3

บทท 2

การบทบทวนเอกสารและวรรณกรรมทเกยวของ

2.1 แนวความคดในการขนสงทางอากาศ

(http://www.fts.rtaf.mi.th, 31เมษายน, 2552) ไดใหขอมลเกยวกบแนวความคดในการขนสงทางอากาศไววา การขนสงทางอากาศมบทบาทส าคญตอเศรษฐกจและสงคมของโลก เพราะเปนบรการขนสงทมความสะดวกรวดเรวและปลอดภยกวาการขนสงรปแบบอน โดยเฉพาะในภาวะปจจบนทประเทศตาง ๆ มการคมนาคมตดตอกนมากขนสงผลใหการขนสงทางอากาศของโลกขยายตวเพมขนตลอดเวลา ซงภมภาคทการขนสงทางอากาศขยายตวมากทสดคอภมภาคเอเชยแปซฟก ดงนนการขนสงทางอากาศจงเปนกจการสาธารณปโภคประเภทหนงทมความส าคญตอการด าเนนชวตประจ าวน การประกอบอาชพของประชาชนและเศรษฐกจของประเทศ

ววฒนาการในการขนสงทางอากาศ

ในระหวางป 1650 และป 1900 ไดมการพยายามครงทสอง เปนการบนทไมสลบซบซอน แตมประสทธภาพในการท าการบน เพราะมเครองจกรกลทเบากวาอากาศ คอการคดทจะใสเตมภาชนะดวยสงทปกตสงนนจะลอยขนไป ในอากาศ ซงมนษยรจกมา ตงแตป 1300 ซงระยะหางกนถง 500 ป มสารตางๆ หลายชนดทรจกวาเบากวาอากาศ โดยทวๆ ไป ไดแก ไอน า กาซ ฮเลยม, กาซไฮโดรเจน ความพยายามในการใชอากาศยานแบบนเปนครงแรก ท าโดยพนองตระกล Montgolfier ในฝรงเศส ป 1783ผทประสบความส าเรจทสดในการสรางยานทเบากวา อากาศ คอ Count Ferdinandจาก Zeppelin ในตนป 1930 ยานของ German Graft Zeppelin สามารถท าการบนขามมหาสมทร Atlantic ไปยงประเทศอเมรกา ส าหรบยาน Hildenburg กประสบความส าเรจเชน เดยวกนกนกระทงยานถกท าลายเนองจากไฟไหมขณะทก าลงจะลงจอดท Lakehurst,New Jersey.ในป 1937ในตนป 1900 พนอง ชาว อเมรกน สองคน คอOrville and Wilbur Wright จาก Dayton, Ohio เรมทดลองดวยเครองรอนเครองรอนสรางขนโดยใชขอมลจาก Otto Lilienthal ชาวยโรปทงหมดของการทดลองบนประสบความลมเหลว มาในป 1901 ทงคไดตดสนใจดวยการสรางปกขนมาโดยใชขอมลของตวเองทดลองปกชนดตางๆ มาในป 1902 เครองรอนทสรางมความยาวของปกถง 32 ฟต จากปลายปก ถงปลายปก และกวางถง 5 ฟต นถอเปนยานล าแรกทสามารถควบคมการบน ไดทงสามแกน และนนหมายความวายานสามารถบงคบให ขน-ลง,ซาย - ขวา และ เอยง ซาย-ขวาได เขาทดลองบนมากกวา 800 เทยว ท Kitty

4

Hawkปญหาตางๆทเคยเกดขน กสามารถแกไข ไดทงหมดศกยภาพ ในอนาคตของเครองบนได ตระหนกขน เมอ Louis Bleriot (France) ไดบนเครองบน ปกชนเดยวของเขา ผานชองแคบ องกฤษ

ในป 1909. ซงเปน สาเหต ทท า ใหองกฤษเหนวาความมนคงขององกฤษไมปลอดภยเพราะวาเดมองกฤษใหความไววางใจกบ กองทพเรอ ของตนเครองบนทบนขนลงทางน าไดสราง และบนเปนครงแรกโดย Henri Fabre (ชาวฝรงเศส) ในป 1910 ท Martigues, France. เปนความบกเบกครงส าคญของ การบนทางน า คอ Glen Curtiss จากอเมรกา ในป 1911 โดยทเขาใสสกแทนลอเขาไปในเครองบนปกสองชนทใชเครองยนตผลกเครองบนของเขา และเครองบนของเขาสามารถบนขนจากน าไดจากสหรฐอเมรกFord Trimotor เปนสายการบนแรกของโลกทใหบรการในป 1910 ดวยการออกแบบทกาวหนาเกยวกบอากาศยานเนองจากสงครามหองโดยสารปกปด มดชดและเปนมาตรฐานส าหรบสายการบนพานชย ในป 1920เมอเวลาผานไปความเรว ของเครองบน เรมมากขนจากความเรวสงสด 12 ไมลตอ ช.ม. ของเครองตระกล Wright ชอ Kitty Hawk Flyer จนกระทง ในป 1947 นกบนทดลองชอ Chuck Yeager บนดวยความเรวเหนอความเรวเสยงจากจดนน การทดลองบนของเครองบนทมความเรวเหนอเสยงกท าลายสถตเรอยมา ทกวนนเรา สามารถทจะเหน เครองบนบางล าทมความเรวเหนอเสยงทสรางตงแต ป 1960 เชน Concorde(mach 2), TU-144 (mach 2.2), SR-71, Blackbird (mach 3) เปนตน

ววฒนาการของการขนสงทางอากาศ เรมจากเครองรอน บอลลน เรอเหาะ และในปจจบนใชเครองบนการรบขนสาธารณะโดยอากาศยาน ซงคนโดยสาร สมภาระ สนคา และไปรษณยภณท ทแยกกนหรอรวมกน โดยมคาตอบแทนหรอคาจาง

การขนสงทางอากาศ เปนการขนสงทสะดวกและรวดเรวกวาวธอน แตตองใชจายคาเชอเพลงสง เหมาะส าหรบการขนสงสนคาทมราคาแพงและจ าเปนทตลาดมความตองการสง มน าหนกไมมากเกนไปปจจบนเกอบทกประเทศในโลกมสายการบนพาณชยของตนเอง เพอใชขนสงผโดยสาร และสนคาภายในประเทศและระหวางประเทศ

ขอดของการขนสงทางอากาศ

- เสยเวลาในการเดนทางนอย - สามารถเขาถงทองถนไกลๆ หรอเขตทรกนดารได

ขอเสยของการขนสงทางอากาศ

- คาใชจายสง - เกดอบตเหตไดงายกวาการขนสงทางอน

5

- มอปสรรคทางดานดนฟาอากาศ

เครองบนเคลอนทในอากาศไดเนองจากเครองยนต และปกเครองบนแดเนยล เบอรนล นกวทยาศาสตร ชาวสวสเซอรแลนดพบวา เมออากาศมความเรวเพมขนความดนของอากาศจะลดลง เนองจากอากาศทก าลงเคลอนทจะมพลงงานจลน และอากาศทมความเรวสงจะมพลงงานจลนมากกวาอากาศทมความเรวต า ดงนนขณะทอากาศมความเรวสงขนจะมพลงงานจลนเพมขน ท าใหแรงกระท าตอพนทลดลง เปนเหตใหความดนลดลงดวย จากหลกการนจงน าไปสรางปกเครองบนใหมผวดานบนโคงดานลางเรยบ เมอเครองบนเคลอนทอากาศดานบนของปกเครองบนมความเรวมากขนความดนลดลง ท าใหอากาศดานลางของปกออกแรงดนปกเครองบนใหยกขน เครองบนไอพน เครองบนไอพนเคลอนทไดโดยมกลจกรพนอากาศไปทางดานหลง กอใหเกดแรงปฏกรยาขบดนเครองบนไปขางหนา กระแสลมทพดผานปกจะท าใหเกดแรงยกเครองบนใหลอยตวได ตามหลกของแดเนยล เบอรนล

เนองจากเวลาเปนอปสรรคส าคญในการขนสงสนคาทงทางเรอและทางถนน ส าหรบสนคาบางประเภทแลวเวลาทใชในการขนสงจ าเปนอยางยงทจะตองใชใหคมคาและเกดประโยชนสงสด การขนสงสนคาทางอากาศมบทบาทส าคญในการขนสงสนคาทตองการแขงกบเวลาและลดความเสยหายทมสาเหตจากการขนสงนอยทสดดวยลกษณะเฉพาะตวทมความเรวสงเมอเทยบกบรปแบบการขนสงทกประเภทสามารถท าระยะทางไดไกลกวาการขนสงทางถนน ความจของยานพาหนะในการขนสงสนคามากกวาการขนสงสนคาทางบกแตนอยกวาการขนสงทางทะเลและทางรถไฟ สามารถขนสงสนคาไดหลากหลายประเภท ทงน ขนกบลกษณะของภาชนะทใชบรรจเปนหลกแตการขนสงทางอากาศมคาใชจายตอหนวยสงมาก ความตองการโครงสรางพนฐานจ านวนมากเพอรองรบรปแบบการขนสงสนคาทางอากาศทงระบบ และยงคงตองอาศยระบบขนสงสนคาทางถนนชวยเพมความสามารถในการเขาถงพนทตาง ๆ ทงนการขนสงทางอากาศสามารถเชอมตอกบการขนสงรปแบบอน ๆ ไดททาอากาศยานเทานน นอกจากน การขนสงทางอากาศใชระยะเวลาในการรวบรวมและกระจายสนคาเพอเตรยมการขนสงในบรเวณคลงสนคาทางอากาศโดยเฉพาะ ไมสามารถใชคลงสนคารวมกบการขนสงรปแบบอนได เหตผลสวนหนงมาจากความมนคงของประเทศและรปแบบของภาชนะทใชในการขนสงทมลกษณะเฉพาะตว

อตสาหกรรมการขนสงทางอากาศ นบเปนสาขาทมความส าคญตอกจกรรมทางเศรษฐกจของโลก โดย International Air Transport Association (IATA) ระบวาสดสวนประมาณรอยละ 40 ของมลคาการสงออกสนคาอตสาหกรรมของโลกพงพาการขนสงทางอากาศ ดานการขนสงสนคาทางอากาศของโลกในชวงกวาทศวรรษทผานมามการขยายตวในอตราประมาณรอยละ 6.2 ตอป โดยเขาสภาวะชะลอตวลงในชวงเกดวกฤตเศรษฐกจทมาจากเอเชยในชวงป พ.ศ. 2540-2541 จากนนจงไดเรมฟนตวขนอยาง

6

ชดเจนนบตงแตครงหลงของป พ.ศ. 2542 เปนตนมา ทงน บรษท โบอง จ ากดไดคาดหมายวาแนวโนมการขยายตวของการขนสงสนคาทางอากาศในระยะยาวจะอยในอตราเฉลยประมาณรอยละ 6.4 ตอป และตลาดทเชอมโยงกบเอเชยจะยงคงเปนผน าโดยขยายตวในอตราสงกวาคาเฉลย โดยเฉพาะการขนสงสนคาทางอากาศระหวางชาตเอเชยดวยกนจะมอตราการเตบโตทรวดเรวทสดเมอเทยบกบทกตลาดดวยอตราประมาณรอยละ 8.6 ตอป และเมอถงป พ.ศ.2562 ตลาดเอเชยจะมสวนแบงในการขนสงสนคาทางอากาศกวารอยละ 50 ของตลาดโลก

ปจจยส าคญทขบดนใหการขนสงทางอากาศเตบโตขน ไดแก แนวโนมการเตบโตทางเศรษฐกจและการคาโลก และทศทางการแขงขนทางการคาในโลกยคใหมทมงเนนความรวดเรวและความยดหยนในการสงมอบสนคาและบรการทก าลงกลายเปนขอไดเปรยบหลกของการแขงขนในอนาคต ดงนน สนามบนและเทคโนโลยโลจสตกสสมยใหมจงมบทบาทส าคญในการสนบสนนการเปลยนแปลงดงกลาว

ทาอากาศยานพาณชยของไทยในปจจบนมทงหมด 35 แหง ประกอบดวย ทาอากาศยานระหวางประเทศ 6 แหง และทาอากาศยานภายในประเทศ 29 แหง เสนทางการขนสงสนคาทางอากาศภายในประเทศสวนใหญจะมจดเรมตนและปลายทางอยททาอากาศยานระหวางประเทศ 5 แหง

ศกยภาพการขนสงสนคาทางอากาศในปจจบน

ศนยกลางการขนสงสนคาทางอากาศของประเทศไทยอยททาอากาศยานกรงเทพ ปจจบนการขนสงสนคาทางอากาศก าลงมบทบาทและมความส าคญเพมขนอยางรวดเรว ทงนจากสถตของสมาคมตวแทนขนสงสนคาทางอากาศไทย พบวาในปพ.ศ.2547 จ านวนปรมาณสนคาทขนสงทางอากาศ ณ ทาอากาศยานกรงเทพ มปรมาณคดเปนน าหนก 1.06 ลานตนตอป จดเปนอนดบ 7 ของเอเชย และอนดบท 19 ของโลกในจ านวนนเปนปรมาณสนคาเพอการสงออก (Total outbound and transit) กวา 5.5แสนตนตอป สวนในดานมลคานนประมาณวารอยละ 10 ของมลคาสงออกของไทยหรอประมาณ 3 แสนลานบาทตอป เปนการขนสงทางอากาศ ประเภทสนคาทนยมใชบรการขนสงทางอากาศสวนใหญ ไดแก สนคาประเภทอปกรณและสวนประกอบคอมพวเตอร เครองใชไฟฟา อญมณและของมคาตาง ๆ นอกจากน ยงนยมขนสงสนคาประเภทผก ผลไม ทตองการรกษาสภาพใหคงความสดอยเสมอ ซงสดสวนการขนสงสนคาทางอากาศตามทาอากาศยานทส าคญ แยกตามสนคาขาเขาและสนคาขาออกซงในป พ.ศ. 2548 มปรมาณสนคาขาเขา 479,491 ตน สนคาขาออก 706,072 ตนรวม 1,185,563 ตน

ภาพรวมการแขงขนทางธรกจการขนสงสนคาทางอากาศในปจจบนน คแขงทส าคญในภมภาคน คอ ประเทศสงคโปร ซงตางจากเมอกอนเราจะมคแขงทางการขนสงสนคาทางอากาศ คอ สงคโปร มาเลเซย

7

และฮองกง แตขณะนฮองกงไมไดเปนคแขงของเราอกตอไป เพราะฮองกงไดแซงหนาเราไปมาก โดยเฉพาะไดเปลยนจากสนามบนระหวางประเทศธรรมดาเปนประตสประเทศจน (Gateway to China) ไปเรยบรอยแลว สวนมาเลเซยนนไมคอยประสบความส าเรจเทาทควรเนองจากไมกปทผานมาจ านวนผ มาใชบรการกลบลดลง ในขณะททาอากาศยานกรงเทพมความแออดมาก สงอ านวยความสะดวกตาง ๆ ไมเอออ านวยเทาทควร ทจอดรถของผมาใชบรการกมความหนาแนน

สภาพปญหาและอปสรรค

- ปจจบนพนทของคลงสนคาของการทาอากาศยานแหงประเทศไทยทง 4 หลง มความหนาแนนแออดสงมาก โดยเฉพาะในชวงเวลา 16.00 - 24.00 น. หรอในชวงเวลาอนญาตใหเดนรถบรรทกได สนคาจากทตาง ๆ จะตองการตรวจสอบและพธการตางๆ กอนทจะน าบรรจขนเครองซงจะตองใชเวลามากท าใหเกดความไมแนนอนบอยครงทหลงจากสนคามาถงทคลงสนคาแลวไมสามารถตามหาเจาของสนคาได

- สายการบนแหงชาตของประเทศไทยยงไมมเครองบนส าหรบบรรทกสนคาโดยเฉพาะ

(Air Freighter) แตยงคงใชวธฝากไปกบเครองบนผโดยสารหรอเชาพนทบนเครองบนจากสายการบนอน ท าใหเกดรายจายทเพมมากขนกวาทควรจะเปน

- หองเยนส าหรบพกสนคาทตองการรกษาความเยนมพนทและจ านวนหองทใหบรการจ ากด ในกรณทสนคาทตองการขนสงมปรมาณมากและใชพนทมาก เชน กลวยไมสด จะท าใหพนทดงกลาวไมพอเพยงตอความตองการ สงผลใหผประกอบการขนสงทางถนนตองน าสนคามาถงทคลงสนคาในเวลาทใกลเคยงกบเวลาทเครองบนจะออกจากลานจอด ท าใหความแออดบรเวณหนาคลงสนคาทมมากอยแลวกลบทวเพมมากขน นอกจากน จะสงผลใหเวลาทใชในการตรวจสอบลดลงดวย

8

2.2 การขนสงสนคาทางอากาศของการบนไทย (2544 ลขสทธ บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) – ฝายการพาณชยสนคาและไปรษณยภณฑ) THAI CARGO ไดเรมการบรการขนสงสนคาทางอากาศเปนครงแรก พรอมกบการบรการดานผโดยสาร ในป พ.ศ. 2503 นบจากนนเปนตนมาเราไดบรการขนสงสนคาใหกบลกคาเปนปรมาณ ทเพมมากขนเรอยมาเปนล าดบจากปรมาณสนคาทไดขนสง ณ ทาอากาศยานกรงเทพฯ เพยง 700 ตน ในปแรกของการบรการดวยฝงบนใบพดจ านวน 3 ล า และไดเพมขนถง 2,000 ตน ในป พ.ศ. 2514 ซงเปนปทเราไดเปดอาคารคลงสนคาแหงใหม ณ ทาอากาศยานกรงเทพฯ ดวยฝงบนไอพน DC8 จ านวน 5 ล า ตอมาในป พ.ศ.2528 เราไดเปดอาคารคลงสนคาแหงใหมและมพนทมากขน ในบรเวณทาอากาศยานกรงเทพฯในปจจบนน เพอรองรบปรมาณสนคาทเพมมากขนอยางมากมาย จากกจกรรมการบนของบรษทฯ เองและจากสายการบนลกคาอก 28 สายการบน เราไดขนสงสนคา มปรมาณเพมขนถง 680,000 ตน และบรการสายการบนลกคาเพมเปน 57 สายการบน ในป พ.ศ.2543

ในปลายป 2546 ฝายพาณชยสนคาและไปรษณยภณฑ ไดมการปรบโครงสรางองคกร ครงใหญและไดมกรรมการผจดการคนใหม คอ นายชาญชย สงโตโรจน เปนผบรหาร โดยใชแนวความคดทางการตลาดทมการบรหารผลตภณฑเปนแกนกลางของหวงโซอปทานในการมอบการบรการทดทสดแกลกคาดวยค าขวญ “THAI CARGO THAI CARE” หรอการบรการดวยความเอาใจใส ซงจะมงเนนความพงพอใจของลกคาเปนส าคญ

ในป 2547 ทผานมามสนคาผานการบรการคลงสนคาททาอากาศกรงเทพฯถง 784,343 ตน จ านวน 106,785 เทยวบน จากเทยวบนของสายการบนลกคาจ านวน 47 สาย รวมทงของการบนไทยเองเหนไดวามการเพมขนของพนทใหบรการถงรอยละ 70 เปน 64,400 ตารางเมตร

2.3 การบรการขนสงสนคาทางอากาศ การบรการขนสงสนคาครอบคลมถงการสงสนคาทางอากาศทวไป การขนสงสนคาทางอากาศทตองการความระมดระวงในการขนสงเปนพเศษ (เชน สนคาสด สตวทยงมชวตอย วตถมคา และ วตถอนตราย) และการขนสงไปรษณยภณฑ ทงน บรษทฯ ใหความส าคญกบการท าการตลาดในสวนของการใหบรการขนสงสนคาชนดพเศษตางๆ โดยเฉพาะอยางยงกลมสนคาทตองการควบคมอณหภมเปนพเศษ วตถมคา และสนคาเรงดวนทตองการความรวดเรว เปนตน เนองจากบรษทฯ สามารถสราง

9

รายไดตอหนวยจากการขนสงประเภทดงกลาวไดสงกวาการใหบรการขนสงประเภทอนๆ นอกจากน เพอสามารถตอบสนองความตองการของผใชบรการไดอยางตรงตามเปาหมาย บรษทฯ ยงเพมการใหบรการขนสงสนคาในรปแบบพเศษเฉพาะทหลากหลายมากขน อาท การบรการขนสงสนคาเรงดวนระหวางประเทศทรบประกนสนคาถงสนามบนปลายทางตามระยะเวลาทก าหนด (TGForce) บรการขนสงสนคาทซอมาจากประเทศไทยกลบไปยงตางประเทศในราคาประหยดและรวดเรว (TGAIPAC)บรการขนสนคาเรงดวนภายในประเทศ (Thai Express Cargo : TEC)บรการขนสงรถยนตภายในประเทศ (Transportation of Automobiles)และบรการขนสงสนคาของสด หรอทเนาเสยงาย (TG Fresh and TG KOOL) ณ วนท 31 ธนวาคม 2555 บรษทฯ ใหบรการขนสงพสดภณฑและไปรษณยภณฑไปยงจดหมายปลายทางประจ า (ไมรวมกรงเทพฯ) จ าวนวน 73 จดบนใน 34 ประเทศ โดยทกแหงลวนเปนสวนหนงของเครอขายเสนทางบนของเทยวบนขนสงผโดยสารแบบประจ าของบรษทฯ อกทงบรษทฯ ยงใหบรการขนสงสนคาดวยเครองบนบรรทกสนคาโดยเฉพาะ (Freighter)ไปยงจดหมายปลายทางส าคญเปนประจ า โดยเทยวบนขนสงสนคามตารางการบน 4 เทยวบนจอสปดาห ออกจากกรงเทพฯ ไปยง 5 เมองหลก ไดแก โตเกยว ไทเป นวเดล แฟรงกเฟรต และซดนย โดยมรายไดเฉลยรอยละ 13.9 ของรายไดรวมของกจกรรมการขนสงของบรษทฯ บรษทฯ มการด าเนนกจกรรมสงเสรมการตลาดทเหมาะกบลกคากลมเปาหมายใหเชอมตอกบแผนสงเสรมการตลาดของธรกจอนของบรษทฯ เชน การขนสงผโดยสาร พรอมทงขยายขอบเขตการใหบรการในการรบการสงทางอากาศไปยงเมองทบรษทฯ ไมไดท าการบน (Off-line)และการจด Customer Airline Seminar เพอกระชบความสมพนธกบสายการบนลกคาใหแนนแฟนมากขน ทงน กจกรรมดงกลาวลวนเปนไปเพอเพมมลคาของดารผลตภณฑโดยรวมของบรษทฯ และเปนการใหบรการแบบไรรอยตอ(Seamless Services)เพอเพมความรวมมอประสานงานกบสายการบนอนๆ อกทงยงสรางความมนใจใหกบลกคาในการเลอกใชบรการกบทางบรษทฯ ในระยะยาว ขณะเดยวกน บรษทฯ ด าเนนดารขยายฐานลกคาทง Global และ Key Accounts ซงเปนตวแทนขายทมสาขาอยท วโลก และมขดความสามารถในการสนบสนนการขายในภาพรวมทงระบบ (Global Deal)โดยใชแผนการตลาดรปแบบ Target Incentive Scheme & Corporate Account Rates นอกจากน ยงมงเนนการเขาถงผประกอบการรายส าคญทมการน าเขาและสงออกในเสนทางทบรษทฯ ท าการบน ทงนเพอสรางฐานการตลาดทย งยนในระยะยาวจากฐานลกคาทใชบรการกบบรษทฯ อยางตอเนอง นอกจากนบรษทฯ ยงมขอตกลงรวมกบสายการบนอนๆ ซงรวมถงขอตกลงการแลกเปลยนการรบขนสงผโดยสารระหวางกนตามขอตกลงมาตรฐานของสมาคมขนสงทางอากาศระหวางประเทศ

10

(IATA Interline Arrangements)ซงบรษทฯ สามารถซอพนทส าหรบขนสงสนคาบนเทยวบนของสายการบนซงเปนสมาชกของสมาคมขนสงทางอากาศระหวางประเทศ (หรอขายพนทระวางในเทยวบนของบรษทฯ) ไดอกดวย บรษทฯ คดอตราคาบรการขนสงพสดภณฑและไปรษณยภณฑตามสกลเงนทองถน ณ จดตนทางของสนคาทจะขนสงโดยกลยทธการก าหนดราคาของบรษทฯ จะค านงถงปจจยทางดานระดบการใหบรการ ความออนไหวของเวลา (Time Sensitivity)สภาพการแขงขนในแตละตลาดแตละชวงเวลา ตลอดจนความตองการทเปลยนแปลงไปตามฤดกาล ระยะทางในการบน ราคาน ามนเชอเพลง รวมถงปจจยอนๆ ทส าคญและเกยวของ ทงน ในการด าเนนกจการในการขนสงพสดภณฑและไปรษณยภณฑทางอากาศ บรษทฯ ตองแขงขนกบสายการบนตางๆ ทท าการบนในเสนทางทบรษทฯ ใหบรการอย โดยมาพรอมรปแบบการใหบรการทเหมอนหรอคลายคลงกบบรษทฯ รวมทงยงตองแขงขนกบผใหบรการขนสงพสดภณฑและไปรษณยภณฑแบบเบดเสรจทมสถานขนสงภาคพนดนเปนของตนเอง และใหบรการขนสงทางอากาศในลกษณะทมการรบของจากสถานทผสงและจดสงใหถงสถานทผรบ (door-to-door)แมวาปจจบนการแขงขนในธรกจขนสงสนคาทางอากาศมแนวโนมสงขนจากการเปดเสรทางอตสาหกรรมการบนในประเทศมากขน แตดวยขอจ ากดในสทธการบนของประเทศไทย ผใหบรการเหลานนจงยงไมอาจแขงขนกบบรษทฯ ไดในระดบทมนยส าคญ โดยบรษทฯ ไดเผชญภาวะแขงขนในตลาดการขนสงสนคาทางอากาศภายในประเทศอยบาง แตถอวาเปนรายไดสวนนอยจากรายไดโดยรวมทบรษทฯไดรบ 2.4 สนคาในการขนสง สนคาในการขนสงขนเครองการบนไทยนนจะจ าแนกเปนสนคา 2 ชนด ดวยกนคอ 2.4.1 สนคาปกต สนคาทดแลเปนปกตซงไมไดรบการดแลเปนพเศษนอกเหนอไปจากการปฏบตตามขนตอนปกตเทานน อาทเชน สมด,ปากกา,เสอผา,ของเลน เปนตน 2.4.2 สนคาทตองดแลเปนพเศษ คอ สนคาทถกแยกออกมาจากสนคาปกตและเปนสนคาทมคณลกษณะพเศษ

- สนคาประเภทวตถอนตราย - สนคาแตกหกงาย - สนคาน าหนกมากและสนคาขนาดใหญ - ศพมนษย

11

- สตวมชวต - วตถทมลกษณะเปนแมเหลก - สนคาของสดหรอทเสยงาย - สนคามคา และสนคาทเสยงตอการสญหาย - สนคาทมน าเปนองคประกอบ

2.4.3 สนคาประเภทวตถอนตราย สนคาประเภทอนตราย หมายถง วตถหรอสงของทโดยคณสมบตของมนเองกอใหเกดอนตราย

ตอสขภาพของมนษย ความปลอดภย หรอทรพยสนได การขนสงทางอากาศกระท าไดโดยจ ากด ปรมาณการบรรจตามวธการบรรจทระบไวในระเบยบปฏบตวาดวยการขนสง สนคาอนตราย ซงการจดประเภทของสนคาอนตรายถกก าหนดจากลกษณะของความอนตรายของสาร นน ทงนสามารถแบงออกไดเปน 9ประเภท ดงน ประเภท 1 : วตถระเบด

รปภาพท 2.1 สญลกษณ วตถระเบด วตถระเบด จ าแนกออกเปน 6 ชนดดงน

- สารทกอใหเกดอนตรายจากการระเบดอยางรนแรง - สารทกอใหเกดอนตรายโดยการกระจายของสะเกดเมอเกดการระเบด - สารทกอใหเกดอนตรายจากเพลงไหมและตามดวยการระเบด - สารทการระเบดไมมการกระจายของสะเกด ผลของการระเบดจ ากดเฉพาะในหบหอ - สารทไมไวตอการระเบด แตเมอเกดการระเบดจะเกดอนตรายอยางรนแรง - สารทเฉอยตอการระเบด ซงผลจากการระเบดไมรนแรง

12

ประเภทท 2 : กาซอด

รปภาพท 2.2 สญลกษณ กาซอด

กาซอด จ าแนกออกเปน 3 ชนดดงน - กาซไวไฟ - กาซไมไวไฟ - กาซพษ

ประเภทท 3 : ของเหลวไวไฟ

รปภาพท 2.3 สญลกษณ ของเหลวไวไฟ

ประเภทท 4 : ของแขงไวไฟ

13

รปภาพท 2.4 สญลกษณ ของแขงไวไฟ ของแขงไวไฟ จ าแนกออกเปน 3ชนดดงน

- สารทลกไหมไดเองจากการเสยดส หรอปฏกรยาของสารเอง - สารทลกไหมไดเองเมอสมผสกบอากาศ - สารทลกไหมไดเองเมอสมผสกบน าหรอความชน

ประเภทท 6 : สารออกซไดสและสารอนทรยเปอรออกไซด

รปภาพท 2.5 สญลกษณ สารออกซไดสและสารอนทรยเปอรออกไซด

สสารออกซไดสและสารอนทรยเปอรออกไซด จ าแนกออกเปน 2 ชนดดงน - สารออกซไดสซงจะชวยใหสารอนตดไฟไดโดยการใหออกซเจน - สารอนทรยเปอรออกไซดซงสามารถลกไหมไดเมอไดรบความรอนหรอการเสยดส

ประเภทท 6 : สารพษและสารเชอโรค

รปภาพท 2.6 สญลกษณ สารพษและสารเชอโรค สารพษและสารเชอโรค จ าแนกออกเปน 2 ชนดดงน

- สารทเปนพษเมอหายใจ, กลนกน หรอสมผส - จลนทรยทท าใหเกดโรคกบมนษยและสตว

14

ประเภทท 7 : สารกมมนตรงส รปภาพท 2.7 สญลกษณ สารกมมนตรงส ประเภทท 8: สารกดกรอน รปภาพท 2.8 สญลกษณ สารกดกรอน ประเภทท 9 : สารอนตรายอนๆ รปภาพท 2.9 สญลกษณ สารอนตรายอนๆ ในการรบขนสงสนคาอนตรายผสงจะตองปฏบตตามเงอนไขทระบไวในระเบยบ วาดวยการขนสงสนคาอนตราย และจะตองแจงรายละเอยดของสนคานนไวในใบส าแดงสนคาอนตรายดวย

15

2.2.4 สนคาแตกหกงาย

สนคาแตกหกงายหมายถงสนคาทมลกษณะบอบบาง เปราะ หรอแตกหกเสยหายงาย หากเกดการกระทบ กระแทก ถกทบ หรอตกในระหวางทท าการขนสง ไดแก เครองแกว, เครองปนดนเผา, เครองลายคราม เปนตน การขนสงจะตองบรรจในหบหอทแขงแรง เชน ลงไม และควรเปนหบหอใหมหากเคยใชแลวตองอยในสภาพดทแขงแรง ภายในมวสดกนกระเทอนอยางเหมาะสม ภาชนะบรรจ ของเหลวทท าจากวสดแตกหกงาย เชน แกว จะตองใชวสดกนการกระทบกระแทก ทสามารถดดซบของเหลวไดหมดในกรณทเกดการแตกขน หบหอของสนคาแตกหกงายจะตองตดปาย "ของแตกหกงาย" และปาย "ตงตามลกศร" 2.4.5 สนคาน าหนกมากและสนคาขนาดใหญ (HEA / BIG)

สนคาหนกหมายถงสนคาทมน าหนกตงแต 150 กโลกรมขนไปตอหนงหบหอสนคาขนาดใหญ หมายถงสนคาทมขนาดกวางหรอยาวเกนขนาดของแผนบรรทกสนคา 88"x125",96"x125" หรอมขนาดทยากตอการจดบรรทกในเครองบน แบบล าตวแคบ สนคาน าหนกมากและสนคาขนาดใหญจะตองไดรบการยนยนการท าส ารองระวาง บรรทกกอนการรบขนสงทกครง

2.4.6 ศพมนษย (HUM) การรบขนสงศพมนษยจะตองมเอกสาร "ใบมรณะบตร" ประกอบการขนสงศพจะตองบรรจอย

ในโลงทแขงแรงและมทจบยด ภายนอกคลมดวยผาใบ สวนอฐ จะตองใสในภาชนะบรรจทไมแตกงายมวสดกนกระแทกและจะตองมเอกสาร "ใบฌาปณกจ" แนบมาดวย

2.4.7 สตวมชวต (AVI) การรบขนสงสตวมชวตจะตองเปนไปตามระเบยบวาดวยการขนสงสตวมชวต ภายใตเงอนไขดงน

- สขภาพของสตวจะตองไมปวยหรอเปนโรค ตองไดรบการดแลระหวางการขนสงเปนอยางด และหามรบขนสงสตวทก าลงทองแก

- กรงทใชขนสงสตวตองเหมาะสมกบชนดของสตวนนๆ ตองสะอาดและกนน า รวซม ตลอดจนงายตอการขนถายพรอมทงตดปาย "สตวมชวต"

- อาหารทน ามาเพอเลยงดสตวจะตองรวมอยในน าหนกทใชคดคาระวางสนคา - การขนสงสตวมชวตจะตองมการท าส ารองระวางบรรทกไวลวงหนาตลอดเสนทางบน

สตวมชวตจะน ามารวมกบสนคาอนๆภายใตใบตราสงสนคาชดเดยวกนไมได

16

- การขนสงสตวมชวตจะตองม "ใบตรวจสขภาพสตว " "ใบส าแดงสตวมชวต" และ ใบอนญาตอนๆส าหรบสตวบางประเภทตามทระบไวในระเบยบวาดวยการขนสง สตว มชวต

2.4.8 วตถทมลกษณะเปนแมเหลก (MAG)

สนคาแมเหลกหมายถงสนคาทมคณสมบตสามารถเกดสนามแมเหลกซงมผล ตอระบบน ารองของเครองบน เชน เขมทศ เรดาร โดยหบหอของสนคาแมเหลกจะตองตดปาย "สนคาแมเหลก" ดวย

2.4.9 สนคาของสดหรอทเสยงาย (PER)

สนคาของสดเสยงาย หมายถงสนคาทงายตอการเนาเปอย หรอบดเนาไดงาย เชน ผลตภณฑจากนม, เนอสตว, ปลาสด, พช, ผกและผลไม เปนตน การรบขนสงสนคาประเภทนจะตองมการเตรยมการ ลวงหนาและมการท าส ารองระวางบรรทกตลอดเสนทางบนแตละหบหอของสนคาของ สดเสยงาย จะตองตดปาย "ของสดเสยงาย" และปาย "ตงตามลกศร"

2.4.10 สนคามคา (VAL)

สนคามคาหมายถงสนคาดงตอไปน - สนคาทมการประเมนราคาเพอการขนสงเกน 1000 ดอลลารสหรฐตอน าหนกรวม 1 กโลกรม

- ทองค าหรอทองค าขาว ทงทหลอมแลวหรอยงไมไดหลอม ในรปแบบตางๆ - ธนบตร, ตวเงน, เชคเดนทาง, ใบหน, ใบก, ดวงตราไปรษณยและบตรเครดต - อญมณมคา ไดแก เพชร, ทบทม, มรกต, พลอยไพลน, มกดา, ไขมกและไขมกเลยง - เครองประดบทท าดวยอญมณมคา - เครองประดบ และนาฬกาขอมอทท าจากเงน, ทองค า หรอทองค าขาว

การรบสนคามคาตองมการควบคมดแลการขนสงอยางรดกมปลอดภยในทก ขนตอนและตองมการท าส ารองระวางบรรทกตลอดเสนทางบนไมควรมจดเปลยน เครองหรอถามกใหนอยทสดและหบหอของสนคามคาตองมนคงแขงแรง

17

2.4.11 สนคาทเสยงตอการสญหาย (VUN) สนคาทเสยงตอการสญหาย หมายถงสนคาทไมเขาขายสนคามคา แตมลกษณะ และขนาดท

เอออ านวยหรอมราคาจงใจใหเกดการลกขโมยหยบฉวยไดงาย ไดแกกลองถายรป, นาฬกาขอมอ, เครองคดเลข เปนตน

2.4.12 สนคาทมน าเปนองคประกอบ (WET)

สนคาทมน าเปนองคประกอบตองมการบรรจหบหอและการจดบรรทกอยางระมดระวงเปนพเศษ เพอปองกนน ารวซมออกมาท าใหสนคาอนเสยหาย หรอกดกรอนอปกรณบรรทกสนคาและ หองบรรทกสนคาภายในทองเครองบน ใหเกดความเสยหายได โดยเฉพาะสนคาทมองคประกอบของน าเคม หรอเปนน าทออกมาจากสนคาประเภทอาหารทะเล หบหอของสนคาประเภทน จงตองกนน ารวซมไดเปนอยางด ซงสวนใหญจะใชกลองโฟม

18

2.5 อปกรณบรรทกสนคา ULDs

เนองจากสนคาทท าการขนสงทางอากาศนนมความจ าเปนเปนอยางยงทจะตองท าการบรรจ

สนคาลงในตคอนเทนเนอรทถกออกแบบมาโดยเฉพาะส าหรบการขนสงทางอากาศ กอนทจะท าการ

บรรจเขาในตวเครองบน เพอใหสามารถใชพนทภายในเครองบนใหเกดประโยชนสงสด

ตสนคาส าหรบขนสงสนคาทางอากาศแตละตจะถกวางต าแหนงภายในเครองบน เพอท าการ

ปรบน าหนกภายในตวเครองบนใหสมดล ดงนน กอนทตสนคาตางๆจะถกน าขนเครองบน ตสนคาจะ

ถกจดเรยงล าดบกอนหลงตามต าแหนงระวางทไดค านวณน าหนกไว นอกจากนต าแหนงทจดวางต

สนคาภายในเครองบนยงขนกบประเภทของเครองบนทใชในการขนสงสนคา ซงประเภทของเครองบน

ทใชในการขนสงทางอากาศกจะมความสมพนธกบระยะทางทท าการขนสงสนคา

ภาพท 2.10 อปกรณบรรทกสนคา ULDs ของบรษท การบนไทย จ ากด(มหาชน)

19