gragnili VI - tsas.ge...UAC (uak) 378. 627 (479. 22) (066)+27-725:37 T - 388 Tbilisis sasuliero...
Transcript of gragnili VI - tsas.ge...UAC (uak) 378. 627 (479. 22) (066)+27-725:37 T - 388 Tbilisis sasuliero...
-
gragnili
VI
-
TBILISI THEOLOGICAL ACADEMY
THE SCROLL
ECCLESIASTICAL-SCIENTIFIC COLLECTION
VI
TBILISI THEOLOGICAL ACADEMY AND SEMINARY
PUBLISHING HOUSE
TBILISI 2018
-
Tbilisis sasuliero akademia
gragnili
saeklesio-samecniero krebuli
VI
Tbilisis sasuliero akademiisa da
seminariis gamomcemloba
Tbilisi 2018
-
UAC (uak) 378. 627 (479. 22) (066)+27-725:37
T - 388
Tbilisis sasuliero akademiisa da seminariis perioduli gamocemis, saekle-
sio-samecniero Sromebis krebul โgragnilisโ winamdebare VI tomSi Sevida am
saswavleblis doqtorantebis naSromebi. zogierTi am statiaTagani amJaminde-
li doqtorantebis samagistro naSromebis Semoklebul versiebs warmoadgens,
zogierTi ki - momavali sadoqtoro naSromebis nawilebs. kvlevebi moicavs
sasuliero mwerlobis ramdenime dargs (homiletika, dogmatika, egzegetika, aske-
tika, saeklesio mwerloba). garda siaxleebisa, maTSi warmodgenilia sakiTxis
irgvliv samecniero mimoqcevaSi ukve arsebuli cnobebi, rogorc qarTvel, aseve,
ucxoel RvTismetyvelTa kvlevaTa Sedegebi. krebulSi qveyndeba, agreTve, didi
bizantieli saeklesio mamebis Txzulebebis aqamde gamoucemeli ramdenime uZve-
lesi qarTuli Targmani.
In the present volume, volume VI, of the periodical edition of ecclesiastical-scientif-ic works executed at Tbilisi Theological Academy and Seminary, titled โGragniliโ (The Scroll), comprises the papers of Doctorate students of this educational institution. Some of these articles represent compilations of Masterโs Degree papers, prepared by the present Doctorate students, others are parts of the future Doctorate works. The research encom-passes several branches of spiritual literature (Homiletics, Dogmatics, Exegesis, Ascetics, Ecclesiastical Literature). Apart from novelties, they contain already known information which circulates in scientific spheres, results of the researches of both Georgian as well as foreign theologians. This edition also contains several Old Georgian translations of the writings belonging to great Byzantine Church Fathers which have not been published heretofore.
ยฉ Tbilisis sasuliero akademiisa da seminariis ga momcemlobaISSN 2233-3975
-
saredaqcio kolegia
Teologiisa da filologiis doqtori, protopresviteri giorgi zviadaZe,
Teologiisa da filologiis doqtori, dekanozi biZina gunia, Teologiisa
da istoriis doqtori, dekanozi giorgi guguSvili, Teologiis doqtori,
arqidiakoni demetre daviTaSvili, istoriis doqtori, dekanozi Teimuraz
TaTaraSvili, filologiis mecnierebaTa doqtori lela xaCiZe, bernar utie
(samecniero kvlevaTa saxelmwifo centri, safrangeTi), maia axvlediani.
redaqtori filologiis mecnierebaTa doqtori
nino meliqiSvili
Editor of the Publication Nino Melikishvili Doctor of Philological Sciences
recenzenti filologiis mecnierebaTa doqtori
maia rafava
Reviewer Maia Raphava
Doctor of Philological Sciences
-
Tbilisis sasuliero akademia da seminaria
-
s a r G e v i
grigol bendeliani
IV-V saukuneebis saqarTveloSi da ucxoeTSi moRvawe qarTveli sasuliero pirebi ....................................... 13
Rรฉsumรฉ .................................................................................................... 27 gamoyenebuli literatura ............................................................. 28
saba gelaSvili
wm. andria kriteli `sityuaยก lazaresaTยขs, oTx-dRe momkudrisa, romeli-igi aRadgina ufalman~Zveli qarTuli Targmani (teqsti da gamokvleva) ................. 31
winasityva ............................................................................................. 33
teqstisaTvis ..................................................................................... 35
wmidisa da netarisa mamisa Cuenisa andria ierusalimelisa, kritel mTavarepiskoposisaยก โsityuaยก lazaresaTยขs, oTx-dRe momkudrisa, romeli-igi aRadgina ufalman ....................................................... 37
ยง I qristologiuri swavlebebi wm. andria kritelis homiliaSi โlazaresaTยขsโ ............................................................... 75
ยง II zneobriv-asketuri da samoRvaweo Segonebani wm. andria kritelis homiliidan โlazaresaTยขsโ ...................... 83
daskvnebi ............................................................................................... 87
-
Rรฉsumรฉ ................................................................................................... 89
gamoyenebuli literatura ............................................................ 91
mRvdeli nikoloz sxuluxia
xatmebrZoleobis eresi da wmida ioane damaskelis sami apologeturi sityva xatTayvaniscemis dasacavad ............................................................................................ 95
winasityva ............................................................................................. 97
Sesavaliwmida ioane damaskelis cxovreba da moRvaweoba ..................... 99
apologeturi sityvebis qarTulad naTargmni teqstebis istoria .......................................................................... 103
Tavi I
ยง I xatmebrZoleobis eresis warmoSoba da misi ganviTarebis pirveli etapi ........................................................ 105
ยง II xatmebrZoleobis eresis batonobis meore periodi ......... 116
Tavi IIยง I pirveli qristianuli xatebi da gamosaxulebebi, maTi warmomavloba, tradicia da kanonika ............................... 119
ยง II qristianuli xatis azri da mniSvneloba .............................. 126
Tavi III
ยง I โsityuaยก sityยขs-sagebeli maTi, romelni hgmoben wmidaTa xatTaโ .................................................................................. 132
ยง II โsityuaยก wmidaTa xatTaTยขs meoreโ ....................................... 147
ยง III mesame apologeturi sityva wmida xatTa dasacavad ........................................................................................... 155
-
daskvna ................................................................................................ 164
Rรฉsumรฉ ............................................................................................... 166
gamoyenebuli literatura ........................................................... 168
laSa tyebuCava
fsevdooqropiris naTlisRebis homiliis qarTuli Targmani .......................................................................... 171
winasityva ......................................................................................... 173
I fsevdooqropiris naTlisRebis sakiTxavis avtorisidentifikaciis sakiTxi homiliis saRvTismetyvelo Sinaarsis konteqstSi ..................................................................... 174
II fsevdooqropiris naTlisRebis sakiTxavis mimarTeba berZnul dedanTan ........................................................................... 194
daskvnebi ............................................................................................ 199
Rรฉsumรฉ ................................................................................................ 201
gamoyenebuli literatura .......................................................... 203
giorgi janjRava
wminda sofron ierusalimeli โsityuaยก migebebisaTยขs uflisa da RmrTisa da macxovrisa Cuenisa iesu qristesisaโ .......................................................... 205
winasityva ......................................................................................... 207
teqstisaTvis ................................................................................... 208
sofron ierusalimeli patriarqisa `sityuaยก migebebisaTยขs
-
uflisa da RmrTisa da macxovrisa Cuenisa ieso qristesisa~ ....................................................................................... 210 wminda sofron ierusalimelis egzegetika homiliis -โsityuaยก migebebisaTยขs uflisa da RmrTisa da macxovrisa Cuenisa ieso qristesisaโ mixedviT ...................... 230
wmida sofrom ierusalimelis qristologia homiliis - `sityuaยก migebebisaTยขs uflisa da RmrTisa da macxovrisa Cuenisa ieso qristesisa~ mixedviT ....................... 247
Rรฉsumรฉ ................................................................................................. 256
gamoyenebuli literatura .......................................................... 258
levan WankvetaZe
Teodore abukuras Txzuleba โgangebulebisaTยขs da ganยฃorcielebisa, da viTarmed guami vidreme ganยฃorcielda, xolo bunebaยก RmrTeebisaยก SeeerTa kacobrivsa bunebasa guamsa Sina sityยขsa RmrTisasaโ ....................................................................................... 263
Teodore abukuras swavleba gankacebulimacxovris hipostasSi ori bunebisSeerTebis Sesaxeb ............................................................................ 265
teqstisaTvis ................................................................................... 271
ganagebulebisaTยขs da ganยฃorcielebisa, da viTarmed guami vidre ganยฃorcielda, xolo bunebaยก RmrTeebisaยก SeeerTa kacobrivsa bunebasa guamsa Sina sityยขsa RmrTisasa ..................................... 272
Rรฉsumรฉ ................................................................................................. 281
gamoyenebuli literatura .......................................................... 282
-
dekanozi daviT WiRlaZe
liturgikuli swavleba cxovelmyofeli jvris Sesaxeb .................................................................................. 283
Rรฉsumรฉ .............................................................................................. 299
gamoyenebuli literatura .......................................................... 300
jaba qoiava
uznobi avtoris leqsi uflis vnebis Sesaxeb ....................... 301
Sesavali ........................................................................................... 302
teqsti ............................................................................................... 303
sulxan zarandia
swavlaTagan wmidisa basilisTa rCeviT gamokrebulni .................................................................................. 307
xelnawer Jer 14-Si Semavali 10 asketikuri Txzulebis Sesaxeb ........................................................................... 315
`prologi 34~-isa da sakvlevi Txzulebis urTierTmimarTeba .......................................................................... 316
teqstisaTvis .................................................................................... 328
teqsti ................................................................................................. 329
Rรฉsumรฉ ............................................................................................... 342
gamoyenebuli literatura .......................................................... 343
-
wm. grigol feraZe
-
13
IV-V saukuneebis saqarTveloSi da ucxoeTSi
moRvawe qarTveli sasuliero pirebi
grigol bendeliani
-
grigol bendeliani
14
xelmZRvaneli Teologiis doqtori,
dekanozi maqsime Wanturia
-
15
IV-V saukuneebis saqarTveloSi da ucxoeTSi moRvawe qarTveli sasuliero pirebi
IV-V saukuneebis saqarTveloSi da ucxoeTSi
moRvawe qarTveli sasuliero pirebi
meoTxe saukune saqarTvelos eklesiisTvis, iseve rogorc sxva adgilobrivi eklesiebisTvis, Zalian mniSvnelovania da epoqaluri gardatexis periodia. am periodis saqarTveloSi, marTalia, mcire raodenobiT, magram qristianebi namdvilad cxovrobdnen. savaraudoa, rom saqarTvelos eklesiaSi, sxva adgilobrivi eklesiebis msgavsad, iqnebodnen aramarto samRvdelo xarisxis mqone sasuliero pirebi, aramed gandegili moRvaweebic. Cveni mosazrebis marTebulobaSi gvarwmunebs, aseve, meoTxe saukuneSi siriasa da kapadokiaSi arsebuli sakmaod aqtiuri monazvnuri cxovreba. siriis anu antioqiis eklesiasTan saqarTvelos eklesias ierarqiuli damokidebuleba da sakmaod axlo kavSiri hqonda, kapadokia ki qarTvelebiT dasaxlebuli adgili iyo da mezobluri urTierTobebi akavSirebda saqarTvelos mosaxleobasTan. TavisTavad cxadia, rom aRniSnuli garemoebebi didad Seuwyobda xels saqarTveloSi monazvnuri cxovrebis Camoyalibebasa da ganviTarebas.
sanam uSualod Temaze daviwyebT saubars, aRvniSnavT, rom am sakiTxTan dakavSirebiT wm. mRvdelomowame grigoli (feraZe) wers: โdaujerebeli meCveneba, rom bermonazvnoba Tavisi qveynis SigniT (saqarTveloSi g.b.) mxolod me-6 saukuneSi dawyebuliyo. me Cems naSromSi gamovTqvi varaudi, rom bermonazvnoba saqarTveloSi bevrad adre unda dawyebuliyo, magram meudabnoeobis (anaqoretobis) umkacresi formiT. es berebi cxovrobdnen samyarosgan mTlianad mowyvetilebi, sadRac udabur tyeebSi an udabnoebSi. anaqoretebis principi yvelaze popularul formad darCa qarTul bermonazvnobaSi. yvela CvenTvis nacnobi wmindani gaurbis aramarto amqveyniur samyaros, aramed Tavis TanamoZmeebsac ki. mxolod raime xilvas an romelime xelisufalis Tu keTilgonieri beris Carevas unda vumadlodeT, rom man dagvanaxa am adamianis niWi, ... Tumca amiT xalxisaTvis bevri sulieri da kulturuli Rirebuleba ikargeba. bermonazvnobis saTaveebTan CvenTan sirielebi dganan (ione zedazneli da misi mowafeebi g.b.). am
-
grigol bendeliani
16
mamebma Cauyares safuZveli CvenTan kenobitur cxovrebas. maT aaSenes monastrebi, romlebmac qarTveli xalxis kulturis istoriaSi Zalian didi da mniSvnelovani roli iTamaSesโ(feraZe 2006: 142-144). rogorc vxedavT, wm. asureli mamebis moRvaweoba iyo kenobituri saxis da maT didi roli Seasrules eris kulturul ganviTarebaSi, daaarses samonastro kerebi, romlebic qarTuli swavla-ganaTlebis kerebic gaxdnen, amitomac qarTveli istorikosebi yovelTvis gansakuTrebul yuradRebas uTmoben maT, gansxvavebiT im anaqoretebisgan, romelTa Rvawli, rogorc aRvniSneT, idumali askeziT suliwmidis madlis moxveWaSi mdgomareobda.
meoTxe saukuneSi saqarTvelos istoriaSi mniSvnelovani movlena moxda โ mis kvlav mosaqcevad Rirsi deda nino Camovida.
samwuxarod, Zalian mwiri cnobebi mogvepoveba meoTxe saukunis saqarTveloSi moRvawe sasuliero pirebis Sesaxeb, Tumca es mcire cnobebic sakmao warmodgenas gviqmnis saqarTveloSi arsebuli qrstianuli cxovrebis gadmosacemad.
pirvel rigSi SevexebiT 325 wlis nikeis1 pirvel msoflio saeklesio krebas, romelsac saqarTvelodan ori episkoposi eswreboda โ stratofile pitiunteli (biWvinTeli) da trapezunteli domne (domnusi) . savaraudod, isini, maTi saxelebis mixedviT, saqarTveloSi moRvawe berZeni mRvdelTmTavrebi arian.
cota mogvianebiT saqarTveloSi vxedavT episkopos ioanesa da mRvdel iakobs sxva Tanxmleb sasuliero pirebTan erTad, romlebic imperatorma konstantinem mcxeTaSi gamoagzavna (Satberdis krebuli 1979: 322).
aseve arsebobs mosazreba, rom saqarTveloSi imyofeboda wminda evstaTi antioqielic. amis Sesaxeb istoriis mecnierebaTa doqtori l. tyeSelaSvili wers: CvenTvis antioqiis eklesiis warsuli mniSvnelovania, radgan, Zveli qarTuli tradiciiT, ierarqiulad swored antioqiis eklesias eqvemdebareboda saqarTvelos eklesia.
zogierTi iziarebs informacias evstaTi antioqielis saqarTveloSi mosvlis Sesaxeb. mkvlevarTa meore nawili ki amas gadaWriT uaryofs, radgan erTob saeWvod gamoiyureba is faqti, rom aRniSnuli informacia
1โ โ แแแแแโ(แแแ แซ.โฮฮฏฮบฮฑฮนฮฑ,โแแฃแ แฅ.โฤฐznik)โโโแซแแแแโแแแ แซแแฃแแโแแโแแแแแแขแแฃแ แโแฅแแแแฅแโแแชแแ แโแแแแแจแ.โแแฆแแกโแแแแแฅแ,โแฅแแแแฅแโแแโแ แแแแแโแแฃแ แฅแแแแกโแแฃแ แกแแกโแแ แแแแแชแแแจแ.โแฅแแแแฅแโแแแแแแ แแแแกโแแแแแฅแแกโแขแแแกโแแฆแแแกแแแแแโแกแแแแแแ แแแ.
-
17
IV-V saukuneebis saqarTveloSi da ucxoeTSi moRvawe qarTveli sasuliero pirebi
mxolod XII saukuneSi Cndeba. amis Sesaxeb azrs gamoTqvamen: efrem mcire, nikon SavmTeli, arsen beri da ruis-urbnisis krebis Zegliswera. sergi gorgaZis azriT ki, pirveli mRvdelTmTavari, romelic saqarTvelom bizantiidan miiRo, evstaTi antioqieli ar yofila, aramed igi am ukanasknelis xelTdasxmuli da misive samwysos erTi wevrTagani unda yofiliyo (tyeSelaSvili 2012: 21-25). miuxedavad imisa, rom danamdvilebiT ar SegviZlia vTqvaT, iyo Tu ara wminda evstaTi saqarTveloSi namyofi, erTi faqti mainc ueWvelia โ wminda evstaTis dros saqarTvelosa da antioqiis eklesiebs Soris kavSiri arsebobda.
xsenebuli sasuliero pirebis garda, leonti mrovelis istoriaSi mravali ucnobi sasuliero piri moixsenieba.
mirianis Zem - mefe baqarma โganamravlna mRdelni da diakonniโ (qarTlis cxovreba 1955: cxovreba qarTvel mefeTa), baqarisa da mis meuRlis Sesaxeb ioane rufusi wers: โRvTismoSiSebis iseT simaRleze avidnen, rom isini, Tumca mefuri modgmisani iyvnen, TavianTi mefobis ganmavlobaSi monazonis asketur cxovrebas misdevdnen (georgika 1964: 249-250). mefis daxasiaTebidan vxedavT, rom qristianuli asketuri cxovreba meoTxe saukuneSi sakmaod iyo gavrcelebuli.
es ar aris gasakviri, radganac mefe baqarma โaRaSena eklesia wilknisaโ (qarTlis cxovreba 1955: cxovreba qarTvel mefeTa), romlis maxlobladac aRmoCenilia samarxi, samarxi ki miuTiTebs, rom iq berTa gansasvenebeli iyo. 1979 w. arqeologiuri kvlevis centris mcxeTis arqeologiurma eqspediciam (xelmZR. a. afaqiZe) soflis aRmosavleTiT, 1,5 km-is daSorebiT IV-V ss-is akldama Seiswavla. akldamaSi qristianuli wesiT (gulaRma gaSotili, TaviT dasavleTiT) dasvenebuli iyo sudaraSi gaxveuli 8 mamakacis ConCxi. akldamis kedlebze SemorCenilia jvris gamosaxulebebi, agreTve wiTeli da Savi saRebaviT Sesrulebuli oTxpwkariani berZnuli warwera: โme tikasma da berma (ฮทฯฯ ฯฮฑฯฯฮทฯ) , Cemma amba faranusesma gavakeTeT es akldama Tlili qvebisagan CvenTvis. papriupasi (?) isdigerdesi (?) aseve aq ganisvenebenโ (yauxCiSvili T. 1982: 134-148). akldamis gverdiT gamovlinda gvianantikuri xanis ormosamarxebi da qvis samarxebi, romlebSic micvalebulebi dakrZalulni iyvnen qristianuli wesiT, Tixis sarecelze. (gamyreliZe 2011:611).
-
grigol bendeliani
18
mkvlevari q. diRmelaSvili samarxis Sesaxeb wers: โdasavleT kedelze Sesrulebuli berZnuli warweris mixedviT, akldama vinme tikass da monastris winamZRvar faranusess auSenebiaT da gankuTvnili yofila oTxi adamianisTvis, Tumca mcire intervalis Semdeg kidev oTxi daukrZalavTโ (diRmelaSvili 2012: T.II). saxelebi, romlebic realurad aris warweraSi, berZnul-romauli warmoSobis araa, magram berZnuli formiT arian gadmocemuli. savaraudod, aRdgenili saxelebi, iranuli warmoSobis unda iyos. warweris Sinaarsis, teqstis agebulebis, asoTa moxazulobis safuZvelze TariRdeba IV-V saukuniT (yauxCiSvili T. 2000: 214). wilknis samarxis arseboba, Tavisi arqeologiuri aRmoCenebiT, naTlad metyvelebs, rom meoTxe saukunis saqarTveloSi monazvnuri cxovreba arsebobda, sadac isaqisti mamebi jgufurad moRvaweoben.
baqaris memkvidrem - mirdatma - โdaadginna mRdelni moZRurad klarjTaโ da mis cxovrebaSi moxseniebuli aris episkoposi iakobi da episkoposi iobi (qarTlis cxovreba 1955: cxovreba qarTvel mefeTa). mirdati varaz-baqarma Secvala . varaz-baqaris Semdeg taxtze adis misi simamri Trdati, โda amis-ze mokuda episkoposi iakob, da dasua mis wil eliaโ (qarTlis cxovreba 1955: cxovreba qarTvel mefeTa).
aseve, unda aRiniSnos, rom 381 wlis konstantinepolis msoflio saeklesio krebaze damswre pirebs Soris meufe anania (jafariZe) qarTvel episkoposebsac asaxelebs: โmeore msoflio krebis kanonebs qarTvelma episkoposma pantofilem moawera xeli. Cvenamde moRweulia II msoflio krebis xelismomwer 150 episkoposTa sia, maT Sorisaa โponto amisiis olqidan pantofile iberieliโ. zogierT xelnawerSi pantofiles nacvlad weria โponsife iberieliโ an โpasifil iberieliโ. am krebis xelismomweri episkoposebi qalaqebis eTnikuri kuTvnilebis da saxelwodebebis mixedviT moixsenebian, aseve amis mixedviT, rogorc Cans, berZnul-romauli kulturuli arealis gareT mcxovreb xalxTa episkoposebs zogjer eTnikuri saxelebiT moixseniebdnen. iberebi anu qarTvelebi aRniSnul dros cxovrobdnen mTel aRmosavleT SavizRvispireTSi. iberebi, cxadia, cxovrobdnen ponto amisiis olqSic. xmelTaSuazRvispireTidan Savi zRvis aRmosavleT sanapiromde vrceli regionebi dasaxlebuli iyo qarTvelTa jgufebiT. maTgan iyo pantofile iberieli Tu saqarTvelodan (politikuri iberiidan),
-
19
IV-V saukuneebis saqarTveloSi da ucxoeTSi moRvawe qarTveli sasuliero pirebi
CvenTvis ucnobiaโ (jafariZe 2003: Tavi II). sainteresoa, meoTxe saukunis cnobili asketi evagre pontoeli (346-
399), romlis qarTuli warmoSoba berZnul da koptur literaturaSia damowmebuli (kekeliZe 1960:544). e. WeliZe amis Sesaxeb wers: sxva rom araferi, qarTvel mkvlevarTa azriT, es pirovneba, SesaZloa, kapadokieli mamebis msgavsad saqarTvelosTan dakavSirebuli yofiliyo genetikurad, Tumca evagre pontoeli gaxlavT bizantieli avtori (WeliZe, video saubari : 292).
rac Seexeba mexuTe saukunis saqarTvelos, miuxedavad, qveynis politikurad rTuli mdgomareobisa, aq aqtiuri qristianuli cxovreba iyo da am saukuneSi moRvawe sedarebiT meti qarTveli sasuliero piria cnobili.
mexuTe saukuneSi saqarTvelos ramdenime gamorCeuli mefe hyavda, magram qarTuli eklesiis winaSe yvelaze didi damsaxureba wminda vaxtang gorgasals miuZRvis. swored mefeTa cxovrebis aRweraSi mraval pirdapir da irib miTiTebas vxvdebiT saqarTveloSi moRvawe sasuliero pirebis Sesaxeb. zogierTi maTgani saxeldebiT aris moxseniebuli, zogierTi ki - saxelis gareSe.
mexuTe saukunis dasawyisSi mirdati gamefda, mis dros โdaipyres qarTliโsparsTa,โ...โxoloโnaTesavniโmefeTaniโdarCesโแดevsaโkaxeTisasa,โdaโsแณmonโepiskoposiโmaTโTana-veโโ(qarTlisโcxovrebaโ1955:โcxovrebaโqarTvel mefeTa).
misi memkidre arCili gaxda, man โyovelsa qarTlsa Sina ganamravlna mRdelni da diakonni da msaxurni eklesiaTaniโ (qarTlis cxovreba 1955: cxovreba qarTvel mefeTa). sainteresoa, vin igulisxmeba eklesiis msaxurebSi? eseni ar arian arc episkoposebi da, TavisTavad, arc mRvdlebi da diakvnebi. aq mematiane gulisxmobs maTze dabal safexurze myof eklesiis msaxurebs; SesaZloa, aq igulisxmebodnen kerZo-diakvnebi an wignismkiTxvelni, an saerTodac samonazvno dasi, radgan monazvnebi aucileblad iqnebodnen mexuTe saukunis saqarTveloSi.
arCilis Semdeg ki samefo taxtze wminda vaxtang gorgaslis mama - mirdati avida, romelmac sagduxti moiyvana colad. โsagduxt dedofalman gamoikiTxa sjuli qristesi: rameTu qmarman misman mohguarna kacni sjulisa mecnierni, da uTargmanes saxareba uflisa
-
grigol bendeliani
20
Cuenisa ieso qristesiโ (qarTlis cxovreba 1955:cxovreba vaxtan gorgaslisa). aRniSnul istoriaSi yuradRebas ipyrobs dedofalTan misuli rjulis mecnierni, romlebmac dedofals saxareba uTargmnes. vin iyven sjulis mecnierebi? savaraudod, eseni RmrTivganbrZnobili adamianebi iyvnen, romlebic, im periodis samefo karTan daaxloebuli sasuliero pirebisgan gansxvavebiT, sulierebis ufro maRal safexurze idgnen, amitomac aseTi mniSvnelovani saqmisTvis, rogoricaa dedoflis gaqristianeba da WeSmarit gzaze moqceva, samefo kari am adamianebs mouwodebs. gasaTvaliswinebelia, rom arc arCil mefe da arc misi Ze mirdati, romlebic sakmaod arian ganswavluli saRvTo sjulSi, aseve arc mravali episkoposi Tu sasuliero piri, romelic im periodSi samefo karis irgvliv msaxurobda, ar cdilobda am misiis Sesrulebas, aramed am misias sjulis mecnierebs akisrebda. am adamianebma dedofals โuTargmanesโ anu ganumartes saxareba. TiTqmis SeuZlebelia, rom aRniSnul sjulis mecnierebSi ganswavluli saero mecnierebi vigulisxmoT, romlebic qristianuli mwignobrobiT iqnebodnen dakavebulni, radganac am periodSi qristianuli mwignobruli mecniereba aseT doneze naklebsavaraudoa, rom yofiliyo. swored sagduxtma moiwvia saberZneTidan miqael episkoposi (qarTlis cxovreba 1955:cxovreba vaxtang gorgaslisa).
vaxtangis mefobisas ki mefe sabrZolo eqspediciaSi wminda grigol RvTismetyvelis mowafeebs: petre mRvdelsa da samoel monazons gaicnobs da maT saqarTveloSi wamoiyvans. Semdeg wminda mefe cdilobs saeklesio damoukideblobis mopovebas da am mizniT saqarTveloSi antioqiidan kidev 12 episkoposi Camodis. โantioqelman patriaqman akurTxna Tormetni episkoposni... mcxeTas mefeman vaxtang aRaSena eklesia mociqulTa, sueti cxoveli, da mun Sina dasues petre kaTalikosad da samoel episkoposad mcxeTasave saepiskopososa. da dasua erTi episkoposad klarjeTs, eklesiasa axizisasa; erTi artans, eruSeTs; erTi - javaxeTs, wundas; erTi - mangliss; erTi - bolniss; erTi - rusTavs; erTi - ninowmidas, ujarmis karsa, romeli gorgasalsa aReSena; erTi - Werems, missave aRSenebulsa; erTi - CeleTs; erTi - xornabujs da erTi - agaraks, romel ars xunans gamarTebiT. Semdgomad missa aRaSena eklesia niqozisa sagzebelsa Tana cecxlisasa. da dasua episkoposi, sada-igi efla guami wmidisa
-
21
IV-V saukuneebis saqarTveloSi da ucxoeTSi moRvawe qarTveli sasuliero pirebi
raJdenisi, romeli iwama sparsTa mier wyobasa vaxtangissaโ (qarTlis cxovreba 1955:cxovreba vaxtang gorgaslisa).
rogorc vxedavT, wminda mefem ramdenime axali saepiskoposo daaarsa da axlad nakurTxi episkoposebi iq dasva. es kaTedrebia:
1) klarjeTSi - axizis kaTedra. dakavSirebulia axizis cixesTan, romelic wminda vaxtangma ganaaxla. mdebareobs TurqeTSi, mdinare artanujiswylis marcxena napirze.
2) eruSeTSi - artaanis kaTedra. axlandeli TurqeTis saxelmwifoSi. moicavda teritorias arsianis qedsa da nialis vels Soris.
3) javaxeTSi โ wundis kaTedra; wunda โ istoriuli qalaqi javaxeTSi, misi uZvelesi centri. axlandeli aspinZis raionis sof. naqalaqevisa da mis mimdebare teritoriaze.
4) manglisi โ daba TeTriwyaros municipalitetSi, mdebareobs TrialeTis qedis samxreT kalTaze, mdinare algeTis marcxena napirze.
5) bolnisi โ qvemo qarTlis centralur nawilSi mdebareobs. 6) rusTavi โ rusTavi qvemo qarTlis mxaris yvelaze msxvili
qalaqia. qarTlis cxovrebis uZvelesi avtori leonti mroveli qalaq rusTavis mSeneblobas qarTvelTa winapris, qarTlosis cols miawers. rusTavis istoriaSi mniSvnelovani cvlilebebi moxda IV saukunis meore naxevridan.
7) ninowmindaSi โ ujarmis karTan. ujarma โ istoriuli cixe-qalaqi saqarTveloSi. mdebareobs sofel ujarmis CrdiloeTiT 4 km-is daSorebiT, mdinare ivris marjvena napirze. vaxtangma ujarma Tavis erT-erT rezidenciad aqcia, swored iq aResrula wminda mefe.
8) Weremi โ mdebareobs gurjaanis raionSi, gomboris qedis Crdilo-aRmosavleT kalTaze. qalaqi V saukuneSi daaarsa mefe vaxtang gorgasalma . V saukunis bolos, iranis jaris mier darbevis Semdeg ufro daqveiTda.
9) CeleTi anu JaleTi โ mdebareobda amJamad daba sionis wyliT datboril midamoebSi.
10) xornabuji โ istoriuli qarTlis samefos erT-erTi provinciis, kambeCovanis centri. xornabujis nangrevebi SemorCenilia axlandeli dedoflis wyaros raionuli centris maxloblad.
11) agaraki, romelic xunanis pirdapiraa. xunani โ mxare istoriul
-
grigol bendeliani
22
aRmosavleT saqarTveloSi, moicavda teritorias mdinareebis pasansusa da ZegamCais Soris (axlandeli azerbaijanis teritoria).
12) niqozi. sofeli aRmosavleT saqarTveloSi, Sida qarTlis mxaris goris municipalitetSi. goridan 30 kilometri. niqozi daarsa vaxtang gorgasalma warmarTuli salocavis adgilze, sadac dakrZaluli iyo sparselebisagan wamebuli raJdeni.
mexuTe saukunis qarTlis eklesiis meTaurebis Semdegi sia gvaqvs: svimeon I daaxl. V s.-is dasawyisidan 20-ian wlebamde, Semdeg - mose, iona, ieremia, grigol I, basil I, mobidani, iovel I, miqael I, da petre I - qarTlis pirveli kaTalikosi, romelic samoel I Secvala (ssek 2011:10).
aRsaniSnavia, rom mexuTe saukunis moRvawis, wminda SuSanikis cxovrebaSic vxedavT ramdenime sasuliero pirs, naSromis avtori - iakob xucesi, afoc episkoposs axsenebs, romelic pitiaxSis saxlis episkoposadaa moxseniebuli da aRniSnavs, rom episkoposi im dros iq ar imyofeboda โ wasuli iyo viRac wminda kacis saxlSi an monasterSi da iakobic Tan axlda: โxolo episkoposi ... afoc, ara mun iyo, aramed vanad kacisa visame wmidisa misrul iyo kiTxvad raแฒsameโsityแณsa.โdaโmeca,โxucesiโdedoflisaโSuSanikisi,โTanavhyvandiโepiskopossa masโ (WeliZe 2005 : 5-8). aRniSnuli wminda kaci Cveni varaudiT, aris didi sulieri gamocdilebis mqone beri, romelsac episkoposi sulier rCevas ekiTxeboda, da romelsac SeiZleba im dros ecxovra an saxlSi an monasterSi, radgan, rogorc e. WeliZe aRniSnavs, sityva โvaniโ saxlsac niSnavs da monastersac (WeliZe 2005: 50-51). aRniSnul sakiTxs exeba mkvlevari a. jiqiac, igi ambobs, rom es โwminda kaciโ yovelgvari saeklesio xarisxis gareSea moxseniebuli. saeklesio xarisxis SemTxvevaSi iakobi mas aucileblad Sesabamisi tituliT moixseniebda, โ rogorc mas Cvevia, magram aq mas ucnobi ubralod โwminda kacadโ hyavs moxseniebuli (jiqia 2010:159-162). am mosazrebas Cvenc viziarebT da vTvliT, rom es โwminda kaciโ mexuTe saukunis saqarTveloSi moRvawe erT-erTi anaqoretia. garda amisa, wminda SuSanikis cxovrebaSi moxseniebulni eseni arian: samoel da ioane episkoposebi (WeliZe 2005: 19).
sagulisxmoa, rom mexuTe saukuneSi ori msoflio saeklesio kreba gaimarTa da orive maTganSi qarTveli episkoposebis monawileoba
-
23
IV-V saukuneebis saqarTveloSi da ucxoeTSi moRvawe qarTveli sasuliero pirebi
dasturdeba: 431 wlis efesos krebis momzadebaSi monawileoba miuRia egreTwodebuli qarTlis โsparsuli nawilisโ episkopos ieremias. โiberieli ieremiaโ yofila nestorianelTa winaaRmdeg mebrZoli. Tavis Tavs igi ase uwodebs: โieremia urhaeli, qarTveli marTlmadidebeli, yaribobis gamo Tavisianebsa da samSoblos daSorebuliโ (jafariZe 2003: T. III). rac Seexeba meoTxe msoflio saeklesio krebas: zogierTi cnobiT qalkedonis krebis muSaobaSi monawileoba miuRia sebastopolis (nikofsiis) episkoposs. qalkedonis krebis xelismomwer episkoposTa Soris aseve dasaxelebulia โatarve trapezunteliโ. maSasadame, istoriuli saqarTvelodan qalkedonis krebas ori episkoposi eswreboda (jafariZe 2003: T. IV).
sainteresoa, rom IV-V ss-Si qarTvel sasuliero pirTa da asketTa moRvaweobis kvali wminda miwaze da antioqiaSic sCans.
wminda mefe mirians, ierusalimSi piligrimobis dros, imperator konstantinesgan ierusalimis maxloblad samSeneblo adgili miuRia da iq jvris monasteri augia. jvris monastris meoTxe saukuneSi qarTvelTa mflobelobas sxvadasxva wyaroebze dayrdnobiT adasturebs wminda grigol feraZe sakuTar naSromSi โucxoel piligrimTa cnobebi qarTveli berebisa da qarTuli monastrebis Sesaxebโ da wminda kirion saZagliSvili naSromSi - โiveriis kulturuli roli ruseTis istoriaSiโ (kirioni 2009: 25). e. gabiZaSvili wers: โpalestinis IV-V saukuneebis monastrebSi qarTvelTa moRvaweobis faqti eWvs ar iwvevsโ (gabiZaSvili 2010a:19), sxvagan ki, timoTe gabaSvilis cnobis Tanaxmad, aRniSnavs, rom saqarTvelos urTierTobas palestinasTan uZvelesi tradiciebi aqvs. timoTe gabaSvilis cnobiT, jvaris monastris adgili moipova wminda ninos mier ierusalimSi wargzavnilma mirian mefem (gabiZaSvili 2010b:56). samwuxarod, CvenTvis ar aris cnobili IV saukunis palestinaSi moRvawe sasuliero pirebis saxelebi.
am movlenebidan aSkaraa, rom wminda miwaze qarTvelTa ltolvas wmida ninos dros unda Cahyroda safuZveli, mexuTe saukuneSi ki es mogzauroba aqtiur fazaSi gadadis, amis naTeli dadasturebaa wminda SuSanikis martvilobaSi arsebuli movlena, kerZod, saubaria im faqtze, rodesac dedofalTan sparsi mogvi qali midis da misgan gankurnebas iTxovs. wminda dedofali mas qristianobaze moaqcevs da etyvis:โโmivedโierusalแฑmdโdaโganswmidneโganborebisaโmagisganโSenisaโโ
-
grigol bendeliani
24
(WeliZe 2005:26).mexuTe saukuneSi ucxoeTSi myof qarTvelTagan yvelaze metad
petre iberma gaiTqva saxeli. petre iberis anu murvanos ufliswulis Sesaxeb biografiul cnobebs vpoulobT leonti mrovelis mefeTa cxovrebaSi, ioane rufusTan da zaqarias avtorobiT Sesrulebul naSromSi. am cnobebis Tanaxmad, is qarTveli ufliswuli iyo. murvanosi dabadebula 411 wels (sxva mosazrebiT โ 409 wels) (jafariZe 2001: T. II). konstantinepolSi mZevlad myofi murvanosi ramdenime qarTvelTan erTad palestinaSi gaipara. maT Soris miTridate lazisa da zaqaria qarTvelis yofna wyaroebiTaa dadasturebuli. juanSeris Tanaxmad: โSemdgomad amissa saflavsa uflisasa miiwivnes, da mun aRkuecil iqmnes monazonebad da aRaSennes monasterni da qsenoniโ (qarTlis cxovreba 1955: cxovreba vaxtang gorgaslisa).
petre iberma da ioane lazma ierusalimsa da palestinaSi ramdenime monasteri aaSenes, agreTve โ egvipteSic (jafariZe 2001:T.III). petre ibers hyavda sxvadasxva erovnebis mimdevrebi, maT Soris qarTvelebic, romelTac samSoblodan petresTan CahqondaT ambebi. mis mierve agebul sastumro saxlSi maspinZlobda Tvistom piligrimebs, aarsebda maTTvis savaneebs, tovebda iq qarTulad Sedgenil memorialur nawerebs. igi 490 wels zRvispira q. iamnias gareubanSi gardaicvala (xurcilava 2018: 35). samwuxarod, am monastrebSi moRvawe qarTvelebis saxelebic ar aris cnobili.
unda aRiniSnos, rom wminda miwaze mravalma qarTvelma imogzaura da SeZlebisdagvarad Seiswavla iq arsebuli qarTuli monastrebis kvali. am mxriv didi wvlili gaswies wminda grigol feraZem, al. cagarelma da mravalma sxvam.
cagareli wers: aRsaniSnavia, rom mexuTe saukuneSi wminda miwaze arsebobda ara erTi qarTuli monasteri, sadac iyo saxli stumrebisTvis da sadac SeiZleba yofiliyo mTargmnelobiTi saqmianoba, rac Zalian esaWiroebodaโmaSindelโqarTulโeklesiasโ(ะฆะฐะณะฐัะตะปะธโ1888:โ37).
wminda grigol feraZec wminda miwaze qarTvelebis aqtiuri moRvaweobis sakmaod mniSvnelovan cnobebs gvawvdis, kerZod: uflis saflavis eklesiisken mimaval gzaze mravali Zveli monasteria. ramdenime aseTi monastris gverdiT unda Camevlo. pirveli quCa marcxniv, patara borcvze gadadis da franciskanelTa monastrisken mivyavarT.
-
25
IV-V saukuneebis saqarTveloSi da ucxoeTSi moRvawe qarTveli sasuliero pirebi
am monasters โsan salvadoresโ eZaxian. franciskelebi ar uaryofen im faqts, rom igi erT dros qarTvelebs ekuTvnoda. savaraudoa, rom es aris yvelaze Zveli qarTuli monasteri, daarsebuli me-5 saukuneSi petre iberis mier (feraZe 2016: T.3).
aRsaniSnavia, rom meeqvse saukuneSi imperatorma iustinianem wminda miwaze 20 monasteri aRadgina, maTgan erT-erTi qarTuli iyo, aqedan gamomdinare, a. cagareli askvnis, rom Tuki meeqvse saukunis monasters aRdgena esaWiroeboda, maSin is gacilebiT adre unda yofiliyo aSenebuli (ะฆะฐะณะฐัะตะปะธ 1888: 37).
wminda miwaze qarTveli berebis moRvaweobis Sesaxeb sakmaod saintereso kvleva awarmoa b. xurcilavam, romlis naSromic - โqarTvelTa nakvalevi wminda miwazeโ sakmaod mniSvnelovan cnobebs gvawvdis. igi istoriul da arqeologiur wyaroebze dayrdnobiT wers: israeleli arqeologebi, faqtiurad, yovlewliurad axal-axal aRmoCenebs akeTeben, erT-erTi maTgania monasteri -โfurtaโ, romelic 2002-2004 wlebSi ierusalimis SemogarenSi, umm leisunad wodebul arabul dasaxlebaSi arqeologis, j. zeligmanis mier warmoebuli gaTxrebisas aRmoCnda. es monasteri me-7 saukuneSi daiqca. arqeologiurma gaTxrebma mraval sxva mniSvnelovan masalasTan erTad akldamac aRmoaCina. akldamaSi gamovlinda qvis filaze amoRaruli asomTavruliโwarwera:โโeseโsamarxoแฒโiohaneโfurtavelโโepiskoposisaแฒโqarTvelisaแฒโ,โ romelicโ me-5-6โ saukuneebiTโ daTariRdaโ (xurcilavaโ2018: 41-45).
aRsaniSnavia, rom mexuTe saukuneSi qarTvelebi antioqiaSic arian. netari Teodorite kvireli wminda svimeon mesvetis (ufrosi) cxovrebaSi aRniSnavs: โwminda svimeonTan mravali adamiani midioda, ara mxolod Cveni qveynis mcxovrebni, aramed ismaitelebic, sparselebic da maTi xelqveiTi somxebic da iberielebicโ (ะคะตะพะดะพัะธั ะะธััะบะธะน 1996: XXVI, 11).
aRniSnul sakiTxze msjelobs d. kldiaSvili, igi wers: โqarTvelebis xSir mimosvlaze (igulisxmeba antioqis; โ g.b.) da wminda svimeonisadmi gansakuTrebul damokidebulebaze aseve miuTiTebs is gamorCeuli Tayvaniscema, romelsac adgili hqonia saqarTveloSi. amis damadasturebelia rogorc garejuli saxviTi tradicia (wm. svimeonis freskuli gamosaxulebebi), aseve arqeologiuri masala โ
-
grigol bendeliani
26
vercxlis medalioni wm. svimeonis da marTas gamosaxulebebiT garejis monastrebidan. am medalionis msgavsi nimuSebi jer kidev wm. svimeonis sicocxleSi didi raodenobiT mzaddeboda sakvirvel mTaze da iq Casuli mlocvelebisTvis umniSvnelovanes evlogias warmoadgenda (kldiaSvili 2001:84).
wminda miwaze qarTvel berTa aqtiurad moRvaweobis Sesaxeb wminda saba ganwmedilis cxovrebidanac vigebT. wminda saba ganwmedili sikvdilis win (532 w.) daweril anderZSi sagangebod aRniSnavs, rom mis monasterSi โiberielebicโ arian (โliturgikuli xelnawerebiโ). meeqvse saukuneSi wminda miwaze sakmaod mravali qarTveli beri moRvaweobs, romlebsac sakuTar mSbliur enaze sxvadasxva saRvTismsaxuro wignebic aqvT. meoTxe saukuneSi dawyebuli qarTul-palestinuri kavSiri gagrZelebuli da sakmaod gaZlierebulia.
aRniSnuli movlenebi adasturebs, rom ara marto saqarTveloSi, aramed mis sazRvrebs gareTac uamravi sasuliero piri da monazoni moRvaweobda.
-
27
IV-V saukuneebis saqarTveloSi da ucxoeTSi moRvawe qarTveli sasuliero pirebi
Georgian clergymen who in the 4th-5th centuries
resided and worked beyond Georgia
Rรฉsumรฉ
Many Georgian and foreign historical records contain ac-
counts about the lives and activities of Georgian clergymen
who resided and worked in Georgia and beyond her in the
4th-5th centuries. It should be noted that the names of many
of them are known to us but those of many others are not.
Besides the lives of bishops and clergy, various historical re-
cords and archaeological discoveries testify to a dynamic life
and labour of monks and nuns in this period. In effect, the
Church in Georgia was very strong in the 4th-5th centuries
and many of the Georgian clergy lived in the Holy Land and
in Antioch.
-
grigol bendeliani
28
gamoyenebuli literatura
1. gabiZaSvili 2010 a - gabiZaSvili enriko. โSromebi, I tomiโ. Tbilisi, 2010 w.
2. gabiZaSvili 2010 b - gabiZaSvili enriko. โSromebi, II tomiโ. Tbilisi, 2010 w.
3. gamyreliZe 2011 - qarTlis cxovrebis topoarqeologiuri leqsikoni. Seadgina g. gamyreliZem, Tbilisi, 2011 w.
4. georgika 1964 - georgika t. II. gamosca simon yauxCiSvilma. Tbilisi, 1964 w.
5. kekeliZe 1960 - kekeliZe korneli, Zveli qarTuli literaturis isto-ria, tomi I, Zveli mwerloba. Tbilisi, 1960 w.
6. kirioni 2009 - kirion episkoposi, โiveriis kulturuli roli ruseTis istoriaSiโ. gamosacemad momzadda Semoqmedis dedaTa monasterSi arqi-mandrit nikolozis (Rlonti) locva-kurTxeviT. 2009 w.
7. kldiaSvili 2001 - samonastro cxovreba udabnoSi - gareja da qris-tianuli aRmosavleTi. saerTaSoriso simpoziumis masalebi, Tbilisis universiteti, 2000 wlis seqtemberi. garejis kvlevis centri. Sromebi. xelmZR. z. sxirtlaZe. Tbilisi, 2001 w.
8. sek 2011 - saqarTvelos eklesiis kalendari 2012. saqarTvelos sapatri-arqos gamomcemloba. Tbilisi, 2011 w.
9. tyeSelaSvili 2012 - tyeSelaSvili levan. saqarTvelos eklesiis avtoke-faliis istoriis ZiriTadi sakiTxebi. quTaisi, 2012 w.
10. feraZe 2006 - wminda mRvdelmowame grigol feraZe, bermonazvnobis dasawyisi saqarTveloSi - T. WumburiZis gamokvleviT da redaqciiT. Tbilisi, 2006 w.
11. feraZe 2016 - feraZe grigol, ieriqonis vardebi, wminda miwasa da siriSi mogzaurobis dRiuri. red. T. mgalobliSvili, Tbilisi, 2016 w.
12. yauxCaSvili 2000 - yauxCaSvili TinaTin, saqarTvelos, berZnuli warwerebis korpusi. Tbilisi, 2000 w.
-
29
IV-V saukuneebis saqarTveloSi da ucxoeTSi moRvawe qarTveli sasuliero pirebi
13. Satberdis krebuli 1979 - Satberdis krebuli X saukunisa, b. gigin-eiSvilisa da e. giunaSvilis gamocema. Tbilisi, 1979 w.
14. WeliZe 1996 - WeliZe ediSer, wminda grigol palama, wminda mTis tomosi memyudroeTa Sesaxeb, Jurnali โgza sameufoโ, N 1(4). 1996 w.
15. WeliZe 2005 - Zveli qarTuli saeklesio literatura, t. I. Zeglebi Targmna, gamosacemad moamzada da sqolioebi daurTo ediSer WeliZem. gamomcemloba โaxali ivironiโ. Tbilisi 2005 w.
16. xurcilava 2018 - xurcilaba beJan, qarTvelTa nakvalevi wminda miwaze, Tbilisi 2018.
17. jafariZe 2003 - mitropoliti jafariZe anania, โmsoflio saeklesio krebebi qarTvel episkoposTa monawileobiTโ. Tbilisi, 2003 w.
18. jafariZe 2001 - mitropoliti jafariZe anania, petre iberi - marTl-madidebeli episkoposi. Tbilisi, 2001 w.
19. jiqia 2010 - jiqia a., religiis istoriis sakiTxebi, I, Tbilisi, 2010 w.
20. ะฆะฐะณะฐัะตะปะธ 1888 - ะฆะฐะณะฐัะตะปะธ ะ. ะะฐะผััะฝะธะบะธ ะณััะทะธะฝัะบะพะน ััะฐัะธะฝั ะฒ ะกะฒััะพะน ะะตะผะปะต ะธ ะฝะฐ ะกะธะฝะฐะต, ะกะฐะฝะบั-ะะตัะตัะฑััะณ 1888.
-
grigol bendeliani
30
internetresursebi
1. diRmelaSvili 2012 - diRmelaSvili q., qristianuli simbolika I-VI ss-is saqarTveloSi. Tbilisi, 2012. saunje. ge
2. โliturgikuli xelnawerebiโ - โliturgikuli xelnawerebiโ, xelnawerTa erovnuli centris ZiriTadi bibliografia, geomanuscript.ge
3. moqcevaแฒโ qarTlisaแฒโ 1979โ -โ moqcevaแฒโ qarTlisaแฒ,โ Satberdisโ krebulisโ1979 wlis gamocemidan. http://www.amsi.ge/
4. qarTlis cxovreba - qarTlis cxovreba. simon yauxCiSvilis gamocema. tomi 1. Tbilisi 1955 w. Amsi.ge
5. javaxiSvili 1979 - javaxiSvili ivane, qarTveli eris istoria, t I, Tbilisis universitetis gamomcemloba, 1979 w. www. Amsi.ge
6. ะคะตะพะดะพัะธั ะะธััะบะธะน 1996: ะะปะฐะถะตะฝะฝัะน ะคะตะพะดะพัะธั ะะธััะบะธะน. ะััะพัะธั ะะพะณะพะปัะฑัะตะฒ, ะธะปะธ ะะพะฒะตััะฒะพะฒะฐะฝะธะต ะพ ัะฒัััั ะฟะพะดะฒะธะถะฝะธะบะฐั . ะะฐะปะพะผะฝะธะบ 1996. www. Azbyka.ru
7. qarTvel wmidanTa cxovrebani - โqarTvel wmidanTa cxovrebaniโ, Tbili-si, 2004 w. Orthodoxy.ge
8. WeliZe, videosaubari - WeliZe ediSer, 257โe radiosaubari qristianuli literaturis Sesaxeb. library.church.ge
9. WeliZe, videosaubari - WeliZe ediSer, 292-e videosaubari evagre pon-toelis Sesaxeb. library.church.ge
-
31
saba gelaSvili
wm. andria kriteli
`sityuaY lazaresaTKs, oTx-dRe momkudrisa,
romeli-igi aRadgina ufalman~
Zveli qarTuli Targmani
(teqsti da gamokvleva)
-
32
xelmZRvaneli filologiis mecnierebaTa
doqtori nino meliqiSvili
-
wm. andria kriteli `sityuaA lazaresaTYs...~
33
winasityva1
แแ แแ แแแแ แแแขแแ แแ แจแแ แแก, แ แแแแแแแช แแแแ แ แแแ แจแแแกแ แฃแแแก
แฅแ แแกแขแแแแฃแแ แแแขแแ แแขแฃแ แแก แจแแฅแแแแกแ แแ แแแแแแแ แแแแจแ, แแ แ-แแ แ แแแแแ แฉแแฃแ แแแแแแก แแแแแแแก แฌแ. แแแแ แแ แแ แแขแแแ (660-740 แฌแฌ.). แแแกแ แฐแแแแแแแแ, แ แแแแ แช แฉแแแก, แกแแแแแแ แแแฆแแแ แแ แแขแแ แฃแแ แแแญแแ แแงแ แฌแแ แแแแฅแแฃแแ. แแกแแแ แแแแแแ, แแแฎแแแฌแแแ แกแขแแแแ แแแแแแ แฉแแแ. แจแแแแแ แกแแแ แแแแ แแแแจแ แจแแแแแแแฃแแแ แฆแ แแ แกแแฆแแแแกแแแขแงแแแแ แแ แแแแแแ แแ-แแกแแแขแฃแ แ แกแฌแแแแแแแแ. แแ แฐแแแแแแแแ แฃแแแแแกแ แแแฌแแแ, แ แแแแแแช แฌแ. แแแแ แแ แแ แแขแแแก แแแฃแแแแแก, แแฆแแแแ แฏแแ แแแแแ แแแแแฃแชแแแแแแ.
แฌแแแแแแแแแ แ แแแจแ แแแจแ แจแแแแแ แฌแ. แแแแ แแ แแ แแขแแแแก แฐแแแแแแ แแแ แแแแ แแแแแ แแก แจแแกแแฎแแ: โแกแแขแงแฃแแฒ แแแแแ แแกแแแณแก, แแแฎ-แแฆแ แแแแแฃแแ แแกแ, แ แแแแแ-แแแ แแฆแแแแแแ แฃแคแแแแแโ2. แแฎแแฃแแแแ แแ แแแแแ แฎแแแแแฌแแ แแแแ แแแฆแฌแแฃแแ, แ แแแแแแแแแ แแแฎแ แแฃแกแฎแ แฃแซแแแแแกแแ - XI-XIII แกแแฃแแฃแแแแแแก แซแแแแแแก แฌแแ แแแแแแแแแ.
แฐแแแแแแ แฃแแแ แฌแแ แแแแฅแแฃแแแงแ แแแแ แแแ แฎแแแก แแแ แแแแจแ, แแแแแ แแก แจแแแแแก. แจแแแแแ แกแแก แแแแแแแแกแฌแแแแแแ, แแก แแแแแแก แกแแฎแแ แแแแก XI แแแแจแ แแแแแแชแแแฃแ แแแแแแก แแฎแแแ แแแ แแแแ แแแแแ แแก แจแแกแแฎแแ.
แขแแฅแกแขแ แแแ แแแแแแ แกแแ แแแฌแแแแ แจแแแซแแแแ แแแแงแแก: แจแแกแแแแแ, แซแแ แแแแแ แแ แแแกแแแแแแ แแแฌแแแแแ.
1. แจแแกแแแแแ แซแแแแแ แแแแแแ แแ แซแแ แแแแแ แแแฌแแแแก แแฎแ แแแแกแแแแแก แแแแแแแแแแก. แแฅ แแแขแแ แ แกแแฎแแ แแแแกแแฃแ แแแซแฆแแ แแแแก แฎแแขแแแแแ แแแแ แแแก แแแแแแ แแก, แ แแแแแแช แแ แแแแแ แแแแแขแแขแแแ แแ แงแแแแ แแกแฃแ แแแแก แฃแจแฃแ แแแแแ แแ แฌแงแฃแแแแก.
2.แซแแ แแแแแ แแแฌแแแ แแแแแแก แกแแฎแแ แแแแก 11, 1-44 แแแแแแแแแแก แฆแ แแ แแแแแแแขแแแแก แฌแแ แแแแแแแแแแก แแ แขแแฅแกแขแแก แฃแแแแแก แแแฌแแแก แแแแชแแแก.
3. แแแกแแแแแ, แแกแแแขแฃแ แแแฌแแแจแ, แฌแแแแแแแ แฅแ แแกแขแแแแแแก แกแแแแแฃแแก แจแแแแแแแแก, แแแ แฎแแแก แแแ แแแแแก แฆแแ แกแแฃแแแ แแแขแแ แแแแกแแแ แแแฃแฌแแแแแก, แ แแกแแช แกแแแแแแฃแ แแ แแแแแแแแก แฃแแแแจแแ แแแก.
1โ โ แฌแแแแแแแแแ แโ แกแแแแแแกแขแ แโ แแแจแ แแแโ แแ แแแฃแโ โแแ แแแแแแจแโโ แจแแแแแโ แแแแโ แจแแแแแแแแแ.โแแแแแขแแ แแกแแแฃแโ แแแแแฎแแแแกโ แแฅแแกโ แจแแกแแซแแแแแแแ,โ แแแจแ แแแกโ แกแ แฃแแโ แกแแฎแแโ แแแแชแแแกโ แแแแแแกแแกโแกแแกแฃแแแแ แโแแแแแแแแแกโแแแขแ แแกแขแแแแกแโแแโแแแแแแขแแแแกโแแแแแแ แแแ.
2โ โ แแแ แซแแฃแแโแขแแฅแกแขแโแแแแแชแแแฃแแแ:โโโ ยนEi/j to\n tetrah/meron Laza/ronโ[MaryโB.โCunningham/An-dreasโofโโCreteโฒsโHomiliesโonโLazarusโandโPalmโSunday:โAโCriticalโEditionโandโCommentary/TheโUniversityโofโBirminghamโ1983].
-
saba gelaSvili
34
แฎแกแแแแแฃแแ แจแ แแแ แแ แแแแแแฎแ แแแแ แกแแงแฃแ แแแฆแแแ. แฌแ. แแแแ แแแกแแแแแก แแแแแฎแแกแแแแแแแแ แแญแแแ แแแขแงแแแแแแแก แแแ แแ, แแฅ แแฎแแแแแแ แกแแแแแแ แฆแ แแ แกแแฆแแแแกแแแขแงแแแแ, แแแแแแขแฃแ แแ แแกแแแขแฃแ แกแฌแแแแแแแแก; แฐแแแแแแแจแ แแแแแงแแแแแฃแแแ แกแแแฃแแ แแ แแแแแแขแฃแ แ แจแแแแแ แกแแก แแฅแแแ แขแแฅแกแขแแแแกแแแแก แแแแแฎแแกแแแแแแแแ แขแแ แแแแแแแแแ.
แขแแฅแกแขแก แแ แแแแก แแแแแแแแแแ, แ แแแแแจแแช แแแแแฎแแแฃแแแ แฌแ. แแแแ แแ แแ แแขแแแแก แฐแแแแแแแจแ แจแแกแฃแแ แฅแ แแกแขแแแแแแฃแแ แกแฌแแแแแแแแ แแ แแก แแแแแแ แแ-แแกแแแขแฃแ แ แจแแแแแแแแแ, แ แแแแแแแช แฎแกแแแแแฃแแ แฐแแแแแแ แจแแแชแแแก.
-
wm. andria kriteli `sityuaA lazaresaTYs...~
35
teqstisaTvis
แฌแแแแแ แแแแ แแ แแ แแขแแแแก แฐแแแแแแ โแแแแแ แแกแแแณแกโ แแ แแแแแ แฎแแแแ-
แฌแแ แแแแ แฉแแแแแแแ แแแฆแฌแแฃแแ.1
แซแแแแ แฅแแ แแฃแแ แแแ แแแแแแก แแ แแขแแแฃแแ แขแแฅแกแขแแก แแแกแแแแแแแ แแแแแแ แงแแแแ แจแแแแแแ 6 แฎแแแแแฌแแ แ, แ แแแแแแแช แแแขแแ แแแ แแแแแแแญแแ: A 162 (XI แก., A); A 140 (XII แก., B); A 129 (XIII แก., C); A 613 (XIII-XV แกแก., D ); H 1760 (XV แก., E); S 4930 (XVI แก., F).
แซแแ แแแแ แขแแฅแกแขแแ แแแแฆแแ A แแแขแแ แแ แแฆแแแจแแฃแแ A 162 แฎแแแแแฌแแ แ, แ แแแแแแแช แแแ แฎแกแแแแแฃแแ แฐแแแแแแแก แงแแแแแแ แซแแแแ แแฃแกแฎแแ; แแแแกแแแ, แกแฌแแ แแ แแก แฎแแแแแฌแแ แ แแแแก แแแ แซแแฃแ แแแแแแแแ แงแแแแแแ แแฎแแแก แแ แกแแแแแแ แแแแคแแแ แแแแแฎแแแ.
แขแแฅแกแขแก แแฎแแแแก แแ แแขแแแฃแแ แแแแ แแขแ, แ แแแแแแช 2 แแแแงแแคแแแแแแก แแแแชแแแก:
1) แฅแแ แแฃแ แฎแแแแแฌแแ แแแแแ แแแแแแจแแ แแแฃแแ แแแ แแแแขแแแ แแ แจแแแแจแแแแแ แแฆแแแจแแฃแแ แแแแฅแแก แแ แแแฃแแ แชแแคแ แแแแ - 1, 2, 3 ...
2) แฎแแแแแฌแแ แแก แซแแ แแแแ แขแแฅแกแขแแแ แแจแแแแแ แแแแแแแแฃแแ แแแแแฌแแ แแแ แแ แฎแแแแแฌแแ แแแแแ แแแแแแจแแ แแแฃแแ แขแแฅแแแแฃแ แ แจแแแแจแแแแแ แแฆแแแแจแแแ แแแ แกแแแแแแแ - *, **, *** ...
แขแแฅแกแขแ แแแ แแแ แแคแแแแ แแแแงแแแแ แแแ แซแแฃแแ แฌแงแแ แแก: Mary B. Cun-ningham/Andreas of Creteโฒs Homilies on Lazarus and Palm Sunday: A Critical Edition and Commentary/The University of Birmingham, 1983 - แแแฎแแแแแ.
แแฃ แแ แแกแ แแ แแแแแ แแแแ แแแ แฌแแแแแ แฌแแ แแแแแแ แแ แแ แแ แแแแแ แชแแขแแขแ แ แแแแแแฏแแ แแ แแแแ แแแแ, แกแฅแแแแแจแ แแฎแแแแ แแ แแฎแแ แแฃแแแแแแ. แแแแกแแแ, แฌแแแแแ แฌแแ แแแแแแ แแแฎแแแแแ แชแแขแแขแแแก แขแแฅแกแขแจแ แแแฎแ แแแ แจแ แแคแขแแ แฌแแ แแแแแแแแแ แแ แแ แญแงแแแแแจแ แแกแแแแ, แฎแแแ แแแ แแคแ แแแแแฃแแ แชแแขแแขแแแ แแ แแแขแแ แแก แกแแขแงแแแแ, แ แแแแแแแช แแแ แกแฎแแแแแกแฎแแ แแแ แแแก แแแแฃแแฃแแแแแแก, แแฎแแแแ แแ แญแงแแแแแจแ แแแแแแกแแแ.
แแแแฅแแแก แงแแแแ แฎแแแแแฌแแ แจแ แแแฎแแแแแ แฑ-แก แแแแแงแแแแแ แ-แก แแแชแแแแ, แ แแช แกแฅแแแแแจแ แแแแแแแแแก แแแ แแจแ แจแแแแกแฌแแ แแ (แแแ. แฃแแฃแฑ - แฃแแฃแ; แแแแแขแงแฃแฑแแแแแ - แแแแแขแงแฃแแแแแแ ...). แแก แจแแแแจแแแ แแฎแแแ แซแแ แแแแแแ แฃแฑ แแแแแแแฅแกแก.
1โ โ แแโแแฃแกแฎแแแโแกแ แฃแแโแฉแแแแแแแแแแโแแฎ:โแแแแแซแแจแแแแโ2009:โ196.โ
-
saba gelaSvili
36
แแแแจแแแแแแแแแ แกแแฆแแแแกแแแขแงแแแแ แแแ แซแแฃแแ แขแแ แแแแแแ แแ แแแแแแแ แคแ แแแแแ แจแแกแแแแแแก แแฎแแแฅแแ แแฃแ แแแ แแแแแแแ แแ แแแ แกแฅแแแแแจแ แฉแแแแขแแแแ.
แขแแฅแกแขแแก แซแแแแฅแแ แแฃแแ แแแ แแแแแ แแ แแ แแก แกแแขแงแแแกแแขแงแแแแ แแ แแแข-แแแแแแแ แกแแแฃแกแขแแ แแแงแแแแ แแแ แซแแฃแ แฌแงแแ แแก, แ แแช แแแแแแ แ แแแแแแแก แฅแแ แแฃแแ แแแ แแแแแแก แแแแ แชแแแแจแ แแแแแแฎแแขแแแ. แฅแแ แแฃแแ แขแแฅแกแขแ แแแ แซแแฃแแ แฌแงแแ แแกแแแแ แแ แ แ แแแแฅแชแแฃแแแ, แแ แแแแ แแฎแแแแ แแแ แแแแขแฃแแแ แกแฎแแแแแก.
-
wm. andria kriteli `sityuaA lazaresaTYs...~
37
[A165v] แฌแแแแแกแ แแ แแแขแแ แแกแ แแแแแกแ แฉแฃแแแแกแ แแแแ แแ แแแ แฃแกแแแแแแแแกแ1, แแ แแขแแ แแแแแแ แแแแกแแแแแกแแกแแฒ2, แกแแขแงแฃแแฒ
แแแแแ แแกแแแณแก, แแแฎ-แแฆแ แแแแแฃแแ แแกแ,3 แ แแแแแ-แแแ แแฆแแแแแแ แฃแคแแแแแ*4
1. **แแแแแ แ แจแแแแแ แแแ5 แแฌแแแแแแ แแกแ แจแแกแแแ แแแแแ แแ แแแฃแแแแแก แกแแ แแแแกแ แงแแคแแ, แแ แขแแแแแกแ แแแแฐแแแแแแแก แฆแแ แกแแแแ แขแ แคแแแแแแแณแก6 แกแแแแแแแแกแแแ แแ แฌแแแแแ แแ7 แฏแแ แแแแแกแ แ แแฒแกแแ แฎแแแแแกแแแ, แ แแแแแ-แแกแ แแฌ แจแแแแแแแแแแก. แฃแคแ แแฒแกแฆแ แฌแแแแฒแแแ แแแแแแแแแแฃแ แแ แก แแ แจแฃแแแแ แงแแแแแแ แแฌแแแแแแ แฅแแแฃแ แแ แก, แ แแแแแแแแชแ8 แแแแแแแ แฅแ แแกแขแแกแแ แแแแแซแแแแแแ แแแแแ แแณแกแแแแแ9 แแแแแแแ แแแแแแแแแแ แฅแแแแ แแ แแแ. แแ แแแแแ -แแ แฐแงแแคแก-แ แแแก แแแฃ แแแแแ แกแแญแแแ แแฅแแแแแแก แกแแกแฌแแฃแแ แแแ, แแแก แแแแ แแฆแกแ แฃแแแแฃแแ, แแแฃ แ แแฒ แแ แก แกแแ แแแแฒ แแแ, แแแแแ แจแแแแแแแแฃแแ? แแแแก แงแแแแแกแ แแแแแ แแแแฒ แแฌแแ แฌแแ แแแแฅแฃแแก10 แกแแขแงแฃแแแแ แฌแแกแแแ แแแแฎแ แแแแกแแฒแแ.11
2. แแแแแแแ แฃแแฃแ แแ แฌแแแแ แฌแแแแแกแ แกแแฎแแ แแแแกแแฒ12 แดแแแแ แแแแแฆแแ แแ แกแแฉแแแแฒแกแ13 แแแกแแแ แกแแขแงแณแกแ แแแก แจแแ แแก แแแคแแ แฃแแ แแแ แแแกแขแณ แแแแแแแซแแแ แแ แแแฃแแแแแแแแแ แแแกแฌแ แแคแแแแกแแฒแแ14 แกแแแณแ แแแแแแแกแ แแแก แจแแแแฎแแแ แแ แแแแ แแฆแแแแแแแแ แแแ แแแ แแแแแแ แแก แแกแแแแกแแ แแแซแฆแฃแ แแแแแ, แแแแแแฃแแแแแแ แแแแงแแคแแแ แแ แแแแแแแแแแแแ,15 แฃแจแฃแ แแแแแ แแแแแแแญแแแ แงแแแแแแ, แ แแแแแแ แแแแแแก แแฆแแแแกแแแแฒ แแแกแแแ.16
1โ โ โแแแแ แแ]แแแแ แแ(แแแ แฃแกแแแแแแแแกแโโโD)โABCF.2โ โ แแแแแแ แแแแกแแแแแกแแกแBE.3โ โ แแแแแฃแแ แแกแแฒโC.4โ โ แฃแคแแแแแ]โ+แแฃแแแฃแ แแฎแแ,โแแแแแโAB.โแแแแแโแแฃแแแฃแ แแฎแแโC.5โ โ แจแแแแแ แแโABCE.6โ โ แขแ แคแแแแแโE.7โ โ แกแแแแแแแแกแแแโแแโแฌแแแแแ แแ(แฌแแแแแ แแแแโD)โE.8โ โ แ แแแแแแแโC.9โ โ แแณแกแแแฒโD.10โ โ แฌแแ แแแแฅแฃแโD.11 โ แแแแฎแ แแแแกแแแโF.12 โ แกแแฎแแ แแแแกแโF.13โ โ แกแแฉแแแแกแโDF.14 โ แแแกแฌแ แแคแแแแกแแแโDF.15 โ แแแแแแแแแแแแแฒโF.16โ โ แแแกแแแโโโD.*marg.โD-แจแโแขแแฅแกแขแแกโแฌแแโแฌแแแซแฆแแแ แแแฃแแแโแแแแแแฌแแ แแกโแกแแขแงแแแแ:โแแแแ,โแแแ แแฐแแแกโแแโแแจแแแแแแโ
แแแกแแโแจแแฃแแแแแแกโแฆแแแ แแแแ.โ**marg.โ C-แจแโ แแแแแแโ แแฃแกแฎแ-แฎแฃแชแฃแ แแโ แแแแแฌแแ แแ:โ โแแแแกโ แแฆแแกแโ แแฆแแแโ แแ แกโ แกแแฎแแแแแกโ แซแแกโ
แฅแแ แแคแแแแแแแกแโ แแแแแแแแกแโ แแโ แแแกแแกแโ แซแแแกแโ แแแแ แแแกแ.โ แแโ แแแแแชแโ แแแฃแจแแแแก,โ แฆแแแ แแแแโ แแแแโแชแแแแแแแแณแกโแฐแแแแฎแแกโแฅแ แแกแขแแกโแแแแ แแโแแแกแแแแกแ.โ
-
saba gelaSvili
38
3. แฌแแ แแแแแแแ แแฌ แจแแ แแก แฉแฃแแแกแ แฆแแ แแแกแแฎแแแแแแ1 แแแแแแ, แแฃแแแแ-แแฎแแแแแแ แแแคแแ แฃแแแ2 แแ แแแแแฎแ แแแแแ แแแแแฃแแฅแฃแแแแแแฒ,3 แ แแแแแ-แแแ4 แแแแ แแกแ แแแแงแ แแแ แงแแแแแแ แชแฎแแแ แแแแกแแกแ แแ แแฃแแ แแณแกแ แกแแฎแแ แฆแ แฃแแแแกแ แแฆแแแแฌแ แฌแงแแ แแกแ แแแก แชแฎแแแแแกแแงแแคแแแกแ แแ แแฆแแแแแกแ แแณแแแฆแแแแแแแแ แแกแ แแ แแแ แแแแก แแฆแแแแแแแแแแแแแกแแแแ แแฃแแแกแ5 แฃแคแแแกแ แกแแแแฃแแแแแ6 แแแ แแแแแแชแฎแแแแแแแแแแแแฒ, แ แแแแแ-แแกแ แแฎแแแแ7 แงแแแแแแแแแ แแฆแแฌแแ แแ แแฅแแแ แแแกแแแแแกแ แกแแฃแคแแแแ แแแ แแแแแแแแกแ แกแแกแฌแแฃแแกแ, แแแแก แแแแแ แแก แแแแ แแฆแกแ แฃแแแแฃแแกแ, แแ แแกแ แแ แแขแงแณแก: โแแงแ แแแแแ แฃแซแแฃแ แ แแแแแ แ แแแแแแแแฒแ8, แแแแแกแแแแ แแแ แแแแแกแ แแ แแแ แแแฒแกแกแ, แแแกแ แแแกแแกแโ (แแ. 11. 1). โแแแแแแแแแก แฃแแฃแ แแแกแฃแฒแกแกแ9 แแแแ แแแกแแ แแ แฐแ แฅแฃแแก: แฃแคแแแ, แแฐแ, แ แแแแแ-แแแ10 แแแงแฃแแ แแ, แกแแแฃแ แแ แกโ (แแ. 11. 3). แแกแแ แ แแฒ แแกแ แแแกแฃแก, แแฅแฃแ: โแแกแ แกแแแฃแแแแแฒ11 แแ แ แแ แก แกแแกแแแฃแแแแ, แแ แแแแ แแแแแแแกแแแณแก แฆแแ แแแกแ,12 แ แแฒแแ แแแแแแก แซแ แฆแแแแกแแฒ แแแกแแแโ (แแ. 11.4).
4. แแแแแ แแฃแแแกแดแแ-แแงแแ,13 แแแแแ แแแ แฃแซแแฃแ แแแแฒ แแแแแ แฑแกแ แแแแแแ แกแแแฃแแแแแฒ แแงแ แแฃแแแแแกแแแแ 14 แแแชแแแ แแแแกแ, แ แแแแแกแ-แแกแ แฎแแแฃแแกแ แแแ แซแแกแ15 แแ แแแแแแ แฐแฅแแแแ แแฃแแแแแแแ แจแแแ แแแแแแแแ,16 แจแแแแแ แฆแฃแแแแแแ แฌแแกแแ แแ แจแแแขแแแชแแแฃแแแแแแ17 แแแ แซแ-แฒแกแ18 แแแก แแแกแแกแ แกแฃแแแกแแแ, แ แแแแแฃ แแแ แแแแก แขแณแ แ แแ แแแ แแ แกแแแซแแแ แกแฃแแแกแ - แดแแ แชแแ แแกแ แแแฌแแกแแแแแแ. แแ แแกแ แแงแ แแแแแแ แแแแแ แแก แฃแซแแฃแ แแแแกแแฒ.19 แฎแแแ แ แแแแแ-แแแ20 แแฅแแฃแ แแ แก, แแแแแ แแแ แแ แ แกแแกแแแฃแแแแแ แจแแแแแฎแณแ แแแก, แแ แแแแ21 แแแแแแแกแแแณแก
1โ โ แฆแแ แแแกแแฎแแแแแแ]โแฆแแ แแแกแแแขแงแฃแแแโD.2โ โ แแแคแแ แฃแแแแฒโDF.3โ โ แแแแแฃแแฅแฃแแแแแโDF.4โ โ แ แแแแแโD.5โ โ แแฆแแแแแแแแแแแแแกแแแแโแแฃแแแกแ]โแแฆแแแแแแแแแแแแแกแโแแฃแแแกแแแแโB.โแแฆแแแแแแแแแแแแแกแแแแโโโโโโโโโโแแฃแแแกแแแแโE.โแแฆแแแแแแแแแแแแแกแโแแฃแแแกแโDF.6โ โ แกแแฒแแฃแแแแแโB.โแกแฒแแฃแแแแแโE.7โ โ แแฎแแแแ]โแแแ แขแแโ(แแฎแแแแแแแโ+D)โF.8โ โ แแแแแแแแโF.9โ โ แแแกแฃแฒแกแกแโโโD.10โ โ แ แแแแแโCF.11 โ แกแแแฃแแแแแฒ]โแฃแซแแฃแ แแแแฒโD.12 โ แฆแแ แแแกแ]โแฃแคแแแกแโAB.13โ โ แแฃแแแกแดแแแฒ-แแงแแโD.14 โ แแฃแแแแแกแโF.15 โ แแแ แซแแแโC.16โ โ แจแแแ แแแแแแแแ]โแจแแแแ แแแแแแแแโC.17 โ แจแแแขแแแชแแแฃแแแแแแแแโF.18โ โ แแแ แซแแกแโDF.19โ โ แฃแซแแฃแ แแแแกแโF.20โ โ แ แแแแแ-แแแ]โแ แแแแโโAB.21 โ แแ แแกแแกแแแฃแแแแแโแจแแแแแฎแณแโ(+โแแกแโD)โแแแก,โแแ แแแแโโE.
-
wm. andria kriteli `sityuaA lazaresaTYs...~
39
แฆแแ แแแกแ, แ แแฒแแ แแแแแแก แซแฑ แฆแแ แแแกแแฒ แแแก แแแแ,1 แแแแก แกแแขแงแฃแแกแ แ แแชแ2 แแฅแฃแก แ แแฒแแ แแแคแแ แฃแแแแแฒ3 แแ แซแแแแ แแแแแกแแแฅแฃแแแแแแแฒ, แแแแแ แชแ แแ แ แแแแแแแ แแแแแแแแกแ แแแ แแแแแกแ แกแแขแงแณแกแแกแ, แแ แแฃ แแแแแ แจแแแแแแ แแฅแแแแก4 แฃแฌแแแแ แแกแกแ แแณแกแกแ.
5. แ แแแแแฃ แ แแแแแ แแแแแแแฒ แจแแฃแแแ แกแแฅแแแกแ แแแแก,5 แ แแแแแแ แแแแแ แฅแ แแกแขแ? แ แแฒแฆแแแชแ6 แกแฎแฃแแฒ, แแณแแแแ แฏแฃแแ แแกแ? แ แแแแแฃ แแแแแแแฒ แฅแ แแกแขแแกแ7 แฏแฃแแ แ แแ แก [A166r] แแ แแกแ แแแกแ แแงแ แฌแแแแแแกแฌแแแแแฃแแ แแแแแแแฃแแแแแฒ, แ แแแแแแแ แแกแ แฃแฌแงแแแ แฃแฌแแแแ แแก แงแแแแแแ แกแแฃแแฃแแแแ. แแแแแฒแชแ แแแแก8 แกแแกแฌแแฃแแแกแ9 แฎแแแแแแ แแแฃแแแแแแ แฐแฃแ แแแแ แฏแฃแแ แชแฃแแแฒ10 แกแแกแฌแแฃแแแ แแแฅแแแแแกแแฒ11 แแแก, แ แแแแแแแ-แแแ แแแแแแแแ แฏแฃแแ แ แแ แกแแ แชแฎแณแแ12 แจแแฃแ แแชแฎ-แงแ แแแแแแแกแแแณแก, แ แแแแแ แแแก แแแแ แงแแคแแ แแงแ, แแแแแ แชแ แแขแงแณแก แแแแ แแแ แฆแแแแกแแฅแแแแแแแแแ. แ แแแแแแ-แแแ แแแแแแแแ แแแ แกแแกแฌแแฃแแแ แฎแแแแแกแ13 แแแแ แแแฃแแ แแแแแแ แแแแแก14, แแแแแ แแชแ แแแแ แแแแ แแแแแ แแแแก แแ แแแกแ แกแแกแฌแแฃแแแกแ แฎแแแแแแแ? แแแแแฒแแแแ แแแฆแแชแแแฃ แแ แ แแ แแ15 แแ แแแแแแแแแแ แแแฃ แแชแแ แแแ แกแแฅแแแแแแแแ16 แแงแ แแฆแแแแแแแแฒ แแแฎแแกแ แแฆแแกแ17 แแแงแ แแแแแฃแแกแ แแแฃแแแ แกแ, แ แแแแแ-แแกแ แงแแแแแแ แแแ18 แแแ แแแแฅแแแฃแแแ แฃแแแแแแฃแแแก แแงแ,19 แแแ แแ แแแ แแแ แแแแแแแแแ แแแแแแฃแแแแแฒ20 แกแแกแฌแแฃแแแแฒ,21 แ แแฒแแ แแ แ แแแฅแฃแ,22
1โ โ แแแกแแแแ]โแแแกแแแโCDF.2โ โ แ แแชแโ-โA.3โ โ แแแคแแ แฃแแแแแฒโABE]โแแแคแแ แฃแแแแแฒโCDF.4โ โ แแฅแแแแกโAC]โแแฅแแแแแกโBDEF.5โ โ โแแแกโD.6โ โ แ แแฆแแแชแโD.7โ โ แฅแ แแกแขแแกแกแโBCE.8โ โ แแแแกแโE.9โ โ แกแแกแฌแแฃแแโE.10โ โ แฏแแแ แชแฃแแโD.11 โ แแแฅแแแแแกแโDEF.12 โ แกแแ แชแฎแณแแ]แกแแแฃแแแแโD.13โ โ แฎแแแแแแแโB.14 โ แแแแแแแฃแแ แแแแแแโ(แแแฃแแ แแแแแแโCF)โแแแแแกโ-B.15 โ แแ แชแโแแ แแโD.16โ โ แแแฃโแแชแแ แแแโแกแแฅแแแแแแแแโโF.17 โ แแแฎแแฆแแกแโE.18โ โ แแแ]แแแกโD.19โ โ แแงแ]แแฅแแแโE.20โ โ แแแแแแฃแแแแแฒ]โแฎแแแแโD.21 โ แกแแกแฌแแฃแแแกแโDF.22 โ แแแฅแฃแ]แแแขแงแแแโD.โแแแขแงแแแโF.
-
saba gelaSvili
40
แแแแแ แแแ1 แฃแคแ แแฒแกแฆแ2 แแแแแคแแชแฎแแแแ3 แแ แแแแ แกแแแแ แแขแแก4 แแฅแแแแแแแ. แแแแกแแณแกแชแ แแกแ แแ แก แแแแแแ แแแแชแฎแแแแแฃแแ, แ แแแแแกแแแณแกแชแ5 แกแแแแแแแแ แแณแกแกแ แฃแฌแแแ แกแแแฃแแแแแกแ แแแก, แแแแแ แชแ แแแแแแกแ6 แฏแฃแแ แแกแ แแแแ แแกแ แแแก แแแแแแแกแ แแณแกแแกแแกแ แแ แกแแแฃแแแแแกแ แแแก แแแแแขแงแฃแแแแแกแ, แ แแแแแ แฉแฃแแแแณแก แแแแแแแแ. แ แแแแแฃ แแแฆแแชแแแฃ แแแ แแแ แงแแแแแแ แกแแฃแแฃแแแแ แแฅแฃแแแ แแแแฃแแ แแแแแแแฒ, แแแแแ แชแ แฆแแแ แแกแ แแ แซแแกแ แฆแแ แแแกแแกแ, แแแแแแ แกแกแ7 แแแแแกแแกแ, แแ แแแแ8 แงแแแแแแฌแแแแแกแ9 แแแก แแแแดแแ แชแแแแแแแกแ แแแกแแกแ แแแขแแ แแงแแคแแแแชแ แแแ แดแแ แชแแแ แแแแแแฒ แแแกแ แแแแแแแ แแแกแกแ10 แกแแฎแแ-แแแแแแก แแ แชแฎแแแ แแแแก แแแแแขแงแฃแแแแแแ แงแแแแแกแ แกแแคแแแกแ.
6. แแ แแแแ แแฃแแแแ แแฆแแแแแ แแแแกแ แแแก, แ แแแแแ-แแแ แญแแจแแแ แแขแแแ แแแ11 แแแแแแ แชแฎแแแ แแแแกแแแแ, แฅแ แแกแขแแแแ, แแแฉแฃแแแ12 แฉแฃแแ13 แแ แแฅแฃแ:14 โแฃแคแ แแฒแกแ15 แแแแกแกแ แกแแงแฃแแ แฃแแ แแ แแแแก แแฅแฃแก, แ แแฒแแแแชแ แกแฃแแ แแณแกแ แแแ แแแแแ แแแแแแแ แแ แแณแกแแแแณแก16โ (แแ. 15. 13). แญแแจแแแ แแขแแ,17 แแแ แแแแแแแแ แแแแแ แกแฃแแ แแณแกแ แแแแแแแ แแ แแณแกแแแแณแก,18 แ แแแแแแแ-แแแ แฃแฌแงแแแ, แแแแแ แแแ แแแ แแแ แแชแแ แแแแกแ แแแแแกแ แแแก แแแแ แฅแแแแแแ แกแแกแฌแแฃแแแแแแ แฏแแ แแ แแฆแแแจแคแแแแแแแแ แแ แแกแ19 แแแแแฉแแแแแแฒ แแแฃแแแ20 แฐแฃแ แแแแ แแ แแแ แแแแ แแฆแแแ แแแแฃแแ21 แแงแ แแแแแคแแชแ22 แแ แแซแแแแแ23 แฃแคแแแกแ แกแแแฃแแแแแกแ แแแแแแแแ24 แงแแคแแ แกแแแฃแแแแแแ แแแ แฏแฃแแ แแกแแฒแแ. แแแ แแ แแแก แแแแแแกแ แแแแแแ แงแแแแแแฃแ แ25 แกแฃแแ แแณแกแ
1โ โ แแแแแ แแแโโโD.2โ โ แฃแคแ แแกแฆแโF.3โ โ แแแแคแแชแฎแแแแโF.4โ โ แกแแแแ แแขแแกแโBEF.5โ โ แ แแแแแกแแแณแกโF.6โ โ แแแแแแกแแฒโF.7โ โ แแแแแแ แกแกแ]โแแ แกแกแโD.8โ โ แแ แแแแ]โD;โ+โแจแแโF.9โ โ แฌแแแแแกแโD.10โ โ แแแแแแแฒโแแแกแโD.11 โ แแแโโโDF12 โ แแณแฉแฃแแแโE.13โ โ แฉแฃแแโโโF.14 โ แแฅแฃแโ+โแแแแแ แแแโDF.15 โ แฃแคแ แแกแโF.16โ โ แแณแกแแโF.17 โ แญแแจแแแ แแขแแโ+แแณแโBCE.18โ โ แญแแจแแแ แแขแแโโฆแแณแกแแแแณแกโโโF.19โ โ แแ แแกแโ+โแแ แแกแโF.20โ โ แแแฃแแแแฒโD.โแแแฃแแแแแแโF.21 โ แแฆแแแ แแแแฃแโEF.22 โ แแแแแคแแชแแฒโF.23โ โ แแซแแแแแแกโF.24 ~โโแแแแแแแแโแกแแแฃแแแแแกแโD.25 ~ แงแแแแแแฃแ แโแแแแแแโBCDE.
-
wm. andria kriteli `sityuaA lazaresaTYs...~
41
แแแแแแ แแกแ แแณแกแแกแแแณแก1 แแ แงแแแแแ แฃแจแแจ แแงแ. แฎแแแ แ แแแแแฃ แแแงแฃแแ แ แแงแ แแ แแแแแแแ แแแแแ แแกแกแ, แแแแก2 แชแฎแแ-แฐแงแแคแก แกแแขแงแฃแแฒ แกแแฎแแ แแแแกแแฒ,3 แ แแแแแ4 แแขแงแณแก, แแแแแ แแแ: โแฃแงแฃแแ แแ แแแกแฃแก แแแ แแ แแ แแแฒ แแแกแ แแ แแแแแ แโ (แแ. 11. 5) แแ แแแแแชแ แแงแ แแกแ แแ แกแแแแขแ แแแ,5 แ แแแแแ แกแแงแฃแแ แแ แแฅแแแ แแณแ แแฃแแแแแ แกแแงแฃแแ แฃแแแกแ6 แแแกแแแ แฆแแแแกแ แแ แแแชแฎแแแ แแกแ แฉแฃแแแแกแ แฅแ แแกแขแแกแกแ?7 แแแแแฒแชแ แ แแฒ แกแแแณแ แแแ แแ แก, แฃแแแแฃ แแแแแแแชแ, แแแแแดแแแแแแแ แแแแแแแ8, แแณแกแกแ แแแแแ แ แแแกแแแแกแ แแแกแกแ แฌแแแแแ แแ แแแ, แ แแแแแ-แแแ แงแแแแแแแ แแ แก แแ แงแแแแแแ แจแแ แแก, แแ แแฃแแแแ แแณแกแกแแแแ แแกแแแแ แแฌแงแแแแแแ แแ แแแงแฃแแ แ9 แแงแ แแแแแ, แแแแ แแแแแก แแแ แแแแ แฅแแแแแ แแแ10 แกแแกแฌแแฃแแ แฃแแแจแแแแก11 แงแ แงแแแแแแ แแแ แแแแแกแแแแ แแแแ แฅแแแแแแ แกแแกแฌแแฃแแแ แแแ แแแแแขแแแฃแแแแแแ แกแแแณแ แแแแแแแกแแฒแแ?12
7. โแฎแแแ แแแแแ แชแ แแกแแ, แแแแแ แแแ แกแแแฃแ แแ แก แแแแแ แ, แแแจแแ แแ-แฆแ-แแแแ แ13 แแแแแแกแ แแแก, แกแแแ แแงแ แแ แแฆแโ (แแ. 11. 6). แ แแแแแ-แแกแ แ แแฒแกแแแณแก14 แแกแ แแ แแแแแแ, แแแฃ แ แแแแแกแ แแแแแแแกแแแณแก? แแแ แแ แ แแแแแฃ แฌแแแแฒแกแฌแแ แฃแฌแงแแแ, แแแแแ แแแ แกแแแฃแแกแ แแแก แกแแแฃแแแแ แแแฃแแแแแแ, แแ แแฃแแแแ, แ แแแแแฃ แแ แแแแแแแ แแ แซแแแฃแแแแแ, แ แแฒแแ แแแ แแแ15 แแแกแแแแก แแแก แแแแ แแ แแแ แแแฉแฃแแแแแแแแแกแแฒ. แแแแกแแณแก แแแ แแ แ แแแแงแแแ แฐแแแแแแกแ16 แแแก แแแแแแแแแแ แแ แฃแจแฃแแ แแแแ แจแแฐแ แแชแฎแ,17 แฃแแฃแแแฃ แแแก แฃแฌแแกแแแแแ แฃแฉแแแแก แกแแแแแกแแแ แแแแ แแงแแก แแฆแกแ แฃแแแแแฒ18 แกแแกแฌแแฃแแแ แฉแฃแแแแแแกแแฒ.19
8. [A166v] แแแแกแ แจแแแแแแแแ แฐแ แฅแฃแ แแแฌแแคแแแ: โแฌแแ แแแแแ แแฃแแแแ แฐแฃแ แแแกแขแแแแ,โ แ แแแแแ-แแกแ แฆแแแแแจแฃแแแแแ 20 แฐแงแแคแก แแ แแแแแ แแแแแแแ แแแแกแ
1โ โ แแแแแแแ แแโแแณแกแแแแณแกโD.2โ โ แ แแแแแฃโแแแงแฃแแ แโแแงแโแแโแแแแแแแ โแแแแแ แแกแกแ,โแแแแกโโโF.3โ โ แกแแฎแแ แแแแกแโF.4โ โ แ แแแแแ]โแ แแแแแฃโD.5 ~ แแแแแแชแแฒโแแกแ แแโแกแแแแขแ แแโแแงแโF.6โ โ แกแแงแฃแแ แแแกแโF.7โ โ แฅแ แแกแขแแกแกแ]+แแแกแฃโD.8โ โ แแแแแแแโC]โแแแแแแแแโBDEF.โแแฃแแแแแโA.9โ โ แแแงแฃแแ แ]โแแแฌแงแแแโF.10โ โ แฅแแแแแโแแแโC]โโโABDEF.11 โ แฃแแแกแแแแกโC.12 โ แกแแแณแ แแแแแแแกแแแโDF.13โ โ แแแจแแแฆแโแแแแแแ แโF.14 โ แ แแกแแแณแกโF.15 โ แแ แแแแโE.16โ โ แฐแแแแแแกแ]โแฐแแแแแแกแโA.โแแแแแแกแโF.17 โ แจแแฐแ แแชแฎแแฒโF.18โ โ แแฆแกแ แฃแแแแแโD.19โ โ แฉแฃแแแแแแกแโD.20โ โ แฆแแแแแจแฃแแแแแ แแโD.
-
saba gelaSvili
42
แแแกแกแ, แแแแแ -แแแ แฌแแแแแ แแงแ แแ แแฃแแกแแแแแแแ แแฅแแแแแแแ1 แกแฃแแ แแแกแ แจแแแแฎแฃแแแแกแแแณแก แแแแแแกแ แแ แกแ แฃแแงแแคแแกแแแณแก แกแแแแฃแแแแฒแกแ2 แแแก แแแแแแแฃแแแแแกแ. แแแ แแ แแแฌแแคแแแ แแแฃแแแก แแ แฐแ แฅแฃแแก: โแ แแแ! แแฌแฆแ แแแซแแแแแแก แจแแ แฐแฃแ แแแแ แฅแแแกแ แแแแ แแแแ แแ แแฃแแแแ แแฃแแแ แแแฎแฃแแ-แ?โ (แแ. 11. 8) แกแฃแแแแแแแแแกแแแ แแงแแแแก แกแแขแงแฃแแแ แแกแ แแ แฃแคแ แแฒแกแฆแ3 แคแ แแแแแกแ แฃแแแชแ แแแแกแแแ. แ แแแแแแ-แแแ แฃแแฃแแแฃแแชแ แแชแแ4 แจแแกแแซแแแแแ แกแแฅแแแกแแฒ5 แแแก, แแ แแแชแ แแกแ แแ แซแแแ-แฃแฉแแแ แกแแฅแแ6 แแแ, แแ แชแแแชแ แฃแดแฃแแแแแก แดแแแแ แแกแแแแแแ แแ, แกแแชแแแฃแ แแงแแคแแแแ7 แกแแฉแฃแแแแกแ แแแแแกแ8 แแ แแฃแแแแแแแกแ แฃแซแแฃแ แแแแกแแแ. แแแแก9 แแแแ แแฃแแแแ, แ แแแแแฃ แฏแแ แแ แแแแแฃแแแแแแชแ แแงแแแแก แกแแ แฌแแฃแแแแแแแ แแ แแแก แแแแ แกแแแแ แแแแ แแแแชแแแแแแแก แจแแจแแแ, แแแแแฒแชแ แแฌแงแแก แแแกแกแ10 แแแแแ แ แกแแขแงแฃแแ แกแแขแงแณแแ แแกแแแแแแ แแแ: โแแฌแฆแ แแแซแแแแแแก แจแแ แฐแฃแ แแแแ แฅแแแกแ แแแแ แแแแ แแ แแฃแแแแ แแฃแแแ แแแฎแฃแแ-แ11?โ (แแ. 11. 8) แแแฃแแ แแแกแฃ แแ แฐแ แฅแฃแ แแแ12: โแแ แ แแแแ แแแขแแ แแแแแ แแ แแแ-แ13 แแฆแแกแแแ? แฃแแฃแแแฃ แแแแแ แแแแแแแก แแฆแแกแ, แแ แ แฃแแ แแฃแแแก, แ แแแแแฃ แแแแแแกแ แแแแก แกแแคแแแกแแกแ แฎแแแแแก. แฎแแแ14 แฃแแฃแแแฃ แแแแแ แแแแแแแก แฆแแแ, แฃแแ แแฃแแแก, แ แแแแแฃ แแแแแแ แแ แ แแ แก แแแก แจแแแ15โ (แแ. 11. 9-10). แแกแ แกแแขแงแฃแแแ แแแแแกแฌแแแแแแแแ แฌแแ แแแแฅแฃแแ แแแแแฆแ แแแแแแแ แแชแแ แแแแกแ แงแแคแแแแกแ แแแก แแแแแกแ, แ แแแแแกแ แจแแแ แแแแแแ16 แแงแ แแ แแแแแแกแแฎแแแ17 แงแแแ แแณแกแแกแ แแแก แฏแฃแแ แชแฃแแแกแ.
9. แฎแแแ แจแแแแ แแ แ18 แแแแแงแแแแแแ แแ แก, แ แแฒแแ19 แแฆแแ แแฃแแแกแดแแ-แฐแงแ20 แแแแแ แแ แญแแจแแแ แแขแแแแฒ, แ แแแแแ-แแแ แแแแแฃแแ แฌแงแแแแแแแก แแแก, แ แแแแแ
1โ โ แแฅแแแแแแแ]โแแงแโD.โแแฅแแแแแแโE.2โ โ แกแแแแฃแแแแกแโF.3โ โ แฃแคแ แแกแฆแโDF.4โ โ แแชแแแฒโF.5โ โ แกแแฅแแแกแโDF.6โ โ แฃแฉแแแ]โ+โแกแแฅแแโF.7โ โ แกแแชแแแฃแ แแงแแคแแแแโโโD.8โ โ แแแแแกแแแโE.โแแแแแกแแฒโF.9โ โ แแแแโE.10โ โ แแแกแโF.11 โ แแแฎแฃแแแแฒโF.12 โ แแแโโโCDEF.13โ โ แแ แแแโE.14 โ แฎแแแ]โแ แแแแแฃโC.15 โ แจแแแแฒโF.16โ โ แแแแแแ]โแงแแคแแโF.17 โ แแแแแแกแแฎแฃแแโABE.18โ โ แแ แแฒโABCE.19โ โ แ แแฒแแ]โแ แแแแแฃโD.20โ โ แแฃแแแกแดแแแฒ-แฐแงแโD.โแแฃแแแกแดแแ-แงแโE.
-
wm. andria kriteli `sityuaA lazaresaTYs...~
43
แแแแแแแก1 แแแแกแ2 แกแแฎแแ แแแแกแกแ แแ แแแแแแกแ แแแก แแแแ แแ แ แฃแแ แแฃแแแก แฌแแ แชแแแแแ แคแแ แดแแกแแฒแแ3 แฅแแแกแ แแแก แฐแฃแ แแแแแ แกแ,4 แแแแแฒแแแแ แฎแแแแแแแก5 แแแ แแแแแแกแ แแแแก แกแแคแแแกแแกแ, แ แแแแ แแ แก แฅแแแแแแแแฒ แกแแฎแแ แแแแกแแฒ.6 แฎแแแ แแแแแแ แกแแคแแแกแแฒ7 แฅแ แแกแขแ แแ แก, แ แแแแแ-แแแ แแขแงแณแก: โแแ แแแ แแแแแแ แกแแคแแแกแแฒโ (แแ. 8. 2). แแ แแฃแแแแ, แแฃแแแกแดแแ-แฐแงแ8 แแแแแแ แฅแแแแแแแแฒแชแ แแแ แกแแฎแแ แแแแกแแฒ9 แแ แแฆแแแจแแแแฒ แแแ แแแแแแกแฆแแแแกแแฒ แแ แฌแแกแ แแแแแแแ แแแฅแแแแฅแแแแแกแแฒ,10 แแแแแ -แแแ แแฅแฃแแฃแ แแ แก, แแแแแ แแแ: โแแกแ แแ แแ แฌแงแแแแแแแ แแแแแแ แแฅแฃแแแ แฌแแแแจแ แแแชแแโ (แแ. 5. 16), แแ แจแแแแแแแ แแแแกแ.11
แฎแแแ แฆแแแแ แแฃแแแกแดแแ-แงแแ12 แฃแฉแแแแแแแฒ13 แแแ แจแฏแฃแแแกแแฒ,14 แ แแแแแกแ แแแแ แฃแแฃแแแฃ แแแแแ แแฎแแแแ แแแก แแแกแแแแแแก แแ แกแแฎแแแ แแแแ แแแแกแ แแแแแแแก แแ15 แแฉแ แแแแแ แฎแแแ แจแฏแฃแแแกแแแ16 แแแฐแงแแแแแแแก, แแกแแแแแแ แ-แแแ แแแแแแฎแฃแแแแก แฅแ แแกแขแแกแ, แแแแกแ แแแก แจแแแ แแแแแแแกแแกแ, แแแแแแ แแกแ แฌแแแแจแ แแแแกแ, แ แแแแแแ แแแแ แแแแแ แแงแแแแก แฃแ แฌแแฃแแแแแแแ. แแแแแ แฃแแฃแ แแแแแแฎแฃแแแแก? แแแ แแ แแกแ แแ, แ แแแแแก แแ แ แแฅแฃแแแแก แแแก แจแแ แแก แแแแแแ แแแแแแกแแฒ,17 แ แแแแแกแ แแแแ แฌแแ แแแแแแแแแก แแฉแ แแแแ แจแฏแฃแแแกแแฒ,18 แ แแแแแฃ แแแแแ แแแ แแฉแ แแแ แแฅแแแ แแแแแแ แฌแงแแแแแแแแ แกแฃแแแกแแฒแแ,19 แ แแแแแ-แแแ แแฅแฃแแแ แจแฏแฃแแกแ20 แแแก แฌแแ แแแแกแแกแ. แฎแแแ แแฃแแแแ แแฉแ แแแแแชแ แแแ แฃแฉแแแ แแฅแแแแแแก แกแ แฃแแแแ แกแแฎแแ แฃแแแแแแแแ แแแ แแแแแแแ แแแแแแกแแฒแแ.21
10. แแฃแแแแ แแฆแแ แแฃแแแกแดแแ-แฐแงแ แแฃแฃแแฃแ แแ แแกแแชแ, แ แแแแ แแ แก แกแแกแฌแแฃแแแ แแฆแแแแ แฌแงแแแแแแแฒ แแ แแแก แแแแ แ แแแ แแฃแแแ แแแแแแแแแฃแแแแฒ22
1โ โ แแแแแแแกโDF.2โ โ แแแแกแโ+โแแแกโD.3โ โ แคแแ แดแแกแแแโDF.4โ โ แฐแฃแ แแแแแ แแแกแโD.5โ โ แฎแแแแแกโCEF.6โ โ แกแแฎแแ แแแแกแโDF.7โ โ แกแแคแแแกแโF.8โ โ แแฃแแแกแดแแแฒ-แงแแโD.9โ โ แกแแฎแแ แแแแกแโDF.10โ โ แแแฅแแแแฅแแแแแกแโDF.11 โ แแแแกแโโโD.12 โ แแฃแแแกแดแแแฒ-แงแแโD.13โ โ แฃแฉแแแแแแแฒ]โแฃแฉแแแโแงแแคแโF.14 โ แกแฏแฃแแแกแโDF.15 โ แแโโโF.16โ โ แกแฏแฃแแแกแแแโD.โแกแฏแฃแแแกแแแแฒโF.17 โ แแแแแแกแโF.18โ โ แกแฏแฃแแแกแโF.19โ โ แกแฃแแแกแแแโDF.20โ โ แกแฏแฃแแกแโF.21 โ แแแแแแกแแแแฒโF.22 โ แแแกโแแแแ แโแแแโแแฃแแแโแแแแแแแแแฃแแแแฒ(แแแแแแแแแฃแแแโDF)โโE.
-
saba gelaSvili
44
แแกแแแแกแแ แแแแกแ แแแแแ แฌแงแแแแแแแฒ,1 แ แแแแแแ แแแแ แแแงแกแ แจแแแ แแแแแแแแแก แแแแแแ2 แแ แแแแแแ3 แแ แแ4 แฐแฃแ แแแแแแแแแ,5 แแ แฃแคแ แแฒแกแฆแ6 แงแแแแแ แแแ แฅแฃแแงแแแแฒ7 แฐแฃแ แแแกแขแแแแกแแฒ,8 แ แแแแแกแ-แแแ แแ แฆแแ แ9 แกแแขแงแณแ แแแแฎแ แแแแฒ แ แแฒแแ แฃแดแแแ แกแแแณแ แแแแแแแแ แฅแแแแแแแแกแแฒ,10 แแ แแแแ แ แแแแแฃ11 แแณแ แแแ แจแแ แแก แแฅแแแแแแแ แงแแแแแแแ แแแแชแฎแแแแแฃแแแ.
แฎแแแ แฆแแแแ แแฃแแแกแดแแ-แฐแงแ แจแคแแแแแแฒแชแ แแแ แฐแฃแ แแแแ แจแแกแแแ แแแแแแกแแฒ,12 แ แแแแแกแ แแแแ แแแแแแแแแก แแฃแแแแ13 แกแฃแแแ แแแแแแแ แแ แแ แแแ แแกแ แจแแแแแฎแณแแก, แฃแแแชแ แแแแฒ แแ แกแแแ แแฑ, แแแแแ -แแแ แแฅแฃแแฃแ แแ แก, แแแแแ แแแ แแ แ แชแแแก, แแ แชแ แแฃแแแกแดแแ-แงแแแก, แ แแแแแฃ [A167r] แแแแแกแ แจแแแ แแแแแแแก.14 แแ แ แฎแแแ แแแแ, แ แแแแ15 แแ แ แแแแแแก แแแฎแแแแแฒ16 แแแแแแกแ แแแก, แแแแแกแ แจแแแ แแแแแแ แฌแงแแแแแแฃแแกแ, แแ แแแแ แแ แชแแฆแ แกแแกแฌแแฃแแแแแแ แจแแแแแแแแก,17 แ แแแแแแ แแแฆแแชแแแฃ แกแฎแฃแแฒ แแ แแ แแฒ, แแ แแแแ แกแแแ แแแแฑ แแแ แกแแแณแ แแแแแแแแแฒ18 แฏแแ -แแงแ แแแ-แงแแคแแ แแแแแฅแชแแแแแแ แแแแแ, แ แแแแแแ-แแแ แญแแจแแแ แแขแแ แฆแแแแกแ แแแแกแแแแกแแแฃแ แแฅแแแแแก, แ แแแแแแแแชแ แฃแ แฌแแฃแแแแแแแ แแแแแแ แแฅแแแ แฅแ แแกแขแ แแแ แจแแแ แแแแแแแกแ แแ แแแแ แกแแชแแฃแ แแแแกแ,19 แแ แแกแ แแงแแแ แกแแขแงแณแกแ แแแกแแณแก, แแแแแ แแแ:20 โแ แแแแแ แแแแแแแก แแฆแแกแโ. แฎแแแ แแแแกแ แจแแแแแแแแ แแขแงแณแก แแแฎแแ แแแแแ:
11. โแแกแ แฐแ แฅแฃแ แแ แแแแกแ แจแแแแแแแแ แแฅแฃแ: แแแแแ แ, แแแแแแแ แแแ แฉแแแแแ, แแแแซแแแโ (