Verrassende innovaties op het boerenland

Japanse BBQ:Licht en exotisch

Oude weckpot, nieuwe smaak!

van uw biologische specialistnº 3 | zomer 2015

lekkerzomergevoel

| zomer 2015 3

inhoud

zomer 2015

recepten in dit nummer

10Tofu-teriyaki-spiesjes | ‘Sushi’ van kip met wasabimayonaise | Gelakte zalm | Gegrilde aubergine met misomarinade | Salade van groene groenten met umeboshi dressing

23Frittata met rijstroom, spinazie en artisjokharten | Rijstsalade met bonen en zoetzure groenten | Wortelsoep met rijstnoedels en groene groente

4 Nieuwe ontdekkingen op het boerenlandDe innovatieve technologie in de landbouw neemt een enorme vlucht, merkt Jan Willem Bakker. Dat mag ook wel, want we hebben volgens hem te lang stil gestaan

10 Exotische zomeravondSlinger de avond in met een warm kommetje dashi of kruidenbouillon. Zo komt iedereen gelijk in de stemming voor een Japans barbecuefeestje met gelakte zalm, tofuspiesjes en nog veel meer

16 Vitaliserende voedingFermenteren: de stokoude conserveertechniek is herontdekt door sterrenkoks. Wat er zo mooi aan is? De producten krijgen een bijzondere smaak, nieuwe vitamines en levende bacteriën.

En die zijn weer goed voor onze darmflora

en verder in dit nummer 20 Zomerse prik

22 Elke dag lekker

27 Winkelwaar

31 Een frisse kijk: Nieske Neimeijer

10

22

Cove

rfot

ogra

fie

Sven

Ben

jam

ins

| Sty

ling

Ulr

ika

Gu

stav

sson

| C

ulin

aire

real

isat

ie In

gmar

Nie

zen

4

Cove

rfot

ogra

fie

Sven

Ben

jam

ins | S

tylin

g U

lrik

a G

ust

avss

on |

Cu

linai

re re

alis

atie

Ingm

ar N

ieze

n

De lekkerste recepten vind je op ProLaTerre.com

NIEUW: Tofu Tomaat-Basilicum

Ideaal voor in de salade

Ideale producten voor een ideale wereld. Dat is ons ideaal. In onze keuken zijn we dan ook altijd op zoek naar een nog lekkerder product voor een nóg betere wereld. En met onze nieuwste smaakvariant Tofu Tomaat-Basilicum is dat behoorlijk goed gelukt. Een zomerse traktatie op je bord, waar iedereen blij van wordt. Biologisch, 100% plantaardig en boordevol hoogwaardige eiwitten. Proef het zelf en laat je verrassen!

ProLaTerre_Adv_Smaakmakend_210x275mm.indd 1 21-04-15 15:59

| zomer 2015 5

bioboerenlandACTIVITEITEN� Jonge kinderen kunnen een

BioBoerenBewijs halen waarop ze

zelf invullen wat ze allemaal gedaan

hebben op de boerderij

� Voor iets oudere kinderen is er een

informatie-/werkblad over biologisch

en het Jaar van de Bodem 2015 (zie

ook pag. 9)

� Wie op de fi ets naar de biologische

boerderij wil gaan kan kiezen uit ruim

25 mooie fi etsroutes.

Deze zijn gratis te downloaden op

www.lekkernaardeboer.nl/fietsroutes

4 s m a a k m a k e n d 3 | zomer 2015

De biologische boer krijgt steeds meer hulp van technologie. Een machine die onkruid wiedt of luizen wegjaagt is allang geen science fiction meer. Die ontwikkelingen zijn goed voor de boer én voor de bodem.

Teks

t D

orie

n D

ijkh

uis

| B

eeld

Hen

x.n

l

Innovatie op het b

Op zaterdag 20 juni en zondag

21 juni stellen ruim 160

biologische boeren en tuinders

hun erf open voor publiek.

Tijdens dit Lekker naar de Boer

weekend vertellen de boer en

boerin je alles over hun bedrijf

en kun je meegenieten van

tevreden koeien, modderige

biggen en volle akkers met

gezonde groenten. Kijk voor alle

boerderijen en activiteiten op

www.lekkernaardeboer.nl

6 s m a a k m a k e n d 3 | zomer 2015

P HET GEMENGDE BIOLOGISCHE bedrijf dat Jan Willem Bakker samen met zijn vader runt in Munnekezijl zijn ze altijd op zoek naar innovatieve technieken

die hen kunnen helpen de bodem op een zo goed mogelijke manier te bewerken.

Daarmee won Bakker Bio begin dit jaar de Ekoland Innovatieprijs.

Verrassingen‘Neem bijvoorbeeld onze schoffelmachine die werkt met perslucht. We schaften hem aan om onkruid tegen te gaan. Toen bleek tot onze verrassing dat hij behalve onkruid ook de eitjes van de koolvlieg wegblaast.’ Ook kwamen ze er bij toeval achter dat ploegen niet per se nodig is. Jan Willem: ‘Het land was een tijdlang onberijdbaar, dus ik kon er niet met de machine op. Het ging tegen mijn natuur als boer in, maar ik kon niet anders. Toen bleek dat ploegen helemaal niet noodzakelijk was.’

Moeilijke keuzeHet zette aan tot denken. Wás ploegen wel zo goed voor de bodem? Spoelen er niet veel te veel mineralen weg in losgemaakte grond? Wat gebeurt er eigenlijk in de bodem wanneer je die omspit? ‘De bodem bestaat grofweg uit twee lagen’, vertelt Jan Willem. ‘De bovenste laag bevat veel bac-teriën. Die hebben lucht nodig. Eronder zitten voornamelijk schimmels. Als je dat omkeert, steek je de schimmeldraden stuk en krijgen de bacteriën niet voldoende zuurstof. Het duurt een hele tijd voordat de bodem zich hersteld heeft. Inmiddels ploegen we daarom niet meer.’ Het was een moeilijke keuze om te stoppen met ploegen. Ze hadden jarenlang niet anders gedaan. Jan Willem was eerst bang dat de slakken het over zouden nemen. Maar de natuur bleek zich heel goed zelf te kunnen redden. ‘Ongeploegde grond trekt loopkevers aan. En laat die nou net de aartsvij-and van de slak zijn.’

RijpadenDat soort inzichten gaf vertrouwen de bodem zoveel moge-lijk met rust te laten en het bodemleven te voeden. En daar schoot de techniek bij te hulp. Bij Bakker Bio telen ze bloem-kool, glutenvrije haver, knolselderij, penen, pootaardappe-len, pompoenen en verschillende soorten groenbemesters

met behulp van het rijpadensysteem. ‘We telen op drie meter brede ruggen met een smal rijpad aan weerszijden voor de machine. En omdat de machine nooit ergens anders rijdt hoeven we de bedden niet te betreden en blijft het bodemleven in balans. De kolen groeien veel gelijkmatiger. Daardoor hoeven we maar vier keer te oogsten in plaats van zes. Dat scheelt zowel tijd als energie.’

GrasbrokkenBemesten doen ze met vaste mest van hun eigen vee. En ook met groenbemesters. Een paar jaar geleden ontwik-kelden ze speciale grasbrokken waarmee ze hun gewassen bijmesten. Die brokken bleken heel goed uit te rijden met de zaaimachine. ‘Ook weer zo’n toevallige ontdekking’, zegt Jan Willem. ‘De zaaimachine ‘poot’ de groene mestbrokjes heel dichtbij de plant. Dat hebben we ook te danken aan GPS. Daarmee is biologisch boeren veel makkelijker geworden. Zo kan ik de gewassen veel nauwkeuriger poten, maar ook veel dichter op het gewas schoffelen dan vroeger. Dat scheelt een hoop handwerk, en dus geld. En het is ook veel beter voor de planten.’

Chemie versus technologieDe innovatieve technologie in de landbouw neemt een enorme vlucht, merkt Jan Willem Bakker. Dat mag ook wel, want we hebben volgens hem lang stil gestaan. ‘Na de oorlog waren we vooral gericht op productie. Er moest veel voedsel worden geproduceerd. In dezelfde tijd vonden we – trouwens ook toevallig – kunstmest uit. Die focus op chemie zette een rem op de ontwikkeling van techniek in de landbouw. Want waarom zou je investeren in de uitvinding van een schoffelmachine wanneer je onkruid ook weg kunt spuiten met een chemisch middel?’Het einde van de ontwikkelingen is volgens hem nog lang niet in zicht. ‘Biologisch wordt een steeds grotere partij in de landbouw. Voor machinefabrikanten wordt het daardoor steeds aantrekkelijker om in nieuwe technieken te investe-ren. Ik denk dat het de toekomst van biologische boeren er alleen maar beter op maakt. Het maakt de risico’s die met de biologische teelt gepaard gaan beter beheersbaar. En het helpt ons de bodem op een zo natuurlijk mogelijke manier te bewerken zonder op opbrengst in te leveren. Het scheelt mest, brandstof en mankracht en het is ook nog eens beter voor de gewassen.’ �

Innovatie op het bioboerenland

| zomer 2015 7

Zelf zien hoe de schoffelmachine werkt?

Dat kan op 21 juni. Dan is in het kader van

Lekker naar de Boer iedereen welkom op

het bedrijf van Jan Willem Bakker. Kijk voor

informatie op www.bakkerbio.nl of

www.lekkernaardeboer.nl

‘JAN WILLEM WAS EERST BANG DAT DE SLAKKEN HET OVER ZOUDEN NEMEN. MAAR DE NATUUR BLEEK ZICH HEEL GOED ZELF TE KUNNEN REDDEN’

| zomer 2015 9

KOOK EN EET JE BIOLOGISCH? Dan ben je goed en lekker bewust bezig. Heb je kinderen? Hier is een tip voor groot en klein: dit jaar is het op 20 en 21 juni weer open huis (en erf!) op het platteland. Kom naar Lekker naar de boer. Dé kans om biologisch van dichtbij te ervaren en ook hét ultieme moment om je kind(eren) spelenderwijs vertrouwd te maken met wat biologisch nu eigenlijk in de praktijk betekent.

Weetjes waar je wijzer van wordtOmdat 2015 is uitgeroepen tot het

Jaar van de Bodem, is speciaal voor kinderen van 8-12 jaar het infor-

matieblad gemaakt Wat weet jij over biologisch en over de

bodem? Ze krijgen het gratis bij de bio-

boer tijdens de open dagen.

Het blad staat vol weetjes waar je wijzer van wordt en er is van alles in te doen: een rebus oplossen, quizvra-gen maken, een experiment opzet-ten, leren proeven in een smaaktest en meedoen aan een wedstrijd.

Meer dan een hap zandOndertussen krijgen kinderen mee dat de bodem meer is dan een hap zand. Even graven en ze weten van alles over vruchtbaarheid, de kring-loop, wisselteelt en de dieren die in

de grond leven. En over de biologi-sche boer(in), die zo goed mogelijk probeert samen te werken met de natuur, natuurlijke (koeien)mest gebruikt, geen landbouwgif inzet om onkruid te verdelgen en voor de vruchtbaarheid steeds een ander gewas op hetzelfde stuk grond teelt.

Smaak begint in de bodemNatuurlijk gaat biologisch ook over smaak. Smaak begint in de bodem. Alle aandacht en tijd die de boer in de grond steekt voor een gezonde bodem, heeft positieve effecten op de oogst - en die eten wij weer op. Dat wij daarmee boffen, besef je des te meer na Lekker naar de boer.

Is je agenda op 20 en 21 juni al vol? Surf dan naar lekkernaarde-boer.nl om het informatieblad 'Wat weet jij over biologisch en over de bodem?' te downloaden (zie: promo-tiemateriaal). Daar vind je ook leuke boerenkleurplaten voor jongere broertjes en zusjes. Nog een tip: op de website staan meer dan 25 fietsrou-tes langs biologische boerderijen!

Wat groeit er eigenlijk op en onder de grond? Voor de kinderen is er ook dit jaar weer een weekend lang van alles te zien en te ontdekken op de biologische boerderij.

INFORMATIEBLAD VOOR DE KINDEREN

loop, wisseltet elt en de dieren die in

mee boffen, meer r

t d 'Wat

Lekker naar buiten!

TerraSana Positive Eating TerraSana was een van eerste om een complete, mooie en uiteraard biologische lijn Raw Superfood te introduceren. Sindsdien is er veel veranderd. Raw Superfood is niet meer weg te denken uit de dagelijk-se voeding en heeft een geheel nieuwe kijk gegeven op hoe waardevol echte voeding wel niet kan zijn. Deze bijzondere producten maken je ontbijt, lunch, sportdrank, of homemade taart zoveel spannender. Daar worden we allemaal een stuk-je vrolijker van. Dat is positive eating!

Raw Superfood maakt onze voeding echt een stukje leuker. En natuurlijk probeert iedereen een graantje mee te pikken. Maar wij blijven trouw aan ons uitgangspunt: alleen de puur-ste biologische ingrediënten uit de beste betrouwbare bron zijn goed genoeg voor onze Raw Superfood-lijn. Geen conces-sies!

TerraSana RawSuperfoods zijn te vinden in het schap van de natuurvoedingsspeciaalzaak.

TERRASANA.NL

DE PUURSTE BIOLOGISCHE PRODUCTEN

| zomer 2015 1110 s m a a k m a k e n d 3 | zomer 2015

Rece

pte

n A

nn

eke

Am

mer

laan

| F

otog

rafi

e Sv

en B

enja

min

s | S

tylin

g U

lrik

a G

ust

afss

on |

Kok

en In

gmar

Nie

zen

menu vo0r 6 personen

Japanse barbecue

Licht en smaakvol: een barbecue met een Japanse twist. Minder vet, minder zwaar en met subtiele smaken. Een exotische verrassing voor

een zwoele zomeravond

EEN PAAR TIPS:� Begin de barbecue met een kommetje

dashi of kruidenbouillon. Dat wekt de

eetlust op en brengt iedereen gelijk in

Japanse sferen.

� Gebruik voor het koken van de rijst iets

meer water, zodat de rijst een beetje

kleverig is. Zo past hij perfect bij de lichte

dressings en het sausje.

� Sojasaus is een smaakversterker voor

gerechten. Gebruik het dan ook net zoals

de Japanners: niet te overdadig.

De gerechten worden niet alleen te zout,

maar je proeft de andere smaken ook

niet.

� Serveer bij de barbecue Japanse gember,

wasabi en sojasaus, zodat iedereen zijn

gerechten naar eigen smaak kan kruiden.

� Gebruik een speciale grilltopper voor de

gerechten. Dit is een rooster met kleine

gaatjes. Zo vallen kleinere gerechten niet

tussen de spijlen door op de kooltjes.

� En ten slotte: begin pas met grillen als de

kooltjes wit zijn. Dan pas is de ideale tem-

peratuur bereikt en krijg je het lekkerste

smaakeffect.

TOFU-TERIYAKI-SPIESJES

‘SUSHI’ VAN KIP MET WASABIMAYONAISE

GELAKTE ZALM

GEGRILDE AUBERGINE MET MISOMARINADE

SALADE VAN GROENE GROENTEN MET UMEBOSHI

DRESSING

WITTE RIJST

drankadviesJASMIJNTHEE

WITTE WIJN: GEWÜRZTRAMINER,

BIJV. YCARO UIT CHILI

| zomer 2015 13

gelakte zalmfilet350 g zalmfilet zonder vel | ½ theelepel citroensap | 2 eetlepels

sojasaus | 2 eetlepels mirin | 1 eetlepel noodle broth (flesje) of

1 theelepel geconcentreerde bouillon | 100 ml sake |

2 eetlepels suiker

Bestrijk de zalm dun met citroensap, strooi er wat zout over en leg de zalm 1 uur in de koelkast. Breng in een pannetje de sojasaus met de noodle broth, mirin, sake en suiker aan de kook en laat op middelhoog vuur tot een dunne stroop inkoken. Laat dit afkoelen.Dep de zalm vlak voor gebruik met keukenpapier droog. Gril de zalm (op de grilltopper) 2-3 minuten, keer de zalm en gril de andere kant 2-3 minuten. Bestrijk intussen de bovenkant van de zalm met het ingekookte sausje. Keer de zalm nogmaals en gril nog 1 minuut. Bestrijk de kant die nu boven ligt met het sausje en gril deze kant ook nog ca. 1 minuut.Voeg enkele eetlepels water aan de overgebleven saus toe, breng aan de kook en laat 1 minuut koken. Serveer het sausje bij de zalm.

gegrilde aubergine met misomarinade2 aubergines | 2 theelepels misopasta | 1 eetlepel versgeraspte

gember | 2 tenen knoflook, geperst | 1 eetlepel sojasaus |

1 eetlepel rijstazijn | 1 eetlepel zonnebloemolie | 1-2 eetlepels

verse korianderblaadjes

Snijd de aubergines overlangs in dunne plakken. Bestrooi ze met heel weinig zout en laat ze zo 1 uur liggen.Roer een pasta van de miso met gember, knoflook, sojasaus, rijstazijn en olie.Dep de plakken aubergines met keukenpapier goed droog en bestrijk ze aan beide kanten met de pasta. Gril de aubergines op de barbecue in 5-6 minuten gaar. Keer ze af en toe. Bestrooi de aubergines met de koriander en serveer ze lauwwarm of op kamertemperatuur.

tofu-teriyaki-spiesjesca. 12 stuks

1 blok stevige tofu | 4 eetlepels mirin | 4 eetlepels sake |

4 eetlepels Japanse sojasaus | gemalen gedroogde rode peper |

1 eetlepel zonnebloemolie | 3 bosuitjes, in dikke repen |

1-2 eetlepels sesamolie | 12 satéprikkers

Leg de tofu op een bord, leg er een omgekeerd bord op en verzwaar dit met een met water gevulde pan. Laat de tofu minimaal 1 uur uitlekken. Snijd de tofu in 6 plakken van ca. 1 cm dik en snijd elke plak in twee driehoekjes.Klop in een platte schaal de mirin, sake en sojasaus door elkaar. Roer er heel weinig zout en naar smaak gedroogde rode peper door. Marineer de tofu 20-30 minuten. Laat de tofu uitlekken en vang de marinade op. Steek elk driehoekje tofu op een satéstokje en bestrijk de tofu met de olie. Gril de tofu op de barbecue aan elke kant 2-3 minuten. Gebruik eventueel een speciale grilltopper, zodat de spiesjes niet in het vuur vallen. Bestrijk de bosuitjes met een beetje olie en gril ze ook 2-3 minuten.Klop de sesamolie door de resterende dressing. Leg de bosuitjes op de tofu en serveer de dressing erbij. �

salade van groene groenten met umeboshi dressing1 theelepel wasabipoeder | 2 theelepels umeboshi pasta |

2 eetlepels mirin | 1 eetlepel sojasaus | geraspte schil van

1 citroen | 3-4 eetlepels avocado-olie | 300 g sperzieboontjes |

250 g doperwten | 1 bosuitje, fijngehakt | 50 g rucola |

1 avocado, in dunne plakjes

Roer de wasabipoeder met 2 theelepels water tot een pasta. Laat in 5 minuten op smaak komen.Klop in een schaal een dressing van de umeboshi, mirin, sojasaus, geraspte citroenschil en avocado-olie. Roer naar smaak wasabi en zout door de dressing. Kook of stoom de boontjes en doperwten in ca. 8 minuten beetgaar. Giet de groenten af en meng ze samen met de bosui door de dressing in de schaal. Laat de groenten afkoelen en meng vlak voor het serveren de rucola en plakjes avocado door de groenten.

Japanse barbecue

e groenten.

tip:maak iets meer wasabi en

gebruik de rest voor de wasabi-

mayonaise bij de kipsushi.

12 s m a a k m a k e n d 3 | zomer 2015

‘Sushi’ van kipSnijd de wortel en prei in dunne repen van ca. 10 cm lang en kook

ze in water met een beetje zout in 2-3 minuten beetgaar. Laat ze

in een vergiet afkoelen. Snijd de kipfilet met een scherp mes over-

langs in 6 dunne, lange plakken. Leg de plakken kipfilet elk tussen

twee velletjes huishoudfolie en klop de kipfilet met een klopper of

een pannetje vrij dun uit.

Roer een pasta van de tomatenpuree, gember, sojasaus, rode peper

en een klein beetje zout. Bestrijk de kip met de helft van dit meng-

sel. Verdeel de reepjes wortel en prei over de kip, rol de plakjes kip

op en zet ze vast met een cocktailprikker. Roer de olie door de rest

van de kruidenpasta en bestrijk de kiprolletjes aan de buitenkant

met de pasta. Meng de mayonaise met de wasabi.

Gril de kip’sushi’ in ca. 8 minuten (op de grilltopper) op de barbecue

gaar. Keer ze regelmatig, zodat ze rondom mooi bruin worden. Ser-

veer de wasabimayonaise erbij. �

Japanse barbecue

1 kleine winterwortel

1 kleine prei

1 flinke kipfilet

1 eetlepel tomatenpuree

1 eetlepel geraspte verse

gember

1 eetlepel sojasaus

gemalen rode peper

1 eetlepel olie

100 ml mayonaise

wasabi (uit tube of van poeder)

6 cocktailprikkers

| zomer 2015 15

Je cholesterol in balansVoldoende cholesterol is belangrijk. Bijvoorbeeld voor de bouw van je cellen en hormonen. Maar teveel is ongunstig. Gelukkig kan je die balans zelf beïnvloeden...

Goede voeding met voldoende groente en fruit, vis en de voedingssupplementen

van Natufood, dragen bij aan de instandhouding van een normaal cholesterol

gehalte. Zoals bijvoorbeeld Natufood Lijnzaadolie, Lijnzaad gebroken, Lynolax

ontbijtmix en Haverzemelen. Maar ook met het vervangen van verzadigde- door on-

verzadigde vetten en voldoende bewegen zorg je bewust voor een betere balans!

Natufood is ook goed voor: antioxidanten, je energie, stofwisseling

en stoelgang. Check natufood.nl voor alle producten, toepassingen,

verkoopadressen en recepten!

Natufood maakt gezond makkelijk. Iedere dag. Al ruim 30 jaar.

Natufood past in een gevarieerd voedingspatroon en een gezonde levensstijl.

Wessanen_Natufood_Adv_Smaakmakend_Cholesterol_210x275_WT.indd 1 22-04-15 12:36

| zomer 2015 17

Peter van Berckel is natuurvoedingskundige en verzorgt catering. Hij geeft les aan De Groene Kookacademie, verzorgt

gastcolleges, kookdemonstraties en kookworkshops. Speciaal voor lezers van Smaakmakend organiseert Peter

workshops fermenteren. Voor informatie:scharrelkok@picander.nl

16 s m a a k m a k e n d 3 | zomer 2015

OVERAL TER WERELD DOEN ZE HET: fermente-ren is zo oud als de weg naar Rome. In ons land is de oeroude bewaartechniek van voedsel bezig met een revival, die wordt aangevoerd door driesterrenchef Jonnie Boer en andere topkoks. En ook hobbykoks zijn enthousiast. Geen wonder, weet Peter van Berckel, alias fermenPeer, alias Picander - scharrelkok én medeoprichter van de kookschool voor natuurvoeding De Groene Kookacademie. Dat enthousiasme heeft niet meer zozeer te maken met de manier om voedsel langer houdbaar te maken. ‘Nu gaat het om de bijzon-dere smaak die zich ontwikkelt en, tegenwoor-dig ook belangrijk, om het feit dat gefermen-teerd voedsel gezond is – nóg gezonder dan je wellicht denkt.’ ‘In alle culturen over de hele wereld wordt gefermenteerd’, vertelt Van Berckel. ‘In Groen-land graven de Inuit een kuil waarin ze dode zeedieren begraven die ze er na een jaar weer uithalen, in Papoea-Nieuw-Guinea wordt cas-

savewortel gefermenteerd zodat het giftige blauwzuur wordt afgebroken. Uit Korea ken-nen we kimchi en miso is een Japanse vorm van schimmelfermentatie. En wij hebben zuurkool. Maar ook Hollandse kaas en schim-melkaas zijn gefermenteerd.’

Nieuwe vitaminen en goede bacteriënHet is een volstrekt natuurlijk proces, aldus Van Berckel. ‘Bij de fermentatie van groenten worden koolhydraten door bacteriën omgezet in melkzuur, maar ook gisten en enzymen helpen mee. Een verbazingwekkende trans-formatie, waarbij het voedsel zichzelf conser-veert. Verbazingwekkend, omdat het eigenlijk de enige voedselbehandeling is waarin het product méér wordt dan het was.’ Meer dan het was? ‘Als je groente kookt, dan breek je van alles af aan het product: de kleur vervaagt, een deel van de vitaminen spoel je weg, de smaak vervlakt. Bij fermentatie ontstaan er nieuwe

Teks

t N

icol

e W

illem

se |

Fot

ogra

fie

Sven

Ben

jam

ins

& S

hu

tter

stoc

k.n

l

�

| zomer 2015 19

stoffen, zoals B-vitaminen, en worden onge-wenste stoffen afgebroken, denk bijvoorbeeld aan fytinezuur in graan. De grote gezondheids-winst van fermentatie is dat je vitaliserende en levende voeding eet. Gek genoeg zijn veel goede bacteriën met de industrialisatie uit de voedselbereiding verbannen. Mensen heb-ben een fobie gekregen voor bacteriën, we zijn kwijtgeraakt dat bacteriën ook je vrienden zijn. Gefermenteerd voedsel is een bron van levende goede bacteriën, die weer heilzaam zijn voor de darmflora.’

Fascinerende smaakToch zullen de topchefs het daar niet (alleen) voor doen. Wat doet fermentatie voor de smaak? ‘De smaak is fascinerend anders dan het oor-spronkelijke product. Enorm expliciet. Je proeft de frisse smaak van het melkzuur, iets zout en natuurlijk de enorme transformatie van smaak door het fermentatieproces. ‘Je kunt van alles fermenteren; knoflook, auber-gine, radijs, de zaden van Oost-Indische kers … Ik heb laatst dragon en peterselie gefermenteerd in een zoutoplossing. Je proeft vooral de etheri-sche olie uit de kruiden, lekker in salades, soe-pen en sauzen. Oké, stel dat je er zelf mee wil beginnen? ‘Han-dig is dat fermenteren een eenvoudige conser-veertechniek is, waar geen stroom en stekker aan te pas komen. Dus je hebt geen moeilijk of duur apparaat nodig – zelfs geen koelkast. Je hebt behalve wat groente alleen een glazen weckpot en zout nodig. Kies stevige najaars- of wintergroenten zoals bloemkool, biet, wortel, een koolsoort, knolselderij, schorseneren of topinamboer. Essentieel bij groentefermentatie is dat de groente beschadigd wordt door snijden of kneuzen, zodat de melkzuurbacteriën goed hun werk kunnen doen. De toevoeging van zout helpt deze gewenste bacteriën. Je zet de groente

onder water en sluit de pot luchtdicht af. Nu is het een kwestie van geduld.’ Wie zelf aan het fermenteren slaat, is goed bezig: je verduurzaamt je voedsel door het langer houdbaar te maken en met het conser-veren zonder apparaat bespaar je ook nog eens energie. Fermentatie past in de slowfood-gedachte, het rijpen neemt z’n eigen tijd en de fermentatie vindt plaats door verschillende bacteriën die van nature in de omgeving aanwe-zig zijn. En zo is het ecologische cirkeltje rond: in lente en zomer is het makkelijker om vers voedsel te eten, in de koude maanden van het jaar nuttig je je eigen gefermenteerde, levende en vitaliserende voedsel. Met als tip van Peter van Berckel: liever elke dag een hapje gefermen-teerde groente op de rand van je bord dan eens per week een vol bord. �

-

n. ee

k?

t

k

-

�

www.groenekookacademie.nl

facebook fermenPeer

www.picander.nl

‘Als je groente

kookt, dan spoel je een

deel van de vitaminen weg

en de smaak vervlakt.

Bij fermentatie ontstaan

er nieuwe B-vitaminen

en de smaak is

fascinerend anders’

Hagelwitte stranden, kristalhelder water en een lekker koel briesje … je smaakpapillen nemen je mee op ontdekkingstocht naar de tropen. Verfrissende biokokosnoot uit Sri-Lanka, verrassend gecombineerd met 100% biologische ananas, chocolade, rijst of amandel. Verken ons nieuwe, uitgebreide kokosassortiment met zalige drinks, een exotisch plantaardig alternatief voor yoghurt en een subliem dessert om van te smullen. Proef het lekkerste uit de tropen puur, op ontbijtgranen, in smoothies & shakes of in je smakelijkste recepten. De mogelijkheden zijn eindeloos! Laat je culinair inspireren op www.provamel.com of op Instagram, #provamel. En vergeet niet je creaties te delen!

BRENG JE ZOMER OP KOKOSSMAAK

Volg ons op

| zomer 2015 21

NaturfriskDeze limonades komen uit Denemarken en zijn er in maar liefst twaalf smaken, waaronder tonic,

bitterlemon, cola en een pittig gingerbeer.

WHOLE EARTHLimonade van vroeger: dat is het uitgangspunt

voor de drankjes van Whole Earth. In vertrouwde smaken als citroen en bijzondere

smaken als gember.

WostokEcht hip zijn de drankjes

van Wostok uit Berlijn.

De smaken zijn volkomen

onverwacht en intens.

Pruim-kardemom

bijvoorbeeld, bedoeld om

net zoals alcohol langzaam

van te genieten.BionadeAl jarenlang trendsetter in biologische

limonades. Probeer eens de lychee of

de kruidenvariant.

APIBULEigenlijk een buitenbeentje, want dit

is een alcoholvrije cider uit Frankrijk.

De cider is er in vijf verschillende

smaken, waaronder citroen en

natuurlijk naturel.

t

.

20 s m a a k m a k e n d 3 | zomer 2015

DÉ ZOMERTREND

Biologische prikHiermee kun je worden gezien op een zonnig terras of tijdens een straatfeest deze zomer: biologische limonade. Of het nu een vriendelijk zachte vlierbloesemlimo is, een lekker pittig gemberbiertje of een spannende pruim-kardemom mix.

BerrywhiteDe basis voor deze limonades is

vruchtensap en er wordt geen suiker

aan toegevoegd. Proef eens de

cranberry-guave of de perzik

met gojibessen.

HÖLLINGERFris en lekker vol prik zijn de limonades van Höllinger. Ze zijn (heel licht) gezoet met rietsuiker. Verkrijgbaar in flesjes en blikjes.

BELVOIREcht Engels zijn de limonades van Belvoir,

waarvoor het meeste fruit van het eigen

bedrijf komt. Ook gebruiken ze het eigen

bronwater. Naast klassieker als lemonade

zijn er ook smaken als kokos-limoen.

te is

uiker

de

ik

limo(heel VerkrBiologische

limonadeVoor biologische frisdrank moeten alle ingrediënten,

zoals fruit, suiker en kruiden, van biologische oorsprong

zijn. De aroma’s moeten van natuurlijke oorsprong zijn en

de limonades mogen alleen natuurlijk worden gezoet.

Ze bevatten dus geen kunstmatige zoetstoffen.

Als conservering worden de natuurlijke

fruitzuren gebruikt.

z

PROVIANTWat ooit begon als limonade voor een Berlijns straatfeest is nu een echt merk. In vijf smaken, waaronder rabarber.

n

| zomer 2015 23

BASMATIRIJST Ruik je deze rijst,

dan krijg je meteen een associatie met

het land van herkomst: India. De rijst

is droog en van nature kort kokend. De

boeren in Noord-India die de basmatirijst

voor De Nieuwe Band verbouwen zijn

aangesloten bij een fairtrade-project en

ontvangen een dubbele fairtrade premie.

t

hoofdgerecht, 3 personen

400 g bospeen | 1 dunne prei,

in 2 stukken van ca. 8 cm lang |

100 ml witte wijnazijn |

1 eetlepel honing | 200 g

basmatirijst | 1 citroen,

schoongeboend | 5 eetlepels

zonnebloemolie | 1-2 eetlepels

fijngehakt korianderblad |

1 blik azukiboontjes (400 g),

uitgelekt | 100 g witte

amandelen

Rijstsalade met bonen en zoetzure groentenSnijd de wortels en stukken prei in lange dunne

reepjes, leg ze in een zeef en overgiet ze met

kokend water. Laat de groente uitlekken. Klop

in een kom de azijn met de honing door elkaar,

schep de prei en wortel erdoor en marineer

1 uur.

Kook de rijst volgens de aanwijzingen op de

verpakking. Rasp de gele schil van de citroen en

pers de vrucht uit. Klop in een ruime schaal een

dressing van 1 eetlepel citroensap, de geraspte

citroenschil, zonnebloemolie, koriander en

naar smaak zout en peper. Schep de rijst door

de dressing en laat de smaken 30 minuten

intrekken.

Laat de prei met wortel goed uitlekken en meng

dit samen met de azukiboontjes door de rijst.

Rooster de amandelen in een droge koekenpan

lichtbruin en strooi ze over de rijstsalade. �

22 s m a a k m a k e n d 1 | zomer 2015

elke dag lekker

RIJST CUISINE Dit puur plantaardige en

biologische alternatief

voor room van Provamel

bevat maar 8 procent vet.

Te gebruiken in sauzen,

in soepen, als basis voor

desserts en taartvulling.

Kortom in elk gerecht dat je

een fluwelig en romig tintje

wilt geven. Rijst Cuisine is ook

lekker in de koffie.

hoofdgerecht, 3-4 personen

4 eetlepels olijfolie | 1 middel-

grote rode ui, gesnipperd |

2 tenen knoflook, fijngehakt |

600 g spinazie | 5 eieren | 125 ml

Rijst Cuisine (1 pakje) | 100 g

Parmezaanse kaas, geraspt |

150 g gemarineerde

artisjokharten (pot of blik), in

kleine stukjes | 5 takjes dille,

fijngehakt | 1 eetlepel witte

wijnazijn | 1 eetlepel honing |

rechthoekige ovenschaal,

ingevet

Frittata met Rijst Cuisine, spinazie en artisjokhartenVerwarm de oven voor op 175 °C. Verhit

1 eetlepel olie in een ruime hapjespan en fruit

hierin de ui en knoflook 3 minuten op laag

vuur. Voeg op hoog vuur deel voor deel 500 g

spinazie toe en laat de groenten al omschep-

pend slinken. Schep het spinaziemengsel in

een zeef en laat de groente uitlekken.

Klop in een kom de eieren met de Rijst Cuisine,

Parmezaanse kaas en naar smaak zout en

peper door elkaar. Schep de uitgelekte

spinazie, de artisjokharten en de dille door

het eimengsel en schenk dit in de ovenschaal.

Zet de schaal op het rooster in het midden

van de oven en laat de frittata in ca. 25 minu-

ten gaar worden. Klop voor de dressing in een

ruime schaal de resterende 3 eetlepels olie,

de azijn, honing en naar smaak zout en peper

door elkaar en schep de resterende 100 g

spinazie erdoor. Serveer de salade bij de frit-

tata. Lekker met ciabatta.

| zomer 2015 25

elke dag lekker

Rece

pte

n A

nn

eke

Am

mer

laan

| Fo

togr

afie

Sve

n B

enja

min

s | S

tylin

g U

lrik

a G

ust

afss

on |

Kok

en In

gmar

Nie

zen

WORTELSAP Voor het

wortelsap van Ekoland worden

de wortelen geoogst als ze

rijp en vol van smaak zijn. Het

persen gebeurt direct na het

oogsten, waardoor de smaak

optimaal is. Wortelsap is heerlijk

om zo te drinken, maar ook een

fantastische basis voor een snelle

maaltijdsoep.

hoofdgerecht, 3 personen

200 g kipfilet, in reepjes |

2 eetlepels sojasaus |

1 eetlepel kokos- of |

zonnebloemolie | 1 limoen,

schoongeboend | 1 kippen-

bouillontablet | 300 g

broccoli, in roosjes | 300 ml

wortelsap | 2 theelepels

geraspte verse gember |

1 rode peper zonder zaad-

jes, fijngehakt | ½ struik

paksoi in dunne reepjes |

150 g brede rijstnoedels |

(1 eetlepel geroosterde

sesamzaadjes)

Wortelsoep met rijstnoedels en groene groente

maaltijdsoep.200

2 eet

1 eet

zonn

sch

bou

bro

wo

ge

1

je

p

1

Meng in een kommetje de reepjes kip met de sojasaus en

de olie en marineer 20 minuten op kamertemperatuur.

Rasp de groene schil van de limoen en pers de vrucht uit.

Breng in een pan 400 ml water met het bouillontablet

aan de kook en kook de broccoli hierin 3 minuten. Schep

de broccoli met een schuimspaan uit de pan op een bord.

Schenk het wortelsap bij de bouillon in de pan en voeg de

gember, geraspte limoenschil en naar smaak limoensap

en rode peper toe. Kook de soep zachtjes 5-6 minuten.

Verhit een kleine koekenpan en roerbak hierin de kip–

reepjes in enkele minuten bruin en gaar. Bereid de noe-

dels volgens de aanwijzingen op de verpakking.

Voeg de paksoi toe aan de soep en kook 1 minuut mee.

Verdeel de noedels en broccoli over 3 wijde kommen.

Schenk de soep in de kommen, leg de reepjes kip erop en

garneer eventueel met het sesamzaad. �

info: www.bertyn.beVerkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu

AUTHENTIEKE SEITAN

Proef de traditie in de authentieke seitan van Bertyn: veel eiwitten, weinig koolhydraten, 100% vegan

0% JUNK

100% VEGAN

Wat is seitan? Wat is authentieke seitan? Seitan be-tekent letterlijk “gemaakt van eiwitten”. Het verhaal begint meer dan 1000 jaar geleden bij de boeddhisten. Ze aten geen vlees of vis. In hun zoektocht naar plantaardige proteïne ont-stond seitan. Met 2x meer eiwitten dan tofu en 20x minder vet. Ze teelden tarwe en spelt. Pesti-cides bestonden niet. Ze gebruikten krachtige oergranen. Traditie en kunde. Na de oogst werden de oergranen vermalen tot meel. Ongewenste zetmeel en sui-kers werden uitgewassen.Met afwis-selend warm en koud zuiver water. Het resultaat was een koolhydraat-arm en eiwitrijk deeg. Dat werd gekneed tot de perfecte textuur. Een kunde die van de seitanmaker meer-dere jaren ervaring vereiste. Eerlijke ingrediënten. De boed-dhisten kookten de seitan in een smaakvolle bouillon. Een traditio-nele sojasaus met gember, knofl ook en kombu algen. Zo cre-eerden ze hun heerlijke eiwitrijke seitan.Authentiek recept. Vandaag maken de seitanmakers van Bertyn nog steeds authentieke seitan. Al 3 generaties lang. Met oer-granen zoals Oberkulmer Rotkorn spelt and Ma-nitoba tarwe. In een traditionele sojasaus die 15 maanden rijpte in eiken vaten. Volgens een 500 jaar oud recept van Yo-shio Aoki. Koolhydraatarm en onweerstaanbaar lekker. Alles 100% bio. Beter voor jou. Beter voor onze aarde.

u Bekijk het fi lmpje op YouTube

www.bertyn.beSUPER VOEDING

118 kcal/100g 134 kcal

/100g

100%VEGAN

AUTHENTIC

Proef de traditie in de authentieke seitan van Bertyn:

„Een fl ink aantal producten van Bertyn is niet van tarwe maar van spelt gemaakt - en niet zomaar spelt, maar Oberkülmer Rotkorn oerspelt. De seitan van tarwe wordt overigens ook van een oersoort gemaakt: Manitoba oertarwe. Een authentieke seitan dus, ambachtelijk gemaakt van oergranen, met traditioneel gefermenteerde sojasaus. Wij zijn alvast enthousiast!“

Vegatopia,Amsterdam, Nederland

“

40•Smaakmakend Bertyn Tradition halve jun2015.indd 1 4/05/15 13:22

• Tel. 00 32 3 620 26 56 • www.noble-house.tk •

Duurzame Amanprana rode palm olie, gezond en lekker in de keuken. Vol vitamine E & carotenen, voor een snel bruinende en goed beschermde huidDuurzaam & etisch: Red het regenwoud en de biodiver-siteit in Colombia. Onder het peterschap van Sir David At-tenborough zet World Land Trust (WLT) zich in om het re-

genwoud en haar 10 miljoen planten en dieren te beschermen. Per liter Red Palm wordt er 1 boom gered. Reeds

meer dan 40ha gered. De Allianties krijgen een premie voor bio, onderwijs, gezondheid en duurzaamheid. Het palmfruit komt van kleinschalige allianties naar Daabon die het perst volgens de regels van de kunst. Iedereen gelukkig: jij, de te-lers en Amanprana.

Gezond: Amanprana Red Palm bevat 10 maal meer carotenen dan wortel-tjes. Red Palm is bovendien zeer rijk aan vitamine E (7 soorten). Rode palm is de rijkste bron aan tocotrië nolen,

een specifieke vitamine E die de veroudering van de ogen en de huid door de zon tot 30x beter voorkomt dan andere

vitamine E. Uw huid bruint sneller en is beter beschermd tegen de zon. Lekker: Red Palm geeft de typische Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse smaak en mooie goudkleuring aan je gerechten. Amanprana Rode palm-olie met spinazie is supervoedsel voor de ogen.

AMANPRANA

SERENE LEVENSKRACHT

info www.noble-house.tkSUPER VOEDING

DUURZAAM

DR.OZBESCHOUWTRODE PALM OLIEALS DE MIRAKEL VOEDING VAN 2013

“Ik gebruik al jaren Red Palm voor mijn gezondheid. De gedachte dat ik daarmee de biodiversiteit van het regenwoud red, maakt me steeds weer gelukkig.”

Annika Bengtzon, Yoga lerares, Noorwegen

“

0% JUNK

17•Smaakmakend RedPalm halve pag juni 2014.indd 1 5/05/15 14:38

| zomer 2015 27

Winkelwaar

Afrikaanse limoApen houden van de vruchten van de

Afrikaanse baboabboom, vandaar de

bijnaam: apenbroodboom. Dit poeder

wordt gemaakt van de gedroogde

vruchten, de smaak doet denken aan

vanille, peer en een vleugje grapefruit.

Roer het door een glas (bron)water

voor een frisse limonade. Of mix het in

zomerse sapjes, smoothies, toetjes en

fruitsalades.www.terrasana.nl

€ 11,95 | 190 g

Crunchy biteGreenAge biedt als eerste biologische freekeh. Je gebruikt deze groene tarwe met een licht geroosterde, nootachtige smaak en een crunchy bite zoals je bulgur, couscous en andere granen gebruikt: als basis voor salades, risotto’s, bij tajines en stoofschotels. Of strooi eens een handje door de soep. Freekeh is ook superlekker met vers fruit en yoghurt.www.greenage.nl

€ 5,29 | 400 g

HoninghuidjeBee natural cosmetics is een vertrouwd

merk met honing, stuifmeel, bijenwas

of propolis en andere mooie natuurlijke

ingrediënten. Geen synthetische geur-

en kleurstoffen, siliconen, parabenen

of aardolieproducten. In 2015 en 2016

komen er nieuwe producten voor gezicht,

haar, lichaam en de verpakkingen worden

vernieuwd. Houd het schap in de gaten!

www.detraay.com

Check www.beenaturalcosmetics.com

HBee n

merk

of pro

ingre

en kl

of aa

kome

haar,

verni

www

Ch

CCCCCCCCCrrrrrrrrruuuuuuuuuunnnnnnnccccccchhhhyyyyy bbbbbGreenAge biedt als eerste bio

Wokken in 7 lagenDe wokken van Demeyere werden in samenwerking met chefs uit het Verre Oosten ontwikkeld. Het speciale 7-lagenmateriaal zorgt tot aan de rand voor een optimale warmtespreiding in de wok. Niet alleen geschikt voor roerbakken, maar ook voor stomen, frituren, bakken en braden of koken. In diverse maten.www.demeyere-nederland.nl

Adviesprijs vanaf € 169,- | wok Ø 26 cm

AAAAAAffrriikkaaaannssee lliimmooApen houden van de vruchten van de

Afrikaanse baboabboom, vandaar de

www.zuiverzuivel.bio Zuiver Zuivel Postbus 5 1906 ZG Limmen Tel: 072 5054100 E-mail: info@ecomel.nl

Zuiver Zuivel Demeter gaat een stap verder:

niet gehomogeniseerd zuivel van koeien met gesloten kringloop in de regio

hoorns

| zomer 2015 29

Winkelwaar

DorstlessendRelaxed in de tuin of op het balkon

met vriendinnen bijpraten met deze

Zin in de… Zomer thee van de Organic

Flavour Company. Het is een verfrissende

kruidenthee met frisse munt, zachte

vlierbloesem en citroen. Heerlijk

dorstlessend, ook als tintelfrisse ice tea!

www.ofc.nl

Adviesprijs € 2,59 | 20 zakjes

65% HaverNiet alleen de havervlokken zijn van

Demeter-kwaliteit, ook het grootste

deel van de overige ingrediënten.

De havermuesli van het Duitse

biodynamische landbouwbedrijf

Bauckhof is er in de variant Rozijnen

en Zaden en Noten. Het aandeel

havervlokken is heel hoog (zo’n

65%) en ook het aandeel Demeter-

ingrediënten mag er zijn: 90% en meer.

www.nieuweband.nl Adviesprijs vanaf 3,49 | 425 g

DorstlessendReRelalaxexedd inin ddee tutuinin ooff opop hhetet bbalalkokonn

met vriendinnen bijpraten met deze

Zin in de… Zomer thee van de Organic

Flavour Company. Het is een verfrissende

VeggiespreadsAllos Farm Vegetables heeft een frisse

biologische groentespread boordevol

groente in lekker grove stukjes. Lekker op

brood, maar ook geweldig op een toastje

of als smaakmaker door een salade.

Ontdek alle zes smaken: Spinazie

– Pijnboompit, Paprika – Trio, Tomaat – Prei,

Komkommer – Munt, Doperwt – Basilicum

en Pompoen – Gember.

www.allos.de

Adviesprijs € 2,49, | potje 135 g

All F V t bl h ft f i

p j , , | p j

A tavola!De 100% BIO - Quinoa pasta van Nature Crops wordt nog gewoon door

de echte meesters in Italië gemaakt, in het hart van Toscane. En dat

verschil proef je: de volle smaak is ronduit delizioso. Dus wat komt er op

tafel? Een dampende schaal met spaghetti, fusilli of toch de penne?

www.naturecrops.nl

Adviesprijs € 2,69, | doos 400 g

o

h

d

A

De 100% BIO - Quinoa pasta van Nature Cro

de echte meesters in Italië gemaakt, in het h

verschil proef je: de volle smaak is ronduit d

tafel? Een dampende schaal met spaghetti,

www.naturecrops.nlp

A

lekkerndboer LekkernaardeBoer

Kom kijken en proeven

en maak kennis met biologische boeren

en tuinders!

In het weekend van 20 en 21 juni stellen ruim 160 biologische boeren en tuinders hun erf open voor publiek. Tijdens dit Lekker naar de Boer weekend vertellen de boer en boerin je alles over hun bedrijf en kun je meegenieten van tevreden koeien, modderige biggen en volle akkers met gezonde groenten.

Kijk voor alle boerderijen en activiteiten op www.lekkernaardeboer.nl Mmm

Mmm

Mmm

Campagne gefinancierd met steun van de Europese Uniebiologischlekkernatuurlijk.nl

academie gastronomie landgoed

Voed je inspiratie en verruim je inzicht

Opleidingen natuurvoeding

over aarde, voeding en gezondheid

kraaybeekerhof.nl

info o

pleidingen

OPEN D

AG: 20 j

uni

een frisse kijk

Nieske Neimeijer

Verliefd op varkens? ‘Puur toevallig. Ik ben

opgegroeid op een kleinschalig melkveebe-

drijf. Na de havo ging ik naar de Christelijke

Agrarische Hogeschool in Dronten. In het

eerste jaar werd ik bestuurslid van De Drie-

slag, een kleinschalig varkens- en pluimvee-

bedrijf van de CAH waar studenten prak-

tijkervaring kunnen opdoen. Daar leerde ik

varkens van dichtbij kennen. Aan het einde

van de studie kreeg ik verkering met Jeroen,

intussen mijn man. Zijn ouders hadden een

varkensbedrijf, maar Jeroen had niet de

intentie om het bedrijf over te nemen, die

heeft zijn eigen bedrijf in personeelsvoor-

ziening. Wel wilde hij graag in Heino wonen

en liefst in het ouderlijk huis. Zijn ouders

peilden mij en zo kwamen de varkens op

mijn pad. Bij het maken van de overname-

plannen gaf ik wel meteen aan dat we niet

op reguliere voet zouden doorgaan; ik vind

het een harde wereld die steeds vaker kost-

prijs gedreven is. Ik wilde me onderscheiden

en meerwaarde bieden en zo kwamen we

uit bij biologisch. Jeroen helpt op zaterdag

en ’s avonds, maar de dagelijkse werkzaam-

heden zijn mijn verantwoordelijkheid.

Sinds ik moeder ben, is er een oud-stagiaire

die hier drie dagen per week werkt. Hoewel

biologisch varkens houden op bepaalde

punten fysiek zwaarder is, staan we dichter

bij de dieren. Het kleine aantal dieren geeft

meer rust en biedt toch de mogelijkheid tot

een rendabele bedrijfsvoering.’

Kijk op biologisch? ‘In de biologische var-

kenshouderij draait het wat mij betreft in

de eerste plaats om rust en ruimte voor de

dieren. Biologisch is voor consumenten

een magisch woord. Wij hebben een

toegankelijk en transparant bedrijf:

we zijn gecertificeerd en leveren ons

varkensvlees aan De Groene Weg. Ik

ben overigens niet tegen de reguliere

varkenssector; ik ben lid van een stu-

dieclub van vrouwelijke varkenshouders,

we wisselen kennis en ervaring uit over

het vak. We hebben allemaal verschillende

bedrijven, ik ben de enige biologische var-

kenshouder en veruit de jongste, maar we

respecteren elkaar en vormen een hechte

club collega’s.’

Lekker naar de boer? ‘Als iemand een

mening heeft over bijvoorbeeld varkens-

vlees eten, dan vind ik dat die gegrond

moet zijn. Dat zo iemand weet hoe een

dier gehouden is en hoe het dier verzorgd

wordt. Als je verkondigt dat je alleen maar

biologisch eet maar nog nooit een varkens-

stal van binnen hebt gezien, dan weet je

maar de helft. Daarom juich ik open dagen

toe. Van mij mag er meer contact komen

tussen de producent en de consument,

zodat mensen beter weten wat ze eten.

Want de media is heel goed in zaken anders

voorspiegelen dan ze worden beleefd.

Gelukkig heeft biologisch een goed

imago.’ �

www.varkensbedrijfneimeijer.nl

Nieske Neimeijer is 29 jaar en runt sinds 2012 een biologische varkenshouderij. Ze won in 2014 de verkiezing van de mooiste modderpoel van Nederland. ‘Mensen mogen weten wat ik doe en waarom ik bepaalde dingen doe.’

| zomer 2015 31

Teks

t N

icol

e W

illem

se |

Fot

ogra

fie

Kat

o Ta

n

SMAAKMAKEND 3 • zomer 2015Smaakmakend is een uitgave van Bionext. Het blad verschijnt vijf keer per jaar en wordt u aangeboden door uw biologische specialist. In Smaak makend vindt u recepten met biologische producten en verhalen over de herkomst van ons voedsel. Vragen of opmerkingen? Mail of schrijf Bionext.

UitgeverBionext | Laan van Vollenhove 3221 | 3706 AR Zeist | tel (030) 233 99 70 | fax (030) 230 44 23 | smaakmakend@bionext.nl

RedactieAnneke Ammerlaan (hoofdredacteur) |Andre Brouwer (redactieraad) | Casper Kromkamp (redactieraad)

VormgevingMarc van Meurs | Yullan Oosterhof

Fotografie & IllustratieHenx.nl | shutterstock.com | Sven Benjamins | Kato Tan

Aan dit nummer werkten meeBianca Daniels | Ulrika Gustafsson | Femke Mosch | Ingmar Niezen | Jasper Vink | Nicole Willemse

LithografieGrafimedia Amsterdam

DrukwerkbegeleidingMachiel Oudheusden, Sumis Printmanagement

DrukRoto Smeets

AcquisitieRenáta Horenová | Advertenties kunnen zonder op gaaf van redenen worden geweigerd.

ISSN: 1385-9625© Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever en foto graaf. Deze uitgave is met zorg gemaakt. Voor eventuele onjuistheden is Bionext niet aansprakelijk. Smaakmakend wordt gedrukt op chloorvrij en gerecycled papier.

colofon

Vaker biologisch nieuws ontvangen? Op

www.bionext.nl/nieuwsbrief kun je je opgeven voor verschillende digitale

biologische nieuwsbrieven.

a d v e r t e n t i e s

de beste bio-adresjes

De Roek Vakantiebungalows bij

Otterlo, 1500m van Hoge Veluwe.

Met biologische winkel, speeltuin,

kinderboerderij en vegetarische

maaltijden www.deroek.nl

OBILOT NATUURTEXTIEL in

Zutphen. Mode, basics, bio-

babyuitzet, Demeterwol, hennep,

biokatoen, zijde, kinderwagens,

bed en zo. Groenmarkt 1,

www.obilot.nl

Heerlijke bio/veg.vakantie in

Frankrijk! Kamer, yurt of tent.

Wandelen, rust, gastvrijheid:

www.lagarnasette.net

Biologische kleding, puur natuur,

huidvriendelijk ondergoed,

www.ecotex.nl

BIO-RON BIO LOGISCH VOOR DIER

EN TUIN, diervoeding, duurzame

bodemverbeteraars en BIO BLIJE

BIJEN BALLEN. www.bio-ron.com

EKO textiel bij PURE COVERZ: bed-

bad-tafel-keuken & stoffen

www.purecoverz.nl 0226-341965

WILT U HIER OOK ADVERTEREN?

Dat kan al vanaf € 60,00 (excl. btw).

Meer info: Bionext, Renáta

Horenová, tel. (06) 186 505 17 en

horenova@bionext.nl of kijk op:

www.smaakmakend.nl

BACK TO SCHOOL!

DUURZAME RVS DRINKFLESSEN

EN BROODTROMMELS

7,5%

KORTING

bij Green Jump met

de code Smaak!

geldig t/m

31-07-2015

oer Paco Salcedo is de trotse voorzitter van de coöperatie Almendrera del Sur in Andalusië, Spanje. Sinds 1995 koopt Horizon alle biologische amandelen van deze coöperatie.

Daardoor verbouwen nu al ruim 400 boeren amandelen op biologische wijze. Want wat goed is, groeit natuurlijk.

B

Verrassende innovaties op het boerenland

Japanse BBQ:Licht en exotisch

Oude weckpot, nieuwe smaak!

van uw biologische specialistnº 3 | zomer 2015

lekkerzomergevoel

AMANPRANA

0% JUNK

100% VEGAN

RITA STIENS10/10

zijdezacht aanvoelen. Zonder irritaties of jeuk. Er is geen naverzorging of aftershave nodig!

Bikinilijn? Perfect met scheermesje en Razoli. Trim je bikinilijn of scheer je schaamstreek met een scheermesje en Razoli scheerolie. Nooit meer rode uitslag of rode bultjes. In volle vertrouwen de zomer tegemoet. Tip: knip schaamhaar eerst in tot 1 cm en daarna scheren met scheerolie. Hygiënisch en verzorgd. Je bikinilijn ziet er voortaan altijd stralend uit. Lang leve Razoli en Brazilian wax.

Ingroeiende haartjes en rode bultjes nooit meer. Ontharen met hars of waxen verstopt de poriën tot diep vanbinnen, verstopt de huid van de schaamstreek. Daardoor ontstaan rode bultjes en ingroeiende haartjes. Dat is lelijk en vervelend. Razoli scheerolie bevat geen verstoppende bestanddelen. De Razoli plantenextracten openen de huid en voorkomen ontstekingen. Resultaat nooit meer ingroeiende haartjes, rode bultjes of roodhuid. Happy bikinilijn en Brazilian wax.

Razoli vrouw: omdat vrouwen geen mannen zijn. Veelvuldig scheren met scheerolie voelt beter aan, gaat sneller, geeft gladder resultaat, veroorzaakt geen rode bultjes of irritaties, voorkomt ingroeiend haar en voorkomt snijwondjes. En de staphylococcus aureus huid bacterie wordt met Razoli buiten spel gezet. Resultaat ? Met Razoli kan je daarom hetzelfde scheermesje gebruiken voor oksels, benen of schaamhaar. Omdat vrouwen geen mannen zijn, is er Razoli vrouw (schaamhaar, oksels en benen) en Razoli man (schaamhaar, borst, rug en baard).

Intieme delen scheer je met scheerolie. Met Razoli Vaarwel rode bultjes, ingroeiend haar of snijwondjesRazoli is ontwikkeld voor de schaamstreek. Wat er wel en wat er niet in Razoli scheerolie zit maakt Razoli zeer geschikt voor de gevoelige en kwetsbare schaamstreek. Wat er niet in zit? Parabenen, alcohol, wax, chemicaliën, drijfgassen of petroleumderivaten. Die zouden de schaamstreek irriteren en de huid verstoppen. Wat er wel in zit? Kokosolie, amandelolie en rode palmolie en 5 plantenextracten. En verder niets. 100% bio en 100% natuurlijk.

Zonder snijwondjes zichtbaar trimmen. Je ziet waar je trimt en scheert. De olie is transparant waardoor je kan trimmen met perfect afgelijnde vormen. Door het olielaagje wordt trimmen en scheren zachtjes glijden over de kwetsbare schaamstreek en edele delen zonder snijwondjes.

Nat scheren met Razoli zonder irritaties of jeuk. Nat scheren onder de douche is de makkelijkste manier om Razoli scheerolie te gebruiken. De haartjes worden weker en daardoor makkelijker te scheren. Door de warmte gaan de poriën open en kan Razoli optimaal opgenomen worden. Hierdoor blijft de huid van de schaamstreek dagen

100% BIO • 100% ACTIEF • 100% NATUURLIJK • 100% ❤

www.noble-house.tkSUPER VOEDING

SERENE LEVENSKRACHTDIERVRIENDELIJKE

COSMETICA

• Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu • Meer info: Tel. 00 32 3 653 25 41, www.noble-house.tk

Doe de veilige cosmeticatest Rita Stiens met jouw merk op www.kosmetik-check.de ofwww.laveritesurlescosmetiques.com

HET NIEUWE SCHEREN

21% KAAL 40% GEMANICUURD

33% GETRIMD 6% PUUR NATUUR

8% KAAL 8% GEMANICUURD

57% GETRIMD 27% PUUR NATUUR

BRAZILIAN WAX & RAZOLI

29•Smaakmakend Razoli NL Jun2015.indd 1 4/05/15 12:40

AMANPRANA

0% JUNK

100% VEGAN

RITA STIENS10/10

zijdezacht aanvoelen. Zonder irritaties of jeuk. Er is geen naverzorging of aftershave nodig!

Bikinilijn? Perfect met scheermesje en Razoli. Trim je bikinilijn of scheer je schaamstreek met een scheermesje en Razoli scheerolie. Nooit meer rode uitslag of rode bultjes. In volle vertrouwen de zomer tegemoet. Tip: knip schaamhaar eerst in tot 1 cm en daarna scheren met scheerolie. Hygiënisch en verzorgd. Je bikinilijn ziet er voortaan altijd stralend uit. Lang leve Razoli en Brazilian wax.

Ingroeiende haartjes en rode bultjes nooit meer. Ontharen met hars of waxen verstopt de poriën tot diep vanbinnen, verstopt de huid van de schaamstreek. Daardoor ontstaan rode bultjes en ingroeiende haartjes. Dat is lelijk en vervelend. Razoli scheerolie bevat geen verstoppende bestanddelen. De Razoli plantenextracten openen de huid en voorkomen ontstekingen. Resultaat nooit meer ingroeiende haartjes, rode bultjes of roodhuid. Happy bikinilijn en Brazilian wax.

Razoli vrouw: omdat vrouwen geen mannen zijn. Veelvuldig scheren met scheerolie voelt beter aan, gaat sneller, geeft gladder resultaat, veroorzaakt geen rode bultjes of irritaties, voorkomt ingroeiend haar en voorkomt snijwondjes. En de staphylococcus aureus huid bacterie wordt met Razoli buiten spel gezet. Resultaat ? Met Razoli kan je daarom hetzelfde scheermesje gebruiken voor oksels, benen of schaamhaar. Omdat vrouwen geen mannen zijn, is er Razoli vrouw (schaamhaar, oksels en benen) en Razoli man (schaamhaar, borst, rug en baard).

Intieme delen scheer je met scheerolie. Met Razoli Vaarwel rode bultjes, ingroeiend haar of snijwondjesRazoli is ontwikkeld voor de schaamstreek. Wat er wel en wat er niet in Razoli scheerolie zit maakt Razoli zeer geschikt voor de gevoelige en kwetsbare schaamstreek. Wat er niet in zit? Parabenen, alcohol, wax, chemicaliën, drijfgassen of petroleumderivaten. Die zouden de schaamstreek irriteren en de huid verstoppen. Wat er wel in zit? Kokosolie, amandelolie en rode palmolie en 5 plantenextracten. En verder niets. 100% bio en 100% natuurlijk.

Zonder snijwondjes zichtbaar trimmen. Je ziet waar je trimt en scheert. De olie is transparant waardoor je kan trimmen met perfect afgelijnde vormen. Door het olielaagje wordt trimmen en scheren zachtjes glijden over de kwetsbare schaamstreek en edele delen zonder snijwondjes.

Nat scheren met Razoli zonder irritaties of jeuk. Nat scheren onder de douche is de makkelijkste manier om Razoli scheerolie te gebruiken. De haartjes worden weker en daardoor makkelijker te scheren. Door de warmte gaan de poriën open en kan Razoli optimaal opgenomen worden. Hierdoor blijft de huid van de schaamstreek dagen

100% BIO • 100% ACTIEF • 100% NATUURLIJK • 100% ❤

www.noble-house.tkSUPER VOEDING

SERENE LEVENSKRACHTDIERVRIENDELIJKE

COSMETICA

• Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu • Meer info: Tel. 00 32 3 653 25 41, www.noble-house.tk

Doe de veilige cosmeticatest Rita Stiens met jouw merk op www.kosmetik-check.de ofwww.laveritesurlescosmetiques.com

HET NIEUWE SCHEREN

21% KAAL40% GEMANICUURD

33% GETRIMD6% PUUR NATUUR

8% KAAL8% GEMANICUURD

57% GETRIMD27% PUUR NATUUR

BRAZILIAN WAX & RAZOLI

29•Smaakmakend Razoli NL Jun2015.indd 14/05/15 12:40