БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

28
берзНИК - GODINA III - BROJ 88 - 24 АВГУСТ 2009 GODINA (PRILOG NA TENDERNIK) www.berznik.com.mk Тоа сме ние- Македонија Тоа сме ние- Македонија

description

Заврши Охридско лето... Отворени 48. Струшки вечерина поезијата...- Со традиционалното читање на песната Т’га за југ предДомот за поезијата во Струга и палењето на фестивал-скиот оган, со концерт на маестро Симон Трпчески и соМеѓународното поетско читање Поетски меридијани, бешеотворено 48-то издание на најпрестижната меѓународнапоетска манифестација во Македонија, Струшките вечерина поезијата.Обраќајќи им се на осумдесетината поети од сите пет кон-тиненти, но и бројните гости на овој светски Фестивал напоезијата, министерката за култура, Елизабета Канческа-Милевска,истакна дека уметничките поетски креациипосилно одекнуваат кога се доживуваат во амбиент, еднак-во креативен како оној во кој се создавани.Таа додаде дека Струга и Република Македонија пет деце-нии редум, во август се домаќини на најистакнатите имињана светското поетско творештво, кои ги пренесуваат слава-та и убавината на пишаниот збор до секое катче низ пла-нетата Земја.Тоа сме ние Македонија,земјата која може слободно да сепоистовети со Звуците на соништата-изложбата која сеодржува исто во градот на браќата Миладиновци и е прваод серијата од 12 изложби на Интернационалниот ликовенкараван на Тихо Кондев во соработка со Центарот за кул-тура Браќа Миладиновци од Струга...Изложба на која учествуваат многу уметници од многуземји... изложба која ќе го обиколи светот. По Струга, овааизложба ќе продолжи во Охрид, Кавадарци, Велес,Куманово, Скопје, Белград, Нови Сад, Сомбор, Загреб,Њујорк, Бостон, Детроит и Рио де Жанеиро за време натамошниот карневал во 2010 година.Изложбениот карван се надевам дека ќе ја пренесе пора-ката –Тоа сме ние,Македонија, признати или не, воЕвропска Унија или не, во НАТО, ние постоиме и ќе постои-ме иако на многумина тоа не им е по волја и се обидуваатда не преплават, пречекорат, преименуваат… Корените сетие, тука, во Македонија...Според министерката за култура Струшките вечери напоезијата докажуваат дека таа е доминантна димензија насветската цивилизација, над која се темели процесот наприближувањето меѓу народите и земјите.- Поезијата можеби не може да го измени светот, но емоќен катализатор на општествената свест, на патот нарушење на бариерите кои не раздвојуваат. Доказ за ова е иучеството на осумдесет поети од сите континенти на ова48-мо издание на Струшките вечери...Од мостовите на овој град нека се пренесе пораката низсветот, пораката за мир и пријателство меѓу народите.Граѓаните на овој мултиетнички град ја чуваат и негуваатсветата традиција на толеранција, пријателство, соработкаи соживот, како темел за мирот, благосостојбата и заеднич-ката среќа, порача градоначалникот Рамиз Мерко, заблаго-дарувајќи им се на поетите што од Струга создале, какошто рече, колевка на комуникацијата меѓу народите, култу-рите и цивилизациите.Тоа сме ние Македонија -колевка на комуникацијата меѓународите, културите и цивилизациите – мото кое верувамеконечно ќе допре и до европските демократи...Мото во кое се отсликуваат и умерените политички пора-ки: Пакетот-идеи на Нимиц се добра основа за влегувањево суштинска фаза на преговорите, рече претседателотЃорге Иванов на средбата со новинарите по повод 100дена од преземањето на претседателската должност.- Се уште има место за модификации на последниотпакет идеи на посредникот во грчко-македонскиот спор заимето, Метју Нимиц, но тој е добра основа за влегување восуштинска фаза од преговорачкиот процес, оценуваат вокабинетот на претседателот на Република Македонија.Прашањето за името, како што велат, може да дојде донапредна фаза, но дали таа ќе биде финална, зависи оддругата страна. Република Македонијасекогаш била сериозна во преговорите,чија динамика во последниве еден додва месеца е зголемена.Аналогно на ставовите на нашите политички лидери и ста-вот на нашиот преговарач со иста интонација. ЗоранЈолевски, иако начелно позитивно се изјаснил, на минато-неделнат

Transcript of БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

Page 1: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

берзНИК

- G

OD

IN

A I

II-

BR

OJ

88

- 2

4 А

ВГ

УС

Т2

00

9 G

OD

IN

A (

PR

IL

OG

NA

TE

ND

ER

NI

K)

www.berznik.com.mk

Тоа сме ние- МакедонијаТоа сме ние- Македонија

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:43 Page 1

Page 2: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:09 Page 2

Page 3: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 3Data 24. 08. 2009 broj 88 берзНИК

До следниотпонеделник

Makedonka Baldazarska

Glaven i odgovoren

urednik na берзНИК

e-mail:[email protected]

Заврши Охридско лето... Отворени 48. Струшки вечери

на поезијата...

- Со традиционалното читање на песната Т’га за југ предДомот за поезијата во Струга и палењето на фестивал-скиот оган, со концерт на маестро Симон Трпчески и соМеѓународното поетско читање Поетски меридијани, бешеотворено 48-то издание на најпрестижната меѓународнапоетска манифестација во Македонија, Струшките вечерина поезијата.

Обраќајќи им се на осумдесетината поети од сите пет кон-тиненти, но и бројните гости на овој светски Фестивал напоезијата, министерката за култура, Елизабета Канческа-Милевска,истакна дека уметничките поетски креациипосилно одекнуваат кога се доживуваат во амбиент, еднак-во креативен како оној во кој се создавани.

Таа додаде дека Струга и Република Македонија пет деце-нии редум, во август се домаќини на најистакнатите имињана светското поетско творештво, кои ги пренесуваат слава-та и убавината на пишаниот збор до секое катче низ пла-нетата Земја.

Тоа сме ние Македонија,земјата која може слободно да сепоистовети со Звуците на соништата-изложбата која сеодржува исто во градот на браќата Миладиновци и е прваод серијата од 12 изложби на Интернационалниот ликовенкараван на Тихо Кондев во соработка со Центарот за кул-тура Браќа Миладиновци од Струга...

Изложба на која учествуваат многу уметници од многуземји... изложба која ќе го обиколи светот. По Струга, овааизложба ќе продолжи во Охрид, Кавадарци, Велес,Куманово, Скопје, Белград, Нови Сад, Сомбор, Загреб,Њујорк, Бостон, Детроит и Рио де Жанеиро за време натамошниот карневал во 2010 година.

Изложбениот карван се надевам дека ќе ја пренесе пора-ката –Тоа сме ние,Македонија, признати или не, воЕвропска Унија или не, во НАТО, ние постоиме и ќе постои-ме иако на многумина тоа не им е по волја и се обидуваатда не преплават, пречекорат, преименуваат… Корените сетие, тука, во Македонија...

Според министерката за култура Струшките вечери напоезијата докажуваат дека таа е доминантна димензија насветската цивилизација, над која се темели процесот наприближувањето меѓу народите и земјите.

- Поезијата можеби не може да го измени светот, но емоќен катализатор на општествената свест, на патот нарушење на бариерите кои не раздвојуваат. Доказ за ова е иучеството на осумдесет поети од сите континенти на ова48-мо издание на Струшките вечери...

Од мостовите на овој град нека се пренесе пораката низсветот, пораката за мир и пријателство меѓу народите.Граѓаните на овој мултиетнички град ја чуваат и негуваатсветата традиција на толеранција, пријателство, соработкаи соживот, како темел за мирот, благосостојбата и заеднич-ката среќа, порача градоначалникот Рамиз Мерко, заблаго-дарувајќи им се на поетите што од Струга создале, какошто рече, колевка на комуникацијата меѓу народите, култу-рите и цивилизациите.

Тоа сме ние Македонија -колевка на комуникацијата меѓународите, културите и цивилизациите – мото кое верувамеконечно ќе допре и до европските демократи...

Мото во кое се отсликуваат и умерените политички пора-ки: Пакетот-идеи на Нимиц се добра основа за влегувањево суштинска фаза на преговорите, рече претседателотЃорге Иванов на средбата со новинарите по повод 100дена од преземањето на претседателската должност.

- Се уште има место за модификации на последниотпакет идеи на посредникот во грчко-македонскиот спор заимето, Метју Нимиц, но тој е добра основа за влегување восуштинска фаза од преговорачкиот процес, оценуваат вокабинетот на претседателот на Република Македонија.Прашањето за името, како што велат, може да дојде донапредна фаза, но дали таа ќе биде финална, зависи од

другата страна. Република Македонијасекогаш била сериозна во преговорите,чија динамика во последниве еден до

два месеца е зголемена.

Аналогно на ставовите на нашите политички лидери и ста-вот на нашиот преговарач со иста интонација. ЗоранЈолевски, иако начелно позитивно се изјаснил, на минато-неделната средба со Нимиц во Њујорк му пренел и сериоз-ни забелешки за предложениот сет идеи, пред се за опсе-гот на употреба на името. Тој уште еднаш нагласил дека заМакедонија е клучно да биде заштитен јазикот и национал-ни идентитет.

Отука со право во врска со евроинтеграцијата, очекувања-та на шефот на државата, врз основа на контактите што гиима со меѓународни претставници, се дека Македонијанаесен ќе добие позитивен извештај од Европската коми-сија, а од 1 јануари 2010 и визна либерализација со ЕУ.

И без разлика на критиките на работењето на претседате-лот, да потсетиме дека тој за период од изминатите тримесеци се сретнал со Папата Бенедикт 16, со девет шефо-ви на држави и со повеќе премиери и други претставницина држави и на меѓународни организации.

Најавена е интензивна меѓународна активност на Иванов иво наредните месеци. Во септември се планирани посетана Германија и на САД каде што ќе учествува и на 64-тасесија на Генералното собрание на ОН, а во октомври и наТурција. Во истиот период предвидени се и неколку посетина странски државници на Македонија. Потези кои повеќеили помалку оставаат надеж дека државата и натаму е вопреговарачки води...

Како и да е Македонија, ги исполнила сите критериуми дастане членка и на НАТО и на ЕУ и затоа нејзините граѓанисо право очекуваат нејзино брзо интегрирање, бидејќи тоаго имаат заслужено и ги споделуваат вредностите на евро-атлантските институции. Друга работа е колку сето тоа ќеим донесе радост и економски развој на граѓаните... Но,ние веруваме дека тоа ќе биде така...

И додека светот бара излез од финансиската криза, одрецесијата, вниманието на македонските граѓани, како поправило, наместо да биде свртено кон креирање на еко-номски добра, го одвлекуваат пак патриотизмот и полити-ката...

Тоа сме ние- Македонија

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:42 Page 3

Page 4: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

4 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 88 Data 24. 08. 2009

- Јулските зголемени приливи во Буџетот се

знак за почеток на подобрување на состојбата

во економијата, која е прдизвикана од светска-

та економска криза,вели премиерот Никола

Груевски.

- Јули беше месец кога буџетот прибра

најмногу приходи споредено со другите месе-

ци, а и Заводот за статистика објави дека во

првите три месеци невработеноста во

Македонија е намалена. Двете информации се

многу значајни затоа што се во услови на свет-

ска економска криза, бидејќи тоа во други

услови не би биле толку забележливи. Тоа е

добар сигнал. Приходите во буџетот во месец

јули, како највисоки до сега покажуваат дека

има знаци на почеток на подобрување на

состојбата која е предизвикана од светската

економска криза, рече Груевски.

Тој додаде оти се надева дека и наредните

месеци ќе бидат добри иако е прерано да се

каже оти излегуваме од периодот на светска

економска криза и во светот и во земјата.

За податокот што го објави Заводот за стати-

стика, оти има намалување на невработеноста

во првите три месеци од оваа година, Груевски

вели дека и тоа е добар сигнал.

- Сигналот дека кај нас не само што немаме

зголемување, туку имало намалување на

невработеноста, кажува дека и покрај светска-

та екномска криза, за разлика од многу други

држави, нашата економија релативно добро се

држи, дека компаниите и нивните сопственици

се оптимисти и покрај тоа што дел од нив го

имаат намалено производството, внимаваат со

отпуштањето на работници, не избрзуваат,

затоа што имаат инвестирано во нив, не сакаат

да ги изгубат како кадар во кој нвестирале,

имаат очекување дека брзо и целата оваа

работа ќе заврши. Неколку фактори се во игра

ако веќе вршиме неква анализа, вели премие-

рот Груевски.

Во однос на странските девизни инвестиции,

Груевски вели дека за првите пет месеци тие

изнесуваат околу 100 милиони евра и доколку

се оди по истиот редослед, тие ќе достигнат

некаде помеѓу 200 и 250 милиони евра, што

додава, е повеќе од очекувањата во услови на

светска економска криза.

- За кризна година како што е оваа, тоа е,

според мое мислење, повеќе од она што очеку-

вавме и повеќе било која година пред доаѓање

на оваа Влада на власт, во годините зад нас

пред 2006 година, кога немаше светска економ-

ска криза. Дали во една година кога се продал

некој крупен монопол или нешто така, имало

повеќе странски инвестиции отоколку што

веројатно ќе има оваа година, рече шефот на

Владата.

- Нашите очекувања се зголемени и како

народ и како држава затоа што во 2007 и 2008

остваривме високи нивоа на странски директни

инвестиции, највисоки до сега, невообичаени

за Македонија, од 400-500 милиони евра, и

сега очекувањата ни се поголеми. Но, кога ќе

ги погледнеме работите ќе видиме дека во

една година на светска економска криза ќе

имаме помеѓу 200 и 300 милиони евра споре-

дено со годините пред 2006 тоа практично за

година со светска економска криза и не е така

лошо. Но, да потсетам дека светската економ-

ска криза сеуште е силна, сеуште во сите

држави во светот има огромно влијание, нор-

мално и кај нас, и сеуште треба да продолжи

борбата за нејзино ублажување во Македонија,

додава Груевски.

секОј ОД сВОј агОЛ

груеВски :

позитивни сигнали во економијата

- На 31 овој месец истекува вториот рок заотпис на каматата, како дел од антикризнитевладини мерки, за ненаплатени обврски зајавни давачки и споредни даночни давачкизаклучно со 31 декември 2008 година.

Управата за јавни приходи информира декаданочните обврзници кои поднеле барање заотпис на камата имаат можност да го реализи-раат правото за отпис на 75 отсто од камататаво вториот рок за плаќање кој истекува на 31август 2009 година.

Правото на отпис на 75 отсто од каматите задоспеаните, а неплатени обврски може да сереализира доколку се изврши плаќање на глав-ниот долг и споредните даночни давачки вотекот на 2009 година, односно во рамки навторо утврдениот законски рок до 31 август2009 година.

Даночните обврзници кои нема да извршатплаќање до 31 август, правото за отпис на 50отсто од каматата ќе може да го реализираатдоколку извршат уплата на главниот долг и

споредните даночни давачки (освен камати) вотретиот законски утврден рок, односно вопериодот од 1 септември 2009 година до 31декември 2009 година.

Со оваа мерка даночните обврзници можеда направат 100 процентен отпис на камататаво првиот рок кој беше до 30 април 2009 годи-на, а во кој период требаше да направат упла-та на главниот долг и споредните даночнидавачки.

Условите, начинот и постапката за отпишу-вање на пресметаните неплатени камати пооснов на неплатени обврски за јавни давачкиво кои спаѓаат персонален данок на доход,данок на добивка, данок на додадена вред-ност, даноци на имот и придонеси за задолжи-телно пензиско и инвалидско осигурување, коидоспеале за плаќање до 31 декември 2008година, се уредени со Законот за отпишувањекамати на доспеани обврски по основ на дано-ци и придонеси за задолжително социјалноосигурување.

ДО 31 аВгуст

Вториот рок за отпис на каматата-истекува

ЗАВРШНАТА сметка на буџетот за мината-та година ги потврди големите аномалиина владината политика во фискалнатасфера и покажува дека имало мегаломан-ски трошења, обвинија пратениците одопозицијата на седницата на комисијатаза финансирање и буџет. Тема на распра-вата беше завршната сметка на буџетот за2008 година, која е основа за планирањетона буџетот за следната година.Пратениците од власта, пак, сметаат декаод завршната сметка може да се видатфискална дисциплина, пари за сиромаш-ните, но и тоа дека владата не може давложува само во развојот.Според завршната сметка на буџетот заминатата година, за 5,7 отсто се намалениприходите во однос на ревидираните изно-си и изнесуваат 136.415 милијарди дена-ри. Расхо дите, пак, се помали за 6,7отсто, или за 140.219 милијарди денари.Јован Манасијевски од Л ДП смета декасметката покажува оти во 2008 годинаимало мегаломански трошења.Трошењата се зголемени за 40 проценти,што пак, не е одраз на порастот на еконо-мијата, туку на собирањето арач велиМанасијевски.Тој смета дека најслаби резултати има кајкапиталните расхо ди каде што има отста-пување од 25 отсто. За него е неприфат-ливо што во минатата година се зголемилаи онака гломазната администрација занови 10.000 лица.За Миле Андонов од СДСМ, завршнатасметка ги потврдила големите аномалиина владината политика во фискалнатасфера. Тој истакна дека се прават кампањ-ски предвидувања во буџетот, кои имаатнегативни последици врз стопанството.

ОпОзицијата ОбВинуВа:

Владата трошеламегаломански

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:02 Page 4

Page 5: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI 5Data 24. 08. 2009 broj 88 берзНИК

S O D R @ I N A

VOVED........................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

BERZNIK - PONEDELNIK SREDA ........................... . . . . . . . . .5-7

СОбрАНИЕ............................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8-9

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10-13

ИНТЕрвју МАкСИМ прОхОрОв дИрЕкТОр зА

ИНвЕСТИцИИ И рАзвОј вО рудНИкОТ

САСА. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14-16

СВЕТ ВЕСТИ.........................................................18-19

БЕРЗНИК - ЧЕТВРТОК-САБОТА . . . . . . . . . . . .20-23

НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА................................24

БЕРЗА................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25-26

Izdava: INTERNACIONAL NIK AD - Skopje

Mediumska biblioteka i digitalna arhiva

Redakcija na �������Adresa: Plo{tad MAKEDONIJA bb, p.fah 882 Skopje, 1000,

R.Makedonija

Tel. 02/25.32.800 faks: 02/25.32.839

Internet: www.interNIK.com.mk;e-mail: [email protected]

Izvr{en direktor: Zdravko Josifovski

IKT Menaxer: Kiro Velkovski

Menaxer za delovni odnosi: Divna Pe{i}

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI

MEDIUMI �������������� e osnovan 2007 godina.

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI

MEDIUMI �������Broj: 88

Data: 24.08.2009

SE DISTRIBUIRA SAMO SO PRETPLATA

FOTO NASLOVNA:

ТОА СМЕ НИЕ -

МАкЕдОНИјА

Foto:

Robert Spasovski

Redakcija na �������Internet distributiven sistem: www.interNIK.com.mkGlaven i odgovoren urednik: Makedonka Baldazarska

Novinari: Vaska Mickoska

Evoluator na vesti: Сашо Велагиќoperatori: Mare Lazarevska, Димитар Димитриески и ИванСимоновскиFotoreporter: Robert Spasovski

Marketing, distribucija i proda`ba:

INTERNACIONAL NIK AD - Skopje

I M P R E S S U M

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI

1. ПРАЗНИОТ БУЏЕТ ГИ АЛАРМИРА СИТЕ ДРЖАВНИ ИНСПЕКЦИИ (****)2. ПАТАРИНИТЕ И НАТАМУ ОДАТ ВО НЕПОЗНАТ ПРАВЕЦ (***) ДНЕВНИК

с.2 ПАТАРИНИТЕ И НАТАМУ ОДАТ ВО НЕПОЗНАТ ПРА-

ВЕЦ

с.6 ГЛЕДАЧИТЕ ГИ БАРААТ „НОВА” И ОБН

с.6 ДРЖАВАТА СТАНА ДОМИНАНТЕН СОПСТВЕНИК НА

ЕМО

с.7 ЈАПОНСКИ ЕКСПЕРТИ ВО ПОСЕТА НА СТРУМИЧ-

КИТЕ ФАРМЕРИ

с.16ЈСП САКА ДА ВОВЕДЕ ЛИНИЈА ДО „АЛЕКСАНДАР

ВЕЛИКИ“

БИЗНИС

с.5 ЗГОЛЕМЕНИОТ ПЛАТЕН ПРОМЕТ HE ГО ВРАЌАОПТИМИЗМОТ ВО ЕКОНОМИЈАТА

с.5 ТЕНДЕРОТ КОН КРАЈОТ НА АВГУСТ, ИЛИ ПОЧЕТО-КОТ НА СЕПТЕМВРИ

с.8 СРАМЕЖЛИВ ПОРАСТ НА ЦЕНИТЕ НА АКЦИИТЕ

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.4 НА МАКЕДОНИЈА И Е ПОТРЕБНА НУКЛЕАРКА

ВРЕМЕ

с.4 НОВИТЕ ВОДОМЕРИ ИМ РАБОТАТ КАКО ТАКСИ-МЕТРИ

с.6 ЕКОЛОГИЈАТА ЌЕ УДРИ ПО ПАРИЧНИКОТ

ВЕЧЕР

с.6 ТЕНДЕР ЌЕ ИМА КОН КРАЈОТ НА АВГУСТ ИЛИ ВОСЕПТЕМВРИ!

с.6 ИСТРГУВАНИ СКРОМНИ 680.000 ЕВРА

ВЕСТ

с.14 TOЧНА ИНФОРМАЦИЈА ЗА ДОЦНЕЊЕТО НА 2-КА И

5-КА

НОВА МАКЕДОНИЈА

с.8 ПРАЗНИОТ БУЏЕТ ГИ АЛАРМИРА СИТЕ ДРЖАВНИИНСПЕКЦИИ

ШПИЦ

с.8 ЗБОГАТУВАЊЕТО НА БРАШНОТО ЌЕ ПОЧЕКА

с.8 СЕЛСКИТЕ ИНТЕРНЕТ-ТРАФИКИ ДО НОВА ГОДИНА

17.08.2009 g. PONEDELNIK

1. KRATOK PREGLED NA NASTANI-Празниот буџет ги алармира сите државни инспек-

ции, е ударниот наслов во Нова Македонија, кој денес ееден од највпечатливите наслови во печатените медиу-ми. Според овој текст од јануари до јули 2009 годинатрудовите инспектори извршиле околу 27.000 инспекцис-ки надзори. Оваа бројка е неверојатно висока ако сезнае дека во текот на цела 2007 година биле извршениоколу 28.000 инспекциски надзори ... Очигледно е декадупката во македонскиот буџет која настана како после-дица на економската криза ја принудија Владата да гиалармира трудовите, даночните и сообра-ќајните инспек-тори да вршат засилени контроли и со санкции за неза-конско работење да приберат што повеќе пари во буџе-тот. Управата за јавни приходи, институција задолжена законтрола на готовинското плаќање уште во мај, годинавајавно предупреди дека ќе има засилен инспекциски над-зор во делот на фискализацијата. Покрај редовните конт-роли, на средината од јули во екот на летната сезонаУЈП спроведе масовна акција во Охрид, Струга и Прилепво кои казни заработија 75 ресторани, кафулиња и попу-ларни дискотеки кои не издавале фискални сметки....

Во овој период, трудовите инспектори од областа наработните односи и безбедноста и заштита на здравјетопри работа постојано се на терен и вршат континуиранаконтрола на работата на илјадници претпријатија.НаМакедонија и е потребна нуклеарка- Во енер-гетскиотсектор немаме капацитет. Стратегијата за енерге-тикатае многу лесна, бидејќи има само три-четири опции. Ипокрај тоа, таа се донесе многу тешко, вели ДимитарХаџимишев, прв човек на Топлификација во интервју заУтрински весник. Сакате да кажете дека технолошкинема пречка за изградба на нуклеарка? Што е со економ-ските аспекти?

Економските аспекти, по истите модели што ги прове-рувавме јагленовите опции, покажуваат дури и подобрикарак-теристики, меѓу 50 и 52 евра за мегават-час, заинвестиции од три милијарди евра, што е скапо. Co пре-тпоставка дека трошокот за гориво е околу 12 отсто одцената на струјата. Нуклеарката покажува и подобрирезултати, во зависност кое е времето на враќање сотрошоци на деактивација. Освен водата, заблуда е искладирањето на горивото... Од друга страна, кај нас севели дека не не бидува комунална хигиена да водиме, ане пак нуклеарка. Јасно е дека не не бидува, но, исготака, јасно е дека интересот е голем. Кој ќе направи првнуклеарка во регионот тој ќе биде добар. Според моелично мислење, „Белене” апсолутно не е во предност итоа се докажа. Дојде Бојко Борисов и го стопира.Нуклеарка на Балканот ќе направи некоја моќна компа-нија од моќна држава ако државата каде што се правидаде услови да му биде партнер. Мојот предлог беше

државата да има учество 20 отсто, да најде моќен опера-тор и тој да биде главен, a се знае кој е, тоа е Америка.Нуклеарната електрана има многу повеќе политичкадимензија отколку техничка.-Државата стана доминантенсопственик на ЕМО, пренесува Бизнис... Акционерите наЕМО од Охрид на Собранието одлучија да се претворатпобарувањата на Република Македонија од компанијатаво траен влог во акции во износ од 7,5 милиони евра. Затој износ ЕМО ќе пушти во оптек втора емисија на хар-тии од вредност, односно 247.285 обични акции по номи-нална цена од 30,68 евра од акција и вкупниот број ќеизнесува 614.926 акции. Co претворање на побарувања-та на државата во траен влог се зголемува и вкупниотзапишан капитал на Друштвото за нови 7.586.723 евра изаедно со моменталниот запишан капитал воЦентралниот регистар ќе изнесува вкупно 18.865.949евра, соопшти компаниjата. Тоа значи дека се менувапостојната сопственичка структура, со што директно ќесе зголеми процентот на сопственост на капиталот надржавата, односно досегашниот процент на сопственостод 41,71 отсто се зголемува на 65,15 отсто, односно400.626 обични акции, од кои 153.341 акција во сопстве-ност на Фондот на ПИОМ и 247.285 акции во сопственостна Владата на Република Македонија.Во Бизнис ќе чита-те и за тендерот за концесијата за седумте патни правци.- Тендерот за давање под концесија на нови седум патниправци, во вкупна должина од 550 километри, што конце-сионерот претходно ќе мора да ги изгради, ќе бидеобјавен кон крајот на август, или, на почетокот на септем-ври.... Проектот за давање на патиштата под концесија,како идеја на оваа Влада е во игра речиси три години,при што лани беше распишан јавен повик со цел да севиди првичниот интерес на заинтересираност, а при штосе јавија дури 48 компании, финансиски институции иконзорциуми од Европа (Германија, Франција, Шпанија,Португалија, Турција и Грција), Северна Америка, Кина иИндија. Меѓу заинтересираните беа и австриски „Шрабаг”и „Рајфаизен инвестментс,” хрватска „Ингра,” американ-ската „Бехтел” и грчката „Терна”.-Патарините и натамуодат во непознат правец, анализира Дневник.- Немасоодветна контрола за наплата на патарините и се доцнисо донесувањето на правилникот со кој треба да се вос-постави ред во тоа, предупредија државните ревизори поконтролата спроведена во Аген-цијата за патишта.Увидот покажал дека сегашниот начин на прибирање напатарините не гарантира дека нема да се прават злоупо-треби. Агенцијата прави интерни контроли преку “еџ-пост” увид во базата на податоци од електрон-скиотсистем за следење на наплатата на патарина, кој гокористи ЈП Македонија пат. Но, со тоа не се гарантираточноста на приходите.

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:42 Page 5

Page 6: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

1. ДРЖАВАТА СТАНА ГАЗДА НА ТУТУНСКИ КОМБИНАТ ОД ПРИЛЕП (*****) 2. КРЕДИТИРАЊЕТО УШТЕ ПОВЕЌЕ ЌЕ СЕ НАМАЛУВА (***)

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI

6 BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 88 Data 24. 08. 2009

1. KRATOK PREGLED NA NASTANI

18.08.2009 g. VTORNIK

ДНЕВНИК

с.5 „ТОПЛИФИКАЦИЈА” ГИ ИСПОРАЧА УСЛОВИТЕ

с.6 ИСТА ЦЕНА ЗА ПОМАЛА ГРАМАЖА

с.6 ДРЖАВАТА СТАНА ГАЗДА НА ТУТУНСКИ КОМБИНАТ ОД ПРИЛЕП

с.6 ЗГОЛЕМЕН ИНТЕРЕСОТ ЗА АКЦИИТЕ НА „ТОПЛИФИКАЦИЈА”

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.3 ЈАВНИОТ СЕКТОР ГО „СПАСУВА” ПРИВАТНИОТ

с.7 КРЕДИТИРАЊЕТО УШТЕ ПОВЕЌЕ ЌЕ СЕ НАМАЛУВА

с.7 ВЕТЕРНИЦИ - СТРАШНИ ЏИНОВИ ИЛИ ЕНЕРГЕТСКИ ПРИЈАТЕЛИ?

с.8 КРИЗАТА ЧИНИ НАД ДЕСЕТ ТРИЛИОНИ ДОЛАРИ

В Р Е М Ес.6 ДРЖАВАТА ДА ИМ ПОМАГА НА ФИРМИТЕ, А НЕ НА БАНКИТЕ

с.7 ВО БУЏЕТОТ НОВА ДУПКА ОД 35 МИЛИОНИ ЕВРА

с.7 ЗАМРЗНАТИТЕ КРЕДИТИ ЌЕ ГО ДОТОЛЧАТ НАРОДОТ

с.7 СУРОВИНИТЕ ЌЕ ПОСКАПАТ

ВЕЧЕР

с.7 ЈАПОНСКИ НАУЧНИЦИ ВО ЗЕМЈАВА

с.7 ОТКУПУВА ПЧЕНИЦА И ОД ПЕЛАГОНИЈА

с.7 МАКЕДОНСКАТА БЕРЗА ВО ЦРВЕНА ЗОНА ВО ЈУЛИ

ВЕСТ

с.3 ДРЖАВАТА НАЈГОЛЕМ АКЦИОНЕР ВO ПРИЛЕПСКИОТ ТУТУНСКИ КОМ-БИНАТ

НОВА МАКЕДОНИЈА

с.8 ДРЖАВАТА СТАНА ГАЗДА НА ТУТУНСКИ КОМБИ-НАТ ПРИЛЕП

с.8 И ТЕТОВО ИМА СВОЈ „СВЕДМИЛК”

-Над десет трилиони долари е вкупнатацена на светската финансиска криза за ониешто плаќаат данок во различни земји, потврдиМеѓународниот монетарен фонд (ММФ). Какошто објави руското електронско издание -Росбизнис консалтинг, податоците на експертитена Фондот покажуваат дека за помагање нафинансиските институции богатите земјиподелиле вкупно 9,2 трилиони долари, а -новите економии за таа цел одвоиле 1,6 три-лиони долари. Од сите средства, околу 1,9трилиони долари се исплатени непосредно, аостанатите се во форма на гаранции и зајму-вања, пренесе МИА.

Јавниот сектор го спасува приватниот,анализира Утрински весник. Меѓународниотмонетарен фонд најве-ројатно нема дополни-телно да ја продлабочува прогнозата за еко-номскиот пад на македонската економија оддва отсто. Прашањето дали ММФ ќе направиревизија на предви-дувањата се наметнаоткако НБМ излезе со прогнозата за пад намакедонската економија до 2,5 отсто, од којнајсилен пад од 2,9 отсто се очекува во тре-тиот квартал.

-Не верувам дека ММФ ќе има поголеманадолна ревизија на стапката на раст одминус два отсто, што многу веројатно ќе седостигне. Во креирањето на БДП со 30 отстоучествува јавниот сектор, кој е во подем, штозначи дека тој ќе успее да ја одржи веќепоставената рамка на економски пад. Сооглед на тоа дека НБМ предвидува падот наекономијата да се движи од 1,8 до 2,5 отсто,верувам дека падот ќе биде околу два отсто.Оваа стапка ќе ја овозможи експанзијата најавниот сектор, иако очекувам падот на растотво приватниот сектор да биде од -3,5 до чети-ри отсто, вели ексминистерот за финансии,Никола Поповски.

Драстично намалување на кредитирањетово вто-рата половина од оваа година проекти-ра НБМ во најновиот квартален извештај....Според овие предвидувања, во сеп-тември

годишниот кредитен раст ќе биде само 7,1процент, а до крајот на годината дополнителноќе забавува. Крајот на годинава, поточно водекември, стапката ќе достигне ниски 2,9отсто, за разлика од априлската проекцијакоја, во тогашните прогнози на НБМ, предви-дуваше годишен креди-тен раст од 8,5 отсто.Кастрењето на кредитирањето ќе го почув-ствуваат домаќинствата и претпријатијата. Ќесе одложуваат инвес-тициите и потрошувачка-та на трајни добра.

Денес ќе читате и едно интересно истра-жување: Ветерници страшни џинови или енер-гетски пријатели -Економската и климатскатакриза уште повеќе ги алармираат државите одЕУ да работат активно на исполнување наамбициозната енергетска стратегија, којапредвидува до 2020 година државите на ЕУ дадобиваат 20 отсто од енергијата преку обнов-ливи извори. Во 2008 година, во ЕУ вкупно64.949 мегавати-енергија доаѓаа од ветерни-ците. На глобално ниво, градбата на овиефарми со ветерници креирала 35.000 новиработни места. Во Македонија за фарми советерници се’ уште се преговара. Израелско-британската фирма ЕИЏ во ноември 2008потпиша договор со Општина Свети Николе заизградба на 90 ветерници. Интерес за изград-ба на фарма со ветерници во Овчеполиетолани пројавија и шпанската фирма Инвал иавстриската Нова енергија. Засега нема пре-цизни рокови кога би стартувала изградбатана фарми со ветерници во нашата држава.

Денешните весници пренесуваатдека почна да се применува винската рефор-ма. -Од 1 август стапија во сила новите насо-ки на Европската унија кога станува збор заетикетите што се лепат на шишињата со вино,пренесува Вечер. Со нив се забранува белитеевтини вина да се нарекуваат трпезни, туку наналепниците ќе мора да стои сортата на вино-вата лоза од кое е произведено виното и годи-ната на производство, како на пример - виноризлинг 2009. Со оваа мерка започна практич-

ната примена на винската реформа во рамки-те на Унијата чија цел е да се заштити европс-кото вино од напливот на вина од прекуокеан-ските земји и од Јужна Африка, кои се многудобри и имаат поповолни цени од оние про-изведени во Европа.

Дневник, пак објави:Домашнотогрозје во домашни винарници. -Само во 18винарски визби може да се добијат 2,167милиона хектолитри вино, што е 97 отсто одвкупниот капацитет за преработка. Во мината-та година некои од поголемите визби се насо-чија кон зголемување на коли-чините вино вошишиња на сметка на наливното. Годинавадржавата обезбеди 140.000 денари поддршказа секој хектар нови лозови насади, што е16.000 денари повеќе отколку лани, и 2,5денари за килограм грозје, предадено ворегис-трирани домашни винарски визби.

Македонска берза во црвена зона во јули-Најавите од првите луѓе во владиниот економ-ски тим дека и покрај заложбите, економијатанајверојатно ќе влезе во рецесија, внесоаголема доза на претпазливост меѓу инвестито-рите. Минатиот месец сите берзански показа-тели беа во црвената зона. Месечниот прометво јули без да се земат предвид блок-транс-акциите, изнесуваше нешто над четиримилиони евра што е за речиси 50 процентипомалку од претходниот месец. На официјал-ниот пазар се свртеа вкупно 3,2 милиониевра, а другиот дел од над 760.000 евра сеоствари во тргувањето со акциите што котира-ат на редовниот пазар... Индексот на десеттенајликвидни компании месечното тргување гозаврши со минус од 3,8 проценти, индексот најавно поседуваните друштва загуби 0,2 отсто,а на обврзниците 3,8 проценти.

Денес и две репортажи. Едната се однесу-ва на новата пречистителна станица воИлинден.-За големиот верски и државен праз-ник Илинден, во општина Илинден профунк-ционира новиот систем за пречистување наотпад-ните води....

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:01 Page 6

Page 7: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

1. KRATOK pREglED NA NASTANI

1. СТАВРЕСКИ: БУЏЕТОТ ПОКАЖУВА ЗНАЦИ НА ЗАКРЕПНУВАЊЕ (*****)2. BO ЈУЛИ ДЕФЛАЦИЈА ОД 1,3 ОТСТО (****)

19.08.2009 g. SREDA

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 7Data 24. 08. 2009 broj 88 берзНИК

Буџетот покажува знаци на закрепнување, етоп веста која што денес ја пренесуваат дневнитепечатени медиуми.

-Буџетските приходи поголеми во јули,соопшти вчера министерот за финансии ЗоранСтаврески. Тој информира дека вкупните приходиво буџетот достигнале 7,3 милијарди денари, што еза околу 1,8 милијарда денари повеќе од приходи-те во мај и во јуни. Ставрески посочи дека прихо-дите од даноците се приближиле до планиранитесо ребалансот на буџетот и додаде дека приходи-те од данокот на додадена вредност биле реализи-рани со 97,5 отсто, а вкупните даночни приходи со95,5 отсто. Во мај и во јуни даночните приходибиле пониски за 15-20 проценти во однос на плани-раното.

- Во јули успеавме да се вратиме во суфицитод околу 266 милиони денари, што го намали вкуп-ниот дефицит во првите седум месеци на 5,3милијарди денари. За целата година е планиранодефицитот да изнесува 8,7 милијарди денариизјави Ставрески.

-Буџетот се полни,а државата се задолжува евеста која следи по вчерашната продажба на запи-сите со девизна клаузула во износ од 1,5 милијар-ди денари.-Министерството за финансии на вче-рашната аукција понуди шестмесечни државнизаписи со девизна клаузула во износ од 1,5милијарди денари со каматна стапка од 5,5 про-центи. Побарувачката за шестмесечните државнизаписи изнесуваше 1,6 милијарди денари.Државните записи, кои имаат евро клаузула, ќедостасаат за исплата за 182 дена, односно на 3февруари 2010 година. Во сопственичката структу-ра на шестмесечните државни записи со девизнаклаузула, банките учествуваат со 47,31%, додекаклиентите со 52,69%. Состојбата на досега емиту-ваните државни хартии од вредност, заклучно со04.08.2009 година изнесува 9.893.040.000 денари,од кои 4.583.820.000 денари се однесуваат на

досега емитуваните државни хартии од вредностсо девизна клаузула.

-Македонски акционерски друштва се опоме-нати од Комисијата за хартии од вредност порадиненавремено исполнување на посебните обврскиза известување, пренесува Бизнис. КХВ ги опоме-ни: Македонски телеком АД Скопје, Тајмиште АДКичево, Мактранс АД Скопје, Мода АД СветиНиколе, Стокопромет АД извоз-увоз Скопје.Рударско индустрискиот комбинат, Силекс АДКратово е опоменат поради ненавремено доставу-вање на годишен извештај и тримесечни финан-сиски извештаи од првото и третото тримесечие од2007 и 2008 година. Единствена прекршочна санк-ција опомена, според податоците од Службен вес-ник, изречена им е и на Друштвото за автотранс-порт, логистика и складирање: Транскоп АДБитола, Уготур АД Скопје, Металец АД увоз-извозПрилеп, Маврово АГД Скопје, рудниците БањаниАД Скопје, свињарската фарма, Мак месо АД с.Таринци, Карбинци и Млаз АД Богданци

-Дефлација од 1,3 проценти e забележана војули, пренесе Вечер. Според податоците што гиобјави Државниот завод за статистика, индексот натрошоците на живот, кој е клучниот показател задвижењето на инфлацијата, минатиот месец енамален за 1,3 отсто во споредба со истиот јули2008 година.

-Врз база на податоците на Државниот заводза статистика, анализира и Утрински весник....

Според економистите, дефлацијата е состојбаво економијата кога расположливите количинипари се помали од понуденото количество стоки иуслуги. Поради тоа, доаѓа до намалување наопштото ниво на цените. Во тој случај, со истатаплата може да се купат поголем број исти произво-ди во однос на претходно.

Во Нова Македонија ќе читате: Рововска битказа акциите на Тетовска млекарница. -Судскирочишта, забрани, поделба меѓу акционерите,

загрозен откуп на млеко... Повеќе од две годинитрае битката за мнозинството акции во АДМлекарница-Тетово, која се заканува да прераснево нов Сведмилк во Македонија. Од млекарницатаегзистенција обезбедуваат речиси 800 кооперанти,кои се загрижени од најавите за прекин на откупотна млекото.

Ако притисокот продолжи и понатаму, ќе биде-ме принудени да го запреме производството, да јазаштитиме нашата нова технологија и да го преки-неме откупот на млекото од фармерите предупре-дува Горан Николовски од Млекарница Тетово. Тојтврди дека на компанијата и фрлила око локалнабизнис-фамилија, која со лажни ветувања и неза-конски договори се обидува да ја преземе млекар-ницата.

Правниот застапник на Млекарница Тетово,Билјана Мијалова Штерјова, истакнува дека доми-нантен сопственик на компанијата е Макмонтинг-МДОО Штип, која мнозинскиот пакет од 54 отсто одакциите ги купила преку Македонската берза.Комисијата за хартии од вредност по извршенатаконтрола не констатирала неправилности вотрансакцијата.

Управата за спречување на перење пари ифинансирање на тероризам санкционираше чети-ри банки со глоба во вкупна вредност од 60.000евра, поради непочитување на законскитеобврски. Минатата недела, Управата за спречува-ње на перење пари и финансирање на тероризамизврши контрола на пет банки, од кои во четири секонстатирани вкупно 20 прекршоци во работењето.Согласно законските одредби, банките можат даплатат 50% од изречената глоба веднаш, или про-тив нив ќе биде покрената прекршочна постапка.

Јапонсите експерти порачуваат –сорти-рањето е клу-чно за пласман. -Во Македонија сепроизведуваат ква-литетни земјоделски произво-ди, но не се сортираат што е клучно за успешенпласман.

ДНЕВНИК

с.4 СИТЕ СЕ НА ШТРЕК ВО РЕК

с.5 БУЏЕТОТ СЕ ПОЛНИ САМО СО БРОЈКИ

с.5 BO ЈУЛИ ДЕФЛАЦИЈА ОД 1,3 ОТСТО

с.8 БЕНЗИНОТ И ДИЗЕЛОТ ПОСКАПУВААТ ЗА 2,5 ДЕНАРИ

БИЗНИС

с.2 ГОРИВАТА ПОСКАПЕА ЗА 2,5 ДЕНАРИ

с.2 МАКЕДОНИЈА ВО ЈУЛИ ЗАБЕЛЕЖА ДЕФЛАЦИЈА ОД 1,3 ОТСТО

с.4 ОПОМЕНАТИ АКЦИОНЕРСКИ ДРУШТВА ЗА НЕНАВРЕМЕНО ИЗВЕСТУВАЊЕ

с.5 САНКЦИОНИРАНИ ЧЕТИРИ БАНКИ СО ГЛОБА ОД 60.000 ЕВРА

с.8 ЗК „ПЕЛАГОНИЈА” СО ЗАГУБИ ОД РАБОТЕЊЕТО

с.8 НАМАЛЕНА ДОБИВКАТА НА „ФЕРШПЕД”

с.8 НЕТРГОВСКИ ТРАНСФЕР НА АКЦИИ НА КОТИРАНИ ДРУШТВА

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.7 БУЏЕТОТ СЕ ПОЛНИ, А ДРЖАВАТА СЕ ЗАДОЛЖУ-ВА

с.7 БЕНЗИНИТЕ И ДИЗЕЛОТ ПОСКАПИ ЗА 2,5ДЕНАРИ

с.8 МАКЕДОНИЈА ВЕЌЕ ВТОР МЕСЕЦ ВО ДЕФЛАЦИЈА

ВРЕМЕ

с.6 КАМАТИТЕ ДО НЕБО

с.6 ЗЕЛЕНЧУКОТ ПРЕДИЗВИКА ДЕФЛАЦИЈА

с.7 „АГРОКОР”ЈА ЗБУНИ МАКЕДОНИЈА

с.7 ЕКОНОМИЈАТА ЗАЗДРАВУВА

с.7 БЕНЗИНИТЕ ПОСКАПЕА, ТРАНСПОРТЕРИТЕ ВО ШОК

ВЕЧЕР

с.6 ЕКОНОМСКАТА КРИЗА ГИ ЈАДЕ ДУЌАНИТЕ

с.6 ДРЖАВНИ ДВА ДЕНАРА ЗА ПЧЕНИЦАТА

с.6 ВЛАДАТА ЌЕ РАСПРАВА ЗА ЕНЕРГЕТИКАТА

с.7 ПОЛЕСНО СЕ ЛЕТА БЕЗ MAT

ВЕСТ

с.5 ПАТАРИТЕ МИСЛАТ ДЕКА ЗА ИЛИНДЕН СОБРАЛЕ 340.000 ЕВРА

с.9 СТАВРЕСКИ НАЈАВИ УШТЕ ВЛАДИНИ РЕКЛАМИ

НОВА МАКЕДОНИЈА

с.8 РОВОВСКА БИТКА ЗА АКЦИИ ВО ТЕТОВСКАТА МЛЕКАРНИЦА

с.8 СТАВРЕСКИ: БУЏЕТОТ ПОКАЖУВА ЗНАЦИ НА ЗАКРЕПНУВАЊЕ

ШПИЦ

с.9 ГОРИВАТА ПОСКАПЕА ЗА 2,5 ДЕНАРИ

с.9 НАРОДНА БАНКА ДА ГИ НАМАЛИ КАМАТИТЕ

с.9 BO ЈУЛИ НИ СТАСА ДЕФЛАЦИЈАТА

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:01 Page 7

Page 8: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

8 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 88 Data 24. 08. 2009

- Македонското Собрание, на првиот рабо-

тен ден по годишниот одмор (17 август), го

донесе Законот за Собранието во рамки на 69.

седница, еден од трите закони што ги бара

Брисел за Македонија наесен да добие позити-

вен извештај од Европската комисија и препо-

рака за почеток на преговорите со ЕУ. Законот

беше изгласан со 73 гласа –за, шест против и

ниту еден воздржан, а гласаа и 14 пратеници

од заедниците кои не се мнозинство во држа-

вата.

Воедно, беше донесен заклучок со кој

Комисијата за деловнички и маднатно имуни-

тетни прашања до Собранието во рок од чети-

ри месеци треба да достави Предлог за изме-

нување и дополнување на собранискиот

Деловник врз основа на мислењето на

Европската комисија за демократија и

Венецијанската комисија.

Со законот за Собрание, како што стои во

образложението, се зајакнува контролата на

Собранието на Република Македонија врз

извршната власт, особено во однос на извршу-

вањето на законите, што како можност не беше

целосно уредена и практикувана од страна на

Собранието. Со донесувањето на овој Закон ќе

се создаде и законски основа за ангажирање

на надворешни лица за потребите на пратени-

ците и на пратеничките групи, што подолг вре-

менски период се наметнува како потреба во

Собранието. Покрај ова, законски се уредуваат

прашањата кои се однесуваат на Буџетскиот

совет на Собранието, Собранискиот канал и

координативните средби.

Расправата на седницата, наместо на одред-

бите од законот, се фокусира на начинот на кој

тој се донесе со Бадентерово мнозинство, што

претходно било договорено на координација на

пратеничките групи, како и на меѓусебните

обвинувања на партиите од албанскиот блок за

тоа кој повеќе се залага за службена употреба

на албанскиот јазик.

Силвана Бонева од ВМРО-ДПМНЕ рече дека

употребата на јазиците покрај со амандманот 5

во Уставот е регулирана и со Законот за упо-

треба на јазиците на сите нивоа вклучувајќи го

и Собранието. Таа посочи дека Законот за

Собрание подлежи под правилото за носење

според Бадентеровото мнозинство, кое соглас-

но Уставот, треба да се применува за донесу-

вање закони кои директно ги засегаат култур-

ните права на заедниците кои не се мнозин-

ство во државата.

Рафиз Алити од ДУИ соопштувајќи го пар-

тискиот став, рече дека има своја тежина одлу-

ката Законот за Собранието да се носи со

Бадентер. Тој кажа дека употребата на албан-

скиот јазик е регулирана со Уставот и Законот

за употреба на јазиците и во тој закон треба да

се интервенира кога се зборува за неговата

употреба во државата. Со законот за

Собранието, додаде, се регулира употребата

на јазикот парцијално.

Андреј Петров рече дека СДСМ ќе го под-

држи законот бидејќи е во согласност со целта

за побрза евроатлантски интеграции на

земјата. Овој закон, рече, има и свои придо-

бивки, како што е Парламентарниот институт

кој треба да ја подобри работата на

Собранието. За нивните забелешки за собра-

нискиот деловник, рече дека оцениле оти нема

потреба да се инсистира на нив по секоја цена,

за опозицијата повторно да не биде виновна

доколку не се добие посакуваниот датум за

преговори.

Она што крајно револтира во овој завршен

чин, според Петров, е контроверзната процеду-

ра во која се донесува, затоа што применува-

њето на Баденетеровото правило во овој слу-

чај е прашање на дебата, во која би требало

да се вклучи Комитетот за односи меѓу заедни-

ците. За нив клучно прашање е доимплемента-

цијата на Законот за јазиците за што се согла-

силе на последната лидерска средба.

- Поддршката од нас ја имате. Се надевам

дека многу бргу на ред ќе дојдат и оние други

законски решенија кои Владата треба да ги

даде, а кои ќе елиминираат секаква причина

опозицијата, но и Парламентот да бидат глав-

ните виновници за евентуално негативниот

извештај. И опозицијата во Парламентот и

самиот Парламент мора да покажат многу

повеќе дигнитет и дека својата работа коректно

ја завршиле, и дека доцнењето не се должи на

Парламетот туку на нешто друго, рече Петров.

Лидерот на Нова демократија Имер Селмани

во својата дискусија истакна дека овој закон го

крши непосредно самиот Устав на државата и

Рамковниот договор со кој се предвидува служ-

бена употреба на јазикот на населението кое е

повеќе од 20 отсто во државата. Според него

со овој закон треба да се уреди и начинот на

комуникацијата меѓу пратениците, но и како

овој Парламент ќе комуницира со два милиони

граѓани на Македонија, апелирајќи до пратени-

ците од парламентарното мнозинство и опози-

цијата за негово носење со консензус во име

на добрите меѓуетнички односи и интеграцијата

во ЕУ и НАТО.

Неговите сопартијци обвинија и дека со

ваков закон како што е подготвен се врши

кршење на елементарните права на Албанците

бидејќи им се оневозможува да ги слушнат

своите пратеници на нивниот јазик, ДУИ ја

обвинија за сервилност кон владеачката пар-

тија, а беа искажани и мислења дека можно е

вложување и на политичката состојба во

земјата.

Андреј Жерновски од ЛДП обвини дека се

прави грубо кршење на Деловникот и Уставот

со тоа што наместо во првото, во второто чита-

ње на законот се одлучува тој да се носи со

Бадентер.

- Ние до крај ќе бараме да се поправи демо-

кратската атмосфера во Македонија со проме-

на на Деловникот. Тогаш ќе го гласаме овој

закон, затоа што Законот за Собрание е само

надоградба и почитување на Деловникот кој е

донесен на начинот на кој што е донесен, рече

Жерновски. Тој побара да се прекине седница-

та бидејќи сите комисии не го разгледале овој

закон, оти смета дека набрзина донесен закон

е штетен за државата.

МбПр – ДиректНо ќе креДитира

- Во рамките на продолжението на 69-тата

собраниска седница ( на 18 август) пратеници-

те донесоа повеќе закони од економската

сфера.. Пратениците ги изгласаа Законот за

изменување на Законот за пасиштата, Законот

за дополнување на Законот за трговија,

Законот за Македонска банка за поддршка на

развојот, Законот за изменување и дополнува-

ње на Законот за акцизите, Законот за измену-

вање на Законот за даночна постапка, Законот

за изменување на Законот за управата за јани

приходи, Законот за изменување и дополнува-

ње на Законот за Царинската управа, Законот

за електронско управување и Законот за транс-

формација на Јавното претпријатие за стопа-

нисување со станбен и деловен простор на

Република Македонија, сите во второ читање.

Со Законот за Македонска банка за под-

дршка на развојот се овозможува директно да

се врши кредитирање на малите и средните

претпријатија кое е предвидено да се врши од

јануари наредната година.

Со законот се нуди можност Македонска

банка за поддршка на развојот да врши директ-

но кредитирање на трговските друштва основа-

ни во Република Македонија и да одобрува

кредити со субвенционирани каматни стапки.

Обврските на Македонска банка за поддршка

на развојот ќе ги гарантира Република

Македонија, а Гарантниот фонд ќе се транс-

формира во почетен капитал на Македонска

банка за поддршка на развојот. Банката ќе

биде ослободена од издвојување на задолжи-

телна резерва за банкарските пласмани.

Македонска банка за поддршка на развојот е

основана во 1998 година, како банка во држав-

на сопственост со функција на поддржувач на

развојот на домашната економија по примерот

на КФЊ банката од Германија.

Забелешки на донесувањето на законот

имаше опозицијата според која МБПР ќе биде

нелојална конкуренција и нема да има доволна

контрола. Марјанчо Николов од СДСМ истакна

дека со овој закон банката е надвор од контро-

ла и оти никој нема да ја преземе одговорноста

за евентуално лошите пласмани. Според Јован

Манасијевски од ЛДП, пак, со законот Владата

СобраНиСки ПериСкоП

Пратениците го донесоа Законот за Собранието На дневен ред на 69. собраниска седница, покрај законот за Собраниебеа и: гласањето на предлог-законитеза изменување на Законот запасиштата, за дополнување на Законот за трговија, за Дополнетиотпредлог-закон за Македонска банка за поддршка на развојот, како и запредлог-законите за изменување и дополнување на Законот заакцизите, за изменување на Законот за даночна постапка, за изменувањена Законот за Управата за јавни приходи и Предлог-законот заизменување и дополнување на Законот за Царинската управа, сите вовторо читање

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:01 Page 8

Page 9: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 9Data 24. 08. 2009 broj 88 берзНИК

прави државна деловна банка, а не развојна и

оти таа ќе биде директна нелојална конкурен-

ција која ќе врши ефект на потиснување на

другите банки.

Наспроти ваквиот резервиран и доверлив

став на опозицијата, Нада Станчевска од

ВМРО-ДПМНЕ истакна дека функционирањето

на банката ќе биде контролирано од повеќе

институции како НБРМ, Министерството за

финансии, како и државната ревизија, како и

тоа дека се предвидува да се кредитираат раз-

војни проекти на претпријатијата.

Забелешки од опозицијата имаше и за

Законот за трансформација на Јавното пре-

тпријатие за стопанисување со станбен и дело-

вен простор, со кој се врши поделба на две

акционерски друштва во државна сопственост,

а потребата е во насока на прилагодување на

неговото сегашно работење кон новините во

станбената политика на државата. Весна

Бендевска од СДСМ го оцени законското реше-

ние како криминално кое ќе направи привати-

зација како онаа со ОКТА. Според неа треба

да се одложи трансформацијата на ова јавно

претпријатие и тоа да се направи на транспа-

рентен начин.

Усвоени измените и дополнУвањата

на законот за трговија

Собранието на Република Македонија беше

усвоен Законот за изменување и дополнување

на Законот за трговија. Потребата од измени и

дополнувања на овој закон се наметна поради

неопходноста да се овозможи функционирање

на бензински станици на кои точењето на гори-

во ќе се врши 24 часа дневно и кои ќе функ-

ционираат на принцип на самопослужување,

односно без лица за опслужување со ставање

на пари, магнетни или чип картички.

Дополнување на законот (во членот 25) е во

насока на отстранување на утврдениот недо-

статок во Законот во поглед на определување

на работното време кај бензинските станици

кои функционираат без лица за опслужување.

Со воведување на оваа мерка ќе се овозможи

изградба на бензински станици кои ќе функцио-

нираат на принцип на самопослужување и

самонаплата.

Со предлог законот се утврдува 24 часовно

непрекинато работно време на бензинските

станици на кои точењето на гориво се врши

без лица за опслужување, односно со ставање

на пари, магнетни или чип картички и функцио-

нираат на принцип на самопослужување и

самонаплата.

Како втора измена во законот за трговија е

продолжување на времето за продажба на

алкохолни пијалоци од 19 часот до 21 часот во

период од мај до септември.

Оваа промена ја бараше Групацијата за

производство и продажба на пијалоци при

Стопанската комора на Македонија .

седница на собраниската комисија

за локална самоУправа

- Собраниската Комисија за локална само-

управа ги разгледа амандманите на Предлог -

стратегијата за регионален развој на

Република Македонија 2009-2019.

По барање на министерот за локална само-

управа Муса Џафери, амандманската расправа

ќе продолжи утре за, како што рече, службите

да ги разгледаат амандманите за да може

ресорното Министерество да излезе со соп-

ствени ставови и на пленарната седница да

излезат со еден финален документ.

Пратеничката на ВМРО - ДПМНЕ Силвана

Бонева смета дека стратегијата треба да се

дополни во делот за Југоисточниот плански

регион. Бонева смета дека недостига поврзува-

ње на источниот и југоисточниот дел со запад-

на Македонија, поврзување со железничка

пруга до бугарската и грчката граница,

Болницата во Струмица да помине во

Регионален здравствен центар, како и отвора-

ње агро-берзи.

- Како регион имаме најмала должина на

локална и неразвиена регионална патна

мрежа, како и најмала можност за користење

железнички транспорт. За да стигнат граѓаните

од Струмица, Радовиш и цел југоисточен дел

до западна Македонија треба да ја обиколат

цела држава, појасни Бонева.

Таа посочи дека има можност за поврзување

на овој регион со Вардарскиот, изградба на

регионален пат Василево - Вељуса и поврзува-

ње со автопатот кај Демир Капија.

Според Бонева, во стратегијата нема пред-

видено изградба на агро-берзи за најголемиот

земјоделски регион.

комисијата за економски прашања

Комисијата за економски прашања на

Дваесет и третата седница одржана на 18

август 2009 година, како матично работно тело,

го разгледа Предлогот на законот за изменува-

ње и дополнување на Законот за метрологија

(прво читање) .

Потребата за изменување и дополнување на

Законот за метрологија ја образложи Катерина

Костеска, државен секретар во Министерството

за економија која истакна дека со одредбите

на предложениот закон се трансформираат

дел од одредбите на МИ директивата на

Европскиот парламент и совет која е донесена

на 31 март 2004 година со цел да се обезбеди

минимално ниво на точност на мерилата, над-

минување на техничките бариери на трго-

вијата. При транспонирањето на оваа директи-

ва се наметна потребата од одредена префор-

мулација на дефиницијата мерило, како и

дополнување на нови дефиниции за одредени

поими кои што се употребуваат во ново прило-

жените и постојните одредби од Законот за

метрологија, а се ова со цел за нивна примена

која би резултирала со позитивни ефекти. Во

измените и дополненијата на овој Закон, за прв

пат се дефинираат поимите како што се про-

изводител, пуштање во промет, овластен

застапник, ставање во употреба, хармонизиран

стандард, нормативен документ, метролошки

надзор, законска метролошка контрола, како и

метролошкиот надзор над количините и ознаки-

те на количини на пакуваните производи.

Повереникот Катерина Костеска истакна

дека суштината и целите на одредбите од

Законот имаат за цел обезбедување на зашти-

та на луѓето, заштита на животната средина,

општата техничка безбедност, заштита на

потрошувачите, непречена размена на стоки и

услуги и слично.

Исто така со Предлог на законот се утврду-

ваат правата и обврските на производителот,

на правните и физичките лица кои ги пуштаат

во промет мерилата кои се од суштествени

барања на одлучување и сообразност. Таа

истакна дека МИ директивата претставува

директива од новиот пристап, во која што се

создава заеднички пазар за мерилата кои што

подлежат на легална метролошка контрола,

како истовремено висок степен на заштита на

потрошувачите.Комисијата за економски пра-

шања врз основа на расправата едногласно

заклучи дека Предлогот на закон за изменува-

ње и дополнување на Законот за метрологија е

прифатлив и треба да се даде на натамошно

читање.

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:01 Page 9

Page 10: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

10 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 88 Data 24. 08. 2009

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

Владата и општините имаат заеднички инте-

реси е заклучокот кој произлегува од минатоне-

делната средба на премиерот Груевски со гра-

доначалникот на Охрид, Александар Перески.

Целта на посетата во која премиерот беше

придружуван од вицепремиерот Абдулаќим

Адеми и министрите за образование и за

транспорт и врски, Никола Тодоров и Миле

Јанакиески, како што рече Груевски е да се

информираат за активностите на оваа значајна

општина, за актуелните и идните проекти.

Станало збор и за конкретни проекти, како што

се изградба на повеќе хотели во Охрид, водо-

води, канализациски системи, пречистителни

станици, но и за некои проблеми со јавните

претпријатија, Законот за Градот Охрид и слич-

но.

- Има области каде имаме заеднички инте-

рес, како што е отстапување на објектот на

Домот на АРМ за новиот Информатички уни-

верзитет, работи во кои што се инвестира одно-

сно во кои мораме да соработуваме. Ние сме

од различни политички партии, но работиме за

граѓаните, така што независно кој од каде

дошол наше е да соработуваме за да помогне-

ме општината, градот Охрид да има бенифит

кој ќе го почувстувуваат сите во Република

Македонија, истакна премиерот.

Претседателот на Владата истакна дека

Кабинетот ќе ги анализира сите работи за кои

било разговарано на средбата, во интерес на

сите граѓани.

Во врска со касарната,Генерал Михајло

Апостолски во Охрид, премиерот Груевски

истакна дека условите што ги има касарната се

идеални за одвивање универзитетска настава,

така што наместо изградба на нова зграда за

Универзитетот за информатички технологии за

таа намена ќе бидат адаптирани постоечки

објекти во кругот на касарната.

Меѓу другото, премиерот Груевски најави обно-

вување на тендерот за продажба на земјиште-

то за хотел кај Горица, како и распишување

тендери за хотелски објекти на уште неколку

локации, што ќе биде спроведено по уредува-

њето на имотно-превните односи.

Претседателот на Владата го осуди вчераш-

ниот инцидент во Нерези, нагласувајќи дека

останува на МВР да изготви анализа, да ги

пронајде виновниците и против нив да покрене

соодветна судска постапка.

ПремиерОт ГруеВСКи ВО Охрид

Владино-општинските средби во интерес на граѓаните

Владина делегација предводена од премиерот никола Груевски на 17август престојуваше во посета на локалната власт во Општина Охрид, вочии рамки оствари средба со градоначалникот александар Петрески

На 19 август со пригодна свеченост

беше пуштен во употреба патот кој води

од манастирот, Св. Преображение над

Крушево до крстот над комплексот на

местото Вршник. Патот е во должина од

807 метри, од манастирот до извише-

нието наречено Вршник, каде македон-

скиот пеач Тоше Проески сакал да се

постави крст од 33 метри.

- Денес на овој голем верски празник,

Свето Преображение, со големо задо-

волство можеме да констатираме дека

градежните активности завршија и

можеме да го пуштиме во употреба

патот за кој силно верувеме дека ќе ги

носи македонските граѓани и сите почи-

тувачи на Тоше до местото кое тој го

сакаше и беше негов сон. Тоа ќе биде

уште ден потсетник на неговата личност

и симбол на неговата искрена верба во

Бога. Ние ги следиме неговите стапки,

рече пред посетителите на манастирот

премиерот Никола Груески.

За министерот за транспорт и врски

Миле Јанакиески со пуштањето на патот

остварено е уште едно ветување и се

остварува сонот на големиот човек кој

не е веќе меѓу нас.

- Со пуштањето на патот и со изградба

на викенд населба, како и преку други

инвестиции во инфраструктурата,

Владата прави напори да се вратат

туристите во Крушево и тоа да биде

добро место за живеење, нагласи

Јанакиески.

Градоначалникот на Крушево

Василчо Дамчески изрази благодарност

до Владата, до граѓаните и до верници-

те што помогнале за изградба на мана-

стирот.

- Урбанизирањето на овој простор ќе

помогне да се оствари уште еден сон:

приближување до реализацијата на про-

ектот- ски центар Мушица.

- Општина Струмица годинава за капитални инвестиции ќе

потроши околу 260 милиони денари, или речиси една тре-

тина повеќе одошто лани.

Најголем дел од планираните средства ќе бидат инве-

стирани за новото урбанистичко решение на центарот на

градот, односно за изградба на подземен премин и нов пар-

кинг простор под плоштадот, Гоце Делчев.

Исто така, предвидено е асфалтирање и реконструкција

на повеќе улици и тротоари во градот и во населените

места, уредување на нови зелени површини и паркови,

интервенции во водоводната и канализациската инфра-

структура, осветлувањето и слично, а наесен ќе започнат и

подготовките за изградба на втората фаза од булеварот

„Климент Охридски”.

- Поради економската криза, општинскиот буџет за оваа

година е за една петтина порестриктивен во однос на про-

ектираниот. Но, тоа нема битно да се одрази врз реализа-

цијата на околу 350 планирани капитални објекти во обла-

ста на инфраструктурата и комуналните дејности. Годинава

нема да бидат реализирани само одредени помали буџет-

ски ставки кои не се од приоритетно значење за развојот на

општината и кои можат да бидат одложени на краток

период, изјави градоначалникот Зоран Заев.

Општина Струмица е една од ретките во земјава која со

години на ред ги реализира буџетските проекти со процент

од 95 до 98 отсто, при што две третини од сопствените

буџетски извори имаат силна развојна компонента.

ВО ОПштина Струмица

Се очекува реализација нанад 350 капитални проекти

ВО КрушеВО

Отворен патот од манастирот Св.Преображение над Крушево до крстот

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:00 Page 10

Page 11: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

11data 24. 08. 2009 broj 88 берзНИК

BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEdIUMI

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

- Отворен дијалог за подобра економијамеѓу бизнис-заедницата и локалната самоупра-ва од Гевгелија заедно со тимот наМинистерството за економија предводен одминистерот Фатмир Бесими беше тема наработната средба што се одржа во Гевгелија.

Текстилната, преработувачката и услужно-туристичката дејност, како доминантно извозноориентирани сектори на ниво на општинаГевгелија се предводници на пропулзивниотразвој во регионот и со право прашуваат коипогодности можат да ги добијат од државата воуслови на светска рецесија кога девизните при-ливи им доцнат и повеќе од 90 дена, а месечнодостасаните обврски чекаат редовно плаќање.Можат ли банките да ги репрограмираат креди-тите, можат ли да бидат зголемени извознитеквоти за вино или преработувачката индустрија

да не се судира со ограничен увоз на компати-билна суровина за преработка, а туристичкитекапацитети да работат со повластена даночнастапка од пет отсто, се дел од барањата нагевгелиските стопанственици упатени до мини-стерот за економија Фатмир Бесими.

- Владата на Република Македонија со доне-сените пакет економски мерки успеа да јазадржи макроекономската стабилност којазначи стабилност на цените и курсот на дена-рот што е од важност за инвестициското вложу-вање на стопанствениците, оцени министеротБесими, промовирајќи ги конкретните програмиза развој на бизнис-секторот во однос на суб-венциите, иновациите, пристап до ИСО-стан-дардите и отворање на регионални канцеларииза контакт со бизнис-заедницата.

Урбанизацијата на нови стопански зони за

растечките производно-услужни и туристичкигранки во општината се заложбите на локална-та самоуправа во подобрувањето на бизнис-климата.

Градоначалникот Иван Франгов го посочидонесувањето нови урбанистички планови затехнолошко-инвестициската зона кај Прдејци,урбанизација на местото Долна Корија кајНегорци и просторот до граничниот преминБогородица, најави оглас за продажба на 10-тина локации во деловно-стопанската зона„Блокотехна” и претстојна јавна анкета за пре-намена на комплексот касарна.

Министерот Бесими во Гевгелија ги посетиконфекцијата, Ноел, фабриката за полиетилен-ски црева и водоводни системи Конти -Хидропласт и преработувачкиот капацитетХина од Гевгелија.

БеСими во ГевГелија на СредБа Со БизниС заедницата

можни ли се погодности во услови на рецесија?

-Земјоделците бараат измени во закониза вино, регулирање на продажбата нагрозје како кај тутунот, а апелираат и зарешавање на спорните прашања околу рас-пределбата на субвенциите, се дел одбарањата кои беа изнесени пред заменикминистерот за земјоделство, шумарство иводостопанство Перица Ивановски на мина-тонеделната работна средба со претставни-ци на ФФРМ.

- Федерацијата на фармерите воРепублика Македонија е задоволна од вла-дината аграрна политика, но има и предло-зи како таа да биде поефикасна, пред се

промена на методологијата на распределбана субвенциите. Покрај методологијата,според ФФРМ, проблем е и ненавременотоисплаќање на субвенциите на дел од про-изведетелите, кои велат дека биле пријаве-ни во првата група.

Заменик мионистерот вели дека одПлатежната агенција има информации отиисплатата оди редовно, но додава дека идо нив од теренот дошле забелешки деката се одвива поспоро. Годинава за субвен-ционирање на земјоделството се издвоени70 милиони евра, а за догодина 100 милио-ни евра.

- Француски експерти ќе ги советуваат македон-ските земјоделци како да произведат сирења пофранцуски рецепт. Преставници на Агенцијата нафранцуски фармери за меѓународен развој (АВДИ)деновиве престојуваат во Македонија со цел да гиразгледаат можностите за развој на земјоделство-то и да направат своја студија.

- Сакаме да ги разгледаме можностите за развојна млекопроизводството, но и воопшто воземјоделството, изјави претседателската на АВДИКлер Гион, по средбата во Федерацијата на фар-мери на Македонија заедно со претставници одИницијативата за развој на земјоделството воКосово, организација со која АВДИ веќе соработу-ва од 2005 година. Претседателот на Федерацијатана фармери на Македонија, Ѓоко Данаилов, ова гогледа како можност за решавање на проблемитево земјоделството.

- Ќе ги вложиме сите напори производите што гиима кај нив и тука да се произведуваат, истакнаДанаилов и додаде дека посетата на претставни-ците на АВДИ е дел од соработката наБлаканската мрежа на организации каде членуваати македонската и косовската.

Француските, заедно со македонските и косов-ските фармери, како што најави извршниот дирек-тор на Иницијативата за развој на земјоделствотово Косово Зенел Бумјаку, ќе работат заеднички наподобрување на условите во земјоделството ворегионот, преку заеднички проект.

Претставниците на АВДИ за време на престојотво Македонија ќе посетат повеќе фарми и ќеостварат средби со невладини организации воТетово и Битола, а ќе имаат средба и воМинситерството за земјоделство, шумарство иводостопанство. АВДИ има потпишано иМеморандум за соработка со македонската Владаза период 2007 - 2010 година.

Совети за ПроизводСтво на

ФранцуСки Сирења

македонско сирење по

француски рецепт

Федерација на Фармери на македонија

Поинаква распределба насубвенциите

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:00 Page 11

Page 12: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

12 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 88 Data 24. 08. 2009

регионални индекси- Во организација на здруженијата на одгле-

дувачи на овци од западниот дел на

Македонија и од Дебрца, а со поддршка на

локалната власт во Охрид, на 21 и 22 август на

плоштадот кај Чинарот по петти пат ќе се одржи

Фестивалот на вино и сирење. На дегустатор-

ско-продажната манифестација свои производи

ќе изложат дваесеттина помали производители

на вино и сирење од земјата.Организаторите

сметаат дека фестивалот ги исполнува сите

предуслови да прерасне во своевиден мини-

саем, бидејќи досегашните искуства укажуваат

дека постои голем интерес, како за производи-

телите и излагачите така и за купувачите.

Минатата година во текот на двата фестивалски

дена беше остварен промет од околу 20 илјади

американски долари.

- Состојбите со минералните суровини, нивната експлоатација, проблемите

со кои се соочуваат концесионерите на минерални суровини, плановите и

визиите во насока на одржлив развој на оваа област во Македонија беа тема

на средбата на министерот за економија Фатмир Бесими со претставници од

рударскиот сектор.

Министерот Бесими, како што стои во соопштението од Министерството, на

средбата информирал дека е во тек постапката за доделување концесии за

детални геолошки истражувања на минерални суровини за 42 локалитети и

оти наредната недела ќе биде објавен јавен повик за доделување нови 140

концесии за детални геолошки истражувања за најразлични видови минерал-

ни суровини.

Во однос на цените на минералните суровини на светскиот пазар Бесими

истакна дека во првата половина на 2009 година се забележува стабилиза-

ција и благ пораст на цената на никелот, оловото, цинкот и бакарот, но оти таа

се уште е пониска од цената во 2008 година. Сепак, според него, постоечките

цени гарантираат континуитет во производниот процес на компаниите.

На средбата, што се одржа во рамки на проектот -Заедно до сигурен успех,

присуствуваа претставници од Бучим-Радовиш, Индоминерали и метали

(Злетово и Тораница), Саса – Македонска Каменица, Фени индустри –

Кавадарци, Силмак – Јегуновце, Кнауф- Дебар и претставници од

Стопанската комора на Македонија.

Министерот Бесими на средбата го најави и одбележувањето на пре-

тстојниот Ден на рударите – 28 август, кој свечено ќе се одбележи на 27 август

во Клубот на пратеници во Скопје.

- Министерството за транспорт и врски за македонските пре-

возници обезбеди дополнителна квота од 100 дозволи за сло-

боден влез и излез без товар и 50 дозволи за превоз во

Република Турција.

Министерството соопшти дека дозволите се дополнување на

редовната квота транспортни дозволи која изнесува 3.000 за

билатерален превоз на стоки и 1.000 дозволи за превоз на

стоки кон трети земји. Со обезбедените дополнителни квоти се

надминува евентуалниот недостаток на дозволите со што се

овозможува непречен превоз на стока од Република

Македонија во Република Труција.

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

оВаа неДела - оглас

За истражување на минеарлнисуровини-140 концесии

За макеДонските транпортери За турција

обезбедена дополнителнаквота дозволи

Во охриД

петти фестивал, сирење и вино

-Третиот мобилен оператор во РепубликаМакедонија, Вип има 224.400 корисници вовториот квартал од 2009, пазарниот удел е 9,6проценти на крајот на вториот квартал од оваагодина, а приходите се зголемени двојно идостигнаа до 5,2 милиони евра. - Вип оператор продолжува со остварување нацелите од својата развојна стратегија, подо-брувајќи ги своите перформанси во секојпоглед. Го препознавме вистинскиот потен-цијал на македонскиот пазар и потребата намакедонските корисници за пристапни и квали-тетни услуги. Продолжуваме во таа насока ивеќе е очигледно дека граѓаните и бизниситего препознаваат Вип оператор како пријател нанивниот буџет. Квалитетни кориснички услуги ирешенија по пристапни цени, останува нашаглавна водилка за доближување до корисници-те и обезбедување на одржлив развој на ком-панијата, вели Никола Љушев, главен извршендиректор на Вип оператор.

Вип со наД 224 илјаДи корисници

Двојно поголеми приходи

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:00 Page 12

Page 13: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

13data 24. 08. 2009 broj 88 берзНИК

BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEdIUMI

NAJLIKVIDNI HARTII OD VREDNOST VO REGIONOT ZA PERIOD OD 13.08 - 20.08 2009

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:00 Page 13

Page 14: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

14 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 88 Data 24. 08. 2009

Веќе извесно време, цените на металите на

светските берзи бележат тренд на пораст.

После ланскиот драстичен пад, кој во многу

рудници се рефлектираше со намалено про-

изводство и отежнат пласман, а на некои им се

закануваше и целосно затворање, позитивните

сигнали од берзите на метали за многумина

значат почеток на излегување од рецесијата и

враќање на состојбите на нормала. За тоа како

овие трендови се одразуваат во македонските

рудници, конкретно на рудникот за олово и

цинк Саса од Македонска Каменица, за акту-

елните состојби во рудникот, за реализираните

и планирани инвестиции, во пресрет на 28

август, Денот на македонските рудари, разгова-

раме со Максим Прохоров, директор за инве-

стиции и развој во рудникот Саса.

колку сте задоволни од порастот на цените

на металите и како тоа се одразува на рабо-

тењето на рудникот?

- Сигурно е дека сме задоволни со тоа што

цените растат. Но, според нас, влеговме во

една тешка фаза на нестабилен пораст на

цените. Велам тешка, бидејќи ние не можеме

да заборавиме дека продаваме концентрат по

берзански цени на метали, кои се пресметува-

ат во долари. Доларот пак, во првиот квартал

на оваа година толку силно падна, што фактич-

ки овој благ раст на цените се нивелира со ова

опаѓање на вредноста на доларот. А, бидејќи

ние сме во еврозоната и трошоците се пресме-

туваат во евра. Од тука преку редовни зголе-

мувања на платите и секојдневни инвестиции

од типот на обртен капитал, имаме и благ

пораст на производните трошоци. И, кога збо-

руваме за раст на цените, не смееме да забо-

равиме дека во последните неколку месеци,

имаше тенденција неколку пати да има силен

пораст од пет до 10 отсто за неколку дена, а

потоа цените да паѓаат исто за пет до 10 отсто,

што значи, се уште е многу рано да се зборува

за тренд, за подобрување на цените. Таа тен-

денција на благ пораст на цените зборува само

за тоа дека светскиот дефицит на физички

пари, кој ја предизвика кризата во која сега се

наоѓа светската економија, и тие мерки кои беа

преземени за борба против кризата, доведоа

до состојба кога пак се вложува малку по

малку, ама на шпекулативен начин, во берзан-

ски операции со берзански метали како што се

оловото и цинкот. Значи, се појавија некои пари

на овој пазар.

И, второ, факт кој не смее да се заборави, е

дека постои континуирана потреба за користе-

ње на овие метали што се произведуваат од

нашиот концентрат. Се работи се метали кои

се користат во различни индустриски гранки и

се подразбира дека со континуираното про-

изводство на таквите капацитети, како што е

рудникот Саса, а ние со нашата инвестиција

овозможивме континуирано производство со

постојан квалитет, што е исто многу битно.

Фактички за себе најдовме простор на пазарот

каде што во секое време до сега можевме да

се снајдеме со пласман, иако во првиот квар-

тал од годинава имавме големи проблеми на

овој план.

Значи, во секој случај сакам да кажам дека,

сега засега, сме задоволни со светските трен-

дови и се надевам дека истите ќе продолжат и

ќе ни овозможат, со сите наши претходни напо-

ри и инвестиции кои ги направивме за да изле-

земе од кризната и несигурната состојба.

Верувам, дека ќе дојдеме до некоја посигурна

состојба, со која нам ќе ни биде овозможено и

веројатно, ако не зголемување, тогаш задржу-

вање на истиот капацитет, а и понатамошен

развој на рудникот. Тоа пак, не подразбира

само зголемување на капацитетот, туку, исто

така, и обезбедување на експлоатациони

резерви на рудникот, кои нам ни се потребни за

да овозможиме подолг рок на работење на

самиот рудник.

дали и какви последици имаше светската

криза врз рудникот Саса?

- Кога цените нагло почнаа да паѓаат, а тоа

беше кон крајот на 2008 и првиот квартал од

2009 година, ние бевме во таква состојба, што

можевме да го издржиме тој пад, гледано од

технолошки и човечки аспект, како и од аспект

на искористување на рудното богатство. Со

реализираните инвестиции во рудникот, кои до

тој момент достигнаа околу 30 милиони евра,

имавме можности за маневрирање и користе-

ње на внатрешните резерви, со што се аморти-

зираа негативните последици од падот на

цената на оловото и цинкот.

Имено, во целиот период, од септември

2005 година, кога започнаа подготвителните

работи за рестарт на рудникот, кој почна со

работа на 6 јуни 2006 година, ние континуира-

но вложувавме, бидејќи наша цел не беше руд-

никот да се доведе во состојба како што бил

пред затворањето, туку да се започне во ново

својство, нова Саса. Требаше многу да се

инвестира, од причина што рудникот го зате-

ковме во многу лоша состојба. Иако стечајниот

управник го одржувал капацитетот во некоја

состојба, колку што се дозволувало со тие

сиромашни пари што ги имал на располагање,

се чини дека рудникот и пред стечајот бил во

тешка технолошка и организациона состојба.

кои зафати беа преземени рудникот да биде

доведен во работна кондиција?

- Прво, комплетно ја сменивме флотацијата,

односно ја исфрливме целата стара опрема за

флотирање и купивме нова. Сменивме околу

80 отсто од целата јамска опрема и донесовме

нова. Ја променивме и организацијата на

самиот рудник, со воведување на нови работни

единици во кои раководителите имаат големи

овластувања, но и целосна одговорност пред

највисокиот менаџерски тим, односно генерал-

ниот директор. Исто така, направивме доста

разГовор Со Повод:

МакСИМ Прохоров – дИрекТор за ИнвеСТИцИИ И развој во руднИкоТ СаСа

Инвеститорите не треба да бидатзаложници на законотворците

Генерално гледано, задоволни сме од третманот што државата го има

кон инвеститорите. Има добри закони кои климата за инвестиции во

државава ја прават добра. Сепак, морам да кажам дека има проблем со

спроведување и имплементирање на тие закони. Тоа е најголемиот про-

блем за нас... Подобро е да причекаме на еден добар закон, кој понатаму

ќе делува во подолг период.

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:30 Page 14

Page 15: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 15Data 24. 08. 2009 broj 88 берзНИК

големи градежни работи, како што е изградба-та на обиколниот пат во должина од 2,5 кило-метри за новото јаловиште, без кое рудникотне можеше да работи. Да потсетам, на сите име познат проблемот со јаловиштето во Саса, сохаваријата од 2003 година.

Второ, го заобиколивме многу проблематич-ниот, од еколошки аспект, процес на флотацијаво смисла на затворен циклус на користење навода, преку изградба на нова станица за под-готвување и доставување на вода во самиотпроцес на флотација, на хемиски реагенси.Изградивме ново реагентно одделение. Од тојмомент немаше веќе чизми во погонотФлотација, немаше веќе излегување на штетнихемикалии надвор од овој производственпогон.

Во исто време почнавме со користење нановата јамска опрема, која ни овозможи во тојмомент да започнеме да работиме со достаголем капацитет. Значи, смислата на рестартотна рудникот во исто време беше и достигнува-ње на соодветен капацитет на производство,што значи дека за месец до месец и пол стиг-навме до производство на годишно ниво од 650илјади тони сува руда. Во исто време почнавмесо инвестиции за отворање на ревирот ГолемаРека, со зголемување на капацитетот вопостоечките ревири, а се со цел да стигнемедо јули 2007 година и потоа, до производственкапацитет до 850 илјади тони сува руда. Тоа себеше направено.

Во 2008 година ја реализиравме и програмаза автоматизација во Флотација, што неманикаде во Југоисточна Европа, а освен воШведска и Финска, го нема никаде во Европа.

Дали планирате некои нови вложувања во

следниот период?

- Да, и тоа го планираме уште од поодамна.Тие инвестиции беа планирани уште од 2007година, но, бидејќи во меѓувреме двапатиимаше промена во Законот за минерални суро-вини, со што не ни беше овозможено навреме-но добивање на дозвола и на одреден просторза детални геолошки истражувања, ние многудоцниме со нивната реализација. За среќа, со

големи напори и во соработка соМинистерството за економија, дозволата јадобивме кон крајот на минатата година и гинаправивме деталните геолошки истражувања.И сега, поднесовме барање за проширувањена постојниот капацитет за експлоатација воСаса. Многу сме задоволни како е тоа регули-рано во новиот закон и морам да потенцирамдека генерално сме задоволни од соработкатасо Министерството за економија. Но, се уштецелата постапка е многу бавна и од мај когаподнесовме барање за експлоатација, се уштечекаме. Не сакам да кажам дека тоа е вина нанекои соработници во тоа министерство, тукусистемот е таков. Се бара мислење од другитеминистерства кои по закон се надлежни занекои работи кои се поврзани експлоатацијатана минерални суровини.

Но, целата оваа постапка, по наше мислењее малку искомплицирана и би требало во слу-чаи кога станува збор за постоечки објект којвеќе работи, каде што веќе има експлоатација,таа постапка да биде поедноставна. Сепак, сенадевам дека за многу кус период ќе добиемедозвола за проширување на постоечка конце-сија за експлоатација, со што ќе започнеменова фаза во развојот на рудникот.

За каква инвестиција се работи?

-Се работи за инвестиција вредна меѓу седум иосум милиони евра, за отворање на нови поли-ња, подземни хоризонти на експлоатација наруда. Во тој дел кој сега обезбедува податоциза наоѓање на рудни тела од спроведенитедетални геолошки истражувања. Со неаверојатно ќе се отворат нови работни места, аво секој случај, со работа ќе се започне штомќе се заврши со подготвителни работи кои ќетраат најмалку година и пол. За овој периодмора да изградиме транспортен ходник во дол-жина повеќе од илјада метри под земја со пре-сек од 3,5 метри, за да стигнеме до тој дел одкаде што треба да ја вадиме рудата. Ќе требаверојатно и некој дополнителен рок и дополни-телни инвестиции, за отпочнување експлоата-ција во тој дел.

Тоа е наша најголема инвестиција, за која

пари беа одредени уште лани. После наглотопаѓање на цените, таа инвестиција до јули оваагодина од страна на нашите акционери бешестопирана, а за ова влијание има и тоа штонавреме, односно пред крајот на 2008 годинане ја имавме добиено дозволата за деталнигеолошки истражувања. Сега оваа инвестицијауште еднаш е потврдена од страна на нашитеакционери и се надеваме дека во соработка соМинистерството за економија ќе добиеме доз-вола и уште оваа година ќе почнеме да троши-ме пари од оваа инвестиција. Значи, ние неработиме како дуќан. И тука е една разликакоја многу луѓе, не само работници, туку иадминистративците во државни органи неможат да ја сфатат. Ние не можеме и никогашнема да реагираме итно, како на црвено илизелено светло на семафор дали ќе застанемеили ќе возиме. Ние имаме наши планови, кори-стиме наши пари, односно пари на нашитеакционери и со тие пари се снабдуваат и живе-ат не само рудникот Саса, туку и други инду-стриски објекти во групацијата, така што својотдел штом ќе го добиеме, мораме да го искори-стиме во одреден период со одредена намена.Во тој правец, ние ги повикуваме и државнитеоргани да го сфатат тоа и да соработуваат сонас. Никој нема да очекува парите да се фрла-ат за зголемување на плати или за некоисоцијални работи, ако тие не се поткрепени соразвојот на самото производство.

Според мене, подобро е да се потроши некојденар повеќе за инвестиција која придонесуваза подолг работен рок на самиот рудник откол-ку за зголемување на платата на некои работ-ници, бидејќи истите тогаш ќе имаат подолг рокза добивање на плати, а тој пораст на платитешто го имавме до сега, ќе го имаме и во идни-на, затоа што е осигурен со колективен дого-вор. Тој пораст ќе овозможи зголемување наживотниот стандард на сите вработени во руд-никот.

На колку години би можело да има експлоа-

тација на рудникот?

-Штом ќе успееме да го реализираме новиотциклус на инвестиции за новите експлоатацио-

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:30 Page 15

Page 16: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

16 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 88 Data 24. 08. 2009

ни полиња, претпоставувам дека најминимално

до 2020 година сме обезбедени. Можеби и

подолго. Тоа треба да се покаже со отпочнува-

њето на експлоатацијата во тој дел. Во секој

случај, ние не планираме да одиме. Ние пла-

нираме уште поголем развој на рудникот, може-

би не во однос на зголемување на капацитетот,

ама во секој случај на зголемување на рокот на

траење на експлоатацијата на ова лежиште.

Како го оценувате третманот на државата

кон вас, како кон странски инвеститори?

-Односот на државата Република Македонија,

независно кој владее, е многу добар кон стран-

ските инвеститори. Има добри закони кои кли-

мата за инвестиции во државава ја прават

добра. Генерално гледано, задоволни сме од

третманот што државата го има кон инвестито-

рите.

Сепак, морам да кажам дека има проблем

со спроведување и имплементирање на тие

закони и ние сме свесни за тоа. И, тоа е најго-

лемиот проблем за нас. Има, како и секогаш и

секаде, одредени прашања, проблеми кои ние

ги решивме до сега и кои ги решаваме во овој

момент. Ова најмногу се однесува до спроведу-

вањето на законите и до самиот факт дека,

сигурно со цел за подобрување на законската

регулатива, многу често се менуваат законите.

По наше мислење, што се однесува до Законот

за минерални суровини, измените се прават не

толку квалитетно и толку стручно како би тре-

бало.

На што конкретно се однесуваат вашите

забелешки?

-Честите промени на самиот закон за минерал-

ни суровини и на тарифникот за плаќање на

концесиски надоместоци не придонесува за

издржлив и континуиран развој на било каква

инвестиција, без разлика дали е странска или

домашна. За последниве пет години овој закон

претрпе четири пати измени и дополнувања

или воведување нов закон, што навистина е

многу.

Во последно време имавме проблеми со

имплементирање на постојниот тарифник за

плаќање на концесиски надоместок. Ние не

сакаме да бидеме пожарникари кои на неколку

месеци мора да реагираат на промените во

законот или тарифникот, или во начин на тол-

кување и применување на законите и тарифни-

кот од страна на едни или други државни орга-

ни, како што е УЈП или министерство за еконо-

мија или било кој друг орган. Ова од причина

што секоја промена на законите и подзаконски-

те акти, тарифници и други акти, предизвикува-

ат промени во нашето секојдневно работење.

Тие промени се поврзани со пари. Дали тоа ќе

бидат повеќе или помалку пари што треба да

ги потрошиме, ние го имаме тој буџет што за

оваа година е направен уште во октомври

2008. За нас секоја промена е вадење на живи

пари од буџетот или доаѓање на живи пари во

буџет. И првото и второто негативно се одразу-

ва на работењето. Значи, ние работиме 365

дена во годината. Секоја промена и потрес се

одразува негативно и на самото работење и на

инвестициите кои ние секојдневно ги спроведу-

ваме во рудникот. Имено, нам ни беа одземени

дополнително речиси 500 илјади евра, поврза-

но со толкување на тарифникот од страна на

УЈП. Тие пари не се земени од нашата добив-

ка, туку од постојниот буџет. Колку што се одзе-

мени, толку ние помалку ќе потрошиме за

секојдневни работи поврзани со нормално

функционирање на рудникот.

Не сакам да поврзувам едно со друго и да

ги измешаме работите, во смисла дека фактот

што нам ни ги одзедоа овие пари и проблемот

со вентилацијата на рудникот се поврзани.

Нема врска. Но, постојат одредени техничко

технолошки проблеми во рудникот кои не беа

решени во одреден период во кој беше испла-

нирано, бидејќи тие пари ни ги одзедоа. Дури,

и ако ќе ни ги вратат овие пари, што се уште

не е јасно, во секој случај и враќањето на пари-

те нема да биде нешто што многу ќе придоне-

се за нашето работење.

Што, како странски инвеститор, би им

порачале на властите за да ја подобрат биз-

нис климата во државава?

Би сакал да замолам, а тоа го кажувам пред

сите, дека не би требало инвеститорите, во

смисла на луѓе кои го развиваат својот бизнис,

без оглед дали се странски или домашни, да

бидат заложници на законотворците, односно

донесените закони не се толку ефикасни како

што се мислело дека ќе бидат пред донесува-

њето или нивните измени. Да објаснам.

Подобро е законската регулатива да биде

направена еднаш во пет или десет години, да

се донесе еден закон, но да биде изготвен со

многу работа и изработена на многу стручен и

ефикасен начин. А во меѓувреме ќе работиме

со многу полош закон и ќе се снајдеме, отколку

да имаме континуирани промени. Подобро е да

причекаме на еден добар закон и кој понатаму

ќе делува во подолг период.

За самиот тарифник морам да кажам дека

честите негови промени се одразувааат лошо и

за нас кои веќе работиме во државава, и за тие

што сакаат да дојдат во Македонија. Бидејќи

најмногу што бара бизнисот, посебно во време

на криза и по неа, е сигурност,што подразбира

и помалку промени.

-Решавањето на проблемот со вентила-

ција е едно од прашањата кое се наоѓа на

полето на заеднички интерес и на менаџ-

ментот и на синдикатот. Ние сме сигурни

дека тој проблем мора да биде решен,

бидејќи не сакаме за, во наводници, ситна

работа да имаме проблем со целото рабо-

тење на рудникот. Познато е дека со лоша

вентилација не се работи, односно не се

работи долготрајно и во случајов ако

постои загаденост на воздухот или пого-

лем процент на прашина од пропишаниот

со законските одредби и подзаконски

акти, ние ќе се соочиме со делумно затво-

рање на одделни простории под земја.

Ние не би го сакале тоа – вели Прохоров.

-Го решивме проблемот со вентилација

колку што можевме до сега, во ревирот

Голема Река, со изградба на нова венти-

латорска мрежа и со поставување на нова

трафостаница со која се снабдува тој вен-

тилатор. Ние правиме напори што може

побрзо да инвестираме во решавање на

тој проблем и да го решиме во толку кра-

ток период што е неопходен за спроведу-

вање на тие работи, во истото време

додека рудникот беспрекорно работи и

без престан. Значи мораме во истото

време да работиме и без намалување на

капацитетот и да го решиме тој проблем.

Се подразбира дека тоа бара повеќе

време и повеќе инвестиции.

Морам да потенцирам уште нешто во

врска со тој проблем. Ние постојано спро-

ведуваме мерења на квалитетот на возду-

хот во јама и досега немавме големи

отстапувања и немавме долготрајни

загрозувања на квалитетот на воздухот во

јамата. Имало одделни денови, часови

кога тоа не било толку добро колку што

ние сакаме, но не можам да кажам ни дека

вентилацијата е лоша. Треба да бидеме

свесни што имаме и што бараме. И, треба

се да гледаме под некој подолг временски

период. Во секој случај, за цена на квали-

тет на живот. Но, мора да бидеме свесни

дека секој од нас, дали работи во јама

или надвор од неа, секој ден со својата

работа го троши своето здравје, своите

нерви и сите ние себе си се трошиме,

своето здравје за тие пари што ги добива-

ме за нашата работа. Значи, не е тоа дали

ќе биде преку некои проблеми со венти-

лација или со некои проблеми поврзани

со вода во јама, жешко лето или многу

студена зима, ние мора да сме свесни

дека се тоа е живот. Ние сакаме да го

подобриме и работиме на тоа.

Услови за работа

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 15:30 Page 16

Page 17: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 17Data 24. 08. 2009 broj 88 берзНИК

БалКан вести... БалКан вести...

Европската банка за обнова и развој ќевложи 15 милиони евра во акции и ќе одобризаем од седум милиони евра за компанијатаАсеко садер истерн Јуроп (АСЕЕ) со цел даго поддржи развојот и преземањето новифирми за развој на софтвер од Балканот и одТурција.

АСЕЕ, која е во сопственост на водечкатаполска компанија во секторот на информатич-ката технологија, Асеко Поланд дава услугина фирми и институции од банкарскиот, јав-ниот и телекомуникацискиот сектор воСрбија, Хрватска, Романија, Словенија,Албанија, Бугарија, Босна и Херцеговина,Црна Гора и Македонија, работејќи во овиеземји преку своите претставништва.

Средствата од кредитот ќе бидат искори-стени за финансирање на експанзијата наАСЕЕ во регионот.

Со склучување на stand-by аранжманот соММФ, Босна и Херцеговина се обврза дослов-но за секој чекот кој се однесува на прибирањеи трошење на парите да се консултира соММФ и да бара согласност, јавува сараевскиотвесник Дневни аваз. Имено, според усогласениот техничкиМеморандум за разбирање помеѓу БиХ и ММФ,власите во БиХ не ќе смеат да се задолжуваатво странство, ниту внатре во БиХ, без дозволана финансиската институција од Вашингтон.Секој кредит, без оглед дали се работи заизградба на автопат или некоја друга јавнаинвестиција, ќе мора да се подвргне на скени-рање од страна на Монетарниот фонд кој ќеможе да го одобри или одбие, со што веднашсе доведува во прашање продолжувањето нааранжманот и трансферот на траншите од кре-дитот. Истовремено, ниту едно ниво на власта воБиХ, државното, ентитетско или кантонално, неќе може да усвои никаква промена во буџетотбез согласност на ММФ.Со влегување во тригодишниот аранжман

тежок 1,2 милијарди евра, БиХ се согласиММФ во целост да ја преземе контролата нанејзиното финансиско работење и, властитесега се обврзани на дневна база на Фондот даму испраќаат релевантни информации,Секоја недела и секој месец БиХ ќе мора да гоинформира ММФ за растот или падот на при-ходите, макроекономската ситуација, евентуал-ните мерки, секоја регулаторна одлука која сеоднесува на банкарскиот сектор, да праќаподатоци за активностите на банките, висинатана каматите и слично. Притоа, БиХ се обврза-ла дека на Фондот ќе му ја праќа секоја инфор-мација која овој кредитор ќе ја побара. На три месеци, заради контрола на исполнува-ње на обврските договорени со Фондот, БиХ воВашингтон ќе испраќа целосен преглед насостојбите, на сите приходи и расходи надржавно и ентитетско ниво.Како што наведува весникот, за ММФ е најваж-но јавната потрошувачка во БиХ да остане наво рамките на прибраните приходи, а Фондотнема да толерира никакво расипништво илипреземање обврски за кои нема пари.

еБоР

инвестирање во развојотна иТ секторот на

Балканот

БоСна и ХеРцеГовина

ниту евро без дозвола на ммФ

Грција е држава со највисоки цени заоблеката и обувките во Еврозоната, објавиЕвростат. Цените на облеката и обувките сезголемени за 2,9 отсто.

Инфлацијата е меѓу највисоките воЕврозоната и покрај намалувањето до ниво од0,7 отсто. Средната инфлација во Еврозонатае 0,2 отсто.

Во јули цените на прехранбените производиво Грција се зголемиле за 2,8 отсто воспоредба со истиот месец лани. Според тојпоказател, Грција е зад Малта и Кипар.

ГРција

највисоки цени заоблеката и обувките

во еврозоната

Романија која не доби официјал-на покана да биде дел од гасниотпроект Јужен поток, подготвена е наРусија да и ги даде сите информа-ции неопходни за изработка на сту-дија во согласност со меѓународендоговор потпишан од двете држави,изјави романскиот министер за еко-номија Адриеан Видеану.

- Сакам да нагласам дека про-ектот Набуко е приоритет заРоманија. Тој проект ќе обезбедиенергетска стабилност на нашатадржава и решава два проблема-диверзификација на трасите и изворза снабдување, што подразбираенергетска сигурност, изјавиВидеану.

Тој сепак укажа дека неговатадржава не отфрла, покрај изградба-та на Набуко, ниту еден друг про-ект со кој би се зголемила енергет-ската безбедност.

Романија

информации заРусија за јужен

поток

Словенија

Подготовки за емисија на државни обврзнициСловенија ги овласти четирите банки, HSBCHoldings, Royal Bank of Scotland Group, SociétéGénérale и UniCredit Banka во Словенија, да јаорганизираат емисијата на државните обврзници,

соопштија од словенечкото министерство зафинансии.

Новите државни обврзници коиќе бидат деноминирани во

евра, ќе бидат емитирани во блиска иднина, а точ-ниот датум ќе зависи од состојбите на финансис-киот пазар. Словенија годинава на меѓународнитепазари издаде еврообврзници. Словенија прибраедна милијарда евра со емисија на тригодишнаеврообврзница во јануари, и еврообврзница во

износ од1,5 милијарди евра во март, со доспе-вање во 2014 година.

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 14:59 Page 17

Page 18: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

18 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 88 Data 24. 08. 2009

СВеТ вести ...СВеТ вести ...

Задолжувањето по пат на издавање корпо-ративни обврзници од почетокот на годинаванадмина билион долари на глобално ниво, сошто првпат таа граница беше пробиена вотекот на една година, пишува ФајненшелТајмс. До овој бум на задолжување прекукорпоративни обврзници дојде поради про-блемот со кој се соочуваат компаниите во кре-дитирањето од страна на банките, заради гло-

балната финансиска криза и заради голематапобарувачка од инвеститорите, кои можат сокупувањето на овие обврзници да остваратпоголеми проноси во однос на државнитеобврзници.

Прагот од билион долари е надминат на 15јули, со емисија на корпоративна обврзницана француската енергетска група Éléctricité deFrance, вредна 3,3 милијарди евра.

Русија во изминатите седум месеци оства-рила индустриско производство понискоза 14,2 отсто во однос на истиот периодминатата година, соопшти Сојузниот заводза статистика. Во јули индустриското про-изводство во Русија било за 10,8 отстопомалку во однос на истиот месец лани,но во однос на јуни е повисоко за 4,7отсто. Најголем пад на производството езабележан во секторот на моторни возила- намалување од 59.4 отсто. Значително е и намалено производствотона челик за 25 отсто на 27,6 милионитони, се наведува во податоците на руска-та федерална Служба за статистика.

руСиЈа

пад на индустриското производство за

14,2 отсто

КорпораТиВни обВрЗници

Задолжувањето надмина билион долари

Вкупниот број на оперативни кредитни инсти-туции во Русија за седум месеци, заклучно сојули е намален за 28, на 1080, објави агенцијатаPrime Tass, наведувајќи податоци одЦентралната банка на Русија (ЦБР).

Податоците исто така покажаа дека од јануаридо крајот на крајот на јули вкупниот број нафилијали на руските банки и другите кредитниинституции е намален за 156, од 3.314 колку штобеа на почетокот на годинава. Бројот нафилијали штедилници на најголемата домашнакомерцијална банка - Sberbankа е намален на727 од 775, додека во споменатиот период руски-те банки отворија пет филијали во странство, одкои една во Србија. Што се однесува до

Sberbankа, директорот на една подружница еосомничен за проневера на повеќе од 109милиони и 52 милиони евра, извести агенцијатаRIA, повикувајќи се на изјава на Алексеј Шишко,од Службата за економска сигурност на Русија.После многубројните информации во рускитемедиуми кои се појавија за оваа проневера,Sberbanka излезе со соопштение во кое сепотврдува дека нејзините служби утврдиле декаод јуни 2006 до април 2007 година подружницатаво градот Строминск одобрувала кредити нафизички и правни лица по фиктивни документиСо интерна истрага е утврдено дека организира-ни криминални групи присвоиле високи износи насредства на Sberbankа.

Бројот на професионалните броке-ри кои работат на Токиската берза сенамалил значително за првпат од2003 година. Според податоци наЈапонската асоцијација на брокери,сите 316 компании кои членуваат вонеа, ја намалиле бројката на вработе-ни.

Во крајот на јуни на Токискатаберза работеле околу 97.500 брокеридодека пред една години нивниот бројбил 100 илјади.

Токиските филијали на американ-ските инвестициски банки, ГолдманСакс и Морган Стенли го намалилеперсоналот до 15 отсто. Споредлокални медиуми, намален е и бројотна зделки на средните по бројносткомпании.

ЈапониЈа

намален бројот на брокери на берзата во Токио

Затворени 28 кредитни институции

Стопанството на Венецуела во првитетри месеци од годинава имаше раст одсамо 0,3 отсто и поради тоа земјата под-готвува вонредни мерки за да стимулирапоголема активност на стопанството, но ида ја намали разликата помеѓу официјал-ниот курс на националната валута и онојкој владее на црниот пазар, јавуваат свет-ските агенции. Службениот курс на боли-варот спрема доларот изнесува сега само2,5 спрема еден, додека на црниот пазардостигна речиси седум спрема едендолар.Венецуела минатата година успеа да гонамали курсот на боливарот спрема дола-рот на црниот пазар на само три болива-ри, емитирајќи ги во долари номинирани-те долгови кои се купуваа за домашнатавалута, а кои подоцна се препродаваа насекундарниот пазар.

Владата на Венецуела ги одбивашеповиците на многу економисти за девал-вација на боливарот, инсистирајќи исто-времено дека со помош на интервенциина пазарот еден долар би можел да сепродава по курс помеѓу четири и 4,5 боли-вари.

Со падот на приходите од нафта,Венецуела на почетокот на годинавабеше принудена да ги намали своитејавни расходи, зголемувајќи го данокот напромет и да побара овластувања за пого-леми позајмувања со цел да ја закрпи сепоголемата дупка во буџетот. Се очекувадека резултатите на националната еконо-мија, кои ќе бидат објавени неделава, ќебидат со негативен предзнак.

Венецуела

Се воведуваатвонредни

економски мерки

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 14:59 Page 18

Page 19: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 19Data 24. 08. 2009 broj 88 берзНИК

СвЕт вести ...СвЕт вести ...

Производителот на челик

Voestalpine информираше за

нето загуба од 48 милиони

евра, остварена од април до

јуни годинава, за што причина

е и натаму слабата побару-

вачка во автомобилскиот сек-

тор и другите клучни инду-

стрии.

За споредба, во 2008 годи-

на, пред глобалната економ-

ска и финансиска сила со

сета силина да ја погоди

Европа, компанијата оствари

240 милиони евра добивка во

нејзиниот прв квартал, кој трае од април до јуни.

Приходите истовремено се намалени за 36 отсто, на 2,07 милијарди

евра, бидејќи автомобилското производство во Европа досега, во оваа

година е намалено за 30 отсто во

однос на ланското ниво, додека гра-

дежништвото, фабричкото и про-

изводството на машини е погодено

со уште поголем пад.

Од септември минатата годи-

на компанијата со седиште во Линц

го намали бројот на вработени за

4100 работници, или 8,8 отсто.

Засега работната недела е намале-

на за повеќе од 11 илјади вработе-

ни, а управата планира овој број да

се зголеми на 16.400 работници.

Со оглед на стабилизацијата

на побарувачката и цените од крајот

на јуни, Voestalpine соопшти дека се надева на оперативна добивка во

деловниот циклус 2009./10 година, иако управата на компанијата нагла-

сува дека и натаму е скептична кон економските прогнози.

авСтРија

Челичарницата Voestalpine бележи загуби

Компанијата Кенигсег, производител на спортски автомобили со највисоки

карактеристики, постигна договор за купување на Сааб од Џенерал моторс со

што познатиот производител на луксузни возила по повеќе од две децении се

враќа под контрола на Шведска, јавија западни медиуми.

Кенигсег мора да обезбеди околу 300 милиони долари за завршување на

финансиската трансакција. Се очекува компаниите наскоро да го објавата

договорот.

Шведска изрази подготвеност да обезбеди гаранции за 600 милиони долари

кредит кој ќе се добие од Европската инвестициска банка додека Кенигсег и

Џенерал моторс мора да придонесат со околу 500 милиони долари капитал.

Под Кенигсег, Сааб планира три нови модели до 2012 година, меѓу кои и еден

на електричен погон.

ШвЕдСка

СааБ се враќа дома

Катар го откупи од производителот на спортски

автомобили Porsche пакетот опции за повластени

акции на најголемата европска автоиндустрија

VolksWagen (VW), во вредност од 7,3 милијарди

долари, објавија германските медиуми

Претставниците на Катар најавија дека освен

купувањето на 17 отсто од обичните акции, ќе

набават и 50 отсто од повластените акции на VW

без право на глас.

Претходно овој месец начелно беше договорено

Катар да откупи десет отсто од сопственоста на

компанијата Porsche, а исто така и опциите, кои

му даваат право на купувачот да купи одредени

хартии од вредност во некој подоцнежен термин

по договорена цена, на аукција која би ја органи-

зирал VW.

Холдингот Porsche сега располага со 51 отсто од

акциите на VW, а благодарение на претходно

склучените договори, може да дојде до 20 отсто

од обичните акции,

Меѓутоа, германските аналитичари сметаат дека

во рамките на се поблиската и порано започната

интеграција на двете компании, Porsche, кој годи-

нава се соочува со големи загуби во работење-

то, на крајот ќе стане членка на концернот VW.

катаР

вложување од 7,3милијарди евра во

Porsche и VW

Американската нафтена и гасна компанија

ExxonMobil потпиша договор за продажба на

гас (LNG) од своето учество во проектот

Gorgon LNG, на кинеската државна енергет-

ска компанија PetroChina, што е вреден

повеќе од 41 милијарда долари, објави

минатата недела австралиската влада.

PetroChina годишно ќе купува по 2,25

милиони тони гас од проектот Gorgon LNG

во период од 20 години, се наведува во

соопштението на австралиското министерст-

во за енергетика, пренесува Ројтерс.

Овој договор е најголема трговска зделка

на Австралија со Кина и ја одразува јачината

на континуираните трговски и инвестициски

односи на двете земји, нагласува австралис-

ката влада.

Gorgon Project го развива најголемото

австралиско наоѓалиште на гас Greater

Gorgon, а проектот се реализира од страна

на австралиските подружници на трите голе-

ми меѓународни енергетски компании,

Chevron, кој има учество од 50 отсто во про-

ектот, додека ExxonMobil и Shell имаат по 25

отсто.

Кинескиот увоз на стоки, кој вклучува бакар,

алуминиум и нафта, во првата половина од

годинава порасна на рекордно ниво наспро-

ти економското забавување, што помогна за

растот на цените на овие стоки.

Силниот раст на извозот во Кина беше и

еден од факторите на раст на бруто домаш-

ниот производ на Јапонија во вториот квар-

тал, однос на излегување на јапонското сто-

панство од рецесија.

кина

договор за гас во вредност од 41 милијарда долари

Владата на Еквадор соопшти дека ќе

добие помош од Русија во развивањето на

програма за нуклеарна енергија во

морнодопски цели. Еквадорското

Министерство за енергетика и обновливи

енергетски извори потпиша Меморандум за

разбирање со руската државна корпорација

за атомска енергија Росатом.

- Росатом ќе претставува помош и поддршка

на Еквадор за составување на пакет закон

со кои ќе се ограничи искористувањето на

нуклеарната енергија за мирнодопски цели,

се наведува во соопштението на Владата во

Кито.

ЕквадоР

Руска помош за нуклеарната програма

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 14:59 Page 19

Page 20: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

1. KRATOK pREglED NA NASTANI

1. СОБРАНИСКИ ДВОБОЈ ЗА ЛАНСКИОТ БУЏЕТ (*****)2. ВИП СО ДВОЈНО ПОВИСОКИ ПРИХОДИ (****)

20.08.2009 g. ЧЕТВРТОК

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI

ДНЕВНИК

с.7 ЗЕЛЕН КАРТОН ЗА СИТЕ ВОЗИЛА

с.7 СОБРАНИСКИ ДВОБОЈ ЗА ЛАНСКИОТ БУЏЕТ

с.7 „ВИП” ИМА 224.400 КОРИСНИЦИ

с.8 MPT CE „ХРАНИ” ОД БУЏЕТОТ, А ТРОШИ НА МОБИЛНИ

с.8 ГЕВГЕЛИСКИТЕ СТОПАНСТВЕНИЦИ БАРААТ ПОМОШ ОД БЕСИМИ

БИЗНИС

с.2 ВИП ОПЕРАТОР CO ДВОЈНО ЗГОЛЕМЕНИ ПРИХОДИ

с.2 ГАЛА КОКТЕЛ НА „СКОВИН” ПО ПОВОД ЗАТВОРАЊЕТО НА ФЕСТИВАЛОТ

с.4 АКЦИЗИТЕ ЦЕЛОСНО ПОД КАПА НА ЦАРИНАТА

с.5 АКЦИЗИТЕ ЦЕЛОСНО ПОД КАПА НА ЦАРИНАТА

с.9 ПРОМЕТОТ СЕ ПРЕПОЛОВУВА

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.6 НА ИСТОКОТ БИТКА И ЗА КАРГОАЕРОДРОМОТ

с.7 HE E ВРЕМЕ ЗА ФЛУКТУИРАЧКИ КУРС НА ДЕНАРОТ

с.7 ВИП СО ДВОЈНО ПОВИСОКИ ПРИХОДИ

с.8 ВЛАДАТА ЛАНИ ПОТФРЛИ 25 ОТСТО КАЈ КАПИ-ТАЛНИТЕ РАСХОДИ

с.8 ОПАДНАТ ПРОМЕТОТ НА БЕРЗАТА, ИНДЕКСИТЕ ВО МИНУС

ВРЕМЕ

с.7 СТРУЈА ЌЕ ИМАМЕ И ЗА ИЗВОЗ?

с.7 ЕВТИНИТЕ КРЕДИТИ ЗАГЛАВИЈА ВО БАНКИТЕ

с.7 БУЏЕТОТ ДОБАР ЗА ДРЖАВАТА, ЛОШ ЗА СТАНДАРДОТ

ВЕЧЕР

с.7 КРИЗАТА ГО ОЧЕЛИЧИ МАКСТИЛ!

с.7 НЕОПХОДНА ФИНАНСИСКА ИНЈЕКЦИЈА

с.7 BRITISH AIRWAYS СЕ ВРАЌА НА МАКЕДОНСКОТО НЕБО

ВЕСТ

с.6 ПАРНОТО ВО СКОПЈЕ-СЕВЕР И ВО ЖЕЛЕЗАРА ПОСКАПУВА ЗА 10 ТСТО

с.6 “МАКСТИЛ” БАРА ПОЕВТИН ГAC И СТРУЈА

с.7 „БРИТИШ ЕРВЕЈЗ“ СЕ СРЕТНА И СО КОНЦЕСИОНЕРОТ „ТАВ“

НОВА МАКЕДОНИЈА

с.8 ДАЛИ СМЕ ВО РЕЦЕСИЈА КЕ ДОЗНАЕМЕ ВО СЕП-ТЕМВРИ

с.8 РЕД ВО ОТКУПОТ

ШПИЦс.9 ВЛАДАТА ТРОШЕЛА МЕГАЛОМАНСКИ

с.9 EВТИНИТE КРЕДИТИ CO ИЛЈАДA ПРАШАЛНИЦИ

с.10 БЕСИМИ НА БИЗНИС-СЕДЕНКА ВО ГЕВГЕЛИЈА

Глобалното опоравување на светската еко-номија започна, но за да се одржи овој тренд ќебиде потребно САД да се фокусираат на извоз,а Азија на увоз, оценува водечкиот економист наММФ, Оливиер Бланчард. Тој смета дека вкуп-ниот потенцијал на светската економија биможел да биде помал отколку на почетокот накризата, пренесува Вечер.

-Преобразбата нема да биде едноставна.Оваа криза остави длабоки лузни кои со годиниќе ја оптоваруваат понудата и побарувачката -вели Бланчард.

На домашен терен, собраниски двобој заланскиот буџет, расправа за чиј тек информира-ат речиси сите печатени медиуми.- Владаталани потфрли за 25 отсто кај капиталните расхо-ди. -Завршната сметка на државниот буџет за2008 година покажува дека мегаломански тро-шења, кои се зголемиле за 40 отсто не се одразна порастот на економијата, туку на собирањеарач, рече пратеникот од ЛДП, ЈованМанасиевски, на вчерашната собраниска коми-сија за финансирање и буџет.

Според завршната сметка, остварени сеприходи од 136,4 милијарди денари, а расходи-те се 140,2 милијарди денари. Приходите сепомали за 5,7 отсто од планираното, а расходи-те се помали за 6,7 отсто.

Според опозиционерите, трошењата ланисе зголемиле за 40 проценти.

Но, од друга страна, пак, капиталните расхо-ди, кои се најважен дел од развојната компонен-та на буџетот, не се реализирале целосно, одно-сно кај нив има отстапување од 25 проценти.

За опозицијата не е прифатливо што мина-тата година се зголемила и така обемната адми-нистрација за нови 10.000 лица, што дополни-телно го оптоварило минатогодишниот, но игодинашниов буџет

-Денес ќе читате и дека доцнењето на при-донесите ги чинеше фирмите 211 илјади долари.-Од воведувањето на бруто-платата во почето-кот на годинава, Управата за јавни приходи досе-га им има пресметано на фирмите камата од12.995.985 денари за доцнење на уплатата ситевидови придонеси, или 211.000 евра. Споредзаконските одредби, УЈП пресметува камата од0,03 отсто дневно на вкупната сумата на којаизнесуваат придонесите, а тој износ се вкалку-лира и наплаќа автоматски при исплата на пла-тата за следниот месец. Фирмите имаат закон-ски рок да ги уплатат придонесите до 15. вомесецот, за претходниот месец, потсетуваат воУЈП....

-Не е време за флуктуирачки курс на дена-рот, анализира Утрински весник. -Треба лиМакедонија, конечно, да го напушти фиксниотдевизен курс на денарот и да се префрли нафлуктуирачки курс, е прашање кое се’ почесто гонаметнуваат одделни експертски кругови, особе-но откако во последниве неколку месеци дојдедо значајно топење на девизните резерви наземјава. Некои аналитичари почнаа се’ погласнода заговараат потреба од префрлање флукту-ирачки курс на денарот, или поточно на управу-вано флукту-ирачки курс, што би значело движе-ње во маргини од плус-минус пет или три про-центи. Практично, темата за промена на курсотсе провлекува со години наназад, но сега стану-ва особено актуелна.

Одделни економисти веќе коментираа декаво иднина НБМ ќе мора да прифати флуктуирач-ки курс, а прашање е само на време кога ќе сеслучи тоа. Во прилог на ова одат и тезите декаречиси сите земји околу нас го имаат воведенофлуктуирачкиот курс.

Но, и покрај ваквите размислувања, гувер-нерот на Народна банка на Македонија, Петар

Гошев, тврди дека евентуалниот премин конфлуктуирачки курс во овој момент би предизви-кал многу повеќе штета во земјава отколку бене-фит.

-Третиот мобилен оператор во земјава, Випоператор работи се подобро. Според финансис-киот извештај што вчера го објави ТелекомАвстрија во чија стопроцентна сопственост емакедонскиот мобилен оператор, Вип во првотополугодие од годинава остварил приходи од 9,1милиони евра што е за цели 111,6 процентиповеќе од истиот период 2008 година кога прихо-дите изнесувале 4,3 милиони евра... На 30 јунигодинава Вип оператор имал 224.400 корисницишто е за 15.200 повеќе од истиот пресек лани.Со оваа бројка корисници, уделот на Вип опера-тор на македонскиот мобилен пазар изнесувал9,6 проценти (лани беше 9,9 отсто) што е после-дица на опаѓањето на бројот на при-пејд корис-ниците.

Новата гасна централа треба да проработив година, пренесува Време. -Поевтини парно иелектрична енергија се очекува од почетокот наследната година, кога треба да проработи нова-та гасна централа во Скопје, која Топли-фика-ција ја гради кај фабриката,11 Октомври. Споредпрвиот човек на Топлификација, ДимитарХаџимишев, цената на електричната и на топ-линската енергија треба да падне, затоа што ќесе зголеми домашното производство иМакедонија има реална шанса од увозник дастане извозник на електрична енергија.

Оваа гасна централа, која се уште се гради,ќе биде готова до крајот на годинава, кога првпаттреба да проработат гасните турбини, а веќе воаприл 2010 година ќе почне производството наелектрична енергија. Нејзината намена е, предсе, производство на електрична енергија, апотоа на топпинска енергија.

20 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 88 Data 24. 08. 2009

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 14:59 Page 20

Page 21: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

1. KRATOK pREglED NA NASTANI

1. ЗА МАЛКУ ИЗБЕГНАТА ТЕПАЧКА ЗА „ГРАДСКИ АПТЕКИ” (*****)

2. СДСМ: ВЛАДАТА ДОЦНИ (****)

21.08.2009 g. ПЕТОК

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI

ДНЕВНИК

с.7 УШТЕ ТОНЕМЕ ВО РЕЦЕСИЈА

с.7 ИМОТОТ НА БИТОЛСКАТА ПИВАРНИЦА НА ПРОДАЖБА

с.7 ПАРНОТО ПОСКАПУВА ОД АВГУСТ

с.9 МАЛ ПЛУС ЗА БАНКИТЕ ГОЛЕМ МИНУС ЗА ГРАЃАНИТЕ

с.9 НОВ РУДНИК ЗА ГРАНИТ ВО КОЧАНСКО

БИЗНИС

с.2 НЕОДРЖУВАЊЕТО НА АУКЦИЈАТА НА ДРЖАВНИ ЗАПИСИ -ЗАДОЦ-НЕТ ЧЕКОР

с.2 ТАРИФЕН МОДЕЛ ЗА ПЕНЗИОНЕРИТЕ

с.5 УНИБАНКА СО ПОЗИТИВНИ РЕЗУЛТАТИ ОД РАБО-ТЕЊЕТО

с.8 СВЕТСКИ БЕРЗИ

с.9 ПРОМЕТ ОД 21,5 МИЛИОНИ ДЕНАРИ

с.10 ЕБОР ЌЕ ИНВЕСТИРА ВО РАЗВОЈОТ НА ИТ-СЕКТОРОТ

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.6 CO РЕБАЛАНСОТ НА БУЏЕТОТ ЌЕ СЕ КРАТИ НА СИТЕ СТРАНИ

с.6 НАЈТРГУВАНА ДРЖАВНАТА ОБВРЗНИЦА ЗА ДЕНА-ЦИОНАЛИЗА-ЦИЈА

с.6 „Т-МОБИЛЕ” СО ТАРИФЕН МОДЕЛ ЗА ПЕНЗИОНЕРИ

с.7 НАМАЛЕНИ ПРОФИТИ НА МАКЕДОНСКИТЕ БАНКИ

ВЕЧЕР

с.6 ДОЛЖИИК ИА МАКЕДОНСКИ БАНКИ

с.7 ПAЗАРОТ НА КАПИТАЛ ЌЕ СЕ ТЕТЕРАВИ ДО ЕСЕН

с.7 ПЕНЗИОИЕРИТЕ ЌЕ РАЗГОВАРААТ ПO 2,9 ДЕН/МИНУТА

ВРЕМЕ

с.7 НЕМА НОВ ДАНОК ЗА БОГАТИТЕ

с.7 ВЛАДАТА ВИНОВНА ШТО НЕМА ПАРИ ВО ФИРМИТЕ

ВЕСТ

с.3 ЌЕ ТЕ ФРЛАМ НИЗ ПРОЗОРЕЦ

НОВА МАКЕДОНИЈАс.3 АВТЕНТИЧЕН ТУРИЗАМ, ЕКО-ЧЕЛИК И ВИНО

с.5 HE ИМ ИЗДАВААТ ОСИГУРУВАЊА ОТИ СЕ ПЛАШАТ ДА НЕ ИМУМРАТ ВО СТРАНСТВО

с.5 ЗА МАЛКУ ИЗБЕГНАТА ТЕПАЧКА ЗА „ГРАДСКИ АПТЕКИ”

с.8 СКРА ПРОТЕСТИРА, ГАМА ТАКТИЗИРА, ТЕТО МОЛЧИ

с.8 ЗА СДСМ КАМАТИТЕ РАСТАТ, ЗА ВЛАСТА СЕ НАМАЛУВААТ!\

ШПИЦ

с.8 ЦИРКУС „ГРАТСКИ АПТЕКИ“

с.8 СДСМ: ВЛАДАТА ДОЦНИ

с.8 НОВИ ПРОТЕСТИ НА „ИСКРА”

-Европската банка за обнова и развој ќевложи 15 милиони евра во акции и ќе одобризаем од седум милиони евра за компанијатаАсеко садер истерн Јуроп (АСЕЕ), со цел да гоподдржи развојот и преземањето нови фирми заразвој на софтвер од Балканот и од Турција.АСЕЕ, која е во сопственост на водечката пол-ска компанија во секторот на информатичкататехнологија, Асеко Поланд дава услуги нафирми и институции од банкарскиот, јавниот ителекомуникацискиот сектор во Србија,Хрватска, Романија, Словенија, Албанија,Бугарија, Босна и Херцеговина, Црна Гора и воМакедонија, работејќи во овие земји преку свои-те претставништва, пренесува МИА.

Тав пак го одлага преземањето на аеродро-мите, пренесува Дневник. -Модернизацијата надвата македонски аеродроми, како и изградбатана нов карго-аеродром во Штип, нема да почнена 1 септември како што најави турскиот инве-ститор ТАВ во договор со Владата. Нео-фицијалната причина за новото одложување евремето потребно за меѓународните финансис-ки институции да донесат одлука да и’ одобратзаем на турската компанија за инвестицијата воМакедонија. ТАВ, поради светската економскакриза и неможноста да земе кредит, во декем-ври лани ја одложи инвестицијата вредна 200милиони евра. Во меѓувреме, компанијата запроектот во Македонија побара заеми од 125милиони евра, од кои 45 милиони евра одЕвропската банка за обнова и развој и уште 80милиони евра од Европската инвестицискабанка. Дека почетокот на инвестицијата ќе бидеповторно одложен потврдија и од централата наТАВ во Истанбул, каде што само посочија дека

причините за новото одложување се технички идека инвестицијата со сигурност ќе се реализи-ра.

Со ребалансот на буџетот, кратење на ситестрани, анализира Утринсски весник. -Новиотребаланс на буџетот забрзано се пакува воМинистерството за финансии за идната неделада биде испорачан на аминување во Владата.Колку ќе биде намалувањето на буџетските рас-ходи и од каде ќе се кастри, се’ уште не се знае.

Сепак, реалноста упатува на тоа дека најго-лемото кратење Владата треба да го направи восвоите редови и на сопствените мегаломанскитрошења, од кои досега не се откажуваше.

Во Утрински ќе читате и: Ако минатата годи-на практично и не ја почувствуваа, оваа годинасветската финансиска криза, дефинитивно, гизасегна и домашните банки. Трите банкарскигиганти во земјава веќе ги објавија своитефинансиски резултати за првото полугодие одгодинава, кои покажуваат дека тие и натаму про-должуваат да работат профитабилно, но деканивните добивки се значително намалени вооднос на истиот период минатата година.Стопанска банка во првите шест месеци од годи-нава остварила профит од 9,44 милиони евраили 580 милиони денари, добивка која изнесува75 проценти од износот на добивка остварен вопрвото шестмесечје лани.... Добивката на НЛБТутунска банка во првото полугодие од 2009 изн-есува 83 отсто од добивката во истиот период од2008 година...И во Комерцијална банка профи-тот е за над две третини помалку во однос наистиот период лани. Добивката на банката вопрвото полугодие претставува само 31,9 отстоод остварениот позитивен резултат во истиот

период лани.-Пазрот на капитал ќе се тетерави до

есен,пренесува Вечер. -Македонскиот пазар накапитал не може да се стабилиозира. И недела-ва прометот осцилираше горе-долу, односно поконтинуираниот благ пораст што се забележа кајтргувањето со државните обврзници, се случинегово преполовување, како и пад на главниотберзански индекс МБИ -10 до 6,27 индекснипоени. Берзанските аналитичари и покрај тоа сесо позитивни прогнози. Тие очекуваатМакедонската берза да се стабилизира наесен,а нивниот оптимизам доаѓа од големите светскиекономски велесили, меѓу кои Германија,Франција и Јапонија, кои деновиве официјалнообјавија дека излегуваат од рецесија. Спореднивното искуство, пазарот на капитал е секогашпредвесник на случувањата во економијата. -Брокерите објаснуваат дека и досега македон-ската берза реагирала на движењата на големи-те светски берзи, но со одредена временска дис-танца. Токму поради тоа, ако деновиве има раз-движување на светскиот пазар на капитал, тогашкај нас се очекува да пристигне дури наесен.

-Половина од земјата не се обработува,истражува Дневник...Од околу 600.000 хектариземјоделска површина, дури 270.000 хектаригодинава останале необработени. Од обработе-ното земјиште, само 20 отсто се наводнуваат, апреостанатото се одгледува без вода.Земјоделците велат дека необработената земјае неквалитетна и не се испалатело да се садизашто не давала приноси. Според надлежните,главна причина зошто не се обработува земјиш-тето е што нема пристапни патишта до нивите изатрупаната каналска мрежа.

BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI 21Data 24. 08. 2009 broj 88 берзНИК

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 14:58 Page 21

Page 22: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

22 BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 88 Data 24. 08. 2009

1. KRATOK PREGLED NA NASTANI

1. СЕ РАДИКАЛИЗИРА ШТРАЈКОТ ВО БИТОЛСКАТА ШЕЌЕРНИЦА (*****)

2. СЕ БАРА РЕШЕНИЕ ЗА ПЛАТИ ВО „ГРАДСКИ АПТЕКИ” (****)

22.08.2009 g. САБОТА

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI

ДНЕВНИК

с.4 СЕ БАРА РЕШЕНИЕ ЗА ПЛАТИ ВО „ГРАДСКИ АПТЕКИ”

с.5 ПЕЧАЛБАРИТЕ ГО КРЕПАТ ДЕНАРОТ

с.5 МАКЕДОНСКИ ФАРМЕРИ ЌЕ ПРАВАТ ФРАНЦУСКИ СИРЕЊА

с.5 „КОНЗУМ” ЌЕ СЕ ШИРИ И ВО МАКЕДОНИЈА

с.5 ОТПИС НА ДАНОЧНИТЕ КАМАТИ ДО ПЕТОК

с.6 ШТРАЈКОТ ЈА ЗАГОРЧИ БИТОЛСКАТА ШЕЌЕРАНА

с.6 БЕСИМИ: ЦЕНИТЕ НА МИНЕРАЛИТЕ ДОЗВОЛУВААТ РЕНТАБИЛНО РАБОТЕЊЕ

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.5 ГРАДСКИ АПТЕКИ” ВО АГОНИЈА

с.6 ШЕКЕРАНЦИ ЈА БЛОКИРАА ФАБРИКАТА ЗА ШТРАЈКБРЕХЕРИТЕ

с.6 ОХРИДСКО ЕЗЕРО СЕ ПОРИБУВА СО 25 ИЛЈАДИ ПАРЧИЊА ЈАГУЛА

с.10 БЕСИМИ: CO СЕГАШНИТЕ ЦЕНИ РУДНИЦИТЕ МОЖАТ ДА РАБОТАТ

с.10 УШТЕ МАКЕДОНИЈА НЕ ЗНАЕ КОЛКУ „ПАДНАЛА” ВО ВТОРИОТ КВАРТАЛ

с.11 „КОНЗУМ” ЌЕ СЕ ШИРИ И ВО МАКЕДОНИЈА

с.11 АВСТРАЛИСКА ФИРМА И „СИЛЕКС” ЌЕ ИСКОПУВААТ ЗЛАТО ВО КРАТОВО

ВЕЧЕРс.7 ДО 31 АВГУСТ ЗА ОТПИС НА КАМАТА

ВРЕМЕ

с.7 „КОНЗУМ” ДОАЃА ВО МАКЕДОНИЈА

с.7 СОПРЕ ПРОИЗВОДСТВОТО ВО ФАБРИКАТА ЗА ШЕЌЕР

ВЕСТ

с.6 ВРАБОТЕНИТЕ ГИ СПРЕЧИЈА СЕЗОНЦИТЕ ДА ВЛЕЗАТ ВО ШЕКЕРАНА

НОВА МАКЕДОНИЈА

с.7 СОПСТВЕНИЦИТЕ НА „ГРАДСКИ АПТЕКИ” ЌЕ СЕ ТУЖАТс.8 СЕ СТАБИЛИЗИРААТ ЦЕНИТЕ НА МИНЕРАЛНИТЕ СУРОВИНИ

с.8 СЕ РАДИКАЛИЗИРА ШТРАЈКОТ ВО БИТОЛСКАТА ШЕЌЕРНИЦА

с.8 ИСТЕКУВА РОКОТ ЗА ОТПИС НА КАМАТИ

ШПИЦ

с.7 ПЛАТАТА ВИСИ НА ПОТПИС „ВО ОСТАВКАс.9 ВЛАДАТА ПРИСИЛЕНА НА РЕБАЛАНС

с.9 ТЕЧЕ РОКОТ ЗА ОТПИС НА КАМАТИТЕ

с.9 „КОНЗУМ” СЕ ШИРИ И ВО МАКЕДОНИЈА

с.10 ЗАГОРЧИ BO ШЕЌЕРАНАТА

Топ вест во денешните изданија на печате-ните медиуми – штрајкот во битолската шеќера-на. Стотина штрајкувачи со жив штит го попре-чија влезот на сезонските работници во фабри-ката, за кои тврдат дека менаџментот ги врабо-тил на нивните работни места. Според изјавитена штрајкувачите, на ваков чекор се одлучилеоткако по шест месеци штрајк не постигналедоговор со раководството на фабриката за дапотпишат колективен договор, за поголемиплати и за исплата на К-15. -Штрајкуваме веќе157 дена и никој не презел мерки за да се решиовој проблем. Од денес, па натаму нема да седозволи работа, зашто добивме судска пресудадека штрајкот е легитимен и законски. He е доз-волено за време на штрајк на нашите работниместа да работат други. Тие се ангажиранипреку ќерка фирма, содружник на шеќераната,вели Драганчо Лингуровски, претседател насиндикалната организација. Штрајкувачите сежалат дека ни државата не им подала рака иакое сопственик на 46 отсто од капиталот, додекаостатокот е во рацете на бугарската фирмаЛитекс, која пред шест години ја купи фабрика-та. Од фабриката предупредуваат дека ако про-должи ваквото однесување на вработените,државата за кусо време ќе се соочи со глад зашеќер. -Штетите се состојат во неможноста дасе преработат 12 илјади тони сиров шеќер, коисе веќе набавени и се планира да се почне сонивно преработување од понеделник. Ваквотоанархично однесување доведува до анархичноработење на фабриката и тотално спречувањена производството. Попречен е и излез нашеќер, па веќе почнува опасноста државата даостане без шеќер, кој и така го има во маликоличини, вели Зоран Ристевски, раководителна правната служба во шеќераната.

Незадоволство и штрајк од понедел-ник најавија и вработените во Градски аптеки.Тие одлучиле да почекаат уште малку, откако позавчерашната буна меѓу нивните двајца газди,Благоја Механџиски од Зеган и СтевоКостадинов од Фармакорп и неговиот брат

Трифун Костовски, добиле ветување дека ќедобијат плата во почетокот на идната недела.За да се исплатат заостанатите плати запоследните осум месеци, било договорено дасе повикаат за платите да потпишат двајцатаекс-директори, кои имаат дадено неотповикли-ва оставка, а не да се чека да се изберат новидиректори, за што се и во кавга двајцата газди.Но, за да не прават поранешните директорикривично дело со потпишувањето на платите,било сугерирано двајцата газди, Механџиски иКостадинов да потпишат изјави дека нема да гитужат.

Печалбарите го крепат денарот. Како штоинформира Дневник, тие во последните два ипол месеца донесоа околу 200 милиони евра воземјава, што е приближно ист износ со девизи-те што пристигнаа од јануари до јуни годинава.Сепак, печалбарите годинава помалку трошат.Економските аналитичари се сомневаат декадел од вратените се тие што останале без рабо-та во земјите каде што го вадат лебот. СпоредНародната банка на Македонија, од последнатанедела на јули до средината на месецов девиз-ните резерви се зголемиле за 67 милиони евра.Бидејќи другите полначи на девизните резерви,извозот, странските инвестиции и приходи одобврзници со кои тргува државата, затаија илиги немаше, доминантниот дел од парите сепаксе од иселениците. Според централната банка,на 14 август девизните резерви изнесувале1,409 милијарда евра. На крајот на мај изнесу-ваа 1,371 милијарда евра. До јуни годинава водржавата влегоа 290,6 милиони евра од девиз-ни пратки, a 155,7 милиони од нив влегле прекубанките и менувачниците во девизните резерви.

Утрински весник со најава декаМакедонија ќе знае дали е во рецесија дури на25 септември, бидејќи така покажува календа-рот за објавување на податоци на сајтот надржавниот Завод за статистика, според кој крат-корочните макроекономски податоци за вториотквартал од годинава ќе бидат објавени дурипред завршетокот на деветтиот месец од годи-

нава. Тоа значи дека податоците за БДП за вто-рите три месеци од 2009 година, односно запериодот април, мај и јуни, ќе ги знаеме наизминување на третиот квартал, што претставу-ва големо задоцнување, барем ако се прависпоредба со другите земји. Имено, повеќетоекономии во светот изминативе денови конти-нуирано излегуваат со податоци за БДП за вто-риот квартал од годинава, кои го покажуваатнивното економско заздравување.

Сите весници информираат и дека даноч-ните обврзници кои поднеле барање за отпис накамата, имаат можност да го реализираат пра-вото за отпис на 75 % камата во вториот рок заплаќање кој истекува на 31 август.

Правото на отпис за доспеаните, а неплате-ни обврски за јавните давачки и спореднитеданочни давачки заклучно со 31.12.2008 година,како дел од пакетот на владините антикризнимерки, може да се реализира доколку сеизврши плаќање на главниот долг и спореднитеданочни давачки во текот на годинава и ворамки на второ утврдениот законски рок до 31август. Даночните обврзници кои нема даизвршат плаќање до 31 август, правото за отписна 50 % од каматата ќе може да го реализираатдоколку извршат уплата на главниот долг до 31декември годинава.

Владата треба да направи радикален резна буџетот и со тоа да го растовари стопанство-то кое крахира под ударот на кризата, а не да сефали дека буџетот почнал посолидно да сеполни од даноците и ребалансот да биде самокозметичка корекција. Вака предупредуваатекспертите во Време, во очекување следнатанедела Министерството за финансии да излезесо предлог ребалансот на буџетот и да го испо-рача на усвојување во владата. Во отсуство накакви било првични информации од мини-стерството за колку би се скратил сегашниотбуџет проектиран на 2,3 милијарди евра и одкои ставки ќе се кастри, економистите се едно-гласни дека владата треба да се откаже однепродукт.

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 14:58 Page 22

Page 23: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI 23Data 24. 08.2009 broj 88 берзНИК

ГЛОБУС

С.11 ДРЖАВАТА КАКО КОМАРЏИЈА

Додека траеше пресметката co „Фершпед” и лотарија на

Македонија, државата годишно губеше по најмалку 5 милиони

евра

По речиси три години, во кои процвета бизнисот на спортски-

те обложувалници, вљубениците во „комар во кругот на

семејството”, пак ќе добијат можност да пополнуваат ЛОТО и

бинго ливчиња и да се надеваат пред ТВ екраните дека ќе ги

огрее троа радост, барем од барабаните.

С.13 ДАЛИ И ОХРИД ЌЕ ОДИ НА БАРАБАН

Понуда ЕЛЕМ, МЕПСО, државните акции во “Телеком”, вод-

ните богатства, рудникот “Алшар”, се споменуваат како скриени

адути на Македонија

Остана ли нешто вредно за продавање во Македонија? Има

ли државава некаков скриен адут, некое природно богатство или

капитален објект, кој во услови на ургентна потреба од пари би го

продала и од него би инкасирала солидна сума, со кои го избег-

нала евентуалниот банкрот доколку тој и се заканува?

С.34 ЈАПОНЕЦ ЈА ФАЛИ МАКЕДОНСКАТА ПРОДУКТИВ-НОСТ

Јоиро Имазаваја фали нашата градежна оператива за која

вели дека се покажала способна во реализацијата на вака крупен

објект. “Злетовица” е голем проект за Македонија на кој се одви-

ваат многу типови на работа и комбинацијата на сите нив е

исклучително значајна за конечниот успех

Пред околу триесет месеци, 64-годишниот Јоиро Имазава,

искусен градежен инженер, дојде од дванаесетмилионскиот Токио

во рударскиот Проби-штип, кој едвај има десетина илјади жители.

Од страна на Јапонската банка за техничка соработка, која со

поволни финансиски кредити поддржува значајни проекти низ

светот и која го кредитира најзначајниот регионален проект во

државава.

ФОКУС

С.30 МАКЕДОНСКИТЕ ГАЗДИ НИТУ МЕНАЏИРААТ, НИТУУПРАВУВААТ

Секоја чест на исклучоците, ама голем дел од менаџерските

тимови на домашните компании едно-ставно не можат да спијат

ако треба да објават некоја ценовно чувствителна информација.

Оние, пак, за кои ке се заинтересира некој посериозен портфолио

инвеститор или инвестициски фонд, кошмарите ги надминуваат

со неверојатен спектакл од маневри за дефокусирање или дезин-

формирање. А има и такви, кои што на секој што ќе купи повеќе

од еден процент од акциите на нивната фирма, неретко директно

му упатуваат една доза предупредувања, како бенингни, така и

исклучително малигни! Во изминатите неколку месеци, голем број

компании што котираат на берзата согласно Законот за хартии од

вредност откупуваа сопствени акции. На таков чекор се решија и

дел од менаџерите во компаниите. Ваквата инсрормација, во сите

развиени пазари на капитал, е одличен знак за потенцијалните

инвеститори, бидејќи се смета дека со тоа компанијата покажува

оти остварува солидни резултати а менаџментот верува во идни-

ната на компанијата. Тоа, пак, говори дека постои голема шанса

за исплата на дивиденда, дополнителен пораст на вредноста на

акциите.

С.31 ПРЕТПАЗЛИВОСТА ЌЕ ВЛАДЕЕ КАЈ ИНВЕСТИТО-РИТЕ

Изминатата недела на Македонската берза се карактеризира

како и вообичаено со мал промет и незначителна промена на

нивото на цените. Можеби и карактеристично за период на годиш-

ни одмори, но во минатото бевме сведоци на огромни промети и

пораст на цените токму во овие периоди. Ова е уште еден доказ

за комплетната зависност на Македонската берза од домашните

инвеститори и отсутноста на странските.

Она што го проследивме во изминатиот период беше класична

распродажба на хартии од вредност. По спектакуларниот пораст

на светските берзански индекси од почетокот на годината, дојде

време на кеширање на профитот. Голем дел од инвеститорите

оценија дека сега е време за продавање, па се создаде масовен

притисок на продажната страна, предизвикувајќи ценовна корек-

ција кај некои индекси и повеќе од 20%. Од информациите што

требаше да се апсорбираат, повторно изненадување беше зголе-

мувањето на невработеноста во САД повеќе од очекувањата на

аналитичарите.

С.31 ИНВЕСТИТОРИТЕ ХИБЕРНИРААТ ЗАШТОMEHAЏЕРИТЕ ТАКТИЗИРААТ

Изминатата недела беше период во кој на светските берзи се

водеше вистинска војна помеѓу оптимистите и песимистите.

Имено, после летниот раст на сите светски индекси, кој траеше до

петокот, 14-ти август, оптимистите, водени од вестите дека некои

од најголемите светски економии Франција, Германија и Јапонија

излегле од ресецијата, мислеа дека наго-рниот тренд ќе продол-

жи, па инвестираа во акции. А, песимистите, мислејќи дека лична-

та потрошувачка во САД е се уште недоволна за да ја изнесе

најголемата светска економија од кризата, решија да извлечат

пари од берзите, продавајќи и рушејќи ги рекордните цени на

акциите, индексите и стоките во 2009-та постигнати таа недела.

Помалите берзи главно ги следеа движењата на поголемите и се

трудеа да ги имитираат, со ретки исклучоци од типот на акциите

на Македонската берза, кои одмараа за времето на светскиот

летен раст.

Веројатно една од причините беше отсуството на дел од акте-

рите поради летните одмори. Втората причина е недоволната

доверба во блискиот излез на државата од статус кво ситуацијата

околу влезот во НАТО И ЕУ, а третата е недоволно стимулативни-

те полугодишни биланси на домашните компании, поради после-

диците од кризата.

1. KRATOK PREGLED NA NASTANI VO NEDELNICITE

OD 17.08 DO 22.08.2009 g. PONEDELNIK-SABOTA

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 14:58 Page 23

Page 24: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

24 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI

берзНИК broj 88 Data 24.08.2009

НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА...

Минатонеделниот прометот на Македонската берза изнесуваше

63.940.295,02 денари. Од државните обврзници, неделава повторно

најтргувана беше обврзницата од осмата емисија од денационализација

со промет од 8,5 милиони денари, а тука некаде се најде и обврзницата

од шестата емисија од денационализација со остварен промет од тргу-

вање 8,3 милиони денари. Во однос на акциите неделава, првото место

и припадна на Агро Куманово со остварен највисок промет од 10,7

милиони денари. На второто место се најде акцијата на Комерцијална

банка Скопје со далеку помал промет од 4,8 милиони денари, а третата

позиција со остварни 3,9 милиони денари и припадна на акцијата на

Алкалоид Скопје.

На Официјалниот пазар се оствари промет од 46.042.993,02 денари,

додека прометот на Редовниот пазар изнесуваше 17.897.302,00 денари.

Индексот на десетте најликвидни компании неделава не забележа

некои поголеми осцилации, започна со благ раст од 0,17%, кон средина-

та на неделата падна во црвената зона, а ја заврши неделава повторно

со незначителен скок од 0,09%, односно заврши на 2.533,23 индексни

поени.

Индексот на јавно поседуваните друштва во вторникот забележа пока-

рактеристичен пад од 2,59%, но сепак на крајот на неделата заврши во

зеленото поле со раст од 1,00%. Индексот на обврзниците во петокот

изнесуваше 104,50 индексни поени што значеше пад од 0,04%.

На неделно ниво најголем пораст оствари акцијата на Вардар

Осигурување Скопје чие зголемување изнесуваше 100% при цена од

10.000,00 денари.

Најголемиот ценовен пад во оваа недела имаше акцијата на Агро

Куманово Куманово и тој изнесуваше 58,33%. Цената по која се тргуваа

овие акции во вторникот изнесуваше 2.500,00 денари по акција.

Во текот на оваа недела, беа објавени финансиските извештаи на

друштвата Стопанска банка Скопје и Тутунска банка Скопје. Стопанска

банка Скопје за првите 6 месеци оствари за 25% пониска добивка во

однос на онаа остварена минатата година. Тутунска банка Скопје пак

оствари добивка за првите 6 месеци која е пониска за 18% во однос на

истиот период лани.

во фокус и натаму обврзницата од осмата емисија

Т-Мобиле воведе тарифен модел креиран

специјално за пензионерите. Новиот тарифен

модел – Пензионер е единствениот за пензио-

нери на пазарот и им овозможува на корисни-

ците да уживат во своја, едноставна и поволна

тарифа, скроена според нивните комуникацис-

ки потреби.

Со новата тарифа секој пензионер добива

200 денари за разговори вклучени во претпла-

тата и можност да зборува со најблиските од

Мојот круг и со другите пензионери за само 2,9

ден./минута. Доколку не се искористи претпла-

тата се префрла во наредниот месец. Цената

кон сите мрежи е само 5,9 ден./минута, а цена-

та за СМС е 3 денари. За активирање на тари-

фата потребно е само потврда од Пензискиот

фонд.

Т-Мобиле воедно им нуди на пензионерите

можност за бесплатен телефон со поволна

доплата во Доверба

Новите корисници на Македонски телеком

кои ќе склучат договор за користење на еден

од 3 Мах пакетите во промотивниот период до

20 октомври, ќе добијат четиримесечно бес-

платно користење на услугата Мах ТВ. Гратис

периодот ќе се смета од денот на склучува-

њето на договорот до истекот на четирите

следни месеци, информира на средба со

новинарите Матијас Ханел, главен директор

за маркетинг.

За пакетот 3 Мах старт во првите четири

месеци ќе се плаќа по 999 денари бидејќи

Мах ТВ е гратис, а по нивниот истек 1.499

денари. Цената на пакетот 3 Мах комфорт

во гратис периодот изнесува 1.499 денари, а

по неговото завршување 1.999 денари, додека

за 3 Мах комфорт плус ќе се плаќа 1.999

денари, а промотивниот период ќе чинат

2.499 денари.

Овие пакети на Т-Хоме вклучуваат дигитал-

на телевизија, телефонија, како и Мах АДСЛ

интернет, со можност за безжично поврзување

на лаптоп или компјутер. Директорот најави

дека наскоро корисниците на Мах ТВ ќе

можат да играат игри, да слушаат радио и да ја

проверуваат својата говорна пошта.

Од ноември минатата година кога беше вове-

дена услугата Мах ТВ досега се поднесени

13.000 барања за нејзино користење. Според

Ханел, постојната мрежа има сосема доволен

капацитет за да обезбедеи добар квалитет за

дигиталната телевизија, постојат технички про-

блеми но со нови технологии тоа е очекувано.

МаКедонсКи ТелеКоМ

со три Мах пакетите четири месеци гратис Мах Тв

Телевизиска програма преку мобилен

телефон е најновата услуга на Космофон

што им ја нуди компанијата на своите

корисници од вчера. Услугата е достапна

на целата територија на Македонија, а

засега овозможува следење на програми-

те на А1 телевизија, Канал 5, Сител и

ЕПА ТВ. Услугата, која првпат се воведува

на македонскиот пазар, достапна е за

сите корисници на Космофон, чии мобил-

ни телефони поддржуваат ЗГмрежа.

Цената на услугата е содржана во еден од

трите нови Интернет-пакети кои чинат од

299 денари до 890 денари со вклучен бес-

платен Интернет. Ако се надмине сумата

од одобрениот пакет за еден мегабајт,

телевизија во живо ќе се наплаќа по 0,6

денари. Од компанијата информираат

дека има новини и во мобилниот

Интернет, при што корисниците добиваат

повеќе сообраќај и пониски цени.

Космофон лансира и награден СМС-квиз:

Кој знае добива

нова услуга на КосМофон

Телевизија и намобилен телефон

Т-Мобиле воведе тарифен модел за пензионерите

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 14:57 Page 24

Page 25: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI 25Data 24. 08. 2009 broj 88 берзНИК

N E D E L E N P R E G L E D N A M A K E D O N S K A B E R Z A

za period od 10.07. - 15.07. 2009 godina

PREGLED ZA NAJTRGUVANI AKCII NA OFICIJALEN PAZAR

VKUPEN PROMET NA MAKEDONSKATA

BERZA AD SKOPJE U^ESTVO NA ODDELNI PAZARNI

SEGMENTI VO VKUPNIOT PROMET

10 NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST

NA OFICIJALEN PAZAR

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 14:57 Page 25

Page 26: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

26 OFICIJALEN PAZAR ZA PERIOD OD 10.08. D0 14.08. 2009

берзНИК broj 88 Data 24. 08. 2009

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 14:56 Page 26

Page 27: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 14:55 Page 27

Page 28: БЕРЗНИК Број 0088 од 24.08.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090824-0088L

berznik_088:berzNIK 22.08.2009 14:55 Page 28