INSTITUCIONET E SPECIALIZUARA

Nocioni i instutucioneve të specializuara është dhënë në nenin 57 te Kartes se OKB-se .Sipas tij :instutucionet e specializuara janë krijuar me marrveshje ndërqeveritare dhe jane pajisur me instrumente te tyre themelore me pergjegjësi të gjerë nderkombëtare në fushat ekonomike ,sociale.kulturore, arsimore ,shëndetsore dhe fusha te tjera që lidhen me Kombet e Bashkuara.Keto institucione i dallojnë:1.Pergjegjsia e gjerë nderkombëtare2.Veprimtaria ne fusha te posaqme ekonomike,sociale,kulturore,arsimore,dhe shendetsore etj.3.Lidhja me Kombet e Bashkuara .Aktet e instutucioneve te specializuara jane:1,Inst. e Specializuara miratojnë projekte te konventave nderkombëtare dhe reglamente me te cilat percaktohen normat dhe rregullat e njesuara ne lemejt e caktuar,2.Marrëveshjet qe lidhin institucionet e Spercializuara jane te llojllojshme dhe dallohen nga qellimet qe ka secili instutucion i s.3.Inst. e Specializuara dhe organet e tjera miratojnë rekomandime qe u drejtohen nje a me shume subjekteve qe perbejne propozimin per te nderrmarr ndonje veprim ose per tu permbajtur nga ndonje veprim me te cilin krijohet nje pozicion juridik.Organizata Botërore e Punës (ILO)ILO eshte formuar pas luftes se parë Botrore ne kuader te liges se popujve .Pas Luftes II Botrore fiton statusin e instutucionit te OKB-se me seli ne Gjeneve.Qellimi i org. eshte qe me marrveshje nderkombëtare të sigurojë kushte më të mira të punes dhe pozite me te mire te punëtorëve.Organi me i larte i saj eshte konferenca e pergjithshme e cila bjen rekomandime :bashkimin e lire ne sindikata ,kohzgjatja e punes dhe caktimin e meditjeve minimale mbrojtja e grave ne pune dhe pengimi i punes se femijeve te mitur,te drejta ne pushim dhe mbrojtje shendetsore.Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH – ËHO)Organizata Botërore e Shëndetësisë (angl.: Ëorld Health Organization, ËHO) është organizatë e Kombeve të Bashkuara që merret me çështje të shëndetit publik. Është themeluar më 7 prill të vitit 1948, prandaj kjo ditë njihet edhe si Dita Botërore e Shëndetësisë.ËHO (OBSH) është autoriteti drejtues dhe koordinues për shëndetin brenda sistemit të Kombeve të Bashkuara. Ajo është përgjegjëse për ofrimin e lidershipit mbi cështje të shëndetit botëror duke formuluar axhendën e çështjeve të shëndetit duke përcaktuar norma dhe standarde, artikuluar opinione politikash bazuar në evidence, ofruar ndihmë teknike vendeve dhe monitoruar e vlerësuar prirjet shëndetësore.UNHCRKjo është organizatë e specializuar në kuadër të OKB-së, e cila si qëllim kryesorë ka dhënjen e ndihmës,përkujdesin dhe strehimin e popullsisë të sapo dalë nga lufta.Kjo organizatë vepron në gjithë botën,në situatat post-konfliktuoze.CEFTAËshtë marrëveshje për tregëti të lirë mes shteteve të Evropës qendrore dhe Jug-lindore. Fillimisht është themeluar në Poloni më 1992. Me kalimin e kohës, shtetet që ishin pjesë e kësaj marrëveshje në momentin e anëtarsimit në BE automatikisht dilnin nga CEFTA.Aktualisht CEFTA është nënshkruar nga 8 shtete : Kosova,Shqipëria,Serbia,Moldavia,Bosna,Kroacia,Maqedonia,Mali i Zi.Institucionet e BE-së 1 Këshilli Evropian2 Këshilli i Ministrave

3 Parlamenti Evropian4 Këshilli i Bashkimit Evropian5 Komisioni Evropian6 Gjykata Evropiane e DrejtësisëStruktura – Shtyllat e Bashkimit EvropianShtylla e parë - Komunitetet EvropianeShtylla e parë përbëhet nga tri Komunitetet Evropiane (Komuniteti Evropian, Komuniteti Evropian i Qymyrit dhe Çelikut dhe Euroatomi). Në momentin e themelimit të BE-së, Komuniteti Ekonomik Evropian mori emrin Komuniteti Evropian. Një ndryshim i tillë synon të shprehë kalimin nga një komunitet tërësisht ekonomik në një bashkim politik. Përfshirja e të trija komuniteteve në një shtyllë të vetme nuk nënkupton ndonjë unifikim të tyre. Shtylla e parë përfaqëson juridiksionin komunitar në formën e tij më të lartë. Brenda kuadrit të Komunitetit Evropian, institucionet komunitare mund të hartojnë normat komunitare në fushat përkatëse të veprimtarisë së tyre, të cilat zbatohen direkt mbi shtetet anëtare dhe kanë epërsi ndaj së drejtës së brendshme. Në zemër të KE-së qëndron tregu i përbashkët me katër liritë e tij themelore (liria e lëvizjes së personave, mallrave, shërbimeve dhe kapitalit) si dhe rregullat mbi konkurrencën.Shtylla e dytë - Politika e Jashtme dhe e Sigurisë së PërbashkëtPërpara hyrjes në fuqi të Traktatit të Bashkimit Evropian, bashkëpunimi politik ndërmjet shteteve rregullohej nga marrëveshjet e vitit 1970 “mbi Bashkëpunimin Politik Evropian” si dhe nga Akti i Përbashkët Evropian. Këto marrëveshje parashikonin konsultime të rregullta ndërmjet ministrave të jashtëm dhe kontakte të vazhdueshme ndërmjet departamenteve qeveritare. Megjithatë, të gjitha vendimet merreshin me unanimitet. Përsa u përket çështjeve të sigurisë, bashkëpunimi kufizohej vetëm në aspektet politike dhe financiarë. Megjithatë, krizat ndërkombëtare të viteve ‘90 (Lufta e Gjirit, lufta civile në ish-Jugosllavi) treguan se instrumente të tilla të politikës së jashtme nuk ishin në gjendje t’i siguronin Bashkimit Evropian ndikimin e merituar në arenën ndërkombëtare.Me Traktatin e Bashkimit Evropian, Kryetarët Shteteve dhe Qeverive ranë dakord të zhvillonin një politikë të jashtme dhe sigurie të përbashkët. Pjesa më e madhe e vendimeve, në kuadër të kësaj politike, merren ende nëpërmjet bashkëpunimit të shteteve. Megjithatë, janë parashikuar një sërë mjetesh të reja si, për shembull, pozicionet e përbashkëta, masat dhe veprimet e përbashkëta si dhe vendimet kuadër.Shtylla e trete - Bashkëpunimi në fushat e Drejtësisë dhe të Punëve të BrendshmeBashkëpunimi ndërmjet autoriteteve gjyqësore dhe policore të shteteve anëtare synon t’u ofrojë qytetarëve evropiane liri, siguri dhe drejtësi, duke parandaluar dhe luftuar bashkërisht krimin, racizmin dhe ksenofobinë. Bashkëpunimi gjyqësor ka të bëjë gjithashtu me lehtësimin dhe përshpejtimin e bashkëpunimit në fushën e zbatimit të vendimeve penale, lehtësimin e ekstradimit ndërmjet shteteve anëtare, vendosjen e normave penale uniforme në luftën ndaj krimit të organizuar, terrorizmit dhe trafikut të drogës. Njëlloj si në fushën e politikës e jashtme dhe sigurisë së përbashkët, bashkëpunimi në fushën e drejtësisë dhe të punëve të brendshme zhvillohet jashtë kuadrit vendimmarrës të Komunitetit Evropian.Pyetje të shpeshta nga provimi i lëndës “Organizatat Ndërkombëtare”1.Perberja dhe kompetencat e Kshillit te Sigurimit ?Kshilli i Sigurimit perbehet nga 15 antare nga te cilet 5 jane te perhershem(Franca,Anglia,Rusia,Shba Kina)10 antare jo te perhershem asamblea e Pergjithshme i zgjedh per 2 vjet duke mbajtur parasysh kontributin e antarve per ruajtjen e paqes.Kshilli i Sigurimit ka kompetenca ekskluzive dhe disa kompetenca tjera qe i ushtron me ndonje organ tjeter.Funksionet e Kshillit te Sigurimit jane:1. Mund te ftoj palet ti zgjedhin mosmarrveshjet midis antarve te KB ne menyre paqesore.

2.Mund te formuloj planet per vendosjen e nje sistemi per rregullimin e armatimit. 3.Mund te konstatoj ekzistimin e kercnimit per paqen dhe rekomandon masat qe duhet te ndermerren per ruajtjen dhe rivendosjen e paqes dhe sigurimit. 4,Mund te rekomandoj te vendos lidhur me masat e perkohshme qe duhen marre per te penguar keqsimin e gjendjes. 5Mund te vendos se qfare masashe (zbatimi i sanksioneve ekonomike)per te penguar agresionin. 6.Mund te merr aksione me forca ajrore detare dhe tokesore. 7 Mund te kontrolloj dhe mbikqyre territoret nen kujdestari te cilsuara si zona strategjike . 8 Mund te urdheroj permbushjen e dhunshme te vendimeve te GJND-se. 2.Cilat ishin 4 traktatet kryesore qe perfshiu konferenca e Paqes ne Paris 1919?Traktatet e Paqes se Parisit jane:a).Traktati i Versajes, b)Traktati i Sen Zhermenit, c)Traktati i Nejit, d)Traktati i Trianonit, e)Traktati i Servit. 3.Ne baze te kompetencave organizatat Nderkombetare ndahen:Sipas funksionit ,fushveprimit apo kompetencave organizatat nderkomtare ndahen :1.Te pergjithshme dhe2.Te specializuara

Liga Arabe

.Liga arabe shtrirja gjeografike ,antaret,qellimet dhe specifikat e saj?Liga Arabe eshte organizate regjionale e krijuar per te bashkrenditur aktivitetin politik te antarve ,per te ruajtur sovranitetin dhe pavarsine e tyre per te parashikuar bashkpunimin e antarve ne lemin ekonomik,juridik,social,kulturor,shendetsor etj.Liga eshte krijuar me 22 mars 1945.Antare te Liges jane:Egjipti.Libani.Jordania,Arabia Saudite,Siria ,Jemeni,Libia,Sudani,Tunizia,Maroku,Kuvajti,Algjeria dhe Jemeni jugor.Idea per formimin e Liges Arabe lindi qysh pas luftes II boterore dhe qe nxitur nga nevoja per qlirimin e popullit arab nga synimi per harmonizimin e veprimtarise se tyre politike.5.Cilat jane organe kryesore te Kshillit te Evropes?1.Komiteti i Ministrave 2.Asamblea Parlamentare e keshillit te Evropes. 3.Kongresi i Autoriteteve rajonale dhe lokale . 4.Gjykata Evropiane e Drejtave te Njeriut. 5.Sekretariati i Pergjithshem. 6.Cilet ishin 4 te mdhenjet e Konferences se Paqes ne Paris 1919?1 Kryeministri anglez David Lloyd George 2.Kryeministri Italian Vittorio Orlando. 3.Kryeministri George Clemencau nga Franca. 4.Presidenti amerikan Woodrow Wilson.

7.Cilat jane organizatat e para ne Bote?Organizatat e para ne bote lidheshin me ruajtjen e paqes dhe sigurise .Organizatat e para jane paraqitur qysh ne kohen e vjeter -Liga Greke,pastaj ne kohen e mesme Hanza,pastaj Pax Romana ,pastaj ne pjesen e dyte te shek.XIX u krijua Byroja per masa dhe pesha ,Konventa mbi mbrojtjen e prones industriale,Unioni Nderkombtar per mbrojtjen e prones industriale,byroja Nderkomtare per mbrojtjen e prones letrare dhe artistike ,Departamenti Ndrkombtar i shendetit Publik etj.8.Roli dhe Funksioni i Këshillit të Kujdestarisë?Funksionet e Kshillit te Kujdestarise jane:1. Te shqyrtoj raportet qe ja parashtron autoriteti drejtues d.m.th shteti kujdestar. 2.Te pranoj petecione dhe ti shqyrtoj ato duke u kshilluar me autoritetet e shtetit kujdestar. 3.Te beje vizita te kohepaskohshme ne territoret ne kujdestari ne kohen kur merren vesh me pushtetin drejtues. 4.Te ndermarr aksione tjera ne pajtim me rregullat e marrveshjeve per kujdestarine.

33.Cka nenkuptoni me Kshillin e Evropes dhe Bashkimin Evropian shpjegoni kompetencat dhe funksionet e dyjave?Bashkimi Evropian paraqet detyren per te mbrojtur interesin e perbashket te te gjitha shteteve antare te bE,Ndersa Kshilli i Evropes eshte i detyruar te mblidhet 2 her ne vit ne qershor dhe dhjetor per te trajtuar qeshtjet qe kerkojn zgjedhje te shpejt.Objektivat e Kshillit te Evropes jane :Te drejtat e njeriut jan objektiv kryesor i Kshillit te evropes,pastaj vindemokracia aspektet sociale te zhvillimit ,te drejtat e qytetarit kultura dhe natyra etj.Kurse BE-ja paraqet nje lloj unioni pothuajse federal e fokusuartek integrimi ekonomik dhe bashkpunimi politik.

Njohuri të përgjithshme mbi organizatat ndërkombëtareOrganizatat Ndërkombëtare janë trupa të krijuara nga 2 apo më shumë shtete, me organe të përhershme, me aftësi të veprimit në emër të shteteve dhe në kuadër të kompetencave të tyre”Organizatat Ndërkombëtare janë bashkësi shtetesh që kryejnë funksione politike apo administrative në çështje të interesave të përbashkëta të shteteve.Organizatat e Para u themeluar tek në Shek. XIX, të natyrave Teknike, Ekonomike e Shëndetësore. Ato janë :– Lidhja Telegrafike Ndërkombëtare (1865)– Lidhja Postale Ndërkombëtare (1875)– Byroja për Masa dhe Pesha (Paris 1975)– Konventa për Mbrojtjen e Pronës Industriale (Paris 885)– Unioni Ndërk. për Mbrojetjen e Pronës I.(Bernë 885)

– Buroja për Mbrojtjen e Pronësisë .Letrare dhe Artistike (Bernë 888)– Departament Ndërk. Shëndetit Publik 1907 (Epidemitë: kolerës, etheve– etj.)Elementet e Organizatave Ndërkombëtare :Krijohen nga Shtetet Sovrane Krijohen me Traktat Ndërkombëtarë (pra e Drejta e Traktateve zbatohet tek Organizatat Ndërkombëtare dhe me Traktat përcaktohen qëllimet, kompetencat, organet, raporti ndaj shteteve, mënyra e realizimit të qëllimeve: pra është Kushtetuta e Organizatës) Kanë karakter të vazhdueshëm Janë subjekte të veçantë ndërkombëtarë Financohen nga kontributet e shteteve anëtare Elementet konstituive të Organizatave Ndërkombëtare janë :1.Hyrja në Fuqi e Traktatit dhe2.Themelimi i Organeve të ParashikuaraKlasifikimi i Organizatave Ndërkombëtare :Sipas Rrethit të Anëtarëve - organizata globale(universale) dhe regjionaleSipas Funksioneve - të përgjithshme dhe të tpecializuaraSipas Kohëzgjatjes - të përhershme dhe të përkohshmeSipas Anëtarësisë - ndërqeveritare dhe jo-QeveritareSipas Shkallës së Autorizimeve - politikë formuese, operative dhe mbishtetërore Lidhja e KombeveLidhja e Kombeve është Organizata e Parë Mbishtetërore dhe Ndërkombëtare, me qëllim të ruatjes së paqes dhe sigurisë në Botë. Kjo organizatë u themelua me propozimin e Presidentit të SHBA-së prej 14 pikash më 8 Janar 1918 (Ëoodroë Ëilson).Katër të mëdhenjtë në Konferencën e Paqes në Paris ishin :- Presidentin Woodrow Wilson, USA,- Kryeministrin David Lloyd George të Britanisë së Madhe,- Kryeministrin e Francës Georges Clemenceau- Kryeministrin e Italisë Vittorio OrlandoNë Paris më 1919 u mbajt Konferenca e Paqes.Gjermania dhe Rusia nuk u ftuan në këtë konferencë. Për gjashtë muaj Parisi në fakt ishte qendra e “Qeverisë Botërore”, ku paqebërësit shpërbënë perandori të dështuara dhe krijuan shtete të reja.Rezultate më të rëndësishme përfshinë:1.Traktatin e paqes që shpallte Gjermaninë fajtore, zvoglonte ushtrinë e saj, dhe ju kërkua të paguante fituesve të gjitha dëmet e luftës. E njohur si “Klauzola e Fajtorit të Luftës” e përfshirë në traktatin e Versajës (Versailles).2.U shpërbë Perandoria Austro-Hungareze dhe u krijuan shtetet e reja, si dhe3.U krijua Lidhja e Kombeve.Konferenca e Paqes në Paris 1919, përfshiu këto traktate:– Traktati i Versajës, 28 Qershor 1919,– Traktati i Sen-Zhermenit, 10 Shtator 1919– Traktati i Nejit (Neuilly), 27 Nëntor 1919– Traktati i Trianonit (Trianon), 4 Qershor 1920– Traktati i Servit (Sèvres), 10 Gusht 1920;

Organet e Lidhjes së Kombeve ishin :– Asambleja– Këshilli i Lidhjes– Sekretariati– Gjykata Permanente e Drejtësisë Ndërkombëtare (organ autonom i Lidhjes)Asambleja - Kishte kompetenca të përgjithshme. Përbëhej nga 3 përfaqësues nga secili shtet,dhe secili shtet kishte një votë. Mbante mbledhje të rregullta (çdo shtator) dhe të jashtëzakonshme varësisht nga nevoja.Poashtu kishte kompetenca të përziera me Këshillin.- Këshilli i Lidhjes -Këshilli i Lidhjes kishte 4 anëtarë të përhershëm (Britania e Madhe, Franca, Italia, dhe Japonia). Më vonë u shtuan edhe Gjermani adhe BRSS. Për vendimmarrje,shtetet anëtare synonin ti merrnin vendimet në mënyrë unanime.Pse dështoj Lidhja e Kombeve ?Statuti i Lidhjes së Kombeve (unanimiteti – përdorimi i vetos)– Përzierja e Kompetencave mes Këshillit dhe Asamblesë– Qasja e vet shteteve anëtare (kalimi i çështjeve në konferenca)– Nuk arriti të bëhet Organizatë Universale (për të cilin qëllim edhe ishte themeluar)– Shtete të rëndësishme mbeten jasht saj– SHBA nuk e ratifikoi Statutin e Lidhjes së Kombeve (edhe pse Presidenti i SHBA kishte meritat kryesore për këtë organizatë)– BRSS ishte kryesisht jasht sajë (hyri 1934, u përjashtua në 1939 – Konflikti me Finlandën)– Gjermania po ashtu në fillim ishte jasht sajë (meqë ishte humbëse e Luftës dhe Lidhja ishte e fituesve)– Gjermania hyri në 1926 ama e lëshoi më 1933 (Hitleri erdhi në pushtet dhe donte shkatrrimin e sistemit të Versajës).Organizata e Kombeve të Bashkuara – OKBIdetë e Para për themelimin e një organizate të tillë i dhanë Presidenti i SHBA-së Franklin D. Roosevelt si dhe Kryeministri i Britanisë së Madhe dhe Irlandës Veriore, Winston Churchill në “Karta e Atlantikut”, më14 Gusht 1941, e cila parashihte përcaktimin e disa vlerave të përbashkëta për themelimin e paqes në Botë.Origjina e OKB-së rrjedhë nga këto deklarata e konferenca :– Deklarata e Kombeve të Bashkuara (01.01.1942) (26 vendet që ishin në luftë kundër vendeve të Boshtit, kishin lidhur kualicion “Mbi parimet e Kartës së Atlantikut”). Më vonë Deklaratës iu bashkuan edhe 21 vende tjera.– Konferencat e Moskës, Teheranit, Dumbarton Oaks, dhe të Jaltës (mes 43 – shkurt 45, kjo e fundit) - Bashkimi Sovjetik, Britania e Madhe, SHBA, Kina proklamonin krijimin e një organizate universale për ruatjen e paqes në botë (Roosevelti. Stalini, Churchilli).– Konferenca e Kombeve të Bashkuara e San-Franciskos (25.04.–26.06.1945)– Konference e hapur ndaj të gjitha kombeve të bashkuara (i.e. vendet që u kishin shpallë luftë vendeve të Boshtit) – (rasti i A.Saudite, Egjipti, Siria, Libani, Turqia,

Argjentina, Peruja, Uruguai dhe Paraguai)!– 50 shtetet përfaqësuese të konferencës me 26 Qershor 1945 nënshkruan “Kartën e Organizatës së Kombeve të Bashkuara” e cila hyri në fuqi më 24 tetor 1945.Qëllimet e OKB-së janë :– Të ruhet paqja dhe siguria ndërkombëtare;– Të zhvillohen marrëdhëniet miqësore ndërmjet kombeve, duke respektuar parimin e barazisë dhe të vetvendosjes, duke marrë të gjitha masat për të forcuar paqen në botë;– Të realizohet bashkëpunimi ndërkombëtarë për zgjidhjen e problemeve ndërkombëtare (ekonomike, shoqërore, intelektual, humanitar etj.),– Kombet e Bashkuara të jenë qendra për harmonizimin e përpjekjeve për arritjen këtyre qëllimeve.Parimet e OKB-së janë :Barazia Sovrane; Zgjidhja paqësore e Mosmarrëveshjeve Ndërkombëtare; Ndalimi i Përdorimit të, apo kërcënimit me Forcë; Ndalimi i ndërhyrjes në Punët e Brendshme të shteteve; dheParimet tjera: (bashkëpunimi, barazia dhe vetvendosja, bona fide/mirëbesimi) Organet e OKB-së janë :– Asambleja e Përgjithshme;– Këshilli i Sigurimit;– Këshilli Ekonomik e Social;– Këshilli i Kujdestarisë;– Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë;– Sekretariati.- Asambleja e Përgjithshme –Eshte organi qendror i Kombeve të Bashkuara.Përbëhet nga përfaqësuesit e të gjitha shteteve anëtare (5 përfaqësues dhe 5 nënpërfaqësues së bashku me këshilltarë dhe ekspert).Takohet në sesione të rregullta (në shtator dhe zgjatë disa muaj) dhe të Jashtzakonshme (nga Sekretari i Përgjithshëm me kërkesën e KS apo të shumicës së anëtarëve të KB) – 15 ditë nga koha kur bëhet kërkesa.Kompetencat e Asamblesë së Përgjithshme janë :– Diskuton të gjitha çështjet në kuadër të Kartës së OKB;– Vendosë për pranimin, përjashtimin apo pezullimin e anëtarëve të rinj (me rekomandimin e KS)– Diskuton për të gjitha çështjet për ruatjen e paqes dhe të sigurisë ndërkombëtare;– I tërheq vërejtjen KS për situatat që rrezikojnë paqen dhe sigurinë;– Rekomandon masa për zgjidhjen paqësore të situatave që dëmtojnë marrëdhëniet miqësore midis popujve;– Pranon dhe Shqyrton raportet e KS dhe organeve tjera;– Aprovon marrëveshjet e kujdestarisë për zonat jo-strat.;– Zgjedh anëtarët jo të përhershëm të KS, ECOSOC, Këshillit të Kujdestarisë;– Zgjedh Gjyqtarët e GJND së bashku me KS;– Emëron Sekretarin e Përgjithshëm në bazë të Rekomandimit të KS.– Shqyrton dhe Aprovon Buxhetin e KB dhe kontributet e anëtarëve;– Miraton tekstet e konventave ndërkombëtare (funksioni Legjislativ);

– Funksionet në bazë të Rezolutës “United for Peace/Të bashkuar për Paqe” (337/V – nentor 1950).- Këshilli i Sigurimit - Këshilli i Sigurimit perbehet nga 15 antare nga te cilet 5 jane te perhershem(Franca,Anglia,Rusia,Shba Kina)10 antare jo te perhershem asamblea e Pergjithshme i zgjedh per 2 vjet duke mbajtur parasysh kontributin e antarve per ruajtjen e paqes.Kshilli i Sigurimit ka kompetenca ekskluzive dhe disa kompetenca tjera qe i ushtron me ndonje organ tjeter.Funksionet e Këshillit të Sigurimit janë:1. Mund te ftoj palet ti zgjedhin mosmarrveshjet midis antarve te KB ne menyre paqesore.2.Mund te formuloj planet per vendosjen e nje sistemi per rregullimin e armatimit.3.Mund te konstatoj ekzistimin e kërcënimit per paqen dhe rekomandon masat qe duhet te ndermerren per ruajtjen dhe rivendosjen e paqes dhe sigurimit.4,Mund te rekomandoj te vendos lidhur me masat e perkohshme qe duhen marre per te penguar keqsimin e gjendjes.5Mund te vendos se qfare masashe (zbatimi i sanksioneve ekonomike)per te penguar agresionin.6.Mund te merr aksione me forca ajrore detare dhe tokesore.7 Mund te kontrolloj dhe mbikqyre territoret nen kujdestari te cilsuara si zona strategjike8 Mund te urdheroj permbushjen e dhunshme te vendimeve te GJND-se.Votimi në Këshillin e Sigurimit –– Çështjet Procedurale – mjaftojnë 9 vota të cilatdo shteteve (caktimi i vendit të mbledhjeve, agjendës, zgjedhja e kryetarit, pjesmarrjen e anëtarëve tjerë në mbledhjen e KS; zgjedhjen e gjyqtarëve të GJND)– Çështjet tjera: 9 vota, përfshirë këtu 5 votat e anëtarëve të përhershëm.– Anëtarët e përhershëm mund të përdorin veton!Anëtarsia në OKB :– E hapur për të gjitha vendet, që plotësojnë 4 kushtet:n Të jenë paqëdashës (peace-loving!);n t’i pranojnë detyrimet që rrjedhin nga Karta e OKB-së;n Të jetë i aftë për përmbushjen e detyrimeve; dhen Të jetë i gatshëm për përmbushjen e detyrimeve.– Procedura e pranimit: Voton Asambleja e Përgjithshme me 2/3 e votave pas Rekomandimit të Këshillit të Sigurimit.Përfundimi i Antarësisë:– Tërheqja, (rasti i Indonezisë mars 65 - shtator 66)– Përjashtimi - në rast të shkeljes së vazhdueshme të Kartës së OKB.– Pezullimi - Ndalimi i ushtrimit të drejtave dhe privilegjeve të anëtarit.Procedurae largimit është e njëjtë me atë të pranimit, votohet nga Asambleja e Përgjithshme me 2/3 e votave pas propozimit nga Këshilli i Sigurimit.- Këshilli ekonomik dhe social - Eshte e vetmja risi në krahasim me Lidhjen e Kombeve.Ky këshill është krijuar me qëllim të kontriboj për për sigurimin e paqes përmes krijimit të kushteve të

stabilitetit dhe mirëqenjes,që janë të domosdoshme për mardhënjet paqësore dhe miqësore mes popujve.Përbëhet nga 54 anëtar të cilët i zgjedhë Asambleja e Përgjithshme për një afat prej tri vitesh.Në fillim kishte 18 anëtar, pastaj u bënë 27 e tani përfundimisht janë 54.Funksionet dhe autorizimet kryesore të Këshillt ekonomik dhe social janë :1.Pregaditë raporte,studime dhe rekomandime mbi çështje ndërkombëtare në fushën e ekonomisë,shoqërisë,kulturës etj.2.bën rekomandime me qëllim që të sigurojë rrespektimin e të drejtave dhe lirive themelore të njeriut.3.mund të ftojë konferenca ndërkombëtare për çështje në kompetenca të tij dhe të pregadisë projekt-konventa të cilat ja parashtron Asamblesë së Përgjithshme4.mund të lidhë marrëveshje me institucione të specializuara etj.Këshilli ekonomik dhe social mbanë rregullisht dy mbledhje në vit.- Këshilli i Kujdestarisë-Funksionet e Këshillit te Kujdestarisë janë:1. Te shqyrtoj raportet qe ja parashtron autoriteti drejtues d.m.th shteti kujdestar.2.Te pranoj petecione dhe ti shqyrtoj ato duke u kshilluar me autoritetet e shtetit kujdestar.3.Te beje vizita te kohepaskohshme ne territoret ne kujdestari në kohen kur merren vesh me pushtetin drejtues.4.Te ndermarr aksione tjera ne pajtim me rregullat e marrveshjeve per kujdestarine- Sekretariati - Ne krye të Sekretariatit është Sekretari i Pergjithshem i Kombeve te Bashkuara të cilin në bazë të rekomandimit te Këshillit Të Sigurimit e zgjedh Asambleja e Përgjithshme.Sekretari i ka ndihmësit e vet të cilët i emëron vet por rregullisht nga radha e fuqive te mëdha me se sigurohet një ekuilibër i ndikimit mes fuqive të medha.Sekretari i Përgjithshem mban përgjegjësinë për punën e përgjithshme të Sekretariatit dhe personelit të Kombeve të Bashkuara .Ai i paraqet Asamblesë së Përgjithshme raportin vjetor mbi aktivitetet e organizates.Liga ArabeLiga Arabe është organizatë regjionale e krijuar për të bashkërenditur aktivitetin politik të anëtarve ,për të ruajtur sovranitetin dhe pavarsinë e tyre, për të parashikuar bashkëpunimin e anëtarëve në lemin ekonomik,juridik,social,kulturor,shendetsor etj.Liga eshte krijuar me 22 mars 1945.Antare te Liges jane:Egjipti.Libani.Jordania,Arabia Saudite,Siria Jemeni,Libia,Sudani,Tunizia,Maroku,Kuvajti,Algjeria dhe Jemeni jugor.Idea per formimin e Liges Arabe lindi qysh pas luftes II boterore dhe qe nxitur nga nevoja per çlirimin e popullit arab nga synimi per harmonizimin e veprimtarise se tyre politike.U paraqit mbi parimet e mosnderhyrjes ne punet e brendshme te shtetit dhe u zhvillua ne kushte te nderlikuara.Organet e Ligës Arabe janë :1.Këshilli (mexhlisi)

2.Sekretariati i përgjithshëm.Pakti veriatlantik – NATONATO është organizatë ushtarako politike që është krijuar me 4 prill 1949,është organizatë e shteteve kapitaliste të Evropës dhe Amerikes Veriore që është krijuar në periudhen e luftës së ftohtë dhe ndarjes së ashpër në dy sisteme antagoniste për të penguar rrezikun nga agresioni komunist siç deklaronin krijuesit ose per te penguar socializmin siç deklaronin autorët komunist. Është krijuar në Ëashington nga 10 shtete të Evropës Perëndimore. Lidhja e kësaj aleance ka qenë si kundërpërgjigje ndaj themelimit të Paktit të Varshavës.Sot kjo organzat ka ne gjirin e saj 28 shtete antare.Organet kryesore të saj janë :1.Këshilli i NATO-s2.Komiteti i mbrojtjes3.Komiteti ushtarak dhe komandat4.Sekretari i përgjithshëm i NATO-sTraktati i VarshavësMe 14 maj 1955, Shqipëria, Bullgaria, Çekosllovakia, Gjermania Lindore, Hungaria, Polonia, Rumania dhe Bashkimi Sovjetik nënshkruan Paktin e Varshavës, me qëllim mbrojtjen reciproke të palëve nënshkruese të traktatit.Pakti i Varshavës ishte një Lidhje e shteteve komuniste të Evopës, e udhëhequr nga Bashkimi i Republikave Socialiste Sovjetike, i nënshkruar më 14 maj 1955 në Varshavë, me qëllim të miqësisë, bashkëpunimit dhe ndihmes reciproke në mes të Shqipërisë, Bullgarisë, Republikës Demokratike të Gjermanisë Polonisë, Rumanisë, Bashkimi ttë Republikave Socialiste Sovjetike, Republikës Socialiste të Çekosllovakisë dhe Hungarisë. Pakti i obligonte anëtarët e saj për konsultime mbi çështjet e interesit të përbashkët dhe për ndihmë të mënjëhershme ushtarake në rastë të ndonjë sulmi në Evropë mbi një apo më shumë anëtarë të paktit. Pas kalimit të afatit prej 20 viteve, afati i paktit zgjatej automatikisht për 10 viete tjera, nëse një vitë më parë nuk është bërë tërheqja e ndonjë anëtari.Organet kryesore të paktit me qender në Moskë ishin: Byroja e Këshillit Politik (Polibyroja) dhe Kryekomanda e Bashkuar.INSTITUCIONET E SPECIALIZUARA Nocioni i instutucioneve të specializuara është dhënë në nenin 57 te Kartes se OKB-se .Sipas tij :instutucionet e specializuara janë krijuar me marrveshje ndërqeveritare dhe jane pajisur me instrumente te tyre themelore me pergjegjësi të gjerë nderkombëtare në fushat ekonomike ,sociale.kulturore, arsimore ,shëndetsore dhe fusha te tjera që lidhen me Kombet e Bashkuara.Keto institucione i dallojnë:1.Pergjegjsia e gjerë nderkombëtare2.Veprimtaria ne fusha te posaqme ekonomike,sociale,kulturore,arsimore,dhe shendetsore etj.3.Lidhja me Kombet e Bashkuara .Aktet e instutucioneve te specializuara jane:1.Inst. e Specializuara miratojnë projekte te konventave nderkombëtare dhe reglamente me te cilat percaktohen normat dhe rregullat e njesuara ne lemejt e caktuar,

2.Marrëveshjet qe lidhin institucionet e Spercializuara jane te llojllojshme dhe dallohen nga qellimet qe ka secili instutucion i s.3.Inst. e Specializuara dhe organet e tjera miratojnë rekomandime qe u drejtohen nje a me shume subjekteve qe perbejne propozimin per te nderrmarr ndonje veprim ose per tu permbajtur nga ndonje veprim me te cilin krijohet nje pozicion juridik.Organizata Botërore e Punës (ILO)ILO eshte formuar pas luftes se parë Botrore ne kuader te liges se popujve .Pas Luftes II Botrore fiton statusin e instutucionit te OKB-se me seli ne Gjeneve.Qellimi i org. eshte qe me marrveshje nderkombëtare të sigurojë kushte më të mira të punes dhe pozite me te mire te punëtorëve.Organi me i larte i saj eshte konferenca e pergjithshme e cila bjen rekomandime :bashkimin e lire ne sindikata ,kohzgjatja e punes dhe caktimin e meditjeve minimale mbrojtja e grave ne pune dhe pengimi i punes se femijeve te mitur,te drejta ne pushim dhe mbrojtje shendetsore.Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH – ËHO)Organizata Botërore e Shëndetësisë (angl.: Ëorld Health Organization, ËHO) është organizatë e Kombeve të Bashkuara që merret me çështje të shëndetit publik. Është themeluar më 7 prill të vitit 1948, prandaj kjo ditë njihet edhe si Dita Botërore e Shëndetësisë.ËHO (OBSH) është autoriteti drejtues dhe koordinues për shëndetin brenda sistemit të Kombeve të Bashkuara. Ajo është përgjegjëse për ofrimin e lidershipit mbi cështje të shëndetit botëror duke formuluar axhendën e çështjeve të shëndetit duke përcaktuar norma dhe standarde, artikuluar opinione politikash bazuar në evidence, ofruar ndihmë teknike vendeve dhe monitoruar e vlerësuar prirjet shëndetësore.UNHCRKjo është organizatë e specializuar në kuadër të OKB-së, e cila si qëllim kryesorë ka dhënjen e ndihmës,përkujdesin dhe strehimin e popullsisë të sapo dalë nga lufta.Kjo organizatë vepron në gjithë botën,në situatat post-konfliktuoze.CEFTAËshtë marrëveshje për tregëti të lirë mes shteteve të Evropës qendrore dhe Jug-lindore. Fillimisht është themeluar në Poloni më 1992. Me kalimin e kohës, shtetet që ishin pjesë e kësaj marrëveshje në momentin e anëtarsimit në BE automatikisht dilnin nga CEFTA.Aktualisht CEFTA është nënshkruar nga 8 shtete : Kosova,Shqipëria,Serbia,Moldavia,Bosna,Kroacia,Maqedonia,Mali i Zi.Institucionet e BE-së 1 Këshilli Evropian2 Këshilli i Ministrave3 Parlamenti Evropian4 Këshilli i Bashkimit Evropian5 Komisioni Evropian6 Gjykata Evropiane e DrejtësisëStruktura – Shtyllat e Bashkimit EvropianShtylla e parë - Komunitetet EvropianeShtylla e parë përbëhet nga tri Komunitetet Evropiane (Komuniteti Evropian,

Komuniteti Evropian i Qymyrit dhe Çelikut dhe Euroatomi). Në momentin e themelimit të BE-së, Komuniteti Ekonomik Evropian mori emrin Komuniteti Evropian. Një ndryshim i tillë synon të shprehë kalimin nga një komunitet tërësisht ekonomik në një bashkim politik. Përfshirja e të trija komuniteteve në një shtyllë të vetme nuk nënkupton ndonjë unifikim të tyre. Shtylla e parë përfaqëson juridiksionin komunitar në formën e tij më të lartë. Brenda kuadrit të Komunitetit Evropian, institucionet komunitare mund të hartojnë normat komunitare në fushat përkatëse të veprimtarisë së tyre, të cilat zbatohen direkt mbi shtetet anëtare dhe kanë epërsi ndaj së drejtës së brendshme. Në zemër të KE-së qëndron tregu i përbashkët me katër liritë e tij themelore (liria e lëvizjes së personave, mallrave, shërbimeve dhe kapitalit) si dhe rregullat mbi konkurrencën.Shtylla e dytë - Politika e Jashtme dhe e Sigurisë së PërbashkëtPërpara hyrjes në fuqi të Traktatit të Bashkimit Evropian, bashkëpunimi politik ndërmjet shteteve rregullohej nga marrëveshjet e vitit 1970 “mbi Bashkëpunimin Politik Evropian” si dhe nga Akti i Përbashkët Evropian. Këto marrëveshje parashikonin konsultime të rregullta ndërmjet ministrave të jashtëm dhe kontakte të vazhdueshme ndërmjet departamenteve qeveritare. Megjithatë, të gjitha vendimet merreshin me unanimitet. Përsa u përket çështjeve të sigurisë, bashkëpunimi kufizohej vetëm në aspektet politike dhe financiarë. Megjithatë, krizat ndërkombëtare të viteve ‘90 (Lufta e Gjirit, lufta civile në ish-Jugosllavi) treguan se instrumente të tilla të politikës së jashtme nuk ishin në gjendje t’i siguronin Bashkimit Evropian ndikimin e merituar në arenën ndërkombëtare.Me Traktatin e Bashkimit Evropian, Kryetarët Shteteve dhe Qeverive ranë dakord të zhvillonin një politikë të jashtme dhe sigurie të përbashkët. Pjesa më e madhe e vendimeve, në kuadër të kësaj politike, merren ende nëpërmjet bashkëpunimit të shteteve. Megjithatë, janë parashikuar një sërë mjetesh të reja si, për shembull, pozicionet e përbashkëta, masat dhe veprimet e përbashkëta si dhe vendimet kuadër.Shtylla e trete - Bashkëpunimi në fushat e Drejtësisë dhe të Punëve të BrendshmeBashkëpunimi ndërmjet autoriteteve gjyqësore dhe policore të shteteve anëtare synon t’u ofrojë qytetarëve evropiane liri, siguri dhe drejtësi, duke parandaluar dhe luftuar bashkërisht krimin, racizmin dhe ksenofobinë. Bashkëpunimi gjyqësor ka të bëjë gjithashtu me lehtësimin dhe përshpejtimin e bashkëpunimit në fushën e zbatimit të vendimeve penale, lehtësimin e ekstradimit ndërmjet shteteve anëtare, vendosjen e normave penale uniforme në luftën ndaj krimit të organizuar, terrorizmit dhe trafikut të drogës. Njëlloj si në fushën e politikës e jashtme dhe sigurisë së përbashkët, bashkëpunimi në fushën e drejtësisë dhe të punëve të brendshme zhvillohet jashtë kuadrit vendimmarrës të Komunitetit Evropian.Pyetje të shpeshta nga provimi i lëndës “Organizatat Ndërkombëtare”1.Perberja dhe kompetencat e Kshillit te Sigurimit ?Kshilli i Sigurimit perbehet nga 15 antare nga te cilet 5 jane te perhershem(Franca,Anglia,Rusia,Shba Kina)10 antare jo te perhershem asamblea e Pergjithshme i zgjedh per 2 vjet duke mbajtur parasysh kontributin e antarve per ruajtjen e paqes.Kshilli i Sigurimit ka kompetenca ekskluzive dhe disa kompetenca tjera qe i ushtron me ndonje organ tjeter.

Funksionet e Kshillit te Sigurimit jane:1. Mund te ftoj palet ti zgjedhin mosmarrveshjet midis antarve te KB ne menyre paqesore. 2.Mund te formuloj planet per vendosjen e nje sistemi per rregullimin e armatimit. 3.Mund te konstatoj ekzistimin e kercnimit per paqen dhe rekomandon masat qe duhet te ndermerren per ruajtjen dhe rivendosjen e paqes dhe sigurimit. 4,Mund te rekomandoj te vendos lidhur me masat e perkohshme qe duhen marre per te penguar keqsimin e gjendjes. 5Mund te vendos se qfare masashe (zbatimi i sanksioneve ekonomike)per te penguar agresionin. 6.Mund te merr aksione me forca ajrore detare dhe tokesore. 7 Mund te kontrolloj dhe mbikqyre territoret nen kujdestari te cilsuara si zona strategjike . 8 Mund te urdheroj permbushjen e dhunshme te vendimeve te GJND-se. 2.Cilat ishin 4 traktatet kryesore qe perfshiu konferenca e Paqes ne Paris 1919?Traktatet e Paqes se Parisit jane:a).Traktati i Versajes, b)Traktati i Sen Zhermenit, c)Traktati i Nejit, d)Traktati i Trianonit, e)Traktati i Servit. 3.Ne baze te kompetencave organizatat Nderkombetare ndahen:Sipas funksionit ,fushveprimit apo kompetencave organizatat nderkomtare ndahen :1.Te pergjithshme dhe2.Te specializuara4.Liga arabe shtrirja gjeografike ,antaret,qellimet dhe specifikat e saj?Liga Arabe eshte organizate regjionale e krijuar per te bashkrenditur aktivitetin politik te antarve ,per te ruajtur sovranitetin dhe pavarsine e tyre per te parashikuar bashkpunimin e antarve ne lemin ekonomik,juridik,social,kulturor,shendetsor etj.Liga eshte krijuar me 22 mars 1945.Antare te Liges jane:Egjipti.Libani.Jordania,Arabia Saudite,Siria ,Jemeni,Libia,Sudani,Tunizia,Maroku,Kuvajti,Algjeria dhe Jemeni jugor.Idea per formimin e Liges Arabe lindi qysh pas luftes II boterore dhe qe nxitur nga nevoja per qlirimin e popullit arab nga synimi per harmonizimin e veprimtarise se tyre politike.5.Cilat jane organe kryesore te Kshillit te Evropes?1.Komiteti i Ministrave 2.Asamblea Parlamentare e keshillit te Evropes. 3.Kongresi i Autoriteteve rajonale dhe lokale . 4.Gjykata Evropiane e Drejtave te Njeriut. 5.Sekretariati i Pergjithshem. 6.Cilet ishin 4 te mdhenjet e Konferences se Paqes ne Paris 1919?1 Kryeministri anglez David Lloyd George

2.Kryeministri Italian Vittorio Orlando. 3.Kryeministri George Clemencau nga Franca. 4.Presidenti amerikan Woodrow Wilson. 7.Cilat jane organizatat e para ne Bote?Organizatat e para ne bote lidheshin me ruajtjen e paqes dhe sigurise .Organizatat e para jane paraqitur qysh ne kohen e vjeter -Liga Greke,pastaj ne kohen e mesme Hanza,pastaj Pax Romana ,pastaj ne pjesen e dyte te shek.XIX u krijua Byroja per masa dhe pesha ,Konventa mbi mbrojtjen e prones industriale,Unioni Nderkombtar per mbrojtjen e prones industriale,byroja Nderkomtare per mbrojtjen e prones letrare dhe artistike ,Departamenti Ndrkombtar i shendetit Publik etj.8.Roli dhe Funksioni i Këshillit të Kujdestarisë?Funksionet e Kshillit te Kujdestarise jane:1. Te shqyrtoj raportet qe ja parashtron autoriteti drejtues d.m.th shteti kujdestar. 2.Te pranoj petecione dhe ti shqyrtoj ato duke u kshilluar me autoritetet e shtetit kujdestar. 3.Te beje vizita te kohepaskohshme ne territoret ne kujdestari ne kohen kur merren vesh me pushtetin drejtues. 4.Te ndermarr aksione tjera ne pajtim me rregullat e marrveshjeve per kujdestarine. 9.Cili organ e propozon dhe cili organ e miraton zgjedhjen e Sekretarit te Pergjithshem te OKB-se?Ne krye Te Sekretariatit eshte Sekretari i Pergjithshem i Kombeve te Bashkuara te cilin ne baze te rekomandimit te Kshillit Te Sigurimit e zgjedh Asamblea e Pergjithshme .Sekretari i ka ndihmsit e vet te cilet i emron vet por rregullisht nga radha e fuqive te medha me se sigurohet nje ekuiliber i ndikimit mes fuqive te medha.Sekretari i Pergjithshem mban pergjegjsine per punen e pergjithshme te Sekretariatit dhe personelit te Kombeve te Bashkuara .Ai i paraqet Asamblese se Pergjithshme raportin vjetor mbi aktivitetet e organizates.10.Shtetet antare te Bashkimit Evropian jane?Belgjika,Franca,Holanda,Italia.Luksemburgu,Gjermania,Danimarka,Irlanda,Anglia,Greqia,Spanja,Portugalia,AustriaFinlanda,Suedia,Qipro,Qekia,Estonia,Hungaria,LetoniaLituania,Malta,Polonia,Sllovakia,Sllovenia,Bullgaria,Romania.11.Çka paraqesin Organizatat Nderkombtare sipas se drejtes nderkombtare?Sipas fjalorit nderkombtar te botuar ne Moske, organizatat nderkombtare i perkufizon si bshkesi e perhershme me karakter qeveritar dhe joqeveritar te krijuara mbi baze te nje marrveshje nderkombtare(karta,Statut )me qellim te bashkpunimit ne zgjedhjen e problemeve nderkombtare te parashikuara ne ato dokumente dhe perparimin e bashkpunimit midis shteteve me regjim social tendryshem.12.Cili eshte organi i OKB-se qe merr vendim per antarsimin e nje shteti te ri ne

kete organizate?Vendimin per pranim ne Kombet e Bashkuara e merr Asamblea e Pergjithshme e Kombeve te bashkuara me 2|3 e votave ne baze te rekomandimit paraprak te Kshillit te Sigurimit ku nevoiten 9 vota pozitive perfshire ketu edhe votat te antarve te perhershem te Kshilllit te Sigurimit.13.Si klasifikohen organizatat nderkombtare?Organizatat nderkombtare klasifikohen ne baze te disa parimeve:-Ne baze te shtrirjes klasifikohen ne:organizata regjionale dhe globale -sipas funksionit,fushveprimit organizatat ndahen ne:Te pergjithshme dhe te specializuara. -Sipas antarve org.nderkomtare ndahen ne org.ndershtetrore dhe joqeveritare, -Sipas kohzgjatjes:te perhershme dhe te perkohshme Sipas autorizimeve ne org.rekomanduse ,operative dhe mbishtetrore. 16.Cilat ishin disa nga arsyet e deshtimit te Lidhjes se Kombeve?1.Statuti i Lidhjes se Kombeve (unanimiteti-perdorimi i vetos) 2.Perzirja e kompetencave mes antarve te Kshillit dhe Asamblese. 3.Qasja e vet shteteve antare(kalimi i qeshtjeve ne konferenca) 4.Nuk arriti te behet organizate univerzale per te cilin qellim eshte themeluar. 5.Shtetet e rendsishme mbeten jashte saj. 6.Shba nuk e ratifikoj statutin e Lidhjes. 7.BRSS ishte kryesisht jashte saj. 8.Gjermonia po ashtu ishte jashte saj ne fillim meqe ishte humbese e luftes dhe lidhja fituese. 9.Gjermonia hyri ne vitin 1926 dhe e leshoj me 1933 kur Hitleri erdhi ne pushtet dhe deshironte shkatrrimin e sistemit te Versajes. 17.Listo 3 menyrat e perfundimit te antarsise ne Okb?Terheqja -Karta e okb-se nuk ka ndonje dispozite qe shprehimishte e lejon terheqjen nga Kb.Por perjashtimisht lejon mundsin qe qdo shtet antar te terhiqet nga organizata ne raste te jashtzakonshme por duhet ti paraqes arsyet e terheqejes qe jan te ailla qe e arsytojn vendimin.e drejta e terheqjes eshte e kufizuar ne marrveshje te pergjithshmePerjashtimi-Neni 6 i Kartes se Okb-se ka parashikuar qe secili antar i org. i cili shkel vazhdimisht parimet e Kartes mund te perjashtohet nga organizata .Shteti i till mund te perjashtohet nga org.me te njejten procedur si ajo qe eshte pranuar.Masa e perjashtimit shqiptohet si denim per shkelje te Kartes.Pezullimi -Neni 5 i Kartes se Okbse ka parashikuar ndalimin e ushtrimit te te drejtave ,privilegjeve te lidhura me silsin e antarit te org.ne rast se ndaj nje antari te org. eshte marre ndonje veprim parandalus ose shtrengus.Vendimin per ket merret me te njejten procedur si per antarsim nga asamblea e Pergjithshme.18.Cilat jane organet kryesore te OKB-se?1. Asamblea e pergjithshme 2.Kshilli i Sigurimit. 3.Kshilli Ekonomik e Social. 4.Kshilli i Kujdestarise. 5.Gjykata Nderkombtare e drejtesise 6.Sekretariati

19.Organizimi Nderkombtar dhe organizatat Nderkombtare dallimi ne mes kompetencave?Organizata Nderkomtare dallon nga Organizimi Nderkombtar,Organizata N. eshte nje pjese e organizimit N.Organizimi N. paraqet nje lloj qeverisje nderkombtare qe ka te bej me menyren e percaktimit te disa rregullave ne nivel nderkombtar te cilat jan percaktu nga subjektet e se drejtes nderkombtare qe prbejn nje akter.20.Cila eshte karakteristika specifike e Organizatave nderkombtare univerzale?Org. univerzale u takojn org. qe perfshijn te gjitha shtetet e botes ose se pasku shumicen e shteteve te botes .Ketyre i takon Org. e Kombeve te Bashkuara ,Agjencite e specializuara etj.21.Listo sepaku 3 agjenci te specializuara te Kombeve te bashkuara?ILO- organizata nderkombtare e punes.FAO-organizata e KB per ushqim dhe bujqesi.FMN-fondi monetar nderkombtar.WHO- organizata botrore e shendetsis.22.Cilat jane dy instutucionet kryesosre financiare nderkombtare te krijuara ne konferencen Bertton Woods 1944?Dy institucionet kryesore financiare nderkombtare te krijuara ne konferencen e Bertton Woods 1944 jane :FMN- fondi monetar nderkombtareIBRD-banka per zhvillim dhe rindertim.23.Sa shtet antare jane deri me sot ne gjirin e org. se traktatit te atlantikut verior – NATO ?NATO eshte organizate ushtarako politike qe eshte krijuar me 4 prill 1949,eshte organizat e shteteve kapitaliste te evropes dhe amerikes veriore qe eshte krijuar ne periudhen e luftes se ftohte dhe ndarjes se ashper ne dy sisteme antagoniste per te penguar rrezikun nga agresioni komunist siq deklaronin krijuesit ose per te penguar socializmin siq deklaronin autoret komunist.Sot kjo organzat ka ne gjirin e saj 28 shtete antare.25.Organizata botrore e punes roli dhe funksioni i saj?ILO eshte formuar pas luftes se I Botrore ne kuader te liges se popujve .Pas Luftes II Botrore fiton statusin e instutucionit te OKB-se me seli ne Gjeneve.Qellimi i org. eshte qe me marrveshje nderko.te siguroj kushte me te mira te punes dhe pozite me te mire te puntorve.Organi me i larte i saj eshte konferenca e pergjithshme e cila bjen rekomandime :bashkimin e lire ne sindikata ,kohzgjatja e punes dhe caktimin e meditjeve minimale mbrojtja e grave ne pune dhe pengimi i punes se femijeve te mitur,te drejta ne pushim dhe mbrojtje shendetsore.26.Cilat jane disa nga karakteristikat e Liges Arabe?Liga arabe shtrirja gjeografike ,antaret,qellimet dhe specifikat e saj?Liga Arabe eshte organizate regjionale e krijuar per te bashkrenditur aktivitetin politik te antarve ,per te ruajtur sovranitetin dhe pavarsine e tyre per te parashikuar bashkpunimin e antarve ne lemin ekonomik,juridik,social,kulturor,shendetsor etj.Liga eshte krijuar me 22 mars 1945.Antare te Liges jane:Egjipti.Libani.Jordania,Arabia

Saudite,Siria ,Jemeni,Libia,Sudani,Tunizia,Maroku,Kuvajti,Algjeria dhe Jemeni jugor.Idea per formimin e Liges Arabe lindi qysh pas luftes II boterore dhe qe nxitur nga nevoja per qlirimin e popullit arab nga synimi per harmonizimin e veprimtarise se tyre politike.U paraqit mbi parimet e mosnderhyrjes ne punet e brendshme te shtetit dhe u zhvillua ne kushte te nderlikuara.27.Kush ka qene paraardhsja e OKB-se dhe pse e zevendsoj ate?Perpjekja e pare per krijimin e nje organizate te perhershme nderko.e cila kishte per detyre ruajtjen e paqes dhe sigurise ne bote ka te bej me Lidhjen e Kombeve.Lidhja e Kombeve qendroj prej 1920 deri 1939 por me von u tregua e paaft per ta mbrojtur paqen .Shkaku qendronte nga njera ane ne persosmerine e Statutit e Lidhjes e ne anen tjeter ne politiken e shteteve kryesore qe ishin antare.Shkatrrimi i saj qe pasoj e politikes agresive te shteteve totalitare dhe e dobsise edhepaaftesise,perqarjes se shteteve demokratike,qendrimi i shteteve jashte Lidhjes.Lidhja e Kombeve pushoj pas Luftes II Botrore.Te gjitha te mirat e saj kaluan ne organizaten e re (OKB)28.Cilat ishin disa nga qellimet e themelimit te Lidhjes se Kombeve?Qellimet ishin:Te ruhet paqja dhe siguria nderkombtare mes shteteve antare te ndryshmeTe zhvillohen mardhenje te mira ekonomike,politike ,sociale midis kombeve,Te behet bashkpunimi i ndersjelle nderkombtar.29.OKB u themelua ne vitin dhe qka kishte per qellim?Okb u themelua me 24 tetor 1945 me hyrjen ne fuqi te Kartes se Okb-se ne San Francisko.Qellimet e saj kan qene :1.Te ruaj brezat e ardhshem nga tmerret e luftes qe dy here ne jeten e nje njeriu i ka shkaktuar vuajtje te papershkrushme njerzimit.njerzimit 2.Te shpallin rishtas besimin ne lirite dhe te drejtat themelore te njeriut ne dinjitetin t njeriut,barazine e burrave dhe grave dhe shteteve te mdha e te vogla . 3.Te punojne per parimin shoqeror dhe kushte te mira jetsore dhe liri te madhe. 4.Te praktikoj tolerancen te jetojne ne paqe me dinjitetin ne nje fryme te fqinjesise se mire etj. 30.Shpjegoni proceduren e antarsimit ne OKB?Shtetet qe dojn te antarsohen ne OKB duhet ti plotsojn 4 kushte:Te jene shtet paqedashseTi pranojn detyrimet qe dalin nga kartaTe jene te afte dhe te gatshem per ti permbushur ato .Vendimin per pranim e merr asamblea e pergjithshme me 2\3e votave ne baze te rekomandimit te kshillit te sigurimit ku nevoiten 9 vota te antarve te Kshillit te Sigurimit duke perfshire aty edhe voten e te gjithe antarve te perhershem te tyre.31.Sipas shkalles se autorizimit Organizatat Nderkomtare ndahen ne 3 grupe:1.O.N rekomanduse2.O.N Operative3.O.N Mbishtetrore.33.Cka nenkuptoni me Kshillin e Evropes dhe Bashkimin Evropian shpjegoni kompetencat dhe funksionet e dyjave?

Bashkimi Evropian paraqet detyren per te mbrojtur interesin e perbashket te te gjitha shteteve antare te bE,Ndersa Kshilli i Evropes eshte i detyruar te mblidhet 2 her ne vit ne qershor dhe dhjetor per te trajtuar qeshtjet qe kerkojn zgjedhje te shpejt.Objektivat e Kshillit te Evropes jane :Te drejtat e njeriut jan objektiv kryesor i Kshillit te evropes,pastaj vindemokracia aspektet sociale te zhvillimit ,te drejtat e qytetarit kultura dhe natyra etj.Kurse BE-ja paraqet nje lloj unioni pothuajse federal e fokusuartek integrimi ekonomik dhe bashkpunimi politik.35.Shpjegoni dallimet dhe ngjashmerite mes Organizatave nderkombtare dhe Konferencave Nderkombtare?Dallimi eshte se Organizatat Nderko. jane bashkesi shtetesh qe kryejn funksione politike ose administrative lidhur me qeshtjet e interesave te perbashkta dhe vitale te shteteve dhe jane te konstituuara si trupa apo persona nderkombtar.Konferencat jane tubime te perfaqsusve te disa shteteve me qellim te shqyrtimit te ndonje qeshtje dhe zgjedhjes se konflikteve ,te harmonizimit te interesave dhe arritjes se ndonje marrveshje ne realizimin e qellimeve te perbashkta dhe pushojn se ekzistuari pas realizimit te qellimeve.36.Karta e Kombeve te Bashkuara percaktonse qellimet kryesore te Kombeve te bashkuara jane::?1.Te ruhet paqja dhe siguria nderkombtare 2.te zhvillohen mes kombeve mardhenje miqsore te bazuara ne respektimin e parimit te barazise dhe se drejtes se tyre per vetvendosje. 3.Te realizohet bashkpunimi nderkombtar per zgjedhjen e problemeve nderko. me karakter ekonomik,shoqeror,intelektual,humanitar duke zhvilluar dhe duke krijuar respektimin e te drejtave dhe lirive themelore te njeriut pa kurfar dallimi. 4.Te jene qendra ku do te harmonizohen perpjekjet e te gjitha shteteve per sendertimin e qellimeve te permendura. 37.Cka paraqet per ju BE dhe NATO si dy organizata te rendesise te veqante per ballkanin perendimor dhe per R. e Kosoves.Bashkimi Evropian paraqet detyren per te mbrojtur interesin e perbashket te te gjitha shteteve antare te bE,Ndersa Kshilli i Evropes eshte i detyruar te mblidhet 2 her ne vit ne qershor dhe dhjetor per te trajtuar qeshtjet qe kerkojn zgjedhje te shpejt.BE-ja paraqet nje lloj unioni pothuajse federal e fokusuartek integrimi ekonomik dhe bashkpunimi politik.NATO eshte organizate ushtarako politike qe eshte krijuar me 4 prill 1949,eshte organizat e shteteve kapitaliste te evropes dhe amerikes veriore qe eshte krijuar ne periudhen e luftes se ftohte dhe ndarjes se ashper ne dy sisteme antagoniste per te penguar rrezikun nga agresioni komunist siq deklaronin krijuesit ose per te penguar socializmin siq deklaronin autoret komunist.Sot kjo organzat ka ne gjirin e saj 28 shtete antare.NATO per Kosoven ka nje rendesi tejet te veqante kjo eshte pare sidomos ne kohen e Luftes ne Kosove kunder okupatorit serb ,dhe intervenimi i saj ishte nje nga veprimet me te veqanta qe ka bere NATO ne misionin e saj.38 Cka paraqesin per ju instutucionet e specializuara dhe cilat jane aktet kryesore

qe ato i miratojn.?Nocioni i instutucioneve te Specializuara eshte dhene ne nenin 57 te Kartes se OKB-se .Sipas tij :instutucionet e specializuara jane krijuar me marrveshje nderqeveritare dhe jane pajisur me instrumente te tyre themelore me pergjegjsi te gjere nderkombtare ne fushat ekonomike ,sociale.kulturore, arsimore ,shendetsore dhe fusha te tjera qe lidhen me KB.Keto inst. i dallojn:Pergjegjsia e gjere nderkom.Veprimtaria ne fusha te posaqme ekonomike,sociale,kulturore,arsimore,dhe shendetsore etj.Lidhja me Kombet e Bashkuara .Aktet e instutucioneve te specializuara jane:1,Inst. e Specializuara miratojn projekte te konventave nderko.dhe reglamente me te cilat percaktohen normat dhe rregullat e njesuara ne lemejt e caktuar,2.Marrveshjet qe lidhin inst,e Spercializuara jane te llojllojshme dhe dallohen nga qellimet qe ka secili instutucion i s.3.Inst. e Specializuara dhe organet e tjera miratojn rekomandime qe u drejtohen nje a me shume subjekteve qe perbejne propozimin per te nderrmarr ndonje veprim ose per tu permbajtur nga ndonje veprim me te cilin krijohet nje pozicion juridik