R20 - Türk Akreditasyon KurumuÇelik Taban Malzemelerde Lif ùeklindeki Korozyona Dayanımın...

R20.27 Revizyon No : 00

Yürürlük Tarihi : 18.07.2014

Kimya Laboratuvarları için Akredite Edilecek Kapsam Beyanı Rehberi

Hazırlayan: Kontrol: Soner

Onay:

Yasemin Döşemen Soner Karataş Dr. Halil İbrahim Çetin

Osman Muzaffer Afyon

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 1 / 37

ELEKTRONİK NÜSHA. BASILMIŞ HALİ KONTROLSÜZ KOPYADIR

TÜRK AKREDİTASYON KURUMU

ÖNSÖZ

Akreditasyon başvurusu, denetim ekiplerinin kapsam önerisi ve nihai kapsamın oluşması

aşamalarında aynı analizlere yönelik olarak farklı ifadelerin kullanılması karışıklıklara neden

olmaktadır. Özellikle kimya laboratuvarı deneylerinde bu durumun önüne geçmek amacıyla

TÜRKAK denetçi havuzunda bulunan teknik denetçiler ve TÜRKAK akreditasyon

uzmanlarından oluşan çalışma grubu kurulmuştur. Oluşturulan bu çalışma grubunun katkılarıyla

meydan getirilen bu doküman bundan sonra akreditasyon başvurularında bulunacak kimya

laboratuvarlarının kapsam taleplerini ifadesinde, denetim ekiplerinin kapsam önerilerinde ve

TÜRKAK kapsam beyanında rehber olacaktır.

1. AMAÇ

Bu Rehberin amacı, kimya deneyleri gerçekleştiren laboratuvarların kapsam ifadelerinde

birliktelik sağlamak ve farklılıkları en aza indirgemektir. Bu Rehberde verilen deneylerin ifade

biçimleri ve açıklamalar diğer alanlarda çalışan laboratuvarlar için de uygulanabilir.

2. KAPSAM

Bu Rehber, akredite olan veya akreditasyon başvurusunda bulunan uygunluk değerlendirme

kuruluşlarının kapsam ifadelerinde birliktelik sağlama çalışmalarını kapsar.

3. POLİTİKA

3.1 Deney Adı:

Deneyi yapılan ürün ya da malzemenin uygulamasında, deney adı yazılırken element sembolü

parantez içerisinde belirtilmeli, deneyin adı üst kısımda olacak şekilde uygulama metodu-

yöntemi alt kısımda yazılmalıdır. Deneyin adı yazılırken, sadece tespit edilen element,

bileşik…vb adının yazılması yeterli değildir. Tayini, sayımı, tespiti gibi ifadeler kullanılması

gerekmektedir. Aşağıdaki örnekte belirtilen (Tablo 3.1) Kurşun (Pb) Tayini’nde olduğu gibi…

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 2 / 37



Tablo3.1 Deney adı

3.2 İşletme İçi Metot:

İşletme içi metot uygulanıyorsa, deney standardında işletme içi metot belirtilmelidir.

Tablo 3.2 İşletme içi metot

Deneyi Yapılan

Malzemeler / Ürünler Deney Adı

Deney Metodu

(Ulusal, uluslararası

standartlar, işletme –içi

metodlar)

Adli Amaçlı Boya

İncelemeleri

Boyaların Karşılaştırılması ve

İlişkilendirilmesi

İşletme içi metot-"Talimat

no/Sop no.Rev.No"

(Modifiye edilen

standart/yayın)

3.3 İndis:

Deneyi yapılan ürün ya da malzemenin uygulamasında, deney adı yazılırken alt/üst indislere

dikkat edilmelidir. Aşağıdaki belirtilen örnekte (Tablo3.3) olduğu gibi:

Deneyi Yapılan Malzemeler /

Ürünler Deney Adı

Deney Metodu

(Ulusal, uluslararası

standartlar, işletme –içi

metodlar)

Boyalar ve Vernikler

Kurşun (Pb) Miktarı Tayini

Alev Atomik Absorpsiyon

Spektrometrik ve Ditizon ile

Spektrometrik Yöntemler

TS 4879


Baryum (Ba) Miktarı Tayini

Alev Atomik Emisyon

Spektrometrik Yöntem

TS 4881

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 3 / 37



Tablo 3.3 İndis

Deneyi Yapılan


Deney Metodu

(Ulusal, uluslararası standartlar,

işletme –içi metodlar)


Parlaklık Tayini

Metalik Olmayan Boya Filmlerinin

200, 60

0 ve 85

0 Açılarda

TS 4318 EN ISO 2813

Sıvılaştırılmış Petrol

Gazı (LPG) Hidrojen Sülfür (H2S) Tayini TS 5255 EN ISO 8819

3.4 Numune Alma:

Sadece numune alma faaliyetinden akreditasyon verilmesi söz konusu değildir. Kapsam

sunumları üstte numune alma altta deney faaliyeti olmak üzere ifade edilmelidir.

Tablo 3.4 Numune alma

Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Tüm Petrol Ürünleri Elle Numune Alma ASTM D 4057

TS 900-1 EN ISO 3170

Madeni Yağ Akma Noktası Tayini TS 1233 ISO 3016

ASTM D 97

3.5 Ön İşlem :

Sadece ön işlem faaliyetinden akreditasyon verilmesi söz konusu değildir. Kapsam sunumlarında

ön işlem ve deney faaliyetleri aynı satırda olmalı, üstte deney adı ortada ön işlem, altta deney

analizi olmak üzere ifade edilmelidir. Aşağıdaki belirtilen örnekte (Tablo 3.5) olduğu gibi:

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 4 / 37



Tablo 3.5 Ön İşlem

Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Su (T.C. Sağlık

Bakanlığı insani

Tüketim Amaçlı içme

ve Kullanma Suları

Yönetmeliği kapsamı

hariç)

Toplam Fosfor Tayini

Ön İşlem: (Digestion Metodu)

Analiz: (Spektrometrik Metot)

SM 4500-P B

SM 4500-P D

4. KAPSAM SUNUMLARI

Kimya laboratuvarları kapsam sunumlarının ekte verilen tablolara uygun olarak verilmesi

gerekmektedir. Bu tabloda belirtilmeyen deney analizlerinde ve hususlarda TÜRKAK’ın

bilgilendirilmesiyle değişiklikler söz konusu olabilir.

EK 1: Boyalar ve Benzeri Ürünler

EK 2: Petrol Ürünleri

EK 3: Kömür ve Kok

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 5 / 37



EK-1 BOYALAR ve BENZERİ

ÜRÜNLER

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 6 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Boyalar ve Vernikler Çelik Taban Malzemelerde Lif Şeklindeki Korozyona Dayanımın Tayini

TS 10285-1 EN ISO 4623-1


Örtme Gücü Tayini

Açık Renk Boyaların Kontrast Oranının (Opaklık) Sabit Uygulama Oranında Tayini

TS EN ISO 6504-3

Boyalar ve Vernikler Kaplamaların Yaş Ovma Direncinin ve Temizlenebilirliğinin Tayini

TS EN ISO 11998

Boyalar ve Vernikler Kısmi Asit ve Toplam Asit Değerlerinin Tayini

TS 2366 EN ISO 2114

Boyalar ve Vernikler İncelik Derecesinin Tayini TS 2620 EN ISO 1524

Boyalar ve Vernikler Batma Deneyi

Buchholz Batma Aleti ile

TS 6037 EN ISO 2815

Boyalar ve Vernikler Isı Etkisinin Tayini TS 6293 EN ISO 3248


Su Geçirgenliğinin Tayini ve Sınıflandırılması

Beton ve Kâgir Dış Cephe için Kaplama Malzemeleri ve Kaplama Sistemlerinde

TS EN 1062-3


Karbondioksit (CO2)Geçirgenliğinin Tayini

Beton ve Kâgir Dış Yüzeyler İçin Kaplama Maddeleri ve Kaplama Sistemlerinde

TS EN 1062-6

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 7 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu




Çatlak Örtme Özelliğinin Tayini

Beton ve Kâgir Dış Yüzeyler İçin Kaplama Maddeleri ve Kaplama Sistemlerinde

TS EN 1062-7


Parlaklık Tayini

Metalik Olmayan Boya Filmlerinin 200,

600 ve 85

0 Açılarda

TS 4318 EN ISO 2813


Su Buharı Aktarım Hızının (Geçirgenliğinin) Tayini ve Sınıflandırılması

Beton ve Kâgir Dış Cephe İçin Kaplama Malzemeleri ve Kaplama Sistemlerinde

TS EN ISO 7783-2


Uçucu Olmayan Madde Hacminin Tayini

Kuru Kaplam Yoğunluğunun Ölçülmesi Yöntemiyle

TS ISO 3233

Boyalar ve Vernikler Uçucu Organik Madde İçeriği Tayini

Gaz Kromatografisi Yöntemi

TS EN ISO 11890-2

Boyalar ve Vernikler Baskıya Dayanıklılık Tayini

Kuruma Deneyleri

TS EN ISO 9117-6

Boyalar ve Vernikler Baskıya Dayanıklılık Tayini TS 8314 EN ISO 3678

Boyalar ve Vernikler Bir Kaplamada Mantarlara Karşı Film Koruyucuların Etkinliğinin Denenmesi İçin Laboratuvar Yöntemi

TS EN 15457

Boyalar ve Vernikler Bir Kaplamadaki Film Koruyucuların Alglara Karşı Etkinliğinin Denenmesi İçin Laboratuvar Yöntemi

TS EN 15458

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 8 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Boyalar ve Vernikler Suyla Aralıklı Temas Eden Kaplamalardan Çıkan Maddelerin Tayini İçin Laboratuvar Yöntemi

TS EN 16105


Doğal Hava Şartlarına Maruz Bırakma Deneyi

Dış Mekan Ahşap Malzemeleri için Kaplama Maddeleri ve Kaplama Sistemlerinde

TS EN 927-3


Su Geçirgenliğinin Değerlendirilmesi Tayini

Dış Mekan Ahşap Malzemeleri İçin Kaplama Maddeleri ve Kaplama Sistemlerinde

TS EN 927-5

Boyalar ve Vernikler Tekrarlanan Korozyon Şartlarına Mukavemet Tayini- Islak (Tuz Sisi) /Kuru/Nemli

TS EN ISO 11997-1

Boyalar ve Vernikler Şekil Bozulmasına Direncin Tayini TS EN ISO 12137


Pigment Miktarı Tayini

Santrifüj Yöntemi TS EN ISO 14680-1

Boyalar ve Vernikler Pigment Miktarı Tayini

Kül Etme Yöntemi TS EN ISO 14680-2

Boyalar ve Vernikler Pigment Miktarı Tayini

Süzme Yöntemi TS EN ISO 14680-3

Boyalar ve Vernikler Bükme Deneyi

Silindirik Mandrel TS EN ISO 1519

Boyalar ve Vernikler Batma Deneyi TS EN ISO 1520

Boyalar ve Vernikler Sarkaç Sönümleme Deneyi TS EN ISO 1522

Boyalar ve Vernikler Bükülme Direncinin Tayini TS EN ISO 16862

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 9 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu




Yoğunluk Tayini

Piknometre Yöntemi TS EN ISO 2811-1

Boyalar ve Vernikler Yoğunluk Tayini

Daldırılmış Cisim –Dalgıç Yöntemi TS EN ISO 2811-2


Lif Şeklindeki Korozyona Dayanımın Tayini

Alüminyum Taban Malzemeler

TS EN ISO 4623-2

Boyalar ve Vernikler Bükme Deneyi

Konik Mandrel TS EN ISO 6860



Alev Atomik Absorpsiyon Spektrometrik ve Ditizon ile Spektrometrik Yöntemler

TS 4879


Antimon (Sb) Miktarı Tayini

Alev Atomik Absorpsiyon Spektrometrik ve Rodamin B ile Spektrometrik Yöntemler

TS 4880


Baryum (Ba) Miktarı Tayini

Alev Atomik Emisyon Spektrometrik Yöntem

TS 4881


Kadmiyum (Cd) Miktarı Tayini

Alev Atomik Absorpsiyon Spektrometrik ve Polarografik Yöntemler

TS 4882


Sıvı Kısmında Toplam Krom (Cr) Tayini

Alev Atomik Absorpsiyon Spektrometrik Yöntem

TS 4884

Boyalar ve Vernikler Viskozite Tayini

Brookfield Viskozimetresi ile TS 4969

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 10 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Boyalar ve Vernikler İçin

Bağlayıcılar

Sabunlaşma Sayısını Tayini

Titrimetrik Yöntem TS 6295 EN ISO 3681

Boyalar ve Vernikler İçin

Bağlayıcılar Poliizosiyonat Reçinelerinde MonomerDiizosiyanatların Tayini

TS EN ISO 10283

Pigmentler ve Dolgu

Maddeleri

Elek Üstü Kalıntısı Tayini

Mekanik Yıkama Yöntemi

TS 2617

EN IS0 787-18

Pigmentler ve Dolgu

Maddeleri

Elek Üzerinde Kalıntı Tayini

Normal Yıkama Yöntemi TS EN ISO 787-7

İlaç, Gıda ve Kozmetik

Boyaları Çözünmeyen Madde Tayini TS 5923


Boyaları İnce Tabaka Kromatografisi (ITK) ile Teşhis

TS 6189


Boyaları

Klorür (Cl), Sülfat (SO4 ), Kurşun (Pb), Arsenik (As) Miktarı ve Kurutma Kaybı Tayini

TS 7257

Tekstil

Azo Boyar Maddelerin Tayini

Ekstraksiyonla veya Ekstraksiyon Yapılmaksızın

TS EN 14362-1

Tekstil 4-Aminoazobenzen Serbest Bırakılabilen Azo Boyar Maddelerinin Kullanımının Tespiti

TS EN 14362-3

Tekstil Kanserojen, Alerjen ve Disperse Boyar Maddelerin Tayini

DIN 54231

Tekstil

Renk Haslığı Deneyleri

Akrilik Liflerin Boyanmasında Kullanılan Bazik Boyaların Birbiri ile Uyumluluğu Tayini

TS EN ISO 105-Z03

Tekstil Renk Haslığı Deneyleri

Dispers Boyaların Dağılabilirliği Tayini TS EN ISO 105-Z04

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 11 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Tekstil


Suda Çözünebilir Boyaların Uygulama Çözünürlüğü ve Çözelti Kararlılığının Tayini

TS EN ISO 105-Z07

Tekstil


Suda Çözünen Boyaların Soğuk Sudaki Çözünürlüklerinin Tayini

TS EN ISO 105-Z09

Tekstil Boyaların Karşılaştırılması ve İlişkilendirilmesi

İşletme içi metot

"Talimat no/Sop no.Rev.No" (Modifiye edilen standart/yayın)

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 12 / 37



EK-2 PETROL ÜRÜNLERİ

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 13 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Tüm Petrol Ürünleri Elle Numune Alma ASTM D 4057

TS 900-1 EN ISO 3170

Tüm Petrol Ürünleri Boru Hattından Otomatik Numune Alma

ASTM D 4177

TS 900-2 EN ISO 3171

Sıvılaştırılmış Petrol Gazı

(LPG) Elle Numune Alma

ASTM D 1265

TS EN ISO 4257

Benzin Türleri, Motorin

Türleri, Yakıt Nafta,

Gazyağı, Biyodizel,

Havacılık Yakıtları

Kükürt (S) Miktarı Tayini

Morötesi Floresans Yöntemi

ASTM D 5453

TS EN ISO 20846

FuelOil Türleri, Yakıt

Nafta, HVGO, Ham Petrol,

Havacılık Yakıtları,

Denizcilik Yakıtları,

Madeni Yağlar, Baz

Yağlar


Enerji Ayırmalı X-Işını Floresans

Spektrometri Yöntemi

ASTM D 4294

TS EN ISO 8754

IP 336

FuelOil Türleri, Benzin


HVGO, Ham Petrol,



Madeni Yağlar, Baz

Yağlar


Dalga Boyu Ayırmalı X-Işını Floresans


ASTM D 2622

TS EN ISO 14596


Türleri


Enerji Ayırmalı X-Işını Floresans


TS EN ISO 20847


Türleri




TS EN ISO 20884

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 14 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu




(LPG)

Toplam Uçucu Kükürt (S) Miktarı

Tayini


ASTM D 6667

TS 13361

Yakıt Alkol




TS EN 15485

Yakıt Alkol



TS EN 15486

Gazyağı, Motorin Türleri,

Biyodizel, Havacılık

Yakıtları, HVGO, FuelOil

Türleri, Denizcilik Yakıtları

Karbon Kalıntısı Miktarı Tayini

Mikro Yöntem

ASTM D 4530

TS 6148 EN ISO 10370

Madeni Yağlar, Baz

Yağlar, FuelOil Türleri


Ramsbottom Yöntemi ASTM D 52

Madeni Yağlar, Baz

Yağlar, FuelOil Türleri


Conradson Yöntemi ASTM D 189

Motorin Türleri, FuelOil

Türleri, HVGO, Denizcilik

Yakıtları, Gazyağı

Parlama Noktası Tayini

Pensky-Martens Kapalı Kap Yöntemi

ASTM D 93

TS EN ISO 2719

HVGO, Madeni Yağlar,

Baz Yağlar, Bitümler,

FuelOil Türleri


Cleveland Açık Kap Yöntemi

ASTM D 92

TS EN ISO 2592


Gazyağı


Tag Kapalı Kap Yöntemi

ASTM D 56

TS 1171


Gazyağı


Abel Kapalı Kap Yöntemi

IP 170

TS EN ISO 1373

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 15 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Biyodizel Parlama Noktası Tayini

Hızlı Denge Kapalı Kap Yöntemi TS EN ISO 3679


Türleri, HVGO, Denizcilik

Yakıtları, Gazyağı


Sürekli Kapalı Kap Yöntemi ASTM D 6450



Gazyağı, Havacılık

Yakıtları

Damıtma Özelliklerinin Tayini

Atmosfer Basıncında

ASTM D 86

TS EN ISO 3405

FuelOil, HVGO, Biyodizel Damıtma Özelliklerinin Tayini

Düşük Basınçlarda

ASTM D 1160

TS 7447

Bitüm Bağlayıcılar Damıtma Özelliklerinin Tayini ASTM D 402

TS EN 13358

Aromatikler, Alkoller,

Nitriller, Monomerler,

Asetatlar, Akrilatlar, Klorlu

Hidrokarbonlar, Aminler,

Glikoller, Glikol Esterleri,

Glikol Eterleri Ketonlar,

Solventler, Tinerler, Lineer

Alkil Benzen ve Ftalatlar

Damıtma Aralığı Tayini

ASTM D 1078

Aromatik Hidrokarbonlar Damıtma Aralığı Tayini ASTM D 850

Motorin Türleri, Gazyağı,


Yakıtları, FuelOil Türleri,

Madeni Yağlar, Baz

Yağlar, HVGO, Denizcilik

Yakıtları

Kinematik Viskozite Tayini ve Dinamik

Viskozitenin Hesaplanması

ASTM D 445

TS 1451 EN ISO 3104




Madeni Yağlar, Baz

Yağlar, HVGO, Denizcilik

Yakıtları

Cam Kılcal Kinematik

Viskozimetrelerin Kullanımı

ASTM D 446

TS ISO 3105

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 16 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu






Bitüm ve Bitümlü

Bağlayıcılar, Madeni

Yağlar, Baz Yağlar,

HVGO, Denizcilik Yakıtları

Dinamik Viskozite ile Yoğunluk Tayini

ve Kinematik Viskozitenin

Hesaplanması

Stabinger Yöntemi

ASTM D 7042

Madeni Yağ Görünür Viskozite Tayini ASTM D5293

TS 1896

Madeni Yağ Düşük Sıcaklıklarda Viskozite Tayini

Brookefield Yöntemi ASTM D2983

Bitüm ve Bitümlü

Bağlayıcılar Saybolt Viskozitesi Tayini

ASTM D 88

TS 2031

Bitüm Bağlayıcılar Kinematik Viskozite Tayini

60˚C’de

ASTM D 2170/D2170M

TS EN 12595

Benzin Türleri, Yakıt Nafta Oktan Sayısı Tayini

RON - Araştırma Yöntemi

ASTM D 2699

TS EN ISO 5164

Benzin Türleri, Yakıt Nafta Oktan Sayısı Tayini

MON-Motor Yöntemi

ASTM D 2700

TS EN ISO 5163


(LPG)

Oktan Sayısı Hesaplanması

MON-Motor Oktan Sayısı TS EN 589+A1Ek B

Motorin Türleri, Havacılık

Yakıtları

Setan Numarası Tayini

Setan Motoru Yöntemi

ASTM D 613

TS 10317 EN ISO 5165


Yakıtları

Türetilmiş Setan Numarası Tayini

Tutuşma Gecikmesi ile Sabit Hacimli

Odacıkta Yakma Yöntemi

ASTM D 6890

TS EN 15195

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 17 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu




Yakıtları

Setan Numarası Tayini

Tutuşma Gecikmesi ve Yanma

Gecikmesi ile Sabit Hacimli Odacıkta

Yakma Yöntemi

ASTM D 7668

Benzin Türleri, Yakıt Nafta Benzen Miktarı Tayini

Gaz Kromatografik Yöntem TS EN 12177

Benzin Türleri, Yakıt Nafta

Benzen Miktarı Tayini

Çok Kolonlu Gaz Kromatografik

Yöntem

TS EN 22854

Benzin Türleri, Yakıt Nafta Benzen Miktarı Tayini

Kızılötesi Spektrometrik Yöntem TS EN 238/A1

Benzin Türleri

Toplam Oksijen ve Oksijenli

Bileşiklerin Miktarı Tayini

O-FID Detektörlü Gaz Kromatografik

Yöntem

TS 11413 EN 1601

Benzin Türleri



İki Kolonlu Gaz Kromatografik Yöntem

TS EN 13132

Benzin Türleri




Yöntem

TS EN 22854





FuelOil Türleri, Denizcilik

Yakıtları, Madeni Yağlar,

Ham Petrol, Baz Yağlar

Yoğunluk, Spesifik Gravite ve API

Gravite Tayini

Hidrometre Yöntemi

ASTM D 1298

TS 1013 EN ISO 3675

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 18 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu









Ham Petrol, Baz Yağlar,

AUS 32

Yoğunluk ve Bağıl Yoğunluk Tayini

Salınım Yapan U-Tüp Yöntemi

ASTM D 4052

TS EN ISO 12185


(LPG)

Yoğunluk ve Bağıl Yoğunluk Tayini

Basınçlı Hidrometre Yöntemi TS 1105 EN ISO 3993

Yakıt Nafta, Benzin Türleri

Hidrokarbon Türlerinin Tayini


Yöntem

TS EN 22854

Motorin Türleri, Biyodizel,

Yakıt Nafta

Aromatik Hidrokarbon Türlerinin

Miktarı Tayini

TS EN 12916

IP 391

Benzin Türleri Detaylı Hidrokarbon Analizi ASTM D 5134

Yakıt Nafta, Benzin

Türleri, Havacılık Yakıtları

Hidrokarbon Türlerinin Tayini

Floresan Belirteci Adsorpsiyon

Yöntemi

ASTM D 1319

TS EN 15553


Türleri, Denizcilik Yakıtları Kül Miktarı Tayini

ASTM D 482

TS EN ISO 6245

Biyodizel, Madeni Yağ Sülfatlı Kül Miktarı Tayini ASTM D 874

TS ISO 3987

Motorin Türleri, Biyodizel Toplam Kirlilik Miktarı Tayini TS EN 12662

IP 440

Havacılık Yakıtları Partiküler Kirlilik Miktarı Tayini ASTM D 5452

TS 4608

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 19 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Havacılık Yakıtları Temizliğin Belirlenmesi

Partikül Sayımı Yöntemi IP 565


Yakıtları Toplam Tortu Miktarı Tayini

TS ISO 10307–1

TS ISO 10307–2


Yakıtları, Hampetrol

Tortu Miktarı Tayini

Ekstraksiyon Yöntemi

ASTM D 473

TS 6498 EN ISO 3735

FuelOil Su ve Tortu Miktarı Tayini ASTM D 1796

Motorin Türleri, Biyodizel

Su Miktarı Tayini

Kulometrik Karl FischerTitrasyon

Yöntemi

TS 6147 EN ISO 12937

ASTM D 6304

FuelOil Türleri, Bitüm ve

Bitümlü Bağlayıcılar,

Denizcilik Yakıtları

Su Miktarı Tayini

Damıtma Yöntemi

TS EN 1428

ASTM D 95









Su Miktarı Tayini ASTM D 1364









Su Miktarı Tayini ASTM E 203

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 20 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu











Su Miktarı Tayini

Kulometrik Karl FischerTitrasyon

Yöntemi

ASTM E 1064

Yakıt Alkol

Su Miktarı Tayini

Kulometrik Karl Fischer Titrasyon

Yöntemi

TS EN 15489

Yakıt Alkol Su Miktarı Tayini TS EN 15692

Motorin, Baz Yağ Su ve Tortu Miktarı Tayini ASTM D2709

Ham Petrol Su ve Tortu Miktarı Tayini ASTM D4007

Yakıt Alkol İletkenlik Tayini TS EN 15938

Motorin, Havacılık

Yakıtları İletkenlik Tayini

ASTM D 2624

IP 274

TS 3467 ISO 6297


Yakıtları

Alüminyum (Al), Silisyum (Si),

Vanadyum (V), Nikel (Ni), Demir (Fe),

Sodyum (Na), Çinko (Zn), Fosfor (P)

ve Kalsiyum (Ca) Miktarı Tayini

ICP Emisyon Spektrometri Yöntemi

IP 501


Yakıtları

Alüminyum (Al), Silisyum (Si),

Vanadyum (V), Nikel (Ni), Demir (Fe),

Sodyum (Na), Çinko (Zn), Fosfor (P)

ve Kalsiyum (Ca) Miktarı Tayini

Atomik Absorpsiyon Spektrometrik

Yöntem

IP 470

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 21 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu




Yakıtları

Fosfor (P) Miktarı Tayini

Morötesi Spektrometri Yöntemi IP 500


Yakıtları

Alüminyum (Al) ve Silisyum (Si)

Miktarı Tayini


Yöntem

ISO 10478

Benzin Türleri, Yakıt

Nafta,



Yöntem

TS EN 237


Mangan (Mn) Miktarı Tayini


Yöntem

TS 8829

Benzin Türleri

Potasyum (K) Miktarı Tayini


Yöntem

TS 12861

Biyodizel Fosfor (P) Miktarı Tayini


TS EN 14107

Biyodizel

Sodyum (Na) Miktarı Tayini

Atomik Absorpsiyon Spektrometri

Yöntemi

TS EN 14108

Biyodizel

Potasyum (K) Miktarı Tayini

Atomik Absorpsiyon Spektrometri

Yöntemi

TS EN 14109

Biyodizel

Sodyum (Na), Potasyum (K),

Kalsiyum (Ca), Magnezyum (Mg)

Miktarı Tayini


TS EN 14538

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 22 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu




Yakıtları

Vanadyum (V) ve Nikel (Ni) Miktarı

Tayini

Dalga Boyu Ayırmalı X Işını Floresans

Spektrometrik Yöntem

TS EN ISO 14597

Yakıt Alkol

Fosfor (P) Miktarı Tayini

Amonyum Molibdat Spektrometri

Yöntemi

TS EN 15487

Yakıt Alkol

Bakır (Cu) Miktarı Tayini

Grafit Fırınlı Atomik Absorpsiyon


TS EN 15488

Yakıt Alkol

Fosfor (P), Bakır (Cu) ve Kükürt (S)

Miktarı Tayini

ICP Doğrudan Yöntem

TS EN 15837

Madeni Yağ

Katkı Elementleri, Aşınma Metalleri ve

Kirletici Miktarlarının Tayini


ASTM D 5185

TS 13351

Havacılık Yakıtları Yağlayıcılık Özelliği Tayini ASTM D 5001

Motorin Türleri

Yağlayıcılık Özelliğinin Tayini

Yüksek Frekanslı İleri Geri Hareket

Testi - HFFR Yöntemi

ASTM D 6079

TS EN ISO 12156 -1

Madeni Yağ Aşırı Basınç Özelliği Tayini

Timken Cihazı ile

ASTM D 2782

TS 5238

Madeni Yağ

Aşırı Basınç Özelliklerinin Tayini

Dört Bilya Test Cihazı ile

ASTM D 2783

TS 5654

Madeni Yağ Aşırı Basınç Özelliklerinin Tayini


ASTM D 4172

TS 5715

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 23 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Gres Aşırı Basınç Özelliklerinin Tayini


ASTM D 2266

TS 2740

Gres Yük Taşıma Kapasitesi Tayini

Timken Cihazı ile

ASTM D 2509

TS 5644

Gres Aşırı Basınç Özelliklerinin Tayini


ASTM D 2596

TS 5239

Motorin Türleri Oksidasyon Kararlılığı Tayini ASTM D 2274

TS EN ISO 12205

Motorin Türleri Oksidasyon Kararlılığı Tayini

Hızlandırılmış Oksitleme Yöntemi TS EN 15751


Oksidasyon Kararlılığı Tayini

İndüksiyon Periyodu Yöntemi

TS 2646 EN ISO 7536

ASTM D 525

Biyodizel Oksidasyon Kararlılığının Tayini

Hızlandırılmış Yükseltgenme Yöntemi TS EN 14112

Benzin Türleri, Gazyağı,

FuelOil, Yakıt Nafta,



Madeni Yağlar, Baz

Yağlar

Görünüşün Belirlenmesi

Gözle Muayene

İşletme içi metot-"Talimat no/Sop

no.Rev.No"

(Modifiye edilen standart/yayın)


Türleri, Havacılık Yakıtları,

Gaz Yağı

Saybolt Rengi Tayini

Saybolt Kromometre Yöntemi

ASTM D 156

ASTM D 6045

TS 2991

Madeni Yağlar, Baz

Yağlar ASTM Rengi Tayini

ASTM D 1500

ASTM D 6045

TS 1713 ISO 2049

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 24 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu




(LPG)

Serbest Suyun Belirlenmesi

Gözle Muayene Yöntemi TS EN 15469

Yakıt Alkol Görünüşün Belirlenmesi TS EN 15769

Motorin, Benzin Görünüşün Belirlenmesi ASTM D 4176

TS 8186









Platin Kobalt (Pt-Co) Rengi Tayini ASTM D 1209

Izosiyanatlar Platin Kobalt (Pt-Co) Rengi Tayini ASTM D 4877

Izosiyanatlar ve Polioller Platin Kobalt (Pt-Co) ve Gardner

Rengi Tayini ASTM D 4890









Platin Kobalt (Pt-Co) Rengi Tayini

Otomatik Yöntem ASTM D 5386


(LPG) Kokunun Belirlenmesi TS EN 589+A1 (Ek A)

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 25 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu











Kokunun Belirlenmesi ASTM D 1296


Türleri, Havacılık Yakıtları Mevcut Gom Miktarı Tayini

ASTM D 381

TS EN ISO 6246

Havacılık Yakıtları Mevcut Gom Miktarı Tayini IP 540


(LPG) Gösterge Buhar Basıncı Tayini

ASTM D 1267

TS 1298 EN ISO 4256


Buhar Basıncı Tayini

ASVP-Hava ile doymuş numunenin

buhar basıncı ve DVPE-Eşdeğer kuru

buhar basıncı

ASTM D 5191

TS EN 13016-1

Motorin Türleri, Denizcilik

Yakıtları, FuelOil Türleri

Toplam Asit Numarası Tayini

TAN-Potensiyometrik Yöntem

ASTM D 664

TS 2432 EN 12634

Yakıt Nafta-Benzin Türleri Kalıntı Asitliği Miktarı Tayini TS 1538

ASTM D 1093

Havacılık Yakıtları Toplam Asidite Miktarı Tayini ASTM D 3242

IP 354

Madeni Yağlar, Baz

Yağlar

Toplam Asit Numarası Tayini

TAN-Belirteç Yöntemi

ASTM D 974

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 26 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu











Kimyasal Maddelerde Asidite Miktarı

Tayini ASTM D 1613

Biyodizel Asit Sayısının Tayini TS EN 14104

Yakıt Alkol Toplam Asitlik Tayini

Renk Belirteç Yöntemi TS EN 15491

Biyodizel İyot Değeri Tayini TS EN 14111

Antifriz Rezerve Alkalinite Tayini ASTM D1121



Gaz Yağı

Merkaptan Kükürt Miktarı Tayini ASTM D 3227

TS 8456 ISO 3012


(LPG) Korozyon Tayini

TS 1299 EN ISO 6251

ASTM D 1838


Türleri, Gazyağı,


Motorin Türleri, Biyodizel,

Madeni Yağlar, Baz

Yağlar

Bakır Şerit Korozyonu Tayini ASTM D 130

TS 2741 EN ISO 2160

Madeni Yağ Rutubet Kabininde Pas Tayini ASTM D1748

Madeni Yağ Pas Testi ASTM D665

TS 6830 ISO 7120

Madeni Yağ Kesme Yağlarında Pas Testi DIN 51360/2

TS 5208

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 27 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu




(LPG) Hidrojen Sülfür (H2S) Tayini TS 5255 EN ISO 8819

Madeni Yağ, Mineral

Solventler Anilin Noktası Tayini

ASTM D611

TS 1615 ISO 2997



Gaz Yağı

Doktor Testi TS 2884

ASTM D 4952


Yakıtları, Ham Petrol,

HVGO

Asfalten Miktarı Tayini ASTM D 6560

IP 143

Havacılık Yakıtları Su Ayırma Özelliklerinin Tayini ASTM D 3948









Suyla Karışabilirlik Tayini ASTM D 1722

Aseton, Metanol Permanganat (KMnO4) Zamanı Tayini ASTM D 1363


Yakıtları, Madeni

Yağlar,Motorin Türleri,

Baz Yağlar, Biyodizel

Akma Noktası Tayini ASTM D 97

TS 1233 ISO 3016



Motorin Türleri, Baz

Yağlar

Akma Noktası Tayini

Otomatik Tilt Yöntemi ASTM D 5950




Yağlar


Otomatik Rotasyon Yöntemi ASTM D 5985

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 28 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu






Yağlar


Otomatik Hava Basıncı Yöntemi ASTM D 6749


Yağlar, Biyodizel Bulutlanma Noktas ı Tayini

ASTM D 2500

TS 2834 EN 23015


Yağlar, Biyodizel

Bulutlanma Noktası Tayini

Optik Dedeksiyon Yöntemi ASTM D 5771


Yağlar, Biyodizel


Doğrusal Soğutma Yöntemi ASTM D 5772


Yağlar, Biyodizel


Küçük Kap Yöntemi ASTM D 7683

Havacılık Yakıtları, Gaz

Yağı Donma Noktası Tayini

ASTM 2386

TS 1766 ISO 3013

IP 435

IP 528

Motorin Türleri, Biyodizel Soğuk Filtre Tıkanma Noktası (SFTN)

Tayini

ASTM D 6371

IP 309

TS EN 116

Havacılık Yakıtları, Gaz

Yağı Donma Noktası Tayini ASTM D 7153

Antifriz Donma Noktası Tayini ASTM D1177

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 29 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu











Uçucu Olmayan Madde Miktarı Tayini ASTM D 1353

Bitüm Ve Bitümlü

Bağlayıcılar

Kütle Değişimi / Isıtma Kaybı Miktarı

Tayini ASTM D 6

Bitüm ve Bitümlü

Bağlayıcılar Çözünürlük Tayini TS EN 12592


(LPG)

Buharlaşma Kalıntısı Miktarı Tayini

Gaz Kromatografi Yöntemi

TS EN ISO 13757

IP 427

TS EN 15470


(LPG)

Buharlaşma Kalıntısı Miktarı Tayini

Yüksek Sıcaklık Gravimetrik Yöntem TS EN 15471

Yakıt Alkol Toplam Kuru Kalıntı Miktarı Tayini

Uçucu Olmayan Madde TS EN 15691

Motorin Türleri, Biyodizel Yağ Asidi Metil Esteri (YAME) Miktarı

Tayini TS EN 14078

Motorin Türleri Alkil Nitrat Miktarı Tayini TS 6146 EN ISO 13759

Gazyağı, Havacılık

Yakıtları Yanma Kalitesinin Tayini

ASTM D 187

TS 2549

IP 10


Gazyağı İslenme Noktası Tayini

ASTM D 1322

TS ISO 3014

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 30 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Gres Penetrasyon Tayini ASTM D217

TS 1799 ISO 2137

Bitüm ve Bitümlü

Bağlayıcılar

Penetrasyon

25˚C’de, 100 g, 5 Sn.

Tutulmuş Penetrasyon

ASTM D 5

TS EN 1426

Havacılık Yakıtları Termal Oksidasyon Kararlılığı Tayini ASTM D 3241

TS ISO 6249

Bitüm ve Bitümlü

Bağlayıcılar

Çekme Özelliklerinin Tayini

Duktilomatre Yöntemi

25 ˚C’de, 25 cm/min

ASTM D 113

TS EN 13589

Bitüm ve Bitümlü

Bağlayıcılar

Yumuşama Noktası Tayini

Halka ve Bilye Tayini / Yumuşama

Noktasında Artış / Sertleşmeden

Sonraki Yumuşama Noktası

ASTM D 36

TS EN 1427

Bitüm ve Bitümlü

Bağlayıcılar

Isı ve Hava Etkisi Altında Sertleşme

Direncinin Tayini

ASTM D 1754

TS EN 12607-1

TS EN 12607-2

TS EN 12607-3

Madeni Yağ Köpürme Özelliği Tayini ASTM D892

TS 1834 ISO 6247

Madeni Yağ Yağların Sudan Ayrılma Özelliği

Tayini

ASTM D1401

TS 6122 ISO 6614

Havacılık Yakıtları Spesifik Enerji Miktarının

Hesaplanması

ASTM D 3338

TS ISO 3648

Yakıt Nafta, Benzin Türleri Buhar Kilitlenme İndisinin

Hesaplanması TS EN 228

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 31 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu




(LPG)

Buhar Basıncı (-5 oC)

ve Yoğunluğun Hesaplanması

TS EN ISO 8973

TS EN 589 Ek-C

Doğalgaz Isıl Değer, Bağıl Yoğunluk, Yoğunluk

ve Wobbe İndisinin Hesaplanması

ASTM D 3588

ISO 6976


(LPG) Yoğunluğun Hesaplanması TS EN ISO 8973

Havacılık Yakıtları Hidrojen Miktarının Hesaplanması TS 5770

ASTM D 3343

Denizcilik Yakıtları Karbon Aromatikliği İndisi

Hesaplanması TS ISO 8217 Ek-B (Hesapla)

Motorin Türleri, Denizcilik

Yakıtları

Setan İndisinin Hesaplanması

Dört Değişkenli Eşitlik Yöntemi

ASTM D 4737

TS EN ISO 4264

Havacılık Yakıtları Setan İndisinin Hesaplanması

İki Değişkenli Eşitlik Yöntemi ASTM D 976

Madeni Yağ Viskozite İndisi Hesaplanması ASTM D 2270

TS ISO 2909

Madeni Yağ Viskozite Yoğunluk Sabiti

Hesaplanması

ASTM D 2501

TS 7113

Antifriz Kaynama Noktası Tayini ASTM D 1120

Antifriz Kırma İndisinin Tayini ASTM D 1218

TS 4368 ISO 5661

Antifriz pH Tayini ASTM D1287

TS 4614

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 32 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Mono, Di ve Tri Etilen

Glikol Inorganik Klorür (Cl) Miktarı Tayini ASTM E 2469

Mono Etilen Glikol UV Geçirgenliği Tayini ASTM E 2193

StirenMonomer ve Alfa

Metil Stiren

Para Tersiyer Butil Katekol Miktarı

Tayini ASTM D 4590

Gres Damlama Noktası Tayini ASTM D 566

TS 1267 ISO 2176

Gres Yağ Ayrışması Tayini ASTM D 1742

TS 2263

Gres Geniş Aralıkta Damlama Noktası

Tayini

ASTM D 2265

TS 5937 ISO 6299

AUS 32 Biüre Miktarı Tayini TS ISO 22241-2

AUS 32 Üre Miktarı Tayini TS ISO 22241-2

AUS 32 Aldehit Miktarı Tayini TS ISO 22241-2

AUS 32 Fosfat (PO4) Miktarı Tayini TS ISO 22241-2

AUS 32 Çözünmeyen Madde Miktarı Tayini TS ISO 22241-2

AUS 32 Alkalilik Miktarı Tayini TS ISO 22241-2

AUS 32

Kalsiyum (Ca), Demir (Fe), Bakır (Cu),

Çinko (Zn), Krom (Cr), Nikel (Ni),

Alüminyum (Al), Magnezyum (Mg),

Sodyum (Na) ve Potasyum (K)

Miktarları Tayini

TS ISO 22241-2

AUS 32 Kırma İndisi Tayini TS ISO 22241-2

AUS 32 Özdeşlik Tayini TS ISO 22241-2

FuelOil Hidrojen Sülfür (H2S) Miktarı Tayini IP 570

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 33 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Biyodizel Hidrojen (H2) Miktarı Tayini ASTM D 5291

Biyodizel

Serbest Gliserol, Toplam Gliserol ve

Mono, Di, Trigliserit Miktarlarının

Tayini

TS EN 14105

Biyodizel

Serbest Gliserol Miktarı Tayini TS EN 14106

Biyodizel Metanol Miktarı Tayini TS EN 14110

Biyodizel Çoklu Doymamış Yağ Asidi Metil

Esteri Miktarı Tayini TS EN 15779

Yakıt Alkol Yüksek Alkoller, Metanol ve Uçucu

Safsızlık Miktarı Tayini TS EN 15721

Etil Alkol

Uçucu Madde ve Metanol Miktarı

Tayini

CommissionRegulation (EC) No

2870/2000 of 19 December 2000

Atık Yağ PoliklorluBifenil (PCB) Miktarı Tayini


ASTM D 6160

TS EN 12766-1

TS EN 12766-2


(LPG)

Kompozisyon Analizleri


-Komponentler

-Uçuculuk Özellikleri Tayini

-Doymamış Hidrokarbonlar Tayini

-Dien’ler Tayini

-Kütlece Saflık Oranı

-Kütlece Saflık

TS 6124 EN 27941

IP 405

TS EN 589+A1

Biyodizel Ester ve Linolenik Asit Metil Ester

Miktarı Tayini TS EN 14103

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 34 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Doğalgaz Kompozisyon Analizleri


TS EN ISO 6974-1,2,6

TS EN ISO 6975

Yakıt Alkol

İnorganik Klorür (Cl) ve Sülfat (SO4)

Miktarı Tayini

İyon Kromatografisi Yöntemi

TS EN 15492

Yakıt Alkol İnorganik Klorür (Cl) Miktarı Tayini

Potansiyometrik Yöntem TS EN 15484

Madeni Yağ

Kullanılmış/Kullanılmamış Soğuma Eğrisinin Belirlenmesi ASTM D 6549

Madeni Yağ

Kullanılmış/Kullanılmamış Partikül Sayımı Deneyi ISO 4406

Kullanılmış Yağlar Kullanılmış Yağların Değerlendirilmesi

FTIR Yöntemi ASTM E 2412

Atık Yağ

Klorür (Cl), Florür (F), Bromür (Br) ve

Toplam Halojenlerin Miktarının Tayini

Oksitleme Yöntemi ile Ön İşlem, İyon

Kromtografisi ile Analiz

EPA 5050

EPA 9056A

Akrilat Esterleri ve Akrilik

Asit Metil Eter Hidrokinon Miktarı Tayini ASTM D 3125

Biyodizel Yanma Isısının Tayini

Kalorimetre Yöntemi

ASTM D 240

TS 1740

DIN 51900-2

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 35 / 37



EK-3 KÖMÜR VE KOK

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 36 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Kömür, Kok

Alt ve Üst Isıl Değer Tayini ve Alt Isıl

Değerin Hesaplanması

Mikroprosesör Kontrollü İzoperibol

Bomba Kalorimetresi ile

ASTM D 5865

Kömür, Kok Analizlerin Farklı Esaslara Göre

Hesaplanması TS 1999 ISO 1170

Kömür, Kok Üst Isıl Değer Tayini ve Alt Isıl Değerin

Hesaplanması TS ISO 1928

Kömür, Kok

Nem, Kül, Uçucu Madde ve Sabit

Karbon Miktar Tayini

Termogravimetrik Yöntem

ASTM D 7582

Kömür, Kok

Toplam Kükürt (S) Miktarı Tayini

Yüksek Sıcaklıktaki Tüp Fırınında

Yakma Yöntemi

ASTM D 4239

Kömür, Kok Serbest Kabarma İndisi Tayini ASTM D 720

Kömür, Kok Genel Analizler İçin Numune

Hazırlama Yöntemi

TS 4744

ASTM D 2013/D 2013M

Kömür, Kok Toplam Rutubet Tayini TS 690 ISO 589

Kömür, Kok Sabit Karbon Miktarı Hesabı

Kül ve Uçucu Madde Tayini ile Birlikte ASTM D 3172

Kömür, Kok Uçucu Madde Miktarı Tayini TS 711 ISO 562

Kömür, Kok Kül Miktarı Tayini

TS ISO 1171

Kömür, Kok Toplam Kükürt (S) Miktarı Tayini ASTM D 3177

Kömür, Kok Nem Miktarı Tayini

ASTM D3173

Kömür, Kok

Kül Miktarı Tayini

ASTM D3174

R20.27/Rev.00/0814 Sayfa 37 / 37



Deneyi Yapılan


Deney Metodu



Kömür, Kok Uçucu Madde Miktarı Tayini ASTM D 3175

Kömür, Kok Enstrümental Yöntem ile Karbon (C),

Hidrojen (H) ve Azot (N) Miktarı Tayini ASTM D5373

R20 - Türk Akreditasyon KurumuÇelik Taban Malzemelerde Lif ùeklindeki Korozyona Dayanımın...

Documents

Transcript of R20 - Türk Akreditasyon KurumuÇelik Taban Malzemelerde Lif ùeklindeki Korozyona Dayanımın...