DREJT LEZHËS E SHËNGJINIT, NËN SLOGANIN “NISE UDHËTIMIN TËND NGA SHQIPËRIA JOTE”

of 4 /4
Boul. Jeanne d’Arc 23,Tirana Tel +355 4 251 152 Fax:+ 355 4 234230 www.ata.gov.al AGJENCIA TELEGRAFIKE SHQIPTARE www.ata.gov.al 22 Maj, 2013 360 0 “Nise udhëtimin tënd nga Shqipëria jote” ishte slogani i promov- imit që “Agjencia Kombëtare e Turizmit”, së bashku me një grup gazetarësh e operatorësh të mediave shqiptare, ndërmorri për dy ditë në rajonin e Lezhës dhe Shëngjinit në fillim të kësaj jave. Udhëtimit përkrah pjesëtarëve të stafit të së vetmes agjenci shtetërore të promovimit turistik, iu shtua edhe kënaqësia e të qenit bashkë, për t’u ritakuar me miq të vjetër por edhe të rinj, si dhe për të parë nga afër bukuritë e këtij vendi, ndryshe nga ato ç’kemi kërkuar deri më sot, një udhëtim përtej 28 mijë e ca metrave katrorë. Vizita jonë e parë ishte në Lissitan, apo Lezhën e sotme, të themelu- ar përgjatë periudhës së bronzit të vonë nga Dionisi i Sirakuzës, kur ai ndërmori një ekspeditë për themelimin e kolonive në bregdetin dalmat gati 2400 vite më parë. Aty ku lumi Drin i jep fund rrugëtimit të vet nëpër Shqipëri, e bashkohet me Adriatikun duke krijuar Gjirin e Drinit; aty ku takohen fushat më pjellore të Zadrimës, të Torovicës dhe Bregut të Matës; aty ku në majën e një kodre në formë piramide në Malin e Shelbu- mit, e rrotull një tjetre ku ndodhen bedenat e kalasë mesjetare, ndodhet pikërisht një nga vendbanimet më të lashta mesdhetare: Lezha. Jo më kot, eruditja bizantine Ana Komnena në shekullin e XII-të, e quajti Lezhën si “qytetin e ngritur në ajër”, jo thjesht si metaforë, por pasi aty, çdo vizitor mund ta vështrojë këtë qytet në lartësinë e historisë së saj “përgjatë këmbëve të kalasë”, ashtu edhe nga frymëmarrjet poetike të Ndre Mjedës. Por në këtë vend ndodhej edhe varri i Skënderbeut, e njëherazi aty ku heroi ynë ka mbajtur Besëlidhjen e Lezhës më 2 mars 1444. Jo pak kuriozë mësojnë se aty nuk gjendet qoftë edhe një eshtër e vetme e heroit tonë e marrë si hajmali nga pushtuesit turq, por edhe mësuam se nuk ishin kryer as 40 % të punimeve në këtë sit arkeologjik. Orari i vizitave për Përmendoren (që i ngjan me tepër një Mauzoleumi) e vendvarrimin e hershëm të Gjergj Kastriot Skënderbeut, është çdo ditë nga herët në mëngjes deri në orën 7 pasdite. Memoriali është vendosur brenda ish-kishës Katedrale të Shën Nikollës, e ndërtuar në shekullin e XIV-të, e mund të quhet pady- shim një dëshmitare e epopesë së prijësit Gjergj Kastrioti dhe e princave shqiptarë. Është përmendur për herë të parë nga Marlin Barleti, i cili ka cituar në veprën e tij se “Gjergj Kastrioti Skënderbeu u varros në Lissus në kishën më të madhe, atë të Shën Nikollës, më 17 janar të vitit 1468. Sipërfaqja që zë është prej 72 metrash katrorë, ndërsa struktura e ndërtimit është e tipit bazilikor, e gjatë 18 metra dhe me gjerësi 8 metra, ndërsa në muret e kësaj ish-kishe katedrale të lartë 5.25 metra, - pothuajse një gërmadhë, - janë të varura parzmoret me vendet e betejat e Heroit tonë Kombëtar ndër vite. Afresku i Shën Nikollës në ballinën e ish-kishës pranë altarit të saj në të djathtë, pothuajse nuk dallohet. REPORTAZH DREJT LEZHËS E SHËNGJINIT, NËN SLOGANIN “NISE UDHËTIMIN TËND NGA SHQIPËRIA JOTE”

Embed Size (px)

Transcript of DREJT LEZHËS E SHËNGJINIT, NËN SLOGANIN “NISE UDHËTIMIN TËND NGA SHQIPËRIA JOTE”

1. Boul. Jeanne dArc 23,Tirana Tel +355 4 251 152 Fax:+ 355 4 234230www.ata.gov.alAGJENCIATELEGRAFIKE SHQIPTARE www.ata.gov.al22 Maj, 20133600Nise udhtimin tnd nga Shqipria joteishte slogani i promov-imit qAgjencia Kombtare e Turizmit, s bashku me nj grupgazetarsh e operatorsh t mediave shqiptare,ndrmorri pr dy dit n rajonin e Lezhs dhe Shngjinit n fillim tksaj jave.Udhtimit prkrah pjestarve t stafit t s vetmes agjencishtetrore t promovimit turistik, iu shtua edhe knaqsia e tqenit bashk, pr tu ritakuar me miq t vjetr por edhe t rinj, sidhe pr t par nga afr bukurit e ktij vendi, ndryshe nga atokemi krkuar deri m sot, nj udhtim prtej 28 mij e ca metravekatror.Vizita jon e par ishte n Lissitan, apo Lezhn e sotme, t themelu-ar prgjat periudhs s bronzit t von nga Dionisi i Sirakuzs, kurai ndrmori nj ekspedit pr themelimin e kolonive n bregdetindalmat gati 2400 vite m par.Aty ku lumi Drin i jep fund rrugtimit t vet npr Shqipri, e bashkohet me Adriatikun duke krijuar Gjirin e Drinit; aty ku takohenfushat m pjellore t Zadrims, t Torovics dhe Bregut t Mats; aty ku n majn e nj kodre n form piramide n Malin e Shelbu-mit, e rrotull nj tjetre ku ndodhen bedenat e kalas mesjetare, ndodhet pikrisht nj nga vendbanimet m t lashta mesdhetare:Lezha.Jo m kot, eruditja bizantine Ana Komnena n shekullin e XII-t, e quajti Lezhn siqytetin e ngritur n ajr, jo thjesht si metafor,por pasi aty, do vizitor mund ta vshtroj kt qytet n lartsin e historis s sajprgjat kmbve t kalas, ashtu edhe ngafrymmarrjet poetike t Ndre Mjeds.Por n kt vend ndodhej edhe varri i Sknderbeut, e njherazi aty ku heroi yn ka mbajtur Beslidhjen e Lezhs m 2 mars 1444.Jo pak kurioz msojn se aty nuk gjendet qoft edhe nj eshtre vetme e heroit ton e marr si hajmali nga pushtuesit turq, poredhe msuam se nuk ishin kryer as 40 % t punimeve n kt sitarkeologjik. Orari i vizitave pr Prmendoren (q i ngjan me teprnj Mauzoleumi) e vendvarrimin e hershm t Gjergj KastriotSknderbeut, sht do dit nga hert n mngjes deri n orn 7pasdite.Memoriali sht vendosur brenda ish-kishs Katedrale t ShnNikolls, e ndrtuar n shekullin e XIV-t, e mund t quhet pady-shim nj dshmitare e epopes s prijsit Gjergj Kastrioti dhe eprincave shqiptar.sht prmendur pr her t par nga Marlin Barleti, i cili kacituar n veprn e tij seGjergj Kastrioti Sknderbeu u varros nLissus n kishn m t madhe, at t Shn Nikolls, m 17 janar tvitit 1468. Siprfaqja q z sht prej 72 metrash katror, ndrsastruktura e ndrtimit sht e tipit bazilikor, e gjat 18 metra dhe me gjersi 8 metra, ndrsa n muret e ksaj ish-kishe katedrale tlart 5.25 metra, - pothuajse nj grmadh, - jan t varura parzmoret me vendet e betejat e Heroit ton Kombtar ndr vite.Afresku i Shn Nikolls n ballinn e ish-kishs pran altarit t saj n t djatht, pothuajse nuk dallohet.REPORTAZHDREJT LEZHS E SHNGJINIT, NN SLOGANINNISE UDHTIMINTND NGA SHQIPRIA JOTE 2. Boul. Jeanne dArc 23,Tirana Tel +355 4 251 152 Fax:+ 355 4 234230www.ata.gov.alAGJENCIATELEGRAFIKE SHQIPTARE www.ata.gov.al22 Maj, 20133600Rikonstruksionet e fundme pr kt kish, e vendosur mbi njtempull t dikurshm pagan e m pas transformimin e saj n njxhami (1512-1520) prgjat kohs s Sulltan Selimit, i prkasinviteve 80, gati 20 vite pas riparimit t saj t fundit pr rikthimin ngjendjen origjinale q ndodhet edhe sot. Por nuk jan vese kto.N zonn prreth ish-kishs s Shn Nikolls, ndodhet Pagzi-morja, e cila ka shrbyer si e till s paku nga shekulli i XII-t, e m tejkisha palokristiane mbi termen romake, - pjes e qytetit t lasht tLissus-it (Lezhs) q i prket shekullit t II-t, e pran saj nj mozaik ivjetr q daton lashtsin e Lissus-it, rreth shekullit II-I-r para Krish-tit, e ndrtuar me nj ndrthurje me tull e gur.Ndrsa e pyesim udhrrfyesen e ktij siti arkeologjik e tejet trndsishm n historin shqiptare, ajo thot se,numri i vizitorven vit shkon gati 22-25 mij, e nga kta pothuajse 3500 syresh janvizitor t huaj, kryesisht t ardhur nga Ballkani.Por gjithashtu, pr kta vizitor t shumt mungojn koshat e plehrave, madje kt do e vm re edhe n kalan sipr qytetit thershm, ku muaj m par u krye nj ndrhyrje pr rregullimin e nj muri n rrezik shembjeje.Edhe atje pothuajse 40 pr qind e grmimeve arkeologjike n total, jan kryer, e shum ekspedita arkeologjike jan mbyllur. Deda,si udhrrfyesi i ksaj kalaje mbi qytet, na rrfen sekalaja deri n 1913 ka pas nj garnizon t vogl turk, tre roje dhe nj (topi) artiljer,ndrsa dikur thuhet se jetonin 80 familje t besimit Muhamedin.Qyteti i vjetr prllogaritet t ket qen pothuajse 22 hektar shtrirje, thot Deda, i cili vijon duke thn seprjashto ktu, mbetjetarkeologjike q jan gjetur n Fush t Mrizs, nj vendbanim i hershm prgjat shekullit t II-t e t I-r pas Krishtit, disa kilometralarg qytetit t Lezhs (m 14-15 janar 1703 n kt vend, u mbajt Kuvendi i Arbnit).Do t thot q popullsia lezhjane pasi fitoi statusin muncipul, u shtri prtej ktyre mureve, shpjegon Deda pr ATSH-n. Pr grupetarkeologjike, vijon grmimetekspedita shqiptaro-franceze q krkon mesjetn, ndrsa ekspedita gjermano-shqiptare, e cila krkoi prmbetje t periudhs s antikitetit t hershm, tashm sht mbyllur. Aktualisht, po bhen grmime n Nekropolin mesjetar t Lissus-it,e parashikohet edhe nj muze pr fondet e gjetura deri m sot.Siprfaqja e grmimeve arkeologjike, sipas tij, shtrihet n gati 1 hektar e nga kto jan gjetur 2 site, prfshir Nekropolin dhe dykisha, nj e shekullit t VIII-t dhe tjetra, nj kapel e mvonshme ku zhvilloheshin ceremonit mortore.Brikena Arapaj, drejtoresha e Agjencis Kombtare t Turizmit, pikrisht nga ky vend thot seKalaja e Lezhs sht n vijimsi t tu-ritNise udhtimin tnd nga Shqipria jote. Jemi pr t promovuar trashgimin kulturore shqiptare. Duke folur nga ky vend, dokushprej nesh e kupton se far vlerash t pakrahasueshme kemi, e sa shum duhet t punojm pr ti promovuar ato. Fal infrastrukturs,kemi par edhe nj rritje n turizm, t dhna q jepen edhe nga Parku Arkeologjik i Lezhs. Turizmi po zhvillohet, sht shprehurArapaj.M tej, udhtimi yn merr rrugn e asfaltuar drejt Fishts, venditt lindjes e rritjes s poetit dhe eruditit At Gjergj Fishta, ku pothu-ajse pas 15 kilometrash n t majtn ton, ndodhet nj pus e pranrrugs nj altar ku n rrz ngrihet nj kryq, ku edhe shkruhet:Ktulindi poeti kombtar, Frati i madh, At Gjergj Fishta.N resortin turistikMrizi i Zanavena pret Altin Prenga, pronari iktij investimi t madh ku edhe na rrfen gastronomin me pjatate shijshme, ndr m t veantat, vern e Kallmetit q prodhohet nkt zon, mishin e njom t kecit apo shishqebapin e deles, buknprej fiku e shoqruar me kakavallin e dhis si dhe me reel fikuapo ftoi, si dhe n fund pandispanjn ku sipr saj gjendej e derdhursheqeri i djegur, i shoqruar me qershi e kumbulla t tharta.Altin Prenga rrfen pr ATSH-n se,Mrizi i Zanavesht hapur para 3 viteve me qllimin e agro-turizmit n fshat.Ishte paksa fu-turiste pr shqiptart..., thot Altini, ndrsa vijon seme kalimin e kohs, shum miq t mit q jetojn n qytet u bn nostalgjik prDREJT LEZHS E SHNGJINIT, NN SLOGANINNISE UDHTIMINTND NGA SHQIPRIA JOTE 3. Boul. Jeanne dArc 23,Tirana Tel +355 4 251 152 Fax:+ 355 4 234230www.ata.gov.alAGJENCIATELEGRAFIKE SHQIPTARE www.ata.gov.al22 Maj, 20133600jetn e fshatit, e kjo fillimisht iu kushtua gjith atyre.Resorti i tij ndodhet n Fisht t Zadrims, e pr gjetjen e emrit, Altinithot seja kam dedikuar nj fije atij burri, kolosit t gjuhs shqipesi dhe Presidentit t Komisionit t Alfabetit zyrtar. Ksisoj, un mbrojdialektine tryezs me gatime shqiptare, - thot ai, duke vijuar tgatuaj produkte t zons por dhe t stins,m shum natyrale, eduke i bler produktet nga fermert e vegjl t zons.Ndrsa e pyesim se far i ofron ai turistve q vijn nga kryeqyteti em gjer, ai prgjigjet sekemi projekte t ndryshme pr t qen sam interaktiv, ashtu si kemi menduar t marrim disa nga klientte mysafirt tan pr t jetuar disa dit n fshat si dikur nga mngjesideri n dark, duke punuar tokn e duke vjelur produktet, apo edheiden e shtitjeve me kuaj q po mendojm ta rrisim si aktivitet, kamping, apo aktivitete t tjera letrare q zhvillojm, si mbrmjepoetike apo mimin letrar Gjergj Fishta.Kemi pasur 40 mij vizitor prgjat vitit t shkuar, e nga kta rreth 70 pr qind e tyre kan qen jasht rrethit t Lezhs, e 20 prqind kan qen t huaj, thot ai, teksa prshndetet me disa turist italian q e falnderojn pr gatimet tradicionale dhe mikpritjen.M tej, Altini shpjegon para gazetarve shqiptar e stafit t Agjencis Kombtare t Turizmit se40 familje shesin mishin tek un, ndrsaq kur kemi filluar bashkpunimin me ta, jan shtuar vreshtat n zon.Largohemi nga Fishta me mbresat m t mira, e ndrsa marrim rrugn drejt qytetit-port t Shngjinit, pothuajse 30 minuta larg memakin, nj ur e shembur ku nuk ndodhet asnj paralajmrim tabele, na bn t marrim kahun e shtratit t majt t lumit...-Revolucioni shngjinas, por edhesulmi i mushkonjave bregdetare-Shngjini, qyteza e vogl turistike ndodhet vese 7 kilometra larg nga Lezha, n veri-perndim t vendit. Dikur, prgjat qeverisjes sNolit kjo qytez e vogl turistike njihej me emrin Wilson, por m tej, pas rrzimit t ksaj qeverie e vendosjes s komunizmit n vend, uquajt Shngjin.N kt zon, e cila laget nga deti Adriatik, prpos bukurive natyrore krejt t rralla, turistt mund t prballen me aventura apo prob-lemet parsore t komunikimit, q i hasim tek operatort lokal turistik.Me mbrritjen ton at pasdite n nj nga hotelet e zons s Shngjinit ku edhe u akomoduam, krkuam nj DJ prturistt eveante hera-hers idhnak q ngjasonim, sikur mbanim lupa npr duar. Kjo pasi pam q n katin e par shkruhejPub, ndrsamenaxheri mendoi se mund t na efusteme ca mime t uditshme (plot 6000 lek), mim q nuk e gjen as n metropolin shqiptar,ku pothuajse shton dika pluse ke fatint t kndoj Live ndonj kngtar q s paku nuk ka nj laptop t uditshm plot lara-lara,por q ka knduar nprkngra magjikeapo festivalet e fundvitit.Pra, pr turistt e rastsishm q planifikojn pushimet n ktvend, prpos iPhone-ve, iPod-ve e do lloj mjeti Hi-Tech, mos har-roni t merrni edhe kremrat e sprayAutan, n luftn tuaj pothuajset pamundur, ndaj reve gjakpirse t mushkonjave shngjinase.Ndrsa e marrim me t qeshur, e duke u kruajtur n do cep ttrupit (q smund t harrosh mnyrn e tyre t t ngelurit shenja, eq i prngjajn falangave maqedonase), marrim rrugn e rikthimit nhotelin ton me 4 yje pas njshtitje rrufebuz bregut n perndimt diellit, teksa disa minuta m von msojm se dhoma numr 204mbante nj er tipike q t kujtonte tualetet e dikurshme t HSH-s, apo te dhoma 208 ujin smund ta gjesh t ngoht, jo vese gjatmbrmjes, por edhe gjat dits ku tubacionet mund t ngrohen edhenga dielli. (mngjesi, uditrisht e gjen tualetin e dhoms 208, plotme uj).DREJT LEZHS E SHNGJINIT, NN SLOGANINNISE UDHTIMINTND NGA SHQIPRIA JOTE 4. Boul. Jeanne dArc 23,Tirana Tel +355 4 251 152 Fax:+ 355 4 234230www.ata.gov.alAGJENCIATELEGRAFIKE SHQIPTARE www.ata.gov.al22 Maj, 20133600Mesnata na gjen duke diskutuar pr udhtimin e fundit t nj javem par, t Agjencis Kombtare t Turizmit n Kanionin e Osumit. Enesrmja, na zgjon nga zhurmat e makinave dhe puntorve.Por Shngjini ka edhe bukurit e veta natyrore. Teksa dielli ngjizrrugtimin e tij n t kundrt t asaj kodre pernduese, marrimrrugn drejt bregut t detit ndrsa shikojm nj shtitore q kambetur e pashtruar ve nga pllakat e ndriimi, ndrsa ansoren e saj ezbukurojn palmat e ardhura nga Spanja.Nj pushues, t cilin e takojm aty thot seprojekti q ka brShngjini pr kt vit sht tejet i mir,ndrsa turistt do knaqen kurta shohin kt gj t bukur.Nj tjetr pushues i ardhur nga Tirana, teksa ende nuk ka filluarseriozishtsezoni turistik shprehet sesht dika krejt ndryshe. Para 10-15 vitesh ka qen nj qytez e braktisur, ka br ndryshimecilsore. Kjo shtitore do ta kthej Shngjinin, n nj perl t zhvillimit turistik. Nuk ka asnj dallim nga shtitorja Vollga n Durrs,sht shprehur ai, teksa nuk harron t shtoj se vjen shpesh pr pushime n Shngjin, pasi jan t grshetuaramali, deti e fusha, pranj klim q zor se e gjen dikund tjetr.Kryetari i Komuns, nj ish-futbollist i Beslidhjes, e m tej i Kombtares Shqiptare, Salvador Kaaj, i cili prej gati dy vitesh udhheqkt komun, jo ve erek ore nga Lezha apo gati 1 or me makin larg Tirans, shprehet seShngjini ka dy vite q po ndryshon,por sivjet e kemi quajtur revolucionin shngjinas. Kemi prfunduar impiantin e prpunimit t ujrave t zeza me nj investim prej 12milion euro, e m tej faza e dyt drejt prfundimit me 3.6 milion euro. Kemi prfunduar edhe rrugn 5.3 kilometra drejt laguns sKunes, nj investim i qeveris shqiptare prej 4 milion dollarsh.Duke vijuar m tej pr investimet n kt zon, Kaaj thot sesht drejt prfundimit Shtitorja e cila ka kushtuar 1 milion euro, meinvestim e financim t qeveris shqiptare. M 10 qershor do bjm inaugurimin e saj, e cila sht 1500 metra e gjat me stola, palma edrita, duke i vn emrin ShtitorjaWilson, n nder t ish-Presidentit amerikan, pasi Shngjini pr 15 vite me radh, nga viti 1924 derin vitin 1939, sht quajtur qyteti Wilson, thot ai.Ndryshimi i Shngjinit, sht edhe rruga e cila ka prfunduar si projekt i Fondit t Zhvillimit q kap vlern e 8 milion eurove e qlidh Shngjinin me Rnn e Hedhun e Velipojn (e m tej me Malin e Zi), e gjat 9 kilometr, e q parashikohet t zgjas 24 muaj.Shngjini do t jet kshtu atraksioni m i ri, duke u trefishuar numri i turistve, pasi ktu nuk derdhen m ujra t zeza me prfundi-min e projektit, ka rreth 2000 hektar lagun, rr kurative kundra reumatizms apo shrbimet n fushn e peshkimit, etj.N vijim pr ATSH-n Kaaj thot se,turistt e vjetshm kan arritur deri n 100 mij n dit, ndrsa presim ta trefishojm shifrn.Kemi 2 vite q kemi marr 26 milion euro investime n total.M pas do t hipim n bordin e anijes s peshkimit q uditrisht ndonse mban numrin e indeksit 13 (Rozafa 13) do t ndodhtekrejt e kundrta. Atje do t njihnim Gonin, si kapitenin e ksaj anijeje si dhe marinart egjiptian Ahmeti, i cili preferonte t dilte prg-jat gjith kohs n foto me femrat n sfond, apo Muhamedin, i cili ishte i martuar n Shqipri.Udhtuam prgjat brigjeve q lagin Shngjinin, ku edhe patm mundsin t shohim nga afr fenomenin e njohur ndryshe si Rnae Hedhun apo m tutje Lagunn Kune-Vain si dhe t shohim nga larg, Kepin e Rodonit.N vijim t turit turistikNise udhtimin tnd nga Shqipria jote, drejtoresha e AKT-s Brikena Arapaj, teksa anija jon ndodhejpothuajse nj kilometr larg ngaRna e Hedhun, shprehet se...Jan projekte q po i bjn kto zona t prekshme pr t gjith ne,resorte apo pika turistike pr t ftuar gjith miqt tan anemban bots, e pr ta shijuar bregdetin ton.Ahmeti, marinari egjiptian i cili m tepr t kujton Raxhkapurin e filmit indianZotria 420me at kapele tipike dhe mustaqe tholla, thot se,ktu sht bukur e njerzit t mir...Ka shum njerz me t cilt punoj prej tri vitesh, duke ngrn bashk me ta e jetuar.Do jetoja n kt vend, ndrsa m tej provon e riprovon ta thot n shqip:...Nise udhtimin tnd nga Shqipria jote.DREJT LEZHS E SHNGJINIT, NN SLOGANINNISE UDHTIMINTND NGA SHQIPRIA JOTE