ผลกระทบ COVID-19 ต่อ Zombie Firm นัยต่อภาคธุรกิจ...

1

ผลกระทบ COVID-19 ตอ Zombie Firm นยตอภาคธรกจ และเศรษฐกจไทย

16 ธนวาคม 2020

สดสวนบรษทท ประสบขอจ ำกดในกำรจำยดอกเบ ยเน องจำกมก ำไรต ำตดตอกนเปนเวลำนำน (Zombie Firm)

ไดเพมขนอยำงตอเนองในรอบทศวรรษทผำนมำจนเปนทนำกงวลตอประสทธภำพกำรผลตและกำรลงทนในภำคธรกจไทย

โดยสดสวน Zombie Firm ในป 2019 กอนเกดวกฤต COVID-19 อยใกลเคยงกบสดสวนกอนเกดวกฤตกำรเงนโลกในป

2007 ทงนเพอควำมเขำใจทมำกขนเกยวกบปญหำ Zombie Firm ในบทควำมน EIC ไดท ำกำรวเครำะหประเดนนและพบ

ขอสงเกตส ำคญดงน

1) Zombie Firm เปนบรษททมประสทธภำพกำรผลต กำรท ำก ำไร และกำรลงทนทต ำกวำบรษททวไป กำรคง

อยของบรษทเหลำนจงมแนวโนมกอใหเกดกำรจดสรรทรพยำกรอยำงไมมประสทธภำพ (Resource

Misallocation) และเปนทนำกงวลส ำหรบประสทธภำพและกำรลงทนของภำคธรกจไทย

2) Zombie Firm เปนแลวหำยยำก หำยแลวมกกลบไปเปนอก และมโอกำสฟนตวคอนขำงนอย แตไมยอม

ออกจำกตลำด จนเปนปญหำทเรอรงตอระบบเศรษฐกจโดยรวม และมกกระจกตวอยในกลมบรษททม

ขนำดสนทรพยเลกทสดและใหญทสด และในกลมบรษททมอำยมำก

3) จำกกำรประเมนควำมสำมำรถในกำรจำยดอกเบ ยของภำคธรกจไทยตำมยอดขำยท หดตวลง EIC

คำดวำสดสวน Zombie Firm จะเพ มข นอยำงมนยในป 2020F-2022F หลงวกฤต COVID-19

โดยกลมอตสำหกรรมทพงพำกำรทองเทยวจะไดรบผลกระทบทรนแรงทสด และยงมแนวโนมซ ำเตมธรกจ

ขนำดเลกทเปรำะบำงอยกอนแลว

4) สดสวน Zombie Firm ทจะเพมขนอยำงมนยหลงวกฤต COVID-19 สวนทำงกบชวงวกฤตกำรเงนโลก

(2007-2009) ทสดสวน Zombie Firm ลดลง โดย EIC ประเมนวำมำจำกปจจยหลก ๆ ไดแก ระดบ

ควำมรนแรงของวกฤตเศรษฐกจทมำกกวำ ขดควำมสำมำรถในกำรลดอตรำดอกเบยทนอยกวำ แนวโนม

คำเงนบำททแขงคำกวำ อตรำกำรวำงงำนของไทยทเพมขนเรวกวำ และภำคธรกจขนำดเลกทเปรำะบำงกวำ

5) กำรชวยเหลอภำคธรกจไทยในระยะส น เชน มำตรกำรปรบโครงสรำงหนมควำมจ ำเปนเพอควบคม

ผลของแผลเปนทำงเศรษฐกจ มำตรกำรในระยะถดไปควรมงเนนกำรจดกลมผ ไดรบควำมชวยเหลอ

โดยส ำหรบบรษทท ไมสำมำรถแขงขนไดควรสรำงกระบวนกำรออกจำกธรกจอยำงคลองตว

และมผลกระทบจ ำกด (orderly exit) ในขณะทกลมบรษททยงคงมศกยภำพในกำรปรบตว ควรไดรบ

ควำมชวยเพอพฒนำขดควำมสำมำรถในกำรแขงขนภำยใตบรบทของธรกจและเศรษฐกจหลงกำรระบำด

COVID-19

2

การมบรษททประสบปญหาความสามารถในการจายดอกเบยตดตอกนเปนเวลานาน หรอ Zombie Firm

จ านวนมากในระบบเศรษฐกจ ซงน าไปสปญหาดานประสทธภาพการผลต การท าก าไร และการลงทน

ทนอยกวาควรจะเปน ไมใชปญหาใหมในไทย โดยในบทความนทาง EIC ไดนยาม Zombie Firm วาเปนบรษททม

อตราสวนความสามารถในการจายดอกเบย (Interest Coverage Ratio) ต ากวา 1 เทา ตดตอกนเปนเวลา 3 รอบป

บญช และเปนบรษททมอายอยางนอย 10 ปขนไป โดยใชฐานขอมลของกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย

ในชวงป 2005-2019

โดย EIC พบวากอนทจะเกดวกฤตเศรษฐกจ COVID-19 สดสวนของ Zombie Firm ไดเพมขนอยางตอเนองในทศวรรษ

ทผานมา (2009-2019 จาก 7.6% เปน 9.1% ซงใกลเคยงกบระดบกอนเกดวกฤตแฮมเบอรเกอรในป 2007 ท 9 .0%)

อยางไรกตาม จากผลกระทบท ร นแรงของ COVID-19 ตอภาคธรกจและเศรษฐกจไทย สะทอนจากการหดตว

ของเศรษฐกจไทยในป 2020 ทเปนการหดตวมากทสดครงหนงในประวตศาสตรเศรษฐกจ รวมถงตวเลขการปดกจการ

ทเพมสงขนอยางมากเมอเทยบกบปทแลว และแนวโนมการฟนตวของเศรษฐกจทแมจะผานจดต าสดไปแลวแตยงคง

ตองใชเวลาอกสกระยะ และยงมความไมทวถงและความไมแนนอนสง ผลกระทบเหลานลวนมโอกาสท าให สดสวนของ

Zombie Firm ในภาคธรกจไทยมแนวโนมสงขนในระยะอนใกล

เพอความเขาใจทมากขนเกยวกบปญหา Zombie Firm ในบทความน EIC ไดท าการวเคราะห Zombie

Firm เพอตอบค าถามหลก 5 ขอ ดงน

1. การมสดสวน Zombie Firm สงสงผลอยางไรตอภาคธรกจและเศรษฐกจไทยโดยรวม ?

2. บรษทหนาตาแบบไหนทมโอกาสเปน Zombie Firm สง ?

3. วฏจกรชวตของ Zombie Firm เปนอยางไร ?

4. บทเรยนเรอง Zombie Firm จากวกฤตการเงนโลกป 2008 (Global Financial Crisis: GFC) เปนอยางไร ?

5. วกฤต COVID-19 จะสงผลกระทบตอสดสวน Zombie Firm ของไทยในระยะตอไปอยางไร ?

รปท 1 : จ านวน Zombie Firm เพมขนตอเนองจาก 2010-2019 จนกลบมาใกลเคยงกบชวงกอนเกด GFC (2007-2009)

ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย1

1 ฐานขอมลของกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชยมจ านวนธรกจมากกวา 7 แสนราย แตในงานวจยฉบบน เราไดคดกรองกลมตวอยางทมงบการเงนสมบรณ ไดแก รายได ทรพยสนรวม หนสน และภาระดอกเบยจาย ซงโดยเฉลยแลวนนจ านวนบรษททมขอมลตาง ๆ เหลานสมบรณจะมจ านวนเฉลยอยท 2-3 แสนรายในแตละปบญช

3

1. การมสดสวน Zombie Firm สงสงผลอยางไรตอภาคธรกจและเศรษฐกจไทยโดยรวม ?

การเพมขนของ Zombie Firm เปนทนากงวลตอภาพรวมของภาคธรกจไทยทงในดานประสทธภาพ

การผลต การท าก าไร และการลงทน เนองจาก Zombie Firm มทงอตราผลตอบแทนจากสนทรพย

(Return on Asset: ROA) อตราผลตอบแทนผถอหน (Return on Equity: ROE) อตราการเตบโตของ

ยอดขายสทธ และอตราการเตบโตของยอดการลงทนทต ากวาบรษททวไปทมก าลงจายดอกเบย (Non-

Zombie Firm) อยางมนย (รปท 2)

• Zombie Firm อยางนอยครงหนงมยอดขายทหดตวจนถงจดขาดทนจนท าใหอตราผลตอบแทนจากสนทรพยอยในเกณฑตดลบ

• นอกจากน Zombie Firm ยงมอตราการขยายตวของการลงทนทต าอยางตอเนอง ในขณะท

Non-Zombie Firm มอตราการขยายตวทสงกวาและผนผวนตามสภาพเศรษฐกจโดยรวม

• การคงอยของ Zombie Firm ซงสวนมากประสบปญหาขาดทนและขาดความสามารถในการช าระ

หนนนจ าเปนตองไดรบการสนบสนนทางการเงนในรปแบบตาง ๆ หรอการปรบโครงสรางหน โดยส าหรบภาครฐแลวนนการชวยเหลอบรษทเหลานจากการปดกจการโดยเฉพาะในชวงภาวะเศรษฐกจ

ถดถอยจะเปนปจจยทชวยประคบประคองสภาพการจางงาน แตการชวยเหลอตลาดแรงงานในลกษณะนยอม

แลกมาดวยทงรายจายภาครฐและประสทธภาพดานการผลตทลดลง

• กอใหเกดการจดสรรทรพยากรอยางไมมประสทธภาพ (Resource Misallocation) เนองจาก

การอยรอดของ Zombie Firm ในภาคธรกจหมายถงแนวโนมการตดโอกาสการเขาสตลาดของบรษทเกดใหมท

อาจมประสทธภาพการผลตสงกวา

รปท 2 : จ านวน Zombie Firm เพมขนตอเนองจาก 2010-2019 จนกลบมาใกลเคยงกบชวงกอนเกด GFC (2007-2009)

ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย

4

Zombie Firm เปนแลวหายยาก หายแลวมกกลบไปเปนอก แตไมยอมออกจากตลาด จนกลายเปนปญหา

ทเรอรงตอระบบเศรษฐกจโดยรวม (รปท 3)

• จาก Zombie Firm ท คดเปน 8.2% ของบรษทในกลมตวอยางทงหมดในชวงป 2005-2018 มเพยง 1.1%

(1 ใน 8 ของ Zombie Firm ทงหมด) ทสามารถฟนคนความสามารถในการช าระหนในรอบปบญชถดไป

• นอกจากนแลวนนในบรรดา Non-Zombie Firm บรษททเคยเปน Zombie Firm มากอนจะมโอกาสกลบไป

เปน Zombie Firm อกในปบญชถดไปมากกวาบรษททไมเคยเปน Zombie Firm มากอนถง 2.8 เทาตว

• โดย 2 ใน 3 ของ Zombie Firm นนเลอกทจะลดขนาดกจการโดยวดจากสนทรพยทลดลง โดยมเพยง 1%

ของ Zombie Firm ทจะปดกจการลง (0.1% ของบรษททงหมด)

รปท 3 : Zombie Firm สวนมากไมปดกจการและไมขยายตว ทงยงมโอกาสฟนตวต าและเปนแลวเปนอก


2.บรษทหนาตาแบบไหนทมโอกาสเปน Zombie Firm สง ?

จากการส ารวจของ EIC พบวาขอแตกตางหลกของกลม Zombie Firm เทยบกบ Non-Zombie Firm

ตงแตป 2005-2019 ทผานมาในประเทศไทยมอย 5 ประการ ไดแก ขนาดสนทรพย ระดบหนสน อาย

ประเภทธรกจ และแหลงทตง

1) Zombie Firm มกจะกระจกตวอยในกลมบรษททมขนาดสนทรพยเลกทสดและใหญทสด โดยหากแบงกลมบรษทออกเปน 5 กลม (quintiles) ตามขนาดสนทรพยแลวนน สดสวนของ Zombie Firm ในกลม

บรษทขนาดเลกทสด (1st quintile) มอยสงทสดถง 16.4% และรองลงมาเปนกลมขนาดใหญทสด (5th quintile)

ท 10.5% ในขณะทสดสวน Zombie Firm ในบรษทขนาดกลางมอยทเฉลย 5-7% เทานน (รปท 4 ซายมอ)

การทสดสวน Zombie Firm อยในระดบสงทสดในกลมบรษทขนาดเลกทสดสะทอนใหเหนถงความเปราะบาง

ในดานความสามารถในการช าระหนของธรกจขนาดเลก

ในทางกลบกนนนกลมบรษทขนาดใหญทสดมแนวโนมเขาถงแหลงเงนทนและสนเชอไดสงกวาบรษทขนาด

กลางรวมทงมแนวโนมไดรบความนาเชอถอมากกวาจากภาคการธนาคาร จงเปนสาเหตใหบรษทเหลานน

สามารถทนตอภาวะขาดทนตอเน องและความสามารถในการช าระหนถดถอยช วคราวไดยาวนานกวา

5

นอกจากน บรษทใหญยงมกมขนาดสนทรพยถาวร (fixed asset) ทสง ซงสนทรพยเหลานน าไปขายตอหรอ

เคลอนยายเพอปดกจการไดยาก ทงหมดนเปนสาเหตทสดสวน Zombie Firm เพมมากขนในกลมบรษทขนาด

ใหญมากกวาสดสวนการปดกจการ ซงผลการศกษานสอดคลองกบผลการศกษาเรอง Zombie Firm ในกลม

ประเทศ OECD โดย European Commission Joint Research Center และในกลมประเทศยโรปโดย Bank

of International Settlements

2) Zombie Firm มสดสวนหนสนตอสนทรพย (Debt-to-Asset Ratio) สงกวา Non-Zombie

Firm อยางมนย (รปท 4 กลาง) โดยเกอบครงหนงของ Zombie Firm มหนสนสงกวาทรพยสน ภาระ

หน สนท สงอยางมนยของบรษทเหลาน ยอมตามมาดวยภาระดอกเบ ยท สง ซ งสอดคลองกบสดสวน

ความสามารถในการช าระหน (Interest Coverage Ratio) ทถดถอยเปนเวลานานตอเนอง

3) สดสวน Zombie Firm มแนวโนมเพมสงขนตามกลมอายของบรษท (รปท 4 ขวามอ) โดยบรษทท

กอตงมาเปนเปนเวลานานนนมกมขอไดเปรยบดานการเขาถงสนเชอและการระดมทนจากความสมพนธ

ในระยะยาวกบสถาบนการเงนตาง ๆ ดงน น บรษทเหลาน จ งสามารถเผชญภาวะขาดทนและปญหา

ความสามารถในการช าระหนไดยาวนาน เชนเดยวกบบรษทกลมทถอสนทรพยขนาดใหญ

รปท 4 : Zombie Firm มกกระจกตวอยในกลมบรษททมขนาดสนทรพยเลกทสดและใหญทสด ในกลม

บรษททมระดบหนสนสง และในกลมบรษททกอตงมานาน


6

4) ในบรรดากลมธรกจนน จากการส ารวจของ EIC พบวา 5 อนดบแรกทมสดสวนของ Zombie

Firm อยสงทสดไดแก กลมธรกจอสงหารมทรพย สงทอ การโรงแรม อตสาหกรรมยานยนต

และสนคาเกษตรกรรมซงมสดสวนเทากบกลมขนสงทางอากาศ (รปท 5 ซายมอ) โดยเปนท

นาสงเกตวาธรกจกลมนเปนกลมทพงพาอปสงคจากตางประเทศอยคอนขางมาก การทธรกจเหลานแสดงความ

เปราะบางในดานความสามารถในการช าระหนจงเปนทนากงวลส าหรบเศรษฐกจไทยโดยเฉพาะในภาวะท

เศรษฐกจโลกตกต า

5) ในดานแหลงท ต งน น EIC พบวาสดสวน Zombie Firm ใน กทม. และปรมณฑล ภาคเหนอ

และภาคใตสงกวาภาคอน ๆ ของประเทศ ในขณะทสดสวน Zombie Firm ในภาคตะวนออกนน

อยในระดบต าทสด (รปท 5 ขวามอ)

รปท 5 : Zombie Firm มกกระจกตวอยในกลมอตสาหกรรมอสงหารมทรพย สงทอ การโรงแรม

ยานยนต และสนคาเกษตร นอกจากน ยงมสดสวนสงสดใน กทม. ภาคเหนอ และภาคใตของประเทศ


3. วฏจกรชวตของ Zombie Firm ของไทยเปนอยางไร ?

จากการใชแบบจ าลองทางเศรษฐมต EIC ไดศกษาวฏจกรชวตของ Zombie Firm นบตงแต 4 ปกอนทบรษทเหลานจะ

เขาสสถานะ Zombie Firm และ 4 ปหลงจากบรษทเหลานถกจดเปน Zombie Firm แลว โดยเทยบกบกรณสถานการณ

จ าลองทบรษทเหลานไมเปลยนสถานะเปน Zombie Firm (Non-Zombie Counterfactual) ซ งสะทอนจาก Non-

Zombie Firm ทมลกษณะใกลเคยงกน ในบทความนลกษณะส าคญของวฏจกรชวต Zombie Firm ท EIC เลอกศกษา

ไดแก การเปลยนแปลงของสนทรพย หนสนสทธ ก าไรสทธกอนหกดอกเบยและภาษ (EBIT) ภาระดอกเบยจาย

(Interest Expenses) อตราสวนความสามารถในการจายดอกเบย (Interest Coverage Ratio) และอตราผลตอบแทน

จากสนทรพย (ROA)

7

ผลจากการศกษาวฏจกรของ Zombie Firm มขอสงเกตดงตอไปน

1) Zombie Firm มขนาดสนทรพยสทธทลดลงอยางตอเนอง (รปท 6 ซายมอ) โดยลดจากระดบทใกลเคยงกบ Non-Zombie Counterfactual ในชวง 4 ปกอนทจะเปลยนสถานะลงมาเปนขนาดเลกกวา

Non-Zombie Counterfactual 50% หลงจากถกจดเปน Zombie Firm ไปแลว 4 ป แนวโนมนสะทอนใหเหนวา

Zombie Firm เปนบรษททปรบลดขนาดของสนทรพยลงอยางมาก โดยสวนหนงอาจมาจากเหตผลในการลด

ภาระคาใชจาย

2) Zombie Firm สะสมหนสนเพมขนกอนเปลยนสถานะและคงระดบไวหลงเปลยนสถานะแลว (รปท 6 กลาง) โดยเฉลย Zombie Firm มหนสนสงขนจากกรณ Non-Zombie Counterfactual อยประมาณ 35%

ในชวง 4 ปกอนทจะเปลยนสถานะและเพมขนมาทประมาณ 45% ณ จดทเปลยนสถานะแลว โดยมแนวโนม

รกษาระดบนตลอด 4 ปตอมา สะทอนใหเหนถงภาระหนในระดบสงของ Zombie Firm

3) Zombie Firm มประสทธภาพการผลตทลดลงถงจดต าสด ณ จดเปลยนสถานะ และแยนอยลง

หลงเปลยนสถานะแตยงคงอยระดบต ากวา Non-Zombie Counterfactual อยางมนย สะทอนไดจากอตราผลตอบแทนจากสนทรพย (ROA) ทลดลงไปกวา 1 เทาตว (เมอเทยบกบ ROA ของกรณ Non-

Zombie Counterfactual) ในชวง 2 ปกอนเปลยนสถานะและกลบตวมาทระดบ 18% ต ากวา Non-Zombie

Counterfactual หลงระยะเวลาผานไป 4 ป (รปท 6 ขวามอ) แนวโนมเหลานแสดงใหเหนวา การปรบ

โครงสรางตาง ๆ ของ Zombie Firm ท าใหความสามารถในการผลตฟนตวกลบมาไดในระดบหนง แตยงคงอย

ในระดบต ากวา Non-Zombie Counterfactual อยมาก

รปท 6 : บรษทมสนทรพยทลดลงและหนสนทเพมขนหลงเปลยนสถานะเปน Zombie Firm ในขณะท

อตราสวนผลตอบแทนจากสนทรพย (ROA) กลบตวแตยงคงแยกวา Non-Zombie Counterfactual


8

4) Zombie Firm มความสามารถในการช าระหนทลดลงถงจดต าสด ณ จดทเปลยนสถานะ และเรม

กลบตวหลงเปลยนสถานะแตยงคงอยในระดบทแยกวา Non-Zombie Counterfactual อยมาก โดยอตราสวนความสามารถในการจายดอกเบย (Interest Coverage Ratio) ของ Zombie Firm ลดต ากวา

กรณ Non-Zombie Counterfactual ถง 3 เทาตวทจดเปลยนสถานะและกลบมาทระดบต ากวาอยประมาณ 1

เทาตวหลงระยะเวลาผานไป 4 ป (รปท 7 ซายมอ) โดยเปนผลมาจากผลก าไรสทธกอนหกภาษและดอกเบย

(EBIT) ท กลบตวตามประสทธภาพการผลต (รปท 7 กลาง) และภาระดอกเบยจาย (Interest Expenses)

ทปรบลดระดบลงเลกนอยเมอเทยบกบกรณ Non-Zombie Counterfactual หลงเปลยนสถานะ (รปท 7, ขวา)

รปท 7 : Zombie Firm มก าไรและความสามารถในการช าระหนทกลบตวหลงเปลยนสถานะ แตยงคงอย

ในระดบแยกวา Non-Zombie Counterfactual อยางมนย


5) โอกาสฟนตวสะสม (Cumulative Recovery Probability) ของ Zombie firm ของไทยอยใน

ระดบคอนขางต า ส าหรบระยะเวลาฟนตวของ Zombie Firm นน ทาง EIC พบวา Zombie Firm มโอกาส

ฟนตว 17.4% ในปแรก และมโอกาสฟนตว 42.1% ภายใน 4 ปหลงจากเปลยนสถานะ (รปท 8) โดยอตราสวน

การฟนตวของ Zombie Firm ส าหรบภาคธรกจไทยภายในระยะ 4 ปนน อยในระดบทต ากวา Zombie Firm

ในยโรปทมอตราการฟนตวสะสมอยท 60% (จากการศกษาโดย Bank of International Settlements)

รปท 8 : แมผานไปถง 4 ป Zombie Firm ของไทยมโอกาสฟนตวสะสม (Cumulative Recovery

Probability) เพยง 42% ซงต ากวาอยางมนยเมอเทยบกบในยโรปท 60%


9

4. บทเรยนเรอง Zombie Firm จากวกฤตการเงนโลกป 2008 (Global Financial Crisis: GFC)

เปนอยางไร ?

แมตนตอของปญหา ขนาดและภาคธรกจทไดรบผลกระทบ รวมถงสถานะของภาคธรกจและเศรษฐกจไทยกอนทจะเกด

วกฤต จะมความแตกตางกนกบเหตการณวกฤตเศรษฐกจ COVID-19 แตวกฤตการเงนโลกป 2008 (Global Financial

Crisis: GFC) นาจะเปนกรณศกษาทนาสนใจกรณหนงเพอทจะน าไปเปนตวอยางเปรยบเทยบกบสถานการณ Zombie

Firm ทจะเกดขนในระยะ 2-3 ปขางหนา โดยในหวขอน EIC พบขอสงเกตหลกดงน

- สดสวน Zombie Firm ในชวง GFC ไมไดเพมขนแตกลบลดลง โดยสดสวน Zombie Firm กอนเกด

GFC ในป 2007 ของประเทศไทยอยทประมาณ 9% (ใกลเคยงกบระดบในป 2019) โดยในชวงป 2008-2009

สดสวน Zombie Firm กลบลดต าลงมาท 7.6% ในป 2009 แมเศรษฐกจไทยจะหดตวถง -0.7%YOY (รปท 9)

รปท 9 : สดสวน Zombie Firm ในป 2009 ลดลงในขณะทเศรษฐกจไทยก าลงหดตว


- กลมธรกจอสงหารมทรพย สงทอ ยานยนต สนคาเกษตรกรรม และการโรงแรมมสดสวน

Zombie Firm สงในชวง GFC ซงธรกจเหลานนบเปนธรกจทพงพาอปสงคจากตางประเทศจงไดรบ

ผลกระทบหนกในชวงทเศรษฐกจโลกตกต า โดยเฉพาะกลมอสงหารมทรพยซงมยอดขายตกต าลงทวโลกใน

เวลานน (รปท 10 ซายมอ)

- Zombie Firm กระจกตวอยในกลมธรกจทมสนทรพยขนาดเลกทสด (1st quintile) และกลมท

มสนทรพยขนาดใหญทสด (5th quintile) โดยแนวโนมนสอดคลองกบสดสวน Zombie Firm ทมอย

สงทสดในภาคอสงหารมทรพยซงมกมขนาดสนทรพยทใหญ นอกจากน สงเกตไดวาสดสวน Zombie

Firm ในธรกจขนาดเลกทสดมอยเพยง 12% (เมอเทยบกบ 25% ในป 2019) (รปท 10 ขวามอ)

10

- สดสวน Zombie Firm ของไทยทลดลงในชวงวกฤตการเงนโลกนน สะทอนไดจากภาระหนท

ลดลงเรวกวาผลประกอบการทถดถอย โดยคามธยฐานของภาระดอกเบยจาย (Interest Expenses)

ลดลงถง -34.9% (ป 2009 เทยบกบป 2007) ในขณะทก าไรสทธกอนหกภาษและดอกเบย (EBIT) ไมได

เปลยนแปลงมากนก (0.5%) (ตารางท 1)

ตารางท 1 : ความเปลยนแปลงของบญชภาคธรกจไทยจากป 2009 เทยบกบ 2007 (คามธยฐาน)


กลมอตสาหกรรม (หนวย : % ความเปลยนแปลงของป 2009 เทยบกบป 2007)

ยอดขายสทธ (Net Sales)

ก าไรสทธกอนหกภาษ (EBIT)

ภาระดอกเบยจาย (Interest Expenses)

Interest Coverage Ratio

Agricultural Products & Commodities 11.1% 172.0% -24.4% 110.9% Auto & Parts -14.5% 25.9% -6.4% 55.1% Building Materials -12.6% -3.5% -31.4% 16.2% Construction -16.3% -6.3% -28.0% 24.5% Electronics & Electrical Appliances -17.7% -14.0% -25.9% 3.1% Energy -18.0% -4.9% -21.9% 29.4% Financial Institutions 0.4% 82.1% -17.5% 103.4% Foods and Beverages -2.9% 17.8% -36.0% 23.6% Hospital -7.3% 72.6% -34.1% 99.7% Hotel -25.0% -18.3% -41.2% 34.5% Industrial Chemicals & Raw Materials -16.8% -129.3% -28.3% -130.1% Metal -15.2% 1.6% -27.6% 35.0% Others -16.0% 4.2% -32.7% 48.6% Power and Utilities -26.8% -38.5% -30.6% -17.9% Real Estate -30.2% -8.4% -44.5% 47.2% Rice & Grain Milling -18.2% -81.4% -25.7% -43.3% Textile -6.6% 108.9% -26.7% 126.3% Transportation & Logistics (Other) 14.6% 41.9% -36.6% 66.9% Wholesale & Retail 29.1% -171.9% -57.7% -247.8% Telecom Operator -18.2% 23.7% -42.2% 59.2% Media -19.5% 15.3% -20.1% 41.7% Air Transport 7.4% 30.7% -35.1% 66.6% Warehouse -16.2% -7.2% -31.9% 34.1%

เฉลยทกอตสาหกรรม -19.0% 0.5% -34.9% 37.5%

11

รปท 10 : ในชวง 2007-2010 Zombie Firm มสดสวนสงในกลมธรกจอสงหารมทรพย สงทอ

ยานยนต สนคาเกษตรกรรม และการโรงแรม รวมทงในกลมธรกจทรพยสนขนาดเลกทสดและใหญทสด


5. วกฤต COVID-19 จะสงผลกระทบตอสดสวน Zombie Firm ของไทยในระยะตอไปอยางไร ?

เพ อท จะประเมนผลกระทบของ COVID-19 ตอสดสวน Zombie Firm EIC เร มจากการคาดการณ

ความสามารถดานการช าระหนของภาคธรกจไทยในชวงป 2020-2022 โดยใชการประมาณการอตราสวน

ความสามารถในการจายดอกเบย (Interest Coverage Ratio) ซงค านวณมาจาก

โดย EIC คาดการณแตละองคประกอบขางตนภายใตสมมตฐานหลกดงตอไปน :

• การเตบโตของยอดขาย (Sales Growth) แยกตามรายอตสาหกรรมหลก ซงประเมนโดยฝายวจยอตสาหกรรม

ของ EIC (ตารางท 2) โดยประเมนวายอดขายของธรกจตาง ๆ ในภาพรวมจะลดลงท -15.3% ในป 2020 และ

ฟนกลบมาขยายตวท 10.5% และ 18.7% ในป 2021 และ 2022 ตามล าดบ ซงสะทอนถงความแปรผนดาน

ภาพรวม (Aggregate Variation) ของยอดขายในกลมอตสาหกรรมตาง ๆ ทขนลงตามการคาดการณสภาพ

เศรษฐกจ

• ธรกจมอตราสวนการท าก าไรกอนหกดอกเบยและภาษ (EBIT Margin) ทกระจายตวแบบมาตรฐาน (Normal

Distribution) ในป 2020-2022 โดยมคากลาง (Mean) เทยบเทากบระดบเดมในป 2019 และมความ

แปรปรวน (Variance) เทากบความแปรปรวนในชวงป 2005-2019 ซ งจะเปนการสะทอนความแปรผน

รายบรษท (Idiosyncratic Variation) ของอตราสวนการท าก าไรซงอาจขนลงตามปจจยภายในของบรษทนน ๆ

รวมถงความสามารถในการปรบตวของบรษทในแตละป โดยจากทงสมมตฐาน 1) และ 2) EIC ประเมนวา

นาจะสามารถสะทอนปจจยภาพรวมและปจจยภายในบรษทไดสมจรงมากยงขน

• ธรกจมภาระหนจาย (Interest Expenses) เทยบเทาป 2019

12

หมายเหต : สมมตฐาน คากลางของอตราสวนการท าก าไรกอนหกดอกเบยและภาษและภาระหนทจายเทากบป 2019

เปนสมมตฐานทมโอกาสคลาดเคลอนจากความเปนจรงอยพอสมควรเนองจากภาวะเศรษฐกจและยอดขายหดตวรนแรง

นาจะสงผลกระทบตออตราสวนการท าก าไรกอนหกดอกเบยและภาษ (ในชวงป 2007-2009 อตราสวนการท าก าไรกอน

หกภาษเพมข น 1.2 percentage point) รวมถงการลดอตราดอกเบยนโยบาย มาตรการพกหนและมาตรการปรบ

โครงสรางหน นาจะมสวนท าใหภาระหนทจายของภาคธรกจลดลง แตดวยขอมลทจ ากดท าใหไมสามารถ คาดการณ

การเปลยนแปลงของสมมตฐานเหลานได อยางไรกตาม ในหวขอถดไป EIC ไดจดท า Sensitivity analysis จากการ

เปลยนแปลงของสมมตฐานหลกเพอประเมนผลกระทบตอสดสวน Zombie Firm

EIC คาดวาสดสวนบรษททมความเปราะบางในดานความสามารถในการช าระหนมแนวโนมเพมขนสงสด

ในป 2020 อนเปนผลมาจากยอดขายทตกต าในชวงวกฤต COVID-19 โดยประเมนวาสดสวนบรษททขาด

ความสามารถในการช าระหน (วดจากอตราสวนความสามารถในการจายดอกเบยทนอยกวา 1 เทา) จะเพมสงขนถง

43.7% ในป 2020 (รปท 11 ซายมอ) ทงน EIC มองวาหลงการฟนตวของยอดขายตามสภาพเศรษฐกจโดยรวม สดสวน

ของบรษททเปราะบางเหลานจะมแนวโนมลดลงและกลบสระดบชวงกอนเกดวกฤตเศรษฐกจอยางชา ๆ

จากความสามารถในการช าระหนของบรษททลดลงนน EIC คาดวาจะท าใหสดสวน Zombie Firm เพมขน

อยางมนยในชวงป 2020-2022 โดยเพมขนเปน 11% ในป 2020 และมแนวโนมเพมสงขนถง 16% ในป 20222

(รปท 11 ขวามอ) ซงในระยะยาว หากบรษทเหลานไมสามารถฟนคนความสามารถการท าก าไรแตยงสามารถด าเนน

กจการตอไปไดโดยไมยอมออกจากตลาด อาจกลายเปนปญหาเรอรงตอประสทธภาพการผลตและการจดสรรทรพยากร

ของภาคธรกจไทย โดย EIC มองวานอกจากปญหาแผลเปนทางเศรษฐกจ (Scarring Effects) จากวกฤต

COVID-19 ในดานการปดกจการของภาคธรกจ การลดลงของการจางงานและชวโมงการท างาน รวมถง

หนครวเรอนทอยในระดบสงแลว สดสวน Zombie Firm สะสมทจะเพมขนอยางมนยและสงผลกระทบ

ภาคการผลตในระยะตอไปนาจะเปนอกหนงแผลเปนทางเศรษฐกจททกภาคสวนตองใหความส าคญ

แมผลกระทบจาก COVID-19 จะเรมทเลาลง

หลงจากวกฤต COVID-19 EIC คาดวาสดสวน Zombie Firm จะเพมสงข นในทกภาคอตสาหกรรม

โดยกลมธรกจสายการบน ยานยนต สงทอ การโรงแรม และพลงงาน มสดสวนสงเปน 5 อนดบแรกในป

2020F (รปท 12 ซายมอ) โดยมสาเหตหลกมาจากผลกระทบทรนแรงจาก COVID-19 ทมตออตสาหกรรมดงกลาว

โดยการฟนตวนาจะเปนไปอยางคอยเปนคอยไป โดยมปจจยส าคญคอการมวคซนใชอยางแพรหลาย การฟนตวของอปสงค

จากตางประเทศและราคาน ามน ทงนสดสวน Zombie Firm มแนวโนมเพมสงขนในทกภาคอตสาหกรรมเนองจากวกฤต

เศรษฐกจครงนมผลกระทบเปนวงกวางตอทกภาคสวนของระบบเศรษฐกจไทย

หากมองตามขนาดสนทรพยแลวนน EIC คาดวาสดสวน Zombie Firm จะเพมสงขนทสดถง 30% ในป

2021F-2022F ส าหรบธรกจขนาดเลกทสด (รปท 12 ขวามอ) โดยเพมขนจากสดสวนทสงถง 25% อยแลว

ในป 2019 แนวโนมนแสดงใหเหนวากลมธรกจขนาดเลกซงมความเปราะบางอยกอนเกดวกฤต COVID-19 แลวนน

คาดวาจะไดรบผลกระทบตอเนองอยางหนกจากวกฤตครงนและอาจจะเปนกลมทฟนคนความสามารถในการช าระหน

ไดชาทสดในระยะตอไป

2 โดยคาคาดการณในแตละปมชวงความเชอมน (Confidence Interval) ระดบ 95% อยท ±0.1%

13

ตารางท 2 : คาดการณการเตบโตของยอดขายรายภาคธรกจตาง ๆ ของ EIC

-20% -10% 0% 10% 20%

กลมอตสาหกรรม 2019 2020F 2021F 2022F

Agricultural Products & Commodities

Auto & Parts

Building Materials

Construction

Electronics & Electrical Appliances

Energy

Financial Institutions

Foods and Beverages

Hospital

Hotel

Industrial Chemicals & Raw Materials

Metal

Others

Power and Utilities

Real Estate

Rice & Grain Milling

Textile

Transportation & Logistics (Other)

Wholesale & Retail

Telecom Operator

Media

Air Transport

Warehouse

เฉลยทกอตสาหกรรม 0.8% -15.3% 10.5% 18.7%

ทมา : การวเคราะหและประมาณการโดย EIC

14

รปท 11 : สดสวนบรษททไรความสามารถในการช าระหน (ICR < 1) มแนวโนมเพมขนสงสดในป 2020

สงผลให Zombie Firm มแนวโนมเพมสงขนมากในชวงป 2020F-2022F


รปท 12 : สดสวน Zombie Firm ในป 2020-2022 มแนวโนมเพมสงขนในทกกลมอตสาหกรรม

โดยเฉพาะกลมธรกจสายการบน ยานยนต สงทอ พลงงาน และการโรงแรม และในกลมธรกจขนาดเลก


ท าไมสดสวน Zombie Firm ของไทยหลงวกฤต COVID-19 จงเพมขนในขณะทในชวง GFC กลบลดลง ?

การทสดสวน Zombie Firm ของไทยลดลงในชวง GFC สวนทางกบการคาดการณของผลกระทบหลง

วกฤต COVID-19 นน EIC มองวามาจากขอแตกตางหลก 5 ประการไดแก ระดบความรนแรงของวกฤต

เศรษฐกจ ขดความสามารถในการปรบลดอตราดอกเบ ย คาเงนบาท อตราการวางงาน และความ

เขมแขงของภาคธรกจขนาดเลก

15

1) ระดบความรนแรงของวกฤต

- วกฤตการเงนโลกสงผลตอการเตบโตเศรษฐกจไทยนอยกวาวกฤต COVID-19 สะทอน

ไดจากอตราการเตบโตของ GDP ชวงวกฤตการเงนโลกทลดจากเฉลย +5.4%YOY ในป 2007 ลงมา

ต าสดท -0.7%YOY ในป 2009 ในขณะทในชวงวกฤต COVID-19 เศรษฐกจไทยพลกจาก +2.4%YOY

ในป 2019 มาเปนการหดตว -6.5%YOY ในป 2020 (คาดการณโดย EIC) โดยการหดตวอยางรนแรง

ในระยะเวลาทสนกวาและหดตวจากฐานทต ากวา ประกอบกบการทวกฤตครงนเปนวกฤตทเกดขนกบ

แทบทกประเทศทวโลกท าใหเศรษฐกจโลกป 2020 หดตวถง -4.1% (คาดการณโดย EIC เทยบกบ

-0.1% ในป 2009) และมผลทรนแรงโดยตรงกบเศรษฐกจไทยซงมการพงพาภาคการทองเทยว

ระหวางประเทศสงมาก (12% ของ GDP ป 2019) รวมถงมอตสาหกรรมตอเนองคอนขางมาก

เปนปจจยส าคญทอาจท าใหภาคธรกจไดรบผลกระทบอยางรนแรงและยาวนานกวาครงกอนจนเกด

ปญหาความสามารถการช าระหนถดถอยยาวนานได

2) ขดความสามารถในการปรบลดอตราดอกเบย

- ในชวงวกฤตการเงนโลกป 2007-2009 คามธยฐาน (median) ของภาระดอกเบยจาย

ลดลงถง -34.9% โดยเปนผลมาจากมาตรการลดดอกเบยของคณะกรรมการนโยบาย

การเงน (กนง.) ทลดอตราดอกเบยนโยบายจากจดสงสดท 4.75% ในเดอนมกราคมป

2007 มาถงจดต าสดท 1.25% ในเดอนมกราคมป 2009 (350 bps.) โดยการลดอตราดอกเบยนโยบายลงอยางมนยและรวดเรวเชนนหมายถงภาระดอกเบยทลดลงอยางมนยเชนกน

จนสามารถท าใหบรษทจ านวนมากรอดพนจากปญหาการช าระหนในชวงวกฤตการเงน

- ในชวงวกฤต COVID-19 กนง. ไดปรบอตราดอกเบยนโยบายลงอยางรวดเรวเชนกน

แตมขอจ ากดจากอตราดอกเบยนโยบายทต าอยกอนแลว ท าใหมขดความสามาถในการ

ลดดอกเบยทนอยลง โดยไดปรบอตราดอกเบยนโยบายลงจาก 1.25% ในปชวงปลายป 2019

ลงมาถงลาสดท 0.5% ในเดอนพฤษภาคม 2020 (75 bps.) และคงอย ในระดบท ต าท ส ดใน

ประวตศาสตรจนถงปจจบน (พฤศจกายน 2020) โดย EIC คาดอตราดอกเบยนโยบายจะอยในระดบ

0.5% ตลอดชวงป 2021 เนองจากเศรษฐกจไทยไดฟ นตวจากจดต าสดแลว และอตราดอกเบย

นโยบายในปจจบนอยใกล effective lower bound แลวอกดวย

3) คาเงนบาท

- การออนคาลงของเงนบาทตอดอลลารสหรฐเฉลยในชวงป 2007-2009 ถง 6.5%

มสวนชวยลดผลกระทบจากวกฤตการเงนโลก โดยเฉพาะกลมธรกจทพงพาอปสงค

จากตางประเทศและมรายไดในสกลเงนดอลลารสหรฐ (โดยอตราแลกเปลยนเฉลย 32.2 บาทตอดอลลารสหรฐในป 2007 และออนคาลงเปน 33.3 บาทตอดอลลารสหรฐ ในป 2008 และ

34.3 บาทตอดอลลารสหรฐในป 2009)

- ในขณะทชวงทเหลอของป 2020 และในป 2021 คาเงนบาทตอดอลลารสหรฐมแนวโนม

แขงคา จากคาเงนดอลลารสหรฐทมแนวโนมอยในระดบต าตอเนองตามการฟนตวของเศรษฐกจโลก และทศทางนโยบายของนายไบเดน โดย EIC ประเมนวาคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐจะอยในชวง

16

29.5-30.5 บาทในชวงปลายป 2021F ซงการแขงคาของเงนบาทนอาจเปนหนงในอปสรรคของการ

ฟนตวของรายไดในรปเงนบาทของภาคธรกจทพงพาอปสงคจากตางประเทศและมรายไดในสกล

ดอลลารสหรฐ เชน ภาคสงออกและการทองเทยวระหวางประเทศ ในระยะขางหนา

4) อตราการวางงานของไทยในชวงวกฤตการเงนโลกเพมขนชากวาในชวงวกฤต COVID-19

โดยในชวง 2007-2009 อตราการวางงานคอย ๆ เพมขนและลดลงเรวในป 2009 (จาก 1.1% ในไตรมาสท 4

ของป 2007 มาสจดสงสดท 2.1% ในไตรมาสท 1 ของป 2009 และลดลงสระดบ 1.0% ในไตรมาสท 4 ป

2009) เทยบกบในป 2020 อตราการวางงานเพมขนคอนขางเรวและมแนวโนมลดลงชา (จาก 1.0% ในไตร

มาสท 1/2020 มาท 2.0% ในไตรมาสท 2/2020 และลาสด 2.1% ในเดอนตลาคม 2020) โดยนอกจากอตรา

การวางงานทมแนวโนมลดลงชา จ านวนชวโมงการท างานทลดลงอยางมนย (-12% YOY ในไตรมาสท 2/2020)

จะท าใหแนวโนมการฟนตวของก าลงซ อในประเทศเปนไปอยางชา ๆ และสงผลใหการฟนตวของรายได

ของภาคธรกจฟนตวชาตามไปดวย

5) ความเขมแขงของกลมธรกจขนาดเลกในป 2007 และป 2019 แตกตางกนอยางมนย สะทอน

ไดจากสดสวน Zombie Firm ในกลมธรกจขนาดสนทรพยเลกทสด ซ งอยท 12% และ 25% ตามล าดบ

ภาคธรกจขนาดเลกทเปราะบางมากในชวงกอนวกฤต COVID-19 นนอาจสงผลใหปญหาความสามารถในการ

ช าระหนในระยะขางหนาเรอรงมากขนไปอก เนองจากธรกจขนาดเลกเหลานอาจไมสามารถปรบตวเขากบ

สภาวะการท างานและสภาวะตลาดหลงวกฤต COVID-19 ทเปลยนไปไดดเทากบธรกจขนาดใหญ

Sensitivity Analysis : ผลกระทบจากภาระดอกเบยจายและยอดขายตอสดสวน Zombie Firm

ในหวขอน EIC ไดท า sensitivity analysis เพอทดสอบสมมตฐานทเกยวกบภาระดอกเบยจายและยอดขาย โดยจากเดม

ทใชสมมตฐานภาระดอกเบยจายในชวงป 2020-2022 เทากบป 2019 เปลยนมาเปนมภาระดอกเบยจายทลดลง และใน

อกกรณคอการใหยอดขายฟนตวเรวขนในป 2021 เพอสะทอนความคบหนาของการคนพบวคซนทมประสทธภาพ

มากกวาทเคยคาดไว โดยมรายละเอยดดงน

- ภาระดอกเบยจาย (Interest Expenses) ลดลง 7.5% ตงแตป 2020-2022F ซงสมมตฐานนสอดคลองกบอตราดอกเบยนโยบายทลดลง 75bps (จาก 1.25% มาท 0.50%) โดยเทยบสดสวนกบ

ภาระดอกเบยจายทลดลง 35% ในชวง 2007-2009 ตามอตราดอกเบยนโยบายทลดลงถง 350bps

(จาก 4.75% มาท 1.25%)

- ยอดขายในป 2021 ฟนตวไดเรวขน 1.5 เทาของสมมตฐานเบองตน (โดย sale growth

จะเตบโต 15.7% จากเดม 10.5%) โดยสอดคลองกบประมาณการณอตราการเตบโตของ GDP ป

2021 ของ EIC ในกรณเศรษฐกจไทยฟนตวไดด (better case scenario) ในป 2021 ซงปรบขนมา

4.9%YOY จากกรณฐานท 3.8%YOY การประมาณการนใชแนวโนมจากขอมลป 2005-2019 ทพบวา

GDP ทเตบโตเรวขน 1% สอดคลองกบยอดขายทเตบโตเรวขน 1.5%

17

จากทงสองสมมตฐานทปรบดขนขางตน EIC พบวาสดสวน Zombie Firm ทคาดการณลดลงเพยง

เลกนอยตลอดชวงป 2020-2022F (รปท 13) สะทอนถงความเปราะบางดานความสามารถในการช าระหน

ทสะสมมาตงแตกอนวกฤต COVID-19 ซงขยายตวเพมขนในชวงวกฤตและอาจไมคลคลายลงในทนทของ

บรษทไทยในปจจบนทแมวาจะมมาตรการลดดอกเบยจากภาครฐเขามาชวยเหลอหรอเศรษฐกจอาจจะ

ฟนตวเรวขนจากวคซน

ในสวนของมาตรการลดดอกเบ ยท สงผลตอการลดลงของ Zombie Firm ท จ ากดน นยงสะทอนถงขอจ ากดของ

ประสทธภาพของนโยบายลดดอกเบยซงเปนมาตรการทมผลเปนวงกวาง (blunt measure) แตไมตรงจด โดย EIC

ประเมนวาจากทศทางการท านโยบายของธนาคารแหงประเทศไทยทเนนการปรบโครงสรางหน และใหความชวยเหลอ

ทางดานสภาพคลองท ตรงจดมากข นโดยเฉพาะกบธรกจขนาดเลก นาจะเปนอกปจจยหน งท เขามาชวยเหลอ

ความสามารถในการช าระหนของภาคธรกจไทยในระยะขางหนาไดมากกวาแคการลดอตราดอกเบยนโยบายเพมเตม

ซงอาจท าใหเกดผลกระทบขางเคยงตอเสถยรภาพของภาคการเงนในระยะขางหนา

รปท 13 : คาดการณสดสวน Zombie Firm ในป 2020F-2022F ลดลงจากมาตรการลดดอกเบยและ

ความคบหนาดานวคซน


นยตอเศรษฐกจไทยและขอเสนอแนะเชงนโยบาย

การชวยเหลอภาคธรกจไทยในระยะสนโดยมาตรการปรบโครงสรางหนอาจมความจ าเปนเพอควบคม ผลของแผลเปนทางเศรษฐกจ ในบทความน EIC ไดช ใหเหนแลววา Zombie Firm เปนกล มบรษทท ม ทง

ประสทธภาพการผลตและระดบการลงทนทต าทงยงอยในภาวะขาดทนเปนจ านวนมาก นอกจากนน Zombie Firm ยงกระจกตวอยในกลมธรกจขนาดเลก ซงมความเปราะบางอยกอนแลวและไดรบผลกระทบคอนขางรนแรงจากวกฤต COVID-19 ซงหากธรกจเหลานตองปดตวลง และมการเลกจางตามมา กจะท าใหผลกระทบของแผลเปนทางเศรษฐกจมความรนแรง ดงนน มาตรการชวยเหลอตาง ๆ จากภาครฐเชนการปรบโครงสรางหน แมจะท าใหมโอกาสเกด Zombie Firm เพมมากขนในระยะสนแตจะเปนมาตรการทชวยลดผลกระทบของแผลเปนทางเศรษฐกจได

18

มาตรการในระยะถดไปควรมงเนนเสรมสรางประสทธภาพการผลตและการแขงขนของภาคธรกจไทยผาน 3 แนวทางหลกไดแก

1) สงเสรมพลวตของภาคธรกจและตลาดแรงงานไทย (business and labor market

dynamism) ในดานการเปดและปดกจการของบรษท

• ส าหรบบรษททไมสามารถแขงขนได ภาครฐควรสรางกระบวนการออกจากธรกจอยางคลองตว

และมผลกระทบจ ากด (orderly exit) โดยการปรบปรงกฎหมายการลมละลายใหเออตอการปรบ

โครงสรางธรกจและลดขนาดกจการ

• ส าหรบบรษททยงคงศกยภาพในการปรบตวควรไดรบความชวยเหลอดานสมรรถภาพในการ

แขงขน โดยควรเนนสรางแรงจงใจใหบรษทลดก าลงผลตสวนเกน (excess capacity) และปรบ

รปแบบธรกจเพอรองรบความตองการของผบรโภคทเปลยนแปลงไป รวมทงสงเสรมการพฒนา

ทกษะทมอย (reskill) และเสรมทกษะใหม (upskill) ของแรงงานทไดรบผลกระทบในภาคธรกจ

เหลาน

• การเสรมสรางพลวตตลาดแรงงาน (labor market dynamism) จะเปนปจจยสนบสนนหลกตอ

พลวตของภาคธรกจและภาคครวเรอน โดยภาครฐควรพฒนาระบบจดหางานใหม (job matching)

ใหแกแรงงานทตกงานจากธรกจทปดกจการลง หรอมการลดขนาดกจการ โดยมาตรการพฒนาทกษะ

ทมอยและเสรมทกษะใหม (reskill and upskill) ยงสามารถชวยใหแรงงานแรงงานเหลานสามารถ

ปรบตวไดดวย

• มาตรการสงเสรมความคลองตวในการท าธรกจ (ease of doing business) เชน การลดขนตอนการจดทะเบยนธรกจใหม และลดขอกดกนดานการแขงขนในภาคอตสาหกรรมตาง ๆ

2) สงเสรมการจดการปญหาหนทไมกอใหเกดรายไดและการปรบโครงสรางหนอยางตอเนอง

• จากการศกษาของ OECD พบวา กลมสถาบนการเงนทออนแอซงวดจากระดบหนทไมกอใหเกด

รายได (Non-Performing Loan: NPL) ทสงมแนวโนมทจะปลอยสนเชอแก Zombie Firm

มากกวากลมทม NPL ต า สะทอนใหเหนวา Zombie firm ทยงสามารถด าเนนธรกจไดสวนหนง

มาจากการเขาถงสนเชอจากสถาบนการเงนทไมแขงแกรงนก ซงพฤตกรรมของทงสองกลมท าใหเกด

การจดสรรทรพยากรทไมเกดประสทธภาพสงสด

• ในกรณของประเทศไทยนนหลงจากทไดมการปรบโครงสรางหนและจดการกบปญหา NPL

ในระยะส นแลว ภาครฐอาจสรางแรงจงใจใหสถาบนการเงนในการปลอยสนเช อรวมถง

ปรบโครงสรางหนใหเหมาะสมกบบรบทของธรกจและเศรษฐกจหลง การระบาดของ COVID-19 โดยพจารณาจากประเภทอตสาหกรรม ขนาดของธรกจ ขนาดการจางงาน และแนวโนมการฟนตว

ในอนาคต

• ส าหรบธรกจทขาดสภาพคลองและมขอจ ากดดานภาระหนทสง ภาครฐอาจเนนสนบสนนเงนทน

โดยอาศยกลไกแปรรปสนเชอเปนทนเพอปรบปรงกจการ ซงจะชวยลดขอจ ากดตอการลงทน

ของภาคธรกจจากภาระดอกเบยทลดลง

19

3) สงเสรมนวตกรรม (innovation)

• ภาครฐอาจพจารณาปรบปรงกฎหมายดานทรพยสนทางปญญา ( intellectual property)

และจดการแขงขนเพอรบทนวจยนวตกรรม โดยมงเนนใหเกดการลงทนในบรษทเกดใหมทมประสทธภาพและการแขงขนทเพมขนในภาคธรกจ รวมทงการถายทอดเทคโนโลยจะน าไปสแรงจงใจ

ตอการพฒนาประสทธภาพการผลต

ทงนการบงคบใชมาตรการตาง ๆ ใน 3 แนวทางขางตนควรมงเนนการจดกลมผไดรบความชวยเหลอ ใหตรงจด โดยมเปาหมายหลกในการเลอกชวยเหลอธรกจทไมสามารถแขงขนไดใหออกจากตลาดอยางเปนระบบ และเลอกพฒนาขดความสามารถในการผลตของธรกจทมศกยภาพ การใหความชวยเหลออยางมเงอนไขในลกษณะน จะเปนปจจยส าคญทท าใหปญหาประสทธภาพในการผลตและสดสวน Zombie Firm ในอนาคตลดลงไดอยางมนย

บทวเคราะหโดย... https://www.scbeic.com/th/detail/product/7272

ผเขยนบทวเคราะห : ดร.ก าพล อดเรกสมบต ผอ านวยการอาวโส และหวหนาฝายวจยดานเศรษฐกจและตลาดการเงน พนนดร อรณนรมาน นกเศรษฐศาสตรอาวโส วชรวฒน บานชน นกเศรษฐศาสตรอาวโส ดร.ปพน เกยรตสกลเดชา นกวเคราะห Economic Intelligence Center (EIC) ธนาคารไทยพาณชย จ ากด (มหาชน) EIC Online: www.scbeic.com Line: @scbeic Disclaimer: The information contained in this report has been obtained from sources believed to be reliable. However, neither we nor any of our respective affiliates, employees or representatives make any representation or warranty, express or implied, as to the accuracy or completeness of any of the information contained in this report, and we and our respective affiliates, employees or representatives expressly disclaim any and all liability relating to or resulting from the use of this report or such information by the recipient or other persons in whatever manner. Any opinions presented herein represent our subjective views and our current estimates and judgments based on various assumptions that may be subject to change without notice, and may not prove to be correct. This report is for the recipient’s information only. It does not represent or constitute any advice, offer, recommendation, or solicitation by us and should not be relied upon as such. We, or any of our associates, may also have an interest in the companies mentioned herein.

https://www.scbeic.com/th/detail/product/7272

http://www.scbeic.com/

ผลกระทบ COVID-19 ต่อ Zombie Firm นัยต่อภาคธุรกิจ...

Documents

Transcript of ผลกระทบ COVID-19 ต่อ Zombie Firm นัยต่อภาคธุรกิจ...