БЕРЗНИК Број 0078 од 15.06.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090615-0078L

берзНИК

- G

OD

IN

A I

II-

BR

OJ

78

- 1

5 ЈУНИ

20

09

GO

DI

NA

(P

RI

LO

G N

A T

EN

DE

RN

IK

)

www.berznik.com.mk

Кризата нуди можности за оние кои можат и знаат да ги искористат

Кризата нуди можности за оние кои можат и знаат да ги искористат

4 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 78 Data 13. 06. 2009

Зајакнувањето на капацитетот на РепубликаМакедонија за решавање на проблемите одобласта на трговската политика и креирањетосоодветни решенија за нивно надминувањебеше темата на Петтата годишна конференцијаза унапредување на извозот на РепубликаМакедонија, што се одржа во Скопје. Главнацел на конференцијата, организирана одМинистерството за економија и Проектотна УСАИД за деловно опкружување(БЕА), е создавањето дијалог меѓу приватниотсектор и Владата во креирање на надворешно-трговската политика во функција на унапреду-вањето на извозот.

Министерот за финансии Трајко Славескиистакна дека извозот за мала и отворена еко-номија како македонската претставува основаза креирање на БДП и нови работни места. -Малите и отворени економии по дефиниција сеекономии кои разменуваат голем дел од својотБДП со останатиот свет. Малкумина во јавно-ста успеваат да разберат дека меѓународнатаразмена се сведува на размена на реалнистоки и услуги со реални стоки и услуги, апарите се само посредник, рече Славески. Тојпосочи дека, дoколку Македонија сака да имаекономска активност потребни се средства однадвор во вид на опрема, машини, суровини.За животот, како што кажа се потребни автомо-били и течни горива неопходни за нивниотпогон, како и редица други стоки за широкапотрошувачка за кои нема капацитет да се про-изведат кај нас.- За да платиме или да гидобиеме тие добра во земјата треба да имамедомашни стоки кои треба да ги понудиме наостанатиот свет. Тоа можеме да го постигнеме

доколку имаме компании кои имаат можност дапласираат свои производи на странски пазари.Оваа конференција е можност да се побараатоптимални решенија, инструменти и политикиза подобрување на условите на компаниитешто извезуваат заради одржување на макро-економската стабилност на државата, вработе-носта, растот на БДП, платниот биланс и поли-тиката на стабилен девизен курс, речеСлавески.

Директорот на Мисијата на УСАИД воМакедонија, Тимоти Донеј посочи дека годиш-ната Конференција за унапредување на маке-донскиот извоз претставува важен форум задијалог меѓу јавниот и приватниот сектор заначинот на кој треба да се подобри трговскатаполитика за земјата и деловното опкружување.

- Конкурентните и ефективни политики вообласта на надворешната трговија се клученелемент на вкупниот напор за зацврстување наодносите на Македонија со останатите земји, аденешната конференција е многу важна за тоа,рече Донеј.

Во рамките на конфернецијата министеротза економија Фатмир Бесими го презентира-ше Извештајот за надворешната трговија наМакедонија за 2009 година изработен одМинистерството за економија и БЕА. Во

него има објаснувања за движењата на надво-решната трговија во изминатите десет години,заклучно со 2008 година, како и за активности-те, мерките и политиките за подобрување нанадворешната трговија на РепубликаМакедонија. Бесими истакна дека согласноИзвештајот, извозот во минатата година бележипораст од 18,47 отсто, а увозот за 29,65 отстово однос на 2007 година.

- За да се подобри извозот треба да се зго-леми конкурентноста на нашите компании. Тоаможе да се постигне со намалување на трошо-ците за реализација на бизнис, подобрувањена деловната клима, воведување про-бизнисориентирана даночна политика, натамошналиберализација на трговијата и намалување нацарините и царинските стапки за репромате-ријали и опрема за компаниите, изјави Бесими.

Во однос на субвенционирањето на про-изводството на извозно ориентираните фирми,Бесими рече дека тоа треба да биде во рамки-те на принципите кои важат во СТО, чија член-ка е и Република Македонија. - Ќе преземемемерки што се фискално издржани, пазарноориентирани и што не значат протекционизам,а што ќе значат поддршка и олеснување нареализација на бизнис во Македонија, речетој.

годишна конФЕрЕнција за унаПрЕдувањЕ на МакЕдонСкиот извоз

зголемената конкурентност – основаза поголем пласман во странство

тоа може да се постигне со намалување на трошоците за реализација набизнис, подобрување на деловната клима, воведување про-бизнис ори-ентирана даночна политика, натамошна либерализација на трговијатаи намалување на царините и царинските стапки за репроматеријали иопрема за компаниите, порача министерот за финансии, Фатмир Бесими

Стопанската комора на Македонија, во сора-ботка со Амбасадата на Ангола со седиште воБелград, Република Србија, организираше пре-тставување на Ангола како можна нова бизнис-дестинација

- Ангола е подготвена за соработка со маке-донски компании во речиси сите области.Особено сме заинтересирани за јакнење напартнерства меѓу компании од двете земји.Како атрактивни за инвестирање се издвојува-ат земјоделството, градежништвото, електрич-ната енергија и водата, развојот на инфра-структурата, туризмот и угостителството,рударството, рибарството и образованието, -им порача на македонските деловни луѓеВинсенте Муанда, советник во Амбасадата наАнгола.

Инаку, во последните неколку години овааафриканска држава бележи економски раст којсе движи околу 25 отсто, што ја вбројува воедна од најбрзорастечките економии во светот.Инфлацијата е се уште двоцифрена, и ланиизнесувала 13,2 отсто, но Владата на овааземја прави напори драстично да ја намали.При презентацијата беше соопштено дека настранските инвеститори им се нудат погодно-сти за вложувањата и за таа цел државата еподелена во три зони. Во првата, во која спаѓаи главниот град Луанда, инвеститорите сеослободени од сите давачки во време од 3години, во втората 4, а во третата зона дури 6години.

Позната по своите богати нафтени извори идијамантски наоѓалишта таа се повеќе се иден-

тификува како важна инвестициска дестина-ција од страна на големите светски корпора-ции. Покрај нафтата и дијамантските наоѓа-лишта, природни ресурси со кои располагаземјата се и петролејот, фосфорот, бакарот,златото, железната руда, манганот и ураниумот.Во 2008 година Ангола бележи извоз од 72,58милијарди долари, а најчести извозни партнерисе САД, Кина, Франција и Тајван. Во земјата сеприсутни компании од Балканот, а пред се одсоседна Србија.

ПрЕзЕнтација на ангола во СтоПанСката коМора на МакЕдонија

Можна дестинација за македонскиот бизнис

Анголската висока стапка на пораст е резултат на нафтениот сектор, кој има предност во односна високите меѓународни нафтени цени. Производството на нафта изнесува околу 85% од БДП.

Во 2005 година Владата почна да користи кредитна линија од 2 милијарди САД долари, неодам-на зголемена на 7 милијарди, од Кина за изградба на јавната инфраструктура, при што неколкуголеми проекти беа комплетирани во 2006 година. Ангола има земено големи кредитни линии одБразил, Португалија, Германија, Шпанија и ЕУ. Централната банка во 2003 година имплементи-раше програм за стабилизација на девизниот курс, користејќи странски девизни резерви да купикванза (локална валута) надвор од циркулацијата.

Економски показатели

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI

1. „ФЕРШПЕД” ГИ ПОДЕЛИ ВЛАСИТЕ (*****) 2. MЕНАЏЕРИТЕ ДА КРЕИРААТ СОПСТВЕН МОДЕЛ ЗА СПРАВУВАЊЕ СО КРИЗАТА (***) ДНЕВНИК

с.3 „ФЕРШПЕД” ГИ ПОДЕЛИ ВЛАСИТЕ

с.6 ЕВН ГИ ДОБИ ШТИПСКИТЕ ТРАФОСТАНИЦИ

с.6 ПРВОБИТЕН КАПИТАЛИЗАМ ВО БИТОЛСКА ШЕЌЕРАНА

с.7 НАЕСЕН-ДИГИТАЛНА ТЕЛЕВИЗИЈА

с.7 КВАЛИТЕТОТ НА МЕСОТО ПОЧНУВА ОД ФАРМИТЕ

с.9 ММФ И НАТАМУ ЌЕ ПОМАГА ПРОТИВ КРИЗАТА

БИЗНИС

с.4 МАКЕДОНСКАТА ВОЗДУХОПЛОВНА НАВИГАЦИЈА ВОНОВА ФИРМА М-НАВ

с.5 МАКЕДОНСКАТА ВОЗДУХОПЛОВНА НАВИГАЦИЈА ВОНОВА ФИРМА М-НАВ

с.7 MЕНАЏЕРИТЕ ДА КРЕИРААТ СОПСТВЕН МОДЕЛ ЗАСПРАВУВАЊЕ СО КРИЗАТА

с.8 НАМАЛЕНА СТАПКАТА НА АДЕКВАТНОСТ НА КАПИ-ТАЛОТ НА БАНКАТА

с.9 ОБВРЗНИЦИТЕ ОД ОСМАТА ЕМИСИЈА ОСТВАРИЈАНАЈГОЛЕМ ПРОМЕТ

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.3 СЛУЧАЈОТ „ФЕРШПЕД” СЕ ПОЛИТИЗИРА

с.8 „БУЈОТО-ИНВЕСТ” СЕ ПРОДАВА НА БЕРЗАТА

ВРЕМЕс.2 ФЕРШПЕД НЕ Е ЖРТВА НА АНТИВЛАШКА ХАЈКА

с.4 ЛОТАРИЈАТА НИКАКО ДА ПОПОЛНИ ЛИВЧЕ

с.7 СИТЕ ИМААТ ЗА ЗЕМАЊЕ, А НИКОЈ НЕМА ЗА ПЛАЌАЊЕ

с.7 МОНОПОЛ ВО ШПЕДИТЕРСКИОТ БИЗНИС?

ВЕЧЕР

с.6 ПРЕТСТАВНИШТВО ВО СКОПЈЕ

с.6 КАН: ПОМОШ ЗА НАЈПОГОДЕНИТЕ ЗЕМЈИ

с.6 ДОМАШНИТЕ ИНВЕСТИТОРИ ЈА ОДРЖУВАТ ЗЕЛЕНА-ТА ТРЕСКА НА БЕРЗАТА

ВЕСТ

с.6 ГРУЕВСКИ ГИ СКАРА И ВЛАСИТЕ

НОВА МАКЕДОНИЈА

с.9 НЕМА ЈУНАК ЗА АМНЕСТИЈА НА ВАЛКАНИТЕ ПАРИ

с.9 КОСТОВ: ПРЕКУ „ФЕРШПЕД” НЕ СЕ ВРШИ ХАЈКАПРОТИВ ВЛАСИТЕ

ШПИЦ

с.6 ВЛАСИТЕ СЕ ПОДЕЛИЈА ЗА „ФЕРШПЕД”

с.8 ИЗГЛЕДА НЕ ГИ САКАМЕ ПАРИТЕ ОД ЕУ

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENI MEDIUMI 5Data 13. 06. 2009 broj 78 берзНИК

S O D R @ I N A

НАМЕСТО VOVED........................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3

BERZNIK - PONEDELNIK SREDA ........................... . . . . . . . . .5-7

РЕГИОНАЛНИ БЕРЗИ.............................................8-9

СООБРАЌАЈ...................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10-11

нА ДОмАшен ТеРен................. . . . . . . . . . . . . .12-13

КОнФеРенЦИЈА нА УСАИД. . . . . . . . . . . . . . . . . . .14-16

СВЕТ ВЕСТИ.........................................................18-19

БЕРЗНИК - ЧЕТВРТОК-САБОТА . . . . . . . . . . . .20-23

НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА................................24

БЕРЗА................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25-26

Izdava: INTERNACIONAL NIK AD - SkopjeMediumska biblioteka i digitalna arhivaRedakcija na ��Adresa: Plo{tad MAKEDONIJA bb, p.fah 882 Skopje, 1000,

R.Makedonija Tel. 02/25.32.800 faks: 02/25.32.839

Internet: www.interNIK.com.mk;e-mail: [email protected]

Izvr{en direktor: Zdravko JosifovskiMarketing: Ivona Josifovska

IKT Menaxer: Kiro VelkovskiMenaxer za delovni odnosi: Divna Pe{i}

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENIMEDIUMI �� e osnovan 2007 godina.

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENIMEDIUMI ��Broj: 56

Data: 01.12.2008

SE DISTRIBUIRA SAMO SO PRETPLATA

FOTO NASLOVNA: ПРИСТАП ДО КАПИТАЛ

Foto: Robert Spasovski

Redakcija na ��Internet distributiven sis-

tem: www.interNIK.com.mkGlaven i odgovoren urednik: Makedonka BaldazarskaNovinari: Vaska Mickoska Evoluator na vesti: Renata Tasovskaoperatori: Mare Lazarevska, Martin Arsovski, \or|e Rexi} iDarko TripunovskiFotoreporter: Robert Spasovski

Marketing, distribucija i proda`ba: INTERNACIONAL NIK AD - Skopje

I M P R E S S U M

8.06.2009 g. PONEDELNIK

1. KRATOK PREGLED NA NASTANIЕкономијата на еврозоната ќе се намали за 4,6 проценти

во 2009 година, соопшти Европската централна банка(ЕЦБ), што е многу поголемо намалување од претходнитепредвидувања за 2,7 проценти. Банката соопшти декаочекува видливо подобрување идната година, апозитивниот развој да се врати кон средината на 2010година, пренесе Утрински весник. Коментарите следеа откако ЕЦБ ги задржа каматните

стапки во еврозоната на еден процент, чекор што бешеочекуван од аналитичарите. Тие истакнаа дека ЕЦБ сакада избегне поттикнувачка дефлација, откако податоците заинфлација во еврозоната во мај покажаа 0,0 проценти.Банката на Англија, исто така, ги задржа британскитестапки на 0,5 проценти.

Случајот Фершпед се политизира;Фершпед ги поделиВласите; Груевски ги скара Власите.... Ова се насловите засучајот Фершпед- Царина, што и денес е топ тема вопечатените гласила.-Случајот со одземањето налиценцата на Фершпед доби политички димензии, авоедно ги разедини и партиите на Власите во Македонија.Откако Демократскиот сојуз на Власите од Битола излезесо став дека Владата, на чело со ВМРО-ДПМНЕ, почнувахајка против Власите, вчера Партијата на Власите наМакедонија, која е во коалиција со владејачката ВМРО-ДПМНЕ, ги отфрли ваквите обвинувања оценувајќи ги какосмешни. Во меѓувреме, ниту првиот цариник Ванчо Каргов,ниту премиерот Никола Груевски не знаат кој стои задфирмата, МКД шпед, која го презема приматот наФершпед како единствена фирма со голема царинскагаранција. Со контраставови вчера излезе Партијата наВласите на Македонија, според која, тие како партија којае во коалиција со ВМРО-ДПМНЕ, се вистински репрезентна Власите во Македонија. Тие сметаат дека тврдењата завршење хајка против оваа заедница се смешни. Запретседателот на оваа партија, Митко Костов, кој како дасакаше однапред да пресуди, рече дека не смее да седозволи поради заштита на еден човек со сомнителноминато и сомнително здобиен имот да се оцрнува еднацела заедница. Воедно, тој смета дека за сето ова евиновен лидерот на опозиционата СДСМ, БранкоЦрвенковски....- Одлуката на Царинската управа е за 31царински прекршок, направени од 2004 до 2008 година,односно по 5 прекршоци годишно собрани кумулативно,што не е во согласност со законот кој се однесува на 12последователни месеци. Значи, законот не е ’оче наш‘ задиректорот кој така се претставува, стои во реакцијата наФершпед. Оттаму додаваат и дека Комисијата за царинскипрекршоци почнала со работа од октомври 2007 година, аизменетиот Царинскиот закон се применува од 18 јануари2008 година. Вечер пренесува: Откупот на 3.000пштествени станови се пролонгира за 1,5 година.-И поречиси 20 години откако почна приватизацијата настанбената област, државата не може да се ослободи однад три илјади станови што го носат титуларот

општествени. Во нив се вселени лица со договори закористење на становите - носители на станарски права иистите досега не ги откупиле во согласност со условитешто ги нуди Законот за продажба на станови воопштествена сопственост. Министерот за транспорт иврски Миле Јанакиески вели дека со преодните одредбина новиот Закон за домување, што е усвоен од Владата ие испратен во собраниска процедура, се продолжува рокотза откуп на општествените станови од страна накорисниците и тоа до крајот на 2010 година. Утрински весник, пак нотира:-Oпштините во иднина ќеможат да издвојуваат средства во посебни фондови заизградба на непрофитни станбени згради со социјалнистанови. Ова е една од суштинските новини што гирегулира новиот Закон за домување, кои вчера на прес-конференција ги претстави министерот за транспорт иврски, Миле Јанакиески.

-Бујото-инвест а.д. Скопје утре ќе се продава на Берзата.Се продаваат изложбено-продажниот салон за мебел имаркетот за производи за домаќинство БХЦ, објект што ена 7 километри од центарот на Скопје, на патот конДрачево. Домашните инвеститори ја одржуваат зелената треска на

берзата- Мајскиот промет на Македонската берза захартии од вредност е речиси преполовен во однос нааприл. Истргувани се 13,9 милиони евра што е за 43,6проценти помалку од април кога беа свртени 24,6 милиониевра. Во мај повеќе се тргуваше на класичен начин, апомалку имаше блок трансакции. Пазарната капитација наакциите порасна за 6,43 проценти и достигна вредност од105,3 милијарди денари. Во мај најмногу тргувадомашните физички и правни лица, додека странскитефизички и правни лица речиси беа незначителни.Изразено во проценти тоа е 78,45 проценти домашниинвестициии, наспроти 21,55 отсто странски вложувања.

На продажба ќе бидат понудени 222.962 обични акции,што се 99,95 отсто од вкупната вредност на друштвото, сопочетна цена од 1.800 денари за акција. Номиналнатавредност на акцијата е 600 денари, а висината наосновачкиот капитал изнесува 133.848.000 милиониденари. Продажбата ќе се врши по пат на јавна берзанскааукција и тоа по моделот се’ или ништо, а акциите кои сесопственост на Љупчо Стојковски ќе се продаваатисклучително во готово.Водечкиот иноватор во сферата на телекомуника-цискитеуслуги за фиксната и мобилната телефонија, австрискатакомпанија Kapsch CarrierCom отвора свое претставништвои на македонскиот пазар, како дел од својата стратегија запроширување во источна и југоисточна Европа. Поотворањето на фирми - ќерки во Хрватска, Србија,Бугарија, Словенија и Белорусија, сега и Македонијавлегува во редот на земји во кои се препознаваат развојнипотенцијали и услови за успешно дејствување и покрајактуелната светска финансиска криза.

1. ДЕФИЦИТОТ СЕ ПРИБЛИЖИ ДО МИЛИЈАРДА ДОЛАРИ (*****)

2. ВЛАДАТА ТРЕБА ДА ИНТЕРВЕНИРА ВО ОДДЕЛНИ КОМПАНИИ (****)


6 BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI


1. KRATOK PREGLED NA NASTANI

9.06.2009 g. VTORNIK

ДНЕВНИКс.7 ИЗВОЗОТ ДЛАБОКО ЗАГАЗИ ВО МИНУС

с.9 БЕНЗИНОТ ПАК НАД ЕДНО ЕВРО

с.9 BO ЈУЛИ ЌЕ ЗЕМЕМЕ ПАРИ ОД ММФ

с.11 ЕВН И „ШТАТКРАФТ” ЌЕ ГРАДАТ ТРИ ХИДРО-ЦЕНТРАЛИ ВО АЛБАНИЈА

БИЗНИС

с.2 БЕНЗИНИТЕ ПОСКАПИ ЗА ДВА, ДИЗЕЛОТ ЗА 2.5 ДЕНАРИ ПО ЛИТАР

с.2 ТРГОВСКИОТ ДЕФИЦИТ КОКНА НА 832 МИЛИОНИ ДОЛАРИ

с.5 КРЕДИТНИОТ РАСТ И ПОНАТАМУ НА “ТУРКАЊЕ”

с.7 „КАПШ КЕРИЕРКОМ,, ОСНОВА ФИРМА - ЌЕРКА ВО МАКЕДОНИЈА

с.8 ПАЗАРИТЕ НА КАПИТАЛОТ „ПОЗИТИВНИ” ТРИ НЕДЕЛИ

с.8 БУЈОТО ИНВЕСТ ГО ПРОДАВА ДОМИНАНТНИОТ ПАКЕТ АКЦИИ

с.9 „ТРГОЈУГ” СКОПЈЕ-НАЈТРГУВАНА ХАРТИЈА НА ЦЕЛИОТ ПАЗАР


с.4 СУДСКИОТ СОВЕТ, ЗАСЕГА, НЕ СЕ МЕША ВО СЛУЧАЈОТ СО ЕВН!

с.8 ММФ ПАК ДОАЃА ВО СКОПЈЕ - НЕМА АБЕР ОД АРАНЖМАН

с.8 БЕНЗИНИТЕ ПОСКАПИ ЗА 2, ДИЗЕЛОТ ЗА 2,5 ДЕНАРА с.9 БИЗНИСОТ БАРА ПОГОЛЕМА ПОДДРШКА ОД ПОЛИТИКАТА

ВРЕМЕ

с.5 БЕНЗИНИТЕ ПОСКАПЕА

с.7 СПАСОТ Е ВО ФАБРИКА ЗА МЛЕКО ВО ПРАВ

с.7 УВОЗОТ ДВОЈНО ПОГОЛЕМ ОД ИЗВОЗОТ

ВЕЧЕР

с.5 ПРЕСУДАТА ЗА ЕВН-ЕЛЕМ НЕМА ДА ЈА РАЗРЕШИ СУДИЈКАТА

с.6 БЕНЗИНИТЕ ПОСКАПЕА ДВА ДЕНАРА

с.6 СЕ ПРОДАВА ОБЈЕКТОТ НА БУЈОТО ИНВЕСТ

с.7 УТРЕ ОДЛУКА ЗА СТЕЧАЈ?

ВЕСТс.2 БЕНЗИНИТЕ ПОСКАПЕА ЗА ДВА, А ДИЗЕЛОТ ЗА 2,5 ДЕНАРИ ПО ЛИТАР

с.5 НЕМАМ НИШТО ПРОТИВ ШТЕРЈО

с.8 МАКЕДОНИЈА СО ТРГОВСКИОТ ДЕФИЦИТ ОД 831


с.8 ВЛАДАТА ТРЕБА ДА ИНТЕРВЕНИРА ВО ОДДЕЛНИ КОМПАНИИ

ШПИЦ

с.10 ПОВИСОКИ ЦЕНИ ЗА БЕНЗННИТЕ

с.10 СУДСКИОТ СОВЕТ МОЛЧИ ЗА СЛУЧАЈОТ „ЕВН”

с.12 СУБВЕНЦИИ ЗА КОРИСНИЦИ НА СОНЧЕВА ЕНЕР-ГИЈА

с.12 ИВАНОВ: ИНВЕСТИРАЈТЕ ВО ОБНОВЛИВИ ИЗВОРИ НА ЕНЕРГИЈА

Алармантните податоци за дефицитот во трговс-ката размена со странство, кој се приближува доизносот од една милијарда долари, -се топ вест восите денешни весници. Имено, минусот во разме-ната за еден месец се продлабочи за уште 200милиони долари и за периодот од јануари до априлдостигна 837,7 милиони. Притоа, црвеното салдово трговијата најмногу се должи на драматичниотпад на извозот на храна, вино, тутун, суровини иминерални горива кои се наши главни стоки со коиконкурираме на странските пазари. Според пода-тоците што ги објави Државниот завод за статисти-ка, побарувачката за домашните суровини востранство речиси тројно е намалена. За првитечетири месеци од годинава извезени се суровиниво вкупна вредност од 37 милиони долари, за раз-лика од истиот период минатата година кога нив-ниот извозот вредел 100 милиони долари. Двојнопаднал и извозот на минерални суровини, кој годи-нава изнесува 46 милиони долари. Вредноста наизвезената храна бележи пад од 12 милиони, а натутунот- осум милиони долари. Најмногу се нама-лиле паричните трансакции кон странство, коипаднаа за 93,7 отсто споредено со лани. Поради сепомалата побарувачка за македонските производиво странство, се намалува и обемот на работа накомпаниите кои пак отпуштаат дел од вработените.Статистичките податоци покажуваат дека од поче-токот на годинава околу 7.500 работници во инду-стријата добиле откази поради намалениот обемна работа и затворањето на странските пазари.Најголемиот дел од нив се вработени во текстил-ната индустрија, рударството и производството наметали.

Сите печатени медиуми ја одбележуваат и сред-бата на претседателот на Македонија, ЃоргеИванов, со бизнисмените, која се одржа воСтопанската комора. На барањето од деловнатазаедница за поголема политичка поддршка во нив-ното натамошно работење, претседателот Ивановвети дека во иднина можат да сметаа на тоа. -Иаконемам големи ингеренции во бизнисот, ќе се зала-

гам за создавање поволен амбиент во земјата занегов развој. Моја стратегија е при секоја посета востранство со мене да доаѓа и бизнис-делегација,односно претставници на компании кои имаатсоработка со фирми од тие земји, како и со ониекои се подготвени да се вклучат во нови соработ-ки. Тоа ќе стане практика во наредниот период и затаа цел е потребно Комората да подготви списокна компании, а од наша страна листа на редоследна државнички посети, рече Иванов.Весниците ја најавуваат и посетата на директорот

на ММФ за Европа, Марек Белка, кој задутре воСкопје ќе се сретне со премиерот Никола Груевски,министерот за финансии, Трајко Славески и гувер-нерот, Петар Гошев. Тој треба да се информира одпрвите луѓе на финансискиот систем воМакедонија какви се состојбите со државната каса,банкарскиот систем, дефицитот во платниотбиланс и во трговската размена. Владата гиотфрла информациите дека посетата значи декасе премислила и ќе бара аранжман одМеѓународниот монетарен фонд. -Остануваме наставот дека засега не ни треба заем од Фондот идека доколку состојбите во втората половина одгодинава тргне на полошо тогаш ќе побарамеаранжман- вели министерот Славески. Тој тврдидека засега единствените пари што на Владатагодинава и требаат од ММФ се тие од нејзинатаквота во институцијата, која изнесува околу 100милиони евра. Инаку, Македонија е единственатадржава во регионот која нема склучено аранжмансо ММФ. Уште пред глобалната финансиска кризада се прошири врз реалниот сектор, Романија,Унгарија, Албанија, Босна и Херцеговина иБугарија побараа и добија аранжман од Фондот.Државата ќе го поттикнува искористувањето наобновливи извори на енергија. Според информа-циите во печатените медиуми, државата ќе обезбе-ди девет милиони денари за околу 500 семејстваво земјава кои во своите домови ќе инсталираатсончеви колектори. Со тоа ќе им бидат покриени30 проценти од трошоците, односно ќе добијат до

300 евра за оваа инвестиција. Според министеротза економија, Фатмир Бесими, досега се пристиг-нати околу 600 барања, а само на првите 500семејства ќе им бидат покриени 30 отсто од трошо-ците. Во Министерството за економија се форми-рани три групи кои на терен по случаен избор ќеисконтролираат околу 100 семејства што веќепоставиле колектори. Економските бенефити одовој проект ќе бидат од големо значење на дома-ќинствата, особено сега, во време на криза,бидејќи се штедат пари од околу 900 денаримесечно, односно во текот на целата година околу7.000 денари.

Весникот Бизнис го најавува влезот на уште еднаавстриска компанија во земјава. Водечкиот инова-тор во сферата на телекомуникациските услуги зафиксна и мобилна телефонија, Капш КериерКом,основа фирма - ќерка во Македонија, со што ком-панијата ја реализира својата стратегија за проши-рување во Источна и Југоисточна Европа. Притоа,претставништвото на Капш, во Скопје тесно ќесоработува со седиштето во Виена, како и со фир-мите-ќерки во Софија, Загреб и Минск и ќе ја зајак-не понудата на атрактивните проекти и услуги ворегионот и пошироко на источноевропскиот пазар.Бензинот поскапува. Македонските возачи одденеска, по осуммесечна пауза, повторно плаќаатнад едно евро за литар бензин. Регулаторнатакомисија за енергетика вчера донесе одлука да гипоскапи нафтените деривати за околу шест отсто.Бензините поскапеа за два денара, а дизел - гори-вата за 2,5 денара за литар. Последен пат бензи-нот во Македонија се продаваше за повеќе од едноевро во октомври 2008 година, кога литар безоло-вен чинеше 64,5 денари. Највисоката цена нафте-ните деривати ја достигнаа кон крајот на јуни мина-тата година, кога возачите за еден литар евросу-пер 95 плаќаа 77,5 денари, а цената беше најнис-ка во почетокот на годинава, кога суперот се про-даваше за 46 денари. Од јануари наваму цената набензините постепено расте по одлуките наРегулаторната комисија за енергетика.

1. KRATOK pREglED NA NASTANI

1. ОДЗЕМЕНА ДОЗВОЛАТА ЗА РАБОТА НА „ФЕРШПЕД” (*****) 2. СТЕЧАЈОТ НА “СВЕДМИЛК” ЌЕ СЕ ЗНАЕ ЗА ТРИ ДЕНА (****)

10.06.2009 g. SREDA

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 7Data 13. 06. 2009 broj 78 берзНИК

Сведмилк оди во стечај. Сите денешни веснициинформираат дека Судот го прифати барањето напривремениот стечаен управник БогољубМакревски и на четворицата доверители да сеотвори стечајна постапка во шведскатамлекарница. Судските власти го отфрлијабарањето на сопственикот Моше Баум, стечајот дасе одложи до 15 јуни за да се подмири долгот од 32милиони евра кон доверителите. Доверителите воСведмилк ја отфрлија понудата на Баум каконеоснована, незаконска и невалидна. СпоредМакревски, последниот финансиски извештај засостојбата во Сведмилк вели дека фабрикатаподолго време работела со загуби, дека ималаблокирани сметки и била неликвидна. Причина заваквата состојба, смета Макревски, е лошотоменаџирање и немањето заокружен техничко-технолошки процес. Сведмилк има материјалнавредност од околу 25 милиони евра, а вкупниотдолг е проценет на околу 32 милиона евра. Нафармерите-кооперанти млекарницата им должиповеќе од четири милиони евра.

На насловниците на печатените медиуми и денессе најде случајот Фершпед. Синдикатот на оваакомпанија побара од Царинската управа и одВладата преиспитување на одлуката за одземањена лиценцата за застапување во царинскипостапки. -Ја повикуваме Царинската управа, нопрвенствено Владата да ја преиспита одлуката,имајќи ги предвид негативните последици, кои ќенастанат од нејзината реализација, изјави лидеротна синдикатот на Фершпед, Витомир Трајковски.Напоменувајќи дека со наведената одлуката сезагрозува егзистенцијата на 1.000 семејства,Трајковски прашува дали Владата во своетобрзање да ја затвори компанијата заборава напридонесите што ги плаќа, кои во минатата годинаизнесуваат 161 милиони денар (2,6 милиони евра).

Помина стравот – граѓаните ги враќаат парите вобанките. Ова е насловот на текстот во Бизнис, кадеможе да се прочита дека вкупниот депозитенпотенцијал на банките, во април годинава, остварипораст на месечна основа од 1.924 милиониденари, или за 1,1%, по минатомесечниот пад од

еден процент, на месечна основа. Депозитите надомаќинствата беа повисоки за 2,3% , a 0,1 % беаво претходниот месец, што е највисока стапка намесечен раст од октомври 2008 година. Овиедвижења се објаснуваат и со остваренитедополнителни приливи на домаќинствата врзоснова на исплатата на редовната рата одобврзницата за старо девизно штедење.

Во економските рубрики на весниците може да сепрочита дека Народна банка на Македонија од 4мај го реализира договорот со Мастеркардинтернејшнел инкор-порејтид за националнопорамнување на безготовинските плаќања вотрговската мрежа во земјава и подигања наготовина во банка или од банкомат со картичкимастеркард издадени од деловните банки.Националното порамнување треба да придонесеза намалување на трошоците на деловните банкиврз основа на овој вид трансакции што во крајналинија би требало да се одрази со намалување натрошоците на давателите на услуги во трговскатамрежа. Придобивката од порамнувањето еочекуваното зголемување на бројот на уредитепреку кои се врши безготовинско плаќање вотрговска мрежа, a со тоа и намалувањето наготовите пари во оптек.

Зголемување на акцизите и царините за увознитеавтомобили и луксузни стоки, државни субвенцииза поттик-нување на извозот на земјоделскипроизводи и суровини, владина помош заотворање нови странски пазари се дел од меркитеза кои економистите, земјоделците и стопанстве-ниците сметаат дека ќе помогнат во намалу-вањето на рекордниот трговски дефицит.Професорот на Американ колеџ, Томе Неновски,за Дневник изјавува дека Владата треба дапреземе и непопуларни мерки за да годестимулира увозот, со што ќе постигнеопштествена корист. Неновски предлагазголемување на акцизите за поскапите авто-мобили, нафтата, цигарите, алкохолот,благородните метали и слични стоки, со што ќепоскапи нивниот увоз. Исто-времено, предлагазголемување на постојните или воведување нови

царини.Во берзанските извештаи може да се прочита

дека нa европските пазари на капиталот владееоптимизам. Индексот на европски акцииFTSEurofirst 300 вчера порасна за 0,6 проценти,надоместувајќи ја загубата од понедел-никот.Енергетскиот и рударскиот сектор пораснаапоради растот на цените на стоковите берзи.FTSEurofirst 300 индексот на европските акциипораснал за 35 проценти над своето рекорднониско ниво, кое го допре на 9.март годи-нава. НизЕвропската унија, клучниот австрискиот индексАТХ пораснал за 1,85 проценти, германскиот DAX30 пораснал за 0,38 проценти, а британскиот FTSE100 остварил пораст од 0,34 проценти.

На македонскиот пазар на капитал вчерашниотпромет 19 милиони денари. Поголемиот дел одвкупниот промет се оствари на Официјалниотпазар и изнесуваше 17.466.419,10 денари со 111реализирани трансакции. На Редовниот пазарпрометот изнесуваше 1.632.830 денари, а беасклучени 41 трансакција. МБИ-10 продолжи со опа-ѓачкиот тренд намалувајќи се за 1,76% привредност од 2.444,64 индексни поени. МБИД сенамали за 2,29% и се спушти на ниво од 2.416,31индексни поени. ОМБ оствари пораст од 0,37%зголемувајќи ја својата вредност на 104,85индексни поени.

Весниците ја најавуваат и денешната промоцијана анализата Препораки за развој на патната ижелезничка инфраструктура во РепубликаМакедонија, од експертите Зоран Кракутовски,Љупчо Тодоровски и Горан Мијоски. Споредавторите, за да не стане тесно грло и да не бидезаобиколена во меѓународниот превоз,Македонија ќе мора во развојните програми какоприоритет да го стави развојот наинфраструктурата, односно доизградба намеѓународните патни коридори 8 и 10, излезот наморските пристаништа Бургас, Варна, Драч,Валона, донесувањето национална стратегија зажелезничките коридори Север-Југ и Исток- Запад,осовременување на системот за наплата напатарина...

ДНЕВНИК

с.6 АНГОЛА НЕОТКРИЕНА ДЕСТИНАЦИЈА ЗА МАКЕДО-НСКИОТ БИЗНИС

с.6 „ФЕРШПЕД” САКА ДА СЕ ОДЛОЖИ ЗАБРАНАТА

с.7 СВЕДМИЛК” ОТИДЕ ВО СТЕЧАЈ

с.7 ПОСКАПИ АКЦИЗИ ЗА ПОМАЛ УВОЗ

БИЗНИС

с.2 ПОРАМНУВАЊЕ НА ПЛАЌАЊАТА СО „МАСТЕР-КАРД”

с.4 ПОМИНА СТРАВОТ - ГРАЃАНИТЕ ГИ ВРАЌААТ ПАРИТЕ ВО БАНКИТЕ

с.5 ПОМИНА СТРАВОТ - ГРАЃАНИТЕ ГИ ВРАЌААТ ПА-РИТЕ ВО БАНКИТЕ

с.8 НЕТРГОВСКИ ТРАНСФЕР НА НОВИ АКЦИИ НА ДРУШТВАТА

с.8 СТОКОВИТЕ БЕРЗИ ГИ ПОРАСНАА ЕВРОПСКИТЕ АКЦИИ

с.8 ВИТАМИНКА ПОНИШТУВА 2730 СОПСТВЕНИ АК-ЦИИ

с.9 ПРОМЕТОТ ОД ТРГУВАЊЕТО - 19 МИЛИОНИ ДЕНАРИ


с.7 ИЗВОЗОТ ТОНЕ, ТРГОВСКИОТ ДЕФИЦИТ ГАЛОПИ-РА

с.7 БЕРЗАТА ПОВТОРНО ВО ЦРВЕНО

с.7 ПОРАМНУВАЊЕ НБМ - “МАСТЕРКАРТ”

с.7 “СВЕДМИЛК” ОДИ ВО СТЕЧАЈ

ВРЕМЕ

с.2 СЕ БАРА ОДЛОЖУВАЊЕ НА ОДЛУКАТА ЗА „ФЕР-ШПЕД”

ГРАЃАНИТЕ ВО БАНКИТЕ ВРЗАА 1,5 МИЛИЈАРДА ЕВРА

с.5 „СВЕДМИЛК” ОДИ ВО СТЕЧАЈ

с.7 ЕВН И ВЛАДАТА РИЗИКУВААТ МИЛИОНИ

ВЕЧЕР

с.5 ЗГОЛЕМЕНИ КАМАТИ

с.6 ЕВН ЌЕ ГРАДИ ТРИ ЦЕНТРАЛИ ВО АЛБАНИЈА

с.7 ЦАРИНАТА ДА ЈА ПРЕИСПИТА ОДЛУКАТА ЗА ФЕР-ШПЕД

с.7 СВЕДМИЛК ВО СТЕЧАЈ

ВЕСТ

с.3 “СВЕДМИЛК” ВО СТЕЧАЈ

с.6 “МКД” Е ПРВА ШПЕДИЦИЈА, НО НИКОЈ НЕ ЗНАЕ КОЈА Е

с.6 “СЕ ПЛАШАТ ОД ФЕРШПЕД, ЗАТОА ГО ЗАТВОРА-АТ”


с.7 АВСТРИСКАТА „КАПШКЕРИЕРКОМ” ВЛЕГУВА ВО МАКЕДОНИЈА

с.7 ПРВО ДОИЗГРАДБА НА КОРИДОРИТЕ, ПА ЕКОНОМСКА ПРЕРОДБА

с.7 СТОПАНСТВЕНИЦИ ОД РЕГИОНОТ ЗАЕДНИЧКИ ЌЕ БАРААТ ПАРИ ОД ЕУ

ШПИЦ

с.10 CO КЛУЧОТ ЗА „ФЕРШПЕД 1.000 СЕМЕЈСТВА НА УЛИЦА

с.10 „СВЕДМИЛК” ОДИ ПОД СТЕЧАЈ



Иако се наоѓа во центарот на Балканскиотполуостров, Република Македонија,поради недоволниот развој на инфра-

структурата, особено во насоката Исток -Запад, досега ги нема искористено предности-те што ги носи нејзината географска положба,односно, позицијата на сообраќаен крстопатна Балканот. - Подобрениот транспортенсистем ќе го поттикне економскиот раст, ќе јаподобри персоналната мобилност на граѓани-те, ќе ги намали трансакционите трошоци забизнис и ќе ја направи државата поконкурент-на и попривлечна за странски инвестиции,-истакна билјана јанева, извршен директор наИнститутот за економски стратегии и меѓуна-родни односи Охрид, на минатонеделната про-моција на книгата Препораки за развој напатната и железничката инфраструктура воРепублика Македонија, од авторите м-р ЉупчоТодоровски, д-р Зоран Кракутовски и м-р ГоранМијоски. Со оглед дека патната и железничка-та инфраструктура се од особена важност зацелосниот развој на државава, Институтот гозапочна овој проект во кој се дава пресек намоменталната состојба во транспортнатаинфраструктура, како и стручни препораки заподобрување на актуелните состојби.Презентирајќи го историскиот развој на патиш-тата во Република Македонија, Љупчотодоровски, потенцираше дека на развојот напатната и железничката инфраструктура водржавава не смее да се гледа парцијално,само во локални рамки, бидејќи развојот напатната и железничката инфраструктура кајнас е во интеракција со инфраструктурата вососедните земји, со што се придонесува ифорсира интеграцијата на РепубликаМакедонија во регионот и во Европа.

жЕлЕзнИцата на слЕп кОлОсЕк

На моменталната состојба и препораките заразвој на железничката инфраструктура воРепублика Македонија се осврна зоранкракутовски, кој истакна дека во изминативе50 години во сообраќајниот систем на земјава,постоеше исклучително неусогласен развој воодделни сообраќајни гранки, а тој неповоленоднос особено беше изразен помеѓу патниот ижелезничкиот транспорт. Така, патниот сообра-ќај од околу 8 проценти во 50-тите години,денес е зголемен на околу 92 проценти вопатничкиот и околу 89 проценти во товарниотсообраќај.

Инаку, постојната состојба на железничкатаинфраструктура е следна: Должината наотворени пруги, заедно со главните колосециво железничките станици во изнесува 669километри, од кои магистрални се со должинаод 391 км, а електрификација е извршена наоколу 233 км отворени пруги или околу 35% одвкупната должина. И, иако Македонија гозавзема централниот дел на Балканот, сé уштене е обезбедено поврзување со железничкипруги со Бугарија и Албанија. Железничкитепруги, освен Табановце – Гевгелија (делницаод Пан-Европскиот Коридор 10) и Скопје -Волково, завршуваат како слепи колосеци.Пругата Битола - Кременица (делница од Пан-Европскиот Коридор 10-Д) иако продолжува заГрција, поради актуелната состојба на

колосекот практично и таа завршува како слепколосек.

Во однос на финансирањето на железничка-та инфраструктура, законски е определеносредствата да се обезбедуваат од Буџетот наР.М, сопствени средства на Македонскижелезници, наплата на траси, кредити, заеми,концесии и други извори. Но, од извршенитепревози до сега се обезбедува мал обем насредства, приближно за покривање на платитена вработените, додека од Буџетот сеиздвојуваат помалку од потребните средстваза нормално редовно одржување нажелезничката инфраструктура. Имајќи вопредвид дека над 80% од возовите коисообраќаат по железничката мрежа водржавата патуваат по пругата од Коридор 10,се наметнува неопходна потреба од ремонт нагорниот строј на оваа пруга.

Според експертите од Институтот

Охрид, за да не стане тесно грло или да небиде заобиколена во меѓународниот превоз,РМ во развојните програми треба да го внесекако приоритет развојот на инфраструктуратана меѓународните железнички коридори штопоминуваат низ нашата држава.

пруга дО бугарИја И дО албанИја

Што се однесува до коридорот Исток –Запад, (пан-европски транспортен Коридор 8),со протоколот е предвидена железничкатапруга на територијата на Македонија, водолжина од околу 60 км, да се проектира забрзина од 80-100км/час и во перспектива за160км/час, а на територијата на Бугарија забрзина од 130км/час и во перспектива за160км/час. -Работите што се изведуваа до сегана долниот строј заедно со објектите (мостови

ЕкспЕртскИ прЕпОракИ за разВОјОт на патната И жЕлЕзнИчката Инфраструктура

ВО рЕпублИка МакЕдОнИја

Вложувањата во транспортот – силен импулс за економски раст

Експертите од Институтот за економски стратегии и меѓународниодноси Охрид препорачуваат подобрувањето на транспортниотсистем во државава да биде приоритет, бидејќи развојот на патната ижелезничката инфраструктура, покрај другите бенефити, ќе ја напра-ви државата поконкурентна и попривлечна за странски инвестиции

11data 13. 06. 2009 broj 78 берзНИК

BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEdIUMI

и тунели) се за елементи димензионирани застатички и дополнителни динамички влијанијаод брзини со 100км/час, па поради тоа ипоради неповолните теренски условипрактично не ќе може перспективно да сеобезбеди брзина од 160км/час. Упатно би билода се извршат дополнителни испитувања заможност на изнаоѓање на решенија заобезбедување на брзини од 160км/час- потен-цираше Кракутовски. -Заслужува внимание дасе проучи природниот најповолен коридор зажелезничко поврзување со Бугарија, а тоа е одСтрумица до Петрич со приближна должина од30 км на територија на Република Македонија(проценетата вкупна инвестиција би била затри до четири пати помала во однос напотребните средства за довршување на веќепочнатата пруга на Коридор 8 преку КриваПаланка).

Како предности што би се добиле со изград-ба на оваа пруга наведени се непреченокористење на водните потенцијали на Вардар;добивање на поголеми брзини во експлоатцијасо изградба на траса која релативно би биласо еквивалентни инвестициони вложувања вооднос на оние потребни за реконструкција напостоечката пруга; опслужување сожелезнички транспорт на региони во кои имаголеми потенцијали за земјоделскопроизводство. Поврзаноста на овој регионпреку Струмица со железницата во Бугарија бија олеснил трговската размена со државите одИсточна Европа.

Од особено важна стратешка гледнаточка може да биде етапната изградба напругата од коридор 8 и железничкоповрзување на Македонија со пругите воАлбанија. Ваквото поврзување во прва фазаможе да биде со изградба на пруга од Стругадо преминот Ќафасан на границата соАлбанија каде од другата страна на границатаво непосредна близина е железничката пругана територијата на Албанија. Во прашање еизградба на околу 10 км пруга на македонска и2 км на албанска територија, како и изградбана стокова контејнерска железничка станицаво Струга целосно опремена за комбинирантранспорт.

НациоНалНа стратегија

Имајќи ги предвид компаративнитепредности на железничкиот сообраќај во односна патниот, а за да може железницата да бидеод интерес за помасовен превоз на патници истока, експертите од Институтот Охрид смета-ат дека ќе мора со национална стратегија дасе обезбеди порамноправен третман и да сесоздадат услови за одржлив развој нажелезницата.- Треба да се воспостави ипоправедна конкуренција помеѓу железничкиоти патниот сообраќај, односно да се утврдатекстерните трошоци кои ги предизвикувапатниот транспорт и да се усмеритранспортната политика кон нивно покривањеод самите учесници во сообраќајот. Со тоаможе да се влијае врз вкупните транспортнитрошоци и врз изборот на транспортносредство за реализирање на превозот- велиКракутовски.

Покрај овие, како мерки за подобрување насостојбите се препорачува и да се направилиста на законски и подзаконски акти идинамика за усогласување на нашетозаконодавство со директивите и законскатарегулатива од ЕУ; да се одредат приоритетиза изградба на интермодални терминали заповрзување на железницата со патниоттранспорт со цел да се искористатпредностите на двата транспортни системи;дасе зголеми сигурноста и безбедноста нажелезничкиот транспорт со подготовка на

акционен план за денивелирани решенија навкрстувањата со патната мрежа, воведувањена интегрален блок систем за управување насообраќајот како и воспоставување напоголема контрола на состојбата нажелезничките возила.-Имајќи во предвид дека цената во патниоттранспорт во голема мера ќе зависи од ценитена нафтата на светските берзи, железницататреба да посвети посебно внимание воработата за да ги искористи овие екстернифактори за поголемо привлекување напатници. Од огромно значење ќе бидезголемувањето на брзините на патување напатничките возови за кое што покрај набавкана нови возила треба да следи иреконструкција на постоечките пруги за трасакоја ќе овозможи поголеми брзини, особено напругата од коридор 10.

-Одржувањето на пругите треба да бидебазирано на разработен систем заменаџирање на работите. За подготовка наваков систем потребно е да се создадатсоодветни бази на податоци поврзани сосостојбата на самата инфраструктура,податоци кои се однесуваат на сообрќајот,податоци кои ги рефлектираат природнитевлијанија и податоци поврзани соодржувањето на пругите. Обработката на вакаобемни бази на податоци нема да бидеедноставна, ако не се применат соодветнисофтверски решенија.

Потреба од модерНизација На ПатНа-та мрежа

Во делот за патиштата, презентација на тру-дот даде м-р горан мијоски, кој изнесе ретро-спективен поглед на досегашниот развој на

патиштата во Република Македонија, пресекна моменталната состојба, како и препораки изаклучоци за одржлив развој на патиштата ипатната инфраструктура.Посебен осврт се даде и на едно од најдоми-нантните прашања во однос на патиштата ипатниот сообраќај - безбедноста на сообра-ќајот, каде беше потенциран податокот дека вокибернетскиот модел возач – пат – возило,факторот пат како генератор на причини засообраќајни несреќи учествува со една трети-на или 33%. Според податоците на Светскатаздравствена организација, вкупната материјал-но финансиска загуба во за 2007 година воЕвропската Унија се проценува на180.000.000.000 евра, а сообраќајните незгодикако причинител за смртност на луѓето од 9место во 1990 година, во 2020 година сеискачуваат на 3 место во светот.

Интересно беше и излагањето во поглед наизградбата на патишта (и други инфраструк-турни проекти) со концесии. Беше кажано декапримената на концесиите започнува какорезултат на појавеното незадоволство одфункционирањето на јавните монополи, а соцел за нивно растурање и зајакнување на кон-куренцијата (примарна цел), при што исто такасе ослободуваат големи буџетски средства(секундарна цел). За разлика од развиенитеземји, земјите во развој како и РепубликаМакедонија, секундарната цел (ослободувањена буџетски средства) може да има примарнозначење, бидејќи тие финансиски средстваможат да бидат пренасочени за реализацијана други приоритетни проекти. Но од другастрана, беа изнесени искуства од праксата наповеќе држави, каде концесиите не се покажаакако доволно добри решенија.Во поглед на изградбата на патишта во РМ одстрана на м-р Горан Мијоски беше истакнатапотребата од доизградба на двата меѓународ-ни патни коридори (Коридорот 8 и Коридорот10) со компарација на конкурентните коридориво нашата околина и потребата од нивнадоизградба, како би се анулирала опасностаод нивна маргинализација и спречила можно-ста за постанување на РМ за т.н. „слепоцрево“ на меѓународната патна карта. Посебеносврт беше даден и за состојбите со одржува-њето на јавните патишта. Јасно е дека патиш-тата во Република Македонија се одржуваатонолку колку што има планирано средства соГодишната програма за одржување на магист-ралните и регионалните патишта. Начините иметодите на одржување на патиштата, најче-сто се во функција на усвоената политика вообласта на одржувањето, која секогаш е одразна финансиските можности.

Во книгата Препораки за развој на патната и железничката инфраструктура во РепубликаМакедонија, во однос на патната мрежа се предлага: Донесувањето на суштински и квалитет-ни измени на Законот за јавни патишта, кои ќе придонесат тој да биде во согласност соевропската регулатива; Прецизно и законски регулирано финансирањето на правниот субјект,кој ќе управува со патниот сектор; Трансформација на патниот сектор, со нов систем на упра-вување и одржување на патиштата; Корекција на веќе усвоените технички правилници одобласта на патиштата како и донесување на сите правилници предвидени со Законот за јавнипатишта; Доизградба на меѓународните патни коридори 8 и 10 кои поминуваат низ РМ, несамо на правецот север-југ, туку и правецот исток- запад, како алтернатива и можност заповрзување и излез на други морски пристаништа (Бургас, Варна, Драч, Валона); Да се зголе-ми нивото на одржлива безбедност во сообраќајот, како и итно решавање на црните точки напатиштата; Снабдување со софистицирана мерна опрема и уреди за следење на состојбатана патиштата; Создавање и ангажирање на врвен професионален и стручен кадар, со што ќесе зголемат постојните професионални капацитети во институциите на управувањето сопатиштата; Создавање на банка на податоци преку следење на основните индикатори засостојба на патиштата и воведување на соодветна софтверска техника; Почитување на струч-ното мислење на инженерската фела и користење на нивните искуства, како и соработка состручните здруженија на патните инженери; Изработка на комплетна техничка документацијаи физибилити студии за неизградените патни правци.

Препораки за патниот сообраќај

Според предлогот на експертите, сред-ствата за финансирање на патнатаинфраструктура би се прибирале одгоривата, околу 50%, од наплата на пата-рина (приближно 20%), од регистрацијана возила ( околу25%), од транзитирањена возила би се прибирале од 3 до 4% одпотребните средства, а околу 1 отсто одкамати и провизии од банките.

Финансирање на патната

инфраструктура



НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

Австриската компанија Капш кериер ком,која е специјализирана за комуникацискирешенија за провајдери на фиксни и мобилнимрежи за пренос на говор и податоци, и гипокрива сите области, од анализа, советување,дизајни, развој, интеграција, инсталација,тренинг, до одржување комплетни мрежнисистеми, отвори фирма во Македонија. Влезотна македонскиот пазар е дел од успешнатамеѓународна стратегија на фирмата, која е делод Групацијата Капш, за проширување на паза-рот во југоистoчна и источна Европа.Објаснувајќи го влезот на македонскиот пазар,сопственикот на компанијата Кари Капш, истакнадека отворањето на фирма во Македонија е восогласност со компаниската стратегија -следи гоклиентот, односно обезбедување поддршка наклиентите кои се присутни во Македонија. Инаку,претставништвото во Скопје ќе го опслужувацелиот регион. -Сметам дека сега е вистинскимомент да се инвестира и да се биде чекор

понапред од конкуренцијата, појасни Капш зоштово услови на светска економска криза се решиледа го прошират својот бизнис и во Македонија.Инаку, компанијата е присутна во Хрватска,Србија, Бугарија, Словенија и Белорусија, а анејзини клиенти, меѓу другите, се и ТелекомАвстрија, ВИП и други.

Капш КариерКом, инаку, веќе е во преговорисо Македонски железници за изработка на ГСМРсистем, што ќе овозможи радиоповрзување налокомотивите со диспечерските центри.Истовремено, компанијата најавува можности ипланови да учествува и во подготовка насофтверско решение за Проектот за дигиталнанаплата на патарини во земјава. Споредраководителката на Капш ДООЕЛ Скопје, Астрид

Кауфман, веќе се реализирани одреденипроекти за клиентите во Македонија. Воподготовка е радиосистем поинт ту поинт запотребите на ЕВН, што треба да го поврзецентарот на потрошувачи со интернет и ИТсистемите на претпријатието. Кауфман наведедека Капш ја купил фирмата ТИС Македонија,која е специјализирана за развој, спроведувањеи одржување софтверски решенија и апликации.Сметаме, таа ќе биде корисна за нашетоработење во земјата, вели Кауфман, според која,нивни потенцијални клиенти овде се ителекомуникациските компании, бидејќиобезбедуваат услуга.и решенија за фиксни,мобилни и алтернативни оператори, како и заинтернет провајдери.

австриски капШ отвори фирма во македонија

софтверски решeнија за железницата и патарините

компанијата најавува можности и планови за учество воизработка на гсмр систем за мЖ и за подготовка на софтверскорешение за проектот за дигитална наплата на патарини во земјава

Народната банка на Република Македонија, почну-вајќи од 04.05.2009 година, започна да го реализирадоговорот со Мастеркард интернејшнал инкорпорејтидза национално (домашно) порамнување на безгото-винските плаќања во трговската мрежа во РепубликаМакедонија и подигања на готовина во банка или одбанкомат со дебитните и кредитните картичкиМастеркард, издадени од деловните банки воРепублика Македонија.

Националното порамнување треба да придонесе занамалување на трошоците на деловните банки врзоснова на овој вид трансакции, што во крајна линија битребало да се одрази со намалување на трошоците надавателите на услуги во трговската мрежа.Придобивката од воведувањето на националното(домашното) порамнување во Република Македонија еочекуваното зголемување на бројот на уредите прекукои се врши безготовинско плаќање во трговска мрежаво Република Македонија, а со тоа и намалувањето наготовите пари во оптек, со што на индиректен начин бисе намалиле вкупните трошоци во платниот промет воРепублика Македонија.

нБрм

порамнување на без-готовинските плаќања

со мастеркардН овите каматни стапки за физички лицасе движат од 6,6% до 13,3% за ороченидепозити во денари, а каматните стапки заскалестите депозити во денари се до13,9%. Новите камати важат за постоечкитеи за новите депозити За правни лицановите камати се движат од 4% за ороченисредства на 15 дена, до 11,5% за орочениденарски депозити на три години и важатза сите нови депозити, како и запостојните, освен за оние по договор.

Зголемени се и каматните стапки за ситеновоодобрени и постоечки кредити зафизички лица, и тоа од 0,5% до 1,22%.Каматните стапки за кредити за правнилица се зголемуваат од 0 2%. Променетитекаматни стапки важат и за веќе одобренитекредити, a се применуваат од првимесецов. Зголемени се икаматите запречекорување на трансакциска сметка иизнесуваат 13,5% за дебитна и 15,12% закредитна картичка.

ттк Банка

повисоки камати задепозитите и кредитите

Инвестбанка АД Скопје, членка наСтеиермУркисцхе Спаркассе, започна сопромотивната летна понуда на сефови. Наклиентите им се нуди гратис период закористење на сефовите до крајот нагодинава, доколку склучат договор за годишно

изнајмување на сеф во банката. Услов закористење на оваа промотивна понуда е дасе склучи договор за годишно изнајмување насеф од моделот маратон, така што важностана изнајмениот сеф ќе трае заклучно со 31декември наредната година.

инвестБанка

гратис период за користење сеф

Шпанската фирма Инвал грин енерџи ќеинвестира 740 милиони евра во изградба наветерници во источна и североисточнаМакедонија. Изградбата на ветерниците ќезапочне од следното лето, до кога ќе бидеобезбедена целокупната документација.

Проект менаџерот на Инвал грин енерџи,Жорди Мулиер информира дека во прватафаза се предвидува изградба на 66ветерници меѓу Штип и Радовиш, со вкупнамоќност од 198 мегавати, а за што ќе бидат

потребни 240 милиони евра.-Следната ветрофарма, што ќе се гради е

во Свети Николе, со 80 ветерници потримега вати или вкупно 240 мегавати соинвестиција од 300 милиони евра, во КриваПаланка имаме планирано 50 ветерници соинвестиција од 180 до 200 милиони евра,рече Мулиер. Тој потенцира декаградежните работи ќе ги вршат домашнифирми, а целиот проект ќе заврши за 18месеци. Во наредните 20 години, за

одржување на ветерниците, само во Штипќе бидат вработени 40 лица, а вкупно затрите фарми ќе бидат потребни од 100 до120 работници.

Трите фарми на ветерници во источна исевероисточна Македонија ќепроизведуваат електрична енергија, која ќеги задоволи потребите на 350.000домаќинства, со што ќе се оневозможипродукција на 155.000 тони токсичнигасови.

Шпанска компанија ќе гради три фарми на ветерници во македонија

За струја од ветар -740 милиони евра

13data 13. 06. 2009 broj 78 берзНИК

BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEdIUMI

Во пресрет на Светскиот ден накрводарителството - 14 јуни, Охридска банка,во соработка со Црвениот Крст на Македонија,ќе организира крводарителска акција навработените во банката. Како што се наведуваво соопштението, крводаритеската акција, штоќе се одвива секаде каде Охридска банка имасвои експозитури, ќе биде дел од Неделата насолидарноста што на ниво на групацијатаСосиете женерал ќе се одвива од 15 до 21јуни.Охридска банка, според начелата насвојата политика за корпоративна-општественаодговорност, ќе ги поддржува и ќе земе активноучество во напорите на Црвениот крст наМакедонија, да ја поттикне свеста и да регрути-ра нови крводарители.

Брзо поврзување на транспортерите и фир-мите кои имаат потреба од транспорт за увоз иза извоз е целта на проектот за изработка натранспортна берза, што го најавија првите луѓена Сојузот на стопански комори и наМинистерството за транспорт и врски.

Транспортната берза чија подготовка е во ини-цијална фаза, ќе функционира преку интернетпортал на кој ќе бидат поврзани со база на пода-тоци транспортерите, производителите, трговци-те, шпедициите и царинските складишта.

Со изработката на проектот ќе се надминатпроблемите во транспортот со недоволнатакомуникација меѓу транспортерите и фирмитекои имаат потреба од транспорт, истакнаЗлатко Калеников, претседател на Сојузот настопанските комори по потпишувањетоМеморандум за соработка за проектот соминистерот за транспорт Миле Јанакиески.Според Калеников, сега најмногу проблемиима со збирните пратки за кои не може да сепостигне конкурентна цена и брз и експедити-вен транспорт. Транспортната берза ќе го решипроблемот со нетранспарентноста при обезбе-дување податоци, посочи Калеников, наведу-вајќи примери со кои сега фирмите за дадобијат добра понуда треба да се јават вонајмалку 10 институции и пет шпедиции.

Министерот за транспорт и врски најави

дека проектот за транспортната берза во идни-на треба да овозможи дополнително регулира-ње на транспортниот систем во земјава.Јанакиески најави и оти Министерството затранспорт при реализацијата на проектот ќепомогне со обезбедување и размена напотребните информации за важечките празнирегулативи за транспорт склучени меѓуМакедонија и други земји и со информации заиздавање лиценци за меѓународен транспорт.

- Проектот ќе овозможи покрај организирано,едноставно и брзо поврзување на транспорте-рите и корисниците на транспортот, и разменана мислења, знаења, поставување прашањапо електронски пат, достапност до информацииза правила, закони, прописи и документи, какои достапност за општи информации како штосе објави, новости, состојба на патишта, вре-менска прогноза и статистика, речеЈанакиески.

Од Сојузот на стопански комори не прецизи-раа кога точно ќе профункционира транспорт-ната берза, а најавија можен старт на интер-нет-порталот за септември годинава. Во меѓу-време ќе се работи на обезбедување податоциод транспортните фирми, ќе се склучуваатдоговори со Асоцијацијата на камионскитетранспортери, како и со останатите стопанскикомори во државата

Стопанските комори на Македонија,

Албанија, Црна Гора и Косово заеднички ќе

аплицираат кај институциите на ЕУ и кај

други меѓународни организации за развојни

програми фокусирани на нивните земји. За

таа цел, во Валона, Република Албанија,

претседателите на стопанските комори на

овие земји, Бранко Азески, Илир Жила,

Миодраг Мијушковиќ и Бесим Беќај, потпишаа

Меморандум за разбирање. Со овој

Меморандум, се предвидува и покренување

иницијативи пред владите за унапредување

на патната инфраструктура со цел подобра

комуникација, заеднички настап на саемски

манифестации, заеднички туристички пакети,

едукација.

Меморандумот за соработка меѓу стопан-

ските комори има за цел, не само да се пре-

вземаат конкретни чекори за помош на бизни-

сот, туку и да се изнајдат конкретни реше-

нија за проблемите што произлегуваат во

регионот, потенцираа претседателите на сто-

панските комори од регионот на средбата во

Валона.

-Време е да дејствуваме конкретно и да му

помогнеме на бизнисот, но и директно да се

вклучиме во конкретни проекти и развојни

програми. -нагласи Илир Жила, претседател

на Унијата на трговските и индустриските

комори на Албанија. - Треба да изградиме

заеднички институции со цел зголемување

на работната ефективност во иднина.

Претседателот на Стопанската комора на

Македонија, Бранко Азески, ја потенцираше

користа што ја имаат бизнисмените од овие

земји за натамошно продлабочување и про-

должување на меѓусебна соработка. Тој

посебно нагласи дека се уште постојат многу

области каде што соработката може успешно

да се конкретизира.

охридСка Банка – СоСиетеженерал, охрид

крводарителскаакција на

вработените За 37 милиони денари се зголемува кофи-

нансирањето за набавка на опрема за про-

изводство на млеко во прав. Наместо досега

предвидените 13 милиони, ќе изнeсува 50

милиони денари, соопшти министерот за

земјоделство, шумарство и водостопанство,

Ацо Спасеноски.

- За оваа мерка од Програмата за рурален

развој може да аплицираат сите правни лица

во Македонија кои сакаат да инвестираат во

набавка на опрема за отворање погон за про-

изводство на млеко во прав.

Рокот е до 30 јуни, но ако нема доволно

интерес, ќе се пролонгира за уште еден месец.

Се кофинансираат 50 проценти од инвести-

цијата или максимум 50 милиони денари, рече

Спасеноски. Целта е, да се реши проблемот со

шпицот на производство. Млекото во прав ќе го

користи главно кондиторската индустрија која

засега е зависна од увоз на овој тип суровина.

Според него, годинава има огромен интерес за

инвестиции во земјоделството. Лани за

Програмата за рурален развој биле поднесени

680 барања, а годинава пристигнале 2.400.

Годинава Програмата е проектирана на 422

милиони денари што е речиси три пати повеќе

во однос на 2008 кога сумата изнесуваше 180

милиони денари. Најголем дел од средствата

се наменети за подобрување на конкурентно-

ста на земјоделските стопанства и нивна

модернизација. Во 2006 година сумата за рура-

лен развој изнесуваше 45 милиони денари, а

беа поднесени 404 барања. Во 2007, пак, за 74

милиони денари конкурираа 533 лица.

проГрама За рурален раЗвој

Субвенција за фабрика за млеко воправ- до 50 милиони денари

меморандум За раЗБирање меѓу СтопанСките комори на македонија,

алБанија, Црна Гора и коСово

Заедничко аплици-рање за развојните

програми на еу

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

Заеднички проект на СојуЗ на СтопанСки комори и миниСтерСтвотоЗа транСпорт и врСки

Берзата- најбрза врска меѓупревозниците и компаниите



Глобалната економска криза не ги погодувасите еднакво. Одредени компании и во условина намалена побарувачка остваруваат профити освојуваат нови пазари. Ова е една од кон-статациите изречена конференцијата Пристапдо финансии во време на рецесија, организи-рана од Проектот за конкурентност на УСАИД,а на која водечки македонски банки и финан-сиски институции, ги презентираат своитефинансиски продукти и услуги во корпоратив-ното финансирање пред повеќе од 50 компа-нии. Оваа конференција инаку претставува делод финансиската платформа на Проектот законкурентност, кој им помага на компаниитеуспешно да ги задоволат потребите од капиталза развој на бизнисот, и да развиваат инвести-циски стратегии за пристап до голем број нафинансиски продукти и услуги, вклучително икомерцијални заеми и финансирање на капи-тал, во време на слаба ликвидност и тешкотииза пристап до кредити.

Од самото отпочнување на финансискатаплатформа во септември 2008, до денескаПроектот за конкурентност има помогнато на11 македонски компании да добијат пристап дозаеми од банки и лизинг на услуги во вредностод 2, 75 милиони долари, со што се овозможе-ни нови инвестиции со вкупна вредност од 4,65 милиони долари. Овие инвестиции беаовозможени од групата на финансиски консул-танти на Проектот, кои им помогнаа на компа-ниите да развиваат свои инвестициски страте-

гии, и да изготвуваат добри бизнис планови запристап до локално расположливите финан-сиски продукти и да го прошират своето делов-но работење.

- Сето ова покажува дека, не само штофинансиските институции имаат доверба вонивните проекти, туку и на нивната посвете-ност навистина да ги реализираат тие проекти.Доколку сите 37 компании со кои што вомоментов работиме во Македонија успеат дадобијат финансии, тоа ќе значи реализација наинвестиции од околу дваесетина милионидолари, а и отворање на повеќе од 600 новиработни места – потенцира нимиш Џавери,директор на Проектот за конкурентност.

Она што е многу поважно, е фактот што тиекомпании сега внимателно размислуваат кадеда ги инвестираат своите пари за новиот биз-нис и на поинаков начин го користат својот при-лив на готовина. Тие сега инвестираат во нив-ниот пристап на новите пазари, пример воАлбанија, Косово и Грција. Преземаат храбри

чекори за да ги затворат непрофитабилнитепроизводни линии.

- Овие компании во основа учат дека еденмудар бизнис произлегува од многу мудро ивнимателно планирање. Бидејќи, кога компа-ниите ги презентираат својата биланснасостојба, тие всушност го земаат во предвидсвоето работење. Кога тие имаат јасни цели,значи дека имаат и добри бизнис планови, атогаш и финансиските институции во нив имаатдоверба – рече Џавери. -Барањето финансиине значи да се аплицира за заем до финансис-ките институции, туку дека на поинаков начинсе обмислува бизнис. - Проблемот на реце-сијата не е проблем околу продажбата.Рецесијата нуди стратешки можности за ониекои што можат и знаат да ги искористат. А тоазначи дека ќе треба на поинаков начин да гообмислите вашиот бизнис. Компаниите кои сезафатија со поинакво обмислување на својотбизнис, работењето на нивните компании гомерат со поинакви мерки.

КОнференција на ПрОеКтОт за КОнКурентнОст на усаиД на тема ПристаП

ДО КаПитал вО услОви на рецесија

Кризата нуди можности за оние коиможат и знаат да ги искористат

Одредени компании и во услови на намалена побарувачка оства-руваат профит и освојуваат нови пазари. Барањето финансии незначи да се аплицира за заем до финансиските институции, тукудека на поинаков начин се обмислува бизнис. Кога компаниитеимаат јасни цели, значи дека имаат и добри бизнис планови, атогаш и финансиските институции во нив имаат доверба


Пред претставниците на компаниите беапретставени финансиските услуги на ИнвестБанка а.д. Скопје, Земјоделскиот кредитендисконтен фонд и на развојната фондацијаКримсон Капитал. Искуствата на терен воработата со компании и банки ги презентирашеГоце Мојаноски, од консултанстската фирмаМегас 2006 Прилеп, додека Марта МартаНаумовска –Грнарова, од компанијата Заварзборуваше како финансиските консултанти одПроектот за конкурентност им помогнале да гоосознаат сопствениот бизнис.

УслУга -Договор за Деловна соработка

Инвест банка а.д Скопје е дел одШтаермаркишеШпаркасе, која е доминантенсопственик, со над 95% од капиталот наИнвест Банка а.д. Скопје, а сопственик на 25 %од капиталот на ШтаермаркишеШпаркасе еЕрсте банка од Австрија. Во делот на поранеш-ните републики се присутни во Хрватска,Словенија, Србија, БиХ, Црна Гора и воМакедонија. Во Македонија во постапка е фор-мирање на С лизинг, која очекуваме наскоро дастане оперативна компанија. Билансната вред-ност на ШтаермаркишеШпаркасе Групацијатана крајот на минатата година изнесуваше 13,9милијарди евра, коефициентот на расходи иприходи е 50,5%, со 470 филијали и регионал-ни центри, 5800 вработени и 1,9 милиони кли-енти. Инвест Банка минатата година ја заврши собилансна сума од 7,9 милијарди денари, со 28експозитури и 67.985 клиенти.

Кредитните производи на Инвест Банка гипретстави викторија Јовановска, која кажадека Банката нуди можност за краткорочни идолгорочни кредити, кредити од кредитнилинии, денарски и девизни. Кај краткорочнитеденарски кредити Банката нуди максималенрок на отплата до 12 месеци, а намената им еза обртен капитал, односно тековно работење.Каматната стапка на овие кредити во овојмомент е 12,5% на годишно ниво, а камататасе плаќа месечно, додека главницата може дасе отплаќа месечно, тромесечно, полугодишно,во зависност од видот на бизнисот или одпотребата на самото финансирање. Ова сеработи кои може да се договорат во соработкасо странките.

Кај краткорочните девизни кредити условитегоре-долу се исти во делот на краткорочнитеденарски кредити, со тоа што девизните креди-ти се наменети за плаќање на дознаки востранство или за компании кои што имаатдевизно работење. Каматната стапка кај овиекредити е 11,5% на годишно ниво.

-Во делот на долгорочните денарски креди-ти, ние ги зголемивме роковите на финансира-ње и од она што беше практика, 5 до седумгодини, согласно можностите и изворите насредства, банката сега нуди кредити до 10години. Тоа се кредити претежно за основнисредства – тоа се инвестициони проекти, дализа изградба на капитални објекти, купувањеделовни простории, магацини и слично, купува-ње опрема и инсталирање на истата, како икупување на транспортни средства за деловнанамена. Каматната стапка кај овие кредити воовој момент е 12 проценти на годишно ниво.Кај овие кредити има можност за грејс период,кој се структуира од видот на инвестицијата ибизнисот. Кредитите може да се повлекуваатеднократно или на транши, кредитите да сереализираат етапно. Враќањрто на овие креди-ти, и каматата и главницата, може да се стру-курира по потреба на бизнисот- објасниЈовановска. -Долгорочните девизни кредитисоодветствуваат на долгорочните денарскикредити. Разликата е во каматната стапка, која

во моментов е 10,5% на годишно ниво.Претежно се наменети за инвестициони добракоишто се купуваат претежно во странство.

Банката нуди во моментов и долгорочнитедевизни кредити од кредитна линија. Кај овиекредити каматната стапка е врзана со шестме-сечниот еурибор, зголемен за 5 процентимаржа на банката, што во моментов изнесува8,04. Оваа каматна стапка се менува двапатигодишно, од причина што референтната стапказа којашто се врзани овие кредити се менувана 1 јануари и први јули. Инаку, и овие кредитисе наменети во дел за кратки рокови, кога се затековни средства, а за инвестициони проектибанката ги нуди со рок до 10 години.

За обработка на кредитните барања Банкатанаплатува и провизии за обработка на кредит-ните барања, кои изнесуваат 1,5% од износотна кредитот еднократно, на почеток на одобру-вање на кредитот.

Инвест Банка е присутна во финансирањетона аграрот, како преку индивидуално земјодел-ци, така и со финансирање на преработувачкикапацитети. Сега кредитираме прекуЗемјоделскиот кредитен дисконтен фонд.Максимални рокови на отплата во вој моментсе до 84 месеци, каматни стапки од 4 до 7 %.Плаќањето на каматата е различно од гранкадо гранка и банката договара таков вид наотплата каков што најмногу одговара на клиен-тот.

Банката во моментов нуди и кредити што сеобезбедени со наменски орочен бескаматендепозит. Тоа значи дека, во зависност од обез-бедувањето, зависи и каматната стапка. Со110% депозит којшто не носи камата со себе,банката нуди кредити со 2 проценти, како заденарски, така и девизни кредити. Со 100%депозит, максималната камата е од 3 проценти.За 70 % депозит од износот на кредитот, камат-ната стапка во овој момент е 4,5 % и кај креди-ти со 50% депозит, каматната стапка се разли-кува – во делот кај денарските кредити е 7%, акај девизните е 6%.

Како потреба што се јави во изминатитегодини, а Банката го разви како свој производ,е договорот за деловна соработка. Тој подраз-бира лимит во време, во пари и обезбедувањекоешто е врзано со самиот договор за деловнасоработка. Имено, кога се работи за конкретенкредит, ако во прашање е компанија која рабо-ти подолгорочно, која ќе има континуиранипотреби од средства, дали како кредитен плас-ман или гаранција или акредитив, банката засекој од нив, го понуди овој договор, кој обезбе-дувањето го врзува за себе. И секој поедине-чен пласман внатре го врзува со овој договор.Тоа ја скратува процедурата во делот на одоб-рувањето, затоа што хипотеката е веќе напра-вена и од моментот на кредитниот одбор можемногу брзо да се дојде до реализација на сред-ствата. Доколку нема договор за деловна сора-ботка и се работи за конкретен пласман штотреба да с е обезбеди, следи процедура нанотар. Овој договор сам по себе не значи пари,не носи каматна стапка. Но, секое конкретнобарање во него е поединечно и е предмет наразгледување согласно кредитните политики ипроцедури на банката.

зкДФ -креДИтИ со ФИксна камата

Земјоделскиот кредитен дисконтен фонд(ЗКДФ) работи во рамките на Министерствотоза финансии веќе 6 години и тоа е државенкредиотен фонд кој што обезбедува понуда наповолни кредити наменети за индивидуалнитеземјоделски производители и агро-инду-стријата, со цел подобрување на животниотстандард на населението во руралните среди-ни, како и за подобрување на конкурентностана македонските компании, објасни горанковачев, од Министерство за финансии. -Инаку, заклучно со 15 мај 2009 година, бројотна одобрени кредити е 4149, со вкупна вред-ност од 35,2 милиони евра, од кои ЗКДФ рефи-нансирањето е преку 26,5 милиони евра.

Структурирањето на ЗКДФ како фонд е натри нивоа, при што ЗКДФ единица е независнаединица во рамки на Министерството зафинансии одговорна за администрирање ираководење со кредитниот фонд. Комитетот заполитики на ЗКДФ е надлежен за креирање наполитики за кредитирање, согласно стратешки-те определби на Владата на РепубликаМакедонија. Има и Дисконтен кредитен комитеткој е надлежен за носење одлуки за кредитнибарања.

- Модел на рефинансирање преку нашатаинституција е пласман на средствата прекуселектирани финансиски институции изаедничко финансирање на инвестицијата,каде што во рамките на институцијата учеству-ваат ЗКДФ, финансиска институција и кредито-корисникот. Ова значи дека, ако еден клиентима потреба од кредити од 10 илјади евра,осум илјади се средства од ЗКДФ, две илјадиги обезбедува самата финансиска институција,а кредитобарателот во рамките на инвести-цијата треба да учествува со најмалку 2000евра сопствени средства, што не значи дека сефинансиски средства, туку може да биде опре-ма, обртни средства, механизација и тн.- истак-на Ковачев.

Посебно важно во работењето на фондот ешто се работи за строго наменски користењена средствата од страна на кредитокорисници-те за агроиндустриско производство.Кредитниот ризик е на товар на финансискитеинституции, што значи дека тие квартално гиотплаќаат обврските кон ЗКДФ врз основа накои се прави рефинансирање на тие средства,независно од тоа како кредитобарателите гивраќаат средствата кон финансиските институ-ции. Анализите на ЗКДФ покажуваат дека тиесе мошне ревносни во исплатата на средстватаи стапката на поврат на клиентите спремафинансиските институции е 95%.

Целна група на ЗКДФ се носители наземјоделски стопанства кои имаат поднесенобарање за упис во ЕРЗС (тоа се индивидуални-те земјоделци регситрирани според зконзаземјоделска дејност), мали и средни пре-тпријатија кои се занимаваат со примарноземјоделско производство, мали и средни пре-тпријатија кои вршат преработка на примарниземјоделски производи и мали и средни пре-тпријатија чија основна дејност е извоз на при-марни земјоделски производи.

Кредитите можат да бидат: за примарноземјоделско производство, до 100,000 евра,кои може да се користа за основни и обртнисредства. Втора категорија се кредити за пре-работка на земјоделски производи – до 300,000евра, освен за млинови, кои може да се задол-

-Најдобрата стратегија да се најде Македонија на вистинскиот пат во време на глобална кризае да се најдат алатки со кои ќе се зголеми вашата конкурентност во глобалната тешка економ-ска состојба. Македонските компании треба да инвестираат во нови технологии и подобренибизнис практики за да се стимулира развојот на компаниите и способноста за конкурентностна глобалниот пазар. Имањето пристап до голем број на финансиски продукти може да напра-ви разлика помеѓу опстанокот и неуспешноста на компанијата. – рече Тим Хаман, директор заканцеријата за економски развој во УСАИД.


ВеСти... БалКан

Србија тешко ќе ги исполни обврските, коипроизлегуваат од спогодбата со Меѓународниотмонетарен фонд, што ја крие опасноста да неја добие втората транша од кредитот од фон-дот, изјави гувернерот на Српската централнабанка Радован Јелашиќ, пренесува АФП.

-Веќе е сигурно дека ќе ни биде тешко да гиисполниме критериумите, договорени со ММФ,за даночниот дефицит за првата половина одоваа година, изјави Јелашиќ.

ММФ кон крајот на април на Србија и одоб-ри заем од 2,9 милијарди евра за спречувањена последиците од глобалната економска кризаврз српската економија.

Белград кон крајот на мај ја прими првататранша од кредитот од околу 800 милиониевра. За да го добие овој кредит, Белград пре-зема ангажман да направи буџетска ревизија,која предвидува дефицит од 742,4 милиониевра, кои не треба да надминат три процентиод бруто домашниот производ.

-Во случај Србија да не ја исполни овааобврска, ние нема да можеме да ја добиемевтората транша од кредитот, подвлечеЈелашиќ.

СрБија

Проблематично исполнувањена обврските кон ммФ

Словенечката Влада одлучи привременода прекине со издавање дозволи за работа ипрестој во Словенија на граѓани од Косовопоради злоупотреба на овие документи.

Владата донесе ваква одлука порадимногубројните предупредувања од земјитево Шенген зоната за гранична контрола, кадедрастично е зголемен бројот на косовскиграѓани кои таму работат со дозволииздадени во Словенија. Најголем бројпредупредувања доаѓаат од Германија, какои од Швајцарија, која е најчеста крајнадестинација на жителите од Косово.

Швајцарските власти дневно регистрираатоколу 15 случаи за злоупотреба насловенечки работни дозволи, а досегапоради нерегуларности 11 жители на Косовосе вратени од Швајцарија во Словенија.

Словенија ќе го забрани и сезонскотоработење за косовските граѓани воградинарството, туризмот, земјоделството ишумарството, а ограничувањето за работа ќеважи и за стриптизетите, кои ќе можат даработат замо на едно место, пишуваљубљанскиот весник Дневник.

СлоВенија

Косовските граѓанинема да добијат

дозвола за работа

Една третина од бруто домашниот

производ на Романија е од сивата еко-

номија, соопшти весникот Адеварул.

Според делот на сивата економија

во БДП-то (33 проценти), Романија

минатата година го зазеде петтото

место во европски рамки, што ја наре-

дува по Летонија, Бугарија, Естонија и

Хрватска, се посочува во истражува-

њето на меѓународната консултантска

фирма АТ Kearnes. Просечната вред-

ност на соодносот меѓу неофицијална-

та економија и БДП-то за Европската

унија е 16 проценти.

Најмногу случаи на неофицијални

плаќања за вложен труд има во гра-

дежништвото, покажува истражување-

то. Факторите од кои зависи обемот на

нелегалната економија се размерот на

даночното оптоварување на осигурува-

њата и на акцизите.

Романија е и рекордерот во ЕУ за

исплата на платите во коверт” - 23

проценти од вработените на овој

начин добиваат надомест за сработе-

ното. Малку над половината од насе-

лението во земјата има банкарски

сметки, а и кога платите се префрлаат

по банкарски пат, повеќето од корисни-

ците на банкарски картички ја повлеку-

ваат целата сума од сметката и пла-

ќаат во кеш.

романија

Сивата економија -

една третина од БДП

За разлика од повеќето земји во Регионот,Босна и Херцеговина успеа да го задржи истиотрејтинг. Во јунското издание, светската бонитетнакуќа Dun&Bradstreet (D&B) на БиХ и доделирејтинг DB5c, кој значи дека сепак Босна и ната-му е земја со висок ризик за вложување.

Иако трендот е опаѓачки, БиХ успеа да гозадржи минатомесечниот рејтинг, што не имуспеа на многу земји во регионот. На пример,рејтингот на Хрватска е снижен од DB3c на, а на

Австрија од DB1d на DB2a, се наведува во ана-лизата на D&B. На Словенија уште претходниотмесец рејтингот и е намален од DB2b на DB2c, aА Србија и натаму има рејтинг DB5a, АлбанијаDB4a и Македонија DB4d.

-Ова е последица на влијанието на глобалнатаекономска криза на земјите кои се повеќе извоз-но ориентирани, додека земјите кои немаат голе-мо учество на извозот, имаат непроменет рејтинг,проценува D&B.

БиХ

рејтингот - на исто ниво

Вкупната актива на црногорските банки на

крајот на март годинава изнесуваше 3,16

милијарди евра, што е за речиси 150 милиони

или 4,9 отсто помалку во споредба со крајот на

2008 година. Вкупните депозити изнесуваат

1,76 милијарди евра, додека вкупните кредити

на крајот на март годинава биле 2,68 милијар-

ди евра, што претставува разлика од 920

милиони евра во корист на граѓаните и стопан-

ството, соопшти Централната банка на Црна

Гора.

Вкупните депозити од ланскиот август, кога

беа највисоки и изнесуваа 2,34 милијарди

евра, се намалија за 585 милиони евра.

Депозитите на населението изнесуваат 780

милиони евра и континуирано опаѓаат од

август 2008., кога изнесуваа 1,12 милијарди

евра.

Странските директни инвестиции во првите

четири месеци изнесуваа 190 милиони евра,

што е за 38 отсто помалку споредено со

истиот период лани. Разликата меѓу приливот

и одливот на странските директни инвестиции

е 124,4 милиони евра, што значи дека нето

странските инвестиции биле за една третина

помали од истиот период лани.

Од вкупниот прилив, 121,4 милиони евра се

купување на капитал на берзата, додека на

недвижности отпаѓаат само 48,5 милиони

евра, односно 30 отсто од вкупните инвести-

ции. Вложувањето на странски капитал во

домашни компании изнесуваше 72,6 милиони

евра. Од Црна Гора се одлеани 32,9 милиони

евра, што е 73% помалку во споредба со

истиот период лани. Од вкупната сума, 6,1

милион се однесуваат на недвижности, додека

10,2 милиони евра граѓаните на Црна Гора

вложиле во странски компании.

Црна Гора

Вкупните депозитите помали за 585 милиони евра



СВЕТ... ВЕСТИ...

Авиокомпаниите во светот оваа година најве-ројатно ќе загубат девет милијарди долари порадиглобалната економска криза, предупредиМеѓународната асоцијација за воздушен транспорт.

- Ова е најтешката ситуација со која се соочувасекторот, изјави генералниот директор наАсоцијацијата Џовани Бизињани на годишната кон-ференција на оваа организација, која се одржуваво Куала Лумпур.Асоцијацијата само пред три месеци прогнозирашедека авиокомпаниите во светот оваа година ќезагубат два пати помалку пари - 4,7 милијардидолари.- Нашата иднина зависи од една драстична проме-на на нашите партнери, владите и од самиот сек-тор, нагласи Бизињани.Тој напомена дека даночното олеснување на авио-компаниите е премногу високо, а нивните партнерија злоупотребуваат својата монополска позиција.

аВиосообраќај

Компаниите ќезагубат девет

милијарди доларипоради кризатаРусија се соочува со најголемата криза во

последниве десет години, а премиерот

Владимир Путин со потенцијално најголемите

протести низ земјата, пишува неделникот

Обсервер.

Фабриките во Русија се почесто пропаѓаат,

забрзано се зголемува бројот на

невработените, а бруто националниот

производ во првиот квартал од оваа година е

помал за 9,5 отсто, додава неделикот.

Лондонскиот весник открива дека

штрајковите и протестите на далечниот исток

на Русија се оддржуваат речиси секоја недела,

откако Владата во Москва одлучи да ја

зголеми царината за увоз на стари возила од

Јапонија, со цел да го поттикне производството

и побарувачката на домашната автомобилска

индустрија.

Протестираат и работниците од едно мало

место близу до Санкт Петербург, откако

сопственикот на локалната цементарница,

рускиот олигарх Олег Дерипаска одлучи да ја

затвори фабриката поради нерентабилност, а

луѓето што беа вработени да останат без

работа. Весникот тврди дека ваква судбина им

се заканува на уште 700 градови низ Русија,

каде вработеноста зависи од делувањето на

една голема фабрика.

- Цела една деценија Русија бележеше

забрзан подем, пред се, поради високите цени

на нафтата на гасот, како и од профитите што

Владата во Москва ги собираше продавајќи ги

скапо своите енергетски суровини. Тоа меѓутоа

е минато време, па премиерот Путин сега е

соочен со незадоволството на поранешниот

советски пролетеријат кој повеќе не сака да

поднесува репресии во името на подоброто

живеење, констатира Обсервер, не верувајќи

дека во Русија е можно нешто налик на

украинската портокалова револуција.

рУсија

најголемата криза вопоследниве десет години

Кина минатата година се откажа одреализација на енергетските проекти во вкупнавредност 473 милијарди јуани (69 милијардидолари) повикувајќи се на повиците од разниземји да ја намали емисијата на јаглерод-диоксид (ЦО2), изјави висок функционер накинеското Министерство за заштита наживотната средина, Џанг Лиѓун.

Кина е најголем светски произведувач наштетни гасови кои предизвикуваат ефект настаклена градина.

Кинеските власти нагласуваат дека подобро ќеја зголемат енергетската ефикасност и употребана обновување на изворите за енергија отколу даприфатат ограничувањето на емисиите на ЦО2

затоа што тоа би можело да го ограничиекономскиот развој на земјата. -Земјите во развој кои не се членки наОрганизацијата за економска соработка и развој(ОЕЦД) ќе допринесе вкупно зголемување наемисиите ЦО2 до 2030 година за 97 отсто, изјавина Азиската конференција за нафта и гас воКуала Лумпур извршниот директор заМеѓународната агенција за енергетика, НобуоТанака. Кина во 2006 година стана најголемсветски емитер на штетни гасови, коинастануваат со согоруваањето на нафта и јаглен,пред САД, Русија, Индија и Јапонија, покажуваатподатоците на американското Министерството заенергетика.

Кина

откажани 156 проекти порадинамалување на емисиите на Цо2

Индустриското производство во Унгарија,според најновите статистички податоци, воаприл падна за 27,1 отсто во однос наистиот месец минатата година, што споредукажувањето на аналитичарите, навестувадека стопанството на таа земја и во вторототримесечје од 2009 година ќе го продолжипадот. Во првите четири месеци оваа годинапроизводството е намалено за 23,5проценти и тоа речиси во сите индустрискигранки, наведе претставникот на унгарскиотстатистички завод Миклош Шиндел,додавајќи дека најголем пад бил забележанво производството и извозот на автомобили.

УнГарија

пад на индустрискотопроизводство

Руски компанија Гаспром оценува дека до2020 година да заземе од пет до десет отсто одамериканскиот пазар, додека сега поседува 0,5проценти, изјави заменик-претседателот наУправниот одбор, Александар Медведев, натркалезната маса во организација на Шел. Тојистакна дека пазарот на Северна Америка еедно од најперспективните кога се во прашањеиспораките на рускиот течен гас.

Гаспром на Северна Америка ќе испорачаоколу 17 отсто произведен гас од наоѓалиштетоШтокман во централниот дел на рускотокрајбрежје на Баренцовото Море, чии резервисе проценуваат на 3,8 билиони кубни метри. Вопрвата фаза на експлоатацијата на тоанаоѓалиште предвидена е годишнопроизводство на 23,7 милијарди кубици, апрвите испораки на гас се планирани за 2013година.

Втор извор на гас за Америка ќе биде полу-

островот Јамал на кој Гаспром поседувалиценца за експлоатација на две наоѓалиштаЕксплоатацијата на тамбејски наоѓалишта ќепочне во 2020 година, а рускиот концернмоментално ги проучува можностите заизградба на фабрика на телчен гас на Јамалу.Независен руски аналитичар оценува декапланот на Гаспром за освојување наамериканскиот пазар е реално остварлив.

Гаспром меѓутоа на американскиот пазар натечиот гас (ЛПГ) ќе наиде на остраконкуренција од компаниите од Тринидад,Египет, Алжир, Нигерија и други земји, така штопритисокот на цените ќе биде многу голем.Експертите предупредуваат дека рускиотхолдинг ќе биде принуден на многу големпопуст како би го зголемил својот удел напазарот така што маржата од продажбата наЛПГ ќе биде помала отколу при продажбата наприродниот гас.

Гаспром

Во освојување на американскот пазар


СВЕТ... ВЕСТИ...

Водечките учесници на светскиот пазар зажитарки апелираа до владите на земјите напоранешниот Советски Сојуз да ги стимулираатприватните инвестиции, неопоходни за да сеискористи огромниот стопански потенцијал ворегионот. Основен проблем во зголемувањетона светските резерви на храна е создавање науслови кои ќе им овозможат на Русија,Украина, Казахстан и на други земји наЗаедницата на независни држави (ЗНД) воцелина да го реализираат својот стопанскипотенцијал, заклучија приватните произведува-чи на собирот на Светскиот форум за жито,одржан во Санкт Петербург по иницијатива наЕвропската банка за обнова и развој (ЕБРД).

ЕБРД и Организацијата на Обединетитенации за храна и земјоделство (ФАО) сметаатдека најмалку 13 милиони хектари земјоделскоземјиште во Русија, Украина и Казахстан можеповторно да се користи за производство нахрана без големи вложувања, се наведува наИнтернет страницата на Банката.

Само во Русија може повторно може да сеангажираат шест милиони хектари земјоделскоземјиште. Русија е еден од најголемите извоз-ници и произведувачи на житарки и на третоместо во светот по извоз и на петто место попроизводство.

Водечките учесници на светските пазари зажито во текот на Форумот ги разгледаа можно-стите за реализација на овој потенцијал и сесогласија дека тоа е возможно само со зголе-мување на инвестициите на приватниот секторвклучени во тој процес.Високи владини претставници и бизнисмени одповеќе од 30 земји собрани на Светскиотфорум за жито заклучија дека за реализацијана земјоделскиот потенцијал на поранешнитесоветски републики е неопходна прецизна истабилна политика насочена кон пазарот надолгорочен и слободен капитал, со цел форми-рање на економско-правните услови за поттик-нување на масовни приватни инвестиции воразвој на крајно неопходната инфраструктура.

За да се искористи големиот земјоделскипотенцијал на членките на ЗНД, неопходна еквалификувана работна сила, што бара инве-стиции во образованието и обучување на нови-те генерации на аграрни експерти, заклучено ена Форумот.

ЕБРД е подготвена да го финансира про-изводство на храна во земјите на ЗНД, како ида обезбеди средства за реализација на важниинфраструктурни проекти, кои се клучен про-блем во зголемување на земјоделското про-изводство во регионот.

Меѓутоа, најавата за создавање житен ОПЕКго поттикна функционерот на американскотоминистерство за земјоделие да ги предупредиРусија дека идејата за зелен ОПЕК ги кршипрописите на Светската трговска организацијаи дека би можела да влијае на руската аплика-ција за членство во оваа организација.

Русија е трет светски извозник на жито, а нанејзината територија е една десетина од обра-ботливата земја во светот.

ЕБрД

растот на светските резерви на храназависи од инвестициите во ЗнД

Алжир и Нигерија наскоро треба да потпишат договор заизградба на гасовод од 4.128 километри наменет за користењенигериски гас, преку Сахара и Европа, изјави алжирскиот мини-стер за енергетика и рударство, Шакиб Халил.

Во изјава за државната телевизија тој потенцира дека дветестрани постигнале договор за проектот, а договорот може наско-ро да биде потпишан бидејќи сите проблеми се решени. Халилобјасни дека проблеми нема да има ниту при финансирање напроектот кој треба да чини околу 13 милијарди долари.

Од нив, 10 милијарди долари ќе чини самиот гасовод, а уреди-те на приклучните точки уште три милијарди долари. Со тој гасо-вод, во Европа годишно треба да бидат испорачувани околу 30милијардо кубни метри гас. Заинтересирани се и руски Гаспром,францускиот Тотал и британско-холандскиот Шел.

Нигерија поседува седми по големина резерви на природенгас во светот. Испораката на гас, според аналитичари може дабиде проблематична - бунтовници од Движењето за еманципа-ција на делтата на Нигер се заканија со напади врз гасоводот.Постојат и други сензитивни точки - како што е северен Нигер одкој дел контролираат бунтовници од номадското племе Туарег,како и јужен Алжир каде дејствуваат исламски милитантни групи.

Германскиот енергетски гигантE.ON се согласи да продаде 13 елек-трани на австрискиот енергетскиснабдувач Вербунд. Со продажбатадвете енергетски компании ќе гиисполнат мерките наложени одЕвропската унија со цел за јакнењена пазарниот натпревар на енергет-скиот пазар. Компаниите, меѓутоа, неја објавија продажната цена на елек-траните кои се наоѓаат во германска-та сојузна држава Баварија, а распо-лагаат со капацитет од 312 мегаватиелектрична енергија.

Оваа трансакција е дел одобврските на E.ON кон европскатакомисија, превземени во мај 2008година, спрема кои мора да продадеоколу 5.000 мегавати производникапацитети, како и далноводи соултра-висок напон во Германија.

E.ON

Продажба на 13 електраниалжир и нигерија се

договараат за гасовод до Еу

Европската унија годинава треба да отпочнепреговори со Турција за сихронизирање наенергетскиот сектор со критериумите на ЕУ, изјавишведскиот премиер Фредрик Рејнфелд, чија земјаод идниот месец го презема претседателството соУнијата. Тој изрази надеж дека тоа поглавие одпреговорите за присоединувањето на Турција ќебиде отворено, додавајќи оти не е сигурен далитоа е можно.

- За сите во ЕУ би било мудро да ја ангажирамеТурција во енергетските разговори, но за тоапотребна е поширока поддршка, за да може да сеотвори тоа поглевие, истакна Рејнфелд.

Турција за членство во ЕУ преговара од 2005година но досега има отворено само една третинаод вкупно 35 поглавија.

Владата на Летонија изготви план за ната-

мошни кастрења на државниот буџет. Според

планот, најавени се буџетски намалувања за

10 отсто со цел да им се излезе во пресрет на

барањата на меѓународните заемодавачи,

јави Шведската телевизија СВТ. Тоа ќе овоз-

можи давање зелено светло за кризен заем

за Летонија во висина од 7,5 милијарди евра

од Меѓународниот монетарен фонд (ММФ),

ЕУ и Шведска. Заемот се очекува да ја стаби-

лизира тешко погодената економија на оваа

прибалтичка земја.

Пред да бидат спроведени новите мерки на

штедење, Парламентот во Рига претходно

треба да го усвои предложениот владин пакет,

околу што се очекува позитивен исход.

ЛЕТонија

нов пакет строгимерки на штедење

ЕвроПска унија

Преговори со Турција заенергетскиот сектор


1. КОЈ ИЗМОЛЗИ 32 МИЛИОНИ ЕВРА ОД „СВЕДМИЛК” (*****)2. ДАРАВЕЛСКИ: НЕМАМ ВРСКА СО „МКД ШПЕДИЦИЈА” (****)

11.06.2009 g. ЧЕТВРТОК


ДНЕВНИК

с.5 ВИСОКИ ЦЕНИ ЌЕ ПОТЕЧАТ ОД ЗЛЕТОВИЦА

с.6 САМО МОШЕ БАУМ ЌАРИ OД СВЕДМИЛК

с.6 ЕВТИНИ КРЕДИТИ ЗА ФИРМИТЕ ДУРИ НАЕСЕН

с.7 ДАРАВЕЛСКИ: НЕМАМ ВРСКА СО „МКД ШПЕДИЦИЈА”

БИЗНИС

сс.2 ПОГОЛЕМИ КАМАТИ ЗА ДЕПОЗИТИТЕ И КРЕДИТИТЕ

с.2 ГРАТИС ПЕРИОД ЗА КОРИСТЕЊЕ СЕФ

с.2 АВСТРИСКИ „КАПШ” СО РЕШЕНИЈА ЗА ЖЕЛЕЗНИЦАТА И ПАТАРИНИТЕ

с.2 ВЛАДАТА СЕ УШТЕ НЕМА ДОБИЕНО ЖАЛБА

с.3 ЗЕЛЕНО СВЕТЛО ЗА ЗАЕМОТ ОД ЕВРОПСКАТА ИНВЕСТИЦИСКА БАНКА

с.4 БАНКИТЕ СОБИРААТ СЕ ПОМАЛКУ ПАРИ ОД ДОЛЖНИЦИТЕ

с.5 БАНКИТЕ СОБИРААТ СЕ ПОМАЛКУ ПАРИ ОД ДОЛЖНИЦИТЕ

с.8 БАНКИТЕ ГО ПОНЕСОА ПОРАСТОТ НА ЕВРОПСКИТЕ АКЦИИ

с.9 ОБВРЗНИЦИТЕ ОД ОСМАТА ЕМИСИЈА ОСТВАРИЈА НАЈГОЛЕМ ПРОМЕТ


с.6 АВСТРИСКИ „КАПШ” ОТВОРИ ФИРМА ВО МАКЕДОНИЈА

с.7 КОЈ ИЗМОЛЗИ 32 МИЛИОНИ ЕВРА ОД „СВЕДМИЛК”

с.7 ЗЕЛЕНО СВЕТЛО ЗА ЗАЕМОТ ОД ЕИБ

с.8 ДАРАВЕЛСКИ ОДРЕКУВА ВРСКА СО „МКД ШПЕДИЦИЈА”

с.8 НИКОЈ НЕ САКАШЕ ДА ГО КУПИ „БУЈОТО ИНВЕСТ”

с.8 НАФТАТА НАД 71 ДОЛАР ЗА БАРЕЛ

ВРЕМЕс.6 ДРЖАВАТА НА ГРАДЕЖНИЦИТЕ ИМ ДОЛЖИ МИЛИОНИ ЕВРА

с.6 ЕВТИНИТЕ КРЕДИТИ ЌЕ СЕ ДАВААТ СО ГАРАНТИРАНА КАМАТА

с.7 РАБОТНИЦИТЕ СЕ ВРАЌААТ ОД ПРИНУДНА ПАУЗА

с.7 ПРОДАВАМЕ ДОБРО, ВО ОДНОС НА КРИЗАТА

ВЕЧЕР

с.7 ЖЕЛЕЗНИЦАТА И ПАТАРИНИТЕ СЕ ТАРГЕТИ НА КАПШ

С.7 ФЕРШПЕД НЕ СЕ ЖАЛЕЛ

с.7 ДА СЕ НАЈДАТ ПАРИ ЗА СВЕДМИЛК

ВЕСТ

с.6 СЛАВЕВСКИ НЕМА ДA ПОДЛЕГНЕМЕ НА ПРИТИСОЦИ ЗА “ФЕРШПЕД”

с.6 ДАЛАВЕРСКИ: НЕМАМ BPCKA СO ЛУЃЕТО OQ “MKД ШПЕДИЦИЈА”


с.8 „АГРОКОР” НЕМА ДA ГРАДИ АГРОБЕРЗА ВО СТРУМИЦА

с.8 „ФЕРШПЕД” СЕ ЖАЛИ ДО ЦАРИНСКАТА УПРАВА

с.8 ДА СЕ НАЈДЕ МОДЕЛ ЗА РЕСТАРТИРАЊЕ НА „СВЕДМИЛК”

с.9 МЕТАЛУРЗИТЕ ПРЕДОЛГО ЧЕКААТ ДРЖАВАТА ДА СЕ СЕТИ НА НИВ

ШПИЦ

.9 ФАРМЕРИТЕ БАРААТ РЕСТАРТИРАЊЕ НА „СВЕДМИЛК”

с.9 „ФЕРШПЕД” НЕ СЕ ЖАЛЕЛ КАЈ ВЛАДАТА

с.9 „КАПШ” СЕ ШИРИ И ВО МАКЕДОНИЈА

Иако од завчера Сведмилк и официјално отиде востечај, аферата со шведската млекарница и натаму етоп вест во весниците. Имено, денешните изданија напечате-ните медиуми, покрај хронолошкиот приказ напропаѓањето на оваа инвестиција, заклучуваат декана јавноста се уште и останаа нејасни многу работи,за кои нема никаков одговор. Така, Утрински сметадека остана нејасна улогата на Владата, која, всуш-ност, го договараше купувањето на млекарницата одстрана на Феникс енерџи, а сега сосема се трганастрана од случувањата. Владата не даде нитуобјаснување како претходниот менаџмент на млекар-ницата успеа за толку кусо време, само за една годи-на, да направи долгови од дури 32 милиони евра идали некој ќе одговара за испарувањето на тие пари.Остана неодговорено зошто, по многубројните проте-сти, власта не испраќаше инспек-циски и другиистражни органи да го проверат работењето на мле-карницата, како што тоа се прави во многу другифирми. Покрај ова, Дневник се осврнува на улогата наМоше Баум во целиот случај и ги пренесува изјавитена вработе-ните дека кога дошол Баум, затекналоколу 800 тони јогурт во магацинот, кои ги продавал подампинг цена од 15 до 20 денари за литар бидејќиколичините биле пред истекување на рокот... ВесникотВечер го пренесува и ставот на Федерацијата на фар-мери, да се изнајдат пари за рестартирање на мле-карницата Сведмилк, односно да се најде нов инве-ститор, бидејќи стечајната маса не ги покрива побару-вањата на доверителите.

Се огласи и Драган Даравелски за да демантирадека има врска со газдите на МКД шпедиција. Восоопштението кое го пренесуваат весниците,Даравелски демантира дека ги познава газдите наоваа шпедиција или лица кои сега се во оваа шпеди-ција, а претходно имале врска и со други шпедиции.Инаку, што се однесува до случајот Фершпед, весни-ците информираат дека, според извори од компа-нијата, луѓе од Царинската управа интензивно работатна терен и бараат нови докази за да најдат нови забе-лешки за работењето на компанијата.

Австриската компанија Капш КариерКом е во прегово-ри со Македонски железници да изработи ГСМРсистем што ќе овозможи радио поврзување на локо-мотивите со диспечерските центри. Оваа компанијакоја деновиве формираше фирма - ќерка воМакедонија, планира да учествува и во подготовка насофтверско решение за проектот за дигитална напла-та на патарини во земјава, а истовремено да биде иоператор кој ќе ја наплатува патната такса. Споредраководителката на Капш во Скопје, Астрид Кауфман,за нив потенцијални клиенти во земјава им се и теле-комуникациските компании бидејќи обезбедуваатуслуги и решенија за фиксни, мобилни и алтернатив-ни оператори, како и за интернет провајдери.Сопственикот на Капш Групацијата, Кари Капш, објас-нувајќи ги стратегиските причини за влез на македон-скиот пазар, рече дека решиле да инвестираат ипокрај тоа што е глобална криза и светот е во реце-сија. За него, Македонија била логичен следен пазарво рамките на проширувањето на Капш во Централнаи Источна Европа.

Своја фирма во Македонија отвори и Сага, најголе-миот систем интегратор во Србија, во сферата наинформатичката и на телекомуникациската техноло-гија. Според Зоран Крстевски, директор на СагаМакедонија, фирмата ќе нуди консалтинг услуги,софтверски и хард-верски решенија, а една од нови-ните што се подготв-уваат е понуда на лизинг на ИЦТопрема, како и друг вид облик на финансирање.Весниците информираат и дека државата ќе ја дадегаранцијата за 100 милиони евра заем од Европскатаинвестициска банка наменети за поддршка на малитеи на средните претпријатија, како една од пакетотантикризни мерки на Владата. Предлогот за гаранцијана Македонија за заемот вчера помина во собраниска-та Комисија за финансирање и буџет, добивајќи под-дршка и од мнозинството и од опозицијата.Министерот за финансии, Трајко Славески, очекувадека до крајот на годината претпријатијата ќе можатда искористат од 40 до 60 милиони евра. Средстватаќе одат до крајните корисници преку деловните банки,

кои со посебен договор ќе се обврзат каматната стап-ка да не биде повисока од шест проценти. - Подобрениот транспортен систем ќе го поттикне еко-номскиот раст, ќе ја подобри персоналната мобилностна граѓаните, ќе ги намали трансакционите трошоциза бизнис и ќе ја направи државата поконкурентна ипопривлечна за странски инвестиции - посочиизвршниот директор на Институтот за економски стра-тегии Охрид, Билјана Јанева, на промоцијата на пуб-ликацијата Препораки за развој на патната и желез-ничка инфраструктура. Целта на Институтот Охрид соиздавањето и промоцијата на овој труд не е само дасе даде придонес во развојот на патната и железнич-ката инфраструктура во Република Македонија, туку ида отвори простор за понатамошни стручни размислу-вања во оваа област, како една од носечките за еко-номската преродба во државата.В купно 349.063 се регистрирани како невработениво Агенцијата за вработување на Македонија на крајотна мај. Според податоците на Агенцијата, бројот наневработените во мај годинава е намален за 816 лицаво однос на април, кога биле регистрирани 349.879лица без работа. Најмногу невработени 351.278 лицаод почетокот на оваа година биле регистрирани вомарт, додека во февруари без работа биле 351.115луѓе. Од вкупно регистрираните невработени во мај,278.139 лица активно бараат работа, додека остана-тите 70.924 луѓе се пријавуваат само за остварувањена правото на здравствено осигурување. Советот на ЕУ ги прифати новите правила за роаминг,со кои би требало да поевтинат меѓународните пови-ци за корисниците на мобилни телефони во земјите-членки на Унијата. Новите правила би можеле даповлечат 60 процентно намалување на телефонскитесметки на корисниците, а тие ќе стапат во сила од 1јули во сите 27 земји-членки на ЕУ. Меѓутоа, Ова незначи дека ќе се намалат цените за роаминг и конземјите кои не се членки на Унијата. Македонскитекорисници се уште ќе плаќаат изгор цени за роамингкога се наоѓаат во странство.




1. ВЛАДАТА ВОВЕДУВА ЗАПИСИ СО ДЕВИЗНА КЛАУЗУЛА (*****) 2. Т-МОБИЛЕ” СТАРТУВА СО 3Г- ТЕХНОЛОГИЈА (***)

12.06.2009 g. ПЕТОК


Д Н Е В Н И К

с.7 ФИРМИТЕ НЕ СЕ КОНКУРЕНТНИ НА СТРАНСКИОТ ПАЗАР

с.7 ДРЖАВАТА ЌЕ НУДИ ХАРТИИ ОД ВРЕДНОСТ СО ДЕВИЗНА КЛАУЗУЛА

с.8 ЕВН ЈА ОБЖАЛИ ЦЕНАТА НА СТРУЈАТА

с.8 ДРЖАВНИ ПАРИ ЗА МЛЕКО ВО ПРАВ

с.8 Т-МОБИЛЕ” СТАРТУВА СО 3Г- ТЕХНОЛОГИЈА

БИЗНИСс.2 АНГОЛА - НЕОТКРИЕНА БИЗНИС ДЕСТИНАЦИЈА

с.2 АВТО КРЕДИТИ ЗА БИЗНИСМЕНИ

с.5 ЗАОЃААТ ЛИ ПРОИЗВОДИТЕ СО “СОНЦЕ”?

с.5 Т-МОБИЛЕ ВОВЕДЕ ЗГ ТЕХНОЛОГИЈА И УСЛУГИ

с.8 „БУЈОТО ИНВЕСТ” НЕ ДОБИ ПОНУДА ЗА КУПУВАЊЕ

с.8 СЕ ВОВЕДУВААТ ДРЖАВНИ ЗАПИСИ СО ДЕВИЗНА КЛАУЗУЛА

с.8 ИНДЕКСИТЕ ВО ЕВРОПА И АЗИЈА ВО ПОРАСТ - ДОЛАРОТ КОЛАБИРА

с.9 МБИ-10 ГИ ВРАЌА ЗАГУБИТЕ

УТРИНСКИ ВЕСНИКс.3 ВЛАСТА ГО ПРОЗИВА ГУВЕРНЕРОТ ГОШЕВ ЗА ПРЕРЕСТРИКТИВНОСТ

с.7 ЕВН ЈА ОБЖАЛИ ОДЛУКАТА НА РКЕ ЗА ЦЕНАТА НА СТРУЈАТА

с.7 КОМПАНИИТЕ ОФКААТ ЗА ИТНИ МЕРКИ, ВЛАДАТА СЕ ФАЛИ

с.8 ОТКАКО ГИ КАЧИ КАМАТИТЕ, ВЛАДАТА ВО ОБИД ДА ГИ СИМНЕ

с.8 ДРАСТИЧЕН СКОК НА МБИ-10

с.8 „Т-МОБИЛЕ” СТАРТУВА СО ЗГ-ТЕХНОЛОГИЈАТАс.8 ИСПЛАТЕНИ 30 МИЛИОНИ ЕВРА ОД СУБВЕНЦИИТЕ

ВЕЧЕРс.6 НА АУКЦИЈА И ДРЖАВНИ ЗАПИСИ ВО ЕВРА

с.6 ПРОДАЖБА НА ПЛАЦЕВИ ЗА БИЗНИС ВО ВЕЛЕС

с.6 СУБВЕНЦИЈА ЗА ИЗГРАДБА НА ФАБРИКА ЗА МЛЕКО ВО ПРАВ

с.7 КРИЗАТА ГИ СОШИ ТЕКСТИЛНИТЕ ФАБРИКИ

с.7 ЕВН-МАКЕДОНИЈА; ОБЖАЛЕНА ОДЛУКАТА НА РЕГУЛАТОРНАТА КОМИСИЈА

с.7 Т-МОБИЛЕ СО МОБИЛЕН ИНТЕРНЕТ

ВРЕМЕ

с.5 ШПЕДИЦИИТЕ СЕ СТЕПАА ЗА БИЗНИСОТ НА „ФЕРШПЕД”

с.5 HA СЕВЕРОИСТОКОТ 50 ВЕТЕРНИЦИ

с.5 ЕВН ПОДНЕСЕ ЖАЛБА ЗА ЦЕНАТА

с.7 ЗАЕМИТЕ СО ДЕВИЗНА КЛАУЗУЛА

ВЕСТ

с.3 ЕВН ЈА ОБЖАЛИ ОДЛУКАТА ЗА НЕПОСКАПУВАЊЕ НА СТРУЈАТА

с.6 ВЛАДАТА СО ДРЖАВНИ ЗАПИСИ ГАРАНТИРА ДЕКА НЕМА ДЕВАЛВАЦИЈА

с.6 ИЗВОЗОТ ПАЃА ДВАПАТИ ПОБРЗО OД УВОЗОТ


с.6 ЗА КВАЛИТЕТНО ОСИГУРУВАЊЕ НЕМА АЛТЕРНАТИВА

с.8 НОВ ПАКЕТ МЕРКИ ЗА УНАПРЕДУВАЊЕ НА ИЗВОЗОТ

с.8 ВЛАДАТА ВОВЕДУВА ЗАПИСИ СО ДЕВИЗНА КЛАУЗУЛА

с.8 „ЕВН” ЈА ОБЖАЛИ ОДЛУКАТА НА РЕГУЛАТОРИТЕ

с.8 „СКОПСКИ ПАЗАР” ОТВОРИ ДИСКОНТ „МАКСИ Д” И ВО СТРУГА

ШПИЦ

с.8 И ВЛАДАТА ГО ЧУВА ДЕНАРОТс.8 Т-МОБАЈЛ ВОВЕДЕ ЗГ

с.8 „СВЕДМИЛК” ЌЕ ПРОРAБОТИ

Зајакнување на конкурентноста на македонскитекомпании и подобрување на деловната клима се клуч-ните фактори за зголемување на македонскиот извоз.Ова го истакна македонскиот министер за економијаФатмир Бесими, за време на Конференцијата за уна-предување на македонскиот извоз, што се одржавчера во Скопје, а за која информираат денешнитевесници. Бесими посочи дека за постигнување на таацел потребни се преземање на нови мерки за намалу-вање на трошоците за работење, преку соодветнаданочна политика и отстранување на бариерите, какои намалување на царините на репроматеријали, ипонатамошна либерализација на трговијата. На кон-ференцијата беше укажано дека трговскиот дефицитна Македонија расте, додека извозот и покриеноста наувозот со извоз опаѓаат. Дел од претставниците наизвозно ориентираните компании укажаа дека сесоочени со скапа струја за производство, големитранспортни трошоци и скап увоз на репроматеријали,па бараат Владата го субвенционира извозот. И екс-пертите сметаат дека е потребна итна поддршка оддржавата за поттикнувањето на извозот бидејќи големброј текстилни фирми, кожарски и од металуршкиотсектор ќе останат без работа и нема да можат да гиобноват договорите со странските партнери.

Нов финансиски инструмент - државни хартии одвредност со девизна клаузула воведе од вчераМинистер-ството за финансии. Како што се вели восоопштението од Министерството за финансии кое гопренесуваат денешните изданија на весниците, сововедувањето на овие државни хартии од вредностВладата сака да испрати јасен сигнал дека и поната-му верува во стабилноста на домашната валута, ацелта е да се поттикне развојот на финансиските паза-ри и конкуренцијата во финансискиот сектор и да сезголеми бројот на финансиски инструменти.Истовремено се укажува дека воведувањето на овиефинансиски инструменти е во насока на долгорочнатаориентација за приклучување кон Европската моне-

тарна унија. Првата аукција на краткорочни државнизаписи со девизна клаузула е планирана да се реали-зира на 16 јуни, при што Министерството за финансииќе издаде тримесечни и 12-месечни државни записисо девизна клаузула. На првата аукција на тримесеч-ните државни записи ќе бидат понудени 650 милиониденари со каматна стапка од 5,25 отсто, а на аукцијатана 12-месечните државни записи ќе се понуди износод 350 милиони денари со каматна стапка од 7 отсто. Над 30 милиони евра од годинашните субвенции севеќе во рацете на земјоделците, околу 25 милиони ќебидат исплатени следните три месеци, а до крајот нагодината ќе се реализираат и останатите средства,соопшти министерот за земјоделство, АцоСпасеноски. Како што може да се прочита во весници-те, од Програмата за поддршка во млечната инду-стрија се инјектира значителна сума пари по повеќеоснови. Вкупно 300 милиони денари се распределениза млекото откупено од октомври 2008 до октомври2009 година, 180 милиони за говедата буша, 200милиони за високопродуктивните раси говеда.Од Министерството за земјоделство, шумарство иводостопанство е и новината од Програмата за рура-лен развој, според која секое правно лице кое ќе градипроизводен капацитет за млеко во прав, може да кон-курира за 50 отсто кофинансирање со државата илимаксимум до 50 милиони денари. -Во Македонијаимаме одредени шпицови на производство на млеко итоа во летниот период, објасни министерот АцоСпасеноски, додавајќи дека на овој начин може да серешат проблемите со вишоците млеко и ова произве-дено млеко во прав ќе може да се користи за конди-торската индустрија. Аплицирањето ќе се врши докрајот на јуни, но ако нема доволен број апликанти,овој рок, најверојатно, ќе биде продолжен за уштееден месец.

ЕВН Македонија ја обжали одлуката наРегулаторната комисија за енергетика да не и ги при-знае трошоците од 117 милиони евра, кои влегуваат

во пресметките при формирање на цената на струјата.Компанијата поднесе жалба до Второстепената собра-ниска комисија за прашања од енергетиката противодлуката на РКЕ, која ја сметаат за спротивна наЗаконот за енергетика и на новата методологија запресметување на цената на струјата. Имено, Законотза енергетика предвидува регулаторот да им овозмо-жи на носителите на лиценци да си ги покријат трошо-ците и да добијат соодветен поврат на капиталот.Одлуката е спротивна на Методологијата за утврдува-ње на трошоци на енергетските компании - велат воЕВН Македонија.

Мобилниот оператор Т-мобиле стартува со 3Г-техно-логијата, која на корисниците ќе им овозможи врвнитехнолошки решенија и услуги, како што се брз моби-лен Интернет и видеотелефонија. Оваа мрежа на Т-мобиле нуди пристап за брз мобилен Интернет собрзина до 7,2 мбпс., која ќе биде овозможена автомат-ски за сите Т-мобиле корисници и тарифни модели,припејд, постпејд и бизнис. Користењето на оваамрежа на Т-мобиле ќе биде овозможено доколкукорисникот поседува телефон, кој поддржува 3Г, да сенаоѓа во 3Г мрежно покривање и да се најави за 3Гмрежата. Цените на видеоповиците и на Интернет позавршувањето на промоцијата се дефинирани посеб-но за секој тарифен модел и ќе бидат објавени наИнтернет-страницата на Т-мобиле. За почеток, мреж-ното покривање ги опфаќа поголемите градови воМакедонија, а понатаму ќе се проширува и во другитенаселени места низ Македонија.

Драстичениот скок на МБИ-10 е забележан во бер-занските извештаи во весниците. Овој индекс вчеравтор ден едноподруго оствари пораст во висина од6,18 отсто, а вредноста му се покачи на 2.667,30индексни поени. Наспроти него, МБИД загуби 0,86отсто од својата вредност, која на крајот од денот изне-суваше 2.371,84 индексни поени. ОМБ оствари пад од0,27 проценти, намалувајќи ја својата вредност на104,86 индексни поени.


22 BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI


1. KRATOK PREGLED NA NASTANI

1. ДОБАР ПЛАН ЗА ДОБАР КРЕДИТ (*****) 2. АРАНЖМАН СО ММФ ДО КРАЈОТ НА ГОДИНАВА? (****)

13.06.2009 g. САБОТА


ДНЕВНИК

с.7 „УСЈЕ” ОТПУШТИ 139 ВРАБОТЕНИ с.7 ВЛАДАТА ПАК ИМ КОНКУРИРА НА БАНКИТЕ

с.9 ДОБАР ПЛАН ЗА ДОБАР КРЕДИТ


с.4 ММФ ЌЕ И ПОМОГНЕ НА МАКЕДОНИЈА

с.7 АРАНЖМАНОТ СО ММФ СЕ ПОИЗВЕСЕН

с.7 ОД “УСЈЕ” ЗАМИНУВААТ ОД РАБОТА УШТЕ 91 РАБОТНИК

с.8 ВЛАДАТА ОЧЕКУВА ПАД НА КАМАТИТЕ

с.8 ДО КРЕДИТ САМО СО ДОБАР, ИЗДРЖАН БИЗНИС-ПЛАНс.8 „ЕВН МАКЕДОНИЈА” НУДИ ПЛАЌАЊЕ НА ДОЛГОВИТЕ НА РАТИ

ВЕЧЕР

с.6 ПОДАТОЦИ ЗА ТРАНСПОРТНИ УСЛУГИ ЌЕ ИМА НА ВЕБ САЈТ

с.6 ДОЛГОВИТЕ ЗА СТРУЈА НА РАТИ

с.6 ОТВОРЕН МАКСИ Д ДИСКОНТ

ВРЕМЕ

с.7 ЌЕ ПАЃААТ КАМАТНИТЕ СТАПКИ?

с.7 ПАРИ ИМА, ПРОЕКТИ НЕМА

с.7 „ТОПЛИФИКАЦИЈА” ТУЖИ, НЕ ПРАШУВА

ВЕСТ

с.6 АРАНЖМАН СО MMФ ВО СЕПТЕМВРИ?


с.9 ПО 20.000 ЕВРА ЗА ДОБРОВОЛЕН ОТКАЗ ВО „УСЈЕ“

с.9 ВЕШТАЧЕЊЕТO ЗА ПРИВАТИЗАЦИЈАТА НА „ФЕРШПЕД” ВО АВГУСТ

с.9 ТЕ-МОБАЈЛ СО ЗГ-ТЕХНОЛОГИЈА

ШПИЦ

с.11 ВИСОК НАПОН ЗА ГРАТИС-СТРУЈА

с.11 НАСКОРО ТРАНСПОРТНА БЕРЗА

с.11 ЗА КРЕДИТИ СЕ ПОТРЕБНИ ДОБРИ ПРОЕКТИ

Најавата за склучување аранжман со ММФ – топвест во сите денешни весници. -Меѓународниотфонд ја следи состојбата во Македонија и еподготвен да и помогне на Владата на начин којќе го побара од неа. Владата смета на поддршкаод ММФ во повеќе форми, не исклучувајќи ја иможноста во втората половина од годината, акоработите на глобален план во опкружувањето иво Македонија не одат кон добро, односно ако севлошат, да размислиме и за финансискаподдршка, изјави министерот за финансии ТрајкоСлавески.

ММФ ќе и помогне на Македонија, порачуваизвршниот директор за Европа во ММФ, МарекБелка, во интервјуто во Утрински весник. -Македонија ќе има потреба од позатегнатамонетарна политика, позатегната фискалнаполитика или, пак поголемо надворешнофинансирање, вели Белка. -Охрабрени сме декабанкарскиот систем изгледа дека е релативномоќен. Веројатно кредитниот растеж нагло ќезабави по минатогодишното ниво, бидејќибанките се соочуваат со позатегнати услови наликвидност, но билансите покажуваат доволносилни за да го издржат опаѓањето без поголемаштета. Секако, секогаш е потребна будност завластите да можат да одговорат на секаковпроблем, веднаш кога би се појавил. Во однос насветската криза, Белка изјавува дека глобалнатаекономија останува во рецесија, но стапката наопаѓање се ублажува и се приближувамеповторно кон развојот. Резултатите за БДП одпрвиот квартал беа многу слаби. Сепак,скорешните податоци наведуваат дека стапкатана намалувањето на потрошувачката, трговијатаи на производството се смирува, додекадовербата на потрошувачите се помести одниското ниво, а продажбата на мало, главно, сезацврсти. Но, банкарските системи во развиенитеекономии остануваат под стрес, a и ризиците заопаѓање се уште се присутни.

Министерството за финансии очекува да паднаткаматите на кредитите со воведувањето надржавни записи со девизна клаузула,информираат печатените медиуми. Тоа треба да

биде сигнал и до Народната банка во следнивенеколку месеци да се придонесе запоевтинување на заемите. -Ние на овој начин имгарантираме на субјектите кој купуваат државендолг дека денарот останува стабилен, односноинвестициите во овие хартии од вредност неподлежат на ризик на валутата -објаснуваминистерот за финансии Трајко Славески. -Каматните стапки што се нудат за државнитезаписи се веќе на пониско ниво и тие ќе бидат5,25 проценти за тримесечните записи и 7проценти за 12-месечните записи. Од почетокотна годинава, заклучно со последната аукција,Министерството за финасии има прибрано околу100 милиони евра. За Славески тоа е минималново однос на вкупната маса на депозити и кредитиво македонската економија. -Тоа значи дека неманикаво влијание со расположливоста накредитните средства за македонската економијаукажува Славески.

Македонските компании имаат претприемачкидух и идеи како да се развиваат, но се уште им епроблем подготвувањето добри бизнис плановиза да добијат банкарски кредити. Тие мора даинвестираат во нови технологии и во подобрениделовни практики ако сакаат да бидатконкурентни на глобалниот пазар. Ова е поракатаод вчерашната конференција Пристап дофинансии во време на рецесија, што јаорганизира УСАИД во рамки на Проектот законкурентност. -Сега, во услови на криза, банкитесе попретпазливи при одобрувањето кредити, ноако клиентот има добри финансиски показатели икредибилитет, ако понуди издржан проект и добраинвестициска програма, воопшто не е проблем дасе дадат средства, изјави Јасмина Диневска одТТК Банка.

Потпишан меморандум за изработка натранспортна берза меѓу Сојузот на стопанскикомори, и Министерството за транспорт и врски.Фирмите кои имаат потреба за превоз на стоки вои надвор од земјава, од есен ќе можат соедноставно кликнување на веб-сајтот натранспортната берза, да се информираат заподатоците на транспортните компании. На тој

начин, фирмите и транспортерите брзо ќе сеповрзат, што ќе придонесе пратките навреме дастигнуваат и да имаат конкурентна цена. Носителна проектот за транспортната берза е Сојузот настопански комори, а Министерството затранспорт ќе ја има логистичката иинформативната улога да ја храни интернетстраницата со свежи информации и за било каквиизмени и дополнувања на законите иподзаконските акти од транспортната сфера.Инаку, транспортната берза чија подготовка е воиницијална фаза ќе функционира преку интернетпортал на кој ќе бидат поврзани со база наподатоци транспортерите, производителите,трговците, шпедициите и царинските складишта.

Весниците го пренесуваат соопштението одЦементарница Усје, каде се вели декакомпанијата склучила индивидуални договори совработените кои сакаат доброволно да јанапуштат фирмата, а за што ќе добијатиспратнини во износ од 1,2 милион денари или20.000 евра. Менаџментот на Цементарница Усјеизрази жалење што и покрај отвореноста итранспарентноста на процедурата, како иалтернативните предлози што биле понудени,синдикатот не покажал интерес за наоѓањезаеднички најприфатливо решение засоцијалната сигурност на сите вработени, чииработни места се укинуваат поради деловнипричини што произлегуваат од глобалнатаекономска криза.

Вештачењето за приватизацијата на Фершпедќе заврши до крајот на август, по што судот воСкопје ќе одржи рочиште на кое ќе треба да сеизјасни за законитоста на сопственичкататрансформација на оваа шпедитерска компанија,информира Нова Македонија. Вештачењето гоправи независна и реномирана ревизорска куќа,со цел да се добие релевантно и стручномислење за извршената приватизација воФершпед. Ревизорите ќе треба да го дадатклучниот одговор, кој ќе придонесе за затворањена целиот предмет, кој се во ди неколку години напредлог на Државното правобранителство наРепублика Македонија.

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI 23Data 1.06.2009 broj 76 берзНИК

ГЛОБУС

с.20 СИРОМАШТИЈАТА - БОДИГАРД НА ДЕНАРОТ

Aко земјата не најде „прозрец“ преку кој би се слеале во земјата меѓу500 милиони и евентуална милијарда евра, промената на паритетот наденарот со кошничката доминантни валути во светот би се случила прак-тично спонтано - таа мерка едноставно е „анте портас”!

Македонија напнато очекува дали ќе има девалвација на национал-ната валута. За разлика од народот кој изгледа се уште верува во при-спивните бајки на провладините телевизиски канали, според кои кај нас есе во ред, дури малку подобро отколку во белиот свет,

с.44 MАКЕДОНСКАТА АВИЈАЦИЈА СО СКРЖЕНИ КРИЛА

Општ заклучок за македонскиот авиобизнис e дека ситe се обидуваада летаат во матно. Затоа континуирано ни се појавуваат ситуации содупликат билети за летовите со нашите авиокомпании, карања на патни-ците со претставниците на компаниите, често откажување на летовите,забрана за летови по одредени коридори... нo и закани дека ќе ни бидатзапленети авиони, забрани на слетување и полетување од некои европ-ски аеродроми

Работата е готова. Македонија најверојатно ќе остане без национа-лен авиопревозник. MAT има мораториум за летање, a поголем дел одпатниците кои ова лето планираа да патуваат со националната авиоком-панија и веќе извадиле или резервирале билети за месец јуни или ќе оста-нат дома шш ќе мора да ја променат авиокомпанијата со која ќе патуваат.

ФОКУС

с.8 ГАЗДА ШТЕРЈО ЌЕ ИЗВЛЕЧЕ ПРОФИТ ДУРИ И ОД ОДЗЕМЕНАТАЛИЦЕНА

Само наивните може се уште да веруваат во „силните“ напади навласта по најмоќното бизнис другарче на Црвенковски. Доколку нависти-на се бореа против незаконитостите на Штерјо Наков, тогаш и судскиотпроцес за приватизацијата на Фершпед ќе мрднеше од мртва точка, наме-сто да се оддолжува веќе втора година. Тоа е чист случај, но, власта сеправи слепа пред очигледното. Зошто?! Заради лични интереси. Heмислевте, белким, дека преродбенициве играат за „пољупци“!

с.34 БИКОТ И МЕЧКАТА НИКАКО ДА ИЗБЕГААТ ОД ДОМАШНИТЕЅВЕРКИ!

He може да не изненадува како домашните компании и по тринаесетгодини на Берзата гледаат само како можност за ефтин маркетинг. Па,така, со огромно задоволство се задолжуваат во домашните банки сокамати од 10-12 отсто, иако истите финансиски средства можат да гисоберат преку емисија на акции како многу подобар начин за финансира-ње на развој, особено во држава каде банкарските кредити имаат повисо-ки камати отколку заемите од лихварите во другите земји!

КАПИТАЛ

с.8 ПО ЗАТВОРАЊЕТО НА ФЕРШПЕД, МКД ШПЕДИЦИЈА ГО ПРЕЗЕ-МА ЦЕЛИОТ БИЗНИС

По одземањето на лиценцата за шпедиција на најголемата шпеди-терска куќа Фершпед, единствена компанија во шпедитерскиот бизнис соголема гаранцијо остонува Шпедиција МКД. Бидејќи објасну-воњота наорганите на власта за причините зошто е одземена дозволата за шпеди-ција на Фершпед се прилично бледи, во јавноста веднаш се појавија шпе-купации деко е можно овој потег да се прави со цел да се остови повеќепростор за Шпедицијата МКД. И логично веднаш почнаа јавно да се поста-вуваат прашањата кој стои зод фамозната Шпедиција МКД.

с.32 КАМАТА ОД 10% Е ОЧАЈНИЧКИ СИГНАЛ ЗА МАКЕДОНИЈА

Финансиските аналитичари кои го познаваат функционирањето насветските финансиски пазари велат дека ако Македонија за своите евро-обврзници понуди камата од 10%, тоа ќе биде сигнал за инвеститоритедека земјата е во очајна потреба за пари, што може уште повеќе да го

загрози регионот.

Иако прилично долго живеевме во убедувањето дека кризата немада биде толку трагична за Македонија, сега веќе станува јасно дека свет-ската криза удира по најслабите точки на македонската економија.

с.36 ЌЕ СЕ ТРГУВА CO ХАРТИИ ИЗВЕДЕНИ ОД МАКЕДОНСКИ АКЦИИ?

Компонијата Dow Jones Indexes, изработувач на берзански индекси иФедерацијата на Евро-Азиски берзи (FEAS) најавија лансирање на новиDowJones FEAS индекси, во кои ке влезат и македонски ком-пании. Дозатворањето на овој број на Капитал ин-дексите се уште не беа пуштени,а од Македонска берза за жал не знаеја да кажат кои домашни коти-раникомпании ке бидат дел од новите индекси.

с.37 НА УДАР Е ПРОФИТАБИЛНОСТА НА БАНКИТЕ

Бернард Коениг – претседател нa УО на Охридска банка

Последните мерки на Централната банка се насочени кон поддршкана финансиската аабилност на економијата и на денарот. Потполно смесвесни за апсолутната потреба од зачувување на стабилноаа на денарот.За жал, овие мерки, со високо зголемување на стапката на задолжителнарезерва, за девизни и за денарски депозити со девизна клаузула, веднашќе се одразат на профитабилноаа на банките и врз Охридска банка, осо-бено поради нејзината висока ликвидност.

с.58 ПОТРОШУВАЧОТ САКА ДА ЗНАЕ ШТО КУПУВА И ОД КОГО

Љупчо Ќосев - менаџер за надворешна соработка во Промес

Основна филозофија на нашата компанија е дека со квалитетот ибезбедноста на производите нема ком-промис. Мора да се направи сешто е потребно за на нашите потрошувачи да им понудиме здрави, свежии проверени месни производи. Во прилог на ова зборува фактот дека ниебевме првата компанија од месната индустрија која го воведе НАССРсистемот за безбедност на храната.

ФОРУМ

с.32 НАЈГОЛЕМОТО ИСКУШЕНИЕ НА ГАЗДИТЕ НА ФЕРШПЕД

Платите на вработените, Фершпед годишно го чинат 4,4 милиониевра. Сега, кога има забрана за работа, што ќе одлучи менаџментот? Акоотпушта, ќе се соочи со потенцијален револт на работниците-акционериод што може да произлезе понуда на акциите на берзата. Тоа ќе значидека некој непосакуван за внатрешните акционери може да влезе во игра.Ваквото сценарио, со вакви ниски цени, многумина ќе се обидат да говалоризираат... Како и да е, актуелните основачи на Фершпед сега се предголемо искушение

с.36 КЕШИРАЊЕ

Македонска берза - минатата недела

Првите два дена растот беше силен и МБИ10 бележеше дневен растод по 5%, а поединечните акции достигнуваа уште поголеми проценти. Но,веќе во следните два дена инвеститорите како да се задоволија со оства-рените добивки, па секој брзаше да си го земе тоа што сметаше дека енегово. Како последица, индексите паѓаа и двата дена, а особено падотбеше изразен во четвртокот. На крајот, сепак, МБИ10 успеа даја завршиактуелната недела со солиден раст од 3,8%, достигнувајќи ниво од2.594,36 поени

с.37 HE ГO ПОТЦЕНУВАЈТЕ ПАЗАРОТ

Светски берзи - минатата недела

Дента кога Џенерал моторс банкротираше, или поточно кажано влезево процесот на преструкту-ирање, берзите растеа, нешто налик на задуш-ница, кога живите се собрале за да оддадат почит на мртвите, ама соби-рот се претвора во дружење на живите, среќни и весели што воопшто сесе уште живи, потсетени дека смртта е зад аголот и дека треба да сеужива во животот додека трае. Како и да е, чувството дека најлошото езад нас, заразно се шири низ светот, како што пред неколку месеци зараз-но се ширеше стравот дека светот, ете, само што не пропаднал

1. KRATOK PREGLED NA NASTANI VO NEDELNICITE

OD 8.06 DO 13.06.2009 g. PONEDELNIK-SABOTA


берзНИК broj 78 Data 13.06.2009

НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА...

Државни хартии од вредност со девизнаклаузула е новиот финансиски инструмент штоМинистерството за финансии го воведува напазарот на државни хартии од вредност.Првите аукции ќе се одржат на 16 јуни при штоќе се понудат тримесечни и 12-месечни држав-ни записи.

Целта на воведувањето на овој финансискиинструмент, како што соопштуваМинистерството за финансии, е поттикнувањена натамошниот развој на финансиските паза-ри во Република Македонија, пред се на при-марниот пазар на државните хартии од вред-ност преку зголемувањето на интересот напотенцијалните инвеститори за државните хар-тии од вредност, поттикнување на побарувачка-та за државните хартии од вредност, како ипродолжување на нивниот рок, зголемување набројот на финансиски инструменти кои и стојатна располагање на фискалната власт за ефи-касно управување со јавниот долг, односно заобезбедување парични средства за финанси-рање на потребите на државата со понискитрошоци, на среден и долг рок, и со одржливониво на ризик.

Новиот инструмент треба да креира новифинансиски инструменти на пазарот кои се восогласност со краткорочните и долгорочнитепреференции на инвеститорите и кои ќе овоз-можат структуирање на нивното портфолио одаспект на валутниот ризик, да ја поттикнуваконкуренцијата во финансискиот сектор којатреба да придонесе за воведување новифинансиски инструменти како и подинамиченразвој и одржување на ефикасни домашнифинансиски пазари.

Со воведувањето на државни хартии одвредност со девизна клаузула, односно индек-сирани за вредноста за еврото, Владата наРепублика Македонија сака да испрати јасенсигнал дека и понатаму верува во стабилностана домашната валута, односно денарот.

Во соопштението се наведува дека воведу-вањето на овие финансиски инструменти е вонасока на долгорочната ориентација наРепублика Македонија за приклучување конЕвропската Монетарна Унија.

Првата аукција на краткорочни државнизаписи со девизна клаузула е планирана да сереализира на 16 јуни 2009 година, при штоМинистерството за финансии ќе издаде 3-месечни и 12-месечни државни записи содевизна клаузула. Во зависност од тоа како ќебидат прифатени краткорочните државни запи-си со девизна клаузула од страна на инвести-торите, во идниот период се планира и воведу-вање на долгорочни хартии од вредност содевизна клаузула. Министерството за финан-

сии на својата веб страна редовно ќе го објаву-ва Календарот на аукции во кој однапред сеутврдени датумите на одржување на секојааукција, додека останатите карактеристики(износ, тип на тендер, со или без девизна клау-зула) ќе бидат дополнително утврдувани воПроспектот за аукција на државни хартии одвредност, кој ќе биде објавен на веб страна наМинистерството за финансии пред одржувањена аукцијата.

На првата аукција на тримесечните државнизаписи ќе бидат понудени 650.000.000 денарисо каматна стапка од 5,25 проценти, а на аук-цијата на 12-месечните државни записи ќе сепонуди износ од 350.000.000 денари со камат-на стапка од 7 проценти.

СЕ ВоВЕдУВА НоВ фИНАНСИСКИ ИНСТРУМЕНТ

државни записи со девизна клаузула

На Македонската берза на 10.06.2009година по пат на јавна берзанска аукција наакции при продажба на големи пакети наакции, се понуди за продажба пакет од222.962 акции издадени од Бујото Инвеста.д. Скопје, што претставува 99,95% одосновната главнина на друштвото.Почетната продажна цена е од 1.800денари по акција преку моделот се илиништо.

Внесот на продажната цена за пакетотакции го врши членката што го доставувабарањето за организирање јавна берзанскааукција до 09:30 часот на 10.06.2009година. Внесот на куповните цени ќе сеодвива на начин регулиран со Правилата затргување на Македонска берза.Инаку, запонудата на акциите, Илирика Инвестментсима изработено и ИнформативенМеморандум, кој е објавен на интернетстраницата на Бујото Инвест.

Акционерското друштво Витаминка одПрилеп ќе поништи 2730 сопствени акции.Номиналната вредност на акциите изнесува50 евра, a се купени од посебноформираниот фонд за купување насопствени акции. Поради поништувањето наакциите, бројот на обичните акции сенамалува од 80.980 акции на 78.250 акции, аосновната главнина на друштвото остануванепроменета. Инаку, фондот формиран

наменски за купување на сопствени акции сеиздвојувани од средства по годишнитесметки со одлуките за распределба надобивката. Во фондот за купување сопствениакции, издвоени се 48.692.466 денари, а однив се потрошени 25.986.703 денари.Акциите на Витаминка на Берзата котираатна Официјалниот пазар во Берзанскатакотација - обични акции.

Мобилниот оператор Т-Мобиле ја воведе3Г-технологијата, која на корисниците ќе имовозможи врвни технолошки решенија иуслуги, како што се брз мобилен интернет ивидеотелефонија. Мрежата од третатагенерација на Т-Мобиле нуди пристап за брзмобилен интернет со брзина до 7,2 мегабајтаво секунда, а истата ќе им биде овозможенана сите нејзини корисници и тарифнимодели.

За почеток, мрежното покривање гиопфаќа поголемите градови во Македонија:Скопје, Битола, Прилеп, Тетово, Гостивар,Охрид, Струга, Велес, Куманово, Штип иСтрумица. Набрзо 3Г-мрежата ќе се проширии во Кочани, Кичево и Кавадарци, а понатамуќе се проширува и во другите населениместа низ Македонија. Повици во 3Г-мрежадосега нудеше само мобилниот операторКосмофон.

ВИТАМИНКА А.д. ПРИлЕП

Поништени 2730 сопствени акции

Т-МоБИлЕ

Стартува 3Г-технологијата

ЈАВНА БЕРЗАНСКА АУКЦИЈА

Бујото инвестго продава

доминантниотпакет акции

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI 25Data 13. 06. 2009 broj 78 берзНИК

N E D E L E N P R E G L E D N A M A K E D O N S K A B E R Z A

za period od 8.06. - 12.06. 2009 godina

PREGLED ZA NAJTRGUVANI AKCII NA OFICIJALEN PAZAR

VKUPEN PROMET NA MAKEDONSKATA

BERZA AD SKOPJE U^ESTVO NA ODDELNI PAZARNI

SEGMENTI VO VKUPNIOT PROMET

10 NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST

NA OFICIJALEN PAZAR

26 OFICIJALEN PAZAR ZA PERIOD OD 8.06. D0 12.05. 2009


БЕРЗНИК Број 0078 од 15.06.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090615-0078L

Documents

Transcript of БЕРЗНИК Број 0078 од 15.06.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090615-0078L