Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2018/September/HT-05-09-2018.pdf · man sa bawk. Police thusuokin...

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 33/312 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy Thlaram (SepTember) 05, 2018 NilaiNi (wedNeSday) NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI Assistant Editor dit Hmasawnna Thar-a Assistant Editor sin thaw thei ding dit a nih. Pasal le nuhmei hai ta dingin hni thei ve ve a nih. Skill Test/Ability Test nei ning a ta, chu taka tling tling chu lak ning a ta, thla 6 sung chu Probation period ning a ta, hi zo hin Editor & Publisher lung a awi tawk chun a sina suknghet ning a tih. Sin ngheta lak tahai chu DIPR Card le Manipur Journalists’ Pension Scheme hnuoiah a pension dan ding ngaituopui ning a tih. Hlaw chu thiem dan izirin thla khatah Rs. 7,000-Rs. 10,000/- ni phawt a tih. Thiemna: Hmar \awng ziek thiem le English a thuziek Hmar \awnga inlet thiem ni a \ul. Graduate kher a \ul naw a, Class X le Class XII pasihai ta ding khawma, theina nei chun inhni thei a nih. Hnina lekha chu 30-09-2018 chenin Editor & Pub- lisher kuomah pek thei a nih. Sd/- lalmalsawm Sellate Editor & Publisher, Hmasawnna Thar Daily A thienghlim thei ang taka siem din- gin an hriettir CCpur: K. Sunita Devi, Designated Officer, Food Safety Administration, CC- Pur chun, khawpui sunga fak thei chi tum tum siemtu Food Business Operators (FBOs) hai chu an thil siem hai mihriem ta dinga a him theina dingin a thienghlim thei ang taka siem dingin an hriettir. FBOs \henkhatin fak ding an siem hai chu mi- hriem hriselna dinga him lo an ni leiin fimkhur seng dingin a ngen a, tuta in- thawk FBOs in fakding an siem hai a thienghlim tawk lo a um chun mipui hai khawmin Food Safety ah report pe nghal pei hlak dingin Food Safety Offi- cer chun mipui hai a ngen bawk. KIA(S) group Army Chief cadre ralthuom leh man CCpur: September 3, 2018, zan dar 7:45 vel khan CCPur Police Station-a in- thawk km. 6 vela hla New Boljang hmunah CCPur Police han KIA (Saikul Group) Army Chief an man a, an puongnaa inthawk ralthuom iemananizat an man sa bawk. Police thusuokin a hril danin, report an dawng dungzuia Khengjang le Tuibong-a um Assam Ri- fles le CCPur Police \hangruol han New Bol- jang khuoa dappui an thaw huna KIA (Saikul Group) a Army Chief Ch. Janglal Khongsai @ Roman (47), s/o Ch. Douboi Khongsai of New Boljang Village, CCPur an man a. An pu- ongnaa inthawk ralthuom an man sa bawk niin Police thusuok chun a hril. A kuta inthawka ralthuom an man hai lai MA-3 MK-II Rifles 2 (two) le Magazine 3 (three) bakah 5.56mm mu 342 a \hang. Ralhuom hai hi T. Gamnom (Saikul)-a KIA (Saikul Group) Camp-a sie dinga Myanmar (Burma) a inthawka hung phurlut nia hril a nih. Hieng ralthuom hai hi hnuoi sunga phumruk, an chodawk a nih. Hi thil le inzawm hin Police han FIR No. 94 (09) 2018 CCP- PS /s 400 IPC & 25 (1-C) Arms Act. an registered. Registration- Awareness CCpur: October, 2018 a Indian Army Recuitment rally um ding le inzawmin Khuga Battalion chun Project SMILE ‘Small Ini- tiative for Larger Effect” hnuoiah zanikhan Khuga Physical Training Ground, CCPur-ah ‘Registration- cum-Awareness Cam- paign’ an buotsai. Hi huna hin Army a lut nuom \hahnemtawk tak an \hang. THANGKO 1. Pu Jonathan Lalremruot (28), s/o Pu Phirthangsei Varte of Shillong tlang, Rengkai chu Sept. 4, 2018, 2:30PM khan Heart-failed leiin a thi a, Sept. 5, 2018 hin Rengkai Thlanmuolah a ruong vuiliem ning a tih. Puhai-Faihriem. 2. Nk. Esther Lalum- pui (34), d/o Laltlanlien of Rengkai Bible Hill CCPur chu Sept. 3, 2018 khan thluoka Khawsikpui lut leiin Mizoram-ah a thi a, September 5, 2018 hin Rengkai thlanmuolah a ru- ong vuiliem ning a tih. Puhai-|hiek Nk. Esther hi hlasak- thiem Pi Lalruotmawi a sangnu a nih. CCPur Govt. College in Social Freshers Meet an hmang CCpur: CCPur Govt. College Students Union huoihawtnain Sept. 4, 2018 khan CCPur Govt. College Indoor Stadium-ah Social Freshers Meet, 2018 an hmang. Hi huna hin Pu V. Hang- khanlian, Minister (Agri. Vety & AH) khuollien dinga fiel a ni a, sienkhawm remchangnawna leiin a hung thei naw a, ama aiin K. Suanthang, President, PTC GHQ khuollienin a \hang a, functional president in Pro- fessor Vanlallawm Guite, Principal, CCPur Govt. Col- lege a \hang. Freshers Meet-a hin hnam tum tuma student organisation SSPP, Zil- lai, Thadou-Kuki Student Union, Khangthah Zuun Pawl, Hmar Students asso- ciation le Mizo Zirlai Pawl haia inthawk hnam lam in- entir a nih. Hun hmangna James Thangboi le Thienboi Kip- gen han an kei\huoi a, Prof. L. Pangamte, Vice Princi- pal, CCPur Govt. College in lawmlutna thucha a a hril hunah Teacher indain- aw chungchang hrillangin, inchuktirtu indaitawk col- lege in a nei theina dingin minister a ngen. Pu Ricky Vanlallawm Guite chun, CCPur Col- lege hi kum 54 liemtaa mi tlawmte chauin an lo \an a ni thu, student hung pung peiin, Govt. college nisienkhawm college dang hai ang ni loin, student tam tak a sersuok el chau ni loin Top 10 chenah student tam tak a sersuok ta thu a hril a. Manipur state sunga Govt. College hai laia Top 1 tling phak a ni thu a hril. Tuta CCPur College harsatna tak chu Teacher in- dainaw a ni thu hrilin, kum tin student an pung belsa pei leiin teacher tlaksamna lien tak a um ta niin a hril a. Stutdent tam takin CCPur Govt. College inchukna tlaka an ngai ta chu a lawm hle thu a hril bawk. Chief Guest K. Suan- thang chun, tlangmi hai chu unau, sulkhat suok ei ni thu hrilin, student ni sung tum nei nei ding le college hun a \angkai thei ang taka hmang tum dingin an rui a, chu ding chun hun hmang thiem a pawimaw thu a hril. Student life hlawtling- na ding chun tumru, inpe- kzona le tuorselna hai a pawimaw a, ei hringnunah harsat hun le inhawi ti hun um sien khawm ei thiltum tinzawn zinga ei fe a ni phawt chun ei thil tumah ei hlawtling hlak. Hlawtling- na ding chun lekhathiem >>sunzawmna phek 4-ah Prof. AP Pandey-in a Quarter-ah MU VC Office thar a hawng Ka neka inhnuoi thupek zawm nawng ka tih: Prof. AP Pandey imphal: Thuneina inchu leia Manipur University buoina chu a re ta dim a nih ei ti zing laiin, chawl peka um Prof. AP Pandey chun Registrar MU Prof. Sh Doren Sing thupek chu ama neka inhnuoi thupek tiin pawm nuom lovin, a chengna Quarter, Officers’ Club, Sanjenthong ah Vice Chancellor office hawngin chutak inthawkin sin a thaw ding niin a hril. Zani khan chanchinbumihai inhmupuia press conference a nei- naa chun, Ministry of Human Re- source and Development (MHRD) a inthawkin chawl (leave) pekna thupek official a hmu naw reng reng thu a hril a. Information a hmu hlakhai reng reng chu social media fethleng vawng a ni hlak niin a hril. A chengna In Sanjenthong, Of- ficers’ Colony a press hai an hmu- pui huna chun, Enquiry ieng ang khawm nisien a hmasuon ngam vawng thu a hril a. Amiruokchu, MHRD-in tuta Enquiry Commit- tee an din tak member pahni umna hi chu a pawm thei naw thu a hril, asan chu, Chairman hi Manipur University Teachers’ Association (MUTA) sunghai a ni leiin, tiin a hril. “Ka thaw indik nawna a um chun, ka thil thawhai fel taka sui pawi ka ti nawh a, ka thaw suol chun siem\ha el ka tih. Amiruok- chu, ka nina naw pui puia intumna hi chu ka pawm thei nawh. Ka neka insang thuneituhai thil thaw chu zawm ka ka tih” tiin a hril. September 3 khan MU Regis- trar i/c Prof. Sh Doren Singh chun Prof AP Pandey chu September 1 a inthawka a chunga Enquiry zofel a ni hmakhat ‘leave’ pek a nih ti thu order an suo a. Amiruokchu, hi or- der hi a pawm naw niin a hril. Chu Order chun, “MHRD thupek angin Prof Adya Prasad Pandey chu August 2, 2018 a in- thawkin VC MU a nina a inthawkin ni 30 sung chawl (leave) pek a nih. “Joint Secretary, Ministry of Human Resource Development (MHRD), Government of In- dia (GOI) chun, Joint Secretary, MHRD, GOI, Commissioner (Hr. & Tech Edn.) Government of Ma- nipur le Presidents of Manipur >>sunzawmna phek 4-ah SP CCPur inrawinain PCLG indin CCpur: Mr K. Kabib, IPS, Sr. SP, CCPur inrawi- nain September 4, 2018, 12:00Noon khan a office chamber-ah Police Com- munity Liasion Group (PCLG), CCPur indin tumna le inzawmin CCPur district sunga Civil Society tum tuma \huoitu hai an hmupui a, chu huna PCLG indin a nih. PCLG hi CCPur dis- trict mipui le Police han inlaichinna le inpawna \halem an nei theina ding bakah district sunga cheng hnam tum tum hai kara in- remna le muongna \halem a um theina ding ditna leia indin a ni a. Chun, Inruit- hei bakah mihriema sum- dawngna le khawtlanga suolna dang dang pung mek siem\hat a hung ni theina ding beiseia indin a nih. PCLG indin a ni le inzawm hin member ding khawm ruot nghal a ni a, Zomi Council a inthawk John K. Ngaihte, KIC a inthawk Lalkhohao Chon- gloi, Hmar Inpui a inthawk Francis Songate, MPC a inthawk Lalzuitluanga, Bi- hari Society a inthawk Ram Pukar, Marwari Society a inthawk PK Sharma, ZMA a inthawk Vunghatkim, Hmar Women a inthawk JL Sawmi, MPC Women a inthawk R. Lalkhumi, Meira Paibi a inthawk Naini, ZSF a inthawk Van- lallian, KSO a inthawk NJ Haoneo, HSA a inthawk Richard Laltanpuia, MZP a inthawk Lalniropuia, KWO a inthawk Nenglam le Disabled Union a in- thawk Sianmuanthang hai chu members dinga ruot an nih. Meeting huna hin Zomi Council, Hmar Innpui, Kuki Innpi CCPur, Mizo Peoples Conventon (Manipur), Metei Society, Marwari Society, Bengali Society, Zomi Students Federation, Kuki Students organisation, Hmar Students’ Organ- isation, Mizo Zirlai Pawl, Zomi Mothers’ Association, Hmar Women Association, Kuki Women Organisation, CCPur District Disabled Union le organisation tum tum \huoituhai an \hang tawl. Charoi Khullen ah Go to Village camp nei CCpur: September 4, 2018 khan Kangvai & 2 - Leimatak huop sunga khuo tum tum 4 (Charoi Khullen, Kokodan Khul- len, Majuron Kabui & Dimjanglong) khaw mi hai ta dingin Charoi Khullen hmunah “Go to Villages” mission camp nei a nih. Hi huna hin Pu T.T. Haokip, Chairman, HAC khuollienin a \hang a, Poshan Abhiyaan (Nation- al Nutrition Month-2018) Ayushman Bharat Health & Wellness Centre hai a hawng. Pu TT Haokip chun, hieng schemes hai a hmu ding han an hmu kim seng theina dingin sawrkar hmalakna \ha taka thlawp dingin mipui hai a ngen. Charoi Khullen a GTV hmangna hi JC Ramthan- ga, Principal Secretary (Cooperation) le Nodal of- ficer, GTV for CCPur and Pherzawl District bakah Pu Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CCPur le Lalrongbawl Hmar, McS, SDO/Kangvai le DLOs dang dang hai an \ hang tawl. GTV camp huna hin sawrkar department tum tum han Stall an hawng tawl. Zanikhan Manipur state sunga district tum tum haia khawm Go to Village mis- sion camp nei bawk. State Level Teachers’ Day hmang ding imphal: September 5, 2018, 10AM hin MFDC, Palace Compound, Imphal hmunah Education De- partment, Govt. of Ma- nipur huoihawtnain State Level Teachers’ Day, 2018 hmang ning a tih. Hi huna hin Chief Minister N. Biren Singh khuollienin \hang a ta, Th. Radheshyam Singh, Min- ister Education Govt. of Manipur le Shri H. Deleep Singh, IAS, Commissioner, School/Hr. & Tech Edu- cation hai functional presi- dent le Guest of honour in \hang an tih. Hi huna hin State Teachers Award semna um bawk a tih. Pandey Office a kai nawh: VC i/c imphal: Manipur Uni- versity-a Vice Chancellor buoina le inzawmin, VC i/c Prof. W. Vishwanath Singh chun, Prof. Pandey- in, September 1 a inthawk office a kai nawk ta angin a hril sienkhawm office ah a la \hung nawh, tiin a hril. “Prof. AP Pandey chun Registrar i/c MU kuomah e-mail, date 1/09/2018 wide MU/BC/ADM/2018 hung thawnin, MU VC sin chu a lo chel nawk ta thu a hung hril a. Amiruokchu, vawisun chenin Prof. Pan- dey chu MU ah office a la kai nawh” tiin September 4, 2018 thusuok khan thu- suok siemin Prof. W. Vish- wanath Singh, VC i/c chun a hril. (TMB) Police in Pil-Lung phurtu Truck 7 an man imphal: Zani zan dar 7:30pm vel khan Thou- bal Police team hai chun Waithou Protected Forest a inthawkin khap thil, pil le lung tlanga mi cho thlak phurtu Truck 7 an man. Media Persons hai kuomah thu hrilin, Divi- sional Forest Officer (DFO) Thoubal, Mr. N. Ganesh IFS chun, Truck manhai hi Thoubal Forest Ranger, Mr. S. Shamungou kutah pek suok an ni a. An rengin Rs. 1, 00, 000 inchawitir an ni bawk niin DFO/Thoubal FD chun a hril. DFO, Thoubal Mr. N.Ganesh chun, mi tukhaw- min tlanga pil le lunghai la ta ngai lo dingin a ngen a. Tlang pil le lung lak leiin ram leilung a sie pei a, a lum tul tul a, climate change chenin a sukdanglam thei a nih tiin a hril. Ama chun, August 8, 2018 a High Court or- der khawm a hril lang a. “Khawlai hmunah khawm, tlanga pil le umhai taphawt chu ieng stat a khawm ni >>sunzawmna phek 4-ah Sawrkarin Petrol le Diesel-a Excise duty sukhnuoi a tum nawh: Official New delhi: India rama Petrol man nasa taka a hung kaisang laiin sawrkar chun thautui man a hung tlakhnuoi theina dinga Excise Duty sukhnuoi a tum naw thu zanikhan a hril. Delhi a chun petrol ah VAT 27% le Diesel-ah 17.24% lak a nih. India pawisa hlutna a nasa taka a hung tlahnuoi leia thautui man hi hung kaisang a ni a, sienkhawm sawrkar chun fiscal maths a sukbuoi ding leiin Petrol le diesel-a excise duty sukhnuoi hi a nuom naw niin official pakhat a hming hrillang nuom lo chun a hril. Thawleni khan India pawisa hlutna a la hung tlahnuoi belsa nawk (Rs. 71.54 = 1 dollar) leiin India rama chun Petrol le Diesel man hi a la hung kaisang thar nawk a, hi lei hin Delhi a chun Petrol litre khatah Rs. 79.31 a hung kai phak ta a nih. State-owned fuel retail- ers han price notification an insuo dungzui chun Thawleni khan Petrol litre khatah paise 16 le Diesel paise 19 in a kaisang a nih. India pawisa hlutna tlakhnuoi ang peiin tukum August thlaa inthawk khan India rama chun Thautui man hi nitin deuthawin a kaisang a nih. August 16, 2018 khan petrol man hi litre khatah Rs. 12.17 in a kaisang phak ta a nih. Finance Minister hlui P. Chidambaram chun, Pet- rol le Diesel man hai chu a pangngai zing theinaw ding hrim a nih, taxes lak a tam taluo leiin, Tax sukhnuoi nisien chu hung tlahnuoi nghal a tih tiin a hril. Sawrkar thlungpui chun tuhin Petrol-ah excise duty Rs. 19.48 a lak a, Diesel-ah litre khat peiah Rs. 15.33 a lak a. India rama VAT la tlawm tak chu Andaman and Nicobar Island a ni a, sales Tax 6% v eve a lak a, Mumbai chu Petrol a VAT insang natak niin VAT of 39.12 percent a lak a, Diesel a VAT insangna tak chu Telangana niin VAT of 26 per cent a lak a nih. Centenary hmang an tum CCpur: Bukpi khuoa EBCC Bukpi, Thanlon Di- vision chun October 26- 28, 2018 inkar sung khin Biekin an neia inthawk kum 100 tling lawmna Centenary roupui taka hmang an tum. AMSU-in Misuolhai Manna Ding Darkar 72 Hun A Pek imphal: All Manipur Students’ Union (AMSU) chun, September 3 nia Nun- ga laia AMSU hotuhai lo sawisaktu, NSCN (IM) inti- hai chu darkar 72 sung nge- ia man dingin state sawrkar le inbiekna a neipui Central sawrkar hai kuomah thuta- wp (ultimatum) a pek. An naw chun AMSU chu to \ awk \awkin um mei mei naw nih, tiin a hril. Thil umdan chu, As- sam-a program hmanga fe AMSU hotuhai chu zan dar 7:40pm velin Nungna Ba- zar, kha hmaa Tamenglong district an hung tlung a. Bu fa dinga hotel an pana an um lai velin pasal pathum vel NSCN (IM) intihaiin an hung sawisak a. AMSU hotuhai chu Bus-a an flag tar chu khikin, “Hi hi Nagaland a ni a, Maniu- puri flag tarin hung ta ngai naw ro’ an ti pek bakah Imphal phairama civil soci- ety dang dang UCM, AMU- CO, AMSU haiin Frame- work Agreement an dodal khawm dodal ta lo dingin an hril bawk niin AMSU secretary Anil chun a hril. AMSU general sec- retary Anil hril dan chun, studetn 37 hai hi All Assam manipur Students Union (AAMSU) hai program hmanga fe, singers iemani zat leh an nih a. Thawtanni zingkar inhma taka Silchar a inthawka hung ding kha buoina neu neu leiin zan- tieng dar 2pm velin an suok thei chau a. Zan dar 7:40pm velin Nungna, Manipur an hung tlung phak chau a nih. Nungba bazaar ah Bus a inthawka an \um chu >>sunzawmna phek 4-ah

Transcript of Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2018/September/HT-05-09-2018.pdf · man sa bawk. Police thusuokin...

Page 1: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2018/September/HT-05-09-2018.pdf · man sa bawk. Police thusuokin a hril danin, report an dawng dungzuia Khengjang le Tuibong-a um Assam Ri-fles le

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

Hmasawnna Thar Vol - 33/312 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

Thlaram (SepTember) 05, 2018 NilaiNi (wedNeSday)

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

Assistant Editor ditHmasawnna Thar-a Assistant Editor sin thaw thei ding dit a nih. Pasal le nuhmei hai ta dingin hni thei ve ve a nih. Skill Test/Ability Test nei ning a ta, chu taka tling tling chu lak ning a ta, thla 6 sung chu Probation period ning a ta, hi zo hin Editor & Publisher lung a awi tawk chun a sina suknghet ning a tih. Sin ngheta lak tahai chu DIPR Card le Manipur Journalists’ Pension Scheme hnuoiah a pension dan ding ngaituopui ning a tih. Hlaw chu thiem dan izirin thla khatah Rs. 7,000-Rs. 10,000/- ni phawt a tih. Thiemna: Hmar \awng ziek thiem le English a thuziek Hmar \awnga inlet thiem ni a \ul. Graduate kher a \ul naw a, Class X le Class XII pasihai ta ding khawma, theina nei chun inhni thei a nih. Hnina lekha chu 30-09-2018 chenin Editor & Pub-lisher kuomah pek thei a nih.

Sd/- lalmalsawm SellateEditor & Publisher,

Hmasawnna Thar Daily

A thienghlim thei ang taka siem din-

gin an hriettirCCpur: K. Sunita Devi, Designated Officer, Food Safety Administration, CC-Pur chun, khawpui sunga fak thei chi tum tum siemtu Food Business Operators (FBOs) hai chu an thil siem hai mihriem ta dinga a him theina dingin a thienghlim thei ang taka siem dingin an hriettir. FBOs \henkhatin fak ding an siem hai chu mi-hriem hriselna dinga him lo an ni leiin fimkhur seng dingin a ngen a, tuta in-thawk FBOs in fakding an siem hai a thienghlim tawk lo a um chun mipui hai khawmin Food Safety ah report pe nghal pei hlak dingin Food Safety Offi-cer chun mipui hai a ngen bawk.

KIA(S) group Army Chief cadre ralthuom leh manCCpur: September 3, 2018, zan dar 7:45 vel khan CCPur Police Station-a in-thawk km. 6 vela hla New Boljang hmunah CCPur Police han KIA (Saikul Group) Army Chief an man a, an puongnaa inthawk ralthuom iemananizat an man sa bawk. Police thusuokin a hril

danin, report an dawng dungzuia Khengjang le Tuibong-a um Assam Ri-fles le CCPur Police \hangruol han New Bol-jang khuoa dappui an thaw huna KIA (Saikul Group) a Army Chief Ch. Janglal Khongsai @ Roman (47), s/o Ch. Douboi Khongsai of New Boljang Village,

CCPur an man a. An pu-ongnaa inthawk ralthuom an man sa bawk niin Police thusuok chun a hril. A kuta inthawka ralthuom an man hai lai MA-3 MK-II Rifles 2 (two) le Magazine 3 (three) bakah 5.56mm mu 342 a \hang. Ralhuom hai hi T. Gamnom (Saikul)-a KIA

(Saikul Group) Camp-a sie dinga Myanmar (Burma) a inthawka hung phurlut nia hril a nih. Hieng ralthuom hai hi hnuoi sunga phumruk, an chodawk a nih. Hi thil le inzawm hin Police han FIR No. 94 (09) 2018 CCP-PS /s 400 IPC & 25 (1-C) Arms Act. an registered.

Registration-Awareness

CCpur: October, 2018 a Indian Army Recuitment rally um ding le inzawmin Khuga Battalion chun Project SMILE ‘Small Ini-tiative for Larger Effect” hnuoiah zanikhan Khuga Physical Training Ground, CCPur-ah ‘Registration-cum-Awareness Cam-paign’ an buotsai. Hi huna hin Army a lut nuom \hahnemtawk tak an \hang.

ThAngko1. Pu Jonathan Lalremruot (28), s/o Pu Phirthangsei Varte of Shillong tlang, Rengkai chu Sept. 4, 2018, 2:30PM khan Heart-failed leiin a thi a, Sept. 5, 2018 hin Rengkai Thlanmuolah a ruong vuiliem ning a tih.Puhai-Faihriem. 2. Nk. Esther Lalum-pui (34), d/o Laltlanlien of Rengkai Bible Hill CCPur chu Sept. 3, 2018 khan thluoka Khawsikpui lut leiin Mizoram-ah a thi a, September 5, 2018 hin Rengkai thlanmuolah a ru-ong vuiliem ning a tih. Puhai-|hiek Nk. Esther hi hlasak-thiem Pi Lalruotmawi a sangnu a nih.

CCPur Govt. College in Social Freshers Meet an hmang

CCpur: CCPur Govt. College Students Union huoihawtnain Sept. 4, 2018 khan CCPur Govt. College Indoor Stadium-ah Social Freshers Meet, 2018 an hmang. Hi huna hin Pu V. Hang-khanlian, Minister (Agri. Vety & AH) khuollien dinga fiel a ni a, sienkhawm remchangnawna leiin a hung thei naw a, ama aiin K. Suanthang, President, PTC GHQ khuollienin a \hang a, functional president in Pro-fessor Vanlallawm Guite, Principal, CCPur Govt. Col-lege a \hang. Freshers Meet-a hin hnam tum tuma student organisation SSPP, Zil-lai, Thadou-Kuki Student Union, Khangthah Zuun Pawl, Hmar Students asso-ciation le Mizo Zirlai Pawl haia inthawk hnam lam in-entir a nih. Hun hmangna James Thangboi le Thienboi Kip-gen han an kei\huoi a, Prof. L. Pangamte, Vice Princi-pal, CCPur Govt. College in lawmlutna thucha a a hril hunah Teacher indain-

aw chungchang hrillangin, inchuktirtu indaitawk col-lege in a nei theina dingin minister a ngen. Pu Ricky Vanlallawm Guite chun, CCPur Col-lege hi kum 54 liemtaa mi tlawmte chauin an lo \an a ni thu, student hung pung peiin, Govt. college nisienkhawm college dang hai ang ni loin, student tam tak a sersuok el chau ni loin Top 10 chenah student tam tak a sersuok ta thu a hril a. Manipur state sunga Govt. College hai laia Top 1 tling phak a ni thu a hril. Tuta CCPur College harsatna tak chu Teacher in-dainaw a ni thu hrilin, kum tin student an pung belsa pei leiin teacher tlaksamna lien tak a um ta niin a hril a.

Stutdent tam takin CCPur Govt. College inchukna tlaka an ngai ta chu a lawm hle thu a hril bawk. Chief Guest K. Suan-thang chun, tlangmi hai chu unau, sulkhat suok ei ni thu hrilin, student ni sung tum nei nei ding le college hun a \angkai thei ang taka hmang tum dingin an rui a, chu ding chun hun hmang thiem a pawimaw thu a hril. Student life hlawtling-na ding chun tumru, inpe-kzona le tuorselna hai a pawimaw a, ei hringnunah harsat hun le inhawi ti hun um sien khawm ei thiltum tinzawn zinga ei fe a ni phawt chun ei thil tumah ei hlawtling hlak. Hlawtling-na ding chun lekhathiem >>sunzawmna phek 4-ah

Prof. AP Pandey-in a Quarter-ah MU VC Office thar a hawng

Ka neka inhnuoi thupek zawm nawng ka tih: Prof. AP Pandeyimphal: Thuneina inchu leia Manipur University buoina chu a re ta dim a nih ei ti zing laiin, chawl peka um Prof. AP Pandey chun Registrar MU Prof. Sh Doren Sing thupek chu ama neka inhnuoi thupek tiin pawm nuom lovin, a chengna Quarter, Officers’ Club, Sanjenthong ah Vice Chancellor office hawngin chutak inthawkin sin a thaw ding niin a hril. Zani khan chanchinbumihai inhmupuia press conference a nei-naa chun, Ministry of Human Re-source and Development (MHRD) a inthawkin chawl (leave) pekna thupek official a hmu naw reng reng thu a hril a. Information a hmu hlakhai reng reng chu social media fethleng vawng a ni hlak niin a hril. A chengna In Sanjenthong, Of-ficers’ Colony a press hai an hmu-pui huna chun, Enquiry ieng ang

khawm nisien a hmasuon ngam vawng thu a hril a. Amiruokchu, MHRD-in tuta Enquiry Commit-tee an din tak member pahni umna hi chu a pawm thei naw thu a hril, asan chu, Chairman hi Manipur University Teachers’ Association

(MUTA) sunghai a ni leiin, tiin a hril. “Ka thaw indik nawna a um chun, ka thil thawhai fel taka sui pawi ka ti nawh a, ka thaw suol chun siem\ha el ka tih. Amiruok-chu, ka nina naw pui puia intumna

hi chu ka pawm thei nawh. Ka neka insang thuneituhai thil thaw chu zawm ka ka tih” tiin a hril. September 3 khan MU Regis-trar i/c Prof. Sh Doren Singh chun Prof AP Pandey chu September 1 a inthawka a chunga Enquiry zofel a ni hmakhat ‘leave’ pek a nih ti thu order an suo a. Amiruokchu, hi or-der hi a pawm naw niin a hril. Chu Order chun, “MHRD thupek angin Prof Adya Prasad Pandey chu August 2, 2018 a in-thawkin VC MU a nina a inthawkin ni 30 sung chawl (leave) pek a nih. “Joint Secretary, Ministry of Human Resource Development (MHRD), Government of In-dia (GOI) chun, Joint Secretary, MHRD, GOI, Commissioner (Hr. & Tech Edn.) Government of Ma-nipur le Presidents of Manipur >>sunzawmna phek 4-ah

SP CCPur inrawinain PCLG indin

CCpur: Mr K. Kabib, IPS, Sr. SP, CCPur inrawi-nain September 4, 2018, 12:00Noon khan a office chamber-ah Police Com-munity Liasion Group (PCLG), CCPur indin tumna le inzawmin CCPur district sunga Civil Society tum tuma \huoitu hai an hmupui a, chu huna PCLG indin a nih. PCLG hi CCPur dis-trict mipui le Police han inlaichinna le inpawna \halem an nei theina ding bakah district sunga cheng hnam tum tum hai kara in-remna le muongna \halem a um theina ding ditna leia

indin a ni a. Chun, Inruit-hei bakah mihriema sum-dawngna le khawtlanga suolna dang dang pung mek siem\hat a hung ni theina ding beiseia indin a nih. PCLG indin a ni le inzawm hin member ding khawm ruot nghal a ni a, Zomi Council a inthawk John K. Ngaihte, KIC a inthawk Lalkhohao Chon-gloi, Hmar Inpui a inthawk Francis Songate, MPC a inthawk Lalzuitluanga, Bi-hari Society a inthawk Ram Pukar, Marwari Society a inthawk PK Sharma, ZMA a inthawk Vunghatkim,

Hmar Women a inthawk JL Sawmi, MPC Women a inthawk R. Lalkhumi, Meira Paibi a inthawk Naini, ZSF a inthawk Van-lallian, KSO a inthawk NJ Haoneo, HSA a inthawk Richard Laltanpuia, MZP a inthawk Lalniropuia, KWO a inthawk Nenglam le Disabled Union a in-thawk Sianmuanthang hai chu members dinga ruot an nih. Meeting huna hin Zomi Council, Hmar Innpui, Kuki Innpi CCPur, Mizo Peoples Conventon (Manipur), Metei Society, Marwari Society, Bengali Society, Zomi Students Federation, Kuki Students organisation, Hmar Students’ Organ-isation, Mizo Zirlai Pawl, Zomi Mothers’ Association, Hmar Women Association, Kuki Women Organisation, CCPur District Disabled Union le organisation tum tum \huoituhai an \hang tawl.

Charoi Khullen ah Go to Village camp nei

CCpur: September 4, 2018 khan Kangvai & 2 - Leimatak huop sunga khuo tum tum 4 (Charoi Khullen, Kokodan Khul-len, Majuron Kabui & Dimjanglong) khaw mi hai ta dingin Charoi Khullen hmunah “Go to Villages” mission camp nei a nih. Hi huna hin Pu T.T.

Haokip, Chairman, HAC khuollienin a \hang a, Poshan Abhiyaan (Nation-al Nutrition Month-2018) Ayushman Bharat Health & Wellness Centre hai a hawng. Pu TT Haokip chun, hieng schemes hai a hmu ding han an hmu kim seng theina dingin sawrkar

hmalakna \ha taka thlawp dingin mipui hai a ngen. Charoi Khullen a GTV hmangna hi JC Ramthan-ga, Principal Secretary (Cooperation) le Nodal of-ficer, GTV for CCPur and Pherzawl District bakah Pu Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CCPur le Lalrongbawl Hmar, McS, SDO/Kangvai le DLOs dang dang hai an \hang tawl. GTV camp huna hin sawrkar department tum tum han Stall an hawng tawl. Zanikhan Manipur state sunga district tum tum haia khawm Go to Village mis-sion camp nei bawk.

State Level Teachers’ Day hmang dingimphal: September 5, 2018, 10AM hin MFDC, Palace Compound, Imphal hmunah Education De-partment, Govt. of Ma-nipur huoihawtnain State Level Teachers’ Day, 2018 hmang ning a tih. Hi huna hin Chief Minister N. Biren Singh khuollienin \hang a ta, Th.

Radheshyam Singh, Min-ister Education Govt. of Manipur le Shri H. Deleep Singh, IAS, Commissioner, School/Hr. & Tech Edu-cation hai functional presi-dent le Guest of honour in \hang an tih. Hi huna hin State Teachers Award semna um bawk a tih.

Pandey Office a kai nawh: VC i/c

imphal: Manipur Uni-versity-a Vice Chancellor buoina le inzawmin, VC i/c Prof. W. Vishwanath Singh chun, Prof. Pandey-in, September 1 a inthawk office a kai nawk ta angin a hril sienkhawm office ah a la \hung nawh, tiin a hril. “Prof. AP Pandey chun Registrar i/c MU kuomah e-mail, date 1/09/2018 wide MU/BC/ADM/2018 hung thawnin, MU VC sin chu a lo chel nawk ta thu a hung hril a. Amiruokchu, vawisun chenin Prof. Pan-dey chu MU ah office a la kai nawh” tiin September 4, 2018 thusuok khan thu-suok siemin Prof. W. Vish-wanath Singh, VC i/c chun a hril. (TMB)

Police in Pil-Lung phurtu Truck 7 an man

imphal: Zani zan dar 7:30pm vel khan Thou-bal Police team hai chun Waithou Protected Forest a inthawkin khap thil, pil le lung tlanga mi cho thlak phurtu Truck 7 an man. Media Persons hai kuomah thu hrilin, Divi-sional Forest Officer (DFO) Thoubal, Mr. N. Ganesh IFS chun, Truck manhai

hi Thoubal Forest Ranger, Mr. S. Shamungou kutah pek suok an ni a. An rengin Rs. 1, 00, 000 inchawitir an ni bawk niin DFO/Thoubal FD chun a hril. DFO, Thoubal Mr. N.Ganesh chun, mi tukhaw-min tlanga pil le lunghai la ta ngai lo dingin a ngen a. Tlang pil le lung lak leiin ram leilung a sie pei a, a lum tul tul a, climate change chenin a sukdanglam thei a nih tiin a hril. Ama chun, August 8, 2018 a High Court or-der khawm a hril lang a. “Khawlai hmunah khawm, tlanga pil le umhai taphawt chu ieng stat a khawm ni >>sunzawmna phek 4-ah

Sawrkarin Petrol le Diesel-a Excise duty sukhnuoi a tum nawh: Official

New delhi: India rama Petrol man nasa taka a hung kaisang laiin sawrkar chun thautui man a hung tlakhnuoi theina dinga Excise Duty sukhnuoi a tum naw thu zanikhan a hril. Delhi a chun petrol ah VAT 27% le Diesel-ah 17.24% lak a nih. India pawisa hlutna a nasa taka a hung tlahnuoi leia thautui man hi hung kaisang a ni a, sienkhawm sawrkar chun fiscal maths a sukbuoi ding leiin Petrol le diesel-a excise duty sukhnuoi hi a nuom naw niin official pakhat a hming

hrillang nuom lo chun a hril. Thawleni khan India pawisa hlutna a la hung tlahnuoi belsa nawk (Rs. 71.54 = 1 dollar) leiin India rama chun Petrol le Diesel man hi a la hung kaisang thar nawk a, hi lei hin Delhi a chun Petrol litre khatah Rs. 79.31 a hung kai phak ta a nih. State-owned fuel retail-ers han price notification an insuo dungzui chun Thawleni khan Petrol litre khatah paise 16 le Diesel paise 19 in a kaisang a nih. India pawisa hlutna

tlakhnuoi ang peiin tukum August thlaa inthawk khan India rama chun Thautui man hi nitin deuthawin a kaisang a nih. August 16, 2018 khan petrol man hi litre khatah Rs. 12.17 in a kaisang phak ta a nih. Finance Minister hlui P. Chidambaram chun, Pet-rol le Diesel man hai chu a pangngai zing theinaw ding hrim a nih, taxes lak a tam taluo leiin, Tax sukhnuoi nisien chu hung tlahnuoi nghal a tih tiin a hril. Sawrkar thlungpui chun tuhin Petrol-ah excise duty Rs. 19.48 a lak a, Diesel-ah litre khat peiah Rs. 15.33 a lak a. India rama VAT la tlawm tak chu Andaman and Nicobar Island a ni a, sales Tax 6% v eve a lak a, Mumbai chu Petrol a VAT insang natak niin VAT of 39.12 percent a lak a, Diesel a VAT insangna tak chu Telangana niin VAT of 26 per cent a lak a nih.

centenary hmang an tumCCpur: Bukpi khuoa EBCC Bukpi, Thanlon Di-vision chun October 26-28, 2018 inkar sung khin Biekin an neia inthawk kum 100 tling lawmna Centenary roupui taka hmang an tum.

AMSU-in Misuolhai Manna Ding Darkar 72 Hun A Pek

imphal: All Manipur Students’ Union (AMSU) chun, September 3 nia Nun-ga laia AMSU hotuhai lo sawisaktu, NSCN (IM) inti-hai chu darkar 72 sung nge-ia man dingin state sawrkar le inbiekna a neipui Central sawrkar hai kuomah thuta-wp (ultimatum) a pek. An naw chun AMSU chu to \awk \awkin um mei mei naw nih, tiin a hril. Thil umdan chu, As-

sam-a program hmanga fe AMSU hotuhai chu zan dar 7:40pm velin Nungna Ba-zar, kha hmaa Tamenglong district an hung tlung a. Bu fa dinga hotel an pana an um lai velin pasal pathum vel NSCN (IM) intihaiin an hung sawisak a. AMSU hotuhai chu Bus-a an flag tar chu khikin, “Hi hi Nagaland a ni a, Maniu-puri flag tarin hung ta ngai naw ro’ an ti pek bakah

Imphal phairama civil soci-ety dang dang UCM, AMU-CO, AMSU haiin Frame-work Agreement an dodal khawm dodal ta lo dingin an hril bawk niin AMSU secretary Anil chun a hril. AMSU general sec-retary Anil hril dan chun, studetn 37 hai hi All Assam manipur Students Union (AAMSU) hai program hmanga fe, singers iemani zat leh an nih a. Thawtanni zingkar inhma taka Silchar a inthawka hung ding kha buoina neu neu leiin zan-tieng dar 2pm velin an suok thei chau a. Zan dar 7:40pm velin Nungna, Manipur an hung tlung phak chau a nih. Nungba bazaar ah Bus a inthawka an \um chu >>sunzawmna phek 4-ah

Page 2: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2018/September/HT-05-09-2018.pdf · man sa bawk. Police thusuokin a hril danin, report an dawng dungzuia Khengjang le Tuibong-a um Assam Ri-fles le

Hmasawnna Thar2 Thlaram (SepTember) 05, 2018 NilaiNi (wedNeSday) arTiCle/healTh & emplOymeNT NewS

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor : Asst. EditorJoseph Joute: Co-Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

EditorialChangkangna

VAWISUN THUPUILungril hmunkhata umin, hmangaina hmunkhat neiin, inthuruola lungril hmunkhata umin, ka lawm-na sukfamkim ro. -Philippi 2: 2

Teacher’s Day Special—5th SeptemberTeacher hai hi mi hai ta dingin malsawmna ni tum ei tiu

By Esther Hrangate –Assistant Headmistress( The Pathway School)

School le inchukna tulai a changkang ta hlein, quality education pek thei dingin qualified teachers ei ramin a mamaw tak zet. Teachers

chu ei tam, anachu qualified ei ti tak hi chu an tam naw khawpel. A tamlem chu inchuklai amanih sin zawng malamin teacher sin hi an hung thaw deu tak a nih. Teaching inhnik tak takna le teacher’s training \ha tawk tak an nei naw leiin a tlangpuiin an teaching hi duhthusam a tling naw khawpel. Special teachers training le experience nei naw khawmin \henkhat chu teaching thiem deu chu an um tho, an chemfena zawng a ni lei ning a tih. A \hen chu an thawk sawt ta leiin experience an neih tah a, chuleiin an teaching khawm a zie a um. Dik tak chun, ei rama hin teacher’s training facility hi ei nei \ha tawk naw lei a ni deu tak. Chun, private school \henkhata, teacher’s hlaw hi lungawina tawk an naw leiin students thiem tak tak haiin career option ding khawmin an thlang ngai nawh. Nu le Pa khawmin an nauhai hi private teacher ni dingin an enhla khawp el, a san chu inhnemna thlakin an ngai naw leiin. Government teacher ruok hi chu hlaw a tam leiin, sin dang \ha an lo hmu naw chun an lo amen pek hlak a nih. Chun nauhai career option ding chun private teacher tak hi chu an dit rak ngai nawh ana chu nauhai kaina ding chun Government school nekin private school an thlang lem pei si. Schoola an nauhai inchuktirtu ding le tuition pek ding hlakin private teacher \ha \ha theihpatawpin an zawng bawk si. An vang nuom khawp el. Tutieng tieng hin ei changkang pei ta leiin, teachers hai pawimawna le hlutzie hi ei hung hriet chieng deu deu. Teacher taima deu le thiem deu hi chu ei bawm luoi luoi el a nih. Chun Government sin lem hi chu hmu an tak bakah a vang leiin lekhathiem tak tak hai khawmin private sin an hung inchu tan mek an tah. Tulai chu private schools \henkhatah teachers hai hlaw le sin thawnah dan le dun (service term) le kalhmang (work culture) khawm a zie a um ta. Nakie chu hi nekin a hung \ha pei dingin ring a um. Teacher’s training course ruok hi chu ursun taka training loa awlsam deua certificate chau lak ei tum hlak leiin training tieng hi chu ei la ngaisak bek naw niin an lang. Shortcut method hi iengkima ei hmang tum leiin ei ni ding ang khawm ei ni thei naw a nih. Ramchangkanga chun teachers hai ngirhmun le hlaw hi an sang khawp el, asanchu ram suk changkangna dingin an pawimaw em em a, chun an mawphurna khawm an sang a nih. An teacher’s training khawm, a tlangpuin kum li le kum nga inkar a nih. Teacher’s training le experience certificate nei nawhai chu teacher sin hmu a harsa em em. Primary teacher ni ding chun a thiem thiem le talent nei \ha \ha an thlang suok hlak. An hlaw le allowance khawm an sang tak. Educational psychologist haiin an hril dan chun, primary or formative stage hi thil \ha nghet deua tu hun lai tak ani leiin uluk taka inchuktir hi an \ul. Teacher thiem chun naupang lungril hne dan an thiema, an subject hi naupang hai lungrilah an tu nghet leiin an in hnik pha. A bikin conceptual subjects, hriet intak deu hai inchuktir ding lem chun teacher thiem deu le \hahnemngai deu ni hai sien duhthusam a nih. Educationist pakhatin a hril dan chun “A bad teacher can kill a subject and even students’ interest”. An dik khawp el teacher thiem rak naw hin chu subject hlutna le naupanghai inhnikna po po khawm a suk bo tawp thei. Thiemna chau ni lovin \hahnemngaina le ringumna an nei lem chun an hlu nawk bik. Teacher ringum deu hi chu naupang chau ni loin Nu le Pa hai khawmin an ngaina bik a nih.

Tekhinna pakhat – Ka Pa H.C Hrangate hi vairamah sawt tak IOFS officer (Deputy Director General, Ministry of Defence) post a lo chel hlaka, tuhin chu a retire ta a. Chu hma chun Government ah Science teacher thiem le strict pawla hril ve kai a lo nih hlak. Science concepts intak deu hi awlsam deua hriethiem theina dingin, Hmar \awng ngeia Science lekhabu hmasatak, Hrietnavar a hung ziek suoka. A sinah ringum le \hahnemngai takin, ram le hnam changkangna dingin \hang a lak nasa ve a, a students hai khawmin an ngaina em em. Vawikhat chu a hung chawl lai, zan sawt hnungin a ruolhai leh Phai (Imphal) a thawk an hung kir lai lamlienah, ramhnuoimi haiin an lo sukchawla kidnap an lo tum hiel a. An rengin thlaphang taka an umlai, an Hotupa takin torch in an hmai hai a hung el sawk sawk a, ka Pa hmai a hang el charin “ Ojhapu, Ojhapu”(Hotupa) tiin a hung khek \huoia. Chun chawp le chillin, a rawihai a ko khawma an biekpui tah a, sawtnawte hnunga a rawihaiin ka Pa hai chu an inthla ta daia. Vangnei thlak takin an Hotupa tak kha ka Pa student hlui a lo ni hlak leiin, a teacher pa kidnap dingin an thiem naw chu ning a tih. Pathien zarin Teacher ringum taka a lo \hang kha a ruolhai ta ding khawmin malsawmna a lo nih. An rengin him takin in tieng an kir a nih. Tekhinna pahnina – Ka unaupa Sir Peter Hrangate hi a hma chun lekha thiem thei deu ana, ana chu taimakna a thlasama, lekha tiem pei rak lo le gawp thiem deu a lo ni hlak. Ana chu teacher sin a hung chel meuh chun mak takin a hung taima tah a. Abikin, Government teacher hai hi hadam deua sin thaw an thiema, nuom phat phat school kai hlak an nih. Ama nawk thung chu Government sin a va chel charin, hun tak le nitin a va kai el chu a nina Government teacher le in hme naw rakin. A tution pek khawm, a students hai an thiem theina dingin \hang a lak nasa taluo a, a nauhai chen khawm a ngaisak hman ta ngai nawh. A hmel en chun thau lellul, hang hmel deu, ana chu a students hai chun an ngaisang vieu nawk si. A nuhmei khawm hi ah student hlui a lo ni hlak leiin tuchen khawmin a Pasal hi ngaina takin “Nang naw chu Parte” tiin a la ko duot ran. Tuhin chu, natna khir deu kidney problem a hung nei ta a, tukhawm inchuktir thei ta loin Dialysis thaw in a um an tah. Ana chu a students haiin an la ngaina ran, an la hung pan zing zing hlak. A students le an Nu le Pa hai \awng\aina a dawng rawn leiin ama khawm Pathien zarin, thlarau malsawmna a dawng nasa. A teacher sin ringum taka a lo thaw leiin mihai khawmin an theihnghil ngainaw a nih. Tekhinna pahni ka hung pek nasan chu teachers hai hlutzie hi ka mit ngeia ka hmu hi ka hung tarlang nuom lei a nih. Teacherhai hi ei nauhai inchuktirtu le ching feltu an ni leiin chawimawi le ngaisang tlak chu an nih. Chuong ang bawkin teacher hai khawm hi ngaisang tlak le entawn tlak ni tum ding a nih. Teacher ringum deu hi chu ram le hnam ta ding khawma malsawmna an ni hlak.

in rengin Teachers’ day Chibai.

Hmasawnna khelah changkangna khawvela chenghai ei ni tawl ta leiin changkangna chu mitin ngaisang a hung ni tah. Mi changkanghai bula um hi an hawi a, a hadamthlak hle hlak. Changkangna ei inkhi dan ruok chu an ang tawl naw hle ring a um. A tlangpuiah chun mi hausa, mi khawsa thei deuhai, sinthawnaah khawm tlawma an sang deuhai, officer chinhai, lekhathiem, milien le milal hai an nih. Amiruokchu, a chunga hrila um hai laia \hangsa ve lo khawm mi changkang tam tak an um a, chuonghai khawm chu ei hriet a, ei ngai-sang ve hi thil \ul tak el a nih. Hawp le hmuom hi tienlai khan chu a \hat naw-na em em hriet a la ni naw a, hi lei hin ei hawpin ei hmuom deu seng hlak. Tu ruok hin chu natna \ibaium tak el, cancer natna intlun theitu a nih ti mithiem han an hung hriet suok ta a nih. Chun, cancer natna el bakah natna hri dang dang khawm an tlun thei a nih ti mithiem han an hung hriet suok ta pei a nih. Hawp le hmuom ei hmang takhai chu duma siem, cigarette, sada, khaini, gutkha products, kuva le a dang danghai an nih. Natna \ibaium tak cancer le natna hri dang dang intlun thei an ni lei hin duma siem thil hai hin do le khap an hung hlaw ta pei a nih. Hieng a ni lei hin khawvela ram changkang taphawtah hiengang thil thaw mi hi an hung tlawm deu deu a, ram changkang naw haiah ruok chun an uor deu deu a nih. Hawp le hmuom thaw der nawhai hi mi changkang chi khat an nih. Hi lei hin mi changkanghai lai tiemsa ve ei nuom chun hawp le hmuom bansan ding a nih. Faina le thienghlimna hai khawm hi changkangna a nih. Ram changkang le hnam var taphawtin faina le thienghlimna hi an ngaipawimaw a, inelna takin an hmang a nih. Bal le pawrche hi mawlna le hnu-fuolna suklangtu an nih. Thingbul le lungbul la bie, saruok deuthawa la khawsa hnam hai hi mi changkang tia ko thei an ni nawh. Faina le thienghlimna hi ram-bung tin inelna pakhat a nih. India sawrkar khawmin a ngaipawimaw a, ei PM Narendra Modi ngei khawmin faina le thiemghlimna le inzawmin Swatch Bharat Mission ti a hung indin pha a nih. Mawl lai huna khan chu zun, ek le chil hai hi thethangin an um hlak. Amiruokchu, hmasawnna le changkangna hai leiin ek, zun, chil, hnap le khaksaw hai khawm pei thang mei mei phal ta lo le khap a hung nita a nih. Khawlaidunga chilsak mei mei khawm khap a hung nita a, a bawsietuhai chu dan anga hrem thei le inchawitir thei an nit ah. Ek, zun, chil, hnap le khaksaw hai hi natna hrik thedar theitu an ni leia thethang mei mei lo dinga sawrkar tum tum han a thu-nunna dinga dan an hung siem pha ta hiel a nih. Hi lei hin mi changkang ni ei nuom chun hieng thil hai hi thethang lo ding a nih. Ei thethang sung chu mi chang-kang ni thei ngai nawng ei tih. Smart Phone changkang le manto nei lei ela mi changkanga ei lo inngai a ni chun indik thei naw nih. Chun, sil le bil \ha le manto, motor \ha le nal, insunga bur le bel \ha nei, hausak le thiemna nei lei ela mi changkang ni thei a ni nawh. Hieng thil hai po po hi a hmangna ding indik taka ei hmang a, ei sukfai a, thienghlim tawk taka ei enkawl theizing pha leh mi changkang ei hung ni thei chau ding a nih. Mi laia zurui le ziel hawp dam hi tulai khawvela ding chun mimawl, mi \hing le mi \awp nina a nit ah. Mi changkang han mi lai zu an inrui nuom ta naw a, vantlang hmuna hai ziel an hawp ta ngai nawh. Zu du le ziel du hai chun a dawnna ding hmun le a hawpna ding hmun hriet a \ha. Mi changkang ni ei nuom a ni chun mi laia zurui le ziel hawp hi bansan hmak ding a nih. Mi changkang ni ding chun Pathien ngaisak le inza ding a nih. Khawvel history ei en a, sakhuo ngai-sak lo le sakhuona ngainep hai hrim hrim, ram ropui le changkang an um ngai nawh. Khawvela ram ropui tak, mihai inza le ngaisang huoi huoi, Super Power nei USA chun an ram thupui le innghatnaah “In God We Trust” ti an hmang a nih. An Pathien le an Sakhuo an inzapui der nawh. Pathien an ngaisak a, an inza a, an \i leia ram ropui le mihai inza an kai a nih.

Police pensioner pasal pathumin an vuok hlumallahabad: Septem-ber 4, 2018 khan Uttar Pradesh-a Allahabad hmuna chun hmelhrietlo pasal pathum han putar kum 70 mi Police pensioner Abdul Samad Khan an vuok hlum. Mr Khan vuok a ni lai hi lampuia inlawn hai khaw-min an hmu a, sienkhawm tukhawmin an dawnsak naw a nih. Mr Khan hi a lo indang ve a, sienkhawm a vawtu hi mi pathum an ni leiin an veng zo naw a, a tawpah tluin bang innghaiin

a \hung tawp a, chu hnungin a vawtuhai hin an maksan a nih. Hospital panpui a ni a, sienkhawm a hliemna tuo-

rzo lovin a thi a nih. Vuok a ni lai hi CCTV a khawm chieng takin an lang. Cycle –a a chuong lai zakuo sen hak pakhatin a hung vuok

\an a, chu taka inthawk a ruol dang mi pahni zakhuo sen hak ve tho han hung \hangpuiin Mr Khan hi an vuok hrawn ta a nih. Khan hi kum 2006 a kha Uttar Pradesh Police-a Sub-Inspector a pension a nih. Allahabad Police chun ro thil chungchanga sung-kuo thila buoina leia hi thil hi tlung ni dinga an ring thu an hril. Hi le inzawm hin mi 10 chungah Police chun FIR an file a, mi man ruok chu an la nei nawh.

Zu le spirit Rs. 1 crore manhu manGOpalGaNj: Bihar a chun zanikhan police han Gopalganj district-ah In-dia Made Foreign Liquor (IMFL) cartons 490 le spirit drums 40, Rs. 1 crore man-hu leh mi pakhat an man. District Excise Superin-tendent Priya Ranjan chun, spirit drums 40 haia hin drum pakhatah litre 40 pei

a um niin a hril. Hi thil le mana um chu Ravi Kumar of So-nipat district, Haryana a ni a, midang pakhat chu man hman loin a tlanhmang. Bihar a chun April 2016 a inthawk khan Ni-tish Kumar sawrkarin Zu thil hrim hrim siem le zawr a khap a nih.

JcB changsuol leiin operator a thi

aizawl: September 4, 2018 zingkar 3PM vel khan Hangchalkawn khela New Life Academy phak hma deu Khamhar hmuna mim-kei tlungna hmun inthielfai-na sin thawtu JCB changsuol leiin JCB operator Lalh-munsiama in thina a tuok. JCB hi PWD Highways Division ta a ni a, zani hmasa zan khan Khamhar hmuna hin mimkei tlung leiin khuolzin tam tak an intang a, hi lai hmun an fe thleng theina dinga pilvung

chim hai inthielfaina sin thaw huna JCB hi chang-suol a ni a. Pil a lo innem deu leiin JCB hi lamth-lang rawl metres 130 vela an hlum thla a, chu taka a khaltu/operator Lalhmun-siama hin thina a tuok a nih. Mita hmutu hai hril dan chun JCB hi damte-a intawl thla a ni a, operator Lalh-munsiama hin a nuom chun inchawmthlakna hun a nei a, sienkhawm a JCB khal sanhim a tumna lamah a thi pha ta niin an hril.

YPA in inchung rangva an inkhum pek

CCpur: Young Paite As-sociation (YPA) Lanva Block chun YPA Tang-nuam Unit chun zanikhan L Gouzapau @ Goupau of Tangnuam chengna in chu Unit fund hmangin a chung rangva an inkhum pek. Mr Goupu chengna in hi ruosur hunah nasa takin a far hlak leiin rangva 0.28mm a sa, ft. 9 a sei

phek 6 le ft. 8 a sei phek 10 hmanga an inkhum pek a nih. Mr Goupu in hi Sumli-anthang MDC a ni laia PTC Tangnuam Unit hmalaknaa vawikhat a lo siem\hat pek ta hnung a ni a, sienkhawm inchung rangva a se vawng ta leia YPA Tangnuam Unit hin a inchung rangva an inkhum \ha pek a nih.

PM in National Teachers’ Awardee hai inpawlpuina a neiNew delhi: Prime Miniter Narendra Modi chun September 4, 2018 khan Vawisun New Delhi hmu-na Teachers’ Day hmang huna National Teachers’ Award, 2018 dawngtu ding hai inpawlpuina a nei a, hi huna hin Union Minister for Human Resource Devel-opment Prakash Javadekar khawm a \hang. PM Narendra Modi chun Award dawng ding teacher hai a lawmpui thu hrilin, teachers hai chu stu-dent hai sungrila theina um, a bikin hmun pasie le hmun kilkhawr taka student

hai theina chosuok dinga \hang la dingin an fui. Hi huna hin awardees teachers han an chanchin le tawnhriet hai hrilna hun an hmang tawl a, online nomi-nation process a hung \an na thuah Prime Minister

chungah lawmthu an hril. Ministry of Human Resource Development in National Teachers Award dawngtu ding thlangna dinga hin guideline thar a siem a, chu dungzui chun Teachers han anni le anni

nomination an inpek thei ta a nih. Vice President M. Ven-kaiah Naidu chun Award dawngtu dinga thlang hai kuomah vawisun hin Na-tional Teachers’ Award an hlan ding a nih.

Class XI inchuklai kap hlummuzaffarNaGar: Uttar Pradesh a Shamli district-a chun zanikhan tu ti hriet lo han Class XI inchuklai Prey-anshu chu school puoah an kap hlum. Mr Preyanshu hi National Inter College, Kandla a Class XI inchuklai a nih. Hi thil tlung an hriet le inruol-in Police chun an hnawtzui nghal a, sienkhawm mi kap hlumtu hi a lo tlanhmang hman. Hi thil tlung lei hin thil tlungna le a sevel haiah police tamlem tirlut le venghima sukkhau a nih tiin Circle officer Rajesh Tiwari chun a hril.

Article 371-A thuah Mass sit-in protestimphal: Meira Paibis le local club tum tum hai chun zanikhan UK Road, Uripok a inthawk Iroisem-ba chenah United Com-mittee Manipur (UCM0 hmalaknain hmun tum tum haiah Manipur-a Article 371-A keilut tum dodalnain Mass sit-in protest an nei. Protest hi Uripok Lai-khullembi Leikai, Uripok Tourangbam Leikai, Uri-pok Khoisnam Leikai, Uripok Huidrom Leikai, Uripok Sorbon Thingel, Uripok Khaidem Leikai, Uripok Khumanthem Lei-kai, Uripok Yambem Lei-kai, Uripok Bachaspati Maning Laikai, Uripok Achom Leikai, NG College Leirak, Naoremthong Khul-lem Leikai, Naoremthong Samushang, Iroishemba Mayai Leikai le hmun dang dang haia an nei a nih.

Hi huna \hang So-rokhaibam Sorodhoni chun, NSCN(IM) le sawrkar thlungpuiin Framework Agreement an ziek chun Manipur mipui hai lung nasa takin a sukhimaw niin a hril a, Framework Agreement-ah thu inziek hai sawrkarin a puonglang ngei a \ul a nih tiin a hril. Article 371-A annawleh an angpui Constitutional provision hrim hrim Ma-nipur-ah keilut an remti ngainaw ding le an dodal tlat ding thu Ms Sorodhoni chun a hril a, Manipur ram humhimna dingin UCM hmalakna an thlawp pei ding thu a hril bawk. Protest neina hum haia hin “No Article 371 (A) or Alike, No Sixth Sched-ule, No Ethnic Division in Manipur ti le a dang dang poster an tar tawl.

Conference on E-MobilityNew delhi: Septmber 4, 2018 khan New Delhi hmuna Conference on E-Mobility in Indian Railways nei a nih. Hi huna Minister of State for Railways, Manoj Sinha in thu a hrilnaa chun, power hmang tlawm lemna dinga tulai khawvel thiemna technology le artificial intelligences hai hmang \angkai thei a ni ding thu a hril. Hi thu hi Indian Railways in Rail service na haia power/energy a hmang dang chungchanga a hril a nih.

Page 3: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2018/September/HT-05-09-2018.pdf · man sa bawk. Police thusuokin a hril danin, report an dawng dungzuia Khengjang le Tuibong-a um Assam Ri-fles le

laKTawi

3Thlaram (SepTember) 05, 2018 NilaiNi (wedNeSday) NaTiONal/iNTerNaTiONal & adverTiSemeNT Hmasawnna Thar

In tHe COUrt OF eXeCUtIVe MAGIs-trAte: CHUrACHAndpUr

AFFIdAVItI, rorellien Hmar age about 32 years, s/o shri thang Chhing puia a resident of Rengkai Vengthlang Village, PO & PS: Churachandpur, Churachandpur District, Ma-nipur State do hereby solemnly affirm and undertake as follows: 1. That, I am a permanent resident of the above mentioned address and a citizen of India by birth. this is true. 2. That, my father correct and actual name is thang Chhing puia, whereas, due to inadvertant and bonafide mistake my father is erroneously recorded as pachau Ching puia in my Pan Card having Pan No. ADRPH3396L, while upon my Aadhaar my father is recorded in short as tC puia.this is true. 3. That, the name thang Chhing puia, tC puia as well as pachau Ching puia as mentioned above relates to the same and only one person having the same identity i.e. my father as such I prefer my father to be recorded as thang Chhing puia in replacement of his previous name in my Pan Card. this true. 4. That, the purpose of swearing this affidavit is to declare that henceforth my father incorrect name as is recorded in my Pan Card be replaced and substituted with that of his correct and actual name by the con-cerned/competent Authority such that I may avoid my-self from future complicacies.this is true to my knowledge.

VerIFICAtIOnVerified that the contents of the above affidavit is true and correct to the best of my knowledge and that noth-ing material is concealed or suppressed therein on this the 04th day of September, 2018

sd/- rorellienDeponent.

India \hangin Tsu-nami Mock drill-ah

rambung 23New delhi: Vawisun chen aw ding Indian ocean-a Tsunami mock drill za-nita \an a chun India \han-gin khawvel rambung tum tum 23 an \hang. Tsunami Mock Drill neia um hi IO-Wave18 ti khawma hriet le ko a ni a, UNESCO hnuoia Intergovernmental Oceano-graphic Commission (IOC) huoihawtnaa nei a nih.

Sept. 6 in India le USA 2+2 dialogue hmasa tak nei ding

New delhi: India le United States (US) kara two plus two dialogue hma-sa tak chu September 6, 2018 (Ningani) khin New Delhi hmuna nei ning a tih. Hi two plus two dia-logue a hin India ram aiawin External Affairs Minister Pi Sushma Swaraj le Defence Minister Pi Nir-mala Sitharaman hai \hang an ta, United States tieng chu Secretary of State Mi-chael R. Pompeo le Secre-taryof Defence James Mat-tis hai \hang an tih. Two plus two meeting

huna hin terrorism dodal ding bakah trade le immi-gration chungchang hai \hangin ram pahni hai kara thawtlangna ding dang dang hai an hriltlang ding niin thu dawngna chun a hril. India chun Paki-stan chungthuah US chu a ngaidan an dawn ring a nih. Hi dialogue a \hang ding hin Secretary of State Pompeo le Secretary of De-fence James Mattis hai chu vawisun hin New Delhi hung tlung an ta, Prime Minister Narendra Modi khawm an inhmupui ring a nih.

UP-ah ruosur leiin mi 12 thi belsa nawkluCKNOw: Uttar Pradesh a chun zani hmasa zan khawvar-a ruo a sur nawk leiin sietna dang dang tlungah mi 12 in an thi pha nawk bakah midang 14 in hliemna an tuok niin zanita senior official thu-suok chun a hril. Gonda le Kushinagar district haiah pathum ve ve, Mirzapur ah pakhat, Bahraich, Sitapur, Meerut le Etah hmun haiah pakhat seng an thi belsa nawk a nih. Mi 12 thi belsa hai laia \henkhat chu |ekin a deng hlum an nih.

Hyderabad bomb puokna le inzawmin mi 2 thiemnaw inchangtir

New delhi: August 25, 2007 zan dar 7:45 vela Hyderabad-a Gokul Chat eatery, Koti le Lumbini Park haia bomb pahni a zawna sukpuokna le inza-wma inrawlna neia intum mi pahni hai chu zanikhan National Investigation Agency (NIA) Court in thiemnaw an changtir a,

midang 2 hai chu thiem inchangtir an nih. Thiem-naw inchangtir-a um hai chu Aneeq Shafeeq Sayeed le Ismail Chaudhary hai an ni a, hrem an ni dan ding chu Thaw\anni khin puong ning a tih. August 25, 2007 a hmun pahni haia a zawna bomb puok lei khan mi 42

( Gokul Chat-ah mi 32 le Lumbini park-ah mi 10) in thina an tuok a, midang 50 chuong in hliemna an tuok pha a, bomb puok zan ma khan Dilsukhnagar hmunah bomb la puoklo dapdawk a ni bawk a nih. Hi bomb puoka intum hai hi Indian Mujahideen le inzawmna nei, October, 2008 a kha Maharashtra Anti-Terrorism Squad in an man ta an nih. Inrawlna neia intum \henkhat man lo anla um bawk. Bomb sukpuoknaa in-rawlna neihai thiemnaw inchangtir an ni le inzawm hin blast survivors hai chun hremna a nat thei ang tak pe dingin an ngen.

New delhi: Ministry of Information and Broad-casting chun hnam hming suotna ‘Dalit’ ti \awng-kam hmang ta lo a, Con-stitutional term ‘Schedule Caste’ hmang lem ta dingin media hai an hriettir. Bombay High Court, Nagpur Bench in August 7, 2018 a I&B Ministry kuoma media han ‘Dalit’ ti thumal hmang ta lo ding le a aia hmang ding chawlkar 6 sunga thutlukna siema Media hai thu pe dinga an

hriettir dungzuia I&B Min-istry in Dalit ti aiah Sched-ule Caste hmang ta dinga media hai an hriettir a nih. March thla khan Union Ministry of Social Justice and Empowerment khaw-min hiengang bawk hin state sawrkar hai inhriet-tirna pein, official commu-nication hai hrim hrimah ‘Schedule Caste’ term hmang vawng ta dingin a lo inhriettir ta a nih. ‘Dalit’ ti hi Constitution annawleh statute ah zieklanga um

hmu ding a um nawh tiin a hril bawk a nih. Hieng laizing hin Union Minister of State for Social Justice Ramdas Athawale chun, ‘Dalit’ ti hi puithuna (langsarna/inhrietna) pakhat a ni ve el a. Hi thua petition hi Buddhist han an file a ni a, government records haia chun ‘Scheduled Castes’ ti hmang chu a \ha, sienkhawm media han ‘Dalit’ ti an hmang thei nawna ding san ka hriet naw a. Dalit group tam tak hai khawmin harsat-na an neinaw a, inhmusitna anga ngaina an neinaw bawk tiin a hril. National Campaign on Dalit Human Rights mem-ber Asha Kowtal khawmin, Dalit ti hmang chu harsa taka lo suol dawk Dalit hai identity hnawl na a nih tiin a hril ve.

I&B Ministry in Dalit ti aiah Schedule Caste hmang dingin media hai a hril

IAF vuongna MiG 27 a tla thla, pilot him

New delhi: Indian Air Force (IAF) vuongna MiG-27 chu an pangngai anga a vuongsuok hunah Jodhpur bul lai a tla thla a, a pilot ruok chu an kapsuok hman leiin a him niin defence spokesperson chun a hril. Nikum a inthawk hiengang MiG-27 tuoksiet tuoka tla

thla a pathumna a nitah. IAF chun hi thil tlung hi Court of Inquiry thaw dingin Order an suo. MiG tlakna hmuna In pahni le motor innghat hai chu nasa takin a suksiet. Nikum November thla khawm khan Jodhpur hmu-na ranway-a a \um laiin MiG-27 pakhat chu a ke a

lo kang ta bawk a. Kum 10 liemta sung khan MiG-27s sawmpakhat (11) \hangsain India indo vuongna 90 zet changsuolin a tla thla ta a, inquiry report dungzuiin hieng vuongna tla thla hai hi a tamlem chu a khawl buoi (technical defects) lei an nih. July thla khan Patta Ja-tian a Jawali area, Kangra district, Himachal Pradesh a khawm MiG-21 tla thla leiin pilot pakhatin thina a lo tuok ta bakah June thla khan IAF Jaguar fighter aircraft chu Beraja village, Kuch dis-trict-ah a tla thla leiin pilot in thina a lo tuok ta bawk.

Thil inru-a intum leiin vuok hlum

New delhi: Thawleni zingkar khan Delhi-a Mu-kundpur area-a chun thil inrua intum leiin pasal kum 16 mi chu tuolsung mi han an vuok hlum. An \henum vela in pak-hatah lutruk a tum lai hmu a ni leia mipui hin an vuok hlum el nia hril a nih. Hi thua hin Police chun mi 3 an man ta a, midang 3 man dingin an la zawng mek.

Haqqani network founder Jalaluddin Haqqani a thiNew delhi: Haqqani net-work helpawl indintu Jalalu-ddin Haqqani chu damnaw-na leiin a thi niin Thawleni khan Afghan Taliban chun an puong. Haqqani Network helpawl hi Afghanistan rama helpawl group nunrawng le \ium pawl tak laia mi an nih. kum 10 deuthaw zeng (para-lysed) a lo um tah a ni a, kum

2015 khan a thi angin thu a lo inthang ta bawk.

Jalaluddin Haqqani hi US in Afghanistan-a Taliban hai tukdawl tuma an hung bei huna khan Taliban gov-ernment-ah minister of trib-al affairs a ni a, kum 2001 chen khan a lo chel a nih. Haqqani hi Afghan-istan-a anti-Soviet com-mander hlui niin, Haqqani Network hi kum 1970s laia kha a lo indin a nih.

Jharkhand loneitu pawl hai Israel ramah an inzin

raNChi: Jharkhand state-a districts 24 haia in-thawk loneitu 3 seng, an rengin mi 26 ( Ranchi a in-thawk mi 3) hai chu lo nei dan/thlai ching dan (tech-niques) en le inchuk dingin thla hmasa khan ni 4 sung cham dingin Israel ramah an inzin. An inzin sung hin drip irrigation le thlai tamlem tharsuok theina dinga tech-nologies an hmang hai an enfel.

A neItU HrIetlO UI MAnZani 3rd Septemter, 2018 khan Ui sukhmang dam ei lo um a ni chun Phone No 7005921072 a hin a Ui um dan kimchang taka hung hrilin a neitu indik tak chun lam thei a nih. A Ui neitu chun hi thu insuo man hi a pek ngei \ul bawk a ta. Chun vawisun (September 5, 2018) a inthawka ni 5 chenin ngaiven thei ning a ta, hun tiem pel hnunga a Ui suk riral a lo ni khawma iengkhawm thubuoi siem thei ni naw nih. A ui neitu indik tak za-wng a ni leiin a ui umdan hung hril indik theilo hai chun hung en buoi kher \ul naw bawk a tih.

Monica Lewinsky, Interview Laklaw Lai Suok DaihjeruSalem: Russian nunghak, US President hlui Bill Clinton le inngaizawnga hril, President Bill Clinton pei thlak a ni vang phana, a uiretna nuhmei Monica Lewinsky (45) chu Israel khawpui Jerusalem ah TV channel pakhat leh interview an thaw lai Bill Clinton thu an indawn rawn taluo leiin a suok dawk daih. Jerusalem-a TV channel pakhat le an interview laiin US President Bill Clinton le an chanchin an indawn ngun taluo a. An thu hril tlang dan hi ‘off limits’ a nih tiin a lungsen a, interview laklaw lai tak a suok dawk daih. Monica Lewinsky hin 1990s lai White House ah intern anga a um laiin President Bill Clinton leh an lo inngaizawng a. Office room ah nupa nun an lo

hmang (uire) leiin phawk an nih a. Bill Clinton chu America mipuihai hmaah ngaidam an hni a, a President nina a tlak pha vang a nih. Monica Lewinsky hi anti-bullying (neka naupang sawisak chingna) dodal a, social media hmang dan \ha hrila, a \iumnahai inhrietna program hma\huoitu a nih a. Hi thu le inzawma Jerusalem-a interview nei an nih a. A sin nekin a mimal thil an indawn rawn taluo leiin ‘off limits’ tiin a

suoktau a nih. TV anchor-in “Bill Clinton a inthawkin mimal taka ngaidam inhnina a la phut am?” ti an indawn a. “Pawi ka tih, Hi hi chu ka thaw thei naw ding!” tiin a suok tau daih. Hi thila hin June thla khan Bill Clinton chu, Monica Lewinsky kuomah mimal taka ngaidam inhni batin an hriet am? ti an indawn a. “Awoi. Kan inbiek nawk ta naw reng reng a. Ka la bieknaw bawk

a. Amiruokchu, vantlang hmaah public takin vawi khat neka tam chu “pawi ka tih hle’ thu ka lo hril tah” tiin a hril. A hnungah, Twitter ah Jerusalem interview a suoktau nasan hrilfiein, “Iem hril kan ta, ieng iem kan hril naw ding tihai chu chieng taka um sa vawng a nih. Interview thawtuin a min dawn zawna chu a zani ta kan hril daih tah a. A min dawn nawk a, “Off the Limits’ a nih” tiin ka suok tau el tah a nih, tiin a hrilfie. Ka suokna san dang pakhat nawk chu, nuhmeihai ta dingin mani ninna/ngirhmun a inthawka ngir dawkin, mi hai mi hmang pawlawt le sirde mei mei um lova khek suok ding le do let ding ei nih ti ka suklang nuom lei a nih, tiin a htil.

Detonators le gele-tin leh mi 2 man

mumbai: Maharashtra-a Raigad district a chun zan-ikhan thilpuokthei Geletin tluon 46 le detonators ie-manizat leh mi pahni Police han an man. Hieng thilpuokthei hai hi Dhalghar village-a Mr Mohammad Umar Jahir Kazi chengnaina inthawka an dapdawk le man a nih.

grenade puokah CRPF 2 hliem

SriNaGar: Jammu and Kashmir-a Baramulla district-a chun Thawleni khan Sangrama area hmuna CRPF patrolling a fe hai chu helpawl han Grenade hman-gin an lo deng a, CRPF pahni in hliemna an tuok. CRPF hliem hai hi hospital panpui an ni a, Grenade dengpuoktuhai man tu-min dappui nasa taka thaw zawm nghal a nih.

Maynmar ah Journalist 2 Kum 7 Jail Intang Dingin Rel

yaNGON: Myanmar rama Rohingya hnam hai suotram tum an ni dan le sawrkar nungrawngna tamtak cover-a fe Reuters reporter pahni hai chu kum sari Jail intang dingin Court-in a rel pek a, khawvelin thiemnaw an inchang nasa hle. Journalist hai pahni chungthu ngaituo le rel a ni lai khawm Aun San Kyi hin dang khawm a tum nawh a, \awngbau khawm iengkhawm a nei nawh. Court thurel dodal dinga an ngen khawmin

iengkhawm a hril chuong nawh. Journalist pahnihai chungthu an rel sung po po sungin Suu Kyi hi vawi khat khawm iengkhawm a hril nawih. Reuters reporter hai chun an mi hlem a nih tiin a hril. Reuters reporter hai hril dan chun, Rohingya mi 10 hai kap hlum an ni lai an hmu lei niin an hril. An thlalakhai an lak zo vawng hnungin, zanbu fa dingin police han Yangon ah an ko a. Chutaka chun lekha iemani an pek a, program nia hrilin. Chu zovah, police pawl dangin Official Secretary Act dan bawsiea sawrkar thuruk inruk tum anga intumin an man tah niin an hril. Journalist pathum Jail intang dinga an chungthu an rel zing lai le UNO khawmin insuo dinga an ti lai zingin Jail-a khum an nih a. Aung San Suu Kyi khawm iengkhawm hril nei lovin thaw a nei naw bawk leh, khawvelin an thiem naw hle. (Reuters)

N.Korea Nuclear Bomb Siemtu Ju Kyu Chang ThipyONGyaNG: North Korea nuclear bomb le Missile siemtu thiemtak UN khawmin a lo sanction tah, tuta Nuclear Bomb le Missile hai khawm ama siem ni dinga ring Jy Kyu Chang chu a thi tiin KCNA news agency-in Thawlenni khan

a puong. Sawrkar ta news agency hril dan chun, “Academican le professor Ju Kyu Chang chu ‘pancytopenia’, thisen a natna chi khat leiin Sept.3 khan muol a lo liem tah. Kum 89 a nih” tiin a ziek.

Petrol man 100 la hung ni vat a tih: NaiduamaravaTi: Andhra Pradesh Chief Minister N. Chandrababu Naidu chun, India rama Petrol man li-tre khatah Rs. 100 a hung kai vat ta ding bakah US dollar hlutna khawm India pawisa in Rs. 100 a hung kai vat ding a nih tiin a hril a. India pawisa that (de-monetisation) thawa um chu hlawsamna nasa tak a ni thu hrilin tuchen hin mipuiin harsatna an la tuok

a nih tiin a hril. Petrol man hi India rama an sang tak \um la

ni dingin Thaw\anni khan Mumbai a chun litre khatah Rs. 86.56 a kai phak a nih. India Economy kai-sangna hi NDA sawrkar lei ni loin India hratna lei a nih tiin Naidu chun a hril a, sawrkar dang nisien tuta nek hin economy nasa ta-kin in\hang a tih tiin a hril. Press conference huna Demonetisation chungthua indawnna dawna hi thu hi Mr Naidu in a hril a nih.

heroin Rs. 15 crore manhu leh mi 2 man

New delhi: Ivory Coast mi \hangin mi pahni hai chu zanikhan Janak-puri hmunah Heroin Rs. 15 crore manhu leh man an nih tiin Police thusuok chun a hril. Mana um pakhat chu Siddharth (26) a ni a, a kuta inthawk Heroin kg. 3 man a nih tiin PS Kushwah, Dep-uty Commissioner of Police (Special Cell) chun a hril. Ama inpuongnaa in-thawk Ivory Coast mi Roland Diby (32) chu Mahavir Enclave-a man a ni bawk a, a kuta inthawk Heroin grams 515 man niin Kushwah chun a hril.

President kovind Bulgaria ram a

tlungSOfia: Rambung pathum sir dinga inzinsuok mek President Ram Nath Kovind chun rambung a sir pahni-na dingin zanikhan Cyprus suoksanin Bulgaria ram a pan a, zanikhan Bulgaria khawpui Sofia a tlung tah. Bulgaria rama cham sungin sumdawngtu hai bakah ram \huoitu tum tum hai inhmupui bawk a tih. Mr Kovind hi Bulgaria rama India mi hai khaw-min inpawlpuina nei an tih.

CJI in SC CJ thar dinga recommenda-

tion a thawn

New delhi: Tuta thla tawpa pension ta dingin Chief Justice of India (CJI) Dipak Misra chun Thawle-ni khan ama thlaktu dinga Justice Rajan Gogoi a rec-ommend-na lekha sawrkar thlungpui kuomah a thawn. Justice Gogoi hin Oc-tober 3, 2018 khin Chief Justice dingin India Presi-dent hmaah intiemkamna a nei ding a nih. Dan pangngai angin Chief Justice pension ding hai chun an pension hma ni 30 la umah an aiawtu ding recommendation hi an pe-klut ding ti a ni a, hi dung-zuia CJ thar dinga recom-mendation hi Justice Misra in a pek a nih.

Sungkuo vaibelsie khat hai Smartphones pek dingin a puongjaipur: Vasundhara Raje Chief Minister nina hnuoia Rajasthan-a BJP sawrkar chun a state sunga National Food Security Act hnuoia um sungkuo vaibelsie khat hai kuomah a thlawna smart-phone le internet connectiv-ity pek dingin zanikhan a puong. Rajasthan hi Assem-bly election hmasuon mek state hai laia \hang ve a ni a, zanikhan Chief Minister Raje chun Jaipur hmunah ‘Bhamashah Digital Parivar

Yojana’ ti scheme thar hmu-na a hawng. Hi scheme hnu-oia hin NSFA beneficiaries hai chu Bhamashah Card pek an ni ding a ni a, hi card nei sungkuo hai chun a thlawnin government scheme hran hran an dawng thei ding a

nih. Scheme hnuoia hin sung-kuo tin han an account-ah instalment vawihni in Rs. 1,000 dawng an ta, first in-stalment-a an hmu Rs. 500 chun telecom service pro-viders le smartphone manu-facturers’ hai le \hangruola special camps huoihawt hu-nah smartphones an inchawk thei ding a nih. Instalment vawihnina chu an phone in-ternet zawm a, hi thila dinga apps an download hnungah thun pek an ni ding a nih.

Kolkata-ah leilak chim; mi iemanizat an intangKOlKaTa: West Bengal-a southern Kolkata hmuna chun Thawleni khan Ali-pore hmun lai leilak a chim leiin motor tam tak a del siet bakah mi iemanizat leilak chimna hnuoia hin an intang. State minister Chandrima Bhattacha-rya chun, hi thil tlunga hin mi 5 in thina an tuok ti thu a hriet a, sienkhawm sukchieng a la ninaw thu a hril a, minister dang pak-hat Firhad Hakim chun hliem mi 6 hospital panpui niin a hril. Chief Minister Ms Mamata Banerjee chun, hliem leia hospital-a enkawl hai chu an inenkawlna sum seng hai sawrkarin a tum vawng ding thu a hril. Kum 2 vel liemta khan Kolkata hmuna

Vivekanan Flyover bawl lai mek chim leiin mi 20 in thina an lo tuok ta a nih. Thu dawngna \henkhat chun mi pak-hatin thina a tuok a, midang 13 SSKM Hospital-ah admit an nih tiin a hril a, 4 hai chu an hliem inrik hle a hril a nih. Chun, CMRI hospital-ah hliem 18 admit an ni a, 2 an hliem inrik a hril a nih.

gauhati hC CJ din-gin Justice GoswamiNew delhi: Justice Arup Kumar Goswami chu Thawlnei khan Gauhati High Court acting Chief Justice dinga ruot a nih. Tuta Gauhati High Court Chief Justice ni mek Justice Ajit Singh a pen-sion ta ding leia Justice Goswami hi a thlaktu dinga ruot a nih. Justice Goswami hin September 6, 2018 a in-thawk hin Gauhati High Court Chief Justice sin chel \an a tih tiin Law Ministry thusuok chun a hril. Gauhati High Court in Judges a nei thei ding zat chu 24 a ni a, sienkhawm tuhin Judges 17 an um a, Judges 7 in an baksam a nih.

Sipai han Smart phone an hmang khap thei ninaw nih: Army chiefgin thurawn a lo pek ta a, sienkhawm a thei nawh, hi lei hin an hmang phal law law chu a \ha lem tiin Rawat chun a hril.

Page 4: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2018/September/HT-05-09-2018.pdf · man sa bawk. Police thusuokin a hril danin, report an dawng dungzuia Khengjang le Tuibong-a um Assam Ri-fles le

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSThlaram (SepTember) 05, 2018 NilaiNi (wedNeSday)

sun ZAWMnA.......

Om Prakash Mitharval in ISSF World Championships Gold a lak

ChaNGwON: South Korea-a Changwon hmu-na ISSF World Champi-onships nei mekah In-dia shooter Om Prakash Mitharval chun Thawleni khan 50m pistol event-ah gold medal a lak. Om Prakash Mitharval (23) hin tukum kumbul tienga Gold Coast a Com-monwealth Games a khan 50m pistol event-ah bronze medal a lo lak ta bawk a nih. Mitharval hin points 564 a score a, ama dawttu Serbia mi Damir Mikec

chun points 562 hmuin Sil-ver medal a lak a, South Korea mi Damemyung Lee chun 560 score in bronze medal a lak a nih. Veteran shooter Jitu Rai chun point 552 chau score phakin a

17-na in a \hang. Union Minister of Sports and Youth Affairs Rajyavardhan Rathore chun shooter Om Prakash Mitharval hi a lawmpui thu a puong.

UEFA Nations League:

Hawngnain World Cup winner France in WC winner hlui Germany an inkhelpui dingpariS: European ram-bung teams 55 hai inkhelna tournament UEFA Nations League chu September 6, 2018 khin Munich khaw-puiah \an a ni ta ding a ni a, League \an le hawngnain Russia FIFA World Cup 2018 champion France le 2014 World Cup Champion Germany hai an inkhel ding a nih. World Cup 2018 Cham-pion France chun World Cup an lak hnunga a hmasa takna dingin an captain le goalkeeper ni bawk Hugo Lloris \hang loin Germa-ny an hmasuon ding a nih. Lloris hi a hliem leia \hang thei lo ding a nih. France coach Didier Deschamps chun, Lloris

hmun Benjamin Lecomte in a hluo ding thu a hril a, match dang pahni haia khawm Lloris hi a \hang naw ding Deschamps chun a hril a, sienkhawm tu’m captain in a \hang ding ti ruok chu a hrillang nawh. European rambung teams 55 \hangna tourna-

ment hi leagues 4 a \he niin League pakhat chu ram-bung pathum or pali pei umin team tinin home le away ah an inkhel seng ding a nih. League A ah top 12, League B ah a dawttu 12, a dawt League C ah 15 le a mawngdap League D ah 16 an um a, tukum September

– November thla sung hin inkhel a ni ding a nih. UEFA Nations league hi umzie nei mang lova friendly matches nei thlak-thlengtu ding le inelna \halem a um theina dinga buotsai a ni bakah rambung chinlem han friendly games arrangement thua harsatna an nei hlak sukbona dinga thaw hung \an a ni bawk. uefa NaTiONS leaGue drawleague AGroup 1: Germany, France, NetherlandsGroup 2: Belgium, Iceland, SwitzerlandGroup 3: Italy, Poland, PortugalGroup 4: Croatia, England, Spainleague B

Group 1: Czech Republic, Slovakia, UkraineGroup 2: Russia, Sweden, TurkeyGroup 3: Austria, Bosnia and Herzegovina, Northern IrelandGroup 4: Denmark, Republic of Ireland, Walesleague CGroup 1: Albania, Israel, ScotlandGroup 2: Estonia, Finland, Greece, HungaryGroup 3: Bulgaria, Cyprus, Norway, SloveniaGroup 4: Lithuania, Montene-gro, Romania, Serbialeague dGroup 1: Andorra, Georgia, Kazakhstan, LatviaGroup 2: Belarus, Luxem-bourg, Moldova, San MarinoGroup 3: Azerbaijan, Faroe Is-lands, Kosovo, MaltaGroup 4: Armenia, Macedo-nia, Gibraltar, Liechtenstein

FIFA The Best Men’s Player Award dawng thei ding top 3 lai Messi hming an lang nawh; Top 3 finalist-ah Modric, Cristiano Ronaldo le Salah hai an inlang

zuriCh: FIFA in football khel thiem tak chawimawi-na an hlan ding The Best Men’s Player of the Year dawng thei ding players pathum hming a puonglanga chun Argentina’s Barcelo-na star player Lionel Messi hming a \hang phak naw a. Best Player dawng thei ding pathum hming puonglang hai lai hin Cristiano Ron-aldo, Luka Modric le Mo-hamed Salah hai an \hang. Luca Modric hi kar hmasaa Champions League draw huna khan season nuh-nung taka Europe best play- er-a puong le chawimawina inhlan a nih.

Finalist pathum hai laia Modric le Cristiano Ron-aldo hai hin Real Madrid-ah UEFA Champions League title an lo lakpui ta a, Liv-erpool le Egypt star player Mohamed Salah khawm hin Liverpool ta dingin game hran hranah goals 44 zet a thun ta a nih. Sienkhawm tuta sea-son thar fe meka che \ha em em Barcelona La Liga title bakah Copa del Rey le European Golden Shoe lo dawng tah Barcelona le Argentina star player Lionel Messi chu top 3 finalist lai

hin a \hang phak tanaw tlat el a nih. Top 10 chena \hang play-ers dang hai chu Messi, De Bruyne, Varane, Griezmann, Hazard, Kane le Mbappe hai an ni a. Hieng top 10 haia inthawk award dawng thei dingin players 3 hai hi thlang-suok an hung ni ta a nih. FIFA Best Men’s Player award dawngtu ding hi Sep-tember 24, 2018 khin Lon-don hmuna puong ning a tih. Award dawngtu ding hi Players, coaches Journalists le fans han Internet fethlenga an vote ding a nih.

US Open 2018:

Round of 16-ah Roger Federer le Sharapova an tla

New yOrK: US Open tennis khel mekah Cham-pion vawi 5 lo nitah Roger Federer chu round of 16-ah zanikhan Australia mi John Millman chun 3-6 7-5 7-6(7) 7-6(3) in a hne leiin round of 16-ah a tla tah. John Millman (29) chun Federer a hne lei hin quar-ter-finals a lut ta a, Septem-ber 5, 2018 hin quarter-finals-ah Novak Djokovic inkhelpui a tih. Novak Djokovic hin Portugal mi Joao Souda hnein Thaw\anni khan quarter-finals a lo lut a nih. Chun, Kei Nishikore khawma Philipp Kohlsch-reiber 6-3 6-2 7-5 hnein quarter-finals a lut bawk a, vawisun hin Marin Cilic leh quarter-finals inkhel

an tih. Cilic hin David Goffin 7-6(6) 6-2 6-4 a hnein quarter-finals a lo lut ve a nih. Rafael Nadal le Dominic Thiem chun zani zingkar 5:45AM khan quarterfinals an inkhel bakah Del Potro le Isner han zani zan dar 11 khan quarter-finals an inkhel bawk. Chun, women’s sin-gles ah Thaw\anni zan khan 2016 champion Russian tennis star Ma-ria Sharapova chu Spain nunghak Carla Suarez Navarro in 6-4 6-3 a a hne leiin quarterfinals lut phak ta loin round of 16-ah a tla tah. Grand Slam Champion vawi 5 lo nitah Sharapova hin tuta hmain New York-ah night ses-

sion match a la lost ngai naw a, tuta \um hi New York night session match-a a lost hmasa takna a nih. Navarro chun Sep-tember 5, 2018 hin quar-ter-finals-ah US mi Madi-son Keys inkhelpui a tih. Madison Keys hin Slova-kia mi Dominika Cibulko-va 6-1 6-3 a hnein quarter-finals a lut a nih. Chun, Japan mi Naomi Osaka khawmin Grand Slam quarter-finals a lut hmasa takna dingin Thaw\anni khan Aryana Sa-balenka 6-3 2-6 6-4 a hnein quarter-finals a lut. Naomi Osaka chun vawisun hin quarter-finals-ah Lesia Tsurenko inkhelpui a tih. Vawituk zingkar dar 4:30 khan Serena Williams le Pliskoa han women’s singles quarter-finals an inkhel. Sloane Stephens le Sevastova han zani zan dar 9:30 khan quarter-finals an inkhel bawk. Sloane Stephens hi de-fending champion ni lai a nih.

Selena Gomez-in Puma Thar Pholar, Justin Bieber Hai ThiklOS aNGeleS: Latin nunghak Texas-a pieng, tleirawl laia dittawka khawvel nun lo pal tlanga kum 25 a tling hnunga thlarau tieng damna ding zawng vea Kristien ringum tak ni ve tum tah Selena Gomez chun Puma Jeans tharhai a pholar a. Ama an hme ang vangin mi dangin an inhme ve dim ti ruok chu hriet an nawh. Selena Gomez hin, US-a sportswear zawrtu company DEFY X SG hai Puma jeans a pholar pek a, an hme thei hle. Amiruokchu, tuta \uma an pholarnaa hin chu a Jean kekawr le Jacket hai nek hmanin a ringa Cross lim a awr chu a nina inhrietna ding amanih ding, an pholar pui lem a. A thlalakhaiah Cross lim \hi a awr inlang tei tei dingin an pose a. Nuhmei a ni leiin Justin Bieber anga tattoo inziek rang chu a nuom nawh a. Insuklang theina dang Cross lim \hi hi a hmang a hawi. Selena Gomez hi Justin Bieber le lo inngaizawng tah an nih a. Nupa ang hlawl kum tamtak lo insui le um kawp ta khawm an nih. A nu-in Justin Bieber a ditpui naw leia \he a nih a. A hmu phak nawna dingah tiin an zin kuol vela chu Hailey Baldwin le an inhuolna thu a lo hriet a. Hailey le an umna dingin Canada ah in ropui takel, compound khawm ‘Race course’ umna an chawk pek ti thu a lo hrietin, an

inngaizawng ta nawa chu a lo thik ruk hle niin a hril. Selena Gomez-in a pholar Puma infiemna thuomhnawhai hi September 18 a inthawkin zawr

suok \an an ni ta ding niin US-a company chun a puong. Justin le Hailey hai inneina ding le inzawma an inhuolna khawm a ‘thik’ niin ip lovin a hril a. A sinthaw tieng chu iengkhawm a bahla pha nawh. Monte Carlo actress hin a sam a khui nam vawnga Jean jacket hmai inhawng chihai le kekawr hai a pholar pek a, zawr a fe hmel hle. Selena hi brand dang Coach ta ding khawm contract nei a nih. Sum le pai tieng a hnienghnara chu nghatna tak tak a nei vawng ang thu a hril. An sung thu hretu hril dan chun, Canada hi Selena Gomez um nuomna tak a nih a. Justin Bieber leh an innei ngei khawm a ring a. Sawtnawte um hmang sana inhmupui nawk a tum laiin hmu phak ta lo dingin Hailey \ang a bel lem tah ding a hai. Selena Gomez duthusam, Justin Bieber khawm a lo hril ta chu, tuta an in thar inchawk anga lien ah hin Canada ah hmun neiin Justin leh damsung nun la hmang nawk hai sien a nuoma chu a thei ta naw ding a nih. “Selena nuom zawng chu khawpui a inthawka hlatak tlangram uma Justin Bieber leh tar (thi) hnung chen khawma nisa tlak tawm en liem malama hadam a nih. Tuhin chu a thei ta nawh” tiin a hril.

Taylor Swift’n Hla Hlui Deu Sakin Mi An Awi

miNNeapOliS: US nunghak hlasakthiem Taylor Swift chun a world tour Reputation le inzawma Minneapolis-a concert a neinaa chun, a album a mi tho a nia chu a sak ngai rak lo hla pakhat “Tied Together With a Smile” ti chu a hung sak peka, a barakhai tawla chu an lawm dur dur hle.Hi hla track hi kum 12 vel liemtaa ama album tho a mi a nih a. A hla thu hi chanchin tak tak a inthawka a phuok niin a hril a. American nunghak pakhat Miss ni nuoma Beauty pageant \hang, Beauty Qieen kai tah, anachu, fak le dawn insum

thei lo leia harsatna tuok chanchin a nih. ‘Look What You Made Me Do’ suklartunu hin a hla thua a message chu a fans hai hriet a nuom leiin a la hrilfie a; thu tawitein, ‘Be Kind to Yourself” ti a nih tiin a hril. “Ka hringnun-a thil pakhat kan chuk chu, mihai chu ieng angin \hain suolin, harsatna neiin nei naw hai sienkhawm, i sawisel ding an nawh’ ti hi a nih, tiin a hril. A hril peia, “Thil po po an lang dan ngawt an nawh, hmu theia inlang dan hi chu iengkhawm an nawh. Mi an hlim hmel lei elin an hlim kher nawh a, mi an hrisel hmel hlein an lang lei elin an hrisel kher chuong nawh” tiin a hril. A fans hai kuomah, “Nangni le nangni chungah zaidaw thei takin um tum ro. Thil po po hi an lang dan ang vawng a ni kher nawh. Mihai khawmin i tuok ang ang harsatna kha an lo tuok ve ta el thei a nih” tiin a hril bawk. “Shake it Off” saklartu Taylor Swift hin North America program hmun 8 chau concert neina ding a nei tah a. Tuta thla sung hin Kansas City, Indianapolis, St Louis, New Orleans le Houstan haiah conert nei a tih. “Hun hih khawlam a liem zo? Inhawi ka ti taluo a, a bul ka \an ding chau amanih ka ti leh a tawp tieng ei lo tlung tah a” tiin a hril.

Angelina Jolie Film Shooting Zo Leng Thawveng

lOS aNGeleS: Hollywood A-list star Angelina Jolie chu an pa Brad Pitt leh an nauhai kara thubuoi an chingfel thawk khat ta bakah, a film thar “Maleficent 2” shooting a zo ta bawk leiin Thaw\anni khan a nauhai leh Los Angeles ah an leng thawveng a, a thawveng hle. Kum 43-a upa Jolie hin a piengzie chieng deuva an langna dingin loose-fitting T-shirt uk a hak a, skin-tight (leggings) dum a bun bawk a, mawza dum le Nike trainer pheikhawk dum leh. Nisa lum hlietu dingin lukhum par Panama hat le Aviator sunglass dum a bun bawk a, ama a ang naw vang a nih. Angelina hi a nauhai aman a umpui vawng laia a nau lak Zahara (13) le Brad Pitt le an

nautak Shiloh (12) le inphirhai Vivienne le knox (10) hai leh an nih. Naupanghai po khawm inhnel inhawina dinga incheiin Hollywood Hills an kaia, inhawi an ti tawl hle. Brad Pitt naupa Shiloh khawm Cargo bunin T-shirt dum le pheikhawk dum bawk bunin Bag dum a pai a. A sang Knox khawm Nike hakin sweatpant dum a bun a, a u leh an intiet vang tah. Tuta \um an khawlai lengnaa inlang ve lo chu an naulak upatak Maddox 917) le Pax (14) hai an nih. Angelina Jolie hi London ah film shooting zoa Los Angeles tienga hung kir tah a nih a. In tieng an pa Brad Pitt leh an nauhai an inchu titi deu a. Brad Pitt chu an nauhai chawmna ding pawisa huntawk pe lovah an tum a, an inneina sukfela inmak fel a nuoma chu nuom angin a um thei naw a. Court chun \ha taka inrem ding le an nauhai joint custody-a enkawl pei dingin a rel tah a nih. Jolie chun a chang leh in\he sawng a rawt a, a chang leh inrem a rawt bawk. Kar hmasak khan vantlang hriet ah a lungril thlengin an nupa karah inrem taka um a nuom thu a puong nawk a. August 22 khan an nauhai thuah interim custody arrangement siemin an inrem tah niin a hril bawk. Brad Pitt leh ‘custody evaluation’ an thaw mek laiin thla khat chu iengkhawm buoina siem lo dingin an inrem a nih. Angelina Jolie hin September 2016 khan Brad Pitt le Maddox vuongna sungah an inchawk buoi leiin, Brad Pitt le in\he a rawt a. Ama chun, a zu dawn a nghei hma chu um kawp harsa a ti thu a hril a. Pit chu ‘naupang chunga nunrawng’ tiin a hek a. Amiruokchu, FBI in an sui chun Brad Pitt thiem nawna umin an hmu naw leiin anni pahnia sukfel dingin an maksan tah a nih.

hai khawmin nasa taka \hang lak a pawimaw ta thu a hril bawk. CCPur Govt. College a chun tuhin Ge-ography teacher 4 mamaw a ni laiin 2 chau an um mek a, Sociology Dept. ah teacher post 4 dingah 2 chau an um a, Anthropol-ogy ah post 4 dingah 3 an um a, 2018 a result suok a khan State pumpuia Top 10 laia \hang phak 9 an um a, Science le Arts-ah First division a passed 104 an um a, Second division-ah 500 chuong an um

bawk. Political Science Dept. a Lecturer Dr Th. Siamkhum in a student hai sukphurna dinga a department a Top 10 a tling phak hai Rs. 10,000 pek dinga a lo tiem angin BA 6th Semester Result suoka CCPur Col-lege a inthawk MU hnuoia Top 4 tling phak Kaplunmang Duhlian chu lawm-puinain Rs. 10,000 pek a nih. Top 10 tling phak pakhat neka tam an um chun pawisa hi an insem ding ti a nih.

CCPur Govt. College in Social Freshers Meet

University Students Union (MUSU), Mani-pur University Staff Association (MUSU) le Manipur University Teachers Associa-tion (MUTA) hai chun CM, Manipur le Council of Ministers hai hrietpuinain Au-gust 16 khan Memorandum of Agreement (MOA) an ziek a. Chu chu Hon’ble Min-ister, Human Resource Development-in a hrietpuiin a pawmpui ti August 18 khan a hung thawn a. “Clause D (MOA) dungzuiin, inquiry thaw sung le follow up sungin, dit dan chun ni 15 sung chu, Pandey hi leave-in la um zing a tih. “Under Secretary, Ministry of Hu-man Resource Development, Department of Higher Education, Government of In-dia thusuok, para 5 of the Orders No.33-6/2018-CU-IV dated 17.08.2018 dung-zuiin “Enquiry Committee chun thla khat sungin report pe lut a tih. “Chuleiin, Order hmasa, No.MU/VC/1 dated 02.08.2018, Office Memorandum No. MU/VC/02 dated 21.08.2018 and Office Order No.213/MU/VC/02 dated 30.08.2018 hai sunzawmnain, VC Prof Pandey chawl chu Enquiry zo a ni hmak-hat a dingin 01.09.2018 a inthawkin suksei nawk a nih” tiin, “Hi Order hi Chancellor, MU hrietpuina le remtipuinaa insuo a nih” tiin a ziek a.

Prof. AP Pandey chun hi Order, MHRD thurawn anga peka um anga hril hi ‘thudik lo’ tiin a hniel a. Thuthar la khawmtuhai kuomah, “Iengtin am miin ama neka rank inhnuoi a inthawkin ‘thupek’ a zawm ding?” tiin an dawn let. Hi press conference hi MU sunga mei chawk um zing ta chu a hung kang belsa nawk ta a nih. Vice Chancellor post thua office kai ding le ding naw thua hienga thubuoi a um lai le thuneina inchuna nasa taka a fawn laiin, Registrar in-charge hlui Prof. M. Shymkesho chun thupek insuo vein, ama chu MU Registrar a la ni zing niin a hril a. professor Sh Dorendrajit Singh chun Registrar a ni nawh, tiin a lo hril ve a. Tuhin Registrar pahni an um tah tina a nih. Professor Shyamkesho chun MU Reg-istrar a nina hi MHRD letter No. F.NO.33-6/2018 C.U.IV, Dated 24-08-2018 dungzui a nih tiin a hril a. Amiruokchu, hi letter khawm hi Chief Rector, Governor of Ma-nipur-in hung inrawlin a la cheltang hri niin Imphal a official thusuok chun a hril. MU drama hi iengtinam a hung inher pei ding, student hai exam result hi pu-ong hman a ni ding am, MUSU, MUTA, MUSA han September 4 chen dateline an pek a boa, iengtinam hma an lak ding ti chu hunin hung hril a tih. (IT/PNS)

Prof. AP Pandey-in a Quarter-ah MU VC Office thar

sien lak khap a nih, tiin a hril a. Tlang pil chu Manipur Minor Minerals Act & Rules, EPA a inthawka permission le chauvin lak thei a nizie a hril. DFO chun, mimal tuhai amanih tlang pil lak theina ding permit lo nei dam an um hlak chu mak a ti thu a hril a. Mimal kuoma sawrkar ram tlang pil mimal kuta lo

petuhai chu tuhai am an nih a vawisun chen hmu an la ni nawh. DFO chun dan lova tlang pil le lung latuhai po po chu lunginsiet taka tawpsan hmak tah dingn a ngen tawl a. Police hai chu misuolhai manna kawnga an \hangpui leiin lawmthu a hril bawk.

Police in Pil-Lung phurtu Truck 7 an man

kum 24-25 vela upa pasal pathum, NSCN (IM) intihaiin Manipuri Flag intar an hmuin an hung pan hnai a. Anil chu khaw-laia inthawka hung am ti le khawlai fe ding am tihai an indawn a. Anil chun, AMSU Team le singer \henkhat an nih thu hrilin, Silchar a inthaw-

ka hung an nizie a hril bawk a. Chu thu chu an hrietin, NSCN (IM) intihai chun, ‘Nagaland’ hung lut an nih tah leiin Ma-nipuri flag chu kei tla dingin an hril a. Gen Secretary chu a hmaiah vawi hni an ben a. Passenger hai pawisa an lak pek bawk. (PNS)

AMSU-in Misuolhai Manna Ding Darkar 72 Hun A Pek

AAMSU-in AMSU Lo Sawisaktuhai An Dem imphal: All Assam Students’ Union (AAM-SU) chun Septeember 3-a AMSU hotuhai le sing-er hai Nunga bazara lo sawisktuhai chu an dem hle thu an puong a. Silchar

a inthawka an president Pangabam Nilakanta-in thusuok a siem dan chum, mi dawizep an nih, tiin a hril. Thuthar lakhawmtuhai inhmupuiin, Imphal-Sil-

char lam ah hin NSCN (IM) han tax an lak zie hlak thu a hril a. “Sawrkar thlungpui le state sawrkar han hi thu hi, ieng leia NSCN (IM) han tax an lak am a na ti an hrilfie a \ul a nih” tiin a hril.