Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 34/10 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy changer (OctOber) 12, 2018 zirtawpni (friday) GAS NEWS BUNGMUAL INDANE GV Booking: 22 to 27 June Delivery: 12/10/2018 Time:9am - 12pm Stock: 250 GAS NEWS Agency : SAS Booking :17th Aug. , 2018 to 7th. sept., 2018 delivery :12-10-2018 (FrI) Time : 9AM - ll stock stOCK : 280 @rate:Rs. 998/- GAS NEWS Agency : KIM JOE Booking: 18th. July , 2018 to 7th. Aug, 2018 delivery :12-10-2018 (FrI) Time : 9AM - ll stock Stock : 306 new rate rs.998/- 15 & 5kg available NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI In Report seng dingin ccpur: Resgistrar, Co- operative Societies, Imphal thupek dungzuiin, Chura- chandpur-a Manipur So- cieties Registration Act, 1989 hnuoia in register Hostel, Institution, Rehab, Home, Orphanage etc hai po po chu District Coop- erative Office, Tuibuong, Churachandpur-ah an hma tienga an document-hai leh in report dingin Dis- trict Cooperative Officer, Churachandpur chun inhri- ettirna a siem. Medical camp ccpur: CCPur Doc- tors Association (CDA) le Kuki Students’ Organ- isation (KSO), Sangaikot Block hai \hangruola huoi- hawtnain Oct. 13, 2018, 8:00AM-1:00PM inkar sung Sangaikot khuoah free medical camp um a tih. Hi huna hin Surgeon, Physician, Ortho Surgeon, Ent Surgeon, Gynaeco- logist, Paediatrian le Eye Specialist hai \hangin general medicine depart- ment hai \hang an tih. Pasal pakhat WY mum 600 leh man ccpur: October 10, 2018 zan dar 10:30PM vel khan CCPur Police han Night Duty Officer Hauginlian Tonsing le Shominthang Kipgen hai inrawinain Pearsonmun- ah pasal pakhat Doumin- thang (37), s/o (L) Thong- khanpau of Lengtonghoih Street, Vengnuam, New Lamka chu inruithei WY mum 600 le Bajaj Dis- cover Bike MN 02A 3702 haileh an man. Zan dar 10 velin In- ruithei zawra invak an um ti report an dawng dungzuia an bawzuinaa Mr Douminthang hi in- ruithei le an man a nih niin Police thusuok chun a hril. Hi le inzawm hin CC- Pur Police chun FIR No. 111(10) 2018 CCP=PS U/s 22 (b) ND & PS act an registered. Mini-Marathon an huoihawt ding ccpur: Subsidiary Training Centre (STC), Border Security Force (BSF), CCPur, Manipur chun District Police le \hangruolin pasal le nuh- mei hai ta dingin October 16, 2018 khin Mini Mara- thon huoihawt an tih. Hi Marathon a \hang nuom nuhmei le pasal kum 16 le a chungtieng Valid ID Proof (Aadhar card, Voter ID, School ID etc) nei hai ta dingin October 11, 2018- Oct. 15, 2018 inkar sungin Registration thaw thei ning a tih. Pakhatnaa inthawk Pathumna chen (nuhmei le pasalah) sumfai lawm- man, Certificate, Medal le Trophy dawng an ta, a tlan tlung hai medal pek ni bawk an tih. Marathon tlan ding hi Mata a inthawk STC BSF, Mualkoi, CCPur ning a tih. Registration chu STC, GSF, Mualkoi, CCPur le SP, CCPur Office, Tuibong haiah thaw thei ning a tih. Registration thaw hunah color passport size photo 2 le ID proof Xerox copy chawi dig a nih. Thu chieng lem Con- tact Nos. 7629977991/ 8131947066/ 8731971096 haiah kan thei ning a tih. Book Fair ccpur: Word of Christ (WOC) Christian Literature Service, Dimapur Regional Office huoihawtnain Oct. 15, 2018 chen aw dingin zanita inthawk khan Synod Hall, IB Road, CCPur-ah Christian Book Fair \an a nih. Bible le Pathien thu lekhabu chi tum tum 10-20 percent discount a zawr a nih. AR Warrant Officer a thi ccpur: District Jail, CCPur-a 33Bn. Assam Ri- fles a Warrant Officer sin thaw lai mek Sepoy No. 3300462 TB Kabiraj (49) of Matiala, Jalpaiguri Dit- rict, West Bengal chu zani zingkar 10AM khan Dis- trict Hospital, CCPur-ah a thi. Mr Kabiraj hi a room sungah biek thei loa umin hmu a ni a, inrang takin hos- pital panpui nisienkhawm doctor han a hringna san thei ta chuong loin a thi a nih. Police a report a ni nungin Police chun UD case no. 11/CCP-PS 2018 U/s 174 CrPC an registered a. Postmortem thaw dingin Morgue-a sie a ni hnungin Forensic Expert umnaw leiin zani ma khan Imphal tieng Postmortem thaw dinga phur a nih. Village Sports Meet an nei ding ccpur: D. Phailian khaw sunga Philanthropic Or- ganisation tum tum Kuki Khanglai Lawmpi, Phail- ien Unit; YPA, YVA le YMA, D. Phailien Section hai \hangruola huoihawt- nain Oct. 24-26, 2018 inkar sung khin ‘Unity Through Sports’ ti thupuia hmangin The 1st D. Phailien Village Sports Meet, 2018 nei an tih. Sport sung hin football, volleyball le Marathon race haiah inruolsiekna nei an tih. Minister khuollienin a \hang ding ccpur: October 12 le 13, 2018 hai khin YPA Zion Veng Unit, New Lamka chun 10th Anniversary hmang an ta, a \an ni hin M. Gouzamang, MDC, New Lamka khuolilenin \hang a ta, October 13, 2018, 11AM a hun hmang naa chun Manipur Agri. Vety. & AH Minister Pu V. Hangkhanlian khuollienin \hang a tih. Hun hmangna hi DC, CCPur khawmin uop a ta, YPA Zion Veng Unit Miss le Mister thlangna result puong ni bawk a ta, hun hmang zoin Raising Day lawmna ruoi kiltlang an tih. Mizoram congress in a/c 36 haia an candidate ding a puong aizawl: November 28, 2018 a Mizoram Assembly Constituencies 40 um hai laia assembly Constituen- cies 36 haia an candidate dinghai hming chu Con- gress Party chu zanikhan an puonglang. CM ni lai mek Pu Lalthanhawla chu biel pahni, Serchhip A/C le Champhai North A/C haiah ngir a tih. Champhai North A/C a MLA ni lai T.H.Ro\ uama chu ticket pek a nit a nawh. Congress Party candi- date-hai lai hin mi thar 12 an um a, Congress MLA ni laia 9 hai ticket pek an nit a nawh. Congress Party in mi thar 12 an candidate dinga an ruothai chu, Pu L.T.Hrangchal ( Chal- fil A/C), Pu Sangzela Tlau (Tuikum A/C), Pu Lalrin- dika Ralte (Hachhek A/C), Lalhmachhuana (Serlui A/C), Pu P.C.Laltlansanga (Aizawl West A/C), Pu K.Vanlalrawna (Aiza- wl East-I A/C), Pu C.Lalhlimpuia (Aizawl North-I A/C), Pu Lalnun- thara (Lunglei South A/C), Pu Joseph L.Ralte (Tuirial A/C), Pu Rosiamngheta (Tawi A/C) le Pu James Thanghmingmawia (Tu- ichang A/C) hai an nih. MLA ni lai ticket chang ta lo hai chu Puhai P.C Zoramsangliana, J.H.Ro\ uama, K.Lalrinthanga, Hmingdailova Khiangte, R.lalrinawma, Lalrin- mawia Ralte, R.Romawia, S.Laldingliana le B.D.Chakma hai an nih. Tuhin biel 9, Tuipui, Tu- ichawng, saiha le Palak A/C haia candidate dinghai hming la puong lo a nih. Nuhmai candidate pakhat a \hang a, Vanlalawmpuii Chawngthu (Hrangturzo A/C) a nih. British Council le NEC han Education le Cultural sukhratna dingin MoU an ziek ne State-a |halaihai higher education le Skills sukhrat ning a tih: alan gemmell ShillOng: British Council of India (BCI) le North Eastern Council (NEC) chu North East state 8 haia Education le Cultural Cooperation tieng sukh- rata \halaihai an thiemna le theina le economic growth sukhratna dingin zani khan Memorandum of Under- standing (MoU) an ziek. MoU hi BCI Direc- tor, Alan Gemmell, OBE le NEC Director (HRD & E), Siile Anthony han an ziek a. NE state Arunachal Pradesh, Assam, Mani- pur, Meghalaya, Mizoram, Nagaland, Sikkim le Tri- pura haia higher education, English language, skills le cultural tieng thiemna le inzawmna \halemhai an nei theina dingin thaw tlang an tih. MoU dungzui chun, NE biela artist le cultural troupes han mani culture thiemna le hausaknahai UK le in-share tawn theina ding chance nei an tih. Higher secondary institution-a sawrkar school teacher le faculty member han Eng- lish inchuk theina neiin, quality education le inter- national standard assess- ment hai inchuktirna an dawng phak ve ding a nih. State 8-a Civil Servant hai English communication skill le capacity building activities hai sukhrat a ta. Methamatics le Science in- chuktirna sukhratin, higher education-a faculty le se- nior administrator cappac- ity building thawin, student hai mobility sukhrat bawk a tih, tiin BCI thusuok chun a hril. Alan chun, “Kum 70 sung hin ni tinin India le NE-a artist, students, scientist le policymaker hai inspired-in kan um a. Kum hni sunga kan sin- thawna khawmin ra tamtak an suo hman a – Mix the City Northeast kan siem a, Himalayan Poppy chu India Central Attraction- in kan siem a, Chelsea Flower Show ah ‘A Billion Dreams’ kan siem a. Ziro Festival of Music ah mu- sician thiem tak tak phos- uokin Sikkim \hangin state 8-a Football Coach 48 hai training kan pek bawk” tiin a hril. Tuta NEC leh MoU an ziek tah hin, NE state 8 haiah abikin \halaihai lai inkhuongruol taka hma- sawnna siemin, education, skill development, art & culture tieng inhnikna thar le thiemna thar a pek ngei kan beisei a nih, tiin a hril bawk. Press Trust of India hril dan chun, NE state 8 haiah thla sawm sungin English le Mathematics teacher 1600 hai training an pek ding a nih. 2-Phase pilot project hnuoiah November a inthawkin BCI a inthaw- ka academician han state 8-a teacher 100 seng train- ing an pek bawk ding a nih. Mr Anthony khawmin, “NE state 8 haia English, Mathematics le Science inchuktirna kawngah ‘qual- ity of teaching’ a um theina dingin BCI le NEC han MoU kan ziek a. BCI chun India Independent 70th An- niversay lawmin, abikin Northeast le UK han cul- tural cooperation an neina kawngah, kum 70 dang nawkah inlaichinna \halem neia sin thaw tlang an in- beisei a nih” tiin a hril. BCI chun NE ah sin a lo thaw zing tah a. Tulai hnai khawm khan Arunachal Pradesh CM Mr Pema Khandu inhmupuiin, an State-a English teacher hai educate-na ding, \halaihai skill development sukh- ratna ding, art and culture tieng UK le inlaichinna sukhratna ding thuhai an hriltlang. Art & culture tieng sukhratna dingin, tu kum Arunachal Pradesh-a Ziro Festival of Music ah Lon- don musician Nubya Gar- cia a hungpui a. Kum 2016 khan UK a inthawka music Bandh pahni chu Shillong- a NH7 Weekender Festival ah a hung pui tah bawk. Meghalaya-a \halai- hai sin hmu theina dinga thiemna an nei theina ding, skill development program ah, Asian Development Bank-funded ‘Supporting Human Capital Develop- ment in Meghalaya Initia- tive’ ah technical support a lo pek tah bawk. |halaihai sin hmu thei- na dinga thiemna pekna ding le nuhmeihai dawm- kangna dingin, tu kum bul tieng khan Premier Skills Guwahati ah UK Premier League a inthawka hung Coaches haiin Football Coaches 48 training an pek tah bawk, tiin BCI thu- suokin a hril. (PTI) MU VC dingin CS hlui Jarnail Singh ruot A thaw ding pawimawtak Chu MU ah nundan pangn- gai inumtir a nih: Court iMphal: Manipur Uni- versity thuneitu inchuna leia buoina leia ni za neka tam tah student hai lekha inchukna chawkbuoia so- cio-economic le politics chena kakhawk a nei hnun- gin, High Court of Manipur chun MU Act 2005 hman- gin Mr Jarnial Singh, IAS chu Administrator dinga ruotin, VC thuneina po po nei a tih, tiin a hril. Justice N. Kotiswar Singh le Justice Kh Nobin Singh han thupek an insuo a, a sin thaw ding pawimaw tak le mawphurna ding chu Manipur University ah nundan pangngai inumtir nawk a nih, tiin a hril. Mr Jarnail Singh hi Manipur Chief Secretary le Prime Minister Office ah Jt Secretary lo ni ta hlak a nih a. Kum 2007-08 khan administrator a nina angin ‘Prime Minister’s Award for Excellence in Public Administration’ khawm lo dawng tah a nih. Manipur High Court hin Journalist pakhat le so- cial activist pakhatin Court ah MU buoina chingfelna dinga iemani tak thawa in- rawl dinga ngenna PIL an thelut le inzawma hi thupek hi an suo a nih. “Court chun Universi- ty-a buoina sawt tak uma tharum thawna le student hai interest suksieta umna thuah pawi a ti a, MU thu- neituhai le stakeholder danghai kuomah khawm buoina chingfelna dinga thaw thei an nei nawa ‘prat- ical suggestion’ an nei naw chun Court a hung inrawl ding a nih ti a lo inhriettir ta sa a nih. “Court beisei ang a ni ta nawh a. A awlsam dan tak chu buoina chingfelna ding thilmak iemani a hung tlung nghaka iengkhawm thaw lova um annawleh, inrang tak inrawl vata thil thaw vat \hain a hriet leiin a hung in- rawl ta a nih” tiin a hril. Cout thupek chun, Jar- nail Singh chun a nuom nuom in-charge Register ding ruot thei a ta, Vice Chancellor sin a thawna din- gah pawimaw le \ul a ti ang peiin ama \hangpuitu ding or advise tu ding mi ruot belsa thei a tih, tiin a hril. “Bana um VC hlui Prof. AP Pandey (suspended vice- chancellor)-in a ruot Pro VC Prof. Yugindro Singh administrator a nina khawm hlip nghal a ni a. Prof. AP Pandey-in VC dinga Prof. W. Vishwanath Singh a ruotna khawm suspended a nih. Shyamkesho Singh le Sh Dorendrajit Singh hai Registrar in-charge a ruotna khawm suspended a nih bawk” tiin a hril. Hriet ta angin MU Stu- dent Union-in VC Prof AP Pandey chu ‘sin thaw lo’ le’ sum hmang indiklo’ a an tin leiin ban dinga an ngenna le inzawmin ni 85 zet buoina a suok hnungin August 16 khan inremna siemin En- quiry Committee member pahniin suizuina sin an thaw zing laiin September 20 khan Prof Pandey-in thupek thar siemin thuneina hung nei nawk a tum a. Prof Yugindro (Ad- ministrator) le Prof. Shy- amkesho (Registrar) anga inumtirin buoina thar a suok nawk leiin Police hai hmangin student 89 le hotu paruk man an ni a. Mana umhai insuo dinga ngenna le nawrna leia buoina thar a suok nawk pei a. State sawrkar leh khawm in- biekremna neiin hma lak a nia chu buoina a punlun deu deu lem a. Governor chen a hung kang kai ta a. Sawrkarin mana umhai insuo ding le student hai hnawtzui/zawng ta lova Yugindro FIR khawm sut dinga a ti hnung khawmin hrentang an la ni zing a. FIR khawm a la um zing leiin zani chen khan student le hotu tamtakin FIR keikir dinga ngenin police leh an lan nawr buoi a nih. Student tamtakin Ad- ministrative Block lut an tum leiin police-in an dang a, buoina a sosang nawk pei a. Boys Hostel hai dapin ‘verification’ thawnaah stu- dent sawm chuong man an ni nawk a nih. Hienglai zing hin gov- ernor chun Yugindro-In MHRD kuoma complaint a thawnaah Governor a sam sa lei le student hai ‘helpawl’ a tih leiin buoina chi dang a siem nawk a. Governor kuomah ngaidam an hni nghe nghe a. Tuhin Court-in a hung ban tah a nih. (PNS) Mipuihai ta ding khawmin e-Mar- ketplace hawng ding a nih: Dy CM iMphal: Dy CM Mr Y. Joykumar Singh chun, Government e-Marketplace (GeM) hnuoia facility po po chu mipuihai kuomah khawm hlawtling taka hlen a ni theina dingin hmang a ni ve ding a nih, tiin Hotel Classic Grande, Imphla-a ni khat aw ding “Government e-Marketplace” Workshop a hawngna hunah a hril. Finance minister ni bawk Pu Joykumar chun, GeM hi sawrkar hnuoia thil inchawknahaia corruption a tam taluo vengna ding le suktlawmna dinga ni kuma inthawka hmang niin a hril. “Kum tamtak chu sawrkarin thil an chawkna ah harsatna problem le cor- ruption a um tah a. Chuong ang corruption le problems hai suktlwmna ding le vengna dingin Government e-Marketplace hi national portal anga hmang a nih; public procurement trans- parent lema a sukawlsam lem theina dingin” tiin a hril. >>sunzawmna phek 4-ah Prof. AP Pandey in Imphal a suoksan iMphal: Manipur Uni- versity Vice Chancellor suspended um mek Prof. AP Pandey chun chun zani khan Imphal Tulihal Ai- port-a inthawk Vuongnaa chuongin Imphal, Mani- pur a suoksan ta niin ei thu dawngna chun a hril. MU Community in a chunga intumna an siem le inzawma investigation thaw mek chu Professor Pandey hin a thlawp \ha nuom naw a hril a nih. chairman dingin Vungzagin Valte ruot a nih iMphal: Dr Ambedkar Chamber of Commerce, Ma- nipur Chapter Office Bearers ding siem fel a ni a. Chair- man dingin Thanlon A/C MLA le Chairm,an, MTDC ni lai Pu Vungzagin Valte ruot a nih. Co- Chairman dingin mi pathum- T. T. Haokip, MLA, & Chairman, HAC; N. Bi- ren Singh (ex-Minister); Ms Muktamani Devi (Entrepre- neur) hai ruot an ni a. Secre- tary General dingin Col. N.G. Sitlhou (Retd); Secretary (Finance) dingin Haoreilung Golmei; Secy. (Admin) in N. Subhas Singh; Secretary (PR) dingin N. Khamsuan- thang hai ruot an nih. Chun, Joint Secretary (Media) dingin M. Meina; Jt. Secy. Imphal West din- gin Angom Shanti Devi; Jt. Secy. CCPur dingin G. Thi- ankholian; Jt. Secy. Ukhrul dingin Nireikan Khapudeng; Jt. Secy. Kamsong dingin Ningrei Zimik; Jt. Secy. Senapati in M S Jerome; Jt. Secy. Kangpokpi in Lam- tinthang Haokip, Jt. Secy. Pherzawl in Ramsangthang; Jt. Secy. Noney in Chamrei Kamei; Jt. Secy. Tamen- glong in Haoreilung Kamei; Jt. Secy. Jiribam in Sanathoi; Jt. Secy. Kakching dingin Ms S. Kamala le Jt. Secy. Teng- noupal dingin Sonai Saka ruot a nih. RK Maipaksana Journalist Fellowship M. Konsam Inhlan iMphal: Manipur-a senior Journalist RK Maipaksana a pieng champha vawi 94-na le inzawmin Maipaksana Memorial Trust Imphal chu zani khan Lamyanba Shanglen, Palace Compound Imphal ah nei a nih. Hi huna hin kum tina thaw hlak an- gin RK Maipaksana Journalist Fellowship chu Metei \awnga thla tin suok magazine- chanchinbu ‘Sanathong’ Editor hlui Mr Manindra Konsam kuomah inhlan a nih. Function hi Audio Visual Research Centre, Manipur University director hlui Dr Lokednra Arambam-in an rawi a. D.M. College of Commerce-a Principal hlui Dr. Okram Kumar Singh-in ‘People of Mani- pur and some historical facts for the con- solidation of the State’ ti thupui hmangin thu a hril a. Souvenir tlangzar a ni bawk. (DIPR)

Transcript of Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN

Page 1: Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

Hmasawnna Thar Vol - 34/10 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

changer (OctOber) 12, 2018 zirtawpni (friday)

GAS NEWSBUNGMUAL INDANE GV Booking: 22 to 27 June Delivery: 12/10/2018 Time:9am - 12pm Stock: 250

GAS NEWS Agency : SASBooking :17th Aug. , 2018 to 7th. sept., 2018delivery :12-10-2018 (FrI) Time : 9AM - till stockstOCK : 280 @rate:Rs. 998/-

GAS NEWS Agency : KIM JOEBooking : 18th. July , 2018 to 7th. Aug, 2018 delivery :12-10-2018 (FrI) Time :9AM-tillstockStock : 306 new rate rs.998/-

15 & 5kg available

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

In Report seng dinginccpur: Resgistrar, Co-operative Societies, Imphal thupek dungzuiin, Chura-chandpur-a Manipur So-cieties Registration Act, 1989 hnuoia in register Hostel, Institution, Rehab, Home, Orphanage etc hai

po po chu District Coop-erative Office, Tuibuong, Churachandpur-ah an hma tienga an document-hai leh in report dingin Dis-trict Cooperative Officer, Churachandpur chun inhri-ettirna a siem.

Medical campccpur: CCPur Doc-tors Association (CDA) le Kuki Students’ Organ-isation (KSO), Sangaikot Block hai \hangruola huoi-hawtnain Oct. 13, 2018, 8:00AM-1:00PM inkar sung Sangaikot khuoah free medical camp um a tih. Hi huna hin Surgeon, Physician, Ortho Surgeon, Ent Surgeon, Gynaeco-logist, Paediatrian le Eye Specialist hai \hangin general medicine depart-ment hai \hang an tih.

Pasal pakhat WY mum 600 leh manccpur: October 10, 2018 zan dar 10:30PM vel khan CCPur Police han Night Duty Officer Hauginlian Tonsing le Shominthang Kipgen hai inrawinain Pearsonmun-ah pasal pakhat Doumin-thang (37), s/o (L) Thong-khanpau of Lengtonghoih Street, Vengnuam, New Lamka chu inruithei WY mum 600 le Bajaj Dis-cover Bike MN 02A 3702

haileh an man. Zan dar 10 velin In-ruithei zawra invak an um ti report an dawng dungzuia an bawzuinaa Mr Douminthang hi in-ruithei le an man a nih niin Police thusuok chun a hril. Hi le inzawm hin CC-Pur Police chun FIR No. 111(10) 2018 CCP=PS U/s 22 (b) ND & PS act an registered.

Mini-Marathon an huoihawt ding

ccpur: Subsidiary Training Centre (STC), Border Security Force (BSF), CCPur, Manipur chun District Police le \hangruolin pasal le nuh-mei hai ta dingin October 16, 2018 khin Mini Mara-thon huoihawt an tih. Hi Marathon a \hang nuom nuhmei le pasal kum 16 le a chungtieng Valid ID Proof (Aadhar card, Voter ID, School ID etc) nei hai ta dingin October 11, 2018-Oct. 15, 2018 inkar sungin Registration thaw thei ning a tih. Pakhatnaa inthawk Pathumna chen (nuhmei

le pasalah) sumfai lawm-man, Certificate, Medal le Trophy dawng an ta, a tlan tlung hai medal pek ni bawk an tih. Marathon tlan ding hi Mata a inthawk STC BSF, Mualkoi, CCPur ning a tih. Registration chu STC, GSF, Mualkoi, CCPur le SP, CCPur Office, Tuibong haiah thaw thei ning a tih. Registration thaw hunah color passport size photo 2 le ID proof Xerox copy chawi dig a nih. Thu chieng lem Con-tact Nos. 7629977991/ 8131947066/ 8731971096 haiah kan thei ning a tih.

Book Fairccpur: Word of Christ (WOC) Christian Literature Service, Dimapur Regional Office huoihawtnain Oct. 15, 2018 chen aw dingin zanita inthawk khan Synod Hall, IB Road, CCPur-ah Christian Book Fair \an a nih. Bible le Pathien thu lekhabu chi tum tum 10-20 percent discount a zawr a nih.

AR Warrant Officer a thiccpur: District Jail, CCPur-a 33Bn. Assam Ri-fles a Warrant Officer sin thaw lai mek Sepoy No. 3300462 TB Kabiraj (49) of Matiala, Jalpaiguri Dit-rict, West Bengal chu zani zingkar 10AM khan Dis-trict Hospital, CCPur-ah a thi. Mr Kabiraj hi a room sungah biek thei loa umin hmu a ni a, inrang takin hos-

pital panpui nisienkhawm doctor han a hringna san thei ta chuong loin a thi a nih. Police a report a ni nungin Police chun UD case no. 11/CCP-PS 2018 U/s 174 CrPC an registered a. Postmortem thaw dingin Morgue-a sie a ni hnungin Forensic Expert umnaw leiin zani ma khan Imphal tieng Postmortem thaw dinga phur a nih.

Village Sports Meet an nei ding

ccpur: D. Phailian khaw sunga Philanthropic Or-ganisation tum tum Kuki Khanglai Lawmpi, Phail-ien Unit; YPA, YVA le YMA, D. Phailien Section hai \hangruola huoihawt-nain Oct. 24-26, 2018 inkar sung khin ‘Unity Through Sports’ ti thupuia hmangin The 1st D. Phailien Village Sports Meet, 2018 nei an tih. Sport sung hin football, volleyball le Marathon race haiah inruolsiekna nei an tih.

Minister khuollienin a \hang dingccpur: October 12 le 13, 2018 hai khin YPA Zion Veng Unit, New Lamka chun 10th Anniversary hmang an ta, a \an ni hin M. Gouzamang, MDC, New Lamka khuolilenin \hang a ta, October 13, 2018, 11AM a hun hmang naa chun Manipur Agri.

Vety. & AH Minister Pu V. Hangkhanlian khuollienin \hang a tih. Hun hmangna hi DC, CCPur khawmin uop a ta, YPA Zion Veng Unit Miss le Mister thlangna result puong ni bawk a ta, hun hmang zoin Raising Day lawmna ruoi kiltlang an tih.

Mizoram congress in a/c 36 haia an candidate ding a puongaizawl: November 28, 2018 a Mizoram Assembly Constituencies 40 um hai laia assembly Constituen-cies 36 haia an candidate dinghai hming chu Con-gress Party chu zanikhan an puonglang. CM ni lai mek Pu Lalthanhawla chu biel pahni, Serchhip A/C le Champhai North A/C haiah ngir a tih. Champhai North A/C a MLA ni lai T.H.Ro\uama chu ticket pek a nit a

nawh. Congress Party candi-date-hai lai hin mi thar 12 an um a, Congress MLA ni laia 9 hai ticket pek an nit a nawh. Congress Party in mi thar 12 an candidate dinga an ruothai chu, Pu L.T.Hrangchal ( Chal-fil A/C), Pu Sangzela Tlau (Tuikum A/C), Pu Lalrin-dika Ralte (Hachhek A/C), Lalhmachhuana (Serlui A/C), Pu P.C.Laltlansanga

(Aizawl West A/C), Pu K.Vanlalrawna (Aiza-wl East-I A/C), Pu C.Lalhlimpuia (Aizawl North-I A/C), Pu Lalnun-thara (Lunglei South A/C), Pu Joseph L.Ralte (Tuirial A/C), Pu Rosiamngheta (Tawi A/C) le Pu James Thanghmingmawia (Tu-ichang A/C) hai an nih. MLA ni lai ticket chang ta lo hai chu Puhai P.C Zoramsangliana, J.H.Ro\

uama, K.Lalrinthanga, Hmingdailova Khiangte, R.lalrinawma, Lalrin-mawia Ralte, R.Romawia, S.Laldingliana le B.D.Chakma hai an nih. Tuhin biel 9, Tuipui, Tu-ichawng, saiha le Palak A/C haia candidate dinghai hming la puong lo a nih. Nuhmai candidate pakhat a \hang a, Vanlalawmpuii Chawngthu (Hrangturzo A/C) a nih.

British Council le NEC han Education le Cultural sukhratna dingin MoU an ziek

ne State-a |halaihai higher education le Skills sukhrat ning a tih: alan gemmellShillOng: British Council of India (BCI) le North Eastern Council (NEC) chu North East state 8 haia Education le Cultural Cooperation tieng sukh-rata \halaihai an thiemna le theina le economic growth sukhratna dingin zani khan Memorandum of Under-standing (MoU) an ziek. MoU hi BCI Direc-tor, Alan Gemmell, OBE le NEC Director (HRD & E), Siile Anthony han an ziek a. NE state Arunachal Pradesh, Assam, Mani-pur, Meghalaya, Mizoram, Nagaland, Sikkim le Tri-pura haia higher education, English language, skills le cultural tieng thiemna le inzawmna \halemhai an nei theina dingin thaw tlang an tih. MoU dungzui chun, NE biela artist le cultural troupes han mani culture thiemna le hausaknahai UK le in-share tawn theina ding chance nei an tih. Higher secondary institution-a sawrkar school teacher le faculty member han Eng-

lish inchuk theina neiin, quality education le inter-national standard assess-ment hai inchuktirna an dawng phak ve ding a nih. State 8-a Civil Servant hai English communication skill le capacity building activities hai sukhrat a ta. Methamatics le Science in-chuktirna sukhratin, higher education-a faculty le se-nior administrator cappac-ity building thawin, student hai mobility sukhrat bawk a tih, tiin BCI thusuok chun a

hril. Alan chun, “Kum 70 sung hin ni tinin India le NE-a artist, students, scientist le policymaker hai inspired-in kan um a. Kum hni sunga kan sin-thawna khawmin ra tamtak an suo hman a – Mix the City Northeast kan siem a, Himalayan Poppy chu India Central Attraction-in kan siem a, Chelsea Flower Show ah ‘A Billion Dreams’ kan siem a. Ziro Festival of Music ah mu-

sician thiem tak tak phos-uokin Sikkim \hangin state 8-a Football Coach 48 hai training kan pek bawk” tiin a hril. Tuta NEC leh MoU an ziek tah hin, NE state 8 haiah abikin \halaihai lai inkhuongruol taka hma-sawnna siemin, education, skill development, art & culture tieng inhnikna thar le thiemna thar a pek ngei kan beisei a nih, tiin a hril bawk. Press Trust of India hril

dan chun, NE state 8 haiah thla sawm sungin English le Mathematics teacher 1600 hai training an pek ding a nih. 2-Phase pilot project hnuoiah November a inthawkin BCI a inthaw-ka academician han state 8-a teacher 100 seng train-ing an pek bawk ding a nih. Mr Anthony khawmin, “NE state 8 haia English, Mathematics le Science inchuktirna kawngah ‘qual-ity of teaching’ a um theina dingin BCI le NEC han MoU kan ziek a. BCI chun India Independent 70th An-niversay lawmin, abikin Northeast le UK han cul-tural cooperation an neina kawngah, kum 70 dang nawkah inlaichinna \halem neia sin thaw tlang an in-beisei a nih” tiin a hril. BCI chun NE ah sin a lo thaw zing tah a. Tulai hnai khawm khan Arunachal Pradesh CM Mr Pema Khandu inhmupuiin, an State-a English teacher hai educate-na ding, \halaihai skill development sukh-ratna ding, art and culture

tieng UK le inlaichinna sukhratna ding thuhai an hriltlang. Art & culture tieng sukhratna dingin, tu kum Arunachal Pradesh-a Ziro Festival of Music ah Lon-don musician Nubya Gar-cia a hungpui a. Kum 2016 khan UK a inthawka music Bandh pahni chu Shillong-a NH7 Weekender Festival ah a hung pui tah bawk. Meghalaya-a \halai-hai sin hmu theina dinga thiemna an nei theina ding, skill development program ah, Asian Development Bank-funded ‘Supporting Human Capital Develop-ment in Meghalaya Initia-tive’ ah technical support a lo pek tah bawk. |halaihai sin hmu thei-na dinga thiemna pekna ding le nuhmeihai dawm-kangna dingin, tu kum bul tieng khan Premier Skills Guwahati ah UK Premier League a inthawka hung Coaches haiin Football Coaches 48 training an pek tah bawk, tiin BCI thu-suokin a hril. (PTI)

MU Vc dingin cS hlui Jarnail Singh ruotA thaw ding pawimawtak

Chu MU ah nundan pangn-gai inumtir a nih: Court

iMphal: Manipur Uni-versity thuneitu inchuna leia buoina leia ni za neka tam tah student hai lekha inchukna chawkbuoia so-cio-economic le politics chena kakhawk a nei hnun-gin, High Court of Manipur chun MU Act 2005 hman-gin Mr Jarnial Singh, IAS chu Administrator dinga ruotin, VC thuneina po po nei a tih, tiin a hril. Justice N. Kotiswar Singh le Justice Kh Nobin Singh han thupek an insuo a, a sin thaw ding pawimaw tak le mawphurna ding chu Manipur University ah nundan pangngai inumtir nawk a nih, tiin a hril. Mr Jarnail Singh hi Manipur Chief Secretary le Prime Minister Office ah Jt Secretary lo ni ta hlak a nih a. Kum 2007-08 khan administrator a nina angin ‘Prime Minister’s Award for Excellence in Public Administration’ khawm lo dawng tah a nih. Manipur High Court hin Journalist pakhat le so-cial activist pakhatin Court ah MU buoina chingfelna dinga iemani tak thawa in-rawl dinga ngenna PIL an thelut le inzawma hi thupek hi an suo a nih. “Court chun Universi-ty-a buoina sawt tak uma tharum thawna le student hai interest suksieta umna thuah pawi a ti a, MU thu-neituhai le stakeholder danghai kuomah khawm buoina chingfelna dinga thaw thei an nei nawa ‘prat-ical suggestion’ an nei naw chun Court a hung inrawl ding a nih ti a lo inhriettir ta sa a nih. “Court beisei ang a ni ta nawh a. A awlsam dan tak chu buoina chingfelna ding thilmak iemani a hung tlung nghaka iengkhawm thaw lova um annawleh, inrang tak inrawl vata thil thaw vat \hain a hriet leiin a hung in-rawl ta a nih” tiin a hril. Cout thupek chun, Jar-nail Singh chun a nuom nuom in-charge Register ding ruot thei a ta, Vice Chancellor sin a thawna din-gah pawimaw le \ul a ti ang peiin ama \hangpuitu ding or advise tu ding mi ruot belsa thei a tih, tiin a hril. “Bana um VC hlui Prof.

AP Pandey (suspended vice-chancellor)-in a ruot Pro VC Prof. Yugindro Singh administrator a nina khawm hlip nghal a ni a. Prof. AP Pandey-in VC dinga Prof. W. Vishwanath Singh a ruotna khawm suspended a nih. Shyamkesho Singh le Sh Dorendrajit Singh hai Registrar in-charge a ruotna khawm suspended a nih bawk” tiin a hril. Hriet ta angin MU Stu-dent Union-in VC Prof AP Pandey chu ‘sin thaw lo’ le’ sum hmang indiklo’ a an tin leiin ban dinga an ngenna le inzawmin ni 85 zet buoina a suok hnungin August 16 khan inremna siemin En-quiry Committee member pahniin suizuina sin an thaw zing laiin September 20 khan Prof Pandey-in thupek thar siemin thuneina hung nei nawk a tum a. Prof Yugindro (Ad-ministrator) le Prof. Shy-amkesho (Registrar) anga inumtirin buoina thar a suok nawk leiin Police hai hmangin student 89 le hotu paruk man an ni a. Mana umhai insuo dinga ngenna le nawrna leia buoina thar a suok nawk pei a. State sawrkar leh khawm in-biekremna neiin hma lak a nia chu buoina a punlun deu deu lem a. Governor chen a hung kang kai ta a. Sawrkarin mana umhai insuo ding le student hai hnawtzui/zawng ta lova Yugindro FIR khawm sut dinga a ti hnung khawmin hrentang an la ni zing a. FIR khawm a la um zing leiin zani chen khan student le hotu tamtakin FIR keikir dinga ngenin police leh an lan nawr buoi a nih. Student tamtakin Ad-ministrative Block lut an tum leiin police-in an dang a, buoina a sosang nawk pei a. Boys Hostel hai dapin ‘verification’ thawnaah stu-dent sawm chuong man an ni nawk a nih. Hienglai zing hin gov-ernor chun Yugindro-In MHRD kuoma complaint a thawnaah Governor a sam sa lei le student hai ‘helpawl’ a tih leiin buoina chi dang a siem nawk a. Governor kuomah ngaidam an hni nghe nghe a. Tuhin Court-in a hung ban tah a nih. (PNS)

Mipuihai ta ding khawmin e-Mar-ketplace hawng ding a nih: Dy CM

iMphal: Dy CM Mr Y. Joykumar Singh chun, Government e-Marketplace (GeM) hnuoia facility po po chu mipuihai kuomah khawm hlawtling taka hlen a ni theina dingin hmang a ni ve ding a nih, tiin Hotel Classic Grande, Imphla-a ni khat aw ding “Government e-Marketplace” Workshop a hawngna hunah a hril. Finance minister ni bawk Pu Joykumar chun, GeM

hi sawrkar hnuoia thil inchawknahaia corruption a tam taluo vengna ding le suktlawmna dinga ni kuma inthawka hmang niin a hril.

“Kum tamtak chu sawrkarin thil an chawkna ah harsatna problem le cor-ruption a um tah a. Chuong ang corruption le problems hai suktlwmna ding le vengna dingin Government e-Marketplace hi national portal anga hmang a nih; public procurement trans-parent lema a sukawlsam lem theina dingin” tiin a hril.>>sunzawmna phek 4-ah

Prof. AP Pandey in Imphal a suoksan

iMphal: Manipur Uni-versity Vice Chancellor suspended um mek Prof. AP Pandey chun chun zani khan Imphal Tulihal Ai-port-a inthawk Vuongnaa chuongin Imphal, Mani-pur a suoksan ta niin ei thu dawngna chun a hril. MU Community in a chunga intumna an siem le inzawma investigation thaw mek chu Professor Pandey hin a thlawp \ha nuom naw a hril a nih.

chairman dingin Vungzagin Valte ruot a nih

iMphal: Dr Ambedkar Chamber of Commerce, Ma-nipur Chapter Office Bearers ding siem fel a ni a. Chair-man dingin Thanlon A/C MLA le Chairm,an, MTDC ni lai Pu Vungzagin Valte ruot a nih. Co- Chairman dingin mi pathum- T. T. Haokip, MLA, & Chairman, HAC; N. Bi-

ren Singh (ex-Minister); Ms Muktamani Devi (Entrepre-neur) hai ruot an ni a. Secre-tary General dingin Col. N.G. Sitlhou (Retd); Secretary (Finance) dingin Haoreilung Golmei; Secy. (Admin) in N. Subhas Singh; Secretary (PR) dingin N. Khamsuan-thang hai ruot an nih. Chun, Joint Secretary

(Media) dingin M. Meina; Jt. Secy. Imphal West din-gin Angom Shanti Devi; Jt. Secy. CCPur dingin G. Thi-ankholian; Jt. Secy. Ukhrul dingin Nireikan Khapudeng; Jt. Secy. Kamsong dingin Ningrei Zimik; Jt. Secy. Senapati in M S Jerome; Jt. Secy. Kangpokpi in Lam-tinthang Haokip, Jt. Secy. Pherzawl in Ramsangthang; Jt. Secy. Noney in Chamrei Kamei; Jt. Secy. Tamen-glong in Haoreilung Kamei; Jt. Secy. Jiribam in Sanathoi; Jt. Secy. Kakching dingin Ms S. Kamala le Jt. Secy. Teng-noupal dingin Sonai Saka ruot a nih.

RK Maipaksana Journalist Fellowship M. Konsam Inhlan

iMphal: Manipur-a senior Journalist RK Maipaksana a pieng champha vawi 94-na le inzawmin Maipaksana Memorial Trust Imphal chu zani khan Lamyanba Shanglen,

Palace Compound Imphal ah nei a nih. Hi huna hin kum tina thaw hlak an-gin RK Maipaksana Journalist Fellowship chu Metei \awnga thla tin suok magazine-chanchinbu ‘Sanathong’ Editor hlui Mr Manindra Konsam kuomah inhlan a nih. Function hi Audio Visual Research Centre, Manipur University director hlui Dr Lokednra Arambam-in an rawi a. D.M. College of Commerce-a Principal hlui Dr. Okram Kumar Singh-in ‘People of Mani-pur and some historical facts for the con-solidation of the State’ ti thupui hmangin thu a hril a. Souvenir tlangzar a ni bawk. (DIPR)

Page 2: Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN

Hmasawnna Thar2 changer (OctOber) 12, 2018 zirtawpni (friday) article/health & eMplOyMent newS

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Co-Editor : Asst. Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

Editorial

VAWISUN THUPUIIn lunginzingna po po ama chungah innghat ro, aman a ngaisak si cheu. -i peter 5:7

Khawvela thil tirdakum takKhawvel mihriemhai ta dinga thil \ul le pawimaw tak, a bova ei um thei der naw chu bu le tui an nih. Amiruokchu, ei fak ding bu le hme lai samzai pakhat a lo um el khawma thil pawrche le tirdakum an chang hlak. Samzai pakhat chau umna bu le hme chu ei fak khawma kam an den chuong ta ngai nawh. Samzai hi mihriem hmel suk mawitu le suk naltu a nih. Amiruok-chu a umna hmun dinga um lova, a um nawna ding hmuna a um pha chun thil pawrche le tirdakum an chang hlak. Hiengang bawk hin ei tui dawn ding No sungah bumal pakhat a lo um khawma ei dawn nuom der ta ngai nawh.. Bumal kha thil pawrche le tirdakum chu a ni der nawh. Nisienlakhawm a umna hmun kha an dik naw leiin thil pawrche le tirdakumah an chang a, tui kha ei dawn nuom ta der naw a nih. Hi thil hin a mi hril, a min chuktir le kawkhmu chu, thil a umna ding hmuna um lo chu thil pawrche le tirdakum a nih ti a nih. Hi lei hin khawvela thil pawrche le tirdakum tak chu umna ding hmuna um lo hi a nih. Ek hi a pawrche a, tirdakum tak el a nih. Amiruok-chu, ek hi a umna ding hmun tak, ekin sungah a um pha chun thil pawrche le tirdakumah ei ngai chuong nawh. Ei lungrilah khawm ei va ngaituo zing ta ngai nawh. Hun sawt tak hnungah chun ek kha hnuoi\hatnain a hung inchang a, bu le thlai hai ta dinga vitamin \ha tak a hung ni a, \angkaina a hung nei nawk hlak. Hi thil hin a min chuktir chu, mihriem \hangsain thil tinrenghai hi umna ding hmun indik taka um ding ei nih. Ei umna hmun ding indik takah ei um chun \angkaina ei nei hlak ti a nih. Pathien thil siem hai laia a ropui le chunghnung tak chu mihriemhai hi ei nih. Pathienin mihriemhai chu chithla ding le inthlasawng pei dinga a min duong le siemhai ei nih. Chun nuhmel le pasal inpawlna (sex) hi hmang suol dinga siemtu Pathienin a siem a ni nawh ti hi hriet tlat ding a nih. Sex hmang suol chu, suol a ni el chau ni lovin mihriem ta dinga sietna nasa tak intluntu a nih. Sex hmang suol chu khawhlona, mi pawrche le mi tirdakum hlawna a nih. Sex hmang suol hai hrim hrim mi han mi \ha le mi thienghlimin an sie ngai nawh. Ei incheina le ei silfen hai ienganga mawi le nal, mi pieng-nal, pumduong \ha le hmel\ha khawm ni inla, mi han mi pawrche, mi tirdakum, mi dukdak lo le mi khawlo taw-pah an mi sie hlak. Hi lei hin sex hmang suol khawm hi mi tirdakum le mi pawrche hlawna a nih. Lekha inchuk hai khawm ei umna ding hmuna ei um tawl am? School kai ding anga mani in suoksan si, school kai lo le lekha inchuk lova khawlai leng dinga school-a inthawka ei tlan ruk hlak a ni chun, mani umna ding hmuna um lo, mi khawlo ei ni ding a nih. Umna ding hmuna um lo, mani lekha inchuk ding inchuk lo le \ha lo taka ei hun le ei nun ei hmang a ni chun ei hmabak chu exam a fail le lekhathiemlo nina a hung ni ding a nih. Ei hmel \hain. ei uniform fai sienkhawm ei umna dingah ei um naw chun, nu le pahai ta ding chun mi khawlo, mi tirdakum, hmangtlak lo le mi pawrche ang tho ei hung ni ding a nih. Student-hai hin ei umna hmun ding ei hriet a, ei sin le mawphurna hai indik taka ei thaw a \ul a nih. Pathien rawngbawltuhai hi mi \ha a ngai le \henkhat lem chu mi thienghlim (saint) tia inbuk le ko an ni hlak. Amiruokchu an umna hmun dingah an um naw a, an sin ding le an mawphurna an thaw si naw chun a taka mi \ha le mi thienghlim ni thei chuong naw ni hai a, kohran member han mi pawrche le mi tirdakum, mani nina hmang khawlotua an ngai ding a nih.Ei society sunga ngei khawm kohran Upa, Pastor, Missionary le Kohran \huoitu ni si, sum le paia ringum lo, sex thila tlusie an um nawk ta a nih. Hiengang mihai hi mi\ha an ni naw a, mi pawrche le mi tirdakum an nih. An \awng-bau \hain mawi hle sienkhawm an kohran member han an thuhril zui, zawm le laktlakah an ngai ngai naw a, hmur mistiri an ti hlak. Ram \huoitu, hnam \huoitu, Social Worker, pawl hran hran \huoitu, sumdawngtu, sin chi tum tum thawtu le mipui hai lai khawm mani umna ding hmuna um lo, mani sin le mawphurna thaw lo le zo lo an bo bik nawh. Hi lei hi ni ngei a tih, thu \ha le indik ei inhril rawn ta hlea chu zui le zawm a hlaw naw a, \hat phanain ei hmang bawk nawh. Ei umna ding hmun haiah ei um naw a, ei sin le ei mawphurna hai ei thaw naw chun mi thudik lo, mi ringum lo, mi pawrche le mi tirdakum ei ni ve tho tho ding a nih. Bumal le samzai hai an um nawna ding hmuna an um pha leh pawrche le tirdakum an hlaw ang bawk hin, mani umna ding hmuna um lo, mani sin le mani mawphurna thaw lo hai hi mi pawrche le mi tirda-kum ei hlaw ding a nih. Hi lei hin mani umna seng hriet a, mani sin le mawphurna seng thaw ding a nih.

lientlÂngdOna ei nih ~ daniel lalsanhim

Maradona ei thîk naw LSA player-haiin Lientlângdona ei ni theitâwpsuo raw Vâl buong

Hnena khela lawmna I ta ding a nih.~ pu James Joel Joute

A thupui I tiem charin “lientlângdona” umzie nang le nang indawnin I lungril ngaituona invâk vêl ruoi mei a t’a. A thupui hnuoia thuziek le pu James Joel Joute hming I tiem zo ruok chun hla thu a ni awm tiin ngairuotna nei mei I tih. “lientlângdona” hi Lungthulien sakhming ko duotna “lientlângpui” thumala “lientlâng” ti le khawvel footballer hmingthang a thiemziein hnuoi țum hman lêk loa inlar. A sakhmingin khawvêl hmun kilkhawr tak chen khawm fang suok hiel. Kum 1986 kuma a chengna rambung Argentina World Cup Nopui dawmpui thei ngat, a hming hril huoi huoi Maradona(1960-) hminga “dona” ti le hmer kawpa “lientlâng-dona” tia pu James Joel Joute sersuok a nih.Hmar hnamin hla sang tam ei nei taa. Pathien inpâkna hla, sai hla, lam lâm hla, bu tu khuong lawm hla, khawsâwt hla le hla dang dang ei nei nuol bawk a. Ka hriet suol naw chun tuta “Lientlângdona ei nih” ti naw hi chu inkhêlna tieng hla ei nei awm ka hriet nawh. A hla phuoktu ama pu James Joel Joute ngeiin August 2016 khan audio recording thawin mipui ngaithlâk thei dinga tlângzar a lo ni tah. A hla thu a tluong tlama, Lungâr-khuong vadung tui luong ang elin a luong țha a. Ngaithlâktu ta dingin ngaithlâk a sukhadam hle.Chung Pathien malsawminEi tlung nawk ta TournamentHlim zai kan vawr sieu sieu Lientlâng khawpuiaAssociationdangletudangkanngaibîknawhA mawi ngei kan lengna LSA parmawi.

Maradona ei thîk naw LSA player-haiinLientlângdona ei ni theitâwpsuo raw Vâl-buongHnena khêla lawmna i ta ding a nih.

Ngai raw thlîrtu mipui tamtak hai khêk ri chunIkeamawiantichâwnbânvâwrsieuinI khingpui i hne a hratna i chang vei chunHnena khêla lawmna i ta ding a nih.

Bang lovin kan thlîr cheu a chin a lien tarzûrSawlin i thlan dârtui angin luong sienkhawmDawiangthawidamdinginidisakhmelțhakhanA lo thlîr zing che a nih leng danghai kara A chunga hla thu ei ena. A phuoktu pu James Joel Joute ngei khawm Lungthulien Tournament zûna lo intâl buoi ve ngei a nizie a suklang. Kum 1988 thlaram thla, Kâwnpui tieng nei kum pawtsiet hlo thlo puma Pu Joel-in Lungthulien Tournament hla dinga a lo siem ngat a nia. Hlo thlo pum chun lekha phêkte le pen chawiin a lungrila a’n lang ang ang chu ziek suok peiin, a lekhate chun a ziekfung chu zêl khumin bu hnaa khitin, a hmabâk tieng chun a sawm peia. A lekhate chu a thlo phâk phât leh a lungrila inlang ang chun ziek zawm nâwk peiin, hla ropui le mawi em em el “Lientlângdona ei nih” ti chu a hung phuok ta a nih. Lungthulien Tournament hi kum 65 liemta 1953 khan football insukhlimnaa hmang \an a lo ni tah. Tu lem hin chu football chaua insukhlim loin hnam lâm dâm in\hangsa tir a ni hlak a. Sports Item chi hran hran belsa a ni bawk. Lientlângpui Tournament hi khawtlâng umnikhâmin châwl kar khat sung hmang a ni tlângpui a. Mipuiin an hlutsak leiin thlîrtu mipui 800-1000 bawr vel an fuon khâwm hlak. A chin a lien, a tar a zûrin an fuon khâwma nitin insukhlimna hunin hmang a ni hlak. Tournament huna hin nunghâk team leader-a ruotin, LYC chun Lientlângval hai chu an hming lekhate a ziek suokin hmun khata an sie bûm a. Nunghâk hai chun an team ding chit an pawt el hlak. Team \ha neia Tournament Nopui dawm chu a awlâi naw a. Tournament Nopui dawm thei ding chun vâng \hat a \ûl a. Vâng \hat naw chun nuom el a tournament Nopui dawm el thei a ni nawh. Team siem rel zo chun nunghâk haiin Lientlângval hai ina kanin an team hai inhmu khâwmna hun an siem hlak a. Team inkhâwm huna hin hratna changa, an team leader hai tournament Nopui dawmpui ngei tumin football team dang hai nêka an khêl \hat thei dân ding an hril tlâng hlak.

Lungthulien tournament huna hin Lungthulien PMS H/S-ah khaw unau Parvachawm, Senvawn, Rawvakawt, Leisen, Parbung, Taithu, HS Damdiei, H. Maulien, Pherzawl le Mizoram tlâng dung chena inthawka thiem inchûka hung infuon khâwm naupang hai khawm an \hang ve hlak a. An pieng a pata hieng ang hun la hmang ngai lo an ni lei am a ni ding Lungthulien-a châm sawng an nuom hiel hlak. Chawngpu chan changin mani khawzawl angin hun an hmang ve hlak a. Hi hun hi khuolram mi inchûkna leia hung hai ta ding chun khawsung mi le inpawna, inhriettuona hun remchang \ha tak a ni bawk. Kâr khat sung nitin zing bu fâk khawp a’nthawk zantieng nisa tlâk chen football pêtin mipui an fuon khawm duol duol a. Field kama chun kar khat dâwr te/hotel burip takin fâk thei chi hran hran siemin an zawr bawk a. Kei hi thu ziektu ngei khawm tournament boruok I chîm phâk ve ka ni leiin ber(bâr tia tiem ding) thla a hung inher suok meu hin chu Lientlângpui tournament zûnzâm ngaina lung hlui a kei tho nâwk hlak. Nunghâk team 12-18 vel an ni hlak a. Kâr tâwp a hnai chun team tamtak final tlung zo ta lo, ruol hai ball pêt en malama field kama nunghâk le thlîrtu an lo ni lem ta hlak. Team semsawm a’n ruol hlak leiin tournament Nopui dawm thei tu ding chu tu team am a n’a ti hrillâwk a harsa a. Final day a vâwrtâwp a tlung meu chun lothei loa a hrat tak um lo chun tournament a \um\iek thei naw ding a ni si nghal a. Lientlângval hai chun an team leader hai Lientlângpui Tournament Nopui indawmtir ngei tuma an \hanglâk chu thlîrtu ta dinga hmu nuom um a tling. Hieng ang lawm hin World Cup le Priemer League haia khawm Nopui an inchu awm ka hmu fûk ngai nawh. Tournament hmang zo zân hun remchang, hun thawveng hmasa taka lawmman lawmna Cup lawm zân siem a ni hlak. Hi huna hin Grand sale huoihawt sa hlak a nia. Lientlângval haiin an Di hai kut suok chang ngei tumin inpeisa zingin an um hlak. Hieng ang huna nun lo phâm ve hlak ta ding chun hun thaw veng, zân hlimum a tling zo tak zet a. Khawvel danga cheng ang hiela inngaina um hlak. Mihriem khawsak dân inthlâkdanglam leiin khawvel a her danglam pei bawk a. Khawvela cheng eini leiin a \ul ang peia khawvel changkangna inchelrempui a \ûl chang a tam. Tournament hunbi hmangna tlângpui October thla chu nguntaka hmathlîr nei puma ngaituo a ni hnungin inchûkna le busîk sukbuoi inlauna leiin The 65th Lientlângpui Tournament 2018 chu December thlaa hmang lem dingin Lungthulien Youth Club chun Lungthulien VA, Vâl- Upa le HYA hai inrawnpuiin a hun sawn a nih. Vawmpa Lung tlânga inthawkin ka thlîr a, favâng huna insukhlimna kum tina nei hlak Lientlângpui Tournament chu khawlai dung le thingpui hotel hohlimna tak a hung ni \an nâwk ta a. Tinhmun le lo lampuia \halai hohlimna tam lem khawm Tournament huna an khawsak dân ding a ni tawl deu fur a. Tournament borouk sukphur \halai thafân tuor zo naw leiin lo lampui sira hlo hna zîk chu a bul deu fur bawk.|hailai pahni pathum \hungbûm hohlimna chu thu dang hla dangin a lân thei nawh. Tlângval a rûktea star deu lo nei hai ta ding lem chun Premier League,ISL le I-League ti hai nêkin Lientlângpui Tournament hi a puithu lem dai âwm hrim a nih. Ka hringnun hun tam lem ka hmangna, ka pieng le murna Lungthulien a nia. Fûrpui a liema, favâng a hung inher suok meu hin chu Rengchal le Uleu haiin tu hril hran \ul lova an hunbi peia an inlar angin bâr nisa êng phuot chu Lientlângpui Tournament mi hril tu a nih. “Lientlângpui Tournament Zûnzâma” ka hun tam lem lo intâl ve ka nia. Ka’n thuok det det sung le ka damlai khuolzin tluonglam a tâwp hma chu nghil ni um ngai awm si nawh.

Changer 1, 2018Lientlângpui

MP-ah Naupang 5 Well sungah a thisaa hmu an nihbarwani: Madhya Pradesh-a Barwani dis-trict a chun Nilaini khan Chikhli khaw mi han Well pakhat sungah nau-pang kum 1-7 inkar ding 4 zet a thisain an hmu. An taksa inlang danin ni 3 vel liemtaa naupang hai hi thi tah ni dingin an inlang tiin report chun a hril.

Well sunga naupang a thisaa hmu hai hi nuhmei pahni nei Bhatar Singh @ Bhatariya nau hai an nih ti hriet nghal an ni a. Bhatar hi a nuhmei pahni hai laia pakhat Sungi Bai leh an umna chin hriet loin an inhmang mek. Sungi Bai hi a thisaa hmu naupang 5 hai laia 4 hai piengna nu a nih.

Naupang hai ruong hmuna Well bula hin nau-pang thuomhnaw le fak-thei inthunna bag hmu a ni bawk. Sendhwa rural Police station in-charge Dinesh Chauhan chun, Nilaini zingkar 9AM khan phone call an dawng dungzuiin thil tlungna hmuna fein well sung tuia inlang

naupang hai ruong hi an va lakdawk niin a hril a, Forensic expert hai hril danin ni 3 vel liemtaa thi an nitah ring a ni thu a hril. Naupang a thisaa hmu 4- Sandeep (7); Pradeep (3); Sahadar (2) le Ran-deep (1) hai chu tuta inbi-hmang mek Sungi Bain-au an nih.

Minister in WUWM conference a hawnggurugraM: Union Minister of State for Ag-riculture and Farmers Welfare Mr Purushot-tam Rupala chun Ningani khan Gurugram, Haryana hmunah World Union of Wholesale Markets (WUWM) conference a hawng. Conference a hin con-tinents 5 a rambung 18 haia inthawk le rambung tum tum 16 haia embassies le diplomatics officers hai bakah State Agricultural Marketing Boards of India

a inthawk delegates 50 chu-ong an \hang. Hiengang conference hi a hmasa takna dinga hmang niin, conference thupui chu ‘The Wholesale Markets in the Digital Era: Challenges and Opportunities’ ti a nih. Conference hawngna hi Haryana Agriculture and Farmers’ Welfare Minister O P Dhankar, Union Minis-try of Agriculture and Farm-ers’ Welfare Secretary San-jay Aggarwal le WUWM Chairman Zengjun Ma hai khawmin an uop.

Meghalaya in thautui man sukhnuoi ShillOng: Meghalaya sawrkar chun a state sun-gah Petrol le diesel man litre khatah Rs. 2.50 a sukh-nuoi a tum. Hi thu hi zanita Meghalaya Cabinet meet-ing in a rel a nih. Thautui man sukhnu-oina hi October 12, 2018 a inthawk hmang \an ning a tih tiin Meghalaya Dy. CM

Prestone Tynsong chun a hril. Shillong a chun Pet-rol man hi litre khatah Rs. 81.65 le Diesel Rs. 74.23 a kai phak hman a nih. Thautui man sukhnuoi ding lei hin state sawrkar chun kum khatah Revenue Rs. 15 crore an hmang phak ding niin Tynsong chun a hril.

bihar in rs. 2 lakh pek din-gin a puong ve

patna: Bihar Chief Minister Nitish Kumar chun zani hmasaa Delhi pan Farakka Express Rel Eksiden leia state mi thina tuok sungkuo hai kuomah zangnadawmna Rs. 2 lakh seng pek dingin a puong bakah hliemna tuok hai \hangpuina Rs. 50,000 seng pek dingin a puong. Rel eksiden-a thina

tuok 5 hai kha Bihar mi vawng an ni a, 4 hai kha Bihar-a Munger district mi le pakhat chu Kishangarh district mi a nih. Railway Minister chun thina tuok sungkuo hai Rs. 5 lakh seng pek dingin a lo puong ta bakah hliemna tuok hai khawm \hangpui-na pek an ni ding thu a lo puong ta a nih.

Defence Minister France an zinnew delhi: Defence Minister Ms Nirmala Sith-araman chu ni 3 sung thang dingin zanikhan New Del-hi suoksanin France a pan. France ram a cham sungin Ms Sitharaman hin France ram \huoitu tum tum hai inhmupui a ta, In-dia ram le inlaichinna \halem a um theina ding

\hangin thu dang dang an hriltlang ding niin official thusuok chun a hril. Ms Sitharaman hin France defence minister Florence Parly khawm inhmupuiin an ram pahni hai \hangruola ralthuom siem tlang dan ding hai khawm an hriltlang ring a nih.

cyclone ‘titli’ in ap a nuoi, mi 8 in thina an tuokViSakhapatnaM: Ningani khan Andhra Pradesh le Odisha haiah chu thli sie Cyclone ‘Titli’ in a nuoi a, Srikakulam le Vizianagaram hmun haiah mi 8 in thina an tuok bakah thil tam tak a suksiet niin official thusuok chun a hril. Thli hrang hin thing-kung tam tak a mutthluk bakah electric ban le com-munication towers hai a mutthluk a, thlai tam tak a suksiet bawk. Cyclone Titli tuortu tak

chu Srikakulam le Vijay-anagaram district hai an ni a, Srikakulam district a hin mi 5 in thina an tuok a,

Vijayanagaram district-ah midang 3, an rengin mi 8 in thina an tuok a nih. Thina tuok hai lai hin Ngamantu 6

an \hang sa. Ruo le thli inthuoa a sur le hrang lei hin motor inlawn vel hai khawm nasa takin a sukbuoi a, Andhra Pradesh le Odisha ramri a service Transport Corporation Bus service sukchawl a ni bakah Rel tlan ding iemanizat suk-chawl pha a ni bawk. Chief Minister N. Chandrababu Naidu chun a \ul le pawimaw anga san-suokna le sawmdawlna sin thaw dingin officials hai an hriettir.

Bihar cM Sliper Slipper a dengpatna: Bihar-a Patna khawpuia function pakhata \hang Bihar CM Nitish Kumar chu pasal pakhatin Slipper in a deng a, sienkhawm a deng fuk nawh. Nitish Kumar Slipper a dengtu hi JD(U) supporter han manin an vuok a, a hnungin Police han an \huoihmang. Nitish Slipper a dengthu hi a hming Chandan a nih. Hi thil hi Bapu Sabhagar auditorium-a Lok Nayak Jay-aprakash Narayan piengchampha JD(U) ‘Chhatra Samagam’ huoihawtnaa nei huna tlung a ni a, Mr Nitish Kumar hi state JD (U) Chief Vashishtha Narayan Singh le in\hungkhawm an nih.Reservation chungthua lungawi lo leia hieng thil hi a thaw niin chanchinbumihan a thaw nasan an indawn huna a hril.

Mla nuhmei suolluia intum-na case Maoist in an sukthar

iMphal: Thang-meiband area-a nuhmei pakhatin sawrkarna siem-tu party MLA pakhatin a suollui nia intumna a siem chungthua suolluia intum-na siemtu in rorelna indik a hmu ngei theina dinga mipui hai \hangruol din-gin Maoist Communist Party Manipur (MPCM) chun zanikhan ngenna an siem. Mipui, a bikin Thang-

meiband area local leaders hai chu thil liemta hnung theinghil a, suolluia um nuh-mei hin rorelna indik a hmu ngei theina dinga \hangruol dingin an ngen. Hi case-ah Court chun hun tiem sunga chargesheet file dinga Police hai an inhri-ettir tah a ni leiin suolluina tuoktu nuhmei in rorelna in-dik a hmu ngei theina dinga \hangruol hun a nih tiin an hril bawk.

EcI official hai Mizoramah an inzin dingaizawl: November 28, 2018 a Mizoram Assembly seats 40 haia inthlangna hung um ding le inzawma insingsatna ngirhmun enfel dingin October 16, 2018 khin Election Commission of India (ECI) a inthawk Election Commission-ers Sunil Arora le Ashok Lavasa bakah Deputy Elec-tion Commissioners 4 le Director General 2 hai chu

Mizoramah inzin an tih. ECI official hai hin Political party tum tum pa-lai hai inhmupui an ta, hi hnung hin Chief Electoral Officer inhmupui bawk an ta, State Nodal Officer le Central Armed police Force a Nodal officer hai; District Election Officers, DCs le District SP hai khawm inhmupui bawk an tih.

Page 3: Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN

laktawi

3changer (OctOber) 12, 2018 zirtawpni (friday) natiOnal/internatiOnal & adVertiSeMent Hmasawnna Thar

ViSiOn acadeMyCoHSEMRecognitionNo.1/312/09-HSERengkai, Churachandpur – 795128, Manipur, India

adMiSSiOn OpenSAdmission opens for preparatory, nursery , kg & class-i for Academic Session 2019. Admission form can be obtained from the office during office hours (10am – 2pm).

Sd/- principal10-22,24,26,27,28

BIG AppOrtUnItIes FOr stUdents lAMKA GOVerMent COlleGe

AdMIssIOn nOtICeChurachandpur, the 11th October, 2018

Thisistonotifytoallthe1st,3rd,&5thSemesterstu-dents of LamkaCollege that opportunities areopenforthoseinterestedstudentsinVOCATIONALCOURSEin“TOURISM&HOSPITABILITYMANAGEMENT”.Inter-estedstudentscancontacttheCollegeOfficeandreg-isterthemselvesforthesaidcourseonallworkingdaystill16thofOctober2018

sd/- david l. lungṭau sd/- dr Chinzakham ngaihteNodalOfficer,RUSA Principal Lamka College Lamka College (11,12)

inhMun zawrSaikawt Childrens Home bul lai Inhmun Plot khat, sum mamawna leiin zawr a ni a. A dit le an chaw nuom hai chun a hnuoia Contact numbers haia hin ngaiven thei ning a tih. A man chu inbiek dan izir ning a tih.

# 9862138765 / 9628055819

Hisar Court in Self-styled godman Rampal thiemnaw an changtirhiSar: Hisar Court chun Ningani khan self-styled godman Sant Rampal chu tuolthatna case pahni haiah thiemnaw an changtir a, hrem a ni dan ding (quan-tum of punishment) chu October 16 le 17, 2018 hai khin puong ning a tih. Sant Rampal hi Hary-ana-a Satlok Ashram a hotu tak niin, kum 2006 a nuhmei pakhat thatna le kum 2014 a nuhmei 4 le naupang pakhat hai thinaa mawphurtua intum a nih. Hieng tuolthatna cases pahni haia hin Rampal

\hangin mi 23 thiemnaw inchangtir an nitah. Rampal hnungzuitu (thlawptu) hai le Police hai chawlkarhni sung zet an ineptuo hnungah Rampal hi November, 2015 a kha

man niin, tuhin Hisar Cen-tral Jail-2 a intang mek a nih. Kum 2015-a a hnung-zui le police hai inbeituo-naa khan mi 6 in thina an tuok bakah midang \hahn-emtawk takin hliemna an

tuok pha a nih. August, 2017 a Panch-kula hmuna Dera Sacha Sauda chief Gurmeet Ram Rahim Singh thiemnaw inchangtir a ni huna buoina suok ang kha a suok nawk ta nawna dingin a Rampal chungthua hearing nei ding lei hin venghimna nasa taka sukkhau a ni a, law and or-der enkawltu dingin polices 1,800 deuthaw hmang an ni a. A chungthu relna le thut-lukna hi Hisar Central Jail makeshift court fethlengin video conference fethlenga puong a nih.

Parkash Badal pheikkawka dengtu kum 2 intang ding

new delhi: Punjab-a Malout Court chun elec-tion campaign huna Punjab Chief Minister Parkash Singh Badal pheikhawka dengtu chu kum 2 sung jail intang dingin zanikhan a chungthu a rel. January, 2017 a Mr Badal in a constituency Lambi A/C a Ratta Khera village-a election cam-paign nei huna Badal hi pheikhawka deng a nih.

Durga Puja fund-ing thuah SC in

hearingnew delhi: West Bengal-a Ms Mamata Ba-nerjee sawrkarin Durga Puja Committee 28,000 hai kuoma fund pek digna a rel khingletna thuah Su-preme Court in hearing a nei ding. Puja funding thua hin Kolkatta High Court-ah pe-tition pek a ni a, sienkhawm Kolkata High Court hi thua an rawl nuom naw leiin Supreme Court-ah petition pek nawk a ni a, hi dung-zuia SC in hearing hi a nei ding a nih. WB sawrkar chun Dur-ga Puja hmangna dingin Committee hai kuomah Rs. 10,000 seng pek dingin tuta hma khan thutlukna a lo siem a nih. Petition petu Lawyer Saurabh Dutta chun, hi thila state sawrkarin Rs. 28 crore lai zet a sengral ding chu India constitution sec-ular structure kal a nih tiin a hril a nih.

Railway in thawk-tu 2 suspended

ahMedabad: Delhi pan New Farakka Express Rel accident leia mi 5 in thina an tuok bakah midang 30 in hliemna an tuokna le inzawm khan Northern Railways chun official pahni an sina inthawk a suspended. Investigation thaw a ni hnungah signal pek in-diknaw leia accident kha tlung a nih ti hmusuok a nih. Official pahni suspended hai chu senior section engi-neer, signalling, Bachrawa, Vinod Kumar Sharma le Kudanganj hmuna electri-cal signal maintainer Ama-rnath hai an nih.

ED chun India, UK le Spain haia Karti chidambaram rothil Rs. 54 crore manhu an hren

new delhi: Enforce-ment Directorate (ED) chun INX Media money laundering case-a intum Finance minister hlui P. Chidambaram naupa Karti Chidambaram le a com-pany ro thil Rs. 54 crore manhu ding zanikhan an hrentang pek. Hieng Kirti le a com-pany thil an hrentang hai

hi India ram chau ni loin United Kingdom le Spain ram haia mi khawm a \hang. ED in Prevention of Money Laundering Act (PMLA) hnuoia provi-sional order an suo dungzui chun Tamil Nadu-a Kodai-kanal le Ooty hmuna Karti rothil le Delhi-a Jorbagh hmuna flat hai a \hang a.

Ramdanga-a Karti rothil an hren (attached) hai lai Somerset, UK hmuna In le Barcelona, Spain-a Tennis Club hai a \hang a nih. Hienghai baka hin Ad-vantage Strategic Consult-ing Private Limited (AS-CPL) hminga Chennai-a Bank pakhata fixed deposit Rs. 90 lakh khawm a \hangsa niin ED provi-

sional order chun a hril. INX Media PMLA case hi Mr P. Chidambaram Union Finance Minister a ni hun lai kum 2007 laia dan kala INX Media in ramdanga inthawk FIPB clearance dinga fund Rs. 305 crore vel a dawng tia intumna case a nih. Hieng laizing hin Delhi Court chun Aircel-Maxis case-a CBI le ED in cases an file chungthuah Delhi Court chun Thaw\anni khan Mr Chidambaram le Karti hai November 1, 2018 chenah man thei lo dingin interim protection a suksei pek nawk a nih.

Ph.D scholar Wani \hangin J&K ah helpawl 2 kap hlumJaMMu: Jammu and Kashmir-a Kupwara dis-trict sunga Shahgund area-a chun zani hmasa zantienga inthawk security forces han dappui an thawnaah helpawl hai le inkaptuona a tlung a. Zani zingkara inkaptuona a tawp hnungin helpawl pahni kap hlum an nih. Helpawl kap hluma um hai laia pakhat chu M.A. Nan Wani a ni a, research scholar niin a hnunga Hiz-bul Mujahideen zawma

commander hung ni a nih. Helpawl kap hluma um dang pakhat chu a hming hriet a la ni nawh. Hieng laizing hin Paki-stan sipai hai chun cease-fire bawsein zani hmasa zan khan Poonch district lai mortar hmangin an hung kap a, Army jawan pakha-tin hliemna a tuok. Army personnel hliem-na tuok hi military hospi-tal-ah admit le enkawl a nih.

Kap hluma um Manan Bashir Wani hi Aligarh Mus-lim Univerty (AMU) a Ph.D. Scholar a ni a, tukum January thlaa kha Hizbul Mujahideen zawm chau a nih. CM hlui le PDP hotu Mehbooba chun, Wani kap hluma um chu ei renga ei inhmangna a nih tia hrilin, thisen insuona a tawp thei-na dingin ram sunga po-litical forces hai le Pakistan chu inbiekna nei \an dingin rawtna siemin a ngen.

Criminal cases nei MPs le MLAs hai relna ding Court 11 a hun tawk nawh: SC

new delhi: India rama criminal cases nei MPs le MLAs hai chungchang rel-na dingin special courts 11 indin chu cases relfel ding tam dan le tekhiin a hunt-awk naw a, Special courts tamlem indin a \ul tiin Su-preme Court chun Nilaini khan a hril. Sawrkar thlungpuiin affidavit a peklut an en-fel hnunga Justice Gogoi inrawi Justices SK Kaul le KM Joseph hai umna SC

bench in hi thu hi a hril a nih. Cases 38 umna Delhi-ah Courts 2 hawng a ni a, cases 200 chuong umna Kerala a chun court pakhat chau hawng a ni a, rel fel ding a tam taluo, court pak-hat a huntawk nawh tiin Justice Gogoi chun a hril. Hi le inzawm hin Sawrkar thlungpui aiawa ngir Additional Solicitor General Atmaram Nad-karni chu ‘iengtik am court

in hawng belsa ding’? tiin Justice Gogoi chun an dawn a. Nadkarni chun, state sawrkar han an High Courts hai le inrawnt-langa an indin ding a ni a, Centre chun fund chau a nih a pek ding. State han court an mamaw belsa a ni chun rawtna an hung siem ding a nih tiin a dawn. Hi thua hin CJI chun, state sawrkar han ‘special court kan mamaw’ hung tinaw ni hai tiin a hril.

UP in political Training InstitutelucknOw: Uttar Pradesh Cabinet meeting chun India rama a hmasa takna dingin politician ni nuom/tum hai ta dingin Ghaziabad hmuna ‘politi-cal training institute’ indin dingin remtina a nei. State Assembly in a vawikhatnaa tling (first time) MLA 50% chuong zet a nei leia legisture de-corum hrietnaw leia harsat-na a tuok hrie a, politicians hai um dan ding inchuktirna dinga indin dinga rawtna a siem le a pawmpui a nih.

CJI Ranjan Gogoi in pending cases suktlawmna din-gin system thar

new delhi: Chief Jus-tice of India (CJI) Ran-jan Gogoi chun Supreme Court-a case rel fel lo tam tak a bikin criminal cases tam tak pendinga um suk-tlawmna dingin system thar hmang a tum. System thar dungzui hin benches chun roster dungzuiin daily basis in cases hlui 10 pei hear-ing nei hlak a ta, lawyers han regular cases hearing nei dinga listing an thaw nawna dingin cases filing le listing hun suktawi ning a tih.

Admission huna Institution han full term fee lak sawrkarin a khap

new delhi: Human Resource Development Ministry (HRD) chun higher education institutes han students hai admission an thaw huna advance-a course/full term fee an in-pek lawktir vawng hlak dangna dingin dan thar a siem a. Hi dungzui hin In-stitutions han admission hunah fee a full in an lak phal a ni ta nawh. Chun, rule thar dungzui hin Institutions han candi-dates/students hai Origi-

nal Certificates hrentang a khap ta bawk a nih. Guidelines thar dung-zui hin, student tuin amani admission a thawa inthawk ni 15 sunga a admission a lakkir nawk a ni chun pen-alty iengkhawm um loin fee a pek popo a letkir vawng ding ti a ni bawk. Financial thilah Insti-tutions han thawluina an hmang hlak tia sawiselna tam tak hung um le inzawma HRD in hiengang guideline thar hi a hung siem a nih.

Hi thua hin University Grants Commission chun Institutions tin hai kuomah kimchang takin inhriet-tirna (notification) a lo pek ta a nih tiin HRD Minister Prakash Javadekar chun a hril. Institution \henkhatin admission thaw huna stu-dent hai fee an inpeklawktir hlak leiin students han har-satna nasa tak an tuok pha a nih tiin a hril a. Guide-line thar dungzui hin stu-dents han admission form an pek hunah an original academic le personal cer-tiricates hai an peklut sa \ul ta naw nih. Rule thar hi undergraduate, postgradu-ate le research programmes Universities, Colleges le Universities haiah hmang vawng ding a nih tiin a hril bawk.

lOst OF BAnK pAss BOOKWe, the undersigned have lost our Bank Pass Books bear-ing Account Numbers 32610043998 and 34747993531 issued by State Bank of India (SBI), Churachandpur Branch on our way between Tuibuong and New Bazar, Churachandpur on 25-09-2018. Finders are requested to handover the same to the undersigned.

Sd/- t. telenhoi komOwner of Account Number-32610043998

Sd/- pathon boiOwner of Account Number-34747993531

Skill Develop-ment hi fe zawm

pei ding a nih: VP Naidu

pOllachi: Vice Presi-dent M. Venkaiah Naidu chun, Skill development hi inchat lova a fe zawm pei ding a nih tiin a hril. Hi thu hi zanita Pol-lachi, Tamil Nadu hmuna educational institution pak-hata functiona thu a hrilnaa a hril a nih. Tlangram le khawpui a cheng mipui hai kawng tum tuma ngirhmun inhlat pei a ngaimaw thu hrilin, hi thil sukbona dingin tlan-gram biel a cheng hai ta dingin Education, electric-ity, tui dawn ding le medi-cal facilities \halem siem a pawimaw thu a hril.

PM Modi chu Anil Ambani chowkidar anga um a nih: Rahul

new delhi: Congress President Rahul Gandhi chun Rafale deal chun-gchanga Prime Minister Narendra Modi a beina a sunzawm pei a. Reliance group chairman Anil Am-bani sumdawngna sanhim-na dinga Prime Minister in Rafale deal a siem a nih tiin an tum a, PM Modi chu Industrialist Anil Ambani Chowkidaar (watchman) anga um le khawsa a nih tiin a hril. Hi thu hi zanita Press Conference huna Mr Rahul Gandhi in a hril a nih. Defence Minister

Ms Nirmala Sitharaman France-a an zin khawm chu Rafale deal chungthua thil hung um thar hai leia ram pahni hai kara inlaich-inna buoi thei ding ngirh-muna a um leia chu siem \ha dinga inzin a nih tiin an tum a. France online portal ziek danin Ra-fale deal ah Industrial-ist Anil Ambani in Rs. 30,000 crore hlawkna an tel a nih tia hrilin, PM Modi chu corrupt taka Ambani \hangpuitu a nih tiin an tum a, hi thu hi in-vestigation thaw dingin a phut bawk.

Auschwitz Gate Hmaa Nazi Salute Thawtu Tleirawl 3 ZawngwarSaw: Polish police hai chun nuhmei tleirawl pathum, Poland-a Judahai suotramna hmun Concentration Camp lientak Auschwitz-a ‘Gate of Death’ an tina lai hmazawnah ngira Nazi Germany salute, Hitler-in a thaw suok, ban tlun deuva hmatienga phar tung an thawa social media an upload leiin zawng an nih. Nuhmei tleirawlhai hin ‘Gate of Death’ hmazawna ngirin Nazi salute an thawa, Thawleni khan social media ah an upload-a chu an lak thlak nawk (delete) tah a. Musuem enkawltuhain an lo hmu bakah online tamtakin an lo hmu bawk a. Police kuomah an hrila police han an zawng tah a nih. Judahai an ram sungah suotram \eu an nih ti khawvel hriet an nuom ta nawa, Hitler an hnam em em laiin Hitler ngaisangtu khawm an theida tah em em el a nih. Nunghakhai hi man an nih chun pawisa tamtak inchawitir bakah Jail intang thei an nih bawk, Poland dan dungzui chun. Poland hin Nazi salute pek tak hi a banned nawa chu, sakhuona le inzawma intheidana \awngbau le thilthaw le Facist idealogy promote-

na chu a khap a. Bawsetuhai chu kum thum chen Jail intang thei a nih. An thlalak hi Facebook-a page pakhat “‘Racist and Xenophobic Behaviour Monitoring Centre’ ti page a inthawka re-post a nih. Online ah thlalak hi tarlangin, fiemthu deuva an thaw a ni ti tarlangin, a Group chun, “Poland ah Anti-Semitism (Judahai hnamna) a pung pei laiin, hieng nuhmeihai thil thawa inthawk hin, Holocaust le ‘Totalitarian System’ \hat nawzie inhrilhrietna le

education a pawimaw tah hle ti an lang” tiin a re-post. Group chun, ‘Tulai \halaihai hin iengkhawm a mik a mak hre lovin intheidana thil an thawin an pawmzam mei mei el tah a nih” tiin a hril. Tulai \hangthar chun ‘thil pawi’ le pawi naw khawm an dawn ta nawh, tiin a hril bawk. Nghaklakte-hai hin a umzie iengkhawm hre lova an thaw khawm a nih el thei a. Prosecutor hai chun an school kaina zawng dawkin an school hai thu inhriettir ning an tih, tiin an hril. Hi chauh hi an nawh tulai \hangthar le mi tamtakin Auschwitz II-Birkenau ah Nazi inetirna thil an thaw (hlak) chu. Kum tinin sirtu nuoi tel an um hlak. Ni kum 2017 khawm khan Sweden tleirawlhai chun hi Memorial complex an va sir lai hin Nazi chetdan mawi naw tak takhai thawin video film an lo lak a tah bawk. Kha hma khawm khan, Israeli student pakhat chun, an khawpui Warsaw kawla Majdanek Concentration Camp kawlah ngirin a kekawr a hlip a. Isreal Ministry of Education a hung inrawla, thawsuolpa chu USD 250 an inchawitir a nih.(Reuters)

South Korea’n US Hriet Lovin Sanction Hlip Naw Nih: Trump

w a S h i n g t O n : U S President Donald Trump chun, South Korea chun US hrietpui lovin North Korea chunga economic sanction a puong hlip naw nih tiin a hril. Hi thu hi tulai an inbiek \ha deu thei leiin South Korea chun mimala sanction an puonghai ‘ennawn’ (review) a tih, ti thu a um lei a nih. South Korea hin 2010 a inthawk khan North Korea-in an Warship lo beiin lawngpu mi 46 an thi leiin economic sanction thawa a rekbet a nih a. Ni kuma nuclear bomb a test

lei le Missile a siem lui leiin South Korea le US han sanction an puong khum bawk. Hienga US-in sanction thu a hrila inthawk hin US le \hangruol South Korea le North Korea hai inlaichinna chu a \ha bek nawh ti an lang a. US chun a nuclear program a chawlsan hmaka a suksiet hma chu economic sanction inthlazal a tum nawh. Chanchinbu mihaiin South Korea-in North Korea chunga economic sanction hlip a tum ti hi thudik a nih am? tia an indawnna chu,

“Kan remtina lovin thaw naw nih hai, iengkhawm kan remti lovin thaw naw nih” tiin a hril. Nilaini khan South Korea foreign minister MS Kang Kyng chun, “North Korea-in a nuclear bomb a suksiet theina dingin South Korea chun economic sanction hlip dan ngaituoin a ennawn mek a nih” tiin a hril. Conservative member tamtakin sawiselin, North Korea-in a thil thaw suol ngaidam an hni zet naw chun tia an hril leiin, Ms Kang chu khawhnungah a thuhril a sut nawk a. Foreign Ministry chun sawrkarin ‘ennawnna’ iengkhawm a nei naw tiin a hrilfie nawk. Sanction inthlazal tah dinga hrilna le nawrna chu a tam tah hle a. China, Russia le North Korea hai chun UN economic sanction khawm a hun taka hlip nih tah sien an nuom thu an hril. (Reuters)

cBSE -ah Theory le Practical pass marks 33% ni ta dingnew delhi: Cen-tral Board of Second-ary Education (CBSE) hnuoia Class X exam hai ta dingin theory le practi-cal a hran ve vea pass

ngai ta naw ni a, a pahnia marks belkhawm a tlawm takah (minimum) 33% hmu chun passed a puong ni tang a tih tiin CBSE Chairman Anita Karwal

chun a hril. Hi thil kum 2019 a in-thawka hmang \an ding a nih. A hma chun Theory le practical-ah a hran ve vea pass mark hmu \ul a nih. Ka Hriselna A |ha Vawng: Mexico President Lopez Obrador

MexicO city: Media \henkhatin a hriselna a \ha naw leiin sawt khawm a dam tah naw el thei tia an hrilna le inzawmin, Mexico President thlang thar Andres Manuel Lopez Obrador chun, kum nga liemtaa heart attack le hnungzang ru natna a nei hnung khawmin a hriselna a la \ha hle niin a hril. Kum 64-a upa Lopez hin July thlaa inthlangnaa khan an party Left-in hratna an chang leiin November a inthawkin President sin a chel ta ding a nih. News conference neiin, “Hieng Conservative party hai hi an nuom nuom an hril mei mei a. A ni nawna tienga hrilin khel an hril hlak” tiin a hril. “Tukhawm hin thu tamtak an leng dan chun, ka damnaw inrik hle a. Ka

chau tah bawk a, rorelna feltak thaw thei ta lo ding damin an mi lo hril lar a nih. Ka hriselna chu 100% a \ha” tiin a hril. Kha hma khan a damnawa chu a dam tah niin a hril a. A damnaw laia thlalak hmangin khel an thedar a nih, a tih bawk. A hril ang ngeiin, Mexico City Governor khawm lo nih tah President Lopez hin 2013 khan ‘heart attack’ a nei a. Tulai hnai met khawm khan a lungphu hrat naw leiin ‘cardiac

specialist’ a pan a, anachu, an enkawlna chu ‘routine’ anga hrilin a hriselna a \ha pei niin a hril. Hospital a hung suok lai chauh an hmua an insuo leiin a damnaw niin an hril a nih, a tih. Thawleni khan Mexican journalist inlar Carlos de Mola chun, a thulakna hril lovin, Lopez Obrdor chun hnungzang ru natna a nei insukdamna dingin operation a thaw tiin a lo ziek. El Universal Newspaper-a thawk Loret de Mola chun, “Mexico ah chu vangduoi thlak takin, President hai hrilselna thu tlang hrietin ei puong ngai nawh” tiin a lo ziek ve. President Lopez chun, a hriselna a \ha a, sawrkar khawm \ha takin a siem thei ding thu a hril nawn a. Innui tat pumin, “Kum tamtak chu ka la leng ding a nih” tiin a hril. (AP)

Page 4: Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSchanger (OctOber) 12, 2018 zirtawpni (friday)

sun ZAWMnA.......

Seikam Memo. Football Tournament 2018Venue : Kholmun playground, Churachandpur.

result: 11th Oct, 2018 (thursday)1.BungmualYC4-3PlayersChoice2.K.PatlenYC0-9S.MolhoiYC

Fixture: 12th Oct, 2018 (Friday)1.KholmunYCvsK.MongjangYC-01:30pm

2.KinkinYCvsOzawaFC-03:00pm

Man. United first-team players 11 in final yearMancheSter: Pre-mier League club lien Manchester United a first-team players 11 vel hai chu tuta season tawp le inruol hin an contract a tawp ding a ni a, hi lei hin United chun player contract thuah harsatna a tuok el thei. Season tawp le inruola contract tawp ding final year hmang mek hai lai hin players pawimaw tak tak David De Gea, Anthony Martial le club captain An-tonio Valencia hai khawm an \hang. Goalkeeper David De Gea hi United-a player pawimaw tak pawl a mi niin United chun season nawk chena contract suksei thei dingin option an nei a,

sienkhawm season nawk pel chena suksei dinga in-biekna lo thlawl ta nia hril a nih. Anthony Martial hi United player manto tak niin, contract suksei thei a ni laiin manager Jose Mourinho leh an inlaich-inna a \ha mangnaw leiin suoksan thei ngirhmuna a um bawk. Antonio Valencia (33) ruok hi chu United ta dinga captain ringum niin Old Trafford a hin hun hmang zo a tum ring a nih. Old Trafford a kum 8 lai lo um tah final year hmang mek Phil Jones chu contract suksei tumna an nei hri nawh.

Russian player pahni hai thu indawnna nei

MOScOw: Thaw\anni zana Moscow khawpuia Russian Ministry for In-dustry and Trade official vawtua intum le hrentanga um Zenith St. Petersburg striker Alexander Kokorin le Krasnodar midfielder Pavel Mayev hai chu zan-ikhan thu indawnna nei an

nih. Sawrkar thawktu vuokna chungthu hi suizui mek niin CCTV camera-a thlalak hai khawm enfel mek a nih. Russian TV station in hi thil tlung lai video a pholang a chun Ministry official Denis Pak hi a luah chair a vuok

le a hmaia an ben lai an lang. Thiemnaw inchangtir an ni chun kum 5 sung jail an intang ding a nih. Russian media report in a hril danin Kokorin le Mamayev hai hin kar hma-sa khan incident dangah midang khawm vuok an nei niin a hril. Player pahni hai chet dan hi Premier League khawmin a dem hle thu a puong bakah Krasnodar chun Mamayev hi a con-tract an suktawp el thei thu an hril bakah Zenit chun Kokorin chunga hin disciplinary action an lak ding thu an hril.

French Federation president in Benze-ma ta dingin kawt a khar

pariS: Karim Benzema chun France national soccer team-ah lut nawk inbeisei sienkhawm French Soccer Federation president Noel Le Graet chun Real Madrid striker Benzema hi na-tional team a kokir tumna a

um naw thu Quest Franch chanchinbu in interview an neinaah a hril. Benzema France team-a a um nuhnung takna chu October, 2015 kha a nita a, tukuma best player of the year Bal-

lon d’Or award dawng thei ding awm mi 30 th-langsuok hai lai khawm a hming chu a \hang ve a. Sienkhawm France coach Didier Deschamps le an in-laichinna a la \ha naw zing a. Deschamps chun 2016 European Championship \hang loa a suoksan hnun-gin a ko nawk ta hrim hrim naw a nih. Benzema hi a France teammate Mathieu Val-vuena inlangna sex tape thua extortion scam-ah in-rawlna nei dinga ringhla a nih.

rafael nadal in Majorca tuilien sawmdawlna sin a \hangpui; a academy kawt a hawng bawk

Madrid: Tennis super star le World Number One Rafael Nadal chu Thawleni-a Spain ram Majorca island-a tuilien nasa tak tlung leia mi 10 zetin thina an tuok phana le inzawm khan a thei ang anga kut rawl vein, tuil-ienin hmunhnawk a fen dar hai inthielfainaah a \hang bakah tuilien leia

harsatna tuortu hai saw-mdawl le enkawlna dingin a tennis academy kawt a hawng bawk a nih. Tuilienin In a suksiet leia chengna ding nei lo a um nuom hai ta dingin a Academy-ah um thei a ni thu Nadal hin Ningani khan a puong a nih. Ruosur leia tuilien nasa tak tlungin Majorca

island-a thil tam tak a suksiet le mi 10 zetin thina an tuok baka khan Palma khawpuia inthawk miles 40 a hla Sant Llor-enc des Cardassar khawm nasa takin a hrut ve a nih. Majorca Island-a tui hung lien phut leia thi-na tuok hai lai hin Taxi a chuong Britain mi pahni an \hangsa a. Tu-

ilien khan Leilak pahni a suksiet bakah motor le hmunhnawk chi tum tum nasa takin a fen dar a nih. Nadal chun a academy-a hluo nuom hai ta dinga kawt a hawng el baka hin thina tuok sungkuo hai a sunpui thu a a puong a nih. Spanish Prime Minis-ter Pedro Sanchez khaw-min thil tlungna hmun hi a va sir ve a, “Zone of catas-trophe’ a puong a ni ding thu a puong. Hi dungzui hin tuilienin thil a suks-iet hai siem\hatna ding sawrkarin \hangpuina a pek ding bakah thina tuok hai zangnadawmna pek an ni ding a nih.

Aston Villa chun head coach dingin Dean Smith le Assistant dingin John TerrylOndOn: London pro-fessional football club As-ton Villa FC chun Dean Smith chu an head coach dingin an ruot bakah Chelsea defender hlui John Terry chu a Assistant dingin an ruot. Aston Villa hi second tier English football league system Championship a khel mek an nih. Smith (47) hi Champi-onship ah Brentford sea-son thum sung top 10 chen a tlungpui hnungah Bred-ford suoksan a nih. Terrry (37) hi England captain hlui a nih. Chun Jesus Gar-

cia Pitarch khawmin sport-ing director in Aston Villa a zawm bawk a nih. Aston Villa hin Cham-pionship games 9 ah an lost hnung October 3, 2018 khan head coach Steve

Bruce an lo ban a nih. Terry hin professional football a khel sungin Pre-mier League titles vawi 5, FA Cups vawi 5 le Cham-pionship title Stamford Bridge ah a lo lak a nih.

Sporting Director Pitarch hi Spanish sides Valencia le Atletico Madrid haia sporting director sin lo thaw ta le Europa League lo lapui ve ve tu a nih. Head Coach Smith chun Aston Villa head coach a nia inthawk a hmasa takna dingin October 20, 2018 khin Swansea an inkhelpui ding a nih. Villa hi 2016 Premier League a khan relegated an ni a, May thla khan Cham-pionship play-off final an lut a, sienkhawm Fulham an hne zonaw a nih.

Terry Smith

Mariah Carey Single Music Video Thar PholarlOS angeleS: Mariah Carey chun a ngaizawngpa le an innei ding a \hulpui hnung, a khuo a sawt nawk deu ning a tih. A lungleng suklangna music video single thar ‘Withou You” ti chu a pholar a, an kei phar nasa hle. Kum 48-a upa Mariah Carey chun black and white-a video siemin, Hollywood Walk of Fame a fang lai dam, khawsawt taka khum chung le pindan le hmun hran hran makhata hla sak zing puma a fang kuol laihai a pholar a, a naldan a dangdai hle. Zakuol fuol simple deu a var a haka, a dar lai inhawng lien, nene bal inlang thei, vuna puon kawp chi a nih bawk, a piengzie chu hisap sei rak a ngai nawh. Pacific Ocean tieng thlira khawsawt hmel deuva a um lai, lace tukver parda hai laia an hnel lai lim dam a nih. A tlangpuia a hla thu

le a umdan a suklang dana chun makhata khawsawta hun hmang, ngai nei ni takin an lang. A chang leh khawsawt hmel deua an chei lai dam, Los Angeles khawpui hnung sawna a um lai dam, a thuomhnaw a panga kawp tlatin sexy tak taka an langna khawm a tam. Nau pathum nei tah Mariah Carey hi a chang leh dei ti hmel deuva puonlum a kuo lai dam a lak a. A malpui ngo pup pupa inlangna dam, a

chang leh a hrui bo zakuo body-suit hak damin an lang a. Ditum tak a la nih ti a taksa a show a ni deu tak. ‘All I Want For Christmas’ saklartu Mariah Carey hin Thawleni khan American Music Award ah khawm hi hla hi a performed a, fans hai an lawm hle. Mariah hi a rawl a la fie \ha taluo a, tamtak chun a nunghak laia a sak ‘lip syncing’ a thaw nih dingin an ring hiel a nih. En la hre el i tih.

Selena Gomez Mental Breakdown, Vawi Hni Hospitalised

lOS angeleS: ‘Bad Liar’ saklartu, Texas nunghak a tleirawl a inthawka Justin Bieber leh inngaizawnga, ‘first love’ ni ve vehai chu Justin Bieber-in a ngaizawngnu Hailey Baldwin nuhmei ah a nei tah leiin a lungril sawlin ‘mental breakdown’ a nei a, vawi hni zat kar hni liemtah sung khan damdawiin a admit a nih tiin TMZ chun a hril.

A vawikhatna chu Studio City ah a nih a, September thla tawp tieng khan a nih. A ruolhai chun lungril sawlna bakah a hmaa Kidney transplant (kal inthleng) a neina kha a natpui nawk niin an hril. Amiruokchu, a taksa bakah a lungril sawl (emotional stress) lei khawm niin daktor han an hril. A vawi hnina chu Cedars-Sinai hospital-ah a nih a. Ni iengzat am a nih a um. Kar hmasak khan admit nawk a nih a, a chau hlea hril a nih. Tuta \um chu a hma nekin a serious niin daktor han an hril. Thawluia hospital suoksan a tuma chu a chau taluo leiin a thei nawh a. ‘Mental breakdown’ neiin khaw hre lovin a tlu niin an hril. Tutak hin chu East Coast Psychiatric Facility ah ‘dialectical behaviour therapy’ a nei mek. DBT hi a hma khawmin a lo nei ta hlak a, lungril sawlhai treatment na a nih. September 24 khawm khan, a sawl taluo leiin social media a inthawka a chawl met ding thu a puong. “Social media-in a mi siemlienna le chawilarna, thil a mi thawpekhai nasain ropui hle sienkhawm, chawlsan hria ka hringnun ngaiah bawk um nawk thei ka nuom” tiin fans hai a hril. Selena Gomez hin hnugzuitu) Followers million 15 neka tam a nei a nih. Hi hma hin Instagram ah ‘live’ in sawt tak fans hai an biekpui a, “Depression chu ka hringnaa kawp tlat a nih, kum nga tal tawp chu ka nei tah. Depression le anxiety hi ka damsung po poa ka nei zing chu a nih” tiin an puong a. September thlaa Justin Bieber le Hailey hai innei khan a sukna zuol bawk a nih.

Gigi Hadid-in A Sang Bella Kum 22 Tling Lawmpui

new yOrk: Jordanian-Dutch supermodel Gigi Hadid chun a sangnu Bella Hadid kum 22 a tling lawmna ding le inzawmin birthday present inchawin a bazara, Nilai ni tuk khan New York khawpui a tlungna hotel a inthawka a hung suok lai hmu a nih a. A dum vawnga incheiin a zakuo hak an phan hle leiiin a en nuom an tam hle. IMG Model Gigi Hadid (23) hin ‘ultra-sheer T-shirt’ a haka, a hnuoiah bra dum a hak ti an hmu tlang thei. Kekawr a dum le var \iel infit zat a bun a, kekawr dum insang PVC Boot leh, a sam a hlim tung vawnga lusipah an tawm a. Make-up tak rak lovin mascara a hmang bawka, hmai inchawm tutin a nal hle. A present ding chawi chu a duma tuomin ribbon senin a khit a, ‘B+heartG22’ ti an ziek a. Dutch thisen kai Gigi hin tuol suok mei meia an cheina ding khawm fashionable takin a uluk hle a. Tuta an cheina khawm hi Mimi Cuttrell stylelist-in a siempek a nih. Gigi Hadid hi a hming tak, a piengpui hming chu Jelena a nih a. A Horoscope chu Libra niin ‘Queen of Libras’ ti a nih. Fit 5 le inchi 10-a insang Gigi hin social media Instagram ah hnungzuitu million 57 zet a nei a nih. “I know all the bday surprises u don’t know @bellahadid! My little shnookums 22 @ midnight I’m not crying!” tin

a sangnu a wish. Gigi Hadid hi La Detresse co-founder a nih a. Bella Hadid le hin an pa hmunkhat, millionaire real estate dealer Mohamed a nih a. Unau pasal pakhat Anwar Hadid le half-sister pakhat Alana Hadid an nei. “I still think of you like this!” tiin an naupang lai thlalakhai a tarlang bawk. A sangnu Bella Hadid hi The Weeknd leh, kum thum an inngaizawng hnungin an inthe a. Thla kuo an inthea, The Weeknd chu Selena Gomez leh an inzuia, Justin Bieber le an inzui nawk hnungin May khan Bella leh an inzui \an nawk tah a. Gigi Hadid chu 1D Band member Zayn Malik leh March 2018 a inthawk khan an inzui nawk tah. Gigi Hadid magazine front cover a hluona chu Moschino designer Jeremy Scott design a hakna H&M, November 8 khin hung suok nawk a tih.

Tulai khawvel technology thiemna an sang pei ang dungzuia hmasawnna zula sawrkar a fe ve theina dinga India sawrkar-in a siem a nih. Technological thiemna hmasawn pei le stakeholders hai beiseina hnawt phak theina dinga siem a nih. “Manipur anga state china chu sawrkar thil inchawkna reng reng chu tender hman-ga thaw a nih a, resource a limited leiin. A zawrtu/thil neitu khawm ei tlawm a. Sawrkar chun State sunga mi chau thil inchawk a tuma chu zawrtu ei tlawm lei-in puotienga mi inchawk sa a \ul hlak a. Puotieng mi seller hai kuoma inthawkin ei pawimaw inchawk a \ul tah hlak a nih. “GeM hi a \angkai em em a, mipuihai sawr thei ding khawmin hmang ve ding a nih. Mipuiin GeM an hmang nuom chun hi Portal hi hmang thei an ta, huoisenna le in-

dikna nei pha bawk an tih” tiin, thuneituhai kuomah inflation thil khawm enkai dingin a hril. A zawrtu le an chawtuhai fe khawma harsatna an hriltlangna Workshop khawm thaw chi ni dingin a hril. GeM director Sanjay Josef chun, Mani-pur-a inthawkin organization 27 le Seller 96 chu GeM ah hin an registered tah niin a hril a. Sawrkar chun Centre le State sawrkarhai chu thil inchawk le zawrna hrim hrim GeM Portal hmanga thaw vawng tah dingin thu a pek tah. Secretary, State Information Technol-ogy Department, Mr. Sumant Singh chun tuchen hin GeM ah hin product le service 5, 20, 000 a um ta niin a hril. Department of Finance le Department of Information Technology, Manipur hai buotsai Work-shop ah hin Seller le Buyer tamtak an \hang. (DIPR)

Mipuihai ta ding khawmin e-Marketplace

district Super division league khel zawm pei

ccpur: CCPur Dis-trict Sports Association (CDSA) huoihawtnaa Pub-lic Ground, CCPur a (L) T. Lianboi Simte Memorial Super District Super Divi-sion League, 2018 neia um chu sunzawm pei a ni a. Za-nikhan Lamka Sports Club le Symropia an inkhel a, Lamka SC chun Symropia 6-1 zetin a hne. Vawisun hin Symropia chun Koite Youth Club inkhelpui nawk an tih. Zanita inkhel zo chena hin Gangngam SC chun match 3 ah point 7 hmuin hma an \huoi a, LSC chun match 4 ah point 7 an hmu ta bawk a, pathumna BYC chun match 3 ah point 6

hmuin, Koite Youth Union chun match 3 ah point 3 hmuin palina an ni a, Sym-ropia chun match 3-ah point an la hmu nawh. October 13, 2018, 1:30PM in closing cere-mony um a ta, khuollienin H. Mangchinkhup, Social Worker le Guest of Hon-our in S. Ginmuan Ngaihte, MCS \hang a tih. Closing match ah Gangngam Soccer Club le Bungmual YC inkhel an tih.

Malaysia in capital punishment sukbo a tum

kuala luMpur: Ma-laysia cabinet meeting chun an ram sungah thil suksuol-tu thiemnaw inchangtir hai sukhlum theina Capital punishment sukbo dingin a rel. Mi tam takin an dodal leiin Malaysia sawrkar chun sukbo dingin a rel ta a nih tiin Communication and Multimedia minister Gobind Singh Deo chun a hril. Malaysia rama chun tuchena hin tuolthattu, mi \huoihmangtu, ralthuom le drugs sumdangna le hien-gang suolna dang dang hai lo thei loa capital punish-ment pek hlak a nih.

Sports Minister-in Multipurpose Hall Thar A HawngiMphal: YAS Minister Mr. Letpao Haokip chun zani khan Khuman Lampak Sports Complex, Imphal ah Multipurpose Indoor Hall thar a hawng. Pu Letpao Haokip chun Sports body haiin tulaia Sports ah chen politics an khel hi nasatakin a dem a. Sports Bodies hai chu in\hena politics khel lova renga \hatna ding le inkhelmi \halem ei nei theina dinga \hangruol lem dingin an fui tawl. Indoor Hall thar hi Manipur Develop-ment Society (MDS)-in 2015 a inthawka lo bawl \an an ta a. Project cost chu Rs. 3 crore niin 13th Finance Commission hnuoia peka nih. Inaugural function hi Mr. Bobby Waikhom (IAS), Secretary, YAS; Armstrong Pame (IAS), Director, YA le top officials le infiemmi tamtakin an uop.

Minister chun tulaia ei state infiem mi-hai hlawtlingna tlahnuoi pei hi a lungkham thu a hril a. Hienga a tla hnuoi zawm pei chun ‘Sports Powerhouse’ ti hming khawm hi ei changchawi zo naw vat el ding a nih tiin a hril. Infiemmihai chu nasa nawk zuo-la hma la dingin an fui tawl.(DIPR)

Poshan Abhiyan National Award Dawng LawmpuiiMphal: Social Wel-fare Department Manipur chun Poshan Abhiyan hnu-oia Category pathum ah National Award a dawng a. Chuonghai chu: Field Functionary Awards, In-dividual Excellence AAA (A++) Award le Leader-ship Award (District Level) hai an nih. Social Welfare Min-ister Ms. Nemcha Kipgen chun Department of Social Welfare, Manipur-in Na-tional Award an dawng chu a lawmpui thu a hril. De-partment official hai, staff

le AWW hai inpekzona le sinthaw \hat lei a nih tiin a hril a. DC/Chandel kuomah Leadership Award a dawng leiin lawmthu a hril bawk. “Hieng Award hai hin mi tamtak sukphurin an sin-thawna sengah a neka \halema sin thaw nawk zuol dinga phurna le chona a pek seng ka beisei” tiin a hril a. Hienga Award chen la thei dinga ei umna san chu Chief Minister Mr N. Biren Singh rawia state sawrkar examplary contri-bution zar a nih tiin a hril bawk. A rengin Category hran hran 3 ah Award paruk dawng a nih. Chuonghai chu: Leadership Award, Field Function-ary Awards le Individual Excellence AAA (A++) Award an nih a. A dawngtuhai chu: W. Warthangam, Anganwadi Worker (AWW), Bongkhamsel, ASHA, Regika, ANM, Krishna Kumar, Dept. Committee, Chandel, Dimkhanman Hangsing, ANM le ST Naoting Vaiphei, ASHA hai an nih. National Award hi Ministry of Women and Child Development hnuoia National Nutrition Mission/Poshan Abhiyaan-in Department/Ministry hran hranhaiin Poshan Maah hnuoia an sinthawa an dawng a nih a. Zani Oct. 10-a Poshan Maah Award Ceremony, New Delhi nei huna inh-lan an nih.(DIPR)