเสมอนศลปะทมความสำคญสำหรบวถ ของชวต ไมวาจะเปนการตกแตงจานและสท สอดคลองกบฤดกาล เชน การใชสขาวสำหรบ ฤดหนาว สชมพและเขยวสำหรบฤดใบไมผล สแดงและเขยว (หรอมวง) สำหรบฤดรอน และ สสมและเหลองสำหรบฤดใบไมรวง นอกจากน ยงมการใชสแดงและทองสำหรบโอกาสพเศษ และสเงนและดำในวาระของความเศราโศก ไมเพยงเทานน จานชามทใชกเปน “อปกรณ ตามฤดกาล” เชนเดยวกน เชน ถวยชามทรงลก ทใหความร สกอบอ นจะถกใชในหนาหนาว (เพอเกบความรอน) และถกแทนทดวยถวยชาม ปากกวางทรงตนทสมผสกบอากาศมากกวาใน หนารอน เชนเดยวกบทภาชนะททำจากแกวซงสะทอนถงนำแขงกจะถกใชเพมความรสกเยน ในหนารอนเชนเดยวกน แนนอนวา ลวดลาย ของจานชามทใชกบงบอกถงฤดกาลดวยเชนกน เราจงเหนคนญปนใชจานชามลวดลายซากระ สำหรบฤดใบไมผล และใบไมสแดงสำหรบฤด ใบไมรวง


ทมา:บทความ History of Japanese Cuisine (www.asiarecipe.com)บทความ Japanese Food (www.bookmice.net)บทความ Traditional Japanese Cuisine (www.enotes.com)บทความ What makes Japanese dishes Japanese?(http://library.thinkquest.org)รายงาน Japan Food Trends 2010 โดย GAIN Report The Five Hundred Essential Japanese Season Words(www.2hweb.net)Kyoto Visitor’s Guide (www.kyotoguide.com)วกพเดย

ความลกซงทซอนอยใตสนทรยะและแสดง ออกผานตรรกะของความเรยบงาย ดจะเปนเสนห ของวธคดแบบญปนทคนทงโลกยอมรบ เชนเดยว กบทศลปะการกนอยแบบญปนไดสะทอนใหเหน วฒนธรรมแหง “ความคด” อยในทกๆ จาน นนแลว

Did you know?

ถงแมวาวยรนญปนในวนน จะชอบกนเคกและสปาเกตตเปนชวตจตใจ แตพวกเขากยงคงเฉลมฉลอง

วฒนธรรมการกนอาหารตามฤดกาลเชนเดยวกน ถงขนาดทวา ในทกๆ ฤดใบไมรวงซงเปนชวงเวลา

ททองฟาไรเมฆ เวลากลางคนยาวนานขน และคนญปนมธรรมเนยมการออกมาชมพระจนทรทเรยกวา

tsukimi พรอมกบกลาวขานเรองเลาเกยวกบการเดนทางของกระตายลงมาสโลกซำแลวซำเลา ราน

อาหารฟาสตฟดอยางแมคโดนลดจะเพมเมนเบอรเกอร Tsukimi ทประกอบดวยแผนแปง เบคอน ซอส

เทอรยากสตรพเศษ และไขทมไขแดงโปะอยดานบน เพอเปนสญลกษณของพระจนทรบนพนฟาโปรง

และป 2010 กคอปทแมคโดนลดฉลองการครบรอบ 20 ปใหกบเมนน

ภาพจาก www.japanstyle.info

ภาพจาก Flickr โดย hirotomo

ภาพจาก globaljapan.blog71.fc2.com


The creative มมมองของนกคด

เรองและภาพ: มนญ ทองนพรตน



ความมนคงอนวางเปลาสมยเรยนหนงสอทคณะอกษรศาสตร จฬาฯ ไดอานหนงสอมาก จรงๆ กอานตงแตกอนเขามหาลยนะ รสกเลยวาหนงสอไดชวยพฒนาชวตในแตละชวง อยางหนงสอทใหกำลงใจ ใหมมมอง หนงสอทใหมมคดใน การแกปญหา รวมไปถงหนงสออตชวประวตกใหอะไรมาก อยคณะ อกษรฯ กเหมอนเราอยในแวดวงนกอาน เดยวเขากพดถงวรรณกรรมเลมนนเลมน ยงทำใหเรามแรงจงใจทจะพาตวเองเขาไปอาน ไมวาจะเปนหนงสอ อะไรแมแตสารานกรม ยงไปเรยนวชาปรชญากยงชอบการอาน แตพอโลก ของการเรยนจบลง เมอเขามาทำงาน กพบวางานสรางความทาทายให กบเราชวงหนง แตหลงจากนนมนไมตอบเรองขางในของเรา

ทำงานไปไดสบกวาป ตงแตเปนลกจางจนมาเปดบรษทของตวเอง มบานมรถมอะไรตางๆ ในระดบหนงตามเกณฑเฉลยของคนทวไป คอ รสกวามความมนคงบางแลว แตความรสกลกๆ เหมอนขาดอะไรบาง อยางขางใน ชวตตอนนนเหมอนอยใน fast lane นะ ไว รบ วนเสารกยง ทำงาน พอถงวนอาทตยเรากหยดตวเองไมเปน ออฟฟศปดทำใหเราเควง ทำอะไรไมถก เพราะชวตไมเคยมวนหยด พอถงวนหยดแลวจะวางเปลา กแกปญหาดวยการชอปปง เปนพวกบรโภคนยมสดโตงเลยนะ ถาเสอสวย ซอทหนงเหมาโหลเลย เอาแบบใหครบทกส อาการเหมอนกบพอเราขาด ขางในมนกจะออกมาขางนอก ตองหาบรโภคใสตว ใชเสอผาแบรนดเนม แตไมมความสขนะ เหมอนกบใชเวลาใหมนหมดไป ตอบสนองความวาง เปลาขางใน ไดอาน ตลงสงซงหนก ของ นคม รายยวา อานแลวไมเกทอะไรเลย เพราะมนเนบชาจนเรารสกอยากจะรตอนจบแลว คลายๆ อยางนน ตอน นนเกดคำถามขนกบตวเองอยางรนแรงเลยวา ถาเราขาดซงสนทรยรสท ครงหนงเราเคยมแลว ชวตเรานมนเหอดแหงนะ กเลยตงคำถามกบตวเอง ตอเลยวาจะเอายงไงกบชวตด กไดคำตอบออกมาคอ เลก! ขายกจการ!

ตามบทบาท วลลภา แวน วลเลยนสวารด คอผจดการของ บรษท สวนเงนมมา จำกด ตามรปแบบ สวนเงนมมา คอบรษททดำเนนกจกรรมทางธรกจไปพรอมๆ กบกจกรรมทางสงคม ทประกอบไปดวยผถอหนทง จากองคกรดานสงคม และนกธรกจทใสใจในปญหาสงคม รวมถง ศกยภาพดานในของมนษย ตามตวตน วลลภา คอผหญงทมพนฐานเรองบรหารจดการ ตงแตเมอครงเปนผจดการสาขาของบรษทจดงานแสดงสนคา แหงหนง และตอเนองมาถงการเปดบรษทของตวเองเพอทำธรกจ ในดานเดยวกนน เธอจงเปนคนทคดไว ทำไว และบางาน ถงขนาด ทำตวไมถกทกครงเมอชวตเวยนมาถงวนอาทตย ตามรายละเอยด สวนเงนมมา เนนการมสวนรวมของผผลตและผบรโภค ดวยตระหนกถงพลงอนสรางสรรคของผบรโภค รวมทงจตสำนกทต นข นมารบผดชอบรวมกบผผลตในดาน สงแวดลอม สงคม วฒนธรรม ชมชน สขภาพ ทเรยกวาการ ตลาดสเขยวหรอการตลาดทางสงคม ผลกดนใหเกดการเรยนร รวมกนถงคณคาแบบใหมในการดำเนนชวต ผานการดำเนนงาน ทแบงเปนสองสวนหลกๆ คอ การทำสำนกพมพ (รวมถงดแล รานหนงสอ “ศกษตสยาม”) และการผลกดน “เครอขายตลาด สเขยว” ในเมองไทย (ดขอมลเพมเตมไดท www.thaigreen market.com) ตามเสนทาง วลลภา ไดรวมกอตงสวนเงนมมาขนมาเมอสบปทแลว หลงจากทชวตผานพนจดพกและจดเปลยนมาไดระยะหนง และยงไดรแลววาจะเคลอนทชวตไปขางหนาดวยอตราเรว แบบไหน

ชวตตอนนนเหมอนอยใน fast lane นะ ไว รบ วนเสารกยงทำงาน พอถง วนอาทตยเรากหยดตวเองไมเปน ออฟฟศปดทำใหเราเควง ทำอะไรไมถก เพราะชวตไมเคยมวนหยด


เรยนรชวงสามปทอยเสมสกขาลย กอนจะมาตงสวนเงนมมาเมอสบปกอนไดเขาคอรสอยเรอยๆ มวทยากรจากทกมมโลกทอยในสายทางเลอกมา ใหความร แลวการทเราไดเขาใจวฒนธรรมของกระแสรอง เชน เรอง ของศาสนากบเงนตรา เรองการตลาดทเออใหผบรโภคกบผผลตใกลชดกนเหลานไดใหแงมมทกระเทาะโลกทศนของเรา ไดเหนวถ ไดรเรองภาวนา ไดกนอาหารธรรมชาตบำบด เหมอนกบเราไดรบอาหารสมอง อาหารใจ อาหารกาย มาเจอกนในความเปนองครวมแบบน แลวเราเรมเปลยน หลายอยาง ทำใหเกดความคดเรองผประกอบการสงคมทควรจะเอาจด แขงของทงสองอยางมาเจอกน คอถาเราทำองคกรพฒนาเอกชนทมแงมม ทคดในเรองสงคม กอาจจะไมรวธการเลยงตวเองไดในฐานะผประกอบการ สวนการเปนธรกจกจะคดใหเลยงตวเองได แตมกคดมากเกนไปจนเอา กำไรเปนทตง เพราะฉะนนถาเราเอาจดแขงทดๆ ของสองสวนนมาเจอ กนละ ยายเงน ยายม ยายมา และฮนส แลวตอนนนกแตงงานกบฮนสพอด เกดความคดวาถาเราแตงงานแลว เราอยากทำสมมาอาชพ คอไมไดอยากเปนเอนจโอตลอดไป เราอยาก เลยงชพชอบ กเลยจะลงมาลยเรองธรกจทางเลอก ซงตอนนนกยงคดอะไร ไมชดนะ คำวา "ผประกอบการสงคม" กยงไมม กมเพอนนกธรกจทอยใน กระแสหลกทมาเปนเพอนในเสมสกขาลยหลายคน บอกวาใหเราตงเปน บรษทแบบใหมส กคดตรงกน เลยเขยนแผนธรกจดวาจะไปดวยกนกบ แผนทจะทำทางดานสงคมไดอยางไร คอจะเปนการทำธรกจทไมละเลยเรองสงคมดวย สวนชอ "สวนเงนมมา" เปนชอทมาจากชอยายสามคนของอาจารยสลกษณคอ ยายเงน ยายม ยายมา ชอเปนผหญงหมดเลยนะ เพราะฉะนนลกษณะบรหารของสวนเงนมมานคอ ผหญงเปนใหญ มผชาย เปนประชากรสวนนอย


จดเปลยนกวางๆ อยประมาณครงป จนนองสาวทอยมลนธโกมลคมทองมาเลาให ฟงวามหนวยงานใหมชอ เสมสกขาลย จดอบรมคอรสนเวศวทยาเชงลก (Deep Ecology) ทหมบานเดก เรากตกลงไป อยทนนสบวน ไดเหน แวดวงผคนทเขาทำโยคะ ทำสมาธ ดำเนนชวตกนชาๆ กเรมรสกตวแลว วนสดทายของคอรสกเลยบอกทกคนวาอยากกลบมาทำอะไรทอยใน แวดวงตรงน คอรสกวานเปนแคการจดประกาย แตเพอทจะใหเอบอาบ อยในตวเรากควรจะตองไดทำงานอยในเสมสกขาลย กมคนเอาไปบอก อาจารยสลกษณ ศวรกษ (ส. ศวรกษ) ซงเปนคนตงเสมสกขาลย เผอญ อาจารยกำลงตองการผจดการองคกรอยพอด กปรากฏวาไดเจอและคย กน อาจารยกบอกตกลง คณมาทำเลย แตทำไปไดสามเดอน กเรมรสกวาบคลกของคนทำงานเอกชนมา กอนอยางเราไมเขากนเลยกบบคลกแบบเอนจโอ คอเรายงมนสยผจดการ แบบองคกรธรกจทเนนประสทธภาพ พอมาอยตรงนเจอทศนคตและ วฒนธรรมไมคนเคย กเลยเปรยๆ ออกมาวาจะลาออก พออาจารยสลกษณ ไดยนเขา กบอกวา อยาออกเลย คณอยเถอะ ถามอะไรอดอดใจมาคยกบ ผม กตองขอบคณอาจารยทใหโอกาส จากนนกเลยพยายามปรบตวเอง แลวกทำงาน ปรากฏวาจนถงวนนกทำงานกบอาจารยมาสบสามปแลว จากสามเดอนกลายเปนสบสามป นคอการเรยนรทสำคญของชวต



ประกอบการสงคม วตถประสงคมนชดวาเราคดในฐานะผประกอบการและทำเพอสงคมดวย เพราะฉะนนการพมพหนงสอของเรากจะไมเลอกหนงสอแนวตลาด แตคด วาตองเปนอาหารสมอง อาหารใจ อาหารทางจตวญญาณใหกบสงคมยง ไง สงทสงคมขาดคออะไร หนงสอเลมแรกทเราพมพเปนเรองธรกจ ในมมมองใหม กอนหนาจะมคำวา CSR เสยอก คอทำธรกจแบบมวสย ทศนนะ ทำหนงสอเรอง ปลนผลตผล เรอง นำอาหารกลบบาน ทำหนงสอ ทวาดวยศาสนธรรมหลายเลม เปนการสงสารทมประโยชนใหกบสงคมในสวนอาหารกาย เราทำสนคาชมชน นนคอตลาดสเขยว โยงผผลตใน ภาคชนบทใหมาเจอกบผบรโภคในภาคเมอง เปนสะพานเชอมใหสองกลม นมาเจอกนจากหลายๆ กจกรรมทเราทำในตลาดสเขยว พอเรามาทำธรกจทไมใชเพอกำไร ในแงหนงคอเรามแรงบนดาลใจนะมความชมชนใจ แตตองพยายามทำใหตวเลขมาเจอกนดวย นเปนความ ทาทาย ความยากในชวงแรกๆ คอสงททำออกมายงขายไมได เชน เรา พมพหนงสอออกมานขายไมออกเลย แตธรกจมนตองมเงนเขามาหมนไงตอนนนกคอรายไดแย ซงกเปนโจทยใหญเหมอนกน

นกเคลอนไหวพอเหนวายาก เรากตองคด แลวกมความคดวาเราตองกอหวอด ทำ คนเดยวนสำนกพมพเจงแน กคดสรางเครอขายหนงสอทางเลอก มระบบ สมาชกดวยเพอใหเขารสกวาหนงสออยางนมประโยชน และควรจะใหสำนก พมพเลกๆ ทมคณภาพแบบนอยได ตอนนนกคดเรองระบบสมาชก จดให มการพดคยเกยวกบหนงสอ คอหนงสอแบบนถาทำแบบนงๆ เงยบๆ อยในมมนไมไดนะ ตองลกออกมาเคลอนไหว หาพรรคพวก หาสมาชก หาเพอน ตอนหลงกมคนรกเอนดบาง กเลยทำเรองหนงสอตอ ไปขอ สปอนเซอรพมพหนงสอบาง แตชวงหลงๆ หนวยงานทอยากทำหนงสอ แนวน เขาจะวงมาหาเราเอง การจดกจกรรมกชวยได ยงบอกกบนองๆ วาเราอยาเปนแคโปรดกชน หรอโอเปอเรชน เราตองลกขนมาเปนแอกตวส (Activist) เพราะฉะนนการ ตลาดของเราเปนแบบ Social movement คอขบเคลอนทางสงคม การ ทำงานรณรงคของเราเปนมารเกตตงอยางหนง แตวาเราตองจรงใจดวยนะไมใชเราไมไดทำแลวดนไปรณรงค แบบนกไมถก เราทำแลวเรากอยากให คนอนไดรบสารทกอยาง รวมแชรใหเกดเนตเวรก จนเกดเปนเครอขาย ทางเลอก เครอขายตลาดสเขยว กคดอยกบสองเครอขายน อยากทำสอง เรองนใหแขงแรง

วถบรหารตวเองไดการบรหารจดการมาจากตอนทำงานบรษท แนนอนวาถาเปรยบ เทยบกบเอนจโอเพยวๆ แลวยอมแตกตางกน เพราะเอนจโอสวนมากจะ คดแบบเพยวจรงๆ ซงโลกนมนไมมอะไรเพยวหรอก อยทจะเอามาเจอกน ยงไง เราอาจจะไมตองยายจดยน เพยงแตตองเขาใจกนมากขน กระเทาะ กำแพงออก แตไมตองไปยนตรงนน ขอใหเหนขางในซงกนและกน ยง เราคดตางเรายงตองฟงมาก เพอจะไดรวาเราตางกบเขายงไง และเขาคด อะไร ไมไดแปลวาเราไมฟงเขา ถาเราไมฟงเขามนกจบตงแตแรกแลว วถคณคากระแสของผบรโภคสเขยวโตขนนะ แตจะตางกบขบวนการทำ Organic movement เมอสบกวาปทแลว คอตอนนเราไมตองการใหผบรโภคแค รกตวเอง แตตองรกชมชน รกสงแวดลอมดวย เพราะฉะนนผบรโภคใน เชงคณคาตองสรางขนมา ตองมองกวางออกไปใหไดวาการซอ (หรอไม ซอ) อะไรนนมผลตอสงคมยงไง มผลตอความหลากหลายทางชวภาพอยางไร ซงไมใชเรองไกลตวผบรโภคเลย แตการจะเชอมเรองแบบนเรา ตองทำเรองราวบอกเลาใหเขาเชอวาทายทสดมนจะสงผลตอตวเขา เพราะ ไมมใครจะหลดพนไปจากดาวเคราะหดวงนได บนผนพภพนจงเปนบาน ทเราตองดแลรวมกน ปรากฏการณทางธรรมชาตทำใหเหนวา รอนสดๆ หนาวสดๆ หางกนมากขน ความแปรปรวนตรงนมาจากวถของเขาเอง เพราะฉะนนผบรโภคเชงคณคาเปนความพยายามทเราจะสงสารใหกบ กลมทเราเรยกวา second wave เปนคลนลกทสองในความเคลอนไหว เรองตลาดสเขยวของเรา

ตองมองกวางออกไปใหไดวาการซอ (หรอไมซอ) อะไรนนมผลตอสงคม ยงไง มผลตอความหลากหลายทาง ชวภาพอยางไร



รมรวยดวยความชาเดยวนคนสวนใหญเขาเรวกน ใช โลกเรวขนเรอยๆ แหละ ตงแตเราไม เดนแลวมาใชจกรยาน เรามาใชเครองจกรกเรวขน เดยวนเราไมอยากนง รถไฟไปเชยงใหมแลว เราอยากขนเครองบนกนมากกวา เราเรวทกเรอง แตเพราะความเรวนแหละททำใหเราบรโภคพลงงานมากขน อานหนงสอ กเลอนพรดๆ ทหนาจอไปหนาทายๆ ไดเลย อาหารกเปนแบบสำเรจรป เขาเวฟรวดเรว แตตวเองนนไมวาจะยงยงไงกตองใหเวลากบการทำอาหารดวย ตวเอง พอไดฟงเรอง Slow food ยงรสกวาใชเลย เพราะเปนคนชอบทำ อาหาร ไมคอยจะกนขาวนอกบาน คอชอบอยกบกจกรรมทไมตองเรวมาก อยางเชนทำกบขาว เลนดนตร คนทชานจะครเอทดวยนะ เหมอนมเวลาใหกบการใสใจกบกจกรรม นนๆ นะ อยางสมยกอนพอหนาวกตองเตรยมถกเสอ หรอพอรวาจะไปงาน กตองเรมทอผาเพอตดชด แตเดยวนเราจบจายออกไปหมด เปนพวก สะดวกซอไปทกท แมแตการสรางบานกยงมคนอนมาชวยคด ซงเรองพวกน คนสมยกอนทำเองหมดเลยนะ ชวตเขาถงรมรวยนะ รมรวยออกมาจาก ขางใน แมแตชาวนาเขากไมไดทำนากนตลอดเวลาอยางสมยนอยางทเหนทอยธยา คอทำสองปไดเจดหนนะ สมยกอนพอชวงฤดเกบเกยวเขากจะคด ถงการเฉลมฉลอง ประเทศภฏานยงเปนอยางนน เฉลมฉลองกนสอง สปดาห คอเขาเลอกทจะมวถชวตแบบนน สวนบานเราใหเวลากบการ พกผอนนอยลง ทานรพนทรนาถ ฐากร ยงบอกวา เปลอกตากเปนสวนหนง ของดวงตา การเหนกบการหลบเพอไดพกเปนสวนเดยวกน การทำงานกบ การพกผอนเปนเรองเดยวกน

ชาเปน เรวเปนอะไรเรวกเรวไป เชนเทคโนโลยทำใหเราเดนทางเรว รบสงขอมลไดเรว กเรวไป อนเทอรเนตหรอโลกออนไลนคอสงทเราตองอยกบมนอยแลว จะมามวนงเขยนปากกาเขยนดนสอกไมใชแลว พมพแลวคลกเรวกวามาก ขนอยกบวาสงทเราพมพนนนะเปนเรองทดหรอเปลา ใสใจในเนอหากน แคไหน เสอผากไมตองทอเองหรอก ซอใสกได แตบางกจกรรมหรอบาง ชวงชวตถาชาไดกชาซะบาง เชน ทำกบขาว เดนทางใกลๆ อานหนงสอ พดคย อยทเลอกนะ สวนตวเองกเลอกแบบไมคดจดสรรนะ ดเปนเรองๆ ไปนะ งายๆ อะไรเรวกเรว อะไรชาไดกชา เราไมไดปฏเสธความเรวของโลก และกไมไดยดตดวาตองชา อยท เลอกวาจะใหมาเจอกนยงไง

สมยกอนพอหนาวกตองเตรยมถกเสอ หรอพอรวาจะไปงานกตองเรมทอผา เพอตดชด แตเดยวนเราจบจาย ออกไปหมด เปนพวกสะดวกซอ ไปทกท



หนงสอ ปลนผลตผล เขยนใหเหนตงแตในจานไปถงแปลงของเกษตรกร และขบวนการผลต และทำไมตองเปนเกษตรอนทรย เกษตรอนทรยมสวนสำคญกบชวตยงไง มความหมายอยางไร ภาพทตองการอธบายนชดมาก เดกตามธรรมชาต ทำใหนกถงวยเดก การเตบโต พฒนาการ ทำใหเรากลบไปสหวใจเดกอก ครงหนง โลกยคหลงบรรษท ชวตหลงทนนยม เหนเลยวาระบบทนนยมทเอาแตกำไรมนไมรอด เปนเหมอนมะเรงราย อยางไร ทำใหเรามพลงและความหวงในการสรางการตลาดแบบใหม และ ทำใหรวาถาเรามกจการดๆ เรองธรกจไมใชเรองนารงเกยจ โดยเฉพาะ กจการทฝงรากอยในชมชนและถกโอบลอมดวยชมชน ไมใชการขามชาต มาลงทน

คน แม แมเปนผหญงทำงานหนก พอเสยแลวกทงลกไวสบคน แมทำใหเหน วาเลยงดครอบครวใหญใหเตบโตตองทำอยางไร ครรตนา ทชอบเรยนภาษาองกฤษตงแต ป.5 กเพราะเรารกครทานน ทำใหภาษา องกฤษแขงแรงจนถงวนน อาจารยสลกษณ ศวรกษ อาจารยเปนคนชอบมฟอะไรใหมๆ มมมคดทนาสนใจ อาจารยอานหนงสอ เยอะจงแหลมคมตลอดเวลา ดภายนอกอาจจะคดวารนแรง แตภายใน แลวมความเมตตาสง และยงมความเปนเดกอยดวย ฮนส รกในความเปนคนอนโนเวทฟของเขา ชอบคดนนคดน พดคยแลกเปลยน แลวมกไดมมคดใหมๆ คำ Being Balance การเปนปกตถอวาเปนความสขนะ ทนความปกตจะเกดไดกเมอเราจด สมดลชวตได เพลง World Folk Song ตอนนชอบฟงเพลงพนบานจากทวโลก ภฏานกชอบ ละตนกชอบ แอฟรกา กชอบ หนง The King’s Speech ชอบทสดตอนนตองเปนเรองน บทด มทมาทไป มไคลแมกซ ขอความ ตอนทายทพดออกมานนรสกเลยวาพดออกมาจากขางในจรงๆ

อาจารยสลกษณ ศวรกษ ฮนส

CT-magazine Vol.19

Documents

Transcript of CT-magazine Vol.19