ผลกระทบ และการเยยวยาทางจตใจ ผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครวและผถกลวงละเมดทางเพศ

ภญญดา ทนวน

นกสงคมสงเคราะห ช านาญการ

โรงพยาบาลสวนปรง

สรปการทบทวนสถานการณทเกยวของ กบงานสขภาพจต กรมสขภาพจต

• นายวลลภ ตงคณานรกษ ประธานคณะกรรมาธการสงคม กจการเดก เยาวชน สตร ผสงอาย คนพการและผ ดอยโอกาส สภานตบญญตแหงชาต (สนช.) – สถตความรนแรงตอเดกและสตรเพมสงขนในทก ๆ ป – การเกบสถตเปนเรองยากไดขอมลเมอเปนขาวและคด หรอสงโรงพยาบาลเทานน – ป 2558 สถตความรนแรงกวา 3 หมนราย เพมขนจากป 2557 มจ านวนกวา

28,000 คน – เดกกวา 19,000 คน สตรกวา 12,000 ราย – ในกลมของเดกพบวารอยละ 90 เปนหญง อายระหวาง 10-15 ป – อนดบหนง เปนกระท ารนแรงตอรางกาย ทงกกขง บงคบ ทบต อนดบสอง เปนคดทางเพศ

ทงขมขน กระท าช าเรา ลวงละเมดทางเพศ บทความ : สถตความรนแรงเดก-สตร พงสงขนทกป กรงเทพธรกจ

17 พฤศจกายน 2558

พ.ต.อ.หญงปวณา เอกฉตร พนกงานสอบสวนผทรงคณวฒ หวหนาพนกงานสอบสวน สน.สมเดจเจาพระยา

– การด าเนนคดตอผกระท าความผด สวนใหญไมมการรองขอใหด าเนนคดเพราะขนอยกบผ เสยหายทจะรองขอ

– รอยละ 10 อาจเปนเพราะสาเหตหากมการด าเนนคดจะท าใหอยรวมกนตอไมได ไมมอะไรเปนหลกประกนวาเมอมการรองขอใหด าเนนคดจะมคดอาญาตามมาดวยหรอไม

บทความ : สถตความรนแรงเดก-สตร พงสงขนทกป กรงเทพธรกจ 17 พฤศจกายน 2558

นายสทธศกด วนะชกจ รองประธานศาลอทธรณภาค 7

• กลาววา พ.ร.บ.คมครองผถกกระท าความรนแรงในครอบครว ทมผลบงคบใชแลว แตปรากฏวามคดขนสศาลนอยมาก

• ท าใหกระบวนการยตธรรม ไมสามารถเขาถงได

• สวนใหญไปจบทคดการท ารายรางกาย

• จากขอมลพบวาคดทเกยวกบความรนแรงในครอบครวทขอชนสตรเพอน าไปขนคดกวา 800 ราย แตมการด าเนนคดเพยงรอยละ 12

• สาเหตไมเขาไปแจงความ : อบอาย ความสมพนธในรอบครวมปญหา บทความ : สถตความรนแรงเดก-สตร พงสงขนทกป กรงเทพธรกจ

17 พฤศจกายน 2558

การพฒนาประเทศภายใตระบบทนนยม

• ทมงเนนการพฒนาอสาหกรรม รวมทงกระแสบรโภคนยม

• การพฒนาและแขงขนทางวตถสงผลใหวถชวตครอบครวไทยเปลยนแปลงไป ผหญงตองท างานหาเลยงครอบครว โดยออกไปท างานนอกบานเพมมากขน ท าใหความสมพนธในครอบครวขาดความอบอนและออนแอลง

• จากดชน ส านกประเมนผลและเผยแพร การพฒนา ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการ

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต – ใน พ.ศ. 2544 ความอบอนในครอบครวลดลงจากรอยละ 66.3 เหลอรอยละ 65.2 ใน พ.ศ.2554 ซงถอวา

อยในระดบตกต าทตองปรบปรง

– สะทอนใหเหนวาอตราการอยารางมแนวโนมสงขน จากรอยละ 10.5 ในพ.ศ.2537 เปนรอยละ 35.5 ใน พ.ศ.2554

– ขอสงเกตวาแมประชากรจะเพมขนแตจ านวนการสมรสกลบมแนวโนมลดลง

รายงานการส ารวจอนามยเจรญพนธ พ.ศ. 2549 และ พ.ศ. 2552,ส านกงานสถตแหงชาต

• สตรทถกกระท าความรนแรงในครอบครวมแนวโนมเพมขน แตขอมลทจดเกบในระดบประเทศมนอยและต ากวาความเปนจรง

• ใน พ.ศ. 2549 และ 2552 หญงสมรสอาย 15-49 ป ทถกสามท ารายรางกายหรอจตใจ มรอยละ 2.9 -8.9

• ใน พ.ศ. 2552 สตรในภาคเหนอถกท ารายรางกายมากทสด

• นอกจากนสตรเกอบครง ประมาณ รอยละ 49.5 ถกสามท ารายรางกาย 2-5 ครง/ป

• สาเหตของการถกท ารายมากทสดคอ เมอดมเหลา/เมาสรา

สภาวะสขภาพและสงคมของเดกไทย 2554

• เดกถกกระท าความรนแรงในครอบครวมแนวโนมเพมขน แตขาดการจดเกบขอมลทเปนระดบชาตอยางตอเนอง

• ซงมขอมลทเปนระดบประเทศเพยงแหลงเดยว คอ จากรายงานสภาวะสขภาพและสงคมของเดกไทย

• พ.ศ. 2554 พบวา เดกอาย 6- <13 ป รอยละ 27.9 ถกกระท าความรนแรงจากครอบครวทางกายดวยการตดวยเขมขดหรอของแขงมากทสด

• นกเรยน 1 ใน 10 ถกกระท าความรนแรงฯ 1-2 ครง/ป พบมากในชวงมธยม

ผลกระทบตอสขภาพจากความรนแรงในครอบครว

• 1) การเขารบการรกษาในโรงพยาบาลของสตรและเดกทถกกระท าความรนแรงเพมขนจาก 19 ราย/วน ใน พ.ศ. 2547 เปน 72 ราย/วน ใน พ.ศ. 2553 – โดยในชวง 7 ป ทผานมา (พ.ศ. 2547-2554) เกอบครง รอยละ 40-50 ถก

กระท ารนแรงทางรางกายและเพศในสดสวนสงทสด และถกกระท ารนแรงทางจตใจมเพยงรอยละ 5-7 (ศนยพงได กระทรวงสาธารณสข)

ผลกระทบตอสขภาพจากความรนแรงในครอบครว

• 2) ตวอยางงานวจย การมปญหาสขภาพกายและจตของสตรทถกกระท ารนแรง จากการส ารวจประชากรผหญงอาย 15-49 ป ใน 2 จงหวด คอ กรงเทพฯ และจงหวดนครสวรรค รวม 2,816 คน ใน พ.ศ. 2543 – สตรถกกระท าความรนแรงจากคชวต รอยละ 23 ในกรงเทพฯ และรอยละ 34 ในจงหวดนครสวรรค

– สงผลตอสขภาพจต คอ เจบปวยอดอดไมสบาย รวมทงมการกนยาแกปวดในสดสวนทสง มปญหาความจ า ขาดสมาธ (กนษฐา บญเจรญ, รายงานการวจยความรนแรงในชวตคกบสขภาพผหญง สถาบนวจยประชากรและสงคมมหาวทยาลยมหดล,2546)

สาวออทสตกอาย16 ป ถกพอเลยงท าราย เลอดคงในสมอง หลงจากยายปวย เขาโรงพยาบาล ไมมใครดแลหลาน จงฝากหลานไวกบ แมแทๆ ของเดก ท าใหไปถกพอเลยงท ารายรางกายดงกลาว (19 ก.ค. 60)

https://www.youtube.com/watch?v=45BdrtAKbv0

พอแมประกาศกลางโรงพก ไมขอเลยงลกชาย วย 11 ป ดอเกนทน ผสมยาฆายาดบ

สามโหดใชหนงสตกกระหน ายงภรรยา พรอมท ารายรางกายอยางรนแรง

สรป ภาพรวมผลกระทบจากความรนแรงฯ

• ปญหาระดบประเทศ กระทบกบทกหนวยงาน การด าเนนการแกไขระดบจงหวด ขนอยกบเงอนไขและบรบท สถตสงยงอยทภาคเหนอ

• การเขาสกระบวนการทางกฎหมายนอย ผกระท ากระท าซ า ผถกกระท าถกกระท าซ าเชนกน

• การถกกระท าดวยความรนแรงทางกาย มากกวาทางจต

• จ าเปนหาแนวทางแกไขเพอลดปญหาการกระท ารนแรงในครอบครว

• ผกระท าบคคลในครอบครว พบสาเหตจากสารเสพตด (สรา ยาบา ฯลฯ)

• ปญหาการจดเกบสถตของการถกกระท าดวยความรนแรง

ตวอยาง ตวชวดทเปนทรจกและถกน ามาใช วดคณภาพชวตของประชาชนทนาสนใจกวา 20 ดชน เชน

• 1. เครองชภาวะสงคม

• 2. ขอมลพนฐานระดบหมบาน (กชช. 2 ค.)

• 3. ดชนการศกษา

• 4. ขอมลความจ าเปนขนพนฐาน (จปฐ.)

• 5. ตวบงชการพฒนาเดกและเยาวชน

• 6. ตวชวดสถานภาพงานอนามยแมและเดก

• 7. สภาวะความตองการพนฐานและบรการส าหรบเดก

• 8. เครองชวดครอบครวผาสก

• 9. ตวชวดสขภาพดถวนหนา

• 10.ดชนความอยดมสข ฯลฯ

โรงพยาบาลสวนปรง

โรงพยาบาลสวนปรง

• วสยทศน เปนองคกรทเปนเลศดานการแกไขปญหาสขภาพจตจากแอลกอฮอลของประเทศและพฒนาระบบบรการสขภาพจตและจตเวช ในเขตสขภาพท 1 และ 2 • พนธกจ - พฒนาองคกรใหเปนเลศดานการแกไขปญหาสขภาพจตจากแอลกอฮอล - พฒนาระบบบรการสขภาพจตและจตเวชส าหรบผปวยจตเวชยงยาก ซบซอน - สนบสนนเสรมพลง และก ากบตดตามระบบบรการสขภาพจตและจตเวชใน เครอขายบรการสขภาพท 1 และ 2 เพอใหสามารถใหบรการประชาชนไดอยาง มประสทธภาพ

http://www.suanprung.go.th

ผปวยจตเวชยงยาก ซบซอน

• ผกระท า

• ผถกกระท า

คนไขจตเวชคลมคลง อาละวาด มมดเปนอาวธ ไลฟนเดกเสยชวต 5 ราย และผบาดเจบเปนหญงตงครรภ 1 ราย

คนไขจตเวชโหด ฆาพอบงเกดเกลาไมนาน

แมตายดวยหวจมหมอนาขนมจน

คนไขจตเวชคมคลง ฆาคนแกขางบาน

เหตขอเงน 50 บาท ไมได

คนไขจตเวช ฆาหลาน 4 ขวบ

คนไข 13 ป กนเลอดตนเอง และเลอดของเพอน พกอาวธไปเรยน

คนไขจตเวชผหญง 45 ป หลงบาบดรกษาสราเมา

ไมอยากกลบบาน

คนไขจตเวชผหญง 36 ป ขออยโรงพยาบาลตลอดชวต

คนไขเดก 9 ขวบ ชอบชวยเหลอตวเอง เขาหาผชายเพอขออมอวยวะเพศผชาย

ผลกระทบของความรนแรง ตอสภาพจตของถกกระท า • 1. เดกทถกกระท าทารณกรรม เปนอปสรรคในการเจรญเตบโตไมเหมาะสมกบวย กลายเปนผ พการ ขาดสารอาหารและกลายเปนภาระ

• 2. สงผลกระทบตอสขภาพจต มอาการหวาดผวา ไมไววางใจใคร ขาดความเชอมนในตนเอง เสยสขภาพจต มพฒนาการทางรางกายชา และมปญหาทางการเรยนตามมา

• 3. มพฤตกรรมกาวราว เปนอนธพาล หากไมไดรบการบ าบดเยยวยาอยางถกวธ เมอโตขนจะกลายเปนอาชญากร หรอกลายเปนผกระท า

ผลกระทบของความรนแรง ตอสภาพจตของถกกระท า(ตอ)

• 4. เดกทถกลวงเกนทางเพศบางรายอาจมพฤตกรรมเบยงเบนทางเพศ และพยายามทจะท ากบคนอนอยางทตนถกกระท า

• 5. เดกทเคยตกอยในสถานการณทรนแรง หรอเคยพบเหนเหตการณรนแรง จะเกดการเรยนรตนแบบการแกไขปญหาดวยความรนแรง และเหนวาเปนเรองปกต

ผลกระทบของความรนแรง ตอสภาพจตของถกกระท า(ตอ)

• 6. ผหญงทถกกระท ารนแรงทางดานรางกายและทางเพศ • ไดรบบาดเจบ บางรายพการหรอถงแกชวต

• อาจตงครรภโดยไมพงประสงค น าไปสปญหาการท าแทง หรอมบตรโดยไมพรอมกลายเปนปญหาสงคม ตดเอดสหรอเปนโรคจากการมเพศสมพนธ

• 7. สญเสยความมนใจ อบอาย กลวสงคมไมยอมรบ มความกดดน เครยด หวาดผวา คดวาตนเองเปนฝายผด ลงโทษตนเองและทส าคญคดวาตนเองไดสญเสยคณคาความเปนมนษย บางรายถงกบมอาการทางจต เสยสตถาถกกระท าซ าๆ

ผลกระทบของความรนแรง ตอสภาพจตของถกกระท า(ตอ)

• เกดภาวะซมเศรารนแรง เสยงตอการฆาตวตายได

• บาดแผลภายในจตใจถอวาไมอาจลบเลอนไปไดงายๆ ฉายภาพซ าในความคด ในชวตประจ าวน ในความฝน สถานการณ สถานท

• สงผลตออารมณ บคลกภาพ

• การด าเนนชวตประจ าวน มความกระวนกระวาย จตใจแปรปรวน

• ขณะทบางคนมอาการเครยด ทอแทเรอรง สญเสยความมนใจในตนเอง กลวสงคมไมยอมรบ อบอาย ซมเศรา เหตการณสนสดมาเปนเวลานานแลว เปนตน

ผถกกระทาดวยความรนแรงในครอบครว ผถกลวงละเมดทางเพศ โรงพยาบาลสวนปรง

คนไขเดก 9 ขวบ ชวยเหลอตวเอง เขาหาผชายเพอขออมอวยวะเพศผชาย

คนไข 13 ป กนเลอดตนเอง และเลอดของเพอน พกอาวธไปเรยน

เดกผชาย 15 ป จะกระโดดตกท รร.

คนไขจตเวชผหญง 45 ป หลงบาบดรกษาสราเมา ไมอยากกลบบาน

สญญาณเตอนทบงชวาบคคลตองไดรบการชวยเหลอ สงเกตเหนไดจากพฤตกรรม ดงตอไปน

• ในผหญง ผใหญ สงเกตงาย การด าเนนชวตประจ าวน การประกอบอาชพหรอการท าหนาทการงานเปลยนไปจากเดม

• ในเดกอาจมปญหาในการเรยน พฤตกรรมเปลยนแปลง ทโรงเรยน หนเรยนหรอ ปญหาทโรงเรยน

• ถาเปนทารกอาจแสดง ความไมกลวคนแปลกหนา มพฤตกรรมถดถอย

• ซมเศราหรอกระวนกระวาย มผลใหจตใจแปรปรวน มอาการเครยด ทอแทเรอรง

• สญเสยความมนใจในตนเอง กลวสงคมไมยอมรบ อบอาย คดวาตนเองไรคา • พฤตกรรมถอยหน/หวาดกลว โดยเฉพาะเดกหญง เงยบ กลวการโตตอบ (กลว

พอแมอยางมาก) พฤตกรรมหนออกจากบาน หรอแยกตวเอง • พฤตกรรมกาวราวรนแรง และชอบท าลายขาวของ ชอบแกลงคนอน ตดสรา

และสารเสพตด

• ค าพดทแสดงความรบผดตอการบาดเจบ เชน หนเลว หน สมควรไดรบการลงโทษ ฯลฯ

สญญาณเตอนทบงชวาบคคลตองไดรบการชวยเหลอ สงเกตเหนไดจากพฤตกรรม ดงตอไปน

พฤตกรรมบงช เพมเตม

• ปญหาอารมณ พฤตกรรม เชน อารมณเศรา เครยด จะไมคอยมสมาธในการเรยน เหมอลอย คดหมกมนอยกบปญหา แยกตว ไมเลนกบใคร รองไหงาย

• บางคนอาจมอาการทางกาย เชน ปวดศรษะ ปวดทอง ใจสน หายใจหอบถ มอเกรงจบ

• ความตองการการตอบสนองเรองความรกและการยอมรบทมากขน ซงอาจเชอมโยงไปหาเรองเพศ ท าใหบางคนมความตองการทางเพศทสงขน เขาหาเพศตรงขาม มลกษณะ เสพตดทางเพศ sex addict

สรปบทเรยน ผปวยเดก และวยรน (12-16 ป)

• โดย จตแพทยเดกและวยรน นกจตฯนกสงคมฯนกกจกรรมบ าบด ผปวยเดกและวยรน IPD (สหทย) 4 รายท กลบมารกษาซ า

• ถกลวงละเมดทางเพศ อยระหวางด าเนนคด ถกกระท าความรนแรงเลยงดไมเหมาะสม) ปญหาพฤตกรรมดอ ตอตานรนแรงขน ปญหาการเรยน พฤตกรรมทางเพศไมเหมาะสม บกพรองในการการปรบตว การสรางสมพนธภาพ

• ญาต ตกผปวย หมดแรง หมดพลงในการรบมอรายวน • ทมสหวชาชพพฒนากระบวนการฟนฟ ดวยระยะเวลานอน รพ.ทจ ากด เพม

อก 1 เดอน กจกรรมรายบคคล กจกรรมรายกลม 3 ครง/สปดาห (23 มถนายน 59 – 27 กรกฎาคม 59)

• พฒนา เสนอขอเพมระยะเวลาการนอน รพ./ การพฒนาองคความร (4 โครงการ)

การพฒนา

• เสนอขอเพมระยะเวลาการนอน รพ. เปนไปไดยาก แตตองท า อาศยการวางแผนของญาต

• การพฒนาองคความร (3 โครงการ) ต.ค. 59 – ก.ค.60

• การจดกจกรรมกลม ส าหรบผปวยทไดรบผลกระทบลวงละเมด ความรนแรง 10 ราย (IPD/OPD เปนระยะเวลา 3 เดอน 1 ครง/สปดาห พ.ย.59 – ก.พ.59)

สรปผลการด าเนนการ และการเรยนร

• + ลดการกลบมารกษาซ า

• +พฤตกรรมบางอยางดขน

• + ญาต และผดแลทศนคตดขน และมแนวทางการจดการพฤตกรรม

• - ระยะเวลานอน รพ.สงขน ภาระคาใชจาย

• - ตองอาศยนกวชาชพ การสอสารตอเนอง ภาระงานประจ า

• - ความยงยากในการคนหาปญหาแท ปญหาเทยม ภายใตความเรงดวนในการจดการ

• - ใชระยะเวลานานในการบ าบดฟนฟ

ตารางแพทยออกตรวจOPD

คลนก วน เวลา

คลนกจตเวชทวไป จนทร - ศกร 08.00 - 16.00 น.

คลนกเลกสรา องคาร 08.00 - 16.00 น.

คลนกจตเวชเดกและวยรน พธ และ ศกร 08.00 - 16.00 น.

คลนกรกษจต พฤหสบด 08.00 - 16.00 น.

แพทยระบบประสาท องคาร , พธ , ศกร 08.00 - 16.00 น.

กลมแอลกอฮอลนรนาม (AA) จนทร - องคาร 13.00 - 16.00 น.

ระบบการสงตอ

• ตามผงไหล ทแจก work in /ระบบ Refer

• ** กรณทมปญหาเพมเตม และขอควรเฝาระวงเปนพเศษ ขอสงตอแจงขอมล จากการสรปผลการด าเนนการในหลายๆ กรณ เชน กรณฆาเดก 5 ศพ ผปวยฆาตวตายส าเรจ ถกลวงละเมดซ า ฯลฯ เพอการแบงเบาภาระซงกนและกน

ขอชนชม และใหก ำลงใจ ดวยหนง ทสรำงจำกชวตจรง

Patch Adams

https://www.youtube.com/watch?v=mI2yCZk1Bpg

ภญญดา ทนวน กลมงานสงคมสงเคราะห โรงพยาบาลสวนปรง

• 053-908588 ตอ 60319

• 081-3988905

• E-mail: pinyada1923@hotmail.com

• ID line : kaii1923