1

การใชสารพาราควอต ไกลโฟเซตและคลอไพรฟอสอยางถกตอง

การใชสารทง 3 ชนด อยางถกตองปลอดภย และมประสทธภาพ เกษตรกรควรทราบถงคณสมบตของสาร

แตละชนด วธการใช ชนดของเครองและหวพน และอปกรณปองกนอนตรายจากละอองสารเคม

1. คณสมบตของสาร

1.1 พาราควอต และ ไกลโฟเซต

เปนสารก าจดวชพชทใชพนทางใบ มคณสมบตเหมอนกนคอไมเลอกท าลาย จงใชก าจดวชพชได

ทกประเภท ทงใบแคบ ใบกวาง และกก อยางไรกตาม สารทงสองชนด มคณสมบตทแตกตางกนในหลายดาน

ไดแก การเคลอนยายในตนพช ชนดวชพชทควบคมได กลไกการเขาท าลาย ระยะปลอดฝนหลงพน และระยะเวลา

ทพชแสดงอาการตาย ดงแสดงในตาราง

คณสมบต พาราควอต ไกลโฟเซต ประเภทการใช ใชทางใบ ใชทางใบ ประเภทวชพชทก าจดได ใบแคบ ใบกวาง และกก ใบแคบ ใบกวาง และกก การก าจดวชพชขามป ไมด ด การเคลอนยายในพช ไมเคลอนยาย เคลอนยายได กลไกการเขาท าลาย ยบยงการสงเคราะหแสง ยบยงการสรางกรดอะมโน ระยะเวลาทพชตาย 1-2 วน 10-14 วน ระยะปลอดฝนหลงพน 1 ชวโมง 4-6 ชวโมง

1.2 คลอรไพรฟอส

เปนสารก าจดแมลงไดทงชนดปากดดและปากกด แมลงตายไดจากการสมผสละอองสาร หรอกดกนใบพช

ทพนสาร สามารถใชพนสารทางใบ ราดทางดน พนรองกนหลม นอกจากนน คลอรไพรฟอสยงมคณสมบตทเปนไอ

ระเหย สามารถน าไปฉดเขาล าตนไมยนตนตามรเจาะของแมลง เพอก าจดหนอนเจาะล าตนทอยระหวางเปลอก

และเนอไม หรอใชคลกเมลดพนธหรอชบกระสอบบรรจเมลดพนธ เพอปองกนก าจดแมลงศตรในโรงเกบ

2. วธการใชทถกตอง

2.1 พาราควอต สามารถใชไดทงระยะกอนและหลงปลกพช

1) ระยะกอนปลก ใชพนก าจดวชพช ทงไว 1-2 วนกอนไถเตรยมดนปลกพช

2

2) ระยะหลงปลก เนองจากพาราควอตเปนสารก าจดวชพชทไมเลอกท าลาย ดงนน จงใชก าจดวชพชใน

พชปลกทปลกเปนแถว เชน ออย ขาวโพด มนส าปะหลง ยางพารา ปาลมน ามน และไมผล โดยใชพนระหวางแถว

แตตองระวงไมใหละอองสารปลวไปสมผสสวนของใบและล าตนทมสเขยวของพชปลก หากมลมแรงในขณะพน

ควรใสอปกรณครอบหวพนเพอปองกนละอองสารปลวไปยงพชปลก

3) พาราควอต สามารถก าจดวชพชฤดเดยวทงอกจากเมลด เชน หญาตนนก หญาตนกา หญาปากควาย

หญานกสชมพ สาบมวง ผกโขม หญายาง ผกเบยใหญ เปนตน แตไมเหมาะส าหรบพนก าจดวชพชขามป ซงมหว

เหงา ไหลหรอล าตนใตดน เชน แหวหม หญาคา หญาพง หญาชนกาด หญาแพรก เปนตน

4) ควรพนพาราควอตในขณะทวชพชตนเลก มความสงไมเกน 30 เซนตเมตร จะท าใหละอองสารสมผสใบ

และตนวชพชไดอยางทวถง และไมควรพนหลงวชพชออกดอกตดเมลดแลว เพราะเมลดวชพชจะรวงสะสมในดน

ฤดตอไป

5) ไมควรใชน าขนผสมกบพาราควอต เพราะตะกอนดนทแขวนลอยในน าจะดดยดพาราควอตไวอยาง

เหนยวแนน สงผลใหประสทธภาพในการก าจดวชพชลดลง

6) ควรมระยะปลอดฝนหลงพนพาราควอตอยางนอย 1 ชวโมง จงจะมประสทธภาพดในการก าจดวชพช

2.2 ไกลโฟเซต สามารถใชไดทงระยะกอนและหลงปลกพช

1) ระยะกอนปลก ใชพนก าจดวชพช ทงไว 10-14 วนกอนไถเตรยมดนปลกพช

2) ระยะหลงปลก เนองจากไกลโฟเซตเปนสารก าจดวชพชทไมเลอกท าลาย ดงนน จง ใชก าจดวชพชใน

พชปลกทปลกเปนแถว เชน ออย ขาวโพด มนส าปะหลง ยางพารา ปาลมน ามน และไมผล โดยใชพนระหวางแถว

แตตองระวงไมใหละอองสารปลวไปสมผสสวนของใบและล าตนของพชปลก หากมลมแรงในขณะพน ควรใส

อปกรณครอบหวพนเพอปองกนละอองสารปลวไปยงพชปลก

3) ไกลโฟเซต สามารถก าจดวชพชฤดเดยวทงอกจากเมลด เชน หญาตนนก หญาตนกา หญาปากควาย

หญานกสชมพ สาบมวง ผกโขม หญายาง ผกเบยใหญ เปนตน และเหมาะส าหรบพนก าจดวชพชขามป ซงมหว

เหงา ไหลหรอล าตนใตดน เชน แหวหม หญาคา หญาพง หญาชนกาด หญาแพรก เปนตน

4) ควรพนไกลโฟเซต ในระยะวชพชยงไมออกดอก และมความสงไมเกน 30 เซนตเมตร

5) ไมควรใชน าขนหรอน ากระดาง ผสมกบไกลโฟเซต จะท าใหประสทธภาพในการก าจดวชพชลดลง

6) ควรมระยะปลอดฝนหลงพนไกลโฟเซต 4-6 ชวโมง จงจะมประสทธภาพดในการก าจดวชพช

2.3 คลอรไพรฟอส

3

เกษตรกรสามารถใชคลอรไพรฟอสเพอปองกนก าจดแมลงได เฉพาะในพชไร ไมดอก และหนอนเจาะล า

ตนหรอมอดเจาะล าตนในไมผลเทานน

3. เครองพนและหวพนทเหมาะสม

3.1 เครองพนส าหรบพาราควอตและไกลโฟเซต

เครองพนแบบสะพายหลง ม 3 แบบ ดงน

แบบท 1 ใชคนสบโยก

แบบท 2 ใชแบตเตอร

แบบท 3 ใชเครองยนต ถงพนตองมมาตรวดแรงดนน าและใชแรงดนไมเกน 2 บาร

3.2 เครองพนส าหรบคลอรไพรฟอส

4

เครองพนทเหมาะสมสามารถใชไดทงเครองพนสะพายหลงทง 3 แบบ (เชนเดยวกบเครองพนสารก าจด

วชพช) และเครองพนแรงดนน าสงแบบลากสาย

เครองพนแรงดนน าส งแบบลากสาย

3.3 หวพน

ในการพนพาราควอตและไกลโฟเซต ตองใชหวพนแบบพดหรอแบบปะทะ ละอองสารทพน

ออกมาเปนรปพด

หวพนแบบพด หวพนแบบปะทะ

5

ภาพท 1 ละอองสารทพนออกจากหวพด ภาพท 2 ละอองสารทพนออกจากหวปะทะ

ในการพนคลอรไพรฟอส ตองใชหวพนแบบกรวย ละอองสารออกมาเปน 2 แบบ คอ แบบกรวย

ทบ และแบบกรวยกลวง

หวพนแบบกรวย

6

ภาพท 3 ละอองสารออกจากหวพนแบบกรวยทบ ภาพท

4 ละอองสารออกจากหวพนแบบกรวยกลวง

4. การใชสารก าจดวชพชใหถกตองตามค าแนะน าบนฉลากควรปฏบตดงน

4.1 อานฉลากขางขวดใหละเอยดและใชอตราตามทฉลากก าหนด

การก าจดวชพชทมประสทธภาพ ควรค านงถงคณสมบตของสาร ประเภทของวชพช และ อตราการใชท

เหมาะสม พาราควอตเปนสารก าจดวชพชทไมเลอกท าลายประเภทสมผสตาย สามารถก าจดวชวชพชประเภทฤด

เดยวทงอกจากเมลดไดด เนองจากพาราควอตไมเคลอนยายในตนพช จงไมเหมาะสมทจะใชก าจดวชพชประเภท

ขามป ทมหว เหงา ไหลหรอล าตนใตดนทเปนสวนขยายพนธ สวนไกลโฟเซต เปนสารก าจดวชพชทไมเลอกท าลาย

ประเภทดดซม เมอเขาทางใบจะเคลอนยายภายในตนพชไดด จงเหมาะส าหรบใชก าจดวชพชขามป

นอกจากนน สงทเกษตรกรควรพจารณา คอ ระยะการเจรญเตบโตของวชพชซงมผลตออตราสารทใช

โดยทวไป การก าจดวชพชควรท าในระยะทวชพชยงไมออกดอก หรอออกดอกแลวแตยงไมตดเมลด เพอปองกน

ไมใหวชพชสรางเมลดสะสมในดนส าหรบฤดตอไป อตราการใชพาราควอตและไกลโฟเซต แสดงไวในตาราง ดงน

สารก าจดวชพช อตราการใชตอไร ชนดวชพชทควบคมได ระยะทควรพนสาร พาราควอต 300 มลลลตร วชพชฤดเดยวประเภท วชพชมขนาด 3-5 ใบ และ ม

7

ใบแคบ ใบกวาง กก ความสงไมเกน 15 เซนตเมตร 500 มลลลตร วชพชฤดเดยวประเภท

ใบแคบ ใบกวาง กก วชพชยงไมออกดอก และม ความสงไมเกน 30 เซนตเมตร

ไกลโฟเซต 500 มลลลตร วชพชฤดเดยว ประเภทใบแคบ ใบกวาง กก

วชพชยงไมออกดอก และมความสงไมเกน 30 เซนตเมตร

1000 มลลลตร วชพชฤดเดยว ประเภทใบแคบ ใบกวาง กก และวชพชขามปทมหว เหงา ไหลอยใตดน

วชพชยงไมออกดอก และมความสงไมเกน 30 เซนตเมตร

4.2 ปรมาณสารทใชตอพนท

ประสทธภาพสารก าจดวชพชขนอยกบปรมาณสารก าจดวชพชทพนลงบนพนท การใชสารในปรมาณสง

กวาอตราแนะน า จะท าใหสนเปลองเงนและเปนอนตรายตอพชปลกได แตการใชสารในปรมาณต ากวาอตรา

แนะน า จะท าใหวชพชไมตายและเกดปญหาวชพชตานทาน ตองพนซ า เสยทงเงนและเวลา ดงนน จงเปนเรอง

ส าคญอยางยงทเกษตรกรตองใชสารตามอตราแนะน า โดยใชสารก าจดวชพชใหเหมาะสมกบขนาดของพนทปลก

ของตนเอง ดงน

สารก าจดวชพช อตราการใชตอ พนท 1 ไร

อตราการใชตอ พนท 2.5 ไร

อตราการใชตอ พนท 5 ไร

อตราการใชตอ พนท 10 ไร

พาราควอต 0.3 ลตร 0.75 ลตร 1.5 ลตร 3 ลตร 0.5 ลตร 1.25 ลตร 2.5 ลตร 5 ลตร

ไกลโฟเซต 0.5 ลตร 1.25 ลตร 2.5 ลตร 5 ลตร 1 ลตร 2.5 ลตร 5 ลตร 10 ลตร

4.3 การทดสอบปรมาณน าทใชตอพนท

ปรมาณน าตอพนท มความส าคญตอประสทธภาพในการก าจดวชพช ปรมาณน าทเหมาะสมส าหรบพน

สารก าจดวชพชทแนะน าบนฉลาก คอ 60-80 ลตรตอไร ในกรณของไกลโฟเซตทเปนสารดดซม ควรใชปรมาณน า

8

60 ลตรตอไร แตพาราควอตควรใชปรมาณน า 80 ลตรตอไร เนองจากสารพาราควอต เปนสารประเภทสมผสตาย

จงตองพนใหละอองสมผสใบและตนวชพชอยางทวถง

กอนพนทกครง เกษตรกรควรทดสอบวาปรมาณน าทใชตอไร ถกตองตามค าแนะน าหรอไม โดยเลอก

ปรมาณน าทจะใชพนตอพนท 1 ไร ตวอยางเชน พาราควอตใชปรมาณน า 80 ลตรตอไร (1 ไร ม 4 งาน) หมายถง

พนท 1 งาน เกษตรกรตองการใชนา 20 ลตร

การเดนทดสอบปรมาณน าสามารถปฏบตไดดงน

1) ก าหนดพนท 1 งาน ส าหรบทดสอบการเดนพนสาร

2) เตมน า 20 ลตร ในถงพนแบบสะพายหลง

3) เดนพนในพนท 1 งาน โดยรกษาแรงดนน าในถงใหคงทตลอดการพน

3.1) หากเดนพนครบ 1 งานแลวยงมน าเหลอในถงพน แสดงวา ผพนเดนเรวเกนไป จะท าให

ปรมาณพาราควอตทใชตอพนท ต ากวาอตราแนะน า

วธแกไข เปลยนหวพนใหมขนาดรใหญขน

3.2) หากน าในถงหมดกอนเดนพนครบ 1 งาน แสดงวา ผพนเดนชาเกนไป จะท าใหปรมาณ

พาราควอตทใชตอพนท สงกวาอตราแนะน า

วธแกไข เปลยนหวพนใหมขนาดรเลกลง

4. วธผสมสารส าหรบใชพน

เมอเกษตรกรทดสอบการเดนพนใหไดปรมาณน าตอพนททถกตองแลว ขนตอนตอไป คอ การผสมสารลง

ในน าและคนใหเขากนกอนน าไปพน โดยทวไป เกษตรกรจะใชถงขนาด 200 ลตร ส าหรบผสมสารและแบงเทใสถง

พนแบบสะพายหลง สงทเกษตรกรตองทราบ คอ น า 200 ลตรสามารถพนไดในพนท 2.5 ไร ดงนน ปรมาณสาร

ก าจดวชพชทจะน ามาผสมลงในถง 200 ลตร ตองเปนปรมาณส าหรบพนท 2.5 ไร

ปรมาณสารพาราควอต และไกลโฟเซต ทเหมาะสมกบขนาดและชนดวชพช ในพนท 2.5 ไร มดงน

1) ก าจดวชพชฤดเดยวตนเลก มขนาด 3-5 ใบ มความสงไมเกน 15 เซนตเมตร ในพนท 2.5 ไร

น า 200 ลตร พาราควอต 0.75 ลตร

9

2) ก าจดวชพชฤดเดยวตนใหญ ยงไมออกดอก มความสงไมเกน 30 เซนตเมตร ในพนท 2.5 ไร

3) ก าจดวชพชฤดเดยวตนใหญ ยงไมออกดอก มความสงไมเกน 30 เซนตเมตร ในพนท 2.5 ไร

4) ก าจดวชพชวชพชขามป (ทมหว เหงา ไหล หรอล าตนใตดน) ในพนท 2.5 ไร

5. วธการเดนพนสารพาราควอต ไกลโฟเซต และคลอรไพรฟอส

5.1 สารพาราควอตและไกลโฟเซต

ควรปฏบตดงน

1) พนสารเปนแนวเดยวโดยไมสายหวพนไปมา

พาราควอต 1.25 ลตร

ไกลโฟเซต 1.25 ลตร

ไกลโฟเซต 2.5 ลตร

น า

200 ลตร

น า

200 ลตร

น า

200 ลตร

10

ภาพท 5 แนวละอองสารไมสายหวพน ภาพท 6 แนวละอองสารเมอสายหวพน

จดเรมตนทจะเดนพนจะตองอยรมขอบแปลงเวนระยะจากขอบแปลงเทากบความกวางของแนว

พน เมอเดนจนสดแนวของการพน ควรปดการไหลของสาร แลวจงตงตนเดนพนสาร โดยเวนระยะหาง

เทากบความกวางของแนวฉดพน

2) ความเรวในการพนตองคงท

3) ความดนในถงพนสารตองสม าเสมอ (1 - 2 บาร)

4) ยกหวพนใหสงกวาตนวชพชอยางนอย 30 ซม.

5) การเดนพนสารผพนจะตองอยเหนอลม และขณะพนลมตองไมแรงเกนไป หรออาจสงเกตไดจากใบไม

บนตนไมไหว

5.2 สารคลอรไพรฟอส

1) ในพชไรและไมดอก ควรเลอกใชหวพนแบบกรวยทมเสนผานศนยกลางรไมเกน 2 มลลเมตร ใช

ปรบมมพนใหมมมกวางทสด โดยใชแรงดนไมต ากวา 3 บาร เพอใหไดละอองสารทเลกละเอยด โดยใหสงเกต

ทศทางลมกอนการพนสารเสมอ เรมตนพนสารจากทศทางใตลมไปทางทศเหนอลม ไมควรพนในชวงทอณหภมสง

มากๆ หรอชวงทมแดดจด เนองจากจะท าใหเกดการสลายตวของสารทเกดจากแสงแดด และไมพนสารฆาแมลง

เมอมลมพดแรงตลอดเวลา เนองจากจะท าใหละอองสารทผลตออกมาจากหวฉดปลวออกจากเปาหมายหรออาจท า

ใหละอองสารปลวสพนททตดกนได หรอในบางกรณละอองสารทปลวอาจกอใหเกดอนตรายตอผพนได

2) มอดเจาะล าตน ควรเลอกใชหวฉดแบบกรวย โดยใหสงเกตทศทางลมกอนการพนสารเสมอ

เรมตนพนสารจากทศทางใตลมไปทางทศเหนอลม โดยท าการพนสารจากสวนยอดลงมาสวนลางของตน ไมควรพน

สารซ าทเดยวกนเพราะจะท าใหละอองสารไหลลงพนดนมาก ผพนสารควรยนพนหางจากตนพอสมควรจะท าให

ละอองสารแพรกระจายไดด ในกรณทตนไมมขนาดสงและใหญมากไมควรปรบหวฉดใหมมแคบมากเกนไป แตควร

ปรบมมพนใหมขนาดกลางแลวมดกานฉดตดกบไมทมความยาวประมาณ 4-5 เมตร จะท าใหพนสารไดทวถงและม

11

การสญเสยของละอองสารนอยกวาการปรบมมพนแคบ สวนขนาดของรหวฉด และความดนทใชจะขนอยกบขนาด

และความสงของไมผลดงน

ความสง (เมตร)

4-5 6-7 8-10

- อตราการพนสาร (ลตร/ตน)

- ขนาดรหวฉด (มลลเมตร)

- แรงดน (บาร)

5-8

1.2

30

10-12

1.6

30-40

15-20

>1.6

40-45

ในกรณของหนอนเจาะล าตน แนะน าใหอดสารเขารทพบการท าลายของหนอนเจาะ อตรา 1-2 มลลลตร

ตอร แลวอดรดวยดนเหนยวหรอดนน ามน

6. การใชอปกรณปองกนอนตรายของสารพาราควอต ไกลโฟเซตและคลอไพรฟอสทถกตองและเหมาะสม

อปกรณปองกนส าหรบการฉดพนสารพาราควอต ไกลโฟเซตและคลอไพรฟอส แบงไดเปน 4 กลม

1 อปกรณปกปองระบบหายใจ ม 2 ชนด ไดแก

1.1 หนากากชนดใชแลวทง ประกอบดวยตวกรอง 2 สวน คอ ชนแผนกรองฝนและละอองสาร และ

ชนกรองคารบอน ทแทรกอยตรงกลางของชนแผนกรองส าหรบกรองไอระเหยของสารเคมก าจดศตรพช

ไมควรใชซ าเกน 2 ครง

12

1.2 หนากากชนดเปลยนไสกรอง(ภาพท 7) ประกอบดวยตวกรอง 2 สวน คอแผนกรอง และตลบ

กรองคารบอน (ภาพท 8) ควรเปลยนไสกรองเมอหายใจล าบากขน หรอไดกลนสารเคม

ภาพท 7 หนากากชนดเปลยนไสกรองแบบไสกรองเดยวและไสกรองค

ภาพท 8 แผนกรอง และตลบกรองคารบอน

2. อปกรณปกปองใบหนาและดวงตา

2.1แวนตา หรอครอบตานรภย

13

3. อปกรณปกปองผวหนง

3.1 ถงมอ ควรเปนถงมอยางชนดหนาทผลตจากยางสงเคราะห

3.2. รองเทาบทยาง ความสงปดถงครงนอง

3.3. ชดปองกนสารเคม

ชดปองกนทเหมาะสม ตองเปนชดทสามารถปองกนการซมผานของสารปองกนก าจดศตรพชได มความ

คงทนและสามารถซกลางไดงาย

14

ภาพท 9 ชดปองกนทเหมาะสมส าหรบการพนสารปองกนก าจดศตรพช

อยางไรกตาม ในสภาพอากาศรอน ผพนสามารถใชเสอแขนยาวไวขางใน และสวมทบดวยผากนเปอน

พลาสตก (ภาพท 10) หรอชดกนฝนทงแบบชนเดยวหรอแบบแยกชน (ภาพท 11) แทน

ภาพท 10 ผากนเปอนทท าดวยพลาสตก

15

ภาพท 11 ชดกนฝนทงแบบชนเดยวหรอแบบแยกชน

วธดแลรกษาชดปองกนสารเคม ถงมอ ครอบตานรภย และรองเทาบทยาง

1. ชดปองกนสารเคมทไมสามารถซกได รองเทาบทยาง และถงมอยาง หลงใชงานตองใชผาชบน ายาลาง

จานหรอน าสบ เชดท าความสะอาด กอนน าไปผงใหแหง

2. แวนตาหรอครอบตานรภย หลงใชงานตองลางน าใหสะอาดและเชดใหแหง

ค าแนะน าเพมเตม

1. กอนสวมใสทกครง ตองตรวจสอบอปกรณใหอยในสภาพสมบรณพรอมใชงาน หากพบอปกรณช ารด

ตองเปลยนชนใหมทนท

2. อปกรณปองกนอนตรายจากสารเคม เปนอปกรณสวนบคคล จงไมควรใชรวมกน เพอการรกษา

สขอนามยและปองกนการแพรกระจายเชอโรค