ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง...

68
1 ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและการจาแนกสาร เล่มที1 เรื่อง สมบัติของสารและการจาแนกสาร ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและการจาแนกสาร รายวิชาวิทยาศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีท1 ประกอบด้วยชุดกิจกรรมทั้งหมด 5 เล่ม ดังนีเล่มที 1 เรื่อง สมบัติของสารและการจาแนกสาร เล่มที2 เรื่อง สารเนื้อเดียวและสารเนื้อผสม เล่มที3 เรื่อง สารละลาย คอลลอยด์ และแขวนลอย เล่มที4 เรื่อง ความเข้มข้นของสารละลายและการเตรียมสารละลาย เล่มที5 เรื่อง สารละลายกรด - เบส ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและการจาแนกสาร เล่มที1 เรื่อง สมบัติของสาร และการจาแนกสาร ประกอบด้วย คาชี้แจงเกี่ยวกับการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ คาชี้แจงเกี่ยวกับการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์สาหรับครู คาชี้แจงเกี่ยวกับการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์สาหรับครู ลาดับขั้นตอนการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สาระและมาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด/สาระสาคัญ จุดประสงค์การเรียนรู สื่อการเรียนรู แบบทดสอบก่อนเรียน/แบบทดสอบหลังเรียน ใบความรู้/ใบกิจกรรม คาชี้แจง

Transcript of ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง...

Page 1: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

1

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร รายวชาวทยาศาสตร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 ประกอบดวยชดกจกรรมทงหมด 5 เลม ดงน

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร เลมท 2 เรอง สารเนอเดยวและสารเนอผสม เลมท 3 เรอง สารละลาย คอลลอยด และแขวนลอย เลมท 4 เรอง ความเขมขนของสารละลายและการเตรยมสารละลาย เลมท 5 เรอง สารละลายกรด-เบส

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร ประกอบดวย

ค าชแจงเกยวกบการใชชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ค าชแจงเกยวกบการใชชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรส าหรบคร ค าชแจงเกยวกบการใชชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรส าหรบคร ล าดบขนตอนการใชชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร สาระและมาตรฐานการเรยนร/ตวชวด/สาระส าคญ จดประสงคการเรยนร สอการเรยนร แบบทดสอบกอนเรยน/แบบทดสอบหลงเรยน ใบความร/ใบกจกรรม

ค าชแจง

Page 2: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

2

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

1. ครศกษาค าชแจงและเนอหาของชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและ การจ าแนกสาร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 ใหละเอยดครบถวนทกเนอหา

2. ครศกษาองคประกอบและรปแบบการจดกจกรรม ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 ใชเปนสอ การเรยนการสอนประกอบแผนจดการเรยนร

3. ครศกษาสวนประกอบของใบกจกรรม และกจกรรมระหวางเรยน เรอง สารและการจ าแนกสาร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 และน าไปใชประโยชน 4. ครจดเตรยมชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสารกลมสาระ การเรยนรวทยาศาสตร เปนสอชนมธยมศกษาปท 1 ใหครบตามจ านวนนกเรยน

5. ครชแจงใหนกเรยนทราบเกยวกบบทบาทของนกเรยนในการใชชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 การวดและประเมนผลการเรยนร

ค าชแจงส าหรบคร

Page 3: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

3

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 สรางขนเพอใหนกเรยนไดศกษาดวยตนเอง โดยนกเรยนจะไดประโยชนจากบทเรยนตามจดประสงคทตงไว นกเรยนควรปฏบตอยางเครงครด ดงน 1. นกเรยนอานจดประสงคการเรยนรกอนลงมอท าชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

2. ท าแบบทดสอบกอนเรยน 10 ขอ 3. ศกษาและท าความเขาใจเกยวกบเนอหาจากใบความรทกครงกอนลงมอท าใบกจกรรม 4. ท าใบกจกรรมท 1 – 3 อยางตงใจและรอบคอบ เนนความซอสตย 5. ตรวจค าตอบจากเฉลย 6. ท าแบบทดสอบหลงเรยน 7. ตรวจค าตอบของแบบทดสอบหลงเรยน 8. เมอเรยนจบในแตละเรอง บนทกผลทไดลงในแบบกรอกคะแนนเพอทราบ

ผลการเรยนและการพฒนา 9. เหนคณคาทางวทยาศาสตร มคณลกษณะทางวทยาศาสตร มคานยมทดงาม ใชความร

และกระบวนการทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยในการด ารงชวต การศกษาหาความรเพมเตม ท าโครงงานหรอสรางชนงานตามความสนใจ

ค าชแจงส าหรบนกเรยน

Page 4: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

4

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

อานค าชแจง

ทดสอบกอนเรยน

ศกษาใบความร

ท ากจกรรมระหวางเรยน

ทดสอบหลงเรยน

ผานการทดสอบ

ศกษาเรองตอไป

ทดสอบความรเกบคะแนน

ไมผานการทดสอบ

ล าดบขนตอนการใช

Page 5: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

5

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

สาระท 3 สารและสมบตของสาร

มาตรฐาน ว 3.1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบ โครงสร า งและแรงยด เหน ย วระหว างอนภาค มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนร น าความรไปใชประโยชน

ตวชวด ว 3.1 ม.1/1 ทดลองและจ าแนกสารเปนกลมโดยใชเนอสารหรอขนาดอนภาคเปนเกณฑ และอธบายสมบตของสาร แตละกลม ว 3.1 ม.1/2 อธบายสมบตและการเปลยนสถานะของสารโดยใชแบบจ าลองการจดเรยงอนภาคของสาร

สาระส าคญ สาร หมายถง สงทมตวตน มมวลหรอน าหนก ตองการทอยและสามารถสมผสได เชน หน น า อากาศ พช เปนตน

สารแตละชนดจะมสมบตของสาร ซงเปนลกษณะเฉพาะของสารชนดนนๆ ทแตกตางกนไป ดงนน จงมการใชเกณฑการพจารณาและอธบายสมบตมาจดจ าแนกสารและมการทดสอบสมบตของสารในการพสจนวา สารนนเปนสารชนดใด

สาระการเรยนร/มาตรฐาน/ตวชวด

Page 6: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

6

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

1. ดานความร (K) 1.1 อธบายความหมายของสารและสสารได 1.2 อธบายความหมายของสารเนอเดยวและสารเนอผสมได 1.3 อธบายสมบตและการเปลยนแปลงของสารได 1.4 อธบายหลกเกณฑทใชในการจ าแนกประเภทของสารได 1.5 ยกตวอยางสารตามหลกเกณฑทใชจ าแนกประเภทได

2. ดานทกษะกระบวนการ (P) 2.1 ส ารวจ อธบาย และจ าแนกสถานะของสารรอบตวทไดจากการส ารวจ

2.2 จ าแนกสารโดยใชลกษณะเนอสารเปนเกณฑได 2.3 กระบวนการท างานกลม

3. ดานคณลกษณะอนพงประสงค (A) 3.1 มวนย 3.2 ใฝเรยนร 3.3 มงมนในการท างาน

4. สมรรถนะส าคญของผเรยน 4.1 ความสามารถในการคด 4.2 ความสามารถในการแกปญหา

จดประสงคการเรยนร

Page 7: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

7

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

1. แบบทดสอบกอนเรยน เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร 2. ใบความรท 1 เรอง สารและสสาร 3. ใบกจกรรมการส ารวจ เรอง สารรอบตว 4. ใบกจกรรมท 1 เรอง สารและสสาร 5. ใบความรท 2 เรอง สมบตของสาร 6. ใบกจกรรมท 2 เรอง สมบตของสาร 7. ใบความรท 3 เรอง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกจกรรมการทดลอง เรอง การจ าแนกสารตามลกษณะเนอสาร 9. ใบกจกรรมท 3 เรอง การจ าแนกประเภทของสาร 10. แบบทดสอบหลงเรยน เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

สอการเรยนร

Page 8: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

8

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ค าชแจง 1. แบบทดสอบจ านวน 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน คะแนนเตม 10 คะแนน 2. แบบทดสอบนเปนแบบเลอกตอบ 3. ใหนกเรยนท าเครองหมาย X ลงในกระดาษค าตอบ โดยเลอกตวอกษร ก ข ค และ ง ทถกทสดเพยงขอเดยว

1. ขอใดกลาวถงความหมายของสสารถกตอง ก. ธาตตาง ๆ ทมอยในธรรมชาต ข. สงทมองคประกอบอยางเดยวกน ค. ทกสงทกอยางทอยรอบ ๆ ตวเรา ง. สงทมตวตน มมวล สามารถสมผสได

2. ขอใดกลาวผด ก. สารม 3 สถานะ คอ ของแขง ของเหลว และแกส ข. สารทมการเปลยนแปลงทางเคมสามารถท าใหกลบสภาพเดมได ค. ธาต คอ สงทมองคประกอบอยางเดยวกน และมสมบตเฉพาะตว ง. สมบตของสารจ าแนกไดเปน 2 ประเภท คอ สมบตทางกายภาพและสมบตทางเคม

3. การเผาไหม การเกดสนม การผกรอนของหนออนและการเกดหนงอกหนยอย เปนการเปลยนแปลงสารประเภทใด

ก. การเปลยนแปลงทางเคม ข. การเปลยนแปลงทางกายภาพ ค. การเปลยนแปลงทางสถานะของสาร ง. การเปลยนแปลงทางอนภาคของสาร

4. ขอใดคอความหมายของสารทมสมบตเปนของแขง ก. มรปรางและปรมาตรไมคงท สมผสไดและตองการทอย อนภาคภายในเคลอนทไดอยาง

อสระทกทศทางและจดเรยงไมเปนระเบยบ ข. มปรมาตรคงท รปรางจะเปลยนไปตามภาชนะทบรรจ สมผสไดและตองการทอย

อนภาคภายในอยหางกน จดเรยงไมเปนระเบยบ ค. มรปรางและปรมาตรคงท ไมเปลยนแปลงไปตามภาชนะทบรรจ สมผสไดและตองการท

อย อนภาคภายในอยชดกน จดเรยงเปนระเบยบ ง. รปรางและปรมาตรไมคงท ฟงกระจายเตมภาชนะทบรรจ สมผสไดและตองการทอย

อนภาคภายในอยหางกนมาก จดเรยงไมเปนระเบยบ

แบบทดสอบกอนเรยน

Page 9: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

9

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

5. ขอใดจดกลมสารไดถกตอง ก. แกส - ควน ของเหลว - น าตาล ของแขง - เหลก ข. แกส - ออกซเจน ของเหลว - ดนน ามน ของแขง - ลกอม ค. แกส - อากาศ ของเหลว - นมสด ของแขง - น าตาล ง. แกส - ลกโปง ของเหลว - ไอศกรม ของแขง - ขนมปง

6. การจ าแนกประเภทของสารเนอเดยว และสารเนอผสมใชเกณฑในขอใดพจารณา ก. ความขน ข. องคประกอบ ค. ขนาดอนภาค ง. ลกษณะเนอสาร

7. สารตอไปนควรใชเกณฑใดในการจ าแนก ดน ทองแดง น าเชอม น ามนพช แกสหงตม แกสออกซเจน ก. ใชสถานะเปนเกณฑ ข. ใชเนอสารเปนเกณฑ ค. ใชการละลายน าเปนเกณฑ ง. ใชความเปนโลหะเปนเกณฑ

8. การใชความเปนโลหะเปนเกณฑในการจ าแนกประเภทของสารแบงไดกกลมและ มอะไรบาง

ก. 2 กลม ละลายน าได ไมละลายน า ข. 2 กลม สารบรสทธ สารไมบรสทธ ค. 3 กลม คอ โลหะ อโลหะ กงโลหะ ง. 3 กลม คอ ของแขง ของเหลว แกส

9. ขอใดจดเปนสมบตทางเคมของสาร ก. เอทานอลเปนของเหลวใสไมมส ข. น าตาลมลกษณะเปนของแขงสขาวใส ค. หนปนเมอท าปฏกรยากบกรดจะมฟองแกสเกดขน ง. เกลอแกงมลกษณะเปนของแขงสขาวขน ละลายน าได

Page 10: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

10

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

10. สมบตของสาร ตรงกบขอใด ก. สมบตของสารทสามารถสงเกตไดจากลกษณะภายนอก เชน สถานะ เนอสาร ส กลน รส ข. ลกษณะเฉพาะตวของสารนน เชน การละลายน า การน าไฟฟา จดหลอมเหลว ความเปน

กรด-เบส ค. สมบตทเกยวของกบการเกดปฏกรยาเคม เชน การตดไฟ การผกรอน การเกดสนม

การเกดปฏกรยากบกรดหรอเบส ง. สมบตทมลกษณะฟงกระจายเตมภาชนะทบรรจ อนภาคภายในอยหางกนมาก เคลอนท

ไดรวดเรวไปไดทกทศทางตลอดเวลา

Page 11: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

11

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ขอ ก ข ค ง

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

คะแนนเตม 10 คะแนน คะแนนทได

……………… คะแนน

กระดาษค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน วชา วทยาศาสตร เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ชอ……………………………………………………………………. นามสกล …………………………………….. ชน……........….. เลขท ………………..

Page 12: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

12

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ความหมายของสสารและสาร

สงตาง ๆ ทอยรอบตวเราไมวาจะเปนเสอผา อาหาร ของใช ในชวตประจ าวน เครองอ านวยความสะดวก สงกอสรางตาง ๆ รวมทง ตนไม ดน น า อากาศนกวทยาศาสตรจดสงเหลานเปนสสาร

สสาร (matter) คอ สงทมมวล ตองการทอย และสามารถสมผสได หรออาจหมายถง สงตางๆทอยรอบตวเรา มตวตน ตองการทอย สมผสได อาจมองเหนหรอมองไมเหนกได เชน อากาศ หน เปนตน สสารอาจประกอบดวยสารสงเดยว เชน เหลก เพชร ทองแดง และเงน ซงไมสามารถแยกเปนสารใหมไดอก ขณะทสสารบางอยางอาจประกอบดวยสารหลายสง เชน ทองค าขาว ซงประกอบดวย ทองค า 30 เปอรเซนต แพลเลเดยม 30 เปอรเซนต และเงน 40 เปอรเซนตรวม กนอย

สาร (substance) หมายถง เนอของสสาร สงทมองคประกอบอยางเดยวกน และมสมบตเฉพาะตว มอนภาคขนาดเลก ไมสามารถแยกใหเปนสวนอนทมองคประกอบและสมบตตางไปจากเดม เชน อากาศ น าตาล เปนตน มสถานะเปนของแขง ของเหลว และแกส

ใบความรท 1 เรอง สารและสสาร

ทองค า 30 เปอรเซนต แพลเลเดยม 30 เปอรเซนต

ทองค าขาว ประกอบดวย

เงน 40 เปอรเซนต

Page 13: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

13

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ถาจะเปรยบเทยบระหวางสสารและสาร

ภาพท 1 การเปรยบเทยบระหวางสสารและสาร ทมา : http://www.denverwater.org (สบคนเมอวนท 7 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

ตนไม เปนสสาร

ใบ เปนสวนประกอบของตนไม จดเปนสาร

ราก เปนสวนประกอบของตนไม จดเปนสาร

สรปไดวาสารเปนองคประกอบยอยของสสารนนเอง

Page 14: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

14

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

สถานะของสาร

สารแบงออกเปน 3 สถานะ คอ ของแขง ของเหลว และแกส

1. ของแขง (Solid) หมายถง สารทมลกษณะรปรางไมเปลยนแปลง และมรปราง เฉพาะตว เนองจากอนภาคในของแขงจดเรยงชดตดกนและอดแนนอยางมระเบยบไมมการเคลอนทหรอเคลอนทไดนอยมาก ไมสามารถทะลผานได และไมสามารถบบหรอท าใหเลกลงได เชน ไม หน เหลก ทองค า ดน ทราย พลาสตกกระดาษ เปนตน

ทองค า กระดาษ ไม ภาพท 2 สารสถานะของแขง

ทมา : http://www.finestgold.co.th/Home/Analysis/35 https://www.aliexpress.com https://pixabay.com/en/wood-firewood

(สบคนเมอวนท 7 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

2. ของเหลว (Liquid) หมายถง สารทมลกษณะไหลได มรปรางตามภาชนะทบรรจ เนองจากอนภาคในของเหลวอยหางกนมากกวาของแขง อนภาคไมยดตดกนจงสามารถเคลอนทไดในระยะใกล และมแรงดงดดซ งกนและกนมปรมาตรคงทสามารถทะลผานได เชน น า นมสด แอลกอฮอล น ามนพช น ามนเบนซน เปนตน

น า นมสด น ามนพช ภาพท 3 สารสถานะของเหลว ทมา : https://www.kisspng.com/png-nutrient-water-filter-drinking-water-reverse-osmos

https://www.tvpoolonline.com/content/344456

http://www.linhzhimin.com (สบคนเมอวนท 7 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

Page 15: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

15

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

3. แกส (Gas) หมายถง สารทมลกษณะฟงกระจายเตมภาชนะทบรรจ เนองจากอนภาคของแกสอยหางกนมาก มพลงงานในการเคลอนทอยางรวดเรว ไปไดในทกทศทางตลอดเวลา จงมแรงดงดดระหวางอนภาคนอยมาก สามารถทะลผานไดงาย และบบอด ใหเลกลงไดงาย เชน อากาศ แกสออกซเจน แกสหงตม เปนตน

ภาพท 4 แกสหงตม สถานะแกส ทมา : http://changpheakgas.yellowpages.co.th/

(สบคนเมอวนท 7 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

Page 16: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

16

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ชอกลม

สมาชก 1. ………………………………………………………………………………… เลขท ……………….. 2. ………………………………………………………………………………… เลขท ………………..

3. ………………………………………………………………………………… เลขท ……………….. 4. ………………………………………………………………………………… เลขท ………………..

5. ………………………………………………………………………………… เลขท ………………..

ค าชแจง ใหนกเรยนแบงกลม กลมละ 4 – 5 คน แตละกลมรวมกนศกษาจดประสงค ตรวจสอบ วสด

อปกรณ ท ากจกรรมตามขนตอน บนทกผล และตอบค าถามทายกจกรรม พรอมทงสรปผลการท ากจกรรม

ใบกจกรรมการส ารวจ

เรอง สารรอบตว

Page 17: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

17

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

จดประสงค

1. ส ารวจ อธบาย และจ าแนกสถานะของสารรอบตวทไดจากการส ารวจ

วธการส ารวจ

1. ใหนกเรยนส ารวจสารทมรอบตวนกเรยน พรอมทงเขยนชอสารและระบสถานะของสาร (กลมละ 10 ชนด)

2. น าชอสารทส ารวจไดทงหมดภายในกลมมารวมกนและจ าแนกสารทงหมด โดยใชสถานะ เปนเกณฑ พรอมน าเสนอในรปแบบแผนผงความคด

ตารางบนทกผลการส ารวจ

ชนดท ชอสาร สถานะ

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Page 18: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

18

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

สรปผลการส ารวจ

………………………………………..............…………………………………………………………………

………………………………………..............…………………………………………………………………

………………………………………..............…………………………………………………………………

………………………………………..............…………………………………………………………………

แผนผงความคด/ผงมโนทศน

Page 19: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

19

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ใบกจกรรมท 1

เรอง สารและสสาร

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง (10 คะแนน)

1. สสาร หมายถงอะไร

................................................................................................................................

................................................................................................................................

2. สาร หมายถงอะไร ................................................................................................................................ ................................................................................................................................

3. สสารและสารมความแตกตางกนอยางไร ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................

4. ถาเราจดแบงสารตามสถานะ เราจะแบงสารเปนกประเภท อะไรบาง ................................................................................................................................ ................................................................................................................................

5. ของแขง หมายถงอะไร ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................

6. ของเหลว หมายถงอะไร ................................................................................................................................ ................................................................................................................................

Page 20: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

20

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

7. แกส หมายถงอะไร

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

8. จงยกตวอยางสารทมสถานะเปนของแขงมา 3 ชนด 8.1............................................................................................................................ 8.2............................................................................................................................ 8.3............................................................................................................................

9. จงยกตวอยางสารทมสถานะเปนของเหลวมา 3 ชนด 9.1............................................................................................................................ 9.2............................................................................................................................ 9.3............................................................................................................................

10. จงยกตวอยางสารทมสถานะเปนแกสมา 3 ชนด

10.1. ......................................................................................................................... 10.2........................................................................................................................... 10.3......................................................................................................................

Page 21: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

21

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ความหมายของสมบตของสาร

สมบตของสาร หมายถง ลกษณะเฉพาะตวบางประการของสารนน ๆ ทสามารถบงบอกวา สารชนดนนคอสารอะไร เชน เนอสาร ส กลน รส การน าไฟฟา การละลายน า จดเดอด จดหลอมเหลว ความเปนกรด – เบส เปนตน

สารแตละชนดมลกษณะบางประการทคลายคลงกนจดเปน “สมบตทวไปของสาร” ลกษณะเนอสาร สถานะ ส กลน การน าไฟฟา ความเปนกรด-เบส การละลายน า ความเปนโลหะและอโลหะ สารทกชนดมลกษณะเฉพาะตวทแตกตางจากสารอน จดเปน “สมบตเฉพาะตว” ทใชระบชนดของสารนน ๆ ได เชน จดเดอด จดหลอมเหลว ความหนาแนน ความเปนกรด-เบส รปผลก

ทองแดง เหลก สงกะส

ภาพท 5 ตวอยางสารทมสมบตเฉพาะตว ทมา : http://www.brastechcompany.com

http://www.exworkhome.com http://www.wepackage.co.th

(สบคนเมอวนท 9 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

ทองแดง สงกะส เหลก : สารเหลานมสมบตทวไปเหมอนกน คอ มสถานะเปนของแขง เปนโลหะน าไฟฟาได เหนยว มผวมนวาว ยดเปนเสน และตเปนแผนได

ใบความรท 2 เรอง สมบตของสาร

Page 22: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

22

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

นกวทยาศาสตรแบงสมบตของสารออกเปน 2 ประเภท

1. สมบตทางกายภาพ หรอสมบตทางฟสกส (Physical properties) หมายถง สมบตของสาร ทสามารถสงเกตไดจากลกษณะภายนอก หรอจากการทดลองทไมเกยวของกบปฏกรยาเคม เ ชน สถานะ เนอสาร ส กลน รส ความหนาแนน จดเดอด จดหลอมเหลว การน าไฟฟา การละลายน า ความแขง ความเหนยว เปนตน

2. สมบตทางเคม (Chemical properties) หมายถง สมบตทเกยวของกบการเกดปฏกรยา

เคม และองคประกอบทางเคมของสาร เชน การตดไฟ การผกรอน การท าปฏกรยากบน า การท าปฏกรยากบกรดหรอเบส

เราทราบกนแลววา สมบตของสารม 2 ประเภท เมอสมบตของสารเกดการเปลยนแปลงจะท าใหสารนน ๆ เกดการเปลยนแปลงตามไปดวย ดงนน การแบงประเภท การเปลยนแปลงของสารจงแบงไดเปน 2 ประเภทตามสมบตของสาร ดงน

1. การเปลยนแปลงทางกายภาพหรอการเปลยนแปลงทางฟสกส หมายถง การเปลยนแปลงลกษณะภายนอกของสาร เมอสมบตเปลยนไป แตยงคงเปน

สารเดมอย เชน การเปลยนสถานะ การเดอด การเปลยนแปลงรปราง และการละลาย เปนตน

ปฏกรยาเคม คอ การเปลยนแปลงทท าใหเกดสารใหม เชน การสงเคราะหแสง

6CO2 12H2O

แสง

คลอโรฟลล

C6H12O6 6O2 6H2O

แกสคารบอน

ไดออกไซด น า น าตาล แกสออกซเจน น า

Page 23: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

23

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ตวอยางการเปลยนแปลงทางกายภาพ เชน น าแขงทละลายกลายเปนน ามการเปลยนสถานะจากของแขงเปนของเหลว แตยงคงเปนน าทสมบตทางเคมเหมอนเดม

ภาพท 6 การหลอมเหลวเปนการเปลยนแปลงทางกายภาพ ทมา: http://sumalee-piboon.com

(สบคนเมอวนท 9 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

การระเหดของลกเหมน เปลยนสถานะจากของแขงเปนแกส การระเหยของน า เปลยนสถานะจากของเหลวเปนแกส การปนดนเหนยว เปนการเปลยนรปราง

2. การเปลยนแปลงทางเคม หมายถง การเปลยนแปลงทเกยวของกบการเกดปฏกรยาเคม หลงจากการเปลยนแปลงท าให

โครงสรางทางเคมหรอองคประกอบทางเคมของสารนนเปลยนแปลง และมสารใหมเกดขน ซงสารใหมนไมสามารถท าใหกลบไปสสภาพเดมไดหรอท าไดยาก ตวอยางสมบตทางเคมของสารบางชนด

เชน การเผาไหมจะไดแกสคารบอนไดออกไซด และขเถา เหลกเมอเกดสนมจะมสน าตาลแดง

การผกรอนของหนออน การเกดหนงอก หนยอย การเผาไหม

ภาพท 7 การเผาไหมจะท าใหเกดแกสคารบอนไดออกไซด ทมา: https://pixabay.com/en/control-burning-prescription-tree-53614/

(สบคนเมอวนท 9 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

การหลอมเหลว

น าแขง น า

Page 24: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

24

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

โลหะโซเดยมท าปฏกรยากบน า ไดสารใหม คอ โซเดยมไฮดรอกไซด

และแกสไฮโดรเจน

การเกดสนมเหลก ไดสารใหม คอ ออกไซดของเหลก

สมบตของสารในสถานะตาง ๆ

1. ของแขง (Solid : s) คอ สารทมรปรางและปรมาตรทแนนอน ไมเปลยนแปลง

ตามภาชนะ อนภาคชดกนเปนระเบยบ ไมมการเคลอนท แตมการสนไดอยางเบา ๆ หรอ เคลอนไหวไดเลกนอย มความหนาแนนและแรงยดเหนยวระหวางโมเลกลแขงแรงมาก สงกวาของเหลว และแกส เชน ไม หน แกว ทองค า เปนตน

ภาพท 8 การจดเรยงอนภาคของของแขง ทมา : http://slideplayer.in.th (สบคนเมอวนท 9 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

2. ของเหลว (Liquid : l) คอ สารทมปรมาตรแนนอน แตมรปรางไมแนนอน

เปลยนแปลงตามภาชนะทบรรจ และสามารถไหลได อนภาคอยใกลชดกนแตไมเปนระเบยบ มการชนกนตลอดเวลา มแรงยดเหนยวระหวางโมเลกล จงมความหนาแนนสงกวาแกส เชน น า น ามนพช แอลกอฮอล เปนตน

ภาพท 9 การจดเรยงอนภาคของของเหลว ทมา : http://slideplayer.in.th (สบคนวนท 9 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

Page 25: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

25

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

3. แกส (Gas : g) คอ สารทมรปรางและปรมาตรไมแนนอน เปลยนแปลงตามภาชนะท บรรจ เพราะมแรงยดเหนยวระหวางโมเลกลนอยมาก จงฟงกระจายไดเตมภาชนะ เคลอนทอยาง อสระ และมความหนาแนนต า เชน อากาศ แกสออกซเจน เปนตน

ภาพท 10 แสดงการจดเรยงอนภาคของแกส ทมา : http://slideplayer.in.th (สบคนเมอวนท 9 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

ลกษณะการเปลยนแปลงของสาร

1. การเปลยนแปลงสถานะของสาร

การใชสถานะเปนเกณฑสามารถจ าแนกสารออกได 3 ชนด คอ ของแขง ของเหลวและแกส สถานะของสารเปนสงทสามารถเปลยนแปลงได แตการทจะเปลยนแปลงสถานะของสารไดนนจ าเปนตองใชตวชวย คอ การเพมหรอลดอณหภม ในการเปลยนแปลงสถานะของสารนนจ าเปนตองใชการเพมหรอลดอณหภมเขามาชวยดวยการเปลยนสถานะจากของแขงเปนของเหลวจะเกดขนกตอเมอมการเพมอณหภม ใหสาร แตถาเพมอณหภมใหสารไปเรอย ๆ กจะท าใหสารเปลยนสถานะจากของเหลวเปนแกส แตในทางกลบกนถาลดอณหภมลง สารกจะสามารถเปลยนสถานะจากแกสกลายเปนของเหลวและถาลดอณหภมไปเรอย ๆ สารกจะเปลยนสถานะจากของเหลวกลายมาเปนของแขง

Page 26: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

26

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ภาพท 11 การหลอมเหลวของน าแขง ทมา : http://virginstarfm.becteroradio.com (สบคนเมอวนท 9 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

การหลอมเหลว

การหลอมเหลว (Melting) คอ สารเปลยนสถานะจากของแขงเปนของเหลว โดยตองใหความรอน ท าใหอนภาคเอาชนะแรงยดเหนยวได ณ อณหภม ท เรยกวา จดหลอมเหลว (melting point) เปนคาคงทของสารหนง ๆ เทานน

น าแขง น า ไอน า การแขงตว การควบแนน

แผนภาพการเปลยนแปลงสถานะของสาร

การหลอมเหลว การระเหย

ของแขง ของเหลว แกส

Page 27: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

27

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

การแขงตว

การแขงตว (Freezing) คอ สารเปลยนสถานะจากของเหลวเปนของแขง อณหภมทสารเปลยนสถานะ เรยกวา จดเยอกแขง ซงมคาเทากบจดหลอมเหลว

การควบแนน

การควบแนน (Condensation) คอ เปนการทสารเปลยนสถานะจากแกสมาเปนของเหลว อณหภม ทสามารถเปลยนแปลงสถานะจากแกสมาเปนของเหลว เรยกวา จดควบแนน ซงมคาเทากบจดเดอด เชน การเกดฝน

ภาพท 12 ไอศกรมเกดจากการแขงตว ทมา : https://pixabay.com/en/photos (สบคนเมอวนท 12 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

ภาพท 13 การควบแนนทท าใหเกดฝนตก ทมา: http://diysolarpanelsv.com/a-rainy-day-clipart.html

(สบคนเมอวนท 12 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

Page 28: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

28

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

การระเหย

การระเหย (Evaporation) คอ การทสารเปลยนสถานะจากของเหลวเปนแกส โดยการระเหยจะเกดขนตลอดเวลาบรเวณผวของของเหลว

การระเหด

การระเหด (Sublimation) เปนกระบวนการทของแขงเปลยนสถานะกลายเปนไอ โดยไมผานการเปนของเหลวกอน

ภาพท 15 การระเหดของน าแขงแหง ทมา : http://www.thaihealth.or.th/Content/

(สบคนเมอวนท 12 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

ภาพท 14 การระเหยจะเกดขนตลอดเวลาบรเวณผวของของเหลว ทมา : https://elearning.cmu.ac.th/free_online/www.water.com

(สบคนเมอวนท 12 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

Page 29: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

29

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

การละลายประเภทคายความรอน

การละลายจะเปนประเภทใดขนอยกบชนดของสารและตวท าละลายทเกยวของ ในขณะทสารเกดการละลาย ตวละลายทเปนของแขงจะแยกตวเปนอนภาคเลก ๆ และ ยดเหนยวกบโมเลกลของตวละลาย กระบวนการนเกยวของกบพลงงาน ถาพลงงานทใชแยกอนภาคของของแขงมปรมาณนอยกวาพลงงานทเกดจากการยดเหนยวระหวางอนภาคของ ตวละลายกบตวท าละลาย การละลายของสารนจะปลอยพลงงานออกมา สารละลายจะ มอณหภมสงขน การละลายประเภทนเรยกวา การละลายประเภทคายความรอน

การละลายของสาร เมอสารมการละลายจะมการเปลยนแปลงพลงงานความรอน 2 แบบ คอ 1. การละลายประเภทคายความรอน 2. การละลายประเภทดดความรอน

2. การละลายของสาร

ภาพท 16 รปแบบการเปลยนแปลงพลงงานความรอน ทมา : https://byjus.com/chemistry/endothermic-exothermic-

(สบคนเมอวนท 12 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

Page 30: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

30

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

สาร อณหภมน า

(องศาเซลเซยส) อณหภมสารละลาย (องศาเซลเซยส)

ประเภทของการละลาย

แอมโมเนยมไนเตรต 28 19 ดดความรอน โซเดยมไฮดรอกไซด 28 53 คายความรอน

โซเดยมไนเตรต 28 22 ดดความรอน

โซเดยมคลอไรด 28 26 ดดความรอน

การละลายประเภทดดความรอน

ถาพลงงานทใชในการแยกอนภาคของตวละลายทเปนของแขงมปรมาณมากกวา พลงงานทเกดจากการยดเหนยวระหวางอนภาคของตวละลายกบตวท าละลาย การละลายของสารนจะดดพลงงาน สารละลายจะมอณหภมต าลงการละลายประเภทน เรยกวา การละลายประเภทดดความรอน การละลายของของเหลวหรอแกสในตวท าละลายชนดตาง ๆ เกดขนไดในท านองเดยวกน การละลายของสารแ ตละชนดจะเปนการละลายของสารประเภทดดหรอ คายความรอนเปน สมบตเฉพาะตวของสาร

ภาพท 17 สารมการละลายจะมการเปลยนแปลงพลงงานความรอน 2 แบบ ทมา: http://www.vcharkarn.com/varticle/501951

(สบคนเมอวนท 12 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

ตารางแสดงตวอยางการเปลยนแปลงพลงงานความรอนในการละลายของสารบางชนด

Page 31: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

31

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

การเกดสนมเหลกของแทงเหลก เหลกเปนของแขงสเทาด า น าไฟฟา น าความรอน แตเมอเกดสนม จะมสน าตาลแดง แขงแตเปราะ ไมน าไฟฟา ไมน าความรอน มสมบตแตกตางไปจากเดม และไมสามารถท าสนมเหลกใหเปนเหลกเหมอนเดมไดอก

ตวอยางการเกดสารใหม การเผาน าตาล ในน าตาลมสารทมคารบอน ไฮโดรเจนและออกซเจน (C , H , O)

เปนองคประกอบ เมอใหความรอน น าจะระเหยออกไป เหลอแตถานสด า คอ คารบอน ไมสามารถท าคารบอนสด าใหกลบไปเปนน าตาลไดเหมอนเดมอก

การเกดสารใหม เรยกอกอยางหนงวา การเกดปฏก รยาเคม แลวไดสารใหม ซงมสมบตตางไปจากสารเดม และไมสามารถท าใหกลบเปนสารเดมได อาจพจารณาไดจาก การเกดตะกอน เกดแกส สของสารเปลยนไป มกลนเกดขนมการเปลยนแปลงอณหภม มแสง มเสยงเกดขน

ภาพท 18 การเผาน าตาล ทมา: http://www.atom.rmutphysics.com

(สบคนเมอวนท 12 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

ภาพท 19 การเกดสนมเหลกของแทงเหลก ทมา : http://oknation.nationtv.tv/blog/estimate/2009/11/26/entry-1

(สบคนเมอวนท 12 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

3. การเกดปฏกรยาเคม (การเกดสารใหม)

Page 32: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

32

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

การผสมผงฟกบน าสมสายช จะเกดแกส (เกดฟองฟ) ขนในขวด ลกโปงซงครอบอยทปากขวดจะพองขน ทงนเนองจากผงฟเมอท าปฏกรยากบน าสมสายชจะไดสารใหม คอ แกสคารบอนไดออกไซด (CO2) จงท าใหลกโปงพอง

ภาพท 20 การเปาลกโปงดวยผงฟ ทมา: http://nantiyapat.blogspot.com/p/blog-page_24.html

(สบคนเมอวนท 12 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

Page 33: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

33

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ใบกจกรรมท 2

เรอง สมบตของสาร

ค าชแจง ตอนท 1 ใหนกเรยนน าค าทก าหนดให เตมลงในชองวางใหถกตอง (5 คะแนน)

การหลอมเหลว การระเหย การระเหด การควบแนน

การแขงตว จดหลอมเหลว จดเยอกแขง

การดดความรอน การคายความรอน การเกดสารใหม

1. ............................................. สารทเปลยนสถานะจากของเหลวเปนของแขง 2. ............................................. สารทเปลยนสถานะจากแกสเปนของเหลว 3. ............................................. สารทเปลยนสถานะจากของเหลวเปนแกส 4. ............................................. สารทเปลยนสถานะจากของแขงเปนแกส 5. ............................................. สารทเปลยนสถานะจากของแขงเปนของเหลว 6. ............................................. อณหภมทท าใหสารเปลยนสถานะจากของแขง

เปนของเหลว 7. ............................................. อณหภมทท าใหสารเปลยนสถานะจากของเหลว

เปนของแขง 8. ............................................. สารทมสมบตเปลยนแปลงไปจากเดม และไม

สามารถท าใหกลบมาเปนสารเดมไดอก 9. ............................................. สารละลายจะมอณหภมสงขน 10. ............................................. สารละลายจะมอณหภมต าลง

Page 34: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

34

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ค าชแจง ตอนท 2 ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง (5 คะแนน)

1. จงบอกความหมายของการเปลยนแปลงทางกายภาพหรอการเปลยนแปลงฟสกส

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................ 2. จงใสเครองหมาย ลงในตารางประเภทของการเปลยนแปลงของสาร

การเปลยนแปลง ประเภทการเปลยนแปลงของสาร

กายภาพ เคม

1.การเกดสนมเหลก

2.การยอยอาหาร

3.น าระเหยเปนไอ

จงเปรยบเทยบการจดเรยงอนภาคของสารในแตละสถานะตามทก าหนดใหตอไปน

สถานะของสาร การจดเรยงอนภาค ระยะ

ระหวางอนภาค แรงยดเหนยวระหวาง

อนภาค 3. ของแขง

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

............................... 4. ของเหลว

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

............................... 5. แกส

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

Page 35: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

35

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

การจ าแนกประเภทของสาร

การจ าแนกประเภทของสารในการศกษาเรองสาร จ า เปนตองแบงสารออกเปนหมวดหม เพอใหงายตอการจดจ าสาร โดยทวไปนยมใชสมบตทางกายภาพดานใดดานหนงของสารเปนเกณฑในการจ าแนกสารซงมหลายเกณฑดวยกน เชน

1. การใชสถานะของสารเปนเกณฑ

การใชสถานะเปนเกณฑ แบงไดเปน 3 กลม คอ 1.1 ของแขง (Solid) เชน ไม เหลก หน ดน ทราย ทองแดง ทองค า เงน ดบก สงกะส เกลอแกง น าตาลทราย ดางทบทม แกว 1.2 ของเหลว (Liquid) เชน น าดม น าประปา น าฝน น าเกลอ น าเชอม น าอดลม เอทานอล น ากลน น าสมสายช น ามนพช น ามน 1.3 แกส (Gas) เชน แกสหงตม แกสธรรมชาต แกสออกซเจน แกสคารบอนไดออกไซด แกสโอโซน แกสไนโตรเจน แกสคลอรน

ใบความรท 3 เรอง การจ าแนกประเภทของสาร

ภาพท 21 การใชสถานะของสารเปนเกณฑ ทมา : https://pixabay.com

(สบคนเมอวนท 18 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

Page 36: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

36

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ตวอยางสารทใชสถานะเปนเกณฑ

2. การใชความเปนโลหะของสารเปนเกณฑ

ไม น าเชอม แกสหงตม

การใชความเปนโลหะเปนเกณฑ แบงสารได 3 กลม คอ 2.1 โลหะ (Metal) เปนกลมธาตทมสมบตเปนตวน าไฟฟาได น าความรอนทด เหนยว มจดเดอดสง ปกตเปนของแขงทอณหภมหอง เชน ทองค า ทองแดง เงน เหลก ปรอท สงกะส ดบก ตะกว โซเดยม แมกนเซยม 2.2 อโลหะ (Non-metal) เปนกลมธาตทมสมบตไมน าไฟฟา มจดหลอมเหลวและจดเดอดต า เปราะบาง และมการแปรผนทางดานคณสมบตทางกายภาพมากกวาโลหะ เชน คารบอน ฟอสฟอรส ก ามะถน ออกซเจน ไฮโดรเจน ฮเลยม คลอรน 2.3 กงโลหะ (Metalloid) ธาตทมสมบตบางประการคลายโลหะและสมบตบางประการคลายอโลหะ เชน ซลคอน ซลเนยม เจอรเมเนยม อารเซนก

ภาพท 22 สารในสถานะตาง ๆ ทมา : https://pixabay.com/en/wood-firewood-combs

http://www.foodietaste.com/FoodPedia_detail. http://changpheakgas.yellowpages.co.th/

(สบคนเมอวนท 18 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

Page 37: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

37

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ตวอยางสารทใชโลหะเปนเกณฑ

ภาพท 23 สารทใชโลหะเปนเกณฑ

ทมา : https://hilight.kapook.com/view/61649 http://www.expertairclean.com/product

https://th.wikipedia.org/wiki (สบคนเมอวนท 18 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

3. การใชการละลายน าของสารเปนเกณฑ

ทองค า คารบอน ซลคอน

ใชการละลายน าเปนเกณฑ แบงสารไดเปน 2 กลม คอ 3.1 สารทละลายน า เชน เกลอแกง น าตาลทราย น าตาลกลโคส จนส ดางทบทม เอทานอล กรดแอซตก แกสคารบอนไดออกไซด แกสแอมโมเนย 3.2 สารทไมละลายน า เชน แปง หนปน ไขมน น ามนพช พลาสตก เหลก ไม ก ามะถน คารบอน น ามนเชอเพลง

Page 38: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

38

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ตวอยางสารทใชการละลายน าเปนเกณฑ

ภาพท 24 สารทใชการละลายน าเปนเกณฑ

ทมา : http://www.coszi.com/blog/salt-body-scrub http://maanow.com

(สบคนเมอวนท 18 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

4. การใชลกษณะเนอของสารเปนเกณฑ

เกลอแกง แปง

การใชลกษณะเนอของสารเปนเกณฑ แบงออกเปน 2 กลม คอ 4.1 สารเนอเดยว (Homogeneous substance) หมายถง สารทมองคประกอบชนดเดยวหรอหลายชนดผสมกนอยอยางกลมกลน มองเหนเปนเนอเดยวกนตลอด อาจมหลายสถานะทแสดงสมบตเหมอนกนทกประการ เชน น าสมสายช น ากลน น าตาลทราย แกสออกซเจน อากาศ น าอดลม น ามนพช 4.2 สารเนอผสม (Heterogeneous substance) หมายถง สารทมองเหนดวยตาเปลาไมเปนเนอเดยวกนตลอดทกสวน สารทเกดจากสารตงแต 2 ชนดมารวมกน โดยมอตราสวนทไมแนนอน อาจเปนสารทอยในสถานะเดยวกนหรอตางสถานะมารวมกน ไดสารเนอผสม

เชน น าคลอง น าโคลน คอนนกรต ทราย ดน น าจมไก ฝนละอองในอากาศ เขมา ควนด าในอากาศ

Page 39: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

39

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ตวอยางสารทใชลกษณะเนอสารเปนเกณฑ

ภาพท 25 การใชเนอของสารเปนเกณฑ ทมา : http://www.lamsoonshop.com

http://www.thaitechno.net (สบคนเมอวนท 18 กมภาพนธ พ.ศ.2559)

น ามนพช น าจมไก

Page 40: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

40

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ใบกจกรรมการทดลอง

เรอง การจ าแนกสารตามลกษณะเนอสาร

ชอกลม

สมาชก 1. ………………………………………………………………………. เลขท ……………….. 2. …………………………………………….………………………… เลขท ……………….. 3. ………………………………………………………………………. เลขท ……………….. 4. ………………………………………………………………………. เลขท ……………….. 5. ………………………………………………………………………. เลขท ………………..

ค าชแจง

ใหนกเรยนแบงกลม กลมละ 4 – 5 คน แตละกลมรวมกนศกษาจดประสงค ตรวจสอบ วสด อปกรณ ท ากจกรรมตามขนตอน บนทกผล และตอบค าถามทายกจกรรม พรอมทงสรปผลการท ากจกรรม

Page 41: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

41

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

จดประสงค

1. จ าแนกสารโดยใชลกษณะเนอสารเปนเกณฑได

วสดอปกรณ

รายการ จ านวน / กลม

1. ลอดชองน ากะท 2. สมต า 3. เมลดขาวสก 4. น าพรก 5. น าหวาน 6. น าสมสายช 7. ดน 8. ถานไม 9. แปงมน 10. น าตาลทราย 11. กระดาษขาว 12. น าเกลอ 13. โซเดยมคลอไรด (เกลอแกง)

100 กรม 100 กรม 2 กรม 2 กรม 2 cm3 2 cm3

2 กรม 1 กอน 2 กรม 2 กรม 1 แผน 2 cm3 2 กรม

วธการส ารวจ

น าวสดตาง ๆ ทเราตองการจ าแนกประเภทลกษณะของเนอสาร ไดแก ลอดชองน ากะท สมต า เมลดขาวสก น าพรก น าหวาน น าสมสายช ดน ถานไม แปงมน น าตาลทราย กระดาษขาว น าเกลอ และโซเดยมคลอไรด มาสงเกตลกษณะของเนอสารแตละชนด พรอมบนทกผลทสง เกตได ถาสารบางชนดไมอาจตดสนไดทนทแลว อาจใชอปกรณอน ๆ ชวย เชน แทงแกวส าหรบคนสาร

Page 42: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

42

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ตารางบนทกผลการส ารวจ

ใหนกเรยนท าเครองหมาย ลงในตารางผลการส ารวจ

สาร สถานะ ผลการสงเกตลกษณะเนอสาร

มองเหนเปนเนอเดยว มองเหนไมเปนเนอเดยว

ลอดชองน ากะท

สมต า

เมลดขาวสก

น าพรก

น าหวาน

น าสมสายช

ดน

ถานไม

แปงมน

น าตาลทราย

กระดาษขาว

น าเกลอ

โซเดยมคลอไรด (เกลอแกง)

สรปผลการส ารวจ

………………………………………..............…………………………………………………………………

………………………………………..............…………………………………………………………………

………………………………………..............…………………………………………………………………

………………………………………..............…………………………………………………………………

Page 43: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

43

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ค าถามทายการทดลอง

1. การตดสนวาสารใดเปนสารเนอเดยวหรอสารเนอผสมใชวธอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. สถานะของสารทใชในการทดลองหมายถงอะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. สารบางอยางอาจมหลายสถานะปนกนอย เชน ขาวตมปลา มสารกสถานะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. สารทใชในการทดลองครงนมกสถานะ อะไรบาง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. ถาผสมน าเกลอกบน าสมสายชเขาดวยกน จะเรยกวาเปนสารเนอเดยวหรอสารเนอผสม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. สารเนอเดยวทสงเกตเหนมสารหลายชนดปนกนอยไดหรอไม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. สารทใชในการทดลองทมองเหนไมเปนเนอเดยว เชน ลอดชองกะท สมต า เราเรยกสารนวาอะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. ใหนกเรยนยกตวอยางสารเนอเดยวทไมมในกจกรรมมา 3 ชนด และบอกดวยวาอยในสถานะใด ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. ความคลาดเคลอนของการทดลองนเกดจากอะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. ผลสรปของการทดลองนคออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 44: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

44

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ใบกจกรรมท 3

เรอง การจ าแนกประเภทของสาร ค าชแจง ใหนกเรยนจ าแนกประเภทของสารตวอยางทก าหนดให พรอมทงระบสถานะของสารและลกษณะของเนอสารโดยใสเครองหมาย ลงในตาราง (10 คะแนน)

สาร

สถานะ ลกษณะของเนอสาร ของแขง ของเหลว แกส เนอสารกลมกลนกน เนอสารไมกลมกลนกน

1. พรกกบเกลอ

2. สมต า

3. ถาน

4. ลกเหมน

5. แอลกอฮอลส าหรบเชดแผล

6. น าเกลอ

7. น าหวาน

8. อากาศบรรจถง

9. ลอดชองน ากะท

10. น าแปงดบ

Page 45: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

45

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ค าชแจง 1. แบบทดสอบจ านวน 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน คะแนนเตม 10 คะแนน 2. แบบทดสอบนเปนแบบเลอกตอบ 3. ใหนกเรยนท าเครองหมาย X ลงในกระดาษค าตอบ โดยเลอกตวอกษร ก ข ค และ ง ทถกทสดเพยงขอเดยว

1. การเผาไหม การเกดสนม การผกรอนของหนออนและการเกดหนงอกหนยอย เปนการเปลยนแปลงสารประเภทใด

ก. การเปลยนแปลงทางเคม ข. การเปลยนแปลงทางกายภาพ ค. การเปลยนแปลงทางสถานะของสาร ง. การเปลยนแปลงทางอนภาคของสาร

2. การจ าแนกประเภทของสารเนอเดยว และสารเนอผสมใชเกณฑในขอใดพจารณา ก. ความขน ข. องคประกอบ ค. ขนาดอนภาค ง. ลกษณะเนอสาร

3. ขอใดกลาวผด ก. สารม 3 สถานะ คอ ของแขง ของเหลว และแกส ข. สารทมการเปลยนแปลงทางเคมสามารถท าใหกลบสภาพเดมได ค. สาร คอ สงทมองคประกอบอยางเดยวกน และมสมบตเฉพาะตว ง. สมบตของสารจ าแนกไดเปน 2 ประเภท คอ สมบตทางกายภาพและสมบตทางเคม

4. ขอใดจดกลมสารไดถกตอง ก. แกส - ควน ของเหลว - น าตาล ของแขง - เหลก ข. แกส - ออกซเจน ของเหลว - ดนน ามน ของแขง - ลกอม ค. แกส - อากาศ ของเหลว - นมสด ของแขง - น าตาล ง. แกส - ลกโปง ของเหลว - ไอศกรม ของแขง - ขนมปง

แบบทดสอบหลงเรยน

Page 46: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

46

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

5. สมบตของสาร ตรงกบขอใด ก. สมบตของสารทสามารถสงเกตไดจากลกษณะภายนอก เชน สถานะ เนอสาร ส กลน รส ข. ลกษณะเฉพาะตวของสารนน เชน การละลายน า การน าไฟฟา จดหลอมเหลว ความเปน

กรด-เบส ค. สมบตทเกยวของกบการเกดปฏกรยาเคม เชน การตดไฟ การผกรอน การเกดสนม การ

เกดปฏกรยากบกรดหรอเบส ง. สมบตทมลกษณะฟงกระจายเตมภาชนะทบรรจ อนภาคภายในอยหางกนมาก เคลอนท

ไดรวดเรวไปไดทกทศทางตลอดเวลา 6. ขอใดกลาวถงความหมายของสสารถกตอง

ก. ธาตตาง ๆ ทมอยในธรรมชาต ข. สงทมองคประกอบอยางเดยวกน ค. ทกสงทกอยางทอยรอบ ๆ ตวเรา ง. สงทมตวตน มมวล สามารถสมผสได

7. ขอใดคอความหมายของสารทมสมบตเปนของแขง ก. มรปรางและปรมาตรไมคงท สมผสไดและตองการทอย อนภาคภายในเคลอนทไดอยาง

อสระทกทศทางและจดเรยงไมเปนระเบยบ ข. มปรมาตรคงท รปรางจะเปลยนไปตามภาชนะทบรรจ สมผสไดและตองการทอย อนภาค

ภายในอยหางกน จดเรยงไมเปนระเบยบ ค. มรปรางและปรมาตรคงท ไมเปลยนแปลงไปตามภาชนะทบรรจ สมผสไดและตองการท

อย อนภาคภายในอยชดกน จดเรยงเปนระเบยบ ง. รปรางและปรมาตรไมคงท ฟงกระจายเตมภาชนะทบรรจ สมผสไดและตองการทอย

อนภาคภายในอยหางกนมาก จดเรยงไมเปนระเบยบ 8. การใชความเปนโลหะเปนเกณฑในการจ าแนกประเภทของสารแบงไดกกลมและ มอะไรบาง

ก. 2 กลม ละลายน าได ไมละลายน า ข. 2 กลม สารบรสทธ สารไมบรสทธ ค. 3 กลม คอ โลหะ อโลหะ กงโลหะ ง. 3 กลม คอ ของแขง ของเหลว แกส

9. สารตอไปนควรใชเกณฑใดในการจ าแนก ดน ทองแดง น าเชอม น ามนพช แกสหงตม แกสออกซเจน

ก. ใชสถานะเปนเกณฑ ข. ใชเนอสารเปนเกณฑ ค. ใชการละลายน าเปนเกณฑ ง. ใชความเปนโลหะเปนเกณฑ

Page 47: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

47

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

10. ขอใดจดเปนสมบตทางเคมของสาร ก. เอทานอลเปนของเหลวใสไมมส ข. น าตาลมลกษณะเปนของแขงสขาวใส ค. หนปนเมอท าปฏกรยากบกรดจะมฟองแกสเกดขน ง. เกลอแกงมลกษณะเปนของแขงสขาวขน ละลายน าได

ขอ ก ข ค ง

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

คะแนนเตม 10 คะแนน คะแนนทได

……………… คะแนน

กระดาษค าตอบแบบทดสอบหลงเรยน วชา วทยาศาสตร เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ชอ……………………………………………… นามสกล …………………………………….. ชน……........….. เลขท ………..

Page 48: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

48

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ภาคผนวก

Page 49: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

49

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

แบบทดสอบกอนเรยน

แบบทดสอบหลงเรยน

1. ง 2. ข 3. ก 4. ค 5. ค 6. ง 7. ก 8. ค 9. ค

10. ข

1. ก 2. ง 3. ข 4. ค 5. ข 6. ง 7. ค 8. ค 9. ก

10. ค

Page 50: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

50

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

เฉลยใบกจกรรมการส ารวจ

เรอง สารรอบตว

ชอกลม

สมาชก 1. ………………………………………………………………………. เลขท ……………….. 2. ………………………………………………………………………. เลขท ………………..

3. ………………………………………………………………………. เลขท ……………….. 4. ………………………………………………………………………. เลขท ……………….. 5. ………………………………………………………………………. เลขท ………………..

ค าชแจง ใหนกเรยนแบงกลม กลมละ 4 – 5 คน แตละกลมรวมกนศกษาจดประสงค ตรวจสอบ วสด

อปกรณ ท ากจกรรมตามขนตอน บนทกผล และตอบค าถามทายกจกรรม พรอมทงสรปผลการท ากจกรรม

Page 51: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

51

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

จดประสงค

1. ส ารวจ อธบาย และจ าแนกสถานะของสารรอบตวทไดจากการส ารวจ

วธการส ารวจ

1. ใหนกเรยนส ารวจสารทมรอบตวนกเรยน พรอมทงเขยนสารและระบสถานะของสาร (กลมละ 10 ชนด)

2. น าชอสารทส ารวจไดทงหมดภายในกลมมารวมกนและจ าแนกสารทงหมด โดยใชสถานะเปนเกณฑ พรอมน าเสนอในรปแบบแผนผงความคด

ตารางบนทกผลการส ารวจ

ชนดท ชอสาร สถานะ

1 ดน ของแขง

2 ไม ของแขง

3 ควนไฟ แกส

4 น า ของเหลว

5 แกสหงตม แกส

6 น าแขง ของแขง

7 น ายาลางจาน ของเหลว

8 นมสด ของเหลว

9 ฝนละออง แกส

10 อากาศ แกส

Page 52: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

52

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

สรปผลการส ารวจ

………………………………………..............…………………………………………………………………………………………

………………………………………..............…………………………………………………………………………………………

………………………………………..............…………………………………………………………………………………………

………………………………………..............…………………………………………………………………………………………

………………………………………..............…………………………………………………………………………………………

ผงความคด

จากการส ารวจสารรอบตว สารมารถจ าแนกสารทส ารวจมาไดโดยการใชสถานะเปนเกณฑในการจ าแนก จ าแนกได 3 สถานะ คอกลมสถานะของแขง ไดแก ดน ไม น าแขง กลมสถานะของเหลว ไดแก น า น ายาลางจาน นมสด กลมแกส ไดแก ฝนละออง อากาศ ควนไฟ แกสหงตม

ของแขง

ดน

ไม

น าแขง

ของเหลว

น า

น ายาลางจาน

นมสด

แกส ฝนละออง อากาศ ควนไฟ แกสหงตม

สถานะของสาร

Page 53: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

53

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

เฉลยใบกจกรรมท 1

เรอง สารและสสาร ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง (10 คะแนน)

1. สสาร หมายถงอะไร ................................................................................................................................ ................................................................................................................................

2. สาร หมายถงอะไร ................................................................................................................................ ................................................................................................................................

3. สสารและสารมความแตกตางกนอยางไร ................................................................................................................................ ................................................................................................................................

4. ถาเราจดแบงสารตามสถานะ เราจะแบงสารเปนกประเภท อะไรบาง ................................................................................................................................ ................................................................................................................................

5. ของแขง หมายถงอะไร ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................

6. ของเหลว หมายถงอะไร ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................

สงทมมวล ตองการทอย และสามารถสมผสไดหรออาจหมายถงสงตาง ๆ ทอยรอบตวเรา มตวตน ตองการทอย สมผสไดอาจมองเหนหรอมองไมเหนกได

สาร หมายถง สสารทศกษาคนควาจนทราบสมบตและองคประกอบทแนนอน

เหมอนกน เพราะ สารเปนสวนยอย ๆ หรอเปนองคประกอบของสสารนน ๆ

สารแบงออกเปน 3 สถานะ ไดแก ของแขง ของเหลว และแกส

สารทมลกษณะรปรางไมเปลยนแปลง และมรปรางเฉพาะตว เนองจากอนภาคในของแขงจดเรยงชดตดกนและอดแนนอยางมระเบยบไมมการเคลอนทหรอเคลอนทไดนอยมาก ไมสามารถทะลผานไดและไมสามารถบบหรอท าใหเลกลงได

สารทมลกษณะไหลได มรปรางตามภาชนะทบรรจ เนองจากอนภาคในของเหลวอยหางกนมากกวาของแขง อนภาคไมยดตดกนจงสามารถเคลอนทไดในระยะใกล และมแรงดงดดซงกนและกน มปรมาตรคงท สามารถทะลผานได

Page 54: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

54

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

7. แกส หมายถงอะไร

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

8. จงยกตวอยางสารทมสถานะเปนของแขงมา 3 ชนด 8.1 ....................................................................................................................... 8.2 ....................................................................................................................... 8.3.......................................................................................................................

9. จงยกตวอยางสารทมสถานะเปนของเหลวมา 3 ชนด 9.1 ....................................................................................................................... 9.2 ....................................................................................................................... 9.3 .......................................................................................................................

10. จงยกตวอยางสารทมสถานะเปนแกสมา 3 ชนด

10.1 ...................................................................................................................... 10.2 ...................................................................................................................... 10.3 ......................................................................................................................

สารทมลกษณะฟงกระจายเตมภาชนะทบรรจเนองจากอนภาคของแกสอยหางกนมาก มพลงงานในการเคลอนทอยางรวดเรว ไปไดในทกทศทางตลอดเวลาจงมแรงดงดดระหวางอนภาคนอยมาก สามารถทะลผานไดงาย และบบอดใหเลกลงไดงาย เปนตน

อากาศ แกสออกซเจน แกสหงตม

น า ปรอท แอลกอฮอล

เพชร เหลก ไม

Page 55: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

55

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

เฉลยใบกจกรรมท 2

เรอง สมบตของสาร ค าชแจง ตอนท 1 ใหนกเรยนน าค าทก าหนดให เตมลงในชองวางใหถกตอง (5 คะแนน)

การหลอมเหลว การระเหย การระเหด การควบแนน

การแขงตว จดหลอมเหลว จดเยอกแขง

การดดความรอน การคายความรอน การเกดสารใหม

1. ............................................. สารทเปลยนสถานะจากของเหลวเปนของแขง 2. ............................................. สารทเปลยนสถานะจากแกสเปนของเหลว 3. ............................................. สารทเปลยนสถานะจากของเหลวเปนแกส 4. ............................................. สารทเปลยนสถานะจากของแขงเปนแกส 5. ............................................. สารทเปลยนสถานะจากของแขงเปนของเหลว 6. ............................................. อณหภมทท าใหสารเปลยนสถานะจากของแขง

เปนของเหลว 7. ............................................. อณหภมทท าใหสารเปลยนสถานะจากของเหลว

เปนของแขง 8. ............................................. สารทมสมบตเปลยนแปลงไปจากเดม และไม

สามารถท าใหกลบมาเปนสารเดมไดอก 9. ............................................. สารละลายจะมอณหภมสงขน 10. ............................................. สารละลายจะมอณหภมต าลง

การแขงตว การควบแนน การระเหย การระเหด

การหลอมเหลว จดหลอมเหลว

จดเยอกแขง

การเกดสารใหม

การคายความรอน การดดความรอน

Page 56: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

56

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ค าชแจง ตอนท 2 ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง (5 คะแนน)

1. จงบอกความหมายของการเปลยนแปลงทางกายภาพหรอการเปลยนแปลงฟสกส

.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................

2. จงใสเครองหมาย ลงในตารางประเภทของการเปลยนแปลงของสาร

การเปลยนแปลง ประเภทการเปลยนแปลงของสาร

กายภาพ เคม

1. การเกดสนมเหลก

2. การยอยอาหาร

3. น าระเหยเปนไอ

จงเปรยบเทยบการจดเรยงอนภาคของสารในแตละสถานะตามทก าหนดใหตอไปน

สถานะของสาร การจดเรยงอนภาค ระยะ

ระหวางอนภาค แรงยดเหนยวระหวาง

อนภาค 3. ของแขง อนภาคจดเรยง

ต าแหนงคงทเปนระเบยบ

อยชดตดกน แรงยดเหนยวระหวางอนภาค แขงแรงมาก

4. ของเหลว อนภาคอยใกลชดกนแตไมเปนระเบยบ

ระยะหางระหวางอนภาคนอย

มแรงยดเหนยวระหวางอนภาคซงกนและกน

5. แกส อนภาคไมคงท ฟง กระจายไดเตมภาชนะ

ระยะหางระหวางอนภาคหางกนมาก

แรงยดเหนยวระหวางอนภาคนอยมาก

การเปลยนแปลงลกษณะภายนอกของสาร เมอสมบตเปลยนไป แตยงคงเปนสารเดมอย เชน การเปลยนสถานะ การเดอด การเปลยนแปลงรปราง และการละลาย เปนตน

Page 57: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

57

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

เฉลยใบกจกรรมการทดลอง

เรอง การจ าแนกสารตามลกษณะเนอสาร

ชอกลม

สมาชก 1. ………………………………………………………………………. เลขท ……………….. 2. …………………………………………………………………. เลขท ………………..

3. ………………………………………………………………………. เลขท ……………….. 4. ………………………………………………………………………. เลขท ……………….. 5. ………………………………………………………………………. เลขท ………………..

ค าชแจง ใหนกเรยนแบงกลม กลมละ 4 – 5 คน แตละกลมรวมกนศกษาจดประสงค ตรวจสอบ วสด

อปกรณ ท ากจกรรมตามขนตอน บนทกผล และตอบค าถามทายกจกรรม พรอมทงสรปผลการท ากจกรรม

Page 58: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

58

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

จดประสงค

1. จ าแนกสารโดยใชลกษณะเนอสารเปนเกณฑได

วสดอปกรณ

รายการ จ านวน / กลม

1. ลอดชองน ากะท 2. สมต า 3. เมลดขาวสก 4. น าพรก 5. น าหวาน 6. น าสมสายช 7. ดน 8. ถานไม 9. แปงมน 10. น าตาลทราย 11. กระดาษขาว 12. น าเกลอ 13. โซเดยมคลอไรด (เกลอแกง)

100 กรม 100 กรม 2 กรม 2 กรม 2 cm3 2 cm3

2 กรม 1 กอน 2 กรม 2 กรม 1 แผน 2 cm3 2 กรม

วธการส ารวจ

น าวสดตาง ๆ ทเราตองการจ าแนกประเภทลกษณะของเนอสาร ไดแก ลอดชองน ากะท สมต า เมลดขาวสก น าพรก น าหวาน น าสมสายช ดน ถานไม แปงมน น าตาลทราย กระดาษขาว น าเกลอ และโซเดยมคลอไรด มาสงเกตลกษณะของเนอสารแตละชนด พรอมบนทกผลทสงเกตได ถาสารบางชนดไมอาจตดสนไดทนทแลว อาจใชอปกรณอน ๆ ชวย เชน แทงแกวส าหรบคนสาร

Page 59: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

59

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ตารางบนทกผลการส ารวจ

สาร สถานะ ผลการสงเกตลกษณะเนอสาร

มองเหนเปนเนอเดยว มองเหนไมเปนเนอเดยว

ลอดชองน ากะท ของแขงกบของเหลว

สมต า ของแขงกบของเหลว

เมลดขาวสก ของแขง

น าพรก ของแขงกบของเหลว

น าหวาน ของเหลว

น าสมสายช ของเหลว

ดน ของแขง

ถานไม ของแขง

แปงมน ของแขง

น าตาลทราย ของแขง

กระดาษขาว ของแขง

น าเกลอ ของเหลว

โซเดยมคลอไรด (เกลอแกง)

ของแขง

สรปผลการส ารวจ

………………………………………..............…………………………………………………………………

………………………………………..............…………………………………………………………………

………………………………………..............…………………………………………………………………

………………………………………..............…………………………………………………………………

ตวอยางสารทน ามาทดลองนนมสถานะทงทเปนของแขง ของเหลว และของทเปนของแขงและของเหลวในสารตวเดยวและมเนอสารทเปนเนอเดยวกนและสารทไมเปนเนอเดยวกน

Page 60: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

60

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ค าถามทายการทดลอง

1. การตดสนวาสารใดเปนสารเนอเดยวหรอสารเนอผสมใชวธอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. สถานะของสารทใชในการทดลองหมายถงอะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. สารบางอยางอาจมหลายสถานะปนกนอย เชน ขาวตมปลา มสารกสถานะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. สารทใชในการทดลองครงนมกสถานะ อะไรบาง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. ถาผสมน าเกลอกบน าสมสายชเขาดวยกน จะเรยกวาเปนสารเนอเดยวหรอสารเนอผสม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. สารเนอเดยวทสงเกตเหนมสารหลายชนดปนกนอยไดหรอไม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 7. สารทใชในการทดลองทมองเหนไมเปนเนอเดยว เชน ลอดชองกะท สมต า เราเรยกสารนวาอะไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8. ใหนกเรยนยกตวอยางสารเนอเดยวทไมมในกจกรรมมา 3 ชนด และบอกดวยวาอยในสถานะใด ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. ความคลาดเคลอนของการทดลองนเกดจากอะไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 10. ผลสรปของการทดลองนคออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

สงเกตดวยตา

สภาพทสารเหลานนด ารงอย เชน ของแขง ของเหลว และแกส

2 สถานะ คอ ของแขงและของเหลว

2 สถานะ คอ ของแขงและของเหลว

สารเนอเดยว

ได

สารเนอผสม

พจารณาค าตอบของนกเรยน ตวอยางค าตอบ เชน น าแขงเปนของแขงน ามนเปนของเหลว

การสงเกตของผทดลอง และเกณฑทใชพจารณาลกษณะของเนอสาร

สงทน ามาสงเกตลกษณะเนอสาร พจารณาแลวมสถานะเปนของแขงอย 7 ชนด มสถานะเปนของเหลวอย 3 ชนด และมสถานะเปนทงของแขงและของเหลวอย 3 ชนด แตถาพจารณาโดยใชลกษณะเนอสารเปนเกณฑพบวาสารทสงเกตเหนเปนเนอเดยวมอย 9 ชนด และสงทสงเกตเหนไมเปนเนอเดยวกนมอย 4 ชนด

Page 61: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

61

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

เฉลยใบกจกรรมท 3

เรอง การจ าแนกประเภทของสาร ค าชแจง ใหนกเรยนจ าแนกประเภทของสารตวอยางทก าหนดให พรอมทงระบสถานะของสารและลกษณะของเนอสารโดยใสเครองหมาย ลงในตาราง (10 คะแนน)

สาร

สถานะ ลกษณะของเนอสาร ของแขง ของเหลว แกส เนอสารกลมกลนกน เนอสารไมกลมกลนกน

1. พรกกบเกลอ

2. สมต า

3. ถาน

4. ลกเหมน

5. แอลกอฮอลส าหรบเชดแผล

6. น าเกลอ

7. น าหวาน

8. อากาศบรรจถง

9. ลอดชองน ากะท

10. น าแปงดบ

Page 62: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

62

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ใบกจกรรมท 1

เกณฑการพจารณาคะแนนการเตมค าตอบลงในชองวาง จ านวน 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน คะแนนเตม 10 คะแนน

คะแนน เกณฑการพจารณาค าตอบ 1 เตมค าตอบลงในชองวางไดถกตอง 0 เตมค าตอบลงในชองวางไมถกตอง

ใบกจกรรมท 2

ตอนท 1 เกณฑการพจารณาคะแนนการน าค าทก าหนดให เตมลงในชองวางใหถกตอง จ านวน 10 ขอ ขอละ 0.5 คะแนน คะแนนเตม 5 คะแนน

คะแนน เกณฑการพจารณาค าตอบ 0.5 น าค าทก าหนดให เตมลงในชองวางไดถกตอง 0 น าค าทก าหนดให เตมลงในชองวางไมถกตอง

ตอนท 2 เกณฑการพจารณาคะแนนการเตมค าตอบลงในชองวาง จ านวน 5 ขอ ขอละ 1

คะแนน คะแนนเตม 5 คะแนน คะแนน เกณฑการพจารณาค าตอบ

1 เตมค าตอบลงในชองวางไดถกตอง 0 เตมค าตอบลงในชองวางไมถกตอง

เกณฑการพจารณาคะแนนและประเมนผล

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

Page 63: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

63

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ใบกจกรรมท 3

เกณฑการพจารณาคะแนนการใสเครองหมาย ลงในตารางระบสถานะและลกษณะของ เนอสารทใชในการจ าแนกประเภทสาร จ านวน 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน คะแนนเตม 10 คะแนน

คะแนน เกณฑการพจารณาค าตอบ

1 ใสเครองหมายถกในการระบสถานะและลกษณะเนอสารในการจ าแนกประเภทสารไดถกตอง

0 ใสเครองหมายถกในการระบสถานะและลกษณะเนอสารในการจ าแนกประเภทสารไมถกตอง

เกณฑการประเมนผล

คะแนน เกณฑการพจารณาค าตอบ

7 - 10 นกเรยนท าใบกจกรรมไดคะแนนรอยละ 70 ขนไป ถอวาผานเกณฑการประเมน

0 - 6 นกเรยนท าใบกจกรรมไดคะแนนต ากวารอยละ 70 ถอวา ไมผานเกณฑการประเมน

Page 64: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

64

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ดานความร (K)

1. แบบทดสอบกอน – หลงเรยน

เกณฑการประเมน

นกเรยนท าแบบทดสอบกอน – หลงเรยน ไดคะแนนรอยละ 70 ขนไป ถอวา ผานเกณฑ การประเมน

2. ใบกจกรรม

ประเมนผล คะแนนเตม คะแนนทได เกณฑการประเมน

ผาน ไมผาน ระดบคณภาพ

ใบกจกรรมท 1 10

ใบกจกรรมท 2 10

ใบกจกรรมท 3 10

เกณฑการประเมน

นกเรยนท าใบกจกรรมไดคะแนนรอยละ 70 ขนไป ถอวา ผานเกณฑการประเมน

ประเมนผล คะแนนเตม คะแนนทได เกณฑการประเมน

ผาน ไมผาน ระดบคณภาพ

กอนเรยน 10

หลงเรยน 10

แบบบนทกผลการเรยน

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

Page 65: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

65

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ดานทกษะ/กระบวนการ (P) กระบวนการท างานกลม

รายการประเมน ระดบคณภาพ

ดมาก (4) ด (3) พอใช (2) ปรบปรง (1)

ความรบผดชอบในการท างาน

ท างานทไดรบมอบหมายอยางเตมความสามารถและพยายามแกปญหาดวยตนเองทกครงผลงานมคณภาพ

ท างานทไดรบมอบหมายอยางเตมความสามารถและพยายามแกปญหาดวยตนเองผลงานม

คณภาพ

ท างานทไดรบมอบหมายและแกปญหาดวยตนเองผลงาน

พอใช

ไมรบผดชอบงานทไดรบมอบหมายท าใหงานเสรจ

ลาชาผลงานไมมคณภาพ

ยอมรบฟงความคดเหนของผอน

รวมแสดงความคดเหนและยอมรบฟงความคดเหน ของกลมอยางมเหตผลทกครง

รวมแสดงความคดเหนและยอมรบฟง

ความคดเหน ของกลมอยางม

เหตผล

รวมแสดงความคดเหนและยอมรบฟงความคดเหน ของกลมเปน

บางครง

ไมรวมแสดงความคดเหนแตยอมรบฟงความคดเหน

ของกลม

ความรวมมอ ในการท างาน

ใหความรวมมอและท างานกบสมาชกในกลมดวยความเตม

ใจทกครง

ใหความรวมมอและท างานกบสมาชกในกลมดวยความเตมใจ

ใหความรวมมอและท างานกบสมาชกในกลม

บางครง

หลกเลยงและไมรวมมอไมแสดงความคดเหน

กระบวนการท างาน

มการวางแผนและ ปฏบตตามขนตอน

อยางเครงครด

มการวางแผนและปฏบตตามขนตอน

มการวางแผนและปฏบตงานแต

ลาชา

ไมมการวางแผน กาปฏบตงาน ไมเปนระบบ

จบใจความส าคญของเรอง

ทอานและ การน าเสนอ

ผลงาน

ผลงานถกตองชดเจนครบทก

ประเดนสอสารไดใจความสมบรณบคลกภาพดม ความมนใจใน

ตนเอง

ผลงานถกตองชดเจนครบทกประเดนสอสารไดใจความ

สมบรณบคลกภาพด

ผลงานถกตองชดเจนครบทก

ประเดนสอสารไดใจความสมบรณ

ผลงานผดเปนสวนมากสอสารไมไดใจความ

Page 66: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

66

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

เกณฑการตดสนคณภาพ ระดบคณภาพ ชวงคะแนน

ดมาก (4) 16 – 20 คะแนน ด (3) 11 – 15 คะแนน

พอใช (2) 6 – 10 คะแนน ปรบปรง (1) 1 - 5 คะแนน

เกณฑการผาน ผานการประเมนตองไดคะแนนตงแตระดบคณภาพด (3) ขนไป ดานคณลกษณะอนพงประสงค (A)

รายการประเมน

ระดบคณภาพ ดมาก (4) ด (3) พอใช (2) ปรบปรง (1)

มวนย ปฏบตตนตามขอ ตกลง กฎเกณฑ ระเบยบขอบงคบของครอบครว โรงเรยนและสงคมไมละเมดสทธของผอน

ปฏบตตนตามขอตกลง กฎเกณฑ ระเบยบขอบงคบของครอบครว โรงเรยนและสงคม

ปฏบตตนตามขอตกลง กฎเกณฑ ระเบยบขอบงคบของครอบครว โรงเรยนและสงคมตามค าแนะน า

ไมปฏบตตนตามขอตกลง กฎเกณฑ ระเบยบขอบงคบของครอบครว โรงเรยนและสงคม

ใฝเรยนร - เขาเรยนตรงเวลาตงใจเรยน - เอาใจใสและมความเพยร พยายามในการเรยนร มสวนรวมในการเรยนร - เขารวมกจกรรมการเรยนรเปนประจ า

- เขาเรยนตรงเวลาตงใจเรยน - เอาใจใสและมความเพยร พยายามในการเรยนร มสวนรวมในการเรยนร - เขารวมกจกรรมการเรยนรเปนประจ าตามโอกาส

- เขาเรยนตรงเวลาไมตงใจเรยน - เอาใจใสและมความเพยร พยายามในการเรยนร มสวนรวมในการเรยนร - เขารวมกจกรรมการเรยนรตามโอกาส

- ขาด ลา มาสายเปนประจ า ไมตงใจเรยน - ไมเอาใจใสและมความเพยร พยายามในการเรยนร มสวนรวมในการเรยนร - เขารวมกจกรรมการเรยนรตามโอกาส

มงมนใน การท างาน

ตงใจและรบผดชอบในการปฏบตหนาททไดรบมอบหมายใหส าเรจเปนอยางด ปรบปรงและพฒนาการท างานใหดขนไดดวยตนเอง

ตงใจและรบผดชอบใน การปฏบตหนาท ทไดรบมอบหมายใหส าเรจ ปรบปรงและพฒนาการท างานได

ตงใจและรบผดชอบในการปฏบตหนาท ทไดรบมอบหมายใหส าเรจเปนอยางดปรบปรงและพฒนาการท างานไดตามค าแนะน า

ไมตงใจปฏบตหนาททไดรบมอบหมาย

Page 67: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

67

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

เกณฑการตดสนคณภาพ ระดบคณภาพ ชวงคะแนน

ดมาก (4) 10 – 12 คะแนน ด (3) 7 - 9 คะแนน

พอใช (2) 4 - 6 คะแนน ปรบปรง (1) 1 - 3 คะแนน

เกณฑการผาน ผานการประเมนตองไดคะแนนตงแตระดบคณภาพด (3) ขนไป

Page 68: ค าชี้แจง - dsl.ac.th · ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง การจ าแนกประเภทสาร 8. ใบกิจกรรมการทดลอง

68

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและการจ าแนกสาร

เลมท 1 เรอง สมบตของสารและการจ าแนกสาร

ธนธช อดมพนธ.ม.ป.ป.คมอชวยสอบ วทยาศาสตร ม.1.กรงเทพฯ: ส านกพมพ SCIENCE CENTER. ฝายวชาการส านกพมพภมบณฑต.ม.ป.ป.คมอ-เตรยมสอบ วทยาศาสตร ม.1.กรงเทพฯ: บรษท ภมบณฑตการพมพ จ ากด. พมพนธ เดชะคปต และคณะ.(2554). หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน วทยาศาสตร

ชนมธยมศกษาปท 1. กรงเทพฯ : สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.) จ ากด. ยพา วรยศ และคณะ.ม.ป.ป.หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน วทยาศาสตร

ชนมธยมศกษาปท 1. พมพครงท 5.กรงเทพฯ:บรษทอกษรเจรญทศน อจท. จ ากด. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ.(2553).

คมอคร รายวชาพนฐาน วทยาศาสตร 1 ชนมธยมศกษาปท 1.กรงเทพฯ : สกสค.

บรรณานกรม