БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

28
берзНИК - GODINA III - BROJ 83 - 20 ЈУЛИ 2009 GODINA (PRILOG NA TENDERNIK) www.berznik.com.mk Македонија чекор побликсу до ЕУ Македонија чекор побликсу до ЕУ

description

-15 јули 2009 година- Датум кој ќе се запише вомакедонската историја, како датум на слободнодвижење на македонските граѓани, ден кога едонесена долго очекуваната Одлука на Брисел заукинување на визите за Македонија. И ете конечноние граѓаните на Македонија по речиси -дведецениска конзервираност, ќе имаме правослободно да се движиме на европскиот континент,се разбира барем оние кои ќе имаат доволно евра,а не денарчиња за преживување.Но, да не судиме пред време, можеби побезвизниот режим, македонските граѓани како штоги дал Господ ќе си потрпат уште некоја година, и ќеси дочекаат и европски плати, па ете ти и ние ќестанеме граѓани од прв ред на Западниот дел одоваа наша земјена планета.Настрана од овој... реален скеприцизам, радувафактот, како што оцени и нашиот евроучител-евроамбасадорот Фуере, што Европа која честопати е поставена на крстопат, на 15 јули оваагодина го избра вистинскиот пат, кој ќе гарантирапоголема интеграција меѓу сите жители наевропскиот континент и ќе овозможи поголемочувство на припадност.Достоинство, задоволство, радост, емоции,признание, самодоверба, поттик за македонскитеграѓани да се истрае на патот до портите на толкупосакуваниот дом- Европска унија.... и уште многуепитети би можеле да се прикачат на една ваква, занас историска одлука... - Одлуката на Брисел заукинување на визите, е секако важно признание затрудот на властите во Македонија, но и поттикда продолжи реформскиот процес за добивањедатум за почеток на претпристапните преговори,оценија евроамбасадорот Ерван Фуере иминистерката за внатрешни работи ГорданаЈанкулоска кои на 15 јули 2009 година заедно госледеа преносот од прес-конференцијата во Бриселна која беше соопштена препораката за визналиберализација.Препораката на ЕК, која треба да гипомине консултациите во Европскиот парламент,додаде Фуере, оддава признание на МВР иминистерката Јанкулоска за исполнување нанеопходните реформи, но и на сите други секториво општеството, особено на цивилното општествово промовирањето на важноста за укинување навизната бариера и уверувањето на јавното мислењево ЕУ за важноста на решавање на ова прашање.- Ова треба да служи и како поттик, кој покажувадека онаму каде што има посветеност и политичкаволја успехот може да биде постигнат. Ова е добарпример за Владата дека ако демонстрира истатаква волја и посветеност во исполнувањето наостанатите бенчмаркови кои се надвиснати морада се вложуваат напори во следните неколкунедели за да се постигне прогрес бидејќи секој дене важен, порача Фуере.The Great Design, или Големиот план поставенуште пред 50-ет години од големиот европскивизионер Шуман, понуди јасна визија за иднинатана цела Европа. Вака, пак премиерот Груевски јапоздрави оваа значајна вест за Македонија-либерализацијата на визниот режим.-Денеска, за граѓаните на Република Македонија,таквата визија добива свој конкретен лик. Како штообјавија еврокомесарите Баро и Рен, Европскатакомисија дава препорака до Советот на министрина земјите членки на Европската Унија за визналиберализација за граѓаните на РепубликаМакедонија, при што финалната одлука од странана Советот на министри на Европската Унија сеочекува да биде донесена кон крајот на октомври, апрактичната примена на визната либерализација дазапочне од 2010 година.Со овој чекор- укинувањето на визите,македонските граѓани се приближуваат до идејатана Европа за слободно движење на луѓе, услуги,стоки и капитал. Со овој чекор граѓаните наРепублика Македонија се приближуваат допридобивките на Европската идеја.-Почитувани граѓани на Република Македонија,Македонија чекори напред, Македонија се отворакон светот, светот се отвора за Македонија. Некоиможеби и ќе се обидат овој успех да го оспорат,некои ќе се обидат заради дневна политика да гопретворат во поле за препукување и дополнителниподелби, но ова е реален успех и сите треба да смегорди

Transcript of БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

Page 1: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

берзНИК

- G

OD

IN

A I

II-

BR

OJ

83

- 2

0 ЈУЛИ

20

09

GO

DI

NA

(P

RI

LO

G N

A T

EN

DE

RN

IK

)

www.berznik.com.mk

Македонија чекорпобликсу до ЕУ

Македонија чекорпобликсу до ЕУ

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 16:07 Page 1

Page 2: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 16:07 Page 2

Page 3: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 3Data 20. 07. 2009 broj 83 берзНИК

До следниотпонеделник

Makedonka Baldazarska

Glaven i odgovoren

urednik na берзНИК

e-mail:

[email protected]

-15 јули 2009 година- Датум кој ќе се запише вомакедонската историја, како датум на слободнодвижење на македонските граѓани, ден кога едонесена долго очекуваната Одлука на Брисел заукинување на визите за Македонија. И ете конечноние граѓаните на Македонија по речиси -дведецениска конзервираност, ќе имаме правослободно да се движиме на европскиот континент,се разбира барем оние кои ќе имаат доволно евра,а не денарчиња за преживување.

Но, да не судиме пред време, можеби побезвизниот режим, македонските граѓани како штоги дал Господ ќе си потрпат уште некоја година, и ќеси дочекаат и европски плати, па ете ти и ние ќестанеме граѓани од прв ред на Западниот дел одоваа наша земјена планета.

Настрана од овој... реален скеприцизам, радувафактот, како што оцени и нашиот евроучител-евроамбасадорот Фуере, што Европа која честопати е поставена на крстопат, на 15 јули оваагодина го избра вистинскиот пат, кој ќе гарантирапоголема интеграција меѓу сите жители наевропскиот континент и ќе овозможи поголемочувство на припадност.

Достоинство, задоволство, радост, емоции,признание, самодоверба, поттик за македонскитеграѓани да се истрае на патот до портите на толкупосакуваниот дом- Европска унија.... и уште многуепитети би можеле да се прикачат на една ваква, занас историска одлука... - Одлуката на Брисел заукинување на визите, е секако важно признание затрудот на властите во Македонија, но и поттикда продолжи реформскиот процес за добивањедатум за почеток на претпристапните преговори,оценија евроамбасадорот Ерван Фуере иминистерката за внатрешни работи ГорданаЈанкулоска кои на 15 јули 2009 година заедно госледеа преносот од прес-конференцијата во Бриселна која беше соопштена препораката за визналиберализација. Препораката на ЕК, која треба да гипомине консултациите во Европскиот парламент,додаде Фуере, оддава признание на МВР иминистерката Јанкулоска за исполнување нанеопходните реформи, но и на сите други секториво општеството, особено на цивилното општествово промовирањето на важноста за укинување навизната бариера и уверувањето на јавното мислењево ЕУ за важноста на решавање на ова прашање.

- Ова треба да служи и како поттик, кој покажувадека онаму каде што има посветеност и политичкаволја успехот може да биде постигнат. Ова е добарпример за Владата дека ако демонстрира истатаква волја и посветеност во исполнувањето наостанатите бенчмаркови кои се надвиснати морада се вложуваат напори во следните неколкунедели за да се постигне прогрес бидејќи секој дене важен, порача Фуере.

The Great Design, или Големиот план поставенуште пред 50-ет години од големиот европскивизионер Шуман, понуди јасна визија за иднинатана цела Европа. Вака, пак премиерот Груевски ја

поздрави оваа значајна вест за Македонија-либерализацијата на визниот режим.

-Денеска, за граѓаните на Република Македонија,таквата визија добива свој конкретен лик. Како штообјавија еврокомесарите Баро и Рен, Европскатакомисија дава препорака до Советот на министрина земјите членки на Европската Унија за визналиберализација за граѓаните на РепубликаМакедонија, при што финалната одлука од странана Советот на министри на Европската Унија сеочекува да биде донесена кон крајот на октомври, апрактичната примена на визната либерализација дазапочне од 2010 година.

Со овој чекор- укинувањето на визите,македонските граѓани се приближуваат до идејатана Европа за слободно движење на луѓе, услуги,стоки и капитал. Со овој чекор граѓаните наРепублика Македонија се приближуваат допридобивките на Европската идеја.

-Почитувани граѓани на Република Македонија,Македонија чекори напред, Македонија се отворакон светот, светот се отвора за Македонија. Некоиможеби и ќе се обидат овој успех да го оспорат,некои ќе се обидат заради дневна политика да гопретворат во поле за препукување и дополнителниподелби, но ова е реален успех и сите треба да смегорди на тоа, рече Груевски.

- Препораката на ЕК за либерализација навизниот режим е јасна потврда дека Македонија елидер во реформите во оваа област, речепретседателот Ѓорге Иванов.

-Тоа што Македонија ги исполни критериумите воцелост, говори дека нашето општество и нашитеинституции се подготвени за наредните чекори концелосна интеграција во ЕУ. Сакам да нагласам декамакедонските институции и граѓани можат да бидатгорди уште повеќе бидејќи ова е резултат на чесеноднос и посветена работа. Тоа е заслуга која муприпаѓа на нашето општество за неговиот ангажмани постигнувања, рече Иванов.

Ова е голем успех на нашите граѓани. Ова еуспех на Република Македонија. Ова е успех наевропската идеја во Република Македонија.Македонија покажа дека со силна посветеност иработа може да успее. Македонија покажа деказнае да победува, дека треба да верува во себе иво своите потенцијали, вака нашиот политички врвод името на сите граѓани ја поздрави препорака наЕвропската комисија за укинување на визниотрежим за Република Македонија .

Поздравувајќи ја одлуката, шефот намакедонската дипломатија, Антонио Милошоскирече дека таа ќе биде многу корисен потег кој ќезначи повеќе Европа во Македонија и повеќеМакедонија во Европа.

Одлуката падна,а примената од Нова година...Од 1 јануари 2010 година за граѓаните на РепубликаМакедонија со нови биометриски пасоши ќепрестане да важи обврската да имаат виза закраток престој (за максимум 90 дена) во земјите наЕвропската унија (освен за Велика Британија иИрска) и за три земји кои не се во ЕУ, а се вошенген-зоната - Норвешка, Исланд и Швајцарија.

Е па, мој народе, ајде да се прошетаме....

Македонија чекорпобликсу до ЕУ

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 16:07 Page 3

Page 4: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

4 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 83 Data 20. 07. 2009

-Според парламентарното мнозинство 100милиони евра од Европската инвестиционабанка ќе бидат инвестирани во стопанствотопреку МБПР за поддршка на малите и среднипретпријатија под поволни услови. Со тоабанката ќе се вклучи во мерките на Владата запотикнување на економскиот развој, базирајќисе во работењето на принципитена неконкуретност, недискриминација итранспарентност. Таа ќе може да врши идиректно кретитирање на малите и среднипретпријатија со помали камати. Ова беше делод расправата во рамките на 65. седница наСобранието, каде пратениците ja утврдиjaпотребата за донесување Предлог закон заМакедонска банка за поддршка на развојот(МБПР) и дека тој треба да оди напонатамошно разгледување.

За партијата на власт средствата што ќе сепласираат преку оваа банка се за малите исредни претпријатија кои го сочинуваатнајголемиот дел и се двигател на македонскотостопанство за кои ќе се овозможи свеж капиталво услови на економска криза.

За пратениците од опозициската СДСМ,законот е конфузен бидејќи на МБПР и седаваат надлежности како и на комерцијалнитебанки. Според нив, не станува збор за недостигна капитал туку дека проблемот е во условитеза работа, односно влошената ликвидност нафирмите и постојаното интервенирање

на државата со државни записи на пазарот.- Владата треба да направи

одредени поместувања во буџетот и вополитиктие што ги води за да се ослободатпарите од банките. Не е таква намератана МБПР, како што Владата се обидува да јанаметне, оти ако е развојна таа треба дафинансира развојни проекти, а со овој законнејзе и се дава можност и да дава кредити и дасобира депозити.

Стојан Андов од ЛП смета дека идејата едобра, но оти ќе продуцира нелојалнаконкуренција кон деловните банки. Спореднего, целта на МБПР е кредитирање накраткорочниот развој.

Во појаснувањето за потребата од донесувањена законот, заменик министерот за финансииНедим Рамизи истакна дека целта е да и сеовозможи на Македонска банка за поддршка наразвојот директно да врши кредитирање намалите и средните претпријатија почнувајќи од

јануари наредната година.МБПР е основана во 1998 година, како

банка во државна сопственост со функција наподдржувач на развојот на домашнатаекономија по примерот на KFW банката одГерманија. Една од причините за измени воЗаконот е актуелната глобална криза инапорите за нејзино надминување, што гипреземаат речиси сите земји со променана позицијата на националните банки вофункција на поддршка на развојот надомашните економии.

Сокредитирање на трговските друштваосновани во Република Македонија и даодобрува кредити со субвенционирани каматнистапки. Обврските на Банката ќе гигарантира Република Македонија, а Гарантниотфонд ќе се трансформира во нејзин почетенкапитал. Банката ќе биде ослободена одиздвојување на задолжителна резерва забанкарските пласмани.

-Со предложените измени во Законот за акцизите се овозможувазаконска основа за пренесување на надлежностите за управување соакцизите на цела територија на Македонија од надлежност на УЈП вонадлежност на Царинската управа на Република Македонија, рече заме-ник министерот за финансии Недим Рамизипри образложувањето наПредлог - законот за изменување и дополнување на Законот заакцизите, во прво читање.

- Царинските службеници во одделен дел се ангажираат околунаплатата на акцизите при увозот, а сега се планира тие да можат давршат наплата и во внатрешниот промет. Исто така, Царината поседувамодерна софистицирана техника за откривање на шверцувани стокикако и мобилна служба која што работи 24 часа и кои што заедно можатда откриваат шверцувана акзицна стока на ниво на целата територија наМакедонија, рече Рамизи.

Тој информира дека Владата има подготвено Акционен план заактивностите што ќе следат во наредните неколку месеци за да сеовозможи од 1 јануари 2010 годна надлежностите да гипреземе Царинската управа.

- Со пренесувањето на надлежностите за управување со акцизите одУЈП на Царинската управа се создаваат услови за вклучување намакедонскиот царински орган во единствениот информативен систем заследење на акцизите добра кој што функционира помеѓу земјите членкина ЕУ со што ќе се овозможи поефикасно управувње со акцизите воМакедонија, додаде заменик министерот Рамизи.

Според опозицијата со ваквата измена нема во голема мера да сезголеми ефикасноста на наплатата на акцизите, туку целата постапка ќесе усложни и за Царината и за правните субјекти. Клучен проблем ќебиде и тоа што, како што вели, голем дел од вработените во УЈП кои сеобучувани за акцизната проблематика сега ќе останат ампутирани одвршење на ваквата дејност, која сега ќе премине во надлежност наЦаринската управа. Според нив, овој закон ќе предизвика дополнителнифискални импликации за отворање нови работни места за акцизнитеоделенија во Царината, бидејќи не е предвидено преземање кадри одУЈП, а проблем се и превисоките мандатни казни што во моментов сеизрекуваат од страна на Царината, и за, како што вели, обични техничкидетали.

- Тоа дополнително ќе го оптовари стопанството, односно фирмитекои ќе бидат подложени на уште една контрола овој пат од Царинскатауправа.

Наспроти нив, од ВМРО-ДПМНЕ реплицираа дека се работи заподобрување на ефикасноста во собирањето на акцизата по примеротна земјите во ЕУ, а со тоа и во спречувањето шверц на акцизните стоки.

Заменик министерот Рамизи, пак, појасни дека во законот не сепредвидени нови вработувања туку доквалификација на постојнитевработени во Царинската управа.

Измените на Законот за акцизи повлекуваат и измени на останатитетри закони во делот со кој се регулира надлежноста за наплата наакцизите.

Предлог зАкон зА мАкедонСкА БАнкА зА ПоддршкА нА рАзвоЈот

директно кредитирање на претпријатијатаСо законот се нуди можност мБПр да врши директно кредитирање натрговските друштва основани во република македонија и да одобрувакредити со субвенционирани каматни стапки. обврските на Банката ќе гигарантира република македонија, а гарантниот фонд ќе се трансформираво нејзин почетен капитал. Банката ќе биде ослободена од издвојувањена задолжителна резерва за банкарските пласмани

Предлог - зАконот зА изменУвАње и доПолнУвАње нА зАконот зА АкЦизите (Прво читАње)

Акцизите при увоз ќе ги наплатува Царина, наместо УЈП

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 16:06 Page 4

Page 5: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI

1. СТАВРЕВСКИ НЕ Е ПРОТИВ РЕБАЛАНС (*****)2. ПОНИШТЕН ТЕНДЕРОТ ЗА АВТОБУСИТЕ (****) ДНЕВНИК

с.6 СТАВРЕСКИ ЌЕ ПРОВЕРИ ДАЛИ Е ПОТРЕБЕН НОВРЕБАЛАНС НА БУЏЕТОТ

с.7 ВЛАДАТА НЕ ЈА СФАЌА СЕРИОЗНО КРИЗАТА

БИЗНИС

с.2 АЦВ ОБВИНУВА ДЕКА СЕ НЕКОРЕКТНИ ТВРДЕЊАТАНА MAT!

с.4 СЕ СПАСИВМЕ ОД ИНФЛAЦИJA - СЕГА НE МАЧИДЕФЛАЦИЈА

с.6 СПРЕЧЕНИ МАНИПУЛАЦИИ СО СУБВЕНЦИИ ВОИЗНОС ОД 152.000 ЕВРА

с.9 МБИ10 СО ПОРАСТ ОД 1,09 ПРОЦЕНТИ

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.5 ПОНИШТЕН ТЕНДЕРОТ ЗА АВТОБУСИТЕ

с.7 ЗАВРШИ ПРИЈАВУВАЊЕТО ЗА ПОБАРУВАЊАТА ОД„СВЕДМИЛК”

с.7 СТАВРЕСКИ: ЌE СЕ ПРЕИСПИТУВА ПОТРЕБАТА ОДРЕБАЛАНС

с.16 АВТОБУСИТЕ НА „МАК-ЕКСПРЕС” СЕ ПОДГОТВУВА-АТ ЗА ЕЛЕКТРОНСКА НАПЛАТА

ВРЕМЕ

с.2 СТАВРЕВСКИ НЕ Е ПРОТИВ РЕБАЛАНС

с.2 ПОНИШТЕН ТЕНДЕРОТ ЗА ДВОКАТНИТЕ АВТОБУСИ

с.7 ДО 2015 ЌЕ УВЕЗУВАМЕ 60 ОТСТО ОД СТРУЈАТА

с.7 ТРЕБА ИТНО ДА СЕ „УКОТВИМЕ” ВО ДРАЧ

ВЕЧЕР

с.6 МАКЕДОНСКО ЈАБОЛКО ВО КОСОВО

ВЕСТ

с.5 СТАБИЛНО, АМА НЕ БАШ

с.6 СВИЊАРСКА ФАРМА ГЛАВЕН ПРИЧИНИТЕЛ НАПОМОРОТ ВО БРЕГАЛНИЦА

с.6 ПОНИШТЕН И ВТОРИОТ ТЕНДЕР ЗА НАБАВКА НАДВОКАТНИ АВТОБУСИ

с.6 „ЏОНСОН МЕТИ“ СТАРТУВА ВО СЕПТЕМВРИ

НОВА МАКЕДОНИЈАс.7 ВЛАДАТА ОЧЕКУВА СТАБИЛНА ЕКОНОМИЈА ЛЕТОВО

ШПИЦ

с.4 ДВОКАТНИТЕ АВТОБУСИ НИКАКО ДА ТРГНАТ

с.8 ЛЕТНИТЕ КРЕДИТИ ПОД ДЕБЕЛА СЕНКА

с.8 КРИЗАТА Е ВОВЕД ВО НОВ ЕКОНОМСКИ ПОРЕДОК

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI 5Data 20. 07. 2009 broj 83 берзНИК

S O D R @ I N A

VOVED........................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

BERZNIK - PONEDELNIK SREDA ........................... . . . . . . . . .5-7

регионални берзи.............................................8-9

на домашен терен....... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10-12

интервју-јованка јолеска поповска-

генерален директор на прокредит

банка....... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14-16

СВеТ ВеСТи.........................................................18-19

берзниК - ЧеТВрТоК-СабоТа . . . . . . . . . . . .20-23

неДелаТа Ја оДбелеЖаа................................24

берза................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25-26

Izdava: INTERNACIONAL NIK AD - Skopje

Mediumska biblioteka i digitalna arhiva

Redakcija na �������Adresa: Plo{tad MAKEDONIJA bb, p.fah 882 Skopje, 1000,

R.Makedonija

Tel. 02/25.32.800 faks: 02/25.32.839

Internet: www.interNIK.com.mk;e-mail: [email protected]

Izvr{en direktor: Zdravko Josifovski

IKT Menaxer: Kiro Velkovski

Menaxer za delovni odnosi: Divna Pe{i}

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI

MEDIUMI �������������� e osnovan 2007 godina.

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI

MEDIUMI �������Broj: 83

Data: 20.07.2009

SE DISTRIBUIRA SAMO SO PRETPLATA

FOTO NASLOVNA:

македонија Чекор

поблиску до еу

Foto: Robert Spasovski

Redakcija na �������Internet distributiven sistem:

www.interNIK.com.mkGlaven i odgovoren urednik: Makedonka Baldazarska

Novinari: Vaska Mickoska

Evoluator na vesti: Сашо Велагиќoperatori: Mare Lazarevska, Димитар Димитриески и ИванСимоновскиFotoreporter: Robert Spasovski

Marketing, distribucija i proda`ba:

INTERNACIONAL NIK AD - Skopje

I M P R E S S U M

13.07.2009 g. PONEDELNIK

1. KRATOK PREGLED NA NASTANI-Владата очекува стабилна економија летово со благ

раст во последниот квартал од годината, пренесуваатднешните печатени медиуми. - Стабилна економска ситуа-ција во текот на летото, со стабилни приходи во буџетот инивен раст во последниот квартал, се очекувањата наВладата во однос на економската ситуација во земјата,изјави новоизбраниот вицепремиер за економски праша-ња Владимир Пешевски кој веќе имаше прв координати-вен состанок со министрите задолжени за економскиотсектор заедно со премиерот Никола Груевски за неговозапозна-вање со проектите и случувањата во економскатасфе-ра. Пешевски се воздржа во проценките дали ќе сеправи ребаланс по укажувањата на поранешниот мини-стер за финансии Трајко Славески, и упати на неговиотнаследник министерот Зоран Ставрески кој, како шторече, во следната недела ќе има повеќе информации затоа, но подвлече дека оптимизмот во проценките го теме-ли на запирањето на падот на девизините резерви.Обично политиките кои се воведуваат не даваат резултатина краток рок туку е потребно малку повеќе време... Вооднос на тоа што му е потребно на приватниот сектор, којја чуствува кризата и кои ќе бидат приоритетитена Владата, новиот вице-премиер за економија укажа наважноста од зачувување на стабилниот курс на денарот.

-Владата не ја сваќа сериозно кризата, објавиДневник. -Доаѓам од САД, земја богата со различни ресур-си, каде што кризата е задача број еден за претседателотОбама. Пристигнувам во Македонија, која се соочува сомногу посериозни економски проблеми и се прашувамдали кризата е задача број еден и за македонската влада,вели Џозеф Бреда, професор по економија на државниотуниверзитет во Аризона и советник на ексминистеротТрајко Славески. На прашањето самиот си одговара нега-тивно. Со него разговаравме непосредно пред премиеротНикола Груевски да објави дека ќе го разреши Славески...Економската криза се’ уште е побрза од Владата. Вакаможе да се парафразира впечатокот на економскиот екс-перт Џозеф Бреда кој од почетокот на пролетоска, когапретпо-следен пат беше во Македонија, до сега не виделод Владата сериозна акција против ефектите од глобал-ната криза врз македонската економија.

-Кризата е вовед во нов поредок, вели професоротпо меѓународна економија Тодор Тодоров, на ФОНУниверзитетот. Тој во интервју за Шпиц истакнува декаобновување на Светскиот финансиски систем значи дазакрепнат и да се анимираат земјите од периферијата насветската економија, кои постојано се условуваат сонекакви правила на дисциплинирано однесување, акосакаат да искористат меѓународни извори на финансира-ње за сопствениот развој. Но, Македонија ја нема ниту напериферијата на светската економија, бидејќи нашатаземја се уште нема стопанство, или поточно стопанскииденти-тет!... Стопанството на Македонија беше функцио-нален приврзок на стопанството на СФРЈ. Напште еко-номски бели дробови беа приклучени на југословенскиотпазар, a повеќето други југословенски републики економ-ски беа „приврзоци на западноевропскиот пазар! објасну-

ва Тодоров.-Се спасивме од инфлација,сега ни мачи дефлација,

анализира Бизнис.-Според очекувањата на една полови-на од аналитичарите инфлацијата ќе се задржи напостојното ниво, една четвртина сметаат дека таа ќе бидепониска, а една четвртина дека ќе биде повисока.Половина од банките сметаат дека инфлацијата понатамуќе се намали, една третина смета дека таа ќе останенепромената, a 17% дека таа ќе порасне. Кај пре-тпријатијата, очекувањата на најголемиот дел или 49% седека инфлацијата ќе стагнира, 26% предвидуваат пораст,23% понатамошно намалување, a 3% сметаат дека етешко да се одреди

-Летните кредити под дебела сенка, истражува Шпиц-Сезонава изостанува бумот со летните кредити, каракте-ристичен за минатите години. Ги нема билбордите соатрактивни наслови -Сакате да отпатувате на вашатадестинација од соништата, Потрошувачки кредит за 30минути,Кеш кредит за само еден ден, со кои банкитеминатата година влегоа во летна битка за освојување кли-енти. Банките тврдат дека се уште ги нудат туристичкитекредити, но рестриктивната монетарна политика и еко-номската криза ги принудила да ги заострат условите закредитирање. И годинава ги нудиме наменските кредити,каде што спаѓа и тој за одење на одмор, но факт е дека заразлика од лани многу помалку се користат

За тоа како помина Денот на одгледувачите на овции кози 2009, кој по пети пат се одржува на Бистра, ќе чита-те во репортажата на Вечер . Во саботата во месностаСмрдливи води на Бистра, неколку километри предГаличник на едно место се собраа одгледувачите на овции кози од цела држава за да покажат како им поминалагодината…. Странските амбасадори во земјава, коиредовно доаѓаат на овој ден на Бистра, беа воодушевениод манифестацијата. Евроамбасадорот Ерван Фуере, кој етрета година редовен посетител на деновите на овчарст-вото, изјави дека Македонија има огромен потенцијал заодгледување овци, но смета дека ова е сектор во кој сепотребни многу вложу-вања. Својата воодушевеност не јаскри ниту амбасадорката на Холандија, СимонеФилипини.

Денес топ тема и поништувањето на вториот владинтендер за двокатните автобуси на кој минатиот месец занајповолен понудувач беше избрана кинеската компанијаЏенџоу Јутон групација. Државната комисија за жалби по јав-ните набавкa ја поништила јавната набавка за купување надвокатните кинески автобуси за јавниот превоз на Скопје.Според тендерската документација, беше предвидено први-те 100 автобуси да бидат испорачани за период од еднагодина по склучувањето на договорот, додека од ЏенџоуЈутон групација, понудиле првата пратка автобуси да бидеиспорачана најрано за 12, a најдоцна за 18 месеци.Министерството извести дека единствената причина запоништување на тендерот, е рокот кој кинеската компанија гопонудила за испорака на првите 100 од вкупно 302 автобуса.Министерството за транспорт и врски соопшти дека повтор-но ќе распише тендер за набавка на двокатни автобуси.

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 16:06 Page 5

Page 6: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

1. МИНЧО ПРОДАВА АКЦИИ ОД МАКСТИЛ (*****)

2. MAT ЌE JA ИЗГУБИ ДОЗВОЛАТА ЗА РАБОТА! (****)

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI

6 BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 83 Data 20. 07. 2009

1. KRATOK PREGLED NA NASTANI

14.07.2009 g. VTORNIK

ДНЕВНИКс.7 ПРОДАДЕНА ЕДНА ПЕТТИНА ОД „МАКСТИЛ”

с.8 HA MAT ЌЕ МУ ЛЕТНЕ ДОЗВОЛАТА

с.8 „СИЛМАК” ЌЕ ЗАПАЛИ УШТЕ ДВЕ ПЕЧКИ

БИЗНИС

с.4 ВЛАДАТА ОЧЕКУВА СТАБИЛНА ЕКОНОМИЈА ЛЕТО-ВО

с.5 MAT ЌE JA ИЗГУБИ ДОЗВОЛАТА ЗА РАБОТА!

с.5 СТАВРЕВСКИ ЌЕ АНАЛИЗИРА ДАЛИ ИМА ПОТРЕБА ОД РЕБАЛАНС

с.10 “ИKEA” ЌЕ ИНВЕСТИРА НА БАЛКАНОТ

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.3 СТАВРЕСКИ ГИ ЅИДА ИНВЕСТИЦИИТЕ ШТО ГИ НЕМА

с.5 „СИЛМАК” СТАРТУВА СО ДВЕ ПЕЧКИ

с.7 СТАВРЕСКИ СЕДНА ВО ЖЕШКАТА ФОТЕЛЈА ВО ФИНАНСИИ

с.7 МИНЧО ЈОРДАНОВ ГИ ПРОДАДЕ СВОИТЕ 20 ПРОЦЕНТИ ВО „МАКСТИЛ”?с.8 АКО НЕ ГИ РЕШИ ПРОБЛЕМИТЕ, MAT ЌЕ ОСТАНЕ БЕЗ ДОЗВОЛА

В Р Е М Ес.4 КИНЕСКИ ИЛИ ИНДИСКИ, ВАЖНО ДA СЕ ДВОКАТНИ

с.6 „МАКСТИЛ” ОТУЃИ АКЦИИ ЗА 6,5 МИЛИОНИ ЕВРА

с.6 ДОЗВОЛАТА ЗА РАБОТА НА MAT ПРЕД ПОЛЕТУВАЊЕ

с.7 ЗА ИЗВОЗ САМО СКАПАНИ ДОМАТИ

с.7 СВЕЌИТЕ НА ГОТОВС, СТРУЈАТА ЌЕ БИДЕ ИЗГОР

с.9 КУПЕНА ПРЕСА ЗА ПЕТ-АМБАЛАЖА

с.9 „ТОПЛИФИКАЦИЈА” CE ПАЗАРИ, СКОПЈАНИ ЌЕ ЧЕКААТ ПАРНО ГРЕЕЊЕ

ВЕЧЕР

с.6 ВИСАТ ДОЗВОЛИТЕ НА МАТ И ЕРЛИФИТ СЕРВИС

с.6 ИСТРГУВАНА АКЦИЈА НА МАКСТИЛ ОД 6,5 МИЛ. ЕВРА

с.6 ВО ПОРАСТ ФАЛСИФИКУВАНИ ЕВРА

ВЕСТ

с.3 ТРИ АВИОКОМПАНИИ ЛЕТААТ БЕЗ АВИОН

с.7 МИНЧО ПРОДАВА АКЦИИ ОД МАКСТИЛ

с.7 НИКОЈ НЕ САКА СКОПЈАНИ ДА ГИ СНАБДУВА СО ПАРНО

НОВА МАКЕДОНИЈА

с.8 КРИЗА Е, А ПРОСЕЧНАТА ПЛАТА ПРВПАТ НАД 20.000 ДЕНАРИ

с.8 ПРОДАДЕНИ БЕЗМАЛКУ 20 ОТСТО ОД „МАКСТИЛ”

с.8 MAT МОЖЕ ДА ОСТАНЕ БЕЗ ДОЗВОЛА ЗА РАБОТА?

ШПИЦ

с.7 MAT ЌE БИДE ПРИЗЕМЈЕН

с.7 ТЕНДЕРИЈАДАТА ПРОДОЛЖУВА

с.7 МЕРКАТОР И ВО МАКЕДОНИЈА

Денес топ тема во печатените медиуми про-блемот со дозволата за работа на Македонскатаавиокомпанија МАТ. Таа може од 1 септември да гоизгуби уверението за работа, доколку не доставипрограма за финансиска консоли-дација има мож-ност. Ова вчера го соопшти директорот наАгенцијата за цивилно воздухопловство ЗоранКрстевски, според кого од оценката на оваа програ-ма ќе зависи дали на компанијата ќе и биде про-должено уверението за работа. - Ако го доставии ако тој се оцени дека е во соглас-ност со можно-стите на компанијата да ги извршува обврските,особено во делот на остварување на техничкитепрашања за одржување на авионот, како и стату-сот на персоналот, вклучувајќи ги навременоисплатени плати, придонеси итн. тогаш ќе ценимедали од 1 септември на компанијата ќе и се про-должи уверението за работа, потен-цираКрстевски....

Во врска со авионот на компанијата од типотбоинг 737-500 , кој во моментов се наоѓа во серви-сот на ЈАТ во Белград, Крстевски рече дека статусотна пловидбеност на авионот ќе зависи од тоа далисе извршени потребните поправки. Тој информирадека за околу 11 проценти е забележан пад напатничкиот авионски сообраќај во однос на истиотпериод лани- Процентуално земено тоа е во рамки-те на европскиот пад на сообраќајот на аеродроми-те, како и на внатрешните состојби на пазарот воМакедонија. Домашната компанија МАТ нема авио-ни и не лета на редовните линии, а се уште имазабрани за летање на одредени дестинации, речеКрстевски.

-По сите политички и безбедносни предизвицикои ги поминавме на Балканот, денес сме исправе-ни пред најголемата криза на денешницата, која енајтешка по Големата депресија од минатиот век,порача македонскиот претседарел Ѓорге Иванов вообраќањато пред стопанстве-ниците -учесници наХрватско-македонскиот бизнис форум што вчера сеодржува во Загреб, пренесе МИА. - По оваа криза,ниту бизнисот, ниту државата повеќе нема да бидатисти. Јасно е дека сериозни промени ќе претрпаттемелните основи на кои е поставена соработката

меѓу стопанството и државата. Кризата е време науривање, но и време на големо, ново раѓање. Времена преродба, кога се решава, што старо ќе сезадржи, што ќе мора да се менува, истакна Иванов.

-Денешните весници пренесуваат: Ставрескиседна во жешката фотелја на финансии - Новиотминистер за финансии, Зоран Ставрески, вчера иофицијално ја презеде новата функција на првфинансиер во државата или, поинаку кажано, чуварна државното ќесе. Дали ќе биде чувар или расту-рач на државните пари, допрва ќе видиме, посебносо оглед на тоа дека пари во буџетот речиси нема.На тоа укажа неговиот претходник Трајко Славески,кој ја предупреди Владата дека мора да ги стегнесвоите трошења, бидејќи земјава е пред банкрот. Вопрошталниот говор Славески му остави аманет наСтаврески да направи ребаланс на буџетот докрајот на месецов, со оглед на тоа дека кратење надржавните расходи во септември ќе биде предоцнаи дека сигурноста што сега ја имаме ќе ја немаме восептември. Новоизбраниот министер за финансии,Ставрески, веднаш по неговото назначување, изјавидека не ја исклучува можноста од итен ребаланс набуџетот, што го предложи неговиот претходник.

- Новиот министер за земјоделство ЉупчоДимовски, пак ќе ги продолжи започнатите реформиво Министер-ството, ќе се залага за подобрувањена стандардот на земјоделците и за зголемување наземјоделското производ-ство. Тој на вчерашнотопримопредавање на мининистер-ската функција однеговиот претходник, Ацо Спасеноски искажа надеждека ќе се заложи да ги одржи, па дури и да ги подо-бри високопоставените стандарди во овој ресор.

- Стратешка цел, како и досега е спроведувањена политиките на Владата. Земјоделството мора дабиде достоинствено, земјоделецот мора да си годобие своето место во државата и во секое времеда биде заштитен. Оваа Влада тоа го покажа - речеДимовски.

Цената заробена во електромрежата, истражу-ва Дневник. -Суштинската грешка е направена приприватиза-цијата на ЕСМ, кога е продадена ниско-напонската мрежа, вели Кочо Анѓушев, директор наЕФТ Македонија.. Вистинска либерализација нацената на струјата за граѓаните во Македонија еневозможна бидејќи нисконапонската мрежа е соп-

ственост на ЕВН, смета Анѓушев.- Направен е голем чекор напред со либерали-

за-цијата на цената за големите потрошувачи. Но,при прода-жбата на ЕСМ, Владата ја продаде иниско-напонската мрежа. Сега каблите и трансфор-маторите што водат до домовите се сопственост наЕВН. Ако друга компанија сака да ги користи, ќемора да им плаќа висока цена - додава Анѓушев.Според него, истата грешка беше направена кога сеприватизира „Македонски телеком“, но со дигитал-ните и безжичните комуникации, се појави конкурен-ција на пазарот.

-Медиумите не смеат да ја изгубат слободата,велаи Бодо Хомбах, управител на медиумската куќаВАЦ за Дневник. -Се’ повеќе и повеќе доживувамекако луѓето се ангажираат во медиумскиот сектор,наводно како издавачи, кои немаат економски инте-рес во медиумската бранша, бидејќи своите пари гизаработуваат во другите сектори. Тие се ангажира-ат за да ги користат медиумите за политички или засопствените економски цели. Ова е изобличувањена конкуренцијата, бидејќи овие луѓе се подготвенида ги субвенционираат нивните медиуми со милион-ски суми.

-Вечер пренесува: - Бензинските станици воземјава ќе работат 24 часа, а точењето на горивотоќе се врши без лица за опслужување - на принципотсамопослужување со ставање на пари, магнетниили чип-картички. Ова се дел од измените што севклучени во дополнувањата на Законот за трговијакои вчера едногласно беа прифатени од собрани-ската Комисија за економски прашања. За овиезаконски измени наскоро, ќе се изјаснат и македон-ските парламен-тарци.

Меѓу топ темите денес и веста дека МинчоЈорданов ги продаде акциите во Макстил. -Вчера воблок-трансакција вредна околу 6,4 милиони евра наМакедонската берза беа продадени 2,8 милиониакции од компанијата Макстил. Ак-циите се прода-доа по цена од 141 денар за акција. Пред реализа-цијата на оваа трансакција најголеми поединечниакционери во Макстил беа Дуферко, сопственик на62,4 от-сто и Репро оне лимитед, сопственик на 19,3отсто од акци-ите. Според неофицијалните инфор-мации, продавач на без-малку 20 отсто од вкупнатасопственост во компанијата е Репро оне лимитед.

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 16:00 Page 6

Page 7: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

1. KRATOK pREglED NA NASTANI

1. МИНЧО ЈОРДАНОВ САМ СИ ГИ КУПИ АКЦИИТЕ (*****)2. MAT БАРА ЗАМРЗНУВАЊЕ НА ДОЛГОВИТЕ (****)

15.07.2009 g. SREDA

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 7Data 20. 07. 2009 broj 83 берзНИК

-Новиот веб порталот на Министерството заекономија, економски форум преку кој ќе дебатиравласта, бизнис заедницата, економските експертии граѓаните, е информацијата која ја проследијаречиси сите дневни печатени медиуми. - За акту-елни економски прашања од областа на енергети-ката, конкурентноста, подобрување на деловнатаклима, предизвиците и ефектите од светската еко-номска криза, како и можноста Македонија да сепретстави како топ туристичка дестинација сеглавните теми на кои во иднина преку веб порта-лот на Министерството за економија ќе дебатиравласта, бизнис заедницата, економските експертии граѓаните. -Идејата за овој портал е вклучувањена еминентни институции од земјава, експерти,стопанственици, граѓани и студенти, кои имаатжелба да придонесат за развој на македонскатаекономијата, вели Бесими. Тој додава дека ресор-ното министерство на порталот ќе се претстави сосвои теми, но и претставниците на стопанскитекомори, професори, стручњаци од економскатаобласт ќе можат да доставуваат свои идеи и пла-нови. За Бесими ова е воспоставување на дебатана модерен начин, онака како што веќе ја има водругите земји. Во проектот е предвидено да севклучат и одредени медиуми, а дијалогот ќе бидеотворен пред јавноста.

Меѓу топ темите денес и новиот колективендоговор- минимална плата, посебно во секојадејност-По неколкумесечни преговори, Сојузот насиндикатите на Македонија и Организацијата наработодавци во петокот го потпишаа Општиотколективен договор за стопанство, во кој се преци-зирани повеќе услови од работниот однос.Најниската плата во државата не е утврдена воДоговорот. Социјалните партнери се договориленејзината висина да се прецизира на ниво наодделни дејности, со посебни колективни догово-ри. Притоа, има дејности кои веќе во своите дого-вори ја имаат определено висината на минимална-та плата. Во текстот од Договорот, кој ќе има важ-ност од две години, регулирани се прекувремена-та, ноќната, како и работата во недела, кои какокатегории не се прецизно утврдени во Законот заработни односи.

Дневник открива:-Каналот на Макстил води до

Панама- Панамската фирма Минјорк оверсис за6,5 милиони евра го купи акционерскиот удел надосегашниот втор по големина сопственик,Репрооне лимитед од британските Девствени Островипреку Македонската берза... Компанијата Минјорковерсис од Панама, според доброупатени извори,е новиот сопственик на една петтина од акциите намакедонската челичарница Макстил. Панамскатафирма за 6,5 милиони евра го купи акционерскиотудел на досегашниот втор по големина сопственикРепро оне лимитед од британските ДевствениОстрови преку македонската берза.Неофицијално, Минчо Јорданов, еден од најус-пешните бизнисмени во Македонија, е сопственики на панамската компанија. Јорданов самиот сиоткупил 20 отсто од капиталот на фабриката за даја заштити вредноста, да ги задржи вработените ида продолжи со работа. Во Макстил велат дека сеработи за -корпоративна одлука во системот наДуферко, или прераспределба на капиталот меѓуакционерите. Од челичарницата тврдат дека при-чината за продажбата не е глобалната економскакриза... Според Централниот депозитар на хартииод вредност, компанијата Дуферко-скоп инвест-мент лимитед е сопственик на 62,4 отсто одМакстил. Влогот на Јорданов во швајцарскатаДуферко груп се проценува на најмалку 30 отсто.

–Законот за финансирање политички партииго мина првиот филтер, пренесуваат весниците. -За пет години откако е изгласан законот не еизречена казна за ниту една партија. Со изменитесе предлага казната за надминување на лимитотза дозволени донации наместо досегашните петилјади евра да се зголеми на десет илјади евра.Партиите, финансиските извештаи да ги објавува-ат на нивните интернет страници. Доколку некојапартија од донаторот добие повеќе пари од пред-виденото е задолжена да му ги врати во рок од 15дена. Дозволениот износ на донациите се намалу-ва од досегашните 100 на 75 просечни плати зафизичко лице, а од 200 на 100 просечни плати заправно лице... со измените се предлага казната запартиите кои го надминале лимитот за дозволенидонации или не доставиле финансиски извештај,наместо досегашните пет илјади евра да се зголе-ми на десет илјади евра...

МАТ и денес во фокусот на медиумите. -Времено замрзнување на долговите со одлука наВладата ќе ја спаси авиокомпанијата од финансис-ка пропаст, смета менаџментот на Македонскиавиотранспорт (МАТ). Раководните лица на компа-нијата најавуваат дека ќе ги искористат сите мож-ности за финансиски да го стабилизираат МАТ и даго спречат одземањето на дозволата за работа. Ностравуваат од, како што велат, самоволноста надиректорот на Агенцијата за цивилно воздухоплов-ство, Зоран Крстевски, па затоа бараат поддршкаод институциите на Владата.

Според анализата на Утрински весник,инвестицискиот бум издиша со две фабрики.-Самодве фабрики или две директни странски гринфилд-инвестиции произлегоа од големиот инвестицискибум на Владата...Македонија со СДИ од 89,3милиони евра, за првите четири месеци од година-ва и проекции дека тие годинава ќе достигнат вкуп-но 170 милиони евра, и натаму останува на днотово споредба со земјите од регионот.

-Од најавите за големи директни странскиинвеститори, кои почнаа со изградба на фабрики,можат да се набројат само две - Џонсон контролси Сведмилк. За едната државата дава огромнисубвенции, другата е веќе минато..... Во меѓувре-ме, по замрзнувањето на инвестициите на фран-цуската Монтипе, италијанската Орланди, хрват-ски Агрокор, словенечка Искра, дури и сигурнатаинвестиција на турски ТАВ се одложи по нивнобарање за втората половина од годинава.

-Зад зделката со кинески автобуси стои високфункционер на Владата вработен во МВР, за кон-такти и реализација е задолжен познат скопскибизнисмен, а извршител и оперативец е ЖиванчоПаневски, познат од аферата, Даночна пирамида...Оставка од министерот за транспорт МилеЈанакиевски како најодговорен за скандалот сопропаднатата набавка на двокатните автобуси,побара вчера Ден Дончев, потпретседател на пар-тијата Обединети за Македонија. Тој во изминататанедела секојдневно го прозиваше Јанакиевски,укажувајќи на нереалната и енормно висока ценаза набавка на кинеските автобуси. Сега кога кон-курсот е поништен, смета дека многу нешта ќеизлезат на виделина.

ДНЕВНИК

с.7 КАНАЛОТ НА „МАКСТИЛ” ВОДИ ДО ПАНАМА

с.7 MAT БАРА ЗАМРЗНУВАЊЕ НА ДОЛГОВИТЕ

с.7 БИТОЛСКАТА ШЕЌЕРАНА ПРЕРАБОТИ 12.000 ТОНИ СИРОВ ШЕЌЕР

БИЗНИС

с.2 ТЕНДЕРОТ ЗА АВТОБУСИ ГИ ЗОВРЕ СТРАСТИТЕ

с.4 ДОЛЖНИЧКОТО ЈАЖЕ СЕ ПОВЕЌЕ СЕ СТЕГА

с.5 ДОЛЖНИЧКОТО ЈАЖЕ СЕ ПОВЕЌЕ СЕ СТЕГА

с.8 ФИНАНСИСКИТЕ ИНСТИТУЦИИ „НАЈЗАГРЕАНИ” ЗА ЕМИСИИ НА АКЦИИ

с.9 МБИ-10 СО ПОРАСТ ОД 2,88 ПРОЦЕНТИ

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.7 НЛБ ТУТУНСКА БАНКА СО НОВ ЛЕТЕН ДЕПОЗИТ

с.8 БИТОЛСКАТА ШЕЌЕРАНА ПРЕРАБОТИ 12.000 ТОНИ СИРОВ ШЕЌЕР

с.8 САМО ВЛАДАТА МОЖЕ ДА ПОМОГНЕ ДА СЕ САНИРА MAT

ВРЕМЕ

с.4 ЈАНАКИЕВСКИ ДА ПОДНЕСЕ ОСТАВКА

с.6 СЕ ДОБЛИЖУВАМЕ ДО КРИТИЧНА ЗАДОЛЖЕНОСТ

с.7 МИНЧО ЈОРДАНОВ САМ СИ ГИ КУПИ АКЦИИТЕ

с.7 ЗОРАН КРСТЕВСКИ ПРАВИ СЕ ЗА ДА НЕ УНИШТИ

с.10 „ТОПЛИФИКАЦИЈА” ОСТАНУВА ВО ИГРА

ВЕЧЕР

с.6 КАМАТА ОД НАД 10% ЗА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТ

с.6 МАТ СПАСОТ ГО ГЛЕДААТ ВО ВЛАДАТА

с.7 ЗА 2 ДЕНАРИ ДО ППАЖИТЕ ВО ОХРИД

ВЕСТ

с.2 CO МИНИБУСИ НА ВИП ЗА ДВА ДЕНАРИ НА ПЛАЖИТЕ ВО ОХРИД

с.3 MAT ПАК БАРА ПОМОШ ОД ВЛАДАТА

НОВА МАКЕДОНИЈА

с.3 ЕКОНОМСКАТА КРИЗА ПОЛЕКА ГИ ГОЛТА МАКЕ-ДОНСКИТЕ КОМПАНИИ

с.8 ТУТУНСКА БАНКА ВОВЕДУВА „ЛЕТЕН НЛБ СУПЕР-ДЕПОЗИТ”

с.8 MAT ПОДГОТВУВА КОНТРАОФАНЗИВА КОН АЦВ

с.8 МИНЧО ЈОРДАНОВ ОСТАНУВА ВО „МАКСТИЛ”

ШПИЦ

с.9 ВЛАДАТА ФОРМИРА БАНКА ЗА „ТАЈВАНСКИ КРЕ- ДИТИ”?

с.9 ЛЕТЕН НЛБ СУПЕР ДЕПОЗИТ

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 16:00 Page 7

Page 8: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

8 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 83 Data 20. 07. 2009

NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST VO REGIONOT ZA PERIOD OD 10.7 - 17.7. 2009

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:59 Page 8

Page 9: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 9Data 20. 07. 2009 broj 83 берзНИК

Космофон и Он.нет, кои се во сопственостна Телеком Словенија, од минатата неделаизлегоа на пазарот со AlloNet, заедничка пону-да која вклучува безжична фиксна линија одмобилниот оператор и безжичен WADSLинтернет од интернет провајдерот. Споредглавниот директор за продажба на Космофон,дејан милевски, со спојувањето на фикснатателефонија и интернетот започнува официјал-ниот почеток на соработката меѓу двете ком-пании. -Доста анализиравме и дојдовме доподатоци дека на корисниците им е потребнаваква заедничка понуда за која ќе плаќаат наедна сметка. Оваа понуда ја даваме прекусопствената инфраструктура што досега небеше случај, бидејќи одеше преку бакарнитежици на Македонски телеком, појасниМилевски.

Инаку, новата понуда се состои од безжич-

на Allo фиксна линија од Космофон и безжи-чен АДСЛ интернет приклучок – WADSLм одОн.нет и вклучува до 300 минути за разговорикон сите национални фиксни мрежи и до 30GB интернет сообраќај, секој месец.Корисниците можат да изберат еден од двататарифни модели AlloNet 899 или AlloNet 1099,со една тарифа преку целиот ден за повицикон сите национални фиксни мрежи и многуниска цена за повици кон фиксните броеви наОн.нет и кон фиксните и мобилните броеви наКосмофон, без трошоци за приклучок и содоговор на неодредено време. Вклученитеминути може да се користат за разговори консите национални фиксни мрежи. Оние што ќестанат корисници на AlloNet во промотивниотпериод до 31 август 2009 година, ќе добијатбонус од 1.000 денари да ги искористат забесплатни разговори во наредните 90 дена и

тоа за повици кон сите фиксни и мобилнимрежи во земјата и странство.

Главниот директор за маркетинг наКосмофон, Лea Бенедејчин, најави драстичнонамалување на цените за роаминг и на цени-те за меѓународни повици во земјите во коиТелеком Словенија има свои мобилни опера-тори. Така, корисниците на Космофон кога припрестој во Словенија ќе ја изберат мрежата наМобител или во Косово мрежата на ИPKO, ќеможат да повикуваат или да примаат повициза само 26 денари за минута, односно за 7денари да праќаат CMC порака. Исто така,корисниците на Космофон ќе можат до 30 сеп-тември да прават повици кога се во странствои тоа по цена од 9,9 денари/минута за повику-вања на Космофон и АЛО броеви, односно24,9 денари/минута за другите фиксни имобилни мрежи во Македонија.

космоФон и он.нет со заедничка понуда на пазарот

Фиксна телефонија и интернет во AlloNet

регионални индекси 10-17. 07. 2009 година

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:59 Page 9

Page 10: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

10 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 83 Data 20. 07. 2009

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

-Австриската компанија доби три локации совкупна инсталирана моќ од 1,985 мегавати ипросечно годишно производство од 8,6 гигаватчасови електрична енергија на првиот огласобјавен на 14 февруари 2007 година и 13локации со вкупна инсталирана моќ од 4,542мегавати и просечно годишно производство од16,7 гигават часови на вториот оглас објавенна 13 сетември 2007 година. Концесионерот,согласно договорот, треба во првата година попотпишувањето да ги обезбеди сите потребнидокументи во согласност со законскатарегулатива на Република Македонија и дазапочне со градба. Ова е дел од обврските коипроизлегуваат од Договор за концесија за водашто минатата недела го потпишаа Министеротза економија Фатмир Бесими со Роберт Зотери Самоли Целески, претставницина австриската компанија Енерџи Зотер Бау,која доби вкупно 16 локации за изградба намали хидроелектрични централи на дватамеѓународни јавни огласи објавени во 2007година.

- Со потпишувањето на овој договор веќепочнува реализацијата на проектот за изградбана 400 мали хидроелектрични централи воРепублика Македонија со вкупна инсталиранамоќност од 250 мегавати и просечно годишнопроизводство од 1.200 гигават часовиелектрична енергија, вреден над 300 милиониевра. Досега Министерството заекономија објави три јавни огласи за нивнареализација, од кои првите два завршија,третиот е во фаза на евалуација, а наскоро ќесе објави и четвртиот на кој ќе се понудат 30до 40 локации, рече министерот Бесими попотпишувањето на договорот.

Тој посочи дека во првиот оглас беадоделени 41 локација со вкупна инсталиранамоќност од 47,3 мегавати и вкупнопроизводство на електрична енергија од 189гигават часови на годишно ниво, со проценетавредност од околу 45 милони евра. Во вториотоглас, како што кажа, беа доделени 24 локации

со вкупна инсталирана моќност од 15,4мегавати и вкупно производство на електричнаенергија од 65 гигават часови на годишно нивои проценета вредност од околу 17 милиониевра. Во моментов се врши евалуација напристигнатите понуди по третиот меѓународенјавен оглас за изградба на 20 малихидроелектрични централи со вкупнаинсталирана моќност од 13,4 мегавати ипросечно годишно производство на електричнаенергија од 54 гигават часови електричнаенергија.

Самоил Целески од Енерџи Зотер Бау речедека компанијата има и знаење и средства иоти комплетно е подготвена да ја реализираинвестицијата за изградба на 16 малихидроелектрични централи вредни околу 15милиони евра, како и да учествува нанаредните јавни огласи.

- Подготвени сме веднаш да започнеме сореализацијата на проектите и очекувамепомош од министерствата и локалнатасамоуправа за полесно добивање напотребните документи неопходни за

реализација на проектите. Доколку дозволитеза градба бидат навреме обезбедени вофевруари наредната година планираме да јапуштиме во употреба првата малахидроелектрана. Делот од опремата за неа, које со подолг рок на испорака, веќе е нарачан,рече Целески.

Тој прецизира дека денешниот договор законцесија за вода го потпишала Енерџи ЗотерДООЕЛ Скопје, претставништвото на EnergieZotter Bau GmbH&Co KG од Австрија воприсуство на сопственикот на австрискатакомпанија Роберт Зотер. Во врска содобивањето лиценца од Регулаторнатакомисија за енергетика рече дека прво требада биде готов објектот, со направен техничкиприем и добиена употребна дозвола, за да сеаплицира за добивање дозвола, папотоа може РКЕ да додели лиценца запроизводство на електрична енергија.

Енерџи Зотер Бау веќе има сопственипроекти во Австрија, Босна и Херцеговина,Црна Гора, Бугарија, Романија, Полска иСловачка.

потпишан договор За КонЦЕСија За вода

Енерџи Зотер Бау ќе гради на 16 локацииинвестицијата за изградба на 16 мали хидроелектрични централи

вредни околу 15 милиони евра

Само две компании покажале интерес на јавниот оглас за проектот,

Вардарска долина, информираат од Министерствотоза економија.

- Комисијата за евалуација на тендерот изготви извештај,

кој го предаде во Владата. Во вторник Владата на седница ќе го

разгледа извештајот и ќе донесе одлука во согласност со Законот за

концесии по кој е објавен јавниот оглас, рече министерот Бесими,

одговарајќи на новинарско прашање по потпишувањето на Договорот

за австриски грант за подобрување на енергетската ефикасност на

градежните објекти во Македонија.

Тој прецизира дека во времето на објавувањето на огласот

важечки било да има минимум три понуди за да успее тендерот и

појасни дека во меѓувреме Владата го намали бројот на потребни

понуди на две.

- Задоволително е што и во овие услови на глобална економска

криза две реномирани европски компании од областа на

енергетиката покажале интерес за проектот Вардарска долина, рече

Бесими.

Проектот Вардарска долина предвидува изградба на 12

хидроелектрани долж реката Вардар со вкупна моќност од 325

мегавати и вредност од 1,2 милијарди евра.

- Царинската управа во

соработка со Генералната

дирекција за царини и даноци на

Европската комисија изработи

модул за електронско учење за

примена на системот за

регистрација и идентификација на

економските оператори – EORI.

Системот, како што соопшти

Царинската управа, почна да се

применува на 1 јули, при што сите

економски оператори кои се

занимаваат со царински

активности со увоз и извоз со ЕУ

потребно е да се регистрираат

според овој систем и да добијат

единствен ЕORI број.

EORI е заеднички број што се

користи за извршување на

царинските активности на целото

подрачје на Европската унија и е

единствен за секој економски

оператор. EORI броевите

претставуваат дел од подобрените

безбедносни мерки кои се

однесуваат на увозот и извозот на

стоки во и надвор од ЕУ, со што се

олеснува законската трговија со

истовремено намалување на

безбедносните ризици.

Електронскиот модул за ЕORI,

кој има информативен карактер, е

создаден во рамки на

програмата Customs 2013 и е дел

од Стратегијата на обуки за

електронско учење. Достапен е за

надворешни лица преку интернет

страната на Царинската управа.

За вардарска долина–заинтересирани само две

компнии

ЦаринСКата управа

Модул за електронскоучење за примена на EORI

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:59 Page 10

Page 11: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

11data 20. 07. 2009 broj 83 берзНИК

BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEdIUMI

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

- Министерството за информатичкоопштество започна со имплементација насистем за електронски формулари, кој ќеовозможи дел од услугите на седум државниинституции да бидат достапни за граѓаните иправните лица и во електронска форма прекуинтернет.

Како што информира на денешната прес-конференција ресорниот министер ИвоИвановски, проектот е во согласност совладината програма за континуиранаинвестиција во информатичко-комуникацискитетехнологии, а во насока на имплементација напроекти поврзани со Е-влада за 2009 година.

Во првата фаза од имплементацијата насистемот ќе бидат опфатени услуги одминистерствата за внатрешни работи, за труди социјална политика и за правда, Заводот застатистика, Фондот за здравственоосигурување, Управата за јавни приходии Агенцијата за вработување. Услуги кои ќебидат достапни покрај во пишана и воелектронска форма со електронска дојава вополиција, месечниот извештај за индустрија,годишниот статистички извештај зарадиодифузери кои емитуваат програма,формуларите за месечно требување нааптеките до Фондот за здравство и нафактурите што тие ги испраќаат до

Фондот. Ќе бидат опфатени и правото надетски додаток, пријавата на 198 за случаи наданочни неправилности и корупција,придобивки за невработените и изводите одматични книги.

- Покрај олеснетиот пристап за граѓаните,системот ќе им помогне на институциитевклучени во проектот да го намалатработењето со хартија, времето потребно заобработка на поднесените формулари, со тоашто поднесоците ќе бидат достапниза корисници од повеќе работни станици иќе бидат во форма во која институциите имаатпотреба за понатамошна обработка, речеИвановски.

Критериумите врз основа на кои сеизбрани институциите, како што речеминистерот Ивановски, се според услугите коисе дел од основните 20 поставени од ЕУ, а закои Владата и Министерството заинформатичко општество се обрзале да гиизработат за да се развие степенот наелектронско владеење во Македонија. Другкритериум е подготвеноста на институциитеинфраструктурно и според ресурсите да бидатдел од проектот, како и фреквентноста накористење на услугите со чија што вебдостапност ќе се зголеми ефикасноста вонивното извршување.

- Целта е сите услуги што ги нудатинституциите до граѓаните и компаниите дабидат достапни по електронски пат за досредината на идната година Македонија дабиде меѓу првите 10 рангирани земји од ЕУ инадвор од ЕУ во извештајот на ЕК заелектронско владеење, рече Ивановски.

Системот за електронски формулари ќебиде инсталиран на централна локацијаодредена од Министерството за информатичкоопштество. Ќе се темели на интерактивни веб-базирани форми, што ќе им овозможат наинституциите да собираат податоци одграѓаните и компаниите преку Интернет, коипотоа ќе бидат сместувани во база на податоцишто ќе бидат достапни само до авторизираникорисници за да се спречи каква било можностод нивна злоупотреба. Пристапот доформуларите ќе биде отворен, а ќе бидевозможно да се испратат само ако формуларотбиде електронски потпишан со дигиталенсертификат. Известувањата од институциитедо подносителите ќе се одвива истотака, преку електронска пошта назадолжително приложена е-mail адреса.

Дел од услугите од седумте институции ќебидат достапни до крајот на годината, ацелосно активни за граѓаните ќе станат одпочетокот на наредната година.

- Тутунското производство годинава ќебиде зголемено за околу 30 отсто, ноквалитетот ќе биде помал поради честитепролетни врнежи и болестите што го зафатијародот. Пласманот е сигурен, а производителитеочекуваат повисока откупна цена за петдо осум проценти. Не е исклучена и можностаза зголемување на субвенциите кои ланиизнесуваа 45 денари за предаден килограм.

Ова се заклучоците од првата средба натутунарите со новиот министер заземјоделство, шумарство и водостопанствоЉупчо Димовски.

- Производството годинава оди во нагорналинија благодарение на производителите, но ина ресорното Министерство кое обезбедувасубвенции. Родот ќе достигне до 21 милионкилограми. Со оглед дека во регионот имаменајквалитетен тутун, пласманот воопшто не епроблем. Ќе настојуваме да договориме иповисоки цени. Имаме такви најави, а идоговорите за откуп се склучени, изјави посредбата Живко Тасевски, секретар на Сојузотна тутунските здруженија.

Според претседателот на Сојузот ДанчоМилески, зголемувањето на откупната цена доосум отсто за производителите нема да значиголема добивка зашто одгледувањето тутун емакотрпна работа.

- Годинава откупувачите ги зголемија ценитепод наш притисок, но тоа за нас непретставува речиси ништо. Оптимална цена бибила околу 170 денари за килограм, но ќебидеме задоволни ако стигнеме до 167 денари.Се надеваме дека проценката ќе бидерегуларна, рече Милески.Тутунарите насредбата побарале да им се дозволикористење површини за расад со целгрупирање на производството и намалување

на трошоците. - Подготвени сме да почнеме расадно

производство. Одгледувањето ќе бидеглавно во прилепскиот крај. Имаме сорти коинадвор ќе котираат добро зашто трговцитебараат квалитетен тутун, истакна Милески.

Портпаролот на Министерството СоњаТрајкова потврди дека предлогот ќе бидеразгледан, а ќе се прават и калкулации за

евентуално зголемување на субвенциите.- Продолжуваат работните средби со

земјоделците и нивните здруженија во насокана изнаоѓање најдобри начини за подобрувањена стандардот во аграрот. Дел од тутунаритесметаат дека поделбата на субвенциите нетреба да биде линеарно, туку по однос наквалитетот и сортата. Во секој случај,разговорите ќе продолжат, напомена Трајкова.

минисТерсТвОТО за инфОрмаТичкО ОПшТесТвО

седум институции преку електронски формулари

ПласманОТ на ТуТунОТ Обезбеден

Тутунарите очекуваат повисока откупна цена

Оптимална цена би била околу 170 денари за килограм, но ќе бидеме

задоволни ако стигнеме до 167 денари

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:58 Page 11

Page 12: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

12 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 83 Data 20. 07. 2009

Главниот проблем на нашата винска индустрија

е што е непозната на германскиот вински пазар.

Причина за ова е што една третина од целокуп-

ното производство или35 до 40 милиони литри

вино се извезуваат во Германија во наливна

форма, па тамошните консументи никогаш не

доаѓаат до можност да ја препознаат

Македонија како земја од каде потекнува вино-

то. Уште повеќе, и доколку на рафтовите во

продавниците може да се најдат шишиња вино

од нашето поднебје, тешко дека германскиот

потрошувач ќе посегне по нив, зошто дизајнот

на шишињата и етикетите речиси немаат шанса

да привлечат внимание во силната конкурен-

ција на веќе етаблираните производители од

светот. Ова се генералните констатации на пре-

тставниците на македонските винарници, кои во

организација на Bayer International и Унијата на

германските комори за индустрија и трговија,

претставништво Скопје, на почетокот на месе-

цов беа во посета на повеќе винарници во гер-

манската покраина Баварија.

И покрај овие песимистички состојби, не е се

така црно и, според изјавите на винарите,

постојат реални шанси македонското вино рам-

ноправно да застане во редот на светските

познатите производители. Имено, нашите

винарници се најсовремено технички и техно-

лошки опремени, а квалитетот на виното

воопшто не заостанува зад квалитетот на гер-

манските вина. Но, освен подобрувањата во

однос на целокупната амбалажа на производот,

што треба да ги направат производителите,

неминовно е вклучување на државните органи,

кои, како што истакнува Александар

ристевски, менаџер на вински туризам во

винарница Тиквеш, во соработка со винарници-

те и со здруженијата на винарите да преземат

активности за поголема промоција на македон-

ската винска индустрија на странските пазари,

брендирање на македонското вино и разработ-

ка стратешки програми за заеднички бренд или

бренд на одредена сорта вино. -Македонија

извезува околу 70-80 проценти од вкупното про-

изводство на вино, што значи дека сме поврза-

ни со странските пазари и поради тоа мора да

инвестираме многу во нивното освојување,

смета Ристевски.

Производителите на вино истакнуваат дека

По ПосетАтА нА МАкедонските

Македонија За да се оствари овој слоган, што

ќе овозможи поголем пласман на

виното на странските пазари,

потребно е државните органи, во

соработка со винарниците и со

здруженијата на винарите, да пре-

земат активности за поголема про-

моција на македонската винска

индустрија, брендирање на маке-

донското вино и разработка на

стратешки програми за заеднички

бренд или бренд на одредена

сорта вино.

- Договор за грант од 1,610 милиониевра за креирање средина за воведувањеенергетска ефикасност во градежнитеобјекти во Република Македонија, потпишааМинистерот за економија Фатмир Бесими ишефот на Канцеларијата за австрискатехничка соработка Хајнц Хабертоер во имена донаторот, австриската Агенција за развој.

Целта на грантот, чиј директен корисник еАгенцијата за енергетика на РепубликаМакедонија, е реализација на Програматаза енергетска ефикасност на градежнитеобјекти, во периодот август 2009 -септември 2012 година.

Во грантот со финансиски средства од110.000 евра учествува и Државниотсекретаријат за економски работи (СЕЦО)на Швајцарската Конфедерација. За да сеовозможи реализацијата на програмата, вонејзиното финансирање учествуваи Минстерството за економија со сопственисредства во износ од 115.000 евра.

- Со овој договор почнува да сеостварува делот од Енергетската стратегијана Република Македонија восегментот зголемување на енергетскатаефикасност, односно намалување напотрошувачката на електрична енергија ина енергијата воопшто, рече министеротБесими по потпишувањето на договорот.

Тој посочи дека согласно Енергетскатастратегија, Македонија за скоро 3,7 патитроши повеќе електрична енергија поединица Бруто дмашен производ воспоредба со развиените земји од Европа.

- Тоа покажува дека може многу да сенаправи за енергијата во Македонија да секористи многу порационално, како оденергетски аспект, така и од финасиски и одаспект на заштита на животната средина,рече Бесими.

Како што нагласи, на меѓународно ниво еопределено дека потрошувачката наенергија во градежните објекти, односностанбените, деловните, јавните иадминистаративни објекти изнесува околу40 отсто од вкупната потрошувачка наенергија. Останатиот дел одпотрошувачката на енергија отпаѓана секторот транспорт и на секторот

индустрија, и двата со по 30 отсто одвкупната потрошувачка. Распределбата напотрошувачката на енергијата воМакедонија е речиси идентична сомеѓународните показатели.

- Овој проект ќе помогне да се подобрипотрошувачката на електрична енергија воМакедонија бидејќи зафаќа околу 40проценти од потрошувачката. Тој содржичетири компоненти. Првата е зајакнувањена капацитетите на Агенцијата заенергетика на Република Македонија,втората усогласување на националнатазаконска регулатива со Директивата на ЕУза енергетски карактеристики на згради иразвој на потребни алатки за нејзинаимплементација. Третата предвидувареализација на пилот проект со парите одгрантот за подобрување на енергетскатаефикасност на еден објект од јавниотсектор, а четвртата вклучување нафакултетите со цел обезбедувањеодржливост на програмата на долг период,рече Бесими.

Тој прецизира дека во иднина поусогласувањето на законскатарегулатива секој нов објект што ќе се градиќе треба да поседува „енергетски пасош“, сокој ќе се прикажуваат карактеристиките наобјектот од енергетски аспект.

Хабертоер рече дека Стратегијата заенергетика на РепубликаМакедонија истакнува дека е неопходно дасе посвети поголемо внимание на меркитеза енергетска ефикасност водомаќинствата.

- Донациите ја поддржуваатмакедонската Агенција за енергетика вонејзините напори за намалување напотрошувачката на енергија во станбени ијавни згради во Македонија. Тоа ќе сепостигне преку создавање назаконски услови за енергетска ефикасност,кампањи за подигнување на свеста,студиски посети, тренинзи и пилот проекти,рече Хабертоер, и додаде дека донациитепретставуваат важен придонес заподобрување на енергетската ефикасноство Македонија и исполнување набарањата на ЕУ.

ЗА воведувАње енергетскА ефикАсност во

грАдежните објекти

Австриски грант од1,6 милиони евра

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:57 Page 12

Page 13: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

13data 20. 07. 2009 broj 83 берзНИК

BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEdIUMI

треба многу да се работи на развојот на

винскиот туризам и Македонија да се дек-

ларира како земја на виното, и доколку се

успее да се подигне винскиот туризам на

повисоко ниво, тогаш ќе биде полесна и

продажбата на македонските вина на

пазарите од ЕУ.

За ова да се реализира, винарниците

апелираат до државата и локалните само-

управи да инвестираат во подобрување

на инфраструктурата, односно во изград-

ба на патишта, хотелски и ресторански

капацитети кои би биле поддршка на вин-

скиот туризам во државата. Имено,

неадекватните патишта, често и неасфал-

тирани, до винските подруми, резултираат

со мала посетеност на туристи.

Катастрофалната состојба со патната

инфраструктура е исто така е главен про-

блем што љубителите на добрата капка

не ги посетуваат и другите туристички

атракции во Тиквешкиот регион, каде

главно е концентрирано производството

на вино, како што се Кожуф, висорамни-

ната Витачево и други.

Како начин за зголему-

вање на производството и развојот на

винскиот туризам, винарниците предлага-

ат и организирањето на што повеќе мани-

фестации посветени на виното. За илуст-

рација, во Баварија, покрај фестивалот

што го организира државната винарница,

и сите други винарници си прават соп-

ствени фестивали, саеми и други мани-

фестации, така што во текот на целата

година има по некој настан поврзан со

винарството. На овој план, во државава

имаме малку настани од ваков тип. Тоа е

Фестивалот на виното што се одржува во

Неготино, на празникот свети Трифун, и

Тиквешкиот гроздобер, што се организира

во септември, во Кавадарци. Остатокот од

годината е празен.

-Покрај овие манифестации, што

се настани на макро план, бидејќи околу

нив се ангажира целиот град, во кои се

ангажира целиот град, може да се органи-

зираа настани на микро ниво, на ниво на

винарници, како што се дегустации на

вино, музички и поетски вечери, проекции

на филмови и слично, - вели Ристевски.

Според изјавите на претставниците на

македонските винарници, сите овие

активности треба да се преземат со цел

државава подготвено да го пречека свет-

скиот тренд на консумирање вино, според

кој после пет години, како што кажуваат

процените на експертите, најмногу ќе се

бараат вината од јужните делови на

Балканскиот полуостров, од Црна гора и

Македонија.

Винари на германската Покраина БаВарија

земја на вино и гостопримливи луѓе

Македонската делегација, која ја сочи-нуваа претставници на винарницитеТиквеш, Сковин, Попова Кула, Пивка,Имако, Венец, Вардарска долина,Езимит, во рамките на Проектот Bayern– Fit for Partnership, за Современи тех-нологии при производство на вино, ворамките на посетата оствари деловниконтакти со 19 германски винарници одБаварија, кои беа заинтересирани да гопрошират својот бизнис во овој регион.Тие ги посетија најзначајните винарниции лозја во оваа германска покраина,меѓу кои и познатото лозје Лер, држав-ната визба на градот Вирцбург, којавоедно е заштитена од УНЕСКО, винар-ската визба Кнол и лозјето Зомерах. Претставниците на македонските компа-нии имаа средба и со претседателот нарепубличката установа за лозарство,пчеларство и градинарство, АнтонМагер, кој ги запозна македонските

винари со нормите и стандардите коисе поставени од ЕУ при производствона вино, при што особено беа нагласе-ни строгите критериуми и правнатарамка за продажба на виното како ква-литетно вино во винотеки и гастроно-мија во ЕУ. Исто така, се одржаа и дваинтерни саеми, на коишто се претста-вија 14 германски компании кои се зани-маваат со производство на најсовреме-на опрема за винарници, етикети, систе-ми за наводнување и лабораторискиуслуги. Претставниците на македонски-те винарници имаа можност да поминатеден ден во фирмата Кронес, гигант вопроизводството на етикети, флашира-ње, пакување на вино, шампањ, пиво,безалкохолни пијалаци. Оваа германскакомпанија работи за брендови како КокаКола, Нестле, Нескафе, Пепси, и пока-жа интерес за соработка со фирми однашиот регион.

Посета на баварските винарници

Како позитивен пример, кој може дасе искористи од патувањето воГерманија, винарниците го посочува-ат здружувањето на 19 германскивинарски визби, кои произведуваатвино од сортата силванер. Кај нас,според нив, би можел истиот примерда се искористи за виното вранец.

Вранецот – уникатен бренд

Во препораките како подобро да се пласира македонското вино во ЕУ, експертите

препорачуваат акцентот да не се става само на квалитетот на виното, туку и на

шишињата, етикетите и дизајнот. Преку доброто квалитетно вино Македонија треба

да се презентира како држава богата со винови лози, квалитетно вино, добра кујна

и гостопримливи луѓе.

Што порачуваат експертите

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:57 Page 13

Page 14: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

14 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 83 Data 20. 07. 2009

ПроКредит банка, позната и како банката одсоседството, која преку 41 експозитура лоцира-ни во 23 града низ Македонија ја продолжисвојата мисија на кредитирање на многу мали,мали и средни претпријатија, за кои веруваатдека создаваат најголем број работни места икои даваат витален придонес во економијатаво рамките на дејноста во која работат, неотстапи од својот концепт и во овие услови нафинансиска криза. Како тие продолжија соработа, како се рефлектираа негативнитеефекти од кризата, какви се полугодишнитерезултати на банката и што конкретно тиемислат за инвестирањето преку новите кредит-ни линии, говориме со Јованка ЈолескаПоповска, генерален директор на ПроКредитБанка

Првото полугодие од оваа година го поми-навме во период кога глобалната финансис-ка криза ја достигна својата кулминација,која во светски рамки посебно се манифе-стираше во банкарскиот сектор. Иакодомашните банки не беа директно погодени,сепак негативните ефекти влијаеа и надомашната економија. како тоа се одразина Прокредит Банка, како го заврши првотошестмесечие од годината? какви се резул-татите во однос на планираните за оваагодина?

- Успешноста на банката ја мериме прекупорастот и квалитетот на кредитното портфо-лио. ПроКредит Банка е развојно ориентиранабанка, чија што мисија и стратешка ориента-ција е поддршката на многу малите, малите исредни претпријатија. Заклучно со јуни оваагодина тековното кредитното портфолио изне-сува над 130 милиони евра,а депозитната базае над 132 милиони евра. И покрај очекувањатаза драстично помал раст во однос на оној штого остваривме во минатите години, значи меѓу20 и 30 проценти, сепак ПроКредит реализирапораст во кредитното портфолио. Всушност,само во овие први месеци Банката има испла-тено нови кредити во вредност од околу 40милиони евра. Како појаснување, над 90% однашето кредитно портфолио отпаѓа на бизнискредити во мали износи,но со висок степен наредовност во отплатата. При тоа банката секојмесец реализира минимум шест милиони евраотплати од кредитите, кои повторно се инве-стираат во претпријатијата Значи за да ние гозголемиме кредитното портфолио минимална-та сума која што треба да ја исплатиме е шестмилиони евра. И тој минимум ние го исплаќа-ме, но тоа не е доволно за да постигнемедополнителен пораст на Банката. Ова е пока-зател дека Банката активно работи, можеби несо динамиката од 2008, но сепак имаме поба-рувачка за кредити.

на што се должи тоа?-Многу често се слуша дека банките станаа

премногу конзервативни заради тоа што сеплашат од намалената кредитоспособност напретпријатијата коишто поради создаденатакриза веќе имаат одредени проблеми во рабо-тењето. И покрај квалификациите за банкитедека се конзервативни,во нашиот случај, кре-дитната технологија и пристапот кон фирмитевоопшто не е променет. Нашата кредитна ана-лиза отсекогаш била детална,базирана нареална проценка на кредитниот ризик, односнопроценка за тоа колку бизнисот може да гене-рира профит и колку од тој профит, компа-

нијата може да издвои за кредит. Намалениотпораст, би можеле да кажеме дека се должи нафактот што самите претпријатија беа воздржа-ни, a особено во првите неколку месеци нагодината, пред претседателските и локалниизбори.

Значи не зборуваме за конзервативноста набанките туку за фактот дека фирмитепотешко се одлучуваат на таков чекорбидејќи не се сигурни за своите пласмани?

- Точно. Меѓутоа воздржаноста беше вопрвиот квартал од годината, а веќе во вториот,по изборите, ситуацијата се промени, сепакполитиката, е важен фактор кој што влијае наекономијата. Сега, веќе и претпријатијата сепоактивни, независно од дискусиите за криза-та, за ребалансот на буџетот, за дефлацијата иневработеноста. Сепак оние компании кои штоимаат добра стратегија, здрав и стабилен биз-нис, што се претприемачи, знаат да го искори-стат моментот. Значи сега некои се позициони-раат уште подобро за сметка на оние на кои не

можат да го издржат ударот на намален прометод 20 до 30%, или пак намалена наплата заисто толкав процент, што е факт кај пре-тпријатијата. Оваа констатација произлегува оданализата на нашите клиенти и тоа е би реклепрвичниот удар на кризата која се чувствуваво Македонија.

како тоа се рефлектира на побарувачкатана кредити?

- И покрај влијанието од кризата, побарувач-ката за кредити расте. Претпријатијата стану-ваат се похрабри. Првиот бран неизвесност затоа што и како ќе се случи, помина. Тие сега нанекој начин се прилагодуваат на состојбата, гиприфатија приликите, такви како што се оваагодина, затоа што треба да се опстои понатаму.Зошто да се одложуваат започнатите инвести-ции ако претпријатието веќе генерирало добарпрофит минатата година. А, факт е дека имарезерви, затоа што 2008 г. беше релативнодобра година за многу претпријатија, и резер-вите што ги генерираа тогаш, сега точно им

ИнТерВЈу:

ЈОВанка ЈОлеска ПОПОВска, генерален дИрекТОр на ПрОкредИТ Банка

И во криза –Банката вистински партнер на малите бизниси

Во услови на криза имаше доста дискусии, како проблемите што ги имаатпретпријатијата заради намаленото или влошеното работење ќе се реф-лектираат во отплаќањето на кредити спрема банките. Одредени влошу-вања, но многу минимални можат да се забележат, но многу повеќе зави-сат од соодветно направената финансиска анализа. Од друга страна бан-ката доколку е вистински партнер на претпријатието, таа треба да муподаде рака. Тоа би значело дека ако анализата сме ја направиле во еденвременски период кога фирмата работела добро и кога очекувањатабиле дека ќе продолжи на ист начин, а сега работењето и профитот сенамалени за 30 %, банката треба да има разбирање и дијалог со клиентотза промена на условите на кредитот. Тоа во основа подразбира намалу-вање на ратите, што пак се реализира со пролонгирање на рокот или сокомплетно репрогамирање

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:57 Page 14

Page 15: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 15Data 20. 07. 2009 broj 83 берзНИК

користат за поддршка во услови на намаленпромет, продолжувајќи при тоа со предвидени-те инвестиции. Токму за нив работат банките.

какви се ликвидносните параметри наБанката?

- Банката е профитабилна. Не само штонемаме проблем со ликвидноста, туку сесоочуваме и со екстра ликвидност за кредити-рање на претпријатијата. Во октомври 2008г.кога настана и првата паника во земјата, сезабележа моментално повлекување на депо-зити, од банкарскиот сектор. Но паниката воМакедонија беше контролирана и воопшто неможе да спореди со ситуацијата во однос наземјите од соседството при што уште еднашпокажуваме дека навистина имаме стабиленбанкарски сектор. Значи, она што се повлечево октомври се надомести до крај на годината-луѓето повторно ги вратија парите во банките.

Тоа секако значи дека сега имате и поголемобем на средства за распределба?

- Имаме доволно средства да инвестирамево стопанството. Она што е исто така важноосвен обемот на кредитното и депозитнотопортфолио, како и активата, за нас како банка,а верувам и за другите банки, е и квалитетотна кредитното портфолио. Во услови на кризаимаше доста дискусии, како проблемите што гиимаат претпријатијата заради намаленото иливлошеното работење ќе се рефлектираат воотплаќањето на кредити спрема банките.Одредени влошувања, но многу минималниможат да се забележат, но многу повеќе зави-сат од соодветно направената финансиска ана-лиза. Од друга страна банката доколку евистински партнер на претпријатието, таатреба да му подаде рака. Тоа би значело декаако анализата сме ја направиле во еден вре-менски период кога фирмата работела доброи кога очекувањата биле дека ќе продолжи наист начин, а сега работењето и профитот сенамалени за 30 %, банката треба да има раз-бирање и дијалог со клиентот за промена наусловите на кредитот. Тоа во основа подразби-ра намалување на ратите, што пак се реализи-ра со пролонгирање на рокот или со комплет-но репрогамирање. При тоа банката може дапревенира клиентот да не се најде во многутешка ситуација. Тука сме мошне проактивнипреку добриот мониторинг кој е дел од нашатакредитна технологија, при што брзо се воочувакога некој клиент навлегол во потешка ситуа-ција. Квалитетот на кредитното портфолио воПроКредит Банка се одржува постојано нависоко ниво. Со крајот на јуни процентот накредити во доцнење над 90 дена, воПроКредит изнесуваше 1,25%, што е далекупод просекот во банкарскиот сектор воМакедонија кој изнесува 7,5 %.

според вашите анализи, што очекувате ќеима ли зголемување на каматните стапки?

-Иако некои од банките пројавија зголемува-ње на каматите на тековните кредити,тоа небеше случај и во ПроКредит Банка.Настојуваме да имаме континуиран и добарпораст на кредитното портфолио кој директновлијае на стабилноста на банката. Од сегашнагледна точка не би требало да има зголемува-ње на каматните стапки до крајот на годината.

каква е состојбата во однос на бројот наисплатени кредити?

- Во моментот броиме околу 35 000 активникредити. Во однос на претходното шестмесе-чие имаме тренд на зголемување на кредитно-то портфолио, но овој тренд би бил многу пого-лем да имаше нормална ситуација.

Од која дејност најмногу доминираат креди-тобарателите?

- Најзастапени се кредитобаратели од секто-рот трговија со околу 30% од исплатените кре-дити, градежништво и транспорт со по 15 % иземјоделието со 10 % .

каква е состојбата со потрошувачките кре-дити?

-Мисијата на ПроКредит Банка е поинаква.

Главната кредитна активност е насочена кон

развој на приватниот бизнис, сектор кој генери-

ра нови работни места и економски раст.

Потрошувачките кредити претставуваат само

еден процент од нашето вкупно кредитно порт-

фолио. Не сме против потрошувачки кредити,

но сметаме дека потрошувачките кредити не

треба да бидат приоритет во земјите во развој,

особено затоа што често знаат да доведат до

презадолжување на клиентите. Затоа кај нас

потрошувачките кредити се дефанзивен

производ. Тоа е во согласност со нашата

мисија за одговорно кредитирање. Но за граѓа-

ните нудиме кредити за реновирање на живеа-

лиштето или работната просторија.

како гледате на новата солуција МБПрдиректно да кредитира проекти на мали исредни претпријатија, што практично бипретставувало и директна ваша конкурен-ција, дотолку повеќе што најавените каматисе и помали?

-Кога ќе се донесе законот ќе се знае што

точно МБПР ќе кредитира и со колкави сред-

ства. Верувам дека интенција на Владата е

МСП да дојдат што побрзо до средства преку

МБПР. Не е благодарно сега да коментираме

за тоа дали ќе имаме конкуренција.

Конкуренцијата сепак има позитивен ефект за

крајните корисници. Секој кој што знае да се

позиционира ќе си го најде местото на пазарот.

Сепак, услугата и процесот на кредитирање

во голема мера зависи и од човечките ресурси.

ПроКредит работи со 200 кредитни аналитича-

ри, што е голем број на луѓе кои работат за да

се исплатат кредити на малите и средни пре-

тпријатија..

Ќе се вклучите ли во кредитната линија наВладата и Европска банка за обнова и раз-вој која ќе оди преку МБПр за кредитирањена МсП?

-Да. Покажавме интерес за кредитната

линија. Тоа е процедура во која Европска и

инвестициона банка треба да одобри преку кои

банки ќе одат тие линии..Имаме интерес да се

вклучиме во програмата, особено во делот на

големите кредити со износ над 300 000 до 700

000 евра. Ако зборуваме отворено 6% е нави-

стина ниска стапка за мал кредит од 10 000 до

15 000 евра и за банките е економски

неодржливо. И 300 000 евра во рамки на бан-

карски сектор е мал кредит, но за нас како

ПроКредит Банка е поголем и кај тие кредити

гледаме можност за финансирање преку таа

кредитна линија.

колку Прокредит Банка е заинтригиранаили допрена од рестриктивната политика наНародна банка на Македонија- повеќето одбанките реагираа, колку тоа влијаеше навас, има ли тука некои промени кои поната-му се рефлектираат кај каматните стапки?

- Со последната измена НБРМ направи

измена на пресметката на ликвидосните инди-

катори над 180 дена. Во тој ликвидносен инди-

катор банките имаат простор да го полнат со

парични средства со кои располагаат. Во секој

случај зголемувањето на минималната резерва

на девизните депозити, влијае, затоа што тоа

ангажира дополнителни средства кои што

треба да се чуваат во Народна банка. Така што

ќе биде неблагодарно да се каже дека нема

негативен ефект на банката, заради тоа што

тие за нас се неоплодени средства. Од друга

страна сметам и дека не е толку големо опто-

варување затоа што банките во РМ се нависти-

на ликвидни, што значи дека парите не биле

искористени 100 посто. Се работи за мерка

која што треба да се почитува, а НБРМ ја пре-

зема заради конкретната монетарна политика

што ја води и ние се согласуваме со таа про-

грама. Веруваме дека стабилноста на локална-

та валута е многу важна во дадените услови.

Она што беше шпекулација во почетокот на

годината имаше импликации врз повлекување-

то на денарските депозити во целиот банкар-

ски систем и претворање во евра. Сега

состојбата во банкарскиот сектор е стабилизи-

рана. Значи откако НБРМ и Владата најавија

дека се грижат за стабилноста на денарот мис-

лам дека тоа ја стабилизира ситуацијата и мис-

лам дека таа порака треба да постои во наша-

та економија.

како, вие како банкарски аналитичар гледа-те на склучувањето на аранжман со ММФ ?-

Во секој случај состојбата е таква што се

намалуваат девизните резерви во државата.

Тоа е голем притисок и врз стабилноста на

денарот и врз монетарната политика на НБРМ.

А девизните резерви се полнат од извоз, од

кредитни линии и од директни инвестиции.

Поради тоа што извозот е намален ( за околу

30%) а, директни инвестиции нема преостану-

ва девизните резерви да се наполнат само од

кредитните линии. Владата веќе најави дека

тие ќе се задолжуваат преку еврообврзница,

преку кредити од комерцијални банки, меѓутоа

ако тоа не е доволно сметам дека ММФ , како

и во другите земји е извор каде што можат да

се повлечат тие средства. Факт е дека тоа се

средства со доста ниска каматна стапка, но и

се обврзувачки со одредени услови и барања

како треба да се дизајнира фискалната полити-

ка, како треба да изгледа монетарната полити-

ка. Па така, доколку една Влада сака само-

стојно да ја води државата и да ја менаџира

политиката, во секој случај земањето средства

од ММФ значи дека ја губи таа слобода. Сепак

се работи за долгорочни кредити. Според

последните индикатори Македонија спаѓаше во

нискозадолжените земји. Од тој аспект има

простор за задолжување на нашата земја.

Кредитна линија од ММФ подразбира дека вле-

гувате во донесување на долгорочна одлука за

задолжување на земјата. Значи има и позитив-

на и негативна страна. Меѓутоа верувам дека

не може комплетно да се игнорира потребата

од ММФ ако навистина нема други ресурси од

каде може да се наполни девизната сметка.

Прокредит групата се состои од 22целно ориентирани финансиски инсти-туции. Во фокусот на групата се земјиво развој и економии во транзиција вотри региони: Источна Европа, латинскаамерика и африка. На крајот на 2008 г.институциите- членки на групата рабо-теа со 814 експозитури со вкупно21.400 вработени.Прокредит Холдинг и ЕБОр се и основ-ните акционери на Прокредит банкаМакедонија.

Групата Прокредит

Македонка Балдазарска

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 16:08 Page 15

Page 16: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

16 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 83 Data 20. 07. 2009

- Министерството за правда иминистерот Михајло Маневски и воследните неколку недели ќе работат сополн интензитет за да бидат донесенисите неопходни закони и да бидатисполнети реформите во судскиот системпред есенскиот извештај за напредокотна Македонија.

Вакви уверувања добил вицепремиеротза европски прашања Васко Наумовскина minatonedelnata средба со министеротМаневски и неговите соработници.

- Со министерот за правда имавмеконструктивна средба. Тој и неговитесоработници ме запознаа со активноститешто се преземаат во насока наисполнување на одредниците поврзани сопроцесот на европска интеграција. Добивсилни лични уверувања и од министероти од Министерството за правда дека вонаредните неколку недели ќе се работисо интензитет, што би резултирал сосоодветни резултати. Министерството заправда ќе има чисто досие во однос наработите што треба да се спроведат соцел Република Македонија да ја добиепрепораката за почеток на преговоритесо Европската комисија, изјавиНаумовски.

Во врска со Предлог на законот заСобранието чие што донесување соконсензус е условено од опозицијата,вицепремиерот Наумовски изјави отиискрено верува во намерите на ситепратенички групи во нивната определбаза донесување на сите закони кои се

потребни за добивање позитивенизвештај и изрази надеж дека вонаредните неколку недели тиенедоразбирања ќе бидат надминати.

На средбата, според Маневски,биле разгледани сите прашања што сеоднесуваат на исполнувањето наодредениците за функциите на судскисистем и реформите во него.

- Од тоа што досега е сторено можемеда бидеме задоволни бидејќи вофункцинирањето на судскиот систем секонституирани девет нови институции,како што е Управниот суд, Апелацискиотсуд во Гостивар, посебното Јавнообинителство за гонење организиранкриминал и корупција, Судскиот совет,Советот на јавни обвинители...Во фаза наизбор се кандидати за судии и јавниобвинители, донесување закони, анализиследење на состојбите во врска соуправното законодавство, финансирањетона политичките партии, потоа закривичниот законик кој што синоќапомина на владина седница и ќе оди вособраниска процедура. Законот за судирна интереси ќе се најде на нареднатаседница на Владата, изјави Манвески.

Тој додаде дека се прави и анализа заизборното законодавство врз основа наизвештајот на ОБСЕ/ОДИХР за последнитеизбори, кој, според Маневски, треба даодговори дали и во која насока треба дасе вршат одредени измени во Изборниотзаконик.

- Од аспект на намалување на судските

предмети, решени се околу 28 процентиили 257 илјади предмети споредено со2006 година. Во однос на довербата восудството, во 2008 година направени седве истражувања, првото во мартпокажува доверба од 69 проценти,второто во ноември - 78 проценти. Има итрето истражување од УСАИД во април2009, според кое довербата на судствотоизнесува околу 82 проценти, изјавиминистерот за правда.

Запрашан за политичките влијанија восудството, Маневски изјави дека не биможел да каже на што се однесува тоа,но оти веројатно се мисли на изборот насудиите. - Најголемиот број избор насудии го вршиме од Академијата за обукана судии и јавни обвинители согласнокритериумите на стручност икомпетентност, на она што значигаранција за успешно вршење насудската функција. Тоа се елементите одкои се раководиме и секако дека ситеполитички влијанија се острануваат и одработата на Судскиот совет и на Советотна јавни обвинители, рече Маневски.

За тоа дали ќе си поднесе оставка нафункцијата поради случајот со пензиитеминистерот Маневски истакна дека веќеодговорил на тоа прашање. - Не сум гооштетил Фондот. Напротив, имампобарувања од таму од кои се откажувам.Еднаш веќе треба да биде јасно дека тоае измислена работа од која некој имашеинтерес да ја пласира без каква билооснова, истакна Маневски.

Маневски ветува:

Исполнување на реформите во судскиот систем

- Тројка доби македонскиот Парламентот одграѓаните за неговата работа. Оваа оценкапроизлегува од телефонската анкета што овојмесец ја спроведе меѓу 1.110 испитанициИнститутот за демократија Societas Civilis ворамките на проектот со Вестсминстерскатафондација за демократија за зајакнување накапацитетите на Собранието на РепубликаМакедонија.

Речиси 44 отсто од испитаниците или 487 јаоцениле работата на Парламентот со оценкатри, 24, 2 отсто дале оценка два, а 16 отстоединица. Ефикасноста на Собранието приносењето на законите, според најголем бројиспитаници е намалена. Овој одговор го дале30,4 отсто од граѓаните додека речиси ист бројграѓани сметаат дека таа е иста како пораноили зголемена. Голем е бројот и на оние штонемале одговор или рекле не знам - 202 или18,2 отсто. Испитаниците сметаат дека мала еконтролата на Собранието врз Владата наРепублика Македонија. Вака рекле дури 42,3 7отсто од нив.

Работата на претседателот на Парламентотја оценуваат како позитивна 38, 8 отсто оданкетираните, додека 34,7 отсто го сметаатспротивното. На ова прашање немале одговор26, 5 отсто од граѓаните.

Граѓаните ги оценуваат како негативниработата и дискусиите на пратениците наседниците и на комисиските расправи. Овојодговор го дале дури 59, 2 отсто односно 657од нив. Позитивна оценка дале само 240 или21, 6 отсто. Испитаниците рекле дека никогаш немале

средба со пратеник од својата изборнаединица, додека 282 или 25,4 отсто одговорилепозитивно на ова прашање. Исто така голем ебројот и на оние што одговориле дека не сеслучило пратеник од нивната изборна единицада покрене иницијатива во Собранието запроблем со кој се соочува нивната општина -72, 4 отсто или 804.

Половина од испитаниците одговориле декацелосно не се запознаени со работата накомисиите во Собранието, делумно не сезапознаени - 28, 8 отсто или 320, а целосно сезапознаени само 2,7 отсто или 30 од нив.

Дека ценат оти во последните месеци

комисиите има позначајна улога во работата наСобранието одговориле 52, 6 отсто одиспитаниците, НЕ рекле 23,3 додека поголем ебројот на оние што не знаат дали е тоа така.Испитаниците во најголем број сметаа декакомисиите во Собранието треба да ја следатпримената на законите од страна на извршнатавласт - 66,7 отсто или 740. Со НЕ одговориле97 или 8, 7 отсто, а со не знам 273 или 24,6отсто.

Поделено е мислењето на граѓаните декаСобранието е отворено за јавноста - 44, 3 отстоодговориле со ДА, додека 43,4 односно 482 соНЕ на ова прашање. Резултатот е сличен и вооднос на тоа дали тие се запознати со работатана Собранието. Речиси 50 отсто рекле дека несе, а 48 дека се запознати.

Според оваа анкета, граѓаните најчесто сеинформираат за работата на Парламентот одтелевизиските извештаи и од интернетмедиумите.

АнкЕТА:

Тројка за работата на Парламентот Речиси 44 отсто од испитаниците или 487 ја оцениле работата на

Парламентот со оценка три, 24, 2 отсто дале оценка два, а 16 отсто

единица. Ефикасноста на Собранието при носењето на законите, според

најголем број испитаници е намалена

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:56 Page 16

Page 17: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 17Data 20. 07. 2009 broj 83 берзНИК

балкаН вести... балкаН вести...

Буџетскиот дефицит на Турција достигна 23,2 милијардитурски лири (10,7 милијарди евра) во првата половина на2009 година и е 13 пати повисок од истиот период од мина-тата година, соопшти Министерството за финансии.

Турската Влада прогнозира годишен дефицит од 40милијарди турски лири (18,6 милијарди евра), што спореднекои аналитичари е премногу оптимистичка прогноза.

Невработеноста е лесно намалена од 15,8 проценти вомарт на 14,9 проценти во април, соопштува турскиот стати-стички институт.

Во земјата во моментов има околу 3,61 милиони неврабо-тени. Нивото на невработеност во април сепак е за пет про-центи повисоко од истиот период од минатата година.

Турската економија во првиот квартал од годинава сенамали за 13,8 проценти во споредба со истиот период од2008 година, пред се, заради глобалната рецесија.

Земјата не успева да постигне спогодба соМеѓународниот монетарен фонд (ММФ) за нов заем.Преговорите за спогодбата почнаа уште во јануари. Сесмета дека Турција се стреми да добие заем во висина одоколу 40 милијарди долари за рок од три години.

тУрција

буџетскиот дефицитзголемен за 13 пати

Нова Љубљанска банка минататанедела издаде тригодишни обврзници вовредност од 1,5 милијарди долари, содржавна гаранција, кои ќе уврстени наБерзата во Луксембург.

Обврзниците кои НЛБ ги продаде посена од 105 базни поени над референт-ната стапка ќе им донесат на инвестито-рите годишен принос од 3,25 отсто, а тоае еден отсто над моменталниот приносна словенечките државни обврзници коина денот на емитување достигнаа 2,36отсто. Инаку, обврзниците доспеваат на23 јули 2012 година.

Од Банката информираат дека одѕивот

бил добар, а опсегот на нарачките надми-на две милијарди евра. Околу 48 отсто одобврзниците а алоцирано во банките, 42отсто во фондовите, седум отсто на оси-гурителните компании, и три отсто наостанатите.

Обврзниците ги купија вкупно 156инвеститори од Германија (33 отсто),Австрија 14 отсто, државите одБенелукс околу 12 отсто, Италија 9отсто, Велика Британија 8 отсто,Словенија 6 отсто, исто толкуШвајцарија, државите од Пиринејскиотполуостров 4 отсто и од Скандинавија 3отсто.

словеНија

Нлб издаде обврзници за1,5 милијарди евра

Директните странски инвестиции во Албанија, сепревидува да останат на истото ниво како и изминати-те две години, односно 5,6 отсто од Бруто домашниотпроизвод.

Во последните две години, странските инвестиции,како што пренесува весникот Шќип, во просек изнесу-ваат околу 600 милиони американски долари.Најголемиот процент од инвестициите во 2007 и 2008година се од приватизацијата на државните компании.

За разлика од овој период во наредните години сепредвидува инвестициите, претежно да бидат одтипот гринфилд. Весникот наведува дека интересот за вложување воАлбанија и понатаму е во нагорна линија. Најголеминтерес покажуваат италијанските, грчките, герман-ските и турските инвеститори.

албаНија

Дси изнесуваат 600милиони долари

годишно

Невработеноста во Грција во април сезголеми на 9,4 проценти, што првенстве-но се должи на падот регистриран во сек-торите на градежништвото и туризмот.

Грчката Национална статистичка служ-ба соопшти дека зголемувањето наневработеноста се должи на намалува-њето на бројот на вработените во гра-дежништвото и ниската стапка на врабо-тувања во туристичките објекти на грчки-те острови.

Асоцијацијата на грчките туристичкикомпании нагласи дека бројот на туристи-те, кои пристигнале на 13-те меѓународниаеродроми во првите шест месеци одгодината е за десет проценти помал одистиот период минатата година.

Се очекува и туристите оваа година дапотрошат помалку пари додека пре-стојуваат во Грција, што може да доведедо загуба на 19 илјади работни места вотуристичкиот сектор.

Грција

Невработеноста во априлдостигна 9,4 проценти

Претставниците на хрватскиот Сабор го усвоија вториот ово-годишен ребаланс на државниот буџет, што е тежок околу тримилијарди куни (околу 400 милиони евра), а најавено е дека тре-тиот ребаланс веќе се подготвува и оти наскоро би можел да сенајде на дневен ред.

За усвоените измени и дополнувања на Законот за државниотбуџет со кои се овозможува прераспределба на буџетските рас-ходи во износ 2,2 милиони куни (околу 105 милиони евра), гла-сале 82 од вкупно 153 претставници додека 41 пратеник сеизјасниле против.Ребалансот е работен со проекција на годинешниот пад наБруто домашниот производ за 4,5 отсто и инфлација од 2,7отсто, а и со расходите од 789 милиони куни се намалува буџет-скиот приход за 6,8 милијарди куни.

Министерот за финансии Иван Шукер најави дека третиотребаланс на буџетот е веќе во изработка и можност да се најдена дневен ред на Саборот на вонредната седница која за 27 јулија најави претседателот на Саборот, Лука Бебиќ.

Усвоен втор, се подготвува трет ребаланс Хрватска

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:56 Page 17

Page 18: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

18 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 83 Data 20. 07. 2009

свет вести ...свет вести ...

Намалувањето на работнитеместа и зголемувањето на протек-ционистичките мерки на Западотдоведоа до намалување наколичината на пари, кои источ-ноевропските имигранти ги испра-ќаат во нивните родни земји. Тоадополнително ја усложнува финан-сиската состојба на стотици малиградови, кои се силно погодени одекономската криза.

Според податоци на Романскатацентрална банка до мај, Романцитево нивната татковина испратиле 1,8милијарди евра, што е пад од еднатретина во споредба со истиотпериод минатата година. Бројот нароманските имигранти е десет про-центи од населението на земјата,која има 22 милиони жители.

Полска и Бугарија исто такабележат пад на тој показател,бидејќи имигрантите од нивните дијаспори се борат за плати и за работ-ните места на британските, ирските и јужноевропските трудови пазари.

Полска објави податоци за првите три месеци од годината, според коие забележан пад од 17 проценти во висината на испратени пари од пол-

ските имигранти, односно 658милијарди долари. Во странствоработат околу пет проценти одПолјаците.

Сумата, која околу еденмилион бугарски имигранти ја испра-тиле во татковината, е намалена за16 проценти, на 738 милиони евра вопрвите пет месеци од годината.

Светската банка ги ставиРоманија и Полска на листата надесет водечки држави според виси-ната на парите пратени од имигран-тите.

И покрај тоа што невработено-ста достигна рекордно ниво воместата, кои беа најмногу префери-рани од имигрантите од ИсточнаЕвропа, романски и полски високипретставници нагласуваат дека малдел од милионите имигранти, кои јанапуштиле родните земји во години-

те кога тие се приклучиле кон ЕУ, се вратиле.Според експертите голем дел од имигрантите добиваат пониски

плати или се регистрирани како невработени, но сепак тие имаат подо-бри можности отколку во нивните родни земји.

ЈуГОистОчна еврОПа

се помалку пари од имигрантите

Русија ја поддржува диверзификацијатана доставките на гас за Европа, но новитемаршрути треба да бидат поддржани сореални долгорочни договори, изјавирускиот претседател Дмитриј Медведев поруско-германските консултаци на високониво, што минатата недела се одржаа воМинхен.

- Не сме завидливи поради Набуко,посакуваме проектот да се развива.Доколку преку него се пренесува гас, тогаштоа е неопходно за некого. Сепак се уштене можам да сфатам од каде ќе дојде гасоти покрај неодамна потпишаниот документ,нагласи Медведев.

Според Медведев, успешнатареализација на проектот Северен поток ќеовозможи засилување на енергетскатабезбедност во Европа, а гасоводот имастратешко значење не само за Русија иГерманија, туку и за целиот континент.

Медведев нагласи дека Шведска, какопретседавач на ЕУ, ќе успее значително дапридонесе за зајакнување на енергетскатабезбедност на европскиот континент, сооглед на тоа што му даде зелено светло наСеверен поток.

Германскиот канцелар Ангела Меркел,пак, потенцира дека меѓу Северен поток иНабуко нема противречности,напоменувајќи дека Германија ќе учествуваи во двата проекта.

- Ние не сме од оние луѓе, кои гледаатпротивречности во развојот на системот нагасоводи во Европа. Доволно е да серазгледа нивото на европската потреба оденергетски суровини во следните години, зада стане јасно дека не е потребно да себараат антагонизми меѓу Северен поток иНабуко. Проектите не се противречни еденна друг. Важна е намерата заобезбедување со суровини, рече Меркел.

ПрОект набукО

Од каде ќе доаѓа гасот?

Претставници на Туркменистан потпишааклучен договор со кој му го доделија правото наистражување и експлоатација на наоѓалиштана гас во Каспиското Море на германскатаенергетска компанија RWE, една од членкитена конзорциумот за изградба на гасоводотНабуко, кој е наменет за транспортирање гас одЦентрална Азија во Европа и целта му е нама-лување на зависноста на ЕУ од рускиот гас.

На фирмата RWE и е доделена дозвола заистражување на блокот 23 во траење од десетгодини. По пронаоѓањето на енергенсот, на

операторот ќе му биде издадена дозвола заиндустриската експлоатација на период од 25години. Речиси целиот извоз на гас одТуркменистан во моментот се одвива прекурускиот гигант Гаспром, но во последно времесе појавија тензии меѓу тие две земји.

Предвидено е 3.300 километри долгиот гасо-вод Набуко да транспортира дури 31 милијар-да кубни метри гас од регионот на КаспискотоМоре до Австрија, преку Турција, Бугарија,Романија, Унгарија и Австрија, за да се заоби-коли Русија.

уркменистан

Потпишан клучен договор за гасот

Според мислењето на venture capital инве-ститорите, Кина би можела најмногу да профи-тира од актуелната економска криза, додеканајмногу ќе загубат САД. Иако рецесијата крат-корочно го забави темпото на venture capitalинвестирањето, се очекува стабилизација нанивото на инвестициите, покажува глобалнотоистражување на консултанстско ревизорскатакомпанија Deloitte.

Гледано на краток рок, половина од venturecapital вложувачите опфатени со истражување-то, го намалуваат бројот на фирми во кои вложу-ваат, а само 13 отсто планираат зголемување наинвестициите. Се менува и фокусот на инвести-торите, па така, дури 63 отсто од испитаницитепланираат во следните три години да ги зголе-мат вложувањата во чиста технологија. Овој сек-тор, благодарение на се поголемата побарувачкана потрошувачите за алтернативна енергија иамбициозните инвестициски планови на многудржави, стана важен за venture capital вложу-вачите. Пораст на инвестициите се очекува и восекторите на медицинската опрема, нови медиу-ми, стоки за широка потрошувачка,биофарма-ција и софтверска технологија.

Сепак, овие инвеститори се помалку оптими-стички за зрелите сектори, како што се телеко-муникациите, за кои се предвидува стагнација

во инвестирањето. Иако рецесијата краткороч-но го забави темпото на venture capital вложу-вањата, на среден рок развојот на овој секторможеби дури е забрзан. Повеќето од овие вло-жувачи на глобално ниво, дури 79 отсто, пред-видуваат стабилизирање на нивото на инве-стирање, што е знак дека нема да се откажатод натамошни вложувања.Заради рецесијата, 36 отсто од испитаниците

имаат намера да се концентрираат на подо-цните фази од инвестирањето, со цел да гоподдржат постојното портфолио на компании-те, додека ситуацијата на надворешните паза-ри не се подобри. Само 6 отсто од испитаници-те ќе се концентрираат на раните фази воинвестирањето. На прашањето каква државнаполитика непосредно би им помогнала на ven-ture capital инвестициите, најмногу испитанициби сакале да видат поддршка на институцио-налните вложувачи, додека други се залагаатза либерализација на даночната политика иподдршка на истражувањето и развојот.Гледано на долг рок, мнозинството venture cap-ital вложувачи се оптимисти, а 51 отсто сметаатдека токму сега е одличен момент за инвести-рање во претприемачките фирми коишто вету-ваат. Само 6 отсто од испитаниците сметаатдека сега не е време за инвестирање.

Venture capital инвестиции

Глобалната криза – поттик за инвестирање

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:56 Page 18

Page 19: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 19Data 20. 07. 2009 broj 83 берзНИК

СвеТ вести ...СвеТ вести ...

Данска е најскапа за живот во 27-члената Европскаунија, со потрошувачки цени кои изнесуваат 141 отсто вооднос на просекот на ЕУ, додека Бугарија е најевтина со51 отсто од просекот, соопшти Евростат. Споредувањетона цените на стоките од широка потрошувачка и услугитево 2008 покажало дека Ирска е на второ место меѓунајскапите земји, со цени кои изнесуваат 127 отсто вооднос на просекот на Унијата.

На списокот, зад Ирска, следат Финска, Луксембург,Шведска и Белгија. Цените во Германија изнесуваат 104проценти во однос на просечните, наведува Евростат.

Истражувањето покажало дека најниските потрошувач-ки цени, после Бугарија, имаат поранешните комунистич-ки земји од централна и источна Европа - Романија,Литванија, Полска и Унгарија.

Германскиот производител на спортски автомобилиПорше ја отфрли можноста за продажба на акциите наФолксваген и ќе ја разгледа единствено понудата наарапскиот емират Катар, објави ше во дневниот ред завонредната седница на 23 јули, прашањето заИнвестицискиот фонд на Катар го ставил во точката одлу-ки, додека понудата на Фолксваген е ставена под точкатаинформации.

Фолксваген, најголем европски произведувач на авто-мобили, понудил откуп на 49,9 отсто од акциите наПорше, кој сега држи 51 процент на Фолксваген, но немаправо на донесување одлуки во компанијата поради про-писите кои го штитат Фолксваген.

Катар е подготвен да плати седум милијарди евра занад 25 отсто од акциите на холдинг групата Порше авто-мобил и за акциите на Фолксваген од сегашните 51 на 75проценти. Фолксваген бил подготвен да плати над четиримилијарди долари за речиси половина Порше.

евроПСка уНија

Најскапа за живот - Данска

Порше

отфрлена понудатана Фолксваген

Влегувањето на Полска во еврозоната,кое би требало да се случи во 2012 годи-на, е се понеизвесно, а аналитичаритепредупредуваат дека реален рок е 2014.или 2015 година, јавуваат полскитемедиуми.

Имено, пред 2011 година дефицитот надржавниот буџет на Полска нема да бидепомал од 3 отсто, што е услов за влез восистемот на курсеви ERM 2, таканареченчекалница за еврото, во која се минуваатнајмалку две години. Пред кризата да сепрошири, владата планирала да побаравлез во ERM 2 до средината на оваагодина, бидејќи во врзувањето со евротогледаше единствена начин за побезболнонадминување на кризата.

Меѓутоа, примерите на Словачка иСловенија покажаа дека еврото во новитечленки на ЕУ во време на криза не енајдобро решение. Падот на вредностана полската злота и чешката круна имдонесе на стопанствата и извозниците натие земји прилична предност во однос на

словенечкото и словачкото стопанство,кои пресметуваат, плаќаат и продаваат воевра.

-Не очекуваме дека полската влада ќечека буџетскиот дефицит да биде под 3отсто, па да ја воведе злотата во систе-мот ERM2. Најважен фактор кој ќе реша-ва за датумот на преминување на евро ќебиде темпото на глобалното економскозаживување, прецениле аналитичаритево новиот извештај.

Откако започна кризата, обичнитеПолјаци не се веќе нестрпливи да се про-стата со својата злота. Според најноватаанкета на агенцијата TNS OBOP, 33 отстоод граѓаните сакаат влезот во еврозонатада биде подоцна, додека 28 отсто сакаатпреминувањето на еврото да биде пред2012 година, а дури 20 отсто воопшто несакаат да го користат еврото и бараат дасе задржи злотата. Повеќе од 53 отсто оданкетираните сметаат дека воведувањетона еврото ќе ги намали нивните семејнибуџети.

ПолСка

Се подалеку од еврото

International Business

Machines (IBM) оствари добивка

од 3,1 милијарди долари во вто-

риот квартал, што е пораст од

12 отсто на годишно ниво.

Вкупните приходи на амери-

канската компанија паднаа во

вториот квартал за 13 отсто, на

23,3 милијарди долари. –Ние

сме оптимисти од тоа како е

IBM позициониран на најдобар

начин да ги искористи сегашни-

те можности за раст, како и тие

што се појавуваат при заздраву-

вање на економијата, истакнува

претседателот на компанијата,

Samuel J. Palmisano.

IBM, најголемиот давател на

компјутерски услуги на светот, ја

зголеми процената за добивка

по акција за цела 2009 година

на барем 9,70 долари, од пре-

тходната процена од 9,20 дола-

ри.

InternatIonal BusIness MachInes (IBM)

Пораст на добивката за 12 отсто

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:55 Page 19

Page 20: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

1. KRATOK pREglED NA NASTANI

1. „АЛО НЕТ” ПРВА ПОНУДА НА „КОСМОФОН” И „ОН.НЕТ” (*****)

2. СТОПАНСКА БАНКА - НАЈДОБРА (****)

16.07.2009 g. ЧЕТВРТОК

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI

ДНЕВНИКс.7 БИШЕВ: АКО НЕ РАСТАТ ВЛОГОВИТЕ, ЌЕ РАСТАТ КАМАТИТЕ

с.7 „КОСМОФОН” И „ОН.НЕТ СО ЗАЕДНИЧКИ ПАКЕТ

с.9 ПРОДАДЕН ИМОТ НА „БИТОЛАТЕКС”

с.9 ОТВОРЕН 15-ТИ САЛОН „ТОБАКО”

БИЗНИСс.2 „КОСМОФОН” И „ОН.НЕТ” СО ЗАЕДНИЧКА „АЛЛО-НЕТ” ПОНУДА

с.5 СТОПАНСКА НАЈДОБРА БАНКА ВО МАКЕДОНИЈА ЗА 2008 ГОДИНА

с.5 ПАРИЧНИОТ ПРИЛИВ ЌЕ ГИ ДИКТИРА КАМАТИТЕ

с.7 ДО ПАРИ ПРЕКУ ИЗДРЖАНИ ПРОЕКТИ

с.8 ЛЕКОТ Е ВО ЗАЗДРАВУВАЊЕ НА РЕГИОНАЛНИТЕ БЕРЗИ

с.9 АКЦИЈАТА НА НЛБ ТУТУНСКА БАНКА ОСТВАРИ НАЈГОЛЕМ ПРОМЕТ

с.10 ЦЕНАТА НА НАФТАТА ПОВТОРНО ВО ПОРАСТ

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.7 СТАВРЕСКИ МОЛЧИ ОКОЛУ ПРЕДЛОГОТ НА СЛАВЕСКИ ЗА РЕБАЛАНС

с.7 HOВ „TOGETHER” ВO ЦЕНТАРОТ НА ГРАДОТ

с.7 „АЛО НЕТ” ПРВА ПОНУДА НА „КОСМОФОН” И „ОН.НЕТ”

с.8 КАМАТИТЕ ОСТАНУВААТ ВИСОКИ ДО КРАЈОТ НА ГОДИНАВА

с.8 СТОПАНСКА НАЈДОБРА ЗА 2008 СПОРЕД „ЕУРОМАНИ”

ВРЕМЕ

с.4 ИМАМЕ ЕВРОПСКО ВИНО БЕЗ ЕТИКЕТА

с.6 ДРЖАВАТА ФРЛИ МЕРАК НА ПАРИТЕ ОД БАНКИТЕ

с.6 СТОПАНСКА БАНКА - НАЈДОБРА

с.7 „КОСМОФОН” И „ОН НЕТ” СО ЗАЕДНИЧКА ПОНУДА

ВЕЧЕР

с.6 ПРЕКУ ВИНСКИОТ ТУРИЗАМ ЌЕ НЕ ЗАПОЗНАЕ СВЕТОТ

с.6 ДО КРАЈОТ НА ГОДИНАВА НЕМА РАСТ НА КАМАТИТЕ!

с.6 КОСМОФОН И ОН.НЕТ: ФИКСНА И ИНТЕРНЕТ ВО ALLONET

с.7 РАМСТОР НА ДРЖАВАТА И ДОЛЖИ НАД МИЛИОН ЕВРА!

ВЕСТ

с.3 КУПУВАЧ НА АКЦИИТЕ ВО МАКСТИЛ Е ФИРМА НА МИЛЧО И ДУФЕРКО

с.7 ВИНОТО “ВРАНЕЦ“ ЌЕ СЕ БРЕНДИРА ПО ГЕРМАНСКИ ТЕРК

с.8 БИШЕВ: КАМАТИТЕ НЕМА ДА РАСТАТ

НОВА МАКЕДОНИЈА

с.8 КОРПОРАТИВНА КОНСОЛИДАЦИЈА ЗА РАЗВОЈ НА „МАКСТИЛ”

с.8 „РАМСТОР” ТРЕБА ДА ДОПЛАТИ 1,1 МИЛИОН ЕВРА ЗА ПАРЦЕЛАТА

с.8 “АЛЛОНЕТ” ПРВА ЗАЕДНИЧКА ПОНУДА НА „КО-СМОФОН” И НА „ОН.НЕТ”

ШПИЦс.9 ВЛАДАТА ГИ СТРЕСЕ БАНКИТЕ

с.10 УВОЗОТ ЈА ИСКОРНА ШЕЌЕРНАТА РЕПКА

с.10 ПОЧНА ОТКУПОТ НА ЛЕБНОТО ЖИТО

Македонците, конечно, во Европа без визи!,ова секако е топ веста не само во печатените тукуи во електро-нските медиуми. -Граѓаните ќе можатда патуваат без визи во сите земји од ЕУ освен воВелика Британија и Ирска. Без визи ќе можат дапатуваат и во Швајцарија, Норвешка и Исланд коине се во Унијата, а се во шенген зоната, изјавиЕврокомесарот за проширување на Унијата, ОлиРен...

На економски план, дневниот печат фокусиранна три настани.

Во преден план информацијата за посетата намакедонските винарии на Бааварија. Заклучокот, нанашето вино му фали бренд. Македонските винар-ници се технички и технолошки добро опремени, aквалитетот на македонските вина не заостанува задгерманските вина, но главниот проблем на винар-ската индустрија е дека таа не е позната на светски-те пазари. Ова е ставот на македонските винарницичии претставници на почетокот на месецот беа вопосета на германската покраина Баварија. Тие сме-таат дека треба да се декларираме како земја навиното и да се работи на развојот на винскиот тури-зам. Co развиен вински туризам ќе биде полесна ипродажбата на македонските вина на пазарите одЕвропската Унија.Преку винскиот туризам ќе незапознае светот-Квалитетот на македонските винане заостанува зад германските, бидејќи имаме тех-нички и технолошки добро опремени винарии, ноглавниот проблем на македонската винарска инду-стрија е што светот не знае многу за нас....

Стопанска најдобра банка во Македонија за2008 година, е втората најзастапена вест во печате-ните медиуми. Признанието оваа наша банка годоби од престижното списание во светот за финан-сии и банкарство, Еуромани, а доаѓа во година на

најголемите искушенија за банкарскиот свет, со штосе крунисуваат постигнатите резултати во текот наланското работење. Од менаџментот велат декапризнанието е резултат на стабилноста и капитал-ната сила на банката, на ефикасноста во нејзинотоработење, добрите производи и услугите, нејзинатадостапност до клиентите и високата доверба што јаужива кај компаниите и населението.

-Паричниот прилив ќе ги диктира каматите- ВоСтопанска банка не очекуваат раст на каматите докрајот на годината, а доколку дојде до прилив нафинансиски средства од странство, може да сеслучи и процес на намалување на каматните стап-ки. И покрај кризата и неповолниот еко-номскиамбиент за опстојување на банкарскиот сектор,Стопанска банка во првите шест месеци од година-та ја зголемила вкупната актива за 35 милиониевра, така што на крајот од јуни вкупната активадостигнува скоро една милијарда евра.

Космофон и Он. нет со заеднички пакет, е тре-тата топ тема во весниците. -Безжична фиксналинија и безжичен АДСЛ-интернет е прва заедничкапонуда под името Алонет, што ја воведоа компании-те Космофон и Он.нет, кои се во сопственост наТелеком Словенија. Корисниците може да одбератеден од двата тарифни модела, со месечна пре-тплата од 899 денари и од 1099 денари, со един-ствена тарифа преку целиот ден и попуст кон брое-вите на Он.нет или на Космофон. Првиот пакет седобива со вклучени 200 минути за разговор ивклучени 10 гигабајти интернет-сообраќај, a вториотпакет вклучува 300 минути за разговор и 30 ГБ..

Рамстор на државата и должи над милионевра, пренесуваат Вечер и Нова Македонија..-Компанијата Рамстор Македонија ДОО Скопје којастопанисува со истоимениот трговски центар, ќемора во рок од 15 дена на сметката на

Министерството за транспорт и врски да уплати 70милиони денари (1,13 милиони евра). Вака одлучиКомисијата за заштита на конкуренцијата (КЗК) којаоткако пред една година повела истрага за оценкана државната помош која на Рамстор Македонија во2004 година му ја додели Министерството за транс-порт и врски за купување на државно земјиште заизградба на трговскиот центар Рамстор.

-Државата фрли мерак на парите од банките -Државата продолжува да се задолжува дома,зајмејќи од банките и од стопанството, и покрај про-дажбата на евро-обврзниците во странство.Министерството за финансии не отстапува одкалендарот за издавање државни хартии од вред-ност и наредниот датум на нивната продажба е 21јули, идниот вторник. Очигледно, велат експертите,175 милиони евра, колку што влегоа во државнатакаса, не се доволни за да се пополни буџетсжатадупка. Јавноста треба да знае зошто државата сезадолжува дополнително со продажба на државни-те хартии од вредност на домашниот пазар. Запарите од странство не се доволни? Ако не се,тогаш треба да се направи не само нов ребаланс,туку нов концепт на распределба на буџетот велиДраган Тевдоски, универзи-тетски професор, заВреме.

Ставревски молчи околу предлогот наСлавески за ребалансот на буџетот, анализираУтрински весник- Ставре-ски пред официјалнотопреземање на должноста министер за финансии,најави дека од првиот ден сериозно ќе се зафати соанализа, дали на државава и е потребен ребаланси сега. Во врска со ова од Финансии само ипуроинформираат дека се истражува состојбата со буџе-тот и адекватао на тоа можноста за итен ребаланс именување на буџетските проекции, посебно воделот на кастрење на државните расходи.

20 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 83 Data 20. 07. 2009

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:55 Page 20

Page 21: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

1. KRATOK pREglED NA NASTANI

1. „ЕНЕРГИ ЦОТЕР БАУ” ЌЕ ВЛОЖИ 15 МИЛИОНИ ЕВРА ВО МАЛИ ХЕЦ (*****)

2. КАВГА НА ГАЗДИ ЈА ПОНИШТИ „ГРАДСКИ АПТЕКИ” (****)

17.07.2009 g. ПЕТОК

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI

ДНЕВНИК

с.7 АРБИТРАЖАТА ЗА ЕВН НАЈРАНО ЗА ДВЕ ГОДИНИ

с.7 „РАМСТОР” КАЗНЕТ СО 1 МИЛИОН ЕВРА ЗАШТО ГО ПРЕПРОДАЛЗЕМЈИШТЕТО

с.7 „ЕНЕРГИ ЦОТЕР БАУ” ЌЕ ВЛОЖИ 15 МИЛИОНИ ЕВРА ВО МАЛИ ХЕЦ

с.9 ФАРМЕРИТЕ ЛУТИ НА НОВИОТ МИНИСТЕР

с.9 ЗАТВОРЕНИ 42 ФИРМИ ПОРАДИ НЕПРИЈАВЕНИ РАБОТНИЦИ

БИЗНИС

с.2 „РАСАДНИК”- НОВА ЕКСПОЗИТУРА

с.2 ЗАТВОРЕНИ 42 ФИРМИ

с.2 ЛЕТЕН НЛБ СУПЕР ДЕПОЗИТ

с.6 АВСТРИСКИ “ЕНЕРЏИ ЗОТЕР БАУ” ЌЕ ГРАДИ 16 МАЛИ ХЕЦ

с.8 ИЗВРШЕНА РЕДОВНА РЕВИЗИЈА НА ОМБ

с.8 MINYORK OVERSEAS INC. КУПИ АКЦИИ ОД „МАКСТИЛ”

с.8 ХАРИ КОСТОВ СО НОВИ АКЦИИ ВО КОМЕРЦИЈАЛНА БАНКА

с.9 ОБВРЗНИЦИТЕ НАПРАВИЈА ПОЛОВИНА ОД ПРОМЕТОТ

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.6 КАВГА НА ГАЗДИ ЈА ПОНИШТИ „ГРАДСКИ АПТЕКИ”

с.9 БЕЗ ВИЗИ, БИЗНИСОТ ТЕШКО ЌЕ ГИ ЗАДРЖИ ДОБРИТЕ РАБОТНИЦИ

с.9 КУМАНОВЦИ ЌЕ СЕ ГРЕАТ НА ПРИРОДЕН ГАС

с.10 УЈП ЈА КРИЕ СЛАБАТА НАПЛАТА НА ДАНОЦИТЕ?

с.10 АВСТРИСКАТА „ЕНЕРЏИ ЗОТЕР БАУ” ЌЕ ГРАДИ 16 МАЛИ XEЦ

ВЕЧЕР

с.6 ЈОРДАНОВ ЈА КОНСОЛИДИРА КОМПАНИЈАТА

с.6 ПОДНЕСЕИА ПРВАТА ТУЖБА ЗА МОБИНГ ВРЗ РАБОТНИЧКА ОД БИТОЛА

с.7 МЕСЕЦОВ ЗАТВОРЕИИ 42 ФИРМИ

ВРЕМЕ

с.5 ЌЕ СЕ ГРАДАТ 16 ХИЦРОЦЕНТРАЛИ

с.7 ЗАТВОРЕНИ 42 ФИРМИ

ВЕСТ

с.3 ПРОПАДНА ТЕНДЕРОТ ЗА “BAРДАРСКА ДОЛИНА”

с.6 ЕНЕРЏИ ЗОТЕР БАУ ЗА СЕДУМ МЕСЕЦИ ЌЕ ЈА ВКЛУЧИ ПРВАТА ХЕЦ

с.7 „ГРАТСКИ АПТЕКИ“ ЛИКВИДИРАНИ

НОВА МАКЕДОНИЈА

с.7 СЕ ПОНИШТУВА „ГРАДСКИ АПТЕКИ”

с.8 БУЏЕТОТ ПОКРАТОК ЗА 19,3 МИЛИОНИ ЕВРА

с.8 АВСТРИСКАТА „ЕНЕРЏИ ЗОТЕР БАУ” ЌЕ ГРАДИ 16 МАЛИ ХИДРОЦЕНТ-РАЛИ

ШПИЦс.8 ЌЕ СЕ ГРАДАТ 16 МАЛИ ХИДРОЦЕНТРАЛИ

с.8 ЗАТВОРЕНИ 42 ФИРМИ СО НЕПРИЈАВЕНИ РАБО-ТНИЦИ

Денес во фокус на печатените медиуми вестадека австриската компанија Енерџи Зотер Бау ќеинвестира околу 15 милиони евра за иградба на 16мали хидроцентрали на повеќе локации низ земјава.Централите кои се со вкупната инсталирана моќностод 6,62 мегавати треба да бидат готови до јули 2012година. Договорот за концесија за вода, вчера, бешепотишан во Владата на РМ од страна на министеротза економија, Фатмир Бесими и претставниците накомпанијата, Самоил Целески и Роберт Зотер.Според Бесими, годишното производство на овиеенергетски објекти е планирано да достигне 26,48гигаватчасови.

- Концесионерот треба во првата година да гиобезбеди сите потребни документи за да започне соградба, вели Бесими. Тој објасни дека оваа компанијаучествувала на првите два меѓународни тендери и напрвиот оглас добила 3 локации со инсталирана моќ-ност од 1,985 мегавати, а во вториот оглас 13 лока-ции со моќност од 4,542 мегавати..- За економијата енајважно инвестициите да бидат остварливи.Значајно е што во земјава ќе се градат енергетски-производствени капацитети - рече Бесими.

Од есен нема превоз без лиценца, пренесуваВечер.- Превозниците кои со автобуси и комбињапреве-зуваат патници, имаат рок од 1,5 месец да сиобезбе-дат лиценца за работа бидејќи по 31 август неќе можат возат на транспортниот пазар во земјава.Истото се однесува и за оние превозници кои преве-зуваат стоки, но на нив им е оставен простор до 30септември да се снабдат со потребната лиценца којастанува задолжителна за сите што вршат јавен пре-воз....Меѓу документите што им се бараат е и тој декафирмата е упишана во Централниот регистар, декаима сопственик, или има земено на лизинг едно илиповеќе регистрирани возила кои мора да ги исполну-ваат посебните техничко-експлоатационите услови.Превозникот треба да има вработено возачи во редо-

вен работен однос и тоа онолку колку што има мотор-ни возила.

Јорданов ја консолидира компанијата-Компанијата Repro One Limited, зад која стои бизнис-менот Минчо Јорданов, за 6,5 милиони евра на паза-рот на капитал ги продаде своите 2.833.247 обичниакции издадени во Макстил, со што се ослободи за19,3 проценти од капиталот што досега го поседува-ше во Челичарницата. Овие податоци вчера беаобјавени како ценовно чувствителна информација наофицијалниот сајт на Македонската берза за хартииод вредност. Таму, исто така, е наведено дека истиотден ново-создадената фирма Минѕорк ОверсеасИнц. купила 2.833.247 обични акции издадени одМакстил, при што таа станала сопственик на повеќеод 5 проценти од обичните акции на Макстил.Дуферко со 81% и понатаму е најголем акционер воМакстил. Како што коментираат од УО на Макстиловаа финансиска операција значи само понатамош-но консолиди-рање на плановите за развој и замодернизација на компанијата. Според нив,Јорданов и понатаму останува рамноправен партнерна Дуферко корпорација..

-Пари и време. Ова се двете клучни работи коиМакедонците ќе ги заштедат од 1 јануари. Безвизниотрежим драстично ќе ги им ја олесни работата настранските амбасади, но ќе им го олесни и буџетот,говорат анализита во весниците.

Амбасадите на шенген земјите на Македонцитегодишно им издаваат над 800.000 визи.

Благодарејќи на спогодбата за визно олеснува-ње која Европската Унија ја склучи со Македонија во2007 граѓаните со привилегии визата ја плаќаат 35евра наместо 60. Точна статистика нема, но ако пре-тпоставиме дека само половината се наплаќаат, аостанатите се даваат гратис , тоа значи дека годиш-но Македонците оставаат над 14 милиони евра востранските амбасади. Обемната документација,

закажување термини, чекањето со денови за да јадобиете визата и честопати грубиот однос на врабо-тените во амбасадите се дополнителни проблемикои многу повеќе ги фрустрираат Македонците.-Безвизи, бизнисот тешко ќе ги задржи добрите работни-ци...

УЈП ја крие слабата наплата на даноците,прене-сува Утрински весник- Управата за јавни приходи довчера доцна попладне се’ уште ги немаше објавеноподатоците за наплатени даночни приходи во вториотквартал од годинава, иако прво најавуваше дека ќе гонаправи тоа до 10 јули. Потоа беше кажано дека пода-тоците ќе бидат објавени до 15 јули, а и вчера инфор-мацијата не беше ставена на страницата на Управата.Медиумите во неколку наврати безуспешно се обиду-ваа да добијат информација за вкупно остваренитеприходи од даноци и акцизи за април, мај и јуни. Пореакциите на новинарите УЈП најави дека ќе ги обе-лодени податоците, но до затворање на весникот, тиене беа ставени на нивната веб страна.

Арбитражата за ЕВН,најрано за две години,објави Дневник.- Адвокатите на нашата влада предАрбитражниот суд во Вашингтон во спорот со ЕВН,Роберт Волтера и Себастијан Силман-Егеберт,тврдат дека конечната одлука на судот може да сеочекува најрано кон крајот на следната 2010 или вопочетокот на 2011 година.

Наспроти тврдењата на претседателот на УО наЕВН Австрија, Питер Лаер, дека Арбитражниот судработи забрзано на процесот против Македонија,Волтера и Егеберт, од американската адвокатскакомпанија Латам и Воткинс, велат дека ќе поминатуште многу месеци пред воопшто да почне судењетово процесот....Австријците се обврзаа дека ќе доне-сат 96 милиони евра инвестиции за три години, зашто нема докази, велат од американската адвокатскакомпанија Латам и Воткинс, што ја ангажира нашатавлада...

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 21Data 20. 07. 2009 broj 83 берзНИК

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:55 Page 21

Page 22: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

22 BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 83 Data 20. 07. 2009

1. KRATOK PREGLED NA NASTANI

1. РЕБАЛАНСОТ ЌЕ ПОЧЕКА, ВЕЛИ СТАВРЕСКИ (*****)

2. АВСТРИСКА ДОНАЦИЈА ЗА ЕНЕРГЕТСКА ЕФИКАСНОСТ (****)

18.07.2009 g. САБОТА

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI

ДНЕВНИК

с.7 НИ СЕ ЗАКАНУВА ЕНЕРГЕТСКА ИЗОЛАЦИЈА

с.7 „ТОПЛИФИКАЦИЈА” БАРА ПАРНОТО ДА ПОСКАПИ 20 ОТСТО

с.9 БУЏЕТОТ ТОНЕ, РЕБАЛАНСОТ ДОЦНИ

с.9 НЕУСПЕШЕН КОНКУРСОТ ЗА „ВАРДАРСКА ДОЛИНА”

с.9 АВСТРИСКА ДОНАЦИЈА ЗА ЕНЕРГЕТСКА ЕФИКАСНОСТ

с.9 “РАМСТОР” ЌЕ БАРА МЕЃУНАРОДНА АРБИТРАЖА

с.11 СЕ БАРА ГАС ЗА “НАБУКО

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.3 РЕБАЛАНСОТ ЌЕ ПОЧЕКА, ВЕЛИ СТАВРЕСКИ

с.7 ВЛАДАТА ЌЕ ГО ПОНИШТИ ТЕНДЕРОТ „ВАРДАРСКА ДОЛИНА”

с.7 АВСТРИЈА ДОНИРАШЕ 1,6 МЛН. ЕВРА ЗА ЕНЕРГЕТСКА ЕФИКАСНОСТ

с.7 ПРЕЗЕНТИРАН СИСТЕМОТ ЗА ЕЛЕКТРОНСКИ ФОРМУЛАРИ

ВЕЧЕР

с.3 МАКЕДОНИЈА ЌЕ ПОДНЕСУВА ФОРМУЛАРИ ЕЛЕ-КТРОНСКИ

с.6 ЌЕ СЕ ЖАЛИМЕ ДО УПРАВЕН СУД!

с.7 СЛОБОДА И ФЛЕКСИБИЛНОСТ НА ДВИЖЕЊЕ 365 ДЕНА

с.7 НЕМА ПОТРЕБА ОД ИТЕН РЕБАЛАНС

ВРЕМЕ

с.7 РЕБАЛАНС ЌЕ ИМА, АМА НЕ СЕГА

с.7 „РАМСТОР” ЌЕ НЕ ТУЖИ ПРЕД АРБИТРАЖНИОТ СУД

с.7 СОБРАНИ 19 МИЛИОНИ ЕВРА ПОМАЛКУ ОД ПЛАНИРАНОТО

с.7 ЗА ЕНЕРГЕТСКА ЕФИКАСНОСТ ДОБИВМЕ 1,6 МИЛИОН ЕВРА

ВЕСТ

с.3 ЗАКОНОТ ЗА ЕНЕРГЕТИКА МОРА ДА СЕ СМЕНИ ЗА ДВА МЕСЕЦА

с.6 НЕМА ДЕВАЛВАЦИЈА НИ ОД СЕПТЕМВРИ

НОВА МАКЕДОНИЈА

с.8 ВЛАДАТА ЌЕ ЧЕКА ЗА РЕБАЛАНС НА БУЏЕТОТ ДО СЕПТЕМВРИ

с.8 „РАМСТОР” Е СПРЕМЕН ДА ЈА БАРА ПРАВДАТА ПРЕД МЕЃУНАРОДНААРБИТРАЖА

ШПИЦ

с.8 ГРАДСКИТЕ АПТЕКИ НЕ СЕ ЗАТВОРААТ

с.9 РЕБАЛАНС ЌЕ ИМA, АМА НАЕСЕН

с.9 ПАГА И ТЕНДЕРОТ ЗА „ВАРДАРСКА ДОЛИНА” ?

Топ вест во сите денешни весници е изјаватана министерот за финансии, Зоран Ставрески,дека Владата нема да брза со ребаланс на буџе-тот и дека тој веројатно ќе се направи дури накрајот на летото, во септември. Иако споредУправата за јавни приходи даночните приходи вопрвите шест месеци годинава паднале за 12,5отсто споредено со лани, при што најзагрижувач-ки е падот на данокот на додадената вредност, којво јуни бележи пад од 20 отсто во споредба соистиот месец лани, министерот Ставрески тврдидека нема причини да брза со прекроју-вањето набуџетската каса. Според анализата што ја напра-ви Министерството за финансии, до крајот на тре-тиот квартал годинава треба да се изврши реба-ланс на буџетот, а колкави корекции ќе бидатпотребни, односно колку ќе се крати од буџетот,ќе зависи од приходите што ќе се остварат војули и во август. -Веќе во јули се забележуватренд на стабилизирање на даночните приливи.Треба да почекаме да видиме дали е тоа тенден-ција и дали ќе продолжи, а потоа ќе ја известимеВладата за тоа кога е попотребно да се направиребалансот и со која големина, вели Ставрески.Во однос на аранжман со ММФ, Ставрески велидека, ако се оцени дека има потреба од форма-лен аранжман со ММФ за да се задржи макроеко-номската стабилност, - ние нема да размислува-ме. Значи, отворени ги држиме сите врати и сме-там дека тоа е разумен пристап во вакви условикога има светска економска криза.

Македонија има два месеца да ги усогласизаконите и регулативата оо правото наЕнергетската заедница, во спротивно, ова праша-ње ќе биде изнесено пред Министер-скиот советкој може државава да ја исклучи од членство воЗаедницата, порача вчера Секретаријатот на ЕЗ одВиена. Ова, како што информираат весниците, бизначело енергетска изолација за Македонија. -Јаповикуваме Маке-донија да преземе одлучнаакција и да го почитува правото на Енергетскатазаедница. Од суштинско значење е да можеме давидиме конкретни подобрувања во следните два

месеци, изјави Славчо Нејков, директор наСекретаријатот на Енергетската заедница.Секретаријатот смета дека измените во Законот седискриминирачки, а новата методо-логија за пре-сметка на цената на струјата го прекршува принци-пот на трошочна рефлексивност. Оттаму сметаатдека е создадена позиција и структура на држав-ниот произво-дител на струја ЕЛЕМ, кој ја дискри-минира странската електрична енергија и го презе-ма регулираниот пазар на штета на корисниците.

Во денешните печатени медиуми може да сепрочита и за договор за грант, потпишан меѓу маке-донскиот министер за економија Фатмир Бесими ишефот на Канцеларијата за австриска техничкасоработка, Хајнц Хабертоер, со кој Австрија дони-раше неповратна финансиска помош од 1,61милион евра за да се поттикне енергетската ефи-касност во градежниот сектор во периодот од 2009до 2012 година. Во дел на грантот, со финансискисредства од 110.000 евра учествува и Швајцарија,а за да се реализира целиот проект, македонскотоМинистерство за економија ќе учествува со115.000 евра.

Јавниот оглас за Вардарска Долина е неуспе-шен бидејќи само две компании покажале интересза проектот, изјави вчера Фатмир Бесими, мини-стер за економија. Повикот за изградба на 12 хид-роцентрали по текот на реката Вардар се очекуваофицијално да биде поништен бидејќи, согласносо стариот Закон за јавните набавки, за успешентендер неопходно е да пристигнат минимум трипонуди. - Задоволително е што и во овие условина глобална економска криза две реномираниевропски компании. од областа на енергетикатапокажале интерес за проектот Вардарска Долина,рече Бесими. Проектот предвидува изградба на 12хидроцентрали по должината на реката Вардар, совкупна моќност од 325 мегавати и вредност од 1,2милијарда евра.

Министерот за транспорт и врски, МилеЈанакиески, вчера најави дека Владата наскоро ќего разгледа намалувањето на цените на зелениоткартон и додаде оти по укинувањето на визите, попримерот на Европа, може да се очекува и целос-но укинување на зелениот картон, односно да

нема двојно плаќање премија за осигурување навозилата. Инаку, на владината седница одржананеделава не беше донесена конечна одлука заколку да се намали зелениот картон, биле побара-ни дополнителни анализи. Според првичнитенајави од Министерството за финансии, бешепредложено цената на зелениот картон да сенамали за 300 евра. Од Асоцијацијата на транс-портерите не бараат само намалување, тукуцелосно укинување на оваа давачка.

Визната либерализација за транспортерите одземјава значи слобода и флексибилност на движе-ње 365 дена во годината. Таа ќе овозможи помал-ку процедури, заштеда на време и пари бидејќи ќеим овозможи да не доцнат на транспортните берзии ќе можат да понудат поконкурентни цени за пре-воз. -Либерализацијата ќе ни донесе повеќекратниефекти. Таа ќе значи крај за долгите процедури начекање пред амбасадите. Ќе ни овозможи повеќеработа, непречен проток и зголемен транспорт настоките до европските пазари. За македонскитетранспортни компании возењето без бариери ќезначи бум, вели Билјана Муратовска, секретар воАсоцијацијата на камионски транспортери,Макамтранс во денешен Вечер.

Рамстор Македонија ДОО Скопје ќе поднесетужба до Управниот суд, бидејќи сметаат декаКомисијата за заштита на конкуренцијата донеланезаконска и неправилна одлука кога им наложиво рок од 15 дена да му доплатат наМинистерството за транспорт и врски 1,13 милио-ни евра за препродажба на земјиштето за коедржавата во 2004 година му даде државна парич-на помош. -При водењето на постапката не сеземени предвид аргументите на РамсторМакедонија, а посебно дека одлуката е донесенаврз основа на закон и уредба кои не се применува-ле и не биле во сила во моментот на потпишувањена договорот за оттуѓување на градежното земјиш-те, велат од Рамстор Македонија. Покрај постапка-та пред Управниот суд, Рамстор Македонија гозадржува правото да бара заштита предМеѓународната арбитража во согласност со мемо-рандумот за разбирање потпишан на највисокодржавно ниво.

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:55 Page 22

Page 23: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI 23Data 1.06.2009 broj 76 берзНИК

ГЛОБУСс.39 ЦЕНТРИФУГА НА „ПАРАЛНИЦАТА НА ПАРИ“

Иако се најдени многу забелешки за финансиското работење на

ова Министерство, последните кадровски засилувања на Владата

доаѓаат токму од овој дел на државната управа!?

Расправата што се отвори при последното поставу-вање на т.н.

пратенички прашања до власта, после-дната недела од јуни, отвори

еден скандал, кој можеби, според висината на народните пари кои се

во прашање, остава зад себе многу други такви случаи по кои се про-

слави нашето Обвинителство, откако реши да реагира на укажувања-

та во изминатите неколку години.

ФОКУСс.22 КАКО ВЛАСТА ГИ ВРАТИ СТАРИТЕ „СКАПИ“ КРЕДИТИ, ЗА ДАЗЕМЕ НОВИ И ПОСКАПИ

И додека очигледните слабости на целиот систем во државава

нема можност повеќе да се финансираат од џебот на граѓаните и на

фирмите, бидејки нема од што да платат, купувањето време со пропа-

гандни теории за подобар живот не поминува така лесно, а најмалку

овозможува реално крпење на буџетските дупки. Оттаму, одлуката со

исклучително скапо задолжување и на домашен и на надворешен

пазар, да се крпи буџетот, ќе не чини уште повеќе за некоја година,

кога ќе ни ги испорачаат сметките за тоа што малкумина го јаделе!

с.34 МИНЧО ПРОДАЛ, МИНЧО КУПИЛ, ЦАЦКО ЈАДЕЛ, A HA ДРУГА-РИТЕ HE ДАВАЛ

Сегашната констелација на домашниот пазар на капитал, не нуди

ништо освен слепо да се следат трендовите на глобалните пазари, со

малку поголем интерес за регионалните берзи. А, се ќе беше далеку

подобро доколку ваквото инвеститорско поведение имаше реална

основа за фундаментални анализи и доказ за реални влијанија на гло-

балните текови. Освен месечните податоци за акционери над пет

отсто во компаниите со чии акции се тргува на Берзата, нема никакви

други официјални јавни информации околу промените во сопственич-

ките структури.

с.35 ПОЗИТИВНИ ВЕТРОВИ ЌЕ ЈА ОСВЕЖАТ МАКЕДОНСКАТАБЕРЗА

Bo периодот од 07.07 до14.07.2009 година индексите на

Македонската берза МБИ10 пораснаа за 4,33%, МБИД порасна за

2,3%, додека индексот на обврзници ОМБ загуби 1,35% од својата

вредност. Во истиот период берзите во регионот се движеа како што

следи: Индексите на Белградската берза забележаа пад и тоа

BELEX15 од 2,54% и BELEXLINE од 2,61 %, CROBEX индексот на

Загребската берза порасна за 4,15% додека CROBIS падна за 0,2%.

Љубљанските индекси минатата недела забележаа пад и тоа СБИ20

за 1,70% и SBITOP за 1,58%. Индексот ЅАЅХ-10 од Босна и

Херцеговина изгуби 5,36% од својата вредност додека во раст беше

индексот BIRS за 0,36 %.

с.35 ЗАБАВУВАЊЕ HA ПАДОТ ОД ГЛОБАЛНАТА КРИЗА

Почетокот на неделата го карактеризираа големите порасти на

светските берзи што се резултат на позитивните очекувања на инве-

ститорите поврзани со полугодишните извештаи кои компаниите

почнуваат да ги објавуваат. Co особено внимание се очекуваат пода-

тоците од азиските извозно ориентирани земји за подобрување на

финансискита сосојби и нивните влијанија на глобалниот пазар на

капитал. Овие резултати во моментот ќе имаат влијание само на кра-

ток рок, бидејќи побарувачката на нивните произ-води во западните

земји се уште не е доволно јака.

КАПИТАЛс.11 САМО ВО МАКЕДОНИЈА НЕМА ИНВЕСГИЦИИ

Приливот на странски капитал годинава во земјите од регионот е

многу поголем отколку во Макдонија. Владата се пофали дека во

земјава само во август влегле 33,7 милиони евра странски инвести-

ции. Но, работата не е за фалење. Прво, затоа што дури 27 милиони

евра од странските инвестиции се кредити што фирмите ги зеле од

своите централи во аранаво, а 6,9 милиони евра е реинвестираната

добивка. Нема гринфлид инвестиција!

с.24 ПРЕРОДБАТА ВО КОМА!

По тригодишното владеење на ВМРО-ДПМНЕ министрите на

сите главни економски ресори се во оставка. Премиерот бил незадо-

волен како тие си ја вршеле нивната досегашна работа. Објаснување

неуверливо дури и за оние кои досега “на слепо” ги величеа успесите

на власта. “Македонската влада се освежува”. Вака владиниот порт-

парол ги објасни ос-тавките кои во изминатите десетина дена ја потре-

соа Владата. Пемиерот, пак, беше уште посликовит “Владата не е во

криза. Се врши само реконструкција.

с.28 ЗАБОРАВЕТЕ НА СТРАНСКИТЕ ИНВЕСТИЦИИ!

Мојмир Мрак - Професор нa Економскиот факултет нa

Универзитетот Љубљана

После оваа криза, секоја земја ќе треба да го финансира најголе-

миот дел од економскиот развој од сопствени средства, a нe од стран-

ски инвестиции. што се однесува до Македонија, пазарот е мал и

реално е да се каже дека нe претставува некој значаен таргет за голе-

мите корпорации. Повеќе можности гледам за влез на мали и средни

фирми, a не нa инвестиции од 100 милиони евра. Повеќе мали инве-

стиции на долг рок се можеби поодржливи

с.34 MБПР СЕ УШТЕ НЕ ЗНАЕ, ИЛИ НЕ САКА ДА КАЖЕ КАКО ЌЕКРЕДИТИРА?!!

Долгонајавуваните измени во законот за Македонската банка за

подршка нa развојот (МБПР) минатата недела конечно поминаа на

владина седница. Суштинската промена за бизнисите е можноста

МБПР од следната година директно да ги кредитира компаниите. Тоа

треба да резултира co поевтини кредити за бизнисите, кои досега се

одобруваа преку деловните банки. Сепак, од односот на одговорните

лица во МБПР, заклучивме дека или на никој таму нe му е јасно како

ќе функционира директното кредитирање, или, пак, никој нe сака јавно

да зборува.

с.36 КРИЗАТA ЈА ОДЛОЖИ ИНВЕСТИЦИЈАТА ТЕШКА ОСУММИЛИОНИ ЕВРА!

Компанијата Кнауф Радика немо да ги вложи планираните осум

милиони евра во проширување на производните капацитети во Дебар,

поради намале-ната продажба на градежни материјали предизвикана

од глобалната економска и финансиска криза. Според директорот на

Кнауф Радика, Тодор Деловски, планирано било оваа инвестиција да

се оствари годинава, a со целзголемување на произ-водствените

капацитети на фабриката за гипсени производи во Дебар.

Одложувањто на оваа инвес-тиција ги замрзна и новите вработувања

во фабриката.

с.38 РЕБРЕНДИРАЊЕТО ЌЕ ДОНЕСЕ ГОЛЕМИ ПРИДОБИВКИ

По низата ребрендирања во Македонија во неколку сектори ново

име влезе и во македонскиот осигурителен пазар. УНИКА Македонија

од почетокот на годинаво и официјално стана дел од една од најголе-

мите осигурителни групации во Југоисточна Европа УНИКА Груп

Австрија. Ова е еден од оние процеси на ребрендирање кој донесе

корист за сите засегнати страни, велат во менаџментот на компа-

нијата.

1. KRATOK PREGLED NA NASTANI VO NEDELNICITE

OD 13.07 DO 18.07.2009 g. PONEDELNIK-SABOTA

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:54 Page 23

Page 24: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

24 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 83 Data 20.07.2009

НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА...

Стпанска банка АД – Скопје е избрана занајдобра банка во Македонија за 2008 годинаод страна на британскиот финансиски магазинEUROMONEY. Наградите за најдобрите одбанкарскиот сектор се базираат напостигнувања врз основа на севкупниперформанси, извонредни услуги конклиентите, иновативни производи, примена наврвни стандарди на корпоративно управувањеи лидерство во финансискиот сектор.

Посебно се цени фактот што Стопанскабанка АД – Скопје ја заврши 2007 година содобивка пред оданочување од ЕУР 19,6милиони, што е за 53,4% повеќе одпретходната година. Со ова успеа да остваринад 24% поврат на просечен капитал и 2,5%поврат на просечни средства. Стопанска банкаАД - Скопје опслужува повеќе од половина од

населението во земјата што ја правифинансиски партнер на секое семејство воземјата.

Ова престижно признание, Стопанска банкаАД – Скопје го добива по втор пат, откако во2007 година исто така беше прогласена за

најдобра банка во Македонија од страна наEUROMONEY.

Наградата од EUROMONEY, која бешедоделена на свеченост одржана во Виена на01 Јули, за менаџерскиот тим на Стопанскабанка АД – Скопје претставува заслуженопризнание за доброто работење и вложениоттруд за задоволување на потребите наклиентите, но претставува и особен предизвикза континуирана примена на Европскитевредности и стандарди во работењето.

Успешниот тим на Стопанска Банка АД –Скопје продолжува да работи на страната наклиентите за задоволување на финансискитепотреби како најсигурен партнер воостварувањето на нивните желби, замисли ипланови.

спорЕд EUROMONEY

стопанска – најдобра банка за 2008 година

- Стопанска банка не очекува раст на каматите до крајот на годината, а доколку дојде доприлив на позначителни финансиски средства од странство можно е тие и да се намалат. - Неочекуваме раст на каматите до крајот на годината, а доколку дојде до прилив на позначителнисредства финансиски средства од странство може да се отвори процес на намалување накаматните стапки, изјави денеска генералниот директор на Стопанска банка Глигор Бишев.

Тој посочи дека не само што депозитите во банката во првите шест месеци од годинавазабележале раст, туку и вкупната актива на банката е зголемена за 35 милиони евра и вомоментов изнесува околу една милијарда евра. Бишев потенцира дека банката располага совишок од 100 милиони евра ликвидни средства кои ќе бидат насочени кон поддршка на добрипроекти во стопанството.

- Јавниот сектор, бизнис заедницата иекспертската јавност ќе имаат можностпреку новатa форма на меѓусебен дијалогт.н. Економски форум ни и научни погледиза актуелни економски прашања.

Целта на овој проект е да се зајакнедијалогот меѓу владините институции,односно Министерството за економија,бизнис заедницата и стручната јавност заактуелните економски состојби и со тоа дасе создаде побрз економски развој водржавата. Порталот веќе е поставен на веб- страницата на Министерството заекономија и првично ќе се дебатира заенергетските перспективи на државата,како да се зголеми конкурентноста и да сеподобри деловната клима, потоа заефектите и предизвиците од светскатаекономска криза и како на најдобар начинда се презентира државата какоатрактивна туристичка дестинација.

- Главно е да се воспостави таквадебата каде што на непосреден, модерен

начин ќе може да се оствари дијалогот меѓувладините институции, приватниот сектор истручната јавност, изјави министерот заекономија Фатмир Бесими по денешнатасредба со претставници на стопанскитекомори на кои им ја презентираше новатаформа на меѓусебен дијалог. Тој најавидека во наредна фаза голем дел од овиеактивности ќе бидат објавени и воодредени печатени медиуми.

Бизнисмените изразија задоволство одновиот проект каде што за актуелнитеекономски теми ќе може да се дискутирајавно.

- Ова е одличен проект, транспарентен,каде што сите ќе имаме интерактивнакомуникација. Ќе се олесни и работата нановинарите од економскиот сектор. Темитеќе бидат јавно дадени на дебати и какокомори ќе може да ги пласираме своитеидеи, рече претседателот на Сојузот настопанските комори на Македонија, ЗлаткоКалеников.

- Утврдување минимална плата на ниво на гранка,прецизирање на исплатата на прекувремена работа,новогодишен надомест и регрес за годишен одмор седел од одредбите што ги содржи Општиот колективендоговор за стопанството потпишан меѓу Сојузот насиндикати на Македонија и Организацијата наработодавци. Во Договорот што беше потпишан понеколку месечни преговори меѓу двете страни соодредба е вклучено и мирното решавање наспоровите меѓу синдикатот и работодавецот.

- Во услови на финансиска и економска криза восветот и во Македонија се чувствуваше потребатадека треба да се прецизираат и да се подобратправата на работниците во Македонија, рече наденешната прес-конференција на ССМ МиланЖивковиќ. Тој посочи дека одредбите од Општиот колективендоговор се усогласени со измените од Законот заработни односи и со Законот за бруто-плати.

Одредбите од Општиот колективен договор ќестапат во сила откако тој ќе биде објавен во Службенвесник на Република Македонија.

ссМ и организациЈата на

работодавци

општ колективендоговор за

стопанството

Јавниот сЕктор, бизнис заЕдницата и ЕкспЕртската

Јавност-здружЕни

Економски форум - новаформа на меѓусебен дијалог

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:54 Page 24

Page 25: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI 25Data 20. 07. 2009 broj 83 берзНИК

N E D E L E N P R E G L E D N A M A K E D O N S K A B E R Z A

za period od 6.07. - 10.07. 2009 godina

PREGLED ZA NAJTRGUVANI AKCII NA OFICIJALEN PAZAR

VKUPEN PROMET NA MAKEDONSKATA

BERZA AD SKOPJE U^ESTVO NA ODDELNI PAZARNI

SEGMENTI VO VKUPNIOT PROMET

10 NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST

NA OFICIJALEN PAZAR

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:54 Page 25

Page 26: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

26 OFICIJALEN PAZAR ZA PERIOD OD 6.07. D0 10.07. 2009

берзНИК broj 83 Data 20. 07. 2009

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:53 Page 26

Page 27: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:53 Page 27

Page 28: БЕРЗНИК Број 0083 од 20.07.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090720-0083L

berznik_083:berzNIK 18.07.2009 15:53 Page 28