ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის...

210
saqarTvelos administraciuli saproceso kodeqsis komentari gamoqveynebulia saqarTvelos gamoqveynebulia saqarTvelos gamoqveynebulia saqarTvelos gamoqveynebulia saqarTvelos gamoqveynebulia saqarTvelos sakanonmdeblo macne 1999 weli #6 sakanonmdeblo macne 1999 weli #6 sakanonmdeblo macne 1999 weli #6 sakanonmdeblo macne 1999 weli #6 sakanonmdeblo macne 1999 weli #6 (2005 wlis 24 ivnisis mdgomareobiT) (2005 wlis 24 ivnisis mdgomareobiT) (2005 wlis 24 ivnisis mdgomareobiT) (2005 wlis 24 ivnisis mdgomareobiT) (2005 wlis 24 ivnisis mdgomareobiT) maia vaCaZe, inga Todria, maia vaCaZe, inga Todria, maia vaCaZe, inga Todria, maia vaCaZe, inga Todria, maia vaCaZe, inga Todria, paata turava, naTia wkeplaZe paata turava, naTia wkeplaZe paata turava, naTia wkeplaZe paata turava, naTia wkeplaZe paata turava, naTia wkeplaZe Tbilisi 2005 Tbilisi 2005 Tbilisi 2005 Tbilisi 2005 Tbilisi 2005
  • Upload

    -
  • Category

    Documents

  • view

    9.327
  • download

    25

Transcript of ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის...

Page 1: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

1

saqarTvelos administraciuli

saproceso kodeqsis komentari

gamoqveynebulia saqarTvelosgamoqveynebulia saqarTvelosgamoqveynebulia saqarTvelosgamoqveynebulia saqarTvelosgamoqveynebulia saqarTvelossakanonmdeblo macne 1999 weli #6sakanonmdeblo macne 1999 weli #6sakanonmdeblo macne 1999 weli #6sakanonmdeblo macne 1999 weli #6sakanonmdeblo macne 1999 weli #6(2005 wlis 24 ivnisis mdgomareobiT)(2005 wlis 24 ivnisis mdgomareobiT)(2005 wlis 24 ivnisis mdgomareobiT)(2005 wlis 24 ivnisis mdgomareobiT)(2005 wlis 24 ivnisis mdgomareobiT)

maia vaCaZe, inga Todria,maia vaCaZe, inga Todria,maia vaCaZe, inga Todria,maia vaCaZe, inga Todria,maia vaCaZe, inga Todria,paata turava, naTia wkeplaZepaata turava, naTia wkeplaZepaata turava, naTia wkeplaZepaata turava, naTia wkeplaZepaata turava, naTia wkeplaZe

Tbilisi 2005Tbilisi 2005Tbilisi 2005Tbilisi 2005Tbilisi 2005

Page 2: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

2

Herausgegeben mit finanzieller Unterstützung der Deutschen Gesellschaft fürTechnische Zusammenarbeit (GTZ) GmbH

gamocemulia germaniis teqnikuri TanamSromlobisgamocemulia germaniis teqnikuri TanamSromlobisgamocemulia germaniis teqnikuri TanamSromlobisgamocemulia germaniis teqnikuri TanamSromlobisgamocemulia germaniis teqnikuri TanamSromlobissazogadoebis sazogadoebis sazogadoebis sazogadoebis sazogadoebis (GTZ) finansuri mxardaWeriT finansuri mxardaWeriT finansuri mxardaWeriT finansuri mxardaWeriT finansuri mxardaWeriT

saavtoro ufleba © 2005 GTZ© avtorebi

yvela ufleba daculia

ISBN 99940-45-25-3

gamomcemloba ̀ diogene~Tbilisi 0179, kekeliZis q. 6telefoni 95 63 94, tel./faqsi 96 79 71www.diogene.ge

maia vaCaZe, inga Todria,paata turava, naTia wkeplaZe

saqarTvelos administraciulisaqarTvelos administraciulisaqarTvelos administraciulisaqarTvelos administraciulisaqarTvelos administraciulisaproceso kodeqsis komentarisaproceso kodeqsis komentarisaproceso kodeqsis komentarisaproceso kodeqsis komentarisaproceso kodeqsis komentari

Page 3: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

3

Íåìåöêîå Îáùåñòâî ïî Òåõíè÷åñêîìó Ñîòðóäíè÷åñòâó (GTZ)ñóùåñòâóåò ñ 1975 ãîäà è ÿâëÿåòñÿ äåéñòâóþùèì âî âñåì ìèðåïðåäïðèíèìàòåëüñòâîì ÷àñòíîãî ýêîíîìè÷åñêîãî ñåêòîðà ÔÐà ,ñòðåìÿùèìñÿ ê ðàçâèòèþ ñîòðóäíè÷åñòâà. Öåëüþ äåÿòåëüíîñòè ýòîéîðãàíèçàöèè ÿâëÿåòñÿ ïîëèòè÷åñêîå ðàçâèòèå, ïðîäîëæèòåëüíîåóëó÷øåíèå æèçíåííûõ óñëîâèé â ñòðàíàõ Þãà è Âîñòîêà è ñîõðàíåíèÿïðèðîäíûõ, æèçíåííî âàæíûõ áîãàòñòâ.

Ïî ïîðó÷åíèþ Íåìåöêîãî Ôåäåðàëüíîãî Ìèíèñòåðñòâà ýêîíîìè÷åñêîãîñîòðóäíè÷åñòâà è ðàçâèòèÿ (BMZ) GTZ â ñòðàíàõ Þæíîãî Êàâêàçàîñóùåñòâëÿåò ìíîæåñòâî ïðîåêòîâ, íàïðàâëåííûõ íà ïîääåðæêó ðåôîðìïðàâà è þñòèöèè.  ðàìêàõ ýòèõ ïðîåêòîâ ïðèáûâàþò êîðîòêî- èäîëãîâðåìåííûå ýêñïåðòû, êîòîðûå ìåæäó òåì çàíèìàþòñÿ ñêîíñóëüòàòèâíîé äåÿòåëüíîñòüþ è ïðîâîäÿò ìåðîïðèÿòèè ïî ïîâûøåíèþêâàëèôèêàöèè. À òàêæå GTZ ïîääåðæèâàåò èçäàíèå ïóáëèêàöèè ìåñòíûõýêñïåðòîâ äëÿ óëó÷øåíèÿ ïðèìåíåíèå íîâûõ çàêîíîâ.

Sps „germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba~ (GTZ) arsebobs1975 wlidan da aris msoflio maStabis sawarmo momsaxurebis dargSi, romelicmiznad isaxavs TanamSromlobasa da mxardaWeras ganviTarebis sferoSi. GTZwarmoadgens germaniis federaciuli respublikis kerZo ekonomikuri seqtorissawarmos da emsaxureba ganviTarebad qveynebTan dakavSirebul politikur mizans,kerZod, samxreTisa da aRmosavleTis qveynebis saarsebo pirobebis permanentulgaumjobesebasa da bunebrivi sasicocxlo mniSvnelobis resursebis SenarCunebas.

germaniis ekonomikuri TanamSromlobisa da ganviTarebis saministros (BMZ)davalebiT GTZ samxreT kavkasiis qveynebSi axorcielebs ramdenime proeqtssamarTlisa da iusticiis mimdinare reformebis mxardasaWerad. am proeqtebisfarglebSi mimdinareobs mokle da grZelvadiani eqspertebis mowveva, romlebic,maT Soris, sakonsultacio saqmianobasac ewevian da atareben kvalifikaciisasamaRlebel RonisZiebebs. amas garda, GTZ daxmarebas uwevs axali kanonebisgamoyenebasTan dakavSirebuli publikaciebis gamocemas.

Die Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) GmbH bestehtseit 1975 und ist ein weltweit tätiges Dienstleistungsunternehmen fürEntwicklungszusammenarbeit. Sie arbeitet als privatwirtschaftlich organisiertesUnternehmen der Bundesrepublik Deutschland für das entwicklungspolitische Ziel,die Lebensbedingungen der Menschen in den Ländern des Südens und Ostensnachhaltig zu verbessern und die natürlichen Lebensgrundlagen zu erhalten.

Die Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) GmbH führtim Auftrag des deutschen Bundesministeriums für wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung (BMZ) in den Ländern des südlichen Kaukasus mehrere Projektezur Unterstützung der Rechts- und Justizreformen durch. Im Rahmen dieser Projektewerden internationale Lang- und Kurzzeitexperten eingesetzt, die unter anderemberatende Tätigkeiten ausüben und Fortbildungsveranstaltungen durchführen. Weiterwerden Publikationen von lokalen Experten zur Anwendung der neuen Gesetzeunterstützt.

Page 4: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

4

Vorwort

Die Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) GmbH führtim Auftrag des deutschen Bundesministeriums für wirtschaftlicheZusammenarbeit und Entwicklung (BMZ) in Georgien seit 1993 mehrere Projektezur Unterstützung der Rechts- und Justizreform durch. Zu diesem Zweck unterhältsie in Tbilissi, Georgien, ein regionales Projektbüro, welches im georgischenJustizministerium untergebracht ist.Im Rahmen der Projektarbeit wurde bereits seit Jahren auch Verwaltungsrechtund Verwaltungsprozessrecht beraten, Kommentare und Lehrbücher hierzu vomProjekt herausgegeben.Die Projekte wenden sich in der aktuellen Phase im Wesentlichen an dieImplementierung der neuen georgischen Gesetze, was die Unterstützung undErstellung von geeigneter Fachliteratur einschließt. Durch den Aufbau einerjuristischen Fachliteratur soll die Ausübung der Reformgesetze in einerrechtsstaatskonformen Weise unterstützt werden.Der vorliegende Kommentar zur Verwaltungsprozessordnung ist ein weitererwichtiger Beitrag zum Aufbau einer solchen wissenschaftlich fundierten,juristischen Fachliteratur. Der Kommentar berücksichtigt bereits die Änderungender Verwaltungsprozessordnung vom Sommer 2005.Mit der vorliegenden Veröffentlichung wird allen Juristen, die mit demVerwaltungsprozessrecht arbeiten, eine wichtige Hilfe an die Hand gegeben,um die Verwaltungsprozessordnung besser zu verstehen und richtig anwendenzu können. Wir möchten allen Mitwirkenden für ihre engagierte Mitarbeit beider Entstehung dieses Kommentars danken. Besonderer Dank gebührt dabeiden Autoren. Frau Inga Todria, Frau Natia Tskepladze und Herr Paata Turavawaren zugleich Mitglieder der Arbeitsgemeinschaft des Rechtsausschussesdes Parlaments, die die jüngsten Änderungen erarbeitet und eingebracht haben.Prof. Gerd Winter hat die Entstehung des Kommentars von Beginn an durchseine Beratung begleitet und wesentlich unterstützt. Er stand auch derArbeitsgemeinschaft des Rechtsausschusses bei der Erarbeitung der jüngstenÄnderungen mit Rat und Tat zur Seite.Diese Publikation sehen wir als Fortsetzung der von uns gemeinsam mit unserenPartnern durchgeführten Projekte, die den georgischen Staat bei der Festigungeines funktionierenden Rechtsstaates unterstützt.

Tbilissi, Oktober 2005

Zeno ReichenbecherGTZ-ProjektleiterUnterstützung des Rechts- und Gerichtssystems Georgiens

Page 5: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

5

winasityvaobawinasityvaobawinasityvaobawinasityvaobawinasityvaoba

germaniis teqnikuri TanamSromlobis sazogadoeba (GTZ) germaniis ekonomikuriTanamSromlobisa da ganviTarebis saministros (BMZ) davalebiT saqarTveloSiaxorcielebs ramodenime proeqts samarTlisa da iusticiis reformebismxardasaWerad. am mizniT GTZ-s saqarTveloSi, kerZod ki TbilisSi aqvsregionaluri proeqtis biuro, romelic mdebareobs saqarTvelos iusticiissaministroSi.proeqtis farglebSi mravali welia xorcieldeba sakonsultacio saqmianobaadministraciul samarTalSi. aseve proeqtis egidiT gamoica mravali komentarida saxelmZRvanelo.aRniSnuli proeqtebi miznad isaxavs axali qarTuli kanonebis danergvasa dagavrcelebas sawyis, aqtualur etapze, rac aseve moicavs axali iuridiuliliteraturis Seqmnasa da xelSewyobas. iuridiuli literatura did daxmarebasgauwevs reformis Sedegad miRebuli kanonebis samarTlebrivi saxelmwifosprincipebis Sesabamisad gamoyenebas.administraciuli saproceso kodeqsis winamdebare komentari warmoadgensmniSnvelovan wvlils samecniero statusis iuridiuli literaturis SeqmnaSi.komentari iTvaliswinebs administraciul saproceso kodeqsSi 2005 wliszafxulSi ganxorcielebul cvlilebebs.es publikacia did daxmarebas gauwevs yvela im iurists, romelicadministraciuli samarTliT aris dakavebuli, raTa ukeT gaigos da gamoiyenosadministraciuli saproceso kodeqsi.madlobas vuxdiT yvelas, romelTa ZalisxmeviTa da aqtiuri TanamSromlobiTSeiqmna es komentari. es madloba, pirvel rigSi eZRvneba avtorebs. qalbatoninaTia wkeplaZe, qalbatoni inga Todria da batoni paata turava gaxldnensaqarTvelos parlamentis samuSao jgufis wevrebi, romelmac SeimuSava damiiRo axali cvlilebebi. profesorma vinterma sawyisi etapidan konsultaciebigaswia da didi daxmareba gauwia avtorebs am komentaris SeqmnaSi. igi TavisirCevebiT parlamentis samuSao jgufis gverdiT idga cvlilebebis SemuSavebisas.es wigni warmoadgens qarTvel partniorebTan erTad Cvens mier dawyebulisaerTo saqmianobis gagrZelebas, romelic uzrunvevlyofs saqarTvelos, misiqmediT samarTlebriv saxelmwifod Camoyalibebis gzaze.

Tbilisi, 2005 wlis oqtomberi

ceno raihenbeheriGTZ-is proeqtis –saqarTvelos samarTlisa da sasamarTlo reformis mxardaWeraxelmZRvaneli

Page 6: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

6

Vorwort

Während das Zivilrecht das Verhältnis zwischen Bürgern untereinander regelt,widmet sich das Verwaltungsrecht dem Verhältnis zwischen Bürgern und denVerwaltungsorganen: Die Bürger haben unter bestimmten Bedingungen ein Rechtauf die Erteilung einer Erlaubnis oder auf die Auszahlung einer Geldsumme,sie sind unter bestimmten Bedingungen verpflichtet, Eingriffe hinzunehmen,sie können Zugang zu Verwaltungsinformationen verlangen, sie können inVerwaltungsverfahren Stellungnahmen abgeben, usw.Wenn die Verwaltung Rechte der Bürger missachtet, müssen diese bei denGerichten Schutz ihrer Rechte suchen können. Georgien hat bereits im Jahre2000, schneller als die meisten anderen Transformationsstaaten in Osteuropaund Mittelasien, durch einen Verwaltungsprozesskodex die rechtliche Grundlagefür einen solchen Rechtsschutz geschaffen. Darauf aufbauend hat sich einebedeutende Rechtsprechung zum Verwaltungsrecht entwickelt, die ebenfallsim Vergleich der Transformationsstaaten eine Pionierleistung darstellt.Der Verwaltungsprozesskodex ist bisher zweimal novelliert wurden. Die ersteNovelle fügte zwei neue Kapitel ein, eines über die Zulassung von behördlichenUntersuchungen bei Unternehmen, ein anderes über ein Verfahren zur Einziehungvon illegal erworbenem Vermögen. Die zweite Novelle arbeitet die bisherigeErfahrung auf, die die Gerichte mit dem Kodex gemacht haben. Sie klärt einegrößere Anzahl von offenen Auslegungsfragen und ändert Bestimmungen, diesich als ungeeignet oder unvollständig erwiesen haben.Der vorliegende Kommentar erläutert den neuesten Stand desVerwaltungsprozesskodex. Er spricht noch bestehende Interpretationsfragenoffen an und macht Lösungsvorschläge. Er hält auch Kritik an nochverbesserungsbedürftigen Bestimmungen nicht zurück.Der Kommentar wurde von Praktikerinnen geschrieben, die lange Jahre amDistriktgericht Tbilisi und am Obersten Gerichtshof tätig waren. Er fusst deshalbauf umfassender Erfahrung und bürgt für Praxisnähe. Er kann zugleich aberauch als eine Einführung in das Verwaltungsprozessrecht gelesen werden, dieden Studierenden das Verständnis dieses Rechtsgebietes nahe bringt und derRechtswissenschaft Material für eine wissenschaftliche Durchdringung bietet.Möge der Kommentar bei allen staatlichen Organen das Verständnis dafürwecken, dass eine unabhängige und qualitätsvolle Rechtsprechung inVerwaltungssachen eine unabdingbare Voraussetzung des Rechtsstaates ist,d.h. eines Staates, der nach Recht, nicht nach Willkür handelt.

Gerd WinterProf. an der Bremer Universität

Page 7: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

7

winasityvaobawinasityvaobawinasityvaobawinasityvaobawinasityvaoba

moqalaqeTa erTmaneTTan urTierTobis garda, samarTali aseve awesrigebs maT

urTierTobas administraciul organoebTan; magaliTad, moqalaqes aqvs ufleba,

miiRos garkveuli informacia an Tanxa, igi garkveul SemTxvevebSi valdebulia

dajerdes SezRudvebs, an mas aqvs ufleba, miiRos esa Tu is administraciuli

informacia, gamoTqvas sakuTari mosazreba administraciuli warmoebis farglebSi

da sxva...

Tu administracia arRvevs moqalaqis ufleba-movaleobebs, mas unda hqondes

saSualeba, daicvas Tavisi uflebebi sasamarTlos gziT. saqarTvelom aRmosavleT

evropisa da Sua aziis yvela danarCen gardamaval qveyanaTa Soris pirvelma,

jer kidev 2000 wels gamosca administraciuli saproceso kodeqsi da amiT

Seqmna swored zemoT aRniSnuli samarTlebrivi dacvis safuZveli. am safuZvelze

ganviTarda marTlmsajulebis metad mniSvnelovani sistema administraciuli

samarTlis sferoSi, romelsac sxva gardamaval saxelmwifoebTan SedarebiT

SegviZlia aseve pioneruli vuwodoT.

zogadi administraciul saproceso kodeqsSi aqamde orjer moxda cvlilebebis

ganxorcieleba. pirveli cvlileba exeboda ori Tavis damatebas, pirveli

iTvaliswinebda mewarmeTa Sesabamisi organoebis mier Semowmebas, xolo meore

Tavi gansazRvravda dausabuTebeli da ukanonod SeZenili qonebis CamorTmevis

proceduras. Tumca dRemde arsebuli gamocdileba adasturebs imas, rom

administraciuli saproceso kodeqsis am Tavis mravali debuleba

interpretaciis farTo asparezs moicavs. amas garda ramodenime norma

gamousadegari da arasrulyofilia.

winamdebare komentari administraciuli saproceso kodeqsis uaxles

mdgomareobis nayofia. masSi saubaria Riad darCenil sakiTxebze da agreTve

igi Seicavs winadadebebs, romelic saWiroa amaTuim problemuri normis

gaumjobesebisaTvis. igi moicavs agreTve kritikas im normebTan dakavSirebiT,

romelic unda Seicvalos.

aRsaniSnavis, rom komentari dawerilia im praqtikosebis mier, romlebic

wlebis manZilze muSaobdnen Tbilisis saolqo da uzenaes sasamarTloebSi.

aqedan gamomdinare, wigni eyrdnoba did gamocdilebas da Zalian mWidro

mimarTebaSi imyofeba praqtikasTan. komentari aseve Seasrulebs admintraciul

saproceso samarTalSi Sesavlis funqcias, romelic daexmareba studentebs

aRniSnuli samarTlebrivi sferos ukeT Seswavlasa da gacnobaSi. amasTan,

wigni samarTalmcodneobas uxv masalas miawvdis samecniero muSaobis gaRvivebasa

da winsvlisaTvis.

visurvebdi, rom winamdebare komentarma yvela saxelmwifo organos mxridan

gamoiwvios imis aRiareba, rom administraciuli samarTlis sferoSi

damoukidebeli da maRalxarisxiani marTlmsajuleba samarTlebrivi

Page 8: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

8

saxelmwifos erT-erTi aucilebeli winapirobaa, anu im saxelmwifosi, romelic

moqmedebs ara TviTneburad, aramed kanonisa da samarTlis principebis mixedviT.

gerd vinteri

bremenis universitetis profesori

Page 9: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

9

sarCevi

Tavi I

administraciuli procesis

ZiriTadi debulebani

muxli 1. kodeqsis moqmedebis sfero .................................................... 13muxli 2. sasamarTlos gansjadiadministraciuli saqmeebi ........................................................................ 15muxli 3. dispoziciurobis principi ....................................................... 25muxli 4. SejibrebiToba da saqmis garemoebebisgamokvleva sasamarTlos mier .................................................................. 28

Tavi II

gansjadoba

muxli 5. raionuli (saqalaqo) sasamarTlosgansjadi saqmeebi ........................................................................................ 31muxli 6. magistrat mosamarTleTagansjadi administraciuli saqmeebi ...................................................... 40

Tavi III

miukerZoebloba, acileba

muxli 7. saqmis ganxilvaSi mosamarTlis ganmeorebiTprocesis xarjebi ........................................................................................ 45

Tavi IV

procesis xarjebi

muxli 9. saxelmwifo baJi ........................................................................... 46muxli 10. procesis xarjebis anazRaureba ........................................... 49muxli 11. saproceso xarjebis ganawileba saqmis ................................ 50

Tavi V

saproceso vadebi. sasamarTlo

Setyobineba da dabareba

muxli 12. gasaCivrebis vadis aTvla ........................................................ 52muxli 13. mxareTaTvis sasamarTlo uwyebis,dokumentebis gadacema ............................................................................. 54muxli 131. sagadasaxado saqmeTa ganxilvis vada ................................ 56

Page 10: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

10

muxli 14. administraciuli procesis monawileebi ........................... 57muxli 15. administraciul procesSi monawileobawarmomadgenlis meSveobiT ....................................................................... 60muxli 16. mesame piris Cabma administraciul procesSi ................... 61

Tavi VII

sasamarTlo mtkicebulebebi

muxli 17. mtkicebis tvirTi ...................................................................... 68muxli 18. mowme da eqspertiza ................................................................. 69muxli 19. mtkicebulebebis SegrovebasasamarTlos mier ........................................................................................ 72muxli 20. administraciuli organosvaldebuleba informaciis ........................................................................ 73muxli 201. sasamarTlos miergasaidumloebuli informaciisganxilvis wesi .................................... 74muxli 21. sasamarTlo aqtebis gacnobis ufleba ................................ 76

Tavi VII1

administraciuli samarTalwarmoeba

mewarmis saqmianobis SemowmebasTan dakavSirebiT

muxli 211. mosamarTlis brZanebamewarmis saqmianobis Semowmebis Taobaze ............................................. 77muxli 212. makontrolebeli organosSuamdgomloba .............................................................................................. 92muxli 213. mewarmis saqmianobisSemowmebis sakiTxis gadawyvetis wesi ................................................... 97

Tavi VII2

administraciuli samarTalwarmoeba

Tanamdebobis pirTa ukanono da

dausabuTebeli qonebis CamorTmevasa

da saxelmwifosaTvis gadacemasTan dakavSirebiT

muxli 214. Tanamdebobis pirTa ukanono da dausabuTebeliqonebis CamorTmevisa da saxelmwifosaTvisgadacemis Sesaxeb sarCelis aRZvra ...................................................... 115muxli 215. terminTa ganmarteba ............................................................. 118muxli 216. qonebis ukanonod an dausabuTeblad cnoba .................. 121muxli 217. qonebis dayadaReba ............................................................... 123

Page 11: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

11

muxli 218. qonebis ukanonod an dausabuTebladcnobis iuridiuli Sedegebi ................................................................... 124muxli 219. Tanamdebobispiris sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba ................................. 126muxli 2110. sarCelis daukmayofileblobis Sedegebi ...................... 127muxli 2111. dauswrebeli gadawyvetileba ........................................... 128

Tavi VIII

administraciuli samarTalwarmoeba

pirveli instanciis sasamarTloSi

muxli 22. sarCeli administraciul-samarTlebriviaqtis baTiladcnobis an Zaladakarguladgamocxadebis Taobaze .............................................................................. 130muxli 23. sarCeli administraciul-samarTlebrivi aqtisgamocemis Taobaze ..................................................................................... 135muxli 24. sarCeli qmedebis ganxorcielebis Taobaze ..................... 137muxli 25. aRiarebiTi sarCeli ................................................................ 139muxli 251. saxelSekrulebo davebi ....................................................... 142muxli 26. sarCelis wardgena gansjad sasamarTloSi ...................... 146muxli 261. dauswrebeli gadawyvetilebisgamotanis dauSvebloba ........................................................................... 148muxli 262. ganmwesrigebeli sxdoma ....................................................... 151muxli 27. gamartivebuli samarTalwarmoeba ..................................... 155muxli 28. daCqarebuli administraciulisamarTalwarmoeba ..................................................................................... 157muxli 29. gasaCivrebuli individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqtismoqmedebis SeCereba ................................................................................... 159muxli 30. ganCineba individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqtismoqmedebis SeCerebis Sesaxeb ................................................................ 170muxli 301. ganCineba normatiuliadministraciul-samarTlebrivi aqtismoqmedebis SeCerebis Sesaxeb ................................................................ 171muxli 31. droebiTi ganCinebaindividualuri administraciul-samarTlebriviaqtis gamocemis an qmedebis ganxorcielebis Sesaxeb ..................... 173muxli 32. sasamarTlo gadawyvetilebaadministraciul-samarTlebrivi aqtisbaTilad cnobis an Zaladakargulad

Page 12: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

12

gamocxadebis Taobaze sarCelTan dakavSirebiT ............................... 181muxli 33. sasamarTlo gadawyvetilebaadministraciul-samarTlebrivi aqtisgamocemis Taobaze sarCelTan dakavSirebiT ..................................... 189muxli 331. sasamarTlos gadawyvetilebamoqmedebis ganxorcielebisTaobaze sarCelTan dakavSirebiT ......................................................... 199

Tavi IX

apelacia da kasacia

muxli 34. saapelacio da sakasaciosaCivrebis dasaSveboba ............................................................................ 202

Page 13: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

13

muxli 1. kodeqsis moqmedebis sfero1. es kodeqsi gansazRvravs saqarTvelos saerTo sasamar-

Tloebis mier administraciuli saqmeebis ganxilvisa da ga-dawyvetis saproceso wesebs.

2. Tu am kodeqsiT sxva ram ar aris dadgenili, administraciulsamarTalwarmoebaSi gamoiyeneba saqarTvelos samoqalaqosaproceso kodeqsis debulebani.

1.1. administraciulma saproceso kodeqsma saqarTveloSi safuZvelidaudo administraciul samarTalwarmoebas, administraciulorganoTa saqmianobaze sasamarTlo kontrolis ganxorcielebas.am procesSi erT-erT ZiriTad faqtorad warmoCenil iqna adamianTauflebebisa da Tavisuflebebis dacva. Tu administraciul organoTasaqmianobiT darRveul iqneba adamianTa uflebebi da Tavisuflebebi,maT unda hqondeT SesaZlebloba mimarTon damoukidebelsasamarTlos. nebismieri administraciuli saqmianoba, miuxedavadmaTi formisa da gamovlenisa, eqvemdebareba sasamarTlo kontrols.administraciulma saproceso kodeqsma SesaZlebloba misca TiToeulmoqalaqes, administraciul organoTa mier maTi uflebebisdarRvevisas, sarCeliT mimarTos administraciul saqmeTa ganmxilvelsasamarTlos.

administraciuli samarTalwarmoebis ganviTarebasa daadministraciuli organoebis saqmianobisadmi sasamarTlokontrolis ganxorcielebaSi ganmsazRvreli roli eniWebaxelisuflebis danawilebis principsa da mesame xelisuflebis -sasamarTlo xelisuflebis - damoukideblobis garantiebs.xelisuflebis danawilebis principi moiTxovs sakanonmdeblo,aRmasrulebeli da sasamarTlo xelisuflebis paralelurad daara ierarqiulad Tanaarsebobas. Tavis mxriv, administraciulimarTlmsajulebis ganxorcieleba SesaZlebelia damoukidebeli,administraciuli organoebisagan gancalkevebuli sasamarTloebismier, im mosamarTleebis mier, romlebic saqarTvelos konstituciis84-e muxlis Tanaxmad mxolod konstituciasa da kanons emorCilebian.1

Tavi I

administraciuli procesis

ZiriTadi debulebani

1 saqarTvelos konstitucia, 84-e muxlis 1-li punqti

maia vaCaZe muxli 1

Page 14: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

14

1.2. am kodeqsis Tanaxmad administraciul saqmeebs ganixilavssaqarTvelos saerTo sasamarTloebi, romelTa sistema dadgeniliasaqarTvelos organuli kanoniT „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb`damaT miekuTvneba raionuli (saqalaqo), saapelacio, avtonomiurirespublikebis umaRlesi saapelacio, saqarTvelos uzenaesisasamarTloebi. saerTo sasamarTloTa mier administraciul saqmeTaganxilva am kodeqsiT dadgenili saproceso normebis Sesabamisadxorcieldeba, romlebic saqmis ganxilvis, calkeuli saprocesomoqmedebebis Sesrulebisa an sasamarTlo gadawyvetilebisaRsrulebis dros moqmedebs.

2.1. gavrcelebuli sistemebidan qarTulma administraciulmasaproceso kanonmdeblobam airCia erT-erTi, kerZod, qarTuladministraciul samarTalwarmoebaSi zogadad gamoiyeneba, rogorcsamoqalaqo saproceso kodeqsis, ise administraciuli saprocesokodeqsis debulebebi. amasTan, ar SeiZleba gamoyenebul iqnessamoqalaqo saproceso kodeqsis is debulebani, romlebsac krZalavsan sxvagvarad adgens administraciuli saproceso kodeqsi.

magaliTad: administraciuli saproceso kodeqsis 261 muxlispirveli nawilis Tanaxmad „administraciul samarTalwarmoebaSiar gamoiyeneba samoqalaqo saproceso kodeqsis XXVI Tavis(dauswrebeli gadawyvetileba) debulebebi~.

am kodeqsis me-4 muxlis Tanaxmad ki: „administraciuli saqmisganxilvisas mxareebi sargebloben samoqalaqo saproceso kodeqsisme-4 muxliT miniWebuli ufleba-movaleobebiT, amasTan, sasamarTlouflebamosilia Tavisi iniciativiT miiRos gadawyvetilebadamatebiTi informaciis an mtkicebulebis warmosadgenad~.

2.2. zogjer administraciuli saproceso kodeqsi samoqalaqosaproceso kodeqsisagan gansxvavebulad awesrigebs ama Tu imsamarTlebriv urTierTobas, amasTan, igi ar aris amomwuravi dasaWiroebs nawilobriv samoqalaqo saproceso kanonmdeblobisgamoyenebas.

magaliTad: administraciuli saproceso kodeqsis me-16 muxli -„mesame piris Cabma administraciul procesSi`- arafers ambobsdamoukidebeli sasarCelo moTxovnis mqone mesame pirebze, racsruliadac ar niSnavs imas, rom administraciul procesSi isiniara gvyavs. saqme is gaxlavT, rom am SemTxvevaSi gamoyenebul undaiqnes samoqalaqo saproceso kodeqsis debulebani.

maia vaCaZe muxli 1

Page 15: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

15

muxli 2. sasamarTlos gansjadi administraciuli saqmeebi1. am kodeqsiT dadgenili wesiT saerTo sasamarTloSi

ganixileba dava im samarTlebriv urTierTobebTan dakavSirebiT,romlebic gamomdinareobs administraciuli samarTliskanonmdeblobidan.

2. sasamarTloSi administraciuli davis sagans SeiZlebawarmoadgendes:

a) administraciul-samarTlebrivi aqtis SesabamisobasaqarTvelos kanonmdeblobasTan;

b) administraciuli xelSekrulebis dadeba, Sesruleba anSewyveta;

g) administraciuli organos valdebuleba zianis anaz-Raurebis, administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis ansxva raime qmedebis ganxorcielebis Taobaze;

d) Tanamdebobis piris, misi ojaxis wevris, axlo naTesavis andakavSirebuli piris qonebis kanoniereba.

3. dauSvebelia administraciuli organos sarCeli im sakiTxTandakavSirebiT, romlis gadawyveta mis uflebamosilebasganekuTvneba. (24.06.2005. #####1800)

2.3. unda gamovyoT samoqalaqo saproceso kodeqsis is normebi,romlebic ucvlelad gamoiyeneba administraciul saprocesokodeqsSi. magaliTad, samoqalaqo saproceso kanonmdeblobis ZiriTadiprincipebi: dispoziciurobisa da SejibrebiTobis, mosamarTleTadamoukideblobisa da maTi kanonisadmi damorCilebis, kanonisa dasamarTlis analogiis principebi aseve moqmedebs administraciulsaproceso kanonmdeblobaSi (me-3 muxlis pirveli nawili, me-4-danme-10 muxlis CaTvliT). administraciul procesSi samoqalaqosaproceso kanonmdeblobis Sesabamisad wydeba mosamarTleTa dasasamarTlo SemadgenlobaTa acilebis, saproceso vadebTandakavSirebuli da sarCelis warmoebaSi miRebis sakiTxebi (25-36-emuxlebi, 59-69-e muxlebi, 177-190-e muxlebi). yvela im samoqalaqosaproceso normis CamoTvla, romelsac ucvlelad iyenebsadministraciuli saproceso kanonmdebloba, Sors wagviyvans.

maia vaCaZe muxli 2

Page 16: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

16

1.1. administraciuli saproceso kodeqsis me-2 muxli gansazRvravs,Tu ra saxis davebi SeiZleba iqnas ganxiluli saqarTvelos saerTosasamarTloebSi am kodeqsiT dadgenili wesiT. me-2 muxlis pirvelinawilis Sesabamisad es davebi administraciuli samarTlis kanon-mdeblobidan gamomdinare samarTlebriv urTierTobebTan unda iyosdakavSirebuli.

administraciuli samarTali sajaro samarTlis nawilia, romelicaregulirebs vertikalur urTierTobebs erTi mxriv, saxelmwifosa dameore mxriv, fizikur an iuridiul pirebs Soris. administraciulisamarTali gansxvavdeba sisxlisa da sakonstitucio samarTlisagan.

dasavluri kanonmdeblobis mixedviT administraciuli samarTaliicavs sajaro interess, xolo kerZo samarTali - kerZo pirTa inte-resebs. administraciuli samarTali ganimarteba rogorc dargi,romelic awesrigebs mxareTa uTanasworobasa da daqvemdebarebazedamyarebul urTierTobebs. imisaTvis, rom davadginoT ganekuTvnebaTu ara calkeuli sakanonmdeblo aqti administraciul samarTals,unda gavarkvioT, Seicavs Tu ara igi administraciuli kontrolisganxorcielebis gansxvavebul da specialur normebs. samive kriteriumiaSkaras xdis administraciuli samarTlis umniSvnelovanes aspeqtebs:sajaro interess, Zalauflebasa da daqvemdebarebas, aseve, specialurwesebs. amasTan, xazi unda gaesvas im garemoebas, rom saqarTveloszogadi administraciuli kodeqsis komentaris avtorebma ar gamoiyenesarc erTi zemoaRniSnuli midgomaTagani da SemogvTavazes sakiTxisgadawyvetis SedarebiT martivi gza, romelic formalur kriteriumebzeadamyarebuli. maTi mosazrebiT, qarTuli kanonmdeblobis midgomisTanaxmad, samarTlebrivi urTierToba, romelSic monawileobsadministraciuli organo, regulirdeba administraciulikanonmdeblobiT. sxvagvarad rom vTqvaT, yvela samarTlebriviurTierToba, romelSic monawileobs administraciuli organo,warmoadgens administraciuli samarTlis regulirebis sferos.2

1.2. sagulisxmoa is garemoeba, rom am kodeqsis me-2 muxlis pirvelinawili aris zogadi norma, romelic afarToebs administraciuldavaTa areals. Sesabamisad, ar aris amomwuravi am muxlis me-2nawilSi mocemuli CamonaTvali, radgan SeiZleba dava administra-ciuli kanonmdeblobidan gamomdinareobdes, magram ar Seesatyvise-bodes me-2 nawilSi mocemul CamonaTvals.

ase magaliTad: Tbilisis „arqmSeninspeqciam`2002 wlis 1 aprilssarCeliT mimarTa Tbilisis isani-samgoris raionul sasamarTlos

2 saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis komentari, Sesavali, gv. 16.

maia vaCaZe muxli 2

Page 17: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

17

da miuTiTa Semdegze: q. TbilisSi, sevanis q. #10-Si mcxovrebimoqalaqeebis g. g.-sa da d. q.-is mier aRniSnul misamarTze saTanadoproeqtisa da nebarTvis gareSe warmoebda sacxovrebeli saxlismSenebloba, riTac irRveoda saqarTvelos kanonis moTxovnebi„arqiteqturul-samSeneblo saqmianobaze saxelmwifozedamxedvelobis Sesaxeb~. „arqmSeninspeqciam`2002 wlis 13 marts,miTiTebuli kanonis 4.5-e, me-5 da me-6 muxlebis moTxovnaTagaTvaliswinebiT gamoitana #33 dadgenileba mopasuxeebis 3000 lariTdajarimebis Taobaze. amasTan, sarCeliT mopasuxisaTvis, rogorcjarimis daricxva, ise darRvevis gamosworebis davaleba moiTxova.

raionulma sasamarTlom sarCeli warmoebaSi ar miiRo imsafuZvliT, rom sarCeli uwyebrivad sasamarTlos ar eqvemdebarebodada mosarCeles ganumarta, rom aRniSnuli sakiTxis mosagvarebladTbilisis saaRsrulebo biurosaTvis unda miemarTa. kerZo saCivrissafuZvelze Tbilisis saolqo sasamarTlos administraciuli samar-Tlisa da sagadasaxado saqmeTa palatam miiCnia, rom dava adminis-traciuli saproceso kodeqsis me-2 muxlis me-2 nawiliT gansaz-Rvrul davaTa kategorias ar ganekuTvneboda da igi gansaxilveladTbilisis saolqo sasamarTlos samoqalaqo, samewarmeo da gakotrebissaqmeTa palatas gadasca, rasac ar daeTanxma aRniSnuli palata dagansjadobis Sesaxeb dava wamoiwyo.

mocemul saqmesTan dakavSirebiT uzenaesma sasamarTlom ganmartaSemdegi:

„arqiteqturul-samSeneblo saqmianobaze saxelmwifo zedamxed-velobis Sesaxeb`1997 wlis 14 noembris kanonis me-6 muxlis Tanaxmad,„arqmSeninspeqcia`mimarTavs sasamarTlos sajarimo Tanxis amoRebisada darRveviT miyenebuli zianis gamosworebis valdebulebisdakisrebis moTxovniT.

aRniSnuli kanoni sajarosamarTlebriv urTierTobebs areguli-rebs da mocemuli sfero administraciuli samarTlis kanonmdeb-lobidan gamomdinareobs. amdenad, marTalia konkretuli davaadministraciuli saproceso kodeqsis me-2 muxlis me-2 nawiliTgansazRvrul CamonaTvalSi ar gvxvdeba, magram igi amave muxlispirveli nawilis Sesabamisad, administraciuli samarTlis kanon-mdeblobidan gamomdinareobs, rac gamoricxavs, dRes ukve damkvid-rebuli mosazrebiT, mis kerZo-samarTlebriv davad miCnevas da masadministraciul davaTa kategorias miakuTvnebs.

2.1. rogorc ukve aRvniSneT, am muxlis me-2 nawilSi mocemuliadministraciuli davis sagnis konkretuli CamonaTvali ar arisamomwuravi.

maia vaCaZe muxli 2

Page 18: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

18

amasTan, mimovixilavT TiToeul maTgans:a) masSi saubaria administraciul-samarTlebrivi aqtis

saqarTvelos kanonmdeblobasTan Sesabamisobaze. amasTan, yuradsaRebiais faqti, rom aq kanonmdebeli gulisxmobs, rogorc individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqtis, ise normatiuli adminis-traciul-samarTlebrivi aqtis Sesabamisobas saqarTvelos kanon-mdeblobasTan. individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtisdefinicia da samarTlebrivi meqanizmebi mocemulia zogadi admi-nistraciuli kodeqsis me-2 muxlis pirveli nawilis „d`qvepunqtSida IV TavSi. iseve, rogorc normatiuli administraciul-samar-Tlebrivi aqtis definicia da samarTlebrivi meqanizmebi mocemuliame-2 muxlis pirveli nawilis „e`qvepunqtSi da XV TavSi.

pirvel rigSi SevCerdebiT individualur administraciul-samarTlebriv aqtze. individualuri administraciul-samarTlebriviaqti administraciuli organos mier xelisuflebis ganxorcielebistipiur instrumentad gvevlineba, romelic kanonebis gamoyenebiTada kanonmdeblobiT gansazRvrul farglebSi saxelmwifo miznebisganxorcielebisas calmxrivad aRasrulebs Tavis saxelmwifouflebamosilebebs. aq aucilebelia aRiniSnos am aqtisaTvis dama-xasiaTebeli sami ZiriTadi niSani:

1. igi exeba calkeul konkretul SemTxvevas.2. administraciuli organo individualuri administraciul-

samarTlebrivi aqtiT iRebs e.w. gansazRvrul normas, ufrosworad, iRebs savaldebulo Zalis mqone gadawyvetilebas.

3. mas aqvs gare moqmedeba.

amdenad, individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtismiRebiT administraciuli organo adgens, asabuTebs, cvlis an auqmebsufleba-movaleobebs.

normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqti – uflebamosiliadministraciuli organos mier sakanonmdeblo aqtis safuZvelzegamocemuli samarTlebrivi aqtia, romelic Seicavs misi mudmivi androebiTi da mravaljeradi gamoyenebis qcevis zogad wess.

zogad administraciul kodeqsSi ganxorcielebuli cvlilebebisada damatebebis Sesabamisad (2005 wlis 24 ivnisi), am kodeqsis me-60 da61-e muxlebis bazaze Camoyalibda 3 muxli (me-60, me-601 da 61-emuxlebi), romelmac gamijna kanonieri, ukanono da arara adminis-traciul-samarTlebrivi aqtebi. arara administraciul-samarTleb-rivi aqti Tavidanve baTilia da, Sesabamisad, ar aris Sesasrulebladsavaldebulo Zalis mqone. amasTan, misi arara aqtad cnoba SeiZleba

maia vaCaZe muxli 2

Page 19: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

19

aRiarebiTi sarCelis safuZvelze.arara administraciul-samarTlebrivi aqtisagan gansxvavebiT,

ukanono administraciul-samarTlebrivi aqti (szak-is me-601 muxli)ZalaSi SesvlasTan erTad iZens Sesasruleblad savaldebulo Zalas.Tu pirs surs, Tavidan aicilos ukanono administraciul-samar-Tlebrivi aqtis samarTlebrivi Sedegebi, is valdebulia, kanoniTdadgenil vadaSi moiTxovos am aqtis baTilad cnoba.

zogadi administraciuli kodeqsis 61-e muxli awesrigebs kanonieriadministraciul-samarTlebrivi aqtis Zaladakargulad gamocxadebas,rac iwvevs misi moqmedebis Sewyvetas Zaladakargulad gamocxadebisdRidan.

sagulisxmoa, rom am kodeqsis me-2 muxlis me-2 nawilis a) qvepunqtSisaubaria administraciul-samarTlebrivi aqtis saqarTveloskanonmdeblobasTan Sesabamisobaze, rac niSnavs administraciul-samarTlebrivi aqtis kanonierebis Semowmebas. swored es arissasamarTlos funqcia - Seamowmos administraciul-samarTlebriviaqtis kanoniereba da baTilad cnos igi, Tu arsebobs amis wanamZRvrebi.administraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad gamocxadebiTsasamarTlo axdens misi ZalaSi Sesvlidan warmoSobili samar-Tlebrivi Sedegebis gauqmebas (garda am kodeqsis 32-e muxlis me-5nawiliT gaTvaliswinebuli gamonaklisisa).

amdenad, sainteresoa mosazreba, romlis Tanaxmadac am kodeqsis22-e muxlSi mocemuli administraciul-samarTlebrivi aqtisZaladakargulad gamocxadeba ar warmoadgens sasamarTlos funqciasanu ar arsebobs saWiroeba am uflebis sasamarTlos wesiT dacvisa(szak-is 61-e muxli), Tumca aRniSnuli mosazreba kanonmdeblobiTar aris reglamentirebuli.

b) am kodeqsis me-2 muxlis me-2 nawilis b) qvepunqtis TanaxmadsasamarTloSi administraciuli davis sagans SeiZleba warmoadgendesadministraciuli xelSekrulebis dadeba, Sesruleba an Sewyveta.

administraciuli xelSekrulebis definicia da samarTlebrivimeqanizmebi mocemulia zogadi administraciuli kodeqsis me-2muxlis pirveli nawilis „z`qvepunqtSi da V TavSi, romlis mixedviT„administraciuli xelSekruleba - administraciuli organosmier sajaro uflebamosilebis ganxorcielebis mizniT fizikur aniuridiul pirTan, agreTve sxva administraciul organosTandadebuli samoqalaqosamarTlebrivi xelSekrulebaa~3.

3 saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsi, me-2 muxlis pirvelinawilis „z~ qvepunqti

maia vaCaZe muxli 2

Page 20: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

20

zogad administraciul da administraciul saproceso kodeqsSiganxorcielebuli cvlilebebisa da damatebebis Sesabamisad (2005wlis 24 ivnisi), nacvlad „administraciuli garigebisa~, Semotaniliqna „administraciuli xelSekrulebis`cneba. administraciuliorgano uflebamosilia dados, rogorc administraciuli, isekerZosamarTlebrivi xelSekruleba. administraciuli organos mieradministraciuli xelSekrulebis dadebisas gamoiyeneba zogadiadministraciuli kodeqsi da samoqalaqo kodeqsis Sesabamisi normebi.

administraciuli xelSekrulebis cnebis SemoRebiT qarTuliadministraciuli samarTali kidev ufro dauaxlovda germanuladministraciul samarTals, romelic erTmaneTisagan ganasxvavebsadministraciuli organos mier dadebul sajarosamarTlebriv dasamoqalaqo samarTlebrivi xelSekrulebebs. ZiriTadiganmasxvavebeli elementi mocemulia administraciulixelSekrulebis definiciaSi „sajaro uflebamosilebisganxorcielebis mizniT~. administraciul xelSekrulebadmiCnevisaTvis sakmarisi ar aris am xelSekrulebaSi administraciuliorganos monawileoba, aucilebelia xelSekrulebis samarTlebrivibunebis gansazRvra, radgan xelSekrulebis mizani sajarouflebamosilebis ganxorcielebaSi unda vlindebodes.

ganixileba mxolod administraciuli organos mier dadebuliadministraciuli xelSekrulebebi, xolo administraciuli organosmier dadebul samoqalaqosamarTlebriv xelSekrulebebs saerTosasamarTloebi ganixilaven samoqalaqo saproceso kanonmdeblobiTdadgenili wesiT.

aRniSnuli garemoeba SesamCnevad gantvirTavs administraciulsaqmeTa ganmxilvel sasamarTloebs, rac dadebiTad imoqmedebs saqmeTaganxilvis xarisxze.

amasTan, sagulisxmoa, rom germanul administraciul samarTalSiadministraciuli xelSekrulebis Sesatyvisad damkvidrebuliasajaro-samarTlebrivi xelSekrulebis cneba, romelic Tavis mxriviyofa koordinaciul-samarTlebriv da subordinaciul-samarTlebrivxelSekrulebebad.

koordinaciul-samarTlebrivi xelSekruleba ideba Tanabariuflebebis mqone mxareebs Soris, kerZod, administraciul organoebsSoris.

subordinaciul-samarTlebrivi xelSekruleba ki ideba im mxareebsSoris, romelTagan erT-erTi daqvemdebarebulia meoreze.

g) am kodeqsis me-2 muxlis me-2 nawilis g) qvepunqtis TanaxmadsasamarTloSi administraciuli davis sagans SeiZleba warmoadgendes

maia vaCaZe muxli 2

Page 21: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

21

administraciuli organos valdebuleba zianis anazRaurebis,administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis an sxva raimeqmedebis ganxorcielebis Taobaze.

qarTulma samarTlebrivma sistemam aRiara saxelmwifospasuxismgebloba misi organoebis mier miyenebuli zianisaTvis dagza misca iseT midgomas, romelic mraval gaumarTlebel risksa daxarjs aacilebda isedac valdebulebebiT datvirTul saxelmwifoxazinas, amasTan, uzrunvelyofda moqalaqeTa uflebebis dacvas.

saqarTvelos zogadma administraciulma kodeqsma gansazRvraadministraciul organoTa pasuxismgebloba administraciul-samarTlebrivi aqtiT miyenebuli zianisaTvis. zianis anazRaurebisvaldebuleba warmoiSoba imis miuxedavad, administraciul-samarTlebrivi aqti kanonieria Tu ukanono (szak-is 209-e muxli).amasTan, normatiul administraciul-samarTlebrivi aqtiT miyenebulizianis gansazRvrisas ar unda iqnes daSvebuli pasuxismgeblobisfarTo interpretacia. kerZod, normatiul-administraciul-samarTlebrivi aqtiT miyenebuli ziani unda iyos aSkara da pirdapiri.

saxelmwifos pasuxismgebloba misi organoebis (sajaromosamsaxureebis) mier samsaxurebrivi movaleobis Sesrulebisasmiyenebuli zianis anazRaurebaze gaiTvaliswina saqarTvelossamoqalaqo kodeqsma, romelic gacilebiT adre amoqmedda, vidresaqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsi (saqarTvelossamoqalaqo kodeqsis 1005-e da szak-is 207-e, 208-e muxlebi).

amdenad, dRes moqmedi samoqalaqo da administraciulikanonmdebloba calsaxad aRiarebs princi ps, rom Tavisiuflebamosilebis ganxorcielebisas sajaro moxelis mier miyenebulzianze pasuxismgebelia saxelmwifo. amasTan, pasuxs kiTxvaze, Tuvisi gansjadia aRniSnuli davebi, iZleva sask-is me-2 muxlis me-2nawilis „g`qvepunqti, romlis Tanaxmadac administraciuli organosvaldebuleba zianis anazRaurebis Taobaze am kodeqsiT dadgeniliwesiT unda iqnes ganxiluli. Sesabamisad, gamoyenebul unda iqnesrogorc administraciuli, ise samoqalaqo kanonmdebloba, vinaidanszak-is 207-e muxlis Tanaxmad: „Tu am kodeqsiT sxva ram ar arisdadgenili, administraciuli organos mier miyenebuli zianisanazRaurebisas gamoiyeneba saqarTvelos samoqalaqo kodeqsiTdadgenili wesi~.

ase magaliTad: 2001 wlis 6 Tebervals mosarCele z. T.-am Tbilisisvake-saburTalos raionul sasamarTloSi sarCeli aRZra mopasuxeTbilisis vake-saburTalos raionis Ss sammarTvelos sagzaopoliciis ganyofilebis mimarT da miuTiTa Semdegze:

maia vaCaZe muxli 2

Page 22: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

22

1997 wlis 11 ivniss mis kerZo sakuTrebaSi arsebul avtomanqanasmieniWa saxelmwifo sanomre niSnebi, razec gadaixada Sesabamisigadasaxadi.

2001 wlis 29 ianvars, Tbilisis vake-saburTalos raionis SssammarTvelos sagzao policiis ganyofilebam, yovelgvarisamarTlebrivi safuZvlis gareSe, CamoarTva saxelmwifo sanomreniSnebi im motiviT, rom aRniSnulze arsebobda sagzao policiisqalaq Tbilisis sammarTvelos werilobiTi miTiTeba. mosarCelisazriT, mopasuxis ukanono qmedebiT Seilaxa misi konstituciuriufleba sakuTrebaze, 162 dRis ganmavlobaSi moklebuli iyosatransporto saSualebiT gadaadgilebas, ramac miayena materialurida moraluri ziani. mosarCelem ukanonod CamorTmeuli sanomreniSnis dabruneba, miyenebuli materialuri da moraluri zianisanazRaureba moiTxova.

mopasuxem sarCeli ar cno.Tbilisis vake-saburTalos raionuli sasamarTlos 2001 wlis 11

ivlisis gadawyvetilebiT mosarCele z. T.-as sarCeli nawilobrivdakmayofilda. kerZod, dakmayofilda sasarCelo moTxovna sanomreniSnebis dabrunebis Taobaze, xolo moTxovna materialuri damoraluri zianis anazRaurebis nawilSi ar dakmayofilda.

z. T.-as saapelacio saCivris safuZvelze Tbilisis saolqosasamarTlos administraciuli samarTlisa da sagadasaxado saqmeTapalatam gasaCivrebul nawilSi gaauqma raionuli sasamarTlosgadawyvetileba da miiRo axali gadawyvetileba, romliTac z. T.-assasarCelo moTxovna materialuri zianis anazRaurebis Taobaze -2000 laris nawilSi - daakmayofila.

saapelacio sasamarTlom dadgenilad miiCnia, rom Tbilisisvake-saburTalos raionis Ss sammarTvelos sagzao policiisganyofilebis mier z. T.-as ukanonod CamoerTva misi kuTvniliavtomanqanis saxelmwifo sanomre niSnebi, ris gamoc 162 dRisganmavlobaSi igi moklebuli iyo sakuTari avtomanqaniTgadaadgilebis SesaZleblobas, ris saWiroebasac gansakuTrebiTmwvaved ganicdida meuRlis fexmZimobis periodSi.

saapelacio sasamarTlom gadawyvetileba daafuZna saqarTveloskonstituciis 42-e muxlis me-9 punqtze, saqarTvelos samoqalaqokodeqsis 992-e, 1005-e da saqarTvelos zogadi administraciulikodeqsis 207-e, 208-e muxlebze.

saapelacio sasamarTlos aRniSnuli gadawyvetileba saqarTvelosuzenaesi sasamarTlos administraciul da sxva kategoriis saqmeTapalatis gadawyvetilebiT ucvlelad iqna datovebuli.

sagulisxmoa is faqti, rom sasamarTlo praqtikaSi gvxvdeba davebi,

maia vaCaZe muxli 2

Page 23: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

23

rodesac zianis anazRaurebis moTxovniT mosarCeled adminis-traciuli organoebi gvevlineba. magaliTad, saqarTvelos erovnulibankis erT-erTi filialis TanamSromlebma sajaro uflebamosilebisganxorcielebisas daitaces didi odenobiT Tanxa da ziani miayeneserovnul banks.

quTaisis saolqo sasamarTlos mier saqarTvelos erovnuli bankissarCeli ganxilul iqna saqarTvelos administraciuli saprocesokodeqsiT dadgenili wesiT im motiviT, rom zianis anazRaurebismoTxovna mimarTuli iyo im TanamSromelTa mimarT, romlebic sajarouflebamosilebas axorcielebdnen. aRniSnuli gadawyvetilebaucvlelad iqna datovebuli saqarTvelos uzenaesi sasamarTlosadministraciul da sxva kategoriis saqmeTa palatis mier.

saqarTvelos administraciuli saproceso kodeqsiT dadgeniliwesiT ganixileba aseve administraciul organoTa sarCelebi amaTu im piris mier administraciuli xelSekrulebis SeusruleblobiTadministraciuli organosadmi miyenebuli zianis anazRaurebisTaobaze, ramdenadac aRniSnuli davebi administraciuli xelSek-rulebebidan gamomdinareobs.

amdenad, mizanSewonilia am kodeqsis me-2 muxlis me-2 nawilisCamonaTvals daematos Semdegi Sinaarsis axali qvepunqti: „adminis-traciuli organos moTxovna sxva piris mimarT zianis anazRaurebisan qmedebis ganxorcielebis Taobaze, rac sajaro uflebamosilebebsukavSirdeba~.

amis naTeli magaliTia sajaro mosamsaxurisagan administraciuliorganos mier regresis wesiT im zianis anazRaureba, rac am sajaromosamsaxuris ukanono qmedebiT sxva pirs miadga.

administraciuli organos am saxis sarCelebi sajaro mosamsaxu-reTa mimarT am damatebis mixedviT administraciuli saprocesokodeqsiT dadgenili wesiT unda iqnes ganxiluli.

rogorc ukve aRvniSneT g) qvepunqtis mixedviT sasamarTloSiadministraciuli davis sagans SeiZleba warmoadgendes administra-ciuli organos valdebuleba, gamosces administraciul-samarTleb-rivi aqti. igi moicavs, rogorc individualuri administraciul-samarTlebrivi, ise normatiuli administraciul-samarTlebriviaqtis gamocemis valdebulebas.

ismis kiTxva, ramdenad SesaZlebelia normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis davaldebuleba, maSin, roca misigamocema administraciuli organos diskreciuli uflebamosilebaa,amasTan normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtiuflebamosili administraciuli organos mier sakanonmdeblo aqtissafuZvelze gamocemuli samarTlebrivi aqtia, romelic misi mudmivi

maia vaCaZe muxli 2

Page 24: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

24

an droebiTi da mravaljeradi gamoyenebis qcevis zogad wess Seicavs.am mxriv sainteresoa szak-is 211-e muxlis mesame nawili, romlis

Tanaxmadac: „administraciuli warmoeba normatiuli administra-ciul-samarTlebrivi aqtis gamosacemad SeiZleba daiwyos fizikurian iuridiuli piris, administraciuli organos gancxadebis safuZ-velze mxolod kanoniT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi~.

amdenad, kanoni zogjer iZleva imis SesaZleblobas an valde-bulebas, rom momzaddes da gamoices normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqti. miuxedavad amisa, uflebamosil saxelmwifoorganos xSirad ar surs amis gakeTeba. aseT SemTxvevaSi SesaZloakanoni mesame mxares aniWebdes SesaZleblobas, moiTxovos aqtisgamocema rogorc administraciuli warmoebis, ise samarTalwarmoebisgziT. xazgasmiT unda aRiniSnos, rom es SesaZlebelia mxolod imSemTxvevaSi, Tu gansazRvrulia kanoniT.

g) qvepunqtis Tanaxmad sasamarTloSi administraciuli davissagans SeiZleba agreTve warmoadgendes administraciuli organosvaldebuleba, ganaxorcielos sxva raime qmedeba.

termini „ganaxorcielos sxva raime qmedeba`azrTa sxvadasxvaobasiwvevs. aris mosazreba, romlis mixedviT, administraciuli organosvaldebuleba, ganaxorcielos sxva raime qmedeba, gulisxmobsadministraciuli organosagan nebismieri qmedebis ganxorcielebisvaldebulebas, magaliTad, administraciuli organos ukanonomflobelobidan qonebis gamoTxovas, rac Tavisi bunebiT samoqalaqosamarTlebrivi urTierTobidan warmoSobili davaa (vindikaciurisarCeli), Tumca am mosazrebis Tanaxmad, ganxilul unda iqnesadministraciuli saproceso kodeqsiT dadgenili wesiT.

arsebobs sapirispiro mosazrebac, romlis mixedviT aq igulisxmebaadministraciuli organos mxolod is qmedeba, romelic mis miersajaro uflebamosilebis ganxorcielebas ukavSirdeba. am mosazrebisTanaxmad, sarCeli ukanono mflobelobidan qonebis gamoTxovisTaobaze (vindikaciuri sarCeli) fizikuri an iuridiuli pirismimarT iqneba aRZruli Tu administraciuli organos mimarT,ganxilul unda iqnes saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsiTdadgenili wesiT.

amdenad, sasurvelia saqarTvelos administraciuli saprocesokodeqsis me-2 muxlis me-2 nawilis g) qvepunqtis bolo winadadebaCamoyalibdes Semdegi redaqciiT: „sxva raime sajarouflebamosilebis ganxorcielebis Taobaze~.

maia vaCaZe muxli 2

Page 25: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

25

d)sasamarTloSi administraciuli davis sagans SeiZleba asevewarmoadgendes Tanamdebobis piris, misi ojaxis wevris, axlo naTesavisan dakavSirebuli piris qonebis kanoniereba (ix. am kodeqsis VII2

Tavis komentari).

3. administraciul saproceso kodeqsSi ganxorcielebulicvlilebebisa da damatebebis Sesabamisad (2004 wlis 24 ivnisi),dauSvebelia administraciuli organos sarCeli im sakiTxTandakavSirebiT, romlis gadawyveta mis uflebamosilebas ganekuTvneba.

magaliTad, sagadasaxado organoebi fizikur da iuridiul pirTamimarT gadasaxadis amoRebis moTxovniT xSirad mimarTavensasamarTloebs, rac am organoTa mavne praqtikaa. kerZod, sagadasaxadokodeqsi (244-e muxli da 265-e muxlis „e`qvepunqti (Zveli redaqcia))Tavad sagadasaxado organoebs aniWebda uflebas, dadgenil droSigadauxdeli gadasaxadi amoeRoT gadasaxadis gadaxdevinebisiZulebiTi meTodebiTa da sainkaso davalebebis safuZvelze.aRniSnulis gaTvaliswinebiT, Tu gadamxdeli ar ixdida gadasaxadsdadgenil vadaSi, sagadasaxado organo uflebamosili iyo TavadamoeRo gadasaxadebi, sasamarTlosaTvis mimarTvis gareSe gamoeyenebinasaxelmwifos sasargeblod gadamxdelis mTeli qonebis mimarTgiravnobis ufleba, an gadasaxadis amoReba moexdina movalisangariSze sainkaso davalebis meSveobiT. Tuki gadasaxadisgadamxdeli sadavod miiCnevda sagadasaxado organos moqmedebas anmis mier gamocemul administraciul-samarTlebriv aqts, mas SeeZlosarCeliT miemarTa sasamarTlosaTvis da moeTxova am davis ganxilva.

amdenad, aRniSnuli sakanonmdeblo cvlileba xels Seuwyobsadministraciul organoTa mier maTi funqciebis uSualod,sasamarTlos gareSe Sesrulebas da administraciul davaTaSemcirebas.

muxli 3. dispoziciurobis principi1. administraciul samarTalwarmoebaSi mxareebi sargebloben

saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis me-3 muxliTminiWebuli ufleba-movaleobebiT.

2. administraciul samarTalwarmoebaSi monawile ad-ministraciuli organo uflebamosilia saqme morigebiTdaamTavros, uari Tqvas sarCelze an cnos sarCeli mxolod imSemTxvevaSi, Tu es ar ewinaaRmdegeba saqarTvelos kanon-mdeblobas.

maia vaCaZe muxli 3

Page 26: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

26

1.1. dispoziciurobis principi samoqalaqo da administraciulisamarTalwarmoebis erT-erTi ganmsazRvreli princi pia. igigulisxmobs procesis monawileTa „batonobas`davis saganze da,aqedan gamomdinare, mTlianad sasamarTlo procesze. dispoziciurobisprincipi niSnavs mxareTa Tavisuflebas, gankargon TavianTimaterialuri da saproceso uflebebi. am principis Tanaxmad, mxareebiTavad iwyeben saqmis warmoebas sasamarTloSi, piradad anwarmomadgenlis meSveobiT, sarCelis an gancxadebis Setanis gziT.Tavadve gansazRvraven davis sagans da TviTonve iRebengadawyvetilebas sarCelis (gancxadebis) Setanis Taobaze. amdenad,sasamarTlo saqmis ganxilvas iwyebs ara Tavisi samsaxurebrivivaldebulebis ZaliT, aramed, mxolod da mxolod, erT-erTi monawilemxaris mier sasamarTloSi sarCelis (gancxadebis) wardgenis gamo.sarCeli (gancxadeba) Sedgenil unda iyos werilobiTi formiT daunda pasuxobdes samoqalaqo saproceso kodeqsiT gaTvaliswinebulmoTxovnebs (178-e da 303-e muxlebi). mxareTa mier davis sagnisgansazRvra, Sesabamisad, davis sagnis gazrda an Semcireba,dispoziciurobis gamoxatulebaa, rac, rogorc ukve aRvniSneT, mxareTaprocesualur „batonobas`gulisxmobs samarTalwarmoebaze.

dispoziciurobis principis mixedviT, sasamarTlos ufleba araaqvs gascdes sasarCelo moTxovnis farglebs, Secvalos sarCelissagani an safuZveli, gaadidos sasarCelo moTxovnis odenoba.sasamarTlos ufleba ara aqvs miakuTvnos mxares TavisigadawyvetilebiT is, rac mas ar uTxovia, an imaze meti, vidre ismoiTxovda (saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis 248-e muxli).

1.2. mxareebs SeuZliaT saqmis warmoeba morigebiT daamTavron,mosarCeles SeuZlia uari Tqvas sarCelze, xolo, mopasuxes - cnossarCeli. saqmis morigebiT damTavrebis SemTxvevaSi mxareTa SoriswamoWrili dava aramarto iuridiulad, faqtobrivadac gadawydeba.amitom, sasamarTlo unda ecados, rom mxareTa Soris wamoWrilidava morigebiT daamTavros (saqarTvelos samoqalaqo saprocesokodeqsis 205-e da 218-e muxlebi).

mosarCelis mier sarCelze uaris Tqma, xolo mopasuxis miersarCelis cnoba dispoziciurobis erT-erTi konkretuli gamovlinebaa.miTumetes, rom sarCelze uaris Tqmas metad seriozuli SedegiukavSirdeba - saqmis warmoebis Sewyveta, ris Sedegadac mas samudamoderTmeva ufleba kvlav aRZras igive sarCeli sasamarTloSi imavemopasuxis mimarT (saqarTvelos saproceso kodeqsis 273-e muxlisme-2 nawili).4

4 saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis komentari, gv. 5

maia vaCaZe muxli 3

Page 27: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

27

procesis monawileTa neba-survilzea damokidebuli, gaasaCivrebenTu ara sasamarTlos gadawyvetilebas. amasTan, mxolod maT SeuZliaTuari ganacxadon gasaCivrebaze an ukan gaiTxovon maT mierwardgenili saapelacio an sakasacio saCivari.

2.1. amasTan, administraciulma saproceso kodeqsma garkveulwiladSezRuda administraciul samarTalwarmoebaSi monawileadministraciuli organos dispoziciuroba saqmis morigebiTdamTavrebis, sarCelze uaris Tqmis an sarCelis cnobis SemTxvevaSi.am normis Tanaxmad, administraciuli organo mxolod im SemTxvevaSiauflebamosili saqme morigebiT daamTavros, uari Tqvas sarCelze ancnos sarCeli, Tu es ar ewinaaRmdegeba saqarTvelos kanonmdeblobas,maSasadame, administraciul samarTalwarmoebaSi, samoqalaqosamarTalwarmoebisagan gansxvavebiT sasamarTlos eniWeba damatebiTifunqcia, Seamowmos ramdenad Seesabameba saqarTvelos kanonmdeblobasanu ramdenad kanonSesabamisia administraciuli organos uarisarCelze, mis mier sarCelis cnoba an misi monawileobiT saqmismorigebiT damTavreba.

aRniSnuli SezRudva garkveulwilad ukavSirdebaadministraciuli samarTlis erT-erT mniSvnelovan princips -administraciuli organos mier uflebamosilebis ganxorcielebaskanonis safuZvelze. am principis Tanaxmad, administraciul organosufleba ara aqvs kanonmdeblobis moTxovnebis sawinaaRmdegodganaxorcielos raime qmedeba.

qarTuli administraciuli kanonmdebloba ar krZalavsadministraciuli organos mier kanoniT gauTvaliswinebelifunqciebis Sesrulebas, magram aqve warmoiSoba administraciuliorganos valdebuleba, erTi mxriv, administraciuli organos qmedebaan samarTlebrivi aqti ar unda ewinaaRmdegebodes kanons da, meoremxriv, administraciuli organo ar unda gascdes zogadiuflebamosilebis sazRvrebs, romelic mas kanonis safuZvelze aqvsgansazRvruli.

amdenad, administraciuli organos gadawyvetileba - uari TqvassarCelze, cnos sarCeli an saqme morigebiT daamTavros, damokidebuliaara mis mosazrebebsa da Sexedulebebze, aramed imaze, Seesabameba Tuara amgvari gadawyvetileba misTvis kanoniT gansazRvrul zogaduflebamosilebebs, saqmianobis miznebs da, saboloo jamSi,saqarTvelos kanonmdeblobas.

2.2. am normaSi mniSvnelovani aris is, rac mkafiod ar ikiTxebada, rogorc ukve aRvniSneT, sasamarTlos gadasawyvetia. kerZod,

maia vaCaZe muxli 3

Page 28: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

28

1.1. administraciul samarTalwarmoebaSi moqmedebs, rogorcSejibrobiTobis, ise sasamarTlos mier saqmis garemoebaTayovelmxrivi da obieqturi gamokvlevis principi. unda iTqvas, romgarkveulwilad es principebi erTmaneTs upirispirdeba.

samoqalaqo saproceso kodeqsis me-4 muxlis pirveli nawilisTanaxmad: samarTalwarmoeba mimdinareobs SejibrobiTobissafuZvelze. mxareebi sargebloben Tanabari uflebebiTa daSesaZleblobebiT, daasabuTon TavianTi moTxovnebi, uaryon angaaqarwylon meore mxaris mier wamoyenebuli moTxovnebi, mosazrebebiTu mtkicebulebebi. mxareebi TviTonve gansazRvraven, Tu romelifaqtebi unda daedos safuZvlad maT moTxovnebs an romelimtkicebulebebiT unda iqnes dadasturebuli es faqtebi.

am principis mixedviT, mtkicebis sagnis gansazRvra da am saganSiSemavali faqtebis damtkicebis tvirTi mTlianad ekisreba mxareebs.SejibrebiToba niSnavs modave mxareTa Tanabar SesaZleblobasgankargon faqtiuri garemoebebis dadgenis saproceso saSualebebi,agreTve mxareTa uflebas, miuTiTon faqtebze TavianTi moTxovnebisTu Sesageblis dasasabuTeblad da warmoadginon mtkicebulebebi

muxli 4. SejibrebiToba da saqmis garemoebebis gamokvlevasasamarTlos mier

administraciuli saqmis ganxilvisas mxareebi sargeblobensaqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis me-4 muxliTminiWebuli ufleba-movaleobebiT, amasTan, sasamarTlouflebamosilia Tavisi iniciativiT miiRos gadawyvetilebadamatebiTi informaciis an mtkicebulebis warmosadgenad.

sasamarTlo valdebulia (da ara uflebamosili) Seamowmosadministraciul samarTalwarmoebaSi monawile administraciuliorganos uari sarCelze, mis mier sarCelis cnoba an misimonawileobiT saqmis morigebiT damTavreba ewinaaRmdegeba Tu arasaqarTvelos kanonmdeblobas da im SemTxvevaSi, Tu daadgens, romewinaaRmdegeba kanonmdeblobas, arsebiTad ganixilavs saqmes dagamoitans gadawyvetilebas. xolo im SemTxvevaSi, Tu administraciuliorgano uars ityvis saqmis ganxilvaSi monawileobaze, misdauswreblad gamoitans gadawyvetilebas saqmeSi arsebuli masalebissafuZvelze da am kodeqsis me-4 da me-19 muxlebis debulebaTagaTvaliswinebiT.

maia vaCaZe muxli 4

Page 29: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

29

am faqtebis dadastureba-damtkicebisaTvis.5

samoqalaqo saproceso kodeqsis me-4 muxlis me-2 nawilSi saubariasasamarTlos iniciativaze mtkicebis procesSi, romelicmniSvnelovnad SezRudulia. ase, magaliTad: sasamarTlos SeuZliaSesTavazos mxareebs warmoadginon damatebiTi mtkicebulebebi,gamoiTxovos mtkicebulebebi mxareTa SuamdgomlobiT (saqarTvelossamoqalaqo saproceso kodeqsis 103-e da 203-e muxlebi), sasamarTlosTavisi iniciativiT SeuZlia daniSnos eqspertiza (saqarTvelossamoqalaqo saproceso kodeqsis 162-e muxli) da a.S.

1.2. am princi pis paralelurad, rogorc ukve aRvniSneT,administraciul samarTalwarmoebaSi moqmedebs sasamarTlos miersaqmis garemoebaTa yovelmxrivi da obieqturi gamokvlevis principi,rac gulisxmobs aqtiur sasamarTlos, romelic Tavisi samsaxurebrivivaldebulebis ZaliT ikvlevs saqmis faqtobriv garemoebebs dauflebamosilia Tavisi iniciativiT miiRos gadawyvetilebadamatebiTi informaciis an mtkicebulebis warmosadgenad, ufrometic, sakuTari iniciativiT Seagrovos faqtobrivi garemoebebi damtkicebulebebi (sasko-is me-19 muxlis 1-li nawili). sasamarTlosSexedulebazea aseve damokidebuli, Tu romeli mtkicebuleba miiRosda romeli ara.

amasTan erTad, administraciul samarTalwarmoebaSi, sasamarTlo,gansxvavebiT samoqalaqo samarTalwarmoebisagan, Tavad wyvets sakiTxsmesame pirTa mowvevis Sesaxeb, sagulisxmoa isic, rom sasamarTlosmier mesame piri aucileblad unda iqnes saqmeSi Cabmuli, Tu igi imsamarTalurTierTobis monawilea, romlis Taobazedac sasamarTlosmier mxolod saerTo gadawyvetilebis gamotanaa SesaZlebeli (sask-is me-16 muxlis me-2 nawili).

administraciul saqmeTa ganmxilvelma sasamarTlom ar SeiZlebadauSvas, rom mosarCelis mier sakanonmdeblo normebis arcodnamsarCelis daukmayofilebloba gamoiwvios. sasamarTlo valdebuliaiqonios msjeloba im samarTlebriv sakiTxebze, romlebsacmniSvneloba aqvs gadawyvetilebis miRebisaTvis da ar yofilaganxiluli arc administraciuli warmoebisa da arc samarTlebrividavis mimdinareobis procesSi.

1.3. rogorc davinaxeT, es ori principi Tavisi moqmedebiTgansxvavdeba erTmaneTisagan. miuxedavad amisa, sasamarTlom undaSeZlos maTi urTierTSejereba. administraciul saqmeTa ganmxilvel

5 saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis komentari, gv. 8

maia vaCaZe muxli 4

Page 30: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

30

sasamarTlos uflebamosileba sakuTari iniciativiT Seagrovosfaqtobrivi garemoebebi da mtkicebulebebi, ar unda iqces procesismonawileTa pasiurobis mizezad. sasamarTlos aqtiuri rolismiuxedavad, mxareebma unda gamoiyenon maT xelT arsebuliSesaZleblobebi, daasabuTon TavianTi moTxovnebi da pirvel rigSiTavad waradginon mtkicebulebebi.

maia vaCaZe muxli 4

Page 31: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

31

Tavi II

gansjadoba

inga Todria muxli 5

administraciul samarTalwarmoebasa da administraciulorganoTa saqmianobis samarTlebriv kontrols saqarTveloSiaxorcielebs saerTo sasamarTloebi da ara administraciuliiurisdiqciis sasamarTloebi, rogorebic Seqmnilia magaliTad,germaniasa Tu safrangeTSi.

kodeqsis es Tavi gansazRvravs sasamarTlosadmi administraciulisaqmeebis sagnobriv gansjadobas. sagnobrivi gansjadobis sakiTxiaqtualuri xdeba mxolod saqmis administraciuli sasamarTlosadmiuwyebrivi daqvemdebarebis sakiTxis dadebiTad gadawyvetis Semdeg.(dawvrilebiT uwyebrivi gansjadobis Taobaze mkiTxvels SeuZliawaikiTxos administraciuli saproceso kodeqsis me-2 muxliskomentarSi).

rac Seexeba, administraciuli saqmeebis teritoriuli gansjadobissakiTxs, igi wesrigdeba saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsiT( me-15-24 muxlebi) da ara administraciuli saproceso kodeqsiT.gamonakliss warmoadgens administraciuli sarCelis aragansjadsasamarTloSi wardgenis sakiTxi, romelsac samoqalaqo saprocesokodeqsisagan gansxavavebulad awesrigebs administraciuli saprocesokodeqsis 26-e muxli.

pirveli instanciis sasamarTloSi administraciuli saqmeaRiZvreba sarCeliT, romelic unda pasuxobdes saprocesokanonmdeblobiT dadgenil moTxovnebs (saproceso winamZRvrebi).sarCelis aRZvris pirveli aucilebeli moTxovna sarCelis gansjadsasamarTloSi wardgenaa. sasamarTlosadmi uwyebrivad daqvemde-barebuli administraciuli sarCeli unda waredginos im sasamar-Tlos, romelic uflebamosilia ganixilos da gadawyvitos essaqme. zogadi administraciuli kodeqsis 178-e muxlis me-3 naw.Sesabamisad, Tavisi uflebisa da Tavisuflebis dasacavad pirsSeuZlia mimarTos sasamarTlos administraciuli organoebisaTvis

muxli 5. raionuli (saqalaqo) sasamarTlos gansjadi saqmeebi1. raionuli (saqalaqo) sasamarTlo pirveli instanciiT

ganixilavs sasamarTlosadmi uwyebrivad daqvemdebarebuladministraciul saqmeebs, garda am kodeqsis me-6 muxliTgaTvaliswinebuli saqmeebisa.

2. raionuli (saqalaqo) sasamarTlo pirveli instanciiTganixilavs aseve administraciul saqmeebs im administraciul-teritoriul erTeulSi, sadac ar moqmedebs magistratimosamarTle. (24.06.2005. #####1800)

Page 32: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

32

inga Todria muxli 5

administraciuli saCivris warudgenlad.saqarTvelosagan gansxvavebiT germaniis administraciuli

samarTalwarmoebis kanonis Sesabamisad (paragrafi 68) administra-ciuli aqtis gauqmebis moTxovniT sarCelis wardgenamde, da-interesebulma pirma Sesabamisi saCivriT jer unda mimarTos admi-nistraciul organos.

niderlandebis zogadi administraciuli aqtis Sesabamisad(muxlebi 8:1 da 7:1) dainteresebul mxares ufleba aqvs mimarTossasamarTlos, Tu administraciul organoSi misi saCivari ar iqnebadakmayofilebuli.

kargi iqneba, Tu saqarTvelo gaiTvaliswinebs administraciulisamarTlis dargSi uzarmazari tradiciebis mqone qveynebisgamocdilebas am sakiTxTan dakavSirebiT da sarCelis sasamarTloSiaRZvris winapirobad gansazRvravs administraciul organoSisaCivris wardgenasa da ganxilvas.

2000 wlis 1 ianvridan 2005 wlis 15 ivlisamde moqmediadministraciuli saproceso kodeqsis Sesabamisad, sasamarTlosadmiuwyebrivad daqvemdebarebul administraciul saqmeebs pirveliinstanciis wesiT ganixilavda raionuli, saolqo, saqarTvelosavtonomiuri respublikebis umaRlesi sasamarTloebi da uzenaesisasamarTlo. raionul sasamarTloebSi administraciul saqmeebspirveli instanciis wesiT ganixilavdnen raionuli sasamarTloebismosamarTleebi erTpirovnulad, saolqo sasamarTloebis doneze -specializirebuli kolegiebi da palatebi sami mosamarTlisSemadgenlobiT kolegiurad, xolo uzenaesi sasamarTlos doneze -specializirebuli administraciuli kolegiebi erTi profesionalimosamarTlisa da ori msajulis SemadgenlobiT.

`saerTo sasamarTloebis Sesaxeb organul kanonSi cvlilebebisada damatebebis Sesaxeb`saqarTvelos 2005 wlis 23 ivnisis organulikanonis safuZvelze Seicvala saqarTvelos saerTo sasamarTloebissistema. kerZod, saqarTvelos saerTo sasamarTlos sistemaSi Zvelisaapelacio sistemis reformirebiT Seiqmna axali saapelaciosasamarTlo da avtonomiuri respublikis umaRlesi saapelaciosasamarTlo, moxda saolqo da avtonomiuri respublikebis umaRlessasamarTloebis likvidacia. cvlilebebis Sesabamisad, pirveliinstanciis wesiT saqmeebs ganixilavs raionuli (saqalaqo) sasamar-Tlos mosamarTle erTpirovnulad an, kanoniT gaTvaliswinebulSemTxvevaSi raionuli sasamarTlo kolegiurad, 3 mosamarTlisSemadgenlobiT. raionul (saqalaqo) sasamarTlos SemadgenlobaSikanonma gaiTvaliswina magistrati mosamarTleebis arsebobis SesaZ-lebloba. magistrati mosamarTle, organuli kanonis Tanaxmad

Page 33: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

33

inga Todria muxli 5

aris raionuli sasamarTlos mosamarTle, romelic Tavis uflebamo-silebas axorcielebs raionuli sasamarTlos samoqmedo teritoriazearsebul administraciul-teritoriul erTeulSi da romelic saqmesganixilavs erTpirovnulad. raionuli (saqalaqo) sasamarTlos damagistrati mosamarTlis gansjadobas mikuTvnebuli saqmeebi ganisaz-Rvra saproceso kanonmdeblobiT.

saqarTvelosagan gansxvavebiT magistraturis sasamarTlo sistema,romelic arsebobs amerikis SeerTebul StatebSi aseve aris qveynissasamarTlo sistemis Semadgeneli nawili, Tumca magistratimosamarTleebi ar miekuTvnebian amerikis konstituciT gaTvaliswi-nebul mosamarTleebs da maTi daniSvna xdeba saolqo mosamarTleebismier im raodenobiTa da im teritoriul erTeulebSi, romlebsacgansazRvravs mosamarTleTa konferencia. amerikis magistraturissasamarTloebis Seqmnis mizani sasamarTlo davebis swrafi, efeqturida iafi gadawyveta gaxlda. am miznis misaRwevad magistraturissasamarTlos sxdomebi naklebi formalizmiT gamoirCeva da sap-roceso kanonis moTxovnebi maT mier sruli moculobiT ar gamo-iyeneba.

saqarTveloSi magistrat mosamarTles saproceso kanonmdeblobaaniWebs uflebas SedarebiT gamartivebuli da daCqarebuli proceduriTganixilos mxolod administraciuli saproceso kodeqsis me-6 muxlis“v” punqtiT gaTavliswinebuli saqmeebi, mewarmis saqmianobis SemowmebisSesaxeb makontrolebeli organos Suamdgomlobis safuZvelze brZanebisgamocemis Taobaze. vfiqrobT, Tu saqarTvelos kanonmdebloba arganusazRvravs magistrat mosamarTleebs zogierT saproceso normaTagamoyenebis diskreciul uflebamosilebas, isini ver SesZleben saqmeTaswrafad da efeqtianad ganxilvas, gadawyvetas. kvlav gagrZeldebagaWianurebuli saqmeebis sasamarTloebSi dagrovebis tendencia daar amuSavdeba principi,romlis Tanaxmadac martivi saqmeebi martivadda swrafad unda wydebodes.

`saerTo sasamarTloebis Sesaxeb organul kanonSi cvlilebebisada damatebebis Sesaxeb`saqarTvelos 2005 wlis 23 ivnisis organulikanonis miRebis Semdeg ‘saqarTvelos administraciul saprocesokodeqsiSi cvlilebebisa da damatebebis Sesaxeb ̀ saqarTvelos 2005wlis 24 ivnisis kanonis Sesabamisad, cvlilebebi Sevida administra-ciuli saproceso kodeqsis im debulebebSi, romlebic awesrigebenadministraciuli saqmeebis sagnobrivi gansajadobis sakiTxebs.kerZod, kodeqsis me-2 Tavi (me-5-6 muxlebi) Camoyalibda axaliredaqciiT. kodeqsis me-5 muxliT ganisazRvra raionuli (saqalaqo)sasamarTlos, xolo me-6 muxliT magistrat mosamarTlis gansjadiadministraciuli saqmeebi.

Page 34: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

34

inga Todria muxli 5

sasamarTlosadmi uwyebrivad daqvemdebarebul administraciulsaqmeTa umravlesobas raionuli (saqalaqo) sasamarTlo ganixilavs.gamonaklisia kodeqsis me-6 muxliT gaTvaliswinebuli saqmeebi,romlebsac pirveli instanciis wesiT magistrati mosamarTle ganixilavs.

“saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos Sesaxeb” organul kanonSicvlilebebisa da damatebebis Setanis Taobaze 2005 wlis 23 ivnisisorganuli kanoniT ganisazRvra, rom uzenaesi sasamarTlos palataaris sakasacio uflebamosilebis ganmxorcielebeli organo, romelicganixilavs sakasacio saCivrebs saapelacio sasamarTlosgadawyvetilebebze da ar ganixilavs saqmeebs pirveli instanciiswesiT, rogorc es aqamde iyo. magaliTad, ~saqarTvelos moqalaqeobisSesaxeb” saqarTvelos organuli kanonis 42-e muxlis Sesabamisad,saqarTvelos moqalaqeobis sakiTxze saqarTvelos prezidentisgadawyvetileba saCivrdeboda saqarTvelos uzenaes sasamarTloSi,~referendumis Sesaxeb” saqarTvelos organuli kanonis me-10 muxlisme-6 nawilis Sesabamisad, csk-s gadawyvetileba registraciaSigatarebaze uaris Sesaxeb referendumis mowyobis sainiciativo jgufismier saCivrdeboda uSualod saqarTvelos uzenaes sasamarTloSi.garda amisa saqarTvelos organuli kanonis ~saqarTvelos saarCevnokodeqsis” 77-e muxli adgenda saarCevno davebis im kategorias,romelTa pirveli instanciis wesiT ganxilva saqarTvelos uzenaesisasamarTlos kompetencia iyo. organul kanonebSi ~saqarTvelosmoqalaqeobis Sesaxeb”, ~referendumis Sesaxeb” da ~saqarTvelossaarCevno kodeqsSi” 2005 wlis 23 ivniss ganxorcielebulsakanonmdeblo cvlilebebis Sesabamisas yvela zemoaRniSnulsakiTxze davas ganixilavs raionuli (saqalaqo) sasamarTlo.

Tumca, dReis mdgomareobiT arsebobs sakanonmdeblo xarvezic.kerZod, organul kanonis `saqarTvelos saarCevno kodeqsis” 43-emuxlis me-4 nawilis Tanaxmad Tu arCevnebis momzadebisa daCatarebisTvis gankuTvnili sabiujeto saxsrebi am kanoniT dadgenilvadaSi ar Cairicxeba csk-s angariSze, igi uflebamosilia sarCeliTmimarTos saqarTvelos uzenaes sasamarTlos. saxezea kolizia ororganul kanons Soris, ra drosac ~normatiuli aqtebis Sesaxeb”saqarTvelos kanonis 25-e muxlis me-2 nawilis Sesabamisad ierarqiiserTi da igive safexuris normatiul aqtebs Soris winaaRmdegobiswarmoqmnisas moqmedebs ufro gvian miRebuli (gamocemuli) aqtiTdadgenili norma, e.i moqmedebs organuli kanoni “uzenaesisasamarTlos Sesaxeb”, romlis Tanaxmadac saqarTvelos uzenaesisasamarTlo aris sakasacio uflebamosilebis ganmxorcielebeliorgano da igi ar ganixilavs saqmeebs pirveli instanciis wesiT.aRniSnul garemoebaTa gaTvaliswinebiT, vfiqrob, saarCevno kodeqsis43-e muxlis me-3 nawiliT gaTvaliswinebul csk-os sarCels pirveli

Page 35: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

35

inga Todria muxli 5

instanciis wesiT raionuli (saqalaqo) sasamarTlos ganixilavs.Tumca kargi iqneba am sakiTxis sakanonmdeblo doneze mowesrigeba.

garda amisa administraciuli saqmeebis pirveli instanciis wesiTganmxilveli administraciuli samarTlisa da sagadasaxado saqmeTakolegiebi gauqmda saolqo da avtonomiuri respublikebis umaRlessasamarTloebSi, am sasamarTloebis nacvlad Camoyalibda wmindasaapelacio, anu meore instanciis sasamarTloebi.

me-5 muxlis me-2 nawilis Sesabamisad, raionuli (saqalaqo)sasamarTlo pirveli instanciiT ganixilavs aseve administraciulsaqmeebs im administraciul-teritoriul erTeulSi, sadac armoqmedebs magistrati mosamarTle. aRniSnuli normis Tanaxmadraionuli sasamarTlos mosamarTle uflebamosilia ganixilosmagistrat mosamarTlis gansjadi am kodeqsis me-6 muxliTgaTvaliswinebuli administraciuli saqmeebic, Tu mis samoqmedoadministraciul-teritoriul erTeulSi raime mizezis gamo ardainiSna magistrati mosamarTle.

SemogTavazebT pirobiT da arasrul CamonaTvals im sarCelebisa,romlebsac me-5 muxlis mixedviT pirveli instanciis wesiTganixilavs raionuli (saqalaqo) sasamrTloebi:

a) sarCeli saqarTvelos prezidentis administraciul-samarTlebrivi aqtis kanonierebis Taobaze.

aq mniSvnelovania is garemoeba, rom saqarTvelos prezidentisadministraciul-samarTlebrivi aqti zogadad unda eqceodesadministraciuli samarTliT da ara sajaro samarTlis sxva dargebiTmowesrigebul sferoSi, yovel konkretul SemTxvevaSi unda iwvevdesadministraciul - samarTlebrivi urTierTobis damkvidrebas, Secvlasan gauqmebas. rodesac prezidentis administraciul-samarTlebriviaqtiT mowesrigebuli samarTlebrivi urTierToba eqceva sakonstituciosamarTlis sferoSi aseTi samarTlebrivi aqtis kanonierebis Semowmebaadministarciuli samarTalwarmoebis wesiT ar unda xdebodes. asemagaliTad, germaniis administraciuli samarTalwarmoebis Sesaxebkanonis 40.1 paragrafis Sesabamisad, konstituciur-samarTlebrivixasiaTis davebs administraciuli sasamarTloebi ar ganixilavs. kerZod,ar ganixilavs davebs, romlebSic mxares sakonstitucio organowarmoadgens da davis Sinaarsic konstituciur xasiaTs atarebs. aseTdavebs ganixilavs federaluri sakonstitucio sasamarTlo an miwebissakonstitucio sasamarTlo.

am TvalsazrisiT sainteresoa saqarTvelos uzenaesi sasamarTlosadministraciuli da sxva kategoriis saqmeTa palatis mier 2003wlis 22 maisis N3g-ad-440-ks-03 miRebuli ganCineba, romelSicsasamarTlom ganmarta:

Page 36: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

36

inga Todria muxli 5

`saqarTvelos konstituciiT miniWebuli uflbamosilebissafuZvelze gamocemuli aqti saqarTvelos parlamentis sagangebosxdomis mowvevis Sesaxeb aris Seqmnili saWiroebiT gamowveulipolitikuri aqti, saqarTvelos prezidenti politikur funqciasasrulebs farTo diskreciis farglebSi, saqarTvelos konstituciis61-e muxlis me-2 nawilis Tanaxmad, gankarguleba riggareSe sxdomismowvevis Sesaxeb dasaSvebia samarTlebrivi TvalsazrisiT. sasamarTlosmiaCnia, rom saqarTvelos prezidentis gankarguleba saqarTvelos parlamentisriggareSe sxdomis mowvevis Sesaxeb ar ganekuTvneba sask-is me-2 muxliTgaTvaliswinebul sasamarTlos gansjad administraciul saqmeTa rigs”.(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos gadawyvetilebani, 2003 weli, #7,gv. 1769-1773)

rac Seexeba, saqarTvelos prezidentis normatiuliadministraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnobas im safuZvliT,rom igi ewinaaRmdegeba saqarTvelos konstitucias, aseTi sarCeliuwyebrivad ar aris administraciuli sasamarTlos gansaxilvelida administraciuli saproceso kodeqsis 1-li muxlis me-2 nawilisda samoqalaqo saproceso kodeqsis 186-e muxlis pirveli nawilisa) punqtis Sesabamisad, mis miRebaze mxares uari unda eTqvas. Tumca,Tu mosarCele iTxovs saqarTvelos prezidentis normatiuliadministraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnobas im motiviT,rom igi ewinaaRmdegeba kanons, raionuli (saqalaqo) sasamarTlowarmoebaSi miiRebs sarCels da ganixilavs mas.

administraciuli aqtis gamocemisa da qmedebis ganxorcielebismoTxovniT saqarTvelos prezidentis mimarT aRZrul sarCelebs(sask-is 22-23 muxlebi) aseve ganixilavs raionuli (saqalaqo)sasamarTloebi.

b) sarCeli saqarTvelos samTavrobo dawesebulebis (premier -ministris, saxelmwifo ministris, saministros, ministris) saxelmwifosaqveuwyebo dawesebulebis, sxva umaRlesi saxelmwifo organosxelmZRvanelebis, agreTve mxareSi saqarTvelos prezidentis saxelmwiforwmunebulisa da sxva saxelmwifo orgenoebis administraciul-samarTlebrivi aqtebis kanonierebis, aqtis gamocemis qmedebisganxorcielebis Taobaze. mkiTxvelis yuradReba vamaxvilebT imgaremoebaze, rom “saqarTvelos mTavrobis struqturis, uflebamosilebisada saqmianobis wesis Sesaxeb” saqarTvelos 2004 wlis 11 TebervliskanoniT Zaladakargulad gamocxadda ~aRmasrulebeli xelisuflebisstruqturisa da saqmianobis wesis Sesaxeb” saqarTvelos kanoni. axalikanoniT axleburad ganisazRvra saqarTvelos mTavrobis struqtura.kerZod, kanonis Sesabamisad aRmasrulebeli xelisuflebis

Page 37: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

37

inga Todria muxli 5

ganxorcielebas uzrunvelyofs saqarTvelos mTavroba. mTavrobasaqarTvelos konstituciis, saqarTvelos kanonebisa da saqarTvelosprezidentis normatiuli aqtebis safuZvelze da maT SesasrulebladiRebs normatiul samarTlebriv aqtebs - dadgenilebebsa daindividualur administraciul aqtebs - gankargulebebs.

kanonis Tanaxmad, premier-ministri sakuTari kompetenciisfarglebSi gamoscems brZanebebs. mTavroba da premier-ministriaRmasrulebeli xelisuflebis umaRles organoebs warmoadgenen damaT winaaRmdeg aRZruli sarCelebi pirveli instanciis wesiTraionulma sasamarTloebma unda ganixilon. garda aRniSnulisa, gasaTva-liswinebelia is garemoeba rom, “saqarTvelos mTavrobis struqturis,uflebamosilebisa da saqmianobis wesis Sesaxeb” saqarTvelos kanoniaRar iTvaliswinebs saqarTvelos prezidentis gamgeblobaSisaqveuwyebo dawesebulebaTa arsebobas da yvela saqveuwyebo dawese-buleba gadavida samTavrobo dawesebulebaTa daqvemdebarebaSi.

g) raionuli (saqalaqo) sasamarTloebSi gasaCivrdeba saqarTveloseqvsi qalaqis - Tbilisi, quTaisi, rusTavi, soxumi, baTumi da foTis- sakrebuloebisa da meriebis (merebis) individualuri danormatiuli administraciul - samarTlebrivi aqtebi.

rac Seexeba q.Tbilisis mmarTvelobas, ~saqarTvelos dedaqalaqis–Tbilisis Sesaxeb” saqarTvelos kanonis me-4 muxli Tbilisis meriasgansazRvravs, rogorc qalaq Tbilisis TviTmmarTvelobis aRmasrulebel-ganmkargulebel saqmianobis uzrunvelsayofad saxelmwifo organoTasistemas (Tbilisis mTavroba, misi raionebisa da daba wyneTis gamgeobebi,raionebSi Semavali administraciuli erTeulebis organoebi). amdenad,kanonis Tanaxmad, Tbilisis meria aris ara mxolod Tbilisis merida misi aparati, aramed, Tbilisis mTavroba, misi raionebi, daba wyneTisgamgeobebi, raionebSi Semavali administraciuli erTeulebis organoebida maT mier gamocemuli administraciul-samarTlebrivi aqtebiskanonierebaze sarCels ganixilavs Tbilisis saqalaqo sasamarTlosadministraciul saqmeTa kolegia.

d) raionuli (saqalaqo) sasamarTlo ganixilavs sarCelsadministraciuli xelSekrulebis dadebis an Sesrulebis,administraciuli organos mier zianis anazRaurebis Taobaze.

zogadi administraciuli kodeqsis me-2 muxlis 1-li nawilis z)punqtis axali redaqciis Sesabamisad, administraciuli xelSekrulebaganimarta, rogorc administraciuli organos mier sajarouflebamosilebis ganxorcielebis mizniT fizikur an iuridiulpirTan, agreTve sxva administraciul organosTan dadebuli

Page 38: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

38

inga Todria muxli 5

samoqalaqo samarTlebrivi xelSekruleba. vfiqrobT, saqarTvelosadministraciuli saproceso kodeqsis me-2 muxlis 1-li nawilis z)punqtis Zveli redaqciac calsaxad gulisxmobda administraciulxelSekrulebas da ara yvela danarCen garigebas, radgan miuTiTebdaadministraciuli organos mier sxva fizikur Tu iuridiul pirTan,agreTve sxva administraciul organosTan dadebul samoqalaqosamarTlebriv garigebaze. miuxedavad aRniSnulisa, saqarTvelosuzenaesi sasamarTlos didi palatis 2002 wlis 21 oqtombris # 3g-ad-23g-02 ganCinebiT ganimarta, rom ~...administraciuli organosbrZaneba muSakis samuSaoze miRebis an gaTavisuflebis Sesaxeb araris administraciuli aqti, aramed administrciuli organoscalmxrivi nebis gamovlenaa, romelic mimarTulia sajaro SromiTisamarTalurTierTobis warmoSobis, Secvlis an Sewyvetisaken, Tanaxmadsamoqalaqo kodeqsis 50-e muxlisa”. didi palatis ganCinebiT, sarCelimuSakis samuSaodan gaTavisuflebis Sesaxeb administraciuliorganos brZanebis baTilad cnobis Taobaze gansaxilvelad pirveliinstanciis wesiT daeqvemdebara raionul sasamarTlos.

germanuli administraciul samarTali iyenebs termins - sajarosamarTlebrivi xelSekruleba da mas ganmartavs, rogorc saja-rosamarTlebrivi Sedegebis dadgomis mizniT, sajaro-samarTlebrivsaganze sul mcire samarTlis or subieqts Soris SeTanxmebas daaseTi xelSekrulebis erT-erTi monawile subieqti yovelTvisadministraciuli organoa. germanuli administraciuli samarTaliansxvavebs administraciul-samarTlebriv xelSekrulebas kerZo-samarTlebrivi xelSekrulebisagan da sajarosamarTlebriv xelSek-rulebaSi gulisxmobs iseT xelSekrulebas, romelic yovelkonkretul SemTxvevaSi mimarTulia administraciul-samarTlebriviurTierTobebis damkvidrebis, Secvlis an gauqmebisaken. Cveni azriT,sajaro samarTlebrivi uflebamosilebis ganxorcielebisasadministraciuli organos mier nebis calmxrivi gamovlena, romelsacar sWirdeba im piris Tanxmoba, romliskenac es neba mimarTulia,yovelTvis administraciuli aqtia.

administraciuli xelSekrulebisa da administraciuli aqtisgamijvnis Taobaze dawvrilebiTi komentari mkiTxvels SeuZliawaikiTxos me-2 muxlis me-2 nawilis a) da b) punqtebis komentarSi,aseve zogadi administraciuli kodeqsis me-2 muxlis 1–li nawilisd), e), z) punqtebisa da 65- muxlis komentarSi.

rac Seexeba, sarCels administraciuli organos mier zianisanazRaurebis Taobaze, unda aRiniSnos, rom reabilitirebulipirisaTvis ukanono msjavrdebis, sisxlis samarTlis pasuxisgebaSiukanonodmicemis, aRkveTis RonisZiebis, patimrobis an gausvlelobis

Page 39: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

39

inga Todria muxli 5

xelwerilis ukanonod gamoyenebis, patimrobis an gamasworebelisamuSaoebis saxiT administraciuli saxdelis arasworad dakisrebisSedegad miyenebuli zianis saxelmwifos mier anazRaureba da uflebisaRdgena, unda ganxorcieldes saqarTvelos sisxlis samarTlissaproceso kodeqsiT dadgenili wesiTa da proceduriT da araadministraciuli samarTalwarmoebis wesiT (saqarTvelos uzenaesisasamarTos didi palatis 2003 wlis 26 martis ¹#3g-ad-2-k-03 ganCineba,saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos gadawyvetilebani, adminis-traciul da sxva kategoriis saqmeebze, 2003 weli 5, gv.1141-1145)

saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis 208-e muxliTgansazRvrulia saxelmwifo an adgilobrivi TviTmmarTvelobis(mmarTvelobis) organos pasuxismgeblobis gansakuTrebuli wesi. amwesis Sesabamisad, saxelmwifo administraciuli organos, agreTvemisi Tanamdebobis piris an sxva saxelmwifo mosamsaxuris mier misisamsaxurebrivi movaleobis ganxorcielebisas miyenebuli zianisaTvispasuxismgebelia saxelmwifo, xolo adgilobrivi TviTmmarTvelobis(mmarTvelobis) organos, agreTve misi Tanamdebobis piris an sxvamosamsaxuris mier misi samsaxurebrivi movaleobis ganxorcielebisasmiyenebuli zianisaTvis pasuxismgebelia adgilobrivi TviTmmar-Tvelobis (mmarTvelobis) organo. aRniSnulis gaTvaliswinebiT, pirvelSemTxvevaSi sarCeli aRiZvreba saxelmwifo umaRlesi organos mimarT,xolo meore SemTxvevaSi - adgilobrivi TviTmmarTvelobis (mmarTve-lobis) organos mimarT. Tu kerZo piri raime saqmianobas axorcielebssaxelmwifo an adgilobrivi TviTmmarTvelobis (mmarTvelobis) organosmier delegirebis an davalebis safuZvelze, aseTi saqmianobisganxorcielebisas miyenebuli zianisaTvis pasuxismgebelia saxelmwifoan adgilobrivi TviTmmarTvelobis (mmarTvelobis) organo, sarCelizianis anazRaurebis moTxovniT aRiZvreba saxelmwifo an adgilobriviTviTmmarTvelobis (mmarTvelobis) organos da ara kerZo piris mimarT.vfiqrobT, aseT SemTxevaSi kerZo piri saqmeSi Cabmul unda iqnasrogorc savaldebulo mesame piri (sask-is me-16 muxlis me-2 nawili)

e) sareCli damoukidebeli maregulirebeli organosgadawyvetilebis Taobaze. saqarTveloSi moqmedi damoukidebelimaregulirebeli organoebia: saqarTvelos komunikaciebis erovnulikomisia, saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnulikomisia,saqarTvelos navTobisa da gazis resursebis maregulirebelierovnuli komisia, saqarTvelos transportis maregulirebelierovnuli komisia. agreTve yvela is organo, romelsac saqarTveloskanonmdeblobiT momavalSi eqneba konkretuli sferos damoukidebeliregulirebis funqcia da romelic, saqarTvelos kanonmdeblobis

Page 40: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

40

inga Todria muxli 6

Tanaxmad ganisazRvreba rogorc damoukidebel maregulirebel organo.

v) sarCeli Tanamdebobis piris, misi ojaxis wevris, axlo naTesavisan dakavSirebuli piris mflobelobaSi arsebuli ukanono dadausabuTebeli qonebis CamorTmevasa da saxelmwifosTvisgadacemasTan dakavSirebiT.

sarCeli SeiZleba aRZrul iqnes Tanamdebobis piris, misi ojaxiswevris, axlo naTesavis an dakavSirebuli piris mimarT da aseTisarCelis aRZvris ufleba saqarTvelos sisxlis samarTlis saprocesokodeqsis 371 muxliT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi aqvs mxolodprokurors da ara romelime sxva dainteresebul pirs. sarCelisganxilvis Taviseburebani ganisazRvreba kodeqsis VII2 TaviT.

aqve kidev erTxel gvsurs imis aRniSvna, rom gakeTebuliCamonaTvali ar aris sruli, radgan SeuZlebelia raionulsasamarTlos gansjad saqmeTa amomwuravi CamonaTavalis gakeTeba.amasTan, aseTi aucilebloba arc arsebobs, radgan garda kodeqsisme-6 muxlSi miTiTebuli saqmeebisa yvela sxva danarCen saqmesganixilaven raionuli sasamarTlos mosamarTleebi. rac SeexebazemoaRweril zogierTi kategoriis saqmes, maTze yuradRebisgamaxvileba emsaxureba mkiTxvelisaTvis praqtikuli daxmarebisaRmoCenisa da TvalsaCinoebis mizans.

muxli 6. magistrat mosamarTleTa gansjadi administraciulisaqmeebi

magistrati mosamarTleebi pirveli instanciiT ganixilavenSemdeg saqmeebs:

a) soflis, Temis, dabisa da qalaqis, romelic Sedis raionisSemadgenlobaSi, warmomadgenlobiTi da aRmasrulebeli or-ganoebis administraciul-samarTlebrivi aqtebis kanonierebisTaobaze;

b) administraciuli samarTaldarRvevebis Taobaze gamota-nili individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtebiskanonierebis Sesaxeb; (24.06.2005. 1800 amoqmeddes 2006 wlis 1ianvridan)

g) saxelmwifo socialuri dacvis sakiTxis Taobaze;d) sasamarTlos kanonier ZalaSi Sesuli gadawyvetilebis

aRsrulebasTan dakavSirebiT warmoSobili davis Taobaze;e) sajaro samsaxurSi SromiTi urTierTobidan warmoSobil

davasTan dakavSirebiT;v) mewarmis saqmianobis Semowmebis Sesaxeb makontrolebeli

organos Suamdgomlobis safuZvelze brZanebis gamocemisTaobaze. (24.06.2005. 1800)

Page 41: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

41

inga Todria muxli 6

1. me-5 muxlisagan gansxvavebiT, me-6 muxli iTvaliswinebs imsaqmeebis srul da amomwurav CamonaTvals, romelTa ganxilva-gadawyveta magistrat mosamarTlis kompetencias warmoadgens. esCamonaTvali ar eqvemdebareba ganvrcobasa da gazrdas.

Tu 2000 wlis 1 ianvridan 2005 wlis 15 ivlisamde me-6 muxligansazRvravda saolqo da avtonomiuri respublikebis umaRlesisasamarTloebis gansjad saqmeebs, kanonis dRes arsebuli redaqciisSesabamisad igi gansazRvravs magistrat mosamarTlis gansjadadministraciul saqmeebs. SeiZleba iTqvas, rom magistri mosamarTlepirobiTad mcire sarCelTa ganmxilvel mosamarTles warmoadgens.saqarTveloSi magistrati mosamarTle moiazreba saerTo sasamar-Tlos sistemaSi da igi saqarTvelos konstituciiT gaTvalis-winebul mosamarTles warmoadgens.

administraciuli saproceso kodeqsi gansazRvravs magistratimosamarTlis gansjad administraciul saqmeebs. rogorc wesi, esis davebia, romlebic ar gamoirCeva gansakuTrebuli sirTuliT,Tumca am saqmeebze miRebul gadawyvetilebaTa efeqtianoba pirdapirkavSirSia maTi swrafad, zedmeti dayovnebis gareSe ganxilvasTan.vfiqrobT, am miznis miRweva SeuZlebelia specialuri saprocesonormebis gareSe, romelTa safuZvelze Tavis gansjad saqmeebsmagistrati mosamarTleebi gamartivebuli da swrafi samar-Talwarmoebis wesiT ganixilaven. vfiqrob, aseTi procedura daSesaZlebloba magistrat mosamarTles dRes moqmedi saprocesokanionmdeblobiT ar gaaCnia, radgan manac iseve rogorc raionulmamosamarTlem, srulad unda daicvas saproceso kanoniT gaTvalis-winebuli yvela formaloba.

2. me-5 muxlis ~a” punqtis Sesabamisad, magistrati mosamarTleganixilavs administraciul saqmeebs soflis, Temis, dabisa daqalaqis, romelic Sedis raionis SemadgenlobaSi, warmomadgenlobiTida aRmasrulebeli organoebis administraciul-samarTlebriviaqtebis kanonierebis Taobaze. kerZod, am normis Tanaxmad soflis,Temis, dabisa da qalaqis, romelic Sedis raionis SemadgenlobaSisakrebuloebisa da gamgeobebis ( gamgeblebis) mier gamocemuliadministraciul-samarTlebrivi aqtebis baTilad cnobis moTxovniTsarCeli SeiZleba waredginos Sesabamis administraciul-teritoriul erTeulSi moqmed magistrat mosamarTles. saqmisgansjadobis gansazRvrisas gadamwyveti mniSvneloba eniWeba imgaremoebas Tu vin aris administraciul-samarTlebrivi aqtisgamomcemi subieqti, davis sagani yovelTvis soflis, Temis, dabisada qalaqis, romelic Sedis raionis SemadgenlobaSi,

Page 42: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

42

inga Todria muxli 6

warmomadgenlobiTi da aRmasrulebeli organos administraciul-samarTlebrivi aqtebis kanoniereba iqneba. sasarCelo davis sagansSeiZleba warmoadgendes am administraciul organoTa rogorcindividualuri, ise normatiuli administraciul-samarTlebriviaqti. amasTan, kanonis axali redaqcia ar iTvaliswinebs sarCelssoflis, Temis, dabisa da qalaqis, romelic Sedis raionisSemadgenlobaSi, warmomadgenlobiTi da aRmasrulebeli organoebismier aqtis gamocemisa Tu qmedebis ganxorcielebis Taobaze. vfiqrob,es kanonis iseTi xarvezia, romlis samosamarTleo samarTlismeSeveobiT da normis ganmartebiT Sevseba SeuZlebelia. rac arunda ucnauri iyos dRes arsebuli kanonis redaqciis mixedviT,miTiTebuli sarCelebi raionuli (saqalaqo) sasamarTlos da aramagistrati mosamarTlis gansjadia. SegviZlia mxolod varaudisdoneze davaskvnaT, rom kanonmdeblis mizani iyo aRniSnuli saqmeebismagistrat mosamarTlis gansjadi saqmeebad mikuTvneba.

amitomac vfiqrob, kargi iqneba Tu me-6 muxlis ~a” punqts sityvebis~kanonierebis”Semdeg daemateba sityvebi ~agreTve administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis an qmedebis ganxorcielebis”.

rac Seexeba sarCelebs qalaqebis Tbilisi, quTaisi, rusTavi, soxumi,baTumi da foTis - sakrebuloebisa da meriebis (merebis)administraciul-samarTlebrivi individualuri da normatiuiliaqtebs kanonierebis, maT mier aqtis gamocemisa da qmedebisganxorcielebis Taobaze maT ganixilaven Sesabamisi raionuli(saqalaqo) sasamarTloebi da ara magistrati mosamarTle.

3. me-6 muxlis ~b” punqtis Tanaxmad administraciulisamarTaldarRvevebis Taobaze gamotanili individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqtebis kanonierebis Sesaxeb saqmeebs2006 wlis 1 ianvridan ganixilaven magistrati mosamarTleebi. amnormis amoqmedebis gadadeba ganpirobebulia administraciulsamarTaldarRvevaTa sferoSi dawyebul da mimdinare reformasTan.kerZod, saqarTvelos parlamentis iuridiul sakiTxTa komitetisiniciativis safuZvelze Seqmnilia administraciul samarTal-darRvevaTa Sesaxeb axali kanonmdeblobis SemmuSavebeli komisiada am mimarTulebiT mimdinareobs kanonSemoqmedi saqmianoba.savaraudod, im administraciul samarTaldarRvevis gamo, romelsackanonmdebeli ar miakuTvnebs sisxlissamarTlebriv gadacdomas,uflebamosili administraciuli organo amJamad moqmediadministraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsiT gaTvaliswinebulidadgenilebis nacvlad gamoscems administraciul-samarTlebriviaqts. aseTi administraciul-samarTlebrivi aqti sasamarTloSi

Page 43: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

43

inga Todria muxli 6

gasaCivrdeba saerTo sasarCelo wesiT da am sarCels 2006 wlis 1ianvridan ganixilavs magistrati mosamarTle.

4. me-6 muxlis ~g” punqtis Tanaxmad magistrati mosamarTleganixilavs aseve saxelmwifo socialuri dacvis sakiTxis TaobazeaRZrul nebismier sarCels. socialuri dacvis sarCeli dakavSirebu-lia, rogorc wesi sapensio uflebasTan, socialuri saxis daxmarebismiRebis uflebasTan an nebismieri SeRavaTisT sargeblobisuflebasTan (stiqiuri ubedurebis gamo miyenebuli zianis anazRaureba,mravalSviliani dedebis daxmareba, martoxela dedis daxmareba,devnilTa daxmareba da Semweoba, zogierTi kategoriis TanamdebobispirebisaTvis kanoniT gaTvaliswinebuli socialuri garantiebi,ufaso samedicino daxmareba) da SeiZleba aRiZras darRveuli uflebisdacvis an aRdgenis mizniT.

5. me-6 muxlis ~d” punqti aniWebs magistrat mosamarTlessasamarTlos kanonier ZalaSi Sesuli gadawyvetilebis aRsrulebas-Tan dakavSirebiT warmoSobili davis ganxilvis uflebas. sasamar-Tlos kanonier ZalaSi Sesul gadawyvetilebaSi igulisxmeba rogorcsasamarTlos gadawyvetileba, romliTac saqmis warmoeba arsebiTadwydeba, ise sasamarTlos ganCineba, romliTac saqmis waroebamTavrdeba misi arsebiTad gadawyvetis gareSe (magaliTad, sasamar-Tlos ganCineba mxareTa morigebis gamo saqmis warmoebis SewyvetisTaobaze). nebismier SemTxvevaSi sasamarTlo gadawyvetileba arunda iyos bundovani da gaugebari, igi ar unda Seicavdes saeWvo dasavaraudo debulebebs. Tu ama Tu im mizezebis gamo, sasamarTlogadawyvetileba gaugebaria, misi gamomtani sasamarTlo uflebamosiliaganmartos is, gamoasworos daSvebuli uzustoba Tu Secdoma.(samoqalaqo saproceso kodeqsis 262-e da 260-e muxlebi). sasamarTlosmier kanonier ZalaSi Sesuli sasamarTlo gadawyvetilebisaRsrulebasTan dakavSirebuli sakiTxebis ganxilvisa da gadawyvetiswess aregulirebs mkiTxvelis yuradReba gvsurs gavamaxviloT imgaremoebaze, rom zemodaRniSnuli sakiTxebis ganxilva sasamarTloSixdeba samoqalaqo saproceso kodeqsis 2671-e muxliT gansazRvruliwesiT da ara saerTo sasarCelo wesiT. amasTan, mniSvnelovaniaisic, rom am sakiTxebs ganixilavs kanonier ZalaSi Sesuligadawyvetilebis gamomtani sasamarTlo.

rac Seexeba sasamarTlos kanonier ZalaSi Sesuli gadawyvetilebisaRsrulebasTan dakavSirebiT warmoSobil davebs, maT ganixilavsmagistrati mosamarTle da ara am gadawyvetilebis gamomtanisasamarTlo. saerTo sasamarTlos, administraciuli organosa da

Page 44: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

44

inga Todria muxli 6

kerZo arbitraJis aqtebis Sesrulebis wessa da pirobebs gansazRvravs~saaRsrulebo warmoebaTa Sesaxeb” saqarTvelos kanoni . aRsrulebisprocesSi SeiZleba sadavo gaxdes rogorc materialur-samarTlebriviurTierToba, ise aRsrulebis Riaoba. am kriteriumebis Sesabamisaddavebi SeiZleba daiyos samoqalaqo-samarTlbriv da sajaro-samarTlebriv davebad. sasamarTlos kanonier ZalaSi Sesuligadawyvetilebis aRsrulebasTan dakavSirebiT warmoSobil sajaro-samarTlebrivi xasiaTis davebs magistrati mosamarTle ganixilavsadministraciuli samarTalwarmoebis wesiT. aseTia, magaliTadsarCeli aRmasruleblis qmedebasTan ( moqmedebasa Tu umoqmedobasTan)dakavSirebiT, iZulebiTi auqcionis Sedegebis baTilad cnobis Sesaxebda a.S. aRwerilobiT siidan qonebis amoricxvis gamo aRZrulisarCeli SeiZleba iyos rogorc samoqalaqo, ise sajaro-samarTlebrivixasiaTis, am urTierTobaSi monawile subieqtebidan gamomdinare.ufro detalurad sasamarTlos kanonier ZalaSi Sesuli gadawyve-tilebis aRsrulebasTan dakavSirebuli sakiTxebis TaviseburebebsmkiTxvels SeuZlia gaecnos q-n mzia Toduas publikaciaSi, Jurnali~saqarTvelos mosamarTleebi” 2005 weli, #3 (5), gv. 93-105.

6. kodeqsis me-6 muxls ~e” punqtis Tanaxmad sajaro samsaxurSiSromiTi urTierTobidan warmoSobil davasTan dakavSirebiTsarCelebs agreTve ganixilavs magistrati mosamarTle. am debulebisSesabamisad, sajaro samsaxurSi SromiTi urTierTobidan warmoSobilnebismier sakiTxTan dakavSirebiT aRZrul sarCels ganixilavsmagistrati mosamarTle. es is davebia, romlebic gamomdinareobs~sajaro samasaxuris Sesaxeb” saqarTvelos kanonidan. kerZod, sajarosamsaxurSi SromiTi urTierTobidan gamomdinare sakiTxebia:samsaxurSi miReba, mosamsaxuris uflebebi da garantiebi, samsaxureb-rivi movaleobebi, rangirebis sakiTxebi, moxelis waxaliseba, samsaxu-rebrivi dawinaureba, disciplinuri pasuxismgebloba, atestacia,samsaxuridan gaTavisufleba da a.S. calsaxad sakiTxTa wre sakmaodfarToa da am kategoriis saqmeTa raodenoba sasamarTloebSiZalze bevria.

7. magistrati mosamarTle ganixilavs saqmeebs kodeqsis me-6muxlis mewarmis saqmianobis Semowmebis Sesaxeb makontrolebeliorganos Suamdgomlobis safuZvelze brZanebis gamocemis Taobaze.am sakiTxTan dakavSirebiT mkiTxvels SeuZlia waikiTxos kodeqsisme-71-e Tavis komentari.

Page 45: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

45

muxli 7. saqmis ganxilvaSi mosamarTlis ganmeorebiTmonawileobis dauSvebloba

mosamarTle ver miiRebs monawileobas saqmis ganxilvaSi, Tuigi am saqmesTan dakavSirebiT adre monawileobda adminis-traciul warmoebaSi. (25.10.2000)

Tavi III

miukerZoebloba, acileba

inga Todria muxli 7

sasamarTlos Semadgenloba da acileba srulad aris mowesri-gebuli samoqalaqo saproceso kodeqsiT. administraciulisamarTalwarmoebis dros gamoiyeneba samoqalaqo saproceso kodeqsisme-4 Tavis debulebani (muxlebi 25-36-e)

kerZod, es sakiTxebia: sasamarTlos Semadgenloba; gansakuTrebiTrTuli kategoriis saqmeTa ganxilva; kolegiuri sasamarTlosmier sakiTxebis gadawyveta; TaTbiris saidumloeba; saqmisganxilvaSi mosamarTlis ganmeorebiT monawileobis dauSvebloba;sasamarTlos SemadgenlobaSi axlo naTesavebis daSvebis akrZalva;mosamarTlis acilebis sxva safuZvlebi; TviTacileba; mxareTagancxadeba acilebis Sesaxeb; gancxadebuli acilebis gadawyvetiswesi; eqspertis, Tarjimnis, specialistis,sxdomis mdivnis acileba;acilebis Sesaxeb sasamarTlos ganCinebis gasaCivreba.

garda zemoaRniSnulisa, saqarTvelos administraciuli saprocesokanonmdebloba, iTvaliswinebs saqmis ganxilvaSi mosamarTlismonawileobis dauSveblobis iseT damatebiT safuZvels, romelsacsamoqalaqo saproceso kanonmdebloba ar iTvaliswinebs. kerZod,sask-is me-7 muxlis Tanaxmad, mosamarTle ver miiRebs monawileobassaqmis ganxilvaSi, Tu igi am saqmesTan dakavSirebiT adre monawi-leobda administraciul warmoebaSi. zogadi administraciulikodeqsis me-2 muxlis k) punqtis Sesabamisad, administraciuliwarmoeba aris administraciuli organos saqmianoba administraciul-samarTlebrivi aqtis momzadebis, gamocemisa da aRsrulebis, agreTvegadawyvetilebis miRebis mizniT. rac Seexeba, administraciulsamarTalwarmoebas, es aris saqarTvelos saerTo sasamarTloebissaqmianoba, maT mier administraciuli sameebis ganxilvisa dagadawyvetis mizniT. Tu Tanamdebobaze gamwesebamde mosamarTle,rogorc administraciuli organos Tanamdebobis piri monawileobdaadministraciul warmoebaSi, igi ver miiRebs monawileobas amadminitraciuli saqmis sasamarTloSi ganxilva-gadawyvetaSi.

Page 46: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

46

muxli 9. saxelmwifo baJi1. saxelmwifo baJi ar gadaixdeba saxelmwifo socialuri

dacvis sakiTxTan dakavSirebiT aRZrul sarCelze.2. davis sagnis fass, saqarTvelos samoqalaqo saproceso

kodeqsis me-40 muxlis pirvel nawilSi gaTvaliswinebulis garda,gansazRvravs sasamarTlo.

3. saqmis Sewyvetis SemTxvevaSi saxelmwifo baJis odenobaganaxevrdeba.

4. fizikuri piris mier saxelmwifo baJis gadauxdeloba, gardaim SemTxvevisa, roca fizikuri piri individualuri mewarmea, ardaabrkolebs saqmis ganxilvasa da gadawyvetas. (24.06.2005. #1800)

Tavi IV

procesis xarjebi

muxli 8. amoRebulia (24.02.2000. 169 sakanonmdeblo macne )

inga Todria muxli 9

procesis xarjebTan dakavSirebuli sakiTxebis gadawyvetisasadministarciul samarTalwarmoebaSi gamoiyeneba samoqalaqosaproceso kodeqsis me-5-e Tavis debulebani. kerZod, cnebaTa gan-sazRvreba (muxli 37); saxelmwifo baJi (muxli 38);saxelmwifo baJisodenoba (muxli 39); davis sagnis Rirebuleba (muxli 40); davissagnis fasis gansazRvris wesi qonebriv-samarTlebriv davebSi (muxli41); davis sagnis fasis winaswari gansazRvra (muxli 42); sarCelisfasis gansazRvris wesi araqonebriv-samarTlebrivi davebis dros(muxli 43); saqmis ganxilvasTan dakavSirebuli xarjebi (muxli 44);mowmeebis, eqspertebis, specialistebisa da TarjimnebisaTvisgadasaxdeli Tanxebi (muxli 45); sasamarTlos xarjebis gadaxdisaganganTavisufleba. (muxli 46); sasamarTlo xarjebisagan gaTavisuflebasasamarTlos mier (muxli 47); sasamarTlo xarjebis gadaxdis gadadebaan ganawilvadeba da maTi odenobis Semcireba (muxli 48); sasamarTloxarjebisodenobis Semcireba (49-e muxlis 1-li nawilis a)qvepunqtida me-2 nawili); adgilze daTvalierebiT gamowveuli xarjebisanazRaureba (muxli 50); mopasuxisa da movalis moZebna (muxli 51);mxaris mier sasamarTlo xarjebis winaswar Setana (muxli 52).

amasTan erTad, saxelmwifo baJTan dakavSirebuli ramdenime sakiTxiadministraciuli saproceso kodeqsis me-9-11 muxlebiTgansxvavebulad aris mowesrigebuli.

Page 47: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

47

inga Todria muxli 9

1. am normis Sesabamisad, saxelmwifo baJi ar gadaixdeba saxelmwifosocialuri dacvis sakiTxTan dakavSirebiT aRZrul sarCelze.

saxelmwifo baJis gadaxdisagan gaTavisuflebas iTvaliswinebsrogorc samoqalaqo saproceso kodeqsi, ise ‘saxelmwifo bajisSesaxeb” saqarTvelos kanonis me-5 muxli. aRniSnuli normebiTgaTvaliswinebul SemTxvevebs emateba administraciuli saprocesokodeqsiT dadgenili SeRavaTi da, Tu sarCeli dakavSirebulia sapensiouflebasTan, socialuri saxis daxmarebasTan (stiqiuri ubedurebisgamo miyenebuli zianis anazRaureba, mravalSviliani dedeis daxmareba,martoxela dedis daxmareba), ufaso samedicino daxmarebasTan,saxelmwifo baJi ar gadaixdeba arc erTi instanciis sasamarTloSisarCelis ganxilvisas. es norma uzrunvelyofs socialurad daucvelipirebisaTvis administraciul saqmeebze marTlmsajulebismaqsimalurad xelmisawvdomobas.

2. administraciuli sarCelis yvelaze gavrcelebuli saxeaadministraciuli aqtis baTilad cnoba da administraciuli aqtisgamocema. am kategoriis sarCelebis umravles SemTxvevaSi dava atarebsaraqonebriv-samarTlebriv xasiaTs da aseTi davebisaTvis sarCelisfasis gansazRvris uflebas kanoni sasamarTlos aniWebs.administraciuli saproceso kodeqsi arafers ambobs imis Taobaze,Tu ra kriteriumebis gaTvaliswinebiT da ra wesebiT unda daadginossasamarTlom sarCelis fasi. rogorc wesi, sasamarTloebixelmZRvaneloben samoqalaqo saproceso kodeqsis 43- e muxlis b)punqtiT, romlis Tanaxmadac araqonebrivi davis sagnis RirebulebaganisazRvreba saqmis yvela garemoebisa da konkretuli monacemebisgaTvaliswinebiT, mxedvelobaSi miiReba saqmis moculoba, mxareTaqonebrivi mdgomareoba, maT Semosavali. vfiqrobT, arc samoqalaqosaproceso kodeqsiT dadgenili kriteriumebia damakmayofilebeli.aseTi zogadi kriteriumebis arseboba SesaZleblobas aZlevssasamarTlos davis sagnis gansazRis sakiTxze miiRos subieqturigadawyvetileba.

aseTi normis arseboba naklebad icavs sasamarTloSi sarCelisSemomtani piris uflebas winaswar icodes ra odenobis saxelmwifobaJi unda gadaixados man saqmis sasamarTloSi ganxilvisaTvis.sasamarTlo praqtikac am sakiTxTan dakavSirebiT araerTgvarovania.zogierTi sasamarTlo, araqonebrivi davebis dros saxelmwifobaJis odenobas gansazRvravs 30 laris odenobiT, zogi - 100 laris,zogierTi- 300 laris an 1000-5000 laramde odenobiT. Cveni azriT,sasurvelia kanonma daadginos saxelmwifo baJis odenobis gansazRvrisrealuri da naTeli kriteriumebi.

Page 48: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

48

inga Todria muxli 9

3 . saxelmwifo baJis ganaxevrebasTan dakavSirebiTadministraciuli saproceso kodeqsi adgens samoqalaqo saprocesokodeqsisagan gansxvavebul wess. kerZod, ask-s me-9 muxlis me-3 nawilisSesabamisad, nebismieri safuZvliT saqmis warmoebis SewyvetisSemTxvevaSi ganaxevrdeba mxolod saxelmwifo baJi.

saqmis Sewyvetis SemTvevebisaTvis samoqalaqo saproceso kodeqsis49-e muxli adgens ufro farTo SeRavaTebs da iTvaliswinebsmTlianad sasamarTlo xarjebis odenobis ganaxevrebas Tu saqmiswarmoeba wydeba mosarCelis mier sarCelze uaris Tqmis, an mopasuxismier sarCelis cnobis an mxareTa morigebiT. aRniSnuli norma argamoiyeneba administraciul samarTalwarmoebaSi, radganadministraciuli saproceso kodeqsis me-9 muxlis me-3 nawiliTsxva ram aris dadgenili.

4. administraciul saqmeebze marTlmsajulebis xelmisawvdomobisumniSvnelovanes saproceso garantias warmoadgens norma, romlis

Tanaxmadac fizikuri piris mier saxelmwifo baJis gadauxdelobaarc erT sasamarTlo instanciaSi ar daabrkolebs administraciulisaqmis ganxilvasa da gadawyvetas. am normis mixedviT davis qonebriviTu araqonebrivi xasiaTis miuxedavad, fizikuri pirigaTavisuflebulia saxelmwifo baJis winaswari gadaxdisagan.Sesabamisad, nebismier fizikur pirs misi qonebrivi mdgomareobismiuxedavad garantirebuli aqvs sasamarTloSi sarCelisdaubrkoleblad wardgenis ufleba. dauSvebelia fizikuri pirissarCelis umoZraod datoveba saxelmwifo baJis winaswarigadaudelobis safuZvliT. am normiT daculia fizikuri pirisufleba saxelmwifo baJis winaswari gadaxdis gareSe sasamarTlomganixilos da miiRos gadawyvetileba mis saqmeze.

amasTan, es norma ar aniWebs fizikur pirs sasamarTlo xarjebisagangaTavisuflebis uflebas da iTvaliswinebs saqmis ganxilvisdamTavrebis Semdeg kanoniT dadgenili wesiTa da SemTxvevebSisasamarTlo xarjebis, maT Soris saxelmwifo bajis misTvisdakisrebas.

miuxedavad imisa, rom individualuri mewarme faqtiurad fizikurpirs warmoadgens mis mimarT kanoniT dawesebuli es SeRavaTigauqmda administraciuli saproceso kodeqsis 2005 wlis 24 ivnisiscvlilebebiT da igi valdebulia sarCelis wardgenisas saerTosawyisebze gadaixados saxelmwifo baJi.

Page 49: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

49

muxli 10. procesis xarjebis anazRaureba1. fizikuri piri valdebulia pirveli instanciis sasamar-

TloSi gadaixados saxelmwifo baJi mxolod im SemTxvevaSi, Tu manar gamoiyena administraciuli saCivris wardgenis SesaZlebloba.

2. Tu individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtigamocemuli iyo saqmis garemoebebis saTanado gamokvlevisgareSe, administraciuli organo valdebulia aanazRaurosprocesis xarjebi mis sasargeblod gadawyvetilebis gamotanisSemTxvevaSic. (24.06.2005. #1800)

3. Tu mxare, romelic valdebulia gadaixados sasamarTlosxarjebi, ramdenime fizikuri an iuridiuli pirisagan Sedgeba,maSin sasamarTlo xarjebi maT Soris nawildeba Tanabrad.

inga Todria muxli 10

1. aRniSnuli norma gansxvavebulad awesrigebs mxareTa SorissasamarTlo xarjebis ganawilebis sakiTxs. kerZod, fizikuri pirismier saxelmwifo baJis gadauxdeloba ara mxolod ar daabrkolebssaqmis ganxilvasa da gadawyvetas, aramed fizikur pirs pirveliinstanciis sasamarTloSi saqmis ganxilvisaTvis saerTod ardaekisreba saxelmwifo baJis gadaxda, Tu man gamoiyenaadministraciuli saCivris wardgenis SesaZlebloba. amdenad, saqmiswagebis SemTxvevaSic, fizikur pirs pirveli instanciis samarTloSiar ekisreba saxelmwifo baJis gadaxda, Tu man sasamarTloSi sarCeliswardgenamde administraciuli saCivari warudgina administraciulorganos, Sesabamisad gamoiyena sasamarTlo gareSe davis gadawyvetiswesi. aRniSnuli norma ukeTes pirobebSi ayenebs im fizikur pirebs,romlebic sasamarTloSi sarCelis wardgenamde gamoiyenebenadministraciul organoSi administraciuli saCivris saSualebiTdavis gadawyvetis proceduras. norma xels uwyobs iseTisamarTlebrivi kulturis damkvidrebas, rodesac sasamarTloSiadministraciuli sarCelis wardgena davis gadawyvetis ukiduresda aucilebeli formad miiCneva, mas Semdeg rac, amoiwurebaadministraciul organoSi misi gadawyvetis yvela SesaZlebloba.

2. sxva SemTxvevaa, rodesac gasaCivrebuli administraciul-samarTlebrivi aqti warmoadgens saqmis garemoebebis saTanadogamokvlevis gareSe gamocemul individualur administraciul-samarTlebriv aqts. saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis96-e muxlis 1-li nawilis Sesabamisad, administraciuli organovaldebulia administraciuli warmoebisas gamoikvlios saqmisaTvismniSvnelobis mqone yvela garemoeba da gadawyvetileba miiRos amgaremoebaTa Sefasebisa da urTierTSejerebis safuZvelze.

Page 50: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

50

muxli 11. saproceso xarjebis ganawileba saqmismorigebiT damTavrebisas1. Tu sasamarTlo warmoeba dasrulda morigebiT da mxareebi

ver SeTanxmdnen xarjebis ganawilebaze, amasTan mxare ar arisgaTavisuflebuli sasamarTlo xarjebis anazRaurebisvaldebulebisagan, maSin sasamarTlo xarjebi maT Soris nawildebaTanabrad.

2. sasamarTlosgareSe xarjebs TiToeuli maTgani anazRaurebsdamoukideblad.

inga Todria muxli 10

Tu saqmisaTvis mniSvnelobis mqone garemoebaTa gamokvlevisgareSe individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtisgamocemis miuxedavad, sasamarTlo sakuTari iniciativiT Seagrovebsfaqtobriv garemoebebsa da mtkicebulebebs da ar scnobs baTiladadministraciul-samarTlebriv aqts, administraciuli saprocesokodeqsis me-10 muxlis me-2 nawilis Sesabamisad administraciulorganos ekisreba saproceso xarjebis wagebuli mxaris sasargeblodanazRaureba. aRniSnuli norma warmoadgens finansuri xasiaTissanqcias, romelic gamoiyeneba administraciuli organos mimarT, imSemTxvevaSi, Tu igi ar asrulebs zogadi administraciuli kodeqsis96-e muxliT dakisrebul valdebulebas, administraciuli warmoebisasar ikvlevs saqmisaTvis mniSvnelobis mqone yvela garemoebas dagadawyvetilebas iRebs am garemoebaTa Sefasebisa da urTierT-Sejerebis safuZvelze. sasamarTloebi aRniSnul normas praqtikuladar iyeneben. vfiqrob, sasamarTlo praqtika am sakiTxTan dakavSirebiTunda Seicvalos.kerZod, administraciuli organos mxridan kanoniszemoaRniSnuli moTxovnis darRveviT gamocemuli administraciul-samarTlebrivi aqtis sasamarTloSi gasaCivrebisas procesis yvelaxarjis anazRaureba sasamarTlom mas yvela konkretul SemTxvevaSiunda daekisros.

3. me-10 muxlis me-3 nawilis Sesabamisad Tu mxare, romelicvaldebulia gadaixados sasamarTlo xarjebi ramdenime fizikurian iuridiuli pirisagan Sedgeba, maSin sasamarTlo xarjebi maTSoris nawildeba Tanabrad, rac imas niSnavs, rom TiToeuli mxaresasamarTlo xarjebs anazRaurebs erTmaneTisagan damoukideblad,individualurad da ara solidarulad.

Page 51: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

51

inga Todria muxli 11

am normis komentaris gakeTebisas gasaTvaliswinebelia isgaremoeba, rom morigebis dros, rogorc wesi mxareebi Tanxmdebianrogorc sasamarTlo xarjebis, ise sasamarTlos gareSe xarjebissakiTxze. samoqalaqo saproceso kodeqsis 37-e muxlis me-2 nawilisSesabamisad, sasamarTlo xarjebs Seadgens saxelmwifo baJi dasaqmis ganxilvasTan dakavSirebuli xarjebi. amave muxlis me-3 nawilisSesabamisad, sasamarTlos gareSe xarjebs warmoadgens advokatisaTvisgaweuli xarjebi, dakarguli xelfasi, agreTve mxareTa sxvaaucilebeli xarjebi.

amasTan, SesaZlebelia mxareebma ver an ar moilaparakon am sakiTxze,ra drosac sasamarTlom unda ixelmZRvanelos administraciulisaproceso kodeqsis me-11-e muxlis 1-li nawiliT da mxareTamorigebis gamo saqmis Sewyvetis ganCinebaSi unda imsjelos saprocesoxarjebis mxareebs Soris Tanabrad ganawilebaze. sasamarTlos gareSexarjebis mxareebs Soris ganawileba ar xdeba da TiToeuli mxareaseT xarjebs anazRaurebs damoukideblad, individualurad.

Page 52: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

52

muxli 12. gasaCivrebis vadis aTvla1. gasaCivrebis vadis dineba daiwyeba mxolod im SemTxvevaSi,

Tu procesis monawile pirs sasamarTlo aqtiT ganemarta gasa-Civrebis SesaZlebloba, sasamarTlo, sadac SeiZleba gasaCivreba,misi adgilmdebareoba, gasaCivrebis vada da wesi.

2. Tu mxares ar ecnoba gasaCivrebis uflebis Sesaxeb an ecnobaam muxlis pirvel nawilSi aRniSnuli romelime moTxovnis dar-RveviT, maSin gasaCivreba SeiZleba sasamarTlos aqtis gamo-tanidan erTi wlis ganmavlobaSi.

3. am muxlis pirvel nawilTan sasamarTlo aqtis SeusabamobisSemTxvevaSi, sasamarTlo mxaris SuamdgomlobiT an sakuTariiniciativiT gamoitans ganCinebas sasamarTlo aqtis am kanoniTdadgenil moTxovnebTan Sesabamisobis Taobaze. ganCinebazedaiSveba kerZo saCivari. (24.06.2005. #1800)

1.1. zogadad, sasamarTlo aqtebis gasaCivrebis vadebi dadgeniliasamoqalaqo saproceso kodeqsis 369-e da 416-e muxlebiT. am muxlebisTanaxmad: „1. saapelacio saCivris Setanis vada aris erTi Tve. amvadis gagrZeleba (aRdgena) ar SeiZleba da igi iwyeba mxarisaTvisgadawyvetilebis gadacemis momentidan. gadawyvetilebis gadacemismomentad iTvleba am gadawyvetilebis aslis mxarisaTvis CabarebauSualod sasamarTloSi an misi mxarisaTvis am kodeqsis 70-78-emuxlebis Sesabamisad gadagzavnis dro. 2. Tu dasabuTebuligadawyvetilebis gamocxadebas eswreba saapelacio saCivris Setanisuflebis mqone piri, saapelacio saCivris Setanis vada iwyeba misigamocxadebis momentidan`(369-e muxli). aseTive wesebi moqmedebssakasacio saCivris mimarT. rac Seexeba kerZo saCivars, 1. „kerZosaCivris Setana SeiZleba ganCinebis gadacemis momentidan 12 dRisganmavlobaSi. am vadis gagrZeleba dauSvebelia. 2. Tu ganCinebisgamocxadebas eswreboda kerZo saCivris Setanis uflebis mqonepiri, kerZo saCivris Setanis vada iwyeba misi gamocxadebismomentidan`(416-e muxli).

rogorc vxedavT, sasamarTlo aqtebis gasaCivrebis vadebi zustadaris gansazRvruli, amasTan, maTi arc gagrZeleba da arc aRdgena arSeiZleba. amitom, gansakuTrebul mniSvnelobas iZens imis zustadgansazRvra, Tu saidan iwyeba am vadis dineba.

Tavi V

saproceso vadebi. sasamarTlo

Setyobineba da dabareba

maia vaCaZe muxli 12

Page 53: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

53

1.2 administraciuli saproceso kodeqsi, samoqalaqo saprocesokodeqsisagan gansxvavebiT, garkveuli pirobebis dacvas moiTxovssasamarTlosagan, rom procesis monawile mxareebisaTvis sasamarTloaqtebis (sasamarTlos mier miRebuli gadawyvetilebebis, ganCinebebis)gasaCivrebis vadis aTvla daiwyos. kerZod, sasamarTlo aqtiTprocesis monawile pirs unda ganemartos:

a) gasaCivrebis SesaZleblobab) organo, sadac SeiZleba gasaCivrebag) misi adgilmdebareobad) gasaCivrebis vadae) gasaCivrebis wesiase, magaliTad, gadawyvetileba SeiZleba gasaCivrdes sakasacio

wesiT, saqarTvelos uzenaes sasamarTloSi, mdebare q. TbilisSi, Zm.zubalaSvilebis q. #32-Si, dasabuTebuli gadawyvetilebismxareTaTvis gadacemis momentidan erTi Tvis vadaSi, Tbilisissaolqo sasamarTlos meSveobiT.

2.1. sagulisxmoa, rom administraciul saqmeTa ganmxilvelisasamarTlos mier am pirobebis daucveloba, kerZod, saprocesonormiT dadgenili romelime zemoT CamoTvlili moTxovnis darRveva,Tundac erT-erTis, arasasurvel Sedegs iwvevs, rogorc mogebulimxaris, ise sasamarTlosaTvis, radgan sasamarTlo aqtis gasaCivrebiserTTviani vada erT wlamde izrdeba da wagebul mxares am SemTxvevaSiufleba aqvs sasamarTlo aqti erTi wlis ganmavlobaSi gaasaCivros.

3. cxadia, am dros mogebuli mxarec da sasamarTlocdainteresebulia, droulad moxdes Sesworebis Setana sasamarTloaqtSi, raTa mogebuli mxare sasamarTlo aqtis gasaCivrebas erTiweli ar elodos. swored amas emsaxureba administraciul saprocesokodeqsSi ganxorcielebuli cvlileba (2005 wlis 24 ivnisi), romelicSesaZleblobas aZlevs sasamarTlos droulad Seitanos Sesworebamis mier gamotanil gadawyvetilebaSi (ganCinebaSi) da moiyvanosigi am kanoniT dadgenil moTxovnebTan SesabamisobaSi, razedaciRebs ganCinebas. sagulisxmoa, rom aRniSnul ganCinebaze daiSvebakerZo saCivari.

maia vaCaZe muxli 12

Page 54: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

54

muxli 13. mxareTaTvis sasamarTlo uwyebis, dokumentebisgadacema

1. sasamarTlos mier mxareTaTvis an saqmeSi monawile sxvapirisaTvis gagzavnil yvela uwyebaze, dokumentsa Tu werilzeunda aRiniSnos gagzavnis TariRi.

2. sasamarTlos yvela gadawyvetilebis, ganCinebis, brZanebis,dadgenilebis asli unda gadaeces mxares. (24.06.2005. 1800)

3. piri, romelic ar aris registrirebuli saqarTveloSi anregistrirebulia misamarTis gareSe, sasamarTlos moTxovniTvaldebulia daniSnos sxva piri, romelic uflebamosili iqnebadokumentebis miRebaze.

4. Tu mxare saqmes awarmoebs warmomadgenlis meSveobiT, yveladokumenti egzavneba warmomadgenels, garda am muxliTgaTvaliswinebuli SemTxvevisa, rodesac dokumenti mxaresacunda gaegzavnos. (24.06.2005. #####1800)

5. Tu sasamarTlos mier gasagzavni dokumenti didi mocu-lobisaa, maSin mxares egzavneba am dokumentis mxolod dasaxelebada ecnobeba, rom mas aqvs misi sasamarTlos kancelariaSi gacnobisufleba.

6. mxares ufleba aqvs miiRos am dokumentis asli sakuTarixarjiT an gaakeTos amonaweri sasamarTlos kancelariaSi.

13.1, 13.5, 13.6 administraciul saqmeTa ganmxilveli sasamarTlosmier mxareTaTvis sasamarTlo uwyebis, dokumentebis gadacemisassrulad gamoiyeneba samoqalaqo saproceso kodeqsis 70-78-e muxlebi.amasTan, administraciuli saproceso kodeqsis me-13 muxli, erTimxriv, adgens ramdenime damatebiT moTxovnas sasamarTlosaTvis,meore mxriv, icavs mas gaumarTleblad didi xarjebisagan, kerZod:sasamarTlos mier mxareTaTvis an saqmeSi monawile sxva pirisaTvisgagzavnil yvela uwyebaze, dokumentsa Tu werilze unda aRiniSnosgagzavnis TariRi (13.1).

Tu sasamarTlos mier gasagzavni dokumenti didi moculobisaa,maSin mxares egzavneba am dokumentis mxolod dasaxeleba da ecnobeba,rom mas aqvs misi sasamarTlos kancelariaSi gacnobis ufleba(13.5).

mxares ufleba aqvs miiRos am dokumentis asli sakuTari xarjiTan gaakeTos amonaweri sasamarTlos kancelariaSi (13.6).

13.2 administraciuli saproceso kodeqsi gansxvavebulad awes-rigebs mxarisaTvis gadawyvetilebis, ganCinebis, brZanebis, dadge-nilebis gadacemas, vidre samoqalaqo saproceso kodeqsis 259-e muxli.

maia vaCaZe muxli 13

Page 55: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

55

samoqalaqo saqmeTa ganmxilveli sasamarTlo valdebuli ar arissasamarTlos gadawyvetileba sakuTari iniciativiT mxareebs gadasces,amis valdebuleba mxolod maSin warmoeSveba, Tu mxare gancxadebiTmoiTxovs gadawyvetilebis aslis gadacemas. administraciuli sapro-ceso kodeqsis me-13 muxlis me-2 nawilis mixedviT ki, miuxedavadmxaris moTxovnisa, sasamarTlo valdebulia sakuTari iniciativiTgadasces mas sasamarTlos yvela gadawyvetilebis, ganCinebis, brZanebis,dadgenilebis asli. amasTan, gadacemis momentad iTvleba am gadaw-yvetilebis aslis mxarisaTvis Cabareba uSualod sasamarTloSi, anmisi mxarisaTvis gadagzavna samoqalaqo saproceso kodeqsis 70-78-e muxlebiT dadgenili wesiT.

amdenad, umjobesia saqarTvelos administraciuli saprocesokodeqsis me-13 muxlis me-2 nawilSi sityvis „gadaeces`Semdeg daematossityva „gaegzavnos~.

13.4. administraciuli saproceso kodeqsis me-13 muxlis me-4 nawilisTanaxmad, roca mxare administraciul saqmes awarmoebs warmomad-genlis meSveobiT, yvela dokumenti unda gaegzavnos swored warmo-madgenels da ara mxares, garda am muxlis me-2 nawiliT, asevesamoqalaqo saproceso kodeqsis 70-e muxliT (sasamarTlo uwyeba)gaTvaliswinebuli SemTxvevisa, rodesac dokumenti warmomadgenelTanerTad mxaresac unda gaegzavnos.

amdenad, administraciuli saproceso kanonmdebloba gansakuT-rebul mniSvnelobas aniWebs warmomadgenlis instituts, radganadministraciul procesSi administraciuli organoebi sworedwarmomadgenlis meSveobiT monawileoben.

13.3. sagulisxmoa, rom administraciuli saproceso kodeqsis me-13 muxlis me-3 nawili kidev erTxel xazs usvams sasamarTlosaqtiur rols administraciuli saqmis yovelmxriv da obieqturgamokvlevaSi, roca adgens, rom sasamarTlos moTxovniT, piri, romelicar aris registrirebuli saqarTveloSi an registrirebuliamisamarTis gareSe, valdebulia daniSnos sxva piri, romelic uf-lebamosili iqneba dokumentebis miRebaze.

maia vaCaZe muxli 13

Page 56: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

56

muxli 1311111. sagadasaxado saqmeTa ganxilvis vadasagadasaxado saqmeebis ganxilvis vada sasamarTloSi

sarCelis Setanidan mxarisaTvis gadawyvetilebis gada-cemamde ar unda aRematebodes or kviras. (29.12.2004.9 3 2 )

131. sagadasaxado saqmeebze ganxilvis orkviriani vadis dacvafaqtobrivad SeuZlebelia. amasTan, am vadaSi SeuZlebelia daculiqnes administraciuli da samoqalaqo saproceso kanonmdeblobiTdadgenili sarCelis, saapelacio saCivris, sakasacio saCivrismosamzadebeli stadiis samarTlebrivi normebi.

maia vaCaZe muxli 131

Page 57: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

57

muxli 14. administraciuli procesis monawileebi1. saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis 79-e muxliT

gaTvaliswinebuli pirebis garda, administraciul procesSimonawileobs is administraciuli organo, romelmac gamoscaadministraciul-samarTlebrivi aqti an ganaxorciela iuridi-uli mniSvnelobis mqone raime qmedeba.

2. saxelmwifo administraciuli organos an saxelmwifosagandelegirebuli uflebebis safuZvelze kerZo piris moqmedebebsada gadawyvetilebebze pasuxismgebelia saxelmwifo.

1.1. administraciuli procesis monawileTa mimoxilvisasadministraciuli saproceso kodeqsi iyenebs samoqalaqo saprocesokodeqsis 79-e muxlis debulebebs da miuTiTebs, rom garda ammuxliT gaTvaliswinebuli pirebisa, administraciul procesSimonawileoben administraciuli organoebi.

samoqalaqo saproceso kodeqsis 79-e muxlis pirveli nawiligulisxmobs rogorc ganmcxadeblebs, romlebsac aqvT iuridiuliinteresi daadasturon sasamarTlos meSveobiT raime, magaliTad,iuridiuli faqti (ssk 310-e da 312-e muxlebi), ise modave mxareebssasarCelo warmoebis dros - mosarCeles da mopasuxes.

mosarCele aris piri, romelmac aRZra sarCeli Tavisi darRveulian sadavo uflebis dasacavad. mosarCeled ver CaiTvleba piri,romelmac aRZra sarCeli sxva piris dasacavad. mosarCeled asevever CaiTvleba warmomadgeneli, romelic mimarTavs sasamarTlossarCeliT marwmuneblis uflebebis dasacavad.

mopasuxe aris piri, romelmac mosarCelis gancxadebiT daarRviaan sadavo gaxada misi ufleba. amasTan, mopasuxes asaxelebs mosarCele,rac saWiro da aucilebelia imisaTvis, rom sasamarTlom miiRos daganixilos sarCeli (saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis178-e muxlis d) qvepunqti).

79-e muxlis mixedviT, mxareebad sasamarTloSi SeiZleba gamovidnenfizikuri da iuridiuli pirebi, aseve, organizaciebi, romlebic ararian iuridiuli pirebi (mxolod kanoniT gaTvaliswinebulSemTxvevebSi), magaliTad, araregistrirebuli kavSirebi (saqarTvelossamoqalaqo kodeqsis 45-e muxli).

1.2. administraciuli procesis ZiriTadi damaxasiaTebeli niSaniaris is, rom zemoT dasaxelebuli pirebis garda, masSi erT-erT

Tavi VI

mxareebi administraciul procesSi

maia vaCaZe muxli 14

Page 58: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

58

mxared - mosarCeled an mopasuxed - aucileblad unda monawileobdesadministraciuli organo.

administraciuli organos definicia mocemulia saqarTveloszogadi administraciuli kodeqsis me-2 muxlis pirveli nawilis„a`qvepunqtSi, romlis Tanaxmad administraciuli organo aris yvelasaxelmwifo an adgilobrivi TviTmmarTvelobis da mmarTvelobisorgano an dawesebuleba, sajaro samarTlis iuridiuli piri (gardapolitikuri da religiuri gaerTianebebisa), agreTve nebismierisxva piri, romelic kanonmdeblobis safuZvelze asrulebs sajarosamarTlebriv uflebamosilebebs.

administraciuli samarTalwarmoebis principuli sqemis Tanaxmad,mosarCeled ZiriTadad gvevlineba fizikuri an iuridiuli piri,romelic sadavod xdis administraciuli organos mier gamocemuladministraciul-samarTlebriv aqts an administraciuli organosmier ganxorcielebul iuridiuli mniSvnelobis mqone raime qmedebas.

sruliad SesaZlebelia sawinaaRmdego mdgomareoba, rodesacadministraciuli organo aRZravs sarCels fizikuri an iuridiulipiris mimarT administraciuli xelSekrulebis Sesrulebis,gadasaxadebis dakisrebis an raime qmedebis ganxorcielebis Taobaze.gvxvdeba iseTi administraciuli davebic, sadac orive mxare admi-nistraciul organos warmoadgens.

ase magaliTad:

2001 wlis 14 dekembers saqarTvelos finansTa saministromTbilisis krwanisi-mTawmindis raionul sasamarTlos mimarTa daTbilisis vake-saburTalosa da didube-CuRureTis saaRsrulebobiuros 2001 wlis 13 dekembris #01\04-71 sainkaso davalebis baTiladcnoba moiTxova.

mosarCelem Tavisi moTxovna „saaRsrulebo warmoebaTaSesaxeb`saqarTvelos kanonis 28-e muxlis me-5 punqtsa da 921 muxlzedaafuZna da miuTiTa, rom mopasuxem uxeSad daarRvia kanoni, romlisTanaxmadac iZulebiTi aRsruleba nebayoflobiTi aRsrulebisSesaxeb winadadebis micemidan mxolod 3 Tvis Semdeg SeiZlebadaiwyos. aseve, aRsruleba im sabiujeto organizaciis angariSidanunda ganxorcieldes, romlis winaaRmdegac aris gamotanilisasamarTlo gadawyvetileba da ara saxelmwifo biujetiscentraluri xarjebis angariSidan.

sasamarTloTa Soris gansjadobis Sesaxeb davis gadawyvetisassaqarTvelos uzenaesma sasamarTlom mocemuli saqme administraciulisamarTalwarmoebis wesiT gansaxilvelad Tbilisis saolqo

maia vaCaZe muxli 14

Page 59: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

59

sasamarTlos administraciuli samarTlisa da sagadasaxado saqmeTapalatas dauqvemdebara.

2.1. rogorc ukve aRvniSneT (ix. me-2 muxlis me-2 nawilis g)qvepunqtis komentari), qarTulma samarTlebrivma sistemam aRiarasaxelmwifos pasuxismgebloba misi organoebis mier miyenebulizianisaTvis. amasTan, saqarTvelos zogadma administraciulmakodeqsma gansazRvra, rom: Tu kerZo piri raime saqmianobas axorcielebssaxelmwifo an adgilobrivi TviTmmarTvelobis (mmarTvelobis)organos mier delegirebis an davalebis safuZvelze, aseTisaqmianobis ganxorcielebisas miyenebuli zianisaTvis pasuxis-mgebelia saxelmwifo an adgilobrivi TviTmmarTvelobis (mmar-Tvelobis) organo (208-e muxlis me-3 nawili).

aRniSnulma normam asaxva hpova, aseve, saqarTvelos adminis-traciuli saproceso kodeqsis me-14 muxlis me-2 nawilSi, Tumcaunda iTqvas, rom Tavisi SinaarsiT igi materialuri normaa. amnormis Tanaxmad saxelmwifo pasuxismgebelia im kerZo pirebismier miyenebul zianze, romlebsac delegirebuli (davalebuli)hqondaT an uSualod saxelmwifosagan, an romelime saxelmwifoadministraciuli organosagan raime uflebamosilebis ganxor-cieleba, Tuki es ziani am uflebamosilebebis ganxorcielebisasdadga. es mizanSewonilicaa, radgan es kerZo pirebi moqmedebensaxelmwifos saxeliT da saxelmwifosgan miniWebuli uflebamosi-lebebis safuZvelze.

amasTan, gasaTvaliswinebelia, rom saboloo jamSi, mainc mosarCelisgadasawyvetia, kerZo pirTan erTad daasaxelebs Tu ara mopasuxedsaxelmwifos an im saxelmwifo administraciul organos, romlis-ganac kerZo pirze garkveuli uflebebis delegireba moxda (Tukiziani swored am uflebamosilebebis ganxorcielebisas dadga). imSemTxvevaSic ki, Tu administraciuli sasamarTlo savaldebulomesame piris statusiT moiwvevs am kategoriis saqmeebze saxelmwifosan saxelmwifo administraciul organos, mosarCelis moTxovnisgareSe mas zianis anazRaurebas ver daakisrebs.

am normis srulyofisaTvis, mizanSewonilia me-14 muxlis me-2nawils daematos Semdegi winadadeba „xolo adgilobrivi TviT-mmarTvelobis (mmarTvelobis) organosagan delegirebuli uflebebissafuZvelze - adgilobrivi TviTmmarTveloba (mmarTveloba) ansaxelmwifo~.

maia vaCaZe muxli 14

Page 60: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

60

muxli 15. administraciul procesSi monawileobawarmomadgenlis meSveobiT

1. Tu mxare saxelmwifo an adgilobrivi TviTmmarTvelobis(mmarTvelobis) organoa, sasamarTloSi mas warmoadgens misixelmZRvaneli an is Tanamdebobis piri, romelsac kanonmdeblobiTminiWebuli aqvs warmomadgenlobis ufleba.

2. saxelmwifo an adgilobrivi TviTmmarTvelobis (mmarTve-lobis) organo uflebamosilia administraciul samarTalwarmo-ebaSi Tavis warmomadgenlad, dadgenili wesiT, daniSnos is Tanam-debobis piri an saxelmwifo mosamsaxure, romelic am adminis-traciul organoSi msaxurobs.

3. saxelmwifo an adgilobrivi TviTmmarTvelobis (mmarTvelo-bis) organo uflebamosilia Tavis warmomadgenlad daniSnos advo-kati. (24.06.2005. 1800)

1. administraciul procesSi, rogorc ukve aRvniSneT (ix. me-14muxlis komentari), erT-erTi mxare (mosarCele an mopasuxe) yovelTvisadministraciuli organoa, maT Soris saxelmwifo an adgilobriviTviTmmarTvelobis (mmarTvelobis) organo, romelTac sasamarTloSimaTi xelmZRvaneli an kanonmdeblobiT miniWebuli warmomad-genlobiTi uflebamosilebis mqone Tanamdebobis piri warmoadgens.

magaliTad, saministros, rogorc mxares, warmoadgens ministri,saxelmwifo departaments - saxelmwifo departamentis Tavmjdomare,sakrebulos - sakrebulos Tavmjdomare da a.S. dasaxelebulipirebi Tanamdebobrivad am organoTa xelmZRvanelebad gvevlinebianda maT sasamarTloSi amis damadasturebeli raime specialuridokumentis (mindobilobis) wardgena ar sWirdebaT.

amasTan, SesaZlebelia, warmomadgenlobiTi uflebamosileba kanoniTan kanonqvemdebare normatiuli aqtiT (debulebiT, wesdebiT)miniWebuli hqondes sxva Tanamdebobis pirs, romelsac sasamarTloSiaseve ar sWirdeba raime specialuri dokumentis (mindobilobis)wardgena.

2. saxelmwifo an adgilobrivi TviTmmarTvelobis (mmarTvelobis)organo uflebamosilia sasamarTloSi administraciuli saqmeawarmoos warmomadgenlis meSveobiT, romelic SeiZleba iyos rogorcam administraciuli organos mosamsaxure, ise advokati an umaRlesiiuridiuli ganaTlebis mqone sxva piri.

warmomadgeneli - es aris piri, romelic marwmuneblis saxeliTda misi interesebis Sesabamisad asrulebs sasamarTloSi yvela im

maia vaCaZe muxli 15

Page 61: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

61

saproceso moqmedebas, rac gaTvaliswinebulia kanoniT damarwmuneblis mier gacemuli mindobilobiT.

warmomadgenlis uflebamosileba kanoniT dadgenili wesiT undagaformdes. dadgenil wesSi igulisxmeba saqarTvelos samoqalaqosaproceso kodeqsis 96-e muxliT gaTvaliswinebuli procedura -organizaciis xelmZRvanelis an sxva uflebamosili piris miermindobilobis gacema, romelic administraciuli organos saxeliTwarmomadgenels aniWebs yvela saproceso moqmedebis Sesrulebisuflebamosilebas, garda saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis98-e muxliT gaTvaliswinebulisa, kerZod, kerZo arbitraJisaTvissaqmis gadacemisa, sasarCelo moTxovnaze mTlianad an nawilobrivuaris Tqmisa, sarCelis cnobisa, sarCelis sagnis Secvlisa, morigebisa,sasamarTlo gadawyvetilebis gasaCivrebisa, saaRsrulebo furclisgadasaxdevineblad wardgenisa, mikuTvnebuli qonebis an fulismiRebisa. warmomadgenlis uflebamosileba am muxlSi aRniSnuliTiToeuli moqmedebis SesrulebisaTvis specialurad unda iqnesmiTiTebuli marwmuneblis mier gacemul mindobilobaSi.

3. administraciuli saproceso kodeqsi saxelmwifo da adgi-lobrivi TviTmmarTvelobis (mmarTvelobis) organoebs ufle-bamosilebas aniWebs, warmomadgenlad daniSnos advokati, radganSeiZleba dava ukavSirdebodes specialur codnas an rTul admi-nistraciul saqmeebze administraciuli organos interesebis jerov-nad dacvas, rac iuridiuli momzadebis garkveul donesa da gamoc-dilebas moiTxovs.

muxli 16. mesame piris Cabma administraciul procesSi1. sasamarTlos mTavari sxdomis damTavrebamde sasamarTlo

uflebamosilia acnobos pirs, romlis intresebsac SeiZlebaSeexos sasamarTlos gadawyvetileba, administraciuli procesisdawyebis Sesaxeb da Caabas igi saqmeSi mesame pirad.

2. mesame piri aucileblad unda iqnes saqmeSi Cabmuli, Tu igiaris im samarTalurTierTobis monawile, romlis TaobazedacsasamarTlos mier mxolod saerTo gadawyvetilebis gamotanaaSesaZlebeli. Tu samarTalurTierTobaSi monawileobs 10(24.02.2000 169 sakanonmdeblo macne 7) pirze meti, maSin sasamarTlosaqmeSi Caabams mxolod im pirebs, romlebic amis survilsgamoTqvamen.

21. yovel dainteresebul pirs SeuZlia mimarTos sasamarTlosgancxadebiT, am muxlis pirveli an me-2 nawilis Sesabamisad saqmeSimesame pirad Cabmis Taobaze.

maia vaCaZe muxli 16

Page 62: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

62

administraciuli saqmis ganmxilvel sasamarTlos sakuTariiniciativiT SeuZlia moiwvios mesame pirebi gansaxilvel saqmeSi.maSin, roca sasamarTlos iniciativiT mesame pirebis saqmeSi Cabmassamoqalaqo saproceso kodeqsi ar iTvaliswinebs. mesame pirebisamoqalaqo procesSi SeiZleba Cabmul iqnen saqmeSi, rogorc uSualodam mesame pirebis (saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis 89-e muxli), ise mosarCelis, mopasuxis iniciativiT. mesame pirebi aseveSeiZleba Cabmul iqnen saqmeSi damoukidebeli sasarCelo moTxovniT,rac niSnavs, rom mesame pirebs dadgenili wesiT SeuZliaTdamoukidebeli sarCeliT mimarTon sasamarTlos.

administraciuli saproceso kodeqsi ar gamoricxavs mesame pirebismiwvevas uSualod am mesame pirebis an mosarCelisa Tu mopasuxisiniciativiT (am muxlis 21-e da 22-e nawilebi). amasTan, administra-ciuli saqmis ganmxilveli sasamarTlos gadasawyvetia sakiTxi „Cve-ulebrivi`miwvevis mesame pirebi arian isini Tu „aucilebeli`mi-wvevis mesame pirebi.

1.1. pirs, romlis interesebsac SeiZleba Seexos sasamarTloskanonier ZalaSi Sesuli gadawyvetileba, sasamarTlom SeiZleba(valdebuli ar aris) acnobos am administraciuli procesis dawyebisSesaxeb da Caabas igi saqmeSi mesame pirad. es SesaZlebeliasasamarTlos mTavari sxdomis damTavrebamde (mesame pirebis

maia vaCaZe muxli 16

22. am muxlis pirveli an me-2 nawilis Sesabamisad mesame piriSeiZleba Cabmuli iqnes saqmeSi erT-erTi mxaris iniciativiT,risTvisac igi mimarTavs sasamarTlos motivirebuligancxadebiT.

23. mesame piris saqmeSi Cabmaze uaris Tqmis Sesaxeb sasamarTlosganCinebaze SeiZleba kerZo saCivris Setana. (24.06.2005. 1800)

3. sasamarTlos ganCineba saqmeSi mesame pirad Cabmis Sesaxebunda gaegzavnos mxareebs da mesame pirebs, xolo Tuadministraciul samarTalwarmoebaSi mesame pirad aT pirze metiaCabmuli, ganCinebis gadacema SeiZleba Seicvalos gamoqveynebiT.(24.06.2005. 1800)

4. sasamarTlos ganCineba piris mesame pirad saqmeSi CabmisSesaxeb ar gasaCivrdeba. am muxlis me-2 nawilTan dakavSirebiTmiRebuli sasamarTlo ganCineba SeiZleba gasaCivrdes mxolod impiris mier, romelic Cabmul iqna saqmeSi.

5. am muxlis me-2 nawiliT gansazRvruli mesame piri sargeblobsmosarCelis mopasuxis yvela uflebiT da mas ekisreba mosarCelisyvela movaleoba.

Page 63: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

63

„Cveulebrivi`miwveva).sasamarTloSi mesame pirebis „Cveulebrivi`miwvevis mizania,

daicvas pirvel rigSi, uSualod am pirTa interesebi, romelTacSeiZleba SeexoT sasamarTlos gadawyvetileba. meore mxriv, mesamepirTa miwvevas SeiZleba mniSvneloba hqondes mosarCelis an mopasuxisefeqtiani samarTlebrivi dacvisaTvis. SesaZlebelia, aseve, am gziTTavidan iqnas acilebuli Semdgomi sasamarTlo davebi.

1.2. Bmesame pirebis sasamarTloSi „Cveulebrivi`miwveviswinapirobaa is, rom sasamarTlos mosalodneli gadawyvetilebaSesaZlebelia Seexos miwveuli mesame piris samarTlebriv interesebs.ar aris savaldebulo, rom mesame piris uflebebs namdvilad Seexosgadawyvetileba. sakmarisia, rom mesame piris miwvevis momentSi iyosimis varaudi, rom gadawyvetilebam SeiZleba gavlena iqonios missamarTlebriv interesebze. mesame piris miwveva ar SeiZleba winaswariyos orientirebuli gadawyvetilebis Sedegze.

1.3. samarTlebrivi interesi saxezea, Tu misawvevi mesame pirimosarCelesTan an mopasuxesTan, anda orivesTan, an ki mxolod davissaganTan iseT mimarTebaSi imyofeba, rom mosarCelis an mopasuxiswagebas SeuZlia gaaumjobesos an gaauaresos misi samarTlebrivimdgomareoba. ar aris gadamwyveti, eyrdnoba Tu ara miwveuli mesamepiris Selaxuli samarTlebrivi interesi sajaro an kerZo samarTals.amasTan, Selaxuli samarTlebrivi interesi sakuTari unda iyos.

ase magaliTad:

administraciulma organom licenzia gasca saaqcio sazogadoebazeeleqtronuli danadgaris aSenebis Taobaze. amasTan, saaqciosazogadoebam xelSekruleba aRniSnuli danadgaris asaSenebladdado erT-erT saamSeneblo firmasTan. mezoblad mdebareorganizaciam gaasaCivra administraciuli organos mier gacemulilicenzia da mopasuxed daasaxela administraciuli organo. amasTan,miuTiTa, rom eleqtronuli danadgari saSiSroebas uqmnida misorganizacias.

mocemul davaSi sasamarTlom aucileblad unda miiwvios saaqciosazogadoeba (sasamarTloSi mesame piris „savaldebulo`miwveva),amasTan, uflebamosilia miiwvios saamSeneblo firma (sasamarTloSimesame piris „Cveulebrivi`miwveva).

1.4. xazgasmiT unda iTqvas, rom maSinac ki, rodesac saxezea

maia vaCaZe muxli 16

Page 64: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

64

sasamarTloSi mesame pirebis „Cveulebrivi`miwvevis winapirobebi,gadawyvetilebas miwvevis Sesaxeb mxolod da mxolod sasamarTloiRebs. sasamarTloa uflebamosili Caabas isini saqmeSi mesame pirebad.mesame piris saqmeSi Cabmaze uaris Tqmis Sesaxeb sasamarTlosganCinebaze SeiZleba kerZo saCivris Setana, xolo mesame piradsaqmeSi Cabmis Sesaxeb ganCineba ar saCivrdeba. amasTan, am muxlisme-2 nawilTan dakavSirebiT miRebuli sasamarTlo ganCineba SeiZlebagasaCivrdes mxolod im piris mier, romelic Cabmul iqna saqmeSi (ammuxlis 23-e da me-4 nawilebi).

2.1. am muxlis me-2 nawili iTvaliswinebs sasamarTloSi mesamepirebis aucilebel, savaldebulo miwvevas. miwveva savaldebuloa,Tu misawvevi mesame piri sadavo samarTlebriv urTierTobaSi imdoneze monawileobs, rom masTan mimarTebaSi mxolod saerTo gadaw-yvetilebis gamotanaa SesaZlebeli, e.i. mosarCelisaTvis sasurvelisasamarTlo gadawyvetileba ver miiReba ise, rom erTdroulad ardamtkicdes an dadgindes, Seicvalos an gauqmdes misawvevi pirisuflebebi, e.i. Tu gadawyvetilebis miReba ver xerxdeba ise, rom armoxdes misawvevi piris uflebebTan uSualod da iZulebiT Sexeba.

2.2. rodesac saxezea Secilebis sarCeli individualuri adminis-traciul-samarTlebrivi aqtis winaaRmdeg, maSin mesame piris sasa-marTloSi miwveva savaldebuloa.

sasamarTloSi mesame pirebis „savaldebulo`miwveva saxezea, maga-liTad:

1. mezoblis Secilebis sarCelis SemTxvevaSi ganmcxadeblisaTvisgacemuli mSeneblobis nebarTvis winaaRmdeg (savaldebuloaganmcxadeblis miwveva).

2. mewarmis Secilebis sarCelis SemTxvevaSi misi konkurentisaTvisgacemuli dafinansebis winaaRmdeg (savaldebuloa konkurentismiwveva).

2.3. amis sapirispirod, ar aris savaldebulo mesame pirebismiwveva, Tu gasaCivrebis Sedegad mis mimarT miRebul gadawyvetilebasara aqvs samarTlebrivi Zala. aseTi SemTxveva maSin gvaqvs saxeze,rodesac mesame piri dainteresebulia procesis SedegiT ise, romTavad ar aris gasaCivrebuli samarTlebrivi aqtis adresati. aqedangamomdinare, ara gvaqvs saxeze „savaldebulo`miwveva, magaliTad:

mezoblis sarCelis SemTxvevaSi mSeneblobis nebarTvis winaaRmdeg,am nebarTvis gamo interesSelaxul sxva mezoblebTan mimarTebaSi.

maia vaCaZe muxli 16

Page 65: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

65

2.4. mavaldebulebeli sarCeli sakmaod gansxvavdeba SecilebissarCelisagan, rac sasamarTloSi mesame pirebis „savaldebulo`miwvevissakiTxzec aisaxeba. maSin, roca Secilebis sarCelze gamotanilisasamarTlo gadawyvetileba auqmebs Secilebul administraciulaqts da, amdenad, uSualo samarTlebrivi Zala aqvs, mavaldebulebelsarCelze miRebuli sasamarTlo gadawyvetileba gamoxatavs mxolodmopasuxe mxaris valdebulebas, gamosces moTxovniliadministraciuli aqti. samarTlebrivi Zalis gavrceleba pirze,romelzec Semdgom gamocemuli administraciuli aqti potenciuradsamarTlebriv gavlenas iqoniebs, ar xdeba Secilebis sarCelisagangansxvavebiT. mas, ufro metad imis SesaZlebloba aqvs, rom gaasaCivrosadministraciuli aqti misi gamocemis Semdeg ise, rom isdakavSirebuli ar iqneba mavaldebulebel sarCelTan.

amdenad, am saxis mavaldebulebeli sarCelebis ganxilvisas aragvaqvs sasamarTloSi mesame pirebis „savaldebulo`miwvevis SemTxveva.aseTi SemTxveva am sarCelebis ganxilvisas saxezea, magaliTad:

mavaldebulebeli sarCeli arCevnebis Sedegebis gauqmebasTandakavSirebiT (arCeuli pirebis savaldebulo miwveva, Tu isinisarCelis dakmayofilebis SemTxvevaSi mandats dakargaven).

2.5. aRiarebiTi sarCelis SemTxvevaSi sasamarTloSi mesame piris„savaldebulo`miwveva maSinaa savaldebulo, Tu is uSualo monawileaim samarTlebrivi urTierTobisa, romlis aRiarebasac moiTxoven.

2 . 6 . Tu saxezea sasamarTloSi mesame pirebis„savaldebulo`miwvevis winapirobebi, sasamarTlom isini aucilebladunda Caabas saqmeSi. amasTan, sasamarTlos ganCineba SeiZlebagasaCivrdes mxolod im piris mier, romelic Cabmul iqna saqmeSi(saqarTvelos administraciuli saproceso kodeqsis me-16 muxlisme-4 nawili).

2.7. Tu sasamarTloSi mesame pirad 10 pirze metia savaldebulodmisawvevi, sasamarTlo saqmeSi Caabams mxolod im pirebs, romlebicamis survils gamoTqvamen. amasTan, kanonmdebelma daazusta, rawesiT SeiZleba moxdes am pirTaTvis sasamarTlos mier informaciismiwodeba da maTi Cabma procesSi (2005 wlis 24 ivnisis cvlilebebida damatebebi).

3.1. misawvev mesame pirTa simravlis SemTxvevaSi, sasamarTlosgamoaqvs ganCineba maTi savaldebulo miwvevis Taobaze, romelicSeiZleba gamoqveyndes oficialuri sainformacio saSualebebis

maia vaCaZe muxli 16

Page 66: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

66

meSveobiT. ganCinebaSi miTiTebuli unda iyos vada, romlis gan-mavlobaSic SeuZliaT mesame pirebs, romlebic administraciulprocesSi monawileobis survils gamoTqvamen, waradginon gancxadeba.

4.1. administraciuli saproceso kodeqsi gansxvavebulad awesrigebsCveulebrivi da savaldebulo miwvevis mesame pirebis saqmeSiCabmis Taobaze miRebuli sasamarTlo ganCinebebis gasaCivrebas.kerZod, sasamarTlo ganCineba Cveulebrivi miwvevis mesame pirebissaqmeSi Cabmis Sesaxeb ar saCivrdeba, xolo sasamarTlo ganCinebasavaldebulo miwvevis mesame pirebis saqmeSi Cabmis Sesaxeb SeiZlebagasaCivrdes mxolod im piris mier, romelic Cabmul iqna saqmeSi, e.i.es TviT savaldebulo miwvevis mesame piris prerogativaa da arasaqmeSi monawile mxareebisa. amasTan, saqmeSi Cabmaze uaris TqmisSesaxeb ganCinebis gasaCivreba orives SeuZlia.

5.1. administraciul samarTalwarmoebaSi savaldebulo miwvevismesame piris samarTlebrivi pozicia ufro metadaa daaxloebulimTavari monawileebis (mosarCelis an mopasuxis) samarTlebrivpoziciasTan. is miwveuli unda iqnes yvela sasamarTlo sxdomaze,mas unda gadaegzavnos yvela dokumenti da sasamarTlos miermiRebuli yvela gadawyvetileba (ganCineba). mas ufleba aqvsmonawileoba miiRos mtkicebulebebis gamokvlevaSi, gaecnos saqmismasalebs, gamoiyenos yvela TavdasxmiTi da TavdacviTi saSualebani,gaasaCivros sasamarTlos gadawyvetilebebi (ganCinebebi). amasTan,sasamarTlos mxolod maSin SeuZlia gadawyvetilebis miReba, rocasavaldebulo miwvevis mesame pirs saSualeba miecema, samarTlebriviTvalsazrisiT gamoTqvas Tavisi azri. sasamarTlos mier mxareTaSoris morigebis miRwevis SemTxvevaSi, am morigebis damtkicebaSesaZlebelia mxolod maSin, Tu savaldebulo miwvevis mesame piricganacxadebs Tanxmobas.

Tumca, xazi unda gaesvas im garemoebas, rom savaldebulo miwvevismesame piri procesze mxolod sakuTar Tavs „warmoadgens`da amdenad,davis monawile mxarisagan gansxvavebiT, ar SeuZlia„Secvalos`argamocxadebuli mTavari monawile (mosarCele anmopasuxe). amasTan, miuxedavad imisa, rom igi mxaris yvela uflebiTsargeblobs da mas mxaris yvela movaleoba ekisreba, masac arSeuZlia mTavari monawileebis gareSe sarCelis Secvla, procesisdasruleba, sarCelze uaris Tqma, saqmis morigebiT damTavreba.

sagulisxmoa, rom sasamarTlo praqtikaSi gvxvdeba mopasuxismxareze miwveuli savaldebulo mesame piris statusis arasworigageba, rodesac sasamarTlo Tavisi gadawyvetilebis (ganCinebis)

maia vaCaZe muxli 16

Page 67: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

67

sarezolucio nawiliT mopasuxesTan erTad savaldebulo miwvevismesame pirsac akisrebs moTxovnas, maSin, roca sarCeli mesamepirisaken ar aris mimarTuli da mosarCeles mopasuxed igi ardausaxelebia. aseTi ram dauSvebelia, radgan savaldebulo miwvevismesame piris SemTxvevaSic ki sasamarTlo gadawyvetileba (ganCineba)uSualod mis mimarT ver iqneba gamotanili, radgan is mopasuxe araris.

maia vaCaZe muxli 16

Page 68: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

68

muxli 17. mtkicebis tvirTi1. mosarCele valdebulia daasabuTos Tavisi sarCeli da

waradginos Sesabamisi mtkicebulebebi. mopasuxe valdebuliadaasabuTos Tavisi Sesagebeli da waradginos Sesabamisi mtki-cebulebebi.

2.Tu kanoniT sxva ram ar aris dadgenili, administraciul-samarTlebrivi aqtis arara aqtad aRiarebis, baTilad cnobis anZaladakargulad gamocxadebis Sesaxeb sarCelis wardgenisSemTxvevaSi mtkicebis tvirTi ekisreba administraciul organos,romelmac gamosca es aqti. (24. 06. 2005. 1800)

Tavi VII

sasamarTlo mtkicebulebebi

inga Todria muxli 17

Tu kanoniT sxva ram ar aris dadgenili, administraciul-samarTlebrivi aqtis arara aqtad aRiarebis, administraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnobis an Zaladakarguladgamocxadebis Sesaxeb sarCelis wardgenis SemTxvevaSi mtkicebistvirTi ekisreba administraciul organos, romelmac gamoscaadministraciuli aqti. kanonis adre arsebuli redaqciis Sesabamisad,mtkicebis tvirTi administraciul organos ekisreboda mxolodindividualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis baTiladcnobis an Zaladakargulad gamocxadebis Sesaxeb sarCelis wardgenisSemTxvevaSi . 2005 wlis 24 ivnisis kanonis safuZvelzeganxorcielebuli cvlilebis Sesabamisad, mtkicebis tvirTiadministraciul organos ekisreba rogorc individualuri, isenormatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtis gamo aRZrulsarCelze.

zogadad administraciul, iseve rogorc samoqalaqosamarTalwarmoebaSi mxareebi sargebloben Tanabari saprocesouflebebiTa da SesaZleblobebiT, TiToeulma mxarem unda daamtkicosgaremoebani, romelzedac igi amyarebs Tavis moTxovnebsa daSesagebels. vfiqrob, mtkicebis tvirTi moicavs agreTve faqtebismiTiTebis tvirTsac. TiToeulma mxarem unda miuTiTos missasargeblod moqmed garemoebebze da Tu igi sadavo gaxdeba undadaamtkicos am garemoebis arseboba. mtkicebulebebs sasamarTloswarudgenen mxareebi. Tu mxareebma ama Tu im mizeziT ver SeZlesmtkicebulebebis uSualod miReba da sasamarTloSi wardgena, mxareTaSuamdgomlobiT sasamarTlos SeuZlia TviTon gamoiTxovosmtkicebulebebi, visTanac ar unda iyos isini. kerZod, samoqalaqo

Page 69: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

69

inga Todria muxli 17

muxli 18. mowme da eqspertiza1. sasamarTlo valdebulia mowmis mier sasamarTloSi Cvenebis

micemamde sami dRiT adre mainc acnobos mxares mowmis vinaoba,mis mier Cvenebis micemis dro da adgili, agreTve faqtebi,romlebTan dakavSirebiTac mowmem Cveneba unda misces

saproceso kodeqsis 102-e muxlis Sesabamisad TiToeulma mxaremunda daamtkicos garemoebani, romlebzedac igi amyarebs TavismoTxovnebsa da Sesagebels. am garemoebaTa damtkiceba SeiZlebamxareTa (mesame pirTa) axsna-ganmartebiT, mowmeTa CvenebiT, werilobiTiTu nivTieri mtkicebulebebiTa da eqspertTa daskvnebiT.

garda aRniSnulisa, administraciuli samarTalwarmoebis drossasamarTlo uflebamosilia Tavisi iniciativiT miiRosgadawyvetileba iseTi damatebiTi informaciis da mtkicebulebebiswarmosadgenad, romelTa warmodgena mxareebma saWirod ar miiCnies.

administraciul-samarTlebrivi aqtis arara aqtad aRiarebis,baTilad cnobis an Zaladakargulad gamocxadebis SemTxvevaSimtkicebis tvirTi anu mtkicebis movaleoba, Tu kanoniT sxva ram araris dadgenili ekisreba im administraciul organos, romelmacgamosca administraciul-samarTlebrivi aqti. aRniSnuli normisTanaxmad, administraciuli organoa valdebuli amtkicos mis miergamocemuli rogorc individualuri ise nirmatiuliadministraciul-samarTlebrivi aqtis kanoniereba da warudginossasamarTlos amis damadasturebeli yvela mtkicebuleba.

mtkicebis tvirTis administraciuli organosaTvis dakisrebaxSirad arasworad ganimarteba, rogorc misi procesualurimowinaaRmdege mxaris -mosarCelis gaTavisufleba sarCelisdasabuTebis valdebulebisagan. sarCelis dasabuTeba warmoadgenssarCelis warmoebaSi miRebis erT-erT aucilebel winapirobas(samoqalaqo saproceso kodeqsis 178-e muxli) da mosarCele yovelTvisvaldebulia TviTon daasabuTos sarCeli. kanoni ar gulisxmobs amvaldebulebis mopasuxeze gadakisrebas.

zogadi administraciuli kodeqsis 47-e muxlis me-2 nawilisSesabamisad, informaciis TavisuflebasTan dakavSiorebiT dawyebuladministraciul samarTalwarmoebisas mtkicebis tvirTi agreTve ekisrebamopasuxe sajaro dawesebulebas an sajaro mosamsaxures. es normasaproceso xasiaTis normas warmoadgens, igi mxareebis procesualurufleba-movaleogbebs gansazRvravs da kargi iqneba Tu igiadministraciuli saproceso kodeqsis me-17 muxlis me-3 nawils daikavebs.

Page 70: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

70

inga Todria muxli 18

sasamarTlos. es vada ar gamoiyeneba im SemTxvevaSi, Tu amazemxareebi Tanxmobas ganacxadeben da Tu amas sasamarTlomizanSewonilad miiCnevs.

2. gadawyvetileba eqspertizis daniSvnis Sesaxeb unda ecnobosmxareebs. Tu sasamarTlos mier sxva vada ar aris dadgenili, mxareuflebamosilia Setyobinebis miRebidan sami dRis ganmavlobaSiwaradginos Tavisi mosazreba eqspertizis sagnisa da moculobisSesaxeb.

3. eqspertis daskvna unda gaegzavnos mxareebs, romlebsacufleba aqvT warmoadginon TavianTi mosazrebani. (24.06.2005. 1800)

am normiT sasamarTlos samoqalaqo saproceso kanonmdeblobisagangansxvavebiT administraciul samarTalwarmoebaSi dakisrebuliaqvs damatebiTi valdebulebebi:

1.kerZod, samoqalaqo saproceso kodeqsis 140-e muxlis me-3 nawilisSesabamisad mxare, romelic Suamdgomlobs sasamarTlos winaSe amaTu im piris mowmed daSvebisa da dakiTxvis, agreTve misi sasamarTlosmeSveobiT gamoZaxebis Sesaxeb, valdebulia miuTiTos misi saxeli,gvari da sacxovrebeli adgili, agreTve is, Tu saqmisaTvismniSvnelobis mqone ra garemoebebis dadastureba SeuZlia mowmes.administraciuli saproceso kodeqsis 18-e muxlis pirveli nawilisasamarTlos akisrebs damatebiT valdebulebas mowmis miersasamarTloSi Cvenebis micemamde sami dRiT adre mainc acnobosmxares mowmis vinaoba, mis mier Cvenebis micemis dro da adgili,agreTve faqtebi, romlebTan dakavSirebiTac mowmem Cveneba undamisces sasamarTlos. aRniSnuli normiT metad uzrunvelyofiliasaqmeSi monawile mxaris ufleba waradginos mowmis Cvenebisuarmyofeli mtkicebuleba an gansxvavebuli sakuTari mosazreba.

2005 wlis 24 ivnisis sakanonmdeblo cvlilebis Sesabamisad,gamonaklisia iseTi SemTxveva, rodesac mxareebi Tanxmobasganacxadeben mowmis daSvebasa da dakiTxvaze da Tu amas sasamarTlomizanSewonilad miiCnevs. cxadia, rom normis amgvari formulirebametad Seuwyobs xels administraciuli saqmeebis gaWianurebisa dausafuZvlo gadadebis Tavidan acilebis mizans.

2. am normis Sesabamisad, gadawyvetileba eqspertizis daniSvnisSesaxeb unda ecnobos mxareebs. Tu sasamarTlos mier sxva vada araris dadgenili, mxare uflebamosilia Setyobinebis miRebidan samidRis ganmavlobaSi waradginos Tavisi mosazreba eqspertizis sagnisa

Page 71: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

71

inga Todria muxli 18

da moculobis Sesaxeb.eqspertizis daniSvnis sakiTxebs aregulirebs samoqalaqo

saproceso kodeqsis me -20 Tavi da administraciulsamarTalwarmoebaSi es normebi gamoiyeneba. kodeqsis 162-e muxlisSesabamisad, Tu saqmis ganxilvasTan dakavSirebiT wamoiWra iseTisakiTxi, romlis ganmartebac specialur codnas moiTxovs,sasamarTlos, mxareTa TxovniT an Tavisi iniciativiT, SeuZliadaniSnos eqspertiza. 163-e muxlis Sesabamisad, eqspertizis daniSvnisSesaxeb sasamarTlos gamoaqvs ganCineba, romelSic unda aRiniSnos,Tu ra sakiTxebzea saWiro eqspertis daskvna, vin dainiSna eqspertadda ra masalebi waredgina eqsperts gamosakvlevad. aucileblobisSemTxvevaSi eqspertizis Casatareblad sasamarTlo niSnavs ramdenimeeqsperts. eqspertebis SerCevis dros sasamarTlo iTvaliswinebsmxareTa mosazrebebs. mxareebs ufleba aqvT SesTavazon sasamarTloseqspertad dasaniSni piris kandidaturebi. sabolood sakiTxs imisSesaxeb, Tu vis miendos eqspertizis Catareba, wyvets sasamarTlo.mxareebs ufleba aqvT acileba miscen eqsperts sssk 35-e muxliTdadgenili safuZvliT. mxareebs ufleba aqvT agreTve warudginonsasamarTlos kiTxvebi, romlebic unda ganmartos eqspertma. saboloodim sakiTxTa wres, romlebzedac saWiroa eqspertis daskvna,gansazRvravs sasamarTlo. sakiTxis gadawyvetisas sasamarTlovaldebulia daasabuTos mxareTa mier wamoyenebuli sakiTxebisuaryofa.

administraciuli saproceso kanonmdebloba erTi mxriv,sasamarTlos avaldebulebs mxares acnobos eqspertizis daniSvnisSesaxeb, meore mxriv avaldebulebs mxares Setyobinebis miRebidan3 dRis ganmavlobaSi waradginos Tavisi mosazreba eqspertizissagnisa da moculobis Seasaxeb. amdenad, kanoniT dadgeniliasaproceso vadebi da saproceso moqmedeba am vadaSi unda Sesruldes.saproceso vadebis gamoTvla, SeCereba da saproceso vadis gasvlisSedegebi gansazRvrulia samoqalaqo saproceso kodeqsis 59-69muxlebiT da administraciul samarTalwarmoebaSi aRniSnulinormebi moqmedebs srulad.

3. eqspertis daskvna unda gaegzavnos mxareebs, romlebsac uflebaaqvT warmoadginon TavianTi mosazrebani.

imis gaTvaliswinebiT rom, samoqalaqo saproceso kanonmdeblobisarc erTi norma pirdapir ar avaldebulebs sasamarTlos eqspertizisdaskvnis mxareebisaTvis Cabarebas, norma, romlis Tanaxmadaceqspertizis daskvna misi moculobis miuxedavad aucileblad undagaegzavnos mxareebs, romlebsac ufleba aqvT warudginon sasamarTlos

Page 72: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

72

muxli 19. mtkicebulebebis Segroveba sasamarTlos mier1. saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis 103-e muxliT

miniWebuli uflebamosilebis garda, sasamarTlo uflebamosiliasakuTari iniciativiTac Seagrovos faqtobrivi garemoebebi damtkicebulebebi.

2. mxares ufleba aqvs am faqtobrivi garemoebebisgamoyenebamde da mtkicebulebebis Semowmebamde waradginossakuTari mosazreba maT Taobaze.

inga Todria muxli 19

samoqalaqo saproceso kodeqsis 103-e muxlis 1-li da me-2 nawilisSesabamisad, mtkicebulebebs sasamarTlos warudgenen mxareebi.sasamarTlos SeuZlia SesTavazos mxareebs warmoadginon damatebiTimtkicebulebebi. Tu mxareebma ama Tu im mizeziT ver SeZlesmtkicebulebebis uSualod miReba da sasamarTloSi wardgena, mxareTaSuamdgomlobiT sasamarTlos SeuZlia TviTon gamoiTxovosmtkicebulebebi, visTanac unda iyos isini. kanonis darRveviTmopovebul mtkicebulebebs iuridiuli Zala ara aqvT.

samoqalaqo saproceso kodeqsis me-4 muxlis me-2 nawilisSesabamisad, saqmis garemoebaTa gasarkvevad sasamarTlos SeuZliaTavisi iniciativiT mimarTos am kodeqsSi gaTvaliswinebulRonisZiebebs, rac imas niSnavs, rom samoqalaqo saqmis ganxilvisdrosac sasamarTlos SeuZlia sakuTari iniciativis gamoyeneba,magram es iniciativa SezRudulia kanoniT. ase magaliTad, samoqalaqosamarTalwarmoebis dros sasamarTlo uflebamosilia sakuTariiniciativiT daniSnos eqspertiza (sssk muxli 162), daadginos imnivTieri da werilobiTi mtkicebulebebis adgilze daTvalierebada gamokvleva, romelTa wardgenac sasamarTloSi ama Tu im mizezisgamo SeuZlebelia (sssk muxli 120).

kerZosamarTlebrivi urTierTobebisagan gansxvavebiT, rodesacmxareebi Tanasworni arian, administraciul saqmeze dapirispirebulimxareebs rogorc wesi kerZo piri da administraciuli organowarmoadgenen. maTi samarTlebrivi mdgomareoba ar aris Tanaswori,amitom, administraciul samarTalwarmoebaSi gansakuTrebiTmniSvnelovania sasamarTlos uflebamosileba sakuTari iniciativiTSeagrovos faqtobrivi garemoebebi da mtkicebulebebi. samoqalaqosaproceso kodeqsis 103-e muxlis me -2 nawilisagan gansxvavebiT,sasamarTlo uflebamosilia sakuTari SexedulebiT gamoiyenos esufleba, mxaris Suamdgomlobis gareSe. amdenad, administraciulisamarTalwarmoebisaTvis damaxasiaTebelia sasamarTlos aqtiuriroli da iniciativa.

Page 73: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

73

muxli 20. administraciuli organos valdebuleba infor-maciis

administraciuli organo valdebulia sasamarTlosmoTxovniT warudginos mas saqmis ganxilvisa da gadawyvetisaTvisaucilebeli dokumentebi da sxva informacia. (14.09.2001 1063)

inga Todria muxli 20

2. am normis Sesabamisad mxares ufleba aqvs am faqtobrivigaremoebebis gamoyenebamde da mtkicebulebebis Semowmebamdewaradginos sakuTari mosazreba maT Taobaze, rac imas niSnavs, rommas yovelTvis unda gaaCndes sakuTari mosazrebis wardgenisSesaZlebloba da sasamarTlo valdebulia uzrunvelyos mxare amuflebis realizebis SesaZleblobiT. am debulebidan gamomdinare,sasamarTlo valdebulia droulad da gonivrul vadaSi uzrunvelyosmxaris informireba yvela Casatarebel saproceso moqmedebis Taobazewinaswar. norma emsaxureba mxareebs Soris arsebuli, uTanasworobazedamyarebuli samarTlebrivi urTierTobis miuxedavad, saqmissasamarTloSi ganxilvis dros maTi Tanabari uflebebiTa daSesaZleblobebiT uzrunvelyofis mizans.

sasamarTlo uflebamosilia gamoiTxovos nebismieriadministraciuli organodan masTan daculi an mis mier miRebuli,damuSavebuli, Seqmnili an gagzavnili nebismieri informacia (sajaroinformacia), xolo administraciuli organo valdebuliasasamarTlos davalebiT warudginos mas gansaxilveli saqmisgadawyvetisaTvis aucilebeli yvela dokumenti da sxva informacia.sasamarTlos mier gamoTxovili informacia SeiZleba iyos rogorcRia, ise gasaidumloebuli (daxuruli). sasamarTlos mieradministraciuli organodan gasaidumloebuli informaciisgamoTxovisa da aseTi informaciis ganxilvis TaviseburebanigaTvaliswinebulia saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis48-e muxliT da administraciuli saproceso kodeqsis 201 muxliT.

gamoTxovili dokumentisa da sxva informaciis sasamarTlosaTviswarudgenlobis SemTxvevaSi gamoyenebul unda iqnas samoqalaqosaproceso kodeqsis 136-e muxlis me-2 da me-4 nawiliTgaTvaliswinebuli sanqcia (jarima). Tumca, samoqalaqo saprocesokodeqsiT gaTvaliswinebuli sanqciis administraciul organosmimarT gamoyeneba ar iZleva saWiro Sedegs, radgan jarima sakmaodmcire odenobisaa (10-50 laramde) da misi iZulebiTi wesiTgadaxdevinebis meqanizmi Zalze rTuli da droSi gaWianurebuliprocesia. realur sinamdvileSi, administraciuli organo arc TuiSviaTad dausabuTeblad aWianurebs, an pirveli da saapelacio

Page 74: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

74

muxli 201. sasamarTlos mier gasaidumloebuli informaciisganxilvis wesi1. sasamarTlo (mosamarTle) gasaidumloebuli sajaro

informaciis gasaidumloebis kanonierebis Semowmebis mizniTsaqmes ixilavs daxurul sxdomaze mxareTa daswrebis gareSe.

2. am muxlis pirveli nawiliT gaTvaliswinebuli informaciamxareebs ar waredgineba.

3. am muxliT gaTvaliswinebuli saqmis Taobaze gamotanilgadawyvetilebaSi ar mieTiTeba is monacemi, romelic gamoiwvevsgasaidumloebuli informaciis gamJRavnebas. (14.09.2001.1063)

inga Todria muxli 201

sasamarTloebis doneze saerTod ar asrulebs sasamarTlosmoTxovnas informaciis wardgenis Taobaze da mxolod, saqmis wagebisSemTxvevaSi, warudgens saboloo instanciis uzenaes sasamarTlos,saqmisaTvis mniSvnelovan informacias. uzenaesi sasamarTlo, Tavismxriv aseT informacias misi dagvianebiT wardgenis miuxedavadiRebs da iTvaliswinebs gadawyvetilebis miRebisas. rogorc wesi,xdeba gasaCivrebuli sasamarTlo gadawyvetilebis gauqmeba da saqmispirveli instanciis sasamarTloSi xelaxla gansaxilveladdabruneba. sabolood, viRebT gaWianurebul marTlmsajulebas ,sasamarTlo xarjis gaumarTlebel zrdas .

miuxedavad imisa, rom arsebobs am normebis moqmedebis saprocesogarantia- samoqalaqo saproceso kodeqsis 136-e muxlis me- 5 nawili,romlis Tanaxmadac Tu werilobiTi mtkicebulebis wardgenazeuars ambobs erT-erTi mxare, romelic ar uaryofs, rom mtkicebulebamis xelTaa, an, Tu werilobiTi mtkicebulebis wardgenaze uarisTqmas sasamarTlo arasapatiod miiCnevs, sasamarTlos SeuZliagaaTavisuflos mtkicebulebis gamoTxovis Sesaxeb SuamdgomlobisaRmZvreli piri im faqtis mtkicebis tvirTisagan, romelic ammtkicebulebiT unda daedasturebina da aseTi tvirTi gadaakisrosmxares, romelic uars ambobs werilobiTi mtkicebulebis wardgenaze.es norma faqtiurad ar muSaobs. sasamarTloebi mas naklebad iyeneben.vfiqrobT, sasamarTloebma ufro Tamamad rom gamoiyenon sssk 136-emuxlis me-5 nawiliT maTTvis miniWebuli uflebamosileba,dokumentisa Tu sxva informaciis wardgenis gaWianurebis faqtebisraodenoba minimaluri iqneba.

Page 75: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

75

inga Todria muxli 201

sasamarTlos mier administraciuli organodan gasaidumloebuliinformaciis gamoTxovisa da aseTi informaciis ganxilvisTaviseburebani gaTvaliswinebulia saqarTvelos zogadiadministraciuli kodeqsis 48-e muxliT da administraciulisaproceso kodeqsis 201 muxliT. zogadi administraciuli kodeqsis48-e muxli saproceso xasiaTis normas warmoadgens, igi mxareTaprocesualur ufleba-movaleogbebs gansazRvravs. kargi iqneba, Tuigi administraciuli saproceso kodeqsis me-201 muxlis me-2 nawilisadgils daikavebs.

sasamarTlo is organoa, romelic uflebamosilia Seamowmos sajarodawesebulebis mier sajaro informaciis gasaidumloebis kanoniereba.nebismieri administraciuli organo, saxelmwifo an adgilobrivibiujetis saxsrebidan dafinansebuli kerZo samarTlis iuridiulipiri aseTi dafinansebis farglebSi zogadi administraciulikodeqsis 27-e muxlis a) punqtis Sesabamisad aris sajaro dawesebuleba.sajaro dawesebulebis gadawyvetileba sajaro informaciissaxelmwifo, pirad an komerciul saidumlo informaciad cnobisTaobaze SeiZleba iyos sasarCelo davis sagani. sasamarTlouflebamosilia gamoiTxovos gasaidumloebuli informacia misigasaidumloebis Seswavlis mizniT da gaecnos saidumloinformacias. mosamarTles ufleba ara aqvs gaamJRavnos anarasamsaxurebrivi mizniT gamoiyenos samarTalwarmoebis drosmiRebuli saidumlo informacia.

sask-is 201 muxlis Sinaarsidan gamomdinare, saidumloinformaciaze daSveba aqvT mxolod mosamarTleebs da ara aqvTsaqmeSi monawile mxareebs an sasamarTloSi momuSave personals.sajaro informaciis gasaidumloebis kanonierebis Semowmebis mizniTsaqmis ganxilva xdeba daxurul sasamarTlo sxdomaze mxareTadaswrebis gareSe. gasaidumloebuli informacia mxares arwaredgineba. Tu sasamarTlo miiCnevs ,rom gadawyvetileba sajaroinformaciis gasaidumloebis Sesaxeb miRebulia saqarTveloskanonmdeblobis darRveviT igi arakanonierad cnobs aseTgadawyvetilebas da daavalebs sajaro dawesebulebas am informaciisgansaidumloebasa da mxarisaTvis gadacemas.

Tu sasamarTlo kanonierad miiCnevs sajaro informaciisgasaidumloebas, saqmeze gamotanil gadawyvetilebaSi ar miuTiTebsim monacems, romelic gamoiwvevs gasaidumloebuli informaciisgamJRavnebas, radgan sasamarTlo gadawyvetileba nebismier SemTxvevaSiRia dokumentia, igi qveyndeba sajarod da gadaecema mxareebs.

Page 76: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

76

muxli 21. sasamarTlo aqtebis gacnobis ufleba1. Tu am kodeqsiT sxva ram ar aris dadgenili, saqmeSi monawile

pirebs SeuZliaT sasamarTlos kancelariaSi gaecnon saqmisTaobaze gamotanil sasamarTlo aqtebs, agreTve sasamarTlosaT-vis wardgenil masalebs.

2. mxare uflebamosilia miiRos sasamarTlo aqtebisa da admi-nistraciuli saqmis sxva masalis aslebi sasamarTlos kancela-riis meSveobiT. dokumentis aslis gadaRebisaTvis aucilebelxarjebs anazRaurebs mxare. aslis gadaRebisaTvis sxva raimegadasaxdelis moTxovna ar SeiZleba.

3. mxareebs gasacnobad ar waredginebaT sasamarTlo aqtebisproeqtebi, agreTve sxva mosamzadebeli masalebi.

inga Todria muxli 21

garda kanoniT gaTvaliswinebuli SemTxvevebisa da dadgeniliwesiT saxelmwifo, komerciul da pirad saidumloebas mikuTvnebuliinmformaciisa, saqmeSi monawile pirebs SeuZliaT sasamarTloskancelariaSi gaecnon saqmis Taobaze gamotanil sasamarTlo aqtebs,agreTve sasamarTlosaTvis wardgenil masalebs, miiRon sasamarTloaqtebisa da administraciuli saqmis sxva masalebis aslebisasamarTlos kancelariis meSveobiT. gamonaklisia sasamarTloaqtebis proeqtebi, agreTve sxva mosamzadebeli masalebi. saqmismasalebis gacnobis ufleba gaTvaliswinebulia saqarTvelossamoqalaqo saproceso kodeqsis 83-e muxliTac (mxareTa saprocesouflebebi), romlis Tanaxmad mxareebs ufleba aqvT gaecnon saqmismasalebs, gaakeTon amonawerebi am masalebidan, gadaiRon aslebi.

mniSvnelovania, rom samarTalwarmoebis nebismier stadiaze mxaresar unda SeezRudos aRniSnuli uflebis gamoyenebis Tavisufleba.

samoqalaqo saproceso kodeqsisagan gansxvavebiT administraciulisaproceso kodeqsi akonkretebs, rom saqmis masalebis gacnoba undaxdebodes mxolod sasamarTlos kancelariis da ara mosamarTlisan an misi TanaSemwis meSveobiT, aseve krZalavs sasamarTlogadawyvetilebis proeqtis mxarisaTvis wardgenas.

Page 77: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

77

VII1Tavi

administraciuli samarTalwarmoeba mewarmis

saqmianobis SemowmebasTan dakavSirebiT

I. Sesavali

2001 wlis 8 ivniss saqarTvelos parlamentma miiRo kanoni`samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb~, romlis Sesabamisad,mniSvnelovnad SeizRuda aRmasrulebeli xelisuflebis organoTaerT-erTi Zireuli funqciis - samewarmeo subieqtebis kontrolisganxorcielebis farglebi, vinaidan miTiTebuli kanonis mixedviTmakontrolebeli organo mxolod mosamarTlis brZanebis safuZvelzearis uflebamosili kontroli gauwios samewarmeo saqmianobas -ganaxorcielos Semowmeba. amdenad, mxolod Sesabamisi procedurebisdacviT gacemuli mosamarTlis nebarTva SeiZleba gaxdes mewarmissaqmianobis Semowmebis winapiroba.

kanonis miRebisTanave, Sesabamisi cvlileba-damatebebi ganxor-

cielda administraciul saproceso kodeqsSi (VII¹ Tavis 21¹- 21³muxlebi), romlis mixedviT samewarmeo saqmianobis kontrolzemosamarTlis nebarTvis miRebis procedura ganekuTvna administra-ciul samarTalwarmoebas.

`samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis miRebismomentisaTvis saqarTveloSi samewarmeo urTierTobasTandakavSirebuli mdgomareobis analizi, rogorc sakanonmdeblo, isefaqtobrivi TvalsazrisiT, cxadyofs miTiTebuli normatiuli aqtismiRebis mizans da daniSnulebas.

saqarTvelos konstituciis preambulaSi gansazRvrul iqnasaqarTvelos moqalaqeTa uryevi neba ̀ daamkvidron demokratiulisazogadoebrivi wyobileba, ekonomikuri Tavisufleba, socialurida samarTlebrivi saxelmwifo~, xolo, 30.2. muxlis imperatiulidebulebiT saxelmwifom aiRo valdebuleba xeli SeuwyosTavisufali mewarmeobisa da konkurenciis ganviTarebas.

konstituciis mixedviT Camoyalibda konstituciuri kontrolis

naTia wkeplaZe muxli 211

muxli 211. mosamarTlis brZaneba mewarmis saqmianobisSemowmebis Taobaze

brZanebas mewarmis saqmianobis Semowmebis Taobazemakontrolebeli organos Suamdgomlobis safuZvelze gamoscemsraionuli (saqalaqo) sasamarTlos mosamarTle an magistratimosamarTle mewarmis adgilsamyoflis mixedviT. (24.06.2005. N1800)

Page 78: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

78

1997 wlis 23 ianvars amoqmedebuli kanonis `mewarmeTaSesaxeb`normebiT ganisazRvra samewarmeo saqmianobis monawileTamowyobis organizaciul-samarTlebrivi formebi da masTandakavSirebuli sakiTxebi (maT Soris, CvenTvis saintereso sawarmoscneba).

1999 wlis 25 ivnisis kanonis `monopoliuri saqmianobisa dakonkurenciis Sesaxeb`normebi miznad isaxavs saqarTveloSi same-warmeo saqmianobis xelSewyobisa da konkurentuli garemos Seqmni-saTvis organizaciul-samarTlebrivi bazis Seqmnasa da momxmarebelTauflebebisa dacvas, xolo, konkretuli debulebiT dadginda konku-renciis SezRudvis akrZalva (muxli 8), ikrZaleba arakeTilsindisierikonkurencia (muxli 9) da ganisazRvra nusxa im sakiTxebisa, romelTaganxorcieleba ekrZaleba saxelmwifo xelisuflebis yvela organos,anu sakiTxebi, romelic konkurenciis Sesustebasa da SezRudvasgamoiwvevs (muxli 10).

1997 wlis 13 ivniss miRebuli ̀ saqarTvelos sagadasaxado kod-eqsiT`ganisazRvra sagadasaxado sistemis struqtura, gadasaxadissaxeebi, sagadasaxado organoebisa da gadasaxadis gadamxdelebisvaldebulebebi da pasuxismgebloba, sagadasaxado-samarTlebriviprincipebi, sagadasaxado administrirebis procedura.

1997 wlis 25 noembers amoqmedebuli samoqalaqo kodeqsis 10.2.muxlis debuleba ̀ samoqalaqo urTierTobis monawileebs SeuZliaTganaxorcielon kanoniT aukrZalavi, maT Soris kanoniT pirdapirgauTvaliswinebeli moqmedeba~. ganamtkicebs samewarmeo saqmianobisTavisuflebas, ramdenadac igi vrceldeba samewarmeo urTierTobebzec.

2000 wlis 1 ianvridan amoqmedda zogadi administraciuli kodeqsi,romelic mTlianad daefuZna ra Tanamedrove Rirebulebebs, gansazRvrasami ZiriTadi principi: sajaro interesebi, adamianis uflebebisdacva da kanonis uzenaesoba, romelzec unda daemyaros administra-ciuli organos saqmianoba.

samewarmeo saqmianobaze kontrols axorcielebda sxvadasxvamakontrolebeli organoebi, Sesabamisi materialuri kanonmdeblobissafuZvelze miniWebuli kompetenciis sferoSi, ramac qarTulrealobaSi sruliad umarTavi da ukontrolo saxe miiRo, imdenad,rom administraciul organoTa TviTnebobam praqtikulad SeiZinasaxelmwifo reketis forma, Cveulebriv movlenad iqca gamoZalva,korufcia, ris sanacvlod saxelmwifo Tvals xuWavda mewarmeebismxridan sanitaruli, sagadasaxado, standartizaciis, faswarmoqmnis,

naTia wkeplaZe muxli 211

organo - saqarTvelos kontrolis palata. amave dros 97.4. muxliTdadenil iqna saxelmwifo kontrolis sxva organoebis kanonissafuZvelze da Sesabamisad maTi Seqmnis valdebuleba.

Page 79: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

79

saxanZro, samSeneblo da a.S. normebis uxeS darRvevaze. makontrolebelorganoTa damokidebuleba biznesisadmi, anu saxelmwifo TavisiiZulebis meqanizmiT axSobda ra Tavisufali mewarmeobis, jansaRikonkurenciis Camoyalibebas da ganviTarebas da xels uwyobdaklanuri ekonomikis gamyarebas, umZimesad aisaxa kidec qveyanaSisocialur, ekonomikur da politikur viTarebaze.

aseT pirobebSi, `samewarmeo saqmianobis kontrolisSesaxeb`kanonis miReba sakanonmdeblo organos mxridan, vfiqrob,erTi mxriv, iyo aucileblad saWiro lobireba qarTuli mewarmeobisinteresebisa, daculobisa da stabilurobis konkretuli garantiisSeqmna da meore mxriv, administraciul organoTa makontrolebelifunqciis calsaxa SezRudviT CinovnikTa Tavnebobis alagmva dasamewarmeo saqmianobis kontrolis tvirTis garkveulwilad,sasamarTlo xelisuflebaze gadmotana.

makontrolebeli organos saqmianobaze winaswari sasamarTlokontrolis daweseba mTlianad qarTuli precedentia da misianalogi msoflioSi ar arsebobs, Sesabamisad, ar arsebobs amgvarisamarTalwarmoebis gamocdileba da qarTuli sasamarTlo amSemTxvevaSi, Tavad amkvidrebs precedentebsa da gansazRvravsstandartebs makontrolebeli organos Suamdgomloba gamomdinareobsTu ara kanonismieri daniSnulebidan da samewarmeo kontrolismiznebidan.

aRsaniSnavia, rom mocemuli procedura metad specifiurisamarTalwarmoebaa, gansxvavebiT klasikuri marTlmsajulebisagan,vinaidan saxeze ar aris procesualur mxareTa Soris ama Tu imsamarTlebrivi urTierTobidan warmoSobili konfliqti (dava),romelic unda gadawyvitos sasamarTlom.

administraciuli saproceso kodeqsis VII¹ Tavis debulebaTa

komentireba SeuZlebelia `samewarmeo saqmianobis kontrolisSesaxeb`kanonis normebTan konteqstis gareSe, ramdenadac kanonSimocemulia konkretizacia iseTi sakiTxebisa, rogoricaa normatiulaqtSi mocemuli terminebis gansazRvrebis, makontrolebel organoTasaxelmwifo reestris Seqmnis, kontrolis ganxorcielebis wesi dasxva sakiTxebi.

terminTa gansazRvrebis sakiTxs sicxade Seaqvs kanoniT mowes-rigebul samarTalurTierTobaSi, kerZod, termini a) ̀ samewarmeosaqmianobis kontroli`definirebulia, rogorc kanonmdeblobiTmowesrigebuli saxelmwifo, adgilobrivi TviTmmarTvelobisa dammarTvelobis, agreTve, sxva administraciul organoTa saqmianoba,romlis mizania mewarmis safinanso-ekonomikuri saqmianobisa damasze dakisrebuli movaleobebis Sesrulebis Semowmeba, agreTve,

naTia wkeplaZe muxli 211

Page 80: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

80

naTia wkeplaZe muxli 211

1. kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli licenziis, nebarTvis,serTifikatis gacema;

2. savaWro qselSi serTifikatis moTxovna da Sesabamisi aqtis Sedgena;

3. garemos dacvis sferoSi saqarTvelos saerTaSoriso xelSekrulebebisa da SeTanxmebebis Sesrulebasa da bunebrivi

resursebis dacvis saministros mier ganxorcielebulisaqmianoba;

4. navTobisa da gazis resursebTan dakavSirebuli xelSekrule-bebiTa da licenziiT gaTvaliswinebuli saqmianoba.

unda aRiniSnos, rom arsebiTi mniSvneloba aqvs im sakiTxs, romsamewarmeo saqmianobis kontroli aerTianebs or principul elements:makontrolebeli organos uflebamosileba da miznobrioba (daniS-nuleba), rac kidev erTxel xazgasmulia terminis ̀ makontrolebeliorganos`definiciaSi - administraciuli organo, romelic kanonisSesabamisad uflebamosilia ganaxorcielos kontroli samewarmeosaqmianobaze.

mniSvnelovania, rom kanoni garkveulwilad efuZneba da iziarebszogadi administraciuli kodeqsis midgomas administraciuliorganos kompetenciasTan, kodeqsis 5.1. muxlis mixedviT adminis-traciul organos ufleba ara aqvs kanonmdeblobis moTxovnebissawinaaRmdegod ganaxorcielos raime qmedeba, 5.3. muxlis Tanaxmadki uflebamosilebis gadametebiT administraciuli organos mierganxorcielebul qmedebas ara aqvs iuridiuli Zala da baTiladunda gamocxaddes.

mag: sagadasaxado inspeqciam mewarme Seamowma ara mxolodsagadasaxado kanonmdeblobasTan saqmianobis Sesabamisobis, aramed,pirobiTad, standartizaciis an sanitaruli kanonmdeblobis normebiskuTxiTac; raRa Tqma unda, am ukanasknel sakiTxSi sagadasaxadosamsaxuri ametebs kanoniT dadgenil uflebamosilebas da amsakiTxebze Semowmebis aqtiT daricxuli Tanxa ar aris savaldebu-lod gadasaxdeli, rogorc arakompetenturi organos mier daricxulida amgvari gadawyvetileba eqvemdebareba baTilad gamocxadebas.

`kanonis Sesabamisad uflebamosileba`niSnavs swored sakanonmdebloaqtiT dadgenil kompetencias, rac imTaviTve gamoricxavs aranormatiulixasiaTis samarTlebrivi aqtebiT amgvari uflebamosilebis miniWebisSesaZleblobas, Sesabamisad, makontrolebeli funqciis SeZenas.

mewarmis saqmianobis kanonmdeblobasTan Sesabamisobis dadgena, missaqmianobaSi samarTaldarRvevis gamovlena an Sesabamisi sanqciisdadeba. b) aqve, kanonmdebelma daadgina am kanonis miznebisaTvis Tura ar warmoadgens kontrols:

Page 81: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

81

`mewarmeTa Sesaxeb`kanonis koncefciis mixedviT ̀ sawarmo arispirTa da qonebis organizaciul-ekonomikuri erTianoba. sawarmosmiekuTvneba aseve sawarmosa da muSa_mosamsaxureTa saqmianobac, gardaamisa, mas ganekuTvneba aramaterialuri faseulobani, sawarmos cnebamoicavs aseve materialur faseulobebs (miwis nakveTi, saqoneli,fuli da a.S.),. agreTve, valdebulebebs. sawarmo aris samewarmeosaqmianobaSi mewarmeTa organizaciis universaluri forma. igierTdroulad aris, rogorc samarTlebrivi urTierTobis subieqti,aseve, am urTierTobaTa obieqtic~6.

`samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis miznebisTvis

6 ix. `mewarmeTa Sesaxeb kanonis komentari`l. Wanturia, T. niniZe;Tbilisi, 2002 w. gv.12.

naTia wkeplaZe muxli 211

`samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis SinaarsiTkargad ikiTxeba kanonmdeblis suliskveTeba da mcdeloba daamkvid-ros Segneba, rom kontroli warmoadgens kanonierebis uzrunvelyofisspecialur saSualebas da saxelmwifo mmarTvelobis erT-erTelements, amasTan, makontrolebel organoTa uflebamosilebismkacrad reglamentirebuli CarCoebi ver axdendes uaryofiT gavlenaskerZo samarTlis mewarme subieqtebis biznes-proeqtebze da SeuzRudavganviTarebaze; rom samewarmeo saqmianobis, rogorc saxelmwifokontrolis arsi mdgomareobs SemdegSi: kontrols daqvemdebarebuliobieqtebis saqmianobaze meTvalyureoba; mopovebuli informaciisanalizi, tendenciebisa da mizezebis gamovlena; konkretulidarRvevebis aRricxva; damnaSaveTa gamovlena da pasuxismgebloba;kanonmdeblobis darRvevis, mavne Sedegebis, zianis Tavidan acilebismizniT Sesabamisi RonisZiebebis gatareba, amasTanave, mewarmesubieqtebi unda aTvicnobierebdnen, rom Semowmeba warmoadgens maTsaqmianobaze kontrolis ZiriTad saSualebas.

vin aris am kanonis mixedviT makontrolebeli organos Semowmebisobieqti?

mocemul kanonSi gamoyenebulia termini - mewarme, aqve, kanonmde-beli iZleva mocemuli kanonis miznebisTvis termin ̀ mewarmis`mniSv-nelobas - `mewarmeTa Sesaxeb`saqarTvelos kanoniT gaTvalis-winebuli nebismieri organizaciul-samarTlebrivi formis sawarmo,agreTve arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piri, romeliceweva samewarmeo saqmianobas am saqmianobis nawilSi (muxli 2.1. ̀ a~).

kanonis ̀ mewarmeTa Sesaxeb`debulebebiT mocemulia mTeli rigigansazRvrebebi samewarmeo urTierTobebTan dakavSirebiT, maT Soris,sawarmos, samewarmeo saqmianobis cnebebi, komerciuli iuridiulipirebis statusi da sxv.

Page 82: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

82

termini ̀ mewarmis`mocemuli definicia niSnavs, rom makontrolebeliorganos mier samewarmeo saqmianobis kontrolis obieqts ara mxolodwminda samewarmeo subieqtebi warmoadgenen, aramed, aseve, arakomerciuliiuridiuli pirebi, romlebic ewevian samewarmeo saqmianobas,ramdenadac moqmedi kanonmdeblobiT,

kerZod, samoqalaqo kodeqsis 30.1. muxlis mixedviT, kerZo samarTlisarakomerciul [igulisxmeba fondi, kavSiri] iuridiul pirebsminiWebuli aqvT samewarmeo saqmianobis uflebamosileba, Tukies saqmianoba emsaxureba

kavSirisa da fondis miznebs. sajaro samarTlis iuridiulipirebis uflebaunarianobis moculobas specialuri kanonebigansazRvraven, maT Soris komerciuli saqmianobis uflebamosilebissakiTxsac.) mxolod am saqmianobis nawilSi, anu arakomerciuliiuridiuli piris saqmianoba SeiZleba Semowmdes mxolod samewarmeosaqmianobis farglebSi.

kanonis es dakonkretebuli debuleba gamoricxavs arakomerciuliiuridiuli pirebis am kanonis safuZvelze, arasamewarmeo saqmianobisTvalsazrisiT Semowmebas.

amdenad, makontrolebeli organos Suamdgomloba SesaZloaaRZruli iyos ara mxolod ̀ mewarmeTa Sesaxeb`kanoniT gaTvalis-winebul organizaciul-samarTlebrivi formis sawarmos, aramed,arakomerciul iuridiuli piris mimarTac, Tuki es ukanasknelieweva samewarmeo saqmianobas.

kanoniT ganisazRvra makontrolebel organoTa saxelmwiforeestris Seqmna, romlis mizans amgvar organoTa aRricxva daarauflebamosili organoebis mier samewarmeo saqmianobis kontrolisganxorcielebis ardaSveba warmoadgens. imperatiulad aikrZalareestrSi dadgenili wesiT araregistrirebuli organos mierkontrolis ganxorcieleba (muxli 7).

sagulisxmoa, rom saqarTvelos iusticiis saministrom 37makontrolebeli organos registracia moaxdina (2001 wlis bolosmonacemebi), xolo, registraciisTvis mimarTa daaxloebiT 80-maorganom. rac niSnavs, rom yovelgvari kanonieri safuZvlis gareSeaTeulobiT administraciuli organo axdenda samewarmeosubieqtebis Semowmebas nawili saministroTa da departamentebisdebulebaTa, nawili maT mierve ̀ Seqmnili`instruqciebis safuZvelze.advili warmosadgenia, amdeni kanonieri da ukanono makontrolebeliorganos funqcionirebis pirobebSi qarTuli mewarmeobisganviTarebis SesaZleblobebi. dReisaTvis saministros mierdaregistrirebulia 44 makontrolebeli organo (2004 w. 1 ivnisismonacemebi)

naTia wkeplaZe muxli 211

Page 83: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

83

`samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis me-4 muxlisTanaxmad, Tu mewarme Seamowma uflebamosilma makontrolebelmaorganom, dauSvebelia saqmianobis imave sakiTxTan dakavSirebiT igiSeamowmos sxva makontrolebelma organom, an imave organos sxvadanayofma.

miTiTebuli norma upirvelesad, adgens makontrolebel organoTasaqmianobis urTierTkoordinaciis aucileblobas (rac isedacaRmasrulebeli xelisuflebis organoTa civiluri da marTl-zomieri saqmianobis upirobo damaxasiaTebeli niSania) da icavsmewarmes makontrolebelTa qronikuli da sistematuri da dausa-buTebeli Semowmebebisagan.

makontrolebeli organoebis samewarmeo saqmianobaze kontrolisganxorcielebis samarTlebriv safuZvels warmoadgens Sesabamisimaterialuri samarTlis normatiuli aqti, romlis mixedviT masminiWebuli aqvs ama Tu im sferoSi kontrolis ufleba.

magaliTad, fasebis saxelmwifo inspeqcia kontrols axorcielebskanonis ̀ fasebisa da faswarmoqmnis Sesaxeb~, Tbilisis sanitarulizedamxedvelobis saxelmwifo inspeqcia `sanitaruli kodeqsis~,sagadasaxado organoebi ̀ sagadasaxado kodeqsis`normebis safuZvelzeda a.S.

miTiTebul sakanonmdeblo aqtebSi mkafiod aris Camoyalibebuli,makontrolebeli organos konkretulad ra sferoSi da ra farglebSiaqvs makontroleblis funqcia da misi ganxorcielebis kompetencia.Tumca, aqve unda aRiniSnos, rom rig SemTxvevebSi saxezea makontro-lebel organoTa identuri funqciebi, rac aucileblad sakanon-mdeblo doneze saWiroebs dazustebas da daxvewas, riTac Tavidaniqneba acilebuli paralelizmi mmarTvelobaSi da zedmeti sabiujetoda samoxeleo tvirTi.

sasamarTlos nebarTvis pirobebSi samewarmeo saqmianobis kon-trolis ganxorcielebisas makontrolebel organos ufleba aqvsSevides sawarmoSi, moiTxovos dokumentebi, SeaCeros sawarmossaqmianoba, daluqos mewarmis qoneba, daaTvalieros sawarmo, SeamowmosgamoSvebuli produqciis xarisxi an sawarmoSi garemos dacviskanonmdeblobasTan Sesabamisoba. yvela zemoCamoTvlili RonisZiebawarmoadgens kontrolis saxeebs, romlis gamoyeneba logikuradunda gamomdinareobdes Semowmebis xasiaTis saWiroebidan da emsa-xurebodes Semowmebis sagnis gamokvlevas. miTiTebulis uzrunvel-sayofad, sakanonmdeblo garantiad SeiZleba miviCnioT kanonis 5.2.muxliT dadgenili akrZalva, romlis mixedviT makontrolebeliorgano ver mosTxovs mewarmes iseTi informaciis warmodgenas,romelic scildeba kanonis da mosamarTlis brZanebiT gansazRvrul

naTia wkeplaZe muxli 211

Page 84: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

84

uflebamosilebis farglebs, ase, magaliTad, Tu sasamarTlosbrZanebiT nebadarTulia mewarmis saqmianobis Semowmeba 2003-2004wlebis periodSi, makontrolebels ekrZaleba moiTxovos 2000 an2001 wleb is dokumentacia; agreTve, kanonis 2.2. muxlis impera-tiuli xasiaTis debuleba -mewarmis safinanso-ekonomikur saqmia-nobaze kontrols axorcieleben mxolod sagadasaxado organoebi7

da saqarTvelos kontrolis palata kanoniT dadgenil farglebSi.aRniSnulis mixedviT, arc erT sxva makontrolebel organos araaqvs ufleba Semowmebis mimdinareobisas Seexos mewarmis safinanso-ekonomikuri saqmianobis sferos, ramdenadac amiT igi gadaametebsTavis, da iWreba sxvis uflebamosilebaSi, risi SedegebigaTvaliswinebulia zogadi administraciuli kodeqsis 5.3. muxliT.

sagulisxmoa, rom kanoni specifikuri makontrolebeli funqciidangamomdinare adgens rva makontrolebeli organos nusxas, romelTacmosamarTlis brZanebis gareSe SeuZliaT kontrolis ganxorcieleba,.esenia:

1. sagadasaxado organoebis mier kanonmdeblobiT dadgeniliwesiT ganxorcielebul gegmur Semowmebebze;

uflebamosileba dadgenilia saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis258-e da 265-e muxlebis safuZvelze.

sagadasaxado organoebis sagamonakliso nusxaSi arseboba gamo-wveulia im mniSvnelovani garemoebiT, rom ̀ efeqtiani sagadasaxadokontroli nebismieri sagadasaxado sistemis savaldebulo pirobaswarmoadgens.`

`sagadasaxado kontrolis ararsebobis an ara efeqtian Sem-TxvevaSi gadasaxadis gadamxdeli mis kuTvnil gadasaxadebs argadaixdis Tavisdroulad da sruli moculobiT, ramac Tavis mxriv,SeiZleba safrTxis winaSe daayenos saxelmwifos ekonomikuriusafrTxoeba~.8

sainteresoa, rom sagadasaxado organoebs mxolod gegmurSemowmebebTan (weliwadSi erTxel) dakavSirebiT ar sWirdebaTsasamarTlos nebarTva, yvela im SemTxvevaSi, roca sagadasaxado

7 garda im SemTxvevebisa, rodesac sagadasaxado kodeqsiT aseTiuflebamosileba delegirebulia sxva organoebisaTvis. ase, magaliTad,saeqsporto-saimporto operaciebTan dakavSirebuli gadasaxadebis (dRg,aqcizi) kontroli xorcieldeba sabaJo organoebis mier (sagadasaxadokodeqsis 120.2 da 134.3 muxlebi).

8 sagadasaxado kontrolTan dakavSirebiT ix. vrclad: z. rogava`gadasaxadebi, sagadasaxado sistema da sagadasaxado samarTali~;Tbilisi, 2002 w. gv.286-314

naTia wkeplaZe muxli 211

Page 85: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

85

organoebi gegmiT gaTvaliswinebuli Semowmebis garda (sakontrologasvliTi sagadasaxado Semowmeba), gadawyveten sawarmos Semowmebas,isini valdebuli arian sasamarTlos mimarTon SuamdgomlobiT amkanonis Sesabamisad da mxolod nebarTvis miRebis safuZvelzeiZenen kontrolis ganxorcielebis uflebamosilebas.

2. saqarTvelos erovnuli banki kanoniT gaTvaliswinebul saq-mianobaze

safinanso saqmianoba Cveulebrivi komerciuli saqmianobisgangansxvavdeba misi specifiuri bunebidan gamomdinare, radgan bankebi,rogorc prudenciuli dawesebulebebi emsaxurebian gansakuTrebul,

sazogadoebisaTvis aucilebel mizans, maT aqvT mniSvnelovanifiduciaruli movaleoba gankargon yvelaze advilad da swrafadrealizebadi nedleuli Tu saqoneli (fuli) da gonivruli, frTxilida saimedo marTvis meSveobiT moaxdinon sazogadoebrivi danazogebisdacul da stabilur sesxebad da investiciebad gardaqmna. amdaniSnulebis uzrunvelsayofad, sabanko seqtori eqvemdebareba mkacrregulirebas da zedamxedvelobas. saqarTvelos erovnuli banki9,iseve, rogorc msoflios sxva qveynebSic, aris damoukidebelidawesebuleba, romelic organuli kanonis Sesabamisad, uflebamosiliada evaleba ganaxorcielos bankebis an sxva sadepozito dawesebu-lebebis (sakredito kavSirebis) licenzireba, regulireba, zedam-xedveloba da likvidacia. sabanko saqmianobis zedamxedvelobisada regulirebis mizani mdgomareobs sistemis stabiluri funqcionirebis uzrunvelyofaSi, finansuri moTxovnebis dawesebaSi da amgziT komerciuli bankebis meanabreTa dacva mosalodneli Tumoulodneli zaralisagan, ramdenadac bankebi TavianT saqmianobaSiiyeneben xalxis da ara sakuTar saxsrebs, gansxvavebiT komerciulisawarmoebisagan.

saqarTvelos erovnuli bankis am nusxaSi yofna, zemomiTiTebulispecifiurobidan gamomdinare, logikuria da uzrunvelyofs mismier bankebis administrirebis daubrkoleblobas, vinaidan darRve-vebma SesaZlebelia safinanso seqtorSi sistemuri problemebisforma miiRon da qveynis ekonomikaSi makro-katastrofuli Sedegebigamoiwvion.

9 seb-is kompetencia ix. saqarTvelos konstitucia, muxli 95.1995 w. 23 ivnisis organuli kanoni `saqarTvelos erovnuli bankis

Sesaxeb~, 59-e muxlis 1, 2, 3, 4, 9 punqtebi. 1996 w. 23 Tebervlis kanoni`komerciuli bankebis saqmianobis Sesaxeb~, 29-e muxlis me-2 da me-3 punqtebi

naTia wkeplaZe muxli 211

Page 86: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

86

vfiqrob, organuli kanonis 5.9.4. muxlis b) punqtSi mocemulidebuleba, romliTac saqarTvelos erovnuli bankis zedamxedvelobissferos scildeba saqarTvelos fasiani qaRaldebis erovnulikomisiis mier licenzirebuli pirebis Semowmeba, Zalian pozitiuradgamoricxavs administraciul organoTa makontrolebeli funqciisparalelizms.

3. saqarTvelos kontrolis palatis kanonmdeblobiT gaTvalis-winebul saqmianobaze.

saqarTvelos kontrolis palata konstituciurad erTaderTiadministraciuli organoa, romelic `saxelmwifo saxsrebisa dasaxelmwifos sxva materialur faseulobaTa gamoyenebasa da xarjvaszedamxedvelobs, igi uflebamosilia agreTve Seamowmos safinanso-sameurneo kontrolis sxva saxelmwifo organoTa saqmianoba`(kon-stitucia muxli 97.1.). 1997 wlis 15 aprilis kanonis ̀ saqarTveloskontrolis palatis Sesaxeb`5-8 muxlebiT ganisazRvra kontrolispalatis sakontrolo sfero da uflebamosilebani. sainteresoa esuflebamosileba fizikur da iuridiul pirebTan mimarTebaSi, kerZod,saqmianobis mxolod im nawilSi, romelic dakavSirebulia sabiujetoan saxelmwifo specialuri fondebis kuTvnili Tanxebis miRebasTan,gadaricxvasa an gamoyenebasTan, raime formiT saxelmwifo sakuTrebisgamoyenebasTan an mis marTvasTan, agreTve, im nawilSi, romelicdakavSirebulia maTTvis sagadasaxado, sabaJo an sxva SeRavaTebisminiWebasTan. aseve, uflebamosilia Seamowmos is saxelSekrulebovaldebuleba da sesxi, romlis garantad dgas saxelmwifo.

miTiTebuli uflebamosileba gamomdinareobs kontrolis palatiskanoniT dadenili funqciebidan da misi daniSnulebidan, ramdenadacigi, rogorc saxelmwifos safinanso-ekonomikuri kontrolisumaRlesi organo, zedamxedvelobs saxelmwifo saxsrebisa dasaxelmwifos sxva materialur faseulobaTa gamoyenebasa da xarjvas,emsaxureba erovnuli simdidris da saxelmwifo qonebis dacvas,akontrolebs da aanalizebs saxelmwifo materialuri da fuladiresursebis gamoyenebis kanonierebas, miznobriobasa da efeqtianobas.

kontrolis palatis aseTi uflebamosileba nebismieri fizikurida iuridiuli pirebis saqmianobis (maT Soris mewarmeebis)SemowmebasTan dakavSirebiT kanonis Tanaxmad Seicavs Sesabamismovaleobebs Semowmebis obieqtisgan, iseve, rogorc palata kanonis44-e muxlis mixedviT valdebulia Sesamowmebel pirs gaugzavnosSesabamisi brZaneba da Sesamowmebel sakiTxTa programa. obieqtisxelmZRvaneloba ki valdebulia brZanebis miRebidan ori kvirisvadaSi waradginos srulyofili angariSi programaSi miTiTebul

naTia wkeplaZe muxli 211

Page 87: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

87

kanonis 57-e muxliT daculia fizikuri da iuridiuli pirisufleba kontrolis palatis organoebis dadgenilebebis sasamar-TloSi gasaCivrebisa, specialuri - 1 Tvis vadaSi.

kanonis 64-70 muxlebiT mowesrigebulia kontrolis palatisurTierTobis sakiTxi saxelmwifo kontrolis sxva organoebTan.

72-e muxliT palatis muSakebs evalebaT Semowmebis periodSi ardauSvan uflebamosilebis gadameteba, ar Caerion obieqtis mimdinaresaqmianobaSi.

kontrolis palatasTan dakavSirebiT yuradRebas imsaxurebs`samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis 5.2. muxliTdadgenili uflebamosileba - safinanso-sameurneo kontrolis sxvasaxelmwifo organoTa Semowmebisas Sesabamisi organosagan moiTxovosbiujetTan angariSsworebis amsaxveli dokumentebisa da informaciiswardgena maTi kameraluri wesiT Semowmebis mizniT, es ufleba-mosileba kontrolis palatas gansazRvruli aqvs specialuri kano-niT, Tumca, am debulebis Cadeba ̀ samewarmeo saqmianobis kontrolisSesaxeb`kanonSi moklebulia dakonkretebas da gaugebaria rakonteqstSi aris nagulisxmevi, ra kavSiri aqvs am uflebamosilebasmewarmisagan informaciis - Sesabamisi dokumentaciis wardgenasTanmimarTebaSi. vfiqrob, norma aSkarad dasazustebelia, raTa cxadigaxdes misi gamoyenebis daniSnuleba.

4. dazRvevis saxelmwifo zedamxedvelobis samsaxuris kanoniTgaTvaliswinebul saqmianobaze

miTiTebuli organo samewarmeo saqmianobis kontrols axorcielebs1997 wlis 2 maisis `dazRvevis Sesaxeb`kanonis 19.1. muxlis da 21muxlis safuZvelze, agreTve, 1998 wlis 30 oqtombris ̀ arasaxelmwifosapensio dazRvevisa da uzrunvelyofis Sesaxeb`kanonis 30-e, 31-e, 32.1.`d~, ̀ v~, 32.2. ̀ a~, 32.2., 36.2. muxlebis safuZvelze.

5. fasiani qaRaldebis erovnuli komisiis kanoniT gaTvaliswi-nebul saqmianobaze.

1998 wlis 24 dekembris kanonis `fasiani qaRaldebis bazrisSesaxeb`normebiT mowesrigebulia fasian qaRaldebTan dakavSire-

naTia wkeplaZe muxli 211

sakiTxTa garSemo (muxli 45). revizia_Semowmebis Catarebis drosdabrkolebebis Seqmnis, aseve sxva moTxovnebis SeusruleblobisSemTxvevaSi kontrolis palatas ufleba aqvs SesabamisiSesamowmebeli obieqtis xelmZRvanelobas misces miweriloba, romelicsavaldebuloa Sesasruleblad.

Page 88: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

88

buli urTierTobebi. am kanonis 46-e muxlis mixedviT saqarTvelosfasiani qaRaldebis bazars awesrigebs saqarTvelos fasianiqaRaldebis erovnuli komisia, igi samewarmeo saqmianobis kontrolsaxorcielebs miTiTebuli kanonis 1.5., me-2, me-9, 49.1. ̀ e~, 52-e, 55-e, 56-emuxlebis, ̀ arasaxelmwifo sapensio dazRvevisa da uzrunvelyofisSesaxeb`kanonis 33-e muxlis da administraciul samarTaldarRvevaTakodeqsis 2092 muxlis safuZvelze.

6. damoukidebeli maregulirebeli komisiebisa da saqarTvelosnavTobisa da gazis resursebis maregulirebeli saxelmwifo saagen-to mier kanonmdeblobiT gaTvaliswinebul saqmianobaze.

2002 wlis 13 oqtombris kanonis `damoukidebeli erovnulimaregulirebeli organoebis Sesaxeb`normebiT Seiqmna samarTlebrivisamarTlebrivi safuZveli da srulyofili instituciuri garemoqveyanaSi moqmedi damoukidebeli erovnuli maregulirebeliorganoebis stabiluri funqcionirebisTvis, raTa ekonomikissxvadasxva sferoebSi uzrunvelyofili iqnes licenziis mflobelTada momxmarebelTa interesebis dabalanseba, momsaxurebisa da saqonlisefeqtiani faswarmoqmna da miwodeba. kanonis me-2 muxlis mixedviTmisi moqmedeba vrceldeba:

a) saqarTvelos komunikaciebis erovnul komisiaze - kontrolsaxorcielebs `kavSirgabmulobisa da fostis Sesaxeb`kanonis 34`b`muxlis da administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 228-emuxlis safuZvelze.

b) saqarTvelos energetikis maregulirebel erovnul komisiaze- kontrols axorcielebs ̀ eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazisSesaxeb`kanonis 4.5. muxlis safuZvelze.

g) saqarTvelos navTobisa da gazis resursebis maregulirebelsaxelmwifo saagentoze - kontrols axorcielebs 1999 wlis 16seqtembris `navTobisa da gazis Sesaxeb`kanonis me-7 muxlis da1997 wlis 10 dekembris `saSiSi sawarmoo obieqtis usafrTxoebisSesaxeb`kanonis 3.1. ̀ k`muxlis safuZvelze.

d) saavtomobilo transportis administraciaze - kontrolsaxorcielebs 1995 wlis 4 aprilis `saavtomobilo transportisSesaxeb`kanonis 4.2. muxlis safuZvelze.

moqmedi kanonmdeblobiT, damoukidebeli maregulirebeli organosaxelmwifos mier gansazRvruli sferos regulirebis mizniTSeqmnili, specialuri uflebaunarianobis mqone organoa, romelicdamoukidebelia saxelmwifo organoebisagan da moqmedebs SesabamisikanoniT dadgenili uflebamosilebis farglebSi, organos

naTia wkeplaZe muxli 211

Page 89: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

89

maregulirebeli funqcia gamoixateba samarTlebrivi aqtebis miRebaSi,monitoringis, zedamxedvelobis (kontrolis) da koordinaciisganxorcielebaSi.

miTiTebuli maregulirebeli komisiebi warmoadgenen sajarosamarTlis iuridiul pirebs, swored maTi statusidan gamomdinare,vfiqrob, gamarTlebuli ar unda iyos saxelmwifo kontrolis ufle-bamosilebis maTze delegireba, miT ufro, SeuzRudavi kontrolis(sasamarTlo brZanebis gareSe) uflebamosilebis miniWeba.

7. 2003 wlis 23 ivlisis sakanonmdeblo damatebiT miTiTebulnusxaSi Sevida saqarTvelos socialuri dazRvevis erTianisaxelmwifo fondi mis mier ganxorcielebul kanonmdeblobiT gaTva-liswinebul saqmianobaze. igi kontrols ganaxorcielebs 2003 wlis20 ivnisis `savaldebulo socialuri dazRvevis Sesaxeb`kanonis14.1., 28-e muxlis; 1998 wlis 30 oqtombris ̀ arasaxelmwifo sapensiodazRvevisa da uzrunvelyofis Sesaxeb`kanonis 32-e muxlis; adminis-traciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 425- 499 muxlebisa da 238.46.muxlis; prezidentis 2002 wlis 31 dekembris #558 brZanebulebis`sajaro samarTlis iuridiuli piris - saqarTvelos socialuridazRvevis erTiani saxelmwifo fondis Camoyalibebis Sesaxeb`4`b`da 6.2. ̀ m`muxlebis safuZvelze.

sagulisxmoa, rom es sakanonmdeblo damateba ZalaSi Sedis 2005wlis 1 ianvridan.

8. 2003 wlis 26 agvistos sakanonmdeblo damatebiT miTiTebulnusxas agreTve daemata: a) saqarTvelos saTbob-energetikis saminis-tros energo-zedamxedvelobisa da saTbobis xarisxis departamenti- kontrols axorcielebs 1994 wlis 22 seqtembris `energetikisSesaxeb`kanonis 3.5. muxlis; 1997 wlis 10 dekembris ̀ saSiSi sawarmooobieqtebis usafrTxoebis Sesaxeb`kanonis 3.1. `i`muxlis daadministraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 2292 muxlissafuZvelze; da b) saqarTvelos teqnikuri zedamxedvelobis saxel-mwifo inspeqcia - kontrols axorcielebs 1997 wlis 10 dekembris`saSiSi sawarmoo obieqtis usafrTxoebis Sesaxeb`kanonis 11.6. mux-lis; 1998 wlis 30 oqtombris ̀ birTvuli radiaciuli usafrTxoebisSesaxeb`kanonis 7.7., 32.1., 32.4., 32.5., muxlebis; Sromis kanonTa kodeqsis238.1. da 2. muxlebis safuZvelze.

vfiqrob, miTiTebuli makontrolebeli organoebis sagamonaklisonusxaSi Seyvana ganpirobebulia, aseve, specifiuri makontrolebelifunqciiT, momxmarebelTa uflebebis dacvis maqsimaluri uzrun-

naTia wkeplaZe muxli 211

Page 90: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

90

administraciuli (184-e muxli) da saproceso (29-e muxli)kodeqsebiT gaTvaliswinebulia sadao administraciuli aqtismoqmedebis SeCerebis SesaZleblobac, misi kanonierebis sakiTxisgadawyvetamde.

amdenad, SeiZleba davaskvnaT, rom mewarmis kanonieri interesebisagamonakliso administraciuli organoebis mier samewarmeo

velyofis interesebiT da kontrolis efeqtianobiT.CamoTvlili administraciuli organoebi makontrolebeli

funqciis Sesrulebisas uSualod ar arian moqceuli sasamarTlokontrolis arealSi, Tumca, ra Tqma unda, es ar gamoricxavs mewarmismxridan maTi qmedebis Tu gadawyvetilebaTa kanonierebis gamogasaCivrebis uflebis realizacias sasamarTlo wesiT.

ganvixileT ra am 8 makontrolebeli organos specifiurifunqciebi, mniSvneloba, vfiqrob, CamonaTvalSi SesaZlebelia aseveSesuliyo aseve sakmaod specifiuri makontrolebeli organoebisanitaruli da saxanZro kontrolis funqciebiT: saxelmwifosanitaruli zedamxedvelobis inspeqcia da Sss saxelmwifo xanZar-sawinaaRmdego samsaxuri, maT mier gansaxorcielebeli kontrolissazogadoebrivi saWiroebidan, rig SemTxvevebSi, sasicocxlointeresebidan gamomdinare, ramdenadac am sferoebSi umetesad,kontrolis ganxorcielebas prevenciis elementi dakarguli aqvsda Sedegebis (xSirad, umZimesi) dafiqsirebiT da samarTaldarRvevazepasuxismgeblobis dakisrebiT Semoifargleba.

miuxedavad imisa, rom zemoCamoTvlili administraciuli organoebisasamarTlo nebarTvis gareSe (sagamonakliso wesiT) axorcielebenkontrols, bunebrivia, ar niSnavs, rom es SeiZleba CinovnikTaTviTnebobis wyaro gaxdes, piriqiT, amis damabrkolebeli meqanizmida Semakavebeli faqtori, garda, Sesabamisi normatiuli aqtebisnormebisa, Tavad ̀ samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonSicaris Cadebuli, kerZod, 5.1. `g~-`v`muxliT gaTvaliswinebulSemTxvevebSi calkeuli iuridiuli piris samewarmeo saqmianobiskontrolis ganxorcieleba SesaZlebelia mxolod Sesabamisi organosadministraciuli aqtis safuZvelze.

amgvari administraciuli aqti (iseve, rogorc yvela sxva) undagamoices Sesabamisi normatiuli aqtis safuZvelze da zogadiadministraciuli kodeqsis debulebebiT gaTvaliswinebuliprocedurebis dacviT da misi gasaCivrebis uflebis, rogorcadministraciuli saCivriT (szak-is 177 muxli) zemdgom adminis-traciul organoSi, an administraciuli sarCeliT sasamarTloSi,realizacia dainteresebuli mxaris (am SemTxvevaSi, mewarmis) nebazeadamokidebuli (anu, gasaCivrebis ufleba garantirebulia). zogadi

naTia wkeplaZe muxli 211

Page 91: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

91

saqmianobis kontrolis sasamarTlo nebarTvis gareSe ganxorciele-bis pirobebSic SeZlebisdagvarad uzrunvelyofilia dausabuTebeliSemowmebis intensiurobisagan.

daskvnis saxiT SeiZleba vTqvaT, rom miTiTebuli kanonisamoqmedebiT makontrolebeli organoebis saqmianobaze winaswarisasamarTlo kontrolis dawesebam udavod Seasrula pozitiuriroli samewarmeo saqmianobis Tavisuflebis da xelSewyobisuzrunvelyofis, aseve, makontrolebeli organoebis SemcirebisTvalsazrisiT, Tumca, vfiqrob, aucilebelia kanonmdeblobiT mkveTradSemcirdes maTi ricxvi, ramdenadac xSiria paralelurimakontrolebeli funqciis SemTxvevebi, aseve, unda gairkves, ramdenadlogikuria sajaro samarTlis iuridiuli pirebisaTvis saxelmwifokontrolis funqciis delegireba. gansakuTrebiT saWiroa am sferoSimasStaburi reformatoruli RonisZiebebis gatareba, romliswarmatebis SemTxvevaSi, vfiqrob, daaxloebiT 1-2 weliwadSisaqarTveloSi aRar iqneba aucilebloba samewarmeo saqmianobiskontrolis Taobaze nebarTvebis sasamarTlos iurisdiqciaSi moqceva,ramdenadac miuxedavad miTiTebuli pozitivisa, mas udavod gaaCniauaryofiTi aspeqtebi, vinaidan winaswari sasamarTlo kontrolisdaweseba mniSvnelovnad zRud avs aRmasrulebeli xelisuflebismmarTvelobiTi funqciis Sesrulebas, ukargavs operatiulobis daefeqtianoba xasiaTs. aRmasrulebeli xelisuflebis reformirebisSedegad, makontrolebel organoTa mxridan aramarTlzomieriqmedebebis Semakavebeli faqtori savsebiT SeiZleba gaxdes Tavadsaxelisuflo vertikalSi da saparlamento kontrolis efeqtianiganxorcieleba.

naTia wkeplaZe muxli 211

miTiTebuli normiT ganisazRvra Suamdgomlobis ganxilvazeuflebamosili sasamarTlo, ris mixedviT makontrolebelma organomunda mimarTos raionul (saqalaqo) sasamarTlos mewarmisadgilsamyofelis mixedviT. es niSnavs, rom makontrolebelma organom,rogorc procesualurma mxarem unda uzrunvelyos mewarmis zustimonacemebis dadgena.

kanonis `mewarmeTa Sesaxeb`5.1.1. muxlis mixedviT mewarmisadgilsamyofelad iTvleba sawarmos iuridiuli misamarTi,Sesabamisad Suamdgomlobis ganxilvis da brZanebis gacemisuflebamosileba gaaCnia mxolod im raionul (saqalaqo) sasamarTlos,romlis iurisdiqciis teritoriazec mdebareobs Sesamowmebelisawarmos iuridiuli misamarTi. praqtikaSi aris SemTxvevebi, /rodesacsawarmo registrirebulia misamarTze, magram obieqti, romlisSemowmebasac apirebs makontrolebeli organo, sxva teritoriaze

Page 92: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

92

waredginos im sasamarTlos, romelic uflebamosilia ganixilosda gadawyvitos administraciuli saqme, bunebrivia es debulebaaseve vrceldeba mewarmis saqmianobis SemowmebasTan dakavSirebuladministraciul samarTalwarmoebaSi, miuxedavad samarTalwarmoebisukiduresad SezRuduli procesualuri vadisa, winaaRmdeg SemTxvevaSi,miRebuli gadawyvetileba CaiTvleba arakompetenturi sasamarTlosmier gamotanilad da saapelacio sasamarTlos mxridan daeqvemdebarebagauqmebas, ramdenadac sask 2 6.1. muxlis mixedviT administraciulisaqmis ganxilvis da gadawyvetis ufleba mxolod uflebamosilsasamarTlos gaaCnia.

muxli 212. makontrolebeli organos Suamdgomloba

1. makontrolebeli organos Suamdgomloba mosamarTleswaredgineba mewarmis Semowmebis dawyebamde.

2. im SemTxvevaSi, rodesac SeiZleba meyseuli da uSualosafrTxe Seeqmnas saxelmwifo uSiSroebas, adamianis sicocxlesan janmrTelobas anda mtkicebulebebs, makontrolebeli organouflebamosilia SeaCeros sawarmos saqmianoba Semowmebis sagnisnawilSi da dauyovnebliv mimarTos mosamarTles SuamdgomlobiT.Tu sawarmos saqmianobis SeCereba SeuZlebelia an igi mniSvnelovanzians miayenebs sawarmos anda amas moiTxovs mewarme, makon-trolebeli organo uflebamosilia daiwyos mewarmis Semowmebada 24 saaTis ganmavlobaSi Sesabamisi SuamdgomlobiT mimarTosmosamarTles. Suamdgomlobis wardgenisas makontrolebelmaorganom unda daasabuTos Tu raSi mdgomareobda Semowmebis

naTia wkeplaZe muxli 212

(misamarTze) mdebareobs/ mag: sawarmos ramdenime savaWro an servisuliobieqti aqvs, makontrolebeli organo SuamdgomlobiT SedissasamarTloSi ara mewarmis adgilsamyofelis, aramed, am sawarmosromelime obieqtis adgilsamyofelis mixedviT, maSin, roca kanoniTSemowmebis obieqtia sawarmo da ara sawarmos kuTvnili obieqtebi.

amdenad, sasamarTlom upirvelesad unda Seamowmos, warmoadgensTu ara aRZruli Suamdgomlobis ganxilvaze uflebamosilsasamarTlos anu, Sesamowmebeli mewarmis adgilsamyofeli -iuridiuli misamarTi mdebareobs Tu ara am sasamarTlosiurisdiqciis teritoriaze, aseTis ardamTxvevis viTarebaSisasamarTlo valdebulia administraciuli saproceso kodeqsis26.2. muxlis mixedviT Suamdgomloba saqmis masalebTan erTadgadaugzavnos uflebamosil sasamarTlos, ramdenadac amave muxlispirveli punqtiT imperatiulad aris dadgenili, rom sarCeli unda

Page 93: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

93

naTia wkeplaZe muxli 212

gadaudebeli aucilebloba.3. makontrolebeli organos Suamdgomloba mewarmis

saqmianobis Semowmebis Sesaxeb unda Seicavdes sakmaris safuZvelsbrZanebis gasacemad. SuamdgomlobaSi mieTiTeba im mewarmis zustimonacemebi, romelic unda Semowmdes, Semowmebis vada, xasiaTi dafarglebi. Suamdgomlobas daerTvis agreTve makontrolebeliorganos saxelmwifo reestrSi registraciis cnobis asli.

1. makontrolebeli organos Suamdgomloba warmoadgens sapro-ceso moqmedebas, romelic mewarmis saqmianobis SemowmebasTan da-kavSirebuli administraciuli samarTalwarmoebis dawyebissafuZvelia. Suamdgomloba sasamarTlos waredgineba mewarmisSemowmebis dawyebamde.

2 ̀ samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis 3.4. muxliimperatiulad adgens, rom sasamarTlos mxridan brZanebis ar gacemisSemTxvevaSi, mewarmis Semowmeba ar ganxorcieldeba.

miuxedavad aRniSnulis dadgenisa, kanonmdebelma administraciulisaproceso kodeqsis 212-2. muxliT dauSva gamonaklisi - sasamarTlonebarTvis gareSe sawarmos saqmianobis Semowmebis dawyebis ufleba,mxolod amave normiT mkacrad Camoyalibebul SemTxvevaSi, kerZod,`rodesac SeiZleba meyseuli da uSualo safrTxe Seeqmnas saxelmwifouSiSroebas, adamianis sicocxles an janmrTelobas anda mtkicebu-lebebs~. es niSnavs, rom saxeze unda iyos amgvari safrTxis anmtkicebulebebis ganadgurebis, gadamalvis saSiSroebis realuroba.aseT pirobebSi makontrolebeli organo uflebamosilia SeaCerossawarmos saqmianoba Semowmebis sagnis nawilSi (da ara sawarmossrulad paralizeba, rogorc amas akeTeben umetes SemTxvevaSi) dadauyovnebliv mimarTos sasamarTlos SuamdgomlobiT. mewarmisgadaudebeli Semowmebis dawyeba dasaSvebia sam SemTxvevaSi:

1. sawarmos saqmianobis SeCereba SeuZlebelia;2. SeCereba mniSvnelovan zians miayenebs sawarmos;3. Semowmebis dawyebas moiTxovs mewarme.

mag. Tuki sawarmos saqmianobis SeCereba niSnavs uwyveti sawarmoociklis Sewyvetas, sawarmos saqmianobis SeCereba SesaZloadakavSirebuli iyos mniSvnelovan materialur danakargebTan, amgvarviTarebaSi, 24 saaTis ganmavlobaSi unda aRiZras SuamdgomlobasasamarTloSi, sadac unda dasabuTdes, Tu raSi mdgomareobdaSemowmebis gadaudebeli aucilebloba, razec sasamarTlom unda

Page 94: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

94

naTia wkeplaZe muxli 212

iqonios msjeloba da misces Sefaseba.sasamarTlos mier Suamdgomlobis dakmayofilebisas sawarmoSi

dawyebuli Semowmeba legitimur xasiaTs iZens (dakanoneba), xolo,ardakmayofilebis SemTxvevaSi, Semowmeba dauyovnebliv unda Sewydesda mewarmes upirobod daubrundes makontrolebeli organosaTvis,agreTve, saxelmwifo an adgilobrivi biujetis sasargeblodgadaxdili Tanxa an sxva gadacemuli qoneba Tu dokumenti.

aseTis SeuZleblobis SemTxvevaSi, mewarmes miecema saTanado dasruli anazRaureba. mewarmes ufleba aqvs moiTxovos da miiRosukanono SemowmebiT miyenebuli zianis anazRaureba ufleba garan-tirebulia saqarTvelos konstituciis 42.9. muxliT; administra-ciuli organos pasuxismgebloba dadgenili zogadi administraciulikodeqsis 207-209 muxlebiT, samoqalaqo kodeqsis 997-e, 1005-e muxlebiT,aseve, ̀ samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis 4.4. muxliT.

aRsaniSnavia, rom es principuli da mewarmis uflebebis garantidebuleba ufro konkretul xasiaTs iZens administraciuli saproceso

kodeqsis 21³.6. muxlSi, romlis mixedviT, Suamdgomlobis ar dakmayo-

filebis Taobaze sasamarTlos dadgenilebaSi ̀ mieTiTeba SemowmebisSewyvetisa da mewarmisaTvis miyenebuli zianis (Tu ziani dadgamakontrolebeli organos braleuli qmedebis Sedegad) anazRaurebisSesaxeb~.

aucilebelia aRiniSnos, rom makontrolebeli organoebis mxridangacnobierebuli ar aris am uflebamosilebis gamoyenebis farglebi,rom misi realizacia warmoadgens ukiduresad mZime zomas da igiucileblad adekvaturi unda iyos sawarmoSi arsebuli viTarebisSesaxeb mopovebuli informaciisa, Sesabamisad, organos warmoeSvebavaldebuleba daasabuTos mmarTvelobiTi organos mier amgvarad mZimeiZulebiTi meqanizmis amoqmedebis aucilebloba da zomebis saTanadoba.

aRniSnuls rom swored am konteqstSi ganixilavs kanonmdebeli,dasturdeba mewarmis uflebis dadgeniT - zianis anazRaurebismoTxovna, riTic kompensirdeba saxelmwifos mxridan iZulebiTimeqanizmis aramarTlzomieri gamoyenebisas mewarmis uflebebis dasamewarmeo saqmianobis xelSeuxeblobis darRveva.

dRemde, sasamarTloSi dafiqsirebuli ar aris precedenti, rocamewarmem sasarCelo wesiT moiTxova zianis anazRaureba zemoTmiTi-Tebuli normebis safuZvelze makontrolebeli organosagan, amdenad,aseTi safuZvliT aRZruli sarCeli sasamarTlos mier ganxilulida gadawyvetili ar yofila.

ganxilul TemasTan mimarTebaSi, mniSvnelovania `samewarmeosaqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis 3.5. muxlis debuleba, rom-lis mixedviT kanonis darRveviT ganxorcielebuli Semowmebis

Page 95: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

95

Sedegad miRebul mtkicebulebebs iuridiuli Zala ara aqvT.analogiuri Sinaarsis norma mocemulia, rogorc samoqalaqosamarTlis saproceso (103.3. muxli), ise sisxlis samarTlis saprocesokodeqsebSi(muxli 6) - ̀ kanonis darRveviT miRebul mtkicebulebasiuridiuli Zala ara aqvs~. SegviZlia davaskvnaT, rom samoqalaqoda sisxlis samarTalwarmoebis Zalzed arsebiTi xasiaTis debulebakanonmdebelma gaimeora samewarmeo kontrolis proceduraSi, misimniSvnelobis da datvirTvis absoluturi gaTvaliswinebiT.miTiTebuli norma warmoadgens erT-erT Semakavebel faqtorsmakontrolebeli organos aramarTlzomieri moqmedebisa, ramdenadacaseTi Semowmebis Sedegad miRebuli mtkicebulebebi organomveraferSi ver unda gamoiyenos (safuZvlad ver daudebs Semowmebisaqts, darRvevis kvalifikacias da a.S.), vinaidan sasamarTlo mas

naTia wkeplaZe muxli 212

miiCnevs ra iuridiuli Zalis ar mqoned, mopovebuli mtkicebulebisroli nulovani da Sesabamisad, azrdakargulia.

3. Suamdgomloba unda Seicavdes sakmaris safuZvels (faqtobrivimxare) brZanebis gasacemad.

SuamdgomlobaSi unda mieTiTos:

1. Sesamowmebeli mewarmis zusti monacemebi. aq kanonmdebeli moiazrebs sawarmos saxelwodebas, misamarTs, amonaweri samewarmeo reestridan.2. Semowmebis vada, xasiaTi da farglebi.

administraciul organos kanonmdebeli avaldebulebs TavadgansazRvros Semowmebis vada 1-15 dRemde, anu, ra vadaSia SesaZlebelikontrolis optimaluri ganxorcieleba, Semowmebis xasiaTSi undaganimartos Tu RonisZiebebis romeli saxiT unda moxdes Semowmeba,mag. produqciis nimuSis aReba gamosakvlevad, aparaturis daTvali-ereba, saqonlis aRricxva da sxv. Semowmebis farglebSi igulisxmeba,rogorc kompetenciis sfero, aseve, sawarmos Sesamowmebeli saqmianobisperiodi.

es monacemebi ganekuTvneba formalur mxares (ix. ask 21-2. 3.muxli).

rogor unda iqnas gagebuli kanonis teqsti ̀ sakmarisi safuZveli`anra unda miiCnios sasamarTlom amgvarad?!

`samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis 3.3. muxlisimperatiuli debulebiT ̀ mosamarTle brZanebas mewarmis saqmianobisSemowmebis Sesaxeb gascems mxolod im SemTxvevaSi, Tu makontro-

Page 96: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

96

10administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis, sagadasaxado kodeqsisda a.S. Sesabamisi normebis mixedviT.11 sisxlis samarTlis kodeqsis Sesabamisi normebis safuZvelze.12 1996 w. 20 martis kanoni `momxmarebelTa uflebebis dacvis Sesaxeb~.

naTia wkeplaZe muxli 212

lebeli organo mas warudgens Sesabamis informacias dasabuTebulida safuZvliani eWviT mewarmis mier kanonmdeblobis moTxovnebisdarRvevebis Sesaxeb~.

citirebuli normiT naTeli xdeba makontrolebeli organosdaniSnuleba da amocana, kerZod, kanonmdeblobiT miniWebulikontrolis funqcia gamoyenebul unda iqnas Semdegi mizniT: mewarmissaqmianobaSi kanonmdeblobis moTxovnebis darRvevebis aRmofxvra,garkveulwilad prevenciuli zomebis miReba, samewarmeo saqmianobiskanoniT dadgenili standartebis SesabamisobaSi da farglebSimoyvana, samarTaldarRvevis gamovlenis SemTxvevaSi Sesabamisi aqtisSedgena, dajarimeba10, sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT gaTva-liswinebuli dasjadi qmedebis gamovlena da Sesabamisi organoebi-saTvis sakiTxis gamosakvlevad gadacema11, ukanono an unebarTvosamewarmeo saqmianobis akrZalva da sxv., da ara mewarmis Casafrebis,gamoZalvis, samewarmeo saqmianobis xelSeSlis, konkurenciis CaxSobisda sxva msgavsi ganzraxvebiT.

makontrolebeli organoebis politika mewarmis saqmianobasTandakavSirebiT Tavisufali konkurenciis ganviTarebis, da rac yvelazeprincipuli da arsebiTia - momxmareblis uflebebisa da interesebisdacvis uzrunvelyofiT12.

am principebiT xelmZRvanelobis pirobebSi, makontrolebeliorganoebi, rogorc aRmasrulebeli xelisuflebis organoebi floben(unda flobdnen) Sesabamis meqanizmebs mewarmis mier kanonmdeblobismoTxovnebis darRvevebis Sesaxeb dasabuTebuli da safuZvlianieWvis Semcveli informaciis mosapoveblad da misaRebad.

bunebrivia, rom mewarmis saqmianobis SemowmebisTvis nebarTvisgacemis sakmaris safuZclad sasamarTlom ar SeiZleba miiCnios mag.SuamdgomlobaSi warmodgenili amgvari informacia: `warsulSiSemowmebebis praqtikis mixedviT mewarmeebi ar ariangaTviTcnobierebuli Sromis dacvis sakiTxebSi, rac iwvevs maTimxridan Sromis kanonmdeblobis da masTan dakavSirebul Sromisdacvis wesebis darRvevas, romelmac SesaZlebelia gamoiwviosmSromelTa janmrTelobis moSla an dasaxiCreba Sromis procesSi,amdenad, sawarmoSi Semowmebas aqvs realuri safuZveli, raTa ganumartonda profilaqtikuri RonisZiebebi gaataron mSromelTa socialuridacvis saqmeSi, rac Sromis inspeqciis ZiriTad amocanas warmoadgens~.

Page 97: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

97

sasamarTlos dadgenilebis motivacia miTiTebul SuamdgomlobazeSemdegia: Suamdgomloba srulebiT ar Seicavs informacias mewarmismier kanonmdeblobis darRvevebis Sesaxeb dasabuTebuli dasafuZvliani eWviT, igi agebulia zogadi praqtikis ganzogadebaze,da nacvlad, kanonmdeblobis darRvevis faqtebis dadgenisa, miznadisaxavs sawarmoSi ganmartebebis micemas da profilaqtikuriRonisZiebebis gatarebas, rac scildeba samewarmeo saqmianobiskontrolis legaluri definiciis arss, OOOOHHHGGYY

Suamdgomloba agebulia zogadi xasiaTis informaciaze, trafaretulida Sablonuria da ar aris warmodgenili aranairi konkretulisafuZveli, ris gamoc unda moxdes mewarmis saqmianobis Semowmeba13.

13 ix. Tbilisis saolqo sasamarTlos gadawyvetileba.

naTia wkeplaZe muxli 213

muxli 213. mewarmis saqmianobis Semowmebis sakiTxis gadawyvetiswesi

1. mosamarTle gadawyvetilebas makontrolebeli organosSuamdgomlobis safuZvelze iRebs Suamdgomlobis wardgenidan 72saaTis ganmavlobaSi. (24.06.2005. 1800)

2. mosamarTle makontrolebeli organos Suamdgomlobasganixilavs erTpirovnulad Ria sasamarTlo sxdomaze, garda„samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb” saqarTvelos kanonisme-5 muxlis me-4 punqtiT gaTvaliswinebuli SemTxvevisa.sasamarTlo sxdomaSi monawileoben makontrolebeli organoswarmomadgeneli da is mewarme an misi warmomadgeneli, romlissaqmianobis Semowmebasac iTxovs makontrolebeli organo.„samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb” saqarTvelos kanonisme-5 muxlis me-4 punqtiT gaTvaliswinebuli sakiTxi ganixileba amkodeqsis 201 muxliT gansazRvruli wesiT. (14.09.2001.1063)

3. mosamarTles ufleba aqvs gamoiZaxos da dakiTxos piri,romlis Cvenebac (cnobebi) asabuTebs Suamdgomlobas, misceswinadadeba Suamdgomlobis Semtan makontrolebel organos damewarmes warmoadginon Suamdgomlobis dasabuTebulobisSemowmebisaTvis saWiro dokumentebi da nivTieri mtkicebulebani.

4. mosamarTle sasamarTlo sxdomis gaxsnis Semdeg acxadebs, Tura Suamdgomloba ganixileba, asaxelebs procesis monawileebs,arkvevs, aris Tu ara acilebebi. makontrolebeli organoswarmomadgeneli, romelmac Suamdgomloba Seitana, asabuTebs mas,ris Semdegac upasuxebs mosamarTlisa da mewarmis an misi kanonieriwarmomadgenlis SekiTxvebs. mxareTa gamoucxadebloba ar iwvevs

Page 98: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

98

naTia wkeplaZe muxli 213

Suamdgomlobis ganxilvis gadadebas.5. Tu sasamarTlo sxdomaSi monawileobs mewarme an misi

kanonieri warmomadgeneli, mas eZleva SesaZlebloba miscesganmartebebi da Camoayalibos sawinaaRmdego mosazrebebi.

6. sasamarTlo sxdomaze dgeba oqmi. SuamdgomlobisdasabuTebulobis Semowmebis Semdeg mosamarTle gascemsdasabuTebul brZanebas mewarmis saqmianobis Semowmebis Taobaze.Tu ar arsebobs mewarmis saqmianobis Semowmebis formaluri dafaqtobrivi safuZvlebi, mosamarTles gamoaqvs dadgenilebamewarmis saqmianobis Semowmebaze uaris Tqmis Sesaxeb. Tu mewarmisSemowmeba ukve dawyebulia, dadgenilebaSi mieTiTeba SemowmebisSewyvetisa da mewarmisaTvis miyenebuli zianis (Tu ziani dadgamakontrolebeli organos braleuli qmedebis Sedegad)anazRaurebis Sesaxeb. (24.06.2005. 1800)

7. mewarmis saqmianobis Semowmebis Sesaxeb mosamarTlisbrZanebaSi aRiniSneba:

a) brZanebis Sedgenis TariRi da adgili;b) mosamarTlis gvari;g) makontrolebeli organo, romelmac SuamdgomlobiT mimarTa

mosamarTles;d) gankarguleba mewarmis saqmianobis Semowmebis Sesaxeb, misi

arsi da mewarme, romlis Semowmebac xdeba;e) brZanebis moqmedebisa da mewarmis saqmianobis Semowmebis

vada, romelic ar unda aRematebodes 15 dRes;v) Tanamdebobis piri an organo, romelic uflebamosilia

Seasrulos brZaneba;z) mosamarTlis xelmowera da sasamarTlos beWedi.8. mewarmis saqmianobis Semowmebaze uaris Tqmis Sesaxeb

mosamarTlis dadgenilebaSi aRiniSneba:a) dadgenilebis Sedgenis TariRi da adgili;b) mosamarTlis gvari;g) makontrolebeli organo, romelmac SuamdgomlobiT mimarTa

mosamarTles;d) gankarguleba mewarmis saqmianobis Semowmebaze uaris Tqmis

Taobaze Sesabamisi dasabuTebiT da mewarme, romlis Semowmebaze-dac iTqva uari;

e) Tanamdebobis piri an organo, romelmac unda Seasrulosdadgenileba;

v) mosamarTlis xelmowera da beWedi.9. mosamarTlis brZaneba an dadgenileba dgeba sam calad, aqedan

erTi egzavneba Suamdgomlobis warmdgen makontrolebel

Page 99: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

99

organos, meore–Sesabamis mewarmes an mis kanonierwarmomadgenels, xolo mesame rCeba sasamarTloSi.

10. axladaRmoCenili an axladgamovlenili garemoebissafuZvelze mewarme an misi warmomadgeneli 3 dRis ganmavlobaSiim droidan, rodesac misTvis cnobili gaxda aRniSnuli garemoeba,uflebamosilia mewarmis saqmianobis Semowmebis TaobazemosamarTlis brZanebis gauqmebis SuamdgomlobiT mimarTos imsasamarTlos, romlis mosamarTlis brZanebiTac xorcieldebamewarmis saqmianobis Semowmeba. Suamdgomloba ganixileba ammuxliT dadgenili wesiT. Suamdgomlobis dakmayofileba iwvevsmosamarTlis brZanebis gauqmebas. (14.09.2001. 1063)

11. amoRebulia (24.06.2005. 1800) 12. brZanebis moqmedebis da mewarmis saqmianobis Semowmebis vada

ar unda aRematebodes 15 dRes, gamonaklis SemTxvevebSidasabuTebuli Suamdgomlobis safuZvelze dasaSvebia am vadisgagrZeleba ara umetes 15 dRisa. makontrolebeli organosSuamdgomloba mewarmis saqmianobis Semowmebis vadis gagrZelebisSesaxeb ganixileba am muxliT dadgenili wesiT. (24.06.2005. 1800)

13. Suamdgomlobis Semtani uflebamosilia sasamarTloSiSuamdgomlobis ganxilvisas mosamarTlis saTaTbiro oTaxSigasvlamde gamoiTxovos igi. imave safuZvliT SuamdgomlobisganmeorebiT Setana ar daiSveba.

14. mosamarTlis brZaneba ZalaSi Sedis brZanebis gasaCivrebisvadis amowurvis Semdeg. brZanebis gasaCivreba aCerebs brZanebismoqmedebas. mosamarTlis brZaneba am muxliT dadgenili wesiT 48saaTis ganmavlobaSi SeiZleba gasaCivrdes saapelacio instanciissasamarTloSi.

15. saCivari mosamarTlis dasabuTebuli brZanebis (dadge-nilebis) gauqmebis Taobaze Seitaneba brZanebis (dadgenilebis)gamomcem sasamarTloSi mxarisTvis brZanebis (dadgenilebis) aslisgadacemidan 48 saaTis ganmavlobaSi. mosamarTle saCivars saqmismasalebTan erTad dauyovnebliv ugzavnis saapelacio instanciissasamarTlos. saCivris da TandarTuli masalebis aslebi egzavnebameore mxares. (24.06.2005. 1800)

16. saCivari saapelacio instanciis sasamarTloSi ganixilebaarsebiTad, kolegiuri wesiT, saCivris Sesvlidan 3 dRisganmavlobaSi, am muxliT gaTvaliswinebuli wesiT.

17. saapelacio instanciis sasamarTlo gasaCivrebul brZanebasauqmebs brZanebiT, xolo gasaCivrebul dadgenilebas – dadgenilebiT.

18. saapelacio instanciis sasamarTlos brZaneba (dadgenileba)sabolooa da gasaCivrebas ar eqvemdebareba. (14.09.2001. 1063)

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 100: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

100

1. miTiTebuli muxli Seicavs debulebebs, Tu ra wesiT undaganixilos da gadawyvitos sasamarTlom mewarmis saqmianobis Semow-mebis Taobaze aRZruli Suamdgomloba.

mosamarTle gadawyvetilebas makontrolebeli organos Suam-dgomlobis wardgenidan 72 saaTis ganmavlobaSi iRebs, sask-i 213.1.muxli.

kanonmdebeli iyenebs ra termins ̀ Suamdgomlobis wardgenidan`daswored am momentidan 72 saaTis ganmavlobaSi adgens mosamarTlismier gadawyvetilebis miRebis vadas, aRniSnuli avaldebulebssasamarTlos administracias, Suamdgomlobis registraciis momentSisxva rekvizitebTan erTad miuTiTon (daafiqsiron) misi wardgenisdro saaTis mixedviT, saidanac unda aiTvalos, miRebuli iqna Tuara gadawyvetileba kanoniT dadgenil (72 saaTi) vadaSi.

Suamdgomloba ganixileba Ria sasamarTlo sxdomaze, rac moqmedisaproceso kanonmdeblobiT gulisxmobs mxareTa - makontrolebeliorganos da mewarmis sasamarTloSi gamoZaxebis uzrunvelyofas,rac qarTul (da ara marto) pirobebSi 72 saaTis vadaSi, ukiduresadrTulia. 213.4. muxlis mixedviT sasamarTlo sxdomaze mxareTagamoucxadebloba ar iwvevs Suamdgomlobis ganxilvis gadadebas.winaaRmdeg SemTxvevaSi, SeuZlebeli iqneboda SuamdgomlobisgadawyvetisTvis dadgenili vadis dacva. Tumca, miuxedavad imisa,rom mxareTa gamoucxadebloba ar aris damabrkolebeli garemoeba,mxareebs sssk 70-78-e muxlebis Sesabamisad, ufleba aqvT CaibaronsasamarTlo uwyeba, risi miRwevac 72 saaTian vadaSi, aseve, ukiduresadproblematuria14, Tumca unda aRiniSnos, rom sakanonmdeblo cvli-lebamde es vada mxolod 24 saaTiT ganisazRvreboda, rac war-moudgenel sirTuleebs qmnida samarTalwarmoebis ganxorcielebisas.

mocemul proceduraSi aseve, rTulia mewarmisTvis misi saprocesouflebebis realizacia, mas ara aqvs, vadis simciris gamo, saSualebamoemzados sasamarTlo ganxilvisTvis, gaecnos Suamdgomlobismotivacias, isargeblos advokatis momsaxurebiT, amdenad, mewarmeudaod araTanabar mdgomareobaSi imyofeba, rogorc procesualurimxare. Tumca, rogorc zemoT aRvniSne, administraciuli organosmakontrolebeli funqciis sasamarTlo kontrolis arealSi moxvedra,gacilebiT uzrunvelyofs misi uflebebis dacvas, vidre, Tundac amproceduris sruli ararseboba.

14 saapelacio instanciis sasamarTloSi sasamarTlo uwyebis CaubareblobaxSirad xdeba saCivris erT-erTi motivi, Tumca, es arc erT SemTxvevaSi, argamxdara gasaCivrebuli sasamarTlo aqtis gauqmebis safuZveli (rogorces moxdeboda sxva administraciuli saqmeebis SemTxvevaSi), vinaidan kanoniTavad provocirebs aseTi SezRuduli vadis dadgeniT.

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 101: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

101

2. miTiTebul proceduraSi daSvebulia gamonaklisi. ̀ samewarmeosaqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis 5.4. muxlis mixedviT aRZruliSuamdgomloba eqvemdebareba daxurul sasamarTlo sxdomaze, mxareTadaswrebis gareSe ganxilvas, rasac saproceso kodeqsSi uzrunvelyofs201 muxli. miTiTebuli muxliT dadgenilia sasamarTlos miergasaidumloebuli sajaro informaciis gasaidumloebis kanonierebisSemowmebis Taobaze aRZruli sarCelis daxurul sasamarTlosxdomaze, mxareTa daswrebis gareSe ganxilva, mxareebs es informaciagasacnobad ar waredgineba da am proceduriT ganxilul saqmezedadgenil gadawyvetilebaSi ar mieTiTeba is monacemi, romelicgasaidumloebuli informaciis gamJRavnebas gamoiwvevs.

sask-is 201 muxlis gamoyeneba kanonis 5.4. muxlis safuZvelzeaRZruli Suamdgomlobis ganxilvisas uzrunvelyofs operatiul-samZebro saqmianobis Sedegad mopovebuli, sasamarTloSi wardgeniliinformaciis gamJRavnebisgan dacvas, aseve, sasamarTlo aqti imgvaradunda Camoyalibdes, rom es moTxovna ar dairRves.

ra Tqma unda, sasamarTlos mxridan es did dakvirvebas da sifaqizesmoiTxovs samotivacio nawilis agebisas, vfiqrob, im SemTxvevaSi,roca SeuZlebelia sxvagvarad sasamarTlos msjelobis gadmocema,mosamarTlem Tavi unda Seikavos Tavisi daskvnis sruladdasabuTebisagan.

damoukidebeli ganxilvis sagans warmoadgens `samewarmeosaqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis 5.4. muxli, romlis mixedviTam kanoniT gaTvaliswinebuli procedura anu kanonis moqmedeba arvrceldeba ̀ operatiul-samZebro saqmianobis Sesaxeb`kanoniTa dasisxlis samarTlis saproceso kodeqsiT gaTvaliswinebulmoqmedebaze.

miTiTebuli kanonis 1.1. muxliT operatiul-samZebro saqmianobadefinirebulia, rogorc am kanoniT dadgenili saxelmwifoorganoebis specialuri samsaxurebis mier TavianTi kompetenciisfarglebSi Ria Tu faruli meTodiT Catarebuli RonisZiebebissistema, romlis mizania adamianis uflebebisa da Tavisuflebebis,iuridiuli piris uflebebis, sazogadoebrivi uSiSroebis dacvadanaSaulebrivi da sxva marTlsawinaaRmdego xelyofisagan, kanonisme-2 muxliT gansazRvrulia operatiul-samZebro saqmianobis amocanebi,romelTa Sesasruleblad kanonis 7.2. muxliT dadgeniliaoperatiul-samZebro RonisZiebaTa saxeebi, kerZod: piris gamokiTxva;cnobebis Segroveba da vizualuri kontroli; sakontrolo Sesyidva;kontrolirebadi miwodeba; sagnebisa da dokumentebis gamokvlevada a.S. (a)-l) punqtebi), me-12 muxlSi ki mocemulia amgvari saqmianobis

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 102: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

102

ganmaxorcielebel organoTa nusxa.aRsaniSnavia, rom samewarmeo saqmianobis kontrolis ganxorci-

elebis uflebas operatiul-samZebro saqmianobis ganmaxorcielebeliorganos Txovnis safuZvelze aseve esaWiroeba sasamarTlos nebarTva,Tumca, Suamdgomlobis aRmZvrel mxared gvevlineba ara makontro-lebeli, aramed, mokvlevisa da operatiul-samZebro saqmianobis gan-maxorcielebeli organo, romlis saproceso movaleobas ganekuTvnebasasamarTlosaTvis mewarmis mier kanonmdeblobis darRvevebis Sesaxebinformaciis wardgena.

bunebrivia, rom Suamdgomlobis motivacia unda eyrdnobodes`operatiul-samZebro RonisZiebaTa Catarebis Sedegad mopovebulinformacias, romlis dadastureba an gaqarwyleba unda uzrunvelyosmakontrolebelma organom ganxorcielebuli Semowmebis Sedegad.

mniSvnelovania, rom aqve ganisazRvra sasamarTlo ganxilviswesi - daxuruli sasamarTlo sxdoma, mxareTa monawileobis gareSe(in camera). aseTi procedura mocemulia administraciuli saprocesokodeqsis 201 muxlSic, romlis gamoyenebis valdebulebas adgensamave kodeqsis 213.2. muxli. sasamarTlo ganxilvis es specialurida gansakuTrebuli wesi uzrunvelyofs `operatiul-samZebrosaqmianobis Sesaxeb`kanonis me-5 muxlis pirobebis Sesrulebas daam saqmianobis amsaxveli monacemebis, dokumentebis da wyaroebis,rogorc saidumlo informaciis, gamxelis, gamJRavnebisgan dacvas.

sasamarTlo praqtikis gamocdileba gviCvenebs, rom mokvlevisada operatiul-samZebro saqmianobis ganmxorcielebeli organoebisaRZruli Suamdgomlobebis ganxilvisas mudmivi problemaa opera-tiuli saqmianobis amsaxveli monacemebis sasamarTloSi warmodgena,xolo, warmodgenis SemTxvevaSi, misi xarisxi; metad iSviaT SemTxvevaSipasuxobs igi ̀ operatiul-samZebro saqmianobis Sesaxeb`12.2. muxliTgansazRvruli RonisZiebebis Catarebis kanoniT dadgenil wess,aseve problemaa kanonis 12.7. muxliT gaTvaliswinebuli RonisZiebisCatarebis amsaxveli oqmis sasamarTloSi warmodgena.

zemoaRniSnuli mtkicebulebebis warmodgenis gareSe sruliadgaurkvevelia, ras unda misces Sefaseba sasamarTlom, es garemoebayvela SemTxvevaSi, Suamdgomlobis ar dakmayofilebis anu nebarTvisar gacemis safuZvelia.

unda aRiniSnos, rom am proceduraSi ukiduresad SezRuduliamewarmis, rogorc procesualuri mxaris, mier saproceso uflebebisrealizacia Tumca, sasamarTlo kontroli met-naklebad uzrunvel-yofs misi kanonieri uflebebis dacvas, vidre, am proceduris Tundacsruli ararseboba.

umetesad, amgvari SuamdgomlobiT sasamarTlos mimarTavdnen

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 103: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

103

saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros da uSiSroebis saministrosoperatiuli organoebi, da sagangebo legioni, romelTa mierwarmodgenili informacia efuZneboda iseT ekonomikur danaSauls,rogoricaa gadasaxadebisaTvis Tavis arideba, aRuricxavi saqonlisrealizacia, yalbi angariS-faqturebis gamoyeneba da sagadasaxadocnobebis gayalbeba, erovnuli valutis gamoyenebis wesebis darRvevada sxv. yvela SemTxvevaSi aRniSnuli organoebi iTxovdnen SemowmebisCatarebis nebarTva gacemuliyo sagadasaxado samsaxurebze.

am proceduris safuZvelze gansaxorcielebel Semowmebaze arvrceldeba ̀ samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis 4.1.muxliT dadgenili akrZalva uflebamosili makontrolebeliorganos mier Semowmebuli mewarmis, saqmianobis imave sakiTxTandakavSirebiT sxva makontrolebeli organos an imave organos sxvadanayofis mier Semowmebis CatarebasTan dakavSirebiT dalogikuradac, vinaidan operatiul-samZebro RonisZiebebis Catarebadamokidebulia ara dagegmvaze, aramed, Seqmnil viTarebaze.

vfiqrob, kanonis 5.4. muxlis procedura aucileblad saWiroebsdakonkretebas da dazustebas, aseve, sainteresoa, rom ̀ operatiul-samZebro saqmianobis Sesaxeb`kanonSi am organoebis uflebamosileba- aRZran Suamdgomloba sasamarTloSi, gaTvaliswinebuli ar iyo,rac xarveziT unda aixsnas.

aucilebelia aRvniSno, rom 2004 wlis 24 Tebervlis kanonis`finansuri policiis Sesaxeb`amoqmedebis Sedegad safinansopoliciis saqmianobis mizans da amocanas warmoadgens: a) ekonomikurdanaSaulebaTa sferoSi prevenciuli saqmianoba, mokvleva dawinaswari gamoZieba misTvis sisxlis samarTlis saproceso kodeqsiTda sxva normatiuli aqtebiT miniWebuli uflebamosilebissafuZvelze; b) safinanso-ekonomikur sferoSi administraciulsamarTaldarRvevaTa prevencia da gamovlena administraciulsamarTaldarRvevaTa kodeqsiT da sxva normatiuli aqtebiTminiWebuli uflebamosilebis safuZvelze, muxli 7.1.

amave kanonis 7.2. muxliT finansuri policiis uflebamosilebasganekuTvneba, Tavisi kompetenciis farglebSi: a) ganaxorcielosoperatiul-samZebro saqmianoba, awarmoos mokvleva da winaswarigamoZieba; b) safinanso-ekonomikur sferoSi Cadenil danaSaulzeaRZras sisxlis samarTlis saqme; g) Caataros sisxlis samarTlissaproceso kodeqsiT gaTvaliswinebuli yvela sagamoZiebo dasaproceso moqmedeba, gamoiTxovos mosamarTlis brZanebakanonmdeblobiT dadgenil SemTxvevebSi da wesiT; d) saWiroebisSemTxvevaSi miiRos gadawyvetileba reviziis an inventarizaciisCatarebaze, moiTxovos sauwyebo Semowmebis Catareba da gamoZiebisaTvis

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 104: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

104

saWiro dokumentaciis wardgena.CamoTvlili uflebamosilebani gansazRvraven swored am kanonis

me-2 muxliT Camoyalibebul `policiis samarTlebriv statuss~.igi aris saqarTvelos finansTa saministros sistemaSi saxelmwifosaqveuwyebo dawesebulebis statusiT Semavali specialurisamarTlebrivi organo, romelic arsebuli kanonmdeblobisSesabamisad axorcielebs ekonomikuri danaSaulis sferoSiprevenciul, operatiul-samZebro saqmianobas, mokvlevasa da winaswargamoZiebas ekonomikur danaSaulebaTa sferoSi, agreTve,kanonmdeblobiT mis kompetencias mikuTvnebul sxva funqciebs.

amdenad, `finansuri policiis Sesaxeb`kanonis amoqmedebismomentidan mxolod finansuri policiis kompetencias warmoadgensekonomikur danaSaulTan brZola da kanoniT gaTvaliswinebuliyvela RonisZiebis gatareba. aqedan gamomdinare, am sferoSi yvelasxva samarTaldamcavi organos saqmianoba CaiTvlebauflebamosilebis gadametebad.

Sesabamisad, mxolod safinanso policia SeiZleba mogvevlinos`samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`5.4. muxliTgaTvaliswinebuli Suamdgomlobis aRmZvrel subieqtad. vfiqrob,miTiTebuli novacia uzrunvelyofs administraciul organoTafunqciebis gamijvnas da gamoricxavs paralelizms maT saqmianobaSi.

administraciuli samarTalwarmoebis Tavisebureba - sasamarTlosmier Tavisi iniciativiT mtkicebulebebis Segrovebis uflebamosi-leba SenarCunebulia mewarmis saqmianobis SemowmebasTan dakav-Sirebul procesSi, gamoxatuli 213.3. muxlSi imgvarad, rom mosamarTleaRWurvilia uflebiT: gamoiZaxos da dakiTxos piri, romlis Cvenebac(cnobebi) asabuTebs Suamdgomlobas, misces winadadebebi mxareebswarmoadginon Suamdgomlobis dasabuTebulobis SemowmebisaTvissaWiro dokumentebi da nivTieri mtkicebulebani.

es uflebamosileba gansakuTrebiT aqtualuria `samewarmeosaqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis 5.4. muxlis mixedviT aRZrulSuamdgomlobasTan dakavSirebiT, aseT SemTxvevaSi Cvenebebis miRebasasamarTlos aZlevs saSualebas gamoarkvios mTeli rigi sakiTxebida sworad Seafasos saqmis masalebi.

saqarTvelos konstituciis 85.1. muxlis mixedviT sasamarTlosgadawyvetileba unda gamocxaddes saqveynod.

1997 wlis 13 ivnisis organuli kanonis ̀ saerTo sasamarTloebisSesaxeb`12.3. muxlis mixedviT sasamarTlos gadawyvetileba yvelaSemTxvevaSi cxaddeba saqveynod, miuxedavad imisa, saqme ganxiluliqna Ria Tu daxurul sasamarTlo sxdomaze.

mocemul samarTalwarmoebaSic, saqmis Ria da daxurul sasamarTlo

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 105: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

105

sxdomaze ganxilvis SemTxvevebSi, sasamarTlos mier miRebulisasamarTlo brZaneba Tu dadgenileba, eqvemdebareba saqveynodgamocxadebas. kanonis am imperatiuli moTxovnis darRvevas adgiliaqvs sasamarTloebSi, roca 201 muxliT saqmis ganxilvisas aratyobineben mxareebs sxdomis Catarebis Taobaze da saTaTbirooTaxidan gamosvlis Sedegad sajarod ar aqveyneben miRebulgadawyvetilebas, rac aucileblad unda aisaxos sxdomis oqmSi,sajarod unda ganimartos miRebuli sasamarTlo aqtis gasaCivrebisufleba, vada da wesi, ris Semdegac sasamarTlo uflebamosiliadaxuros sxdoma.

raionuli sasamarTlos sxdomis oqmSi dafiqsirebas eqvemdebarebasasamarTlos mier sxdomis daxurvis dro, gamoxatuli saaTebSi.

3. administraciuli samarTalwarmoebis Tavisebureba -sasamarTlos mier Tavisi iniciativiT mtkicebulebebis Segrovebisuflebamosileba SenarCunebulia mewarmis saqmianobis SemowmebasTandakavSirebul procesSi, gamoxatuli 213.3. muxlSi imgvarad, rommosamarTle aRWurvilia uflebiT: gamoiZaxos da dakiTxos piri,romlis Cvenebac (cnobebi) asabuTebs Suamdgomlobas, misceswinadadebebi mxareebs warmoadginon Suamdgomlobis dasabuTebu-lobis SemowmebisaTvis saWiro dokumentebi da nivTieri mtkicebu-lebani.

es uflebamosileba gansakuTrebiT aqtualuria kanonis 5.4. muxlismixvediT aRZrul SuamdgomlobasTan dakavSirebiT, aseT SemTxvevaSiCvenebebis miReba sasamarTlos aZlevs saSualebas gamoarkvios mTelirigi sakiTxebi da sworad Seafasos saqmis masalebi.

sasamarTlom unda gamoikvlios SuamdgomlobaSi warmodgeniliinformacia Seicavs Tu ara mewarmis mier kanonmdeblobis darRvevebisSesaxeb dasabuTebul da safuZvlian eWvs, romelic eyrdnoba Sesabamismtkicebulebebs (aseTis warmoudgenlobis SemTxvevaSi, sasamarTlouflebamosilia Tavisi iniciativiT moipovos isini, administraciulisaproceso kodeqsis me-4, me-19 da 21.33. muxlebis safuZvelze), da maTigaanalizebis Sedegad daadginos Sesabamisi gadawyvetileba.

miTiTebul debulebebSi mocemulia samewarmeo saqmianobiskontrolTan dakavSirebuli sasamarTlo sxdomis Catarebis wesi,procesis stadiebi, kerZod,

sxdomis Tavmjdomare sasamarTlo sxdomis gaxsnis Semdeg acxadebsgansaxilvel Suamdgomlobas, igulisxmeba Suamdgomlobis avtorimakontrolebeli organos da Sesamowmebeli mewarmis dasaxeleba,Semowmebis sagnis ganmarteba /miTiTeba/, sxdomis Tavmjdomare Semdgomacxadebs sasamarTlos Semadgenlobas /mosamarTle da sxdomis mdivnis

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 106: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

106

vinaobas/ ganumartavs mxareebs sasamarTlos acilebis uflebas,ris Semdeg sasamarTlo gadadis mxareTa ganmartebebis stadiaze.jer Suamdgomlobis warmdgeni makontrolebeli organo asabuTebsmewarmis saqmianobis Semowmebis aucileblobas, Semdeg mewarme aZlevsganmartebas da rogorc procesualur mxares unda miecesSesaZlebloba gaaqarwylos Suamdgomlobis motivebi. mocemulproceduraSi srulad gamoiyeneba samoqalaqo saproceso kodeqsis220-228 muxlebiT gansazRvruli procesis stadiebi, romlis dacvacsavaldebuloa.

kidev erTxel, xazgasmiT unda aRiniSnos, rom mocemul proceduraSiaseve, rTulia mewarmisTvis misi saproceso uflebebis realizacia,mas ara aqvs, vadis simciris gamo, saSualeba moemzados sasamarTloganxilvisTvis, gaecnos Suamdgomlobis motivacias, isargeblosadvokatis momsaxurebiT, amdenad, mewarme udaod araTanabarmdgomareobaSi imyofeba, rogorc procesualuri mxare. Tumca, rogorczemoT aRvniSne, administraciuli organos makontrolebeli funqciissasamarTlo kontrolis arealSi moxvedra, gacilebiT uzrunvelyofsmisi uflebebis dacvas, vidre, Tundac am proceduris sruliararseboba.

sasamarTlo sxdomis oqmi warmoadgens samarTalwarmoebisaucilebel saproceso dokuments, romelsac mtkicebulebiTi ZalagaaCnia.

sasamarTlo sxdomaze oqmis Sedgena savaldebuloa. sxdomisoqmi aseve unda Sedges daxurul sasamarTlo sxdomaze Suamdgomlobisganxilvisas, swored, sxdomis oqmSi fiqsirdeba Suamdgomlobisganxilvis dawyebis, gadawyvetilebis gamocxadebis da sxdomisdaxurvis dro.

mocemul samarTalwarmoebaSi daSvebulia mxolod 2 saxissasamarTlo aqtis miReba. makontrolebeli organos Suamdgomlobispozitiurad gadawyvetis - dakmayofilebis SemTxvevaSi - sasamarTlosgamoaqvs brZaneba, xolo, Suamdgomlobis negatiurad gadawyvetis -ardakmayofilebis SemTxvevaSi - dadgenileba, ris gamoc amproceduraSi sxva saxis sasamarTlo aqtebis (gadawyvetileba,ganCineba) gamotana saproceso normebis darRvevas niSnavs.

kodeqsiT zustad ganisazRvra miTiTebuli sasamarTlo aqtebisaucilebeli rekvizitebi (muxli 213.7., 8.), brZanebis (da dadgenilebis)sam calad Sedgenis valdebuleba, rac gulisxmobs, rom sasamarTloaqti dednis saxiT 3 egzemplarad unda Sedges, sainteresoa, romsasamarTlo brZanebis aucilebel rekvizits warmoadgens mewarmissaqmianobis Semowmebis vadis miTiTeba da aqve ganisazRvra, rom igiar SeiZleba aRematebodes 15 dRes; sagulisxmoa, rom rogorc wesi,

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 107: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

107

yvela makontrolebeli organo Suamdgomlobis dakmayofilebisSemTxvevaSi, iTxovs mewarmis SemowmebisTvis vadis maqsimums - 15dRes, Tumca, ver asabuTebs, raSi mdgomareobs sawarmos Semowmebis 15dRiani saWiroeba; aseve, sasamarTlos evaleba gansazRvros brZanebismoqmedebis vada, risi miTiTebac aiolebs da amasTan, avaldebulebsmewarmes miTiTebuli TariRebisTvis xeli Seuwyos makontrolebelorganos Semowmebis ganxorcielebaSi, brZanebis moqmedebis konkre-tuli TariRebis miuTiTeblobis SemTxvevaSi, aRmoCndeba, rom makon-trolebel organos SeeZleba nebismie r dros, pirobiTad, 10 dRisvadaSi ganaxorcielos Semowmeba, rac mewarmisTvis gacilebiT didproblemas qmnis.

ra pirobebis arsebobisas SeiZleba dakmayofildes makontro-lebeli organos Suamdgomloba da mieces nebarTva mewarmis saqmia-nobis Semowmebaze. ̀ samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis3.3. muxliT imperatiulad aris dadgenili, rom mosamarTle brZanebasgascems mxolod im SemTxvevaSi, Tu makontrolebeli organo maswarudgens Sesabamis informacias dasabuTebuli da safuZvlianieWviT mewarmis mier kanonmdeblobis moTxovnebis darRvevebis Sesaxeb.administraciuli saproceso kodeqsis 21.36. muxlis mixedviTSuamdgomlobis Semowmebis Semdeg mosamarTle gascems brZanebasmewarmis saqmianobis Semowmebis Taobaze.

sasamarTlo praqtikis analizi cxadyofs, rom ara mxolodmakontrolebel organoebs uWirT kanonis teqstis - ̀ dasabuTebulida safuZvliani eWviT`gageba, aramed, es problema Tavs iCens sasamarTloorganoebSic. saproceso kodeqsis 21.36. muxlis mixedviT Tu ararsebobs mewarmis saqmianobis Semowmebis

formaluri da faqtobrivi safuZvlebi, mosamarTles gamoaqvsdasabuTebuli dadgenileba mewarmis saqmianobis Semowmebaze uarisTqmis Sesaxeb.

sasamarTlom Suamdgomlobis ganxilvisas unda gamoikvliosSemowmebis sagani ganekuTvneba Tu ara makontrolebeli organoskompetencias anu sferos, romelze kontrolis ganxorcielebac misuflebamosilebaSi Sedis, rac gulisxmobs mosamarTlis mxridanSesabamisi normatiuli aqtebis Sesabamisi normebis codnas damarTebulad gagebis unars. am sakiTxis garkvevas sasamarTlosavaldebulebs zogadi administraciuli kodeqsis 5.3. muxlis da`samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis 1.3. muxlisdebulebebi.

sasamarTlom unda gamoikvlios SuamdgomlobaSi warmodgeniliinformacia Seicavs Tu ara mewarmis mier kanonmdeblobis darRvevebis

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 108: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

108

Sesaxeb dasabuTebul da safuZvlian eWvs, romelic eyrdnoba Sesabamismtkicebulebebs (aseTis warmoudgenlobis SemTxvevaSi, sasamarTlouflebamosilia Tavisi iniciativiT moipovos isini, administraciulisaproceso kodeqsis me-4, me-19 da 21.33. muxlebis safuZvelze), daSefasebis da maTi gaanalizebis Sedegad daadginos Sesabamisigadawyvetileba.

unda aRiniSnos rom xSiria SemTxvevebi rom makontrolebeliorganoebis Suamdgomloba emyareba ukve gamovlenil dafiqsirebulkanondarRvevas, nacvlad imisa, rom Sedges samarTaldarRvevis oqmi,momarTaven sasamarTlos; kanonis teqsti ̀ informacia dasabuTebulida safuZvliani eWvi mewarmis mier kanonmdeblobis darRvevebisSesaxeb`gagebul unda iqnas, rogorc saSualeba SesaZlo kanondar-Rvevis gamosavlenad, rac makontrolebeli funqciis prevenciulelements aZlierebs da mimarTulia ara arsebuli kanondarRvevisgamovlenis, aramed, Tavidan acilebisken.

im SemTxvevaSi, rodesac makontrolebeli organos Suamdgomlobaar Seicavs sakmaris safuZvels anu mewarmis saqmianobis Semowmebisformalur da faqtobriv safuZvels, sasamarTlo uars eubneba mewarmissaqmianobis Semowmebaze.

sainteresoa rom me-6 punqtis Tavdapirveli redaqciiT xazgasmuliiyo sasamarTlos valdebuleba gamoitanos dasabuTebulidadgenileba mewarmis saqmianobis Semowmebaze uaris Sesaxeb. amgvarispecialuri xazgasma ar iyo brZanebasTan dakavSirebiT, rac xarveziTunda aixsnas da araviTar SemTxvevaSi, gagebul ar unda iqnasimgvarad, rom brZaneba mewarmis saqmianobis Semowmebis TaobazedasabuTebas ar saWiroebs, ramdenadac moqmedi saprocesokanonmdebloba pirdapir adgens sasamarTlo aqtebis (miT ufroSemajamebeli) dasabuTebis valdebulebas, winaaRmdeg SemTxvevaSi,gaugebari iqneboda saapelacio sasamarTlom rogor unda SeamowmosgasaCivrebuli brZanebis kanoniereba da dasabuTebuloba, miTiTebulisakanonmdeblo xarvezi sakanonmdeblo cvlilebis SedegadaRmofxvrili iqna da dadginda sasamarTlos movaleoba dasabuTebulibrZanebis gamotanis Taobaze.

`samewarmeo saqmianobis kontrolis Sesaxeb`kanonis 5.4. muxlis(operatiul monacemebze) safuZvelze aRZrul SuamdgomlobebTandakavSirebiT aris SemTxvevebi, roca sasamarTloebi nacvlad sisxlissamarTalwarmoebisa, iyeneben administraciul samarTalwarmoebas,anu roca saxezea sagamoZiebo moqmedebis CatarebasTan dakavSirebulisasamarTlos brZanebis gacemis safuZveli, sasamarTloebi adminis-traciuli saproceso kodeqsis 211-213 muxlebis safuZvelze awar-moeben saqmes.

aucilebelia, sasamarTloebma gamijnon erTmaneTisgan sagamoZiebo

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 109: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

109

moqmedebaTa Catarebis Sesaxeb da samewarmeo kontrolis ganxorci-elebaze aRZruli Suamdgomlobebi da ganaxorcielon samarTal-warmoebis Sesabamisi saxe, raTa Tavidan iqnas acilebuli iseTisagamoZiebo moqmedebis, rogoricaa amoReba, Cxreka, Catarebis uflebissasamarTlos mier administraciuli samarTalwarmoebiT ganxilva,miT ufro, rom kanonis 5.4. muxlis safuZvelze, marTalia, momkvleviorgano aRZravs Suamdgomlobas, magram sawarmos Semowmebis nebarTvasmoipovebs mxolod makontrolebeli organo.

aRsaniSnavia, rom iyo SemTxvevebi, rodesac momkvlevi organoiTxovda makontrolebel organosTan erTad masac mieRo monawileobasawarmos saqmianobis SemowmebaSi, rac absoluturad ewinaaRmdegebakanonis 3.1. muxliT dadgenil debulebas, rom mxolod makontrole-belma organom SeiZleba gaakontrolos samewarmeo saqmianoba. aseTistatusi ki samarTaldamcav organoebs, bunebrivia, ar gaaCniaT.Sesabamisad, sruliad aramarTlzomieria is faqtic, roca samarTal-damcavi organos warmomadgenlebi eswrebian makontrolebeli or-ganos mier mewarmis Semowmebis proceduras. kanonmdeblobiT, maTamgvari uflebamosileba ar gaaCniaT.

sasamarTlom yovelTvis unda gaiazros da gaiTvaliswinos, romam proceduraSi erTmaneTs upirispirdeba sajaro interesi - mewarmissaqmianobis kanonmdeblobasTan Sesabamisoba, momxmarebelTa ufle-bebis dacva, administraciuli organoebis umniSvnelovanesi - makon-trolebeli funqciis ganxorcieleba da kerZo interesi - samewarmeosaqmianobis Tavisufleba, konkurenciis SeuzRudaoba, xelSeuxeblobada a.S.; sasamarTlom yovel konkretul SemTxvevaSi obieqturiSefaseba unda misces saqmis garemoebebs, Sinagani rwmenis safuZvelze,raTa daaskvnas, Tu romlis - sajaro an kerZo interesis realizaciasgaaCnia aRmatebuli Rirebuleba; sasamarTlom unda iqonios msjeloba,warmodgenili informacia mewarmis Semowmebis daSvebiT daeqvem-debaros Tu ara gadamowmebas.

kanonmdebelma mewarmis saqmianobis SemowmebasTan dakavSirebulsamarTalwarmoebis proceduraSi dauSva kanonier ZalaSi Sesuligadawyvtilebis (brZaneba, dadgenileba) gadasinjvis SesaZleblobaaxlad aRmoCenili an axlad gamovlenili garemoebis safuZvelze,am SesaZleblobis realizacia SeuZlia mxolod mewarmes (p.10).kanoniT ganisazRvra sasamarTlosadmi saproceso mimarTvis forma_ Suamdgomloba11.

terminis `axladaRmoCenili garemoeba`definicia mocemulia,rogorc samoqalaqo, aseve sisxlis samarTlis saproceso kodeqsebSi,xolo terminis `axladgamovlenili garemoeba`mxolod sisxlissamarTlis saproceso kodeqsSi (muxli 593.3.). ask 2.1. muxlidan

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 110: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

110

gamomdinare administraciuli saqmis gadawyvetisas sasamarTlouflebamosilia gamoiyenos sssk-is normebi, roca ask gansxvavebuladar awesrigebs ama Tu im saproceso moqmedebas.

mocemul SemTxvevaSi, norma ar iZleva am proceduraSi ra Sinaarsdebs kanonmdebeli terminebSi axlad aRmoCenili an axladgamovlenili garemoeba~, pirvel SemTxvevaSi axlad aRmoCeniligaremoeba definirebulia sssk 423-e muxlSi, romlis gamoyenebisuflebac administraciul sasamarTlos SeuZlia, magram ̀ axladga-movlenil garemoebas`sssk ar icnobs. ar arsebobs saproceso norma,romelic sasamarTlos administraciul samarTalwarmoebaSi sisxlissamarTlis saproceso kodeqsis normebis gamoyenebis SesaZleblobasaZlevdes.

amdenad, aucilebelia kanonmdebelma gansazRvros terminisdefinicia raTa mewarmeTaTvis gasagebi gaxdes ra SemTxvevaSi, rapirobaTa arsebobisas SeuZliaT saproceso uflebis realizacia,aseve, sasamarTlos mieces SesaZlebloba imsjelos SuamdgomlobisdasaSvebobis Taobaze, anu kanoniT dadgenil pirobebs SeesabamebaTu ara aRZruli Suamdgomloba.

winaaRmdeg SemTxvevaSi, sakanonmdeblo xarvezis pirobebSigaurkvevelia Tu ra igulisxmeba axladgamovlenil garemoebaSi,bundovani xdeba misi gamoyenebis SesaZlebloba.

aseve, sakanonmdeblo xarvezi iyo, rom mewarmes SuamdgomlobisaRZvris saproceso vada gansazRvruli aqvs 3 dRe im droidan, rocacnobili gaxda garemoeba, xolo, makontrolebel organos vadasaerTod ar hqonda gansazRvruli. praqtikaSi, sasamarTlo mewar-misaTvis dadgenil saproceso vadas _ 3 dRes avrcelebda makontro-lebeli organos Suamdgomlobis mimarTac, rac principSi arasworia,vinaidan sasamarTlos ar aqvs kanonSemoqmedebiTi saqmianobis kompe-tencia.

miTiTebulTan dakavSirebiT, gansxvavebulad iyo mowesrigebulimakontrolebeli organos saproceso ufleba me-11 punqtis mixedviTmewarmis saqmianobis Semowmebaze uaris Tqmis Sesaxeb gamotanilidadgenilebis gamotanis Semdeg, makontrolebeli organos mxolodgansazRvruli pirobis SemTxvevaSi SeeZlo Suamdgomlobis aRZvra,kerZod, mxolod im SemTxvevaSi Tu aRmoCnda damatebiTi garemoeba,romelic dadgenilebis gamotanisas mosamarTlisTvis cnobili ar

15 gansxvavebiT samoqalaqo samarTalwarmoebisagan, sadac sssk 421-emuxlis mixedviT, sasamarTloSi saqmis warmoebis ganaxlebis SesaxebSeitaneba gancxadeba, xolo sisxlis samarTalwarmoebaSi sisxlissamarTlis saproceso kodeqsis 594-e muxlis mixedviT _ saCivari.

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 111: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

111

iyo da romelic moiTxovs mewarmis saqmianobis Semowmebas.mocemul SemTxvevaSi, kanonmdebeli iyenebda ara terminebs

`axladaRmoCenili da axladgamovlenili~, aramed `damatebiTigaremoeba`romlis Sinaarsi gansazRvrulia mxolod im faqtoriT,rom misi Sefasebis Sedegad aucilebeli da Sesabamisad, dasaSvebiunda iyos mewarmis saqmianobis Semowmebaze nebarTvis gacema, racniSnavs, rom damatebiTia garemoeba, romelic obieqturad moiTxovsmis gadamowmebas makontrolebeli organos mier sawarmos kontrolisganxorcielebis gziT. rasakvirvelia, amgvari gansazRvreba srulebiTar aris sakmarisi, rasac kidev ufro amZafrebs kanonis teqsti`romelic dadgenilebis gamotanisas mosamarTlisTvis cnobiliar iyo~, unda gamoikvlios Tu ara sasamarTlom ra mizeziT ar iyocnobili misTvis dadgenilebis gamotanisas es garemoeba, emyarebaTu ara es garemoeba SemdgomSi mopovebul an Seqmnil informacias?!

es gaurkvevloba kidev ufro bundovani iyo saproceso vadisardadgeniT, anu dadgenilebis kanonier ZalaSi Sesvlidan ra droisganmavlobaSi hqonda makontrolebel organos SuamdgomlobisaRZvris ufleba. normis mixedviT makontrolebeli organo vadiTSezRuduli ar iyo.

mniSvnelovania, rom sakanonmdeblo cvlilebiT me-11 punqtiamoRebul iqna, swored miTiTebuli xarvezebis da SeusabamobebisgaTvaliswinebiT, amdenad, makontrolebel organos kanonier ZalaSiSesuli sasamarTlo aqtis gadasinjvis moTxovnis SesaZleblobaaRar gaaCnia. amgvari saproceso uflebis ganxorcielebis subieqtsmxolod mewarme warmoadgens. aRniSnuli gansxvaveba mxareTasaproceso uflebebSi ganpirobebulia mocemul samarTalwarmoebaSimewarmis interesebis maqsimaluri uzrunvelyofis motiviT.

saproceso kodeqsiT dasaSvebia sasamarTlos mier dadgeniliSemowmebis vadis gagrZelebaze Suamdgomlobis Setana. rasakvirvelia,am vadis gagrZelebisaTvis unda arsebobdes obieqturi safuZvlebi,mag. sawarmos Sesamowmebeli periodis sidide, dokumentTa didimoculoba, sawarmos mxridan xelSeSla da sxv.; aseTad ar undaiqnas miCneuli makontrolebeli organos xelmZRvanelis Secvla,TanamSromlis avadmyofoba da sxva amgvari subieqturi faqtorebi.

sasamarTlos mxolod 15 dRemde vadiT SeuZlia mewarmissaqmianobis Semowmebis gagrZeleba. vadis gagrZelebis TaobazesasamarTlos gamoaqvs igive saxis sasamarTlo aqti _ brZaneba,romelic aseve unda Seicavdes dasabuTebas, Tu ra gamonaklisiSemTxvevaa saxeze, raSi mdgomareobs Semowmebis vadis gagrZelebiskanonismieri winapiroba.

miTiTebuli Suamdgomlobis am muxliT dadgenili wesiT

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 112: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

112

ganxilvis dadgena gulisxmobs imave proceduriT saqmiswarmoebas,rogorc Suamdgomlobisa mewarmis saqmianobis Semowmebis Taobaze,Sesabamisad, mxareTa mowvevas, sasamarTlo ganxilvas, gasaCivrebisuflebas da sxv.

miTiTebuli norma uSvebs Suandgomlobis avtoris mxridanSuamdgomlobis gamoTxovis SesaZleblobas, rac procesualuriTvalsazrisiT Suamdgomlobaze uaris Tqmas niSnavs da samarTleb-rivi SedegiT utoldeba (an igivea rac) sarCelze uaris Tqmisprocesualur Sedegs. kanonmdebelma makontroelebeli organos amuflebis realizacia dasaSvebad miiCnia mosamarTlis saTaTbirooTaxSi gasvlamde. igulisxmeba ropm Suamdgomlobis ganxilvisprocesSi makontrolebeli organo SesaZloa darwmundes wardgeniliinformaciis usafuZvlobasa da dausabuTeblobaSi.

unda aRiniSnos, rom kanonmdebeli ar akonkretebs makontro-lebeli organos mier Suamdgomlobis gamoTxovis SemTxvevaSi rasaproceso gadawyvetas unda mimarTos sasamarTlom. Sesabamisad esxarvezi sasamarTlo praqtikiT unda Seivsos.

samoqalaqo samarTalwarmoebaSi sarCelze uaris Tqma iwvevssssk 272 `g`muxliT gaTvaliswinebul Sedegs _ saqmis warmoebisSewyvetas. ask 1.2. muxlidan gamomdinare samewarmeo saqmianobiskontrolTan dakavSirebuli samarTalwarmoebis specifiurobisgaTvalisiwnebiT sasamarTlom unda gamoitanos dadgenilebaSuamdgomlobaze saqmis warmoebis Sewyvetis Taobaze. amasTan, undaaRiniSnos, rom amgvari dadgenilebis gasaCivrebis proceduragarkveulwilad winaaRmdegobaSi modis sssk normebTan.

kanonmdeblis daTqma, rom imave safuZvliT SuamdgomlobisganmeorebiT Setana ar daiSveba, uzrunvelyofs erTis mxriv,makontrolebel organoTa mxridan saproceso uflebisSuamdgomlobis aRZvra, gonivrul da obieqtur gamoyenebas da meoresmxriv, mewarmis uflebebis dacvas. ganmeorebiT, Suamdgomlobis (igivemewarmesTan dakavSirebiT) aRZvrisas makontrolebel organos undagaaCndes sxva safuZveli mewarmis saqmianobaSi kanonmdeblobisdarRvevebis Taobaze.

saapelacio sasamarTlo valdebulia saqme ganixilos saCivrisSesvlidan 3 dRis ganmavlobaSi, miuxedavad imisa, rom saapelacioinstanciaSi ganxilvis vada saaTobrivad ar aris dadgenili, igimainc mcirea, imis gaTvaliswinebiT, rom uwyebis CabarebamxareebisaTvis Sesabamis qalaqebSi, raionebSi gacilebiT rTulia,vidre raionuli sasamarTloebisaTvis.

sasamarTlo ganxilvis es ukiduresad SemWidroebuli vadebigamomdinareobs samarTalwarmoebis efeqturi da operatiuli

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 113: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

113

xasiaTidan. aseve, specifiuria raionuli sasamarTlos aqtisgasaCivrebis vada. saCivari Seitaneba brZanebis (dadgenilebis) aslisgadacemidan 48 saaTis ganmavlobaSi, rac wagebul mxares rTulprocesualur mdgomareobaSi ayenebs.

samewarmeo saqmianobis kontrolTan dakavSirebuli administra-ciuli samarTalwarmoebis ukiduresad SezRuduli vadebis gamoraionuli (saqalaqo) sasamarTlos mier gamotanili sasamarTloaqti eqvemdebareba gasaCivrebas 48 saaTis ganmavlobaSi brZanebis(dadgenilebis) aslis gadacemidan. gasaCivrebis amgvarad mciresaproceso vada uaRresad mZime viTarebaSi agdebs wagebul (anugamsaCivrebel) mxares, Tumca, amave dros ganapirobebs procedurisumokles droSi dasrulebas.

sasamarTlo aqti saCivrdeba aseve specifiuri formiT, araapelaciis, anda kerZo saCivriT, aramed, saCivriT. amdenad, saapelaciosasamarTloSi gamsaCivrebeli mxare sxdomis oqmis mixedviTdafiqsirdeba ara, rogorc apelanti, an kerZo saCivris, aramed, rogorcsaCivris avtori.

mxaris saproceso uflebis _ brZanebis gasaCivrebis realizaciaiwvevs procesualur Sedegs _ gasaCivrebuli brZanebis moqmedebisSeCerebas, rac niSnavs, rom makontrolebel organos ufleba araaqvs aRasrulos sasamarTlo aqti: ganaxorcielos mewarmissaqmianobis Semowmeba, saapelacio sasamarTlos mier saCivrisgadawyvetamde.

saCivris gadawyvetilebis gamomtan sasamarTloSi Setanis wesiSedarebiT amartivebs saCivris avtoris mdgomareobas, vinaidan 48saaTis vadaSi gacilebiT SesaZlebelia Sesabamisi sasamarTlosteritoriaze saCivris Setana, vidre saapelacio sasamarTloSi.

normis mixedviT raionul (saqalaqo) sasamarTlos valdebulebaswarmoadgens, rogorc saqmis masalebis dauyovnebliv saapelaciosasamarTlosaTvis, aseve, saCivris da TandarTuli masalebismowinaaRmdege mxarisaTvis gadagzavna. es valdebuleba mniSvnelovnadamcirebs sasamarTlo xarjebs, vinaidan Sesabamisi sasamarTlosteritoriaze mxareebisaTvis masalebis gagzavna gacilebiT mokledroSi da ekonomiurad xdeba, vidre saapelacio sasamarTlos mierama Tu im raionSi masalebis dagzavna.

saapelacio sasamarTlom saCivris dasaSvebobis Semowmebisasunda gamoikvlios saCivari Setanilia Tu ara saproceso vadis(gadacemidan 48 saaTis ganmavlobaSi) dacviT.

saapelacio sasamarTlos mier saqmis arsebiTad ganxilvagulisxmobs gasaCivrebuli sasamarTlo aqtis Semowmebas, rogorcfaqtobrivi, aseve samarTlebrivi TvalsazrisiT. saapelacio

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 114: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

114

sasamarTloSi saqme kolegiuri wesiT, anu sami mosamarTlisSemadgenlobiT ganixileba da mis mier saqmis ganxilva ask 213muxliT gaTvaliswinebuli wesiT niSnavs, rom saapelaciosasamarTlo srulad iyenebs im proceduras, rac dadgenilia pirveliinstanciis sasamarTloTaTvis.

saapelacio sasamarTloSi saCivris gadawyvetisas specifiuriamiRebuli sasamarTlo aqtis forma, rac garkveul sirTules iwvevs,kerZod, im SemTxvevaSi, Tu gasaCivrebulia sasamarTlos brZaneba,romliTac makontrolebel organos nebarTva eZleva mewarmissaqmianobis Semowmebaze da saapelacio sasamarTlos daakmayofilebsmewarmis saCivars, unda gauqmdes gasaCivrebuli brZaneba, aseve brZanebismiRebis gziT, xolo, makontrolebeli organos Suamdgomloba ardakmayofildes dadgenilebis miRebis gziT, amdenad, saapelaciosasamarTlo SezRudulia erTi saxis sasamarTlo aqtiT gadawyvitossaqme, saCivris dakmayofilebis SemTxvevaSi.

saapelacio sasamarTlos erTi saxis sasamarTlo aqti gamoaqvsmxolod saCivris ardakmayofilebis SemTxvevaSi, anu brZanebiT ZalaSitovebs gasaCivrebul brZanebas, xolo, dadgenilebiT gasaCivrebuldadgenilebas.

saapelacio sasamarTlos mier ori saxis sasamarTlo aqtismiReba saCivris dakmayofilebis SemTxvevaSi ganpirobebulia ask213. 6. muxliT dadgenili wesi, vinaidan igi, rogorc saqmis arsebiTadganmxilveli sasamarTlo valdebulia Suamdgomlobis dakmayofi-lebisas gamosces brZaneba, xolo, ardakmayofilebis pirobebSi _dadgenileba.

miuxedavad amgvari Taviseburebisa, sakanonmdeblo dazustebisgziT SesaZlebelia ganisazRvros saapelacio sasamarTlos miererTi saxis sasamarTlo aqtis miRebis SesaZlebloba, Suamdgomlobisgadawyvetis Sedegis mixedviT.

aRsaniSnavia, rom raionuli (saqalaqo) sasamarTlos mier miRebulibrZaneba an dadgenileba mxolod erTxel, saapelacio sasamarTloSiSeiZleba gasaCivrdes, saCivris Setanis gziT. saapelacio sasamarTlosgadawyvetileba sabolooa da gasaCivrebas ar eqvemdebareba.saapelacio sasamarTlo saCivars ixilavs kolegiuri SemadgenlobiT,arsebiTad, riTac uzrunvelyofilia saqmis ori sasamarTloinstanciis mier arsebiTi ganxilva.

sakasacio sasamarTlos amgvar saqmeebze iurisdiqcia ar gaaCnia.

naTia wkeplaZe muxli 213

Page 115: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

115

muxli 214. Tanamdebobis pirTa ukanono da dausabuTebeliqonebis CamorTmevisa da saxelmwifosaTvis gadacemis SesaxebsarCelis aRZvra

1. Tanamdebobis pirTa ukanono da dausabuTebeli qonebissaxelmwifosaTvis gadacemis Sesaxeb sarCeli SeiZleba aRZruliqnes Tanamdebobis piris, misi ojaxis wevris, axlo naTesavis andakavSirebuli piris mimarT.

2. sarCelis aRZvris ufleba aqvs prokurors saqarTvelossisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 371 muxliT gaTvalis-winebul SemTxvevebSi. (13.02.2004. 3391)

Tavi VII2

administraciuli samarTalwarmoeba Tanamdebobis pirTa

ukanono da dausabuTebeli qonebis CamorTmevasa da

saxelmwifosaTvis gadacemasTan dakavSirebiT

2004 wlis 13 Tebervlis kanoniT administraciul saprocesokodeqss daemata miTiTebuli VII2 Tavi, romliTac TanamdebobispirTa ukanono da dausabuTebeli qonebis saxelmwifosaTvisgadacemasTan dakavSirebuli procedura ganekuTvna administraciulsamarTalwarmoebas.

es sakanonmdeblo novacia ganpirobebulia 2003 wlis SemodgomazesaqarTveloSi revoluciuri movlenebis Sedegad Camoyalibebulipolitikuri nebis realizaciiT, masStaburi antikorufciuliRonisZiebebis gaaqtiurebiT, rac aisaxa sisxlis samarTlis daadministraciuli samarTlis saproceso kodeqsebSi Sesabamisiprocedurebis dadgeniT.

am TvalsazrisiT, saqarTvelos sakanonmdeblo baza erTob mwiria,1997 wlis 17 oqtombers miRebuli iqna kanoni ‘sajaro samsaxurSiinteresTa SeuTavseblobisa da korufciis Sesaxeb~, romlis normebiTdadgenili iqna sajaro samsaxurSi interesTa SeuTavseblobisa dakorufciis Tavidan acilebis, gamovlenis, aRkveTisa da korufciulisamarTaldarRvevis Camden pirTa pasuxismgeblobis ZiriTadiprincipebi da samarTlebrivi reglamentaciis safuZvlebi. kanoniTgansazRvruli iqna gamoyenebuli terminebis definiciebi, romelTackanonmdebeli aseve iyenebs administraciuli saproceso kodeqsisVII2 TavSi mocemul normebSi; Tanamdebobrivi SeuTavseblobissakiTxebi, Tanamdebobis piris moqmedebis SemzRudveli garemoebebi,Tanamdebobis pirTa qonebrivi da safinanso mdgomareobisdeklaraciis wardgenis valdebuleba, Tanamdebobis piris

naTia wkeplaZe muxli 214

Page 116: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

116

miTiTebuli norma gansazRvravs Tanamdebobis pirTa ukanono dadausabuTebeli qonebis CamorTmevasa da saxelmwifosaTvis gada-cemasTan dakavSirebul administraciul samarTalwarmoebaSiprocesis mxareebs. monawile subieqtTa wre konkretulia, kerZod,amgvari sarCelis Setanis uflebamosileba mxolod prokurorsgaaCnia, xolo, moTxovna mimarTuli unda iqnas mxolod Tanamdebobispiris, misi ojaxis wevris, axlo naTesavis an dakavSirebuli piriswinaaRmdeg.

mocemul samarTalwarmoebaSi sarCelis aRZvra SeuZlia mxolodprokurors, anu prokurori specialur mosarCeles warmoadgensukanono da dausabuTebeli qonebis CamorTmevasTan dakavSirebulprocesSi.

pasuxismgebloba korufciuli samarTaldarRvevisaTvis. aseTipasuxismgeblobis saxeebi dadgenili iqna sisxlis samarTlisa daadministraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsebiT.

sagulisxmoa, rom saqarTvelos sisxlis samarTlis axali kodeqsiar iTvaliswinebs sasjelis iseT saxes, rogoricaa qonebis konfiskacia,aRniSnulis nacvlad, sisxlis saproceso kodeqsiT gaTvaliswine-bulia danaSaulis sagnis, obieqtis an produqtis amoReba, magram esRonisZieba warmoadgens saproceso zemoqmedebis saSualebas dasasjelis zomas, amdenad, mas ar SeuZlia Secvalos qonebis konfiskacia,rogorc sasjelis saxe.

qveyanaSi moqmedi iuridiuli normebi korufciul qmedebaTawinaaRmdeg miCneuli iqna ra arasakmarisad, mocemul SemTxvevaSikanonmdebelma dauSva SesaZlebloba saproceso kanonis safuZvelzepirs SeezRudos [CamoerTvas qoneba da saxelmwifos gadaeces] erT-erTi ZiriTadi materialuri ufleba-sakuTrebis ufleba, aseve,dasaSvebad iqna miCneuli piris mimarT dausrulebeli sisxlis-samarTlebrivi procedurebis stadiaze administraciuli sarCelissafuZvelze ukanono da dausabuTebeli qonebis CamorTmeva.

vfiqrob, miTiTebuli procedura seriozul winaaRmdegobebsSeicavs samarTlebrivi TvalsazrisiT da adamianis uflebaTa daTavisuflebaTa sayovelTaod aRiarebul standartebTan mimarTebiT.

administraciuli saproceso kodeqsis me-6 muxlSi Setanilicvlilebis mixedviT mocemuli davis ganxilvaze uflebamosilsasamarTlos warmoadgens saolqo sasamarTloebi I instanciiswesiT, rac niSnavs, rom saqmeze miRebuli gadawyvetileba saapelaciowesiT gasaCivrebas ar eqvemdebareba, igi saCivrdeba sakasacio wesiTsaqarTvelos uzenaes sasamarTloSi.

naTia wkeplaZe muxli 214

Page 117: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

117

prokuroris amgvari uflebamosileba gamomdinareobs sisxlissamarTlis saproceso kodeqsis 371 muxlis debulebiT, romlismixedviT Tu prokurors gaaCnia safuZvliani eWvi, rom braldebuliTanamdebobis piris mflobelobaSi arsebuli qoneba SesaZlebeliamopovebuli iyos saqarTvelos sisxlis samarTlis saprocesokodeqsis 44.47 muxlSi miTiTebuli danaSaulis Cadenis Sedegad,igi aRZravs sarCels.

saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 44.47 muxlismixedviT `Tanamdebobis piri`definirebulia Semdegnairad:Tanamdebobis piris mimarT unda xorcieldebodes sisxlissamarTalwarmoeba – am kanonis miznebisaTvis iTvaliswinebs ̀ sajarosamsaxurSi interesTa SeuTavseblobisa da korufciis Sesaxeb`kanonisme-2 muxliT gaTvaliswinebul Tanamdebobis pirs, agreTve, sawarmoSi/romelSic saxelmwifo flobs wilis /aqciaTa/ 50%-s an mets/xelmZRvanelobiTi an/da warmomadgenlobiTi uflebamosilebis mqonepirs, romelsac bralad edeba Tanamdebobaze yofnis periodSi,Sesabamisad, samoxeleo an samewarmeo an sxva organizaciaSi samsaxurisinteresis winaaRmdeg mimarTuli danaSaulis Cadena, agreTve, ukanonoSemosavlis legalizacia, gamoZalva, miTviseba an gaflangva,gadasaxadebisagan Tavis arideba an sabaJo wesebis darRveva, miuxe-davad imisa, gaTavisuflebulia Tu ara igi dakavebuli Tanam-debobidan.

aRniSnulidan gamomdinare, prokuroris mier sarCelis aRZvrismomentisaTvis Tanamdebobis pirs ukve unda gaaCndes sisxlis samar-Tlis saproceso kodeqsis Sesabamisi normiT gaTvaliswinebulisaproceso, kerZod, braldebulis statusi.

prokuroris sarCeli SeiZleba aRZruli iqnas ara mxolod Tanam-debobis piris, aramed, aseve, misi ojaxis wevris, axlo naTesavis andakavSirebuli piris mimarT. amdenad, mocemul proceduraSi proku-roris sarCeli SeiZleba aRiZras rogorc mopasuxe Tanamdebobispiris, aseve, TanamopasuxeTa mimarTac.

aRsaniSnavia, rom am sakanonmdeblo novaciis Sedegad adminis-traciuli samarTalwarmoebis mxared – mosarCeled gvevlinebaprokurori, romelic saqarTvelos konstituciis da specialurikanonmdeblobis safuZvelze saqmianobis specifikidan gamomdinare,sisxlissamarTlebriv devnas axorcielebs da ara mmarTvelobiTfunqcias, prokurorisaTvis am damatebiTi saproceso rolis – admi-nistraciuli sarCelis aRZvris uflebamosileba – ganpirobebuliasarCelis mizniT – Tanamdebobis pirTa ukanono da dausabuTebeliqonebis saxelmwifosaTvis gadacema.

naTia wkeplaZe muxli 215

Page 118: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

118

mocemuli kanonis miznebisaTvis am muxlSi Camoyalibebulterminebs kanonmdebeli gansxvavebuli mniSvnelobiT ganmartavsa) punqtiT gansazRvruli terminis – Tanamdebobis piridefinirebisas eyrdnoba `sajaro samsaxurSi interesTaSeuTavseblobisa da korufciis Sesaxeb~ kanonis me-2 muxliT mocemulTanamdebobis piris ganmartebas, kerZod, ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÊÀÍÏÍÉÓ ̀ ÓÀãÀÒÏÓÀÌÓÀáÖÒÛÉ ÉÍÔÄÒÄÓÈÀ ÛÄÖÈÀÅÓÄÁËÏÁÉÓÀ ÃÀ ÊÏÒÖ×ÝÉÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ~ me-2muxlis mixedviT `ÀÌ ÊÀÍÏÍÉÓ ÌÉÆÍÄÁÉÓÀÈÅÉÓ, “ÈÀÍÀÌÃÄÁÏÁÉÓ ÐÉÒÛÉ~ÉÂÖËÉÓáÌÄÁÉÀÍ ÛÄÌÃÄÂÉ ÐÉÒÄÁÉ: ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÐÒÄÆÉÃÄÍÔÉ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÐÀÒËÀÌÄÍÔÉÓ ßÄÅÒÉ; ÀàÀÒÉÓÀ ÃÀ À×áÀÆÄÈÉÓ ÀÅÔÏÍÏÌÉÖÒÉ ÒÄÓÐÖÁËÉÊÄÁÉÓÖÌÀÙËÄÓÉ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÏÁÉÈÉ g) ÏÒÂÀÍÏÄÁÉÓ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÄÁÉ ÃÀ ÌÀÈÉÌÏÀÃÂÉËÄÄÁÉ; ÀàÀÒÉÓÀ ÃÀ À×áÀÆÄÈÉÓ ÀÅÔÏÍÏÌÉÖÒÉ ÒÄÓÐÖÁËÉÊÄÁÉÓ

muxli 215. terminTa ganmarteba

am TavSi gamoyenebul terminebs aqvT Semdegi mniSvneloba:a) Tanamdebobis piri – „sajaro samsaxurSi interesTa

SeuTavseblobisa da korufciis Sesaxeb” saqarTvelos kanonis me-2 muxliT gaTvaliswinebuli Tanamdebobis piri, agreTvesaxelmwifo sawarmos (romelSic saxelmwifo flobs wilis(aqciaTa) 50%-s an mets) xelmZRvanelobaze/warmomadgenlobazeuflebamosili piri, miuxedavad imisa, gaTavisuflebulia Tu araigi dakavebuli Tanamdebobidan;

b) ojaxis wevri – Tanamdebobis piris meuRle, arasrulwlovaniSvili da geri, agreTve masTan mudmivad mcxovrebi piri;

g) axlo naTesavi – Tanamdebobis piris ojaxis wevri, pirdapiriaRmavali da daRmavali Stos naTesavi, geri, da da Zma, agreTvemSoblis da Svilis gerebi, meuRlis da, Zma da mSoblebi;

d) dakavSirebuli piri – piri, romelsac iuridiulidokumentaciis safuZvelze sakuTrebaSi aqvs qoneba da arsebobssafuZvliani eWvi, rom igi mopovebulia Tanamdebobis pirisarakanonier qmedebaTa Sedegad da am qonebiT sargeblobs,gankargavs (an gankarga) Tanamdebobis piri;

e) ukanono qoneba – qoneba, agreTve am qonebidan miRebuliSemosavali, aqciebi (wili), romelic Tanamdebobis pirs, misiojaxis wevrs, axlo naTesavs an dakavSirebul pirs mopovebuliaqvT kanonis moTxovnaTa darRveviT;

v) dausabuTebeli qoneba – qoneba, agreTve am qonebidanmiRebuli Semosavali, aqciebi (wili), romlis kanonierisaSualebebiT mopovebis damadasturebeli dokumentebiTanamdebobis pirs, misi ojaxis wevrs an axlo naTesavs ar gaaCniaTan igi SeZenilia ukanono qonebis gasxvisebis Sedegad miRebulifuladi saxsrebiT. (13.02.2004. N3391)

naTia wkeplaZe muxli 215

Page 119: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

119

naTia wkeplaZe muxli 215

ÀÙÌÀÓÒÖËÄÁÄËÉ áÄËÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÖÌÀÙËÄÓÉ ÏÒÂÀÍÏÄÁÉÓ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÄÁÉÃÀ ÌÀÈÉ ÌÏÀÃÂÉËÄÄÁÉ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÉÍÉÓÔÒÉ ÃÀ ÌÉÓÉ ÌÏÀÃÂÉËÄ;ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÊÀÍÝÄËÀÒÉÉÓ Ö×ÒÏÓÉ ÃÀ ÌÉÓÉ ÌÏÀÃÂÉËÄ;ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÃÄÐÀÒÔÀÌÄÍÔÉÓ ÈÀÅÌãÃÏÌÀÒÄ, ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÉÍÓÐÄØÝÉÉÓ Ö×ÒÏÓÉ ÃÀ ÌÀÈÉ ÌÏÀÃÂÉËÄÄÁÉ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ;ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ ÓÔÒÖØÔÖÒÖËÉ ØÅÄÃÀÍÀÚÏ×ÉÓ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÉ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÌÀÓÈÀÍÂÀÈÀÍÀÁÒÄÁÖËÉ ÐÉÒÉ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÊÀÍÝÄËÀÒÉÉÓÓÔÒÖØÔÖÒÖËÉ ØÅÄÃÀÍÀÚÏ×É áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÉ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÌÀÓÈÀÍ ÂÀÈÀÍÀÁÒÄÁÖËÉÐÉÒÉ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÓÀØÅÄÖßÚÄÁÏ ÃÀßÄÓÄÁÖËÄÁÉÓáÄËÌÞÙÅÀÍÄËÉ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÛÉÍÀÂÀÍ ÓÀØÌÄÈÀ, ÖÛÉÛÒÏÄÁÉÓÀ ÃÀ ÈÀÅÃÀÝÅÉÓÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÄÁÉÓ ÃÄÐÀÒÔÀÌÄÍÔÄÁÉÓ,ÁÉÖÒÏÄÁÉÓ,ÌÈÀÅÀÒÉ ÓÀÌÌÀÒÈÅÄËÏÄÁÉÓÀÃÀ ÓÀÌÌÀÒÈÅÄËÏÄÁÉÓ Ö×ÒÏÓÄÁÉ ÃÀ ÌÀÈÉ ÌÏÀÃÂÉËÄÄÁÉ,ÀÂÒÄÈÅÄ ÌÀÈÈÀÍÂÀÈÀÍÀÁÒÄÁÖËÉ ÐÉÒÄÁÉ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÓÀÁÀÑÏ ÃÄÐÀÒÔÀÌÄÍÔÉÓÒÄÂÉÏÍÀËÖÒÉ ÓÀÁÀÑÏÓ, ÓÀÁÀÑÏ ÓÀÌÌÀÒÈÅÄËÏÓ, ÓÀÁÀÑÏÓ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÄÁÉ;ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÓÀÂÀÃÀÓÀáÀÃÏ ÃÄÐÀÒÔÀÌÄÍÔÉÓ À×áÀÆÄÈÉÓÀ ÃÀÀàÀÒÉÓ ÀÅÔÏÍÏÌÉÖÒÉ ÒÄÓÐÖÁËÉÊÄÁÉÓ, ÒÀÉÏÍÉÓ, ØÀËÀØÉÓ, ØÀËÀØÉÓ ÒÀÉÏÍÉÓÀÃÂÉËÏÁÒÉÅÉ ÓÀÂÀÃÀÓÀáÀÃÏ ÉÍÓÐÄØÝÉÄÁÉÓ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÄÁÉ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÀÍÔÉÌÏÍÏÐÏËÉÖÒÉ ÓÀÌÓÀáÖÒÉÓ Ö×ÒÏÓÉ ÃÀ ÌÉÓÉ ÌÏÀÃÂÉËÄ;ÝÄÍÔÒÀËÖÒÉ ÂÀÌßÅÄÅÉ ÊÏÌÉÓÉÉÓ ÈÀÅÌãÃÏÌÀÒÄ, ÂÀÌßÅÄÅÉ ÊÏÌÉÓÉÉÓ ÒÀÉÏÍÉÓÃÀ ØÀËÀØÉÓ (ÈÁÉËÉÓÉ, ÁÀÈÖÌÉ, ÒÖÓÈÀÅÉ, ÓÏáÖÌÉ, ×ÏÈÉ, ØÖÈÀÉÓÉ ÃÀÝáÉÍÅÀËÉ), ÀÂÒÄÈÅÄ ØÀËÀØÉÓ ÒÀÉÏÍÉÓ ÓÀÌáÄÃÒÏ ÊÏÌÉÓÒÄÁÉ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓÊÏÍÔÒÏËÉÓ ÐÀËÀÔÉÓ ÈÀÅÌãÃÏÌÀÒÄ, ÌÏÀÃÂÉËÄ ÐÒÄÆÉÃÉÖÌÉÓ ßÄÅÒÉ,ÃÄÐÀÒÔÀÌÄÍÔÉÓ, ÒÄÂÉÏÍÀËÖÒÉ ÃÀ ØÀËÀØÉÓ ÁÉÖÒÏÓ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÄÁÉ,À×áÀÆÄÈÉÓÀ ÃÀ ÀàÀÒÉÓ ÀÅÔÏÍÏÌÉÖÒÉ ÒÄÓÐÖÁËÉÊÄÁÉÓ ÊÏÍÔÒÏËÉÓ ÐÀËÀÔÄÁÉÓáÄËÌÞÙÅÀÍÄËÄÁÉ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÄÒÏÅÍÖËÉ ÁÀÍÊÉÓ ÐÒÄÆÉÃÄÍÔÉ ÃÀ ÓÀÁàÏÓßÄÅÒÉ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÐÒÄÆÉÃÄÍÔÉÓ ÓÀÈÀÈÁÉÒÏ ÏÒÂÀÍÏÓ ßÄÅÒÉ;ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÄÍÄÒÂÄÔÉÊÉÓ ÌÀÒÄÂÖËÉÒÄÁÄËÉ ÄÒÏÅÍÖËÉ ÊÏÌÉÓÉÉÓ ßÄÅÒÉ;ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÀÀÅÔÏÌÏÁÉËÏ ÔÒÀÍÓÐÏÒÔÉÓ, ÓÀÒÊÉÍÉÂÆÏ ÔÒÀÍÓÐÏÒÔÉÓ,ÓÀÆÙÅÀÏ ÔÒÀÍÓÐÏÒÔÉÓÀ ÃÀ ÓÀÌÏØÀËÀØÏ ÀÅÉÀÝÉÉÓ ÀÃÌÉÍÉÓÔÒÀÝÉÄÁÉÓÈÀÅÌãÃÏÌÀÒÄÄÁÉ; (ÞÀËÀÛÉÀ 2002 ßËÉÓ 1 ÉÀÍÅÒÉÃÀÍ 20.07.2001 N1014)ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÝÄÍÔÒÀËÖÒÉ ÓÀÀÒÜÄÅÍÏ ÊÏÌÉÓÉÉÓ ÈÀÅÌãÃÏÌÀÒÄ, ÌÏÀÃÂÉËÄÃÀ ÌÃÉÅÀÍÉ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÐÒÄÆÉÃÄÍÔÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÒßÌÖÍÄÁÖËÉ ÃÀÌÉÓÉ ÌÏÀÃÂÉËÄ; ÒÀÉÏÍÉÓ ÃÀ ØÀËÀØÉÓ (ÈÁÉËÉÓÉ, ÁÀÈÖÌÉ, ÒÖÓÈÀÅÉ,ÓÏáÖÌÉ,×ÏÈÉ, ØÖÈÀÉÓÉ ÃÀ ÝáÉÍÅÀËÉ), ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅÉ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÏÁÉÈÉÏÒÂÀÍÏÄÁÉÓ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÄÁÉ; ÒÀÉÏÍÉÓ ÃÀ ØÀËÀØÉÓ (ÈÁÉËÉÓÉ, ÁÀÈÖÌÉ,ÒÖÓÈÀÅÉ, ÓÏáÖÌÉ, ×ÏÈÉ, ØÖÈÀÉÓÉ ÃÀ ÝáÉÍÅÀËÉ), ÀÂÒÄÈÅÄ ØÀËÀØÉÓ ÒÀÉÏÍÉÓÀÃÂÉËÏÁÒÉÅÉ ÀÙÌÀÓÒÖËÄÁÄËÉ ÏÒÂÀÍÏÄÁÉÓ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÄÁÉ ÃÀ ÌÀÈÉÐÉÒÅÄËÉ ÌÏÀÃÂÉËÄÄÁÉ; ÌÏÓÀÌÀÒÈËÄ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÂÄÍÄÒÀËÖÒÉÐÒÏÊÖÒÏÒÉ ÃÀ ÌÉÓÉ ÌÏÀÃÂÉËÄ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÂÄÍÄÒÀËÖÒÉ ÐÒÏÊÖÒÀÔÖÒÉÓÓÀÌÌÀÒÈÅÄËÏÓ, ÓÀÌÓÀáÖÒÉ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÄÁÉ ÃÀ ÌÀÈÈÀÍ ÂÀÈÀÍÀÁÒÄÁÖËÉÐÉÒÄÁÉ, ÒÄÂÉÏÍÖËÉ ÔÒÀÍÓÐÏÒÔÉÓ ÐÒÏÊÖÒÏÒÉ, ÒÄÂÉÏÍÖËÉ ÓÀÌáÄÃÒÏÐÒÏÊÖÒÏÒÉ, ÓÀÓãÄËÈÀ ÀÙÓÒÖËÄÁÄÁÉÓÀÓ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ÃÀÝÅÀÆÄÆÄÃÀÌáÄÃÅÄËÏÁÉÓ ÐÒÏÊÖÒÏÒÉ, ÓÀÏËØÏ, ÒÀÉÏÍÉÓ ÃÀ ØÀËÀØÉÓ (ÈÁÉËÉÓÉ,ÁÀÈÖÌÉ, ÒÖÓÈÀÅÉ, ÓÏáÖÌÉ, ×ÏÈÉ, ØÖÈÀÉÓÉ ÃÀ ÝáÉÍÅÀËÉ), ÀÂÒÄÈÅÄ ØÀËÀØÉÓÒÀÉÏÍÉÓ ÐÒÏÊÖÒÏÒÄÁÉ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÊÏÍÓÔÉÔÖÝÉÉÓ ÐÉÒÃÀÐÉÒÉ ÌÉÈÉÈÄÁÉÓÓÀ×ÖÞÅÄËÆÄ ÀÒÜÄÖËÉ, ÃÀÍÉÛÍÖËÉ ÀÍ ÃÀÌÔÊÉÝÄÁÖËÉ ÓáÅÀ ÐÉÒÉ~.

Page 120: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

120

miTiTebuli normiT Tanamdebobis piris definiciapersonificirebulia saxelmwifo xelisuflebis samive StosumaRlesi Tanamdebobis pirebis – adgilobrivi TviTmmarTvelobisTanamdebobis pirebis da sajaro uflebamosilebis ganmxorcielebeliTanamdebobis pirebis CamonaTvaliT.

dausabuTebeli qonebis CamorTmevasTan dakavSirebuladministraciuli samarTalwarmoebaSi Tanamdebobis piris terminSimoazrebulia agreTve , sawarmos xelmZRvanelobaze /warmomadgenlobaze16 uflebamosili piri, miuxedavad imisa,gaTavisuflebulia Tu ara igi dakavebuli Tanamdebobidan.

mocemul kanonSi Tanamdebobis piris definicia identuriasisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 44.47 muxlSi CamoyalibebulTanamdebobis piris definiciasTan.

kerZo samarTlis iuridiuli piris xelmZRvaneli pirisTanamdebobis pirad miCneva, Tuki am sawarmoSi saxelmwifo wilisnaxevars an mets flobs, /ZiriTadad, Sps, ss, / scildeba Tanamdebobispiris klasifikacias da gamomdinareobs mocemuli kanonis miznebidan,ris gamo saxezea saxelmwifos, rogorc samewarmeo urTierTobissubieqtis/partniori, aqcioneri/ interesebis sawarmoSiwarmomadgenlobiT aRWurvili piris statusis gaTanabreba sajarosamarTlebrivi uflebamosilebis ganmxorcielebel TanamdebobispirTan.

aRniSnuli definiciis mixedviT prokuroris mier sarCelisaRZvris momentisaTvis mniSvneloba ara aqvs piri gaTavisuflebuliaTu ara Tanamdebobidan.

b) ojaxis wevris terminis mniSvneloba ZiriTadad Seesabameba`sajaro samsaxurSi interesTa SeuTavseblobas da korufciisSesaxeb`kanonis 4 a) muxliT ganazRvrul definicias.

16 `mewarmeTa Sesaxeb~ kanoniT gansazRvruli uflebamosili piri.

naTia wkeplaZe muxli 215

igive SeiZleba iTqvas termin ̀ axlo naTesavTan`dakavSirebiT, Tumca,subieqtTa wre gazrdilia da moicavs meuRlis das, Zmas da mSoblebs.

d) dakavSirebuli piri – subieqtTa wre Zalian farToa, amterminis mniSvnelobidan gamomdinare. piris am statusSi moqcevamTlianad Sefasebis sferos warmoadgens da mtkicebis sagania, vinaidanpiri iuridiulad warmoadgens ama Tu im qonebis mesakuTres, mismimarT unda arsebobdes safuZvliani eWvi, rom igi mopovebuliaTanamdebobis piris arakanonier qmedebaTa Sedegad da am qonebiTsargeblobs, gankargavs /an gankarga/ Tanamdebobis piri, amdenad,piris iuridiulad sakuTrebaSi arsebul qonebasTan mimarTebaSi

Page 121: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

121

muxli 216. qonebis ukanonod an dausabuTeblad cnoba

1. Tanamdebobis piris, misi ojaxis wevris an axlo naTesavisqonebas mosamarTle cnobs ukanonod, Tu saqmis warmoebisprocesSi, saTanado mtkicebulebebis Sefasebis safuZvelze,sasamarTlom gamoarkvia, rom qoneba an am qonebisSeZenisTvissaWiro saSualebebi mopovebulia kanonis moTxovnaTadarRvevis Sesabamisad.

2. mosarCele valdebulia sasamarTlos warudginos mtkicebu-lebebi mopasuxis qonebis ukanonobisa da dausabuTeblobisTaobaze. Tanamdebobis piris, misi ojaxis wevris, axlo naTesavis andakavSirebuli piris qonebas mosamarTle mosarCele mxaris mierwardgenili mtkicebulebebis Sefasebis safuZvelze cnobsdausabuTeblad, Tu saqmis warmoebis procesSi mopasuxem verwarudgina sasamarTlos qonebis an am qonebis SeZenisTvis saWirofinansuri saSualebebis kanonieri gziT mopovebis an am qonebazekanonmdeblobiT dadgenili gadasaxadebis gadaxdis damadas-turebeli dokumentebi. (13.02.2004. N3391)

naTia wkeplaZe muxli 216

saxeze unda iyos pirobaTa erToblioba, romliTac dasturdebadakavSirebuli piris, rogorc fiqtiuri mesakuTreobis faqti.

sagulisxmoa, rom kanonmdeblis mier cal-calke arisdefinirebuli terminebi ̀ ukanono qoneba`da ̀ dausabuTebeli qoneba~,I SemTxvevaSi aseTia qoneba, agreTve, am qonebidan miRebuli Semosavali,aqciebi, wili, romelic amave muxlis a) – d) punqtebSi miTiTebulsubieqtebs mopovebuli aqvT kanonis moTxovnaTa darRveviT, xolo,dausabuTebelia qoneba, romlis kanonieri saSualebebiT mopovebisdamadasturebeli dokumentebi a) – g) punqtebSi miTiTebul subieqtebsar gaaCniaT an igi SeZenilia ukanono qonebis gasxvisebis SedegadmiRebuli fuladi saxsrebiT.

termini `dausabuTebeli qoneba`2004w. 13.02. cvlilebiT aisaxakanonis ̀ sajaro samsaxurSi interesTa SeuTavseblobis da korufciisSesaxeb 3.4 muxlSi, igive redaqciiT.

sagulisxmoa, rom dausabuTebeli qoneba, definiciidan gamomdinare,ver iqneba gavrcelebuli dakavSirebuli piris mimarT, igi am normissubieqts ar warmoadgens, vinaidan Tavad termin `dakavSirebulipiris`definiciis mixedviT piris amgvar subieqtad miCnevis erT-erT elements, misi, rogorc qonebis iuridiuli mesakuTreobawarmoadgens.

Page 122: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

122

naTia wkeplaZe muxli 216

miTiTebuli normiT kanonmdebeli adgens sarCelisdakmayofilebis anu qonebis ukanonod cnobis SemTxvevebs.

sasamarTlom saTanado mtkicebulebis Sefasebis safuZvelze undagamoarkvios, rom sadao qoneba an misi SeZenisTvis saWiro saSualebebimopovebulia Tu ara kanonis moTxovnaTa darRvevis safuZvelze.kanonis moTxovnaTa darRveva gulisxmobs qveyanaSi moqmed, rogorcsajaro samarTlis, ise kerZo samarTlis kanonmdeblobis normebiTmowesrigebuli urTierTobis ama Tu im formiT gamovlenil darRvevas.

sagulisxmoa, rom mtkicebis tvirTi mxareebze gadanawilebuliaSemdegnairad: prokurori /mosarCele/ valdebulia sasamarTloswarudginos mtkicebulebebi mopasuxis qonebis ukanonobisa dadausabuTeblobis Taobaze, pirobiTad, amgvari mtkicebulebebi SesaZ-loa iyos: Tanamdebobis piris mier Sevsebuli deklaracia ̀ sajarosamsaxurSi interesTa SeuTavseblobisa da korufciis Sesaxeb`kanonissafuZvelze; amonaweri sajaro reestridan, saxelfaso uwyisebi,auditis daskvna sadao qonebis SefasebasTan dakavSirebiT, Tanam-debobis piris Tanamdebobaze yofnis /daniSvnis/ brZaneba, amonaweriSromis wignakidan, mowmeTa Cvenebebi da sxva.

sasamarTlo am mtkicebulebebis Sefasebis safuZvelze qonebascnobs dausabuTeblad Tu saqmis warmoebis procesSi mopasuxem – /administraciuli saproceso kodeqsis 215 a) – d) punqtebiTgaTvaliswinebuli subieqti/ ver warudgina sasamarTlos qonebis anmisi SeZenisaTvis saWiro finansuri saSualebebis kanonieri gziTmopovebis an am qonebaze kanonmdeblobiT dadgenili gadasaxadebisgadaxdis damadasturebeli dokumentebi, pirobiTad, amgvari SeiZlebaiyos: anderZi, Cuqebis xelSekruleba, kanonismierimemkvidreobisdamadasturebeli samkvidro mowmoba, jildo, sakredito xelSekruleba,fasiani qaRaldebi, sagadasaxado dokumentacia, Semosavlis legaluriwyaros damadasturebeli mtkicebulebebi da sxva.

administraciuli samarTalwarmoebis erT-erTi damaxasiaTebeliTaviseburebis mtkicebis tvirTis amgvari gadanawileba, erTi SexedviT,uzrunvelyofs mxareTa SejibrebiTobis princips, romliTacadministraciuli saproceso kodeqsis me-4 muxlis mixedviT admi-nistraciuli procesis monawileebi srulad sargebloben saqar-Tvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis me-4 muxliT miniWebuliufleba-movaleobebiT.

administraciuli saproceso kodeqsis me-4 muxlis mixedviTadministraciuli saqmis ganmxilveli sasamarTlo uflebamosiliaTavisi iniciativiT miiRos gadawyvetileba damatebiTi informaciisan mtkicebulebis warmosadgenad.

vfiqrob, administraciuli samarTalwarmoebis es specifikavrceldeba dausabuTebeli qonebis CamorTmevasa da saxelmwifosaTvis

Page 123: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

123

muxli 217. qonebis dayadaReba

1. Tu aris monacemebi, rom Tanamdebobis piris, misi ojaxiswevris, axlo naTesavis an dakavSirebuli piris mflobelobaSiarsebul qonebas gadamalaven an daxarjaven anda sxvagvaradgaasxviseben, prokurori valdebulia sasamarTlos mimarTosgancxadebiT qonebis, maT Soris, sabanko angariSebis dayadaRebisTaobaze.

2. am muxlis pirveli nawiliT gaTvaliswinebul SemTxvevebSigamoiyeneba am kodeqsis VII2 Tavis debulebebi. (13.02.2004. N3391)

mocemul samarTalwarmoebaSi prokurors gaaCnia saprocesomoqmedebis Sesrulebis valdebuleba, kerZod, sadao qonebis daya-daRebis moTxovniT gancxadebiT mimarTvisa, Tu ki arsebobs Sesabamisimonacemebi qonebis gasxvisebis an daxarjvis SesaZleblobaze.

kanonis teqstidan gamomdinare, prokurorma Tavis gancxadebaSiunda daasabuTos im monacemebis realuroba, romelic sadao qonebisgadamalvis, daxarjvis an gasxvisebis SesaZleblobaze metyvelebs.werilobiTi mtkicebulebis arsebobis SemTxvevaSi /mag. sajarogancxadebebi uZravi qonebis gayidvis Toabaze/, isini wardgenilunda iqnas sasamarTloSi.

prokuroris mier am saproceso uflebis gamoyenebis SemTxvevaSi,savaldebuloa Tanamdebobis piris braldebulis statusSi yofnispiroba, rac qmnis SesaZleblobas sarCelis aRZvramde amgvariSuamdgomlobiT sasamarTlosadmi mimarTvisa, administraciulisaproceso kodeqsis 1.2. muxlis principidan gamomdinare, kanon-mdebelma ar gansazRvra Tu ra saxis gadawyvetas mimarTavs sasamar-Tlo, romeli sasamarTlo aqtis formiT, rac xarveziT unda aixsnas,administraciuli saproceso kodeqsis 1.2. muxlidan gamomdinare,amave muxlis me-2 nawilis daTqma, rom amgvari Suamdgomlobisganxilvisas gamoiyeneba VII2 Tavis debulebebi, adasturebs, romSuamdgomloba sarCelis aRZvraze ar aris damokidebuli. igi sarCe-lisgan damoukidebeli saproceso moqmedebaa da mis mimarT gamo-yenebul unda iqnas amave Tavis normebi.

sasamarTlom unda gamoiyenos saqarTvelos samoqalaqo saprocesokodeqsis 198-e muxli, ramdenadac prokuroris mier moTxovnili

naTia wkeplaZe muxli 217

gadacemasTan dakavSirebul samarTalwarmoebaSic. unda aRiniSnos,rom sasamarTlo praqtika am TvalsazrisiT viTardeba, igi TavisiiniciativiT moipovebs mtkicebulebebs an saWiro informacias.

Page 124: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

124

saproceso moqmedeba Tavisi SinaarsiT warmoadgens sarCelisuzrunvelyofis RonisZiebas.

muxli 218. qonebis ukanonod an dausabuTeblad cnobisiuridiuli Sedegebi

1. Tu sasamarTlom am Tavis 216 muxlis Sesabamisad Tanamdebobispiris, misi ojaxis wevris, axlo naTesavis an dakavSirebuli pirisqoneba cno ukanonod an dausabuTeblad, mopasuxis qoneba mesamepirTa kanonieri interesebis dakmayofilebis Semdeg gadaecemamis kanonier mesakuTres, xolo kanonieri mesakuTris dadgenisSeuZleblobis SemTxvevaSi – saxelmwifos.

2. Tu mopasuxis qonebis SeZenis wyaro an misi kanoniereba andasabuTebuloba nawilobriv dasturdeba, saxelmwifosubrundeba mopasuxis qonebis is nawili, romlis kanonierebas andasabuTebulobas mopasuxe sasamarTlo wesiT ver daadasturebs.

3. Tu SeuZlebelia mopasuxis ukanono da dausabuTebeli qonebispirvandeli mdgomareobiT saxelmwifosTvis dabruneba, mopasuxesdaekisreba am qonebis ekvivalenturi fuladi Tanxis gadaxda.

4. sasamarTlos gadawyvetileba mopasuxis dausabuTebeli anukanono qonebis kanonieri mesakuTris an saxelmwifosTvisgadacemis Taobaze aRsruldeba „saaRsrulebo warmoebaTaSesaxeb” saqarTvelos kanoniT dadgenili wesiT.

miTiTebuli normiT gansazRvrulia prokuroris sarCelisdakmayofilebis samarTlebrivi Sedegebi, romelSic gaTvaliswinebu-lia mesame piris kanonieri interesebi, Semdegi formiT, rom mopasuxisqoneba mesame pirTa kanonieri interesebis dakmayofilebis Semdeggadaecema, mis kanonier mesakuTres, xolo, aseTis dadgenis SeuZleb-lobis SemTxvevaSi – saxelmwifos.

ramdenadac kanonmdebeli mesame piris kanonieri interesisrealizacias ukavSirebs sasamarTlos mier sadao qonebis ukanonodan dausabuTeblad cnobis faqts (rac niSnavs, rom sasamarTlom ukvegamoitana gadawyvetileba sarCelis dakmayofilebis Taobaze), da arasamarTalwarmoebis dawyebas sadao qonebaze, amdenad, sasamarTlo araris uflebamosili da miT ufro, valdebuli saqmis ganxilvis procesSiarkvios potenciuri mesame pirebis arseboba, an maTi kanonieriinteresebis safuZvlianoba, iseve, rogorc kanonieri mesakuTris dadgenissakiTxi.

naTia wkeplaZe muxli 218

Page 125: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

125

aRniSnuli warmoudgenel procesualur sirTuleebs SeuqmnidasasamarTlos, vinaidan:

1. davis sagans warmoadgens qonebis kanoniereba da dasabuTebuloba, xolo sasamarTlo SezRudulia warmodgenili sarCelis farglebiT.

2. mesame piris kanonieri interesebis dadgena damoukidebuli davissagania da eqvemdebareba mtkicebas, iseve, rogorc kanonieri mesakuTrisdadgenis sakiTxi. amdenad, mesame pirebis an kanonieri mesakuTrispretenziebi Tanamdebobis piris qonebasTan dakavSirebiT warmoadgensdamoukidebeli sarCelis safuZvels samoqalaqo kodeqsiTgaTvaliswinebuli vindikaciuri sarCelis aRZvris meSveobiT, risiganxorcieleba dasaSvebia ara prokuroris sarCelis ganxilvis stadiaze,aramed, misi dakmayofilebis Taobaze gamotanili gadawyvetilebiskanonier ZalaSi Sesvlis Semdeg aRsrulebis stadiaze17.

winaaRmdeg SemTxvevaSi, mesame pirebis mowveva administraciulisaproceso kodeqsis me-16 muxlis Sesabamisad, gamoiwvevdakonstituciuri uflebis ̀ yvelas aqvs ufleba mimarTos sasamarTlosTavis uflebaTa da TavisuflebaTa dasacavad~, saprocesokanonmdeblobaSi realizebuli imgvarad, rom mxareTa Tavisufalnebazea damokidebuli TavianTi materialuri da saprocesouflebebis gankargva /dispziciurobis principi/ anu uflebisdasacavad sasamarTloSi mimarTvis Taobaze nebis gamoxatva,damokidebuli iqneboda ara piris survilze, aramed, prokurorissarCelze, rac srul winaaRmdegobaSi modis dispoziciurobisprincipze agebul samoqalaqo saproceso samarTalTan.

miTiTebul normaSi ganisazRvra ara samarTalwarmoebis procesSimesame pirTa interesebis dakmayofilebis sakiTxi, aramed,marTlmsajulebis ganxorcielebis Semdeg, qonebis gadacemis wesi,rac mocemul SemTxvevaSi, ganisazRvra rigiTobiT:

1. mesame pirTa kanonieri interesi;2. kanonieri mesakuTre;3. saxelmwifo.aqve unda aRiniSnos, rom amave muxlis me-4 nawiliT dadgenilia,

rom sasamarTlos gadawyvetileba qonebis kanonieri mesakuTris ansaxelmwifosaTvis gadacemis Taobaze...~, kanonis sityvasityviT gagebiTSeicavs im azrs, rom sasamarTlos gadawyvetilebiT qoneba ankanonier mesakuTres an saxelmwifos gadaecema, rac winaaRmdegobaSi

17 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos 2004 wlis 02.11 ganCinebiT saqme#bs-1132-915k-04 #9 k.-Zis mimarT, dabrunda xelaxla gansaxilveladmesame piris savaldebulo Cabmis miTiTebiT.

naTia wkeplaZe muxli 218

Page 126: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

126

modis davis saganTan, romlis mixedviT sasamarTlo arkvevs daadgens sadao qoneba aris Tu ara ukanono da dausabuTebeli da araimas, Tu vin SeiZleba iyos am qonebis marTlzomieri mflobeli.

muxlis me-2 nawili iTvaliswinebs mopasuxis qonebis kanonierebisda dasabuTebulobis nawilobriv dadasturebis SemTxvevebs, romlisprocesualuri Sedegi iqneba prokuroris sarCelis nawilobrivdakmayofileba, Sesabamisad, dakmayofilebul (dasabuTebul) nawilSiSesuli qoneba eqvemdebareba saxelmwifosaTvis gadacemas, ramdenadacam nawilze mopasuxem ver daadastura qonebis kanoniereba dadasabuTebuloba.

muxli 219. Tanamdebobis piris sisxlissamarTlebrivipasuxismgebloba

1. Tu sasamarTlo daadasturebs, rom Tanamdebobis piris, misiojaxis wevris, axlo naTesavis an dakavSirebuli pirismflobelobaSi imyofeba ukanono da dausabuTebeli qoneba dasasamarTlo procesis msvlelobisas Tanamdebobis piris mierCadenil qmedebaSi gamoikveTa sisxlis samarTlis danaSaulisniSnebi, prokurori iwyebs sisxlissamarTlebriv devnas miswinaaRmdeg. (20.04.2005. N1352)

2. am muxlis pirveli nawiliT gaTvaliswinebul SemTxvevaSisamarTalwarmoeba mimdinareobs sisxlis samarTlis saprocesokodeqsiT dadgenili wesiT.

sasamarTlos mier sarCelis dakmayofilebis – Tanamdebobispiris mflobelobaSi ukanono da dausabuTebeli qonebis flobisdadasturebis SemTxvevaSi da procesis stadiebze Tanamdebobispiris mier Cadenil qmedebaSi sisxlis samarTlis danaSaulisniSnebis gamokveTisas, prokurori valdebulia aRZras sisxlissamarTlis saqme mis winaaRmdeg. prokuroris mier sisxlis samarTlissaqmis aRZvra piris mimarT sisxlis samarTlis saproceso kodeqsiTreglamentirebuli saproceso moqmedebaa, ris gamoc sruliadgaugebaria administraciuli saproceso kodeqsis normebSi amdebulebis Semotana, ramdenadac administraciuli saproceso kodeqsisI muxlis Sesabamisad, es kodeqsi adgens saerTo sasamarTloebSiadministraciul saqmeTa ganxilvisa da gadawyvetis saproceso wesebs.

prokuroris am uflebamosilebis – aRZras sisxlis samarTlissaqme araviTari Semxebloba miTiTebulTan ara aqvs da igi iseve,rogorc sxva moqmedeba SesaZloa warmoadgendes sarCelisdakmayofilebis erT-erT samarTlebriv Sedegs.

naTia wkeplaZe muxli 219

Page 127: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

127

muxli 2110. sarCelis daukmayofileblobis SedegebiTu ukanono da dausabuTebeli qonebis Taobaze sarCeli ar

dakmayofilda, imave qonebasTan dakavSirebiT ganmeorebiTisarCelis wardgena dauSvebelia, garda im SemTxvevebisa, rodesackanonmdeblobiT dadgenili wesiT gamovlinda axalaRmoCeniligaremoebebi. (13.02.2004. N3391)

prokuroris sarCelis sasamarTlos mier ardakmayofilebisSemTxvevaSi kanonmdebeli krZalavs imave qonebasTan dakavSirebiTganmeorebiTi sarCelis wardgenas.

amgvari SesaZlebloba moqmedi materialuri da saproceso kanon-mdeblobiT arcerT samarTalwarmoebaSi daSvebuli ar aris, kanonierZalaSi Sesuli sasamarTlo aqtis Sesasruleblad savaldebuloZalis da saboloobis principidan gamomdinare.

Tumca, mocemul samarTalwarmoebaSi daSvebulia gamonaklisi,ramdenadac kanonis teqstSi gamoyenebulia sityvebi: garda imSemTxvevebisa. anu, rodesac saxeze iqneba kanonmdeblobiT dadgeniliwesiT gamovlenili axladaRmoCenili garemoebebi, ganmeorebiTsarCelis wardgena imave qonebaze dasaSvebia, ramdenadac kanonmdebelma ar daazusta Tu ra formiT waredgineba sasamarTlos axladaR-moCenili garemoebebi, logikurad, es unda yofiliyo saqarTvelossamoqalaqo saproceso kodeqsis LII Tavis 421-432-e muxlebiTgaTvaliswinebuli procedura saqmis warmoebis ganaxlebis Sesaxeb.

amdenad, praqtikulad daSvebulia precedenti, rom kanonier ZalaSiSesuli sasamarTlo aqtis miuxedavad, axladaRmoCenili garemoebebiwarmoadgens imave qonebaze ganmeorebiT sarCelis aRZvris safuZvels,rac srul winaaRmdegobaSi modis moqmedi materialuri da saprocesosamarTlis dadgenil normebTan.

sagulisxmoa, rom sarCelis dakmayofilebis SemTxvevaSi axladaR-moCenili garemoebebis safuZvelze sasamarTlosadmi mimarTvisuflebamosileba Tanamdebobis pirs, misi ojaxis wevrs, axlo naTesavsda dakavSirebul pirs gansazRvruli ara aqvs, aRniSnuliT ki

mocemuli norma ar Seicavs arc procesis monawileTa da arcsasamarTlos mier administraciuli procesisaTvis damaxasiaTebelda saWiro ama Tu im saproceso moqmedebis ganxorcielebis wess,piriqiT, es swored rom sisxlissamarTlebrivi devnis ganxorcielebisproceduraa da igi sisxlissamarTalwarmoebiT saqarTvelos sisxlissamarTlis saproceso kodeqsiT dadgenili wesiT unda ganxor-cieldes.

naTia wkeplaZe muxli 2110

Page 128: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

128

muxli 2111. dauswrebeli gadawyvetileba1. Tanamdebobis pirTa ukanono da dausabuTebeli qonebis

saxelmwifosTvis gadacemis Taobaze warmoebuli saqmeebisganxilvisas, rodesac Tanamdebobis piris, misi ojaxis wevris,axlo naTesavis an dakavSirebuli piris mimarT gamocxadebuliaZebna, ar gamoiyeneba saqarTvelos samoqalaqo saprocesokodeqsis 233-e muxlis me-2 nawilis „g” qvepunqti.

2. mxares, romelic ar gamocxadebula sasamarTloSi, egzavnebadauswrebeli gadawyvetilebis asli misi gamotanidan 5 dRisganmavlobaSi.

3. am muxlis pirveli nawiliT gaTvaliswinebul SemTxvevebSigamoiyeneba sasamarTlo uwyebis mxarisaTvis Cabarebis(Setyobinebis) saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis VIIITaviT dadgenili wesi. (13.02.2004. #3391)

im SemTxvevaSi, Tu mopasuxe subieqtebis mimarT sisxlis samarTlissaproceso kodeqsis normaTa safuZvelze gamocxadebulia Zebna, argamoiyeneba samoqalaqo saproceso kodeqsis 233.2 `g`qvepunqti,sagulisxmoa, rom savaraudod adgili aqvs koreqturul Secdomas,vinaidan miTiTebuli muxlis me-2 nawils saerTod qvepunqtebi, maTSoris ̀ g`qvepunqti ara aqvs. amave muxlis 1-li nawilis ̀ g`qvepunqtismixedviT, sasamarTlos dauswrebeli gadawyvetilebis gamotanaekrZaleba Tu gamoucxadebel mxares droulad ar ecnoba saqmisfaqtobrivi garemoebebis Sesaxeb, am normis gamouyeneblobaze miTiTebagulisxmobs, rom miTiTebuli garemoeba ar SeiZleba gaxdesdauswrebeli gadawyvetilebis miRebis damabrkolebeli garemoeba.

administraciuli samarTalwarmoebis mocemul proceduraSidauswrebeli gadawyvetilebis institutis daSveba winaaRmdegobaSi

saxezea saqarTvelos konstituciis 85.3 muxliT aRiarebuliprincipis ̀ samarTalwarmoeba xorcieldeba mxareTa Tanasworobisada SejibrebiTobis safuZvelze`xelyofa. marTlmsajulebisganxorcieleba kanonisa da sasamarTlos winaSe saqmeSi monawileyvela piris Tanasworobis safuZvelze `adamianis uflebaTaevropuli konvenciis me-6 muxliT `samarTliani sasamarTlosufleba`aRiarebul da garantirebul ZiriTad uflebas warmoadgens.

garda aRniSnulisa, norma ar Seicavs daTqmas, romeli proce-sualuri normebis safuZvelze ixilavs sasamarTlo ̀ ganmeorebiTsarCels~, ra vadaSia dasaSvebi misi wardgena, ra samarTlebrivSedegebs iwvevs gamotanili gadawyvetileba da a.S.

naTia wkeplaZe muxli 2111

Page 129: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

129

modis administraciuli saproceso kodesis 261 muxlTan, romlismixedviT administraciul samarTalwarmoebaSi ar gamoiyeneba samo-qalaqo saproceso kodeqsis XXVI Tavis ̀ dauswrebeli gadawyveti-leba`debulebebi. kanonmdebels aRniSnulis gamosaricxad undamoexdina daTqma, rom mocemul proceduraSi ar gamoiyenebaadministraciuli saproceso kodeqsis 261 muxli.

sasamarTlos mier gamoucxadebel mxarisaTvis dauswrebeligadawyvetilebis aslis misi gamotanidan 5 dRis ganmavlobaSigadagzavnis valdebuleba igive SinaarsiT dadgenilia saqarTvelossamoqalaqo saproceso kodeqsis 235-e muxliT. vinaidan kanonmdebelsar ganusazRvravs dauswrebeli gadawyvetilebis gasaCivrebis gan-sxvavebuli vada da wesi, gamoyenebul unda iqnas samoqalaqo sapro-ceso kodeqsis XXVI Tavis normebiT dadgenili procedura.

Zebnilis statusSi myofi mopasuxisaTvis sasamarTlo uwyebisCabarebisTvis (Setyobinebis) gamoiyeneba samoqalaqo saprocesokodeqsis VI I I TaviT dadgenili wesi. Tumca, saqarTvelos samoqalaqosaproceso kodeqsis 70-78-e muxlebi ar iTvaliswinebs Tu sad undaiqnas Cabarebuli (datovebuli) Zebnili pirisaTvis gankuTvnilisasamarTlo uwyeba, saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis78-e muxli iTvaliswinebs mopasuxis faqtobrivi adgilsamyofelisdaudgenlobis SemTxvevaSi uwyebis adgilobrivi TviTmmarTvelobisorganosaTvis an im organizaciis administraciisaTvis gagzavnas,saidanac saTanado warweriT, romelic adasturebs uwyebis am dawese-bulebebis mier miRebas. uwyebis dabrunebis SemTxvevaSi, sasamarTlouflebamosilia saqmis ganxilvas Seudges.

aRniSnulidan gamomdinare, saqarTvelos samoqalaqo saprocesokodeqsis 78.1 muxliT dadgenili pirobis SemTxvevaSi, sasamarTlo

uflebamosilia gamoitanos dauswrebeli gadawyvetileba.18

18 sasamarTlo praqtikaSi, faqtiurad, ar arsebobs dauswrebeligadawyvetilebis gamotanis precedenti, sasamarTloebs gamohqondaTarsebiTi gadawyvetileba administraciuli saproceso kodeqsis 261.2muxlis safuZvelze, Tumca 2004w. 29.12. ganxorcielebul sakanonmdeblocvlilebis Sedegad administraciuli saproceso kodeqsis 261 muxlisme-2 punqti gauqmebulia.

naTia wkeplaZe muxli 2111

Page 130: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

130

maia vaCaZe muxli 22

Tavi VIII

administraciuli samarTalwarmoeba

pirveli instanciis sasamarTloSi

muxli 22. sarCeli administraciul-samarTlebrivi aqtisbaTiladcnobis an Zaladakargulad gamocxadebis Taobaze

1. sarCeli SeiZleba aRiZras administraciul-samarTlebriviaqtis baTilad cnobis an Zaladakargulad gamocxadebismoTxovniT.

2. Tu kanoniT sxva ram ar aris dadgenili, sarCeli dasaSvebia,Tu administraciul-samarTlebrivi aqti an misi nawili pirdapirda uSualo (individualur) zians ayenebs mosarCelis kanonieruflebas an interess an ukanonod zRudavs mis uflebas.

3. sarCeli sasamarTlos unda waredginos Sesabamisadindividualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis anadministraciul saCivarTan dakavSirebuli gadawyvetilebisgacnobidan erTi Tvis vadaSi, xolo normatiuli aqtis SemTxvevaSi–uSualo zianis miyenebidan 3 Tvis vadaSi.

4. am muxlis me-3 nawiliT dadgenili sasarCelo xandazmulobisvada ar vrceldeba iseT administraciul-samarTlebriv aqtebze,romlebic exeba Tanamdebobis piris, misi ojaxis wevris, axlonaTesavis an dakavSirebuli piris ukanono da dausabuTebelqonebas da miRebulia (gamocemulia) kanonmdeblobis moTxovnaTadarRveviT. (24.06.2005. #1800)

materialuri miznis gansaxorcieleblad administraciulisaproceso kodeqsi mosarCeles aZlevs SesaZleblobas, gamoiyenossarCelis sxvadasxva formebi da saproceso moqmedebebi.

imisaTvis, rom SesaZlebeli gamxdariyo am pirTa qmediTisamarTlebrivi dacva, Seiqmna samarTlebrivi dacvis sxvadasxvaformebi, rogorc adekvaturi procesualuri saSualebebi.

ra formis sarCeli unda iqnas aRZruli, damokidebulia imaze, Tura miznisaTvis iRwvis mosarCele. pirma, romelic saWiroebssamarTlebriv dacvas, pirvel rigSi, TviTon unda SearCios im formissarCeli, romelic esaWiroeba miznis gansaxorcieleblad.amavdroulad, administraciuli saqmis ganmxilveli sasamarTlovaldebulia gauwios am pirs saTanado mxardaWera. formaluriprocesualuri uflebebis an materialuri miznebis ganxorcielebammarcxi ar unda ganicados mosarCelis gamoucdelobis an umweobisgamo. amasTan, davis sagnis gansazRvra mTlianad mosarCelis

Page 131: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

131

maia vaCaZe muxli 22

kompetenciaa. mosarCele gansazRvravs sarCelis Sinaarsa damoculobas. sasamarTlo SezRudulia mocemuli sarCeliT dasaqmes ixilavs am sarCelis farglebSi.

administraciul saproceso kodeqsSi sarCelis sxvadasxva formebiar aris mTlianobaSi da sabolood reglamentirebuli.sakanonmdeblo xelisuflebam isargebla mocemuli formebiT, rogorcaRniSnuli kodeqsis winapirobebiT da swored isini daudo massafuZvlad. amdenad, administraciuli procesi ZiriTadad ganasxvavebsSecilebis, mavaldebulebel da aRiarebiT sarCelebs.

1.1. Secilebis sarCelze saubaria administraciuli saprocesokodeqsis 22-e muxlSi. es aris sarCeli administraciul -samarTlebrivi aqtis baTilad cnobis an Zaladakarguladgamocxadebis Taobaze. Secilebis sarCelis safuZvelze mosarCelesSeuZlia miaRwios im administraciul-samarTlebrivi aqtis baTiladcnobas an Zaladakargulad gamocxadebas, romelic pirdapir dauSualo (individualur) zians ayenebs mosarCelis kanonier uflebasan interess an ukanonod zRudavs mis uflebas.

1.2. arsebobs mosazreba, rom administraciul-samarTlebrivi aqtisZaladakargulad gamocxadeba ar aris sasamarTlos funqcia, ufroswori iqneba Tu vityviT, rom ar arsebobs saWiroeba am aqtiTdarRveuli uflebis sasamarTlo dacvisa, radgan igi gamocemuliqna, rogorc marTlzomieri (kanonieri) aqti da misi Zaladakarguladgamocxadeba dakavSirebulia mxolod iseT garemoebebTan, racmocemulia zogadi administraciuli kodeqsis 61-e muxlSi da arukavSirdeba Zaladakargulad gamocxadebamde warmoSobilisamarTlebrivi Sedegebis gauqmebas, anu TavisTavad aRniSnuli aqtiaramarTlzomieri (ukanono) ar aris.

am mosazrebis Tanaxmad, sasamarTlos funqciaa administraciuliorganos mier gamocemuli administraciul-samarTlebrivi aqtiskanonierebis Semowmeba, misi Sesabamisobis gansazRvra saqarTveloskanonmdeblobasTan, razec miuTiTebs kidec administraciulisaproceso kodeqsis me-2 muxlis me-2 nawilis „a`qvepunqti, me-6 da32-e muxlebi da rac gulisxmobs imis dadgenas, marTlzomieria Tuara gasaCivrebuli administraciul-samarTlebrivi aqti. TusasamarTlos mier dadgindeba, rom aqti aramarTlzomieria, igiyovelTvis baTilad iqneba cnobili im garemoebebis safuZvelze,rac mocemulia zogadi administraciuli kodeqsis me-601 muxlSi.gamonakliss warmoadgens administraciuli saproceso kodeqsismxolod 32-e muxlis me-5 nawili, romlis Tanaxmadac, TundacaramarTlzomieri, normatiul-administraciuli aqti baTilad cnobis

Page 132: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

132

1 saqarTvelos zogadi administraciuli samarTlis komentari, gv. 34-35

maia vaCaZe muxli 22

nacvlad SeiZleba Zaladakargulad gamocxaddes.amasTan, es mxolod mosazrebaa, romelic kanoniT ar aris

reglamentirebuli.

1.3. saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis me-2 muxlispirveli nawilis „g`qvepunqtis Tanaxmad administraciul-samarTlebrivi aqti aris administraciuli organos mierkanonmdeblobis safuZvelze gamocemuli samarTlebrivi aqti. „d`da„e`qvepunqtebis mixedviT ki administraciuli organo uflebamosilia,gamosces ori saxis administraciul-samarTlebrivi aqti:individualuri administraciul-samarTlebrivi aqti da normatiuliadmi nistraciul-samarTlebrivi aqti. amasTan, orive maTganiSeiZleba iyos aRmWurveli xasiaTis.

administraciuli saproceso kodeqsis 22-e muxlis pirveli nawiliuSvebs orive saxis administraciul-samarTlebrivi aqtis saerTosasarCelo wesiT gasaCivrebis SesaZleblobas.

2.1. rogorc wesi, Secilebis sarCeli, iseve rogorc maval-debulebeli sarCeli (sarCeli administraciul-samarTlebrivi aqtisgamocemis an qmedebis ganxorcielebis Taobaze) SeiZleba wardgeniliqnas mxolod im piris mier, romelsac faqtebis meSveobiT SeuZliadaamtkicos, rom misi uflebebi da kanonieri interesebi darRveuliiqna am aqtiT, an mis miRebaze uaris TqmiT, an administraciuliorganos umoqmedobiT, e.i. aseTi sarCelis wardgenis SemTxvevaSi,mosarCeles unda hqondes sarCelis wardgenis uflebaze dayrdnobissaSualeba.

2.2. dainteresebuli mxaris cneba umniSvnelovanesia adminis-traciul samarTalSi. misi ganmarteba mocemulia saqarTveloszogadi administraciuli kodeqsis komentarSi19. igi ukavSirdebapiris uflebas - warmodgenil iqnas mxared sasamarTloSi. daintere-sebul mxared iTvleba nebismieri fizikuri an iuridiuli piri,administraciuli organo, romlebTan dakavSirebiTac miRebulia(an misaRebia) administraciul-samarTlebrivi aqti an gansaxorcie-lebelia raime qmedeba. agreTve, is piri, romlis kanonier interesebzecpirdapir da uSualo (individualur) gavlenas axdens administra-ciuli organos mier miRebuli (an misaRebi) gadawyvetileba anqmedeba.

interesis arseboba gulisxmobs mxolod mxaris realur, Afaqtob-riv interess da gamoricxavs moralur an Teoriul interess. Tuki

Page 133: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

133

maia vaCaZe muxli 22

piri moxseniebulia individualur administraciul-samarTlebrivaqtSi, yvelaferi naTelia, vinaidan, Tu gamoica aqti Sps „miraJisTvis`mSeneblobis nebarTvis gacemaze uaris Tqmis Sesaxeb, Sps„miraJi`avtomaturad warmoadgens dainteresebul mxares.

sagulisxmoa, rom mosarCelis ufleba an interesi kanonieriunda iyos, anu kanoniT unda iqnas daculi. sityva kanoni gulisxmobsrogorc kanons, ise kanonqvemdebare aqts. amasTan, saxeze unda iyospirdapiri da uSualo (individualuri) ziani piris samarTlebrivaddacul uflebebsa da interesebze. gasaCivrebuli administraciul-samarTlebrivi aqti SeiZleba, aseve, ukanonod zRudavdes mosarCelisuflebas.

2.3. sarCelis wardgenis uflebis arsebobis Sesaxeb moTxovnaadministraciul samarTalwarmoebaSi gamoiyeneba imisaTvis, romTavidan iqnas acilebuli nebismieri piris mier SemotanilisarCelebi, anu xeli SeeSalos imas, rom nebismier pirs, visi uSualokanonieri interesic ar Selaxula, ar SeeZlos sarCelis aRZvraadministraciul-samarTlebrivi aqtis winaaRmdeg, an mis miRebazeuaris Tqmis an administraciuli organos umoqmedobis SemTxvevaSi.

mosarCelem unda daamtkicos, rom gasaCivrebuli administraciul- samarTlebrivi aqtiT, an mis miRebaze uaris TqmiT, anadministraciuli organos umoqmedobiT misi uflebebi iqnadarRveuli. sarCelis dasaSvebad miCnevisaTvis mosarCelis miersasamarTlosTvis wardgenil mtkicebulebebs darRveuli uflebisSesaxeb ar unda waeyenos gansakuTrebiT mkacri moTxovnebi. amSemTxvevaSi sakmarisia, Tu mosarCele, mis mier faqtebis gadmocemiTsasamarTlos daajerebs uSualod misi uflebebis SesaZlodarRvevaSi. adgili hqonda Tu ara sinamdvileSi mosarCelis uflebe-bis darRvevas, e.i. sinamdvileSi dairRva Tu ara misi uflebebi - arSeiZleba gadawyvetil iqnas sarCelis dasaSvebobis ganxilvis dros,radgan es sarCelis dasabuTebulobis sakiTxia.

2.4. gamonaklisi am wesidan dasaSvebia im SemTxvevaSi, Tu kanoniTsxva ram aris dadgenili.

aseve gamonakliss warmoadgens garemosdacviTi aqtebi. 2000 wlis9 Tebervals saqarTvelos parlamentma ratifikacia gaukeTa orhusis1998 wlis konvencias „garemos dacviT sakiTxebTan dakavSirebuliinformaciis xelmisawvdomobis, gadawyvetilebis miRebis procesSisazogadoebis monawileobisa da am sferoSi marTlmsajulebissakiTxebze xelmisawvdomobis Sesaxeb~, romlis mixedviTac arasam-Tavrobo organizaciebsa da moqalaqeebs ufleba miecaT am sakiTxebze

Page 134: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

134

20 zogadi administraciuli samarTlis saxelmZRvanelo, gv. 153-161.

maia vaCaZe muxli 22

sarCeliT mimarTon sasamarTlos.

3.1. administraciuli saproceso kodeqsis 22-e muxlis me-3 nawiliawesebs individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis saerTosasamarTloSi gasaCivrebis (sasarCelo xandazmulobis) erTTvianvadas (2005 wlis 24 ivnisis cvlilebebi da damatebebi).

administraciuli aqtis gasaCivrebis vadis aTvla iwyeba saqar-Tvelos zogadi administraciuli kodeqsis 58-e muxliT dadgeniliwesis Sesabamisad, dainteresebuli pirisaTvis individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqtis gacnobis TariRidan.

3.2. am muxlis me-3 nawilSi Setanili cvlilebis Tanaxmad, indi-vidualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnobisan Zaladakargulad gamocxadebis Taobaze sarCeli sasamarTlosunda waredginos aqtis an administraciul saCivarTan dakavSirebuligadawyvetilebis gacnobidan erTi Tvis vadaSi. aqamde moqmedieqvsTviani vada erTi TviT Seicvala. kanonmdebelma am cvlilebiTprimati aRmWurveli administraciuli aqtis adresats mianiWa. amasTan,im pirTa uflebebis dacvas, romelTa mimarT SeiZleba amkrZalavixasiaTis individualuri administraciul-samarTlebrivi aqti gamo-ices, am aqtis gasaCivrebis vadis simciris gamo, SeiZleba safrTxeSeeqmnes. am safrTxis Tavidan asacileblad sasamarTlos mxridangansakuTrebiT unda iqnes daculi zogadi administraciuli kodeqsismoTxovna, rom xandazmulobis vadis aTvla aqtis gamocemidan kiara, aramed pirisaTvis misi gacnobis dRidan daiwyos.

3.3. normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtisaTvis amnormis Tanaxmad, sasarCelo xandazmulobis sxva vadaa dadgenili.kerZod, samTviani vada uSualo zianis miyenebidan.

rogorc araerTxel aRvniSneT, normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqti – es aris uflebamosili administraciuliorganos mier sakanonmdeblo aqtis safuZvelze gamocemulisamarTlebrivi aqti, romelic Seicavs misi mudmivi an droebiTi damravaljeradi gamoyenebis qcevis zogad wess. normatiuliadministraciul-samarTlebrivi aqtis arsi mdgomareobs sayovelTaoabstraqtul-generalur mowesrigebaSi, e.i., is moicavs mofiqrebulSemTxvevebs da mimarTulia pirTa ganusazRvrel wreze20.

normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemisuflebamosilebis zogadi samarTlebrivi safuZvlebi Cadebulia

Page 135: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

135

maia vaCaZe muxli 22

saqarTvelos konstituciaSi, saqarTvelos kanonSi „normatiuliaqtebis Sesaxeb`da zogad administraciul kodeqsSi. SesaZlebeliaam aqtebis klasifikacia sxvadasxva niSnis mixedviT, amasTan, nor-matiuli administraciul-samarTlebrivi aqti unda akmayofilebdesmTel rig formalur moTxovnebs: gamocemuli unda iyos kanoniTgansazRvruli uflebamosili organos mier, misi gamocemisas daculiunda iyos administraciuli warmoebis wesebi, gamocemuli undaiyos werilobiTi formiT, registrirebuli da gamoqveynebuli undaiyos kanoniT dadgenili wesiT, rac misi ZalaSi Sesvlis aucilebelipirobaa.

normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqti ukanonoa dabaTilad SeiZleba gamocxaddes mxolod im SemTxvevaSi, Tu is arakmayofilebs aq CamoTvlilidan romelime erT moTxovnas.

normatiul administraciul-samarTlebrivi aqtis baTiladcnobis an Zaladakargulad gamocxadebis Taobaze sarCelTandakavSirebiT iseve moqmedebs am muxlis me-2 nawiliT gaTvalis-winebuli dasaSvebobis moTxovna, rogorc individualur adminis-traciul-samarTlebrivi aqtis mimarT. amasTan, sagulisxmoa, romsasarCelo xandazmuloba aiTvleba normatiul administraciul-samarTlebrivi aqtiT uSualo zianis miyenebidan 3 Tvis vadaSi.ziani unda iyos uSualo da realuri, ara savaraudo.

3.4. amasTan, mizanSewili iqneba, Tu am kodeqsis 22-e muxlis me-3 nawils daemateba Semdegi winadadeba: „Tu kanoniT sxva ram araris dadgenili~, rac imas niSnavs, rom Tu specialuri kanoniTdawesebulia sarCelis wardgenis (sasarCelo xandazmulobis) sxvavada, maSin administraciuli saproceso kodeqsis 22-e muxlis me-3nawiliT dadgenili xandazmulobis vada ar gamoiyeneba. magaliTad,sagadasaxado davebis ganxilvisas gamoiyeneba sagadasaxado kodeqsiTdadgenili sarCelis wardgenis vadebi da ara administraciulisaproceso kodeqsiT gaTvaliswinebuli xandazmulobis vadebi.

4. ix. am kodeqsis VII2 Tavis komentari

muxli 23. sarCeli administraciul-samarTlebrivi aqtisgamocemis Taobaze

1. sarCeli SeiZleba aRiZras administraciul-samarTlebriviaqtis gamocemis moTxovniT.

2. Tu kanoniT sxva ram ar aris dadgenili, sarCeli dasaSvebia,Tu administraciuli organos uari administraciul-samarTleb-

Page 136: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

136

maia vaCaZe muxli 23

rivi aqtis gamocemaze pirdapir da uSualo (individualur) ziansayenebs mosarCelis kanonier uflebas an interess.

3. Tu kanoniT sxva ram ar aris gansazRvruli, sarCeli sasamar-Tlos unda waredginos administraciul-samarTlebrivi aqtis ga-mocemaze uaris miRebidan erTi Tvis vadaSi. (24.06.2005. 1800)

1.1. sarCelis formebidan erT-erTi mniSvnelovania mavaldebu-lebeli sarCeli. mavaldebulebeli sarCelis erT-erTi saxeasarCeli administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis moTxovniT.am saxis sarCelis wardgenisas mosarCele administraciuliorganosagan iTxovs mis sasargeblod administraciul-samarTlebriviaqtis gamocemas. Tu mosarCele moigebs process da sasamarTlomiiCnevs, rom sarCeli safuZvliania, igi sasamarTlo aqtiT (gadaw-yvetilebiT) avaldebulebs administraciul organos - gamoscesadministraciul-samarTlebrivi aqti, romelic manamde mopasuxismier ar iqna gamocemuli. aucileblobis SemTxvevaSi, sasamarTlogadawyvetileba SeiZleba iZulebiTi wesiTac aRsruldes.

1.2. am saxis sarCelebi moqalaqeebisa da iuridiuli pirebismier ZiriTadad aRiZvris maSin, rodesac maT TavianTi proeqtebisgansaxorcieleblad esaWiroebaT nebarTva an licenzia, an Tu maTimoTxovnebi ukavSirdeba valdebulebiTi administraciuli mmar-Tvelobis sferos, roca gadawyvetileba administraciuli organosmier Sesasrulebeli valdebulebis Sesaxeb miRebul unda iqnesadministraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemiT.

1.3. administraciuli saproceso kodeqsis 23-e muxlis pirvelinawili yovel dainteresebul pirs uflebas aniWebs, mimarTossasamarTlos administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemismoTxovniT.

administraciuli saproceso kodeqsis 23-e muxlis axali redaqciadainteresebul mxares SesaZleblobas aZlevs sarCeli aRZras aramarto individualuri administraciul-samarTlebrivi, aramednormatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemismoTxovniT. amasTan, sainteresoa zogadi administraciuli kodeqsis211-e muxlis mesame nawili, romlis Tanaxmad: „administraciuliwarmoeba normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtisgamosacemad SeiZleba daiwyos fizikuri an iuridiuli piris,administraciuli organos gancxadebis safuZvelze mxolod kanoniTgaTvaliswinebul SemTxvevebSi~.

amdenad, rogorc ukve aRvniSneT, kanoni zogjer iZleva imis

Page 137: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

137

maia vaCaZe muxli 23

SesaZleblobas an valdebulebas, rom momzaddes da gamoicesnormatiuli administraciul-samarTlebrivi aqti. miuxedavad amisa,uflebamosil saxelmwifo organos xSirad ar surs amis gakeTeba.aseT SemTxvevaSi, SesaZloa kanoni mesame mxares aniWebdes SesaZ-leblobas, moiTxovos aqtis gamocema rogorc administraciuliwarmoebis, ise samarTalwarmoebis gziT.

2. ix. am kodeqsis 22-e muxlis me-2 nawilis komentari.

magaliTad:

d.g. 2004 wlis 2 marts Tbilisis gldani-naZaladevis raionulsasamarTloSi mopasuxeebis: Tbilisis gldani-naZaladevis saolqosagadasaxado inspeqciisa da saqarTvelos finansTa saministrossagadasaxado departamentis mimarT sarCeli aRZra da sagadasaxadoinspeqciis mier gamarTul specializebul Ria auqcionze SeZenilqonebaze (romlis Rirebuleba srulad gadaixada) sakuTrebisdamadasturebeli dokumentis - sertifikatis gacema moiTxova, radgansagadasaxado inspeqciam am dokumentis gacemaze uari ganacxada.

Tbilisis gldani-naZaladevis raionuli sasamarTlos 2004 wlis17 martis gadawyvetilebiT sarCeli dakmayofilda.

3. administraciuli saproceso kodeqsis 23-e muxlis axaliredaqciiT 23-e muxls daemata aseve me-3 nawili, romelic adgenssasarCelo xandazmulobis vadas. Tu kanoniT sxva ram ar arisgansazRvruli, administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemisTaobaze sarCeli sasamarTlos unda waredginos administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemaze uaris miRebidan erTi Tvis vadaSi.

aRniSnuli cvlileba, garda sasarCelo xandazmulobaze miTiTebisa,xazs usvams im garemoebas, rom aseTi sarCelis aRZvramde, mosarCelesjer administraciuli organosadmi unda hqondes mimarTulianalogiuri moTxovniT da uaris miRebidan erTi Tvis vadaSi undamimarTos sasamarTlos.

muxli 24. sarCeli qmedebis ganxorcielebis Taobaze

1. sarCeli SeiZleba aRiZras iseTi moqmedebis ganxorcielebisan iseTi moqmedebisagan Tavis Sekavebis moTxovniT, romelic argulisxmobs individualuri administraciul-samarTlebriviaqtis gamocemas. (24.06.2005. N1800)

2. sarCeli dasaSvebia, Tu administraciuli organos mier raimemoqmedebis ganxorcieleba an uari raime moqmedebis ganxor-

Page 138: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

138

21 saqarTvelos zogadi administraciuli samarTlis komentari, s.f. 68

maia vaCaZe muxli 24

cielebaze pirdapir da uSualo (individualur) zians ayenebsmosarCelis kanonier uflebas an interess.

1.1. sarCeli moqmedebis ganxorcielebis Taobaze maval-debulebeli sarCelis gansakuTrebuli formaa, romliTac SesaZ-lebelia moTxovnil iqnas nebismieri sxva administraciuli zomebisganxorcieleba, rac ar aris dafuZnebuli individualuradministraciul-samarTlebriv aqtze. SeiZleba administraciuliorganos moqmedeba umoqmedobaSic gamoixatos.

aseTi sarCelebis ganxilvisas sasamarTlom pirvel rigSi undaSeamowmos sajaro uflebamosilebidan gamomdinare, gaaCnia Tu araadministraciul organos aseTi moqmedebis ganxorcielebiskompetencia.

1.2. sarCelis aRZvris ufleba aqvs administraciul organosacsxva administraciuli organos mimarT. zogadi administraciulikodeqsis me-2 Tavi gansazRvravs administraciul organoTa urTierT-daxmarebis valdebulebas, daxmarebis pirobebsa da farglebs, samar-Tlebriv daxmarebaze gaweuli xarjebis anazRaurebas da sxvasakiTxebs.

amasTan, sagulisxmoa is faqti, rom Tavad zogadi administraciulikodeqsis me-18 muxli adgens am organoTa Soris wamoWril davaTagadawyvetis wess da pirobebs. im SemTxvevaSi, Tu administraciuliorgano, romelmac moiTxova samarTlebrivi daxmarebis gaweva, argaiziarebs daxmarebaze uaris Tqmis argumentebs, dava maT SorisSemdegnairad unda gadawydes: im SemTxvevaSi, Tu arsebobs saerToxelmZRvaneli organo, swored mas eniWeba davis sabolood gadawyvetisufleba, xolo winaaRmdeg SemTxvevaSi, davebs gadaWris sasamarTlo21.

2. ix. 22-e muxlis me-2 nawilis komentari.

3. mizanSewonilad migvaCnia, SevexoT Secilebisa da maval-debulebeli sarCelis dasaSvebad miCnevis erT-erT pirobas, romelicdamaxasiaTebelia germaniis administraciuli saproceso kodeqsi-saTvis da ar aris gaTvaliswinebuli saqarTvelos administraciulisaproceso kodeqsiT.

Secilebisa da mavaldebulebeli sarCelis dasaSvebad miCnevi-saTvis germanuli administraciuli saproceso kanonmdebloba zog-jer awesebs winaswari administraciuli warmoebis Catarebas ( $.

Page 139: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

139

22 germaniis administraciuli saproceso kodeqsi, $68-73

maia vaCaZe muxli 25

68-73, germaniis administraciuli saproceso kodeqsi)22.winaswari warmoeba aris davis sasamarTlo ganxilvis winamdebare

administraciuli warmoeba. igi emsaxureba administraciuli organosTviTkontrols, romelsac ganmeorebiTi Semowmebis SemTxvevaSiSeuZlia Tavadve gaauqmos miRebuli gadawyvetileba, Tu igi arisaraswori da Tavad daicvas administraciuli xelisuflebis kanoni-erebis principi.

winaswari warmoeba aseve emsaxureba moqalaqis samarTlebrividacvis mizans, radgan mocemul SemTxvevaSi administraciuli organosgadawyvetileba xelaxla ganixileba mTeli moculobiT, mowmdebasrulad, rac xandaxan sasamarTlo warmoebis wesiT SeuZlebelia.

winaswari warmoebis arcTu urigo mizania sasamarTloTasaqmianobis gaadvileba, radgan am pirobis arsebobisas, SesaZlebeliasasamarTloTa gantvirTva. amas ki gansakuTrebulad saWiroebsqarTuli administraciuli samarTalwarmoeba, radgan administra-ciul sarCelTa ricxvi geometriuli siswrafiT izrdeba, xoloadministraciul organoTa TviTkontroli sustdeba.

muxli 25. aRiarebiTi sarCeli1. aRiarebiTi sarCeli SeiZleba aRiZras aqtis ararad

aRiarebis, uflebis an samarTlebrivi urTierTobis arseboba-ararsebobis dadgenis Sesaxeb, Tu mosarCeles aqvs amis kanonieriinteresi. (24.06.2005. 1800)

2. aRiarebiTi sarCeli ar SeiZleba aRiZras, Tu mosarCelesSeuZlia aRZras sarCeli am kodeqsis 22-24-e muxlebis safuZvelze.

1.1. aRiarebiTi sarCeli sarCelis erT-erTi formaa, romliTacdgindeba uflebis an samarTlebrivi urTierTobis arseboba anararseboba.

udavo warmoebis wesiT gansaxilveli saqmeebisagan gansxvavebiTaRiarebiTi sarCeli yovelTvis gulisxmobs modave mxareebs -mosarCeles da mopasuxes.

aRiarebiT sarCels waeyeneba damatebiTi winapiroba - kanonieriinteresi, kerZod: saxeze unda iyos piris uflebis darRvevis realurisaSiSroeba; an mopasuxe unda ecilebodes mosarCeles uflebis ansamarTlebrivi urTierTobis arsebobaSi (an ar arsebobaSi); amasTan,aRiarebiT sarCelze miRebuli gadawyvetileba Sedegiani unda iyosmosarCelisaTvis. mosarCelem Tavad unda miuTiTos im samarTlebrivSedegze, romlis dadgomis kanoniT dacul interess Seexeba.

Page 140: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

140

maia vaCaZe muxli 25

administraciuli samarTalwarmoebis wesiT gansaxilveliaRiarebiTi sarCeli SeiZleba Seexos mxolod im administraciul-samarTalurTierTobaTa aRiarebis sferos, romelic zogadiadministraciuli kodeqsidan da sxva administraciuli kanonmdeb-lobidan gamomdinareobs.

magaliTad:

1. a.... u ..., T... b..., da i... x... sarCeli aRZres Tbilisis saolqosasamarTlos administraciuli samarTlisa da sagadasaxado saqmeTakolegiaSi mopasuxe saqarTvelos prezidentis mimarT da moiTxoves:

a) isini aRiarebul yofiliyvnen erovnebis, mrwamsisa da azrisgamo devnis msxverplad;

b) saqarTvelos prezidents gamoeca administraciuli aqti maTmimarT erovnebis, mrwamsisa da azris gamo devnisaTvis TavSesafrismicemis Taobaze;

sarCeli sasamarTlos mier dasaSvebad iqna miCneuli, Tumcasaqmis ganxilva dReisaTvis ar aris damTavrebuli.

2. e...m... da l... q... Tbilisis didube-CuRureTis raionulsasamarTlos aRiarebiTi sarCeliT mimarTes da 2000 wlis 1 agvistose... m... da saxelmwifo qonebis marTvis saministros Sorisgaformebuli ijara-gamosyidvis xelSekrulebisa da 2001 wlis 15ivniss e...m... da l...q... Soris gaformebuli nasyidobis xelSekrulebiskanonierad cnoba moiTxoves. mosarCeleebma mopasuxed saxelmwifoqonebis marTvis saministro, xolo mesame pirad ZeglTa dacvisdeparatmenti daasaxeles.

aRiarebiTi sarCelis wardgenas safuZvlad is garemoeba daedo,rom l... q... SeZenili qonebis gayidvisas problema Seeqmna, kerZod,ZeglTa dacvis departamentis mier sadavo gaxda is faqti, romxsenebuli Senoba raionuli mniSvnelobis aqtiteqturul Zeglswarmoadgenda.

aRiarebiTi sarCeli mimarTuli iyo imisaken, rom sasamarTloszemoxsenebuli qonebis privatizebisa da nasyidobis xelSekru-lebebis marTlzomiereba da kanoniereba daedasturebina imsafuZvliT, rom sadavo qoneba arqiteqturul Zegls ar warmoadgenda.

raionuli sasamarTlos gadawyvetilebiT mosarCeleTa aRiarebiTisarCeli dakmayofilda, rac mopasuxesa da mesame pirs ar gausa-CivrebiaT.

magaliTebi germaniis administraciuli sasamarTlos praqtikidan:

Page 141: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

141

maia vaCaZe muxli 25

1. Sps „.........`aqvs pur-funTuSeulis maRazia, romelic Seamowmasanitaruli zedamxedvelobis inspeqciam da gamosca individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqti, romliTac Sps „...`daavala 14dRis vadaSi aRmoefxvra arsebuli darRvevebi. ori dRis Semdeg maszepirsityvierad mosTxoves Seewyvita muSaoba.

Sps „ . . . “ direqtorma aRiarebiTi sarCeliT mimarTa sasamarTlosda moiTxova, rom sasamarTlos eRiarebina misi ufleba saqmianobisgagrZelebis Taobaze da is faqti, rom mas maRaziis daxurva ar evaleboda,mopasuxed dasaxelebul iqna sanitaruli zedamxedvelobis inspeqcia.

sasamarTlom aRiarebiTi sarCeli daakmayofila.

2. dabalalkoholiani ludi kanoniT ganTavisuflebuli iqnasabaJo gadasaxadisagan.

Sps „ . . .`aRiarebiTi sarCeliT mimarTa sasamarTlos, miuTiTa,rom ucxoel partniorTan dadebuli xelSekrulebis Tanaxmad, masgasayidad unda Semoetana dabalalkoholiani ludis partia,risTvisac sasamarTlo gadawyvetilebiT iTxovda uflebis aRiarebas,rom sabaJo gadasaxadis gareSe SeeZlo dabalalkoholiani ludisSemotana. mosarCele aRiarebiTi sarCelis safuZvlad mopasuxeadministraciuli organos (sabaJo departamentis) mxridan am uflebisSesaZlo darRvevis realur saSiSroebaze miuTiTebda.

sasamarTlom aRiarebiTi sarCeli daakmayofila.

3. moqalaqeTa garkveul jgufs administraciuli organos miergamocemuli individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtiTaekrZala demonstraciis gamarTva, radgan igi aferxebda moZraobas.

moqalaqeTa jgufma sarCeliT mimarTa sasamarTlos da moiTxovaam aqtis baTilad cnoba. administraciuli saqmis gadawyvetamdeadministraciulma organom Tavad cno baTilad gasaCivrebuli aqti.

mosarCeleebma Secilebis sarCelis aRiarebiT sarCeladgardaqmniT moiTxoves sasamarTlos eRiarebina maTi uflebademonstraciis Tavisuflad gamarTvis Taobaze im safuZvliT, romarsebobda am uflebis SemdgomSic darRvevis realuri saSiSroebaadministraciul organos mxridan axali amkrZalavi aqtis gamocemiT.

1.2. administraciuli saproceso kodeqsis 25-e muxlSi Setanilicvlileba „aqtis ararad aRiarebis`Taobaze efuZneba zogadadministraciul kodeqsSi Setanil cvlilebas, kerZod szak-is me-60 muxli adgens administraciul-samarTlebrivi aqtis arara aqtadaRiarebis safuZvlebs, xolo ask-is 25-e muxli dainteresebul mxares

Page 142: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

142

paata turava muxli 251

aZlevs SesaZleblobas, aRZras sarCeli administraciul-samarTleb-rivi aqtis arara aqtad aRiarebis moTxovniT. amasTan, aRiarebiTisarCelisaTvis sasarCelo xandazmulobis vada dadgenili ar aris.

szak-is me-60 muxlis Tanaxmad: „administraciul-samarTlebriviaqti gamocemisTanave iTvleba ararad, Tu:

a) SeuZlebelia misi gamomcemi organos dadgena;b) gamocemulia arauflebamosili organos an arauflebamosili

piris mier;g) misi Sesruleba SeuZlebelia faqtobrivi mizezebis gamo;d) misi Sesruleba gamoiwvevs sisxlissamarTlebriv an

administraciul samarTaldarRvevas.

3. arara aqtebis mimarT ar vrceldeba administraciul-samarTlebriviaqtebis gasaCivrebisaTvis am kodeqsiT dadgenili vadebi. administraciul-samarTlebrivi aqtis gamomcemi organo valdebulia sakuTari iniciativiTan dainteresebuli mxaris moTxoveniT ararad aRiaros administraciul-samarTlebrivi aqti~.

2. aRiarebiTi sarCelis aRZvra dauSvebelia, Tu SesaZlebelia aRiZrasSecilebis an mavaldebulebeli sarCeli administraciuli saproceso kodeqsis22-24-e muxlebis safuZvelze.

kodeqsis es moTxovna aRiarebiTi sarCelis dasaSvebad miCnevis kidev erTiwinapirobaa, romelic mkveTrad gamijnavs Secilebis, mavaldebulebeli daaRiarebiTi sarCelis formebs.

muxli 2511111. saxelSekrulebo davebi1. saxelSekrulebo davebis gadawyveta xdeba saerTo sasamar-

TloebisaTvis mimarTvis gziT.2. administraciuli xelSekrulebis dadebasTan, Sesrule-

basTan da SewyvetasTan dakavSirebuli davebi ganixileba saerTosasamarTloebis mier administraciuli samarTalwarmoebis wesiT.administraciuli organos mier kerZosamarTlebrivi xelSekru-lebis dadebasTan, SesrulebasTan da SewyvetasTan dakavSirebulidavebi ganixileba samoqalaqo samarTalwarmoebis wesiT.

3. administraciuli organos mier dadebuli kerZosamarTleb-rivi xelSekrulebidan gamomdinare dava mxareTa SeTanxmebiT SeiZ-leba gansaxilvelad gadaeces kerZo arbitraJs. (24.06.2005. #1800)

I. zogadiadministraciul saproceso kodeqsSi 2005 wlis 24 ivnisis kanoniT

Setanili cvlilebebisa da damatebebis Sedegia axali 25¹¹muxli,

Page 143: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

143

paata turava muxli 251

romelic adgens saxelSekrulebo davebis ganxilvis wess.saqarTvelos TiTqmis xuTwliani sasamarTlo praqtikis analizisa

da sazRvargareTis qveynebis gamocdilebis gacnobis Sedegad uariiTqva ,,administraciuli garigebis`institutze. szak-is me-2 muxlisI nawilis ,,z`qvepunqtis Zveli redaqcia administraciul garigebadmiiCnevda yvela saxis samoqalaqo samarTlebriv garigebas, romelSicerT-erT mxared administraciuli organo monawileobda. Sesabamisad,administraciul garigebasTan dakavSirebuli davebi saerTosasamarTloebis mier ganixileboda administraciulisamarTalwarmoebis wesiT, ramac gamoiwvia administraciulimarTlmsajulebis gadatvirTva. aseve problemas qmnida calmxriviadministraciuli garigebis instituti. saqarTvelos uzenaesisasamarTlos mier damkvidrebuli praqtika imdenad farTointerpretacias aZlevda calmxrivi garigebis cnebas, rom masSieqcevoda administraciuli organos mier gamocemuli individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqti sajaro mosamsaxurissamsaxuridan gaTavisuflebis Sesaxeb.

administraciuli marTlmsajulebis gantvirTvisa da sworisasamarTlo praqtikis Camoyalibebis mizniT axleburad Camoyalibdaszak-is V Tavi. administraciuli xelSekrulebis, rogorc adminis-traciuli organos saqmianobis erT-erTi sajaro samarTlebriviformis sakanonmdeblo safuZvels qmnis saqarTvelos zogadiadministraciuli kodeqsi. igi ayalibebs administraciuli xel-Sekrulebis legalur definicias (szak-is me-2 muxlis 1 nawilis,,z`qvepunqtis axali redaqcia) da axdens misi maregulirebelispecialuri normebis kodeqsis V TavSi (muxlebi 65 – 71) Tavmoyras.administraciuli organo uflebamosilia dados rogorcadministraciuli, aseve kerZosamarTlebrivi xelSekruleba.administraciuli organos mier administraciuli xelSekrulebisdadebisas gamoiyeneba zogadi administraciuli kodeqsi dasamoqalaqo kodeqsis Sesabamisi normebi (szak-is 65 II muxli).

II. saxelSekrulebo davebis gadawyveta saerTo sasamarTloebisaT-vis mimarTvis gziT.

sask-s 25¹ muxli adgens saxelSekrulebo davebis ganxilviswess. aRniSnuli muxlis I nawili axdens administraciulisamarTlis praqtikaSi damkvidrebuli wesis samarTlebriv gaformebas:saxelSekrulebo davebTan dakavSirebiT dauSvebeliaadministraciuli saCivris Setana. is SeiZleba gadawydes mxolodsaerTo sasamarTloebisadmi mimarTvis gziT.

Page 144: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

144

paata turava muxli 251

administraciul organos aqvs sajaro samarTlebriviuflebamosilebis ganxorcielebis samarTlebrivi formis arCevanisTavisufleba. im SemTxvevaSi, rodesac is airCevs saqmianobissamarTlebriv formas administraciuli xelSekrulebis saxiT isvaldebulia bolomde darCes samarTlebrivi urTierTobis amsafexurze. xelSekruleba, rogorc samoqalaqo samarTlis instituti,aris ormxrivi (an mravalmxrivi) nebis gamovlena, romelic mimarTuliasamarTlebrivi urTierTobis warmoSobis, Secvlis an Sewyvetisaken.xelSekruleba ideba xelSekrulebis mxareebis urTierTTanmxvedri,saerTo miznisken mimarTuli nebis gamoxatvis Sedegad. Tu saxezear aris ormxrivi neba, Sesabamisad ar aris administraciulixelSekrulebac. administraciuli organo ar aris uflebamosiliindividualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemiTcalmxrivad moawesrigos xelSekrulebiT nakisri valdebulebebisSesruleba, is valdebulia xelSekrulebidan warmoSobili davebisgadawyvetis mizniT mimarTos sasamarTlos da rogorc xelSekru-lebis Tanasworuflebianma partnoirma moiTxovos misi uflebebisdacva. xelSekrulebis meore mxarec – moqalaqec – ar arisuflebamosili saCivari Seitanos administraciul organoSi damoiTxovos administraciuli warmoebis ganxorcielebis gziT misiuflebebis dacva. administraciul saCivarTan dakavSirebiT adminis-traciul warmoebas aqvs mTeli rigi Taviseburebebi, romelic vergavrceldeba saxelSekrulebo davebis ganxilvasa da gadawyvetaze.am SemTxvevaSi erTad-erTi gzaa Tanasworuflebian subieqtebs Sorisdavis sasamarTTlosaTvis mimarTvis gziT gadawyveta.

I I I . administraciuli da kerZosamarTlebriviI I I . administraciuli da kerZosamarTlebriviI I I . administraciuli da kerZosamarTlebriviI I I . administraciuli da kerZosamarTlebriviI I I . administraciuli da kerZosamarTlebrivixelSekrulebaxelSekrulebaxelSekrulebaxelSekrulebaxelSekruleba

sask-is 25¹ muxlis II nawili mijnavs administraciuli dakerZosamarTlebrivi xelSekrulebis dadebasTan, SesrulebasTan daSewyvetasTan dakavSirebul davebs da gansazRvravs saerTo sasamar-Tloebis mier maTi Sesabamisad samoqalaqo samarTalwarmoebisa daadministraciuli samarTalwarmoebis wesiT ganxilvis valdebulebas.

administraciuli organo uflebamosilia gamoiyenos saqmianobisrogorc sajarosamarTlebrivi, aseve kerZosamarTlebrivi formebi.szak 65¹ muxlis Tanaxmad, administraciuli organo uflebamosiliadados kerZosamarTlebrivi xelSekruleba. gamomdinare aqedan ibadebaSekiTxva, Tu ra SemTxvevaSi iZens administraciuli organos mierdadebuli xelSekruleba administraciulsamarTlebriv xasiaTs.

Page 145: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

145

paata turava muxli 251

Aam SekiTxvaze pasuxis gacemas aqvs saprocesosamarTlebrivimniSvneloba: administraciuli xelSekrulebis dadebasTan,SecvlasTan an SewyvetasTan dakavSirebiT warmoSobil davebsganixilaven da wyveten saerTo sasamarTloebi administraciulisamarTalwarmoebis wesiT (sask-is 251¹II muxli).

administraciuli da samoqalaqosamarTlebrivi xelSekrulebisgamijvnas emsaxureba administraciuli xelSekrulebis cnebislegalur definiciaSi mocemuli elementi : , ,sajarouflebamosilebis ganxorcielebis mizniT~. xelSekrulebissamarTlebriv bunebas gansazRvravs xelSekrulebis mizani. ar arisarsebiTi xelSekrulebis mxareebis samarTlebrivi statusi; isfaqti, rom xelSekrulebis erT-erTi an orive mxare arisadministraciuli organo, ar gvaZlevs imis SesaZleblobas, rom ismiviCnioT administraciul xelSekrulebad. SesaZlebelia, oradministraciul organos Soris daidos samoqalaqosamarTlebrivixelSekruleba da piriqiT, calkeul SemTxvevebSi, saTanado pirobebisarsebobisas or kerZo-samarTlebriv subieqts Soris SesaZlebeliaadministraciuli xelSekrulebis dadeba. M

xelSekrulebis mizani unda ganvsazRvroT misi Sinaarsidangamomdinare. arsebiTia imis dadgena, Tu rogoria saqmis faqtobrivigaremoebebis, gansakuTrebiT, xelSekrulebiT nakisri valdebulebebisan dadgenili moTxovnebis samarTlebrivi buneba. administraciulxelSekrulebasTan gvaqvs saqme mag.,

• rodesac is administraciuli samarTlis normebis Sesrulebasemsaxureba;

• rodesac is individualuri administraciul-samarTlebriviaqtis gamocemis an sxva mmarTvelobiTi RonisZiebis ganxorcielebisvaldebulebas Seicavs;

• rodesac is moqalaqis sajarosamarTlebriv uflebamosilebebsan valdebulebebs adgens.

administraciuli xelSekrulebidan warmoSobili davebis gadaw-yvetis mizniT saerTo sasamarTloebis ganxorcielebul samarTal-warmoebis process axasiaTebs mTeli rigi Taviseburebebi. saqmiswarmoebis gaxsnis safuZvelia dainteresebuli mxaris sasamarTloSiwerilobiTi formiT wardgenili gancxadeba, romelic unda pasuxob-des sssk-is 178-e muxlis moTxovnebs. Tu gancxadeba akmayofilebskanonis moTxovnebs, maSin sasamarTlo gamoitans ganCinebas sarCelismiRebis Sesaxeb, xolo rodesac sarCeli araa Sedgenili sssk-is 178-e da 179-e muxlebis moTxovnaTa dacviT, maSin sasamarTlo gamoitansganCinebas xarvezis Sevsebis Sesaxeb da mosarCeles aZlevs vadas

Page 146: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

146

paata turava muxli 26

mis Sesavsebad. sarCelis miRebaze uaris Tqmis safuZveli SeiZlebaiyos sssk-is 186-e muxlis romelime punqti.

saxelSekrulebo davis gadawyvetis moTxovniT sasamarTloSiSetanili gancxadebis mimarT moqmedebs sarCelis miRebis SesaxebganCinebis gamotanis xuTdRiani vada, romelic gaTvaliswinebuliasssk-is 183-e muxliT, xolo gamwesrigebeli sxdomis instituti,romelic gaTvaliswinebulia sask-is 26² muxliT da emsaxurebasarCelis dasaSvebobis sakiTxis garkvevas, ar gamoiyeneba saxelSek-rulebo davebze sarCelis dasaSvebobis dadgenis SemTxvevaSi.

IV. saxelSekrulebo davis ganxilva kerZo arbitraJisIV. saxelSekrulebo davis ganxilva kerZo arbitraJisIV. saxelSekrulebo davis ganxilva kerZo arbitraJisIV. saxelSekrulebo davis ganxilva kerZo arbitraJisIV. saxelSekrulebo davis ganxilva kerZo arbitraJismiermiermiermiermier

sask-is 25¹ muxlis III nawili uSvebs administraciuli organosmier dadebuli kerZosamarTlebrivi xelSekrulebidangamomdinare davis mxareTa SeTanxmebiT gansaxilvelad kerZoarbitraJisaTvis gadacemas.

administraciuli organos mier kerZosamarTlebrivi xelSekru-lebis dadeba uSualod ar emsaxureba sajaro samarTlebriviuflebamosilebebis Sesrulebas . kerZosamarTlebrivurTierTobebSi administraciuli organo moqmedebs, rogorcsamoqalaqo samarTlis subieqti. kerZosamarTlebrivixelSekruleba ideba samoqalaqo kodeqsis safuZvelze. misSesrulebasTan dakavSirebuli davebis gadawyvetac xdebasamoqalaqo kanonmdeblobis safuZvelze da bunebriviaadministraciuli organo ar SeiZleba iyos SezRuduli gamoiyenoskerZo samarTlis iseTi mniSvnelovani instituti, rogoricaakerZo arbitraJi.

kerZo arbitraJisaTvis mimarTvis aucilebeli winapirobaamxareTa Soris SeTanxmeba dava ganixilos kerZo arbitraJma.SesaZlebelia es SeTanxmeba winaswar Caidos xelSekrulebaSi,an kidev davis warmoSobis Semdeg iqnas miRweuli aseTiSeTanxmeba.

muxli 26. sarCelis wardgena gansjad sasamarTloSi1. sarCeli unda waredginos im sasamarTlos, romelic

uflebamosilia ganixilos da gadawyvitos administraciulisaqme.

Page 147: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

147

maia vaCaZe muxli 26

2. aragansjad sasamarTloSi sarCelis wardgenis SemTxvevaSisasamarTlo sarCels gadaugzavnis gansjad sasamarTlos da amisSesaxeb acnobebs mosarCeles.

3. sasamarTloTa Soris gansjadobis Sesaxeb davas wyvetssakasacio sasamarTlo dasabuTebuli ganCinebiT. (24.06.2005. 1800)

1.1. saproceso kanonmdeblobaSi erTmaneTisagan ganasxvavebenuwyebriv qvemdebareobas da gansjadobas. sasamarTlos uwyebriviqvemdebareoba pasuxobs kiTxvaze: ganekuTvneba Tu ara saqme saerTosasamarTloebs, Sedis Tu ara am saqmis ganxilva saerTo sasamar-Tloebis uflebamosilebaSi (iurisdiqciaSi).

gansjadoba ki awesrigebs sasamarTloebisadmi uwyebrivad qvem-debare saqmeebis ganawilebas calkeuli sasamarTloebis mixedviT,maTi uflebamosilebis gaTvaliswinebiT „saerTo sasamarTloebisSesaxeb`organuli kanonis me-15, 21-e da 32-e muxlebis Sesabamisad.saerTo sasamarTloTa Soris uflebamosilebaTa gamijvna wesrigdebaadministraciuli saproceso kodeqsis me-5 da me-6 muxlebiT. saqmeTaaseT gamijvnas sagnobriv anu gvareobiT (instanciur) gamijvnasuwodeben, rac absolutur sakanonmdeblo donezea gadawyvetili,rogorc administraciul, ise samoqalaqo procesSi.

1.2. sagnobrivi gansjadobisagan gansxvavdeba teritoriuligansjadoba, rac administraciul procesSi samoqalaqo saprocesokodeqsis me-15 muxlis Sesabamisad xorcieldeba. teritoriuligansjadobis saerTo wesis Tanaxmad sasamarTlos sarCeli waredginebamopasuxis sacxovrebeli adgilis mixedviT, xolo iuridiuli pirebisada administraciuli organoebis mimarT - maTi adgilsamyofelismixedviT.

1.3. sagnobrivi da teritoriuli gansjadobisagan gansxvavdebadargobrivi gansjadoba, romelic mocemulia administraciulisaproceso kodeqsis me-2 muxlSi. aRniSnuli saproceso norma gansaz-Rvravs administraciul saqmeTa CamonaTvals, romelic ganxilulunda iqnas administraciuli saproceso kodeqsiT dadgenili wesiT.

administraciuli saproceso kodeqsis 26-e muxlis pirvelinawilis Tanaxmad, sasamarTloSi administraciuli sarCeliswardgenisas daculi unda iqnas sagnobrivi, teritoriuli dadargobrivi gansjadobis wesebi. Sesabamisad, sarCeli unda waredginosim sasamarTlos, romelic zemoT dasaxelebuli saproceso normebisSesabamisad uflebamosilia gadawyvitos administraciuli saqme.

Page 148: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

148

saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsi 229-e muxlisSesabamisad, Tu sasamarTlos mTavar sxdomaze ar gamocxaddebamosarCele, romelsac gaegzavna Setyobineba 70-78-e muxlebiTdadgenili wesiT, mopasuxis Suamdgomlobis safuZvelze sasamarTlos

inga Todria muxli 261

2.1. administraciuli saproceso kodeqsi samoqalaqo saprocesokodeqsisagan gansxvavebiT (sssk 186-e muxli) aragansjad sasamarTloSisarCelis wardgenis SemTxvevaSi am sasamarTlosagan moiTxovssarCelis aragansjad sasamarTloSi gadagzavnas.

2.2. gansjad sasamarTloSi saqmis gadagzavnis Sesaxeb sasamarTlosgamoaqvs ganCineba, romelic unda gaegzavnos (gadaeces) mosarCelesac.sasamarTlos ganCineba gansjad sasamarTloSi saqmis warmarTvisSesaxeb ar saCivrdeba.

3.1. administraciuli saproceso kodeqsis 26-e muxlis me-3 nawiliuSvebs sasamarTloTa Soris gansjadobis Sesaxeb davas. maSin, rocasamoqalaqo saproceso kodeqsis 24-e muxlis Tanaxmad gansjadobisSesaxeb dava ar daiSveba.

administraciul procesSi sasamarTloTa Soris gansjadobisSesaxeb davis SemTxvevaSi sakiTxs (am nawilis axali redaqciiT)wyvets sakasacio sasamarTlo ganCinebiT, romelic sabolooa da arsaCivrdeba.

sasamarTloTa Soris gansjadobis Sesaxeb wamoWrili davebiZiriTadad exeba sagnobriv da dargobriv gansjadobas. unda iTqvas,rom am mxriv administraciul saqmeTa ganmxilvel sasamarTlosmeti SesaZlebloba aqvs gansjadi sasamarTlosaTvis saqmisgadasacemad.

muxli 261. dauswrebeli gadawyvetilebis gamotanisdauSvebloba

1. administraciul samarTalwarmoebaSi ar gamoiyenebasaqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis XXVI Tavisdebulebebi.

2. amoRebulia (29.12.2004. #932)3. sasamarTlo (mosamarTle) uflebamosilia, mxaris arasapatio

mizeziT gamoucxadeblobis SemTxvevaSi mis dauswrebladgamoitanos gadawyvetileba saqmeSi arsebuli masalebis safuZ-velze da am kodeqsis me-4 da me-19 muxlebis debulebaTa gaTvalis-winebiT. (25.03.2005. #1174)

Page 149: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

149

inga Todria muxli 261

SeuZlia gamoitanos dauswrebeli gadawyvetileba sarCelisdakmayofilebaze uaris Tqmis Sesaxeb. Tu mopasuxe ar moiTxovsdauswrebeli gadawyvetilebis gamotanas, sasamarTlos gamoaqvsganCineba sarCelis ganuxilvelad datovebis Sesaxeb, rasacukavSirdeba 276-278-e muxlebiT gaTvaliswinebuli Sedegebi. Tumopasuxe sarCelis ganuxilvelad datovebis winaaRmdegia, sasamarTlogadadebs saqmis ganxilvas. mosarCelis ganmeorebiT gamoucxa-deblobis. SemTxvevaSi sasamarTlo gamoitans dauswrebelgadawyvetilebas amdenad, samoqalaqo samarTalwarmoeba dasaSvebadmiiCnevs saqmeSi arsebul mtkicebulebaTa Sefasebisa dasamarTlebrivi dasabuTebis gareSe sasamarTlos miergadawyvetilebis miRebas sasamarTlo sxdomaze gamoucxadebelimxaris sawinaaRmdegod, mxolod misi gamoucxadeblobis gamo.

administraciuli samarTalwarmoebis dros aseTi uflebasasamarTlos ar gaaCnia. sasamarTlo ar aris uflebamosili Tavisigadawyvetileba gaafuZnos im faqtobriv garemoebebze da mtkicebu-levebze, romlebic ar iqna gamokvleuli da Seswavlili sasamarTlosxdomaze. sasamarTlo yvela SemTxvevaSi valdebulia daasabuTosTavisi gadawyvetileba.

administraciuli saproceso kodeqsis 261-e muxlis me-3 nawilisSesabamisad, sasamarTli uflebamosilia, administraciuli saqmeganixilos da gadawyvitos saqmeSi arsebuli masalebis safuZvelzeda administraciuli saproceso kodeqsis me-4 da me-19 muxlebisdebulebaTa gaTvaliswinebiT, mxaris (mxareTa) daswrebis gareSec.amis ufleba sasamarTlos gaaCnia Tu mxare arasapatio mizeziT argamocxadda pirvelive sasamarTlo mTavar sxdomaze. aseT SemTxvevaSisasamarTlo amowmebs arsebobs Tu ara sasamarTlos mTavari sxdomisdrois Sesaxeb mxarisaTvis kanoniT dadgenili wesiT SetyobinebisCabarebisa da sasamarTloSi misi arasapatio mizeziT gamoucxadeb-lobis damadasturebeli mtkicebulebebi saqmis ganxilvis momenti-saTvis. agreTve, mxaris dauswreblad saqmis ganxilvis dros, sasamar-Tlo iyenebs administraciuli saproceso kanoniT miniWebul ufle-bas sakuTari iniciativiT Seagrovos faqtobrivi garemoebebi damtkicebulebebi da gamoitanos gadawyvetileba mxolod maTi Sefa-sebisa da urTierTSejerebis safuZvelze.

amasTan, vfiqrobT rom ask-s 261-e muxlis 1-li nawili gamoricxavsadministraciul samarTalwarmoebaSi mxolod dauswrebeligadawyvetilebis gamotanas da ar gamoricxavs sssk-s 275-e muxlis~g” punqtis safuZvelze saqmis ganuxilvelad datovebas, rodesacsasamarTlo sxdomaze mosarCele ar gamocxadebula, xolo mopasuxeTanaxmaa sarCelis ganuxilvelad datovebisa.

Page 150: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

150

inga Todria muxli 261

samoqalaqo saproceso kodeqsiT gaTvaliswinebuli dauswrebeligadawyvetileba arsebiTad ewinaaRmdegeba administraciulisamarTalwarmoebis ZiriTad princips, romlis Tanaxmad miiRebamxolod dasabuTebuli sasamarTlo gadawyvetileba, amitomackanonmdebelma am institutis administraciul samarTalwarmoebisdros gamoyenebaze sworad Tqva uari. rac Seexeba sarCelisganuxilvelad datovebas, es ar aris saqmis arc ganxilva da arcgadawyveta. sarCelis ganuxilvelad datoveba sssk-s 29-e TaviTgaTvaliswinebuli gadawyvetilebis gamotanis gareSe saqmiswarmoebis damTavrebas warmoadgens, amdenad, misi administraciulsamarTalwarmoebaSi gamoyeneba ar ewinaaRmdegeba am warmoebisprincipebs.

am sakiTxTan dakavSirebiT sxva pozicia gaaCnia saqarTvelosuzenaes sasamarTlos. kerZod, saqarTvelos uzenaesi sasamarTlosadministraciuli da sxva kategoriis palatam 2002 wlis 1 oqtombris¹ 3g/ad-43-k-s-02 ganCinebaSi ganmarta, rom administrciulsamarTalwarmoebaSi sasamarTlo sxdomaze mxaris gamoucxadeblobisgamo sarCelis ganuxilvelad datoveba dauSvebelia. Tavisi mosazrebasasamarTlom daasabuTa Semdegi garemoebebiT:

saqarTvelos adminisraciuli saproceso kodeqsis 1-li muxlisme-2 nawilis Tanaxmad, Tu am kodeqsiT sxva ram ar aris dadgeniliadministraciul samarTalwarmoebaSi gamoiyeneba saqarTvelossamoqalaqo saproceso kodeqsis debulebani. administraciulisaproceso kodeqsis normebi sssk 275-e muxlisagan gansxvavebuladawesrigeben mxareTa gamoucxadeblobas. administraciulsamarTalwarmoebaSi gamoucxadebloba administraciuli davismxarisaTvis gansxvavebul Sedegs iwvevs, kerZod sask 261 muxlis me-2 nawilis mixedviT sasamarTlo uflebamosilia mxaris xelmeoredarasapatio mizeziT gamoucxadeblobis SemTxvevaSi. mis dauswrebladgamoitanos gadawyvetileba saqmeSi arsebuli masalebis safuZvelzeda am kodeqsis me-4 da me-19 muxlebis debulebaTa gaTvaliswinebiT.

(((((saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos administraciuli da sxvakategoriis saqmeta palatis 2002 wlis 21 noembris ¹ 3g-ad-43-ks-02ganCineba. saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos gadawyvetilebaniadministraciul da sxva kategoriis saqmeebze, 2002 weli , ¹12 ,gv.2177)

Page 151: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

151

inga Todria muxli 262

muxli 262. ganmwesrigebeli sxdoma1. sarCelis miRebidan ori kviris vadaSi ganmwesrigebel

sxdomaze sasamarTlo, mxareTa monawileobiT, ganixilavs amkodeqsis 22-e–25-e muxlebiT gaTvaliswinebuli sarCelisdasaSvebobis sakiTxs. mxareTa gamoucxadebloba ar daabrkolebssakiTxis ganxilvas.

2. sasamarTlo ganCinebiT Sewyvets saqmis warmoebas, Tu igi arakmayofilebs am kodeqsis 22-e–25-e muxlebiT dadgenildasaSvebobis moTxovnebs. sasamarTlo aRniSnuli safuZvliTwyvets saqmis warmoebas procesis nebismier stadiaze.

3. ganCineba saqmis warmoebis Sewyvetis Sesaxeb saCivrdeba kerZosaCivriT zemdgom sasamarTloSi.

4. zemdgomi sasamarTlo ganCinebis gauqmebis an arsebiTiganxilvisas warmoebis Sewyvetis safuZvlebis gamovlenisSemTxvevaSi saqmes gansaxilvelad daubrunebs gansjadsasamarTlos. (24.06.2005. 1800)

administraciuli sarCelis warmoebaSi miRebis Semdeg, mTavarsxdomaze misi safuZvlianobis Semowmebamde da saqmis arsebiTadganxilva-gadawyvetamde, sasamarTlo ixilavs sarCelis dasaSvebobissakiTxs.

262 muxlis 1 nawilis Sesabamisad, sarCelis miRebidan ori kvirisvadaSi sasamarTlo valdebulia sakuTari iniciativiT daniSnosganmwesrigebeli sxdoma da mxareTa monawileobiT ganixilos amkodeqsis 22-e–25-e muxlebiT gaTvaliswinebuli sarCelis dasaSvebobissakiTxi. Tu ganmwesrigebel sxdomaze ar gamocxaddnen mowveulimxareebi, maTi gamoucxadebloba ar daabrkolebs sakiTxis ganxilvas.am normis sityva-sityiTi ganmartebiT sasamarTlo nebismierSemTxvevaSi valdebulia Caataros ganmwesrigebeli sxdoma, maSinacki Tu sarCelis dasaSveboba sadavo ar aris. vfiqrobT, rom normisamgvari ganmarteba ar emsaxureba im mizans, ra mizniTac igi iqnamiRebuli. kerZod, sasamarTlo arsebiTad ar unda ixilavdesdauSvebel sarCels, dauSvebel sarCelze ar unda xdebodesmarTlmsajulebis procesis gaumarTlebeli gaWianureba. vfiqrobT,am miznis misaRwevad da sarCelis dasaSvebobis sakiTxisgansaxilvelad, sasamarTlo valdebulia daniSnos ganmwesrigebelisxdoma mxaris dasabuTebuli Suamdgomlobis safuZvelze an sakuTariiniciativiT, Tu arsebobs dasabuTebuli eWvi sarCelis dauSveblobisTaobaze. yvela sxva SemTxvaSi, sarCelis warmoebaSi miRebidan 2kviris gasvlis Semdeg 26

2-e muxlis me-2 nawilis da saqarTvelossamoqalaqo saproceso kodeqsis 205 muxlis Sesabamisad, sasamarTlo

Page 152: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

152

inga Todria muxli 262

uflebamosilia sarCelis dasaSvebobis sakiTxi ganixilos

mosamazadebel sxdomaze saqmis warmoebis procesis nebismierstadiaze. amdenad, Tu sarCelis dauSveblobis safuZvlebi gamovlindasarCelis miRebidan 2 kviris Semdeg, saqmis ganxilvis nebismierstadiaze, saqmis arsebiTad gadawyvetamde da saboloogadawyvetilebis gamotanamde, sasamarTlo uflebamosilia ganixilossarCelis dasaSvebobis sakiTxi. am sakiTxis ganxilva SeiZlebamoxdes rogorc mTavar, ise mosamzadebel sxdomazec.

magaliTi: mosarCelem sarCeli administraciul-samarTlebriviaqtis baTilad cnobis moTxovniT sasamarTloSi waradgina 2005wlis 15 seqtembers. mosarCelem sarCelSi miuTiTa, rom sadavoadministraciul-samarTlebrivi aqti administraciuli organosagangadmoegzavna 2005 wlis 1 seqtembers faqsiT da warudginasasamarTlos amis damadasturebeli dokumenti. sask-is 262 muxlis1 nawilis safeZvelze, sarCelis warmoebaSi miRebidan 14 dRisvadaSi sarCelis dasaSvebobis sakiTxis gadasawyvetad sasamarTlomdaniSna ganmwesrigebeli sxdoma da sxdomis Sesaxeb acnoba mxareebs.mxareebi ar gamocxaddnen ganmwesrigebel sxdomaze. sasamarTlomsarCeli dasaSvebad miiCnia da gansazRvra mTavari sxdomis dro2005 wlis 27 dekemberi. amis Semdeg mopasuxem SuamdgomlobiTmimarTa sasamarTlos da moiTxova saqmis warmoebis Sewyveta imsafuZvliT, rom mosarCeles gaSvebuli hqonda sask-is 22-e muxlisme-3 nawiliT administraciul-samarTlebrivi aqtis gasaCivrebisaTvisdadgenili 1 Tviani vada. mopasuxem warudgina sasamarTlos imismtkicebuleba, rom sadavo administraciul-samarTlebrivi aqtimosarCeles Cabarda piradad 2005 wlis 1 agvistos da ara 1 seqtembers,anu sarCelis sasamarTloSi wardgenamde erTi TviTa da 15 dRiTadre. aseT viTarebaSi sasamarTlom unda ixelmZRvanelosadministraciuli saproceso kodeqsis 262 muxlis me-2 nawiliT dasamoqalaqo saproceso kodqsis 205-e muxliT, daniSnos saqmezemosamzadebeli sxdoma da gamoitanos ganCineba saqmis warmoebisSewyvetis Sesaxeb.

germaniis administraciuli saproceso kodeqsis Tanaxmad,sasamarTlo sarCelis dasaSvebobis sakiTxs, magaliTad wyvets SualedurigadawyvetilebiT (muxli 109) da ara ganCinebiT. Cemi azriT, amasprincipuli mniSvneloba aqvs, radgan saqmis warmoebis Sewyveta sarCelisdauSveblobis safuZvliT mxarisaTvis sarCelze uaris Tqmis tolfasiada aseTi Sedegi gadawyvetilebis safuZvelze unda dgebodes. Tumca,saqarTvelos kanonmdeblobiT arCeuli procedura pozitiursakanonmdeblo cvlilebad unda ganvixiloT, radgan igi orientirebuliaswrafi da efeqtiani marTlmsajulebis ganxorcielebaze.

Page 153: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

153

inga Todria muxli 262

administraciuli saproceso kodeqsiT gaTvaliswinebulia oTxisaxis administraciuli sarCeli: sarCeli administraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnobis an Zaladakarguladgamocxadebis Taobaze (muxli 22), sarCeli administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis Taobaze ( muxli 23), sarCeli qmedebisganxorcielebis Taobaze (muxli 24) da aRiarebiTi sarCeli (muxli25).

administraciuli-saproceso kodeqsis 22-e muxlis me-2 da me-3nawilebis Sesabamisad, Tu kanoniT sxva ram ar aris dadgenili,sarCeli administraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnobis anZaladakargulad gamocxadebis Taobaze dasaSvebia, Tuadministraciul-samarTlebrivi aqti an misi nawili pirdapir dauSualo (individualur) zians ayenebs mosarCelis kanonier uflebasan interess an ukanonod zRudavs mis uflebas. agreTve, Tu sarCelisasamarTlos waredgina Sesabamisad individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis an administraciul saCivarTan dakavSirebuligadawyvetilebis gacnobidan erTi Tvis vadaSi, xolo normatiuliaqtis SemTxvevaSi –uSualo zianis miyenebidan 3 Tvis vadaSi.

sask-is 22-e muxliT gaTvaliswinebuli sarCelis dasaSvebobiswinapirobebia:

1. sadavo administraciul-samarTlebrivi aqtis arseboba.

2. mosarCeles unda gaaCndes sadavo administraciul-samarTlebrivi aqtis gasaCivrebis ufleba. kerZod, gasaCivrebuliadministraciul-samarTlebrivi aqti unda ayenebdes pirdapir dauSualo (individualur) zians mis kanonier uflebas an interessan ukanonod unda zRudavdes mis uflebas.

3.mosarCelis mier daculi unda iyos sadavo administraciul-samarTlebrivi aqtis gasaCivrebis vada.

administraciuli saproceso kodeqsis 22-e muxlis me-2 da me-3nawilebis Sesabamisad, Tu kanoniT sxva ram ar aris dadgenilisarCeli administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis TaobazedasaSvebia Tu administraciuli organos uari administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemaze pirdapir da uSualo (individualur)zians ayenebs mosarCelis kanonier uflebas an interess. agreTve,Tu kanoniT sxva ram ar aris gansazRvruli, sarCeli dasaSvebia Tuigi sasamarTlos waredgina administraciul-samarTlebrivi aqtisgamocemaze uaris miRebidan erTi Tvis vadaSi.

Page 154: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

154

inga Todria muxli 262

ask-s 23-e muxliT gaTvaliswinebuli sarCelis dasaSvebobiswinapirobebia:

1. administraciuli organos mier administraciul-samarTlebriviaqtis gamoucemloba, Tu arsebobs administraciuli organosvaldebuleba gamosces administraciul-samarTlebrivi aqti(mosarCelis gancxadeba an kanoniT dakisrebuli valdebuleba).

2. mosarCeles unda gaaCndes administraciuli organos mieradministraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis moTxovnis ufleba.kerZod, administraciuli organos mier sakuTari valdebulebisSeusrulebloba unda ayenebdes pirdapir da uSualo (individualur)zians mosarCelis kanonier uflebas an interess an ukanonod undazRudavdes mis uflebas.

3.mosarCelis mier daculi unda iyos sarCelis sasamarTloSiwardgenis vada.

administraciuli saproceso kodeqsis 24-e muxlis Sesabamisad,sarCeli qmedebis ganxorcielebis Taobaze dasaSvebia, Tuadministraciuli organos mier raime moqmedebis ganxorcieleba anuari raime moqmedebis ganxorcielebaze pirdapir da uSualo(individualur) zians ayenebs mosarCelis kanonier uflebas aninteress. aRniSnuli norma dasaSvebobis winapirobad ar adgenssarCelis sasamarTloSi wardgenis vadas.

sask-is 24-e muxliT gaTvaliswinebuli sarCelis dasaSvebobiswinapirobebia:

1. arsebobs administraciuli organos qmedebis (moqmedeba Tuumoqmedoba) ganxorcielebis valdebuleba da man uari ganucxadamosarCeles am valdebulebis Sesrulebaze.

2. administraciuli organos qmedeba pirdapir da uSualo(individualur) zians ayenebs mosarCelis kanonier uflebas aninteress.

rac Seexeba administraciul saproceso kodeqsis 25-e muxliTgaTvaliswinebul sarCels, igi dasaSvebia Tu mosarCele iTxovsadministraciul-samarTlebrivi aqtis ararad aRiarebas, uflebisan samarTlebrivi urTierTobis arseboba-ararsebobis dadgenas da,Tu mosarCeles aqvs amis kanonieri interesi.

amasTan, sarCeli dasaSvebia Tu mosarCeles ar SeuZlia aRZrassarCeli am kodeqsis 22-24-e muxlebis safuZvelze.

sask-is 25-e muxliT gaTvaliswinebuli sarCelis dasaSvebobis

Page 155: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

155

inga Todria muxli 27

winapirobebia:

1.arara administraciul-samarTlebrivi aqtis arseboba.2.mosarCele iTxovs uflebis an samarTlebrivi urTierTobis

arseboba-ararsebobis dadgenas da mas aqvs amis kanonieri interesi.3.SeuZlebelia sarCelis 22-24-e muxlebis safuZvelze aRZvra.

sasamarTlo ganCineba saqmis warmoebis Sewyvetis Sesaxeb SeiZlebagasaCivrdes kerZo saCivriT zemdgom sasamarTloSi. kerZo saCivriswardgenis vadebi da procedura dadgenilia samoqalaqo saprocesokodeqsis 414-420-e muxlebiT. amasTan, administraciuli saprocesokodeqsis 262 muxlis me-4 nawiliT dadgenilia, rom zemdgomisasamarTlo ganCinebis gauqmebis an arsebiTi ganxilvisas, warmoebisSewyvetis safuZvlebis gamovlenis SemTxvevaSi, saqmes gansaxilveladdaubrunebs gansjad sasamarTlos. am normis Tanaxmad, zemdgomisasamarTlo ar wyvets sarCelis dasaSvebobis sakiTxs da yvelaSemTxvevaSi saqmes am sakiTxis gansaxilvelad da gadasawyvetadubrunebs pirveli instanciis sasamarTlos.

muxli 27. gamartivebuli samarTalwarmoebasasamarTlo uflebamosilia mxareTa werilobiTi moTxovnis sa-

fuZvelze administraciuli saqme ganixilos da gadawyvitosmxareTa dauswreblad.

gamartivebuli samarTalwarmoeba sasamarTlos mier gamoiyenebamxolod mxareTa werilobiTi moTxovnis safuZvelze, rogorc wesimartivi kategoriis saqmeebze. mxareTa werilobiT moTxovnaSiigulisxmeba rogorc mosarCelis, ise mopasuxis werilobiTi moTxovna,agreTve erT-erTi mxaris werilobiTi moTxovna da meore mxariswerilobiTi Tanxmoba saqmis gamartivebuli wesiT ganxilvaze.mxolod erTi mxaris Suamdgomloba misi daswrebis gareSe saqmisganxilvis Taobaze sasamarTlos ar aZlevs uflebas ganixilossaqme administraciuli saproceso kodeqsis 27-e muxliTgaTvaliswinebuli wesiT. mniSvnelovania, rom mxareTa moTxovnismiuxedavad, am wesiT saqmis ganxilva sasamarTlos uflebaa da aravaldebuleba, anu sasamarTlo wyvets ramdenad mizanSewoniliamxareTa dauswreblad da maTi axsna-ganmartebebis mosmenis gareSekonkretuli administraciuli saqmis ganxilva da gadawyveta. esimas niSnavs, rom sasamarTlos SeuZlia ar daeTanxmos mxareebs daar daadginos saqmis gamartivebuli wesiT ganxilva, Tu sasamarTlosxdomaze maT mowvevasa da zepir mosmenaSi monawileobassavaldebulod CaTvlis. sasamarTlo ar aris SezRuduli mxareTa

Page 156: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

156

inga Todria muxli 27

werilobiTi SuamdgomlobebiT.administarciuli saqmis gamartivebuli samarTalwarmoeba ar

iwvevs saqmeze samoqalaqo saproceso kodeqsis XXVI TaviTgaTvaliswinebuli dauswrebeli gadawyvetilebis gamotanas.sasamarTlom yvela SemTxvevaSi unda miiRos motivirebuli,dasabuTebuli am kodeqsis me-4 da me-19 muxlebis debulebaTagaTvaliswinebiT.

kiTxvaze, dasaSvebia Tu ara administraciuli saqmis samoqalaqosaproceso kodeqsiT daTvaliswinebuli gamartivebuli wesiTganxilva pasuxi, Cveni azriT uaryofiTi unda iyos, Tumca arsebobsgansxvavebuli mosazrebac.

administraciuli saqmis samoqalaqo saproceso kodeqsiTgaTvaliswinebuli gamartivebuli wesiT ganxilvis dauSveblobazemiuTiTeben Semdegi garemoebebi:

samoqalaqo saproceso kodeqsis 302-309-e muxlebiTgaTvaliswinebuli saqmis ganxilvis gamartivebuli wesi arissaqmeTa ganxilvis specialuri procedura fuladi davalianebisgadaxdevinebis Taobaze. aRniSnuli wesiT saqmis ganxilvis safuZveliyovelTvis aris gancxadeba da ara sarCeli. gancxadebis ganxilvamiznad isaxavs sasamarTlos mier davalianebis gadaxdevinebis SesaxebbrZanebisa da ara gadawyvetilebis miRebas. gadaxdis brZanebaSisasamarTlo uTiTebs, rom mas ar Seumowmebia, aqvs Tu araganmcxadebels aRZruli moTxovnis samarTlebrivi dasabuTeba. Tumopasuxe gadaxdis Sesaxeb miRebuli brZanebis winaaRmdeg Sesagebels(protests) ar Seitans, sasamarTlo miiRebs saaRsrulebogankargulebas. xolo, Tu mopasuxe Tavis Sesagebels davalianebisgadaxdevinebis Sesaxeb sasamarTloSi droulad Seitans, aRZrulimoTxovna ganxiluli da gadawyvetili iqneba sasarCelo warmoebissaerTo wesiT. amdenad, warmoebis es wesi saerTod gamoricxavssasamarTlos iniciativas da administarciuli organos saprocesomoqmedebaTa kanonierebis sasamarTlos mier Semowmebas.

rac Seexeba fuladi Tanxis davalianebis gadaxdevinebasTandakavSirebuli administraciuli aqtis aRsrulebis gansakuTrebulwess, mas gansazRvravs zogadi administraciuli kodeqsis 175-e muxli.am wesis Tanaxmad, fuladi Tanxis gadaxdevinebasTan dakavSirebuliadministraciuli aqtis aRsrulebas axorcielebs administraciuliorgano sasamarTloSi mimarTvis gareSe. fuladi TanxisgadaxdevinebasTan dakavSirebuli administraciuli aqtisaRsrulebisaTvis saWiroa Sesabamisi administraciuli organos daara sasamarTlos gadawyvetileba aRsrulebis uzrunvelyofisSesaxeb. Tu administraciuli aqtis safuZvelze valdebuli piri

Page 157: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

157

inga Todria muxli 28

uars acxadebs gadaixados fuladi Tanxa, administraciuli organouflebamosilia miiRos gadawyvetileba aRsrulebis uzrunvelyofisSesaxeb, romlis Sesabamisad uflebamosili piri movales daakisrebsvaldebulebas, rom misTvis gadasacemi fuladi Tanxa Caricxosadministraciuli organos angariSze. da bolos, pirisagan TanxisiZulebiTi amoReba, qonebaze yadaRis dadeba warmoebs saaRsruleblofurclis safuZvelze, ‘saaRsrulebo warmoebaTa Sesaxeb” saqarTveloskanoniT dadgenili wesiT.

amdenad, aSkaraa rom fuladi davalianebis gadaxdevinebis sakiTxzeadministraciul organos ar gaaCnia sasamarTloSi samarTlebrividacvis saWiroeba da administraciul organos sasarCelo miznisdamoukideblad miRweva SeuZlia.

saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos administraciuli da sxvakategoriis saqmeTa palatis 2001 wlis 11 maisis ¹ 3g/ad-26-ks ganCinebiTganimarta: ~samoqalaqo saproceso kodeqsiT gaTvaliswinebulidavalianebis gadaxdevinebis Sesaxeb saqmis ganxilvis wesiewinaaRmdegeba administraciuli davis ganxilvis procesualurwesrigs, inkviziciurobis sawyiss, romlis Tanaxmadac sasamarTlosakuTari iniciativiT iRebs gadawyvetilebas damatebiTi informaciisan mtkicebulebaTa warmosadgenad, Tavad moipovebs maT. amdenad,ssk-is 302-309-e muxlebi administraciul samarTalwarmoebaSi argamoiyeneba”. (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos gadawyvetilebaniadministraciuli da sxva kategoriis saqmeebze 2001 w., ¹ 5, gv.344-347)

muxli 28. daCqarebuli administraciuli samarTalwarmoeba1. sasamarTlos (mosamarTles) SeuZlia mxaris moTxovniT

miiRosgadawyvetileba saqmis daCqarebuli wesiT ganxilvis Sesaxeb.2. daCqarebuli wesiT saqmis ganxilvis dros sasamarTlo

uflebamosilia:a) Seamoklos mopasuxis mier Tavisi pasuxis (Sesageblis) an

Segebebuli sarCelis wardgenis vada;b) mesame pirs ar ganusazRvros vada sarCelze sakuTari

mosazrebis wardgenisaTvis;g) ar daadginos mxareebis mier eqspertis daniSvnasTan

dakavSirebiT sakuTari mosazrebis wardgenis vada;d) Seumoklos mxareebs eqspertis daskvnasTan dakavSirebiT

sakuTari mosazrebis wardgenis vada.

Page 158: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

158

inga Todria muxli 29

samoqalaqo saproceso kodeqsis 59-e muxlis me-3 nawilisSesabamisad, samoqalaqo saqmeebs sasamarTloebi ganixilavengancxadebis miRebis dRidan ara ugvianes 2 Tvisa, xolo gansakuTrebiTrTuli kategoriis saqmeebze ganmxilveli sasamarTlos gadawyveti-lebiT es vada SeiZleba gagrZeldes ara umetes 5 Tvisa, gardaalimentis gadaxdevinebis, dasaxiCrebiT an janmrTelobis sxva dazi-anebiT, agreTve marCenalis sikvdiliT gamowveuli zianis anazRa-urebis, SromiTi urTierTobebidan gamomdinare moTxovnebis Sesaxebsaqmeebisa, romlebic ganxilul unda iqnes ara ugvianes 1 Tvisa. TukanoniT sxva vada ar aris gaTvaliswinebuli administraciulsamarTalwarmoebaSi gamoiyeneba samoqalaqo saproceso kodeqsiTdadgenili vadebi.

administraciuli saproceso kodeqsi adgens mxolod sagadasaxdosaqmeebis ganxilvis gansxvavebul vadas, kerZod kodeqsis me-131 muxlisSesabamisad sagadasaxado saqmeebis ganxilvis vada sasamarTloSisarCelis Setanidan mxarisaTvis gadawyvetilebis gadacemamde arunda aRematebodes or kviras.

garkveuli kategoriis administraciul saqmeebze saqarTveloskanonmdeblobiT dadgenilia ganxilvis specialuri vadebi. kerZod,organuli kanonis ~saqarTvelos saarCevno kodeqsis” 77-e muxlisSesabamisad, saarCevno davebisaTvis dadgenilia 2 da 3 dRianiganxilvis vadebi.

amasTan, erT-erTi mxaris werilobiTi moTxovniT sasamarTlouflebamosilia miiRos dasabuTebuli gadawyvetileba nebismieriadministraciuli saqmis daCqarebuli wesiT ganxilvis Sesaxeb.Tavis ganCinebaSi sasamarTlom unda daasabuTos aseTigadawyvetileba da miuTiTos vada, ra vadaSic unda moxdes saqmisganxilva. sasamarTlo ar aris SezRuduli mxaris moTxovniT dauflebamosilia dasabuTebuli uari uTxras mas saqmis daCqarebulisamarTalwarmoebis wesiT ganxilvaze, Tu amis aucilebloba mxaremar daasabuTa an rodesac aseTi aucilebloba ar arsebobs.

muxli 29. gasaCivrebuli individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedebis SeCereba

1. sarCelis miReba sasamarTloSi aCerebs gasaCivrebuli indivi-dualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedebas.

2. individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtismoqmedeba ar SeCerdeba, Tu:

a) es dakavSirebulia saxelmwifo an adgilobrivi gadasaxadebis,mosakreblebis an sxva gadasaxdelebis gadaxdasTan;

b) aRsrulebis gadadeba gamoiwvevs mniSvnelovan materialur zi-

Page 159: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

159

inga Todria muxli 29

1. sarCelis sasamarTloSi wardgenidan mis ganxilvamde dasasamarTlos gadawyvetilebis ZalaSi Sesvlamde sakmaod didi droada sarCelis uzrunvelyofis RonosZiebis gamouyeneblobam SesaZloagaaZnelos an SeuZlebeli gaxados gadawyvetilebis aRsruleba.aseT SemTxvevaSi, sasamarTlos kanonieri da samarTlianigadawyvetilebis miuxedavad realurad ver ganxorcieldebadarRveuli uflebis dacva.

2000 wlis 1 ianvridan 2005 wlis 15 ivlisamde periodSiadministraciul saqmeze sarCelis uzrunvelyofis sakiTxi ar iyosrulyofilad mowesrigebuli. administraciuli saproceso kodeqsis29-e, 30-e da 31-e muxlebi ar gansazRvravda detalurad am RonisZiebisyvela mniSvnelovan sakiTxs.

Cveni azriT aucilebeli iyo sakanonmdeblo cvlilebebi daadministraciuli sarCelis uzrunvelyofis sasamarTloSi ganxilva-gadawyvetis wesisa da pirobebis detalurad da naTlad gansazRvra.

‘saqarTvelos administraciul saproceso kodeqsSi cvlilebebisada damatebebis Sesaxeb ̀ saqarTvelos 2005 wlis 24 ivnisis kanonisSesabamisad, 29-e da 30-e muxlebi Camoyalibda axali redaqciiT.kodeqss daemata axali 301 muxli, romliTac ganisazRvra normatiuliadministraciul-samarTlebrivi aqtis SeCerebis sakiTxebi. amnormebiT ufro srulyifilad mowesrigda administraciul-samarTlebrivi aqtis SeCerebis sakiTxebi. miuxedavad amgvaricvlilebebisa, samoqalaqo saproceso kodeqsSi dResac arsebobs198-e muxlis ~v” punqti, romelic Cveni azriT amosaRebia.

administrciuli saproceso kodeqsis 29-e muxli iTvaliswinebssarCelis uzrunvelyofis iseT RonisZiebas, rogoricaaindividualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedebisSeCereba. aRniSnuli norma gamoiyeneba mxolod individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnobis,Zaladakargulad gamocxadebis an ararad aRiarebis moTxovniTaRZrul sarCelze. sask-is 29-e muxlis 1-li nawilis Sesabamisad,sarCelis miReba sasamarTloSi aCerebs gasaCivrebuli individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedebas avtomaturad(administraciuli aqtis kanonismieri SeCereba an suspenziuri efeqti).

samoqalaqo saproceso kanoniT gaTvaliswinebuli sarCelisuzrunvelyofa SeiZleba ganxorcieldes mxolod mxarisSuamdgomlobis safuZvelze da ar SeiZleba ganxorcieldessasamarTlios iniciativiT. administraciuli saprocesokanonmdebloba iTvaliswinebs gasaCivrebuli administraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedebis SeCerebas mxaris Suamdgomlobisada sasamarTlos gadawyvetilebis gareSe. kerZod, gasaCivrebuli

Page 160: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

160

inga Todria muxli 29

administraciuli aqtis moqmedeba Cerdeba sarCelis sasamarTlosmier miRebiT, avtomaturad da es ar aris damokidebuli sasamarTlosan mxaris nebaze. aseTi normis arseboba miuTiTebs administraciulisarCelis uzrunvelyofis maRal xarisxze. administraciuli aqtismoqmedebis avtomaturi SeCereba niSnavs misi moqmedebisa da yvelasamarTlebrivi Sedegis gadadebas sasamarTlo gadawyvetilebiskanonier ZalaSi Sesvlamde. davis sasamarTloSi gadawyvetamdekanoni ubrunebs pirs im samarTlebriv da faqtobriv mdgomareobas,romelic arsebobda sadavo administraciuli aqtis gamocemamde.

gasaCivrebuli individualuri administraciul-samarTlebriviaqtis SeCereba dakavSirebulia iseT saproceso moqmedebasTan,rogoricaa sasamarTlos mier sarCelis warmoebaSi miReba. saprocesokanonmdebloba iTvaliswinebs sarCelis warmoebaSi miRebaze uarisTqmas (sssk 186-e muxli), sarCelis umoZraod datovebas (sssk 185-emuxli) da am SemTxvevebze ar unda vrceldebodes sask-s 29-emuxlis 1-li nawilis moqmedeba. magaliTad, Tu dainteresebulmapirma administraciuli samarTalwarmoebis dawyebis mizniT sssk178-e da 179-e muxlebSi miTiTebuli pirobebis darRveviT sasamarTloswarudgina gancxadeba da ara sarCeli, am gancxadebis sasamarTloskancelariaSi wardgena ar unda iwvevdes gasaCivrebuli adminis-traciuli aqtis moqmedebis avtomatur reJimSi SeCerebas.

amdenad, administraciuli aqtis moqmedebis kanonismieri SeCerebaxdeba sarCelis warmoebaSi miRebis Sesaxeb sasamarTlos ganCinebisgamotanis momentidan. es ar unda gavigoT ise, TiTqosadministraciuli aqtis SeCereba sasamarTlos gadwyvetilebiT xdeba.administraciuli aqtis moqmedeba Cerdeba kanoniT, avtomatur reJimSida ara sasamarTlo gadawyvetilebis safuZvelze.

kanoni arafers ambobs imis Sesaxeb, Tu rogor unda moxdesdainteresebuli pirebis informireba administraciuli aqtiskanonismieri (avtomaturi) SeCerebis Taobaze.

mosamarTleTa erTi nawili sarCelis warmoebaSi miRebisganCinebaSi aRniSnavs, rom administraciuli sarCelis warmoebaSimiRebis momentidan sask-s 29-e muxlis 1-li nawilis Sesabamisad,gasaCivrebuli administraciuli aqtis moqmedeba Cerdeba da amganCinebas ugzavnis mxareebs. sasamarTlos ganCineba emsaxurebamizans uSualod acnobos yvela dainteresebul pirs, imis Taobazerom sasamarTloSi wardgenilia sask-s 22-e muxliT gaTvaliswine-buli sarCeli da rom gasaCivrebuli administraciuli aqtismoqmedeba, sask-s 29-e muxlis 1-li nawilis safuZvelze SeCerebulia.

mosamarTleTa meore nawili saerTod ar miuTiTebs sarCeliswarmoebaSi miRebis ganCinebaSi administraciuli aqtis moqmedebis

Page 161: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

161

inga Todria muxli 29

SeCerebis Taobaze. maTi azriT, radgan administraciuli aqtisSeCerebis sakiTxi gadawyvetilia kanoniT, sasamarTlo ar aris arcvaldebuli da arc uflebamosili damatebiT miuTiTos amis TaobazeTavis ganCinebaSi.

formalurad, kanoni marTalc ar avaldebulebs mosamarTlesgasaCivrebuli administraciuli aqtis moqmedebis avtomaturiSeCerebis Taobaze ganCinebis gamotanas an sarCelis warmoebaSimiRebis ganCinebaSi Sesabamisi Canaweris gakeTebas. vfiqrobT, ukeTesiiqneba Tu mosamarTleebi werilobiT, ganCinebaSi daafiqsirebengasaCivrebuli administraciuli aqtis sask-s 29-e muxlis 1-linawilis Sesabamisad moqmedebis SeCerebis, riTac uSualod yveladainteresebul pirs acnobeben sarCelis sasamarTloSi wardgenisada administraciuli aqtis moqmedebis avtomatur reJimSi SeCerebisTaobaze.

2. sask-s 29-e muxlis me-2 nawili gansazRvravs im SemTxvevebisCamonaTvals, rodesac gasaCivrebuli administraciuli aqtiavtomaturad ar Cerdeba da rodesac gasaCivrebuli administraciuliaqtis SeCereba xdeba mxaris moTxovniT da mxolod sasamarTlosdasabuTebuli gadawyvetilebis (ganCinebis) safuZvelze. es iseTiSemTxvevebia, rodesac arsebobs sajaro wesrigis dacvisgansakuTrebuli interesi an, rodesac es pirdapir arisgaTvaliswinebuli konkretuli kanoniT.

a) kerZod, sask-s 29-e muxlis me-2 nawilis a) punqtis Sesabamisad,individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedebaar Cerdeba avtomaturad, Tu es dakavSirebulia saxelmwifo anadgilobrivi gadasaxadebis, mosakreblebis an sxva gadasaxdelebisgadaxdasTan.

magaliTad, gadasaxadebTan dakavSirebiT sagadasaxado organosmier gamocemuli administraciuli aqtis moqmedebas avtomaturadver SeaCerebs sarCelis sasamarTloSi miReba. mxare uflebamosiliamimarTos sasamarTlos administraciuli aqtis SeCerebis moTxovniT.sasamarTlos SeuZlia SeaCeros administraciuli aqtis an misinawilis moqmedeba mxolod im SemTxvevaSi, Tu arsebobs dasabuTebulieWvi administraciuli aqtis kanonierebis Taobaze an Tu misigadaudebeli aRsruleba arsebiT zians ayenebs mxares an SeuZlebelsgaxdis misi kanonieri uflebis an interesis dacvas.

saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos 2002 wlis 3 ivlisis ¹ 3g-ad-25-k-s-02 ganCinebiT ganimarta, rom administraciuli organos

Page 162: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

162

inga Todria muxli 29

brZanebiT gaTvaliswinebuli “...sajarimo Tanxa ar SeiZlebaCaiTvalos administraciuli saproceso kodeqsis 29-e muxlis 1-linawilis ~a” qvepunqtSi gaTvaliswinebul ~sxva gadasaxdelebis”kategoriaSi, miCneul iqna rom misi moqmedeba Cerdeba sarCeliswardgeniT, avtomaturad. sakasacio sasamarTlos azriT, adminis-traciuli saproceso kodeqsis 29-e muxlis me-2 nawilis ~a” qvepun-qtiT gaTvaliswinebul ~sxva gadasaxdelebSi” igulisxmeba saqar-Tvelos kanonmdeblobiT dadgenili gadasaxdelebi, romelTa gadaxdasavaldebuloa da ar aris damokidebuli samarTaldarRvevaze”(sa-qarTvelos uzenaesi sasamarTlos gadawyvetilebani administraciul

da sxva kategoriis saqmeebze, 2002 weli #8, gv.1273-1277)ver daveTanxmebiT uzenaesi sasamarTlos am mosazrebas da

SemogTavazebT am normis gansxavavebul ganmartebas. gadasaxadiscnebas gansazRvravs saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis me-6 muxlida am kodeqsis me-9 muxli adgens gadasaxadebisa da mosakreblebisamomwurav CamonaTvals. rac Seexeba sxva gadasaxdelebis definicias,igi ar aris gansazRvruli romelime konkretuli sakanonmdebloaqtiT. vfiqrobT, administraciuli saproceso kodeqsis 29-e muxlisme-2 nawilis miznebisaTvis sxva gadasaxdelebad miiCneva saxelmwifoan adgilobrivi biujetis sasargeblod gansaxorcielebeli yvelasxva gadasaxdeli, romlis warmoSobis safuZvelia gasaCivrebuliadministraciuli aqti. aRniSnulis gaTvaliswinebiT, sask-s 29-emuxlis me-2 nawilis a) punqti unda gavrceldes yvela imadministraciuli aqtis moqmedebaze, romelic dakavSirebuliasaxelmwifo an adgilobrivi biujetis sasargeblod Sesasrulebelinebismieri saxis fuladi valdebulebis SesrulebasTan. TugasaCivrebuli administraciuli aqti warmoadgens administraciuliorganos gadawyvetilebas piris dajarimebis Taobaze, misi moqmedeba,rogorc amas uzenaesi sasamarTlo ganmartavs ar Cerdeba avtomaturadsask-s 29-e muxlis 1-li nawilis safuZvelze da SeiZleba SeCerdesmxolod mxaris moTxovniT da sasamarTlos dasabuTebuli ganCinebiTsask-s 29-e muxlis me-2 nawilis `a” punqtis safuZvelze, radganjarima aris saxelmwifo biujetis sasargeblod Sesasrulebelifuladi valdebuleba.

b).29-e muxlis me-2 nawilis ~b” punqtis Sesabamisad, individualuriadministraciul-samarTelbrivi aqtis moqmedeba ar Cerdebaavtomaturad, Tu aRsrulebis gadadeba gamoiwvevs mniSvnelovanmaterialur zians, an mniSvnelovan safrTxes Seuqmnis sazogadoebrivwesrigs an usafrTxoebas. kanoni ar akonkretebs, Tu ra igulisxmebamniSvnelovan materialur zianSi da sazogadoebrivi wesrigisaTvis

Page 163: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

163

inga Todria muxli 29

an usafrTxoebisaTvis mniSvnelovani safrTxis SeqmnaSi. TiToeulkonkretul SemTxvevaSi sasamarTlom unda Seafasos mosalodnelimaterialuri zianis da sazogadoebrivi wesrigisa TuusafrTxoebisaTvis mosalodneli safrTxis mniSvneloba da isegadawyvitos am adinistraciul-samarTlebrivi aqtis SeCerebissakiTxi. yoveli konkretuli gadawyvetilebis miRebis drossasamarTlom unda uzrunvelyos adamianis uflebebisa daTavisuflebebis, sajaro interesebisa da kanonis uzenaesobis dacva.

g). 29-e muxlis me-2 nawilis g) punqtis Sesabamisad,administraciuli aqtis moqmedeba ar Cerdeba sarCelis miRebiTavtomaturad, Tu igi gamocemulia Sesabamisi kanonis safuZvelzegamocxadebuli sagangebo an saomari mdgomareobis dros.

saqarTvelos kanonmdebloba adgens qveyanaSi sagangebo da saomarimdgomareobis gamocxadebis safuZvlebsa da wesebs. sagangebo ansaomari mdgomareobis dros, rogorc wesi saxezea qveynisusafrTxoebisa da sazogadoebrivi wesrigis darRvevis mometebulisafrTxe. administraciuli organoebi aRWurvilebi ariangansakuTrebuli uflebamosilebebiT . aseT viTarebaSi,administraciuli organos mier nebismier sakiTxze gamocemuliadministraciuli aqti ar SeiZleba sarCelis sasamarTloSiwardgeniT Cerdebodes avtomaturad da misi moqmedebis SeCerebadaiSveba mxolod mxaris moTxovnisa da sasamarTlos dasabuTebuliganCinebis safuZvelze.

d). 29-e muxlis me-2 nawilis ~d” punqtis Sesabamisad,administraciuli aqtis moqmedeba aseve ar Cerdeba sarCeliswarmoebaSi miRebiT, rodesac administraciuli organos miermiRebulia werilobiTi dasabuTebuli gadawyvetileba dauyovnebeliaRsrulebis Sesaxeb, Tu arsebobs gadaudebeli aRsrulebisaucilebloba.

kanoni ar ganmartavs, Tu ra iTvleba administraciuli aqtisgadaudebeli aRsrulebis aucileblobad. zogadi administraciulikodeqsis me-12 Tavi adgens administraciuli aqtis aRsrulebiswesebs da 166-e muxlis me-2 nawili iTvaliswinebs aRsrulebisuzrunvelyofis Sesaxeb gadawyvetilebis werilobiTi formisdaucvelad, zepirad gamocemas gadaudebel SemTxvevaSi, rodesacsafrTxe eqmneba saxelmwifo an sazogadoebriv uSiSroebas,mosaxleobis janmrTelobas, adamianis sicocxles, an sxvagvaradSeuZlebelia danaSaulebrivi qmedebis aRkveTa. jer-jerobiT, SeiZlebavifiqroT kanonis analogiaze da szak-is 166-e muxlis me-2 nawiliTgansazRvruli definiciis - ~gadaudebeli SemTxvevis” gamoyenebaze.

Page 164: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

164

inga Todria muxli 29

Tumca arc zogadi administraciuli kodeqsis aRniSnuli normagamoirCeva srulyofilebiT da kargi iqneba Tu ganimarteba terminebi~dauyovneblivi aRsruleba” da ~gadaudebeli aRsrulebisaucilebloba”, dadgenili iqneba administraciuli aqtisdauyovnebeli aRsrulebis safuZvlebi da administraciuli organosmier am gadawyvetilebis miRebis procedura.

saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos administraciuli da sxvakategoriis saqmeTa palatis 2003 wlis 26 martis ¹ 3g/ad-12-k-s-03-i da2003 wlis 27 martis ¹3g/ad-5-k-s-03-i ganCinebebiT sasamarTlomganmarta, rom miuxedavad imisa, rom administraciul organosgasaCivrebuli administraciuli aqtis arc gamocemisas da arcmogvianebiT ar miuRia werilobiTi dasabuTeba misi dauyovnebeliaRsrulebis Sesaxeb, masze unda gavrceldes sask-s 29-e muxlis me-2 nawilis ~d” punqti. (((((saqarTvelos uzenaesi sasamarTlosgadawyvetilebani administraciul da sxva kategoriis saqmeebze,2003 weli ¹5, gv.1150-1152, 1182-1184). gadawyvetileba sasamarTlos mierdasabuTebuli iqna administraciuli aqtis moqmedebis SeCerebisgansakuTrebuli sajaro interesis arsebobiT.

ver daveTanxmebiT zemoTaRniSnul mosazrebas, Cveni azriT, 29-emuxlis me-2 nawilis d) punqtis Sesabamisad, calsaxad aucilebeliaerTdroulad orive pirobis arseboba: administraciuli aqtisgadaudebeli aRsrulebis aucilebloba da administraciuli organoswerilobiTi dasabuTebuli gadawyvetileba dauyovnebeliaRsrulebis Sesaxeb. normis imperatiuli xasiaTi ar iZleva misisxvagvari ganmartebis saSualebas. Tu administraciul organosmiaCnia rom administraciuli aqti dauyovnebliv unda aRsruldes,man amis Taobaze unda miiRos dasabuTebuli gadawyvetileba.dauyovnebeli aRsrulebis Sesaxeb gadawyvetilebas SeiZlebaSeicavdes is administraciuli aqti, romelic dauyovnebliv undaaRsruldes.

e) 29-e muxlis me-2 nawilis ~e” punqtis Sesabamisad, individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedeba avtomatur reJimSisarcelis miRebiT ar Cerdeba Tu individualuri administraciul-samarTlebrivi aqti aRsrulebulia an igi warmoadgens aRmWurvelaqts da misi SeCereba mniSvnelovan zians miayenebs sxva piriskanonier uflebas an interess.

Tu administraciul-samarTlebrivi aqti ukve aRsrulebuliaSeuZlebelic aris misi moqmedebis SeCereba, aseT SemTxvevaSidarRveuli uflebis aRdgena SesaZlebelia mxolod am aqtisaRsrulebasTan dakavSirebiT miRebuli gadawyvetilebis gauqmebiT.aseve, avtomatur reJimSi ar SeCerdeba individualuri aRWurveli

Page 165: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

165

inga Todria muxli 29

administraciul-samarTlebrivi aqti, Tu misi SeCereba mniSvnelovanzians miayenebs sxva piris uflebas an interess.

yoveli calkeuli SemTxveva individualurad unda gadawydes,radgan kanoni ar gansazRvravs konkretulad ra SeiZleba CaiTavlosmniSvnelovan zianad. rogorc wesi, sasamarTlo afasebs Tu ramdenadgamosworebadia is ziani, romelic SeiZleba miayenos mxaresadministraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedebam da Sesabamisad,ramdenad aucilebelia am aqtis SeCereba.

v) 29-e muxlis me-2 nawilis ~v” punqtis Sesabamisad,administraciuli atis

moqmedeba avtomatur reJimSi ar Cerdeba Tu es gaTvaliswinebuliakanoniT.

aRniSnuli normiT gaTvaliswinebuli SemTxvevebi pirdapirkanoniT aris dadgenili.

magaliTad, saqarTvelos organuli kanonis “saarCevno kodeqsis”77-e muxlis me-3 nawilis Sesabamisad, sarCelis sasamarTloSi Setanaar aCerebs gasaCivrebuli administraciuli aqtis moqmedebasavtomaturad.

~saqarTvelos erovnuli bankis Sesaxeb ̀ saqarTvelos organulikanonis 74-e muxlis me-4 nawilis Sesabamisad, erovnuli bankisadministraciuli aqtis gasaCivrebis SemTxvevaSi, dauSvebelia amaqtis moqmedebis SeCereba saqmeze saboloo gadawyvetilebisgamotanamde, Tu erovnuli banki ar miiRebs sxvagvar gadawyvetilebas.amdenad, saqarTvelos erovnuli bankis administraciuli aqtigansakuTrebuli statusiT sargeblobs da sasamarTlo saerTod araris uflebamosili daadginos misi moqmedebis SeCereba.

~samewarmeo saqmianobis licenziisa da nebarTvis gacemissafuZvlebis Sesaxeb” saqarTvelos kanonis 1-li muxlis me-2 nawilisme-18 , 33-e muxlebis Sesabamisad, zogierTi samewarmeo saqmianobasTandakavSirebiT licenziis (nebarTvis) gacemis an mis gacemaze uarisTqmis, misi moqmedebis SeCerebis an ganaxlebis an misi gauqmebisSesaxeb gadawyvetileba ar SeCerdeba (avtomaturad), Tu licenziis(nebarTvis) gamcemi an saCivris ganmxilveli administraciuli organoanda sasamarTlo ar miiRebs sxva gadawyvetilebas. gamonaklisiasaqmianoba, romelsac aregulirebs saqarTvelos fasiani qaRaldebiserovnuli komisia, kavSirgabmulobisa da fostis sferoSi saqmianoba,romelsac aregulirebs saqarTvelos komunikaciebis erovnulikomisia; navTobisa da gazis operaciebi, navTobis gadamuSaveba, gazis

Page 166: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

166

inga Todria muxli 29

damuSaveba, navTobis, gazis an/da navTobgaz produqtebistransportireba, romelsac ‘navTobisa da gazis Sesaxeb`saqarTveloskanonis Sesabamisad aregulirebs saqarTvelos navTobisa da gazisresursebis maregulirebeli saxelmwifo saagento, saqmianoba,romelsac aregulirebs saqarTvelos energetikis maregulirebelierovnuli komisia, sadazRvevo saqmianoba da dazRvevis sferoSisaSuamavlo saqmianoba, romelsac aregulirebs saqarTvelosdazRvevis saxelmwifo zedamxedvelobis samsaxuri, auditorulisaqmianoba, romelsac aregulirebs saqarTvelos parlamentTanarsebuli auditoruli saqmianobis sabWo.

magaliTad, Tu gasaCivrebuli administraciuli aqti warmoadgensadministraciuli organos gadawyvetilebas saafTiaqo saqmianobislicenziis gauqmebis Taobaze, sarCelis sasamarTloSi wardgenaar aCerebs mis moqmedebas avtomaturad. magaram, Tu gasaCivrebuliadministraciuli aqti warmoadgens saqarTvelos energetikismaregulirebeli erovnuli komisiis (semekis) gadawyvetilebassarCelis sasamarTloSi wardgena avtomaturad SeaCerebs mismoqmedebas.

3. 29-e muxlis me-3 nawilis Sesabamisad, mxaris moTxovniT,sasamarTlos SeuZlia SeaCeros individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis an misi nawilis moqmedeba am muxlis me-2nawiliT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi, Tu arsebobs dasabuTebulieWvi individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtiskanonierebis Taobaze an Tu misi gadaudebeli aRsruleba arsebiTzians ayenebs mxares an SeuZlebels gaxdis misi kanonieri uflebisan interesis dacvas. sasamarTlo uflebamosilia gansazRvrosindividualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis an misi nawilismoqmedebis SeCerebis vada.

kanonis Tanaxmad, sasamarTlo uflebamosilia daakmayofilosmxaris moTxovna da SeaCeros administraciuli aqtis moqmedeba imSemTvevaSi Tu arsebobs dasabuTebuli eWvi administraciuli aqtiskanonierebis Taobaze an Tu misi gadaudebeli aRsruleba arsebiTzians ayenebs mxares an SeuZlebels gaxdis misi kanonieri uflebisan interesis dacvas.

magaliTad, Tu aSkaraa rom gasaCivrebuli administraciuli aqtigamoica arauflebamosili administraciuli organos mier,sasamarTlo uflebamosilia misi moqmedebis SeCereba daasabuTosim garemoebiT, rom arsebobs dasabuTebuli eWvi administraciuliaqtis kanonierebis Taobaze. es SeiZleba iyos SemTxveva, rodesackolegiuri administraciuli organos nacvlad administraciuli

Page 167: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

167

inga Todria muxli 29

aqti erTpirovnulad gamosca am administraciuli organosxelmZRvanelma.

administraciuli aqtis moqmedebis SeCerebis TviToeulkonkretul SemTxvevaSi naTeli unda iyos am RonisZiebis gamoyenebisaucilebloba. mxaris moTxovna gasaCivrebuli administrciuliaqtis SeCerebis Taobaze unda Seicavdes miTiTebas im faqtobrivgaremoebebze, romelTa gamoc misi gadaudebeli aRsruleba arsebiTzians ayenebs mas an SeuZlebels xdis misi kanonieri uflebis aninteresis dacvas, agreTve administraciuli aqtis kanonierebisTaobaze eWvis dasabuTebas.

4. vfiqrobT, administraciuli saproceso kodeqsis 29-e muxlis1-li nawili administraciuli samarTlis sferoSi 1999 welsganxorcielebuli reformis erT-erT yvelaze mniSvnelovanmonapovars warmoadgens, radgan uzrunvelyofis es RonisZieba arukavSideba arc mxaris nebas da arc sasamarTlos gadawyvetilebas.2005 wlis 24 ivniss ganxorcielebuli sakanonmdeblo cvlilebiTda kerZod, kodeqsis 29-e muxlis me-4 nawilis axali redaqciiTmxaris moTxovniT, sasamarTlo uflebamosilia mxaris moTxovniT,kodeqsis 29-e muxlis pirveli nawiliT gaTvaliswinebulSemTxvevebSi gaauqmos individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis an misi nawilis moqmedebis SeCereba, Tuarsebobs individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis anmisi nawilis gadaudebeli aRsrulebis aucilebloba, racdakavSirebulia mniSvnelovan (arsebiT) zianTan an zRudavs mxariskanonier uflebas an interess.

aseTi sakanonmdeblo cvlileba faqtiurad auqmebs 29-e muxlis1-li nawiliT gansazRvruli sasamarTloSi gasaCivrebuliadministraciul-samarTlebrivi aqtis kanonismieri, suspensiuriSeCerebis efeqts.

29-e muxlis me-4 nawilis Sesabamisad, mas Semdeg, rac sasamarTlosmier warmoebaSi miRebiT avtomaturad SeCerdeba im individualuriadministraciul-samarTlebriv aqtis moqmedeba, romelic ar arisgaTvaliswinebuli am kodeqsis 29-e muxlis me-2 nawiliT, mxareuflebamosilia dasabuTebuli SuamdgomlobiT mimarTossasamarTlos am SeCerebis gauqmebis moTxovniT. sarCelisganmxilveli sasamarTlo uflebamosilia ganixilos aRniSnuliSuamdgomloba da miiRos gadawyvetileba SeCerebis gauqmebis Taobaze.anu, sasamarTlo uflebamosilia kanoniT dadgeniliadministraciul-samarTlebrivi aqtis suspenziuri SeCereba gaauqmosTavis gadawyvetilebiT.

Page 168: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

168

inga Todria muxli 29

miuxedavad imisa, rom aRniSnuli normis SemoRebas ar veTanxmebiT,migvaCnia, rom sasamarTloebi uars ver ganacxadeben mis gamoyenebazeda misi gamoyenebis TiToeul konkretul SemTxvevaSi undagaiTvaliswinon is garemoeba, rom individualuri administraciulsamarTlebrivi aqtis moqmedebis SeCerebis gauqmebisas naTeli undaiyos misi aucilebloba. mxaris moTxovna gasaCivrebuliadministrciul-samarTlebrivi aqtis SeCerebis gauqmebis Taobazeunda Seicavdes miTiTebas im faqtobriv garemoebebze, romelTagamoc misi aRsrulebis SeCereba arsebiT zians miayenebs mas anSeuZlebels gaxdis misi kanonieri uflebis an interesis dacvas.

5. individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtismoqmedebis SeCerebis Sesaxeb mxaris Suamdgomloba SeiZlebawardgenil iqnes sarCelis aRZvramdec. rogorc wesi sarCelisCamoyalibeba da sasamarTloSi misi wardgena dakavSirebuliagarkveul mosamzadebel periodTan, drosTan . ukanonoadministraciuli aqtis moqmedebiT gamousworebeli zianis Tavidanacilebis mizniT kanonma mxares mianiWa ufleba iSuamdgomlosadministraciuli aqtis moqmedebis SeCerebis Taobaze sarCelissasamarTloSi aRZvramdec. kodeqsis 29-e muxlis me-6 nawilisSesabamisad, am sakiTxze gadawyvetilebas sasamarTli iRebs 3 dRisvadaSi da gadawyvetilebis asls 1 dRis vadaSi ugzavnis mxareebs.

6. Tu samoqalaqo saproceso kodeqsis 193-e muxlis Sesabamisadgancxadebas sarCelis uzrunvelyofis Sesaxeb gadawyvets am sarCelisganmxilveli sasamarTlo gancxadebis Setanis dResve, mopasuxisSeutyobineblad.

29-e muxlis me-6 nawili gansazRvravs individualuri adminis-traciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnobis moTxovnis ganxilvissxva vadas. kerZod, am normis Sesabamisad sasamarTlo gadawyvetilebasiRebs sami dRis vadaSi, xolo miRebul gadawyvetilebas erTidRis vadaSi ugzavnis mxareebs. amasTan, administraciulma saprocesokodeqsma ar gaiTvaliswina is garemoeba, Tu romeli sasamarTloaris uflebamosili ganixilos da gadawyvitos sarCelis uzrun-velyofis es RonisZieba. vfiqrobT, am sakiTxTan dakavSirebiT ad-ministraciul samarTalwarmoebaSi gamoiyeneba samoqalaqo saprocesokodeqsis Sesabamisi normebi.

7. 29-e muxlis me-7 nawilis Taobaze komentari nawilobrivmocemulia am muxlis me-2 nawilis ~e” punqtSi. Tumca am konkretuli

Page 169: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

169

inga Todria muxli 29

RonisZiebis Tavisebureba mdgomareobs imaSi, rom igi gamoiyenebasasamarTlos mier SeCerebuli individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis aRsrulebis SemTxvevaSi.

kerZod, Tu sasamarTlos mier administraciul-samarTlebriviaqtis SeCerebis RonisZiebis gamoyenebis Semdeg administraciuliorgano aRasrulebs SeCerebul individualur administraciul-samarTlebriv aqts, sasamarTlo uflebamosilia mxarisSuamdgomlobiT an Suamdgomlobis gareSe, sakuTari iniciativiTgaauqmos individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtisaRsrulebasTan dakavSirebiT miRebuli gadawyvetileba.

8. axlad aRmoCenili garemoebis arsebobisas sasamarTlouflebamosilia mxaris Suamdgomlobis safuZvelze Secvalos angaauqmos ganCineba individualuri administraciul-samarTlebriviaqtis moqmedebis SeCerebis Sesaxeb. am normis Sesabamiad dasaSvebiaukve erTxel miRebuli sarCelis uzrunvelyofis RonisZiebis Secvlada gauqmeba. amisaTvis unda arsebobdes axlad aRmoCenili garemoeba.am terminis ganmarteba mocemulia samoqalaqo saproceso kodeqsis423-e muxlSi da vfiqrobT, rom es ganmarteba gamoyenebul undaiqnas administraciul samarTalwarmoebaSi. kerZod, sasamarTlouflebamosilia ganixilos individualuri administraciul-samar-Tlebrivi aqtis moqmedebis SeCerebis gauqebis an Secvlis sakiTxiTu: aRmoCndeba, rom dokumenti, romelsac gadawyvetileba emyareba,yalbia; dadgenilia mowmis Segnebulad cru Cveneba, eqspertis Seg-nebulad yalbi daskvna, Segnebulad araswori Targmani, rasac moäyvaukanono an dausabuTebeli gadawyvetilebis miReba; dadgenilia amsaqmeze mxareTa da maT warmomadgenelTa danaSaulebrivi qmedebaan mosamarTlis danaSaulebrivi qmedeba; sasamarTlo ganaCeni,gadawyvetileba, ganCineba an sxva organos dadgenileba, romelicsafuZvlad daedo am gadawyvetilebas, gauqmda; mxare warudgenssasamarTlos kanonier ZalaSi Sesul gadawyvetilebas, romelicgamotanilia imave sarCelis mimarT; mxarisaTvis cnobili gaxdaiseTi garemoebebi da mtkicebulebebi, romlebic, adre rom yofiliyowardgenili sasamarTloSi saqmis ganxilvis dros, gamoiwvevda misTvisxelsayreli gadawyvetilebis gamotanas.

9. 29-e muxlis me-9 nawiliT ganisazRvra, rom gasaCivrebuliindividualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedebisSeCerebis ganCinebaze daiSveba kerZo saCivari. miuxedavad kanonSiaseTi Canaweris ararsebobisa sasamarTlo praqtika dasaSvebadmiiCnevda amgvar saCivars. Tumca metad aqtualuri da droulia

Page 170: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

170

sasamarTlo ar aris valdebuli individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis an misi nawilis moqmedebis SeCerebis ganCinebaSigansazRvros am administraciul-samarTlebrivi aqtis SeCerebis vada,radgan es sakiTxebi srulyofilad mowesrigda kodeqsis 30-e muxlisaxali redaqciiT.aRniSnuli normis moqmedeba vrceldebaadministraciuli aqtis moqmedebis SeCerebis gadawyvetilebaze imis

inga Todria muxli 30

kanonSi am cvlilebis Setana da sakiTxis sakanonmdeblo donezemowesrigeba. amasTan, kanoni arafers ambobs gasaCivrebis vadebze.samoqalaqo saproceso kodeqsis 194-e muxlis me-3 nawilis Sesabamisad,sarCelis uzrunvelyofis Sesaxeb sasamarTlo ganCinebis gasaCivrebisvada Seadgens xuT dRes. am vadis gagrZeleba ar SeiZleba da misidena iwyeba uzrunvelyofis Sesaxeb ganCinebis mopasuxisaTvisgadacemis momentidan. yvela sxva danarCeni SemTxvevisaTvissamoqalaqo saproceso kodeqsi sxavagvarad gansazRvravs kerZo saCivrisSetanis vadasa da wess. kerZod, 416-e muxlis Sesabamisad kerZosaCivris Setana SeiZleba ganCinebis gadacemis momentidan 12 dRisganmavlobaSi. am vadis gagrZeleba dauSvebelia. xolo Tu ganCinebisgamocxadebas eswreboda kerZo saCivris Setanis uflebis mqonepiri, kerZo saCivris Setanis vada iwyeba misi gamocxadebis momentidan.vfiqrobT, individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtisSeCerebis sakiTxTan dakavSirebiT sasamarTlos mier miRebulganCinebis gasaCivrebisaTvis 12 dRiani vadis gavrceleba ariqneba adekvaturi da Sesabamisi am RonisZiebis mniSvnelobisa.kargi iqneba Tu administraciuli saproceso kanonmdeblobagansazRvravs am vadas, Tu ara da samarTlis analogiis gamoyenebiTes vada ar unda aRematebodes samoqalaqo saproceso kodeqsis 194-e muxlis me-3 nawiliT dadgenil 5 dRian vadas.

muxli 30. ganCineba individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedebis SeCerebis SesaxebsasamarTlos ganCineba individualuri administraciul-

samarTlebrivi aqtis an misi nawilis SeCerebis Taobaze Zalaskargavs:

a) mocemul sakiTxze sasamarTlos gadawyvetilebis kanonierZalaSi Sesvlisas;

b) sasarCelo warmoebis sxvagvarad dasrulebis SemTxvevaSi.(24.06.2005. N1800)

Page 171: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

171

inga Todria muxli 301

1. `saqarTvelos administraciul saproceso kodeqsSicvlilebebisa da damatebebis Sesaxeb`saqarTvelos 2005 wlis 24ivnisis kanons daemata axali 30

1 muxli, romliTac ganisazRvranormatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedebisSeCerebis sakiTxebi. aqamde administraciuli saproceso kodeqsSisaerTod ar awesrigebda am sakiTxs da es seriozul sakanonmdebloxarvezs warmoadgenda.

kodeqsis 30 1 muxliT calsaxad dadgenilia sasamarTlos uflebaSeaCeros normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedeba.saqarTvelos administraciuli saproceso kodeqsis Sesabamisad,saerTo sasamarTlos ufleba aqvs Seamowmos nebismieriadministraciuli organos mier gamocemuli nebismieri normatiuli

da miuxedavad miRebulia igi sasamarTloSi aRZrul sarCelze, TusarCelis aRZvramde. kanonis Tanaxmad, individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis SeCereba ZalaSia mocemul sakiTxze sasamarTlosgadawyvetilebis kanonier ZalaSi Sesvlamde an sasarCelo warmoebissxvagvarad dasrulebamde. (saqmis warmoebis Sewyveta, ganuxilveladdatoveba). Tu sasamarTlom SeaCera individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedeba sarCelis aRZvramde da sasamarTlosmier gansazRvrul vadaSi mxarem ar warmoadgina sarCeli, sasamarTlosganCineba individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis anmisi nawilis SeCerebis Taobaze Zalas dakargavs, radgan am droidanmocemul sakiTxze saqmis warmoeba dasrulebulad unda CaiTvalos.

muxli 3011111 . ganCineba normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedebis SeCerebis Sesaxeb

1. Tu kanoniT sxva ram ar aris dadgenili, sasamarTlos SeuZliasarCelis aRZvrisas mxaris SuamdgomlobiT SeaCeros normatiuliadministraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedeba, Tu arsebobsdasabuTebuli eWvi am aqtis kanonierebis Taobaze an Tu misigadaudebeli aRsrulebiT pirs miadgeba arsebiTi ziani anSeuZlebeli gaxdeba piris kanonieri uflebisa da interesis dacva.

2. axlad aRmoCenili garemoebis arsebobisas, sasamarTlouflebamosilia mxaris Suamdgomlobis safuZvelze Secvalos angaauqmos ganCineba normatiuli administraciul-samarTlebriviaqtis moqmedebis SeCerebis Sesaxeb.

3. sasamarTlo ganCinebaze daiSveba kerZo saCivari. (24.06.2005.N1800)

Page 172: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

172

inga Todria muxli 301

aqtis kanonTan Sesabamisoba da normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtis gasaCivrebis SemTxvevaSi uflebamosiliaSeaCeros misi moqmedeba saqmis ganxilvamde. SeCerebis sakiTxisganxilva xdeba mxolod mxaris SuamdgomlobiT. sasamarTlo araris uflebamosili sakuTari iniciativiT ganixilos da gadawyvitoses sakiTxi. mxaris Suamdgomloba dasabuTebuli unda iyos da undaarsebobdes normatiuli aqtis moqmedebis SeCerebis gadaudebeliaucilebloba. miuxedavad kanonSi aseTi Canaweris ar arsebobisa,vfiqrobT, normatiuli administraciuli-samarTlebrivi aqtismoqmedebis SeCerebis sakiTxis ganxilvis dros sasamarTlomfaqtiurad am etapze winaswar unda Seafasos mxaris Sansebi saqmisSesaZlo mogebis Taobaze da ise miiRos gadawyvetileba davissagnis moqmedebis SeCerebis Sesaxeb.

am sakiTxTan dakavSirebiT sainteresoa saqarTvelos uzenaesisasamarTlos administraciuli da sxva kategoriis saqmeTa kolegiis2002 wlis 20 Tebervlis ¹ 3g/ ad-71-k-s-01-i ganCineba, romliTacganimarta, rom normatiuli aqtis samarTlebrivi bunebidangamomdinare, vinaidan igi Seicavs mudmivi an droebiTi damravaljeradi gamoyenebis qcevis zogad wess da Sesabamisad, misisocialuri datvirTvac ufro didia, yovel konkretul SemTxvevaSisarCelis uzrunvelyofis saxiT normatiuli aqtis moqmedebisSeCerebis sakiTxis gadawyvetisas naTeli unda iyos am uzrunvel-yofis RonisZiebis gamoyenebis aucilebloba, unda arsebobdesdasabuTebuli eWvi normatiuli aqtis kanonierebis Taobaze anuzrunvelyofis gamouyenebloba arsebiT zians unda ayenebdes mxaresan SeuZlebels xdides misi kanonieri uflebebis dacvas angadawyvetilebis aRsrulebas. (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlosgadawyvetilebani administraciul da sxva kategoriis saqmeebze,2002 weli ¹3, gv. 390-395)

normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtis gasaCivrebisda misi moqmedebis SeCerebis aseTi farTo iurisdiqcia ar gaaCniaTgermaniis sasamarTloebs. kerZod, germanuli administraciulisaproceso kodeqsis 47-e muxlis Sesabamisad, administraciulsasamarTloSi davis sagans SeiZleba warmoadgendes, mxolodmSeneblobis kodeqsis Sesabamisad miRebuli kanonqvemdebarenormatiuli aqtebi da miwebis (landebis) kanonebiT dadgenilisamarTlis sxva normatiuli aqtebi, Tu aseTi pirdapir gaTvalis-winebulia miwis kanonmdeblobiT. anu mSeneblobasTan dakavSirebulinormatiuli aqtebis garda sxva normatiuli aqtebis sasamarTloSigasaCivrebis SemTxvevebs gansazRvravs kanoni. normatiul adminis-traciul-samarTlebrivi aqtebis gasaCivrebis amgvari SezRudva

Page 173: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

173

inga Todria muxli 301

muxli 31. droebiTi ganCineba individualuri administraci-ul-samarTlebrivi aqtis gamocemis an qmedebis ganxorcielebisSesaxeb

1. gancxadebis safuZvelze sasamarTlos sarCelis aRZvramdeSeuZlia davis saganTan dakavSirebiT miiRos droebiTi ganCineba,rodesac arsebobs saSiSroeba, rom arsebuli mdgomareobis Secv-liT xeli SeeSleba ganmcxadeblis uflebis realizacias anaRniSnuli mniSvnelovnad garTuldeba. sasamarTlos droebiTiganCinebis gamoyeneba dasaSvebia aseve sadavo samarTlebriviurTierTobis winaswari mowesrigebisaTvis, Tu es mowesrigeba,upirveles yovlisa, grZelvadiani samarTlebrivi urTierTobis

vfiqrobT, gamarTlebulia xelisuflebis danawilebis principidangamomdinare.

Cveni azriT, ar SeiZleba sasamarTlo iqces aRmasrulebelixelisuflebis zemdgom, makontrolebel organod. saqarTvelossaerTo sasamarTlos faqtiurad gaaCnia amgvari farTo iurisdiqcia,radgan igi uflebamosilia gaakontrolos administraciuli organosmier gamocemuli nebismieri normatiul administradiul-samarTlebrivi aqtis kanonTan Sesabamisoba da SeaCeros e.i. gadadosmisi aRsuleba. kontrolis aseTi meqanizmi mmarTvelobis sferoSisakmaod didi qaosisa da am xelisuflebis uunarobis gamomwvevimizezi SeiZleba gaxdes. Cveni azriT, kanonebiT unda ganisazRvrosis prioritetuli sferoebi da sakiTxebi, romelTanac dakavSirebiTmiRebuli normatiuli aqti SeiZleba gasaCivrdes saerTosasamarTloSi da SeCerdes amisaTvis saTanado safuZvlebis arsebobisSemTxvevaSi.

2. kanoni mxares aZlevs uflebas mimarTos sasamarTlosSuamdgomlobiT normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtismoqmedebis SeCerebis Secvlis an gauqmebis moTxovniT axladaRmoCenili garemoebis arsebobisas.

aRniSnuli sakiTxis ganmarteba faqtiurad mocemulia kodeqsis29-e muxlis me-8 nawilis komentarSi.

3. ise, rogorc individualuri administraciul-samarTlebriviaqtis moqmedebis SeCerebis ganCinebaze, normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedebis SeCerebis ganCinebazec kodeqsis301 muxlis me-3 nawili daiSveba kerZo saCivari. aRniSnulisakiTxis ganmarteba faqtiurad mocemulia kodeqsis 29-e muxlis me-9 nawilis komentarSi.

Page 174: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

174

paata turava muxli 31

SemTxvevaSi aucilebelia mniSvnelovani zianis, arsebulisafrTxis an sxva safuZvlebis gamo.

2. droebiT ganCinebas iRebs saqmis ganmxilveli sasamarTlo.aseT sasamarTlos warmoadgens pirveli instanciis sasamarTlo,xolo rodesac dava ixileba saapelacio instanciaSi – saapelaciosasamarTlo. (24.06.2005. 1800)

I. zogadiI. zogadiI. zogadiI. zogadiI. zogadisaqarTvelos konstituciis 42-e muxlis Tanaxmad, yoveli

pirisaTvis uzrunvelyofilia uflebis sasamarTlo wesiT dacva.administraciuli marTlmsajulebis organizacia da procesi undapasuxobdes moqalaqis konstituciur uflebas sajaroxelisuflebasTan mimarTebaSi misi uflebis efeqtian dacvaze.efeqtiani marTlmsajuleba gulisxmobs ara marto represiulrepresiulrepresiulrepresiulrepresiuldacvas, anu darRveuli uflebis aRdgenas, aramed droebiT droebiT droebiT droebiT droebiT dacvas,romelmac unda uzrunvelyos, rom saqmeze saboloo gadawyvetilebamdesajaro xelisuflebam ar daayenos piri realuri faqtebis winaSe.uflebis droebiTi dacva aseve gulisxmobs uflebis prevenciulprevenciulprevenciulprevenciulprevenciuldacvas, anu mosalodneli RonisZiebebis Sedegebis Tavidan acilebas.E

sask-is 29-e da 31-e muxlebiT gaTvaliswinebuli uflebis dacvissamarTlebrivi saSualebebi emsaxureba efeqtiani marTmsajulebisganxorcielebis uzrunvelyofas. 29-e muxlSi gansazRvruli sarCelissuspensiuri efeqti swored uflebis droebiT dacvas emsaxureba,romlis mizania daicvas piri mmarTvelobis RonisZiebebisSedegebisagan davis saganze administraciuli samarTalwarmoebisprocesSi gadawyvetilebis miRebamde. Tumca es moicavs im SemTxvevebs,rodesac davis sagania ukve gamocemuli administraciul-samarTlebrivi aqti, xolo rodesac saqme exeba mosalodnelmmarTvelobiT RonisZiebas - individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemas an moqmedebis ganxorcielebas anganxorcielebisagan Tavis Sekavebas – da aqedan gamomdinare pirisuflebebis mosalodnel SezRudvebs, am SemTxvevaSi mniSvnelovaniapiris uflebis prevenciuli dacvis meqanizmi, romelic Caido sask-is 31-e muxlSi. aRniSnuli muxli mxares aZlevs SesaZleblobassarCelis aRZvramde mimarTos sasamarTlos moTxovniT, davis saganTandakavSirebiT miiRos droebiTi ganCineba, rodesac arsebobs saSiSroeba,rom arsebuli mdgomareobis SecvliT xeli SeeSleba ganmcxadeblisuflebis realizacias an aRniSnuli mniSvnelovnad garTuldeba.sasamarTlos droebiTi ganCineba gamoiyeneba aseve sadavosamarTlebrivi urTierTobis winaswari mowesrigebisaTvis, Tu es

Page 175: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

175

paata turava muxli 31

mowesrigeba aucilebelia mniSvnelovani zianis, an arsebulisafrTxis Tavidan asacileblad an sxva safuZvlebis gamo. oriveSemTxvevaSi droebiTi ganCinebis mizani erTia - davis saganzesaboloo gadawyvetilebis miRebamde iseTi mdgomareobis SenarCuneba,romelic SesaZlebels gaxdis sasamarTlos saboloogadawyvetilebis aRsrulebas. gansxvaveba maT Soris mdgomareobsmiznis miRwevis saSualebebSi - pirvel SemTxvevaSi sasamarTlosdroebiTi ganCinebis mizania SeinarCunos arsebuli mdgomareobadainteresebuli piris uflebebis dacvis mizniT (sask-is 31-e muxlisI nawilis I winadadeba), xolo meore SemTxvevaSi xdeba arsebulimdgomareobis Secvla dainteresebuli piris uflebebis dacvismizniT (sask-is 31-e muxlis I nawilis II winadadeba).

sask-is 31-e muxliT gaTvaliswinebuli droebiTi ganCineba, rogorcuflebis droebiTi dacvis saSualeba, gamoiyeneba im SemTxvevebSi,rodesac SeuZlebeli xdeba uflebis droebiTi dacva kodeqsis 29-e muxlis safuZvelze, anu rodesac jer kidev SeuZlebelia amkrZalavi(SemzRudveli) administraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad anZaladakargulad gamocxadebis moTxovniT sarCelis SetanasasamarTloSi.

sask-is 31-e muxliT gaTvaliswinebuli droebiTi ganCinebisinstitutis ZiriTadi maxasiaTeblebia Semdegi:

- maSin rodesac individualuri administraciul-samarTlebriviaqtis gauqmebis moTxovniT saCivris an sarCelis miReba avtomaturadaCerebs am aqtis moqmedebas, droebiTi ganCinebis miRebis uflebaaqvs mxolod sasamarTlos. droebiT ganCinebas sasamarTlo iRebsdainteresebuli mxaris gancxadebis safuZvelze.

- sask-is 29-e da 31-e muxlebiT dadgenil uflebis droebiTidacvis saSualebebs is saerTo aqvT, rom orive SemTxvevaSiSesaZlebeli xdeba arsebuli mdgomareobis SenarCuneba, romlismizania daicvas piri mmarTvelobis RonisZiebebis Sedegebisagandavis saganze administraciuli samarTalwarmoebis proceSigadawyvetilebis miRebamde.

- sask-is 31-e muxliT gaTvaliswinebul uflebis dacvissaSualebas SeuZlia ufro meti vidre arsebuli mdgomareobisSenarCuneba. sasamarTlos droebiTi ganCinebis gamoyenebaSesaZlebelia aseve sadavo samarTlebrivi urTierTobis winaswarimowesrigebisaTvis anu mas SeuZlia arsebuli mdgomareobis Secvlaadministraciuli organos mxridan mosalodneli gadawyvetilebisTavidan acilebis mizniT, roca es aucilebelia mniSvnelovanizianis, arsebuli safrTxis an sxva safuZvlebis gamo.

Page 176: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

176

paata turava muxli 31

II. dasaSvebobaII. dasaSvebobaII. dasaSvebobaII. dasaSvebobaII. dasaSvebobasask-is 31-e muxlis safuZvelze samarTalwarmoeba xorcieldeba

mxolod gancxadebis safuZvelze. procesualuri TvalsazrisiT iswarmoadgens damoukidebel procesualur moqmedebas. aqedangamomdinare aucilebelia sarCelis dasaSvebobisa da dasabu-Tebulobis Semowmeba marTlmsajulebis praqtikaSi damkvidrebulisqemis mixedviT, mTeli rigi Taviseburebebis gaTvaliswinebiT.

1. gansjadoba. sarCelis dasaSvebobis Semowmebisas pirvel rigSiunda Semowmdes sasamarTlos uwyebrivi qvemdebaroba, anu undadadgindes Sedis Tu ara saqmis ganxilva sasamarTlo organoebisuflebamosilebaSi. amis Semdeg varkvevT sasamarTlos sagnobrivda teritoriul gansjadobas sask-is me-2, me-5 da me-6 muxlebissafuZvelze. gansjadobis sakiTxs awesrigebs aseve sask-is 31-e muxlisII nawili, romlis Tanaxmadac droebiT ganCinebas iRebs saqmisganmxilveli sasamarTlo. aseT sasamarTlos warmoadgens pirveliinstanciis sasamarTlo, xolo rodesac dava ixileba saapelacioinstanciaSi – saapelacio sasamarTlo. im SemTxvevaSi, rodesacgancxadeba droebiTi ganCinebis miRebis moTxovniT sasamarTloSiSemodis sarCelis aRZvramde, uflebamosil sasamarTlos warmoadgensis sasamarTlo, romelic uflebamosilia ganixilos da gadawyvitossadavo sakiTxi. gancxadebisAaragansjad sasamarTloSi wardgenisSemTxvevaSi sasamarTlo sarCels gadaugzavnis gansjad sasamarTlosda amis Sesaxeb acnobebs mosarCeles.

2. sarCelis saxe. droebiTi ganCinebis miRebis moTxovniT SemosulisasarCelo gancxadebis dasaSvebobis Semowmebisas mowmdeba sadavosaqmeze dasaSvebi sarCelis saxe. mniSvnelovania imis dadgenadainteresebul mxares SeuZlia Tu ara uflebis dacva sask-is 22-emuxlis safuZvelze. Tu pirs SeuZlia aRZras sarCeli adminis-traciul-samarTlebrivi aqtis baTilad an Zaladakarguladgamocxadebis moTxovniT, am SemTxvevaSi dauSvebelia uflebis dacvisim samarTlebrivi saSualebis gamoyeneba, romelic gaTvaliswinebuliasask-is 31-e muxliT. Tu davis sagania ukve gamocemuli individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqti, misgan Tavis dasacavaddroebiTi ganCinebis miReba ar aris saWiro, ramdenadac sarCelisask-is 22-e muxlis safuZvelze aCerebs am aqtis moqmedebas.dainteresebuli mxaris ufleba moiTxovos droebiTi ganCinebismiReba, gamomdinareobs misi uflebidan aRZras sarCeliindividualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemisaganTavis Sekavebis moTxovniT, individualuri administraciul-

Page 177: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

177

paata turava muxli 31

samarTlebrivi aqtis gamocemis moTxovniT, qmedebis ganxorcielebismoTxovniT an aRZras aRiarebiTi sarCeli. es is SemTxvevebia, rodesacsarCelis Setana TavisTavad ar iwvevs mosarCelis uflebebis dacvasda aucilebeli xdeba damatebiTi RonisZiebebis ganxorcielebapiris samarTlebrivi mdgomareobis dasacavad.

mas Semdeg rac gairkveva sasarCelo gancxadebis dasaSveboba,ucilebelia sask-is 31-e muxlis teqstis Tanaxmad da imTanamimdevrobiT, rogorc es aq aris mocemuli gairkves, Tu risimiRweva surs mosarCeles: surs mas droebiTi ganCinebis miRebiTarsebuli mdgomareobis SenarCuneba (sask-is 31-e muxlis I nawilisI winadadeba) Tu sadavo samarTlebrivi urTierTobis winaswarimowesrigeba (sask-is 31-e muxlis I nawilis II winadadeba).

gancxadebis dasaSvebobis aucilebeli winapiroba ar arisadministraciuli organos mxridan moqmedebis ganxorcieleba,droebiTi ganCinebis gamocemis moTxovna daiSveba administraciuliorganos mxridan umoqmedobis SemTxvevaSic. aucilebelia mxolodadministraciul organoSi gancxadebis Setana. administraciulorganoSi moTxovnis dayenebis (gancxadebis Setanis) Semdeg ixsnebagza sasamarTlosken. droebiTi ganCinebis gamocemis moTxovnisuflebis warmoSobis aucilebel winapirobas ar warmoadgens asevedavis saganze sasamarTloSi sarCelis aRZvra.

3. sarCelis aRZvris uflebis Semowmeba. sarCeli droebiTiganCinebis gamocemis moTxovniT aris darRveuli an sadavo uflebisdacvis saproceso saSualeba. am saSualebiT SeuZlia isargeblospirma, visac surs subieqturi uflebis sasamarTlos meSveobiTdacva. dauSvebelia sarCelis Setana sxvisi uflebebis dasacavad.mosarCeles unda SeeZlos sakuTari uflebis miTiTeba, romelicdarRveulia an romelsac emuqreba xelyofa; sarCelis aRZvramdedavis saganTan dakavSirebiT droebiTi ganCinebis miRebis moTxovnisSemTxvevaSi gancxadebaSi naTlad unda iyos warmodgenili issaSiSroeba, rom arsebuli mdgomareobis SecvliT xeli SeeSlebaganmcxadeblis uflebis realizacias an aRniSnuli mniSvnelovnadgarTuldeba. rodesac mosarCelis mizania sadavo samarTlebriviurTierTobis winaswari mowesrigeba, man naTlad unda warmoaCinos,rom es mowesrigeba aucilebelia mniSvnelovani zianis an arsebulisafrTxis Tavidan asacileblad.

4. uflebadamcavi interesis arsebobis Semowmeba. sarCelis aRZvrisuflebis SemowmebasTan erTad unda Semowmdes droebiTi ganCinebismimarT mosarCelis uflebadamcavi interesi. gancxadebiT moTxovnilidroebiTi ganCineba unda iyos aucilebeli saSualeba mosarCelis

Page 178: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

178

paata turava muxli 31

uflebis droebiTi dacvisaTvis. aseT aucileblobasTan ara gvaqvssaqme, rodesac mosarCeles sxva ufro ioli gziT SeuZlia sakuTariuflebebis dacva an rodesac sarCelis uSedegoba an misi ganzraxaramiznobrivi gamoyeneba aSkaraa.

mosarCelis uflebadamcavi interesi ar aris, rodesac mosarCelismier dasmuli sakiTxi jer ar gamxdara administraciuli organosgansjis sagani (mag. piri iTxovs misi uflebis droebiT dacvasmosalodneli privatizaciis Tavidan asacileblad. sinamdvileSiam Senobis privatizeba jer kidev ar gamxdara administraciuliorganos msjelobis sagani. piris varaudi mosalodnel safrTxezear aris sakmarisi. safrTxe unda iyos realuri).

administraciuli organos mxridan davis saganTan dakavSirebiTdroebiTi ganCinebis gamocemis moTxovnis SemTxvevaSi misi ufleba-damcavi interesi ar arsebobs, rodesac is uflebamosilia sakuTarigadawyvetilebiT moawesrigos es samarTlebrivi urTierToba daSesabamisad, Tavidan aicilos es mosalodneli saSiSroeba (mag.,administraciul organos ar SeuZlia mimarTos sasamarTlos damoiTxovos droebiTi ganCinebiT akrZalos xelfasiT ukmayofiloskolis maswavleblebis mosalodneli gaficvebi. administraciulmaorganom Tavad unda moawesrigos es samarTlebrivi urTierToba.)

uflebadamcavi interesis gamomricxavi garemoeba SeiZleba iyosaseve dasaxuli miznis miuRwevloba, rodesac sadavo sakiTxTandakavSirebiT ukve miRebulia kanonier ZalaSi Sesuli gadawyvetilebaan rodesac SeuZlebelia arsebuli mdgomareobis droebiTi ganCinebismiRebis gziT Secvla an kidev, rodesac arsebuli mdgomareobisSecvla SesaZlebelia droebiTi ganCinebis miRebis gareSec nebismierdros.

uflebadamcavi interesis gamomricxavi garemoebis warmoSobissafuZveli SeiZleba iyos TviT ganmcxadeblis qceva. rodesacganmcxadebeli sakuTari moqmedebiT (umoqmedobiT) Caiyenebs Tavswamgebian mdgomareobaSi, rac SeiZleba gamoixatos uflebis dacvissamarTlebrivi saSualebebis gamoyenebis saproceso vadebisdaucvelobaSi, administraciuli warmoebis procesSi mtkicebulebebiswarmoudgenlobaSi an warmoebis procesSi monawileobisagan TavisaridebaSi.

5. gancxadebis forma da Sinaarsi, gancxadebis miReba. sasamarTlosdroebiTi ganCinebis miRebis safuZvelia dainteresebuli pirismier uflebamosil sasamarTloSi werilobiTi formiT wardgeniligancxadeba, romelic unda pasuxobdes sssk-is 178-e muxlis moTxovnebs.Tu gancxadeba akmayofilebs kanonis moTxovnebs, maSin sasamarTlo

Page 179: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

179

paata turava muxli 31

gamoitans ganCinebas sarCelis miRebis Sesaxeb, xolo rodesacsarCeli araa Sedgenili sssk-is 178-e da 179-e muxlebis moTxovnaTadacviT, maSin sasamarTlo gamoitans ganCinebas xarvezis SevsebisSesaxeb da mosarCeles aZlevs vadas mis Sesavsebad. sarCelis miRebazeuaris Tqmis safuZveli SeiZleba iyos sssk-is 186-e muxlis romelimepunqti.

droebiTi ganCinebis gamocemis moTxovniT sasamarTloSi Setaniligancxadebis miRebisa da ganxilvis vadebis mimarT moqmedebsgansakuTrebuli wesebi; sarCelis miRebis Sesaxeb ganCinebis gamotanisxuTdRiani vada, romelic gaTvaliswinebulia sssk-is 183-e muxliT,aseve ganmwesrigebeli sxdomis instituti, romelicgaTvaliswinebulia sask-is 26-e² muxliT da emsaxureba sarCelisdasaSvebobis sakiTxis garkvevas, ar gamoiyeneba droebiTi ganCinebisdasaSvebobis dadgenis SemTxvevaSi. gancxadebas droebiTi ganCinebisgamocemis Sesaxeb gadawyvets davis saganTan dakavSirebiT sarCelisganmxilveli sasamarTlo gancxadebis Setanis dResve, mopasuxisSeutyobineblad. am SemTxvevaSi analogiurad gamoiyeneba sssk-is193-e muxli.

III. dasabuTebulobadroebiTi ganCinebis gamocemasTan dakavSirebiT Semosuli

gancxadebis dasaSvebobis Semowmebis Semdeg sasamarTlo amowmebsgancxadebis dasabuTebulobas zepiri mosmenis gamarTvis gareSe.

gancxadeba davis saganTan dakavSirebiT sasamarTlos saboloogadawyvetilebis miRebamde arsebuli mdgomareobis SenarCunebismizniT droebiTi ganCinebis miRebis moTxovniT aris dasabuTebuli,anu sasamarTlo daakmayofilebs ganmcxadeblis moTxovnas, rodesacdadgindeba, rom arsebobs realuri safrTxe, arsebuli mdgomareobisSecvliT xeli SeeSleba ganmcxadeblis uflebebis realizaciasan aRniSnuli mniSvnelovnad garTuldeba. e.i. droebiTi ganCinebaarsebuli mdgomareobis SesanarCuneblad gamoicema, rodesac saqmeexeba arsebuli faqtobrivi an samarTlebrivi mdgomareobisSenarCunebas. mag., Senobis privatizaciis akrZalva, konkursSigamarjvebulis samsaxurSi daniSvnis akrZalva, skolis daxurvisakrZalva sasamarTlos saboloo gadawyvetilebamde da a.S.

mag. dainteresebul pirs, romelic miiCnevs, rom administraciuliorganos mier Senobis privatizaciis gziT gasxvisebis SemTxvevaSiSeizRudeba misi subieqturi ufleba, SeuZlia moiTxovos sasamarTlosdroebiTi ganCinebiT mosalodneli privatizaciis SeCereba,ramdenadac sadavo sakiTxze sasamarTlos gadawyvetilebis miRebamdeadministraciuli organo mas daayenebs faqtis winaSe da sasamarTlos

Page 180: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

180

paata turava muxli 31

gadawyvetileba azrs dakargavs an misi aRsruleba garTuldeba.gancxadeba droebiTi ganCinebis sadavo samarTlebrivi

urTierTobis winaswari mowesrigebis mizniT gamocemis moTxovniTaseve aris dasabuTebuli, anu sasamarTlo miiRebs droebiT ganCinebas,Tu dadgindeba, rom es mowesrigeba aucilebelia mniSvnelovanizianis an arsebuli safrTxis Tavidan asacileblad. mag., auqcionSi,konkursSi, misaReb gamocdebze, leqciebze daSveba, fuladi daxmarebis(pensia, stipendia) gacema sasamarTlos saboloo gadawyvetilebismiRebamde.

mag., moqalaqes, romelic ar dauSves auqcionze SeeZina misTvissasurveli Senoba SeuZlia moioTxovos sasamarTlos droebiTiganCinebiT auqcionze daSveba, ramdenadac sadavo sakiTxzesasamarTlos saboloo gadawyvetilebis miRebamde auqcioni ukveCatardeba da sasamarTlos gadawyvetilebac azrs kargavs.

IV. ganCineba droebiTi ganCinebis gamocemis Sesaxebdainteresebuli mxaris gancxadebis dasaSvebobisa da

dasabuTebulobis Semowmebis Semdeg sasamarTlos gamoaqvs ganCinebadroebiTi ganCinebis gamocemis Sesaxeb, romelic unda pasuxobdesganCinebisaTvis sssk-is 285-e muxliT dadgenil moTxovnebs. droebiTiganCinebis gamocemis an gamocemaze uaris Tqmis Sesaxeb gamotanilganCinebaze SeiZleba kerZo saCivris Setana, rac ver SeaCerebs amganCinebis aRsrulebas, magram sasamarTlos SeuZlia garkveulidroiT SeaCeros aRsruleba an gaauqmos uzrunvelyofisaTvis ukvemiRebuli RonisZiebebi.

gancxadebis safuZvelze sasamarTlos mier sarCelis aRZvramdedavis saganTan dakavSirebiT droebiTi ganCinebis miRebis SemTxvevaSimowinaaRmdege mxaris gancxadebis safuZvelze sasamarTlo daniSnavsvadas, romlis ganmavlobaSic, Tu droebiTi ganCinebis gamocemisSesaxeb gancxadebis Semomtani piri ar aRZravs sarCels, sasamarTlomowinaaRmdege mxaris Suamdgomlobis safuZvelze gamoitans ganCinebasmis mier miRebuli RonisZiebis gauqmebis Sesaxeb.

V. sasamarTlos droebiTi ganCinebiT gamowveuli zianisanazRaureba.

Tu sasamarTlos mier miRebuli droebiTi ganCinebagaumarTlebeli gamodgeba, imis gamo rom davis saganTan dakavSirebiTar dakmayofildeba mosarCelis moTxovna da dadasturdeba, romTavidanve ar hqonda mas amis moTxovnis samarTlebrivi safuZveli,maSin mxare romlis moTxovnis safuZvelzec gamoica droebiTiganCineba, valdebulia aunazRauros meore mxares zarali, rac mas

Page 181: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

181

inga Todria muxli 32

miadga droebiTi ganCinebis gamocemis Sedegad. aRniSnulidangamomdinare naTelia gansxvaveba uflebis droebiTi dacvis imsaSualebebs Soris, romelic gansazRvrulia sask-is 29-e da 31-emuxlebiT. droebiTi ganCinebis gamocemis moTxovna Seicavs garkveulrisks, rac ar axasiaTebs sask-is 29-e muxliT gansazRvrul uflebisdacvis droebiT saSualebas sarCelis suspensiuri efeqtis saxiT.

zianis anazRaurebis moTxovnis dayeneba SesaZlebelia davissaganTan dakavSirebiT saboloo gadawyvetilebis miRebis Semdeg.zianis anazRaurebis sakiTxs wyvets saerTo sasamarTloebiadministraciuli samarTalwarmoebis wesiT.

muxli 32. sasamarTlo gadawyvetileba administraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnobis an Zaladakarguladgamocxadebis Taobaze

sarCelTan dakavSirebiT1. Tu administraciul-samarTlebrivi aqti an misi nawili kanons

ewinaaRmdegeba da is pirdapir da uSualo (individualur) ziansayenebs mosarCelis kanonier uflebas, an interess an ukanonodzRudavs mis uflebas, sasamarTlo am kodeqsis 22-e muxlSiaRniSnul sarCelTan dakavSirebiT gamoitans gadawyvetilebasadministraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnobis Sesaxeb.

2. Tu individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtiaRsrulebuli iyo sasamarTlo gadawyvetilebis gamotanamde,mxaris SuamdgomlobiT sasamarTlo gadawyvetilebaSi miuTiTebsaRsrulebis gauqmebis wesis Sesaxeb.

3. sasamarTlo gadawyvetilebis gamotanamde individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad gamocxadebisSemTxvevaSi sasamarTlo uflebamosilia, mxaris kanonieriinteresis arsebobisas da misi moTxovniT, baTilad cnos esindividualuri administraciul-samarTlebrivi aqti.

4. Tu sasamarTlo miiCnevs, rom individualuri adminis-traciul-samarTlebrivi aqti gamocemulia saqmisaTvis arsebiTimniSvnelobis garemoebis gamokvlevisa da Sefasebis gareSe, igiuflebamosilia sadavo sakiTxis gadauwyvetlad baTilad cnosindividualuri administraciul-samarTlebrivi aqti da daavalosadministraciul organos, am garemoebaTa gamokvlevisa daSefasebis Semdeg gamosces axali. sasamarTlo am gadawyvetilebasiRebs, Tu individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtisbaTilad cnobisaTvis arsebobs mxaris gadaudebeli kanonieri

Page 182: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

182

inga Todria muxli 32

interesi. (24.06.2005. 1800)5. sasamarTlos gadawyvetilebas normatiul-administraciuli

aqtis baTilad gamocxadebis Sesaxeb aqvs savaldebulo Zala. Tunormatiul-administraciuli aqtis baTilad gamocxadebamniSvnelovan safrTxes Seuqmnis saxelmwifo an sazogadoebrivusafrToebas an gamoiwvevs saxelmwifo an adgilobriviTviTmmarTvelobis (mmarTvelobis) xarjebis mniSvnelovangazrdas, sasamarTlo uflebamosilia normatiul-adminis-traciuli aqti baTilad cnobis nacvlad gamoacxados Zala-dakargulad.

6. sasamarTlos gadawyvetilebis sarezolucio nawili undagamoqveyndes imave wesiT, ra wesiTac iyo gamoqveynebulinormatiuli aqti.

1. es muxli awesrigebs sasamarTlos mier gadawyvetilebis miRebissakiTxebs kodeqsis 22-e muxliT aRZrul sarCelTan dakavSirebiT.sasamarTlo amowmebs rogorc individualuri, ise normatiuliadministrcaiul-samarTlebrivi aqtis kanonTan Sesabamisobas da Tuadministraciul-samarTlebrivi aqti kanonsawinaaRmdegaoa da ispirdapir da uSualo (individualur) zians ayenebs mosarCeliskanonier uflebas, an interess an ukanonod zRudavs mis uflebas,gamoitans gadawyvetilebas misi baTilad cnobis Sesaxeb.administraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnobis konkretulsafuZvlebs gansazRvravs zogadi administraciuli kodeqsis me-601

muxlis 1-li da me-2 nawili. aRniSnuli normis Tanaxmad,administraciul-samarTlebrivi aqti baTilia, Tu igi ewinaaRmdegebakanons an arsebiTad darRveulia misi momzadebis an gamocemiskanonmdeblobiT dadgenili sxva moTxovnebi. administraciul-samarTlebrivi aqtis momzadebis an gamocemis wesis arsebiT darRvevadCaiTvleba administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocema am kodeqsis32-e an 34-e muxliT gaTvaliswinebuli wesis darRveviT Catarebulsxdomaze an kanoniT gaTvaliswinebuli administraciuli warmoebissaxis darRveviT, anda kanonis iseTi darRveva, romlis ararsebobisSemTxvevaSi mocemul sakiTxze miRebuli iqneboda sxvagvarigadawyvetileba.

zogadi administraciuli kodeqsis me-601 muxlis me-3 nawilisSesabamisad, administraciul-samarTlebriv aqts baTilad cnobs misigamomcemi administraciuli organo, xolo saCivris an sarCelisSemTxvevaSi – zemdgomi administraciuli organo an sasamarTlo.

kodeqsis 32-e muxlis da me-2 muxlis me-2 nawilis ~a” punqtisSesabamisad, sasamarTlo davis sasamarTlos sagania administraciul-

Page 183: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

183

inga Todria muxli 32

samarTlebrivi aqtis Sesabamisoba saqarTvelos kanonmdeblobasTan.rac Seexeba saqarTvlos zogadi administraciuli kodeqsis 61-e

muxliT gaTvaliswinebuli safuZvlebiT administraciuli aqtisZaladakargulad gamocxadebas, amis ufleba aqvs mxolodadministraciuli aqtis gamomcem administraciul organos da arasasamarTlos. administraciuli samarTalwarmoebis mizaniasasamarTlo kontrolis ganxorcieleba administraciuli organossaqmianobis kanonierebaze, rac gamoricxavs marTlzomieriadministraciuli aqtis sasamarTlos mier Zaladakarguladgamocxadebas. administraciul-samarTlebrivi aqtis Zaladakarguladgamocxadeba aris administraciuli organos diskreciuliuflebamosileba da es moTxovna ar SeiZleba warmoadgendes sasarCelodavis sagans sasamarTloSi. davis sagans SeiZleba warmoadgendesadministraciul-samarTlebrivi aqtis gamocema (sask-s 23-e muxli)da sarCeli SeiZleba aRiZras mxolod administraciul-samarTlebriviaqtis gamocemis moTxovniT. kerZod, Tu saxezea administraciulisaproceso kodeqsis 61-e muxliT gaTvaliswinebuli safuZvlebi daadministraciuli organo ar iRebs gadawyvetilebas Sesabamisiadministraciul-samarTlebrivi aqtis Zaladakargulad cnobis Sesaxeb,sasamarTlo uflebamosilia daavalos mas aseTi aqtis gamocema.

aRniSnulis gaTvaliswinebiT vfiqrobT, dauSvebelia sasamarTloSiaRiZras sarCeli administraciul-samarTlebrivi aqtisZaladakargulad cnobis moTxovniT. swori iqneba Tu administraciulisaproceso kodeqsis 22-e da 32-e muxlebis saTaurebidan amoRebuliqneba sityvebi ̀ an Zaladakargulad gamocxadebis”.

erTaderTi SemTxveva, rodesac sasamarTlo uflebamosiliaZaladakargulad gamoacxados administraciul-samarTlebrivi aqtigaTvaliswinebulia sask-s 32-e muxlis me-5 nawiliT, rodesac davissagania normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtis kanonierebada sasarCelo moTxovnaa misi baTilad cnoba. kerZod, am normisTanaxmad Tu normatiul-administraciuli aqtis baTilad gamocxadebamniSvnelovan safrTxes Seuqmnis saxelmwifo an sazogadoebrivusafrTxoebas an gamoiwvevs saxelmwifo an adgilobriviTviTmmarTvelobis (mmarTvelobis) xarjebis mniSvnelovan gazrdas,sasamarTlo uflebamosilia (da ara valdebuli) normatiul-administraciuli aqti baTilad cnobis nacvlad gamoacxadosZaladakargulad.

2. Tu individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtiaRsrulebuli iyo sasamarTlo gadawyvetilebis gamotanamdeadministraciuli saqmis sasamarTloSi ganxilvis nebismier stadiaze

Page 184: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

184

inga Todria muxli 32

mxare uflebamosilia moiTxovos sadavo administraciul-samarTleb-rivi aqtis aRsrulebis gauqmeba. sasamarTlo valdebulia ganixilosaseTi Suamdgomloba rogorc saqmis winaswari sasamarTlo ganxil-visaTvis momzadebis damTavrebamde, ise saqmeze mosamzadebeli stadiisdamTavrebis Semdegac, saqmeze gadawyvetilebis gamotanamde.

zogadi adminmistraciuli kodeqsis me-60 muxlis me-7 nawiliadgens, rom administraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad gamoc-xadeba niSnavs misi ZalaSi Sesvlidan warmoSobili samarTlebriviSedegebis gauqmebas, magram mxolod am normis arseboba sakmarisi araris am uflebis realizaciisaTvis. rodesac sasamarTloSi saqmisganxilvis dros sadavo administraciul-samarTlebrivi aqtismoqmedeba ar aris SeCerebuli, igi agrZelebs Tavis moqmedebas darogorc wesi xdeba misi aRsruleba. sadavo administraciul-samar-Tlebrivi aqtis baTilad cnoba ar aris sakmarisi am aRsrulebisiZulebiTi gauqmebisaTvis da pirvandeli mdgomareobis aRdgenisaTvis.

magaliTad, Tu saqmeze sasamarTlo gadawyvetilebis gamotanamdeadministraciulma organom moaxdina sadavo individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqtiT dakisrebuli TanxebismosarCelisagan iZulebis saSualebebiT amoReba, mosarCelemadministrciul-samarTlebrivi aqtis baTilobasTan erTad undaiSuamdgomlos gadaxdili Tanxebis misTvis dabrunebis Taobaze.aseTi moTxovna ar warmoadgens sarCelis gazrdas, Sesabamisad, masar sWirdeba axali sarCelis wardgena, mopasuxis Tanxmoba ganxilvazeda igi ganixileba warmoebaSi miRebul sasarCelo moTxovnasTanerTad.

3 . mas Semdeg, rac sasamarTloSi aRiZvreba sarCeliadministraciuli saproceso kodeqsis 22-e muxlis safuZvelze,administraciuli organo ar aris uflebamosili miiRos da ganixilosadministraciuli saCivari davaze imave mxareebs Soris,imave saganzeda imave safuZvliT (zogadi administraciuli kodeqsis 182- muxlis1-li nawilis b punqti). sarCelis miRebis Sesaxeb sasamarTloganCinebis gamotanis Semdeg samoqalaqo saproceso kodeqsi krZalavsmxareTa Soris wamoWrili davis romelime sxva sasamarTlos anorganos mier ganxilvas. (samoqalaqo saproceso kodeqsis 184-e muxlisme-2 nawili). aRniSnul normaTa gaTvaliswinebiT, administraciulisamarTalwarmoebis dawyebis Semdeg, administraciul organosekrZaleba sadavo administraciul-samarTlebrivi aqtis baTiladcnobis moTxovniT wardgenili administraciouli saCivris ganxilvada am administraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnoba. miuxedavadamisa, Tu sasamarTlos gadawyvetilebis gamotanamde individualur,

Page 185: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

185

inga Todria muxli 32

administraciul-samarTlebrivi aqts baTilad gamoacxadebs misigamomcemi an zemdgomi administraciuli organo, sasamarTlo uf-lebamosilia, mxaris kanonieri interesis arsebobisas da misi moT-xovniT, ganixilos sarCeli da baTilad cnos gasaCivrebuli adminis-traciuli aqti. kerZod, sadavo individualuri administraciul-sa-marTlebrivi aqtis sasamarTloSi saqmis dasrulebamde baTilad cnobismiuxedavad, sasamarTlo uflebamosilia gaagrZelos saqmis ganxilvamxaris kanonieri interesis arsebobisas da misi moTxovniT.

mxaris kanonieri interesi arsebobs Tu sasamarTlo daadgens, romgasaCivrebuli administraciul-samarTlebrivi aqti kanonsawinaaR-mdegoa da misi administraciuli organos mier baTilad gamocxadebaar aris sakmarisi mxaris darRveuli uflebis aRsadgenad da TuamisaTvis aucilebelia ukanono administraciul-samarTlebrivi aqtisZalaSi Sesvlidan warmoSobili yvela Sedegis sasamarTlo gadawyve-tilebis safuZvelze gauqmeba.

adre moqmedi redaqciis Sesabamisad, sasamarTlo gadawyvetilebisgamotanamde individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtisZaladakargulad gamocxadebis da ara misi baTilad cnobis SemTxvevaSi,sasamarTlo uflebamosili iyo mxaris kanonieri interesis arsebo-bisas da misi moTxovniT, baTilad ecno es individualuri adminis-traciul-samarTlebrivi aqti. aRniSnuli normis arseboba ganpiro-bebuli iyo im garemoebiT, rom zogadi administraciuli kodeqsis61-e muxlis me-6 nawilis Sesabamisad, Zaladakargulad gamocxadebaniSnavs administraciul-samarTlebrivi aqtis moqmedebis Sewyvetasmisi Zaladakargulad gamocxadebis momentidan da ar niSnavs misiZalaSi Sesvlidan warmoSobili samarTlebrivi Sedegebis gauqmebas.Tu administraciul-samarTlebrivi aqtis Zaladakargulad gamocxadebadaakmayofileba mxaris interess da igi aRar moiTxovda Zaladakar-gulad gamocxadebuli administraciul-samarTlebrivi aqtis baTiladcnobas, saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis 272-e muxlis g)punqtis safuZvelze sasamarTlo Sewyvetda saqmis warmoebas. Tumxare uars ar ityoda sarCelze da iSuamdgomlebda saqmis ganxilvisgagrZelebaze, sasamarTlo ganixilavda saqmes da mxaris kanonieriinteresis arsebobis SemTxvevaSi baTilad scnobda gasaCivrebulindividualur administraciul-samarTlebriv aqts. vfiqrobT,samarTlebrivi dacvis am meqanizmis gauqmeba ubralod Secdomaa daigi unda gaswores Sesabamisi sakanonmdeblo cvlilebis kanonSiSetaniT.

4. Tu sasamarTlo miiCnevs, rom individualuri administraciul-samarTlebrivi aqti gamocemulia saqmisaTvis arsebiTi mniSvnelobisgaremoebis gamokvlevisa da Sefasebis gareSe, igi uflebamosilia

Page 186: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

186

inga Todria muxli 32

sadavo sakiTxis gadauwyvetlad baTilad cnos individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqti da daavalos administraciulorganos, am garemoebaTa gamokvlevisa da Sefasebis Semdeg gamoscesaxali. sasamarTlo am gadawyvetilebas iRebs, Tu individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnobisaTvis arsebobsmxaris gadaudebeli kanonieri interesi.

saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsis 96-emuxlis 1-linawilis Sesabamisad, administraciuli organo valdebuliaadministraciuli warmoebisas gamoikvlios saqmisaTvis mniSvnelobismqone yvela garemoeba da gadawyvetileba miiRos am garemoebaTaSefasebisa da urTierTSejerebis safuZvelze. agreTve, dauSvebeliaadministraciuli aqtis gamocemas safuZvlad daedos iseTi garemoebaan faqti, romelic kanoniT dadgenili wesiT ar aris gamokvleuliadministraciuli organos mier.

Tu administraciulma organom ar gamoikvlia saqmisaTvis arsebiTimniSvnelobis mqone garemoebebi da ise gamosca individualuriadministraciul-samarTlebrivi administraciuli aqti, sasamarTlosakiTxis gadauwyvetlad baTilad scnobs aseT administraciulaqts Tu aSkaraa, rom kanonis am darRvevis ararsebobis SemTxvevaSimocemul sakiTxze miRebuli iqneboda sxvagvari gadawyvetileba.sasamarTlo am gadawyvetilebas iRebs, Tu administraciuli aqtisbaTilad cnobisaTvis arsebobs mxaris gadaudebeli kanonieriinteresi.

sakiTxis gadauwyvetlad administraciuli aqtis baTilad cnobisdros sasamarTlo ar iyenebs administraciuli saproceso kodeqsisme-19 muxliT miniWebul uflebas sakuTari iniciativiT Seagrovosfaqtobrivi garemoebebi da mtkicebulebebi. am normis gamoyenebadasaSvebia mxolod individualuri administraciul-samarTlebriviaqtis mimarT.

Tu ramdenad warmoadgens administraciuli aqtis baTilad cnobamxaris gadaudebeli interess, TiToeul konkretul SemTxvevaSisasamarTlos gadasawyvetia. es is SemTxvevebia, rodesac saqmisganxilvis gaWianurebam SeiZleba gamousworebeli ziani miayenosmxares da SeuZlebeli gaxados darRveuli uflebis aRdgena.sasamarTlo gadawyvetilebis Sesabamisad administraciul organosar evaleba konkretuli administraciuli aqtis gamocema. saqmisaTvisarsebiTi mniSvnelobis garemoebaTa gamokvlevis Semdeg,administraciuli organo uflebamosilia gamosces iseTive angansxvavebuli administraciuli aqti.

sasamarTloebi iSviaTad iyeneben ask-s 32-e muxlis me-4 muxls.vfiqrobT, kargi iqneba Tu damkvidrdeba am normis gamoyeneba yvela

Page 187: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

187

inga Todria muxli 32

im konkretul SemTxvevaSi, rodesac administraciuli organo argamoikvlevs saqmisaTvis mniSvnelobis mqone faqtebsa da garemoebebsda mxare daasabuTebs aseTi administraciuli aqtis baTilad cnobisgadaudebel kanonier interess.

saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos administraciuli da sxvakategoriis saqmeTa palatam gamoiyena sask-s 32-e muxlis me-4 nawilida 2002 wlis 5 agvistos¹ 3g-aT-281-k-02 gadawyvetilebiT sadavosakiTxis gadauwyvetlad baTilad scno saqarTvelos centralurisaarCevno komisiis¹ 91/2002 da # 103/2002 gankargulebebi, saqarTveloscentralur saarCevnokomisias daavala gonivrul vadaSi saqmisarsebiTi mniSvnelobis garemoebaTa gamokvlevisa da Sefasebis Semdeggamosces axali administraciuli aqti.

(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos gadawyvetilebani adminis-traciul da sxva kategoriis saqmeebze, 2002 w.¹ #á gv 1532) .

5. Tu normatiul-administraciuli aqtis baTilad gamocxadebamniSvnelovan safrTxes Seuqmnis saxelmwifo an sazogadoebrivusafrTxoebas an gamoiwvevs saxelmwifo an adgilobrivi TviTmmar-Tvelobis (mmarTvelobis) xarjebis mniSvnelovan gazrdas, sasamarTlouflebamosilia normatiul-administraciuli aqti baTilad cnobisnacvlad gamoacxados Zaladakargulad. es is erTad erTi SemTxvevaa,rodesac sasamarTlo uflebamosilia aramarTlzomieri normatiuliadministraciul-samarTlebrivi aqti Zaladakargulad gamoacxados.

magaliTad, Tu gasaCivrebuli normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqti warmoadgens gamgeobis gadawyvetilebasadgilobrivi biujetis damtkicebis Taobaze, romelic moqmedebdagarkveuli drois ganmavlobaSi da sasamarTlo daadgens, rom esnormatiuli aqti ewinaaRmdegeba saqarTvelos kanonmdeblobas, isbaTilad unda gamocxaddes da misi ZalaSi Sesvlidan warmoSobiliyvela samarTlebrivi Sedegi unda gauqmdes. bunebrivia, adgilobrivibiujetis damtkicebis Sesaxeb administraciuli organos gadawyve-tilebis baTilad cnoba gamoiwvevs adgilobrivi TviTmmarTvelobis(mmarTvelobis) xarjebis mniSvnelovan gazrdas. aseT SemTxvevaSisasamarTlos SeuZlia gamoiyenos sask-s 32-emuxlis me-5 nawiliTminiWebuli uflebamosileba da gasaCivrebuli normatiuli aqtibaTilad cnobis nacvlad Zaladakargulad gamoacxados. aseTSemTxvevaSi sasamarTlo ki ar scnobs normatiul administraciulaqts Zaladakargulad zogadi administraciuli kodeqsis 61-e muxliTgaTvaliswinebuli safuZvlebiT, aramed adgens, rom sadavo normatiuliaqti kanonsawinaaRmdegoa da arsebobs misi baTilad cnobis safuZveli,magram nacvlad amisa iyenebs misi Zaladakargulad gamocxadebis

Page 188: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

188

inga Todria muxli 32

uflebas. aseTi gadawyvetilebis miRebis dros ar xdeba konkretulimosarCelis kanonieri interesis an uflebis dacva, radgan ar xdebakanonsawinaaRmdego normatiuli aqtis baTilad cnoba da Sesabamisad,ar xdeba am normatiuli aqtis safuZvelze warmoSobilisamarTlebrivi Sedegebis gauqmeba. amitom, sasamarTloebi am normasunda iyenebdnen mxolod Tu aSkaraa, rom gasaCivrebuli normatiuliadministraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnoba safrTxesSeuqmnis saxelmwifo an sazogadoebrivi usafrToebas an gamoiwvevssaxelmwifo an adgilobrivi TviTmmarTvelobis (mmarTvelobis)xarjebis mniSvnelovan gazrdas. sxva SemTxvevebSi sasamarTlomaramarTlzomieri normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtibaTilad unda cnos.

6. sasamarTlos gadawyvetilebis sarezolucio nawili undagamoqveyndes imave wesiT, ra wesiTac iyo gamoqveynebuli normatiuliaqti.

normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtis baTilad cnobisTaobaze sasamarTlos gadawyvetilebis Sesaruleba savaldebuloayvelasaTvis da ara mxolod saqmeSi monawile pirebisaTvis.sasamarTlos gadawyvetilebis sarezolucio nawili unda gamoqveyndesimave wesiT, ra wesiTac iyo gamoqveynebuli normatiuli aqti. esgasagebia, radgan davis sagania samarTlebrivi aqti, romelic Seicavsmisi mudmivi an droebiTi da mravaljeradi gamoyenebis qcevis zogadwess. kanoni arafers ambobs sasamarTlos im gadawyvetilebis Taobaze,romliTac normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtiscxaddeba Zaladakargulad. vfiqrobT, sask-s 32-e muxlis me-5 nawiliTdadgenili wesi unda gavrceldes aseT gadawyvetilebazec.

normatiuli aqtebis Sesaxeb saqarTvelos kanonis 38-e muxlis me-5 nawilis Sesabamisad, saqarTvelos normatiuli aqtis oficialurgamoqveynebad iTvleba misi sruli teqstis pirveli gamoqveyneba‘saqarTvelos kanonmdeblobis macneSi~, Sesabamisad, sasamarTlosgadawyvetileba normatiuli administraciul-samarTlebrivi aqtisbaTilad cnobis an Zaladakargulad gamocxadebis Taobaze undagamoqveyndes am JurnalSi.

Page 189: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

189

paata turava muxli 33

muxli 33. sasamarTlo gadawyvetileba administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis Taobaze sarCelTan dakavSirebiT

1. Tu administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemaze uarikanons ewinaaRmdegeba an darRveulia misi gamocemis vada da espirdapir da uSualo (individualur) zians ayenebs mosarCeliskanonier uflebas an interess, sasamarTlo am kodeqsis 23-e muxl-Si aRniSnul sarCelTan dakavSirebiT gamoitans gadawyvetilebas,romliTac administraciul organos avalebs, gamosces adminis-traciul-samarTlebrivi aqti. mxaris moTxovniT sasamarTloadgens administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis vadas.

2. sasamarTlo uflebamosilia Tavisi ganCinebiT moawesrigossadavo sakiTxi, Tu aRniSnuli iTvaliswinebs individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemas da ar saWiroebssaqmis garemoebaTa damatebiT gamokvlevas, amasTanave, sakiTxi armiekuTvneba administraciuli organos diskreciuluflebamosilebas. sasamarTlos mier gamotanil am gadawyvetile-baze ar vrceldeba individualuri administraciul-samarTleb-rivi aqtis gasaCivrebisaTvis am kodeqsiT dadgenili wesi.(24.06.2005. N1800)

I. zogadiadministraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis Taobaze sarCelis

dasaSvebobis sakiTxs awesrigens sask-is 23-e muxli, xolo misidasabuTebulobis dadgenis safuZvelia sask-is 33-e muxli.

sask-is 33-e muxlis Tanaxmad sarCeli administraciul-samarTleb-rivi aqtis gamocemis moTxovniT aris dasabuTebuli, Tu admi-nistraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemaze uari kanons ewinaaR-mdegeba an darRveulia misi gamocemis vada da es pirdapir da uSualo(individualur) zians ayenebs mosarCelis kanonier uflebas an interess.

administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemaze uariskanonierebisa Tu ukanonobis dadgenisas unda Semowmdes:

1. administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis moTxovnissamarTlebrivi safuZvlebi da

2. administraciuli organos sagnobrivi, teritoriuli dainstanciuri uflebamosileba;

administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemaze uariskanonierebis dasadgenad mowmdeba ara uaris Tqmis samarTlebrivisafuZvlebi, aramed aqtis gamocemaze mosarCelis uflebissamarTlebrivi safuZveli. aqtis gamocemaze uari an misi gamocemisvadis darRveva aris ukanono, rodesac mosarCeles aqvs aqtisgamocemaze kanonieri ufleba an interesi.

Page 190: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

190

paata turava muxli 33

administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemaze uaris ukanonobisdadgenis SemTxvevaSi faqtobrivad dadgenilia mosarCelissubieqturi uflebis xelyofis faqti, ramdenadac administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis moTxovnis samarTlebrivi safuZveliaris, rogorc administraciuli organos mxridan administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis valdebulebis, aseve mosarCelissubieqturi uflebis warmoSobis safuZveli. administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis vadis darRveva ki aucileblad ariwvevs piris subieqturi uflebis xelyofas da amdenad, isgansakuTrebul Semowmebas saWiroebs.

II. uflebamosili administraciuli organoaqtis gamocemaze uaris kanonierebis Semowmebisas mowmdeba

administraciuli organos uflebamosileba. arauflebamosiliadministraciuli organos uari administraciul-samarTlebriviaqtis gamocemaze aris ukanono, magram es sarCels ar xdisdasabuTebuls, ramdenadac sasamarTlos SeuZlia gaauqmosarauflebamosili organos uari (administraciul-samarTlebriviaqti), magram ar SeuZlia daavalos mas (arauflebamosil organos)gamosces administraciul-samarTlebrivi aqti. rodesacdainteresebul pirs gancxadeba Seaqvs arauflebamosiladministraciul organoSi da es ukanaskneli ar gamoscemsmoTxovnil administraciul-samarTlebriv aqts, is aqtis argamocemiTar arRvevs kanons. administraciuli organos mxridan kanonisdarRveva mdgomareobs imaSi, rom is arRvevs mis mimarT szak-is 85-e muxliT dadgenil administraciuli organos mier samarTlebrividaxmarebis gawevis movaleobas da szak-is me-80 muxliT dadgeniluflebamosil administraciul organosaTvis gancxadebis gadagzavnisvaldebulebas.

administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis Taobaze sarCelisdasabuTebulobis aucilebeli winapirobaa, rom aqtis gamocemazeuaris an umoqmedobis subieqti iyos uflebamosili administraciuliorgano.

III. mosarCelis kanonieri ufleba an interesimosarCelis kanonieri uflebisa da interesis arsebobas vadgenT

materialuri samarTlis normis safuZvelze. kanonieri uflebisada interesis samarTlebrivi safuZveli SeiZleba iyos kanoni,kanonqvemdebare normatiuli aqti, adamianis konstituciuriuflebebisa da Tavisuflebebis ganmsazRvreli norma, adminis-traciuli organos dapireba, an administraciuli xelSekruleba.

Page 191: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

191

paata turava muxli 33

amis sawinaaRmdegod, represiuli akrZalvis mizania konkretulimoqmedebis (saqmianobis) akrZalva da mxolod konkretul SemTxvevebSi,saqmis garemoebaTa Seswavlis Semdeg SeiZleba masze gansakuTrebulinebarTvis gacema. aseT represiul akrZalvasTan gvaqvs saqme, rodesac

martivia mosarCelis kanonieri uflebis dadgena, rodesac kanonizustad gansazRvravs administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis(uflebis warmoSobis) samarTlebriv safuZvlebs da piriakmayofilebs kanoniT dadgenil am moTxovnebs. mag., kanoni sapensiouzrunvelyofis Sesaxeb, sadac mocemulia sapensio daxmarebis miRebiswinapirobebi.

sarCeli administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis Taobazeufro metad dakavSirebulia nebarTvebis mopovebasTan, romelicgamoicema adresatis gancxadebis safuZvelze da axdens konkretulisakanonmdeblo akrZalvis moxsnasa da konkretul saqmianobazeuflebamosilebis dadgenas. tradiciulad xdeba nebarTvis gacemisSesaZleblobis dadgenis ori formis gamoyofa:

- prevenciuli akrZalva nebarTvis gacemis SesaZleblobiT da- represiuli akrZalva, akrZalvis moxsnis SesaZleblobiT.

moqmedi kanonmdeblobis mixedviT samSeneblo samuSaoebis warmoebasaWoroebs Sesabamisi administraciuli organos Tanxmobas.samSeneblo saqmianobis prevenciuli akrZalvis mizania, arakonkretuli moqmedebis, mSeneblobis akrZalva, aramed is aZlevsadministraciul organos prevenciuli Semowmebis saSualebas: xomar ewinaaRmdegeba ganzraxuli moqmedeba materialur-samarTlebrivinormebis moTxovnebs. mag., ganzraxuli mSenebloba konkretul miwisnakveTze xom ar ewinaaRmdegeba qalaqmSeneblobis gegmas an mezoblisinteresebs da sxva samSeneblo-samarTlebrivi normebiTgaTvaliswinebul moTxovnebs.

mSeneblobis ufleba, es aris adamianis konstituciiTgarantirebuli ufleba. mSeneblobis uflebis realizaciis SezRudva,masze administraciuli organos mxridan winaswari nebarTvis gacemisaucileblobis dadgeniT, miznad isaxavs ara am uflebis SezRudvas,aramed axdens am uflebis realizaciis procesis samarTlebrivCarCoebSi moqcevas. prevenciuli akrZalvis masobrivi gamoyenebaaixsneba im ubralo mizeziT, rom mxolod am gziT aris SesaZlebeliTanamedrove teqnikidan gamomdinare saSiSroebis Tavidan acileba.bunebisa da janmrTelobisaTvis saSiSi manqana-danadgarebiseqspluataciaSi Sesvlamde masze nebarTvis aucilebloba anu misieqspluataciis akrZalva masze nebarTvis gacemis SesaZleblobiTiZleva efeqtiani kontrolis saSualebas.

Page 192: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

192

paata turava muxli 33

akrZalulia garkveuli saxeobis sabrZolo iaraRebis damzadeba daSesaZlebelia, gamonaklisis saxiT gaices nebarTva aseTi iaraRebisdamzadebaze.

rogorc vxedavT, nebarTvis mopovebis procesSi SeuZlebeliaerTi konkretuli sakanonmdeblo aqtis safuZvelze mosarCeliskanonieri uflebis dadgena.

IV. Secdoma diskreciuli uflebamosilebis ganxorcielebaSiadministraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis Taobaze sarCelis

dasabuTebulobis Semowmebisas mniSvnelovani yuradReba eqcevaadministraciuli organos diskreciuli uflebamosilebisganxorcielebis sakiTxs. Tu mosarCelis mier moTxovniliadministraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemasTan dakavSirebiTadministraciul organos miniWebuli aqvs diskreciuliuflebamosileba, es zRudavs sasamarTlos mxridan misi gadamowmebisSesaZleblobebs. sasamarTlo ar aris uflebamosili gadaamowmosadministraciuli organos mier miRebuli gadawyvetilebismizanSewoniloba anu misi diskreciis ganxorcielebismarTlzomiereba. yovelive es ar iwvevs sarCelis dausabuTeblobas,aramed mosarCeles aqvs ufleba moiTxovos administraciuli organosmxridan diskreciuli uflebamosilebis kanonmdeblobiTgansazRvrul farglebSi gamoyeneba. sasamarTlos aqvs SesaZleblobagadaamowmos aris Tu ara saxeze Secdoma diskreciuliuflebamosilebis ganxorcielebaSi.

1. diskreciuli uflebamosilebis cneba da arsiaRmasrulebeli xelisuflebis ZiriTadi funqcia aris samar-

TalgamoyenebiTi, normaTSefardebiTi saqmianoba. MmmarTvelobisorganoebis kanonierebis principidan gamomdinare administraciuliorganos qmedebis farglebs qmnis is normatiuli aqti, romlisaRsrulebasac es qmedeba isaxavs miznaT. samarTlis normisstruqturac am principiT aris agebuli. samarTlis norma Sedgebaori nawilisagan: normis amoqmedebis winapirobebi da samarTlebriviSedegebi.

samarTlis Sefardeba moicavs Semdeg stadiebs:- faqtis dadgena: ra moxda faqtiurad, ra SemTxvevasTan gvaqvs

saqme?- samarTlis saTanado normis moZieba; faqtobrivi Semad-

genlobis garkveva, rac gulisxmobs realobis movlenis normatiulaRweras, romelsac ukavSirdeba iuridiuli Sedegis dadgoma;

- imis dadgena Seesabameba Tu ara faqti faqtobrivSemadgenlobas;

Page 193: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

193

paata turava muxli 33

- samarTlebrivi Sedegebis gansazRvra.

administraciuli organos diskreciuli uflebamosileba maSingvaqvs saxeze, rodesac samarTlis normis faqtobrivi Semadgenlobisada faqtis Sesabamisobis dadgenis SemTxvevaSi mas rCeba SesaZleblobaairCios misaRebi RonisZieba. aseT SemTxvevaSi kanoni erT konkretulsamarTlebriv Sedegs ki ar gansazRvravs, aramed administraciulorganos aRWuravs uflebamosilebiT, TviTon gansazRvrossamarTlebrivi Sedegebi, imdenad ramdenadac or an ramodenime SesaZlosamarTlebriv Sedegs adgens da aZlevs SesaZleblobas airCiosyvelaze misaRebi saSualeba. administraciuli organos diskreciulmauflebamosilebam SeiZleba moicvas administraciuli organosarCevanis SesaZlebloba konkretul SemTxvevaSi ganaxorcielosTu ara raime RonisZieba, an kidev misaRebi RinisZiebebidan romeliRonisZieba gamoiyenos. mag.: policia uflebamosilia daSalosunebarTvo demonstracia. es uflebamosileba moicavs policiisarCevans daSalos aqcia Tu uari Tqvas mis daSlaze. magram vinaidansafrTxe emuqreba sazogadoebriv wesrigsa da uSiSroebas, isvaldebulia miiRos saTanado RonisZieba. am SemTxvevaSi misi arCeva-nis Tavisufleba moicavs misaRebi RonisZiebis erT-erTi saxisarCevis SesaZleblobas. arCevanis TavisuflebasTan gvaqvs asevesaqme, rodesac kanoni adgens damrRvevis mimarT jarimis dakisrebisSesaZleblobas 50-dan 100 laramde. kanoniT dadgenil am farglebSiadministraciuli organo TviTon iRebs gadawyvetilebas jarimisodenobaze.

2. diskreciuli uflebamosilebis safuZvlebiadministraciuli organos diskreciul uflebamosilebas adgens

kanonmdebeli. aqedan gamomdinare, yovel konkretul SemTxvevaSiaucilebelia samarTlis normis Sinaarsis garkveva. kanonis teqstSiuSualod ar aris gamoyenebuli termini ,,diskreciuliuflebamosileba~, aramed gamoixateba sityvebiT – administraciulorganos ,,SeuZlia~, ,,ufleba aqvs`an ,,uflebamosilia~. mTel rigSemTxvevebSi es gamomdinareobs normis Sinaarsidan. amis sapirispirod,rodesac kanonmdebeli uTiTebs, rom administraciuli organo,,valdebulia~, ,,unda ganaxorcielos~, ,,ufleba ara aqvs~, ,,undaaikrZalos`da a.S. aseT SemTxvevebSi aSkaraa kanonmdeblis neba:administraciul organos ara aqvs diskreciuli uflebamosilebaminiWebuli.

Page 194: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

194

paata turava muxli 33

3. diskreciuli uflebamosilebis daniSnulebadiskreciuli uflebamosileba administraciul organos aZlevs

SesaZleblobas miiRos gadawyvetileba sakuTari pasuxismgeblobisqveS. is emsaxureba, pirvel rigSi, konkretul SemTxvevaSi samarTlianigadawyvetilebis miRebis mizans. diskreciuli uflebamosilebisminiWebiT administraciul organos eZleva SesaZlebloba, kanonisnormis miznebisa da konkretuli garemoebebis gaTvaliswinebiTmiiRos konkretuli SemTxvevisaTvis saTanado gadawyvetileba. aqedangamomdinare, administraciuli organo valdebulia gaiazros, Tu ramiznis misaRwevad aqvs mas miniWebuli es uflebamosileba daromeli faqtobrivi garemoebebi unda iqnas gaTvaliswinebuli damxolod amis Semdeg unda moaxdinos SemTxvevis Sefaseba dagadawyvetilebis miReba.

mag., unebarTvo Sekrebebis akrZalva emsaxureba sazogadoebriviwesrigisa da uSiSroebis dacvas, aseve winaswari nebarTvis mopovebismoTxovnis dacvas. Tu ki imarTeba aseTi unebarTvo Sekreba,policieli valdebulia Seamowmos:

- Tu ra uaryofiT Sedegebs iwvevs es fexiT mosiaruleebisTvis,avto transportisaTvis da TviT Sekrebis monawileebisTvis;

- ra masStabebs iRebs is da izrdeba Tu ara monawileTaraodenoba;

- SesaZlebelia Tu ara misi efeqtianad daSla, rac damoki-debulia monawileTa odenobaze, maT agresiulobaze, aseve poli-cielTa raodenobaze.

diskreciuli uflebamosilebis ganxorcielebis procesSiaucilebelia yuradReba mieqces sajaro da kerZo interesebisproporciulobis princips. SeuZlebelia calke aRebuli romelimesajaro an kerZo interesisaTvis upiratesobis miniWeba. yovelkonkretul SemTxvevaSi unda moxdes maTi urTierTSejereba. sajarointeresebis gaTvaliswinebiT gamocemuli administraciul-samar-Tlebrivi aqtiT piris kanoniT daculi uflebebisa da interese-bisaTvis miyenebuli ziani arsebiTad ar unda aRematebodes sajarointeresebisaTvis miyenebul sikeTes. administraciuli organosmier diskreciuli uflebamosilebis safuZvelze SerCeulma daadministraciuli-samarTlebrivi aqtiT gaTvaliswinebulmaRonisZiebam ar SeiZleba gamoiwvios piris kanonieri uflebebisada interesebis dausabuTebeli SezRudva anu miznis miRwevissaSualeba miznis Tanazomieri unda iyos. es is SemTxvevaa, rodesacadministraciuli organo mis xelT arsebuli ramdenime saSualebidaniyenebs imas, romelic yvelaze naklebi zianis momtania piriskanonieri interesebisa da uflebebisaTvis.

Page 195: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

195

paata turava muxli 33

4. SecdomaDdiskreciuli uflebamosilebis ganxorcielebaSi damisi samarTlebrivi Sedegebi

diskreciuli uflebamosilebis miniWeba gulisxmobs adminis-traciuli organosaTvis ara sruli Tavisuflebis miniWebas, aramedgarkveuli uflebamosilebis dakisrebas, sajaro da kerZo interesebisdacvis safuZvelze kanonmdeblobis Sesabamisi ramdenime gadawyveti-lebidan SearCios yvelaze misaRebi gadawyvetileba. rodesac adminis-traciuli organo ar uwevs angariSs kanonmdeblis mier misTvisminiWebuli moqmedebis Tavisufal sivrces, aseT SemTxvevaSi saxezegvaqvs Secdoma diskreciuli uflebamosilebis ganxorcielebaSida RonisZieba aris ukanono. SesaZlebelia 3 SemTxvevis gamoyofa,rodesac aseT SecdomasTan gvaqvs saqme:

1. rodesac administraciuli organo ar iyenebs misTvisminiWebul diskreciul uflebamosilebas, is uSvebs Secdomas damis mier ganxorcielebuli RonisZieba xdeba ukanono;

2. rodesac administraciuli organo scildeba mis diskreciuliuflebamosilebis farglebs (mag.; is konkretuli administraciuligadacdomisaTvis adgens jarimas 60 laris odenobiT maSin, rodesackanoni am konkretuli samarTaldarRvevisaTvis iTvaliswinebsdajarimebas 10-dan 50 laramde) da axorcielebs iseT RonisZiebas,romelic ar aris gaTvaliswinebuli kanoniT. aseT SemTxvevaSisaxezea Secdoma diskreciuli uflebamosilebis ganxorcielebaSida Sesabamisad ukanono mmarTvelobiTi RonisZieba;

3. rodesac administraciuli organo angariSs ar uwevs kanonisnormis miznebs da ar iyenebs misTvis miniWebul diskreciuluflebamosilebas kanonmdeblis mier gansazRvruli miznisaTvis,aseT SemTxvevaSi aseve saxezea Secdoma diskreciuli uflebamosi-lebis ganxorcielebaSi da Sesabamisad, ukanono mmarTvelobiTiRonisZieba.

administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis Taobaze sarCelisdasabuTebulobis Semowmebisas sasamarTlo amowmebs saxezea Tuara Secdoma diskreciuli uflebamosilebis ganxorcielebaSi.

V. administraciuli organos dapirebamosarCelis kanonieri uflebisa da interesis warmoSobis

safuZveli SeiZleba iyos administraciuli organos dapireba.administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis Taobaze sarCelisdasabuTebulobis Semowmebisas mowmdeba dapirebis szak-is me-9muxlTan Sesabamisoba. dapireba aris administraciuli organos

Page 196: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

196

paata turava muxli 33

werilobiTi dokumenti, romelic adasturebs, rom mocemuli qmedebaganxorcieldeba (am SemTxvevaSi – administraciul-samarTlebriviaqti gamoicema), rac SeiZleba gaxdes dainteresebuli mxaris kanonierindobis safuZveli. uflebis dacvis TvalsazrisiT unda davadginoT,administraciuli organos saqmianobis romel samarTlebrivformasTan gvaqvs saqme. formalur-samarTlebrivi TvalsazrisiTes ar aris individualuri administraciul-samarTlebrivi aqti,ramdenadac ar arsebobs aqtis cnebis elementi: ,,awesebs, cvlis,wyvets an adasturebs~. administraciuli organos dapireba araxdens konkretuli samarTlebrivi urTierTobis mowesrigebas, igiSeicavs momavalSi aseTi mowesrigebis ganxorcielebis dapirebas.gamomdinare aqedan, calsaxad SeiZleba davaskvnaT, rom adminis-traciuli organos dapireba jer kidev ar qceula individualuradministraciul-samarTlebriv aqtad. miuxedavad amisa, szak-is me-9muxlis me-4 nawilis Tanaxmad, is ganixileba, rogorc individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqti da mis adresats eZlevaSesaZlebloba, gamoiyenos individualuri administraciul-samar-Tlebrivi aqtis gasaCivrebisaTvis kanonmdeblobiT dadgenili wesi.

administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis Taobaze sarCelisdasabuTebulobisaTvis mniSvnelovania, rom saxeze iyos adminis-traciuli organos dapirebidan warmoSobili dainteresebuli mxariskanonieri ndoba, anu ar unda gvqondes dapirebis mimarT kanonierindobis gamomricxveli garemoebebi, romelic mocemulia szak-is me-9 muxlis me-2 nawilSi.

VI. adamianis konstituciuri uflebebi da Tavisuflebebiadministraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis Taobaze sarCelis

dasabuTebulobis samarTlebrivi safuZveli SeiZleba iyos adamianisuflebebisa da Tavisuflebebis damdgeni konstituciuri norma.Tumca es ufro iSviaTobaa vidre normaluri SemTxveva, gamomdinareiqidan, rom konstituciiT garantirebuli moqmedebis Tavisuflebaar saWiroebs administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemisTaobaze sarCeliT mopovebas, aramed davis SemTxvevaSi am uflebisdasadgenad sakmarisia aRiarebiTi sarCeli. xolo im SemTxvevaSi,rodesac kanoni adgens konstituciiT garantirebuli uflebisrealizaciis samarTlebriv CarCoebs, mosarCelis kanonieri uflebisada interesis samarTlebriv safuZvels qmnis es kanoni da arakonstituciis norma. amis sapirispirod Tanasworobis konstituciuriprincipi SeiZleba iyos aRmWurveli administraciul-samarTlebriviaqtis gamocemaze subieqturi uflebis warmoSobis safuZveli.administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis Taobaze sarCeliSeiZleba iyos dasabuTebuli, rodesac administraciuli organo

Page 197: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

197

paata turava muxli 33

TviTneburad uxvevs Camoyalibebul mravalwlian praqtikas da iRebsdausabuTebel gadawyvetilebas, an kidev rodesac dausabuTebladuars ambobs am praqtikis Secvlaze. samarTlebrivi urTierTobisromelime mxaris kanonieri uflebebisa da Tavisuflebebis SezRudvaan kanonmdeblobiT gauTvaliswinebeli raime upiratesobis miniWebaadministraciuli organos mier miRebul gadawyvetilebas xdisukanonos, rac Tavis mxriv SeiZleba gaxdes administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis Taobaze sarCelis dasabuTebulobissafuZveli.

VII. sasamarTlos gadawyvetileba administraciul-samarTlebriviaqtis gamocemis Taobaze sarCelTan dakavSirebiT

Tu sasamarTlo sarCelis dasabuTebulobis Semowmebis safuZvelzedaadgens, rom administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemaze uarian gamocemis vadis darRveva aris ukanono da es pirdapir dauSualo (individualur) zians ayenebs mosarCelis kanonier uflebasan interess is gamoitans gadawyvetilebas mosarCelis dakmayofilebisSesaxeb. administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis TaobazesarCelTan (sask-is 23-e muxli) dakavSirebiT sasamarTlo gadaw-yvetileba SeiZleba iyos ori saxis:

1. sasamarTlo administraciul organos avalebs, gamoscesadministraciul-samarTlebrivi aqti da mxaris moTxovniT adgensaqtis gamocemis vadas,

an 2. sasamarTlo TviTon awesrigebs sadavo sakiTxs.1. ras gulisxmobs administraciuli organosaTvis administra-

ciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis davaleba?administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis moTxovniT

dainteresebuli mxaris gancxadebaze gadawyvetilebis misaRebadaucilebelia aqtis gamocemis faqtiuri da samarTlebriviwinapirobebis Semowmeba. swored am Semowmebis Sedegebs eyrdnobaadministraciuli organos uari administraciul-samarTlebrivi aqtisgamocemaze. mTel rig SemTxvevebSi administraciuli organos miergadawyvetilebis miRebisas bolomde ar aris Seswavlili saqmisfaqtobrivi da samarTlebrivi safuZvlebi anu sakiTxi ar aris imdonemde Seswavlili (administraciuli warmoebis nayofi ar arismomwifebuli), rom SesaZlebeli iyos masze gadawyvetilebis miReba.

miTumetes administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis vadisdarRvevis anu administraciuli organos mxridan dainteresebulipiris gancxadebaze umoqmedobis SemTxvevaSi aSkaraa, rom organosara aqvs Seswavlili aqtis gamocemis faqtiuri da samarTlebrivisafuZvlebi.

Page 198: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

198

paata turava muxli 33

es ori SemTxveva, anu is rom administraciul organossrulyofilad an saerTod ara aqvs Seswavlili administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis faqtobrivi da samarTlebrivisafuZvlebi ar warmoSobs sasamarTlos uflebamosilebas, daavalosadministraciul organos gamosces administraciul-samarTlebriviaqti an daavalos mas, rom Seiswavlos saqmis faqtobrivi dasamarTlebrivi safuZvlebi da amis safuZvelze gamoscesadministraciul-samarTlebrivi aqti, aramed orive SemTxvevaSisasamarTlo valdebulia TviTon Seiswavlos saqmis faqtobrivi dasamarTlebrivi mxare, anu saqme unda gaxados imdenad momwifebuli,rom SesaZlebeli iyos gadawyvetilebis miReba – administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocema. Tumca es arc Tu ise iolia. mTelrig SemTxvevebSi aucilebelia saqmis garemoebaTa damatebiTgamokvleva, romelic mxolod administraciul organos SeuZliaganaxorcielos. es migviyvanda xelisuflebis danawilebis principisdarRvevamde, Tu sasamarTlo sruliad Secvlida administraciulorganos da gadawyvetilebis momzadebidan saboloo gadawyvetilebismiRebamde daikavebda mis adgils. gamomdinare aqidan, sasamarTloadministraciul organos utovebs saboloo gadawyvetilebis –administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis - prerogativas.

sasamarTlo aseve im SemTxvevaSi, rodesac daadgensadministraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemaze uaris ukanonobasada mosarCelis subieqturi uflebis xelyofas avalebsadministraciul organos gamosces es administraciul-samarTlebriviaqti, rodesac saxezea Secdoma diskreciuli uflebamosilebisganxorcielebaSi (amaze zemoT gvaqvs saubari), ramdenadac sasamarTloar aris uflebamosili TviTon ganaxorcielos administraciuliorganosadmi kanoniT miniWebuli diskreciuli uflebamosileba.

sasamarTlos aseve ar SeuZlia TviTon gamosces administraciul-samarTlebrivi aqti, rodesac gadawyvetilebis misaRebad aucilebeliasaqmis faqtobrivi garemoebebis administraciuli organos mxridanSefaseba. mag., gamocdebis SedegebTan dakavSirebiT administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis moTxovnis SemTxvevaSi sasamarTlosSeuZlia Seafasos gadawyvetilebis miRebis procesualuri mxare,magram is ver aiRebs Tavis Tavze gamomcdelis funqcias da verSeafasebs mosarCelis specialur codnas.

2. sasamarTlo ra SemTxvevaSia uflebamosili Tavisi ganCinebiTmoawesrigos sadavo sakiTxi?

administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemis Taobaze sarCelisdasabuTebulobis Semowmebis Semdeg sasamarTlo amzadebs saqmesmasze gadawyvetilebis misaRebad. mosarCelis moTxovnaa aRmWurveliadministraciul-samarTlebrivi aqtis gamocema. administraciul-

Page 199: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

199

paata turava muxli 331

samarTlebrivi aqti aris aRmasrulebeli xelisuflebismmarTvelobiTi funqciebis ganxorcielebis samarTlebrivi forma.rogorc wesi, sasamarTlos SeuZlia daadginos administraciuliorganos valdebuleba yovel konkretul SemTxvevaSi mmarTvelobiTifunqciebis ganxorcielebaze, is ver SeiTvisebs am funqciebs. zogadiadministraciuli kodeqsi gamonaklisis saxiT uSvebs sadavod qceulimmarTvelobiTi funqciebis sasamarTlos mier ganxorcielebisSesaZleblobas, mTeli rigi winapirobebis dacviT. sasamarTlomxolod im SemTxvevaSia uflebamosili Tavisi ganCinebiT moawes-rigos sadavo sakiTxi, Tu aRniSnuli iTvaliswinebs individualuriadministraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemas da ar saWiroebssaqmis garemoebaTa damatebiT gamokvlevas, amasTanave, sakiTxi armiekuTvneba administraciuli organos diskreciul uflebamo-silebas. am winapirobebs unda daumatoT kidev erTi, arc TuumniSvnelo moTxovna: sasamarTlo Tavisi ganCinebiT mxolod imSemTxvevaSi moawesrigebs sadavo sakiTxs, rodesac saqmis intere-sebidan gamomdinare aucilebelia gadawyvetilebis swrafi miRebada misi gadagzavna administraciuli organosaTvis gaumarTlebeliiqneboda.

rac Seexeba RonisZiebis samarTlebriv formas sasamarTlosmier sadavo sakiTxi wesrigdeba ara individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemiT, aramed ganCinebis saxiT. rac zRudavsmesame pirebis SesaZleblobas gamoiyenon sask-iT administraciul-samarTlebrivi aqtisaTvis dadgenili uflebis dacvis samarTlebrivisaSualebebi. swored es Taviseburebac miuTiTebs sasamarTlosmxridan sadavo sakiTxis ganCinebiT mowesrigebis sagamonaklisoxasiaTze.

muxli 3311111. sasamarTlos gadawyvetileba moqmedebisganxorcielebis Taobaze sarCelTan dakavSirebiT

Tu administraciuli organos mier raime moqmedebis gan-xorcieleba an uari raime moqmedebis ganxorcielebaze ukanonoada is pirdapir da uSualo (individualur) zians ayenebs mosar-Celis kanonier uflebas an interess, sasamarTlo am kodeqsis 24-emuxlSi aRniSnul sarCelTan dakavSirebiT gamoitans gadawyvetilebas, romliTac administraciul organos avalebs, ganaxorcie-los es moqmedeba an Tavi Seikavos am moqmedebis ganxorcielebi-sagan. (24.06.2005. N1800)

Page 200: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

200

paata turava muxli 331

I. zogadiI. zogadiI. zogadiI. zogadiI. zogadimoqmedebis ganxorcielebis Taobaze sarCelis dasaSvebobis sakiTxs

awesrigebs sask-is 24-e muxli, xolo sarCelis dasabuTebulobisSemowmebis kriteriumebi mocemulia sask-is 33¹-e muxlSi, romlisTanaxmadac sarCeli dasabuTebulia, Tu sasamarTlo daadgens, romadministraciuli organos mier raime moqmedebis ganxorcieleba anauari raime moqmedebis ganxorcielebaze ukanonoa.

dainteresebuli mxaris ufleba administraciul organosmosTxovos raime qmedebis ganxorcieleba SeiZleba gamomdinareobdesuSualod saqarTvelos konstituciis normidan, konkretuli kanonidan,kanonqvemdebare normatiuli aqtidan, individualuri administra-ciul-samarTlebrivi aqtidan, administraciuli xelSekrulebidanan administraciuli organos dapirebidan.

II. uflebis samarTlebrivi safuZvlebiII. uflebis samarTlebrivi safuZvlebiII. uflebis samarTlebrivi safuZvlebiII. uflebis samarTlebrivi safuZvlebiII. uflebis samarTlebrivi safuZvlebiqmedebis ganxorcielebis moTxovnis samarTlebriv safuZvels

SeiZleba warmoadgendes adamianis ZiriTadi uflebebisa daTavisuflebebis ganmsazRvreli norma. mag., konstituciis me-17-emuxlis Tanaxmad, adamianis pativi da Rirseba xelSeuvalia.konstituciis es norma dainteresebul mxares aZlevs SesaZleblobasadministraciul organos mosTxovos masze gavrcelebuli pativisada Rirsebis Semlaxveli informaciis sajarod uaryofa. konstituciis24-e muxlis Tanaxmad, yovel adamians aqvs ufleba TavisufladmiiRos da gaavrcelos informacia. konstituciis es norma SesaZloagaxdes administraciuli organos mier garkveuli sajaroinformaciis gacemis moTxovnis safuZveli da a.S.

moqmedebis ganxorcielebis moTxovnis samarTlebriv safuZvlebsZiriTadad qmnis individualuri administraciul-samarTlebriviaqti. swored individualuri aqti gansazRvravs piris uflebasmoiTxovos administraciuli organos mier raime moqmedebisganxorcieleba, Sesabamisad administraciuli organos valdebulebasganaxorcielos garkveuli moqmedeba. moqmedebis ganxorcielebismoTxovnis ufleba warmoiSoba aseve administraciuli organosmier individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemisan raime moqmedebis ganxorcielebis Sedegad damdgari zianisSemTxvevaSic.

moqmedebis ganxorcielebis moTxovnis samarTlebriv safuZvelsSeiZleba qmnides administraciuli organos dapireba realaqtisganxorcielebaze. ramdenadac administraciuli organos dapirebaar aris mimarTuli individualuri administraciul-samarTlebriviaqtis gamocemaze uflebis dacvis samarTlebriv saSualebas qmnis

Page 201: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

201

paata turava muxli 331

sask-is 24-e da 33¹-e muxlebi. sarCeli administraciuli organosmier dapirebuli moqmedebis ganxorcielebaze aris dasabuTebuli,Tu

(1) is gacemulia uflebamosili administraciuli organos mier,(2) is gacemulia werilobiTi formiT,(3) is gamoxatavs administraciuli organos nebas, rom mocemuli

qmedeba ganxorcieldeba,(4) saxeze ar aris administraciuli organos dapirebis mimarT

kanonieri ndobis gamomricxveli erT-erTi szak-is me-9 muxlis me-2nawilSi mocemuli winapiroba.

aseve SesaZlebelia administraciuli organos mier raimemoqmedebis ganxorcielebis valdebuleba Caidos administraciulxelSekrulebaSi. mag., rodesac romelime kerZo firma Tanaxmaa,naklebad ganviTarebul raionSi gaxsnas fabrika iq mcxovrebTadasaqmebisa da regionis socialuri problemebis gadaWris mizniTda am sawarmosa da raionis gamgeobas Soris ideba xelSekruleba,sadac Cadebulia gamgeobis valdebuleba gaiyvanos fabrikamdemisasvleli gza.

uflebis samarTlebrivi safuZvlebis Semowmeba SesaZleblobasgvaZlevs davadginoT administraciuli organos valdebuleba raimemoqmedebis ganxorcielebaze an moqmedebisagan Tavis Sekavebaze.uflebis samarTlebrivi safuZvlebis arseboba TavisTavad miuTiTebsam uflebis matareblis kanonieri uflebebis an interesis xelyofaze,amdenad, rodesac davadgenT dainteresebul mxaris uflebas moiTxovosraime qmedebis ganxorcieleba es miuTiTebs administraciuli organosmier raime moqmedebis ganxorcielebis an ganxorcielebaze uarisukanonobaze da Sesabamisad dainteresebuli mxaris kanonieriuflebisa da interesis xelyofaze.

sarCelTan dakavSirebiT sasamarTlos gamoaqvs gadawyvetileba,romliTac administraciul organos avalebs gadawyvetilebaSimocemuli sasamarTlos daskvnebis gaTvaliswinebiT ganaxorcieloses moqmedeba an Tavi Seikavos am moqmedebis ganxorcielebisagan.

Page 202: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

202

Tavi IX

apelacia da kasacia

muxli 34. saapelacio da sakasacio saCivrebis dasaSveboba1. saapelacio da sakasacio saCivrebi administraciul

samarTalwarmoebaSi dasaSvebia, miuxedavad sarCelis fasisa. amSemTxvevaSi ar gamoiyeneba saqarTvelos samoqalaqo saprocesokodeqsis 365-e muxlisa da 391-e muxlis me-2 nawilis moTxovnebi.

2. saapelacio sasamarTlos gadawyvetilebebi mxareebma da amkodeqsis me-16 muxlis me-2 nawiliT gansazRvruli wesiT saqmeSiCabmulma mesame pirebma SeiZleba kanoniT dadgenil vadebSigaasaCivron sakasacio sasamarTloSi.

3. saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos mier sakasacio saCivaridaiSveba, Tu:

a) saqme mniSvnelovania samarTlis ganviTarebisa da erTgva-rovani sasamarTlo praqtikis CamoyalibebisaTvis;

b) saapelacio sasamarTlos gadawyvetileba gansxvavdeba amkategoriis saqmeebze saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos manamdearsebuli praqtikisagan;

g) saapelacio sasamarTlos mier saqme ganxilulia mniSv-nelovani saproceso darRveviT, romelsac SeeZlo arsebiTademoqmeda saqmis ganxilvis Sedegze. (24.06.2005. N1800 amoqmeddes2005 wlis 1 noembridan)

4. administraciuli kategoriis saqmeebze sakasacio saCivriswarmoebaSi miRebisa da ganxilvis vada Seadgens eqvs Tves. (24.06.2005.N1800)

I. zogadiI. zogadiI. zogadiI. zogadiI. zogadi

saqarTvelos konstituciis 42-e muxlis Tanaxmad, yovelipirisaTvis uzrunvelyofilia uflebis sasamarTlo wesiT dacva.administraciuli marTlmsajulebis organizacia da procesi undapasuxobdes adamianis konstituciur uflebas misi uflebis efeqtiandacvaze. efeqtiani marTlmsajulebis ganxorcielebas emsaxurebauflebis dacvis samsafexuriani sistema. administraciulimarTlmsajuleba xorcieldeba saerTo sasamarTloebis mier davebispirveli instanciiT, apelaciisa da kasaciis wesiT ganxilvis gziT.uflebis dacvis samsafexurovani sistemis mimarT arsebobs marTebulikritika. es ganpirobebulia im uaryofiTi mxareebiT, rac am sistemas

paata turava muxli 34

Page 203: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

203

axasiaTebs. saxelmwifos finansuri problemebis da sasamarTloprocesze mzardi moTxovnilebis fonze saxelmwifos ar ZaluZsuzrunvelyos davaze samjeradi sasamarTlo procesi. MsakasaciosasamarTlos mimarT mzardi moTxovnileba iwvevs mis gadatvirTvas,rac aisaxeba marTmlsajulebis xarisxze. samsafexurovanimarTlmajulebis uaryofiTi mxare vlindeba aseve uflebis dacvisTvalsazrisiTac. davis ganxilva sam instanciaSi iwvevs saqmezeWeSmaritebis dadgenis gaWianurebas mxaris interesebissawinaaRmdegod. Tu gaviTvaliswinebT im garemoebas, rom sakasaciomarTlmsajulebis mizania rogorc pirovnebis darRveuli uflebebisdacva konkretul sadavo sakiTxebTan mimarTebaSi, aseve erTianisasamarTlo praqtikis Camoyalibebisa da samarTlisganviTarebisaTvis xelSewyoba, am amocanebis jerovnad Sesrulebisuzrunvelyofa SeuZlebeli xdeba, Tu ar moxdeba sakasacio sarCelisdasaSvebobis SezRudva. am mizniT sask-is IX TavSi Setanili iqnamTeli rigi cvlilebebi da damatebebi.

II. saapelacio da sakasacio gasaCivrebis dasaSvebobaII. saapelacio da sakasacio gasaCivrebis dasaSvebobaII. saapelacio da sakasacio gasaCivrebis dasaSvebobaII. saapelacio da sakasacio gasaCivrebis dasaSvebobaII. saapelacio da sakasacio gasaCivrebis dasaSveboba

administraciuli saproceso kodeqsis 1-li muxlis II nawilisTanaxmad, Tu am kodeqsiT sxva ram ar aris dadgenili, administraciulsamarTalwarmoebaSi gamoiyeneba saqarTvelos samoqalaqo saprocesokodeqsis debulebebi. gamomdinare aqidan, sasamarTlosadministraciul gadawyvetilebaTa gasaCivrebas saapelacio dasakasacio wesiT awesrigebs samoqalaqo saproceso kodeqsis me-8 dame-9 kari, im SezRudvebisa da Taviseburebebis gaTvaliswinebiT, racdadgenilia sask-is 34-e muxliT.

sask-is 34-e muxlis I nawili uSvebs administraciul davebzesaapelacio da sakasacio saCivris Setanis SesaZleblobas davissagnis Rirebulebis miuxedavad. A samoqalaqo davebze saapelaciosaCivari dasaSvebia mxolod im SemTxvevaSi, Tu misi RirebulebaaRemateba 500 lars, xolo sakasacio saCivari qonebriv-samarTlebrivdavebSi dasaSvebia mxolod im SemTxvevaSi, Tu sakasacio saCivrissagnis Rirebuleba 50 000 lars aRemateba. sssk-is 365-e muxlisa da391-e muxlis me-2 nawilis es moTxovnebi administraciulsamarTalwarmoebaSi ar gamoiyeneba.

administraciul davebze sakasacio saCivris dasaSvebobiswinapirobebi mocemulia sask-is 34-e muxlis III nawilSi, rac qvemoddawvrilebiT gvaqvs ganxiluli.

paata turava muxli 34

Page 204: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

204

III. saapelacio saCivariIII. saapelacio saCivariIII. saapelacio saCivariIII. saapelacio saCivariIII. saapelacio saCivari

saapelacio saCivris obieqtia pirveli instanciis sasamarTlosgadawyvetileba. sasamarTlosadmi uwyebrivad daqvemdebarebuladministraciul saqmeebs pirveli instanciiT ganixilaven raionuli(saqalaqo) sasamarTloebi da magistrati mosamarTleebi. werilobiTiformiT Sedgenili saapelacio saCivari Setanil unda iqnes impirveli instanciis sasamarTloSi, romelmac gamoitana saapelaciowesiT gasaCivrebuli gadawyvetileba. saapelacio saCivrissavaldebulo rekvizitebi gansazRvrulia sssk-is 368-e muxliT.saapelacio saCivris Sesvlis Semdeg pirveli instanciis sasamarTlodauyovnebliv gadaugzavnis saapelacio sasamarTlos mTlianad saqmesda damatebiT Semosul yvela masalas. Tu saapelacio saCivariSetanilia uSualod saapelacio sasamarTloSi, maSin es ukanasknelisaqmes gamoiTxovs Sesabamisi sasamarTlodan.

administraciul saqmeze pirveli instanciis sasamarTlosgadawyvetilebis saapelacio wesiT gasaCivrebis ufleba aqvT:mxareebs (mosarCeles da mopasuxes), mesame pirebs damoukidebelisasarCelo moTxovniT, maT uflebamonacvleebs, Tanamonawileebs(TanamosarCeles da Tanamopasuxes), maTi TanamonawileobissafuZvlebiT gansazRvrul farglebSi, pirebs, romlebic armonawileoben saqmeSi rogorc mxareebi, magram sasamarTlogadawyvetilebiT ganisazRvra maTi uflebebi da movaleobebi erT-erTi mxaris mimarT.

saapelacio saCivris Setanis vada Seadgens erT Tves, romlisarc gagrZeleba da arc aRdgena kanoniT ar aris daSvebuli. vadisdena iwyeba mxarisaTvis gadawyvetilebis gadacemis momentidan.,,gadacema`gulisxmobs gadawyvetilebis damowmebuli aslismxarisaTvis an misi warmomadgenlisaTvis uSualod sasamarTloSixelze micemas, rac man unda dadasturos Tavisi xelmoweriT.gadawyvetilebis fostis meSveobiT gagzavnis SemTxvevaSi gasaCivrebisvada aiTvleba gadawyvetilebis aslis fostisTvis an kurierisTvisCabarebis momentidan. saqmeSi aucileblad unda iyos cnoba, rom amwesiT gagzavnili gadawyvetilebis asli Cabarda adresats. TudasabuTebuli gadawyvetilebis gamocxadebas eswreba saapelaciosaCivris Setanis uflebis mqone piri, saapelacio saCivris Setanisvada iwyeba misi gamocxadebis momentidan.

sssk-is 370-e muxlis Tanaxmad, Tu gadawyvetilebis gamocxadebisSemdeg mxare sasamarTlos an mowinaaRmdege mxares werilobiTiformiT ganucxadebs uars saapelacio gasaCivrebaze, Semdgom

paata turava muxli 34

Page 205: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

205

sapelacio saCivari aRar daiSveba. ver gaviziarebT iuridiulliteraturaSi gamoTqmul mosazrebas, rom es TiTqos ewinaaRmdegebasapelacio saCivris Setanis erTTvian vadas, romlis ganmavlobaSicmosarCeles an mopasuxes nebismier dros aqvs ufleba Seitanossaapelacio saCivari23. saapelacio gasaCivrebaze uaris Tqma mxarisuflebaa. am uflebis realizacias ukavSirdeba meore mxaris kanonierindoba am uarze. aqedan gamomdinare marTebulia, rom mxare romelmacaseTi uari ganacxada, kargavs uflebas gaasaCivros gadawyvetilebasaapelacio wesiT.

saapelacio saCivris Semosvlidan 10 dRis ganmavlobaSi saapelaciosasamarTlo amowmebs saapelacio saCivris dasaSvebobas. kerZodmowmdeba daculia Tu ara saapelacio saCivris wardgenis erTTvianivada, pasuxobs Tu ara saapelacio saCivris Sinaarsi sssk-is 368-emuxlis moTxovnebs, apelants sssk-is 370-e muxlis Sesabamisad uarixom ar aqvs naTqvami saapelacio gasaCivrebaze, gadaxdilia Tu arasaxelmwifo baJi. Tu saapelacio saCivris dasaSvebobis SemowmebisSedegad aRmoCndeba, rom arsebobs misi dasaSvebobis yvela piroba,saapelacio sasamarTlo miiRebs ganCinebas ,,saapelacio saCivrisgansaxilvelad miRebisa da misi momzadebis Sesaxeb~, aqve sasamarTloniSnavs saapelacio saCivris ganxilvis dRes, ris Sesaxebac mxaresatyobinebs am ganCinebis miRebidan 3 dRis vadaSi. Tu saapelaciosaCivris dasaSvebobis Semowmebisas dadginda, rom saCivrisdasaSvebobid esa Tu is piroba ar arsebobs da es xarvezisasamarTlos mier dadgenil vadaSi ar iqneba Sevsebuli, maSinsasamarTlos gamoaqvs ganCineba ,,saapelacio saCivris ganuxilveladdatovebis Sesaxeb.~

saapelacio sasamarTlos mier saapelacio saCivris gansaxilveladmiRebisa da misi momzadebios Sesaxeb ganCinebis gamotana aCerebsgasaCivrebuli gadawyvetilebis kanonier ZalaSi Sesvlas im nawilSi,romelic gasaCivrebulia. Tu saapelacio saCivari Setanilia iseTgadawyvetilebaze, romlis mimarT gamotanilia ganCineba kanonierZalaSi Sesvlamde misi dauyovnebliv aRsrulebis Sesaxeb, saapelaciosaCivris Setana avtomaturad ar aCerebs dauyovneblivi aRsrulebisSesaxeb adre gamotanili gadawyvetilebis moqmedebas. aseTSemTxvevaSi saapelacio sasamarTlos apelantis SuamdgomlobiTSeuZlia gamoitanos ganCineba gasaCivrebuli gadawyvetilebisdauyovnebliv aRsrulebis droebiT SeCerebisa da aRsrulebisRonisZiebebis gauqmebis Sesaxeb.

2 3 v. loria, gv. 226, saqarTvelos administraciuli saprocesokodeqsis komentari, Tbilisi 2004 w.

paata turava muxli 34

Page 206: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

206

saapelacio sasamarTlo, marTalia, aris meore instanciissasamarTlo, romelic amowmebs pirveli instanciis sasamarTloebisgadawyvetilebas, magram saqmeTa ganxilvisas igi saqmes xelmeoredSeiswavlis faqtobrivi da samarTlebrivi TvalsazrisiT.

IV. sakasacio saCivariIV. sakasacio saCivariIV. sakasacio saCivariIV. sakasacio saCivariIV. sakasacio saCivari

sakasacio wesiT SeiZleba gasaCivrdes saapelacio sasamarTlosgadawyvetilebebi. sakasacio saCivris Semotanis ufleba aqvT mxareebsda sask-is me-16 muxlis II nawiliT gansazRvruli wesiT saqmeSiCabmul mesame pirebs. sakasacio saCivari Seitaneba werilobiTiformiT im sasamarTloSi, romelmac gamoitana gadawyvetileba.sakasacio saCivris Semosvlis Semdeg saapelacio sasamarTlodauyovnebliv gadaugzavnis sakasacio sasamarTlos sakasacio saCivarsda mTlianad saqmes. sakasacio saCivris savaldebulo rekvizitebigansazRvrulia sssk-is 396-e muxliT. sakasacio saCivris Setanisvada aris erTi Tve. kanoni ar iTvaliswinebs vadis gagrZelebisada aRdgenis SesaZleblobas. gasaCivrebis vada aiTvleba mxarisaTvisgadawyvetilebis aslis uSualod sasamarTloSi gadacemismomentidan fostiT gagzavnis SemTxvevaSi fostaSi an kurierisaTvisCabarebis momentidan. Tu dasabuTebuli gadawyvetilebisgamocxadebas eswreba sakasacio saCivris Setanis uflebis mqonepiri, sakasacio saCivris Setanis vada iwyeba misi gamocxadebismomentidan.

sakasacio saCivris Semosvlidan 10 dRis ganmavlobaSi10 dRis ganmavlobaSi10 dRis ganmavlobaSi10 dRis ganmavlobaSi10 dRis ganmavlobaSi sakasaciosasamarTlom unda Seamowmos, dasaSvebia Tu ara sakasacio saCivari.am mizniT sakasacio sasamarTlom unda Seamowmos:

a) Semotanilia Tu ara sakasacio saCivari uflebamosilipiris mier;

b) Semotanilia Tu ara sakasacio saCivari kanoniTgaTvaliswinebul vadaSi;

g) Seesabameba Tu ara sakasacio saCivris Sinaarsi sssk-is 393-eda 396-e muxlebis moTxovnebs;

d) gadaxdilia Tu ara saxelmwifo baJi;

rac Seexeba sakasacio saCivris dasaSvebobis sask-is 34-e muxlisIII nawiliT dadgenili winapirobebis Semowmebas, is unda moxdesamave muxlis IV nawiliT dadgenil saCivris warmoebaSi miRebisada ganxilvisaTvis dadgenil 6 Tvian vadaSi. am SemTxvevaSisasamarTlo ar aris SezRuduli 10 dRiani vadiT, es vada gamoiyeneba

paata turava muxli 34

Page 207: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

207

mxolod sarCelis formaluri dasaSvebobis garkvevisaTvis;

3. sask-Si Setanili damatebis Sedegad ganisazRvra saqarTvelosuzenaesi sasamarTlos mier sakasacio sarCelis miRebis safuZvlebi24.

sask-is 34-e muxlis III nawilis Tanaxmad, saqarTvelos uzenaesisasamarTlos mier sakasacio saCivari daiSveba, Tu:

a) saqme mniSvnelovania samarTlis ganviTarebisa da erTgvarovanisasamarTlo praqtikis CamoyalibebisaTvis;

es is SemTxvevaa, rodesac arsebobs sayovelTao interesi samarTliskonkretuli normis erTgvarovnad gagebisaTvis da es problema aryofila sasamarTlos gansjadi (an qvemdgomi sasamarTloebisinterpretacia saWiroebs Semdgom Sefasebas), rac Tavis mxrivmniSvnelovania samarTlis mecnierebisa da praqtikis SemdgomiganviTarebisaTvis.

saqme mniSvnelovania, rodesac mosalodnelia rom masTandakavSirebiT sakasacio sasamarTlos mier miRebuli gadawyvetilebaxels Seuwyobs samarTlis normaTa erTgvarovan gagebas an samarTlisSemdgom ganviTarebas. amis pirveli aucilebeli winapirobaa, romes samarTlebrivi sakiTxi eqvemdebarebodeseqvemdebarebodeseqvemdebarebodeseqvemdebarebodeseqvemdebarebodes garkvevasgarkvevasgarkvevasgarkvevasgarkvevas, anu saqmeunda exebodes samarTlis iseT normas, romelic eqvemdebarebagadasinjvas. sakasacio wesiTGgadasinjvas eqvemdebareba mxolod issamarTlebrivi sakiTxebi, romelic moicva saapelacio sasamarTlosgadawyvetilebam, aseve is sakiTxebi, romelzedac saapelaciosasamarTlos unda mieRo gadawyvetileba. amis sapirispirod issamarTlebrivi sakiTxebi ar SeiZleba gaxdes sakasacio gadasinjvissagani, romlebic wamoiWreboda sapelacio sasamarTlos mier saqmezesxvagvari gadawyvetilebis miRebis SemTxvevaSi. sakasacio wesiTgadasinjva moicavs sapelacio sasamarTlos ganxilul samarTlebrivsakiTxebs da mis mniSvnelobas awmyoSi da ara imas, rom saapelaciosasamarTlos sxvagvar gadawyvetilebas ,,arsebiTi mniSvnelobaeqneboda~.

saqmis mniSvnelobis gansazRvris meore aucilebeli winapirobaa,rom samarTlebrivi sakiTxi saWiroebs garkvevassaWiroebs garkvevassaWiroebs garkvevassaWiroebs garkvevassaWiroebs garkvevas. sakiTxi arsaWiroebs garkvevas, rodesac is udavoa, ramdenadac pasuxi yovelgvaridamatebiTi dasabuTebis gareSe gamomdinareobs kanonis teqstidan.sakiTxi aseve ar saWiroebs garkvevas, rodesac masTan dakavSirebiTarsebobs uzenaesi sasamarTlos gadawyvetileba. Tumca es ukanaskneli

24sakasacio saCivris dasaSvebobis winapirobebze ix. ceno raihenbeheri,Salva papuaSvili: ,,samarTlis ganviTareba~ – samoqalaqo procesSikasaciis daSvebis axali safuZvlebis ganmartebisaTvis~, JurnalSi:,,marTlmsajuleba da kanoni~, gv. 72, Nr.4.2005.

paata turava muxli 34

Page 208: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

208

SemTxveva ar gamoricxavs sakiTxis Semdgomi garkvevis saWiroebiswarmoSobas, rodesac uzenaesi sasamarTlos praqtika gaxdeba farTomecnieruli gansjis sagani da mosamarTleebisa da mecnierebismier warmodgenili argumentebi ubiZgebs uzenaes sasamarTlossakuTari mosazrebebis gadamowmebisaken.

kasaciis dasaSvebobis am kriteriumTan mimarTebaSi gvindayuradReba gavamaxviloT mis formulirebaze. normis teqstSimocemuli formulireba ,,samarTlis ganviTarebisa da erTgvarovanisasamarTlo praqtikis CamoyalibebisaTvis~, ar gulisxmobs, romaucilebelia orive winapirobis erTdroulad dakmayofileba, aramedsakmarisia erT-erTis arseboba. Tumca aqve unda aRiniSnos isgaremoeba, rom am ori kriteriumis erTmaneTisagan gamijvna TiTqmisSeuZlebelia, ramdenadac, rodesac saqme mniSvnelovania samarTlisganviTarebisaTvis, igi aseve mniSvnelovania erTgvarovani sasamarTlopraqtikis CamoyalibebisaTvis da piriqiT.

b) saapelacio sasamarTlos gadawyvetileba gansxvavdeba amkategoriis saqmeebze saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos manamdearsebuli praqtikisagan;

saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos mier sakasaciomarTlmsajulebis ganxorcieleba miznad isaxavs ara martosamarTlebrivi davebis gadawyvetasa da mosarCelis uflebebisa dakanonieri interesebis dacvas, aramed erTgvarovani sasamarTlopraqtikis Camoyalibebas. kasaciis dasaSvebobis es kriteriumiyuradRebas amaxvilebs saapelacio sasamarTlos gadawyvetilebasada uzenaesi sasamarTlos mier damkvidrebuli sasamarTo praqtikasSoris Seusabamobaze. es is SemTxvevaa, rodesac erTi da igivesamarTlis normis safuZvelze miRebul saapelacio da sakasaciosasamarTlos gadawyvetilebis dasabuTebaSi xdeba am normisgansxvavebuli interpretacia.

kasaciis dasaSvebobis am kriteriumis gamoyenebis aucilebeliawinapirobaa uzenaesi sasamarTlos praqtikis arseboba, romelic argulisxmobs saqmeze didi palatis gadawyvetilebis aucileblobas,aramed sakmarisia erTi konkretuli yvelaze axali gadawyvetilebisarseboba. am niSniT kasaciis daSveba miznaT ar isaxavs,,urCi`saapelacio sasamarTlos dasjas, aramed zrdis saapelaciosasamarTlos rols samarTlisa da sasamarTlo praqtikisCamoyalibebis saqmeSi. saapelacio sasamarTlos gansxvavebuligadawyvetileba, romelic jerovnad aris gaazrebuli da dasabuTebuliar unda darCes yuradRebis miRma. uzenaesi sasamarTlo valdebulixdeba saTanadod Seafasos saapelacio sasamarTlos gansxvavebuli

paata turava muxli 34

Page 209: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

209

g) saapelacio sasamarTlos mier saqme ganxilulia mniSvnelovaniprocesualuri darRveviT, romelsac SeeZlo arsebiTad emoqmedasaqmis ganxilvis Sedegze.

procesualuri darRveva rom gaxdes saapelacio saCivrisdasaSvebobis safuZveli, aucilebelia, rom am darRvevas hqondesiseTi xasiaTi, rom aSkara iyos misi uaryofidi zegavlena saqmisganxilvis Sedegze. procesualuri darRvevis xarisxis gansazRvrisor SemTxvevasTan gvaqvs saqme:

qarTveli kanonmdebeli TviTon axdens im saproceso darRvevebisgansazRvras, romlebic aucileblad iwvevs gadawyvetilebis gauqmebas.sssk-is 394-e muxliT gansazRvruli sakasacio saCivris absoluturisafuZvlebi aris sakasacio saCivris dasaSvebobis kanonmdeblismier imperatiulad dadgenili norma da aq sasamarTlosmixedulebisaTvis adgili ar rCeba. sakasacio sarCeli dasaSvebia,Tu:

a) saqme ganixila sasamarTlos arakanonierma Semadgenlobam;b) sasamarTlom saqme ganixila erT-erTi mxaris dauswreblad,

romelsac ar miuRia Setyobineba kanoniT dadgenili wesiT an misikanonieri warmomadgenlis gareSe, Tu aseTi warmomadgenloba kanoniTiyo gaTvaliswinebuli, garda im SemTxvevisa, roca aseTi kanonieriwarmomadgeneli cnobs sasamarTlo procesis warmarTvismarTlzomierebas;

c) gadawyvetileba gamotanilia saqmeze, romelic sasamarTlosuwyebrivad ar eqvemdebareba;

d) gadawyvetileba miRebulia saqmis zepiri ganxilvis safuZvelze,romlis drosac darRveulia procesis sajaroobis wesebi;

e) gadawyvetileba iuridiulad ar aris sakmaod dasabuTebuli,an dasabuTeba imdenad arasrulia, rom gadawyvetilebis samarTlebrivisafuZvlianobis Semowmeba SeuZlebelia;

f) gadawyvetilebas xels ar aweren is mosamarTleebi, romlebicgadawyvetilebaSi arian aRniSnulni;

g) gadawyvetileba gamotanilia im mosamarTleebis mier, romlebicam saqmis ganxilvaSi adre monawileobdnen;

h) saqmeSi ar aris sapelacio sasamarTlos sxdomis oqmi.

Sexeduleba, aRiaros is an mecnierulad daasabuTos sakuTarisupiratesoba. samarTlis normis ganmarteba aris procesi da araerTjeradi aqti, sakasacio sasamarTlo axdens normis dinamiurganmartebas. yovelive es biZgs aZlevs marTlmsajulebis praqtikissrulyofas.

paata turava muxli 34

Page 210: ადმინისტრაციული კოდექსის პროცესის კომენტარები

210

sakasaCio sarCelis absoluturi safuZvlebi ufro viwroa vidresask-is 34-e muxlis III nawilis ,,g`qvepunqtiT moazrebuli saprocesodarRvevebi. administraciuli saproceso kodeqsi ar ifargleba amCamonaTvaliT, aramed uSvebs sakasacio sasamarTlos mier saprocesodarRvevis xarisxis Sefasebis SesaZleblobas. kanonmdebeli adgensmxolod Sefasebis masStabebs: ,,romelsac SeeZlo arsebiTad emoqmedasaqmis ganxilvis Sedegebze~. sasamarTlo saproceso darRvevisSefasebisas unda gamovides am moTxovnidan.

sakasacio saCivris dasaSvebobis Semowmebis Sedegad sakasaciosasamarTlos mier gamotanili ,,ganCineba sakasacio saCivrisgansaxilvelad miRebis Sesaxeb`avtomaturad SeaCerebs gasaCivrebuligadawyvetilebis kanonier ZalaSi Sesvlas im nawilSi, romelicgasaCivrebulia. Tu gasaCivrebulia gadawyvetileba, romelicdauyovnebliv unda aRsruldes, sakasacio sasamarTlos SeuZliakasatoris moTxovnis safuZvelze droebiT SeaCeros aRsruleba dagaauqmos aRsrulebasTan dakavSirebuli RonisZieba.

sakasacio marTlmsajuleba Semoifargleba saapelaciosasamarTlos gadawyvetilebebis ganxilviT mxolod samarTlebriviTvalsazrisiT, anu ar axdens saqmis arsebiT ganxilvas. amiT igigansxvavdeba saapelacio sasamarTlosagan, romelsac SeuZliaSeamowmos gadawyvetileba rogorc faqtobrivi, ise samarTlebrividasabuTebulobis TvalsazrisiT.

efeqtiani marTlmsajulebis ganxorcielebis principidangamomdinare, davis ganxilvisa da gadawyvetis gaWianurebis Tavidanacilebis mizniT, administraciuli kategoris saqmeebze sakasaciosaCivris warmoebaSi miRebis da ganxilvis vadad ganisazRvra eqvsiTve.

paata turava muxli 34