bctntlvn (6).pdf

TRƯỜNG …………………. KHOA……………………….

----- -----

CHUYÊN ĐỀ

ĐỀ TÀI:

Đánh giá hiệu quả hoạt động của cán bộ 248 trong công tác khuyến

nông cơ sở tại huyện Đại Từ

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website: http://36kn.infoB¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website: http://36kn.infoB¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website: http://36kn.infoB¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website: http://36kn.info

1

PhÇn 1 Më ®Çu

1.1. §Æt vÊn ®Ò

ViÖt Nam lµ mét n−íc n«ng nghiÖp víi h¬n 80% d©n sè sèng ë n«ng th«n

vµ h¬n 70% lao ®éng trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp. N«ng nghiÖp, n«ng th«n vµ

n«ng d©n lu«n lµ vÊn ®Ò chiÕn lưîc, ®−îc §¶ng vµ Nhµ n−íc ta quan t©m. §· cã

nhiÒu nghÞ quyÕt cña §¶ng, chÝnh s¸ch cña nhµ n−íc ®Ò cËp tíi vÊn ®Ò nµy.

ChØ thÞ 100 - CT/TW cña Ban BÝ th− Trung −¬ng §¶ng ngµy 13/1/1981:

“VÒ c¶i çch c«ng t¸c kho¸n, më réng kho¸n s¶n phÈm ®Õn nhãm vµ ng−êi lao

®éng trong hîp t¸c x· n«ng nghiÖp. §¹i héi §¶ng lÇn thø VIII (1996), ®· x¸c

®Þnh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa n«ng nghiÖp n«ng th«n lµ mét trong nh÷ng

−u tiªn hµng ®Çu cña nh÷ng n¨m nöa thËp niªn 90. N¨m 1988 nghÞ QuyÕt 10

cña Bé ChÝnh trÞ Trung ¦¬ng §¶ng ngµy 5 th¸ng 4 n¨m 1988 vÒ: “§æi míi

qu¶n lý kinh tÕ n«ng nghiÖp ®· thùc sù ®−a nÒn n«ng nghiÖp ViÖt Nam sang

mét b−íc ph¸t triÓn míi, chÝnh s¸ch tÝn dông, ng©n hµng, chuyÓn ®æi c¬ cÊu

kinh tÕ n«ng nghiÖp thuÇn tóy sang n«ng nghiÖp - ngµnh nghÒ vµ dÞch vô...®·

lµm thay ®æi ®¸ng kÓ ®êi sèng x· héi n«ng th«n æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn.

Trong nh÷ng chÝnh s¸ch ®æi míi ®ã ph¶i kÓ ®Õn sù thay ®æi cña hÖ

thèng tÝn dông, ng©n hµng. T¹i héi nghÞ lÇn thø 5 cña Ban chÊp hµnh Trung

¦¬ng §¶ng khãa VII n¨m 1993, ®· v¹ch ra ®Þnh hưíng c¬ b¶n vµ çc gi¶i

ph¸p chñ yÕu ®Ó tiÕp tôc ®æi míi, ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam nh− sau: Më

réng tÝn dông cña nhµ n−íc vµ nh©n d©n, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó t¨ng tû lÖ

n«ng d©n nghÌo ®−îc vay vèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh...Do vËy ®Ó ph¸t

triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n th× mét trong nh÷ng nhiÖm vô hµng ®Çu lµ më

réng tÝn dông cho khu vùc n«ng th«n ®Ó ®¸p øng ®−îc nhu cÇu vÒ vèn ®Ó ®Çu

t− vµ ph¸t triÓn.

HiÖn nay, hÖ thèng tÝn dông ng©n hµng t¹i n«ng th«n n−íc ta ®· vµ ®ang

ph¸t triÓn, ®¸p øng mét phÇn nhu cÇu cña ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n.

Tuy nhiªn, thùc tÕ tÝn dông n«ng th«n vÉn cßn nh÷ng mÆt h¹n chÕ cÇn

ph¶i kh¾c phôc. ViÖc tiÕp cËn ®Çy ®ñ, toµn diÖn çc nguån tÝn dông vÉn lµ mét

trong nh÷ng vÊn ®Ò hÕt søc khã kh¨n cña nhiÒu hé n«ng d©n, çc thµnh phÇn


2

kinh tÕ kh¸c, nhÊt lµ ë khu vùc n«ng th«n, miÒn nói, vïng s©u, vïng xa, tõ ®ã

®ßi hái ho¹t ®éng tÝn dông n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n cÇn ph¶i c¶i thiÖn h¬n

n÷a, gãp phÇn gióp cho çc hé n«ng d©n tiÕp cËn çc nguån tÝn dông cã hiÖu

qu¶ h¬n. Theo NghÞ quyÕt cña ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc khãa VII cña §¶ng:

“§Ó c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc cÇn huy ®éng ®−îc nguån vèn

s½n cã vµ sö dông cã hiÖu qu¶, trong ®ã nguån vèn trong n−íc lµ quyÕt ®Þnh,

nguån vèn bªn ngoµi lµ quan träng”. V× vËy vai trß cña tÝn dông ng©n hµng

trong viÖc ph©n phèi vµ tèi −u hãa nguån vèn x· héi lµ rÊt quan träng ®èi víi

nÒn kinh tÕ n−íc ta hiÖn nay ®ang ph¸t triÓn lªn mét cÊp ®é míi, nÒn kinh tÕ

héi nhËp. §iÒu ®ã ®ang ®Æt ra cho çc chñ thÓ kinh doanh cña nÒn kinh tÕ ph¶i

®èi mÆt víi nh÷ng th¸ch thøc míi. §ã lµ lµm thÕ nµo ®Ó cã thÓ tån t¹i, ®øng

v÷ng vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t cña héi nhËp quèc tÕ.

Trong bèi c¶nh nh− vËy ho¹t ®éng ng©n hµng næi lªn nh− mét m¾t xÝch träng

yÕu trong ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i, tÝn dông ng©n hµng cã vai trß

cùc kú quan träng, víi vÞ trÝ trung gian tµi chÝnh cña nÒn kinh tÕ, th«ng qua

çc nguån lùc x· héi ®−îc ph©n bæ mét çch hîp lý vµ cã hiÖu qu¶.

Nam §Þnh lµ mét tØnh cã nh÷ng nÐt ®Æc thï riªng vµ còng ch−a cã sù

®¸nh gi¸ toµn diÖn vµ cô thÓ vÒ viÖc sö dông hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông cña

hÖ thèng ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ trªn ®Þa bµn huyÖn Vô B¶n. V× vËy ®¸nh gi¸

mét phÇn hiÖu qu¶ häat ®éng cña hÖ thèng ng©n hµng trong n«ng nghiÖp n«ng

th«n nhÊt lµ ®èi víi Ng©n hµng CSXH ë huyÖn Vô B¶n th«ng qua kªnh ph©n

phèi lµ Héi phô n÷ lµ viÖc lµm cÇn thiÕt ®èi víi ®Þa ph−¬ng vµ ®èi víi

NHCSXH huyÖn Vô B¶n. §©y lµ c¬ së ®Ó ®Ò ra çc biÖn ph¸p, tõng b−íc hoµn

thiÖn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch lµm cho tÝn dông thùc sù lµ ®ßn bÈy cho sù ph¸t triÓn

kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n ®èi víi huyÖn Vô B¶n nãi riªng, tØnh Nam

§Þnh nãi chung.

XuÊt ph¸t tõ ý nghÜa trªn, viÖc nghiªn cøu thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông

cña NHCSXH th«ng qua kªnh héi phô n÷ ®èi víi hé n«ng d©n, t×nh h×nh sö

dông vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn vay cña ng−êi d©n trong huyÖn lµ rÊt quan

träng vµ cÇn thiÕt. ChÝnh v× vËy t«i chän nghiªn cøu ®Ò tµi: “§¸nh gi¸ t×nh

h×nh cho vay vèn vµ sö dông vèn vay −u ®·i cña Ng©n Hµng ChÝnh S¸ch

X· Héi cho hé n«ng d©n nghÌo th«ng qua Héi Phô n÷ huyÖn Vô B¶n”.


3

1.2. Môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi

1.2.1. Môc tiªu chung

Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ t¸c ®éng nghiªn cøu ®Ó t×m ra çc gi¶i ph¸p thóc

®Èy viÖc sö dông vèn ®óng môc ®Ých vµ cã hiÖu qu¶ cña çc hé n«ng d©n

nh»m gi¶m tØ lÖ hé nghÌo, rót ng¾n kho¶ng çch giµu nghÌo gi÷a çc hé n«ng

d©n trong huyÖn.

1.2.2. Môc tiªu cô thÓ

- §¸nh gi¸ thùc tr¹ng cña çc nguån vèn tÝn dông ®ang ®ưîc huy ®éng

®Ó ®Çu t− cho çc hé nghÌo vay vèn, hiÖu qu¶ sö dông çc nguån vèn nµy cña

çc hé n«ng d©n ë huyÖn Vô B¶n.

- KiÕn nghÞ mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng huy

®éng cung øng vèn tÝn dông vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån vèn tÝn dông

trong xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë ®Þa ph−¬ng nghiªn cøu.

1.3. ý nghÜa cña ®Ò tµi

1.3.1. ý nghÜa trong häc tËp vµ nghiªn cøu khoa häc

ViÖc thùc hiÖn ®Ò tµi lµ c¬ së gióp sinh viªn cñng cè kiÕn thøc ®· häc,

vËn dông nh÷ng kiÕn thøc khoa häc vµo thùc tiÔn s¶n xuÊt. §©y lµ b−íc ®Çu

gióp sinh viªn tiÕp cËn víi thùc tÕ s¶n xuÊt, b¸m s¸t c¬ së nh»m tÝch luü

nh÷ng kinh nghiÖm thùc tÕ ®Ó phôc vô cho c«ng viÖc sau nµy.

1.3.2. ý nghÜa trong thùc tiÔn s¶n suÊt

§Ò tµi lµ c¬ së khoa häc ®¸nh gi¸ ®−îc thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông

cña NHCSXH, ®¸nh gi¸ ®−îc tÇm quan träng cña nguån vèn vay tõ NHCSXH

®èi víi ho¹t ®éng vay vèn cña çc hé vay vèn, ®ång thêi còng gióp n¾m ®ưîc

nh÷ng khã kh¨n trë ng¹i tõ phÝa ng©n hµng trong viÖc huy ®éng vèn vµ cho

vay vèn còng nh− nh÷ng khã kh¨n vµ trë ng¹i cña ng−êi d©n trong viÖc vay

vèn, sö dông vèn lµm sao cã hiÖu qu¶. Tõ ®ã cã nh÷ng ®iÒu chØnh vµ biÖn

ph¸p tèi −u nhÊt ®Ó gi¶i quyÕt çc kh©u trong huy ®éng, tÝch luü, cho vay, vµ

sö dông vèn vay.

§Ò tµi hoµn thµnh sÏ lµ tµi liÖu tham khảo cho çc hé, çc çn bé cña

NHCSXH, héi phô n÷ vµ nh÷ng ng−êi quan t©m trong huyÖn còng nh− çc

vïng l©n cËn. §©y lµ tµi liÖu cã gi¸ trÞ trong c«ng t¸c tÝn dông n«ng th«n.


4

phÇn 2 tæng quan tµi liÖu

2.1. C¬ së khoa häc

2.1.1. Vèn tÝn dông −u ®·i vµ vai trß cña vèn tÝn dông −u ®·i ®èi víi xãa ®ãi

gi¶m nghÌo

2.1.1.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm cña dông

a. Kh¸i niÖm tÝn dông

TÝn dông lµ ho¹t ®éng ra ®êi sím do sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ chÕ

®é së h÷u t− nh©n vÒ t− liÖu s¶n xuÊt. Theo tiÕng La tinh tÝn dông cã nghÜa lµ

Gredittum, tøc lµ tÝn nhiÖm. Theo lÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi tÝn dông cã

h×nh thøc ®Çu tiªn lµ tÝn dông nÆng l·i ra ®êi vµo thêi k× cæ ®¹i. Sau ®ã nã

®−îc ph¸t triÓn vµ më réng h¬n trong x· héi n« lÖ ®Æc biÖt lµ ë x· héi phong

kiÕn. Khi ph−¬ng thøc s¶n xuÊt t− b¶n ra ®êi vµ ph¸t triÓn th× tÝn dông TBCN

c¬ b¶n ®· thay thÕ tÝn dông nÆng l·i.

Çc häc gi¶ theo thuyÕt kinh tÕ cæ ®iÓn ®· kÕt luËn r»ng “Trong nÒn s¶n

xuÊt hµng hãa tÝn dông tån t¹i vµ ho¹t ®éng nh− mét thùc thÓ kh¸ch quan vµ

cÇn cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi”. Do ®ã, x· héi nµo cã s¶n xuÊt hµng hãa

th× ë ®ã tÊt yÕu cã ho¹t ®éng tÝn dông. Khi ®ã quan hÖ cung cÇu vÒ tiÒn vèn

suÊt hiÖn vµ dï lµ nhµ n−íc, doanh nghiÖp, çc hé gia ®×nh, çc tæ chøc tµi

chÝnh. Tæ chøc x· héi th× cã thÓ cã cung hoÆc cÇu vÒ vèn kh¸c nhau trong

nh÷ng kho¶ng thêi gian vµ kh«ng gian kh¸c nhau. Riªng víi çc hé gia ®×nh

khi cã nhu cÇu vÒ vèn th× cã thÓ ®i vay t¹i çc tæ chøc tµi chÝnh tÝn dông hoÆc

b¹n bÌ, anh em....

ChÝnh v× vËy, theo ®¹i tõ ®iÓn kinh tÕ thÞ tr−êng: “TÝn dông lµ nh÷ng

hµnh ®éng cho vay vµ b¸n chÞu hµng hãa vµ vèn gi÷a nh÷ng ng−êi së h÷u

kh¸c nhau”. TÝn dông kh«ng ph¶i lµ ho¹t ®éng vay tiÒn ®¬n gi¶n mµ lµ vay

tiÒn cã ®iÒu kiÖn, nghÜa lµ ph¶i tr¶ c¶ gèc lÉn l·i khi ®Õn k× h¹n.

Theo quan ®iÓm hiÖn ®¹i: “TÝn dông lµ mét ph¹m trï kinh tÕ, thÓ hiÖn

mèi quan hÖ gi÷a ng−êi ®i vay vµ ng−êi cho vay, nã lµ sù nh−îng mét l−îng

gi¸ trÞ hay mét l−îng hiÖn vËt theo ®iÒu kiÖn mµ hai bªn ®· tháa thuËn”.


5

PhÇn kh¸i niÖm bµi gi¶ng tÝn dông n«ng th«n: “TÝn dông lµ mét ph¹m trï

kinh tÕ chØ mèi quan hÖ vay m−în dùa trªn nguyªn t¾c cã hoµn tr¶ c¶ vèn vµ

l·i sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh [2].

b. §Æc ®iÓm cña tÝn dông

Vèn tÝn dông ®a d¹ng vµ phong phó vÒ h×nh thøc. §Æc ®iÓm næi bËt cña

vèn tÝn dông lµ tÝnh kh«ng thay ®æi vÒ tr¹ng th¸i vµ gi¸ trÞ mÆc dï nã lu«n l−u

chuyÓn trong giao dÞch vµ nã ®−îc thÓ hiÖn thµnh mét sè çc ®Æc ®iÓm:

Thø nhÊt: Ng−êi së h÷u mét sè tiÒn hoÆc hµng hãa chuyÓn cho ng−êi

kh¸c sö dông trong thêi gian nhÊt ®Þnh - vèn chuyÓn tõ ng−êi cho vay sang

ng−êi ®i vay.

Thø hai: Sau khi vay ng−êi ®i vay cã quyÒn sö dông vèn tÝn dông theo

môc ®Ých nhÊt ®Þnh

Thø ba: HÕt thêi h¹n vay do hai bªn tháa thuËn. Ng−êi vay hoµn tr¶ laÞ

cho ng−êi cho vay mét l−îng gi¸ trÞ lín h¬n vèn vay ban ®Çu, phÇn t¨ng thªm

nµy ®−îc gäi lµ tiÒn l·i [2].

c. C¬ së nguån vèn

Kh¸i niÖm nguån vèn ra ®êi dùa trªn sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña tµi chÝnh.

Tõ khi xuÊt hiÖn kh¸i niÖm tµi chÝnh con ng−êi ®· hiÓu nã mét çch ®Çy ®ñ ®ã

lµ “Tæng thÓ çc quan hÖ kinh tÕ g¾n víi viÖc ph©n phèi s¶n phÈm x· héi d−íi

h×nh thøc gi¸ trÞ, th«ng qua ®ã lËp vµ sö dông çc quü tiÒn tÖ nh»m ®¸p øng

yªu cÇu tÝch lòy vµ tiªu dïng cña çc chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ”[4]. Theo kinh

tÕ chÝnh trÞ M¸c - Lª nin th× tµi chÝnh thuéc vÒ ph¹m trï ph©n phèi cña qu¸

tr×nh s¶n xuÊt. Trong s¶n xuÊt, l−u th«ng hµng hãa ®ßi hái ph¶i cã tr−íc nguån

vèn, tiÒn tÖ ®Çu t− vµo çc yÕu tè s¶n xuÊt, vèn tiÒn tÖ trë thµnh tiÒn ®Ò cho

qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ l−u th«ng hµn hãa, vèn tiÒn tÖ cã ®−îc nhê tµi chÝnh cã

chøc n¨ng t¹o vèn. Trong bÊt k× ph−¬ng thøc s¶n xuÊt nµo, viÖc t¹o vèn ®Òu

dùa vµo s¶n xuÊt thÆng d− tiÕt kiÖm ®−îc, tÝch lòy ®−îc çc quü kh¸c nhau,

qu¸ tr×nh t¹o lËp vèn mang h×nh thøc vµ b¾t nguån tõ çc chñ thÓ kh¸c nhau.

§èi víi ng©n s¸ch nhµ n−íc: víi t− çch nhµ n−íc lµ chñ thÓ cã quyÒn

lùc chÝnh trÞ m¹nh nhÊt th«ng qua luËt ph¸p do nhµ n−íc ban hµnh, chøc n¨ng

t¹o lËp vèn thÓ hiÖn viÖc t¹o lËp çc quü tiÒn tÖ tËp chung trong tay nhµ n−íc.

Nhµ nuíc b¾t buéc çc doanh nghiÖp, nh©n d©n ph¶i ®ãng thuÕ, phÝ, lÖ phÝ ®Ó


6

t¹o nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ n−íc. MÆt kh¸c nhµ n−íc víi t− çch lµ chñ

së h÷u tµi s¶n cña quèc gia h×nh thµnh çc doanh nghiÖp nhµ n−íc ®Ó t¹o lËp

nguån vèn khi ng©n s¸ch bÞ thiÕu hôt nhµ n−íc l¹i ph¸t hµnh çc tr¸i phiÕu

nhµ n−íc ®Ó t¹o lËp nguån vèn.

§èi víi tµi chÝnh doanh nghiÖp: ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh

doanh, mçi doanh nghiÖp ®Òu ph¶i cã vèn. Vèn lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®−îc

®Ó doanh nghiÖp tån t¹i vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. §Ó cã vèn ®¶m b¶o

cho sù tån t¹i, çc doanh nghiÖp ®· huy ®éng tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau:

Nguån vèn chñ së h÷u gåm: vèn gãp kinh doanh cña çc chñ thÓ, lîi

nhuËn cã ®−îc sau mçi chu k× s¶n xuÊt kinh doanh nh−ng ch−a ®−îc ph©n

phèi vµ vèn chñ së h÷u kh¸c (quü ®Çu t− ph¸t triÓn, quü dù phßng tµi chÝnh...)

Nî ph¶i tr¶ do ®i vay chñ thÓ x· héi: Ng©n hµng vay d©n chóng b»ng

çch ph¸t hµnh çc giÊy tê cã gi¸ trÞ: tr¸i phiÕu, th−¬ng phiÕu ....

§Ó huy ®éng ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi l−îng vèn cÇn thiÕt th× doanh nghiÖp

ph¶i cã dù tÝnh nhu cÇu vÒ vèn, tiÕp ®ã cÇn lùa chän nguån vèn cho phï hîp:

nªn huy ®éng vèn tõ chñ së h÷u hay nªn vay, c¬ cÊu gi÷a nî vµ vèn chñ së

h÷u thÕ nµo lµ tèt nhÊt? nÕu vay th× nªn ph¸t hµnh tr¸i phiÕu hay vay ë çc tæ

chøc tin dông? thêi h¹n vµ l·i suÊt vay?

§èi víi tµi chÝnh cña çc chñ thÓ kh¸c (gia ®×nh, tæ chøc x· héi, çc

trung gian tµi chÝnh ....) ®Òu th«ng qua chøc n¨ng t¹o lËp vèn cña tµi chÝnh ®Ó

h×nh thµnh çc quü tiÒn tÖ phï hîp víi ho¹t ®éng cña m×nh[4].

Nh− vËy c¬ së h×nh thµnh vèn xuÊt ph¸t tõ vai trß chøc n¨ng cña tµi

chÝnh, xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu cÇn thiÕt ®Ó ®Çu t− kinh doanh cña doanh nghiÖp,

®Ó duy tr× ho¹t ®éng cña bé m¸y nhµ n−íc

2.1.1.2. Ph−¬ng thøc huy ®éng vèn

§Ó huy ®éng ®−îc l−îng vèn cho ho¹t ®éng cña m×nh çc ng©n hµng ®·

sö dông nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau ®Ó t¹o lËp nguån vèn. Çc ng©n hµng

(trung gian tµi chÝnh) huy ®éng vèn th«ng qua mét sè ph−¬ng thøc chñ yÕu:

* NhËn tiÒn göi cña çc tæ chøc

“Ng©n hµng ®−îc nhËn tiÒn göi cña tæ chøc, ç nh©n vµ çc tæ chøc tÝn

dông kh¸c d−íi h×nh thøc tiÒn göi kh«ng k× h¹n, tiÒn göi cã kú h¹n vµ çc lo¹i

tiÒn göi kh¸c”[20]. B»ng çch nµy mét l−îng lín tiÒn nhµn rçi trong d©n


7

chóng ®−îc tËp chung trong çc NH t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng cña

NH trong kh©u duy tr× sù tån t¹i vµ cho vay vèn cña m×nh.

* Vay tõ ng©n hµng trung −¬ng

“Tæ chøc tÝn dông lµ ng©n hµng ®−îc vay vèn ng¾n h¹n cña NH nhµ n−íc

d−íi h×nh thøc t¸i cÊp vèn theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 30 cña LuËt NH nhµ n−íc ViÖt

Nam” [23]. NHT¦ cÊp vèn tÝn dông cho çc NH nh»m ®¶m b¶o cho nÒn kinh tÕ

cã ®ñ çc ph−¬ng tiÖn thanh to¸n cÇn thiÕt trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. NHT¦

cÊp vèn cho çc NH b»ng nghiÖp vô triÕt khÊu hoÆc t¸i triÕt khÊu.

* Huy ®éng vèn b»ng ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸

“Khi ®−îc thèng ®èc NH nhµ n−íc chÊp thuËn, tæ chøc tÝn dông ®−îc

ph¸t hµnh chøng chØ tiÒn göi, tr¸i phiÕu vµ giÊy tê cã gi¸ kh¸c ®Ó huy ®éng

vèn cña tæ chøc, ç nh©n trong vµ ngoµi n−íc” [21]. Theo ph−¬ng thøc nµy

çc NH ph¸t hµnh çc giÊy tê cã mÖnh gi¸ kh¸c nhau - ng©n hµng ®ãng vai trß

lµ ng−êi ®i vay, ng−êi mua çc lo¹i giÊy cã gi¸ trÞ nµy - ng−êi cho vay. Sau

mét thêi gian Ên ®Þnh trªn giÊy ®ã, NH hoµn tr¶ cho ng−êi cho vay vèn gèc vµ

kho¶n l·i.

* Huy ®éng vèn b»ng çch vay vèn gi÷a çc tæ chøc tÝn dông

Çc tæ chøc tÝn dông ®−îc vay vèn cña nhau vµ cña tæ chøc tÝn dông

n−íc ngoµi [22].

2.1.1.3. Vai trß cña vèn tÝn dông ®èi víi gi¶m nghÌo

Gióp ng−êi d©n cã nh÷ng t− liÖu s¶n xuÊt: mua ph©n, con, c©y gièng, thuèc

b¶o vÖ thùc vËt.....

Vèn tÝn dông t¹o ra trang thiÕt bÞ, m¸y mãc, tµi s¶n cè ®Þnh n©ng cao n¨ng

lùc s¶n xuÊt cho çc n«ng tr¹i, n«ng hé. T¹o tiÒn ®Ò ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao

®éng, hiÖu qu¶ kinh tÕ, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho hä.

Gióp ng−êi n«ng d©n cã nguån lùc vÒ vèn ®Ó ®Çu t− ph¸t triÓn, më réng

ngµnh nghÒ n«ng th«n, ®a d¹ng hãa trong n«ng nghiÖp, CNH - H§H c¬ cÊu

kinh tÕ n«ng th«n.

Gióp x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, cñng cè vµ c¶i t¹o n«ng th«n.


8

Thóc ®Èy ng−êi n«ng d©n trong trong sù lùa chän nh÷ng TBKHKT míi,

ng−êi d©n cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn n¾m b¾t çc TBKT gãp phÇn vµo viÖc CNH -

H§H n«ng nghiÖp n«ng th«n.

Gãp phÇn gi¶i quyÕt d− thõa lao ®éng n«ng th«n t¹o c«ng ¨n viÖc lµm æn

®Þnh cho hä[1].

2.1.2. Nh÷ng nh©n tè chñ yÕu ¶nh h−ëng tíi huy ®éng vèn cña ng©n hµng

2.1.2.1. Ph−¬ng h−íng vµ môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi

Trong çc ch−¬ng tr×nh x©y dùng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n−íc

§¶ng vµ Nhµ n−íc rÊt coi träng vïng n«ng th«n. §iÒu nµy ®−îc thÓ hiÖn trong

çc ®Ò ¸n: “§Èy nhanh CNH - H§H n«ng nghiÖp n«ng th«n thêi k× 2001 -

2010” [3]. Theo quan ®iÓm cña Nhµ n−íc th× ph¶i ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng

th«n theo h−íng c¬ chÕ thÞ tr−êng d−íi sù qu¶n lý cña nhµ n−íc. §iÒu nµy

®−îc thÓ hiÖn th«ng qua hÖ thèng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ®Þnh h−íng, çc c«ng

cô qu¶n lý nh− kÕ ho¹ch tµi chÝnh tÝn dông, ng©n hµng....

N¨m 2002 ViÖt Nam c«ng bè chiÕn l−îc “t¨ng tr−ëng toµn diÖn vµ xãa

®ãi gi¶m nghÌo” bao gåm 8 môc tiªu lín trong ®ã môc tiªu ®Çu tiªn lµ xãa bá

t×nh tr¹ng cïng cùc vµ thiÕu ®ãi trong nh©n d©n [30].

Thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m tõ 2006 - 2010 víi ch−¬ng tr×nh môc tiªu

quèc gia vÒ xãa ®ãi gi¶m nghÌo. §Ó thùc hÞªn çc môc tiªu nµy hÖ thèng çc

chØ tiªu ®· ®−îc x¸c lËp: t¨ng 1,45 lÇn thu nhËp cña nhãm ng−êi nghÌo so víi

2005; çc x· ®Æc biÖt khã kh¨n cã ®ñ c¬ së h¹ tÇng thiÕt yÕu; 6 triÖu l−ît hé

nghÌo ®−îc vay vèn; 4,2 triÖu l−ît hé ®−îc tËp huÊn vÒ khuyÕn n«ng l©m ng−;

500 ngh×n hé nghÌo ®−îc hç trî xãa nhµ t¹m...[30].

Trong n¨m 2007 kÕt thóc mét n¨m ViÖt Nam trë thµnh thµnh viªn chÝnh

thøc cña tæ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi. NÒn kinh tÕ cña ViÖt Nam cã nhiÒu

b−íc ph¸t triÓn v−ît bËc: hoµn thµnh v−ît møc 20 chØ tiªu trong sè 23 chØ tiªu

®Ò ra, ®−a tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ lªn 8,5% cao nhÊt trong vßng 10

n¨m....riªng vïng n«ng nghiÖp n«ng th«n tØ lÖ hé nghÌo gi¶m tõ 17,2% n¨m

2006 xuèng cßn 14,7 % n¨m 2007 [14].

N¾m b¾t ®−îc nh÷ng c¬ héi míi, ®Æc biªt lµ nh÷ng thµnh qu¶ ®· ®¹t ®−îc

trong n¨m 2007. §¶ng vµ Nhµ n−íc tiÕp tôc x¸c ®Þnh vµ lËp kÕ ho¹ch môc tiªu


9

kinh tÕ x· héi cho n¨m tíi “PhÊn ®Êu ®¹t tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ cao, chÊt

l−îng bÒn v÷ng, n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ g¾n víi c¶i thiÖn ®êi

sèng nh©n d©n; phÊn ®Êu v−ît ng−ìng n−íc cã thu nhËp thÊp ....”. B»ng çc

chØ tiªu cô thÓ “gi¶m hé nghÌo xuèng cßn 11 - 12%, tæng vèn ®Çu t− ph¸t

triÓn x· héi 42% GDP...[15].

Tãm l¹i, ®Ó gi¶m tØ lÖ nghÌo ®ãi nhµ n−íc ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®Çu t−

vÒ vèn, nguån lùc nh»m n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt cho çc ®èi t−îng nghÌo.

2.1.2.2. C¬ chÕ chÝnh s¸ch

Nhu cÇu vÒ vèn ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n trong nh÷ng n¨m tíi

lµ rÊt lín. Trong ®iÒu kiÖn vèn ®Çu t− trùc tiÕp cña nhµ n−íc vµo n«ng nghiÖp

n«ng th«n cã h¹n th× viÖc t¨ng c−êng vèn cho n«ng th«n th«ng qua con ®−êng

tÝn dông cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng. Cïng víi viÖc ®Çu t− tµi chÝnh th× nhµ

n−íc còng ph¶i x©y dùng çc chÝnh s¸ch tÝn dông hîp lý. Nh»m ®¶m b¶o

quyÒn lîi cho ng−êi cho vay vµ ng−êi ®i vay trong viÖc t¹o kh¶ n¨ng cho ho¹t

®éng huy ®éng vèn cña çc tæ chøc tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng vay vèn cña çc hé

n«ng d©n, ®oµn thÓ: “Nhµ n−íc cã chÝnh s¸ch tÝn dông −u ®·i vÒ vèn, l·i suÊt,

®iÒu kiÖn vµ thêi h¹n vay ®èi víi ng−êi nghÌo, çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch kh¸c

®Ó cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh”[19].

Trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ thùc hiÖn çc chÝnh s¸ch tÝn dông −u ®·i cÇn

l−u ý ®Õn mét sè vÊn ®Ò:

Do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®èi t−îng cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp

kh«ng ®ång nhÊt vÒ thêi gian sinh tr−ëng. Cã nh÷ng c©y trång, gia sóc cã chu

k× s¶n xuÊt ng¾n: lóa, gµ....vµ cã nh÷ng c©y trång, gia sóc cã chu kú s¶n xuÊt

dµi: nh·n v¶i, tr©u bß ... Trong khi ®ã vèn tÝn dông chñ yÕu cho n«ng d©n chñ

yÕu lµ h×nh thøc tÝn dông ng¾n h¹n ®· lµm ¶nh h−ëng tíi viÖc s¶n xuÊt nh÷ng

c©y trång c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶: chÌ, cµ phª, cao su....lµ nh÷ng c©y trång

thÕ m¹nh cña n«ng nghiÖp ViÖt Nam. V× vËy ph¶i më réng thªm çc lo¹i h×nh

cho vay: vay trung h¹n vµ dµi h¹n.

Cã chÝnh s¸ch l·i suÊt −u ®·i ®èi víi n«ng d©n khi vay vèn −u ®·i. §Æc

biÖt lµ ®èi víi vïng nhiÒu khã kh¨n vµ hé nghÌo.


10

Ph¶i cã h×nh thøc thÕ chÊp phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña n«ng d©n hiÖn nay

bëi sè hé vay vèn lµ hé nghÌo kh«ng cã tµi s¶n thÕ chÊp. Do vËy cÇn më réng

h×nh thøc tÝn chÊp tËp thÓ qua çc hiÖp héi nghÒ nghiÖp, tæ ch÷c x· héi, tæ

chøc n«ng d©n lËp ra.....

Më réng h×nh thøc cho vay theo ch−¬ng tr×nh dù ¸n.

§æi míi hoµn thiÖn c¬ chÕ huy ®éng vèn vµ cho vay vèn çc tæ chøc tÝn

dông: NHNN vµ PTNT, NHCSXH, QT§N....[7].

2.1.2.3. §Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña çc hé n«ng d©n

§Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña çc hé n«ng d©n lµ yÕu tè ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi

nhu cÇu vÒ vèn vµ kh¶ n¨ng tiÕt kiÖm cña çc hé:

S¶n xuÊt n«ng nghiÖp cßn nhá lÎ tuy ®· cã sù ®Çu t− song vÉn cßn ë møc

®é thÊp, ch−a m¹nh d¹n, s¶n xuÊt cßn m¹ng nÆng tÝnh tù cung tù cÊp, chØ cã

mét sè Ýt lµ tham gia vµo thÞ truêng víi çc s¶n phÈm ®ãng vai trß lµ hµng hãa.

S¶n xuÊt n«ng nghiÖp th−êng gÆp nhiÒu rñi ro: lò lôt, h¹n h¸n, s©u bÖnh...

t¸c ®éng nhiÒu tíi t©m lý cña nguêi n«ng d©n ®Æc biÖt lµ nh÷ng ng−êi s¶n xuÊt

nhá. NÕu cã x¶y ra rñi do th× víi quy m« nh− vËy thiÖt h¹i lµ ®¸ng kÓ. Ng−êi

d©n kh«ng d¸m ®Çu t− cho vô sau còng nh− kh«ng t¹o ®−îc sù tÝch lòy tõ thu

nhËp s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.

Gi¸ trÞ çc n«ng s¶n phÈm thÊp do s¶n xuÊt nhá ch−a ®−îc chó träng

nhiÒu vµo mÉu m· còng nh− çc quy tr×nh c«ng nghÖ b¶o qu¶n, chÕ biÕn, s¬

chÕ. S¶n phÈm n«ng nghiÖp kh«ng cã th−¬ng hiÖu do vËy gi¸ c¶ thÊp dÉn tíi

thu nhËp thÊp ¶nh h−ëng tíi nhu cÇu vÒ vèn vµ kh¶ n¨ng tÝch lòy.

S¶n xuÊt n«ng nghiÖp mang nÆng tÝnh thêi vô. Do ®Æc ®iÓm vÞ trÝ ®Þa lý,

®Þa h×nh cña ®Êt n−íc n»m trong khu vùc nhiÖt ®íi giã mïa, mét n¨m cã bèn

mïa t¹o nªn c¬ cÊu c©y trång phong phó ®a d¹ng, t¹o nªn s¶n phÈm n«ng

nghiÖp mang tÝnh thêi vô. Khã kh¨n cho viÖc b¶o qu¶n sau thu ho¹ch kÕt hîp

nh−îc ®iÓm vÒ mÉu m·, chÊt l−îng th−¬ng hiÖu ¶nh h−ëng tíi gi¸ trÞ s¶n xuÊt

cña n«ng hé [1].

Nh− vËy, ch−¬ng tr×nh xãa ®ãi gi¶m nghÌo cÇn ph¶i ®−îc thùc hiÖn ®ång

bé ®Æc biÖt lµ nhµ n−íc trong viÖc x¸c ®Þnh chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ x·

héi, ho¹ch ®Þnh c¬ chÕ chÝnh s¸ch trong viÖc hç trî cung øng çc nhuån lùc


11

®Çu vµo còng nh− ®¶m b¶o cho ®Çu ra sau mçi chu k× s¶n xuÊt. Nh»m lµm

t¨ng nhu cÇu vÒ vèn cña n«ng d©n vµ t¨ng kh¶ n¨ng tÝch lòy, tiÕt kiÖm trong

nh©n d©n.

2.2. T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông cña mét sè n−íc trªn thÕ giíi

2.2.1. ThÕ giíi

2.2.1.1 .T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông ë NhËt B¶n

Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai, ChÝnh phñ NhËt cã nhiÒu chÝnh s¸ch

khuyÕn khÝch n«ng nghÞªp nh− thµnh lËp ng©n hµng hµng cÇm ®å bÊt ®éng s¶n,

ng©n hµng n«ng c«ng th−¬ng ®Þa ph−¬ng. Çc tæ hîp tµi chÝnh n«ng, l©m nghiÖp

thñy s¶n hiÖn t¹i ®· thay thÕ hai h×nh thøc trªn. Çc tæ hîp nµy ®· cung cÊp tiÒn

vay cho n«ng nghiÖp víi sè l−îng lín, l·i suÊt thÊp vµ dµi h¹n ®Ó ®Çu t− cho viÖc

h×nh thµnh vèn cè ®Þnh trong hé n«ng d©n vµ çc trang tr¹i n«ng nghiÖp.

§Çu nh÷ng n¨m 1960, ch−¬ng tr×nh cho vay n«ng nghiÖp (GPALs) cña

chÝnh phñ ®· t¨ng ®Çu t− c¬ b¶n cho n«ng nghiÖp, cho vay chñ yÕu ®Ó mua tµi

s¶n cè ®Þnh, më réng ®Êt ®ai, trang tr¹i, c¬ së h¹ tÇng. Nguån vèn cña ch−¬ng

tr×nh nµy lµ cña ChÝnh phñ vµ t− nh©n th«ng qua HTXNN. §©y lµ ch−¬ng tr×nh

cho lµ kh¸ hoµn h¶o víi l·i suÊt vay thÊp vµ thêi han vay dµi, ch−¬ng tr×nh ®· h¹n

chÕ ®−îc sù thèng trÞ cña nh÷ng ng−êi cho vay kh«ng tæ chøc vµ l·i suÊt cao.

ë NhËt HTXNN cã vai trß quan träng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ tµi chÝnh

cña çc trang tr¹i n«ng nghiÖp. Vai trß nµy ®−îc thÓ hiÖn th«ng qua ho¹t ®éng tÝn

dông trùc tiÕp víi n«ng d©n vµ çc trang tr¹i. Ho¹t ®éng tÝn dông cña NHNN

NhËt B¶n lµ huy ®éng sù tiÕt kiÖm vèn d− thõa trong n«ng nghiÖp, n«ng d©n ®Ó

võa cho kinh doanh n«ng nghiÖp võa cho kinh doanh ngoµi n«ng nghiÖp. Hµng

n¨m HTXNN cung cÊp tíi 70% sè tiÒn vay cho n«ng l©m thñy s¶n [8].

2.2.1.2. T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông ë Th¸i Lan

ë Th¸i Lan, tæ chøc tÝn dông chÝnh thèng cung cÊp tÝn dông trung h¹n vµ

ng¾n h¹n. Trong ®ã BAAC lµ tæ chøc tÝn dông lín nhÊt trùc tiÕp cung cÊp tÝn

dông cho n«ng nghiÖp. §−îc thµnh lËp cuèi n¨m 1966, hiÖn nay BAAC gåm

657 chi nh¸nh, 850 v¨n phßng, 99,7% nguån vèn cña ng©n hµng BAAC tõ Bé

tµi chÝnh. §èi t−îng mµ BAAC cho vay lµ çc HTX, çc HiÖp Héi n«ng d©n,

trùc tiÕp tõng hé n«ng d©n vµ nhãm hé. §øng thø hai lµ hÖ thèng NHTM:


12

ng©n hµng B¨ng cèc cho n«ng d©n ç thÓ vay cã tµi s¶n thÕ chÊp vµ cho nhãm

n«ng d©n vay kh«ng cÇn tµi s¶n thÕ chÊp, ng©n hµng Ayudhya, tËp ®oµn çc

NHTM kÕt hîp gi÷a c¬ quan ph¸t triÓn n«ng th«n víi 5 NHTM cña Th¸i lan

do v¨n phßng Thñ t−íng ChÝnh phñ chØ ®¹o trùc tiÕp, ng©n hµng nhµ n−íc

Th¸i Lan ®ãng vai trß chñ ®¹o trong viÖc cung cÊp tÝn dông cho n«ng nghiÖp.

N«ng d©n Th¸i Lan vay vèn tÝn dông b»ng nhiÒu h×nh thøc tuú theo

thùc tr¹ng vµ thùc lùc kinh tÕ cña m×nh. Nh÷ng ng−êi giµu cã thÓ vay vèn

trùc tiÕp tõ çc tæ chøc tÝn dông chÝnh thèng mµ hä muèn. Trong khi ®ã

nh÷ng n«ng d©n nghÌo cã thÓ vay vèn tÝn dông gi¸n tiÕp khi tham gia vµo

HTX, çc hiÖp héi vµ nhãm n«ng d©n: HTXTD, tæ hîp t¸c ®Êt ®ai, hiÖp

héi thuû lîi nh©n d©n [8].

2.2.1.3. T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông ë Philippin

ë Philippin, tÝn dông chÝnh thèng cung cÊp tÝn dông cho n«ng nghiÖp,

n«ng th«n gåm: N g©n hµng n«ng th«n, Ng©n hµng tiÕt kiÖm, NHTM, çc

ng©n hµng ®Æc biÖt cña ChÝnh phñ. §Æc biÖt lµ m¹ng l−íi ng©n hµng ®· ®−îc

triÓn khai xuèng tËn çc lµng x· trong c¶ n−íc. ChÝnh phñ Philippin ®· cã

nhiÒu chÝnh s¸ch tÝn dông phôc vô ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n: buéc

NHTM ph¶i dµnh tèi ®a 20% quü tiÒn vay cã thÓ cho n«ng nghiÖp, chÝnh phñ

®· thµnh lËp ng©n hµng ®Êt ®ai, ng©n hµng nµy ®· dµnh 60% sè vèn chuyªn

cho hé n«ng d©n nghÌo vay vèn, b»ng nh÷ng kho¶n tÝn dông nhá kho¶ng 20 -

82 ®« la, cho nh÷ng phô n÷ nghÌo vay vèn, cho nh÷ng chñ doanh nghiÖp nhá

vay l−îng vèn nhá ®Ó më réng s¶n xuÊt. Nh÷ng NH nµy ®−îc tæ chøc thµnh

m¹ng l−íi cung cÊp vèn tíi tËn tay ng−êi vay vµ víi l·i suÊt tèi thiÓu b»ng trªn

thÞ tr−êng 40% [8].

2.2.1.4. T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông ë B¨ngla®et

ë B¨ngla®et tÝn dông chÝnh thèng trong n«ng nghiÖp n«ng th«n bao gåm

2 bé phËn:

Thø nhÊt, nh÷ng chi nh¸nh ë n«ng th«n cña NH ph¸t triÓn n«ng nghiÖp

vµ NHTM quèc gia: n¨m 1977 ChÝnh phñ B¨ngladet ®· ®−a ra chÝnh s¸ch

ng©n hµng yªu cÇu mçi chi nh¸nh Ng©n hµng thµnh thÞ ph¶i më hai chi nh¸nh

ng©n hµng ë n«ng th«n. N¨m 1982, toµn bé tæ chøc tÝn dông chÝnh thèng

thuéc hoµn toµn vÒ ChÝnh Phñ. Ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng nhµ n−íc


13

trong khu vùc n«ng nghiÖp gi¶m qua çc n¨m, ho¹t ®éng thu håi vèn vay ®óng

h¹n cña NHTM nhµ n−íc kh«ng nh÷ng thÊp mµ cßn gi¶m víi tèc ®é nhanh:

n¨m 1981 - 1982 lµ 51% th× n¨m 1992 - 1993 chØ cßn 19%. Tõ 1992 ChÝnh

phñ d· xo¸ bá viÖc quy ®Þnh l·i suÊt cè ®Þnh, çc NH ®−îc tù do ®−a ra tû lÖ

l·i cè ®Þnh cho tõng ho¹t ®éng. Mét tßa ¸n chuyªn ph©n xö kh«ng tr¶ ®−îc nî

®óng h¹n ®· ®−îc thµnh lËp.

Thø hai, nh÷ng tæ chøc tµi chÝnh n«ng th«n d−íi sù qu¶n lý ®iÒu hµnh

cña mét sè tæ chøc phi chÝnh phñ. HiÖn t¹i B¨ngladet cã 7 tæ chøc Phi chÝnh

phñ cung cÊp tµi chÝnh tÝn dông cho n«ng th«n. Ho¹t ®éng cña nh÷ng tæ chøc

nµy kh«ng nh»m môc ®Ých lîi nhuËn vµ m¹ng l−íi ®−îc tæ chøc tíi tËn çc

lµng, x· theo h×nh thøc di ®éng hay cè ®Þnh [8].

2.2.2. T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông ë ViÖt Nam

§¶ng vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch tÝn dông phï hîp

víi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ ë tõng thêi kú trong mçi giai ®o¹n lÞch sö cña ®Êt

n−íc nh»m ®¸p øng nhu cÇu vèn cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n.

Thêi kú tr−íc ®æi míi (tr−íc 1988): nÒn kinh tÕ n«ng th«n ViÖt Nam ph¸t

triÓn dùa trªn c¬ chÕ tËp chung bao cÊp. Nh÷ng ®¬n vÞ kinh tÕ c¬ b¶n trong

thêi kú nµy nh− HTXNN, çc n«ng tr−êng quèc doanh. NHNNVN lµ tæ chøc

tµi chÝnh cung cÊp tÝn dông cho n«ng nghiÖp n«ng th«n. Nã gåm nhiÒu chi

nh¸nh ë cÊp tØnh, huyÖn. Çc HTXNN ®−îc thµnh lËp ë miÒn B¾c vµ trë thµnh

tæ chøc tÝn dông ®éc lËp. Nguån vèn chñ yÕu nhËn vay tõ NHNN vµ tiÒn göi

tiÕt kiÖm. §èi víi n«ng nghiÖp miÒn Nam, çc tæ chøc tÝn dông còng ®−îc

thµnh lËp nh»m ®¸p øng nhu cÇu vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp. Ho¹t ®éng tÝn

dông ®ãng vai trß lµ c«ng cô trong ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n.

Hµng n¨m khèi l−îng vèn tÝn dông vµ ng−êi vay ®Òu t¨ng. Ng©n hµng ph¸t

triÓn n«ng th«n −u tiªn gióp ®ì ng−êi nghÌo thùc sù s¶n xuÊt. V× vËy viÖc cho

vay cña NH ®· gÆt h¸i ®−îc nhiÒu thµnh c«ng.

Thêi kú sau ®æi míi (tõ 1988 ®Õn nay) nÒn kinh tÕ n−íc ta tõ tËp chung

bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr−êng, hé n«ng d©n trë thµnh ®¬n vÞ kinh tÕ tù chñ, lµ

thêi kú c¶ n−íc thùc hiÖn CNH - H§H n«ng nghiÖp n«ng th«n. V× vËy §¶ng

vµ Nhµ n−íc cã nhiÒu chÝnh s¸ch tÝn dông cho n«ng nghiÖp n«ng th«n. Çc


14

loaÞ h×nh tæ chøc tÝn dông n«ng th«n còng ®a d¹ng vµ tr¶i réng trªn ®Þa bµn

n«ng th«n. Çc tæ chøc tÝn dông nh−: NHNN vµ PTNT, NHCSXH,

QTDNN....., HTXTD, Ng©n hµng cæ phÇn n«ng th«n. Çc tæ chøc tÝn dông

kh«ng chuyªn nh−: Kho b¹c nhµ n−íc ViÖt Nam, Héi Liªn hiÖp phô n÷ ViÖt

Nam, Héi n«ng d©n [8].

2.3. T×nh h×nh huy ®éng vµ hÖ thèng cung øng tÝn dông cña NHCSXH

trong n«ng th«n ViÖt Nam

2.3.1. Çc quy ®Þnh cho vay vèn cña NHCSXH

2.3.1.1. §èi t−îng cho vay cña ng©n hµng CSXH

a. Hé nghÌo

b. HSSV cã hoµn c¶nh khã kh¨n ®ang häc trong çc tr−êng ®¹i häc, cao

®¼ng, trung cÊp, chuyªn nghiÖp, häc nghÒ.

c. Çc ®èi t−îng cÇn vay vèn ®Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm theo nghÞ quyÕt

120/H§BT ngµy 11/4/1992 cña Héi ®ång Bé tr−ëng.

d. Çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch ®i lao ®éng cã thêi h¹n ë n−íc ngoµi.

e. Çc tæ chøc kinh tÕ vµ hé s¶n xuÊt, kinh doanh thuéc h¶i ®¶o, thuéc

khu vùc II, III miÒn nói vµ thuéc ch−¬ng tr×nh 135 cña ChÝnh phñ.

g. Çc ®èi t−îng kh¸c khi cã quyÕt ®Þnh cña ChÝnh phñ [24].

2.3.1.2. §iÒu kiÖn cho vay vèn

Thø nhÊt: Çc hé vay vèn ph¶i cã tªn trong danh s¸ch hé nghÌo cña ban

xãa ®ãi gi¶m nghÌo ë x·, thÞ trÊn.

Thø hai: Hé nghÌo ph¶i cã hé khÈu th−êng tró t¹i ®Þa ph−¬ng n¬i cã chi

nh¸nh NHCSXH ®ãng trô së.

Thø ba: Hé nghÌo vay vèn −u ®·i kh«ng ph¶i thÕ chÊp tµi s¶n khi lµ

thµnh viªn cña tæ t−¬ng trî, nÕu kh«ng lµ thµnh viªn cña tæ t−¬ng trî th× ph¶i

cã sù b¶o l·nh cña mét tæ chøc chÝnh trÞ nµo ®ã.

Thø t−: Chñ hé vµ ng−êi thõa kÕ hîp ph¸p ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm trong

viÖc vay vµ tr¶ nî ng©n hµng.

Thø n¨m: Lµ hé nghÌo kh«ng cßn vay nî cña tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông

nµo kh¸c.


15

Thø s¸u: Lµ hé nghÌo ph¶i tr¶ hÕt nî nÇn tr−íc míi ®−îc xÐt cho vay

lÇn sau.

Thø bÈy: Ph¶i lµ hé cã møc thu nhËp d−íi møc quy ®Þnh (d−íi 200.000

®ång ®èi víi n«ng th«n vµ 260.000 ®ång ®èi víi thµnh thÞ).

Thø t¸m: hé nghÌo ph¶i chÊp nhËn quy ®Þnh nghiÖp vô cho vay vµ chÞu sù

kiÓm so¸t cña ng©n hµng tõ khi nhËn tiÒn vay ®Õn khi tr¶ hÕt nî gèc vµ l·i [24].

* Tr−êng hîp kh«ng ®−îc vay vèn

Thø nhÊt: nh÷ng ng−êi kh«ng cßn kh¶ n¨ng lao ®éng chñ hé, ng−êi thõa

kÕ hîp ph¸p ®ang m¾c çc tÖ n¹n x· héi.

Thø hai: ng−êi ®ang m¾c bÖnh t©m thÇn, ng−êi ®ang bÞ truy cøu tr¸ch

nhiÖm h×nh sù.

Thø ba: çn bé nh©n viªn cña NH ®−¬ng nhiÖm.

§èi víi ng−êi vay lµ çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch kh¸c thùc hiÖn theo quy

®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ n−íc.

2.3.1.3. Môc ®Ých sö dông vèn vay

a. §èi víi hé nghÌo, hé s¶n xuÊt kinh doanh thuéc h¶i ®¶o, thuéc khu vùc II

III miÒn nói vµ vïng thuéc ch−¬ng tr×nh 135 sö dông vèn ®Ó:

* Mua s¾m vËt t− thiÕt bÞ, gièng c©y trång vËt nu«i, thanh to¸n çc dÞch

vô s¶n xuÊt kinh doanh.

* Gãp vèn thùc hiÖn çc dù ¸n s¶n xuÊt, kinh doanh ®−îc cÊp cã thÈm

quyÒn quy ®Þnh.

* Gi¶i quyÕt mét phÇn nhu cÇu thiÕt yÕu vÒ nhµ ë, ®iÖn th¾p s¸ng, n−íc

s¹ch vµ häc tËp.

b. §èi víi tæ chøc kinh tÕ thuéc h¶i ®¶o, thuéc khu vùc II, III miÒn nói vµ

çc x· thuéc ch−¬ng tr×nh 135 sö dông vèn vay ®Ó chi phÝ cho s¶n xuÊt, kinh

doanh theo ch−¬ng tr×nh, dù ¸n ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt.

c. §èi víi HSSV cã hoµn c¶nh khã kh¨n sö dông vèn vay ®Ó mua s¾m

ph−¬ng tiÖn häc tËp, çc chi phÝ kh¸c phôc vô cho viÖc häc t¹i tr−êng.

d. Ng−êi vay lµ ®èi t−îng chÝnh s¸ch ®i lao ®éng cã thêi h¹n ë n−íc

ngoµi, sö dông vèn vay ®Ó tr¶ chi phÝ ®µo t¹o, chi phÝ dÞch vô, tiÒn ®Æt cäc vÐ

m¸y bay.


16

e. Ng−êi vay lµ ®èi t−îng kh¸c thùc hiÖn theo quyÕt ®Þnh cña Thñ t−íng

ChÝnh phñ.

g. Vèn nhËn ñy th¸c cho vay −u ®·i ®−îc sö dông theo c¸c môc ®Ých do

hai bªn ñy th¸c yªu cÇu vµ ®−îc ghi trong hîp ®ång ñy th¸c [24].

2.3.1.4. Møc vay

Møc vay ®èi víi mét l−ît vay phï hîp víi tõng lo¹i ®èi t−îng ®−îc vay

vèn tÝn dông −u ®·i do héi ®ång qu¶n trÞ NHCSXH quy ®Þnh vµ c«ng bè trªn

c¬ së nhu cÇu vay vèn vµ kh¶ n¨ng nguån vèn cã thÓ huy ®éng ®−îc trong

tõng thêi k×.

2.3.1.5. Thêi h¹n cho vay, gia h¹n nî, chuyÓn nî qu¸ h¹n

Thêi h¹n cho vay cña NH ®−îc quy ®Þnh c¨n cø vµo môc ®Ých sö dông

vèn vay cña ng−êi vay vµ thêi h¹n thu håi vèn cña ch−¬ng tr×nh dù ¸n cã tÝnh

®Õn kh¶ n¨ng tr¶ nî cho ng−êi vay.

Tr−êng hîp ng−êi vay ch−a tr¶ ®−îc nî ®óng thêi h¹n ®· cam kÕt do

nguyªn nh©n kh¸ch quan, ®−îc NHCS xem xÐt cho gia h¹n nî.

Tr−êng hîp ng−êi vay sö dông vèn vay sai môc ®Ých, ng−êi vay cã thÓ tr¶

kho¶n nî ®Õn h¹n nh−ng kh«ng tr¶ th× chuyÓn nî qu¸ h¹n. Tæ chøc cho vay

kÕt hîp víi chÝnh quyÒn së t¹i, c¸c tæ chøc chÝnh trÞ cã biÖn ph¸p thu håi nî.

Thêi h¹n cho vay, gia h¹n nî, chuyÓn nî qu¸ h¹n do héi ®ång NHCSXH

quy ®Þnh [24].

2.3.1.6. L·i suÊt cho vay

L·i suÊt cho vay do Thñ t−íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh cho tõng thêi kú

theo ®Ò nghÞ héi ®ång qu¶n trÞ cña NHCSXH, thèng nhÊt mét møc trong ph¹m

vi c¶ n−íc.

L·i suÊt nî qu¸ h¹n ®−îc tÝnh b»ng 130% l·i suÊt khi vay [24].

2.4.1.7. Quy tr×nh vµ thñ tôc cho vay

NHCSXH quy ®Þnh quy tr×nh vµ thñ tôc cho vay ®èi víi tõng ng−êi vay

b¶o ®¶m ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ thùc hiÖn.

* Quy tr×nh chung: NHCSXH thùc hiÖn quy tr×nh cho vay qua tæ t−¬ng trî

sau ®ã NH ®−a vèn tíi tËn tay ng−êi vay vèn.


17

H×nh 2.1: S¬ ®å quy tr×nh xÐt duyÖt cho vay vèn hé nghÌo cña NHCSXH

Chó thÝch:

1. Hé nghÌo ®Ò nghÞ vay vèn göi tæ tiÕt kiÖm vµ vay vèn.

2. Tæ vay vèn b×nh xÐt hé nghÌo ®−îc vay vèn vµ göi danh s¸ch hé nghÌo

®Ò nghÞ vay vèn lªn ban xãa ®ãi gi¶m nghÌo vµ UBND x·.

3. Ban xãa ®ãi gi¶m nghÌo x· vµ UBND x· x¸c nhËn vµ chuyÓn danh

s¸ch lªn NH.

4. NH xÐt duyÖt vµ th«ng b¸o c¸c hé ®−îc vay vèn, lÞch gi¶i ng©n, ®Þa

®iÓm gi¶i ng©n cho UBND x·.

5. UBND x· th«ng b¸o kÕt qu¶ phª duyÖt cña NH ®Õn tæ chøc chÝnh trÞ -

x· héi.

6. Tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi th«ng b¸o kÕt qu¶ phª duyÖt ®Õn tæ tiÕt kiÖm

vµ vay vèn.

7. Tæ tiÕt kiÖm vµ vay vèn th«ng b¸o cho hé vay biÕt kÕt qu¶ phª duyÖt

cña NH, th«ng b¸o thêi gian vµ ®Þa ®iÓm gi¶i ng©n ®Õn c¸c hé vay vèn.

8. NH cïng tæ tiÕt kiÖm vµ vay vèn gi¶i ng©n ®Õn tõng hé gia ®×nh ®−îc

vay vèn [28].

Hé nghÌo

1 6

2

7

8

Tæ tiÕt kiÖm vµ vay vèn

Ng©n hµng chÝnh s¸ch x·

héi

Ban xãa ®ãi gi¶m nghÌo vµ

UBND x·

Tæ chøc ChÝnh trÞ – x· héi

4

3 3 5


18

* Chu tr×nh vay vèn cña NHCSXH th«ng qua héi phô n÷

H×nh 2.2: S¬ ®å quy tr×nh xÐt duyÖt cho vay vèn cña NHCSXH th«ng qua

héi phô n÷ huyÖn

Chó thÝch: B−íc 1: Hé nghÌo lµm ®¬n vay vèn göi chi héi phô n÷ th«n.

B−íc 2: Chi héi phô n÷ th«n tiÕp nhËn ®¬n ®Ò nghÞ, sau ®ã göi danh s¸ch

hé nghÌo lªn héi phô n÷ x·.

B−íc 3: Héi phô n÷ x· tiÕp nhËn danh s¸ch vay vèn tõ çc chi héi phô n÷

th«n, lËp danh s¸ch hé vay vèn cña toµn x· kÌm theo x¸c nhËn vµ göi lªn héi

phô n÷ huyÖn.

B−íc 4: Héi phô n÷ huyÖn tæng hîp danh s¸ch çc hé vay vèn trong toµn

huyÖn vµ göi danh s¸ch lªn NHCS .

B−íc 5: NHCSXH th«ng b¸o cho héi phô n÷ huyÖn vÒ danh s¸ch PN

nghÌo ®−îc vay vèn, thêi gian, ®Þa ®iÓm gi¶i ng©n.

B−íc 6: Héi PN huyÖn th«ng b¸o danh s¸ch PN çc x· ®−îc vay vèn,

thêi gian, ®Þa ®iÓm gi¶i ng©n.

Phô n÷ nghÌo

Chi héi phô n÷ th«n

Héi phô n÷ x·

Héi phô n÷ huyÖn

Ng©n hµng chÝnh s¸ch x· héi

9 2

3

4

8

7

6

5

1


19

B−íc 7: Héi PN x· th«ng b¸o s¸ch PN çc th«n ®−îc vay vèn, thêi gian,

®Þa ®iÓm gi¶i ng©n.

B−íc 8: Chi héi PN th«n th«ng b¸o çc PN cña th«n ®−îc vay vèn, thêi

gian, ®Þa ®iÓm gi¶i ng©n.

B−íc 9: NHCS XH trùc tiÕp tiÕn hµnh gi¶i ng©n ®Õn tËn tay çc hé

vay vèn [11].


20

PHÇN 3 §èI T¦îNG, NéI DUNG Vµ PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU

3.1. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu

3.1.1. §èi t−îng nghiªn cøu

TËp chung ph©n tÝch t×nh h×nh cung øng vèn tÝn dông cña NHCSXH vµ

viÖc sö dông vèn çc hé n«ng d©n nghÌo vay vèn tÝn dông −u ®·i cña

NHCSXH th«ng qua héi phô n÷ huyÖn Vô B¶n.

3.1.2. Ph¹m vi nghiªn cøu

- Ph¹m vi kh«ng gian nghiªn cøu: ®¸nh gi¸ t×nh h×nh cho vay vèn cña

NHCSXH huyÖn Vô B¶n vµ t×nh h×nh sö dông vèn vay −u ®·i cña çc hé

nghÌo th«ng qua héi phô n÷ trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ.

- Ph¹m vi thêi gian nghiªn cøu: Sè liÖu vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu ®−îc sö

dông trong vßng 3 n¨m (2005 - 2007).

- Çc sè liÖu ®iÒu tra kinh tÕ hé tËp chung vµo n¨m 2007, ®iÒu tra 45 hé

®Ó thu thËp th«ng tin s¬ cÊp cña 3 x· Céng Hoµ, Trung Thµnh, Hîp H−ng.

3.2. §Þa ®iÓm vµ thêi gian nghiªn cøu

3.2.1. §Þa ®iÓm nghiªn cøu

§Ò tµi ®−îc triÓn khai t¹i héi phô n÷ huyÖn Vô B¶n, NHCSXH huyÖn

Vô B¶n, nghiªn cøu cô thÓ t¹i 3 x· Céng Hoµ, Trung Thµnh, Hîp H−ng.

3.2.2. Thêi gian nghiªn cøu

§Ò tµi ®−îc thùc hiÖn tõ ngµy 18/2 - 18/6/2008. §Ò tµi nghiªn cøu çc

sè liÖu trong vßng 3 n¨m 2005 - 2007. TiÕn hµnh ®iÒu tra cô thÓ n¨m 2007. Sè

liÖu ®iÒu tra hé lµ sè liÖu thùc hiÖn trong n¨m 2007.

3.3. Néi dung nghiªn cøu

3.3.1. Ph©n tÝch ¶nh h−ëng cña çc nh©n tè tù nhiªn, kinh tÕ x· héi, ®Õn sù

ph¸t triÓn n«ng l©m ng− nghiÖp ë huyÖn Vô B¶n

3.3.2. Nghiªn cøu qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ cho vay vèn −u ®·i th«ng qua

héi phô n÷ huyÖn Vô B¶n

3.3.3. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng t¸c tÝn dông −u ®·i t¹i héi phô n÷

huyÖn Vô B¶n giai ®o¹n tõ 2005 - 2007


21

3.3.4. §¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông vèn vay −u ®·i cña çc hé gia ®×nh n«ng

d©n nghÌo t¹i 3 x· Céng Hoµ, Trung Thµnh, Hîp H−ng

3.3.5. §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p vÒ viÖc cho hé nghÌo vay vèn −u ®·i vµ viÖc

sö dông vèn vay −u ®·i cã hiÖu qu¶ h¬n cña çc hé nghÌo

3.4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu

3.4.1. Çc c©u hái nghiªn cøu ®Æt ra

- Nguån vèn vay −u ®·i cña ng©n hµng th«ng qua héi phô n÷ huyÖn ®·

lµm gi¶m tØ lÖ hé nghÌo ®ãi trong huyÖn lµ bao nhiªu?

- Nguån vèn tÝn dông −u ®·i cña ng©n hµng uû quyÒn cho Héi Phô n÷

huyÖn ®ã ®−îc sö dông cã hiÖu qu¶ kh«ng?

- Vèn tÝn dông −u ®·i cña NHCSXH uû quyÒn cho Héi Phô n÷ ®· ®−îc

nh÷ng ng−êi d©n sö dông vµo nh÷ng ngµnh nghÒ s¶n suÊt nµo? ViÖc sö dông

vèn vay −u ®·i cã ®óng môc ®Ých hay kh«ng?

- §Ó ®¸p øng ®ñ vèn cho viÖc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ n©ng cao hiÖu qu¶

sö dông vèn vay cho hé nghÌo ë huyÖn Vô B¶n cÇn ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn

®Ò g×?

3.4.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ®Ó thùc hiÖn ®Ò tµi

3.4.2.1. Chän ®iÓm nghiªn cøu

- Chän ®iÓm nghiªn cøu ph¶i ®Çy ®ñ, cã çc ®Æc ®iÓm ®¹i diÖn vÒ ®iÒu

kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ x· héi, t×nnh h×nh s¶n suÊt kinh doanh, t×nh h×nh sö

dông vèn tÝn dông. Çc ®iÓm nghiªn cøu ph¶i cã ho¹t ®éng vay vèn vµ viÖc sö

dông vèn vay −u ®·i cã hiÖu qu¶ hay kh«ng cã hiÖu qu¶.

- §Ò tµi nghiªn cøu ë huyÖn Vô B¶n do h¹n chÕ vÒ thêi gian, kinh phÝ

nªn t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu çc hé n«ng d©n nghÌo t¹i 3 x· Céng Hoµ, Trung

Thµnh, Hîp H−ng.

3.4.2.2. Thu thËp th«ng tin thø cÊp

Tµi liÖu thø cÊp lµ nh÷ng tµi liÖu, sè liÖu ®−îc c«ng bè bao gåm çc

th«ng tin vÒ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, kinh tÕ n«ng th«n, çc tµi liÖu liªn quan

®Õn chÝnh s¸ch n«ng th«n, n«ng nghiÖp, tµi chÝnh, tÝn dông, thùc tr¹ng cung

cÊp tÝn dông cho hé n«ng d©n cña çc tæ chøc tÝn dông trªn ®Þa bµn huyÖn; çc

tµi liÖu vÒ d©n sè vµ lao ®éng cña huyÖn, tµi liÖu vÒ t×nh h×nh sö dông ®Êt ®ai


22

cña huyÖn….; çc kÕt qu¶ ®ã tiÕn hµnh tr−íc ®ã ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é vµ ph¹m

vi çc vÊn ®Ò ®−îc gi¶i quyÕt tiÕp theo.

Çc nguån cung cÊp tµi liÖu thø cÊp:

- Phßng Thèng kª huyÖn Vô B¶n.

- NHCSXH huyÖn Vô B¶n.

- Héi Phô n÷ huyÖn Vô B¶n.

- Phßng Néi vô.

- Phßng Lao ®éng - Th−¬ng binh X· héi huyÖn Vô B¶n.

- Phßng C«ng th−¬ng huyÖn Vô B¶n.

Ngoµi çc nguån trªn tµi liÖu thø cÊp cßn ®−îc thu thËp tõ çc t¹p chÝ

chuyªn ngµnh, b¸o trÝ, çc b¸o ço khoa häc ®ã ®−îc c«ng bè, b¸o ®iÖn tö...

3.4.2.3. Thu thËp th«ng tin s¬ cÊp

Nh÷ng th«ng tin nµy ®−îc thu thËp dùa trªn çc ph−¬ng ph¸p: ®¸nh gi¸

nhanh n«ng th«n (RRA); ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ n«ng th«n cã sù tham gia

(PRA); ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra hé.

- Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ nhanh n«ng th«n (RRA): th«ng qua viÖc ®i thùc

®Þa ®Ó quan s¸t thùc tÕ, pháng vÊn kh«ng chÝnh thøc çc çn bé vµ nh÷ng

ng−êi d©n sèng t¹i ®Þa ph−¬ng thu thËp nh÷ng tµi liÖu th«ng tin ®ã cã t¹i ®Þa

®iÓm nghiªn cøu.

- Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ nhanh n«ng th«n cã sù tham gia (PRA): lµ

ph−¬ng ph¸p tiÕp xóc trùc tiÕp víi ng−êi d©n t¹i çc ®iÓm nghiªn cøu, thu thËp

nh÷ng ý kiÕn vµ sù hiÓu biÕt cña hä vÒ nh÷ng khã kh¨n mµ hä ®ang gÆp ph¶i

trong s¶n suÊt kinh doanh còng nh− çc gi¶i ph¸p ®Ó v−ît qua khã kh¨n ®ã.

- Ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra hé: viÖc thu thËp tµi liÖu míi chñ yÕu dùa trªn c¬

së ®iÒu tra hé n«ng d©n ®−îc vay vèn −u ®·i do NHCSXH cÊp th«ng qua Héi

Phô n÷. MÉu ®iÒu tra ®−îc chän ngÉu nhiªn theo ph−¬ng ph¸p kho¶ng çch tõ

danh s¸ch çc hé vay vèn cña çc x· vµ sè hé cßn d− nî ®Õn thêi ®iÓm ®iÒu

tra trong d÷ liÖu cña ng©n hµng.

* X©y dùng phiÕu ®iÒu tra

PhiÕu ®iÒu tra ®−îc x©y dùng nh»m thu thËp nh÷ng th«ng tin tõ çc hé ®iÒu tra.

Néi dung cña phiÕu ®iÒu tra gåm:


23

1, Nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n vÒ chñ hé ®−îc pháng vÊn: tuæi giíi tÝnh,

tr×nh ®é häc vÊn, sè nh©n khÈu, sè lao ®éng trong gia ®×nh, nghÒ nghiÖp, tµi

s¶n, thu nhËp b×nh qu©n, diÖn tÝch ®Êt b×nh qu©n, còng nh− t×nh h×nh s¶n suÊt

cña hé trong n¨m 2007.

2, T×nh h×nh vay vèn tÝn dông cña hé: vay ë ®©u, vay bao nhiªu, thêi

gian vay bao l©u, l·i suÊt vay bao nhiªu, môc ®Ých vay lµ g×?

3, KÕt qu¶ s¶n suÊt kinh doanh cña hé: kÕt qu¶ s¶n suÊt kinh doanh cña

hé trong n¨m 2007 cña ngµnh trång trät, ch¨n nu«i, dÞch vô …

4, Nh÷ng th«ng tin vÒ sù hiÓu biÕt cña çc hé ®èi víi tÝn dông gåm: sè

l−îng tiÒn vay, thêi gian vay, l·i suÊt vay, thñ tôc vay, çn bé tÝn dông.

Sau khi chän mÉu ®iÒu tra, h×nh thµnh bé c©u hái pháng vÊn, tiÕn hµnh

pháng vÊn thö mét sè hé nghÌo trong mÉu ®· x¸c ®Þnh. Nh×n chung nh÷ng th«ng

tin trong bé c©u hái ®Çy ®ñ, dÔ hiÓu ng−êi d©n cã thÓ rµnh m¹ch tr¶ lêi. V× vËy

t«i ®· tiÕn hµnh pháng vÊn chÝnh thøc çc hé trong mÉu ®iÒu tra.

3.4.2.4. Ph−¬ng ph¸p xö lý vµ ph©n tÝch sè liÖu

a. Ph−¬ng ph¸p thèng kª m« t¶

- Lµ ph−¬ng ph¸p dùa trªn nh÷ng sè liÖu thèng kª, m« t¶ sù biÕn ®éng

còng nh− xu h−íng ph¸t triÓn cña mét hiÖn t−îng kinh tÕ x· héi, rót ra nh÷ng

kÕt luËn cÇn thiÕt phôc vô cho c«ng t¸c nghiªn cøu øng dông vµo s¶n xuÊt.

b. Ph−¬ng ph¸p so s¸nh

- Lµ ph−¬ng ph¸p sö dông réng r·i trong nghiªn cøu, th«ng qua so s¸nh

rót ra sù kh¸c nhau cña tõng ngµnh sö dông vèn vay, −u nh−îc ®iÓm cña tõng

ngµnh sö dông vèn, tõ ®ã rót ra nh÷ng kÕt luËn bæ xung cho ho¹t ®éng tÝn

dông cña tõng ngµnh.

3.4.3. HÖ thèng çc chØ tiªu nghiªn cøu

a. Nhãm chØ tiªu ph©n tÝch ho¹t ®éng cña NHCSXH

- L−îng vèn huy ®éng.

- Sè hé ®−îc vay vèn −u ®·i.

- B×nh qu©n vèn vay/hé.

- L·i suÊt vay −u ®·i.

- Thêi h¹n cho vay.


24

b. Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qña ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng

- TØ lÖ thu nî.

- TØ lÖ nî qu¸ h¹n.

* Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ sö dông vèn tÝn dông −u ®·i cña çc hé vay vèn.

- Sè l−îng vèn vay cho ngµnh trång trät, ch¨n nu«i, dÞch vô.

- TØ lÖ vèn vay cho trång trät, ch¨n nu«i, dÞch vô.

c. Nhãm chØ tiªu ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn vay −u ®·i cña çc hé n«ng d©n

- KÕt qu¶ sö dông vèn vay:

+ Sè hé ®−îc vay vèn −u ®·i.

+ L−îng vèn −u ®·i mçi hé nghÌo ®−îc vay.

+ Môc ®Ých sö dông sö dông vèn vay −u ®·i cña çc hé.

+ T×nh h×nh sö dông ®Êt ®ai cña çc hé.

+ Thu nhËp cña ng−êi d©n tr−íc vµ sau khi vay vèn.

+ Nhu cÇu vay vèn −u ®·i cña çc hé.

- Nh÷ng khã kh¨n cña hé khi sö dông vèn vay.

d. HiÖu qu¶ sö dông vèn

* Mét sè chØ tiªu x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ sö dông vèn

- Tæng gi¸ trÞ s¶n suÊt (GO): lµ toµn bé gi¸ trÞ cña çc s¶n phÈm vËt chÊt, dÞch

vô n«ng nghiÖp do lao ®éng cña çc hé gia ®×nh lµm ra trong mét thêi gian

nhÊt ®Þnh (th−êng lµ 1 n¨m).

C«ng thøc:∑n

PiQi1

.

Trong ®ã: Qi lµ s¶n l−îng c©y trång vËt nu«i

Pi lµ gi¸ trÞ s¶n phÈm c©y trång vËt nu«i

- Chi phÝ trung gian (IC): lµ toµn bé çc chi phÝ vÒ vËt chÊt nh− gièng, ph©n

bãn, thøc ¨n ch¨n nu«i …vµ chi phÝ vÒ dÞch vô: cµy bõa, thuû lîi…®−îc sö

dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt trong mét thêi gian nhÊt

®Þnh (th−êng lµ 1 n¨m).

C«ng thøc: IC = ∑N

Cj1

Trong ®ã: IC lµ chi phÝ trung gian

Cj lµ chi phÝ thø

IC ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi quy m«, kÜ thuËt s¶n xuÊt nã quyÕt ®Þnh tíi hiÖu

qu¶ kinh tÕ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.


25

- Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA): lµ thu nhËp cña ng−êi s¶n xuÊt ®−îc tÝnh b»ng

tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt trõ ®i chi phÝ trung gian

C«ng thøc: VA= GO - IC

Trong ®ã: VA lµ gi¸ trÞ gia t¨ng

GO lµ gi¸ trÞ s¶n xuÊt

IC lµ chi phÝ trung gian

Trong qu¸ tr×nh s¶n suÊt còng nh− trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ng−êi s¶n

suÊt quan t©m tíi gi¸ trÞ gia t¨ng. §ã lµ c¬ së cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n suÊt vµ t¸i

s¶n xuÊt më réng. Nã lµ c¬ së ®Ó ®Ò ra çc quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt ng¾n h¹n.

Tõ VA cã thÓ tÝnh ®−îc çc chØ tiªu kh¸c ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ.

§ã lµ çc chØ tiªu thÓ hiÖn mèi t−¬ng quan gi÷a thu nhËp vµ çc nh©n tè kh¸c.

- Thu nhËp hçn hîp (MI): lµ phÇn thu nhËp cña c«ng lao ®éng trùc

tiÕp, lao ®éng qu¶n lý vµ l·i, lç thu d−îc trong mét kÝ s¶n suÊt trªn mét

®¬n vÞ diÖn tÝch.

C«ng thøc: MI = VA - (T+L)

Trong ®ã: MI lµ thu nhËp hçn hîp

VA lµ gi¸ trÞ gia t¨ng

T lµ tiÒn thuÕ, tiÒn lÖ phÝ sö dông ®Êt

L lµ l·i suÊt tiÒn vay ph¶i tr¶

* HiÖu qu¶ sö dông vèn vay cña çc hé ®iÒu tra

- TØ sè gi¸ trÞ s¶n suÊt theo chi phÝ: lµ tØ sè biÓu hiÖn mèi t−¬ng quan

gi÷a l−îng gi¸ trÞ s¶n suÊt thu ®−îc víi l−îng chi phÝ trung gian trªn mét quy

m« diÖn tÝch hay mét chu k× s¶n xuÊt.

C«ng thøc:

GO T=

IC

- TØ sè gi¸ trÞ gia t¨ng theo chi phÝ: lµ tØ sè biÓu hiÖn mèi quan hÖ gi÷a

l−îng gi¸ trÞ s¶n phÈm vËt chÊt, dÞch vô ®−îc t¹o ra víi l−îng chi phÝ trung

gian trong mét chu k× s¶n suÊt.


26

C«ng thøc tÝnh:

VA T= IC

§iÒu nµy cho biÕt víi mét ®¬n vÞ chi phÝ bá ra ®Ó s¶n xuÊt th× sÏ thu ®−îc

mét l−îng gi¸ trÞ t−¬ng øng gÊp bao nhiªu lÇn. Qua ®ã cho phÐp ta x¸c ®Þnh

viÖc cã nªn hay kh«ng nªn vay vèn trong qu¸ tr×nh më réng ®Çu t− s¶n xuÊt.

- TØ suÊt thu nhËp hçn hîp theo chi phÝ: lµ tØ sè biÓu hiÖn mèi t−¬ng

quan gi÷a thu nhËp hçn hîp víi l−îng chi phÝ trung gian trong mét chu k× s¶n

xuÊt nhÊt ®Þnh.

C«ng thøc tÝnh:

MI T= IC

- Thu nhËp b×nh qu©n trªn lao ®éng: lµ l−îng gi¸ trÞ s¶n phÈm vËt chÊt,

dÞch vô ®−îc ph©n bè ®Òu cho nh÷ng ng−êi lao ®éng t¹o nªn l−îng gi¸ trÞ ®ã

C«ng thøc tÝnh:

VA TNBQ = Sè lao ®éng

§©y lµ chØ tiªu quan träng dïng ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n suÊt, ®¸nh gi¸

møc sèng, møc b×nh ®¼ng trong céng ®ång.

- Thu nhËp b×nh qu©n trªn hé: lµ l−îng gi¸ trÞ s¶n phÈm vËt chÊt, dÞch

vô míi t¹o ra tÝnh trªn mét hé s¶n suÊt n«ng nghiÖp trong mét chu k× s¶n suÊt

nhÊt ®Þnh.

C«ng thøc tÝnh:

VA TNBQ/hé = Sè hé

ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh t×nh tr¹ng kinh tÕ cña gia ®×nh lµ hé nghÌo hé

kh¸ hay hé giµu tõ ®ã mµ chÝnh quyÒn c¸c cÊp cã c¸c chÝnh s¸ch phï hîp.

* Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng tÝn dông n«ng th«n trªn quan ®iÓm ph¸t

triÓn bÒn v÷ng.

- Mét sè chØ tiªu vÒ kinh tÕ:

+ Møc t¨ng tr−ëng kinh tÕ: lµ møc ®é gia t¨ng thu nhËp cña nÒn kinh tÕ

trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh.


27

+ Thu nhËp b×nh qu©n: lµ lù¬ng gi¸ trÞ çc s¶n phÈm vËt chÊt, dÞch vô

míi ®−îc t¹o ra do s¶n xuÊt ®−îc ph©n bæ ®Òu cho çc ®¬n vÞ tham gia vµo

qu¸ tr×nh lao ®éng s¶n xuÊt ®ã.

+ Møc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n: lµ møc ®é thay ®æi tû lÖ

cña çc ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt vµ dÞch vô trong kinh tÕ n«ng th«n vµ çc mèi

quan hÖ cña hÖ thèng kinh tÕ n«ng th«n theo chñ ®Ých vµ ®Þnh h−íng ®· ®Þnh.

- Mét sè chØ tiªu vÒ x· héi:

+ Sè lao ®éng cã viÖc lµm ®−îc t¨ng lªn khi sö dông vèn vay.

+ Tû lÖ hé nghÌo ®ãi gi¶m ®i.

+ TÖ n¹n x· héi gi¶m.


28

PhÇn 4 KÕt Qu¶ Nghiªn Cøu Vµ Th¶o LuËn

4.1. Kh¸i qu¸t vÒ ®Þa bµn nghiªn cøu 4.1 .1. §Æc ®iÓm tù nhiªn ®Þa bµn nghiªn cøu 4.1.1.1. VÞ trÝ ®Þa lý ®Þa h×nh

Vô B¶n lµ huyÖn n»m phÝa T©y Nam cña tØnh Nam §Þnh PhÝa ®«ng gi¸p trung t©m thµnh phè vµ çch trung t©m thµnh phè 2km PhÝa B¾c gi¸p víi huyÖn Mü Léc thuéc tØnh Nam §Þnh PhÝa T©y gi¸p víi tØnh Hµ Nam PhÝa Nam gi¸p víi huþªn ý Yªn thuéc tØnh Nam §Þnh §Þa h×nh cña huyÖn nh×n chung t−¬ng ®èi b»ng ph¼ng lµ tØnh n»m trong

vïng ®ång b»ng ch©u thæ S«ng Hång. §Þa h×nh kh«ng bÞ chia c¾t mµ lµ mét gi¶i liªn tôc rÊt thuËn lîi cho viÖc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c©y lóa ®©y lµ c©y trång chÝnh cña huyÖn, thuËn lîi cho viÖc trao ®æi hµng ho¸ gi÷a huyÖn víi çc vïng l©n cËn kh¸c. Ngoµi ra, cßn mét lo¹i c©y trång ng¾n ngµy kh¸c nh− ng«, l¹c, ®Ëu... 4.1.1.2. KhÝ hËu thuû v¨n

HuyÖn Vô B¶n chÞu ¶nh h−ëng cña ®íi khÝ hËu giã mïa. Mét n¨m ph©n ra lµm 2 mïa râ rÖt. Mïa kh« tõ th¸ng 11 tíi th¸ng 4 n¨m sau vµ mïa m−a tõ th¸ng 4 tíi th¸ng 10. NhiÖt ®é trung b×nh n¨m 230C, mïa h¹ th−êng rÊt nãng cã khi lªn tíi 37 - 380C, ng−îc l¹i mïa ®«ng trêi l¹nh cã khi xuèng d−íi 100C. HuyÖn Vô B¶n çch bê biÓn gÇn nhÊt kho¶ng 40 km v× vËy ph¶i ®ãn l−îng h¬i n−íc lín mçi khi cã giã ®«ng thæi vÒ ®Æc biÖt lµ nh÷ng c¬n m−a lín, l−îng m−a b×nh qu©n hµng n¨m kho¶ng 2500 mm chñ yÕu tËp trung vµo mïa m−a.

ThÕ m¹nh cña vïng lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp bëi vËy viÖc chó träng ®Çu t− x©y dùng hÖ thèng kªnh m−¬ng lµ mét yªu cÇu th−êng xuyªn. CãthÓ nãi m¹ng l−íi thuû lîi ®Æc: sè l−îng s«ng lín chiÕm kho¶ng 20% nh− s«ng Tr©u B¹c, s«ng §èng L−¬ng ...lÊy n−íc tõ çc s«ng lín nh−: s«ng §¸y (Ninh B×nh), s«ng §µo (thµnh phè Nam §Þnh), hÖ thèng kªnh m−¬ng m¸ng chiÕm kho¶ng 35%, vµ çc r¹ch kªnh nhá dÉn n−íc vµo ruéng chiÕm kho¶ng 45%.

HÖ thèng kªnh m−¬ng lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó chñ ®éng dÉn nø¬c vµ th¸o n−íc phôc vô cho s¶n xuÊt, còng nh− phßng chèng óng h¹n [13].


29

4.1.1.3. Thæ nh−ìng Lµ huyÖn thuéc vïng ch©u thæ s«ng Hång nªn ®Êt ®ai mµu mì rÊt thuËn

lîi cho th©m canh lóa n−íc, bªn c¹nh ®ã còng cã mét phÇn diÖn tÝch nhá cña huyÖn lµ ®åi nói tËp chung ë c¸c x· Kim Th¸i vµ thÞ trÊn G«i ®−îc sö dông trång c¸c lo¹i c©y: b¹ch ®µn, th«ng nhùa, keo...Sè liÖu vÒ t×nh h×nh sö dông ®Êt ®ai cña huyÖn ®−îc tæng hîp qua b¶ng sau:

B¶ng 4.1: T×nh h×nh sö dông ®Êt ®ai cña huyÖn qua 3 n¨m (2005 - 2007 )

“Nguån phßng thèng kª n«ng nghiÖp huyÖn Vô B¶n”

So S¸nh

(% )

N¨m

Lo¹i ®Êt

§¬n

vÞ

tÝnh

2005 2006 2007

06/05 07/06 TB

Tæng diÖn tÝch TN ha 14797,3 14797,3 14797,3 100 100 100

I. §Êt n«ng nghiÖp - 10873,3 10873,3 10873,3 100 100 100

1. §Êt c©y hµng n¨m - 9802,3 9802,3 9802,3 100 100 100

a. Lóa - 9570,5 9581,73 9590,4 100,1 100,1 100,1

b.Mµu, c©y c«ng nghiÖp NN - 100,5 100,5 100,5 100 100 100

c. C©y rau ®Ëu - 131,3 120,07 111,4 91,45 92,78 92,11

2. §Êt c©y l©u n¨m - 387,8 387,8 387,8 100 100 100

- §Êt v−ên - 387,8 387,8 387,8 100 100 100

3. §Êt mÆt n−íc dïng cho NN - 666,9 666,9 666,9 100 100 100

II. §Êt l©m nghiÖp - 41,2 41,2 41,2 100 100 100

1. §Êt rõng trång - 41,2 41,2 41,2 100 100 100

III. §Êt chuyªn dïng - 2462,6 2517,3 2587,6 102,2 102,8 102,5

1. §Êt x©y dùng 163,2 271,1 390,3 166,1 143,9 155

2. §Êt giao th«ng - 888,7 896,4 100,9 100,9 100,3 100,6

3. §Êt thñy lîi - 1095,1 1098,9 111,53 100,4 100,5 101

4. §Êt kh¸c - 315,6 250,9 189,1 75,9 73 76,25

IV. §Êt khu d©n c− - 767,1 797,1 817,7 103,9 102,6 103,3

V. §Êt ch−a sö dông 653,1 568,4 477,5 87,1 84 85,6

- DiÖn tÝch ®Êt NN/hé NN ha/hé 0,4 0,39 0,39 97,5 100 98,75

- DiÖn tÝch ®Êt NN/L§NN ha/l® 0,2 0,21 0,22 105 110 107,5


30

Qua b¶ng 4.1 ta thÊy: DiÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp vµ l©m nghiÖp kh«ng

cã sù biÕn ®éng lín, chØ cã ®Êt x©y dùng, ®Êt chuyªn dïng, ®Êt thæ canh thæ

c− lµ cã sù biÕn ®éng ®iÒu ®ã còng rÊt phï hîp víi qu¸ tr×nh CNH - H§H

n«ng th«n. Cô thÓ nh− ®Êt chuyªn dïng qua 3 n¨m t¨ng trung b×nh 2,5%, ®Êt

khu d©n c− t¨ng trung b×nh 3,3%. Trong çc lo¹i ®Êt th× ®Êt n«ng nghiÖp cã

diÖn tÝch lín nhÊt v× vËy s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ ngµnh chñ ®¹o cña huyÖn.

Qua mét sè chØ tiªu cho thÊy b×nh qu©n ®Êt n«ng nghiÖp/hé n«ng nghiÖp qua 3

n¨m gi¶m trung b×nh 1,25%, diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp/lao ®éng n«ng nghiÖp

qua 3 n¨m t¨ng 7,5%. §iÒu nµy lµ do sè l−îng lao ®éng n«ng nghiÖp qua 3

n¨m gi¶m trong khi ®Êt n«ng nghiÖp kh«ng t¨ng.

4.1.2. T×nh h×nh kinh tÕ x· héi huyÖn Vô B¶n

4.1.2.1. D©n sè vµ lao ®éng

TÝnh ®Õn ngµy 8/11/2007 toµn huyÖn cã 133730 ng−êi, mËt ®é d©n sè

n¨m 2007 lµ 903,4 ng−êi /km2, n¨m 2006 lµ 892 ng−êi /km2. So víi mËt ®é

chung cña toµn tØnh vµ c¶ n−íc th× vÉn cßn kh¸ cao, toµn huyÖn tÝnh tíi thêi

®iÓm 8/11/2007 cã 74293 lao ®éng trong ®ã lao ®éng n«ng nghiÖp lµ 48002

ng−êi vµ lao ®éng trong phi n«ng nghiÖp lµ 26291 ng−êi. §· cã sù chuyÓn

biÕn vÒ sè lao ®éng gi÷a çc ngµnh, xu h−íng biÕn ®éng lµ gi¶m tû lÖ lao

®éng n«ng nghiÖp vµ t¨ng tû lÖ lao ®éng phi n«ng nghiÖp: n¨m 2005 lao ®éng

n«ng nghiÖp lµ 51934 ng−êi chiÕm 71,82 % th× ®Õn n¨m 2006 sè lao ®éng

n«ng nghiÖp lµ 49968 ng−êi (67,9%), n¨m 2007 lµ 48002 (64,61%).Trong khi

®ã lao ®éng phi n«ng nghiÖp n¨m 2005 lµ 21007 ng−êi (28,18%), n¨m 2006 lµ

23622 ng−êi (32,1%) vµ n¨m 2007 lµ 26219 ng−êi (35,39%).

Tuy vËy sè nh©n khÈu n«ng nghiÖp b×nh qu©n cña mçi n«ng hé vÉn

kh«ng cã sù thay ®æi nhiÒu n¨m 2005 lµ 3,96 ng−êi th× sang n¨m 2006 lµ 3,86

ng−êi vµ n¨m 2007 lµ 3,87 ng−êi. Trong sè mçi hé n«ng nghiÖp th−êng cã

b×nh qu©n 2 ng−êi lao ®éng n«ng nghiÖp. Mét nguyªn nh©n chñ yÕu khiÕn cho

sè lao ®éng n«ng nghiÖp gi¶m vµ sè lao ®éng phi n«ng nghiÖp t¨ng lµ do cã sù

dÞch chuyÓn lao ®éng tõ huyÖn ra thµnh phè Nam §Þnh lµm viÖc trong çc khu

c«ng nghiÖp: Khu c«ng nghiÖp Hoµ X¸, khu c«ng nghiÖp Hoµ Léc,.... ®· thu

hót hµng ngµn lao ®éng n«ng nghiÖp ®i lµm viÖc mµ phÇn lín lµ nh÷ng lao

®éng cã ®é tuæi 15 - 40.


31

2005 2006 2007 So s¸nh (%) N¨m

ChØ tiªu

§¬n

vÞ Sè l−îng

C¬

cÊu(%) Sè l−îng

C¬

cÊu(%)

Sè

l−îng

C¬

cÊu(%) 06/05 07/06 BQ

1.Tæng sè hé Hé 34.184 100,00 34.787 100,00 35.228 100,00 101,8 101,30 101,55

a.Hé NN - 27.108 79,30 27.013 77,60 26.987 76,60 99,6 99,90 99,75

b.Hé phi NN - 7.076 20,70 7.684 22,40 8.241 23,40 108,6 103,60 106,10

2.Tæng sè khÈu Ng−êi 131.650 100,00 131.987 100,00 133.730 100,00 100,3 103,30 100,80

a.Nh©n khÈu NN - 106.992 81,27 105.656 80,05 104.583 78,95 98,7 98,98 98,84

b.Nh©n khÈu phi NN - 24.658 18,73 26.331 19,95 29.147 21,05 106,8 110,70 108,75

3.Tæng L§ - 72.941 100,00 73.590 100,00 74.293 100,00 100,8 1001,00 100,90

a.L§ NN - 51.934 71,82 49.968 67,90 48.002 64,61 96,2 96,10 96,20

b.L§ phi NN - 21.007 28,18 23.622 32,10 26.291 35,39 112,4 111,30 111,80

4.Sè hé nghÌo Hé 4.553 13,50 3.671 10,55 3.530 10,00

5.Mét sè chØ tiªu

a.Nh©n khÈu BQ/hé KhÈu/hé 3,960 3,860 3,870 97,5 100,30 98,90

b.L§NN/hé NN L®/hé 1,910 1,850 1,780 95,3 95,60 95,45

B¶ng 4.2: T×nh h×nh d©n sè vµ lao ®éng cña huyÖn Vô B¶n tõ 2005 - 2007

” Nguån phßng Thèng kª huyÖn Vô B¶n”


32

4.1.2.2. C¬ së vËt chÊt cña huyÖn

a. Giao th«ng vËn t¶i

Trªn ®Þa bµn huyÖn Vô B¶n cã 3 tuyÕn ®−êng quèc lé ch¹y qua. Tæng

chiÒu dµi kho¶ng 65 km gåm: quèc lé 21 nèi tØnh Hµ Nam vµ tØnh Nam §Þnh,

quèc lé 10 nèi tØnh Ninh B×nh vµ tØnh Nam §Þnh, quèc lé 56 nèi 3 tØnh Hµ

Nam, Nam §Þnh, Ninh B×nh. Trong huyÖn cßn 1 tuyÕn ®−êng tØnh lé 12 dµi 15

km, ®−êng liªn tØnh vµ liªn th«n ®Òu ®· ®−îc gi¶i nhùa, bª t«ng hãa, kh«ng

cßn ®−êng ®Êt ®−êng kÐm chÊt l−îng. §©y lµ ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt n«ng

nghiÖp còng nh− viÖc trao ®æi l−u th«ng hµng hãa gi÷a çc tØnh, gi÷a huyÖn

Vô B¶n víi çc huyÖn trong tØnh vµ gi÷a huyÖn víi trung t©m thµnh phè Nam

§Þnh [25].

b. Thñy lîi

Trong nh÷ng n¨m qua nhiÒu c«ng tr×nh t−íi tiªu ®· ®−îc ®Çu t− x©y dùng

vµ n©ng cÊp: n¨m 2004 huyÖn ®· tiÕn hµnh n¹o vÐt s«ng Tr©u B¹c, lµ s«ng dÉn

n−íc chÝnh cho çc x· HiÓn Kh¸nh, Minh T©n, T©n Kh¸nh. Mçi x· ®Òu cã

tr¹m b¬m riªng. 40% sè kªnh m−¬ng ®· ®−îc bª t«ng hãa, phÇn kªnh m−¬ng

ch−a ®−îc bª t«ng hãa ®Òu ®−îc n¹o vÐt khai dßng sau mçi vô. V× vËy l−îng

n−íc phôc vô t−íi tiªu cho c©y trång lu«n ®¶m b¶o, chñ ®éng. §©y lµ c¬ së

lµm t¨ng n¨ng suÊt c©y trång qua çc vô [25].

c. Th«ng tin liªn l¹c

§Òu ®−îc x©y dùng míi vµ n©ng cÊp. Mçi x· ®Òu cã b−u ®iÖn ho¹t ®éng

liªn tôc. HÖ thèng ®µi ph¸t thanh cã ë çc cÊp: th«n, x·, huyÖn. §Æc biÖt lµ

c«ng nghÖ th«ng tin ®ang ®−îc ng−êi d©n sö dông hiÖu qu¶: 100% c¬ quan c¬

quan çc cÊp cña x· cã ®iÖn tho¹i, m¸y vi tÝnh, 70 % ng−êi d©n sö dông ®iÖn

tho¹i cè ®Þnh vµ di ®éng [25].

4.1.2.3. §êi sèng nh©n d©n trong huyÖn

Trong nh÷ng n¨m qua ®êi sèng cña nh©n d©n trong huyÖn ®−îc c¶i thiÖn

râ rÖt c¶ vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng so víi thêi k× tr−íc. Theo b¸o ço kinh tÕ

x· héi n¨m 2005 cña phßng Thèng kª huyÖn th× cã 86,7 % sè hé cã møc sèng

trung b×nh trë lªn trong ®ã cã 23,7 % sè hé cã móc sèng kh¸ vµ giµu, sè hé

nghÌo chiÕm 13,3%. Sang n¨m 2006 sè hé nghÌo trong huyÖn ®· gi¶m chØ cßn

10,55%, kÐo theo ®ã sè hé cã møc sèng trung b×nh trë lªn còng gia t¨ng


33

chiÕm 89,45% trong ®ã sè hé giµu vµ kh¸ chiÕm 25,1%. B−íc sang n¨m 2007

tØ lÖ hé nghÌo gi¶m xuèng cßn 10,00 % n©ng tû lÖ hé tõ trung b×nh trë lªn lµ

90,21 %.

B¶ng 4.3: T×nh h×nh nghÌo ®ãi huyÖn Vô B¶n tõ (2005 - 2007)

2005 2006 2007 N¨m X·

Sè hé (Hé)

Tû lÖ hé nghÌo (%)

Sè hé (Hé)


sè hé (Hé)


Minh T©n 1.373 11,5 1.388 8,60 1.364 9,5

Tam Thanh 1.414 16,0 1.467 12,40 1.467 10,5

Liªn Minh 2.451 11,6 2.455 9,50 2.597 9,0

Quang Trung 1.582 13,8 1.647 13,40 1.647 9,1

Minh ThuËn 2.531 17,2 2.649 11,30 2.641 10,6

HiÓn Kh¸nh 1.897 15,7 2.005 11,30 2.015 8,7

Kim Th¸i 2.295 13,5 2346 10,20 2.246 8,0

Trung Thµnh 1.524 9,5 1.498 8,10 1.552 7,8

ThÞ TrÊn G«i 1.596 11,3 1.729 7,20 1.746 4,7

Liªn B¶o 2.115 10,5 2.152 6,70 2.204 7,4

§¹i Th¾ng 2.543 16,4 2.666 16,30 2.725 16,0

§¹i An 1.709 7,8 1.743 9,30 1.700 16,2

Céng Hßa 1.473 7,9 1.471 9,10 1.480 9,7

T©n Kh¸nh 1.605 18,8 1.674 13,30 1.723 9,5

Thµnh Lîi 3.670 15,9 3.670 9,50 3.670 8,5

T©n Thµnh 1.121 13,5 1.168 8,50 1.185 15,2

Hîp H−ng 1.548 13,9 1.558 14,10 1.720 11,5

VÜnh Hµo 1.375 11,2 1.501 9,30 1.546 9,6

Tæng 33.822 13,5 34.787 10,55 35.228 10,0

” Nguån Phßng Lao ®éng Th−¬ng binh vµ X· héi huyÖn Vô B¶n”

Nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy sù ph©n bè c¸c hé nghÌo trªn ®Þa bµn kh«ng

®ång ®Òu, cã nh÷ng x· tû lÖ nghÌo vÉn cßn kh¸ cao nh− x· §¹i Th¾ng n¨m

2007, 2006 cã sè hé nghÌo ®Òu ®øng ®Çu huyÖn, trong khi ®ã t¹i thÞ trÊn G«i cã

sè hé nghÌo Ýt nhÊt. Trong sè nh÷ng hé nghÌo cña n¨m 2007 th× cã 25 hé cÇn

hç trî lµm nhµ ë míi, 48 hé cÇn hç trî söa ch÷a. PhÇn lín x· cã sè hé nghÌo


34

cao ®Òu lµ nh÷ng x· ë xa trung t©m huyÖn ë n¬i ®ã kh«ng cã çc trôc ®−êng

giao th«ng chÝnh, phÇn lín ng−êi d©n s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, cã bu«n b¸n còng

chØ lµ bu«n b¸n nhá nh−: ch¹y chî, b¸n rau, cua èc, b¸n t¹p hãa nhá....

4.1.2.4. T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña huyÖn Vô B¶n

Trong nh÷ng n¨m qua cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n−íc, kinh tÕ

cña Vô B¶n còng cã nhiÒu biÕn chuyÓn. Giai ®o¹n 2005 - 2007 lµ giai ®o¹n

chóng ta gia nhËp tæ chøc Th−¬ng m¹i thÕ giíi. Sau 1 n¨m trë thµnh thµnh

viªn chÝnh thøc cña tæ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi, nÒn kinh tÕ ®¹t ®−îc nhiÕu

kÕt qu¶ song còng ®øng tr−íc nhiÒu thö th¸ch. Nh×n l¹i kinh tÕ ViÖt Nam nãi

chung, kinh tÕ huyÖn Vô B¶n nãi riªng giai ®o¹n 2005 - 2007 cã nh÷ng kÕt

qu¶ ®· ®¹t ®−îc. Sè liÖu ®−îc tæng hîp qua b¶ng sau:

B¶ng 4.4: KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña huyÖn tõ 2005 - 2007

§VT: TriÖu ®ång

"Nguån phßng Thèng kª huyÖn Vô B¶n "

Nh×n chung qua 3 n¨m tõ 2005 - 2007 tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ cña

huyÖn lµ kh¸ cao. Tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n ®¹t 119,45%, n¨m 2005 ®¹t

711759 triÖu ®ång, n¨m 2006 ®¹t 863599 triÖu ®ång vµ n¨m 2007 lµ 1015439

triÖu ®ång. Qua çc n¨m th× tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña çc ngµnh ®Òu t¨ng,

ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ®· ®ãng gãp tû lÖ kh¸ lín trong toµn bé gi¸ trÞ

s¶n xuÊt cña huyÖn, song thÕ m¹nh cña huyÖn vÉn lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. C¬

So s¸nh (%) N¨m

ChØ tiªu

2005 2006 2007 06/05 07/06

B×nh

qu©n

Tæng GTSX 711.759 863.599 1.015.439 121,32 117,58 119,45

1. N«ng l©m nghiÖp 476.733 587.518 698.303 123,34 118,86 121,10

2. Ngµnh c«ng nghiÖp 102.906 122.674 142.442 119,42 116,11 117,67

3. Ngµnh dich vô 132.120 153.407 174.694 116,11 113,88 115,00

4. ChØ tiªu

Gi¸ trÞ s¶n xuÊt BQ/hé 5,410 6,540 7,590 120,10 116,06 118,08

Gi¸ trÞ s¶n xuÊtBQ/L§ 11,850 14,770 17,870 124,64 120,99 128,80


35

cÊu tæng gi¸ trÞ ngµnh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trong n¨m 2005 chiÕm 67% ®Õn

n¨m 2007 chØ t¨ng 1,7%. Tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n cña ngµnh n«ng

nghiÖp lµ 121,1 %. Do cã sù ®Çu t− sö dông çc tiÕn bé kÜ thuËt míi, chuyÓn

®æi c¬ cÊu c©y trång lµm t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trong khi diÖn tÝch

®Êt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp kh«ng thay ®æi qua çc n¨m.

Trªn ®Þa bµn huyÖn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp còng kh¸ ph¸t triÓn. N¨m 2005

trªn ®Þa bµn huyÖn cã 1828 c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, n¨m 2006 lµ 1965 c¬

së sang n¨m 2007 cã 2013 c¬ së. §· thu hót 5930 lao ®éng n¨m 2005, 6449

lao ®éng n¨m 2006 vµ 6968 lao ®éng n¨m 2007. Trªn ®Þa bµn huyÖn thÕ m¹nh

s¶n xuÊt c«ng nghiªp lµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn: s¶n xuÊt s¶n phÈm dÖt, s¶n xuÊt

s¶n phÈm gç vµ l©m s¶n, s¶n xuÊt s¶n phÈm tõ kim lo¹i ...trong ®ã cã çc

doanh nghiÖp næi tiÕng nh−: doanh nghiÖp t− nh©n Hoµng H¶i, Hoµng S¬n,

HTX Tre ViÖt ... chÝnh v× vËy n¨m 2005 gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp lµ

102906 triÖu ®ång, sang n¨m 2006 lµ 122647 triÖu ®ång vµ n¨m 2007 lµ

142442 triÖu ®ång tè ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n ®¹t 117,67 %. Víi tèc ®é ph¸t

triÓn nh− vËy th× dù tÝnh trong mét vµi n¨m tíi ngµnh c«ng nghiÖp sÏ chiÕm

mét tû träng lín trong c¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn.

VÒ ho¹t ®éng dÞch vô trªn ®Þa bµn huyÖn còng kh¸ ph¸t triÓn, nhiÒu lo¹i

h×nh nh»m ®¸p øng nhu cÇu thiÕt yÕu cña ng−êi d©n. Toµn huyÖn n¨m 2005 cã

1582 c¬ së ho¹t ®éng dÞch vô, n¨m 2007 cã 1592 c¬ së t¹o ra 132120 triÖu

®ång n¨m 2005 vµ 174694 triÖu ®ång n¨m 2007. Do nhu cÇu cña ng−êi d©n

ngµy cµng ®a d¹ng nªn xuÊt hiÖn çc lo¹i h×nh dÞch vô nh»m tho¶ m·n nhu

cÇu cña ng−êi d©n, çc lo¹i h×nh dÞch vô nh−: dÞch vô t− nh©n, söa ch÷a xe cã

®éng c¬, m« t« xe m¸y vµ ®å dïng ç nh©n, dÞch vô vËn t¶i…

§Ó thÊy râ h¬n vÒ tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn qua çc n¨m ta

theo dâi biÓu ®å sau:


36

H×nh 4.1: BiÓu ®å biÓu hiÖn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña huyÖn Vô

B¶n qua 3 n¨m

4.1.2.5. §¸nh gi¸ chung

a. Nh÷ng thuËn lîi

VÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi lµ mét lîi thÕ quan träng. HuyÖn Vô B¶n çch

trung t©m thµnh phè kh«ng xa lµ trung t©m ®µo t¹o çn bé çc ngµnh çc cÊp,

lµ n¬i cã ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra s«i næi m¹nh mÏ, lµ n¬i tËp chung çc

nguån lùc tõ çc n¬i trong tØnh vµ ph©n phèi çc nguån lùc cho çc huyÖn vµ

cho çc vïng l©n cËn. HuyÖn Vô B¶n cã tiÒm n¨ng du lÞch ®iÒu nµy ®−îc

chøng minh b»ng l−îng kh¸ch vÒ víi Phñ DÇy t¨ng lªn qua çc n¨m.

Tµi nguyªn ®a d¹ng, phong phó trong ®ã tµi nguyªn ®Êt ®ãng vai trß

quyÕt ®Þnh tíi diÖn tÝch vµ s¶n l−îng c©y trång cña huyÖn. Bªn c¹nh ®ã, ®iÒu

kiÖn khÝ hËu thêi tiÕt kh¸ thuËn lîi t¹o ®iÒu kiÖn cho hÖ c©y trång ®a d¹ng.

Trong ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho c©y trång thÕ m¹nh cña huyÖn lµ c©y lóa ph¸t

triÓn, n¨ng suÊt vµ s¶n l−îng c©y trång ®Òu t¨ng qua çc vô.

Trªn ®Þa bµn huyÖn cã nhiÒu doanh nghiÖp, lµng nghÒ cã nhiÒu ngµnh

nghÒ kh¸c nhau ®· thu hót ®«ng ®¶o lùc l−îng lao ®éng trªn ®Þa bµn huyÖn

tham gia, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho bé phËn ®«ng ®¶o ng−êi d©n. Mét sè


37

ngµnh nghÒ næi tiÕng: m©y tre ®an, s¬n mµi, s¶n phÈm ®−îc ®«ng ®¶o ng−êi

tiªu dïng sö dông, trong ®ã ®· xuÊt khÈu sang çc vïng vµ çc n−íc l©n cËn.

Nh©n d©n trong huyÖn cã truyÒn thèng çch m¹ng ®oµn kÕt s¸t çnh

bªn nhau, kh¾c phôc mäi khã kh¨n ®Ó x©y dùng huyÖn Vô B¶n thµnh huyÖn

giµu m¹nh.

D−íi sù chØ ®¹o cña çc CÊp ñy ®¶ng, chÝnh quyÒn cã biÖn ph¸p thùc

hiÖn çc c¬ chÕ cña tØnh, cã chÝnh s¸ch hç trî ®Çu t− s¶n xuÊt, t¹o ®iÒu kiÖn

thuËn lîi cho viÖc mua, chÕ biÕn s¶n phÈm n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn. C¬ së h¹

tÇng ®−îc n©ng cÊp x©y dùng: m¹ng l−íi giao th«ng n«ng th«n ®−îc c¶i t¹o tèt

thuËn lîi cho cho l−u th«ng hµng hãa, hÖ thèng kªnh m−¬ng ®−îc kiªn cè hãa

ph¸t huy t¸c dông tèt, nguån vèn −u ®·i cña NHCSXH ®· gãp phÇn t¹o ®iÒu

kiÖn cho çc hé nghÌo v−¬n lªn trong s¶n xuÊt vµ æn ®Þnh ®êi sèng.

b. Nh÷ng khã kh¨n

Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi cßn tån t¹i nh÷ng khã kh¨n ch−a gi¶i quyÕt

®−îc. §ã lµ ¸p lùc t¨ng d©n sè qu¸ nhanh ®ßi hái viÖc lµm, tr×nh ®é d©n trÝ vÉn

cßn thÊp, ®éi ngò lao ®éng ch−a qua ®µo t¹o chiÕm tû lÖ kh¸ cao, h¹n chÕ viÖc

tiÕp cËn khoa häc kÜ thuËt vµ gi¶m hiÖu qu¶ lao ®éng.

Çc xÝ nghiÖp, c«ng ty ®−îc x©y dùng nhiÒu ®ång thêi viÖc thanh niªn ®æ

x« ra thµnh phè t×m viÖc trong çc khu c«ng nghiÖp ®· ¶nh h−ëng ®Õn l−îng

lao ®éng n«ng nghiÖp trong çc vô mïa. NhiÒu hé nghÌo cã diÖn tÝch lín

nh−ng do kh«ng cã ng−êi lµm buéc ph¶i cho thuª bít ¶nh h−ëng tíi viÖc qu¶n

lý vµ sö dông vèn vay.

Trong giai ®o¹n nµy bïng ph¸t nhiÒu lo¹i dÞch bÖnh ¶nh h−ëng tíi viÖc

ch¨n nu«i, trång trät cña çc hé. trªn ®Þa ®Þa bµn huyÖn ®· xuÊt hiÖn çc æ

dÞch cóm gia cÇm, dÞch lîn tai xanh….. §iÒu nµy ¶nh h−ëng t©m lý cña ng−êi

d©n nhiÒu ng−êi ph¶i b¸n sím vËt nu«i khi ch−a ®ñ träng l−îng xuÊt chuång

hoÆc kh«ng d¸m ®Çu t− vµo çc ®èi t−îng ®ang cã dÞch. MÆt kh¸c trong giai

®o¹n nµy thÞ tr−êng gi¸ c¶ cã nhiÒu biÕn ®éng, nhiÒu mÆt hµng c«ng nghiÖp

nh− ph©n bãn, gièng, thuèc BVTV ... ®Òu t¨ng ®¸ng kÓ nhiÒu hé gÆp khã kh¨n

trong viÖc trang tr¶i çc chi phÝ cho s¶n xuÊt.


38

C¬ cÊu s¶n xuÊt, c¬ cÊu sö dông ®Êt ®ai, lao ®éng cßn nhiÒu bÊt hîp lý

®ßi hái ph¶i cã sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ m¹nh mÏ míi cã thÓ ph¸t huy

hÕt tiÒm n¨ng cña huyÖn.

4.2. Mét sè nÐt c¬ b¶n vÒ hÖ thèng tÝn dông chÝnh thøc vµ b¸n chÝnh thøc

trªn ®Þa bµn huyÖn

4.2.1. NHCSXH huyÖn Vô B¶n

NHCSXH tiÒn th©n lµ Ng©n hµng phôc vô ng−êi nghÌo. NHCSXH chÝnh

thøc ®−îc thµnh lËp theo QuyÕt ®Þnh sè 525/TTG cña Thñ t−íng ChÝnh phñ

ngµy 31/8/2002. NHCSXH ho¹t ®éng kh«ng v× môc tiªu lîi nhuËn, phôc vô

cho çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch: ng−êi nghÌo, th−¬ng binh, ng−êi khuyÕt tËp,

häc sinh sinh viªn, ..... nh»m thùc hiÖn çc b¶o toµn ®−îc vÒ vèn vµ NHCSXH

®−îc h−ëng çc chÕ ®é −u ®·i cña nhµ n−íc: miÔn gi¶m thuÕ, bï ®¾p rñi ro....

Nguån vèn ho¹t ®éng chñ yÕu tõ ng©n s¸ch nhµ n−íc, bªn c¹nh ®ã vèn cßn

®−îc huy ®éng th«ng qua h×nh thøc ph¸t hµnh chøng tõ cã gi¸, huy ®éng tiÒn

göi cã h¹n hoÆc kh«ng k× h¹n.

Môc tiªu chñ yÕu cña ng©n hµng lµ phôc vô ®èi t−îng chÝnh s¸ch nh−ng

kh«ng ®−a ra çc tiªu chÝ riªng ®Ó x¸c ®Þnh ng−êi h−ëng lîi mµ sö dông çc

chØ tiªu theo tiªu chuÈn cña chÝnh phñ. NhiÖm vô cña NHCSXH lµ cung cÊp

tÝn dông cho çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch ®Æc biÖt lµ nh÷ng hé nghÌo cña huyÖn.

Ng©n hµng cho çc hé nghÌo vay b»ng tÝn chÊp th«ng qua Héi N«ng d©n hoÆc

Héi Phô n÷ t¹i çc x· theo danh s¸ch ®−îc duyÖt cña Ban xãa ®ãi gi¶m nghÌo

cña x·, phßng Lao ®éng Th−¬ng binh vµ X· héi huyÖn .

4.2.2. Ng©n hµng NN vµ PTNT huyÖn Vô B¶n

Ng©n hµng NN vµ PTNT huyÖn Vô B¶n lµ tæ chøc tÝn dông n«ng th«n

lín nhÊt trªn ®Þa bµn huyÖn, nã ®ãng vai trß lµ tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ n»m

trong hÖ thèng NN vµ PTNT ViÖt Nam. Víi t− çch lµ mét ng©n hµng th−¬ng

m¹i chuyªn kinh doanh trong khu vùc n«ng th«n. Ph−¬ng ch©m cña ng©n hµng

lµ “®i vay ®Ó cho vay “ nh»m huy ®éng tiÒn tÖ tõ çc nguån kh¸c nhau ®Ó ®¶m

b¶o ®¸p øng nhu cÇu vÒ tiÒn trong viÖc më réng s¶n xuÊt vµ l−u th«ng hµng

hãa trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp.

Trong ho¹t ®éng cña m×nh, NHNN vµ PTNT Vô B¶n ®ãng vai trß lµ mét

tæ chøc tµi chÝnh trung gian, võa lµ chñ thÓ cÇn vèn tÝn dông, võa lµ chñ thÓ


39

cung vèn tÝn dông. Ng©n hµng huy ®éng vèn t¹m thêi nhµn dçi qua ph−¬ng

thøc më çc tµi kho¶n tiÒn göi, nhËn göi tiÕt kiÖm, b¸n tr¸i phiÕu vµ k× phiÕu.

§ång thêi ng©n hµng còng cho vay vèn kinh doanh ®èi víi tÊt c¶ çc ph¸p

nh©n vµ thÕ nh©n cã nhu cÇu vÒ vèn. Kh¸ch hµng chñ yÕu th−êng xuyªn chñ

yÕu quan hÖ víi ng©n hµng lµ çc n«ng d©n vµ hé n«ng d©n, nh©n d©n trong

huyÖn, çc thµnh phµn kinh tÕ, çc doanh nghiÖp t− nh©n ®ãng trªn ®Þa bµn

huyÖn vµ thuéc huyÖn qu¶n lý. Nh÷ng ng−êi n«ng d©n ®· trë thµnh kh¸ch

hµng quen thuéc cña NHNN vµ PTNT huyÖn Vô B¶n. Ng©n hµng ho¹t ®éng

çc phiªn giao dÞch tÝn dông ®èi víi çc hé n«ng d©n qua hai ph−¬ng thøc.

Thø nhÊt lµ cho çc hé n«ng d©n vay trùc tiÕp tøc lµ çc hé n«ng d©n cã nhu

cÇu vay vèn trùc tiÕp ®Õn ng©n hµng lµm thñ tôc vay vèn. Thø hai lµ cho çc

hé n«ng d©n vay gi¸n tiÕp tøc lµ cho çc hé n«ng d©n vay th«ng qua çc tæ

chøc nh− Héi phô n÷, Héi N«ng d©n, Héi Thanh niªn,....ë çc x·.

4.2.3. Quü tÝn dông nh©n d©n

Theo QuyÕt ®Þnh 390/TTg ngµy 27/3/1993 m« h×nh tÝn dông nh©n d©n

b¾t ®Çu ®−îc thÝ ®iÓm trªn c¬ së c¨n cø vµo LuËt HTX (1/1/1997), luËt nhµ

n−íc vµ LuËt tæ chøc tÝn dông (12/1997). Cho ®Õn nay QTDNN giao dÞch víi

kh¸ch hµng th«ng qua ho¹t ®éng huy ®éng vèn vµ cho vay. VÒ lo¹i h×nh tæ

chøc cña QTDND phøc t¹p víi çc nghiÖp vô phong phó. QTDND cã thÓ do

tËp thÓ thµnh lËp vµ së h÷u nh−ng còng cã thÓ së h÷u cæ phÇn.

QTDND ho¹t ®éng trªn nguyªn t¾c cho vay ph¶i cã tµi s¶n thÕ chÊp.

Nh÷ng kho¶n vay d−íi 5 triÖu kh«ng cÇn cã tµi s¶n thÕ chÊp. L·i suÊt vèn vay

qua quü ¸p dông nhiÒu møc kh¸c nhau c¨n cø ®Æc ®iÓm vïng d©n c− sinh sèng

vµ th−êng cao h¬n l·i suÊt cña NHNN vµ PTNT. Quü TDND huyÖn cho vay

trùc tiÕp tíi hé gia ®×nh kh«ng cã h×nh thøc vay gi¸n tiÕp qua çc nhãm nh−

Héi N«ng d©n, Héi Phô n÷,......

4.2.4. Kho b¹c nhµ n−íc huyÖn Vô B¶n

Kho b¹c nhµ n−íc huyÖn chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Kho b¹c nhµ n−íc

tØnh Nam §Þnh, nhiÖm vô chñ yÕu cña kho b¹c nhµ n−íc lµ qu¶n lý ng©n s¸ch

nhµ n−íc vµ thùc hiÖn chøc n¨ng tÝn dông nhµ n−íc. Kho b¹c nhµ n−íc huyÖn

Vô B¶n huy ®éng vèn tõ nh©n d©n b»ng viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu. Khi thùc sù


40

cÇn thiÕt nh»m ®¸p øng môc tiªu cña nhµ n−íc. Tr¸i phiÕu ®−îc ph¸t hµnh cã

thÓ lµ dµi h¹n hoÆc ng¾n h¹n do tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ.

4.3. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña NHCSXH huyÖn Vô B¶n

4.3.1. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn

NHCSXH huyÖn lµ tæ chøc tÝn dông lín trªn ®Þa bµn huyÖn. Ho¹t ®éng

cña ng©n hµng lµ cung cÊp tÝn dông cho n«ng th«n. Nguån vèn cña NHCSXH

huyÖn ®−îc cÊp ph¸t chñ yÕu theo tÝnh chÊt ph©n bæ tõ Ng©n hµng cÊp trªn.

NHCSXH huyÖn Vô B¶n chÞu tr¸ch nhiÖm b¶o toµn, qu¶n lý vµ quay vßng sè

vèn ®ã cho c¸c ®èi t−îng chÝnh s¸ch theo quy ®Þnh. Ngoµi ra nguån vèn cña

ng©n hµng ®−îc thµnh lËp mét phÇn do ho¹t ®éng huy ®éng tiÒn göi víi l·i

suÊt −u ®·i.

H×nh 4.2: Ng−êi d©n göi tiÕt kiÖm trong NHCSXH ( ¶nh minh ho¹)


41

So s¸nh 2005 2006 2007

06/05 07/06

N¨m

ChØ tiªu Sè l−îng C¬ c©ó

(%) Sè l−îng

C¬ cÊu

(%) Sè l−îng

C¬

c©ó

(%)

Sè l−îng C¬ c©ó

(%) Sè l−îng

C¬ c©ó

(%)

Tæng nguån vèn 35,8 100,0 41,3 100,0 57,0 100,0 5,5 115,4 15,7 138,0

1. Nguån vèn tõ NSNN 21,3 59,5 25,3 61,3 30,7 53,8 4,0 118,8 5,4 121,3

2. Nguån vèn huy ®éng

tõ tiÒn göi tiÕt kiÖm 14,5 40,5 16,0 38,7 26,3 46,2 1,5 110,3 10,3 164,4

- Göi ng¾n h¹n 13,4 92,7 14,6 91,3 23,7 90,3 1,2 109,0 9,1 162,3

- Göi dµi h¹n 1,1 7,3 1,4 8,7 2,6 9,7 0,3 127,3 1,2 186,0

B¶ng 4.5: T×nh h×nh nguån vèn cña NH tõ 2005 - 2007 §vt: Tû ®ång

” Nguån NHCSXH huyÖn Vô B¶n”


42

Qua b¶ng 4.5 ta thÊy nguån vèn cña ng©n hµng ®Õu t¨ng qua çc n¨m kÓ c¶ nguån vèn tõ ph©n bæ vµ vèn huy ®éng. §èi víi chØ tiªu ph©n bæ: n¨m 2005 lµ 21,3 tû ®ång, 2006 lµ 25,3 tû ®ång, 2007 lµ 30,7 tû ®ång. Trong 2 n¨m 2005, 2006 c¬ cÊu vèn t¨ng nh−ng 2007 c¬ cÊu vèn l¹i gi¶m so víi n¨m tr−íc. §èi víi vèn tõ huy ®éng thÞ tr−êng sè l−îng còng t¨ng qua çc n¨m 2005 lµ 14,5 tû ®ång, n¨m 2006 lµ 16 tû ®ång nh−ng vÒ c¬ cÊu vèn cña 2005 cao h¬n c¬ cÊu vèn cña 2006 n¨m 2005 lµ 40,5% th× n¨m 2006 lµ 38,4 % sang n¨m 2007 c¬ cÊu cña vèn lµ 46,2%. §iÒu nµy chøng tá trong n¨m nµy tiÒn göi cña nh©n d©n vµo ng©n hµng t¨ng lªn. §ã còng lµ do ®êi sèng cña nh©n d©n trong huyªn t¨ng lªn vµ do Ng©n hµng cã çc chÝnh s¸ch l·i suÊt cho vay −u ®·i. 4.3.2. Ho¹t ®éng cho vay cña ng©n hµng

Tõ khi thµnh lËp ®Õn nay NHCSXH huyÖn Vô B¶n lu«n lµ tæ chøc cung cÊp tÝn dông quan träng cho çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch trªn ®Þa bµn huyÖn. C¨n cø vµo çc nhãm ®èi t−îng chÝnh s¸ch NHCSXH gi¶i ng©n cho nh©n d©n theo 5 ch−¬ng tr×nh lín: ch−¬ng tr×nh cho vay häc sinh viªn cã hoµn c¶nh khã kh¨n, ch−¬ng tr×nh cho vay gi¶i quyÕt viÖc lµm, ch−¬ng tr×nh cho vay n−íc s¹ch vµ vÖ sinh m«i tr−êng, ch−¬ng tr×nh cho vay hé nghÌo, ch−¬ng tr×nh cho vay xuÊt khÈu lao ®éng. Sè liÖu ®−îc tæng hîp qua b¶ng sau:

B¶ng 4.6: Doanh sè cho vay cña ng©n hµng qua 3 n¨m (2005 - 2007)

§VT: Tû ®ång

2005 2006 2007 N¨m

ChØ tiªu

Sè

l−îng

C¬ cÊu

(%)

Sè

l−îng

C¬ cÊu

(%)

Sè

l−îng

C¬ cÊu

(%)

Tæng doanh sè cho vay 19,11 100,0 23,83 100,0 29,90 100,0

1. HSSV 1,13 4,7 1,26 4,2

2. Gi¶i quyÕt viÖc lµm 1,23 6,4 1,99 8,4 4,38 14,6

3. N−íc s¹ch vµ VSMT 2,71 14,8 3,15 13,2 5,33 17,8

4. Hé nghÌo 14,38 75,2 16,71 70,1 17,57 58,8

5. XuÊt khÈu lao ®éng 0,79 3,6 0,85 3,6 1,32 4,6

“Nguån NHCSXH huyÖn Vô B¶n”


43

Qua b¶ng 4.6 tæng doanh sè cho vay cña ng©n hµng qua 3 n¨m ®Òu

t¨ng lªn: n¨m 2005 lµ 19,11 tû ®ång, n¨m 2006 lµ 23,83 tû ®ång, n¨m 2007

lµ 29,9 tû ®ång. §ång thêi doanh sè cho vay ®èi víi çc ch−¬ng tr×nh còng

®Òu t¨ng. N¨m 2006 thùc hiÖn theo quyÕt ®Þnh cña Thñ t−íng ChÝnh phñ vÒ

hç trî cho häc sinh sinh viªn cã hoµn c¶nh khã kh¨n vay vèn ®Ó ®Çu t− vµo

häc tËp, ®Ó kh«ng mét häc sinh sinh viªn nµo ph¶i nghØ häc. §©y lµ mét

ch−¬ng tr×nh cã ý nghÜa rÊt to lín ®èi víi c«ng t¸c gi¸o dôc cña n−íc ta.

Trong sè çc ch−¬ng tr×nh th× doanh sè cho vay ®èi hé nghÌo chiÕm tû

träng lín nhÊt. Sè l−îng vèn cho vay hé nghÌo ®Òu t¨ng qua çc n¨m: n¨m

2005 lµ 14,38 tû ®ång, 2006 lµ 16,71 tû ®ång, 2007 lµ 17,57 tû ®ång.

H×nh 4.3: Çn bé NHCSXH cho HSSV vay vèn

(¶nh minh ho¹)

Qua sè liÖu vÒ doanh sè cho vay cã thÓ thÊy r»ng l−îng vèn tËp chung

cho vay ®Ó xãa ®ãi gi¶m nghÌo cÇn thiÕt vµ quan träng ®èi víi çc hé

nghÌo trong huyÖn. §©y vÉn lµ môc tiªu quan träng hµng ®Çu cña çc tæ


44

chøc tÝn dông ®ãng trªn ®Þa bµn huyÖn nãi chung vµ cña NHCSXH nãi

riªng.

* D− nî cña ng©n hµng

§©y lµ chØ tiªu quan träng ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c¸c ng©n

hµng. D− nî lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña ng©n hµng. D− nî

cµng lín chøng tá viÖc gi¶i ng©n cña ng©n hµng cµng lín. Sau ®©y lµ t×nh

h×nh d− nî cña NHCSXH huyÖn Vô B¶n. T×nh h×nh d− nî cña NH ®−îc

tæng hîp trong b¶ng sau:

B¶ng 4.7: T×nh h×nh d− nî cña ng©n hµng CSXH qua 3 n¨m

§VT: Tû ®ång

“ Nguån NHCSXH huyÖn Vô B¶n”

Qua b¶ng 4.7 chóng ta thÊy tæng d− nî cña ng©n hµng cã chiÒu h−íng t¨ng dÇn qua c¸c n¨m. D− nî 2005 lµ 35,8 tû ®ång, 2006 lµ 41,3 tû ®ång, 2007 lµ 57 tû ®ång. §iÒu nµy cho thÊy ho¹t ®éng cña Ng©n hµng CSXH huyÖn Vô B¶n cã hiÖu qu¶. Trong n¨m ch−¬ng tr×nh lín th× ch−¬ng tr×nh cho vay hé nghÌo ph¸t triÓn s¶n xuÊt cã d− nî nhiÒu nhÊt: l−îng d− nî 2005 lµ

2005 2006 2007 N¨m

ChØ tiªu

Sè

l−îng

C¬ cÊu

(%)

Sè

l−îng

C¬

cÊu

(%)

Sè

l−îng

C¬

cÊu

(%)

1.D− nî theo ch−¬ng tr×nh 35,80 100,0 41,3 100,00 57,00 100,0

- HSSV 0,03 0,06 4,20 7,4

- Gi¶i quyÕt viÖc lµm 3,82 10,7 4,90 11,80 5,34 9.4

- N−íc s¹ch vµ VSMT 5,37 15,1 6,92 16,74 10,50 18,4

- Hé nghÌo 26,35 73,6 28,83 69,80 33,50 58,8

- XuÊt khÈu lao ®éng 0,26 0,6 0,63 1,60 3,46 6,0

2. D− nî theo tæ chøc 35,80 100,0 41,30 100,00 57,00 100,0

- Héi N«ng d©n 19,81 55,3 22,31 54,00 26,08 45,8

- Héi Phô n÷ 7,26 21,2 10,06 24,40 16,00 28,0

- Héi Cùu chiÕn binh 8,73 23,5 8,93 21,60 14,92 26,2


45

26,35 tû ®ång, n¨m 2006 lµ 28,835 tû ®ång, n¨m 2007 lµ 33,502 tû ®ång trong khi ®ã c¬ cÊu d− nî l¹i gi¶m n¨m 2005 lµ 73,6%, 2006 lµ 69,8% vµ 2007 lµ 58,8 % §iÒu nµy còng ®ång nghÜa víi viÖc l−îng d− nî cña 4 ch−¬ng tr×nh cßn l¹i t¨ng.

D− nî cña Ng©n hµng theo çc tæ chøc ®−îc sù ñy th¸c cña Ng©n hµng, ®ã lµ çc Héi: N«ng d©n, Cùu chiÕn binh, Phô n÷,.....d− nî cña çc Héi ®Òu t¨ng qua çc n¨m trong ®ã sè l−îng vµ c¬ cÊu d− nî cu¶ Héi N«ng d©n lµ lín nhÊt: n¨m 2005 lµ 19,81 tû ®ång chiÕm 55,3 %, n¨m 2006 lµ 22,31 tû ®ång chiÕm 54% vµ n¾m 2007 lµ 26,08 tû ®ång chiÕm 45,8%. §øng thø hai lµ Héi Phô n÷ n¨m 2005 lµ 17,26 tû ®ång chiÕm 21,2%, n¨m 2006 lµ 10,06 tû ®ång chiÕm 24,4% vµ n¨m 2007 lµ 16 tû ®ång chiÕm 28% sè l−îng vµ c¬ cÊu ®Òu t¨ng qua çc n¨m. 4.3.3. T×nh h×nh ®Çu t− vèn s¶n xuÊt cña NHCSXH cho çc hé nghÌo

Xãa ®ãi gi¶m nghÌo lµ môc tiªu mang chiÕn l−îc toµn cÇu. Bëi vËy nã lµ c¬ së ®Çu tiªn vµ quan träng thóc ®Èy çc tæ chøc tÝn dông ë n«ng th«n nãi chung vµ NHCSXH nãi riªng ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn. sau ®©y lµ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña NHCSXH huþªn Vô B¶n trong viÖc xãa ®ãi gi¶m nghÌo.

Qua b¶ng 4.8 chóng ta thÊy doanh sè cho vay cña ng©n hµng tíi hé nghÌo cã sù biÕn ®éng gi÷a çc ngµnh theo nh÷ng h−íng kh¸c nhau. C¬ cÊu cho vay vèn cña ngµnh trång trät gi¶m qua n¨m 2005 vµ 2006, n¨m 2005 chiÕm 39,87% sang 2006 gi¶m xuèng 38,07%. Sang n¨m 2007 c¬ cÊu cho vay vèn cho ngµnh trång trät t¨ng lªn 41,09%. C¬ cÊu cho vay cña nganh ch¨n nu«i gi¶m liªn tôc qua 3 n¨m: n¨m 2005 chiÕm 38,2 % sang n¨m 2006 xuèng cßn 36,28% vµ n¨m 2007 con 28,48% trong khi ®ã ngµnh dÞch vô xu h−íng gia t¨ng c¶ vÒ sè l−îng vµ c¬ cÊu cho vay vèn: n¨m 2005 doanh sè cho vay lµ 3,16 tû ®ång chiÕm 21,93%, n¨m 2006 doanh sè lµ 4,29 tû ®ång chiÕm 25,65% vµ n¨m 2007 doanh sè cho vay lµ 5,36 tû ®ång chiÕm 30,43%.

VÒ sè hé nghÌo vay vèn, còng cã sù biÕn ®éng gi÷a çc ngµnh. Tæng

sè hé nghÌo ®−îc vay vèn n¨m 2005 lµ 4023 hé chiÕm 88,5% sè hé nghÌo

cña huyÖn, n¨m 2006 sè hé nghÌo ®−îc vay vèn lµ 3200 hé chiÕm 87,2% sè

hé nghÌo cña huyÖn vµ n¨m 2007 cã 3150 hé nghÌo ®−îc vay vèn chiÕm

91,3% sè hé nghÌo cña c¶ huyÖn. Bªn c¹nh ®ã sè hé vay theo ngµnh s¶n


46

xuÊt còng kh¸c nhau, sè l−îng hé vay cho trång trät chiÕm sè l−îng vµ tû lÖ

cao nhÊt qua çc n¨m sau ®ã ®Õn ngµnh ch¨n nu«i vµ thÊp nhÊt lµ dÞch vô.

VÒ d− nî: d− nî cña çc hé ®Òu t¨ng qua çc n¨m. Sè l−îng vµ tû lÖ

d− nî cña trång trät vµ dÞch vô t¨ng liªn tôc qua çc n¨m riªng, ngµnh ch¨n

nu«i chØ t¨ng 2 n¨m ®Çu cßn n¨m sau th× l¹i gi¶m.

B¶ng 4.8: C¬ cÊu ®Çu t− vèn s¶n xuÊt cña NHCSXH cho hé nghÌo qua

3 n¨m (2005 - 2007)

2005 2006 2007 N¨m

ChØ tiªu

§vt Sè

l−îng

C¬ cÊu

(%) Sè l−îng

C¬ cÊu

(%) Sè

l−îng

C¬ cÊu

(%)

1.Doanh sè cho vay Tû®ång 14,380 100,00 16,710 100,00 17,570 100,00

- Trång trät - 5,730 39,87 6,360 30,07 7,210 41,09

- Ch¨n nu«i - 5,490 38,20 6,060 36,28 5,000 28,48

- DÞch vô, ngµnh nghÒ - 3,160 21,93 4,290 25,65 5,360 30,43

2. Sè l−ît hé vay Hé 4.023 100,00 3.200 100,00 3.150 100,00

- Trång trät - 1.504 37,39 1.282 40,05 1.272 40,37

- Ch¨n nu«i - 1.409 35,03 1.014 31,69 898 28,51

- DÞch vô, ngµnh nghÒ - 1.110 27,58 904 28,26 890 31,12

3. D− nî Tû®ång 26,350 100,00 28,840 100,00 33,500 100,00

- Trång trät - 9,790 37,15 10,850 37,62 13,760 41,06

- Ch¨n nu«i - 9,240 35,07 9,900 34,33 6,920 20,68

- DÞch vô, ngµnh nghÒ - 7,320 27,78 8,090 28,05 12,820 38,26

4.Doanh sè cho vay BQ/hé Tr®/hé 3,570 5,220 5,580

5. D− nî BQ/hé Tr®/hé 6,550 9,010 10,630

"Nguån NHCSXH huyÖn Vô B¶n"


47

H×nh 4.4: Çn bé NHCSXH tiÕn hµnh gi¶i ng©n cho çc hé nghÌo (¶nh minh ho¹)

* Ho¹t ®éng cña Héi Phô n÷ huyÖn Vô B¶n trong c«ng t¸c tæ chøc vay vèn

cho hé nghÌo

Héi Phô n÷ huyÖn ®ãng vai trß quan träng trong c«ng t¸c cho vay

vèn ®èi víi çc hé nghÌo. Tõ kh©u lËp danh s¸ch çc hé vay vèn cho tíi

c«ng t¸c kiÓm tra ®«n ®èc viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn vay cña çc hé

nghÌo.

Sau khi ®−îc ph©n bæ nguån vèn çc tæ tiÕt kiÖm vay vèn ®· tiÕn

hµnh b×nh xÐt c«ng khai, d©n chñ, lËp hå s¬, triÓn khai vay vèn nhanh, gän,

®óng quy ®Þnh, ®óng ®èi t−îng. Héi Phô n÷ huyÖn th−êng xuyªn phèi hîp

víi quü t×nh th−¬ng cña TW Héi Liªn hiÖp Phô n÷ ViÖt Nam triÓn khai

ho¹t ®éng cña quü t¹i huyÖn ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho chÞ em tiÕp cËn thªm

nguån vèn míi, ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô. Héi ®· cïng

NHCSXH tæ chøc tËp huÊn h−íng dÉn mét sè v¨n b¶n míi vÒ c«ng t¸c

qu¶n lý vèn, cñng cè tæ vay vèn ë çc x·, thÞ trÊn.


48

H×nh 4.5: Çn bé NHCSXH h−íng dÉn phô n÷ nghÌo thñ tôc vay vèn (¶nh minh ho¹)

Tr−íc khi cho çc hé vay vèn Héi Phô n÷ huyÖn phèi hîp víi ban qu¶n lý

dù ¸n vèn vay quay vßng cña Liªn hiÖp Phô n÷ tØnh Nam §Þnh kh¶o s¸t çc

hé cã nhu cÇu vay vèn. Ch¼ng h¹n nh−, trong n¨m 2007, sau khi kh¶o s¸t

çc hé cã nhu cÇu vay vèn lµm c«ng tr×nh vÖ sinh héi ®· tiÕn hµnh gi¶i

ng©n 641 triÖu ®ång cho 217 thµnh viªn.

Sau khi cÊp vèn cho çc hé Héi Phô n÷ huyÖn kÕt hîp víi Ng©n

hµng CSXH tiÕn hµnh kiÓm tra c«ng t¸c qu¶n lý çc nguån vèn cña çc

hé. Trong n¨m 2005, Héi phèi hîp víi NHCSXH huyÖn kiÓm tra 8 x·

viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn vay. §ång thêi Héi víi tæ c«ng t¸c Héi kÕt

hîp víi cña huyÖn ñy kiÓm tra, ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n lý ®iÒu hµnh

nguån vèn cña NHCSXH, ANTP cña hé gia ®×nh vµ tÝn dông ViÖt BØ t¹i

3 x· §¹i An, Minh T©n vµ Liªn Minh. Trong n¨m 2006, Héi kÕt hîp

víi NHCSXH huyÖn kiÓm tra, h−íng dÉn çc tæ vay vèn ë 12 x· gióp

cho c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông vèn vay, l−u tr÷ hå s¬ sæ s¸ch tèt vµ hiÖu


49

qu¶ h¬n. Trong n¨m 2007, Héi cïng NHCSXH huyÖn kiÓm tra c«ng t¸c

qu¶n lý çc nguån vèn ë 18 x·, thÞ trÊn vµ 90% tæ vay vèn [16].

* T×nh h×nh vèn cña NHCSXH qua Héi Phô n÷ huyÖn qua çc n¨m

ViÖc cho ng−êi d©n vay vèn th«ng qua Héi Phô n÷ lµm t¨ng c¬ héi

cho ng−êi Phô n÷ ®−îc quyÒn vay vèn vµ sö dông vèn cho môc ®Ých cña

m×nh. Qua çc n¨m ®· cho thÊy nh÷ng mÆt tÝch cùc vµ hiÖu qu¶ cña nguån

vèn ®èi víi ng−êi d©n lµ Phô n÷.

B¶ng 4.9: T×nh h×nh vèn cña NHCSXH qua héi phô n÷ huyÖn

So s¸nh

(%) N¨m

ChØ tiªu

§¬n vÞ

tÝnh

2005

2006

2007

06/05 07/06

Tæng vèn Tû®ång 8,05 10,92 17,5 135,65 160,26

- Tõ NHCSXH Tû®ång 7,26 10,06 16 138,56 159,00

- Tõ nguån kh¸c Tû®ång 0,79 0,86 1,50 108,86 174,40

Sè tæ vay vèn Tæ 118 222 222 188,10 100,00

Sè PN ®−îc vay vèn Ng−êi 2635 3063 3212 116,24 104,86

Sè vèn vay BQ/ng−êi Tr®/ng−êi 3,06 3,56 5,45 116,50 153,00

Sè PN tho¸t nghÌo Ng−êi 205 241 306 117,56 126,97

"Nguån NHCSXH, héi phô n÷ huyÖn Vô B¶n"

Sè vèn cña çc tæ chøc, hiÖp héi ñy th¸c cho Héi Phô n÷ huyÖn ®Òu

t¨ng qua çc n¨m. N¨m 2005 nhËn ñy th¸c lµ 8,05 tû ®ång, n¨m 2006 lµ

10,92 tû ®ång, vµ n¨m 2007 lµ 17,5 tû ®ång. Trong ®ã vèn do NHCSXH ñy

th¸c lu«n t¨ng vµ chiÕm tû lÖ cao: n¨m 2005 ng©n hµng ®· ñy th¸c cho Héi

Phô n÷ huyÖn lµ 7,26 tû, n¨m 2006 lµ 10,06 tû vµ n¨m 2007 lµ 16 tû. Nh−

vËy cã thÓ nãi vèn tõ NHCSXH ®ãng vai trß chñ ®¹o trong viÖc xãa ®ãi

gi¶m nghÌo th«ng qua Héi Phô n÷ huyÖn tíi çc Phô n÷ nghÌo trong

huyÖn.

§Ó thÊy râ h¬n vÒ sù gia t¨ng sè l−îng vèn cña Héi Phô n÷ qua çc

n¨m ta theo dâi biÓu ®å sau:


50

H×nh 4.6: BiÓu ®å biÓu hiÖn l−îng vèn ñy th¸c cho Phô n÷ huyÖn qua 3

n¨m 2005 “ 2007

§Õn n¨m 2005 cã 118 tæ vay vèn ®−îc thµnh lËp, ®Õn 2006 vµ 2007 cã

222 tæ vay vèn ®−îc thµnh lËp nªn thuËn lîi cho viÖc gi¶i ng©n cña ng©n

hµng ®Õn tõng hé nhanh chãng vµ an toµn. Møc vay vèn b×nh qu©n t¨ng

®¸ng kÓ tÝnh trªn mét ®èi t−îng Phô n÷ vay vèn: n¨m 2005 sè vèn b×nh

qu©n ®−îc vay lµ 3,055 triÖu/ng−êi/l−ît vay, ®Õn n¨m 2006 lµ 3,55 triÖu

®ång/ng−êi/l−ît vay vµ n¨m 2007 lµ 5,45 triÖu/ng−êi/l−ît vay.

Ngoµi ho¹t ®éng cho vay vèn ®Ó s¶n xuÊt Héi Phô n÷ huyÖn cßn hç

trî çc Phô n÷ nghÌo vÒ khoa häc kÜ thuËt. ChÝnh v× vËy ng−êi Phô n÷

kh«ng nh÷ng ®−îc tiÕp cËn víi çc nguån vèn mµ cßn ®−îc trang bÞ çc kÜ

thuËt khoa häc ®iÒu nµy ng−êi phô n÷ tr−íc kia ch−a ®−îc tiÕp cËn hoÆc

tiÕp cËn ë møc thÊp. Thùc tÕ ®· chøng minh ho¹t ®éng cho Phô n÷ vay vèn

®· ®em l¹i hiÖu qu¶ vÒ nhËn thøc vµ kinh tÕ: trong n¨m 2005 cã 4335 héi

viªn ®−îc tËp huÊn vÒ kÜ thuËt s¶n xuÊt lóa gièng n«ng hé, trong n¨m 2007

nhiÒu ho¹t ®éng hç trî chuyÓn giao còng ®−îc tiÕn hµnh nh− 65 häc viªn

®−îc tËp huÊn vÒ kiÕn thøc khëi nghiÖp doanh nghiÖp, kiÕn thøc vÒ

marketing xuÊt khÈu..... Hµng n¨m Héi Phô n÷ huyÖn phèi hîp víi

NHCSXH huyÖn kiÓm tra c«ng t¸c qu¶n lý çc nguån vèn th× cho thÊy ®a

sè çc hé nghÌo ®Òu sö dông vèn ®óng môc ®Ých, vèn vay ®· ph¸t huy hiÖu

qu¶. Theo b¸o ço ho¹t ®éng cña Héi Phô n÷ huyÖn n¨m 2005 cã 205 Phô

n÷ nghÌo tho¸t nghÌo, 2006 cã 241 phô n÷ tho¸t nghÌo vµ n¨m 2007 cã


51

306 phô n÷ tho¸t nghÌo tõ sù sö dông vèn vay cña NHCSXH th«ng qua

Héi Phô n÷.

4.3.4. T×nh h×nh thu nî cña NHCSXH ®èi víi hé nghÌo

Mét trong nh÷ng ®Æc tr−ng cña tÝn dông lµ sù hoµn tr¶ vèn. T×nh h×nh

thu nî cao vµ ®óng h¹n ph¶n ¸nh viÖc cho vay vèn cã hiÖu qu¶ vµ møc ®é

rñi ro trong vèn vay lµ thÊp.

Qua b¶ng 4.10 sè thu nî cña çc n¨m 2005 vµ 2006 ë møc trung

b×nh, nh−ng sang n¨m 2007 sè thu nî t−¬ng ®èi cao ®· thu ®−îc

15.412,3 triÖu ®ång. Trong ®ã sè thu nî ng¾n h¹n lµ 10095 triÖu ®ång vµ

sè thu nî trung vµ dµi h¹n lµ 5.317,2 triÖu ®ång, do ®Æc ®iÓm hé vay vèn

lµ çc hé nghÌo nªn kh¶ n¨ng thanh to¸n nî chËm trong n¨m 2005 vµ

2006. Sang n¨m 2007 do sè l−îng ng−êi vay ®«ng, ®Çu t− vèn vay cho

s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ nªn kh¶ n¨ng tr¶ nî cña çc hé cao h¬n so víi hai

n¨m tr−íc. Cô thÓ sè thu nî cña n¨m 2007 cao h¬n 2006 lµ 8.709,1 triÖu

®ång vµ cao h¬n n¨m 2005 lµ 10.281 triÖu ®ång.

B¶ng 4.10: T×nh h×nh thu nî cña NHCSXH ®èi víi hé nghÌo

So s¸nh (%) N¨m

ChØ tiªu

§¬n

vÞ tÝnh 2005 2006 2007

06/05 07/06

1.Thu nî Tr® 5131,2 6703,1 15412,2 130,6 229,9

- Nî ng¾n h¹n Tr® 3.966,4 5.702,7 10.095 143,8 177,0

- Nî trung h¹n Tr® 1.164,8 1.000,4 5.317,2 85,9 531,5

2. Tû lÖ chi tr¶ % 35,67 37,1 87,7 104,0 236,4

3. Nî qu¸ h¹n Tr® 9,054 8,131 7,853 89,8 96,6

- Nî ng¾n h¹n Tr® 6,25 5,93 6,05 94,9 102,0

- Nî trung h¹n Tr® 2,804 2,201 1,803 78,5 82,0

“ Nguån NHCSXH huyÖn Vô B¶n”

VÒ sè nî qu¸ h¹n: Nh×n chung n¨m 2007 thÊp h¬n 2006 vµ 2005.

Trong nî qu¸ h¹n nî ng¾n h¹n lµ chñ yÕu, nî qu¸ h¹n cña n¨m 2005 cao

h¬n nî qu¸ h¹n cña 2 n¨m 2006 vµ 2007.


52

4.4. T×nh h×nh sö dông vèn cña çc hé n«ng d©n nghÌo huyÖn Vô B¶n

4.4.1. T×nh h×nh c¬ b¶n cña çc hé ®iÒu tra

4.4.1.1. §Æc ®iÓm cña hé n«ng d©n nghÌo vay vèn tÝn dông

§Æc ®iÓm kinh tÕ x· héi cña çc hé ®iÒu tra quy quy ®Þnh hµnh vi øng

xö cña çc hé nghÌo víi çc ho¹t ®éng tÝn dông. Çc ®Æc ®iÓm kinh tÕ x·

héi cña cac hé bao gåm: t×nh h×nh nh©n khÈu, t×nh tr¹ng kinh tÕ, t×nh h×nh

lao ®éng, diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp.

a. T×nh h×nh lao ®éng, nh©n khÈu, tr×nh ®é häc vÊn cña çc hé

Trong sè çc hé ®iÒu tra cña 3 x·, víi 45 hé cã tæng sè nh©n khÈu lµ

177 ng−êi, trung b×nh mçi hé cã tõ 3 - 4 ng−êi. Sè ®«ng mçi hé th−êng cã

2 thÕ hÖ bè mÑ vµ con çi, mét sè Ýt cã 3 thÕ hÖ («ng bµ - bè mÑ - con çi).

Nh÷ng ng−êi giµ th−êng kh«ng cã kh¶ n¨ng lao ®éng, con çi sè ®«ng

trong çc hé ®iÒu tra vÉn cßn ®ang ®i häc. V× vËy lao ®éng chñ yÕu trong

mçi hé lµ ng−êi bè, ng−êi mÑ.


53

B¶ng 4.11: Mét sè th«ng tin c¬ b¶n cña çc hé ®iÒu tra

Thø

tù

Çc chØ tiªu §¬n vÞ Sè l−îng

I Tæng sè hé ®iÒu tra Hé 45,00

1. Tæng nh©n khÈu ng−êi 177,00

2. Tæng sè lao ®éng lao®éng 100,00

3. B×nh qu©n nh©n khÈu/hé ng−êi/hé 3,93

II. Tr×nh dé v¨n hãa Ng−êi 45,00

1. TiÓu häc Ng−êi 12,00

2. Phæ th«ng c¬ së Ng−êi 27,00

3. Phæ th«ng trung häc Ng−êi 6,00

III. Tµi s¶n chñ yÕu

1. B×nh qu©n ®Êt ë/hé sµo/hé 2,41

2. B×nh qu©n ®Êt ruéng/hé sµo/hé 10,17

3. Sè con tr©u+bß Con 9,00

4. Sè gia cÇm Con 201,00

5. Lîn Con 42,00

V. T×nh h×nh sö dông vèn vay

1. Tæng sè vèn vay Tr® 193,00

2. Tæng sè hé sö dông ®óng môc ®Ých Hé 45,00

3. Tæng sè vèn ®−îc sö dông ®óng môc ®Ých Tr® 193,00

“Nguån tæng hîp sè liÖu ®iÒu tra”

Còng cã mét sè hé th× con çi còng cã kh¶ n¨ng lao ®éng nh−ng sè

l−îng kh«ng ®¸ng kÓ chiÕm kho¶ng 10%. Lao ®éng trong çc hé ®iÒu tra

chñ yÕu lµ lao ®éng phæ th«ng. Tæng sè lao ®éng trong 45 hé ®iÒu tra lµ

100 ng−êi, b×nh qu©n mçi hé cã tõ 2 - 3 lao ®éng, tr×nh ®é häc vÊn cña çc

chñ hé kh¸c nhau: x· Céng Hßa sè ng−êi häc cÊp 1 lµ 8 ng−êi, cÊp 2 lµ 5

ng−êi, cÊp 3 lµ 2 ng−êi, x· Hîp H−ng cÊp 1 lµ 4 ng−êi, cÊp 2 lµ 8 ng−êi,

cÊp 3 lµ 3 ng−êi.


54

B¶ng 4.12: Mét sè th«ng tin c¬ b¶n vÒ chñ hé

Chia ra c¸c x· ChØ tiªu

Sè hé (hé)

C¬ cÊu (%)

Céng Hßa

Hîp H−ng

Trung Thµnh

1.Tuæi chñ hé 100,0 15 15 15

- D−íi 40 tuæi 18 40,0 5 6 7

- Tõ 40 - 50 tuæi 20 44,4 8 8 4

- Trªn 50 7 15,6 2 1 4

2.Giíi tÝnh 100,0

- Nam 22 48,9 13 6 3

- N÷ 23 51,1 2 9 12

3. Tr×nh ®é häc vÊn 100,0

- CÊp 1 12 26,7 8 4

- CÊp 2 27 60,0 5 8 14

- CÊp 3 6 13,3 2 3 1

4. Sè ng−êi trong gia ®×nh 100,0

- D−íi 4 ng−êi 10 22,2 3 5 2

- Tõ 4 - 5 ng−êi 35 77,8 12 10 13

5. NghÒ nghiÖp 100,0

- ThuÇn n«ng 34 75,5 9 12 13

- ThuÇn n«ng kiªm ngµnh nghÒ 6 13,3 3 2 1

- DÞch vô n«ng nghiÖp 5 11,2 3 1 1

6. Gi¸ trÞ tµi s¶n sinh ho¹t chÝnh 100,0

- D−íi 20 triÖu 39 86,7 12 12 15

- Tõ 20 - 30 triÖu 6 13,3 3 3

“ Nguån tæng hîp sè liÖu ®iÒu tra ®iÒu tra”

X· Trung Thµnh kh«ng cã ng−êi tr×nh ®é cÊp 1; 14 ng−êi v¨n hãa cÊp 2;

chØ cã 1 ng−êi hÕt líp 12. Tr×nh ®é v¨n hãa cña ng−êi lao ®éng lµ nh©n tè

c¬ b¶n gióp cho hé n¾m b¾t ®−îc khoa häc, tæng kÕt kinh nghiÖm kinh

doanh vµ s¶n xuÊt ®Ó v−¬n lªn lµm giµu.

a. Giíi tÝnh cña chñ hé

Trong sè c¸c hé ®iÒu tra, sè l−îng n÷ giíi lµm chñ hé t−¬ng ®−¬ng víi

sè l−îng nam gi¬Ý lµm chñ hé. Víi 45 hé cã 22 lµ nam giíi lµm chñ chiÕm


55

48,9%, 23 hé n÷ giíi lµm chñ chiÕm 51,1%. Trong ®ã nam giíi lµm chñ ë

x· Céng Hßa lµ 13 hé, Hîp H−ng lµ 6 hé, Trung Thµnh lµ 3 hé. N÷ giíi

lµm chñ x· céng Hßa lµ 2 hé, Hîp H−ng 9 hé, Trung Thµnh 12 hé. Giíi

tÝnh cã ¶nh h−ën rÊt lín tíi ý thøc lµm giµu. Nh÷ng hé thuÇn n«ng nghÌo

chñ hé lµ n÷ th−êng cã kinh nghiÖm, ®iÒu kiÖn h¬n nam giíi trong s¶n xuÊt

n«ng nghiÖp. MÆt kh¸c n÷ giíi khi ®−îc vay vèn tÝn dông th−êng sö dông

®óng môc ®Ých h¬n nam giíi, qu¶n lý vèn chÆt chÏ h¬n v× vËy nã ¶nh

h−ëng lín tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn vay.

b. Tuæi chñ hé

Çc chñ ®iÒu tra th−êng cã ®é tuæi kh¸c nhau. Cã thÓ ph©n tuæi cña

chñ hé theo çc nhãm tuæi: d−íi 40 tuæi cã 18 hé trong ®ã Céng Hßa 5 hé,

Hîp H−ng 6 hé, Trung Thµnh 7 hé. Tõ 40 - 50 tuæi cã 20 hé trong ®ã Céng

Hßa 8 hé, Hîp H−ng 8 hé, Trung Thµnh 4 hé. Trªn 50 tuæi cã 7 hé trong

®ã Céng Hßa 2 hé, Hîp H−ng 1 hé, Trung Thµnh 4 hé. Chªnh lÖch vÒ tuæi

t¸c ¶nh h−ëng tíi kinh nghiÖm s¶n xuÊt vµ tr×nh ®é qu¶n lý vèn vay. §èi

víi løa tuæi d−íi 30 tuæi th−êng ch−a cã ý thøc tr¸ch nhiÖm cao trong s¶n

xuÊt kinh doanh vµ lµm giµu. V× vËy viÖc sö dông vèn sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶

kh«ng cao b»ng løa tuæi cao h¬n. Cßn ®èi víi løa tuæi 30 - 50 çc chñ hé

cã thÓ tÝch lòy nhiÒu kinh nghiÖm trong s¶n xuÊt. V× vËy viÖc sö dông vèn

th−êng ®óng môc ®Ých vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao.

c. NghÒ nghiÖp cña çc hé ®iÒu tra

§èi t−îng mµ ®Ò tµi tiÕn hµnh ®iÒu tra lµ çc hé nghÌo vay vèn. Theo

kÕt qu¶ ®iÒu tra th× phÇn lín çc hé ®Òu lµ hé s¶n xuÊt n«ng nghiÖp gåm 34

hé chiÕm 75,5%, mét sè Ýt lµ n«ng nghiÖp kiªm ngµnh nghÒ, bu«n b¸n gåm

6 hé chiÕm 13,3%, dÞch vô lµ 5 hé chiÕm 11,2%. Nh÷ng hé thuÇn n«ng lao

®éng lµ lao ®éng n«ng nghiÖp ngoµi ra lóc n«ng nhµn hä cßn lµm thªm çc

c«ng viÖc nh− thªu tay, kh©u bãng, x©y dùng çc c«ng tr×nh nhá...Nh÷ng

c«ng viÖc nµy th−êng thu nhËp kh«ng cao nã chØ cã vai trß gi¶i quyÕt lao

®éng lóc n«ng nhµn. Nh÷ng hé thuÇn n«ng kiªm ngµnh nghÒ th−êng lµ

nh÷ng hé võa s¶n xuÊt n«ng nghiÖp võa lµm dÞch vô. Trong çc hé ®ã cã sù

ph©n c«ng c«ng viÖc. Mét sè lao ®éng chuyªn lµm dÞch vô, mét sè lao

®éng chuyªn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®«i khi lao ®éng n«ng nghiÖp hç trî


56

lao ®éng dÞch vô trong mét sè c«ng viÖc nh−: cÊt hµng, b¸n hµng....Sù kh¸c

nhau vÒ ngµnh nghÒ ¶nh h−ëng tíi ph−¬ng thøc sö dông vèn tÝn dông.

d. T×nh h×nh tµi s¶n, thiÕt bÞ vËt t− cña hé.

Gi¸ trÞ vèn liÕng, thiÕt bÞ tµi s¶n, vËt t− ph¶n ¸nh râ t×nh tr¹ng kinh tÕ

vµ lo¹i ngµnh nghÒ mµ çc hé tham gia s¶n xuÊt kinh doanh. Qua sè liÖu

®iÒu tra cho thÊy tæng gi¸ trÞ tµi s¶n, vËt t− cña mét hé t−¬ng ®èi lín ®−îc

ph©n lµm 3 nhãm: d−íi 20 triÖu cã 39 hé trong ®ã Céng Hßa lµ 12 hé, Hîp

H−ng lµ 12 hé, Trung Thµnh 15 hé. Tõ 20 - 30 triÖu cã 6 hé trong ®ã x·

Céng Hßa 3 hé, x· Hîp H−ng 3 hé. Nh÷ng hé cã gi¸ tri tµi s¶n tõ 20 - 30

triÖu cã 3 hé lµ thÇn n«ng kiªm ngµnh nghÒ vµ 3 hé thuÇn n«ng. T×nh h×nh

tµi s¶n thiÕt bÞ vËt t− cña hé quyÕt ®Þnh tíi øng xö cña hé khi tham gia vµo

thÞ tr−êng vèn tÝn dông n«ng th«n, cÇu vÒ vèn, møc ®é sö dông vèn vµ hiÖu

qu¶ sö dông vèn cña çc hé.

4.4.2. T×nh h×nh sö dông vèn cña çc hé ®iÒu tra

4.4.2.1. T×nh h×nh sö dông ®Êt cña çc hé ®iÒu tra

Qua ®iÒu tra hiÖn t¹i çc hé ®ang sinh sèng vµ s¶n xuÊt trªn 3 lo¹i ®Êt

chÝnh lµ ®Êt ruéng, ®Êt v−ên, ®Êt ao hå. Tæng diÖn tÝch ®Êt ®ai cña 45 hé

®iÒu tra lµ 16,96ha trong ®ã x· Céng Hßa lµ 5,44 ha, x· Hîp H−ng lµ 5,78

ha, x· trung Thµnh lµ 5,74 ha. Trong tæng quü ®Êt ®ã th× ®Êt ruéng chiÕm

sè l−îng nhiÒu h¬n c¶: 4,66 ha ë x· Céng Hßa chiÕm 85,67%, 5,16 ha ë x·

Hîp H−ng chiÕm 89,27% vµ 4,83 ha ë x· Trung Thµnh chiÕm 84,15%.

Trong ®ã ®Êt v−ên vµ ®Êt ao hå cã diÖn tÝch t−¬ng ®èi nhá. Nh×n vµo tû lÖ

gi÷a çc lo¹i ®Êt cña çc x· ta cã thÓ thÊy ®−îc ngµnh nghÒ chñ yÕu cña

çc hé ®ã lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Quü ®Êt sö dông ®Ó s¶n xuÊt n«ng

nghiÖp t−¬ng ®èi lín. Mçi hé ®iÒu tra cã quü ®Êt trung b×nh lµ 0,36 ha

(10,17 sµo). §iÒu nµy cho thÊy tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh ®Ó ®Çu t− vµ huy

®éng nguån lùc vµo n«ng nghiÖp lµ rÊt lín.


57

B¶ng 4.13: T×nh h×nh sö dông ®Êt cña çc hé ®iÒu tra

§VT

Céng Hßa Hîp H−ng Trung Thµnh ChØ tiªu

Sè l−îng

C¬ cÊu (%)

Sè l−îng

C¬ cÊu (%)

Sè l−îng C¬ cÊu

(%)

Tæng diÖn tÝch Ha 5,44 100,00 5,78 100,00 5,74 100,00

1. §Êt ruéng Ha 4,66 85,67 5,16 89,27 4,83 84,15

2. §Êt v−ên Ha 0,44 8,08 0,10 0,02 0,50 8,71

3. §Êt ao hå Ha 0,34 6,25 0,52 10,71 0,41 7,14

* Mét sè chØ tiªu

- Tæng DT BQ/hé Ha/hé 0,36 0,38 0,38

- DT ®Êt ruéng BQ/hé Ha/hé 0,31 0,34 0,32 "Nguån tæng hîp sè liÖu ®iÒu tra”

4.4.2.2. T×nh h×nh sö dông vèn vay cña çc hé ®iÒu tra Thùc tÕ cho thÊy 100% sè hé nghÌo thiÕu vèn. Nhu cÇu vay vèn cña

çc hé nghÌo lµ t−¬ng ®èi lín. CÊp vèn lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p c¬ b¶n ®Ó xãa ®ãi gi¶m nghÌo. ë n«ng th«n ®©y lµ gi¶i ph¸p ®Ó ®a d¹ng hãa kinh tÕ n«ng th«n. Tuy vËy ®Ó ng−êi n«ng d©n cã thÓ tiÕp cËn víi çc kho¶n vèn vay vµ sö dông cã hiÖu qu¶ çc kho¶n vèn vay ®ã th× song song víi biÖn ph¸p cho vay vèn cÇn h−íng dÉn n«ng d©n çc biÖn ph¸p kÜ thuËt, khuyÕn n«ng, tiªu thô s¶n phÈm ®Ó gi¶m thiÓu çc rñi do cho n«ng d©n khi sö dông vèn vay. MÆt kh¸c cÇn hoµn thiÖn h¬n n÷a çc chÝnh s¸ch vµ thñ tôc vay vèn.

B¶ng 4.14: T×nh h×nh sö dông vèn vay cña çc hé ®iÒu tra

§VT: TriÖu ®ång

Tæng sè Céng hßa Hîp H−ng Trung Thµnh X·

ChØ tiªu

Sè

l−îng

c¬ cÊu

(%)

Sè

l−îng

c¬ cÊu

(%)

Sè

l−îng

c¬ cÊu

(%)

Sè

l−îng

c¬ cÊu

(%)

Tæng sè vèn 249,00 100,00 84,40 100,0 83,00 100,0 81,50 100,0

1.Trång trät 136,47 54,80 42,28 50,0 43,14 52,0 51,05 62,6

2.Ch¨n nu«i 55,89 22,40 26,32 31,1 13,42 16,2 16,15 19,8

3. DÞch vô, 56,64 22,80 15,90 18,9 26,44 31,8 14,30 17,6


Theo ®iÒu tra th× 100% sè hé sö dông vèn vay ®óng môc ®Ých. Vèn

vay ®−îc sö dông ®Ó ®Çu t− cho çc ngµnh trång trät, ch¨n nu«i vµ dÞch vô.


58

Tæng sè vèn mµ c¸c hé ®· ®−îc vay lµ 249 triÖu ®ång trong ®ã x· Céng

Hßa tæng sè vèn ®−îc vay lµ 84,5 triÖu, x· Hîp H−ng lµ 83 triÖu, x· Trung

Thµnh lµ 81,5 triÖu. Víi tæng sè vèn ®Çu t− cho trång trät lµ 136,47 triÖu

®ång chiÕm 54,8%, cho ch¨n nu«i lµ 55,89 triÖu chiÕm 22,4% vµ cho dÞch

vô lµ 56,64 triÖu chiÕm 22,8%. Sù kh¸c nhau trong viÖc ®Çu t− vèn cho c¸c

ngµnh s¶n xuÊt cña 3 x· sÏ râ h¬n th«ng qua biÓu ®å sau:

H×nh 4.7: BiÓu ®å biÓu hiÖn c¬ cÊu sö dông vèn vay cña 3 x· Qua ®©y ta thÊy r»ng trång trät vÉn lµ ngµnh ®−îc ng−êi d©n tró

träng ®Çu t− nhÊt. Trong khi ®ã ngµnh ch¨n nu«i vµ dÞch vô ®−îc ®Çu t− víi møc t−¬ng ®−¬ng nhau. §iÒu nµy thÓ hiÖn quan hÖ h÷u c¬ gi÷a vèn ®−îc sö dông víi diÖn tÝch ®Êt canh t¸c. V× ®Êt canh t¸c lµ t− liÖu lao ®éng cã thÓ nãi lµ quan träng bËc nhÊt cña ng−êi n«ng d©n. §Êt nhiÒu th× møc ®é ®Çu t− lín vµ ng−îc l¹i.

Nh×n chung c¶ 3 x· ®iÒu tra vèn vay dïng cho trång trät ®Òu chiÕm sè l−îng vµ tû lÖ cao nhÊt trong sè 3 ngµnh. Trong khi ®ã ngµnh ch¨n nu«i vµ dÞch vô ë 3 x· cã sù ®Çu t− kh¸c nhau. X· Céng Hßa ®Çu t− vèn vay cho ch¨n nu«i cao h¬n ®Çu t− vèn vay cho dÞch vô, tr¸i l¹i x· Hîp H−ng l¹i ®Çu t− vèn vay cho ch¨n nu«i (13,42 triÖu) thÊp h¬n ®Çu t− vèn vay cho dÞch vô (26,44 triÖu). X· Trung Thµnh l−îng vèn vay ®Çu t− cho ch¨n nu«i vµ dÞch vô lµ t−¬ng ®−¬ng nhau.


59

4.4.2.3. HiÖu qu¶ sö dông vèn vay cña çc hé ®iÒu tra 2007

a. HiÖu qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ B¶ng 4.15: Ph©n tÝch chi phÝ cña çc hé ®iÒu tra

ChØ tiªu Sè l−îng

(Tr®)

C¬ cÊu

(%)

Tæng chi phÝ trung gian 373,57 100,00

- Chi phÝ tõ vèn vay 249,00 66,60

- Chi phÝ tõ vèn tù cã vµ nguån kh¸c 124,57 33,40

1. Chi phÝ ngµnh trång trät 152,55 100,00


- Chi phÝ tõ vèn tù cã vµ nguån kh¸c 40,75 26,70

2.Chi phÝ ngµnh ch¨n nu«i 63,64 100,00


- Chi phÝ t− vèn tù cã vµ tõ nguån kh¸c 25,37 40,00

3.Chi phÝ ngµnh dÞch vô 68,85 100,00


- Chi phÝ tõ vèn tù cã vµ tõ nguån kh¸c 25,95 37,70

4.Çc chi phÝ kh¸c 88,53 100,00


- Chi phÝ tõ vèn tù cã vµ tõ nguån kh¸c 32,53 36,74


Qua b¶ng trªn chóng ta thÊy: Vèn mµ ng−êi d©n sö dông cho çc ho¹t

®éng s¶n xuÊt tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau. Nh−ng vèn ®−îc huy ®éng tõ 3

nguån chÝnh lµ vèn vay ng©n hµng, vèn do gia ®×nh tù cã vµ vèn vay tõ çc

nguån kh¸c ngoµi ng©n hµng. Víi mçi nguån kh¸c nhau th× l−îng vèn vay

còng kh¸c nhau, trong ®ã vèn vay ng©n hµng chiÕm sè l−îng vµ tû träng cao

h¬n c¶. Tæng sè vèn vay ng©n hµng hé nghÌo ®· sö dông lµ 249 triÖu ®ång

chiÕm 66,6%, trong khi ®ã c¶ vèn tù cã vµ vèn vay tõ çc nguån kh¸c chØ cã

124,57 triÖu ®ång chiÕm 33,4%. §iÒu nµy cho thÊy vèn vay tõ ng©n hµng

CSXH ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh tíi viÖc quyÕt ®Þnh ®Çu t− s¶n xuÊt cña hé n«ng

d©n.

§èi víi çc ngµnh s¶n xuÊt, møc chi phÝ cho ngµnh trång trät lµ lín

nhÊt çc hé ®· sö dông tæng sè 152,55 triÖu ®ång cho trång trät, vèn ng©n


60

hµng ®· sö dông lµ 111,8 triÖu ®ång chiÕm 73,3%, vèn cña gia ®×nh vµ

nguån kh¸c lµ 40,75 triÖu chiÕm 26,7%. Trong ®ã chi phÝ cho ch¨n nu«i vµ

dÞch vô ë møc thÊp h¬n 2 lÇn so víi chi phÝ cho trång trät. Trong mçi

ngµnh nµy vèn t− ng©n hµng vÉn chiÕm víi tû träng cao h¬n so víi chi phÝ

cña vèn cña gia ®×nh vµ çc nguån kh¸c.

Ngoµi çc chi phÝ çc hé dïng vèn ®Çu t− mua vËt t−, con gièng, thuª

dÞch vô ngoµi phôc vô cho s¶n xuÊt th× çc hé cßn sö dông vèn vay ®Ó trang

tr¶i çc kho¶n chi phÝ ph¸t sinh kh¸c. Nh÷ng kho¶n chi phÝ nµy sÏ ph¸t sinh

trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Ch¼ng h¹n nh− çc chi phÝ do sù hao mßn tµi s¶n

cè ®Þnh, chi tiÒn ®Ó tr¶ tiÒn thuÕ, tiÒn lÖ phÝ sö dông ®Êt, chi phÝ tr¶ theo

hîp ®ång tÝn dông. §©y lµ kho¶n chi phÝ b¾t buéc mµ mçi hé khi vay vèn

ph¶i cam kÕt thùc hiÖn - tr¶ l·i hµng th¸ng ®èi víi mãn tiÒn vay cña Ng©n

hµng.

* KÕt qu¶ s¶n xuÊt cña çc hé ®iÒu tra n¨m 2007

B¶ng 4.16: Gi¸ trÞ s¶n xuÊt theo ngµnh cña çc hé ®iÒu tra tr−íc vµ

sau khi vay vèn

So s¸nh

Gi¸ trÞ s¶n xuÊt

Tr−íc khi

vay vèn

(Tr®)

Sau khi

vay vèn

(Tr®)

Chªnh lÖch

(Tr®)

TûlÖ

(%)

- Trång trät 541,97 666,82 124,85 63,31

- Ch¨n nu«i 201,66 207,27 5,61 2,84

- Ngµnh nghÒ, dÞch vô 159,66 226,40 66,74 33,85

Tæng sè 903,29 1100,49 197,20 100,00

“ Nguån tæng hîp sè liÖu ®iÒu tra”

Qua b¶ng trªn ta thÊy gi¸ trÞ s¶n xuÊt gi÷a çc ngµnh lµ kh¸c nhau

tïy thuéc vµo tõng ngµnh, quy m« s¶n xuÊt cña ngµnh vµ tr×nh ®é qu¶n lý

s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng hé. §Ó thÊy râ h¬n vÒ sù gia t¨ng gi¸ trÞ s¶n

xuÊt cña çc hé ta theo dâi biÓu ®å sau:


61

H×nh 4.8: BiÓu ®å biÓu hiÖn kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña çc hé ®iÒu tra tr−íc

vµ sau khi ®−îc vay vèn

Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña hé t¨ng lªn râ rÖt, cao nhÊt vÉn lµ ngµnh trång trät

v× ®©y lµ ngµnh s¶n xuÊt chÝnh cña çc hé nghÌo. Tr−íc khi ®−îc vay vèn

gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ho¹t ®éng ngµnh nghÒ vµ dÞch vô lµ thÊp nhÊt nh−ng

sau khi ®−îc vay vèn nã l¹i lµ ngµnh cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt ®øng thø hai. Gi¸

trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh ch¨n nu«i cã t¨ng nh−ng chËm tr«ng khi ®ã gi¸ trÞ

gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh dÞch vô t¨ng lªn kh¸ nhiÒu. §iÒu nµy cho thÊy h−íng

®Çu t− cho ngµnh nghÒ, dÞch vô cña ng−êi d©n ®ang ®−îc tró träng nÕu cã

®ñ vèn.

B¶ng 4.17: KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña çc hé trong n¨m 2007

§VT: TriÖu ®ång

ChØ tiªu

Ngµnh

Tæng gi¸

trÞ s¶n xÊt

(GO)

Chi phÝ

trung gian

(IC)

Gi¸ trÞ

gia t¨ng

(VA)

Thu nhËp

hçn hîp

(MI)

1 2 3 = 1 - 2 4 =3 - chi phÝ kh¸c

Tæng 1100,49 373,57 726,92 638,39

- Trång trät 666,82 152,55 514,27 477,04

- Ch¨n nu«i 207,27 63,64 143,63 115,39

- DÞch vô 226,40 68,85 157,55 134,49

“Nguån tæng hîp sè liÖu ®iÒu tra ”


62

Qua b¶ng 4.17 chóng ta thÊy nh×n chung thu nhËp tõ s¶n xuÊt cña çc

ngµnh kh¸ cao. Trong ®ã, thu nhËp cña ngµnh trång trät cã møc thu tõ s¶n

xuÊt cao nhÊt. Gi¸ trÞ t¹o ra do trång trät 666,82 triÖu ®ång chiÕm 60,6%

tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt. Ngµnh ch¨n nu«i vµ ngµnh dÞch vô cã møc thu Ýt h¬n

trong ®ã ngµnh dÞch vô cã nhØnh h¬n ngµnh ch¨n nu«i chót Ýt. Gi¸ trÞ do

ngµnh dÞch vô t¹o ra lµ 226,4 triÖu ®ång chiÕm 20,6%. Trong khi ®ã ngµnh

ch¨n nu«i t¹o ra 207,27 triÖu ®ång chiÕm 18,8% .

Tãm l¹i, vèn tÝn dông ®· lµm t¨ng thu nhËp, t¹o viÖc lµm cho ng−êi d©n

còng nh− çc tæ chøc tÝn dông. Víi çc hé nghÌo nhê kÕt qu¶ ®¹t ®−îc mµ hé

cã thu nhËp, n©ng cao chÊt l−îng cuéc sèng cña m×nh ®ång thêi hä nhËn thÊy

vai trß to lín cña tÝn dông ®èi víi ®êi sèng cña hä nh− thÕ nµo.

* HiÖu qu¶ sö dông vèn vay cña çc hé ®iÒu tra

Thu nhËp lµ mét chØ tiªu quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh

doanh cña çc hé s¶n xuÊt. C¨n cø vµo thu nhËp ®Ó cã thÓ tÝnh to¸n hiÖu qu¶

s¶n xuÊt kinh doanh cña çc hé n«ng d©n nghÌo vay vèn −u ®·i, tõ ®ã cã thÓ

tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ do vèn −u ®·i mang l¹i cho çc hé nghÌo trong qu¸ tr×nh

sö dông.

Qua b¶ng 4.18 ta thÊy tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt thu ®−îc cña çc hé nghÌo ë 3

x· kh¸ cao. X· Céng Hßa ®¹t 2,96 lÇn so víi chi phÝ, x· Hîp H−ng ®¹t 2,88 lÇn

so víi tæng chi phÝ vµ x· Trung thµnh ®¹t 2,99 lÇn so v¬ chi phÝ.

Trong c¶ 3 x· gi¸ trÞ s¶n xuÊt t¹o ra trªn tæng chi phi cña ngµnh trång trät

lµ cao nhÊt. X· Céng Hßa lµ 3,29 lÇn, x· Hîp H−ng lµ 3,68 lÇn vµ x· Trung

Thµnh lµ 3,58 lÇn. Ngoµi nguyªn nh©n vèn ®Çu t− cho n«ng nghiÖp nhiÒu, diÖn

tÝch trång trät lín cßn cã mét nguyªn nh©n n÷a khiÕn cho gi¸ trÞ trång trät cã sù

gia t¨ng nh− vËy lµ do sù biÕn ®éng tÕ chung cña c¶ n−íc. Tõ ®Çu n¨m 2008

®Õn giê gi¸ c¶ hµng hãa n«ng s¶n lu«n t¨ng ®Æc biÖt lµ lóa gi¸ mçi c©n thãc tõ

6500 - 7500®ång/kg. Ng−êi n«ng d©n sau vô mïa phÇn lín lµ ch−a b¸n ®−îc

thãc hoÆc cã b¸n còng chØ b¸n Ýt. Sang n¨m 2008 gi¸ thãc t¨ng nhanh, ng−êi

n«ng d©n å ¹t xuÊt kho b¸n víi gi¸ cao. §iÒu nµy tÊt nhiªn lµ lµm cho gi¸ trÞ s¶n

xuÊt ngµnh trång trät t¨ng. Trong khi ®ã gi¸ trÞ çc chi phÝ ®Çu vµo thÊp h¬n

nhiÒu so víi gi¸ trÞ ®Çu ra bëi ®Çu vµo mua vµo n¨m 2007 khi ®ã gi¸ cßn thÊp.

V× vËy lµ nguyªn nh©n lµm gi¸ trÞ s¶n gÊp nhiÒu lÇn so víi chi phÝ s¶n xuÊt.

Møc sinh lêi cña ®ång vèn (thÓ hiÖn ë cét 7) cho thÊy: ë x· Céng Hßa

b»ng 1,96 lÇn, X· Hîp H−ng b»ng 1,88 lÇn vµ x· Trung Thµnh b»ng 1,99


63

ChØ tiªu

X·

Tæng chi

phÝ (IC)

(Tr®)

Chi phÝ tõ

vèn vay

ng©n

hµng

(Tr®)

Gi¸ trÞ s¶n

xuÊt (GO)

(Tr®)

Thu

nhËp

VA

(Tr®)

C¸c chi

phÝ kh¸c

(Tr®)

GO/IC

(lÇn)

VA/IC

(lÇn)

Vèn

vay /IC

(lÇn)

Thu

nhËp tõ

vèn vay

(Tr®)

Thu nhËp

hçn

hîp(MI)

(tr®)

MI/IC

(lÇn)

1 2 3 4 5 6=3/1 7=4/1 8=2/1 9=8x4 9=4 - 5 10=9/1

1. Céng Hßa 134,83 84,50 398,9 264,07 30,41 2,96 1,96 0,63 166,4 233,70 1,73

- Trång trät 64,46 42,28 212,30 147,84 13,23 3,29 2,29 0,66 97.6 134,60 2,09

- Ch¨n nu«i 42,28 26,32 96,78 54,50 9,70 2,29 1,29 0,62 33,8 44,80 1,06

- DÞch vô, ngµnh nghÒ 28,09 15,90 89,82 61,73 7,48 3,20 2,20 0,57 35,2 54,25 1,93

2.Hîp H−ng 121,38 83,00 350,13 228,75 29,51 2,88 1,88 0,68 155,6 199,24 1,64

- Trång trät 58,90 43,14 216,60 157,70 11,30 3,68 2,68 0,73 115,1 146,40 2,48

- Ch¨n nu«i 20,72 13,42 43,45 22,73 8,51 2,10 1,10 0,65 14,8 14,22 0,67


3. Trung Thµnh 117,36 81,50 351,46 234,10 28,61 2,99 1,99 0,69 161,5 205,50 1,75

- Trång trät 66,42 51,05 237,92 171,50 12,70 3,58 2,58 0,77 132,0 158,80 2,39

- Ch¨n nu«i 28,88 16,15 67,04 38,16 10,03 3,32 2,32 0,56 21,4 28,13 0,97


B¶ng 4.18: HiÖu qu¶ sö dông vèn vay cña c¸c hé ®iÒu tra n¨m 2007

”Nguån tæng hîp sè liÖu ®iÒu tra”


64

ë x· Céng Hßa møc sinh lêi cña ®ång vèn khi ®Çu t− cho trång trät

b»ng 2,29 lÇn, møc sinh lêi cña ngµnh ch¨n nu«i b»ng 1,29 lÇn, vµ møc sinh

lêi cña ngµnh dÞch vô lµ 2,2 lÇn.

x· Hîp H−ng, møc sinh lêi cña ®ång vèn khi ®Çu t− cho trång trät lµ

2,68 lÇn, møc sinh lêi cña ngµnh ch¨n nu«i lµ 1,1 lÇn vµ møc sinh lêi cña

ngµnh dÞch vô lµ 1,16 lÇn.

X· Trung Thµnh, møc sinh lêi cña ®ång vèn khi ®Çu t− cho trång trät lµ

2,58 lÇn, møc sinh lêi cña ch¨n nu«i lµ 1,32 lÇn vµ møc sinh lêi cña dÞch vô

lµ 1,11 lÇn.

§èi víi ngµnh dÞch vô, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña ngµnh ë 2 x· Hîp H−ng

vµ Trung Thµnh kh«ng cao bëi lÏ ®Çu t− nhiÒu nh−ng ch−a hiÖu qu¶, mÆt

kh¸c tr×nh ®é kÜ thuËt, kh¶ n¨ng kinh doanh, n¾m b¾t thÞ tr−êng cßn nhiÒu

h¹n chÕ. Trong khi ®ã x· Céng Hßa møc sinh lêi cña ®ång vèn khi ®Çu t−

cho dÞch vô kh¸ cao do ®· biÕt ®Çu t− ®óng h−íng vµ t×m ®−îc nh÷ng nguån

cung phï hîp, gi¸ thÊp …

Qua ®iÒu tra chóng t«i thÊy: thu nhËp cña hé nghÌo ë 3 x· kh¸ cao

trong ®ã phÇn chñ ®¹o do vèn vay −u ®·i mang l¹i. Tæng thu nhËp do vèn

vay −u ®·i mang l¹i cho nhãm hé nghÌo ë x· Céng Hßa b»ng 63% tæng thu

nhËp cña çc hé, x· Hîp H−ng thu nhËp do l−îng vèn vay −u ®·i mang l¹i

chiÕm 68% tæng thu nhËp cña nhãm hé nghÌo ®iÒu tra, x· Trung Thµnh tû lÖ

nµy lµ 69%.

Nh− vËy, trong tæng thu tõ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña çc hé th× >60% thu

nhËp lµ do vèn vay −u ®·i mang l¹i. Nhê cã vèn vay −u ®·i çc hé nghÌo ®·

cã vèn ®Çu t− tháa ®¸ng cho s¶n xuÊt trong ®ã >60% chi phÝ cho s¶n xuÊt lµ

tõ vèn vay ng©n hµng.

ChÝnh s¸ch cho vay −u ®·i hé nghÌo kh«ng nh÷ng gióp hé nghÌo cã dñ

vèn ®Ó s¶n xu¸t mµ cßn mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, lµm t¨ng thu nhËp cho

hé n«ng d©n nghÌo, gióp hä v−ît lªn tho¸t c¶nh ®ãi nghÌo vµ hßa nhËp vµo

sù ph¸t triÓn chung cña ®Êt n−íc.

* Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ cña mét hé nghÌo ®¹i diÖn

Chñ hé: NguyÔn V¨n L©m (vî lµ Vò ThÞ Hång)

Tuæi: 44


65

Tr×nh ®é v¨n hãa: 5/10

Sè ng−êi trong gia ®×nh:5

Sè lao ®éng: 2 (1nam, 1 n÷)

Tæng diÖn tÝch cña hé: 16,83 sµo

Quª qu¸n: Bèi Xuyªn Th−îng - Céng Hßa - Vô B¶n - Nam §Þnh

a. T×nh h×nh sö dông vèn cña gia ®×nh trong n¨m 2007

B¶ng 4.19: C¬ cÊu c¸c nguån vèn cña gia ®×nh trong n¨m 2007

ChØ tiªu

Lo¹i Vèn

Sè l−îng

(Tr®) C¬ cÊu(%)

Tæng vèn cña hé 9,794 100,00

- Vèn tõ vay NH 6,000 61,47

-Vèn tõ tù cã vµ nguån vay kh¸c 3,794 38,53

”Nguån tæng hîp sè liÖu ®iÒu tra”

NhËn xÐt: Trong tæng sè vèn mµ gia ®×nh ®· sö dông trong n¨m 2007 th× vèn vay tõ ng©n hµng lµ chiÕm sè l−îng vµ tØ lÖ cao chiÕm 61,47%, trong khi ®ã vèn tù cã cña gia ®×nh chØ chiÕm 38,53%. HÇu hÕt nguån vèn vay ®−îc sö dông cho ph¸t triÓn kinh tÕ gia ®×nh. §Ó thÊy ®−îc viÖc sö dông vèn cña hé ta nghiªn cøu b¶ng sau:

B¶ng 4.20: T×nh h×nh s¶n xuÊt cña gia ®×nh trong n¨m 2007

Ngµnh nghÒ §VT Sè

l−îng

Khèi l−îng (kg)

§¬n gi¸ (1000®/kg)

Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt

(Tr®)

Tæng chi phÝ

(Tr®) 1. Trång trät 19,328 5,056 a. Lóa Sµo 11,80 3520,0 5300 18,656 4,888 b. L¹c Sµo 0,43 98,9 6800 0,672 0,168 2. Ch¨n nu«i 6,497 3,567 a. Lîn thÞt Con 1,00 65,0 37000 2,405 b. Lîn n¸i Con 1,00 78,0 25000 1,950

2,127

c. VÞt Con 60,00 102,0 21000 2,142 1,440 3. DÞch Vô 0,730 4. Chi phÝ kh¸c 1,098 Tæng sè 25,825 9,794



66

Gia ®×nh s¶n xuÊt hai ngµnh chÝnh lµ trång trät vµ ch¨n nu«i. Sè vèn

mµ hé sö dông cho trång trät lµ 5,056 triÖu ®ång nhiÒu h¬n so víi víi ngµnh

ch¨n nu«i do ®ã gi¸ trÞ s¶n xuÊt do ngµnh trång trät t¹o ra lµ 19,328 triÖu

®ång cao h¬n gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ch¨n nu«i. M« h×nh s¶n xuÊt mµ gia ®×nh

®· ¸p dông lµ VÞt - lóa.

B¶ng 4.21: HiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña hé 2007

STT ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh KÕt qu¶

1. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt(GO) Tr® 25,825

2. Chi phÝ trung gian(IC) Tr® 9,794

3. Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA) Tr® 15,851

4. Thu nhËp hçn hîp(MI) Tr® 14,753

5. Thu nhËp tõ vèn vay NH Tr® 9,069

6. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt do 1 ®ång vèn t¹o ra Tr® 2,634

7. VA/IC lÇn 1,620

8. MI/IC lÇn 1,510


Qua b¶ng trªn ta thÊy viÖc gia ®×nh ®Çu t− vèn cho s¶n xuÊt ®· ®em l¹i

hiÖu qu¶. Trong ®ã phÇn thu nhËp chÝnh lµ do vèn vay mang l¹i. Vèn vay ng©n

hµng ®· t¹o ra l−îng gi¸ trÞ gia t¨ng lµ 9,096 triÖu ®ång vµ gi¸ trÞ do c«ng lao

®éng trùc tiÕp cña hé lµm ra lµ 14,753 triÖu ®ång. §iÒu nµy chøng tá vèn ®Çu

t− cho s¶n xuÊt ®· ph¸t huy t¸c dông. Trong khi ®ã chi phÝ hé gia ®×nh bá ra

®Ó ®Çu t− s¶n xuÊt thÊp h¬n nhiÒu so víi gi¸ trÞ do s¶n xuÊt t¹o ra. §©y chÝnh

lµ c¬ së ®Ó gia ®×nh tiÕp tôc ®Çu t− më réng s¶n xuÊt. HiÖu qu¶ do vèn vay

mang l¹i qua ®iÒu tra ®−îc biÕt hé cã nguyÖn väng ®−îc vay vèn víi sè l−îng

nhiÒu h¬n tõ 8 - 9 triÖu ®ång. §©y lµ nguyÖn väng hÕt søc chÝnh ®¸ng, v× vËy

ng©n hµng cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch cho vay vèn c¸c hé víi sè l−îng nhiÒu

h¬n nh»m thóc ®Èy h¬n n÷a kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu vay vèn cña c¸c hé.


67

b. HiÖu qu¶ vÒ mÆt X· héi

ChÝnh s¸ch cho vay vèn víi l·i suÊt −u ®·i ra ®êi víi môc tiªu trî gióp

hé nghÌo ph¸t triÓn s¶n xuÊt kh«ng nh÷ng mang laÞ hiÖu qu¶ kinh tÕ mµ cßn

mang l¹i hiÖu qu¶ to lín vÒ mÆt x· héi ®−îc thÓ hiÖn ë mét sè ®iÓm sau:

- Nhê cã chÝnh s¸ch cho vay −u ®·i ®· gióp çc hé nghÌo cã vèn ®Ó

s¶n xuÊt ph¸t triÓn kinh tÕ, nhê ®ã tû lÖ hé nghÌo trong huyÖn n¨m 2007

chØ cßn 10,0%.

- Çc hé nghÌo vay vèn qua çc tæ chøc chÝnh trÞ x· héi, çc tæ t−¬ng

trî …®−îc sù gióp ®ì, t−¬ng trî lÉn nhau lµm t¨ng thªm tÝnh ®oµn kÕt, xãa

dÇn kho¶ng çch giµu nghÌo.

- Bªn c¹nh viÖc cho vay vèn, NHCSXH kÕt hîp víi çc phßng ban, çc

tæ chøc chÝnh trÞ x· héi hç trî hé nghÌo kÜ thuËt s¶n xuÊt, tiÕp cËn khoa häc

kÜ thuËt. V× vËy qua vay vèn −u ®·i tr×nh ®é d©n trÝ, tr×nh ®é s¶n xuÊt cña çc

hé nghÌo ®−îc n©ng lªn.

- Nhê cã vèn vay −u ®·i cña NHCSXH, h¹n chÕ ®−îc t×nh tr¹ng cho

vay nÆng l·i, ®¸p øng nhanh nhu cÇu vÒ vèn, ng−êi d©n yªn t©m s¶n xuÊt.

- Tõ khi cã chÝnh s¸ch vay vèn −u ®·i çc hé nghÌo trong huyÖn c¶i

thiÖn ®−îc cuéc sèng, ng−êi d©n cã viÖc lµm, con çi ®−îc ®i häc, çc tÖ n¹n

x· héi bÞ ®Èy lïi .

c. HiÖu qu¶ vÒ mÆt M«i tr−êng

- Nhê cã nguån vèn cña Ng©n hµng vµ çc tæ chøc kh¸c, trong qu¸

tr×nh s¶n xuÊt ng−êi n«ng d©n ®· tró träng h¬n trong viÖc khai th¸c, båi

d−ìng vµ c¶i t¹o çc t− liÖu s¶n xuÊt cña m×nh trong ®ã tµi nguyªn ®Êt ®ai

kÌm theo víi viÖc khai th¸c ®Ó trång trät, ng−êi d©n kh«ng ngõng c¶i t¹o ®Êt

tr¶ l¹i cho ®Êt ®é ph× nhiªu sau mçi chu k× s¶n xuÊt. V× ng−êi d©n x¸c ®Þnh

®©y lµ t− liÖu quan träng nhÊt kh«ng nh÷ng ®em l¹i lîi Ých tr−íc m¾t mµ nã

cßn chøa ®ùng nhiÒu tiÒm n¨ng trong t−¬ng lai. NÕu khai th¸c vµ b¶o vÖ hîp

lý th× nã sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ lín vµ l©u dµi.

- Çc hé ch¨n nu«i còng ®· ý thøc ®−îc çc quy tr×nh ch¨n nu«i ®¹t

n¨ng suÊt cao th«ng qua viÖc bè trÝ x©y dùng chuång tr¹i, khu ch¨n nu«i hîp


68

vÖ sinh. TËn dông çc s¶n phÈm d− thõa tõ trång trät lµm thøc ¨n cho ch¨n

nu«i, ®ång thêi tËn dông ®−îc nguån ph©n chuång lín sö dông cho trång

trät. §¶m b¶o vÖ sinh trong sinh ho¹t vµ ngoµi céng ®ång.

4.5. Th¨m dß nguyÖn väng cña çc hé ®iÒu tra vÒ chÝnh s¸ch tÝn dông −u ®·i

4.5.1. Mét sè ý kiÕn ®Ò suÊt tõ çc hé gia ®×nh

B¶ng 4.22: Mét sè ý kiÕn cña çc hé ®iÒu tra vª chÝnh s¸ch cho vay vèn

−u ®·i cña NHCSXH

ChØ tiªu Sè hé C¬ cÊu (%)

1. T¸c dông cña vèn tÝn dông víi hé n«ng d©n 45 100.0

- T¨ng thu nhËp æn ®Þnh ®êi sèng 36 80.0

- Ph¸t triÓn ngµnh nghÒ 3 6,7

- T¹o viÖc lµm 6 13,3

2. Thñ tôc vay vèn 45 100,0

- §¬n gi¶n 31 68,9

- Phï hîp 14 31,1

3. Thêi h¹n vay so víi yªu cÇu 45 100,0

- Ng¾n 37 82,2

- Trung b×nh 8 17,8

4. Çn bé tÝn dông 45 100,0

- NhiÖt t×nh, cã tr¸ch nhiÖm 45 100,0


Qua çc hé ®iÒu tra 80% çc hé kh¼ng ®Þnh vèn tÝn dông ®· gióp t¨ng

thu nhËp æn ®Þnh cuéc sèng, 6,7% cho r»ng vèn tÝn dông ph¸t triÓn ngµnh

nghÒ vµ 13,3% lµ vèn tÝn dông ®· t¹o thªm viÖc lµm.

VÒ thñ tôc vµ thêi h¹n vay vèn: 68,9% çc hé cho r»ng thñ tôc vay vèn

®¬n gi¶n, 31,1% cho r»ng thñ tôc vay vèn phï hîp, 82,2% cho r»ng thêi gian

vay vèn cßn ng¾n ®Æc biÖt lµ ®èi víi hé nu«i gia sóc lín, 17,8% cho r»ng

thêi h¹n vay trung b×nh.

VÒ çc bé tÝn dông: 100% hé ®¸nh gi¸ çn bé tÝn dông nhiÖt t×nh, cã

tr¸ch nhiÖm trong c«ng viÖc.


69

4.5.2. Mét sè khã kh¨n chÝnh trong s¶n xuÊt cña çc hé ®iÒu tra

B¶ng 4.23: Mét sè nguyÖn väng cña hé ®iÒu tra

Néi dung Sè hé C¬ cÊu %

1. L−îng vèn vay 45 100,0

- Trªn 10 triÖu 6 13,3

- Tõ 8 - 10 triÖu 24 53,3

- Tõ 5 - 8 triÖu 10 22,3

- Tõ 3 - 5 triÖu 5 11,1

2. Khã kh¨n trong s¶n xuÊt 45 100,0

- ThiÕu lao ®éng 13 28,9

- ThiÕu vèn 5 11,1

- Gi¸ ®Çu vµo cao 27 50,0

3. §Ò nghÞ cña hé 45 100,0

- §−îc tiÕp tôc vay vèn −u ®·i 15 33,3

- Cã chÝnh s¸ch vÒ gi¸ ®Çu vµo, ®Çu ra phï hîp 27 60,0

- KÐo dµi thêi h¹n vay 3 6,7


§¸nh gi¸ vÒ nguyÖn väng cña çc hé: 53,3% sè hé ®Þnh møc vay 8 - 10

triÖu, 60% sè hé cho r»ng khã kh¨n trong s¶n xuÊt lµ do gi¸ ®Çu vµo qu¸ cao

vµ 60% sè hé ®Ò nghÞ vÒ chÝnh s¸ch gi¸ ®Çu vµo vµ ®Çu ra phï hîp.

MÆt dï trong c«ng t¸c cho vay vèn cña NHCSXH ®· cã nhiÒu thay ®æi

phï hîp víi nguyÖn väng cña nh©n d©n. Song do nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan t¸c

®éng vµo v× vËy NHCSXH cÇn nghiªn cøu kÜ çc nh©n tè ®Ó cã nh÷ng chÝnh

s¸ch phï hîp trong viÖc ®Çu t− vèn cho çc hé n«ng d©n nghÌo.

4.6. Mét sè khã kh¨n tån t¹i trong viÖc huy ®éng vèn cña ng©n hµng vµ

sö dông vèn vay cña n«ng d©n nghÌo t¹i huyÖn Vô B¶n

4.6.1. Mét sè khã kh¨n trong viÖc huy ®éng vèn cña ng©n hµng

- VÒ c«ng t¸c huy ®éng vèn, vai trß cña Gi¸m ®èc, Phã Gi¸m ®èc ng©n

hµng, tr−ëng phßng kinh doanh, mét sè çn bé tÝn dông giái lµ chñ ®¹o. Cßn

mét sè çn bé ch−a coi viÖc khai th¸c nguån vèn lµ tr¸ch nhiÖm chung cña

tËp thÓ, çn bé c«ng chøc cña ng©n hµng.


70

- MÆc dï ng©n hµng ®· tró träng më réng m¹ng l−íi vµ ph−¬ng thøc

huy ®éng vèn song chñ yÕu vÉn lµ h×nh thøc truyÒn thèng, ch−a cã çc dÞch

vô chän gãi trong khi ho¹t ®éng cña ng©n hµng ®iÖn tö, hÖ thèng thanh to¸n,

rót tiÒn tù ®éng, dÞch vô ng©n hµng t¹i nhµ…®· kh¸ quen víi ng−êi d©n .

- Nguån vèn cña ng©n hµng vÉn cßn lÖ thuéc nhiÒu vµo ph©n bæ cña

ng©n hµng cÊp trªn. V× vËy kh«ng chñ ®éng ®−îc trong viÖc cho vay cña

ng©n hµng

- Tèc ®é t¨ng tr−ëng nguån vèn cña ng©n hµng kh¸ nhanh tõ khi thµnh

lËp ®Õn nay. Song do ¶nh h−ëng cña Ng©n hµng NN vµ PTNT huyÖn lµ tæ

chøc tÝn dông cã uy tÝn trong n«ng th«n nªn viÖc huy ®éng nguån vèn b»ng

çch ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, tÝn phiÕu ch−a ®em l¹i hiÖu qu¶.

4.6.2. Mét sè khã kh¨n trong viÖc sö dông vèn vay cña çc hé nghÌo

- Trong s¶n xuÊt mét sè hé vay vèn ®· gÆp ph¶i khã kh¨n: bÞ ¶nh

h−ëng cña thêi tiÕt, dÞch bÖnh. V× vËy víi sè l−îng vèn vay ®· ®−îc vay

kh«ng ®ñ ®Ó thanh to¸n çc chi phÝ ph¸t sinh nªn kÕt qu¶ s¶n xuÊt thÊp, kh¶

n¨ng tr¶ nî ®óng h¹n cßn khã kh¨n .

- Çc hé vay vèn lµm dÞch vô ch−a cã kiÕn thøc vÒ kinh doanh,

marketing, ch−a t×m ®−îc thÞ tr−êng phï hîp nªn ch−a ®em l¹i hiÖu qu¶ thùc

sù t−¬ng xøng víi l−îng vèn vay.

4.7. Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ vèn vay −u ®·i hé nghÌo

4.7.1. Quan ®iÓm cho vay vµ sö dông vèn vay cña ®Þa ph−¬ng

4.7.1.1. Quan ®iÓm cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng

- Ph¶i ®¶m b¶o hiÖu qu¶ vÒ kinh tÕ, x· héi, m«i tr−êng trong viÖc ph¸t

triÓn thÞ tr−êng tÝn dông n«ng th«n vµ sö dông vèn tÝn dông.

- CÇn ph¸t triÓn çc thÞ tr−êng vèn tÝn dông vµ viÖc sö dông vèn tÝn

dông trong n«ng th«n võa ®¶m b¶o thùc hiÖn thµnh c«ng CNH - H§H n«ng

nghiÖp n«ng th«n võa ®¶m b¶o vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi m«i tr−êng .

- ViÖc huy ®éng tèi ®a nguån tiÒn nhµn dçi cña çc thµnh phÇn kinh tÕ

trong huyÖn göi t¹i NHCSXH ®Ó ®¸p øng ®Çy ®ñ phï hîp nhÊt nhu cÇu ®a

d¹ng vÒ vèn cho sù nghiÖp CNH - H§H n«ng th«n, n©ng cao hiÖu qu¶ sö


71

dông vèn tÝn dông ë çc ngµnh vµ hé gia ®×nh. Lµ çc chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu

qu¶ kinh tÕ cña sù ph¸t triÓn thÞ tr−êng tÝn dông vµ sö dông vèn tÝn dông.

- HiÖu qu¶ s¶n xuÊt vÒ ph¸t triÓn thÞ tr−êng tÝn dông vµ sö dông vèn tÝn

dông trong n«ng th«n nh»m thùc hiÖn çc môc tiªu x· héi vÒ ph¸t triÓn n«ng

th«n nh−: gi¶m dÇn kho¶ng çch gi÷a ng−êi giµu vµ ng−êi nghÌo, t¹o viÖc

lµm cho n«ng d©n, sö dông tèi ®a lao ®éng nhµn dçi trong n«ng th«n, thùc

hiÖn xãa ®ãi gi¶m nghÌo …do vËy cÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho çc tæ chøc tÝn

dông, hé n«ng d©n tham gia vµo thÞ tr−êng tÝn dông. NHCSXH cÇn h−íng

vµo môc tiªu xãa ®ãi gi¶m nghÌo, t¹o ®iÒu kiÖn cho çc hé n«ng d©n s¶n

xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn ngµnh nghÒ dÞch vô.

- Ph¶i c¨n cø vµo ph¸p luËt ®Æc biÖt lµ LuËt Tµi chÝnh tÝn dông ®Ó ph¸t

triÓn thÞ tr−êng tÝn dông vµ sö dông vèn tÝn dông n«ng th«n.

- Ho¹t ®éng tÝn dông n«ng th«n cÇn h−íng vµo thùc hiÖn çc chÝnh

s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n−íc.

- ChÝnh quyÒn huyÖn ®−îc h−ëng çc chÝnh s¸ch tÝn dông cña nhµ n−íc

cÇn tró träng tíi viÖc ®Þnh h−íng cho ho¹t ®éng cña çc tæ chøc tÝn dông

4.7.1.2 . Quan ®iÓm cña tæ chøc tÝn dông vÒ cho vay vµ sö dông vèn vay

- Ho¹t ®éng cña çc tæ chøc tÝn dông n«ng th«n kh«ng hoµn toµn v×

môc ®Ých kinh doanh kiÕm lêi mµ cßn cÇn t¸c ®éng vµo nh÷ng vïng cã

n«ng d©n nghÌo, nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ khã kh¨n, gãp phÇn thùc

hiÖn çc chÝnh s¸ch tÝn dông −u ®·i cña nhµ n−íc thùc hiÖn c«ng cuéc

xãa ®ãi gi¶m nghÌo, xãa dÇn kho¶ng çch gi÷a ng−êi giµu vµ ng−êi

nghÌo, thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi.

- Çc ho¹t ®éng cho vay vèn cña çc tæ chøc tÝn dông hiÖn nay ®Òu dùa

trªn quan ®iÓm, ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, v× vËy vèn cho vay ph¶i

®¶m b¶o thu håi ®−îc ®Ó quay vßng. Çc tæ chøc tÝn dông thùc hiÖn çc

chÝnh s¸ch cña nhµ n−íc trªn c¬ së ®i vay ®Ó cho vay nªn ®ßi hái ng−êi n«ng

d©n khi vay vèn cÇn x¸c ®Þnh râ vay vèn ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh chø kh«ng

lµ cøu tÕ, do ®ã sö dông vèn vay ®óng môc ®Ých vµ hiÖu qu¶.


72

4.7.2. Mét sè gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh viÖc huy ®éng vèn vµ sö dông vèn vay

hiÖu qu¶

XuÊt ph¸t tõ nh÷ng quan ®iÓm - ph−¬ng h−íng môc tiªu trong viÖc huy

®éng vèn, cho vay vèn vµ sö dông vèn cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng còng nh−

cña çc tæ chøc tÝn dông. §Ó cho ho¹t ®éng tÝn dông n«ng nghiÖp n«ng th«n

ho¹t ®éng thùc sù cã hiÖu qu¶ trong viÖc xãa ®ãi gi¶m nghÌo sau ®©y t«i ®Ò

xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao viÖc huy ®éng, cho vay vµ sö dông vèn

cã hiÖu qu¶:

4.7.2.1. Ph¶i ®a d¹ng ho¸ çc nguån vèn tËp chung ®Çu t−

“NHCSXH ph¶i chñ ®éng tÝch cùc h¬n n÷a trong viÖc huy ®éng vèn tõ çc

tæ chøc, ç nh©n trong vµ ngoµi n−íc, më nhiÒu h×nh thøc huy ®éng vèn phï

hîp víi tõng ®èi t−îng, tõng thêi gian, t×m kiÕm çc nguån vèn kh«ng ph¶i tr¶

l·i hoÆc l·i suÊt thÊp ®Ó bæ xung nguån vèn cho vay” [18].Nguån vèn cã vai trß

cèt yÕu ®Ó duy tr× ho¹t ®éng cña mét tæ chøc tÝn dông. Nguån vèn cña ng©n

hµng chÝnh s¸ch x· héi chñ yÕu lµ nguån huy ®éng trong d©n c−, ®ång thêi cÇn

ph¸t huy çc nguån göi cña çc tæ chøc kinh tÕ, tranh thñ vèn tµi trî, vèn ñy

th¸c cña trung −¬ng hoÆc çc tæ chøc quèc tÕ. C¶i tiÕn viÖc huy ®éng vèn ®Ó thu

hót nguån tiÕt kiÖm trong nh©n d©n: ¸p dông møc l·i suÊt phï hîp, ®a d¹ng hãa

çc h×nh thøc göi tiÕt kiÖm ngoµi nh÷ng h×nh thøc nh− tiÒn göi tiÕt kiÖm cã thêi

h¹n vµ kh«ng thêi h¹n, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, kú phiÕu víi nhiÒu kú h¹n vµ l·i

suÊt linh ho¹t theo diÔn biÕn thÞ tr−êng tõng thêi kú. T¹o ®iÒu kiÖn cho ng−êi

göi tiÒn rót tiÒn nhanh chãng dÔ dµng tho¶i m¸i. Ph¶i khuyÕn khÝch göi tiÕt

kiÖm dµi h¹n víi møc l·i suÊt phï hîp. KÕt hîp cho vay víi tiÕt kiÖm, cho vay

víi huy ®éng ®Ó t¨ng thªm nguån vèn vay.

4.7.2.2. §æi míi c¶i tiÕn thñ tôc cho vay vµ thêi h¹n cho vay

- Thñ tôc cho vay: “ NHT¦ chØ ®¹o çc NH CSXH c¶i tiÕn quy tr×nh,

thñ tôc cho vay ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho viÖc vay vèn −u ®·i ®èi

víi hé nghÌo”[17]. Thñ tôc cho vay vèn ®· cã nhiÒu c¶i tiÕn ®¸ng kÓ. Tuy

nhiªn vÉn cßn cã nh÷ng h¹n chÕ: thñ tôc r−êm rµ, trïng lÆp kh«ng cÇn thiÕt.

Lîi Ých tõ viÖc ®¬n gi¶n thñ tôc vay vèn ®ã lµ viÖc gi¶m chi phÝ hå s¬ in s½n,

gi¶m qu¸ t¶i cho çn bé tÝn dông, phï hîp víi réng d·i çc ®èi t−îng cã nhu


73

cÇu vay vèn. HiÖn nay kinh tÕ cña ®Þa ph−¬ng ®· ph¸t triÓn, nhu cÇu vèn cho

®Çu t−, s¶n xuÊt võa vµ nhá t¨ng cao th× ng©n hµng cÇn t¨ng c−êng më réng

nguån vèn còng nh− cho vay tíi mäi thµnh phÇn kinh tÕ trªn ®Þ bµn huyÖn.

- Thêi h¹n cho vay: Tïy vµo chiÕn l−îc, môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ cña

®Þa ph−¬ng còng nh− tïy vµo môc ®Ých ®Çu t− cho s¶n xuÊt kinh doanh cña

tõng hé gia ®×nh mµ ng©n hµng cã thÓ t¨ng møc cho vay vµ thêi h¹n cho vay.

§Ó n©ng cao chÊt l−îng vµ thu hót kh¸ch hµng, ng©n hµng cÇn cã chÝnh

s¸ch thñ tôc cho vay thuËn tiÖn, gän nhÑ th«ng qua theo dâi vµ thÈm ®Þnh çc

dù ¸n s¶n xuÊt kinh doanh.

4.7.2.3. T¨ng c−êng c«ng t¸c ®µo t¹o çn bé tÝn dông

“Ph¶i t¨ng c−êng vµ n©ng cao n¨ng lùc ®éi ngò çn bé lµm c«ng t¸c

gi¶m nghÌo ë cÊp x·, huyÖn, ®Æc biÖt lµ çn bé X§GN ë çc x· nghÌo, çc

x· vïng s©u, vïng xa vµ vïng cã ®ång bµo d©n téc thiÓu sè” [17]. Ph¶i cã

ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o båi d−ìng cho çn bé tÝn dông cña ng©n hµng vµ çc

céng t¸c viªn th−êng xuyªn ®µo t¹o nghiÖp vô chuyªn m«n ®èi víi çn bé tÝn

dông ng©n hµng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu: cho çn bé ®i häc, tËp huÊn vÒ nghiÖp

vô ë çc tr−êng chuyªn m«n. §ång thêi n©ng cao n¨ng lùc cho çn bé xãa

®ãi gi¶m nghÌo ë çc x·, tæ chøc héi tham gia chØ ®¹o ho¹t ®éng vay vèn

nh−: Héi Phô n÷, Héi n«ng d©n, Héi Cùu chiÕn binh…

CÇn më thªm çc líp tËp huÊn vÒ sö dông vèn vay cho çc hé nghÌo víi

môc ®Ých n©ng cao n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn. Nh»m gióp n«ng d©n

nghÌo sö dông vèn ®óng môc ®ich, hiÖu qu¶ vµ hiÓu ®−îc quy tr×nh cho vay, tr¶

vèn, l·i ®óng thêi h¹n kh«ng lµm ¶nh h−ëng ®Õn ho¹t ®éng cña tæ chøc tÝn dông

4.7.2.4. Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n vµ më réng thÞ tr−êng tiªu thô

n«ng s¶n

Nh×n chung c¬ së h¹ tÇng cña huyÖn: ®iÖn, ®−êng, tr−êng, tr¹m …trong

nh÷ng n¨m qua ®Òu ®−îc tró träng x©y dùng vµ n©ng cÊp. Tuy nhiªn vÉn cßn

nhiÒu c«ng tr×nh do niªn h¹n sö dông ®· l©u n¨m nªn bÞ xuèng cÊp nªn cÇn

®−îc ®Çu t− vµ n©ng cÊp. Çc c«ng tr×nh thñy lîi cÇn ®−îc kiªn cè hãa ®¶m

b¶o cho c«ng t¸c t−íi tiªu.


74

CÇn ph¶i n©ng cÊp vµ më réng çc khu chî trªn ®Þa bµn huyÖn, tr¸nh

tËp chung ë nh÷ng n¬i cã giao th«ng thuËn lîi. PhÊn ®Êu mçi x· cã tõ 1 - 2

khu chî nh»m cung cÊp çc n«ng s¶n hµng hãa. Çc doanh nghiÖp ®ãng trªn

®Þa bµn ph¶i n¨ng ®éng t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr−êng tiªu thô. §¶m b¶o

cung cÊp ®Çu ra cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.

4.7.2.5. T¨ng c−êng c«ng t¸c chuyÓn giao kÜ thuËt vµ n©ng cao kÜ n¨ng s¶n

xuÊt kinh doanh cho hé n«ng d©n

“NHCSXH chñ ®éng ®Ò xuÊt víi l·nh ®¹o ®Þa ph−¬ng çc gi¶i ph¸p

phèi hîp chÆt chÏ ho¹t ®éng tÝn dông cho vay hé nghÌo vµ çc ®èi t−îng

chÝnh s¸ch víi viÖc tæ chøc l¹i s¶n xuÊt, g¸n çc ch−¬ng tr×nh KN – KL –

KN vµ chuyÓn giao KTKHCN” [ 18].NhËn thøc cña ng−êi n«ng d©n rÊt quan

träng trong viÖc sö dông vèn. Khi ®· hiÓu biÕt vÒ çch sö dông vèn sÏ lµm

n¶y sinh nhu cÇu vÒ vèn cña hé cho nªn cÇn ph¶i t¨ng c−êng c«ng t¸c

khuyÕn n«ng, çc c¬ quan khuyÕn n«ng kÕt hîp víi çc cÊp chÝnh quyÒn, çc

ban ngµnh, çc tæ chøc ®oµn thÓ ë ®Þa ph−¬ng nªn tæ chøc çc líp tËp huÊn

chuyÓn giao kÜ thuËt vµ phæ biÕn kiÕn thøc vÒ s¶n xuÊt kinh doanh cho n«ng

d©n ®Þa ph−¬ng gióp hä n¾m b¾t ®−îc khoa häc kÜ thuËt th× sÏ lµm hä cã nhu

cÇu sö dông vèn nhiÒu h¬n.

4.7.2.6. ChÝnh s¸ch cña nhµ n−íc

S¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ thÕ m¹nh cña huyÖn, nh−ng viÖc ¸p dông thùc

hiÖn luËt ®Êt ®ai cßn chËm lµ yÕu tè ¶nh h−ëng tíi b¶o ®¶m tiÒn vay, chuyÓn

dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, m¹nh d¹n vµ yªn t©m ®Çu t− s¶n xuÊt. MÆt kh¸c tù b¶n

th©n ng−êi n«ng d©n khã kh¨n trong viÖc thÞ tr−êng æn ®Þnh vµ réng lín cho

nªn rÊt cÇn sù ®Þnh h−íng quy ho¹ch vµ gi¶i quyÕt ë ph¹m vi vÜ m«, cã vai

trß cña nhµ.

- X¸c ®Þnh râ m« h×nh vµ t¹o lËp c¬ chÕ ®Èy nhanh chãng chuyÓn dÞch

c¬ cÊu c©y trång, vËt nu«i nh»m võa ph¸t huy thÕ m¹nh ®Þa ph−¬ng, võa ph¸t

huy sù hµi hßa tæng thÓ trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, t¨ng søc m¹nh c¹nh tranh

vÒ hµng hãa n«ng phÈm trªn thÞ tr−êng.


75

- §Çu t− n©ng cÊp çc kh©u b¶o qu¶n, chÕ biÕn vËn chuyÓn n«ng phÈm

®Õn n¬i tiªu thô, gi¶m tæn thÊt hao h−, l·ng phÝ nguyªn vËt liÖu, n©ng cao

chÊt l−îng, t¹o thªm gi¸ trÞ gia t¨ng.

- Tæ chøc tèt thÞ tr−êng n«ng s¶n phÈm trªn c¬ së n©ng cao chÊt l−îng,

mÉu m· cña s¶n phÈm, x©y dùng hÖ thèng cung øng dÞch vô nguyªn vËt liÖu

hîp lý, tæ chøc tèt c«ng t¸c tiÕp thÞ.

- Cung cÊp ®ñ vèn, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ tÝn dông cña chÝnh phñ

4.7.2.7. §Ó t¨ng tr−ëng nguån vèn uû th¸c qua tæ chøc Héi Phô n÷, b¶o ®¶m

sö dông hiÖu qu¶ vµ b¶o toµn nguån vèn Héi Phô n÷ çc cÊp cÇn phèi hîp

víi NHCSXH thùc hiÖn tèt çc gi¶i ph¸p sau:

- T¨ng c−êng tuyªn truyÒn s©u réng tíi çc çn bé, héi viªn Phô n÷ vÒ

chñ tr−¬ng, ®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch cña Nhµ n−íc vÒ xo¸ ®ãi gi¶m

nghÌo, tÝn dông −u ®·i ®èi víi hé nghÌo vµ çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch kh¸c.

- TiÕp tôc ph¸t triÓn nguån vèn vay uû th¸c ®Ó hç trî phô n÷ nghÌo

ph¸t triÓn kinh tÕ gia ®×nh bÒn v÷ng.

- Th−êng xuyªn cñng cè, n©ng cao chÊt l−îng ho¹t ®éng cña tæ

TK&VV, triÓn khai thµnh lËp tæ vay vèn míi theo quy ®Þnh, thu hót phô n÷

nghÌo lµm chñ gia ®×nh. T¨ng c−êng sù chØ ®¹o cña BTVPN c¬ së ®èi víi

viÖc n©ng cao chÊt l−îng ho¹t ®éng cña tæ TK&VV.

- Çc cÊp héi ph©n c«ng çn bé cã ®ñ n¨ng lùc, tr×nh ®é ®Ó phô tr¸ch

vµ tham m−u trong c«ng t¸c tæ chøc thùc hiÖn ho¹t ®éng uû th¸c, tæ chøc tËp

huÊn n©ng cao n¨ng lùc çn bé héi çc cÊp, çn bé tæ TK&VV.

- Th−êng xuyªn phèi hîp víi phßng NN&PTNT huyÖn vµ çc phßng

chøc n¨ng kh¸c ®Ó chuyÓn giao KHKT, d¹y nghÒ…cho çc hé vay vèn ®Ó

gióp çc hé kinh doanh cã hiÖu qu¶ v−¬n lªn tho¸t nghÌo, nh»m n©ng cao

hiÖu qu¶ sö dông vèn.

- T¨ng c−êng c«ng t¸c kiÓm tra, gi¸m s¸t ho¹t ®éng uû th¸c cho vay

hé nghÌo vµ çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch x· héi kh¸c. §Æc biÖt kiÓm tra gi¸m

s¸t ho¹t ®éng uû th¸c ë c¬ së, tæ TK&VV ®Ó thùc hiÖn th¾ng lîi ch−¬ng

tr×nh môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña huyÖn [29].


76

PhÇn 5

KÕt luËn, tån t¹i vµ ®Ò nghÞ 5.1. KÕt luËn

- Tõ khi ®−îc thµnh lËp, nhê cã tÝn dông cña NHCSXH. §êi sèng cña

çc hé nghÌo ®· cã nhiÒu thay ®æi. Ng−êi d©n ®· sö dông vèn vay cã hiÖu

qu¶ trong çc ngµnh trång trät, ch¨n nu«i, dÞch vô vµ ngµnh nghÒ. Nhê cã

vèn vay −u ®·i cña NHCSXH ®−a vµo s¶n xuÊt n¨ng suÊt s¶n l−îng cña c©y

trång vËt nu«i t¨ng lªn. Tû lÖ hé nghÌo ®ãi trong huyÖn gi¶m tõ 13,3% n¨m

2005 xuèng cßn 10,00% n¨m 2007.

- NHCSXH qua çc n¨m ho¹t ®éng ®· ®¹t ®−îc nhiÒu kÕt qu¶. Trong

3 n¨m 2005 - 2007 NHCSXH ®· cho çc hé nghÌo vay vèn víi tæng céng

48,66 tû ®ång. Víi sè tiÒn nµy ®· gióp cho çc hé nghÌo cã tiÒn ®Ó mua c©y

trång, con gièng vËt t− trang thiÕt bÞ vµ phôc vô cho s¶n xuÊt. Tû lÖ hé

nghÌo ®−îc vay vèn kh¸ cao trªn 80% sè hé nghÌo ®−îc vay vèn so víi hé

nghÌo cña huyÖn

- ViÖc cho phô n÷ vay vèn th«ng qua héi phô n÷ ®· thùc sù ®em l¹i

hiÖu qu¶. Ng−êi phô n÷ kh«ng nh÷ng ®−îc vay mµ cßn trùc tiÕp ®−îc sö

dông vèn vay theo môc ®Ých cña m×nh, ®¶m vèn ®−îc vay ®óng môc ®Ých

ph¸t triÓn s¶n xuÊt. V× vËy hiÖu qu¶ mµ vèn vay ®· mang l¹i lµ gióp çc hé

nghÌo t¨ng thu nhËp, n©ng cao møc sèng, gióp çc phô n÷ nghÌo tho¸t

nghÌo. Trong n¨m 2007 ®· cã 306 phô n÷ tho¸t nghÌo lµm gi¶m tû lÖ hé

nghÌo chung cña toµn huyÖn.

- NHCSXH kh«ng nh÷ng chØ cÊp vèn cho héi phô n÷ ®Ó cho vay tíi çc

phô n÷ nghÌo mµ cµng ngµy NHCSXH vµ héi phô n÷ cµng kÕt hîp chÆt chÏ

víi nhau trong viÖc chuyÓn giao nh÷ng tiÕn bé khoa häc kÜ thuËt cho çc phô

n÷ nghÌo th«ng qua çc líp tËp huÊn, çc cuéc héi th¶o. §¶m b¶o ng−êi phô

n÷ kh«ng nh÷ng cã vèn vay mµ cßn cã c¶ kiÕn thøc, kÜ thuËt, kÜ n¨ng trong

viÖc sö dông vèn vay cã hiÖu qu¶.

Tõ nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®−îc cho thÊy r»ng chÝnh s¸ch cho vay vèn −u

®·i çc hé nghÌo lµ mét chÝnh s¸ch tÝch cùc, ®· gÆt h¸i ®−îc nh÷ng kÕt qu¶

lµm thay ®æi dÇn bé mÆt n«ng nghiÖp n«ng th«n Vô B¶n. V× vËy vÒ phÝa NH


77

cÇn t¨ng c−êng h¬n n÷a nguån vèn cña m×nh b»ng çc biÖn ph¸p huy ®éng

vèn kh¸c nhau. §Ó cã ®ñ vèn cho nhu cÇu cña ®Çu t− ph¸t triÓn cña ng−êi

d©n, t¨ng møc vay b×nh qu©n/l−ît vay lªn. CÇn t¨ng c−êng vèn h¬n n÷a cho

phô n÷ §ång thêi vÒ phÝa ng−êi d©n cÇn sö dông vèn ®óng môc ®Ých h¬n,

qu¶n lý vèn chÆt chÏ h¬n ®Ó lîi nhuËn do ®ång vèn mang l¹i lµ cao nhÊt.

5.2. Tån t¹i

Bªn c¹nh nh÷ng mÆt ®· ®¹t ®−îc cßn mét sè nh÷ng tån t¹i ch−a gi¶i

quyÕt ®−îc hoÆc gi¶i quyÕt ®−îc nh−ng cßn yÕu kÐm: sù phèi hîp gi÷a ng©n

hµng vµ chÝnh quyÒn, ®Þa ph−¬ng, çc tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi, çc ban

ngµnh ®oµn thÓ ch−a ®ång bé, sè l−îng hé nghÌo vay vèn tÝn dông nhiÒu

nh−ng sè l−îng çn bé tÝn dông l¹i h¹n chÕ, trong c«ng t¸c cho vay vµ thu

håi vèn gÆp nhiÒu khã kh¨n, mçi çn bé tÝn dông phô tr¸ch cïng mét lóc

nhiÒu x·, nhiÒu tæ vay vèn cho nªn th−êng kh«ng ®¸p øng ®ñ vµ kÞp thêi çc

vÊn ®Ò ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh cho vay vµ kiÓm so¸t vèn vay.

Çn bé tÝn dông hÇu nh− vÉn chØ tËp chung vµo viÖc lµm sao ®−a ®−îc

®ñ sè l−îng vèn ®· ®−îc duyÖt tíi tay çc hé nghÌo vµ lµm sao thu håi ®ñ

vèn ®óng thêi h¹n mµ ch−a tró träng tíi viÖc h−íng dÉn ng−êi d©n ®Çu t− vèn

nh− thÕ nµo cho hiÖu qu¶, ch−a chó ý ®ªn nh÷ng khã kh¨n mµ ng−êi d©n gÆp

ph¶i trong s¶n xuÊt ®Ó hiÓu lý do ng−êi d©n bÞ qu¸ h¹n tr¶ nî.

ë çc tæ t−¬ng trî vay vèn vÉn cßn hiÖn t−îng nÓ nang khi xÐt duyÖt

®èi t−îng ®−îc vay vèn.

5.3. §Ò nghÞ

NhËn thÊy nh÷ng mÆt cßn tån t¹i tõ chÝnh s¸ch cho vay −u ®·i hé nghÌo

ë huyÖn Vô B¶n t«i thÊy cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn tèt h¬n n÷a

chÝnh s¸ch nµy:

- NHCSXH cïng chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng, çc tæ t−¬ng trî th−êng

xuyªn kiÓm tra, ®«n ®èc thu håi vèn, ®ång thêi t×m hiÓu nguyªn nh©n tr¶ nî

qu¸ h¹n cña çc hé ®Ó cã çch gi¶i quyÕt hîp lý.

- T¨ng c−êng h¬n n÷a viÖc kiÓm tra gi¸m s¸t t×nh h×nh sö dông vèn vay

cña çc hé nghÌo, ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng tr−êng hîp sö dông vèn vay sai

môc ®Ých vµ cã biÖn ph¸p xö lý .


78

- NHCSXH cïng çc cÊp çc ngµnh cÇn phèi hîp ®ång bé h¬n n÷a ®¶m

b¶o vèn tíi tËn tay ng−êi nghÌo, ®óng thêi vô, ®óng chñ tr−¬ng cña chÝnh

phñ vµ nhµ n−íc.

- Më réng h¬n n÷a ph−¬ng thøc cho vay th«ng qua çc tæ t−¬ng trî ®Ó

hé nghÌo ®−îc hç trî thªm vÒ kinh nghiÖm lµm ¨n cña céng ®ång.

- T¨ng c−êng c«ng t¸c chuyÓn giao khoa häc kÜ thuËt ®Õn çc hé

nghÌo, tró träng h¬n n÷a c«ng t¸c khuyÕn n«ng.

- Nªu nh÷ng ®iÓn h×nh kinh tÕ giái cho ng−êi nghÌo häc tËp kinh nghiÖm .

- T¨ng c−êng h¬n n÷a viÖc cho vay tíi çc ®èi t−îng lµ phô n÷ nghÌo.


79

Tµi liÖu tham kh¶o

1. NguyÔn Träng B»ng (2005), LuËn v¨n th¹c sÜ kinh tÕ: ”Thùc tr¹ng vµ mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông cña NHNN vµ PTNT huyÖn Vâ Nhai”.

2. NguyÔn ThÞ Ch©u (2006), Bµi gi¶ng tµi chÝnh tÝn dông n«ng th«n

3. NguyÔn ThÞ Ch©u (2007), Kinh tÕ ph¸t triÓn n«ng th«n, tr.12.

4. Phan ThÞ Cóc, §oµn V¨n Huy(2007), Gi¸o tr×nh lý thuyÕt tµi chÝnh

tiÒn tÖ, Nxb Thèng kª, TP Hå ChÝ Minh.

5. Sö §×nh Thµnh, Vò thÞ H»ng (2006) - ®¹i häc Kinh tÕ Thµnh Phè Hå

ChÝ Minh, NhËp m«n tµi chÝnh tiÒn tÖ, Nxb Thèng kª.

6. NguyÔn minh HiÒn (2006) - ®¹i häc Kinh tÕ TP Hå ChÝ Minh, TiÒn tÖ

Ng©n hµng, Nxb Thèng kª.

7. NguyÔn §×nh Hîi (1997), Kinh tÕ n«ng nghiÖp, Nxb Tµi ChÝnh, Hµ Néi

8. NguyÔn Linh (2006), LuËn v¨n th¹c sÜ kinh tÕ n«ng th«n: ”HiÖn tr¹ng

vµ nh÷ng gi¶i ph¸p sö dông vèn tÝn dông n«ng th«n trªn ®Þa bµn

huyÖn §ång Hû ” Th¸i Nguyªn”.

9. §µo v¨n Hïng (2005), Ph¸t triÓn ho¹t ®éng tµi chÝnh vi m« ë ViÖt

Nam, Nxb Lao ®éng.

10. B¸o ço cña phßng thèng kª n«ng nghiÖp huyÖn Vô B¶n.

11. B¸o ço tæng kÕt 5 n¨m ho¹t ®éng cña NHCSXH.

13. B¸o ço çc n¨m cña phßng Tµi nguyªn- M«i tr−êng.

14. B¸o nh©n d©n sè 129 (2008), tr.2

15. B¸o nh©n d©n sè 129 (2008), tr.16

16. ChØ thÞ sè 05/2003/CT-TTg ngµy 18/3/2003 vÒ chØ ®¹o ho¹t ®éng cña

NHCSXH.

17. ChØ thÞ sè 04/2008/CT-TTg vÒ viÖc t¨ng c−êng chØ ®¹o çc ch−¬ng

tr×nh gi¶m nghÌo.

18. ChØ thÞ sè 09/2004/CT-TTg ngµy 16/3/2004 vÒ n©ng cao n¨ng lùc vµ

hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña NHCSXH.

19. §iÒu 10, LuËt tæ chøc tÝn dông.

20. §iÒu 45, “LuËt tæ chøc tÝn dông”.



80



24. NghÞ §Þnh sè 78/2002/N§-CP ngµy 04/10/2002 vÒ tÝn dông ®èi víi

ng−êi nghÌo vµ c¸c ®èi t−îng chÝnh s¸ch kh¸c

25. Niªn gi¸m thèng kª phßng Thèng kª huyÖn Vô B¶n.

26. QuyÕt ®Þnh sè 131/2002/Q§ - TTg ngµy 4/10/2002 vÒ thµnh lËp

NHCSXH.

27. Tæng hîp kÕt qu¶ ®iÒu tra x¸c ®Þng hé nghÌo theo tiªu chuÈn nghÌo giai

®o¹n 2006-2010 cña phßng Néi vô Lao ®éng Th−¬ng binh vµ X· héi.

28. Wedside: http: // www.vbsp.org.vn

29. Wedside http: // www.hoilhpn.org.vn

30. Wedside http://www.wikipedia.org

bctntlvn (6).pdf

Documents

Transcript of bctntlvn (6).pdf