Smaakmakend 3-2012
32
gezond eten | natuurlijk | biologisch | lekkere recepten nº3 | mei 2012 Ontdekkingen langs het Pieperpad Drie soorten rijst, drie keer smullen Zonnige kruiden in je thee Elke dag lekker knolletjes Voorjaars frisheid
description
Smaakmakend 3-2012
Transcript of Smaakmakend 3-2012
| mei 2012 1
gezond eten | natuurlijk | biologisch | lekkere recepten nº3 | mei 2012
Ontdekkingen langs het Pieperpad
Drie soorten rijst, drie keer smullen
Zonnige kruiden in je thee
Elke dag lekker knolletjes
Voorjaarsfrisheid
In het weekend van 23 en 24 juni houden biologische boeren en tuinders in het hele land weer ‘open erf’. Je kunt dan zelf zien en ervaren wat biologisch zo bijzonder maakt. Kom proeven van het lekkers van het land en ontdek waar die heerlijke biologische yoghurt en die zoete aardbeien nu eigenlijk vandaan komen. Op zo’n 250 biologische boerderijen zijn er dat weekend proeverijen, rondleidingen over het erf, speciale boerenmarkten en diverse kinderactiviteiten. Het weekend wordt dit keer extra feestelijk, want Lekker naar de Boer bestaat 15 jaar. Zet dit weekend dus alvast in de agenda en kom allemaal Lekker naar de Boer!
Lekker naar de Boer is een initiatief van Bionext. Adressen van deelnemende bedrijven zijn vanaf begin april te vinden op:
www.lekkernaardeboer.nl
15 jaar Lekker naar de Boer op 23-24 juni 2012
Kom ook Lekker naar de Boer!
BIO.0007 LekkerNaarDeBoer_Ad_210x275.indd 1 07-03-12 13:34
inhoud
mei 2012
recepten in dit nummer
15Basmatipilav met lamsvlees en linzen | Pandan-groentecurry | Risotto met voorjaarskruiden
20Thee van munt met citroengras | Thee van citroen-melisse met lavendel | Thee van rozemarijn met verse sinaasappel
23Meiknolletjes en krieltjes in het groen | Radijssalade in gegrilde portobello | Bietjes met boekweit en spek
6 Kies het Pieperpad!Alles over dit avontuurlijke fietspad langs de biologische aardappelvelden. Fietsen verruimt de blik en maakt nieuwsgierig. En daarom ook: veredelaar Sjefke Allefs over de toekomst van de aardappel
12 Lekkere biteDankzij het ongepelde vliesje meer smaak en bite: lekker hartig koken met basmati- en pandanrijst en risottorijst
18 Citroenmelisse en lavendelVerse, frisse, zonnige kruiden en fruit, dat is iets anders dan een zakje gedroogde thee. Kasia Vermaire, de eerste vrouwelijke theesommelier van ons land, vertaalt de trend en geeft verrassende recepten en tips
en verder in dit nummer 28 Elke dag lekker: knolletjes28 Winkelwaar31 Een frisse kijk van Kirsten Eckhart en Willem-Jan Hendriks
18
6
Cov
erfo
togr
afie
Sve
n B
enja
min
s |
Sty
ling
Ulr
ika
Gu
stav
sson
| C
ulin
aire
real
isat
ie H
ann
eke
Boe
rs
12
Bescherm de Weidevogels!
Als biologische boer houdt Kees van ‘t Klooster veel rekening met weidevogels. Hij is één van de ‘weidevogelboeren’ die samen met Vogelbescherming werkt aan het behoud van de grutto, tureluur en andere kwetsbare soorten.
Ook u kunt daarbij helpen en maakt daardoor ook nog eens kans op mooie prijzen.
Stuur de tekst: WEIDEVOGEL naar 4333. En ontvang daarmee uw persoonlijke wincode per sms. Of scan de QR code en verstuur de sms. U steunt Vogelbescherming éénmalig met € 2,50.
WinMet uw persoonlijke wincode maakt u bovendien kans op mooie prijzen.
Geld terugEn met uw persoonlijke wincode kunt u bovendien deelnemen aan degeld terug actie en zo een ander Zuiver Zuivel product gratis proberen.
Kijk voor meer informatie op de actieverpakkingen of ga naar www.actie.zuiverzuivel.nl. Actie loopt tot 31 juli 2012.
ZZ Smaakmakend 0412 Vogels-7104-2.indd 1 27-03-12 15:17
HET VOORJAAR BEGINT IN MIJN MOESTUIN. Het is
een pieptuintje – voor twee personen is nu eenmaal
niet zoveel nodig – waarin ik zoveel mogelijk verschil-
lende groenten wil telen. Een zakje zaad is voor mij
veel te veel. Gelukkig geldt dat ook voor vrienden.
Daarom hebben we een soort ruilhandeltje opgezet.
De een kweekt de sla op, de ander de kolen en een
derde bonen. Aardappels zijn mijn specialiteit. Ik
zoek bijzondere soorten uit, zorg dat ze ontkiemen.
Als ze uit de grond komen, maak ik er bijna een soort
oogstfeestje van en verdeel ze dan over de vrienden.
En mijn aardappels gaan op de foto. Als ware helden:
elk jaar weer. Leuk ook om te zien hoe de opbrengst
en de smaak per jaar verschilt. Voor mij is de aardap-
pel inmiddels veel meer dan een simpel bijgerecht.
En als mijn eigen oogst op is, ga ik op zoek naar wat ik
noem ‘lekkere alternatieven’ want ja, de eigen oogst is
natuurlijk het lekkerst.
Voor mij is het dan ook terecht dat de aardappel dit
jaar in de Week van de Smaak – 29 september tot en
met 7 oktober - centraal staat. Als jurylid van de Held
van de Smaak verheug ik me nu al op de provinciale
helden van de aardappel. Makkelijk zal de keuze voor
de jury niet zijn, maar wel interessant. Iedereen kan
trouwens meedoen aan de voorverkiezing. De infor-
matie is te vinden op www.weekvandesmaak.nl.
Misschien komt u tijdens het Pieperpad uw favoriet
tegen. In dit nummer besteden we daar ruim aan-
dacht aan. We geven naast tips van aardappeltelers
de tips van Daniëlle van der Zalm die het hele Pieper-
pad heeft gefietst. Een fantastisch verslag.
Naast een groentetuin heb ik ook
een kleine kruidentuin. Ook daar pro-
beer ik zoveel mogelijk soorten te verzamelen en
het hele jaar door iets te kunnen plukken. Het
eerste kruid in het voorjaar is de daslook. Het
lekkerst zijn de piepjonge blaadjes met, zoals
de naam al zegt, een heerlijk verfijnd, maar
ook krachtig knoflookaroma. De witte
bloemetjes die uit de bolletje komen,
zijn niet zo sterk van smaak, maar wel
heel decoratief in salades. Het meest
bijzondere kruid vind ik misschien
wel onzelievevrouwebedstro met haar fijne blaadjes
en fragiele, witte bloemetjes. Het is er maar kort: in
april en mei. De smaak laat zich moeilijk omschrijven.
Vrolijk, aromatisch, bloemig. Het lekkerst vind ik dit
kruid in combinatie met aardbeien. Marineer maar
eens wat aardbeien met wat topjes en bloemetjes van
de onzelievevrouwebedstro en een klein beetje zoete
witte wijn. Meer is er niet nodig voor een goddelijk
nagerecht. Of maak er eens thee van volgens de berei-
dingswijze van Kasia Vermeire, de eerste vrouwelijke
theesommelier van Nederland. Of probeer een van
haar andere bijzondere recepten met kruiden. Thee
wordt zo ‘wijn’ en een vrolijke begeleider van heerlijke
lunches in de moestuin of van zonnige picknicks.
Ik hoop dat er dit jaar veel dagen komen
dat we ervan kunnen genieten.
Anneke Ammerlaan, hoofdredacteur
[column Anneke]
k hoop dat er dit jaar veel dagen komen
hoofdredacteur
Vrolijk kruid: onzelievevrouwebedstro
| mei 2012 5
Bescherm de Weidevogels!
Als biologische boer houdt Kees van ‘t Klooster veel rekening met weidevogels. Hij is één van de ‘weidevogelboeren’ die samen met Vogelbescherming werkt aan het behoud van de grutto, tureluur en andere kwetsbare soorten.
Ook u kunt daarbij helpen en maakt daardoor ook nog eens kans op mooie prijzen.
Stuur de tekst: WEIDEVOGEL naar 4333. En ontvang daarmee uw persoonlijke wincode per sms. Of scan de QR code en verstuur de sms. U steunt Vogelbescherming éénmalig met € 2,50.
WinMet uw persoonlijke wincode maakt u bovendien kans op mooie prijzen.
Geld terugEn met uw persoonlijke wincode kunt u bovendien deelnemen aan degeld terug actie en zo een ander Zuiver Zuivel product gratis proberen.
Kijk voor meer informatie op de actieverpakkingen of ga naar www.actie.zuiverzuivel.nl. Actie loopt tot 31 juli 2012.
ZZ Smaakmakend 0412 Vogels-7104-2.indd 1 27-03-12 15:17
6 s m a a k m a k e n d 3 | mei 2012
HET IS NIET ZOMAAR een willekeurig uit-gestippelde route, maar een bewust aardap-pelfietspad met heuse ambassadeurs. Ambas-sadeur van het Pieperpad word je niet zomaar, daar moet je iets voor doen. Tot het selecte clubje, onder wie ook de directeur van de ANWB, hoort Daniëlle van der Zalm (1974), free-lance auteur en grafisch vormgeefster met een groene leefstijl. Zij heeft het Pieperpad gefietst en wel in omgekeerde rijrichting. Ze startte op de Zeeuwse klei en volbracht het Hollandse aardappelfietspad in de zomer van 2011. Wat ze ervoor deed? ‘Een nieuwe fiets regelen, een weblog bouwen, trainen met de fiets en natuur-lijk, om alvast in de sfeer te komen, biologi-sche aardappels eten.’ Waarvoor ze het deed?
Enthousiast: ‘De route zelf is één groot avon-tuur! Hoewel Nederland helemaal niet groot is, is de diversiteit enorm. Dat beleef je fietsend heel anders dan in een auto. Iedere plek heeft z’n eigen charme, de natuur is in iedere provin-cie anders. De tocht gaf mij een enorm gevoel van vrijheid. Ik kan het iedereen aanraden.’
Pelgrimstocht‘Natuurlijk is het een uitdaging - het is een lange tocht. Ik vroeg me af of ik dat kon, in m’n eentje, zo’n eind fietsen, en besloot er een pelgrimstocht van te maken. Niet doelloos kilo-meters vreten maar heel bewust die 1000 kilo-meter ervaren, ongeacht zon, regen, een lekke band of een bijzondere ontmoeting. Toen ik aan het Pieperpad begon, stonden de aardappel-velden vol stevige, groene aardappelplanten - sommige zelfs nog in bloei. Naarmate ik verder fietste, kon ik goed zien dat de planten veel te lijden hadden onder de in eerste instantie nogal droge periode. Aan het einde van mijn tocht volgde juist een zeer natte periode, ook niet goed voor de aardappel. Door de hevige regen-val liepen de boeren een grotere kans een deel van de oogst te verliezen aan aardappelziektes als Phytophthora. Aan het einde van mijn Pie-perpadroute zag ik veel platgebrande en inmid-dels gerooide velden.’
Teks
t N
icol
e W
illem
se |
Foto
graf
ie D
anië
lle v
an Z
alm
Het is bijna duizend kilometer lang en
kronkelt van het Friese Lauwersmeer naar
Hengstdijk in Zeeland: het Pieperpad.
Een aardappelfietsroute door de duinen,
langs het strand, door de bossen, polderland-
schappen en over de vele Hollandse dijken.
‘De route is één groot avontuur!’
reportage Pieperpad
�
Fantastische fietsroute: het Pieperpad
Biologische aardappel-rassen in de winkelDe biologische hoofdrassen zijn Agria, Ditta en Santé. Ditta is de jongste, Santé de oudste en Agria gaat ook al zeker 25 jaar mee. Culi-nair gezien kan Santé niet op tegen Agria en Ditta. Zoek je een vastkoker, dan moet je bij Ditta zijn, van Agria kun je frites en chips bak-ken. Goede resistente, maar nog jonge rassen zijn Toluca, Bionica, Carolus en Sarpo Mira.
| mei 2012 7
Teks
t N
icol
e W
illem
se |
Foto
graf
ie D
anië
lle v
an Z
alm
8 s m a a k m a k e n d 2 | mei 2012
Als leidinggevende van een veredelings-
station ontwikkelt Sjefke Allefs samen
met een aantal aardappelkwekers nieuwe
rassen, ook voor de biologische markt.
Want hoe sterker de biologische aardap-
pel wordt, hoe beter.
Op zoek naar oplossingenEen heikel punt bij het telen van biologi-
sche aardappels is Phytophthora; de moe-
der van alle plantenziekten, aldus Sjefke
Allefs van aardappelcoöperatie Agrico.
‘Overal in de wereld speelt het gevecht
tegen Phytophthora. Dat is al heel lang
een probleem. Denk maar aan de door de
aardappelziekte veroorzaakte Ierse
hongersnood, die halverwege de negen-
tiende eeuw 1 miljoen Ieren (destijds een
kwart van de bevolking!) het leven kostte.
In de gangbare landbouw kan Phytopht-
hora worden bestreden, in de biologische
landbouw niet. Daar zoeken wij geneti-
sche oplossingen voor.’
Verrijking van de oeraardappelHet streven van Agrico is betere rassen
te produceren. Sjefke Allefs: ‘Sommige
mensen menen dat de aardappel door
veredeling zwakker wordt, het tegendeel
is echter (wetenschappelijk bewezen)
waar: het gaat juist om een verrijking ten
opzichte van de oeraardappel, die zeer
Phytophthora-gevoelig is. Het ontwik-
kelen van een nieuw (biologisch) aardap-
pelras heeft veel weg van survival of the
fittest. In het kort: na kruising van twee
aardappel-‘ouders’ volgens de aloude
natuurlijke weg van de bloemetjes en
bijtjes vormt de aardappelplant bessen,
die ieder 200-250 zaadjes bevatten. Elk
zaadje is uniek, zoals broers en zussen
binnen een gezin. Die nakomelingen
worden steeds verder uitgeselecteerd;
acht jaar en vele proefveldjes later wordt
er één nakomeling aangemeld als nieuw
biologisch ras.’
Minder meststoffen‘Genetisch gezien is het principe van
veredeling hetzelfde als bij gangbare
aardappelteelt, met dit verschil dat de
milieufactor onder biologische omstan-
digheden behoorlijk afwijkt. Daarbij moet
een biopieper niet alleen voldoen aan de
gangbare eisen van een mooie schil, geen
diepe ogen en de beste consumptie
kwaliteit (de markt wil er liefst ook nog
frites van kunnen maken), maar hij moet
ook nog toe kunnen met weinig meststof-
fen die sterke ziekteresistentie bieden.
Waar biologische rassen op toeleggen, is
dat ze minder opbrengst genereren – en
dus duurder zijn dan gangbare aardap-
pels. Logisch, ze krijgen immers minder
meststoffen. Maar er is nog iets: late ras-
sen (rassen die er langer over doen om
te volgroeien) zijn beter bestand tegen
Phytophthora dan vroege. Alleen heb-
ben biologische telers daar niet veel aan,
omdat late rassen per definitie langer op
het veld moeten staan en daardoor langer
kans maken ziek te worden. Als je boven-
dien weet dat Phytophthora halverwege
juni zo’n beetje de kop opsteekt, begrijp
je dat biologische telers tot voor kort
beter af waren met vroege (hoewel dus
vatbare) rassen, omdat die voor die tijd al
grotendeels gerooid kunnen worden.’
Smaken verschillen En zo is het ook met aardappels, weet
Sjefke Allefs. ‘De grond waarop ze zijn
geteeld zegt niet veel. Mensen uit stre-
ken met zandgrond prefereren op zand
geteelde aardappelen, mensen die op
kleigrond wonen, houden van kleiaard-
appelen. Toch kun je in het algemeen
zeggen dat economisch gezien de
opbrengsten op kleigronden het hoogst
zijn, en dat op de schralere zandgrond
qua smaak betere aardappels worden
geteeld. Alleen: niet elk ras wil in elke
grondsoort gedijen. Biologische aardap-
pelen staan overwegend op zavel en klei
en krijgen een minder zware bemesting,
wat, net als de teelt op schrale gronden,
de smaak(beleving) over het algemeen
ten goede komt.’
Waar ligt de toekomst voor de biologische aardappel? Sjefke Allefs
| mei 2012 9
� Verrassend‘Tussen al die biologische aardappelveldjes tref je afwisselende landschappen. Zo fietste ik door de duinen, langs het strand, door de bossen, polder-landschappen en over de vele Hollandse dijken. Ik doorkruiste dorpen, kleine stadjes, trof winkeltjes bij de boer waar je streekgebonden biologische producten kunt kopen en restaurants met aardap-pelgerechten op de kaart. Boeren, voorbijgangers en dorpelingen vertelden mij hun bijzondere levens-verhalen en lieten me verrassende plekjes onder-weg zien. Voor ik het wist stond ik weer op een mooi uitkijkpunt. Het Pieperpad had voor mij een extra verrassing in petto: ik bleek niet helemaal in mijn eentje te fietsen. Tijdens de tocht kwam ik erachter dat ik zwanger was.’
Zeven geitjes‘Voor mij werd de tocht een ode aan de biologische sector. Ik nam een kijkje in de keuken van de boeren en boerinnen. In Oude Tonge viel ik met m’n neus in de boter. Ik kreeg net van boer Jan een rondlei-ding over het land op de trekker, toen boerin Aafke naar ons toe holde: “Kom gauw, er worden geitjes geboren.” Stond ik ineens tussen zeven pasgeboren geitjes. Behalve dat ik meer te weten kwam over de biologische manier van werken, hoorde ik hun toe-komstvisies en waarom biologisch eten zoveel beter
Algemene tips van Daan: � Sta open voor wat er op je pad komt. Laat je verrassen door de
ontmoetingen.
� Bestudeer de route van tevoren.
� Gebruik de speciale Pieperpad GPS Fietsrouteplanner van de
Fietsersbond en neem een handzame kaart (geplastificeerd)
met knooppunt routes mee (voor het geval je op de platte-
landsweggetjes geen bereik hebt). Ik ben omgekeerd begon-
nen, van zuid naar noord gefietst. Dat kan goed, je moet wel
opletten - maar dat moet sowieso.
� Zorg voor een goede uitrusting en houd rekening met zon en
regen.
� Zorg voor voldoende proviand (eten en drinken) en een volle
accu in je mobiel voordat je 's morgens op de fiets stapt.
� Trek een t-shirt van het Pieperpad aan en/of toon het Pieper-
padgidsje zichtbaar aan je fiets. Zo herkennen andere Pieper-
padrijders jou. Het schept onderweg een band met tot dan toe
onbekenden. Tevens is het uitwisselen van tips en ervaringen
onderling nuttig. Bijvoorbeeld bij een omleiding, die leuke plek
om te lunchen, toiletbezoek etc.
� Blijf alert en scherp. Mis geen knooppunt routeborden - voor je
het weet ben je 5 tot 10 km te ver doorgefietst.
� Houd rekening met wegwerkzaamheden en omleidingen.
Denk zelf ook logisch na: is het handig om 10 km om te fietsen,
weg van de knooppunten, of blijf je op de route en neem je dat
opgebroken asfalt voor lief?
� Let eens op de akkerranden, al die bloemen. Typisch voor de
biologische boer (het helpt bestrijden tegen allerlei plagen) en
het ziet er vrolijk uit in het landschap.
� Durf te vragen en wees nieuwsgierig. Een biologische boer
boert met passie en is trots op zijn gewas. Wie weet is er gele-
genheid om je een korte rondleiding te geven. Probeer indien
mogelijk van tevoren een afspraak met de boer te maken.
� Koop streekproducten onderweg. Het is niet alleen een leuke
en smakelijke onderbreking tijdens de tocht, je steunt er ook
de boer, de regionale werkgelegenheid en het milieu mee.
reportage Pieperpad
�
Zo bewaar je aardappelsVolgroeide aardappels kunnen in de grond bewaard blijven, mits er geen vorst optreedt. Vaak branden de boeren het laatste loof af om schim-mel te weren. Wil je aardappels boven de grond bewaren, bewaar ze dan in het donker en let op de temperatuur: idealiter tussen 8 en 10 graden. Wordt het warmer, dan gaat de pieper uitlopen (en verschrompelen). Is het te koud, dan wordt het zetmeel in aardappels omgezet in suikers die de werking hebben van antivries. Ze gaan zoeter smaken en de kwaliteit wordt minder.
10 s m a a k m a k e n d 2 | mei 2012
Leven begint met Demeter
Biodynamische kwaliteit
Demeter is de Griekse godin van de vruchtbaarheid en het internationale keurmerk van de biodynamische landbouw.
Demeter gaat verder dan biologisch. Eisen en richtlijnen zijn strenger. Met grensverleggende landbouwmethoden
versterken boeren de natuurlijke levenskracht die bodem, planten, dieren en mensen in kringlopen aan elkaar door-
geven. Hun gewassen worden rustig volwassen, dankzij een ruime vruchtwisseling en minimale bemesting. Echt lekker
en gezond voedsel komt uit het meest natuurlijke landbouwsysteem. Logisch dat je meer van leven geniet, als je zulke
goddelijke peentjes eet. www.stichtingdemeter.nl
| mei 2012 11
is. Ultieme biologische passie trof ik bij de laatste boer op mijn pad, Pyt Sipma. Hij liet me zien dat het anders kán, dat je geen gebruik hoeft te maken van bestrijdingsmiddelen. Het was geweldig om waar te nemen hoe gedreven zo’n boer kan zijn. Het is echt intensief boeren, maar het kan dus ook anders!’
Nooit bij stilgestaanEn nu, afgekickt van de overdaad aan biologische piepers? ‘Integendeel, mijn aandeel in de con-sumptie van biologische aardappels is alleen maar groter geworden. Ik at wel biologische aardappels, maar ik had er nooit echt bij stilgestaan wat er alle-maal voorafgaat aan een kilootje piepers. Welke bedreigingen er zijn, dat het ene aardappelras beter bestand is tegen Phytophthora dan het andere. Daar had ik nooit bij nagedacht en misschien wel veel meer Nederlanders met mij. Dat we uit gewoonte aan bepaalde aardappelrassen vasthouden, ter-wijl resistente aardappelrassen - die minimaal zo gezond en smakelijk zijn - het telen zonder bestrij-dingsmiddelen voor de boer een stuk eenvoudiger en zekerder maakt.’
Nog meer tips en informatie?Kijk op www.wegvandaan.nl en www.pieperpad.nl. En in het ANWB pieperpadgidsje Lekker fietsen, 1000 km Piepers. Check voor overnachtingen het gidsje, www.vriendenopdefiets.nl of www.anwb.nl.
Het Pieperpad is een gezamenlijk initiatief van Greenpeace en Bionext i.s.m. de ANWB. De campagne wordt ondersteund door de werkgroep biologische aardappelen van de NAO. De gids Lekker fietsen, 1000 km piepers is voor € 3,95 te bestellen bij Bionext. �
Bezoektips van Daan� Onderbreek het fietsen met een potje boerengolf bij de familie
Verhage. In zijn boerenschuur heeft Boer Verhage (Schoon-
dijke) een prachtige collectie antieke landbouwvoertuigen
tentoongesteld. Ten tijde van mijn bezoek was een expositie
met alle facetten van de aardappelteelt in ontwikkeling. Bij
boer Verhage is het mogelijk om in het vakantiehuis, het Karn-
huis, de Bedstee of de Arke te overnachten.
� Maak kennis met de koeien van Loverendale’s Biologisch-
Dynamische boerderij Ter Linde (Oostkapelle). Boek (vooraf)
een rondleiding op de kaasmakerij, proef een lekker biologisch
kaasje van eigen erf en koop in de boerderijwinkel de lekkerste
bio(streek)producten voor onderweg. Het is mogelijk om op de
boerderijcamping te overnachten.
� Fiets door het prachtige gebied van de Hollandse Waterlinie,
een gebied voor cultuurminnaars en natuurliefhebbers. Ga
lekker biologisch lunchen bij Stichting Werk aan het Spoel en
logeer bij B&B Johanna’s Hoeve (Culemborg).
� Wandel in de bio-dynamische (kruiden)tuin van Kraaybeeker-
hof (Driebergen). Maak kennis met het bijenhotel en bestel in
het biologische restaurant een sensationele lunch, bereid van
verse ingrediënten, veelal uit eigen tuin.
� Fiets langs het schitterende natuurgebied de Oostvaarders-
plassen, bekijk de replica van de Batavia in Lelystad en logeer
bij het rustieke en bezielde B&B Doors logies (Lelystad) van de
gastvrije Door Miggelbrink. Op zoek naar een lekker restau-
rantje? Door heeft vast een leuke tip voor je.
� Moe van het fietsen? Toe aan een massage? Bel voor een
afspraak met Wim Salomons. Het voormalige boerenechtpaar
Wim en Mia Salomons runt tegenwoordig ook een B&B aan
huis (Ketelhaven). Om de gast te laten ervaren dat biologisch
voedsel heel lekker én gezond is, maakt Mia 's ochtends een
lekker, vers, biologisch ontbijtje voor je klaar. Vraag Mia eens
naar haar Bio-Mobiel en Jacket Potato.
� Neem een kijkje bij Kunsthuis Kort (Workum). Hét centrum
voor kunst, antiek en curiosa gevestigd in een oud school-
gebouw uit 1907. Op de eerste etage is een unieke bed &
breakfast in oude schoolse sfeer ingericht. Oude schoolkaarten
hangen aan de muur, er is oud spelmateriaal, beelden van de
nonnenschool en niet te vergeten een heerlijk ontbijt, geser-
veerd op antieke schoolbankjes.
� Wanneer je vooraf met boer Pyt Sipma (Engwierum) contact
opneemt, ziet hij wellicht een mogelijkheid je over zijn akkers
rond te leiden. Deze boer heeft zelf enkele jaren geleden de
overstap van gangbaar naar biologische akkerbouw gemaakt.
Moestuintip van Sjefke‘Aardappels in eigen moestuin? Weet dat ze er niet langer over doen om te rijpen als de grond schraal is; eerder geldt het omgekeerde. Je kunt een aardappel aan de gang houden door ’m veel mest te geven; goed voor een hoge opbrengst. Maar wil je de lekkerste aardappelen, dan geldt: matig mesten.’
reportage Pieperpad
'Ik had er nooit bij stilgestaan wat er allemaal voorafgaat
aan een kilootje piepers'
12 s m a a k m a k e n d 2 | mei 2012
Basmati, risottorijst en pandan,
drie bijzondere rijstsoorten met
uitgesproken smaken en heel
eigen toepassingen. Wat deze
rijstsoorten uit de biologische
winkel zo bijzonder maakt, is dat
het oorspronkelijke vliesje er nog
omheen zit. Dat geeft de rijst nog
meer smaak en een extra lekkere
bite. De bereidingstijd is wel iets
langer, maar met een paar slimme
tips heb je er geen omkijken naar.
Ontdek zelf hoe lekker deze
rijstsoorten zijn!
Ri jstR
ecep
ten
An
nek
e A
mm
erla
an |
Fot
ogra
fie
Sven
ven
Ben
jam
ins
| S
tylin
g U
lrik
a G
ust
avss
on |
Cu
linai
re re
alis
atie
Han
nek
e B
oers
| K
omm
en, b
ord
en, v
oorr
aad
pot
-ww
w.w
eld
aad
.com
Th
eed
oeke
n- w
ww
.kle
veri
ng.
nl
met een echte bite
| mei 2012 13
BASMATIPILAV met lamsvlees en linzen
BASMATIRIJSTDeze rijst herken je tijdens het koken aan de ver-
rukkelijke, kruidige geur, en zo smaakt de rijst
ook. Basmati is een rijstsoort uit India en Pakistan
met een lange slanke korrel. De rijst is van nature
droogkokend. De smaak van de rijst past perfect
bij gerechten die met warme specerijen en/ of
gedroogde vruchten gekruid zijn. In India wordt
basmati ook vaak gebruikt voor pilav.
14 s m a a k m a k e n d 3 | mei 2012
PANDANRIJSTJasmijnrijst of Thai Fragrant-rijst zijn
de officiële namen voor pandanrijst.
Wij hebben deze rijst de naam pan-
dan gegeven, omdat de geur van de
rijst aan pandanblad doet denken. In
Indonesië is dat nog steeds een klas-
siek rijstgerecht: witte rijst gekookt
met pandanbladeren. De jasmijnrijst
komt oorspronkelijk uit Thailand en
is van nature licht kleverig. Heerlijk
bij of in curry’s.
PANDAN-GROENTECURRY
| mei 2012 15
RISOTTO met voorjaarskruiden
Rijst met een echte bite
RISOTTORIJSTKomt oorspronkelijk uit de Po-vlakte
in Italië. Turijn, Milaan en Venetië
zijn dan ook de risottosteden van
Italië. Een goede risotto is romig na
bereiding, maar de korrels hebben
nog wel bite. Volkoren risottorijst is
iets minder romig, maar de korrels
behouden makkelijker hun heerlijke
bite. De risotto kan klassiek worden
bereid door de bouillon deel voor
deel toe te voegen, maar de bouillon
kan ook in één keer worden toege-
voegd. Dat maakt de bereiding een
stuk makkelijker.
16 s m a a k m a k e n d 2 | voorjaar 2012
www.logona.nl
LAAT JE HUID STRALENMET DE NIEUWE LOGONA GEZICHTSVERZORGING
VOOR ONZUIVERE HUID
VOOR DROGE
HUID
VOOR GEVOELIGE HUID
VOOR GEMENGDEHUID
TerraSana Health Food B.V.
100%GECONTROLEERDE NATUURCOSMETICABDIH- en NaTrue gecertificeerd
sinds toonaangevend in betaalbare, creatieve en duurzame
vakanties in de Franse Vogezen
www.ecolonie.eu
het 19e bruisende lentefeest van7 t/m 10 juni te Vierhouten
thema's: spiritualiteit, kunst en natuur
www.eigentijdsfestival.nl
ECOlonieEigentijds Festival
| mei 2012 17
Basmatipilav met lamsvlees en linzen hoofdgerecht, 4 personen
400 g lamsstoofvlees, in blokjes | 3 eet-lepels olie | 2 kleine uien, in ringen | 3 tenen knoflook, grof gehakt | 1 theelepel gemalen komijn | 1½ theelepel kaneel1 theelepel gemalen koriander | ½ thee-lepel gemalen kardemom | ½ theelepel cayennepeper | 225 g volkoren basmati-rijst | 75 g bruine linzen | 200 ml kokos-melk | 1 vleesbouillontablet | 1 bosje koriander, grof gehakt
Verwarm de oven voor op 125 °C. Bestrooi
het vlees met zout en peper. Verhit de olie
en fruit de uien en knoflook heel zachtjes
5 minuten. Roer de komijn, kaneelpoeder,
gemalen koriander, kardemom en de cayen-
nepeper erdoor. Fruit dit 1 minuut mee. Roer
de blokjes vlees erdoor en bak ze al omschep-
pend 2 minuten op hoog vuur. Roer de toma-
tenpuree erdoor en bak dit even mee. Voeg
de rijst, linzen, kokosmelk, bouillontablet en
400 ml water toe en breng aan de kook. Leg
de deksel op de pan, zet de pan in de oven en
laat alles in ca. 45 minuten gaar worden.
Proef en breng het gerecht op smaak met
zout en peper. Strooi de koriander erover.
Lekker met een komkommersalade met yog-
hurtdressing en plakken rijpe mango.
Rijst met een echte bite
Pandan-groentecurry hoofdgerecht, 4 personen
4 eetlepels olie | 3 sjalotten, grof gehakt | 2 tenen knoflook, in dunne plakjes | 40 g verse gember, fijngehakt | 1 groene of rode peper, in ringetjes | 300 g volkoren pandan-rijst | geraspte schil van 1 limoen | 1 stengel citroengras, geplet | 1 groentebouillon-tablet | 200 g peultjes | 300 g bosworteltjes, in de lengte gehalveerd | 4 dunne voorjaars-preitjes of bosuien, in stukken | 3 eetlepels Thaise vissaus (nb) of Japanse sojasaus | 1 bosje basilicum, in stukjes gescheurd
Verhit de olie in een hapjespan en fruit de sjalotten met de knoflook, gember en groene peper zachtjes 3 minuten. Roer de rijst erdoor en bak mee tot de korrels glanzen. Roer 550 ml water erdoor en voeg de stengel citroengras, de geraspte limoenschil en het bouillontablet toe. Breng alles aan de kook. Leg het deksel op de pan en stoof de rijst 25 minuten. Roer de peultjes, wortel en prei of bosui erdoor en stoof de rijst afgedekt nog eens 15 minuten.Roer de rijst door en breng op smaak met vis-saus en zout en strooi het basilicum erover.Lekker met saté van kip of tahoe.
Risotto met voorjaarskruidenhoofdgerecht, 4 personen
2 takjes tijm | 1 klein laurierblad | 800 ml kruidenbouillon (instant) | 2 handen vol voorjaarskruiden, kervel, peterselie, bieslook en/of dragon | 60 g boter | 2 sjalotten, fijngehakt | 300 g ongepelde risottorijst | 100 ml droge witte wijn | (zachte geitenkaas of ricotta)
Bind de takjes tijm en het laurierblad met een
stukje touw bij elkaar. Breng de bouillon aan
de kook. Hak de voorjaarskruiden vrij grof.
Smelt de helft van de boter in een ruime hap-
jes- of braadpan en fruit de sjalot zachtjes 3
minuten. Roer de rijstkorrels erdoor en bak ze
mee tot ze glanzen. Schenk de wijn in de pan
en breng aan de kook. Kook zachtjes tot de
wijn is opgenomen. Schenk nu warme bouil-
lon in de pan en voeg het kruidenboeketje
toe. Kook de rijst op een heel zacht vuur in ca.
45 minuten gaar. Roer af en toe.
Verwijder het kruidenboeketje, Roer de grof
gehakte kruiden en de rest van de boter door
de rijst. Proef en voeg naar smaak zout en
peper toe. Leg de deksel op de pan en laat de
risotto van het vuur af 3 minuten staan.
Serveer eventueel met grof verkruimelde
geitenkaas of een flinke lepel ricotta. Serveer
voor- of achteraf een salade.
Verfijnde knoflook
Dit is de tijd van daslook. Zoals de naam al
zegt, heeft dit kruid een (heel verfijnde) knof-
looksmaak. De daslook groeit vanuit een bol-
letje en krijgt witte bloemetjes. De langwer-
pige blaadjes zijn het lekkerst als het kruid
nog niet in bloei staat. Het is overigens een
heel makkelijk plantje dat elk jaar terugkomt.
Koken zonder omkijkenVerwarm de oven voor op 125 °C. Breng de rijst met de op de verpakking vermelde hoeveelheid water en zout naar smaak aan de kook. Leg de deksel op de pan en zet de pan in de oven. Laat de rijst zo in de op het pak aangegeven tijd gaar worden. Niet alleen neemt de rijst zo maximaal het vocht op, hij brandt ook niet aan! Voor wie een slowcooker bezit, is het ook heel handig om de rijst in dit apparaat te bereiden. Ook dan brandt de rijst niet aan.
18 s m a a k m a k e n d 3 | mei 2012
‘THEE IS EEN TREND’,zegt Kasia Vermaire, ‘Hoe dat komt? Thee doet koffie na. Koffie heeft zich ontwikkeld van een pot filterkoffie die de hele dag op een warmhoudplaatje staat tot met precisie gezette kopjes koffie waar-voor echte genieters hun bonen zelf kiezen, kopen en thuis malen. Thee bleef een tijdje ondergewaardeerd maar zit nu ook fors in de lift.’
Aroma van het voorjaarTheesommeliers weten alles over de productie van thee, de smaakdi-mensies van thee en de mogelijkhe-den om thee en spijs te combineren. Thee kan zich wat dat betreft meten aan wijn. Het is nu lente, en daar horen voorjaarskruiden bij. Waar denkt een theesommelier aan bij thee en voorjaarskruiden? Kasia: ‘Kruidenthee is geen thee. Er komt geen theeblad aan te pas, maar een infusie. Als ik aan voorjaars-kruidenthee denk, dan denk ik aan verveine, lavendel, citroenmelisse, limoengras, munt en bloesems! Eigenlijk kun je van alles wat in het voorjaar gaat bloeien en een mooi smaakaroma geeft voorjaarsthee trekken.’
Het geheim van goede theeThee zetten is een
vak geworden. KASIA
VERMAIRE werd in 2010
uitgeroepen tot de eerste
vrouwelijke theesommelier
van Nederland. ‘Thee is
meer dan heet water waar
je een zakje in hangt.’
Thee en spijsOf in goed Engels: food & tea pai-ring. Kasia: ‘Net als in wijn en kof-fie kun je bepaalde tonen in thee proeven. Of het fruitig is, of zoet, of er een zuurtje in zit, of het doet denken aan cacao, bloesem, aar-detonen. De kunst is die tonen te combineren met een gerecht. Witte of groene thee gaat bijvoorbeeld goed samen met vis, en met lichte, fruitige desserts. Donkere thee past beter bij zwaarder eten, en ook verrassend goed bij kaas. Het ingewikkelde van thee, en daarin evenaart het wijn, is dat er niet zomaar één soort groene thee is. Er zijn wel duizenden soorten. Je moet telkens proeven welke tonen in de thee naar voren komen. Maar ook of de thee niet te sterk is gezet voor het gerecht waarbij het wordt geserveerd.’ ‘Uitgekiende combinaties met verse kruidenthee zijn bijvoorbeeld munt en chocolade, denk aan after eight. Lavendel is uitgesproken en daar-mee interessant; het past zowel bij hartig als zoet. Bij visgerechten, maar ook bij crème-achtige desserts op basis van melk, room, of zelfs yoghurt, helemaal als er ook een beetje vanille in zit. Van rozemarijn kun je ook thee trekken, je hebt er weinig van nodig. Rozemarijn combineert klassiek met lam en ook met geitenkaas. Persoonlijk vind ik een takje rozemarijn in de thee lekker met een schijfje sinaasappel. Weer eens iets anders dan een glas rode wijn bij de warme maaltijd.’
Verse kruiden‘Verse, frisse, fruitige, zonnige kruiden in je thee; dat is een heel andere beleving dan een zakje kruidenthee in je kopje. Gedroogde thee mag spaarzamer zijn (je hebt minder nodig), is makkelijker te bewaren, het hele jaar voorhanden en je thee is sneller getrokken, maar de smaak van verse kruiden is wat mij betreft een wereld van verschil. Kijk alleen al naar wat er in een doorzichtig glas gebeurt als de krui-den trekken en proef de versheid. Wie verse munt trekt, krijgt een veel zachter en subtieler aroma dan het resultaat van een zakje munt-thee. Van gedroogde thee blijven de sterke smaken van munt behouden, de subtielere smaken zijn verdwe-nen.’
RustgevendTheedrinken is tegenwoordig een beleving, wat is er precies zo gezel-lig aan theedrinken? ‘Thee staat in Azië al van oudsher voor samen delen en tijd nemen voor elkaar. Zoals wij elkaar ‘op de koffie’ uit-nodigen, is samen theedrinken in Turkije en Marokko een uiting van gastvrijheid. Thee is bij uitstek iets sociaals, het heeft een ander effect dan koffie. Een koffieshot geeft kort en snel energie, dat zie je ook in de ‘look’ van koffiebars: rock & roll, ruig en snel, zoals het product is. Thee bevat ook cafeïne, maar veel minder, en kruidenthee helemaal niets. Thee heeft een rustgevend effect, brengt je in een ontspannen gemoedstoestand. Je slaat je han-den om een warm kopje, het geeft je geborgenheid. Thee heeft iets liefs.
| mei 2012 19
�
Thee zetten doe je zoGebruik voor het zetten van verse kruidenthee water van 95 graden, water dat net van de kook is. Giet het hete water op het kruid en laat het zeker 3 minuten en soms 3 tot 5 minuten trekken. Meestal zorg je ervoor dat de blaadjes intact blij-ven, dat ze niet scheuren. Soms is het juist wel lekker om de blaadjes een beetje te kneuzen: bij verveine of citroenmelisse komt dan bijvoor-beeld de citroenachtige smaak vrij. Als je kruiden kneust, komt er een intenser aroma in je glas. Bij zwarte of kruidenthee giet je het water van de kook af meteen erop. Daarentegen is groene of witte thee onbewerkt, die zet je op 80 graden: laat het water na het koken even afkoelen (na een minuutje is de temperatuur al gezakt) of voeg een klein beetje koud water toe. Gooi je te heet water op groene of witte thee, dan verbrand je de blaadjes, met als gevolg dat de bittere, wrange smaak naar boven komt. Dat vinden veel mensen niet lekker, terwijl niet de thee bitter is, maar het water veel te heet. Laat witte of groene thee, althans de losse vari-ant, niet langer dan maximaal 2 minuten trekken. Soms is 1 minuut al genoeg. Zwarte thee (van goede kwaliteit) heeft 3 minuten trektijd nodig. En het is ook afhankelijk van je smaak natuurlijk.Ook belangrijk: kook het water niet twee keer, dan slaan de mineralen uit het water op je glas en komt er een vliesje op het water. Het is altijd goed om je water te filteren; vooral in hard water zit veel calcium en magnesium. Filteren of gefilterd water voorkomt aanslag van mine-ralen of schuim op je thee. Maar mineraalwater zonder koolzuur uit een fles hoeft echt niet: dat is puur smaak en persoonlijke voorkeur. Kijk ook eens op: www.kasiavermaire.com
Kasia Vermaire
20 s m a a k m a k e n d 3 | mei 2012
Teks
t N
icol
e W
illem
se |
Rec
epte
n K
asia
Ver
mai
re |
Fot
ogra
fie
Sven
ven
Ben
jam
ins
| Th
eep
ot- w
ww
.bra
nd
mes
ters
.nl
Munt met citroengras
voor 1 glas
3 takjes munt | 1 stengel
citroengras | (bloesem- of
manukahoning)
Een verfrissende dorstlesser
die zowel warm als koud
(afgekoeld) met ijs heerlijk is
(home made ice tea)
Was de kruiden. Pel het
stugge buitenste blad van
de citroengrasstengel, zodat
alleen de zachte aromatische
binnenkant overblijft.
Doe ze samen in een hoog
theeglas of in een theepot.
Giet water dat net van de
kook is in het glas en laat
3-5 minuten trekken. Zoet
eventueel met de honing.
Citroenmelisse met lavendel
voor 1 glas
½ takje lavendel | 3 takjes
citroenmelisse
Dit is een frisse, kruidige
combinatie. Lavendel heeft
een overheersende smaak, je
hoeft er daarom maar heel
weinig van te gebruiken.
Gedroogd is lavendel
geconcentreerder dan vers.
Was de kruiden. Doe ze
samen in een hoog theeglas
of in een theepot. Giet water
dat net van de kook is in het
glas en laat 3-5 minuten
trekken. Deze thee heeft geen
zoete smaak meer nodig
vanwege de
mooie citrusaroma’s.
Neem voor een pot een dubbele hoeveelheid of dezelfde als de smaak milder moet zijn.
Ook lekker met verveine. De smaak van deze thee is dan complexer.
Het geheim van goede thee
Heerlijk om ook eens wat losse zwarte thee of de gefermenteerde ‘puerh’ thee mee te laten trekken, persoonlijk is de laatste mijn favoriet geserveerd in een wijnglas bij of na het eten.
Rozemarijn met verse sinaasappel
voor 1 glas
½ -1 takje rozemarijn ( het
is sterk spul!) | 3 schijfjes
sinaasappel met schil
Rozemarijn werd al vroeger
in de oudheden gebruikt als
‘kruid voor het brein’ maar het
werkt tevens ontspannend,
krampstillend
en reinigt de lever en gal.
Een goed anti-kater of
detox-kruid, ideaal voor in
het voorjaar om je lichaam
te helpen reinigen na de
wintertijd.
Sinaasappel geeft het fruitige
dat de kruidigheid van de
rozemarijn in balans brengt.
Was de kruiden en schil van
de sinaasappel. Doe ze samen
in een hoog theeglas of in een
theepot. Giet water dat net
van de kook is in het glas en
laat 3 minuten trekken. Proef
tussendoor, want rozemarijn
geeft heel snel smaak aan de
thee en kan weleens te sterk
worden.
Thee bewarenRealiseer je dat (losse) thee heel snel smaken en vocht absorbeert. Als je thee luchtdicht (in een blikje) en donker bewaart, gaat de kwaliteit het minst snel achteruit.
• Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu • Tel. 00 32 3 653 25 41, www.noble-house.tk
Gula Java prestatiedranken van Amanprana met veel ORACDe nieuwe gezonde sportdrank voor kampioenenMichael Phelps, 8-voudig Olympisch zwemkampioen, dronk chocalademelk tijdens de Olympische Spelen. Nieuw onder-zoek bevestigt dat je met magere chocoladedrank sneller herstelt van zware fysieke inspanningen en deze ook langer volhoudt dan met sportdrank. De James Madison Universiteit concludeerde dat bij voetballers die magere chocolademelk (Gula Java Cacao) drinken, er minder spierafbraak optreedt dan met traditionele sportdranken. De Indiana Universiteit publiceerde dat wielrensters 50% langer konden fietsen en sneller herstelden met magere chocomelk (Gula Java Cacao) dan met sportdrank. De Harrisonburg universiteit in Virginia voegde een beetje eiwitten bij koolhydraatrijke sportdrank en ontdekte dat de maximale krachtinspanning met maar liefst 29% tot 40% verlengde.
Gezonde prestatiedranken met Gula Java zijn 100% natuurlijkGula Java Safran, Earl Grey, Rooibos en Cacao voldoen perfect aan de nieuwe generatie sportdranken. Verschillende soorten koolhydraten (suikers/energie), een aantal eiwitten (aminozu-ren) en voldoende electrolyten (mineralen). Maar Amanprana doet het nog beter. Amanprana gebruikt Gula Java, waardoor deze prestatiedranken boordevol gezonde energie zitten. Geen geraffineerde suikers en geen kunstmatige zoetstoffen. Pure en gezonde energie uit de natuur. Daarenboven bevatten al deze prestatiedranken veel antioxidanten van nature. Zij hebben een bijzonder hoge ORAC-waarde en zijn hiermee
de enige prestatie-, sport- of energiedranken ter wereld die tij-dens inspanningen of na inspanningen zorgen voor een betere immuniteit en bescherming tegen aanvallen van buitenaf.
De nieuwe gezonde familiedranken voor betere prestatiesGula Java prestatiedranken (Matcha, Safran, Earl Grey, Rooi-bos en Cacao) zijn lekker zowel met melk, water, graandrank en fruitsappen. Warm, lauw of koud. Voor jong en oud. Boordevol gezonde energie. Als goede start bij het ontbijt, als energierijk tussendoortje, bij recreatie, sport, spelen, stu-deren, uitgaan en andere ogenblikken waarop je lichamelijk en geestelijk moet presteren. Bij burnout of winterblues. Gula Java prestatiedranken laden je batterijen gezond op en doen je puur genieten. De kokosbloesem-energie is Fair World en helpt 850 Javaanse gezinnen aan een extra inkomen.
Orac en antioxidanten Antioxidanten beschermen tegen veroudering. Ze vallen de agressieve vrije radicalen aan. De hoeveelheid antioxidanten in voeding drukken we uit met een ORAC-waarde per 100g. Verse groenten, peulvruchten en fruit scoren hoog. Toppers zijn kruiden en sommige essentiële oliën. Hoe minder de voeding bewerkt is, des te hoger de Orac-waarde. Algemeen wordt aangenomen dat we per dag 3.000 à 5.000 Orac-eenheden moeten opnemen om ons lichaam te beschermen tegen vrije radicalen.
info www.noble-house.tkFAIR WORLD
▲ 1 eetlepel Gula Java prestatiedrank (Matcha, Safran, Earl Grey, Rooibos en Cacao) in warme of koude melk, water, graandrank of fruitsap. In een glas, een gezellige mok of in je drinkfles.
1 2 3 4 5
ORAC 3040 ORAC 42 620 ORAC 19 152ORAC 17 740 ORAC 35 460
Mmmmmm!
°BE-BIO-02EU/non-EU Agriculture
HAPPY SUPER ANTIOXIDANT CONCENTRATIEUITHOUDINGZONDER CAFEÏNE
ENERGIE
info www.noble-house.tkSUPER VOEDING
AMANPRANA
SERENE LEVENSKRACHT
18•Smaakmakend prestatiedrank mei2012.indd 1 11/04/12 11:38
| mei 2012 23
hoofdgerecht, 4 personen
600 g (meiknolletjes met loof, gewas-sen | ½ eetlepel korianderzaadjes | 40 g boter | 500 g krielaardappels in de schil | 2 tenen knoflook, in dunne plakjes | 6 eetlepels peterselie, geplukt | 1-2 eet-lepels honing | 150 g zachte geitenkaas
Snijd het loof van de knolletjes en houd
het apart. Snijd de knolletjes in 2 cm
dikke partjes.
Verhit een hapjespan, strooi de korian-
derzaadjes erin en rooster ze 1 minuut
of net zolang totdat de zaadjes gaan
geuren. Voeg de boter, partjes mei-
knol, krieltjes en knoflook toe en bak 1
minuut mee.
Roer de peterselie en gewassen loof-
bladeren erdoor. Voeg 100 ml water en
naar smaak zout toe, leg de deksel op
de pan en stoof de knolletjes op mid-
delhoog vuur in 10-15 minuten gaar.
Zet het vuur uit en schenk de honing
eroverheen. Verdeel het gerecht over
4 borden en verkruimel de geitenkaas
erboven. �
Meiknolletjesen krieltjes in het groen
Elke dag lekker!
• Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu • Tel. 00 32 3 653 25 41, www.noble-house.tk
Gula Java prestatiedranken van Amanprana met veel ORACDe nieuwe gezonde sportdrank voor kampioenenMichael Phelps, 8-voudig Olympisch zwemkampioen, dronk chocalademelk tijdens de Olympische Spelen. Nieuw onder-zoek bevestigt dat je met magere chocoladedrank sneller herstelt van zware fysieke inspanningen en deze ook langer volhoudt dan met sportdrank. De James Madison Universiteit concludeerde dat bij voetballers die magere chocolademelk (Gula Java Cacao) drinken, er minder spierafbraak optreedt dan met traditionele sportdranken. De Indiana Universiteit publiceerde dat wielrensters 50% langer konden fietsen en sneller herstelden met magere chocomelk (Gula Java Cacao) dan met sportdrank. De Harrisonburg universiteit in Virginia voegde een beetje eiwitten bij koolhydraatrijke sportdrank en ontdekte dat de maximale krachtinspanning met maar liefst 29% tot 40% verlengde.
Gezonde prestatiedranken met Gula Java zijn 100% natuurlijkGula Java Safran, Earl Grey, Rooibos en Cacao voldoen perfect aan de nieuwe generatie sportdranken. Verschillende soorten koolhydraten (suikers/energie), een aantal eiwitten (aminozu-ren) en voldoende electrolyten (mineralen). Maar Amanprana doet het nog beter. Amanprana gebruikt Gula Java, waardoor deze prestatiedranken boordevol gezonde energie zitten. Geen geraffineerde suikers en geen kunstmatige zoetstoffen. Pure en gezonde energie uit de natuur. Daarenboven bevatten al deze prestatiedranken veel antioxidanten van nature. Zij hebben een bijzonder hoge ORAC-waarde en zijn hiermee
de enige prestatie-, sport- of energiedranken ter wereld die tij-dens inspanningen of na inspanningen zorgen voor een betere immuniteit en bescherming tegen aanvallen van buitenaf.
De nieuwe gezonde familiedranken voor betere prestatiesGula Java prestatiedranken (Matcha, Safran, Earl Grey, Rooi-bos en Cacao) zijn lekker zowel met melk, water, graandrank en fruitsappen. Warm, lauw of koud. Voor jong en oud. Boordevol gezonde energie. Als goede start bij het ontbijt, als energierijk tussendoortje, bij recreatie, sport, spelen, stu-deren, uitgaan en andere ogenblikken waarop je lichamelijk en geestelijk moet presteren. Bij burnout of winterblues. Gula Java prestatiedranken laden je batterijen gezond op en doen je puur genieten. De kokosbloesem-energie is Fair World en helpt 850 Javaanse gezinnen aan een extra inkomen.
Orac en antioxidanten Antioxidanten beschermen tegen veroudering. Ze vallen de agressieve vrije radicalen aan. De hoeveelheid antioxidanten in voeding drukken we uit met een ORAC-waarde per 100g. Verse groenten, peulvruchten en fruit scoren hoog. Toppers zijn kruiden en sommige essentiële oliën. Hoe minder de voeding bewerkt is, des te hoger de Orac-waarde. Algemeen wordt aangenomen dat we per dag 3.000 à 5.000 Orac-eenheden moeten opnemen om ons lichaam te beschermen tegen vrije radicalen.
info www.noble-house.tkFAIR WORLD
▲ 1 eetlepel Gula Java prestatiedrank (Matcha, Safran, Earl Grey, Rooibos en Cacao) in warme of koude melk, water, graandrank of fruitsap. In een glas, een gezellige mok of in je drinkfles.
1 2 3 4 5
ORAC 3040 ORAC 42 620 ORAC 19 152ORAC 17 740 ORAC 35 460
Mmmmmm!
°BE-BIO-02EU/non-EU Agriculture
HAPPY SUPER ANTIOXIDANT CONCENTRATIEUITHOUDINGZONDER CAFEÏNE
ENERGIE
info www.noble-house.tkSUPER VOEDING
AMANPRANA
SERENE LEVENSKRACHT
18•Smaakmakend prestatiedrank mei2012.indd 1 11/04/12 11:38
Geniet van een verse...
Adopteer
Appelboom
een
Adopteer
Appelboom
een
Wil je genieten van zelfgeplukte biologische appels, of zoek je een origineel en smakelijk cadeau? Doe dan mee met Adopteer een Appelboom!
Een biologische teler verzorgt de boom het hele jaar in zijn boomgaard. In het najaar oogst je zelf de appels van je eigen adoptieboom. Of je plukt appels van één van de bomen op het zelfplukperceel. Verser kan niet. In alle delen van Nederland doen telers mee.
Kijk ook op www.adopteereenappelboom.nl
Adopteer een Appelboom is een campagne van BionextAdopteer nu, zodat je in het najaar kunt oogsten!
...biologische appel
2969.1040 Adopteer een Appelboom advertentie def_wt.indd 1 17-04-12 15:56
| mei 2012 25
Elke dag lekker!
lunch- of licht hoofdgerecht, 4 personen
1 bos radijs met loof | 1 bakje radijskiemen (75 g) | 1 rijpe avocado, schoongemaakt | 1 eetlepel appelazijn | 7 eetlepels olijfolie extra vierge | 4 sneden licht zuurdesembrood | 4 portobello’s schoongemaakt
Leg de radijsjes in een kom met (ijs)koud water
zodat ze lekker knapperig worden. Snijd de blaadjes
los van de radijs, was de blaadjes goed en droog ze
in de slacentrifuge.
Strooi de radijskiemen en radijsblaadjes in een
mooie ruime schaal.
Snijd de avocado in kleine blokjes en strooi ze
eroverheen. Snijd de radijs in plakjes en verdeel ze
over de avocado. Schenk er de azijn en 4 eetlepels
olijfolie over en voeg naar smaak zout toe. Schep de
salade losjes om.
Verhit de grillpan, bestrijk de boterhammen dun
met olie en gril ze aan beide kanten lichtbruin.
Bestrijk de paddenstoelen aan beide kanten dun
met olie. Leg de paddenstoelen met de bolle kant in
de pan en gril ze 3 minuten. Keer de paddenstoelen
en gril de andere kant ook weer 3 minuten. Leg de
paddenstoelen elk op een bord en schep de salade
erover. Serveer met het gegrilde brood. �
Radijssaladein gegrilde portobello
Geniet van een verse...
Adopteer
Appelboom
een
Adopteer
Appelboom
een
Wil je genieten van zelfgeplukte biologische appels, of zoek je een origineel en smakelijk cadeau? Doe dan mee met Adopteer een Appelboom!
Een biologische teler verzorgt de boom het hele jaar in zijn boomgaard. In het najaar oogst je zelf de appels van je eigen adoptieboom. Of je plukt appels van één van de bomen op het zelfplukperceel. Verser kan niet. In alle delen van Nederland doen telers mee.
Kijk ook op www.adopteereenappelboom.nl
Adopteer een Appelboom is een campagne van BionextAdopteer nu, zodat je in het najaar kunt oogsten!
...biologische appel
2969.1040 Adopteer een Appelboom advertentie def_wt.indd 1 17-04-12 15:56
AMANPRANA
SERENE LEVENSKRACHT
Happy Perilla Special:voeding als medicijnVoeding is de essentie van gezondheid volgens Hippocrates, grondlegger van de westerse geneeskunst en fi losoof. De na-tuur verschaft voedingsmiddelen met krachtige, gezonde ei-genschappen, die kwalen kunnen bestrijden en gezondheid kunnen schenken. Omega-3,6,7,9 nodig voor onze gezondheid. Bewuste men-sen besteden veel aandacht aan groenten en fruit, maar ze vergeten vaak dat er twee essentiële vetzuren bestaan die een gezond lichaam niet kan missen. Het zijn alfa-linoleen-zuur (ALA) uit de omega-3 familie en linolzuur (LA) uit de omega-6 familie. Je lichaam kan ze niet zelf aan-maken. Je moet ze uit je voeding halen. Een gezond lichaam kan niet zonder omega’s. ALA en LA en omega’s in het algemeen vervullen vele noodzakelijke levensprocessen. Ze versterken de spieren van je ‘tikker’, ondersteunen de circulatie, verho-gen je libido en versnellen je recuperatie. Ze zijn goed voor je cholesterolhuishouding. Ze helpen bij emotionele dips, wisselende stemmingen en bij opvliegers. Ze zijn goed voor je concentratie en geheugen, je gemoedsrust en humeur, je huid,... Perilla-olie bevat meer omega-3 dan lijnzaad en is rijk aan plantaardige helende stoffen. Perilla olie wordt bekomen door het koud persen van de zaden van de plant ‘Perilla Frutescens’. Perilla wordt in het Oosten al eeuwenlang gebruikt in het streven naar balans van lichaam en geest en om je ‘chi’, je innerlijke levenskracht, te herstellen door innerlijke rust te brengen.Happy Perilla Special, Omega-3/6/6/9 en 7, is ons parade-paardje met zeer specifieke, gezonde koudgeperste oliën die fantastisch goed zijn voor lichaam en geest. Extra vierge oliemix ingrediënten: 25% extra vierge perillaolie*, 25% extra vierge hennepolie*, 10% extra vierge nigellaolie*, 7,5% extra vierge walnootolie*, 7,5% extra vierge pompoen-pitolie* (voor de rijpere man), 10% extra vierge teunisbloemolie* (voor de rijpere vrouw), 10% extra vierge rode palmolie* en 4,5% extra vierge tarwekiemolie. Met 0,5% extra vierge Happy Delight-olie* (=olie van de schil van bio-dyna-mische sinaasappels, -citroenen en -limoenen). En verder niets. Happy Perilla Special neem je met de lepel of in groentensap, yoghurt, in dressing of met de maaltijd. Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu. Info: Tel 00 32 3 653 25 41 www.noble-house.tk Bovis 15.000, -15 Yin, GI 0
info www.noble-house.tkSUPER VOEDING
SEITAN
Seitan van Bertyn: de ideale vle� vervanger
gezond en lekker
Vandaag � en we
AMANPRANA
SERENE LEVENSKRACHT
De bio olijfolie ‘Hermanos Catalan’ van Amanprana werd bekroond met goud in de BIOC 10 wedstrijd voor beste kwaliteit in biologische, extra vierge olijfolie. En tot “Beste extra vierge olijfolie van Spanje” in april 2011. De drie gebroeders Catalán (foto op fl esetiket) telen, persen en bottelen zelf. De kwaliteit begint bij hun olijfbomen die 2 maal meer ruimte krijgen, elk 36m2. Amanprana selecteerde deze zeer milde, harmonieuze olijfolie met smaak en terroir. Aanbevolen voor koude bereidingen en de verfi jnde keuken. Oorsprong: La Rioja, Noord-Spanje. Producent: Almazara Ecológica de la Rioja. 100% Arbequina. 500ml. Bovis 13.700, 10 Yang, GI 0. Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu. Info: www.noble-house.tk
2X BEKROOND ALS2X BEKROOND ALSBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIEBESTE OLIJFOLIE
in de BIOC 10 wedstrijd voor beste kwaliteit 2 BIO AWARDS
13•Smaakmakend Hermanos-Bertyn-HPS mei2012.indd 1 05-04-2012 10:00:50
| mei 2012 27
Elke dag lekker!
hoofdgerecht, 4 personen
1 bos bieten met loof | 4 stengels bleekselderij uit het hart | 1 liter kippenbouillon (instant) | 3 eetlepels olijfolie | 1 bos bosui, in ringetjes | 1 teen knoflook, fijngehakt | 150 g gerookte spekblokjes | ½ rode peper, fijngesneden | 250 g boekweit | 8 eetlepels yogarde
Snijd het loof van de bietjes, was
het goed en snijd het loof in stukjes
van 2-3 cm. Schil de bietjes en snijd
ze net als de bleekselderij in kleine
blokjes van ½ bij ½ cm.
Breng in een pan de bouillon aan
de kook.
Verhit de olie in een braadpan. Fruit
de bosui, bleekselderij en knoflook
zachtjes 5 minuten. Voeg het spek
en de rode peper toe en bak 5
minuten zachtjes mee. Schenk de
bouillon in de pan en voeg de boek-
weit, de stukjes biet en naar smaak
zout toe. Breng alles opnieuw aan
de kook en laat het gerecht op laag
vuur in ca. 20 minuten gaar wor-
den. Voeg 5 minuten voor het eind
van de bereidingstijd het fijngesne-
den bietenblad toe. Verdeel over 4
borden of kommen en serveer met
de yogarde. �
Bietjesmet boekweit en spek
Rec
epte
n Y
olan
da
van
der
Jagt
| F
otog
rafi
e Sv
en v
en B
enja
min
s |
Sty
ling
Ulr
ika
Gu
stav
sson
| C
ulin
aire
real
isat
ie H
ann
eke
Boe
rs |
on
der
zett
er, b
ord
-ww
w.w
eld
aad
.com
28 s m a a k m a k e n d 3 | mei 2012
1 Rooibos in de yoghurtEven voorstellen vanuit de koelvitrine, Provamel heeft er een bijzondere sojayoghurtva-riant bij. Met sinaasappel en, verrassend, een vleugje rooi-bos. De rooibosblaadjes van de in Zuid-Afrika groeiende struik worden geplukt, gerold en gefermenteerd. Waar blaadjes van de theestruik dan zwart kleuren, worden deze vurig rood. Rooibos bevat geen cafeïne (theïne) en heeft een laag tanninegehalte. Dat laatste betekent dat de smaak niet bitter is. En het geeft de sojayoghurt een frisse smaak, je proeft de Zuid-Afrikaanse zon. Om vrolijk van te worden. En waar we ook blij van wor-den: de sojayoghurt is behalve 100 procent plantaardig ook klimaatneutraal verpakt. Adviesprijs vanaf € 2,55 | 500 ml
2 Dubbel eerlijkVanaf nu in de natuurvoe-dingswinkel verkrijgbaar: de dubbel eerlijke, want biolo-gisch en fairtrade, producten van Joannusmolen. En dat betekent zeven producten in het schap, afkomstig uit verschillende landen. Uit India komen de bruine basmatirijst en de melange van rode en basmatirijst, de jasmijnrijst komt uit Thailand. Alle drie zijn ze volkoren. De quinoa is geteeld op de Boliviaanse hoogvlakten, de vanille en cacao voor de hot choco komen uit de Dominicaanse Republiek. Dan zijn er nog twee krokante maïssnacks: de maïsflips. De ene is met pinda en twee soorten peper, de ander met geroosterde cashewnoten. Alle producten zijn duurzaam verpakt. Nu alleen nog kiezen en proeven. Adviesprijs vanaf € 1,25 | 275 gram
3 Ook een wafel?De bakkers van Sweet Com-pany zijn druk in de weer geweest met wafels bakken. Er liggen nu vier varianten biolo-gische wafels in de schappen. Honingwafels, hazelnootwa-fels, tarwestroopwafels en speltstroopwafels. Biologisch zoetigheid voor bij de koffie, thee of limonade. Zonder toe-gevoegde suikers, knapperig én zacht. Dat klinkt lekker! Welke de lekkerste zijn? Dat laten de bakkers van Sweet Company graag aan de proe-vers zelf over. Adviesprijs € 1,79 | 6 wafels samen 180 gram
4 IJskoud de lekkersteGeen zin in thee, maar mis-schien wel in ijsthee? Piramide maakt naast gewone thee ook ijsthee. Net als de gewone thee is deze ijsthee ook bio-logisch. Er is keuze uit drie verfrissende smaken: citroen, granaatappel-framboos of perzik. Citroen is verfrissend, granaatappel-framboos lichtzuur en een tikje zoet, en perzik is de zoetste. Thee met sprankelend fruit, maar zonder prik. En met weinig calorieën, want er zit weinig suiker in. Je treft de ijsthee in de schappen, in lichtgewicht flessen: onbreekbaar, recycle-baar en handig onderweg. De ideale picknickvriend en thuis even lekker. Wil je zelf ijsthee maken? Kijk bij de recepten op: www.piramidethee.nl Adviesprijs € 1,99 | 0,7 l
Winkelwaar Tekst | Nicole Willemse
cashewnoten. Alle producten zijn duurzaam verpakt. Nu alleen nog kiezen en proeven. Adviesprijs vanaf € 1,25 | 275 gram
op: www.piramidethee.nlwww.piramidethee.nlAdviesprijs € 1,99 | 0,7 l
12
3
44
| mei 2012 29
5 MooiKen je de natuurlijke cosme-tica van Logona? De gezichts-verzorging is vernieuwd. Van-uit onderzoeksresultaten zijn producten ontwikkeld die de eigen corrigerende functie van de huid stimuleren en doelge-richt ondersteunen, net als bij het biologisch ritme van onze huid. Denk aan seizoenswis-selingen, leefomstandigheden en milieu-invloeden; allemaal van invloed op je huid. De pro-ducten van Logona corrigeren, stimuleren en ondersteunen je huid. Ze zijn vocht inbrengend en voor elk uur van de dag: beschermend overdag, her-stellend gedurende de nacht. Verkrijgbaar zijn biologische dagcrème, nachtcrème, reini-gingsmelk en peeling. Adviesprijs € 2,75| 8 sachets van 40 ml
6 Nieuwe bottelsPerzik, ananas, banaan, meloen, appels en wit fruit. We hebben het over de nieuwe wijnoogst van Bode-gas Gardel, en zo smaakt de biologische witte wijn uit 2011. De fruitige sauvignon blanc overtreft alle verwach-tingen. De rode wijn van Gardel is gemaakt van syrah en tempranillo. Het levert een rijke, geconcentreerde smaak van rijp zwart fruit op. Intens robijnrood in het glas, soepel en fluweel op de tong met een lange afdronk. Om de zomerse dagen te vieren is de rosé bij uitstek geschikt. Gebotteld van garnachadruiven, kruidig met aardbei en rood fruit. Wil je ze alle drie eens proberen, dan heb je bij gelijke aankoop een goede deal. Meer informatie? www.natrada.nl Adviesprijs € 3,99 per fles | 1 liter of 3 flessen voor € 10
7 Beans & tomatoesOvergevlogen uit Engeland, en daar razend populair: Mr. Organic. De inhoud is net zo aantrekkelijk als de etiketten er uitzien. Mr Organic maakt vier Italiaanse pastasauzen (waaronder arrabiata en put-tanesca), tomatenstukjes en gepelde tomaten. De tomaten worden geteeld door drie Zuid-Italiaanse boeren, daarom zijn ze lekker zoet en smaakvol. Mr. Organic biedt ook een serie bonen, van cannellinibonen tot kikkererwten en rode kidneybonen: lekker en voed-zaam. Wie de blikken, potjes en flessen van Mr. Organic heeft geproefd, zal ze al snel een vaste plek geven in de keu-kenkast. Zo fijn om nooit mis te hoeven grijpen…Adviesprijs vanaf € 1,29 | 350 gram
8 Nieuwe lookWilde rijst, rode rijst, fairtrade basmatirijst, twee soorten risottorijst, quinoa, kasha, amaranth, kamut, couscous en gerst: de 13 rijstsoorten en 17 soorten granen van De Nieuwe Band hebben nieuwe verpak-kingen gekregen. De rijstver-pakkingen zijn voortaan in een oogopslag te herkennen aan het continent waar ze van-daan komen. Aziatische rijst heeft een blauw etiket met bloesemtakken met daarop de Japanse rijstvogel. Europese rijst is te herkennen aan een rood etiket waarop een Vene-tiaans masker en een Europese zilverreiger staan afgebeeld. De granen hebben een groen etiket waarop zwaluwen prij-ken en graanhalmen. Smaak-volle verpakkingen, en voor de inhoud geldt als vanouds het-zelfde. Adviesprijs rijst vanaf € 2,09 | 500 g, adviesprijs granen vanaf € 1,25 | 350 g
5
6
Adviesprijs € 3,99 per fles | 1 liter of 3 flessen voor € 10
350 gram inhoud geldt als vanouds het-zelfde. Adviesprijs rijst vanaf € 2,09 | 500 g, adviesprijs granen vanaf € 1,25 | 350 g 7
8
www.biogids.nlvoor een volledig overzicht
van alle biologische
winkels,boerenmarkten,
web winkels, restaurants
en nog veel meer
a d v e r t e n t i e s
de beste bio-adresjes
Vakkundig leren koken met biologische producten www.groenekookacademie.nl
De Roek Vakantiebungalows in de bossen bij Otterlo, 1500m van Nat. Park Hoge Veluwe. Met biologische winkel, speeltuin, kinderboerderij. www.deroek.nl
OBILOT NATUURTEXTIEL in Zut-phen. Mode, basics, bio-babyuitzet, Demeterwol, hennep, biokatoen, zijde, kinderwagens, bed en zo. Groenmarkt 1, www.obilot.nl
www.BiologischGeschenkpakket.nl Dé specialist in duurzame geschenken en kerstpakketten. Bezoek onze showroom in Huizen! Tel. (035) 523 84 79
Franse vakantie met héérlijk bio/veg. eten? Rust, wandelen, mooie kamers in de Auvergne. www.lagarnasette.net
Kruidengeneeskunde Cursussen. Open Dag, producten, webshop www.Kruidenrijk.nl 06-3873 15 63
www.Bio-Ron.com Voor uw huis- en hobby-dieren (035) 601 11 66 [email protected]
VAKANTIE ANDERS FESTIVAL! Workshops & Actief ontmoeten www.VakantieAnders.nl
We wandelen je naar de beste wijn: landschap, geur en smaak www.wijnwandeltochten.nl
Provence. B&B met cultuur, natuur, rust en natuurlijk BIO. Meer info www.de-lune.com
Wilt u hier ook adverteren? Dat kan al vanaf 60,00 (excl. btw). Meer info: Bionext, Renáta Horenová, tel. 06-186 50 517 en [email protected] of kijk op: www.smaakmakend.nl
SMAAKMAKEND 3 • mei 2012Smaakmakend is een uitgave van Bionext. Het blad verschijnt zes keer per jaar en wordt u aan geboden door uw natuur voe dingsspecialist. In Smaak makend vindt u recepten met biologische producten en verhalen over de herkomst van ons voedsel. Vragen of opmerkingen? Mail of schrijf Bionext.
UitgeverBionext | Laan van Vollenhove 3221 | 3706 AR Zeist | tel (030) 233 99 70 | fax (030) 230 44 23 | [email protected]
RedactieAnneke Ammerlaan (hoofdredacteur) | Hans Moltzer | Nicole Willemse
VormgevingMarc van Meurs
Fotografie & IllustratieSven Benjamins | Shutterstock.com | Jeroen van der Spek | Daniëlle van Zalm
Aan dit nummer werkten meeBianca Daniels | Dorien Dijkhuis | Ulrika Gustavsson | Hanneke Boers
LithografieGrafimedia Amsterdam
DrukwerkbegeleidingMachiel Oudheusden, Sumis Printmanagement
DrukRoto Smeets
AcquisitieRenáta Horenová | Advertenties kunnen zonder op gaaf van redenen worden geweigerd.
Abonnement op Smaakmakend? Dat kan voor € 22,50 per jaar (6 nummers). Bel: (030) 233 99 77 of ga naar www.smaakmakend.nl
ISSN: 1385-9625© Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever en foto graaf. Deze uitgave is met zorg gemaakt. Voor eventuele onjuistheden is Bionext niet aansprakelijk. Smaakmakend wordt gedrukt op chloorvrij en gerecycled papier.
colofonGecertificeerde bio- logische producten van Urtekram.Puur zoals altijd. Zwoel zoals nooit tevoren.
Organic originals
NORDIC BIRCH® zit vol krachtige extracten van biologische berken-bladeren, die huid en haar bev-ochtigen en versterken.
oer Paco Salcedo is de trotse voorzitter van de coöperatie Almendrera del Sur in Andalusië, Spanje. Sinds 1995 koopt Horizon alle biologische amandelen van deze coöperatie.
Daardoor verbouwen nu al ruim 400 boeren amandelen op biologische wijze. Want wat goed is, groeit natuurlijk.
B
Eigen kruiden- en moestuin. ‘Gartine is geen uit de hand
gelopen hobby. Mijn man en ik hebben twintig jaar ervaring
in de horeca en tien jaar moestuinervaring. Het begon met
een lapje grond in Almere Haven. Daar leerden we tuinieren.
Ondertussen groeide het idee om een restaurant te begin-
nen, waar groenten, vruchten en kruiden uit eigen tuin op het
menu staan. Het werd een restaurant in hartje Amsterdam en
een huis in de Beemster, omringd door een kruiden- en groen-
tetuin en een boomgaard.’
Biologische eieren. Om vijf uur in de ochtend vertrekken we
uit de Beemster. Rond zes uur zijn we in Amsterdam met onze
verse groenten, kruiden en vruchten, die we de vorige avond
hebben geoogst. We beginnen meteen met het voorberei-
den van gerechten die heb ik vaak onderweg naar de stad al
bedacht. Vanaf ’s ochtends tien tot twaalf kun je komen ont-
bijten met wentelteefjes van suikerbrood en appelkaneelbo-
ter, met desembrood met roerei en kruiden of met croissants
met zelfgemaakte jam.
Dan is het lunchtijd. Wat dacht je van een gekookt biologisch
eitje - we steunen de campagne Adopteer een Kip - met een
crème van koolraap en nootmuskaatmayonaise, op beuken-
hout gerookte ossenworst of Texelse schapenkaas uit de Ark
van de Smaak van SlowFood? Van ’s middags twee tot vijf is
er bij ons high tea met soepjes en quiches van de tuinoogst,
taart en cupcakes met zelfgemaakte jam en dikke room.’
Uit het restaurant, in de tuin. ‘Als we ’s avonds weer terug
zijn in de Beemster duiken we in de warme maanden met-
een een paar uurtjes de tuin in. Samen uit, samen thuis, zo
doen we dat, vijf dagen in de week. De andere twee dagen
zijn alleen voor de tuin. Natuurlijk maken we lange dagen,
maar na een dag in de drukke stad is het heerlijk ontspan-
nend om samen te zaaien of te oogsten tussen de stille,
biologische groentebedden.’
Kleinschaligheid is onze kracht. ‘Stadsmensen zeggen
dat we de gastvrijheid van het platteland uitstralen.
We praten veel met onze gasten. Over ons werk, onze
tuin, onze recepten. Het voelt alsof ze bij ons thuis op
bezoek zijn. Dat komt natuurlijk ook omdat er bene-
den plaats is voor maar twaalf mensen en bovenop de
vide staan maar twee tafeltjes. Dat maakt het gezellig
en intiem, maar het is wel jammer dat we daarom in
het weekend tegen meer mensen nee moeten zeggen
dan ja. “Waarom beginnen jullie geen groter restau-
rant?” vragen ze dan. Maar daar beginnen we niet aan.
Die kleinschaligheid is juist onze kracht. Zelfs een ver-
slaggever van de New York Times noemde ons ‘a cozy,
family-oriented restaurant’. Dus als je zin hebt om te
komen, bel ons dan even van tevoren.’ �
Kijk ook op: www.gartine.nl
een frisse kijk
Kirsten Eckhart & Willem-Jan Hendriks,
Teks
t H
ans
Mol
tzer
| F
otog
rafi
e je
roen
van
der
spek
.com
gastvrouw en gastheer van Gartine,
waarschijnlijk de kleinste maar
fijnste onbijt- lunch-high tea-plek
in Amsterdam. ‘Stadsmensen
zeggen dat we de gastvrijheid van
het platteland uitstralen.’
| mei 2012 31
32 s m a a k m a k e n d 2 | mei 201240 s m a a k m a k e n d 2 | voorjaar 2012
