คณภาพของวารสารในฐานขอมล TCI กบ

การขอกาหนดตาแหนงทางวชาการ

และแนวทางการพฒนาวารสารของไทย

ศ.ดร. สวมล วองวาณช

ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา

คณะครศาสตร จฬลงกรณมหาวทยาลย

ประเดนนาเสนอ

• คณภาพผลงานวจยตพมพในวารสาร (ไทย/นานาชาต) กบการ

ขอกาหนดตาแหนงทางวชาการของอาจารย • ความคาดหวงเกยวกบการพฒนาวารสารวชาการของไทยใน

อนาคต – ใหเปนวารสารไทยทมคณภาพสงเพอเปนทพงพาของนกวชาการใน

สงคมไทย หรอ – ใหเปนวารสารไทยทจะกาวไปสความเปนวารสารระดบนานาชาต

• แนวทางการพฒนาคณภาพวารสารวชาการของไทย

คณภาพผลงานวจยตพมพในวารสารกบ

การขอกาหนดตาแหนงทางวชาการของอาจารย

บทบาทหนาทของอาจารย/นกวชาการ

ความสามารถของนกวชาการ

• การผลตผลงานวชาการ/ผลงานวจยทเชอถอได • การสรางองคความรทเปนแหลงอางอง

• การผลตผลงานทสามารถนาไปใชประโยชนตอการ

ปฏบตงานได

• การสรางผลงานทนาไปสการเปลยนแปลงความรทาง

วชาการ การพฒนางาน หรอการกาหนดนโยบาย

• ฯลฯ

ผลงานกบการขอกาหนดตาแหนงทางวชาการ

ระดบตาแหนงทางวชาการ • ผชวยศาสตราจารย • รองศาสตราจารย • ศาสตราจารย • ศาสตราจารยขนสง

**ความคาดหวงของระดบคณภาพของผลงานทเสนอ

ขอกาหนดตาแหนงตางกน**

ระดบคณภาพของการผลต

ผลงานวชาการ • สรางงานทไดมาตรฐานทาง

วชาการ

• สรางงานซงเปนทอางองสง • สรางงานทมผลกระทบสงตอ

สงคม • สรางงานทนาไปสการ

เปลยนแปลงหรอพฒนางาน/ศาสตรทเกยวของ

ลกษณะของผลงานวชาการ

• งานแตง ตารา หนงสอ งาน

แปล • งานวจย บทความวจย บทความ

วชาการ • งานสรางสรรค

• งานประดษฐคดคน • ฯลฯ

ตวบงชคณภาพของผลงาน

• การเผยแพรผลงานวชาการทผาน

กระบวนการตรวจสอบคณภาพ

โดยผ เชยวชาญ

• การเผยแพรในทประชมวชาการ/องคกรทเกยวของ/สาธารณะในวงกวางโดยพรอมใหมการ

ตรวจสอบคณภาพของผลงาน • การใชประโยชนจากผลงาน

วชาการทผลต

รปแบบ/แหลงเผยแพรผลงานวชาการ

• การนาเสนอในทประชมวชาการ • วารสารวชาการ • หนงสอรวมบทความ • ฯลฯ **ไมวาจะเปนการเผยแพรในรปแบบใด ตองมหลกฐานแสดงกระบวนการ

ตรวจสอบ กลนกรองคณภาพของผลงานกอนการเผยแพร เพอแสดงความ

รบผดชอบตอคณภาพหรอมาตรฐานของผลงานวชาการนน

**การนาเสนอผลงานในทประชมวชาการ หรอการเผยแพรในวารสาร การ

เผยแพรในหนงสอ หนงสอรวมบทความ ตองมการควบคมคณภาพโดยม

กระบวนการพชญพจารณจากผทรงคณวฒทเปนผเชยวชาญดานนน ๆ (peer review)

จาเปนหรอไมทนกวชาการตองเผยแพรผลงานใน

วารสารวชาการเทานน? • ไมจาเปน ขนอยกบลกษณะของผลงานวาควรเผยแพรในรปแบบใดท

เหมาะสม • ผลงานวจย สวนใหญเผยแพรในวารสาร หรอทประชมวชาการทมผตรวจอาน

โดยนาเสนอขอคนพบจากกระบวนการวจยทถกตองตามหลกวชา เพอเปนการ

การแลกเปลยนความรในแวดวงนกวชาการ • ผลงานวชาการ สวนใหญเผยแพรในวารสารวชาการ/หรอหนงสอรวม

บทความ/หรอหนงสอ ซงตองมกระบวนการตรวจสอบคณภาพโดย

ผทรงคณวฒ • ผลงานสรางสรรค เผยแพรตามหลกเกณฑทสาขากาหนดและเปนทยอมรบ • ผลงานบรการรบใชสงคม เผยแพรโดยองคกร หรอหนวยงานทใหทน

สนบสนน หรอหลกฐานแสดงการใชประโยชนจากผลงานนน

ทาไมตองเผยแพรผลงานวชาการ

• เพอสรางความกาวหนาใหกบศาสตร ชวยสรางองคความรใหมใน

ศาสตรทเกยวของ • เพอนาเสนอองคความรใหมใหผ รวมวชาชพเดยวกนรบร และเพอ

นาไปสการศกษาตอยอด • เพอเปนการแลกเปลยนเรยนรในผลงานทผลต มการตรวจสอบคณภาพ

ของผลงานซงกนและกน

• เพอเปนชองทางเผยแพรใหมการใชประโยชนจากผลงานเผยแพร

• เพอใหเกดผลกระทบในวงกวางตอผ เกยวของหรอตอสงคม

คณภาพของวารสารไทยในปจจบน • การรบรองคณภาพของการจดทาวารสารไทยในปจจบน o การควบคมกระบวนการกลนกรองตรวจสอบบทความตพมพเผยแพร o การควบคมรปแบบ/องคประกอบของสาระของบทความทเผยแพร o การควบคมกระบวนการผลตทมความสมาเสมอในการออกวารสาร

• การรบรองคณภาพของบทความทตพมพเผยแพรในวารสาร

ไทย o ยงไมมการตรวจสอบคณภาพของบทความทตพมพเผยแพร (เชน

การตรวจสอบความถกตองนาเชอถอของขอมล วธดาเนนการวจย ขอ

คนพบ ฯลฯ ทนาเสนอในบทความวจย) o ยงไมมขอมลชชดเกยวกบความสมพนธระหวางวารสารทไดรบการ

รบรองใหอยในฐานหรอไมอยในฐาน TCI กบคณภาพของบทความท

ตพมพในวารสารทไดรบการรบรองหรอไมไดรบการรบรองโดย TCI

คณภาพของผลงานวจย (สาขาการศกษา)

– คณภาพของผลงานวจยทเสนอขอกาหนดตาแหนงโดยใชผลงานทเปน

รายงานวจยฉบบสมบรณ และมรปแบบการเผยแพรแบบใดแบบหนง

ดงน

• การจดทาบทความวจยตพมพเผยแพรในวารสารไทยในฐาน TCI • การนาเสนอผลงานวจยในทประชมวชาการทม peer

reviewed • การแสดงหลกฐาน/หนงสอรบรองการมผตรวจอานงานวจยฉบบ

สมบรณ – คณภาพของผลงานวจยทเสนอขอกาหนดตาแหนง โดยใชบทความวจย

ทตพมพเผยแพรในวารสารวชาการไทยทอยในฐาน TCI

คณภาพของผลงานวจย (สาขาการศกษา)

* มมมองสวนตวจากประสบการณในสาขาการศกษา การ

เสนอขอกาหนดตาแหนงทางวชาการโดยใชบทความวจย

ตพมพเผยแพรในวารสารแมจะอยในฐาน TCI มกจะม

ปญหาในเชงคณภาพของผลงาน ซงสวนหนงอาจเกดจาก

มาตรฐานของกระบวนการกลนกรองตรวจสอบบทความของ

กองบรรณาธการของวารสารนน

ความคาดหวงเกยวกบ

การพฒนาวารสารของไทยในอนาคต

เปาหมาย: วารสารไทยทมคณภาพสงเพอเปนทพงพาของนกวชาการ

ทงในประเทศและนานาชาต

** มการอางองบทความทเผยแพรในวารสารโดย

นกวชาการในประเทศและนานาชาต**

• การยกระดบคณภาพวารสารของไทย

• การยกระดบคณภาพของบทความทตพมพในวารสาร

การยกระดบคณภาพของวารสารไทย

• การวางตาแหนง (position) ของวารสารใหชดเจน จดเนนของบทความเกยวของกบดานใด กลมเปาหมายใด

• จดเนนของบทความทเผยแพรในวารสารไมควรมความทบซอนกบวารสาร

อนทมอยเดม

• วารสารแตละฉบบควรมจดมงหมายในการจดทาวารสารเพอประโยชนเชง

วชาการ และการนาไปใชประโยชนตอการพฒนา ไมควรจดทาเพอเปน

เพยงชองทางการเผยแพรผลงานเพอขอกาหนดตาแหนงทางวชาการ หรอ

เปนเงอนไขการสาเรจการศกษาของนสตนกศกษาในสถาบนของตน

• ไมควรจดทาวารสารเพอแสวงหาประโยชนเชงธรกจจากผ ตองการเผยแพร

ผลงาน

• สรางเครอขายของกองบรรณาธการวารสารเพอยกระดบคณภาพของ

วารสารโดยมการแลกเปลยนประสบการณในการทาวารสาร

การยกระดบคณภาพของบทความทตพมพ

เผยแพรในวารสาร

** ความเขมแขงอยทกองบรรณาธการและผตรวจอาน

บทความ**

• มตดานสาระจากการวจย

• มตดานวธวทยาการวจย

• มตดานความครบถวนขององคประกอบของบทความ

องคประกอบของบทความวจย/

บทความวชาการทด

องคประกอบของบทความวจย/บทความวชาการทด • มตดานสาระจากการวจย

– ประเดนวจย คาถามวจย ตวแปรวจยมความรวมสมย เปนทสนใจศกษาในกลมนกวชาการในศาสตรนน

– เปนประเดนทยงมขอสงสย ยงไมมคาตอบแนชด – เปนประเดนทเปนการศกษาตอยอดจากงานวจยเดม โดยมการทบทวน

เอกสารทเกยวของหนกแนน – มการรายงานหรอนาเสนอขอมลหลกฐานซงมแหลงทมาชดเจน สรางความ

มนใจวาเปนขอมลทเชอถอไดดวยกระบวนการออกแบบ จดเกบ และ

วเคราะหประมวลผลทถกตองตามหลกวชา – ผลการวจยตอบโจทยวจยครบ อภปรายสมเหตสมผล ขอเสนอแนะองผล

วจย – ใหขอคนพบทนาไปใชเปนหลกฐานอางองสาหรบการเปลยนแปลงการ

ปฏบตงาน การกาหนดนโยบาย การศกษาวจยตอยอด

องคประกอบของบทความวจย/บทความวชาการทด

• มตดานวธวทยาการวจย – มการออกแบบทถกตองตามหลกวธวทยาการวจย – การออกแบบการวจยมความสมเหตสมผล มตรรกะ มการ

ใหเหตผลรองรบการออกแบบการวจยหรอการตดสนใจท

เลอกดาเนนการวจยตามทตองการเพอใหไดขอคนพบท

หนกแนน ตอบโจทยวจยไดจรง

– มการนาเสนอขอมล ผลการวเคราะหขอมล ครบถวนตาม

มาตรฐานวชาการ

องคประกอบของบทความวจย/บทความวชาการทด

• มตดานความครบถวนขององคประกอบของบทความ – มองคประกอบของสาระในบทความครบถวนตามหลกเกณฑ

ของบทความทดตามมาตรฐานสากล

– มรปแบบของการนาเสนอทไดมาตรฐาน

(TCI ใหความสาคญในมตน)

มตดานเนอหาสาระจากการวจย วารสาร

ไทย

พฒนาสความ

เปนนานาชาต

ประเดนวจย คาถามวจย ตวแปรวจย

• เปนตวแปรรวมสมย

• เปนประเดนทยงมขอสงสย ยงไมมคาตอบแนชด

• เปนประเดนทเปนการศกษาตอยอดจากงานวจยเดม

• มการทบทวนเอกสารทเกยวของหนกแนน

• การอางองงานวจยของผเชยวชาญในประเดนวจยนน

การรายงานหรอนาเสนอขอมล

• หลกฐานทมาของขอมลชดเจน

• รายงานกระบวนการออกแบบ จดเกบ และวเคราะหประมวลผลท

ถกตองตามหลกวชา

• รายงานขอมลสถตทควรจะมตามหลกวชาครบถวน

ผลการวจย

• ตอบโจทยวจยครบ อภปรายสมเหตสมผล ขอเสนอแนะองผล

วจย

มตดานวธวทยาการวจย วารสาร

ไทย

พฒนาส

ความเปน

นานาชาต

การออกแบบตามหลกวธวทยาการวจย

• แบบการวจยสอดคลองกบโจทยวจย

ความสมเหตสมผลของแบบการวจย

• คาอธบายเกยวกบวธการดาเนนงานวจยมตรรกะ สมเหตสมผล

• แสดงการใหเหตผลเชงวจย (research reasoning) ในการทาวจย

หรอการตดสนใจทเลอกวธการวจยทรบไดเชงวชาการ

• มการนาเสนอขอมล ผลการวเคราะหขอมล ครบถวนตามมาตรฐาน

วชาการ

มตดานความครบถวนขององคประกอบของบทความ

• มรปแบบของการนาเสนอ และองคประกอบของสาระครบถวนตาม

หลกเกณฑของการจดทาบทความวจย

ขอบกพรองทพบบอยในบทความเผยแพรในวารสารวชาการไทย การเผยแพรบทความวชาการ • ควรเปนเอกสารวชาการทกาหนดประเดนการศกษาชดเจนวาตองการนาเสนอองคความรใน

ประเดนใดตามความสนใจของผ นาเสนอ • ประเดนทศกษาตองใหองคความรหรอมมมองทไดจากกระบวนการศกษาเอกสารท

เกยวของ จากการวจยหรอประสบการณ โดยมการวเคราะห สงเคราะหเพอตอบประเดนขอสงสยครบถวน และสมเหตสมผล มรองรอยหลกฐานแสดงทมาของแหลงอางองททนสมย ครอบคลม

• เปนงานเขยนทมความลมลก ใหขอสรปเชงความร มมมอง หรอแนวคดทตอยอดในสงทคนทวไปยงไมร หรอใหมมมองทอาจแตกตางจากความรทเคยมการนาเสนอกอนหนา ทงนอาจมการนาเสนอแนวคด มมมองของผ เขยนทใชกระบวนการคดวเคราะห วจารณของตนเองสนบสนน

• ไมควรจดทาบทความวชาการโดยการนาเสนอผลการศกษาเอกสารทเกยวของ หรอรวบรวมงานเขยนในหนงสอตาราวารสารมานาเสนอใหม ซงเปนความรทคนทวไปรกนอยแลว และไมควรเปนผลงานทเปนการสรปบทเรยนทไดจากการทาวจยหรอการใหบรการวชาการของผจดทา

ขอบกพรองทพบบอยในบทความเผยแพรในวารสารวชาการไทย บทความวจย • ในทางสงคมศาสตร หรอการศกษา ไมควรนาผลวจยในบทท 5 ทเปนสรป

ผลการวจย อภปรายและขอเสนอทงหมด มาจดทาเปนบทความวจย โดย

ขาดขอมลจากสาระในบทท 1-4 • การนาเสนอสาระไมสมดล ความเปนมาของปญหาวจยยาวเกนไป และไม

คอยเชอมโยงสของประเดนวจย

• ขาดการนาเสนอผลการศกษาเอกสารทเกยวของและกรอบความคดของ

การวจย (การวจยเชงปรมาณ)

• การอภปรายผลยาวกวาผลการวเคราะหขอมล copy จากรายงานวจย

ฉบบสมบรณ และมกอางองขอมลทไมปรากฏในบทความวจย

แนวทางการพฒนาคณภาพของ

วารสารวชาการของประเทศไทย

• ความรบผดชอบของสถาบน/หนวยงาน/องคกร/สมาคม

ทเปนเจาของวารสาร • ความรบผดชอบของกองบรรณาธการในกระบวนการ

จดทาวารสาร • ความรบผดชอบของผตรวจผลงาน • ความรบผดชอบของผผลตผลงานวชาการ

ความรบผดชอบของผเกยวของ

บทบาทของเจาของวารสาร

• รและเขาใจจดมงหมายของการผลตวารสารวชาการ

• สนบสนนกระบวนการจดทาวารสารใหไดมาตรฐาน

• ใหความสาคญกบการกากบตดตามการดาเนนงาน

ของกองบรรณาธการหรอผ รบผดชอบในการจดทา

วารสารใหไดตามมาตรฐานสากล

บทบาทของกองบรรณาธการวารสาร

– รและเขาใจบทบาทหนาทในการผลตวารสารตามจดมงหมายทกาหนด – รและเขาใจเกยวกบคณสมบต/องคประกอบทบงชคณภาพของวารสาร – มการประกนคณภาพกระบวนการกลนกรอง คดสรรบทความตพมพใน

วารสารอยางเขมขน มงหวงใหเกดคณภาพและเกดประโยชนกบผอาน

ไมใชมงเนนทประโยชนของเจาของบทความหรอองคกรทเปนเจาของ

วารสาร – การกาหนดผตรวจอาน (คนในคนนอกทไมมสวนไดสวนเสยกบเจาของ

ผลงาน) – แตงตงผตรวจอานทมความรความสามารถในบทความทอานจรง ซอสตย

ตอการอาน และตงใจอาน ใหขอเสนอแนะททาใหบทความมคณภาพเชง

วชาการ เปนประโยชนตอวงวชาการ

บทบาทของกองบรรณาธการวารสาร

– การผลตวารสารตองมงเนนตวบงชทสะทอนคณภาพของตว

บทความในเชงวชาการดวย ไมใชดาเนนงานตามตวบงชท

TCI กาหนดอยางเดยว (*เนนคณภาพของสาระเนอหาและ

วธวทยาการวจยทใชในบทความวจย) – รบผดชอบตอการจดทาวารสารทตรวจสอบได โปรงใส ยดมน

ตอการดาเนนงานตามกระบวนการผลตวารสารทกาหนด

ซอสตยตอบทบาทหนาท จรรยาบรรณาวชาชพของตนเอง

– คดสรรผลงานวจยทมความใหม รเรม สรางสรรค ไมซาซอนกบ

งานในอดต สอดคลองกบจดมงหมายของวารสารทกาหนด

บทบาทของผตรวจผลงาน

• ผตรวจงานมความซอสตยตอวชาชพ ไมมอคต ให

ขอคดเหนตรงไปตรงมา สรางสรรค นาไปสการปรบปรง

บทความทไดมาตรฐานทางวชาการ

• ควรรบเปนผตรวจอานเมอไดรบการรองขอ การตรวจ

ผลงานเปนชองทางในการแลกเปลยนประสบการณทาง

วชาการกบเพอนรวมวชาชพ และเปนการให

ประสบการณทมแกนกวจยรนใหม

บทบาทของนกวจย/นกวชาการทผลตผลงานวชาการ

– เขาใจและยอมรบวาการเผยแพรผลงานวชาการใหเปนทรบร

ในวงวชาการเปนบทบาทหนาทหนงของนกวชาการ

– มความรและเขาใจเกยวกบมาตรฐานของบทความวจย/บทความวชาการทด

– อาน และศกษาหาความรในการผลตบทความจาก

วารสารวชาการทมคณภาพ – ผลตงานวจยทมคณภาพตามองคประกอบดานสาระและวธ

วทยาการวจย

ความสาเรจทงหมดตองเกดจาก

ความมงมนตงใจ

การเรยนร

การรวมมอรวมพลง