Ct Magazine 45

36
มิถุนายน 2556 ปที่ 4 | ฉบับที่ 9 แจกฟร� THE SUBJECT Biennale แคคลิก CREATIVE CITY Naoshima THE CREATIVE นำทอง แซตั�ง

description

Ct Magazine 45

Transcript of Ct Magazine 45

Page 1: Ct Magazine 45

มถนายน 2556 ปท 4 | ฉบบท 9แจกฟร�

THE SUBJECTBiennale แคคลก

CREATIVE CITYNaoshima

THE CREATIVEนำทอง แซต�ง

Page 2: Ct Magazine 45

โลกของเราในวนนกำาลงเปลยนไปดวยความคดใหมๆ เปนการคดอยาง สรางสรรคเพอชวยถนอมโลกทเราอยใหยงยนยงขน เราสามารถสงเกต เหนไดชดเจนจากการคดคนพลงงานใหมเพอทดแทนการใชพลงงานจากปโตรเลยม นวตกรรมในการพฒนาวสดสงเคราะห เพอใหเปนมตรกบ สงแวดลอม ประหยดทรพยากร นำากลบมาใชซำาได และทสำาคญชวยลดโลกรอนอกดวย คณไพรนทร ชโชตถาวร ประธานเจาหนาทบรหารและกรรมการ ผจดการใหญ บรษท ปตท. จำากด (มหาชน) ใหความสำาคญกบการสรางความเปลยนแปลงครงยงใหญใหเกดขนดวย “องคความร” โดยกลาววา “จากนไปอก 4 ป ผมมวสยทศนทจะทำาให ปตท. เปนบรษทนำามนแหงชาตทมความกาวหนาทางวทยาการ มการลงทนในกจการใหมๆ ทงพลงงานชวภาพ พลงงานทางเลอกทเปนมตรตอสงแวดลอม เปน Technologically Advanced and Green National Oil Company (TAGNOC) เพราะเชอวาการทจะเปนบรษทนำามนขามชาตหรอไม ไมใชเรองสำาคญเทากบการท ปตท. ตองยายจากการเปนธรกจทเตบโตบนฐาน ทรพยากรไปสการเตบโตบนฐานองคความร โดยเฉพาะในดานวทยาศาสตร และเทคโนโลย จงดำารใหเกด 3 ประสานแหงการเรยนรสความยงยน เพออนาคตของประเทศ” ปตท. ในวนนจงตองสรางความแขงแกรงใหกบฐานขององคความร เพอสรางนวตกรรมทางดานพลงงานและวสดสงเคราะห ทชวยประหยด การใชทรพยากรของโลก เปนมตรกบสงแวดลอม และสามารถหมนเวยน นำากลบมาใชไดอยางมประสทธภาพ ขณะเดยวกนกลยทธ “3 ประสานแหงการเรยนรส ความยงยน” เปนการเปดโอกาสและสรางฐานความรใหกบคนในกลมตางๆ ทง “การจดตงโรงเรยนวทยาศาสตรระยองและมหาวทยาลยวทยาศาสตรและ เทคโนโลยระยอง” สงเสรมเยาวชนทมศกยภาพในการเรยนรดานพลงงาน วทยาศาสตร และกระตนใหเกดผลงานวจยพฒนานวตกรรมใหมๆ “สถาบนวทยาการพลงงาน” เปนแหลงแลกเปลยนความรเรองพลงงาน

ของผนำาทางความคดจากทกสาขาในสงคม เพอรวมกนแกไขปญหาดวยความรพนฐานทถกตองและเทาเทยมกน และ “PTT Leadership and Learning Institute: PLLI” เพอสงเสรมใหบคคลากรของ ปตท. พรอมเปนผนำาทมความเชยวชาญในการบรหารธรกจและพลงงาน นอกจากน กลม ปตท. ยงมงสการเปนผนำาองคกรพลงงานสเขยว โดยในสายโซธรกจของ กลม ปตท. นบตงแตตนนำาถงปลายนำา ม ‘Green Roadmap’ ผาน 3 มตหลกคอ Product, Process และ Public Awareness โดย P ตวแรกคอ Product หมายรวมถง วตถดบตงตน (Feedstock) และผลตภณฑ สวน P ตวทสองคอ Process ซงเปนเรองของกระบวนการผลตตางๆ (Production) และการบรหารจดการ และการกกเกบกาซคารบอนไดออกไซด (Carbon Sink) และ P ตวสดทายคอ Public Awareness คอ การมงสรางความตระหนกรเกยวกบแนวคดรกษโลก โดยครอบคลมตงแตพนกงานของกลม ปตท. หรอภายในไปจนถง ผคา คคา และสาธารณชนทวไป จากวสยทศนของคณไพรนทร ทเนนยำาบทบาทสำาคญของวทยาศาสตร และเทคโนโลยทชาญฉลาด เปนพนฐานในการพฒนาผลตภณฑ วถชวต ไปจนถงสงคมโลก วนน นวตกรรมหลายๆ อยาง ไดเรมปรากฏเปน รปธรรม และเรมเปลยนวถชวตเราใหดขน ทงพลงงานทางเลอกจาก เอทานอล เชน E20 E85 วสดสงเคราะหทนำาไปใชผลต Gadget ทนสมยใหมนำาหนกเบา ทนทาน เชน สมารทโฟน ถงกาซฯ คอมโพสต พลาสตกชวภาพทผลตเปนถวยกาแฟ ถงปอบคอรน ซงสามารถยอยสลายได ไม สนเปลองพลงงานในการกำาจดขยะ หรอพลาสตกปลอดสารพษทปลอดภย เพยงพอทจะใชผลตขวดนมสำาหรบเดก วสยทศนทชดเจนน คงทำาใหเรามองเหนความยงยนในอนาคตซง หลายๆ สงไดเกดขนจรงแลว และ กลม ปตท. ยงคงมงมนทจะทำาตอไปดวยพลงความรอนยงใหญ เพอโลกใหมไรมลพษสำาหรบทกคนนนเอง

Green Roadmap กลม ปตท. คด-เปลยน-โลก

ADVERTORIAL

Page 3: Ct Magazine 45

I thInk art certaInly Is the vehIcle for us

to develop any new Ideas, to be creatIve,

to extend our ImagInatIon, to change the current

cIrcumstance.

ผมคดวาศลปะคอพาหนะทแทจรงสำาหรบเราในการพฒนาไอเดยใหมๆ อยางสรางสรรค ขยายจนตนาการ และเปลยนแปลงเงอนไขทเปนอยในปจจบน

Ai Weiweiศลปนรวมสมยและนกเคลอนไหวชาวจน

Sunflower Seeds (2012) โดย อาย เวยเวย

© Lo

z Py

cock

Page 4: Ct Magazine 45

บรรณาธการอำนวยการ l อภสทธ ไลสตรไกล ทปรกษา l ชมพนท วรกตต, พชต วรงคบตร, วราภรณ วศนสงวร, จรนทรทพย ลยะวณช บรรณาธการบรหาร l ศภมาศ พะหโลผชวยบรรณาธการ l พชรนทร พฒนาบญไพบลย กองบรรณาธการ l ศรอร หรมปราณ, มนฑณ ยงวกล, เลอชาต ธรรมธรเสถยร, กรยา บลยะลา, ปยวรรณ กลนศรสข,ศภาศย วงศกลพศาล, นนทนร พานชกล เลขากองบรรณาธการ l กมลกานต โกศลกาญจน บรรณาธการศลปกรรม l พจน องคทวเกยรต, พชราภรณ เตชะเลศไพศาลสมาชกสมพนธ l ปยะพร สวสดสงห ประสานงานกองบรรณาธการ l ณฏฐนช ตณมานะศรจดทำโดย l ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC) ชน 24 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอร 622 สขมวท 24 แขวงคลองตน เขตคลองเตย กรงเทพมหานคร 10110 โทร. 02 664 7667 แฟกซ. 02 664 7670 ตดตอลงโฆษณาไดท [email protected]พมพท l บรษท ทโฟร พรนตง จำกด โทร. 02 416 7300 แฟกซ. 02 416 7320 จำนวน 50,000 เลม

นตยสารฉบบนใชหมกพมพจากนำมนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพ ทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และใชกระดาษรไซเคล ซงเปนผลผลตของผประกอบการไทย

จดทำภายใตโครงการ “Creative Thailand สรางเศรษฐกจไทยดวยความคดสรางสรรค” โดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน) ซงมเปาหมายในการเผยแพรความรเกยวกบเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) และผลกดนการใชความคดสรางสรรคในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย

อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

สารบญThe SubjectBiennale แคคลก

6

The ObjectSelfridges

7

Creative ResourceFeatured Database/ Book/ Book/ Magazine

8

Cover Storyพนทศลปะ พนทชวต

12

ผออกแบบปก l พงษสรวง คณประสพครเอทฟมากฝมอ เจาของผลงานการตนชองผมความสามารถในการหยบประเดนทางสงคมขนมาหยกและเสยดสไดแบบเจบไปจนถงจกผลงาน : www.dudesweet.org

MatterArt & Materials

10

Classic Itemสสเปรยกระปอง

11

Creative CityNaoshima:�Where Art Space Lands on Seascape

24

InsightBangkok Art Space

20

Creative EntrepreneurSupernormal:�The Expert in Art Handler

22

Creative WillThai Art Archives: "History is ours."

34

The Creativeนำทอง แซตง: พนทศลปะ… ของใคร เพอใคร

28

Page 5: Ct Magazine 45

EDITOR'S NOTEบทบรรณาธการ

มถนายน 2556 l Creative Thailand l 5

ประตของพพธภณฑแหงชาตอมสเตอรดม หรอ ไรคมวเซยม (Rijksmuseum) เปดขนอยางสงาผาเผยอกครงเมอเมษายนทผานมา หลงจากโครงการปรบปรงทยาวนานกวา 10 ป แตสงทเปนปรากฏการณใหมซงนาตนตาตนใจไปกวาสถาปตยกรรมและคอลเลกชนศลปะ กคอการเปดตว “ไรค สตดโอ (Rijks Studio)” คลงผลงานศลปะในรปแบบดจทลขนาด 125,000 ชน จากวตถสะสมของพพธภณฑททกคนสามารถเขาถงไดผานฐานขอมลออนไลน โดยทกชนงานเปนภาพทม ความละเอยดสง สามารถดาวนโหลดไดฟรและไมมลขสทธ เพอเปดใหผทสนใจทกคนสามารถ นำาไปใชไดอยางเสร ทาโก ดบบตส (Taco Dibbits) ผอำานวยการคอลเลกชนออนไลนไดกลาวถงความสำาคญของโครงการนวา นคอสงททำาใหไรคมวเซยมกลายเปนพพธภณฑของทกคน และไรค สตดโอ กคอการเปดโอกาสเพอการแบงปนงานศลปะใหแกบรรดาคนรกงานศลปใหสามารถเขาถงผลงานไดอยางงายดายภายใตนวตกรรมและเทคโนโลยยคดจทล ไมเพยงแตการไดชนชมและครอบครองงานศลปะผานโลกออนไลน แตหนาทสำาคญอกดานหนง ของ ไรค สตดโอ กคอการเผยแพรมรดกทางศลปะไปสแรงบนดาลใจในผลงานใหมๆ ทสอดคลองกบโลกปจจบน และเพอนำาเสนอมมมองดานน “สตดโอ โดรก (Studio Droog)” จงไดเขามาเสนองานชนแรกจากการตความศลปะยคคลาสสกใหเขากบความรวมสมยดวยผลงาน รอยสก (Tattoo) ทไดแรงบนดาลใจจากภาพวาดดอกไม Stilleven met bloemen in een glazen vaas (Still Life with Flowers) โดย แจน เดวดสซน. เดอ ฮม (Jan Davidsz. de Heem) ในสมยศตวรรษท 17 ซงตอมาไดพฒนากลายมาเปนโปสการด สตกเกอร และปรากฏบนชนงานอนๆ อกจำานวนมาก ซงความใจกวางของไรคมวเซยมนอยบนแนวคดเดยวกบหองสมดของเมองชตททการท (Stadbibliothek Stuttgart) ทเปดใหประชาชนสามารถยมผลงานศลปะไปตกแตงในทพกอาศยไดไมตางกบการยมหนงสอไปอานทบาน โดยสามารถยมชนงานศลปะทสนใจไดยาวนานถง 1 ป ทงหมดนดวยเชอวา เมอผคนไดใกลชดและซมซาบในงานศลปะ พวกเขาจะไดแรงบนดาลใจ ไมทางใดกทางหนง และนนจะทำาใหวงการศลปะเตบโตไดในทกๆ ท ไมใชจำากดอยเพยงการชนชม ในพพธภณฑหรอแกลเลอรเทานน ในจตวญญานของโลกศลปะนน มความเสรเกนกวาจะเปนเพยงเครองบงชสถานะของระบอบศกดนาหรอความมงคงของโลกทนนยม เพราะศลปะไมใชสงแปลกปลอม ไมใชเรองของระยะหาง หรอไมใชการอนรกษใหเปนมรดกทางประวตศาสตรแตเพยงอยางเดยว แตศลปะตองลนไหลและสรางบทสนทนาใหกบผคนไดอยางไรขอบเขต อนจะทำาไปสความงอกเงยในมตตางๆ ทงการจรรโลงจตใจ อารมณ รวมไปถงแรงบนดาลใจสนวตกรรมใหมๆ ดวยเหตน บทสนทนาระหวางผชนชมกบชนงานยอมเกดขนไดกตอเมอเกดการพบเหน การสมผสและเขาถง เพอนำาไปสการพนจ พเคราะหและใหคณคาใหมๆ ตามแตสายตาของผมอง ดงนน ทอยของผลงานศลปะอนเปนศนยกลางของความสมพนธทงหมดทวามาน จงไมควรถกจำากดอยแคพนททางกายภาพของแกลเลอร หอศลป พพธภณฑ หรอการสรรหาพนทเพอ นำาเสนอศลปะในแขนงตางๆ เทานน แตยงรวมถงพนทสนทนาบนโลกออนไลนทเชอมตอกบผคนไดทกท ทกเวลา และพนททสำาคญทสดอยางพนททางความคดภายในใจของผคน ซงจะเปนจดเรมตนทแทจรงของการเปดกวางใหโลกศลปะไดเตบโตเพอทกคนอยางเทาเทยมกน

อภสทธ ไลสตรไกลบรรณาธการอำานวยการ

ประชาธปไตยในโลกศลปะ

Stilleven met bloemen in een glazen vaas(1650 - 1683) โดย แจน เดวดสซน. เดอ ฮม

Page 6: Ct Magazine 45

THE SUBJECTลงมอคด

6 l Creative Thailand l มถนายน 2556

เบยนนาเล (Biennale) เปนสวรรคสำาหรบทงผทชนชอบศลปะและศลปนจากประเทศตางๆ ทไดมาแสดงผลงานรวมกนภายใตธมงานทแตกตางกนออกไปตามแตละสถานท แตงาน เบยนนาเลครงทจดขนเมอเมษายนทผานมา กลบไมไดใชพนทของประเทศใดประเทศหนง ในการกำาหนดทศทางของงาน แตเลอกใชพนทใหมททกคนบนโลกสามารถเขาถงไดอยาง “ระบบออนไลน” ในการนำาเสนองานในรปแบบใหม

จากการจดแสดงผลงานศลปะรวมสมยขนครงแรกในนามของเวนส เบยนนาเล (Venice Biennale) เมอป 1895 การจดแสดงงานศลปะทจดขน เปนประจำาทก 2 ปนกไดแพรขยายไปยงสวนตางๆ ของโลก และเปน สวนผลกดนใหตลาดงานศลปะขยายตวอยางรวดเรว กระทงในปจจบน มสถานทสำาหรบการจดงานเบยนนาเลเชนเดยวกนนถง 132 แหงทวโลก จากฝงตะวนตกไลมาจนถงประเทศฝงตะวนออก ททงศลปนและกจกรรม ทเกยวของกบงานศลปะตางเบงบานไปพรอมๆ กบเศรษฐกจทเตบโตขน ผลงานศลปะรวมสมยของศลปนในยคนจงมโอกาสทจะถกจดแสดงมากขนตามพนทของเมองตางๆ ทรบเอา “เบยนนาเล” เขามาเปนหนงใน กจกรรมสำาคญของเมอง และเมอแจน โฮเอต (Jan Hoet) มารบหนาทในการจดเบยนนาเลออนไลน (BiennaleOnline) ภายใตชอ "Reflection & Imagination” และเปดใหเขาชมผานอนเทอรเนทเมอวนท 26 เมษายน 2013 จงยงเปนการเตมเตมโอกาสในการจดแสดงงานของศลปนโดยไร ขอจำากดดานระยะทางอกตอไป การจดแสดงเบยนนาเลออนไลนนเกดขนโดยการใชโปรแกรมเวบ อนเทอรเฟซทออกแบบมาเพอใหทมภณฑารกษชอดงทง 30 คนสามารถคดเลอกผลงานรวม 175 ชนจากศลปนดาวรงทวโลกมาจดแสดง ซง

ความพเศษของการจดงานในรปแบบใหมนกคอการอนญาตใหผเขาชมเวบไซตสามารถตดตามการทำางานของภณฑารกษแตละคนไดอยาง ใกลชด รวมถงการคนหาผลงานจากชอศลปนหรอสถานททำางาน อกทงยงสามารถขยายภาพเพอดรายละเอยดของชนงานทสนใจ และแชรภาพ ผลงานศลปนทชนชอบผานทางสอสงคมออนไลนไดอยางสะดวกรวดเรวอกดวย เบยนนาเลออนไลนครงนมทมาจาก “อารตพลส องค” (ARTPLUS Inc.) เครอขายสงคมออนไลนในนวยอรกทศนยรวมศลปน นกสะสมงานศลปะ พพธภณฑ และผทช นชอบศลปะ ซงกอตงโดยเดวด เดแฮก (David Dehaeck) และนาธาล แฮฟแมน (Nathalie Haveman) ทใชเวลาเกอบสองปในการเตรยมงาน และคาดวาจะมผเขาชมเวบไซตมากกวาหนงลาน คนใน 200 วนแรก นอกจากนศลปนทรวมแสดงงานยงจะไดรบเงนสวนแบง รอยละ 30 จากรายไดในการขายตวเขาชมงานออนไลน ซงนบเปนอก หนงชองทางในการสงเสรมใหศลปนหนาใหมไดเกดและเตบโตในแวดวงศลปะตอไป

ทมา: biennialfoundation.org, วกพเดย

เรอง: มนฑณ ยงวกล

artp

lus.com

Page 7: Ct Magazine 45

THE OBJECTคดแลวทำ�

มถนายน 2556 l Creative Thailand l 7

เมอครงทหางเซลฟรดจสเปดตวบนถนนออกซฟอรดในป 1909 นบไดวา เปนการตงมาตรฐานใหมใหแกรานคาปลกในยคนน เพราะแฮรร กอรดอน เซลฟรดจ (Harry Gordon Selfridge) ผกอตงไดพลกทศนคตเกยวกบ จบจายซอของจากทถกมองวาเปนกจวตรทนาเบอ ใหกลายเปนการพกผอน พบปะสงสรรค และเปดประสบการณใหม นบตงแตวนแรกทเปดทำาการ เซลฟรดจสจงเปนทรจกในฐานะหางคาปลกท “แตกตาง” และ “แปลกใหม” การรเรมนำาศลปะมาผสมผสานกบการจดกระจกหนาราน (display window) ของเซลฟรดจส เปนจดขายทสรางความประหลาดใจให นกทองเทยว นกออกแบบ แฟชนนสตา และสอระดบโลกเสมอมา ท เซลฟรดจส ศลปะถกนำาเขามาใชในทกๆ มมมอง ทงกลยทธการสรางบรรยากาศ การจดวางสนคาตวอยางใหลกคาไดสมผสและทดลองใชจรง การตงรานกาแฟและรานอาหารเพอดงใหลกคาอยในหางใหนานทสด เทคนคเหลานลวนสงอทธพลมาสหางสรรพสนคาทวโลกในปจจบน ยงไปกวานน อะไรกตามทกำาลงอยในความสนใจ เซลฟรดจจะนำามา จดแสดงเปนเจาแรกเสมอ อาท งานแสดง Bleriot XI เครองบนลำาแรก ของโลกทบนผานชองแคบองกฤษในป 1909 ซงดงดดผเขามาชมมากกวา 150,000 คนภายในเวลาเพยง 4 วน หรอการเปดตวและสาธตการทำางานของโทรทศนเครองแรกของโลกเปนเวลา 3 สปดาหโดย จอหน โลจ แบรด (John Logie Baird) เปนตน วนเวลาทผานไปไมไดทำาใหจตวญญาณของการเปนหางสรรพสนคาทเปดพนทใหแกการแสดงงานศลปะจางหาย แตกลบเขมขนขนกวาเดม เสยดวยซำา เพราะกระบวนการคดเพอสงเคราะหเนอหา จดหมวดหม และนำาเสนอสนคาในรปแบบเดยวกบภณฑารกษผอทศตนเพองานศลปะในพพธภณฑ ไดถกหยบมาหลอมรวมเปนหนงเดยวกบสนคาและตวตน

ของเซลฟรดจสจนไมอาจแยกจากกนได เมอตนป 2013 ทผานมา โปรเจกต “No Noise” ซงมแรงบนดาลใจจากความจรงของโลกยค ปจจบนทเตมไปดวยสงเรา ไดเปดประสบการณใหผทเขามาในหางได สมผสคณคาของความสงบเงยบ หลกหนจากขอมลขาวสาร และการ โฆษณาประชาสมพนธทเกนจำาเปน เพอกลบมาชนชมความงามของ ประโยชนใชสอยและคนพบความสงบทามกลางความวนวาย โดยกระจกหนารานจดแสดงผลงานศลปะของ เคท แพเทอรสน (Katie Paterson) ทสะทอนความงามของความสงบเงยบและเรยบงายผานเรองราวของจกรวาล สนคาแบรนดดงหลากหลายประเภทตงแตสนคาเพอความงามอยาง คลนกขหรอลา แมร ไปจนถงแบรนดคครวอยางไฮนซ ตาง พรอมใจกนผลตสนคารนพเศษทไมมโลโกบนบรรจภณฑ (de-branded collection) เพอตด “เสยง” ทไมจำาเปนออกไป เพราะแบรนดทเขมแขงยอมเพยงพอแลวทจะสอสารกบผบรโภค นอกจากนยงเปดตว “Silence Room” หองพกผอนสำาหรบใหลกคาเขามาสงบจตใจและผอนคลายจาก ความเหนดเหนอย ทงยงมกจกรรมนงสมาธหม (mass meditation) ภายในหางอกดวย เมอพนทสำาหรบศลปะไดขยบขยายออกมาสอาณาเขตใหมๆ อยางหางสรรพสนคา กไมเพยงทำาใหสนทรยะจากงานมโอกาสไดเขาถงคน จำานวนมากขนเทานน แตยงเพมบทบาทของพนทจดแสดง จากทเปนเพยง แหลงใหความรและสรางแรงบนดาลใจซงเปนการสอสารทางเดยว ใหกลาย เปนจดเชอมตอทนำาไปสการตความและนำาเสนอผลงานในรปแบบใหมๆ เพอสรางปฏสมพนธระหวางศลปะ ศลปน และผชมดวยเชนกน

หากกลาวถงพนทสำาหรบงานศลปะ “เซลฟรดจส (Selfridges)” หางสรรพสนคาชนนำาขององกฤษทเพงฉลองครบรอบ 100 ป แหงการกอตงไปเมอป 2009 กคงเปนตวแทนของการเปดพนทออกสสาธารณชนในมมมองทกวางขน

ทมา: บทความ Shopping VS Art จากนตยสาร Blueprint ฉบบมถนายน 2006, วกพเดย,bbc.co.uk, selfridges.com

jamfashion.glam

our.it

เรอง: ณฏฐนช ตณมานะศร

Page 8: Ct Magazine 45

CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด

8 l Creative Thailand l มถนายน 2556

FEATURED DATABASEเรอง: เลอชาต ธรรมธรเสถยร และ กรยา บลยะลา

เทคโนโลยระบบดจทลไดกลายมาเปนสวนหนงในชวตประจำาวนของผคน ซงไมเพยงเขามาชวยจดสรรระบบการเกบขอมลเทานน หากในแวดวงศลปะ เทคโนโลยเหลานกไดชวย ขยายฐานทางศลปะในแนวดจทลอารตให ชนงานมชวตและสามารถกระตนความรสกทหลากหลายใหกบผทไดชมงานมากขน อนเปน ผลมาจากการผสมผสานเทคนคและองคประกอบไมวาจะเปนภาพนง เสยง หรอภาพเคลอนไหว เพอสรางปฏสมพนธและสอสารกบผทรบชมไดอยางมประสทธภาพทสด และดวยมองเหนถงความนาสนในใจในแวดวงงานดจทลอารต Stash บรษทจากฝงอเมรกา จงกอตงขนเพอรวบรวมผลงานดจทล อารตหลากหลายแขนงไวในรปแบบฐานขอมลออนไลน ซงมสตเฟน ไพรซ (Stephen Price) เปนบรรณาธการหลก โดยผลงานทกช นท ค ด เล อกมาล วนแตสร า งแรงบนดาลใจ (in sp i ra t ion ) และเจาะลกถงรายละเอยด (insight) ทำาใหฐานขอมล Stash ไมตางจากไปพนทสำาหรบผทสนใจในแวดวงดจทลอารตไดใชเปนพนทในการศกษา สรางแรงบนดาลใจ ไปจนถงการเรยนรข นตอนการทำางาน และหากผลงานเขาตา กอาจไดรบการคดเลอก

และไดแสดงผลงานในพนทศลปะดจทลแหงนดวยเชนกน โดยตวอยางผลงานทโดดเดนของ Stash ไดแก ผลงาน 3D Projection Mapping ซงเปนเทคนคการฉายภาพจากโปรเจคเตอรทมความเขมขนของแสงสงขนบนวตถตางๆ พรอมกบซอฟตแวรภาพกราฟกใหพอดบพอดกบทกรายละเอยด เพอเปลยนโฉมหนาของคน วตถ ไมเวนแมแตอาคารสถานทไปในชวพรบตา นบเปนการสรางการรบร ใหมใหกบทงผคนในแวดวงศลปะและบคคลทวไปวา ผลงานศลปะในยคนไมไดถกจำากดอยเฉพาะในสตดโอหรอแกลเลอรอกตอไป หากแตทกพนทคอสามารถเปลยนเปนพนทการแสดงออก ทางผลงานศลปะรวมถงชนเชงของศลปน หรอแมกระทงผลงานในเชงพาณชยอยางงานโฆษณาทเทคนคดานดจทลอารตไดคอยๆ เขาเจอจางการแบงแยกระหวางโลกพาณชยกบโลกแหงศลปะจนกลายเปนผลงานเชง “พาณชยศลป” ทนาสนใจ เชน งานโฆษณา ของฮนได แอคเซนต (Hyundai Accent) “Discovery Hyundai” ทไดเปดตวรถรนใหมโดยการใชรถเครนถง 6 คน เพอขงสลงไวกบรถในลกษณะแนวดงและแนบไปกบผนงตก พรอมการฉายภาพกราฟกสดแนบเนยนผาน

โปรเจคเตอร 6 ตว ดวยเทคนค 3D Projection Mapping ซงไดเปลยนผนงปนสขาวธรรมดาใหกลายเปนถนนสดไฮเทค พรอมแสง ส ครบ ทกองคประกอบ จนทำาใหผชมนบพนทอยใน บรเวณนนตองตนตะลง นเปนเพยงหนงในหลายเทคนคทจะพบได จากฐานขอมลออนไลน Stash ทไมตองการใหผชมสมผสเพยงผลผลตทเสรจสมบรณแลวเทานน หากแตตองการใหไดเรยนรทกขนตอน ในการผลตจากทมผ สร างสรรค โดยตรง นอกจากน ย งมการสอนและการแนะนำากระบวนการผลตทเรยกวา “ดจทล ตวเตอรส (Digital Tutors)” การรวบรวมผลงานทโดดเดน ในแตละแขนง รวมถงงานชนเยยมในแตละปไวพรอมสรรพ ถอไดวา Stash ไดจบกระแสดจทลอารตเกอบทกแขนงมากลนกรองและรวบรวมอยางถงแกน จงเหมาะอยางยงสำาหรบ ผคนในธรกจสรางสรรคทจะเขาไปเกบเกยวทกขอมล ไมวาจะเพอผลรางวล ผลกำาไร หรอ ผลผลตสำาหรบการตอยอดชนงาน โดยผทสนใจ สามารถใชบรการฐานขอมลออนไลน Stash ไดท TCDC Resource Center ทงทกรงเทพฯ เชยงใหม และ miniTCDC ทง 13 จงหวด

StaSh

Page 9: Ct Magazine 45

CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด

มถนายน 2556 l Creative Thailand l 9

StUttGaRt CItY LIBRaRY โดย Eun Young Yi

แผนพฒนาพนทเมองแหงใหมของนครชตทท-การท ภายใตโครงการ Stuttgart 21 เปนการรวมมอของรฐบาลทองถนและบรษทรถไฟแหงเยอรมน (Deutsche Bahn AG) ซงเรมวางแผนมาตงแตทศวรรษ 1980 แผนพฒนานปรบบคลก ของเมองครงใหญใหมมตทหลากหลายยงขน จากภาพเดมซงเปนศนยกลางอตสาหกรรม อนเครงขรม โดยมหองสมดประจำาเมองชตทท-การท (Stuttgart City Library) ผลงาน การออกแบบของอนยองอ สถาปนกชาวเกาหล ท ถกวางให เ ปนจดก งกลางของการปรบ ภมทศนในครงน นอกจากสถาปตยกรรมอนนา ตนตะลงและระบบเทคโนโลยทนสมยทนำามาใชอยางพรอมพรงจะเปนสงทนาชนชมแลว การใหบรการของหองสมดกนาสนใจเชนกน Graphothek คอสวนของหองสมดทเกบรวบรวม ผลงานศลปะของศลปนทมชอเสยงของเมอง รวมถงศลปนรนใหมนบพนชนตงแตป 1976 และ เปดโอกาสใหผคนไดชนชมผลงานศลปะ เหลานนดวยการยมกลบไปแขวนทบานไดนานถงครงละ 8 สปดาห นบเปนบรการสรางสรรคทชวยลดชองวางในการเขาถงชนงานระหวางประชาชนกบศลปะไดเปนอยางด

MY NaME IS ChaRLES SaatChI aND I aM aN aRtOhOLICโดย Charles Saatchi

“ผมชอชารลส ซาตช และผมเปนคนหนงทบางานศลปะ” ซาตชใหคำาจำากดความเกยวกบ ตวเองเมอถกถามวาเขาคอใคร ซงเปนทมาของชอหนงสอเลมน หลายคนคงคนกบชอซาตชมาบางในโลกธรกจโฆษณา แตสำาหรบวงการศลปะรวมสมยแลว เขาคอหนงในตวจรงท เตมเตมนเวศของความสรางสรรคใหสมบรณ ในฐานะนกสะสมตวยงทสะสมงานศลปะมาแลวกวา 30 ป และยงไดเปดแกลเลอรทลอนดอน ใหผทหลงใหลงานศลปะเชนเดยวกบเขาไดเขาชมฟรตงแตป 2008 และไมวาเขาจะหนไปหยบจบหรอเลอกสะสมผลงานของศลปนคนใด ศ ลป นคน น นก จะด น าสนใจข นมาท นท นอกจากน ซาตชยงใหการสนบสนนศลปนหนาใหมจนเปนทรจกมากมาย หนงสอเลมนเปนบทสนทนาถาม-ตอบกบซาตช พดคยถงทกเรองทเราอยากรเกยวกบศลปะ ไขขอของใจ ในงานศลปะบางชนถงเหตและผลของการ ทมเงนจำานวนมหาศาลเพอใหไดเปนเจาของ เขาเลาวามนไมใชธรกจ ไมใชการลงทน แตเขาทำาเพราะความชอบลวนๆ และแนนอนศลปะไมไดเกยวกบมลคา มนเกยวกบคณคาตางหาก

BOOK MAGAZINE

ELEPhaNt

ไมวาศลปะจะถกใชเปนเครองมอในการถายทอด ความรสก บนทกเหตการณ หรอเตมเตมดานสนทรยภาพ แตบางทฤษฎกพยายามแบงแยกศลปะออกเปนสองฝงอยางชดเจน นนคอความงามแบบรวมสมยตามพพธภณฑหรอแกลเลอรแสดงงานศลปะกบความงามเชงพาณชย เอลาเฟน (Elephant) นตยสารในเครอ ผผลตเดยวกนกบนตยสารเฟรม (Frame) ซงมมารก วลล (Marc Valli) เจาของรานหนงสอแมกมา (Magma) ในกรงลอนดอนเปนบรรณา- ธการ จงถอกำาเนดขนดวยความปรารถนาทจะเปนคนกลางในแวดวงศลปะเพอหาโอกาสทดในการศกษา รวมถงสมผสศลปะทงสองดานอยางชดเจน จากพนฐานทเปนกลางน จงทำาให ผอานทสนใจงานศลปะสามารถมองเหนทกกระแสอยางรอบดานจากเนอหาหลกซงแบงออกเปน 5 สวนตามลำาดบ ไดแก สวนการแนะนำา ผลงานหรอโชวเคส สวนการวเคราะหเนอหา เฉพาะ สวนการศกษากระบวนการทำางานหรอการเยยมชมสตดโอรวมถงศลปนกลมตางๆ สวนธรกจสรางสรรคในเชงพาณชย และปดทาย ดวยสวนเมองสรางสรรค ซงจะเปลยนไปในแตละ ฉบบ โดยเลมลาสดยกใหเคปทาวนในแอฟรกาใต เปนธมหลกของเลม

BOOK

Page 10: Ct Magazine 45

MATTERวสดตนคด

10 l Creative Thailand l มถนายน 2556

เรอง: ชมพนท วรกตต และ ปยวรรณ กลนศรสข

การสรางสรรคผลงานศลปะใหตอบโจทยกบแนวคดทศลปนตง ไวนน นอกจากจะตองอาศยความคดสรางสรรคทเปนเอกลกษณ ของศลปนแลว กยงตองใหความสำาคญกบการเลอกใชวสดทแปลกใหมยงขน โดยอาจเปนวสดแนวใหมทเกดจากการทดลองดวยตวของศลปนเอง เชนการพลกแพลงสงทอยรอบตวมาผลต เปนวสดซงยงไมมจำาหนายในตลาดงานศลปเพอถายทอดออกมา เปนศลปะในเชงแนวคดทตอบกบความตองการของศลปนไดมากทสด แตกยงคงเปนวสดทเชอมโยงเขากบวถชวต วฒนธรรม และการพฒนาของเทคโนโลยในปจจบนไดด

ผลงานของ แมนด เดน เอลเซน (Mandy Den Elzen) ศลปนชาว เนเธอรแลนด เปนหนงในผลงานทสะทอนใหเหนมมมองของศลปน ผานวสดพนฐานในการดำารงชวตทไดแรงบนดาลใจจากอาหารการกน เชน การนำาเอาเครองในสตวทมโครงสรางและพนผวคลายกระดาษรงผงอยางกระเพาะสองสวนแรกของววและกระบอ ทเรยกวา Rumen และ Reticulum (MC#6790-01) ซงเปนสวนทมขนาดใหญทสดในจำานวน สกระเพาะ มผวลายนน และเปนรปทรงหกเหลยมมาผานกระบวนการฟอกเปนเวลาสองเดอน จนไดเปนวสดทมพนผวคลายเสนกระดาษบางๆ ยนออกมาโดยรอบคลายขนสตว มความโปรงแสงเลกนอย ยดหยน และไมลามไฟ สามารถนำามาใชเหมอนกบผนผาใบเพอวาดรป หรอขนรปเปนงานประตมากรรมทใหความรสกแตกตางไปจากวสดแบบเดม นอกจากน เขายงไดสรางสรรควสดจากสาหรายชนดแรกทจำาหนายในลกษณะรปทรงตามธรรมชาต โดยนำาสาหรายทะเลสนำาตาล (Luminaria) (MC#6790-02) มาตมใหเดอดกอนนำาไปผานกระบวนการในขณะทยงไมแหง เมอนำาไปขนรปในแมพมพจนไดรปทรงทตองการแลวจงเคลอบผว ดวยเรซนอะครลกเพอเพมความคงทน ยดหยน และรบแรงไดด โดยวสดจากสาหรายนมความโปรงแสงเหมาะกบการใชงานทมแสงสองสวาง ขณะทหนากวางของวสดทมทงขนาด 10 ถง 20 เซนตเมตร และยาว 30 เซนตเมตร ตลอดจนมสเขยวและนำาตาลตามธรรมชาตแตกตางกนไป ไปในแตละแผน กเหมาะสำาหรบการใชปผนงภายในอาคาร และผลตงานศลปะหลากหลายรปแบบ นอกจากวสดธรรมชาตทอาจไมมใครนกถงจะกลบนาสนใจขนไดดวยมมมองของศลปนแลว ในวงการอตสาหกรรมกมการผลตวสดเพอ

รองรบการใชงานดานศลปะมากขนดวย เชน การผสมผสานของผาและคอนกรต โดยการฝงผากำามะหยหรอผาลนนบนผวของคอนกรตตามลวดลายทตองการ (MC#6966-02) เรมจากนำาผากำามะหยหรอผาลนนททอดวยเสนดายซงผานการทดสอบความทนทานตอสภาพเปนดาง ในคอนกรตแลว มาผานกระบวนการพมพเพอกดผวผาดวยตวทำาละลายอนทรยทปราศจากสารไฮโดรคารบอนทมคลอรนเปนสวนประกอบ เพอให เหลอเฉพาะลวดลายและนำาไปยอมส จากนนนำาลายทไดไปวางฝงบนผวคอนกรตทมการเสรมแรงดวยใยแกวเพอใหมคณสมบตชวยดดซบเสยง กอนจะเทหลอแลวเคลอบผวตานทานรอยเปอนในขนตอนสดทาย ซงวสด ลกผสมระหวางผาและคอนกรตนเหมาะทจะนำาไปใชตกแตงผนงภายในอาคาร นำาไปประกอบในผลตภณฑอนๆ หรอแมแตหลอขนรปทำาเปนชนงานศลปะได การจดการกบวสดเพอใหปรากฏเปนผลงานศลปะนนยงเปนเรองทตองอาศยประสบการณและความชำานาญเฉพาะตวเปนสำาคญ โดยเฉพาะ การเลอกวสดมาใชทตองเหมาะสมสอดคลองกบรปแบบและเนอหา ของผลงานทตองการจดแสดง เพอใหไดผลงานทมคณคาและสำาเรจตามวตถประสงคของศลปน จนอาจกลาวไดวา วธการจดการกบวสดนบเปนสวนประกอบหนงทสำาคญในการสรางสรรคผลงานศลปะทศลปนไมอาจมองขามไปได ดตวอยางวสดและขอขอมลวสดเพมเตมไดท Material ConneXion® Bangkok

โทร 02 664 8448 ตอ 225

ทมา: mandydenelzen.com, materialconnexion.com, tactilityfactory.com

aRt & MatERIaLSศลปะและวสด

MC#6790-01

MC#6966-02

MC#6790-02

Page 11: Ct Magazine 45

CLASSIC ITEM

6552 นยานถม l Creative Thailand l 11

งอรเ

Spraycan Art

า า

The Mammoth Book of Street Art Banksy: The Man Behind the Wall

Page 12: Ct Magazine 45

COVER STORYเรองจากปก

12 l Creative Thailand l มถนายน 2556

เรอง: วสาข สอตระกล

ทกครงทพดถงคำาวาศลปะ หลายคนมกจะนกถงงานชนโบวแดงของเหลาศลปนระดบเทพ เชน งานจตรกรรมสนำามนของวนเซนต แวน โกะห (Vincent Van Gogh) งานประตมากรรมสำารดของซลวาดอร ดาล (Salvador Dali) งานภาพพมพ ของแอนด วอรฮอล (Andy Warhol) หรองานศลปะจดวางของเดเมยน เฮรสต (Damien Hirst) ซงสวนใหญจะถกจดแสดงอยางทรงเกยรตตามหอศลปหรอพพธภณฑชอดงทวโลก จนทำาใหเขาใจไปวา โลกของศลปะนนเปนสงทสดแสน จะ “เอกซคลซฟ” และจะเขาถงไดกตอเมอเราตองพยายามเอาตวเขาไปเกยวของกบแวดวงศลปะเทานน โดยลมไปวาพนทเหลานนลวนแลวแตเปนพนทสาธารณะทใครๆ กสามารถเขาชมได

หากมองจากอกมมหนง นยยะแหงการมอยของศลปะบนโลกใบน มอะไร ทอยนอกเหนอจากหองแขวนภาพผนงสขาวและหองประมลงานตามโรงแรมมากนก เพราะศลปะนนเรยงรายอยรอบๆ ตว และมททางอยในชวตประจำาวนโดยทเราไมตองพยายามเขาหา เพยงแตคนสวนใหญใน สงคมกลบไมคอยตระหนกถง “บทบาท” และ “ความสมพนธ” ทมนษยกบศลปะมใหแกกน และนถอเปนจดเปลยนททำาใหสงคมในปจจบนพยายาม สะกดใหผคนหนมาตความ “พนทศลปะ” กนใหม เพอจะลดชองวาง ระหวาง “ความเปนมนษยรวมสมย” กบ “ความเขาใจในศลปะ” ทนบวน จะยงเดนหางจากกนไปทกท

Page 13: Ct Magazine 45

COVER STORYเรองจากปก

มถนายน 2556 l Creative Thailand l 13

หนาทของศลปะ

เพอทจะเขาใจถงพนทความสมพนธทมนษยกบศลปะเคยเชอมโยงถงกนมาโดยตลอดในหลายๆ วฒนธรรม ในชวงเวลาทแตกตางกนออกไป เราอาจจะตองมองยอนไปในอดต เพอรบรวา มนษยเคยมมมมองตอบทบาทของศลปะอยางไร และเรายงสมผส ไดถงพลงและความหมายเหลานนอยหรอไม

มนษยไมไดมองศลปะเปนแคการแสดงออกทางอารมณหรอความรสกเทานน เพราะกอนทจะมภาษาหรอตวอกษร ศลปะคอเครองมอชน สำาคญในระบบการสอสาร เรองราวและขอมลตางๆ จากอดต ลวนถกเลาขานและจดบนทกผานจงหวะดนตร การเตนรำา สญลกษณ รปวาด และการแกะสลก ทพบไดใน “พนทชวต” ทกรปแบบ ไมวาจะเปนพนท ทางจตวญญาณ พนททางการเมองการปกครอง พนทการอยอาศย หรอแมกระทงบนรางกายของมนษย ในขณะทบรรพบรษกตงใจอทศพนทให ศลปะไดทำาหนาทสอสารความคด ความเชอ และความเปนไปในสงคม หากไรซงศลปะทตกทอดจากยคประวตศาสตรแลว กคงเปนไปไดยากท จะเขาใจถง “อารยะ” และ “ชวต” ของผคนตางชนชน ตางยคสมย และตางบทบาทหนาทในแตละวฒนธรรมไดอยางลกซง

© Berez

hkov

Alexe

i/ITA

R-TA

SS/C

ORB

ISThe Gates (1979-2005) โดย ครสโต และ ฌอง-โคลด เปดแสดง

ตอสาธารณชนทเซนทรลพารก นวยอรก เปนเวลา 16 วน ในป 2005

โดยมผเขาชมกวา 4 ลานคน หลงรอถอนผลงาน วสดโครงสรางททำา

จากเหลกถกนำาไปรไซเคล

minim

alex

position.blog

spot.com

Page 14: Ct Magazine 45

COVER STORYเรองจากปก

14 l Creative Thailand l มถนายน 2556

(City of Melbourne) หนวยงานภาครฐของออสเตรเลย และองคกรผอดฉดเงนทนอยาง อารตส วกตอเรย (Arts Victoria) ทไดจบมอกบคณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยอารเอมไอท (RMIT Architecture) และ เดอะ ฟวเจอร โฟกส กรป (The Future Focus Group) ผพฒนาโครงการเอม: เออรเบรน - โมดฟายอง เดอะ ซต (M: Urban - Modifying the City) ซงมแนวคดสอดคลองกนในเรองการแลกเปลยนพนทวาง ระหวางเจาของอาคาร บานเรอน รวมทงทวางภายในอาคารตางๆ (Vacancy Exchange) โดยมจดประสงคเพอบรหารจดการ “ทวาง ในเมอง” ใหกบศลปน โครงการครเอทฟ สเปซเซส เรมตนดวยการพฒนาเวบไซต creative spaces.net.au ใหเปนแพลตฟอรมในการเชอมตอกลมศลปนเขากบ เหลาเจาของพนทปลอยเชา โดยทกฝายมวสยทศนเดยวกนวาโครงการน จะเปนไปเพอการสนบสนนความงอกงามของศลปะในตวเมอง และเปน การดงกลมศลปนทองถนใหไดกลบเขามาใชชวตและทำางานภายในเขตเมองอกครง หลงจากทตองระหกระเหนออกไปรอบนอกเนองจากไม สามารถสคาเชาสตดโอทแพงลบลวได ปจจบนครเอทฟ สเปซเซส นอกจากจะมพนทเชาใหกบกลมศลปนท ครอบคลมไปในรฐตางๆ ของออสเตรเลย เชน วกตอเรย ควนสแลนด ไปจนถงเกาะทางตอนใตอยางแทสเมเนย พวกเขายงพยายามนำาเสนอ รปแบบของพนททมความหลากหลายเพอใหศลปนตางแขนงสามารถเลอก ใชไดอยางสรางสรรคตามลกษณะงานดวย ยกตวอยางเชน โรงภาพยนตร โรงละคร โถงชมชน สตดโอเตนรำา แกลเลอร ทางเดนเทา พนทภายในหางสรรพสนคา โกดงเกบสนคา หรอแมกระทงบรเวณกรอบหนาตางของบานเรอนกสามารถถกเชาเพอใชจดแสดงงานไดเชนกน

เมอโลกหมนมาสยคปจจบน ศลปะถอเปนเครองมอหนงทยงคงสง อทธพลตอความเปนไปในสงคม และสามารถเปนแรงผลกดนใหมวลชน กาวออกมาสรางความเปลยนแปลงได ในป 2008 ศลปนสตรทอารต 'โอเบย' ('OBEY') หรอ เชฟเพรด แฟรรย (Shepard Fairey) เคยมสวนชวยบารค โอบามา หาเสยงชงตำาแหนงประธานาธบดผานการสรางงานศลปะขางถนน ทงโปสเตอร ใบปลว และงานศลปะบนกำาแพง ในครงนนอเมรกาทงประเทศกเปลยนตวเองเปนพนทศลปะ ในขณะทภาพใบหนา ของโอบามาพรอมขอความ “ความหวง (Hope)” กสงสารปลกใหอเมรกนชน อยากจะเปลยนโฉมหนาประวตศาสตรดวยการออกมาลงคะแนนเลอกประธานาธบดผวสคนแรกใหกบประเทศ

“เมอง” “ทวาง” และ “โลกศลปะ”

ทกวนน หลายเมองทวโลกไดเรมบรรจการบรหารจดการพนท ศลปะเขาเปนสวนหนงในนโยบายของการพฒนาเมอง ทอำานวยตอผสรางงานหรอศลปนใหสามารถทำางาน ใชชวต และสราง อาชพไดสะดวกมากขน ในขณะเดยวกน กชวยใหผเสพงานหรอสาธารณชนทวไปสามารถเชอมตอและมสวนรวมกบโลกศลปะ รวมทงสามารถเปนเจาของผลงานศลปะไดงายขนดวย

เพอจดสรรพนททำางานและพนทแสดงงานใหกบศลปนในรปแบบทเหมาะสม ทงในแงของสถานทและคาใชจาย “โครงการครเอทฟ สเปซเซส (Creative Spaces)” ไดถกจดประกายขนในป 2009 โดย ซต ออฟ เมลเบรน

© Bob

Dae

mmric

h/CO

RBIS

Obama Hope (2008) โดย โอเบย จากโปสเตอรรณรงคหาเสยงใหกบบารค โอบามา สมยเลอกตงครงแรกทตดตามทองถนนกวา 300,000 แผน ปจจบนภาพแหง

ความหวงนเปนทรจกไปทวโลก สวนหนงถกนำาไปขายบนอเบยในราคาสงถง 4,000 เหรยญสหรฐฯ

Page 15: Ct Magazine 45

COVER STORYเรองจากปก

มถนายน 2556 l Creative Thailand l 15

crea

tives

pace

s.net.au

Citytalking (2006) โดย แอสตรา โฮเวรด

ตวอยางพนทศลปะและการจดแสดงงานทนาสนใจจากโครงการน เชน Citytalking, 2006 เปนการจดแสดงงานศลปะในรปแบบอนเทอร แอคทฟระหวางผชมกบศลปน โดยศลปนหญงชาวออสเตรเลย แอสตรา โฮเวรด (Astra Howard) ซงไดพลกรปแบบการนำาเสนอผลงานจากเดมทเคยจดอยในพนทปดเชนหองจดแสดงภาพ มาอยในรปแบบของ “รถเขน” ทตงไวในพนทสาธารณะยานธรกจของเมลเบรน Citytalking มลกษณะเปนซมเคลอนท (Kiosk) ทสามารถเขนไปไวตามแหลงชมชนตางๆ ได เชน รมทางเดนเทา พนทรอบนอกของหางสรรพสนคา ฯลฯ โฮเวรดเผยวาผลงานศลปะชนนไดทำาหนาทเปนกระบอกเสยงสงผานขอความจากสาธารณชนสสาธารณชน ผานหนาจอแอลอดทตดตงไว แตทสำาคญทสดเหนอสงอนใดกคอ “นยยะแฝง” ของพนทการจดแสดง ทไดเปดประตให “ความคดเหน” ตางๆ ทเคยแอบซอนอยในบาน มโอกาสเผยตวออกสสาธารณชนมากขนนนเอง นอกจากน การประยกตพนททางเดนในสถานรถไฟฟาใตดนของ เมลเบรนใหกลายเปนพนทศลปะทเรยกกนวา “แพลตฟอรม อารต แกลเลอร (Platform Art Gallery)” ซงสวนจดแสดงงานนนจะถกฝงอยในกำาแพงทแบงเปนชองหนาตางขนาดตางๆ กน 18 ชอง (มความกวางตงแต 2-4

เมตร) โดยแนวคดสำาคญของพนทนคอการเพมความเชอมโยงระหวาง โลกศลปะกบโลกรวมสมย เพราะจากสถตของประชากรทสญจรผานทางเดนนราว 35,000 คนตอสปดาหนนหมายถงโอกาสทผลงานศลปะจะ เขาถงผคนไดมากขน แพลตฟอรม อารต แกลเลอรเปดใหใชพนทมาตงแตป 1995 ปจจบนมงานรปแบบตางๆ มาจดแสดงสลบสบเปลยนกนทกเดอน ไมวาจะเปนงานศลปะ การแสดง และการเลนดนตร ฯลฯ ไมเฉพาะแตในกลมประเทศตะวนตกเทานนทยอมรบวา “ความ สรางสรรค” คอหวใจของการพฒนาในยคสมยใหม ยกษใหญแหงซกโลกตะวนออกอยางสาธารณรฐประชาชนจนเอง กมนโยบายการพฒนาทเบนเขมมาสพนทของศลปวฒนธรรมเชนกน “เขตศลปะ 798 (798 Art District)” ในกรงปกกงคอกรณศกษาทพสจนชดแลววาศลปะสามารถสบฉดชวตใหมใหกบความยากไร และสามารถนำาพาเมดเงนมหาศาลหมนเวยนเขาสประเทศไดอยางเหลอเชอ

เวลาทเรานกถงยานศลปะสดฮอตของโลก “โซโห นวยอรก” หรอ“อสตเอนด ลอนดอน” คงจะเปนชอแรกๆ ทกระโดดขนมาในหวแต ณ ป 2013 น “เขตศลปะ 798” ไดกลายเปนอกหนงชอทผคนจะคดถง

crea

tives

pace

s.net.au

© M

ike Kem

p/In Pictures/CO

RBIS

Page 16: Ct Magazine 45

COVER STORYเรองจากปก

16 l Creative Thailand l มถนายน 2556

นบตงแตทเยว หมนจวน (Yue Minjun)

ศลปนจนจากหยวนหมงหยวน (Yuan-

mingyuan)* ขายภาพเขยนสนำามน The Pope (1997) ไปทราคาประมล 2.14

ลานปอนดในป 2007 ระยะเวลาไมถง

ทศวรรษ ราคางานศลปะจากประเทศ

จนกพงสงขนแบบตดจรวด และรอนแรง

เสยยงกวาขนาดเศรษฐกจทกำาลงเตบโต

อยางกาวกระโดดของประเทศดวยซำา

จากพนทโรงงานไฟฟาเกาทรฐบาลจนปลอยทงรางไปตงแตชวงป 1990 กลมศลปนจนยคใหมคอยๆ ทยอยเขาเปลยนโฉมหนา “ตกโรงงานราง” ในเขต 798 เพอใชเปนทงททำางาน ทพกอาศย และทจดแสดงงานในเวลาเดยวกน พวกเขามองเหนภาพ “โกดงราง คาเชาถก” บน โครงสรางอาคารจากสมยทศวรรษ 1950 ซงดจะเปนคณสมบตทลงตวเหลอเกนสำาหรบการสราง “ชมชนศลปะ” แหงใหมในเวลานน แรกเรมในชวงป 2002 กลมศลปนและองคการดานวฒนธรรมคอยๆ รวมมอกนจดสรรการใชพนทในเขต 798 แตกยงไมมการประชาสมพนธออกไปอยางจรงจง จนกระทงเมอความสำาเรจถกเลาขานออกไปปาก ตอปาก ศลปนอสระจากทวสารทศจงคอยๆ อพยพมารวมตวกนทน ดวยคาเชาทถกแสนถกในชวงแรก เขตศลปะนเตบโตขนอยางรวดเรว และเรมดงดด “ผคนรอบนอก” รวมทง “ธรกจอนๆ” เพมเขามาในพนทอยางไมขาดสาย ในชวงป 2002-2008 งานศลปะทเขต 798 เตบโตขนในบรรยากาศ ของการกอสรางมาโดยตลอด ศลปนกทำางานกนไป ในขณะทพนทกถก ปรบปรงไปเรอยๆ จนกระทงเมอชวงกฬาโอลมปกป 2008 หรอปกกงเกมส เขต 798 จงถกเรงพฒนาใหเขาสสภาพทสมบรณทสด เพอใชเปนหนา เปนตาใหกบเมองในการตอนรบนกทองเทยวจากทวโลก โดยนอกจาก พพธภณฑ แกลเลอร และสตดโอนอยใหญทแอบซอนอยในทกอณแลว ปจจบนเขตศลปะ 798 ยงมกจกรรมเชงพาณชยแทรกตวอยดวยมากมาย ไมวาจะเปนคาเฟ บาร รานอาหาร รานหนงสอ โรงภาพยนตร รวมไปถงธรกจตนนำา-ปลายนำาตางๆ เชน รานอารตซพพลาย รานคาของทระลก การจดอเวนต ปารต และงานเทศกาลดานศลปวฒนธรรมทกรปแบบ ลาสดมแมกระทง บตกโฮเทล เพอรองรบตลาดนกคาศลปะ รวมถงผทสนใจในบรรยากาศสรางสรรคใหมๆ ของปกกงดวย

© A

nais Mar

tane

/CORB

IS

© Imaginechina/CORBISปายโฆษณาเทศกาลศลปะทเขตศลปะ 798 ในปกกง ตงแตป 2012 เปนตนมา

รฐบาลปกกงรวมมอกบบรษทในฮองกงวางแผนทจะเปลยนเขตศลปะ 798 ใหกลาย

เปนแหลงทองเทยวใหมทพรอมรองรบความตองการทกๆ ดาน ทงทพกและความ

บนเทง โดยคาดวาจะเสรจสมบรณในป 2015

ทกวนนผลงานของศลปนจนอยาง อาย เวยเวย (Ai Weiwei) หรอ ก เหวนตา (Gu Wenda) กลายเปนสงทผคางานศลปะรายใหญอยาง ครสตส (Christie's) หรอซทเธอรบส (Sotheby's) จองตะครบตาเปนมน พวกเขาเฝาคอยทจะเกบสะสมผลงาน และพรอมจะจายไมอนใหกบ “ศลปะ เลอดใหม” จากแผนดนมงกรน คงยากทจะปฏเสธวา “ศลปะจนรวมสมย (Chinese Contemporary Art)” กำาลงจะกลายเปน “The Next Big Thing” ในเวทศลปะโลก และการเกดขนของชมชนศลปะอยาง 798 กคอ “หวใจ” และ “ขมพลง” ของปรากฏการณน

*พระราชวงฤดรอนเดมของจกรพรรดจน พนทสวนใหญตกเปนของชาวนาหลงสนสดการปกครองโดยราชวงศ ตอมาจงกลายเปนแหลงรวมศลปนรนเยาวทเชาทชาวไรในราคาถกเพอใชเปนสตดโอในการทำางาน

Page 17: Ct Magazine 45

COVER STORYเรองจากปก

มถนายน 2556 l Creative Thailand l 17

ART TOWN RATCHABURI

ทมาภาพ: TCDCCONNECT

“สตรทอารต” พนทแหงแรงสนสะเทอน อยางไรกด แมนทรรศการ The R.C.A. จะไดรบ

เสยงชนชมไมขาดสายจากคนทเขาใจศลปะ แตการ

ทำางานกบพนทสาธารณะเชนนกยอมหนไมพน “ฟดแบก

เชงลบ” เชนกน มคนราชบรบางกลมทโจมตทนทวา

ศลปนและผจดตองตดสนบนราชการแน คงเปนมาเฟย

ทใชอำานาจบาตรใหญถงมาแขวนภาพขายเลอะเทอะ

ทวเมองได แทนทจะมองวาเปนภาคความรวมมอระหวาง

ภาคเอกชน ภาครฐ และคนในชมชนในการสงเสรม

งานศลปะ “มหลายเสยงทบนวาความสงบของเมอง

ราชบรกำาลงถกรบกวน ซงผมกรบฟงและเหนเปนเรอง

ทดนะ เพราะอยางนอยมนกเปนการสะทอนวาคนใน

ทองถนยงตองการเกบรกษาอะไรเอาไวบาง ในอนาคต

หากมสงแปลกปลอมทถาวรกวานเขามา ชาวราชบร

เองจะไดชวยกนโวยวาย ไมปลอยใหวถดๆ ของเรา

ถกทำาลายไปแลวคอยมานงโหยหาอดตกนทหลง”

วศนบรเชอเชนนน

แนนอนวาสตรทอารต (Street Art) หรอ ศลปะ

สาธารณะ (Public Art) มกจะสรางแรงสนสะเทอน

หรอผลลพธตอเนองทคาดเดาไมไดอยเสมอ ซงตรงน

กถอเปน “การเรยนร” ทนกทำางานศลปะสาธารณะ

คงตองเปดใจกวางและพยายามรบฟงความเหนใหได

ทกรปแบบ เพราะทายทสดแลว เมอศลปนอยากจะ

สงผานความคดบางอยางสมวลชน ความคดนนกยอม

ถกตความไปตางๆ นานา บนระดบภมหลงความร

ประสบการณ และรสนยมทตางกน ซงนกคอเสนห

และเอกลกษณอยางหนงของการทำางานศลปะ “บน

ทองถนน”

จากความมงมนของวศนบร สพานชวรภาชน ศลปน

เซรามกรางวลศลปาธรและทายาทธรกจเถาฮงไถท

ตองการจะผลกดนใหเมองราชบรบานเกดของตน

กลายเปนเมองศลปะรวมสมย ตลอดหลายปทผานมา

เขาเปนหวหอกสำาคญทสรางสรรค “กจกรรมศลปะ”

ในเขตจงหวดราชบรมาอยางตอเนอง ไมวาจะเปน

นทรรศการ ART Normal (ปกตศลป) หรอนทรรศการ

ตดศลปบนราชบร ซงสวนใหญกถอเปนการทำางานท

พยายามสรางความเชอมโยงระหวาง “ศลปะกบชมชน”

ในพนทชวตของชาวบานทวๆ ไป

ผลงานลาสดทวศนบรในฐานะภณฑารกษได

ทำางานรวมกบราลฟ ทเทน (Ralf Tooten) ชางภาพ

ชาวเยอรมน คองานนทรรศการภาพถาย The R.C.A.

(Ratchaburi Construction Workers Open Air) ซง

นำาเสนอ “ภาพพอรตเทรตของผใชแรงงานในราชบร”

ผานพนทสาธารณะตางๆ โดยพวกเขาเลอกทจะตด

แสดงผลงานไปทวทงเมองแบบสตรทอารต สงผลใหผคน

ทเดนผานไปมาเกดความสงสยใครรวา “นคออะไร...

ปายหาเสยงกไมใช... ปายโฆษณากไมเชง”

วศนบรใหสมภาษณกบสอมวลชนถงแนวคดการ

จดนทรรศการครงนวา “คนราชบรอาจจะอยากเหนบาน

ตวเองในมมมองทคนตางถนเขามองบาง และอยางนอย

การทศลปนมาแสดงงานในแตละครง ผมกไมอยาก

ใหเขาเขามาใชแคพนท แตอยากใหเขาไดสรางความ

ผกพนบางอยางกบพนทดวย เชนวาอาจจะใชพนทเปน

แรงบนดาลใจในการสรางงานบางสงบางอยางได ผม

มองวางานศลปะใดๆ ทคนในชมชนรสกวาเขาไดเปน

สวนหนงในนน มนนาจะชวยลดชองวางระหวางตวงาน

กบผเสพงานได ผมเชอและอยากใหความเชอนมน

เดนตอไป” ในขณะทตวศลปนราลฟ ทเทน กลาวหลง

เปดนทรรศการวา เขารสกโลงใจอยางยงทสามารถ

ผานอปสรรคมากมายตลอดชวงเวลาการทำางานและ

การตดตงงานมาได “กบงานครงนผมไมไดใชแคภาษามอ

รอยยม หรอการหยอกลอกบตวแบบเพอใหไดมาซง

ภาพถายทตองการเทานน (ซงสวนใหญเปนชาวพมา)

แตผมและทมงานยงตองตดตอกบคนอกหลายกลม

เพอจะบอกใหพวกเขาเขาใจวาผมกำาลงพยายามทำา

อะไร ซงมนกไมไดราบรนนก แถมพอตดตงเสรจกหน

ไมพนถกสงสยอกวา ตกลงผมอยสไหนกนแน”

Page 18: Ct Magazine 45

COVER STORYเรองจากปก

18 l Creative Thailand l มถนายน 2556

Artspace.com ชอปปงงานศลปบนโลกออนไลน

ตวเลขจาก The European Fine Art Foundation เผย วา ทกวนนตลาดการคางานศลปะของโลกมมลคาสงถงแปด หมนลานเหรยญสหรฐฯ แตนาแปลกทวาทำาไมธรกจอคอมเมรซ ทเกยวของกบตลาดศลปะนน กลบยงไมคอยกาวตามกระแส ความตองการนเทาไรนก

ดวยเหตนนกสะสมงานศลปะตวยงอยางแคเธอรน เลวน (Catherine Levene) และหนสวนครส วรม (Chris Vroom) จงมองเหน “โอกาสทองทางธรกจ” ทจะทำาใหทงตวเองและนกสะสมคนอนๆ สามารถ “เปน เจาของ” ชนงานศลปะจากทวโลกไดงายขน และนนกคอทมาของ artspace.com คำาตอบสำาหรบนกลาศลปะ ในฐานะสมบตยคใหม สำาหรบนกสะสมมอใหมทอยากจะเรมสรางคอลเลกชนของตวเอง artspace.com ถอเปนอคอมเมรซเตมรปแบบของการคางานศลปะใน ปจจบน ซงหากคณสมครเปนสมาชกแลว คณจะสามารถสบคนและ “คลกซอ” ผลงานศลปะทเขาตาไดจากแทบทกมมโลก ไมวาจะเปนชนงาน ตวจรงราคาสงลว หรอจะเปนงานพมพลมเตด เอดดชน ทราคายอมเยาลงมา สวนในกระบวนการทำางานนนทางทมภณฑารกษของ artspace.com

จะคอยอพโหลดภาพของผลงานใหมๆ ททางพพธภณฑ แกลเลอร และองคกรวฒนธรรมตางๆ ทวโลกเสนอขาย โดยในลสตของกลมผคานน ไมไดมแคแกลเลอรขนาดเลกหรอขนาดกลางทวไป แตยงรวมไปถงองคกร วฒนธรรมระดบบกอยาง พพธภณฑกกเกนไฮม (Guggenheim Museum) หรอ พพธภณฑศลปะเมโทรโปลแตน (Metropolitan Museum of Art) เลยทเดยว หลงจากเปดตวมาไดสองปกวา ปจจบน artspace.com มยอดสมาชกตบเทาเขารวม “ซอ-ขาย” แลวเกอบ 150,000 คน จาก 25 ประเทศทวโลก ราคาสนคาบนเวบมตงแตระดบสองรอยเหรยญไปจนถง เกอบสามลานเหรยญสหรฐฯ “แนวคดของเราคอการทำาใหคนวงกวาง สามารถเขาถงตลาดศลปะไดงายในระดบราคาทเปนไปไดกอน แตวนใดเมอคณอยากจะไตบนไดขนไปสงๆ เรากมตลาดตรงนนตอบสนองให เหมอนกน artspace.com จะไมสตอกงานใดๆ ไวกบตว เราแคอำานวยความสะดวกใหผซอและผขาย และขอเกบคาคอมมสชนจากตรงนน ซงเราเชอวานคอโมเดลทประหยดและคมสำาหรบทกฝาย” แคเธอรนกลาว อยางไรกด หากใครคดจะเรมกาวไปในเสนทางนกสะสมงานศลปะ และพรอมทจะสราง “พนทชวต” ทเพยงพอใหกบมน ตองไมลมวา วฒนธรรมการซอขายงานศลปะนนไมเหมอนกบวฒนธรรมการซอของออนไลนทวๆ ไป เพราะสวนใหญแลว “งานศลปะเปนสงทเปลยนคน ไมได (non-refundable)” แตมนเปนเรองของการใหคาสวนบคคล และมนจะมความหมายเกนราคากตอเมอคณสรางพนทความผกพนรวมกบมนจรงๆ เทานน

ตราบใดทเราทกคนเชอวา “ศลปะ” คอบทสนทนาระหวางมนษยกบจนตนาการ และเปนเชอเพลงทจะนำาพาสงคมไปสความงอกงามในมต อนๆ ได เมอนนเราทกคนกมหนาทรวมกนทจะตองบมเพาะความสนทสนมตอโลกศลปะน ใหคงอยกบอารยธรรมของเราไปชวลกชวหลาน ววฒนาการของ “พนทศลปะ” ททงพลกแพลงและขยายวงออกไปอยางกวางขวางนมไดเปนผลงานของนกจดการวฒนธรรมหรอเหลาศลปนเทานน หากแตรสนยมของผบรโภคเอง รวมไปถงวสยทศนการพฒนา เมอง การพฒนาเศรษฐกจ และเทคโนโลยตางๆ ในยคดจทล กลวนมบทบาททสำาคญอยางยงในการสงเสรมให “โลกศลปะ” เตบโต เขมแขง และเปดกวางสำาหรบ “ทกชวต” ไดอยางแทจรง

ทมา:artspace.comcnbc.comcreativespaces.net.aumanager.co.thtcdcconnect.com798district.com

Page 19: Ct Magazine 45

ทกสปดาหแรกของเดอน ท TCDC รานหนงสอ หองสมด อาคารสำนกงานและรานกาแฟใกลบาน ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล จงหวดเชยงใหมหวหน และ Mini TCDC 13 แหงทวประเทศ

หมายเหต: แสดงเพยงบางสวนของสถานทจดวางเทานนสามารถดสถานทจดวางทงหมดไดท creativethailand.org

รานหนงสอ• Asia Books• รานนายอนทร• คโนะคนยะ• C Book (CDC)• แพรพทยา• ศกษตสยาม• โกมลรานกาแฟ / รานอาหาร• Chaho• คอฟฟ เวลด• อาฟเตอร ย• ดอยตง คอฟฟ• โอ บอง แปง• ซมทาม คอฟฟ• บานไรกาแฟ เอกมย• ทร คอฟฟ• รานกาแฟวาว• Sweets Café• วว คอฟฟ• แมคคาเฟ• Babushka• มลลเครป• ไล-บรา-ร คาเฟ• ก.เอย ก.กาแฟ• อะเดยอนซมเมอร • ชสเคกเฮาส• คอฟฟ แอลลย อน เดอะ การเดน• รมไมไออน ทาวนอนทาวน• บานกามป ทรอปคอล แกลเลอร• ไอเบอรร• Take a Seat• รานกวยเตยวเรอทงพญาไท• ซเฟ เฮาส เบเกอร• Greyhound (Shop and Café)• รานกาแฟบางรก• Acoustic Coffee• Mango Tango• I Love Coffee Design• Caffé D’Oroโรงภาพยนตร / โรงละคร• โรงภาพยนตรเฮาส• เมองไทย รชดาลย เธยเตอร • ภทราวดเธยเตอรหองสมด• หองสมดศศนทร จฬาฯ• หองสมดมารวย• ศนยหนงสอ สวทช.• SCG Experience• The Reading Roomพพธภณฑ / หอศลป• มวเซยม สยาม• อทยานการเรยนร (TK park)• หอศลปวฒนธรรม แหงกรงเทพมหานคร• การเดน แกลเลอร แอนด คาเฟ• นมเบอรวน แกลเลอร• HOF Artโรงแรม• หลบด โฮเทล สลมโรงพยาบาล• โรงพยาบาลศรราช• โรงพยาบาลปยะเวท• โรงพยาบาลกรงเทพ• โรงพยาบาลเกษมราษฎร ประชาชน

สมาคม• สมาคมธนาคารไทย• สมาคมโฆษณาแหงประเทศไทย• สมาคมอตสาหกรรมทอผาไทย• สมาคมหอการคาไทย• สมาคมอตสาหกรรมเครองนงหมไทย• สมาคมสโมสรนกลงทน• สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย• สถาบนบนกะแฟชน• สถาบนราฟเฟลส• สถาบนออกแบบนานาชาตชนาพฒน

กรงเทพฯและปรมณฑล

เชยงใหม• รานนายอนทร• รานเลา• ACE! The Academy for education USA• 94 Coffee• รานแฮปปฮท• คาเฟ เดอ นมมาน • Kanom• รานมองบลงค• หอมปากหอมคอ• กชาชก & โรต• จงเกล • Impresso Espresso Bar• Minimal• Luvv coffee Bar• Gallery Seescape• The Salad Concept• Casa 2511• กาแฟโสด• รานสวนนม• กาแฟวาว ทกสาขา• ชอกโก คาเฟ• Love at First Bite • เวยง จม ออน • Fern Forest Café• Just Kao Soi• อฐภราดร

• October• Tea House Siam Celadon• ดอยตง คอฟฟ• Book Re:public• Little Cook Café • มหาวทยาลยเชยงใหม• สรยนจนทรา• The meeting room art café• Things Called Art• หอศลปวฒนธรรมเมองเชยงใหม• หอการคาจงหวดเชยงใหม• โรงแรมดสต ดท• เดอะเชด • บรรทมสถาน • บานเส-ลา• Yesterday The Village• Hallo Bar• บานศลาดล• Cotto Studio (นมมานฯ)• 9w Boutique Hotel• Good Coffee• ไหม เบเกอร• ดบเบลซ คกก แอนด คอฟฟ บายนตา• Hub 53 Bed & Breakfast• รานกาแฟ เพนกวน เกตโต

• เพลนวาน• ชบชวา หวหน• ทร คอฟฟ หวหน• ดอยตง คอฟฟ• ทเกตเตอรเบเกอร แอนดคาเฟ • อยเยน บลโคน • สตารบคส หอนากา• วรบระ รสอรท แอนด สปา • หวหน มนตรา รสอรท • เลท ซ หวหน• กบาล ถมอ รสอรท• บานใกลวง• บานจนทรฉาย• ภตตาคารมกรณา• ลนาฮท รสอรท• The Rock• บานถวเยน (ถนนแนบเคหาสน)• ราน Rhythm & Bookอทยธาน• Booktopia

หวหน • อาลมภางค เกสตเฮาส แอนด มอร • Egalite Bookshopนาน• รานกาแฟปากซอย• Nan Coffee Beanภเกต• รานหนง (สอ) ๒๕๒๑ • The Oddy Apartment & Hotelเลย• มาเลยเด เกสตเฮาส• บานชานเคยงโคราช• Hug Station Resortปาย• รานเลกเลก• ราน all about coffee• ปายหวานบานนมสดนครปฐม• Dip Choc Caféกระบ• A Little Handmade Shop

ลาปาง

พบกบนตยสาร Creative Thailand

หมดปญหาหยบนตยสารไมทน สมครสมาชกรายปโดยมคาใชจายในการจดสง 180 บาท (12 เลม)และรอรบนตยสารสงถงบาน (ถายเอกสารใบสมครได)

ขอมลผสมครสมาชก สมาชกใหมชอนามสกลเพศ ชาย

คร/อาจารย ผประกอบการ

หญง อาย อเมลโทรศพทบาน โทรศพทททำงานโทรสาร โทรศพทมอถอ

สมาชกเกา (ตองการตออายสมาชก)*สำหรบสมาชกเกาสามารถกรอกเพยง ชอและนามสกล

นกเรยน

ภาพยนตร

หมบาน/บรษท

เหมอนทอยในการจดสง

ศลปะการแสดงพพธภณฑ/หองแสดงงานวรรณกรรม/การพมพ/สอสงพมพ

โฆษณาแฟชน

การออกแบบโทรทศน/วทยการกระจายเสยง

สถาปตยกรรม ทองเทยว/โรงแรม/สายการบน หตถกรรม/งานฝมอ คาปลก/คาสง

ดนตร

อาหารการแพทย

ทศนศลป/การถายภาพโทรคมนาคมการเงน/ธนาคาร

ซอฟตแวร/แอนเมชน/วดโอเกม

นสต/นกศกษา นกออกแบบ/ครเอทฟ อาชพอสระ ขาราชการ/รฐวสาหกจพนกงานบรษท

อาชพ

สาขา/อตสาหกรรมทเกยวของกบอาชพของทาน

ทอยในการจดสง

วธการชำระเงน (ระยะเวลา 1 ป จำนวน 12 เลม)

ทอยในการออกใบเสรจ

อนๆ โปรดระบ

อนๆ โปรดระบ

จงหวดเลขท

หนวยงาน/แผนก

รหสไปรษณยซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต

หมบาน/บรษท

จงหวด

ตองการสมครสมาชกนตยสาร Creative Thailand จำนวน 12 เลม

เชคสงจายนาม ศนยสรางสรรคงานออกแบบ พรอมใบสมครสมาชก

ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (Creative Thailand)622 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอรชน 24 ถนนสขมวท 24 แขวงคลองตน เขตคลองเตย กรงเทพฯ 10110หรอแนบไฟลใบสมครพรอมหลกฐานการโอนเงนมาทอเมล [email protected]สอบถามขอมลเพมเตมไดท 02-664-7667 ตอ 122

1. เลขทสมาชก ……………………………………….2. วนท …………………………………………………3. เรมตงแตฉบบเดอน ……………………………….

สำหรบเจาหนาท Creative Thailand

โอนเงนเขาบญชออมทรพย ธนาคารกรงเทพ สาขาสำนกงานใหญสลม เลขทบญช 101-808967-0ในนาม ศนยสรางสรรคงานออกแบบกรณาแฟกซใบสมครพรอมหลกฐานการโอนเงนมาทเบอร 02-664-7670 หรอสงไปรษณยมาท

เรมตงแตฉบบเดอน โดยยนดเสยคาใชจายในการจดสงเปนจำนวนเงน 180 บาท

เลขทหนวยงาน/แผนก

รหสไปรษณยซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต

1. เจาหนาทการเงน ………………………………….2. วนท …………………………………………………3. วนทโอนเงน ………………………………………..

สำหรบเจาหนาทการเงน

หมดปญหาหยบนตยสารไมทน สมครสมาชกรายปโดยมคาใชจายในการจดสง 180 บาท (12 เลม)และรอรบนตยสารสงถงบาน (ถายเอกสารใบสมครได)

ขอมลผสมครสมาชก สมาชกใหมชอนามสกลเพศ ชาย หญง อาย อเมลโ โ ำ

สมาชกเกา (ตองการตออายสมาชก)*สำหรบสมาชกเกาสามารถกรอกเพยงชอและนามสกล

Page 20: Ct Magazine 45

โครงการจ

ดตงหอศลป

มหาวท

ยาลยศ

ลปากร

หอศลป

คณะจตรกร

รมประต

มากรรม

และภาพ

พมพ มห

าวทยาล

ยศลป

ากร

เฮมลอค อารต เรสเตอรองต

หอศลป

มหาวท

ยาลยก

รงเทพ

2520 25222517 2535 25382530 2540 25412539 2543 25442542 2551 25552545

หอศลป

กรรมศ

รนครนท

รวโรฒ

หอศลป

ะและการอ

อกแบ

บคณะมณฑนศ

ลป มห

าวทยาล

ยศลป

ากร

ไซแอม

อารต

สเปซ

ใน รร

.สอนศ

ลปะ

หอศลป

ะสถาปต

ยกรรม

พระพรหม

พจตร ม

หาวทย

าลยศลป

ากร

หอศลป

จามจร

จฬาฯ

อกโกะ แกลเลอร

เดอะสลม แกลเลอเรย

นำทอง แกลเลอร

ทวบ แกลเลอร

แกลเลอร 55

ถง แกลเลอร

อาเตอลเย อารต แกลเลอร

เอช แกลเลอร

VER Gallery

Koi Art Gallery

Speedy Grandma

สรพล แกลเลอร

ภทราวด

แกลเลอร

พระนครบาร แอนด แกลเลอร

WTF Café & Gallery

หอศลป

วฒนธ

รรมแห

หอศลป

รวมสม

ยราชด

ำเนนเฉ

ลมพระเก

ยรต 84

พรรษา

หอศลป

พระศร (ป

ดตวลงใ

นป 253

1)

หอศลป

สมเดจพ

ระนางเ

จาสรกต

หอศลป

บานจม

ทอมป

สน

พพธภณฑศลป

ะไทยรว

มสมย

ภาคเอกชน

สวนราชการ

ในสถานศกษา

แกลเลอร

พนทศลปะไมมงหวงผลกำไร

พนทศลปะในโรงละคร

รานอาหารทมพนทแสดงงาน

โปรเจกต 304

อะเบาท สตดโอ

หอศลปตาดไทยยานยนตร

บานบางกอก

หอศลป

แหงชา

(เปลยนช

อเปนพพ

ธภณฑสถ

านแหงช

าต หอศ

ลป)

(แตงตง

เปนหอศ

ลปฯ ปร

ะมาณป

2538-2

539)

หอศลป

กรงไทย

พระบรมร

าชนนาถ

หางคางานศลปะ

กรงเทพ

มหานค

ร (BAC

C)(M

OCA)

INSIGHTอนไซต

20 l Creative Thailand l มถนายน 2556

พนทศลปะ (Art Space) หมายถง “พนทแสดงงานศลปะ” ซงหมายรวมไดถง หอศลป โถงแสดงงานศลปะ หองคางานศลปะ หองนทรรศการในพพธภณฑศลปะ หรอพนทแสดงงานศลปะ อนๆ ทมการจดแสดงตอเนอง

วงจรพนทศลปะขอมลจากการสำารวจในป 2556 ทรวบรวมบนฐานขอมลศลปะรวมสมยไทยออนไลน rama9art.org พบวา ระหวางป 2546-2556 จำานวนพนทศลปะในกรงเทพฯ เพมขนจาก 48 แหงเปน 114 แหง แตมเพยง 77 แหงทยงเปดแสดงงานในปจจบน และมเพยง 27 แหงทเปดแสดงงานยาว ตอเนองเปนเวลาถงสบป นอกจากน จำานวนพนทศลปะทจดตงขนเพอประโยชนรวมในกจการอน เชน สมาคม โรงแรม รานอาหาร สตดโอ

และทอยอาศย ยงมจำานวนมากกวาพนทศลปะทจดตงขนเพอประโยชนในการใชแสดงงานโดยเฉพาะ เชน พพธภณฑและหอศลป

ศลปะกบผชมผชมถอเปนกญแจดอกสำาคญในการกำาหนดทศทางของพนทศลปะ เนองจากผลตอบรบจากผชมมผลโดยตรงตองบประมาณสนบสนนและกำาลงใจของผทำางาน พนทแสดงงานแบบมงหวงผลกำาไรนนยอมอยไมไดหากขาดผสนบสนนโดยการซอผลงานศลปะและของทระลก สวนพนท แสดงงานแบบไมมงหวงผลกำาไรของภาคเอกชนทมผเขาชมนอยกยอมขาดสปอนเซอรผสนบสนนเชนกน พนทศลปะทจดตงขนเพอประโยชน ในการใชแสดงงานโดยเฉพาะมกมจำานวนผชมนอยกวาพนทศลปะทจดตงขนเพอประโยชนรวมในกจการอน โดยในป 2546 ไมมพนทศลปะแหงใดเลยทมผชมมากถง 10,000 ครงตอป ซงถอเปนจำานวนเขาชมทนอยมาก เมอเทยบกบจำานวนผชมของพนทศลปะขนาดใหญในปจจบน ในป

เรอง: วรภทร ธรชยศภกจ

ยคนยมสะสมงานเพอรสนยมและฐานะ ยคเฟองฟของหอศลปพระศร เกดหองคา งานศลปะจำานวนมาก โดยนยมสะสมงานศลปะเพอประดบตกแตงภายในอาคาร

Page 21: Ct Magazine 45

โครงการจ

ดตงหอศลป

มหาวท

ยาลยศ

ลปากร

หอศลป

คณะจตรกร

รมประต

มากรรม

และภาพ

พมพ มห

าวทยาล

ยศลป

ากร

เฮมลอค อารต เรสเตอรองต

หอศลป

มหาวท

ยาลยก

รงเทพ

2520 25222517 2535 25382530 2540 25412539 2543 25442542 2551 25552545

หอศลป

กรรมศ

รนครนท

รวโรฒ

หอศลป

ะและการอ

อกแบ

บคณะมณฑนศ

ลป มห

าวทยาล

ยศลป

ากร

ไซแอม

อารต

สเปซ

ใน รร

.สอนศ

ลปะ

หอศลป

ะสถาปต

ยกรรม

พระพรหม

พจตร ม

หาวทย

าลยศลป

ากร

หอศลป

จามจร

จฬาฯ

อกโกะ แกลเลอร

เดอะสลม แกลเลอเรย

นำทอง แกลเลอร

ทวบ แกลเลอร

แกลเลอร 55

ถง แกลเลอร

อาเตอลเย อารต แกลเลอร

เอช แกลเลอร

VER Gallery

Koi Art Gallery

Speedy Grandma

สรพล แกลเลอร

ภทราวด

แกลเลอร

พระนครบาร แอนด แกลเลอร

WTF Café & Gallery

หอศลป

วฒนธ

รรมแห

หอศลป

รวมสม

ยราชด

ำเนนเฉ

ลมพระเก

ยรต 84

พรรษา

หอศลป

พระศร (ป

ดตวลงใ

นป 253

1)

หอศลป

สมเดจพ

ระนางเ

จาสรกต

หอศลป

บานจม

ทอมป

สน

พพธภณฑศลป

ะไทยรว

มสมย

ภาคเอกชน

สวนราชการ

ในสถานศกษา

แกลเลอร

พนทศลปะไมมงหวงผลกำไร

พนทศลปะในโรงละคร

รานอาหารทมพนทแสดงงาน

โปรเจกต 304

อะเบาท สตดโอ

หอศลปตาดไทยยานยนตร

บานบางกอก

หอศลป

แหงชา

(เปลยนช

อเปนพพ

ธภณฑสถ

านแหงช

าต หอศ

ลป)

(แตงตง

เปนหอศ

ลปฯ ปร

ะมาณป

2538-2

539)

หอศลป

กรงไทย

พระบรมร

าชนนาถ

หางคางานศลปะ

กรงเทพ

มหานค

ร (BAC

C)(M

OCA)

มถนายน 2556 l Creative Thailand l 21

2554 พพธภณฑสถานแหงชาต หอศลป มผเขาชมเฉพาะสวนนทรรศการจำานวน 34,475 ครงตอป และหอศลปวฒนธรรมแหงกรงเทพมหานคร ม จำานวน 938,940 ครงตอป ทงนเปนทนาสงเกตวาจำานวนผเขาชมของ พนทศลปะทง 2 แหง มตวเลขทแตกตางกนอยางชดเจน ซงอาจเปน เพราะปจจยดานตำาแหนงทตง งบประมาณ คาเขาชม การประชาสมพนธ รวมถงลกษณะผลงานทจดแสดง

มองไปขางหนาแมวาปจจบนความกาวหนาของสงคมออนไลนจะชวยกระตนใหการเขาชม งานศลปะเรมเปนสวนหนงของวถชวตคนเมอง โดยเฉพาะกระแสการ บนทกภาพและแบงปนกบเพอนในสงคมออนไลนททำาใหพนทศลปะถกบอกเลา สงตอ และกระจายตวอยางรวดเรวในวงกวาง จนทำาใหจำานวนผชม งานศลปะบางแหงมมากถงหลกแสนคนจนเปนประวตการณ แตอยางไร กตาม คณภาพของพนทแสดงงานศลปะกไมอาจวดไดจากจำานวนผชม

ทมา:วทยานพนธ การนำาเสนอขอมลศลปะทางหนงสอพมพรายวน (2554) โดย วรภทร ธรชยศภกจเอกสารคนควาเฉพาะบคคล หอศลปะรวมสมยในกรงเทพมหานคร (2545) โดย วรภทร ธรชยศภกจหนงสอ จากสยามเกาสไทยใหม: วาดวยความพลกผนของศลปะจากประเพณสสมยใหมและรวมสมย (2546) โดย สธ คณาวชยานนทโครงการขอมลของพนทจดแสดงงานทางศลปะ จาก yipintsoi.comบทความ ปลกตำานาน หอ "ศลป พระศร (เมษายน 2546) จาก info.gotomanager.com

เพยงอยางเดยว เพราะสงสำาคญทสดของการจดแสดง คอประโยชนท ผชมไดรบจากการเรยนรและสนทรยะทไดจากเสพงานศลปะ ซงเปนหวใจ สำาคญทนกจดการพนททางศลปะไมควรประนประนอมกบคณภาพท ผชมควรไดรบ สวนผชมเองกไมควรละเลยคณคาของงานศลปดวยเหนวา เปนเพยงกระแสนยม

ยคนยมสะสมงานเพอรสนยมและฐานะ ยคเฟองฟของหอศลปพระศร เกดหองคา งานศลปะจำานวนมาก โดยนยมสะสมงานศลปะเพอประดบตกแตงภายในอาคาร

ยคของหอศลปขนาดใหญ ทงในความดแล ของราชการและเอกชน ทำาใหสามารถรองรบ การจดงานนทรรศการขนาดใหญได

ววฒนาการพนทศลปะในกรงเทพฯ

ยคทางเลอก ถงแมยคนจะมพนทศลปะเกดขนจำานวนมากอยางตอเนอง แตลวนเปนการกอตงของ ภาคเอกชนและสถานศกษาโดยทยงขาดหอศลปทมความมนคงถาวร ปจจบนหลายแหงไดปดตวลง อยางไมเปนทางการ

Page 22: Ct Magazine 45

supernormal

CREATIVE ENTREPRENEURคด ทำ� กน

22 l Creative Thailand l มถนายน 2556

ในการจดงานนทรรศการศลปะแตละครง สงทอยนอกเหนอจากความรสกของผเขาชมงานหรอความสำาเรจของศลปน กคอกระบวนการ ทอยเบองหลง ซงเตมไปดวยขนตอนและการวางแผนทรดกมของผจด ตงแตกระบวนการคดเลอกและจดเตรยมผลงาน สถานท อปกรณ ไปจนถงขนตอนการตดตงและการดแลรกษาทตองอาศยทงความละเอยดออนและความเปนมออาชพ 'ซเปอรนอรมอล (Supernormal)' ซงกอตงโดย พสภค กลอมสกล (พม) คอกลมคนทนยามตวเองวาเปนทง ‘นกจดการงานศลปะ (Art Handler)’ และนกคด "เราไมใชแรงงาน เราอาจจะเปนคนทถอสวาน ถอตลบเมตร ตอกนงราน แตเรามวธทำางานแบบนกคด”

จากความสนใจทจะตโจทยพนทสำาหรบจดแสดง งานศลปะซงเปนสวนหนงในวชาเรยนใหไปไกล กวาหองจดแสดงในพพธภณฑหรอแกลเลอร พสภคไดเปลยนพนทภายในอซอมรถเกาทเตมไปดวยคราบนำามนและโกดงรกรางขนาด 4,000 ตารางเมตรใหกลายเปนพนทจดแสดงงาน ซงไดรบการตอบรบจากผเขาชมงาน รวมถง ผใหญในวงการศลปะเปนอยางด จนเปนเสมอน ใบเบกทางอนเปนจดเรมตนกาวสำาคญใหกบเขาเอง หลงจบการศกษา พสภคจงไดเร ม ฟอรมทมเพอทำางานดานการจดการงานศลปะขนอยางจรงจง “ผมเรมจากการมองวา การเรยน ศลปะเพอจะเปนศลปนอยางเดยวมนแคบไป แตจะใหเปนนกคด ภณฑารกษ หรอนกวจารณผมกไมถนด เลยมาคดวาตองทำาอยางไรใหอยไดในวงการน จงเร มสรางทมขนมา” ดวย ประสบการณทสงสมมาจากการลองผดลองถก บวกกบการไดรบทน JENESYS Programme

เพอไปศกษาดงานทญปนในป 2009 ทำาใหเขาไดไปดการทำางานท เ ปนระบบของบรษท ซนเคยวและไดฝกงานกบนกจดการงานศลปะชาวญปนซงไดชอวาเปนชาตทมมาตรฐานสงในการจดการงานลกษณะน ทงหมดจงกลาย มาเปนสวนเสรมใหทมแขงแกรงขนอก กระทง ปจจบนชอของซเปอรนอรมอลไดรบการยอมรบ จากพพธภณฑชนนำาในประเทศใหเขาไปจดการ งานนทรรศการขนาดใหญ ดวยเชอในฝมอและความรบผดชอบของทม แตเหนอสงอนใด พสภค ยงเชอวา สงทสำาคญทสดคอทศนคตทดและ เปดกวางทเขามตอกระบวนการทำางานในแตละ ครง ซงไมตางจากเวลาทเขาคดเลอกทมงานใหม ใหเขารวมในสายอาชพเดยวกน “การคดเลอก เพอนรวมทม ผมเรมตนจากทศนคต เพราะ ผมเชอวาเรองทกษะหรอความสามารถนนสอน กนได ขอใหเปนคนทรกงานศลปะและชอบเปน นกสรางสรรค”

เรอง: กมลกานต โกศลกาญจน ภาพ: กลยธรา สงวนตง

Page 23: Ct Magazine 45

supernormal

CREATIVE ENTREPRENEURคด ทำ� กน

มถนายน 2556 l Creative Thailand l 23

แมวาในระยะเวลาทผานมา การจดการงานศลปะ ในประเทศไทยจะไมมทฤษฎทเปนแนวปฏบตชดเจน แตประสบการณกไดคอยๆ หลอหลอมขนเปนวธการจดการเฉพาะตวของซเปอรนอรมอล ตงแตการดแลผลงานศลปะประเภท ตางๆ ไปจนถงการซอมแซมผลงานทชำารดดวย สายตาทมองเหนคณคาอนแทจรงของงานศลปะอยางรอบดาน รวมถงการรจกตอยอดชด ความรทสงสมมาและสงตอสอกหลายคนในทม “ถาคณเขาใจในคณคาและมลคาของงานศลปะ คณจะเขาใจวางานศลปะไมใชของทใครๆ ก จดการได” และเมอการจดนทรรศการแตละงาน นนไมไดมเพยงศลปนกบผเขาชมงานเทานน ในฐานะนกจดการงานศลปะจงตองทำางานรวมกบ ผคนทเกยวของอกมากมาย ทงศลปน ภณฑารกษ เจาของผลงาน เจาของสถานท ไปจนถงผรบเหมา ตางๆ ซงตองผสมผสานทงเรองของหลกการ

บรหารจดการ การบรการ และความสามารถ ในการออกแบบสงทจะเตมเตมความตองการของทกฝายไดอยางสมบรณในทกรายละเอยด “ผลงานมาถงมอเราจะเปนอยางไรกแลวแต ในวนทสงกลบไปจะตองเปนแบบนน บางชนงาน ตองใชถงมอถง 4 ชนดในการจบแตละดาน ท งหมดนตองไมมขอผดพลาดเกดข น เรา ปกปองและรกษาผลงานใหดทสด ซงทกอยาง เปนเรองของประสบการณและความรสก”

ในปจจบน การขยายตวของพนทแสดงงานศลปะ ทมขนาดใหญและจำานวนนกสะสมงานศลปะ (Art Collector) ทมความรความเขาใจในเรอง การเกบรกษางานซงเพมจำานวนขน สงผลโดย ตรงตอมาตรฐานการจดการผลงานศลปะในประเทศไทยใหสงตามไปดวย “ขณะนถอเปน

ชวงรอยตอของวงการศลปะไทย เพราะเราเรมมพนทสาธารณะในการแสดงงานอยางแทจรง พอมพนทขนาดใหญขน คอลเลกชนโชวจาก ตางประเทศกเร มเขามา และความตองการ บคลากรทมความรความสามารถซงเขาไปดแลผลงานไดกเพมมากขน กลายเปนมาตรฐานท เกดขนใหม ในขณะเดยวกนเวลายมงานมาจดแสดง พวกนกสะสมเขากเรมเรยกรองขอคนท มความรเขามาชวย ไมใชใหใครจดการกได แต ตองหาคนจดการผลงานหรอบรษททรบประกน งานศลปะไดจรง การยมชนงานเพยงชนเดยว กตองมเอกสารทถกตอง จะเอาไปทำาอะไร ทไหน อยางไร ตองมการยนยนจากเจาของไปจนถง ผรบผดชอบทเกยวของทงหมด” ในวนทการจดแสดงงานศลปะไมไดถกจำากดไวทหอศลปหรอแกลเลอรเพยงอยางเดยว อกตอไป และขอบเขตของคำาวางานศลปะนน กวางใหญเกนกวาจะใหเรองของพนทมาเปนเงอนไขจำากด เหลานกจดการงานศลปะจงตอง ควบคมคณภาพงานในแตละครงใหละเอยดยงขน ขณะทกตองเปดรบโอกาสทกำาลงขยายตว เรงดวนนดวยความสมดล เพอทจะไมพลาดใน การดงเอาแกนแทและความหมายของผลงานแตละชนมานำาเสนอตอผชมงานไดอยางตรงจด ทสด “อยาคดวางานศลปะจะสอสารแคเฉพาะ ในแกลเลอรหรออารตสเปซเทานน แตศลปะสามารถสอสารไดในทกๆ ท และทกพนททม งานศลปะอยตองเลาเร องราวได งานศลปะหนงชนจะตองเลาเรองทงหมดไดดวยตวเอง เพราะสดทายแลวพนทก เปนเพยงแค สงสนบสนนหนงเทานน”

Supernormal: sprnormal.blogspot.comขอบคณ: สถานท 100 ตนสนแกลเลอร และนทรรศการ “Time Remapping” โดย วชญ พมกาญจนพงศ และเรยวสเกะ คโดะ (Ryusuke Kido)

Page 24: Ct Magazine 45

“ศลปะมอยในทกท” คงจะไมใชถอยคำาทกลาวเกนจรงนก เพราะทกวนน ศลปนสามารถนำาสงรอบตวมาใชเปนวตถดบ สอกลาง และพนทสรางสรรคผลงานไดอยางอสระ และเมอความเปนไปไดในการสรางสรรคนนไรขดจำากด กรอบทมชอวา “คานยม” ของการเดนชมศลปะจงถก ทลายลงจากประตพพธภณฑ ผนงหองจดแสดง ไปสพนท กลางแจง สวนสาธารณะ หรอแมแตเกาะกลางทะเลอยางนะโอะชมะ (Naoshima)

จากเมองนรนามทแทบจะไมเคยถกกลาวถง แตเมอสอสงพมพออนไลนระดบโลกหลายสำานก อาท ไทม (TIME), เดอะ การเดยน (The Guard-ian), ทราเวล + ลเชอร (Travel + Leisure) หรอแมแต โลนล แพลเนต (Lonely Planet) ตางยกใหนะโอะชมะเปนปลายทางใหมทเหลานกเสพศลปะรวมสมยไมควรพลาด ทงยงเปนขมทรพยแหงศลปะทรวบรวม ผลงานของศลปนระดบแมเหลก จากเกาะเลกๆ ทตงอยแถบทะเล เซโตะ-ไนไก (Seto Inland Sea) ไรเงาของฝงชนแออดอยางเกยวโตหรอโอซากา ทกวนน นะโอะชมะจงกลายเปนเมองทตดอนดบหนงในสถานททองเทยวยอดนยมแหงใหมของแดนปลาดบไปอยางรวดเรว คำาถามทเกดขน กคอ ทำาไมเมองทมสภาพเปนเกาะ ไกลหางจากเมองทคราครำาไปดวยนกทองเทยว ทงยงตองใชเวลาในการเดนทางนานหลายตอ จงถกเลอกใหเปนเมองศลปะ และทสำาคญรฐบาลญปนมองเหน “อะไร” บนเกาะแหงน

CREATIVE CITYจบกระแสเมองสรางสรรค

NAOSHIMA

สามสบกวาปกอน นะโอะชมะยงเปนทรจกในฐานะทตงโรงงานอตสาหกรรม ของมตซบช ซงเปนแหลงบมเพาะรายไดหลกทางตอนเหนอของเมอง แตในความเปนจรงประชากรสวนใหญยงคงประกอบอาชพประมงและทำาไรนาเกลอเปนหลกบนวถชวตทเรยบงาย แมการเตบโตและการขยายตวทาง เศรษฐกจและสงคมเมองในชวงทศวรรษ 1980 จะนำามาซงความเฟองฟของโรงงานอตสาหกรรมในเขตการปกครองสวนทองถน แตผคนสวนใหญ โดยเฉพาะหนมสาว กพากนอพยพออกจากเกาะเพอแสวงหาโอกาสทดกวา บานเรอนถกทงราง จำานวนประชากรลดลงอยางรวดเรว กลายเปนปรากฏการณทไมไดเกดขนแคในนะโอะชมะเทานน แตยงรวมไปถง

FROM NOWHERE LAND

เรอง: ปยพร อรณเกรยงไกร

WHERE ART LANDS ON SEASCAP E

flickr.

com/p

hotos/mctren

24 l Creative Thailand l มถนายน 2556

Page 25: Ct Magazine 45

CREATIVE CITYจบกระแสเมองสรางสรรค

หมเกาะตางๆ ทต งอยในแถบนเกอบทงส นดวย ชคตสก มยาเกะ (Chikatsugu Miyake) นายกเทศมนตร จงพยายามคดหาวธฟนฟพนททางตอนใตของนะโอะชมะใหกลบมาชวตชวาอกครง โดยในป 1985 เขาไดรวมมอกบเทตสฮโกะ ฟคทะเคะ (Tetsuhiko Fukutake) ผกอตงเบเนซเซ โฮลดงส อนคอรปอเรชน (Benesse Holdings, Inc.) กลมบรษทรายใหญทมบทบาทสำาคญในการพฒนาดานศกษาเชงกลยทธในญปน เพอฟนฟนะโอะชมะจากความกรอนสลาย เทตสฮโกะนนหลงใหลการสะสมศลปะและใฝฝนทจะสรางพนทอสระเพอใหเดกๆ ไดเรยนรศลปะทามกลางธรรมชาต ไกลหางจากแสงส และความเจรญทางวตถ ซงคณสมบตของเกาะแหงนกตอบโจทยไดเกอบ ทกดาน หลงจากทเทตสฮโกะเสยชวตลง โซอชโระ ฟคทะเคะ (Soichiro Fukutake) บตรชายคนโตจงเปนผสบทอดเจตนารมณตอไป โดยวางเปาหมายของโครงการฟนฟนะโอะชมะใหเปนแหลงทองเทยวสขาวทสนบสนนการสรางปฏสมพนธระหวางชมชนกบนกทองเทยว ผานการศกษา และทำากจกรรมดานศลปะ มากกวามงกอบโกยรายไดจากการทองเทยว เชงพาณชยเทานน ไมนานนก พนทศลปะกคอยๆ ผดเพมขน โดยมเบเนซเซ เฮาส (Benes se House Museum) เปนพพธภณฑแหงแรกทเปดให นกทองเทยวเขาชมและบรการทพกไปในตว ปจจบน นะโอะชมะกลายเปนปลายทางสำาคญของนกทองเทยวทสนใจและชนชมศลปะรวมสมย โดยมนกทองเทยวเพมขนจาก 46,873 คน ในป 2002 เปน 4 แสนกวาคนในป 2012 นบเปนการเรยกความมชวตชวาทสญหายไปกวาทศวรรษใหกลบคนสหมบานชาวประมงอกครง

หากมองแคผวเผน จดเดน (และจดขาย) ของเมองศลปะแหงนคอการระดมสดยอดผลงานของเหลาศลปนรวมสมยมาจดแสดงใหนกทองเทยวไดชนชมทามกลางทวทศนอนงดงามของทะเลเซโตะ-ไนไก ไมวาจะเปนภาพวาดชดดอกบว (The Water Lilies series, 1914-1919) โดยศลปน อมเพรสชนนสม โคลด โมเนต (Claude Monet) หรอ ศลปะการจดแสงส โอเพน สกาย (Open Sky, 2004) โดยศลปนอเมรกน เจมส เทอรเรลล (James Turrell) แตในความเปนจรงทกการออกแบบและทกกจกรรมทเกดขนลวนผานกระบวนการคดและการตความภายใตคอนเซปท “ชวตทด (Living Well)” ตามวสยทศนการบรหารของเบเนซเซ เพอสะทอนใหเหนวา ชวตของมนษยนนเชอมโยงกบศลปะและธรรมชาต โดยศลปะทดจะชวยขดเกลาจตวญญาณของมนษยใหกลบคนสธรรมชาตอกครง

REINTERPRET ARTS, CREATE NEW IDENTITY

รปแบบสถาปตยกรรมของพพธภณฑบนเกาะ ยงไดรบการออกแบบโดยสถาปนกแถวหนาของญปน ทะดะโอะ อนโด (Tadao Ando) กลมอาคารจงดทนสมย ดวยการออกแบบพนทแบบเปดโลง ใหความรสกเปนอสระเชนเดยวกบภมทศนรอบนอก ตววสดนนเลอกใชคอนกรต ไม และหนเปนหลก เพอสอถงความเรยบงาย เพราะอนโดมองวาพนทของศลปะทดนนไมควรแยงความสนใจจากชนงาน แตตองมความสมดลระหวางขนาดของพนทและตำาแหนงการจดวางชนงาน เพอเปดโอกาสใหผชมไดศกษาและตความหมายของผลงานอยางเตมท นอกจากน เพดานรปทรงไข (Oval) ทพพธภณฑเบเนซเซ เฮาส กเรยกเสยงวจารณดานดจาก นกทองเทยวและนกเสพศลปะไดทกครง เพราะงานออกแบบชนนไมใชแคสวยงามแปลกตา แตเผยใหเหนแกนแทขององคประกอบศลปทเรยกวา

มถนายน 2556 l Creative Thailand l 25

Page 26: Ct Magazine 45

26 l Creative Thailand l มถนายน 2556

‘The Art House Project’ คอตวอยางทเดนชดทสดทสะทอนถงการผลกดน ใหเกดพนทศลปะระดบชมชน โดยรวบรวมเหลาศลปนรวมสมยทมฝไมลายเซนเปนเอกลกษณ มารวมฟนฟอาคารบานรางในเขตฮอนมระ (Honmura) ใหเปนพนทศลปะในชมชน แมวาบานหลายหลงจะถกทงจนทรดโทรมไรมลคา แตบรรดาของเกาเกบในบานพกอาศยเหลานถอเปนวตถดบชนเยยมสำาหรบศลปนในการหยบเรองเกามาเลาใหม ผลงานทถกสรางสรรคขนในหมบานแหงน จงเก ยวโยงกบประวตศาสตรและวฒนธรรมความเปนอยในอดตของนะโอะชมะ โดยมคนทองถนเปนไกด

นำาทวร คอยบอกเลาเรองราวตางๆ ของบานแตละหลงใหนกทองเทยวไดฟงอยางสนกสนาน หากเปรยบเทยบกบพพธภณฑอนๆ บนเกาะทโฟกสการสรางความสมพนธระหวาง “คน” กบ “ธรรมชาต” แลว การตระเวนชมงานศลปตามตรอกซอกซอยในหมบานชาวประมงนนใหความสำาคญกบความสมพนธระหวาง “คน” กบ “คน” มากกวา โปรเจกตนจงเปนแนวทางการสงเสรมการทองเทยวชมชนททงนารกและเปนกนเอง เพราะนอกจากนกทองเทยวจะไดขอมลจากผรตวจรงแลว ยงเปนวธการกระชบมตรและยนระยะหางระหวางคนในทองถนกบคนนอกพนทอกดวย

“ธรรมชาต” สวนพพธภณฑศลปะชช (Chichu Art Museum) นนไดรบการออกแบบพนทใหซอนอยใตดน เพอปองกนการรบกวนภมทศนอนงดงามของเมอง ยงไปกวานน ททาเรอประจำาเมองยงมประตมากรรม ฟกทอง (Pumpkin, 1994) ของ ยาโยย คซะมะ (Yayoi Kusama) ศลปนหญงแนวปอป-อารตชาวญปนทมเอกลกษณจดจาน ยนตงตระหงานอวดสสนและลวดลายสะดดตาทกคนทพบเหน จนถกยกใหเปนแลนดมารกของเมองนไปโดยปรยาย ซงยงตอกยำาวา นะโอะชมะไมไดจมอยกบอดตของหมบานชาวประมงทถกทอดทงอกตอไป หากถกสรางภาพจำาใหมในฐานะเมองทฟนคนจากความลมสลาย อนเนองมาจากผลกระทบของโลกาภวตนและระบบการผลตแบบอตสาหกรรม ดวยการโอบรบเอา “การไหลบาทางวฒนธรรม” มาเปนโอกาสใหมในการสรางอตลกษณของเมองใหเปนศนยกลางของศลปะรวมสมยระดบโลก และกาวไปสความเปนโมเดรน เจแปนอยางเตมตว

สงทนาประทบใจของโครงการพฒนาเมองนกคอ วสยทศนอนกวางไกลของรฐบาลและชาวญปน ซงไมไดยดตดอยกบการพฒนาเมองโดยอาศยตนทนทางอารยธรรมในอดตเชนปราสาทยคเอโดะ ซงเปนประสบการณทนกทองเทยวตางชาตค นชนกนเปนอยางดเทานน แตยงเลงเหนถง “ศกยภาพ” ของทรพยากรบคคล (ศลปน) และพนท (เมอง) ทมอยในปจจบน แลวนำามากลนกรองตความใหม จนตกผลกเปน “ชดประสบการณ ใหม” นนคอมลกษณะเปน “วฒนธรรมรวมตว (Cultural Homogener-ization)” ทถกจรตสากลมากขน (และแนนอนวาขายได) แตกไมทง อตลกษณความเปนญปนสมยใหม ซงความสำาเรจขอนกสอดคลองกบนโยบายกอบกเศรษฐกจและอตลกษณแหงชาต “คล เจแปน” ของรฐบาล ไดพอดบพอด อยางไรกตาม นะโอะชมะนนไมไดฟมฟกและเตบโตมาจากพนฐานทางสงคมทนยมชมชอบศลปะ ทำาใหประชาชนสวนใหญยงขาดความรความเขาใจในศลปะรวมสมย และไมไดมสวนรวมในการขบเคลอนเมอง

ART SPACE X COMMUNITY

CITY IS LONG WHEN ART LASTS

แบบรางของอนโดสำาหรบพพธภณฑเบเนซเซ เฮาส

The Art House Project

beinbroo

klyn.co

m

en.w

ikipe

dia.org

heyk

umo.org

CREATIVE CITYจบกระแสเมองสรางสรรค

asse

mblep

apers.c

om.au

flickr.

com/p

hotos/thec

aro

Page 27: Ct Magazine 45

มถนายน 2556 l Creative Thailand l 27

อยางเตมรปแบบ หากเปรยบกบการปลกตนไม กไมตางจาการตดชำากง โดยมศลปะระดบทอปเปนพนธไมชนด มาตดชำาบนเมองทมทศนยภาพอนงดงามเทานน แตยงขาดการนำาอจฉรยภาพแหงทองถนของชาวประมง มาบรณาการเขากบกลยทธการพฒนาเมองอยางจรงจง จงเปนทนาตดตาม ตอไปวา การพฒนาเมองแหงนจะดำาเนนตอไปในทศทางใด องคกรบรหาร สวนทองถนจะหาวธจดการสรางรายไดและความเปนอยทดใหกบชมชนในระยะยาวไดหรอไม หรอแทจรงแลว พนทศลปะตางๆ ในมมเมอง กเปนเพยงแหลงทองเทยวตามกระแสนยมอกแหงหนง เพราะถงแมวา “ศลปะยนยาว ชวตสน” จะเปนจรงดงทฮปโปกราตส ไดกลาวไว ทวาการรกษาศลปะใหยนยาวนน ควรจะเรมจากการสรางรากฐานทางวฒนธรรมของชมชนใหมนคงเสยกอน

ทมา:บทความ 4 reasons to visit Naoshima, Japan’s island of art จาก lonelyplanet.comบทความ Five Reasons to Visit Naoshima จาก time.comบทความ Hiroshi Sugimoto: Eternity in Naoshima จาก rawness.orgบทสมภาษณโซอชโระ ฟคทะเคะ จาก Revitalizing Remote Island with Contemporary Art โดย เอเจนซการทองเทยวญปน (Yokoso Japan!) benesse-artsite.jpjapan-guide.comjapantimes.co.jp

เทศกาลศลปะนานาชาตเซโตอช (Setouchi International Art Festival) คอ

ตวอยางการขยายสเกลโครงการการพฒนาเมองในบรเวณทะเลเซโตะ-ไนไก

ไปสความรวมมอพหภาค ภายใตการบรหารจดการระหวางขององคกรสวน

ปกครองทองถนจงหวดคะงะวะกบจงหวดโอคะยะมะ ซงจดขนครงแรกในป

2010 โดยมเบเนซเซ อนคอรปอเรชน เปนหวเรยวหวแรงในการผลกดนใหเกด

นทรรศการศลปะรวมสมยและกจกรรมตางๆ ตงแตนำาคอลเลกชนสะสมของ

เทตสฮโกะ ฟคทะเคะ อดตผบรหารเบเนซเซผลวงลบมาจดแสดง หรอการเชญ

ศลปนรวมสมยจากตางประเทศมารวมงาน รวมทงขยายขอบเขตการจดแสดง

งานศลปะจากนะโอะชมะไปยงเกาะใกลเคยง อาท เทชมะ (Teshima) ชามจมะ

(Shamijima) ฮอนจมะ (Honjima)

ความนาสนใจของเทศกาลนอยตรงทการจดงานทกๆ 3 ป (Triennale

Festival) บนเกาะเลกๆ ทง 12 แหง โดยผลดเปลยนสถานทและเมองไปตาม

ฤดกาลทเหมาะสม ตงแตฤดใบไมผล ฤดรอน ไปจนถงฤดใบไมรวง เปนเวลา

7 เดอน เพอเปดโอกาสใหนกทองเทยวไดชมงานศลปะทามกลางทวทศนอน

งดงามทสดในฤดกาลของแตละเกาะ ซงนบวาชวยสรางรายไดและอาชพใหกบ

ชมชนทองถนไดเปนอยางด และเพอตอกยำาความสำาเรจทผานมา เทศกาลจง

ถกจดขนอกครงในปน โดยไดรบการสนบสนนอยางเปนทางการจากกระทรวง

การตางประเทศ กระทรวงพาณชยและอตสาหกรรม รวมทงกระทรวงการทอง

เทยวญปน เพอยกระดบคณภาพงานสสากล รวมทงเผยแพรประชาสมพนธ

ขอมลการทองเทยวผานชองทางออนไลนอยางเปนระบบ และเชอมโยงเสนทาง

รถไฟจากเมองทองเทยวสเสนทางเดนเรอไปยงเกาะตางๆ ไวอยางครบครน

beinbroo

klyn.co

m

SETOUCHI INTERNATIONAL ART FESTIVAL

House projectby Shinro Otake

english

bake

ry.w

ordp

ress.

com

arthite

cture.tumblr.c

omCREATIVE CITY

จบกระแสเมองสรางสรรค

ทมา: setouchi-artfest.jp

Page 28: Ct Magazine 45

28 l Creative Thailand l มถนายน 2556

พนทศลปะ... ของใคร เพอใครเรอง: นนทนร พานชกล ภาพ: พชญ วซ

ห า ก เ อ ย ถ ง พ น ท ศ ล ป ะ ช น นำ า ข อ งกรงเทพฯ แลว หนงในนนคงหนไมพน "น ำ าทอง แกลเลอร (Numthong Gallery)" หองจดแสดงงานศลปะของ นำาทอง แซตง ผครำาหวอดในวงการศลปะไทยมากวาสามสบป ซงปจจบนไดโยกยาย ทตงจากพนทเดมบรเวณสามเสนมายงบานใหมทใหญกวาในซอยอารยสมพนธ 5

จากอาสาสมครของหอศลปพระศรเมอวยตนยสบ จนมาเปนเจาของแกลเลอร และนกจดการงานศลปะทมสวนผลกดนให ศลปนไทยรนนอยใหญเปนทรจก ในทกวนน นำาทองถอเปนผหนงทมโอกาส ไดพบเหนและผานประสบการณตางๆ ด านการจดการพ น ท ศลปะมาแ ลวมากมาย และบทสนทนากบเขาในครงนคงชวยให เรากลบมาคดทบทวนถง ความหมายและหนาททแทจรงของคำาวา “พนทศลปะ”

นำาทอง แซตง

THE CREATIVEมมมองของนกคด

Page 29: Ct Magazine 45

มถนายน 2556 l Creative Thailand l 29

ยอนกลบไปตอนเรมทำ�ง�นเปนอ�ส�สมคร ทหอศลปพระศร พนทศลปะในกรงเทพฯ ชวง เวล�นนเปนอย�งไรผมเรมทำางานทหอศลปพระศรในป 2 5 2 2 เมอกอนไมมพนทแสดงงานศลปะเหมอน สมยน จะดงานทตองไปดทเพาะชางซงถอเปน แหงแรกๆ ทจดนทรรศการศลปะดวยซำาไป การจดงานแสดงศลปกรรมหรอการประกวดศลปกรรมแหงชาตกตองไปใชททำาการของ การทองเทยวแหงประเทศไทยหรอโถงหอ สมดแหงชาตทาวาสกร สวนแกลเลอรเอกชน ตามหองแถวยานบางกะป (ถนนสายสขมวท ในปจจบน) กเกดขนภายหลง สมยนน แนวคดเรองการมพนทเพอศลปะโดยเฉพาะนบวาใหมมาก ตอนหอศลปพระศรเปดเมอป 2517 คนกยงไมรจก ผมเองกเพงไปตอนป 2518 ไปเปนอาสาสมครกอน คอตอนนน ผมไปทกวนจนคณฉตร (ฉตรวชย พรหมทตต-เวท ผอำานวยการหอศลปพระศรในยคนน) ถามวาสนใจทำางานทนไหม ผมกวาดส เพราะผมสนใจงานศลปะและชอบขดเขยนตงแตเดก ผมจะไดเจอศลปน ไดดงานศลปะทกครงทมการเปลยนนทรรศการ หอศลปพระศรตอนนนเปนทซงทงศลปน นกดนตร แมกระทงพวกกวจะมา เพราะมนไมใชพนทแสดงงานเพยงอยางเดยว แตเปนพนทซงเปดสำาหรบกจกรรมทางศลปะ มดนตร มการแสดงละคร มพนทใหมานงคยกน แลวผลงานทแสดงกไมใชแคงานจตรกรรม มงานสำาคญๆ จากตางประเทศ เชน งานดไซนของญปน หรองานเฟอรนเจอรดไซน พวกโคมไฟ โซฟา หรอชนวางซงพเศษ มาก

จ�กหอศลปพระศร คณหนม�เปดพนทศลปะ ของตวเองทนทเลยหรอเปล�หลงออกจากหอศลปพระศร ผมพยายามเปนศลปนอยหลายปนะ ผมขายงานครงแรกไดทผบแถวหลงสวนชอ บราวน ชการ (Brown Sugar) คนซอเปนคนไทยทำางานวงการโฆษณา วนเปด

นคนมาดเยอะมาก คอบราวน ชการเขาฉลาด ทกครงเขาจะเชญนกรองรบเชญมาแจมใน วนเปด รอบทผมแสดงเดยวเนย เขาเชญคณป อญชล จงคดกจ ผมกตนเตนวาทำาไมคนดงานผมเยอะจง จรงๆ ไมใชหรอก คนมาดป อญชล พอหลงจากงานนน ผมกมานงยอนด ผมเหมอนมอกหนาทหนงทมากกวาหนาทศลปน คอหนาทนกจดการ เพราะกอนตดสนใจเปดแกลเลอรของตวเอง ผมกเรมตนดวยการจดนทรรศการใหศลปน ทงในโรงแรม ในหางสรรพสนคา จดการเรองรายละเอยด การตดตง งาน การออกแบบ เอางานไปเสนอใหกบนกสะสม ทงบรษทเงนทนหลกทรพยหรอหนงสอพมพ สมยนนมผมทำาแบบนอยแทบจะคนเดยว ถาคนซ องาน ผมกขนไปเอง ตดตงใหเอง คนเดยวหมด

ปจจบนดเหมอนว�จะมพนทส�ธ�รณะทเปดโอก�สใหศลปนแสดงง�นไดม�กขน สวนตวแลว คณคดว�มนทำ�ใหคนทวๆ ไปเข�ถงง�นศลปะไดม�กขนหรอไม ผมยกตวอยางงายๆ สมยนนใครกรวาถามาหอศลปพระศร คอมหองสมด มทนงดมกาแฟได คณอาจจะไมไดมาดดนตร แตแวะมานงอานหนงสอ มาพกผอน แลวกดงานได ปจจบน มนไมคอยมพนทแบบน อยางตอนทรฐบาลพยายามทำาตลาดนดศลปะบรเวณหอศลป เจาฟาแลวมนไมไดผล ผมเสยดายมาก เพราะคณมพนทแตคนไมไปใช แลวกลบไปทำาใหมนกลายเปนตลาด คณตองพยายามทำาใหมนเปนพนทเปดทคนมาเมอไหรกได กลมไหนกมาได จรงๆ คนไปเทยวสนามหลวงเยอะมากนะ ถาหอศลปฯ มนำา มทใหนงกนอะไร ไมตองทำาใหมนกำาไรอะไรหรอก แคใหอยได อยางนอยๆ เจาหนาทเองกจะไดมชวตชวาหนอย สมยผมเปดแกลเลอรใหมๆ ผมจะไปตามเดกๆ จากโรงเรยนแถวนนมาดงาน เพราะ กเหมอนกบการไดพดคย ถาเดกไดเรมสมผสตงแตเลกๆ โตขนไดยน ไดฟง ไดเหนแบบไหน

Page 30: Ct Magazine 45

เขากรบไปแบบนน แตบานเราไมมวฒนธรรมใหลกหลานดงานศลปะกนแตเดก ไมตองพดถง ขนรจกชนชมนะ เอาแคไปเหน ใหรจกยงไมคอยม ตอนนหอศลปกทม. (หอศลปวฒนธรรมแหงกรงเทพมหานคร) เขามกจกรรมในพนทใหมอนหนงกคอ พเพลส แกลเลอร (People's Gallery) ใหศลปนไปนำาเสนอผลงาน ผมกไปนงสงเกตดนะ แตสดทายตรงพนทนทรรศการกเหมอนเดม คนเฝาโตะนทรรศการกเฝาไป คนทมาดบางทกอยากไดขอมล แตไมรจะไปคย กบใคร คออยางนอยทสด มคนมาคยกนกยงนบวามการโตตอบ ตรงนตางหากทมนจะไดอะไรกลบไป แตตราบใดทมพ นทแสดงงานแลวปลอยไปเฉยๆ คนกยงไมไดอะไรอยด ทกวนนผมจะบอกลกผม บอกเดกหลายคน ทเขามาทแกลเลอรผมวา พาเพอนมานะ เดยวพอเอาของมาใหกน วนกอนผมเจอเพอนกบอกใหแวะมา ประเดนคอมนตองเรม เราไมสามารถ บอกใหทกคนมาได แตเรมจากกลมเลกๆ กอน เรมจากเดกๆ เรมกนใหม ไมชาหรอก

เพร�ะฉะนนก�รมพนทศลปะกคอก�รมพนทใหคนทวๆ ไปไดมโอก�สด ไดชนชมผลง�นศลปะเวลามคนมาดงานแสดงทแกลเลอรผม ผมจะไมเขาไปยงเลย จะปลอยใหดเตมท เพราะเคยไปบางทในบานเราแลวรสกเลยวามคนกำาลงมองอยวาไอนไมซอหรอก ไอนดไมเปนหรอก ทำาไมไมปลอยเขาเดนไปละ ผมบอกทกคนท

THE CREATIVEมมมองของนกคด

30 l Creative Thailand l มถนายน 2556

คณตองคดเหมอนเดนเข�ไปในสวนส�ธ�รณะ เวล�ทคณเดนเข�ไป ในสวนลมพนคณหวงอะไร คณจะไปเอ�อะไร ไมมใชไหม คณแคเข�ไปรบอ�ก�ศและคว�มสดชน เชนเดยวกนคณเข�ไปดง�นในแกลเลอร คณไมตองทำ�อะไรเลย เงนกไมตองเสย แคใชเวล�กบมน

Marco

Polo

(201

2) โดย

ธวช

ชย พ

นธสว

สด

Page 31: Ct Magazine 45

เขามาดงานของผมเลยวา คณตองคดเหมอนเดนเขาไปในสวนสาธารณะ เวลาทคณเดนเขาไป ในสวนลมพนคณหวงอะไร คณจะไปเอาอะไร ไมมใชไหม คณแคเขาไปรบอากาศและความสดชน เชนเดยวกนคณเขาไปดงานในแกลเลอร คณไมตองทำาอะไรเลย เงนกไมตองเสย แคใชเวลากบมน เพราะมนเปนเวลาหานาททมคามาก ทคณจะตดทกอยางออกจากหวหมด ปญหายงยากตางๆ เพยงอยกบงานตรงน ไมวาจะเปนรปอะไร ผมเชอเลยวาคณจะรสกเลยวา โอโห งานนนาสนใจ งานนสวย หรอบางทก อะไรของ มนเนย คดอะไรของมน แคนนเอง นคอเวลาทคณโตตอบกบตวคณเอง เวลาหานาทนมคา แตทกคนลมมนไปแลวเพราะบานเราไมมวฒนธรรมตรงน นเปนความผดพลาดทคนมองวา คนทไปดงานศลปะตองดรเรอง ตองเขาใจ มนไมใช เวลาคณไปเดนสวนสาธารณะ ไปนนไปน

ค ณไมเห นตองคด เลย แตท ำาไมพอจะไป แกลเลอรนตองนกกอนเลยวาจะดร เรอง หร อเปลา ท กคนมสงเหลานอยแลวขางใน แตประเดนคอเราโดนครอบงำามาตงแตเดก เชนเวลาเขยนรปตองรางเสนใหเสรจ มเบอรในชองอกวาชองไหนใสสอะไร หรอเวลาเขยนตองใหเหมอน ผมไมแปลกใจเลยวาทำาไมเดกฝรง หรอญปนถงมความคดสรางสรรคสงมาก เพราะเขาไมเคยถกครอบงำาเร องน บานเราใครเขยนรปเกงครกจะเอาใจ คณอาจจะเคยเหน ในหนงสอพมพวาแขงวาดรปกน 140 กวาประเทศนไทยเรากวาดรางวลมากนหมดเลย มนกลายเปนคานยมทผดเพราะเราทำาใหเดกแขงเพอเอารางวล แตไมไดสอนวางานศลปะมนจะชวยใหเราพฒนาอะไรไดบาง ดงนนเวลาดงานศลปะกไมตองคดอะไรมากเลย แคมาแลวด เหมอนเวลาคณฟงเพลง เพลงบางเพลงมแคทำานอง แตมนกลบทำาใหเรานง

หรอฟงแลวนำาตารวงไดเลย ดงนนมนไมไดอยทคณเขาใจหรอไม

ถ�เชนนน พนทศลปะจะตองเปนพนทแบบไหน สวนตว เวลาผมเลอกพนททำาแกลเลอรอยาง ทเกาทสามเสน ผมเลอกพนทตรงนนเพราะเปนพ นทปด เวลาคนเขามาจะตดทกอยาง ออกหมด ไมรสกถงบรรยากาศภายนอก ผม ตองการแคนนแหละ แตสมมตวาแกลเลอรไปเปดในศนยการคา คนอาจจะคดแลวคดอกวาเราไมไดจะเขาไปซอนะ แคอยากเขาไปด แตไมรจะดอยางเดยวไดหรอเปลา หรออยางแกลเลอรทเขาทำาไวเยอะแยะทสลม สงเกตไหม วาเรากยงลงเลเลยวาจะเขาไปดดไหม ความทกระจกมนใสแลวดานในบางทมนไมมคนดอยกอนเลย คอถาจะมองพนททวไปในกรงเทพฯ ณ ปจจบน นอกจากหอศลปกทม.แลวกยงไมม

THE CREATIVEมมมองของนกคด

มถนายน 2556 l Creative Thailand l 31

เวล�ดง�นศลปะกไมตองคดอะไรม�กเลย แคม�แลวด เหมอนเวล�คณฟงเพลง เพลงบ�งเพลงมแคทำ�นอง แตมนกลบทำ�ใหเร�นงหรอฟงแลวนำ�ต�รวงไดเลย ดงนนมนไมไดอยทคณเข�ใจหรอไม

Page 32: Ct Magazine 45

THE CREATIVEมมมองของนกคด

ทเปนลกษณะเปดจรงๆ สวนหอศลปเจาฟา กไกล ไมมทจอดรถ สวนหอศลปบนราชดำาเนน ถาเสรจเปดขนมากอาจจะชวยดงคนเขามา หลกๆ คอสวนใหญแลวทอนเขามพนททเปดใหคนไปใชบรการดานอนดวย ไมใชมแคทแสดงงานอยางเดยว แกลเลอรเองกตองปรบตว อนดบแรกคอ คณตองเปนมตรมาก ตอนรบกอน เสรจแลว ทเหลอคณตองใหเวลาเขาเดนดเอง อยาไปเดนตาม ไปถามเขาวนวาย คอตองดแตละคนแลววาใครสนใจมากนอยแคไหน บางคนสนใจกอยากจะคย เรากจะเปดพนท บางคนสนใจมากขนเรากเปดมากขน และการเปดมากขนไมใชอยทผมไง พอถงเวลาผมกจะบอกวา ไปด ทนนะ เดยวไปอานเลมนนะ เอาเลมนไปดไดเพมเตม แบบนเขาจะใชเวลากบตวเขาเองแลว ไมใชเราตองไปเปดใหเขาตลอด อยางนสนกกวา

ชวยเล�ใหฟงถงบรรย�ก�ศง�นแฟรศลปะทฮองกงทเพงเดนท�งกลบม�ตอนนถาถามถงตลาดศลปะในฮองกง ตองบอกวา กำาลงบมมาก ไวท ควบ (White Cube) แกลเลอร เบอรหนงของลอนดอนกเพงมาเปด อกหนอย

เขายงจะสรางกกเกนไฮม มวเซยม (Guggen-heim Museum) ทฮองกงเพอเปนสาขาในเอเชย เพราะในสเปนกม เยอรมนกม ถาไมเอาฮองกงกไมมแลว ตองไปออสเตรเลย ซงไมมใครไป และไมใชวารฐบาลจนเขาสนบสนนโดยตรงนะ แตรฐบาลเขาเปดทางให เพราะคนกจะใชจายอยางมหาศาลกบงานแฟรเทยวน ผมรสกวางานแฟรศลปะสมยกอนกบสมยน ผดกน เมอกอนงานแฟรจะจดทกๆ 2 ปเพราะตองรอเกบขอมล เกบงาน แลวถงจะมาโชว และงานแฟรสมยกอนจะเลอกจากงานเปนสำาคญ เชนงานนเคยไปโชวทนวยอรก แลวเปนงานสำาคญของยคน น หรอไปดอคเมนทา (Documenta) ทเปนงานแสดงศลปะทสำาคญ จดทเมองคสเซล เยอรมนมา หรอไปแสดงเบยนนาเลมา หรอทไหนกแลวแต เพราะฉะนน แกลเลอรแตละแกลเลอรจะเลอกเฟนงานทดเพ อมาแสดง แตปจจบนมนตางโดยสนเชง มนกลายเปนอกตลาดหนงแลว คอแกลเลอรบางแหงเรมใหศลปนไปทำางานเพอนำามาออกงานแฟรอยางเดยวกม สมยกอนเวลาไปแฟร นวจารณกนเลยนะ วาชวงทผานมา งานใคร ทเขาพดถง งานใครทวาดจนถงตอนน แตเดยวน

ไมพดกนแลว พดถงมลคา ผมอาจจะเปนประเภทเชย โลกเขาไปถงไหนแลว เขาไมมาพดเรองแบบนกนแลว

นอกจ�กตวพนทแลว คณคดว�มสงใดทจะมสวนชวยในก�รผลกดนใหพนทศลปะเตบโตในอน�คตบานเราไม เคยวางแผนเรองบคลากรหรอ เร องฐานขอมล ผมคดวาเราตองสรางเดก รนใหม ใหโอกาสคนรนใหมสรางทมงานขนมา พอเรามบคลากรมากขน มการรวบรวมขอมล โอกาสทจะเขาถงคนทวไปไดมนกจะกวางขน อยางทแกลเลอรของผม ผมกพยายามเปดพนท ทำาเปนหองสมดเพมเตม คนมาดงานอาจจะ ดแคแปบเดยวจบ แตถามเวลากสามารถมาใชหองสมด อานหนงสอศลปะ ดนตยสารศลปะได เพราะฉะนนพนททเรากำาลงพดถง ไมใชแคพนทแสดงงาน แกลเลอรผมเองจากนไป อาจจะตองมขายกาแฟ ขายนำา เพอใหคนมาเพม ผมบอกนกศกษาศลปะสมยนหลายคนเลยวา คณจบมาสมยนโชคดมาก ไมจำาเปนหรอกทจะตองมาเปนศลปน เราตองการคนอกเยอะทจะมาทำาใหวงการนมนโต ไมใชมแตพนท

CREatIVE INGREDIENtS

พนทศลปะทอย�กเหนพนททผมอยากเหนเปนพนทศลปะคอสวนลมพน ซงมทงสวนและมอาคาร เกาหลงหนงทสวยมาก เมอกอนสมยผมมโอกาสไดฝกงานกบทานกฏ (ไพบลย สวรรณกฏ) ทานเลาวาสมยทานยงหนม เวลาเสาร-อาทตยกไปเวทลลาศสวนลมพนในอาคารนนแหละ เปนโถงใหคนเตนรำาตรงกลางแลวกดานบนมระเบยงแลนรอบๆ แลวคนกอยบนระเบยง สวนขางนอกมโดมครงหนง เขากมาเลนดนตรใหฟง ทแบบนกทม.นาจะเอากลบมาทำาเปนพนทศลปะ

ศลปนทชอบคำาวาชอบ ศลปนแตละคนแตละสาขากมทชอบเปนพเศษ แตถงขนาดพเศษสดไมม แตละชวงมนกมสงทดของมนอย เพราะฉะนนผมจะไมแบงวา ยคนหรอยคนน สมยนสสมยกอนไมได งานศลปะ คณจะไปบอกภาพเขยน (painting) ดกวาภาพลายเสน (drawing) สนำามนดกวาสนำา มนไมใช มนขนอยกบงานตรงนนตางหาก วาเวลาคณเหนศลปนวาดออกมาแลวใหอารมณใหความรสกตรงนนมากไดเทาทคณคด ลายเสนทคณเหนไมกเสน มนใหคณมากกวาสนำามนทงผนดวยซำาไป มนเปนความรสกตรงนตางหาก

32 l Creative Thailand l พฤษภาคม 2556

Euphoria (2012) โดย นต วตยา

Page 33: Ct Magazine 45
Page 34: Ct Magazine 45

CREATIVE WILLด าำท ดค

34 l Creative Thailand l 6552 นยานถม

งอรเ นจญากลศกโ ตนากลมก : ภาพ กนญบ ตวรภ :

นดเะรปะลแดคมาวคงทอสงอตทนางลผงดสแดจรากกาจกอน วลแงรคะลตแนใยมสมวรนปลศงอข ๆงาตมมงแนใมคงสงาท

ำสนวสนปเอถกนางลผครรสงารสรากงาวหะรนอตนข าคญและ ำสมาวคนหเรากงซ นกพแมไาคณคม า ดครากนวบะรกงอขญค

กมงซ นปลศงอขนางนชะลตแนใกลผกตรากงหแนาฐกลหนปเนอ อรห ยาถพาภ กทนบดมส ราสกอเงอขบบแปรนใยอฏการป

สมดสเกตชภาพน�น ลวนแตมคณคามากจนทำา งตอกผ 2 หใ จในสดต วะรนยวหเ รทภ ะลแ นกแลลก รอกรกเ.รด งายอนข ยทไะปลศลมอขนาฐรากงรคโ อรห sevihcrA trA iahT งารส

ในฐานะองคกรอสระแบบไมแสวงหากำาไร ทมเปาหมายในการเกบรกษาประวตศาสตรแหงผลงานการสรางสรรคศลปะของ

ำสดไงถาขเทรมาวคคงอนปเหใอพเวไนปลศ า นคกทบรห

แมประเทศไทยจะมระบบและวธการจดการการปกปองผลงานทางศลปะ งดสแดจรากบรดไทนางลผวตะาพฉเาษกรงอปกปรากงยพเนปเกตแ บกงอขวยกเทงอขงสงถนจปไ กทนบดมสอรหราสกอเทะณข นปลศงอข ๆนนนางลผงอขบอกะรปคงอนอมสเบยรปเท นางครรสงารสรากนอตนข

ปไยาหญสอรหยสเญสะจทงสงยสเมาวคมะลแ ยลเะลกถบลกงรคยอบตามกาลเวลา ผกอตงทงสองคนจงรเรมกระบวนการจดเกบรกษาวตถ

ำทรากรากนวบะรกนาผนวาลกงด า งลรากกาจมรเยดโ ยาลหกาลหทนาง ณษาภมสรากอรหมชะรปรากงท บบแปรกทลมอขบกเะลแาษกศอพเทนพ

ำทยคเทนคมลกะลแ วรคบอรคนใกชามส ทาอ ดมหงทงอขวยกเทผ างานนปเกทนบะลแ ณษาภมสปทเดอถ งยสเกทนบรากยวด นปลศบกมวร

เอกสาร เพอสรางเปนฐานขอมลสำาหรบโครงการฐานขอมลศลปะไทยมรเรดไงย นกาจกอน นขงยกามณรบมสทยมสมวระลแมหใยมสรอลเลกแกาจนปลศงอขถตวอรหงอขงสงายอวตนค-มยรากนวบะรก

มยบยหท ษกทพรห อฟเยราจาองอขนางลผชตกเสดมส ทาอ ยาขอรคเกอนปเอพเ )นะณขนใยอรากศรรทนนปเงดสแดจ( รอลเลกแ 333 กาจามนปเงยะลแ ะณราธาสส ๆมหใตมนใรมาวคยาจะรกรากงาทงอชงนห

การสรางเครอขายทเชอมโยงกนระหวางหนวยงานตางๆ ทงสถาบน นขงยกามงาวขงาวกมาวคมหใ ฑณภธพพะลแ รอลเลกแ

นอกจากการนำาวตถประกอบผลงานตางๆ มาจดแสดงเปนยวดรมาวคคงองารสงมงยยทไะปลศลมอขนาฐรากงรคโ วลแรากศรรทนมรรธนฒวปลศอหงอข 4 นชณวเรบทนพรากดจรากนาผ งรจจใงตมาวค

ทนพนปเตแงต ดสทกามนางชใรากกทนวถบรคหใรคนาหมพทเงรกงหแสำา ำทบรห า ษกราฑณภนางะลแฑณภธพพนางบกวยกเรมาวคหใ ยจวรากสำาหรบนกเรยนในระดบมธยมและมหาวทยาลย และยงใชการจดงาน

ยมสมวระลแมหใยมสยทไะปลศบกวยกเรมาวคคงองารสมรสเอพเานวสเนปเดกเหใอกะจนอจในสทลคคบบกหใจใาขเมาวคงารสอพเนจดอลต

ประโยชนในระยะยาว ทงยงมการนำา งอขวยกเทพมพงสอสะลแอสงนหจในสทผหในปงบแามศทเะรปนใกายดไาหทมลเงาบมหใยมสะปลศบก

ไดศกษา เพอเปดโลกทศนแหงศลปะในมตอนๆ โดย ในอนาคต Thai Art Archives ยงจะพฒนารปแบบการจดเกบและรกษาวตถทางประวตศาสตรซงควรคาแกการเรยนรนไวในรปแบบดจทล เพอใหเปนฐานขอมลสำา กลโมมกทวทกาจดไงถาขเะลแาษกศถรามาสจในสทผบรห

ตคานอนใดไงลหนรนคสอตงสะจทมอรพะลแ

วะรนยวหเ รทภ ะลแ นกแลลก รอกรกเ.รด ณษาภมส :ามทยทไะปลศลมอขนาฐรากงรคโ

รคนาหมพทเงรกงหแมรรธนฒวปลศอห 4 นชโทร 02 214 6630-1

"History is ours."

ษกทพรห อฟเ งอขนางลผชตกเสดมสกาจนสเยาล

Page 35: Ct Magazine 45
Page 36: Ct Magazine 45

14:12 PM

3G 4:08 PM4:08 PM

iPad iPad / iPhone

ดาวนโหลดฟร!นตยสาร Creative Thailandผาน 2 แอปพลเคชน CT magazineและ TCDC Digital Resource