Post on 22-Jul-2016
description
Дэлхийн Банкны итгэлцлийн сан болох Японы Нийгмийн Хөгжлийн Сангийн санхүүжилтээр Хүүхдийг Ивээх Сангаас Монгол улсын Боловсрол, соёл, шинжлэх
ухааны яамтай хамтран хэрэгжүүлж буй “Алслагдсан хөдөөгийн малчдын хүүхдүүдийн бага боловсролын үр дүнг сайжруулах нь” төслийн хүрээнд хэвлүүлэв.
Уг бүтээлийн агуулга, үзэл санааг зохиогчид хариуцах бөгөөд ямар ч нөхцөлд Дэлхийн Банк болон Хүүхдийг Ивээх Сангийн байр суурийг илэрхийлэхгүй болно.
Б.Эрдэнэчимэг
ТООНООС ТООЦООЛОЛД
МАТЕМАТИК 1-2
Бага боловсрол нөхөн эзэмшиж буйхүүхдүүдэд зориулав.
Улаанбаатар 2014
ÃÀРЧÈÃ
Òàíèõ òýìäýã
Даалгаврын дугаар1
20 хүртэлх тоотой танилцъя . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
20 дотор нэмж, хасъя . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
100 хүртэлх тоотой танилцъя . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
100 дотор нэмж, хасъя . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Бататгая . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Өөрийгөө сорьё . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Бүтээгээрэй
Ажиглаарай
Бичиж бодоорой Будаарай
Жишээрэй
Сориорой
Хүүхэд уншиж сайн сураагүй үед номонд орсон бодлого, тайлбарыг
эцэг эх уншиж өгнө.
ÃÀРЧÈÃ
Òàíèõ òýìäýã
Даалгаврын дугаар1
20 хүртэлх тоотой танилцъя . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
20 дотор нэмж, хасъя . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
100 хүртэлх тоотой танилцъя . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
100 дотор нэмж, хасъя . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Бататгая . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Өөрийгөө сорьё . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Бүтээгээрэй
Ажиглаарай
Бичиж бодоорой Будаарай
Жишээрэй
Сориорой
Хүүхэд уншиж сайн сураагүй үед номонд орсон бодлого, тайлбарыг
эцэг эх уншиж өгнө.
3
20 ХҮРТЭЛХ ТООТОЙ ТАНИЛЦЪЯ
1 а 1 н = 11
1 нэгж
1 2 3 4 5 6 7 8 9 100 11
аравт нэгж1 1
1 аравт 1 нэгж
1 01
1 01
1 01
2 нэгж
1 2 3 4 5 6 7 8 9 100 11 12
1 а 2 н = 12
аравт нэгж1 2
1 аравт 2 нэгж1 02
1 02
1 02
1
4
аравт нэгж1 1
аравт нэгж1 2
аравт нэгж аравт нэгж аравт нэгж
а н1 3
а н
а н
13121110987650 1 2 3 4
3 нэгж
13121110987650 1 2 3 4 14
13121110987650 1 2 3 4 14 15
4 нэгж
5 нэгж
1 а 3 н
1 а 4 н
1 а 5 н
2
3
4
5
4
аравт нэгж1 1
аравт нэгж1 2
аравт нэгж аравт нэгж аравт нэгж
а н1 3
а н
а н
13121110987650 1 2 3 4
3 нэгж
13121110987650 1 2 3 4 14
13121110987650 1 2 3 4 14 15
4 нэгж
5 нэгж
1 а 3 н
1 а 4 н
1 а 5 н
2
3
4
5
5
... а ... н
... а ... н
10 11 12 13 14 15 16 17
10 11 12 13 14 15 16 17
аравт нэгж1 6
аравт нэгж аравт нэгж аравт нэгж аравт нэгж
6
9 íýãæ
à í
à í
à í
7
15 ба 17-ын хөрш тоо
1416
12 13
17 19
16 20
8
6
3 + 10 = 10 + 3 = 10 нэгж
1 2 3 4 5 6 7 8 9 100 11 12 133 нэгж
3 нэгж 10 нэгж
20 ДОТОР НЭМЖ, ХАСЪЯ
Аравт1
Аравт
Аравт
Аравт1 Нэгж7
1 Нэгж6
1 Нэгж2
1 Нэгж
Аравт1 Нэгж3
Аравт1 Нэгж4
Аравт1 Нэгж5
Аравт1 Нэгж8
Аравт1 9 Нэгж
Аравт2 Нэгж0
10 + 1 = 111 + 10 = 11
10 + 2 = 2 + 10 =
10 + 3 = 3 + 10 =
10 + 4 = 4 + 10 =
10 + 5 = 5 + 10 =
10 + 6 = 6 + 10 =
10 + 7 = 7 + 10 =
10 + 8 = 8 + 10 =
10 + 9 = 9 + 10 =
10 + 10 = 20
1
6
3 + 10 = 10 + 3 = 10 нэгж
1 2 3 4 5 6 7 8 9 100 11 12 133 нэгж
3 нэгж 10 нэгж
20 ДОТОР НЭМЖ, ХАСЪЯ
Аравт1
Аравт
Аравт
Аравт1 Нэгж7
1 Нэгж6
1 Нэгж2
1 Нэгж
Аравт1 Нэгж3
Аравт1 Нэгж4
Аравт1 Нэгж5
Аравт1 Нэгж8
Аравт1 9 Нэгж
Аравт2 Нэгж0
10 + 1 = 111 + 10 = 11
10 + 2 = 2 + 10 =
10 + 3 = 3 + 10 =
10 + 4 = 4 + 10 =
10 + 5 = 5 + 10 =
10 + 6 = 6 + 10 =
10 + 7 = 7 + 10 =
10 + 8 = 8 + 10 =
10 + 9 = 9 + 10 =
10 + 10 = 20
1
7
13 – 3 =
13 – 10 =
15 – 5 18 – 8 17 – 1015 – 10 18 – 10 17 – 7
6 – 6 10 – 10
1 2 3 4 5 6 7 8 9 100 11 12 133 нэгж10 нэгж
11 + 3 = 3 + 11 =
3 нэгж11 нэгж1 2 3 4 5 6 7 8 9 100 11 12 13 14
12 + 6 = 14 + 3 = 14 + 5 =
15 – 13 = 2 – = 15 – 2 = 13 – =
– = – =
– = – =
13 + 2 = 156 + 12 = 3 + = + = 2 + 13 = 15
20 – 17 = 3
10 10 10 7– –0 3
20 – 17 =
17 нэгж1 2 3 4 5 6 7 80 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
10 10 10
2
3
4
8
1 + + = 8
8 7 9 8
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
5 + 2 + 3 = 2 + 5 + 1 = 6 + 1 + 2 = 4 + 0 + 5 = 1 + 6 + 2 = 3 + 4 + 0 =
4 + 2 + 3
4 + 2 + 3 = 2 + 3 = 55 + 4 = 9
Гурван тоог хэдэн аргаар
нэмж байна вэ?
4 + 2 + 3 = 4 + 3 = 77 + 2 = 9
4 + 2 + 3 = 4 + 2 = 66 + 3 = 9
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 4 + 2 + 3 = 932
96 3
4 + 2 + 3 = 9
96
“Таалцъя” тоглоом
5
6
8
1 + + = 8
8 7 9 8
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
5 + 2 + 3 = 2 + 5 + 1 = 6 + 1 + 2 = 4 + 0 + 5 = 1 + 6 + 2 = 3 + 4 + 0 =
4 + 2 + 3
4 + 2 + 3 = 2 + 3 = 55 + 4 = 9
Гурван тоог хэдэн аргаар
нэмж байна вэ?
4 + 2 + 3 = 4 + 3 = 77 + 2 = 9
4 + 2 + 3 = 4 + 2 = 66 + 3 = 9
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 4 + 2 + 3 = 932
96 3
4 + 2 + 3 = 9
96
“Таалцъя” тоглоом
5
6
9
5-3-1 4-1-2
10 – – =
5 – 3 – 1
2
4 – 1 – 2
9 – 2 – 3 =40 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
8 – 5 – 2 = 8 – =
– 2 =
9 – 2 – 3 = 9 – 2 = 77 – 3 = 4
7 – 3 – 4 = – 3 = – 4 =
9 – 3 – 5 = 6 – 2 – 1 = 5 – 1 – 3 = 8 – 5 – 3 = 7 – 0 – 6 = 10 – 5 – 5 =
9 – 2 – 3
9 – 2 9 – 2 – 3
9 – 2 – 3 = 4
47
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
7
8
9
10
5 + 3 – 6 = 5 + 3 – 2 = 4 + 3 – 3 = 4 + 2 – 5 =
8 + 1 – 5 = 7 + 2 – 9 =
10 – – 1 = 07 + 1 + = 103 + + 1 = 9 1 + 5 – = 1
8 – 4 – = 09 – – 5 = 1
5 + 2 – 3
5 + 2 – = 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
5 + 2 – 3 = 4 + 5 – 3 = 4 + =
– = 5 + 2 = 77 – 3 = 4
1 + 8 = 91 + 8 = 9 – =
2 + – = 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
+ – = 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
5 + 2 – 3 = 4
47
5 + 2 5 + 2 – 3
10
11
12
10
5 + 3 – 6 = 5 + 3 – 2 = 4 + 3 – 3 = 4 + 2 – 5 =
8 + 1 – 5 = 7 + 2 – 9 =
10 – – 1 = 07 + 1 + = 103 + + 1 = 9 1 + 5 – = 1
8 – 4 – = 09 – – 5 = 1
5 + 2 – 3
5 + 2 – = 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
5 + 2 – 3 = 4 + 5 – 3 = 4 + =
– = 5 + 2 = 77 – 3 = 4
1 + 8 = 91 + 8 = 9 – =
2 + – = 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
+ – = 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
5 + 2 – 3 = 4
47
5 + 2 5 + 2 – 3
10
11
12
11
8 – 5 + 2 19 – 9 + 8
3 + 5 – 2 10 + 7 – 6
10 – 5 – 4 18 – 3 – 5
7 – 4 + 2
53
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
7 – 4 + 2 = 7 – 4 =
+ 2 =
18 15 19 17 13 14 16 128 10 9 7 10 4 6 10
18 – 8 – 1 9
7 – 4 + 2
13
14
12
1 2 3 4 5 7 0
9 8 6 4 2 1
+ 10 10 10 10 10 10 10 10
Арав болгон гүйцээж будаарай.
Тоо, үйлдлийн тэмдэг, хаалт оролцсон бичлэгийг тоон
илэрхийлэл гэнэ. Үйлдлийг гүйцэтгэн гарах хариуг
илэрхийллийн утга гэнэ.
(8 + 2) + 9(3 + 6) – 7
(7 – 3) + 9
6 + (1 + 9)4 + (5 – 5)
5 + (8 + 5)(9 – 7) + 1 9 + (4 + 6)
Эхлээд хийх үйлдлийг хаалтанд
бичдэг.
(3 + 5) + 2
3 + 5 = 88 + 2 = 10
3 + (5 + 2)
5 + 2 = 73 + 7 = 10
(3 + 2) + 5
3 + 2 = 55 + 5 = 10
Аль нь хялбар байна вэ?
3 + 5 + 2 = ? Хэдэн аргаар бодох вэ?
15
16
17
12
1 2 3 4 5 7 0
9 8 6 4 2 1
+ 10 10 10 10 10 10 10 10
Арав болгон гүйцээж будаарай.
Тоо, үйлдлийн тэмдэг, хаалт оролцсон бичлэгийг тоон
илэрхийлэл гэнэ. Үйлдлийг гүйцэтгэн гарах хариуг
илэрхийллийн утга гэнэ.
(8 + 2) + 9(3 + 6) – 7
(7 – 3) + 9
6 + (1 + 9)4 + (5 – 5)
5 + (8 + 5)(9 – 7) + 1 9 + (4 + 6)
Эхлээд хийх үйлдлийг хаалтанд
бичдэг.
(3 + 5) + 2
3 + 5 = 88 + 2 = 10
3 + (5 + 2)
5 + 2 = 73 + 7 = 10
(3 + 2) + 5
3 + 2 = 55 + 5 = 10
Аль нь хялбар байна вэ?
3 + 5 + 2 = ? Хэдэн аргаар бодох вэ?
15
16
17
13
9 + 4
9 + 1 =10
10 + 3 =13
9 + 4 = 9 + 1 + 3 = 10 + 3 = 13
9 + 2 = 119 + 1 + 1 = 11
9 + 3 =
9 + 1 + = 8 + 3 =
8 + + =
9 + 2 = 9 + 1 + 1 = 10 + 1 = 119 + 3 = 9 + 1 + = 10 + =
2 + 9 = 9 + 2 = 113 + 9 = + 3 =
9 10 11 12 13
9 + 4 10 31
13
9 + 2 10 11
11
9 + 3 10 1
8 + 3 10
Аравт хэтрүүлэн нэмье
1
2
14
9 + 6 = 9 + (1 + 5) = (9 + 1) + 5 =
8 + 6 = 8 + (2 + ) = (8 + 2) + =
7 + 6 = 7 + ( + ) = (7 + ) + =
9 + 5 =
9 + 1 + = 8 + 5 =
8 + + =
7 + 5 =
7 + + =
2 + 9 3 + 98 + 6 9 + 6
5 + 8 8 + 57 + 5 8 + 5
6 + 9 9 + 68 + 4 8 + 5
5 + 9 14 – 4
15 – 100 + 7
3 + 8 11 – 0
13 – 1313 – 2
6 + 3 + 418 – 8 – 5
8 + 6
8 + 2 + 4
10 + 4 =
Туяа 5 бөмбөлөг үлээв. Цэрэн 8 бөмбөлөг, Болд 6 бөмбөлөг үлээв. Бүгд хэдэн бөмбөлөг үлээсэн бэ?
Зараанууд бүгд хэдэн алим зөөсөн бэ?
3
4
5
6
7
8
14
9 + 6 = 9 + (1 + 5) = (9 + 1) + 5 =
8 + 6 = 8 + (2 + ) = (8 + 2) + =
7 + 6 = 7 + ( + ) = (7 + ) + =
9 + 5 =
9 + 1 + = 8 + 5 =
8 + + =
7 + 5 =
7 + + =
2 + 9 3 + 98 + 6 9 + 6
5 + 8 8 + 57 + 5 8 + 5
6 + 9 9 + 68 + 4 8 + 5
5 + 9 14 – 4
15 – 100 + 7
3 + 8 11 – 0
13 – 1313 – 2
6 + 3 + 418 – 8 – 5
8 + 6
8 + 2 + 4
10 + 4 =
Туяа 5 бөмбөлөг үлээв. Цэрэн 8 бөмбөлөг, Болд 6 бөмбөлөг үлээв. Бүгд хэдэн бөмбөлөг үлээсэн бэ?
Зараанууд бүгд хэдэн алим зөөсөн бэ?
3
4
5
6
7
8
15
20 дотор нэмэх хүрдтэй ажиллая
+ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
2 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
3 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
4 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
5 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
6 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
7 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
8 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
9 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
10 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
3 + 4 = 74 + 3 = 77 – 3 = 47 – 4 = 3
6 + 7 = 137 + 6 = 1313 – 7 = 613 – 6 = 7
10 + 5 = 159 + 6 = 158 + 7 = 157 + 8 = 15
15 = 10 + 515 = 9 + 615 = 8 + 715 = 7 + 8
9 + 9 = 1818 – 9 = 9
9 + 2 = 11 (9 + 2 ) + 1 = 9 + 3 = 12 (9 + 3) + 1 = 9 + 4 = 13
4 + 3 + 6 = 7 + 6 = 137 + 6 + 5 = 13 + 5 = 18
4 + 3 + 6 = 4 + 6 + 3 = 10 + 3 = 1313 + 5 + 0 = 18 + 2 = 18
6+6
9+98+37+4 7+5 7+6 7+7
8+4 8+5 8+6 8+7 8+89+89+79+69+59+49+39+2
6+5
16
Охин Хүү16–7=9 13–2=11
Нэг тавиур дээр 16 ном, нөгөө тавиур дээр 8 ном байв. Нэг нь нөгөөгөөс хэдээр илүү номтой вэ?
12 – 3 11 – 4 16 – 7 17 – 9 13 – 4
Тоглоомын талбайд 13 хүүхэд тоглож байв. 7 хүүхэд бөмбөг тоглоно. Бусад нь гулгуур дээр тоглов. Хэдэн хүүхэд гулгуур дээр тоглож байсан бэ?
15 – 8
15 – 5 – 3
10 – 3 =
18 – 9
18 – – 1
10 – 1 =
17 – 8
17 – –
– =
13 – 7 = 13 – 3 – 4 = 6
13 – 7
13 – 3 – 4
10 – 4 =
Хасагчийг задлан хасъя
1
2
3
14 – 6 13 – 4 11 – 3 12 – 5 15 – 7
16
Охин Хүү16–7=9 13–2=11
Нэг тавиур дээр 16 ном, нөгөө тавиур дээр 8 ном байв. Нэг нь нөгөөгөөс хэдээр илүү номтой вэ?
12 – 3 11 – 4 16 – 7 17 – 9 13 – 4
Тоглоомын талбайд 13 хүүхэд тоглож байв. 7 хүүхэд бөмбөг тоглоно. Бусад нь гулгуур дээр тоглов. Хэдэн хүүхэд гулгуур дээр тоглож байсан бэ?
15 – 8
15 – 5 – 3
10 – 3 =
18 – 9
18 – – 1
10 – 1 =
17 – 8
17 – –
– =
13 – 7 = 13 – 3 – 4 = 6
13 – 7
13 – 3 – 4
10 – 4 =
Хасагчийг задлан хасъя
1
2
3
14 – 6 13 – 4 11 – 3 12 – 5 15 – 7
17
11 – 8 12 – 7 12 – 8 14 – 7 13 – 6
10 – 9
1 + – 9
1 +
14 – 9
4 + – 9
4 +
Сагсанд 13 алим байв. Ээж 9 хүүхдэд нэг, нэг алим өгөв. Сагсанд хэдэн алим үлдсэн бэ?
10 – 9
– 9 + 1
+ 1
+ 1 – 9
14 – 9
10 – +
1 +
10 + –
13 – 9 = (10 + 3) – 9 = (10 – 9) + 3 = 1 + 3 = 4
10 – 9 + 31 + 3
4
13 – 9
10 + 3 – 9
Хасагдагчийг задлан хасъя
15 – 8 = 5 + (10 – 8) = 5 + 2 = 7
15 – 8
5 + 2
5 + 10 – 8
7
2
1
12 – 9 13 – 8 11 – 5 15 – 9 14 – 8
18
аравт
4
4
нэгж
0
0
аравт нэгж2 5
аравт
2
2
нэгж
8
8
10
аравт нэгж аравт нэгж
100 ХҮРТЭЛХ ТООТОЙ ТАНИЛЦЪЯ
1
2
19
àðàâò нэгж2 7
27
аравт нэгж6 4
аравт нэгж
89
Нэг зуу
6 аравт5 нэгж
10 20 30 40 50 60 70 80 90 1000
5 3аравт нэгж аравт нэгж аравт нэгж аравт нэгж
3635 39
42
10 аравт
3
4
5
20
2 аравт 4 нэгж аравт нэгж аравт нэгж24
13 14 19 21 72 62 76 70 25 25 90 93
5 + 3 10 3 + 7 20 20 – 8 2847 4 + 7 12 – 8 12 + 8 9 + 8 16
27 25 42 39 86 91
31 < 3431 34Бага Их
24 < 31
20 30 40
24 31Бага Их
10 20 30 40 50 60 700
10 10
101
101
1011 10
10
101
11 10
1
20 30 40
Тоонуудаа жишье
6
7
8
21
76 хаана орших вэ?
76 нь 70 ба 80-ын хооронд оршино.
40 ба 50-ын хооронд
80-аас зүүн гар тийш 4 нэгж зайд оршино.
76<80
70-аас баруун гар тийш 6 нэгж зайд оршино.
70<76
50 60 70 80 90 100
76
4648
70 76 80
0102040 3060708090
40
40 ?3 нэгж
3 нэгж ?
33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44
4 5 613 14 15 16 1
3 24 26 2734 35 36 37
14 15 16 23 24 25 26 27
3 34 37 44 45 47
54 55
2535, 36, 46
9
22
100 ДОТОР НЭМЖ, ХАСЪЯ
50 105 аравт
5 а + 1 а = 6 а50 + 10 = 60
Бүгд
1 аравт50 205 а
5 а + 2 а = 7 а50 + 20 = 70
2 а
5 а – 1 а = 4 а50 – 10 = 40
Зөрөө 5 а – 2 а = 3 а50 – 20 = 30
1 + 1 2 + 3 3 + 2 6 + 3 3 + 4 10 + 10 20 + 30 30 + 20 60 + 30 30 + 40 20 + 40 40 + 50 60 + 20 20 + 70 50 + 50
2 – 1 3 – 1 3 – 2 4 – 1 4 – 2 20 – 10 30 – 10 30 – 20 40 – 10 40 – 20
40 + 30 90 + 10 60 + 40 20 + 70 30 + 30 40 – 30 90 – 10 60 – 40 70 – 20 30 – 30
10 200
10
11
12
13
23
Бүгд
54 115 а 4 н
5 а 4 н + 1 а 1 н = 6 а 5 н54 + 11 = 65
1 а 1 н54 23
5 а 4 н
5 а 4 н + 2 а 3 н = 7 а 7 н54 + 23 = 77
2 а 3 н
12 + 0 26 + 30 35 + 20 42 + 10 53 + 14 12 + 10 26 + 40 35 + 50 42 + 15 53 + 34 12 + 15 26 + 43 35 + 52 42 + 45 55 + 44
10 – 0 29 – 9 37 – 4 45 – 30 86 – 26 10 – 5 29 – 10 37 – 20 45 – 32 86 – 52 15 – 5 29 – 19 37 – 24 45 – 42 96 – 52
20 + 10 40 + 30 47 + 10 20 + 39 63 + 23 90 – 10 70 – 50 58 – 8 83 – 13 99 – 47
5 а 4 н – 1 а 1 н = 4 а 3 н54 – 11 = 43
5 а 4 н – 2 а 3 н = 3 а 1 н54 – 23 = 31
Зөрөө
Номин 36 шагайтай. Чулуун түүнээс 15-аар цөөн шагайтай. Чулуун хэдэн шагайтай вэ?Номин, Чулуун хоёр бүгд хэдэн шагайтай вэ?
14
15
24
БАТАТГАЯ
Нийлбэрийн утгыг олъё.
2+93+83+9
4+74+84+9
5+65+75+85+9
6+66+76+86+9
7+47+57+67+77+87+9
8+38+48+58+68+78+88+9
9+29+39+49+59+69+79+89+9
6+5
9 + 8 9 + 99 + 7 9 + 84 + 8 5 + 88 + 6 7 + 68 + 8 8 + 79 + 6 8 + 73 + 8 8 + 35 + 9 9 + 54 + 7 7 + 4
4
3
2
1
10 + = 18 + 10 = 18
3 + = 13 + 5 = 15
16 – 10 = 11 – = 1 – 10 = 4 17 – =
20 = 10 + 20 = 11 + 20 = + 820 = 13 +
= 14 + 620 = 15 + 520 = 16 + 420 = 17 + 320 = + 220 = 19 +
20 – 10 = 1020 – 11 = 920 – 12 = 820 – 13 = 720 – 14 = 620 – 15 = 20 – = 4
– 17 = 320 – 18 = 220 – 19 = 1
18 + 2 = 202 + 18 = 20 – 2 = 1820 – 18 =
13 + 4 = 174 + 13 = 17 – 4 = 1317 – 13 =
Будсан болон будаагүй нүдний тоог бичээрэй.
25
Номинд 12 өнгийн харандаа байв. Ахдаа 3 харандаа бэлэглэв. Номинд хэдэн харандаа үлдсэн бэ?
10 сав сүү байв. 3 сав сүүг хүнд өгч, 2-оор цай сүлжээ. Хэдэн сав сүү үлдсэн бэ?
Саран 12 будав. Наран 6-аар цөөн будав. Наран хэдэн будсан бэ? Тэд нийт хэдэн будсан бэ?
11–9 12–9 13–9 14–9 15–9 16–9 17–9 18–917–816–8
16–715–815–715–6
14–814–714–614–5
13–813–713–613–513–4
12–812–712–612–512–412–3
11–811–711–611–511–411–311–2
12–5
11–5
14–7
17–815–6
Ялгаврын утгыг олъё.
12
11
10
9
8
7
6
5
15 + 0 13 + 10 25 + 30 57 + 2 3 + 4 + 6 15 + 5 13 + 20 25 + 50 57 + 20 1 + 9 + 5 15 + 10 13 + 23 25 + 53 57 + 32 3 + 8 + 7
5 – 0 16 – 6 48 – 5 97 – 30 9 – 2 – 3 5 – 5 16 – 10 48 – 20 97 – 47 5 – 4 + 710 – 5 16 – 16 48 – 25 97 – 67 8 + 2 – 3
Хүү 35 савхтай байв. Охин түүнээс 12-оор цөөн савхтай. Тэд нийлээд хэдэн савхтай вэ?
Хүү тоо санав. Уг тоон дээр 34-ийг нэмэхэд 79 гарчээ. Санасан тоон дээр 23-ыг нэмбэл хэд гарах вэ?
8887
868584838281
80
79
7877
7675
7473
72
494847
4645
444342
41
40
39
3837
36 35 34 33 32 31
87654321
ДҮРЭМ:1. Морио гараан дээр байрлуулна.2. Шоогоо ээлжлэн орхино.3. 6 нүд буувал дахин нэг орхино.4. Шооны буусан нүдний тоогоор морь урагш давхина.5. Түрүүлж барианд хүрсэн нь хожно.
Өнжинө.
Ухарна.
Давшина.
ÒÀ ÁÈÒÃÈÉ ÓÓÐËÀÀÐÀÉ
ГАРАА
8887
868584838281
80
79
7877
7675
7473
72
494847
4645
444342
41
40
39
3837
36 35 34 33 32 31
87654321
ДҮРЭМ:1. Морио гараан дээр байрлуулна.2. Шоогоо ээлжлэн орхино.3. 6 нүд буувал дахин нэг орхино.4. Шооны буусан нүдний тоогоор морь урагш давхина.5. Түрүүлж барианд хүрсэн нь хожно.
Өнжинө.
Ухарна.
Давшина.
ÒÀ ÁÈÒÃÈÉ ÓÓÐËÀÀÐÀÉ
ГАРАА
10099 98
97
96
9594939291
90
89
71
7069
6867
66 6564 63
62
61
60
59
585756545352
5150
3029
2827
26 25 24 23 22 21
20
19
1817
161514131211910
55
БАРИА
28
АШИГЛАСАН МАТЕРИАЛ1. Балдулмаа, Б. Эрдэнэчимэг, Б. ба бусад. (2008). Ерөнхий боловсролын сургуулийн 1 дүгээр
ангийн математикийн хичээлийн үндэсний хөтөлбөр, зөвлөмж. УБ.2. БШУЯ. (2014). Бага боловсролын сургалтын цөм хөтөлбөр. УБ: Колорфул ХХК3. Чулуунцэцэг, О. ба бусад. (2011). Математик 1. УБ: Экимто ХХК, Битпресс ХХК4. Эрдэнэчимэг, Б. Алимаа, С. ба бусад. (2014). Бага боловсролын математикийн сургалтын цөм
хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх зөвлөмж.5. Эрдэнэчимэг, Б. Ганцэцэг, Ч. (2006). Нэмэх, хасах 1. Дүйцсэн сургалтын модуль. УБ: АББЗСҮТ-
ийн хэвлэх үйлдвэр6. Эрдэнэчимэг, Б. Чулуунцэцэг, О. (2006). Математик хэл, харилцаа. Дүйцсэн сургалтын модуль.
УБ: АББЗСҮТ-ийн хэвлэх үйлдвэр
ӨӨРИЙГӨӨ СОРЬЁ
1 Тоог бичээрэй.
3 Тооцоолоорой.
2 Жишээрэй.
4
5
5 + 3 8 + 2 + 5 7 – 4 + 2 11 – 3 30 + 605 + 9 9 + 6 + 1 7 + 5 – 3 17 – 8 34 + 5010 + 4 5 + 7 + 3 10 + 2 – 6 31 + 16 49 – 20 4 + 10 6 + 8 + 4 13 – 3 – 4 43 + 32 75 – 44
Хүү 18 номын 5-ыг уншив. Хэдэн ном унших үлдсэн бэ?
Охин ширээн дээр эхлээд 6 савх, дараа нь нэмж 9 савх тавив. Охин нийт хэдэн савхыг ширээн дээр тавьсан бэ?
18 1312 15
16 1914 17
17 1510 20
12 1418 17
19 1211 19