GERİLLAHALKLA İLİŞKİLER

SENA ERMAN

142514031

Gerilla Halkla İlişkiler Nedir?

Yaratıcı ve düşük maliyetin önem kazanması ile birlikte halkla ilişkiler

uygulamalarında yeni uygulamalar ortaya çıktı. İlk defa Michael Levine tarafından

temeli atılarak literatüre giren gerilla halkla ilişkiler, gerilla yaratıcılık ve gerilla

pazarlama kavramları ile yoğrularak pazarlama amaçlı halkla ilişkiler

uygulamalarında öne çıkmaya başladı. Levine tarafından gerilla halkla ilişkiler,

etkili, hızlı, yenilikçi ve yaratıcı halkla ilişkiler yaklaşımı şeklinde açıklanmaktadır.

Gerilla halkla ilişkiler deyimi ile birlikte kullanılan gerilla yaratıcılık kavramı ise, halkla ilişkilerin alanına Jay Conrad Levinson tarafından kazandırılmıştır. Gerilla yaratıcılık kavramının özü, kampanya konseptinin herkesin anlayabileceği biçimde bir sembol, bir sözcük, ses ya da bir davranış biçimi olarak iletiye dönüştürülmesidir. Gerilla yaratıcılığın kaynağını müşteri, tüketici, sektörü, toplum ve günlük olaylar oluşturmaktadır. Yaratıcılık, pazarlama amaçlı halkla ilişkilerin işletmeler tarafından katma değer olarak algılanması sonucunda pazarlama iletişiminin köşe taşı haline gelmiştir.

Gerilla halkla ilişkiler ve gerilla yaratıcılık kavramlarının biraraya gelmesiyle gerilla

pazarlama kavramı ortaya çıktı. Jay Conrad Levinson tarafından literatüre giren

gerilla pazarlamanın amacı çok küçük bütçeler ile dikkat çekici ve etkili pazarlama

çalışmaları yapmaktır. Yaratıcı fikirler ve şaşırtıcı yaklaşımlar ile daha küçük

gruplara marka bilincini ve tüketim alışkanlıkları kazandırmak bu pazarlama

tekniğinin hedeflerindendir.

Gerilla Halkla İlişkilerin İşletmelere Kazandırdığı Bazı Avantajlar

Düşük maliyetli etkin iletişim

Az kaynakla daha fazlasını yapma

Ortaklaşa hareket

Etkin kaynak dengelemesi

Alternatif dağıtım kanalları kullanma

Alternatif medya kullanma

Network

Daha fazla hayalgücü

Ürün ve servise odaklanma

IKEA

TARİHÇESİ

1920'ler

Ingvar Kamprad beş yaşında iken yakın komşularına kibrit satmaya başlar, yedisine

geldiğinde bisikletini kullanarak daha uzak çiftliklere ulaşır. Kibritleri Stockholm’den

topluca ucuza alabileceğini ve onları birer birer çok düşük fiyatla satıp, iyi bir kâr elde

edebileceğini anlar. Satışları kibritten başlayarak çiçek tohumları, tebrik kartları,

yılbaşı ağacı süsleri, daha sonra da kurşun ve tükenmez kaleme kadar çeşitlenir.

1940'lar-1950'ler

Ingvar Kamprad 17 yaşında iken babası O'na çalışmalarında başarılı olduğu için ödül olarak para vermiştir. Ingvar da bunu kendi işini kurmakta kullanır. IKEA kısaltması, adı ve soyadının baş harfleri (I.K.) ile büyüdüğü köy ve çiftlik adlarının baş harflerinden oluşur: Elmtaryd (E) ve Agunnaryd (A). IKEA düşük fiyatlı kurşun kalemler, cüzdanlar, resim çerçeveleri, masa servis örtüleri, saatler, mücevherat ve naylon çorap satmaktadır.

Kamprad’ın evi yakınındaki ormanlarda yerli mobilyacılar tarafından mobilya üretimine başlanır. Sonuç olumludur ve ürün gamı giderek genişler.

IKEA kurucusu, bir katalog yaparak daha fazla mobilya satmayı düşünür. Sonuçta bugün bildiğimiz IKEA kataloğu doğar.

İlk galerinin açılması, IKEA konseptinin gelişimi için önemlidir. Çünkü müşteri, satın almadan önce ilk kez IKEA ev mobilyalarını burada görecektir. Galeri açma fikri IKEA’nın ana rakibi ile arasındaki fiyat savaşından doğar. Fiyatları düşürdükçe kalitenin korunması zorlaşır ama IKEA bu galeriyi açarak düşük fiyatlı ürünlerinin işlevlerini ve kalitesini halka açıkça gösterme şansı bulur. Bu yenilik bir başarı olmuştur. Halk, parasına göre en iyi ürünü seçmeye başlar.

IKEA’nın demonte tasarım fikri, rakiplerinin IKEA’yı boykot etmeleri için IKEA’ya mal verenlere yaptıkları baskılar sonucu doğdu. Yassı koli buluşu ise IKEA’nın ilk çalışanlarından birisinin bir LÖVET masanın bacaklarını sökmesiyle başladı. Böylece masa araca kolay sığacak ve taşıma sırasında hasar görmeyecekti. Bu buluştan sonra yassı koli ve demonte fikirleri, konseptin bir parçası oldu.

1960'lar-1970'ler

İlk IKEA restoranı, İsveç Älmhult’daki IKEA mağazasında açılır. İsveç dışında ilk IKEA mağazası Oslo’da açılır. Pahalı olmayan, çabuk eskimeyen ve işlenmesi kolay bir malzeme olan sunta IKEA’ya çok uygundu. 1969’da mimar Åke Fribryter PRIVAT kanepeyi tasarladı. PRIVAT, sunta üzerine beyaz lake iskelet ve tekstil tasarımcısı Sven Fristedt’in kahverengi çiçek desenli kreton kumaşından yapılma bir kılıftan oluşuyordu. Bu kanepe, düz çizgilerinin güzelliği ve inanılmaz düşük fiyatıyla çok başarılı bir ürün oldu. Olle Gjerlöv-Knudsen ve Torben Lind’in birlikte tasarladığı SKOPA sandalye için imalatçı seçmek çok kolaydı. Gerçi bu seçim bazılarını çok şaşırttı. Çünkü bu sandalyenin, esasında plastik kova üreten bir imalatçı tarafından üretilmesine karar verildi. Böylesine alışılmışın dışında bir üretimin ise tasarımın şekil ve işlevini tehlikeye atmasına izin verilmedi. BILLY kitaplık, bir IKEA klasiği olarak ürün yelpazesine katıldı.

1980'ler

Bir diğer IKEA klasiği KLIPPAN kanepe, 1980'lerde üretildi. KLIPPAN kanepe hem çocukların tüm işkencelerine dayanacak kadar sağlam hem de uzun masallar sırasında uyuyup kalacakları kadar yumuşak. Kılıfı çıkarılıp makinede yıkanabiliyor.Düşük fiyatlı ve kullanışlı LACKsehpa, oda kapılarında kullanılan bir teknikle üretildiğinden, normalden çok daha sağlam ve daha hafif. "Karkas-kaplama" denilen bu sandviç tekniği yıllardır birçok IKEA ürününde kullanılıyor. STOCKHOLM serisi mobilyalar piyasaya çıkar. IKEA mobilya tasarımlarında huş ağacı, deri ve kreton kumaş gibi bazı çok sevilen malzemeleri kullanarak bir seri üstün kaliteli mobilya yapar. Bu seri, yüksek etiket fiyatı dışında üstün kaliteli klasiklerden beklenen her şeye sahiptir. STOCKHOLM serisi, İsveç Üstün Tasarım Ödülü’nü kazanır. IKEA kataloğunun tirajı dokuz dilde 45 milyona ulaşır.

1990'lar

IKEA Grubu, şirket ve çalışanlarının işletme içinde yapılan tüm faaliyetlerde çevre sorumluluğunu almalarını sağlamak için çevre politikası geliştirir.

IKEA kendi hızar atölyesini ve üretim fabrikalarını edinir ve ahşap esaslı mobilya ve ahşap elemanları üretmek üzere Sweedwood sanayi grubunu kurar.

Yalnızca çocukların en çılgın hayal alemlerine ev sahipliği yapmak için değil, aynı zamanda en çılgın oyunlarına da dayanacak kadar sağlam bir seri çocuk mobilyası piyasaya sunulur. Tüm ürünler sağlam, esnek malzemelerden yapılmış ve güvenlik nedeniyle köşeler yuvarlatılmıştır. Milano Mobilya Fuarı sırasında piyasa çıkan PS, POST SCRIPTUM’un kısaltmasıdır ya da bir başka deyişle IKEA’nın tasarım dünyasına en son katılan mobilyalardır. IKEA PS koleksiyonu, IKEA’nın tasarım değerlerini paylaşmasının bir yoludur: Düşük fiyata biçim ve işlevsellik. IKEA, kişisel beğenilerini genel beğenilerden üstün görenlere karşılık duygusal, eğlenceli ürünler yaratmak üzere PS serisi tasarımcılarını yeni kreasyonlarında özgür bırakır.IKEA Grubu, savaşta yanan Kosova’daki okulların tekrar yapımına, çocuklar için eğitim malzemesi sağlanmasına ve eğitmenlerin özel eğitimine yardımcı olmak üzere UNICEF ve "Çocukları Koruyun" fonlarına bağışta bulunur.

2000'ler

İsveç ve Danimarka’da e-alışveriş başlar. Günümüzde bir çok ülkedeki IKEA’larda online alışveriş yapılmaktadır. IKEA Grubu, IKEA Demiryolları Şirketi vasıtasıyla kendi demiryolu işletmesini devreye sokar. Tren İsveç Älmhult ile Almanya Duisburg arasında haftada bir kez gidiş-dönüş seferi yapar. 2004’te demiryolları işletimi IKEA’nın bu güzergâhı kullanmaya devam etmesi ile birlikte bir dış firma tarafından devralınır. Demiryolunu kullanmak, IKEA malzemeleri ve ürünlerinin sürdürülebilir taşımacılığını artırır ve halen IKEA’nın önemli bir parçası olmaya devam eder. IKEA, Polonya’daki fabrikada duralit ve sunta üzerinde doğrudan model mobilya üretiminin ilk imalatçılardan birisi olur. Bu tekniğe "ahşap-üzerine-baskı" denir.2002’de küresel koruma örgütü WWF (Dünya Doğayı Koruma Vakfı) ve IKEA Grubu tüm dünyada öncelikli orman bölgeleri sorumluluğunu tanıtmak üzere güçlerini birleştirirler.

Bu iki kuruluş orman sorumluluğunun gelişimini desteklemek üzere bir seri küresel ve bölgesel orman projeleri başlatır. ABD’nin New Haven kentindeki IKEA mağazası, IKEA Grubu’nun 200’üncü mağazası olarak açılır. İlk IKEA mağazası, İstanbul Ümraniye’de açılır.Ya en çılgın fikirler en akıllı çözümler olsaydı? Beşinci IKEA PS koleksiyonu "Ya …olsaydı" sözcüğü altında piyasaya çıkar. 28 tasarımcı içinde malzeme, tasarım, işlev ve teknikler konusunda 'buluş'un kilit sözcük olduğu bir mobilya serisi geliştirirler. Bu seri, menteşeli halılar ve ayak yastıklarından tutun da, tişört biçiminde yastıklara ve ahşap-plastikten sallanan yemek sandalyelerine kadar her şeyi içerir. IKEA, mağazalarında satılan gıda çeşitleri içindeki 150 üründen yaklaşık yüzde 30’unu kapsayan, kendisine ait bir gıda markası piyasaya çıkarır. Bu seri, İsveç tarifleri ve geleneklerine dayalı gıda ürünleri üzerine odaklıdır. Ürünlerde IKEA etiketi bulunmakta, IKEA mağazalarındaki İsveç Gıda Marketleri’nde satılmakta ve IKEA restoranlarında servis edilmektedir.

IKEA GERİLLA

HALKLA İLİŞKİLER

ÖRNEĞİ

IKEA'nın Yeni Hizmeti "IKEA TREN"

İsveç’in dünyaca ünlü markası IKEA, Tokyo’dakiyeni mağazasını tanıtmak için öyle birkampanya imza attı ki…

Sahip olduğu birçok ürünü IKEA Tren içerisindetanıtan marka, adeta canlı bir katalog gibihizmet vererek yaratıcı bir fikre imza attı.Halılar, koltuklar, havlular, avizeler, aplikler vsher şey bu tren içerisinde müşteriler için hizmetvermekte.

Tachikawa istasyonundan bu trene binenherkes IKEA’nın ürünleriyle bir sürprizyaşayıp, günün stresinden birkaç durak da olsauzaklaşıyor. Ayrıca alışveriş düşüncesi dezihinlerine eğlenceli şekilde yerleşiyor.

Değerlendirme

Projenin Amacı firmanın sosyal medyada ve mağazalarında uyguladığı tanıtım faaliyetlerini tren gibi bir ulaşım aracında yani dış yaşantıda uygulayarak tüketicide firmaya karşı bir sempati ve merak uyandırmak ayrıca firmanın ürünlerini sunmaktır.

Hedef kitle olarak belirli bir yaş grubu olmamaktadır. Treni kullanabilen tüm kişiler hedef kitleye dahildir.

Verilmek istenen mesaj firmanın ürünleriyle hazırlanmış olan trende insanlara rahat ve keyifli bir yolculuk yaptırarak ürünlerin kalite ve rahatlığı hakkında yolcuların kafasında belirli fikirler uyandırmaktır.

Proje hedef kitlede gayet olumlu bir etki bırakmıştır.

Ben olsam trende yapılan uygulamayı farklı şehirlerde farklı toplu taşıma araçlarında kullanabilirdim. Fakat projede hiçbir değişiklik yapmazdım. Sadece uygulama alanı farklıolurdu.

Diğer Örnekler