2

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน ชดกจกรรมการเรยนร วชาวทยาศาสตร 3 ว22101

ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 หนวยท 2 ระบบตางๆในรางกายมนษยและสตว

ชดท 1 เรอง การยอยอาหาร (1)

ค าชแจง 1.แบบทดสอบเปนแบบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 10 ขอ

คะแนนเตม 10 คะแนน ใชเวลา 15 นาท 2. ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกทสดเพยงค าตอบเดยว ท าเครองหมาย X ในกระดาษค าตอบ

(10 คะแนน) 1. ขอความใดกลาวถกตอง ก. เอนไซมในน าลายเปลยนแปงเปนไขมน ข. เอนไซมในน าลายเปลยนแปงเปนโปรตน ค. เอนไซมในน าลายเปลยนแปงเปนน าตาล ง. เอนไซมในน าลายเปลยนแปงเปนไขมน 2. การยอยสารอาหารประเภทไขมนจะเกดขนทอวยวะใด ก. ล าไสเลกเทานน

ข. ปาก,ล าไสเลก ค. ปาก,กระเพาะอาหาร

ง. กระเพาะอาหาร,ล าไสเลก 3. ขอใด ไมใช สารทรางกายสรางขนเพอยอยอาหาร ก. น าด ข. ไลเปส ค. ซเครส

ง. ทรปซน 4. กระบวนการยอยอาหารจะสนสดทอวยวะใด ก. ปาก ข. ล าไสเลก ค. ล าไสใหญ ง .กระเพาะอาหาร

วดความรกนหนอยครบ

3

5. กระเพาะอาหารอยในสภาวะใดจงจะยอยอาหารไดด ก. กรดออน ข. เบสออน ค. เปนกลาง

ง. ไดทงสามสภาวะ 6. สวนประกอบของทางเดนอาหารทมเอนไซดมากทสดคอขอใด ก. คอหอย ข. ล าไสใหญ

ค. หลอดอาหาร ง. กระเพาะอาหาร 7. สวนใดของทางเดนอาหารทสามารถยอยไกยางไดมากทสด ก. ล าไสเลก ข. ล าไสใหญ

ค. หลอดอาหาร ง. กระเพาะอาหาร

8. สวนประกอบทส าคญในน าดคอขอใด ก. เกลอน าด

ข. น ายอยเพปซน ค. น ายอยเรนนน ง. น ายอยไทยาลน 9. ไสตงเปนสวนประกอบของอวยวะใด ก. ตบ ข. ล าไสเลก ค. ล าไสใหญ ง. กระเพาะอาหารสวนกลาง 10. อวยวะใดทไมมการยอยอาหารเปนเพยงทางผานของอาหารสอวยวะอนเทานน ก. ปาก ข. คอหอย ค. หลอดอาหาร ง. ถกขอ ข และ ค

ขอใหโชคดครบ

4

กระดาษแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน ชดกจกรรมการเรยนร วชาวทยาศาสตร 3 ว22101

ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 หนวยท 2 ระบบตางๆในรางกายมนษยและสตว

ชดท 1 เรอง การยอยอาหาร (1)

ชอ-สกล............................................................ เลขท .............................ชน ม..............

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

คะแนนทได

เกณฑการประเมน

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ ความหมาย 9-10 คะแนน 4 อยในเกณฑ ดมาก 7-8 คะแนน 3 อยในเกณฑ ด 5-6 คะแนน 2 อยในเกณฑ พอใช 0-4 คะแนน 1 อยในเกณฑ ไมผาน

5

บตรเนอหาท 1 ประกอบแผนการจดการเรยนรท 1 เรอง ระบบยอยอาหารและการยอยอาหารในปาก

อวยวะทมสวนเกยวของกบการเปลยนอนภาคของสารอาหารนนประกอบดวยอวยวะตางๆ ดงภาพ

รปท 1 แสดงระบบยอยอาหาร

ทมา : http://sinebio.blogspot.com สบคนเมอ 26 มนาคม 2556

6

ระบบยอยอาหารประกอบดวยอวยวะหลาย ๆ อวยวะ ไดแก ปาก หลอดอาหาร กระเพาะอาหาร ตบ ตบออน ล าไสเลก ล าไสใหญ บางอวยวะไมมการยอยอาหารแตเกยวของกบทางเดนอาหาร การยอยอาหาร เปนกระบวนการทท าใหอาหารทมขนาดใหญมขนาดเลกลงจนสามารถซมเขาสเซลลได การยอยม 2 ลกษณะคอ 1. การยอยเชงกล (Mechanical digestion) คอ การท าใหอาหารมขนาดเลกลงโดยใชวธการทางกล เชน ฟนบดเคยว กลามเนอบบรด แตยงไมสามารถแปรสภาพอาหารทมโมเลกลใหญใหมโมเลกลเลกลง 2. การยอยทางเคม (Chemical digestion) คอ การท าใหอาหารมขนาดเลกลง โยมเอนไซมเปนตวท าปฏกรยากบอาหารใหมโมเลกลเลกลง การยอยอาหารจะเรมตงแตอาหารเขาสรางกายโดยผาน ปาก ลน ฟน ตอจากนน อาหารจะถกลนผานล าคอไปตามอวยวะตาง ๆ ปากเปนอวยวะส าคญเรมแรกส าหรบการยอยอาหาร ท าหนาทเปนทางเขาอาหาร ภายในปากมสวนประกอบทส าคญคอลนฟนและตอมน าลาย การยอยอาหารในปากจงมทงการยอยเชงกล โดยการบดเคยวของฟน และการยอยทางเคมโดยเอนไซมอะไมเลส เมออาหารผานสกระเพาะอาหาร เอนไซมอะไมเลสจะไมท างานเพราะในกระเพาะอาหารมกรดไฮโดรคลอรก (อะไมเลสท างานไดดในสภาพเปนกลาง หรอดางเลกนอย และอณหภมรางกาย

การยอยอาหารในปาก

7

ลน(Tongue)

รปท 2 แสดงปาก แสดงใหเหนฟน เหงอกและชองปาก ทมา : http://www.myfirstbrain.com/student_view.aspx?ID=35799 สบคนเมอ 26 มนาคม 2556

ฟนของมนษยเราแขงแรงมาก แตถาดแลไมดอาจผได เนองจากจลนทรยในปากจะยอยสลาย

เศษอาหารทตกคางโดยเฉพาะอยางยงน าตาล นอกจากนจลทรยยงใชน าตาลสวนหนงสรางสารเมอกตดบนตวฟนและจบเกาะทบถมเพมจ านวนมากขนบนฟนเปนแผนคราบจลนทรย(plaque)

เปนกลามเนอซงสามารถเคลอนไหวไดอยางคลองแคลวในหลายทศทาง ท าหนาท ชวยในการกลน ลนท าหนาทในการรบรสอาหาร เพราะทลนมปมรบรส

รปท 3 แสดงแสดงจดตมรบรส ตางๆบนลน

ทมา : http://www.myfirstbrain.com/teacher_view.aspx?ID=49434 สบคนเมอ 26 มนาคม 2556

8

รปท 4 บรเวณของลนทมตมรบรสตางๆ กระจายอย

ทมา:http://www.vcharkarn.com/lesson/1286 สบคนเมอ 26 มนาคม 2556

รปท 5 แสดงปาก ตอมน าลาย คอหอย

ทมา : http://www.sopon.ac.th/sopon/sema_web/secondary5/health_educ/lesson1respiratory/2The%20Human%20Body__digestion2.htm สบคนเมอ 26 มนาคม 2556

ปมรบรสของ ลน (Tongue) เรยกวา Taste Bud มอย 4 ต าแหนง ดงน รสหวาน อยบรเวณปลายลน รสเคม อยบรเวณปลายลนและขางลน รสเปรยว อยบรเวณขางลน รสขม อยบรเวณโคนลน

9

ม 3 ชนด ชนดละ 2 ตอม ดงน 1. ตอมน าลายใตลน 2. ตอมน าลายใตขากรรไกรลาง 3. ตอมน าลายขางกกห มทอน าสารออก เรยกวาทอ สเตนสน(Stenson's duct) ถาหากมเชอไวรส เขาไปทตอมน จะท าใหเกดโรคคางทม (mump) น าลาย(Saliva) มฤทธเปนกรดออน มปรมาณ แคลเซยม สงมาก ท าหนาทสลายอาหาร ปองกนไมใหปากแหง และ ชวยในการเคลอนไหวของ ลนขณะพด ศนยควบคมการ หลงน าลาย คอสมองสวนทอยระหวาง เมดลลา ออบลองกาตา (medulla oblongata) และพอนส ( pons)

ประกอบดวย 1.เอนไซมอะไมเลส (amylase) ชวยยอยสลายคารโบ ไฮเดรต 2. น า (99.5%) เปนตวท าละลายสารอาหาร 3. เมอก (mucin) เปนสารคารโบไฮเดรตผสมโปรตน ท าใหอาหารรวมกนเปนกอน ลน และกลน สะดวก การหลงน าลาย (Salivation) จะเกดเมอระบบประสาทพารา ซมพาเธตก ถกกระตน

การทดสอบแปง ใชสารละลายไอโอดน (สน าตาลแกมเหลอง) ถามแปง(starch) จะ เปลยนเปนสน าเงน

การทดสอบน าตาล ใชสารละลายเบเนดกต ซงมสฟาแตจะเปลยนเปนสสมแดง เมอมน าตาล ยกเวน ซโครสจะไมเปลยนส

คลอเลสเตอรอล(Cholesterol) ถามมาก ๆ จะท าใหเกดนวในถงน าด(Gallstones) เกด การอดตนททอน าด เกดโรคดซาน (Jaundice) มผลท าใหการยอยอาหารประเภทไขมนบกพรอง

น าลาย (Saliva)

ตอมน าลาย

การยอยของน าลาย

10

รปท 6 แสดงต าแหนงของตอมน าลาย ทมา : http://202.129.54.82/faculty/web_bed/apichat/digestive/picture/salivary02.jpg สบคนเมอ 26 มนาคม 2556

รปท 7 การยอยแปงในปาก ทมา:http://www.vcharkarn.com/lesson/1083 สบคนเมอ 26 มนาคม 2556

ทอตอมน ำลำยใตลน

ลน

ตอมน ำลำยใตลน

ทอตอมน ำลำยใตขำกรรไกร

ตอมน ำลำยใตขำกรรไกร

ทอตอมน ำลำยขำงกกห

ตอมน ำลำยขำงกกห

ตอมน าลาย

รหรอเปลา ?

รหรอเปลา ป พ.ศ. 2541 ส านกนโยบายและแผนสาธารณสขไดรายงานจ านวนผปวยดวยโรคระบบยอยอาหาร รวมทงโรคในชองปากวามจ านวนทงสน 12,566,716 คน ตอจ านวนของประชากรทงประเทศ จ านวนผปวยดวยโรคนมมากเปนอนดบ 2 รองจากโรคระบบทางเดนหายใจ ซงพบวาเปนปญหาของการสาธารณสขระดบประเทศ

11

*การเปลยนแปลงของอาหารทเกดขนในชองปากโดยการท างานของฟนและเอนไซม อะไมเลส แตกตางกนอยางไร *การยอยแปงจ าเปนตองมน าเขารวมปฏกรยาหรอไมเพราะเหตใด นกเรยนเคยสงเกตไหมวาขณะทกลนอาหาร นกเรยนหายใจไปพรอมๆ กนไดหรอไม

นอกจากนในน าลายยงมสารท าความสะอาดใหกบชองปาก มสารตอตานแบคทเรยและไวรส และมสารยบยงการเจรญของแบคทเรย การหลงของน าลายถกควบคมโดยระบบประสาทอตโนมต ซงนกเรยนจะไดศกษาในบทตอไป

อาหารทถกยอยในชองปากจะถกลนคลกเคลา แลวเคลอนทไปยงหลอดอาหาร (esophagus) โดยการกลน ซงเปนกระบวนการทท างานรวมกนของคอยหอย(pharynx) ฝาปดกลองเสยง(epiglottis) และเพดานออน (soft palate) เพดานออนและลนไกท าหนาทปดกนอาหารไมใหอาหารผานเขาไปในโพรงจมกขณะกลนอาหาร ขณะกลนอาหาร ลนจะดนอาหารไปดานหลงของชองปากอาหารจะดนลนไกและเพดานออนขนดานบนปดกนทางเดนของลมหายใจเพอปองกนอาหารไมใหเขาสโพรงจมก จากนนอาหารจะเคลอนทเขาสหลอดอาหาร โดยอาศยการบบตวของกลามเนอทผนงของคอหอย และอาหารจะไมเขาหลอดลม โดยการทกลองเสยง(larynx) ถกยกตวขนไปชนฝาปดกลองเสยงซงเปนกระดกออนปดชองเปดของกลองเสยงไวดงภาพ 8 ก-ง ตามล าดบ

รปท 8 การกลนอาหาร ทมา:http://www.vcharkarn.com/lesson/1083สบคนเมอ 26 มนาคม 2556

* การพดคยหรอการหวเราะในขณะทเคยวอาหารและกลนอาหารจะมผลอยางไร เพราะเหตใด * นกเรยนทราบหรอไมวา เหตใดเวลารบประทานขาวแลวเกดล าลกจงมขาวออกทางจมกได

12

หลอดอาหาร

ท าหนาทหดตว บบอาหารลงสกระเพาะอาหาร เพราะหลอดอาหารมผนงทยดและหดตวได บรเวณคอหอยมชองเปดเขาสหลอดลมและหลอดอาหารสวนบนของหลอดลมมแผนกระดกออนปด กนกน อาหารเขาไปในหลอดลมขณะกลนอาหารเรยกวา ฝาปดกลองเสยง (epiglottis) ภายใน โพรงปาก ดานบนมเพดานออน (soft palate) หอยโคงลงมาใกลกบโคนลนขณะทอาหารผานเขาส ล าคอ เพดานออนจะถกดนยกไปปดชองหายใจ อากาศผานชองนไมได อาหารนนจะถกกลามเนอ ลนบงคบใหผานเขาไปในหลอดอาหารไดพรอมกบฝาปดกลองเสยงจะปดหลอดลมในขณะทสวน กลองเสยงทงหมด ยกขน ท าใหฝาปดกลองเสยงปดหลอดลมไดสนท อาหารจงเคลอนลงไปใน หลอดอาหารไดโดยไมพลดตกลงไปในหลอดลม

รปท 9 การบบตวทหลอดอาหาร http://at-mechanism-live.blogspot.com/2012/08/blog-post_23.html/ สบคนเมอ 26 มนาคม 2556

กระเพาะอาหาร

เนอเยอบผว

ล าไสเลกสวนตน

หลอดอาหาร

13

เปนการสลายอาหารใหมขนาดเลกลงดวยการใชสารเคมทเรยกวาน ายอย หรอเอนไซมเขา มาชวย อวยวะทมสวนเกยวของกบการยอยอาหาร สามารถแบงไดเปน 2 สวน 1. สวนทเปนทางเดนอาหาร ไดแก 1.1 ปาก เปนทางเดนอาหารสวนแรกทประกอบดวย 1.1.1 ฟน ท าหนาทบดเคยวอาหาร 1.1.2 ลน ท าหนาทคลกเคลาอาหาร 1.1.3 ตอมน าลายในปาก จะสรางน าลายทมเอนไซมทชวยในการยอยแปงใหเปนน าตาลได 1.2 หลอดอาหาร ท าหนาทเปนทางผานอาหารไปยงกระเพาะอาหาร 1.3 กระเพาะอาหาร เปนทางเดนอาหารทมขนาดใหญทสด ในขณะทไมมอาหารอยจะม ขนาด 50 ลกบาศกเซนตเมตร แตเมอมอาหารจะขยายอก 10 – 40 เทา ท าหนาท ยอยอาหาร โปรตนเทานน 1.4 ล าไสเลก จะรบอาหารตอจากกระเพาะอาหาร เปนอวยวะทมการยอยมากทท าหนาทยอยอาหารทกชนดและจะถกดดซมเขาสเซลลทล าไสเลก 1.5 ล าไสใหญ จะรบกากอาหารทมาจากล าไสเลกโดยมแบคทเรยชวยยอยสลายกากอาหาร ท าหนาทดดน าออกจากกากากอาหาร 1.6 ทวารหนก ท าหนาทเปนทางผานของกากอาหารทขบถายออกมานอกรางกาย 2. สวนทสรางน ายอย ไดแก 2.1 ตอมน าลาย ซงมอย 3 ค ไดแกตอมน าลายใตลน 1 ค ตอมน าลายใตขากรรไกร ลาง 1 ค และตอมน าลายใตกกห 1 ค ตอมน าลายจะผลตน าลายออกมาเพอใชในการยอยแปงใหเปนน าตาล 2.2 ตอมน ายอยในกระเพาะอาหาร จะอยทผนงชนในสดของกระเพาะอาหาร สรางเอนไซมชอวา เพปซน และกรดไฮโดรคลอรกออกมาตลอดเวลา ท าหนาทยอยโปรตน 2.3 ตบ จะสรางน าด แลวสงไปเกบไวทถงน าด น าดไมใชเอนไซมแตเปนเบสออน มเกลอน าด เปนสวนประกอบทส าคญ ท าหนาทท าใหกอนไขมนแตกตวออกเปนเมดเลก ๆ ตบออน จะสรางเอนไซม หรอน ายอยสงมายงล าไสเลกตอนตน ชอ ทรปซน ท าหนาทยอยโปรตน ไลเปส ท าหนาทยอยไขมน และอะไมเลส ท าหนาทยอยแปง 2.5 ตอมน ายอยในล าไสเลก จะสรางเอนไซมมอลเทส ชเครส และแลกเทส ท าหนาทยอยคารโบไฮเดรต

การยอยเชงเคม (Chemical digestion)

14

ภาพท 10: อวยวะภายในรางกายมนษย ทมา:แฟมภาพโดย (นางการเวก ไชยโอชะ, 2557)

โครงสรางทเกยวของกบการยอยอาหาร จะเรมตนจาก ปาก ซงมลนกบฟนท าหนาท

บดเคยวอาหารใหละเอยด แลวกลนลงไปตามหลอดอาหาร ลงไปสกระเพาะอาหาร ยอยตอไปทล าไสเลก และสงตอไปทล าไสใหญ ซงท าหนาทดดน าออกจากกากอาหาร และกากอาหารเหลาน จะสงตอไปยงทวารหนกเพอขบถายเปนอจจาระออกมานอกรางกาย สรประบบยอยอาหาร ปาก หลอดอาหาร กระเพาะอาหาร ล าไสเลก ล าไสใหญ ทวารหนก ทมา : วชรพงศ โกมทธรรมวบลย และคณะ. แผนการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนร วทยาศาสตรชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 1. กรงเทพมหานคร, 2548 : หนา 31

15

บตรค าถามท 1 เรอง ระบบยอยอาหารและการยอยอาหารในปาก ประกอบแผนการจดการเรยนรท 1

จดประสงค

1.อธบายโครงสรางและการท างานระบบยอยอาหารของมนษย กลมท..............ชอกลม / ชอ-สกล............................................................................................ ค าชแจง นกเรยนแตละกลมศกษาใบความรจากนนรวมกนอภปรายตอบค าถามตอไปน(10 คะแนน) 1. การยอยอาหาร หมายถง.................................................................................... ......................... 2. อวยวะทเกยวของกบการยอยอาหารมอะไรบางและท าหนาทอยางไร

ชออวยวะ ท าหนาท ยอยสารอาหารประเภท ปาก หลอดอาหาร กระเพาะอาหาร ล าไสเลก ล าไสใหญ ทวารหนก ตอมน าลาย ตอมน ายอยในกระเพาะอาหาร

ตบ ตบออน ตอมน ายอยในล าไสเลก

3. อวยวะทเกยวของกบการยอยอาหาร แบงออกเปน 2 สวนไดแก 3.1 อวยวะทท าหนาทเปนทางเดนอาหาร ประกอบดวย..................................................... 3.2 อวยวะทท าหนาทสรางน ายอย ประกอบดวย............................................................... 4. อวยวะทท าหนาทยอยอาหารในปาก ไดแก.................................................. ................................. 5. น ายอยภายในปาก เรยกวา.................................น ายอยภายในปากเกดจาก ............................. 6. น ายอยภายในปากจะท าหนาทยอย...................................ใหเปน..................................................

16

บตรค าตอบท 1 เรอง ระบบยอยอาหารและการยอยอาหารในปาก ประกอบแผนการจดการเรยนรท 1 จดประสงค

1.อธบายโครงสรางและการท างานระบบยอยอาหารของมนษย กลมท..............ชอกลม / ชอ-สกล.................................................................................. ค าชแจง นกเรยนแตละกลมศกษาใบความรจากนนรวมกนอภปรายตอบค าถามตอไปน(10 คะแนน) 1. การยอยอาหาร หมายถง.................................................................................... ........................... 2 อวยวะทเกยวของกบการยอยอาหารมอะไรบางและท าหนาทอยางไร

ชออวยวะ ท าหนาท ยอยสารอาหารประเภท ปาก หลอดอาหาร กระเพาะอาหาร ล าไสเลก ล าไสใหญ ทวารหนก ตอมน าลาย ตอมน ายอยในกระเพาะอาหาร

ตบ ตบออน ตอมน ายอยในล าไสเลก

3. อวยวะทเกยวของกบการยอยอาหาร แบงออกเปน 2 สวนไดแก 3.1 อวยวะทท าหนาทเปนทางเดนอาหาร ประกอบดวย..................................................... 3.2 อวยวะทท าหนาทสรางน ายอย ประกอบดวย............................................................... 4. อวยวะทท าหนาทยอยอาหารในปาก ไดแก.................................................. ................................. 5. น ายอยภายในปาก เรยกวา.................................น ายอยภายในปากเกดจาก ............................. 6. น ายอยภายในปากจะท าหนาทยอย...................................ใหเปน..................................................

17

การเปลยนแปลงขนาดอนภาคของแปง

เวลาทใช 50 นาท 10 คะแนน

จดประสงคการเรยนร

1. ทดลองและสรปเกยวกบการเปลยนขนาดอนภาคของแปงและน าตาลได

ทกษะการคดวเคราะหทตองการฝก 1. การวเคราะหความส าคญ 2. การวเคราะหความสมพนธ

3. การวเคราะหหลกการ ค าชแจง นกเรยนศกษากจกรรม ท าการทดลองและตอบค าถามการทดลองจากกจกรรมทก าหนดให

...................................................................... วนทท าการทดลอง ..................................................................................................... ...................... กลมท...........ชน.......... สมาชกในกลม 1. ......................................................... เลขท...........ประธานกลม 2. ........................................................ ..เลขท...........สมาชก 3. ............................................................เลขท...........สมาชก 4. ............................................................เลขท...........เลขานการกลม จดประสงคการทดลอง

1. สามารถทดสอบแปงและน าลายดวยสารละลายไอโอดนและสารละลายเบเนดกตได 2. ใชอปกรณวทยาศาสตรไดถกตอง 3. สามารถสรปเกยวกบการยอยแปงในปากได

บตรกจกรรมท 1.1

18

ภาพท 11: อปกรณและสารเคม ทมา:แฟมภาพโดย

(นางการเวก ไชยโอชะ, 2557)

สารเคมและอปกรณ

รายการ ตอ 1 กลม

สารเคม 1. น า 2. น าแปงสก 3. น าลาย 4. สารละลายไอโอดน 5. สารละลายเบเนดกต อปกรณ 1. กระดาษเซลโลเฟนขนาด 15 cm X 15 cm 2. บกเกอร ขนาด 250 cm3 3. ยางรด 4. กลองพลาสตกเบอร 1 5. กลองพลาสตกเบอร 3 6. หลอดทดลองขนาดกลาง 7. ไมขดไฟ 8. ตะเกยงแอลกอฮอล 9. ทกนลมและตะแกรงลวด 10. ทจบหลอดทดลอง 11. หลอดหยด 12. หลอดฉดยาขนาด 12 cm3

100 15 8 1 2

1 1

1 1 1 2 1 1 1 1 1 1

cm3

cm3

cm3

cm3

cm3

แผน ใบ

เสน ใบ ใบ

หลอด กลก ดวง ชด อน

หลอด หลอด

19

สมมตฐานของการทดลองน คอ....................................................................... .................................... ตวแปรทเกยวของ ตวแปรตน............................................................................................................................................. ตวแปรตาม........................................................................................................................................... ตวแปรควบคม.................................................... ................................................................................ . ขนตอนการทดลอง 1. น ากระดาษเซลโลเฟนทเตรยมไวมาชบน าใหเปยกและบลงในกลองพลาสตกเบอร 1 2. ใสน าแปงสก 10 ลกบาศกเซนตเมตร และน าลาย 5 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในกระดาษเซลโลเฟน รวบสวนบนของกระดาษใหเปนถงเลก รดดวยยางใหแนน ยกออกจากกลอง แลวลางขางนอกถงดวยน าใหสะอาด (ขอระมดระวง เวลารวบสวนบนของกระดาษเซลโลเฟน อยาใหมรอยรวและอยาใหสารภายในถงหกออกมา) 3. ใสน าประมาณ 30 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในกลองพลาสตกเบอร 1 น าถงกระดาษเซลโลเฟนในขอ 2 แชไวในกลองประมาณ 20 - 25 นาท 4. ยกถงกระดาษเซลโลเฟนออก เทน าในกลองพลาสตกใสหลอดทดลองขนาดกลาง 2 หลอด หลอดละ 5 ลกบาศกเซนตเมตร จากนนหยดสารละลายไอโอดน 2 หยด ลงในหลอดท 1 และหยดสารละลายเบเนดกต 3 หยด ลงในหลอดท 2 สงเกตการเปลยนแปลง และบนทกผล 5. ใสน า 50 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในบกเกอร ตมใหเดอดจมหลอดทดลองท 2 ลงไป สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผล 6. ใสน าลาย 5 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในหลอดทดลองขนาดกลาง หยดสารละลาย เบเนดกต 3 หยดลงไป น าไปตมใหเดอดเปนเวลา 3 นาท สงเกตการเปลยนแปลงและ บนทกผล

1. การเตรยมน าแปงสก เตรยมไดโดยการใชแปงมน 6 ชอนเบอร 2 ละลายในน า 150 ลกบาศกเซนตเมตร ตงไฟใหเดอด คนใหเขากนจนได น าแปงสกหรอของเหลวสใส 2. นกเรยนควรลางปากใหสะอาดกอนบวนน าลายเพอใหการทดลองไมเกดความผดพลาด

ขอควรร

20

ค าถามกอนท ากจกรรม

ตารางบนทกผลการทดลอง

สรปผลการทดลอง

ค าถามเพมประสบการณ

ค าถามหลงท ากจกรรม

7. ใสน าแปงสก 5 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในหลอดทดลองขนาดกลาง หยดสารละลายเบเนดกต 3 หยด ลงไป น าไปตมใหเดอดเปนเวลา 5 นาท สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผล

1. กจกรรมนมจดประสงคอะไร................................................................ ............................ 2. นกเรยนคดวาจะตรวจพบสารใดทแชในถงกระดาษเซลโลเฟนทหอน าแปงสกกบน าลาย.

3. นกเรยนคดวาน าลายท าปฏกรยากบน าแปงสกแลวไดสารชนดใด....................................

สงททดสอบ สารละลาย ผลการทดสอบ ของเหลวทไดจากการแช ถงกระดาษเซลโลเฟน

ไอโอดน

ของเหลวทไดจากการแช ถงกระดาษเซลโลเฟน

เบเนดกต

น าลาย เบเนดกต น าแปงสก เบเนดกต

1. ในของเหลวทไดจากการแชถงกระดาษเซลโลเฟน มสารอะไรบาง ทราบไดอยางไร 2. นกเรยนคดวาสารทตรวจพบในน าทแชเกดขนไดอยางไร.................................................

3. นกเรยนคดวาน าลายและน าแปงสกท าปฏกรยากบสารละลายเบเนดกตไดหรอไมอยางไร 4. ในน าลายและน าแปงมกลโคสหรอไม ทราบไดอยางไร..................................................... 5. นกเรยนจะสรปผลการท ากจกรรมนไดอยางไร................................................................. 6. การยอยในปากเปนการยอยแบบใด....................................................... .......................... 7. เมอเคยวขาวไวนานๆจะรสกอยางไร เพราะเหตใด ......................................................... 8. กระบวนการทน าลายเปลยนแปงใหเปนน าตาลนเรยกวาอะไร.........................................

............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................

1. นกเรยนคดวา ถาน าอะไมเลสในน าลายไปใสโปรตนและไขมน จะมการเปลยนแปลง

21

การเปลยนแปลงขนาดอนภาคของแปง

เวลาทใช 50 นาท 10 คะแนน

หรอไม อยางไร .................................................................... ............................................. 2. นกเรยนคดวา ทสวนอนของระบบยอยอาหาร จะพบอะไมเลสหรอไม อยางไร

จดประสงคการเรยนร

1. ทดลองและสรปเกยวกบการเปลยนขนาดอนภาคของแปงและน าตาลได

ทกษะการคดวเคราะหทตองการฝก 1. การวเคราะหความส าคญ 2. การวเคราะหความสมพนธ

3. การวเคราะหหลกการ ค าชแจง นกเรยนศกษากจกรรม ท าการทดลองและตอบค าถามการทดลองจากกจกรรมทก าหนดให

.................................................................................................................................... วนทท าการทดลอง ...................................................................................................... ..................... กลมท...........ชน.......... สมาชกในกลม 1. ......................................................... เลขท...........ประธานกลม 2. ........................................................ ..เลขท...........สมาชก 3. ............................................................เลขท...........สมาชก 4. ............................................................เลขท...........เลขานการกลม จดประสงคการทดลอง

1.สามารถทดสอบแปงและน าลายดวยสารละลายไอโอดนและสารละลายเบเนดกตได 2.ใชอปกรณวทยาศาสตรไดถกตอง 3.สามารถสรปเกยวกบการยอยแปงในปากได

สมมตฐานของการทดลองน คอ....................................................................... .................................... ตวแปรทเกยวของ

ตวแปรตน.................................................................................................................... ...........

บตรบนทกกจกรรมท 1.1

22

ค าถามกอนท ากจกรรม

ตารางบนทกผลการทดลอง

ค าถามหลงท ากจกรรม

ตวแปรตาม............................................................................................................................ ตวแปรควบคม........................................................................................................................

1. กจกรรมนมจดประสงคอะไร................................................................ ............................................................................... ................................................................ ............................................................................... ............................................................................................................................................... 2. นกเรยนคดวาจะตรวจพบสารใดทแชในถงกระดาษเซลโลเฟนทหอน าแปงสกกบน าลาย................................................................ ............................................................................... ................................................................ ...............................................................................

3.นกเรยนคดวาน าลายท าปฏกรยากบน าแปงสกแลวไดสารชนดใด....................................... ................................................................ ...............................................................................

สงททดสอบ สารละลาย ผลการทดสอบ ของเหลวทไดจากการแช ถงกระดาษเซลโลเฟน

ไอโอดน

ของเหลวทไดจากการแช ถงกระดาษเซลโลเฟน

เบเนดกต

น าลาย เบเนดกต

น าแปงสก เบเนดกต

1. ในของเหลวทไดจากการแชถงกระดาษเซลโลเฟน มสารอะไรบาง ทราบไดอยางไร ................................................................ .............................................................................. ...............

23

สรปผลการทดลอง

ค าถามเพมประสบการณ

2. นกเรยนคดวาสารทตรวจพบในน าทแชเกดขนไดอยางไร................................................... .............................................................................................................................................. ............... 3. นกเรยนคดวาน าลายและน าแปงสกท าปฏกรยากบสารละลายเบเนดกตไดหรอไมอยางไร ................................................................ .............................................................................. ...............

4. ในน าลายและน าแปงมกลโคสหรอไม ทราบไดอยางไร................................ ................................................................ .............................................................................. ...............

5. นกเรยนจะสรปผลการท ากจกรรมนไดอยางไร......................... ................................................................ .............................................................................................

6. การยอยในปากเปนการยอยแบบใด....................................................... ................................................................ .............................................................................. ...............

7. เมอเคยวขาวไวนานๆจะรสกอยางไร เพราะเหตใด ...................................... ................................................................ .............................................................................. ...............

8. กระบวนการทน าลายเปลยนแปงใหเปนน าตาลนเรยกวาอะไร....................... ................................................................ ...............................................................................

............................................................................................................................. ................................ ................................................................ .............................................................................. ............... ................................................................ ............................................................................................. ................................................................ .............................................................................. ...............

1. นกเรยนคดวา ถาน าอะไมเลสในน าลายไปใสโปรตนและไขมน จะมการเปลยนแปลงหรอไม อยางไร .................................................................... ............................................

.............................................................................................................................................. ............... 2. นกเรยนคดวา ทสวนอนของระบบยอยอาหาร จะพบอะไมเลสหรอไม อยางไร

................................................................ .............................................................................. ...............

24

เวลาทใช 50 นาท 10 คะแนน

การทดลอง เรอง ขนาดของอนภาคของแปงและน าตาล

จดประสงคการเรยนร

1. ทดลองและสรปเกยวกบการเปลยนขนาดอนภาคของแปงและน าตาลได ทกษะการคดวเคราะหทตองการฝก 1. การวเคราะหความส าคญ 2. การวเคราะหความสมพนธ

3. การวเคราะหหลกการ ค าชแจง นกเรยนศกษากจกรรม ท าการทดลองและตอบค าถามการทดลองจากกจกรรมทก าหนดให

......................................................................................................................................... วนทท าการทดลอง .............................................................................................................. กลมท...........ชน.......... สมาชกในกลม 1. ......................................................... เลขท...........ประธานกลม 2. ........................................................ ..เลขท..........สมาชก. 3. ............................................................เลขท..........สมาชก 4. ............................................................เลขท.......... เลขานการกลม จดประสงคการทดลอง 1. สามารถทดสอบแปงและน าตาลดวยสารละลายไอโอดนและสารละลายเบเนดกตตามล าดบได 2. สามารถสรปเกยวกบการเคลอนทผานเยอหมเซลลของอนภาคแปงและน าตาลได

บตรกจกรรมท 1.2

25

สารเคมและอปกรณ

รายการ ตอ 1 กลม

สารเคม 1. น า 2. น าแปงสก 3. สารละลายน าตาลกลโคส 5 % 4. สารละลายไอโอดน 5. สารละลายเบเนดกต อปกรณ 1. กระดาษเซลโลเฟนขนาด 15 cm X 15 cm 2. บกเกอร ขนาด 250 cm3 3. ยางรด 4. กลองพลาสตกเบอร 1 5. กลองพลาสตกเบอร 3 6. หลอดทดลองขนาดกลาง 7. ไมขดไฟ 8. ตะเกยงแอลกอฮอล 9. ทกนลมและตะแกรงลวด 10. ทจบหลอดทดลอง 11. หลอดหยด 12. หลอดฉดยาขนาด 12 cm3

100 10 10 1 1

1 1

1 1 1 2 1 1 1 1 1 1

cm3

cm3

cm3

cm3

cm3

แผน ใบ

เสน ใบ ใบ

หลอด กลก ดวง ชด อน

หลอด หลอด

26

สมมตฐานของการทดลองน คอ....................................................................... .................................... ตวแปรทเกยวของ

ตวแปรตน............................................................................................................................... ตวแปรตาม............................................................................................................................ ตวแปรควบคม..................................................... ...................................................................

ขนตอนการทดลอง 1. น ากระดาษเซลโลเฟนทเตรยมไวชบน าใหเปยก และบลงในกลองพลาสตกเบอร 1 ดงรป 1

1. กระดาษเซลโลเฟนทใชจะตองเปนกระดาษแกวชนดใสและเนอด ไมใชกระดาษแกวธรรมดา เพราะกระดาษชนดนมกจะทะลเมอใสน าหรอสารละลายลงไป นอกจากนกระดาษแกวใสบางชนดทมพลาสตกผสมอยกน ามาใชในการทดลองนไมได 2. การเตรยมสารละลายเตรยมไดดงน 2.1 น าแปงสก เตรยมไดโดยการใชแปงมน 6 ชอนเบอร 2 ละลายในน า 150 ลกบาศกเซนตเมตร ตงไฟใหเดอด คนใหเขากนจนได น าแปงสกหรอของเหลวมสใส 2.2 สารละลายน าตาลกลโคส เตรยมไดโดยการใชน าตาลกลโคส 5 ชอนเบอร 2 ละลายในน า 150 ลกบาศกเซนตเมตร คนใหละลายจนหมด

ขอควรร

รปท 12: อปกรณและสารเคม ทมา:แฟมภาพโดย (นางการเวก ไชยโอชะ, 2557)

27

ค าถามกอนท ากจกรรม

2. ใสน าแปงสก 10 ลกบาศกเซนตเมตร และสารละลายน าตาลกลโคส 10 ลกบาศกเซนตเมตร ลงบนกระดาษเซลโลเฟนทบอยในกลองพลาสตก รวบดานบนของกระดาษใหเปนถงเลก รดดวยยางใหแนน ยกออกมา ลางนอกถงดวยน าใหสะอาด 3. ใสน าประมาณ 30 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในกลองพลาสตกเบอร 1 น าถงกระดาษ เซลโลเฟนในขอ 2 แชลงในกลอง ตงทงไวประมาณ 10 นาท

4. ยกถงกระดาษเซลโลเฟนออก เทน าในกลองพลาสตกใสลงในหลอดทดลองขนาดกลาง 2 หลอด หลอดละ 5 ลกบาศกเซนตเมตร จากนนหยดสารละลายไอโอดน 2 หยด ลงในหลอดท 1 และหยดสารละลายเบเนดกต 3 หยด ลงในหลองท 2 สงเกตการเปลยนแปลง และบนทกผล 5. ใสน า 50 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในบกเกอร ตมใหเดอดจมหลอดทดลองท 2 ลงไป ตมตอไปอกประมาณ 5 นาท สงเกตการณเปลยนแปลง และบนทกผล

รป แสดงขนตอนการทดลองอนภาคของแปงและน าตาล

ทมา : ลขต ฉตรสกล และคณะ. แบบฝกหดวทยาศาสตร ว 203 ชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 1. กรงเทพฯ : วฒนาพานช, 2537. หนา 57

1. ในถงเซลโลเฟนมสารใดอยบาง .......................................................... ........................... 2. การทดลองนตองควบคมสงใดใหเหมอนกน ................................................................. 3. สารละลายไอโอดน ใชทดสอบสารอาหารประเภทใด ................ และไดผลอยางไร....... 4. สารละลายเบเนดกต ใชทดสอบสารอาหารประเภทใด .................................................. และไดผลอยางไร ...................................................................................... .......................................

28

ตารางบนทกผลการทดลอง

ค าถามหลงท ากจกรรม

สรปผลการทดลอง

ค าถามเพมประสบการณ

การทดลอง ผลทสงเกตได 1.น าแชถงเซลโลเฟน + สารละลายไอโอดน 2.น าแชถงเซลโลเฟน + สารละลายเบเนดกตน าไปตม

1. จากผลการทดลอง เมอทดสอบของเหลวทแชถงเซลโลเฟน ดวยสารละลายไอโอดนและสารละลายเบเนดกต จะพบอนภาคของสารใดในของเหลวทแชถงเซลโลเฟน............................... แตไมพบอนภาคของสารใดในของเหลวทแชถงเซลโลเฟน ............................................................... 2. อนภาคของแปงและอนภาคของน าตาลกลโคส สารใดมอนภาคเลกกวากน ...................................................... ทราบไดอยางไร ............................... .......................................... 3. อนภาคของแปงและอนภาคของน าตาลกลโคส สารใดมอนภาคเลกกวารของแผน เซลโลเฟนทราบไดอยางไร ............................................................................................................ ..... 4. แผนเซลโลเฟนเทยบไดกบสวนใดของเซลล ................................................................... ................................................................................................................................................. ........... ............................................................................................................................. ................................

1. นกเรยนคดวา ถาน าแปงทาผวใสลงไปแทนแปงขาวจาว จะมการเปลยนแปลงหรอไม อยางไร .................................................................... ...................................................... 2. นกเรยนคดวา ถาใชพลาสตกอยางอนแทนกระดาษเซลโลเฟนจะไดผลเหมอนหรอตางจาก

การทดลองน อยางไร ..................................................................................................................................................... ........ ................................................................................................................................................. ........... ............................................................................................................................. ...............................

29

เวลาทใช 50 นาท 10 คะแนน

การทดลอง เรอง ขนาดของอนภาคของแปงและน าตาล

จดประสงคการเรยนร 1. ทดลองและสรปเกยวกบการเปลยนขนาดอนภาคของแปงและน าตาลได

ทกษะการคดวเคราะหทตองการฝก 1. การวเคราะหความส าคญ 2. การวเคราะหความสมพนธ

3. การวเคราะหหลกการ ค าชแจง นกเรยนศกษากจกรรม ท าการทดลองและตอบค าถามการทดลองจากกจกรรมทก าหนดให

......................................................................................................................................... วนทท าการทดลอง .................................................................................................... .......... กลมท...........ชน................ สมาชกในกลม 1. ......................................................... เลขท...........ประธานกลม 2. ........................................................ ..เลขท..........สมาชก 3. ............................................................เลขท.........สมาชก 4. ............................................................เลขท........เลขานการกลม จดประสงคการทดลอง 1. สามารถทดสอบแปงและน าตาลดวยสารละลายไอโอดนและสารละลายเบเนดกตตามล าดบได 2. สามารถสรปเกยวกบการเคลอนทผานเยอหมเซลลของอนภาคแปงและน าตาลได สมมตฐานของการทดลองน คอ.............................................. ............................................................. ตวแปรทเกยวของ

ตวแปรตน............................................................................................................................... ตวแปรตาม............................................................................................................................ ตวแปรควบคม..................................................... ...................................................................

บตรบนทกกจกรรมท 1.2

30

ค าถามกอนท ากจกรรม

ตารางบนทกผลการทดลอง

ค าถามหลงท ากจกรรม

สรปผลการทดลอง

1. ในถงเซลโลเฟนมสารใดอยบาง .......................................................... .......................... 2. การทดลองนตองควบคมสงใดใหเหมอนกน ................................................................. 3. สารละลายไอโอดน ใชทดสอบสารอาหารประเภทใด .................................................... และไดผลอยางไร .................................................................................................... ......................... 4. สารละลายเบเนดกต ใชทดสอบสารอาหารประเภทใด .................................................. และไดผลอยางไร ...................................................................................... .......................................

การทดลอง ผลทสงเกตได 1.น าแชถงเซลโลเฟน + สารละลายไอโอดน 2.น าแชถงเซลโลเฟน + สารละลายเบเนดกตน าไปตม

1. จากผลการทดลอง เมอทดสอบของเหลวทแชถงเซลโลเฟน ดวยสารละลายไอโอดนและสารละลายเบเนดกต จะพบอนภาคของสารใดในของเหลวทแชถงเซลโลเฟน ............................................................................................................................. ..................... แตไมพบอนภาคของสารใดในของเหลวทแชถงเซลโลเฟน ..................... 2. อนภาคของแปงและอนภาคของน าตาลกลโคส สารใดมอนภาคเลกกวากน.................... ...................................................... ทราบไดอยางไร .............................. ......................................... 3. อนภาคของแปงและอนภาคของน าตาลกลโคส สารใดมอนภาคเลกกวารของแผนเซลโลเฟนทราบไดอยางไร .................................................................................................................... . 4. แผนเซลโลเฟนเทยบไดกบสวนใดของเซลล ................................................................. ............................................................................................................................. ................................ ........................................................................................................................................ .....................

31

ค าถามเพมประสบการณ

1. นกเรยนคดวา ถาน าแปงทาผวใสลงไปแทนแปงขาวจาว จะมการเปลยนแปลงหรอไม อยางไร .................................................................... ..................................................... 2. นกเรยนคดวา ถาใชพลาสตกอยางอนแทนกระดาษเซลโลเฟนจะไดผลเหมอนหรอตางจาก

การทดลองน อยางไร ............................................................................................................................. .................

รปท 12: บรรยากาศการปฏบตการทดลอง ทมา:แฟมภาพโดย (นางการเวก ไชยโอชะ, 2557)

32

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน ชดกจกรรมการเรยนร วชาวทยาศาสตร 3 ว22101

ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 หนวยท 2 ระบบตางๆในรางกายมนษยและสตว

ชดท 1 เรอง การยอยอาหาร (1)

ค าชแจง

1.แบบทดสอบเปนแบบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 10 ขอ คะแนนเตม 10 คะแนน ใชเวลา 15 นาท

2. ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกทสดเพยงค าตอบเดยว ท าเครองหมาย X ในกระดาษค าตอบ (10 คะแนน) 1. อวยวะทท าหนาทเปนเพยงทางผานของอาหารสอวยวะอนเทานน ก. ปาก ข. คอหอย ค. หลอดอาหาร ง. ถกขอ ข และ ค 2. ขอความใดกลาวไมถกตอง ก. เอนไซมในน าลายเปลยนแปงเปนน าตาล

ข. เอนไซมในน าลายเปลยนแปงเปนกรดไขมน ค. เอนไซมในน าลายเปลยนแปงเปนกลโคส

ง. เอนไซมในน าลายมอะไมเลสเปนองคประกอบ 3. สารอาหารทรบประทานจะถกยอยทล าไสเลกมอะไรบาง

ก. ไขมน โปรตน คารโบไฮเดรต ข. วตามน แรธาต กรดเกลอ ค. กรดอะมโน กรดไขมน

ง. น า แรธาต เซลลโลส 4. ขอใด คอ สารทรางกายสรางขนเพอยอยอาหารทงหมด ก. ไลเปส ซเครส ข. น าด กรดอะซตก ค. กรดเกลอ แคลเซยม

ง. ฟอสฟอรส โปรตสเซยม

ลองทดสอบอกครง นะคะ

33

5. ขบวนการยอยอาหารจะเรมตนทอวยวะใด ก. ปาก ข. ล าไสเลก

ค. ล าไสใหญ ง. กระเพาะอาหาร

6. กระบวนการยอยทกระเพาะจะยอยไดด เมอกระเพาะอาหารอยในสภาวะใด ก. กรดออน ข. เบสออน ค. เปนกลาง ง. ไดทงสามสภาวะ 7. สวนประกอบของทางเดนอาหารทเปนดานสดทายคอขอใด ก. คอหอย

ข. ล าไสใหญ ค. หลอดอาหาร ง. กระเพาะอาหาร 8. หากนกเรยนรบประทานขาวผด สวนใดของทางเดนอาหารทสามารถยอยไดมากทสด ก. ล าไสเลก

ข. ล าไสใหญ ค. หลอดอาหาร ง. กระเพาะอาหาร 9. สวนประกอบทส าคญในน าดคอขอใด ก. เกลอน าด

ข. น ายอยเพปซน ค. น ายอยเรนนน ง. น ายอยไทยานน 10. ไสตงอกเสบมผลกบอวยวะใดเปนดานแรก ก. ตบ

ข. ล าไสเลก ค. ล าไสใหญ ง. กระเพาะอาหารสวนกลาง

34

กระดาษค าตอบแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน ชดกจกรรมการเรยนร วชาวทยาศาสตร 3 ว22101

ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 หนวยท 2 ระบบตางๆในรางกายมนษยและสตว

ชดท 1 เรอง การยอยอาหาร (1)

ชอ-สกล............................................................ เลขท .............................ชนม............

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

คะแนนทได

เกณฑการประเมน

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ ความหมาย 9-10 คะแนน 4 อยในเกณฑ ดมาก 7-8 คะแนน 3 อยในเกณฑ ด 5-6 คะแนน 2 อยในเกณฑ พอใช 0-4 คะแนน 1 อยในเกณฑ ไมผาน

35

ค าชแจง ใหนกเรยนบนทกเกยวกบการเรยนรทไดรบจากการเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรตามหวขอตอไปน และประเมนระดบความพงพอใจตอการเรยนในครงนดวยการใสเครองหมาย √ หนาขอความทตรงกบความพงพอใจของนกเรยน

บตรทบทวนบทเรยน ชดกจกรรมการเรยนร วชาวทยาศาสตร 3 ว22101 ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 หนวยท 2 ระบบตางๆในรางกายมนษยและสตว

ชดท 1 เรอง การยอยอาหาร (1)

5.ความรทสามารถน าไปใชประโยชน

ความพงพอใจในการเรยนครงน มากทสด มาก ปานกลาง นอย

3.สรปความรทนกเรยนไดรบจากการเรยน ..................................................................................................................................................................................................................................................................................... ...........................

4.บรรยากาศในชนเรยน............................................................................................................................. ............................

2.กจกรรมทประทบใจมากทสด พรอมบอกเหตผล ............................................................................................................................. ........................................................................................................................................................ ...........................

ชอผบนทก.................................................................................เลขท............... ชน .... ....................... ชดกจกรรมการเรยนรท ............เรอง............................................ ...................วนท............................ 1.กจกรรมทนกเรยนไดมสวนรวมในการจดการเรยนการสอน ............................................................................................................................. ................................................................................................................................... ..........................................................

............................................................................................................................. ..........................

36

บรรณานกรม

กจกรรมท 1 ขนาดโมเลกลของแปงและน าตาล .(2556) [Online].Available: http://www.med.cmu.ac.th/dept/vascular/human/lesson/lab1.php.[2556,มนาคม 28]. โครงสรางและหนาทของระบบตาง ๆ ในรางกายสตว.(2556) [Online].Available: http://www.surin1.js.ac.th/surin/animal/animal/1animal.html.[2556,มนาคม 30]. งานชนม.2.(2557) [Online].Available: http://vitcyzuga.blogspot.com/2012/06/13.html .[2557,มนาคม 30]. ถงลมปอดโปงพอง.(2557) [Online].Available: http://www.doctor.or.th/ article/detail/3190.[2557,พฤษภาคม 6]. ประดบ นาคแกวและคณะ. หนงสอเรยนสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ : บรษท ส านกพมพ แมค จ ากด, 2551. ปวดทองแบบใดสงสยไสตงอกเสบ.(2557) [Online].Available: https://www.bangkokhospital. com/th/centers-and-clinics/pain-appendicitis/.[2557,พฤษภาคม 10]. พมพนธ เดชะคปต และคณะ. ชดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญวชาวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2. กรงเทพฯ : สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ, 2546. ยพา วรยศและคณะ. หนงสอเรยนสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ : บรษทอกษร เจรญทศน อ.จ.ท จ ากด, 2551. ระบบตางๆของมนษยและสตว.(2556) [Online].Available: http://www.pw.ac.th/bodysystem/dig/page/p5.html.[2557,มถนายน 24]. ระบบตางๆในรางกาย.(2556) [Online].Available: http://www.bwc.ac.th/e- learning/virachai02/haijai.htm .[2557,มถนายน 20]. ระบบยอยอาหารของแมลง.(2556) [Online].Available: http://www.myfirstbrain.com/ student_view.aspx?ID=73889 .[2557,มนาคม 26]. ระบบหมนเวยนเลอด.(2556) [Online].Available: http://www.krusarawut. net/wp/?p=1722 .[2556,มถนายน 30]. ระบบหมนเวยนเลอดของสตวบางชนด.(2557) [Online].Available: http://www.myfirstbrain.com/student_view.aspx?ID=73891.[2557,เมษายน 30]. ระบบหายใจพอง.(2557) [Online].Available: www.tru.ac.th/satit/work/ระบบหายใจ.pptx .

37

[2557,พฤษภาคม 6]. รบมอกบ ‘ความเครยด’ และ ‘ความกงวล’ อยาง ‘มออาชพ’ .(2557) [Online].Available: http://www.all-magazine.com/ColumnDetail/allColumDetail/tabid/ 106/articleType/ArticleView/articleId/1817/---.aspx.[2557,มถนายน 30]. รางกายของเรา.(2556). [Online].Available: http://www.sopon.ac.th/sopon/ sema_web/ secondary5/health_educ/ lesson1respiratory/2The%20 Human%20 Body__digestion2.htm เรองท 2 การยอยอาหารของสตวบางชนด.(2556). [Online].Available: http://www.pw.ac.th/main/website/sci/2_data.htm.[2556,มนาคม 30] โรคถงลมโปงพอง โรครายทมากบ บหร.(2557)[Online].Available:http://health.kapook.com/ view6943.html.[2557,พฤษภาคม 6]. ล าไสใหญ.(2556).[Online].Available: http://www.thaigoodview.com/ library/sema/sukhothai/somsak_b/organ/organ1p7.html .[2556,มนาคม 26] ศรลกษณ พลวฒนะและคณะ. หนงสอเรยนสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: ส านกพมพนยมวทยา, 2546. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ, คมอครรายวชา พนฐานวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 เลม 2 . 2554. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ, หนงสอเรยน รายวชาพนฐานวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 เลม 2 . พมพครงท 1. 2554. อาหารและการยอยอาหาร.(2557)[Online].Available: http://www.vcharkarn.com/ lesson/1083.[2557,มนาคม 26].

38

ภาคผนวก

39

เฉลยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอน-หลงเรยน ชดกจกรรมการเรยนร วชาวทยาศาสตร 3 ว22101

ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 หนวยท 2 ระบบตางๆในรางกายมนษยและสตว

ชดท 1 เรอง การยอยอาหาร (1) ชดท 1 เรอง ระบบยอยอาหาร (1)

ขอท กอนเรยน หลงเรยน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ค ก ก ข ก ง ง ก ค ง

ง ข ข ก ก ก ง ก ก ค

ไชไย...... ถกทกขอ

40

แนวค าตอบบตรค าถามท 1.1 เรอง ระบบการยอยอาหารและการยอยอาหารในปาก ประกอบแผนการจดการเรยนรท 1

1. การยอยอาหาร หมายถง กระบวนการหรอกลไกในการเปลยนแปลงอนภาคของสารอาหารท ม ขนาดใหญใหมอนภาคเลกลง 2. อวยวะทเกยวของกบการยอยอาหารมอะไรบางและท าหนาทอยางไร

ชออวยวะ ท าหนาท ยอยสารอาหารประเภท ปาก เปนทางเดนอาหาร มน าลายยอยแปงใหเปนน าตาล หลอดอาหาร เปนทางเดนอาหาร ไมมการยอยอาหารแตเปนเพยงทางผาน

อาหาร กระเพาะอาหาร เปนทางเดนอาหาร ยอยอาหารประเภทโปรตน ล าไสเลก เปนทางเดนอาหาร ยอยอาหารทกประเภทและดดซม

อาหารเขาสเลอดและสงไปทเซลล ล าไสใหญ เปนทางเดนอาหาร รบกากอาหารและดดน าออกจากกาก

อาหาร ทวารหนก เปนทางเดนอาหาร ขบถายกากอาหารออกจากรางกาย ตอมน าลาย สรางเอนไซมอะไมเลส ยอยแปงใหเปนน าตาล ตอมน ายอยในกระเพาะอาหาร

สรางเอนไซม เปปซน และ กรดไฮโดรคลอรก

ยอยโปรตน

ตบ สรางน าด ท าใหกอนไขมนแตกตวออกเปนชนเลกๆ ตบออน สรางเอนไซม ทรปซน

ไลเปส และอะไมเลส ยอยโปรตน ไขมน และแปง

ตอมน ายอยในล าไสเลก

สรางเอนไซม มอลเทส ซเครส และแลกเทส

ยอยคารโบไฮเดรต

41

3. อวยวะทเกยวของกบการยอยอาหาร แบงออกเปน 2 สวนไดแก 3.1 อวยวะทท าหนาทเปนทางเดนอาหาร ประกอบดวย ปาก หลอดอาหาร กระเพาะ อาหาร ล าไสเลก ล าไสใหญ และทวารหนก 3.2 อวยวะทท าหนาทสรางน ายอย ประกอบดวย ตอมน าลาย ตอมน ายอยในกระเพาะอาหาร ตบออน ตอมน ายอยในล าไสเลก 4. อวยวะทท าหนาทยอยอาหารในปาก ไดแกฟนท าหนาทบดเคยวอาหาร ลนท าหนาทคลกเคลา อาหารและมน าลายมน ายอยชวยในการยอยอาหาร 5. น ายอยภายในปาก ซงเรยกวา อะไมเลส น ายอยภายในปากเกดจาก ตอมน าลาย 3 ค 6. น ายอยภายในปากจะท าหนาทยอย แปง ใหเปน น าตาล

42

ค าถามกอนท ากจกรรม

บตรเฉลยกจกรรมท 1.1

การเปลยนแปลงขนาดอนภาคของแปง 1. กจกรรมนมจดประสงคอะไร(เพอศกษาสารทไดจากการยอยแปงดวยน าลาย) 2. นกเรยนคดวาจะตรวจพบสารใดทแชในถงกระดาษเซลโลเฟนทหอน าแปงสกกบน าลาย (แปง,น าลาย,น าตาล) 3. นกเรยนคดวาน าลายท าปฏกรยากบน าแปงสกแลวไดสารชนดใด(สารละลายกลโคส) สารเคมและอปกรณ

รายการ ตอ 1 กลม

สารเคม 1. น า 2. น าแปงสก 3. น าลาย 4. สารละลายไอโอดน 5. สารละลายเบเนดกต อปกรณ 1. กระดาษเซลโลเฟนขนาด 15 cm X 15 cm 2. บกเกอร ขนาด 250 cm3 3. ยางรด 4. กลองพลาสตกเบอร 1 5. กลองพลาสตกเบอร 3 6. หลอดทดลองขนาดกลาง 7. ไมขดไฟ 8. ตะเกยงแอลกอฮอล 9. ทกนลมและตะแกรงลวด 10. ทจบหลอดทดลอง 11. หลอดหยด 12. หลอดฉดยาขนาด 12 cm3

100 15 8 1 2

1 1

1 1 1 2 1 1 1 1 1 1

cm3

cm3

cm3

cm3

cm3

แผน ใบ

เสน ใบ ใบ

หลอด กลก ดวง ชด อน

หลอด หลอด

43

1. การเตรยมน าแปงสก เตรยมไดโดยการใชแปงมน 6 ชอนเบอร 2 ละลายในน า 150 ลกบาศกเซนตเมตร ตงไฟใหเดอด คนใหเขากนจนได น าแปงสก 2. นกเรยนควรลางปากใหสะอาดกอนบวนน าลายเพอใหการทดลองไมเกดความผดพลาด

สมมตฐานของการทดลองน คอ ถาน าลายท าหนาทยอยแปงแลวหลงการทดสอบจะพบน าตาล ตวแปรทเกยวของ ตวแปรตน...........น าลายสามารถยอยแปงได....... ตวแปรตาม.............พบน าตาลหลงจากการทดลองน าน าแปงสกผสมน าลาย ตวแปรควบคม.............ขนาดหลอดทดลอง สถานท จ านวนหยดของสารละลายไอโอดน จ านวนหยดของสารละลายเบเนดกต หลอดหยด....... ขนตอนการทดลอง

1น ากระดาษเซลโลเฟนทเตรยมไวมาชบน าใหเปยกและบลงในกลองพลาสตกเบอร 1 2. ใสน าแปงสก 10 ลกบาศกเซนตเมตร และน าลาย 5 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในกระดาษเซลโลเฟน รวบสวนบนของกระดาษใหเปนถงเลก รดดวยยางใหแนน ยกออกจากกลอง แลวลางขางนอกถงดวยน าใหสะอาด (ขอระมดระวง เวลารวบสวนบนของกระดาษ เซลโลเฟน อยาใหมรอยรวและอยาใหสารภายในถงหกออกมา) 3. ใสน าประมาณ 30 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในกลองพลาสตกเบอร 1 น าถงกระดาษเซลโลเฟนในขอ 2 แชไวในกลองประมาณ 20 - 25 นาท 4. ยกถงกระดาษเซลโลเฟนออก เทน าในกลองพลาสตกใสหลอดทดลองขนาดกลาง 2 หลอด หลอดละ 5 ลกบาศกเซนตเมตร จากนนหยดสารละลายไอโอดน 2 หยด ลงในหลอดท 1 และหยดสารละลายเบเนดกต 3 หยด ลงในหลอดท 2 สงเกตการเปลยนแปลง และบนทกผล 5. ใสน า 50 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในบกเกอร ตมใหเดอดจมหลอดทดลองท 2 ลงไป สงเกตการณเปลยนแปลงและบนทกผล 6. ใสน าลาย 3 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในหลอดทดลองขนาดกลาง หยดสารละลาย

ขอควรร

44

ตารางบนทกผลการทดลอง

ค าถามหลงท ากจกรรม ตารางบนทกผลการ

เบเนดกต 3 หยดลงไป น าไปตมใหเดอดเปนเวลา 3 นาท สงเกตการณเปลยนแปลงและ บนทกผล 7. ใสน าแปงสก 5 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในหลอดทดลองขนาดกลาง หยดสารละลายเบเนดกต 3 หยด ลงไป น าไปตมใหเดอดเปนเวลา 5 นาท สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผล

สงททดสอบ สารละลาย ผลการทดสอบ ของเหลวทไดจากการแช ถงกระดาษเซลโลเฟน

ไอโอดน

ไมเปลยนแปลง

ของเหลวทไดจากการแช ถงกระดาษเซลโลเฟน

เบเนดกต ตะกอนสแดงอฐ

น าลาย เบเนดกต ไมเปลยนแปลง น าแปงสก เบเนดกต ไมเปลยนแปลง

1. ในน าทแชมสารอะไรบาง ทราบไดอยางไร( น าตาล ทราบไดโดยน าไปตมกบสารละลาย เบเนดกต ไดสแดงอฐ ไมมแปง เพราะน าไปท าปฏกรยากบสารละลายไอโอดน ไมพบการ เปลยนแปลง)

2. นกเรยนคดวาสารทตรวจพบในน าทแชเกดขนไดอยางไร(เกดจากปฏกรยาระหวาง น าลายกบแปง)

3. นกเรยนคดวาน าลายและน าแปงสกท าปฏกรยากบสารละลายเบเนดกตไดหรอไม อยางไร (ไมได เพราะไมพบการเปลยนแปลง) 4. ในน าลายและน าแปงมกลโคสหรอไม ทราบไดอยางไร (ไมม เพราะทดสอบกบสารละลายเบเนดกต ไมพบการเปลยนแปลง) 5. นกเรยนจะสรปผลการท ากจกรรมนไดอยางไร(น าลายเปลยนแปงใหเปนน าตาลได) 6. การยอยในปากเปนการยอยแบบใด (การยอยเชงกลและการยอยเชงเคม)

7. เมอเคยวขาวไวนานๆจะรสกอยางไร เพราะเหตใด (เพราะเหตใด เคยวขาวไวนานๆจะ รสกหวาน เพราะในน าลายมเอนไซมเปลยนแปงใหเปนน าตาล) 8. กระบวนการทน าลายเปลยนแปงใหเปนน าตาลนเรยกวาอะไร(การยอย)

45

เฉลยบตรกจกรรมท 1.1(ตอ) การเปลยนแปลงขนาดอนภาคของแปง

สรปผลการทดลองตารางบนทกผลการ

ค าถามเพมประสบการณตารางบนทกผลการทดลอง

น าตาลทเกดขนจากปฏกรยาเคมระหวางน าลายและแปงสก โดยน าลายเปลยนแปงทม อนภาค ขนาดใหญใหเปนน าตาลทมขนาดโมเลกลเลกท าใหสามารถลอดผานถงเซลโลเฟนได เนองจากในน าลายมเอนไซม ชอ อะไมเลส สามารถยอยแปงใหเปนน าตาลได ดงสมการ แปง อะไมเลส น าตาล

น าตาลทเกดขนจากปฏกรยาเคมระหวางน าลายและแปงสก โดยน าลายเปลยนแปงทมอนภาคขนาดใหญใหเปนน าตาลทมขนาดโมเลกลเลกท าใหสามารถลอดผานถงเซลโลเฟนได

1. นกเรยนคดวา ถาน าอะไมเลสในน าลายไปใสโปรตนและไขมน จะมการเปลยนแปลงหรอไม อยางไร (เนองจากอะไมเลสเปนเอนไซมทมความเฉพาะเจาะจงในการยอยแปงเทานน จะไมยอยโปรตนและไขมน) 2. นกเรยนคดวา ทสวนอนของระบบยอยอาหาร จะพบอะไมเลสหรอไม อยางไร (พบอะไมเลสทบรเวณล าไสเลก เพอยอยแปงได)

น าลาย

46

แนวการตอบค าถามบตรกจกรรมท 1.2 กจกรรมท 1.2 เรอง ขนาดของอนภาคของแปงและน าตาล

สารเคมและอปกรณ

รายการ ตอ 1 กลม

สารเคม 1. น า 2. น าแปงสก 3. สารละลายน าตาลกลโคส 5 % 4. สารละลายไอโอดน 5. สารละลายเบเนดกต อปกรณ 1. กระดาษเซลโลเฟนขนาด 15 cm X 15 cm 2. บกเกอร ขนาด 250 cm3 3. ยางรด 4. กลองพลาสตกเบอร 1 5. กลองพลาสตกเบอร 3 6. หลอดทดลองขนาดกลาง 7. ไมขดไฟ 8. ตะเกยงแอลกอฮอล 9. ทกนลมและตะแกรงลวด 10. ทจบหลอดทดลอง 11. หลอดหยด 12. หลอดฉดยาขนาด 12 cm3

100 10 10 1 1

1 1

1 1 1 2 1 1 1 1 1 1

cm3

cm3

cm3

cm3

cm3

แผน ใบ

เสน ใบ ใบ

หลอด กลก ดวง ชด อน

หลอด หลอด

1. กระดาษเซลโลเฟนทใชจะตองเปนกระดาษแกวชนดใสและเนอด ไมใชกระดาษแกวธรรมดา เพราะกระดาษชนดนมกจะทะลเมอใสน าหรอสารละลายลงไป นอกจากนกระดาษแกวใสบางชนดทมพลาสตกผสมอยกน ามาใชในการทดลองนไมได 2. การเตรยมสารละลายเตรยมไดดงน 2.1 น าแปงสก เตรยมไดโดยการใชแปงมน 6 ชอนเบอร 2 ละลายในน า 150 ลกบาศกเซนตเมตร ตงไฟใหเดอด คนใหเขากนจนได น าแปงสก 2.2 สารละลายน าตาลกลโคส เตรยมไดโดยการใชน าตาลกลโคส 5 ชอนเบอร 2 ละลายในน า 150 ลกบาศกเซนตเมตร คนใหละลายจนหมด

ขอควรร

47

สมมตฐานของการทดลองน คอ.. 1..ถาน าตาลมขนาดเลกกวารของกระดาษเซลโลเฟนจะพบอนภาคน าตาลกลโคสในสารละลายท ทดสอบ 2.ถาอนภาคของแปงมขนาดใหญกวารของกระดาษเซลโลเฟนจะไมพบอนภาคของแปงในสารละลายททดสอบ ตวแปรทเกยวของ ตวแปรตน...อนภาคของแปงมขนาดใหญกวาอนภาคน าตาลกลโคส ตวแปรตาม.....พบน าตาลกลโคสในสารละลายททดสอบดวยสารละลายเบเนดกตไดตะกอนสสมหรอสแดงอฐ.... ตวแปรควบคม...............ประมาณน าแปงสกและน าตาลกลโคส กลองพลาสตก จ านวนหยดของสารละลายไอโอดน จ านวนหยดของสารละลายเบเนดกต..........กระดาษเซลโลเฟน .. ขนตอนการทดลอง

1. น ากระดาษเซลโลเฟนทเตรยมไวชบน าใหเปยก และบลงในกลองพลาสตกเบอร 1 ดงรป 1

2. ใสน าแปงสก 10 ลกบาศกเซนตเมตร และสารละลายน าตาลกลโคส 10 ลกบาศกเซนตเมตร ลงบนกระดาษเซลโลเฟนทบอยในกลองพลาสตก รวบดานบนของกระดาษใหเปนถงเลก รดดวยยางใหแนน ยกออกมา ลางนอกถงดวยน าใหสะอาด 3. ใสน าประมาณ 30 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในกลองพลาสตกเบอร 1 น าถงกระดาษ เซลโลเฟนในขอ 2 แชลงในกลอง ตงทงไวประมาณ 10 นาท

4. ยกถงกระดาษเซลโลเฟนออก เทน าใสกลองพลาสตกใสลงในหลอดทดลองขนาดกลาง 2 หลอด หลอดละ 5 ลกบาศกเซนตเมตร จากนนหยดสารละลายไอโอดน 2 หยด ลงในหลอดท 1 และหยดสารละลายเบเนดกต 3 หยด ลงในหลองท 2 สงเกตการเปลยนแปลง และบนทกผล

5. ใสน า 50 ลกบาศกเซนตเมตร ลงในบกเกอร ตมใหเดอดจมหลอดทดลองท 2 ลงไปตม ตอไปอกประมาณ 5 นาท สงเกตการณเปลยนแปลง และบนทกผล

48

ตารางบนทกผลการทดลอง

สรปผลการทดลอง

การทดลอง ผลทสงเกตได

1.น าแชถงเซลโลเฟน + สารละลายไอโอดน 2.น าแชถงเซลโลเฟน + สารละลายเบเนดกตน าไปตม

(สารละลายมสเชนเดยวกบสารละลายไอโอดน) (กอนตมสของสารละลายเปนสฟา เมอตมแลวเปลยนเปนสสม)

1.แผนกระดาษเซลโลเฟนเปรยบเหมอนเยอหมเซลลทคดเลอกใหสารทมโมเลกลขนาดเลกผานไปได 2. แปงมอนภาคทใหญกวาน าตาล เพราะเมอหยดสารละลายไอโอดนลงไปในของเหลวททดลอบไมมการเปลยน แปลง เกดขน แสดงวา อนภาคของแปงมขนาดใหญกวาน าตาลและใหญกวารของกระดาษเซลโลเฟน จงไมสามารถลอดผานรของกระดาษออกมาได 3.น าตาลกลโคสมอนภาคเลกกวาแปงและเลกกวารของกระดาษเซลโลเฟน จงสามารถลอดผานรของกระดาษเซลโลเฟนออกมาได สวนแปงมขนาดอนภาคใหญกวาน าตาลและใหญกวา รของกระดาษ เซลโลโฟนจงไมสามารถลอดผานรของกระดาษเชลโลโฟนออกมาได

49

เฉลยบตรค าถาม ส าหรบบตรกจกรรมท 1.2 เรอง ขนาดอนภาคของแปงและน าตาล

ค าถามกอนท ากจกรรม

ค าถามหลงท ากจกรรม

1. ในถงเซลโลเฟนมสารใดอยบาง ...น าแปงสก น าตาลกลโคส........ 2. การทดลองนตองควบคมสงใดใหเหมอนกน .ประมาณน าแปงสกและน าตาลกลโคส กลองพลาสตก จ านวนหยดของสารละลายไอโอดน จ านวนหยดของสารละลายเบเนดกต..........กระดาษเซลโลเฟน ....... 3. สารละลายไอโอดน ใชทดสอบสารอาหารประเภทใด ..........แปง............... และไดผลอยางไร .......สารละลายเปลยนเปนสมวงแกมน าเงน............ 4. สารละลายเบเนดกต ใชทดสอบสารอาหารประเภทใด ....น าตาล.. และไดผลอยางไร สารละลายเปลยนเปนสสมหรอน าตาลอฐ... 1. จากผลการทดลอง เมอทดสอบของเหลวทแชถงเซลโลเฟน ดวยสารละลายไอโอดนและสารละลายเบเนดกต จะพบอนภาคของสารใดในของเหลวทแชถงเซลโลเฟน น าตาลกลโคส แตไมพบอนภาคของสารใดในของเหลวทแชถงเซลโลเฟน ............อนภาคแปง... 2. อนภาคของแปงและอนภาคของน าตาลกลโคส สารใดมอนภาคเลกกวากน .อนภาคน าตาลกลโคส. ..... ทราบไดอยางไร . แปงมอนภาคทใหญกวาน าตาล เพราะเมอหยดสารละลายไอโอดนลงไปในของเหลวททดลอบไมมการเปลยน แปลง เกดขน แสดงวา อนภาคของแปงมขนาดใหญกวาน าตาลและใหญกวารของกระดาษเซลโลเฟน จงไมสามารถลอดผานรของกระดาษออกมาได 3. อนภาคของแปงและอนภาคของน าตาลกลโคส สารใดมอนภาคเลกกวารของแผนเซลโลเฟน อนภาคน าตาลกลโคส ทราบไดอยางไร จากการทดสอบของเหลว พบอนภาคของน าตาล เพราะเมอหยดสารละลายเบเนดกตลงไปในของเหลวแลวน าไปตมในน าเดอด ปรากฏวา สารละลายเปลยน

50

สรปผลการทดลอง

ภาพท 13 : ปฏบตการทดลอง ทมา :แฟมภาพโดย (นางการเวก ไชยโอชะ

, 2557)

ค าถามเพมประสบการณ

จากสฟาเปนสสม แตไมพบอนภาคของแปงเพราะเมอหยดสารละลายไอโอดนลงในของเหลวไมมการเปลยนแปลงเกดขน สของสารละลายยงคงเดม 4. แผนเซลโลเฟนเทยบไดกบสวนใดของเซลล ..............เยอหมเซลล.. 1.แผนกระดาษเซลโลเฟนเปรยบเหมอนเยอหมเซลลทคดเลอกใหสารทมโมเลกลขนาดเลกผานไปได 2. แปงมอนภาคทใหญกวาน าตาล เพราะเมอหยดสารละลายไอโอดนลงไปในของเหลวททดลอบไมมการเปลยน แปลง เกดขน แสดงวา อนภาคของแปงมขนาดใหญกวาน าตาลและใหญกวารของกระดาษเซลโลเฟน จงไมสามารถลอดผานรของกระดาษออกมาได 3.น าตาลกลโคสมอนภาคเลกกวาแปงและเลกกวารของกระดาษเซลโลเฟน จงสามารถลอดผานรของกระดาษเซลโลเฟนออกมาได สวนแปงมขนาดอนภาคใหญกวาน าตาลและใหญกวา รของกระดาษเชลโลโฟนจงไมสามารถลอดผานรของกระดาษเชลโลโฟนออกมาได

1. นกเรยนคดวา ถาน าน าแปงทาผวใสลงไปแทนน าแปงสก จะมการเปลยนแปลงหรอไม อยางไร ...ไมมการการเปลยนแปลง. 2. นกเรยนคดวา ถาใชพลาสตกอยางอนแทนกระดาษแกวเทโลเฟนจะไดผลเหมอนหรอตาง

จากการทดลองน อยางไร ไมเหมอนกน เพราะจะไมมสารใดทะลออกมาจากถงพลาสตก

51

เกณฑการประเมนแบบทดสอบและบตรค าถาม

ผประเมน คร

1.เกณฑการใหคะแนนขอสอบปรนยแบบเลอกตอบจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน ระดบคะแนน เกณฑการใหคะแนน 1 ตอบทกขอ 0 ตอบผด ไมตอบ หรอตอบเปนอยางอน 2.เกณฑการใหคะแนนการตอบค าถามเปนอตนยแบบอธบายและแสดงวธท าเพอหาค าตอบ จาก บตรค าถามท 1 ระบบยอยอาหารและการยอยอาหารในปาก บตรกจกรรมท 1.1 ศกษาการเปลยนแปลงขนาดอนภาคของแปง บตรกจกรรมท 1.2 ศกษาขนาดของอนภาคของแปงและน าตาล ระดบคะแนน เกณฑการใหคะแนน 3 สามารถแปลความหมาย เขยนอธบาย แสดงวธคดหาค าตอบได เปนขนตอนและ

ตอบค าถามไดถกตอง 2 สามารถแปลความหมาย เขยนอธบาย แสดงวธคดหาค าตอบได ไมเปนขนตอน

แตตอบค าถามไดถกตอง 1 สามารถแปลความหมาย เขยนอธบาย แสดงวธคดหาค าตอบไดถกตอง บางสวน 0 ไมสามารถแปลความหมาย เขยนอธบาย แสดงวธคดหาค าตอบได ตอบผด ไม

ตอบ หรอตอบเปนอยางอน เกณฑการประเมน ชวงคะแนน ระดบคณภาพ ความหมาย รอยละ 80 ขนไป 4 นกเรยนมความรตามผลการเรยนรในระดบดมาก รอยละ 70 - 79 3 นกเรยนมความรตามผลการเรยนรในระดบด รอยละ 60 - 69 2 นกเรยนมความรตามผลการเรยนรในระดบพอใช รอยละ 0 - 59 1 นกเรยนมความรตามผลการเรยนรในระดบปรบปรง เกณฑการตดสน นกเรยนตองไดระดบคณภาพ 2 ขนไป จงจะผานเกณฑ

52

แบบบนทกคะแนนบตรค าถามท 1 เรอง ระบบยอยอาหารและการยอยอาหารในปาก

ผประเมน คร

เลขท ชอ-สกล คะแนนสอบกอนเรยน

(10คะแนน) คะแนนตอบ

บตรค าถามท1 (10คะแนน)

รวม (20คะแนน)

ลงชอ............................................. ครผสอนผประเมน (................................................)

53

แบบประเมนพฤตกรรมการท างานกลมดานเจตคตทางวทยาศาสตร

ค าชแจง ครสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในการรวมกจกรรมกลม และลงคะแนนในชองทตรงกบพฤตกรรมนกเรยน กลมท

ซอสต

ยสจร

ต

มวนย

ใฝเรย

นร

มงมน

ในกา

รท าง

าน

มจตส

าธาร

ณะ

รวม

สรปผล

(4) (4) (4) (4) (4) (20) ด พอใช ปรบปรง

เกณฑการประเมน/ระดบคณภาพ

ชวงคะแนน ความหมาย 14-20 คะแนน ด 7-13 คะแนน พอใช 0-6 คะแนน ปรบปรง

ลงชอ ผประเมน (...............................................................)

54

4.เกณฑการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค การประเมนคณลกษณะอนพงประสงควดจากการประเมนพฤตกรรมกลมของนกเรยนและการสงเกตพฤตกรรมของนกเรยน ทแสดงถงเจตคตทางวทยาศาสตร 5 ลกษณะดงน พฤตกรรมทแสดงเจตคตทาง

วทยาศาสตร รายการประเมน

1.ความซอสตย 1.นกเรยนไดเสนอความจรงถงแมจะเปนผลทแตกตางจากคนอน 2.มวนย 2.นกเรยนไดแสดงถงความมวนยในการปฏบตงาน 3.ใฝเรยนร 3.นกเรยนชอบคนควาและชอบการปฏบตกจกรรม 4.มงมนในการท างาน 4.นกเรยนไดแสดงความสามารถในการท างานอยางเตมศกยภาพ 5.มจตสาธารณะ 5.นกเรยนไดแสดงความมน าใจในการรวมปฏบตงานกลม

เกณฑการใหคะแนนสงเกตพฤตกรรมการท างานกลม

1.ซอสตยสจรต ระดบ ความหมาย

4 บนทกผลการทดลองตามความเปนจรงอยางดเยยมสมบรณ 3 บนทกผลการทดลองตามความเปนจรงอยางด 2 บนทกผลการทดลองตามความเปนจรงบางสวน 1 ไมบนทกผลการทดลองตามความเปนจรง

2. มวนย

ระดบ ความหมาย 4 ท างานเสรจทนเวลา 3 ท างานเสรจชากวาเวลาทก าหนดไมเกน 5 นาท 2 ท างานเสรจชากวาเวลาทก าหนดไมเกน 10 นาท 1 ท างานไมเสรจในเวลาทก าหนดมากกวา 10 นาท

55

3. ใฝเรยนร ระดบ ความหมาย

4 มการศกษาหาความรเพมเตมอยางดเยยมสม าเสมอ 3 มการศกษาหาความรเพมเตมอยางด 2 มการศกษาหาความรเพมเตมบางเวลา 1 ไมมการศกษาหาความรเพมเตม

4.มงมนในการท างาน

ระดบ ความหมาย 4 มความตงใจรบผดชอบในการท างานอยางดเยยม 3 มความตงใจรบผดชอบในการท างานอยางด 2 มความตงใจรบผดชอบในการท างานพอใช 1 ไมมความตงใจในการท างานขาดความรบผดชอบ

5.มจตสาธารณะ ระดบ ความหมาย

4 ใหความรวมมอในการท างานกลมอยางดเยยม 3 ใหความรวมมอในการท างานกลมอยางด 2 ใหความรวมมอในการท างานกลมพอใช 1 ไมใหความรวมมอในการท างานกลม

ลงชอ

(...........................................) ผจดกจกรรมการเรยนร

56

แบบประเมนทกษะในการปฏบตกจกรรมการทดลองของนกเรยน ชดกจกรรมการสอนวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2

โดยเนนการเรยนรกบการปฏบตจรง ชดท 1 การยอยอาหาร (1)

กลมท การด าเนน

การทดลอง ผลการทดลองและ

สรปผล รวม สรปผล

การท

ดลอง

และก

ารใช

อปกร

ณ

การเก

บรกษ

าอปก

รณ

การจ

ดกระ

ท าขอ

มล

ความ

ถกตอ

งของ

ขอมล

การแ

ปลคว

ามหม

ายแล

ะสรป

ผล

(4) (4) (4) (4) (4) (20) ด พอใช ปานกลาง

เกณฑการประเมน/ระดบคณภาพ

ชวงคะแนน ความหมาย 14-20 คะแนน ด 7-13 คะแนน พอใช 0-6 คะแนน ปรบปรง

ลงชอ ผประเมน

(..............................................................)

57

เกณฑการใหคะแนนดานทกษะในการปฏบตการทดลองของนกเรยน

ก. การด าเนนการทดลอง การทดลองและการใชอปกรณ

ระดบ ความหมาย 4 เมอด าเนนการทดลองตามขนตอนทกขนตอน และใชอปกรณถกวธ 3 เมอด าเนนการทดลองตามขนตอนทกขนตอน และใชอปกรณผดบางเลกนอย 2 เมอมการปรบขนตอนการทดลองบาง และใชอปกรณไมคอยถกวธ 1 เมอด าเนนการทดลองโดยไมค านงถงขนตอนการทดลอง หรอใชอปกรณไมถกวธเปน

สวนใหญ

การเกบรกษาอปกรณ ระดบ ความหมาย

4 มการท าความสะอาดอปกรณเชดใหแหง เกบรกษาเปนระเบยบอปกรณอยในสภาพด 3 มการท าความสะอาดอปกรณแลวเกบรกษาไมเปนระเบยบแตอปกรณยงอยในสภาพด 2 มการเกบรกษาโดยไมไดดแลความเรยบรอยของอปกรณ/เกบไมเปนระเบยบ 1 ตองมการเตอนใหเกบรกษาอปกรณหรอท าอปกรณช ารดโดยประมาท

ข. ผลการทดลองและสรปผล ความถกตองของขอมล

ระดบ ความหมาย 4 บนทกขอมลครบถวน และถกตอง 3 บนทกขอมลครบถวน มความผดพลาดเลกนอย 2 บนทกขอมลไมครบถวน และมความผดพลาดมาก 1 บนทกขอมลผดพลาดเปนสวนใหญมการแกไขมาก

การจดกระท าขอมล

ระดบ ความหมาย 4 น าเสนอขอมลโดยใชตารางทเหมาะสมหรอมขนตอนทเขาใจงาย 3 น าเสนอขอมลโดยใชตารางแตมขนตอนทไมคอยชดเจน 2 น าเสนอขอมลไมเปนระบบเขาใจยาก 1 น าเสนอขอมลไมครบถวนและมขอผดพลาด

58

การแปลความหมายและสรปผลการทดลอง ระดบ ความหมาย

4 สรปผลการทดลองสอดคลองกบจดประสงคครบถวนพรอมทงแปลความหมายถกตอง 3 สรปผลการทดลองสอดคลองกบจดประสงคครบถวนแตแปลความหมายผดเลกนอย 2 สรปผลการทดลองไมสอดคลองกบจดประสงคและแปลความหมายผด 1 สรปผลการทดลองไมสอดคลองกบจดประสงคและแปลความหมายผดมาก สรปไมได

59

แบบประเมนการเขยนรายงานและการน าเสนอผลการปฏบตกจกรรมการทดลอง ชดกจกรรมการเรยนร ชดท 1 ระบบยอยอาหาร(1)

กลมท

ตงสม

มตฐา

นการ

ทดลอ

ง

จดปร

ะสงค

การท

ดลอง

การบ

นทกผ

ลการ

ทดลอ

ง

การว

เครา

ะหแล

ะสรป

ผลกา

รทดล

อง

การน

าเสนอ

ผลกา

รทดล

อง

รวม

สรปผล

(4) (4) (4) (4) (4) (20) ด พอใช ปรบปรง

เกณฑกรประเมน/ระดบคณภาพ

ชวงคะแนน ความหมาย 14-20 คะแนน ด 7-13 คะแนน พอใช 0-6 คะแนน ปรบปรง

ลงชอ ผประเมน (...............................................................)

60

1. สมมตฐานการทดลอง ระดบ ความหมาย

4 ตงสมมตฐานสอดคลองกบปญหาการทดลองทตองการศกษาไดอยางถกตองครบถวน 3 ตงสมมตฐานสอดคลองกบปญหาการทดลองทตองการศกษาไดอยางถกตองเปนสวนใหญ 2 ตงสมมตฐานสอดคลองกบปญหาการทดลองทตองการศกษา และถกตองบางสวน 1 ตงสมมตฐานสอดคลองกบปญหาการทดลองทตองการศกษา แตไมถกตอง

2. จดประสงคการทดลอง ระดบ ความหมาย

4 ก าหนดจดประสงคการทดลองสอดคลองกบการทดลอง ทตองการศกษาและถกตองสมบรณครบถวน

3 ก าหนดจดประสงคการทดลองสอดคลองกบการทดลอง ทตองการศกษาและถกตองสมบรณ

2 ก าหนดจดประสงคการทดลองสอดคลองกบการทดลองทตองการศกษาและสวนใหญถกตอง

1 ก าหนดจดประสงคการทดลองสอดคลองกบการทดลองทตองการศกษาบางสวนและสวนใหญไมถกตอง

3. การบนทกผลการทดลอง

ระดบ ความหมาย 4 ออกแบบตารางบนทกผลการทดลองและบนทกผลการทดลอง ไดถกตองครบถวนสมบรณด

3 ออกแบบตารางบนทกผลการทดลองและบนทกผลการทดลอง ไดถกตองครบถวน

2 ออกแบบตารางบนทกผลการทดลองและสวนใหญบนทกผล การทดลองไดถกตอง

1 ออกแบบตารางบนทกผลการทดลองแตบนทกผลการทดลอง ไมถกตองหรอไมออกแบบตารางแตบนทกผลโดยเขยนบรรยาย ไดถกตองบางสวนแตไมครบ

เกณฑการใหคะแนนการเขยนรายงานและการน าเสนอผลการปฏบตการทดลอง

61

4. การวเคราะหและสรปผลการทดลอง

ระดบ ความหมาย 4 วเคราะหขอมลจากผลการทดลองถกตองตามผลการทดลอง และสรปผลทดลองไดถกตอง

ครบถวนสมบรณด 3 วเคราะหขอมลจากผลการทดลองถกตองตามผลการทดลองและสรปผลทดลองสวนมาก

ไดถกตอง 2 วเคราะหขอมลจากผลการทดลองถกตองตามผลการทดลอง และสรปผลทดลองไดถกตอง

บางสวน 1 วเคราะหขอมลจากผลการทดลองถกตองตามผลการทดลองแตไมครบและสรปผลการ

ทดลองไดถกตองเลกนอย 5. การน าเสนอผลการทดลอง

ระดบ ความหมาย 4 น าเสนอผลการทดลองไดถกตองครบถวนสมบรณ 3 น าเสนอผลการทดลองไดถกตองครบถวน 2 น าเสนอผลการทดลองไดถกตองบางสวน 1 น าเสนอผลการทดลองถกตองบางสวนตามผลการทดลอง แตไมครบและสรปผลการ

ทดลองไดถกตองบางสวน

62

ค าชแจง ครสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในการรวมกจกรรมกลม และลงคะแนนในชองทตรงกบพฤตกรรมนกเรยน

กลมท

ซอสต

ยสจร

ต

มวนย

ใฝเรย

นร

มงมน

ในกา

รท าง

าน

มจตส

าธาร

ณะ

รวม

สรปผล

(4) (4) (4) (4) (4) (20) ด พอใช ปรบปรง

เกณฑกรประเมน/ระดบคณภาพ

ชวงคะแนน ความหมาย 14-20 คะแนน ด 7-13 คะแนน พอใช 0-6 คะแนน ปรบปรง

ลงชอ ผประเมน (...............................................................)

ประเมนพฤตกรรมการท างานกลม กจกรรมท 1.2 ขนาดอนภาคของแปงและน าตาล

63

1.ซอสตยสจรต

ระดบ ความหมาย 4 บนทกผลการทดลองตามความเปนจรงอยางดเยยมสมบรณ 3 บนทกผลการทดลองตามความเปนจรงอยางด 2 บนทกผลการทดลองตามความเปนจรงบางสวน 1 ไมบนทกผลการทดลองตามความเปนจรง

2. มวนย

ระดบ ความหมาย 4 ท างานเสรจทนเวลา 3 ท างานเสรจชากวาเวลาทก าหนดไมเกน 5 นาท 2 ท างานเสรจชากวาเวลาทก าหนดไมเกน 10 นาท 1 ท างานไมเสรจในเวลาทก าหนดมากกวา 10 นาท

3. ใฝเรยนร

ระดบ ความหมาย 4 มการศกษาหาความรเพมเตมอยางดเยยมสม าเสมอ 3 มการศกษาหาความรเพมเตมอยางด 2 มการศกษาหาความรเพมเตมบางเวลา 1 ไมมการศกษาหาความรเพมเตม

4.มงมนในการท างาน

ระดบ ความหมาย 4 มความตงใจรบผดชอบในการท างานอยางดเยยม 3 มความตงใจรบผดชอบในการท างานอยางด 2 มความตงใจรบผดชอบในการท างานพอใช 1 ไมมความตงใจในการท างานขาดความรบผดชอบ

เกณฑการใหคะแนนสงเกตพฤตกรรมการท างานกลม

64

5. มจตสาธารณะ ระดบ ความหมาย

4 ใหความรวมมอในการท างานกลมอยางดเยยม 3 ใหความรวมมอในการท างานกลมอยางด 2 ใหความรวมมอในการท างานกลมพอใช 1 ไมใหความรวมมอในการท างานกลม

เราตองไดคะแนนมากกวาใครแนๆ

65