MALİYE VEKALETİ TEŞKİLAT VE VAZİFELERİ (1 ...Maliye evrak hazinesi ile Seferberlik...
Transcript of MALİYE VEKALETİ TEŞKİLAT VE VAZİFELERİ (1 ...Maliye evrak hazinesi ile Seferberlik...
245
MALİYE VEKALETİ TEŞKİLAT VE VAZİFELERİ (1)
HAKKINDA NİZAMNAME
Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 26.6.1936, No : 2/4903
Dayandığı Kanunun Tarihi : 29.5.1936, No : 2996
Yayımlandığı R.Gazetenin Tarihi : 7.7.1936, No : 3349
Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 3, Cildi: 17, S. 627
BİRİNCİ KISIM
Merkez Teşkilatı
Madde 1 – Umumi masrafları karşılıyacak gelir menbalarını bulmak ve gelirleri toplamak ve bu masrafların
tediyesini temin etmek,para ve kredi işlerini umumun menfaatine hadim şekilde idare eylemek, umumi ve mülhak bütçelere
bağlı daire ve müesseselerle vilayet ve belediye gibi resmi teşekkülleri, sermayesinintamamı veya bir kısmı Devlete ait
müesseselerle imtiyazlı şirketler ve alelümumcemiyetleri mali bakımdan murakabe altında bulundurmak, Devletin mali
idaresini, memleketin iktısadi kalkınmasına ait mesai ile hemahenk olarak yürütmek vazife,salahiyet ve mes'uliyetini taşıyan Maliye Vekilinin idaresindeki Maliye Vekaleti teşkilatı merkezde, aşağıda yazılı daire ve servislere ayrılır:
1) Müsteşarlık ve Müsteşar Muavinlikleri, 2) Hususi Kalem Müdürlüğü, 3) Mali Tetkik Heyeti, 4) Teftiş Heyeti, 5)
Hukuk Müşavirliği, 6) Bütçe ve Mali kontrol Umum Müdürlüğü, 7) Muhasebat U. Müdürlüğü, 8) Varidat U. Müdürlüğü, 9)
Nakit İşleri U. Müdürlüğü, 10) Muntazam Borçlar Umum Müdürlüğü, 11) Milli Emlak Müdürlüğü, 12) Darphane ve Damga
Matbaası Müdürlüğü, 13) Tahsilat Müdürlüğü, 14) Zatİşleri Müdürlüğü, 15) Levazım ve Kıymetli Evrak Müdürlüğü, 16)
Vergi kaza mercileri: İtiraz ve Temyiz Komisyonları. Tapu ve Kadastro Teşkilatı, Maliye Vekaletine bağlı bir Umum Müdür tarafından hususi kanunlarına göre idare olunur.
Müsteşar ve Muavinleri
Madde 2 – Müsteşar Vekalet işlerinden Vekilin kendisine ayıracağı işleri ka nun ve nizamname hükümleri
dairesinde Vekilden alacağı direktiflere göre Vekil namına tanzim ve tedvir eylemeğe ve Vekaletin bütün teşkilat ve
şubelerine icapeden emirleri vermeğe salahiyetli olup Vekilin müşavir ve yardımcısı ve bu işlerin mes'ul amir ve murakıbıdır. Müsteşarın iki muavini bulunur.
Müsteşar Muavinleri kanun ve nizamname hükümlerine göre kendilerine verilecek direktif dairesinde idare
servislerinden kendilerine ayrılacak kısımlara ait muameleleri tetkika, muayyen bir meseleye yeniistikamet tayini
mahiyetinde olmıyan evrakı, kendi mes'uliyeti altında Vekil namına imzaya mezun ve kendilerine verilecek işleri yapmağa
memurdur. Muavinlermaliye bütçesinin ve maliyece idare edilmekte olan bütçelerin ita amirliğini Vekil namına ifaya memur edilebilirler.
Hususi Kalem Müdürlüğü
Madde 3 – Hususi Kalem Müdürlüğü:
a) Vekilin, şifreli ve açık resmi muhaberelerile hususi yazı işlerini idare,
b) Ziyaretçilerle iş sahiplerinin Vekil ile temaslarını tanzim ve protokolaait işleri takip,
—————————— (1) Bu Tüzüğün dayanağını oluşturan 29/5/1936 tarih ve 2996 sayılı Kanun, 20/8/1993 tarih ve 516 sayılı KHK'nin 20/a maddesiyle
yürürlükten kaldırılmış, ancak Geçici 5 üncü maddesi ile bu konuda yeni tüzük çıkıncaya kadar bu Tüzüğünsözkonusu KHK'ye aykırı
olmayan hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
246
c) Millet Meclisindeki mesaiyi ve Vekalete ait kanun ve tefsir layihalarının muamelelerini, alakalı idare şeflerile
birlikte takip ve neticelerinden vekili muntazaman haberdar etmek,
d) Vekaletçe çıkarılacak Maliye Mecmuasına dercedilecek yazıları temin etmek ve tabi ve neşrine ait işleri yapmak,
e) Müracaat kaleminin işlerine nezaret etmek,
f) Gazete neşriyatını takip ederek,maliyeye taallük eden kısımlarını alakalı dairelere tevdi etmek ve neticesini alarak
vekaletçe cevap verilmesine lüzum görülecek olan hususlara ait cevapları hazırlamak,
g) Matbuat ile vekilin temaslarını tanzim eylemek,
Vazifelerile mükelleftir.
Hususi Kalem Müdürlüğüne bağlı olan müracaat kalemi, iş sahiplerinin müracaatlarını kabul eder ve vekalet daire ve
şubelerindeki işlerinin neticesinden kendilerine şifahen veya yazı ile malümat verir.
Madde 4 – Hususi Kalem Müdürlüğüne bağlı olan Evrak Müdürlüğü,Vekalete gelen ve Vekalet dairelerinden çıkan
evrakı, talimatı dairesinde kayıt eder ve yerle-rine gönderir.
Maliye evrak hazinesi ile Seferberlik Müdürlüğü de Hususi Kalem Müdürlüğünebağlıdır.
Mali Tetkik Heyeti
Madde 5 – Mali Tetkik Heyeti, bir reis ile dört azadan müteşekkildir. Heyete mevdu işler, azaya reis tarafından
dağıtılır. Tetkikı yapan aza neticeleri detesbit eder. Varılan netice hakkında, reis, diğer azanın da reylerini alır vefaideli
görülen noktaları ilave eder. Kararlaştırılan şekil,reisin imzası altın- da Vekalet makamına arzolunur.Esaslı noktalarda
ekseriyetten ayrılan azanın nok- tai nazarı da Vekalete bildirilir.
Madde 6 – Mali Tetkik Heyeti:
a) Vekalete mevdu bilümum hizmetlere mütaallik olarak ait olduğu servislerce hazırlanıp Tetkik Heyetinden
geçirilmesi kanunun emri icabından olan kanun venizamname projelerini ve talimatnamelerle kanunun tatbikına ait
izahnameleri tetkik ederek mütalaasını bildirmek ve teklife nazaran veya re'sen gördüğü lüzum üzerine yeni proje
hazırlıyarak teklif etmek,
b) Kanunların tatbikatını takip ve ıslahını temin edecek surette istatistik şekilleri tesbit ederek, varidat, tahsilat ve
masraf dairelerine bu istatistik-leri toplattırmak ve yabancı memleketlerin mali mevzularını da takip ve tetkik ederek vardığı
neticeleri rapor veya tadil projesi şeklinde vekalete bildirmek,
c) Diğer Vekaletlerce hazırlanan kanun layihalarından Vekaletçe havale edi-lenler hakkında mütalaa bildirmek,
d) Vekaletçe verilecek sair tetkikatı yapmak,e) Vekalet kütüphanesini idare etmek,Vazifelerini haizdir.
Madde 7 – Mali Tetkik Heyeti emrinde, muhabere ve evrak işile uğraşmak üzere bir kalem bulunur.
Maliye Teftiş Heyeti
Madde 8 – Maliye Teftiş Heyeti; bir Reis ile Başmüfettiş, Müfettiş ve Müfet- tiş Muavinlerinden terekküp eder.
Müfettişlerle staj devresini geçirerek teftişe me zun bulunan Müfettiş Muavinleri doğrudan doğruya Maliye Vekiline bağlı
olup anın namına teftiş ve tahkik yaparlar.
247
Müfettişlerin Vekil namına idaresi ve mesailerinin tanzimi Reise mevdudur. Reis, Mütettiş sıfat ve salahiyetini
haizdir.
Madde 9 – Maliye Müfettişleri.
a) Umumi bütçeye dahil veya mülhak bütçe veya vilayet hususi idare ve belediye bütçeleri gibi hususi ve mahalli
bütçelerle idare edilen daire ve müesseseleri,
b) Sermayesinin tamamı Devlete ait olan müesseseleri Maliye Vekilinin tasvi- bine iktiran eylemiş teftiş programı
mucibince ve alacakları tebligat üzerine,
c) İmtiyazlı şirketlerle sermayesinde Devletin iştiraki olan müesseseleri, alakalı vekalet dairenin isteği ve Maliye
Vekaletinin emir ve müsaadesi üzerine,
d) Alelümum cemiyetleri ve hususile Devletten mali yardım görenleri Maliye Vekaletinin tebliği veya görecekleri
acil lüzum üzerine,
Mali bakımdan teftiş salahiyetini haizdirler.
Madde 10 – Teftiş mevzuları ve müfettişlerin mesai tarzı, Maliye Müfettişlerine mütaallik hususi nizamnamede
yazılıdır.
Madde 11 – Teftişe tabi daire ve müesseselerde bulunan vazifedar memurlar, para ve para hükmündeki evrak ile
ambar ve depolarında bulunan ayniyatı ve bun-laramütaallik evrak ve defterleri ve muamelata dair velev gizli olsun
bütünevrakı ilk talep vukuunda müfettişe göstermeğe, saymasına ve tetkik etmesine yardım etmeğe mecburdurlar. Ancak
orduya ait ayniyat hakkında Muhasebei UmumiyeKanunun (99) uncu maddesi hükmü dairesinde muamele ifa olunur.
Madde 12 – Teftiş neticesinde gizli veya açık zimmet ve ihtilası veya muamelatında mühim suiistimali görülen veya
yukarıki maddede yazılı para, evrak ayniyat ve defterleri göstermiyen memurlar, Maliye memuru ise re'sen müfettiş
tarafından, diğer vekaletlere ve dairelere mensup iseler müfettişin talebi üzerine mafevkleri tarafından usulü dairesinde derhal
işten menolunur. İşten men'i iktıza eden memur, askeri memurlardan ise Kolordu Kumandanının veya daha büyük amir-
lerinin muvafakat ve tahriri emirlerinin alınması lazımdır.
Bu memurlar hakkında zimmet ve ihtilastan dolayı (1609) numaralı kanun vesuiistimalden dolayı da Memurin
Muhakemat Kanunu hükümleri dairesinde kanuni ta- kibat yapılır.
Tetkik ve teftiş, sermayesinde Devletin iştiraki olan müesseselere,imtiyazlı şirketlere veya cemiyetlere ait olduğu
takdirde suç mahiyetinde olan fiiller, elde edilen sübut delillerile birlikte mahalli müddeiumumiliğine haber verilmekle
beraber müfettiş raporu, Maliye vekaleti vasıtasile alakalı vekalet ve daire- lere tevdi olunur.
Bu Vekalet ve daireler, teftiş üzerine alınan karar ve tedbirleri Maliye Vekaletine bildirirler.
Madde 13 – Teftiş ve tahkik sırasında, suç delilleri henüz elde edilmemiş olmakla beraber iş başında kalması
tahkikatı güçleştireceğine kanaat hasıl edilen memurlar maliye memuru iseler, Maliye Vekaletinin müsaadesile müfettiş
tarafından ve diğer vekaletlere mensup iseler o vekaletler tarafından işten men olunabilir.
Teftiş ve tahkik neticesinde suçun vukuu anlaşılamadığı veya kafi delil bu-lunamadığı takdirde işten el çektirilmiş
olan memur, müfettişin vereceği rapor üzerine vekaletlerce derhal vazifesine iade olunur.
Madde 14 – Teftiş Heyeti Kalemi, reisin emri altında bir kalem müdürü ile mümeyyiz ve memurlardan terekküp
eder.
248
Müfettişlerden gelen rapor ve fezlekelerle tahkikat evrakını, kayıt ve taallük ettiği dairelere tevdi ve takip etmek ve
muamelesi bitenleri tasnif edilmişolarak saklamak, istihkak ve mesai cetvellerini vaktinde tetkik ederek tahakkuka ait
muameleyi hazırlamak teftiş kaleminin vazifelerini teşkil eder. Kalemin idaresinden birinci derecede kalem müdürü
mes'uldür.
Teftiş heyeti kaleminde bulunan mümeyyiz ve memurlar, vazifeleri dolayısilemuttali oldukları malümatı ifşa
edemezler.
Hukuk Müşavirliği
Madde 15 – Hukuk müşavirliği: Hukuk müşavirliği bir baş hukuk müşaviri ile iki hukuk müşavirinden, baş muavin
ve muavinlerden müteşekkildir. Dava muhakeme işlerile meşgul olmak üzere ücretle müstahdem mütehassıs müşavir,müşavir
avukatve avukatlar da bulunur.
Maaşlı ve ücretli kadrolara dahil teşkilatın heyeti umumiyesi, baş hukuk müşavirinin idare ve nezareti altındadır.
Madde 16 – Hukuk Müşavirliği;
a) Merkez ve vilayetlerde Hazineye veya umumi bütçeye dahil dairelere aitidari ve adli bütün davaları her derecede
takip ve intaç ederek icra ettirmek,
b) Her nev'i mahkemeler, icra daireleri ve noterler tarafından Vekalete yapılacak tebligatı kabul ve vekalet namına
imza ederek cevaplarını hazırlamak vealakalı mercilere tevdi ve takip etmek,
c) Vekaletçe veya alakalı daire ve şubelerce tevdi olunan mukavele projeler ile diğer vekaletlerce tetkiki istenilen
mukavele projeleri ve vekalet dairelerince hukuki mütalaa alınmasına lüzum görülen hususlar hakkında mütalaa dermayan
eylemek,
d) 2573 numaralı kanun ve sair hususi kanun ve nizamlarla Hukuk Müşavirliğine mevdu vazifeleri yapmak,
e) Başmüşavirliğe mevdu davaların umumi sicilini ve vilayet ve kaza üzerinetertip edilmiş dava sicilleri tutmak,
İle mükelleftir.
Bu vazifelerin hukuk müşavirleri arasında tevzii şekli Baş Hukuk Müşavirli-ğince hazırlanarak Vekaletin tasvibinden
geçirilecek bir talimatname ile tayin olunur.
Madde 17 – Hukuk müşavirleri talimatname ile kendilerine ayrılacak işleri, nezaret ve mesuliyetleri altında
yaptırmakla mükellef ve bu işlere ait evrakıimzaya mezundurlar.
Bizzat Başmüşavirin göreceği işlerle Başmüşavirin reyinin alınması mecburi olan işler de talimat ile tesbit olunur.
Madde 18 – Dava ve Muhakeme işleri, Baş Hukuk Müşavirinin teklifi ve Vekaletin tasvibi ile Mütehassıs Müşavirin
veya Müşavir Avukatlardan birinin idare venezaretine tevdi olunur. Bu suretle dava işlerini şef sıfatile tedvir edecek olan
Müşavir veya Avukat Başmüşavirden alacağı emir ve talimat dairesinde hareketle mükellef ve vazifesine mütaallik
hususlarda doğrudan doğruya imza salahi-yetini haizdir.
Dava sicillerinin tutulması ve muntazam surette yürütülmesi hususlarından ve dava ve icra takiplerinden birinci
derecede dava şefi mes'uldür.
İdari davaların takip ve müdafaası Başmüşavirin tensip edeceği Müşavir Avukat veya Avukata tevdi olunur.
249
Madde 19 – İkame veya takibinde veya kanun yollarına devam edilmesinde faide görülmiyen davalar için
Muhasebei Umumiye Kanununun (137) nci maddesi ile 2573 numaralı kanun hükümleri dairesinde tatbik edilecek
muameleye ait evrak, Baş mü- şavirden geçirilir.
Madde 20 – Bilümum idari ve adli davaların ikame, müdafaa ve takibi ve Hazi- ne Avukatlarına ait vazifelerin ifası
10 Eylül 1934 tarihli nizamname hükmünetabidir.
Madde 21 – Başmüşavirliğin bir kalemi bulunur. Dava ve muhakemeler şefinin emrine, lüzumu kadar Müşavir
Avukat, Avukat, memur ve muakkip verilir.
Bütçe ve Mali Kontrol U. Müdürlüğü
Madde 22 – Bütçe ve Mali Kontrol Umum Müdürlüğü, Umum Müdürün idaresi altın- da iki şubeyi ihtiva eder.
Birinci şube bütçe ve taahhütlere diğeri mali kontrol işlerine bakar. Umum Müdür Muavini, aynı zamanda Umum Müdürün
tensip edeceği bir şubenin müdürlüğünü de ifa eder.
Vekaletlerdeki Muhasebe Müdürleri, bu Umum Müdürlüğe bağlıdır.
Madde 23 – Bütçe ve Mali Kontrol Umum Müdürü, Vekalet masraf bütçelerininvaktinde hazırlanmasını takip ve
temin ve bu bütçeleri tetkik etmek umumi bütçeprojesini hazırlamak ve esbabı mucibesini yazmak, Muvazenei Umumiye
Kanununa vemerbutu bütçelere ait tatbikatı tanzim ve idare etmek, taahhüt murakabesinin esaslı bir şekilde kurulmasına ait
tedbirleri almak, başka vekaletlerce teklif edilen ve mali in'ikası olan veya masrafa taallük eden projeleri ve imtiyaz mu-
kavelerine tetkik etmek ve şubelerin mesaisini idare eylemek vazifelerile mükelleftir:
Madde 24 – Şubelerin vazifeleri:
1) Birinci şube iki kaleme ayrılır.Birinci kalem: Vekaletlerdengelen masraf bütçelerine Teşkilat Kanunlarilemasraf
ihdas eden kanunların istilzam ettiği tahsisatın tamamen konup konmadığını tetkik eylemek ve bütçe muvazenesine tesir
edecek anasırı araştırmak ve umumi bütçeye ait munzam ve fevkalade tahsisat taleplerile münakale tekliflerini ve ücretleri
masraf tertiplerinden verilecek müstahdemler için dairelerince hazır-lanacak kadroları tetkik etmek, Bütçe Kanunile
merbutlarında yapılacak tadilatıtetkik ve bu tadilata ait projeleri ihzar etmek her sene bütçesile bidayeten verilen tahsisatı ve
sene içinde tahsisatta yapılan değişiklikleri göstermek üzere tahsisat kayıtlarını tutmak, umumi bütçeye dahil maaşlı ve
ücretli memurlarınkadroları için müşterek ve mukayeseli bir defter tutmak, dairelerince hazırlanacak mülhak bütçe projelerini
ve bunlara ait senesi içinde yapılacak tadil tekliflerini, umumi bütçeye tesiri ve tasarruf temini bakımlarından ve
hesabıkatilerini bütçe ve bilançolarına göre tetkik etmek, gelecek yıllar bütçelerinde tahsisatın artmasını veya azalmasını
istilzam ve bütçe muvazenesine tesir edecek kanunlar, kararlar ve sair muamelat için kayıt tutmak,
İkinci kalem: Muhasebei Umumiye Kanununun 61, 63 ve 64 üncü maddeleri muci-bince akitten evvel veya sonra
Maliye Vekaletine gönderilmesi iktıza eden mukaveleleri tetkik ile vize veya tescil etmek, mukavelelerin muhteviyatı
hakkında lüzumlu görülecek istatistik malümatını çıkarabilecek şekilde mukavele defteri tutmak, Muhasebei Umumiye
Kanununun 50, 51 ve 52 nci maddelerile muhtelif kanunlara müsteniden akdedilmiş gelecek yıllara sari mukaveleler
dolayısile Devletinileriki senelere ait taahhütlerinin hesabını tutmak, cari sene bütçesindeki tahsisat için merkez daireleri muhasebe müdürlüklerinden gönderilecek taahhüt cetvellerini tevhit etmek,
250
icradan evvel Maliye Vekaletinin vizesine tabi olan ve döviz tediyesini ihtiva eden taahhüt ve mukaveleler hakkında Nakit
İşleri Umum Müdürlüğünün mütalaasını almak, dövizi havi sair taahhüt ve mukavelelerden de mezkür umum müdür-lüğe
malümat vermek, Muhasebei Umumiye Kanununun (85) inci maddesi mucibince merkeze ait avans ve kredi emirlerini vize
etmek, mukavele ihtilaf ve tadillerihakkında ihzari tetkikat yapmak, Devlet taahhütlerinde ihmal ve suiniyetle melüf olduğu anlaşılan şahıs ve şirketleri takip ile bunların defterini tutmak ve kendilerine yeni iş verilmemesini temin etmek,
Bu kalemin vazifeleri arasındadır.
Birinci şubenin evrak ve dosya işlerile meşgul olmak ve bu şubeye ait vazifelerin ifasını teshil ve temin için lüzumlu olan ihsai malümatı toplamak üzerebir istatistik kalemi bulunur.
İkinci Şube: Üç kaleme ayrılır.
Birinci kalem: Maliye Vekaletince teklif edilecek masrafa mütaallik kanun, nizamname, talimatname, izahname
projelerini veya müsveddelerini hazırlıyarakmali tetkik heyetine vermek, masrafa ait kanun, nizamname, talimatname, izahname ve tamimleri tasnifli olarak toplayıp neşretmek,
İkinci Kalem: Masrafa ait bilümum kanunların tatbikatını tanzim etmek ve bunlara ait muhabereleri yapmak, bu
hususta sorulacak hususlara cevap vermek,muhasebeye ait teftiş raporlarının masraf kanunları tatbikatına taallük eden
kısmını tetkik edip mahallerine yapılacak tebligatı hazırlamak ve neticeden Teftiş Heyetine malümat vermek,
Üçüncü Kalem: Kontrol Şubesinin Evrak, Dosya ve Umum Müdürlüğün memur işlerile meşgul olmak,
Bu şube ve kalemlerin vazifesini teşkil eder.
Madde 25 – Vekaletler muhasebe müdürlüklerinde dört kalem bulunur:
a) Birinci Kalem: Merkezin maaş ve masraflarını ita emrine bağlar, kredi emirlerile avans ilmühaberlerini tanzim
eder, memur bulunduğu daireye ait vari-datı tahakkuk ettirir; merkez eşhası zimemi ile avans ve kredileri ve ilişikli tediyatı takip eder.
b) İkinci Kalem: Memur bulunduğu dairenin masraf bütçesini tanzim etmek, tahsisat kayıtlarını ve taahhüt
hesaplarını tutmak, munzam ve fevkalade tahsisat ve münakale taleplerini hazırlamak alelümun taahhüt evrakını tetkik ve Bütçe Umum Müdürlüğü namına taahhüdatı murakabe eylemek, tediye emirlerini tanzim ve sevkini temin etmek,
c) Üçüncü Kalem: Muhasiplerden gelen aylık sarf evrakını tetkik ederek mah-sup ita emrine bağlamak, Divanı Muhasebatça vizesini temin ve buna mütaallik muhabereleri yapmak, Vekaletin masraf hesabıkati cetvellerini hazırlamak.
d) Dördüncü Kalem: Evrak, dosya ve memurin işlerine ait muameleleri ifa etmek, Vazifelerile mükelleftir.
Madde 26 – Merkez daireleri muhasebe müdürleri, hesabata mütaallik hususlarda Hazine usulü hesabiyesine dair talimatname ile Muhasebat Umum Müdürlüğünün tebligat ve talimatı dairesinde hareket ederler.
251
Muhasebat Umum Müdürlüğü
Madde 27 – Muhasebat Umum Müdürlüğü, Umum Müdürün idaresi altında iki şubeyi ihtiva eder. Umum Müdür
Muavini aynı zamanda Umum Müdürün tensip edeceği bir şu- benin müdürlüğünüde yapar.
Muhasebe kontrolörleri, Merkez Muhasebecisi, mülki ve askeri bilümum nakit muhasipliği bu umum müdürlüğe
bağlıdır.
Madde 28 – Muhasiplerden hesap toplıyarak Hazine umumi hesabını vücude ge- tirmek, muhasiplerin tayin ve terfi
işlerine bakmak ve borçlarını takip etmeklemükellef olan Muhasebat Umum Müdürlüğü şubelerinin vazifeleri aşağıda
gösteril-miştir:
A) Hesabat Şubesi: Dört kalemi ihtiva eder.
Birinci Kalem: Malsandıklarile mülki ve askeri müesseseler muhasebecilikle-rinden gelen aylık icmalleri tetkik
etmek ve noksanlarını tamamlatmak, icmalle-rile birlikte gönderilen evrakı müsbiteden, varidata ve bütçe harici sarfiyata ait
olanları tetkik ve noksanlarını ikmal ettirerek Divanı Muhasebata ve bütçe sarfiyatına mütaallik evrakı da aylık cetvellerle
tatbik ettikten sonra masrafın taallük ettiği vekalet muhasebelerine göndermek, icmalleri deftere geçirdikten sonra vilayet ve
müessese itibarile aylık mizan çıkarıp defteri kebir kalemine vermek, hesap tashihlerine ait varakaları tanzim ve defteri kebire
tevdi etmek,muhasiplerin Divanı Muhasebata gönderecekleri idare hesaplarına ait cetvellerden suretleri Vekalete
gönderilecek kısmını, şubede mevcut kayıtlarla tatbik etmek,bilümum mahasiplerin selef ve halef arasındaki devir cetvellerini
takip ve tet-kik eylemek, muhasiplerce gönderilen aylık hesap evrakının şubede kalacak kısım- larını tasnif ederek saklamak,
İkinci Kalem: Aylık mizanları deftere işlemek, Hazinenin aylık mizanlarile Muhasebei Umumiye Kanununun (104)
üncü maddesi hükmü dairesinde Hazine hesabıumumisini tanzim etmek, mülhak bütçelere ait hesabıkati kanun layihalarile
mer-butlarını tetkik eylemek,
Üçüncü Kalem: Umumi bütçeye dahil dairelerin hesap usullerini tensik etmek, mülhak bütçe veya vilayet ve
belediyeler gibi hususi ve mahalli bütçelerle idare edilen daire ve müesseselerle Devlet sermayesile kurulmuş olan
müesseselerin bünye ve mahiyetlerine uygun muhasebe usullerini dairelerile birlikte tesbit eylemek, malsandıkları arasında
para mürasele hesaplarını kontrol etmek, muhasip hesaplarının miadında gönderilmesini takip etmek, Umum Müdürden
alacağı direktife göre, hesabat servislerindeki kayıt ve defterleri kontrol etmek, sabit ve mütedavil sermayeli idarelerden
alınacak senelik hesap hulasalarını ve bilançoları tetkik edip defteri kebir kalemine vermek, muhasiplerden alınmasına lüzum
görülecek her hangi hesap ve istatistik malümatını toplamak, hesap işlerini ait ni-zamname ve talimatname projelerini
hazırlıyarak mali tetkik heyetine vermek ve vezne, kıymetli evrak ve muhasebe teftiş layihalarını hesap usulüne
mütaallikkısımlarını tetkik etmek ve mahallerine icap eden tebliğleri yaparak neticeden teftiş heyetine malümat vermek.
Dördüncü Kalem: Muhasebe, kayıt ve dosya işleri ile iştigal eder.
B) İkinci şube: Bu şubede iki kalem vardır.
Birinci Kalem: Bilümum nakit muhasiplerile maiyetlerinin ve kaza malmüdür- lerinin kadrolarını tevzi ve Muhasebei
Umumiye Kanununun 134 üncü maddesi hükmüdairesinde bunların tayin, terfi ve tahvil ve buna müteferri işlerile iştigaleder,
haklarında şikayet ve ihbar vakı olan muhasipler hakkında yapılan tahkikatı takip eder.
252
İkinci Kalem: Mali sene iptidasına devredilen eşhas zimemi ve muvakkat sarfiyat bakıyelerini, muhasiplerin
gönderdiği cetvellere nazaran tetkik, tahsillerini takip, terkin ve tenzili lazımgelenleri tayin eder. Eşhasın Devlete
olanborçlarını, vaktile açılmış olan dosyalarına göre takip ve tahsilini temin, Muhasebei Umumiye Kanununun 133 üncü
maddesi ile sair kanuni hükümler dairesinde terkini lazımgelen borçların terkinine ait muameleyi ihzar eder.
Muhasipler hakkındaki Divanı Muhasebat ilamlarının muhasip itibarile kayıtlarını tutar ve ilamların katileşip
katileşmediğini takip, katileşen ilamlar muhteviyatının eşhas zimemi hesabına intikalini temin ve tahsilini takip eder.
Madde 29 – Muhasebe Kontrolörleri, umum müdürlüğün direktifi dairesinde malsandıklarile müessese hesaplarını
tetkik ve murakabe ile mükelleftirler. Bunların mesai tarzı bir talimat ile tayin olunur.
Madde 30 – Tasfiye Kalemi: Sakıt hükümet zamanına ait hesapları tetkik vetasfiye işlerile meşgul olmak üzere bu
işlerin hitamına kadar Muhasebat Umum Müdürlüğü kadrosundan tefrik edilecek memurlardan mürekkep muvakkat bir
kalem teşkil olunur.
Varidat Umum Müdürlüğü
Madde 31 – Varidat Umum Müdürlüğü, Umum Müdürün idaresi altında dört şubeile arazi tahririne ait ayrı bir
şubeyi ihtiva eder. Umum Müdür Muavini, aynızamanda umum müdürün tensip edeceği bir şubenin müdürlüğünü de ifa
eder. Varidat kontrolörleri bu umum müdürlüğe bağlıdır.
Varidat Umum Müdürlüğü:
Madde 32 – (Değişik: 14.7.1937 - 2/7102 K.)
A) İdaresi Maliye Vekaletine mevdu bilümum vergi ve resimlere ait tarh vetahakkuk teşkilatının faaliyetini idare ve
tanzim etmek,
B) Vergi kanunlarının tatbikatını yakından takip ederek tarh ve tahakkuk muamelelerinde halk ve Hazine haklarına
dokunan yanlışlıklara yer bırakmıyacak tedbirleri almak.
C) Maliye Vekaletinin müsaadesiyle yapılan vergi terkinlerine ait muameleleri hazırlamak,
D) Varidat bütçesinin ihzarına mütaallik muameleleri yapmak,
E) Varidata ait kanun, nizamname ve talimatname ve izahname proje ve müsveddelerini hazırlayıp Mali Tetkik
Heyetine tevdi etmek,
F) Mali Tetkik Heyeti tarafından lüzum gösterilecek istatistik malümatınıvaktinde toplamak,
G) Vekaletlerce hazırlanan kanun layihalarından, varidata tesir edecek olanlarını tetkik ederek mütalaasını bildirmek,
H) Arazinin tahririne ve arazi, bina ve bina buhran zammı vergilerinin vilayet hususi idarelerine devrine ait
kanunlarla Maliye Vekaletine mevdu işleri yapmak ve bu vergilere ait kanun ve nizamnameleri de hazırlıyarak Mali Tetkik
Heyetine vermek,
İ) Devlet ve vilayet vergilerinin mükellef üzerindeki tesir ve tazyıkını nazarı dikkatte bulundurarak mahalli
vergilerin, Devlet vergileriyle olan alaka ve ahengini temine ait teşebbüslerde bulunmak vazifeleriyle mükelleftir.
Bu vazifeler, vergi itibariyle şubelere aşağıdaki şekilde tevzi olunur:
Birinci şube: İrat ve servet vergileriyle bunlara yapılan zamlar ve bu mahiyette bulunan vergiler,
253
İkinci şube: Muamele, istihlak vergileri ve bu mahiyetteki vergiler gümrük,inhisarlar ve müteferrik varidat,
Üçüncü şube: Resim ve harçlar, vilayet hususi idarelerine devredilen vergiler,
Dördüncü şube: Kadro, tahsisat ve terfi ve sicille ait muameleler, istatis-tik, evrak ve dosya,
Arazi Tahrir Şubesi: 2901 sayılı kanun mucibince yapılan arazi tahririninkanun hükümleri dairesinde icrasını ve
komisyonların mesaisini takip etmek, tah- rir müfettişleri marifetiyle mahallen de teftiş yaptırmak ve bu müfettişlerinfaaliyet
programını tarzim etmek, tahririn miadında ikmaline ait tetbirleri al-mak vazifeleriyle mükellef olmak üzere bir şube bulunur.
Nakit İşleri Umum Müdürlüğü:
Madde 33 – Nakit İşleri Umum Müdürlüğü; umum müdürün idaresi altında 1) muamelat, 2) Hazine Muhasıpliği
şubelerini ihtiva eder, aşağıda sayılı vazifelerden muamele kısmı muamele şubesince hesap kısmı da Hazine Muhasipliğince
ifa olunur.
Düyunu Umumiye, (Nakit, Esham ve Tahvilat Borsası ve Osmanlı Bankası) Komiserlikleri ve bankalar murakıpları
bu umum müdürlüğe bağlıdır.
Madde 34 :
a) Hazine muamelelerini ifa ve vilayet ve müesseselerin nakit ihtiyacını ta- kip ve temin etmek;
b) Hazine mevcudunu nemalandırmak;
c) Milli paranın istikrarına; tediye muvazenesinin müsait bir vaziyette muhafaza ve idamesine: kredi teminine ait
tedbirleri almak ve devletin para siya-setini alakalandıran işleri takip ve murakabe etmek;
d) Ahkamı mahsusası mucibince kambiyo murakabesini takip ve tatbikini temineylemek;
e) Muvazenei Umumiye Kanununa veya hususi hükümlere müsteniden sene içindeki hazine ihtiyaçları için çıkarılan
bir seneden az vadeli hazine bonolarının emis- yonu ve itfası ile iştigal etmek ve işbu borçlara ait bilümum muameleleri
yapmak,
f) Uzun vadeli dahili ve harici istikrazların akit ve emisyonu ile meşgulolmak, bunlara ait mukavelelerin birer suretini
tahvillerle ve itfa tablolar ile birlikte muntazam borçlara tevdi etmek ve mukavelelerin tatbikatından doğan ihtilafların halline
ait müzakere ve muameleleri yapmak;
g) (e) fıkrasında yazılı olanlardan maada dalgalı borçların tasfiyesi için bono ve tahvil namile çıkarılan senetlerin
ihracı ve tediye şeklinin tesbiti için Muntazam Borçlar Umum Müdürlüğü ile birlikte mali müesseselerle temasta bulunmak;
h) Muhtelif vekaletlerce tahsisatına müsteniden tahakkuk ettirilen istihkak- lara mukabil, bir veya bir kaç sene vadeli
olarak hazine muhasebesince verilmek- te olan borç senetlerinin bütün muamelelerini idare ve bu bonolardan tahsisatı
düyunu Umumiye bütçesinde olanların tahakkuk evrakını Muntazam Borçlar Müdürlü-ğüne tevdi etmek;
i) Devletin yabancı memleketlerdeki tediyatını yaptırmak;
j) Hazinenin esham ve tahvilat cüzdanını ve hazinede muhafazası icap eden kıymetli ayniyatı idare ve muhafaza
etmek;
k) Mali piyasaları takip, nakit, esham ve tahvilat borsasını murakabe eylemek,
254
l) Milli ve ecnebi müessese ve şirketlerle ve Düyunu Umumiye ile olan müna-sebet ve muameleleri tanzim etmek;
m) Para darbiyatını ve darphanenin Vekaletle olan muhabere ve irtibatını idare etmek;
n) Mevduatın korunması hakkındaki kanuni hükümlerin tatbikatını takip ve bankalar murakıplarının mesaisini tanzim eylemek;
o) Muhasebei Umumiye Kanununun 71 inci maddesi hükmü dairesinde tediye emirlerini vize etmek;
p) Hazinece kefalet edilen borçların vadelerinde ödenmesini takip etmek ve borçlu teşekküllerin bütçelerinde kafi tahsisat bulunup bulunmadığını araştırmak;
r) Hazinenin muhtelif müessese ve şirketlerindeki iştirak hisselerini takipve bunların bilançolarını tetkik etmek;
s) Hazinenin Merkez Bankası ile müştereken ifa edeceği muameleleri yapmak ve Hazinenin alelümun bankalarla olan münasebet ve hesaplarını idare ve tanzim ey-lemek;
t) Gündelik ve aylık Hazine vaziyetlerini hazırlamak;u)
u) 1885 numaralı kanun mucibince mecburi istimlake tabi tutulan gayrimenkulmal bedellerinin tediyesi ile eytam sandıklarından müdevver muameleleri yapmak,
Nakit işleri Umum Müdürlüğünün başlıca vazifelerini teşkil eder.
Muntazam Borçlar Umum Müdürlüğü
Madde 35 – Muntazam Borçlar Umum Müdürlüğü:
a) Nakit İşleri Umum Müdürlüğünce akit ve emisyonları yapılan uzun vadeli dahili ve harici istikrazların hesaplarını
tutmak ve Muhasebei Umumiye Kanunun 113 üncü maddesi hükmü dairesinde tediye edilecek taksit ve kuponları tahakkuk ettirerek ita emrine bağlamak ve bu borçların tanzim edilecek talimatnamesi da-iresinde defteri kebirini vücuda getirmek;
b) Bir seneden az vadeli Hazine bonolarından maada olan dalgalı borçların tasfiyesi için bono ve tahvil namile çıkarılan senetlere ait muamelelerin Nakit İşleri Umum Müdürlüğüne mevdu kısmından maadası ile iştigal etmek;
c) Düyunu Umumiye bütçesindeki tahsisatına müsteniden istihkak sahiplerine bono namile verilen bir kaç sene vadeli borç senetlerini ita emrine bağlamak;
d) Zat maaşlarına ait esas kayıtların tesisi, malsandıklarınca tediyesinin temini, mükerrer tediyeye mani olacak kontrol kayıtlarının tanzimi ve Tekaüt Kanununun tatbikatına ait muamelelerin ifası;
Vazifelerini haizdir. Bu vazifeler, bir umum müdürün idaresi altında iki şubeye mevdudur. Şube müdürlerinden biri
kupanlar muhasipliğini de ifa eder.
Birinci şube üç kalemi ihtiva eder ve a, b, c fıkralarında sayılı vazifeleri yapar. İkinci şube (d) fıkrasında yazılı işlerle iştigal eder.
Milli Emlak Müdürlüğü
Madde 36 – Milli Emlak Müdürlüğü, üç şubeyi ihtiva eder, şubelerin her biribir müdürün idaresine mevdudur. Müdür muavini, üç şubenin evrakını da görür.
255
Madde 37 – Şubelerin vazifeleri.
Birinci şube: Mülkiyeti devlete ait bilümum gayrimenkul malların Muhasebei Umumiye Kanununun 25 inci maddesi
hükmü dairesinde nevi, evsaf, müştemilat vekıymetini gösterecek şekilde defteri kebir vücuda getirmek, emlak itilafnameleri
mucibince veya kanuni hükümleri dairesinde Devlet eline geçen malların, nevi aded ve kıymetlerini tesbit edecek şekilde
istatistik toplamak;
İkinci Şube: Tasfiye kanunları mucibince mülkiyeti Devlete intikal eden ve emlak itilafnamelerile sair kanuni
hükümler dairesinde hak sahiplerine verilmeküzere Devlete geçen menkul ve gayrimenkul mallarla mahlül veya gömüllü
mallarınsatış ve icardan maada bilümum muamelelerini yapmak ve mubadil tasfiye vesikalarının hesabını tutmak ve
tasfiyesini takip etmek;
Üçüncü şube: Her ne şekilde olursa olsun Devlet elinde bulunan malların satış ve icar muameleleri, arazi tevzii,
ruhsatsız inşaat, binaların resmi dairelere tahsisi, terkin ve reddiyat muamelelerile meşgul olmak,satış ve icar tahakkuk ve
tahsil kayıtlarını yürütmek, Borçlanma Kanununa tevfikan verilen malların borç taksitlerini tesbit ve bunları takip etmek,
kadro tahsisat işlerile uğraş-mak, Hükümet konakları inşaat ve tamiratını, ihtiyaca göre tanzim edilmiş birproğram dahilinde
yaptırmak,ve inşa ve tamire mütaallik sair muameleleri yapmak.
Darphane ve Damga Matbaası Müdürlüğü
Madde 38 – Darphane ye Damga Matbaası Müdürlüğü: Bir müdürün idaresi altında iki müesseseyi havidir.
Darphane madeni para, ziynet altınları, madalya basmakla meşgul olup Damga Matbaası ve alelümum harç ve damga
pullarını umumi bütçeye dahil veya umumi bütçe ile ilişikli olan daire ve müesseselerle hususi kanunlarlateşkil edilmiş olan
ve amme hizmeti gören teşekküllerin pullarını ve kıymetlievrakını ve Maliye Vekaletinin matbu evrakını tabı etmek
vazifelerile mükelleftir.
Tahsilat Müdürlüğü
Madde 39 – Tahsilat Müdürlüğü, üç kalemle varidat muhasipliğinden terekküp eder.
Birinci Kalem: Tahsili Emval Kanununun tatbikatını idare etmek, tetkik veteftiş raporlarını tetkik ederek icap eden
tedbirleri yapmak ve neticeden alakalı daireye malümat vermek, Muhasebei Umumiye Kanununun 20 nci maddesi
mucibincemuhasiplerin Divanı Muhasebata verecekleri bekaya müfredat cetvellerinin vaktinde verilmesini takip etmek,
Tahsili Emval Kanununa tevfikan tahsili icap edenharcların tahsilini takip ve temin etmek, kadro tahsisatını tevzi etmek ve
hesabını tutmak,
İkinci Kalem: Muhtelif varidatın her ay sonunda tahakkuk ve tahsilat miktarları hakkında muhasiplerden malümat
toplıyarak bunları tetkik ettikten sonra aylık tahakkuk ve tahsilat cetvelleri vücuda getirmek ve evvelki senelerde
aynıdevrelere ait miktarlarla mukayeseler yaparak tahsilatın yürüyüşünü tebarüz ettirmek. Grafikler yapmak, tahsilat nisbetini
daima göz önünde bulundurarak vak-tinde icabeden tedbirleri almak, mali tetkik heyetince lüzum gösterilen tahsilat
istatistiklerini vaktinde toplamak
Üçüncü kalem: Kayıt ve dosya işlerile meşgul olmak.
a) Varidat muhasipliği:
Vekalet muhasebe müdürlüklerince tahakuk ettirilecek varidat ile muhtelifhasılatın tahsilini takip etmek ve tahsil
müzekkeresiyle merkez muhasipliğinetevdi etmek ve Divanı Muhasebata hesap vermekle mükelleftir.
Zat İşleri Müdürlüğü
Madde 40 – Zat İşleri Müdürlüğü, iki şubeyi ihtiva eder iki müdür muavinişube amirliklerini ifa ederler,
Birinci şube: Birinci kalem
Tayini vekalete ait olan memurların alakalı daire ve müdüriyetlerin inhası üzerine tayin, tahvil ve terfilerine ve yine
dairelerinin mütalaalarına müsteniden mezuniyetlerine ait muameleleri tekemmül ettirmek, vekalet inzibat ve memu-rin
muhakematı komisyonlarına ait kayıt ve yazı işlerini yapmak ve maliye memurlarının terfi imtihanları ile uğraşan komisyona
ait evrak ve muhabere işlerini görmek,
İkinci kalem: Alakalı dairenin göstereceği lüzum dairesinde kadrolarla harcırah, açık maaşı, tedavi ve yol masrafı
tahsisatlarının tevzii, merkezdeki memurların maaş, harcırah ve saire tahakkuklarına ait muamelelerin ikmali ve hesaplarının
tutulması.
İkinci şube: Birinci kalem
Tayinleri Vekalete ait memurların tercümei hal kağıtlarını takip etmek, sicille geçirmek ve vukuatını yürütmek,
bunların kıdem cetvellerini hazırlamak sicil cüzdanlarını doldurmak, tekaüt olacakların hizmet müddetlerine ait cetvelleri
hazırlamak.
İkinci kalem;
Maliye, mülga Düyunu Umumiye ve Hazinei Hassa memurlarının tekaüt ve yetim maaşlarının tahsisine ait bütün
muameleleri yapmak vazifesiyle mükelleftir.
256
Bundan başka doğrudan doğruya müdürlüğe bağlı bir evrak ve dosya kalemi de bulunur.
Levazım ve Kıymetli Evrak Müdürlüğü
Madde 41 – Bu müdürlük iki kaleme ayrılır. Vazifeleri şunlardır:
Birinci kalem:
Tahakkuku müdüriyete mevdu masraf tertiplerine ait tahsisatı tevzi etmek, tediye emirlerini göndermek, merkezde
mubayaa işlerini görmek, kıymetli evrakı ve harc pullarını ve merkez ve mülhakat maliye dairelerinde kullanılan defterlerle
matbu evrakı bastırmak ve mahallerine göndermek, mubayaa komisyonunun kayıt ve yazı işlerini yapmak,
İkinci kalem:
Ayniyat Talimatnamesi hükümleri dairesinde merkez ve mülhakat maliye daire-lerinde mevcut bilümum demirbaş ve
ayniyata ait idare hesabını ve hesabıkatisini tanzim ve Divanı Muhasebata ita etmek. Ayniyat muhasibi mesulü bu kalemin
şefidir.
İtiraz ve Temyiz Komisyonları
Madde 42 – İtiraz ve temyiz komisyonları: Vergi kanunları mucibince teşkiledilmiş olan vilayetlerdeki itiraz
komisyonları ile merkezdeki üç temyiz komisyonu, mali, kaza mercilerini teşkil etmekte olup kanunlarındaki hükümlere ve
usullere göre vazife ifa ederler. Bu komisyonlar her ay faaliyetlerinin neticesini ve mevzuat ve tatbikatta ıslaha muhtaç
gördükleri noktaları Maliye Vekaletine bildirmekle mükelleftirler.
257
Temyiz komisyonu reis ve azalariyle İstanbul, Ankara ve İzmir itiraz komis-yonları reisleri maaşlıdır. Üç itiraz
komisyonunun azası ile sair muvazzaf itiraz komisyonları reis ve azasının ücretleri masraf tertibinden verilir.
Temyiz komisyonlarının esaslı mukarreratı Varidat Umum Müdürlüğünce toplanarak Maliye Mecmuasında
neşrolunur.
Madde 43 – Şube müdür muavinleri daire umum müdür ve müdürlerinin tensip edecekleri şubelerde vekaletin
muvafakatiyle çalıştırılır.
İKİNCİ KISIM
Vilayetler Teşkilatı
Madde 44 – Vilayetlerde maliye teşkilatı, defterdarın idaresi altında,
1 – Varidat müdürleriyle bunlara bağlı tahakkuk şubesi şefi, memur ve katip- leri, şube bulunmıyan yerlerde varidat
memur ve katipleri.
2 – Tahsilat müdürleri ve müdür bulunmıyan yerlerde tahsilat şefleriyle şube bulunan yerlerde müdür veya şefe bağlı
tahsil şubesi şefi, memur ve katipleri, icra memurları ve bilümum tahsildarlar.
3 – Muhasebe müdürleri,
Ve mühim vilayetlerde:
4 – Muhakemat,
5 – Milli emlak,
Müdürlüklerinden terekküp eder.
Defterdarın emrinde bulunan varidat ve tahsilat kontrol memurları da, teftiş ve kontrol uzuvlarını tezkil ederler.
Lüzum görülen yerlerde defterdarlara ve varidat, tahsilat ve muhasebe müdür- lerine muavin verileceği gibi;
muamelatının azlığı dolayısiyle varidat, tahsilat ve muhasebe müdürü istihdamına lüzum görülmiyen yerlerde bu vazifelerin
hepsiveya bir ikisi defterdara gördürülür.
İstanbul Vilayeti teşkilatı bu Nizamnamenin 4 üncü kısmındaki hükümlere tabidir.
Madde 45 – Defterdar, merkez ve mülhak kazalar maliye teşkilatının mesul amiri ve vilayette Vekaletin en büyük
memurudur.
a) Varidatın tahakkuk ve tahsili ile nakit işlerini tanzim ve murakabe etmek,
b) Kanun, nizamname, talimatname ve tebligat hükümlerinin iyi şekilde tatbikini temin eylemek,
c) Vilayet maliye memurlarının muamele ve hareketlerini devamlı şekilde murakabe ederek kanuna muhalif veya
yolsuz hareketleri görülenler hakkında, Memurin Muhakematı Kanunu ile 1609 numaralı kanun hükümleri dairesinde
tahkikat yapmak veya yaptırmak ve yolsuzluğa mani olacak tedbirleri almak,
d) Kazalarca istizan edilen hususların kanuni iktizasını tayin ve tebliğ et- mek, tereddüde düştüğü meseleleri etrafiyle
izah ve kendi mütalaasını da ilave ederek vekalete bildirmek, hesap işleri hariç olmak üzere merkez ve mülhakatın vekaletle
olan bilümumu muhaberelerini yapmak, mevzuat ve tebligatı dikkatle ta- kip ve tatbik ederek lüzumsuz muhaberelere
meydan vermemek,
e) Vekaletten sorulan şeylere vaktinde cevap vermek,
f) Varidat ve tahsilat kontrol memurlarını program altında mesaiye sevkede-rek kendilerini kontrol altında
bulundurmak, merkez dairelerinde ve teftişe çık- tığı zaman kazalarda bizzat kayıt ve evrakı müspiteye müstenit tatkikat
yapmak, ve halkla temas ve matbuatı takip ederek şikayetlerini dinlemek, tayinleri vilayete ait olan memurların sicillerini
tutturmak ve vilayetin
258
tahakkuk ve tahsilat yürüyüşünü muntazaman ve evvelki senelerle mukayeseli olarak takip etmek defterdarların başlıca
vazifelerini teşkil eder.
Defterdarlar, bu vazifelerin ifa edilmemesinden mesuldürler. Her müdür veyaşef, idare ettiği servisin amiri olup
merkez ve mülhak kazalar muamelatının kanuna uygun şekilde cereyan etmemesinden dolayı mürakabe noktasından birinci
derecede mesuldür.
Madde 46 – Varidat kontrol memurları, gerek merkez, gerek mülhakatın tahakkuk işlerini, tahsilat kontrol memurları
da tahsilat muamelelerini defterdar namınamürakebe ile mükelleftirler.
Kontrol memurları, tahakkuk şubelerinde veya varidat memurluklarında kazanç, muamele ve istihlak vergileriyle
hayvanlar vergisi, veraset ve intikal vergilerinin tarh, tahakkuk ve katileşme safhalarını, vergi defterleri üzerinde her sütunun
evrakı müspitesine müsteniden ve kazanç, muamele ve istihlak ve verasetvergilerinde mükellef beyannamelerini, bu hususta
tanzim edilecek talimat dairesinde, mükellefin kanunen tutmağa mecbur olduğu vergi defterlerine ve yevmiye, defteri kebir,
envanter ve bilanço gibi ticari kayıt ve defterlerine nazaran tetkik ve mükellefiyet haricinde kalanlar olup olmadığını da, eski
seneler ka- yıtlarına, ticaret odalariyle belediyelerden ve mesleki teşekküllerden alacakları malümata ve mahallen yapacakları
tahkikata nazaran tesbit ederler.
Bu memurlar:
Tahsil şubelerinde;
Gayrımuayyen zamanlarda vezneyi saymak, mevcudu kayıt ile tatbik etmek, tahakkuk, tahsilat ve mükelleflere ait
müfredat kayıtlarını evrakı müspite ve kayıtlarla karşılaştırmak, sene başı devrelerine bakmak, tahsilat nispetini ve icrai
takibatı tetkik etmek ve tahsildarların teftişinde de makbuz kopyaları üzerinde tahsilat kalemlerinin yekünlerını kontrol
etmek, teslimatı sandık mak-buzlariyle kontrol etmek, karşılaştırmak ve köylere çıkarak mükellefler elinde bulunan
makbuzları kopyaları ile tatbik etmek ve makbuzsuz tahsilat olup olmadığını araştırmak ve tetkik teftiş neticelerini
talimatnamesi mucibince tesbit vealakalı mercilere tevdi eylemek ile mükelleftirler.
Madde 47 – Varidat müdürleri,vergilerin tarh ve tahakkuk muamelelerini kanun ve nizamnameleri hükümlerine
uygun surette miadında yaptırmak ve tahakkuk miktarlarını yine vaktinde tahsilat servisine tekalif cetveli ile bildirmek,
tahak- kuk şubelerince veya varidat memurluklarınca hayvanlar vergisinde Temyiz Komisyonu kararı, kazanç vergisi ruhsat
tezkeresi, damızlık şahadetnamesi, baytar vesikası ve ehlivukuf raporu, kazanç ve iktisadi buhran vergilerinde,Temyiz
Komisyonu kararı, muafiyeti havi teşviki sanayi ruhsatnamesi, terki ticaret halinde tahakkuk memuru derkenarı veraset ve
intikal vergisinde keza temyiz kararı, para cezasında sulh mahkemesi kararı, muamele ve istihlak vergilerinde temyiz kararı,
ihracatta ihraç gümrüğü vesikası, diğer vergi ve resimlerde ait olduğu daireninesbabı mucibeli müzekkere ve müstenidatı ve
alelıtlak vergilerde, katileşmiş İtiraz Komisyonu kararları gibi müsbit evraka müsteniden icrası istenecek terkin ve red
muamelelerini tetkik ve lüzumunu tasdik ederek defterdarın tasvibine ar-zetmek ve vergi kanunlarıyle kendilerine verilmiş
olan sair işleri yapmakla mükelleftir.
Madde 48 – Varidat müdürleri, merkez kazasına ait tahakkuk hatalarından
dolayı, Muhasebei Umumiye Kanununun 13 üncü maddesi mucibince varidat tahak kuk memurlarına müterettip tazmin
mesuliyetini haiz ve bu mesuliyette, fiilen tahakkuk işiyle uğraşan şube tahakkuk şef ve memurları ve şube bulunmayan
yerlerde varidat memur ve katipleriyle müşterektir.
259
Varidat müdürleri, mülhak kazalara ait tahakkuk muamelelerini de defterdar namına yakından takip ederek
tahakkukların zamanında yapılmasını temin ve soru-lan hususlara defterdar namına cevap ihzar ederler. Kazalardan her sene
her verginin tahakkuk miktarı hakkında malümat alarak evvelki seneler tahakkukatiylemukayese eder ve görülecek farkların
sebebini araştırırlar.
Madde 49 – Tahsilat Müdürleri, bulunmayan yerlerde tahsilat şefleri, varidat ve milli emlak dairelerince verilecek
tahakkukatın taksit zamanlarında ve kanuni hükümler dairesinde tahsilini temin etmek, borcunu vermiyenler hakkında
icraitakibat yapmak ve tahsilattan dolayı Divanı Muhasebata idare hesabı vermek, tahsildarlar tarafından yapılacak tahsilatı,
merkezde müfredat katipleri tarafından tutulacak tahsilat müfredat defterlerine işletmek ve sene başında bakayayı muntazam
devretmek suretiyle yolsuz tahsilata meydan vermemek ve merkez kazasının veya tahsildarlarının 15 günde bir ve atlı
tahsildarlarının en çok üç haftadabir tahsilatlarını teslim etmelerini takip etmek ve son teslimattan beri yapılan tahsilatın
yekünunu makbuz kopyalarına nazaran tetkik etmek ve makbuz cildinemeşruhat vermek suretiyle hesabına bakmak ve
senede en az iki defa köylere çıkarak mükellefin elinde bulunan makbuzları kopyaları ile tatbik etmek ve makbuzsuz tahsilat
olup olmadığını araştırmak ve neticeden raporla defterdara malümüt vermek, mülhak kazalara ait tahsilatı da takip etmek ve
tahsilatın zamanında icra-sını temin edecek tedbirler almak, sorulan suallere defterdar namına cevap hazırlamak,
Tahsilat müdürünün başlıca vazifelerini teşkil eder.
Tahsilat müdürü olmıyan vilayetlerde, bu vazifeleri tahsilat şefi görür. Bukabil vilayetlerde, Divanı Muhasebata
hesap vermek vazifesi ve bundan doğacakmesuliyet defterdarla müştereken tahsilat şeflerine aittir.
Madde 50 – Muhasebe müdürleri, masraf tahakkuk memurları tarafından tahakkuk ettirilen maaş ve masrafları ita
emrine bağlamak, muhasebe kayıtlarını tutmak, vekaletle hesaba mütaallik muhabereleri yapmak, bilcümle tediyatı kanuni
hükümleri dairesinde icra etmek, muhtelif kanunlarla kendisine mevdu vazifeleri yapmak, Divanı Muhasebata idare hesabı
vermek, defterdardan alacağı talimat dairesinde vilayet nakit işlerini tanzim etmek, zat maaşları tediyatını kontrol altında
bulundurarak hak sahiplerinin istihkakının tam olarak verilmesini ve fuzuli maaş alınmamasını temin etmek, Kefalet
Kanununun 8 inci maddeesinde yazılımurakabeyi yapmak vazifeleriyle mükelleftir. Tayinleri vilayete ait memurların sicilleri
muhasebe müdürlüğünde tutulur.
Madde 51 – Milli emlak müdürlüğü bulunan yerlerde bu müdürlük resmi dairelere tahsis edilen binaları idare ve
muhafaza etmek, tasfiye kanunlarıyle mülkiyeti Devlete intikal eden veya emlak itilafnameleri mucibince hak sahiplerine
verilmek üzere idaresi Devlete geçen malları araştırmak, tescili icabedenlerin tapusunu almak, Milli emlakin satış, icar
muamelelerini mevzu hükümleri dairesinde yapmak, icar ve ecri misilleri tahakkuk ettirerek tahsilat servisine,tevdi etmek
vazifelerini haizdir.
Milli Emlak Müdürü tahakkuk noktasından veya tahakkuku vaktinde yaplmıyaraktahsil edilmez bir hale gelmesinden
mütevellit mali mesuliyette fiilen tahakkukile meşgul olan memur ile müşterektir.
260
Milli emlak katiplerinden biri, aynı zamanda ayniyat muhasipliğini yapar.Milli emlak teşkilatı olmıyan yerlerde bu
müdürlüğe mevdu vazifeleri varidat müdürü ve ayniyat muhasipliğini de varidat katiplerinden biri ifa eder.
Madde 52 – Muamelatı mühim olan yerlerde bir muhakemat Müdürü bulunur. Muha- kemat müdürü, Maliyenin
muhtelif servisleri tarafından sorulacak işler hakkındahukuki mütalaa bildirmek, Hazinenin eşhas ile akit ve teati ettiği
mukavele müs- veddelerini görerek bunlara Hazine hukukunu temin edecek bir şekil vermek, idari dava müdafaanamelerinin
müsveddelerini tetkik etmek, Hazineyeyapılacak adlitebligata muhabap olmak ve bunları tebellüğ etmek, maliye memurları
hakkındaki ilk tahkikat evrakını kanuni merciine göndermek ve müfettişler tarafından bu mercilere mevdu fezlekeleri takip
etmek ve icabeden muameleyi yapmak, dava sicilini tutmak, davanın takibini kontrol etmek ve lehde alınan neticeleri infaz
ettirmek.
Hazine avukatları
Muhakemat müdürlüğünden mevdu evrak üzerine hukuki mütalaasını bildirmek,davayı ve icra muamelesini takip ve
intac etmek, mülhakat davalarını, harcırah kararnamesine göre verilecek harcırah mukabilinde takip ve müdafaa eylemek,
vazifeleriyle mükelleftir.
Muamelatı mühim olmıyan yerlerde Hazine avukatları veya dava vekilleri, kandilerine verilen dava eşleriyle uğraşır
ve defterdalıktan tevdi edilen işler hakkında hukuki mütalaalarını bildirirler. Bu gibi vilayetlerde icra daireleriyle noterlerce
Maliyeye resmen yapılacak tebligata mahallinin en büyük memuru mu- hatap olur.
Madde 53 – Daimi avukat kadrosu verilmiyen yerlerde daire amirlerinin işti-galleri davaları bizzat takip etmeğe
müsait olmadığı takdirde ücretleri muhakeme masarifi tertibinden verilmek üzere mukavele ile avukat ve dava vekili
istihdamı caizdir. Bu suretle istihdam edilen avukat ve vekiller Hazine avukatlarının va-zifeleriyle mükellef ve salahiyet ve
mesuliyetlerini haizdirler.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Kazalar teşkilatı
Madde 54 – Muamelesi mühim olan kazaların mali teşkilatı malmüdürünün idaresi altında:
1) Varidat memuru ile buna bağlı tahakkuk şube şefi, memur ve katipleri ve şube bulunmıyan yerlerde varidat
katipleri,
2) Tahsilat memuru ile buna bağlı tahsil şefi, memur ve katipleriyle tahsildarlar ve şube bulunmıyan yerlerde
tahsildarlar ile,
3) İcabeden yerlerde milli emlak memuurundan terekküp eder.
Muhasebe servisi malmüdürüne mevdudur.
Madde 55 – Malmüdürü, kaza maliye teşkilatının mesul amiri olup muhasebe servisini idare etmek, masraf tahakkuk
memurları tarafından tahakkuk ettirilen maaş ve masrafları ita emrine bağlamak ve ödemek, kanunlarla masraf muhasiplerine
verilen sair vazifeleri yapmak, Divanı Muhasebata idare hesabı vermek, Varidat ve tahsilat işlerini tanzim ve murakabe
etmek, hesaba taallük eden işlerde Maliye Vekaletiyle doğrudan doğruya muhabere eylemek, Kefalet Kaununun (8) inci
maddesinde yazılı murakabeyi yapmak, zat maaşları tediyatını kontrol altında bu-
261
lundurarak hak sahiplerinin istihkaklarının tam olarak verilmesini ve fuzuli maaş alınmamasını temin etmek, tahakkuk ve
tahsilatın yürüyüşünü muntazam ve evvelki senelerle mukayeseli olarak takip etmek, tahsildarları icabında köylereçıkarmak
ve mükellefler elindeki makbuzları kopyalariyle tatbik etmek suretiylesıkı murakabe altında bulundurarak yolsuzlukları
görülenlerin vazifelerine nihayet verdirmek ve haklarında kanuni takibata girişmek ve her veçhile kanun ve nizamnamelerle
tebligat hükümlerinin tatbikına itina eylemek vazifeleriyle mükelleftir.
Madde 56 – Varidat memurları, vergilerin tarh ve tahakkuk muamelelerini, ka- nun ve nizamname hükümlerine
uygun surette miadında yapmak ve tahakkuk miktarla- rını yine vaktinde tahsilat memurluğuna bildirmek, vergi terkinine ait
muameleleri 47 nci maddede yazılı vesikalara müsteniden hazırlayıp malmüdürlüğü vasıtasiyle varidat müdürlüğüne
göndermek ve vergi kanunlariyle kendilerine tevdiedilmiş olan sair işleri yapmak vazifelerini haizdir.Kaza varidat memurları
tahakkuk hatalarından dolayı Muhasebei Umumiye Kanununun 13 üncü maddesi hükmü dairesinde tahakkuk muamelelerini
yapan varidat ka-tibine teveccüh eden mesuliyette müşterektir.
Madde 57 – Tahsilat memurları, varidat ve milli emlak memurluklarınca veri-lecek tahakkukatın taksit zamanlarında
ve kanuni hükümler dairesinde tahsilini temin etmek, borcunu vermiyenler hakkında icrai takibat yapmak, tahsildarlar
tarafından yapılacak tahsilatı, merkezde müfredat katipleri tarafından tutulacak tahsilat müfredat defterlerine işletmek ve sene
başında bakayayı muntazaman devrettirmek suretiyle yolsuz tahsilata meydan vermemek ve 49 uncu maddede tahsil
müdürleri için verilen izahat dairesinde tahsildarların hesaplarına bakarak ne-ticeyi malmüdürü vasıtasiyle tahsilat müdürüne
bildirmek vazifeleriyle mükelleftirler.
Varidat bakayası hakkında Muhasebei Umumiye Kanununun (20) nci maddesi muci- bince Divanı Muhasebata
verilmesi iktıza eden bakaya hesabı, malmüdürü tarafın-dan verilmekle beraber bu hesaptan doğacak mali mesuliyette tahsilat
memurları müşterektir.
Madde 58 – Milli emlak memuru bulunan kazalarda bu memurlar 51 inci maddede vilayet milli emlak müdürleri için
tayin edilen vazifelerden kazaya ait olanla-riyle iştigal ederler. Tahakkuk hatasından veya tahakkukun zamanında
yapılamaması hesabiyle tahsil edilemiyecek bir hale getirilmesinden doğacak mali mesuliyet, milli emlak memuruna aittir.
Kaza ayniyat muhasipliği de bu memur tarafından yapılır. Milli emlak memuru bulunmayan yerlerde, milli emlaka ait
vazifeler, varidat katipleri tarafından ifa olunur. Bu takdirde ayniyat muhasipliğini devaridat katiplerinden biri yapar.
Madde 59 – Muamelatı az olan yerlerde malmüdüründen başka yalnız bir varidat memuru bulunur, tahsilat
memuruna 57 nci madde mucibince mevdu vazifeler malmüdürü tarafından yapılacağı gibi Divanı Muhasebata verilecek
bakaya hesabını da Malmüdürü verir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
İstanbul Maliye Teşkilatı
Madde 60 – İstanbul Vilayeti Maliye Teşkilatı itibariyle: Biri) Bakırköy, Adalar, Beykoz ve Sarıyer kazaları hariç
olmak üzere İstan-bul'un Belediye hududu içindeki kısmını,
Diğeri) Bu kazalarla vilayetin belediye hududu dışındaki sair kazalarını ih- tiva eylemek üzere iki kısma ayrılmıştır.
262
Birinci kısım, Defterdarın idaresi altında mali bir vahdet teşkil eder. Bu kısımda maliye teşkilatı:
a) Varidat müdürleri,
b) Tahsilat müdürleri,
c) Muhakemat Müdürü,
d) Milli Emlak Müdürü ile,
e) Muhasebe Müdüründen terekküp eder.İstanbul'da dört varidat müdürü bulunur. Bunlardan biri irat ve servet
vergileri, ikincisi muamele ve istihlak vergileriyle iştigal eyler. Tahakkuk şube şefleri, memur ve katipleri, seyyar yoklama ve
tahakkuk memurları, muhafaza memurları bu müdürlüklere bağlıdır. Üçüncü varidat müdürü damga resmi, dördüncüvaridat
müdürü de deniz ve kara av vergileri muameleleri ile meşgul olur.
İstanbul'da üç tahsilat müdürü mevcut olup İstanbul, Beyoğlu ve Üsküdür mın takaları tahsilat muameleleri ile iştigal
ederler. Her mıntakadaki tahsil şube şefleri, memur ve katipleri, icra memurları ve veznedarları o mıntakanın tahsilmüdürüne
bağlıdır.
Hazine avukatları Muhakemat Müdürüne bağlıdır.
Defterdarın emrinde bulunan varidat, tahsilat, Muhasebe kontrol memurlarıda, teftiş ve kontrol uzuvlarını teşkil eder.
Vilayetin ikinci kısmı yine Defterdara bağlı malmüdürleri tarafından idare olunur. Bu kısımdaki kazaların idaresi
diğer vilayetlerin mülhak kazaların aynıdır.
Madde 61 – İstanbul Vilayeti Defterdarı, 45 inci maddede vilayet defterdar-ları için sayılan vazifeleri haiz ve
İstanbul mali teşkilatının nazım ve murakıbıdır. Varidat, Tahsilat, Muhakemat, Milli Emlak ve Muhasebe müdürlüklerinin
idari mercii olup kanunların tatbikında birlik temin etmek, programlı ve devam-lı bir murakabe tesisi ile memurları faaliyete
sevk, halk ve Hazine haklarınıizhar ve tesbit eylemek, halkın şikayetlerine yer bırakmıyacak tedbirleri almak, memurların hal
ve hareketlerini takibederek yolsuzlukları önleyecek ve cezalan-dırılacak kararlar ittihaz etmekle mükelleftir. Defterdara
vazifesinde yardımetmek ve icabı halinde tetkik ve teftiş ile uğraşmak üzere muavinler verilir.Defterdarın maiyetinde tayini
vilayete ait memurların sicilini tutmakla vazife-dar bir kalem bulunur.
Müdürler, başında bulundukları servislerin amiri olup şubelerine taallük eden işlerin kanun ve nizamnameler
dairesinde cereyanını temin vazifesi ile mü-kelleftirler.
Madde 62 – Varidat ve tahsilat kontrol memurları 46 ncı maddede gösterildiği şekilde vazife görürler.
Şube ve dairelerdeki memurların devamı da bu memurlar marifetiyle kontroledilir. Kontrol memurlarının aylık mesai
cetvellerinin birer sureti, Maliye Vekaleti Varidat Umum Müdürlüğü ile Tahsilat Müdürlüğüne gönderilir.
Muhasebe kontrol memurlarına, malsandıklarında muhasebe tetkikatı ve zat maaşları tediyatı kontrolu yaptırılır.
Maaşlara ait resmi senetlere, nakil evrakına, yoklama ilmühüberlerine nazaran maaş kayıtlarının ve bordroların tetkikı,
tediyelerin münasip şekillerde kontrolu ile maaş almak hakkı sakıt olanlar namına fuzuli maaş tediyesine mani tedbirleri
tatbikı bu kontrol memurlarının vazifeleri arasındadır.
Madde 63 – İrat ve servet vergileriyle muamele ve istihlak vergileri vari- dat müdürleri 47 nci maddede varidat
müdürleri için sayılan vazifelerin ifası ve varidat kontrol memurlarının programını defterdarla müştereken tesbit
ederek mü essir bir kontrol tesisi ile mükelleftir. İstanbul varidat müdürleri varidat kanunlarının tatbikatında verdiği
emirlerden Hazine için doğan zararlardan mesuldürler.
263
Mükelleflerin uğrıyacakları zararlar hakkında umumi hükümlere göre muamele yapılır.
Muhasebei Umumiye Kanununun 13 üncü maddesi mucibince varidat tahakkuk memurlarının mesuliyeti, İstanbul'da,
tahakkuk ile uğraşan şube memur ve katipleriyle tahakkuk şubesi şefine racidir.
Madde 64 – İstanbul varidat müdürleri kazalara ait tahakkuk muamelelerinde,diğer vilayetler varidat müdürlerinin
vazife ve salahiyetini haizdir.
Madde 65 – Damga Resmi Kanunu tatbikatını idareye memur olan Varidat Müdürü, damga resmi kontrolu için
ayrılacak kontrol memurlarını, defterdarla birliktetanzim edecekleri bir program altında, muhtelif müesseselerde tetkikata
sevk vemesailerini günü gününe takip etmek ve damga resminden mütevellit ihtilaflarıhal etmek ve icabı halinde defterdarlık
vasıtasiyle Vekaletten sormak, müesseselerde tutulan zabıt varakaları üzerine icabeden muameleyi yaparak resim ve cezaları
tahsil ettirmek,mahkemeye intikal eden takibat dosyalarını Muhakemat Müdürlüğüne vermek, damga resmi ziyaına mahal
vermiyecek bütün tedbirleri almak vetatbik etmekle mükelleftir.
Bu Müdürlüğün emrinde takibat ve tahsilat ile uğraşmak üzere icra ve cezatahsil memurları bulunur.
Madde 66 – Kara avlariyle İstanbul ve Çanakkale Boğazları ve Marmara Denizi içinde deniz av vergileri
muamelelerini ifa ve tahsilatı temin ve defterdarlabirlikte yapılacak bir program altında kontrol icrası için, varidat
müdürlerinden biri tavzif edilir. Bu müdürlük emrinde lüzumu kadar muhasip vezneder, muhafaza memuru ve kantarcı
bulunur.
Madde 67 – Tahsilat müdürleri, kendi mıntakalarında tahsilata tevdi olunan tahakkukatı, tahsil şubeleri marifetiyle
tahsil ettirmek, tahsil şubelerine aitvazifelerin ifası tarzına ait mevzuat dairesinde, tahsilat, teslimat icrasını ve mükelleflere
ait tahsilat müfredat kayıtlarının işlenmesini ve icrai takibatın zamanında ifasını takip ve murakabe eylemek ve her şubedeki
tahsilatın yürüyüşünü gözönünde bulundurmak ve defterdarla müştereken tesbit olunacak programa göre tahsilat kontrol
memurları marifetiyle şubelerin murakabe altında bulundurulma-sını temin etmek ve Divanı Muhasebata idare hesabı
vermekle mükelleftir.Tahsilat Müdürü bu hesaptan doğacak mali mesuliyette tahsil şube şefiyle müşterektir.
İstanbul Vilayetinin mali idare itibariyle ayrıldığı kısımlardan ikincisinedahil kazaların muamelatı defterdarlıkça
tahsilat noktasından tahsil müdürleri arasında taksim olunur. Her tahsil müdürünün kendisine ayrılacak kazaların tahsilat
işlerinin idaresindeki vazifesi diğer vilayetlerdeki tahsilat müdürlerinin vazifesinin aynıdır.
Madde 68 – İstanbul Vilayeti Muhasebe Müdürü 50 nci maddede Vilayet Muhasebe müdürleri için sayılan vazifenin
aynını görür.
Bakırköy, Beykoz, Adalar, Sarıyer hariç olmak üzere İstanbul Belediyesi hududu içindeki kazalar, malmüdürleri
varidat ve tahsilat işleriyle iştigal etmiyerek munhasıran maaş ve masraf tediyesini yapmak ve Muhasebei Umumiye
Kanunuile diğer kanunların masraf muhasiplerine tevdi ettiği vazifeleri ifa etmek ve Divana idare hesabı vermekle
mükelleftirler.
İstanbul'da da diğer vilayetlerde olduğu gibi damga ve harç pulu satışları Vilayet Muhasebe Müdürü ile kaza
malmüdürleri tarafından yapılır.
264
Madde 69 – Muhakemat ve Milli Emlak müdürleri, diğer vilayetlerdeki müdürlere mevdu vazifenin aynını görürler.
İstanbul Muhakemat Müdürlüğüne bağlı Hazineavukatları en az haftada bir muhakemat müdürünün reisliği altında
toplanarak,Hazineye ait mühim davalar için takip edilmesi lazım gelen yollar hakkında görüşler ve alınacak tedbirleri
düşünürler.
Madde 70 – Kazanç Vergisi Kanunu hükümleri dairesinde beyanname tetkikınamemur olan hesap mütehassısları
İstanbul'da bir Başmütehassısın idaresi altındadır. Bunlara vazife tevzii Başmütehassısa aittir.Tetkikatın bu hususta
tanzimedilecek talimat dairesinde icrası ve mütehassısların hal ve hareketlerinin daimi kontrol altında bulundurulması ve
müessese üzerine dosya tesisi de, Başmüte-hassısın vazifeleri arasındadır.
BEŞİNCİ KISIM
Umumi müfettişlikler müşavirleri
Madde 71 – Hususi kanunları veçhile teşkil edilmiş olan umumi müfettişlikler nezdindeki maliye müşavirleri,
Umumi Müfettişin direktifine göre mıntakadaki maliye teşkilatının faaliyetini, varidat ve tahsilatın yürüyüşünü takip,
memurların vaziyetlerini tetkik etmek,malsandıklarının nakit ihtiyacını vaktinde bildirmek, şikayetleri dinlemek, bunları
Müfettişi Umumiden alacağı emir üzerinebizzat ve bilvasıta tahkik etmek, tetkik ve tahkiklerinin neticesini raporla Umumi
Müfettişe bildirmek ve raporların suretini Maliye Vekaletine göndermek,Umumi Müfettişlikçe lüzum gösterildiği takdirde
vilayet ve belediyelerin malimuamelelerini de tetkik eylemek ve mali kanunların tatbikatına dair Umumi Müfettişlikten
sorulan hususlara verilecek cevabı hazırlamak vazifeleriyle mükellef-tirler.
Müteferrik hükümler
Madde 72 – Maliye Vekaletinin merkez ve vilayetlere ait yeni teşkilat kad-rosu, bu Nizamnamenin taaalük ettiği
2996 numaralı kanuna bağlı cetvelde gösterilmiştir.
2996 numaralı kanuna bağlı kadro cetveli, Maliye Vekaleti teşkilatına ait bütün kadroların yerine kaim olmuştur.
2996 numaralı kanuna bağlı kadroda yazılı memuriyetlerin herhangi birindebu memuriyetlerin dahil olduğu
dereceden daha aşağı derecelerde bulunan bir me-murun istihdamı caizdir. Ancak bu suretle istihdam edilen memurlar için
1452 nu- maralı kanunun hizmet müddetine nazaran maaşa istihkak hakkındaki hükümleri mahfuz olup da bu memurlara
mezkür kanun hükümleri dairesinde müstahak olduklarıderece maaşı verilir.
Madde 73 – 2996 numaralı kanunun mer'iyeti tarihinden itibaren, yedinci ve daha yukarı derecedeki
memuriyetlerle Maliye müfettiş ve muavinliklerinde vukubulacak münhallere yeniden tayin ed ileceklerin Siyasal
Bilgiler Okulu, Hukuk Fakültesi veya Yüksek Ticaret İlimleri Mektebinden veya bu evsafı haiz ecnebi yüksek
mekteplerinden mezun olmaları şarttır. Ancak bu kanunun mer'iyeti tarihindemaaş ve ücretle müstahdem olup da bu
mekteplerin birinden mezun bulunmıyanların1452 numaralı kanunun (8) inci maddesi ile müktesep hakları mahfuzdur.
Bu kabilmemurlardan 1452 numaralı kanunun mer'iyete girdiği tarihte (B) serisinde olup da yüksek bir mektepten
mezun bulunmıyanlar mezkür kanunda tayin edilen kayıt ve şartlar altında beşinci dereceye ve yüksek mektep mezunu
olmıyanlardan
265
zikrolunan tarihte (A) serisinde bulunanlar o tarihte bulundukları derecelerin iki derece mafevkine çıkabilecekleri gibi 2996
numaralı kanunun mer'iyete girdiği tarihte müstahdem bulunanlardan mezkür üç yüksek mektep haricinde yüksek
birmektepten mezun olanlar da 1452 numaralı kanun hükümleri dairesinde her dereceye tayin ve terfi edilebilirler.
Madde 74 – Defterdar ve malmüdürleri vilayet ve kazalarda teşkil olunan muvazzaf ve gayrımuvazzaf vergi itiraz
komisyonlarının vazifelerine devamlarını ve faaliyet derecelerini yakından takip etmek, komisyonlardan her ay, evvelki
aylardan müdevver evrak ile o ay içinde gelen ve intac edilenlerle, herhangi noksanıdolayısiyle varidat idarelerine iade
olunan evrak miktarını gösterir iki nüsha cetvel alarak bir nüshasını Vekalete göndermek ve diğer nüshasını muhafaza eyle-
mek, cetvel münderecatına göre varidat idarelerine iade olunan evrakı, iadelerini mucip noksanların neden ibaret olduğunu
tetkik ederek bu kabil noksanların tekerrür etmemelerini temin edecek tedbirleri almak ve müsebbipleri hakkında ledelicap
inzibati ceza tatbik ettirmek ile mükelleftirler.
Madde 75 – Hususi teşkilata tabi bulunan İstanbul Vilayetinin Belediye hududu içindeki mahaller hariç olmak üzere,
şube teşkilatı olan yerlerde vilayet vekaza merkezlerinin vergi tahakkukat ve tahsilatı bu şubeler ve merkeze bağlı köylerin
tahakkukat ve tahsilatı varidat kalemleri ve tahsildarlar tarafından; şube teşkilatı bulunmıyan yerlerde bilümum tahakkukat ve
tahsilat işleri varidat kalemleri ve tahsildarlar tarafından yapılır.
Muvakkat hükümler
Muvakkat madde 1 – 2996 numaralı kanunun mer'iyete girdiği tarihten itibaren bir sene içinde ve bir defaya mahsus
olmak üzere tetkik bürosu reis ve azalıkla- riyle müsteşar muavinliklerine, bütçe ve mali kontrol, muhasebat, varidat ve na-
kit işleri umum müdürlüklerine ve muavinliklerine tahsilat müdürlüğüne ve İstan- bul Defterdarlığı ile varidat müdürlüklerine
mezkür kanunun 48 inci maddesi hük- mü dairesinde 1452 numaralı kanunun (8) inci maddesinde muayyen olan
müddetleridoldurmamış olanlar dahi yüksek mektep mezunu olmak şartiyle tayin edilebilir- ler.
Yukarki fıkra dairesinde tayin edilenlere, 1452 numaralı kanun hükmü daire-sinde müstahak oldukları derece maaşı
verilir. Ve geçtikleri vazifeye muhassas maaşla; Teadül Kanunu mucibince alacakları maaş arasındaki fark ücret olarak
tesviye olunur. Bu Fark, kendileri için müktesep hak teşkil etmez. İlk fıkradaki istisnai hükme tevfikan tayin edildikleri
vazifeden, bu vazifeye muhassas maaşın tamamına 1452 numaralı kanun mucibince istihkak kazanmadan ayrıldıkları
takdirde, yeniden geçecekleri vazifede kendilerine ancak Teadül Kanunu mucibince müstahak oldukları maaş verilir.
Bu memurlar ilk fıkra dairesinde tayin edildikleri vazifelerde kalarak Teadül Kanunu mucibince istihkak
kazanacakları maaş miktarı arttıkça bu artan maaşı, yeni bir muameleye hacet olmaksızın alırlar.
Muvakkat madde 2 – 2996 numaralı kanunun mer'iyete girdiği tarihte iş başın- da veya açıkta bulunan maliye
memurlarından aciz ve kabiliyetsizliği hasebiyle vücutlarından istifade edilmiyeceği anlaşılanların veya geçmiş memuriyet
hayatları itibariyle vazifelerinde bırakılmaları caiz görülemiyenlerin mezkür tarihten itibaren bir sene içinde memuriyetle
alakasını kesmeğe
266
Maliye Vekili salahiyetlidir. Memurların aciz ve kabiliyetsizliği Maliye Müfettişleri veya Defter- darlar marifetiyle
yaptırılacak idari tetkik ve tahkik ile veya sicillerine müfettiş raporları ve tah- kikat neticeleri üzerine geçirilmiş olan
meşruhata nazaran tesbit olunur. Tasfiye, Vekalet İnzibat Komisyonu karariyle tatbik edilir. Bu suretle tasfiyeye tabi tutulan
memurlardan 1683 numaralı kanunun 26 ncı maddesine tevfikan yirmi sene ve daha ziyade hizmeti olanlara yirmi beşten
eksik olan her sene için yirmi beşsenelik tekaüt müddetinin yirmi beşte biri indirilmek suretiyle tekaüt maaşı tahsis olunur.
Hizmeti yirmi seneden eksik olanlara her hizmet senesine mukabilson aldığı maaşın emsali hasılının bir aylığı verilir.
Muvakkat madde 3 – 2996 numaralı kanunla maaşları ücrete tahvil edilmiş olan memurlardan fiili hizmeti yirmi beş
sene ve daha ziyade olanlar rızalarına ba- kılmaksızın tekaüde sevkolunurlar. Hizmeti yirmi sene ve daha ziyade olanlara(25)
seneyi dolduruncaya kadar eski maaşları verilerek bu müddetin bitmesindeaynı veçhile tekaütlükleri icra edilir.Bunlardan
(25) seneyi doldurmadan istifa, işten men, vekalet emrine alınma veya vazifeden mütevellit mahkümiyet gibi her hangi bir
sebeple olursa olsun vazifeden ayrılanlar 1683 numaralı kanunun 26 ncı maddesi hükmü dairesinde hizmet müddetlerine göre
tekaüde sevkedilir.
Hizmet müddetleri yirmi seneden az olanların maaşları ücrete çevrilerek is-tihdamlarına devam olunur.Bunların
maaşla hizmet gördükleri müddet içinde tekaüt noktasından kazanmış oldukları haklar mahfuzdur. Yanlız ücretli olan yeni
vazifelerinden istifa suretiyle ayrılanlarla herhangi bir suretle vazifelerine nihayet verilenlere, istedikleri takdirde 1683
numaralı Tekaüt Kanununun 26 ncı maddesi mucibince maaşlı hizmet müddetlerine göre istihkakları verilerek tekaütlükle
alakaları kesilir.
1683 numaralı kanunun suç dolayısiyle tekaüt hak ve maaşlarının sukutuna dair olan muaddel 53 üncü maddesi
hükmü mahfuzdur.
Hizmet müddeti yirmi sene ve daha fazla olmasından dolayı tekaüt müddetini bitirinceye kadar maaşla istihdamına
devam olunanların muhassesatı ücret terti-binden verilir.
Madde 76 – 2996 sayılı kanunun 47 nci maddesine dayanarak kaleme alınmış veŞürayı Devletçe görülmüş olan bu
Nizamname hükümleri Resmi Gazete'de basıldığı günden yürümeğe başlar.
Madde 77 – Bu Nizamnamenin hükümlerini Maliye Vekili yürütür.
267-285
26.6.1936 TARİH VE 2/4903 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARI İLE YÜRÜRLÜĞE KONULAN TÜZÜĞE EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN TÜZÜKLERİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHLERİNİ GÖSTEREN ÇİZELGE
Ek ve Değişiklik Getiren Tüzüğü Yürürlüğe Koyan Kararnamenin
Tarihi
Numarası
Farklı Tarihte Yürürlüğe Giren
Maddeler
Yürürlüğe Giriş Tarihi
14.7.1937
2/7102
-
2.8.1937