TAT Tourism Journal 4/2014

ส�ำนกงำนกองทนสนบสนนกำรวจย(สกว.)เปนหนวยงำนหนงในเครอขำยองคกรบรหำรกำรวจยแหงชำต(คอบช.)ซงมหนำทในกำร

บรหำรจดกำรทนวจยดำนกำรบรหำรจดกำรกำรทองเทยวไดเลงเหนควำมส�ำคญของกำรพฒนำงำนวจยเพอใหสำมำรถขบเคลอนนโยบำย

ในกำรพฒนำกำรทองเทยวของประเทศในประเดนตำงๆอำทกำรรองรบกำรรวมกลมประชำคมอำเซยนกำรเสรมสรำงศกยภำพของชมชน

กำรคนหำ/พฒนำผลตภณฑทำงกำรทองเทยวใหมๆ เปนตนและไกลไปกวำนนสกว.ไดมองเหนถงควำมจ�ำเปนในกำรน�ำขอคนพบ/

ผลจำกกำรวจยไปเชอมตอกบภำคนโยบำยพรอมๆไปกบกำรใชประโยชนในเชงเศรษฐกจในขณะนมชดโครงกำรวจยหลำยชดทได

ด�ำเนนกำรไปแลวและบำงชดมผลกำรศกษำ/ขอคนพบทคอนขำงสมบรณหรอสำมำรถน�ำเสนอตอหนวยงำนทเกยวของและสำธำรณชนได

โดยในTAT Tourism Journalฉบบไตรมำส4/2557จะหยบยกผลงำนวจยทมควำมโดดเดนไดแกกำรยกระดบควำมปลอดภยในกำร

ทองเทยวของชำวตำงชำตตำมมำตรฐำนสำกลดงน

องคกร Make Road Safe ไดศกษาการเสยชวตของนกทองเทยว

อเมรกนในตางประเทศจากอบตเหตทางถนน พบวาการเสยชวต

ดงกลาวในประเทศไทยมากเปนอนดบสอง จงมความจ�าเปน

อยางมากทจะตองเพมมาตรฐานความปลอดภยดานการทองเทยว

เพอรองรบนกทองเทยวชาวตางชาตไดอยางมประสทธภาพ

ขอบเขตการวจยครอบคลมเรอง (1) การพฒนาแผนททระบ

จดอนตรายเพอการทองเทยวทางถนนทปลอดภย (2) การยกระดบ

ความปลอดภยในการทองเทยวของชาวตางชาตตามมาตรฐาน

สากลดวยการศกษาดานพฤตกรรมและความพงพอใจ (3) การ

ศกษาระบบทเออตอความปลอดภยเพอการทองเทยวทางถนน

อยางยงยน และ (4) การศกษาเพอยกระดบคณภาพการชวยเหลอ

และดแลรกษานกทองเทยวชาวตางชาตหลงประสบอบตเหต

ผลผลตของการวจยไดจดท�าแผนทความเสยงทางถนนของ

ประเทศ ซงสามารถบงบอกจดเสยงและจดล�าดบความเสยงในแตละ

จดได ซงขอมลดงกลาวมความส�าคญอยางมากในการก�าหนด

แนวทางในการเพมความปลอดภยใหแกนกทองเทยว อยางไรกตาม

สงทเปนปจจยทควบคมไดยากคอ ปจจยในดานของตวนกทองเทยว

เอง ไมวาจะเปนการเตรยมความพรอม/ศกษาขอมลกอนการ

ทองเทยว และพฤตกรรมของนกทองเทยวซงอาจถกก�าหนด

โดยมาตรฐานการเคารพกฎหมายในประเทศของนกทองเทยว

ปญหาทคนพบจากการวจย พบวา ยงมปญหาอยในหลาย ๆ ดาน

โดย 1) ดานการขนสง พบวา ผ ใหบรการดานการขนสงขาดทกษะ

ทางภาษาทจะสอสารกบนกทองเทยวตางชาต ยานพาหนะ

ยงไมเพยงพอ ปญหาความช�ารดทรดโทรมของถนนหนทาง ฯลฯ

2) ดานการจดการ พบวา ขาดระบบจดเกบขอมลสถตการเกด

อบตเหตของนกทองเทยวชาวตางชาตทดพอ มอปสรรคดานการ

สอสารของบคลากรในการเยยวยารกษานกทองเทยว ขาดแคลน

บคลากร เครองมอ และอปกรณในการรกษาพยาบาลนกทองเทยว

3) ดานโครงสรางพนฐาน พบวา นกทองเทยวไมสามารถสอสาร

และเขาใจกฎหมายและระเบยบทเกยวของ ท�าใหไมทราบสทธและ

หนาทของตนในเรองการฟองรองและการเอาประกนภย นอกจากน

กระบวนการทางกฎหมายหลงจากเกดอบตเหตยงมความลาชา

และไมตอเนอง

บรรณาธการยวดนรตนตระกล ผอ�ำนวยกำรกองวจยกำรตลำด

กองบรรณาธการวไลลกษณนอยพยคฆ ผอ�ำนวยกำรกองตดตำมและประเมนผลฐำปนยเกยรตไพบลย ผอ�ำนวยกำรกองสำรสนเทศกำรตลำดจรญชนในธรรม ผอ�ำนวยกำรกลมฐำนขอมลกำรตลำดบษกรพรหมมำโนช ผอ�ำนวยกำรกองเผยแพรควำมรดำนกำรทองเทยวพชยำสำยแสงจนทร ผอ�ำนวยกำรกองประชำสมพนธในประเทศปรชญำกรณไชยคช หวหนำงำนวชำกำรณฎฐรำอ�ำพลพรรณ พนกงำนวำงแผนสจตรำแยมงำมเหลอ พนกงำนบนทกขอมล

เจาของกำรทองเทยวแหงประเทศไทย

คณะทปรกษาธวชชยอรญญก ผวำกำรกำรทองเทยวแหงประเทศไทยจฑำพรเรงรณอำษำ รองผวำกำรดำนตลำดยโรปแอฟรกำ ตะวนออกกลำงและอเมรกำวไลวรรณทวชศร รองผวำกำรดำนสนคำและธรกจทองเทยวอภชำตอนทรพงษพนธ รองผวำกำรดำนนโยบำยและแผนพงศธรเกษส�ำล รองผวำกำรดำนตลำดเอเชยและแปซฟกใตศกรยสทธวนช รองผวำกำรดำนสอสำรกำรตลำดสมรกค�ำพทธ รองผวำกำรดำนบรหำรอำนภำพธรรฐ รองผวำกำรดำนตลำดในประเทศ

| From the Cover •กำรทองเทยวแบบหนำสด

| Tourism Situation•สถำนกำรณกำรทองเทยวตลำดตำงประเทศไตรมำสท2/2557•สถำนกำรณกำรทองเทยวตลำดในประเทศไตรมำสท2/2557

| Tourism Trend•แนวโนมพฤตกรรมผบรโภคในป2014•Tourism, Camera, and Death

C o n t e n t s

Tourism Authority of Thailand1600 New Phetchaburi Road, Makkasan, Ratchathewi,Bangkok 10400, Thailandtel: +66 2250 5500 ext. 2620-2fax: +66 2253 7468email: [email protected]: etatjournal.comebook: www.issuu.com/etatjournalwww.ebooks.in.th/etatjournaltwitter: @etatjournal

จลสำรฉบบนจดท�ำขนโดยใชกระดำษEPO(EcoPaqueOffset)และหมกพมพจำกน�ำมนถวเหลองทไมเปนอนตรำยตอสขภำพและเปนมตรตอสงแวดลอม

ตรำสญลกษณจำกเลมเดมอนญำตใหใชไดตำมสญญำอนญำตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมำ-ไมใชเพอกำรคำ-อนญำตแบบเดยวกน3.0ประเทศไทย

Tourism Journal 4/2014จลสารวชาการการทองเทยวการทองเทยวแหงประเทศไทย1600 ถนนเพชรบรตดใหม แขวงมกกะสน เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทรศพท : 0 2250 5500 ตอ 2620-2 โทรสาร : 0 2253 7468

8-15

32-39

26-31

|TourismResearch•DestinationThailandดชนชวดของประเทศไทย ในฐำนะจดหมำยปลำยทำงของนกทองเทยว

16-25

|Special•กอบกำญจนวฒนวรำงกร รฐมนตรวำกำรกระทรวงกำรทองเทยวและกฬำ

| Low Carbon Tourism•BlackTourismกำรทองเทยวทตองจบตำมอง!

|Tourism@AEC•เมองทองเทยวชำยแดนไทย-มำเลเซยประตสAEC•กำรบรหำรจดกำรภำวะวกฤตดำนกำรทองเทยวของกลมประเทศASEAN

C o n t e n t s

60-61

62-6566-73

| Tourism Seminar•CannesLionsInternationalFestivalof2014•Brand USA•แนวทำงกำรปฏรปกำรทองเทยวไทย

40-59

กำรตดตำมแนวโนมกำรทองเทยวเปนภำระงำนทถกระบไวอยำงเปนลำยลกษณอกษรปรำกฏอยในJobDescription

ของกอง/งำนทสงกดอย(นนกคอกองวจยกำรตลำดททท.)วธกำรตดตำมแนวโนมกำรทองเทยวทปฏบตอยคอกำรอำน

ขอมลจำกแหลงตำงๆเชนEuromonitor/Trendwatching/MintelและเวบไซตขำวตำงๆเชนBreakingtravelnews.

com/TravelImpactNewswire/eturbonews.comบำงครงกมจำกส�ำนกขำวซนหวและอนๆอกมำกมำยเพอปองกน

ไมใหเกดภำวะกำรอำนแบบเรอยเปอยจงมกำรจดท�ำเปนรำยงำนกำรตดตำมแนวโนมกำรทองเทยวโลก(ม2หมวดคอ

หมวดสถำนกำรณทองเทยวและหมวดพฤตกรรมผบรโภค)จดท�ำเปนรำยเดอนเผยแพรในระบบIntranetของททท.และ

เรยบเรยงลงในTATJournalเปนประจ�ำ

ทกครงทไดอำนรำยงำนกำรตดตำมแนวโนมกำรทองเทยวโลกโดยเฉพำะในหมวดพฤตกรรมนกทองเทยวเรำจะรทน

นกทองเทยวรวำมกำรเปลยนแปลงทรวดเรวบำงพฤตกรรมกเขำใจไดแตหลำยพฤตกรรมกไมเขำใจครงลำสดจ�ำไดวำ

เปนเรองเกยวกบนกทองเทยวรสเซยจ�ำนวนมำกไปทองเทยวทอตำลและนกทองเทยวรสเซยมกมพฤตกรรมคอนขำงหยำบคำย

ไรมำรยำทดงนนโรงแรมในTuscanyไดท�ำโฆษณำทำงโทรทศนเพอใหควำมรแกชำวรสเซยผร�ำรวยใหรถงมำรยำท

ทควรปฏบตของอตำลคลำยๆDOandDON‘Tทเรำเคยท�ำในกำรสงสอนคนรสเซย(รวยๆ)ทปรำกฏในโฆษณำเชน

lใหทปแตไมตองมำกจนเกนไปนกเพรำะจะท�ำใหดเหมอนเปนพวกเพงรวยและดไมมรสนยม

lอยำโออวดโดยกำรสงไวนขวดทแพงทสดในเมน

lอยำคำดหวงวำอำหำรทคณสงจะมำทนทพรอมๆกนเพรำะปกตจะมำทละจำน(CoursebyCourse)

lอยำใสบกนกบรองเทำสนสงเดนไปรอบๆสระวำยน�ำ

นบวำเปนโฆษณำทฮอฮำมำกโดยเผยแพรตอเนองในสอตำงๆเชนหนงสอพมพรสเซยและในโลกออนไลนผลจำก

โฆษณำนจะท�ำใหพฤตกรรมคนรวยรสเซยเปลยนไปหรอไมคงตองตดตำมตอนตอไป

สงทมำกบกำรตดตำมแนวโนมอกอยำงหนงทรสกไดคอกำรบญญตศพทมำกมำยของส�ำนกวจยแรกๆกรสกสนก

และจ�ำไปพดบำงแตหลงๆเรมตำมไมทนเพรำะมกำรผลตศพทใหมทกวนโดยเฉพำะกำรแบงกลมผบรโภคของส�ำนกวจย

ตำงๆยกตวอยำงของส�ำนกEuromonitorแบงนกทองเทยวออกเปน4กลมคอUndauntedStriver/SavvyMaximiser/

ContentStreamer/SecureTraditionalist

ยอนกลบมำพจำรณำในสวนของททท.พบวำในงำนวจยของททท.ไดสถำปนำค�ำศพทมำกมำยสวนใหญเปนค�ำศพท

ทใชในกำรจดกลมนกทองเทยว เชนSucceeder/Reformerในงำนวจยตลำดศกยภำพสงอำเซยนหรอในงำนวจย

เรองนกทองเทยวตำงชำตกลมเดนทำงซ�ำททท.แบงกลมเดนทำงซ�ำเปน4กลมคอOldHabit/LocationFanatic/

ActivityCompulsive/TrueExplorerกำรจดแบงดงกลำวคอกำรแบงSegmentโดยมวตถประสงคเพอกำรเจำะกลมตลำด

อยำงมประสทธภำพแตจำกกำรตดตำมแนวโนมโลกไดระบวำอนำคตนกทองเทยวจะSegmentไมไดเพรำะมนFragment

มำกๆส�ำหรบนกวจยและนกวชำกำรดำนกำรทองเทยวคงจะเปนเรองททำทำยอยำงมำกไมแนนะในอนำคตนกทองเทยว

จะเปน1คน1แบบ(หรอขณะนไดเปนเชนนไปแลว)

มำถงTATJournalไตรมำสนคณโตมรศขปรชำเขยนถงBlackTourismไมใชDarkTourismทเรำคนๆกน

สวนผก�ำกบหนมฮอตแหงปนวพลธ�ำรงรตนฤทธ ยนยนลำยเซนตวเองดวยบทควำมเรองกำรทองเทยวแบบหนำสดและ

บ.ก.วฒชยกฤษณะประกรกจมำทงแนวDark&DeathในบทควำมเรองTourism,Camera,andDeathอยำกใหลองอำนด

จะวำไปกำรไดพดศพทแปลกๆใหมๆมนกดเซกซเรำใจหำยงวงไดเหมอนกน

บทบรรณำธกำร

ยวด นรตนตระกลบรรณาธการ

8 | Tourism Journal

T o u r i s m S i t u a t i o n

สถานการณการทองเทยวตลาดตางประเทศไตรมาสท 2/2557

เรยบเรยง : งานวเคราะหตลาดตางประเทศ กองกลยทธการตลาด

8 | Tourism Journal

9|Tourism Journal


จ�านวนนกท องเทยว 5.32 ล านคน (-12%)

สรางรายได 2.35 แสนลานบาท (-10%) (ขอมล

ประมาณการจากกรมการทองเทยว) ทกภมภาค

ลวนมการชะลอตว ยกเวน แอฟรกา ยโรป และ

โอเชยเนย

จ�านวนนกทองเทยวสงสด 5 อนดบแรก ไดแก

จน มาเลเ ซย สปป.ลาว รสเซย และญป น

สวนตลาดทมอตราการเตบโตสงสด ไดแก อสราเอล

สปป.ลาว และบราซล สวนตลาดทหดตวมากทสด

คอ ซาอดอาระเบย คเวต และไตหวน ตามล�าดบ

สาเหตหลกของการชะลอตว มดงน

ผลกระทบจากการประกาศใชกฎอยการศก

(20 พ.ค. 2557 ) และการเขาควบคมอ�านาจการบรหาร

ประเทศของคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.)

(22 พ.ค. 2557) สงผลใหมการประกาศเคอรฟว

(บางพนท) และตอมาแมจะมการยกเลกเคอรฟว

ทวประเทศในวนท 13 ม.ย. 2557 แตนกทองเทยว

ไดชะลอการเดนทางทนททมการประกาศไปแลว

เหตแผนดนไหวและอาฟเตอรชอกในจงหวด

เชยงราย

เหตระเบดหลายจดในพนทอ�าเภอหาดใหญ

จงหวดสงขลา

การหนเหการเดนทางไปยงประเทศคแขงขน

ในตลาดตะวนออกกลางและออสเตรเลย

ปญหาการชะลอตวทางเศรษฐกจของประเทศ

ของตลาดหลก เชน รสเซย และญปน

Africa, +6.11

หมายเหต : สถตนกทองเทยวตางชาตเดนทางเขาประเทศไทย (รายสญชาต) กระทรวงการทองเทยวและกฬา

อตราการเตบโตของนกทองเทยวตางชาตเดนทางเขาประเทศไทย

(รายภมภาค) ชวงไตรมาสท 2 (เม.ย.-ม.ย.) ป 2557

Middle East, -16.97

Oceania, +3.62

South Asia, -12.51

The Americas, -3.16

Europe, +6.25

NEA, -25.71

ASEAN, -11.21

-30.00 -25.00 -20.00 -15.00 -10.00 -5.00 +5.00+0.00 +10.00

สถานการณการทองเทยวตลาดตางประเทศไตรมาสท 2/2557

ภาพรวมนกทองเทยวตางชาตไตรมาสท 2 ป 2557

10 | Tourism Journal


จ�ำนวนนกทองเทยวและรำยไดจำกกำรทองเทยวครงปแรก และเปำหมำยป 2557

จากแนวโนมสถานการณการทองเทยวในปจจบน ท�าใหมการ

ปรบเปาหมายป 2557 ใหเหลอรายได 1.17 ลานลานบาท

และจ�านวนนกทองเทยว 25 ลานคน อยางไรกตาม สถานการณ

การทองเทยวในชวงครงปแรกของเกอบทกภมภาค มแนวโนม

ใกลรอยละ 50 โดยเฉพาะอยางยง ‘ภมภาคยโรป’ และ ‘ภมภาค

อเมรกา’ ทมความเปนไปไดมากกวาเปาหมายเดมทก�าหนดกอน

เกดวกฤต

จากขอมลประมาณการจากกรมการทองเทยวในชวงครงปแรก

ของป 2557 สรางรายได 5.47 แสนลานบาท (-7%) และ

มจ�านวนนกทองเทยวตางชาต 11.76 ลานคน (-10%)

ไตรมาสท 2 จ�านวนนกทองเทยวและรายไดต�ากวาเปาหมาย

ทตงไว สาเหตหลกจากการประกาศใชกฎอยการศก และการ

เขาควบคมอ�านาจการบรหารประเทศของคณะรกษาความสงบ

แหงชาต (คสช.) สงผลใหรฐบาลของแตละประเทศประกาศ

ค�าแนะน�านกทองเทยว (Travel Advisory) ในระดบทแตกตาง

ภาพรวมยอดการจองบตรโดยสารเครองบนลวงหนาในไตรมาส

ท 3 ชะลอตว 22%

ทกภมภาคมแนวโนมปรบตวลดลง

แนวโนมการเดนทางเขาทาอากาศยานสวรรณภม ภเกต และสมย

ยงสงสญญาณการชะลอตว ยกเวนทาอากาศยานกระบ แตเมอ

เปรยบเทยบกบประเทศคแขงหลกของประเทศไทย สงคโปร

เวยดนาม และมาเลเซย ประเทศไทยยงไดสวนแบงเหนอคแขงขน

คาดวาตลาดจะกลบมาฟนตวไดในไตรมาสท 4 หลงจากมาตรการ

ฟนฟความเชอมนในชวงเดอนกรกฎาคมทผานมา รวมทงการ

ด�าเนนการดานการตลาดทเหมาะสมในแตละพนทของการ

ทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ส�านกงานตางประเทศ

แนวโนมยอดการจองบตรโดยสารเครองบนในไตรมาสท 3 ป 2557

กน ปจจบนมทงหมด 65 ประเทศทประกาศใหหลกเลยงการเดนทาง

แตยงไมถงขนยกเลกการเดนทางเขาประเทศไทย (ขอมล ณ วนท

22 ก.ค. 2557)

ในไตรมาสท 3 สถานการณการทองเทยวของตลาดตางประเทศ

คาดวาจะยงคงชะลอตว โดยมปจจยหลกมาจากความไมเขาใจ

ในสถานการณทางการเมองของไทยภายใตการรฐประหาร ท�าให

บางตลาดหนเหไปยงแหลงทองเทยวคแขง (Shift Destination)

อยางไรกตาม คาดวาจะมการฟนตวกลบมาอยางชาๆ ในไตรมาสท 4

ตลาดทคาดวาจะไดรบผลกระทบ คอ ตลาดในภมภาคเอเชย เชน จน

ฮองกง มาเลเซย สงคโปร อนโดนเซย กลมสแกนดเนเวย และตลาด

ในภมภาคตะวนออกกลาง

ตลาดทคาดวาจะยงคงขยายตว คอ ภมภาคลาตนอเมรกา (บราซล

และอารเจนตนา) และภมภาคยโรปใต (อตาล และสเปน)

11|Tourism Journal


11|Tourism Journal


ดชนความเชอมนผประกอบการไตรมาสท 2/2557 เทากบ 87 เปนการประเมนทต�าทสด

นบตงแตป 2554 สะทอนถงสถานการณและความกงวลของผประกอบการ

ในไตรมาสท 3/2557 มระดบการคาดการณดชนความเชอมนท 95 ซงลดลงจากไตรมาส

กอนเพยงเลกนอย (98)

หากสรางความเชอมนกบชาวตางชาตได คาดวาในไตรมาสท 3 จะมนกทองเทยวตางชาต

6.84 ลานคน ท�าใหมนกทองเทยวทงป 26.84 ลานคน

แตหากไมมมาตรการทเหมาะสมทนเวลาอาจสงผลใหนกทองเทยวทงป 2557 ลดลงไป

เหลอเพยง 25.59 ลานคน และรายไดลดลงถง 58,400 ลานบาท ซงใกลเคยงกบเปาหมาย

ท ททท. ก�าหนดไว

ดชนความเชอมนของผประกอบการ



13|Tourism Journal


13|Tourism Journal



สถำนกำรณตลำดในประเทศ

นกทองเทยวชาวไทยรอยละ 78 เดนทาง

ทองเทยวในประเทศ ถอเปนสดสวนทสงซงเปนผล

มาจากเทศกาลสงกรานต อกทงยงเปนชวงปดเทอม

และมวนหยดยาวหลายชวงในเดอนพฤษภาคม

อยางไรกตาม บรรยากาศการทองเทยวโดยรวม

ไมคกคกเทาทควร สภาพเศรษฐกจทซบเซาและ

ปญหาการเมองทยดเยอท�าใหนกทองเทยวชาวไทย

ลดคาใชจายในการเทยวแตละครงลง (รอยละ 24)

และทองเทยวนอยลง (รอยละ 23) (ทมา : ดชนความ

เชอมนผประกอบธรกจการทองเทยวในประเทศไทย

สภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศไทย รวมกบ

จฬาลงกรณมหาวทยาลย และการทองเทยวแหง

ประเทศไทย) บวกกบมการประกาศเคอรฟว (23

พฤษภาคม 2557) ท�าใหนกทองเทยวบางสวนยกเลก

และเลอนการเดนทางอยางไมมก�าหนด โดยเฉพาะ

กลมประชมและสมมนา

สถานการณการทองเทยวตลาดในประเทศไตรมาสท 2/2557

ภายหลงคณะรกษาความสงบแหงชาต

(คสช.) เขามาบรหารประเทศ (22 พฤษภาคม

2557) และยกเลกเคอรฟว (13 มถนายน 2557)

คนไทยจงมนใจในเศรษฐกจและการเมองมากขน

ประกอบกบการทองเทยวแหงประเทศไทย ( ททท.)

จดงานวนธรรมดา...ทไมธรรมดา และเทศกาล

เทยวเมองไทย สงผลใหการทองเทยวปรบตวดขน

สอดคลองกบดชนความเชอมนผ บรโภคในการ

ใชจายเพอการทองเทยวในเดอนมถนายนทปรบตว

สงสดในรอบ 5 เดอน

15|Tourism Journal


ไตรมาสท 3 นกทองเทยวชาวไทยรอยละ 41 มแผนการเดนทาง

ทองเทยวในประเทศ โดยเฉพาะในชวงวนหยดยาวอาสาฬหบชา-เขาพรรษา

และวนแม ซงมการเพมวนหยดเปน 4 วน จดหมายทไดรบความนยมมาก

ทสด คอ ภาคกลาง รองลงมาไดแก ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคเหนอ

และภาคตะวนตก

นอกจากน ภาครฐและภาคเอกชนยงใหความส�าคญกบการฟนฟ

การทองเทยว อาท การบนไทยเตรยมจดโปรโมชนรายสปดาห ตงแตเดอน

สงหาคมเปนตนไป เชน แคมเปญสงหาพาแมเทยว ซงสอดรบกบการสงเสรม

การทองเทยวของการทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) และอาจจะชวยกระตน

การเดนทางทองเทยวในประเทศในภาวะทเศรษฐกจเรมฟนตวได

อยางไรกตาม ความนยมเดนทางไปตางประเทศของคนไทยยงคงม

อยางตอเนอง โดยยอดจองการเดนทางทองเทยว ในชวงวนเขาพรรษาและ

วนแม เพมขนรอยละ 10 เมอเทยบกบปทผานมา ทงน การทองเทยวแหง

ประเทศไทย (ททท.) ก�าหนดจดมหกรรม ‘Thailand Happiness : Street

Festival’ ระหวางวนท 25-26 กรกฎาคม 2557 บรเวณถนนพระรามท 1

ดานหนาหางสรรพสนคาสยามพารากอนจนถงสแยกราชประสงค เพอ

สรางบรรยากาศการทองเทยวและเรยกความเชอมนกลบคนมาภายหลง

สถานการณทางการเมองคลคลาย ในชวงเวลาเดยวกนนยงก�าหนดจด

FAM Trip ‘Thailand Best Friends Forever’ น�าสอมวลชน บรษทน�าเทยว

บลอกเกอร Celebrity และ Friend of Thailand จ�านวนไมต�ากวา 800 ราย

จากทวโลกเดนทางมายงประเทศไทยและเขารวมงาน ‘Thailand

Happiness : Street Festival’ เพอสมผสสถานการณจรงในประเทศไทย

วายงสามารถเดนทางทองเทยวได ซงคาดวาจะชวยคลายความกงวลของ

นกทองเทยว โดยเฉพาะกลมทเดนทางมาประเทศไทยเปนครงแรก รวมถง

ตลาดทมความออนไหวตอสถานการณ และสงเสรมภาพลกษณเชงบวก

ตอการทองเทยวมากขน

แนวโนมสถานการณการทองเทยวตลาดในประเทศไตรมาสท 3 ป 2557


T o u r i s m R e s e a r c h

Destination Thailand

ดชนชวดของประเทศไทยในฐานะจดหมายปลายทาง

ของนกทองเทยวเรยบเรยง : จรา บวทอง

1

1 หวหนางานวเคราะหตลาดตางประเทศ กองกลยทธการตลาด ททท.


17|Tourism Journal


ในแตละป กองเผยแพรโฆษณา

ตางประเทศ ฝายโฆษณาและ

ประชาสมพนธ การทองเทยว

แหงประเทศไทย (ททท.)

ไดมการจดท�า รายงาน

โครงการประเมนผลและวจย

แผนโฆษณาประชาสมพนธ

ตลาดตางประเทศ และ

ในป 2556 บรษท Envirosell

(Thailand) เปนผศกษาวจย

ถงผลตอบรบของ

นกทองเทยวทมตอการ

โฆษณาประชาสมพนธ

ของ ททท. ตามแคมเปญ

‘Amazing Thailand’

หวขอหนงของการวจย

ทนาสนใจ และจะน�าเสนอ

ในบทความน คอ ดชนชวด

ของประเทศไทยในฐานะ

จดหมายปลายทางของ

นกทองเทยว ซงเปนเรอง

ของการรบรแคมเปญ

ความผกพน และความภกด

ตอการเดนทางมาทองเทยว

ประเทศไทยในป 2556

17|Tourism Journal



ดชนชวดของประเทศไทยในฐานะจดหมายปลายทางของนกทองเทยว ศกษาโดยการ

สมภาษณออนไลน 2,094 ตวอยาง และการสมภาษณตวตอตว 451 ตวอยาง พจารณา

ภายใต 3 หวขอหลก คอ

ประเมนจากมมมองและประสบการณ (Perception & Experience)

ของนกทองเทยวทมตอประเทศ วาเปนประเทศทนาจดจ�า มเอกลกษณ

และเปนหนงในสถานททองเทยวทจะแนะน�าใหผอนไปเยอนหรอไม

โดยเปรยบเทยบคะแนนความเปนแหลงทองเทยวททรงคณคา

ระหวางนกทองเทยวทเคยเหนและไมเคยเหนแคมเปญของประเทศไทย

ประเมนในเชงของการสอสาร (Communication) อนเกดจากมมมอง

ของนกทองเทยวทมตอประเทศนนๆ โดยทอาจจะมหรอไมม

ประสบการณในการมาเยอนกได ซงสามารถบงบอกถงความชอบ

และความสมพนธตอประเทศนนๆ โดยอาจเปนผลมาจากสอโฆษณา

หรอจากการพดถงของนกทองเทยวรอบขางทท�าใหเกดความรสก

เชงบวกตอประเทศ จนท�าใหอยากไปเยอนประเทศนนๆ

ประเมนในเชงประสบการณ และการรกษาความสมพนธ (Retention)

ซงเกดจากมมมองของนกทองเทยวทไดเคยไปเยอนประเทศนนๆ แลว

และสามารถบงบอกถงความแขงแรงของแบรนดของประเทศทสามารถ

ดงดดใหนกทองเทยวอยากกลบมาเทยวอก หรอแนะน�าประเทศใหกบ

นกทองเทยวรอบขาง

ความเปนแหลงทองเทยวททรงคณคา

(Esteemed Destination)

ดชนวดความสมพนธทมตอประเทศ

(Affinity)

ดชนวดความซอสตยของนกทองเทยวทมตอประเทศนนๆ

(Loyalty Index)

19|Tourism Journal


ความเปนแหลงทองเทยวทรงคณคา

จากการส�ารวจ พบวา กลมนกทองเทยวทยอมรบประเทศไทยในฐานะแหลงทองเทยวททรงคณคาในกลม

ทรบรแคมเปญมถงรอยละ 44 และมผประสงคทจะเดนทางมาทองเทยวภายใน 2 ปขางหนาถงรอยละ 30

การยอมรบและประสงคทจะเดนทาง

ไปทองเทยวประเทศไทยภายใน 2 ป

รบรแคมเปญ

Amazing Thailand

การยอมรบประเทศไทย

ในฐานะแหลงทองเทยว

ทรงคณคา 52%

30%

ความเปนแหลงทองเทยวททรงคณคา สามารถวดจาก 3 ปจจยหลกคอ เปนประเทศทถกแนะน�า, เปนประเทศทนาจดจ�า และเปนประเทศทมความแตกตาง เมอเทยบกบประเทศคแขง

ประเทศทถกแนะน�า ประเทศทนาจดจ�า ประเทศทมความแตกตาง ENVIROSELL

กลมนกทองเทยวทรบรแคมเปญ Amazing Thailand

44%

+ +



ดชนความสมพนธ (Affinity)

• ปจจยทมผลตอดชนความสมพนธ(AffinityImportance)

ส�าหรบปจจยทมความส�าคญทจะท�าใหนกทองเทยวเกดความสมพนธ

อนดกบแหลงทองเทยวนน สวนใหญจะเกดจากมมมองทเหนวา แหลง

ทองเทยวมความคมคาเงน เปนททใชชวตในวนพกผอนไดอยางเตมท

แหลงทองเทยวมความสดใหม มบรรยากาศทสนกสนาน มสสน คนทองถน

มอธยาศยไมตรและมน�าใจ เหลานลวนเปนสงส�าคญส�าหรบนกทองเทยว

ในการเลอกเดนทางไปประเทศใดประเทศหนง ซงปจจยส�าคญดงกลาว

มกจะเกยวของกบอารมณ ความรสก ประสบการณ ดงนน กลยทธ

การสรางประสบการณ ความร สกทด สนกสนาน จงเปนสงทควร

มงพฒนาตอไป

•ศกยภาพของแตละประเทศ ในปจจยทสงผลตอดชนความสมพนธ เมอเทยบภาพลกษณของประเทศไทยกบอก 3 ประเทศทมดชน

ความสมพนธสง คอ ออสเตรเลย ญปน และสงคโปร พบวาประเทศไทย

เปนประเทศทมภาพลกษณทแขงแรงกวาในปจจยส�าคญหลกๆ คอ การ

เปนแหลงทองเทยวทคมคาเงน เปนททใชชวตในวนพกผอนไดอยางเตมท

ความมน�าใจของผคน บรรยากาศทสนกสนาน มสสน อธยาศยไมตรของ

คนทองถน จงจดวาประเทศไทยท�าไดดมากในเรองการสรางความรสก

และการสรางประสบการณทด

เมอเทยบกบประเทศคแขงหลก เรองทประเทศไทยยงคงสสงคโปร

ญปน และออสเตรเลยไมได คอแหลงทองเทยวทมนษยสรางขน บรการ

ทางการแพทย เทคโนโลยททนสมย ระบบเศรษฐกจทพรอมดวย

โครงสรางพนฐาน ถงแมวาปจจยดงกลาวจะไมไดมความส�าคญในอนดบ

ตนๆ ส�าหรบการเลอกสถานททองเทยว แตหากประเทศไทยสามารถ

พฒนาและสรางขนได กจะสงผลดตอการทองเทยวไทยมากยงขน

ประเดนทนาสนใจประเดนหนง คอ ออสเตรเลย ซงมความโดดเดน

กวาประเทศไทยในเรองความสวยงามของโลกใตน�า สนามกอลฟททนสมย

ซงเปนหนงในจดขายของประเทศไทยเชนเดยวกน ประเทศไทยจงควร

รณรงคอนรกษความสวยงามของทองทะเล รวมถงความเปนธรรมชาต

ของสนามกอลฟทพรอมดวยสงอ�านวยความสะดวกททนสมย เพอเพม

ศกยภาพในการแขงขนกบออสเตรเลย

ในสวนของคแขงขนประเทศอนๆ นอกเหนอจากทง 3 ประเทศ

ทกลาวไปนน สามารถสรปไดวา ฮองกงมภาพลกษณทชดเจนเรองแหลง

ชอปปง แหลงบนเทงทนสมยทสรางขนพรอมโครงสรางพนฐานรองรบ

ระบบเศรษฐกจทแขงแรง ในขณะทมาเลเซยเปนประเทศทดเหมอนมขอด

หลายดาน แตกลบไมมเรองใดทโดดเดนขนมาเปนพเศษ สวนเกาหลใต

นอกจากเรองการแพทยแลว เกาหลใตไมไดมชอเสยงดานการทองเทยวใด

ทจดเปนเอกลกษณ และไตหวนยงไมมจดขายใดๆ ทแตกตาง ดงนน

ประเทศเหลาน จงจดอยในกลมคแขงรองทยงไมนากลวเทากบในกลมแรก

21|Tourism Journal




สวนประเทศจนและอนเดย มความโดดเดนเรองแหลง

ทองเทยวทเปนมรดกทางธรรมชาต อนโดนเซยมชอเสยง

เรองชายหาดทเงยบสงบ สวยงาม แตในดานอนๆ เมอเทยบ

กบไทยแลว ยงไมมอะไรโดดเดนในสายตานกทองเทยว

ทท�าการส�ารวจ ในขณะทเวยดนามและมาเกา ไมมจดเดน

เปนเอกลกษณทสามารถแขงขนกบประเทศไทยไดในขณะน

•ปจจยส�าคญในการเลอกเดนทาง เมอเปรยบเทยบกบความสามารถ ของประเทศตางๆ ประเทศไทยควรรกษาความสามารถทางการแขงขน

ในเรองการเปนแหลงทองเทยวทคมคาเงน เปนประเทศ

ทมสสนสนกสนาน มอสระและสะดวกในการเดนทาง เปน

แหลงรกษาสขภาพ สปา มบรรยากาศทใชชวตพกผอนได

อยางเตมท ในขณะทควรเรงพฒนาแหลงทองเทยวใหมๆ

เพอสรางความสดใหม และไมซ�าซากจ�าเจ

•แนวโนมทจะกลบมาเยอนประเทศไทยอกครง สวนใหญแลว นกทองเทยวตางชาต คาดวาจะกลบ

มาเยอนประเทศไทยภายในปครงถงสองป โดยเฉพาะ

ในกลมชาวเอเชย ดงนน ประเทศไทยควรจะพฒนาแหลง

ทองเทยว ตลอดจนสรางแหลงทองเทยวแหงใหม ในทกๆ

2 ปเพอสรางความสดใหม และกระตนใหนกทองเทยว

กลบมาทประเทศไทยอยางสม�าเสมอ

ดชนชวดความจงรกภกด (Loyalty Index)

ดชนชวดความจงรกภกด ค�านวณโดยใชหลกการ

ทใชวดเมอป 2555 เพอประเมนผลความพงพอใจและความ

นาประทบใจของประเทศ ทสามารถท�าใหเกดการแนะน�า

(Recommend) และกลบมาเยอนอก (Revisit)

23|Tourism Journal


จากการส�ารวจ พบวา ประเทศไทยยงม

Loyalty Index เปนอนดบตน อยางไรกตาม

ประเทศญ ป นได ตต นข นมา เทยบเท า กบ

ประเทศไทย อกประเทศทควรตดตามคอ

ออสเตรเลย ซงมการวดเปนปแรก ออสเตรเลย

มคะแนน Loyalty Index ทสงเปนอนดบหนง และ

สงกวาประเทศไทย

ออสเตรเลย

ไทย

ญปน

สงคโปร

ฮองกง

ไตหวน

อนเดย

มาเลเซย

เกาหลใต

มาเกา

อนโดนเซย

เวยดนาม

จน

ป 2555 4.89 5.18 4.45 4.16 5.15 4.94 5.42 5.43 5.91 5.97 6.26 7.70

4.15

4.92

4.25

5.22

4.27

5.51

4.62

5.63

5.99

6.09

6.75

6.75

7.89



ปจจยทมผลตอดชนชวด ความจงรกภกด

ปจจยทสงเสรมใหนกทองเทยวกลบไปเทยวประเทศใดประเทศหนง

มากกวาหนงครง ประกอบไปดวย

ความเปนแหลงทองเทยวทคมคาเงน เปนประเทศทมสสน สนกสนาน

มอสระ สะดวกในการเดนทาง ผคนเปนมตรและมน�าใจ รวมทงเปนแหลง

ทองเทยวทสดใหมเสมอ ซงประเทศไทยมจดแขงเกอบทกดาน ยกเวนความ

เปนแหลงทองเทยวทสดใหมเสมอ จงควรพฒนาเพอคงความตนตาตนใจและ

สรางความภกดใหนกทองเทยวกลบมาประเทศไทยอก

25|Tourism Journal

การเปนแหลงทองเทยว ทมคณภาพ

เมอเทยบกบออสเตรเลย นอกเหนอจากเรองความสวยงาม

ของโลกใตทะเล และสนามกอลฟททนสมยแลว ประเทศไทย

ยงจดวาดอยกวาออสเตรเลยเลกนอยในเรองภาพลกษณความ

เปนแหลงทองเทยวทมคณภาพ ส�าหรบความหมายของแหลง

ทองเทยวทมคณภาพนน คอ แหลงทองเทยวทมความปลอดภย

ซงเปนปจจยส�าคญอนดบหนง และออสเตรเลยมภาพลกษณ

ทแขงแกรงในเรองนคอนขางมาก ขณะทประเทศไทยยงไมม

ภาพลกษณเรองความปลอดภยทชดเจนนก

อยางไรกตาม ยงมความหมายของแหลงทองเทยวทม

คณภาพดานอนประกอบไปดวย ไดแก ประสบการณทสนกสนาน

ความคมคาเงน การบรการทยอดเยยมในราคาสมเหตผล โดย

ชาวเอเชยทเนนพกผอน ยงใหความส�าคญกบโรงแรมหรในราคา

ทเหมาะสม ในขณะทชาวตะวนตก เชน ยโรป อเมรกา ใหความ

ส�าคญกบกจกรรมทสรางประสบการณหลากหลายในการเยอน

ในปจจยเหลาน ประเทศไทยมศกยภาพในการแขงขนคอนขาง

สง เพยงตองปรบปรงเรองภาพลกษณดานความปลอดภย

เพมเตม

บทสรป

จากงานวจยในเรอง ดชนชวดของประเทศไทยในฐานะ

จดหมายปลายทางของนกทองเทยว สามารถกลาวไดว า

ประเทศไทยมจดแขงคอนขางมากทท�าใหนกทองเทยวตระหนก

วา ประเทศไทยไทยเปนแหลงทองเทยวทมคณคา มการจดจ�า

ทด มความผกพนและจงรกภกด อยากกลบมาเยอนอกครง

แตตองก�าจดจดออนทยงดอยกวาคแขงขน อนไดแก การพฒนา

แหลงทองเทยวและการดแลดานความปลอดภย หากเพกเฉย

อาจสญเสยอนดบและความสามารถดานการแขงขนใหกบ

คแขงขนอนๆ ไดในอนาคต


มาเกาเวยดนาม

อนเดยอนโดนเซยไตหวน

จน

มาเลเซย

เกาหลใต

ฮองกง

สงคโปร

ญปน

ประเทศไทย

ออสเตรเลย

ไมม

%%1%2%2%3%

4%

4%

5%

6%

14%

18%

19%

21%


F r o m t h e C o v e r


27|Tourism Journal


การทองเทยวแบบหนาสด

ทำ�ไมคว�มจรงมกจะม�กบคว�มไมสวยง�ม

อนนเปนเรองทตองวเคร�ะหกนกอน

มนษยเร�มคว�มไมสมบรณเปนเรอง

ธรรมช�ต สวนเรองทผดธรรมช�ต

คอก�รไปสคว�มสมบรณแบบ

งดง�มทกกระเบยด กรบทกต�ร�งเมตร

คว�มเพอรเฟกตนนเปนเรองทมนษย

ตองออกแรงสร�งมนขนม�

ทใชคำ�ว� ‘ออกแรง’ กเพร�ะว�

มนผดธรรมช�ต มนตองใชระเบยบ

อนแขงแกรงในก�รสร�ง

คว�มสมบรณนนขนม�

เรอง : นวพล ธำ�รงรตนฤทธ

27|Tourism Journal



ลองสงเกตโบสถวดต�งๆ ทมก�รแกะสลกม�กม�ยหรอกอสร�งแบบ

อลงก�รใหญโตวจตรนน ลวนไดม�จ�กหย�ดเหงอแรงง�นของคนจำ�นวนม�ก

ไดม�จ�กชวงเวล�ก�รสร�งหล�ยรอยป หรออ�จจะไดม�จ�กเลอดเนอของ

คนง�นทตองพลชพเพอคว�มง�มทกเหลยมมมทเจ�ของง�นจนตน�ก�รไว

แตกนนแหละครบ ใครจะอย�กปลอยใหตวเองดไมด ทกคนกอย�กแตงสวย

แตงหลอเปนธรรมช�ต (ทงๆ ทผดธรรมช�ต) ธรรมช�ตของมนษยเร�จรงๆ

กคอสภ�พเพงตนนอน หน�สด นนแหละ ซงสดท�ยคนทรกกนม�กๆ และอย�ก

จะแตงง�นกน กตองรบสภ�พหน�สดหลงตนนอนของแตละคนใหได เพร�ะนน

คอคว�มจรงทคณจะหลกเลยงไมได (ซงบ�งทหน�สดกสวยกว�หน�แตงนะ)

ทเกรนนำ�ม�ขน�ดน เพร�ะอย�กจะทำ�คว�มเข�ใจว� ทำ�ไมคนยคนถงชอบ

ไปทองเทยวแนวเรยลๆ เละๆ จนกล�ยเปนเทรนดก�รเทยวแบบใหมอกอย�งของ

ยคน เทยวสวยๆ สบ�ยๆ อยดๆ ทำ�ไมไมชอบ

โดยโหมดปกตแหงก�รโปรโมตก�รทองเทยวแลว แนนอนว�เร�ยอมอย�ก

โชวสงทดทสดในประเทศ

ว�ง�ยๆ ถ�สมมตว�มแขกม�เยยมเยยนบ�นผม ยงไงผมกตองจดบ�น

กนสกหนอยละครบ คงไมปลอยเละเทะรกสดๆ เหมอนดงปกตนสยหรอต�ม

ธรรมด�ของทกๆ วน

ดงนน จงเปนปกตส�มญของทกๆ ช�ตทจะตองโชวภ�พคว�มสะอ�ดสะอ�น

ของเมองตวเอง หรอถ�มภ�พถ�ยสถ�นททองเทยวสำ�คญกจะตองเปนมมทสวย

ทสด ถ�ยตองแสงเยนๆ พระอ�ทตยกำ�ลงจะตก ถ�ยงไมสวยพอกใชโฟโตชอป

แตงเข�ไป เรงสเรงวนกนเข�ไปอก ตรงไหนมดไป กเพมคว�มสว�งเข�ไปอก

บ�งทเพมจนพระอ�ทตยจะม 2 ดวงอยละ ตรงไหนของภ�พขยะเยอะกลบออก

คนต�งช�ตม�เหนรปนเข�ไปกตกใจว� โอ....ประเทศน มททเปนสวรรคแบบน

อยดวยเหรอ พอบนม�เทยวจรงๆ โห! ทำ�ไมแมงโคตรเละ ทำ�ไมไมเหมอนกบ

ทเหนในกเกลเลย

นเร�ยงไมนบไอโรงแรมหรอทพกประเภทใชเลนสไวดถ�ยหองพก ทำ�ให

หองรหนกล�ยเปนหองนอนของสลต�น กว�งสดๆ ดวยอ�นภ�พของเลนส

Canon และ Nikon หรอก�รถ�ยภ�พแบบเจ�ะเฉพ�ะมมทจะตดคว�มขเหรรอบๆ

ออกได

จงไมน�แปลกใจทเมอยคนมอนเทอรเนตแลว เวล�ผคนเสรชขอมลต�งๆ

ไมว�จะเปนซอของหรอทองเทยว ผคนเลอกทจะฟงเสยงจ�กลกค�กนเอง

หรออ�นคอมเมนตของนกทองเทยวจรงๆ ซงมนกมกจะไดอะไรท ‘จรงๆ’

กว�ทเวบไซตเจ�ของสนค�และสถ�นทบรรย�ยสรรพคณเอ�ไว บ�งครงรววท

นกทองเทยวหรอผบรโภคเขยนไวนนแมจะไมสวยง�มหรอด�เละ แตจดทไมชอบ

บ�งอย�งของคนคนหนง กกลบเปนสงทคนคนหนงรบได (เชน คนหนงบอกว�

สถ�นทนแดดรอนม�กๆ เลย แตอกคนอ�จจะชอบเพร�ะว�อย�กต�กแดด

อ�บแดดอยแลว กเลยกล�ยเปนขอดไป) กล�ยเปนว�ก�รบรรย�ยสรรพคณ

แบบเรยลๆ เนย เปนสงทนกทองเทยวตองก�ร

เพร�ะเอ�เข�จรงแลวกไมมใครอย�กถกหลอก

หรอกครบ คอว�ง�ยๆ ถ�บ�นจนกบอกว�บ�นจน

อย�โกหกว�รวย เพร�ะสดท�ยพอไปเหนบ�นจรง

มนกคอบ�นจนอยด...แตบ�งทก�รทเธอบ�นจน

มนกไมไดเปนปญห�เท�ไหรนะ เร�โอเค

ยคนเลยเปนยคแหงก�รเสพขอมลเรยลๆ

เร�จะหลกห�งศนยนกทองเทยวของประเทศ


29|Tourism Journal


ต�งๆ เพร�ะเร�จะรสกว�มนไมเรยล และมนกไมลกพอ

เร�เลอกทจะอ�นบลอกของคนทเคยไปเทยวประเทศนน

ม�แลวม�กกว� เพร�ะมนบ�นกว�และลกกว� บลอก-

เกอรนกทองเทยวเหล�นนมกจะไดเหนในสงทศนย

ขอมลทองเทยวไมเคยกล�วถง (อ�จจะคดว�เพร�ะ

มนไมสวยหรอไมน�มองหรอไมน�สนใจ) แตบ�งท

มนกลบน�สนใจม�กกว�สถ�นททองเทยวสำ�คญของ

เมองนนอก

นอกจ�กนพวกขอมลก�รทองเทยวจ�กบลอกเกอร

บ�งครงเร�ส�ม�รถระบคว�มสนใจสวนตวของเร�ไปได

เชน เร�อย�กทวรร�นหนงสอเลกๆ ในเมองน เร�ก

เสรชห�คนทคล�ยๆ เร� เร�กจะส�ม�รถเลอกสไตลก�ร

ทองเทยวทเหม�ะกบเร�ได (ซงศนยขอมลนกทองเทยว

กใหเร�ไมไดเชนกน)

ถ�เปนเรองก�รดสภ�พบ�นเมองต�งๆ ของ

ประเทศนนๆ แบบจรงๆ เร�กมกจะเลอกดจ�กเวบไซต

เกบภ�พและแชรภ�พอย�ง Flickr เพร�ะเร�จะไดภ�พ

จ�กกลองของนกทองเทยวจรงๆ ม� คอขอเหนภ�พ

ถนนหนท�งบ�นๆ จรงๆ ไปกอนเลย จะไดปรบจตถก

กอนไปเทยว เพร�ะเวล�ดรปแบบกเกลชอบใหภ�พถนน

หนท�งสวยง�ม แตพอไปเหนจรงๆ ชอบธรรมด� ทำ�ไม

ถนนมนเหมอนถนนบ�นกเลยวะ ไมเหนเอกโซตคเลย

เทรนดนนำ�ม�ซงก�รไปห�ทพกแนว Airbnb คอ

พกกบบ�นคน Local จรงๆ บ�งทกจะลำ�บ�กหนอย

เพร�ะก�รไปพกบ�นคนจรงๆ กจะตองนดเวล�กบ

เจ�ของบ�น บ�งครงเตยงนอนไมคอยสบ�ยบ�ง หรอ

ข�งหองแมงเสยงดงตลอดเวล� อกทงหองเจ�ของบ�น

อยชน 7 ในตกทไมมลฟต แมว�มนจะไมสะดวกสบ�ย

เหมอนก�รพกโรงแรม แตมนกเรยลกว� (แกๆ ฉนได

ม�พกในบ�นคนฝรงเศสจรงๆ นะเวย) ถงมนจะเละๆ

หนอยกเถอะนะ

เทรนดเรยลๆ นจงเตบโตอย�งรวดเรวต�ม

คว�มเรวของอนเทอรเนตททำ�ใหเจ�ของบ�น Local

ตดตอกบนกทองเทยวต�งๆ ไดอย�งสะดวกสบ�ยโดยท

ไมตองขนกบโรงแรมใดๆ และทำ�ใหนกทองเทยวไดเหน

ภ�พจรงของประเทศนนๆ ประกอบก�รตดสนใจในก�ร

เดนท�ง รวมทงยอมรบขอบกพรองของสถ�นทนนๆ

กอนทจะเดนท�งไป ชวยใหรสกมนอกมนใจกอนไป

ไดม�กขน ร�วกบมเพอนสนทม�ใหขอมลและคย

ใหฟง ซงแนนอนว�เร�ยอมเชอเพอนเร�ม�กกว�

คนแปลกหน�คนอนๆ (ทคล�ยๆ เซลลข�ยทวร) อยแลว

และจ�กเทรนดเรยลๆ มนกคอยๆ ถกพฒน�

กล�ยเปนเทรนดเละๆ...หม�ยถงว� เทยวทสวยง�ม

มนไมสนกอกตอไปแลว แมงตองเทยวทเละๆ ยงเละ

ยงด ยงรวยงสนก ยงสกปรกยงจรง ยงตวเครองบน

29|Tourism Journal

31|Tourism Journal


ถกลงเท�ไหร นกทองเทยวกมแนวโนมว�จะอ�ยลดลงเรอยๆ กล�ยเปนว�นกทองเทยวยรนเกลอนเมอง

เกลอนโลก แนนอนว�เดกพวกนเวล�เทยวกไมไดอย�กจะไปสถ�นททมนทวรสตม�กนก พวกเข�ตองก�ร

พกง�ยๆ ถกๆ เม�ๆ สนกๆ (เวล�พดถงเมองไทย ช�วต�งช�ตจงมกนกถงถนนข�วส�ร สลม พฒนพงษ

ซอยค�วบอย และซอยน�น�ม�กกว�สถ�นทพระๆ ทอนในเมองไทย) พวกเข�อ�จจะไมไดอย�กม�กน

ย�ดองหรอซอบรก�รหญงใดๆ บ�งทพวกเข�กแคอย�กม�เดนผ�น มองไฟนออนสะทอนแสงข�งท�ง

ดโหลย�ดองทฝ�ปดมนสสวยด

เพร�ะว�อะไร? เพร�ะของเหล�นเหมอนเปนของทท�งก�รปกปดและไมใหคนอนด ซงสำ�หรบ

วยรนแลว อะไรทยงปด กยงอย�กด เพร�ะเร�จะรสกว�นนคอของจรง ตวตนจรงๆ ว�ง�ยๆ คอ

มนคอสภ�พหน�สดของประเทศนนๆ นนเอง

เป�หม�ยแหงก�รทองเทยวของโลกจงไมไดรวมศนยอยทนวยอรก ป�รส ลอนดอน โตเกยว หรอ

กรงเทพฯ อกตอไป เพร�ะประเทศฮตๆ ทกำ�ลงจะม� มกจะประกอบไปดวย เมกซโก แอฟรก�ใต โมรอกโก

เนป�ล อนเดย อยปต บร�ซล และอนๆ ทเปนประเทศแนวกำ�ลงพฒน�ทงหล�ย กเพร�ะว�มนกำ�ลงพฒน�

นแหละ มนเลยเรยลๆ เละๆ ถ�เกดมนพฒน�ไปเรยบรอยแลว ไอสภ�พเละๆ กคงโดนปกปดอกครงหนง

หล�ยคนอ�จจะคดในใจว�ไอคว�มเรยลเละทว�นมนงดง�มยงไง พวกน�ยแคอย�กจะแนวๆ ตสทๆ

รเปล� คำ�ตอบคอว� มนอ�จจะไมไดงดง�มหรอสวยสำ�หรบทกคน (เพร�ะคว�มสวยเปนเรองปจเจก)

แตแนนอนว� ไอเมองเละๆ พวกนมลกษณะเฉพ�ะตวและมเอกลกษณเปนของตวเองอยสง กเพร�ะมน

ยงไมเจรญม�กนก ยงไมถกปรบใหกล�ยเปนเมองก�รค�ทแสนปลอดภย ซงถ�มนเจรญเมอไหร รบรอง

ว�หน�ต�ของเมองเหล�นนกจะไมไดแตกต�งจ�กนวยอรก ป�รส ลอนดอน โตเกยว หรอกรงเทพฯ

ว�ง�ยๆ คอมนยงไมถกทำ�ใหเปนส�กลนนเอง

แตแมว�นกทองเทยวจะตองก�รเละแคไหน สงหนงทนกทองเทยวมกจะลมไปคอ บ�งครงสถ�นทนน

ยงเละเท�ไหรคณกตองยงระวงตว ยง Local เท�ไหร คณยงเปนคนแปลกหน�ของสถ�นทนนม�กขน

หล�ยคนอย�กไปเทยวสลมคลองเตยแหงรโอเดจ�เนโร เพร�ะดในรปแลวขยะเปนตนๆ เรยงตวกน

เปนกำ�แพงสวยง�มม�ก หรออย�กไปลองพสจนถนนทมก�รค�ย�แหงออสเตรยซงไดข�วว�คนแถวนน

แตงตวกนชคม�ก และบ�งคนอย�กไปเมองทมก�รสรบกนกล�งเมองอย�งยเครน เพร�ะซ�กตกทเละเทะนน

ทำ�ใหรบรไดถงก�รตอสท�งก�รเมองของผคนทนนม�กจรงๆ คอดในภ�พมนกสวยดหรอก แตพอใหไปเดน

จรงๆ อ�จจะเอ�ชวตไมรอดกน อ�จจะโดนปลน โดนแทง หรอโดนยงโดยไมรตว นคออกคมด�บหนงทม�

พรอมกบคว�มสวยง�มในสถ�นทเรยลๆ เละๆ คอมนอยเหนอก�รควบคมดแลจ�กสวนกล�ง หรอแถวนน

อ�จจะไมมไฟท�งสองใหคณเดนกลบโรงแรมหรอทพกย�มดก

อ�จจะเปนเรองทบ�ล�นซไดย�ก กบก�รทจะทำ�ใหสถ�นททเละนนดปลอดภยม�กขน แตตองไมทำ�ให

ปลอดภยม�กซะจนสญเสยคว�มเละ สวนกล�งจะควบคมอย�งไรใหมนพอด หรอจรงๆ ไมตองควบคม

แคแนะนำ�และเตอนนกทองเทยวกอนทพวกเข�จะตดสนใจเดนท�งเข�ไปยงโซนนน เพร�ะเอ�เข�จรง

สทธแหงก�รทองเทยวกไมควรถกจำ�กดหรอถกขมขโดยใครทงนน เพร�ะบ�งครงนกทองเทยวอ�จจะเปน

ทห�รเก� กเลยไมกลวทจะเข�ไปเทยวในประเทศทมก�รรบร�กนอย

จรงๆ แลวมนอ�จจะยงไมตองไปถงจดนนกได เอ�แคเวล�ถ�ยรปสถ�นททองเทยวหรอแนะนำ�ทพก

อะไรกต�ม แคพดกนต�มจรง ยอมรบขอบกพรองกนจรงๆ หรอพฒน�สถ�นทนนๆ ใหดจรงๆ จนไมว�

ถ�ยรปจ�กมมไหนเวล�ใดกดสวยโดยธรรมช�ต แคนนกอ�จจะแสดงคว�มจรงใจในก�รเชอเชญผคน

ม�ทองเทยวไดแลว

จะเรยกง�ยๆ ว� ‘หน�สดแตกยงสวย’ กไมผดนก และนนคอวธก�รทธรรมช�ตทสด


T o u r i s m T r e n d

Solo Travel :: นกทองเทยวมแนวโนมนยมเดนทางคนเดยวมากขน โดยเฉพาะ

กลมผมอายนอยทมรายไดด แตมตารางเวลาทไมแนนอน ท�าใหหาเพอน

เดนทางทองเทยวในเวลาทวางตรงกนไดคอนขางยาก เปนผลใหกลมคน

เหลานเลอกเดนทางเอง ประกอบกบเทคโนโลยและแอพพลเคชน

ทอ�านวยความสะดวกในการเดนทางมมากขน ท�าใหการเดนทางล�าพง

เปนไปอยางงายดาย

Go Girls:: แนวโนมทพบเหนมากขนในปจจบน คอ ผหญงทนยมเดนทางกน

เปนกลม เรมมการจดรายการน�าเทยวเฉพาะผหญงขน ตงแตการเดนทาง

เพอผจญภย ไปจนถงการพกผอนท�าสปา เนองจากกลมผหญงนยม

ใชจายเงนในการชอปปงเปนทนเดม ท�าใหผประกอบการเลงเหนศกยภาพ

ในกลมน

แนวโนมพฤตกรรมผบรโภคในป2014

Destination Unknown:: แหลงทองเทยวยอดนยมแมยงไดรบความสนใจจากนกทองเทยว

ทวไปอย แตนกทองเทยวสวนหนงเรมมองหาแหลงทองเทยวทม

นกทองเทยวไปเยอนไมมากนก เมอ 2-3 ปทผานมา ลาดกห (Ladakh)

ซงตงอยเหนอระดบน�าทะเลทางตอนเหนอของอนเดย เปนสถานท

ทนกทองเทยวผรกการผจญภยตองไปเยอน ปจจบน เรมมนกทองเทยว

ไปเยอนมากขน จนท�าใหนกทองเทยวเรมมองหาแหลงทองเทยวขนาดเลก

อนๆ ทมนกทองเทยวไมมากนกตอไป เชน ฟจ และอารมเนย

With My Buddies:: แหลงทองเทยว เชน Goa-อนเดย, สงคโปร กรงเทพฯ พทยา ไดรบ

ความนยมอยางมากในกลมเพอนทเดนทางทองเทยวรวมกน โดยกลม

นกทองเทยวทมอายนอยกลมน มกนยมเดนทางไปยงแหลงทองเทยว

ทมชอเสยงระดบโลกส�าหรบปารต

DNAIndia.com ไดกลาวถงแนวโนมพฤตกรรมการเดนทางทองเทยวของนกทองเทยวในป 2014 โดยสรปไดดงน

เรอง : DNAIndia.com / เรยบเรยง : กองวจยการตลาด

33|Tourism Journal


For the Love of Music:: เทศกาลดนตรมสวนเปนอยางมากในการกระตนใหเกดการเดนทาง

ทองเทยว เทศกาลดนตรทโดงดง เชน Oktoberfest ในเยอรมน

หรอเทศกาลดนตรอนๆ ลวนไดรบความนยมเพมมากขนจากผ รก

เสยงดนตรในการเดนทางเขารวมงาน

Appsolutely Fun:: การวางแผนเดนทางเปนเรองงายและสนกขน เนองจากมแอพพลเคชน

ทเกยวกบการเดนทางทองเทยวออกมาในทองตลาดมากมาย โดยผประกอบการ

ตางผลกดนแอพพลเคชนของตนออกมาเพอใหธรกจมยอดขายทสงขน

เชน Google Maps, MakeMyTrip, FlightTrack และ Viber เปนตวอยาง

ของแอพพลเคชนทไดรบความนยมในอนเดยมาก

Spread the Bug:: การแชรรปและเรองราวผานสงคมออนไลนและบลอก ทนททนใด

ขณะเดนทางทองเทยวกลายเปนเรองธรรมดาในปจจบน และดเหมอนวา

‘Travel Bug’ หรอแมลงทองเทยว จะแพรพนธกระจายเตบโตไปไดกวาง

และไกล การวางแผนการเดนทาง การศกษาเรองราวผอน และวางแผน

งบประมาณการเดนทางโดยเลยนแบบผอนจงเปนไปไดอยางงายดาย



TourismCamera

and Deathเรอง : วฒชย กฤษณะประกรกจ


35|Tourism Journal


เมอกลางเดอนสงหาคมทผานมา มสองสามภรรยาชาวโปแลนด เสยชวตในระหวางการพา

ครอบครวไปทองเทยวประเทศโปรตเกส

ถาเปนเมอกอน การเดนทางทองเทยวไปตางบานตางเมองแลวเสยชวต อาจจะไมใชเรอง

แปลกประหลาด เพราะเรารอยแลววาอาจจะมอนตรายหลายอยางทตองเผชญ แตส�าหรบขาวน

กลบกลายเปนขาวทแชรกนสะพด เพราะในยคสมยของโซเชยลมเดย สาเหตการเสยชวตของ

นกทองเทยว คอพวกเขาพยายามถายภาพเซลฟทรมหนาผา Cabo da Roca แลวกพลดตก

ลงไปพรอมกน

สงทนาเศรากวานน คอในเหตการณนมลกชาย 2 คนของพวกเขา ก�าลงยนอยตรงหนา

ขาวนกลายเปนประเดนส�าคญและแพรสะพดออกไปอยางรวดเรว ในปจจบน มนกลายเปน

เรองใกลตวเขามาทนท เพราะเราแทบทกคนเคยถายเซลฟ และมหลายคนทชอบเอามากๆ ดวย

เรารอยแกใจวามนไรสาระ แถมในบางสถานการณนน การถายเซลฟยงเปนอนตรายตอชวต เชน

การถายระหวางการขบขยานพาหนะ หรอเขาไปในบรเวณทเสยงอนตราย

เมอเดอนเมษายน หรอเพยงแค 4 เดอนกอนหนานน กมขาวดงท�านองเดยวกนน เดกสาว

ชาวรสเซยอาย 17 ป เสยชวตจากการพยายามถายเซลฟ บนสะพานทางรถไฟเซนตปเตอรสเบรก

ทยกสงขนจากระดบพนถนนขางลาง 30 ฟต

เธอปนขนไปในเวลากลางคน เพอจะใหไดววทางรถไฟยามค�าคนเปนฉากหลง แลวเกด

พลงพลาดเสยหลก ดวยระดบความสงเทาน เธออาจจะเพยงแคบาดเจบและไมถงกบเสยชวต

ถาเธอไมไปควาเอาสายไฟแรงสง 1,500 โวลตบนนน จนถกไฟชอตเสยชวตกอนรางจะตกลงมา

สพนดน

ค�าถามคอ...ในฐานะของนกทองเทยว ท�าไมเราตองไปใหเกนขอบเขตของความปลอดภย ?

และในฐานะของผใชโซเชยลมเดย...ท�าไมเราตองถายภาพเซลฟ เพอสอใหคนอนเหนวา

เรากลาทาความตาย ?



Extreme Tourism กอนอน เราลองมาดรายละเอยดในขาวของหนงสอพมพ Mirror ประเทศองกฤษ โดย ดอน แมคเคย น�าเสนอขาวเดกสาว

ชาวรสเซยทเสยชวตน และเพมเตมเนอหาโดยไปสมภาษณ มารตน วอยซ นกจตวทยาจากมหาวทยาลยมวนก

มารตน วอยซ บอกวาพฤตกรรมหลายอยางของคนเรา ถกขบดนจากความปรารถนาตอความอนตราย ภาพถายบคคล

บนรางรถไฟ มความหมายแฝงลกซงกวาเพยงแคใชทางรถไฟสวยๆ เปนฉากหลง แตฉากหลงนนแสดงนยยะถงความอนตราย

ทคนเราลกๆ แลวลวนชนชอบ

ดงนน ภาพถายเซลฟทเรานยมแชรกนในโซเชยลมเดย นอกจากเพออวดมออาหารยวน�าลาย ความร�ารวยหรหรานาอจฉา

ความสขสนกสนานเหนอกวาเพอนคนอนแลว ลกๆ แลวมนยงเปนการประชนขนแขงกนในวงเพอนออนไลน วาใครจะสามารถ

ไปใหถงสถานการณอนตราย ลอแหลม และสดขวไดมากกวากน

สองสามภรรยาชาวโปแลนดทกลาวถงขางตน ตามเนอหาขาวระบวา พวกเขาไดออกไปยนถายเซลฟนอกเขตเครองกดขวาง

ททางการของโปรตเกสท�าไวปองกนนกทองเทยวพลดตก ทผานมา นกทองเทยวนยมไปยนถายภาพทจดน เพราะถอเปน

แลนดมารกส�าคญส�าหรบการถายภาพเปนทระลก และกนาแปลกใจทมกจะมคนละเมดกฎความปลอดภยอยบอยๆ โดยออกไป

เกนเขตเครองกดขวาง

หนาผา Cabo da Roca ไดรบการขนานนามวาเปน ‘สดขอบของทวปยโรป’ นกทองเทยวมกจะเดนออกนอกเขตไปถายภาพ

เพอแสดงใหเหนวาตนไปไดไกลกวาคนอน ตนไปจนถง ‘สดขอบ’ มากกวาคนอน

คลายกบกรณของสถานททองเทยวใน

ประเทศไทย อยางภกระดงทมผาหลมสกและ

ผานกแอน จดถายภาพพระอาทตยขนยอดนยม

ภชฟา จงหวดเชยงราย ทมยอดหนาผาสงและ

ยนออกไป น�าตกเหวสวต เขาใหญ เปนจดท

นกทองเทยวมกจะไปยนถายรป และไปแสดง

กจกรรมโลดโผนเสยงตายอนๆ เพอถายรป

ความโลดโผนเสยงตาย กลายเป น

แฟนตาซประการหนงของการทองเทยว

ซงไดรบอทธพลมาจากปอปคลเจอรมากมาย

รอบตว นกทองเทยวตองการจะออกจาก

ความซ�าซากจ�าเจในชวตประจ�าวน โดยสราง

37|Tourism Journal


สถานการณแปลกใหม ไมค นเคย ออกจากพนท

ปลอดภยของตวเอง ในวนหยดพกผอน กจกรรม

ทองเทยวกมแนวโน มทจะต องแปลกใหมขนไป

ออกไปไกลมากขน และมเรองราวหรอต�านานประกอบ

ทโลดโผนโจนทะยานมากขน ความตองการของ

นกทองเทยว ไปไกลจนถงจดทเรยกวาเปน Extreme

Tourism

Extreme Tourism เปนการทองเทยวแนวใหม

ทเรมไดรบความนยมมากขนเรอยๆ เกยวของกบ

การเดนทางไปยงสถานทอนตราย ปา เขา ถ�า ทะเลทราย

หรอประเทศทมสงคราม หรอการเขารวมงานเทศกาล

แปลกๆ ของทองถน นอกจากนยงรวมถงการเดนทาง

เพอไปรวมท�ากจกรรมกฬาหรอการออกก�าลงกาย

ทเปนแนวเอกซตรม บางครงกเรยกการทองเทยว

แนวนวา Shock Tourism

ทงหมดทงปวงน กเพอใหเกดความตนเตนเราใจ

กวาการทองเทยวแบบปกต ทเนนความปลอดภย

ความสะดวกสบาย สนกสนาน ความเปนมตร ตวอยาง

Extreme Tourism ทไดรบความนยมกเชนทวรเมอง

เชอรโนบล เดนขามสะพานไมบนภเขาหวซาน

บทความเรอง How Far Will You Go? จาก

The Guardian โดย แพทรค บารคแฮม วเคราะหวา

คนเราในทกวนน ออกเดนทางไปยงสถานทใหม

เพยงเพราะความอยากรอยากเหน ไมใชเพราะเรอง

ปญหาการเมอง สงคราม เศรษฐกจปากทอง และ

ความขาดแคลนแบบคนในสมยกอน

Extreme Tourism เกดขนจากความอยากร

อยากเหน ของกลมชนชนสงหรอชนชนกลาง ทสะสม

ความมงคงไวไดมากพอ ทจะมวนหยดเพอท�ากจกรรม

พกผอนหยอนใจ และความอยากร อยากเหนของ

คนกลมน คอความตองการเรยนรตวเองเปนส�าคญ

เพราะชวตประจ�าวนของพวกเขาทตองท�างานในเมองใหญ

ท�าใหตดอยกบวตถนยม บรโภคนยม และความทนสมย

ในสงคมมากเกนไป

คนกลมนมความเชอทฝงหวมาตงแตยคฮปปหรอ

ทศวรรษ 1960-1970 แลว วาการเดนทางไปสมผส

วฒนธรรมอน ทมความดงเดมกวา เกาแกกวา ธรรมชาต

บรสทธกวา และปราศจากเทคโนโลยใหมๆ จะท�าให

ไดรบบทเรยนทสามารถชวยใหกลบคนสตวตนทแทจรง

ของตนเองได แบบเดยวกบวงดนตรเดอะบเทลส

ทเคยเดนทางไปอนเดยเพอศกษาปรชญาตะวนออก

การเดนทางทองเทยวแบบผจญภยสดขว มกจะท�าใหเรา

ไดเรองราว ภาพถาย และของทระลกทเหนอกวา เจงกวา

สามารถน�ากลบมาอวดคนทางบานไดเหมอนกบถวยรางวล

แพทรค บารคแฮม เรยกการทองเทยวแบบนอกชอหนงวา

Trophy Tourism เพราะมนจะท�าใหนกทองเทยวมความภาคภมใจ

ราวกบไปไดชยชนะอะไรมา

ยงไปกวาน ในยคสมยของโซเชยลมเดย การทองเทยว

แบบทนกทองเทยวสามารถออนไลนอนเทอรเนตตลอดเวลา

ทกท ทกเวลา และการแชรเนอหาไดทนททตองการ ท�าใหเรา

สามารถน�าเสนอเรองราว ภาพถาย และของทระลก ไดแบบ

เรยลไทม เพอใหไดรบถวยรางวลนนแบบทนททนใด กจะยง

เปนการสรางเงอนไข กระตนใหเราขามไปยงเขตแดนแหง

ความอนตรายมากขนเรอยๆ



กลองไมไดท�าหนาทแคบนทกภาพ แตเจตนาในการจดเฟรมภาพ การเลอกวนาทกดชตเตอร รวมไปถงการโพสทาทาง

และการตระเวนหาฉากหลงมาประกอบ เตมไปดวยความตงใจในการสอความหมายอยางใดอยางหนง

ในการทองเทยว กลองรนใหมๆ ในทองตลาด ทนกทองเทยวก�าลงนยมใชกน สามารถบงบอกถงรปแบบการทองเทยว

ของยคสมยปจจบนไดชดเจน

ยกตวอยางเชน กลองแบบ GoPro ทใหภาพนงและวดโอแบบคมชดสง มขนาดเลกและสามารถน�ามาตดตงกบรางกาย

ตามจดตางๆ เปดคางไวแบบนนโดยไมตองไปควบคมอะไร เพอถายท�ากจกรรมตางๆ ตลอดเวลา ดวยมมภาพเดยวกบทสายตา

เราเหน

นอกจากน กลองถายภาพยงกลายเปนออพชนส�าคญในโทรศพทสมารทโฟน ทนกทองเทยวสวนใหญมตดตวไวตลอดเวลา

พรอมกบความสามารถในการเชอมตอสอสาร เทคโนโลยของกลองมพฒนาการไปไกล มากกวาการกดชตเตอรบนทกภาพไว

แลวรอสนสดการเดนทางกลบมาถงบานคอยน�าไปสงรานแลบเพอลางอด

สงทกลองรนใหมๆ เหลาน ไดบนทกและน�าออกมาแชรเผยแพรนนคอภาพแบบใด เราจะพบค�าตอบเมอเปดเขาไปในโซเชยล

มเดยแบบประจ�าวน เราจะเหนแนวโนมวาเพอนๆ เขาไปเกยวของกบกจกรรมกฬาเอกซตรมและการทองเทยวแบบผจญภยมากขน

เรอยๆ เชน การกระโดดรม กระโดดบนจจมพ ขจกรยานบนทางวบาก ขบรถแขงความเรวสง ฯลฯ

Camera and Death

39|Tourism Journal


จตวทยาของกลองเกยวพนอยางลกซงกบพฤตกรรมของเรา

คอนเซปตเรอง Gaze ของ ฌาค ลากอง เสนอวาตงแตในวยเดก

เรมรความ ส�านกเกยวกบตวตนของเราคอยๆ กอตวขนมา จากความ

รสกวาตวเราแยกออกจากสงอนๆ รอบตว และตวเรากลายเปนสงท

ถกจองมองตลอดเวลา

ดงนน ตลอดทงการเดนทางทองเทยว นอกจากการทเราเปนผออกไป

มองสถานททองเทยวตางๆ แลว เรายงรสกลกๆ ตลอดเวลาวาคนอนก�าลง

มองดภาพถายทองเทยวของเรา

นอกจากน ยงมคอนเซปตเกยวกบการจองมองอนๆ ทนาสนใจ เชน Male

Gaze ของ ลอรา มลเวย เสนอวาการมองนนเกยวของกบอ�านาจและความรนแรง

โลกภาพยนตรท�าใหการมองเปนอ�านาจของผชาย ผหญงตกอยในสภาพของวตถทถก

จองมอง

กลองมสวนในการลดความรนแรงได เชนกลองวงจรปดของรฐทตดตงไวในสถานท

สาธารณะ เพอใชสอดสองประชาชน เมอเราตกอยภายใตการสอดสอง จะรสกสนไรอ�านาจ

ตองระมดระวงตว และไมกลากระท�าความรนแรงหรออาชญากรรมใดๆ

แตในทางตรงกนขาม กลองกมสวนเรงเราใหเกดความรนแรงมากขน เชน ในรายการทว

ประเภทเรยลลต เมอผเขารวมรายการรสกตววาเปนผแสดง ทมผชมก�าลงจองมองอย เขาจงตองการ

จะมบทบาทส�าคญในรายการ กมกจะระเบดอารมณและใชความรนแรงมากกวาภาวะปกต

สงทเราใชกลองบนทกไว สวนใหญเปนสถานการณพเศษกวาในชวตประจ�าวนปกต ซงไมตองแปลกใจ

ถามนจะเกยวของกบความรนแรง เชนการขบรถไปบนทองถนน แลวบงเอญเหนอบตเหตรายแรง สงแรก

ทคนสวนใหญท�าคอชะลอรถเพอมง แลวน�ากลองโทรศพทขนมาถายภาพเอาไว มากกวาทจะลงไป

ชวยเหลอ

กลองเปลยนแปลงเราไปจนถงจดท ถาไมมความรนแรงใดๆ ไมมเหตการณนาตนเตน

ใหเราถายท�า เรากจะพยายามจดสรางสถานการณความรนแรงขนมาดวยน�ามอของ

เราเอง

ยกตวอยางเชนขาวทเราเหนกนบอย เมอเดกนกเรยนรมท�ารายเพอน

แลวถายคลปวดโอเอาไว นคอสวนหนงของเทรนด Happy Slapping หรอ

การกลนแกลงคนแปลกหนาในทสาธารณะ แลวแอบถายคลปวดโอไว

เพอน�าออกแชรแบบเปนเรองสนกสนาน เหมอนกบในรายการเรยลลตทว

ประเภทดาราจ�าเปน หรอ Jackass, Dirty Sanchez และ Bumfights

กลองจะคอยๆ จงใหเราเดนเขาไปสสถานการณทรนแรงมากขนเรอยๆ ใกลเขาไปเรอยๆ นอกจาก

จะเปนการบนทกภาพอบตเหตของคนอน หรอการกระท�ารนแรงตอคนอน เรากสามารถสรางภาพถายแหงความรนแรง

ดวยการลงมอกระท�าตอตวเอง ใชตวเองเปนผแสดง ผานการทองเทยวรปแบบ Extreme Tourism

ค�าถามคอ...ในฐานะของนกทองเทยว ท�าไมเราตองไปใหเกนขอบเขตของความปลอดภย ?

และในฐานะของผใชโซเชยลมเดย...ท�าไมเราตองถายภาพเซลฟ เพอสอใหคนอนเหนวาเรากลาทาความตาย?

เมอมกลองอยในมอ เมอรสกวาตนเองก�าลงถกจองมองตลอดเวลา และเมอรสกวาความอนตรายคอถวยรางวลท

ตองไขวควา นกทองเทยวสวนใหญสามารถเดนทางกลบสบาน กลบสชวตปกต พรอมกบถวยรางวลของพวกเขา ในขณะท

นกทองเทยวบางคน เหลอไวเพยงขาวทนาเศรา แตกลบถกแชรกนอยางตลกขบขนในโลกโซเชยลมเดย


T o u r i s m S e m i n a r

41|Tourism Journal


Cannes Lions International Festival ofCreativity2014เรยบเรยง : ณฏฐรา อำาพลพรรณ



งาน Cannes Lions International Festival of

Creativity 2014 จดขนระหวางวนท 15-21 มถนายน 2557

ทเมองคานส สาธารณรฐฝรงเศส โดยในครงนเปนการ

จดงานครงท 61 ในงานมการจดการประชมสมมนา

ซงแบงออกเปน 2 สวน ดวยความยาวกวา 300 ชวโมง

สวนแรกเปนการสมมนาภายใตแนวคด Creative in Action

โดยผมชอเสยงจากวงการโฆษณาทมงสรางแรงบนดาลใจ

เพอจดประกายความคดสรางสรรค และนำาไปส การ

ปฏบตจรงในทสด วทยากรในงานสวนนจะมาจากองคกร

ชนนำาของโลก เชน Google, facebook, TED, twitter,

Coca-Cola และองคกรอนๆ นอกจากนยงมการเชญดารา

นกรอง และผมชอเสยง เพอรวมแบงปนประสบการณ

ในงานดวย เชน Sarah Jessica Parker, Sir Patrick Stewart,

Ralph Fiennes, Kanye West, Jared Leto และ BONO

สวนถดมาเปนการสนทนาแบบเจาะลกในรปแบบของ

Forum เกยวกบแนวโนมและทศทางของวงการโฆษณา

ซงแบงออกเปน 6 แนวคดหลก (Theme) สำาหรบการสนทนา

ในฟอรมทง 6 วน ไดแก 1. Creative Talent 2. Creativity

in a Multi-Screen World 3. Data, Insight, Strategy &

Creativity 4. Independent Agency Day 5. Art Meets

Advertising Remixed และ 6. Industry Spotlight-Music Day

ภาพรวมเนอหาจากงานประชมสมมนาใน Cannes

Lions International Festival of Creativity 2014 ซงเปน

ผลจากการแลกเปลยนความคดเหนจากผ เชยวชาญท

ครำาหวอดในวงการโฆษณาและสอสารมวลชนสามารถสรป

ไดเปนประเดนหลกๆ ดงน

Neuromarketing การทำาวจยดานการตลาดจากการศกษาเกยวกบ

ประสาทการรบร กระบวนการรบร กระบวนการคด หรอการ

ตอบสนองของสมอง ตอสงกระตนทเกดจากการสงเสรม

การตลาด ซงจะชวยพยากรณความชอบและความตองการ

ของลกคาไดอยางแมนยำามากขน

ทงน การศกษาและวางแผนการสอสารการตลาด

ในแนว Neuromarketing นบเปนนวตกรรมใหมทชวย

ใหนกการตลาดไดทำาความเขาใจผบรโภคมากยงขน เปน

ผลดตอการตอบสนองความตองการแทจรงของผบรโภค

Neuromarketing เปนการศกษาทตงอยบนขอเทจจรงทวา

มนษยจะรสก (Feel) กอนหนาทจะคด (Think) โดยในชวงครงวนาทแรกมนษยจะมการ

สงเกตและตอบสนอง (React) ในขณะทมนษยจะเรมกระบวนการคดเมอเวลาผานไป

1 วนาท นอกจากน ความสนใจ (Attention) อารมณ (Emotion) และความทรงจำา

(Memory) จะสงผลกระทบตอพฤตกรรมของผบรโภคดวยเชนกน

ผลการศกษาดวย Neuromarketing จะนำาไปสการออกแบบ (Neurodesign)

ชนงานโฆษณาและประชาสมพนธทออกแบบเฉพาะเพอตอบสนองสมองซกซาย

และสมองซกขวาของมนษย

43|Tourism Journal


องคกรยกษใหญอยาง TED และ Nielsen กมการนำาเสนอตวอยาง

งานวจยเพอยนยนวา Neurodesign เชน การจดวางขอความในจอภาพ

การออกแบบภาพเคลอนไหวทแตกตางกนลวนสงผลตอการตอบสนอง

ของสมอง ซงแนนอนวาจะสงผลกระทบตอพฤตกรรมทแสดงออกในลำาดบ

ตอไป

อยางไรกตาม การดำาเนนการศกษาดงกลาวจะสามารถทำาความ

เขาใจสมองในภาวะปจจบนเทานน จงจำาเปนอยางยงทจะตองทำาการ

ศกษาควบค ไปกบการศกษาทางการตลาดรปแบบอนๆ เพอศกษา

ภมหลงและปจจยแวดลอมดานอนๆ ของกลมตวอยาง รวมไปถงอาจตอง

ดำาเนนการศกษาซำาหลายๆ ครงเพอตรวจสอบผลการศกษาวาเปนไปใน

ทศทางเดยวกนหรอไม เพอความถกตองแมนตรงของขอมลทศกษาคนพบ

สำาหรบประเทศไทย การวจยตลาดในรปแบบ Neuromarketing

ยงคงเปนสงใหมและเปนนวตกรรมทางการศกษาการตลาดทมราคาสง

แมในตางประเทศเอง Neuromarketing กเปนการศกษาทมคาใชจายสง

และตองการการศกษาและพฒนาอยางตอเนอง เพอใหผลการศกษา

มความถกตองและมความนาเชอถอยงขน

Storytelling ในปจจบนเนอหาหรอ Content ไดกลายมาเปนสงสำาคญและเปน

แกนหลกสำาหรบสอสารเนอหาของแบรนดจนมคำากลาววา ‘Content is

a New King.’

การสอสารทางการตลาดในปจจบนมการเปลยนแปลงรปแบบไป

จากเดม มงเนนการสรางเนอหา (Content) ใหกบแบรนดมากกวาการทำา

โฆษณาแบบตรงๆ ซงเปนผลจากการพฒนาเปนอยางมากดานเทคโนโลย

ดจตอล และโซเชยลแพลตฟอรมททำาลายขอจำากดเดมๆ ทเคยม เชน



ความยาวของภาพยนตรโฆษณา ขนาดของไฟลภาพยนตรโฆษณา นอกจากน ผบรโภค

เองกมพนททจะเขามามสวนรวมในการกำาหนดเนอหาเชนกน

Wendy Clark ผบรหารของ Coca-Cola ไดเลาถงการดำาเนนงานของ Coca-Cola

ในมตการดำาเนนงานดานการตลาดทตองปรบปรงกระบวนการคดสรางสรรคและผลต

แคมเปญสงเสรมการตลาดใหเขากบโลกในปจจบน ทงน Coca-Cola ไดยกตวอยางการ

ทำางานทตองวเคราะห วางแผน และสรางเครอขายในระดบโลกเพอทจะไดตอบสนอง

ความตองการของผบรโภคในสงแวดลอมออนไลนทเนนความฉบไวทนตอเหตการณ

Coco-Cola ไดเนนการทำางานแบบ Real-time ผานสอสงคมออนไลน โดยม

ทมงานเฉพาะทจะคอยตดตามความคดเหนและความตองการของลกคาผานสอตางๆ

สำาหรบชวงฟตบอลโลกป 2014 เนอหาททาง Coca-Cola สอสารผานภาพยนตรโฆษณา

และสอออนไลนไปยงกลมเปาหมายจะเนนหนกไปในดานของการแบงปน (Share) และ

การรวมตวกนเพอสรางสรรคสงทดกวา

ตวอยางแคมเปญในรปแบบของ Storytelling ไดแก Rice Code ในเมอง

Inakadate ซงตงอยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอของญปน เปนแคมเปญทผสมผสาน

งานศลปะความรดงเดมของชาวนา ความคดสรางสรรค และเทคโนโลยเขาไวดวยกน

ทงน แคมเปญดงกลาวมแนวคดจากการทขาวเปนอาหารหลกของชาวญป น

แตแนวโนมการบรโภคขาวของชาวญปนกลบลดลง

ทมงานจาก Hakuhodo เอเยนซสญชาตญปนไดจดการปลกขาวตางพนธทมสสน

ตางกนลงบนผนนาเพอใหเกดภาพงานศลปะขนาดใหญจากตนขาวนบลานตน เมอถง

เวลาเกบเกยวไดมการจดทำา QR Code เชอมโยงภาพทถายจากศลปะบนผนนาจาก

กลองสมารทโฟนเขากบหนาเพจทสามารถสงจองผลผลตขาว ผลผลตขาวดงกลาว

จะถกสงตรงไปยงบานของผบรโภค และเพมยอดขายใหแกชาวนาอยางกาวกระโดด

Rice Code เปนโครงการทประสบความสำาเรจเปนอยางมาก มการเผยแพรผาน

สอสงคมออนไลนทกประเภท ทงนมนกทองเทยวสนใจเดนทางเขาเยยมชมศลปะบน

ทองนาประมาณ 250,000 คน หรอคดเปน 30 เทาของจำานวนประชากรในเมอง Inakadate

ทางการญปนตองเปลยนชอสถานรถไฟทเมองดงกลาวเปน ‘Rice Art Station’

นอกจากน ชาวนายงไมตองเสยเงนคาแรงงาน

สำาหรบการเกบเกยวผลผลตในฤดเกบเกยว เนองจาก

มผสนใจอยากมสวนรวมในการเกบเกยวผลงานศลปะ

สกครงหนงในชวต

อยางไรกตาม เทคโนโลยททนสมยกไมไดเปน

คำาตอบของการบอกเลาเรองราวของแบรนดเสมอไป

ตวอยางทเหนไดชดเจน ไดแก แคมเปญของสถาน Kan

Khajura Tesan ซงเปนสถานวทยผานโทรศพทเคลอนท

ในเมอง Bihar และ Jharkhand ทางภาคเหนอของ

อนเดย ซงประชากรกวา 130 ลานคนยงอาศยอยใน

พนททขาดแคลนกระแสไฟฟา

จากการศกษาพบวาประชากรสวนใหญในพนท

ดงกลาวเปนเจาของโทรศพทเคลอนท ทำาใหเกด

แคมเปญสถาน Kan Khajura Tesan โดยใหบรการ

ความบนเทงผานสายโทรศพท

ผบรโภคจะตองกดหมายเลขของสถานโดยไมเสย

คาใชจาย จากนนทางสถานจะเรยกกลบมายงหมายเลข

ของผบรโภคโดยมบรการเนอหาความบนเทงทมความ

หลากหลาย ตงแตเพลง ขาว ละคร เรองตลก และ

อน ๆ รวมไปถงเนอหาเกยวกบแบรนดสนคาทสามารถ

สรางความรบร ตอแบรนดอยางกาวกระโดด และ

ภายใน 6 เดอนทางสถาน Kan Khajura Tesan ไดกลาย

เปนชองทางการสอสารทใหญทสดในเมอง Bihar และ

Jharkhand ดวยยอดผฟง 140 ลานราย

India and China โลกและวงการโฆษณายงคงใหความสนใจ และ

อยากทำาความเขาใจตลาดผบรโภคขนาดใหญของจน

และอนเดย

Pandey’s Brother สองพน องผ ครำาหวอด

ในวงการบนเทงของอนเดยชใหเหนวาอนเดยไมใชแค

ประเทศ หากแตเปนทวป และเมอพจารณาโดยละเอยด

จะเหนวาสงคมอนเดยตงแตเหนอจรดใตมความ

แตกตางทงดานอาหาร เสอผา ภาษา ภมอากาศ และ

ทสำาคญทสด คอ คนอนเดย เนองจากภายในวฒนธรรม

อนเดยจะมวฒนธรรมยอย ตวอยางทเหนไดชดเจนคอ

Amitabh Bachchan ซงเปนดาราบอลลวดยอดนยม

ในภาคเหนอ กลบไมไดรบความนยมในอนเดยใต

ซงมจำานวนประชากรถง 250 ลานคน และมภาษาพด

หลกถง 4 ภาษา

ทงน การสรางสรรคงานโฆษณาจำาเปนตองเขามา

จดการกบความแตกตางน โดยใชอารมณ ความรสก

เรองราว ภาพ และการลงลกถงวฒนธรรมทองถน

เพอสรางความเชอมตอ (Connections) ระหวาง

ผบรโภคเปาหมายกบแบรนด

45|Tourism Journal




Taylor Swift, Lady Gaga, Britney Spears, Rihanna และ Justin Timberlake

ทงนอาจกลาวไดวาแบรนดสนคาทเชอมโยงกบนกรองจะสามารถสรางความผกพนกบ

ผบรโภคไดดกวา

สำาหรบการใชดนตรในอตสาหกรรมโฆษณานน พบวามแนวโนมทจะใชทวงทำานอง

ของเพลงหรอเมโลดเพอเชอมโยงผบรโภคจากตางวฒนธรรมเขาดวยกน

ตวอยางของการใชดนตรเพอนำาเสนอเรองราวของแบรนดไดอยางยอดเยยม ไดแก

แคมเปญ Wonderfilled ของ Oreo ซงนำาเสนอเรองราวของคกก Oreo ผานภาพยนตร

แอนเมชนและเพลงหลากหลายทวงทำานองทสามารถเขาถงผบรโภคไดหลากหลายกลม

เปาหมาย และ Old Spices แบรนดสเปรยระงบกลนกายของผชายทพยายามหลกเลยง

การชประเดนเรองเพศมาเปนจดขาย เนองจากการสอสารวา Old Spices สามารถ

สรางกลนกายททำาใหผหญงหลงใหลในแคมเปญกอนหนานน ทำาใหแบรนดถกวจารณวา

เปนการดถกเพศหญง โดยในแคมเปญ Mom Song ของ Old Spices ไดใชเพลงสอสาร

ความเสยใจของบรรดาแมๆ ในรปแบบตลกขบขนทจะตองสญเสยลกชายสดทรกของ

ตนใหกบสาวคนอน เนองจากลกชายเลกๆ ไดกลายเปนหนมภายหลงจากทใชผลตภณฑ

Old Spices

Cannes Lions International Festival of

Creativity 2014 สนใจกล มผ บรโภคหญงชาวจน

โดยเชญผบรหารจากเวบไซต Baidu.com ซงเปน

Search Engine ชอดงของจนมารวมแลกเปลยนความ

คดเหน เนองจากปจจบนผหญงจนมรปแบบการดำาเนน

ชวตทแตกตางออกไปจากในอดต ซงสงผลกระทบตอ

รปแบบการตดสนใจใชจายในชวตประจำาวน

ผหญงจนกวา 290 ลานคนเขาถงสอออนไลน และ

Keyword ทผหญงจนคนหาผาน Search Engine มาก

ทสดคอคำาวา ‘การลดนำาหนก’ และ ‘Anti-aging’

เมอพจารณาตามกลมอาย Baidu.com ระบวา

หญงสงวยชาวจนชอบเตนระบำาในสวนสาธารณะ และ

ชอบซอทอง ในขณะทสาวจนวยทำางานจะชอบเดนทาง

ทองเทยว โดยเฉพาะการเดนทางไปยงประเทศเกาหล

เพอทำาศลยกรรม สาวจนทมการศกษาดจะคนหารกแท

สวนสาววยรนจะคนหาเรองราวเกยวกบดารา นกรอง

โดยนกรองยอดนยมไดแก เจย โชว นกรองและนกแสดง

ชาวไตหวน

แนวโนมทางการตลาดทสำาคญอกประการหนง

ของตลาดผบรโภคสาวชาวจน ไดแก การเตบโตอยาง

กาวกระโดดของกลม ‘Hai Tao’ หรอกลมคนทนยม

สงซอสนคาแบรนดเนมทางอนเทอรเนต โดยประเทศ

ยอดนยมทกลม ‘Hai Tao’ นยมสงซอสนคา ไดแก

สหรฐอเมรกา ญปน เยอรมน และฝรงเศส

Music ปน Cannes Lions International Festival of

Creativity 2014 ไดใหความสำาคญกบวงการเพลง

โดยจดใหเปน Music Day เนองจากอตสาหกรรมเพลง

จำาเปนตองปรบตวเพอใหสามารถอยรอดในวงการ

การตลาดทมอตราการแขงขนทสงมากในปจจบน

องคกรชนนำาในวงการเพลงอยาง Universal

Music และ Sony Music ตางชออกมาใหเหนวาเนอหา

ของดนตร สามารถขบเคลอนการบอกเลาเรองราว

ของแบรนดไดอยางมประสทธภาพผานรปแบบการ

สรางความสมพนธระหวางสนคา ดนตร นกรอง และ

แฟนเพลง

โดยบคคลทมชอเสยงทไดรบการตดตามขาวสาร

และเรองราวผานสอสงคมออนไลน 10 อนดบแรก

ของโลกในป 2014 สวนใหญเปนนกรอง เชน 10 อนดบ

แรกของบคคลทมยอดผตดตามผาน Instagram เปน

นกรองถง 5 ราย เชนเดยวกบ 7 ใน 10 อนดบแรก

ของผทมยอดผตดตามผาน twitter กเปนนกรองจาก

ฝงอเมรกา ไมวาจะเปน Katy Perry, Justin Bieber,

47|Tourism Journal


แนวโนมการเปลยนแปลงในการใชภาพถายอนๆ ไดแก ภาพเดกๆ ททำากจกรรม

จะตองมหนาตาหลากหลายเชอชาตมากขน ภาพครอบครวจะเนนความสมพนธระหวาง

พอกบลก การทำากจกรรมรวมกนในบาน ภาพผหญงทำากจกรรมตางๆ ในขณะทแนวโนม

การใชภาพของผชายในสอตางๆ เรมลดลง

นอกจากน ผ บรโภคในปจจบนมกไมเชอความสวยงามของสนคาและบรการ

ทถกสอสารผานสอโดยเจาของแบรนด ซงรวมไปถงความสวยงามของแหลงทองเทยว

หองพกในโรงแรม ตวอยางทเหนไดชดเจน ไดแก TripAdvisor เวบไซตดานการทองเทยว

ชอดง ทตองจดพนทสำาหรบการ Review ภาพทงในสวนทเปนภาพถายจากนกทองเทยว

และภาพถายจากเจาของแบรนด

Technology and Innovation เทคโนโลยถกใชสำาหรบแคมเปญทางการตลาดเพอสงเสรมการสรางแบรนด

โดยเฉพาะการสงเสรมการตลาดผานโทรศพทเคลอนทซงถอไดวาเปน Gadget ทมา

แรงทสดในปจจบน รวมทง Wearable Device ซงเปนทคาดหมายวาจะเขามาแทนท

โทรศพทเคลอนทในอนาคต

จากการศกษาพบวาผบรโภคใชเวลากบแคมเปญทางการตลาดผานทางโทรศพท

เคลอนทรอยละ 20 ขณะทมการลงทนงบประมาณในสวนนแครอยละ 4 สวนแคมเปญ

ทางการตลาดในสออนๆ ทผบรโภคใชเวลารอยละ 25 จะตองลงทนดวยงบประมาณ

ในสดสวนสงถงรอยละ 40

สำาหรบ Wearable Gadget หรออปกรณไฮเทค

ทมาแรงในปจจบน และกลายเปนนวตกรรมทางโฆษณา

จากผลงานในแคมเปญ The Protection ของ Nivea

ทตอกยำาแนวคดในแงของการปกปองทมากกวาการ

ปกปองผวจากแสงแดด หาก Nivea ยงชวยคมครอง

เดกๆ ใหปลอดภยอกดวย

โดยสวนใหญการพกผอนรมทะเลเปนครอบครว

พอแมจะนอนอาบแดดอยบนหาดและปลอยใหลกๆ

วงเลนกน ซงทำาใหความปลอดภยของเดกๆ เปนสงท

นาวตกกงวล The Protection จงเขามาแกไขปญหา

ดงกลาว โดยพอแมสามารถตดสายรดขอมอออกจาก

หนาโฆษณาบนนตยสารของ Nivea แลวนำาไปผกไวท

ขอมอของเดกๆ ทงน สายรดขอมอดงกลาวจะถกเชอมตอ

ผานแอพพลเคชนบนสมารทโฟนทพอแมสามารถ

ดาวนโหลดไดฟร

แอพพลเคชนของ Nivea จะทำาใหพอแมสามารถ

ตงระยะปลอดภยทลกนอยสามารถวงเลนออกหาง

จากบรเวณทพอแมนอนอาบแดดไดไกลทสด เมอลก

ออกนอกรศมทกำาหนดไวกจะมการเตอนผานเสยงของ

สมารทโฟนเพอใหพอแมสามารถออกตามหาไดอยาง

ทนทวงทกอนหนาทลกนอยจะพลดหลง สายรดขอมอ

ดงกลาวทำาจากกระดาษททนตอความชน จงไมมทาง

เปอยยยแมวาเดก ๆ จะลงไปเลนนำาทะเล และสามารถ

นำากลบมาใชงานไดมากกวา 1 ครง

Image ปจจบนสอเกอบทกประเภทนยมสอสารผานภาพถายและวดโอเปนหลก และเมอ

พจารณารปแบบของการเลอกใชภาพถายและวดโอ พบวาแนวโนมของการเลอกใชภาพ

ในสอตางๆ มการเปลยนแปลงไปจากในอดตอยางเหนไดชด โดยเฉพาะอยางยงการใช

รปของผหญง

ในอดตภาพของผหญงในสอตางๆ จะถกสอในประเดนเรองเพศ ความออนหวาน

ความไรเดยงสา และความเซกซเปนหลก ขณะททกวนนภาพผหญงจะถกใชสอสาร

ในกจกรรมทแตเดมถกจดวาเปนกจกรรมของผชาย เชน ภาพผหญงกำาลงตอยมวย

ภาพผหญงกบกจกรรมผจญภย และภาพผหญงกบเทคโนโลย

นอกจากน ความงามในอดมคตของผ หญงทถกสอสารผานสอกมแนวโนม

เปลยนแปลงจากผหญงผวขาว รปรางผอมบาง เปนผหญงทชนชมกบรปรางทมสวนเวา

สวนโคง รวมทงภาคภมใจกบรปแบบความงามของตนเอง เชน Gabifresh เซเลบผวส

ผซงยนดอวดแฟชนบนเรอนรางขนาด XL ผานบลอกสวนตว



Integrated Media การบรณาการของการสอสารทางการตลาดยงคงประสทธภาพ

ในการสอสารเนอหาของแบรนด ซงไมวาจะใชวธการหรอเทคนคทแปลก

แหวกแนวในการสอสารอยางไรกจะตองเชอมโยงกลบไปทแบรนดใหได

ตวอยางเชน แคมเปญ The Epic Split ของ Volvo ทตองการโปรโมต

รถ 18 ลอ โดยใชดาราฮอลลวด Jean-Claude Van Damme ทม

ทาแยกขาเปนเอกลกษณ มาโชวทาแยกขาระหวางรถบรรทกวอลโว 2 คน

ในภาพยนตรโฆษณาเพอแสดงใหเหนวารถบรรทกดงกลาวมความเสถยร

มาก การสราง Content ลกษณะขางตนทำาใหงานชนนมความแรง

ภาพยนตรโฆษณาชดดงกลาวไดรบการบอกตอในกลมผใชสอสงคม

ออนไลน ดวยยอดผชมมากกวา 70 ลานครงผาน YouTube มการแชรถง

6 ลานครงผานสอสงคมออนไลน

จากการสำารวจความคดเหนของเจาของกจการขนสงดวยรถบรรทก

กวา 2,200 ราย พบวาเกอบครงจะเลอกซอรถบรรทก Volvo สำาหรบ

การจดซอรถบรรทกในกจการของตนในครงถดไป และ 3 ใน 4 ของ

ผตอบแบบสอบถามตดตอตวแทนจำาหนายของ Volvo หรอหาขอมล

จากเวบไซตหลกเพอหาขอมลเพมเตมเกยวกบคณลกษณะพเศษของรถ

นอกจากน ผลการสำารวจยงสรปไดวาแคมเปญ The Epic Split สงผล

กระทบดานบวกตอความรบรแบรนด Volvo วาเปนแบรนดรถบรรทก

ททนสมย รวมทงยงเปนนวตกรรมใหมในวงการขนสง ทงนเจาหนาท

ฝายขายของ Volvo จาก 140 ตลาดทวโลกตางพดเปนเสยงเดยวกนวา

สงแรกทลกคาพดถงเมอมการตดตอระหวางกนคอภาพยนตรโฆษณาชดน

แคมเปญ Magic of Flying #lookup ของสายการบน British

Airways ซงเปนการสรางสรรคชวตใหกบปายโฆษณาบลบอรดขนาดใหญ

ยานใจกลางเมองทมเทยวบนของ British Airways บนผาน โดยเมอม

เครองบนบนผานปายโฆษณาดงกลาว เซนเซอรทตดไวในอาคารสงบรเวณ

ใกลเคยงจะคดกรองเฉพาะชอเทยวบน และจดหมายปลายทางทเครองบน

ทกลำาจะตองมการสงสญญาณระบตวตนตลอดทาง จากนนชอเทยวบน

และจดหมายปลายทางเฉพาะเทยวบนของ British Airways จะปรากฏ

บนปายบลบอรดตามนวของเดกชายทยกขนชเครองบนทกำาลงบนผานปาย

พรอมแฮชแทก #lookup

เมอลกคาใช Search Engine คนหาคยเวรดนกจะถกลงคเขาสหนา

โปรโมชนของ British Airways ทใหบรการในทกเสนทางดวยราคาพเศษ

ในทกเทยวบนทปรากฏในปายบลบอรด

แคมเปญดงกลาวเพมจำานวนยอดผ เขาชมเวบไซตท ไมซำากน

(Unique Visitor) สำาหรบ BA.com มากกวา 75,000 ราย ในชวง

2-3 สปดาหแรกทมการเปดตว มยอดจำานวนผชมภาพยนตรโฆษณาผาน

YouTube กวา 1 ลานครง และมยอด Global Reach ถงกวา 350 ลานราย

ตวอยางสดทายเปนแคมเปญ The Scarecrow ซงเปนแอพพลเคชน

เกมออนไลนผานไอโฟนและไอแพด ของ Chipotle Mexican Grill

แฟรนไชสรานอาหารเมกซกนชอดงระดบนานาชาตทตองการเปลยน

แนวคดดานลบของผบรโภคทมตอการกนอาหารฟาสตฟด โดยการสอสาร

วาอาหารทกจานของ Chipotle จะถกจดเตรยมดวยวตถดบทรบผดชอบ

ตอสงคม รวมทงใชวตถดบทผลตในชมชนทองถน แคมเปญดงกลาว

ถกเปดตวดวยหนงสนในรปแบบแอนเมชน

โดยในวนแรกทเปดตวมยอดการเขาชมหนงสนดงกลาวถง 43 ลาน

ครงผาน YouTube และมยอดดาวนโหลดแอพพลเคชนกวา 250,000 ครง

สำาหรบการเชอมโยงกบแบรนด Chipotle ผเลนจะตองชวยเหลอผลผลต

ทางการเกษตรทงพชและสตวจากอปสรรคตางๆ และเมอผานดาน

แตละขน ผเลนจะไดคปองเพอรบเบอรโตฟรจากราน Chipotle

Nice is a new black

เปนการยมประโยคยอดนยมในวงการแฟชนทชอบประกาศให

สตางๆ มาแทนทสดำาในแตละฤดกาล ในทน Nice is a New Black

หมายถง แนวโนมการนำาเสนอเรองราวของแบรนดผานเรองราวทสอถง

ความด ความหวง ในรปแบบทบรสทธ ตรงไปตรงมา และสอสารถง

อารมณ ความรสก หลกเลยงการเสยดส ความเกลยดชง ความนารงเกยจ

เพอตอบสนองความตองการของผบรโภค อยางไรกตาม การนำาเสนอ

เรองราวขางตนกไมจำาเปนตองเปนเรองเศราเคลานำาตา

ตวอยางทเหนไดชดเจน ไดแก แคมเปญ Reunion ของ Google

ทกลาวถงเรองราวของการกลบมาพบกนอกครงของชายชรา 2 คนทเคย

เปนเพอนเลนกน และตองแยกจากกนภายหลงจากการกำาหนดเขตแดน

ระหวางอนเดยและปากสถานในป 1947 ผานบรการ Search ในรปแบบ

ตาง ๆ ของ Google อยางครบถวน

แคมเปญ Reunion สรางความซาบซงและประทบใจใหกบผชม

ขณะเดยวกนกสรางความหวงใหกบประชาชนของทง 2 ประเทศเกยวกบ

การทบทวนมาตรการการอำานวยความสะดวกดานการตรวจลงตรา

ระหวางประเทศอนเดยและปากสถาน

แคมเปญ (RED) ทนำาโดย BONO นกรองนำาวง U2 เปนแคมเปญ

ทรณรงคเพอชวยเหลอผตดเชอเอดสผานสนคาของแบรนดทมชอเสยง

ระดบนานาชาต เชน เคสไอแพดของ apple คอลเลกชนเสอผาของ GAP

หฟงของ Beats by Dre ภาพยนตรรณรงคเชญชวนใหมการบรจาคเงน

49|Tourism Journal


40 เซนตเพอเปนคายาใน 1 วนสำาหรบผปวยโรคเอดสโดยดารา

ฮอลลวด นกกฬาทมชอเสยง รวมทงรานอาหารและบารชอดงทได

เปลยนรานของตนเองเปน (RED) Restaurant ระหวางวนท 1-10

มถนายนทผานมา เพอระดมเงนทนใหกบองคกร (RED)

ทงน BONO เองไดรบรางวล Lionheart Awards ในงาน Cannes

Lions International Festival of Creativity 2014 จากการดำาเนนงาน

อยางมงมนผานองคกร (RED) ซงนบวาเปนครงแรกทมการมอบรางวลน

ในงานดงกลาว


Brand USA


เรยบเรยง / ภาพ : จรา บวทอง

1

1 หวหนางานวเคราะหตลาดตางประเทศ งานวเคราะหตลาดตางประเทศ

กองกลยทธการตลาด ททท.2 จากการประชม 2nd UNWTO Knowledge Network Global Forum-

Innovation in Tourism: Bridging Theory and Practice ณ เมองเมกซโก ซต ประเทศเมกซโก ระหวางวนท 28-31 พฤษภาคม 2557

51|Tourism Journal

Brand USA


ปจจบน การแขงขนดานการทองเทยวเปนไปอยางเขมขน ประเทศ

ตางๆ ลวนมกลยทธทางการตลาดเพอดงดดนกทองเทยวเขาไปยงประเทศตน

สหรฐอเมรกาเปนอกประเทศหนงทเรมจรงจง โดยมการจดทำา Brand USA ขน

จากการบรรยายของ Alfredo Gonzalez, Senior Vice President Global

Partnership Development, Brand USA2 มรายละเอยดทนาสนใจ ดงน

จดเรมตน

l ในป 2010 มการลงนาม The Travel Promotion Act โดยประธานาธบด

บารค โอบามา และหลงจากนนไมนาน จงเกด Brand USA ขนมา

l เหตผลททำาใหสหรฐอเมรกาตองลกขนมาทำา Brand USA เนองจาก

เกดการตระหนกวา สหรฐอเมรกากำาลงประสบปญหาดานความสามารถในการ

แขงขน หลงจากทไดไป Road Shows และ Trade Shows ในงานตางๆ แลว

พบวา ประเทศอนๆ ทมเทงบประมาณดานการทองเทยวอยางจรงจงมากกวา

สหรฐฯ หลายเทา ซงอาจสงผลกระทบตอผประกอบการดานการทองเทยว

สหรฐฯ อาจสญเสยเครอขายหรอพนธมตรทม รวมทงมองเหนวารายไดจากการ

ทองเทยวเปนพลงผลกดนใหเกดผลดทางดานเศรษฐกจ

Brand USA : A Powerful Force in U.S. Economic Growth Inspiring and influencing international travel to the United States.



Travel Powers the Economy สำาหรบสหรฐฯ การทองเทยวเปนแรงขบเคลอนทสำาคญทางเศรษฐกจ โดยเฉพาะ

ในป 2013 คอ

l มรายไดทางการทองเทยวเปนอนดบ 1 ในหมวดบรการ

n ไดรบนกทองเทยวตางชาต 70 ลานคน มการใชจายประมาณ 181,000 ลาน

เหรยญสหรฐฯ

n สรางงาน 8 ลานงาน แบงเปนทางตรง 5.7 ลานงาน และทางออม 2.3 ลานงาน

โดย 1.3 ลานงานเกดจากการเดนทางเขามาทองเทยวของนกทองเทยวตางชาต

l รายไดทางการทองเทยว คดเปนรอยละ 2.8 ของ GDP ประเทศ

n มยอดขายดานการเดนทางและทองเทยวคดเปนมลคา 1.51 ลานลานเหรยญ

สหรฐฯ

n กอใหเกดรายไดทางภาษใหแกทองถน รฐ และประเทศ คดเปนมลคา 129,000

ลานเหรยญสหรฐฯ

โครงสราง Brand USA เมอเหนความสำาคญของรายไดทเกดจากการทองเทยว ทำาใหเกด Brand USA ขนมา

มโครงสรางคราวๆ ดงน

จดประสงคหลก : เพอเปนแรงขบเคลอนเศรษฐกจของสหรฐอเมรกา โดยความรวมมอ

ทางการตลาดกบพนธมตรในอตสาหกรรมทองเทยวทวโลก

การปฏบตการ (Operations)

n มนกการตลาดจาก 56 พนท (50 รฐ, District of Columbia และ 5 ดนแดน

ปกครองตนเอง เชน Guam, Virgin Islands, Puerto Rico, Northern Mariana Islands

และ American Samoa) ประจำาอยทกรงวอชงตน ด.ซ.

n ใชระยะเวลาปฏบตการ 3 ป

ภารกจ (Mission)

n เพมจำานวนนกทองเทยวและคาใชจายทางการทองเทยว ผานทางจดเชอมตอหรอ

Gateway เมองและรฐตางๆ

การสนบสนนงบประมาณ (Funding)

n สนบสนนงบประมาณโดยผานเครอขายพนธมตรตางๆ ซงไมรวมถงการสนบสนน

งบประมาณจากรฐบาลกลางอกประมาณ 100 ลานเหรยญสหรฐฯ ตอป

หลกการดานการตลาด (Marketing Principles)

n เพมและสรางมลคา

n ไมสามารถเปนทกสงทกอยางใหทกคนได แตควรเปนบางสงบางอยางใหกบทกคน

แคมเปญทางการตลาดท Brand USA น�ามาใช

Consumer Campaign

n ปลอยแคมเปญโดยมงเนน 10 ตลาดหลก ซงเปนตลาดทเดนทางเขามายง

สหรฐอเมรกา คดเปนรอยละ 90 ไดแก เมกซโก แคนาดา สหราชอาณาจกร ออสเตรเลย

เกาหลใต จน ญปน เยอรมน บราซล และนวซแลนด

n ขยายชองทางเครอขายดจตอลและสงคมออนไลน จดทำาเปน 11 ภาษา

เพมจำานวน Fan Page ใน Facebook (Discover America) เปน 5 ลานคน (ปจจบน

4.5 ลานคน ) เพมจำานวนผเขาเยยมชมเวบไซตหลก http://www.discoveramerica.com

เปน 7 ลานครง

Trade Outreach

n มผแทนการตลาดใน 20 ตลาดตาง-

ประเทศ

n เขารวมงาน International Shows

ทม USA Pavilions จำานวน 24 งาน

n มการอบรมภารกจงานขาย การจด

Road Shows และการขายแหลงทองเทยว

n จด Mega Fam Trips

Programs and Platforms

n จดทำางานวจยเกยวกบพฤตกรรมและ

ขอมลผบรโภค ทงในดานความสามารถทางการ

แขงขนและการคาดการณ จำานวน 12 ตลาด

n ทำาหนงสอแนะนำาแหลงทองเทยว

‘Brand USA Global Inspiration Guide’ จำานวน

มากกวา 5 แสนเลม 10 ภาษา สำาหรบ 18 ตลาด

n ออกแบบ USA Discovery Program

ใหม ม งเนนไปสผ ขายปลกหรอ Retail ทตอง

ตดตอลกคาโดยตรง โดยสรางโปรแกรมการอบรม

มรปแบบตางๆ หลากหลาย ในปจจบน มเอเยนต

ทสหราชอาณาจกรประมาณ 2,500 คนซงเขา

โปรแกรมน ในป 2014 จะจดการอบรมในตลาด

อนๆ เชน ออสเตรเลย จน บราซล และอนเดย

ในภาษาตางๆ และม Incentives ใหกบเอเยนต

ทเขาเรยนในคอรสตางๆ เชน ไดเดนทางมา

สหรฐอเมรกาฟร

n สราง Air Team USA โดยรวมมอกบ

สายการบนเพอเพมเสนทางมายงสหรฐอเมรกา

เชน ความรวมมอกบ Lufthansa, Qantas และ

British Airways

n National Geographic Road Trip

รวมจดทรปกบ National Geographic และมการ

ถายทำาออกรายการ

n จดทำา Student Travel Association

ซงมสมาชกกวา 2 ลานคนทนยมเดนทางทองเทยว

n กำาลงสรางหนงเกยวกบการทองเทยว

แบบทไมเคยมมากอน เปนการ Showcase แหลง

ทองเทยวในสหรฐอเมรกา โดยความรวมมอกบ

IMAX เปนหนงทนสรางสง

53|Tourism Journal


Experience Pillars

สำาหรบ Brand USA ไดมการแบงสนคาทางการทองเทยวออกเปน

4 เสา โดยมงเนนประสบการณของนกทองเทยวเปนหลก ประกอบดวย

l Great Outdoors เปนกจกรรมสนทนาการกลางแจงในสถานท

ตางๆ เชน สวนสาธารณะ ชายหาด สวนสตว พพธภณฑสตวนำา ตกปลา

ปนเขา ปนจกรยาน ชมสวนดอกไม เดนทางโดยรถไฟ ขบรถตามเสนทาง

ทมทวทศนสวยงาม การเลนกฬาตางๆ เปนตน

l Urban Excitement เปนการเดนทางทองเทยวในเมอง

ใหญ ชมสถาปตยกรรมทสำาคญ Walking Tour ในเสนทางตางๆ

ชอปปง ชมวถชวตตามทองถนน ชมศลปะการแสดง หรอดผคน

ทนาสนใจ

l Indulgence เปนการผอนคลาย ปลอยกายใจใหสนก

เชน การเลนเกม เทยวสวนสนก ทำาสปา ฟงเพลง กนอาหาร

พกผอนในรสอรท และเทยวสถานบนเทงยามคำาคน

l Culture เปนการทองเทยวเชงวฒนธรรม เชน การเขา

ชมงานศลปะในพพธภณฑหรอแกลเลอร การเขารวมงานเทศกาล

และกจกรรมตางๆ การเขาชมโบราณสถานและอนสาวรย การ

เขาชม Hollywood และ Rock and Roll เปนตน

จากการสราง Brand USA ซงเนนหนกในการรวมมอกบ

เครอขายทมมากกวา 400 ราย สหรฐอเมรกาจงตงเปาไววา

จะไดรบนกทองเทยวตางชาตทเดนทางเขามาทองเทยวใน

ประเทศอเมรกาประมาณ 100 ลานคน ในป 2021


จากการทคณะทำางานเตรยมการปฏรปเพอคนความสขใหคนในชาต ไดขอความรวมมอดานแนวคดและขอมลเพอการปฏรป

ประเทศไทยในดานตางๆ มายงสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (นดา) และกระผมไดรบมอบหมายใหนำาเสนอในประเดนของแนวทาง

การปฏรปการทองเทยว ซงเปน 1 ใน 16 ดานของ ‘นดาโมเดล‘ ทเตรยมการนำาเสนอใหกบ คสช. ตอไป จงขอแลกเปลยนขอมล

ในประเดนตางๆ ดงน

1. ประเดนของการปฏรป

อตสาหกรรมการทองเทยวเปนอตสาหกรรมทเปนกระดกสนหลงของประเทศ และมความสำาคญตอโครงสรางเศรษฐกจของ

ประเทศไทย เปนอตสาหกรรมทประเทศไทยมขดความสามารถในการแขงขนทสงทงในดานอปสงคและอปทาน อยางไรกตาม การ

บรหารอตสาหกรรมการทองเทยวของประเทศไทยใหมขดความสามารถในการแขงขนทสงขนและมการพฒนาอยางยงยนยงขน จำาเปน

ตองมการปฏรปเงอนไขและขอจำากดของการพฒนาหลายประการ

แนวทางการปฏรปการทองเทยวไทย


เมอวเคราะหเชงลกถงอตสาหกรรมการทองเทยวไทยพบวาจะมนยสำาคญตอโครงสราง

เศรษฐกจและสงคมไทยมากยงขน อยางไรกตาม ดวยสภาพแวดลอมทางการแขงขนทเปนพลวต

และซบซอนยากตอการพยากรณ ทำาใหเกดความทาทายในการดำาเนนงานเปนทวคณ ในขณะท

หลายภาคสวนไดผลกดนใหประเทศไทยมศกยภาพในการแขงขนทสงขน แตขณะเดยวกนกมความ

จำาเปนยงยวดทตองบรณาการมตตางๆ ในการพฒนาการทองเทยวใหกาวสความยงยนมากขน

เรอง : รศ.ดร. เทดชาย ชวยบำารง1

1 คณบด คณะการจดการการทองเทยว สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (นดา)

นายกสมาคมนกวชาการการทองเทยว (ประเทศไทย)

55|Tourism Journal


2. สภาพปญหา

ในการพฒนาการทองเทยวสความยงยนนน มมตการพฒนาทตองจดการใหเกด

‘ความสมดล‘ ทสำาคญอย 4 มต กลาวคอ มตเจาบาน/อปทาน (Host) มตผมาเยอน

(Guest) กลไกการบรหารจดการการทองเทยว (Tourism Mechanism) และมตดานคณภาพ

การบรการ (Service Quality) หากเราวเคราะหอยางลกซงถงปญหาการพฒนาการทองเทยว

ของไทยตงแตอดตจนถงปจจบน พบวา ปญหาของการทองเทยวของประเทศไทยไมได

อย ท ‘จำานวน‘ ของผ มาเยอน (นกทองเทยว-Demand) สงเกตไดจากจำานวนของ

นกทองเทยวทเพมขนอยางตอเนอง แมประเทศไดเผชญกบวกฤตตางๆ มากมาย หากแต

ปญหาคอ ‘คณภาพ‘ ของนกทองเทยว อยางไรกตาม ปญหาสำาคญทถกมองขามมาโดยตลอด

และปญหานเองสงผลกระทบโดยตรงตอการไดมาซงนกทองเทยวคณภาพ คอ การจดการ

ฐานทรพยากรและผลตภณฑการทองเทยว (Supply) ทขาดประสทธภาพ เนองจากอำานาจ

ในการพฒนาและจดการ Supply กระจายไปยงหนวยงานตางๆ มากมาย อาท องคกร

ปกครองสวนทองถน (อปท.) กระทรวงและหนวยงานตางๆ สงผลใหการจดการอปทาน

ทางการทองเทยวไรทศทาง ไมมเอกภาพมากนก รวมทงเกดการกระจายตวของอำานาจ

ในการบรหารจดการ ซงสวนทางกบนโยบายการพฒนาและการตลาดของหนวยงานทางการ

ทองเทยวหลก สะทอนภาพของการพฒนาและการจดการท ‘ขาดองครวม‘ (Holistic)

และ ‘ขาดการบรณาการ‘ (Integration)

นอกจากนยงมปญหาดานการกำากบดแล (Regulator) โดยเฉพาะการบงคบใช

กฎหมายตางๆ (Law Enforcement) ทเกยวของกบอตสาหกรรมการทองเทยว ทง

(1) การรกลำาพนทอทยานและพนทสาธารณะ

ของผประกอบการโรงแรมและธรกจบรการการ

ทองเทยว เชน การสรางรสอรทในพนทอทยาน

และความไรระเบยบของผ ประกอบการเตยง

ผาใบบรเวณชายหาด เปนตน (2) การพจารณา

ใหใบอนญาตสถานประกอบการทองเทยวและ

โรงแรมท ไม มมาตรการป องกนมลพษและ

ผลกระทบอยางเพยงพอ (3) การกำากบดแลธรกจ

ทวรและบรการการทองเทยวทดำาเนนธรกจเกนกวา

ขอบเขตธรกจทไดรบใบอนญาต (4) การตดตาม

และดำาเนนคดกบธรกจทเอาเปรยบหรอหลอกลวง

ผบรโภคคอนกทองเทยว ทงธรกจรถแทกซ ธรกจ

กลางคน และธรกจจำาหนายของทระลก เปนตน

เมอมาดว าเพราะเหตใด ‘อตสาหกรรม

การทองเทยวจงมความสำาคญมากยงขนนน‘

พบว าทศทางการพฒนาเศรษฐกจโลกจะม

การเคลอนตวจากสงทเรยกวา Heavy Industry

ไปส Soft Industry เพมมากขน ซงอตสาหกรรม


การทองเทยวและบรการกเปนสวนหนงของ Soft Industry และสาเหตท Soft Industry

เขามามบทบาทสำาคญในการพฒนาโลก ตวอยางในหลายประเทศ เชน ญปน เกาหล

มาเลเซย สงคโปร ฯลฯ กไดใหความสำาคญกบ Soft Industry เนองมาจากตนทน

ของการผลตอยในวถชวต วฒนธรรม เพราะฉะนนจากจดเรมตนนเอง ทำาใหรฐบาล

ไทยในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 ไดเนนแนวคดเศรษฐกจ

เชงสร างสรรค ทหนมามองทนปญญา ทนมนษย ในการยกระดบส การพฒนา

เศรษฐกจดวย จากการสำารวจของหลายๆ หนวยงาน พบวาอตสาหกรรมทสงผลตอ

เศรษฐกจของไทยในป พ.ศ. 2555-2574 มอยางนอย 5 อตสาหกรรม ซงสงผลตอการพฒนา

เศรษฐกจของประเทศ อนไดแก อตสาหกรรมยานยนตและชนสวนยานยนต อตสาหกรรม

สงทอและเครองนงหม อตสาหกรรมยาง อตสาหกรรมอญมณและเครองประดบ และ

อตสาหกรรมอาหาร

ในสวนของอตสาหกรรมยานยนต นายกสมาคมผสงออกรถยนตไดออกมายนยนวา

ประเทศไทยยงครองอนดบ 1 ในการสงรถยนตไปขายในประเทศตางๆ ทวโลก สำาหรบ

อตสาหกรรมชนสวนยานยนตนนกเกดคำาถามวาประเทศไทยไดรบประโยชนมากนอย

แคไหน เนองจากโรงงานทมสวนใหญเปนโรงงานประกอบชนสวนรถยนต รายไดจะตกอย

ในประเทศมากนอยแคไหน ในสวนของอตสาหกรรมสงทอและเครองนงหม ประเทศไทย

มจดแขงคอ ทกษะ ความมหวคดเชงศลปะของคน และเมอตรวจสอบแลวพบวาผประกอบการ

สวนใหญยงเปนคนไทย ทำาใหมนใจไดวาไทยนาจะไดรายไดจากสวนนเตมท ถดไปเปน

อตสาหกรรมยาง ถงแมวาในชวงหนงราคายางจะเพมขน แตมการตรวจสอบโดยงานวจย

หลายชนวาอตสาหกรรมยาง ยางโลกไมไดมความตองการมากขน สวนอตสาหกรรมอญมณ

และเครองประดบ พบวารายไดสวนใหญไมไดอยทวตถดบโดยตรง แตอยทเครองประดบ

ทใชการออกแบบทไมไดใชอญมณราคาแพง เชน ตมห เขมกลด เปนตน ซงมสดสวนรายได

สงกวา Sector อนๆ ในอตสาหกรรมอญมณและเครองประดบ ในสวนของอตสาหกรรม

อาหาร โครงการครวไทยสครวโลกยงคงเปนศกยภาพสำาคญของประเทศไทย แตกเกด

คำาถามวาวธการทเราจะสามารถเชอมโยงอตสาหกรรมหลกทง 5 ทเปนอตสาหกรรมตนนำา

ไปสอตสาหกรรมปลายนำาซงกคอ อตสาหกรรมบรการและการทองเทยว กระบวนการตองทำา

อยางไร หมายความวาโจทยของประเทศไทยจะเอาอตสาหกรรมอาหารไปเชอมโยง

กบอตสาหกรรมทองเทยว กลายเปน Gastronomic Tourism หรอ Food Tourism

จะนำาอตสาหกรรมสงทอและเครองนงหมมาเชอมโยงกบอตสาหกรรมทองเทยวไดอยางไร

ในฐานะสงของทระลกหรองานมหกรรมตางๆ กเกดคำาถามขนมาอกวาทำาไมรายไดของ

ประเทศไทยซงมาจากอตสาหกรรมการทองเทยวเปนอนดบตนๆ แตกระบวนทศนในการ

พฒนาการทองเทยวไมไดมองอตสาหกรรมทองเทยวและบรการเปนอตสาหกรรมตนนำา

คอ เปนอตสาหกรรมทรฐบาลตองใหความสำาคญแตกลบไปมงเนนอตสาหกรรมอนๆ ทเปน

องคประกอบและพยายามหาทางเชอมโยงมายงอตสาหกรรมทองเทยวและบรการ ซงทผานมา

หลายภาคสวนคดวาเมอจดการอตสาหกรรมอยางอนดแลว อตสาหกรรมการทองเทยวและ

บรการกจะดเอง ซงโดยสวนตวกระผมเหนวาเปนการมองทผด เพราะภาครฐตองพงเปาไปท

การทองเทยวเปนหลก เนนบรหารจดการอตสาหกรรมทองเทยวและบรการแลวหนไปมอง

วาจะนำาไปเชอมโยงกบอตสาหกรรมอนๆ อยางไร

3. วตถประสงคทตองการแกไข

1. เพอยกระดบขดความสามารถในการแขงขนของอตสาหกรรมการทองเทยวไทย

2. เพอปรบสภาพแวดลอมและโครงสรางของอตสาหกรรมการทองเทยวใหเออตอ

การพฒนาทยงยน


4. ขอเสนอแนะในการปฏรป การทองเทยว

ปญหาดานอปทานการทองเทยวของไทย

(ดานสนคาและผลตภณฑทางการทองเทยว)

1. จำาเปนตองสรางผลตภณฑทางการทองเทยว

ทแตกตาง ทตองใชทกษะในการจดการขนสง

เพอสรางศกยภาพการแขงขนกบประเทศตางๆ

โดยเฉพาะอยางยง ASEAN เชน สปา การทองเทยว

เชงการแพทย (Medical Tourism) การทองเทยว

อาหารไทย (Gastronomic Tourism) การทองเทยว

เชงวฒนธรรม (Cultural Tourism) การทองเทยว

การประชมและการจดนทรรศการ (MICE) และ

การทองเทยวเรอสำาราญ (Cruise Tourism)

2. พฒนาการทองเทยวเชอมโยงกบกล ม

ประเทศอนโดจน โดยเฉพาะการพฒนาความรวมมอ

ในดานการผานแดน ศลกากร ตามดานตางๆ

การพฒนาความรวมมอในดานการขนสงทงในดาน

ถนน พาหนะ และการขนสงระบบราง

3. รกษาฐานทรพยากรและสร างมลค า

และคณคาทางการทองเทยวทางทะเล (Beach

Tourism) และการทองเทยวเชงวฒนธรรม

(Culture-Based Tourism) อยางจรงจง ตลอดจน

การคนหาและสรางอตลกษณอยางเดนชดของ

ทรพยากรการทองเทยวเหลานน และการแสวงหา

และใชประโยชนจากทรพยากรทองเทยวเหลานน

อยางรคณคา

4. ทบทวนการวาง Positioning ของประเทศ

ไทยในฐานะเปน Gateway และ Airport Hub

หรอสรางมาตรการการลด Leakage

5. เรงมาตรการและควบคมการสรางโรงแรม

ในเมองทองเทยวหลก

6. สงเสรมการทองเทยวภายในประเทศ

(Domestic Tourism)

7. ปฏ ร ปการจ ด ระ เบ ยบการใช พ น ท

สาธารณะในแหลงทองเทยว เพอเปนการเสรมสราง

ขดความสามารถในการแขงขนของอตสาหกรรม

การทองเทยว โดยเฉพาะพนทสาธารณะสำาหรบ

นกทองเทยว เชน บรเวณรมชายหาด บรเวณ

จดเรยกรถสาธารณะในสถานขนสง/รถไฟ/

สนามบน บรเวณ (แผงลอยบน) ทางเทา เปนตน

8. การพฒนาขดความสามารถในการสรรสราง

มลคาเพมใหกบผลตภณฑการทองเทยวของ

ผประกอบการทองถน ทงธรกจทพก ธรกจบรการ

57|Tourism Journal


59|Tourism Journal

เพอการพกผอน และธรกจผลตและจำาหนายของ

ทระลก เพอใหผลประโยชนจากการทองเทยวตกลง

สชมชนและทองถนใหไดมากทสด

ปญหาดานอปทานการทองเทยวของไทย (ดานกลไกการบรหารจดการการทองเทยว)

1. เรงเสรมสรางความเขมแขงของคณะ-

กรรมการการทองเทยวแหงชาตและอาจยกระดบส

การเปนองคกรประสานและสงเสรมการพฒนาการ

ทองเทยวแหงชาตเพอเพมความเปนเอกภาพ

2. Reorganizations และรวมศนยองคกร

การทองเทยวของประเทศ

3. วางระบบและกลไกในการจดเกบภาษ

การทองเทยวกบนกทองเทยวตางชาต (Tourism

Taxes) ผานการเกบคาทพก

4. เรงสราง Tourism Roadmap ภายใต

ความเปลยนแปลงเพอเพมขดความสามารถในการ

รองรบนกทองเทยวระยะยาวและแผนการจดการ

ความเสยงและวกฤตการทองเทยวของไทย

5. เรงวางโครงสรางและระบบในการจดทำา

บญชรายไดประชาชาตการทองเทยว (Tourism

Satellite Account-TSA) ผานการปรบปรงการ

จดเกบขอมล ผลตภณฑมวลรวมจงหวด (GPP)

หรออนๆ

6. การสงเสรมใหหนวยงานสงเสรมการ

ทองเทยวทำาหนาทเปน Marketing Intelligence

Unit ในการเผยแพรใหความรเกยวกบพฤตกรรม

และความตองการของนกทองเทยวกลมประเทศ

ตางๆ ใหกบผประกอบการในอตสาหกรรมการ

ทองเทยว เพอใหสามารถพฒนาสนคาและบรการ

การทองเทยวไดตรงกบความตองการของนก

ทองเทยวกลมเปาหมาย

7. การเสรมสร างขดความสามารถการ

บรหารการพฒนาการทองเทยวขององคกรปกครอง

สวนทองถน โดยเฉพาะในเขตพนททมโครงสราง

เศรษฐกจองกบภาคการทองเทยวเปนหลก เพอ

ใหองคกรปกครองสวนทองถนเหลานสามารถ

ขบเคลอนการพฒนาการทองเทยวในพนท ได

อยางมเอกภาพ ตอเนอง และตอบสนองตอความ

ตองการของทองถน

8. การลดสวนรวไหลออกนอกประเทศจาก

รายรบทไดรบจากนกทองเทยว

9. ทบทวนการไมตองขอรบการตรวจลงตรา (VISA) การเขาประเทศของนกทองเทยว

จากประเทศทสรางปญหาใหกบประเทศ

10. พฒนาศกยภาพและความนาเชอถอของตำารวจทองเทยวของไทย (อนดบ 7 ใน

AEC โดย World Economic Forum - WEF 2013)

11. เรงสรางระบบสนบสนนการตดสนใจเพอชวยการวางแผนพฒนาการทองเทยว

ของชาต (Decision Support System for Tourism Planning and Development)

12. ปรบปรงและพฒนากฎหมายทเกยวของกบการพฒนาการทองเทยว เรงปฏรป

การบงคบใชกฎหมายใหเปนไปตามเจตนารมณของกฎหมายในทกสวนงานทเกยวของกบ

การทองเทยว โดยปราบปรามการทจรตของเจาหนาทผบงคบใชกฎหมายทงในสวนของ

การใหใบอนญาตประเภทตางๆ (เชน มคคเทศก โรงแรม ธรกจทวร การถอครอง

ทดน แรงงานตางดาว เปนตน) การกำากบดแลความสงบเรยบรอย และความปลอดภย

(เชน ตำารวจทองเทยวและตำารวจ) การกำากบดแลการประกอบธรกจอยางเปนธรรม

ไมสรางปญหาใหกบสงคมและสงแวดลอม (เชน เสยงดง นำาเสย การผกขาดแบบมาเฟย

เปนตน) และการกำากบดแลและควบคมการประกอบธรกจของคนตางดาวทดำาเนนธรกจ

ในอตสาหกรรมการทองเทยวเกนกวาทกฎหมายกำาหนด ตลอดจนการดำาเนนธรกจของ

ชาวตางชาตโดยมคนไทยเปนตวแทน (นอมน)

13. เรงเสรมสรางศกยภาพวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมทางการทองเทยวไทย

14. พฒนาทนมนษยทางการทองเทยวไทย (ทงจำานวนและคณภาพ) ในดานภาษา

องกฤษและความเขาใจขามวฒนธรรม (ผใหบรการ) รวมทงทกษะและความรดานนโยบาย

การวางแผน การพฒนา และจดการการทองเทยวแบบบรณาการ (ทกภาค โดยเนนองคกร

ปกครองสวนทองถน-อปท.)

15. เรงปลกจตสำานกใหกบชมชนเพอใหเขามสวนรวมในการบรหารจดการดานแหลง

ทองเทยว

16. จดทำายทธศาสตรการปฏรปการเพมขดความสามารถในการรองรบนกทองเทยว

ในระยะยาว ทงในดานการพฒนาสาธารณปโภค การขนสงเชอมโยง การขนสงในเมอง

ทองเทยว การบรหารการไหลของนกทองเทยว และการกระจายนกทองเทยว

ปญหาดานอปสงคการทองเทยวไทย (ดานการตลาดการทองเทยว)

1. สงเสรมการมงเนนการดำาเนนกจกรรมการตลาดเพอดงดด/รกษานกทองเทยว

คณภาพ พรอมกบการรณรงคสงเสรมพฤตกรรมการทองเทยวแบบรบผดชอบใหกบ

นกทองเทยวกลมทมความเสยงตอการสรางผลกระทบสงผานทางชองทางตางๆ

2. เพมจำานวนนกทองเทยวกลมใหมทมคณภาพ

หมายเหต : ขอมลจากการบรรยาย ‘เวทเสนอความคดเหนเกยวกบแนวทางปฏรปประเทศไทย‘วนท 26 สงหาคม 2557 ณ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร



S p e c i a l


61|Tourism Journal

S p e c i a l

รฐมนตรวาการกระทรวงการทองเทยวและกฬา

กอบกาญจน วฒนวรางกร

นางกอบกาญจน วฒนวรางกรรฐมนตรวาการกระทรวงการทองเทยวและกฬา1ใน13นกธรกจสตรชนน�าระดบโลก

TheLeadingWomenEntrepreneursoftheWorld,นกธรกจสตรดเดนเนองในวนสตรสากล8มนาคม2550โดยกระทรวง

การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย,TheWomenWhoMakeaDifferenceAwards2012โดยนตยสารThailandTatler

และรางวลอนๆเชนสตรไทยดเดนสภาสตรแหงชาตฯป2555และนกทรพยากรมนษยดเดนแหงประเทศไทยประจ�าป2550

โดยสถาบนพฒนาทรพยากรมนษยมหาวทยาลยธรรมศาสตร

ส�าหรบประวตการท�างานด�ารงต�าแหนงประธานกรรมการบรหารบรษทโตชบาไทยแลนดจ�ากด,บรษทไทยโตชบาอตสาหกรรม

จ�ากด,บรษทไทยโตชบาไลทตงจ�ากด,บรษทไทยโตชบาฟลออเรสเซนทแลมปจ�ากด,บรษทสวนอตสาหกรรมบางกะดจ�ากดและกรรมการ

บรษทมตรกรดเวลลอปเมนทจ�ากดตงแตป2547จนถงปจจบน

ดานการศกษาจบการศกษาระดบปรญญาตรดานสถาปตยกรรมทRhodeIslandSchoolofDesignรฐโรดไอแลนดสหรฐอเมรกา

ไดรบประกาศนยบตร‘DirectorCertificateProgram’และ’TheRoleofChairmanProgram‘จากสถาบนกรรมการบรษทไทย

และปรญญาบตรวทยาลยปองกนราชอาณาจกรป2549(ปรอ.19)/(วปอ.49)

ค�าแถลงนโยบายดานการทองเทยวของคณะรฐมนตรพลเอกประยทธจนทรโอชานายกรฐมนตรแถลงตอสภานตบญญตแหงชาต

เมอวนศกรท12กนยายน2557

“ชกจงใหนกทองเทยวตางชาตเขามาเทยวในประเทศไทยโดยพจารณามาตรการลดผลกระทบจากการประกาศใชกฎอยการศก

ในบางพนททมตอการทองเทยวในโอกาสแรกทจะท�าไดและสรางสงจงใจและสงอ�านวยความสะดวกทเกอกลตอบรรยากาศการทองเทยว

สงเสรมการทองเทยวทครอบคลมแหลงทองเทยวอนมลกษณะโดดเดนรวมกนหรอจดเปนกลมไดเชนกลมธรรมชาตประวตศาสตร

ศลปวฒนธรรมภมปญญาทองถนและสขภาพเชนน�าพรอนธรรมชาตทงจะใหเชอมโยงกบผลตภณฑทพฒนาจากวถชมชนรวมทง

พฒนาแหลงทองเทยวในประเทศทงทเปนแหลงทองเทยวเดมและแหลงทองเทยวใหมโดยเนนการใหความรและเพมมาตรฐานความ

ปลอดภยในชวตและทรพยสนการควบคมสนคาและบรการใหมคณภาพราคาเปนธรรมตลอดจนการอ�านวยความสะดวกในดานตางๆ

แกนกทองเทยว”

เรยบเรยง :กองวจยการตลาด

รายนามรฐมนตรวาการกระทรวงการทองเทยวและกฬา

1. นายสมศกด เทพสทน (3 ตลาคม 2545 - 10 มนาคม 2548)

2. นายสนธยา คณปลม (11 มนาคม 2548 – 1 สงหาคม 2548)

3. นายประชา มาลนนท (2 สงหาคม 2548 – 19 กนยายน 2549)

4. รอยโทสวทย ยอดมณ (8 ตลาคม 2549 – 5 กมภาพนธ 2551)

5. นายวระศกด โควสรตน (6 กมภาพนธ 2551 – 17 กนยายน 2551)

6. นายชมพล ศลปอาชา (22 ธนวาคม 2551 – 21 มกราคม 2556)

7. นายสมศกย ภรศรศกด (2 เมษายน 2556 – 22 พฤษภาคม 2557)

8. นางกอบกาญจน วฒนวรางกร (31 สงหาคม 2557 – ปจจบน)

61|Tourism Journal


บางคนเรยกการทองเทยวแบบนวาDarkTourismหรอการทองเทยว

ในดานมดของมนษยบางคนเรยกวาGriefTourismหรอการทองไปใน

ความโศกเศรา(ของคนอน-และในหลายกรณกของตวเองดวย)บางคน

เรยกวาThanatourismซงไมใชธนทวรแบบภาษาไทยทแปลวาเทยวดวย

เงนแตมาจากThanatosในภาษากรกทหมายถงความตายอนรนแรง

เมอน�ามารวมกบการทองเทยวจงเปนการเทยวทวรเพอยลโฉมความตาย

อนแรงรายของใครบางคนจนบางคนตองเรยกการทองเทยวแบบนวา

เปนBlackTourismหรอการทองเทยวสด�ากนเลยทเดยว!

มการศกษาวจยดานการทองเทยวมาตงแตป1996พบวา

การทองเทยวแบบหนงเรมไดรบความนยมขนมาเรยกวาการทองเทยว

เพอดสถานททเคยเกดเหตการณสงครามตางๆ(เรยกวาWarTourism)

ถาคณเคยไปปราสาทเอดนบะระในสกอตแลนด คณจะพบวา

ในชวงปหลงๆนมการจดโซนใหมเปดเปนนทรรศการใน(อดต)คกใตดน

ของตวปราสาทซงเคยใชเปนทคมขงนกโทษและเชลยศกตางๆตงแต

เมอหลายรอยปกอนและมคนตายทบถมกนอยในนนมากมายโดยไรชอ

เพราะสวนใหญคอ ‘ทหารเลว’ทไมมใครคดวาควรคาแกการจดจ�า

จารกอะไร

Black Tourismการทองเทยวทตองจบตามอง!

การทองเทยวนมหลากหลายรปแบบจดหมาย

ปลายทางกกวางไกลกวาทคนเราคดกนมากมายนก

การทองเทยวแบบหนงซงเกดขนมานานแลว

(อยางนอยๆกนาจะหลายรอยป)แตเพงจะมา‘บม’

เอาเมอไมนานมานคอการทองเทยวไปในสถานท

ทเกด‘หายนะ’ขนกบอะไรสกอยางไมวาจะเปนสถานท

หรอชวตผคนกตาม

เรอง :โตมรศขปรชา ประวตศาสตรสวนนของปราสาทเอดนบะระ

เคยถกเมนเฉยอยนานปผคนไปปราสาทแหงน

เพอชนชมความงามของเครองกกธภณฑทงหลาย

ไปดวบวบของเพชรบนยอดมงกฎและกระซบ

กระซาบกนถงปรศนาแหงราชวงศหลายเรองแต

เพงไมกปมานเองทเกดการเปดสวนแสดงใหม

เรยกวาPrisonersofWarหรอ‘เชลยศก’ซง

ตองเดนลกลงไปยงชนบนสดของชนใตดนภายใน

มการจ�าลองชวตความเปนอยของเชลยศกทรนทด

หดหทกอยางสกปรกเกาขาดความเปนอยเหมอน

ไมใชมนษยไมไดเหนเดอนเหนตะวนตองขลกอย

กบความโสโครกนานาชนดแออดยดเยยดจงท�าให

มคนลมตายเพราะตดโรคตางๆจากกนและกน

เปนจ�านวนมากในระยะเวลาอนยาวนาน

สวนจดแสดงนนไมธรรมดา เพราะมการ

จ�าลองบรรยากาศใหขนลกนาสะพรงกลวอาทเชน

เปลทนกโทษนอนอยนนบางเปลกจะไกวขนมาได

เองโดยไมมใครมายนอยใกลๆท�าใหนกทองเทยว

ตกอกตกใจบางคนกถงขนรองกรดออกมาและ

ตองปรารภกนวา-เปนฝมอของวญญาณนกโทษ

หรอเปนกลไกทตงใจจดแสดงกนแน

แคสวนจดแสดงยงนากลวถงเพยงนนแต

ใกลๆกนนนยงมประตกนลกกรงเหลกขางในเปน

บนไดทอดยาวลงไปใตดนลกลวมองลงไปเหนพนท

มเศษฟางสกปรกกองอยนนคอ‘ชวตจรง’ของคน

ทอยลกลงไปใตดนอกชนหนงนกทองเทยวบางคน

เอามอถอเปดเปนไฟฉายสองลงไปยงท�าใหเกด

บรรยากาศขนพองสยองเกลายงเมอคดวาเคยม

คนอยทนจรงๆทกขทรมานจรงๆและตายจรงๆ

ดวยแลวกยงเพมรสชาตเอรดใหกบการทองเทยว

เขาไปอกสามระดบครง

L o w C a r b o n T o u r i s m

62 | TourismJournal

63|Tourism Journal


“คนทมาทนบอกวาเปนทวรทนาสนใจ”นายทหารคนนนบอก

“พวกเขารสกเหมอนไดเปนสวนหนงของสงครามดเสรจแลวกกลบบาน

ไปบอกเพอนๆวาฉนไดมาทชายแดนและเหนการรบดวย”

ทจรงแลวจากจดชมววนนไมไดถงขนเหนเลอดเหนเนอหรอกบางท

อาจเหนเพยงควนและการระเบดอยไกลๆเทานนจะวาไปมนไมใชท

ทนาสนใจอะไรเทาไหร(ไมเหมอนการจดนทรรศการหรอพพธภณฑทม

การคดมาแลววาจะดงดดใจนกทองเทยวอยางไรบาง)แตทวาความรสก

วาไดอยใน‘เหตการณจรง’ไดเปนผ‘เหน’เหตการณจรงนนตางหาก

ทท�าใหคนสนใจและอยากพาตวเองมาทน โดยในเวลาเดยวกนกรวา

การอยตรงนจะปลอดภยเพราะอยหลงเขตกนชนท�าใหมคนมาทน

วนละหลายรอยคนเพอชม‘การแสดง’ดงกลาว

“ผมบอกพวกนกทองเทยววาพวกอลไกดาก�าลงสองกลองมอง

พวกคณอยนะ”นายทหารคนนนวา“พวกเขาฮอฮากนใหญมนเหมอน

มกอนหนตกลงมาจากดวงจนทรเลย”

คณสงสยไหมวาท�าไมถงมคนอยากไปเสพ‘ความรนแรง’ทเกดขน

‘จรง’มคนตายจรงเจบจรงและมการสญเสยเกดขนจรงเหลาน

มการศกษาพบวาเกดจากหลายเหตผลอยางแรกสดกคอคนเรา

เดนทางไดงายขนการทองเทยวแบบเดมๆทไปเพอพบเหนสงสวยงามและ

ความรนรมยนนไมเพยงพออกตอไปเพราะนกทองเทยวเรมเบอหนาย

และไมตนเตนกบการทองเทยวดงนนจงตองการแสวงหาความตนเตน

ใหมและการเดนทางเฉยดเขาไปในอาณาเขตของความกลวนนกท�าให

การทองเทยวมรสชาตมากขนแตมขอแมวาทสดแลวจะตองปลอดภยดวย

ตลาดทองเทยวในแบบBlackTourismนนแมจะเตบโตไมมากนก

แตเตบโตอยางคงท ไมหดตวเลกลงผคนตระเวนไปดสถานทตางๆ

ทเคยเกดโศกนาฏกรรมเชนไปดกราวนดซโรของเวลดเทรดเซนเตอร

หรอเมอเกดไฟไหมผบในอารเจนตนาจนมผเสยชวตเกอบสองรอยราย

ในทสดสถานทเกดเหตกกลายเปนททนกทองเทยว ‘ตอง’มาดทงน

กเพราะสถานทเหลานกลายเปนขาวจงพกพา‘ความดง’อยในตว

ในอตราสวนทมากพอสมควรเมอนกทองเทยวกลบบานไปแลวสามารถ

ไปบอกเลาใหเพอนฝงฟงไดวาไปทไหนมาบางถาเปนสถานททดง

แตคนยงไมนยมไปกจะไดรบค�าชนชมจากเพอนฝงท�าใหBlackTourism

ไดรบความนยมมากขนเรอยๆ

แตในระดบลกมผวเคราะหวาการไดไปชมสถานทโศกนาฏกรรม

นนมผล‘เยยวยา’เราอยขางในนนคอท�าใหนกทองเทยวรสกวาตวเอง

โชคดทไมตองเผชญหนากบโศกนาฏกรรมเชนนนแมกระทงผทผาน

เหตการณนนมาดวยตวเองอาทเชนทหารผานศกทนยมเดนทางไปเยอน

WarTourismแบบทวรยอนอดตเหมอนทปราสาทเอดนบะระนน

มใหชมอกมากมายหลายท ในอเมรกาเองนน เมองอนเปนสถานท

จดประกายใหเกดสงครามกลางเมอง(CivilWar)ระหวางฝายเหนอ

กบฝายใตอยางเมองHarpersFerryซงถกทงรางไมมใครอยกถก

น�ามาจดแสดงเปนพพธภณฑกนทงเมองท�าใหผชมไดเขาไปสมผสกบ

ประวตศาสตรยคนนอยางเตมทสมจรงเพราะไดย�าเทาอยในททเคย

เกดเหตการณจรง

WarTourismแบบยอนอดตทส�าคญทสดเหนจะไมมทไหนเกนหนา

กรงเบอรลนทซงเคยเกดเหตการณสงครามโลกครงทสองและมตว

ละครเอกอยางฮตเลอรซงเชอกนวาเสยชวตอยในบงเกอรทนนรวมถง

การฆาลางเผาพนธชาวยวอนเปนเหตการณทรายแรงและสะเทอนใจ

คนไปทงโลก

อยางไรกตามWarTourismทงทเอดนบะระ,เบอรลนและท

HarpersFerry นนยงไมถกจดวาเปนBlackTourism(อยางนอยก

ไมเปนเชนนนเตมรปแบบ) เพราะสวนใหญแลวผทไปเยยมชมไมได

ไปดวยส�านกแบบกระหายจะเสพความรนแรงสวนใหญมกไปเพอการ

เรยนรมากกวาแตในปจจบนตองบอกวานาประหลาดใจทเกดกระแสการ

ทองเทยวแบบใหม‘ล�าหนา’กวาWarTourismไปอกขน

นตยสารAtlanticรายงานถงทวรแบบใหมนวาตวอยางทชดเจนมาก

เกดขนณทราบสงโกลานบรเวณนนม ‘จดชมวว’อย แหงหนง

ซงหากเกดการสรบในสงครามกลางเมองซเรยขนมาเมอไหรพบวาจะม

ฝงชนมานงดการรบมากมายเสมอ

คณอาจสงสยวา-ใครหนอมานงชม‘ความตาย’ของผคนไดเชนน

ค�าตอบกคอพนทตรงนนเปนเขตแดนของอสราเอลและ‘ผชม’

ทมา‘ดโชว’ดงกลาวกคอชาวอสราเอลพนทตรงนนเปนชายแดน

ระหวางอสราเอลกบซเรยโดยTheAtlanticรายงานวานายทหารของ

อสราเอลทเกษยณแลวคนหนงตอนนเปลยนงานมาท�าทวรดวยการพา

คนขนไปยง‘จดชมวว’แหงนในยามทเกดการสรบเพอดการนองเลอด

63|TourismJournal



อดตสนามรบหรออนสรณสงครามทตนเคยเขารวมรบนนแมจะ

เจบปวดและเศราหมองทไดเหนเพอนๆตายจากไปแตลกๆแลวก

รสกวาตวเองโชคดไปพรอมกนดวย

ทจรงแลวBlackTourismไมไดเพงเกดขนทวาตงแตศก

วอเตอรล,สงครามเกตตสเบรกแลวทสนามรบม‘ผชม’กระหายใครร

มาดกนเปนกลมๆรวมถงการทโทมสคกพาคนไปดการแขวนคอ

ทคอรนวอลลในศตวรรษท18ดวยแตสงใหมทเพงเกดขนกคอ

เกดการ‘ท�ามาคาขาย’(Commercialization)กบการทองเทยว

ประเภทนมการจดทวรกนเปนเรองเปนราวและทส�าคญกคอ

มนไดรบความนยมมากขนถงขนมการจดตงองคกรขนมาเลยทเดยว

เรยกวาDarkTourismInstitute(dark-tourism.org.uk)กอตง

ขนเพอเปนศนยกลางการทองเทยวแบบนโดยเฉพาะ

ทจรงแลวโครงสรางของBlackTourismนนมผวเคราะหวา

มจดโฟกสทแตกตางกนไปโดยทวไปสามารถแบงจดโฟกสออก

เปนค ๆ ไดสามค ดวยกนค แรกคอการทองเทยวทพาไปดคน

(People)กบสถานท(Place)คทสองคอการไปดหายนะทเกดจาก

น�ามอคน(Man-Made)หรอเกดจากธรรมชาตทมไดทงภยธรรมชาต

(NaturalDisaster)และการเปลยนแปลงของธรรมชาตและ

คสดทายคอการไปดคนทยงมชวต(Living)กบคนตาย(Dead)

ซงจะเหนวาการทองเทยวแตละอยางนนมกมองคประกอบหลายอยาง

อยในตว เชนถาเปนWarTourismกจะมทงการเดนทางไปยง

PlaceทเกดหายนะแบบMan-Madeและสวนใหญมกเกยวของ

กบคนทตายไปแลวหรอไมกเกยวของกบความตาย(Dead)เปนตน

มผวเคราะหวา ถงแมBlackTourismแบบทวานจะแลด

โหดรายหรอถงขนโรคจตนดหนอยทวากยงไมกอใหเกดผลเสย

ระยะยาวมากเทากบBlackTourismประเภททเกยวของกบคนท

ยงมชวตอยหรอทเกยวของกบการเปลยนแปลงของธรรมชาต

โดยทวไปBlackTouristมกจะชอบเดนทางไปเทยวชม

ความตายภยธรรมชาตหรอวนสนโลกแตยงมBlackTourism

อกแบบหนงซงซอนตวอยใตหนากากของการทองเทยวเชงนเวศ

หรอทเรยกวาEco-Tourism

บนใบหนาของมนการทองเทยวเชงนเวศไมด�ามดเลยเพราะ

ไมไดเกยวของอะไรกบคนทตายไปแลวหรอสงครามทวากมบางคน

ทนบรวมการทองเทยวเชงนเวศ‘บางแบบ’เขาไวในBlackTourism

ดวยเพราะเปนการทองเทยวทม‘ส�านก’บางอยางละมายคลายคลง

กบBlackTourism

หลายคนคดวาการเปนนกทองเทยวเชงนเวศนนเปนเรองทด

ชวยเปดโลกสรางแรงบนดาลใจมผวเคราะหวาการทองเทยว

เชงนเวศแบบทไมมส�านกเรองสงแวดลอมหรอสงคมมากพอจะกอ

ใหเกดปญหามากกวาไดเรยนร โดยเฉพาะกบคนรนใหมทนยม

เดนทางแบบนเพอเขาไปส สถานททคนอนไมเคยไปท�าใหเกด

การเดนทางใน2รปแบบคอ1)เขาไปในพนทเปราะบางเชงนเวศ

และ2)เขาไปในพนททมความเหลอมล�าทางสงคมสงแลวเมอกลบ

ไปบานเกดในโลกทหนงกจะรายงานใหผคนรบรถงความเปราะบาง

ของโลกแบบนไมวาจะผานการเขยนหรอผานการใชสอสงคมกตาม

นนท�าใหเกดกระแสท�าใหคนอนๆอยากเดนทางไปดไปเหนสงเหลาน

ดวยตาของตวเองและเมอมคนเดนทางไปมากๆปญหากเกดขน

มผวเคราะหวาการเดนทางดงกลาวม ‘ส�านก’บางอยาง

ละมายคลายคลงกบBlackTourismนนคอเปนการไปพบเหน

‘ความดอยกวา’ของคนอนทงความเหลอมล�าทางสงคมและ

การตองเผชญหนากบปญหาสงแวดลอมซงทสดแลวกคอการ

‘เยยวยาตวเอง’แบบหนงนนคอท�าใหตวเองรสกวาโชคดทไมได

ตกอยในสภาพเชนนน(แตกตองเนนย�าไวดวยนะครบวาไมใช

ทกคนเปนเชนนน)

ผลของส�านกการทองเทยวแบบBlackTourismทซอนอย

ใตหนากากปรารถนาดของEco-Tourismจงใหผลตรงขามและ

แตกตางจากการทองเทยวเชงนเวศทมส�านกทางสงแวดลอม(หรอ

สงคม)อยางแทจรงเพราะทสดแลวคอการเดนทางทองเทยวเพอ

‘ความรนรมย’ในอกระดบหนงทลกลงไปนนคอเปนความรนรมยเพอ

การเยยวยาตวเองเปนการแสวงหาความเพลดเพลนทางศลธรรม

64 | TourismJournal

65|Tourism Journal


และทางสงคมซงซอนอยลกกวาการแสวงหาความเพลดเพลนทางกาย

อนเกดจากการทองเทยวแบบเดมๆเสยอก

เมอเปนเชนนทสดจงมกเกดปญหาหลายอยางตามมาเชน

การแหกนไปเทยวในปาฝนเขตรอนเพอจะไดทอดถอนใจกบหายนะ

ทก�าลงจะมาถงพลางนกวาตวเองไดมาทศนาสงทเปนความรใหมๆ

เกยวกบการอนรกษโลกแตแทจรงเปนสวนหนงของการท�าลาย

หรอการทองเทยวเขาไปในเขตยากจนของเมองตางๆซงเปลอกหนา

ท�าเปนแสดงความเขาใจในความยากจนแตกลบพกพาเครองถาง

ความเหลอมล�าใหกวางขนเขาไปดวยการทองเทยวแบบนจงกอใหเกด

การถกเถยงวาอาจถงขนเปนปญหาทางศลธรรมหรอเปลาเพราะมการ

น�าเอา‘ความจน’หรอ‘ความโชครายในชวต’ของคนอนมา‘ขาย’

ใหนกทองเทยวไดจายเงนเพอเขาไปดความยากจนหรอท�าใหคนยากจน

ในโลกทสามกลายเปนวตถแหงการทองเทยวเหมอนทคนตาย

ในสงครามเปน

ดวยเหตนBlackTourismจงเปนการทองเทยวแนวใหมทนา

จบตามองเปนอยางยง

แตจะจบตามองดวยสายตาแบบไหน-เปนอกเรองหนง !

65|TourismJournal


T o u r i s m A E C

1หวหนางานวชาการ กองวจยการตลาด การทองเทยวแหงประเทศไทย

เมองทองเทยวชายแดนไทย - มาเลเซย

ประตส AECเรยบเรยงโดย : ปรชญากรณ ไชยคช1

วนท 31 ธนวาคม 2558 ประเทศไทยจะเขาส ประชาคมอาเซยน

(AEC) อยางเปนทางการ ภายใตวสยทศน ‘หนงวสยทศน หนงเอกลกษณ

หนงประชาคม’ ซงจะท�าใหทง 10 ประเทศ ประกอบดวย บรไน กมพชา

สปป.ลาว เวยดนาม เมยนมาร มาเลเซย อนโดนเซย ฟลปปนส สงคโปร

และไทย มประชากรรวมทงสน 610 ลานคน เทากบ 7 เปอรเซนตของ

ประชากรโลก (สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล)

มระบบเศรษฐกจทเชอมโยงกนมากขน

อยางไรกตาม เมอกลาวถงเมองชายแดน ประเทศไทยมพนทชายแดน

ตดกบประเทศเพอนบานถง 4 ประเทศ คอ กมพชา สปป.ลาว เมยนมาร

และมาเลเซย ในภาคใต มจงหวดทตดกบชายแดน 4 จงหวด คอ สงขลา

สตล ยะลา และนราธวาส มจ�านวนประชากรในป 2556 รวมทงสน

2,971,966 คน (ส�านกงานสถตแหงชาต) ประชากรสวนใหญเปนชาวไทย

มสลม โดยมพนทตดกบ 4 รฐของประเทศมาเลเซย ไดแก กลนตน เประ

เกดะห และปะลส ซงเปนรฐตอนเหนอของประเทศ มดานตรวจคนเขาเมอง

ทางบกทเชอมตอเขาดวยกน 7 ดาน ประกอบดวย

ดานตรวจคนเขาเมอง สงผลใหเกดการคาชายแดนทมมลคามหาศาล

โดยในป 2556 ประเทศไทยไดสงสนคาออกมลคา 393,568.5 ลานบาท

และน�าเขาสนคามลคา 406,576.3 ลานบาท โดยเสยดลการคา 13,007.8 ลานบาท

สนคาทประเทศไทยสงออกไปประเทศมาเลเซย 5 อนดบแรก ป 2555-2556

ประกอบดวย 1) น�ามนส�าเรจรป 2) รถยนต (อปกรณและสวนประกอบ)

3) เครองคอมพวเตอร (อปกรณและสวนประกอบ) 4) ยางพารา และ 5)

แผงวงจรไฟฟา และสนคาทประเทศไทยน�าเขา 5 อนดบแรก จากประเทศ

จงหวด

นราธวาส

ยะลา

สงขลา

สตล

ดานตรวจคนเขาเมองไทย

สไหงโกลก อ.สไหงโกลกบเกะตา อ.แวง

เบตง อ.เบตง

บานประกอบ อ.นาทวสะเดา อ.สะเดา

ปาดงเบซาร อ.สะเดา

วงประจน อ.ควนโดน

ดานตรวจคนเขาเมองมาเลเซย

Runtu PanjangBukit Bunga

Pengkalan Hulu

Kota PutraBukit Kayu HitamPadang Besar

Wang Kelian

รฐ

กลนตน

เประ

เกดะห

ปะลส

67|Tourism Journal

T o u r i s m A E C

อนดบ 3 นกทองเทยวจากประเทศจน รอยละ

6.23 และนกทองเทยวจากประเทศไทยอย ใน

อนดบท 4 จ�านวน 1.26 ลานคน คดเปนรอยละ 5.05

ซงเมองชายแดนทตดกบประเทศไทยมแหลง

ทองเทยวทส�าคญ ประกอบดวย

เมอง Kota Bharu ซงเปนเมองหลวงของ

รฐกลนตน มแหลงทองเทยวทส�าคญ คอ พระราชวง

Istana Jahar ซงกอสรางในป 1889 และได

ปรบปรงเปนพพธภณฑเมองในป 1992

เมอง Kuala Kangsar ซงเปนเมองหลวงของ

รฐเประ แหลงท องเทยวทส�าคญ คอ มสยด

Ubudiah พพธภณฑ Galeri Sultan Azlan Shah

และสวนสาธารณะ

Alor Seta r เมองหลวงของรฐเกดะห

แหลงทองเทยวทส�าคญ คอ Alor Setar Tower

หอคอยชมววเมองทมความสง 165.5 เมตร และ

พพธภณฑขาว (Muzium Padi) เปนแหลงรวบรวม

เมลดพนธขาวมากกวา 300 สายพนธจากทวโลก

Kangar เมองหลวงของรฐปะลส แหลงทอง-

เทยวทส�าคญ คอ พระราชวง Istana Arau และ

มสยด Al-Hussein ซงเปนมสยดทสรางขนในทะเล

เสนทางทองเทยวเมองชายแดนประเทศไทย-

มาเลเซย เปนจดเรมตนของการเรยนรประเพณ

วฒนธรรม และวถชวตของผคนประชาคมอาเซยน

ภายใตวสยทศน ‘หนงวสยทศน หนงเอกลกษณ

หนงประชาคม’ รเขารเรา เพอกาวยางอยางมนใจ

สประชาคมอาเซยนทจะมาถง

มาเลเซย ป 2555-2556 คอ 1) เครองคอมพวเตอร

(อปกรณและสวนประกอบ) 2) น�ามนดบ 3) เคมภณฑ

4) เครองจกรไฟฟาและสวนประกอบ และ 5)

แผงวงจรไฟฟา (ส�านกงานปลดกระทรวงพาณชย)

นอกจากมลคาการคาชายแดนทมากทสดแลว

ประเทศไทยและมาเลเซยยงมนกทองเทยวของแตละ

ประเทศเดนทางทองเทยวระหวางกน ผานทางดาน

ตรวจคนเขาเมองทง 4 จงหวดมากทสดเมอเปรยบเทยบ

กบดานทางบกอนๆ ทวประเทศ เนองจากมโครงสราง

พนฐานดานการขนสงทเชอมโยงเขาดวยกนเปน

อยางด ทง 2 ประเทศมเมองชายแดนทดงดดให

นกทองเทยวเดนทางเขามาทองเทยวทส�าคญ ดงน

ประเทศไทย เมองชายแดนทเปนแหลงทองเทยวทส�าคญ

ประกอบดวย

จงหวดสงขลา มแหลงทองเทยวทส�าคญ คอ

เมองหาดใหญ ไดชอวาเปนเมองศนยกลางการคา

การคมนาคม การลงทน และการทองเทยวของภาคใต

ตอนลาง ยานเมองเกาสงขลา หาดสมหลา และสะเดา

ดานนอก (บรเวณดานสะเดา) ทใหบรการโรงแรม

ทพก และแหลงบนเทงเปนจ�านวนมาก ในป 2556

อ�าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา เปนเมองทองเทยวหลก

มนกทองเทยวเดนทางเขามาทองเทยวรวมทงสน

1,582,916 คน

อ�าเภอเบตง จงหวดยะลา เมองใตสดของ

ประเทศไทย แหลงทองเทยวทส�าคญ คอ ธรกจ

บรการภายในเมอง เชน โรงแรม ทพก รานอาหาร

และแหลงบนเทงยามค�าคน นอกจากนยงมแหลง

ทองเทยวนอกเมองทนาสนใจ เชน บอน�ารอน อโมงค

ปยะมตร สวนไมดอกเมองหนาว เปนตน ในป 2556

มนกทองเทยวชาวตางชาตเดนทางเขามาทองเทยว

รวมทงสน 223,667 คน

อ�าเภอสไหงโกลก จงหวดนราธวาส แหลงทองเทยวทส�าคญ คอ ธรกจบรการภายใน

เมอง เชน โรงแรม ทพก รานอาหาร และแหลงบนเทงยามค�าคน ซงมชายแดนตดกบรฐ

กลนตน มนกทองเทยวชาวตางประเทศเดนทางเขามาทองเทยวรวมทงสน 239,238 คน

แมวาทง 3 จงหวดจะไดรบผลกระทบจากเหตการณความไมสงบทเกดขนตงแตเดอน

มกราคม 2547 ทผานมา แตนกทองเทยวกยงคงเดนทางเขามาทองเทยวโดยตลอด ซงม

จ�านวนมากบางนอยบางขนอยกบสถานการณ

ประเทศมาเลเซย ในป 2555 มนกทองเทยวชาวตางชาตเดนทางเขามาทองเทยวในประเทศมาเลเซย

รวมทงสน 25.03 ลานคน ตามรายงานขององคการการทองเทยวโลก (UNWTO) อนดบ 1

คอ นกทองเทยวจากสงคโปร รอยละ 51.99 อนดบ 2 นกทองเทยวจากอนโดนเซย รอยละ 9.52


T o u r i s m A E C

ASEANการบรหารจดการภาวะวกฤตดานการทองเทยวของกลมประเทศ

1พนกงานวางแผน 4 งานบรหารภาวะวกฤต กองบรหารความเสยง ททท.

“ในป 2558 เราจะเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

กนแลว” เปนค�าพดทเราไดยนกนบอยมากในชวงทผานมา

หนวยงานทงภาครฐและภาคเอกชนจงตางเรงเตรยมความ

พรอมเพอรบโอกาสตางๆ ทจะเขามาภายหลงการเขาส

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน หลายหนวยงานพฒนาบคลากร

ปรบปรงระบบการท�างาน หลายหนวยงานด�าเนนการวางแผน

วเคราะหสภาพแวดลอมตางๆ เพอหาโอกาสส�าหรบตนเอง

ในเวทอาเซยน ไมเวนแมแตภาคการทองเทยว อยางไรกตาม

ภายใตโอกาสทมากมายภายหลงการเขาสประชาคมเศรษฐกจ

อาเซยน ยอมตองมความเสยง หรอภยคกคามตางๆ ทไม

สามารถควบคมได และท�าลายโอกาสทควรจะไดรบ อาท

ภยธรรมชาต วกฤตการณทเกดจากการกระท�าของมนษย

ดงนน หลายหนวยงานจงไมควรละเลยการเตรยมพรอมรบมอ

กบเหตการณวกฤตเชนกน มฉะนนจากโอกาสอาจกลายเปน

หายนะได

เรยบเรยงโดย : พตรตน วงศสทนวฒนา1


69|Tourism Journal

T o u r i s m A E C


เมอวนท 5-9 พฤษภาคม 2557 ประเทศมาเลเซยไดเปนเจาภาพ

ในการจดประชม ASEAN Tourism Crisis Communication Manual

Standardization Workshop 2014 ซงเปนการประชมเพอทบทวนคมอ

การสอสารภาวะวกฤตของการทองเทยวในภมภาคอาเซยน โดยคมอ

ดงกลาวจะเปนกรอบในการสอสารเพอลดผลกระทบของเหตการณวกฤต

ทมตออตสาหกรรมทองเทยวของกลมประเทศสมาชกอาเซยน ทงน

จะขออธบายเกยวกบรายละเอยดของคณะท�างานทปรากฏอยในคมอ

ดงกลาวกอน ซงประกอบไปดวย

National Crisis Management Team (CMT) หรอคณะบรหาร

ภาวะวกฤตระดบประเทศ เปนคณะทประกอบดวยผแทนจากกระทรวง

ตางๆ และผแทนจากภาคเอกชน โดยจะมหนาทในการบรหารภาวะวกฤต

ทเกดขนในประเทศ เพอลดผลกระทบ และจ�ากดขอบเขตของเหตการณ

วกฤตทเกดขนในประเทศ

National Crisis Communication Team (CCT) หรอคณะสอสาร

ในภาวะวกฤตระดบประเทศ เปนคณะท�างานยอยคณะหนง CCT

จะมหนาท ในการสอสารขอเทจจรงตอสาธารณชน และผ มสวนได

สวนเสยทกกลมในชวงเกดเหตการณวกฤต ซงจะชวยรกษาภาพลกษณ

ทดของประเทศ

T o u r i s m A E C

ภาพท 1 : ความสมพนธของคณะท�างานบรหารภาวะวกฤตในระดบตางๆ

National Tourism Organizations Crisis Management Team

(NTOs CMT) หรอคณะบรหารภาวะวกฤตระดบอตสาหกรรมทองเทยว

เปนคณะทประกอบดวยผแทนจากหนวยงานทเกยวของกบอตสาหกรรม

ทองเทยว ทงทอยในภาครฐและภาคเอกชน โดยจะมหนาทในการบรหาร

ภาวะวกฤต เพอลดผลกระทบทเกดขนกบการทองเทยว ทงน NTOs CMT

จะเปนคณะท�างานยอยคณะหนงใน CMT

National Tourism Organizations Crisis Communication Team

(NTOs CCT) หรอคณะสอสารในภาวะวกฤตระดบอตสาหกรรมทองเทยว

เปนคณะท�างานยอยคณะหนงใน CMT โดยจะมหนาทในการสอสาร

ขอเทจจรงตอผมสวนไดสวนเสยทกกลมในชวงเกดเหตการณวกฤต ทงน

เพอชวยรกษาภาพลกษณทดของการทองเทยวในประเทศ

ASEAN Crisis Communication Team (ACCT) หรอคณะ

สอสารในภาวะวกฤตระดบภมภาคอาเซยน คณะดงกลาวจะท�าหนาทเปน

ศนยกลางในการรบและรวบรวมรายงานขอมล ขอเทจจรงของเหตการณ

วกฤตจาก NTOs CCT ของประเทศสมาชกอาเซยน จากนนจะน�ารายงาน

ขอมลทไดรบไปสอสารตอผมสวนไดสวนเสยของอาเซยน

CMT

CMT

CMT

NTOs CMT

NTOs CMT

NTOs CMT

CCT

CCT

CCTNTOs CCT

NTOs CCT

NTOs CCTACCT

71|Tourism Journal

T o u r i s m A E C

73|Tourism Journal

ในการประชมดงกลาวจะเกยวของกบการด�าเนนงานในชวงวกฤต

ของ 2 คณะ ไดแก NTOs CCT และ ACCT ซงสามารถสรปไดดงน

การสอสารภาวะวกฤตของ NTOs CCT จะมงใหความส�าคญกบผมสวนได

สวนเสย 4 กลม ไดแก

สอมวลชน ทงในประเทศและตางประเทศ ตลอดจนสอ Online

และ Offline

หนวยงานภาครฐทงในประเทศและตางประเทศ

องคกรดานการคาและการลงทน ทงในประเทศและตางประเทศ

สาธารณชนหรอประชาชนทวไป ทงในประเทศและตางประเทศ

ทงน ระบบการสอสารในภาวะวกฤตจะแบงออกเปน 4 ชวง ซงจะ

ตองด�าเนนการซ�าอยางตอเนอง ดงน

เปนชวงทตองตดตามสถานการณความเสยงทอาจพฒนากลายเปน

เหตการณวกฤตของอตสาหกรรมทองเทยวในประเทศ โดยจะตอง

วเคราะหสถานการณความเสยงท เกดขน เพอประเมนโอกาสท

สถานการณความเสยงจะลกลามจนกลายเปนเหตการณวกฤตทสามารถ

สงผลกระทบตอภาพลกษณของประเทศและของแหลงทองเทยว

นอกจากน ยงตองเรงสอสารขอเทจจรงตงแตสถานการณยงไมลกลาม

เพอจ�ากดขอบเขตของผลกระทบจากสถานการณความเสยง

Readiness คอการเตรยมความพรอมรบมอกบสถานการณวกฤตในมตตางๆ

ทงทางดานบคลากร โดยการอบรมเพมทกษะทจ�าเปนส�าหรบการสอสาร

ในภาวะวกฤต การจดเตรยมแผนการสอสาร งบประมาณ และจดวาง

ระบบการสอสารในชวงเกดเหตการณวกฤต เพอใหขอความทสอสาร

ออกไปเปนไปในทศทางเดยวกน และไมเกดความสบสน ตลอดจนการ

ซอมรบมอกบสถานการณวกฤต โดยการจ�าลองสถานการณตางๆ ทงน

การเตรยมความพรอมตางๆ โดยเฉพาะในสวนของแผนการรบมอจะตอง

มการทบทวนอยางตอเนองทกๆ 6 เดอน เพอใหการรบมอกบสถานการณ

วกฤตมความพรอมมากทสด

Response

เปนชวงของการตอบโตกบสถานการณวกฤต ซงในการตอบโต

กบสถานการณวกฤตจะตองวเคราะหสถานการณวกฤตทเกดขนใน

เบองตนใหได โดยล�าดบแรกตองตอบประเดนตอไปนใหได คอ What

happened to whom, Where, When, How และ Why รวมถงตองสามารถ

บงชขอบเขตผลกระทบของสถานการณวกฤตทเกดขน จากนน NTOs

CCT จะตองเรมปฏบตงานตามแผนการสอสารทไดวางไว โดยจะตองให

ความส�าคญกบประเดนดงตอไปน ขอความทใชในการสอสาร ชองทางทใช

ในการสอสาร ประเดนถาม-ตอบ และความรวดเรวในการสอสารขอมล

ตอสาธารณชนและตางประเทศ ทงน ในชวงเหตการณวกฤต NTOs

CCT จะตองตดตามการน�าเสนอขาวจากสออยางใกลชด เพอปองกนการ

สอสารทผดพลาดของสอ

Recovery คอระยะของการฟนฟภายหลงเหตการณวกฤตคลคลาย โดย NTOs

CCT ยงคงตองตดตามผลกระทบตางๆ ทอาจจะยงคงหลงเหลออย พรอม

ทงรวบรวมประเดนส�าคญทงหมดทเกดขนจากเหตการณวกฤต และ

สอสารขอมลไปยงสาธารณชนและตางประเทศ รวมถงจดท�าแถลงการณ

ประเดนถาม-ตอบ และสงใหผมสวนไดสวนเสยใชประโยชนตอป

เนองจากอาเซยนเลงเหนถงความส�าคญของความรวดเรวในการ

ตอบโตสถานการณวกฤต โดยเฉพาะในมตดานการสอสาร เพอลด

ผลกระทบทอาจเกดขนกบประเทศสมาชกและภาพลกษณของอาเซยน

ดงนน อาเซยนจงไดตง ACCT ขน โดยท�าหนาทเหมอน NTOs CCT เพยงแต

ขอบเขตจะกวางกวา คอ ครอบคลมภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

หรออาเซยนทงหมด ทงน การด�าเนนการดานการสอสารของ ACCT

จะแบงออกเปน 4 ชวงเชนเดยวกนกบ NTOs CCT อยางไรกตาม

การสอสารของ ACCT จะมความถกตอง รวดเรว นาเชอถอ และสามารถ

ตอบโตกบสถานการณไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล จ�าเปน

ตองอาศยขอมลของ NTOs CCT ของประเทศสมาชกอาเซยนทกประเทศ

โดยเฉพาะประเทศทเกดเหตการณวกฤต

จากการประชมพบประเดนทนาสนใจเกยวกบเรองความรวมมอ

ในการสอสารภาวะวกฤตในระดบอาเซยน คอ แมวาอาเซยนจะไดจดตง

ACCT ขน รวมถงจดท�าคมอการสอสารภาวะวกฤต เพอใชเปนกรอบและ

แนวทางการปฏบตทคอนขางชดเจน แตในการปฏบตจรง ประเทศสมาชก

อาเซยนรวมถงประเทศไทย ยงไมไดใชกระบวนการทระบในค มอ

โดยมงด�าเนนการบรหารและสอสารภาวะวกฤตตามแนวทางทประเทศ

ของตนเองเหนสมควร รวมถงไมรายงานขอมลสถานการณวกฤตให

ACCT ไปชวยด�าเนนการสอสารตอ ดงนน จงอาจกลาวไดวา การสอสาร

ภาวะวกฤตของอาเซยนไมประสบความส�าเรจ หากเราใชคมอดงกลาว

เปนเกณฑในการวดถงประสทธภาพของการสอสารภาวะวกฤตของอาเซยน

อยางไรกตาม ในสวนของประเทศไทย แมวาจะไมรายงานขอมล

สถานการณให ACCT ทราบ แตแนวทางการสอสารเพอรกษาภาพลกษณ

ของประเทศในชวงเกดเหตการณวกฤต ถอไดวาประสบความส�าเรจ

และเปนตวอยางทดส�าหรบกลมประเทศสมาชกอาเซยน ทงน เนองจาก

ประเทศไทยมการสอสารขอมลใหผมสวนไดสวนเสยทรวดเรว ตลอดจน

การสอสารมความครอบคลมในทกชองทาง ทงชองทาง Online และ

Offline ซงถอไดวาเปนการท�างานในเชงรก และสามารถชวยลดผลกระทบ

และจ�ากดขอบเขตของผลกระทบไดเปนอยางด


TAT Intelligence Center

ทามกลางกระแสการเปลยนแปลงอยาง

รวดเรวของโลกยคใหม ไดเกดความทาทาย

ในมตตางๆทงเศรษฐกจสงคมระบบนเวศ

และกระบวนคดในการปรบตวส สงคมทมอตรา

การพฒนาทกาวหนาลาหลงแตกตางกนในบรบท

และเงอนไขแวดลอม

การทองเทยวแหงประเทศไทย(ททท.)

ในฐานะองคกรของรฐทมภารกจเกยวกบการ

สงเสรมการทองเทยวเลงเหนความจ�าเปนทจะตอง

ปรบเปลยนองคกรใหเทาทนความทาทายใหมๆ

ทเกดขนตลอดเวลาจากเหตปจจยดงกลาวททท.

จงก�าหนดแนวทางกระบวนการและวธการ

เพอผลกดนศนยวจยดานตลาดการทองเทยว

(TATIntelligenceCenter)ทมหมดหมายในการ

ทจะน�าเสนอขอมลเชงยทธศาสตรดานตลาดการ

ทองเทยวสามารถชน�าและคาดการณสถานการณ

ดานการทองเทยวและบรการไดอยางแมนย�า

Vision - Mission

วสยทศนศนยวจยตลาดการทองเทยวทเปนหนงในอาเซยน

ภายใน5ป

พนธกจ

1.สรางและบรณาการระบบสารสนเทศการตลาด

ครบวงจรจากส�านกงานททท.ทวโลก

2.พฒนาระบบสารสนเทศการตลาดสมยใหม

และถายทอดองคความรผานประสบการณจรง

3.ตอยอดองคความรดานการตลาดผาน

กระบวนการมสวนรวมของพนธมตร

ในทกภาคสวน

4.เผยแพรขอมลดานพฤตกรรมนกทองเทยว

เชงลกผานระบบสารสนเทศการตลาด

ทรวดเรวและทนสมย

Information is Power ขอมล คอ อ�ำนำจ

ด วยตระหนกถงความส�าคญของข อมล

ศนยวจยดานตลาดการทองเทยวททท.จงจดท�า

ฐานขอมลการทองเทยวเชงการตลาดซงประกอบ

ดวยหมวดหมของขอมลเชงยทธศาสตรดงน

1.นโยบายและแผนงานทเกยวของกบ

การพฒนาและสงเสรมการทองเทยว

2.ดชนเศรษฐกจระดบมหภาค

และสถานการณการทองเทยว

3.คลปขาวทเกยวกบการทองเทยว

และบรการทวโลก

4.รายชอและจ�านวนแหลงทองเทยวทวประเทศ

5.รายชอและกจกรรมเทศกาลงานประเพณ

6.ปรมาณหองพก/ภตตาคาร/การบน/

บรษทน�าเทยว/รานขายของทระลก

7.สถตนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางประเทศ

8.บทความและงานวจยโดยททท.

เปดมมมองใหมใหฉบไวขน ‘ดำนตลำดกำรทองเทยว’

สถำนทตดตอ ศนยวจยดำนตลำดกำรทองเทยว TAT Intelligence Center กำรทองเทยวแหงประเทศไทย

โทร 0 2250 5500 ตอ 2771-2786 อเมล : [email protected] www.tourismthailand.org/TATIC

ภำระหนำท

1.รวบรวมขอมลตลาดการทองเทยวระดบมหภาคและพยากรณภาพอนาคตของการทองเทยวผานการวเคราะหปจจยแวดลอมโดยครอบคลม

ทงสถานการณทองเทยวทเปนภาวะปกตและภาวะวกฤตรวมถงศกษาประเดนเฉพาะเรอง(EmergingIssue)ทอาจสงผลกระทบตอการทองเทยว

2.ศกษาวจยในประเดนดานตลาดการทองเทยวเพอใชเปนขอมลประกอบการวเคราะหการวางกลยทธการคาดการณและพยากรณ

อตสาหกรรมทองเทยวไทยเปนอตสาหกรรมทเตบโตขนจากสวนประกอบทหลากหลายแตละสวนประกอบลวนมภาระหนาททแตกตางกนเกอกล

และสมพนธกนอาทสนคาและบรการทองเทยวกบนกทองเทยว/ภาครฐกบภาคเอกชนและภาคประชาชน/ประเดนทางเศรษฐกจกบความคงอยของ

สงแวดลอม

ชดความสมพนธดงกลาวน�ามาซงความพยายามทจะสรางเครอขายความรวมมอทางดานงานวจยกบหนวยงานทเกยวของเพอน�าไปสความ

มประสทธภาพของการพฒนาการทองเทยวของประเทศไทยโดยหนวยงานทใหความรวมมอกบศนยวจยดานตลาดการทองเทยวคอ

n กรมการทองเทยว กระทรวงการทองเทยวและกฬา

n ส�านกงานสถตแหงชาต

n ธนาคารแหงประเทศไทย

n ศนยวจยกสกรไทย

TAT Tourism Journal 4/2014

Travel

Transcript of TAT Tourism Journal 4/2014