Mr. Hivzo GolosRasim Rama

HISTORIJA6

•SHTEplA BOTUESELIBRI SHKOLLOR

Prishtine,200B

RecenzentiMujo EleziIsakOsmaniSamira Adrovie

Odgovorna za stampanje na bosanskomjezikuEnesa Kadie

Glavni urednikRefik Bekteshi

i I 4{

i 11\.,

Tekst je odobrilo Ministarstvo za obrazovanje, nauku itehnologiju Kosova Rjesenjem br. 205/01-B od 25.07.2008. godine.

© Svako izdavanje iIi prestampavanje bez dozvoleizdavaca i autora je zabranjeno.

SADRZAJ

UVOD3

I. PREDMET I ZADATAK HISTORIJE KAODRUSTVENE NAUKE I HISTORIJSKI IZVORI

1.1. ISTORIJSKI IZVORI 51.2.1. Racunanje vremena 61.2.2. Periodizacija proslosti 7

11. PREDHISTORIJA (PRAIDSTORIJA)2.1. POSTANAK I RAZVOJ COV JEKA - DOBA

PRVOBITNE LJUDSKE ZAJEDNICE 92.2. KAMENO DOBA I RASPADANJE PRVOBITNE

LJUDSKE ZAJEDNICE 102.3. METALNO DOBA I RASPADANJE PRVOBITNE

LJUDSKE ZAJEDNICE 14

III. STARI ISTOK - NARODI I DRZAVE STAROGISTOKA

3.1. STARI EGIPAT 173.1.1. Nastanak ddave 183.1.2. Egipatsko drustvo 183.1.3. Kriza i propast drzave 203.2. KULTURA STAROG EGIPTA 203.2.1. Zaceci nauke 213.2.2. Arhitektura, vajarstvo i slikarstvo 223.3. MESOPOTAMIJAI SIRIJA233.3.1. Nastanak drzave 243.3.2. Vavilonsko carstvo 243.3.3. Asirija 253.4. OSTALA CARSTVA STAROG ISTOKA: KINA,INDIJA I PERSIJA 263.4.1. Kina 263.4.2. Indija 263.4.3. Persija 273.5. KULTURA NARODA STAROG ISTOKA 283.5.1. Pojava pisma 283.5.2. Razvoj knjizevnosti 29

----------.---------

3.6. POZNATE LICNOSTI - VLADARI NARODASTAROG ISTOKA I EP 0 GILGAMESU 31

3.6.1. Ep 0 Gilgamesu 32

IV. STAROSJEDIOCI BALKANSKOG POLUOSTRVA4.1. PELAZGI 354.2. KELTI 354.3. ILIRI 364.4. TRACANI 374.5. GRCI 384.6. MAKEDONCI 39

V. STARA GRCKA5.1. NAJSTARIJI PERIOD GRCKE HISTORIJE 415.1.1. Kritsko-mikenska kultura 425.1.2. Homerski period 435.2. SPARTANSKA I ATINSKA DRZAVA 455.2.1. Spartanska drzava 455.2.2. Stanovnistvo Sparte 455.2.3. DrZavno uredenje 465.2.4. Spartansko vaspitanje 475.2.5. Atinska drZava 485.2.6. Nastanak pol isa 485.2.7.1. Drustvene reforme u atinskoj drzavi 485.3. IZGRADNJA DEMOKRATSKOG DRUSTVA

U ATINI 505.3.1. Uspon i mocAtine 505.4. VELIKA GRCKA KOLONIZACIJA

I NASTANJIVANJE GRKA U ILIRIJI I NASREDOZEMLJU 52

5.4.1. Uzroc: kolonizacije 525.4.2. Kolonizacija na Sredozemlju 535.4.3. Kolonizacija u IIiriji i na Jadranu 535.5. GRCKO-PERSIJSKI RATOVI 545.5.1. Uzroci grcko-persijskih ratova 545.5.2. Tok rata 555.6. PELOPONESKI RAT 575.6.1. Uzroci Peloponeskog rata 575.6.2. Povod i tok Peloponeskog rata 595.6.3. Posljedice Peloponeskog rata 595.7. GRCKAKULTURA595.7.1. Grcka mitologija i religija 605.7.2. Olimpijske igre 615.7.3. Razvoj filozofije 615.7.4. Nauka i umjetnost 62

----------.----------

5.7.5. Razvoj umjetnosti 635.7.6. Knjizevnost i pozoriste 645.8. POZNATE LICNOSTI IZ GRCKE

HISTORIJE 65

VI. MAKEDONIJA6.1. MAKEDONIJAU VRlJEME

KRALJAFILIPA11 I NJEGOVOG SINAALEKSANDRAMAKEDONSKOG59

6.1.1. Nastanak makedonske dr.zave 696.1.2. Drzava Aleksandra Makedonskog 716.1.3. Raspad Aleksandrovog carstva 726.2. HELENISTICKA KULTURA 726.2.1. Razvoj umjetnosti 736.2.2. Knjizevnost i nauka 73

VII. STARIRIM7.1. STARAITALIJAI RAZVOJ RIMSKE DRZAVE757.1.1. Osnivanje Rima i doba kraljevstva 767.1.2. Radanje i organizacija republike 777.1.3. Sirenje pod republikom 787.2. RIM KAO SVJETSKA SILA 797.2.1. Punski ratovi 807.2.2. Makedonski ratovi 817.2.3. Sirski ratovi 827.3. RIMSKADRZAVA U DOBACARSTVA837.3.1. Principat 837.3.2. Avgustovi nasljednici 847.3.2.1. Domina! 847.4. KOLONAT, RIMSKA RELIGIJA, HRISCANSTVO I

NJEGOVA EVOLUCIJA U DRZAVNU RELIGIJU 857.4.1. Kolonat 857.4.2. Rimska religija 867.4.3. Hriscanstvo 867.5. PROPAST RIMSKE ROBOVLASNICKE

DRZAVE88REFORME DIOKLECIJANA I KONSTANTINA 88

7.6. SLABLJENJE, PODJELAI PAD RIMSKOG CARSTVA 88

7.7. RIMSKA KULTURA 907.7.1. Razvoj nauke 907.7.2. Knjizevnost 907.7.3. Razvoj umjetnosti 917.7.4. Znacaj Rimske kulture 92

---------.----------

VIll.ILIRI8.1. PORIJEKLO ILIRA, POSTOJBINA ILIRA,

RASPROSTRANJENOST NASELJAI DRUSTVENA ORGANIZACIJA 93

8.2. NAJPOZNATIJA ILIRSKA PLEMENA,ZANIMANJA I NACIN ZIVOTA 94

8.3. ILIRSKE DRZAVE 968.4. KRALJEVINE ENKELEJA, TAULANATA

I ARDIJEJA 988.5. KRALJEVINA DARDANA 998.6. KRALJEVINA EPIR 998.7. RATOVI ILIRA PROTIV RIMLJANA 1008.8. DRUSTVENI ZIVOT ILIRA, ILIRSKA KULTURA

I RELIGIJA 1028.9. ZIVOT ILIRA POD RIMLJANIMA

I NAJPOZNATlJE LICNOSTI ILIRA 103

IX. FEUDALNO DRUSTVO U EVROPI9.1. NASTANAK FEUDALNOG DRUSTVA

U EVROPI 1059.2. VELIKA SEOBANARODA U EVROPI I NA BALKANU

I FORMIRANJE GERMANSKIH DRZAVANATERITORIJAMAZAPADNOGRIMSKOG CARSTVAlOt

9.3. FRANACKA DRZAVA 107

X. VIZANTIJA I ARABLJANI10.1.VIZANTIJA OD V DO XI VIJEKA 11110.2.ALBANCI U RANOM FEUDALNOM DOBU 11410.3. POZNATE LICNOSTI VIZANTIJSKOG

CARSTVA11410.4. ARABLJANI U SREDJEM VIJEKU, POJAVA

ISLAMA I ARABLJANSKA OSVAJANJA 11610.5. ARABLJANSKI HALIFAT (KALIFAT) 12010.6. ARABLJANSKA KULUTRA 12310.6.1. Knjizevnost 12410.6.2. Umjetnost 12410.6.3. Nauka 125

XI. BALKAN SKI NARODI I NJIHOVE DRZAVE URANOM FEUDALIZMU11.1. DOSELJAVANJE JUZNIH SLOVENANA

BALKANSKO POLUOSTRVO 12911.2. ODNOS JUZNIH SLOVENA PREMA

STAROSJEDIOCIMA I SUSJEDNIMDRZAVAMA 131

---------.---------

11.3. SREDNJOVJEKOVNA BOSANSKA DRiAVAI PRVI PODACI 0 SREDNJOVJEKOVNOJBOSNI133

11.4. RASKA I DUKLJA U RANOM FEUDALNOMDOBU 135

11.5. SLOVENCI IHRVATI U RANOM FEUDALNOMDOBU 137

11.6. BUGARSKA I MAKEDONIJA U RANOMFEUDALNOM DOBU 139

11.7. KULTURAJUlNIH SLOVENA- MISIJA KIRILA I METODIJA 142

HISTORIOGRAFIJA 144