NOAUA! 62 alea

31
! ! H A M A B O S T E K A R I A ! ! 1999ko martxoaren 12a IV.urtea Usurbil, 62. Zenbakia Epaiketa guztien Epaiketa guztien gainetik, intsumisioa gainetik, intsumisioa

description

 

Transcript of NOAUA! 62 alea

Page 1: NOAUA! 62 alea

!!H A M A B O S T E K A R I A

!!1999ko martxoaren 12a IV.urtea Usurbil, 62. Zenbakia

Epaiketa guztienEpaiketa guztiengainetik, intsumisioagainetik, intsumisioa

Page 2: NOAUA! 62 alea

a zo z oe z a

i19

99ko

ma

rtxo

are

n12

a2 Noaua! 62.zk. Usurbil

Txerrimunik ordainetan

Zorionak Alex! Otsailaren20an 6 urte bete zenituen.Berandu bada ere gurezorionik beroenak. Zure gura-soak eta anaia.

Zorionak etxeko txikiari. Pasaden martxoaren 2an hireurtebetetze eguna izan zeneta ez pentsa ahaztuta gine-nik. Bi muxu. Kuadrilatarrak.

Zorionak Manuel!Martxoaren 13an ondopasako duzulakoan gaude.Zorionak eta muxu haundibat etxekoen partez.

Zorionak Nerea! Martxoaren15ean da zure urtebetetzeeguna. Egun ona pasadezazula. Marije.

Zorionak Egoitz Torregaray!Martxoaren 25ean 5 urtebeteko dituzu, esku oso bat!Hori duk gizon puska eginzaiguna. Zorionak eta muxupilo bat familia osoaren par-tez.

Zorionak Garikoitz!Martxoaren 12an 20 urteegingo dituzula ez duguahaztu. Segi orain bezainjator eta alai. Muxu haundibat eta egun ona pasadezazula. Etxekoak.

Zorionak Celia! Martxoaren23an 5 urte beteko dituzu.Muxu pila bat eta egun onbat pasa dezazula. Oscareta gurasoen partez.

Nola pasatzen den denbora!Berriro martxoaren 16a, etabadakizu, hiru urte betekodituzu. Zorionak ItxasoOrbegozo, eta muxu haundibat. Etxekoak.

Zorionak “rubia”. Martxoaren9an ongi pasa eta opari askojasoko zenituelakoan zorionaketa muxu haundi bat.Etxekoak.

HurrHurrengo alea: martxoarengo alea: martxoaren 26a Agurrak ekartzeko epea: martxoaren 26a Agurrak ekartzeko epea: martxoaren 19aen 19a

Nora GalarragaIbargoien

(1999-02-16)

Kaleberri

Ainhoa LizasoEgileta

(1999-02-26)

Kaleberri

Imanol ZubimendiLazkano

(1999-02-17)

Santuenea

AizpeaReveriego Garcia

(1999-02-27)

Muna Lurra

Josu LoidiAstiazaran

(1999-02-23)

Santuenea

Andoni RodriguezMartinez

(1999-02-28)

Errekatxiki kalea

Libe AgirrePlaza

(1999-02-23)

Urdaiaga

Eneko MartinOlasagasti

(1999-03-04)

Kalezar

Jaiotzak EUSKO TRENBIDEAKEN NEGUKO AUTOBUS ORDUTEGIA

08.0508.2509.0509.3010.0511.0512.0512.2513.0513.3014.0514.3015.0515.2516.0517.0518.0518.3019.0519.2520.0520.3021.2522.30

Usurbil

07.4008.0008.4009.0009.4010.4011.4012.0012.4013.0013.4014.0014.4015.0015.4016.4017.4018.0018.4019.0019.4020.0021.0022.00

Donostia

08.2508.35**09.2509.40 *10.2511.2512.2512.35**13.2513.40 *14.2514.40**15.2515.40*16.2517.2518.2518.40*19.2519.35**20.2520.40*21.4522.50

Zarautz

07.0507.3508.0508.3509.0509.3010.0510.3011.0512.0513.0513.3014.0514.3015.0515.3016.0516.3017.0518.0519.0519.3020.0521.35

Usurbil06.4507.1507.4508.1508.4509.20**09.4510.20*10.4511.4512.4513.20**13.4514.20*14.4515.20**15.4516.20**16.4517.4518.4519.20*19.4521.15

Zarautz07.3008.0008.3009.0009.3010.0010.3011.0011.3012.3013.3013.5514.3015.0015.3015.5516.3017.0017.3018.3019.3020.0020.3022.00

Donostia07.5508.5509.5510.5511.5512.5513.5514.5515.5516.5517.5518.5519.5520.5521.5522.55

Usurbil

07.3008.3009.3010.3011.3012.3013.3014.3015.3016.3017.3018.3019.3020.3021.3022.30

Donostia

08.1509.1510.1511.1512.1513.1514.1515.1516.1517.1518.1518.1519.1520.1521.1522.15

Zarautz

07.0508.0509.0510.0511.0512.0513.0514.0515.0516.0517.0518.0519.0520.0521.0522.05

Usurbil

06.4507.4508.4509.4510.4511.4512.4513.4514.4515.4516.4517.4518.4519.4520.4521.45

Zarautz

07.3008.3009.3010.3011.3012.3013.3014.3015.3016.3017.3018.3019.3020.3021.3022.30

Donostia

ASTEGUNETAN ASTEBURUTAN

*Orioraino bakarrik

**Aiaraino joaten da

*Oriotik irtetzen da

**Aiatik irtetzen da

1999-03-01Jesusa Zuloaga Lizaso

74 urteSantuenea

Hildakoak

Page 3: NOAUA! 62 alea

1999kom

artxo

are

n12a

Usurbil 62.zk. Noaua! 3

er irizten?

Argitaratzailea

Noaua! Kultur ElkarteaKale Nagusia, 3720.170 Usurbil (Gipuzkoa)Tlf. eta faxa: 943 36 03 21E-mail:[email protected] orria: http://www.jalgi.com/topagunea/noaua/

ZuzendariaOlatz Altuna

KazetariakJosu Aranberri, Amagoia Mujika etaAgurtzane Solaberrieta

PublizitateaSaioa Erro eta Idoia Torregarai

KolaboratzaileakPedro Mari Matxain, Ines Kamino, LeireAtxega, Iñaki Labaka, Iratxe Begiristain,Amagoia Mujika, Xabier Arregi, PakoAgudo, Alfontso Vidal, Alazne Begiristain,Zaloa Arnaiz, Maribi Arrospide, Agur-tzane Solaberrieta, Joseba Pellejero,Ainara Uribe, Eider Jauregi, Olatz Leoz,Mikel Bengoetxea, Agustin Esnaola,Izaskun Zubiria, Olatz Goenaga, IzaroAizpurua, Joxe Loidi, Begoña Arriaga,Urko Manterola, Eneko Harreguy, Karme-le Urdanpilleta, Joseba Zubeldia, ImanolGoenaga, Joxe Torregaray, ManuelBegiristain eta Arantxa Irazustabarrena.

AdministrazioaArantxa Usarralde, Aitor Pikabea etaNerea Kamino.

Erredakzio Kontseilua:Olatz Altuna, Idoia Torregarai, JosuAranberri, Ainhoa Azpiroz, AmagoiaMujika, Agurtzane Solaberrieta etaInaxio Usarralde.

Maketazioa eta diseinuaSusana Martin, Aitziber Elortza, OlatzGoenaga eta Mertxe Gonzalez.

DokumentazioaIdoia Agirre, Aintzane Aizpurua etaNagore Gonzalez

InformatikaPili Lizaso eta Karlos Aizpurua

BanaketaMertxe Jimenez, Xabier Kamino, TxeloVidal eta Iker Muguruza

ElektrikariaIñaki Salsamendi

Tirada: 2.300 ale

Lege-Gordailua: SS-668-96

ISSN: 1136-6818

Inprimategia: Antza

Noaua! hamabostekariak ez du beregain hartzen aldizkarian adierazitako esaneneta iritzien erantzunkizunik.

Noaua! Kultur Elkarteko jendaurreko ordutegia: 16.30-18.30 astegunetan

Txakurren kontu horrekin...

Jaxinto Legarda Odriozola

Albaitaria

Usurbilgo Udalakdiruz lagundutako

aldizkaria

Kultura sailakdiruz lagundutako

aldizkaria Euskal Herrira!

!!H A M A B O S T E K A R I A

!!

Nire eguneroko praktikan jen-dea honetaz kontzientzia-tzen ari nintzen, eta azken

gertakizunekin, orain, lehen bainogehiago. Txakurra, txiki-txikitatikdominatu behar da, eta ondo ira-katsi behar zaio. Horretarako era-kustaileak daude. Gure Antiguakoklinikan adibidez, igandeetan edu-kitzen dugu hauetako bat. Lehenbatzuk sentsibilizatuta zeuden kontuhonekin, orain, azken gertakizune-kin, txakurrak ondo hezitzeko arrazoigehiago daude.

Nik gauza bat dut argi: arazoajabearena da. Desekilibratutakojendeak txakur hauek hartzen ditueta gero ez dakite etxean jendegehiago dagoela. Jabeei kasu egi-ten badie ere, txakur askok ingu-ruan bizi direnak ez ditu errespeta-tzen. Txakur hori eraso trebakuntzahorietako batera eramaten dute.Honetan jakituna ez banaiz ere,txakurra probokatu eta bere erreak-zioa kontrolatzen saiatzeko metododesberdinak erabiltzen direla bada-kit. Ezin da txakur bat trebatzen hasieta gero, denbora batera, treba-kuntza horri utzi. Trebakuntza pole-miko hau hasi eta segi egin beharda.

Jende askok denbora librearenarabera jokatzen du. Denbora libredutenean txakur horiek trebatzenhasten dira. Lana aurkitzen dutene-an, edo eta denborarik ez dutene-an utzi egiten dute. Azkenean txa-kurrak ez trebakuntzarik eta ez ezer,

bonba potentzial bat uzten dute.

Txakur hauen arazoaren konpon-ketari dagokionez ez naiz oso bai-korra. Hau konpontzeko erabakipolitikoak hartu behar dira, eta poli-tikoek gauzak luzatu, eta azkeneanez da gehiegi egingo.

Arraza konkretu batzuk debeka-tzen badira, merkatu beltzak segi-tuan beteko luke leku hori. Inguruhonetan borroka txakur hauekinnegozioa egiten duen jende klaseabadago eta seguru horiek aurreraegingo dutela. Txip-aren asuntoanola dagoen ikusita badakit horiekezingo direla kontrolatu, paperakfalsifikatzen baitituzte etab.

Egia da batzuk txakurren treba-kuntza onarekin sensibilizatuta dau-dela, baina arazoa dagoen arlohorretara gauzak aldatzera ez dainor hurbildu.

Nik txakurrekin arazorik ez izateanahiko nuke. Txakurren ingurukoeztabaida hau kaltegarria da.Txakurra duenak ondo zaindubehar du, dominatu, baina borrokatxakur hauekin ibiltzen diren gehie-nak ez dira baserritarrak edo hirita-rrak, beste mota bateko jendea da.

Urnietako udaletik deitu zidatenzenbat Rodweller zeuden jakiteko.Rodwellerrak onak eta txarrakdaude, baina hauek begiratu bate-ra edo txiparekin ez dira desberdin-tzen.

Euskal presoak

Azala: Usurbilgo alkateaepailearen aurrean pasaden martxoaren 4an egin

zioten epaiketan

GipuzkoakoForu Aldundiak

diruz lagundutakoaldizkaria

Page 4: NOAUA! 62 alea

ka-mika19

99ko

ma

rtxo

are

n12

a4 Noaua! 62.zk. Usurbil

32 ordu asteanOtsailaren 23an Udal Batzarrak

udal langileen lansaioa 32 orduta-ra jeistea erabaki zuen alkateaeta Herri Batasunako zinegotzienaldeko botoekin. EuskoAlkartasuneko eta PNVko zinego-tziek aurkako jarrera azaldu zutenarrazoi ezberdinak argudiatuz.Lansaioaren ordu kopuruarenmurrizketa ekimen eraginkorra da,lana banatzeko borondatearekinegiten bada. Horrela ulertzendugu udal ordezkaritza dugunalderdi politiko guztiok eta sindika-tuek; behin baino gehiagotanhorrela adieraziz.

Hala eta guztiz ere, ez nagoados erabaki horrekin. Presaka itxidelako akordioa. Hilabete eskasigaro da HBk lehen lan zirriborroaaurkeztu zuenetik udal batzarreanonartu den arte, aukerarik emangabe Eusko Alkartasunaren pro-posamena eztabaidatzeko. EuskoAlkartasunak epe bat (10 egun)ipini zuen berea aurkezteko, etaHBk, honen jakitun izanik, langilee-kin negoziazioa azeleratzea era-baki zuen akordio bat lehenbaile-hen lotzeko, eta, ondorioz, EAren

proposamena baliogabe uzteko,“hechos consumados” batzuenaurrean.

Ez nago ados itxi den akordioakorokortasunak bakarrik biltzendituelako. Hain garrantzitsua denaldaketa honek akordio mami-tuagoa eta landuagoa merezizuen. Akordioa desorekatua da.Lana banatzeko ekimen honenkostorik nagusiena udalak sufri-tzen du, bere gain hartzen duahaleginik haundiena, herritarguztien bizkar. Lansaio osora dau-den langileen soldatak mantenduegiten dira, lansaio osora ez dire-nei lansaioaren ordu kopuruamantentzen zaie eta soldata%13a igo (guztira 4 bat milioigehiago). Ordu estrak ezabatzekoborondatea dago, honek 4 milioiaurreztu araziko dio udalari.Lansaioaren ordu-kopuru murrizke-tarekin zuzenean lotuta lansaioosoko 2 lanpostu sortzen dira (batidazkaritzan eta bestea kalegarbi-tzailea), eta lehen 7 hilabeterakokontratatzeko asmoa zen lorazai-na urte osorako kontratatuko da(guzti honen kostoa 8 bat milioi-koa izango da). Beste kontratubatzuk egingo dira (udal eraikinen

garbitzaile bat, errekaudadorebat eta iturgin bat), baina ez diralan murrizketaren ondorio zuzena,baizik eta jubilazio baten ondoriozlibre geratu den lanpostu batbetetzeko eta udal zerbitzu berriei(IBI eta IAE zergak kudeatu eta ur-kontagailuen irakurketa eta man-tenimendua gauzatzea) aurreegiteko. Langileen a`portazioaminimoa da: ordu estrak saiheste-ko langile bakoitzak 31 ordukopoltsa izango du, eta orduerdikoatsedenaldia izan beharrean 10minutukoa izango dute.

Ez nago ados, udal ordezkaritzaduten alderdien arteko akordiobateratua lortzeko aukera galdudelako.

Ez zaie utzi hurrengo udal ardu-radunei ondare samurrik.

Luismari Ormaetxea

Igandetan ganba-ziri mundialak!

GENERALIGENERALITTALDEAALDEA Aseguru KonpainiaAseguru Konpainia

Zubiaurrenea, 10 Tlf. 943 37 18 07Zubiaurrenea, 10 Tlf. 943 37 18 0720170 USURBIL-GIPUZKOA20170 USURBIL-GIPUZKOA

Irakurle, kexarik baduzu, herritarrei zer-bait esan nahi badiezu tarte hau da

zuretzat aproposa. Atal honetako gutu-nak ezizenez sinatu daitezkeen arrez

Noaua!k beti jakin behar du nork idatziduen. Gutunak Noaua!ra bidali edo

bertako buzoian utzi. Eskutitzak orrialdeerdikoak izan behar dute, 1200 karak-

tere ingurukoak.

xirr

ikit

uti

k

Ba al dakizue zer zuhaitzmota den hau? Segurubegiratu batera askoketa askok ez duzuelaezagutzen. Olibondo

baten aurrean zaudete.Etxe-Txuri etxearen albo-

an ikusi dezakezue.Azken asteetako egural-

di euritsuekin emangoote du fruiturik? Hori ere

noizbait esango dizuegu.

Page 5: NOAUA! 62 alea

erriketan1999ko

ma

rtxoa

ren

12aUsurbil 62.zk. Noaua! 5

% %

IP

OTX

EDARITEGIAGaltzaragaina 6 943 36 07 36

Zer gogoratzen duzu garai hartako Santueneaz?

Gogoan ditut Santuenera egiten genituen ihesal-di haiek. Tragoxka aurrean dantzaldi modukoakantolatzen ziren gaztetxoentzat eta horra jeisten

ginen dantza egitera. Bertan oso giro atseginasortzen zen. Orduan, San Estebango ermitan aga-rratuan dantzatzea debekatuta zegoenez, hantxe

egiten genituen gure dantza-saioak. Laupabostdantza egin eta, berriz ere, San Estebanera korrika

mojatxoak ohartu ez zitezen.

Nola deskribatuko zenuke zure auzoa?

Oso auzo lasaia , batua eta lagunartekoa da.Joou asko antolatzen ziren haurrentzat. Gero

eskubaloiko zelaia egin zutenean eskubaloian etafutbolean jokatzen ohitu ziren asko. Denek izan

dute eskubaloirako zaletasuna. Lona moduko batjartzen zen zelai osoa inguratuz , izan ere, garaihartan sarrera ordaintzen baikenuen partiduak

ikusteko. Jende asko hurbiltzen ginen bertara etaoso giro alaia eta atsegina sortzen zen.

Zure ustez, onerako izan al da eskubaloiko parti-duak kiroldegian jokatzea?

Hasiera batean onerako izango zela pentsatzennuen. Baina, oker nenbilela konturatu nintzen segi-

tuan. Izan ere, Usurbila joan den ezkeroztik askojeitsi baita eskubaloirako zaletasuna. Niri dagoki-

danez behintzat, nahiago dut lehengoa. Halaere, gauzak horrela izan behar dutela ulertzen

dut.

Beraz, eskubaloiak hutsune haundia utzi du auzo-an.

Bai, eta baita orduan antolatzen ziren futbito txa-pelketek ere. Usurbildik ere jende dexente hurbil-

tzen zen auzora.

Noiz eta nolatan bururatu zitzaizun lokaltxo hauirekitzea?

Duela 12 urte ireki nuen. Semeak zahartzen hasiakzirenez, titulua ateratzea erabaki nuen etxean sar-tuta geratzeko batere gogorik ez nuelako.

Aldaketarik sumatu al duzu 12 urte hauetan?

Horixe. Lehen jende gaztea etortzen zen jostera.Orain ere gazte jendea aritzen da, baina ezberdi-na da. Lehengo gazteek ezin zuten nahi adinaarropa erosi. Arropa berriren bat nahi izan ezkero,berek egiten zituzten. Gaur egun, berriz, hura ikusi,hura erosi. Horixe gertatzen da askotan. Egungogazteek ere urte mordoxka pasatzen duzue ikas-ten. Eta oso gutxi dira josketan aritu nahi dutenak.

Izan al duzu inoiz mutilik?

Inoiz ez. Beti neskak etorri izan dira ikastera.

Irakasletzat al daukazu zure burua?

Bai eta ez. Norbait berria etortzen deneanpatroiak egiten eta arropa errazak ( gonak, pan-pinentzako arropak... ) egiten irakasten diot.Baina, hau lagun artean gustora egoteko lekutxobat da bakarrik; ondo pasa josten azken batean.

Zer gorrotatzen dute gehien hona jostera etortzendirenak?

Botoi-zuloak eta patroiak egitea, batez ere.

Zuen parrandatxoak ere egiten dituzuela esan dittxori txiki batek.

Batez ere Santa Luzia egunean, jostunen egune-an hain zuzen ere. Kurtso bukaerako bidaiak ereegiten ditugu, Eurodisneyen eta Port Aventuranegonak gara. Sagardotegietara ere joaten gara.

Agurtzane Solaberrieta

Mari Karmen Oroz LabianoIruña ondoko herri txiki batean jaioa. 14urterekin etorri zen lehendabiziko aldiz

Santuenera. Azken 12 urteetan etxeondoan duen lokaleko txokoan jostun

lanetan ari da.

Page 6: NOAUA! 62 alea

alej i ran19

99ko

ma

rtxo

are

n12

a6 Noaua! 62.zk. Usurbil

Ni bizi naizen tokiaGaltzaragaina denez,

berari buruz hitz egiteko apro-betxatuko dut.

Lehengo batean gure kexatxakurrek guk utzitako basurakinguruetan zabaltzen zituztela

zen. Ondo da, ba edukinontziakjarri beharrean karteltxo bat jarridute “Zakarra bota goizeko4.30etatik 8,30etara”. Arazoariirtenbide bat emateko saiakeraden arren, ez da konponbidehoberena. Izan ere, txakurrek

zakar poltsak hartzenjarraitzen dute.

Bestalde, denokdakigun bezala,plaza ondoko etxeanobretan ari dira.Beno, ba batekbaino gehiagokeskertuko genuke,gure segurtasunera-ko etxe azpiko pasa-bidea itxikobalute;lehengo bate-

an harri zaparrada bat eroribaitzitzaidan gainera.

Galtzaragaina utzi eta goa-zen “kaxkora”. Otsaileko azke-nengo asteburuan zalapartaugari sumatu genuen frontoiinguruan, “Olinpiada txikiak”edo delakoak izan zirela eta.Jolas eta iharduera ugari anto-latu zituzten egun guztian zehareta gauean, eguraldia lagunizan ez zuten arren, frontoianafaldu zuten, ezin esan goxo-goxo baina...

Olinpiada hauek Lasarteko“kuadrillategi” taldeak antolatuditu. Bertan kanpoko jendeakparte hartu zuen gehienbat,herriko inor ez genuen ikusibehintzat.

Ni bizi naizen tokia

KALEBERRI Arantza Irazustabarrena

Goizero jeikitzen naizenean,leihoa zabaldu eta lehen-

dabiziko begiratuan, aurrezaurre dudanez, umeentzat eginduten parkea ikusten dut.

Polita da benetan, horretan ezdut inongo zalantzarik, bainazoritxarrez badu garrantzidexenteko akats bat, nire ilobekhorrela diote behintzat. Eguraldikaxkar samarra egiten dueneanparkeko lurrean izugarrizko loka-tza sortzen da, eta egunetanirauten du horrelaxe. Honelajarraitu ezkero haurrek ezingodute parke honetaz udara artegozatu. Ea kontuan hartzenduen hau udaletxeak!

Bestalde,eta jolas kontuekinjarraituz, orain iluntzen duene-an ere gure frontoian jolastekoaukera badugu, ondoandexente argitzen duen farolajarri baitute.

Jolas kontuak utzi eta gatozensagardotegi kontuetara. Jateaeta jolastea, ez da nahasketatxarra orden egoki batekin eginezkero.

Sagardotegietara joatekogaraian gaudenez, nahikokotxe eta autobus badabil gureauzo honetan; eskerrak Ilunbeaurrean egindako aparkalekua-ri, bestela non kabitu denok?

Eukene Kamino

Parke polita baina...

TXOKOALDE

Page 7: NOAUA! 62 alea

1999kom

artxo

are

n12a

Usurbil 62.zk. Noaua! 7

ej i ran

Pasa den astean, Zumartegiindustriagunetik bueltaxka

bat ematera joan nintzen etabide batez hain ezaguna zai-gun Atxega jauregiaren obrennondik-norakoak ikustera.Jauregira gerturatzen nindoanneurrian betidanik hutsik etabakardadean ikusi dudan etxehoni buruzko pentsamenduaketorri zaitzaizkidan bat-batean.Garai batean, Atxegatarrenjauregi hau ospe haundikoaizan zen, orain jatetxea etahotela bihurtuko da guztionaurrean. Jauregia parez paretopatu nuenean, gure auzoa-ren izen bera daraman erai-kuntz honekiko jakinmina piztuzitzaidan.

XVII. mendeko estilo barrokokoeraikuntz honek badu berexarma baina maiz gertatzenden bezala, ez dugu beharbezala erreparatzen. Atxegajauregian dagoen armarriaesate baterako. Gaur egunbertan dagoen armarriak ezdu hasiera batean zegoenarenantza haundirik. Atxegatarrenarmarriak hasieran zuhaitz bateta basurde bat besterik ezzituen, gerora armarriko zuhai-tzaren ezker aldean hiru hostojarri zizkioten Elgoibarko Olasosendiarekin ezkondu ondoren.Beranduago berriz, bandoeneta senideen arteko liskarrenondorioz aldaketa gehiagoizan zituen egungoraino iritsiz.

Guzti hau behar den bezalajaso, zaindu eta ondorengoeiezagutarazten asmatuko otedugu? Zer garen, zer izan nahidugun asmatzeko, ezinbeste-koa da gure iragana ezagu-tzea, gure arbasoen berri iza-tea. Gure ondarea zaindubehar dugu,

Zaloa Arnaiz

Iraganaren berri

ATXEGALDE

Hementxe gara berriro eregure auzo eder honetako

berri emateko prest.

Oraindik ez zaretelaAranaerrekaldera joan? Baorain aukera ederra duzue, biri-garro kantu alaiak entzunez,Sanjoselore ederrak ikusteko,eguna bera iritsi baino lehen.

Bestalde, aurtengo neguahotza eta euritsua izan dugu,eta honek bere eragina utzidu. Eguraldi onarekin jendeaplazara ateratzen da, batzuk,eguneko berri elkarri kontatze-ra biltzen dira eta gaztetxoak,berriz, plaza inguruan jolastera.

Neguak bere aurpegia erakutsidigu, ea ba, laster sartuko

garen urte sasoi berri honek,eguraldi ona eskeintzen digun,jendeak eskertuko du eta.

Beste gai bati helduz, oraindela bi aste hasi zirenBizkartxoko zubia ordezkatukoduen bide berria egiten.Jakingo duzuen bezala,Eguzkitzatik Illarramendi aurre-raino etorriko da bide berria.Gu konturatzerako, zubi zaha-rra utzi eta bide berrian goraeta behera ibiltzeko moduanizango gara laster.

Beraz, hementxe gelditukogara eguraldi onaren zain,eguzkia lagun izanda, bideberria ere ederragoa iruditukobaitzaigu.

Negu hotza eta euritsua aurtengoa

KALEZAR Joseba Pellejero

Page 8: NOAUA! 62 alea

1999

kom

art

xoa

ren

12a

8 Noaua! 62.zk. Usurbil

a lej i ran

Paco AgudoSANTUENEA

Hemen nago aspaldikopartez auzokideen eskae-

rak zabaltzen.

Eskubaloi zelaiaren ondoandagoen parkean egin direnberrikuntzek, segurtasunaeman diote parkeari, ezarritakobabesak direla eta haurrakezin baitute hain erraz irtenerrepidera.Alde horretatikgurasoak lasaiago daudelaesan genezake, baina orainfalta dena gurasoen segurtasu-na lortzea da.

Jende ugari biltzen da parke-ko aulkietan hitz egiteko tokilasai baten bila, baina lasaiegotea nahiko zaila da, batez

ere baloi batekin buruan jotzenbazaituzte. Parkearen alboandagoen futbol zelaitik etenga-be iristen dira baloiak parkera

eta ohikoak dira kolpeak, baihaurrei, zein lasai eserita dau-den gurasoei. Eginiko berrikun-tzetan hori bakarrik falta delauste dut, ea denborarekin fut-bol zelaia eta parkearen arte-an sare bat jartzea lortzendugu.

Bestalde, Ibai-Ondo elkarteaitxita dago konponketak egitenari direlako. Bazkideen eta bizi-lagunen artean aspalditik izandiren istiluak bukatuko dira inso-norizazio lanak amaitzutakoan.

Amaitzeko, auzora itzuli denAntonio Gallegori ongietorriaeman nahi nion guztion parte-tik. Ea lehen bezain ondo pasa-tzen dugun elkarrekin!

Kontuz baloiekin!

URDAIAGA Alazne Begiristain

Bazirudien udaberrian sar-tzeko gutxi falta dela eta

eguzkia indarra hartzen hasizela, baina berriz ere ezkutatuda. Eguraldiaz hitz egiten hasinatzaizue, ez baitaukat ezerhandirik kontatzeko.

Badakit auzotarra naizelabaina oraingo honetan, niribehintzat, ez zait ezer berririk iri-tsi. Bazterren bati sua emateaere pentsatu dut, baina ez naizhorretan ausartu eta egitenduen eguraldiarekin ere ez dutuste gehiegi iraungo zuenik.

Hau dela eta, eskertukonizueke, berriren bat izanezgero, kexaren bat hemen idaz-tea nahi izanez gero, lasai asko

niregana etortzeko.Urdaiagaren istorioren bat eregustora entzungo nuke eta iru-ditzen zait usurbildarrek eregustora irakurriko luketela.

Beraz, gaur egungo berririk ezdudanez aspaldiko konturenbat kontatzea otu zait. Oraindela 40 urteko gure auzoarenirudi bat ematea gustatukolitzaidake oraingo honetan.

Etxe kopuruari dagokionez,ordundik hona ez omen dagoezberdintasun handirik. Alderdihonetan desberdintasunabaserri askoz ere gehiago zeu-dela izango litzateke.

Bideei dagokionez, oraingo

leku berean omen zeudenorduan ere, baina imajinatukoduzuen bezala ez zeuden osoegoera onean, euria egitenzuenean lokatza zen nagusi.beranduxeago bota omenzuten lehenengo kapa.

Ur depositoa eta zabortegiageroztik eraikiak dira. Hauekbiak, nahiko aldatzen dioteitxura auzoari, batez ere,zabortegiak.

Elizaren aurreko plaza, hautsabesterik ez omen zen orduan.Gero jarri omen zuten oraindaukan itxurarekin. Eliza berakonpondu dutela ez da hain-beste debora.

40 urte eta gero

Page 9: NOAUA! 62 alea

1999kom

artxo

are

n12a

Usurbil 62.zk. Noaua! 9

ej i ran

Manuel BegiristainAGINAGA

Eguneroko jardunean sor-tzen ditugun zaborrak tra-

tamendu desberdina edukidute azken urte hauetan.Garai batean etxean sortzenziren zaborrak ekonomikanerretzen genituen. Tresnahauek desagertzen joan zirenheinean, arazoak sortzen hasiziren, eta , hauei aurre egiteko,udalak zabor bilketa jarri zuenmartxan. Hasieran, astean hirualdiz, eta orain dela hilabetebatzuk ezkeroztik, egunero.

Denok ezagutu dugu,Enbilene ondoan, orain kanpo-santu berria egin behar duteninguruan zabor hauek erretze-ko labea, zahartu zen arte.

Geroztik, San Markoseko zabor-tegi kontrolatura eramatenhasi dira eta pixkanaka, zabo-rren bereizketa ere martxanjarri zuten reziklatze bidean sar-tuaz.

Beraz, gaur egun ja zaborra-ren kontuak ez dakarkigu inon-go arazorik. Bide honetatik,reziklatzearen aldeko kanpainagarrantzitsuak egin dira komu-nikabideetan azkenaldian.

Hau honela izanda ere,Aginagan egunero San Juanbezpera dela ematen du.Zabor bilketaren antolakuntzaaldatu den arren, batzuen ohi-turak ez dira aldatu oraindik;

baten bat izaten baita berezaborrak su erraldoi batenbidez desegiten dituena. Haudela eta, ke beltz izugarria sor-tzen da eta auzo guztian kira-tsa zabaltzen da.

Zabor erreketak

Aldaketa hotsak dira azkenaldi honetan hizketagai,

aldatzera omen dihoakiguZubieta. Etxe berriak, plazaberria, bide berria eta abar...

Ia oraintsu arte berde zirenmendi, malda, muino, malkar ,hasi goitik eta beheraino; goikogainetatik haruntzakoak; baso-ak eta errekak garbi, txukuneta maitekiro hainbeste urtezgarbi eusten ahalegindu izan-

dakoak. Lehen erabat soro etabaratza zirenak, familia bakoi-tzak bere beharretarako beharadinakoak, barazki eta alegozoak oparo ematen zituztenlur gizenak, gehienak, belardibihurtu dira.

Txukun asko zaintzen zirenmendiko gurdibideak, urbideeieskatzen zituzten etenak ema-nez eta bidertzetan sortu zitez-keen lar, ote eta sastrakei atze-an eutsiz.

Gaur ordea, berez datorre-nak, berez sortzen denak hartuditu ia behekalderaino lehen-go paraje gozoak. Bistannabari dira arrazoiak, gogoakasmatzen ditu gainerako uste-ak.

Zubietarrok jeloskor samardefendatzen dugula iruditzenzait gure herritartasuna (bi uda-len mende egoteagatikagian), gure usadio, tradizioeta nortasunari eutsi nahiz.

Gure aurrekoak esker onhutsean egindako ahaleginakugari izango ziren ba, majinabat lan eta neke gurea zaintze-ko; alferrik izan ote da gureaurrekoek guri eskuetara ekarridiguten ondare zaindua.Maiteago ote dugu gaur-gaur-koa sakonean geroa eraikitzeabaino. Istimatzen jakingo aldiegu eta horren ondorioz etaadierazpenez utziko ote dieguondotik datozenei guk jasoizan dugun adinako ondarea?Ondare naturala?

Nolako herria bihar?

ZUBIETA Karmele Urdanpilleta

Page 10: NOAUA! 62 alea

Txaramunton, Puntapaxaldean eta Aginaganbabes ofizialeko etxebi-

zitzak eraikitzekotan zirelabazenekiten ezta? Oraingohonetan, ordea, etxebizitzahauen banaketari buruzkoberriak ditugu. Martxoaren1ean ireki zen etxebizitzahorien eskaerak aurkeztekoepea eta hilaren 31an amaitu-ko da. Horretarako zenbaitbaldintza bete beharko dira.

18 urte beteta izatea, azkenlau urteetan Usurbilen errolda-tuta egotea edo gutxienez 10urtez bertan bizi izan direlaegiaztatzea dira babes ofizia-leko etxebizitza hauen eskaeraegiteko baldintza nagusiak.

Hala ere, zozketan partehartu ahal izateko osatukoden zerrendan sartzeko esku-bidea izateko, beste betebe-har batzuk ere badaude.Lehenik eta behin, eskatzaile-ek ezin dute beste etxebizitza-rik eduki, nahiz eta zenbait sal-buespen batzuk badaudenhor: etxebizitzaren galera eka-rri duten larrialdi, berrikuntzaedo ezbeharren ondoriozmaizter gisa bizitzea, onegin-tzazko erakundeetan, errenta-ko etxebizitzan eta familiakoe-kin bizi izatea.

Etxebizitza daukaten eska-tzaileak ere zozketan sartukodira baldin eta etxebizitza kon-tsidera ez daitezkeen egoitzaz-koak ez diren espazioetan edolaguneko 15 metro karratuedo gutxiago duen azaleranbizi badira. Horrez gain,

Usurbilen aurkitu ezinik, besteudalerri batean ezaugarribereko etxebizitza eskuratudutenek ere eskaera egin ahalizango dute.

Hiru etxebizitza aukeratudaitezke

Puntapax aldeko, Txaramun-toko eta Aginagako babes ofi-zialeko etxebizitzak eskatzekomodu desberdinak daude. Al-de batetik, Txaramunto-Punta-pax aukeratu daiteke (banakaezin dira), beste aldetik Agina-ga edo eta bi multzoak bate-ra. Aginagako etxebizitzak,hauek bakarrik eskatzen dituz-tenen artean, edota besteetxebizitzen bat adjudikatu ezzaienen artean egingo denzozketaz banatuko dira, betiere beren aukeraketanAginagako etxebizitzak auke-ratu badituzte. Hala ere, errol-da bidez Aginagan bizi direlaziurtatzen dutenek etxebizitzahauetan lehentasuna izangodute, zozketa, lehenik eta

behin Aginagakoen arteanegingo baita.

Banaketa zozketa bidezegingo da

Jakina den bezala etxebizi-tzen, garajeen eta trasteroenbanaketa zozketaz egingoda. Zozketa egin ondoren,etxebizitza tokatu zaienek ha-uek beren artean aldatu ahalizango dituzte, horregatik pre-ziorik kobratu ezingo baduteere.

Zorterik izan ez dutenen arte-an bi itxaron zerrenda egingodira; bat Txaramunto etaPuntapax kaleko etxebizitzeneskatzaileekin eta besteaAginagako eskatzaileekin.Gehienez bost urteko iraupe-na edo balioa izango du itxa-ron zerrenda honek.

Eskaerak udal bulegoetanaurkeztu beharko dira lanegu-netan 9.00etatik 13.00era.

Josu Aranberri

1999

kom

art

xoa

ren

12a

10 Noaua! 62.zk. Usurbil

ontzeju txikia

txaro artzeILEAPAINDEGIA

Buru-azalaren zainketaIle-apainketa

Etxebeste, 3 Tel. 37 16 85Kale nagusia, 2-2-2DTlf. Denda 36 46 37

Etxea 36 52 99

BAINUKOALTZARIAK

ITURGINDEGIA

Babes ofialeko etxebizitzetarako baldintzak

Page 11: NOAUA! 62 alea

1999kom

artxo

are

n12a

Usurbil 62.zk. Noaua! 11

zeju txikia

Eroskin lan egin ahal izateko betebeharrak

TXIMINIA ALTZARIAKOsinalde industrialdea

(Aizpurua autobusen aldamenean)

BISITA EZAZUALTZARI-ERAKUSKETA HANDI BATUSURBILEN BERTAN.PREZIO HARRIGARRIAK! AUKERAHANDIA ALTZARI TRINKOETAN.ESKAINTZA BEREZIAK BETI!!

Eroskiren merkatari guneaeraikitzeko lanak aurreradoaz Asteasuainen. Lur

mugimenduarekin hasi zirene-tik hilabete batzuk pasa dire-nean, hipermerkatuan lanegin ahal izateko betebeha-rrak argitara eman ditu uda-lak. Hasteko, Langai zerbi-tzuan izena eman beharkodute lanpostu hauek eskuratunahi dituzten guztiek. Izenematea errazteko, udalaLangaiko zentru laguntzaileaizango da.

Udalak Eroskirekin hitzarmenbat sinatu zuen bere garaian.Honen arabera, hipermerkatuberrian sortutako lanpostueta-tik batzuk herrian bizi direnlangabetuentzat izan beharzuten, beti ere Eroskik ezarrita-ko baldintzak betetzen badi-tuzte noski.

Udalak baldintza hauek jaso-tzen duen eskutitza bidali die19-25 urte bitarteko gazte guz-tiei. Izan ere, lanpostu hauta-

ketan parte hartuahal izateko Eroskikjarri duen langileperfilaren ezauga-rrietako bat 19-25urte inguru izateada, nahiz eta gaz-teago edo zaha-rragoek ere auke-raren bat izan de-zaketen. Espe-rientzia izaterik ezdute eskatzen etaprestakuntza alde-tik ere ez da, orain-goz, baldintzarikbete behar.

Hala ere, horrekin batera,hiru betebehar nagusi aurrei-kusten dira:

- Usurbilen 1996ko maiatzeanegin zen erroldan bertako biz-tanle bezala agertzea. 10urtez herriko biztanle izandenak ere aukera izango du.

- Langai, Eusko JaurlaritzakoJustizi, Ekonomi, Lan eta Gizar-te Segurantza sailak sortu du-

en zerbitzuan izena emanaizatea.

3- Eroskik ezartzen duen per-filari erantzutea.

Guztira 44 lanpostu sortzekokonpromezua hartu zuen Eros-kik, eta kontratazioetarakolangabetuen hautaketa bereesku egongo da. Betebeharre-tan agertzen den bezala, lan-gabetuek Langain izenaeman behar dute, eta horierrazteko udala zentru lagun-tzaile bilakatu da.

Erroldaren baldintza beteta,Langaien izena emanda ezbazaude, Eroskik eraikiko duenhipermerkatuan lan egin nahiizan ezkero udalean nahi du-zun informazio guztia emangodizute. Horretarako udaletxe-an dagoen Enplegu Sustape-neko bulegora joan beharkoda, goizeko 8.30etatik 13.30akbitartean. Bertan jakinarazikozaizu izen-emateko zer eginbehar duzun.

Gazteek Eroskin lan egiteko aukera izango dute

Page 12: NOAUA! 62 alea

1999

kom

art

xoa

ren

12a

12 Noaua! 62.zk. Usurbil arkesaneko petriletik

Merkatariak euskalduntze kanpainan

Badira hilabete batzukUdalak herriko merkataleta ostalaritza establezi-

menduak euskalduntzekokanpaina abian jarri zuela.Euskara indartzeko merkatari-tzak duen garrantziaz jabetutakanpaina hau bultzatzea era-baki zen.

Lehenengo urratsa gaurhain ezaguna egin zaigun“Zenbat da? euskarak eztupreziyoik!” lelo deigarriarekineman zen. Mezu hau zabaltze-ak kanpainarekiko identifika-zioa eta bat egitea ekarrizuen.

Bigarren urratsa Udalak esta-blezimendu bakoitzarekinhitzarmenak sinatuz gauzatuzen. Hitzarmen hauen bidezmerkatari bakoitzak euskarare-kiko konpromezu ezberdinakhartu ditu: idazkiak etamenuak euskaratu, errotuloaaldatu, e.a.

Herrian 108 dira denda, jate-txe eta tabernak, eta guztieiegin zitzaien kanpainaren aur-kezpena eta hitzarmenarenproposamena. Behin hitzarme-naren proposamena eginda,85ek eman zion baietza ber-tan parte hartzeari, elementu-ren bat euskaratzeko edotaberaien euskara maila hobe-tzeko hitza emanez.

Kanpainak izandako harreraberaz oso ona izan da etahorren adibide da ondorenazalduko ditugun emaitzak:

Establezimendu bakoitzarenatarian ikusten dugun errotu-loa da beharbada elementu-rik garrantzitsuena, bera baitaherriko paisaje linguistikoanabarmen baldintzatzenduena eta herritarrok egune-ro ikusten duguna. 16 estable-zimendu izan dira beraienerrotuloetan “autoservicio”,“bar” eta horrelakoen partez“janaridenda”eta “taberna”-ren aldeko erabakia hartudutenak. Dagoeneko kalean13 ikus daitezke :

Aginagan : Aranburu bibe-roak.

Atxegalden: Alkorta harate-gia eta Xabi janaridenda.

Kaleberrin : Ana janariden-da, Antxeta taberna, Argilanelektrodomestikoak, Arriagagizonezkoen ileapaindegia,Esnaola lurrindegia, Laurokliburudenda, Fernando pintu-rak, Portularrume iturgindegia,eta Usurbil taberna.

Santuenean: Tandy janari-denda.

Kanpainan elementu gehia-go ere landu dira hala nola

inprimakiak, ordutegiak, idazkipropioak, poltsa eta paperak,zigiluak, eta menuak.Kontutan izanda herrian askodirela menu-orriak erabiltzendituzten establezimenduak(gehiengoak erdaraz, 15ekhain zuzen), aipatzekoa dahamahiruk euskaratu dutela.

Merkatariak euskalduntzekoedota alfabetatzeko ikastaro-ek ere oso harrera izan zuten,eta 30 lagunek eman zuenbertan parte hartzeko izena.

Idazkien euskaratzeaz (erro-tuloa, menua, inprimakiake.a.) eta merkatarien euskal-duntzeaz gainera, hitzarme-nak eskutitzak, fakturak, e.a.euskara hutsean jasotzekoeskaintza zekarren, eta 27kadierazi du horren nahia.

Honez gainera, udalak kan-painan zehar, eta hemendikaurrera ere, merkatarien eska-erei erantzuteko itzulpen etahizkuntza aholkularitza zerbi-tzua du lanean.

Horrela bada, kanpainakemaitza onak ekarri ditu, mer-katari asko izan dira kanpai-narekin bat egin eta euskara-ren presentzia indartzeko kon-promezua hartu dutenak,aurrerantzean ere guztionaukera da euskararen sendo-tzean etenik ez egitea.

Olatz AltunaAlfabetatze ikastarorako animatu ziren merkatari batzuk

Page 13: NOAUA! 62 alea

Azken bi asteetan zen-bait albaitari ibili dirabaserriz baserri eta

zenbait etxe partikularretantxakurrak txertatzen. “2andrestegi albaitari klinika”koalbaitariak txakurrak txertatze-ko kanpainarekin dabiltzaaurrera eta atzera, eta mar-txoaren 20a bitartean txaku-rren tratamenduari buruzkoinformazioarekin batera txaku-rrak txertatzeko aukera ema-ten dute. Ez da borondatezkozerbitzua, amorruaren aurkakotxertoa jartzeak, adibidez,2.500 pezeta balio du.

Azken hilabete hauetanmodako animaliak bihurtu diratxakurrak. Komunikabideek ereinoiz baino arreta haundiagoajartzen dute txakurrek zerbaitegiten dutenean. Txakur batekume bat hil zuenetik, hauenerasoen berri eman digutehandik eta hemendik.Gizakiaren lagun haundienaizatetik, batzuentzat animaliagorrotatua izatera pasa dahilabete batzuetan.

Usurbilen, ordea, gauzakberdin jarraitzen dute. Urterobezala albaitari talde batbaserriz-baserri ibili da, etadatozen egunetan ere ibilikoda, txakurrei zerbitzu bat eskai-ni asmoz. Amorruaren aurkakotxertoa eta txakurren bost

gaitz kutxagarrien txertoa jar-tzea, mikrotxipa jarriaz txakurraidentifikatzea eta hauei buruz-ko informazio guztia emateada “Alai animal” izeneko kan-paina honen helburua.

1993tik 1995 urte arte udalakbabestutako kanpaina izanbazen ere, ordutik hona eki-men pribatua da batez erehirigunetik bananduta daudenetxebizitzetan aurrera erama-ten den kanpaina hau. Garaihartan udalak bandoa atera-tzen zuen txakurrak txertatzekoaukera zegoela esanaz, orainordea, ez da horrelakorik ger-tatzen.

Txakurra txertatzea ez daderrigorrezkoa. Gipuzkoan,gaur egun, txakur jabeakduen betebehar bakarra txa-

kurraren identifikazioa da.Hauek txip bat behar dute,beharrezkoa denean identifi-katu ahal izateko. Beste gauzaguztiak borondatezkoak dira.Administrazioak txakur guztiekjabea izatea, identifikatutaegotea eta kartila bat izateanahi dute. Jaxinto Legardaalbaitariaren esanetan txaku-rra kotxea bezala da, “kotxea-ri matrikula jarri behar zaio,baina ez bazaio gasolinabotatzen, olioa aldatzen edomotorra ez bazaio zaintzenbadakizue zer gertatzen den.Txakurrekin ere berdina gerta-tzen da”. Kartila honetan jarri-ko litzateke zer tratamenduizan duen txakurrak, bainaosasun liburu hau betea edobete gabe egotea berdin da,tartamendu horiek ez baitiraderrigorrezkoak.

“Alai animal” kanpainakokideen ustez txakurrak kondizioonean edukitzeko, toki, janarieta tratu egoki bat emateazgain, gaitz kutsagarrien kon-trola eramatea beharrezkoada. Izan ere, animaliek pertso-nei transmititzen dizkieten gaitzgehienak parasitoek sortzendituzte. Horrez gain, txakurrenkistearen gaitza, hipatidosia,pertsonengan ere agertzenda, eta txertatu gabeko ani-maliek gaixotasun larriakharrapatzeko arrisku haundia-goa dute.

1999kom

artxo

are

n12a

Usurbil 62.zk. Noaua! 13

il-pilean

Txakurrak txertatzeko kanpainarekin aurrera

Page 14: NOAUA! 62 alea

1999

kom

art

xoa

ren

12a

14 Noaua! 62.zk. Usurbil

rreportaia

Intsumisioa bizirik dago 10 urtekoibilbidearen ondoren

Ez da gaur goizean jaio-tako mugimendua, eztahistorian zehar pisu ha-

undia izan duen horietakoaere. Intsumisioa duela 10 urtejaio zen, 1989ko otsailean hainzuzen ere. Kontzientzi Eragoz-leen eta Ordezko ZerbitzuSozialaren Legearen ondotiksortutako mugimendua delaesan daiteke. Lege honenaurka zer egin zitekeen azter-tzeko Usurbildik ez oso urrun,Orion, bildu ziren 200 objetoreinguru. Horietatik 54 eragozlekintsumiso zirela aldarrikatuzuten gobernu militarrean1989ko otsailean.

Kontzientzi Eragozleen etaOrdezko Zerbitzu Sozialarenlegea 1988ko abenduaren28an, inuxente egunean,onartu zuen Espainiako gober-nuak. Honen ondotik sortu zenantimilitarismoaren beste adarberri bat: intsumisioa. Orduraarte objezioaren bidea osojende gutxik hartzen zuen.Usurbilen Eustakio Arrojeriaizan zen objetore bakarrene-tako bat. Soldaduskara joateanormala zen eta joan nahi iza-teak, berriz, harridura sortzenzuen 70. hamarkada eta 80.hamarkadaren hasieran.

Tarte horretan, pixkanakapixkanaka, objetoreak pilatzenari ziren eta 1984an 23.000ingurura iritsi zen kolektiboa.Eustakio Arrojeriaren esanetan“ni neroni objetore izatekoerabakia hartu nuenean, intsu-misioa ixilpeko edo kanporatugabeko zerbait zen.Soldadutzari uko egiteko bideantolatu bakarra objetorebilakatzea zen. 70. hamarka-dan soldadutzari ez, etaordezko zerbitzu soziala egite-ari bai edo ikusiko dugu pen-tsatzen genuen gehienok.Hamarkadaren lehen erdianobjetatu genuenok lehen urra-

tsa emanarekin aski genuen,erabaki hori hartu izanakanahikoa buruhauste baitzeka-rren berarekin”.

1989an lege berria indarreanjarri zenean, ordea, gauzakaldatzen hasi ziren. Antimili-tarista mugimenduaren zatibat lege honen aurka aterazen. Ordezko Zerbitzu Sozialaaplikatzen saiatu eta objetore-en kopurua kontrolatzeko aha-leginak egin zituzten, bainakontzientziak aurrera eginzuen. Testuinguru honetan,1989 hasieran intsumisioa berebidea egiten hasi zen, esta-tuari ez zerbitzearen ideiaaurrera eramanez.

Izan ere, momentu honetanobjetoreen artean zatiketaegon zen. Batzuk ZerbitzuSozialek soldaduskara ez joa-

teko aukera ematen zuelaesaten zuten, besteek ordeasoldaduskarekin lotura zuenguztiarekin eten behar zelaesaten zuten eta soldaduskarieta Ordezko Zerbitzu Sozialeiintsumisioa egitea erabakizuten. Luis Mari Ormaetxeakesandakoaren arabera legehonek ez zuen antomilitarismo-aren benetako eskaria kon-pondu. “Ejerzitoak hor jarrai-tzen zuen, eta OrdezkoZerbitzu Sozialarekin indartutaateratzen zen. Hilabetebatzuetan estatuarentzatlanean jarduten dute milakapertsonek ia ezer kobratugabe. Hor izugarrizko dirutzaaurrezten dute eta diru horigastu militarretara bideratu.Gastu Sozialak jeisten dituztegastu militarrak haundiagotze-ko”.

Usurbilen ere intsumisioaindarra hartzen hasi zen pixka-naka-pixkanaka. Juan AntonioBarcenilla izan zen herrikolehen intsumitua eta atzetikjarraitu zioten Luis MariOrmaetxea, Joseba Aierbe,Gonzalo Bruño eta IñakiCallejak. Intsumisioa eta anti-militarismo mugimendua orain

1989an intsumisioabere bidea egitenhasi zen, estatuatiez zerbitzatzearenideia aurrera era-

manez

1989an sortu zenetik pixkanaka-pixkanaka goruntz joan zen intsumisioarenmugimendua. Orain erabat normala da norbait intsumiso egitea

Page 15: NOAUA! 62 alea

eportaia1999ko

ma

rtxoa

ren

12aUsurbil 62.zk. Noaua! 15

dik ere ezezaguna zen garaihartan eta herrian ezagutzeraemateko Usurbil Intsumituasortu zen 1991ko azaroan.Hasierako intsumituek epaiketamilitarra izateko arriskua zuten.Aurrez aipatutako usurbildarrak1989-90ean inguruan egin zirenintsumiso eta garai hartanepaiketa militarrak egiten ziren.Urtebete baino gehiagoko kar-tzela zigorra espetxe militarre-an betetzea zekarren horrek.Hurrengo urteetan ordea, juris-dikzio militarretik zibila izaterapasa zen.

Lehen intsumisoak aurrezaipatutakoak izan baziren ere,ez ziren hauek izan epaitu zituz-ten lehenengoak. Patxi Bordaizan zen, epaiketara joanbehar izan zuen lehen intsumi-

so usurbildarra. “Lau hilabete-ko espetxe zigorra jarri zidaten.Baina espetxera joateko urte-bete eta egun bateko zigorrabehar denez ez nintzen kartze-lara joan aurrez ez bainueninolako deliturik. Hori bai,ondorengo hiru urteetan delitubatengandik 9 hilabeteko zigo-rra jarri izan balidate adibidez,espetxera joan beharrean aur-kituko nintzen”.

Hasiera batean intsumiso egi-teko modua ere desberdinazen. Intsumisioa ezaguna eginbitartean zenbait pauso emanbehar izaten ziren Luis MariOrmaetxearen esanetan.“Defentsa ministeriora eskutitzbat bidaltzen zen lehendabizi,Intsumisioa sortu aurretik obje-toreek erabiltzen zuten eredu

bat. Izan ere nik 1990an bidalinuen eskutitz hau, intsumisioasortu eta hilabete batzuetara.Idatzi honetan soldaduskarenzozketan ez sartzeko eskatzengenion defentsa ministerioari.Hauek ez zuten erantzunikeman eta 1991ko azaroan zoz-ketatu ninduten. 1992an solda-duskara joateko paperakbidaltzean ez nintzela joangoesan nien. Azkenean 1994anepaitu ninduten”.

10 urte pasa ondoren 50intsumitu baino gehiagodaude Usurbilen. Intsumituenkopurua goruntz joan da, epai-tu ere ugari egin dituzte, bainazigorra bete dutenak ez diraasko izan, bakarra hain zuzenere. Aitor Landaluzek espetxe-an egin zituen hilabete batzuk.

Joxe Antonio Altunaalkateak Donostiakoepaitegitik pasa behar

izan du udalak Espainiakoejerzitoarekin ez kolabora-tzeko hartu zuen erabakia-rengatik. Eta noski, pasaden urtean bezala hasiorduko bertan behera geldi-tu zen. Epaiketa euskarazizateko eskubidea aldarrika-tu zuen alkateak. Fiskalak 2urteko inhabilitazioa eta500.000 pezetako isunekozigorra eskatu du.

Ez zen ustekabekorik izanpasa den martxoren 4anDonostiako epaitegiko 2.aretoan hasi zen alkatearenaurkako epaiketan. 1997.urtean udalak Espainiakoarmadarekin ez kolaboratze-agatik epaitu behar zutenalkatea, baina saioak ezzuen 15 minutu baino gehia-go iraun.

Abokatu defendatzaileakakusatuak epaiketa euska-

raz izateko duen eskubidea-ren berri eman zion epailea-ri. Honekin batera, epaiketaeuskaraz burutzen ez bazenbertan behera uzteko eska-era egingo zuela adierazizion. Honen aurrean, fiska-lak, itzultzaile bat bazegoelaeta honekin akusatuareneskubidea bermatzen zelaadierazi zuen. Hala ere,alkateak, itzultzailea onartuez, eta euskarazko epaiketabaten beharra berretsi zuen.

Honela bada, epaileakbertan behera utzi zuenepaiketa. Alkateari besteabokatu bat aurkitzeko bosteguneko epea eman zion.Epe horretan abokatu bataurkeztuko ez balu edoabokatu horrek lehenengosaio honetako jarrera beraizango balu, ofiziozko abo-katu bat izendatu beharkolukeela adierazi zion epaile-ak alkateari.

Hasi orduko bukatu zen alkatearen aurkakoepaiketa

Page 16: NOAUA! 62 alea

Badira hilabete batzuk Usurbilen ArgiarenAdiskide taldea sortu zutela. geroztik hainbat

ekintza bideratu dituzte herrian, besteak besteTakolo, pirritx eta Porrotx pailazoen emanaldia,herri afaria etb.

Horretan, herrian harpidedun kopurua haundi-tzea da beraien helburua. Horretarako martxoanzehar kanpaina txiki bati ekingo diote Argia eza-gutzera gonbidatuz, eta zergatik ez erostera erebai, merezi duela uste baitute.

Informazio gehiago nahi izan ezkero, edota tal-deko partaide izan nahi duenak telefono honeta-ra dei dezake: 943-361106 (Miren). Zu ere izan zai-tez Argiaren lagun!!

1999

kom

art

xoa

ren

12a

16 Noaua! 62.zk. Usurbil

San Esteban kalea, 8TLF 36 27 70

20170USURBIL

kafe bereziaJ. Orbegoz

oIturgintza - Gasa - Berokuntza

37 29 37 - 36 59 26%Bizkarra 1, 1.esk.

orrusalda

Zu ere izan zaitez ARGIAren lagun!

Beste bi atxilotu dituzte urtebete pasa ondoren

Aurreko alean aurreratugenizuen bezala, pasa

den otsailaren 18an bi gizonatxilotu zituen Guardia ZibilakPello Arregi bitxisaltzailearenhilketan zerikusia izan zutela-koan. Ramon V. V. bilbotarraeta Iruñean bizi den Luis S.V.bere iloba dira atxilotuak.Lehenari Pello hil izana lepora-tzen diote eta bigarrenariberriz, hilketan erabilitakoarma gorde izana.

Urtebete pasa da herrikolasaitasuna hautsi zuen hilketahura gertatu zenetik. 1998komartxoaren 12an bi gizonArregi bitxidendan sartu zirenlapurreta burutu nahian. PelloArregik aurre egin zien etaborroka baten ostean, tirobatez bertan hil zuten urtee-tan zehar erloju eta bitxidendaherrian zuen oriotarra.

Lapurretan parte hartuzuenetako bat hilketa ger-tatu zen lekuan atxilotubazuten ere, hiltzaileakalde egitea lortu zuen.Hilabete gutxira ustezkoahiltzailea izan zitekeenaatxilotu bazuten ere, den-bora gutxian askatasune-an utzi eta bere horretanegon da kasua.

Azken asteetan, ordea,gertakizun garrantzitsuakizan dira. Guardia Zibilak bipertsona atxilotu ditu hilketare-kin zerikusia izan dutelakoan.Polizia judizialaren esanetanRamon V.V. bilbotarra izandaiteke Pello Arregiren hiltzai-lea. Herriko zenbait lekukokmartxoaren 12an hilketarenlekuan atxilotu zutenarekinzebilen pertsona bezala eza-gutu zuten azken atxilotua.

Honekin batera, Luis S.V.bere iloba ere atxilotu zutenIruñean. Honi, hilketan erabili-tako arma gorde izana lepo-ratzen diote. Dirudienez, hilke-tan erabilitako ustezko armaere aurkitu dute.

Bi atxilotuek, ordea, hilketanparte hartu izana eta armagorde izana ezeztatu zutenepailearen aurrean.

Page 17: NOAUA! 62 alea

Pasa den martxoaren 8an, astelehenean, udalhauteskundetan aurkeztuko den Usurbilgo

Euskal Herritarrok plataforma eratuko duen tal-dea aurkeztu zen Aitzaga elkartean. Datorrenekainaren 13an izango diren udal hauteskundeeibegira lanean hasiak dira ja, eta pasa den udalhauteskundeetan Herri Batasuna bezala aurkeztubaziren ere, Euskal Herritarrok plataforma eratukoda datozen asteetan. Proektu honetan partehartu nahi duenak ateak zabalik ditu oraindik.

Astelehena izan arren, ederki ospatu zutenemakumeek martxoaren 8a. Emakume langi-

learen egunari amaiera emateko hitzaldi afariederra dastatzeko aukera ezin hobea izan zutenbehintzat Zumeta jatetxean bildu ziren emaku-meek. Astrologiaz jarduten duen Mila Aierbek“Hurrengo milaurteak zer dakarkigu emakumeoi”hitzaldia eskaini zuen lehendabizi eta apartekogiroan afaldu zuten gero martxoaren 8a, emaku-me langilearen eguna, ospatzeko.

SANTIXABEL JAIAKANTOLATZEN

Martxoaren erdialderairistera goazenean uztai-lera begira jartzekoordua iritsi da. Santixa-bel jaiak oraindik urrutibadaude ere, pixkana-ka-pixkana egiatarauaosatzen hasteko garaiairitsi da. Datorren mar-txoaren 13an egingo dafesta hauek antolatzenhasteko lehen bilera.Gutxi batzuk dena eginez dezaten, eta denongustoko jaiak antolatzenhastekko, udal aretoanegingo den bilerara azalzaitezke datorren larun-batean, hillren 13an,goizeko 11.30etan.

NEGU OLINPIADAKUSURBILEN

Pasa den otsailaren27an Euskara Elkarte etaHerri AldizkarienTopaguneko GazteSailak antolatutako“I. Negu Olinpiadak”egin ziren Usurbilen.Lehenengo olinpiadahonetan parte hartuzuten gazteek joku ugariegin zituzten herriko fron-toian. Eguraldiak askolagundu ez bazuen ere,umorerik ez zuten galduherri desberdinetatik eto-rritako gazteek. Gaueanere egunari amaieraemateko, afaldu ondo-rengo kantu saio bikainaeskeini zuten.

1999kom

artxo

are

n12a

Usurbil 62.zk. Noaua! 17

Martxoarekin batera etorri da urteko bigarrenodol emanaldia. Pasa den martxoaren 8an

hainbat herritar anbulatoriora gerturatu zen odolaeman asmoz. Guztira 49 pertsonek eman zutenodola eta 19,6 litro bildu ziren. Lehen aldiz odolaematera gerturatu zirenak, berriz, 2 izan ziren.Hurrengo odol emanaldia maiatzaren 10ean izan-go da. Bestalde, barkamenak eskatu nahi dizki-zuegu Noaua!n jarritakoari kasu egin eta martxoa-ren 1ean anbulatoriora azaldu zineten guztioi.

salda

Xabier Carbayeda eta Goyo Martin

Kale nagusia, 44- beheaLASARTE-ORIA TEL. 36 61 97

Kirol masajea eta masaje terapeutikoa

KimaMASAJE LEKUA

Page 18: NOAUA! 62 alea

1999

koo

tsa

ilare

n26

a18 Noaua! 61.zk. Usurbil

zerdi patsetan

Pasa den igandean, mar-txoak 7an, emakumeaskok, “igandetako

erropa” baino, galtza motzaketa zapatilak janztea nahiagoizan zuen. Goizeko 11etanzuten hitzordua Alderdi-Ederren eta aurretik bost kilo-metrotako ibilbidea. Ez zenplan txarra, desberdina behin-tzat.

Lilatonaren 10. edizio hone-tan eguraldia nahiko zintzo ibilizela esan behar, azken asteta-ko panorama ikusita...tantarenbat edo beste izan zen arren,azkenean eguzkia nagusi.

14 eta 62 urte bitarteko417emakumek eman zutenizena proba honetan eta 343izan ziren helmugara iritsi zire-nak, horien artean lau usurbil-dar; Idoia Palacios, NekaneZaldua, Kami Vidal etaArantxa Usarralde. Egia esan,ez dugu zerrenda ofiziala esku-

ratzeko aukerarik izan eta guk,behintzat, bost hauek ikusigenituen. Beste usurbildarrenbatek parte hartu bazuen,barka dezala eta esan dieza-gula, emango baitioguNoaua!n merezi duen txokoa.

Jakin dugunez, beste zenbaitusurbildarrek ere bazuen partehartzeko asmoa, baina azkenmomentuan ez zuten presta-tzeko denborarik izan; urteanzehar korrika egiten ez duena-rentzat bost kilometrotako ibil-bidea ez baita txantxetakogauza!

Urtero antolatzen den probadugu Lilatona. Emakumeareneguna den Martxoak 8a ospa-tzeko beste modu bat da. “Etazergatik martxoaren 8a? Niemakumea eta langilea naizurteko egun guztietan.”

Askotan entzun dugu hona-ko hau. Ba, duela 90 urte,

1908ko martxoak 8an NewYorkeko “Cotton” lantokian ,bertan lan egiten zuten 129emakume kiskalduta hil ziren.Beren eskubide eta berdinta-sunaren alde greban zeudela,fabrikako jabeak hau erretze-ko agindua eman zuen.Errautsa hauen gainean eraikidira gure eskubideak: Gauregun unibertsitatean dihardu-ten neskak mutilak bainogehiago dira eta goi mailakolanpostu asko emakumeenesku daude. Halere, eta betiere estadistikaren arabera,gizonezkoek baino % 30gutxiago irabazten dute ema-kumeek eta langabeziarenzerrendetan ere nagusi dira.

Beraz, oraindik kilometroasko ditugu aurretik. Prestatugaltza motzak eta zapatilaketa hurrengo urtekoLilatonean ikusiko dugu elkar!

Amagoia Mugika

Usurbildar emakumeak LilatonarenX. ekitaldian

Page 19: NOAUA! 62 alea

atsetan

1999koo

tsaila

ren

26aUsurbil 61.zk. Noaua! 19

Martxoak 13

1. errejional mailako futbol parti-dua (M): Usurbil F.T. - Segura.Harane futbol zelaian16.30etan.

Kadete mailako futbol partidua:Usurbil F.T. - Mollarri C.D.Harane futbol zelaian11.00etan.

Kadete mailako eskubaloi parti-dua (M): Usurbil K.E. - AloñaMendi. Oiardo kiroldegian17.00etan.

2. nazionaleko eskubaloi parti-dua (M): Usurbil K.E. - Arrasate.Oiardo kiroldegian 18.30etan.

Jubenil mailako eskubaloi parti-dua (N): Goierriko II - UsurbilK.E.

Martxoak 14

Jubenil mailako eskubaloi parti-dua (M): Usurbil K.E. - LeizaranOiardo kiroldegian goizeko11.00etan.

Martxoak 5

Jubenil mailako eskubaloi parti-dua (N): Usurbil K.E. - Zarautz.Oiardo kiroldegian 11.00etan.

Hondartzako futbol txapelketa

Kontxako hondartzan. TrofeosEguia - Aginaga Sagardotegia.

Herriko pelotari gazteak, 7 eta15 urte bitartekoak, herriko txa-pelketako partiduak jokatudituzte entrenamendutan.Gaur, goizeko 10.30etan hasitatxapelketa honetako finalerdiakjokatuko dira

Martxoak 20

Herriko pelotari gazteak, 7 eta15 urte bitartekoak, herriko txa-pelketako partiduak jokatudituzte entrenamendutan.Gaur, goizeko 10.30etan hasitatxapelketa honetako finalerdiakjokatuko dira

2. nazionaleko eskubaloi parti-dua (M): Barakaldo - UsurbilK.E.. Arratsaldean Barakaldokokiroldegian.

Jubenil mailako eskubaloi parti-dua (N): Usurbil K.E.-Goierriko I.Oiardo kiroldegian 18.00etan.

1. errejional mailako futbol parti-dua (M): Amaikak bat - UsurbilF.T. Debako futbol zelaian.

Martxoak 7

Hondartzako futbol txapelketaKontxako hondartzan.Mecarapid - Aginaga Sag.

MARTXOAK 13 larunbata

MARTXOAK 19 ostirala

MARTXOAK 20 larunbata

MARTXOAK 21 igandea

MARTXOAK 14 igandea

ll

ll

ll

ll

ll

ll

Futbola

Eskubaloia

Otsailak 26-27Usurbil F.T 2 Urki 1 (1.R.)Urnieta 1 Usurbil F.T 3 (n.)Lazkao 2 Usurbil F.T 1 (2.ju)Anaitasuna B 3 Usurbil F.T 1 (2.ka)

Martxoak 6-7Ilintxa 2 Usurbil F.T 1 (1.R.)Usurbil F.T 2 Hondarribia 1 (n.)Usurbil F.T 2 Idiazabal 1 (2.ju)Au. Ondarroa 0 Usurbil F.T 4 (2.ka)

Usurbil K.E. 26 Aloña Mendi 16 (2.N.)Urola 18 Usurbil K.E. 26 (ju.m)Urnietako 26 Usurbil K.E. 24 (ju.n)Loyola 8 Usurbil K.E. 35 (ka.m)Pulpo 5 Usurbil K.E. 4 (ka.n)

R.: errejionalak

N: nazionala

ju.: jubenila

ka.: kadeteak

Laburdurak

E m a i t z a k

Otsailak 26-27

El Pilar 26 Usurbil K.E. 28 (2.N.)Usurbil K.E. 27 Aloña Mendi 23 (ju.m)Usurbil K.E. 11 Zestoa 12 (ju.n)Usurbil K.E. 26 Donibane 17 (ka.m)Usurbil K.E. 10 Zarautz 15 (ka.n)

Martxoak 6-7

Hondartzako futbola

La Equitativa 1 Aginaga Sag. 3Aginaga Sagard. 4 A.E.G 1

ll

ll

ll

ll

ll

ll

ll

ll

Judo eta Sambotik lutxa olinpikoraUsurbil Judo Elkartekoak

judo eta samboarekinibili dira azken urte hauetan.Aurten, ordea, berrikuntza batere sartu dute: lutxa olinpikoa-rekin hasi dira duela gutxi. Bo-rroka arlo horretan entrena-tzen ibili ondoren txapelkete-tara aurkeztuko dira orain.Lutxa olinpikoko Euskadiko txa-pelketan parte hartuko dute-lehendabizi, eta sailkatzea lor-tzen duten guztiek Espainiakotxapelketan parte hartzekoaukera izango dute.

Lutxa olinpikoa alde baterautzi eta judoari helduz, usurbil-darrek dominak lortzen jarrai-tzen dute. Euskadiko junior txa-pelketa burutu zen ErrenterianGabriel Sarasolak (-73 Kg.)urrezko domina lortu zuen,Alex Sanchezek (-60 Kg.) zila-rra eta brontzeak Josu Arruti (-100 Kg.), Iñigo Etxaniz (-60 Kg.)eta Iker Pagolak (-81 Kg.).

Lakuntzan jokatu zenEspainiako txapelketarako sek-torean berriz, AndoniAizpuruak urrezko domina

eskuratu zuen eta GabrielSarasolak brontzezkoa.

Page 20: NOAUA! 62 alea

1999

ko m

art

xoa

ren

12a

20 Noaua! 62.zk. Usurbil

txeko berri

Batzarrak elkartearen egitasmoa finkatu zuen

II. beka deialdira aurkezteko epea zabalik

Noaua! Kultur Elkarteakmartxoaren 6rako deitu

zituen bere bazkideak elkarte-ari buruzko gorabeheren berrieman eta aurrera begira pau-soak zehazteko. Egia esan,kezkagarria da urtetik urtera,bazkideek ageri duten jarreraBatzar Orokorraren aurrean.Lehenbiziko urtean jendepuska bat bildu ginen, hurren-goan gutxiago eta azkeneko-an gutxigo oraindik. Besterikgabe, gogoeta merezi lukekontu honek bazkide bakoitza-ren baitan.

Halere, joan den larunbate-an agertu ziren hogei bat lagu-nei iazko urtearen balantzeaaurkeztu zitzaien, ahobatezonartu zena. Ondoren 1999koegitasmoaren berri eskaini zen.Erronka nagusiak hauek dira:elkartea egituratua dago unehonetan, gaur gaurkoz dituenproiektuei erantzuteko. Orainelkartearen baitan dagoen

lantaldebakoitzakbere ardurakbetetzea dalehentasuna.Hau izangoda hemendikaurrerakoerronka eten-gabea, ezaurtengoabakarrik.Honekinbatera,hamabostekariari dagokionez,aurtengo udazkenean, 24 orri-tik 28ra pasatzeko pausoaemango dela onartu zen.Noaua! Kultur Elkartearentzatbizi-arnas diren bazkidegoaeta publizitatearen alorraklandu beharrak daudela adie-razi genuen.

Elkartearen iharduerei dago-kienez, urtez-urte beka deial-diaren apustuarekin segitzeaeta argitalpenen bidea beti

zabalik edukitzea aurreikusigenuen. Bestelakoan, elkartea-ren iharduera elkarlaneanoinarrituko da nagusiki. Noaua!ñren azpiegitura herriko talde-en esku jarriz, talde hauekinelkarlanean, ekimenak antola-tuz eta Euskal Herri mailako kul-tur erakunde desberdinekintruke elkarlana landuz.

Azkenik, Noaua! KulturElkarteak 12 milioiko aurrekon-tuari egin beharko dio aurre1999an.

Noaua! Kultur Elkarteak II. Ikerketarako dirulaguntzen banaketa-rako proiektuak aurkezteko epea zabalik du apirila bukaera

arte. Aurten ere, 250.000 pzta. jarri ditu Usurbilgo herriari buruzkoikerlanak egin nahi dituenarentzat. Deaialdi honetara edonor aur-kez badaiteke ere, lanak gure herriari buruzkoa behar du izannahi eta nahi ez. Poiektua Kultur Elkartean jaso behar ditugu aur-tengo apirilaren 30a baino lehen.Iaz, hiru proiektu jaso genituen gure egoitzan eta epaimahaiakZiortzak aurkeztu zuen egitasmoa aukeratu zuen. Herriko baserrienazterketa egitea proposatu zuen talde honek. Lanean hasiak diraeta urte bukaerarako herriko 107 baserri aztertuko dituzte.Aukeraketa egiteko Josu Tellabideren gidaritza izan dute.Dakizuenez, Noaua! Kultur Elkartearen helburua, lan horren emai-tza usurbildar guztion eskura jartzea da, liburu bat argitaratuz.

440440bazkide ditu Noaua!k.

Zu ere egin zaitez

bazkide

BAZKIDE TXARTELA5000 pezeta urte osorako

Izena:1.Abizena:2.Abizena:Helbidea:Herria:Tfnoa:Kontu Korrontea (20 digito):

!!K U L T U R E L K A R T E A

!!

!

Page 21: NOAUA! 62 alea

1999ko m

artxo

are

n 12a

Usurbil 62.zk. Noaua! 21

ZUMETA MENUAK(Gutxienez 2 lagunentzat)

- Etxeko ahate foie-a aran pasa eta pattarraz

- Itsaski entsalada hozberoa trufa zaporez

- Zapoa txangurroz beterik eta itsaski saltsaz

- Aspizuna patata pure, onddo eta pikilo

piperraz haragi saltsatan

- Etxeko azkenburukoen dastapena

- Ogia eta kafea

ZUMETAJATETXEA

Txoko alde, Tel.: 36 27 13 3.675 pta. (pertsonako)

ESTETIKA ZENTROATatuaiakBetileen tintaketaeta permanentea

Munolurra 2 Telf.: 943 37 04 62

il-pilean

Garraio zentrua egingo dute Zubietan

Zubietako lurrak osoestimagarriak bihurtudira begi onekoentzat.

Golfeko zelaia egin beharzutela, jolas parke erraldoiajartzeko asmoa zutela...Jende askoren ahotan ibiliden zerbait izan da Bugatitikaurreko eremu hori. Asmohoriek, ordea, ezerezean gel-ditu dira. Orain benetazkoadirudien beste proiektu batenberri eman du GipuzkoakoForu Aldundiak: Garraio zen-tru haundi bat egin nahi dute2001 urtea baino lehen.

Gipuzkoako Foru Aldundia160.000 metro karratuko lurza-tia erostekotan da Zubietan.Antza denez, negoziaketakaurreratuta daude, etaBugatitik aurrera joanda esku-bitara gelditzen diren lurrakbereganatu nahi dituzte.Akordio batera iristen ezbadira lur horiek espropiatze-ko asmoa dute. Zertarako?Garraio zentru erraldoi batjartzea da beren helburua.

Zubietakogarraio zentruhau N-1 errepi-dearen ondo-an kokatukolitzateke.Kamioientzako250 aparkalekusortzeaz gain,garraio enpre-sentzakopabeloiak,konponketatailerrak etahotel bat jar-tzeko asmoadute. Zentruguztia itxiaegongo da eta garraiolariensegurtasunerako aparkale-kuak zainketa berezia izangodu.

Gipuzkoan gaur egun ezdago horrelako garraio zentruhaundirik. Badaude bi, bainabien artean 215 aparkalekubakarrik dituzte. GipuzkoakoForu Aldundiak honelako zen-tru bat egiteko Zubieta leku

egokia delakoan dago.Antton Jaime errepide sailekodiputatuaren esanetan, N-1errepidearen ondoan dagoe-nez, kamioi ugari pasatzendira hemendik. “Enpresa askodaude inguru honetan etakamioiak aparkatzeko arazo-ak izaten dituzte. Zentruhonekin gainera, enpresen-tzako lekua ere izango da, 8-10 enpresa txiki eta haundi

bat jartzeko aukera izan-go baita”.

Foru Aldundiak 1.200milioiko pezetako inber-tsioa egingo du. 400 milioi700.000 metro karratukolur mugimendua egiterabideratuko dira, urbaniza-zioak 250 milioiko kostuaizango du eta 150 milioiaparkalekuak. Lurrak eros-teko 320 milioi erabilikodira. 2001. urtean inaugu-ratzerako lanak amaitutaegotea espero dute.

Zubieta

Page 22: NOAUA! 62 alea

1999

ko m

art

xoa

ren

12a

22 Noaua! 62.zk. Usurbil

rreportaiarreportaia

32 orduko lanastea: lanorduak gutxituzlanpostuak sortu

Lanpostu bat aurkitzea etasortzea gero eta zailagoaden garai honetan, elkarta-

sun keinuak desagertzen ari direngizarte garatu honetan honelakoerabakiak hartzea ez da normalaizaten. Duela bi urte langilearenlanaldia murrizteko oihua sendoentzun zen Euskal Herrian, etaUsurbilgo etxe nagusira behintzatiritsi da horren oihartzuna. Otsai-laren 23an egin zen plenoan uda-leko langileei 32 orduko lanasteaezartzeko proposamenari baiez-koa eman zitzaion.

32 orduko lanastearen kontuaez da goizetik gauera sartu udale-an, duela bi urte sindikatuek eska-tzen zuten lanorduen murrizketa-ren ondorioa izan da. 1997ko api-rilean ELA eta LAB sindikatuek aur-keztutako mozioa onartu zuenudalak. Horren arabera udalbatzabat zetorren lanaldia murriztekohelburuarekin, gehienez sektorepribatuan asteko 35 ordukoa etasektore publikoan 32 ordukoa izanzedin. Aldi berean lanaldi murriz-ketak lanpostu berriak sortzekobidea izan behar zuela argi geldi-tu zen. Honenbestez udalak gizar-te eragileei eta administrazioeineurri hauek martxan jartzekoeskatzen zien.

Esan eta egin. Oraindik bi urtepasa ez direnean, udaleko langi-leek proposamenari baiezkoaeman eta gero, 32 orduko lanas-tearekin aurrera egitea erabaki

du udalak. Lana, ondasuntzathartuz, hobeto banatzea da era-baki honen helburu nagusia, sol-datak mantenduz, urteko igoera-ren kalterik gabe, lanorduakmurriztu eta lanpostu berriak sortu.Honekin batera, aurrez aipatuta-koa aurrera eramateko, orain artezituzten disponibilitate plusak etaaparteko orduak desagertzeaezinbestekotzat hartu dute, briga-daburua eta lurperatzailearendedikazioa eta udaltzainburuarendisponibilitatea izan ezik.

Prozesua, ordea, ez da egunbatetik bestera gauzatu. 1999koaurrekontuak onartu zituzteneanaurtengorako bost lanpostuensorrera aurreikusi zen lehendabizi.Ondoren, urtarrilaren 12ko pertso-nal batzordean, langileen ordez-karie sindikatuei eta beste udalordezkariei lehendabiziko propo-samena jakitera eman zitzaien.Proposamen honetan, 32 ordukolanastea izateko, egunean 6 ordueta 15 minutuz lan egitea, 31

orduko lan poltsa izatea etagosaltzeko denbora kentzeaeskatzen zitzaien.

Udal langileek lehen proposa-men honen filosofia onartu zuten,baina hiru hobekuntza eskatuzituzten. Alde batetik urteko lanor-duak betetzeko gelditzen zen 31orduko lanpoltsatik jaiak etagauak desberdintzea, lanordudesberdin horien plusak kobratuzedo bestela ordutan konpensa-tuz. Beste aldetik gosaltzeko den-bora ordu laurdenekoa izatea.Eta azkenik, eguneroko ordute-gian sarrerarako eta irteerarakoordu laurdeneko flexibilitateaedukitzea.

Lehenengo proposamena atze-ra bota eta beste bi eskaerakonartu ondoren,otsailaren 3anegin zuten batzarrean bigarrenproposamenari baiezkoa emanzioten udaleko langileek. 36 langi-le alde, 8 aurka eta 5 zuri izan zenazken emaitza.

32 orduko lanastearen inguruanudalak eta langileek hitzartudutenaren arabera 228 lanegunizango dituzte, astean 32 lanordueginez, urtean 45,5 lanaste edo1456 ordu. Orain arte 1672 lanegiten zituzten urtean, hemendikaurrera baino 216 ordu gutxiago.

Bulegoetan, herritarrek eskatzenduten zerbitzua emateko, langileguztiek 8.30etatik 14.30etarabehintzat lan egin beharko dute.Hortik kanpo bakoitzak antolatukodu bere ordutegia aipatutako1456 ordu osatu arte.Larunbatetan berriz, orain artebezala, txandaka egingo dutelan. Brigadari dagokionez, goize-ko 8.00etatik 14.15etara aritukodira, errelebo edo jornada zati-tuan dihardutenak izan ezik etaudaltzainek orain arte bezalajarraituko dute.

Langile guztiek, garbitasuneaneta etxez etxe ari direnak ezik,urtean 31 lanorduko poltsa izangodute. Poltsen erabilera urte hasie-ran planifikatuko da udal ordez-kariak, komitea eta zerbitzuenarduradunen artean. Aurreikusita

Soldatak mantenduzlana banatzea da

neurri honen helbu-rua; lanorduak

murriztu eta lanpostuberriak sortu

Page 23: NOAUA! 62 alea

rreportaia1999ko

ma

rtxoa

ren

12aUsurbil 62.zk. Noaua! 23

rreportaia

dauden festa, ekitaldi eta antze-koak plangintzan sartuko dira etalangile bakoitzak aurrez jakin ahalizango du poltsaren erabilera noizegin beharko duen. Aurreikusi ezindiren matxura, ekintza eta usteka-bekoetan, zerbitzuaren arduradu-nak dagokion langilea deitukodu, beharraren arabera eta inola-ko diskriminaziorik sortu gabe.Horrela, urteko lansaioaren barnebete beharreko orduak, besteakbezalakoak izango dira, eta ezdute inolako plusik jasoko, ez diru-tan eta ez ordutan. Hori bai, go-saltzeko 10 minutuko atsedenal-dia izango du langile bakoitzak.

Lan banaketa honen ondorioz,bost lanpostu berri sortzen dira:Errejistrorako langile bat idazkari-tzan, kalegarbitzaile bat eta iturgi-na (ur irakurketa eta obretarako)brigadan, errekaudadore batkontuhartzailetzan eta garbitzai-lea 20 orduz hezkuntzan. Hitzar-men honi otsailaren 23ko plenoanbaietza eman bazitzaion ere, 32orduko lanastea ez da berehalamartxan jarriko. Langileak kontra-tatu bezain azkar, hiruzpalau hila-bete, 32 orduko lanastearekinhasiko dira udaleko langileak.

Udalak 32 orduko lanastea jar-tzea erabaki badu ere, Andaluziaeta Kataluniako zenbait herritanlanorduak murriztu dituzteneanestaduak, honelako akordioenaurka joango dela adierazi du.Errejimen lokaleko testu errekurri-tuak esaten duenez udaleko lan-gileek estaduko langileen ordute-gia izan beharko dute, hau da,37, 5 orduko lanastea. Hala ere,udaleko idazkariaren esanetan,legea ondo irakurri ezkero, 37,5orduko lanastea gehiengo ordu-tegitzat har daiteke. “Hortik goraezin dela jarri esaten du, bainagutxiago jarri daitekeela pentsa-tzen dut. Gainera udal gehiene-tan gutxiagoko ordutegiarekinfuntzionatzen da”.

Josu Aranberri

Otsailaren 23an egin zen ple-noan 32 orduko lanasteari

baietza eman zitzaion HerriBatasunako zazpi ordezkarien etaIzaskun Maiz independientearenbaiezko botuekin. EuskoAlkartasuna eta Euzko AlderdiJeltzaleko ordezkariak erabakihonen aurka azaldu ziren. Alderdibakoitzak bere iritzia azaltzekoaukera izan zuen, guk lerro haue-tan jaso ditugu azalpen haiek:

Eusko Alderdi Jeltzalea

Lanaldia 32 ordutara jeistekoproposamenarekin ez gatoz bat.Honelako erabaki batek hausnar-keta sakona behar du, hausnar-keta ekonomiko eta plangintzaedo zerbitzuaren antolaketarenhobekuntza edo gehikuntza.Azken finean hausnarketa filosofi-koan gelditu da. Gure ustez, filo-sofi bezala ondo planteatutaegon daitekeen arren, etorkizune-an proposamen hau gauzatzekoproiektu egingarri baten barruangauzatu beharko litzateke.

Eusko Alkartasuna

Gu akordio honekin ez gaudekonforme hainbat arrazoiengatik.Eztabaida ez da zentratu herrita-rrei eskaini beharreko zerbitzuan,eskaintzen diren zerbitzu orduakbermatzera baizik. Zerbitzu haueknola hobetu zitezkeen eta nolaeraginkorrago egin ez da haus-nartu. Honenbestez udal antola-

mendua eta zerbitzuak aztertzekoaukera ezin hobea galdu da.Hainbeste ordu pilatzen ditugu,beraz hainbeste lanpostu irizpide-ari heldu zaio. Hain garrantzitsuaden aldaketa honek akordiomamitu eta landuago bat merezizuen eta arazoak besterik ez dizki-gu sortuko. Bestalde, presaka eginda. Ez da serioa lehen proposa-mena aurkeztu eta bi hilabeterabehin betiko akordioa onartzea.Honekin batera, udal ordezkaritzaduten alderdien akordio bateratubat lortzeko aukera galdu da.

Herri Batasuna

Akordioa positiboa da. Hasiera-hasieratik guk markatu genituenhelburuak ez dira %100ean bete,baina bai zati haundi batean. Bailangile eta bai komitearen ados-tasuna ia erabateko izan da, lan-gile asanbladako emaitza ikusibesterik ez dago. Akordioa dago-en bezala eta izendatzen denbezala, gaur egun udalak eskain-tzen duen zerbitzua arlo guztietanhobetu egiten da. Beste alderdiekpresaka eraman dela esatendute, baina prozesu hau azkarregieraman denik ez dut uste. Gusaiatu gara elkarlanean egiten,baina besteek ez dute nahi izan.Akatsak egongo dira, horixebaietz, baina egiten duenak, egi-ten duelako, akatsak izatekoeskubidea duela. Egiten ez due-nak ez du inoiz akatsik egingo.

Otsailaren 23ko plenoan entzundakoak

Estadu espainiarrakhonelako erabakien

aurka egin duAndaluzia eta

Kataluniako zenbaitherritan

Page 24: NOAUA! 62 alea

1999

ko m

art

xoa

ren

12a

24 Noaua! 62.zk. Usurbil

er diyo?

Gizakia Helburu IZANfundazioak duela 13urte jarri zuen martxan

Gipuzkoan. Nik, proiektu hone-kin iaz izan nituen lehen harre-manak. Bertan murgilduta dau-den pertsonei, berriz ere berenahalmen eta gaitasunetansinistarazteko laguntza eta kon-fidantza haundia eskaintzenzaie. Horixe izan zen, hain zuzenere, egitasmo horretan lan egi-tera bultzatu ninduena.

Azken urte hauetan egitasmohonen terapeutika-heziketaasko garatu da. Drogen mun-dua etengabe aldatzen ariden giza errealitate bat denez,fenomeno honi erantzutekoasmoz programetan ematendiren aldaketak ere nabarme-nak dira.

Poliki-poliki, pausoz-pauso, sis-tema malguago bat lortzekohelburua begibistan hartutagaratuz joan da egitasmo hau.Kanpoko eragileekin elkarrizke-tarako gaitasu-na garatzeaedo haunditzeaoso garrantzi-tsua bihurtu da,ezinbestekoa.Era berean, era-biltzaileen tipo-logia desberdi-nekin bat dato-zen ibilbide des-berdinak ere

martxan jarri dira.

Gaur egun hiru motatakodrogazaleak etortzen diraGizakia Helburu egitasmora:Heroinazalearen ohiko profilaridagokiona izango litzatekelehenengo multzo klasikoa,egun egonkortua dagoena.Bigarren multzo batean heroi-na kontsumitzeko beste modubatzuetara jotzen dutenakdaude. Hauek, heroina hartze-ko modu hauek arazorik ezdiela ekarriko uste dute. Etahirugarren multzoan, azkenik,diseinu drogak deitutako sus-tantziak nahiago dituzten kon-tsumitzaileak leudeke.

Gizakia Helburu egitasmoakbeti defenditu izan duena argiuzten zaie guzti hauei: erreabili-tazioaren helburua ez da dro-gen kontsumoarekin amaitzeabakarrik. Drogazaleari bizitzaestilo berri baten ateak irekibehar zaizkio. Aldaketa egonbehar du, gizaki hauek aurkitu

ditzaketen zailtsunakgainditzeko gaitasunaizan dezaten etaberen mugak onartuditzaten. Honekinbere bizitza kalitateahobetzea lortukodute, ez hobekuntzafisiko eta psikikoabakarrik, bizi proiektubat gauzatzea lortukobailukete.

Gizakia Helburu egitasmoa

Edurne OrbegozoAranburu

qq Gizakia Helburuegitasmoko terapeuta

qq GizakiaHelburuko 1997komemoriatik hartu-tako testua

Arizeta Kalea,1Tlf 36 21 64USURBIL Kale nagusia, 10

Usurbil 37 00 08%

Erreabilitazioarenhelburua ez da dro-gen kontsumoarekinamaitzea bakarrik,drogazaleari bizitza

estilo berri batenateak ireki behar

zaizkioa

Page 25: NOAUA! 62 alea

Usurbil 62.zk. Noaua! 251999ko m

artxo

are

n 12a

ajerakokondarrak

Lehiaketa

Ezagutzen al dituzu argazkian dauden hauek?Hamar izen asmatzen dituzuenon artean Antxeta tabernan bi pertso-

nentzako afaria zozketatuko dugu.

Oraingoan ere ez zarete makal ibili. Erantzun ugari jaso ditugu, denak erantzun zuzenarekin. Izan ere JoxeSarasola, Mª Jesus Zinkunegi, Primi Erostarbe, Arantxa Huizi, Florita Uranga, Joxe Arrona, Pepita Izeta,Casimiro Cordero, Consuelo Caramez, Kandido Arrojeria, Inaxio Azkoitia, Pilar Aranzazistroke, BenitoZinkunegi, J. Antonio Azurmendi, Felix Zabaleta, Lurdes Urkia, Kattalin Arzalluz, Martin Agirresarobe etaSantos Iruretagoiena dira besteak beste koadrila hartan ateratzen zirenak. Asmatzaileen artean zozketaegin ondoren AEKko alfabetatze taldeko Karmele Matxainek izango du Bordatxon afaltzeko aukera.

T R U K ERuKE

Udaberrikomoda berria

arropa berriarekin

Erdiko kalea, 2Tel:37 34 81

JANTZIAK

%

OSTAPEARANGUREN

GASAGASA etaeta BEROKUNTZABEROKUNTZA

943 36 43 64- 943 36 16 95

Publizitatea jarri nahi duzula?Deitu 943-360321 telefonora edo zatoz Noaua!k

Kale Nagusian duen egoitzara

Page 26: NOAUA! 62 alea

genda19

99ko

ma

rtxo

are

n 1

2a26 Noaua! 62.zk. Usurbil

Txekor afaria martxoaren 20ean Txorizoa sagardotan egosia

Bakailao tortila200 kg.ko Igeldoko txekorra 16 ordutan errea

2.300 pta.Tel. 943 36 20 49 Zubieta Gazta, menbriloa, intxaurrak eta kafea

Martxoak 12

Euskal Presoak EuskalHerriratuak izan daitezeneskatzeko “apagoia”.Gaueko 21.00etatik21.15etara argi guztiak itxal-tzeko eskatzen duteSenideakeko kideek.

Martxoak 13 larunbata

Santixabelel jaiak hurbiltzenari direla eta, festak antola-tzen hasteko lehenengobilera. Udal aretoan11.30etan.

Martxoak 15 astelehena

Euskal Herria askatu!-ren kon-zentrazioa arratsaldeko20.00etan errotondan.

Martxoak 19, ostirala

11. korrika hasten dela etahasiera jaia antolatu du korri-ka batzordeak. Trikitilariak,bertsolariak, txalaparta...eguerdian herriko frontoian.

Martxoak 20 larunbata

Udarregi ikastolako haurrekantzerkia eskeiniko dute ikas-tolako erdiko aretoan arratsal-deko 18.00etan hasita.

Martxoak 21 igandea

Trikitake taldearekin dantzal-dia. Frontoian arratsaldeko18.30etan hasita.

Martxoak 22 astelehena

Euskal Herria Askatu!-ren konzen-trazioa arratsaldeko 20.00etanerrotondan.

martxoak 23 asteartea

“Antton eta Gaizka, bideberria Patagonia Paine dorre-

etan” diaporama emanaldia.Udarregi zaharrean 20.00etan.

Martxoak 25 osteguna

Marrazkipuin emanaldiaMattin eta Ixabelen eskutik.Txiriboga tabernan, gaueko22.00etan.

LANPOSTUAK

Astigarrako udalean kulturara-ko eta hizkuntzaren normal-kuntzarako teknikari bat beharda. Eskaerak egiteko epeamartxoaren 15a. Informaziogehiago G.A.O.ko 16. zenba-kian.

Bakioko udalean aparejadorebat behar da. Eskaerak egite-ko epea martxoaren 15a.Informazio gehiago G.A.O.ko20. zenbakian.

Arangurengo udalean lorazai-na behar da. Eskaerak aurkez-teko epea martxoaren 19a.Informazio gehiago G.A.O.ko21. zenbakian.

Berriozarko udalean adminis-trari laguntzaile bat behar da.Eskaerak egiteko epea mar-txoaren 22a. Informazio gehia-go G.A.O.ko 22. zenbakian.

Oharrak

Ford Transit (modelo zaharra)merke saltzen dut.Interesatuta bazaude deitu

gauean 943 370779 telefono-ra (Patxi).

Baserri bat erosiko genuke.Deitu 943 371793 (Izaskun).

Pisua alokatzen dut Usurbilen(Etxealdian). Deitu 943362088 telefonora (M. Jesus)

MARTXOAK 12 ostirala

MARTXOAK 13 larunbata

MARTXOAK 20 larunbata

MARTXOAK 21 igandea

MARTXOAK 15 astelehena

MARTXOAK 19 ostirala

MARTXOAK 25 osteguna

MARTXOAK 22 astelehena

MARTXOAK 23 asteartea

LANPOSTUAK

OHARRAK

ll

ll

ll

ll

ll

ll

ll

ll

33

33

33

33

..

..

..

qq Martxoan zehar “Usurbildarreneuskalduntzeko ahalegina” era-kusketa Aitzaga tabernan.

qq Martxoaren 19an, ostirala, 11.korrikaren hasiera jaia frontoian.Eguerdian trikitilariak, bertsola-riak, txalaparta...

qq Martxoaren 20an, larunbata,Udarregi ikastolako haurrenantzerki emanaldia. Arratsaldeko18.00etan ikastolako aretoan.

qq Martxoaren 21ean, igandea,dantzaldia Trikitake taldearekin.Frontoian arratsaldeko 18.30etan.

qq Martxoaren 22an, astelehena,Euskal Herria Askatu: “Bat etabat hamaika, zu eta nieuskaraz”.

qq Martxoaren 23an, asteartea,diaporama emanaldia. “Anttoneta Gaizka, bide berriaPatagonia Paine dorreetan”.Udarregi zaharrean, 20.00etan.

qq Martxoaren 25an, osteguna,marrazkipuin emanaldia Mattineta Ixabelen eskutik. Txiribogan,gaueko 22.00etan.

KORRIKA 11 KORRIKA 11 EGITEGITARAUA USURBILENARAUA USURBILEN

Page 27: NOAUA! 62 alea
Page 28: NOAUA! 62 alea

saizar

aginagaURDAiRA

illunbearaeta

Aginaga, Tlf: 943 36 67 10 Etxeko sagardoa dastagai urte osoan.

Kalezar, Tlf: 943 36 22 28Igande gauetan eta astelehen eguerdietan itxita.

Aginaga, Tlf: 943 37 26 91Urtarrilaren 16an irekiko dugu.

Txokoalde, Tlf: 943 37 16 49Sagardotegi eta jatetxeko menua egunero.

Zubieta, Tlf: 943 36 20 49Egunero txotxeko sagardoa dastatzeko aukera.

Txotxetik sagardoajarraitu usadioa

iruin

Zubieta, Tlf: 943 36 12 29Eguerdietan irekita eta igandeetan itxita.

Page 29: NOAUA! 62 alea

1999ko o

tsaila

ren

26aUsurbil 61.zk. Noaua! 17

Page 30: NOAUA! 62 alea

1999

ko o

tsa

ilare

n 2

6a16 Noaua! 61.zk. Usurbil

rreportaia

Intsumisioa bizirik dago 10 urtekoibilbidearen ondoren

Ez da gaur goizean jaio-tako mugimendua, eztahistorian zehar pisu ha-

undia izan duen horietakoaere. Intsumisioa duela 10 urtejaio zen, 1989ko otsailean hainzuzen ere. Kontzientzi Eragoz-leen eta Ordezko ZerbitzuSozialaren Legearen ondotiksortutako mugimendua delaesan daiteke. Lege honenaurka zer egin zitekeen azter-tzeko Usurbildik ez oso urrun,Orion, bildu ziren 200 objetoreinguru. Horietatik 54 eragozlekintsumiso zirela aldarrikatuzuten gobernu militarrean1989ko otsailean.

Kontzientzi Eragozleen etaOrdezko Zerbitzu Sozialarenlegea 1988ko abenduaren28an, inuxente egunean,onartu zuen Espainiako gober-nuak. Honen ondotik sortu zenantimilitarismoaren beste adarberri bat: intsumisioa. Orduraarte objezioaren bidea osojende gutxik hartzen zuen.Usurbilen Eustakio Arrojeriaizan zen objetore bakarrene-tako bat. Soldaduskara joateanormala zen eta joan nahi iza-teak, berriz, harridura sortzenzuen 70. hamarkada eta 80.hamarkadaren hasieran.

Tarte horretan, pixkanakapixkanaka, objetoreak pilatzenari ziren eta 1984an 23.000ingurura iritsi zen kolektiboa.Eustakio Arrojeriaren esanetan“ni neroni objetore izatekoerabakia hartu nuenean, intsu-misioa ixilpeko edo kanporatugabeko zerbait zen.Soldadutzari uko egiteko bideantolatu bakarra objetorebilakatzea zen. 70. hamarka-dan soldadutzari ez, etaordezko zerbitzu soziala egite-ari bai edo ikusiko dugu pen-tsatzen genuen gehienok.Hamarkadaren lehen erdianobjetatu genuenok lehen urra-

tsa emanarekin aski genuen,erabaki hori hartu izanakanahikoa buruhauste baitzeka-rren berarekin”.

1989an lege berria indarreanjarri zenean, ordea, gauzakaldatzen hasi ziren. Antimili-tarista mugimenduaren zatibat lege honen aurka aterazen. Ordezko Zerbitzu Sozialaaplikatzen saiatu eta objetore-en kopurua kontrolatzeko aha-leginak egin zituzten, bainakontzientziak aurrera eginzuen. Testuinguru honetan,1989 hasieran intsumisioa berebidea egiten hasi zen, esta-tuari ez zerbitzearen ideiaaurrera eramanez.

Izan ere, momentu honetanobjetoreen artean zatiketaegon zen. Batzuk ZerbitzuSozialek soldaduskara ez joa-

teko aukera ematen zuelaesaten zuten, besteek ordeasoldaduskarekin lotura zuenguztiarekin eten behar zelaesaten zuten eta soldaduskarieta Ordezko Zerbitzu Sozialeiintsumisioa egitea erabakizuten. Luis Mari Ormaetxeakesandakoaren arabera legehonek ez zuen antomilitarismo-aren benetako eskaria kon-pondu. “Ejerzitoak hor jarrai-tzen zuen, eta OrdezkoZerbitzu Sozialarekin indartutaateratzen zen. Hilabetebatzuetan estatuarentzatlanean jarduten dute milakapertsonek ia ezer kobratugabe. Hor izugarrizko dirutzaaurrezten dute eta diru horigastu militarretara bideratu.Gastu Sozialak jeisten dituztegastu militarrak haundiagotze-ko”.

Usurbilen ere intsumisioaindarra hartzen hasi zen pixka-naka-pixkanaka. Juan AntonioBarcenilla izan zen herrikolehen intsumitua eta atzetikjarraitu zioten Luis MariOrmaetxea, Joseba Aierbe,Gonzalo Bruño eta IñakiCallejak. Intsumisioa eta anti-militarismo mugimendua orain-

1989an intsumisioabere bidea egitenhasi zen, estatuatiez zerbitzatzearenideia aurrera era-

manez

Page 31: NOAUA! 62 alea

1999ko o

tsaila

ren

26aUsurbil 61.zk. Noaua! 17

rreportaia

dik ere ezezaguna zen garaihartan eta herrian ezagutzeraemateko Usurbil Intsumituasortu zen 1991ko azaroan.Hasierako intsumituek epaiketamilitarra izateko arriskua zuten.Aurrez aipatutako usurbildarrak1989-90ean inguruan egin zirenintsumiso eta garai hartanepaiketa militarrak egiten ziren.Urtebete baino gehiagoko kar-tzela zigorra espetxe militarre-an betetzea zekarren horrek.Hurrengo urteetan ordea, juris-dikzio militarretik zibila izaterapasa zen.

Lehen intsumisoak aurrezaipatutakoak izan baziren ere,ez ziren hauek izan epaitu zituz-ten lehenengoak. Patxi Bordaizan zen, epaiketara joanbehar izan zuen lehen intsumi-

so usurbildarra. “Lau hilabete-ko espetxe zigorra jarri zidaten.Baina espetxera joateko urte-bete eta egun bateko zigorrabehar denez ez nintzen kartze-lara joan aurrez ez bainueninolako deliturik. Hori bai,ondorengo hiru urteetan delitubatengandik 9 hilabeteko zigo-rra jarri izan balidate adibidez,espetxera joan beharrean aur-kituko nintzen”.

Hasiera batean intsumiso egi-teko modua ere desberdinazen. Intsumisioa ezaguna eginbitartean zenbait pauso emanbehar izaten ziren Luis MariOrmaetxearen esanetan.“Defentsa ministeriora eskutitzbat bidaltzen zen lehendabizi,Intsumisioa sortu aurretik obje-toreek erabiltzen zuten eredu

bat. Izan ere nik 1990an bidalinuen eskutitz hau, intsumisioasortu eta hilabete batzuetara.Idatzi honetan soldaduskarenzozketan ez sartzeko eskatzengenion defentsa ministerioari.Hauek ez zuten erantzunikeman eta 1991ko azaroan zoz-ketatu ninduten. 1992an solda-duskara joateko paperakbidaltzean ez nintzela joangoesan nien. Azkenean 1994anepaitu ninduten”.

10 urte pasa ondoren 50intsumitu baino gehiagodaude Usurbilen. Intsumituenkopurua goruntz joan da, epai-tu ere ugari egin dituzte, bainazigorra bete dutenak ez diraasko izan, bakarra hain zuzenere. Aitor Landaluzek espetxe-an egin zituen hilabete batzuk.

Joxe Antonio Altunaalkateak Donostiakoepaitegitik pasa behar

izan du udalak Espainiakoejerzitoarekin ez kolabora-tzeko hartu zuen erabakia-rengatik. Eta noski, pasaden urtean bezala hasiorduko bertan behera geldi-tu zen. Epaiketa euskarazizateko eskubidea aldarrika-tu zuen alkateak. Fiskalak 2urteko inhabilitazioa eta500.000 pezetako isunekozigorra eskatu du.

Ez zen ustegabekorik izanpasa den martxoren 4anDonostiako epaitegiko 2.aretoan hasi zen alkatearenaurkako epaiketan. 1997.urtean udalak Espainiakoejerzitoarekin ez kolabora-tzeagatik epaitu beharzuten alkatea, baina saioakez zuen 15 minutu bainogehiago iraun.

Abokatu defendatzaileakakusatuak epaiketa euska-

raz izateko duen eskubidea-ren berri eman zion epailea-ri. Honekin batera, epaiketaeuskaraz burutu ezean ber-tan behera uzteko eskaeraegingo zuela adierazi zion.Honen aurrean, fiskalak,itzultzaile bat bazegoela etahonekin akusatuaren eskubi-dea bermatzen zela adierazizuen. Hala ere, alkateak,itzultzailea onartu ez, etaeuskarazko epaiketa batenbeharra berretsi zuen.

Honela bada, epaileakbertan behera utzi zuenepaiketa. Alkateari besteabokatu bat aurkitzeko bosteguneko epea eman zion.Epe horretan abokatu bataurkeztuko ez balu edoabokatu horrek lehenengosaio honetakoaren jarrerabera izango balu, ofiziozkoabokatu bat izendatubeharko zuela adierazi zuenepaileak.

Hasi orduko bukatu zen alkatearen aurkakoepaiketa