BDW - editie 1501

27
N° 1501 VAN 3 TOT 10 DECEMBER 2015 ¦ WEEK 49: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-650.10.96, ABONNEMENTEN: 02-650.10.80, E-MAIL: [email protected], WWW.BDW.BE © BELGAIMAGE SKAGEN BRENGT RAYMOND DEPARDON OP DE PLANKEN En ook: François Damiens, El Vy en Rimini Protokoll. AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153 03 12 15 EEN KETTING VOOR HET KLIMAAT BRUSSEL – Zo’n 4.000 mensen hebben afgelopen zondag een menselijke ketting gevormd tussen het Beursplein en het Justitiepaleis. De lijn liep ook over de Grote Markt. Op de foto hierboven ziet u hem in de Regentschapsstraat. De ketting is een actie ter ondersteuning van de klimaatconferentie in Parijs. Daarop zijn ngo’s, bedrijfs- en regeringsleiders uitgenodigd om de opwarming van de aarde door het broeikaseffect tegen te gaan. Het broeikaseffect treedt op wanneer door de verbranding van fossiele brandstoffen en industriële productie onder anderen koolstof- en stikstofverbindingen in de atmosfeer terechtkomen. Volgens wetenschappers is er een verband tussen menselijke activiteit en de temperatuur op aarde. Er zijn er echter ook die rekening houden met natuurlijke factoren die de temperatuur op aarde (mee) doen af- of toenemen. CD ‘MEER VOLK DAN EEN KVS-PRODUCTIE’ BOSSEMANS EN COPPENOLLE LEES P. 18-19 ‘WIJ MOETEN VAAK DE OUDERS ONTSTRESSEN’ SCHOOLPOORTWACHTERS TEGEN ARMOEDE: LEES P. 12-13 FILOSOOF GUY HAARSCHER OVER DE ISLAM: “We hebben gefaald in Brussel. Op korte termijn is dialoog niet meer mogelijk” LEES P. 8-9

description

Brussel Deze Week van 2 december 2015

Transcript of BDW - editie 1501

Page 1: BDW - editie 1501

N° 1501 VAN 3 TOT 10 DECEMBER 2015 ¦ WEEK 49: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-650.10.96, ABONNEMENTEN: 02-650.10.80, E-MAIL: [email protected], WWW.BDW.BE

© BELGAIMAGE

SKAGEN BRENGT RAYMOND DEPARDON OP DE PLANKENEn ook: François Damiens, El Vy en Rimini Protokoll.

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153

03 1215

EEN KETTING VOOR HET KLIMAAT

BRUSSEL – Zo’n 4.000 mensen hebben afgelopen zondag een menselijke ketting gevormd tussen het Beursplein en het Justitiepaleis. De lijn liep ook over de Grote Markt. Op de foto hierboven ziet u hem in de Regentschapsstraat. De ketting is een actie ter ondersteuning van de klimaatconferentie in Parijs. Daarop zijn ngo’s, bedrijfs- en regeringsleiders uitgenodigd om de opwarming van de aarde door het broeikaseffect tegen te gaan. Het broeikaseffect treedt op wanneer door de verbranding van fossiele brandstoffen en industriële productie onder anderen koolstof- en stikstofverbindingen in de atmosfeer terechtkomen. Volgens wetenschappers is er een verband tussen menselijke activiteit en de temperatuur op aarde. Er zijn er echter ook die rekening houden met natuurlijke factoren die de temperatuur op aarde (mee) doen af- of toenemen. CD

‘MEER VOLK DAN EEN KVS-PRODUCTIE’

BOSSEMANS EN COPPENOLLE

LEES P. 18-19

‘WIJ MOETEN VAAK DE OUDERS ONTSTRESSEN’

SCHOOLPOORTWACHTERS TEGEN ARMOEDE:

LEES P. 12-13

FILOSOOF GUY HAARSCHER

OVER DE ISLAM:

“We hebben gefaald in Brussel. Op korte termijn is dialoog niet meer mogelijk”

LEES P. 8-9

Page 2: BDW - editie 1501

BDW 1501 PAGINA 2 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

VAN DE REDACTIE

KindvluchtelingenHet zijn barre tijden voor de hier aangespoelde vluchte-lingen. Niet alleen staat de kou voor de deur, de mas-sale solidariteitsacties die in augustus op gang kwamen zijn stilgevallen. Het onder-werp is haast helemaal uit de aandacht verdwenen. Al zijn er nog steeds stille krachten die zich onbaatzuchtig inzet-ten voor de vluchtelingen aan

het Maximiliaanpark.De vluchtelingenstroom is lichtjes gedaald, maar de Syriërs, Irakezen en Afghanen komen nog steeds met honderden toe, op de vlucht voor het oorlogsgeweld en de terreur in hun thuisland.Er zijn veel dure eden gezworen over de menselijkheid waarmee we hen tegemoet moeten zien, maar ook over de voorbereidingen die getroffen moeten worden om hen op korte en middellange termijn op een serene manier aan onze samenleving te laten participeren. De uitdagingen zijn niet min. Het gaat om onder-wijs en taalkennis, om arbeidsvoorwaarden en huisvesting. Het gaat ook om gezondheid en wel-zijn. Onze samenleving moet tegelijk klaar staan om een antwoord te bieden op de culturele en re-ligieuze diversiteit die samen met de vluchtelin-

genstroom ons land en onze stad binnenkomt.De jihadistische aanslagen in Parijs en de terreur-dreiging van enkele weken geleden hebben het maat-schappelijk verhaal hierover volledig verlamd. De vluchtelingenproblematiek is besmet geraakt door de gruwelen van de Islamitische Staat. Die zou er be-lang bij hebben om de vluchtelingenstroom tot stil-stand te brengen, om zo de leegloop tegen te houden. Syriëstrijders zouden de Balkan- en andere routes dan weer gebruiken om Europa binnen te geraken. Jiha-disten op de vlucht vinden in de Islamitische Staat een veilig toevluchtsoord. Het zijn ongeverifieerde berich-ten maar ze zorgen mee voor de moeilijkheid om op een redelijke manier naar de vluchtelingenproblema-tiek te kijken. Nochtans is dat wat er moet gebeuren. En zoals gezegd ligt er nog veel werk op de plank.Vandaag maken Vlaams-Brusselse organisaties alvast een statement door een warme oproep te doen voor de steun aan onbegeleide minderjarige asielzoekers. Het gaat om adolescenten, kinderen soms, die hun gezin in hun thuisland verlaten hebben om hier een toekomst op te bouwen. Minor-Ndako vangt hen op. De Vlaams-Brusselse Media en de gemeenschapscen-tra hebben een solidariteitsactie op het getouw gezet om deze instelling die ontstaan is uit het Vlaams-Brusselse middenveld te ondersteunen. De kinderen en jongeren verdienen een hart onder de riem. Met uw steun moet dat lukken.

WAUTER MANNAERT

RADICALISERING > PRIVÉFIRMA’S WILLEN ZEG IN BELEID

‘ZIJ VERKOPEN PRODUCTEN, WIJ ZIJN DE OVERHEID’SINT-JANS-MOLENBEEK – Het gemeentebestuur van Sint-Jans-Molenbeek krijgt per maand twee tot drie aanbiedingen van privébureau’s om radicalisering aan te pakken. Zij gaan daar nooit op in. “De gemeente moet verantwoordelijk blijven voor het beleid.”

Al van lang voor de aanslagen in Parijs en voor de links met Sint-Jans-Molenbeek kampt de ge-meente met een radicaliserings-probleem, waarbij jonge moslims naar Syrië vertrekken. Daarom heeft zij sinds meer dan een jaar ook een ‘radicaliseringsambte-naar’. Die krijgt sinds enige tijd allerlei aanbiedingen van privé-firma’s die gespecialiseerd zijn in de aanpak van radicalisering.“Twee of drie per maand,” zegt preventieambtenaar Olivier Van-derhaeghen. “Steeds komt het er op neer dat die bedrijven een pro-duct willen verkopen dat zogezegd goed zou werken, en beter is dan die van ons om radicalisering aan te pakken. Daarvoor durven zij al gauw 30.000 euro vragen. Dat geld hebben we er niet voor veil.”Volgens Vanderhaeghen is de ei-gen Molenbeekse manier de be-tere. “Wij zetten al in op het cre-eren van een positieve identiteit bij jongeren, op de achterliggende sociaal-economische factoren en op samenwerking met moskeeën. Wanneer gevraagd of er ook op cyberradicalisering wordt gerea-geerd – vele jongeren radicaliseren op het internet – dan antwoordt Vanderhaeghen: “Dat zou eerder op het Brusselse of federale niveau moeten gebeuren.”Molenbeek beschikt over 150.000 euro budget van het federaal mi-

nisterie van Binnenlandse Zaken om radicalisering aan te pakken, zegt Vanderhaeghen. Hoe dat be-drag toegekend wordt, beslist de gemeente zelf.

‘Sociaal-economisch’Wanneer onze redactie zelf ge-contacteerd wordt door een Ne-derlands privébureau, Bénéfices genaamd, omdat ze naar eigen zeggen zonder geldige redenen de wacht aangezegd werden door Sint-Jans-Molenbeek, terwijl ze claimen om een betere methode tegen radicalisering te hebben, hebben we geprobeerd om deze informatie te controleren. On-danks herhaalde verzoeken om notulen en e-mailverkeer ter inza-ge te krijgen, bleef het bij het Ne-derlandse onderzoeksbureau stil, althans bij het ter perse gaan. Vol-gens Vanderhaeghen zijn bureaus als Bénéfices ook niet interessant “omdat ze vooral focussen op de sociaal-economische oorzaken van radicalisering, die maar een deel van het verhaal zijn.”Gevraagd aan Vanderhaeghen of de gemeente dan inzet op de re-ligieuze oorzaken van radicalise-ring, klinkt het antwoord evenwel ontkennend. Sint-Jans-Molenbeek zet ook vooral in op sociaal-eco-nomische achterstelling, zo geeft Vanderhaeghen toe.“We willen als overheid verant-woordelijk blijven voor het beleid, want tenslotte moeten wij con-venties sluiten met bijvoorbeeld de Brusselse arbeidsdienst Actiris als we Molenbeekse jongeren aan werk willen helpen, om radicalise-ring tegen te gaan,” zegt Vander-haeghen.

� Christophe�Degreef�

door Steven Van Garsse

TOERISME > WISSEL BIJ BRUKSELBINNENSTEBUITEN

JORIS SLEEBUS GAAT, ANNE BRUMAGNE KOMTBRUSSEL – Joris Sleebus, bezieler van Brukselbinnen-stebuiten, gaat over enkele maanden met pensioen. Anne Brumagne, voormalig hoofdre-dactrice van Brussel Deze Week en Agendamagazine, wordt de nieuwe coördinator.

Brukselbinnenstebuiten heeft in de bijna 45 jaar dat de vereniging actief is, een stevige reputatie we-ten op te bouwen in het ‘off the beaten tracks’-toerisme: niet de klassieke rondleidingen gericht

op het historisch hart van de stad, maar stadstours in heel Brussel waarbij de stad bekeken wordt zo-als ze vandaag is en met de vraag hoe ze zo geworden is.In de lente gaat Joris Sleebus met pensioen. Anne Brumagne volgt hem op. Brumagne was sinds 2008 hoofdredacteur van Brussel Deze Week en Agenda Magazine en werd in juni van dit jaar door de Raad van Bestuur van de Vlaams Brusselse Media ontslagen.

� Steven�Van�Garsse

Page 3: BDW - editie 1501

ADVERTENTIE

BDW 1501 PAGINA 3 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

TWEE DERDE VAN PASJES GAAT NAAR KANSARMEN

CULTUUR > VRIJETIJDSPAS PASPARTOE BEREIKT DOEL SLECHTS TEN DELE

BRUSSEL – De Paspartoe, de vrijetijdspas die de vroegere cul-tuurwaardebon vervangt, wordt vooral uitgereikt aan kansar-men. Die gebruiken de pas nog te weinig en zeker te weinig voor cultuur. Dat blijkt uit een eerste evaluatierapport dat Brussels minister Pascal Smet (SP.A) liet uitvoeren door zijn administratie.

De Paspartoe werd ingevoerd door Bruno De Lille (Groen), staatsse-cretaris tijdens de vorige legisla-tuur. Hij vond dat de vroegere cul-tuurwaardebonnen, bedoeld om de cultuurparticipatie te bevorderen, te veel ten goede kwamen aan men-sen die toch al aan cultuur deden. De Lille wilde vooral kansarmen stimuleren.De Paspartoe is een chipkaart die jaarlijks recht geeft op één cultuur-waardebon van zes euro en voorts de mogelijkheid geeft om punten te sparen. Wie naar Muntpunt gaat, een theatervoorstelling bijwoont of een sportkamp doet, krijgt één punt, net zoals in de supermarkt. De gespaarde punten kunnen wor-den omgeruild. Voor vijf punten krijg je in sommige cultuurhuizen bijvoorbeeld een drankje na de voorstelling. Kansarmen kunnen een speciale Paspartoe vragen, de MIA. Daarmee krijgen ze een fl inke

Het rapport beveelt aan het aantal verdeelpunten uit te breiden en het systeem te vereenvoudigen.

© BART DEWAELE

enkel punt gespaard. Vooral kans-armen blijken weinig interesse te hebben in sparen. Punten omruilen gebeurt nog minder. Slechts 147 personen, veelal ouderen, ruilden punten in voor een drankje of een ander voordeeltje. Wie iets inruilt, doet dat vooral bij Muntpunt en het Brusselse Ouderenplatform.Kansarmen benutten het pasje zoals gezegd vooral voor de inschrijving met korting voor een speelplein. Maar 732 personen bezochten ook culturele voorstellingen met kor-ting.De cultuurwaardebon dan, die bij elke Paspartoe zit. Die blijkt aan hetzelfde euvel te lijden als de vroe-gere cultuurwaardebon. Slechts een kleine twintig procent van de bons die aan individuele gebruikers werd uitgereikt, werd ook effectief ge-bruikt.

GroeienConclusie van het rapport? Het aan-tal uitgereikte Paspartoes moet naar omhoog. Voorts moeten groepen makkelijker gebruik kunnen maken van de pas. Het rapport beveelt aan om het aantal verdeelpunten uit te breiden, het systeem technisch te vereenvoudigen, de communicatie fl ink te verbeteren en ook om het aantal culturele aanbieders uit te breiden.Brussels parlementslid Jef Van Damme (SP.A) vindt op basis van dit rapport dat de Paspartoe zijn doel ten dele bereikt aangezien vooral kansarmen zich het pasje aanschaf-fen. “De gewone, niet-kansarme gebruiker ziet de voordelen van de Paspartoe vooralsnog niet ten volle in, wellicht doordat hij het product te weinig kent.” In elk geval moet de nieuwe vrijetijdspas voor Van Damme de tijd krijgen om te groei-en. “Alleen dan kan de Paspartoe uitgroeien tot hét instrument voor Brusselaars geïnteresseerd in het Nederlandstalige aanbod.”

� Bettina�Hubo

BDWVOORGROND

korting op voorstellingen of vrije-tijdsactiviteiten.De Paspartoe werd in februari 2014 gelanceerd. Uit het evaluatierapport blijkt dat er ondertussen 6.306 pas-sen zijn aangevraagd, waarvan 67

procent door kansarmen. De meeste pasjes werden verdeeld aan kinde-ren. Het pasje was immers nodig voor een inschrijving bij de speelplei-nen aan reductietarief. Jongeren en studenten worden het minst bereikt.

Met sparen en omruilen gaat het nog altijd niet hard. Uit het rapport blijkt dat er ondertussen ‘slechts’ 18.151 punten werden bijeengesprokkeld door 2.357 personen. Een fl ink deel van de pashouders heeft nog geen

een Brusselse komedie van Paul Van Stalle en Joris D’Hanswijck

vertaling: Roger Van de Voorde regie: Marc Bober

VANAF 6 DECEMBER 2015

ZINNEMA Anderlecht

TICKETS EN INFO 02/502 76 93

www.bebrusseleir.be

Page 4: BDW - editie 1501

Verhoogd dreigingsniveau of niet, de Sint bracht afgelopen weekend een bezoek aan de bibliotheek van Jette, samen met een door de schoorsteen zwartgeblakerde Piet. De welgezinde Jetse kinde-ren poseerden parmantig voor de iPhone van hun ouders – het valt niet uit te sluiten dat de kiekjes sindsdien op de sociale media te bewonderen zijn.

DE WEEK IN BEELD DOOR IVAN PUT

DE BURGEMEESTERS BLIJVEN DE BAAS

UITGELICHT > MOLENBEEK WIL GEEN AMBTENAREN, WEL POLITIEAGENTEN

Na de moordende raid in Pa-rijs wil minister van Bin-nenlandse Zaken Jan Jam-

bon (N-VA) Molenbeek ‘opkuisen’. Dat heeft hij al meer dan één keer herhaald. Een basisopdracht voor de gemeente is dat ze nagaat wie er allemaal in de gemeente woont, zo zei Jambon vorig weekend. In de krant De Tijd klonk het aldus: “De gemeentelijke administratie weet bijvoorbeeld niet wie allemaal in Molenbeek woont. Dat is een ba-sisgegeven vanuit veiligheidsoog-punt. Achter sommige huizen aan de straatkant zijn constructies ge-bouwd die niet geregistreerd zijn. Ik overweeg om federale ambtenaren hun gemeentelijke collega’s te laten bijstaan om dat in kaart te brengen. En ik bekijk of we geen politiebe-

scherming moeten geven, want de ambtenaren voelen zich onveilig.” De hulp van de politie wil Schep-mans wel, graag zelfs, maar fede-rale ambtenaren ziet ze niet zitten, dat is ook niet nodig. Mustafa Er, woordvoerder van de gemeente: “Ik zou niet weten wat die paar ambte-naren kunnen doen. We moeten de mensen die vreedzaam samenleven in Molenbeek niet controleren, dat zou stigmatiserend zijn. Bovendien voert de gemeente zoals alle ge-meentes controles uit als mensen zich in de gemeente willen domici-liëren en ook de dienst stedenbouw controleert als er regularisatie-aanvragen zijn. Maar natuurlijk is Molenbeek een grote gemeente. Met 8.000 vertrekkers en nieuw-komers per jaar, zou de hulp van

“In Molenbeek vertrekken er ieder jaar zowat 8.000 mensen en komen er evenveel nieuwkomers in de plaats. De hulp van de federale politie zou welkom zijn”

BDW 1501 PAGINA 4 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

tegen Franstaligen en dus de val van de regering. De Franstalige liberalen van de MR, waartoe burgemeester Schepmans behoort, zijn tegen de fusie omdat de partij op gewestelijk niveau in de oppositie zit en dus niet langer iets in de melk te brokkelen zou hebben wat de veiligheid aan-gaat.”Ook de bevolkingsregisters zijn een

de federale politie welkom zijn.” En, zo benadrukt Er, “Natuurlijk kunnen we een onderzoek openen op vraag van het federale niveau. We moeten samen strijden tegen radi-calisme, banditisme, wapenhandel en mensenhandel. We moeten ver-dachten controleren, geen vreed-zame burgers. Maar dat is werk voor de politie niet voor ambtenaren.”

Burgemeester baasDe indruk ontstaat dat het federale niveau – dat na de aanslagen in Pa-rijs een failed state genoemd werd – weinig vermag zonder de Brusselse gemeenten en politiezones - tenzij die politiezones fuseren. “Inderdaad zeer weinig,” zegt professor Mat-thijs. “De federale regering zou aan de financiering van de politiezones kunnen morrelen als de gemeenten niet meewillen, maar dan moet ze dat doen voor alle politiezones. De inkomsten van de politiezones zijn toch nog altijd voor 40 procent fe-deraal. Natuurlijk kan het federale parlement de fusie van de zes poli-tiezones stemmen, maar dat bete-kent een stemming van Vlamingen

SINT-JANS-MOLENBEEK – Minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) overweegt om federale ambtenaren naar Molenbeek te sturen om de gemeente bij te staan bij domiciliecontrole. Maar dat ziet burgemeester Françoise Schepmans (MR) niet zitten. Professor Herman Matthijs (VUB / UGent) legt uit wat Binnenlandse Zaken kan en wat niet.

MUSTAFA ER (WOORDVOERDER SINT-JANS- MOLENBEEK):

Page 5: BDW - editie 1501

WEEKOVERZICHTWOENSDAG 25 NOVEMBERROEMEENSE MAN VRIJGELATEN. De Roemeense man die zondagavond, tijdens de anti-terreuroperaties van de federale politie, inreed op enkele agenten in Molenbeek, is door de onderzoeksrechter vrijgelaten. De man had geen kwade bedoelingen. Hij zou gepani-keerd hebben.

DONDERDAG 26 NOVEMBERDIRECTEUR GESCHORST. Het schepencollege van de Stad Brussel schorst de directeur van het stedelijk Instituut Anneessens-Funck. Bij een onaangekondigd bezoek van burgemeester Yvan Mayeur (PS) en schepen van Onderwijs Faouzia Hariche (PS) bleek de directeur niet tijdig op school aanwezig te zijn. De man kwam pas na acht uur opdagen – hij stond in de file – alhoewel hij was gevraagd om half acht al op school te zijn.

VRIJDAG 27 NOVEMBERWINTERPRET DAN TOCH VAN START. De stands van Winter-pret openen de deuren dan toch al in de loop van de namiddag. Zowel de politie als de organisatoren nemen verhoogde veiligheidsmaatre-gelen.

ZATERDAG 28 NOVEMBERFEDERALE AMBTENAREN VOOR MOLENBEEK. Minister van Binnen-landse Zaken Jan Jambon (N-VA) biedt fe-derale ambtenaren aan om Molenbeek te helpen bij aderessencontrole. Burgemees-ter Françoise Schepmans (MR) weigert.

MIVB ONTSLAAT GERADICALISEERDE WERKNEMERS. De Brusselse vervoersmaatschappij heeft vijf werknemers ontslagen omdat ze als extremistische moslimactivisten een gevaar vormden, dat weet de krant De Tijd. Ook de voortvluchtige Salah Abdeslam werkte tot 2011 bij de MIVB. Brieuc de Meeûs weigert het bericht te bevestigen of te ontkennen. Volgens minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon – in dezelfde krant – heeft ‘men’ te lang de ogen gesloten voor de problemen.

MERRY HERMANUS LEEST PARTIJGENOTEN DE LES. PS’er Merry Hermanus bekritiseert in een open brief aan voorzitter Elio Di Rupo zijn partij, die volgens hem alle alarmsignalen in de wind heeft geslagen en nooit heeft geanticipeerd op de grote problemen die zich vandaag stellen. Vooral oud-burgemeester Philippe Moureaux moet het opnieuw ontgelden, Hermanus noemt hem ‘de nuttige idioot’ van de Molenbeekse imams.

ZONDAG 29 NOVEMBERTOCH VOLK OP WINTERPRET. Met de terreurdreiging vreesden de organisatoren van Winterpret het ergste, maar het eerste week-end verloopt beter dan verwacht. De Belgen zakken in groten getale af naar Brussel, maar buitenlandse toeristen laten het vooralsnog afweten.

MAANDAG 30 NOVEMBERDRIE MOLENBEEKSE METROSTATIONS EXTRA BEVEI-LIGD. Maandag zijn drie metrostations in Sint-Jans-Molenbeek enkel toegankelijk via de hoofdingang. Het gaat om de stations Osse-gem, Beekkant en Weststation. Dat gebeurt op vraag van de federale politie, zo meldt de MIVB. Volgens VTM zijn er extra veiligheids-maatregelen genomen omdat de politie een sms zou onderschept hebben waarin sprake zou zijn van een aanslag in het metrostation Beekkant.

KAPPERS WERKEN GRATIS VOOR AIDSONDERZOEK. Daags voor Wereldaidsdag offeren 93 kappers van het opleidingscen-trum van L’Oréal in Sint-Agatha-Berchem hun vrije maandag op om 365 klanten te bedienen. De opbrengst gaat naar Aidsonderzoek. Vijf op de duizend Brusselaars zijn seropositief.

DINSDAG 1 DECEMBER N-VA HAALT UIT NAAR FREMAULT. Brussels Parlementslid Liesbet Dhaene (N-VA) haalt zwaar uit naar Brussels Leefmilieu-minister Céline Fremault (CDH). Fremault zit de Nationale Kli-maatconferentie voor en schuift de schuld voor het mislukken van een Belgisch akkoord in de schoenen van de N-VA. Volgens Dhaene misbruikt Fremault haar positie om politieke spelletjes te spelen. CDH zit federaal in de oppositie. België staat met de billen bloot op de Klimaatconferentie in Parijs.

Samengesteld door Danny Vileyn

Professor Herman Matthijs (VUB, UGent): “De federale regering kan kiezen voor een versterkte aanwezigheid van de federale politie en het uitbouwen van inlichtingendiensten in Molenbeek.”

gemeentelijke bevoegdheid, het zijn de burgemeesters en de schepenen van Burgerlijke Stand die ze behe-ren, al is er wel een duplicaat bij Bin-nenlandse Zaken. Matthijs: “De gemeente kan Bin-nenlandse Zaken wel om hulp vra-gen en ook derden kunnen zich hier-op beroepen. Ik ben bijvoorbeeld voorzitter van de commissie voor

verkiezingsbetwistingen en bij twij-fel aan een domicilie kan ik de hulp van Binnenlandse Zaken inroepen. Maar dat is het zowat, ook de fusie van de Brusselse gemeenten is een gewestelijke bevoegdheid.”We mogen uiteraard niet vergeten dat terrorismebestrijding wél een fe-derale bevoegdheid is. Matthijs: “De federale regering kan ervoor kiezen

om permanent militairen naar Mo-lenbeek te sturen en natuurlijk kan ze ook kiezen voor een versterkte aanwezigheid van de federale politie en het uitbouwen van de inlichtin-gendiensten in Molenbeek.”

Danny Vileyn

Dit verpest tien jaar goed werk van meer dan honderd verenigingen”

Sara Corsius van het gemeenschapcentrum De Vaartkapoen over de aanslagen in Parijs en de weerslag op het ‘terroristenbolwerk’ Sint-Jans-Molenbeek (in Het Nieuwsblad).

Brussel moet zich ervoor hoeden in het verleden te leven”

Collegelid Pascal Smet (SP.A) over het Bruegeljaar (in de raad van de VGC).

Hoerenlopers die verknocht zijn aan de bordelen in Sint-Joost gaan zich per 1 maart 2016 moeten leren be-heersen. De gemeenteraad heeft beslist dat seks in de bordelen dan niet meer mag tussen 23 uur ‘s avonds en zeven uur ‘s ochtends. En op zondag is hoerenlopen al helemaal verboden. Timemanagement heet zoiets in de boekskes. Met de verplichte sluiting op zondag kan bur-gemeester Emir Kir (PS) alvast niet verweten worden dat

hij de hoeren aanpakt omwille van zijn conservatieve achterban. Anders had hij de bordelen wel verplicht op vrijdag te sluiten. Maar Kir is niet dom, helemaal niet. En de hoerenlopers die het op zondag niet meer kunnen houden? Ach, zelfbediening is nog altijd een goedkoop alternatief. Danny Vileyn

ZondagseksHETWOORD

©B

ELG

AIM

AG

E

““

MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP

SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF

BDW 1501 PAGINA 5 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

Page 6: BDW - editie 1501

SAMENLEVING > HET GEZIN ROEX-DOWNES IS STEUNGEZIN VOOR PAMELA EN HAAR JONGENS

‘HAAST EEN DOCHTER VOOR ONS GEZIN’

ANDERLECHT – Pamela en haar jonge tweeling moeten het leven door zonder familie in de buurt. Voelde ze iets voor een steungezin, vroeg Minor-Ndako haar, het opvang-tehuis voor minderjarige vluchtelingen en asielzoekers waar ze woonde. Het gezin Roex-Downes omarmde haar en haar kroost. “Ze zijn er wanneer ik hen nodig heb. Ze doen hun best om ons gelukkig te maken.”

Z ondagochtend,  9  uur,  Ander-lecht.  Een  gevulde  ontbijt-tafel  vol  koffiekoeken  blaakt 

van  gezelligheid.  Het  voltallige  ge-zin van Ann Roex en Chris Downes wacht  opgewonden  op  het  bezoek van  ‘grote zus en de broertjes’. Zo-dra  Pamela  binnenkomt,  vliegen de  jonge  gezinsleden  Hannah  (16), Anton (10) en Lucas (13) Pamela en haar tweeling om de hals.Het gezin Roex-Downes  is  al  sinds 2012  steungezin  voor  Minor-Nda-

ko, als een van de eersten. Ann was als huisdokter al verbonden aan de opvangorganisatie. “Wij hebben ons gewoon voorgenomen om een leuke band met  Pamela op  te  bouwen.  Je mag ons niet zien als een pleeg- of adoptiegezin.  Pamela  is  een  heel zelfstandige  vrouw.  Ze  heeft  geen adoptie  nodig.  Wat  wij  proberen  te doen, is af en toe wat informatie of hulp toereiken.” Maar  de  relatie  is  meer  dan  dat, voegt ze eraan toe: “We vinden het 

heel  leuk  om  Pamela  te  kennen. We kunnen niet zeggen dat ze onze dochter is, maar ze hoort er toch bij. Pamela mag ons in het midden van de  nacht  opbellen.”  Dat  is  bijvoor-beeld  voorgevallen  toen  de  twee-ling ernstig ziek was. De weg vinden naar de huisarts of de apotheek van wacht, is dan niet evident voor haar. “Het  systeem  is  ingewikkeld  als  je er  niet  mee  vertrouwd  bent,”  knikt Chris. Een afspraak voor het interview met 

iedereen samen, eerder op de week, had moeten schuiven. Het hoge ter-reurdreigingsniveau had roet in het eten gegooid. Pamela, die met haar jonge  gezin  in  Schaarbeek  woont, had  niet  kunnen  rekenen  op  een openbaarvervoersnetwerk  dat  op halve kracht draaide. “Ik heb de af-gelopen dagen elke dag gebeld,” ver-telt  Ann  Roex.  “De  terreurdreiging was  voor  Pamela  indrukwekkend. Ik heb haar uitgelegd dat het leger in België niet op straat komt om oorlog te voeren, maar om te helpen.”

VanzelfsprekendPamela  stelt  in  het  gezin  Roex-Downes  wel  vaker  de  vanzelfspre-kendheden in vraag. “Onze vertrou-wensband  is  sterk,  omdat  we  veel 

“Wij hebben het werk van Pamela’s voogd nooit in vraag gesteld. Wij hoefden haar dossier niet te kennen”

De familie Roex-Downes uit Anderlecht is al enkele jaren steungezin voor Pamela en haar twee zoontjes. “We doen eigenlijk niet zo heel veel, maar toch maakt het een verschil.”

© SASKIA VANDERSTICHELE

BDW 1501 PAGINA 6 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

Page 7: BDW - editie 1501

SAMENLEVING > HET GEZIN ROEX-DOWNES IS STEUNGEZIN VOOR PAMELA EN HAAR JONGENS

naar  elkaar  luisteren,  elkaar  laten uitspreken.  Vaak  denken  we  in  be-paalde patronen.” Volgens  Ann  is  het  zelfs  niet  eens een kwestie van veel tijd vrij te ma-ken.  “Door  goed  te  luisteren,  win je  veel  tijd.  Als  steungezin  kies  je hoeveel  tijd  je  vrijmaakt  voor  een jongere.” Van  meet  af  aan  heeft  het  koppel hun kinderen er van dichtbij bij be-trokken. Hannah (16): “Ik weet nog dat  ze  ons  vroegen  wat  wij  ervan vonden. Ik denk dat  ik het me alle-maal  niet  zo  goed  kon  voorstellen. Maar zodra Pamela en de  jongetjes er waren, hebben we er met zijn al-len  snel  aan  gewend.  Pamela  is  nu voor mij een vriendin, iemand die ik heel  leuk vind.” Ze chatten en mai-len geregeld, of gaan met het uitge-breide  gezin  op  vakantie,  en  vieren kerstmis samen. “Soms mogen mijn kinderen  hier  slapen,  zodat  ik  kan uitgaan,”  lacht  Pamela.  Met  haar Nigeriaanse vrienden gaat ze graag op  stap.  Ze  houdt  van  Nigeriaanse muziek.  Dat  is  voorlopig  de  enige manier waarop ze de band met haar thuisland levendig houdt. “Momen-teel kan ik nog niet terug.” Of ze dat zou willen, spreekt ze niet uit. “Bel-gië is heel goed voor mij,” is wat ze naar voren schuift.

Drempels Pamela, bijna 21, is drie jaar geleden bij  Minor-Ndako  terechtgekomen. “Toen  ik  in  het  ziekenhuis  kwam, zei  men  dat  de  plek  waar  ik  woon-de, niet goed voor me was.” Pamela kreeg  onderdak  in  een  studio  van Minor-Ndako,  met  begeleiding  om zelfstandig  te  kunnen  wonen.  In die tijd zette ze ook de stap om asiel aan te vragen, ook al was ze al een tijd in Europa. ”De begeleiders daar vonden  het  belangrijk  dat  er  een steunfamilie voor me zou zijn, want ik  heb  hier  geen  familie.”  Ze  stond open voor het idee.Alweer in het ziekenhuis, kort na de vroege bevalling van haar tweeling, ontmoette ze dan haar nieuwe fami-lie. Pamela is steeds voorzichtig als ze over het verleden praat. Bij vragen naar die eerste ontmoeting, zegt ze aanvankelijk dat het een vage herin-nering is geworden. Vervolgens: “Ik voelde me heel gelukkig.” Nog even later  durft  ze  ook  wat  twijfels  van toen  te  benoemen.  “De  eerste  keer dat ik naar hun thuis kwam, was ik wat bang, door alles wat  ik meege-maakt had. Ook toen mijn kinderen hier  voor  het  eerst  mochten  blijven slapen, was ik onzeker.” Een maand duurde het, vooraleer het ijs gesmol-ten was.Pamela  is  via  Minor-Ndako  ook naar  school  gestuurd.  “Naar  Don Bosco.”  In  haar  thuisland  was  ze nooit naar school kunnen gaan, dus was het de eerste kennismaking met de schoolbanken. “Dat was moeilijk. Allereerst  is  er  de  taal.  Ik  verstond amper  iets.  Klasgenoten  begrepen me wanneer we in het Engels com-municeerden. Ik hield een aantal za-ken voor mezelf. We waren gewoon schoolvrienden.”De  gemiste  jaren  op  school  spelen Pamela  soms  parten.  Vragen  naar namen  van  straten,  scholen  of  wij-ken,  brengen  haar  in  de  war.  Maar ze  bereddert  zich  best.  Zo  vond  ze zelf  de  schoolplek  voor  haar  zoon-

BDW 1501 PAGINA 7 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

ADVERTENTIE

Sociale Verhuurkantoren (SVK)

Gegarandeerde huur elke maand

Verzekerd verhuurbeheer

Onderhoud van uw woning

www.fedsvk.be02 412 72 44

a

a

a

a

a

Verhuur uw woning

zonder risico en zonder zorgen

Hulp bij renovatie

Fiscale voordelen

ADVERTENTIE

ZO06 DEC ‘15

15:00

8+

INFO & TICKETS: WWW.BRONKS.BE

+ Guinness World Record: De Grootste Letterkoekjes-puzzel Ooit

Als je maar hard genoeg rent, weet niemand meer waar je bent.Theater Artemis

Minor-Ndako is opgericht in 2000. De vzw biedt opvang en begeleiding aan niet-begelei-de minderjarige vluchtelin-gen. Het is gestart met één leefgroep. Intussen zijn er meer leefgroepen, maar ook thuisbegeleiding, begeleid wonen, en hulp aan Brus-selse kinderen en hun gezin, Belgen en migranten.In 2012 fuseerde Minor Ndako met Juna, een opvang-tehuis voor alleenstaande minderjarige asielzoekers, vaak slachtoffers van men-senhandel. Tot 18 december loopt een solidariteitsactie voor Minor-Ndako, georganiseerd door de Vlaams-Brusselse Media en de gemeenschapcentra. Meer info op www.brussel-helpt.be.

Een steungezin biedt steun naast de hulpverlening die Minor Ndako zelf voorziet. Dat houdt in: samen activiteiten doen, zoals winkelen, naar de film gaan, sporten, samen koken, bellen of mailen, enzovoort. Bedoeling is dat het sociaal netwerk van de jongeren wordt verruimd, dat ze leren anderen te vertrou-wen. Zo wordt uiteindelijk hun integratie in de Belgische samenleving versneld.Minor-Ndako zoekt nog steungezinnen en -figuren. Interesse? www.minor-ndako.be

tjes,  nadat  Ann  haar  een  lijst  had afgeprint met scholen. “De offi ciële boodschap luidde dat er geen plaats was,  maar  Pamela  vond  toch  een plek,” zegt Ann trots.Ook  bij  het  zoeken  naar  een  job, heeft  Pamela  hen  om  wat  hulp  ge-vraagd. “Ik heb hen uitgelegd dat het moeilijk  voor  me  is.  Ann  helpt  mij zoeken naar mogelijkheden, waar ik makkelijk kan geraken. Zo kalmeert ze me, en zit ik niet aldoor te pieke-ren.”

Voogdij  Het  gezin  vervult  geenszins  de  rol van  voogd.  Ann:  “Een  steungezin hoeft  zich niets aan  te  trekken van paperassen  voor  asielaanvragen  of erkenning.  Wij  hebben  het  werk van de voogd nooit in vraag gesteld. We  hoefden  haar  dossier  ook  niet te kennen. De paperassen, in welke 

richting die ook uitgingen, hoefden onze vriendschapsrelatie niet te be-dreigen.  Doordat  je  geen  juridische verantwoordelijkheid  hebt,  hoef  je minder  afstand  te  houden  dan  een voogd.” Eenmaal  Pamela  asiel  kreeg,  ver-minderde wel het contact met haar voogd.  Met  de  steunfamilie  geldt er niet één formule. “Soms zien we elkaar heel intensief, op andere mo-menten  minder.  Maar  dat  wil  niet zeggen  dat  we  minder  verbonden zijn,” zegt Ann.

Uitwisseling Er  zijn  uiteraard  de  fi jne  uitwisse-lingen,  zoals  de  verjaardag  van  de tweeling.  “Er  speelt dan  luide Afri-kaanse  muziek.  Iedereen  is  mooi gekleed,  en  doorheen  de  namiddag veranderen  de  kinderen  van  outfi t. De  salontafel  staat  vol  drankjes, 

waar je niet meteen mag aankomen. Dat is nieuw en verrijkend voor ons.” In omgekeerde zin heeft Pamela de gewoonte opgepikt om voor te lezen aan  haar  kinderen.  “Ann  heeft  me dingen  bijgeleerd  over  speelgoed. Voorlezen kalmeert de jongens.”11u  nadert.  Pamela  laat  de  twee-ling nog wat dollen met hun oudere broers en zusjes. Zelf past ze over-levingsgewijs  voor  de  foto  en  trekt zich terug om zich op te maken voor de  wekelijkse  mis.  “Je  weet  nooit met  welk  kapsel  ze  uit  de  badka-mer terugkomt. Blauw, groen, kort, lang,” lacht Chris. Wanneer we ver-trekken,  springt  ze  gezwind  uit  de badkamer. Met haar haarknot zijde-lings opgestoken en vuurrood opge-maakte lippen zwaait ze ons, samen met  de  andere  gezinsleden,  uit  van bovenaan de trap.

Kim Verthé

STEUNGEZIN

MINOR-NDAKO

ANDERLECHT - Als jongeren bij Minor-Ndako ver-trekken zijn ze herenigd met hun ouders of gaan ze naar een pleeggezin, een andere voorziening in de bijzondere jeugdzorg of een dienst begeleid zelfstan-dig wonen. Dan is de verplichte schooltijd (vaak deel-tijds leren en werken) doorgaans achter de rug. Maar welke taaldoop hebben de kinderen op dat moment ondergaan?

David  Lowyck,  directeur  van  vzw  Minor-Ndako:  “Veel hangt af van de taalrol die bij de asielaanvragen gehan-teerd  wordt  door  het  commissariaat-generaal.  En  van de voogd die het kind krijgt toegewezen. Dus of een ge-vlucht kind een Nederlandstalige of Franstalige wordt, is heel arbitrair, volgens beschikbaarheid van voogden. De  asielaanvragen  van  Afghanen  worden  bijvoorbeeld door  Nederlandstalige  dossierbehandelaars  afgewerkt. Er  zijn  nu  eenmaal  meer  tolken  Pasjtoe-Nederlands 

beschikbaar, dus  is de keuze snel gemaakt als de pro-cedure  moet  opgevolgd  worden.  Men  zoekt  dan  naar een  Nederlandstalige  voogd,  die  doorgaans    sneller  in Vlaanderen woont. Als dergelijk kind aangemeld wordt voor  jeugdhulp, wordt aangeklopt bij de toegangspoort in de provincie. Zo wordt van die kinderen Vlamingen gemaakt.”Minor-Ndako vangt zowel Franstalige als Nederlands-talige kinderen op, omdat ze in Brussel in een van beide talen naar school kunnen. Lowyck: “Door de taalkeuze zitten bij ons meer Afghanen en Syriërs,  terwijl  in een Waalse  instelling  makkelijker  jongeren  uit  Guinee  be-landen.  Al  zijn  er  ook  geschoolde  Syriërs  die  al  Frans kennen, maar dat zijn uitzonderingen. Jongeren vragen zelf zelden bewust naar een Nederlandse insteek, tenzij ze in Vlaanderen kennissen hebben. Eigenlijk hebben ze geen beeld van de tweedeling van de taalgemeenschap-pen in ons land.”  JMB

WORDT HET GEVLUCHTE KIND EEN VLAMING OF EEN FRANSTALIGE?

WELZIJN > NIEUWE LANDSTAAL ARBITRAIR GEKOZEN

Page 8: BDW - editie 1501

I n  Vlaanderen  en  Vlaams  Brus-sel  is  Guy  Haarscher  onbekend. In  2012  kwam  hij  even  in  de 

schijnwerpers  toen  een  debat  tus-sen  de  Franse  onderzoekster  Caro-line Fourest en MR-politicus Hervé Hasquin aan de ULB werd verstoord door  moslims  en  extreemlinks.  De religiekritische  Fourest  wilde  toen spreken  over  haar  religiekritiek  en die  van  het  Franse  Front National, maar  werd  als  ‘islamofobe’  wegge-zet  door  de  demonstranten.  Haar-scher  had  de  lezing  georganiseerd, en was toen zeer scherp over de on-ruststokers. “Ze gedroegen zich als fascisten,” zei hij toen aan de RTBF.

Wat is het wezenlijke verschil tussen terrorisme vroeger en

het huidige islamitisch geïn-spireerde terrorisme?Guy Haarscher: “Vroeger was ter-rorisme  vooral  een  politieke  zaak, maar  minder  radicaal.  Aanslagen viseerden  toen  ook  onschuldigen, maar  het  idee  dat  achter  het  terro-risme van nu zit is helemaal anders. Terroristen  willen  angst  zaaien, maar  vroeger  waren  vooral  poli-tici het doelwit. Terwijl Islamitische Staat vooral mensen treft in hun da-gelijkse  bestaan,  en  uitsluitend  op hen mikt. Die trend is begonnen op 11 september 2001, en is het nieu-we  radicalisme  geworden.  De  drij-vende kracht achter de terreur is ook geen  specifieke  groep  meer,  maar een heuse ‘staat’, wat het gevaarlijk maakt, want die staat wil zichzelf in 

stand houden, en ondertussen men-sen blijven viseren.”“Het  actuele  terrorisme  weet  heel wat  mensen  te  bereiken  in  onze steden. Er zit een sterke herislami-seringsbeweging achter, die wereld-wijd veel invloed heeft. Islamitische Staat is daar een radicaal fenomeen van.  Maar  het  probleem  zit  dieper: mensen  die  in  het  Westen  zijn  op-gegroeid  worden  elders  geschoold en zijn bereid om in het Westen een hele  levenswijze  aan  te  vallen.  De passagiers  van  het  in  Egypte  neer-geschoten  Russische  chartervlieg-tuig werden door IS ‘Kruisvaarders’ genoemd. Die trend leeft binnen de hele  moslimsgemeenschap,  waar men opnieuw terugkomt op de Mid-deleeuwse  Kruistochten.  Omdat 

BRUSSEL – Guy Haarscher is in Franstalig België een bekend verdediger van de vrijzinnigheid. Volgens de 69-jarige filosoof en terreurexpert mogen Westerse samenlevingen geen compromissen sluiten in naam van de diversiteit als die de diversiteit zelf aanvallen. “We hebben gefaald in Brussel. Op korte termijn is dialoog niet meer mogelijk.”

Guy Haarscher: “Alle religies leven bij gratie van context en interpretatie, wat wil zeggen dat ze ook kunnen geïnterpreteerd worden op een manier die overeenstemt met Westerse waarden.”

© SASKIA VANDERSTICHELE

SAMENLEVING > VRIJZINNIG FILOSOOF GUY HAARSCHER (ULB) WIL GEEN COMPROMISSEN

‘HET FUNDAMENTALISMEIS TE BELANGRIJK IN DE ISLAM’

beledigd, en dat willen ze niet steu-nen.  Dus  eigenlijk begrijpen  ze  wel dat  de  redactie  van  Charlie Hebdo werd  geviseerd.  Aansluitend  wordt er  ook  vaak  het  conflict  tussen  Is-raël  en  Palestina  bijgehaald.  Of: ‘ik  wil  niet  dat  er  gemoord  wordt, maar  waarom  verdient  een  aanslag in  Parijs  een  minuut  stilte  en  een in  Palestina  of  Libanon  niet?’.  Jon-ge  mensen  gaan  makkelijk  mee  in zulke  verhalen,  en  vinden  hun  weg naar  websites  die  het  complot  pre-diken.  Ik  vind  dat  gevaarlijk.  Want het is een mentale voorbereiding op terrorisme.”

Ja, maar valt het ook niet te begrijpen dat moslims ons zelfbeeld aanvallen? We zijn tolerant en willen een neutrale staat, maar prediken wel de vrijzinnigheid als norm, wat dus niet neutraal is voor hen. Haarscher: “Pluralistische  sa-menlevingen  vereisen  ingenieuze oplossingen.  Dat  geldt  ook  voor moslims  die  deel  uitmaken  van onze  samenleving:  ook  zij  moeten gemeenschappelijke  grond  zoeken met  andere  mensen  uit  diezelfde samenleving.  En  een  goede  me-thode daarvoor is de vrijzinnigheid, net  omdat  die  de  gewetensvrijheid als  uitgangspunt  neemt,  waardoor moslims  kunnen  geloven  wat  ze willen. Dat model  is meer dan vrij-zinnig  op  zich,  het  garandeert  vrij-heid  en  veiligheid,  en  dat  is  meer dan neutraliteit.” “Niemand  vraagt  moslims  om  af-stand  te  nemen  van  hun  geloof. Maar dat houdt in dat ook moslims rekening  moeten  houden  met  een samenleving  waarin  iedereen,  en niet  alleen  zij,  vrij  kunnen  leven. Dat is het verschil met een moslim-samenleving  als  Saoedi-Arabië  of Iran, waar de norm opgelegd wordt. Wij gaan in debat over de invulling van ons model, en dat  is niet mak-kelijk, maar wel verdedigbaar.”“Maar  neutraal  is  ons  model  niet, daarin  hebt  u  gelijk.  Toch  garan-deert  het  de  grootste  vrijheid  voor iedereen. Ik kan het niet genoeg her-halen.”

En wat als dat vrije model zelf als onderdrukkend wordt be-schouwd, of ‘decadent’? Haarscher:  “Ja,  dan  zitten  we  in het  verwijt  dat  we  zogezegd  niet spiritueel  meer  zijn  in  het  Westen, en dat de  islam alleen probeert om daar wat verandering in te brengen, ten goede. Als ik met moslima’s met een  hoofddoek  praat,  dan  geven  ze meestal toe dat ze die dragen omdat hun  vader  of  broer  dat  beter  vindt. Daar  is  dus  niets  spiritueels  aan. Wel  fundamentalistisch:  eet  dit  of dat niet, draag je kleren zus of zo... Echte  spirituele  moslims  doen  dat niet,  want  ze  beseffen  dat  aan  an-dere  mensen  zeggen  dat  ze  dit  of dat moeten doen omdat God, of bij afwezigheid  van  God,  een  priester, dat  zegt,  ze  aan  politiek  beginnen doen.  Spiritualiteit  vereist  dat  men het humanisme aanhangt, dat zegt dat  mensen  volwassen  genoeg  zijn om eigen keuzes te maken,  in volle gewetensvrijheid.”

Er zijn genoeg mensen die zeggen dat de mens daar niet gelukkig van wordt, van

BDW 1501 PAGINA 8 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

“Ook moslims moeten rekening houden met een samenleving waarin iedereen vrij is”

men  het  gevoel  koestert  dat  het Westen iets tegen de islam heeft.”

U zegt: radicalisering is ei-genlijk een symptoom van een breder gedragen verhaal. Het verhaal van verwerping van onze cultuur, en van complot-denken?Haarscher: “Ja. Er is al te vaak die ‘ja, maar’. Mensen gaan niet akkoord met het geweld, maar ze vinden wel dat  cartoonisten  de  profeet  hebben 

Page 9: BDW - editie 1501

ADVERTENTIE

P-PRAAT

CHIEN ÉCRASÉ

Het was weer zover: de Fédération Wallonie-Bruxelles zat in Québec. Om de zoveel tijd is dat voor Brusselse en Waalse politici zoiets als te voet naar Compostela gaan: ‘we moeten naar Québec’, anders leven we niet. Ironisch genoeg zat ook de Franse gemeenschapsminister bevoegd voor Aide à la Jeunesse Rachid Madrane (PS) in Québec ten tijde van de aanslagen in Parijs, en wel om over de preventie van radicalisering te praten (sic). Of Madrane daarbij moest leren van Québec of omgekeerd is niet duidelijk. Madrane wist alvast te melden aan een journalist van La Libre Belgique dat er tien jongeren tegengehouden zijn om naar Syrië te vertrekken sinds hij minister is. 

Mocht er iemand eens Madrane kunnen verhinderen om naar Québec te gaan, dat zou groter nieuws zijn.

Hoe  zou  het  trouwens  zitten  met  de  klimaatboot  waarop  Brussels  SP.A-parlementslid  en  Molenbeeks  ge-meenteraadslid Jef Van Damme plaats heeft genomen om naar Parijs te varen? Ergens vorige week kwam ons ter ore dat die boot panne zou hebben gehad. Niet dat Van Damme daardoor gevangen zit, hij werd tijdens zijn trip immers al verschillende keren in het Brusselse gespot. We zouden een mopje kunnen maken over een schip zonder kapitein, en de desastreuze gevolgen daarvan voor het klimaat, maar we houden ons in. Wel hebben we gemerkt dat, sinds Van Damme weg is, er opnieuw massaal foutief op de gemeenteplein van Molenbeek wordt geparkeerd. Vooral door journalisten. Zo gaan we er ook niet komen, aan schone lucht. Kom definitief terug, Jef!

Voor het geval u het zich afvroeg: die militairen in het straatbeeld, dat zijn ook mensen. Zo werden vorige week in het Brusselse gespot: een militair die onder een verwarmd terras ging staan omdat het koud was, een militair die geld uit de muur haalde – waar is die mitraillette intussen gebleven?, een militair die lachte naar de mensen en een militair die voor de deur van het Flageygebouw stond. Wat dat laatste betreft: wij hebben ons altijd veilig gevoeld, dank. Wij zijn trouwens banger van een consultant met goede bedoelingen dan van Salah Abdeslam met een bommengordel. 

Maar, euh, dreigingsniveau 4, en tegelijkertijd de kerstmarkt die opengaat... We begrijpen dat die militairen dus in alle opzicht echte mensen zijn, maar dit gaat wel erg ver. Hoewel: een christelijk consumptiefeest bewaken dat altijd opgeluisterd wordt met een of ander gastland – in de regel Québec of een ander Frans-talig oord waar men aan preventie doet – dat is belangrijk. En wie weet wat er gebeurt als een terrorist zich opblaast naast de tartiflette savoyarde. Juist. Begin dan maar eens een stadsmarketing te doen met katten.

BDW 1501 PAGINA 9 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

Vastgoedprojecten op toplocaties02/201 00 01

www.thechambon.be

EEN VASTE WAARDE OP EEN UNIEKE LOCATIE• Uniek historisch erfgoed: een duurzame investering

• Prime location in het hart van de Europese hoofdstad

• Meer info vindt u op www.thechambon.be of 02/201 00 01

OPENDEURDAG OP ZONDAG 6 DECEMBERCHAMBON. KOM VAN ONZE OPENDEURDAG PROEVEN EN BEZOEK HET NIEUWE MODELAPPARTEMENT.WOLVENGRACHT 48, 10-17U.

RESIDENTIAL

SERVICES

INCLUDED

Aanbod van praktische

en persoonlijke diensten

NU 2 JAAR

GRATIS

HAD U GRAAG EEN VOORSMAAKJE VAN ONS NIEUWE

MODELAPPARTEMENT?

keuzevrijheid, en dat een vorm van onderdrukking daarom nog niet zo slecht is. En er zijn genoeg mensen die bereid zijn om dat te geloven...Haarscher:  “Mensen  argumente-ren slecht, maar dat wil niet zeggen dat  je  niet  met  hen  in  debat  moet gaan  en  hen  moet  respecteren.  We moeten  bereid  blijven  om  onze  sa-menleving uit te leggen. Altijd.”

Anderen, zoals de eminente Franse filosoof Pierre Manent, denken dat we een compromis moeten sluiten met onze mos-limmedeburgers, want dat het conflict over waarden anders zal blijven bestaan en erger zal worden. Waarom niet bepaalde dingen toestaan, zoals hoofd-doeken en halalmaaltijden, als dat het samenleven bevordert?Haarscher:  “Dat  kan  in  een  vre-devolle  samenleving.  Maar  ik  denk dat  het  fundamentalisme  al  te  be-langrijk is geworden in de islam. In zo’n  context,  waar  mensen  al  niet vrijuit meer durven praten, moet  je geen  compromissen  sluiten  met  de extremisten.  Dat  zegt  een  Franse onderzoeker  als  Rachid  Benzine (die de Koran uitlegt aan jongeren, zie het interview in BDW 1444 van 2 oktober 2014, red.) trouwens ook. We  mogen  ons  niet  laten  vangen door mensen die de mensenrechten gebruiken  om  een  onderdrukkende agenda door  te voeren. Want dat  is wel wat er dreigt te gebeuren in een 

samenleving  die  een  verregaand ‘compromis’ sluit dat gevolgen heeft voor het samenleven in de openbare ruimte.”“Vergis u niet: men stelt zo’n com-promis voor in naam van de diversi-teit, terwijl we zo niet in een diverse samenleving  zullen  terechtkomen. En we moeten vooral geen compro-mis  sluiten  in  een  wereld  waarin we de enigen zijn die bereid zijn zo toegeeflijk te zijn. We worden in het Westen al als zo zwak aanzien...”

Zegt u dan dat er eigenlijk niet gepraat kan worden met de islam? Dat die godsdienst niet compatibel is met ons waar-densysteem?Haarscher:  “Nee.  Dat  zeggen  de salafisten, niet ik. Alle religies leven bij gratie van context en interpreta-tie, wat wil zeggen dat ze ook kun-nen  geïnterpreteerd  worden  op  een manier die overeenstemt met Wes-terse  waarden.  Kijk  naar  Tunesië: daar  probeert  men  dat,  en  het  lijkt te werken.”

En wat stelt u hier dan voor?Haarscher:  “Degelijk  filosofie-onderwijs,  beginnend  met  kleine stapjes.  Daar  hebben  we  gefaald in Brussel.  Il y a un grand travail à faire. Maar maak u geen illusies: het zal veel  tijd  in beslag nemen. Want op korte termijn zie ik een degelijke dialoog niet meer mogelijk.”

Christophe Degreef

Page 10: BDW - editie 1501

‘NU BLIJVEN KLAGEN HEEFT GEEN ZIN’

ECONOMIE > BERNARD WALRAVENS, NIEUWE VOORZITTER VAN UNIZO BRUSSEL

O ok al woont hij al vijftien jaar vlak  over  de  gewestgrens, toch voelt de nieuwe voorzit-

ter zich een ketje in hart en nieren. Zijn  overgrootouders  en  grootou-ders  hadden  slagerijen  in  Schaar-beek en Halle, zijn ouders vormden de zaak om tot een vleesgroothandel in  Schaarbeek.  Daar  groeide  Ber-nard Walravens op. Als prille twin-tiger stapte hij in het familiebedrijf, dat kort nadien naar Jette verhuisde. Ook  de  nv  Walravens,  die  voorna-melijk  levert  aan  grootkeukens, had  vorige  week  te  lijden  onder  de terreurdreiging.  Afgelopen  maan-dagochtend stonden 12.000 porties vlees klaar om te vertrekken naar de schoolkeukens.  “De  scholen  bleven dicht, die bestellingen zijn dus niet 

vertrokken. Gelukkig hebben we een deel kunnen verwerken. Ons verlies is  dus  verwaarloosbaar  in  vergelij-king  met  dat  van  cafés  en  winkels in  het  centrum  die  dagenlang  geen klant gezien hebben. Voor hen is het dramatisch.  Vele  kleine  zelfstandi-gen hebben onvoldoende marge om dit te dragen.”

Wat kunnen de handelaars doen? Wat moet de overheid doen?Bernard Walravens:  “De  hande-laars  moeten  voortboeren,  blijven klagen  heeft  geen  zin.  Ze  moeten de  klanten  duidelijk  maken  dat  het schoon en veilig is in Brussel. En de overheid? Die moet de  tanks uit de voetgangerszone  zien  te  krijgen  en 

JETTE – De Brusselse afdeling van Unizo heeft na vijf-tien jaar een nieuwe voorzitter. Georges De Smul draagt de fakkel over aan Bernard Walravens (47) van het gelijknamige vleesverwerkende bedrijf uit Jette. “Unizo wil inspireren. Het is niet de bedoeling de Brusselse ondernemers te vervlaamsen.”

Bernard Walravens verkoopt behalve vlees ook veggieburgers. “Je moet goed luisteren naar de markt.”

© SASKIA VANDERSTICHELE

“Die voetgangers-zone is een goede zaak, maar ze moet wel met de auto bereikbaar zijn”

BDW 1501 PAGINA 10 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

opnieuw  vertrouwen  creëren.  Het zou  Stad  Brussel  ook  sieren  als  ze, ter  compensatie,  nu  eindelijk  een belasting als de taks op de uithang-borden liet vallen.”

Welke rol wil Unizo spelen in Brussel?Walravens:  “We  willen  de  Brus-selse  ondernemers  onze  expertise, opgebouwd  in  Vlaanderen,  aanrei-ken. Het  is niet onze bedoeling om de  Brusselse  ondernemers  te  ver-vlaamsen.”

Maar is het Vlaamse aanbod wel geschikt voor Brussel, waar een minderheid Nederlands spreekt?Walravens:  “Ons  aanbod  is  in  de eerste  plaats  bedoeld  voor  Neder-landskundige  ondernemers.  Wie geen  Nederlands  verstaat,  heeft weinig aan de info op onze website. We  hebben  niet  de  middelen  en  de ambitie om alles te vertalen. Ander-zijds zijn we wel van plan om lokaal te gaan werken en activiteiten in de 

die ondernemers adviseren, Impulse bijvoorbeeld.Walravens:  “De  Brusselse  over-heid  creëert  liever  zelf  een  aanbod van gratis advies dan dat ze de vraag ondersteunt. Wij zouden liever zien dat  de  overheid  een  soort  advies-cheque geeft waarmee de starter te-recht kan bij een persoon of instan-tie naar keuze, zijn boekhouder, een consultant, of Unizo. Dan heb je ook geen oneerlijke concurrentie.”

Wat is prioritair voor een beter ondernemersklimaat in Brussel?Walravens:  “De  samenwerking tussen  gewest  en  gemeenten  moet beter.  Ik denk aan de parkeerregle-menten, de lokale belastingen. Wat ook  veel  beter  kan  is  de  mobiliteit. In  mijn  bedrijf  doen  de  chauffeurs er nu twee keer zo lang over om de producten ter plaatse te krijgen dan tien jaar geleden.”

En dan is er nu ook nog de voetgangerszone die vele handelaars grijze haren bezorgt.Walravens:  “Die  voetgangerszone is een goede zaak, maar ze moet wel met de auto bereikbaar zijn. Voor die zone  open  ging,  hadden  dus  eerst de  benodigde  parkings  en  het  par-keergeleidingssysteem  operationeel moeten  zijn.  Nu  is  het  andersom gebeurd.”“Voor Unizo komt het er op aan om de verschillende belangen te verzoe-nen.  De  stad  is  van  de  bewoners, van  de  voetgangers,  maar  ook  van de bedrijven, de pendelaars, de toe-risten.”

Ander heikel punt in Brussel blijft het grote aantal laaggeschoolde werklozen.Walravens: “Een deel van de oplei-ding kan op de werkvloer gebeuren. De  werkgevers  moeten  hun  verant-woordelijkheid  nemen  door  meer stages aan te bieden.”

Toch staan veel werkgevers niet te springen om stagiairs.Walravens:  “Een  stagiair  bege-leiden  kost  behoorlijk  wat  tijd  en energie. De overheid moet zich daar bewust  van  zijn  en  de  bedrijven  fi-nancieel ondersteunen. Ook zou ze  ervoor  kunnen  zorgen  dat  de  men-sen al een  juiste basisattitude heb-ben  voor  ze  op  stage  gaan.  Zeker voor laaggeschoolden is basisattitu-de – op tijd komen, je aan afspraken houden – primordiaal.”

De economische crisis begint stilaan achter ons te liggen. Hoe hebt u uw bedrijf erdoorheen geloodst?Walravens:  “Door  te  investeren in  een  nieuwbouw  met  betere  koe-lingstechnieken  waarmee  de  kwa-liteit  kon  verbeterd  worden  en  de kosten konden worden verlaagd. En door altijd goed te luisteren naar de markt.  Heel  wat  mensen  eten  bij-voorbeeld  minder  vlees,  sommige bedrijven  houden  op  donderdag veggiedag.  Kunnen  wij  die  dag  dan niets  leveren?  Jawel,  want  wij  heb-ben nu ook veggieburgers in de aan-bieding.” Bettina Hubo

gemeenten op te zetten, al dan niet met partnerorganisaties. Die initia-tieven zullen wel meertalig zijn.”

In Brussel zijn er ook heel wat publieke organisaties

Page 11: BDW - editie 1501

ADVERTENTIE

04.12 & 05.12BOEKENVERKOOPDuizenden boeken, cd’s en dvd’s voor €2 of €5!*

Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel

www.muntpunt.be # Muntpunt

VR 04.12 • 10:00 - 22:00ZA 05.12 • 10:00 - 18:00

* per verkocht item gaat € 0,50 naar Kom op tegen Kanker

de Vorlesebühne vr 04.12 • 19:00 - 20:45de Sintza 05.12 • 15:00 - 16:30

met optredens van

Page 12: BDW - editie 1501

DEZE WEEK AAN DE SINT-JORISSCHOOL > SCHOOLPOORTMEDEWERKERS ELKE DAG OP POST

POORTWACHTERS TEGEN ARMOEDE

Marisa Mendoza (midden) en Ann Milis (rechts) staan elke dag aan de schoolpoort van de Sint-Jorisschool.

© SASKIA VANDERSTICHELE

“Wij moeten vaak de ouders ontstressen, opdat de kinderen ontstresst geraken. Mensen in armoede zijn vaak erg opgejaagd en hun rust kwijt”

BRUSSEL – Elke schooldag staan Ann Milis en Marisa Mendoza aan de poorten van de Sint Jorisschool. Ze begroeten alle mama’s hartelijk en geven de kinderen een aai over hun bol. Discreet speuren ze naar signalen van armoede.

BDW 1501 PAGINA 12 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

D e  ene  week  staan  ze  aan  de  kleuter-school  in  de  Cellebroerstraat,  de  an-dere  week  aan  de  basisschool  in  de 

Nieuwlandstraat. “Bonjour”, “Salam Aleikum”. Ann Milis en Marisa Mendoza gebruiken hun uitgebreide talenkennis – van Spaans tot Lin-gala en Swahili – om de families zoveel moge-lijk in hun eigen taal te begroeten. Zodra moe-ders  en  vaders  hun  kroost  hebben  losgelaten op de speelkoer, is er tijd voor een praatje. De-zer dagen gaan vooral de aanslagen in Parijs en de  terreurdreiging  in Brussel over de  tongen.

In de Sint-Jorisschool heeft 90 procent van de scholieren  een  GOK-statuut  (Gelijke  Onder-wijskansen, red.). “Een jaar geleden klopte de directie  van  de  school  bij  ons  aan,”  legt  Ann Milis, ervaringsdeskundige van Vrienden van het  Huizeke,  uit.  De  school  had  gemerkt  dat wanneer ouders konden praten met een erva-ringsdeskundige, dat een positief effect had op de ouderbetrokkenheid, én op de kinderen.Vrienden van het Huizeke is een van de zeven verenigingen in Brussel waar armen het woord nemen.  De  werking  focust  op  onderwijs.  Het 

Huizeke  organiseert  in  zijn  uitvalsbasis  op het Vossenplein al jaren huiswerkklassen, en werkt  ook  al  langer  op  ouderbetrokkenheid. Zo richten ze sinds een tiental jaar een ouder-groep in. “We zijn ermee begonnen op vraag van mama’s die hier over de vloer kwamen. Ze kloegen erover dat ze niet begrepen wat hun kinderen allemaal leerden en aan activiteiten deden op school. Ze begrepen ook niet de ver-wachtingen.” “Het  ging  vaak  over  facturen.  We  zijn  toen beginnen te bemiddelen met schoolbesturen. We gaven tips, ‘zoals begin met de laatste fac-tuur die nog openstaat, of de kleinste factuur’. Of: ‘Vraag niet bij langere uitstappen dat kin-deren vijf paar schoenen bij moeten hebben’.” Het initiatief is gegroeid tot een project waar-bij ouders in armoede mee het beleid kunnen 

Page 13: BDW - editie 1501

BDW 1501 PAGINA 13 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

ADVERTENTIE

Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs

te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor

personen met een handicap

Bezoeken enkel op afspraak

0800-15045�alle werkdagen van 9 tot 12u30,

maandag, dinsdag en donderdag van 13 tot 15u30

Puzzel

[email protected]

ADVERTENTIE

adviseren en vormingen rond kansarmoede voor  leerkrachten  en  directies  mee  vorm kunnen geven.

NuldelijnszorgSinds  januari  is  daar  dus  het  schoolpoort-project  bijgekomen.  Wat  Milis  en  Mendoza doen,  is nuldelijnszorg. Dat  is zorg aanbie-den  zonder  dat  iemand  erom  vraagt.  “Wij stappen  op  de  mensen  af.”  De  ‘poortwach-ters’ begeleiden intussen intensief zo’n veer-tigtal gezinnen, vaak alleenstaande mama’s. Begeleiding  houdt  in  dat  ze  regelmatig  bij die gezinnen thuis over de vloer komen. Ze leiden hen ook  toe naar de  juiste sociale of medische  begeleiding,  of  naar  betaalbare cursussen voor gezinsleden. Eventueel gaan de dames ook mee op doktersbezoek, maar enkel op vraag van de families zelf. Af en toe regelen  ze  ook  uitstappen.  “We  doen  hen even  ontsnappen  aan  de  problemen.  Zeker alleenstaande  mama’s  lopen  het  risico  ge-isoleerd te geraken en hebben vaak nood aan een  volwassen  gesprek.  Samen  simpelweg een tas koffie drinken, kan wonderen doen.”De bedoeling is om de gezinnen zoveel mo-gelijk te empoweren, opdat zij zelf de moed vinden  om  zelfstandig  zaken  te  regelen. Mendoza  en  Milis  knikken  veelzeggend naar  elkaar.  Beiden  moeten  ze  denken  aan Malika*  die  ze  allebei  kennen.  De  vrouw heeft recentelijk, na een lang aanvaardings-proces over het syndroom van Down bij één van  haar  kinderen,  uiteindelijk  zelf  de  stap gezet  om  aangepast  onderwijs  voor  haar zorgenkind  te  zoeken.  “Cultureel  gezien  en uiteindelijk ook financieel was dat een harde dobber.” Ook de kinderen krijgen veel aandacht. Leer-lingen in een armoedesituatie kunnen vaker moeilijker abstract denken, hebben meer tijd nodig  en  moeten  veel  meer  inspanningen leveren voor een zelfde resultaat. “We luis-teren naar hun verhalen en frustraties, thuis en  in  de  klas.  We  doen  dat  heel  spontaan, vaak één op één. Uiteraard zijn we heel dis-creet naar de ouders toe.” 

TandemDe kracht van het duo ligt in de complemen-tariteit. Marisa Mendoza is maatschappelijk werkster,  dus  goed  in  methodieken  en  in dossiers. Ann Milis  is  ervaringsdeskundige in de armoede. Milis: “Ik ben opgegroeid  in armoede. Mijn vader  kwam  uit  generatiearmoede.  Tijdens mijn  prille  puberjaren  geraakte  hij  verlamd door  een  ongeval,  waarna  ik  mijn  moeders steun  en  toeverlaat  werd.  Hoewel  ik  antro-pologie had willen studeren, was het hoogst haalbare  een  opleiding  kinderverzorging. Daarna  heb  ik  me  nog  bijgeschoold  als  op-voedster.  Maar  ik  kreeg  een  zware  en  pro-blematische  echtscheiding  te  verwerken. Intussen ben ik de enige kostwinner in een nieuw samengesteld gezin van zes. De situ-atie van armoede duurt dus voort  tot op de dag van vandaag, en ik hou mijn hoofd boven water.” Het geeft Ann Milis alleszins de no-dige bagage om signalen rond armoede op te vangen bij anderen, en het sterkt haar dat ze haar eigen ervaringen kan inzetten. “Ik werk vanuit mijn buik.” Ze kan naar eigen zeggen vooral  de  ‘binnenkant’  van  armoede  goed begrijpen:  de  sociale  uitsluiting,  schaamte, enzovoort.Ann  krijgt  versterking  van  Marisa,  en  ook zij put uit haar eigen leven: “Ja, ik behoor tot de  middenklasse.  Maar  vergis  je  niet.  Daar bestaan  ook  stereotypen  over.  Toen  ik  tij-dens mijn tienerjaren in Peru leefde, is mijn moeder gestorven aan kanker. Ineens moest ik beslissingen nemen in het huishouden en een  grotere  verantwoordelijkheid  opnemen voor de zorg van mijn broer, het was alsof ik de plaats van mijn mama moest overnemen. Toen  mijn  Peruviaanse  papa  besliste  om 

naar België te komen, is mijn wereld volledig veranderd.  Dat  is  ook  een  ervaring  die  helpt om iedereen die hier zijn weg moet zoeken, te helpen en kansen te bieden.”Hun filosofie is dus dat niet alleen leerkrach-ten  en  directies  moeten  ‘gevormd’  worden, maar ook de ouders in armoede. “Ouders zit-ten ook met vooroordelen tegenover de school, à la ‘ze snappen het niet’. Je krijgt een botsing. Je moet elkaars leefwereld leren kennen.”

Druk van de ketelDe  schoolpoortmedewerkers  nemen  vaak druk van de ketel. “Ouders in armoede willen ook dat hun kinderen slagen, ze willen niet dat de geschiedenis zich herhaalt, en vaak leggen ze daardoor zelfs de druk heel hoog. Wij moe-ten vaak de ouders ontstressen, opdat de kin-deren ontstresst geraken. Mensen in armoede zijn vaak erg opgejaagd en hun rust kwijt.” Soms  moeten  Ann  en  Marisa  pijnlijk  eerlijk zijn.  Dat  lukt,  gezien  de  stevig  opgebouwde vertrouwensband. “Als ouders absoluut willen dat hun kind ASO doet in het Nederlandstalig onderwijs, dan moeten ouders ook investeren. Dan moeten ook zij bijvoorbeeld gemotiveerd zijn  om  Nederlands  te  leren.  Ook  in  onze huiswerkklassen  eisen  we  vanaf  dit  jaar  dat de  ouders  aanwezig  zijn,  omdat  we  merkten dat  ouders  ook  nood  hebben  aan  ondersteu-ning  bij  de  opvoedingstaak.  Samen  naar  de huiswerkklassen komen, draait om een band scheppen  met  het  kind,  interesse  tonen  voor de competenties en talenten van het kind,” al-dus Marisa. 

Model voor middelbaar?De  duobaan  staat  niet  op  zichzelf.  Er  is  een intense samenwerking met het Brussels Plat-form Armoede, de leraren, de zorgcoördinator en de directie van de school, net als met CLB-begeleiders.  “Een  leerkracht  kan  zoiets  als kansarmoedeproblemen  niet  alleen  aan.  Er zijn wel CLB-medewerkers, maar die zijn over-belast en hebben dikwijls acht scholen onder hun hoede. Daardoor hebben ze weinig tijd en worden  ze  door  velen,  ouders  en  leerlingen, gezien als diegene bij wie je terechtkomt als er problemen zijn. Dat zou niet mogen.” Het  schoolpoortproject  wordt  voorlopig  vol-ledig door eigen middelen gefinancierd, maar dat is niet vol te houden. Vzw Vrienden van het Huizeke zoekt naar reddingsboeien. “Er zijn al veel scholen die ook zo’n werking zouden wil-len. De armoedeproblematiek in Brussel is gi-gantisch, en daalt niet. Als we mogen dromen, trekken we het project door naar het middel-baar onderwijs, waar ouderbetrokkenheid een nog veel lastiger probleem is. En dan beginnen we bij Anneesens-Funck.” 

Kim Verthé

*De naam van de genoemde persoon is veranderd om privacyredenen.

ten voordele van Minor-Ndako

Doe mee via brusselhelpt.be

Samen maken we niet-begeleide

minderjarige vluchtelingen sterk!

BrusselDezeWeek

Vlaams-Brusselse Media en de Gemeenschapscentra presenteren:

Brussel Helpt loopt van 15 november tot 5 december

Koop een plaatje op FM Brussel

Doneer geld in één van de collectebussen in jouw gemeenschapscentrum of op volgend rekeningnummer: BE18 4245 5298 2165

Kom naar één van de vele evenementen, bijvoorbeeld:

Wat kan jij doen?

De volledige agenda vind je op brusselhelpt.be

Raymond van het Groenewoud

& Leonore @ Flagey 5.12

Raymond van het Groenewoud speelt op algemeen verzoek solo aan zijn piano.

Het voorprogramma wordt verzorgd door de Brusselse band Leonore.

Maak je avond compleet met een diner voor het concert.

Koop je tickets via brusselhelpt.be/raymond

Page 14: BDW - editie 1501

ADVERTENTIE

De Stedenbouwkundige overleg-commissie van de Stad Brussel heeft een negatief advies uitge-sproken over de verregaande renovatie van vijf achttiende-eeuwse huizen aan het Warande-park. Daaronder het huis waarin de Britse aristocraat Lord Byron gelogeerd heeft.

De Brusselse overlegcommissie volgt met haar negatief advies de Koninklijke Commissie Monumen-ten en Landschappen, die een groot bouwproject - renovatie van histo-rische woningen en de bouw van een conferentiecentrum - niet ziet zitten. De Overlegcommissie vreest dat de geplande renovatie te weinig rekening zal houden met het histo-rische karakter van de panden.De eigenaar van de huizen, de West-Vlaamse familie Hannecart-Vande Vyvere (van Matexi, red.) gaat er nochtans prat op dat zij rekening zullen houden met dat karakter. Het is hun bedoeling om op een strategische plek in de stad een con-ferentiecentrum te bouwen dat ver-huurd kan worden aan allerhande

BYRON NIET NAAST CONFERENTIES?BRUSSEL-STAD > OVERLEGCOMMISSIE GEEFT NEGATIEF ADVIES VOOR BOUWPROJECT WARANDEPARK

Het zwaartepunt wordt het hotel-Lalaing, rechts op de foto met vlag. Het Byronhuis is uiterst links.

© B

AR

T DE

WA

EL

E

BDW 1501 PAGINA 14 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

vzw’s, denktanks en serviceclubs. Er was zelfs even sprake van dat de Amerikaanse Harvard-uni-versiteit naar de plek zou komen. Hannecart en zijn architect Paul Lievevrouw verklaarden onlangs nog in deze krant dat zij net om het prestige zoveel mogelijk re-kening wensten te houden met de historische bouwstijl, maar des-ondanks de binnen- en achterkant wel grondig wilden moderniseren. Eerder hadden ze het project al eens aangepast na opmerkingen van de Koninklijke Commissie.Buurtbewoner en activiste Hen-riette van Eijl is alvast blij dat het project er voorlopig niet komt, al vreest zij dat stad en bouwpromo-tor onder één hoedje zullen spelen en het nodige lobbywerk zullen verrichten. Uiteindelijk beslist het Brussels Gewest.Bij het ter perse gaan was het on-duidelijk of Gaëtan Hannecart re-kening wil houden met de opmer-kingen van de commissie.

Christophe Degreef

SECUNDAIRONDERWIJS

SCHOOLJAAR2016 - 2017

Je kind inschrijven in een Nederlandstalige secundaire school in Brussel? Kijk op inschrijveninbrussel.be. Heb je al een kind op de school? Dan hebben broers en zussen voorrang in die school, in het 1e leerjaar. Ga naar de school tussen 4 en 15 januari 2016. En schrijf broer of zus in! Ook kinderen van schoolpersoneel hebben dan voorrang.

Belangrijk!

n Na 15 januari 2016 is er geen voorrang meer voor broers, zussen of kinderen van schoolpersoneel. n Voor andere kinderen verschilt de procedure. In sommige scholen moet je aanmelden, tussen 4 en 29 januari 2016.

Vragen? Surf naar inschrijveninbrussel.be

NAAR DEZELFDE SCHOOLALS BROER OF ZUS?Ga naar de school tussen 4 en 15 januari 2016

Page 15: BDW - editie 1501

BDW 1501 PAGINA 15 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

ADVERTENTIE

‘Ik ben wie ik word’. Die alleszeg-gende zin hangt nu in 35 talen op grote spandoeken tussen de bomen van de Scheutwijk. Kunstenares Mariska De Mey vroeg toevallige passanten uit de Scheutwijk om deze zin in hun taal te vertalen.

Dat Brussel een lappendeken van nationaliteiten, bevolkingsgroe-pen en bij uitbreiding moedertalen vormt, is nagenoeg bekend. Met dit sociaal-culturele kunstproject wordt dit op een heel fraaie visuele manier weergegeven. Mariska be-gon aan het project in het kader van het wijkcontract Scheut dat nu op zijn einde loopt. Ook leerlingen van de middelbare graad van de Ander-lechtse Academie voor Beeldende Kunsten dachten na over de zin. Zij zullen binnenkort stoffen zeefdruk-werkjes wikkelen rond de stammen van de bomen. Mariska stelt het thema identiteit centraal in haar werk. Ze deed dat al een paar jaar terug met de slagzin ‘Ik ben wie ik ben’ in de Annees-senswijk. Nu liep ze tussen augus-

IDENTITEIT IN 35 TALENANDERLECHT > SPANDOEKEN ZETTEN MEERTALIGE SCHEUTWIJK IN DE VERF

Links: een Roemeens meisje heeft haar taal gevonden. Rechts: de Koloniale Veteranensquare.

tus en september door de Scheut-wijk en sprak ze voorbijgangers aan met de vraag het zinnetje in hun moedertaal te vertalen. Als je naar de talen op de spandoeken kijkt, zie je al snel dat elk continent vertegen-woordigd is. “Het is wonderbaarlijk te observe-ren hoe verschillend mensen zich vragen stellen, filosoferen, naden-ken over deze gedachte. In sommige talen vraagt dat om een lange om-schrijving,” vertelt Mariska De Mey. Bij andere talen, zoals het Berbers, ligt de vertaling wel meer voor de hand, maar is het opschrijven van de zin dat veel minder: Waheb El Flyani die op de Ninoofsesteenweg een winkel heeft, vertaalde de zin moeiteloos, “maar ik heb de taal altijd gesproken, nooit geschreven. Het is pas sinds enkele jaren dat er werk wordt gemaakt van een offici-ele spelling.”De niet zo voor de hand liggende vertalingen werden eerst nageke-ken door de betrokken ambassades. Die werkten over het algemeen goed mee, behalve de Pakistaanse, waar dit project niet als ‘politiek-correct’ bevonden werd. De spandoeken zijn nog tot eind januari te bewonderen langs de Maurice Herbette- en de Jules Graindorlaan en op de centrale Koloniale Veteranensquare.

Bruno Schols

Een reportage van de rondvraag vindt u op volgende link: https://vimeo.com/146128332

ER IS EEN PLEK WAAR WERK EN PRIVÉ PERFECT IN BALANS ZIJN.

ER IS EEN PLEK WAAR WERK EN PRIVÉ PERFECT IN BALANS ZIJN.

ER IS EEN PLEK WAAR WERK EN PRIVÉ PERFECT IN BALANS ZIJN.

PLAZA, HET BESTE VAN ERASMUS GARDENS:

Klaar voor een nieuwe kijk op werken en leven? Dan zijn de topappartementen van Plaza in het hart van de nieuwe woonwijk Erasmus Gardens iets voor jou:

¢ topappartementen met centrale ligging in de woonwijk¢ zicht op het levendige binnenplein of de gezellige binnentuin¢ warme, sfeervolle architectuur waarin je graag thuiskomt¢ 1-slaapkamerapp. vanaf € 139.500 en 2-slaapkamerapp. vanaf € 199.500

VRAAG VANDAAG NOG MEER INFORMATIE: BEL 02 / 661 18 50 OF KIJK OP WWW.ERASMUSGARDENS.BE

V.l.n.r.: de spandoeken langsheen de Herbettelaan en Mariska De Mey in gesprek met native Peul-speakers.

Page 16: BDW - editie 1501

© IVAN PUT

OPINIE > BRAM VAN RENTERGHEM OVER EENGEMAAKTE POLITIEZONE

VAN HOT NAAR HER VOOR EEN STOM PAPIERTJE

N ederlandstalige  politici suggereren  dat  één  po-litiezone  beter  zou  zijn, dat dieven en terroristen 

zo  sneller  gepakt  worden.  Fransta-lige  politici  beweren  dan  weer  dat eenmaking  een  mastodont  baart. Zij  hechten  belang  aan  een  police de proximité, dicht bij de burger. En daarbij:  in  Parijs  heeft  een  eenge-maakte  politie  toch  ook  de  aansla-gen niet kunnen verijdelen?Dat  laatste  is  een  passe-partout. Het  verijdelen  van  de  aanslagen  is inderdaad niet gelukt, maar wil dat zeggen  dat  een  eengemaakte  po-litiezone  geen  meerwaarde  heeft? 

Hebben al die andere  (middel)grote steden het dan mis?

MedelijdenSta me toe: een anekdote. Ergens in 2012  leg  ik  mijn  portefeuille  op  de toog  van  café  de  Monk.  Natuurlijk wordt die gestolen en een week later doe ik aangifte, bij de politie aan de Kolenmarkt. Ik wacht nog even met het aanvragen van een nieuwe iden-titeitskaart en rijbewijs et cetera, je weet  immers  nooit  dat  zo’n  beurs nog ergens opduikt.En  ja  hoor.  Een  week  of  wat  later krijg ik bericht van café Le Coq, en-kele straten verder. Vreemd genoeg 

had  men  daar  bij  de  opkuis  mijn portefeuille  gevonden,  en  alles  be-halve  het  geld  zat  er  nog  in.  Ik  bel naar de gemeente, of ik nu nog nieu-we  kaarten  moet  aanvragen?  Neen hoor, alles in orde.Tot  ik  in  augustus  2015  de  shuttle naar  Groot-Brittannië  wil  nemen. ‘Sir, could it be that this card is mar-ked as lost or stolen?’ Gestolen? Oh ja.  En  na  een  warrige  en  voor  haar wellicht  volstrekt  onbegrijpelijke uitleg  (Le  Coq  klinkt  in  het  Engels als  ‘café  de  penis’)  mocht  ik  door. Maar  mijn  identiteitskaart  nam  ze af. Nog  een  maand  later  loop  ik  door Wassenaar,  Nederland.  Omdat  ik nogal  opzichtig  foto’s  aan  het  ne-men  ben  van  enkele  villa’s,  komt een  politiewagen  aangerold.  Papie-ren.  Bij  gebrek  aan  identiteitskaart geef  ik  mijn  rijbewijs.  Opnieuw  de vraag of ik kon uiteggen waarom dit document  geseind  stond,  opnieuw mijn  uitleg  en  opnieuw  mocht  ik 

verder,  zonder  rijbewijs  ditmaal.Papierloos  ga  ik  enkele  weken  na-dien  eindelijk  naar  het  gemeen-

“Ja, de politie voelde dichtbij. Ja, ze zijn ingeplant in de wijk. Maar werkt het? Laat me niet lachen”

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

BRUSSEL – Naar aanleiding van de aanslagen in Parijs, is vandaag weer veel te doen rond een eengemaakte Brusselse politiezone. Volgens Brusselaar Bram Van Renterghem is die eenmaking van Brussel, zowel poli-tiek als politioneel, een terechte eis. Er zijn gewoon te veel in te vullen functies in deze stad en politiek talent is zeldzaam – de vijver is leeg.

BDW 1501 PAGINA 16 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

BDWOPINIE

ADVERTENTIE

TOEWIJS NA HOGER BOD GEBRACHT OP € 506.200,00

UNIEK PENTHOUSE (+/- 500m²) OP 41ste in “UP-TOWER”

+ 2 autostandplaatsen + 2 autoboxenAkenkaai 69 1000 Brussel

Top floor, prachtige ligging langs het kanaal van Willebroek, nabij Thurn & Taxis, kad. Brussel, 14de afd. sie P n° 0404 A 6 P1613, gebouwd in 2014.

• Het appartement nr. A29-41a op de 41ste verdiep bew. Opp. +/- 500m², casco, + kelder -2, panoramisch zicht over Brussel – zie ook www.up-site.be.

• 2 afgesloten parkeergarages nrs. 226 en 227 op niveau -3• 2 autostaanplaatsen nrs. 196 en 197 op niveau -3.

Diensten: conciërge, toegang tot zwembad, fitness & wellness en bioscoop.Voorzieningen: 4 liften, videofoon, individuele meters voor elektriciteit, water en gas.Stdnb: Gew.best. 3/05/2001, gew. 20/03/2008, 16/07/2010, 22/12/2010 en 2/05/2013 zone van regionaal belang. EPC in voorbereiding.

NA HOGER BOD GEBRACHT OP € 506.200,00.Bezoek: op zaterdag van 10 – 12u en op woensdag: 14 - 16u.DEF. TOEWIJS op donderdag 17/12/2015 om 11 u in zaal 3, Huis der Notarissen, 1000 Brussel, Bergstraat 30-34.

Info: Berquin Notarissen tel. 02/645 19 37.

ADJUDICATION DEFINITIVEAPRÈS SURENCHÈRES PORTES À € 506.200,00

PENTHOUSE EXCEPTIONNELau 41ième étage « UP-TOWER »

+ 2 box de parking + 2 emplacements de voituresQuai des Péniches 69 – 1000 Bruxelles

Top floor, le long du canal de Willebroek, face au site Tour & Taxis, cad. Bruxelles 14ième div., sie P n° 404A6P1613, construit en 2014 :

• Appartement n° A29-41a au 41ième ét., superf. Hab. +/-500m², état inachevé « casco » + cave au niveau -2 + jouissance excl. de la terrasse, vue panoramique sur Bruxelles - voir : www.up-site.be.

• 2 box de parking n° 226 et 227 au niveau -3.• 2 emplacements de parking n° 196 et 197 au niveau -3.

Services : conciergerie, accès piscine, centre de fitness-wellness, cinéma.Prévisions : videophone, compteurs individuels électrique, eau et gaz.Urb. : plan d’affectation reg. Décret 3/05/2001, mod. 20/03/2008, 16/07/2010, 22/12/2010 et 2/05/2013 : zone d’intérêt régional – PEB en cours.

APRES SURENCH. PORTES A € 506.200,00.Visites: samedi 10-12h et mercredi de 14-16h.ADJ. DEF : le jeudi 17/12/2015 à 11h en salle n° 3, Chambre des Notaires, 1000 Bruxelles, rue de la Montange 30-34.

Rens. Berquin Notaires : tel. : 02/645.19.37.

TIM CARNEWAL GEASSOCIEERD NOTARIS – NOTAIRE ASSOCIÉ “NOTAIRES BERQUIN NOTARISSEN”, AVENUE LLOYD GEORGELAAN 11 – 1000 BRUXELLES/BRUSSEL TEL. 02/645 19 37 FAX: 02/645 19 80 – E-MAIL: [email protected] – WWW.BERQUINNOTARISSEN.BE

Page 17: BDW - editie 1501

Sinds Bram Van Renterghem aangifte deed van een gestolen portefeuille bij de buurtpolitie en zo een heuse odyssee begon, is hij voorstander van een eengemaakte politiezone.

BDW 1501 PAGINA 17 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

ADVERTENTIE ADVERTENTIE

7 EENGEZINSWONINGENTE SINT-STEVENS-WOLUWE

KARENBERG

WHAT YOU SEE ISWHAT YOU SEE IS

WHAT YOU GET

Wonen tegen de Europese hoofdstad Brussel in een landelijke omgeving

LAGE-ENERGIEWONING SLEUTEL OP DE [email protected]

ASSESTEENWEG 25-29 1740 TERNAT TEL: 02-582.75.09 FAX: 02-582.79.24

tehuis  van  Sint-Gillis,  waar  ik woon.  Bij  de  dienst  bevolking  doe ik  mijn  verhaal.  De  man  kijkt  op 

zijn  scherm  en  fronst.  Geen  be-richt dat de identiteitskaart geseind staat, geen speciale melding, niets. 

Ik  zei  dat  ik  het  had  aangegeven aan  de  politie  aan  de  Kolenmarkt.‘Ah ja, de politiezone Brussel Hoofd-

stad  Elsene.  Ja.  Jajaja.  Maar  geen zorg, we vragen gewoon een nieuw aan.  Voilà,  binnen  enkele  dagen krijg je je codes.’Naar  de  rijbewijzen  dan.  Daar  wil men  eerst  een  attest  van  aangifte van  verlies  of  diefstal.  Naar  de  po-litie  dus,  die  gelukkig  maar  twee straten verder zit. Ik doe het verhaal, maar de agent wil een papier met het nummer  van  mijn  rijbewijs,  te  ver-krijgen in: het gemeentehuis.Daar  kijken  ze  me  raar  aan,  maar geven  uit  medelijden  toch  een  pa-pier  mee.  De  agent  doet  vervolgens niks  met  het  papier  en  vraagt  mij te wachten. Een andere agent komt binnen. ‘Ja, zeg het eens.’Omdat  ik  het  verhaal  al  begonnen was, bleef ik bij mijn uitleg. Hij krib-belt  wat  op  een  blaadje,  tuurt  naar zijn  scherm.  ‘Neen  meneer,  niks  te zien.  Waar  heb  je  die  aangifte  ge-daan?  Ah,  Brussel  Hoofdstad.  Ja. Wellicht daarom dat we dat hier niet zien.’Dus,  voor  de  goede  verstaander: mijn  documenten  worden  door  de politie  Brussel  Hoofdstad  Elsene geseind als verloren of gestolen. De Britse  douane  ziet  dat.  Een  Neder-landse  wijkpatrouille  ziet  dat.  De politie  van  Brussel-Zuid  ziet:  niets. Il faut le faire.  Ja,  de  politie  voelde dichtbij.  Ja,  ze  zijn  ingeplant  in  de wijk. Maar werkt het? Laat me niet lachen.

RiseeWaar  het  op  neerkomt:  een  eenge-maakte politie zou niet langer onder de bevoegdheid van de (Franstalige) burgemeesters  vallen.  Die  macht zouden ze kwijtspelen aan het Brus-sels  Gewest,  waar  de  Vlamingen oververtegenwoordigd  zijn.  Elke maatregel  richting  meer  bevoegd-

heden richting Gewest botst op een njet,  mede  hierom.  Een  compensa-tie  voor  een  oververtegenwoordi-ging van Franstaligen  in de Kamer, zeggen sommigen. Maar die  is niet systemisch. En zelfs al was dat zo, moet dat dan ook niet eens bespro-ken worden?Vlamingen  verwijten  Franstalige politici  incompetent  te  zijn  en  niet het groter belang voor ogen te hou-den. Dat is ten dele juist. Wat in El-sene gebeurt met de  tram,  tart alle verbeelding. Dat is slechte wil, maar ook onkunde. Er zijn gewoon te veel in te vullen functies in deze stad en politiek talent  is zeldzaam – de vij-ver is leeg. De eenmaking van Brus-sel, politiek zowel als politioneel, is dan ook een terechte eis.Maar  de  Vlaamse  politici  hebben ook  boter  op  het  hoofd.  Zolang  zij de  ondemocratische  oververtegen-woordiging  in  het  Brussels  parle-ment niet bespreekbaar stellen, ver-andert er niks. Mag ik van hot naar her  hollen  voor  een  stom  papiertje, weet men nergens van, en is dat op hoger  en  gevaarlijker  niveau  ver-moedelijk ook zo. Als een eerlijkere volksvertegenwoordiging  de  voor-waarde  is  voor  een  bevoegdheids-overdracht, waarom daar niet op in-gaan? Hoe kun je blijven verdedigen dat  vijf  tot  maximaal  tien  procent van  de  kiezers  bijna  twintig  pro-cent  van  de  zetels  ter  beschikking krijgt?  Dat  zij  twee  van  de  vijf  mi-nisterposten hebben en één op drie staatssecretarissen? Zolang dat niet bespreekbaar is, gebeurt er niets in deze stad, en blijft alles zompig, vuil en  lelijk.  Blijft  Brussel  de  risee  van de internationale gemeenschap.�

� Bram�Van�Renterghem

3x Film in KVS

TICKETS & INFO WWW.KVS.BE

Our City Maria Tarantino

Patience, patience, t’iras au paradis !Hadja Lahbib

31 Haltes Dorothée van den Berghe & Griet Van Reeth

10.12.2015 11.12.2015 12.12.2015

150128_bdw.indd 1 01/12/15 10:40

Page 18: BDW - editie 1501

DIALECTTHEATER > ‘BOSSEMANS EN COPPENOLLE’ VERWACHT 15.000 BEZOEKERS

QU’EST-CE QUE VOUS DITES EN BAS DE ÇA?

D e reprise van Bossemans en Coppenolle gaat ons hart na de ontwrichting van de belegerde stad terug goedlachse

warmte geven. Dat staat nu al vast. Sterk in-gekort en in een hedendaagsere regie gaat de klassieker de winter in. Ditmaal tekent Lakenaar Marc Bober voor de regie, in 2002 was dat nog Anderlechtenaar Roger Van De Voorde, tevens vertaler van het Franse stuk uit 1937-1938. Maar eerst even terug naar begin deze eeuw. In 2002 speelde Bossemans en Coppenolle de pannen van het dak, met tienduizend bezoe-

kers in twee maanden tijd. En nog een wacht-lijst van drieduizend bezoekers die amper kon worden bevredigd. De pioniers van het Brus-sels Volkstejoêter hadden met één theater-productie de ziel van de Brusselaars geraakt en ingepakt, zowel de Nederlandstalige als de Franstalige. En ook van zij die de taal van hun jeugd zagen declameren, de taal van hun (groot)ouders, coiffeur, champetter en biena-ver van om de hoek. De eerste podiumproductie in het Vlaams-Brussels dialect kon na Brussel snel op tour-nee in de Rand. Ook daar bleek vraag naar

ANDERLECHT – Alle Vlaamse theaterregisseurs en -acteurs mogen er jaloers op zijn: uit de losse pols op 15.000 bezoekers kunnen rekenen voor één stuk. Wie dat haalt is het Brussels Volkstejoêter, met de Daring- en Unionkomedie ‘Bossemans en Coppenolle’. In 2001 startte de toneelkring met de herintroductie van het Brussels dialecttheater. Het werd een fenomeen. Maar wie of wat houdt dit in stand?

BDW 1501 PAGINA 18 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

verstaanbaar te maken en te kunnen commu-niceren met iedereen binnen Vlaanderen, in België en richting Nederland. Maar 2002 zat wel midden in de tijd dat met Nederlands de hand werd gereikt naar de taal-vaardige migrant en de tweede generatie van inwijkelingen in Brussel. Zij zouden via het Nederlandstalig onderwijs een troef meekrij-gen om nieuwe Brusselaar en volwaardig Vla-ming te worden. Want hoeveel Marokkaanse Molenbekenaars en Turkse Schaarbekenaars spreken het Vlaams-Brusselse dialect? Om dialect te verstaan moeten er bloedverwant-schappen of lange integratietrajecten worden afgelegd. Vaak blijft de niet-dialectspreker een ‘vreemdeling’ in eigen wijk, dorp en stad. Dus dat publiek mist het dialecttheater nog.De producties van het Brussels Volkstejoêter geven gelukkig een andere boodschap mee. Ja,

pittig Vlaams-Brussels dialecttheater. Gene-raties aan Brusselse uitwijkelingen keken met dezelfde blik naar het stuk, als naar de ver-geelde foto van hun lieve bompa. Ce bon vieux Bossemans.

Tussentaaltjes Het is vijftien jaar geleden haast. En dus lang voor tv-series in dialect als Bevergem een kijk-cijferkanon voor de openbare omroep werden. Het was tegelijk lang na de directieve onder-steuning van het Algemeen (Beschaafd) Ne-derlands. Het A(B)N als modeltaal om zich

Page 19: BDW - editie 1501

Generaties aan Zinnekes en Brusselse uitwijkelingen kijken met dezelfde blik naar het stuk, als naar de vergeelde foto van hun lieve bompa’s.

de toneelkring viseert in de eerste plaats wel de man en vrouw die het Brussels verstaat – of toch grotendeels. Ja, ze mikt uiteraard ook op de authentieke dialectspreker en verwent hem met een thuisgevoel, zolang de openbare zender enkel provincietalen en tussentaaltjes alle ruimte geeft, maar het hoofdstedelijk dialect niet. En driemaal ja, dat het Brussels Volkstejoêter, als werktuig van het dialectpro-motiemiddel Be.Brusseleir, niet kan overleven zonder een subsidiërende overheid. De overheid is er zich gelukkig van bewust dat streektalen een overleving waard zijn. Wie een taal laat sterven, keert de rug naar de geschiedenis, het erfgoed en de volkscultuur. Het Vlaams-Brussels dialect verdient dus een podium, hoe artificieel het stilaan wordt voor wie veeltaligheid én dialect als iets hinderlijks beschouwt.

NostalgischHet onderwerp in Bossemans en Coppenolle is gelukkig van alle tijden. En dat is meegeno-men voor wie een avondje wil lachen, ongeacht of men elk woord Brussels verstaat of niet. Er werken overigens drie dialectcoachen (Claude Robert Delathouwer en Elie Devuyst als Bossemans en Coppenolle.

© MARC GYSENS

Lammens, Robert Delathouwer en Geert De-haes) mee om een eenduidig Brussels in het stuk te horen. “Want het dialect van Laken

is niet dat van Jette, laat staan dat van Bos-voorde, dat kwalijk nog Brussels genoemd kan worden,” stelt regisseur Marc Bober.

© M

AR

C G

YSE

NS

“Nostalgie in homeopathische verdunning toepassen kan heel genezend werken, zeker in tijden van vandaag”

BDW 1501 PAGINA 19 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

Het verhaal speelt zich af in 1935, en gaat over de wrevel tussen twee vrienden en hun geliefden die elk voor een andere voetbalploeg (moeten) supporteren: Union Saint-Gilloise en Daring Molenbeek. Onderliggend vindt er een ‘not done’ liefdesaffaire plaats. Alles wordt overbelicht door de voetbalgekte, en dat is niet nieuw. Ook jeugdvriendschap (tussen de twee hoofdrolspelers Bossemans en Coppenolle), verliefdheid, schone schijn en de relaties in een middenstandsmilieu blijven thema’s van alle tijden.

Snediger en directer Regisseur Bober: “Het concurrentiegedrag tussen middenstanders, of het nu een Turk of Italiaan is, uit zich vandaag op een andere manier. Maar het draait nog steeds om dezelf-de gevoelens. Alles blijft herkenbaar actueel. Aan heel wat elementen heb ik toch niet ge-raakt, omdat het zich in 1935 blijft afspelen. Vandaar de bolhoed, de wijkfiguur Madame Chapeau (alias Amélie Van Beneden die klaagt over les crapuleux de ma strotje, red.) en de bourgeois middenstandsvrouw die zich laat kennen. De voetbalspelers werden toen nog van straat geplukt, wat de binding tussen wijk en ploeg veel intenser maakte.”“Door een en ander naar het verleden te trek-ken, wordt het zicht op het heden scherper en dat maakt het stuk zowel nostalgisch als ac-tueel. Trouwens, nostalgie in homeopathische verdunning toegepast kan heel genezend wer-ken, zeker in tijden van vandaag.”Marc Bober zag de productie van 2002 niet, maar begreep bij lectuur wel dat het stuk naar de kapper mocht. “Ik heb de schaar in de voor-oorlogse komedie gezet. Gewoon, omdat het publiek geëvolueerd is. De vertaling uit het Brussels Frans leunde te dicht bij de stijl van de comédie française, met haar gezwollen taal, haar hoor mij eens praten-stijl, vijftig herha-lingen in andere woorden en lange monolo-gen. Het huidige publiek dat gewoon is om na vijftien minuten weg te zappen, kan een trage plotontwikkeling niet meer appreciëren. Sinds 2002 heeft het Brussels Volkstejoêter wel twintig producties gebracht, kleine, grote en poëzieprogramma’s inbegrepen. Dus het ge-zelschap staat ook veel verder, en kreeg er ook jonge acteurs bij. Ik verlaat ook de speelstijl van m’as-tu vu – het moet snediger en directer zoals Engelse komedie. Binnen dat kader wil ik naar de echtheid gaan en naar emotie.”

Engels jargon“De vriendschap van jaren tussen Bossemans en Coppenolle mocht wat meer te voelen zijn. Op die manier is het contrast ook scherper voor het publiek, als er een haar in de boter komt tussen die twee. Ook de liefde tussen zoon Bossemans en dochter van Coppenolle moet tastbaar zijn, in één blik zelfs.” Wat dat allemaal bijdraagt tot deze editie? Een en ander maakt dat de komedie gevatter en korter is, maar aan de onuitsterfelijke Brus-selse uitdrukkingen werd niet geraakt. Meer nog, het Brussels dialecttoneel blijft een suc-cesformule, zowel voor de acteurs als voor het publiek. En dat is de essentie en het bestaans-recht van dit soort volkstoneel. Mocht het in een Engels jargon gespeeld wor-den, Londen hield het jaren op de affiche. Of zoals Bober het ziet: “Zolang het theaterstuk goed geacteerd wordt, zal er publiek blijven komen. Naast Brussel, maar ook naar Wem-mel, Alsemberg, Vilvoorde, Meise, Halle en Gent. Wij halen meer volk dan een KVS-pro-ductie.”

Jean-Marie Binst

Bossemans & Coppenolle speelt vanaf 6 december 2015 tot 31 januari 2016 in Zinnema, Veeweydestraat 24 , Anderlecht. Info: www.vgc.be, reservaties www.bebrusseleir.be

Page 20: BDW - editie 1501

D it drummende en energieke stel ongeregeld zag in 2000 het dag-licht naar aanleiding van de eer-ste Zinneke Parade. De Vaartka-

poen zocht kinderen om mee te spelen in een project met De Krijtkring (nu Met-X) en is daarvoor bij Centrum West gaan aankloppen. “Ik ben via dat project in contact gekomen met percussionist Jo Zanders en de deelname aan de Zinneke Parade was zo leuk dat we zijn gaan fan-taseren rond een wekelijks project rond percussie met de kinderen van Centrum West,” vertelt Bart Nagels, jeugdwerker bij Centrum West.De drumband bestaat intussen vijftien jaar en dat wordt gevierd met een EP, opgenomen met vijftien kinderen in het Centre Culturel Jacques Franck. Die wordt op zaterdag 5 december voorgesteld in de Vaartkapoen met gastoptredens van FabotastiX, het kinderproject van Jo Zan-ders uit Leuven, de Fanfakleuters en een aantal extra’s, gevolgd door een optreden van Mâäk Electro.De hoogtepunten van vijftien jaar Fanfak-ids waren de drie reizen naar Afrika voor een uitwisseling met Twerammpon Tradi-tionals uit Cape Coast (Ghana), met wie ze ook in Togo en Benin opgetreden hebben. De kids hebben hun Ghanese vriendjes ook tweemaal in België ontvangen. Verder behoort de bootreis door Vlaanderen met het vrachtschip Elian, de reis naar Ma-rokko en het optreden in Zwitserland met Ultima Vez van Wim Vandekeybus tot de strafste momenten, zonder de optredens op het Sfinks Festival te vergeten.En over de toekomst: na Brussel en Leu-ven is er een kinderdrumgroep in opmaak in Gent. Die zal geleid worden door een Ghanees die de Fanfakids tijdens een van hun reizen hebben leren kennen. “Wekelijks repeteren er ook kleutertjes onder leiding van enkele Fanfakids, die ervan dromen om ooit bij de Fanfakids te spelen,” zegt Nagels. “Verder maken we plannen voor Rusland en Nigeria, maar het kan ook ander Afrikaans land worden, of wie weet Brazilië, een land dat al langer op ons verlanglijstje staat...”

� Benjamin�Tollet

De Fanfakids stellen hun EP voor tijdens de MiXiT concertavond op 5 december om 18u in de Vaartkapoen, Schoolstraat 76 in Molenbeek. Inkom is gratis.Meer info op www.met-x.be en www.centrumwest.be

De Fanfakids zagen het levenslicht op de Zinneke Parade van 2000.

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

BDW 1501 PAGINA 20 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

Het is een combinatie van twee ele-menten die Yahya Choua, 20 jaar, bij de Fanfakids heeft gebracht. “Ik ben destijds in de buurt van Bart Nagels

(coördinator van de Fanfakids bij Centrum West, bt) gaan wonen, en ik heb ze die zomer zien spelen, op het Sfinksfestival,” herinnert Choua zich. “Ik vond het super tof maar was te jong om deel te nemen. Daarop heb ik een jaar percussieles gevolgd en op mijn 9 jaar ben ik tot de Fanfakids toegetreden.” Het was zijn eerste contact met muziek spelen.

Hoe�lang�ben�je�bij�de�Fanfakids�geble-ven?Yahya�Choua: “Tot mijn dertien, veertien jaar,

maar vanaf mijn elfde ben ik ook percussieles beginnen te geven op woensdag aan kinderen die bij de Fanfakids wilden komen. Om ze het repertoire aan te leren, en eenmaal ze dat kon-den, mochten ze op maandag met ons komen repeteren en optredens doen. Dat heb ik tot mijn zeventiende of achttiende gedaan.”

Wat�heeft�die�ervaring�je�bijgebracht?Choua:�Een beetje van alles, vooral muzikaal. Afrikaanse muziek, Braziliaanse muziek, alle reizen die we gedaan hebben. We hebben bijna in elke Belgische stad gespeeld, een tijd lang hadden we elk weekend een optreden ergens in België. We zijn ook naar Frankrijk, Nederland, Ghana en Marokko geweest, dat was een ge-

Isaac Davies, 23 jaar, was bij de eerste gene-ratie Fanfakids, die hij via vrienden heeft leren kennen. Hij ging destijds vaak naar de jeugdbe-weging in De Vaartkapoen.

Was�het�je�eerste�contact�met�zelf�muziek�spelen?Isaac�Davies: “Ja, dat was keitof, echt een leuke ervaring.”

Hoe�lang�ben�je�bij�de�Fanfakids�gebleven�en�wat�heeft�die�ervaring�je�bijgebracht?Davies: “Twee jaar, denk ik. We hebben veel ge-reisd, veel gezien. Je doet niets anders dan bewe-gen, van concert naar concert.”

Ben�je�daarna�muziek�blijven�spelen?Davies: “Ik ben nu rapper. Ik ben twee jaar ge-leden begonnen met de groep Face Cachet, rap in het Frans. We volgen een beetje het concept van Daft Punk: muziek maken maar je gezicht niet tonen zodat niemand ons op straat herkent.”

Waar�ben�je�nu�zoal�mee�bezig?Davies: “Naast rappen doe ik Braziliaanse ji-ujitsu. En ik ben pas beginnen werken in de sales marketing in Mechelen.”

Ga�je�naar�het�verjaardagsconcert?Davies: “Ja, om de evolutie te zien, om te zien wat er veranderd is. Zouden ze de oude liedjes ook nog spelen?”

SINT-JANS-MOLENBEEK – Op zaterdag 5 december vieren de Fanfakids hun

vijftienjarig bestaan met een optreden in de Vaartkapoen. Voor de gelegenheid brengt

de kinderpercussiegroep van Centrum West en Met-X zijn eerste EP uit. “Drie keer naar

Afrika gaan was onze mooiste ervaring.”

ISAA

C DA

VIES

CULTUUR > FANFAKIDS VIEREN VERJAARDAG MET EERSTE ALBUM

15 JAAR DRUMMEN ONDER KINDEREN

YAHY

A CH

OUA “Percussieles�geven�

aan�andere�kinderen”

“Eerst�drummer,�nu�rapper”

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

BRUSSEL DEZE WEEK GING DRIE VOORMALIGE FANFAKIDS OPZOEKEN OM TE ZIEN WAAR ZE VANDAAG ZOAL MEE

BEZIG ZIJN.

DOOR BENJAMIN TOLLET

Page 21: BDW - editie 1501

De oude man van Myra gaat ach-teruit. Hij mag dan wel al duizend jaar begraven liggen in Bari, de man was al die eeuwen steeds populairder geworden. Het zal niet meer dan twee generaties geleden zijn dat in Aalst of in de Westhoek niet Sinterklaas maar Sint Maarten werd opgevoerd als kindervriend.

De Eerste Wereldoorlog maakte van 11 november, Maartensdag, een andere gedenkdag. De latere steun voor Sinterklaas kwam van de mid-denstandsorganisaties en de televi-sie, waardoor we de voorbij jaren te maken kregen met een monocultuur van Klazen. Zelfs de Kerstman ver-vaagde, behalve dan in protestantse landen. Sinterklaas had de macht. Het tij is nu aan het keren. De mi-grantenouders die hun kinderen nu naar school sturen, hebben geen boodschap aan een roodgekleurde bisschop. Zij kunnen het verhaal ook niet plaatsen. Bij onze Noor-derburen kwam er een beroepsver-bod voor Zwarte Pieten. En ook het bestand tussen Klaas en Kerstman, dat bevatte dat er geen kerstbood-schappen in winkel of media zouden verschijnen voor 7 december, lijkt nu voorgoed geschonden. Misschien blijft er binnen enkele ja-ren alleen het snoepgoed over? Maar zelfs dat is niet seizoensgebonden. Speculaas of nic nac’s, schuimpjes (ik heb er nooit een Nederlandse naam voor gekend) die men in het Frans guimauves noemt, het hoéft allemaal niet noodzakelijk in december. Er zijn mij ook geen hartige spijzen bekend die geassocieerd worden met Sinter-klaas. Hoe anders was dat met de tra-ditionele gans van Sint Maarten. Wat misschien nog het dichtste in de buurt komt, is de boterletter. Banketlet-ters, zegt men ook wel. Ik denk niet dat iedere Vla-ming die kent. Ook ik zong als kind wel van “twee kaatseballen in een net en letters van banket,” maar ik had er eerlijk gezegd geen idee van wat dat betekende. De dichtstbijzijnde boterletters werden waargenomen in Antwerpen. Ik ken mensen die de trein namen om er te kopen. In Brussel? Nada.Dat is nu veranderd. Zal wel wat te maken hebben met de opkomst van Nederlandse supermarktke-tens. Ook borstplaat en taaitaai worden nu gesig-naleerd in Brusselse winkels. Het eerste is eigenlijk gewoon suiker, het tweede is een soort couque de Dinant, maar dan met een meer Duits parfum van anijs, zoals in Lebkuchen.Boterletter is marsepein in bladerdeeg. Of dat hoort toch zo te zijn. Boter slaat uiteraard op het blader-deeg, dat traditioneel gemaakt werd door harde bo-ter tussen deeg te pletten en te plooien. Dat idee komt van de steppevolkeren van Centraal-Azië. Die kenden geen gist en om deegkoeken beter te maken, plooiden en pletten ze die in dunne laag-jes. Het waren de Turken die ermee in Europa aan

kwamen dragen, tot voor de poorten van Wenen. Daarom noemt men bladerdeeggerechten in Parijs nog altijd viennoiseries.Marsepein komt ook uit het Oosten, naar alle waar-schijnlijkheid uit Iran, het amandelland bij uitstek. Het product kwam naar Europa via de Spaanse Arabieren en het Byzantijnse Rijk, dat laatste heeft uiteraard Turkse connecties. Iets oprollen in blader-deeg (of fi lodeeg, dat zijn dunne deeglappen) is ook al Turks en heet in die taal börek. Ik vond deze boterletter in een vestiging van een Ne-derlandse super. Het is de letter I, vermoed ik. De kortste letter die er is. Tot mijn grote verwondering bevat het product echte boter en echte marsepein van amandelen. In veel goedkope versies wordt de boter vervangen door geharde plantaardige olie en de marsepein door bakkersspijs, wat een eufemisme

is voor gesuikerde puree van witte bonen met in het beste geval synthetische benzaldehy-

de (amandelaroma) ofwel gemalen giftige pitten van pruimen allerhande. Lees de ingrediëntenlijst.Maar men kan ook zelf een boterletter maken. Hiervoor moet men amandel-poeder kopen of zelf amandel tot poeder malen. Suikerbakkers deden dat vroeger door een houten kom aan touwen op te hangen in het midden van de keuken. In die kom gingen dan de gepelde aman-delen en een antieke kanonsbal die van

vader op zoon werd overgeërfd in de bak-kersfamilie. Die kom hing zo in de weg dat iedereen die er voorbij moest, tegen de opstelling duwde, waardoor de ka-nonskogel ging rollen in de kom. Na een dag stoten en duwen tijdens het werk

waren de amandelen tot poeder geredu-ceerd. Slimme mensen, die vroegere bak-kers. Moet u thuis ook eens proberen, als u

nog ergens een kanonsbal hebt liggen. Ik zal u niet vervelen met u zelf bladerdeeg te la-

ten maken, alhoewel in een winterse keuken zonder verwarming dat misschien zou lukken. Rol kant-en-klaar deeg dun uit. Vermeng ongeveer 150 gram gemalen amandelen met evenveel suiker, 1 ei, een klutsje water en geraspte citroenschil (zon-der het wit). Goed mengen. Minstens een nacht laten rusten in de kou (langer is beter).Vorm de amandelvulling tot een dunne worst die op de uitgerolde strippen deeg komt te liggen, laat lang alle kanten meer dan een centimeter over, de overlap van het deeg nat maken en oprollen. Vorm daarmee een letter naar keuze, plak alles aan elkaar met wa-ter. Leg het op een bebloemde en gevette bakplaat en laat een half uurtje à veertig minuten bakken in een vrij hete oven.Smakelijk.

[email protected]

De hele reeks nalezen?www.brusselnieuws.be/trachet

Boterletter

BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT

Nick Trachet

“In mijn kindertijd werden de dichtstbijzijnde boterletters waargenomen in Antwerpen. Ik kende mensen die de trein namen om er te kopen. In Brussel waren er geen te vinden”

BDW 1501 PAGINA 21 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

Yamina Vangoethem, acht-tien jaar, verbleef in een kinderdagverblijf toen ze in contact kwam met de Fanfakids. “Er was elke dinsdag een project met de Fanfakids, ik begon het leuk te vinden en mocht eens deelnemen aan een optreden. Dat was zo ge-weldig dat ik wekelijks met hen ben gaan repenteren.”

Ten tijde van de Fanfakids was ze een Ketje uit Laken, intussen woont de jongedame in Grimber-gen.

�Was�het�je�eerste�contact�met�zelf�muziek�spelen? �Yamina� Vangoethem:� “Ja, dat was echt plezant. En uiteraard leer je nieuwe mensen kennen buiten school, je maakt nieuwe vrienden. Het is puur plezier als we samen muziek maken!”

�Hoe�lang�ben�je�bij�de�Fanfak-ids�gebleven�en�wat�heeft�die�ervaring�je�bijgebracht?

�Vangoethem:� “Ik ben zes of ze-ven jaar gebleven. Het heeft me veel vrienden en kennissen opgeleverd, en nu heb ik ook de Afrikaanse mu-ziek in mijn hoofd.”

�Ben�je�daarna�muziek�blijven�spelen? �Vangoethem:� “Ik ben gestopt met muziek om me te concentreren op mijn studies. Wie weet zal ik na mijn studies opnieuw tijd vinden voor muziek. Wat ik wel doe, is veel naar muziek luisteren en af en toe op tafel trommelen. (lacht) ”

�Wat�studeer�je? V angoethem:� “Ik zit in mijn laatste jaar verzorging aan het Sint-Guido-Instituut in Anderlecht. Later wil ik verpleegster worden, liefst op de spoedafdeling.”

�Ga�je�naar�het�verjaardagscon-cert? V angoethem:� “Ja, daar ga ik na-tuurlijk naartoe! Om mijn vrienden van toen terug te zien, de herinne-ringen terug boven te halen.”

weldige ervaring. Met jongeren van je leeftijd bouw je een hechte band op. Als we na de les honger hadden, gingen we durum eten, maar meest-al had maar één iemand voldoende centen en dus deelden we de durum onder ons. Er was een grote sfeer van solidariteit. En uiteraard veel amusement.”

�Ben�je�daarna�muziek�blijven�spelen? �Choua:� “Jazeker. Ik heb verder ge-daan met drumlessen en trompet (Choua speelde op een toeter bij de Fanfakids, BT) en ik ben een jaar in Cuba trompet gaan studeren, aan het conservatorium. Daarna ben ik begonnen met Musicologie aan de ULB, maar ben ermee gestopt want die opleiding was heel klassiek, er kwam weinig niet-Westerse muziek

aan bod.”“Na de Fanfakids heb ik nog pro-jecten gedaan met Met-X: Remork, Bagadski... En na mijn terugkeer van Cuba heb ik een groep opgericht met wat vrienden. Eerder rock, ik speel trompet en soms drum. Aan de ULB Campus La Plaine, waar ik woon, zijn er elke dinsdag jamsessies waar ik vaak naartoe ga.”

�Wat�studeer�je�nu�dan? �Choua:� “Politieke wetenschappen aan de ULB. Ik denk niet dat ik in de politiek wil, ik zal wel zien wat ik la-ter ga doen. Met die opleiding kan ik nog alle kanten uit.”

�Ga�je�naar�het�verjaardagscon-cert? �Choua:� “Ik denk het wel. Als ik kan, zal ik er zijn!”

YAMI

NA VA

NGOE

THEM

“Afrikaanse�muziek�door�mijn�aders”

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

buurt komt, is de boterletter. Banketlet-

kers. Moet u thuis ook eens proberen, als u nog ergens een kanonsbal hebt liggen.

Ik zal u niet vervelen met u zelf bladerdeeg te la-

is voor gesuikerde puree van witte bonen met in het beste geval synthetische benzaldehy-

de (amandelaroma) ofwel gemalen giftige pitten van pruimen allerhande. Lees de ingrediëntenlijst.Maar men kan ook zelf een boterletter maken. Hiervoor moet men amandel-poeder kopen of zelf amandel tot poeder malen. Suikerbakkers deden dat vroeger door een houten kom aan touwen op te

vader op zoon werd overgeërfd in de bak-kersfamilie. Die kom hing zo in de weg dat iedereen die er voorbij moest, tegen de opstelling duwde, waardoor de ka-nonskogel ging rollen in de kom. Na een dag stoten en duwen tijdens het werk

waren de amandelen tot poeder geredu-ceerd. Slimme mensen, die vroegere bak-

boterletters waargenomen in Antwerpen. Ik kende mensen die de trein namen om er te kopen. In Brussel waren er geen te vinden”

ceerd. Slimme mensen, die vroegere bak-

Page 22: BDW - editie 1501

ADVERTENTIE

BDW 1501 PAGINA 22 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

WANDELGIDS > NIEUWE WIJKEN VAN 1830 TOT EXPO ’58

TERREUR IN BEELD AAN DE LOUIZALAAN

BRUSSEL – Een fikse wandeltocht met veel architectonische ontdekkingen. Dat valt zevenmaal te vinden in de nieuwe wandel-gids ‘Bruxelles, de 1830 à nos jours’. In elk promenadeverhaal zuigt Eric Demarbaix ons mee door een andere wijk, die de stad haar hoofdstedelijk cachet bezorgde tussen 1830 en Expo ’58.

Eerder al schreef stadsgids en auteur Eric Demarbaix het wandelboek Bruxelles, des origines à 1830 (Racine, 2015), met zeven wandellussen. Die parcoursen focusten op de overeind gebleven urbanistische elemen-ten van de middeleeuwen tot 1830. Daarmee kwamen alle buitenlandse invloeden, van de Spaanse en Oostenrijkse Habsburgers tot de Fransen en Nederlanders, aan bod. In het ver-volgboek pluist de auteur de ‘nieuwere’ wijken uit, ontwikkeld na de Belgische onafhankelijk-heid. Alweer een doe-boek, om de winter actief én leerrijk te passeren. Voorlopig zijn er geen vooruitzichten om van Bruxelles, de 1830 à nos jours een Nederlands-talige versie op de markt te brengen. Dat moet ons niet nalaten om met de vinger op het blad een stadswandeling af te leggen. Elk circuit wordt detaillistisch omschreven in de gids. Er is telkens een plattegrond, waarop een vijf-tiental bezienswaardigheden worden aange-stipt. Er zijn foto’s van Myriam Pardoen, die de mooiste hoekjes illustreren. En de auteur zorgt er nauwlettend voor, haast per straat of huisnummer, dat niets u onderweg ontgaat aan interessante gebouwen, monumenten en plekjes groen.Vooral het centrum van de stad en enkele aan-palende wijken achter de Kleine Ring komen in deze editie aan bod. Thema’s die werden uit-gediept zijn: de Havenwijk (langs het kanaal),

V.l.n.r.: Frère Orbanpark, de Arcade aan het Jubelpark en het borstbeeld van Jean de Selys Longchamps.

© E

DITIO

NS R

AC

INE

S

Water is een essentieel bestanddeel van ons leefmilieu en is noodzakelijk voor elke vorm van leven. Onze impact erop is direct en beïnvloedt de watercyclus, de kwaliteit en hoeveelheid ervan, de bijdrage ervan aan de biodiversiteit.Om de uitdagingen van morgen aan te gaan en op positieve wijze actie te onder-nemen, heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een nieuw Waterbeheerplan uitgewerkt. Voor het wordt goedgekeurd, wordt dat plan aan een openbaar onderzoek onderworpen.

Uw mening interesseert ons !� Stuur uw mening naar Leefmilieu Brussel, Onderzoek “Waterbeheerplan” - Thurn & Taxis-site -

Havenlaan 86C/3000, 1000 Brussel of vul de online vragenlijst in op www.leefmilieu.brussels/waterplan.

� Kom naar de publieke voorstelling van het Plan tijdens de gewestelijke infosessie op 16 december om 18u in het kantoorgebouw van Leefmilieu Brussel.

� Download het ontwerp van Waterbeheerplan op www.leefmilieu.brussels/waterplan. � Raadpleeg het ontwerpplan bij uw gemeentelijke administratie of bij Leefmilieu Brussel -

Informatiecentrum - elke dinsdag en donderdag tussen 10u en 12u.

MEER INFO: WWW.LEEFMILIEU.BRUSSELS - 02 775 75 75

OPENBAAR ONDERZOEK • 23 NOVEMBER 2015 > 31 MEI 2016

WATER, EEN UITDAGING

VOOR DE TOEKOMST!

ONTWERP VANWATERBEHEERPLAN

2016-2021VAN HET BRUSSELS

HOOFDSTEDELIJK GEWEST

worden, nemen het meeste groen in de arm: de Leopoldswijk met het Jubelpark en de hele Louizalaan.

Anti-terreur Slechts één wandeling (de Zavelwijk) maakt een lus tussen start- en eindpunt. En maar sporadisch wordt op een plattegrond een metrohalte aan-gestipt. Dat is spijtig. Want het aangeven hoe je met openbaar vervoer terug bij het vertrek-punt geraakt, zou handig zijn. Wie een kleine interessante tour verkiest, neemt de wan-deling over de Septemberdagen. Die flaneert door de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwwijk, aangelegd na 1875 door burgemeester Jules Anspach en eindigt bij het Paleis der Acade-miën. Onderweg wordt heel de geschiedenis van de vrijheidsstrijd voor ogen gehaald. Wij kozen voor de promenade ‘Louizalaan, een openluchtmuseum’, ogenschijnlijk een auto-stradawandeling, voor wie niet omhoog kijkt. De verkaveling ervan droeg bij tot een sierlijke woon- en handelaarsidentiteit, waar buiten-landers nog steeds naar opkijken. Op de tocht van Stefaniaplein tot Ter Kame-renbos, met een ommetje langs de abdij, ko-

men we vooral heel wat prachtige beeldsculp-turen tegen. Zoals de naturalistische Dood van Ompdrailles. Het graf van twee strijders (1892) van Charles Van Der Stappen naar ontwerp van Victor Horta en Vechters te paard (1908) van Jacques de Lalaing, bij de ingang van het

miljardairsstraatje. Of het koloniale her-denkingsbeeld in Carrara Bruine ne-

gers verrast door honden (1893) van Samain, nog steeds controversieel, maar gekoesterd want recent gere-noveerd. Onder de erebeelden onderweg,

een art-deco herdenkingsmijlpaal voor honderd jaar België en mo-

numenten voor generaal Dossin de Saint-Georges en Jean de Selys Long-champs. Die laatste piloot, van de Royal Air Force, beschoot vanuit de lucht het

huis 453 op de Louizalaan, tegen alle orders in. Het adres herbergde de Gestapo, die ook in andere panden aan de Louizalaan verhorin-gen, folteringen en deportaties organiseerde. Een prachtig gouden beeld, dat op zijn manier trots alle terreurbestrijding symboliseert.

Jean-Marie Binst

Bruxelles, de 1830 à nos jours, Tome 2, Racine, 192blz., 24,95 euro. Vooralsnog geen Nederlandse vertaling.

de getuigen van de Septemberdagen en Onaf-hankelijkheidsstrijd (tussen Barricadenplein en Warande), de overkapping van de Zenne, de heraangelegde Zavelwijk (met de Marollen) en de Noord-Zuidverbinding (centrale lanen). De twee niet-centrale wijken die beschreven

Het Barricadenplein in de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwwijk in de Vijfhoek.

Vechters te paard.

Page 23: BDW - editie 1501

ADVERTENTIE

BDW 1501 PAGINA 23 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

IKEA ANDERLECHT‘Vålkommen’ staat er in een buitenmaats Verdana-font onderaan de roltrap. Enigszins overbodig natuurlijk, want in vrijstaat Ikea – de twintigste gemeente van het Brussels ge-west – voel ik me altijd welkom. Als ik er weer eens even aan twijfel of de perfecte wereld wel bestaat – bijvoorbeeld na een terreuraanslag in Parijs of de afgelasting van de voetbalin-terland België-Spanje (je bent bedankt, Salah Abdeslam!) – dan kan het deugd doen me even terug te trekken in de ideale wereld van dit woon- en wellnesscenter.De Scandinavische cocoon is gesneden koek voor deze rubriek, want iedereen weet dat Thomas Morus zich voor zijn bestseller Utopia eigenlijk inspireerde op het Zweedse eiland Ikea. Dat heeft Opbergen als hoofdstad, en zoveel liefde en samenhorigheid op overschot, dat zelfs meubels en gebruiksvoorwerpen er een naam krijgen. Op Ikea zien ouders hun boekenkast Billy even graag als hun dochtertje Pipi, ongeacht wie de meeste vijzen mankeert.In navolging van het oorspronkelijke eiland zijn de wereldwijde replica’s van Ikea warme toevluchtsoorden, uitnodigend tot een pre-fabpolonaise van start tot fi nish. Van het ver-deelbakje met die kleine gratis potloodjes tot het bekende restaurant met Zweeds-Belgische specialiteiten.Ik zet me met mijn laptop op een comfortabele stoel van 149 euro. Die heet Rådviken – op-nieuw met dat bolletje op de a dat wij asso-

ciëren met het aanstellerigere geschrift van pubermeisjes, maar dat de Zweden moeiteloos tolereren. Voor me ligt een Sinnerlig tapijt waarop een Stockholm salontafel staat. Van een salontafel met zo’n naam verwachtte ik misschien net ietsje meer, maar de progres-sieve designers van Ikea kennen natuurlijk geen privileges toe aan een meubelstuk dat toevallig op een ronkende naam kan bogen.Mijn tijdelijke woonkamer lijkt wat op een fi lmset, maar de uitgeruste keuken, het terra-rium, de fotokaders, en het energiezuinige Up-pleva tv-toestel zijn wel degelijk allemaal echt. Ik laat allerlei andere bezoekers in het groot-ste vertrouwen in- en uit lopen, en desgewenst zelfs mijn Landskrona canapé uittesten, die net als de andere canapés in promotie is. Ze schuiven er niet zo onbeschaamd in onderuit als ze thuis zouden doen, maar het scheelt toch niet veel. Het gedeelde thuisgevoel in de bemeubelde biosfeer is compleet.Wanneer ik zie dat de kaarsen op de eettafel dezelfde kleur hebben als het motief op de sierkussens in de zetel, realiseer ik me dat wie de kritiek van designersnobs wil vermijden, best meteen zijn hele interieur bij Ikea aan-koopt. Dan valt je zogenaamd gebrek aan per-soonlijke smaak vast minder op dan wanneer je je tot een paar meubelen beperkt. Wat me ook doet twijfelen zijn de labyrinti-sche doorsteekjes in het uitgestippelde wan-delparcours. Ik weet dat je op Ikea kan voort-

gaan zoals op een gps, en dat je dus niet moet denken dat je het beter weet. Maar de door-steekjes kunnen je ook terugbrengen naar een afdeling uit het begin van je bezoek, waardoor je het idee krijgt dat je een frustrerend gan-zenbordspel aan het spelen bent: “U neemt het ervan in de slaapkamerafdeling, sla één beurt over.” Of: “Uw Zweedse balletjes lijken nergens naar, neem de doorsteek naar de af-deling keukengerei.” Of: “Uw kind Niels Hol-gersson blijkt allergisch aan het ballenbad. Ga recht naar de kinderopvang. Ga niet langs start. U ontvangt geen gratis potloodjes.”En dan zie ik plots nog iets ontluisterends. Een poetsvrouw is bezig de miljoenen schap-pen en schuiven in de winkel af te stoffen. Nooit bij stilgestaan dat zulks ook in een Ikea moest gebeuren. En de boeken op die schap-pen zijn altijd weer van dezelfde schrijvers. En een schilderij van de beroemde Zweed Gustav Klimt blijkt een reproductie te zijn. En het plafond van Ikea is van koud beton en staalplaat. Misschien is dit toch een fi lmset? Bijvoorbeeld die van The Truman Show? De betweterigheid en handigheidjes van de Zwe-den beginnen me nu ineens op de zenuwen te werken. Een mens kan maar een bepaalde do-sis vooruitgang in één keer verdragen. Wan-neer ik de mensen op de koude parking veel te grote dozen in een veel te kleine auto zie prop-pen, ben ik weer helemaal klaar voor rauwe realiteit buiten.Wat er nog kan verbeteren aan Ikea? Ik zou het assortiment Zweedse topwijnen verrui-men, de Zlatan-tuinlaarzen uit de handel ne-men, en de Agneta Faltskög-koelkasten ook in bruine uitvoering aanbieden.

Michaël Bellon

De hele reeks nalezen?www.brusselnieuws.be/laptopia

ELKE WEEK SCANT MICHAËL BELLON MET

ZIJN LAPTOP EEN PLEK IN BRUSSEL DIE TOT DE VERBEELDING

SPREEKT, EN GEEFT HIJ AAN WAT ER

EVENTUEEL NOG AAN KAN VERBETEREN

WOENSDAG 18 NOVEMBER, 14.30 UUR

LA

PT

OP

IA

Surf naar

www.kinderopvanginbrussel.be

Registreer hier je opvangaanvraag voor je baby of peuter tussen 0 en 3 jaar

© V

BJK,

CA

ROLI

NE

BOU

DRY

Zoek je

?Nederlandstalige

Met steun van

Page 24: BDW - editie 1501

ELSENE – “Zonder de situatie in onze streken met de nazitijd te willen vergelijken, moeten we er ons toch voor hoeden om in onze complexe en gespannen maatschap-pij de kwetsbare minderheidsgroepen te problematiseren op een wijze die de deur opent naar onmenselijke maatregelen of praktijken.” Psychiater Erik Thys (54 jaar) heeft het ook over groepen als chronische zieken, psychiatrische patiënten, mensen met een beperking, bejaarden, werklozen, vluchtelingen, illegalen, enzovoort.

Het is een van de waarschuwingen bij het slot van zijn boek Pschygenocide. Psychiatrie, kunst en massamoord onder de nazi’s, dat recent ver-scheen. Erik Thys woont langs de Vijvers van Elsene en werkt vlakbij in Sint-Alexius, het Nederlandstalige psychiatrische centrum met een tweehonderdtal patiënten. Na instruc-tieve boeken en stripverhalen als Het mis verstand, Zin in waanzin en Het geheim van de hersenchip (vertaald in veertien talen), heeft de Brusselse psychiater een zeer punt uit de nazi-geschiedenis ontrafeld: de problematiek van eugenetica en rassenzuivering, waarvan psy-chiatrische patiënten het slachtoffer werden. De actualisering van het drama brengt ons niet bij de werking van het Nederlandstalige

Erik Thys in het SOMA-archief: “In het nazitijdperk ging het extreem fout. Ik hoop dat net als voor autisme het stigma positief wordt voor mensen met een psychose: de focus moet op hun talenten liggen.”

© SASKIA VANDERSTICHELE

BDW 1501 PAGINA 24 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

eeuw werd nochtans de artistieke waarde ont-dekt van het werk van mensen die in de psy-chiatrie verblijven. Voordien was er al belang-stelling voor, maar enkel vanuit diagnostisch oogpunt. Er werd vanuit de thema’s en de ma-nier van uitbeelding afgeleid of iemand agres-sief, geobsedeerd of wat dan ook was. Het is een verdienste van de Duitse psychiater Hans Prinzhorn ( Bildernei der Geiteskranken, 1922, red.) om de artistieke waarde van deze inte-

ressante kunst te propageren. Maar nadien heeft die kunst een vage kronkel afgelegd, als recuperatie voor allerlei stromingen. De nazi’s hebben het gebruikt als propagandamateriaal voor ‘ontaarde’ mensen: de psychiatrische patiënten, joden, zigeuners,... In mijn ogen is het ook heel algemeen gerecupereerd door de offi ciële kunst, zonder de eer te laten aan de artiesten zelf. Een voorbeeld is Jean Dubuffet die het werk wel wou laten waarderen, maar

die daar vooral zelf beter van geworden is.”“Er hangt ook een zwart-witstelling of my-thologisering rond. Alsof wanneer je in psy-chiatrische behandeling bent, je dan plots een speciaal soort kunst zou maken. Men spreekt ook niet van kunst van beenhouwers, maar wel van kunst van mensen met een psychose. Ik vind dat storend en stigmatiserend.”In Psychogenocide , en deels ook in zijn recente doctoraatsthesis Fruitful and fragile Minds ,

‘NAAR EEN POSITIEF PSYCHIATER ERIK THYS

psychiatrische centrum Sint-Alexius in Elsene waar hij werkt, maar wel bij zijn strijd tegen de stigmatisering van de patiëntenwereld. Thys: “Een reden waarom ik met dit histo-risch onderzoekswerk aan de alarmbel trek, is omdat er terug een afstand gecreëerd wordt tussen arts en wetenschapper en de patiënt, door de informatisering van de dossiers. Het afstandelijk vergassen van mensen was maar mogelijk omdat enkel op het einde van een heel administratief apparaat een arts slechts één keer en heel even de gehandicapte of psy-chiatrische patiënt te zien kreeg. Er werd een gapende afstand gecreëerd, vandaar het biolo-gische racisme. Vandaag wordt een ziekenhuis ook soms als een afstandelijke fabriek ervaren. Ik wil voor dat gevaar waarschuwen.”

Goebbels Erik Thys heeft een grote voorliefde voor kunst. “De creatieve en kunstzinnige kwali-teiten van mensen met een psychose wordt niet naar waarde geapprecieerd. Tijdens het nazitijdperk sprak men van Entartete Kunst (de afgewezen moderne kunst die als art dégénéré tegenover de gepropageerde heroïsche kunst stond, red.). Ik heb moeite met die term. In hoeverre is alle kunst niet ontaard?“ Theys breekt in zijn boek Psychogenocide een lans voor de artistieke waarde van die kunst en plaatst die tegenover het standpunt en bewijs-materiaal van de nazi’s. Thys: “Begin vorige

STIGMA VOOR CREATIEF TALENT’

Page 25: BDW - editie 1501

over de historische link tussen creativiteit en psychopathologie en haar implicatie voor het stigma, wijst Thys met de vinger naar de nazi’s. “Het lijkt ironisch dat zij met een an-dere boodschap het werk van psychiatrische patiënten naast het werk van expressionisten, surrealisten en toenmalig hedendaagse kun-stenaars geplaatst, met de boodschap dat het allemaal zeer ontaardde. Maar eigenlijk hangt dit werk zeer terecht en evenwaardig naast elkaar. Twee jaar geleden is er in een appar-tement in Berlijn een kunstschat gevonden van dit soort kunst, die de nazi’s verborgen hadden; zij wisten goed welke waarde het had. Mannen als Joseph Goebbels apprecieerden die kunst, maar traden er niet mee naar bui-ten.”“Het is belangrijk om dit historische verhaal te actualiseren. Want ik stel me de vraag of afwijzing opnieuw kan gebeuren. De herden-king van de Holocaust doet ons alert blijven voor exclusie, stigmatisering en racisme. Mijn onderzoek over de kunst van psychiatrische patiënten, én ook de genocide van die mensen, wil ons vandaag waarschuwen.”

Meer creatiefInstellingen als Den Teirling of cultuureve-nementen als Te Gek pakken regelmatig en graag uit met dit soort kunst. Thys: “Dat zijn allemaal supergoede initiatieven om te des-tigmatiseren, wat niet belet dat het stigma overeind blijft. Het is schrijnend hoe sommige geestelijke problemen nog in de media worden weergegeven. Media strooien vooroordelen uit. Een woord als schizofrenie is erg beladen, en ik kan aantonen dat media het vaak – en zeer ten onrechte – associëren met onvoor-spelbaarheid, geweld en gevaar. Het verkeerde beeld wordt in stand gehouden.”“Nochtans kan met goede wil en kennis, een verkeerd begrip wel uit de wereld geholpen worden. Men heeft de bocht wel kunnen ma-

BRUSSEL – Drie dichters: een Vlaming, een Marokkaanse Brusselaar en een Franstalige. Ze vormen een trio om gedichten in eigen en vertaalde versie te promoten, en vooral elkaars werk. Met als lijmmiddel cellist Roel Dieltiens, die becommentarieert wat hij hoort. Of hoe woorden, zinnen en muziek plots helemaal elkaars gelijke zijn.

De Louis Paul-Boonkring en vzw Geert van Bruaene halen de eerste Nederlandstalige dichter des Vaderlands (2014-2015), Char-les Ducal, met zijn Franstalige opvolgster (2016-2017) Laurence Vielle en de Marok-kaans-Brusselse poëet Taha Adnan voor het voetlicht. Op 27 januari geeft Ducal de fakkel door aan Vielle, ’s middags in Passa Porta en ‘s avonds in het Poëziecentrum in Gent.

Hoe kijk je terug op die twee jaar als vaderlands dichter? Charles Ducal (alias Frans Dumortier): “Ik kon vaak buiten de wereld van de litera-tuur stappen, wat mij enorm heeft verrijkt als dichter en mens. Vroeger las ik enkel voor aan een publiek van poëziefreaks, of toch geïnteresseerden. Nu las ik voor en schreef ik voor een publiek dat niet direct met gedichten bezig was. Zoals voor de eer-ste schooldag, de vakbond, de opening van de tentoonstelling Hoe ik dakloos werd, of bij de presentatie van boeken over de Groote Oorlog. De mensen komen in die gevallen niet meteen voor de poëzie. En dat maakt het als dichter interessant. Ik merkte dat poëzie een stem kan zijn op maatschappelijk vlak, en op terreinen waar ze nooit komt. Dus po-ezie kan wel degelijk uit een niche kruipen.”

‘De eendrachtige kracht van gedichten’

Charles Ducal: “Poëzie kan een stem zijn op maatschappelijk vlak.”

© M

ER

LIJ

N D

OO

ME

RN

IK

3 VRAGEN AAN CHARLES DUCAL

BDW 1501 PAGINA 25 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

ken met autisme, dat eveneens sterk gestig-matiseerd werd in familieverband. En nu gaan zelfs bedrijven als Microsoft op zoek naar mensen met autisme, omdat de stoornis geas-socieerd wordt met talenten die er inderdaad zijn als wiskundige vaardigheden, precisie, betrouwbaarheid... Tot op zekere hoogte klopt dat volledig. Ik heb ergens nog de droom dat dergelijke positieve associatie ook zou kunnen lukken voor andere psychotische aandoenin-gen. Want er is een verband tussen schizofre-nie, bipolaire stoornis, psychotische stoornis, ... en creativiteit. Wat een grote positieve ei-genschap is.”“Dat geldt zelfs in twee richtingen. Mensen die creatief zijn, zijn kwetsbaarder voor bipolaire stoornissen en aanverwante aandoeningen en dat lijkt wat genetisch bepaald te zijn. Heel waarschijnlijk gaat het om iets intrinsieks. In de zin dat creatief denken, dus combinaties maken en dingen opmerken die anderen niet zien, erg verwant is met symptomen die we zien bij patiënten die bijvoorbeeld focussen op iets waar niemand belang aan hecht. Bij som-mige personen geraakt die denkstijl uit even-wicht, maar in essentie gaat het om hetzelfde. Het komt er dus op aan om niet te focussen op het negatieve van de stoornis, maar op het positieve dat eruit springt. Die kwaliteit is alle aandacht waard.”Het boek van Thys schenkt niet enkel aan-dacht aan ‘kunst en geestesziekte’, maar ook aan de historische context van de eugenetica en de psychiatrische genocide, waarin de art-sen een belangrijke rol speelden voor en tij-dens Wereldoorlog II. Ook de raszuivere repro-ductie paste in het verhaal van de naziterreur (zie kaderstuk).

Psychotische problematiekThys: “Het is zeer moeilijk om in België over die problematiek iets te weten te komen. His-torisch beperkt men de problematiek van ver-volging, deportatie, sterilisatie en euthanasie van psychiatrische patiënten tot de grenzen van het nazi-Duitsland. Het ging om hun ei-gen burgers, wellicht omwille van uitzuivering van de Untermenschen uit hun land. Terwijl ze nochtans in heel Europa achter joden zochten, zijn ze voor de psychiatrische patiënten aan de grens gestopt (op de joodse patiënten na, red.)”“Het gaat over honderdduizenden slachtoffers die niet vergeten mogen worden. We moeten daarenboven voorkomen dat dergelijke me-chanismen vandaag opnieuw de bovenhand kunnen halen. Ik wil niet zwartgallig doen over gezondheidszorg en psychiatrie, maar elk stigma is wel de eerste stap geweest tot kleine of grotere drama’s.” “Er blijft een soort tweedeling die men vaker toepast. In de psychiatrie schuilt het gevaar dat men patiënten opdeelt in zij die snel ge-holpen kunnen worden en zij die langdurige problemen hebben, in die zin dat ze een han-dicap vormen in het leven van die persoon. Het gevaar bestaat dat chronische patiënten meer aan hun lot worden overgelaten. In ziekenhui-zen zijn die mensen niet meer welkom, en daar zijn wel grondige redenen voor – ze kunnen daar niet echt leven. Maar er moet wel voor gezorgd worden dat die mensen een plaats in de maatschappij krijgen. We focussen met Sint-Alexius (heeft ook 70 appartementen voor begeleid wonen in Elsene, red.) op mensen met een psychotische problematiek. Iedereen pro-beert hospitalisatie te vermijden via thuisbe-geleiding en dat is zeer positief. Maar er blijven mensen uit de boot vallen en dakloos worden in Brussel.” Jean-Marie Binst

Erik Thys ‘Psychogenocide. Psychiatrie, kunst en massamoord onder de nazi’s’. Uitgeverij EPO, 319 blz., 24,50 euro

De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/ingesprekmet

DRIEMAAL KAMUS KWARTET. Tijdens de Bozarsundays van 6 december om 11 uur speelt jongerenvioolkwartet Kamus diverse werken van Sibelius, waaronder Voces Intimae, Impromptu en March. Daags nadien speelt Kamus in de Europese School in Laken om 20 uur voor het goede doel van Femmes d’Europe (assocfemmesdeur-ope.eu). Op 8 december is er een korter concert in het Europese Parlement. n BERT DEKEYSER IN MONS 2015. Kunstenaar Bert Dekeyser heeft zijn tekeningen van mu-sici en andere podiumartiesten gecatalogeerd in twintig mappen. Zijn werk ‘1000 +’ staat tot 18 december te kijk tijdens Mons 2015 in het Conservatoire Royal de Mons (www.mons2015.eu). Op 16 december houdt Kris Defoort een improvisatieconcert, terwijl Dekeyser tekeningen maakt, in samenwerking met Beeldenstorm (Kuregem).

Samengesteld door Jean-Marie Binst

BABYFABRIEK NABIJ BRUSSEL

“Buiten nazi-Duitsland werden ook Lebensborn-tehuizen geopend, onder meer in het Ardeense Wégimont en in de Rand van Brussel in kasteel Levedale-Nerom (Wolvertem). De organisatie van de ‘nazibabyfabriek’ was op het allerhoogste niveau geregeld. De meeste vrouwen die in Wolvertem opgevangen werden waren alleenstaande moeders, zoals een ongehuwde stafmedewerkster van het grimmige Sicherheits-diensthoofdkwartier aan de Louizalaan in Brussel, wellicht bezwangerd door een SS’er. Er zijn daar maar een twintig à dertig kinderen geboren. Meestal waren de vaders onbekend.”

CULT

UU

R K

ORT

Wat mag van een vertaald gedicht verwacht worden?Ducal: “De essentie van poëzie is de muziek, en die gaat soms stuk in de vertaling. In het geval van de Marokkaans-Brusselse Taha Ad-nan (die mee optreedt, red.) denkt, schrijft en leest de dichter voor in het Frans en Arabisch. Ook al begrijpen we de Arabische versie niet, toch horen we de ‘muziek’ van de taal die hij voordraagt. In het algemeen mag je stellen dat als gelijktijdig een vertaling wordt voorgele-zen (of geprojecteerd) waar de auteur achter staat (of die hij/zij misschien zelf heeft ge-maakt), dan is het wel een andere tekst, maar nog steeds een volwaardig gedicht.”

Wat is de bedoeling van de avond ‘De Dichter des Vaderlands en de zijnen in Brussel?’Ducal: “Met een drietalige poëzieavond wil-len we de verschillende taalgemeenschappen dichter bij elkaar brengen. Over het algemeen werken schrijvers erg gesloten in hun taalge-meenschap. Meertalig naar buiten komen is belangrijk. Ik stel in kringen van dichters vast dat we onze dichters van de andere kant van de taalgrens slecht kennen. We lezen ze wei-nig. We hebben er weinig contact mee. Ik kan de hand in eigen boezem steken, want voor de start van De Dichter des Vaderlands (2014) was dat ook met mij het geval. Maar er ging een wereld voor me open.” Jean-Marie Binst

De Dichter des Vaderlands en de zijnen in Brussel, met dichters Charles Ducal, Laurence Vielle en Taha Adnan en cellist Roel Dieltiens op 3/12 om 20u. in het Goudblommeke in Papier, Cellebroersstraat 55, Brussel. Gratis

Page 26: BDW - editie 1501

BRUSSEL – Een tafeltennistafel en twee spelers die de bal enkel met hun hoofd mogen beroeren. Dat is de basis van headis. Heel wat mensen reageren er aanvankelijk lacherig op, maar eens ze de fysiek zware sport uitproberen, verandert dat snel. Ook bij Jalal Lafraxo (28), of beter gezegd

Karate Head. Hij ontdekte de sport begin dit jaar en heeft zich onlangs tot de eerste Belgische kampioen gekroond.

‘Je moet er niet aan denken om headis te spelen op een goedkope, wankele tafel-tennistafel,” vertelt Karate Head. “Het

moet stevig op zijn poten staan omdat we op de tafel klimmen en springen. Je mag alles doen wat je wil, zolang je de bal enkel beroert met je hoofd. We springen dus op de tafel om te smashen, duiken naar de grond om de bal te redden; het is zeer intensief. Wie niet sportief is, haalt het einde van de eerste set gegaran-deerd niet.”Headis, dat voor Header Table Tennis staat, vraagt veel van het lichaam. Zo moeten de be-nen altijd gebogen zijn, zodat je snel kunt re-ageren. Je moet van links naar rechts rennen, op en af de tafel springen. En ook de armen worden aan het werk gezet, want de spelers houden de tafel steeds goed vast. “Eigenlijk gebruik je de tafel. Je kunt je afduwen als er een lange bal is of als je er op wilt, je kunt je naar de andere kant trekken, enzovoort. Bij headis gebruik je meer dan enkel je hoofd.”“De meeste mensen doen er aanvankelijk la-cherig over, tot ze het eens proberen. Ener-zijds door dat fysieke aspect, maar ook door

Jalal Lafraxo, beter gekend als Karate Head: “We moeten doorzetten om headis op de kaart te zetten.” © MARC GYSENS

‘WIE HET PROBEERT, LACHT NIET MEER’

HEADIS > BELGISCH KAMPIOEN KARATE HEAD WIL SAMEN MET ZIJN SPORT GROEIEN

“We zijn zeer gemotiveerd, maar we vinden amper steun van sponsors”

BDW

SPOR

T

het spel zelf. Als we demonstraties geven, is het eerder ‘wauw’ dat we te horen krijgen.”Headis ontstond in 2006, in het Duitse Saar-brücken. Omdat het voetbalveld bezet was, begonnen twee studenten de bal dan maar op een tafeltennistafel naar elkaar toe te koppen. Stilaan ontwikkelden ze dat tot een sport en legden ze regels vast, die grotendeels overeen-

ALLEEN AAN DE ULB

komen met die van tafeltennis. “Alleen spelen we met een rubberen bal en met ons hoofd. Elke set gaat minstens tot elf, de winnaar moet zeker twee punten voorsprong hebben om de set te winnen. Wie twee sets wint, heeft ge-wonnen.”“De sport kwam vorig jaar naar België dank-zij Patrick Becker. Hij leerde headis kennen in Duitsland en heeft in samenspraak met de uitvinders begin dit jaar een initiatie-evene-ment georganiseerd aan de Université Libre de Bruxelles (ULB). Aangezien ik daar een van de verantwoordelijken ben voor de sportzalen en het sportmateriaal, raakte ik betrokken en be-sloot ik het ook eens te proberen.” CompetitiebeestLafraxo vond het leuk en ging mee in de lance-ring van headis in België. Hij mocht als een van de acht Belgische ‘ambassadeurs’ een tweede initiatie volgen in Duitsland en merkte snel dat hij potentieel had. “Ik ben een competitiebeest.

Karate Head en zijn maats trainen twee keer per week in een sportzaal van de ULB: maandag van half één tot half twee en woensdag van acht tot tien uur ’s avonds. Volgens de Brusselaar zijn zij zowat de enige Belgische groep die gestructureerd traint. “Wie geïnteresseerd is mag langskomen, maar om aan de lessen deel te nemen moet je een sportkaart van de ULB kopen,” zegt Karate Head. “Zij hebben veel voor ons gedaan, zoals het beschikbaar stellen van de zaal en materiaal. Zonder hen waren we er wellicht al mee gestopt. Geïnteresseerden nemen best contact op via de website en worden dan verder geholpen.”

Vanaf mijn tweede doe ik aan karate en ik heb jarenlang deel uitgemaakt van de Marokkaan-se nationale ploeg, waarmee ik aan allerhande internationale tornooien heb deelgenomen.”“Die ervaring van sport op hoog niveau helpt mij vandaag. Mentaal sta ik sterk. Zelfs al sta ik tien-twee achter, ik blijf er kalm bij. Ik ga er altijd voor, ik ben een krijger. Ik ben ook snel en beschik over goede refl exen. Soms ga ik ballen halen die voor anderen al lang verloren zouden zijn.”Die kwaliteiten leverden Karate Head een se-lectie op voor het Europees kampioenschap in Duitsland. Hij won het Belgische kwalifi -catietornooi en trok erheen met verliezend fi -nalist Inspector Headget. Een eerste ervaring met het hoogste niveau die al bij al meeviel. “Al was het begin iets minder. We speelden er buiten, onder een stralende zon. Het was dus even aanpassen.”“Uiteindelijk ben ik vijfde geëindigd op acht deelnemers. De Duitsers zijn natuurlijk abso-luut top in headis, maar ook de Zwitsers en de Tsjechen doen het goed. Wij hebben op dat EK getoond dat we gemotiveerd zijn en dat we er iets van kunnen. Zeker aangezien we er nog niet zo lang mee bezig zijn.”Die goede indruk bevestigde Karate Head in augustus tijdens het wereldkampioenschap. Daar was geen kwalifi catie voor nodig, ie-dereen die het wou mocht er aan deelnemen. Tijdens de eerste kwalifi catiedag werd het kaf van het koren gescheiden, de Brusselaar over-leefde. “En daar ben ik best fi er op. Ik heb het opgenomen tegen goede spelers en heb me ge-plaatst voor de eindfase.”“Ook daarin verliep het goed. Ik plaatste me bij de beste vier in mijn poule en stootte door, maar toen stootte ik op de wereldkampioen. Achteraf gezien ben ik tevreden met de indruk die ik er heb kunnen maken.” Jan VertonghenKarate Head heeft zich op korte tijd laten gel-den in de wereld van headis. Onlangs kroonde hij zich ook nog eens tot de eerste offi ciële Belgische kampioen. Nochtans werd verwacht dat de concurrentie het deze keer van hem zou halen. “De fi nale ging tussen Inspector Headget en mij, nog maar eens. Er werd op voorhand gezegd dat onze concurrenten ons uit de fi nale zouden houden, maar zij hebben foutjes gemaakt die wij dankzij onze ervaring niet hebben gemaakt.”“Het is wel zo dat er in België goede spelers rondlopen die net als ons blijven verbeteren. Mijn broer is bijvoorbeeld de Belgische num-mer drie. Er zijn een achttal spelers die er sinds het begin bij zijn. Als je de nieuwelingen erbij telt zitten we tussen de twintig à dertig spelers.”Dat aantal zou de Brusselaar graag zien groei-en. Duitsland is het grote voorbeeld, want headis is er uitgegroeid tot een bekende sport. Er zijn clubs opgericht, tornooien trekken minstens driehonderd deelnemers; headis zit er in de lift.“Er is zeer veel sfeer op die tornooien. Men be-gint bijvoorbeeld met tien tafels en naarmate er spelers afvallen, worden er tafels wegge-nomen tot iedereen nog rond één tafel staat. Eens je er bent, wil je niet meer weg. Ik heb al een paar keer deelgenomen aan Duitse tor-nooien en het is echt wel de moeite.”“Headis wordt momenteel vooral in Europa gespeeld, al zijn er bijvoorbeeld al demon-straties gegeven in China. Stilaan groeit het, hopelijk ook in België. Mijn toekomst in de sport hangt af van die evolutie. We zijn zeer gemotiveerd, maar we vinden amper steun van sponsors. Als we zo voortdoen, blijft het een nichesport. Het Youtube fi lmpje waarin Jan Vertonghen headis uitprobeert, is leuk en goede reclame. Maar daar mag het niet bij blijven. We moeten doorzetten om headis op de kaart te zetten.” Tim Schoonjans

BDW 1501 PAGINA 26 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

Page 27: BDW - editie 1501

SPORTEN MET KAART EN KOMPAS

ASUB ORIENTATION BIJNA VIJFTIG JAAR

BRUSSEL – Wilt u wat pit toevoegen aan uw looptraining? Klop dan eens aan bij Asub Orientation. Zij doen aan oriëntatielo-pen en –wandelen, waarvoor ze een kaart en een kompas gebruiken om hun parcours af te leggen. “Onderweg moet je wel langs verschillende aangeduide punten passeren,” vertelt Jean-Noël Debehogne (56), sportief verantwoor-delijke bij Asub Orientation. “Je moet dus goed gebruik maken van je kompas en de gedetailleerde kaarten die voorhanden zijn. De parcours zijn steeds verschillend en dat is zeer leuk. Een andere charme is dat je in de natuur sport en dat je dat op je eigen ritme kunt doen. Zowel intensief als rustig aan, voor de deelnemers op leeftijd.”De club waagt zich ook wel eens aan oriën-tatiemountainbiken en uitzonderlijk aan oriëntatieskiën. Ze hebben zelfs een eigen discipline ‘uitgevonden’: oriëntatietram-

Op 4 augustus 2012 zwom de Amerikaan Michael Phelps zijn laatste olympische wed-strijd: de vier maal honderd meter wisselslag tijdens de Olympische Spelen in Londen. Phelps moest als derde zwemmer aan de bak. Na tweehonderd meter wedstrijd waren Phelps en co verwikkeld in een nek-aan-nek-race met Japan. Na een hectometer rugslag van Matt Grevers en evenveel schoolslag van Brandon Hansen tikken de Amerikanen als tweede de muur aan. Phelps heeft iets goed te maken tijdens zijn honderd meter. De grootste olympiër aller tijden doet wat van hem verwacht wordt: met verschroeiende halen gaat hij in de honderd meter vlinderslag op en over zijn Japanse concurrent. Tijdens de laatste twee lengtes crawl van landgenoot Nathan Adrian komt zijn achttiende olympische gouden medaille nooit meer in gevaar. Een stukje sportge-schiedenis.Enkele weken geleden was ik zelf in dat Aquatics Centre. Tegenwoordig is het ge-woon een publiek zwembad. Nou ja, gewoon zwembad. Het is nog steeds een Mekka voor wie van zwemmen houd. Ticketje kopen aan de kassa en iedereen kan Phelps ach-terna. De architectuur van het gebouw, van architecte Zaha Hadid, is zo mogelijk nog indrukwekkender dan de prestaties die er geleverd zijn. Achter de kassa zie je links het trainingsbad van 25 meter. Aan de rechter-kant, achter een imposante raampartij, ligt het vijftigmeterbad met daarachter het bad voor het schoonspringen. De plek waar het allemaal om draait. Hier zou ik in de sporen van Phelps en co zwemmen.Ik betaalde iets meer dan vier pond voor mijn ticketje. Eigenlijk vind ik dat veel te duur om wat baantjes te trekken, maar het is een prikje om in water te kunnen spet-teren alwaar the world’s finest me voor zijn gegaan. Baan vier zou het worden. Ik had vooraf bewust nog eens het filmpje van de finale van de 4 X 100 meter wisselslag be-

keken op YouTube. Zo was ik zeker dat ik de juiste baan zou uitpikken om mijn lengtes af te malen. Al snel werd duidelijk dat ik niet over een olympische conditie beschik. Mijn armen voelden als lood en ik had plots poten als nat papier. Ik was bijgod starstruck. Van mijn melk door de geschiedenis van deze plek. En de opgeklopte heroïek die mijn kop eraan gaf, maakte dat mijn lijf enkel talent had voor baksteenslag. Mijn buurmannen en vrouwen leken minder aangedaan door het olympisch kader. Zij kliefden door het water als het spreekwoordelijk warm mes doorheen de bijhorende boter. De Spelen van Londen zitten er bijna vier jaar op, maar er zwemmen nog wat snelle visjes in deze vij-ver.Een training om snel te vergeten, maar een voormiddag om te koesteren. Dat vat mijn bezoek aan het Aquatics Centre goed samen.Het is mooi wat er op het voormalige Olym-pisch dorp aan het gebeuren is. Het Aquatics Centre is intussen een publiek zwembad. Wie wil kan zelfs een initiatie schoonsprin-gen volgen van olympisch kampioen Tom Daley. Ook de olympische wielerpiste is nog steeds in gebruik. Bradley Wiggins verpulverde er eerder dit jaar het werelduurrecord. Toen ik het Brits equivalent van het Gentse Kuipke bezocht probeerde een trosje Engelse jeugd elkaar er uit de wielen te rijden, onder het goedkeurend oog van de moeders en vaders in de tribune. Aan het voormalig olympisch stadion wordt nog gewerkt. Dat krijgt een make-over om te dienen als nieuwe thuis voor voetbalclub West Ham United FC. Een voetbalstadion met een atletiekpiste en uitschuifbare tribu-nes nota bene. In Londen kan dat blijkbaar wel.

Bram Van de Velde is presentator op FM Brussel en actief vrijetijdssporter

Londense baantjes

ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: [email protected] (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).

ESTAFETTE > BRAM VAN DE VELDE@Coelsss Sadly leaving Australia once again, after catchin up with old friends @rachel_miley made new ones…

Nicolas Colsaerts heeft zich geamuseerd tijdens de Australian Open. Hij zette er vorige week onder meer een ijzersterke tweede ronde neer waardoor hij even op de derde plaats stond. Uiteindelijk zakte hij wat terug en moest hij zich tevreden stellen met een achttiende plaats. Maar sport is meer dan presteren alleen. Ook ontmoetingen dragen bij tot prachtige ervaringen. En dat stralend zonnetje zal ook wel een rol gespeeld hebben...

TS

© A

SU

B O

RIE

NTA

TIO

N

Dit weekend wordt er geknokt in Brussel. Zaterdag vindt in de erehal van het Koning Boudewijnstadion bijvoorbeeld KING OF BRUSSELS plaats, georganiseerd door de Naito Gym. Vanaf 18 uur zullen allerhande thaiboks- en K1-vechters het tegen elkaar opnemen. Tickets kosten 25

euro. Een dag later zijn de taekwondoka’s aan het feest in het Zuidpaleis. Daar vindt de INTERNATIONAL TAEKWONDO OPEN BRUSSELS CITY plaats, georganiseerd door Taekwondo Mudukwan-Pole Brussels. De openingsceremonie begint om kwart na ne-gen, een kwartier later betreden de eerste vechters de matten. De finales worden tus-sen zestien en achttien uur uitgevochten. Zowel jongeren, senioren, dames als man-nen komen aan bod. Toeschouwers betalen vijf euro. Zegt het geven van sportlessen u iets? Dan moet u zondag zeker eens naar de gebouwen van de sportdienst van de Vlaam-

se Gemeenschapscommissie trekken (Emile Jacqmainlaan 135 in 1000 Brussel). Daar gaat van dertien tot zeventien uur een BA-SISCURSUS VGC-SPORTLESGEVER door. Na een infosessie zal er ook een workshop ‘Straffen en Belonen’ gegeven worden. De deelnemers moeten achttien jaar of ouder zijn. Meer info op www.sportinbrussel.be. De EUROPEAN SPORTS ACADEMY van voorzitter Jacques Borlée organiseert op dinsdag 8 december een SYMPOSIUM in het Constant Vanden Stockstadion in An-derlecht. Van half tien tot half zes zullen allerhande sprekers de revue passeren, de moderator is Dominique Monami. Het op-zet van dit symposium is de zakenwereld en de cultuur- en sportsector samen te doen nadenken over hoe de Belgische sport meer performant kan worden en hoe de atleten be-ter begeleid en ondersteund kunnen worden. Meer info op www.euspac.be.

TS

SPOR

T K

ORT

REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65, fax 02-650.10.38, [email protected], www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer ([email protected]), 02-650.10.80, 02-650.10.38. Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE73 7340 3974 6060, BIC: KREDBEBB van Vlaams-Brusselse Media vzw. Buiten België 30 euro per jaar. OPLAGE 62.609 exemplaren. PROMOTIE EN DISTRIBUTIE Ute Otten, Maurice Droogh. MARKETING & SALES MANAGER Frederik Welslau: 0474-52.02.84. ADVERTEREN? Melissa Giardina, 0479-30.60.62, [email protected], HOOFDREDACTIE Steven Van Garsse. COÖRDINATIE Kim Verthé. EIND REDACTIE Ken Lambeets ([email protected]). VORMGEVING Peter Dhondt. REDACTIE Jean-Marie Binst, Christophe Degreef, Bettina Hubo, Danny Vileyn. BRUSSELNIEUWS Kris Hendrickx (hoofdredacteur), Sandra Schreurs (projectcoördinator), Jelle Couder, Sara De Sloover, Laurent Vermeersch. MEDEWERKERS Nicky Aerts, Michaël Bellon, Alex Deforce, An Devroe, Elien Haentjens, Eva Hilhorst, Ilah, Toon Lambrechts, Wauter Mannaert, Tom Peeters, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Bram Van de Velde. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Marc Gysens, Ivan Put, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Steven Van Garsse, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Jo Mariëns. Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

men. “Dat is eerder voor de anekdote, hoor (lacht). Tijdens een autoloze zondag hebben we gewoon eens een parcours afgelegd met de tram. Normaal gezien vind je ons voor-namelijk in het Zoniënwoud of een van de Brusselse parken.”“We doen dat regelmatig met leerlingen van lagere en secundaire scholen. In het Ju-belpark bijvoorbeeld. Op vraag van de scho-len. Zo leren zij de parken beter kennen, en kaartlezen. De kaarten die we gebruiken zijn zeer gedetailleerd. Daar kruipt dan ook veel tijd in, want wij tekenen die zelf uit.” Bijna vijftigASUB Orientation is de eerste club die in België is opgericht en viert volgend jaar zijn vijftigste verjaardag. Het telt ondertussen een tweehonderdtal leden, uit Brussel en de Rand. Zowel jong als oud. De club organi-seert zowel fysieke als technische trainin-gen, waar wordt gewerkt aan het lezen van kaarten. Ze trekken ook regelmatig naar het buitenland om er stages af te werken of om aan competities deel te nemen.“Dat wordt dan meestal gekoppeld aan een reis met de familie. Oriëntatiesport is zeer familiaal. Wij hebben de reputatie goed werk te leveren met jongeren, onder meer dankzij die stages en trainingen, en willen die reputatie uiteraard blijven bevestigen. Net als de goede resultaten die onze leden neerzetten.”“We willen dus verder doen op ons elan, al zouden we graag wat meer steun krij-gen. Als er een zwembad of een voetbalveld aangelegd moet worden, betalen de lokale overheden. Maar om een kaart uit te teke-nen, staan we helemaal alleen. Als ik de ko-mende vijftig jaar iets wil zien veranderen, dan is het dat wel.”

Tim Schoonjans

Meer info op www.asub-orientation.org

BDW 1501 PAGINA 27 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015