ژمارە ١٤٨ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە
24
24 ١٣٩٣ زبەری رە- ١٤٨ ژماره
-
Upload
kurdistanukurd -
Category
Documents
-
view
255 -
download
0
description
ژمارە ١٤٨ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە
Transcript of ژمارە ١٤٨ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە
24ژماره ١٤٨ - رەزبەری ١٣٩٣
23ژمارە 14٨ -ئۆکتۆبری 2014
په پووله
په پووله ی جوان و ڕازاوئێسک سووکی باڵ نه خشاوتۆ که ی هاتیت بۆ المان؟به خێرهاتی سه رچاومان
چاوه ڕێت بووین زۆر به کوڵبیرمان ده کردیت به دڵ
لێر ه زۆره دارو گوڵبفڕه له م چڵ بۆ ئه و چڵ
باڵدار
22ژماره ١٤٨ - رەزبەری ١٣٩٣
یاسای سه یر و سه مه ره ی واڵتان
هیندوستان:کوشتنی‌مشک‌به‌‌بێ‌ئیزنی‌یاسا‌تاوانه. -
تورکیه:له‌‌سه‌ده‌ی16و17خواردنه‌وه‌ی‌قاوه -قه‌ده‌غه‌‌بووه‌‌و‌هه‌رکه‌سێک‌له‌‌کاتی‌خواردنه‌وه‌ی‌قاوه
ده‌ستبه‌سه‌ر‌کرابایه‌‌له‌‌سێداره‌‌ده‌درا.
تایله‌ند:له‌و‌واڵته‌‌بنێشت‌جووتن‌له‌‌شوێنه‌‌گشتییه‌کان -قه‌ده‌غه‌یه‌‌و‌هه‌رکه‌س‌بنێشت‌بجوێ‌بڕی500دۆالر‌جه‌ریمه
ده‌کرێ.
بنگالدێش:قۆپی‌کردن‌له‌‌قوتابخانه‌کان‌قه‌ده‌غه‌یه‌‌و -هه‌ر‌منداڵێکی‌سه‌رووی15ساڵ‌له‌‌کاتی‌تاقیکردنه‌وه‌دا‌قۆپی
بکا،زیندانی‌ده‌کرێ.
یونان:له‌‌ساڵی2001ەوه‌‌یاریی‌کامپیوتێری‌له‌و‌واڵته -قه‌ده‌غه‌کراوه.
ئۆسترالیا:له‌‌ئه‌یاله‌تی‌ویکتۆریای‌ئۆسترالیا‌که‌س‌بۆی -نیه‌‌رۆژانی‌یه‌کشه‌ممه‌‌شه‌ڵواری)په‌مه‌یی(له‌به‌ر‌بکا،ته‌نانه‌ت
مندااڵنیش.
مه‌تین
21ژمارە 14٨ -ئۆکتۆبری 2014
منداڵەکان بە دڵی خۆتان بمڕەنگێنن!
20ژماره ١٤٨ - رەزبەری ١٣٩٣
بوون؟!_ئێستا‌تێگەیشتم‌ئێوە‌بۆ‌ئەوەندە‌هاروهاجن‌و‌لەسەر‌جێی‌خۆتان‌دانانیشن.بیشی‌خوێنێتەوە. ناکا ناشیرین‌دەبێ‌و‌کەس‌حەز ببێ ئەگەر‌خراپ ئاخر‌کتێب‌لە لێرە‌وردە‌وردە‌باش‌دەبنەوەو یاریی‌مندااڵن‌دا‌نین لەنێو ئێوە بەاڵم‌ئێستا
هەمووی‌گرینگتر‌مندااڵن‌دێن‌و‌چیرۆکەکانتان‌دەخوێننەوە.ئەو‌قسانە‌ئەوەندە‌کاری‌لەو‌کتێبانە‌کردبوو‌کە‌خەریک‌بوو‌دەست‌بە‌گریان
بکەن،چونکە‌هەموو‌کتێبێک‌ئاواتی‌ئەوەیە‌بخوێندرێتەوە.نێو بیخەنە نابێ دەکڕن گۆڤارێک یان کتێب کاتێک شیرینەکان منداڵە بەڵێ‌یارییەکانتانەوە،چونکە‌الپەڕەکانی‌دەدڕێ‌و‌پیس‌و‌ناشیرین‌دەبێ‌و‌دواتر‌حەزتان‌لە‌خوێندەوەی‌نابێ،هەر‌بۆیە‌دەبێ‌کتێب‌و‌گۆڤارەکانتان‌لە‌نێو‌قەفەزەی‌کتێبخانە
دابنێن‌و‌بە‌باشی‌بیانپارێزن.
دارشتنەوەی:مینای‌سوڵتانزادە
19ژمارە 14٨ -ئۆکتۆبری 2014
رۆژێکیان‌چەند‌کتێبی‌دڕاوو‌شپڕێویان‌هێنایە‌کتێبخانەی‌قوتابخانەکەمان‌تا‌بیانخەینە‌نێو‌قەفەزەی‌کێتبخانەکەوە‌بەاڵم‌وێدەچوو‌ئەوان‌تا‌ئێستا‌کتێبخانەیان‌پێدەکەنین‌و بەرز دەنگی بە بەردەوام دەکردو بەدفەڕی بۆیە‌زۆریان نەبینیبێ،
پاڵیان‌بە‌یەکترەوە‌دەنا.ئەوەی‌سەردانی‌ئەو‌کتێبخانەیەی‌دەکرد‌پێی‌سەیر‌بوو!باشە‌ئەوانە‌بۆ‌ئاوا‌دەکەن،باشە‌نازانن‌وەک‌ئەو‌کتێبانەی‌دیکە‌بە‌رێک‌و‌پێکی‌لەسەر‌جێی‌خۆیان
دانیشن.کەسێک تا بێ، کە‌حەجمینیان دان دەنگ کتێبخانەکە‌چەند‌جاری بەرپرسی‌کردن کایە لە دەستیان تێنەدەگەیشتن‌و ئەوان خۆ بەاڵم بیانخوێنێتەوە، بێ‌و
هەڵ‌نەدەگرت.کتێبەکان‌سەریان‌لە‌وشەی»خوێندنەوە«سوڕ‌مابوو!گوتیان‌کەسێک‌بێ‌و
ئێمە‌بخوێنێتەوە؟!بەرپرسی‌کتێبخانەکە‌گوتی:بەڵێ!
کتێبەکان‌هەموویان‌دایان‌لە‌قاقای‌پێکەنین.کۆنە‌کتێبەکان‌لە‌دەست‌ئەو‌کتێبە‌تازەهاتوو‌بەاڵم‌بەدفەڕانە‌وەئامان‌هاتبوون.ئەوان‌هەر‌بۆڵەیان‌دەهات،تا‌ئەوەی‌کە‌یەکێک‌لە‌کتێبەکان‌وەدەنگ‌هات‌و‌پرسی:
ببوورن‌دەتوانم‌لێتان‌بپرسم‌ئێوە‌پێشتر‌لە‌کوێ‌بوون؟!کتێبە‌شپڕێوەکان‌چاوێکیان‌لە‌یەکتر‌کردو‌گوتیان:لە‌نێوە‌یارییەکانی‌خاتوو
ئەستێرە‌دا‌بووین._لەنێو‌یاریی‌مندااڵن!بەاڵم‌جێی‌کتێب‌نێو‌کتێبخانەیە‌نەک‌یاریی‌مندااڵن!
_ئەی‌نابینی‌هەموو‌الپەڕەکانمان‌دڕاوو‌نوشتاونەتەوە،بەرگەکانمان‌خراپ
چیرۆکی کتێبە دڕاوو شپڕێوەکان
18ژماره ١٤٨ - رەزبەری ١٣٩٣
زیانەکانی خواردنەوە گازییەکانمنداڵە‌خۆشەویستەکان!ساردی‌و‌خواردنەوە‌گازییەکانی‌دیکە‌لە‌نێو‌بەشێکی‌بزانین با بەاڵم دەکرێ، سەیری خۆش خواردنەوەیەکی وەک ئێوەدا لە زۆر
خواردنەوەی‌زۆری‌ساردییە‌گازییەکان‌چ‌زیانێکی‌هەیە:هۆی دەبێتە ساردی، زۆری خواردنەوەی کە داوە نیشانیان لێکۆڵینەوەکان‌قەڵەوی،ڕزاندنی‌ددانەکان،نەخۆشیی ئێسک، )پووکی( نێوبەتاڵ‌بوونی کلۆری‌و
دڵ‌و‌زۆر‌نەخۆشیی‌دیکە.کەوچک 10 گازییەکاندا خواردنەوە چووکی قوتویەکی هەر لە هەروەها‌شەکر،150کالێری‌و55_30گرەم‌کافێئینی‌تێدایەو‌پڕە‌لە‌ڕەنگی‌ناسروشتی‌کە
هەموویان‌زیانی‌زۆریان‌بۆ‌ئێوە‌هەیە.جیا‌لە‌هەمووی‌ئەو‌زیانانە‌دەبێتە‌هۆی‌کەمکردنەوەی‌ئیشتیا‌لەو‌خواردنانەی‌ئەو سەوزییەکان‌و، هەموو وەک: هەیە ئێوە لەشی بۆ زۆریان قازانجی کە
خواردنانەی‌پرۆتۆئینیان‌هەیەو‌سپیاییەکان.ئا:نارین
17ژمارە 14٨ -ئۆکتۆبری 2014
فێرگەی نەققاشی
16ژماره ١٤٨ - رەزبەری ١٣٩٣
راستگۆیی
له‌ژووره‌که‌ی‌خۆم‌دانیشتبووم‌خه‌ریکی‌کایه‌کردن‌بووم،که‌‌دایکم‌هاته‌ژوورێ‌و‌پرسیاری‌لێکردم:
ژووره‌که‌ت‌بۆ‌تەڕ‌بووه؟:نازانم
دوایی‌چاوی‌به‌و‌سەتڵه‌‌ئاوه‌‌که‌وت‌که‌‌له‌‌حه‌مام‌شاردبوومه‌وه.وتی:ئەو‌سەتڵە‌ئاوە‌چییە؟
وتم‌نازان.!دایکم‌چاوی‌به‌و‌کیسه‌ڵه‌ش‌که‌وت‌که‌‌له‌وێ‌شاردبوومه‌وه،وتی‌ئه‌و‌کیسه‌ڵه
چیه‌‌لێره‌یه؟وتم:نازانم
دایکیشم‌وتی:ئه‌و‌سه‌تڵ‌و‌کیسه‌ڵه‌‌له‌خۆوه‌‌هاتوونه‌‌ئێره؟منیش‌وتم:کیسه‌ڵه‌که‌م‌له‌‌حه‌وشه‌‌دیته‌وه‌‌و‌ویستم‌که‌مێکی‌ئاو‌پێبده‌م،به‌اڵم
ستڵه‌‌ئاوه‌که‌‌ڕژا‌‌و‌ژووره‌که‌م‌ته‌ڕ‌بوو.جارێکی‌تر که پێدا به‌ڵێنم بۆیه دایکم، ناره‌حه‌تیی هۆی ببمه نه‌مده‌ویست کیسه‌له‌که‌‌نا‌یەم‌بۆ‌ژووره‌که‌م،به‌اڵم‌دایکم‌له‌به‌ر‌هێنانی‌کیسه‌ڵه‌که‌‌بۆ‌ژووره‌که‌م
ناره‌حه‌ت‌نه‌بوو‌به‌ڵکوو‌له‌به‌ر‌ئه‌وه‌‌ناره‌حه‌ت‌بوو‌که‌‌درۆم‌له‌گه‌ڵ‌کردبوو.دایکم‌وتی:ئه‌گه‌ر‌سه‌ره‌تا‌ئیزنت‌له‌‌من‌وه‌رگرتبا،منیش‌هاوکاریم‌ده‌کردی.دوایی‌داوای‌لێبوردنم‌له‌‌دایکم‌کرد‌و‌به‌ڵێنم‌پێدا‌که‌‌له‌مه‌وبه‌دوا‌راستگۆ‌بم.....دایکی‌په‌یام
15ژمارە 14٨ -ئۆکتۆبری 2014
سووده کانی که ره وزسه‌وزه‌یه ئه‌و سه‌ره‌کیی شوێنی به‌سووده، زۆر سه‌وزه‌یه‌کی که‌ره‌وز‌جۆری چه‌ندین دروستکردنی بۆ بووه. مه‌دیته‌رانه ده‌ریای که‌ناره‌کانی له
ساالد‌و‌چێشت‌که‌ڵکی‌لێ‌وه‌رده‌گیرێ.سووده‌کانی‌که‌ره‌وز:
بۆ‌به‌هێزکردنی‌دڵ،جه‌رگ‌و‌سییه‌کان‌به‌سووده. -بۆنی‌ناخۆشی‌نێو‌ده‌م‌نا‌هێڵێ. -بۆ‌ئازاری‌گه‌ده‌و‌‌ریخۆڵه‌‌باشه. -به‌‌سووده‌‌بۆ‌ئازاری‌جومگه‌کان. -
ئیشتیای‌خواردن‌زیاد‌ده‌کا. -بڕێکی‌زۆر‌له‌‌ڤیتامینCو‌ڤیتامینEهه‌روه‌ها‌خوێی‌کانزایی،پوتاسیۆم‌و -
سۆدیۆمی‌تێدایه.دنیای‌مندااڵن
14ژماره ١٤٨ - رەزبەری ١٣٩٣
ک‌دەڵێن:خێرا‌بە‌پیاوێ
تارەکە‌وەڕێ‌بڕۆ‌ئێستا‌قە
دەکەوێ.
ۆ‌کوێ‌دەڕوا_پیاوەکە:ب
لیتەکە‌بە‌منە.ئەوەتا‌ب کابرایەک‌دەڵێ:ئەمن‌هەرشتێک
جارێک‌بچێتە‌مێشکمەوە‌ئیدی‌قەتم‌لەبیر‌ناچێتەوە!
_هاوڕێکەی‌دەڵێ:ئەدی‌بۆ
لەبیرت‌دەچێ‌ئەو‌پارەیەی‌لێت‌وەرگرتووم‌بمدەیەوە؟!
ئەویش‌دەڵێ:ئاخر‌پارە‌دەچێتە
گیرفانمەوە‌خۆ‌ناچێتە‌مێشکمەوە!
مامۆستا:ئەو‌گیانەوەرە‌چییە‌کە‌گۆشت،ماست،شیر،پەنیر،پێاڵوو‌جل‌و
بەرگمان‌دەداتێ؟!_قوتابی:مامۆستا‌وەڵاڵ
باوکم!
دیاریی:نارین‌کەنکاش
قسەی خۆش بۆ پێکەنین
13ژمارە 14٨ -ئۆکتۆبری 2014
زایینی‌دا‌کرا‌بە‌جەژن‌و‌تەرخان‌کرا‌بۆ‌ئەوکەسانەی‌زگماک‌نابینان‌یان‌بە‌هەر‌هۆیەکەوە‌لە‌ماوەی‌تەمەنیان‌دا‌بینایی‌چاوەکانیان‌لە‌دەست‌داوە.
16ی‌ئۆکتۆبر،بۆ‌یەکەم‌جار‌لە‌ساڵی1945ی‌زایینی‌دا‌وەکو‌ڕۆژی‌جیهانیی‌خۆراک‌ناونرا.
17ی‌ئۆکتۆبر‌ڕۆژی‌نێونەتەوەیی‌سڕینەوەی‌هەژاری‌یە.
ئا:هانا‌وریا
12ژماره ١٤٨ - رەزبەری ١٣٩٣
1ی‌ژوئەنی‌هەموو‌ساڵێک‌بە‌ڕۆژی‌جیهانیی‌مندااڵن‌دانراوە‌لە‌واڵتانی‌ئیلسالوادۆر،گواتماال‌و‌سریالنکا.
1ی‌ئۆکتۆبر‌ڕۆژی‌جیهانیی‌بەساڵداچووانە.4ی‌ئۆکتۆبر‌بە‌ڕۆژی‌جیهانیی‌گیانلەبەران‌ناسراوە.
یونسکۆ5ی‌ئۆکتۆبری‌بە‌ڕۆژی‌جیهانیی‌مامۆستا‌ناودێر‌کردوە.9ی‌ئۆکتۆبر،ڕۆژی‌جیهانی‌پۆستە.
دووهەمین‌چوارشەممەی‌مانگی‌ئۆکتۆبەر‌بە‌ڕۆژی‌جیهانی)کەمکردنەوەی‌شوێنەوارەکانی‌کارەساتە‌سرووشتییەکان(دانراوە.
کارەساتە‌سرووشتییەکان‌بەو‌کۆمەڵە‌ڕووداوە‌زیانبەخشانە‌دەوترێت‌کە‌مرۆڤ‌ڕۆڵی‌نییە‌لە‌روودانیان‌دا‌و‌پێشبینی‌ڕوودانیانی‌بۆ‌ناکرێت‌و‌یان
ماوەیەکی‌زۆر‌پێش‌ڕوودانیان‌ناتوانین‌لێیان‌ئاگادار‌بینەوە‌وەکو‌بوومەلەرزە،الفاو،گێژەڵووکە،گڕکان،گۆڕانکاریی‌زۆر‌لە‌پلەی‌گەرما،وشکەساڵی،ڕنوو‌و
هەورەتریشقە‌و.....هتد.بەاڵم‌هێندێک‌کارەساتی‌تریش‌هەن‌کە‌ناڕاستەوخۆ‌مرۆڤ‌دبێتە‌هۆی‌ڕوودانیان‌وەک‌پیس‌بوونی‌ئاو‌و‌هەوای‌زەوی‌یان‌بەرزبوونەوەی‌پلەی
گەرمیی‌زەوی‌یان‌دروست‌بوونی‌سێاڵو‌کە‌لە‌ئەنجامی‌بڕینی‌دارو‌درەختی‌دارستانەکەن‌دێتە‌کایەوە.
لە‌ساڵی1989ی‌زایینی،دووەمین‌چوارشەممەی‌مانگی‌ئۆکتۆبر‌بە‌ڕۆژی‌جیهانیی‌کەمکردنەوەی‌شوێنەوارەکانی‌کارەساتە‌سرووشتییەکان‌ناودێر‌کراوە.
ڕۆژی‌گۆچانی‌سپی15ی‌ئۆکتۆبری‌هەموو‌ساڵێک)23ی‌ڕەزبەر(ناونراوە‌بە‌ڕۆژی‌گۆچانی
سپی،واتە‌ئەم‌ڕۆژە‌تەرخان‌کراوە‌بۆ‌ڕۆژی‌جیهانیی‌نابینایان.بۆ‌یەکەم‌جار‌ئەم‌ڕۆژە‌لە‌ئەمریکا‌و‌لە15ی‌ئۆکتۆبری‌ساڵی1964ی
11ژمارە 14٨ -ئۆکتۆبری 2014
منداڵینە! جیاوازییەکانی نێوان ئەم دوو وێنەیە ببیننەوە!
10ژماره ١٤٨ - رەزبەری ١٣٩٣
بۆچی دوای خواردن خەونووچکە دەمانباتەوە؟
هەموومان‌بە‌تایبەت‌نیوەڕۆیان‌لە‌دوای‌خواردن‌هەست‌دەکەین
پێویستمان‌بەخەوتنەو‌ئەگەر‌بخەوین‌دەچینە‌خەوێکی‌قووڵەوە.
ئەم‌دیاردەیە‌لێکدانەوەیەکی‌زانستی‌هەیە،ئەویش‌ئەوەیە‌کە‌هەموو
مرۆڤێکی‌پێگەیشتوو،لە‌ناو‌لەشیدا‌نزیکەی5لیتر‌خوێن‌هەیەو‌بە‌سەر
بەشە‌جیاجیاکانی‌لەشدا‌دابەش‌بووە.ئەو‌خوێنەی‌دەچێ‌بۆ‌ئەندامەکانی‌لەش‌و‌ڕێژەکەی‌لەو‌ئەندامانەدا‌لە
هەموو‌کاتێک‌دا‌وەک‌یەک‌جێگیر‌نیە،بەاڵم‌بە‌گشتی‌ڕێژەی‌خوێن‌بەمشێوەیە‌دابەش‌ووە.
*گورچیلەکان24%،جگەر28%،ماسولکەکان15%،مێشک14%و‌ڕێژەی19%یش‌دابەش‌بووە‌بە‌سەر‌ئەندامەکانی‌دیکەی‌لەش.لە‌کاتی‌خواردندا‌گەدە
پێویستی‌بە‌خوێنی‌زیاترە‌بۆ‌ئەوەی‌ئەو‌خۆراکەی‌بۆی‌چووە‌هەرسی‌بکا،ئەمەش‌وا‌دەکا‌بەشێک‌لە‌خوێنی‌ئەندامەکانی‌دیکەی‌لەش‌بچێ‌بۆ‌گەدەو‌بەم‌هۆیەوە‌ڕێژەی‌خوێن‌لەمێشکدا‌کەم‌دەکا،ئەمەش‌وا‌دەکات‌مێشک‌چاالکیی
کەم‌ببێتەوەو‌ببێتە‌هۆی‌باوێشکدان‌و‌خەواڵو‌بوون.
ری زیاتربۆ زانیا
9ژمارە 14٨ -ئۆکتۆبری 2014
منداڵه‌کان‌ساڵووانه‌ی‌ئه‌مجاره‌مان‌تایبه‌ته‌به‌جێناوی‌ئاماژه‌و‌ئه‌وه‌یکه‌چۆن‌ده‌بێ‌له‌زمانی
ئینگلیسیدا‌ئاماژه‌به‌دووری‌و‌نزیکی‌بکه‌ین.لێره‌دا‌مه‌به‌ست‌که‌ڵک‌وه‌رگرتنە‌له‌جێناوی‌ئاماژه‌بۆ)This/That()ئه‌مه
/ئه‌وه(له‌دوو‌شێوه‌ی)Singular/Plural()تاک/کۆ(یه.Whatisthis?
ئه‌مه‌‌چیه؟It’sisanapple.
ئه‌مه‌‌سێوهWhatisthat?
هۆوە‌چیه؟It’sanapple.
ئه‌وه‌‌سێوهWhatarethese?
ئه‌مانه‌چین؟Theseareapples.
ئه‌مانه‌سێونWhatarethose?
ئه‌وانه‌چین؟Theyareapples.
ئه‌وانه‌سێونکاوه‌ئاهه‌نگه‌ری
ئینگلیزیەی زمانی
فێرگ
8ژماره ١٤٨ - رەزبەری ١٣٩٣
ئینگلیزیەی زمانی
فێرگ
دونیای مەجازی!ڕۆژێک‌لە‌پارک‌دانیشتبووم‌و‌سەرم‌خستبووە‌سەر‌مۆبایلەکەم‌و‌چاوم‌لە‌فیس‌بووکەکەم
دەکرد.کوڕێکی5ــ6ساڵە‌هاتە‌الم‌و‌وتی:-مامە‌بنیشتێکم‌لێ‌دەکڕی؟!
منیش‌وتم:-پووڵم‌زۆر‌پێ‌نییە‌بەاڵم‌دانیشە‌ئێستا‌ڕەفیقەکەم‌دێت‌و‌بنێشتت‌لێ‌دەکڕم.وتی‌باشە‌و‌دانیشت.
دوای‌ماوەیەک‌وتی:-مامە‌ئەوە‌خەریکی‌چی؟!منیش‌وتم:-بە‌دونیای‌مەجازی‌دا‌دەگەڕێم.
کوڕە‌بچکۆلەکە‌وتی:-دنیای‌مەجازی‌چییە‌مامە؟!دەمویست‌جوابێک‌بدەمەوە‌کە‌منداڵێکی5ــ6ساڵەش‌بتوانێت‌لێی‌حاڵی‌بێت.
وتم:-دنیای‌مەجازی‌شوێنێکە‌کە‌ناتوانی‌هیچت‌بەر‌دەست‌بکەوێت‌بەاڵم‌دەتوانی‌هەموو‌ئارەزووەکانتی‌تێدا‌جێبەجێ‌بکەی.
کوڕەکەش‌وتی:-مامە‌دونیای‌مەجازیم‌زۆر‌پێخۆشە‌ئەمنیش‌زۆر‌دەچمە‌ئەوێ.وتم‌بۆ‌مەگەر‌ئەنتەرنێتت‌هەیە؟!
نا‌مامە.باوکم‌لە‌زیندانە‌بەر‌دەستم‌ناکەوێت‌بەاڵم‌زۆرم‌خۆشدەوێت.
دایکم‌بەیانیان‌کاتژمێر6دەچێتە‌سەر‌کار‌و10ی‌شەو‌دەگەڕێتەوە،ئەو‌کاتەش‌من‌خەوتووم‌نایبینم‌بەاڵم‌زۆرم‌خۆش‌دەوێت.
کە‌براکە‌بچووکەکەم‌دەگری‌وردە‌نانەکە‌لە‌قاپێک‌ئاو‌دەکەم‌و‌وای‌دادەنێین‌سوپە،خۆ‌تا‌ئێستا‌سوپم‌نەخواردوە‌بەاڵم‌زۆرم‌پیخۆشە.
بەیانیان‌خوشکەکەم‌دەچێتە‌دەرەوە‌ئاخر‌پووڵمان‌نییە،دەڵێن‌لەشفرۆشی‌دەکات،بەاڵم‌تێناگەم‌کە‌دێتەوە‌لەشی‌هەر‌وەک‌جاران‌بەخۆیەوەیەتی‌و‌دەیهێنێتەوە.
من‌پێم‌خۆشە‌بچمە‌خوێندنگە‌و‌ببمە‌پزیشک،بەاڵم‌ناتوانم‌بچم‌و‌دەبێ‌کار‌بکەم.مامە‌مەگەر‌ئەوەی‌منیش‌دونیای‌مەجازی‌نییە؟!
فرمێسکەکانم‌سڕییەوە‌ونەمتوانی‌هیچ‌بڵێم
وەاڵمم‌دایەوە‌و‌‌وتم:-با‌گیانە‌دونیای‌تۆ‌زۆر‌مەجازیتر‌لە‌دونیای‌منە.
وەرگێڕان‌لە‌فارسییەوە:-هانا‌وریا
7ژمارە 14٨ -ئۆکتۆبری 2014
منداڵی کوردستانین
منداڵی کوردستانین
هیوای گه شی به یانین
خوێندن هێز و چه کمانه
دلێر و پاله وانین
ئێمه رۆڵه ی خه باتین
بێچووه شێری واڵتین
بۆ به رزیه تی نیشتمان
تیشکی رێگه ی ئاواتین
مه‌د‌حه‌ت‌بێخه‌و
6ژماره ١٤٨ - رەزبەری ١٣٩٣
ئەمنیش‌خواردنم‌بۆ‌خۆم‌کڕیوە.دایکی‌گوتی‌رۆڵە‌گیان‌خۆ‌ناکرێ‌هەرچی‌تۆ‌حەزت‌لێ‌بوو‌هەمووی‌بکڕی،ئێمە‌تەنیا‌ئەوەندەمان‌پارە‌هێناوە‌کە‌بتوانین‌پێویستییەکانی
ماڵێی‌پێ‌بکڕین.عەلی‌کە‌قسەی‌دایکی‌نەسەلماندبوو‌مانی‌گرت.
دەستی‌کرد‌بە‌گریان‌و‌هەراو‌هۆریاو‌ئەو‌مارکێتەی‌هێنایە‌سەیری‌خۆی.
دایکی‌بە‌هەر‌شێوەیەک‌بوو‌عەلی‌رازی‌کرد‌کە‌بگەڕێنەوە‌ماڵێ.هەر‌کە‌گەیشتنەوە‌ماڵێ‌گوتی‌خێرا‌بڕۆ‌دیوەکەت،عەلی‌پرسی‌بۆ‌دایە‌ئەمن‌چیم
کردوە؟!دایکی‌گوتی‌ئەتۆ‌لەوێ‌حەیای‌منت‌برد،دەی‌خێرا‌بڕۆ‌دیوەکەت‌دەبێ‌بزانی‌چ‌کارێکی‌هەڵەت‌کردوە‌لەو‌شوێنە‌گڕووت‌بۆ‌شت‌گرتوە.
عەلی‌ئێوارە‌لە‌دیوەکەی‌هاتە‌دەرێ‌و‌هەرچی‌قسەی‌لەگەڵ‌دایکی‌دەکرد‌دایکی‌جوابی‌نەدەدایەوە،دواتر‌دایکی‌گوتی:ئەم‌جارە‌لێت‌خۆش‌دەبم‌بەاڵم
ئیدی‌نابێ‌شتی‌ئاوا‌دووپات‌بکەیەوە.بەڵێ‌منداڵە‌خۆشەویستەکان!ئێوە‌کە‌لەگەڵ‌دایک‌و‌باوکتان‌دەچنە‌شوێنێک‌بۆ‌کڕینی‌شت‌نابێ‌گڕوو‌بگرن،لەوانەیە‌ئەوان‌ئەوەندەیان‌پارە‌پێ‌نەبێ‌کە
هەرچی‌ئێوە‌داوای‌بکەن‌بۆتانی‌بکڕن.
و.بۆ‌کوردی:مینا
5ژمارە 14٨ -ئۆکتۆبری 2014
رۆژێک‌عەلی‌و‌دایکی‌بۆ‌کڕینی‌کەل‌و‌پەلی‌خواردن‌سەردانی‌مارکێتێکیان‌کرد‌کە‌پڕ‌لە‌خواردنی‌زۆر‌خۆش‌بوو.
دایکی‌عەلی‌دەستی‌دایە‌قەرتاڵەیەک‌و‌چوو‌ئەو‌شتانەی‌پێویستی‌بوو،هەڵیانگرێ.عەلی‌بچکۆلەش‌بە‌الی‌خواردنی‌مندااڵن‌دا‌رۆیشت،زۆری‌ئیشتیا
چووبووە‌ئەو‌خواردنانە،بەاڵم‌چونکە‌ئیزنی‌لە‌دایکی‌وەرنەگرتبوو‌حەقی‌نەبوو‌هیچ‌هەڵگرێ.ئەو‌کەمێکی‌خۆڕاگرت،بەاڵم‌هێندەی‌چاو‌لێیان‌بوو‌کە‌لەوە
زیاتر‌نەیتوانی‌و‌چوو‌بە‌کەیفی‌خۆی‌خواردنی‌لە‌قەرتاڵەکە‌کرد.دایکی‌کە‌ئەو‌هەمووە‌خواردنەی‌دی‌گوتی:عەلی‌ئەوانە‌چین‌تۆ‌خستووتنە‌نێو‌قەرتاڵەکە؟!عەلی‌گوتی‌دایە‌گیان‌خۆ‌ئەو‌شتانەی‌تۆ‌کڕیوتن‌هیچیانم‌پێ‌خۆش‌نییە،بۆیە
چیرۆکی عەلی بچکۆلەو خواردنە خۆشەکانی مارکێت
4ژماره ١٤٨ - رەزبەری ١٣٩٣
ئەمین گەردیگالنی
له هه‌ڵکه‌وتوو و سه‌قز شاری به سه‌ر گه‌ردیگالنی ئاوایی له‌دایکبووی گه‌ردیگالنی ئه‌مین ڕۆژهه‌اڵتی‌کوردستانە.له‌‌ساڵی1349ی‌هه‌تاوی،له‌‌بنه‌ماڵه‌یه‌کی‌جووتیار‌له‌دایک‌بووه.خوێندنی‌بەهۆی پاشان و پۆلی‌چواری‌سه‌ره‌تایی‌خوێندوه تاکوو و گونده‌که‌ی‌خۆیان له هه‌ر سه‌ره‌تایی‌نه‌بوونی‌مامۆستاو‌به‌‌هۆی‌ژیانی‌بنه‌ماڵه‌یی‌نه‌یتوانیوه‌‌درێژه‌‌به‌‌خوێندن‌بدا.له‌‌ساڵی1362،دوای‌چوونیان‌له‌‌ئاوایی‌گه‌ردیگالنه‌وه‌‌بۆ‌شاری‌بۆکان،ده‌بێته‌‌شاگرد‌خه‌یات،ها‌وکاتیش‌هاوینان‌له‌گه‌ڵ
بنەما‌ڵه‌که‌ی‌‌بۆ‌کاردکردن‌ده‌چێته‌‌کووره‌خانه.ئاشنابوونی‌به‌‌زمانی‌کوردی‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌بۆ‌خوێندن‌له‌‌قوتابخانه‌ی‌گونده‌که‌یان‌و‌دوای‌دابڕان‌له‌‌خوێندن‌هه‌ر‌هۆگری‌نووسین‌و‌خوێندنه‌وه‌‌بوو،هه‌ر‌ئه‌وه‌ش‌وایکرد‌که‌‌دواتر‌ڕوو‌لە‌نووسینی‌شێعر‌و‌کاری‌وه‌رگێڕان‌بکا‌و‌تا‌ڕاده‌یه‌کی‌باشیش‌له‌‌کاری‌لێکۆڵینه‌وه‌‌له‌‌وشه‌‌شاره‌زایه‌و‌تاکوو
ئێستا‌فه‌رهه‌نگێکی‌وشه‌ی‌کۆ‌کردۆته‌وه.چه‌ند‌دانه‌‌له‌‌به‌رهه‌مه‌کانی‌ئه‌و‌نووسه‌ره
)تاپۆی‌وه‌رزێكی‌سه‌وز(ساڵی1376،كۆمه‌ڵه‌شێعر)مه‌رگه‌‌خه‌ون(1383،كومه‌ڵه‌شێعر
)خۆر‌و‌الوالو(كومه‌ڵه‌شێعری‌مندااڵن.وه‌رگێرانی‌كۆمه‌ڵه‌چیرۆكی)دیسان‌له‌و‌شه‌قامانه‌وه(نووسراوه‌ی‌بیژه‌ن‌نه‌جدی.وه‌رگێڕانی‌كۆمه‌ڵه‌چیرۆكی)ته‌پڵی‌ئاور(كه‌‌لە16چیرۆكی‌بیانی‌‌لە‌خۆ‌گرتوە.
وه‌رگێڕانی‌ڕۆمانی)جێگه‌ی‌به‌تاڵی‌سلووچ(نووسراوی‌مه‌حموود‌ده‌وڵه‌ت‌ئابادی.وه‌رگێڕانی)یه‌كگرتن(نووسینی‌قودسی‌قازی‌نوور‌چیرۆكی‌مندااڵن.
وه‌رگیڕانی‌ڕۆمانی)برایانی‌كارامازۆف(ی‌داستایفسكی..هیوای‌ساغ‌و‌ساڵمه‌تی‌و‌ته‌مه‌ن‌درێژیی‌بۆ‌ده‌خوازین.
ئا:نێعمەت‌مەال
3ژمارە 14٨ -ئۆکتۆبری 2014
ەمجارەمانوتەی ئ
رۆژی جیهانیی ده ست شۆردنمنداڵه‌‌ئازیز‌و‌خۆشه‌ویسته‌کانی‌دنیای‌مندااڵن‌ئه‌وکاته‌تان‌باش!
له‌‌وته‌ی‌ئه‌مجاره‌ی‌دنیای‌مندااڵن‌دا‌ده‌مانهه‌وێ‌باسی‌گرنگیی‌ده‌ست‌شۆردن‌بکه‌ین.یه‌کێک‌له‌‌هۆکاره‌‌سه‌ره‌کیه‌کانی‌زۆربه‌ی‌نه‌خۆشییه‌کانی‌جیهان‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌بۆ‌پیس‌بوونی
ده‌سته‌کان‌و‌هه‌ر‌ئه‌وه‌ش‌بۆته‌‌هۆی‌ئه‌وه‌‌که‌‌سااڵنه‌‌خه‌ڵکێکی‌زۆر‌به‌‌تایبه‌تیش‌مندااڵن‌تووشی‌نه‌خۆشی‌بن.ته‌نانه‌ت‌هه‌ندێک‌له‌و‌نه‌خۆشیانه‌‌هیچ‌چاره‌سه‌رێکیان‌نیه‌‌و‌ده‌بنه
هۆی‌گیان‌له‌ده‌ست‌دانی‌مرۆڤ.گرنگیی‌ده‌ست‌شۆردن‌به‌‌راده‌یه‌که‌‌که‌‌رێکخراوی‌جیهانیی‌ته‌ندروستی‌بۆ‌یه‌که‌م‌جار‌له15ی‌ئۆکتۆبری‌ساڵی2008ی‌زایینی‌ئەم‌رۆژەی‌وه‌ک‌رۆژی
جیهانیی‌ده‌ست‌شۆردن‌ناودێر‌کرد.ته‌نیا‌له‌‌ماوه‌ی‌دوو‌ساڵی‌رابردوودا‌نزیک‌به80واڵتی‌جیهان‌ئه‌و‌رۆژه‌یان‌کرد‌به‌‌جێژن.
ته‌نیا‌ده‌ست‌شۆردن‌ده‌توانێ‌به‌رگری‌له‌‌توشبوون‌به‌‌زۆربه‌ی‌نه‌خۆشیه‌کان‌بکا.مندااڵله‌‌ئازیزه‌کان!که‌وابوو‌ئێوه‌ش‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌تووشی‌نه‌خۆشی‌نه‌بن‌هه‌مووکات‌پێش‌نان‌خواردن‌و‌دوای‌نان‌خواردن،دوای‌ئه‌وه‌‌که‌‌له‌‌یاری‌کردن‌ته‌واو‌ده‌بن،هه‌روه‌ها‌له‌‌هه‌مووی‌گرنگتر‌‌‌له‌‌قوتابخانه‌‌‌پێش‌ئه‌وه‌ی‌خواردن‌بخۆن‌حه‌تمه‌ن‌ده‌بێ‌ده‌سته‌کانتان‌جوان‌به‌‌ئاو‌و‌سابوون‌بشۆن.به‌‌هیوای‌ساغ‌و‌ساڵمه‌تی‌بۆ‌ئێوه‌ی‌خۆشه‌وست،ئاواتی
سه‌رکه‌وتنتان‌بۆ‌ده‌خوازین.سه‌رنووسه‌ر
2ژماره ١٤٨ - رەزبەری ١٣٩٣
وربانی‌فه‌ره‌ر:شیالن‌ق
سه‌رنووس
ەران:کاوه‌‌ستەی‌نووس
دە
عمه‌ت‌مه‌ال،هانا‌وریا،نێ
اهه‌نگه‌ری،ئ
سوڵتانزادەمینا
په‌یوه‌ندی:www.facebook.com/nawendy.mndal.paryzy.kurdistan
www.Kurdistanukurd.com
مندااڵن دنیای گۆڤارێکی مانگانه ی مندااڵنه، ناوەندی منداڵپارێزیی رۆژهەاڵتی كوردستان دەری دەكا
1ژماره ١٤٨ - رەزبەری ١٣٩٣
١٤٨
