บทนำ -...

โครงการศกษาเพอทบทวนความตองการกำลงคนเพอใชวางแผนการผลตและพฒนาทรพยากรมนษยของประเทศ 1

1.1 หลกการและเหตผล

บรบทแวดลอมประเทศไทยกำลงเปลยนแปลงไปทงการเปดประชาคมอาเซยน และการเขาสยคเทคโนโลยและการสอสารมากขนทำใหประเทศไทยตองเผชญกบกระแสการเปลยนแปลงทสำคญทงภายนอกและภายในประเทศทปรบเปลยนเรวและซบซอนมากยงขน อาจกอใหเกดโอกาสและความเสยงตอการพฒนาประเทศ โดยเฉพาะการเปดประชาคมอาเซยนในป พ.ศ.2558 ทจะมการเปดเสรในการเคลอนยายแรงงาน 8 สาขาอาชพ คอ วศวกรรม การสำรวจ สถาปตยกรรม แพทย ทนตแพทย พยาบาล บญช และทองเทยว จงจำเปนตองเรงการเตรยมความพรอมใหแกกำลงคนของประเทศใหสามารถปรบตวรองรบผลกระทบจาก การเปลยนแปลงไดอยางเหมาะสม รวมทงการวางแผนการพฒนากำลงคนใหสามารถรองรบการพฒนาใน ภาคอตสาหกรรมหลก คอ ภาคเกษตร ภาคอตสาหกรรม และภาคบรการ ซงมบทบาทสำคญในการสรางมลคาเพม ใหแกเศรษฐกจ แตในชวง 10 ปททผานมา พบวา การผลตกำลงคนยงคงไมสอดคลองกบความตองการของ ผประกอบการในภาคการผลตตางๆ ทผานสำนกงานเลขาธการสภาศกษา ไดตระหนกถงความสำคญของปญหาความไมสอดคลองระหวางความตองการกำลงคนและการผลตกำลงคนของประเทศไทย และไดรวมกบสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (TDRI) ทำการวจยเพอศกษาความตองการกำลงคนเพอวางแผนการผลตและพฒนากำลงคนของประเทศ (2553)1 ผลการศกษาพบวา จำนวนกำลงคนทขาดแคลน (Skill Shortage) ของประเทศไทยม มากกวาสามแสนคน ซงสวนใหญเปนแรงงานในดานการผลต/แรงงานทวไป ในขณะทยงมจำนวนผวางงานอยอกมากเกอบทกระดบการศกษา อกทงแรงงานยงมปญหาในเรองคณภาพแรงงานทขาดแคลน อาท ความสามารถในดานคอมพวเตอร ภาษาตางประเทศ และทกษะในการวเคราะหแกไขปญหา ทำใหผประกอบการ ตองมการฝกอบรมเพมในสถานประกอบการ ทงน ประเดนปญหาทสำคญททำใหเกดการขาดแคลนแรงงานทงๆ ทยงมแรงงานทวางงานอยเปนจำนวนมากนน สบเนองมาจากความไมสอดคลองของการผลตและ การพฒนากำลงคนกบความตองการกำลงคนในแตละกลมจงหวด และกลมอตสาหกรรม ทำใหความตองการ

1 บทนำ

1 รายงานวจย เรองการศกษาความตองการกำลงคนเพอการวางแผนการผลตและพฒนากำลงคนของประเทศ สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา (2553)


บคลากรของแตละกลมจงหวดยอมแตกตางกนไปดวย ประกอบกบการผลตและพฒนากำลงคน (ดานอปทาน) กลบดำเนนการเกอบจะไมแตกตางกน ไมวาจะเปนสาขาทเปดทำการสอนหรอคณะ และ/หรอภาควชาทเปดสอน ตงแตระดบวทยาลยไปจนถงระดบอดมศกษา ทำใหเกดปญหาความไมสอดคลอง (Mismatch) ของอปสงคและอปทานกำลงคนในระดบพนท จงนำมาซงปญหาการวางงานเชงโครงสราง (Structured Unemployment) อนเปนผลเสยตอการพฒนาการศกษาและการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ และจากผลสำรวจขอมลความตองการแรงงานและขาดแคลนแรงงานโดยสำนกงานสถตแหงชาต ในป พ.ศ.2556 ชใหเหนวา ประเทศไทยยงประสบปญหานอยโดยมความตองการแรงงานรวมทงสนจำนวน 306,148 คน ในขณะเดยวกนกมผวางงานเปนจำนวนทสงถง 305,604 คน เมอพจารณาจำนวนความตองการแรงงานในระดบมธยมศกษาตอนปลายและ ปวช. มจำนวน 57,218 คน ในขณะทมผวางงานในระดบนอย 64,428 คน สวนในระดบปวส. มความตองการแรงงานจำนวน 26,059 คน และมผวางงานในระดบนอย 33,906 คน ปจจบนกระแส โลกาภวฒนและการเปลยนแปลงโครงสรางตางๆ ทงการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรทประชากรวยเดก มแนวโนมลดลงอยางตอเนอง สงผลถงผเรยนระดบขนพนฐานในระบบมจำนวนลดลงเชนกน ตงแต ป พ.ศ. 2554 - 2556 จนถงป พ.ศ. 2569 และอาจมผลตอการขาดแคลนแรงงานในอนาคต รวมทงเศรษฐกจของโลกทเปลยนแปลงทำใหประเทศไทยตองมการรบมอกบการเปลยนแปลงในรปแบบตางๆ อกทงปจจยภายในทางดานอปทานกำลงคนทประเทศไทยตองเผชญในหลายๆ ดาน อาท 1) การผลตกำลงคน สวนใหญเปนไปตามความสามารถในการผลตของสถานศกษา ผสำเรจ การศกษาระดบตำกวาปรญญาลดลง สวนระดบปรญญาตรและสงกวาผลตบณฑตเพมขนคอนขางมาก รวมทงมการผลตกำลงคนระดบปรญญาตร ดานสงคมศาสตรและมนษยศาสตรมากเกนความตองการ ในขณะทสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย และวทยาศาสตรสขภาพผลตไดนอยกวาความตองการ 2) สดสวนผเรยนอาชวศกษาลดลงอยางตอเนอง ซงปจจบนสดสวนอยทประมาณ 36:64 ในขณะทเปาหมายของรฐบาล คอ 40:60 3) กำลงคนทผลตไดขาดคณลกษณะทจำเปนทงดาน Hard Skills ทเปนทกษะหลกทเกยวของกบงานโดยตรง เชน ความรดานบญชการเงนสำหรบพนกงานบญช ความรดานกฎหมายแรงงานสำหรบพนกงานในหนวยงานทรพยากรมนษย ความรเกยวกบธรกจ ผลตภณฑ ความรเกยวกบกรรมวธและขนตอนการผลตสำหรบพนกงานฝายผลต เปนตน และดาน Soft Skills ซงเปนทกษะทเกยวเนองกบการสงเสรมใหการทำงานมประสทธภาพมากยงขน เชน ทกษะการสอสาร ทกษะการสรางมนษยสมพนธกบผอน เปนตน 4) ผสำเรจการศกษาใหมยงไมสามารถปฏบตงานไดตรงกบลกษณะงาน และสวนมากขาดคณลกษณะทงดานความร ทกษะ กจนสยอตสาหกรรม การจดการเรยนการสอนในสถานศกษาอาชวศกษาและอดมศกษาในจงหวด/กลมจงหวดมความซำซอนกน เชน ในสวนอาชวศกษา มทงในวทยาลยสารพดชาง วทยาลยเทคนค วทยาลยอาชวศกษา และในระดบอดมศกษา มทงมหาวทยาลยราชภฏ มหาวทยาลยของรฐและเอกชนทเปดสอนในสาขาวชาเหมอนกน ซงทำใหมปญหาในเชงปรมาณและคณภาพ รวมทงยงไมตอบสนอง ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดและกลมจงหวด นอกจากจากประเดนปญหาขางตน ประเทศไทยยงเผชญความทาทายในการเขาสยคเทคโนโลยและการสอสาร ทำใหประเทศไทยตองเรงพฒนาและเพมทกษะ และมาตรฐานฝมอแรงงาน ใหพรอมเปนแรงงานของภมภาคอาเซยนเพอสรางโอกาสทดกวาการลดเงอนไขใหผประกอบการนำเขาแรงงานตางชาตเขามาทดแทน ดงนนจงควรมการวางแผนพฒนาคณภาพการศกษาและพฒนากำลงคนใหสอดรบกบทศทางในการ


พฒนาประเทศในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 และเตรยมความพรอมสำหรบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 อนจะเปนการเตรยมความพรอมในการกาวสประชาคมอาเซยนและประชาคมโลกตอไป สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ไดตระหนกถงความสำคญของการเปลยนแปลงทจะเกดขน จงเหนควรใหมการทบทวนความตองการกำลงคนเพอวางแผนการผลตและพฒนากำลงคนในภาพรวมของประเทศ เพอตอบสนองตอการแกไขปญหาและพฒนานโยบายตางๆ ในบรบททเปลยนแปลงไป โดยหวงวา ผทมสวนเกยวของในภาคสวนตางๆ จะสามารถนำไปใชประโยชนในการพฒนาการศกษาของประเทศไทย ใหประสบผลสำเรจ และสงผลตอการสรางขดความสามารถในการพฒนาประเทศในภาพรวมตอไป 1.2 วตถประสงค

1.2.1 เพอจดทำรายงานและประมวลขอมลทตยภมทกรปแบบทเกยวของกบสถานการณดานการผลต และพฒนากำลงคนและทศทางเศรษฐกจของประเทศไทย ในชวงตงแตการปฏรปการศกษารอบทสองทผานมา (พ.ศ.2552-2561) 1.2.2 เพอศกษาความตองการกำลงคนและศกยภาพการผลตของสถาบนการศกษาของประเทศไทย และสาขาทเปนความตองการ/ความจำเปนของประเทศทงเชงปรมาณและคณภาพ 1.2.3 เพอศกษาหาแนวทางวางแผนการผลตและพฒนากำลงคนของประเทศใหตอบสนองความตองการของภาคการผลตและบรการในบรบททเปลยนแปลงไป และสาขาทเปนความตองการ/ความจำเปนของประเทศในอนาคต (5-10 ป ขางหนา) เพอรองรบการแขงขนทจะเกดขนในอนาคต 1.2.4 เพอใหขอเสนอแนะในการทำแผนยทธศาสตรและการขบเคลอนยทธศาสตรในการผลตและพฒนากำลงคนไปสการปฏบตทเปนรปธรรม 1.3 ขอบเขตการดำเนนงาน

1.3.1 ศกษาเอกสารทเกยวของกบการศกษาและการพฒนากำลงคนทงภายในประเทศและ ตางประเทศใหรอบดานทกมต 1.3.2 นำขอมลสถานการณดานการผลตและพฒนากำลงคนมาปรบขอมลการพยากรณใหมตามทศทางเศรษฐกจทเปลยนแปลงไป โดยสาขาทจะทำการศกษา จำแนกไดเปน 4 กลม คอ 1. สาขาทเปนเปาหมายหลกในการพฒนาประเทศ 2. สาขาทขาดแคลนดานอาชวศกษา 3. สาขาทจำเปน คอ วทยาศาสตรและเทคโนโลย (S&T) และสาขาทไมใชวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Non-S&T) 4. สาขาใหมทประเทศมความตองการ


1.4 วธการดำเนนงาน

เพอตอบ “วตถประสงคขอ 1.2.1” จะทำการศกษาขอมลตางๆ ดงน 1) ทบทวนเชงสงเคราะหนโยบายและแผนดานการผลตและพฒนากำลงคนทเกยวของ การศกษา เอกสาร/งานวจยทเกยวของการผลตและพฒนากำลงคนของในและตางประเทศ (เนนกลมประเทศในอาเซยน) ไดแก • นโยบายทเกยวของ อาท นโยบายรฐบาล แผนการศกษาแหงชาตฉบบปรบปรง ครงท 2 (พ.ศ. 2556 - 2558) และขอเสนอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552 – 2561) เปนตน • แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนบรหารราชการแผนดน รวมทงขอมลแผนพฒนาการศกษาจงหวด/กลมจงหวด เปนตน • ทบทวนกฎหมาย กฎระเบยบทเกยวของกบดานการศกษา อาท พระราชบญญตการศกษา แหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 • เอกสารดานการวจยในประเดนตางๆ ทเกยวของกบการผลตและพฒนากำลงคน • เอกสารทเกยวกบการเพมความสามารถในการแขงขน เชน แนวโนมการเขาสศตวรรษท 21 แนวโนมสภาพเศรษฐกจและสงคมโลก การเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ขอมลทใชในการศกษาสวนนคอ เอกสารทเผยแพรเปนสงพมพและสออเลกทรอนกสทเกยวของกบวธการผลตและพฒนากำลงคนในอดตถงปจจบน ซงคาดวาจะเปนประโยชนในการเสนอแนะแนวทาง ทประเทศไทยจะนำมาใชในการผลตและพฒนากำลงคนใหสอดคลองกบทศทางการพฒนาประเทศทงใน เชงปรมาณและคณภาพ

2) นำผลทไดมาวเคราะหและประมวลผลสถานการณดานการผลตและพฒนากำลงคนของ ประเทศไทย ในชวงตงแตการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552-2561) เพอตอบ “วตถประสงคขอ 12.2-1.2.4” จะทำการศกษาขอมลตางๆ ดงน เพอใหเปนไปตามวตถประสงค ขอ 1.2.2 จะทำการศกษาดงน 1) ศกษาวเคราะหถงแนวโนมความตองการกำลงคนและศกยภาพการผลตของสถาบนการศกษาทกระดบ/ประเภทและสงกดในเชงปรมาณและคณภาพ โดยอาศยขอมลทตยภมจากงานวจยทเกยวของ โดยแบงการศกษาเปน 2 ดาน คอ ดานอปสงคแรงงานและดานอปทานแรงงาน • ดานอปสงคแรงงาน ทำการศกษาภาพรวมของความตองการแรงงานตามกจกรรมทางเศรษฐกจหลก ประกอบดวย - การคดเลอกกจกรรมทางเศรษฐกจและขอมลทใชในการวจย - การศกษาคาความยดหยนของการจางงานตอผลผลตและความยดหยนของการจางงานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย (S&T) และสาขาทไมใชวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Non-S&T) ตอความตองการแรงงาน แหลงขอมลทสำคญคอ - ขอมลสำรวจสภาวะการมงานทำของสำนกงานสถตแหงชาต - ขอมลการสำรวจความตองการแรงงานของสถานประกอบการ พ.ศ. 2556 ซงสำรวจโดยสำนกงานสถตแหงชาต


- ขอมลสถตอนๆ ทเกยวของกบการผลตและพฒนากำลงคน อาท ขอมลผลตภาพแรงงาน คาจาง และ GDP เปนตน - ขอมลทตยภมทเกยวของกบความตองการแรงงานในเชงปรมาณและคณภาพ ทงในและตางประเทศ

• ดานอปทานแรงงาน รวบรวมขอมลเกยวกบปรมาณผสำเรจการศกษาในแตละระดบ ตงแตสถานศกษาในสงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา สำนกงานคณะกรรมการอดมศกษา (ทงภาครฐและเอกชน) และจากสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา แหลงขอมลทใชในการศกษาสวนนไดจาก 3 แหลง คอ - จากการทบทวนเอกสารผลการศกษาตางๆ ทเกยวของกบการประเมนศกยภาพของสถานศกษาในแตละระดบ/ประเภท/สงกด - จากแหลงขอมลทตยภม จากสถตตางๆ ทรวบรวมโดยสภาการศกษาทเกยวของกบปรมาณและคณภาพของผจบจากสถานศกษาตางๆ การวเคราะหสดสวน (Ratio) ทเกยวของกบคณภาพ การศกษา เปนตน - จากการสมภาษณผร (Key Informants)/หรอกลมสนใจ (Focus Groups) เพอสามารถประมวลปญหาเชงปรมาณและคณภาพทเกยวของกบศกยภาพดานตางๆ ของสถานศกษา

2) พยากรณความตองการแรงงานรายอตสาหกรรมจำแนกเปนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย (S&T) และสาขาทไมใชวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยเมอไดคาความยดหยนและสดสวนตางๆ ทอธบายโครงสรางการจางงานในตลาดแรงงาน และจงนำคาตางๆ มาใชประโยชนในการพยากรณ เปาหมายของ การพยากรณ คอ ตองการทราบจำนวนความตองการแรงงาน ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย (S&T) และสาขาทไมใชวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Non-S&T) และดานอนๆ ในอก 5-10 ปขางหนา เนองจากความตองการ แรงงานผนแปรไปตามสาขาการผลตในแตละกจกรรม ดงนนการทจะพยากรณความตองการแรงงานไดจำเปนตองทราบผลการพยากรณผลผลตตามกจกรรมทางเศรษฐกจ 3) พยากรณการผลตกำลงคนสตลาดแรงงานทงเชงปรมาณและคณภาพ โดยการศกษาแนวโนมในเชงปรมาณจะพยากรณในชวง 5-10 ปขางหนา โดยใชวธคาดประมาณแนวโนมจากอนกรมเวลาของอปทานแรงงาน (พยากรณอปทานแรงงานโดยวธคาเฉลยเคลอนท)

เพอใหเปนไปตามวตถประสงค ขอ 1.2.3 และ 1.2.4 จะทำการศกษาดงน 4) นำขอมลทไดจากขอ 2) ถง 3) มาประมวลหาชองวาง (Gap) ระหวางความตองการและ การผลตกำลงคนของประเทศ เพอกำหนดสาขาทจะตอบสนองตอความตองการในภาคเกษตร อตสาหกรรม และบรการ และสาขาทเปนความตองการของประเทศ 5) นำผลทไดจากขอ 4) มาจดประชมกลมสนใจหรอผมสวนไดสวนเสย (Focus Groups) เพอหาขอยตในการกำหนดแนวทางในการผลตกำลงคนใหสอดคลองกบความตองการทงในเชงปรมาณและคณภาพ โดยแยกกลมของการผลตและพฒนากำลงคนสาขาขาดแคลน เพอตอบสนองแรงงานใหม (Skill Shortage) และการพฒนากำลงคนเพอปดชองวางความสามารถ (Skill Gap) 6) ศกษาแนวทางการกำหนดสาขาเพอเปนกลไกในการผลตและพฒนากำลงคนในภาคอตสาหกรรม เกษตร และบรการ และในสาขาทเปนความตองการ/ความจำเปนของประเทศทมคณภาพ


แหลงขอมลทสำคญในสวนน คอ การใชผเชยวชาญดานการศกษามาประมวลผลการศกษาทได เพอมาประกอบเปนแนวทางในการพฒนาหลกสตรและรวมกบผทรงวฒของสภาการศกษา ในการหารปแบบการจดการศกษาทเออตอการผลตและ/หรอพฒนากำลงคนใหมคณภาพตามทศทางความตองการของประเทศ 7) ทำการสงเคราะหแนวทางการผลตกำลงคนใหตอบสนองภาคเกษตร อตสาหกรรม และบรการ และสาขาทเปนความตองการของประเทศ 8) จดทำรางรายงานผลการศกษาเพอประชมรบฟงความคดเหนจากผทเกยวของและผมสวนไดสวนเสยจำนวน 2 ครง ครงละประมาณ 40 คน 9) นำรางรายงานผลการศกษาเขาทประชมผทรงคณวฒ (ประมาณ 15-20 คน) เพอใหขอเสนอแนะ จำนวน 1 ครง 10) จดทำรางรายงานผลการศกษาในระดบประเทศเสนอทประชมสภาการศกษาเพอให ความเหนชอบ 11) ปรบปรงรางรายงานผลการศกษา และสงรายงานผลการวจยฉบบสมบรณตอสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา 1.5 นยามศพท

กำลงคน (Manpower) หมายถง กำลงงาน (Work Force) ทงหมดทมอยในประเทศใดประเทศหนงหรอในทใดทหนง หรอหมายถง บคคลทอยในวยทำงาน ตามปกตหมายถงผมอายตงแต 19 ปขนไป แตสำหรบประเทศไทยนบตงแตอาย 15 ปขนไป ภาคอตสาหกรรม ภาคบรการ ภาคเกษตร คอ การจดกลมกจกรรมทางเศรษฐกจตาม ISIC ของสำนกงานสถตแหงชาต สาขาทจำเปน คอ วทยาศาสตรและเทคโนโลย (S&T) และสาขาทไมใชวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Non-S&T) สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย (S&T) ประกอบดวย วทยาศาสตรชวภาพ วทยาศาสตรกายภาพ คณตศาสตรและสถต คอมพวเตอร วศวกรรมศาสตร การผลตและกระบวนการผลต สถาปตยกรรมและ การสรางอาคาร สตวแพทย สขภาพ การเกษตร การปาไม และการประมง สาขาทไมใชวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Non-S&T) ประกอบดวย การฝกหดครและศกษาศาสตร ศลปศาสตร มนษยศาสตร สงคมศาสตรและพฤตกรรมศาสตร วารสารศาสตรและสารสนเทศ ธรกจและ การบรการ กฎหมาย การบรการทางสงคม การบรการสวนบคคล การบรการขนสง การคมครองสงแวดลอม การบรการดานการรกษาความปลอดภย สาขาทเปนเปาหมายหลกในการพฒนาประเทศ คอ สาขาตามนโยบายของรฐบาลเพอผลกดนเศรษฐกจและพฒนาประเทศใหเจรญเตบโตโดยไดระบอตสาหกรรมเปาหมายทมศกยภาพ (S-curve) และอตสาหกรรมใหมทจะเกดขนในอนาคต (New S-curve)


1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.6.1 ไดรายงานขอมลสถานการณดานการผลตและพฒนากำลงคนของประเทศไทยในปจจบน 1.6.2 ไดขอเสนอรายงานวจยศกษาความตองการกำลงคนเพอวางแผนการผลตและพฒนากำลงคนของประเทศ ทมความเหมาะสมสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสภาพเศรษฐกจ สงคม การเมอง การปกครอง วฒนธรรม สงแวดลอม ประชากร วทยาศาสตรและเทคโนโลย และพรอมรองรบการแขงขนทจะเกดขนในอนาคต 1.6.3 หนวยงานและผทเกยวของไดนำขอมลสถานการณดานการผลตและพฒนากำลงคนของประเทศไทยในปจจบน และขอเสนอรายงานวจยศกษาความตองการกำลงคนเพอวางแผนการผลตและพฒนากำลงคนของประเทศไปเปนแนวทางในการพฒนานโยบายทสงผลตอการพฒนาศกยภาพในการแขงขนของประเทศตอไป


ประเทศไทยไดตระหนกและใหความสำคญกบทรพยากรมนษยหรอกำลงคนมากขน ในตลอดหลายปทผานมา รฐบาลไทยมนโยบายทเกยวกบการผลตและพฒนาทรพยากรมนษยซงปรากฏอยอยางชดเจนในแผนระดบชาต เพอเปนแนวทางใหทกภาคสวนในทกระดบนำไปเปนแนวทางในการปฏบตใหบรรลผล ทงน ทางคณะผวจยจงไดทบทวนนโยบายของรฐปจจบน และขอมลทเกยวของกบการผลตและพฒนากำลงคนของไทยและในตางประเทศ เพอทราบถงภาพรวมดงกลาวกอนนำไปวเคราะหและสงเคราะหขอมลตามลำดบ ตามวธการวจยในขนตอนตอไป ซงมรายละเอยด ดงน 2.1 ยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป

คณะรฐมนตรมมตเหนชอบตามทสำนกเลขาธการคณะรฐมนตร (สลค.) เสนอ ดงน 1. เหนชอบใหมการจดทำยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป โดยแตงตงคณะกรรมการจดทำ ยทธศาสตรชาต ซงมเลขาธการนายกรฐมนตรเปนประธาน 2. มอบหมายใหทกหนวยงานจดสงขอมลทเกยวของสำหรบการจดทำยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป ใหคณะกรรมการจดทำยทธศาสตรชาตเพอใชเปนขอมลประกอบการดำเนนการจดทำยทธศาสตรชาต ระยะ 20 ป 3. มอบหมายใหรองนายกรฐมนตร (นายวษณ เครองาม) นำกรอบการจดทำยทธศาสตรชาต ระยะ 20 ป ไปหารอกบสภาปฏรปแหงชาต เพอใหแนวทางปฏรปดำเนนไปในทศทางเดยวกน 4. มอบหมายให สลค. และสำนกเลขาธการนายกรฐมนตร (สลน.) จดทำแนวทางการปรบปรงกลไกการขบเคลอนนโยบายของรฐบาลในรปของคณะกรรมการเพอกำกบดแลในภาพรวมเพอเสนอตอ นายกรฐมนตรตอไป โดยคณะกรรมการจดทำยทธศาสตรชาตไดจดทำกรอบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป ซงเนนคนเปนศนยกลาง และมวสยทศน “ประเทศมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” นำไปสการพฒนาใหคนไทยมความสขและตอบสนองตอการบรรลซง ผลประโยชนแหงชาต ในการทจะพฒนาคณภาพชวต สรางรายไดระดบสงเปนประเทศพฒนาแลว และสรางความสขของคนไทย สงคมมความมนคง เสมอภาคและเปนธรรม ประเทศสามารถแขงขนไดในระบบเศรษฐกจ โดยมกรอบแนวทางทสำคญของยทธศาสตรชาตระยะยาว 20 ป ดงแผนภาพ 2.1

2 ทบทวนนโยบายและขอมลทเกยวของกบ

การผลตและพฒนาทรพยากรมนษย


แผนภาพท 2.1 กรอบการพฒนาระยะยาว

ซงรายละเอยดของ กรอบแนวทางทสำคญของยทธศาสตรชาตระยะยาว 20 ป ประกอบดวย

1. ดานความมนคง 1) การเสรมสรางความมนคงของสถาบนหลกและการปกครองระบอบประชาธปไตยอนม พระมหากษตรยทรงเปนประมข 2) การปฏรปกลไลการบรหารประเทศ 3) การปองกนแกไขการกอความไมสงบในชายแดนใต 4) การบรหารจดการความมนคงชายแดนและชายฝงทะเล 5) การพฒนาระบบ กลไก มาตรการและความรวมมอระหวางประเทศ 6) การพฒนาเสรมสรางศกยภาพการผนกกำลงปองกนประเทศและกองทพ 7) การพฒนาระบบการเตรยมพรอมแหงชาต รกษาความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม และการปกปองรกษาผลประโยชนแหงชาตทางทะเล รวมทงเสรมสรางความมนคงทางอาหารพลงงาน และนำ 8) การปรบกระบวนการทำงานของกลไกทเกยวของสแนบระนาบมากขน

2. ดานการสรางความสามารถในการแขงขน 1) การพฒนา สมรรถนะทางเศรษฐกจ ไดแก รกษาเสถยรภาพเศรษฐกจและสรางความเชอมน สงเสรมการคาการลงทน และพฒนาสความเปนชาตการคา 2) การพฒนาภาคการผลตและบรการ ภาคเกษตร โดยเสรมสรางฐานการผลต เขมแขงและ ยงยน พฒนาสนคาเกษตรและอาหาร และสงเสรมเกษตรกรรายยอยสรปแบบเกษตรยงยนทเปนมตรกบ สงแวดลอม และรวมกลมเกษตรกร ภาคอตสาหกรรม โดยพฒนาอตสาหกรรมศกยภาพ สรางความเขมแขงให

ทมา: เอกสารประกอบการเสวนา เรอง ทศทางยทธศาสตรการปฏรปการศกษาของประเทศไทยการปาฐกถาเรอง ยทธศาสตรประเทศไทยใน 20 ป ขางหนาโดย พลเอก วลาศ อรณศร สมาชกสภานตบญญตแหงชาต/เลขาธการนายกรฐมนตร/และประธานกรรมการจดทำยทธศาสตรชาต


ผประกอบการ ภาคบรการ พฒนาผลตภณฑการทองเทยว ผลกดนไทยสศนยกลางการบรการสขภาพ และ สงเสรมธรกจบรการทมศกยภาพ 3) การพฒนาผประกอบการและเศรษฐกจชมชน ไดแก พฒนาทกษะและองคความร ยกระดบผลตภาพแรงงาน พฒนา SMEs ยกระดบศกยภาพ OTOP และพฒนาวสาหกจชมชนและสถาบนเกษตรกร 4) การพฒนาพนทเศรษฐกจพเศษและเมอง โดยพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษชายแดน พนทเศรษฐกจชายฝงทะเลตะวนออก ระบบเมองศนยกลางความเจรญของประเทศ และคลสเตอรทมศกยภาพในการขบเคลอนประเทศ 5) การลงทนพฒนาโครงสรางพนฐาน ในดานการขนสง ความมนคงและพลงงาน ระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และการวจยและพฒนา 6) การเชอมโยงกบภมภาคและเศรษฐกจโลก สรางความเปนหนสวนการพฒนากบนานาประเทศ สงเสรมใหไทยเปนฐานของการประกอบธรกจ ฯลฯ

3. การพฒนาและเสรมสรางศกยภาพคน 1) การพฒนาศกยภาพคนตลอลชวงชวตใหสนบสนนการเจรญเตบโตของประเทศ โดยพฒนาตลอดชวงชวต 2) การยกระดบคณภาพการศกษาการเรยนรใหมคณภาพ 3) การสรางเสรมใหคนมสขภาวะทด 4) การสรางความอยดมสขของครอบครวไทย

4. การสรางโอกาสความเสมอภาคและเทาเทยมกนทางสงคม 1) การสรางความมนคงและลดความเหลอมลำดานเศรษฐกจและสงคม 2) การพฒนาระบบบรการและระบบบรหารจดการสขภาพ 3) การสรางสภาพแวดลอมทเออตอสงคมสงวย 4) การสรางความเขมแขงสถาบนทางสงคม ทนทางวฒนธรรมและชมชน 5) การพฒนาการสอสารมวลชน

5. การสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรกบสงแวดลอม 1) การปรบปรงการบรหารจดการายไดและรายจายของภาครฐ 2) การพฒนาระบบการใหบรการประชาชนของหนวยงานภาครฐ 3) การปรบปรงบทบาท ภารกจ และโครงสรางหนวยงานภาครฐ 4) การวางระบบบรหารงานราชการแบบบรณาการ 5) การพฒนาระบบบรหารจดการกำลงคนและพฒนาบคลากรภาครฐ 6) การตอตานการทจรตและประพฤตมชอบ 7) การปรบปรงแกไขกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบใหทนสมย เปนธรรม

6. การปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ 1) การปรบปรงการบรหารจดการายไดและรายจายของภาครฐ 2) การพฒนาระบบการใหบรการประชาชนของหนวยงานภาครฐ


3) การปรบปรงบทบาท ภารกจ และโครงสรางหนวยงานภาครฐ 4) การวางระบบบรหารงานราชการแบบบรณาการ 5) การพฒนาระบบบรหารจดการกำลงคนและพฒนาบคลากรภาครฐ 6) การตอตานการทจรตและประพฤตมชอบ 7) การปรบปรงแกไขกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบใหทนสมย เปนธรรม 2.2 นโยบายทเกยวของกบการผลตและพฒนากำลงคนของไทย

ประเทศไทยมการวางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต โดยสำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) ซงสงกดสำนกนายกรฐมตร เพอใชเปนกรอบและแนวทางในการพฒนาประเทศในแตละชวงระยะเวลา 5 ป ซงฉบบแรกเรมตนในป พ.ศ.2504-2509 ซงไดวางแผนตอเนองมาจนถงฉบบท 11 พ.ศ. 2555-2559 และในปจจบน สศช. ไดวางกรอบและทศทางวางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 พ.ศ. 2560-2564 เปนทเรยบรอยแลว ทงน แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม แหงชาตในชวงเรม 35 ปแรกไดมงเนนเฉพาะการเรงรดความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจเปนหลก ยทธศาสตรของการพฒนามงเนนทจะขยายการผลตดานอตสาหกรรมและสงเสรมการสงออก โดยใชความไดเปรยบทางทรพยากรธรรมชาตทมอยางเหลอเฟอ และแรงงานทมคาจางตำเปนปจจยในการขยายตวทางเศรษฐกจ โดยไมได คำนงถงผลกระทบตอคน และคณคาของความเปนมนษยเทาทควร การพฒนาทเนนความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอาจเหมาะสมหรอสอดคลองกบสถานการณของประเทศในขณะนนซงผลของการพฒนาในระยะ 35 ป ตามทกลาวขางตน พอสรปไดวา ประสบผลสำเรจเปนทนาพอใจในหลายๆ เรอง แตในขณะเดยวกนกยงมปญหาอกหลายประการ เชน ปญหาดานสงคม และความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม หรออยในสภาพทเรยกวา เศรษฐกจด สงคมมปญหา และการพฒนาไมยงยน หากปลอยไวจะสงผลกระทบตอการพฒนาประเทศในระยะยาวและผลสดทายจะกระทบตอคณภาพชวตของคนไทย โดยเฉพาะอยางยงกลมผดอยโอกาสทไมสามารถปรบตวไดทนกบการเปลยนแปลง ซงเปนไปอยางรวดเรวในยคโลกาภวตน1 จากการสรปผลดงกลาวนำมาซงการจดเตรยมวางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 8 สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต จงไดปรบเปลยนแนวคดการพฒนา จากเดมทเนน การพฒนาเศรษฐกจเปนจดมงหมายหลกแตเพยงอยางเดยว เปนการเนนใหคนเปนศนยกลาง หรอเปาหมายสดทายของการพฒนา เพราะคนเทานนทเปนปจจยชขาดถงความสำเรจของการพฒนาในทกเรอง ดงนนในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 8 เปนตนมา จนถงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 จงไดเนนการผลตและพฒนาทรพยากรมนษยเปนสำคญดวย ซงในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11-12 มรายละเอยดของแนวทางในการผลตและพฒนาทรพยากรมนษย ดงน

1 แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 8 (พ.ศ. 2540-2544) http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book=24&chap=9&page=t24-9-infodetail10.html


2.2.1 แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 (พ.ศ. 2555 – 2559) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 ไดกำหนดยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน มงเตรยมคนใหพรอมรบการเปลยนแปลง โดยใหความสำคญกบการพฒนาคณภาพคนไทยทกชวงวยใหมภมคมกนเพอเขาสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาเสรมสรางศกยภาพของคนในทกมตใหมความพรอมทงดานรางกายทสมบรณแขงแรง มสตปญญาทรอบรและมจตใจทสำนกในคณธรรม จรยธรรม มความเพยร และรคณคาความเปนไทย มโอกาสและสามารถเรยนรตลอดชวต ควบคกบการเสรมสรางสภาพแวดลอมในสงคมและสถาบนทางสงคมใหเขมแขงและเออตอการพฒนาคน รวมทงสงเสรมการพฒนาชมชนทองถนใหเขมแขงและสามารถสรางภมคมกนใหคนในชมชน และเปนพลงทางสงคมในการพฒนาประเทศ ทงน ยทธศาสตรดงกลาวไดนำมาใชในดานการศกษา ทงมลนธ สถาบนการศกษา สถาบนวจยและพฒนาประเทศตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงภายใตการกำกบดแลของสำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และสถาบนวจยอนๆ ไดมการสรางองคความรเกยวกบการนำปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปประยกตใชอยางหลากหลายมากขน มการสงเคราะหบทเรยนจากการปฏบตจรง นำมาจดระบบฐานขอมล เกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เพอเผยแพรความรความเขาใจเกยวกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงอยางกวางขวางในหนวยงานทงภาครฐ ภาคเอกชน และทองถน จดทำหลกสตรการเรยนการสอนและการฝกอบรมเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง การพฒนาหลกสตรทงระดบการศกษาขนพนฐานและมหาวทยาลย โดยเฉพาะระดบอดมศกษาม 26 หลกสตร/รายวชา ใน 19 สถาบน มการเสรมสรางเครอขาย การเรยนการสอนในมหาวทยาลยทมการเปดสอน รวมทงจดเวทแลกเปลยนเรยนรอยางสมำเสมอ เพอพฒนาการเรยนการสอนใหเขมขนยงขน นอกจากน ไดกำหนดยทธศาสตรการสรางความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม มงเชอมโยงมตของการพฒนาเศรษฐกจภายในประเทศกบมตของความรวมมอกบประเทศในภมภาคตางๆ บนพนฐานของการพงพาซงกนและกน และมภมคมกนตอกระแสการเปลยนแปลงจากภายนอก โดยให ความสำคญกบการพฒนาฐานการผลตและการลงทนของประเทศใหเชอมโยงกบประเทศเพอนบานและภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต รวมทงเชอมโยงกบการผลตในประเทศ พฒนาความรวมมอแบบหนสวนการพฒนาทยงยนบนพนฐานของผลประโยชนรวมกนทงในระดบอนภมภาคและภมภาค และสรางปฏสมพนธในความรวมมอระหวางประเทศอยางสรางสรรค เตรยมความพรอมประเทศไทยในการเขาสประชาคมอาเซยนใหความสำคญกบการพฒนากำลงคนในทกภาคสวนใหมทกษะททนตอการเปลยนแปลงควบคไปกบการพฒนาความเชอมโยงดานขนสงและระบบโลจสตกสภายใตกรอบรวมมออนภมภาค ปรบปรงกฎ ระเบยบการขนสงคนและสนคา เพอลดตนทนการดำเนนธรกจและเสรมสรางความเขมแขงของภาค การพฒนา ภายในประเทศตงแตระดบชมชนทองถนใหกาวทนการเปลยนแปลง

2.2.2 ทศทางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 – 2564) ในชวงของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 ประเทศไทยจะยงคงประสบสภาวะแวดลอมและบรบทของการเปลยนแปลงตางๆ ทอาจกอใหเกดความเสยงทงจากภายในและภายนอกประเทศ อาท กระแสการเปดเศรษฐกจเสร ความทาทายของเทคโนโลยใหมๆ การเขาสสงคมผสงอาย การเกดภยธรรมชาตทรนแรง ประกอบกบสภาวการณดานตางๆ ทงเศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและ


สงแวดลอมของประเทศในปจจบนทยงคงประสบปญหาในหลายดาน เชน ปญหาผลตภาพการผลตความสามารถในการแขงขน คณภาพการศกษา ความเหลอมลำทางสงคม เปนตน ทำใหการพฒนาในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 จงจำเปนตองยดกรอบแนวคดและหลกการในการวางแผนทสำคญ ดงน 1. การนอมนำและประยกตใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 2. คนเปนศนยกลางของการพฒนาอยางมสวนรวม 3. การสนบสนนและสงเสรมแนวคดการปฏรปประเทศ 4. การพฒนาสความมนคง มงคง ยงยน สงคมอยรวมกนอยางมความสข

โดยกรอบแนวคดและหลกการในการวางแผนไดพจารณาจากสถานะของประเทศทงทางดานเศรษฐกจ ดานสงคมของประเทศไทย รวมถงบรบทการเปลยนแปลงและภาพอนาคตประเทศไทย ดงน

1) สถานะของประเทศ ดานเศรษฐกจ - สามปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 เรมแสดงใหเหนถงขอจำกดในการขยายตวทางเศรษฐกจ - การปรบโครงสรางการผลตสประเทศรายไดปานกลางขนสง แตความสามารถในการแขงขนเรมลดลง - ผลตภาพการผลตของปจจยการผลต (Total Factor Productivity: TFP) ยงคงอยในระดบตำทำใหขาดพลงในการขบเคลอนการขยายตวทางเศรษฐกจใหหลดพนจากการเปนประเทศรายได ปานกลาง - การลดลงของความแขงแกรงดานเสถยรภาพทางเศรษฐกจจะเปนอปสรรคตอการแกไขปญหาเชงโครงสราง การรองรบเงอนไขในระบบเศรษฐกจโลก และการดำเนนนโยบายและการบรหารจดการเศรษฐกจในอนาคต - อนดบความสามารถในการแขงขนโดยรวม ยงปรบตวดขนไมมากนก - สถานการณการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมของประเทศไดรบการยกระดบดขน - สถานการณดานโครงสรางพนฐานยงคงมปญหาในหลายๆ ดาน

ดานสงคม - โครงสรางประชากรเปลยนแปลงเขาสการเปนสงคมสงวย แตยงคงมปญหาทงในเชงปรมาณและคณภาพของประชากรในทกชวงวย - ครวเรอนไทยโดยเฉลยมขนาดลดลงและรปแบบของครอบครวเปลยนแปลงมหลากหลาย รปแบบมากขน - คนไทยยงมปญหาเชงคณภาพทงดานสขภาพ การเรยนร และคณธรรมจรยธรรม - สถานการณความยากจนมแนวโนมลดลงแตยงคงมความเหลอมลำของการกระจาย รายได


- ความเหลอมลำระหวางกลมคนยงคงเปนปญหาสำคญของสงคมไทย - คนไทยมความมนคงทางสงคมมากขนจากการทคนไทยมหลกประกนสขภาพครอบคลมอยางทวถง - วฒนธรรมอนดงามของไทยเรมเสอมถอยและสงคมไทยมแนวโนมเปนสงคม พหวฒนธรรมมากขน - ความเขมแขงของชมชนมแนวโนมทดขนชมชนสามารถแกปญหาและสนองตอบ ความตองการของชมชนดวยตนเองไดดขน - ความไมยอมรบในความคดเหนทแตกตางกนสงผลใหเกดความขดแยงในสงคม

2) บรบทการเปลยนแปลงและภาพอนาคตประเทศไทย

บรบทภายใน • ภาพเศรษฐกจไทยในกรณฐาน (ภายใตสมมตฐาน) การขยายตวในกรณฐานดงกลาวทำใหเศรษฐกจไทยมความเสยงทจะตกอยภายใตกบดกประเทศรายไดปานกลางอยางถาวรมากขน เมอคำนงถงเงอนไขในระยะยาว • การเขาสสงคมผสงอายของประเทศไทยสงผลใหอตราการพงพงของประชากร วยแรงงานตองแบกรบการดแลผสงอายเพมสงขน ตองนำเขาแรงงานไรทกษะจากประเทศเพอนบาน สงผลกระทบตอตลาดแรงงานไทยในดานการยกระดบรายไดและทกษะฝมอแรงงานชาลง ผลตภาพแรงงานไทย อาจเพมขนชา ปญหาการคามนษย และการขาดการคมครองทางสงคมขนพนฐานทจำเปน ซงจะเปนปญหา ตอเนองทสงผลตอคณภาพชวตของคนไทย • ความเหลอมลำ เปนปญหาสำคญในสงคมไทยทงความเหลอมลำดานรายได โอกาส การเขาถงบรการภาครฐและการเขาถงทรพยากรธรรมชาต นำไปสความขดแยงในสงคม และเปนอปสรรค ตอการพฒนาประเทศ ทงยงสงผลใหเกดปญหาตางๆ อาท ปญหาการทจรตคอรรปชน คนยากจนขาดโอกาสการเขาถงบรการการศกษาและสาธารณสขทมคณภาพอยางเทาเทยม การแยงชงทรพยากร การรบรขอมล ขาวสาร และปญหาอาชญากรรมและยาเสพตด • ความเปนเมอง การเปลยนแปลงพนทชนบทไปสความเปนเมองมแนวโนมเพมขน จำเปนตองมการลงทนโครงสรางพนฐานการจดบรการสาธารณะ เพอรองรบการเตบโตของเมอง ควบคกบการลดผลกระทบตอสงแวดลอม • การบรหารจดการภาครฐ อาท (1) รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2558 วางกรอบดานการบรหารจดการภาครฐ เออตอการพฒนาธรรมาภบาลภาครฐ มมาตราสำคญทจะชวยสนบสนนใหการบรหารจดการและการปรบปรงประสทธภาพกลไกการพฒนา ไดแก มาตรา 69 มาตรา 82 และมาตรา 89 เปนตน (2) ภาคประชาสงคมใหความสำคญกบการบรหารจดการของภาครฐอาทมลนธ สถาบนการศกษา หนวยงานวจยตางๆ นำเสนอผลการตดตาม วเคราะห สงเคราะห เรองทเกยวกบการบรหารจดการประเทศและการปรบปรงประสทธภาพกลไกการพฒนา


บรบทภายนอก • การเขาสสงคมผสงอายของโลก องคการสหประชาชาตประเมนสถานการณวาในชวงป พ.ศ.2544-2643 (2001-2100) จะเปนศตวรรษแหงผสงอาย นบเปนโอกาสอยางมากสาหรบประเทศไทย ทจะพฒนาดานธรกจและลงทนดานการคาและบรการ ดานการทองเทยว ทพกอาศย การใหบรการสขภาพ ในรปแบบตางๆ รวมทงเปนโอกาสของแรงงานไทยในการไปทางานในประเทศทพฒนาแลว • การปรบเปลยนดานเทคโนโลยและนวตกรรมทรวดเรว สงผลใหเกดการเปลยนแปลงในรปแบบการผลตและการคาทมการใชเทคโนโลยมาเพมประสทธภาพการผลต ภาคการผลตทปรบตวตามการเปลยนแปลงของเทคโนโลยไมทน ขาดการลงทนดานการวจยและพฒนา และนวตกรรม จะทำใหความสามารถในการแขงขนลดลง • ความเชอมโยงกบเศรษฐกจในระดบภมภาคและระดบโลกทสงขน อาท - แนวโนมการพฒนาเศรษฐกจของประเทศเพอนบาน จะมผลตอทศทางการวางแผนพฒนาดานโครงสรางพนฐานของประเทศไทย - การเปดเสรภายใตขอตกลงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน จะนำมาซงโอกาสทสำคญๆ หลายประการตอการยกระดบศกยภาพการขยายตวของเศรษฐกจไทย - การเปดเสรทางการคากบประเทศทพฒนาแลว ผประกอบการภายในประเทศ โดยเฉพาะวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมตองปรบตวเพอพฒนาผลตภาพการผลตและรปแบบธรกจ พฒนามาตรฐานของอตสาหกรรม ตลอดจนพฒนาสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอมและมความรบผดชอบตอสงคม/ชมชนมากขน - ตลาดเงน ตลาดทน และเศรษฐกจโลกยงมความเสยงทจะผนผวนตลอดชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 - ความเลอนไหลของกระแสวฒนธรรมโลกสงผลใหมทงโอกาสและความเสยง ตอวถชวต ทศนคต และความเชอในสงคม ตลอดจนความสมพนธระหวางบคคล กระบวนการเรยนร และพฤตกรรมการบรโภคของคนในประเทศ

• การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Climate Change) จะสงผลกระทบซำเตมตอสถานการณความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหมความรนแรงมากขน รวมถงสงผลใหภยพบตทางธรรมชาตมแนวโนมเกดบอยครงขนและมความรนแรงมากขนเชนกน ทำใหขอตกลงระหวางประเทศเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศจะทวความเขมขนและเปนแรงกดดนใหประเทศไทยตอง เตรยมพรอมรบภาระในการลดการปลอยกาซเรอนกระจก ภายใตกระแสการแขงขนทางการคา ดงนน กรอบวสยทศนและเปาหมายของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 จงใหความสำคญกบการกำหนดทศทางการพฒนาทมงสการเปลยนผานประเทศไทยจากประเทศ ทมรายไดปานกลางไปสประเทศทมรายไดสง มความมนคง และยงยน สงคมอยรวมกนอยางมความสข โดยไดกำหนดตำแหนงทางยทธศาสตรของประเทศ ใหประเทศไทยเปนประเทศรายไดสงทมการกระจาย รายไดอยางเปนธรรม เปนศนยกลางดานการขนสงและโลจสตกสของภมภาคสความเปนชาตการคาและบรการ (Trading and Service Nation) เปนแหลงผลตสนคาเกษตรอนทรยและเกษตรปลอดภย แหลงอตสาหกรรมสรางสรรคและมนวตกรรมสงทเปนมตรตอสงแวดลอม ซงมแนวทางการพฒนา ดงน


• การยกระดบศกยภาพการแขงขนและการหลดพนจากกบดกประเทศรายได ปานกลางสรายไดสง - สงเสรมดานการวจยและพฒนา - การพฒนาผลตภาพแรงงาน - การสงเสรมผประกอบการทเขมแขงและพาณชยดจตอล - การลงทนโครงสรางพนฐาน - ปรบโครงสรางการผลต

• การพฒนาศกยภาพคนตามชวงวยและการปฏรประบบเพอสรางสงคมสงวยอยาง มคณภาพ - การพฒนาศกยภาพคนในทกชวงวยใหสนบสนนการเจรญเตบโตของประเทศ - การยกระดบคณภาพการศกษาและการเรยนรใหมคณภาพ เทาเทยมและทวถง - การพฒนาดานสขภาพ - การสรางสภาพแวดลอมและนวตกรรมทเออตอการดำรงชพในสงคมสงวย

• การลดความเหลอมลำในสงคม - การยกระดบรายไดและสรางโอกาสในการประกอบอาชพ - การจดบรการทางสงคมใหทกคนตามสทธขนพนฐานและเนนการสรางภมคมกนระดบปจเจกและสรางการมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจในการพฒนาประเทศ - การสรางความเสมอภาคในการเขาถงทรพยากร - การเขาถงกระบวนการยตธรรมอยางเสมอภาค

• การรองรบการเชอมโยงภมภาค และความเปนเมอง - การลงทนดานโครงสรางพนฐานและสงอานวยความสะดวกของเมอง - การพฒนาดานการขนสงและโลจสตกสเชอมโยงกบเพอนบาน - สงเสรมการลงทน การคาชายแดน และการจดตงเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ

• การสรางการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและสงคมทเปนมตรกบสงแวดลอม - การรกษาทนทางธรรมชาตเพอการเตบโตสเขยว - สงเสรมการบรโภคทเปนมตรกบสงแวดลอม - สงเสรมการผลต การลงทนและการสรางงานสเขยว - การจดการมลพษและรกษาคณภาพสงแวดลอม - พฒนาความรวมมอดานสงแวดลอมระหวางประเทศ - เพมขดความสามารถในการปรบตวเพอรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและการบรหารจดการเพอลดความเสยงดานภยพบต

• การบรหารราชการแผนดนทมประสทธภาพ - การสรางความโปรงใส - การพฒนาบคลากรภาครฐ


- การสรางรปแบบการพฒนาองคกรปกครองสวนทองถนไทย (อปท.) ใหเหมาะสม - การสรางระบบตรวจสอบ ตดตามและประเมนผล ทมประสทธภาพ

ทงน แนวทางการพฒนาของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 ขางตน จำเปนตองใชคนเปนศนยกลางของการพฒนาอยางมสวนรวมดวย จงจะทำใหพฒนาประเทศไดอยางมประสทธภาพ นอกจากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ทไดวางเปนกรอบแนวทางหลกใหภาคสวนตางๆ ไปยดเปนกรอบแนวทางในการผลตและพฒนากำลงคน นำมาซงการกำหนดนโยบายของภาครฐ แผนการบรหารราชการแผนดน พระราชบญญต กฏระเบยบและแผนงาน

2.2.3 นโยบายของรฐบาล ในทกรฐบาลทผานมาไดวางแผนการบรหารราชการแผนดน ยดตามกรอบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต รวมทงแผนการผลตและพฒนากำลงคน ในรฐบาลนางสาวยงลกษณ ชนวตร เปนนายกรฐมนตร ไดแผนการบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2555-2558 (ออกจากตำแหนงในป พ.ศ. 2557) ไดวางกลยทธการพฒนาการศกษาโดยยอ มดงน 1. ยกระดบองคความรใหไดมาตรฐานสากล จดใหมโครงการตำราแหงชาตทบรรจความรทกาวหนาและไดมาตรฐาน ใหมโรงเรยนและสถาบนอาชวศกษาคณภาพสงในทกพนทและใหมครด เพยงพอในทกหองเรยน 2. จดการศกษาขนอดมศกษาและอาชวศกษาใหสอดคลองกบตลาดแรงงานทง ในเชงปรมาณและคณภาพ สนบสนนใหผสำเรจการศกษามงานทำไดทนทโดยความรวมมอ ระหวางแหลงงานกบสถานศกษา 3. สนบสนนการวจยและพฒนาเพอสรางทนปญญาของชาต พฒนา มหาวทยาลยใหมงสการเปนมหาวทยาลยวจยระดบโลก 4. ปรบปรงโครงสรางระบบบรหารการศกษาโดยการกระจายอำนาจสพนท สรางโอกาสทางการศกษา กระจายโอกาสทางการศกษาในสงคมไทย 5. ดำเนนการลดขอจำกดของการเขาถงการศกษา ระดบอดมศกษาและอาชวศกษาชนสง โดยจดใหม “โครงการเงนกเพอ การศกษาทผกพนกบรายไดในอนาคต” 6. ปฏรปคร ยกฐานะคร พฒนาระบบความกาวหนาของครโดยใชการประเมน เชงประจกษทองขดความสามารถและวดผลสมฤทธของการจดการศกษาเปนหลก และจดระบบการศกษาฝกอบรมเพอพฒนาคณภาพครอยางตอเนอง

สวนนโยบายดานการศกษา รฐบาลพลเอกประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร รฐบาลนเขามาสบทอดงานและสานตอภารกจจากการทคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) โดยกาหนดแนวทาง การแกปญหาของประเทศไวกอนแลวเปน 3 ระยะ โดยระยะแรก ไดมงเนนระงบยบยงความแตกแยก ยตการใช กาลงและอาวธสงครามกอความรนแรง แกไขผลกระทบ จากการทรฐบาลและรฐสภากอนหนานนอยในสภาพทไมอาจปฏบตหนาทไดตามปกตนานกวา 6 เดอน ตลอดจนได เรงแกไขปญหาความเดอดรอนเฉพาะหนาของประชาชน และมงนาความสงบสข ความสงบ กลบคนสประเทศ จากนนเพยง 2 เดอน กเขาส ระยะทสอง ดวยการประกาศใชรฐธรรมนญฉบบชวคราว การจดตงสภานตบญญตแหงชาต (สนช.) การเสนอราง พ.ร.บ. งบประมาณรายจายประจาปงบประมาณ พ.ศ.2558 และการจดตงคณะรฐมนตรชดนหลงจากนน คสช.จะลด


บทบาทและภารกจเปนทปรกษาและทางานรวมกบคณะรฐมนตรในการพจาณาหรอแกไขปญหาเกยวกบ ความสงบเรยบรอยหรอความมนคงของชาต และไดมการจดตงสภาปฏรปแหงชาตและคณะธรรมาธการยกรางรฐธรรมนญ เพอออกแบบวางรากฐานทางการเมอง เศรษฐกจ และ สงคมอนมนคงใหแกประเทศกอน จะสงผานไปส ระยะทสาม คอ การประกาศใชรฐธรรมนญฉบบถาวร และการจดการเลอกตงทวไป เงอนไข ดงกลาวถอเปนพนธกจทรฐบาลจะยงคงยดมนและดาเนนการตอไป ซงรฐบาลพลเอกประยทธ จนทรโอชา ไดกาหนดนโยบายดานการศกษาไวใน ขอท 4 การศกษาและเรยนรการทะนบารงศาสนา ศลปะและวฒนธรรม และนโยบายดานการวจย และขอท 8 การพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตรเทคโนโลยการวจยและพฒนา และนวตกรรม โดยนโยบายดานการศกษาของรฐบาลทง 2 ขอ มรายละเอยดกลาวคอ นโยบายของรฐบาลดานท 4 การศกษาและเรยนรการทะนบารงศาสนา ศลปะและวฒนธรรม รฐบาลจะนาการศกษา ศาสนา ศลปวฒนธรรม ความภาคภมใจในประวตศาสตรและความเปนไทยมาใชสรางสงคมใหเขมแขงอยางมคณภาพและคณธรรมควบคกน ดงน 4.1 จดใหมการปฏรปการศกษาและการเรยนรโดยใหความสาคญทงการศกษาในระบบ และการศกษาทางเลอกไปพรอมกน เพอสรางคณภาพของคนไทยใหสามารถเรยนรพฒนาตนไดเตมตามศกยภาพ ประกอบอาชพ และดารงชวตไดโดยมความใฝรและทกษะทเหมาะสม เปนคนดมคณธรรม สรางเสรมคณภาพการเรยนรโดยเนน การเรยนรเพอสรางสมมาชพในพนท ลดความเหลอมลำ และพฒนากาลงคนใหเปนทตองการเหมาะสมกบพนท ทงในดานการเกษตร อตสาหกรรม และธรกจบรการ 4.2 ในระยะเฉพาะหนา จะปรบเปลยนการจดสรรงบประมาณสนบสนนการศกษาใหสอดคลองกบ ความจาเปนของผเรยนและลกษณะพนทของสถานศกษา และปรบปรง รวมทงบรณาการระบบการกยมเงนเพอ การศกษาใหมประสทธภาพ เพอเพมโอกาสแกผยากจนหรอดอยโอกาส จดระบบการสนบสนนใหเยาวชนและประชาชนทวไปมสทธเลอกรบบรการการศกษาทงในระบบโรงเรยนและนอกโรงเรยน โดยจะพจารณาจดใหมคปอง การศกษาเปนแนวทางหนง 4.3 ใหองคกรภาคประชาสงคม ภาคเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน และประชาชนทวไป มโอกาสรวมจดการการศกษาทมคณภาพและทวถง และรวมในการปฏรปการศกษาและการเรยนร กระจายอานาจกาบรหารจดการศกษาสสถานศกษา เขตพนทการศกษา และองคกรปกครองสวนทองถนตามศกยภาพและความพรอม โดยใหสถานศกษาสามารถเปนนตบคคลและบรหารจดการไดอยางอสระและ คลองตวขน 4.4 พฒนาคนทกชวงวยโดยสงเสรมการเรยนรตลอดชวต เพอใหสามารถมความรและทกษะใหมท สามารถประกอบอาชพไดหลากหลายตามแนวโนมการจางงานในอนาคต ปรบกระบวนการเรยนรและหลกสตรให เชอมโยงกบภมสงคม โดยบรณาการความรและคณธรรมเขาดวยกนเพอใหเออตอการพฒนา ผเรยนทงในดานความร ทกษะ การใฝเรยนรการแกปญหา การรบฟงความเหนผอน การมคณธรรม จรยธรรม และความเปนพลเมองด โดยเนนความรวมมอระหวางผเกยวของทงในและนอกโรงเรยน 4.5 สงเสรมอาชวศกษาและการศกษาระดบวทยาลยชมชน เพอสรางแรงงานทมทกษะ โดยเฉพาะในทองถนทมความตองการแรงงาน และพฒนาคณภาพมาตรฐานการศกษาใหเชอมโยงกบมาตรฐานวชาชพ 4.6 พฒนาระบบการผลตและพฒนาครทมคณภาพและมจตวญญาณของความเปนครเนนครผสอนให มวฒตรงตามวชาทสอน นาเทคโนโลยสารสนเทศและเครองมอทเหมาะสมมาใชในการเรยน


การสอน เพอเปนเครองมอชวยครหรอเพอการเรยนรดวยตนเอง เชน การเรยนทางไกล การเรยนโดยระบบอเลกทรอนกสเปนตน รวมทงปรบระบบการประเมนสมรรถนะทสะทอนประสทธภาพการจดการเรยน การสอนและการพฒนาคณภาพ ผเรยนเปนสาคญ 4.7 ทะนบารงและอปถมภพระพทธศาสนาและศาสนาอนๆ สนบสนนใหองคกรทางศาสนามบทบาท สาคญในการปลกฝงคณธรรม จรยธรรม ตลอดจนพฒนาคณภาพชวต สรางสนตสขและความปรองดองสมานฉนทในสงคมไทยอยางยงยน และมสวนรวมในการพฒนาสงคมตามความพรอม 4.8 อนรกษฟนฟและเผยแพรมรดกทางวฒนธรรม ภาษาไทยและภาษาถน ภมปญญาทองถน รวมทงความหลากหลายของศลปวฒนธรรมไทย เพอการเรยนรสรางความภาคภมใจในประวตศาสตรและความเปนไทย นาไปสการสรางความสมพนธอนดในระดบประชาชน ระดบชาตระดบภมภาค และระดบนานาชาต ตลอดจนเพมมลคาทางเศรษฐกจใหแกประเทศ 4.9 สนบสนนการเรยนรภาษาตางประเทศ วฒนธรรมของประเทศเพอนบานและวฒนธรรมสากล และการสรางสรรคงานศลปะและวฒนธรรมทเปนสากล เพอเตรยมเขาสเสาหลกวฒนธรรมของประชาคมอาเซยน และเพอการเปนสวนหนงของประชาคมโลก 4.10 ปลกฝงคานยมและจตสานกทดรวมทงสนบสนนการผลตสอคณภาพ เพอเปดพนทสาธารณะให เยาวชนและประชาชนไดมโอกาสแสดงออกอยางสรางสรรค

นโยบายรฐบาลดาน 8) การพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตรเทคโนโลย การวจยและพฒนาและนวตกรรม รฐบาลใหความสำคญตอการวจย การพฒนาตอยอด และการสรางนวตกรรม เพอนาไปสการผลตและบรการททนสมยดงน 8.1 สนบสนนการเพมคาใชจายในการวจยและพฒนาของประเทศเพอมงไปสเปาหมายใหไมตำกวารอยละ 1 ของรายไดประชาชาตและมสดสวนรฐตอเอกชน 30 : 70 ตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ทงน เพอใหประเทศมความสามารถในการแขงขนและมความกาวหนาทดเทยมกบประเทศอนทมระดบการพฒนาใกลเคยงกน และจดระบบบรหารงานวทยาศาสตรเทคโนโลยวจย และนวตกรรมใหมเอกภาพและประสทธภาพ โดยใหมความเชอมโยงกบภาคเอกชน 8.2 เรงเสรมสรางสงคมนวตกรรม โดยสงเสรมระบบการเรยนการสอนทเชอมโยงระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตรและคณตศาสตรการผลตกาลงคนในสาขาทขาดแคลน การเชอมโยงระหวางการเรยนรกบการทำงาน การใหบคลากรดานการวจยของภาครฐสามารถไปทำงานในภาคเอกชน และการใหอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอมมชองทางไดเทคโนโลยโดยความรวมมอจากหนวยงานและ สถานศกษาภาครฐ 8.3 ปฏรประบบการใหสงจงใจ ระเบยบ และกฎหมายทเปนอปสรรคตอการนางานวจยและพฒนาไปตอยอดหรอใชประโยชนรวมทงสงเสรมการจดทำแผนพฒนาการวจยและพฒนาในระดบภาคหรอกลมจงหวด เพอใหตรงกบความตองการของทองถน ผลกดนงานวจยและพฒนาไปสการใชประโยชน เชงพาณชยโดยสงเสรมความรวมมอระหวางมหาวทยาลย หนวยงานวจยของรฐและภาคเอกชน 8.4 สงเสรมใหโครงการลงทนขนาดใหญของประเทศ เชน ดานพลงงาน สะอาด ระบบราง ยานยนต ไฟฟา การจดการนำและขยะ ใชประโยชนจากผลการศกษาวจยและพฒนา และนวตกรรมของไทยตามความเหมาะสม ไมเพยงแตจะใชเทคโนโลยจากตางประเทศสงเสรมการใชเครองมอ วสดและสนคาอนๆ ทเปนผลจากการวจยและพฒนาภายในประเทศในวงกวาง โดยจดใหมนโยบายจดซอจดจางของภาครฐท


เอออานวย เพอสรางโอกาสการพฒนาเทคโนโลยของประเทศ ในกรณทจำเปนจะตองจดซอวสดอปกรณหรอเทคโนโลยจากตางประเทศ จะใหมเงอนไขการถายทอดเทคโนโลยเพอใหสามารถพงตนเองไดในอนาคตดวย 8.5 ปรบปรงและจดเตรยมใหมโครงสรางพนฐานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยดานการวจยและพฒนา และดานนวตกรรมซงเปนโครงสรางพนฐานทางปญญาทสำคญในการตอยอดสการใชเชงพาณชยของภาคอตสาหกรรมใหมความพรอม ทนสมย และกระจายในพนทตางๆ เชน การพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศ การตงศนยวเคราะหหองปฏบตการ สถาบน และศนยวจย เปนตน

จะเหนไดวาทงรฐบาลนางสาวยงลกษณ ชนวตร และรฐบาลพลเอกประยทธ จนทรโอชา ไดใหความสำคญดานการศกษาเปนอยางมาก ทงการปฏรปการศกษาและการเรยนรโดยใหความสาคญทง การศกษาในระบบ และการศกษาทางเลอกไปพรอมกน เพอสรางคณภาพของคนไทยใหสามารถเรยนรพฒนาตนไดเตมตามศกยภาพ ประกอบอาชพ และดารงชวตไดโดยมความใฝรและทกษะทเหมาะสม และเนนในเรองการพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตรเทคโนโลยการวจยและพฒนาและนวตกรรม รฐบาลใหความสำคญตอการวจย การพฒนาตอยอด และการสรางนวตกรรมเพอนาไปสการผลตและบรการททนสมย โดยเรงเสรมสรางสงคมนวตกรรม โดยสงเสรมระบบการเรยนการสอนทเชอมโยงระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตร และคณตศาสตรการผลตกาลงคนในสาขาทขาดแคลน การเชอมโยงระหวาง การเรยนรกบการทำงาน การใหบคลากรดานการวจยของภาครฐสามารถไปทำงานในภาคเอกชน และการใหอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอมมชองทางไดเทคโนโลยโดยความรวมมอจากหนวยงานและสถานศกษาภาครฐ

2.2.4 แผนพฒนาจงหวดและแผนพฒนากลมจงหวด ตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน ไดบญญตใหจงหวดและกลมจงหวด ทำแผนพฒนาจงหวดและแผนพฒนากลมจงหวดใหสอดคลองกบแนวทางการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และตอบสนองความตองการของประชาชนในทองถน เนนการมสวนรวมของทกภาคสวนจากทกจงหวด เพอสนบสนนจงหวดและกลมจงหวดใหสามารถวางกรอบแนวทางในการจดทำแผนพฒนาจงหวดและแผนพฒนากลมจงหวดใหเหมาะสมกบความตองการในพนทของตนเอง เพราะการบรหารงานเชงยทธศาสตรกลมจงหวดเปนรปแบบของการบรหารงานแบบบรณาการรวมกลมจงหวดทมความสมพนธเชอมโยงในดานตางๆ เขา รวมกนแกไขปญหาระหวางจงหวดไดอยางมประสทธภาพ โดยในแตละภมภาคมบรบทดานการพฒนาคนและสงคมใหมคณภาพ และยกระดบคณภาพชวตตามความตองการในมตพนทโดยแบงตามกลมจงหวด 18 กลม มรายละเอยดดงน

1) ภาคกลาง 1.1) กลมจงหวดภาคกลางตอนบน 1 ประกอบดวย นนทบร ปทมธาน พระนครศรอยธยา และสระบร สนบสนนการผลตและพฒนากำลงคนเพอมงเนนใหกลมจงหวดเปนผนำในภมภาคดานอตสาหกรรมสะอาด สงเสรมการรวมกลมอตสาหกรรมในการพฒนาเทคโนโลยเครองจกร สงเสรมการวจยและพฒนาการออกแบบผลตภณฑและคณภาพวตถดบ สรางมลคาเพมของหวงโซการผลตในกลมอตสาหกรรม เขตอตสาหกรรมนนทบร ปทมธาน พระนครศรอยธยา และสระบร และการพฒนาอนรกษแหลงทองเทยวเพอ


ใหเปนแหลงทองเทยวทางมรดกโลก ซงมบรบทดานการพฒนากำลงคนและสงคมใหมคณภาพ และยกระดบคณภาพชวต ดงน - สงเสรมและสนบสนนสรางโอกาสการเรยนรตลอดชวตดวยระบบและวธการ ทหลากหลายทนสมย และมคณภาพภายใตหลกธรรมาภบาล - ปองกนและปราบปรามการทจรตในกลมจงหวดโดยใชมาตรการทางสงคมและกระบวนการยตธรรมอยางเปนรปธรรม - เรงรดพฒนาใหประชาชนมความสามารถ ทกษะในการพงตนเองและสามารถทำงานตามความตองการของตลาดแรงงานในกลมจงหวด - พฒนาระบบฐานขอมลสารสนเทศของกลมจงหวดเพอการสรางสงคมใหมคณภาพและยกระดบคณภาพชวต - สงเสรมใหมการจดการดานสงคมตอชมชน ภาคเอกชน ในกลมจงหวด - สรางความเขมแขงใหสถาบนครอบครวและพฒนาศกยภาพคมครองสมาชก ทกชวงวยอยางเปนองครวม

1.2) กลมจงหวดภาคกลางตอนบน 2 ประกอบดวย ชยนาท ลพบร สงหบร และอางทอง สนบสนนการผลตและพฒนากำลงคนเพอมงเนนการรกษาความมนคงทางอาหาร โดยการดแลรกษาฐานทรพยากรเกษตรทสำคญ การสรางมลคาเพมผลตภณฑหลกในพนท สงเสรมการใชประโยชนวสดเหลอใชทางการเกษตร และอตสาหกรรม พฒนาการผลตอาหาร สงออกประเภทธญพช พชไร ปศสตว พฒนา เขตอตสาหกรรมสงหบร พฒนาแหลงทองเทยวเชงอนรกษและผลตภณฑจากภมปญญาทองถน และพฒนา เสนทางขนสงตลอดลำนำ ซงมบรบทดานการพฒนากำลงคนและสงคมใหมคณภาพ และยกระดบคณภาพชวต ดงน - การรกษาความมนคงทางอาหาร โดยการดแลรกษาฐานทรพยากรการเกษตรทสำคญ ไดแก ทดนและแหลงนำ กำหนดการใชทดนตามสมรรถนะของดนและกำหนดมาตรการคมครองปองกนการรกลำพนททำการเกษตรของโรงงานอตสาหกรรมและชมชน - สรางมลคาเพมผลตภณฑหลกในพนท ดวยการสงเสรมการวจยและพฒนาผลผลตทางการเกษตรและภมปญญาของชาวบาน ทเปนทตองการของตลาด พฒนาการบรรจภณฑ พฒนาสลากสรรพคณ และการหาตลาดใหม - สงเสรมพฒนาการใชประโยชนวสดเหลอใชทางการเกษตร และอตสาหกรรม สรางมลคาเพมจากวสดเหลอใชจากการผลต ไดแก มลสตว ฟางขาว เพอทำเปนพลงงานทดแทน อาท การหมกกาซใชในครวเรอน ใชในการแปรรปการเกษตรและอตสาหกรรม - พฒนาเปนฐานการผลตอาหารสงออก ประเภทธญพช พชไร และปศสตว ใหตรงความตองการของตลาด โดยนำการวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาใช เพอพฒนาการเกษตรและเพมคณภาพสนคา - พฒนาระบบมาตรฐานสนคาเกษตรและความปลอดภยของอาหาร โดยพฒนากระบวนการผลตเขาสระบบ Good Agricultural Practice (GAP) และ Good Manufacturing Practice (GMP) ดวยการสงเสรมกจกรรมการเกษตรทรกษาระบบนเวศ ไดแก เกษตรธรรมชาต เกษตรอนทรย เกษตรปลอดสารพษ รวมทงกระบวนการแปรรปสนคาเกษตร


- พฒนาเปนแหลงทองเทยวเชงอนรกษและผลตภณฑจากภมปญญาทองถน โดยพฒนาการบรการ ใหเชอมโยงแหลงทองเทยวกบแหลงผลตภณฑจากภมปญญาทองถน รวมทงพฒนาและสนบสนนแหลงทพกลกษณะโฮมสเตยในจดทองเทยว - พฒนาเสนทางขนสงตลอดลำนำ และจดกระจายสนคา โดยเรงพฒนาและฟนฟเสนทางการขนสงทางนำใหสามารถใชประโยชนไดตลอดทงป รวมทงพฒนาเขตสงเสรมอตสาหกรรมเพอรองรบการขนสงสนคาทางนำ

1.3) กลมจงหวดภาคกลางตอนลาง 1 ประกอบดวย นครปฐม ราชบร กาญจนบร และสพรรณบร สนบสนนการผลตและสงออกสนคาเกษตรอตสาหกรรมดวยระบบการผลตทปลอดภยตอ สงแวดลอม เขตอตสาหกรรมราชบร จดตงศนยเครอขายการศกษาขนอดมศกษาและสนบสนนสถาบน การศกษา สงเสรมการทองเทยวเชงนเวศ และสงเสรมการจดตงศนยอตสาหกรรมบรเวณชายแดน ซงมบรบทดานการพฒนากำลงคนและสงคมใหมคณภาพ และยกระดบคณภาพชวต ดงน - พฒนาปจจยพนฐานสำหรบการเกษตร - พฒนาคณภาพและลดตนทนการผลตสนคาเกษตรและเกษตรอตสาหกรรม (พฒนาระบบการผลตใหมประสทธภาพ โดยคำนงถงสงแวดลอมและความปลอดภย) - พฒนาระบบตลาดกลางสนคาเกษตร (ยกระดบตลาดกลางสนคาเกษตรใหไดมาตรฐานสากล) - การแปรรปและสรางมลคาเพมรวมทงสงเสรมและพฒนาการใชพลงงานทดแทนจากการแปรรปพชพลงงานและวสดเหลอใชจากภาคการเกษตร - พฒนาบคลากรทางการเกษตร รวมทงสงเสรมการสบทอดวฒนธรรมและวถชวตทางการเกษตรใหกบเกษตรกรรนใหม - พฒนายกระดบแหลงทองเทยวกจกรรมการทองเทยวและบรการทมคณภาพ ตอบสนองความตองการของตลาด - สงเสรมการรวมกลมของประชาชนเพอเพมประสทธภาพและมลคาผลผลตของสนคาผลตภณฑชมชนและทองถน และวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SME) - สงเสรมพฒนาความสมพนธระหวางประเทศและการคาผานแดน

1.4) กลมจงหวดภาคกลางตอนลาง 2 ประกอบดวย เพชรบร ประจวบครขนธ สมทรสาคร และสมทรสงคราม สนบสนนการผลตกำลงคนเพอมงเนนการศกษาวจย การจดตงศนยประมงครบวงจรและอตสาหกรรมตอเนองเขตอตสาหกรรมสมทรสาคร สงเสรมงานวจยพฒนาการแปรรปผลผลตทางการเกษตรและสตวนำ สนบสนนการขยายการกอสรางทาเรอนำลกทจงหวดประจวบครขนธ และพฒนาเครอขายการทองเทยวเชอมโยงสหภาพพมาและฝงอาวไทยตะวนออก-ตะวนตก ซงมบรบทดานการพฒนากำลงคนและสงคมใหมคณภาพ และยกระดบคณภาพชวต ดงน - พฒนาฐานเศรษฐกจหลกของประเทศใหมการพฒนาอยางตอเนอง โดยมแนวทางในการพฒนาทงทางดานอตสาหกรรม เกษตร ทองเทยว การคาการลงทนและการบรการ และการพฒนาระบบโลจสตกส และโครงสรางพนฐานใหมประสทธภาพ


- พฒนาศกยภาพคน สงคม และชมชนใหมคณภาพ มธรรมาภบาล โดยมแนวทางในการพฒนาทงทางดานการศกษา สขภาวะ สถาบนครอบครว ชมชน และสงคม และพฒนาศกยภาพของชมชน และทองถน - อนรกษ ฟนฟ และพฒนาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหมความสมดลตอระบบนเวศ - เสรมสรางศกยภาพการพฒนาเมองและพนทชายแดนตามแนวเสนทางเชอมโยงทางเศรษฐกจกบประเทศเพอนบานทงแนวเหนอ-ใต และตะวนออก-ตะวนตก - บรหารจดการพฒนาพนทเมองและชนบทอยางมสวนรวมและเกอกลกน

1.5) กลมจงหวดภาคกลางตอนกลาง ประกอบดวย สมทรปราการ ฉะเชงเทรา นครนายก ปราจนบร และสระแกว มงเนนการสรางมลคาการผลตใหสงขน การปองกนการขยายตวของพนทชมชนและอตสาหกรรมเพอไมใหบกรกพนทเกษตรทอดมสมบรณ เพมประสทธภาพและมาตรฐานดานความปลอดภยของสนคาเกษตร ยกระดบคณภาพผลตภณฑของกลมอตสาหกรรมสสากล ขยายเครอขายอตสาหกรรม ขนาดกลางและขนาดยอม เขตอตสาหกรรมสมทรปราการ ฉะเชงเทรา ปราจนบร สระแกว สงเสรมการวจยและพฒนารวมทงการออกแบบนวตกรรม เพมประสทธภาพระบบโลจสตกสใหสมบรณยงขน

2) ภาคเหนอ 2.1) กลมจงหวดภาคเหนอตอนบน 1 ประกอบดวย เชยงใหม ลำพน ลำปาง และแมฮองสอน มทศทางการพฒนาดานการฟนฟทรพยากรธรรมชาต พฒนาบรการพนฐานของเมองและ สงแวดลอม พฒนาโครงขายคมนาคม และสรางมลคาเพมทางภาคการผลตและบรการบนพนฐานของความรและวฒนธรรม ภมปญญา 2.2) กลมจงหวดภาคเหนอตอนบน 2 ประกอบดวย เชยงราย พะเยา แพร และนาน มงพฒนาเชยงรายใหเปนประตการคา การลงทน พฒนาการเกษตรอนทรย พฒนาการทองเทยวชายแดนและการทองเทยว อนรกษและสบสานวฒนธรรมลานนาและภมปญญาทองถน และเรงฟนฟทรพยากรธรรมชาต 2.3) กลมจงหวดภาคเหนอตอนลาง 1 ประกอบดวย สโขทย ตาก เพชรบรณ อตรดตถ และพษณโลก เนนการสนบสนนใหเกดความมนคงดานทรพยากรธรรมชาตปาไมและนำ สรางมลคาเพมการทองเทยวเชงประวตศาสตรและศาสนา การพฒนาใหเปนศนยกลางการคา บรการ การขนสง และการกระจายสนคา 2.4) กลมจงหวดภาคเหนอตอนลาง 2 ประกอบดวย กำแพงเพชร นครสวรรค พจตร และอทยธาน เนนพฒนาขาวและผลตภณฑแปรรปการเกษตรอยางครบวงจร พฒนาอตสาหกรรมพลงงานทดแทนจากผลผลตและวสดทางการเกษตร พฒนาใหเปนศนยกลางการกระจายสนคา พฒนาแหลงทองเทยวทมความโดดเดน และการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

3) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3.1) กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 ประกอบดวย อดรธาน หนองคาย หนองบวลำภ และเลย เนนการฟนฟระบบนเวศเพอรกษาสมดลธรรมชาต การปรบโครงสรางการผลตดานการเกษตร การสงเสรมการคา การลงทนและการทองเทยวเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน


3.2) กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 2 ประกอบดวย สกลนคร นครพนม และมกดาหารเนนใหความสำคญกบความรวมมอทางเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน เพมประสทธภาพ การผลตสนคาการเกษตร สงเสรมพนทชลประทาน และการทำปศสตวโดยเฉพาะโคเนอ 3.3) กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนกลาง ประกอบดวย ขอนแกน กาฬสนธ มหาสารคาม และรอยเอด เนนการพฒนาโครงสรางพนฐานของเมองรองรบการเปนศนยกลางการคาบรการ และการลงทนของภาค การใชประโยชนพนทชลประทานใหเกดประโยชนสงสด การทำการเกษตรกาวหนา การเตรยมการรองรบอตสาหกรรมพลงงานทดแทน (Ethanol) ควบคกบการเพมประสทธภาพการผลต 3.4) กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง 1 ประกอบดวย นครราชสมา ชยภม บรรมย สรนทร มงเนนการพฒนาระบบชลประทานใหเตมศกยภาพ การเตรยมการรองรบอตสาหกรรมพลงงานทดแทน พฒนาการทองเทยวทงการทองเทยวเชงนเวศและอารยธรรมขอม ดวยการสรางคณคาเพมและพฒนาเสนทางคมนาคมขนสง 3.5) กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง 2 ประกอบดวย อบลราชธาน ศรสะเกษ ยโสธร และอำนาจเจรญ มงเนนการพฒนาแหลงนำ และระบบบรหารจดการเพอแกไขปญหา นำทวมและขาดแคลนนำ การสรางงานและรายไดจากการทองเทยวใหมากขน

4) ภาคตะวนออก กลมจงหวดภาคตะวนออก ประกอบดวย ชลบร ระยอง ตราด และจนทบร สนบสนน การผลตและพฒนากำลงคน เพอมงเนนบรหารจดการดานการผลต การแปรรป และระบบการกระจายสนคา และการตลาด เขตอตสาหกรรมชลบร ระยอง สงเสรมการประมงแบบเพาะเลยงชายฝงในจงหวดจนทบร และตราดพรอมฟนฟอนรกษทรพยากรธรรมชาตชายฝงทะเล สนบสนนอตสาหกรรมอญมณ จดระเบยบแหลง ทองเทยว สนบสนนการคาการลงทนกบประเทศเพอนบาน เรงรดปรบปรงและขยายระบบโครงขายคมนาคมขนสงใหสมบรณยงขน และพฒนาความรและทกษะฝมอแรงงานใหสอดคลองกบความตองการของตลาด ซงมบรบทดานการพฒนากำลงคนและสงคมใหมคณภาพและยกระดบคณภาพชวต ดงน - ใหอำนาจจงหวดในการเลอกทปรกษาในดานการดำเนนงานบรหารงานแบบบรณาการ - ให ก.พ. ทบทวนปรบเปลยนตำแหนงงาน (บคลากร) ใหตรงกบความตองการของจงหวด - พฒนาบคลากรในดานวชาการ/แผนงาน ใหมความรความชำนาญดานเศรษฐกจและการแขงขน และดานเทคโนโลยสารสนเทศ - ใหมการปรบเปลยนเงนเดอนและสวสดการของขาราชการใหเหมาะสมกบประสทธภาพความสามารถ

5) ภาคใต 5.1) กลมจงหวดภาคใตฝงอาวไทย ประกอบดวย ชมพร สราษฎรธาน นครศรธรรมราช และพทลง สนบสนนการผลตและพฒนากำลงคน เพอมงเนนการพฒนาฐานอตสาหกรรมแปรรปผลผลตจากนำมนปาลม พฒนาการปลกขาวและการเลยงปศสตว พฒนาการเกษตรยงยนเพอผลตสนคาเกษตรเชงคณภาพ พฒนาแหลงทองเทยวเชงอนรกษบรเวณชายฝงทะเล และการเตรยมความพรอมพนททมศกยภาพ


รองรบการพฒนาอตสาหกรรมใหมๆ คอ อตสาหกรรมเหลก อตสาหกรรมทเกยวเนองกบกาซธรรมชาต และพฒนาการทองเทยวชายฝงทะเลอาวไทย 5.2) กลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน ประกอบดวย ระนอง พงงา กระบ ภเกต และตรง สนบสนนการผลตและพฒนากำลงคน เพอมงเนนการรกษาความมมนตเสนหของศนยกลางการทองเทยวทางทะเล เพมความหลากหลายของกจกรรมการทองเทยวและการบรการ พฒนาแหลงทองเทยวชายฝงทะเลและบนบก และพฒนาบคลากรรองรบการทองเทยว เนนการพฒนาดานการทองเทยวเชงอนรกษทงบนบกและทะเล และอตสาหกรรมตอเนองการทองเทยว อาท การแพทยสขภาพ เทคโนโลย เทคโนโลย ICT ทรองรบ การขยายตวดานทองเทยว การจดประชมและนทรรศการ 5.3) กลมจงหวดภาคใตชายแดน ประกอบดวย สงขลา สตล ปตตาน ยะลา และนราธวาส สนบสนนการผลตและพฒนากำลงคน เพอมงเนนการเสรมสรางความมนคงดานอาชพและรายไดแกผมรายไดนอย การพฒนาคณภาพคนเพอสรางโอกาสการมงานทำและยกระดบคณภาพชวต การเสรมสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจ เขตอตสาหกรรมสงขลาและปตตาน และพฒนาความรวมมอกบตางประเทศและการบรหารจดการเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต เนนการคมครองความปลอดภย การอำนวยความเปนธรรมเพอเสรมสรางความเชอมนอำนาจรฐและสรางภมคมกนแกคนกลมเสยง โดยเฉพาะการชวยเหลอเยยวยาผไดรบผลกระทบ โดยเฉพาะอยางยง กลมจงหวดชายแดนใต เนนการพฒนาสราง ความมนคงปลอดภยแกกลมเสยง สงเสรม คณภาพชวต สรางความมนคงดานอาชพและรายได เสรมความ เขมแขงในการพฒนาความรวมมอกบประเทศมสลม

โดยสรปแนวทางในการจดทำแผนพฒนาจงหวดและแผนพฒนากลมจงหวดไดวางแผนใหสอดคลองกบแนวทางการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ซงเปนนโยบายหลกของการพฒนาประเทศ การจดทำแผนพฒนาจงหวดและแผนพฒนากลมจงหวดไดวางแนวทางใหเหมาะสมกบความตองการในมตพนท ทงทางดานเศรษฐกจและสงคม รวมทงดานการพฒนาคนใหมความรความสามารถ ดงนน การศกษาความตองการตองการกำลงคนควรพจารณาถงตองความตองการในแตละพนทดวย โดยพจารณาจากวสยทศน พนธกจ และประเดนยทธศาสตรของจงหวดและกลมจงหวด ป พ.ศ. 2557-2560 ซงมจดมงเนนในการพฒนาทางเศรษฐกจและการสรางรายไดในมตพนททแตกตางกน ดงตารางท 2.1


ตารางท 2.1 สรปประเดนยทธศาสตรของกลมจงหวด ตามแผนพฒนากลมจงหวด แผนพฒนาจงหวด 4 ป (พ.ศ. 2557 – 2560) โดยเนนเฉพาะเรองสำคญทางดานเศรษฐกจและสรางรายได


2.2.5 สภาปฏรปแหงชาต คณะรกษาความสงบแหงชาตดำเนนการคดเลอกบคคลทสมควรไดรบการแตงตงเปนสมาชกสภาปฏรปแหงชาตตามหลกเกณฑทกำหนดในพระราชกฤษฎกาวาดวยการสรรหาสมาชกสภาปฏรปแหงชาต พ.ศ. 2557 ออกโดยอาศยอำนาจตามมาตรา 22 มาตรา 30 และมาตรา 43 ของรฐธรรมนญแหง ราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช 2557 โดยสภาปฏรปแหงชาตมหนาทศกษาและเสนอแนะเพอใหเกดการปฏรปดานตางๆ ไดแก ดานการเมอง ดานการบรหารราชการแผนดน ดานกฎหมายและกระบวนการยตธรรม ดานการปกครองทองถน ดานการศกษา ดานเศรษฐกจ ดานพลงงาน ดานสาธารณสขและสงแวดลอม ดานสอสารมวลชน ดานสงคม และดานอนๆ โดยคณะกรรมาธการปฏรปการศกษาและ การพฒนาทรพยากรมนษย สภาปฏรปแหงชาต ไดเสนอแนวทางการปฏรปการศกษาและการพฒนาทรพยากรมนษย ซงไดเสนอตอทประชมสภาปฏรปแหงชาต เพอพจารณาใหความคดเหนและขอเสนอแนะ ไปแลว เมอวนท 9 มนาคม 2558 จากนนจงไดนำมาปรบปรงและพฒนาใหครบถวนยงขน เปนฉบบปรบปรง โดยยงคงไวซงสาระตามกรอบวาระการปฏรป 3 วาระ ไดแก วาระท 16 ปฏรประบบการจดการศกษา วาระ ท 17 ปฏรประบบการคลงดานการศกษา (ดานอปสงค) และวาระท 18 ปฏรประบบการเรยนร เพอนำเสนอรายงานตอสภาปฏรปแหงชาตเพอรบรองและใหความเหนชอบตอไป โดยมสาระสำคญดงน • วาระท 16 ปฏรประบบการจดการศกษา เปนการปฏรปการจดการศกษาของประเทศ จากทผานมาในระยะเวลามากกวา 50 ป ภายใตการกำกบและจดการโดยกระทรวงศกษาธการเปนหลก รวมกบหนวยงานราชการอกบางหนวย ขอจำกดของระบบราชการทบรหารดวยกฎระเบยบขาดความยดหยนและออนไหวตอการเปลยนแปลงทางการเมองทำใหคณภาพการศกษาของไทยตกตำลงอยางตอเนองและตอกยำความเหลอมลำทางการศกษาใหยงเพมมากขน การปฏรปครงนจงจะมงการกระจายบทบาทหนาท และการมสวนรวมของทกภาคสวนทมความพรอมเขามารวมจดหรอสงเสรมดแลการจดการศกษา รวมทง เปดโอกาสใหสถานศกษาสามารถพฒนาการจดการศกษาอยางมอสระตามบรบทเศรษฐกจและภมสงคมของแตละพนท โดยรฐเปลยนบทบาทไปเปนผสงเสรมสนบสนนและกำกบดแลมาตรฐาน


• วาระท 17 ปฏรประบบการคลงดานการศกษา (ดานอปสงค) เปนการปฏรประบบจดการงบประมาณใหมโดยใหจายงบดำเนนการไปใหผเรยนโดยตรงตามความจำเปนทแทจรงของผเรยนแทนทจะจายใหสวนกลางไปกระจายใหสถานศกษาตามรายหวของผเขาศกษา ซงจะชวยลดความเหลอมลำระหวางโรงเรยนในเมองและชนบทรวมถงการปรบขนาดสถานศกษาใหมขนาดพอเหมาะ และสามารถยกระดบสถานศกษา ทไมมคณภาพและไมไดมาตรฐานขนมาใหเทาเทยมกนมากยงขน • วาระท 18 ปฏรประบบการเรยนร เปนการปฏรปกระบวนการเรยนรแบบใหมใหกบ คนไทยทงประเทศโดยเรมตงแตการสงเสรมพฒนาการทไดมาตรฐานตงแตมารดาตงครรภ การเรยนรปฐมวยใหเปนรากฐานทดของชวตเดก การเรยนรขนพนฐานทใหความร ทกษะ และคณลกษณะทดแกเดกทกคนตลอดจนในวยเรยน การเรยนรตลอดชวตของคนไทยทกชวงวย รวมถงผดอยโอกาส ผพการทเขาถงขอมลความรสมยใหมอยางเทาเทยม เพอใหทนตอความเปลยนแปลงของสงคมโลกและการอยรวมกนอยางสนตสขในสงคมพหวฒนธรรม2

2.2.6 นโยบายของรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ นโยบายของรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการของรฐบาลพลเอกประยทธ จนทรโอชา สามารถแบงออกเปน 3 สวนไดแก (1) นโยบายทวไป (2) นโยบายเฉพาะ (เหนผลใน 1 ป) และ (3) นโยบายเรงดวน (เหนผลใน 3 เดอน) โดยนโยบายทงหมดเนนไปทางดานการพฒนาระบบรากฐานและชองวางของ การศกษาทมอยในปจจบนใหดขนสามารถอธบายคราวๆ ได ดงน

1) นโยบายทวไป • การพฒนาและปฏรปการศกษา จะตองมการกระจายอำนาจและพฒนาอยางสอดคลองกบทศทางการแขงขนในของประเทศ และอยภายใตกฎหมายเพอทำใหเกดความยงยนในระบบ การศกษาไทย • การสรางโอกาสทางการศกษาในสงคมไทย จะตองสรางความเทาเทยมและเปนธรรม โดยเนนแนวทางการพฒนาระบบการจดการศกษาของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวและเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษาสมยใหมเขามาประยกตใช เพอเปนการยกระดบการศกษาของคนทกกลมชน • การพฒนาระบบการจดการศกษาและการพฒนาหลกสตรทางการศกษา จะตองใหความสำคญกบการยกระดบความรใหมคณภาพและไดมาตรฐานสากล ควบคไปกบการสงเสรมการเรยนร ภมปญญาทองถน และปลกฝงคณธรรม การสรางวนย ปลกฝงอดมการณความยดมนในสถาบนชาต ศาสนา และพระมหากษตรย • การสงเสรมและยกสถานะของครซงเปนบคลากรหลกในระบบการศกษา ใหเปนบคลากรทไดรบการยกยองวาเปนแบบอยางทดในเรองคณธรรมและจรยธรรม มภมความรและทกษะในการสอสารถายทอดความรทเหมาะสม มทศนคตทดตอวชาชพคร ตลอดจนมฐานะและคณภาพชวตทดสอดคลองกบสภาพทางเศรษฐกจและสงคมไทยในปจจบน

2 สภาปฏรปแหงชาต.สำนกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร (2558)


• การบรหารและการปฏบตราชการกระทรวงในทกระดบ เนนการประสานสอดคลองกบหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชนทเกยวของ รวมทงเปนไปตามหลกธรรมาภบาล ปราศจากการทจรตคอรปชน ตลอดจนใหความสำคญกบการเผยแพรขอมลขาวสารเกยวกบงานดานการศกษาทถกตอง รวดเรว และตรงกบความตองการของสงคม

2) นโยบายเฉพาะ (เหนผลใน 1 ป) • การพฒนาการศกษาในพนทจงหวดชายแดนภาคใตและสนบสนนการแกไขปญหาและพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต อาทเชน มมาตรการดานความปลอดภยทชดเจนสำหรบนกเรยนนกศกษา ครอาจารย และสถานศกษาโดย การบรณาการแผนและการปฏบตรวมกบหนวยงานความมนคงในพนท • การเตรยมความพรอมเขาสประชาคมอาเซยนในป พ.ศ.2558 และการดำรงความตอเนองภายหลงการกาวเขาสประชาคมอาเซยน อาทเชน สามารถพฒนาและเสรมทกษะดานภาษาองกฤษและภาษาประเทศสมาชกอาเซยน สรางความรความเขาใจเกยวกบอาเซยน การยอมรบในความแตกตาง หลากหลายในลกษณะพหสงคมวฒนธรรม • การพฒนาศกยภาพการแขงขนและสนบสนนการพฒนาประเทศอยางยงยน อาท แนวทางการสงเสรมและดำเนนการเพอปรบสดสวนผเรยนอาชวศกษาและสามญศกษาใหเหมาะสมกบ ความตองการกำลงคนในตลาดแรงงานรองรบการพฒนาประเทศ โดยเนนดานการผลตกำลงคนใหตรงกบความตองการของแตละภาคอตสาหกรรมและภาคธรกจ โดยใชหลกสตรการสอนมาประยกตใชและตอยอด ในการทำงาน • การมงเนนการผลตและพฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมคณภาพ อาท มแนวทางการพฒนาระบบการผลตครใหเพยงพอตอความตองการและเหมาะสมกบอตรากำลงขาราชการครและบคลากรทางการศกษา และมแผนงานและโครงการเพอยกระดบคณภาพชวตคร อาจารย และบคลากรทางการศกษา • การพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษาใหทนสมย อาท การสามารถใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอการบรหารจดการและบรณาการเครอขายคอมพวเตอรเครอขายตางๆ เชอมโยงกบสถตขอมลทางการศกษา และประมวลผลขอมลทจำเปนสำหรบใชประกอบการตดสนใจ ในการบรหารทรพยากรทางการศกษาไดอยางมประสทธภาพ • การเพมประสทธภาพการปฏบต ราชการตามแผนปฏบต ราชการประจำปงบประมาณ 2558 ของกระทรวงศกษาธการ อาท สามารถตดตาม ประเมนผล และรายงานผลการปฏบตราชการและผลการเบกจายงบประมาณเปนรายไตรมาสไดอยางตอเนอง และสามารถกำหนดมาตรการเพอปรบปรงกระบวนการปฏบตงานและแกไขปญหาอยางทนตอสถานการณ มระบบวเคราะหประสทธภาพการใชจายงบประมาณและจดทำแผนเพมประสทธภาพ รวมทงมระบบการกำกบดแลเพอใหเกดความโปรงใส และเรงรดการเบกจายงบประมาณทมประสทธภาพเพอใหการเบกจายงบประมาณเปนไปตามเปาหมายทกำหนด • การดำเนนการตามแผนการศกษาแหงชาตและการปฏรปการศกษา อาท มแผนงานและโครงการในการจดและสงเสรมการศกษา โดยเฉพาะการดำเนนการตอเนองของการปฏรปการเรยนรทงระบบใหเชอมโยงกนทงการปฏรปหลกสตรและการปฏรปการเรยนการสอนกบการเรยนรยคใหม ปฏรประบบการผลตและพฒนาคร การพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสำหรบการปฏรปการเรยนร


การยกระดบคณภาพการศกษาสมาตรฐานสากล และการสงเสรมใหเอกชนมสวนรวมในการจดและสนบสนนการศกษา

3) นโยบายเรงดวน (เหนผลใน 3 เดอน) • เรงสำรวจและใหความชวยเหลอเยยวยา รวมทงฟนฟโรงเรยน สถานศกษา นกเรยน นกศกษา ครอาจารย และบคลากรทางการศกษา ทไดรบผลกระทบจากเหตการณอทกภยโดยเรว • เรงแกไขปญหาความรนแรงและเหตทะเลาะววาทของนกศกษาอาชวศกษาอยางเปนระบบและตอเนอง • เรงสรางคานยมอาชวศกษา ปรบภาพลกษณ และกำหนดมาตรการเพอจงใจใหนกเรยนนกศกษา พอแมและผปกครอง มความยนดและสงเสรมใหบตรหลานเขารบการศกษาในสายอาชพอาชวศกษาเพมมากขน โดยเฉพาะวชาชพทขาดแคลนและเปนความตองการของตลาดแรงงาน • ทบทวนหลกสตร การเรยนการสอน เพอใหผเรยนพฒนากระบวนการคดวเคราะห มเวลาทำกจกรรมเพอพฒนาความร ความสามารถ ทกษะ และประสบการณ รวมทงปลกฝงในเรอง คานยมหลก มคณธรรมจรยธรรม สรางวนย จตสำนกความรบผดชอบตอสงคม การยดมนในสถาบนชาต ศาสนา พระมหากษตรย และความภาคภมใจในการเปนคนไทย • เรงพจารณาทบทวนการอดหนนรายหวแกนกเรยนในระดบการศกษาขนพนฐานทงของภาครฐและเอกชน การชวยเหลอคาอปกรณการเรยนของนกเรยนสายอาชพ อาชวศกษา และการชวยเหลอ เดกยากจน พการ และดอยโอกาส • เรงขยายบทบาทของภาคเอกชนในการมสวนรวมในระบบการศกษา โดยเฉพาะการจดทำขอตกลงระหวางผประกอบการธรกจเอกชนในการใหการสนบสนนและการรบนกเรยนนกศกษาเขาทำงานหลงสำเรจการศกษา และการสนบสนนอนๆ ใหเพมมากขน • เรงปรบระบบการบรรจครและการรบรองมาตรฐานวชาชพครใหเออตอการเพมโอกาสใหมบคลากรทมความรและประสบการณทเหมาะสมเขามาในระบบการศกษาเพมมากขน เพอสนบสนน การแกไขปญหาการขาดแคลนครและบคลากรอาชวศกษา และครสาขาขาดแคลนในระดบการศกษาขนพนฐาน • เรงทบทวนมาตรการการจดกจกรรมรบนองของนกเรยนนกศกษาในสถาบนการศกษาตางๆ และมาตรการตดตาม ควบคม การลกลอบการจดกจกรรมรบนองทงภายในและภายนอกสถาบน การศกษา ใหเปนไปในแนวทางทสรางสรรค ปลอดภย ปราศจากการใชความรนแรง การละเมดและคกคามทางเพศรวมทงไมขดตอหลกศลธรรมขนบประเพณอนดงาม และเปนไปตามหลกสทธมนษยชน โดยใหมผลบงคบใชใหทกสถาบน การศกษายดถอเปนแนวทางปฏบตอยางเครงครด • เรงทบทวนมาตรการความปลอดภยสำหรบสถาบนการศกษาตางๆ เกยวกบการจดกจกรรมทศนศกษานอกสถานศกษา และมาตรการความปลอดภยในการเดนทางและการขนสงเปนหมคณะของนกเรยน นกศกษา ครอาจารย และบคลากรทางการศกษา โดยใหมผลบงคบใชใหทกสถาบนการศกษายดถอเปนแนวทางปฏบตอยางเครงครด • เรงดำเนนการตามนโยบายเรงดวนของคณะรฐมนตรทเกยวของกบดานการศกษาทงทเปนหนวยรบผดชอบหลกและหนวยสนบสนน ใหเหนผลในทางปฏบตอยางเปนรปธรรม และเปนไปตาม เปาหมายและกรอบระยะเวลาทกำหนด


2.2.7 แผนการศกษาแหงชาต พ.ศ.2545-2559 สรปผลการดำเนนการ ปญหา และแนวทางปรบปรงแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2545-2559 ประกอบดวย แผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2545-2552 และ แผนการศกษาแหงชาต ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2552-2559 ซงมรายละเอยด ดงน

1) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 การประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต ในป พ.ศ.2542 กำหนดใหสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา มหนาทพจารณาเสนอแผนการศกษาแหงชาตทกระดบ เกดขนในสมยท พ.ต.ท.ทกษณ ชนวตรเปนนายกรฐมนตร โดยมสามวตถประสงคหลก แนวทางและผลการดำเนนนโยบายดงน

วตถประสงค 1: พฒนาคนอยางรอบดาน และสมดลเพอเปนฐานหลกของการพฒนา แนวนโยบายทดำเนนการ: (1) การพฒนาทกคนตงแตแรกเกดจนตลอดชวตใหมโอกาสเขาถงการเรยนร • การบรการการศกษาขนพนฐานในชวงป พ.ศ. 2545-2550 ยงทำไดไมทวถง และการผลตแรงงานระดบอาชวะยงไมสอดคลองกบความตองการและเทคโนโลยของสถานประกอบการ แตอยางไรกตามอตราการเขาเรยนสายอาชวะมแนวโนมเพมขนหลงจากป พ.ศ.2557 และการศกษาโดยรวม มความหลากหลายเพมขน (2) การปฏรปการเรยนรเพอพฒนาผเรยนตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ • มการปรบเปลยนวธวดและประเมนผลผเรยนในทกระดบการศกษา การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการเรยนร และการประเมนคณภาพภายนอก โดยมสำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (3) การปลกฝงและเสรมสราง ศลธรรม คณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะ ทพงประสงคในระบบวถชวตทดงาม (4) การพฒนากำลงคนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยเพอการพงพาตนเอง และเพมสมรรถนะการแขงขนในระดบนานาชาต • สงเสรมและสนบสนนใหประชาชนทกคนไดรบการศกษาขนพนฐานโดยเนนกระบวนการเรยนรแบบวทยาศาสตร สงเสรมและสนบสนนกระบวนการผลตและพฒนาบคลากรททำงานวชาชพดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยใหสอดคลองกบความตองการ มคณภาพ และมความรความสามารถอยางจรงจงในสาขาของตน

วตถประสงค 2: สรางสงคมไทยใหเปนสงคมคณธรรม ภมปญญา และการเรยนร แนวนโยบายทดำเนนการ: (1) การพฒนาสงคมแหงการเรยนรเพอสรางเสรมความร ความคด ความประพฤต และคณธรรมของคน • จดการเรยนรทมคณภาพ มความหลากหลาย เปดกวาง มหลายหนวยงานเขามา มบทบาทในการสงเสรมแหลงเรยนร เชน สำนกบรหารงานการศกษานอกโรงเรยนกระทรวงศกษาธการ และองคกรปกครองสวนทองถนไดพฒนาและสงเสรมใหสถานศกษาในสงกดเปนแหลงการเรยนร เปนเครอขายและแลกเปลยนประสบการณในการบรหารจดการ


(2) การสงเสรมการวจยและการเรยนรของสงคมไทย • มการสงเสรมใหทงผบรหาร คร และนกเรยนใชการวจยและพฒนาเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนการสอนในระดบการศกษาขนพนฐาน และสงเสรมและสนบสนนกระบวนการพฒนา นกวจยและพฒนาทมคณภาพและประสทธภาพ (3) การสรางสรรคประยกตใชและเผยแพรความรและการเรยนรภมปญญาและการเรยนร • สงเสรมใหเกดการสรางสรรคความรใหมๆ ทงจากภมปญญาทองถนและจากการใชเทคโนโลย อกทงใหมการแลกเปลยนและประยกตความรระหวางกลมเพอการพฒนาทยงยน

วตถประสงค 3: เพอพฒนาสภาพแวดลอมของสงคมเพอเปนฐานในการพฒนาคน และสรางสงคมคณธรรม ภมปญญาและการเรยนร แนวนโยบายทดำเนนการ: (1) การสงเสรมและสรางสรรคทนทางสงคม วฒนธรรม ธรรมชาตและสงแวดลอม บนฐานของศาสนา ภมปญญาทองถน/ไทย • ยงไมมการดำเนนการ (2) การจำกด ลด ขจดปญหาทางโครงสรางทกอใหเกดและ/หรอคงไวซงความยากจน ขดสน ดอยทงโอกาสและศกดศรของคนและสงคมไทย เพอสรางความเปนธรรมในสงคม • เปดโอกาสใหแกบคคลทไมมหลกฐานทะเบยนราษฎรหรอไมมสญชาตไทย เขาเรยนในสถานศกษา โดยไมจำกดระดบ ประเภทหรอพนทการศกษา โดยพบวาป พ.ศ.2549 เดกดอยโอกาสมโอกาสเขารบบรการการศกษาเพมขนมากกวาหนงเทาตวจากป พ.ศ.2546 • กระจายอำนาจการจดการศกษาไปสองคกรปกครองสวนทองถนและสถานศกษา ตงแตป พ.ศ.2545 เปนตนไป ปฏรประบบงบประมาณเพอสรางความเปนธรรมทางการศกษาอยางมประสทธภาพ อกทงอาศยกองทนเงนใหกยมทผกกบรายไดในอนาคตเปนเครองมอในการกำกบการผลตเพอสนองความตองการของคนในประเทศ (3) การพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาและการพฒนาประเทศ • มการประกาศใชพระราชบญญตการประกอบกจกระจายเสยงและกจการโทรทศน มการสงเสรมและสนบสนนใหมการผลและพฒนาแบบเรยนตำรา รวมถงแผนพฒนาผผลตและผใชเทคโนโลยเพอการศกษารวมกบหนวยงานทเกยวของอยางตอเนอง (4) การจดระบบทรพยากรและการลงทนทางการศกษา ศาสนา ศลปะ และวฒนธรรมเพอพฒนาคนและสงคมไทย

สรปผลของการดำเนนการของแผนการศกษาแหงชาตฉบบกอนปรบปรง ผลการดำเนนงานพฒนาการศกษาทนำเสนอขางตนแสดงใหเหนวา บางนโยบายและมาตรการมการดำเนนงานไปไดอยางด เชน เรองการปฏรปการเรยนร เรองมาตรฐานการศกษา และ การประกนคณภาพการศกษาทงภายในและภายนอก แตบางมาตรการยงตองการตอยอด เชน การปฏรปครและบคลากร และบางมาตรการยงไมมการดำเนนการ เชน การสงเสรมใหใชการวจยและพฒนาในการบรหารสถานศกษาของผบรหาร อยางไรกตาม แนวทางการดำเนนการของแผนการศกษาแหงชาตนนยงมจดออนและ


ปญหาอกมากทเปนปจจยในการขดขวางการพฒนาของระบบการศกษาไทย โดยสามารพจารณาแยกเปนประเดนตางๆ ไดดงน

ปญหาในระยะแรกของแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ.2545-2552 (1) การพฒนาคณภาพการศกษา/ผเรยน และการเพมโอกาสทางการศกษา การขาดแคลนครในการสอนวชาเฉพาะเปนอปสรรคสำคญในการพฒนาคณภาพ ผเรยน สำหรบอาชวศกษา หลกสตรการศกษาขาดความชดเจนวาจะใหผสำเรจการศกษาเรยนตอในระดบสงขนหรอเขาทำงาน ไมสามารถสรางสมรรถนะในการปฏบตงานไดจรง การละเลยในการสงบตรหลานเขาเรยนของผปกครองทำใหการเพมโอกาสทางการศกษาไมประสบผลสำเรจ อกทงสถาบนอาชวศกษาสวนใหญ อยในเมอง ทำใหเดกชนบทไมสามารถเขาถงการศกษาได (2) การผลตและการพฒนากำลงคน และการผลตและพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา ผสำเรจอาชวศกษา ประมาณรอยละ 75 ศกษาตอในระดบปรญญาตรและเรยนในสาขาทไมตรงกบทจบมา และผจบการศกษาใหมยงไมสามารถปฏบตงานไดตรงลกษณะงาน สวนการผลตกำลงคนในระดบปรญญาตร โดยเฉพาะดานสงคมศาสตรและมนษยศาสตรมมากกวาความตองการ ในดานการพฒนาครนนสถาบนผลตครประสบภาวะวกฤตสำคญคอ สดสวนครอาจารยตอนสตไมเปนไปตามเกณฑมาตรฐานอดมศกษา สภาพการผลตครในมหาวทยาลยราชภฎคอนขางออนดอยเพราะมหาวทยาลยใหความสำคญกบสาขาอนมากกวา (3) การสงเสรมการวจยและพฒนาระบบบรหารการจดการความรและกลไกการนำ ผลวจยไปใชประโยชน งบประมาณสนบสนนงานวจยของอาจารยมนอยเกนไปและสถาบนอดมศกษา ทกประเภทมจำนวนผลงานวจยหรอบทความทางวชาการของอาจารยนอยมาก (4) การเพมประสทธภาพการบรหารจดการการศกษา การกระจายอำนาจสระดบเขตพนทการศกษาและระดบสถานศกษายงไมใช การกระจายอำนาจทแทจรงเปนเพยงการมอบอำนาจเทานน การถายโอนสถานศกษาใหองคกรปกครอง สวนทองถนมขนตอนมากและลาชา แนวนโยบายไมชดเจน และองคกรปกครองสวนทองถนทรบถายโอน สวนหนงยงขาดบคลากรทมความรความเขาใจ

2) แผนการศกษาแหงชาต ฉบบปรบปรง พ.ศ.2552-2559 เนองจากกระแสโลกาภวตนททำใหสภาพสงคมของโลกเปลยนแปลงอยางรวดเรว ทำใหรฐบาลของนายอภสทธ เวชชาชวะ ไดเลงเหนถงความจำเปนในการปรบเปลยนรายละเอยดของแผนการศกษาแหงชาตใหสอดคลองกบสภาพสงคม แตเนองจากแผนการศกษาแหงชาต ฉบบเดม (พ.ศ.2545-2559) นน เปนแผนระยะยาวทสอดคลองกบพระราชบญญต (พ.ร.บ.) การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 จงเหนควรวา ใหคงปรชญาหลก เจตนารมณ และวตถประสงคของแผนฉบบเดมไว แลวปรบปรงในสวนของนโยบาย เปาหมาย และกรอบการดำเนนงานใหสอดคลองกบสถานการณทเปลยนไป โดยมรายละเอยดดงน


วตถประสงค 1: พฒนาคนอยางรอบดาน และสมดล เพอเปนฐานหลกของการพฒนา แนวนโยบาย แนวนโยบายทดำเนนการ: (1) พฒนาคณภาพการศกษาและการเรยนรในทกระดบและประเภทการศกษา (2) ปลกฝงและเสรมสรางใหผเรยนมศลธรรม คณธรรม จรยธรรม คานยม มจตสำนก มความภมใจในความเปนไทย มระเบยบวนย มจตสาธารณะคำนงถงประโยชนสวนรวม และยดมนในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข และรงเกยจการทจรต ตอตานการซอสทธขายเสยง (3) เพมโอกาสทางการศกษาใหประชาชนทกคนตงแตแรกเกดจนตลอดชวตไดมโอกาส เขาถงบรการการศกษาและการเรยนร โดยเฉพาะผดอยโอกาส ผพการ หรอทพพลภาพ ยากจน อยในทองถนหางไกล ทรกนดาร (4) ผลตและพฒนากำลงคนใหสอดคลองกบความตองการของประเทศ และเสรมสรางศกยภาพการแขงขน และรวมมอกบนานาประเทศ (5) พฒนามาตรฐานและระบบการประกนคณภาพการศกษา ทงระบบประกนคณภาพภายในและระบบการประกนคณภาพภายนอก (6) ผลตและพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษาใหมคณภาพและมาตรฐานมคณธรรม และมคณภาพชวตทด

วตถประสงค 2: สรางสงคมไทยใหเปนสงคมคณธรรม ภมปญญาและการเรยนรแนวนโยบาย แนวนโยบายทดำเนนการ: (1) สงเสรมการจดการศกษา อบรม และเรยนรของสถาบนศาสนา และสถาบนทางสงคมทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย (2) สงเสรมสนบสนนเครอขายภมปญญา และการเรยนรประวตศาสตร ศลปะวฒนธรรม พลศกษา กฬาเปนวถชวตอยางมคณภาพและตลอดชวต (3) สงเสรมการวจยและพฒนาเพอสรางองคความร นวตกรรม และทรพยสนทางปญญา พฒนาระบบบรหารจดการความร และสรางกลไกการนำผลการวจยไปใชประโยชน

วตถประสงค 3: พฒนาสภาพแวดลอมของสงคม เพอเปนฐานในการพฒนาคนและสรางสงคมคณธรรม ภมปญญาและการเรยนร แนวนโยบายทดำเนนการ: (1) พฒนาและนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชเพอการพฒนาคณภาพ เพมโอกาสทาง การศกษา และการเรยนรตลอดชวต (2) เพมประสทธภาพการบรหารจดการ โดยเรงรดกระจายอำนาจการบรหารและจด การศกษาไปสสถานศกษา เขตพนทการศกษา และองคกรปกครองสวนทองถน (3) สงเสรมการมสวนรวมของภาคเอกชน ประชาชน ประชาสงคม และทกภาคสวนของสงคมในการบรหารจดการศกษา และสนบสนนสงเสรมการศกษา


(4) ระดมทรพยากรจากแหลงตางๆ และการลงทนเพอการศกษา ตลอดจนบรหารจดการ และใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ (5) สงเสรมความรวมมอระหวางประเทศดานการศกษา พฒนาความเปนสากลของ การศกษา เพอรองรบการเปนประชาคมอาเซยน และเพมศกยภาพการแขงขนของประเทศภายใตกระแส โลกาภวตน ขณะเดยวกนสามารถอยรวมกนกบพลโลกอยางสนตสข มการพงพาอาศยและเกอกลกน

2.2.8 ขอเสนอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552 – 2561) วตถประสงค: มงเนนใหคนไทยไดเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ โดยมเปาหมายหลก 3 ประการ คอ พฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและเรยนรของคนไทย เพมโอกาสการศกษาและเรยนรอยางทวถงและมคณภาพและสงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวนของสงคมในการบรหารและจดการศกษา และมกรอบแนวทางการปฏรปการศกษา 4 ประการ ดงน 1. พฒนาคณภาพคนไทยยคใหม - พฒนาคณภาพการศกษาและเรยนร อาทเชน การจดการวดประเมนผลอยางมมาตรฐาน การจดหลกสตรทเออตอการพฒนาอยางรอบดาน การพฒนาคณภาพมาตรฐานอาชวศกษาใหม กำลงคนมทความสามารถทงวชาการและวชาชพ และการพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา และแกไขปญหาและพฒนาคณภาพสถานศกษาขนาดเลกและสถานศกษาทดอยคณภาพ และสงเสรมบทบาทของครอบครว - ผลตและพฒนาคนทมคณภาพ และสมรรถนะความร ความสามารถ อาทเชน การพฒนากรอบมาตรฐานคณวฒแหงชาต (National Qualification framework) เพอรองรบสมรรถนะ ความรและความสามารถในการปฏบตงานตามมาตรฐานอาชพ การพฒนามาตรฐานอาชพตอยอดจากการศกษา ภาคบงคบ การสรางกลการวจยและถายทอดความรระหวางภาคเอกชน การจดการศกษาและเรยนรอาชวศกษาโดยเนนภาคปฏบต

2. พฒนาครยคใหม - การพฒนาระบบผลตคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา อาทเชน การปรบระบบการผลต การคดสรร คาตอบแทน และสวสดการ ใหสามารถดงบคลากรทเกงมาเปนคร การจดตงสถาบนอดมศกษาทเนนดานความเปนเลศในการผลตคร - การพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา อาทเชน การพฒนาและปรบปรงระบบและเกณฑการประเมนสมรรถนะวชาชพคร ใหเชอมโยงกบความสามารถในการสอนเพอใหประโยชนแกผเรยนสงสด รวมถงการจดตงกองทนพฒนา หรอการพฒนาคร โดยใชโรงเรยนเปนฐาน - การใชคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา อาทเชน การปรบปรงเกณฑกำหนดอตราคร โดยพจารณาจากภาระงานทชดเจนรวมดวยกน และจดใหมจำนวนครพอเพยงตามเกณฑและมวฒตรงตามทสอน

3. พฒนาคณภาพสถานศกษาและแหลงเรยนรยคใหม - รณรงคใหคนไทยมนสยรกการอาน - พฒนาแหลงเรยนรทวไปในรปแบบอนๆ ทหลากหลายและกระจายอยางทวถง - สงเสรมการสรางสภาพแวดลอมของชมชน และทองถนทเออตอการศกษา - พฒนาคณภาพสถานศกษาและโครงสรางพนฐาน หรอพฒนาแหลงเรยนรรปแบบอนๆ


4. พฒนาคณภาพการบรหารจดการใหม - กระจายอำนาจการบรหารและการจดการการศกษาใหสถานศกษาละเขตพนท การศกษา อาท ใหมกลไกขบเคลอนการกระจายอำนาจแบบขนบนได สเขตพนทและสถานศกษาอยางเปนระบบตามศกยภาพความพรอม การพฒนาภาวะผนำผบรหารเขตพนทการศกษาและสถานศกษา สรางผนำการเปลยนแปลงนวตกรรมการบรหารเชงคณภาพ พฒนาภาวะผนำบรหารเขตพนทการศกษาและสถานศกษา - พฒนาระบบบรการจดการตามหลกธรรมมาภบาลใหมความโปรงใส เปนธรรม และ มระบบการตรวจสอบทมประสทธภาพ อาท ทบทวนระบบการบรหารโดยองคคณะบคคลในทกระดบ/ประเภทการศกษา การปรบปรงระบบบรหารงานบคคลของขาราชการครใหสามารถบรหารจดการตามหลกธรรมมาภบาล และสามารถสงเสรมสนบสนนการพฒนาคร และวชาชพครใหเปนทยอมรบในสงคม - พฒนาการบรหารจดการเพอเพมโอกาสทางการศกษาอยางมคณภาพ อาท การพฒนาระบบการศกษาและเรยนรทยดหยนหลากหลาย เขาถงไดงาย มระบบเทยบโอนความรและประสบการณเพอใหประชาชนทกคน เขาถงโอกาสการศกษาอยางตอเนองตลอดชพ การสงเสรมการศกษานอกระบบและ การศกษาตามอธยาศย - พฒนาระบบบรหารจดการเพอสงเสรมสนบสนนการมสวนรวมของประชาชน ภาคเอกชนและทกภาคสวนในการจดการศกษาและสนบสนนการศกษาและเรยนรใหมากขน อาท สงเสรมใหการมสวนรวมของบคคล ครอบครวชมชน องคกรชมชน เอกชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบน ศาสนา สถานประกอบการ และสถาบนสงคมอนในการจดการศกษาและสนบสนนการศกษา และสงเสรมบทบาทองคปกครองสวนทองถน (อปท.) ใหเขารวมจดและสนบสนนการจดการศกษามากขน

พฒนาระบบบรหารจดการทรพยากรเพอการศกษาใหมประสทธภาพ อาท การปรบปรง การบรหารจดการการเงนและงบประมาณโดยเนนอปสงคหรอผเรยนเปนสำคญ วางแผนเปนขนตอนและจดระบบบรหารจดการเพอรองรบการยบ เลก หรอควบรวมสถานศกษาขนาดเลกเพอใหการใชทรพยากร การศกษาเปนไปอยางมประสทธภาพ พฒนาระบบการจดสรรทนการศกษาทงทนใหเปลาและทนกยม เพอเปนกลไกเพมโอกาสทางการศกษา การผลตพฒนากำลงคนตามความตองการของประเทศ และวางแผน ขนตอนและจดระบบบรหารจดการเพอรองรบการยบ เลก เพอใหการใชทรพยากรการศกษาเปนไปอยางมประสทธภาพ

กลไกเพอขบเคลอนการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (1) ใหมคณะกรรมการ 2 คณะ เพอดำเนนการทางนโยบายขบเคลอนการปฏรปการศกษา ไดแก คณะกรรมการนโยบายปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง และคณะกรรมการขบเคลอนการปฏรป การศกษาในทศวรรษทสอง (2) จดตงหนวยและ /หรอปรบบทบาทหนวยงานเพอเปนกลไกรบรองคณภาพมาตรฐาน และเพมโอกาสทางการศกษาและการเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต (3) การพฒนาระบบการเงน การคลง (4) การพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา (5) การปรบปรงแกไข บงคบใชกฎหมายการศกษาและทเกยวของ


2.2.9 พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553

วตถประสงค: ขอบญญตกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาต พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 จะเปนมาตรากฎหมายวาดวยการศกษาทงหมด โดยจะสามารถแบงออกเปน 9 หมวด และบทเฉพาะกาลอกหนงบท มทงหมด 78 มาตรา รายละเอยดเกยวกบหมวดและมาตรามดงน มาตราท 1 - 5 จะวาดวยกฎระเบยบและขอบงคบใชของพระราชบญญต รวมถงความหมายของคำศพทตางๆ ทางการศกษา อาท การศกษา คร คณาจารย เปนตน หมวดท 1 บททวไป ประกอบไปดวยมาตราท 6 – 8 โดยจะพดถงความมงหมายและหลกการของการศกษา อาท หลกการจดการศกษา หมวดท 2 สทธและหนาททางการศกษา ประกอบไปดวยมาตราท 10 – 14 โดยจะกลาวถงสทธของบคคลทจะตองเขารบการศกษาและสทธประโยชนตางๆ จากการศกษา หมวดท 3 ระบบการศกษา ประกอบไปดวยมาตราท 15 - 21 โดยจะกลาวถงกฎระเบยบและขอบงคบของชนดและประเภทของระบบการศกษาตางๆ อาท อดมศกษา อาชวศกษา หมวดท 4 แนวการจดการศกษา ประกอบไปดวยมาตราท 22 – 30 โดยจะกลาวถงความรและทกษะทจะตองมจากการหลกสตรการเรยนการสอน และกจกรรม อาท สงเสรมสนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยน และอำนวยความสะดวกเพอใหผเรยนเกดการเรยนรและมความรอบร รวมทงสามารถใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร หมวดท 5 การบรหารและการจดการศกษา แบงออกเปน 3 สวน ไดแก สวนท 1 การบรหารและการจดการศกษาของรฐ ประกอบไปดวยมาตราท 31 – 40 โดยจะกลาวถงอำนาจและหนาทของหนวยงานของรฐททำงานเกยวของกบสถานศกษา รวมถงกฎระเบยบและ ขอบงคบตางๆ สวนท 2 การบรหารและการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน ประกอบไปดวยมาตราท 41 – 42 โดยจะกลาวถงอำนาจและหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนททำงานเกยวของกบ การศกษา สวนท 3 การบรหารและการจดการศกษาของเอกชน ประกอบไปดวยมาตราท 43 – 46 โดยจะกลาวถง กฎระเบยบและขอบงคบของสถานศกษาภาคเอกชนและสทธประโยชนทจะไดรบ หมวดท 6 มาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษา ประกอบไปดวยมาตราท 47 – 51 โดยจะกลาวถง การจดตงระบบประกนและประเมนคณภาพทางการศกษา หมวดท 7 คร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา ประกอบไปดวยมาตราท 52 – 57 โดยจะกลาวถง การสงเสรมเรองการผลตบคลากรดานการศกษา สวสดการตางๆ หมวดท 8 ทรพยากรและการลงทนเพอการศกษา ประกอบไปดวยมาตราท 58 – 62 โดยจะกลาวถงการระดมทนและทรพยากรทางการศกษา และการจดสรรเงนทนของรฐทเกยวกบการศกษา หมวดท 9 เทคโนโลยเพอการศกษา ประกอบไปดวยมาตราท 63 – 69 โดยจะกลาวถง การสงเสรมของภาครฐเกยวกบการพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา


บทเฉพาะกาล ประกอบไปดวยมาตราท 70–78 โดยจะกลาวถงวาระตางๆ ทางการศกษา และการจดตงสำนกงานทางการศกษา

หมวด 1 บททวไป ความมงหมายและหลกการ พระราชบญญตฉบบนมเจตนารมณทตองการเนนยำวาการจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณ ทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และคณธรรม โดยยดหลกดานการกระจายอำนาจ มาตรฐานครและการศกษา และการมสวนรวมของเอกชน องคกรชมชน องคกรปกครองสวนทองถน และสถาบนสงคมอนๆ

หมวด 2 สทธและหนาททางการศกษา บคคลมสทธและโอกาสเสมอกนในการรบการศกษาขนพนฐานไมนอยกวาสบสองป ทรฐตองจดใหอยางทวถง และมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย โดยบดามารดา หรอผปกครองมหนาทจดใหบตรหรอบคคลในความดแลไดรบการศกษาทงภาคบงคบ และนอกเหนอจากภาคบงคบตามความพรอมของครอบครว บดามารดา บคคล ชมชน องคกร และสถาบนตาง ๆ ทางสงคมทสนบสนนหรอจดการศกษาขนพนฐาน มสทธไดรบสทธประโยชนเชนการลดหยอนหรอยกเวนภาษสำหรบคาใชจายการศกษา หมวด 3 ระบบการศกษา การจดการศกษามสามรปแบบ คอ การศกษาในระบบ การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย สถานศกษาจดไดทงสามรปแบบ และใหมการเทยบโอนผลการเรยนทผเรยนสะสมไวระหวาง รปแบบเดยวกนหรอตางรปแบบได ไมวาจะเปนผลการเรยนจากสถานศกษาเดยวกนหรอไมกตาม การศกษาในระบบมสองระดบ คอ การศกษาขนพนฐานซงจดไมนอยกวา 12 ป กอนระดบอดมศกษา และระดบอดมศกษา ซงแบงเปนระดบตำกวาปรญญา และระดบปรญญา อกทงใหมการศกษาภาคบงคบเกาป นบจากอายยางเขาปทเจด จนอายยางเขาปทสบหก หรอเมอสอบไดชนปทเกาของการศกษาภาคบงคบ หมวด 4 แนวการจดการศกษา การจดการศกษาตองยดหลกวาผเรยนมความสำคญทสด ผเรยนทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได การจดการศกษาทงสามรปแบบในหมวด 3 ตองเนนทงความร คณธรรม และกระบวนการเรยนร ในเรองสาระความร ใหบรณาการความรและทกษะดานตางๆ ใหเหมาะสม ทงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ดานศาสนา ศลปะ วฒนธรรม การกฬา ภมปญญาไทย จดกจกรรมใหผเรยนฝกปฏบตจรง ผสมผสานสาระความรดานตางๆ อยางสมดล และปลกฝงคณธรรม คานยมทด คณลกษณะอนพงประสงค ในทกวชา ใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร ผสอนและผเรยนอาจเรยนรไปพรอมกนจากสอและแหลงวทยาการประเภทตางๆ หลกสตรการศกษาทกระดบและทกประเภท ตองมความหลากหลาย โดยสวนกลาง จดทำหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน เนนความเปนไทยและความเปนพลเมองด การดำรงชวตและการประกอบอาชพตลอดจนเพอการศกษาตอและใหสถานศกษาขนพนฐานจดทำหลกสตรในสวนทเกยวกบสภาพปญหาในชมชนและสงคม

หมวด 5 การบรหารและการจดการศกษา สวนท 1 การบรหารและการจดการศกษาของรฐ แบงเปนสามระดบ คอ ระดบชาต ระดบเขตพนทการศกษาและระดบสถานศกษา เพอเปน การกระจายอำนาจลงไปสทองถน และสถานศกษาใหมากทสด


• ระดบชาต ใหมกระทรวงการศกษา ศาสนา และวฒนธรรม มอำนาจหนาท กำกบดแลการศกษาทกระดบและทกประเภทรวมทง การศาสนา ศลปะและวฒนธรรม โดยมประกอบดวย 4 องคกรยอยไดแก - สภาการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม มหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผน และมาตรฐานการศกษาของชาต - คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน มหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผนพฒนา มาตรฐานและหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน - คณะกรรมการการอดมศกษา มหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผนพฒนา และมาตรฐานการอดมศกษาทสอดคลองกบแผนการศกษา ศาสนา ศลปะและวฒนธรรมแหงชาต - คณะกรรมการการศาสนาและวฒนธรรม มหนาทพจารณาเสนอนโยบายและแผนพฒนาดานศาสนา ศลปะและวฒนธรรมทสอดคลองกบแผนการศกษา ศาสนา ศลปะและวฒนธรรมแหงชาต • ระดบเขตพนทการศกษา การบรหารและการจดการศกษาขนพนฐานและการอดมศกษาระดบตำกวาปรญญา ใหยดเขตพนทการศกษาโดยคำนงถงปรมาณสถานศกษา และจำนวนประชากรเปนหลก ในแตละเขตพนท การศกษาใหมคณะกรรมการและสำนกงานการศกษา ศาสนาและวฒนธรรมเขตพนทการศกษา ทำหนาทในการกำกบดแลสถานศกษาขนพนฐานและสถานศกษาระดบอดมศกษา • ระดบสถานศกษา ใหแตละสถานศกษาขนพนฐาน และสถานศกษาอดมศกษาระดบตำกวาปรญญา มคณะกรรมการสถานศกษา เพอทำหนาทกำกบและสงเสรมสนบสนนกจการของสถานศกษา คณะกรรมการสถานศกษาประกอบดวย ผแทน ผปกครอง ผแทนคร ผแทนองคกรชมชน ผแทนองคกรปกครองสวนทองถน ผแทนศษยเกาของสถานศกษา และผทรงคณวฒ และใหผบรหารสถานศกษาเปนกรรมการและเลขานการของคณะกรรมการ ทงน ใหกระทรวงกระจายอำนาจ ทงดานวชาการ งบประมาณ การบรหารงานบคคล และ การบรหารทวไป ไปยงคณะกรรมการและสำนกงานการศกษาฯ เขตพนทการศกษา และสถานศกษาในเขตพนทการศกษาโดยตรง สวนท 2 การบรหารและการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน ใหองคกรปกครองสวนทองถนจดการศกษาไดทกระดบและทกประเภทตามความพรอม ความเหมาะสมและความตองการภายในทองถน โดยกระทรวงกำหนดหลกเกณฑและวธการประเมน ความพรอม รวมทงประสานและสงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถนสามารถจดการศกษาได สวนท 3 การบรหารและการจดการศกษาของเอกชน สถานศกษาเอกชนเปนนตบคคลจดการศกษาไดทกระดบและทกประเภท มคณะกรรมการบรหาร ประกอบดวยผบรหารสถานศกษาเอกชน ผรบใบอนญาต ผแทนผปกครอง ผแทนองคกรชมชน ผแทนคร ผแทนศษยเกาและผทรงคณวฒ การบรหารและการจดการศกษาของเอกชนใหมความเปนอสระ โดยม การกำกบ ตดตาม ประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาจากรฐ และตองปฏบตตามหลกเกณฑ การประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาเชนเดยวกบสถานศกษาของรฐ สวนสถานศกษาของเอกชนระดบปรญญา ใหดำเนนกจการโดยอสระภายใตการกำกบดแลของสภาสถานศกษาตามกฎหมายวาดวยสถาบนอดมศกษาเอกชน


หมวด 6 มาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษา ใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาทกระดบ ประกอบดวย ระบบการประกนคณภาพภายในโดยหนวยงานตนสงกดและสถานศกษา และระบบการประกนคณภาพภายนอก โดยใหมการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษาทกแหงอยางนอยหนงครงทกหาป โดยสำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา กรณทผลการประเมนภายนอกไมไดมาตรฐานใหสำนกงานรบรองมาตรฐานฯ จดทำขอเสนอแนะตอหนวยงานตนสงกด ใหสถานศกษาปรบปรง ภายในระยะเวลาทกำหนด

หมวด 7 คร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา ใหกระทรวงสงเสรมใหมระบบกระบวนการผลตและพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษาใหมคณภาพและมาตรฐานทเหมาะสม มกฎหมายวาดวยเงนเดอน คาตอบแทน สวสดการ ฯลฯ และใหมองคกรวชาชพคร ผบรหารสถานศกษา และผบรหารการศกษา เปนองคกรอสระมอำนาจหนาทกำหนดมาตรฐานวชาชพ ออกและเพกถอนใบอนญาตประกอบวชาชพ รวมทงกำกบดแลการปฏบตตามมาตรฐานและจรรยาบรรณของวชาชพ

หมวด 8 ทรพยากรและการลงทนเพอการศกษา - ใหมการระดมทรพยากรและการลงทนดานงบประมาณ การเงน และทรพยสน ทงจากรฐ องคกร ปกครองสวนทองถน บคคล ครอบครว ชมชน องคกรชมชน เอกชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ สถาบนสงคมอนและตางประเทศมาใชจดการศกษา โดยใหรฐและองคกรปกครองสวนทองถน ใชมาตรการภาษสงเสรมและใหแรงจงใจ รวมทงใชมาตรการลดหยอนหรอยกเวนภาษตามความเหมาะสม - ใหรฐจดสรรงบประมาณแผนดนใหกบการศกษา โดยจดสรรใหผเรยนและสถานศกษา ทงของรฐและเอกชน ในรปแบบตางๆ เชน ในรปเงนอดหนนทวไปเปนคาใชจายรายบคคล กองทนประเภทตาง ๆ และทนการศกษา รวมทงใหมระบบการตรวจสอบ ตดตามและประเมนประสทธภาพและประสทธผลการใชจายงบประมาณการจดการศกษาดวย

หมวด 9 เทคโนโลยเพอการศกษา รฐจดสรรคลนความถ สอตวนำและโครงสรางพนฐานทจำเปนตอการสงวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน วทยโทรคมนาคม และการสอสารในรปอนเพอประโยชนสำหรบการศกษา การทะนบำรง ศาสนา ศลปะและวฒนธรรมตามความจำเปน รฐสงเสรมสนบสนนใหมการวจยและพฒนา การผลตและพฒนา แบบเรยน ตำรา สอสงพมพอน วสดอปกรณและเทคโนโลยเพอการศกษาอน ใหมการพฒนาบคลากรทงดาน ผผลตและผใชเทคโนโลยเพอการศกษา เพอใหผเรยนไดพฒนาขดความสามารถในการใชเทคโนโลยเพอการศกษา ในโอกาสแรกททำได อนจะนำไปสการแสวงหาความรไดดวยตนเองอยางตอเนองตลอดชวต

2.2.10 แนวทางการเรยนรในศตวรรษท 21 สถานการณโลกมความเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ทำใหระบบการศกษาตองมการพฒนาเพอใหสอดคลองกบภาวะความเปนจรง โดยประเทศสหรฐอเมรกาไดมแนวคดเรอง “ทกษะแหงอนาคตใหม: การเรยนรในศตวรรษท 21” ขน โดยภาคสวนทเกยวของนอกระบบการศกษา ประกอบดวย บรษทเอกชน ชนนำขนาดใหญ องคกรวชาชพระดบประเทศ และสำนกงานดานการศกษาของรฐ รวมตวและกอตงเปน เครอขายองคกรความรวมมอเพอทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 (Partnership for 21st Century Skills)


หรอเรยกยอๆวา เครอขาย P21 โดยเยาวชนจะตองมทกษะสำหรบการออกไปดำรงชวตในโลกแหงศตวรรษ ท 21 ทเปลยนไป จงไดพฒนาวสยทศนและกรอบความคดเพอการเรยนรในศตวรรษท 21 ขน ซงความทาทายดานการศกษาในศตวรรษท 21 คอการเตรยมนกเรยนใหพรอมกบชวตในศตวรรษท 21 เปนเรองสำคญของกระแสการปรบเปลยนทางสงคมทเกดขนในศตวรรษท 21 สงผลตอวถการดำรงชพของสงคมอยางทวถง รวมทงครตองมความตนตวและเตรยมพรอมในการจดการเรยนรเพอเตรยมความพรอมใหนกเรยนมทกษะสำหรบการออกไปดำรงชวตในโลกในศตวรรษท 21 ทเปลยนไปจากศตวรรษท 20 และ 19 โดยทกษะแหงศตวรรษท 21 ทสำคญทสด คอ ทกษะการเรยนร (Learning Skill) สงผลใหมการเปลยนแปลงการจด การเรยนรเพอใหเดกในศตวรรษท 21 น มความร ความสามารถ และทกษะจำเปน ซงเปนผลจากการปฏรปเปลยนแปลงรปแบบการจดการเรยนการสอน ตลอดจนการเตรยมความพรอมดานตางๆ ซงกรอบแนวคดในการจดการเรยนรแหงศตวรรษท 21 (แผนภาพท 2.2) จะแสดงผลลพธของนกเรยนและปจจยสงเสรม สนบสนนในการจดการเรยนรเพอรองรบศตวรรษท 21 แผนภาพท 2.2 กรอบแนวคดเพอการเรยนรในศตวรรษท 21 (21st Century Learning Framework)

โดยผลการเรยนรทตองการในศตวรรษท 21 ประกอบดวย 1.สาระหลก(Core subjects) และประเดนสำคญในศตวรรษท 2 และทกษะในศตวรรษท 2 (21st century skills) (ตามแผนภาพ 2.3)


แผนภาพท 2.3 ผลการเรยนรทตองการในศตวรรษท 21

สำหรบสาระวชาหลก (Core Subjects) ประกอบดวย ภาษาแม และภาษาสำคญของโลก ศลปะ คณตศาสตร การปกครองและหนาทพลเมอง เศรษฐศาสตร วทยาศาสตร ภมศาสตร ประวตศาสตร ซงวชาแกนหลกนจะนำมาสการกำหนดเปนกรอบแนวคดและยทธศาสตรสำคญตอการจดการเรยนรในเนอหา เชงสหวทยาการ (Interdisciplinary) หรอหวขอสำหรบศตวรรษท 21 โดยการสงเสรมความเขาใจในเนอหาวชาแกนหลก และสอดแทรกทกษะแหงศตวรรษท 21 เขาไปในทกวชาแกนหลก ดงน

ทกษะแหงศตวรรษท 21 - ความรเกยวกบโลก (Global Awareness) - ความรเกยวกบการเงน เศรษฐศาสตร ธรกจ และการเปนผประกอบการ (Financial, Economics, Business and Entrepreneurial Literacy) - ความรดานการเปนพลเมองทด (Civic Literacy) - ความรดานสขภาพ (Health Literacy) - ความรดานสงแวดลอม (Environmental Literacy)

ทกษะดานการเรยนรและนวตกรรม จะเปนตวกำหนดความพรอมของนกเรยนเขาสโลก การทำงานทมความซบซอนมากขนในปจจบน ไดแก - ความรเรมสรางสรรคและนวตกรรม - การคดอยางมวจารณญาณและการแกปญหา - การสอสารและการรวมมอ


ทกษะดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย เนองดวยในปจจบนมการเผยแพรขอมลขาวสารผานทางสอและเทคโนโลยมากมาย ผเรยนจงตองมความสามารถในการแสดงทกษะการคดอยางมวจารณญาณและปฏบตงานไดหลากหลาย โดยอาศยความรในหลายดาน ไดแก ความรดานสารสนเทศ ความรเกยวกบ สอ ความรดานเทคโนโลย

ทกษะดานชวตและอาชพ ในการดำรงชวตและทำงานในยคปจจบนใหประสบความสำเรจ นกเรยนจะตองพฒนาทกษะชวตทสำคญดงตอไปน - ความยดหยนและการปรบตว - การรเรมสรางสรรคและเปนตวของตวเอง - ทกษะสงคมและสงคมขามวฒนธรรม - การเปนผสรางหรอผผลต (Productivity) และความรบผดชอบเชอถอได (Accountability) - ภาวะผนำและความรบผดชอบ (Responsibility)

ดงนนทกษะของคนในศตวรรษท 21 ททกคนจะตองเรยนรตลอดชวต คอ การเรยนร 3R x 7C โดย 3R คอ Reading (อานออก), (W)Riting (เขยนได), และ (A)Rithemetics (คดเลขเปน) และ 7C ไดแก - Critical Thinking and Problem Solving (ทกษะดานการคดอยางมวจารณญาณ และทกษะในการแกปญหา) - Creativity and Innovation (ทกษะดานการสรางสรรค และนวตกรรม) - Cross-cultural Understanding (ทกษะดานความเขาใจความตางวฒนธรรม ตางกระบวนทศน) - Collaboration, Teamwork and Leadership (ทกษะดานความรวมมอ การทำงานเปนทม และภาวะผนำ) - Communications, Information, and Media Literacy (ทกษะดานการสอสารสารสนเทศ และรเทาทนสอ) - Computing and ICT Literacy (ทกษะดานคอมพวเตอร และเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร) - Career and Learning Skills (ทกษะอาชพ และทกษะการเรยนร)

การเรยนรในศตวรรษท 21 เปนการกำหนดแนวทางยทธศาสตรในการจดการเรยนร โดยรวมกนสรางรปแบบและแนวปฏบตในการเสรมสรางประสทธภาพของการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 โดยเนนทองคความร ทกษะ ความเชยวชาญและสมรรถนะทเกดกบตวผเรยน เพอใชในการดำรงชวตในสงคมแหงความเปลยนแปลงในปจจบน โดยจะอางถงรปแบบ (Model) ทพฒนามาจากเครอขายองคกรความรวมมอเพอทกษะแหงการเรยนรในศตวรรษท 21 (Partnership For 21st Century Skills) (www.p21.org ) ทม ชอยอวา เครอขาย P21 ซงไดพฒนากรอบแนวคดเพอการเรยนรในศตวรรษท 21 โดยผสมผสานองคความร ทกษะเฉพาะดาน ความชำนาญการและความรเทาทนดานตางๆ เขาดวยกน เพอความสำเรจของผเรยนทงดานการทำงานและการดำเนนชวต โดยสามารถสรปสงทตองเปลยนแปลงในการจดการความรในศตวรรษท 21 ไดตามแผนภาพท 2.4


แผนภาพท 2.4 สรปสงทตองเปลยนแปลงในการจดการความรในศตวรรษท 21

การจดกระบวนการเรยนรในศตวรรษท 21 นนตองพยายามเปลยนบทบาทครจากผบรรยายมาเปนคณะครรวมกนออกแบบกจกรรมในการจดกระบวนการเรยนร (Pedagogy) ใหนกเรยนใชเปนเครองมอไปเรยนรสรางองคความรดวยตนเองครในศตวรรษท 21 ตองยดหลกสอนนอย เรยนมาก การเรยนร ในศตวรรษท 21 ตองกาวขามสาระวชาไปสการเรยนร “ทกษะเพอการดำรงชวตในศตวรรษท 21” (21st Century Skills) ทครสอนไมได นกเรยนตองเรยนเองหรอพดใหมวาครตองไมสอนแตตองออกแบบ การเรยนร และอำนวยความสะดวก (Facilitate) ในการเรยนร ใหนกเรยนเรยนรจากการเรยนแบบลงมอทำแลวการเรยนรกจะเกดจากภายในใจและสมองของตนเอง ซงการเรยนรแบบนเรยกวา PBL (Project-Based Learning) โดยครเปนผอำนวยความสะดวกและเสนอแนะเครองมอการเขาถงองคความรผานวธการตาง ๆ โดยเฉพาะผาน Technology ใหเขาถงความรไดอยางรวดเรวและกวางขวาง นำความรทไดมาแลกเปลยนกบเพอนในหองเรยน เรยกกระบวนการเรยนรแบบนวา Active Learning ทยดนกเรยนเปนศนยกลาง (Student-centered) ซงการจดทำแนวทางการจดทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 ทเนนสมรรถนะทางสาขาวชาชพเพอพฒนาทกษะแหงอนาคต ไดยดกรอบของระบบสนบสนนการเรยนร ดงน

1) ระบบมาตรฐานการเรยนรในศตวรรษท 21 (21st Century Standards) - การใชขอมลความจรงจากกระบวนการสงเกตตงประเดนคำถามจากแหลงเรยนรชมชนเชอมโยงไปสสาระการเรยนรรายวชา - การบรณาการความร และความซำซอนของเนอหาสาระ


- การสรางทกษะการสบคน รวบรวมความร - การสรางความร ความเขาใจเชงลกมากกวาแบบผวเผน - การสรางความเชยวชาญตามความถนดและสนใจใหเกดกบผเรยน - การใชหลกการวดประเมนผลทมคณภาพระดบสง

2) ระบบการประเมนทกษะในศตวรรษท 21 (Assessment of 21st Century Skills) - สรางความสมดลในการประเมนผลเชงคณภาพ (ความร ความถนดสาขาอาชพ ทศนคตตอการทำงานและอาชพ) - นำประโยชนของผลสะทอนจากการปฏบตของผเรยนมาปรบปรงการแกไขงาน (เครองมอวดผลตามสภาพจรงการปฏบต ทศนคต และความร)

ดงนนจงตองมการยกระดบและพฒนาครไทย ใหทนตอสถานการณและความเปลยนแปลงทเกดขนจากการศกษาวจยเกยวกบการพฒนาครของประเทศตาง ๆ เชน ฟนแลนด นวซแลนด สหรฐอเมรกา เนเธอรแลนด โปรตเกส สงคโปร เกาหล ญปน จน พบวา 1. การผลตคร ใหความสำคญตอคร ครเปนบคคลสำคญทสดทจะสงผลตอคณภาพการเรยนการสอน และคณภาพของผเรยน คณลกษณะของครในศตวรรษท 21 ตองเปนผทมความรอบรมากขน มความเปนมออาชพ มความสามารถและศกยภาพสง เปนผทมนวตกรรมการสอนเพอใหนกเรยนไดผลดวยการเรยนรตามทตองการ และเตรยมความพรอมใหแกนกเรยนในการเขาสโลกของการทำงานในศตวรรษท 21 2. ครควรเปนผรกในอาชพ มชวตเรยบงาย และมจตวญญาณของความเปนคร มการกำหนดสมรรถนะของครโดยภาพรวมประกอบดวย 1) ความรในเนอหาวชา 2) การสอสารและการใชภาษา 3) การพฒนาหลกสตร 4) หลกการจดการเรยนร 5) การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำคญ 6) การบรหารจดการชนเรยน 7) การใชเทคโนโลยสารสนเทศและนวตกรรมทางการศกษา 8) การวดและประเมนผล 9) การวจยเพอพฒนาการเรยน การสอน 10) จตวทยาสำหรบคร 11) การสรางความสมพนธกบชมชน 12) คณธรรม จรยธรรมและจรรยาบรรณในวชาชพ 13) ภาวะผนำและการทำงานเปนทม 14) การพฒนาตนเองและวชาชพ 15) การพฒนาคณลกษณะของผเรยน นอกจากนนควรมการควบคมคณภาพการผลตคร โดยการใชระบบการรบรองวทยฐานะของสถาบนผลตครคดคนเกงระดบยอดเยยมใหมาเปนครโดยกำหนดกลมทมผลการเรยนสงสดเขาเรยน เพอเปนคร การยกยองอาชพครวาเปนวชาชพชนสงเทยบเทาอาชพสำคญ การไดรบการยอมรบ เชอถอไววางใจในระดบแนวหนาของประเทศ และมเงนเดอนสงในระดบเดยวกบอาชพอน เชน แพทย นกกฎหมาย เปนตน สรปแลวบทบาทของครยคใหมคอการทำหนาทเปนผสนบสนนชวยเหลอผเรยนใหพฒนาตนเองใหไดเตมศกยภาพ และสงเสรมใหเกดการเรยนรตลอดชวตเพราะเทคโนโลยในทกวนนมการเปลยนแปลงรวดเรวและลำสมย ผคนในยคใหมจงตองเรยนรสงใหมตลอดเวลา ดงนนครตองปรบตวใหเขากบเทคโนโลยและคอยแนะนำแนวทางการใชเทคโนโลยทเหมาะสมกบเดกอยางเขาใจ และพรอมทจะทมเทวชาความร ดวยวธการสมยใหมตามธรรมชาตของการเปลยนแปลง อยางไรกตาม แมเทคโนโลยจะเปลยนแปลงอยางรวดเรว ความสามารถของครยคใหมอาจจะไมสามารถเปลยนแปลงไดทนเทคโนโลยสมยใหมได แตสงทครสามารถทจะบอกนกเรยนไดวาขอมลใดสามารถนำไปปรบใชกบชวตจรงไดหรอวธการเลอกใชเครองมอทถกตองนน ควรเปนไปในแนวทางใด แตสงทสำคญท


จะหาไมไดจากเทคโนโลยสมยใหมคอ ศลธรรม คณธรรม ทครสอนถายทอดใหเดกซงเปนสวนสำคญอนจะถกพฒนาไปพรอมกบสตปญญาเพอใหความรแกอนาคตของชาตอยางถกตอง 2.3 การศกษาและการพฒนากำลงคนในตางประเทศ

แนวทางการศกษาและการพฒนากำลงคนในตางประเทศไดทบทวน 6 ประเทศ ไดแก สหพนธสาธารณรฐเยอรมน สหพนธรฐแคนาดา สาธารณรฐเกาหลใต สาธารณรฐสงคโปร สหพนธรฐมาเลเซย สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม และไดสรปผลในภาพรวม โดยมขอนาสนใจ(เบองตน) ดงน

2.3.1 สหพนธสาธารณรฐเยอรมน ในป 2554 ประเทศเยอรมนไดจดสรรงบประมาณเปนสดสวนรอยละ 5 ของ GDP หรอ รอยละ 11 ของการใชจายภาครฐทงหมด โดยรอยละ 15 ถกแจกจายใหกบระดบประถมศกษา รอยละ 50 สำหรบมธยมศกษา และรอยละ 24 สำหรบอดมศกษา ผลสมฤทธทนาสนใจคอในป 2555 ประเทศเยอรมน มอตรานกเรยนตอครเพยง 14:1 และยงมอตราการเรยนตอจากระดบประถมศกษาเขามธยมศกษาถงรอยละ 99.34 อกทงหากพจารณาดถงการจางงานตามระดบการศกษาแลว พบวา ผมงานทำสวนใหญสำเรจการศกษาในระดบมธยมศกษา เนองจากเยอรมนมการปกครองในรปแบบสหพนธรฐโดยมทงหมด 16 รฐโดยแตละรฐจะมรฐบาลทองถนเปนของตวเอง และมกระทรวงศกษาของรฐนนๆ เองอกดวย ซงทำใหสามารถทำการบรหารไดอยางเสรโดยมการศกษาภาคบงคบเปนขอจำกดขนตำทจะตองเหมอนกนทกรฐ โครงสรางการศกษาทนาสนใจของประเทศเยอรมน คอ ในระดบมธยมศกษาโดยระดบมธยมศกษาตอนตน มโรงเรยนทสามารถเลอกเรยนได 4 แบบ ไดแก 1) Secondary General School เปนโรงเรยนทเนนเตรยมตวนกเรยนเพอใหเขาไปเรยนตอในวชาชพสาขาอตสาหกรรมและการชาง 2) Grammar School โดยเนนการสอนวชาการเพอไปเรยนตอในระดบอดมศกษา โดยสามารถเนนไปในทศทางใดทศทางหนงไดเชน การดนตรหรอเทคโนโลย 3) Intermediate School โดยเนนการเรยนการสอนระหวาง Secondary General School และ Grammar School 4) มธยมผสม โดยนำมธยมสายการชาง สายสามญและสายสามญเขาดวยกน ในระดบตอไป นกเรยนทจบจากโรงเรยนมธยมตนสามารถเรยนตอในระดบมธยมปลาย หรอสามารถทำการฝกงานวชาชพตอไดไมวาจะจบมาจากโรงเรยนมธยมตนในรปแบบใด โดยมหลากหลายสาขาใหเลอกตงแตชางไฟฟา ผชวยแพทยตลอดจนงานบรการตางๆ โดยแบงเปนการเรยนทโรงเรยนรอยละ 40 และ ทบรษทหรอโรงงานรอยละ 60

2.3.2 สหพนธรฐแคนาดา ประเทศแคนาดา แบงการปกครองออกเปน 10 รฐและ 3 เขตปกครองพเศษ โดยในป 2551 สดสวนของกำลงแรงงานรอยละ 2 อยในภาคเกษตรกรรม รอยละ 13 อยในภาคอตสาหกรรมการผลต และรอยละ 76 อยในภาคบรการ และจากขอมลป 2550 สดสวนผมงานทำ จำแนกตามระดบการศกษา พบวา รอยละ 42.70 เปนผทมวฒการศกษาอยในระดบอนปรญญา ในขณะทสดสวนของผทจบการศกษาระดบมธยมศกษาอยทรอยละ 31.27 ทงนจะเหนไดวาแรงงานสวนใหญเปนแรงงานทมการศกษาในระดบสง สาเหตหนงทอาจเปนเหตใหการจางงานในระดบอนปรญญาอยในระดบสง คอ การสงเสรม การศกษากงวชาชพ (Community College) โดยใชเวลาเรยน 1-3 ป โดยเนนการพฒนาแรงงานใหสอดคลอง


กบความตองการในตลาดแรงงาน และแมวารฐบาลกลางของแคนาดาไมมอำนาจในการกำหนดทศทาง การศกษาในทองถน แตอยางไรกตามสามารถสงผลกระทบทางออมผานงบประมาณจากรฐบาลกลางสรฐบาลทองถนได เชน งบประมาณในการสงเสรมการเรยนภาษาราชการทงสองภาษา (องกฤษและฝรงเศส)

2.3.3 สาธารณรฐเกาหลใต เกาหลใตแบงการปกครองเปน 9 จงหวด และ 6 เขตการปกครอง โดยมคาใชจายทางดาน การศกษาของป 2550 อยทรอยละ 4.2 ของมลคา GDP หรอรอยละ 15.3 ของคาใชจายภาครฐทงหมด อตรานกเรยนตอครในระดบประถมศกษาอยท 26:1 โดยงบประมาณสวนใหญกวารอยละ 42 อยในระดบมธยมศกษา และรอยละ 33 อยในระดบประถมศกษา นอกจากนนอตราการเขาเรยนตอระดบมธยมศกษาของนกเรยนทจบการศกษาระดบประถมศกษามสงถงเกอบรอยละ 99 โดยคาดวาเปนผลมาจากสงเสรมการศกษาและการยกเลกการสอบเขา โดยโรงเรยนมธยมศกษาจะถกแบงเขต และนกเรยนจะไดรบคดเลอกโดยวธการ สมเลอก เพอใหเกดความเทาเทยมกนของคณภาพการศกษา นอกจากนนระบบการผลตครเปนไปโดยสถาบนผลตครสองรปแบบคอ วทยาลยคร และวทยาลยวชาการศกษา โดยรปแบบแรกจะเนนการผลตครประถมศกษา ในขณะทรปแบบทสองนนเนนการผลตครระดบมธยมศกษา อกทงสงเสรมการพฒนาครและการวจยทางการศกษา หลกสตรมหาวทยาลยเปด (Open University หรอ Polytechnic University) มงให การศกษาทางอาชวศกษาใหแกผทกำลงทำงานและประสงคจะเรยนรเพมเตม อกทงยงชวยสงเสรมความสมพนธระหวางสถานศกษากบภาคอตสาหกรรม เพอสงเสรมการมงานทำของผเรยน

2.3.4 สาธารณรฐสงคโปร สาธารณรฐสงคโปรมเนอททงหมด 704 ตารางกโลเมตร มประชากรทงสน 5.08 ลานคน ประกอบไปดวยคนเชอชาตจน มาเลย อนเดยและชาวยโรป สงคโปรไดรบการยกยองวาเปนหนงในประเทศทมการคอรปชนนอยทสด และมประชากรทมคณภาพชวตทดทสดอนดบหนงของเอเชย หากคดตามสดสวนของพลเมองผมงานทำในป 2557 พบวาโดยสวนใหญกวารอยละ 31.9 เปนผทมวฒการศกษาอยในระดบอดมศกษา และรอยละ 19.5 17.8 และ 11.4 เปนพลเรอนทมวฒการศกษาในระดบ วฒบตรวชาชพ ระดบมธยมศกษาตอนปลาย และระดบวทยาลยตามลำดบ กระทรวงการศกษาของสงคโปรจะประกอบไปดวยสามหนวยงานหลก คอฝายจดการศกษา (Professional) ฝายนโยบาย (Policy) และฝายสนบสนน (Services) โดยหนวยงานฝายนโยบายจะเปน หนวยงานหลกในการกำหนดทศทางการศกษา โดยทำหนาททบทวนและจดทำนโยบายการศกษา คอยวางแผนยทธศาสตรของกระทรวง เสรมสรางความสมพนธดานการศกษากบตางประเทศ และประเมนผล การศกษาและผลสมฤทธของแตละโรงเรยน การศกษาของประเทศสงคโปรนนจะเนนไปทการพฒนาผเรยนอยางรอบดานไปพรอมๆ กบวชาหลก เชน คณตศาสตรและวทยาศาสตร สงทนาสนใจในการศกษาของสงคโปร คอ ระบบการบรณาการระหวางเนอหา วธสอนและการประเมนผล สงคโปรมระบบการทดสอบ แหงชาตทดในทกระดบการศกษาและผลของการทดสอบแตละระดบจะถกนำไปใชในการแนะนำสายวชาทจะเรยนตอไป ทงในสายวชาการและสายอาชพ อกเรองหนงทอาจกลาวไดวามความสำคญมากทสดและแตกตางจากรปแบบของประเทศไทยกคอ ระบบการพฒนาคร ผทเขาสวชาชพครแลวจำเปนทจะตองเขารบการพฒนา 100 ชวโมงตอปและทำงานวจยเพอการพฒนาการสอนและนำผลวจยนนมาทดลองใช ดวยเหตนการทำงาน


วจยของครนนจงเปนเพอประโยชนในการเรยนการสอน ซงเปนประโยชนตอนกเรยนโดยตรง อกเรองทสำคญไมแพกนและยงไมไดรบการนำไปใชมากพอในระบบการศกษาของประเทศไทย คอความเปนอสระทางวชาการ ของโรงเรยน ถงแมสงคโปรจะมการบรหารการศกษาแบบรวมอำนาจเขาสศนยกลางโดยเฉพาะดานความ เขมขนของเนอหาวชาคณตศาสตร แตโครงสรางการศกษาของสงคโปรยงเปดโอกาสใหสถานศกษาสามารถปรบหลกสตรใหสอดคลองกบความตองการของผเรยนได หากมองในอกแงมมหนง การเพมอสระทางดาน วชาการในประเทศทมขนาดเลกอาจจะมความสะดวกในการตรวจสอบดแลและควบคมมาตรฐานกวาประเทศทมขนาดใหญ ซงทำใหสาธารณรฐสงคโปรสามารถทำไดอยางมประสทธภาพ

2.3.5 สหพนธรฐมาเลเซย ประเทศมาเลเซยแบงการปกครองออกเปน 13 รฐและ 3 เขตปกครองพเศษ มพนท 329,758 ตารางกโลเมตรและมประชากรทงสน 26,920,000 คน จากการจำแนกสดสวนผมงานทำตามระดบการศกษาในป 2556 พบวา รอยละ 56 นนเปนผทมวฒการศกษาในระดบมธยมศกษา รอยละ 24.5 จบการศกษาในระดบอดมศกษา และมเพยงรอยละ 20 เทานนทจบการศกษาในระดบประถมศกษาหรอตำกวา การจดการศกษาของประเทศมาเลเซยนน กระทรวงการศกษาตองจดทำนโยบายใหสอดคลองกบแผน 5 ปของประเทศ โดยกระทรวงการศกษาทำหนาทสองดาน ไดแก ดานวชาการและดานการบรหาร การกำหนดนโยบายจะถกกำหนดโดยคณะกรรมการวางแผนการศกษา (The Education Planning Committee) หรอ EPC ซงมรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาเปนประธานคณะกรรมการ โดยมกรมวางแผนและวจยการศกษา (The Education and Planning and Research Division) หรอ EPRD เปนสำนกงานทคอยเสนอนโยบายใหคณะกรรมการวางแผนการศกษาไดพจารณา และเนองจากประเทศมาเลเซยมการบรหารอยในรปแบบของสหพนธรฐ ในระดบมลรฐจงมสำนกงานการศกษาแหงมลรฐคอยกำกบดแลการศกษา กำหนดทศทางการศกษาและนำไปปฏบต รวมทงจดทำขอมลผลสมฤทธกลบไปยงกระทรวง นอกจากนนยงมหนวยงานบรหารการศกษาระดบอำเภอซงเปนหนวยยอยลงไปคอยทำหนาทประสานงานระหวางโรงเรยนและสำนกงานการศกษาแหงมลรฐ การกำหนดนโยบายดานการศกษาของประเทศมาเลเซยนน จะประกอบไปดวยผทมสวนรวม 3 ฝายไดแกฝายการเมองและขาราชการ ฝายประชาชนและฝายองคกรทเกยวของ โดยจะมคณะกรรมการพเศษคอยจดทำขนและเสนอตอทประชมคณะรฐมนตร จากนนนำขนทลเกลาฯตอสมเดจพระราชาธบดแลวประกาศในพระราชกจจานเบกษาตอไป รฐบาลของประเทศมาเลเซยไดวางแผนการพฒนาการศกษาในชวงป พ.ศ. 2555-2568 โดยเนนการปฏรปทง 11 ประเดนไดแก ดานความเทาเทยมกนในการเขาถงการศกษา ความสามารถในการใชภาษา การมผบรหารทมทกษะระดบสง เพมอำนาจใหหนวยงานการศกษาทองถน ยกระดบการใชเทคโนโลย ลดความซำซอนของหนาทระหวางหนวยงานการศกษาตางๆ และเปลยนใหอาชพครนาสนใจ และลดงานธรการของคร อยางไรกตามการนำแนวทางการปฏรปดงกลาวไปปฏบตนนยงไมประสบผลสำเรจ โดยเฉพาะแผนในการสรรหาคร และยงมปญหาทางดานชองวางผลสมฤทธของผเรยนระหวางในเมองกบชนบท


2.3.6 สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม มพนททงหมด 331,210 ตารางกโลเมตรและมประชากร ทงสน 87.8 ลานคน ในป พ.ศ. 2554 การกำหนดนโยบายการศกษาของเวยดนามดแลโดยกระทรวงการศกษาและฝกอบรม (Ministry of Education and Training) หรอ MOET โดยจะรบผดชอบนโยบายอยางกวางๆ ของทกระดบและดแลเรองมหาวทยาลย ในสวนของมธยมศกษาตอนปลายและอาชวศกษานนจะมการกระจายอำนาจไปใหกบสำนกการศกษาและฝกอบรมจงหวด และในสวนของโรงเรยนมธยมศกษาตอนตนและโรงเรยนประถมศกษาดแลโดยสำนกการศกษาและฝกอบรมอำเภอ ทงนเพอเปนการลดอำนาจการควบคมจากสวนกลาง และเพมอสระในการสรรหางบประมาณและระดมทรพยากรในพนท โดยทงในระดบอำเภอและระดบจงหวด จะมคณะกรรมการประชาชนทคอยมสวนรวมในการบรหารจดการการศกษา นอกจากนนคณะกรรมการประชาชนในระดบตางๆ ตองทำการรบผดชอบเรองการเงน และการกำกบดแลคร รวมทงโครงสรางพนฐานเพอ ตอบสนองความตองการดานการศกษาของแตละพนท โดยขอเสนอของคณะกรรมการประชาชนจงหวดนน จะถกสงตอไปใหสภาประชาชนจงหวดทำการกำหนดนโยบายการเกบคาเลาเรยนดวยตวเอง นอกจากนนยงมสภาการศกษาแหงชาตซงเปนองคกรทปรกษาแลกเปลยนการจดทำนโยบายการศกษา สวนการประเมนผลการศกษาของเวยดนามนนสำนกผตรวจการมหนาทคอยตรวจการศกษา แกปญหาการรองเรยนและเสนอมาตรการการควบคมบงคบใชกฎหมาย จะเหนไดวาการศกษาของเวยดนามมรปแบบทมการกระจายอำนาจคอนขางสง อกทงยงใหความสำคญกบภาคประชาชนในระดบทสง สำหรบการวจยดานการศกษามสถาบนวจยการศกษาแหงชาต คอยทำการวจยและพฒนาการศกษา อกทงจดทำการศกษาในระดบปรญญาโทและปรญญาเอกในสาขา ศกษาศาสตรและสาขาอนๆ ทเกยวของ

2.3.7 สรปภาพรวมโครงสรางทางการศกษาของตางประเทศ การศกษานโยบายและแนวทางการศกษาจากประเทศขางตน ซงเปนประเทศทมการพฒนาอยางมากในชวงหลายปทผานมา อาจชวยสะทอนถงประสบการณในการพฒนากำลงคนและการศกษาของประเทศ โดยหากเปรยบเทยบกนกบประเทศไทยแลว ยงมอกหลายแนวทางทสามารถปรบปรงและนำเอามาปรบใชได โดยมขอนาสนใจดงน 1) ดานการกระจายอำนาจ จากการทบทวนแนวทางการศกษาของประเทศแคนาดา พบวา มลกษณะการกระจายอำนาจสงเนองจากเปนระบบสหพนธรฐ โดยแตละรฐมอำนาจในการออกแบบการศกษาใหสอดคลองกบนโยบายดานเศรษฐกจและสงคมของตนเอง อยางไรกตาม หลกสตรและรปแบบการศกษานนควรจะมหลกมาตรฐานขนตำททกสถาบนการศกษาตองปฏบตตาม การกระจายอำนาจนนจะชวยใหสถานศกษาหรอนโยบายการศกษามอสระในการเลอกวธบรหารหรอการเรยนการสอนทเหมาะสมใหกบตนเอง ซงประเทศไทยสามารถนำมาเปนตวอยางได แตการกระจายอำนาจนนไมใชการกระจายอำนาจในการคดรเรมเพยงอยางเดยว แตจำเปนตองมการกระจายงบประมาณและเงนทนลงไปดวย เนองจากในกรณของประเทศไทยทไมไดมการปกครองในรปแบบสหพนธรฐ การปกครองสวนทองถนไมสามารถทจะจดเกบภาษหลก เชน ภาษเงนไดของตนเองได จงไมมรายรบของสวนทองถนทเพยงพอในการสนบสนนนโยบายการศกษาเฉพาะของพนท ดงนน การกระจายอำนาจในประเทศไทยสามารถทำไดโดยการกระจายงบประมาณลงไปในพนทใหมากขน


นอกเหนอจากการกระจายอำนาจและงบประมาณลงไปแลวนน ประเทศมาเลเซยและประเทศเวยดนามยงมโครงสรางทเออตอการมสวนรวมของภาคประชาขนและภาคการเมอง ถงแมวาการเขามา มสวนรวมของภาคการเมองอาจทำใหการจดการศกษาไดรบผลกระทบบาง อยางไรกตาม ในกรณของประเทศเวยดนามทมการกระจายอำนาจและมความสามารถในการใหประชาชนมสวนรวมในการศกษาอยางสง ทำใหประเทศเวยดนามสามารถระดมทนไดตามความเหมาะสม นอกเหนอจากเงนจากภาครฐ และอาจกลาวไดวา เวยดนามซงเปนประเทศกลมอาเซยนใหมกำลงประสบความสำเรจทางดานการพฒนาการศกษา โดยรายงานการวจยลาสด (ป 2558) ของ Organization for Economic Co-operation and Development หรอ OECD ซงคอยจดอนดบความสามารถดานคณตศาสตรและวทยาศาสตรของนกเรยนอาย 15 ปในแตละประเทศ พบวาประเทศเวยดนามอยในอนดบท 12 ขณะทประเทศไทยและประเทศมาเลเซยอยในอนดบท 47 และ 52 ตามลำดบ อนดบดงกลาวอาจจะไมสามารถเปนตวแทนคณภาพการศกษาโดยรวมไดทงหมด แตสามารถบงบอกถงความสำเรจในการจดการศกษาในทางใดทางหนงได 2) การฝกงานวชาชพ โดยยกตวอยางเชนในประเทศเยอรมน การฝกงานวชาชพมความ กวางขวางครอบคลมไดหลากหลายอาชพ นบเปนอกทางเลอกสำหรบการศกษาเพอการมงานทำอยางแทจรง เชนเดยวกบการสงเสรมการศกษาวชาชพ (Community College หรอ Career College) ในประเทศแคนาดา ซงจากสดสวนแรงงานตามกจกรรมทางเศรษฐกจแลวพบวากวารอยละ 76 อยในภาคการบรการ ซงเปนภาคทสามารถสรางมลคาเพมใหกบเศรษฐกจโดยรวมไดเปนอยางมาก ดงนน การพฒนาผเรยนใหสามารถทำงานไดเพมขนในสวนของภาคบรการจงมความสำคญ 3) การไมแบงแยกระหวางโรงเรยนรฐและโรงเรยนเอกชน ลดความความเหลอมลำในการออกแบบการศกษา และสรางความเทาเทยมในคณภาพการศกษา เชน เกณฑในการรบนกเรยนของประเทศเกาหลททำการยกเลกการสอบเขา เพอหลกเลยงความ ไมเทาเทยมทางดานคณภาพการศกษา และเนนการสงเสรมการพฒนาผเรยนทเทาเทยมกนทงประเทศ โดยนโยบายนจะทำใหผเรยนสวนใหญไมถกละเลยและไมรสกวาเปนผแพในการศกษา 4) การเปดกวางของทางเลอกในการศกษา จากทกลาวมาขางตนเกยวกบประเทศเยอรมน มรปแบบโรงเรยนมธยมศกษาตอนตน 4 รปแบบ ซงกำหนดไววาจะตองมในทกรฐ ทำใหเกดทางเลอกทหลากหลายตงแตระดบมธยมศกษาตอนตน โดยทางเลอกเหลานนจะถกแนะนำโดยครผสอนในระดบประถมศกษา เมอผเรยนไดสำเรจการศกษาในระดบประถมศกษาปท 4 หรอปท 6 จะไมมการสอบใหคะแนน แตจะรายงานผลการเรยนทบอกถงผเรยนมความถนดทางดานใดและสามารถไปตอดานใดไดบาง ซงเปนสวนทขาดไปในระบบการศกษาของประเทศไทย หนาทในการแนะนำและประเมนความสามารถของผเรยนเปนกลไกทสำคญทจะทำใหการเลอกโรงเรยนในระดบมธยมศกษาตอนตนไปเรยนตอในระดบมธยมศกษาตอนปลายไดอยางมประสทธภาพ 5) การพฒนาครและงานวจยดานการศกษา สำหรบประเทศสงคโปรนนผทเขาสวชาชพครแลวจำเปนทจะตองเขารบการพฒนา 100 ชวโมงตอป และทำงานวจยเพอการพฒนาการสอนและนำผลวจยนนมาทดลองใช งานวจยของครนนจงเปนประโยชนตอนกเรยนโดยตรง ไมใชการวจยเพอเลอนขนหรอวทยฐานะ ซงการทไมสามารถนำการวจย ดานการศกษามาพฒนาผเรยนนนกยงถกระบอยในผลลพธทตองปรบปรงในผลการดำเนนการแผนการศกษาแหงชาตฉบบกอนปรบปรงอกดวย


6) ระบบการทดสอบแหงชาตและการประเมนผล การตดตามประเมนผลควรทจะมการบรณาการกบเนอหาและวธสอน การประเมนครควรจะตงอยกบความสำเรจของผเรยนและมงพฒนาวธสอนเปนหลก ระบบการทดสอบแหงชาตควรทจะสามารถชแนะแนวทางการเรยนตอของผเรยนได นอกเหนอจากการประเมนคณภาพโรงเรยนและผเรยนเพยง อยางเดยว นอกจากนน การทดสอบแหงชาตยงจำเปนทจะตองมมาตรฐานทชดเจน 2.4 ผลสรปของการทบทวนนโยบายและขอมลทเกยวของกบการผลตและพฒนาทรพยากรมนษย

จากการทบทวนนโยบายและขอมลทเกยวของกบการผลตและพฒนาทรพยากรมนษย โดยเฉพาะอยางยงเมอพจารณาในชวงป พ.ศ. 2552 เปนตนมา เนองจากในปดงกลาว คณะรฐมนตรไดเหนชอบขอเสนอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ.2552-2561) ตามทกระทรวงศกษาธการเสนอและใหดำเนนการตอได ซงการสงเคราะหขอมล พบวา มการเปลยนแปลงผนำในประดบประเทศหลายรฐบาล แตทกรฐบาล ทผานมาไดวางแผนการบรหารราชการแผนดน ยดตามกรอบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตเปนหลก รวมทงแผนการผลตและพฒนากำลงคน โดยใหความสำคญดานการศกษาเปนอยางมาก ทงการปฏรป การศกษาและการเรยนรทงการศกษาในระบบ และการศกษาทางเลอกไปพรอมกน เพอสรางคณภาพคนไทยใหสามารถเรยนรและพฒนาตนไดเตมตามศกยภาพ สามารถประกอบอาชพ ดารงชวตไดโดยมความใฝรและทกษะทเหมาะสม และเนนการพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตรเทคโนโลยการวจยและพฒนาและนวตกรรม รฐบาลใหความสำคญตอการวจย การพฒนาตอยอด และการสรางนวตกรรมเพอนาไปสการผลตและบรการททนสมย โดยเรงเสรมสรางสงคมนวตกรรม โดยสงเสรมระบบการเรยนการสอนทเชอมโยงระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลยวศวกรรมศาสตรและคณตศาสตร อกทงการผลตกาลงคนในสาขาทขาดแคลน การเชอมโยงระหวางการเรยนรกบการทำงาน การใหบคลากรดานการวจยของภาครฐสามารถไปทำงานในภาคเอกชน และการใหอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอมมชองทางไดเทคโนโลยโดยความรวมมอจากหนวยงานและสถานศกษาภาครฐ ในขณะเดยวกนแมวาทกรฐบาลทผานมาไดยดตามกรอบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตเปนหลก แตการเนนการดำเนนการตามนโยบายเรงดวนอาจจะแตกตางกนและ มการเปลยนแปลงคณะทำงานทกรฐบาล ทำใหการดำเนนการตามนโยบายดานการผลตและพฒนาทรพยากรมนษยยงขาดความตอเนองและยงไมบรรลผลอยางมประสทธภาพ ซงสถานการณแรงงานและการผลตกำลงคน ของประเทศไทยจะเปนตวสะทอนใหเหนถงผลดำเนนการนโยบายดานการผลตและพฒนาทรพยากรมนษยในชวงทผานมาได ทงน ในบรบททมการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกประเทศทงทางดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง และเทคโนโลยตางๆ อยางรวดเรวนน การผลตและพฒนาทรพยากรมนษยจำเปนตองมการพฒนาใหสอดคลองกบสถานการณในปจจบนและในอนาคต ดงนน ทางคณะผวจยจงไดศกษาถงสถานการณแรงงานและการผลตกำลงคนของประเทศไทยดงรายละเอยดในบทท 3 เพอทราบถงสถานการณปจจบนของประเทศไทยอยางละเอยดกอนทำการพยากรณอปสงคและอปทานของแรงงานเพอใชในการวางแผนการผลตและพฒนาทรพยากรมนษยของประเทศตอไป


ในการพฒนาประเทศนนทรพยากรมนษยหรอกำลงคนนบไดวาเปนสวนสำคญในการขบเคลอนเศรษฐกจ เนองจากเปนปจจยหลกทชวยเพมขดความสามารถทางการแขงขนของประเทศ ปจจบนประเทศไทยเปนประเทศทกำลงพฒนา จงจำเปนตองใหความสำคญกบทรพยากรมนษยหรอกำลงคนทมอยในปจจบนและการผลตกำลงคนเพอรองรบกบสงคมของโลกทเปลยนแปลงทงดานการแขงขนกนทางการคากนอยางรนแรง รวมทงการพฒนาสเศรษฐกจทใชเทคโนโลยและความรเปนฐานในการพฒนาในอนาคต โดยประเทศตองมการพฒนากำลงคนใหมคณภาพ เพอใหสามารถตอบสนองตอความตองการของประเทศไดอยางแทจรง ซงในชวง 20 ป ทผานมา ประเทศไทยใชกำลงคนหรอกำลงแรงงานทมการศกษาระดบประถมหรอตำกวา โดยในป พ.ศ. 2537 คดเปนสดสวนรอยละ 78.57 ของกำลงแรงงานทงหมด แตในป พ.ศ. 2547 และ พ.ศ. 2557 ลดลงเหลอรอยละ 76.65 และ 48.75 ตามลำดบ ถงแมวาการใชกำลงคนในชวงการศกษาระดบศกษาน จะลดลง แตประเทศไทยกยงคงใชกำลงคนทมการศกษาในระดบประถมหรอตำกวามากกวากำลงคนในระดบการศกษาอนๆ ดงตารางท 3.1 ตารางท 3.1 จำนวนและอตราการเตบโตของกำลงแรงงานของประเทศไทย จำแนกตามระดบการศกษา ในป พ.ศ. 2537 พ.ศ. 2547 และ พ.ศ. 2557

3 สถานการณแรงงานและการผลตกำลงคนของประเทศไทย


เมอพจารณาอตราการเตบโตของกำลงแรงงานในประเทศไทย ในป พ.ศ. 2547 และ ป พ.ศ.2557 พบวา สวนใหญกำลงแรงงานในทกระดบการศกษา มแนวโนมอตราการเตบโตเพมสงขน ยกเวนกำลงแรงงานในระดบประถมศกษาหรอตำกวาทอตราการเตบโตมแนวโนมลดลง ซงลดลงรอยละ 0.01 และ 0.25 ตามลำดบ สวนกำลงแรงงานทมอตราการเตบโตมากทสด ไดแก กำลงแรงงานระดบปรญญาโทขนไป ซงมอตราการเตบโตของกำลงแรงงานเพมขนจากรอยละ 0.13 ในป พ.ศ. 2547 เปนรอยละ 5.7 ในป พ.ศ. 2557 ดงนนหากตองการทจะวางแผนการผลตและพฒนากำลงคนของประเทศ จงจำเปนทตองศกษาทง ความตองการกำลงคนและการผลตกำลงคนไปพรอมกน โดยเฉพาะการศกษาระดบกลาง และสงทมอตรา การเตบโตของกำลงแรงงานมากขน เพอทราบถงความสอดคลองของการผลตและพฒนากำลงคนในปจจบน และสามารถนำไปสการวางแผนการผลตและพฒนาทรพยากรมนษยของประเทศในอนาคตทงดานปรมาณและคณภาพ 3.1 สถานการณดานแรงงานของประเทศ

3.1.1 โครงสรางดานประชากร ประชากรวยแรงงาน และกำลงแรงงาน ประเทศไทยมจำนวนประชากรทงหมดในป พ.ศ. 2557 จำนวน 67.01 ลานคน มอตราการขยายตวของจำนวนประชากรเพมขนรอยละ 0.03 ตอป โดยมจำนวนประชากรในวยแรงงานจำนวน 54.90 ลานคน ในจำนวนนเปนกำลงแรงงานรวมจำนวน 38.81 ลานคน คดเปนอตราสวนรวมในกำลงแรงงานเทากบรอยละ 70.7 มจำนวนผทำงานทงสน 38.42 ลานคน และจำนวนผวางงาน 3.26 แสนคน คดเปนอตราการ วางงานเทากบรอยละ 0.84 ซงจำนวนผวางงานในชวงป พ.ศ. 2547 -2557 มอตราการขยายตวลดลงรอยละ 0.45 ตอป ตารางท 3.2 จำนวนประชากรและการจางงานของประเทศ ป พ.ศ. 2547 – 2557 (ไตรมาส 3)


แผนภาพท 3.1 จำนวนประชากร ประชากรในวยแรงงาน และกำลงแรงงาน ป พ.ศ. 2547 - 2557 (ไตรมาส 3)

3.1.2 จำนวนกำลงแรงงานจำแนกตามระดบการศกษา ในป พ.ศ. 2557 จำนวนกำลงแรงงานของประเทศ สวนใหญสำเรจการศกษาในระดบ ประถมศกษาหรอตำกวาจำนวน 18.78 ลานคน คดเปนสดสวนรอยละ 48.75 ของจำนวนกำลงแรงงานทงหมด รองลงมา ไดแก ผสำเรจการศกษาในระดบมธยมศกษาตอนตน จำนวน 6.30 ลานคน และผสำเรจ การศกษาในระดบปรญญาตรจำนวน 5.03 แสนคน คดเปนสดสวนรอยละ 16.35 และ 13.06 ของจำนวนกำลงแรงงานทงหมด ตามลำดบ ตารางท 3.3 จำนวนกำลงแรงงาน จำแนกตามระดบการศกษา ป พ.ศ. 2547 – 2557 (ไตรมาส 3)


3.1.3 จำนวนผมงานทำ จำแนกตามระดบการศกษา ในป พ.ศ.2557 จำนวนผมงานทำสวนใหญสำเรจการศกษาในระดบประถมศกษาหรอตำกวาจำนวน 18.67 ลานคน คดเปนสดสวนรอยละ 48.61 ของจำนวนผมงานทำทงหมด รองลงมา ไดแก ผสำเรจการศกษาในมธยมศกษาตอนตน และระดบปรญญาตร โดยมจำนวนเทากบ 6.2 ลานคน และ 4.94 ลานคน ตามลำดบ คดเปนสดสวนรอยละ 16.14 และ 12.86 ของจำนวนผมงานทำทงหมด ตามลำดบ และเมอพจารณาอตราการขยายตวของจำนวนผมงานทำ จำแนกตามระดบการศกษา พบวา จำนวนผมงานทำทสำเรจการศกษาในระดบประถมศกษาหรอตำกวามอตราการขยายตวลดลง รอยละ 0.15 ตอป ในขณะทจำนวน ผมงานทำทสำเรจการศกษาในระดบอนๆ มอตราการขยายตวเพมขน โดยระดบปรญญาโทขนไป มอตรา การขยายตวเพมสงขนมากทสด รอยละ 1.17 ตอป รองลงมาเปนผมงานทำทสำเรจการศกษาในระดบปรญญาตร และมธยมศกษาตอนปลาย มอตราการขยายตว รอยละ 0.74 ตอป และรอยละ 0.57 ตอป ตามลำดบ แตเมอพจารณาถงสดสวนการจางงาน พบวา สดสวนการจางงานในระดบประถมศกษาหรอ ตำกวามแนวโนมลดลง แตยงคงมสดสวนการจางงานสงสดเมอเทยบกบการจางงานในระดบการศกษาอนๆ ซงสะทอนวาในชวง 10 ปทผานมาโครงสรางตลาดแรงงานของประเทศพงพาแรงงานระดบลางอยในสดสวน ทมาก โดยสดสวนการจางงานในป พ.ศ.2557 เกอบรอยละ 50 เปนการจางงานในระดบประถมศกษาหรอ ตำกวา รอยละ 16.1 เปนการจางงานในระดบมธยมศกษาตอนตน รอยละ 12.9 เปนการจางงานระดบ ปรญญาตร รอยละ 11.7 เปนการจางงานในระดบมธยมศกษาตอนปลาย สวนระดบปรญญาโทขนไปมแนวโนม การจางงานสงขน อาจเนองมาจากความตองการจางงานแรงงานระดบนสงขน แตยงคงมสดสวนทนอยกวาการศกษาระดบอนๆ ซงในระดบการศกษาระดบอาชวศกษาทงประกาศนยบตรวชาชพและประกาศนยบตรวชาชพมแนวโนมการจางงานเพมขนแตมเพยงรอยละ 3.4 และ 4.6 ตามลำดบ ดงแสดงในแผนภาพท 3.2 ตารางท 3.4 จำนวนผมงานทำ จำแนกตามระดบการศกษา ป พ.ศ. 2547 – 2557


แผนภาพท 3.2 สดสวนจำนวนผมงานทำ จำแนกตามระดบการศกษา ป พ.ศ. 2547 – 2557

เมอเปรยบเทยบการจางแรงงานสวนเพมในชวงป พ.ศ. 2551 – 2557 พบวา ในชวงป พ.ศ.2555 – 2557 มการลดการจางงานลงอยางมากในกลมแรงงานระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตำกวา แตกลบมการเพมการจางงานในกลมแรงงานระดบปรญญาตร และปรญญาโทขนไปมากขน สวนการจางงานในระดบมธยมศกษาตอนปลายมความตองการจางงานแรงงานลดลง ในขณะทมการจางงานในระดบปวช.และปวส. มการจางงานเพมขน โดยในป พ.ศ.2557 มการจางงานแรงงานเพมในระดบปรญญาตรมากทสด จำนวน 7.1 แสนคน รองลงมาเปนระดบปรญาโทขนไปจำนวน 1.17 แสนคน ระดบปวช. 0.9 แสนคน และระดบ ปวส. 2.0 หมนคน ตามลำดบ ดงแสดงในแผนภาพท 3.3


แผนภาพท 3.3 การจางงานสวนเพม จำแนกตามระดบการศกษา ป พ.ศ. 2551-2557

3.1.4 จำนวนผมงานทำจำแนกตามสาขาเศรษฐกจ เมอพจารณาจำนวนผมงานทำจำแนกตามภาคเศรษฐกจหลก คอ เกษตรกรรม อตสาหกรรม และบรการ พบวา ในป พ.ศ.2557 ผมงานทำสวนใหญอยในภาคบรการ จำนวนถง 16.10 ลานคน รองลงมาเปนภาคเกษตร และอตสาหกรรม โดยมจำนวน 13.51 ลานคน และ 8.71 ลานคน ตามลำดบ ซงหากพจารณาจากชวง 10 ปทผานมา เดมภาคเกษตรเปนภาคทมจำนวนผมงานทำมากทสด แตปจจบนภาคเกษตรไมใชเปนภาคกจกรรมเศรษฐกจทมสดสวนผมงานทำมากทสด เนองจากจำนวนผทำงานในภาคเกษตรของประเทศเรมมจำนวนลดลงจากการเคลอนยายไปสภาคบรการและภาคอตสาหกรรม อตราการเตบโตของ ผมงานทำสวนใหญอยในภาคบรการ ตลอดระยะเวลา 10 ปทผานมามอตราเตบโตโดยเฉลยคดรอยละ 1.86 ตอป กจกรรมทางเศรษฐกจในภาคบรการสวนใหญทำงานอยในกจกรรมการผลตประเภทการคาสง คาปลก ซอมยานพาหนะและของใชในครวเรอน สวนทผมทำงานภาคอตสาหกรรมแมจะมสดสวนเปนรองจากภาคบรการ และภาคเกษตร แต ตลอด 10 ปทผานมามอตราการขยายตวรอยละ 1.37 ตอป และเมอพจารณากจกรรมทางเศรษฐกจในภาคอตสาหกรรม พบวาผมงานทำสวนใหญทำงานในกจกรรมการผลต (ตารางท 3.5)


ตารางท 3.5 จำนวนผมงานทำ จำแนกตามสาขาเศรษฐกจ ป พ.ศ. 2547 – 2557


เมอพจารณาถงสดสวนการจางงาน จำแนกตามกจกรรมทางเศรษฐกจและระดบการศกษา ในไตรมาส 2 ของป พ.ศ.2558 (ตารางท 3.6) พบวา กจกรรมทางเศรษฐกจทมสดสวนการจางงานสง 5 อนดบแรก ไดแก ผลตภณฑทางการเกษตรกรรมและการปาไม บรการขายสงและการขายปลก บรการ ซอมยานยนตและจกรยานยนต งานกอสรางและบรการกอสรางงาน บรการทพกแรมและบรการดานอาหาร และผลตภณฑอาหาร แรงงานสวนใหญจะมระดบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนและตำกวา รองลงมาเปนระดบมธยมศกษาตอนปลาย สวนกจกรรมทางเศรษฐกจทใชแรงงานทมระดบการศกษาสง คอ ระดบปรญญาตร ในสดสวนทมาก ไดแก บรการขององคการระหวางประเทศและภาคสมาชก บรการขอมลขาวสารและการสอสาร บรการดานศกษา บรการทางการเงนและการประกนภย และบรการทางวชาชพ วทยาศาสตรและเทคนค ตามลำดบ ตารางท 3.6 จำนวนแรงงาน จำแนกตามกจกรรมทางเศรษฐกจและระดบการศกษา ป พ.ศ. 2558 ไตรมาส 2


3.1.5 โครงสรางการวางงาน (จำนวนผวางงาน จำแนกตามระดบการศกษา) ในชวงป พ.ศ.2551 – 2555 จำนวนผวางงานมแนวโนมปรบตวลดลง โดยในป พ.ศ.2551 มจำนวนผวางงานสงถง 5.0 แสนคน คดเปนอตราการวางงานรอยละ 1.3 ตอมาภาวะเศรษฐกจฟนตวในชวง ป พ.ศ.2553 GDP ปรบตวเพมขน จำนวนผวางงานจงลดลง แตกมาชะลอตวลงในป พ.ศ.2554 และปรบตวขนอกครงในป พ.ศ.2555 ทำใหมคนจำนวนผวางงานลดลงเหลอประมาณ 1.88 แสนคน แตในป พ.ศ.2556-25557 GDP กปรบตวลดลงมาโดยตลอด ทำใหในป พ.ศ. 2557 มจำนวนผวางงานเพมขนเลกนอยประมาณ 4.9 หมนคน เมอเทยบกบป พ.ศ. 2555 แลวเมอพจารณาถงความสมพนธระหวางจำนวนผวางงานกบอตราการเตบโตทางเศรษฐกจ (GDP Growth) จะเหนไดวาจำนวนผวางงานยงสามารถสะทอนถงภาวะเศรษฐกจไดเปนอยางด

แผนภาพท 3.4 จำนวนผวาง อตราการวางงาน และอตราการเตบโตทางเศรษฐกจ (GDP Growth) ป พ.ศ. 2553-2557

จากขอมลจำนวนผวางงาน จำแนกตามระดบการศกษาในป พ.ศ.2547 – 2557 พบวา จำนวนผวางงานทงประเทศมแนวโนมลดลงในทกระดบการศกษา โดยจำนวนผวางงานทสำเรจการศกษาในระดบประกาศนยบตรวชาชพ มอตราการขยายตวลดลงมากทสด รอยละ 0.66 ตอป รองลงมา ไดแก ระดบประถมศกษาหรอตำกวา รอยละ 0.63 และระดบมธยมศกษาตอนปลาย 0.51 ตอป ตามลำดบ สะทอนใหเหนวาในชวง 10 ปทผานระดบการศกษาตำยงคงเปนทตองการของตลาด โดยในป พ.ศ.2557 มจำนวนผวางงานทสำเรจการศกษาในระดบปรญญาตรมากทสดจำนวน 9.01 หมนคน รองลงมา ไดแก ระดบมธยมศกษาตอนตนจำนวน 8.4 หมนคน และระดบประถมศกษาหรอตำกวาจำนวน 7.08 หมนคน


ตารางท 3.7 จำนวนผวาง จำแนกตามระดบการศกษา ป พ.ศ.2547 - 2557

3.1.6 คาจางเฉลย จำแนกตามระดบการศกษา และอตสาหกรรม พจารณาคาจางเฉลยรายปของลกจางเอกชน จำแนกตามระดบการศกษาในไตรมาสสาม ตงแตป พ.ศ. 2547-2557 พบวา คาจางเฉลยขนอยดบระดบการศกษา โดยผทจบการศกษาปรญญาเอก จะไดรบคาจางเฉลยมากทสด รองลงมาเปน ระดบปรญญาโทและปรญญาตร แตเมอพจารณาคาจางเฉลย ในประหวางป พ.ศ.2555 และ พ.ศ.2557 พบวาเกอบทกระดบการศกษามคาจางเฉลยเพมขนยกเวนผจบ การศกษาระดบปรญญาเอกกลบไดคาจางเฉลยลดลง และเมอพจาณาอตราขยายตวของคาจางในชวง 10 ป ทผานมา พบวา ประถมศกษาหรอตำกวามอตราการขยายตวมากทสด รอยละ 1.02 รองลงมาเปนระดบ การศกษาตำกวาประถมศกษามอตราการขยายตวรอยละ 0.93 สวนระดบการศกษาปรญญาเอกมอตราการขยายตวของคาจางเฉลยนอยทสด เพยงรอยละ 0.14 ตารางท 3.8 คาจางเฉลยตอเดอนของลกจางเอกชน จำแนกตามระดบการศกษา ป พ.ศ.2547 – 2557


เมอพจารณาคาจางเฉลยรายป จำแนกรายอตสาหกรรม ใน ป พ.ศ.2557 พบวา ลกจาง สวนใหญไดรบคาจางเฉลยเดอนละ 11,755 บาท โดยอตสาหกรรมทไดรบคาจางเฉลยตอเดอนสงทสด ไดแก องคการระหวางประเทศ เฉลยเดอนละ 38,946 บาท รองลงมา ไดแก ปโตรเลยม การเปนตวกลางทางการเงน ปโตรเคม โดยมคาจางเฉลยเดอนละ 27,497 บาท 24,142 บาท และ 19,292 บาท ตามลำดบ สำหรบอตสาหกรรมทลกจางไดรบคาจางเฉลยตำทสด พบอยในอตสาหกรรมการเพาะปลก เลยงสตว ลาสตว และ ปาไม เฉลยเดอนละ 5,533 บาท รองลงมา ไดแก กจกรรมการจางงานในครวเรอนสวนบคคล และประมง เฉลยเดอนละ 7,849 บาท และ 8,528 บาท ตามลำดบ ตารางท 3.9 คาจางเฉลยตอเดอนของลกจางเอกชน จำแนกตามอตสาหกรรม ป พ.ศ.2551 – 2557


3.2 ความตองการกำลงคนและการขาดแคลนกำลงคน

3.2.1 ความตองการกำลงคนในเชงปรมาณ จำแนกตามระดบการศกษาและสาขาวชา จากผลการสำรวจขอมลความตองการแรงงานของสถานประกอบการในป พ.ศ. 2557 ของกรมการจดหางาน พบวาจำนวนสถานประกอบการทมาแจงตำแหนงงานวาง ป พ.ศ.2557 (มกราคม - ธนวาคม) จำนวน 453,062 อตรา มผมาสมครงาน จำนวน 496,971 คน ไดรบการบรรจเขาทำงาน จำนวน 397,321 คน เปรยบเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน พบวาความตองการแรงงานลดลง 80,611 อตรา คดเปนรอยละ 15.10 ผสมครงานลดลง 281,158 คน คดเปนรอยละ 36.13 และการบรรจงานลดลง 55,321 คน คดเปนรอยละ 12.22 ขอมลความตองการแรงงานของสถานประกอบการ พ.ศ. 2556 ของสำนกงานสถตแหงชาต1 พบวา ยงมความตองการแรงงานเพมประมาณ 306,148 คน เมอพจารณาในดานการศกษา พบวา มความตองการแรงงานระดบมธยมศกษาตอนตนและตำกวาจำนวน 99,700 คน (รอยละ 32.6) รองลงมาเปน การศกษาแบบไมจำกดวฒจำนวน 75,095 คน (รอยละ 24.5) กจการดานธรกจและบรการเปนกจการทมความตองการแรงงานสงทสด (154,820 คน) โดยประเภทกจการยอย อนไดแก การขายปลก มความตองการแรงงานสงสด (39,458 คน) สวนภาคอตสาหกรรมมความตองการแรงงาน 113,114 คน โดยอตสาหกรรม การผลตอาหาร เครองดม และยาสบ บรการ มความตองการแรงงานสงทสด (26,181 คน) รองลงมาคอ อตสาหกรรมการผลตสงทอ เสอผา และเครองแตงกาย (23,397 คน) เมอพจารณาในกลมอาชพพบวา ผปฏบตงานโดยใชฝมอในธรกจตางๆ มความตองการแรงงานสงทสด 72,049 คน (รอย 23.5) รองลงมาเปน กลมอาชพ ผควบคมเครองจกรในโรงงานและเครองจกรและผปฏบตงานดานการประกอบ 61,984 คน (รอย 20.2) ในสวนของการขาดแคลนแรงงานนน พบวามความขาดแคลนระดบมธยมศกษาตอนตนและ ตำกวา สงทสดเปนจำนวน 57,358 คน (รอยละ 31.5) รองลงมาเปนแบบไมจำกดวฒสงทสด 47,204 คน (รอยละ 26.0) ในขณะทกจการทมการขาดแคลนแรงงานสงทสด คอ กจการดานธรกจและบรการ (91,919 คน) โดยประเภทกจการขายปลก มการขาดแคลนแรงงานสงสด (17,957 คน) รองลงมาเปนกจการขายสง (17,508 คน) และกจการทพกแรม การบรการอาหารและเครองดม (17,009 คน) ตามลำดบ สวนภาคอตสาหกรรมมขาดแคลนแรงงาน 77,284 คน โดยอตสาหกรรมการผลตอาหาร เครองดมและยาสบ บรการ ขาดแคลนแรงงานสงทสด (16,661 คน) รองลงมาคอ อตสาหกรรมการผลตสงทอ เสอผา และเครองแตงกาย (15,221 คน) เมอพจารณาในกลมอาชพพบวา ผปฏบตงานโดยใชฝมอในธรกจตางๆ ขาดแคลนแรงงานมากทสด 45,601 คน (รอยละ 25.1) รองลงมาเปนกลมอาชพผควบคมเครองจกรในโรงงานและเครองจกรและผปฏบตงานดานการประกอบ 36,219 คน (รอยละ 19.9)

1 สถานประกอบการทมคนทำงานตงแต 6 คนขนไป ทวประเทศ การสำรวจนครอบคลมสถานประกอบการทประกอบธรกจ ดงน (1) คาสง คาปลก ธรกจบรการ (2) การกอสราง (3) การผลต (4) การขนสงทางบก (ไมรวมการขนสงผโดยสารทางบกอนๆ ทไมมตารางเวลา ไดแก รถมอเตอรไซตรบจาง รถจกรยานยนตสามลอ รถจกรยานสามลอ) และตวแทนธรกจการทองเทยว และ (5) โรงพยาบาล


เมอพจารณาเฉพาะดานการศกษา จากแผนภาพท 3.3 แสดงใหเหนวาแมจะมจำนวนผวางงานอยในตลาด แรงงานแตกยงไมสามารถทดแทนจำนวนความตองการและขาดแคลนแรงงานได นอกจากน ยงเปนทนาสงเกตวาในการศกษาระดบการศกษาปรญญาตรหรอสงกวา และประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.)/อนปรญญามจำนวนผวางงานมากกวาจำนวนความตองการแรงงานถงสองเทา ในขณะทในระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) จำนวนความตองการแรงงานมจำนวนสงกวาจำนวนผวางงานอยมาก และเมอพจารณาสาขาทมความตองการและขาดแคลนแรงงานดงตารางท 2.9 พบวา สาขาธรกจและการบรหาร พาณชยศาสตร และสาขาวศวกรรมศาสตร มความตองการและขาดแคลนแรงงานอยในลำดบตนๆ

แผนภาพท 3.5 จำนวนความตองการและขาดแคลนแรงงาน จำแนกตามการศกษา


ตารางท 3.10 ความตองการแรงงานของสถานประกอบการ จำนวนแรงงานทตองการและขาดแคลน จำแนกตามสาขาวชาทจบ


จากขอมลการสำรวจความตองการและขาดแคลนแรงงาน โดยสำนกงานสถตแหงชาตไดสำรวจขอมลในป พ.ศ. 2551 และ พ.ศ.2556 ซงในปลาสดไดทำการเกบรวบรวมขอมลจากสถานประกอบการ ทมคนทำงานตงแต 6 คนขนไปทวประเทศโดยสมตวอยางจำนวน 31,856 แหง ครอบคลมกจกรรมทางเศรษฐกจหลกของประเทศ พบวาแนวโนมความตองการและขาดแคลนแรงงานสวนใหญอยในสถานประกอบการ ทมกจกรรมทางเศรษฐกจแบบดงเดม (Traditional Sector) ทเนนการใชแรงงานเขมขน และมตนทนการผลตทตำ โดยเฉพาะอยางยงในสาขาการขายปลกและขายสง รวมถงการผลตอาหาร และสงทอ ในภาคอตสาหกรรม (แผนภาพท 3.6) ซงแมวาในสาขาดงกลาวจะมจำนวนแรงงานอยมาก โดยสวนใหญอยในระดบมธยมศกษาและตำกวา มสดสวนตองการและขาดแคลนสงสด แตเมอพจารณาถงสาขาทจบพบวาสาขาวศวกรรมศาสตรยงเปนสาขาทมความตองการและขาดแคลนแรงงานสงทสด รองลงมาคอ สาขาสงคม ธรกจและกฎหมาย และสาขาวทยาศาสตร ตามลำดบ (แผนภาพท 3.7)

แผนภาพท 3.6 ความตองการและขาดแคลนแรงงานในกจกรรมการผลตป พ.ศ. 2556


PICS 2004 PICS 2007

Technica/professional

Adaptability

Problem-solving

Communication

Creativity/innovation

IT

Team-working

Social

Time management

Leadership

Numerical

English Language

0 20 40 Percent 60 80 100

แผนภาพท 3.7 ความตองการและขาดแคลนแรงงานในสาขาทจบการศกษาป พ.ศ. 2556

3.2.2 ความตองการกำลงคนในเชงคณภาพ เมอพจารณาความตองการแรงงานในเชงคณภาพ พบวา แรงงานไทยยงคงมชวงหางระหวางทกษะทมและทกษะทนายจางตองการอย โดยธนาคารโลกไดแสดงใหเหนถงทกษะยงอยในระดบตำหรอ ตำมากของแรงงานไทย โดยแผนภาพท 3.8 แสดงเหนวาทกษะทเปนปญหาสำหรบแรงงานไทย คอ ทกษะทางดานภาษาองกฤษ เทคโนโลยสารสนเทศ (IT) และ คณตศาสตร (Numerical) ตามลำดบ โดยเฉพาะอยางยงในสองทกษะแรกตำกวาการสำรวจในป พ.ศ. 2547

แผนภาพท 3.8 สดสวนการใหคะแนนทกษะดานตางของแรงงานจากสถานประกอบการ เปรยบเทยบระหวาง ป พ.ศ. 2547 และ พ.ศ. 2550


ทงนขอมลการสำรวจความสามารถของแรงงานของสถานประกอบการทวประเทศ ในป พ.ศ. 2556 จำแนกตามคณลกษณะของแรงงาน ยงพบวา ระดบความรความสามารถของแรงงานโดยเฉลยในทกคณลกษณะอยในระดบปานกลาง รอยละ 54 โดยคณลกษณะแรงงานทแรงงานสวนใหญมระดบความรความสามารถมาก ไดแก ความรบผดชอบตอหนาท ความซอสตยสจรต และความขยนอดทน รอยละ 52.6 รอยละ 51.6 และรอยละ 50.8 สวนคณลกษณะแรงงานอนๆ แรงงานสวนใหญมระดบความรความสามารถอยในระดบปานกลาง แตเมอพจารณาจำนวนแรงงานทมระดบความรความสามารถมากเปรยบเทยบกบจำนวนแรงงานทมระดบความรความสามารถนอย พบวา มอยสองคณลกษณะแรงงานทมจำนวนแรงงานทมระดบความรความสามารถนอย มมากกวาจำนวนแรงงานทมระดบความรความสามารถมาก คอ ความรดานภาษาตางประเทศและความรดานคอมพวเตอร ตารางท 3.11 จำนวนและรอยละของคณลกษณะของแรงงานในสถานประกอบการ จำแนกตามระดบ ความรความสามารถ

นอกจากนจากผลการสำรวจระดบความสามารถดานตางๆ ของแรงงาน ในป พ.ศ. 2558 โดยกระทรวงแรงงาน พบวา ในทกกลมแรงงานยงมชวงหาง (GAP) ระหวางระดบความสามารถดานความร ทกษะ และคณลกษณะ ทมอยกบความคาดหวงของสถานประกอบการ โดยดานความรจะมชวงหางมากในความรดานกฎหมายและกฎระเบยบในวชาชพ และความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยสมยใหม ดานทกษะจะมชวงหางมากในทกษะดานภาษาตางประเทศ และทกษะการใชคอมพวเตอร


สวนดานคณคณลกษณะของลกจางทนายจางตองการในภาคอตสาหกรรมและภาคบรการ เปนดานทนายจางมความตองการหรอความคาดหวงทคอนขางสงจากลกจาง เมอเทยบกบดานความรและทกษะ ซงประกอบดวย ความซอสตย สจรต ความอดทน ความขยน หมนเพยร การตรงตอเวลา ความรบผดชอบ ตอหนาท ความมระเบยบวนย ความใฝเรยนร และการมจตสาธารณะ ซงแตละความสามารถนนนายจางมความคาดหวงเกอบเตม 5 คะแนน โดยคณลกษณะทนายจางในภาคอตสาหกรรมมความคาดหวงจากลกจางมากทสด คอ ความรบผดชอบตอหนาท ความขยน หมนเพยร ความมระเบยบวนย (ตารางท 3.12) ตารางท 3.12 ระดบความสามารถดานตางๆ ทแรงงานมอยกบความคาดหวงของสถานประกอบการ ป พ.ศ. 2558


แผนภาพท 3.9 ชวงหางความคาดหวงเฉลยของผประกอบการกบสงทมอยของแรงงานดานตางๆ ป พ.ศ.2558

3.3 ทศทางเศรษฐกจของประเทศ

3.3.1 สถานการณเศรษฐกจของประเทศ นบตงแตป พ.ศ.2530 ประเทศไทยไดเรมเปลยนทางภาคเศรษฐกจจากภาคเกษตรเปนอตสาหกรรม ทำใหมการลงทนในภาคอตสาหกรรมเพมขน โดยเฉพาะการพฒนาอตสาหกรรมตามชายฝงทะเลตะวนออก (Eastern Seaboard) ทำใหเกดการกระจายอตสาหกรรมสภมภาค นอกจากภาคอตสาหกรรมแลว ประเทศไทยยงเรงการพฒนาในภาคบรการ โดยเรมตนจากกจกรรมเศรษฐกจในดานการทองเทยว กลาวคอ ในป พ.ศ. 2530 ประเทศไทยเปนประเทศแรกในภมภาคทรเรมโครงการปการทองเทยวไทย (Visit Thailand Year) ผลจากความสำเรจของโครงการไดทำใหประเทศสมาชกอาเซยนทงมาเลเซย อนโดนเซย สงคโปร และฟลปปนส ไดหนมาใหความสำคญกบการสงเสรมการทองเทยว ดวยจดแขงทางดานความหลากหลายในดานการทองเทยวทงในรปแบบของประวตศาสตร ธรรมชาต และความเปนเมอง อกทงความพรอมในดานโครงสรางพนฐาน และความปลอดภยทำใหประเทศไทยมการสรางรายไดจากการทองเทยวเปนจำนวนมาก และถอเปนหนงในรายไดหลกของประเทศ ผลสำเรจในดานการทองเทยว กอใหเกดรปแบบการบรการ แบบไทย (Thainess) ทำใหมการตอยอดธรกจตอเนองจากการทองเทยวในหลายรปแบบ ทงในดาน


การจดการประชมสมมนา และนทรรศการ (Meetings, Incentives, Conferencing, Exhibitions: MICE) หรอการบรการดานการแพทยและสขภาพ (Health and Wellness) เปนตน ในป พ.ศ. 2557 ธนาคารแหงประเทศไทยไดทำการวเคราะหสถานการณทางเศรษฐกจ พบวา ทผานมาเศรษฐกจของประเทศขยายตวเพยงรอยละ 0.7 จากปกอนหนา ทงนเนองจากผลกระทบจากปจจยภายในและภายนอกประเทศ สำหรบปจจยภายในนน โดยหลกๆ เกดจากสถานการณไมมนคงทางการเมอง อนสงผลกระทบตอความเชอมนในวงกวาง อกทงการสงออกสนคายงฟนตวชาตามอปสงคตางประเทศ ทขยายตวอยางคอยเปนคอยไป อนเนองมาจากประเทศคคาหลกของไทย อาท สหรฐอเมรกา ญปน กลมสหภาพยโรป ยงคงอยในภาวะเศรษฐกจทซบเซา ซงในป พ.ศ.2558 สำนกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.) กระทรวงการคลง ไดคาดการณวาเศรษฐกจของประเทศจะสามารถขยายตวรอยละ 3.7 โดยขยายตวเพมขนจากปกอนหนาทขยายตวรอยละ 0.7 เปนผลจากการใชจายภาครฐทมแนวโนมเพมขน ในดานการบรโภคและการลงทนภาคเอกชนมแนวโนมฟนตวไดอยางตอเนองเชนกน เนองจากแนวโนมการจางงาน และรายไดนอกภาคเกษตรยงอยในเกณฑด อกทงแนวโนมราคานามนทลดลงและอตราดอกเบยทยงอยในระดบตำจะชวยใหตนทนการดำเนนธรกจอยในระดบทเออตอการลงทนภาคเอกชน นอกจากนเมอพจารณาถงสถานภาพทางเศรษฐกจ พบวา ยงคงมความเขมแขงอยมาก จากระดบอตราเงนเฟอทวไปในป พ.ศ.2558 ทปรบลดลงจาก ปกอนหนามาอยทรอยละ 0.2 ตามแนวโนมการลดลงของราคานำมนดบ และราคาสนคาบรโภคในตลาดโลก นอกจากน สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต รายงานภาวะเศรษฐกจของประเทศในไตรมาสท 2 ป พ.ศ. 2558 วา ภาพรวมครงแรกของป พ.ศ. 2558 เศรษฐกจไทยขยายตวรอยละ 2.9 ปรบตวดขนเมอเทยบกบการขยายตวรอยละ 0.2 ในชวงครงแรกของป พ.ศ. 2557 โดยการใชจายยงคงมการขยายตวอนเนองมาจากการลงทนของภาครฐ การขยายตวของการบรโภคใน ครวเรอนและภาครฐ แมวาจะการสงออกสนคายงไดรบผลกระทบจากเศรษฐกจโลก โดยภาคเศรษฐกจหลกของประเทศสวนใหญยงคงมแนวโนมการขยายตวทด กลาวคอ - สาขาการกอสราง มการขยายตวสงรอยละ 17.3 ตอเนองจากการขยายตวรอยละ 23.4 ในไตรมาสกอนหนา เปนการปรบตวดขนของการกอสรางภาครฐ - สาขาโรงแรมและภตตาคาร ขยายตวรอยละ 18.7 เรงขนจากการขยายตวรอยละ 13.5 ในไตรมาสกอนหนา โดยจำนวนนกทองเทยวตางชาตอยท 7.0 ลานคน เพมขนรอยละ 37.6 ในไตรมาส กอนหนา เปนการเพมขนของนกทองเทยวจากเกอบทกภมภาค ยกเวนยโรป โอเชยเนย และแอฟรกา โดยเฉพาะอยางยงนกทองเทยวเอเชยตะวนออกขยายตวสงถงรอยละ 61.9 ขณะทรายรบจากการทองเทยว อยท 323.4 พนลานบาท - สาขาอตสาหกรรม ลดลงรอยละ 0.7 ตามการลดลงของอตสาหกรรมการผลตเพอ การสงออก แตอตสาหกรรมการผลตเพอการบรโภคในประเทศยงขยายตว กลมอตสาหกรรมทลดลง ไดแก ยานยนต ผลตภณฑเคม ฮารดดสกไดรฟ สงทอ อปกรณวทยและโทรทศน หลอดอเลกทรอนกส เครองใชไฟฟา ยางและผลตภณฑยาง กลมอตสาหกรรมทขยายตว ไดแก ผลตภณฑปโตรเลยม - สาขาเกษตรกรรม ลดลงรอยละ 5.9 เทยบกบการลดลงรอยละ 4.7 ในไตรมาส กอนหนา ตามการลดลงของผลผลตพชเกษตรสำคญซงไดรบผลกระทบจากปญหาภยแลงทเกดขนตงแตชวงปลายป พ.ศ.2557 ตอเนองมาถงชวงกลางป พ.ศ.2558


ตลอดระยะเวลา 10 ปทผานมา เศรษฐกจของประเทศไทยไดมการเผชญภาวะวกฤตทางเศรษฐกจหลายครง นบตงแตเศรษฐกจโลก (Sub Prime Crisis) ในปพ.ศ. 2551 - 2552 แผนดนไหว ในประเทศญปนกอใหเกดผลกระทบตอเนองในหวงโซเศรษฐกจ และอทกภยครงใหญของประเทศไทยใน ป พ.ศ. 2554 นอกจากนปญหาภายในประเทศในดานความไมมนคงทางการเมอง สงผลใหภาพการขยายตวทางเศรษฐกจโดยเฉลยตงแตป พ.ศ. 2546-2556 ทงประเทศขยายตวประมาณรอยละ 2.9 โดยภาคเกษตร ภาคอตสาหกรรม และภาคบรการ ขยายตวเฉลยประมาณรอยละ 1.7 3.9 และ 4.5 ตามลำดบ โดยใน ป พ.ศ.2554 การขยายตวมการปรบตวลดลงอยางมากในทกภาคเศรษฐกจ เนองจากปญหาอทกภยครงใหญ ทำใหการขยายตวของเศรษฐกจโดยรวมในป พ.ศ. 2554 ขยายตวเพยงรอยละ 0.8 (ตารางท 3.13) โดยเฉพาะภาคอตสาหกรรมทมการขยายตวตดลบ เนองจากโรงงานอตสาหกรรมไดรบความเสยหายจนตองหยดดำเนนกจการไปเปนจำนวนมาก ตารางท 3.13 ตวเลขอตราการขยายตวทางเศรษฐกจในชวงทผานมา

การเปลยนแปลงทางเศรษฐกจตลอดระยะเวลา 10 ปทผานสรางความทาทายในการกำหนดนโยบายของประเทศเปนอยางมาก เนองจากความสามารถในการดงดดการเขามาลงทนโดยตรงของตางชาตของประเทศเรมมแนวโนมตงตว ไมดงดดตางชาต เชนประเทศเพอนบานโดยรอบในกลม CLMV ซงเรมมการเปดประเทศ และมคาแรงทถกกวา ในขณะทตลาดแรงงานในประเทศยงคงมลกษณะการใชแรงงานเขมขน พงพงแรงงานตางดาวเปนจำนวนมาก นอกจากนความทาทายหลกของประเทศไทย คอ การทเรายงคงตดกบดก รายไดปานกลาง ซงสวนหนงมสาเหตหลกมาจากการใชแรงงานอยางเขมขนในเกอบทกภาคการผลต ยงคงใชทนในดานแรงงานมากกวาการลงทนในเทคโนโลย อกทงคาแรงงานทมแนวโนมเพมขนจะทำใหความสามารถในการจางงานลดลง ขณะเดยวกนปญหาความทาทายอกประการหนงของตลาดแรงงานไทย ปจจบนสดสวนประชากรทมอาย 65 ปขนไปอยทรอยละ 10 โดยประมาณ ซงถอวาเปนสดสวนทสงทสดเมอเปรยบเทยบกบประเทศสมาชก ถอไดวาประเทศไทยเรมเขาสสงคมผสงอายแลว จงทำใหคาใชจายของภาครฐในอนาคตมแนวโนม เพมสงขน ดวยเหตนหากประเทศไทยยงคงมงพฒนาแบบเดม ในขณะทสดสวนกำลงแรงงานในประเทศเรม ลดลงการกาวขามกบดกรายไดปานกลางจงดเปนความหวงทเลอนลาง ดวยเหตนแนวทางการพฒนาประเทศจำเปนตองเปลยนแนวคดใหม โดยตองคำนงถงแนวคดในเชงเศรษฐกจมหภาค คอ ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ รปแบบการผลตและการจางงานทเนนถงการพฒนานวตกรรม และเพมขดความสามารถในการแขงขน รวมถงการคาระหวางประเทศ รวมถงแนวคดในเชงการมสวนรวมของสงคมทงในดานการเปนมตรตอ สงแวดลอมทงในกระบวนการผลตและบรหารตลอดทงหวงโซอปทาน เพอสงเสรมใหเกดความยงยนในเปนองครวม


3.3.2 การกำหนดเปาหมายของประเทศในดานเศรษฐกจ 1) กจกรรมทางเศรษฐกจเปาหมาย ผลจากการเปลยนแปลงดานตางๆ ในบรบทโลก ทำใหประเทศไทยตองมการปรบเปลยนแนวทางการในดานเศรษฐกจใหสอดคลองกบการเปลยนแปลง โดยเฉพาะอยางยงจำเปนตองเนนการผลตเพอเพมนวตกรรม และอาศยเทคโนโลยชนสง เพอใหประเทศไทยสามารถแขงขนไดในเวทโลก สำนกงาน คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต จงไดมการกำหนดกจกรรมทางเศรษฐกจเปาหมายของประเทศ โดยมงเนนการผลตเพอสรางมลคาของสนคา โดยทำการกำหนดทศทางกจกรรมทางเศรษฐกจ ในอนาคตของประเทศไทย ภายใตกรอบแนวคดการเปลยนแปลงของประเทศ ในการสรางภมคมกนและ ความเสยงทประเทศไทยตองเผชญ อาท โครงสรางประชากรเขาสสงคมสงอาย การเคลอนยายเงนทนมความผนผวนสง การเปดเสรการคาการลงทนทำใหการแขงขนสงขน ผลตภาพการผลตในภาคการผลตและบรการ ยงอยในระดบตำ โดยเปาหมายในการพฒนานนจะตองตอบโจทยขอจำกดในประเทศในดานตางๆ ทเกดขน ดงแสดงในตารางท 3.14 ตารางท 3.14 เปาหมายการพฒนาของประเทศ


ผลการวเคราะหของสำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต พบวา ใน 3 ภาคเศรษฐกจหลก มกจกรรมทางเศรษฐกจทมศกยภาพในการแขงขน ดงตอไปน (แผนภาพท 3.10) 1) เกษตรกรรม ใหความสำคญในดานการสรางความมนคงดานอาหารและพฒนาพลงงานชวภาพในทกระดบ นอกจากนตองคำนงในการพฒนาบนฐานการเพมผลตภาพ พรอมกบการสรางมลคาเพมดวยกระบวนการทางเทคโนโลย และสรางความเปนมตรตอสงแวดลอม โดยกจกรรมทางเศรษฐกจ ทมศกยภาพประกอบไปดวย ขาว ยางพารา ขาวโพดเลยงสตว ผลไม พชพลงงาน (อาท มนสำปะหลง ออย ปาลมนำมน) ประมง และปศสตว 2) อตสาหกรรม ใหความสำคญการใชความรบนฐานวทยาศาสตร เทคโนโลย และ ความคดสรางสรรค ภายใตสงคมคารบอนตำและเปนมตรตอสงแวดลอม นอกจากนตองสนบสนนใหเกด การเชอมโยงอตสาหกรรมขนาดใหญ และอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดเลก รวมถงอตสาหกรรมใน ทองถน เพอพฒนาเทคโนโลยรวมกน อกทงสนบสนนงานวจยเชงพาณชยเพออตสาหกรรม โดยมงหวงใหอตสาหกรรมไทยมการเพมมลคาและยกระดบคณภาพของสนคาใหมนวตกรรมและเทคโนโลย ดงนนกจกรรมทางเศรษฐกจในเชงอตสาหกรรม ทมศกยภาพแบงออกเปน 2 สวนใหญๆ คอ (1) อตสาหกรรมเดมทเปนฐานรายไดประเทศ อนประกอบไปดวย ผลตภณฑยาง อาหาร (ผลไม อาหารทะเล เนอสตวแปรรป) ปโตรเคม/พลาสตก Biodiesel/Ethanol ยานยนต เครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส และ (2) อตสาหกรรมอนาคต ประกอบไปดวย อตสาหกรรมพลงสะอาด ผลตภฑณเพอสขภาพ (อาหารเสรม เครองสำอาง ยาสมนไพร ยาแผนโบราณ เครองมอแพทย ผลตภณฑยา) Biochemical Products/Bio-Plastic/Bio Material อตสาหกรรมอากาศยาน และอตสาหกรรมสรางสรรคตางๆ (อาท แฟชน ออกแบบ อญมณ โฆษณา สถาปตกรรม หนยนต OTOP เปนตน) 3) บรการ สนบสนนการวจยและพฒนา การใชองคความรและเทคโนโลยใหมๆ การใช IT เพอสรางนวตกรรมใหธรกจบรการ กจกรรมทางเศรษฐกจดานบรการทมศกยภาพประกอบไปดวย ทองเทยว คาสง/คาปลก กอสราง สอสารและโทรคมนาคม บรการสขภาพ


อตสาหกรรมทง 6 อตสาหกรรมเดมทประเทศไทยมความเขมแขงและมขดความสามารถในการแขงขนในปจจบนตามทสำนกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตไดกลาวถง มขอสนบสนนเนองจาก

1. อตสาหกรรมผลตภณฑยาง (Rubber Product) • ประเทศไทยมพนฐานทดในดานวตถดบสำหรบอตสาหกรรมผลตภณฑยาง เนองจากเปนประเทศผผลตและผสงออกยางธรรมชาต หรอยางแปรรปขนตนรายใหญทสด คดเปน 1 ใน 3 ของการผลตยางพาราในตลาดโลก โดยในป พ.ศ. 2554 มปรมาณการผลต 3.57 ลานตน นอกจากน ยางพาราและผลตภณฑยางเปนสนคาสงออกทมมลคามากเปนอนดบท 1 ของมลคาการสงออกสนคาทงหมดของไทย แตวตถดบยางทประเทศไทยผลตได จำนวนกวารอยละ 80 ของจำนวนทงหมด ประเทศไทยสงออกใหประเทศอนๆ เพมมลคาเปนผลตภณฑยาง ในป พ.ศ. 2554 ผลผลตยางธรรมชาตของประเทศไทยสงออกในรปของ ยางแปรรปขนตน คดเปนประมาณรอยละ 83 ของจำนวนทงหมด • มอตสาหกรรมตอเนองในประเทศรองรบผลตภณฑยาง เชน อตสาหกรรมยานยนตและชนสวน ซงแนวโนมอตสาหกรรมยางและผลตภณฑยาง คาดวาจะขยายตวอยางตอเนองตามการขยายตวของอตสาหกรรมยานยนตและชนสวนในประเทศ และการแปรรปยางพาราเปนผลตภณฑยางสามารถทำใหเกดมลคาเพมไดถง 5 เทา

แผนภาพท 3.10 กจกรรมทางเศรษฐกจทมศกยภาพในการแขงขน


2. อตสาหกรรมอาหารแปรรป (Food Processing) • ประเทศไทยมพนฐานทดในดานวตถดบ คอ ผลผลตทางการเกษตรทคอนขาง หลากหลายและเพยงพอตอความตองการภายในประเทศ และมการคาดการณวาประชากรโลกจะมความตองการบรโภคอาหารเพมขนกวารอยละ 150 ในอก 10 ปขางหนา ขณะทความสามารถในการผลตตำลง • ประเทศไทยเปนผสงออกอาหารรายใหญอนดบ 7 ของโลก และเมอพจารณาเปนรายผลตภณฑ ไทยเปนผสงออกรายใหญอนดบตนในสนคาอาหารแปรรป เชน อาหารทะเลกระปอง กงสด แชเยนแชแขง และนำตาลทราย • ประเทศไทยไดเปรยบในเรองแรงงานทมฝมอในการผลตอาหาร และมตนทนแรงงานทไมสงนกเมอเทยบกบประเทศผผลตจากกลมประเทศตะวนตก จากขอมลทางสถตของกระทรวงแรงงาน พบวาดชนผลตภาพแรงงานสาขาอตสาหกรรม เกษตรกรรม การปาไม การลาสตว และการประมง ในระดบประเทศของไทยในชวงป พ.ศ. 2547-2550 เพมสงขน แสดงใหเหนถงระดบทกษะและผลผลต จากแรงงานของไทยทพฒนาขนอยางตอเนอง

3. อตสาหกรรมปโตรเคมและพลาสตก2 (Petrochemical and Plastic) • ประเทศไทยมอตสาหกรรมปโตรเคมทครบวงจรในประเทศ ตงแตขนตน ซงประเทศไทยมกำลงการผลตเอธลนสงทสดในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ไปจนถงขนปลาย เชน เมดพลาสตก ยางสงเคราะห และเสนใยสงเคราะห รวมทงทำหนาทเปนผสงออกเมดพลาสตกปอนใหแกประเทศในอาเซยนทเศรษฐกจกำลงเตบโตแตยงไมมอตสาหกรรมปโตรเคมขนตน เชน อนโดนเซย ฟลปปนส และเวยดนาม เปนตน มการสงออกสนคาปโตรเคมของไทยในแตละปอยในระดบ 2-3 แสนลานบาท ขณะทสนคาพลาสตกไทยอยทระดบ 1 แสนลานบาท • อตสาหกรรมพลาสตกไทยเปนอตสาหกรรมตอเนองจากอตสาหกรรมปโตรเคม ทเขมแขงภายในประเทศ มลคาการผลตคดเปนประมาณรอยละ 2.5 ของ GDP • มแหลงผลตปโตรเคมทใหญเปนอนดบ 8 ของโลกตงอยในนคมอตสาหกรรม มาบตาพด รวมทงมผผลตชนนำของโลกตงโรงงานผลตอยในไทย เชน DOW, Indorama และ ATC เปนตน • มอตสาหกรรมตอเนองในประเทศรองรบผลตภณฑปโตรเคมและพลาสตกในประเทศ เชน อตสาหกรรมเครองนงหม ยานยนตและชนสวน เครองใชไฟฟา บรรจภณฑ เปนตน

4. อตสาหกรรมไบโอดเซลและเอธานอล (Biodiesel and Ethanol) • เปนอตสาหกรรมพลงงานทดแทนทสามารถเสรมสรางความมนคงทางพลงงานในอนาคต • ประเทศไทยมพนฐานทดในดานวตถดบสำหรบการผลตเอธานอล ไดแก ออย/ กากนำตาล และมนสำปะหลง ซงมปรมาณการผลตอยางเพยงพอในประเทศ และการผลตไบโอดเซล ไดแก ปาลมนำมน สบดำ เปนตน

2 รวบรวมขอมลจากสำนกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตและสำนกงานเศรษฐกจ อตสาหกรรม


• กำลงการผลตเอธานอลของประเทศไทยเพมขนอยางตอเนองในชวงป พ.ศ. 2544-2554 จนปจจบนประเทศไทยเปนผผลตเอธานอลรายใหญอบดบ 8 ของโลก มกำลงการผลตประมาณ 7.5 พนบารเรลตอวน เทยบกบประเทศสหรฐอเมรกาซงเปนประเทศทมกำลงการผลตรายใหญทสดอยท 867.4 พนบารเรลตอวน ขณะทการผลตไบโอดเซลอยท 20 ลานลตรตอวน

5. อตสาหกรรมยานยนตและชนสวน3 (automotive and parts) • อตสาหกรรมยานยนตและชนสวนเปนหนงในอตสาหกรรมทมความเขมแขง ของไทย กลาวคอ ประเทศไทยเปนผผลตรถยนตรายใหญอนดบท 9 ของโลก กำลงการผลตอยทประมาณ 2.5 ลานคน ในป พ.ศ. 2555 • มผผลตรถยนตและจกรยานยนตรายใหญของโลกจำนวน 15 ราย และมโรงงานประกอบในประเทศไทยจำนวน 7 ราย โครงสรางของอตสาหกรรมรองรบดวยผผลตชนสวนกวา 1,800 ราย อตสาหกรรมทงหมดมการจางงานประมาณ 5 แสนคน การผลตในอตสาหกรรมทงหมดคดเปนประมาณ รอยละ 10 ของ GDP • เปนหนงในอตสาหกรรมทสงออกมากทสดของประเทศไทย โดยการสงออกรถยนตและชนสวนอยท 24 และ 13 พนลานเหรยญสหรฐฯตอป • อตสาหกรรมยานยนตและชนสวนในไทยกำลงพฒนาไปสขนตอนของการออกแบบวจยและพฒนามากขน ดงจะเหนไดจากบรษทรถยนตตางๆ เรมตง R&D Center ในประเทศไทย เชน โตโยตาและฮอนดา เปนตน

6. อตสาหกรรมไฟฟาและอเลกทรอนกส (Electrical and Electronics) • ประเทศไทยเปนผผลตเครองใชไฟฟารายใหญทสดในอาเซยน ประเทศไทยเปน ผผลตเครองปรบอากาศรายใหญอนดบสองของโลกรองจากจน และเปนผผลตตเยนรายใหญอบดบสของโลก ในป พ.ศ. 2554 และเปนฐานการผลตและสงออกฮารดดสกไดรฟและแผงวงจรรวม (ICs) รายใหญเปน อนดบหนงของโลก • เปนอตสาหกรรมทมมลคาสงออกมากทสดของประเทศไทย โดยป พ.ศ. 2554 ประมาณ 55 พนลานเหรยญสหรฐฯ หรอคดเปนรอยละ 24 ของมลคาการสงออกทงหมดของประเทศไทย • การสงออกเครองใชไฟฟา ในป พ.ศ. 2554 สงออกประมาณ 22.1 พนลาน เหรยญสหรฐฯ แตนำเขาประมาณ 18 พนลานเหรยญสหรฐฯ เชนกน • มโครงสรางพนฐานทมคณภาพในระดบหนง ทำใหการขนสงและบรหารโลจสตกสซงมความสำคญมากตออตสาหกรรมไฟฟาและอเลกทรอนกสเปนไปอยางมประสทธภาพ • สามารถเชอมโยงกบอตสาหกรรมขนาดใหญอนๆ ทอยในประเทศไทย เชน ยานยนตและเครองจกรกลทางการเกษตร เปนตน

จากอตสาหกรรมขางตน พบวา อตสาหกรรมยางและอตสาหกรรมอาหารแปรรปมความเขมแขงและขดความสามารถในการแขงขนเพราะประเทศไทยมพนฐานทดในดานวตถดบ สวนอตสาหกรรมยานยนต และอตสาหกรรมชนสวนไฟฟาและอเลกทรอนกสมความเขมแขงและขดความสามารถในการแขงขนเนองจากมการลงทนสะสมจากตางประเทศมายาวนาน สวนอตสาหกรรมปโตรเคมและพลาสตก เปน

3 รวบรวมขอมลจากสถาบนยานยนตและสำนกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน


อตสาหกรรมตอเนองในประเทศรองรบผลตภณฑปโตรเคมและพลาสตกในประเทศหลายอตสาหกรรมทำให มความเขมแขงและขดความสามารถในการแขงขน สำหรบภาคอตสาหกรรมนน พบวา อตสาหกรรมเปาหมายของสำนกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตสอดคลองกบอตสาหกรรมนำรองจากทำแผนแมบทการพฒนาอตสาหกรรม พ.ศ. 2555-2574 ททำการคดเลอกอตสาหกรรมนำรอง โดยอาศยหลกการในดานผลประโยชนเชงเศรษฐกจใหสอดคลองและสมดลกบผลประโยชนเชงสงแวดลอม สงคม และทนมนษย โดยทายสดอตสาหกรรมเหลานนจะตองสะทอนใหเหนภาพความสำคญทมตอประเทศไทยสงทสด จากการสราง ผลประโยชนแกประเทศสงทสดทงในดานมลคาสงออก การสรางผประกอบการ การสรางงาน และการใชวตถดบภายในประเทศ อกทงผประกอบการสวนใหญยงเปนผประกอบการไทย โดยอตสาหกรรมนำรองททำการคดเลอกจากแผนแมบทฯ ประกอบไปดวย (1) อตสาหกรรมอาหาร (2) อตสาหกรรมยานยนตและ ชนสวนยานยนต (3) อตสาหกรรมสงทอและเครองนงหม (4) อตสาหกรรมยาง (5) อตสาหกรรมอญมณ และเครองประดบ (6) อตสาหกรรมเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส (7) อตสาหกรรมแมพมพ และ (8) อตสาหกรรมพลงงานหมนเวยน/ทดแทน นอกจากนแลวกระทรวงอตสาหกรรมยงไดทำการจดกลมอตสาหกรรมทสนใจออกเปนคลสเตอร 5 ประเภท4 ดงตอไปน 1) อตสาหกรรมแปรรปเกษตร : มวตถประสงคหลกในการแปรรปสนคาเกษตรตางๆ เพอเพมมลคาเชอมโยงภาคบรการ ประกอบไปดวย 3 คลสเตอรคอ คลสเตอรอาหาร คลสเตอรอตสาหกรรมการเกษตร และคลสเตอรยางและไมยางพารา 2) อตสาหกรรมคลนลกใหม : เปนอตสาหกรรมทมลกษณะตอบสนองตอกระแส การเปลยนแปลงของโลก และนโยบายระดบประเทศ มการปรบปรงกฎระเบยบ/ขนตอนภาครฐ และพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ และกระบวนการวจยและพฒนา ประกอบไปดวย 3 คลสเตอรคอ คลสเตอรพลงงานทเปนมตรตอสงแวดลอม คลสเตอรสขภาพและความงาม และคลสเตอรวศวกรรม เครองจกรกล และงานโลหะ 3) อตสาหกรรมไฮเทค : เปนอตสาหกรรมทรองรบ Digital Economy ซงมการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ และกระบวนการวจยและพฒนา มศนยทดสอบ และศนยบมเพาะทางอตสาหกรรม ประกอบไปดวย 3 คลสเตอรคอ คลสเตอรยานยนต คลสเตอรเครองใชไฟฟา และคลสเตอรวสดกอสราง 4) อตสาหกรรมเพมมลคา : เปนอตสาหกรรมฐานความร ความคดสรางสรรค ซงม ศนยออกแบบ และกระบวนการในการสรางภาพลกษณ ประกอบไปดวย 2 คลสเตอรคอ คลสเตอรแฟชนและไลฟสไตล และคลสเตอรการพมพและบรรจภณฑ 5) อตสาหกรรมเชอมโยงกบภมภาคอาเซยน: ประกอบไปดวย 2 ประเภท คอ - อตสาหกรรมกลยทธตนนำ (Strategic Upstream Industry) คอ คลสเตอร ปโตเคม และ คลสเตอรเหลกตนนำ - อตสาหกรรมใชแรงงานเขมขน คอ คลสเตอรรองเทา เครองแตงกาย และ คลสเตอรเกษตรกรรม

4 ทมา: อรรชนา สบญเรอง, ปาฐกถาพเศษ “ยทธศาสตรประเทศดานการพฒนาอตสาหกรรม” การสมมนาวชาการ เรอง ยทธศาสตรการคาและการพฒนาอตสาหกรรมไฟฟาและอเลกทรอนกสไทยในตลาดโลก จดโดยสถาบนไฟฟาและอเลกทรอนกส วนท 27 กมภาพนธ 2558 ณ โรงแรมเซนจร พารค กรงเทพ อางจาก (ราง) รายงานฉบบสมบรณ โครงการพฒนาและเพมประสทธภาพระบบแลกเปลยนขอมลเศรษฐกจ การศกษา และแรงงาน โดยสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย เสนอตอ สำนกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม (ตลาคม 2558)


2) การกำหนดทศทางของประเทศภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 แนวทางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 ทอยในระหวางการจดทำ ไดใหความสำคญกบกจกรรมทางเศรษฐกจทเปนเปาหมายหลกของประเทศ โดยกำหนดทศทางยทธศาสตรของประเทศ (Country Strategic Positioning) เอาไววา “ประเทศไทยเปนประเทศรายไดสง ทม การกระจายรายไดอยางเปนธรรม เปนศนยกลางดานการขนสง และ โลจสตกสของภมภาคสความเปนชาต ดานการคาและบรการ (Trading and Service Nation) เปนแหลงผลตสนคาเกษตรกรรมยงยน แหลงอตสาหกรรมสรางสรรคและมนวตกรรมสง เปนมตรตอสงแวดลอม” โดยทศทางดงกลาวจงไดมการกำหนดกรอบเศรษฐกจเอาไวเปน 2 สวนหลก คอ เศรษฐกจในภาพรวม และรายสาขา ซงมรายละเอยดทเกยวของในกบการพฒนากำลงคน ดงตอไปน

1. เศรษฐกจในภาพรวม - สนบสนนใหมการลงทนและพฒนาระบบคมนาคมขนสงและโลจสตกสของประเทศ รวมถงการพฒนาอตสาหกรรมทตอเนองกบภาคการขนสง อาท การซอมบำรงอากาศยาน ระบบราง พลงงาน และโครงสรางเครอขายสอสารโทรคมนาคม ดงนนจงจำเปนตองมการพฒนากำลงคนในหวงโซคณภาพ (Value Chain) เพอรองรบการขยายตวของกจกรรมทางเศรษฐกจทจะเกดขน - สนบสนนการเปนฐานการผลตของอตสาหกรรมและบรการสมยใหมทจะเปนแรงขบเคลอนการขยายตวทางเศรษฐกจระยะตอไป นอกจากอตสาหกรรมอากาศยาน ระบบรางทไดกลาวมาแลว ยงมอตสาหกรรมอเลกทรอนกสทใชเทคโนโลยขนสง อตสาหกรรมเทคโนโลยชวภาพ อตสาหกรรมวสดในกลม Carbon Fiber และการกำหนดพนทเพอขบเคลอนใหประเทศไทยเปนศนยกลางของภมภาทางดานการเปนทตงของสำนกใหญของธรกจ การวจยและพฒนา การศกษานานาชาต การบรการทางการแพทยและสขภาพ และการบรการโลจสตกส - การใชประโยชนจากการเปดประชาคมอาเซยน และเสรทางการคาและลงทน โดยจำเปนตอง (1) เพมขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการธรกจอตสาหกรรมและบรการใหมความเขมแขง (2) พฒนาอตสาหกรรมเกษตรแปรรป (3) ถายทอดเทคโนโลยเพอเพมประสทธภาพในการผลต (4) สงเสรมการลงทนในตางแดนของผประกอบการไทยเพอเพมขนาดรายไดประชาชาต (5) ขบเคลอนใหประเทศไทยเปนศนยกลางในดานการผลตและบรการ และ (6) ลดความเหลอลำระหวางพนทและสาขาอาชพ

2. เศรษฐกจรายสาขา - สงเสรมการวจยและพฒนาผานกระบวนการตางๆ ทงในดานการลงทน การพฒนาบคลากร และโครงสรางพนฐานทเอออำนวย อกทงผลกดนใหเกดการวจยในเชงพาณชย และเพมการลงทนในดานการวจยและพฒนาใหมากขน โดยเฉพาะในกจกรรมเศรษฐกจทเปนยทธศาสตรหลกของประเทศ อาท พลงงานสะอาด ระบบราง เกษตรและอาหาร ยานยนต ไฟฟา อเลกทรอนกส การแพทยและผลตภณฑสขภาพ เทคโนโลยชวภาพ การจดการนำและขยะ - ใหความสำคญกบการพฒนาผลตภาพแรงงาน โดยการสรางความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนใหเกดเปนรปธรรม โดยเฉพาะอยางยงการยกระดบสมรรถนะแรงงานดวยเทคโนโลย ทเขมขน สนบสนนใหเกดความยดหยนในการเคลอนยายระหวางสาขาการผลตและพนทการผลต โดยมง ไปสการผลตทมผลตภาพสง รวมถงสนบสนนระบบมาตรฐานฝมอแรงงานและคณวฒวชาชพใหมมาตรฐานเชอมโยงเพอยกระดบทกษะ


- สนบสนนการพฒนาสนคา OTOP เพอสรางรายไดใหกบชมชนและทองถน รวมถงสงเสรมใหมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมเพอเพมมลคาใหแกสนคา สรางเครอขายผประกอบการและ สงเสรมการเขาถงแหลงเงนทน - เพมขดความสามารถและสรางแรงจงใจให SMEs - สงเสรมผประกอบการใหเขมแขงสเศรษฐกจดจตล ในการพฒนาความร ทกษะและการบรหารจดการเพอดำเนนธรกจสมยใหมแกผประกอบการผานเทคโนโลยสารสนเทศ และสอดจตล โดยนำเทคโนโลยและนวตกรรมเพอเพมมลคาสนคาและบรการ สรางชองทางธรกจในรปแบบใหม - ปรบโครงสรางภาคอตสาหกรรมและบรการ ซงแบงออกเปน 3 สวนคอ • อตสาหกรรม: มงเนนการพฒนา 2 กลมอตสาหกรรมควบคกนไป คอ อตสาหกรรม ทตอยอดจากศกยภาพหรอจดแขงในปจจบนของประเทศ และอตสาหกรรมทรองรบแนวโนมการเปลยนแปลงในบรบทโลก โดยสงเสรมการเชอมโยงการผลตตลอดหวงโซอปทานตงแตภาคการเกษตร ภาคอตสาหกรรม และบรการ ตามแนวทางคลสเตอรเพอสรางความมนคงของฐานเศรษฐกจทเปนรายไดหลกของประเทศ ตลอดจนสรางความเขมแขงในปจจยสนบสนนการผลตในอตสาหกรรมหลกของประเทศในการเรงผลตและพฒนาเพอรองรบการถายทอดองคความร ยกระดบทกษะ และศกยภาพดานเทคโนโลยและนวตกรรม นอกจากนอตสาหกรรมยงตองสนบสนนการขยายตวในดานการคาและการลงทน • บรการ : เสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนของภาคบรการในเชงธรกจ รวมถงพฒนาองคความรในธรกจทสรางมลคา อาท ธรกจทางการเงน การศกษานานาชาต บรการสขภาพ การจดประชมและนทรรศการ ธรกจภาพยนตร ควบคไปกบการสนบสนนพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรม ทใชตอยอดในเชงพาณชย นอกจากนในดานทองเทยวซงถอเปนอตสาหกรรมบรการทสรางรายไดใหแกประเทศตองเรงพฒนาดานการทองเทยว และการบรการตอเนอง • การลงทน : ใหความสำคญในการพฒนาประเทศใหเปนศนยกลางทางการคา โดยใชฐานเศรษฐกจดจตล และการพฒนานวตกรรม เพอเสรมสรางมาตรฐานและขดความสามารถในการแขงขน ของภาคธรกจ รวมถงสงเสรมผประกอบการไทยใหมโอกาสไปลงทนในประเทศเพอนบานและภมภาค

3) นโยบายรฐบาล รฐบาลปจจบนไดเลงเหนความสำคญของการพฒนาเศรษฐกจของประเทศในรปแบบ คลสเตอร คณะรฐมนตรและคณะกรรมการสงเสรมการลงทน ไดเหนชอบใหกำหนดนโยบายเขตพฒนาเศรษฐกจในรปแบบคลสเตอร หรอ “นโยบายคลสเตอร” ซงมผลตงแตวนท 16 กนยายน พ.ศ.2558 โดยนโยบายคลสเตอร คอ การยกระดบพนททมศกยภาพและเปนฐานการผลตในอตสาหกรรมเปาหมายเพอรองรบกจการทใชเทคโนโลยขนสงและอตสาหกรรมแหงอนาคต โดยจะมการเชอมโยงขององคประกอบตางๆ ทอยในพนทคลสเตอร ทงผผลตตนนำ-กลางนำ-ปลายนำ อตสาหกรรมสนบสนน สถาบนการศกษา สถาบนวจย องคกรของรฐและเอกชน รวมทงจะมการสนบสนนจากภาครฐอยางบรณาการในดานตางๆ เชน การพฒนาคนและเทคโนโลย การพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส การใหสทธประโยชนทงดานภาษและทมใชภาษ การสนบสนนดานเงนทน การแกไขกฎระเบยบทเปนอปสรรค เปนตน


ในระยะแรกนนรฐบาลไดกำหนดคลสเตอรเปาหมายใน 2 รปแบบ คอ Super Cluster และคลสเตอรเปาหมายอนๆ โดย Super Cluster เปนคลสเตอรสำหรบกจการทใชเทคโนโลยขนสง และอตสาหกรรมแหงอนาคต เชน - คลสเตอรยานยนตและชนสวน 7 จงหวด ไดแก จงหวดพระนครศรอยธยา ปทมธาน ชลบร ระยอง ฉะเชงเทรา ปราจนบร นครราชสมา - คลสเตอรเครองใชไฟฟา อเลกทรอนกส และอปกรณโทรคมนาคม 7 จงหวด ไดแก จงหวดพระนครศรอยธยา ปทมธาน ชลบร ระยอง ฉะเชงเทรา ปราจนบร นครราชสมา - คลสเตอรปโตรเคมและเคมภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม 2 จงหวด ไดแก ชลบร ระยอง - คลสเตอรดจทล 2 จงหวด ไดแก เชยงใหมและภเกต - Food Innopolis (อยระหวางการพจารณากำหนดรายละเอยด) - Medical Hub (อยระหวางการพจารณากำหนดรายละเอยด)

สวนคลสเตอรเปาหมายอน ๆ เปนคลสเตอรอตสาหกรรมอนทมศกยภาพ เชน - คลสเตอรเกษตรแปรรป ซงมพนทเปาหมายกระจายอยตามภมภาคตางๆ ซงมวตถดบสำคญหลากหลาย เชน ภาคเหนอ (ผกผลไม และผลตภณฑสมนไพร) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (ปศสตว มนสำปะหลง ออย และขาวโพด) ภาคกลางตอนลาง(ออย สบปะรด และยาง) - คลสเตอรสงทอและเครองนงหม เชน ฝงตะวนตก เชอมโยงกบแหลงผลตใน เมยนมา ฝงตะวนออก เชอมโยงกบแหลงผลตในกมพชา กรงเทพมหานคร เปนศนยกลางดาน Design Sourcing และ Trading

โดยกจการเปาหมายทจะสงเสรมเปนพเศษ ในแตละคลสเตอร ประกอบดวย 2 กลมทสำคญ ดงน (1) โครงสรางพนฐานทมความสำคญตอการพฒนาคลสเตอร ไดแก กจการฐานความร และกจการโลจสตกส (2) กลมอตสาหกรรมผลตทมความสำคญสง ไดแก กจการตนนำทสำคญของแตละคลสเตอร อตสาหกรรมสนบสนนทจะสงผลตอการพฒนาอตสาหกรรมหลกตางๆ และผลตภณฑทใชเทคโนโลยขนสง

ทงนเมอวนท 22 กนยายน พ.ศ.2558 คณะรฐมนตรมมตเหนชอบนโยบายคลสเตอร และมอบหมายใหหนวยงานทเกยวของพจารณาดำเนนการพอสนบสนนการพฒนาคลสเตอร โดยมอบหมายใหกระทรวงอตสาหกรรมเปนหนวยงานหลกรบผดชอบการขบเคลอนนโยบายคลสเตอรใหเปนรปธรรม และ ทำหนาทเปนศนยกลางประสานงานการพฒนาแตละคลสเตอร มคณะกรรมการขบเคลอนนโยบายเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (ขนพ.) กำกบใหกระทรวงอตสาหกรรมและหนวยงานทเกยวของ ดำเนนการสนบสนน การพฒนาคลสเตอรตามขนตอนและอำนาจหนาท รวมทงให BOI และหนวยงานทเกยวของ พจาณาแนวทางการใหสทธพเศษในลกษณะเดยวกนนกบกจการใดๆ ทอาจจะไดรบการพจารณาเปนกรณพเศษในระยะตอไปตามขอสงการของนายกรฐมนตร ซงการสงเสรม 10 อตสาหกรรมเปาหมายแบงการดำเนนการเปน 2 ระยะกลาวคอ 1. ระยะสนถงปานกลาง เปนการยกระดบอตสาหกรรมปจจบน เพอตอยอดการเจรญเตบโต 2. ระยะยาว เปนการพฒนาอตสาหกรรมอนาคตเพอยกระดบเศรษฐกจไทยแบบกาวกระโดด ดงน (แผนภาพ ท 3.11)


แผนภาพท 3.11 การพฒนาอตสาหกรรมใหมทมรากฐานจากการตอยอดอตสาหกรรมปจจบน

โดยสรปแลวกจกรรมทางเศรษฐกจทมประเทศไทยมศกยภาพในการแขงขน ยงคงเปนกจกรรมเศรษฐกจหลกของประเทศ (ตารางท 3.15) เนองจากผลจากการเปลยนแปลงดานตางๆ ในบรบทโลก ทำใหประเทศไทยตองมการปรบเปลยนแนวทางการในดานเศรษฐกจใหสอดคลองกบการเปลยนแปลง โดยตองเนนการผลตเพอเพมนวตกรรม และอาศยเทคโนโลยชนสง เพอใหประเทศไทยสามารถแขงขนไดในเวทโลก รวมทงการเขาสยคดจตลอยางหลกเลยงไมได ประเทศจงจำเปนอยางยงทจะตองมฐานหลกทมนคงมารองรบการเตบโต เชน โครงสรางเครอขายสอสารโทรคมนาคม นอกจากประเทศไทยตองเรงขบเคลอนประเทศใหทนตอการเปลยนแปลง ซงควรเนนกจกรรมทางเศรษฐกจทเกยวของหรอตอเนองกบการลงทน ในดานโครงสรางพนฐาน การขนสง และพลงงาน ซงถอเปนกจกรรมทางเศรษฐกจทมบทบาทสำคญในการ ขบเคลอนประเทศ เชน ระบบราง และพลงงาน


อยางไรกตามการกำหนดเปาหมายของประเทศในดานเศรษฐกจจะประสบความสำเรจได ภาคการศกษาทงสถาบนอาชวศกษา และสถาบนอดมศกษา ควรสามารถผลตกำลงคนใหมสมรรถนะท ตอบสนองและตรงกบความตองการของกลมอตสาหกรรมในแตละพนท และเนนทกลมอตสาหกรรมทสำนกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตไดทำการศกษาแนวทางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 และนโยบายรฐบาล ดงน ตารางท 3.15 อตสาหกรรมทเหมาะสมสำหรบการคดเลอกกจกรรมกจกรรมทางเศรษฐกจเพอศกษา ความตองการกำลงคน

3.4 สถานการณดานการผลตกำลงคนของประเทศ

การผลตกำลงคน หรอจำนวนของอปทานแรงงานจะแตกตางกนไปตามความตองการแรงงานของตลาดในแตละชวงเวลา โดยอาจขนอยกบปจจยตางๆ เชน จดเนนของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตแตละฉบบ วกฤตการทางดานการเงน และสภาพเศรษฐกจของประเทศ ในสวนนจะทำการศกษาศกยภาพ การผลตของสถาบนการศกษาทกระดบ ทงในเชงปรมาณและคณภาพ

3.4.1 การผลตกำลงคนในเชงปรมาณ 1) จำนวนสถานศกษาทงหมด จำนวนสถานศกษาทงหมดของประเทศ แบงเปนหนวยงานทสงกดไดตามตารางท 3.16 คอ สวนใหญเปนสถานศกษาในสงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) มจำนวน 31,021 แหง อยในเขตพนทของกรงเทพมหานคร จำนวน 597 แหง ในสวนภมภาคจำนวน 30,862 แหง สดสวนโดยรวมจำนวนสถานศกษาทงประเทศทกสงกดอยในพนทสวนภมภาครอยละ 96 อยในพนทกรงเทพมหานครเพยงรอยละ 4 เทานน หากพจารณาสถานศกษาแยกตามสงกด พบวาสถานศกษาทสงกด สกอ. ในพนทกรงเทพมหานครมสดสวนสงถงรอยละ 44 รองลงมา คอ สถานศกษาทสงกด สช. รอยละ 22


อยในพนทกรงเทพมหานคร สวนสถานศกษาในสงกด สพฐ. และ สอศ. นน อยในพนทกรงเทพมหานครเพยงรอยละ 2 และรอยละ 5 ตามลำดบ ตารางท 3.16 จำนวนสถานศกษาทงหมด แบงตามสงกดและภมภาค ปการศกษา 2556 2) จำนวนนกเรยน นกศกษา

จำนวนนกเรยนนกศกษาในปการศกษา 2556 ทงหมดมจำนวน 14,582,110 คน ในภาพรวมสวนใหญเปนสถานศกษาของรฐ คดเปนสดสวนรอยละ 80.8 สวนรอยละ 19.2 นนเปนสถานศกษาของเอกชน และเมอพจารณาในแตละระดบการศกษา สวนใหญมสดสวนของประเภทสถานศกษาของรฐและของเอกชนอยทประมาณ 80 : 20 ยกเวนระดบมธยมศกษาตอนปลายประเภทอาชวศกษามสดสวนของประเภทสถานศกษาของรฐและของเอกชนอยท 66 : 34 ดงตารางท 3.17 ตารางท 3.17 จำนวนและรอยละของนกเรยน นกศกษา จำแนกตามระดบการศกษา ประเภทสถานศกษา ของรฐและเอกชน ปการศกษา 2556


ระดบอาชวศกษา นกเรยน นกศกษา ประเภทอาชวศกษาทสงกดกระทรวงศกษาธการนน มจำนวนทงสน 978,317 คน ซงกำลงศกษาอยในระดบ ปวช. จำนวน 685,016 คน ระดบ ปวส. จำนวน 293,301 คน โดยหลกสตร/ประเภทวชาทมผเรยนมากทสด ไดแก ชางอตสาหกรรม และพาณชยกรรม/บรหารธรกจ มจำนวนผเรยนทงในระดบ ปวช. และปวส. ของแตละสาขาจำนวนมากกวา 400,000 คน รองลงมา คอ อตสาหกรรมการทองเทยวทมจำนวนผเรยน ทงหมด 25,387 คน ดงตารางท 3.18 ตารางท 3.18 จำนวนนกเรยน นกศกษาประเภทอาชวศกษา ในสถานศกษาสงกดกระทรวงศกษาธการ จำแนกตามประเภทวชา ปการศกษา 2556

นกเรยน นกศกษา ประเภทอาชวศกษาทมงวาจะสำเรจการศกษา ในปการศกษา 2556 มจำนวนประมาณ 380,000 คน ซงจำนวนของผทมงวาจะสำเรจการศกษาเหลาน เมอสำเรจการศกษาแลวบางคนอาจจะเขาสตลาดแรงงานหรอศกษาตอในระดบทสงขน ดงตารางท 3.19


ตารางท 3.19 จำนวนนกเรยน นกศกษาประเภทอาชวศกษาทมงวาจะสำเรจการศกษา ปการศกษา 2556 ในสถานศกษาสงกดกระทรวงศกษาธการ จำแนกตามประเภทวชา

ระดบอดมศกษา นสต นกศกษาระดบอดมศกษา แบงเปนสองกลมใหญ ไดแก ระดบปรญญาตร และระดบสงกวาปรญญาตร เมอพจารณาเฉพาะในระดบปรญญาตร พบวา ปการศกษา 2558 มจำนวนนสต นกศกษา ทงหมด 1,813,911 คน สวนใหญจะเรยนในหลกสตร/ประเภทวชาในสายสงคมศาสตร ไดแก สงคมศาสตร บรหารธรกจ และกฎหมาย มนษยศาสตรและศลปศาสตร ดงตารางท 3.20 ตารางท 3.20 จำนวนนสต นกศกษาระดบอดมศกษาระดบปรญญาตร ในสงกดสำนกงานคณะกรรมการ การอดมศกษา ตามประเภทวชา ปการศกษา 2558


สวนการศกษาทสงกวาระดบปรญญาตร ในปการศกษา 2558 มจำนวนนสต นกศกษาทงหมด 209,957 คน โดยสวนใหญเปนผทกำลงศกษาอยในระดบปรญญาโท ประมาณ 176,681 คน รองลงมา คอ ระดบปรญญาเอก จำนวน 24,384 คน และสวนใหญศกษาอยในสถาบนอดมศกษาของรฐบาล รอยละ 86 และศกษาในสถาบนอดมศกษาของเอกชนรอยละ 14 ดงตารางท 3.21 ตารางท 3.21 จำนวนนสต นกศกษาระดบอดมศกษา ในสงกดสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา จำแนกตามสถานศกษาและระดบการศกษา ปการศกษา 2558

จำนวนผสำเรจการศกษาระดบอดมศกษาในปการศกษา 2558 นน ในระดบปรญญาตร จำนวน 262,089 คน สวนใหญสำเรจการศกษาในสงคมศาสตร บรหารธรกจ และกฎหมาย รองลงมา ไดแก วศวกรรมศาสตร วทยาศาสตรและการศกษา สวนในระดบการศกษาอนๆ เชน ในระดบปรญญาโท และปรญญาเอกนนมผสำเรจการศกษาในสงคมศาสตร บรหารธรกจ และกฎหมายมากทสดเชนเดยวกนกบระดบปรญญาตร ในระดบปรญญาโทสาขาทสำเรจการศกษารองลงมา คอ สาขาการศกษา สวนในระดบปรญญาเอกนน สาขาทมผสำเรจการศกษาในลำดบรองลงมา ไดแก สาขาวทยาศาสตร และสาขาการศกษา


ตารางท 3.22 จำนวนผสำเรจการศกษาระดบอดมศกษา แบงตามประเภทวชา ปการศกษา 2558

3) อตราการเรยนตอ ในป 2552-2557 จะเหนไดวา ในผสำเรจการศกษาระดบชนประถมศกษามความตองการเรยนตอในระดบมธยมศกษาปท 1 อยทประมาณรอยละ 98-99 ของผสำเรจการศกษาทงหมด สวนอตราการเรยนตอในระดบมธยมศกษาปท 4/ ปวช. ในป 2553 ลดลงจากป 2552 รอยละ 2.85 และเพมขนใน ป 2554-2557 ซงมอตราการเรยนในระดบการศกษานไมเปลยนแปลงมากนก อยทประมาณรอยละ 88-89 ของผสำเรจการศกษาทงหมด แตสำหรบอตราการเรยนตอในระดบอดมศกษานน ในป 2552 มอตราการเรยนตอ รอยละ 126.56 และเพมขนเปน 134.18 ในป 2553 ซงถอวาเปนสดสวนทสง เมอเทยบกบปอนๆ โดยในป 2557 มอตราการเรยนตอในระดบอดมศกษาปท 1 เพยงรอยละ 94.86 เทานน ดงตารางท 3.23 ตารางท 3.23 อตราการเรยนตอของนกเรยน นกศกษา ป 2552-2557


3.4.2 การผลตกำลงคนในเชงคณภาพ ในการประเมนผจบการศกษาเชงคณภาพของไทยนน มการจดทำทงจากหนวยงานของภาครฐและเอกชนไทยเอง เชน สถาบนการทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคกรมหาชน) และมการศกษาเปรยบเทยบระหวางประเทศโดยหนวยงานระหวางประเทศตางๆ อาท Programme for International Student Assessment (PISA) and the Trends in International Mathematics and Science Study (TIMSS) สถาบน IMD (Institute of Management Development) และ The Global Competitiveness Report ของ World Economic Forum (WEF) เปนตน โดยผลการประเมนผลนกเรยนนานาชาตของ PISA เนนการรและสมรรถนะการใชความรในชวตจรง แทนการเนนความรทนกเรยนไดเรยนในหองเรยน แตจะเนนความ ชดเจนวานกเรยนสามารถทำอะไรไดบางกบความรทไดเรยนมาในบรบทตางๆ ทตองการสมรรถนะตางๆ ในการนำมาใชในการตดสนใจ ซงถอหลกวาทนกเรยนสามารถแสดงสมรรถนะไดยอมตองมความรมาแลวเปน พนฐาน ทงความรคณตศาสตรและความรเกยวกบวทยาศาสตรและตองการเจตคตทางวทยาศาสตร รวมทงการรเรองการอาน5 ดวย โดยผลการประเมน ในป 2012 ทำการประเมนนกเรยนอาย 15 ป ซงเปนวยทจบ การศกษาภาคบงคบ เปนกลมตวอยางทงหมด 65 ประเทศ/เขตเศรษฐกจ พบวา ประเทศทมผลการประเมนสงสวนใหญเปนประเทศในเอเซยและเอเซยตะวนออกเฉยงใต อยางไรกตาม ประเทศไทย มาเลเซย และประเทศอนโดนเซย ยงไมสามารถทดเทยมประเทศเพอนบานเหลานนเพราะยงมผลการประเมนทจดอยในกลมตำกวาคาเฉลยของ OECD ในป 2012 พบวา เซยงไฮ-จน มผลการประเมนเปน อนดบท 1 ทกวชา และประเทศออนๆ ในเอเซยตะวนออกมผลการประเมนอยใน 5 หรอ 10 อนดบแรกทกวชา เชน ฮองกง-จน เกาหล ญปน จนไทเป และมาเกา-จน แมแตเวยดนามซงเขารวมการประเมนครงนเปนครงแรก กมคะแนนสงกวาคาเฉลย OECD ยกเวนประเทศไทย มาเลเซย และประเทศอนโดนเซย ทมผลการประเมนอยกลมตำกวาคาเฉลย OECD ดงตารางท 3.24 ตารางท 3.24 คะแนนเฉลยคณตศาสตร วทยาศาสตร และการอานของประเทศ/เขตเศรษฐกจของเอเชย ป 2012 จากการประเมนของ PISA

5 นยามการรเรองการอานของ PISA คอ “การรเรองการอาน ครอบคลมถงความเขาใจ (understanding) การใช (using) การสะทอน (reflecting) และความรกและผกพน (engaging) ในถอยความทไดอาน เพอบรรลเปาหมายของแตละคน เพอพฒนาความรและศกยภาพของตน และเพอการมสวนรวมในกระบวนการของสงคม” (OECD, 2008)


ผลจากการประเมนของ PISA แสดงใหเหนวา ประเทศไทยยงอยหางไกลจากเปาหมาย ความเขมแขงทางการศกษาและไมสามารถเตรยมเยาวชนใหมศกยภาพในการแขงขนในอนาคต ผลการประเมน ของไทยมคะแนนเฉลยตำในทกวชาจากมาตรฐานวดนานาชาต นอกจากน ในระดบประเทศมความแตกตางอยางชดเจนในระหวางโรงเรยนกลมตางๆ ดงน ระหวางนกเรยนในเมองใหญ เชน ในกรงเทพมหานครแตกตางกบนกเรยนในชนบท ทงในภาคกลาง ภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง นกเรยนกลมโรงเรยนจฬาภรณฯ และกลมโรงเรยนสาธตมผลการเรยนรตางจากโรงเรยนกลมอนๆ หางกนเทากบการไดรบการศกษาทตางกนหลายป แสดงวาความเทาเทยมกนทางการศกษากยงเปนเปาหมายทหางไกลมาก ยกตวอยางความรดานคณตศาสตร พบวา นกเรยนทรคณตศาสตรในระดบตำหรอทไมถงระดบพนฐานของประเทศไทย จากกลมทมมากทสดจนถงนอยสดเรยงตามลำดบไดดงน คอ นกเรยนสายอาชวศกษา ทงเอกชนและรฐบาล กทม. สช. สพฐ.2 และ สพฐ.1 (กลมโรงเรยนขยายโอกาส) สวนในกลมโรงเรยนสาธต และกลมโรงเรยนจฬาภรณฯ มสดสวนทอยในสดสวนนาพงพอใจ เพราะมนกเรยนทรคณตศาสตรไมถงระดบพนฐานเพยง 9% และ 2% ตามลำดบ ดงตารางท 3.25 ตารางท 3.25 นกเรยนไทยตางกลมโรงเรยนทแสดงสมรรถนะทางคณตศาสตรไมถงระดบพนฐาน ใน PISA 2009 และ PISA 2012

ดานผลสมฤทธทางการเรยน ระดบประถมศกษาปท 6 ซงทางสถาบนการทดสอบทาง การศกษาไดประเมนผล พบวาปการศกษา 2552-2556 ผลสมฤทธทางการเรยนในวชา ภาษาไทย คณตศาสตร ภาษาองกฤษ สงคมศกษา และวทยาศาสตร ทงในระดบประถมศกษา ไมเกนรอยละ 50 โดยในปการศกษา 2556 การเรยนวชาสขศกษามผลสมฤทธทางการเรยนดทสด สวนวชาทยงออน คอ ภาษาองกฤษและวทยาศาสตร ซงทงสองวชานถอไดวาเปนพนฐานสำคญ หากประเทศไทยตองการพฒนาดานวทยาศาสตรจำเปนอยางยงตองพฒนาการเรยนการสอนวชานมากยงขน โดยมผลสมฤทธทางการเรยนดงตารางท 3.26


ตารางท 3.26 ผลสมฤทธทางการเรยน ระดบประถมศกษาปท 6 ปการศกษา 2552-2556

สวนระดบมธยมศกษาปท 3 นนมวชาทผลสมฤทธทางการเรยนตำทสด คอ คณตศาสตร พบวา ในปการศกษา 2552 -2556 นน คะแนนจากการประเมนผลสวนใหญตำกวารอยละ 30 ยกเวนใน ปการศกษา 2554 ทมคะแนนเฉลยรอยละ 32.08 รองลงมาคอ ภาษาองกฤษ คะแนนเฉลยทประเมนผลไมเกนรอยละ 30 ซงทงสองวชานเปนพนฐานสำคญในการเรยนและพฒนาดานวทยาศสาตรและเทคโนยในอนาคต จงจำเปนตองพฒนาการเรยนการสอนในระดบมธยมศกษาตอนตนเปนพนฐานเพอนำไปสการเรยนการศกษาในระดบสงตอไป ดงตารางท 3.27 ตารางท 3.27 ผลสมฤทธทางการเรยน ระดบมธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2552-2556


ผลสมฤทธทางการเรยนระดบมธยมศกษาปท 6 พบวา ความรพนฐานดานภาษา คณตศาสตร และวทยาศาสตร ของเดกไทยอยในระดบตำและไมพฒนาเทาทควร โดยฉพาะอยางยง ในปการศกษา 2556 คะแนนเฉลยในวชาคณตศาสตรและภาษาองกฤษ มคะแนนรอยละ 20.48 และ 25.35 เทานน และมคะแนนลดลงจากปการศกษา 2555 เปนอยางมาก สวนในรายวชาอนๆ คะแนนโดยเฉลยในปการศกษา 2552-2556 นนไมถงรอยละ 50 ยกเวน ปการศกษา 2555 มวชาทมคะแนนเฉลยมากกวารอยละ 50 คอ สขศกษา ศลปะ และการงานอาชพและเทคโนโลย ดงตารางท 3.28 ตารางท 3.28 ผลสมฤทธทางการเรยน ระดบมธยมศกษาปท 6 ปการศกษา 2552-2556

สรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยน ระดบประถมศกษาและมธยมศกษาซงทางสถาบน การทดสอบทางการศกษาไดประเมนผล พบวาปการศกษา 2552-2556 ผลสมฤทธทางการเรยนในวชา คณตศาสตร ภาษาองกฤษ สงคมศกษา และวทยาศาสตร ทงในระดบประถมศกษาและมธยมศกษาไมถง รอยละ 50 โดยวชาทยงออน คอ วทยาศาสตรและคณตศาสตร ซงอาจจะตองพจารณาเปนพเศษถงคณภาพในการเรยนการสอนของการศกษาไทย หากตองการผลตกำลงเพอรองรบการพฒนาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ถาในระดบพนฐานยงไมดพอกจะสงผลกระทบตอเนองในการศกษาและการผลตกำลงคนในระดบ ทสงขนอยางแนนอน

บทนำ -...

Documents

Transcript of บทนำ -...