ufvjlbc !))( okbc vfhnblfy afcb $ stshb ამბების აკიდო...
8
^ ST,THDFKB7 JHIF,FSB @_!@ O8 >JDTKRDBHTEKB LFVJERBLT,TKB UFPTSB ufvjlbc !))( okbc vfhnblfy afcb $_ stshb #5 (480) დღეს ნომერშია www.chemikharagauli.com ნომრის რუბრიკა „ჯანმრთელობა” პატრიარქისგან შვილის მონათვლა უდიდესი მადლია არასამთავრობო ორგანიზაცია „სხივმა” ხარაგაულში დაიწყო პროექტის „შენ გიცავს კანონი” განხორციელება საქართველოში გახშირდა საკუთრების უფლების შელახვის ფაქტები 2-3 გვ. 4-5გვ. 6 გვ. 8 გვ. 30 იანვარს, თეთრ სახლში გამარ- თული ორმხრივი შეხვედრის შემდეგ, აშშ-ის პრეზიდენტმა საქართველოსა და მის ხელისუფლებას საკმაოდ ბევრი საქებარი სიტყვა მიუძღვნა დემოკრატიული განვითარების გზაზე მიღწეული წარმატებისთვის. თუმ- ცა ბარაკ ობამა დარწმუნებულია, რომ რეფორმათა შედეგების მდგრა- დობა დემოკრატიული არჩევნებისა და ხელისუფლების ოფიციალური გადაცემის” პროცესს უკავშირდება. როგორ აღიქვეს აშშ-ის პრეზიდენტის მესიჯები საქართველოში? ვფიქრობ, საქართველო საოცრად ამაყი უნდა იყოს იმ წარმატების გამო, რომელსაც მან სუვერენული და დე- მოკრატიული ქვეყნის მშენებლობის პროცესში მიაღწია,” - განაცხადა პრეზიდენტმა ობამამ 30 იანვარს, როცა ის, ოვალურ კაბინეტში გამარ- თული ორმხრივი შეხვედრის შემდეგ, ჟურნალისტების წინაშე პრეზიდენტ სააკაშვილთან ერთად წარდგა. ობამა განსაკუთრებით კმაყო- ფილია იმით, რომ საქართველოში დემოკრატიული ინსტიტუტების მშე- ნებლობის პროცესი მიმდინარეობს და რომ საქართველო დემოკრატიისა და გამჭვირვალობის მოდელს” არა მხოლოდ თავისთვის, არამედ მთელი რეგიონის მასშტაბით ქმნის. აშშ-ის პრეზიდენტის თქმით, საქართველოს აქვს შესაძლებლობა წლების შემდეგ მისაბაძ მაგალითად იქცეს: „ვფიქრობთ, პროგრესის გაგრ- ძელების შემთხვევაში, რამდენიმე წელიწადში სხვა სახელმწიფოები იტყვიან, თუ საქართველომ შეძლო ასეთი გარდაქმნა, მაშინ ამას ჩვენც შევძლებთო. (საქართველო) პასუ- ხისმგებლობით მოქმედი მოთამაშეა როგორც მსოფლიო სარბიელზე, ასევე მრავალმხრივ ფორმატში.” ბარაკ ობამამ პირადად მიხეილ სააკაშვილიც შეაქო და თქვა, რომ საქართველომ უზარმაზარი ნაბიჯები სწორედ პრეზიდენტის ხელმძღვანე- ლობით გადადგა. თუმცა წარმატე- ბული რეფორმების შედეგებს შენარ- ჩუნება სჭირდება და ამ კონტექსტში აშშ-ის პრეზიდენტი ყურადღებას ამახვილებს მომავალი არჩევნების ხარისხზე: „ასე რომ, მინდა დავაფასო ის სამუ- შაო, რომელიც უკვე შესრულებულია, მაგრამ ასევე მოველი სამართლიანსა და თავისუფალ არჩევნებს. ხელისუფ- ლების ოფიციალური გადაცემა, რაც იქნება საქართველოში, ვფიქრობ, განამტკიცებს ბევრ იმ რეფორმას, რომელიც უკვე გატარდა.“ თავის მხრივ, პრეზიდენტმა სა- აკაშვილმა აღნიშნა, რომ, 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნების შედეგად, საქართველო გადავა განსხვავებულ კონსტიტუციურ სისტემაზე, რომე- ლიც უფრო აძლიერებს საპარლამენ- ტო ხელისუფლებას” და 2013 წელს საქართველო ახალ პრეზიდენტს აირჩევს. ეს პროცესი ხელს შეუწყობს ჩემი ქვეყნის დემოკრატიულ წინსვლას და ბევრად პლურალისტური და მრა- ვალფეროვანი პოლიტიკური გარემო გვექნება”, - განაცხადა მიხეილ სა- აკაშვილმა 30 იანვარს. ბარაკ ობამას სიტყვებმა ხელისუფ- ლების ოფიციალურ გადაცემასთან” დაკავშირებით, რაც ბევრმა ფორმა- ლურ გადაცემად” თარგმნა, საქართ- ველოში განაახლა ინტერესი, თუ რა იგულისხმება ამ სიტყვების მიღმა. გავიხსენოთ, რომ საქართველოში „ხელისუფლების გადაცემის” მნიშვ- ნელობას ჯერ კიდევ გასული წლის 15 აპრილს გაუსვა ხაზი აშშ-ის სახელმ- წიფო მდივანმა ჰილარი კლინტონ- მა ბერლინში, ნატო-საქართველოს კომისიის სხდომაზე გამოსვლისას. ხოლო 19 ოქტომბერს, თბილისში სტუმრობის დროს, მსგავსი სიტყვები სახელმწიფო მდივნის მოადგილემ უილიამ ბერნსმაც წარმოთქვა. ხელისუფლების ოპონენტების ობამა: საქართველოში მოველი სამართლიან და თავისუფალ არჩევნებს სოფლის რწმუნებულებს ხელფასები ეზრდებათ სამოქალაქო კულტურის საერთა- შორისო ცენტრის (ICCC) მიერ გავრ- ცელებული ინფორმაციით, საქართველოს პრეზიდენტის 2012 წლის 30 იანვრის #70 ბრძანებულების თანახმად, „ავტონომიური რესპუბლიკების ხელისუფლებისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგა- ნოების საჯარო მოსამსახურეთა შრომის ანაზღაურების მოწესრიგების თაობაზე“ საქართველოს პრეზიდენტის 2005 წლის 29 აგვისტოს №726 ბრძანებულებაში ცვლი- ლების შეტანის შესახებ,“ თვითმმართველი ერთეულის რწმუნებულის თანამდებობრივი სარგოს ზედა ზღვარი მუნიციპალიტეტებში განისაზღვრა 700 ლარით, ნაცვლად 400 ლარისა. ხარაგაულში პოლიციის ახალი შენობა აიგება პირველი თებერვლიდან ხარაგაულში შინაგან საქმეთა სამინისტროს იმერეთის, რაჭა-ლეჩხუმის და ქვემო სვანეთის სამ- ხარეო ხარგაულის რაიონული სამმართ- ველოს ახალი ადმინისტრაციული შენობის მშენებლობა დაიწყო. პოლიციის ახალი შენობა ხარაგაულის #2 საჯარო სკოლის გვერდით, ყოფილი კულტურის სახლის ადგილზე აიგება. სამშენებლო სამუშაოებს შეასრულებს შპს ,,გილმარი 2”. მშენებლობის დასრულე- ბა მიმდინარე წლის 30 ოქტომბრისთვისაა გათვალისწინებული. ხიდს ნოდარ მუჯირიშვილის სახელი მიენიჭა 1 თებერვალს საკრებულოს რიგგარეშე სხდომაზე დეპუტატებმა გადაწყვიტეს, რომ მშენებელი ინჟინერის, ნოდარ მუჯირიშ- ვილის, სახელი მიენიჭოს დ. ხარაგაულში მდინარე ჩხერიმელაზე ავტოსადგურში გადასასვლელ საავტომობილო ხიდს. შესაბამისი განკარგულებით ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის გამგეობას დაევალა, რომ უზრუნველყოს აღნიშნულ ხიდზე ნო- დარ მუჯირიშვილის სახელის აღმნიშვნელი აბრის გაკეთება. მორიგი საბიუჯეტო ცვლილება 1 თებერვალს გამართულ საკრებულოს რიგგარეშე სხდომაზე დეპუტატებმა მორი- გი საბიუჯეტო ცვლილება დაამტკიცეს. ამ ცვლილების თანახმად, რეგიონებში განსა- ხორციელებელი პროექტების ფონდიდან ხარაგაულის მუნიციპალიტეტს გამოეყო 700 ათასი ლარი შემდეგი პროექტების განსახორციელებლად: დ. ხარაგაულში სპორტული კომპ- ლექსის მშენებლობის დასასრულებლად 416,1 ათასი ლარი; ხარაგაულის მუნიცი- პალიტეტში მრავალბინიანი საცხოვრებელი კორპუსების რეაბილიტაციისთვის - 150,0 ათასი ლარი; მუნიციპალიტეტის ტერიტო- რიაზე ქუჩების რეკონსტრუქციის, საყრდენი კედლების მოწყობა-რეაბილიტაციისთვის 78,0 ათასი ლარი გაიხარჯება, გარე განა- თების მოწყობისთვის - 30,9 ათასი ლარი; ხიდებზე მოაჯირების რეაბილიტაციისთვის 25,0 ათასი ლარი. შექმნილი მდგომარეობიდან გამო- მდინარე, 2012 წელს საკუთარი სახსრებით განსახორციელებელი პროექტები შემდეგ- ნაირად გადანაწილდა: სკვერების მოწყობა- რეაბილიტაცია 133,0 ათასი ლარი, მინის- ტადიონების მოწყობა 141,0 ათასი ლარი, სანაგვე ურნების შეძენა 40,0 ათასი ლარი, ასანიზაციის მანქანის შეძენა 20,0 ათასი ლარი, მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ქუჩების რეკონსტრუქცია, საყრდენი კედ- ლების მოწყობა-რეაბილიტაცია 10,0 ათასი ლარი, პოლიციის შენობის მშენებლობისათ- ვის ტერიტორიის მომზადება - ინერტული მასალების შეძენა - 32 ათასი ლარი. პარკებისა და სკვერების მოსაწყობ ხარ- ჯებში ავღანეთის სამშვიდობო ოპერაციაში მონაწილეობის დროს დაღუპული ნუგზარ კალანდაძის სახელობის მემორიალის და- სადგმელად მუნიციპალიტეტის სარეზერვო ფონდიდან გამოყოფილია 10,0 ათასი ლარი. საბიუჯეტო ცვლილების თანახმად, 2012 წლის პირველი იანვრისთვის არსებული თავისუფალი ნაშთიდან სახელმწიფო ფონ- დებით განსახორციელებელი პროექტების დასასრულებლად საჭიროა 2012 წლის ხარ- ჯებში გადმოტანილი იქნას 43,3 ათ. ლარი. ასევე პირველი იანვრისთვის არსებული თავისუფალი ნაშთიდან საკუთარი შემო- სულობების ხარჯზე 43,0 ათასი ლარიდან 30,0 ათასი ლარი მიიმართება სპორტული კომპლექსის ეზოს მოსაპირკეთებლად, 0,4 ათასი ლარი - სსიპ ეროვნული არქივის ხარჯებში, 1,0 ათასი ლარი - საკრებულოს არაფინანსური აქტივების ზრდის ხარჯებში კომპიუტერის შესაძენად და 11,6 ათასი ლარი - მუნიციპალიტეტის გამგეობის არაფინანსური აქტივების ზრდის ხარჯებ- ში (7,3 ათასი ლარი - არასაცხოვრებელი შენობის რემონტი და 4,3 ათასი ლარი - კომპიუტერის შეძენა). დღეს საკრებულოს სხდომა ჩატარდება ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის საკ- რებულოს აპარატიდან მიღებული ინფორ- მაციით, დღეს დეპუტატები განიხილავენ: ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის გამგებ- ლის ანგარიშს გაწეული მუშაობის შესახებ, არასამეწარმეო (არაკომერციული) იური- დიული პირის ,,ხარაგაულ კეთილმოწ- ყობის” მიერ 2011 და მიმდინარე წლის განვლილ პერიოდში დ. ხარაგაულის კეთილმოწყობისათვის გაწეული მუშაობის შესახებ ანგარიშს; დეპუტატები დაამტკიცებენ: არასამე- წარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირის ,,ხარაგაულის საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის დაცვის ცენტრის” 2012 წლის პროგრამას; ცვლილებას შეიტანენ ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2011 წლის 5 დეკემბრის #57 განკარგულებაში „ხარაგაულის მინიციპალიტეტის სოფელ ღარიხევის და სოფელ წიფის ქუჩების, საც- ხოვრებელი და არასაცხოვრებელი შენობა- ნაგებობების დამისამართების შესახებ.” ხარაგაულის #2 საჯარო სკოლაში „მომავლის კლასი” გაიხსნება განათლებისა და მეცნიერების სამინის- ტროს ოფიციალური ვებგვერდი იუწყება, რომ წლის ბოლომდე საქართველოში 100 ახალი „მომავლის კლასი” გაიხსნება. „მომავლის კლასის” გახსნა დაგეგმილია ხარაგაულის #2 საჯარო სკოლაშიც. მრავალფუნქციურ მომავლის კლასში ნებისმიერი გაკვეთილი ინტერაქტიულ დაფაზე გამოტანილი თვალსაჩინოებების დახმარებით ტარდება. ის, რაც დაფაზე ხდება თითოეული მოსწავლის მონიტორ- ზე აისახება, ყველა მათგანს საშუალება აქვს ჩაერთოს საგაკვეთილო პროცესში. როგორც მასწავლებელს, ისე მოსწავლეს შეუძლია საჭიროების შემთხვევაში ერთ- მანეთს კომენტარები, კითხვები, შენიშვ- ნები გაუგზავნონ. ასევე შესაძლებელია, როგორც ერთდროულად ყველა მოსწავლის მონიტორზე შესრულებული დავალების დაფაზე გამოტანა და საჯაროდ განხილვა, ისე ინდივიდუალურად თითოეულ მოსწავ- ლესთან მუშაობა. სასწავლებლიდან სასწავლებელში გადასვლა 50 ლარი დაჯდება რადიო „ჰერეთის” ინფორმაციით, ერთი სასწავლებლიდან მეორეში გადასვლა სტუდენტს 50 ლარი დაუჯდება. განათლე- ბისა და მეცნიერების მინისტრის ბრძანების მიხედვით, საფასური გადაიხდება განათ- ლების ხარისხის განვითარების ეროვნუ- ლი ცენტრის ელექტრონულ პორტალზე უნაღდო ანგარიშსწორებით. ბრძანებით დადგინდა საფასურის გადახდისგან გათა- ვისუფლების კრიტერიუმებიც. კერძოდ, ერთი უმაღლესი სასწავლებლიდან მეორეში გადასასვლელად სტუდენტი საფასურს არ გადაიხდის იმ შემთხვევაში, თუ მისმა საგანმანათლებლო დაწესებულებამ ავტო- რიზაცია დაკარგა. ასევე, ასეთი საფასურის გადახდისაგან თავისუფლდება სტუდენტი, რომლის ოჯახი რეგისტრირებულია სოცი- ალურად დაუცველი ოჯახების მონაცემთა ერთიან ბაზაში და მისი სარეიტინგო ქულა 70 000-ს არ აღემატება. ძველი სალარო აპარატების გამოყენება აიკრძალა პირველი თებერვლიდან ძველი სალარო აპარატების გამოყენება იკრძალება. შემო- სავლების სამსახურის ინფორმაციით, ახალი GPRS სისტემის საკონტროლო-სალარო აპარატის გამოუყენებლობის შემთხვევაში მეწარმეებს 500-ლარიანი ჯარიმა დაეკის- რებათ. ამასთან, როგორც შემოსავლების სამსახურის დეპარტამენტის უფროსმა ვასილ გედევანიშვილმა განაცხადა, იმ მე- წარმეებმა, რომლებმაც სალარო აპარატის შეძენაზე განაცხადი 31 იანვრამდე ჩააბარეს და შესაბამისი ქვითარი აქვთ, ახალი აპარა- ტის მიღებამდე ძველი მოდელის აპარატით სარგებლობა შეეძლებათ. „უკვე 90 000-მდე სალარო აპარატია დარეგისტრირებული, ამდენად იმ მეწარმეთა რაოდნეობა, რომლებსაც ახალი სალარო აპარატი არ აუღიათ, ძალიან მცირეა. ამიტომ დარეგისტრირების ვადა არ გადაიწევს. საგადასახადო კოდექსში შეტანილი ცვლი- ლებების შედეგად მიკრობიზნესის სტატუსის მქონე გადამხდელები სალარო აპარატის შე- ძენის ვალდებულებიდან გათავისუფლდნენ. ასეთი სტატუსი გადასახადის 18 599 გადა- მხდელს აქვს მინიჭებული. მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე გადამხდელებს კი GPRS სალარო აპარატები უფასოდ ურიგდებათ,” - განმარტა გედევანიშვილმა. GPRS სისტემის საკონტროლო-სალა- რო აპარატის ღირებულება 290 ლარია. აპარატის შეძენა ნებისმიერ გადამხდელს ბანკის განვადებით შეუძლია. განვადება უპროცენტოა და თანხის გადახდა 12 თვეზე ნაწილდება. ამბების აკიდო გაგრძელება მე-7 გვ.
Transcript of ufvjlbc !))( okbc vfhnblfy afcb $ stshb ამბების აკიდო...
^ st,thdfkb7 jhif,fsb @_!@ o8 >jdtkrdbhtekb lfvjerblt,tkb ufptsb ufvjlbc !))( okbc vfhnblfy afcb $_ stshb#5 (480)
დღეს ნომერშია
www.chemikharagauli.com
ნომრის
რუბრიკა
„ჯანმრთელობა”
პატრიარქისგან შვილის
მონათვლა უდიდესი
მადლია
არასამთავრობო
ორგანიზაცია
„სხივმა”
ხარაგაულში
დაიწყო პროექტის
„შენ გიცავს კანონი”
განხორციელება
საქართველოში
გახშირდა
საკუთრების
უფლების შელახვის
ფაქტები
2-3 გვ.
4-5გვ.
6 გვ.
8 გვ.
30 იანვარს, თეთრ სახლში გამარ-თული ორმხრივი შეხვედრის შემდეგ, აშშ-ის პრეზიდენტმა საქართველოსა და მის ხელისუფლებას საკმაოდ ბევრი საქებარი სიტყვა მიუძღვნა დემოკრატიული განვითარების გზაზე მიღწეული წარმატებისთვის. თუმ-ცა ბარაკ ობამა დარწმუნებულია, რომ რეფორმათა შედეგების მდგრა-დობა დემოკრატიული არჩევნებისა და ხელისუფლების ოფიციალური გადაცემის” პროცესს უკავშირდება. როგორ აღიქვეს აშშ-ის პრეზიდენტის მესიჯები საქართველოში?
ვფიქრობ, საქართველო საოცრად ამაყი უნდა იყოს იმ წარმატების გამო, რომელსაც მან სუვერენული და დე-მოკრატიული ქვეყნის მშენებლობის პროცესში მიაღწია,” - განაცხადა პრეზიდენტმა ობამამ 30 იანვარს, როცა ის, ოვალურ კაბინეტში გამარ-თული ორმხრივი შეხვედრის შემდეგ, ჟურნალისტების წინაშე პრეზიდენტ სააკაშვილთან ერთად წარდგა.
ობამა განსაკუთრებით კმაყო-ფილია იმით, რომ საქართველოში დემოკრატიული ინსტიტუტების მშე-ნებლობის პროცესი მიმდინარეობს და რომ საქართველო დემოკრატიისა და გამჭვირვალობის მოდელს” არა მხოლოდ თავისთვის, არამედ მთელი რეგიონის მასშტაბით ქმნის. აშშ-ის პრეზიდენტის თქმით, საქართველოს აქვს შესაძლებლობა წლების შემდეგ მისაბაძ მაგალითად იქცეს:
„ვფიქრობთ, პროგრესის გაგრ-ძელების შემთხვევაში, რამდენიმე წელიწადში სხვა სახელმწიფოები იტყვიან, თუ საქართველომ შეძლო ასეთი გარდაქმნა, მაშინ ამას ჩვენც შევძლებთო. (საქართველო) პასუ-ხისმგებლობით მოქმედი მოთამაშეა როგორც მსოფლიო სარბიელზე, ასევე მრავალმხრივ ფორმატში.”
ბარაკ ობამამ პირადად მიხეილ სააკაშვილიც შეაქო და თქვა, რომ საქართველომ უზარმაზარი ნაბიჯები სწორედ პრეზიდენტის ხელმძღვანე-
ლობით გადადგა. თუმცა წარმატე-ბული რეფორმების შედეგებს შენარ-ჩუნება სჭირდება და ამ კონტექსტში აშშ-ის პრეზიდენტი ყურადღებას ამახვილებს მომავალი არჩევნების ხარისხზე:
„ასე რომ, მინდა დავაფასო ის სამუ-შაო, რომელიც უკვე შესრულებულია, მაგრამ ასევე მოველი სამართლიანსა და თავისუფალ არჩევნებს. ხელისუფ-ლების ოფიციალური გადაცემა, რაც იქნება საქართველოში, ვფიქრობ, განამტკიცებს ბევრ იმ რეფორმას, რომელიც უკვე გატარდა.“
თავის მხრივ, პრეზიდენტმა სა-აკაშვილმა აღნიშნა, რომ, 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნების შედეგად, საქართველო გადავა განსხვავებულ კონსტიტუციურ სისტემაზე, რომე-ლიც უფრო აძლიერებს საპარლამენ-ტო ხელისუფლებას” და 2013 წელს საქართველო ახალ პრეზიდენტს აირჩევს.
ეს პროცესი ხელს შეუწყობს ჩემი ქვეყნის დემოკრატიულ წინსვლას და ბევრად პლურალისტური და მრა-ვალფეროვანი პოლიტიკური გარემო გვექნება”, - განაცხადა მიხეილ სა-აკაშვილმა 30 იანვარს.
ბარაკ ობამას სიტყვებმა ხელისუფ-ლების ოფიციალურ გადაცემასთან” დაკავშირებით, რაც ბევრმა ფორმა-ლურ გადაცემად” თარგმნა, საქართ-ველოში განაახლა ინტერესი, თუ რა იგულისხმება ამ სიტყვების მიღმა. გავიხსენოთ, რომ საქართველოში „ხელისუფლების გადაცემის” მნიშვ-ნელობას ჯერ კიდევ გასული წლის 15 აპრილს გაუსვა ხაზი აშშ-ის სახელმ-წიფო მდივანმა ჰილარი კლინტონ-მა ბერლინში, ნატო-საქართველოს კომისიის სხდომაზე გამოსვლისას. ხოლო 19 ოქტომბერს, თბილისში სტუმრობის დროს, მსგავსი სიტყვები სახელმწიფო მდივნის მოადგილემ უილიამ ბერნსმაც წარმოთქვა.
ხელისუფლების ოპონენტების
ობამა: საქართველოში მოველი სამართლიან და თავისუფალ არჩევნებს
სოფლის რწმუნებულებს ხელფასები ეზრდებათ
სამოქალაქო კულტურის საერთა-შორისო ცენტრის (ICCC) მიერ გავრ-ცელებული ინფორმაციით, საქართველოს პრეზიდენტის 2012 წლის 30 იანვრის #70 ბრძანებულების თანახმად, „ავტონომიური რესპუბლიკების ხელისუფლებისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგა-ნოების საჯარო მოსამსახურეთა შრომის ანაზღაურების მოწესრიგების თაობაზე“ საქართველოს პრეზიდენტის 2005 წლის 29 აგვისტოს №726 ბრძანებულებაში ცვლი-ლების შეტანის შესახებ,“ თვითმმართველი ერთეულის რწმუნებულის თანამდებობრივი სარგოს ზედა ზღვარი მუნიციპალიტეტებში განისაზღვრა 700 ლარით, ნაცვლად 400 ლარისა.
ხარაგაულში პოლიციის ახალი შენობა აიგება
პირველი თებერვლიდან ხარაგაულში შინაგან საქმეთა სამინისტროს იმერეთის, რაჭა-ლეჩხუმის და ქვემო სვანეთის სამ-ხარეო ხარგაულის რაიონული სამმართ-ველოს ახალი ადმინისტრაციული შენობის მშენებლობა დაიწყო. პოლიციის ახალი შენობა ხარაგაულის #2 საჯარო სკოლის გვერდით, ყოფილი კულტურის სახლის ადგილზე აიგება.
სამშენებლო სამუშაოებს შეასრულებს შპს ,,გილმარი 2”. მშენებლობის დასრულე-ბა მიმდინარე წლის 30 ოქტომბრისთვისაა გათვალისწინებული.
ხიდს ნოდარ მუჯირიშვილის სახელი მიენიჭა
1 თებერვალს საკრებულოს რიგგარეშე სხდომაზე დეპუტატებმა გადაწყვიტეს, რომ მშენებელი ინჟინერის, ნოდარ მუჯირიშ-ვილის, სახელი მიენიჭოს დ. ხარაგაულში მდინარე ჩხერიმელაზე ავტოსადგურში გადასასვლელ საავტომობილო ხიდს. შესაბამისი განკარგულებით ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის გამგეობას დაევალა, რომ უზრუნველყოს აღნიშნულ ხიდზე ნო-დარ მუჯირიშვილის სახელის აღმნიშვნელი აბრის გაკეთება.
მორიგი საბიუჯეტო ცვლილება1 თებერვალს გამართულ საკრებულოს
რიგგარეშე სხდომაზე დეპუტატებმა მორი-გი საბიუჯეტო ცვლილება დაამტკიცეს. ამ ცვლილების თანახმად, რეგიონებში განსა-ხორციელებელი პროექტების ფონდიდან ხარაგაულის მუნიციპალიტეტს გამოეყო 700 ათასი ლარი შემდეგი პროექტების განსახორციელებლად:
დ. ხარაგაულში სპორტული კომპ-ლექსის მშენებლობის დასასრულებლად 416,1 ათასი ლარი; ხარაგაულის მუნიცი-პალიტეტში მრავალბინიანი საცხოვრებელი კორპუსების რეაბილიტაციისთვის - 150,0 ათასი ლარი; მუნიციპალიტეტის ტერიტო-რიაზე ქუჩების რეკონსტრუქციის, საყრდენი კედლების მოწყობა-რეაბილიტაციისთვის 78,0 ათასი ლარი გაიხარჯება, გარე განა-თების მოწყობისთვის - 30,9 ათასი ლარი; ხიდებზე მოაჯირების რეაბილიტაციისთვის 25,0 ათასი ლარი.
შექმნილი მდგომარეობიდან გამო-მდინარე, 2012 წელს საკუთარი სახსრებით განსახორციელებელი პროექტები შემდეგ-ნაირად გადანაწილდა: სკვერების მოწყობა-რეაბილიტაცია 133,0 ათასი ლარი, მინის-ტადიონების მოწყობა 141,0 ათასი ლარი, სანაგვე ურნების შეძენა 40,0 ათასი ლარი, ასანიზაციის მანქანის შეძენა 20,0 ათასი ლარი, მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ქუჩების რეკონსტრუქცია, საყრდენი კედ-ლების მოწყობა-რეაბილიტაცია 10,0 ათასი ლარი, პოლიციის შენობის მშენებლობისათ-ვის ტერიტორიის მომზადება - ინერტული მასალების შეძენა - 32 ათასი ლარი.
პარკებისა და სკვერების მოსაწყობ ხარ-ჯებში ავღანეთის სამშვიდობო ოპერაციაში მონაწილეობის დროს დაღუპული ნუგზარ კალანდაძის სახელობის მემორიალის და-სადგმელად მუნიციპალიტეტის სარეზერვო ფონდიდან გამოყოფილია 10,0 ათასი ლარი.
საბიუჯეტო ცვლილების თანახმად, 2012 წლის პირველი იანვრისთვის არსებული თავისუფალი ნაშთიდან სახელმწიფო ფონ-დებით განსახორციელებელი პროექტების დასასრულებლად საჭიროა 2012 წლის ხარ-ჯებში გადმოტანილი იქნას 43,3 ათ. ლარი.
ასევე პირველი იანვრისთვის არსებული თავისუფალი ნაშთიდან საკუთარი შემო-სულობების ხარჯზე 43,0 ათასი ლარიდან 30,0 ათასი ლარი მიიმართება სპორტული კომპლექსის ეზოს მოსაპირკეთებლად, 0,4 ათასი ლარი - სსიპ ეროვნული არქივის ხარჯებში, 1,0 ათასი ლარი - საკრებულოს არაფინანსური აქტივების ზრდის ხარჯებში კომპიუტერის შესაძენად და 11,6 ათასი ლარი - მუნიციპალიტეტის გამგეობის არაფინანსური აქტივების ზრდის ხარჯებ-ში (7,3 ათასი ლარი - არასაცხოვრებელი შენობის რემონტი და 4,3 ათასი ლარი - კომპიუტერის შეძენა).
დღეს საკრებულოს სხდომა ჩატარდება
ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის საკ-რებულოს აპარატიდან მიღებული ინფორ-მაციით, დღეს დეპუტატები განიხილავენ:
ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის გამგებ-ლის ანგარიშს გაწეული მუშაობის შესახებ, არასამეწარმეო (არაკომერციული) იური-დიული პირის ,,ხარაგაულ კეთილმოწ-ყობის” მიერ 2011 და მიმდინარე წლის განვლილ პერიოდში დ. ხარაგაულის კეთილმოწყობისათვის გაწეული მუშაობის შესახებ ანგარიშს;
დეპუტატები დაამტკიცებენ: არასამე-წარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირის ,,ხარაგაულის საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის დაცვის ცენტრის” 2012 წლის პროგრამას;
ცვლილებას შეიტანენ ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2011 წლის 5 დეკემბრის #57 განკარგულებაში „ხარაგაულის მინიციპალიტეტის სოფელ ღარიხევის და სოფელ წიფის ქუჩების, საც-ხოვრებელი და არასაცხოვრებელი შენობა-ნაგებობების დამისამართების შესახებ.”
ხარაგაულის #2 საჯარო სკოლაში „მომავლის კლასი”
გაიხსნებაგანათლებისა და მეცნიერების სამინის-
ტროს ოფიციალური ვებგვერდი იუწყება, რომ წლის ბოლომდე საქართველოში 100 ახალი „მომავლის კლასი” გაიხსნება. „მომავლის კლასის” გახსნა დაგეგმილია ხარაგაულის #2 საჯარო სკოლაშიც.
მრავალფუნქციურ მომავლის კლასში ნებისმიერი გაკვეთილი ინტერაქტიულ დაფაზე გამოტანილი თვალსაჩინოებების დახმარებით ტარდება. ის, რაც დაფაზე ხდება თითოეული მოსწავლის მონიტორ-ზე აისახება, ყველა მათგანს საშუალება აქვს ჩაერთოს საგაკვეთილო პროცესში. როგორც მასწავლებელს, ისე მოსწავლეს შეუძლია საჭიროების შემთხვევაში ერთ-მანეთს კომენტარები, კითხვები, შენიშვ-ნები გაუგზავნონ. ასევე შესაძლებელია, როგორც ერთდროულად ყველა მოსწავლის მონიტორზე შესრულებული დავალების დაფაზე გამოტანა და საჯაროდ განხილვა, ისე ინდივიდუალურად თითოეულ მოსწავ-ლესთან მუშაობა.
სასწავლებლიდან სასწავლებელში გადასვლა
50 ლარი დაჯდებარადიო „ჰერეთის” ინფორმაციით, ერთი
სასწავლებლიდან მეორეში გადასვლა სტუდენტს 50 ლარი დაუჯდება. განათლე-ბისა და მეცნიერების მინისტრის ბრძანების მიხედვით, საფასური გადაიხდება განათ-ლების ხარისხის განვითარების ეროვნუ-ლი ცენტრის ელექტრონულ პორტალზე უნაღდო ანგარიშსწორებით. ბრძანებით დადგინდა საფასურის გადახდისგან გათა-ვისუფლების კრიტერიუმებიც. კერძოდ, ერთი უმაღლესი სასწავლებლიდან მეორეში გადასასვლელად სტუდენტი საფასურს არ გადაიხდის იმ შემთხვევაში, თუ მისმა საგანმანათლებლო დაწესებულებამ ავტო-რიზაცია დაკარგა. ასევე, ასეთი საფასურის გადახდისაგან თავისუფლდება სტუდენტი, რომლის ოჯახი რეგისტრირებულია სოცი-ალურად დაუცველი ოჯახების მონაცემთა ერთიან ბაზაში და მისი სარეიტინგო ქულა 70 000-ს არ აღემატება.
ძველი სალარო აპარატების გამოყენება აიკრძალა
პირველი თებერვლიდან ძველი სალარო აპარატების გამოყენება იკრძალება. შემო-სავლების სამსახურის ინფორმაციით, ახალი GPRS სისტემის საკონტროლო-სალარო აპარატის გამოუყენებლობის შემთხვევაში მეწარმეებს 500-ლარიანი ჯარიმა დაეკის-რებათ. ამასთან, როგორც შემოსავლების სამსახურის დეპარტამენტის უფროსმა ვასილ გედევანიშვილმა განაცხადა, იმ მე-წარმეებმა, რომლებმაც სალარო აპარატის შეძენაზე განაცხადი 31 იანვრამდე ჩააბარეს და შესაბამისი ქვითარი აქვთ, ახალი აპარა-ტის მიღებამდე ძველი მოდელის აპარატით სარგებლობა შეეძლებათ.
„უკვე 90 000-მდე სალარო აპარატია დარეგისტრირებული, ამდენად იმ მეწარმეთა რაოდნეობა, რომლებსაც ახალი სალარო აპარატი არ აუღიათ, ძალიან მცირეა. ამიტომ დარეგისტრირების ვადა არ გადაიწევს. საგადასახადო კოდექსში შეტანილი ცვლი-ლებების შედეგად მიკრობიზნესის სტატუსის მქონე გადამხდელები სალარო აპარატის შე-ძენის ვალდებულებიდან გათავისუფლდნენ. ასეთი სტატუსი გადასახადის 18 599 გადა-მხდელს აქვს მინიჭებული. მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე გადამხდელებს კი GPRS სალარო აპარატები უფასოდ ურიგდებათ,” - განმარტა გედევანიშვილმა.
GPRS სისტემის საკონტროლო-სალა-რო აპარატის ღირებულება 290 ლარია. აპარატის შეძენა ნებისმიერ გადამხდელს ბანკის განვადებით შეუძლია. განვადება უპროცენტოა და თანხის გადახდა 12 თვეზე ნაწილდება.
ამბების აკიდო
გაგრძელება მე-7 გვ.
2 xtvb [fhfufekb ^ st,thdfkb @_!@ o
თემურ შუბითიძე: „პირველადი ჯანდაცვა არის
მედიცინის ფუნდამენტი”„საუკეთესო პიროვნებაა თემური ექიმი. რომ იტყვიან, სიტყვით
მოარჩენს ავადმყოფს. შესანიშნავი სპეციალისტია. დიდ ქალაქებში დამატებით გამოკვლევებზე წასული თემური ექიმის
პაციენტებისთვის არაერთხელ უთქვამთ, რომ მკურნალობა ზუსტად იყო ჩატარებული. ძალიან კარგი ოჯახი ჰყავს.
თავდადებით იბრძვის ავადმყოფის გამოჯანმრთელებისთვის. მასზე მხოლოდ კარგის თქმა შეიძლება,” - ასე ახასიათებს სოფელ წაქვაში მცხოვრები რაიბულ კურტანიძე ხუნევის
სამედიცინო ამბულატორიის ექიმ თემურ შუბითიძეს.
თემური ექიმის პროფესიონალიზმისა და გულისხმიერების შესახებ რედაქ-ციაში უამრავი სამადლობელი ბარათი მიგვიღია. იგი 29 წელია, რაც ხუნევის სამედიცინო ამბულატორიის ექიმად მუ-შაობს. სხვადასხვა წლებში ამბულატო-რიამ რეორგანიზაცია განიცადა. მეოთხე წელია, რაც ექიმი ფიზიკური პირის სტა-ტუსითაა დარეგისტრირებული. ხუნევის, ხევისა და ნადაბურის ტერიტორიული ორგანოების სოფლების მცხოვრებთა ჯანმრთელობაზე თემურ შუბითიძესთან ერთად ექიმი თამარ გველესიანი და ექთ-ნები - მზია ლურსმანაშვილი და მერი კვირიკაშვილი ზრუნავენ.
„ჩვენი ძირითადი საქმეა ვმართოთ პაციენტთა ქრონიკული დაავადებები,
- გვიამბობს თემური ექიმი, - წლების მანძილზე დაკვირვების შედეგად შემიძ-ლია გითხრათ, რომ იმატა გულსისხლ-ძარღვთა დაავადებებმა, ჰიპერტენზიამ, სამწუხაროდ ძალიან გახშირდა შაქრიანი დიაბეტისა და სიმსივნური დაავადებების შემთხვევები.”
თემური ექიმის თქმით, დამატებითი გამოკვლევა, მაგალითად ჰიპოთირეოზის დასადგენად, პაციენტს საკმაოდ ძვირი უჯდება. ამიტომ ექიმი ყურადღებას პროფილაქტიკასა და სკრინინგებზე ამახ-ვილებს. „ვაყალიბებთ რისკჯგუფებს. მაგალითად, 40 წელს გადაცილებულმა ჭარბწონიანმა ადამიანმა აუცილებლად უნდა გაიკეთოს ანალიზი სისხლში შაქ-რის შემცველობაზე. ამ დროს გულის
იშემიური დაავადების დიდი რისკია. ქალბატონებმა ყურადღება უნდა მიაქ-ციონ მენოპაუზის შემდგომ პრობლემებს და სხვ.,” - ამბობს თემური ექიმი. იგი მაქსიმალურად იყენებს ყველა შანსს, რომ მოსახლეობას გააცნოს ამა თუ იმ დაავადების სიმპტომები და დაავადების ადრეულ სტადიაზე მკურნალობის მნიშვ-ნელობა.
საშუალოდ თვეში 100-120 პაციენტს ემსახურებიან. ამბულატორიაში შე-საძლებელია ელექტროკარდიოგრამის გაკეთება, მხედველობის, სმენისა და სხეულის მასის მდგომარეობის შემოწ-მება, სისხლში შაქრის ოდენობის დად-გენა. ამბულატორიაში ყოველთვის აქვთ პირველადი დახმარების მედიკამენტები პაციენტებისთვის.
რაც შეეხება აცრებს, თემურ შუბითი-ძის ინფორმაციით, გასული წლის ბოლოს მონიტორინგი ჩატარდა ხუნევის სამედი-ცინო ამბულატორიაში. „მონიტორინგის შემდეგ აღმოჩნდა, რომ ჩვენთან ამ მხრივ კარგი მდგომარეობაა. მოსახლეობაც მოტივირებულია, რომ საკუთარ შვილებს აცრები ჩაუტარონ.”
თემური ექიმის პრაქტიკაში, ბუ-ნებრივია, ხშირი იქნებოდა შემთხვევა, როცა მის მიერ დანიშნული მკურნალობა შედეგიანი აღმოჩნდა. „როცა ოჯახს არ შეუძლია ავადმყოფის სტაციონარში გადაყვანა, მას ბინაზე ვმკურნალობთ. ამ დროს უნდა გქონდეს იმის იმედი, რომ შეძლებ პაციენტის გამოჯანმრთელებას. წინააღმდეგ შემთხვევაში უნდა დაარწმუ-ნო, წავიდეს სტაციონარში,” - ამბობ თე-მური ექიმი და მოსახლეობას მიმართავს, რომ დაიცვან ცხოვრების ჯანსაღი წესი - თავი დაანებონ სიგარეტის მოწევას, ალ-კოჰოლის მიღებას, ყურადღება მიაქციონ სწორ კვებას და აკონტროლონ წონა.
„ჩემი რჩევით და საუბრებით წელი-წადში დაახლოებით 8-10 მწეველი თავს ანებებს სიგარეტს,” - ამბობს თემურ შუბითიძე და აღნიშნავს, რომ პირვე-ლადი ჯანდაცვა - ამბულატორიული მომსახურება - არის მედიცინის ფუნდა-მენტი. სწორედ აქ ხდება პაციენტისა და ექიმის პირველი შეხება. ყველა ქვეყანაში პირველადი ჯანდაცვა მაღალ დონეზეა განვითარებული. მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაცია ზრუნავს, რომ ამბულატო-რიის სერტიფიცირებული მედპერსონა-ლი მუდმივად გადაამზადოს. მათ გასულ წლებში ორმოცამდე დაავადების მართ-ვის თაობაზე ტრენინგები გაიარეს და შესაბამისი სახელმძღვანელობი მიიღეს.
ნინო კაპანაძე
სპეციალისტთა დაკვირვებით, არ-სებობს სასარგებლო პროდუქტები, რომლებიც მნიშვნელოვან როლს ასრუ-ლებს ონკოდაავადებების პროფილაქტი-კაში. ასეთ პროდუქტებს მიეკუთვნებიან: გრეიპფრუტი, ბროკოლი, ჭარხალი, შოკოლადი და ა.შ. ისინი არა მხოლოდ გემრიელ საკვებს წარმოადგენენ, არა-მედ ძალიან საჭირო და სასარგებლოცაა. ეს პროდუქტები აუცილებლად ჩართეთ თქვენს რაციონში, გახსოვდეთ, ისინი კიბოსგან დაგიცავენ.
ანანასი ასუფთავებს, წმენდს სისხლს
ასტიმულირებს ნაწლავების მოქმე-დებას, წმენდს სისხლს, აუმჯობესებს იმუნიტეტს, აქვს კიბოს საწინააღმდეგო თვისებები. ხელს უშლის ატიპური უჯ-რედების გამრავლებას.
პომიდორი შეიცავს ლიკოპენსსიმსივნის საწინააღმდეგო თვისებები
უკავშირდება პომიდორში ლიკოპენის არსებობას. ეს ნივთიერება ანტიოქ-სიდანტს წარმოადგენს, რომელიც, მეცნიერების აზრით, თავისი ეფექტუ-რობით წინ უსწრებს A ვიტამინსა და ბეტა-კაროტინს.
ბროკოლი ფასეულია კუჭისთვის
არც ისე დიდი ხანია მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ ბროკოლი სულფორა-ფანს შეიცავს. ეს ნივთიერება აქტიურ წინააღმდეგობას უწევს კუჭის წყლუ-ლისა და კუჭის კიბოს განვითარებას.
ზეითუნის ზეთი იცავს მკერდსმეცნიერები დააფიქრა იმ ფაქტმა,
რომ ხმელთაშუა ზღვის მცხოვრები ქალბატონები იშვიათად ავადდებიან მკერდის კიბოთი. მაინც რა არის ამის მიზეზი? აღმოჩნდა, რომ ზეთისხილის მჟავა, რომელსაც ზეითუნის ზეთი შეიცავს, იცავს ამ დაავადებისგან. იქ კი კერძების უმრავლესობა სწორედ ზეითუნის ზეთით მზადდება.
მსხვილად დაფქვილი ხორბლის პური გამოდევნის მავნე
ნივთიერებებსასეთი პური სრულად აკმაყოფილებს
ორგანიზმის მოთხოვნილებას უჯრე-დისსა და ბოჭკოვან საკვებზე. შესწევს უნარი, წინააღმდეგობა გაუწიოს კან-ცეროგენებს.
ყურძენი სხვადასხვა სნეულებას კურნავს
წითელი და შავი ყურძენი დიდი რა-ოდენობით ბიოფლავონოიდებს შეიცავს - ძლიერმოქმედ ანტიოქსიდანტებს, რომლებიც სიმსივნის წარმოქმნას ეწი-ნააღმდეგებიან.
წიწმატი ბლოკავს სიმსივნესწიწმატი განსაკუთრებულ ცვლილე-
ბებს იწვევს სისხლში, რაც სიმსივნის წარმოქმნას ეწინააღმდეგება. უჯრედე-ბის დაზიანებას ხელს უშლის ნივთიერე-ბა ფენეტილ იზოთიოციანატი.
მანგოსტინი რადიკალების წინააღმდეგ
ასე უწოდებენ ამ ტროპიკულ ხილს აღმოსავლეთში. მანგოსტონი შეიცავს დიდი რაოდენობით ანტიოქსიდანტებს და B12 ვიტამინს. ვიტამინები A, C და E თა-ვისუფალ რადიკალებს ანეიტრალებენ.
შოკოლადი გვავსებს ენერგიითის ფასობს კაკაოს მარცვლებით,
რომლებიც განსაკუთრებით მდიდარია კიბოსგან დამცავი ანტიოქსიდანტებით. შეარჩიეთ ისეთი შოკოლადი, რომელიც არანაკლებ 65% კაკაოს შეიცავს.
წითელი ჭარხალი ეხმარება ღვიძლს
შეიცავს C ვიტამინს, რომელიც ხელს უწყობს იმუნიტეტის ამაღლებას და ბეტაინს, რომელსაც ნორმაში მოჰყავს ღვიძლის მუშაობა. გარდა ამისა, ჭარ-ხალში დიდი რაოდენობითაა მაგნიუმი, რომელიც ებრძვის კიბოს უჯრედებს.
გრეიპფრუტი გვავსებს ძალითის მხოლოდ უმნიშვნელოდ ჩამო-
რჩება პომიდორს მძლავრი ანტიოქსი-დანტის - ლიკოპენის პროცენტული შემ-ცველობით. მიაქციეთ ყურადღება: რაც უფრო წითელი შეფერილობისაა გრეიპ-ფრუტის რბილობი, მით მეტია მასში ლიკოპენი. მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ სწორი კვება მნიშვნელოვან ფაქტორს წარმოადგენს ონკოლოგიური დაავა-დებების პროფილაქტიკისა და მკურნა-ლობის საქმეში. გამოკვლევებმა აჩვენა, რომ ზემოთ ჩამოთვლილი პროდუქტების გამოყენებას ნამდვილად შეუძლია წი-ნააღმდეგობა გაუწიოს კიბოს განვითა-რებას. ამის მიზეზია მათში სასარგებლო მიკროელემენტების დიდი შემცველობა, რომელთაც ძალუძთ კანცეროგენული ნივთიერებების ნეიტრალიზება ან ორ-განიზმზე მათი ზემოქმედების მნიშვ-ნელოვნად შემცირება. ამ პროდუქტებს შორის არის ანტიოქსიდანტების შემც-ველი ნამდვილი „რეკორდსმენები.” მათ „ანტისიმსივნურ” პროდუქტებსაც უწოდებენ. აუცილებლად ჩართეთ ისინი თქვენს რაციონში!
შეარჩიეთ მუქი ჯიშებიმაგალითად, ყურძენი. მასში შემა-
ვალი ნივთიერების რესვერატროლის წყალობით ყურძენს შეუძლია არა მხო-ლოდ თავიდან აგაცილოთ სიმსივნის წარმოქმნა, არამედ შეებრძოლოს ამ მავნე დაავადებას. როგორც მეცნიერე-ბი ამტიცებენ, ყურძენი გამორჩეულად ქმედითია კუჭის, ნაწლავებისა და მკერდის სიმსივნის დროს. განსაკუთ-რებით სასარგებლოა წითელი და შავი ყურძნის ჯიშები. ამ შემთხვევაში ძალიან სასარგებლოა ყურძნის ჭამა კანიანად და კურკებიანად (მათში განსაკუთრებით ბევრია რესვერატროლი). ის ასევე დიდი რაოდენობითაა მშრალ წითელ ღვინოსა და კონცენტრირებულ ყურძნის წვენში.
ასეთი ტკბილი და შაქრიანი...ჭარხალს ავთვისებიან სიმსივნეებ-
თან ბრძოლისას მთავარ ბოსტნეულად მიიჩნევენ. მეცნიერთა მიერ ჩატარე-ბულმა გამოკვლევებმა აჩვენა, რომ სპე-ციალური ნივთიერება, რომელიც დიდ ზეგავლენას ახდენს სიმსივნეზე (ანტო-ციანების წითელი პიგმენტები) 8-ჯერ მეტია ჭარხალში, ვიდრე ნებისმიერ სხვა ბოსტნეულში! გარდა ამისა, ჭარხალი განსაკუთრებით მდიდარია ანტიოქსი-დანტებით, რომლებიც ხელს უწყობენ სისხლში PH-ის ნორმალიზაციის პრო-ცესებს. განსაკუთრებით სასარგებლოა ჭარხალი, რომელიც წითელი ფერითაა გაჯერებული, თეთრი წრეების გარეშე.
ნანა კალანდაძეMkurnali.ge
4 თებერვალი კიბოსთან ბრძოლის საერთაშორისო დღეა
პროდუქტები, რომლებიც კიბოსგან გვიცავს
მწვავე გასტრიტი კუჭის ლორწო-ვანი გარსის მწვავე ანთებით მიმდინარე დაავადებაა. არსებობს მისი გამომწვევი რამდენიმე მიზეზი, კერძოდ: საკვებისმიერი ტოქსიკოინფექცია, უხარისხო პროდუქტის მიღება, კუჭის გადატვირთვა ცხიმიანი და სანელებლებიანი კერძებით, ზოგიერთი სამკურნალო მედიკამენტით, მაგალითად, სულფანილამიდებით, დიჰიტალისის პრე-პარატებით, ასევე, საყოფაცხოვრებო შხამებით მოწამვლა და ალერგიაც კი. ლორწოვანი გარსის ანთება, გამომწვევი ფაქტორის მიხედვით, სხვადასხვაგვარად ვითარდება. ინფექციის დროს ბაქტერი-ული ტოქსინები, მკვდარი ბაქტერიები და ნივთიერებათა ცვლის დარღვევის პროდუქტები, სისხლისა და ლიმფის მეშ-ვეობით მთელ ორგანიზმში ვრცელდება, არღვევს კუჭის ლორწოვანას ტროფიკას და აღიზიანებს მას. ამას კუჭის სეკრეტო-
რულ დისფუნქციამდე მიჰყავს ადამიანი, რაც შემდგომში საჭმლის მონელების დარღვევის მიზეზად იქცევა ხოლმე. საკვებისმიერი გასტრიტის დროს, არა-ადეკვატური საკვები კუჭის ლორწოვან გარსზე უშუალო გამღიზიანებელ ზე-მოქმედებას ახდენს, კუჭის სეკრეტო-რული აპარატი ნელ-ნელა განილევა და საჭმლის მონელება ფერხდება. საკვები მასა ჩვეულებრივზე მეტხანს ყოვნდება კუჭში, რის გამოც ის, კუჭის წვენის ფერმენტულ ზემოქმედებასთან ერთად, ბაქტერიულ დაშლასაც განიცდის. საკვები ნივთიერებების არასრული და ბაქტერიული დაშლის პროდუქტები კი ლორწოვა-ნას აღიზიანებს და მის ანთებას იწვევს. საკვებისმიერი ტოქსიკოინფექციის დროს, მწვავე გასტრიტი ლორწოვა-ნას გამომწვევისა და მისი ტოქსინე-ბის მავნე ზემოქმედების შედეგია.
ლორწოვანას , ასევე , აღიზიანებს კუჭში ჭარბი რაოდენობით მოხვედ-რილი სამკურნალო პრეპარატები. მწვავე გასტრიტის სიმპტომები გამომწვევი ფაქტორის ზემოქმედებიდან დაახლოებით 7-8 საათის შემდეგ იჩენს თავს. იწყება გუ-ლისრევისა და სიმძიმის შეგრძნება კუჭში. არ არის გამორიცხული, გამოვლინდეს შემცივნების შეგრძნება, ტემპერატურის მომატება, ტკივილი მუცლის ზედა არეში, ბოყინი, ზოგჯერ ვითარდება ფაღარათიც. დაავადება სამ დღემდე მიმდინარეობს. მწვავე გასტრიტის დროს, აუცილებელია, ადამიანმა დაიცვას წოლითი რეჟიმი. ეცა-დეთ, მიიღოთ ბევრი სითხე - ჩაი, ნატრი-უმის ქლორიდის იზოტონური ხსნარისა და ხუთპროცენტიანი გლუკოზის ნარევი - 1:1. თორმეტი საათის გასვლის შემდეგ მიირთ-ვით, ჭამეთ გახეხილი ბოსტნეულის სუპი ან პიურე, უცხიმო ბულიონი, ორცხობილა, ფაფები და კისელი. ერთ კვირაში კი, შეგიძ-ლიათ, ჩვეულებრივ კვებაზე გადახვიდეთ. ამ დროს, ასევე, კარგია, თუ მიიღებთ B ჯგუფის ვიტამინებსა და ფერმენტებს.
ნონა დათეშიძე
როგორ დავამარცხოთ
გასტრიტი
3xtvb [fhfufekb^ st,thdfkb @_!@ o
ღვინო ამცირებს ოსტეოპოროზის
განვითარების რისკსბრიტანელი მეცნიერები ამტკიცებენ,
რომ ცოტაოდენი ღვინის ყოველდღიური მი-ღება ზრდის ძვლების სიმკვრივეს და, აქედან გამომდინარე, შეუძლია შეამციროს ოსტე-ოპოროზის განვითარების რისკი. ლუდსა და სხვა ალკოჰოლურ სასმელებს ასეთი თვი-სება არ აქვთ. ოსტეოპოროზი დაავადებაა, რომლის დროსაც ძვლები ფაშრდება, მყიფე ხდება და ადვილად იმტვრევა. ეს დაავადება უმთავრესად ქალებს ემართებათ მენოპა-უზის პერიოდში. ექსპერტებს მიაჩნიათ, რომ არსებობს კავშირი კვების რაციონს, ალკოჰოლური სასმელების მოხმარებასა და მოტეხილობის რისკს შორის. მეცნიერებმა დასკვნის გამოტანამდე შესწავლეს 50 წელს გადაცილებული 1000 ბრიტანელი ქალის ჯანმრთელობის მდგომარეობა, მათი კვე-ბითი ჩვევები და ალკოჰოლური სასმელების მიმართ დამოკიდებულება. გამოკვლევის მონაწილეებს ჩაუტარდათ მენჯ-ბარძაყის სახსრების, თეძოს ძვლებისა და ხერხემლის სკანირება მათი სიმტკიცის დასადგენად. გამოკვლევის ერთ-ერთი ავტორი ამბობს, რომ ღვინის ზომიერი მიღება ზრდის ძვლის ქსოვილის მინერალურ სიმკვრივეს, მაშინ როცა ტრადიციული ინგლისური სამზარე-ულო (ვირთევზას ფილე, ხრაშუნა კარტო-ფილი, პარკოსნები, ძეხვეული და ხორცის ღვეზელი) მის სიმკვრივეს ამცირებს. ჯერ-ჯერობით უცნობია, რატომ უწყობს ხელს ღვინის მცირე დოზა ძვლების გამკვრივებას. მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ ამის მიზეზია ამ სასმელში შემავალი პოლიფენოლი, რო-მელიც, როგორც ცნობილია, ხელს უწყობს ჯანმთთელი, მტკიცე ძვლების ზრდას. ამავე დროს, მეცნიერები გვაფრთხილებენ, რომ ღვინო ძვლებისთვის მხოლოდ მცირე დოზით არის სასარგებლო, ალკოჰოლის ჭარბმა მოხმარებამ კი შესაძლოა უკუ-ეფექტი - ძვლოვანი ქსოვილის დასუსტება - გამოიწვიოს. დიდი ხანია დადგენილია, რომ ღვინის ზომიერი მიღება ხელს უშლის ჭარბი წონის დაგროვებას, აქვეითებს მოხუ-ცებულობის ჭკუასუსტობის განვითარების რისკს, ხოლო წითელი ღვინის აქტიურ ინგრედიენტს, რესვერატროლს, უნარი შესწევს, კომპენსირება გაუწიოს ფიზიკური აქტიურობის დეფიციტს და რამდენადმე გადაავადოს მჯდომარე ცხოვრების წესის უარყოფითი შედეგები.
თავის ტკივილთან ბრძოლის ოთხი
საშუალებათავის ტკივილი ხშირად ერთი შეხედვით
უმიზეზოდ იჩენს თავს და თავაისთავად გაივლის. მიზეზების ჩამოთვლა შორს წაგვიყვანს. მეტიც - ზოგჯერ მიზეზი ძნელი დასადგენია. ზოგი თავის ტკივილს ტკივილგამაყუჩებელი პრეპარატებით ებრ-ძვის, ზოგი კი ელოდება, როდის გაივლის ის. მათთვის, ვინც წამლების ხშირად სმას ერიდება, მეცნიერებმა შეიმუშავეს 4 რჩევა, რომელთა დახმარებითაც ტკივილი შეიძლე-ბა შევასუსტოთ და გავაქროთ კიდეც.
1. მასაჟი. დამტკიცებულია, რომ შაკი-კით დაავადებული ადამიანი მასაჟისთვის კვირაში თუნდაც 2-3-ჯერ გამოძებნის დროს, მას თავის ტკივილი, სულ ცოტა, ორჯერ ნაკლები სიხშირით შეაწუხებს. მასაჟი აუმჯობესებს სისხლის მიმოქცევას და ხელს უწყობს ორგანიზმის მოდუნებას, ეს ორი ფაქტორი კი უმთავრეს როლს ას-რულებს თავის ტკივილის ინტენსივობის შემცირებაში.
2. დაჭიმვა. დახარეთ თავი მარჯვ-ნივ-მარცხნივ; ასწიეთ-დასწიეთ; ნელა აბრუნეთ. თავს ერთ მხარეს რომ დახრით, კისერი დაახლოებით 5 წამი უნდა გააჩეროთ დაჭიმული. საწყის მდგომარეობაში დაბრუ-ნებისას 5 წამი უნდა დაისვენოთ.
3. სითბო და სიცივე. თუ ტკივილი მო-პულსირეა, საფეთქლის მიდამოში ყინული ან სველი პირსახოცი უნდა მივიდოთ - აქ გადის მნიშვნელოვანი არტერია, რომელიც სისხლით კვებავს თავის ტვინს. ტემპერა-ტურის დაქვეითება სწრაფად შეამცირებს ტკივილის შეგრძნებას. როცა ტკივილი დამწოლი ხასიათისაა, კარგია სითბო კის-რის უკანა მხარეს.
4. შესაბამისი ატმოსფერო. თავის ტკივილი ხშირად დაძაბულობით არის გამოწვეული. მეცნიერები გვირჩევენ, ვის-წავლოთ მოდუნება. ამაში დაგვეხმარება სასიამოვნო მუსიკა, სუნთქვის კონტროლი და სხვ.
დაბოლოს, თავის ტკივილი უმიზეზოდ არ წაროიშობა - ეს არის სიგნალი, რომე-ლიც მიგვანიშნებს, რომ ორგანიზმში რაღაც მოიშალა, ამიტომ მისი უგულებელყოფა არ შეიძლება.
ნინო ჩარგეიშვილიmkurnali.ge
-ქალბატონო მაია , ჯერ აუტიზმი ავუხსნათ მსმენელებს, რა დაავადებაა. თუ არის შე-საძლებელი ამ ავადმყოფობის განკურნება და როგორ?
-აუტიზმი არის განვითარების ზოგადი აშლილობა. მისთვის დამა-ხასიათებელია დარღვევა სამ სფე-როში - ბავშვს აქვს მეტყველების, კომუნიკაციისა და ქცევის გარკვეული პრობლემები.
-მეტყველებაში რა ტიპის პრობლემა შეიძლება იყოს?
-ძალიან შეზღუდულია მისი ლექ-სიკონი, სულ რამდენიმე სიტყვისგან შეიძლება შედგებოდეს ან შეიძლება, საერთოდ არ შეეძლოს ლაპარაკი. აუტიზმით დაავადებულ ბავშვს, ასე-ვე შეიძლება არ ჰქონდეს არანაირი ჟესტები. ნორმალური განვითარების ერთი წლის ბავშვი, ჩვილიც კი, თითით მიანიშნებს იმ საგნისკენ, რაც უნდა. აუტიზმით დაავადებაზე წლინახევრის, ერთი წლის ასაკშიც კი შეიძლება შე-იტანო ეჭვი, თუ ბავშვი შესაბამისად არ რეაგირებს - უღიმი, არ გიღიმის. როგორც წესი, ბავშვები იღიმებიან ხოლმე ღიმილზე საპასუხოდ. უარს აც-ხადებენ ხელში აყვანაზე. ყველა სხვა ნორმალური განვითარების ბავშვი დიდი სიამოვნებით მიიწევს მშობლის-კენ და ითხოვს ხელში აყვანას.
აუტიზმით დაავადებულებს, მეტყ-ველების გარდა, პრობლემები აქვთ სოციალიზაციის ანუ კომუნიკაციის მხრივ. ამ დაავადებას ახასიათებს სოციალური ურთიერთობის შეუძლებ-ლობა, ასევე დაკავშირებული, სხვათა-შორის, მეტყველების პრობლემებთან. აუტიზმისთვის დამახასიათებელი მესამე პრობლემაა ქცევის დარღვევა. ქცევის დარღვევა არის ძალიან სპეცი-ფიური - ერთი და იგივე აკვიატებული სხვადასხვა მოძრაობები. ქცევის დარღვევა შეიძლება გამოვლინდეს იმით, რომ იყოს აგრესიული, საკუთარი თავის დამაზიანებელი ქცევა გაჩნდეს და შექმნას პრობლემები არა მარტო გარშემო მყოფებისთვის, არამედ სა-კუთარი თავისთვისაც. აუტიზმით და-ავადებულებს არ აქვთ შიშის გრძნობა, რაც სიცოცხლისთვის საფრთხეს ქმნის გარკვეულ სიტუაციებში. იგი ისე მივა ცეცხლთან ახლოს ან ფანჯარასთან, რომ საკუთარ თავს უქმნის საფრთ-ხეს. ამიტომ მშობლებისგან მუდმივად საჭიროებენ მეთვალყურეობას.
-თუ არის შესაძლებელი ამ ავადმყოფობის განკურნება?
-აუტიზმი და აუტისტური სპექტრის აშლილობები ქრონიკული მდგომარე-ობაა. ასეთი დაავადებების განკურნება არ ხდება. შესაძლებელია მხოლოდ მდგომარეობის გაუმჯობესება - ანუ
გაუმჯობესდეს მეტყველება, ბავშვმა შეძლოს სხვებთან ურთიერთობა და მისი ქცევა გახდეს უფრო ადაპტირებუ-ლი, მორგებული მის საცხოვრებელ გა-რემოსთან. მკურნალობა სწორედ ამას ითვალისწინებს. არსებობს მკურნალო-ბის ბევრი მეთოდი, რომლებიც ასე თუ ისე გამოცდილია, მაგრამ დღეისათვის მხოლოდ ერთადერთი მკურნალობაა დანამდვილებით, დამტკიცებულად ეფექტური - ესაა ქცევითი თერაპია. შედეგი მით უკეთესია, რაც უფრო ადრე დაიწყება მკურნალობა. სამი წლის ასაკამდე დაწყებული მკურნალობის შემთხვევაში უმჯობესდება ბავშვის ინტელექტის ქულა, უმჯობესდება მისი ადაპტირების უნარი გარემოსთან და ზოგიერთ შემთხვევაში - აუტისტური სპექტრის აშლილობის სიმძიმეც კი.
-საქართველოში რა სამე-დიცინო რესურსი არსებობს აუტიზმის სამკურნალოდ? რამ-დენად ხელმისაწვდომია აუტიზ-მის მკურნალობა და რამდენად ხშირი დაავადებაა?
-აუტიზმის დიაგნოზი დაავადებათა ნუსხაში პირველად 1980 წელს შეიტა-ნეს. დაავადებების უმეტესობა ჯერ კიდევ ანტიკურ ხანაში არსებობდა და მათ შესახებ ჩვენი ცოდნა მრავალმხ-რივია. აუტიზმი უახლესი პერიოდის დაავადებაა და ამიტომ მის შესახებ შეხედულება ხშირად იცვლება. ბოლო პერიოდში განსაკუთრებით გაიზარდა აუტისტური სპექტრის აშლილობების მქონე ბავშვების სიხშირე.
-ანუ დინამიკა იზრდება? -უფრო დიაგნოსტიკა, გამოცნობა
გაუმჯობესდა. ისეთი კრიტერიუმები დადგინდა, რომ ბევრი ბავშვი, რომელ-საც მანამდე სხვა დიაგნოზი ჰქონდა, ჩაითვალა, რომ არის აუტისტური სპექტრის.
2009 წელს საგანგაშოდ გამო-აცხადა ამერიკამ, რომ ერთ პროცენტს გადააჭარბა აუტისტი ბავშვების რა-ოდენობამ. საქართველოში ჩატარე-ბული პილოტური კვლევით აღმოჩნდა, რომ 110 დაბადებული ბავშვიდან ერთია დაავადებული აუტიზმით, ანუ 0,9 პროცენტია, დაახლოებით. საქართ-ველოში ყოველწლიურად აუტიზმით დაავადებული 450-მდე ბავშვი იბადება, ანუ დღეში - ერთზე მეტი. ეს ძალიან ბევრია.
-მკურნალობის რა რესურსები არსებობს?
-მკურნალობის რესურსები უკიდუ-რესად შეზღუდულია. ამას გარკვეული ობიექტური მიზეზებიც აქვს. ვერ ვიტყვით, რომ არ ექცევა სათანადო ყურადღება. საქმე იმაშია, რომ ახალი დაავადებაა და რესურსების შეზღუ-დულობაც, გარკვეულად ამასთანაცაა
დაკავშირებული. თუმცა ასეთი მაღალი სიხშირის გამო აუცილებელია მეტი ყურადღება, ვიდრე არსებობს.
დაავადების დიაგნოსტიკა ხელ-მისაწვდომი და უფასოა ყველასათ-ვის. აუტიზმის დიაგნოზის დასმა სახელმწიფო პროგრამის მიხედვით შესაძლებელია ჩატარდეს მენტალური ჯანმრთელობის ცენტრში, რომელიც არსებობს თბილისში, დიღომში, იაშ-ვილის საავადმყოფოში, ცენტრალურ კლინიკაში. იქვე არსებობს ბავშვთა ნევროლოგიისა და ნეირორეაბილი-ტაციის ცენტრი, სადაც ასევე უფასოდ შესაძლებელია იგივე დიაგნოსტიკა, ოღონდ სხვა პროგრამის საშუალებით.
-არიან საქართველოში ამის სპეციალისტები?
-საქართველოში, სამწუხაროდ, ჯერჯერობით, არ გვყავს არც ერთი სპეციალისტი, რომელიც აუტიზმით დაავადებულებს უმკურნალებს. თუმცა USAID-ის პროგრამის დახმარებით შევძლით, ორ სპეციალისტს ჯერ საბაზისო კურსი გაევლო თბილისში. ამჟამად ისინი უკვე სხვა ფონდების დახმარებით გადიან ონლაინ კურსს ფლორიდის უნივერსიტეტში.
-ძვირი დაჯდება მკურნალო-ბა?
-როცა ვამბობთ, რომ სამ წლამდე დაწყებული მკურნალობა ეფექტურია და მნიშვნელოვან შედეგს იძლევა, ლაპარაკია ყოველდღიურ, ძალიან სე-რიოზულ, ინტენსიურ მკურნალობაზე დღეში მინიმუმ 5-6 საათი.
-რა პერიოდის განმავლობაში უნდა გაგრძელდეს ასეთი ინტენ-სიური მკურნალობა?
-ლაპარაკია სამ წლამდე დაწ-ყებულ მკურნალობაზე და ეს უნდა გაგრძელდეს საკმაოდ დიდხანს. ეს არ არის ერთწლიანი, ორწლიანი და რაღაც დროში შეზღუდული მკურნა-ლობა. მკურნალობა ხანგრძლივია და საუბარია იმაზე, რომ გაუმჯობესდეს მდგომარეობა. ადამიანი უნდა გახდეს დამოუკიდებელი; დამოუკიდებლად უნდა შეძლოს არსებობა. უნდა იცხოვ-როს ჩვეულებრივ, როგორც სრულფა-სოვანმა ადამიანმა.
-რა როლს თამაშობენ დელფი-ნები და ცხენები აუტისტი ბავშ-ვების ქცევის მოწესრიგებაში? როგორც ვიცი, ბათუმის დელფი-ნარიუმში უცხოელი ინსტრუქ-ტორები აპირებენ ჩამოსვლას და აუტისტ ბავშვებთან მუშაობას. ხომ არ იცით, როდის ჩამოდიან და საფასური რა იქნება?
-არსებობს მკურნალობის სხვადას-ხვა მეთოდები. ალტერნატიული მკურ-ნალობის ერთ-ერთი სახედ სწორედ დელფინით ან ცხენით მკურნალობა ითვლება. ის შეიძლება იყოს როგორც დამხმარე და არა როგორც ძირითადი მკურნალობის საშუალება. ითვლება, რომ ამ ტიპის ალტერნატიული მეთო-დის გამოყენებამდე მშობელმა უნდა გაითვალისწინოს მკურნალობის ფასის და სარგებლობის შესაბამისობა და ასევე, ზიანის რისკი. გაითვალისწი-ნეთ, რომ შესაბამისი გამოცდილების მქონე სპეციალისტის მიერ ჩატარე-ბული მკურნალობით შესაძლებელია გარკვეული გაუმჯობესების მიღწევა (არსებობს ასეთი მონაცემები), მაგრამ ის ბევრად ნაკლები უნდა იყოს, ვიდრე მკურნალობისთვის საჭირო თანხა და თქვენი მოლოდინი. ზიანის რისკში კი იგულისხმება ტრავმირების მაღალი ალბათობა (ცხენიდან გადმოვარდნა, წყალში ტრავმა და ა.შ.). ჩემი რჩევაა, მხოლოდ ყველა ამ საკითხების გათვა-ლისწინების შემდეგ დაგეგმოთ ასეთი მკურნალობა.
ბათუმში სპეციალისტების ჩამო-სვლის შესახებ ინფორმაციის გადა-სამოწმებლად დავუკავშირდი ჩემს ბათუმელ კოლეგას, მაგრამ დაზუს-
ტებული მონაცემები არავისთვის არ არის ცნობილი.
-აუტიზმის თემა ხომ ფსი-ქიატრის კომპეტენციაა და არა ნევროლოგის?
-ვინაიდან აუტისტური სპექტრის აშლილობები მიეკუთვნება განვითარე-ბის ზოგად აშლილობებს, სულ უფრო აქტიურად ერთვებიან მის მკურნალო-ბაში ნევროლოგები. ზოგადად ითვლე-ბა, რომ მხოლოდ ერთი სპეციალისტი ვერ შეძლებს იმ მრავალი პრობლემის მართვას, რაც ამ დარღვევის მქონე ბავშვს შეიძლება ჰქონდეს და საჭირო ხდება მულტიდისციპლინური გუნდუ-რი მკურნალობა. ასევე, აუტისტური სპექტრის აშლილობები ხშირად შეიძლება ახლდეს სხვა ისეთ ნევ-როლოგიურ დარღვევებს, როგორიც არის ტუბეროზული სკლეროზი ან მყიფე-X სინდრომი ან ნეირომეტაბო-ლური დარღვევები. ამასთან, აუტიზმის შემთხვევათა დაახლოებით მესამედს აქვს გულყრები, რომელთა მართვაც ნევროლოგის გარეშე შეუძლებელია.
-აუტიზმის მემკვიდრეობით გადაცემის შესახებ რა არის ცნობილი?
-იმ ფაქტმა, რომ აუტიზმის შემთხ-ვევათა 3/4 ბიჭები არიან, მკვლევარებს უბიძგათ გენეტიკური მიზეზების ძი-ებისკენ. ამ მიმართულებით მუშაობა კვლავაც გრძელდება, თუმცა რომელი-მე ერთი სპეციფიკური გენი დადგენი-ლი არ არის. ცნობილია, რომ აუტიზმის შემთხვევების გარკვეული ნაწილი გენეტიკურია. ოჯახში აუტიზმის გან-მეორების რისკი 3-10%-ია. აუტიზმის მქონე ბავშვის და-ძმებში რისკი 20-80-ჯერ უფრო მაღალია, ვიდრე ზოგადად მოსახლეობაში.
ასევე ცნობილია, რომ მისი ეტი-ოლოგია მულტიფაქტორულია, ანუ არ აქვს მხოლოდ ერთი გამომწვევი მიზეზი.
-ჩემი 3 წლის გოგონას უც-ნაური ქცევები აქვს. ხშირად იმეორებს ერთი და იგივე ფრა-ზებს, სხვების სატელეფონო დიალოგებს, თუმცა ჩაკეტილი არ არის, თამაშობს ბავშვებთან, მღერის თითქმის ყველა საბავშ-ვო სიმღერას, იცის სატელევი-ზიო რეკლამები ზეპირად, მაგრამ არ შეუძლია თანმიმდევრული თხრობა, არ ყვება დღის მანძილ-ზე მომხდარ მოვლენებს. იქნებ მიპასუხოს ქალბატონმა მაიამ, რა ფსიქოლოგიური დარღვევა შეიძლება ჰქონდეს ჩემს შვილს და არსებობს თუ არა აუტიზმის მსუბუქი ფორმა?
-როგორც შეკითხვიდან გავიგე, თქვენი შვილი სხვა ბავშვებთან ერ-თად თამაშობს ანუ სხვა ბავშვებთან ურთიერთობს ჩვეულებრივად, რო-გორც სხვა, მისივე თანატოლი ბავშ-ვი. მნიშვნელოვანია ის, თუ როგორ ახერხებს თანატოლებთან ან უფრო-სებთან ურთიერთობას. საუბრისას გიყურებთ თვალებში? იწყებს ან ერ-თვება დიალოგში? როგორ იქცევა? აქვს ამოჩემებული რაიმე მოძრაობა, რომელსაც ხშირად იმეორებს? სხვა მრავალ კითხვაზეა საჭირო პასუხი, რომ დადგინდეს ეს მეტყველების დარ-ღვევაა თუ განვითარების რომელიმე ზოგადი აშლილობა. ამისათვის საჭი-როა სპეციალისტის კონსულტაცია ანუ ბავშვის გასინჯვა და შეფასება. თუ გნებავთ, მიმართეთ იაშვილის ბავშვთა საავადმყოფოში არსებულ მენტალური ჯანმრთელობის ცენტრს, სადაც ფუნქ-ციონირებს სახელმწიფო პროგრამა ასეთი ბავშვების დასახმარებლად (ტელ: 2530033 - 121).
რადიოინტერვიუ მიჰყავდა ია ანთაძეს
საგაზეთოდ მოამზადა ლაურა გოგოლაძემ
მაია გაბუნია: „საქართველოში ყოველდღე ერთი აუტისტი ბავშვი იბადება”
„რადიო თავისუფლების” ყოველკვირეული რუბრიკის „ინტერაქ-ტიული დიალოგი” სტუმარია ბავშვთა ნევროლოგი მაია გაბუნია.
იგი ისაუბრებს თემაზე „აუტისტი ბავშვები.” სტუმარს რადიო თავისუფლების თბილისის სტუდიაში ტრადიციულად ია ანთაძე
მასპინძლობს. შეგახსენებთ, ორშაბათობით სტუმრისთვის შეკით-ხვის დასმის საშუალება აქვს ყველას, ვინც ამ შეკითხვას წინას-
წარ გაგზავნის მოკლე ტექსტური შეტყობინებით ნომერზე 15-10 ან მიწერს რადიოს ვებსაიტზე მისამართით radiotavisupleba.ge
არასამთავრობო ორგანიზაცია „სხივმა” დაიწყო პროექტის „შენ გიცავს კანონი” განხორციელება. პროექტი ხორციელდება „ქალთა ფონდი საქართველოში” ხელშეწ-ყობითა და დაფინანსებით. პროექტის კონსულტანტი და ექსპერტი გახ-ლავთ საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის იურისტი ქ-ნი ნინო ჩიხლაძე.
პროექტის მიზანია ქალთა უფლე-ბებისა და გენდერული საკითხების შესახებ საზოგადოების ცნობიერე-ბის ამაღლება, გენდერული თანას-წორობის კანონის განხორციელების ხელშეწყობა. პროექტი ასევე მიზნად ისახავს საზოგადოების ხელშეწ-ყობით ქალთა დისკრიმინაციის ფაქტების გამოვლენას და ამ კუთ-ხით საპატრულო პოლიციასთან და საკრებულოსთან თანამშრომლობას.
საზოგადოებას ვთხოვთ, აქტი-ურად ჩაერთოს აღნიშნული პროექ-ტის განხორციელებაში, გახდეს
შეურიგებელი ქალთა მიმართ ძა-ლადობისა და ქალთა დისკრიმინა-ციის ფაქტებისადმი, მოგვაწოდოს ინფორმაციები ასეთი ფაქტების შესახებ. იმ ქალბატონებს კი, რომ-ლებიც თვლიან, რომ არიან ძალა-დობის თუ დისკრიმინაციის მსხვერ-პლნი, პროექტის კონსულტანტი და იურისaტი გაუწევენ შესაბამის კონსულტაციას.
პროექტის ფარგლებში გათვა-ლისწინებულია სხვადასხვა კულ-ტურული და საზოგადოებრივი აქტივობები, აქციები, ფილმების ჩვენება-განხილვები, დისკუსიები, მრგვალი მაგიდები, რომლის შე-სახებაც პერიოდულად ვაცნობებთ საზოგადოებას.
პროექტის ფარგლებში ასევე და-ჯილდოვდება მუნიციპალიტეტის ის ორი ორგანიზაცია, სადაც ყველაზე მეტად იქნება დაცული გენდერული ბალანსი.
დაბა ხარაგაულსა და რამდე-ნიმე საკრებულოს ტერიტორიაზე განთავსდება საფოსტო ყუთები წარწერით „შენ გიცავს კანონი.” ამ ყუთების დახმარებით მოქალაქეებს შეუძლიათ ოჯახური ძალადობის შესახებ წერილობით მოგვაწოდონ თავიანთი წინადადებები, შენიშვნები, გვესაუბრონ საკუთარ თუ სხვათა პრობლემებზე.
ჩვენი საკონტაქტო ტელეფონია 557 19 23 32.
რას ითვალისწინებს პროექტი
„შენ გიცავს კანონი“
არასამთავრობო ორგანიზაცია „სხივი” (ხელმძღვანელი იზა ვეფხვაძე) ხარაგაულ-ში „საქართველოს ქალთა ფონდის” დაფი-ნანსებით პროექტს - „შენ გიცავს კანონი” ახორციელებს. პროექტის მთავარი მიზანია ოჯახური ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლა, მსხვერპლთა გარკვევა თავიანთ უფლებებ-ში და სხვ. პროექტის დირექტორის, იზა ვეფხვაძის თქმით, პროექტის ფარგლებში გათვალისწინებულია აქტიური თანამშ-რომლობა პოლიციასთან და საკრებულოს წევრ ქალბატონებთან.
„ეს ტაბუირებული თემაა და მსხვერპ-ლი უმეტეს შემთხვევაში მალავს მასზე ძალადობის ფაქტებს, - აღნიშნა პროექტის ფარგლებში გამართულ პირველ შეხვედ-რაზე იზა ვეფხვაძემ, - ქალმა უნდა იცოდეს თავისი უფლებები, რომ იყოს დაცული, იყოს
მტკიცე და თავდაჯერებული.”2 თებერვალს ხარაგაულის კულტურის
ცენტრში შეკრებილი საზოგადოების წევ-რებს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის იურისტი ნინო ჩიხლაძე შეხვდა.
ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია ოჯახური ძალადობის პრობლემაზე 2005 წლიდან მუშაობს. ამავე წლიდან პარლამენ-ტმა მიიღო კანონი „ოჯახური ძალადობის წინააღმდეგ.” ნინო ჩიხლაძის ინფორმა-ციით, კანონი საკმაოდ კარგად მუშაობს. კანონის მიღებიდან ერთ წელიწადში შს სამინისტროდან მიღებული ინფორმაციით, 250 შემაკავებელი ორდერი გაიცა. ოჯახუ-რი ძალადობის ფაქტები განსაკუთრებით 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგ გაიზარ-და. დევნილებში ომის შემდგომ სტრესს თან დაერთო მათი მძიმე სოციალური ყოფა.
„ოჯახური ძალადობის ფაქტები გვხვდება როგორც ქალაქებსა და სოფ-ლებში, ასევე ნებისმიერი სოციალური მდგომარეობის მქონე ოჯახებში, - აღნიშნა ნინო ჩიხლაძემ შეხვედრაზე, - კვირა არ გავა, რომ ძალადობის მსხვერპლი არ გადა-ვიყვანოთ თავშესაფარში.”
არსებობს ოჯახური ძალადობის ხუთი ფორმა: ფსიქოლოგიური, ფიზიკური, ეკო-ნომიური, სექსუალური და იძულება.
ყველაზე ხშირია ფსიქოლოგიური ძა-ლადობა. ყველაზე რთული სწორედ მისი გამოვლენაა. ფსიქოლოგიური ძალადობა დიდ ზიანს აყენებს ადამიანს.
ხშირია ფიზიკური ძალადობის ფაქტე-ბიც. ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია სწორედ ფიზიკური ძალადობის მსხვერპ-ლთა სამართლებრივი უფლებების დაცვაზე ზრუნავს.
ფიზიკური ძალადობის შემთხვევაში მსხვერპლმა უნდა მიმართოს შესაბამის ორ-განოებს: საპატრულო პოლიციეს ან უბნის ინსპექტორს. დაცვის მექნიზმებია: დამცავი და შემაკავებელი ორდერები. დამცავ ორ-დერს გასცემს სასამართლო. პრაქტიკამ აჩვენა, რომ იგი ექვსი თვის ვადით უნდა გამოიცეს. შემაკავებელი ორდერი გაიცემა ფაქტზე რეაგირების დროს შესაბამისი უწ-ყების ანუ საპატრულო პოლიციის ან უბნის ინსპექტორის მიერ. შემაკავებელი ორდერი ერთი თვის ვადით გამოიცემა.
„საქმეს ის ართულებს, რომ ოჯახური ძალადობის მსხვერპლებს უჭირთ ძალადო-
ბის ფაქტების გახმაურება და პოლიციაში მხოლოდ უკიდურეს შემთხვევაში რეკავენ. დიდ სირცხვილად ითვლება ოჯახის ამბის გარეთ გამოტანა, - ამბობს ნინო ჩიხლაძე, - ჩვენთან მოვიდა ქალბატონი, რომელიც 20 წელი იყო მეუღლის ძალადობის მსხვერპ-ლი. მას რვა წლის შვილი ჰყავდა. გვითხრა, რომ მოგვაკითხა მხოლოდ იმიტომ, რომ ბავშვის ფსიქიკური მდგომარეობა ძალიან დამძიმდა ოჯახური ძალადობის შედეგად. აღსანიშნავია, რომ ოჯახური ძალადობის შემყურე გოგონები უმეტესწილად არიან გულჩათხრობილები, ხოლო ვაჟები, მამის მიბაძვით, ხდებიან მოძალადეები.”
ოჯახური ძალადობის მსხვერპლი, რო-მელსაც სამედიცინო დახმარება სჭირდება, ექიმს უმეტესად არ აწერინებს დასკვნაში, რომ იგი ცემეს. ამბობენ, ფიზიკური დაზი-
ანება მოხდა იმით, რომ ფეხი დაუცურდათ, სახე რაღაცას მიარტყეს და ა. შ. ქალბატო-ნებს უჭირთ იმის თქმა, რომ მათზე ფიზიკუ-რი ძალადობა ოჯახში მოხდა.
გამოსავალი არის მოძალადისგან წასვ-ლა. მაგრამ ეს ძალიან რთულია ქალისთვის. მას არ იღებენ მშობლები იმ მოტივით, რომ განათხოვარი დაერქმევა. მეტიც, მას ეუბნებიან, რომ „ასეთი ყოფილა მისი ბედი და ყველაფერი უნდა აიტანოს.” არ გააჩნია არავითარი ქონება და სახსარი. ამას ერთვის დაშინება მოძალადისგან, ოჯახის სხვა წევ-რებისგან და უარყოფითი დამოკიდებულება საზოგადოებისგან.
ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის იურისტის თქმით, ისინი მუდმივად ინტე-რესდებიან მსხვერპლის მდგომარეობით. თავშესაფარში გადაყვანილ ოჯახური ძა-ლადობის მსხვერპლებს იქ ყოფნა მხოლოდ სამი თვე შეუძლიათ. ამჟამად თბილისის თავშესაფარში თავისუფალი ადგილი არ არის. თავშესაფარი ოც კაცზეა გათვლილი. თავშესაფარში მსხვერპლს აღმოუჩენენ მისთვის საჭირო დახმარებას: სამედიცინო, სამართლებრივი, ფსიქოლოგიური. სახელმ-წიფო თავშესაფარში მსხვერპლი ვერ მოხვ-დება, თუ არ არის გაცემული შემაკავებელი და დამცავი ორდერები. ნინო ჩიხლაძის ინფორმაციით, მსხვერპლთა გარკვეულმა ნაწილმა მოძებნა ძალა საკუთარ თავში და ახალი ცხოვრება დაიწყო. რაც შეეხება
მოძალადეებს, ნინო ჩიხლაძის თქმით, 2005 წლიდან დღემდე ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციას მხოლოდ ერთმა მოძალადემ მიმართა და ფსიქოლოგიური დახმარება ითხოვა.
როგორც შეხვედრაზე აღინიშნა, ოჯა-ხური ძალადობის დროს ყველაზე მნიშვნე-ლოვანია საზოგადოების დამოკიდებულება და რეაქცია. საზოგადოება არ უნდა ეგუებო-დეს იმას, რომ მის გვერდით ქალს სცემენ და შეურაცხყოფას აყენებენ. ამიტომ მსგავსი შეხვედრები, მუდმივი ხასიათის კამპანიები და საზოგადოების ჩართულობა ამ პრობ-ლემის დაძლევის საუკეთესო საშუალებაა.
როგორც შეხვედრაზე მყოფმა უბნის ინსპექტორმა გიორგი კვირიკაშვილმა აღნიშნა, მის პრაქტიკაში არის ოჯახური ძალადობის ფაქტები. მისივე თქმით, ასეთ ფაქტებზე რეაგირებისთვის მუნიციპალიტე-ტის მხოლოდ შორეული სოფლებიდან მო-უმართავთ. ოჯახური ძალადობის უმეტეს შემთხვევაში, პოლიციის თანდასწრებით იდება ხელწერილი.
საკრებულოს წევრმა ქალბატონებმა აღნიშნეს, რომ ძალადობა უმეტესწილად დაფარულია და მასზე არ საუბრობენ. თუმ-ცა დასძინეს, რომ პრობლემა აქტუალურია და ერთობლივი ზრუნვაა საჭირო.
შეხვედრაზე ითქვა, რომ ზოგადად, აუცილებელია სკოლაში მუშაობდნენ ფსი-ქოლოგები. ისინი ძალადობის მსხვერპლ მოსწავლეებსაც გაუწევენ დახმარებას.
უდიდესი მნიშვნელობა და ძალა აქვს სა-ზოგადოების დამოკიდებულებას ოჯახური ძალადობის წინააღმდეგ. ამის დასტურია შეხვედრაზე მყოფი კულტურის სამსახუ-რის თანამშრომლის, ლელა შარიქაძის ნაამბობი:
-გასულ ზაფხულს გვესტუმრა ახლო-ბელი მოხუცი მამაკაცი, რომელიც იყო შვილისა და რძლის ფიზიკური ძალადობის მსხვერპლი. მას არ აჭმევდნენ საჭმელს, რადგან თვლიდნენ, რომ არაფერს აკეთებდა და ჭამაც არ ეკუთვნოდა. ამ ამბის გაგე-ბისთანავე ინფორმაცია გადავეცით უბნის ინსპექტორს. მათ დაიბარეს მოძალადეები და დააწერინეს ხელწერილი. მას შემდეგ მდგომარეობა საგრძნობლად შეიცვალა: შვილიც და რძალიც მოხუცს ხელის გულზე ატარებდნენ. გაჩუმება ასეთ ფაქტებზე არ შეიძლება. საზოგადოება უნდა იყოს შე-ურიგებელი ოჯახური ძალადობის მიმართ. ბევრი თვალს ხუჭავს ასეთ ფაქტებზე და არ ერევა.
შეხვედრაზე მყოფმა გიორგი ბლუაშ-ვილმა აღნიშნა, რომ ოჯახური ძალადობის საფუძველი აღზრდაში უნდა ვეძებოთ. მისი-ვე თქმით, აუცილებელია ბავშვები ოჯახში ურთიერთსიყვარულით იზრდებოდნენ.
„დიდი დრო დასჭირდება იმას, რომ ოჯახური ძალადობის პრობლემა საბო-ლოოდ აღმოიფხვრას. მსხვერპლი უნდა მიხვდეს, რომ მას აქვს უფლება, დაიცვას ძალადობისგან საკუთარი თავი და შვილები. საზოგადოებამ მოძალადე უნდა მიახვედ-როს, რომ მისი ქმედება არ არის მოსაწონი და მისაღები,”- დასძინა შეხვედრის ბოლოს ნინო ჩიხლაძემ.
ნინო კაპანაძე
ოჯახურ ძალადობაზე საზოგადოების
განწყობა მნიშვნელოვანია
ყოველ ადამიანს აქვს უფლება რეპროდუქციულ უფლებაზე, რომელიც ადა-მიანის ღირსებასა და თანასწორობის პრინციპებს ეყრდნობა.
1990-იანი წლები მნიშვნელოვანი დეკადა იყო ადამიანის უფლებების არსებულ ხელშეკრულებებში მოცემული დებულებებისა და ქალთა რეპროდუქციული უფლებების ურთიერთდაკავშირების საქმეში.
ქალთა რეპროდუქციული უფლებები ორი მნიშველოვანი საერაშორისო კონფერენციის ძირითად თემას წარმოადგენდა. ეს იყო გაერთიანებული ერების საერთაშორისო კონფერენცია მოსახლეობისა და განვითარების შესახებ (ICPD) 1994 წელს და გაერთიანებული ერების მეოთხე მსოფლიო კონფერენცია ქალების შესახებ (Beijing) 1995 წელს. ამ შეხვედრებზე შეიკრიბა ქალთა საერთაშორი-სო საზოგადოება და მიღებული დოკუმენტებით დადასტურდა, რომ ადამიანის საერთაშორისო უფლებებს შორის რეპროდუქციულ უფლებებს მთავარი ადგილი უჭირავს და აღწერეს რეპროდუქციულ უფლებებში შეტანილი უფლებების ხიბლი.
ადამიანის ათი ფუნდამენტური საერთაშორისო უფლება, რომელიც მოიცავს რეპროდუქციულ უფლებებს:
• სიცოცხლის, თავისუფლებისა და უსაფრთხოების უფლება; • ჯანმრთელობის, რეპროდუქციული ჯანმრთელობისა და ოჯახის
დაგეგმვის უფლება; • გადაწყვეტილების მიღების უფლება შვილების რაოდენობისა და თა-
ნამიმდევრობის თაობაზე; • ნებაყოფლობითი და თანასწორუფლებიანი ქორწინების უფლება; • პირადი ხელშეუხებლობის უფლება; • დისკრიმინაციისგან დაცვის უფლება; • ქალებისა და გოგონების მავნე წეს-ჩვეულებისგან დაცვის უფლება; • წამების ან სასტიკი, არაჰუმანური, დამამცირებელი მოპყრობის ან
სასჯელისგან დაცვის უფლება; • სქესობრივი ძალადობისგან დაცვის უფლება; • მეცნიერული პროგრესით სარგებლობისა და ექსპერიმენტზე დათანხ-
მების უფლება.
ქალთა რეპროდუქციული
უფლებები, საერთაშორისო
საკანონმდებლო საფუძვლები
ჩანართი იბეჭდება „ქალთა ფონდი საქართველოში”
ფინანსური მხარდაჭერით
5xtvb [fhfufekb^ st,thdfkb @_!@ o
ოჯახური ძალადობა გენდერული ძალადობის ყველაზე გავრცელე-ბული ფორმაა, რომელსაც ოჯახის რომელიმე წევრი სხვა წევრებზე ახორციელებს. ოჯახური ძალადობა არის სექსუალური, ფიზიკური, ფსი-ქოლოგიური, რაც მოძალადის მიერ სხვაზე (მსხვერპლზე) კონტროლსა და ძალაუფლების მოპოვებას გულის-ხმობს. როგორც წესი, ეს არ არის ცალკეული, ერთეული შემთხვევა. ის ხშირად მეორდება და სისასტიკის გაღრმავების ტენდენცია ახასიათებს.
საქართველოში ოჯახური ძალადო-ბის თემაზე საუბარი მიღებული არაა. ამ საკითხზე ხმამაღლა ნაკლებად საუბრობენ. ერთი მხრივ, ძალადობის მსხვერპლი ვერ ბედავს ამ თემაზე სხვასთან საუბარს. თანაც ხშირ შემ-თხვევებში არც იცის, ვის შეიძლება მიმართოს დახმარებისათვის. მეორე მხრივ, მოძალადე, რომელიც შეგნე-ბულად ახორციელებს ოჯახის წევრ-ზე ძალადობას, შეუვალ აგრესიულ პოზიციაზე დგას: „ჩემია და რასაც მინდა, იმას ვუზამ.” გარდა ამისა, ხშირად ოჯახის წევრები ვერც კი აცნობიერებენ, რომ თავიანთი ქცევით ან სიტყვით დამანგრეველ ზეწოლას უპირველესად შვილზე ახდენენ. გა-ნურჩევლად იმისა, უშუალოდ ბავშვზეა მიმართული ძალადობრივი ქმედება თუ ოჯახის სხვა წევრზე, ოჯახში ძალადობა სერიოზულ საფრთხეს უქ-მნის ბავშვის ფიზიკურ თუ ფსიქიკურ ჯანმრთელობას.
ცნობილია, რომ ოჯახში ძალადო-ბის მსხვერპლნი ძირითადად ქალები და ბავშვები ხდებიან.
ხშირად ადამიანი ვერც კი აცნობი-ერებს, რომ ოჯახში მის მიმართ ძალა-დობა ხორციელდება. ოჯახის წევრის საქციელს ის ძალადობად არ აღიქვამს და თავს ძალადობის მსხვერპლად არ თვლის. აუცილებელია იმის ცოდნა, თუ რა ითვლება ძალადობად ოჯახ-ში, რათა ადამიანმა გააცნობიეროს საკუთარი მდგომარეობა, შეურაცხ-ყოფას შესაფერისი სახელი დაარქვას და საკუთარ ღირსებასთან ერთად დაიცვას ოჯახის სხვა წევრების (გან-საკუთრებით ბავშვების) ფიზიკური და ფსიქიკური ჯანმრთელობა.
რას შეიძლება ეწოდოს ძალადობა ოჯახში?
ოჯახში ძალადობას აქვს ადგილი, თუ თქვენი ოჯახის წევრი:
ფიზიკურ შეურაცხყოფას გაყენებთ;მიმართავს დაშინებას, გემუქრება
და თქვენით მანიპულირებას ცდილობს;
მუდმივად გაკრიტიკებთ;ზედმეტად მზრუნველად გექცევათ,
ყველა თქვენი ქცევის გაკონტროლებას ცდილობს;
სხვა ადამიანების თანდასწრებით გამცირებთ ან გარცხვენთ;
მიმართავს შანტაჟს (იმუქრება თვითმკვლელობით, გადაკარგვით და სხვა), თუ მის ნებას შეეწინააღმ-დეგებით;
გიშლით მეგობრებთან ურთიერ-თობას, გიზღუდავთ სატელეფონო ზარებს;
ახდენს ეკონომიურ ზეწოლას. იძუ-ლებულს გხდით, ყოველგვარი წვრილ-მანის ყიდვისთვის მას მიმართოთ;
სხვადასხვა დამამცირებელ ზედ-მეტსახელს გიწოდებთ;
გემუქრებათ ცივი ან ცეცხლსასრო-ლი იარაღით;
ძალდატანებას მიმართავს სექსუ-ალური კავშირის დასამყარებლად;
უეცრად რისხდება და წონასწორო-ბას კარგავს;
ნივთებს აზიანებს;გიშლით სწავლას, პროფესიულ
საქმიანობას;არ განებებთ საჭმლის ან წამლის
მიღებას.ცხადია, ყველა კითხვაზე პასუხი
„დიახ” არ არის საჭირო იმისათვის, რომ ადამიანი ოჯახში ძალადობის მსხვერპლად ჩაითვალოს.
რა ფაქტორები უწყობს ხელს ოჯახში ძალადობას?
●საზოგადოებრივი აზრი ქალისა და მამაკაცის ბუნებისა და საქციელის შესახებ: მამაკაცი - ამბიციური, აგრესიული, წარმმართველი; ქალი - მზრუნველი, დამთმობი, დამჯერი;„ტრადიციული აგრესია
- ძალადობრივ ოჯახში აღზრდილი მამაკაცი აგრძელებს „ოჯახურ ტრა-დიციას;”
●შეურაცხყოფილი ქალის ფსიქიკა - ქალს უყალიბდება „ტყვის სინდრო-მი:” შიშის, სიყვარულისა და იმედის ერთდროული განცდა;
●წინააღმდეგობები ოჯახის დანგ-რევის შემთხვევაში - ეკონომიური პრობლემები, სირცხვილი, იმედ-გაცრუება, ანგარიშსწორების შიში, მოძალადის დაპირებების დაჯერება და სხვა.
ოჯახში მოძალადის
ფსიქოლოგიური პორტრეტიპიროვნება პოტენციური მოძალა-
დეა, თუკი მას ჩამოთვლილთაგან სამი ან მეტი ნიშანი ახასიათებს:
•ეჭვიანობა - მიუთითებს უნდობლო-ბაზე, ეგოიზმზე, მესაკუთრეობის განცდაზე და არა სიყვარულზე;•არარეალური მოლოდინი - ოჯახის
წევრისაგან მოითხოვს მისი ნების-მიერი სურვილის შესრულებას;•მაკონტროლებელი ქცევა - აკონტ-
როლებს ოჯახის წევრის ყოველ ნაბიჯს, ყველაფერზე განმარტებებს ითხოვს: „სად იყავი?,” „ვინ გახლ-და?”, „რას აკეთებდი?” და ა. შ.;•იზოლაცია - ცდილობს ჩამო-
აცილოს ოჯახის წევრი ნათესა-ვებს, მეგობრებს;•სხვისი დადანაშაულება შექმნილ
პრობლემებში - ყოველთვის სხვას ადანაშაულებს, როცა რაიმე ცუდი შეემთხვევა;•სხვისი დადანაშაულება საკუთარ
გრძნობებსა და საქციელში - „შენ მაიძულე, ასე მოვქცეულიყავი,” „შენ გამომიყვანე წონასწორობი-დან” და ა. შ.
ოჯახში ძალადობის მსხვერპლის ფსიქოლოგიური
პორტრეტი•დაბალი თვითშეფასება - ვერ აფა-
სებს თავის რეალურ შესაძლებ-ლობებს და თვლის, რომ არაკომ-პეტენტურია;•საკუთარი თავის დადანაშაულება
- შეურაცხმყოფელი საქციელის მიზეზს საკუთარ თავში ეძებს: „რაღაც არასწორად გავაკეთე,” „ჩემი ბრალია, ასე არ უნდა მეთქ-ვა” და ა.შ.;•ძალადობის უარყოფა - მალავს
ძალადობის ფაქტს ან საერთოდ უარყოფს ძალადობას;•სტრესული ძალადობის მიმართ
მიჩვევა - კრიტიკულად ვეღარ აფასებს ურთიერთობებს, პრობლე-მას და თვითონ ცდილობს „გამო-სწორებას;”•რეაქციები - ძილის დარღვევა,
დეპრესია, თავის ტკივილი, შიში, შფოთვა, უიმედობა, ჩაკეტილობა და სხვ.
რას განიცდის ბავშვი?ოჯახში ძალადობის მსხვერპლ
ბავშვს თან სდევს სირცხვილის, ბრა-ზის, სასოწარკვეთის, ხშირად - სი-ძულვილისა და შურისძიების გრძნო-ბები. ბავშვი გაორებულია: მას უყვარს მშობლები და ამასთანავე მათი დამოკი-დებულებით გამოწვეული უარყოფითი ემოციები აწუხებს. ამგვარი გაორება შინაგან დაძაბულობას კიდევ უფრო ზრდის, ბავშვის დაბნეულობასა და დაურწმუნებლობას იწვევს. ამდენად, ის მუდმივი სტრესის მდგომარეობაში იმყოფება.
ძალადობასთან გამკლავებას სხვა-დასხვა ბავშვი სხვადასხვა გზით ცდილობს:
ბავშვი საკუთარ თავს მოძა-ლადესთან, აგრესორთან აიგი-ვებს და თვითონაც აგრესიულ, შემტევ როლს ირჩევს. ის ხომ ძალადობას, ისევე როგორც ბევრ სხვა რამეს, მიბაძვისა და მაგალითის ძალით სწავ-ლობს. ადვილი შესაძლებელია, რომ ძალმომრეობა მისთვის სამყაროსთან ურთიერთობის ერთადერთ ფორმად იქცეს. ყალიბდება მოძალადის როლი. აგრესორის ნიღბის უკან კი შეშინებული ბავშვი იქნება და-მალული, რომელმაც ეს ნიღაბი მშობლისაგან თავის დასაცავად მოირგო და შეისისხლხორცა.
ბავშვი უმწეო, უსუსურ პო-ზიციას „ირჩევს.” ეს კი მასში დანაშაულისა და ბრალეულო-ბის განცდებს ბადებს და განამ-ტკიცებს. ყალიბდება მსხვერპ-ლის როლი, რაც გულისხმობს სირცხვილის გრძნობას გაუბე-დაობას, პასიურობას, ხშირად
საკუთარი უმწეობითა და დაჩაგრულო-ბით მანიპულირებას.
ოჯახში ძალადობის მსხვერპლი ბავშვისათვის
დამახასიათებელია:•მარტოობის განცდა - თავს მიტოვე-
ბულად და მარტოსულად გრძნობს;•მშობლისადმი გაორებული (შიში
და სიყვარული) დამოკიდებულება - ცდილობს მშობლის საქციელის გამართლემას და იწყებს ფიქრს, რომ თვითონაც ცემის ღირსია;•საკუთარი ზედმეტობისა და უღირ-
სობის განცდა - თავს უმნიშვნელო და უღირს ადამიანად თვლის, რომე-ლიც ყურადღებას არ იმსახურებს;•საკუთარი ოჯახის მიმართ გაუც-
ხოება - თვლის, რომ ოჯახში მისი არ ესმით და მეგობრებს ოჯახს გარეთ ეძებს;•სიძნელეები სკოლაში - უჭირთ
ყურადღების კონცენტრაცია, თანა-ტოლებთან ნორმალური ურთიერ-თობა; თვლის, რომ თანატოლთაგან განსხვავდება და მისი ცხოვრებაც იმიტომ არის განსხვავებული;•ძალადობის მიმღებლობა - სიყვარუ-
ლისა და ძალადობის აღრევის გამო უჩნდებათ განცდა, რომ ძალადობა ჩვეულებრივი რამაა, „ეს ასეც უნდა იყოს.”
მშობლებისათვის განსაკუთრებით
საყურადღებოა შემდეგი:მნიშვნელობა არა აქვს იმას, ბავშ-
ვი ოჯახში პირდაპირი ძალადობის მსხვერპლია (მას სცემენ, ავიწროებენ, შეურაცხყოფას აყენებენ) თუ არა-პირდაპირის (ოჯახის სხვა წევრებზე ძალადობის მოწმეა). ნებისმიერ შემთ-ხვევაში ძალადობრივ ოჯახში მცხოვ-რები ბავშვი ძალადობის მსხვერპლია!
მშობელმა უნდა შეიგნოს, რომ მისი ქცევის სტილი შვილებს გადაეცემა, რომლებიც, თავის მხრივ, საკუთარ შვილებზე ზემოქმედებენ და ამგვა-რად, ძალადობის ტალღა თაობიდან თაობაში გადადის. თუნდაც ამიტომ არ არის ოჯახში ბავშვზე ძალადობის პრობლემა მხოლოდ ერთეულების ან მხოლოდ მისი ოჯახის საქმე.
აქედან გამომდინარე, ოჯახში ძა-ლადობის ფაქტების დამალვით საფრ-თხე ექმნება ოჯახის ყველა წევრის (განსაკუთრებით ბავშვების) ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობას, მთელ შემდგომ ცხოვრებას. პირველ რიგში, აუცილებელია პრობლემის გაზიარება ახლობლებისათვის. ხოლო თუ პრობ-ლემა არ მოწესრიგდა, კომპეტენტური დახმარების გაწევა შეუძლიათ ბავშვ-თა და მოზრდილთა ძალადობისაგან დაცვის სფეროში მომუშავე სპეცი-ალისტებს: ფსიქოლოგებს, ექიმებს, იურისტებს.
ოჯახური ძალადობაგენდერი – სქესთა სოციალურად
განპირობებულ როლი პირად და საზო-გადოებრივ ცხოვრებაში, ისტორიული განვითარების სხვადასხვა ეტაპსა და სხვადასხვა პოლიტიკურ და ეკონომი-კურ გარემოში.
გენდერული თანასწორობა – ქალთა და მამაკაცთა თანასწორი სამართლებრივი, პოლიტიკური, სოცი-ალურ-ეკონომიკური ურთიერთობები, შესაძლებლობების რეალიზაციის თანაბარი პირობები.
დისკრიმინაცია – სქესის ნიშნით ნებისმიერ განსხვავება, გამიჯვნა ან შეზღუდვა უფლებებისა და ძირითად თავისუფლებათა აღიარების, გამო-ყენების შესაძლებლობის შესუსტება ან სრული უარყოფა.
დისკრიმინაცია შესაძლოა იყოს როგორც პირდაპირი, ასევე ირიბი.
პირდაპირი გენდერული დის-კრიმინაციაა – როდესაც ერთი პიროვნება სქესის ნიშნით შესაძლოა გახდეს უარესი მოპყრობის ობიექტი, ვიდრე ანალოგიურ სიტუაციაში მეორე პიროვნება
ირიბი გენდერული დისკრიმი-ნაციაა ნებისმიერი სიტუაცია, რო-მელშიც თანასწორი ყველასათვის, ე.წ. ნეიტრალური საკანონმდებლო ნორმა, კრიტერიუმი ან პრაქტიკა, აყენებს ერთი სქესის ადამიანებს უფრო არა-ხელსაყრელ მდგომარეობაში, ვიდრე მეორე სქესის ადამიანებს.
გენ დე რუ ლი სეგ რე გა ცია – ქა-ლთა და მა მა კა ცთა არა თა ნა ბარი, ასი მეტ რი ული გა ნა წი ლე ბა დარ გე ბის, პრო ფე სი ე ბი სა და თა ნამ დე ბო ბე ბის მი ხედ ვით. გა ნას ხვა ვე ბენ ჰო რი ზონ-ტულ და ვერ ტი კა ლურ სეგ რე გა ცი ას. კერ ძოდ, ის, რომ ქა ლე ბი თავ მოყ რი ლი არი ან და ბა ლა ნაზ ღა უ რე ბად და ნაკ-ლე ბად პრეს ტი ჟულ სფე რო ებ ში, არის ჰო რი ზონ ტუ ლი სეგ რე გა ცია, ხო ლო ის, რომ მა ღა ლი თა ნამ დე ბო ბის პირ თა შო რის უმე ტე სო ბა მა მა კა ცია, არის ვერ ტი კა ლუ რი სეგ რე გა ცია.
გენდერული მეინტრიმინგი /გენდერული მიდგომა / პოლიტიკური პროცესების ორგანიზაცია, გადა-წყვეტილების მიღების პროცესებში გენდერული თანასწორობის პოლიტი-კის დანერგვა მმართველობის ყველა დონეზე.
გენდერული ბიუჯეტი – გენ-დერული სახელმწიფო პოლიტიკის ერთ-ერთი მთავარი მიმართულება და პოლიტიკური დეკლარაციაა, რომელიც ასახავს ეკონომიკურ და სოციალურ პრიორიტეტებს, უზრუნველყოფს ქვეყანაში არსებული რესურსების განაწილებას გენდერულად დიფერენ-ცირებული პრინციპით და ემსახურება გენდერული თანასწორობის განხორ-ციელებას სახელმწიფო ფინანსების წარმოქმნასა და განაწილებაში.
გენდერული უფლებამოსი-ლების საზომი – ასახავს ქალთა და მამაკაცთა წარმომადგენლობის დონეს ხელისუფლებაში, განისაზღვრება სამი ფაქტორით: მონაწილეობა პარლამენტ-სა და სახელისუფლებო სტრუქტურებ-ში, ეკონომიკური გადაწყვეტილების მიღების პროცესებში – მენეჯერები და პროფესიონალები, ხელმისაწვდომობა რესურსებისადმი და შემოსავლების დონე.
ტრეფიკინგი არის ადამიანებით ვაჭრობა. ტრეფიკინგის მსხვერპ-ლი უმარტივესი განმატებით არის ადამიანი, რომელიც გადაჰყავთ ერთი ქვეყნიდან მეორეში ან ქვეყნის შიგნით მონობის ან დამონების მიზნით. ეს დანაშაული მნიშვნელოვანია იმიტომ, რომ მოიცავს ბევრ კანონდარღვევას, მათ შორისაა ადამიანის უფლებების შეზღუდვა, გაუპატიურება, წამება. ტრეფიკინგი არღვევს ადამიანების თა-ვისუფლების უსაფრთხოებას, რადგან პირი ამ დროს იმყოფება არაადამიანუ-რი მონობის პროცესში.
ტერმინთა განმარტება
6 xtvb [fhfufekb ^ st,thdfkb @_!@ o
გო ნი ოს მა გა ლი თი2007-2010 წლებ ში, სო ფელ გო ნი ოს
ად გი ლობ რივ მო სახ ლე ო ბას ხელ ვა ჩა-უ რის მუ ნი ცი პა ლი ტე ტის საკ რე ბუ ლოს სა კუთ რე ბის უფ ლე ბის აღი ა რე ბის კო მი-სი ის გა დაწყ ვე ტი ლე ბით, სა კუთ რე ბა ში გა და ე ცა მი წის ის ნაკ ვე თე ბი, რომ ლე ბიც წლე ბის გან მავ ლო ბა ში ამ მო ქა ლა ქე-თა მფლო ბე ლო ბა ში იყო. მო ქა ლა ქე ე ბი, კო მი სი ის მი ერ გა ცე მუ ლი სა კუთ რე ბის მოწ მო ბე ბის სა ფუძ ველ ზე, მი წის ნაკ ვე-თე ბის მე სა კუთ რე ე ბად სა ჯა რო რე ეს ტრში და რე გის ტრირ დნენ. 2010 წლის ნო ემ ბერ-ში, ხელ ვა ჩა უ რის სა კუთ რე ბის უფ ლე ბის აღი ა რე ბის კო მი სი ამ სო ფელ გო ნი ო ში მცხოვ რებ 271 მო ქა ლა ქეს ერ თდრო უ ლად გა უ უქ მა მი წის ნაკ ვე თებ ზე მის მი ერ ვე რამ დე ნი მე წლის წინ გა ცე მუ ლი სა კუთ-რე ბის უფ ლე ბის მოწ მო ბე ბი, ისე, რომ არ შე უს წავ ლია ფაქ ტობ რი ვი გა რე მო ე ბე ბი და არც კომ პენ სა ცია მი უ ცია მო სახ ლე ო-ბის თვის. თი თო ე ულ შემ თხვე ვა ში სა კუთ-რე ბის უფ ლე ბის გა უქ მე ბა, აღ ნიშ ნულ მა კო მი სი ამ სხვა დას ხვა სა მარ თლებ რი ვი არ გუ მენ ტით და ა სა ბუ თა. ჩა მორ თმე უ ლი მი წე ბის სა ნაც ვლოდ, კო მი სი ამ რა მე სა-ხის კომ პენ სა ცი ის (ფუ ლა დი, სა ნაც ვლო მი წის ნაკ ვე თი) გა ცე მის ვალ დე ბუ ლე ბა სრუ ლად უგუ ლე ბელ ყო. შე დე გად, კო მი-სი ის გა დაწყ ვე ტი ლე ბებ მა მნიშ ვნე ლო ვა ნი ზი ა ნი მი ა ყე ნა 271 მი წათ მე სა კუთ რეს და მათ ოჯა ხებს. ბევ რი მათ გა ნი დარ ჩა რო-გორც ერ თა დერ თი სა არ სე ბო წყა როს, ისე საცხ ოვ რებ ლის გა რე შე.
შემ დგომ ში ბა თი ლად ცნო ბი ლი 271 სა-კუთ რე ბის უფ ლე ბის მოწ მო ბი დან 90%-ზე მე ტი, სწო რედ 2008 წლის საპ რე ზი დენ ტო და სა პარ ლა მენ ტო არ ჩევ ნე ბის წი ნა პე რი-ოდ შია გა ცე მუ ლი. მარ თა ლია ჯერ ჯე რო-ბით პირ და პირ არ არის გაცხ ა დე ბუ ლი, რომ ჩა მორ თმე უ ლი მი წე ბი ტუ რის ტუ ლი ინ ფრას ტრუქ ტუ რის გან ვი თა რე ბის მიზ ნით იქ ნე ბა გა მო ყე ნე ბუ ლი, მაგ რამ ხელ ვა ჩა უ-რის მუ ნი ცი პა ლი ტე ტის საკ რე ბუ ლოს სა-კუთ რე ბის უფ ლე ბის აღი ა რე ბის კო მი სი ამ, მი წე ბის ჩა მორ თმე ვის ერ თ-ერთ მი ზე ზად ტე რი ტო რი ის სა კუ რორ ტო ზო ნა ში მოქ-ცე ვა და ა სა ხე ლა, რად გან სა ქარ თვე ლოს პრე ზი დენ ტის 2005 წლის N655 ბრძა ნე-ბუ ლე ბის თა ნახ მად, გო ნიო შე სუ ლია სა კუ-რორ ტო ად გი ლე ბის ნუს ხა ში. აღ ნიშ ნულ
ის ტო რი ა ში ე.წ. „შე ი ხე ბი“ ფი გუ რი რე ბენ _ ხელ ვა ჩა უ რის მუ ნი ცი პა ლი ტე ტის საკ რე-ბუ ლოს სა ოქ მო გა დაწყ ვე ტი ლე ბა ში პირ-და პირ წე რი ა, რომ ჩა მორ თმე უ ლი მი წე ბი „და უ მუ შა ვე ბელ თა ვი სუ ფალ ტე რი ტო რი-ას წარ მო ად გენს და მდე ბა რე ობს სო ფელ გო ნი ოს მაღ ლივ ფერ დობ ზე, ე.წ შე ი ხე ბის მი ერ შე ძე ნი ლი ტე რი ტო რი ის მიმ დე ბა რედ“ (ხელ ვა ჩა უ რის მუ ნი ცი პა ლი ტე ტის საკ რე-ბუ ლოს სა კუთ რე ბის უფ ლე ბის აღი ა რე ბის კო მი სი ის 03.09.2010 წლის # 27 სა ოქ მო გა დაწყ ვე ტი ლე ბა). ად გი ლობ რი ვე ბიც ამ-ტკი ცე ბენ, რომ ხე ლი სუფ ლე ბამ მათ თვის ჩა მორ თმე უ ლი მი წე ბი არაბ ინ ვეს ტო რებს გა დას ცა - ნა წი ლი ტე რი ტო რი ი სა უკ ვე და-კა ნო ნე ბუ ლი ა, ხო ლო დარ ჩე ნი ლი ნა წი ლის და სა კუთ რე ბას სწო რედ ახ ლა ცდი ლო ბენ.
გო ნი ოს შემ თხვე ვა თვალ სა ჩი ნოს ხდის, თუ რო გორ ეწი რე ბა ინ ვეს ტორ თა ინ-ტე რე სებს ად გი ლობ რი ვი მო სახ ლე ო ბის უფ ლე ბე ბი.
მეს ტი ის მა გა ლი თი უკა ნას კნელ პე რი ოდ ში, სვა ნეთ ში გახ-
შირ და მო ქა ლა ქე ე ბის ტრა დი ცი ულ სა-კუთ რე ბა ში არ სე ბუ ლი მი წის ნაკ ვე თებ ზე სა კუთ რე ბის უფ ლე ბის ხელ ყო ფის ფაქ ტე ბი.
ზე მო სვა ნეთ ში და გეგ მი ლი და უკ ვე გა-ხორ ცი ე ლე ბუ ლი ინ ფრას ტრუქ ტუ რუ ლი პრო ექ ტე ბი (ა ე რო პორ ტი, სათხ ი ლა მუ რო ტრა სა და სა ბა გი რო, სას ტუმ რო), უმე ტეს შემ თხვე ვა ში, სა უ კუ ნე ე ბის მან ძილ ზე მო-ქა ლა ქე ე ბის ტრა დი ცი ულ კუთ ვნი ლე ბა ში არ სე ბულ მი წის ნაკ ვე თებ ზე ხორ ცი ელ-დე ბა. ინ ფრას ტრუქ ტუ რუ ლი პრო ექ ტე ბის მშე ნებ ლო ბა (ა ე რო პორ ტი, სათხ ი ლა მუ რო ტრა სა) და იწყო ისე, რომ ად გი ლობ რი ვებს არ მი ე ცათ ამ ტე რი ტო რი ებ ზე ტრა დი ცი-ულ მფლო ბე ლო ბა ში არ სე ბუ ლი მი წის ნაკ ვე თე ბის სა კუთ რე ბა ში რე გის ტრა ცი ის შე საძ ლებ ლო ბა. მშე ნებ ლო ბის დაწყ ე ბის შემ დეგ, არ მოხ და ად გი ლობ რი ვი მო სახ-ლე ო ბის სა კომ პენ სა ციო თან ხით დაკ მა-ყო ფი ლე ბა, რად გან ამის თვის სა ჭი რო იყო მი წის ნაკ ვე თე ბის მო ქა ლა ქე თა სა კუთ რე-ბა ში რე გის ტრა ცი ა.
დღე ვან დე ლი მდგო მა რე ო ბით, და ბა მეს ტი ა ში, უძ რავ ქო ნე ბა ზე სა კუთ რე ბის რე გის ტრა ცი ა, ისე ვე რო გორც სა კუთ-რე ბის დაც ვა მნიშ ვნე ლო ვან პრობ ლე მას წარ მო ად გენს. მო ქა ლა ქე ებს არ ეძ ლე ვათ
სა შუ ა ლე ბა სა კუთ რე ბა ში და ი რე გის ტრი-რონ ისე თი მი წის ნაკ ვე თე ბი, რომ ლებ საც სა უ კუ ნე ე ბის მან ძილ ზე ფლო ბენ და გა აჩ ნი-ათ რე გის ტრა ცი ი სათ ვის კა ნონ მდებ ლო ბით დად გე ნი ლი უფ ლე ბის და მა დას ტუ რე ბე ლი სა ბუ თე ბი. მეს ტი ის სა ჯა რო რე ეს ტრის მი ერ დად გე ნი ლია შეზღ უდ ვე ბი, არ სე ბობს „აკ რძა ლუ ლი“ სა რე გის ტრა ციო ზო ნა (ე.წ „წყლის გაღ მა” ტე რი ტო რი ა), სა დაც ნაკ ვე თე ბის რე გის ტრა ცი ა ზე სა ბუ თებს რე ეს ტრის კან ცე ლა რია არ იღებს; შე სა-ბა მი სად, თუ ამ ზო ნა ში მო ქა ლა ქე ფლობს მი წის ნაკ ვეთს, მი სი და რე გის ტრი რე ბა შე უძ ლე ბე ლი ა.
შერ ჩე ვი თი სა მარ თა ლი _ თა ნამ დე ბო ბის პირ თა ოჯა ხის
წევ რე ბის მი ერ და რე გისტრირებუ ლი
„სხვი სი” მი წის ნაკ ვე თე ბი თუმ ცა, არის შემ თხვე ვე ბი, რო დე საც
სა ჯა რო რე ეს ტრის მი ერ მო ქა ლა ქე ე ბი-სათ ვის ე.წ. „აკ რძა ლულ“ სა რე გის ტრა-ციო ზო ნა ში მა ინც ხორ ცი ელ დე ბა მი წის ნაკ ვე თე ბის სა კუთ რე ბა ში რე გის ტრა ცი ა. არ სე ბობს ფაქ ტე ბი, რომ ლის მი ხედ ვით, სა უ კუ ნე ე ბის მან ძილ ზე მო ქა ლა ქე ე ბის მი ერ ტრა დი ცი ულ კუთ ვნი ლე ბა ში მქო ნე მი წე ბი, აღ მოჩ ნდა სხვა მე სა კუთ რე ე ბის, კერ ძოდ, პარ ლა მენ ტის წევ რე ბის, რე ეს-ტრის თა ნამ შრომ ლის ოჯა ხის წევ რის და ა.შ. ხელ ში.
და ბა მეს ტი ა ში დაწყ ე ბუ ლი სამ შე ნებ-ლო ბუ მის მსხვერ პლი ახ ლა და შე ნე ბუ ლი აე რო პორ ტის ტე რი ტო რი ა ზე მდე ბა რე მეს ტი ე ლე ბის მი წის ნაკ ვე თე ბი აღ მოჩ-ნდა. ად გი ლობ რი ვე ბის გან ცხა დე ბით, მათ მშე ნებ ლო ბის დაწყ ე ბამ დე სცა დეს მი წის ნაკ ვე თე ბის სა კუთ რე ბა ში რე გის ტრი რე ბა, რა ზეც რე ეს ტრი, ზე მოთ და სა ხე ლე ბუ-ლი მი ზე ზე ბის გა მო, უარს ეუბ ნე ბო და. მეს ტი ა ში გა მარ თულ შეხ ვედ რა ზე, ად გი-ლობ რი ვე ბი ხში რად სა უბ რობ დნენ იმა ზე, რომ მი წე ბის სა კუთ რე ბა ში რე გის ტრა ცია ხდე ბა „ზე ვი დან გა ცე მუ ლი ბრძა ნე ბით“ ან ზო გი ერთ თა ნამ დე ბო ბის პირ თა პი რა დი ინ ტე რე სე ბი დან გა მომ დი ნა რე.
მეს ტი ის მკვიდ რთა ინ ფორ მა ცი ით, აე რო პორ ტის ტე რი ტო რი ა ზე და რე გის-ტრი რე ბულ მი წის ნაკ ვე თებს შო რის იყო სა ჯა რო რე ეს ტრის მეს ტი ის სა რე გის ტრა-
ციო სამ სა ხუ რის უფ რო სის მო ად გი ლის მე უღ ლის, და ვით ფა ლი ა ნის მი წის ნაკ ვე თი. მო სახ ლე ო ბა პრო ტესტს გა მოთ ქვამ და იმას თან და კავ ში რე ბით, რომ მა შინ, რო-დე საც მეს ტი ის სა ჯა რო რე ეს ტრი სხვებს უარს ეუბ ნე ბო და მი წე ბის რე გის ტრა ცი ა ზე, თა ვად ამ სამ სა ხუ რის უფ რო სის მო ად გი-ლი სათ ვის ”წყალს გაღ მა” ტე რი ტო რი ა ზე მი წის ნაკ ვე თის და რე გის ტრი რე ბის პრობ-ლე მა არ არ სე ბობ და.
აღ ნიშ ნუ ლი ინ ფორ მა ცი ის გა და მოწ მე-ბით გა ირ კვა, რომ აე რო პორ ტის ტე რი-ტო რი ა ზე მარ თლაც არის და რე გის ტრი რე-ბუ ლი მი წის ნაკ ვე თი, რო მე ლიც ეკუთ ვნის ვინ მე და ვით ფა ლი ანს. ად გი ლობ რი ვე ბის ინ ფორ მა ცი ით, და ვით ფა ლი ა ნი სა ჯა რო რე ეს ტრის მეს ტი ის სა რე გის ტრა ციო სამ-სა ხუ რის უფ რო სის მო ად გი ლის მე უღ ლე ა.
სა ჯა რო რე ეს ტრის ვებ -გვერ დზე გან თავ-სე ბუ ლი ინ ფორ მა ცი ის თა ნახ მად, და ვით ფა ლი ან მა მი წის ნაკ ვე თის მარ თლზო მი ე-რად ფლო ბის სა ფუძ ვლით რე გის ტრა ცი-ის თვის სა ჯა რო რე ესტრს მი მარ თა 2010 წლის 22 ნო ემ ბერს. სა რე გის ტრა ციო სამ-სა ხურ მა 2010 წლის 25 ნო ემ ბერს და აკ მა-ყო ფი ლა მი სი გან ცხა დე ბა და სა კუთ რე ბა ში და უ რე გის ტრი რა მი წის ნაკ ვე თი. ერ თი შე ხედ ვით აქ უკა ნო ნო და უც ნა უ რი არა-ფე რი ა, თუ არ და ვაკ ვირ დე ბით ამო ნა წერს სა ჯა რო რე ეს ტრი დან, სა დაც უფ ლე ბის და მა დას ტუ რე ბელ დო კუ მენ ტად წარ დგე-ნი ლია 2010 წლის 23 ნო ემ ბერს გა ცე მუ ლი სა არ ქი ვო ცნო ბა ანუ, რე ეს ტრში სა ბუ თე-ბის წარ დგე ნის მე ო რე დღეს გა ცე მუ ლი დო კუ მენ ტი. ეს კი იმას ნიშ ნავს, რომ და ვით ფა ლი ანს 22 ნო ემ ბერს სა ჯა რო რე ეს ტრში წა რუდ გე ნია 23 ნო ემ ბერს გა ცე მუ ლი ცნო-ბა. თუ რო გორ მო ა ხერ ხა მან მომ დევ ნო დღეს გა ცე მუ ლი ცნო ბის წი ნა დღით წარ-დგე ნა, ეს ცალ კე კვლე ვის სა გა ნი ა, მაგ რამ ფაქ ტი ა, რომ მო ქა ლა ქე თა უნ დობ ლო ბას სა ჯა რო რე ეს ტრის თა ნამ შრო მელ თა მი-მართ, სა ფუძ ვე ლი ნამ დვი ლად აქვს.
ასე ვე, შერ ჩე ვი თი სა მარ თლის წე სით მი წე ბის რე გის ტრა ცი ის კარგ მა გა ლითს წარ მო ად გენს ჰაწ ვა ლის (მეს ტი ა) სათხ-ი ლა მუ რო კომ პლექ სის მშე ნებ ლო ბის შე დე გად და ზა რა ლე ბულ თა ის ტო რი ე ბი. სა ჯა რო რე ეს ტრის ვებ -გვერ დზე გან-თავ სე ბუ ლი ინ ფორ მა ცი ის თა ნახ მად, ჰაწ ვა ლის ტე რი ტო რი ა ზე, სა დაც სათხ-ი ლა მუ რო კომ პლექ სის მშე ნებ ლო ბა მიმ-დი ნა რე ობს, მხო ლოდ 15 მო ქა ლა ქეს აქვს სა კუთ რე ბა ში და რე გის ტრი რე ბუ ლი მი წის ნაკ ვე თე ბი. აღ ნიშ ნუ ლი მი წე ბი მდე ბა რე ობს სათხ ი ლა მუ რო ტრა სის კენ მი მა ვალ გზა-ზე და ამ მი წის ნაკ ვე თებს შუ ა ზე ჰყოფს ახ ლად აშე ნე ბუ ლი ჰაწ ვა ლის სა ავ ტო მო-ბი ლო გზა. მო სახ ლე ო ბას თან შეხ ვედ რის შე დე გად გა ირ კვა, რომ გზის მშე ნებ ლო ბის დაწყ ე ბამ დე, მათ მი მარ თეს მეს ტი ის სა ჯა-რო რე ესტრს და სთხო ვეს მარ თლზო მი ე რი მფლო ბე ლო ბის სა ფუძ ველ ზე მი წე ბის სა-კუთ რე ბა ში რე გის ტრა ცი ა. მათ რე ეს ტრმა გა ნუ მარ ტა, რომ მი წის ნაკ ვე თე ბი „წყალს გაღ მა“ მდე ბა რე ობ და და მა თი რე გის-ტრა ცია შე უძ ლე ბე ლი იყო. სა ბო ლო ოდ, ჰაწ ვა ლის გზის მშე ნებ ლო ბა და იწყო ისე, რომ ად გი ლობ რი ვებს არ მი ე ცათ მი წის ნაკ ვე თე ბის სა კუთ რე ბა ში რე გის ტრა ცი ის შე საძ ლებ ლო ბა. მშე ნებ ლო ბის დაწყ ე-ბის შემ დეგ, ად გი ლობ რივ მო სახ ლე ო ბას მშე ნე ბე ლი ფირ მა ჰპირ დე ბო და სა კომ პენ-სა ციო თან ხით დაკ მა ყო ფი ლე ბას, მაგ რამ ამის თვის სა ჭი რო იყო მი წის ნაკ ვე თე ბის მო ქა ლა ქე თა სა კუთ რე ბა ში რე გის ტრა ცი ა. მო სახ ლე ო ბის გან ცხა დე ბით, მი წის ნაკ-ვე თის სა კუთ რე ბა ში რე გის ტრა ცი ის შემ-თხვე ვა ში, ზო გი ერთ მათ განს, შე საძ ლე ბე-ლი ა, უა რი ეთ ქვა მი წის გას ხვი სე ბა ზე, რაც გა მო იწ ვევ და მშე ნებ ლო ბის გარ კვე უ ლი დრო ით შე ფერ ხე ბას. ამი ტომ, მშე ნე ბელ მა ფირ მამ ყო ველ გვა რი მო ლა პა რა კე ბის გა-რე შე არ ჩია მშე ნებ ლო ბის დაწყ ე ბა. აგ რეთ-ვე, სიტყ ვი ე რად გა აფ რთხი ლეს ყვე ლა, რომ რად გან არ ცერთ მათ განს მი წის ნაკ ვე თი სა კუთ რე ბა ში ოფი ცი ა ლუ რად რე გის ტრი-რე ბუ ლი არ ჰქონ და, მშე ნებ ლო ბი სათ ვის წი ნა აღ მდე გო ბის გა წე ვის შემ თხვე ვა ში, მა თი ქმე დე ბა დაკ ვა ლი ფი ცირ დე ბო და რო გორც სა მარ თალ დარ ღვე ვა და და ე კის-
რე ბო დათ შე სა ბა მი სი სან ქცი ა.მშე ნებ ლო ბის დას რუ ლე ბის შემ დეგ, და-
ზა რა ლე ბუ ლე ბის გარ კვე ულ ნა წილს (15 ოჯახს) შეს თა ვა ზეს და ზი ა ნე ბუ ლი მი წის სა ნაც ვლო კომ პენ სა ცია - 3 ლა რი 1 კვ.მ მი წის ფარ თობ ზე, თან გა აფ რთხი ლეს, რომ უა რის თქმის შემ თხვე ვა ში, დარ ჩე ბოდ ნენ მი წი სა და სა კომ პენ სა ციო თან ხის გა რე შე.
ჰაწ ვა ლის სათხ ი ლა მუ რო კომ პლექ სის მშვე ნე ბად ით ვლე ბა ასე ვე სა ბა გი რო გზას-თან ახ ლოს, რამ დე ნი მე მეტ რში მდე ბა რე სას ტუმ რო „ჰაწ ვა ლი“. მი წას, რო მელ ზეც სას ტუმ რო აშენ და, მშე ნებ ლო ბის დაწყ-ე ბამ დე მარ თლზო მი ე რად ფლობ და სა მი ად გი ლობ რი ვი მკვიდ რი. მი უ ხე და ვად იმი-სა, რომ მათ ყვე ლა დო კუ მენ ტი წეს რიგ ში ჰქონ დათ, სა ჯა რო რე ეს ტრმა მა ინც უა რი უთხ რა სა კუთ რე ბის რე გის ტრა ცი ა ზე. შე-სა ბა მი სად, მა თი მი წე ბი სხვე ბის მსგავ სად, აღ მოჩ ნდა მშე ნებ ლო ბით და ინ ტე რე სე ბუ-ლი სუ ბი ექ ტის - სას ტუმ რო „ჰაწ ვა ლის“ მე სა კუთ რის ხელ ში. სა ჯა რო რე ეს ტრის ვებ -გვერ დზე გან თავ სე ბულ მე წარ მე თა რე ეს ტრის ბა ზა ში სას ტუმ რო „ჰაწ ვა ლის“ მე სა კუთ რედ, 100% წი ლის მფლო ბე ლად რე გის ტრი რე ბუ ლია ვინ მე აკა კი კვი ცი ა ნი, რო მე ლიც სა ქარ თვე ლოს პარ ლა მენ ტის წევ რის, მეს ტი ის მა ჟო რი ტა რი დე პუ ტა-ტის, კან დიდ (კა ხა) კვი ცი ა ნის შვი ლი ა. აკა-კი კვი ცი ა ნი, აგ რეთ ვე, რე გის ტრი რე ბუ ლია დამ ხმა რე სპე ცი ა ლის ტად შპს-ში „ენ გუ რი 2006“, რომ ლის 50% წი ლის მფლო ბე ლია თა ვად დე პუ ტა ტი კან დიდ კვი ცი ა ნი. სა-ქარ თვე ლოს რე გი ო ნუ ლი გან ვი თა რე ბი სა და ინ ფრას ტრუქ ტუ რის სა მი ნის ტრო დან მი ღე ბუ ლი წე რი ლის თა ნახ მად, მეს ტი ის აე რო პორ ტი სა და ასაფ რენ -და საფ რე ნი ბი ლი კის მშე ნებ ლო ბა, სა ქარ თვე ლოს მთავ რო ბის გან კარ გუ ლე ბის შე სა ბა მი სად, ერთ პირ თან მო ლა პა რა კე ბის გზით, გა ნა-ხორ ცი ე ლა შპს-მ „ენ გუ რი 2006“.
რო გორც ჩანს, მეს ტი ის აე რო პორ ტის მშე ნებ ლო ბით და ჰაწ ვალ ში ტუ რის ტუ-ლი ბიზ ნე სით და კა ვე ბუ ლი პი რე ბი თავს ვალ დე ბუ ლად არ თვლი ან ად გი ლობ რივ მო სახ ლე ო ბას მის ცენ და ნა წევ რე ბუ ლი და გა ნად გუ რე ბუ ლი მი წე ბის სა ნაც ვლო კომ პენ სა ცი ა. ასე თი ქმე დე ბის გა ხორ ცი-ე ლე ბა ში მათ ხელს უწყ ობს არ სე ბუ ლი პო ლი ტი კუ რი ნე ბა და თა ვი სუფ ლე ბა, პი რა დი შე ხე დუ ლე ბით გან საზღ ვრონ და-ზა რა ლე ბულ თა სა კომ პენ სა ციო თან ხე ბით დაკ მა ყო ფი ლე ბის სა კითხ ი.
2011 წლის 3 მა ისს, მეს ტი ის სა ჯა რო რე ეს ტრმა, ეკო ნო მი კი სა და მდგრა დი გან ვი თა რე ბის სა მი ნის ტროს მი მარ თვის სა ფუძ ველ ზე, სა ხელ მწი ფო სა კუთ რე ბა ში და ა რე გის ტრი რა „წყალს გაღ მა“ ტე რი-ტო რი ა ზე მდე ბა რე 11,310 კვ.მ ფარ თო ბის მი წის ნაკ ვე თი. მო სახ ლე ო ბის გან ცხა დე-ბით, აღ ნიშ ნულ ტე რი ტო რი ა ზე იგეგ მე ბა პრე ზი დენ ტის რე ზი დენ ცი ის მშე ნებ ლო ბა და ახა ლი სა ავ ტო მო ბი ლო გზის გაყ ვა ნა, რო მე ლიც და კავ ში რე ბუ ლი იქ ნე ბა მხო-ლოდ მეს ტი ის აე რო პორ ტთან.
ზე მო სვა ნე თის მკვიდ რებ თან შეხ ვედ რი-სას, კი დევ ერ თი სა კითხი გა მო იკ ვე თა - მი-წის და რე გის ტრი რე ბი სა და სა კუთ რე ბის ოფი ცი ა ლუ რად აღი ა რე ბის შემ თხვე ვა შიც, ზოგს მხო ლოდ კომ პენ სა ცი ის მი ღე ბა ნაკ ლე ბად აინ ტე რე სებს - „ეს მი წა ჩვე ნი ნა ყი დი არ არის... მა მა პა პუ რი ა... გვინ და და ვი ტო ვოთ“, _ გა ნაცხ ა და ზე მო სვა ნე-თის ერ თ-ერ თმა მკვიდ რმა. გარ და ამი სა, შე საძ ლო კომ პენ სა ცია იმ დე ნად მცი რე ა, რომ ად გი ლობ რი ვე ბის თქმით, ვე რა ნა-ი რად ვერ ანაზღ ა უ რებს იმ და ნა კარგს, რაც მი წე ბის ჩა მორ თმე ვას მოჰ ყვე ბა. ად-გი ლობ რივ მო სახ ლე ო ბას, ამ რთუ ლი სი-ტუ ა ცი ის მოგ ვა რე ბის სა კუ თა რი ვერ სი აც აქვს - მა თი უპირ ვე ლე სი მოთხ ოვ ნა ა, რომ ტრა დი ცი ულ სა კუთ რე ბა ში არ სე ბუ ლი მი წე ბის და რე გის ტრი რე ბის სა შუ ა ლე ბა მის ცენ, რის სა ფუძ ველ ზეც შეძ ლე ბენ, თა-ვად გან საზღ ვრონ რო გორ მო იქ ცნენ - რიგ შემ თხვე ვებ ში, მი წის ნაკ ვე თე ბის სა ნაც-ვლოდ ერ თჯე რა დი კომ პენ სა ცია მი ი ღონ, სა კუთ რე ბა ში და ი ტო ვონ თუ ინ ვეს ტორ თან სე ზო ნუ რი გა მო ყე ნე ბის თა ო ბა ზე მო ლა პა-რა კე ბას მი აღ წი ონ.
სა კუთ რე ბის უფ ლე ბის ხელ ყო ფის შემ თხვე ვე ბი მეს ტი ა სა და გო ნი ო ში
სტა ტია მომ ზა დე ბუ ლია ფონ დი “ღია სა ზო გა დო ე ბა სა ქარ თვე ლოს” და ფი ნან სე ბუ ლი პრო ექ ტის - “სა კუთ რე ბის უფ ლე ბის დაც ვის ხელ შეწყ ო ბა ახალ ტუ რის ტულ ზო ნებ ში” ფარ გლებ ში
ბო ლო წლებ ში სა ქარ თვე ლო ში გახ შირ და სა კუთ რე ბის უფ ლე ბის შე ლახ ვის ფაქ ტე ბი. დღეს დღე ო ბით პრობ ლე მე ბი სა კუთ რე ბის უფ ლე ბის დაც ვას თან და კავ ში რე ბით, სა ქარ თვე ლოს მთელ ტე რი ტო რი ა ზე მე ტად აქ ტუ ა ლუ რი ა, თუმ ცა განსა კუთ რე ბით მწვა ვეა სვა ნეთ ში, ასე ვე ანაკ ლი ა ში, გო ნი ო სა და შა ვი ზღვის მიმ დე ბა რე სხვა ტე რი ტო რი ებ ზე. რო გორც ცნო ბი ლი ა, ტუ რიზ მის გან ვი თა რე ბა სა ქარ თვე ლოს მთავ რო ბის ერ თერ თი მთა ვა რი პრი ო რი ტე ტი ა. მსხვილ მას შტა ბი ან ინ ფრას ტრუქ ტუ რულ და ტუ რის ტულ პრო ექ ტებს, და დე ბით შე დე გებ თან ერ თად, ხში რად ად გი ლობ რი ვი მო სახ ლე ო ბის ინ ტე რე სე ბის შე ლახ ვა ახ ლავს თან. ე.წ. თა ვი სუ ფალ ტუ რის ტულ ზო ნე ბად გა მოცხ ა დე ბულ ტე რი ტო რი ებ ზე (ა ნაკ ლი ა ზუგ დი დი, ქო ბუ ლე თი), ტუ რის ტუ ლად მიმ ზიდ ველ ად გი ლებ ში (მეს ტი ა, გო ნი ო) ად გი ლობ რივ მო სახ ლე ო ბას მა სობ რი ვად ჩა მო ერ თვა რო გორც და კა ნო ნე ბუ ლი, ისე ”ტრა დი ცი ულ სა კუთ რე ბა ში” არ სე ბუ ლი მი წე ბი ყო ველ გვა რი კომ პენ სი რე ბი სა და სა ნაც ვლო შე თა ვა ზე ბე ბის გა რე შე. სამ წუ ხა რო ა, მაგ რამ ფაქ ტი ა, რომ დღეს ქვე ყა ნა ში არ არ სე ბობს სა კუთ რე ბის დაცვის ისე თი სა მარ თლებ რი ვი მე ქა ნიზ მე ბი, რომ ლე ბიც, ერ თი მხრივ, ეფექ ტუ რი იქ ნე ბა მო სახ ლე ო ბი სათ ვის და, მე ო რე მხრივ, უზ რუნ ველ ყოფს ზა რა ლის სა მარ თლი ან კომ პენ სი რე ბას.
დაფინანსებული ფართი
7xtvb [fhfufekb^ st,thdfkb @_!@ o
1 თებერვალს ხარაგაულის მუნიციპა-ლიტეტის საკრებულოს რიგგარეშე სხდომა გაიმართა. დღის წესრიგით გათვალისწი-ნებული საკითხების შემდეგ დეპუტატებს გამგეობის საფინანსო სამსახურის უფროსმა გულნარა ტოროშელიძემ მიმართა. კერძოდ, მან გაზეთ „ჩემი ხარაგაულის” 16 იანვრის ნომერში გამოქვეყნებულ ნოდარ ებანოიძის წერილში - „რა პრიორიტეტებს შეიცავს ხარაგაულის 2012 წლის ბიუჯეტი” - ერთი საკითხის დაზუსტება ითხოვა.
სტატიაში ნათქვამია: „ცალკე სასაუბრო თემაა სარეზერვო ფონდი. იგი 2011 წლის დაზუსტებული გეგმის 13,8 ათასი ლარის პირობებში 78,9 ათას ლარამდე ანუ 5,7-ჯერ იზრდება. საინტერესოა, როგორ ახსნას მოუძებნიან ამ ფაქტს. თუმცა, აშკაარაა, რომ მისი ზრდა ასევე საარჩევნო წელთანა დაკავშირებული, - სარეზერვო ფონდი ხომ ყველაზე გაუმჭვირვალე ხარჯების გაწევის საშუალებას იძლევა.”
გულნარა ტოროშელიძე: „საქართ-ვლოს საბიუჯეტო კოდექსში” განმარტე-ბულია, რომ ადგილობრივი თვითმმართვე-ლობის ერთეულის ბიუჯეტის სარეზერვო ფონდი ადგილობრივი თვითმმართველი ერთეულის ბიუჯეტში გაუთვალისწინებელი გადასახადების დასაფინანსებლად იქმნება. მისი მოცულობა არ უნდა აღემატებოდეს წლიური ბიუჯეტით გათვალისწინებული ასიგნებების მთლიანი ოდენობის 2%-ს .
2011 წლის დამტკიცებული ბიუჯეტი იყო 2 730 900 ლარი, სარეზერვო ფონდი კი მასში შეადგენდა 54 600 ლარს, ბიუჯეტის და-ზუსტების შემთხვევაში სარეზერვო ფონდი კლებულობს და არ მატულობს (სწორედ ამი-ტომ იყო სარეზერვო ფონდის მოცულობა 13 800 ლარი იმ პერიოდისათვის დაზუსტებულ ბიუჯეტში). 2012 წლის სარეზერვო ფონდის ზრდა არავითარ არჩევნებს არ უკავშირდება. 2012 წლის სარეზერვო ფონდი იმიტომ გაიზარდა 2011 წელთან შედარებით, რომ 2012 წლის დამტკიცებული ბიუჯეტი 2011 წლის დამტკიცებულ ბიუჯეტთან შედარე-ბით გაიზარდა 1 217 300 ლარით და გახდა 3 948 200 ლარი, შესაბამისად 2% კი არის 78 900 ლარი. ბიუჯეტის ნებისმიერი დარგი შეიძლება იყოს როგორც კლებადი, ასევე ზრდადი, სარეზერვო ფონდი კი აუცილებ-ლად კლებადია.
სარეზერვო ფონდიდან თანხებს მუ-ნიციპალიტეტის გამგებლის ბრძანების საფუძველზე, თანხის ოდენობისა და მიზნობ-რიობის მითითებით გამოყოფს საფინანსო ორგანო, რომელიც 90-იან წლებთან შედა-რებით არ იძლევა გაუმჭვირვალე ხარჯების გაწევის საშუალებას.
შვილები: ალექსანდრე, დავით, გიორგი ბარბაქაძეები, რძლები თამარ ავალიშვილი, მანანა გორთამაშვილი, თამარ გოგოლაძე, და ცისანა, ძმები იუზა და რამაზი ლურსმანაშვილები ოჯახებით, შვილიშვილები ბაქარი, ქეთევანი, ალექსანდრე, ნინო, ლიზი, ოლიკო ბარბაქაძეები, დისშვილები, ძმისშვილები, მაზლისშვილები ოჯა-ხებით იუწყებიან, რომ გარდაიცვალა
ნაზი ვალიკოს ასული ლურსმანაშვილი
დაიკრძალა 2 თებერვალს ბორითში.
და ნელი ყრუაშვილი, შვილები: მაყვალა, დარეჯან, ავთო შველიძეები, რძლები ფატიმა ჭიპაშვილი, თამარ შა-რიქაძე, სიძეები ნიკოლოზ სიხარული-ძე, გოდერძი მაღრაძე, გოგიტა თხელი-ძე, ირაკლი ტაბატაძე, შვილიშვილები ნანა, ვაჟა, ნინო, თამუნა, გელა, ბაჩუკი, მარიკა, მადონა, შვილთაშვილიშვილე-ბი, დისშვილები, ძმისშვილები იუწყე-ბიან, რომ გარდაიცვალა
მედია ყრუაშვილი-შველიძედაკრძალვა 7 თებერვალს ხარა-
გაულში, თაბუკაშვილის ქ. N4.
თემურ გამცემლიძე ოჯახით თა-ნაუგრძნობს ალექსანდრე, დავით და გიორგი ბარბაქაძეებს დედის
ნაზი ლურსმანაშვილის გარდაცვალების გამო.
ბორითის საჯარო სკოლის VII კლასის მოსწავლეები, მოსწავლეთა მშობლები და კლასის ხელმძღვანელი შორენა ტაბატაძე მწუხარებას გამო-თქვამენ ამავე სკოლის ღვაწლმოსი-ლი პედაგოგის
ნაზი ლურსმანაშვილისგარდაცვალების გამო.
ბორითის საჯარო სკოლის X კლასის მოსწავლეები, მოსწავლეთა მშობლები და კლასის ხელმძღვანელი ფატი მასხარაშვილი ღრმა მწუხარე-ბით იუწყებიან პედაგოგ
ნაზი ლურსმანაშვილის გარდაცვალებას და სამძიმარს უც-
ხადებენ განსვენებულის ოჯახს.
ქეთინო აბრამიშვილი, აზა ფურცე-ლაძე, ნანი არევაძე, ლარისა დვალი, ზაური ჭუმბურიძე, ვალიდა არევაძე თანაუგრძნობენ ალექსანდრე, დავით და გია ბარბაქაძეებს დედის
ნაზი ლურსმანაშვილისგარდაცვალების გამო.
ქირურგიული განყოფილებისა და საოპერაციო ბლოკის თანამშრომ-ლები თანაუგრძნობენ ალექსანდრე, დათო და გია ბარბაქაძეებს დედის
ნაზი ლურსმანაშვილისგარდაცვალების გამო.
ხარაგაულის N2 საჯარო სკოლის V კლასის მოსწავლეები, მოსწავლე-თა მშობლები და კლასის ხელმძღ-ვანელი მარინა მაღრაძე სამძიმარს ვუცხადებთ ამავე სკოლის V კლასის მოსწავლეს ნინო ბარბაქაძეს ბებიის
ნაზი ლურსმანაშვილისგარდაცვალების გამო.
ელიკო, გვილა გოგოლაძეები თა-ნაუგრძნობენ ნუნუ ბლიაძეს შვილის
მადონა წიქარიშვილისგარდაცვალების გამო.
ელიკო, გვილა და ივანე გოგოლა-ძეები ოჯახით სამძიმარს უცხადებენ ალექსანდრე, დათო და გია ბარბაქა-ძეებს დედის
ნაზი ლურსმანაშვილისგარდაცვალების გამო.
ჟენია მუმლაძე ღრმა მწუხარებას გამოთქვამს უახლოესი მეგობრის, კარგი ოჯახის, კარგი შვილების დე-დის, თავისი სპეციალობისა და საზო-გადოებისათვის ერთგული მუშაკის
ნაზი ვალიკოს ასული ლურსმანაშვილის
გარდაცვალების გამო და სამძი-მარს უცხადებს მის შვილებს, ძმას რამაზ ლურსმანაშვილს და ახლობ-ლებს.
გიორგი ალექსიძე, ნოდარი, დათო მღებრიშვილები, ჟორა ბლუაშვილი, პაატა ლურსმანაშვილი, გიზო ზუმბა-ძე ოჯახებით თანაგრძნობას უცხადე-ბენ ალექსანდრე ბარბაქაძეს და თამარ ავალიშვილს დედისა და დედამთილის
ნაზი ლურსმანაშვილისგარდაცვალების გამო.
ნელი შარიქაძე, მაია, დავით, ბესო მაღრაძეები თანაუგრძნობენ ალექსან-დრე, გია ბარბაქაძეებს ძვირფასი დე-დის, რძლებს - ცუცნა ავალიშვილსა და თამარ გოგოლაძეს დედამთილის
ნაზი ლურსმანაშვილისგარდაცვალების გამო.
ამალია გუდაძე, გოჩა კვინიკაძე, დალი პერანიძე, გია ღამბაშიძე, მარი-ნე ჩიტაძე თანაუგრძნობენ ნუგზარ ნა-ვაძეს და ლამარა კურტანიძეს მამისა და მამამთილის
ვლადიმერ ნავაძისგარდაცვალების გამო.
ცაფანა ლურსმანაშვილი ოჯახით ღრმა მწუხარებას გამოთქვამს უახ-ლოესი მეგობრის
ნაზი ლურსმანაშვილისგარდაცვალების გამო და თანაუგ-
რძნობს განსვენებულის ოჯახსა და ახლობლებს.
ზურაბ გოლუბიანი ოჯახით ღრმა მწუხარებას გამოთქვამს ნამდვილი ქართველი ქალბატონის, დამსახურე-ბული პედაგოგის, ღირსების ორდენის მფლობელის, ყველას ლხინისა და ჭი-რის გამზიარებლის, შესანიშნავი შვი-ლების გამზრდელი დედის
ნაზი ლურსმანაშვილის გარდაცვალების გამო და თანაუგ-
რძნობს განსვენებულის ოჯახსა და ახლობლებს.
ღრმა მწუხარებას განვიცდი ჩემი თანაკლასელის, უძვირფასესი მეგობ-რის, დამსახურებული აგრონომის,
ვალოდია ნავაძისგარდაცვალების გამო. სულითა და
გულით ვუთანაგრძნობ მის მეუღლეს, დიდებულ მეოჯახეს, ანიკო ნავაძეს, ასევე მის სახელოვან შვილებს, ჩემს ყოფილ საამაყო მოსწავლეებს ნუგ-ზარ და დემური ნავაძეებს. ღმერთმა ნათელში ამყოფოს ვალოდია ნავაძის სპეტაკი სული.
გოგი ჯღამაძე
ბორითის საჯარო სკოლის XI კლასის მოსწავლეები, მოსწავლეთა მშობლები, კლასის დამრიგებლები მწუხარებას გამოთქვამენ პედაგოგ
ნაზი ლურსმანაშვილისგარდაცვალების გამო და თანაგრ-
ძნობას უცხადებენ გარდაცვლილის ოჯახს.
ხარაგაულის განათლების პროფ-კავშირი დიდი მწუხარებით იუწყება, რომ გარდაიცვალა ღვაწლმოსილი და დამსახურებული პედაგოგი
ნაზი ლურსმანაშვილიდა თანაუგრძნობს განსვენებულის ოჯახს.
ბორითის საჯარო სკოლის VI კლასის მოსწავლეები, მოსწავლეთა მშობლები, კლასის დამრიგებელი მწუხარებას გამოთქვამენ ამავე სკო-ლის ყოფილი მასწავლებლის
ნაზი ლურსმანაშვილის გარდაცვალების გამო და სამძი-
მარს უცხადებენ გარდაცვლილის ოჯახს.
ბორითის საჯარო სკოლის პედა-გოგიური კოლექტივი და ტექნიკური პერსონალი მწუხარებას გამო-თქვამენ
ნაზი ლურსმანაშვილის გარდაცვალების გამო და თანაუგ-
რძნობენ გარდაცვლილის ოჯახს.
ხარაგაულის საგანმანთლებ-ლო რესურსცენტრი იუწყება, რომ გარდაიცვალა ღვაწლმოსილი პედა-გოგი, მრავალი თაობის აღმზრდელი, ქალბატონი
ნაზი ლურმანაშვილი და თანაუგრძნობს განსვენებულის
ოჯახს.
„ფირმა ფარმაციას” თანამშრომ-ლები იუწყებიან, რომ გარდაიცვალა მომავალი თაობის ღირსეული აღ-მზრდელი, ყველასათვის თბილი ქალბატონი
ნაზი ლურსმანაშვილი და თანაგრძნობას უცხადებენ გან-
სვენებულის ოჯახსა და ახლობლებს.
ზაზა ლომიძე ოჯახით თანაუგრძ-ნობს ალექსანდრე, დავით და გიორგი ბარბაქაძეების დედის
ნაზი ლურსმანაშვილისგარდაცვალების გამო.
ჩვენი რაიონის პედაგოგთა რიგებს გამოაკლდა ღვაწლმოსილი პედაგოგი, ღირსების ორდენოსანი, რესპუბლიკის მთავრობისა და განათლების სამინისტ-როს მრავალი ჯილდოს მფლობელი, ბორითის საჯარო სკოლის ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელი ნაზი ლურსმანაშვილი.
იგი დაიბადა 1930 წლის სექტემბერში სოფ. უბისაში. ბორითის საშუალო სკოლის დამთავრების შემდეგ სწავლა განაგრძო თბილისის პუშკინის (ამჟამად სულხან-საბა ორბელიანის) სახელობის პედ. ინსტიტუტში. ინსტიტუტის დამთავრების შემდეგ მუშაობდა რაიონის კომკავშირულ ორგანიზაციაში. 1956 წელს დაინიშნა ბორითის საშ. სკოლაში ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებლად, სადაც მუშაობდა 2011 წლამდე.
ქალბატონი ნაზი თავის მუშაობაში უდიდესი პასუხისმგებლობით ეკიდებოდა მოსწავლეთა სწავლა-აღზრდის საქმეს. არ ყოფილა არც ერთი გაკვეთილი, რომ საგნის სწავლებასთან ერთად ყურად-ღება არ გაემახვილებინა აღმზრდელო-ბით საკითხზე. როგორც გალაკტიონი ამბობდა: ,,ეპოქის გვერდით იარე, წადი” - ქალბატონი ნაზი ეპოქის მასწავლებე-ლი იყო, ყველაფერს ზომავდა დროსა და სივრცეში. იყო უდიდესი მამულიშვილი. თავის აღსაზრდელებს მოუთხრობდა არა მარტო რაიონის და ქვეყნის ღვაწლმოსილი ადამიანების შესახებ, არამედ სოფლის, უბნის პატიოსანი, მშრომელი ადამიანების დამსახურების შესახებ.
ქალბატონი ნაზი ლურსმანაშვილი-
სათვის პიროვნების, საზოგადოების სა-ზომი იყო ზნეობა, ადამიანობა და შემდეგ სხვა დანარჩენი სიკეთე. ეს იმიტომ, რომ თვითონ იყო ზნეობისა და სისპეტაკის ნიმუში, როგორც აღსაზრდელების, ასევე მშობლებისა და ყველა მოქალაქისათვის.
ქალბატონი ნაზი, როგორც კლასის ხელმძღვანელი, ზრუნავდა თითოეული მოსწავლისათვის. იცნობდა ყველას ოჯახს, მათ სატკივარს, საჭიროების შემთხვევაში გვერდით ედგა მათ. ებრძოდა არა გაცდენებს, არამედ მის გამომწვევ მიზეზებს. დარსა თუ ავდარში, ზოგჯერ ღამითაც აკითხავდა მოსწავლეს ოჯახში, არ ჰქონდა მნიშვნელობა, ახლოს ცხოვ-რობდა თუ შორს.
ქალბატონი ნაზი იყო ასევე აქტიური საზოგადოებრივი მუშაკი - საზოგადოება ,,ცოდნის” სასკოლო ორგანიზაციის ხელ-მძღვანელი, აგიტატორი, პოლიტინფორ-მატორი. მისი გამოსვლები მშობელთა კრებებსა და სხვადასხვა ღონისძიებებზე იყო დამაჯერებელი, მიმზიდველი, სიმარ-თლით სავსე. ყოველი დღის საქმიანობას ზომავდა შედეგით და ცდილობდა მომ-დევნო დღე უფრო ნაყოფიერი ყოფილიყო. ყველა საქმეს უდგებოდა შემოქმედებითად და შედეგსაც ღებულობდა. მისმა მრავალ-მა ათეულმა აღზრდილმა ასახელა სკოლა, რაიონი, სამშობლო. ქალბატონი ნაზის საქმიანი შეხვედრები ჰქონდა ჩვენი ქვეყ-ნის გამორჩეულ ადამიანებთან: ირაკლი აბაშიძესთან, ნოდარ დუმაძესთან, გივი ჭიჭინაძესთან...
ქალბატონმა ნაზიმ კომუნარ ბარ-ბაქაძესთან ერთად შექმნა შესანიშნავი ოჯახი. მათ სამშობლოს აღუზარდეს სამი ვაჟკაცი: ალექსანდრე, დავით და გიორგი ბარბაქაძეები, - სამივე ექიმები. და მათაც შესანიშნავი ოჯახები აქვთ.
დიდმა კეისარმა უთხრა კატონს: ,,მშურს შენი, კატონ.” ჩვენ, შენი უმც-როსი კოლეგები, კეისრის სიტყვებში შესწორებას შევიტანთ და მოგმართავთ, ქალბატონო ნაზი - გვეამაყება შენი გავ-ლილი გზა.
ვწუხვართ და ყველა ერთნაირად გულისტკივილით განვიცდით თქვენს გარდაცვალებას. როგორც პოეტი ამბობს: ,,გემშვიდობებით გულისტკივილით და ცრემლთა ნიაღვარით.”
ღმერთმა დაგიმკვიდროს ნათელი იმქვეყნად.
ბორითის საჯარო სკოლის პედკოლექტივი
გემშვიდობებით გულისტკივილით და ცრემლთა ნიაღვარით
ერთ ნაწილს მიაჩნია, რომ ვაშინგ-ტონის ლექსიკონში საქართველოსთან მიმართებით შემთხვევით არ დამკ-ვიდრებულა ტერმინი ხელისუფლების გადაცემა.” მათი შთაბეჭდილებით, ვაშინგტონის სიტყვებს მიღმა ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის” მმართვე-ლობის დასრულების სურვილი იკით-ხება. თუმცა ასე სულაც არ ფიქრობს თავად მმართველი პარტია.
კომენტარის გაკეთება ადრეც მოუხდა და ჟურნალისტებს 31 იან-ვარსაც განუმარტა საგარეო ურ-თიერთობათა საპარლამენტო კომიტე-ტის თავმჯდომარემ, უმრავლესობის წარმომადგენელმა აკაკი მინაშვილმა, რომ ხელისუფლების გადაცემა ნიშ-ნავს ხელისუფლების იმ ძალისთვის გადაცემას, რომელიც სამართლიან არჩევნებში გაიმარჯვებს და რომ ეს სულაც არ ნიშნავს აუცილებლად სხვა ძალის მოსვლას ხელისუფლებაში. ამასთან, აკაკი მინაშვილი აღნიშნავს, რომ შეერთებული შტატები არასდ-როს არავის მიუთითებს, თუ ვინ უნდა მოვიდეს ხელისუფლებაში და ვინ არა.
შეერთებული შტატები საქართვე-ლოს შიდა საქმეებში რომ არ ჩაერევა, ნათელია ანალიტიკოს რამაზ საყ-ვარელიძისთვისაც, თუმცა ის მაინც უსვამს ხაზს დიპლომატიური ენის მოქნილობას:
დიპლომატიურ ენაში სიტყვები ისე გამოიყენება, რომ მათი გაგება სხვადასხვანაირად შეიძლებოდეს. რა თქმა უნდა, შეიძლება ამ სიტყვების ისე გაგება, რომ საუბარია პროცესზე და არა გუნდზე, რადგანაც სამართ-ლიანი პროცესის პირობებში გუნდი შესაძლოა იგივე დარჩეს და არის ამაში ლოგიკა. მაგრამ შეიძლება იგულისხმებოდეს ისიც, რომ ხელი-სუფლების სათავეში ერთი და იგივე გუნდი არ უნდა იყოს დიდხანს, რადგა-ნაც თავისთავად ასეთ მრავალწლიან მმართველობას დიქტატურის სუნი
ასდის ხოლმე.” ბარაკ ობამას სიტყვებმა კმაყოფი-
ლი დატოვა ხელისუფლებაში მოსვ-ლის მსურველი ბიზნესმენის, ბიძინა ივანიშვილის გარემოცვა. გავიხსენოთ, რომ Washington Post-ში და New York Times-ში 30 იანვარს გამოქვეყნდა ვრცელი ღია წერილი, რომელშიც ბიძინა ივანიშვილი მოუწოდებს ვა-შინგტონს „აამოქმედოს მის ხელთ არსებული ყველა საშუალება” თავი-სუფალი და სამართლიანი არჩევნების უზრუნველსაყოფად საქართველოში. წერილში ნათქვამია, რომ აუცილებე-ლია საქართველოს ყველა ნამდვილმა მეგობარმა გამართოს ინტენსიური დიალოგი” პრეზიდენტ სააკაშვილთან, რათა ის არ ეცადოს ძალაუფლების შენარჩუნებას ნებისმიერი მეთოდით,” რადგანაც ეს საბედისწერო გადა-წყვეტილება იქნება საქართველოსთ-ვის.”
როგორც საქართველოს ყოფილი ელჩი შეერთებულ შტატებში და ამ-ჟამად ბიძინა ივანიშვილის მრჩეველი საგარეო პოლიტიკისა და უსაფრთ-ხოების საკითხებში თედო ჯაფარი-ძე ეუბნება რადიო თავისუფლებას, ზედმეტი ინტერპრეტაციების გარეშე, მეტად ფასეულია აქცენტი, რომელიც შეერთებული შტატების პრეზიდენტმა ღიად და პირდაპირ დასვა:
ჩვენ ლაპარაკი გვაქვს ძალიან კონკრეტულ მოვლენაზე და ეს არის აშშ-ის პრეზიდენტის მესიჯი, რომ ხელისუფლების გადაცემა თავისუფა-ლი და სამართლიანი არჩევნების გზით უნდა მოხდეს.”
თედო ჯაფარიძე ამბობს, რომ ივა-ნიშვილის გუნდმა მიიღო ის, რასაც მო-ელოდა, რადგანაც მნიშვნელოვანი იყო იმის დემონსტრირება, რომ მომავალი არჩევნების ხარისხით თავად პრეზი-დენტი ობამაა დაინტერესებული.
ლელა კუნჭულიარადიო თავისუფლება
ობამა: საქართველოში მოველი სამართლიან და თავისუფალ
არჩევნებს
დაზუსტება საფინანსო
სამსახურისგან
პირველი გვერდიდან
8 xtvb [fhfufekb ^ st,thdfkb @_!@ o
vsfdfhb htlfMNjhb
kfehf ujujkf't
redaqtoris moadgile
nino kapanaZe 593 35 65 80
sofiko WipaSvili 557 26 77 99
593 900 501
vbc5 xaragauli, 9 aprilis q. #17
ntk5 ( $## @@ !^ @*%)# )_ _% _!
E-mail: [email protected] htubcnh81$*2%-,-!@
lfb,tzlf igc 3v,v gjkbuhfaib4 m8
mesfbcb ak. wereTlis q.1!(^
ntk8 %)) )% )^ (^ 0 $#! @# $% %$
მაია ნანიტაშვილი: ჩვენი მეოთ-ხე შვილის, ანას, ნათლობამდე, 2009 წელს პატრიარქმა მესამე შვილი - ლა-ზარე მოგვინათლა. ეს ჩემი ოჯახისთ-ვის ღვთის დიდი წყალობაა. უდიდეს ბედნიერებას განვიცდიდი, როდესაც პატარა ანას ნათლავდნენ. ეს ბედნიერე-ბა ადამიანმა თვითონ უნდა გამოცადოს, თორემ ამ განცდის გადმოცემა ძნელია. ვისურვებდი, რომ ყველა ოჯახში იყოს უწმინდესის ნათლული. ღმერთმა და-ლოცოს და დიდხანს გვიცოცხლოს პატრიარქი. მისი თანადგომა და წინამძ-ღოლობა ქართველ ხალხს ნამდვილად სჭირდება.
ხათუნა მანჯავიძე: -ვინაიდან უფალმა ჩემს ასაკში მეხუთე შვილით დამასაჩუქრა, ძალიან მინდოდა ჩემი შვილი პატრიარქის ნათლული გამხდა-რიყო. სამების ტაძარში ნათლობის დღეს ხალხმრავლობა იყო, ამიტომ ნათლობის პროცესი სრულყოფილად ვერ შევიგრ-
ძენი. ბავშვთან ერთად დიდხანს გიწევს დგომა რამდენიმე ადგილას, სანამ ყველა არ მოინათლება. ბოლოს გამოდის პატ-რიარქი, მაგრამ ვერ ხედავ, ხმა ისმის, მაგრამ სიტყვებს ვერ არჩევ. პატრიარქმა მართა დალოცა, მაგრამ ვერ მოვასწარი კარგად დამენახა უწმინდესი. უკმარი-სობის გრძნობა მაქვს. როგორც გავიგე, პატრიარქი პერიოდულად ხვდება თავის ნათლულებსა და მათ მშობლებს. იმედი მაქვს ერთ-ერთ ასეთ შეხვედრაზე ჩვენც მოვხვდებით და შევივსებ იმ დანაკლისს, რასაც ახლა განვიცდი. ყოველთვის ვგრძნობდი უფლის მფარველობას, თუმცა ახლა რატომღაც მგონია, რომ უფრო დაცული იქნება ჩემი შვილი და ჩემი ოჯახი. თუმცა პასუხისმგებლობაც ძალიან დიდია. მართას ნათლობის მოწ-მობაში წერია, რომ მართა უწმინდესის 1664-ე ნათლული.
სოფო ჭიპაშვილი
პატრიარქისგან შვილის მონათვლა უდიდესი მადლიანათლობა უდიდესი საიდუმლოა ქრისტიანისთვის, რის შემდეგაც შევუდგე
ბით ღვთის სასუფევლისკენ მიმავალ გზას. საქართველოს კათოლიკოსპატრიარქის, უწმიდესისა და უნეტარესის ილია IIის ინიციატივა სამ და მეტ
შვილიანი ოჯახის შვილების მონათვლის შესახებ, არაერთი ქრისტიანული ოჯახისთვის გახდა კიდევ ერთი შვილის გაჩენის საფუძველი. ახალ ტრა
დიციას საფუძველი პატრიარქმა 2008 წლის ნათლისღების დღესასწაულზე ჩაუყარა. მშობლების სურვილის შემთხვევაში იგი ჯვარდაწერილ ოჯახში
დაბადებული მესამე და მომდევნო ბავშვის ნათლია ხდება. 19 იანვარს პატრიარქის მიერ ჩვილთა მორიგი ნათლობა გაიმართა. პატ
რიარქის ახალ ნათლულთა შორის არიან ხარაგაულელი პაატა ფცქიალაძისა და მაია ნანიტაშვილის ქალიშვილი ანა ფცქიალაძე და სოსო დავაძისა და
ხათუნა მანჯავიძის ქალიშვილი მართა დავაძე.
ს/ს „სილქნეტის” აბონენტი ორგა-ნიზაციების საყურადღებოდ!
ხარაგაულში გაუქმდა „სილქნე-ტის” სერვისცენტრი.
დღგ ანგარიშფაქტურების მიღება შეგიძლიათ ზესტაფონის სერვისცენტ-რში ყოველი თვის 11 რიცხვიდან.
მისამართი: ზესტაფონი, აღმაშე-ნებლის #21.
საკონტაქტო ტელეფონი: 0 492 251 881ოპერატორები ნესტან აბაშიძე, ნინო
ჭრელაშვილი, მარეხი აბულაძე.საკონტაქტო ელფოსტა: [email protected]@[email protected]
ანგარიშფაქტურების მიღება ასევე შეგიძლიათ ქუთაისის სერვისცენტ-რშიც.
მისამართი: ქუთაისი, თამარ მეფის #22.
საკონტაქტო ტელეფონები:0 431 250 424, იურიდიული პირე-
ბის ოპერატორი მანანა იამანიძე0 431 251 040, სერვისცენტრის
მენეჯერი თინათინ ცუცხაშვილი.საკონტაქტო ელფოსტა:[email protected]@silknet.comს/ს „სილქნეტის” იმერეთის ფილი-
ალის ადმინისტრაციაქუთაისი, თამარ მეფის #56. ტელ.: 0 431 255 512, 0 431 255 510.
მოსახლეობის საყურადღებოდ!
ხარაგაულის გამგეობის კულტურის სამსახურის ორგანიზებით 3 თებერვალს ნარდის ჩემპიონატი გაიმართა. ერთმანეთს შეეჯიბრნენ ქალბატონები და მამაკაცები - ნელი მდივნიშვილი და დავით კიკნაძე, ლიანა სებიკვერაძე და ზურაბ კვაშილავა, დალი ლურსმანაშვილი და თემურ ვეფხვაძე, ვენერა კიკნაძე და პრამონ აბრამიშვილი, ციური ბლუაშვილი და მეთოდე ნიქაბაძე.
ირინე ჩხეიძე, კულტურის სამსახუ-რის უფროსი: -ზამთრის ცივი და უფერუ-ლი დღეები გვინდა რომ გავალამაზოთ. ნარდი ძალიან პოპულარულია და აღმო-ჩნდა, რომ ხარგაულში ბევრს უყვარს მისი თამაში, მათ შორის ქალბატონებსაც. უჩ-ვეულო შეხვედრა მოვაწყვეთ - ქალბატო-ნები მამაკაცების წინააღმდეგ. აღმოჩნდა, რომ ქალბატონ ვენერა კიკნაძეს ძალიან უყვარს ნარდი. გვირეკავდა და გვთხოვდა ჩემპიონატი არ გადაიდოსო. ეს პირველი შეხვედრაა. ზაფხულისათვის ვფიქრობთ უფრო მასშტაბურად ჩავატაროთ. მანდი-ლოსნებში გამარჯვა ციური ბლუაშვილმა, ხოლო მამაკაცებში დავით კიკნაძემ.
მონაწილეები სიმბოლური საჩუქრე-ბით დაჯილდოვდნენ.
ვულოცავთ ლალი კიკნაძესა და ზალიკო მესხს შვილის გიორგის ბედნიერებას.
ვუსურვებთ ნათიას და გიორ-გის სიკეთეს, სიყვარულს, შვილთა სიმრავლეს. უფალი და ყოვლადწ-მინდა ღვისმშობელი ფარავდეს მათ ოჯახს.
„ფირმა ფარმაციას” თანამშრომლები
ვულოცავთ კახა და ნესტან კვი-ნიკაძეებს ვაჟიშვილის შეძენას. ვუსურვებთ პატარა ლუკას ჯანმრ-თელობას, ლაღ ბავშვობას და საუკე-თესო მომავალს მშობლებისა და ახ-ლობლების გულის გასახარად.
„ენერგო-პრო ჯორჯიას” ხარაგაულის მომსახურების
ცენტრის თანამშრომლები
მადლობა ყურადღებისა და სიკეთისათვის
მინდა მადლობა ვუთხრა ხარაგა-ულის ისტორიული მუზეუმის თანამ-შრომელს თეა გობიანს ჩემს მიმართ გამოჩენილი უდიდესი ყურადღებისა და სიკეთის გამო. მადლობა მის მშობ-ლებს ასეთი შვილის აღზრდისათვის.
პატივისცემით თამაზ ორჯონიკიძე
გაიმართა ნარდის ჩემპიონატი
კროსვორდი მრავალწერტილი
თარაზულად: 6. მსახიობი ... ბესინჯერი; 8. ბავშვი ჯერ არ ... და აბრაამს არქმევდნენო; 9. მიზეზ-მიზეზ, დოს ... აკლიაო; 12. ,,ოსო, გუდუნით გაზრდილო, შე ..., ღომითა, საწყალო არაგვის კაცო, გაუმაძღარო ომითა”; 17. _ ..., მოდი, კოჭი გავაგოროთ (ფილმიდან); 18. შენი ... და ჩემი კისერი; 20. ქოთანი ქვაბს აქებდა, ... ქოთანს, ძირი კი ორივეს გამურული ჰქონდაო; 23. _ ... საქმეში არ ვერევი მე (,,დათა თუთაშხია); 29. მომღერალი ... სპირსი; 30. რეჟისორი ... სკოტი; 33. _ ილარიონთან მიმეგზავნე, ხვალ ... მყავს და ორი ფუთი ღვინო ან მომყიდოს, ან მასესხოს (ფილმიდან); 34. მწერალი ჟიულ ...; 35. ... კაცს სძულდა, ცხვირში სტენიდნენო.; 36. ,,... მეძინოს, მაინც სულში მიზიხარ”; 37. მსახიობი კამერონ ...; 38. ონორე დე ბალზაკი. ,,მამა ...”შვეულად: 1 . თუ გული გულობს , ... ორი ხელით იჭმებაო; 2. ... დღის სიცოცხლისთვის მეფემ ძაღლის ლეკვი შეჭამაო; 3. ... მომეცი და სანეხვეზე დამაგდეო. 4. ბაღლინჯოს თავისი ... არ აწუხებსო; 5. კახი კავსაძის კინოროლი ... ნატუტარი; 6. _ ... ცოლს ირთავს! _ რაო, რაო! (ფილმიდან); 7. _ ბიძაჩემო ჩამოდი, ... მოსულა! (დათა თუთაშხია); 9,,... პატარა ქართველი ვარ”; 10. ... რკინით დაიჭრება, კაცი კაცითაო; 11. „... ლომისა სწორია, ძუ იყოს, თუნდა ხვადია”; 13. გამის ნოტი; 14. ... პაპი ვერა ვნახე და თბილისში აბანოო; 15. მომღერალი ... გეგელია; 16. ... იცის, ღორმა
იცის; 19. ,,... ფირუზ, ხმელეთ-ზურმუხტო”; 21. _ ..., გაგიჟებულა! (უდიპლომო სასიძო); 22. ... სურვილი ყრმისთვის კანონია: 24. ... ვირიც ვიყიდე, ყველა ყროყინა გამომადგაო; 25. კატა ... შესწვდა ძეხვსაო, პარასკევია დღესაო; 26. ... გაგონება არ არის, კარგვაა
სამართლისაო; 27. ალექსანდრე დიუმა ,,... წლის შემდეგ”; 28. ... დასდევს ბებრის ქორწილში კუტსა და ქერის ლავაშსა; 31. _ხომ იცი ... ჩიგოგიძის ღალატი სამშობლოს ღალატია” (ფილმიდან); 32. თავად-აზნაურული ტიტული ინგლისში
„საზოგადოებრივი მონიტორინგისა და კვლევის ცენტრი” აღმოსავლეთ-დასავ-ლეთის მართვის ინსტიტუტის პროგრამის „საჯარო პოლიტიკის, ადვოკატირებისა და სამოქალაქო საზოგადოების განვითა-რება საქართველოში” მხარდაჭერით იწ-ყებს პროექტის განხორციელებას „კერძო მესაკუთრეთა ინტერესების დაცვა ხაშუ-რი-ხარაგაული-ზესტაფონის სარკინიგზო მაგისტრალის მშენებლობის არეალში.”
პროექტის ფარგლებში მოსახლეობას გავუწევთ სამართლებრივ კონსულტა-ციებს საკუთრების უფლებებთან დაკავ-შირებით.
დაინტერესებული პირები დაგვიკავ-შირდით შემდეგ მისამართზე: დ. ხარა-გაული, 9 აპრილის ქ. #44. საკონტაქტო ტელეფონები: 555 20 63 36 ინგა მაღრაძე, 593 26 51 11 რუსუდან გურგენიძე, 555 219 201 ომარ გაგოშიძე.
მოქალაქეთა საყურადღებოდ!
