แรงจูงใจในกา ... -...

141
แรงจูงใจในการทํางานกับความผูกพันต่อองค์การของข้าราชการรัฐสภา ระดับปฏิบัติงาน สํานักงานเลขาธิการสภาผู ้แทนราษฎร โดย นางสาววรรณา อาวรณ์ สารนิพนธ์นี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกริก .. 2557

Transcript of แรงจูงใจในกา ... -...

แรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

โดย

นางสาววรรณา อาวรณ

สารนพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเกรก

พ.ศ. 2557

Job Motivation and Organizational Commitment of Parliamentary Commissioner at An Operational Level, Secretariat of The House of Representatives

By

Miss Wanna Arworn

A Study Report Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Public Administration

Faculty of Liberal Arts Krirk University

2014

(1)

หวขอสารนพนธ แรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของขาราชการ รฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

ชอผศกษา นางสาววรรณา อาวรณ หลกสตร/ คณะ/ มหาวทยาลย รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต/ ศลปศาสตร/ มหาวทยาลยเกรก อาจารยทปรกษาสารนพนธ ดร. อษณ มงคลพทกษสข ปการศกษา 2556

บทคดยอ

การศกษาเรอง แรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร มวตถประสงคเพอศกษาแรงจงใจในการทางานของขาราชการรฐสภา ระดบความผกพนตอองคการ และเปรยบเทยบระดบแรงจงใจในการทางานตอความผกพนตอองคการ การศกษาครงนผศกษาเกบรวบรวมขอมลทงหมด 200 คน การวเคราะหขอมลใชสถตคาแจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนการทดสอบสมมตฐาน ใชสถต F – test ในการทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยสองกลม ระดบนยสาคญทาง สถตท 0.05 และทาการทดสอบแบบจบคพหคณดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบ คาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD) ผลการศกษา พบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง อายระหวาง 31 - 40 ป ระดบการศกษาสงสดอยในระดบปรญญาตร อายการทางานสวนใหญนอยกวา 5 ป และมรายไดตอเดอน 10,000 – 15,000 บาท สาหรบผลการศกษาดานแรงจงใจในการทางานโดยรวม พบวา อยในระดบสง โดยปจจยจงใจมคาเฉลยมากกวาปจจยค าจน สวนดานความผกพนตอองคการโดยรวม พบวา อยในระดบสงเชนกน เมอทาการทดสอบสมมตฐาน พบวา ระดบแรงจงใจในการทางานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 โดยขาราชการรฐสภาทมแรงจงใจในการทางานทงปจจยจงใจและปจจยคาจนสงจะมความผกพนตอองคการสงกวาขาราชการรฐสภาทมแรงจงใจในการทางานปานกลางและต าทกดาน เมอพจารณาจากขนาดคา F ผลปรากฏวาขาราชการรฐสภา ทมแรงจงใจในการทางานแตกตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกนโดยเรยงลาดบจากมากไปหานอย ดงน ดานลกษณะของงาน ดานความสมพนธระหวางบคคล ดานเงนเดอนและผลตอบแทน ดานความมนคงในงาน ดานความกาวหนาในงาน ดานนโยบายและการบรหารงาน ดานเทคนคการควบคมดแล ดานความรบผดชอบในงาน ดานสภาพแวดลอมในการทางาน ดานความสาเรจในงาน และดานการไดรบการยอมรบ

(2)

กตตกรรมประกาศ สารนพนธเลมนสาเรจลลวงได ผศกษาขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงในความกรณา จาก ดร.อษณ มงคลพทกษสข อาจารยทปรกษาสารนพนธ ทกรณาถายทอดความร ใหคาปรกษา แนะนา เคยวเขญ ตลอดจนชวยเหลอปรบปรงแกไขเนอหาขอบกพรองตางๆ ในการทาสารนพนธจนเสรจสมบรณ และผศกษาขอกราบขอบพระคณอาจารยประจาหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑตทกทานทไดอบรมสงสอนวชาความร และความเอาใจใสระหวางทศกษาเลาเรยน ผศกษาจะขอจดจาคาแนะนา คาสงสอนตาง ๆ ไปใชในการดาเนนชวตในอนาคตตอไป ขอกราบขอบพระคณบดา มารดาและทกคนในครอบครวทเปนกาลงใจและสงเสรมทางการศกษามาโดยตลอด จนสาเรจในวนน สดทายน ขอขอบคณเจาหนาทและเพอน ๆ ของหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑตทกทานทใหความรวมมอและอานวยความสะดวกชวยเหลอในทก ๆ ดานตลอดระยะเวลาทศกษามหาลยเกรก รวมทงขอขอบคณขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรทกทานทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามเปนอยางด วรรณา อาวรณ มหาวทยาลยเกรก พ.ศ. 2557

(3)

สารบญ หนา บทคดยอ (1) กตตกรรมประกาศ (2) สารบญตาราง (5) สารบญแผนภาพ (8) บทท 1 บทนา 1 1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคในการศกษา 3 1.3 ขอบเขตของการศกษา 3 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 4 บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ กรอบแนวคด และสมมตฐานในการศกษา 5 2.1 แนวคดเกยวกบแรงจงใจในการทางาน 5 2.2 แนวคดเกยวกบความผกพนตอองคการ 23 2.3 งานวจยทเกยวของ 37 2.4 กรอบแนวคดในการศกษา 43 2.5 สมมตฐานในการศกษา 44 2.6 นยามศพทเชงปฏบตการ 45 บทท 3 วธการศกษา 48 3.1 ประชากรและกลมตวอยางในการศกษา 48 3.2 เครองมอทใชในการศกษา 49 3.3 วธการเกบรวบรวมขอมล 51 3.4 การวเคราะหขอมล 51 3.5 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 52

(4)

สารบญ (ตอ)

หนา บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล 53 4.1 การวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคล 53 4.2 การวเคราะหแรงจงใจในการทางาน 56 4.3 การวเคราะหความผกพนตอองคการ 69 4.4 ผลการทดสอบสมมตฐาน 73 บทท 5 บทสรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ 96 5.1 สรปผลการศกษา 97 5.2 อภปรายผลการศกษา 99 5.3 ขอเสนอแนะจากผลการศกษา 112 5.4 ขอเสนอแนะในการศกษาครงตอไป 115 บรรณานกรม 116 ภาคผนวก แบบสอบถาม 122 ประวตผศกษา 131

(5)

สารบญตาราง

ตารางท หนา

1 ทฤษฎ X และทฤษฎ Y 13 2 เปรยบเทยบแนวความคดความตองการ 4 ทฤษฎการจงใจทวาดวยเนอหา 22 3 ระดบความผกพน 30 4 ผลการศกษาเกยวกบความผกพนตอองคการตามแนวคดของ Steers (1977) 36 5 เกณฑการใหคะแนน 49 6 แสดงเพศและคารอยละของผตอบแบบสอบถาม 53 7 แสดงระดบอายและคารอยละของผตอบแบบสอบถาม 54 8 แสดงระดบการศกษาสงสดและคารอยละของผตอบแบบสอบถาม 54 9 แสดงอายการทางานและคารอยละของผตอบแบบสอบถาม 55 10 แสดงรายไดตอเดอนและคารอยละของผตอบแบบสอบถาม 55 11 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานโดยรวม 56 12 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานความสาเรจในงาน 58 13 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานการไดรบการยอมรบ 59 14 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานลกษณะของงาน 60 15 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานความรบผดชอบในงาน 61 16 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานความกาวหนาในงาน 62 17 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานนโยบายและการบรหารงาน 63 18 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานเงนเดอนและผลตอบแทน 64 19 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานความสมพนธระหวางบคคล 65 20 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานสภาพแวดลอมในการทางาน 66 21 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานความมนคงในงาน 67 22 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานเทคนคการควบคมดแล 68 23 แสดงระดบความผกพนตอองคการโดยรวม 69

(6)

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา 24 แสดงระดบความผกพนตอองคการดานความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบ เปาหมายและคานยมขององคการ 70 25 แสดงระดบความผกพนตอองคการดานความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ 71 26 แสดงระดบความผกพนตอองคการดานความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปน สมาชกภาพขององคการ 72 27 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานแรงจงใจในการทางานแตกตางกนในการทดสอบ สมมตฐานหลก 73 28 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD 73 29 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานความสาเรจในงานแตกตางกนในการทดสอบ สมมตฐานยอยท 1 ดานความสาเรจในงาน 74 30 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD 75 31 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานการไดรบการยอมรบแตกตางกนในการทดสอบ สมมตฐานยอยท 2 ดานการไดรบการยอมรบ 76 32 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD 76 33 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานลกษณะของงานแตกตางกนในการทดสอบ สมมตฐานยอยท 3 ดานลกษณะของงาน 77 34 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD 78 35 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานความรบผดชอบในงานแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 4 ดานความรบผดชอบในงาน 79 36 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD 80 37 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานความกาวหนาในงานแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 5 ดานความกาวหนาในงาน 81 38 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD 82 39 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานนโยบายและการบรหารงานแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 6 ดานนโยบายและการบรหารงาน 83

(7)

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา 40 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD 84 41 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานเงนเดอนและผลตอบแทนแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 7 ดานเงนเดอนและผลตอบแทน 85 42 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD 86 43 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานความสมพนธระหวางบคคลแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 8 ดานความสมพนธระหวางบคคล 87 44 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD 88 45 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานสภาพแวดลอมในการทางานแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 9 ดานสภาพแวดลอมในการทางาน 89 46 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD 90 47 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานความมนคงในงานแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 10 ดานความมนคงในงาน 91 48 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD 92 49 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานเทคนคการควบคมดแลแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 11 ดานเทคนคการควบคมดแล 93 50 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD 94 51 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน 95

(8)

สารบญแผนภาพ

แผนภาพท หนา

1 ลกษณะความผกพนของพนกงาน 32 2 กรอบแนวคดในการศกษา 43

บทท 1 บทนา

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา ในการบรหารงานขององคการไมวาจะเปนองคการขนาดเลกหรอขนาดใหญ การพฒนาทรพยากรบคคลถอวากลยทธทสาคญในการนาองคการไปสการบรรลวสยทศน และเปาหมายอยางมประสทธภาพและประสทธผล โดยตองอาศยทรพยากรการบรหารทสาคญ 4 ประการ คอ บคลากร (Man) เงนทน (Money) วสดและอปกรณ (Material) และการจดการ (Management) ในบรรดาทรพยากรการบรหารเหลานทรพยากรดาน “บคลากร” เปนทรพยากรทสาคญทสดในการบรหารงาน เพราะบคลากรเปนผจดหาและใชทรพยากรบรหารอน ๆ คอ เงนทน วสดและอปกรณ ตลอดจนดาเนนการจดการใหเกดประสทธภาพได ดงนน ผบรหารงานจงตองคานงถงและใหความสาคญแกบคลากรขององคการในปจจบนการบรหารงานเพอกอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลจงขนอยกบความรวมมอของบคลากรทกคนในองคการ โดยการสงเสรมใหบคลากรมความรก มความผกพนกบองคการ หากบคลากรมความผกพนตอองคการแลวสงทองคการจะไดมากกวางาน คอ รางกายและหวใจ การอทศตน ทมเทความรความสามารถในการทางานอยางเตมกาลง เตมใจ ปกปองชอเสยงภาพลกษณขององคการ ตองการใหองคการเจรญกาวหนาและมนคงยง ๆ ขนไป ความผกพนกบองคการจงเกยวของกบความสามารถในการรกษาบคลากรทมคณภาพเหลานไวใหอยกบองคการนานทสด การสงเสรมใหเกดความผกพนตอองคการจงเปนสงทมคณคากอใหเกดผลประโยชน ในฐานะทบคลากรเปนกาลงสาคญขององคการ จงจาเปนตองหาหนทางสงเสรมใหบคลากรมความรสกมนคงในการทางาน (Sense of Security) เพอสงเสรมใหการบรหารงานขององคการดาเนนไปอยางมประสทธภาพและบรรลวตถประสงค สอดคลองกบทฤษฎความตองการของ Maslow และทฤษฎการจงใจของ Herzberg (1959) พบวา แรงจงใจในการทางานเปนสงทมอทธพลตอการปฏบตงานของบคลากร และสมควรไดรบนอกเหนอจากเงนเดอน คาจางทไดรบตามปกต โดยธรรมชาตของมนษยเมอไดรบการตอบสนองกทาใหเกดความพงพอใจ และแสดงพฤตกรรมในทางบวก ถาไดรบแรงจงใจในการทางานทดและเหมาะสมกจะเปนสงกระตนใหการปฏบตงานเปนไปไดอยางมประสทธภาพ มความผกพนตอองคการและเตมใจทางานอยกบองคการตอไป องคการจะไดรบประโยชนจากบคลากรในดานคณภาพของผลการปฏบตงานและสามารถพฒนาองคการไปไดดอกดวย

2

ตรงกนขามหากบคลากรไดรบแรงจงใจในการทางานทไมเหมาะสมและเพยงพอกทาใหเกด ความไมพงพอใจในการทางานเกดความทอแทขาดขวญและกาลงใจ รสกเบอหนาย หรอสนหวง การปฏบตงานขาดประสทธภาพ เกดการแสวงหารายไดในทางทมชอบ ทจรตคอรปชน หรอทางานเพอหวงประโยชนสวนตว สงผลตอความเสยหายแกประชาชนและองคการ ดงนน หากบคลากรไดรบแรงจงใจในการทางานทเหมาะสม บคลากรกจะทมเทกาลงและสตปญญา เสยสละกาลงกาย อทศเวลาใหกบการทางาน ทาใหการปฏบตงานขององคการมประสทธภาพมากยงขน จงถอวาแรงจงใจในการทางานสงผลตอความผกพนองคการ สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร ในฐานะผปฏบตหนาทฝายเลขานการสาหรบ การประชมสภาผแทนราษฎรและประชมรฐสภา รวมทงการใหบรการดานขอมลทางนตบญญตแกสมาชกสภาผแทนราษฎร หนวยงานราชการ ประชาชนโดยทวไป ฯลฯ จงจาเปนตองอาศยขาราชการ ทมความร ความสามารถ รวมถงทกษะความชานาญเฉพาะในการปฏบตงานตาแหนงตาง ๆ แตการปฏบตงานการบรการดงกลาว กลบเปนงานทมปรมาณมากและหลากหลาย จากการปฏบตงาน ทผานมาอตราการเขา-ออกของขาราชการระดบปฏบตงาน มการเปลยนแปลงตลอดเวลา สวนหนงอาจจะมาจากสาเหตความกาวหนาในตาแหนงคอนขางจากด ทาใหขาราชการบางคนแสวงหาหนทางเพอความกาวหนาของตนเอง เชน การลาออกไปทางานกบบรษทเอกชน รฐวสาหกจ โอนยายไปรบราชการในสวนราชการอนเมอครบกาหนดเวลาทดลองงาน หรอยายกลบภมลาเนา เปนตน ขณะทขาราชการสวนหนงเมอปฏบตงานมานานและไมสามารถเลอนระดบตาแหนงได กเกดความเบอหนาย ขาดความกระตอรอรน ไมมแรงจงใจในการทางาน กจะปฏบตงานเพยงเฉพาะหนาทและความรบผดชอบไปวน ๆ แมวาสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร จะพยายามสรางแรงจงใจในการทางาน อาท การปรบเพมอตราเงนเดอน คาตอบแทน สวสดการตาง ๆ ของขาราชการใหมความเหมาะสมมาโดยตลอดเพอใหสอดคลองกบนโยบายของรฐบาลทมงปรบปรงอตราเงนเดอนและสวสดการตาง ๆ ใหกบขาราชการมความเปนอยทดขน แตสถตอตราตาแหนงวางของระดบปฏบตงาน กคงยงมในระดบคอนขางสง จากเหตผลดงกลาว ผศกษาสนใจทจะศกษาแรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการ โดยมคาถามในการศกษา 2 ประการ คอ 1) ขาราชการระดบปฏบตงานมความผกพน ตอองคการมากนอยเพยงใด 2) ระดบปจจยแรงจงใจทแตกตางกนความผกพนตอองคการของขาราชการระดบปฏบตงานแตกตางกนหรอไม ซงคาตอบทไดรบนจะสามารถนาไปใชในการสรางแรงจงใจในการทางานใหขาราชการไดปฏบตงานในหนาทความรบผดชอบดวยความตงใจทมเทความร ความสามารถอยางเตมใจ อาจะเปนการเสรมสรางความผกพนตอองคการใหกบขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรตอไป

3

1.2 วตถประสงคในการศกษา

1. เพอศกษาแรงจงใจในการทางานของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

2. เพอศกษาระดบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

3. เพอศกษาเปรยบเทยบระดบแรงจงใจในการทางานตอความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

1.3 ขอบเขตของการศกษา 1. ขอบเขตดานเนอหา ในการศกษาครงนผศกษากาหนดตวแปรตน เปนแนวคดทฤษฎ

การจงใจของ Herzberg (1959) ซงเปนทฤษฎทเกยวของกบปจจย 2 สวน คอ 1.1 ปจจยจงใจ (Motivation Factors) ไดแก 1.1.1 ความสาเรจในงาน 1.1.2 การไดรบการยอมรบ 1.1.3 ลกษณะของงาน 1.1.4 ความรบผดชอบในงาน 1.1.5 ความกาวหนาในงาน 1.2 ปจจยค าจน (Hygience Factors) ไดแก 1.2.1 นโยบายและการบรหารงาน 1.2.2 เงนเดอนและผลตอบแทน 1.2.3 ความสมพนธระหวางบคคล 1.2.4 สภาพแวดลอมในการทางาน 1.2.5 ความมนคงในงาน 1.2.6 เทคนคการควบคมดแล ตวแปรตาม ศกษาดานความผกพนตอองคการตามแนวคดของ Steers (1977) มาเปนแนวทางในการศกษา ซงมตวชวด ไดแก

1. ความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ 2. ความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ 3. ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกขององคการ

4

2. ขอบเขตดานประชากร ศกษาจากขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร จานวน 200 คน

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. เพอเสรมสรางแรงจงใจในการทางานของขาราชการระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร ใหมความเหมาะสมยงขน

2. เพอเปนขอมลสาหรบใชเปนแนวทางสาหรบการปรบปรงปจจยทเกยวของกบการสรางแรงจงใจในการทางานของสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร ซงสงผลกระทบตอความผกพนตอองคการ

3. เพอเปนแนวทางแกผสนใจศกษาเรองแรงจงใจในการทางานและความผกพน ตอองคการ

 

5

บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ กรอบแนวคด และสมมตฐานในการศกษา

การศกษาเรอง แรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร ผศกษาไดทาการศกษาคนควา แนวคด ทฤษฎและผลงานวจยทเกยวของ เพอใชเปนแนวทางในการศกษาตามประเดนดงตอไปน 2.1 แนวคดเกยวกบแรงจงใจในการทางาน 2.2 แนวคดเกยวกบความผกพนตอองคการ 2.3 งานวจยทเกยวของ 2.4 กรอบแนวคดในการศกษา 2.5 สมมตฐานในการศกษา 2.6 นยามศพทเชงปฏบตการ

2.1. แนวคดเกยวกบแรงจงใจในการทางาน 2.1.1 ความหมายของแรงจงใจ จากการศกษาความหมายของแรงจงใจ พบวา มผใหความหมายเกยวกบแรงจงใจแตกตางกนออกไป ซงสามารถสรปได ดงน 1. แรงจงใจเปนเรองเกยวกบการกระตนอนเกดจากแรงขบ หมายถง การกระทาหรอพฤตกรรมของบคคลทไดรบการกระตนโดยสงเราหรอสงจงใจอนเกดจากแรงขบ ผลกดนใหบคคลกระทาการเพอใหบรรลเปาหมายทไดตงไว ซงจะสงผลตอประสทธภาพและประสทธผลใหองคการประสบความสาเรจตอไป (Mowen and Minor, 1998: 160 Greenberg and Baron, 2003: 190 อางถงใน พบล ทปะปาล, 2550: 134 และศวไล กลทรพยศทรา, 2552: 9) 2. แรงจงใจเปนเรองเกยวกบพฤตกรรมการแสดงออก หมายถง การทบคคลแสดงออกซงความตองการทจะไดรบการตอบสนองตอสงกระตนตาง ๆ ทองคการจดให ซงกอใหเกดเปนพฤตกรรมออกมาอยางมทศทางเพอบรรลจดมงหมายหรอเงอนไขทตองการ (อางถงใน พลสข สงขรง, 2550: 143 และโชตกา ระโส, 2555: 11) 3. แรงจงใจเปนเรองเกยวกบปจจยตางๆ หมายถง การทปจจยตาง ๆ ในการปฏบตงาน รายได การบงคบบญชา การไดรบการยกยองยอมรบนบถอ ความสมพนธระหวางบคคลและ ปจจยอน ๆ ไดตอบสนองความตองการของผปฏบตงานและเกดความพงพอใจในการปฏบตงาน

6

และเมอเกดความพงพอใจของผปฏบตงานแลวกจะปฏบตงานอยางเตมท แตในทางตรงกนขามหากปจจยตาง ๆ ไมไดรบการตอบสนองความตองการดงกลาว จนทาใหผปฏบตงานเกดทศนคตในทางลบกจะเกดความไมพงพอใจของผปฏบตงานขน (อางถงใน รชนก มลเกต, 2552: 9) จากความหมายดงกลาวขางตนสามารถสรปไดวา แรงจงใจ หมายถง ปจจยหรอสงตาง ๆ ทเปนแรงผลกดน กระตนพฤตกรรมในตวบคคลแสดงออกซงความตองการ หรอโนมนาวโดยสงจงใจ เพอใหบคลากรในองคการใหความรวมมอ ความเตมใจในการปฏบตงาน ซงจะสงผลตอประสทธภาพและประสทธผลใหองคการประสบความสาเรจตอไป 2.1.2 ประเภทของแรงจงใจ จากการศกษางานวจยและเอกสารทเกยวของกบแรงจงใจ พบวา มการแบงประเภทของแรงจงใจตามลกษณะของการแสดงออกทางพฤตกรรมและตามทมาของแรงจงใจไวดงน (อางถงใน ศวไล กลทรพยศทรา, 2552: 13) 1. แบงตามทมาของแรงจงใจ สามารถแบงเปน 2 ประเภท คอ 1.1 แรงจงใจทางกาย (Physiological Motive) คอ แรงจงใจทเกดขนตามความตองการทางรางกาย ถอเปนแรงจงใจขนพนฐานทมความสาคญตอการดารงชวต ซงเกดจากรางกายตองการสรางความสมดลใหเกดขนตามธรรมชาต เชน เมอรางกายขาดน ากเกดแรงจงใจ คอ กระหายทจะ ดมนา และแสวงหานาดม เปนตน ลกษณะของแรงจงใจทางกาย มดงน 1) แรงจงใจทางบวกหรอแสวงหา (Positive Supply Motive) เปนแรงจงใจเพอใหรางกายมชวตอยรอด ชดเชยตอสงทรางกายขาดไป เชน ความหว ความกระหาย และการพกผอน เปนตน 2) แรงจงใจทางลบหรอการหลกเลยง (Negative or Aviod Motive) เปนแรงจงใจเพอใหรางกายหลกเลยงสงทจะเปนอนตราย หรอสงทไมเปนทตองการ เชน ความเจบปวด ความเสยใจ ความสกปรก เปนตน 3) แรงจงใจทจะดารงเผาพนธ (Species Maintaining Motive) เปนแรงจงใจทางธรรมชาตททาใหมการสบพนธ เพอการสรางสมาชกสบทอดในสงคมตอไป 1.2 แรงจงใจทางสงคม (Social Motive) คอ แรงจงใจทเกดจากการเรยนร ทเกยวของกบบคคลหรอสงคม เชน การตองการความรก การยกยอง การมชอเสยง ความกาวหนาในชวต ความภาคภมใจ ซงแรงจงใจทางสงคม แบงไดดงน 1) แรงจงใจใฝสมฤทธ (Achievement Motive) เปนแรงจงใจทเกดจากความตองการทจะดาเนนกจกรรมตาง ๆ ใหประสบผลสาเรจสงสด โดยมความมานะพยายาม ขยน อดทน

7

เอาชนะอปสรรคตาง ๆ เพอกาวไปสเปาหมายทกาหนดไว บคคลทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงมกจะตงความมงหวง หรอเปาหมายไวสง และมความพยายามมากกวาผทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา 2) แรงจงใจใฝสมพนธ (Affiliation Motive) เปนแรงจงใจทตองการเปนทยอมรบของผอนหรอสงคม บคคลทมแรงจงใจประเภทนสงมกจะเปนผทชอบเขาสงคม เปนทพงพาอาศยของบคคลอน ใหความชวยเหลอและรวมมอกบผอน มความเมตตาโอบออมอาร เหนใจผอนเสมอ ซงแรงจงใจดานนกจะทาใหผอนรกใครยอมรบนบถอ 3) แรงจงใจใฝอานาจ (Power Motive) เปนแรงจงใจทตองการเปนผนาของบคคล ตองการมอานาจเหนอบคคลอนทวไป โดยวธทชอบธรรมและไมชอบธรรม เชน การขยนทางาน ใชความสามารถในการปฏบตหนาทเพอใหไดรบการยอมรบใหเปนผนา ถอเปนการไดอานาจอยางเปนธรรม แตถาไดมาโดยการแยงชง คดโกง หรอทาลายลาง ถอเปนการไดมาซงอานาจไมเปนธรรม 2. แบงตามลกษณะพฤตกรรมทแสดงออก สามารถแบงออกไดเปน 2 ประการ คอ 2.1 แรงจงใจภายใน (Intrinsic Motive) คอ แรงจงใจทเกดขนจากภายในตวของบคคลทมองเหนคณคาของการทากจกรรมตาง ๆ วามประโยชนและมงมน ตงใจ เพอมงหวงความสาเรจตามเปาหมายทวางไว ความสาเรจในการทากจกรรมหรอทางาน จะกอใหเกดความภาคภมใจ เชน ความอยากรอยากเหน ความสข อดมการณ ซงเปนแรงจงใจทสรางขน หรอกระทาไดยากมาก แตมความคงทนถาวร 2.2 แรงจงใจภายนอก (Extrinsic Motive) คอ แรงจงใจทเกดจากการคาดหวงสงตาง ๆทอยรอบขางตวบคคล เชน รางวล เกยรตยศชอเสยง คาชมเชย หรอสงลอใจอน ๆ โดยไมไดกระทาเพอความสาเรจในสงนนเลย แรงจงใจนไมคงทนถาวร บคคลแสดงพฤตกรรมเพอตอบสนองสงจงใจดงกลาวเฉพาะกรณทตองการสงตอบแทนเทานน

2.1.3 แนวคดทฤษฎทเกยวของกบแรงจงใจในการทางาน เนองดวยในการศกษาแรงจงใจในการทางาน เปนกลมแนวคดของเนอหาการจงใจ ซงทฤษฎแรงจงใจเปนเครองมอทผบรหารหรอผบงคบบญชาใชเพอทาการวเคราะหแรงจงใจของผใตบงคบบญชาและวเคราะหวาระบบการจงใจขององคการทมอยนน เหมาะสมกบความตองการของผใตบงคบบญชาเหลานนหรอไมเพยงใด และเนองจากผใตบงคบบญชาแตละคนลวนมสภาวะอารมณ ความรสกนกคด ความเหน และความคาดหวงตาง ๆ ทแตกตางกน จงไมสามารถมทฤษฎใดเพยงทฤษฎเดยวทจะใชอธบายแรงจงใจไดอยางครบถวน อยางไรกตามแรงจงใจในการทางานสามารถนามาวเคราะหถงความพงพอใจของบคลากรได เนองจากแรงจงใจจะเปนภาพสะทอนสาคญของความพงพอใจในการทางานและทาใหบคลากรแสดงพฤตกรรมออกมาในรปแบบตาง ๆ ทงใน เชงบวกและเชงลบ

8

ทฤษฎเนอหาของแรงจงใจ (Content Motivation Theory) เปนทฤษฎทอธบายถงความตองการของมนษยวามนษยจะถกจงใจโดยความตองการตนเองใหกระทาการอยางใดอยางหนงในแนวทางทแนนอนและความตองการดงกลาวเปนพนฐานของพฤตกรรม คอ แรงจงใจของมนษยเรมจากการมความตองการ (Needs) และทศนคตจะแปลความหมายจากความตองการของมนษยใหกลายเปนพฤตกรรมเมอพฤตกรรมสามารถสนองตอบตอความตองการไดกจะเปนการเสรมใหทศนคตนนแขงแรงขน แตถาพฤตกรรมไมอาจสนองตอบตอความตองการได กจะทาใหทศนคตนนเปลยนแปลงไป โดยทฤษฎเนอหาของการจงใจมหลายทฤษฎ ไดแก ทฤษฎลาดบขนความตองการของ Maslow ทฤษฎการจงใจ ERG ทฤษฎ X ทฤษฎ Y ของ McGregor ทฤษฎความตองการสามประการของ McClelland และทฤษฎสองปจจยของ Herzberg สาหรบการศกษาครงน ผศกษาไดนาแนวคดเนอหาของการจงใจมาเปนแนวทางการศกษาซงแนวคดนมกลมทฤษฎทไดรบความนยมหลาย ๆ ทฤษฎ อาท

ทฤษฎลาดบขนความตองการของ Maslow (Maslow, s Hierarchy of Needs Theory)

เปนทฤษฎทพฒนาขนโดย Abrahum Maslow นกจตวทยาชาวองกฤษ ซงระบวา บคคลมความตองการเรยงลาดบจากระดบพนฐานทสดไปยงระดบสงสด อธบายถงความพงพอใจและ ความตองการของมนษย โดยมขอสมมตฐานเกยวกบมนษย 3 ประการ คอ 1. มนษยมความตองการ ความตองการมอยเสมอและไมมทสนสด แตสงทมนษยตองการนนขนอยกบวาเขามสงนนอยแลวหรอยง ขณะทความตองการใดไดรบการสนองแลว ความตองการอนจะเขามาแทนท กระบวนการนไมมวนสนสดโดยจะเรมตงแตเกดจนตาย 2. ความตองการทไดรบการตอบสนองแลว จะไมเปนสงจงใจของพฤตกรรมอกตอไปความตองการทไมไดรบการตอบสนองเทานนทเปนสงจงใจของพฤตกรรม 3. ความตองการของมนษยมเปนลาดบขนตามลาดบความสาคญ กลาวคอ เมอความตองการในระดบตาไดรบการตอบสนองแลวความตองการในระดบสงกจะมการเรยกรองใหมการตอบสนองทนท

9

Maslow เชอวา มนษยมความตองการทงหมด 5 ขนดวยกน ความตองการทง 5 ขน มการเรยงลาดบจากขนตาสดไปหาขนสงสด มนษยจะมความตองการในขนตาสดกอน เมอไดรบการตอบสนองความตองการในขนนเปนทพงพอใจแลว กจะเกดความตองการในขนสงตอไป ความตองการในขนตากวาจะตองไดรบการตอบสนองจนเปนทพอใจเสยกอนเสมอมนษยจงจะเกดความตองการขนสงได ความตองการทง 5 ขน เรยงลาดบจากขนตาสดไปยงสงสด ดงน 1. ความตองการทางกายภาพ (Physiological Needs) เปนความตองการขนแรกหรอ ขนตาสดหรอเรยกวา ขนพนฐานของมนษย ซงความตองการดงกลาวเปนสงจาเปนสาหรบการอยรอดของชวตมนษยทจะขาดเสยมได เชน ความตองการอาหาร นา อากาศ เครองนงหม ยารกษาโรค ทอยอาศย เปนตน สงเหลานจาเปนสาหรบมนษยทกคนทาใหมนษยจาเปนตองใฝหาสงเหลานมาตอบสนองกอนสงอนใด ดวยเหตผลดงกลาวจะเหนไดวาการตอบสนองความตองการของรางกาย กจะเปนสงหนงทจงใจใหมนษยเราได สวนสงทเกยวกบจตใจหรอความนกคด จะมอทธพลกตอเมอความตองการทางรางกายไดรบการตอบสนองเปนทเรยบรอยแลวเทานน ดงนนความจาเปนทางดานรางกายเปนความตองการลาดบแรกทมนษยจะตองมเปนพนฐานกอนจงจะมความตองการลาดบตอไป 2. ความตองการดานความปลอดภยหรอความมนคง (Safety or Security Needs) เมอมนษยไดรบการตอบสนองทางดานรางกายแลวตามสมควร มนษยกจะตองการในขนทสงขนตอไป คอ ความตองการความปลอดภย หรอความมนคงในชวตและทรพยสน เชน ความมนคงในหนาทการงาน คนงานจะตองไมถกปลดใหออก หรอถกยายงาย ๆ แตเขาและเพอนรวมงานจะตองไดรบการปฏบตอยางยตธรรมทดเทยมกน เวลาเจบปวยกมคนรกษาพยาบาลใหไดรบการเอาใจใสดแล เมอออกจากงานกจะตองไดรบบาเหนจบานาญเปนการตอบแทน นอกจากนยงตองความมรายไดดพอสมควร หรออยางนอยกพอเพยงแกการดารงชวตอยางสขสบาย มหลกประกนตาง ๆ ในการทางานอยางเพยงพอ ตลอดทงครอบครวเปนสขปลอดภยดวย ในฐานะทผบรหารเปนผบงคบบญชาหรอหวหนาหนวยงาน ผบรหารจาเปนตองสนองสงตาง ๆ ดงกลาวแกผใตบงคบบญชาเพอใหเขามความรสกวางานททาอยมความมนคงปลอดภย ซงจะมผลทาใหระดบความรวมมอรวมใจในการปฏบตงานสงยงขน 3. ความตองการทางสงคม (Social Needs) เมอมนษยไดรบการตอบสนองตามลาดบความตองการ 2 ขน ดงกลาวแลว คอทงทางกายภาพและความปลอดภย ความตองการทางดานสงคมซงเปนขนทสงกวาตามมา นนคอ ความตองการสงคม ซงหมายถง ความตองการเขาสสงคม ตองการความรก ความหวงใย ความผกพนจากผอนในสงคม ความตองการทจะใหสงคมยอมรบตนเขาเปนสมาชกรวมอยดวย หรอตองการทจะเขาพวกเขาหมมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ความตองการเขารวมเปนสมาชกขององคการตาง ๆ รวมทงมตรภาพและความเหนใจจากเพอนมนษยดวย ทงน เนองจากมนษยเปนสตวสงคม โดยธรรมชาตมนษยจงตองอยรวมกบผอนเสมอ ในจตสานกจงม

10

ความกลวทจะถกทอดทง กลวการอยอยางโดดเดยว ความตองการขนนมกจะมองในแงทเกดความรสกแกตนองวาเปนผมความสาคญคนหนงในกลมและมบคคลรกใครเชอถอตนเอง ผบงคบบญชาจะตองทาใหผใตบงคบบญชามความรสกวาเขาเปนสวนหนงของงานททาหรอหนวยงานนน โดยใหผใตบงคบบญชามสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ของหนวยงานทงในดานการทางานและในดานสงคม เชน ใหผใตบงคบบญชามสวนรวมในการแสดงออกซงความคดเหนตาง ๆ ในการทางานใหไดรสกวาตนเปนสวนประกอบสาคญในความสาเรจของงาน ตลอดจนใหไดเขารวมในงานสงคมตาง ๆ เชน การเชญรบประทานอาหารรวมกน เปนตน อาจพดไดวาความตองการทางดานสงคมนเปนความตองการทางจตใจมากขนนนเอง 4. ความตองการการยกยองและยอมรบนบถอ (Esteem Needs) หรอเรยกวา ความตองการการยอมรบในสงคม ซงความตองการดานนจะมความตองการสงกวาความตองการดานสงคม คอนอกเหนอจากมเพอนรวมกลมในสงคมแลวยงตองการใหตนมฐานะเดนในสงคมนนดวย โดยเปนทยอมรบของบคคลอน และมบคคลอนสรรเสรญยกยองหรอนบหนาถอตา และนคอความตองการทจะมความมนใจเชอมนในเรองของความร ความสามารถของตนและความสาคญของตนเองมากขนนนเอง เมอบคคลใดไดรบการยกยองวามความสาคญในกจกรรมตาง ๆ แลว เขาผนนกจะเกดความภาคภมใจเมอจะชกชวนใหทาสงใดกมกจะรวมมอดวยเสมอ 5. ความตองการทจะไดรบความสาเรจ (Needs for self-actualization) หมายถง ความตองการแสดงศกยภาพภายในออกมาใหปรากฏและพยายามมงมนทจะทาในสงทเปนความมงหวงใหสาเรจหรอทาในสงทเปนความหวงสงสดในชวตใหประสบความสาเรจ เปนความตองการของบคคลทจะบรรลถงความสาเรจในสงตาง ๆ ซงถอวาเปนความสามารถในระดบทมนษยพงกระทาได ความตองการขนนจะเกดขนหลงจากความตองการตาง ๆ ทกลาวมาแลวทกขนไดรบการตอบสนองแลว ถาหากขาดการตอบสนองความตองการดงกลาวขางตน โอกาสทจะทาใหคน ๆ นน สามารถเขาสศกยภาพสงสดในตนเองไมม ความตองการทง 5 ระดบ อาจจาแนกออกไดเปน 2 ขน เพอใหมองเหนความแตกตางของความตองการทงายขน คอ

1. ความตองการขนตา (Lower-Order Needs) เปนความตองการทจะตองไดรบการตอบสนอง กอนเพอกอใหเกดความพอใจภายนอก ไดแก ความตองการทางดานรางกาย และความตองการความปลอดภย

2. ความตองการขนสง (Higher-Order Needs) เปนความตองการทจะไดรบการตอบสนองทหลง เพอกอใหเกดความพอใจภายใน ไดแก ความตองการดานสงคม ความตองการการยกยองและยอมรบนบถอ และความตองการความสาเรจในชวต

11

จากหลกการของทฤษฎลาดบขนความตองการของมาสโลว ทกลาวมาขางตนเปนแนวคด ทแสดงใหเหนวา มนษยแตละคนจะมความตองการหลาย ๆ อยางอยในตว แตในขณะหนงจะมความตองการอยางใดอยางหนงทมลกษณะเดนทสดเกดขน ซงจะเปนแรงกระตนหรอผลกดนใหตองพยายามหาวธการทกระทาการเพอใหไดสงนนและความตองการของคนจะมลกษณะเปนลาดบขนจากตาไปหาสง ดงนน ผบรหารหรอผบงคบบญชาสามารถนามาใชเปนแนวทางในสรางแรงจงใจของผปฏบตงานใหสอดคลองกบความตองการลาดบขนตาง ๆ ได ทฤษฎ X และทฤษฎ Y (Douglas McGregor) McGregor (1960: 33-34) ไดเสนอความคดโดยมองคนแตกตางกนเปน 2 ดาน คอ มองทางดานลบ ตงชอวา “ทฤษฎ X” และมองคนทางดานบวก เรยกวา “ทฤษฎ Y” คอ

1. ทฤษฎ X แนวคดทสาคญของทฤษฎน มมมมองวา 1) คนทกคนขเกยจ ไมอยากทางานและมกหาโอกาสหลกเลยงงานเสมอเมอมโอกาส 2) คนสวนใหญไมมความทะเยอทะยานและขาดความรบผดชอบ 3) คนสวนใหญเหนแกตวคานงถงแตผลประโยชนสวนตนเสมอ ไมคอยสนใจ

ผลประโยชนสวนรวม 4) คนมกชอบเปนผตามมากกวาผนา 5) คนสวนมากจะตอตานการเปลยนแปลงโดยเฉพาะการเปลยนแปลงทสงผลกระทบ

ในทางลบตอตนเอง McGregor ไดชแจงในรายละเอยดวา ผบรหารหรอผบงคบบญชาทมองคนแบบนสวนมากเปนคนหวเกาจงมทศนะคตในทางลบ ดงนน ผบรหารหรอผบงคบบญชาแบบนจะใชวธการจดองคการและการบรหารดวยการใชอานาจสงการบงคบบญชา ตดตาม กากบควบคมอยางใกลชดเพอเปนการบงคบใหคนตองทางานโดย

1) ผบรหารจะทาหนาทเปนผสงการบงคบบญชา ตดตาม ตรวจสอบ และควบคม การทางานของผใตบงคบบญชาอยางใกลชด

2) ผบรหารเปนผกาหนดกฎเกณฑ ระเบยบ ขอบงคบในการทางานขนมาจานวนมากเพอใหคนตองปฏบตตาม

3) มการใชวธการใหรางวลสาหรบผททางานสาเรจตามทตองการ หรอ ผใกลชดทางานไดถกใจ และลงโทษผทขาดความรบผดชอบทางานผดพลาด ไมประสบความสาเรจ

12

การทผบรหารมทศนะคตตอคนแบบทฤษฎ X เชนน ไมเหมาะสมสาหรบยคปจจบน เนองจากวธการบรหารแบบนไมสามารถใชไดกบคนยคใหม โดยเฉพาะอยางยงกบผททางานในระดบสงและดบกลางขององคการ ซงเปนผทมทกษะความร ความสามารถในการทางานในระดบสงและ ถอเปนพลงสมอง แตอาจจะใชไดกบคนททางานในระดบลางขององคการ เพราะคนททางานในระดบลางสวนใหญยงเปนผทขาดความรบผดชอบและไมสามารถควบคมตนเองได

2. ทฤษฎ Y แนวคดทสาคญของทฤษฎน มมมมองวา 1) คนทกคนเปนคนขยน ชอบทางานใฝด มความรบผดชอบและกากบควบคมตนเองได 2) คนทกคนมความมงมนและตองการสรางความเจรญกาวหนาในหนาทการงาน

พรอมทจะทมเทชวตจตใจใหกบงานอยางเตมท ขอเพยงใหมโอกาสไดรบการสนบสนนและกาลงใจเทานน

3) คนทกคนสามารถมความคดรเรมเปนของตนเอง มศกยภาพในการพฒนาตนเองสามารถคดตดสนใจในการแกไขปญหาตาง ๆ ไดดวยตนเอง ถาผบงคบบญชาเปดโอกาสให ตามแนวคดทฤษฎ Y น การบงคบใหคนทางานเปนสงทไมจาเปน ทงน เนองจากตามธรรมชาตพนฐานของคน ทกคนมความสานกแหงความรบผดชอบไดเอง ทกคนสามารถกากบควบคมตนเองได ขอเพยงใหมแรงบนดาลใจ หรอสงกระตนททาใหคนเกดความอยากในการทางาน หรอมโอกาสในการทางานไดอยางเตมทเทานน เนองจากทกคนสามารถคด ตดสนใจหาวธการในการทางานหรอแกปญหาตาง ๆ ไดเองถาหากมโอกาส ดงนน ความสามารถในการตดสนใจแกไขปญหาหรอกระทาการตาง ๆ ไมไดมอยเฉพาะผบรหารเทานน

นอกจากน เจรญผล สวรรณโชต (2551 อางถงใน ณฐชย วงศศภลกษณ, 2552: 23) เปรยบเทยบใหเหนสมมตฐานเกยวกบพฤตกรรมในการทางานของมนษยตามทศนะของผบรหารทปฏบตตอผใตบงคบบญชา โดยสรปและเปรยบเทยบดงตารางตอไปน

13

ทฤษฎ X ทฤษฎ Y

1. บงถงธรรมชาตและพฤตกรรมของมนษย 1. บงถงธรรมชาตของงาน

2. เหนวาธรรมชาตของมนษยไมชอบทางาน 2. เหนวาธรรมชาตของมนษยเปนผทชอบทางาน

3. มนษยจะเปนผคอยหลกเลยงในการทางาน ดงนน องคการจงตองดาเนนการโดยวธ ดงน 3.1 ควบคมการทางาน 3.2 ชแจงแนวทางใหทางาน 3.3 ขเขญโดยการใชวธการลงโทษ

3. โดยธรรมชาตของมนษยจะทางานเปนแบบเลน ๆ และชอบการพกผอนในขณะทางาน ดงนนจงตองใชวธการ ดงน 3.1 ใหมการควบคมตนเอง 3.2 ใหมการแนะแนวทางตนเอง 3.3 ใหรางวล

4. มความรสกเพยงเลกนอยในการรบผดชอบหนาท การงาน และมความทะเยอทะยานนอย

4. เปนผทมความรบผดชอบในหนาทการงานภายใตเงอนไขของตนเอง

5. คานงถงผลผลตขององคการเปนสาคญ แตตองมการกระตนและควบคมจากองคการ

5. บงถงพฤตกรรมของการทางานและธรรมชาตของงาน

ตารางท 1 ทฤษฎ X และทฤษฎ Y สรปแนวคดทฤษฎ X และทฤษฎ Y ไดดงน ทฤษฎ X เปนแนวความคดแบบดงเดมเปนการมองคนในแงราย โดยยดถอความเชอวาบคลากรมความขเกยจ ไมชอบทางาน ชอบหลกเลยงความรบผดชอบ ขาดความกระตอรอรน แตกลวตกงาน ผบรหารหรอผบงคบบญชาทยดถอแนวความคดนจะใชวธบงคบขเขญ ลงโทษเพอใหทางาน และใชสงจงใจทเปนตวเงน เพอจงใจใหบคลากรเตมใจทจะทางาน ทฤษฎ Y เปนแนวความคดการจดการสมยใหมมองคนในแงด โดยยดถอความเชอวา บคลากรเตมใจทางาน มความรบผดชอบ สามารถควบคมกากบตนเองในการทางานได และเชอวาความคดทสรางสรรคกระจายอยท วไปในบคลากรทกระดบในองคการ ผบรหารหรอผบงคบบญชาทยดถอแนวความคดนจะใชวธมอบหมายงาน โดยใหบคลากรควบคมตวเอง เพอเปดโอกาสใหสามารถเลอกวธการทางานของเขาเองไดรวมทงใหเขามสวนรวมในการตดสนใจในการดาเนนงานเพอนาไปสความสาเรจในองคการรวมกน

14

จากทฤษฎน องคการตองทาความเขาใจเกยวกบความตองการและธรรมชาตของมนษยวาแตละคนมความตองการและธรรมชาตทตางกน ดงนน องคการควรใหความสาคญกบมนษยสมพนธกบตวบคคล และควรเสรมสรางทกษะในการสรางมนษยสมพนธใหกบบคคล หากบคคลใดสามารถสรางมนษยสมพนธไดและเกดเปนระบบขององคการขนแลวกจะเกดประโยชนแกการดารงชวตและการทางานของบคคล รวมถงองคการได ทฤษฎการจงใจ ERG (Alderfer,s ERG Theory) Clayton Alderfer นกวชาการแหงมหาวทยาลย Yale ไดพฒนาทฤษฎความตองการดารงอยความสมพนธและความกาวหนา ทเรยกรวมกนวา ทฤษฎ ERG (ERG Theory) ซงมพนฐานมาจากทฤษฎความตองการของ Maslow โดย Alderfer สรปวา ความตองการของมนษยสามารถแบงออกเปน 3 กลม ไดแก 1. ความตองการเพอการดารงชวต (Existence needs = E) เปนความตองการในระดบตาสดของมนษยทตองการไดมาในสงทจาเปนเพอการดารงชวตอยรอดจะเกยวของกบความตองการทางดานรางกายและปรารถนาอยากมสงของเครองใชตาง ๆ เชน ตองการอาหาร ทอยอาศย เปนตน สาหรบชวตจรงองคการนน ตองการคาจางเงนโบนส และผลประโยชนตอบแทน ตลอดจนสภาพเงอนไขการทางานทดและสญญาการวาจางเหลานลวนแตเปนเครองมอตอบสนองสงจงใจดานนทงสน 2. ความตองการทางดานความสมพนธ (Relatedness needs = R) เปนความตองการทเกยวพนและเกยวของกนในเชงมนษยสมพนธ เปนลกษณะของมนษยทตองการอยรวมกน ทงน ตรงกบ Maslow ทไดกลาวไวในเรองของความตองการทจะอยรวมกนในสงคม และความตองการไดรบการยอมรบนบถอ ยกยองสรรเสรญ 3. ความตองการความเจรญกาวหนา (Growth needs = G) เปนความตองการในระดบสงสดเปนความตองการกาวหนาและเตบโต ความตองการชนดนจะเปนความตองการทเกยวกบเรองราวของการพฒนาการเปลยนแปลงฐานะ สภาพ และการเตบโตกาวหนาในหนาทการงาน ตองการประเภทนประกอบดวยสวนทเปนความตองการการยกยองและความตองการประสบความสาเรจตามทฤษฎของ Maslow ทฤษฎ ERG น จะมขอสมมตฐาน 3 ประการ เปนกลไกสาคญอย คอ 1. ความตองการทไดรบการตอบสนอง (Need Satisfaction) นนคอ หากความตองการระดบใดไดรบการตอบสนองความตองการนอยความตองการประเภทนนจะมอยสง เชน ถาพนกงานไดรบการตอบสนองดานเงนเดอนนอยเกนไปดงนนความตองการดานเงนเดอนกจะมอยสง

15

2. ขนาดความตองการ (Desire Strength) ถาหากความตองการประเภททอยต ากวา เชน ความตองการดานการอยรอด ไดรบการตอบสนองมากพอแลว กจะยงทาใหความตองการประเภท ทอยสงกวา เชน ความตองการกาวหนาและเตบโตมมากยงขน ตวอยางเชน ถาหวหนางานไดรบ การตอบแทนดานคาจางและอน ๆ (ความตองการอยรอด) มากพอแลวนน หวหนางานคนนนกจะตองการไดรบการยอมรบและนบถอจากกลมเพอนรวมงาน (ความสมพนธทางสงคม) 3. ความตองการทไมไดรบการตอบสนอง (Need Frustration) ถาหากความตองการประเภททอยสงมอปสรรคตดขดไดรบการตอบสนองนอย กจะทาใหความตองการประเภททอยต าลงไปมความสาคญมากขน ตวอยางเชน ถาหวหนางานไมอาจมโอกาสทจะไดเปลยนงานใหมททาทายมากขน (ความกาวหนาและเตบโต) กรณเชนน หวหนาคนนกจะหนมาสนใจและตองการทจะไดรบความอบอนสมพนธใกลชดกบเพอนรวมงานและลกนองในกลม (ความสมพนธทางสงคม) แนวคดจากทฤษฎนแมจะเปนการศกษาจากลาดบขนความตองการของ Maslow กตามแตกมประเดนทชใหเหนถงความแตกตางกนใน 2 ลกษณะ คอ 1. ตามสภาพความเปนจรงความตองการทง 5 ขน สามารถจดกลมรวมกนได 3 ขน เทานน คอ ความตองการดารงชวต เปรยบเทยบไดกบความตองการทางรางกายและความตองการทางสงคมทฤษฎความตองการ ซงหมายถง ความตองการในการยงชพ ทพกอาศย รวมทงความปลอดภยจากอนตรายทงปวง ความตองการความสมพนธ มลกษณะเหมอนกนกบความตองการทางสงคม ซงไดแก ความตองการความสมพนธระหวางบคคล และความตองการเจรญเตบโตสามารถเปรยบเทยบไดกบความตองการการยอมรบนบถอ และความตองการความสาเรจในชวตของมาสโลว ซงหมายถงความสามารถทจะเอาชนะอปสรรคตาง ๆ ทมอย 2. ตามแนวทฤษฎลาดบขนความตองการของ Maslow เหนวาบคคลจะมความตองการ ทสงขนไดนนจะตองไดรบการตอบสนองความตองการในขนตนกอน แตแนวทางทฤษฎนมความยดหยนมากกวา คอ บคคลอาจจะมความตองการหลาย ๆ อยางพรอมกน โดยอาจจะมความตองการในระดบสงพรอม ๆ กบความตองการในระดบตา ในขณะทบคคลพงพอใจจากความตองการทไดรบเพอทจะนาไปสระดบทสงขนอกระดบหนง บคคลอาจจะมความคบของใจในความพยายามทจะบรรลใหถงระดบขนนน ๆ ลกษณะเชนนอาจจะเปนเหตใหบคคลมความพยายามทจะกลบไปแสวงหาสงทตอบสนองความตองการในระดบตากวากได

16

ทฤษฎความตองการ 3 ประการของ McClelland (McClelland,s Three Needs Theory)

David McClelland เปนนกทฤษฎทางจตวทยาอเมรกน แนวทฤษฎนไดทาการศกษาทดสอบความตองการของแตละคน McClelland ไดทาการวจยตามแนวความคดของความตองการทง 3 ประการ สรปไดดงน 1. ความตองการประสบความสาเรจ (Need for Achievement) คอ ความตองการทจะทาสงตาง ๆ ใหเตมทและดทสดเพอความสาเรจ โดยบคคลทตองการความสาเรจสงจะชอบการแขงขน ชอบงานททาทายและตองไดรบขอมลปอนกลบ เพอใหประเมนตวเอง มความชานาญในการวางแผน มความรบผดชอบสง และกลาทจะเผชญกบความลมเหลว บคคลทตองการประสบผลสาเรจสง จะแสวงหาแนวทางเพอกาวไปขางหนา จะใชความพยายามเพอมงไปสความสาเรจ และจะมความรบผดชอบในการแกปญหาตาง ๆ 2. ความตองการความผกพน (Need for Affiliation) คอ เปนความตองการการยอมรบจากบคคลอน ตองการเปนสวนหนงของกลม ตองการสมพนธภาพทดตอบคคลอน บคคลทตองการความผกพนสงจะชอบสถานการณรวมมอมากกวาสถานการณแขงขน โดยจะพยายามสรางและรกษาความสมพนธอนดกบผอน บคคลทตองการความรกความผกพนสงมองความตองการนคลายกบความตองการระดบท 3 ของ Maslow 3. ความตองการอานาจ (Need for Power) คอ เปนความตองการอานาจเพอมอทธพลเหนอผอน บคคลทมความตองการอานาจสง จะแสวงหาวถทางเพอทาใหตนมอทธพลเหนอบคคลอน และไดรบการยกยอง ตองการเปนผนา ตองการทางานใหเหนอกวาบคคลอน ความปรารถนาอยากไดอานาจบารมเพอนาไปใชควบคมกากบผอน บคคลผตองการมอานาจบารมสงตามแนวความคดของ McClelland มความตองการอานาจแยกเปน 2 แนวทาง คอ ในทางบวก เปนความปรารถนาอยากมอานาจบารม สามารถเชญชวนและดลบนดาลใจผอนใหคลอยตามยอมรบได และในทางลบ คอความตองการอานาจเพอใหมอทธพลเหนอผอน ตองการทางานใหเหนอกวาบคคลอน จากการศกษาทฤษฎทเกยวของกบแรงจงใจ จะเนนการศกษาในดานของปจจยตาง ๆ ทบคลากรตองการจากองคการ ซงการสรางแรงจงใจควรมองในดานการตอบสนองความตองการของบคลากรในดานตาง ๆ เมอความตองการของบคลากรไดรบการตอบสนองแลวนนกจะทาใหเกดแรงจงใจในการทางาน

17

ทฤษฎสองปจจยของ Herzberg (Two-Factor Theory) Frederick Herzberg และคณะ เมอป ค.ศ. 1959 เปนผคดคนทฤษฎน เปนทฤษฎทไดรบการยอมรบอยางกวางขวางในองคการบรหาร ทฤษฎแรงจงใจของ Herzberg (The Motivation Hygience Theory เพอเสนอทฤษฎปจจยกระตน-ปจจยค าจน หรอเรยกอกแบบหนงวาทฤษฎสองปจจย (Two-Factor Theory) ทเรยกวาทฤษฎสองปจจย เพราะในการทางานนนจะตองมสงททาใหเกดความพงพอใจ ซงเรยกวาปจจยกระตน และสงททาใหไมพอใจหรอสวนประกอบทเสรมใหคนเกดความพงพอใจอยเสมอจงเรยกวาปจจยค าจนหรอปจจยสขอนามย Herzberg (1959: 113-115 อางถงใน สขกมล ทรพยดมงคล, 2553: 39-40) ไดศกษาทาการวจยเกยวกบแรงจงใจในการทางานของบคคล ซงไดศกษาถงการวจยเกยวกบแรงจงใจในการทางานของบคคลซงไดศกษาถงความตองการของคนในองคการหรอการจงใจจากการทางาน โดยเฉพาะเจาะจง โดยศกษาวาคนเราตองการอะไรจากงาน คาตอบกคอ บคคลตองการความสขจากการทางาน สรปไดวา ความสขจากการทางานนน เกดมาจากความพงพอใจหรอไมพงพอใจในงานททา โดยความพงพอใจหรอความไมพอใจในงานททานนไมไดมาจากกลมเดยวกน แตมสาเหตมาจากปจจยสองกลม คอ ปจจยจงใจ (Motivation Factors) และปจจยคาจนหรอปจจยอนามย (Hygience Factors) ดงน

1. ปจจยจงใจ หรอปจจยกระตน (Motivation Factors) เปนปจจยทกระตนจงใจทมประสทธภาพ อนจะทาใหพนกงานใชความพยายามเพอไดผลงาน ปจจยจงใจจงเปนปจจยทเกยวของสมพนธกบงานโดยตรงและสรางความรสกทดกบงานประกอบดวย 1.1 ความสาเรจในงาน (Achievement) การทบคคลสามารถทางานไดลลวงและประสบความสาเรจเปนอยางด มความสามารถในการแกไขและรจกปองกนปญหาทเกดขนไปไดเสมอรวมถงการแสดงสงหนงสงใดทสงผลใหเหนถงผลงานของบคคลยอมจะรสกมความพงพอใจและปลมใจในผลสาเรจของงานนนอยางยง ทาใหมกาลงใจจะทางานอนตอไป 1.2 ลกษณะของงาน (Work Itself) ความรสกของบคคลทมตอลกษณะงาน เชน งานประจา งานทตองอาศยความร ความสามารถ คณลกษณะของงานทยากหรองาย รวมทงปรมาณงานทมากหรอนอยเกนไป ถาเปนงานทนาสนใจและทาทายในความสามารถ เปนงานสาคญทมคณคาเปนงานทตองใชความคดงานประดษฐคดคนสงใหม ๆ แบบใหม ๆ พนกงานจะรสกพอใจทจะทางานในลกษณะน 1.3 การไดรบการยอมรบ (Recognition) การทผบงคบบญชาเพอนรวมงานและบคคลทวๆ ไปในสงคมใหความสาคญ ยกยอง ชมเชย แสดงความชนชมยนดในผลงานและความสามารถ เมอทางานบรรลผลอนเปนสงทสรางความประทบใจ ทาใหพนกงานนนเกดความรสกภาคภมใจ มกาลงใจ มผลในการกระตนจงใจใหทางานไดดยงขน

18

1.4 ความกาวหนาในงาน (Advancement) ความพงพอใจของบคคลทไดรบการพจารณาเลอนขน เลอนตาแหนง หนาทในการทางาน ขนเงนเดอนคาจางใหสงขน อนจะเปนสงทชวยสงเสรมกระตนใหพนกงานตงใจทางานใหมากยงขน 1.5 ความรบผดชอบในงาน (Responsibility) การทบคคลไดรบเกยรตและความไววางใจมอบหมายใหรบผดชอบทางานอยางมอสระเสรใหโอกาสทางานไดอยางเตมท โดยผบงคบบญชาไมตรวจตราควบคมมากเกนไป พนกงานจะมความพงพอใจเปนอยางมาก 2. ปจจยค าจน หรออาจเรยกไดวา ปจจยอนามย (Hygience Factors) เปนปจจยทเปนขอกาหนดใหบคลากรไมมความพงพอใจในงานททาแตปจจยค าจนนไมไดเปนสงจงใจใหคนทางานเพมขน ดงนน หากพนกงานไดรบการตอบสนองความตองการแลวจะทาใหไมมความไมพงพอใจในงาน ตรงกนขามในงานททา ถาหากพนกงานไมไดรบการตอบสนองจากปจจยเหลาน ยอมทาใหเกดความไมพงพอใจและไมมความสขในการทางานประกอบดวย 2.1 นโยบายและการบรหารงาน (Company Policy and Administration) หมายถงนโยบายและวธการจดการขององคการทมผลตอความเจรญเตบโตขององคการและของตวพนกงานการดารงรกษาและใหความมนคงกบบคลากร ระบบการบรหารงาน เชน การใชอานาจอทธพลระหวางบคคลในองคการ ความขดแยงความรวมมอ และความเปนธรรมในองคการ 2.2 เงนเดอนและผลตอบแทน (Salary) หมายถง คาจาง เงนเดอนหรอคาตอบแทนทไดรบจากการปฏบตงาน ซงพจารณาไดจากความเหมาะสมหรอไมเหมาะสมกบงานททา พนกงานเกาหรอพนกงานใหมไดเงนไมแตกตางกนพอเหมาะพอควร การเลอนขน การขนเงนเดอนและตาแหนงชาเกนไป เปนผลใหเกดความไมพอใจในองคการ 2.3 ความสมพนธระหวางบคคล (Interpersonal Relation) หมายถง ทาท ความรสกในการตดตอสอสารกนทแสดงถงความสมพนธอนดระหวางผบงคบบญชา ผใตบงคบบญชาและเพอนรวมงาน 2.4 สภาพแวดลอมในการทางาน (Working Condition) สภาพแวดลอมตาง ๆ เกยวกบการทางาน บรรยากาศ ทาเลทตงของททางาน วสดครภณฑอานวยความสะดวกในการทางาน 2.5 ความมนคงในงาน (Job Security) หมายถง ความรสกของบคคลทมตอความมนคงของความย งยนของอาชพ หรอความมนคงขององคการ 2.6 เทคนคการควบคมดแล (Technical Supervision) หมายถง ความร ความสามารถ และวธการตาง ๆ ทผบงคบบญชาใชในการบรหารงานตลอดจนความเชยวชาญในเทคนควทยาการใหม ๆดานองคการและการจดการ

19

ปจจยทกลาวมาขางตนน ถาเมอใดปจจยจงใจลดตาลงกวาระดบทควรจะเปนประสทธภาพและประสทธผลของการทางานกจะตกตาไปดวย ในทางตรงกนขามถาเมอใดปจจยคาจนลดตาลงกวาระดบทควรจะเปนหรอขาดไป กจะทาใหขาราชการเกดความไมพอใจในการทางานเกดความเบอหนายทอถอยหมดกาลงใจในการทางาน จนอาจเปนสาเหตทาใหขาราชการตองมการโยกยายงาน ลาออก ดงนน จงมความจาเปนอยางยงทผบรหารจะตองจดหาปจจยควบคน ขนมาตอบสนองความตองการของขาราชการ เพอเปนการสรางแรงจงใจและขจดความไมพอใจของขาราชการใหหมดไป อนทาใหขาราชการในองคการรวมมอรวมใจกนทางานเพมประสทธภาพใหกบองคการไดมาก นอกจากน Herzberg ยงไดอธบายเพมเตมอกวา องคประกอบทางดานการจงใจจะตองมคาเปนบวกเทานน จงจะทาใหบคคลมความพงพอใจในการปฏบตงานขนมาได แตถาหากวามคาเปนลบ จะทาใหบคคลไมพงพอใจในงาน สวนองคประกอบทางดานการคาจน ถาหากวามคาเปนลบ บคคลจะไมมความรสกไมพงพอใจในงานแตอยางใด เนองจากองคประกอบทางดานปจจยน มหนาทค าจนหรอบารงรกษาบคคลใหมความพงพอใจในงานอยแลว สรปไดวาปจจยทงสองน ควรจะตองมในทางบวก จงจะทาใหเสรมสรางแรงจงใจในการทางานของขาราชการเพมขน ซงสงผลในการปฏบตงานของขาราชการรฐสภา ใหมประสทธภาพและรสกผกพนกบองคการ ผบรหารหรอผบงคบบญชาจาเปนตองทาการจงใจใหผใตบงคบบญชาทมเทกาลงความสามารถในการปฏบตงานเพอใหเกดผลสาเรจตามวตถประสงคของหนวยงาน แตในสภาพปกตงานตาง ๆ โดยตวของมนเองจะเปนสงไมนาสนใจและไมคอยทาทายหรอจงใจคนมากนก งานตาง ๆ ในสายตาของผใตบงคบบญชาจะเปนสงไมนาสนใจเทาใดและคอนขางจะนาเบอ แตดวยความจาเปนกยงคงตองปฏบตงานใหเสรจสนลลวงไปดวยด ดงนนการจงใจผใตบงคบบญชาจงเปนสงทผบรหารจะตองทาเพอใหมการแกไขปญหาขางตนนได การจงใจผใตบงคบบญชาในการปฏบตหนาทจะมความหมายในทางทใหผลงานทดและสงขน ทงนเพอทจะทาใหหนวยงานมขอไดเปรยบหนวยงานอนในดานตาง ๆ จากความมประสทธภาพในการทางานของเจาหนาท เปาหมายของการจงใจจงตองเนนใหการทางานของเจาหนาทมประสทธภาพสงสดเทาทจะทาไดประโยชนตอบแทนแกผปฏบตตามทเขาตองการอยเปนวตถประสงคสวนบคคล ในขนแรกผบรหารจะตองพยายามประสานหรอปรบเปาหมายสวนตวของเจาหนาทใหเขากบเปาหมายของหนวยงานเสมอ ทงนเพอจะใหเจาหนาทมผลประโยชนรวมในผลประโยชนของหนวยงาน และเมอเขาไดเหนหนทางทจะไดรบผลประโยชนหรอไดรบการตอบสนองตรงตามความตองการแลว การปฏบตงานตามความรบผดชอบกควรจะเปนไปอยางดทสด การจงใจจงมหลกการอยางกวาง ๆ วาจะตองพยายามตอบสนองความตองการของคนงานอยเสมอและตลอดเวลา ปญหาของการทาการจงใจมกจะยงยากในเรองตาง ๆ ในอดตผบรหารสวนใหญมกจะเขาใจความหมายของการจงใจแตเพยงดวยวธการใหผลตอบแทนทเปนตวเงนเทานน แตในสมยปจจบนผบรหารสมยใหมตางกเขาใจไดถกตองยงขนวาการจงใจนนจะกระทาไดดวยหลายวธมากมาย

20

ผบรหารอาจใชสงตาง ๆ ทงทเปนตวเงนและมใชตวเงนมาใชตอบสนองสงจงใจของคนไดแตกตางกนไป กลาวอกนยหนงโดยมองทตวคนงานเปนเกณฑยดถอกคอ คนจะเขามาทางานดวยเหตผลหลายประการ เชน นอกจากจะตองการเงนแลว การตองการมฐานะในอาชพ การตองการสงคมกบคนอน ๆ กเปนเปาหมายหรอวตถประสงคทตองการเชนเดยวกน สงทเขาใจเสยใหมไดในทนกคอ ทกคนจะมเปาหมายหรอความตองการหลาย ๆ อยางพรอมกนไดเสมอ ในการสรางแรงจงใจในการทางานแกขาราชการหรอผใตบงคบบญชา ผบรหารจะมโอกาสเลอกใชสงตาง ๆ หรอสอตาง ๆ ไดหลายอยางแตกตางกน การตอบสนองโดยใหสงทผดจากความตองการของผใตบงคบบญชาทมอย ยอมจะไมสามารถตอบสนองความตองการของเขาได ขวญกาลงใจกจะไมด ผลงานกจะไมดขนหรออาจตาลงได แตตรงกนขามถาหากตอบสนองไดถกตอง ความพอใจยอมเกดขนแกผใตบงคบบญชา พฤตกรรมในการปฏบตหนาทกจะแสดงออกในทางทดและมผลทาใหผลงานโดยรวมดขนดวย ปญหาของผบรหารจงอยทวาจะตองสามารถทราบใหไดวาผใตบงคบบญชากาลงมปญหาหรอมความตองการทตองการจะใหตอบสนองอะไรบาง และมอยกประเภทและสงใดมความสาคญเรงดวนมากกวากน ในขณะเดยวกนผบรหารในฐานะสทธในฝายผใหผลประโยชนตอบแทน ซงมโอกาสทจะเลอกใชสอหรอเลอกสงทใหกจะตองมความสามารถเลอกใชตอบสนองไดถกตองตรงกน โอกาสทจะมการจงใจอยางไดผลจงจะเกดขนในการจงใจนน ผบรหารจะตองสามารถเลอกใชเครองมอทใชตอบสนองไดและใชใหถกตองกบชนดของความตองการทผใตบงคบบญชามอย สงตอบแทนตาง ๆ เหลานจะมแตกตางกนไปหลายอยางผบรหารจะตองเลอก โดยมการจดสวนประกอบของสงจงใจหลายอยาง อยางเหมาะสมและควรจะมการใหน าหนกตอแตละสงไดอยางถกตองอกดวย กลาวอกนยหนงกคอ จะตองมการใหสงตอบสนองสงจงใจหลาย ๆ ชนด และจะตองใหแตละชนดมากนอยตางกนตามความเหมาะสมดวย เครองมอหรอสงจงใจมดงน คอ 1. เทคนคการควบคมงาน (Supervisory Techniques) อาจแบงออกเปน 2 วธ คอ ก. Positive Method หรอแบบมการเอาใจคนงาน ข. Negative Method หรอแบบไมมการเอาใจคนงาน 2. การใชอานาจหนาท (Authority) ลกษณะการใชอานาจหนาท ทแตกตางกนจะมผลตอพฤตกรรมของคนงานเสมอ และจะสามารถชวยประกนใหผลงานทออกมาอยางนอยทสดจะตองไดประสทธภาพตามสมควร แตถาใชอานาจหนาทเกนกวาขนาดทเหมาะสมหรอใชผดลกษณะกอาจเกดผลกระทบตอขวญของคนงานได 3. การใหผลตอบแทนทเปนตวเงนหรอทสามารถตคาเปนเงนได เชน เงนเบยเลยงเดนทางไปราชการ การใหบรการดานอาหาร การใหบรการเกยวกบการรกษาพยาบาล เบยบาเหนจบานาญ เปนตน

21

4. ผลตอบแทนอน ๆ ทมใชตวเงน เชน คนงานตองการไดรบการฝกอบรมเพอหวงใหมฐานะในตาแหนงทสงขน การใหเกยรตและเปนกนเองกบคนงาน การใหมสวนรวมในการบรหารมกจะทาใหคนงานรสกภาคภมใจไดเสมอ จากการศกษาทฤษฎสองปจจยของ Herzberg สามารถกลาวไดวา ทฤษฎสองปจจยของ Herzberg เปนทฤษฎทพยายามคนหาวา ความพงพอใจหรอไมพงพอใจในการปฏบตงานของบคคลนนเกดขนเนองจากสาเหตใด โดยทฤษฎนพยายามดงคณลกษณะของมลเหตของความไมพงพอใจออกมาเปน 2 ปจจย ซงหากเปรยบเทยบกบทฤษฎอน ๆ ทอยในกลมเดยวกนพบวามความสอดคลองกน กลาวคอ ทฤษฎลาดบความตองการของ Maslow มความคลายคลงกบทฤษฎสองปจจยของ Herzberg กลาวคอ ปจจยค าจนหรอปจจยอนามย ซงไดแก นโยบายและการบรหารงาน เงนเดอนและผลตอบแทน สภาพแวดลอมการทางาน ความสมพนธระหวางบคคล ความมนคงในงาน และเทคนคการควบคมดแล เปรยบไดกบความตองการของรางกาย ความมนคงหรอความปลอดภยและความตองการทางสงคม ของ Maslow สวนปจจยจงใจ ซงไดแก ความสาเรจในงาน ลกษณะงาน การไดรบการยอมรบ ความกาวหนาในงาน ความรบผดชอบ เปรยบไดกบความตองการเปนทยอมรบ ยกยองจากสงคม และความตองการความสาเรจในชวตของ Maslow ทฤษฎความตองการของ McClelland มความคลายคลงกบทฤษฎสองปจจยของ Herzberg กลาวคอ ปจจยค าจนหรอปจจยอนามย คอ นโยบายและการบรหารงาน เงนเดอนและผลตอบแทนสภาพแวดลอมการทางาน ความสมพนธระหวางบคคล ความมนคงในงาน และเทคนคการควบคมดแล เปรยบไดกบความตองการทางสงคม สวนปจจยจงใจ คอ ความสาเรจในงาน ลกษณะงาน การไดรบการยอมรบ ความกาวหนาในงาน และความรบผดชอบในงาน เปรยบไดกบความตองการบรรลความสาเรจและความตองการอานาจ ตามทฤษฎความตองการของ McClelland ทฤษฎERG ของ Alderfer มความคลายคลงกบทฤษฎสองปจจยของ Herzberg กลาวคอ ปจจยค าจนหรอปจจยอนามย คอ นโยบายและการบรหารงาน เงนเดอนและผลตอบแทน สภาพแวดลอมการทางาน ความสมพนธระหวางบคคล ความมนคงในงาน และเทคนคการควบคมดแล เปรยบไดกบความตองการดารงชวตและความตองการความสมพนธ สวนปจจยจงใจ คอ ความสาเรจในงาน ลกษณะงาน การไดรบการยอมรบ ความกาวหนาในงาน และความรบผดชอบในงาน เปรยบไดกบความตองการความเจรญกาวหนาของ Alderfer แตทฤษฎนแตกตางจากทฤษฎลาดบความตองการของ Maslow คอ ไมยดตามลาดบความตองการตายตวแบบ Maslow กลาวคอ ความตองการอาจ กาวกระโดดไมเปนไปตามลาดบได และยงมแนวคดวาเมอความตองการในระดบสงไมไดรบการตอบสนอง จะเปนสาเหตใหความตองการในระดบทตากวาถกกระตนออกมา ดงตารางท 2 (อางถงใน ศลพร จตตเทยง, 2554: 11-12)

22

ทฤษฎลาดบความตองการของ Maslow

ทฤษฎ ERG ของ Alderfer

ทฤษฎสองปจจยของ Herzberg

ทฤษฎความตองการของ McClelland

5. ความตองการความสาเรจในชวต

3. ความตองการ ความเจรญกาวหนา

2. ปจจยจงใจ 3. ความตองการบรรลความสาเรจ

4. ความตองการเปนทยอมรบ ยกยองจากสงคม

2. ความตองการความสมพนธ

2. ความตองการอานาจ 3. ความตองการ

ทางดานสงคม 2. ความตองการ ความมนคงปลอดภย

1. ปจจยค าจนหรอปจจยอนามย

1. ความตองการทางสงคม 1. ความตองการ

ดารงชวต

1. ความตองการทางดานรางกาย

ตารางท 2 เปรยบเทยบแนวความคดความตองการ 4 ทฤษฎการจงใจทวาดวยเนอหา โดยสรป ทฤษฎเกยวกบการจงใจทวาดวยเนอหามสมมตฐานทความสาเรจของงานอยทการสรางแรงจงใจใหบคลากรในองคการ โดยใชปจจยเพอจงใจใหบคลากรปฏบตงานตามทองคการตองการ และมองวาความตองการพนฐานเปนปจจยทสาคญทเปนแรงจงใจในการทางาน ดงนน ผบรหารหรอผบงคบบญชาตองสรางแรงจงใจในการทางานกบผใตบงคบบญชาใหทมเทความร ความสามารถในการปฏบตงานใหมประสทธภาพสงสด และในการสรางแรงจงใจนเอง ผบรหารหรอผบงคบบญชาตองศกษาถงความตองการพนฐานและความตองการในดานตาง ๆ ของผใตบงคบบญชาเพอจะไดตอบสนองใหตรงกบความตองการของเขาอนนามาซงประสทธภาพในการทางานตามทองคการตองการตอไป

23

สาหรบทฤษฎสองปจจย ของ Herzberg (1959) สรปไดวาปจจยทง 2 ดานน เปนสงทองคการตองคานงถงเพราะเปนแรงจงใจในการทางาน ททาใหบคลากรเกดความสขในการทางาน โดยมแนวคดทวา เมอบคลากรไดรบการตอบสนองดวยปจจย 2 ดานนแลว จะชวยเพมแรงจงใจในการทางานเพมมากขน ผลทตามมากคอ บคลากรจะเกดความพงพอใจในการทางาน สามารถทางานไดอยางมประสทธภาพ สวนปจจยคาจนหรอปจจยอนามยปองกนมใหบคลากรเกดความไมพงพอใจในงานขน และมสวนชวยทาใหบคลากรเปลยนเจตคตจากการไมอยากทางานมาสความพรอมทจะทางานเพอใหองคการบรรลเปาหมายและประสบความสาเรจตอไป ดงนน ในการบรหารงานเพอสรางแรงจงใจในการทางานใหกบบคลากร ผบงคบบญชาควรเนนปจจยทกอใหเกดแรงจงใจในการทางานมากขน สวนปจจยคาจนหรอปจจยอนามยกควรตองใหความสนใจควบคกนไปดวย เพอปองกนมใหผปฏบตงานเกดความไมพอใจในการทางาน จากเหตผลขางตนสาหรบการศกษาในครงนผศกษาจงมความสนใจทจะนาทฤษฎของ Herzberg (1959) มาเปนทฤษฎหลกเพราะถอวาทฤษฎนมตวแปรทเหมาะสมและสอดคลองกบการทางานขององคการ และเปนแนวคดทไดรบความนยมจากผศกษาวจยโดยทวไปเกยวกบการเสรมสรางแรงจงใจในการทางาน

2.2 แนวคดเกยวกบความผกพนตอองคการ 2.2.1 ความหมายของความผกพนตอองคการ ปจจบนมผใหความสนใจและความสาคญในเรองทเกยวของกบความผกพนตอองคการมากขน จากการศกษาความหมายของความผกพนตอองคการ พบวา มผใหความหมายเกยวกบความผกพนตอองคการแตกตางกนออกไป ซงสามารถแบงกลมความหมายไดเปน 2 กลม ดงน

1. กลมทใหความหมายเกยวกบความผกพนตอองคการเนนดานพฤตกรรม กลาวคอ เปนกลมทมองวาความผกพนตอองคการเปนความสมาเสมอของพฤตกรรมในดานการทางานเพอองคการ การแสดงออกของบคคลตอองคการทมมากกวาความจงรกภกดทเกดขนตามปกต ซงจะเปนความสมพนธทบคคลมตอองคการอยางแนนแฟน และผลกดนใหบคคลทมเทแรงกายและใจ อทศตนตงใจทจะปฏบตงานตามบทบาทหนาทดวยความเตมใจใหกบองคการรสกวาเปนสวนหนงขององคการสรางสรรคใหองคการมความเจรญเตบโตขนโดยไมโยกยายเปลยนแปลงททางาน (Mowday, อางถงใน พรยศ ชวาภรณาภวฒน, 2550: 10; พชรา ทาหอม, 2550: 24 และเครอวลย เปยมรอด, 2552: 7)

24

2. กลมทใหความหมายเกยวกบความผกพนตอองคการเนนดานทศนคต กลาวคอ เปนกลมทมองวาความผกพนตอองคการเปนทศนคตและความรสกทมตอองคการของบคคลทแสดงวาเปนหนงเดยวกบองคการ มความเชอมนและยอมรบเปาหมายขององคการ มความรสกอยากมสวนรวม มความตงใจทจะปฏบตงาน ซอสตยเพอองคการ เปนการหลอหลอมความรสกของบคคลทมตอองคการทเรยกวา ความผกพนเชงความรสก (Affective Commitment) อนเปนภาวะทบคคลมความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบเปาหมายขององคการ มความภาคภมใจในการเปนสวนหนงขององคการ ตลอดจนมความปรารถนาอยางแรงกลาทจะเปนสมาชกขององคการตอไป (Steers, 1977 อางถงใน สนตฤทย ลมวรพนธ, 2550: 10; ธญทพย ภญโญชยอนนต , 2553: 11; ศรวรรณ เสรรตน และคณะ, 2550: 278; ทศนย สรอยฟา, 2550: 24 และอานาจ ยมชอย, 2550: 9) จากความหมายดงกลาวอาจสรปไดวา ความผกพนตอองคการ หมายถง ความรสกหรอทศนคตของบคคลทมตอองคการทตนเองปฏบตงานอย และรสกวาเปนสวนหนงขององคการ พรอมทจะทมเทกายใจและสตปญญาในการปฏบตงานอยางสมาเสมอ มความเตมใจทจะทางานเพอความกาวหนาและผลประโยชนขององคการ มความจงรกภกด ซอสตย ตลอดจนปรารถนาทจะรกษาสมาชกภาพขององคการตอไป 2.2.2 ความสาคญของความผกพนตอองคการ ชตรตน ชมพรตน (2552: 5) กลาวไวสรปวา ความผกพนตอองคการมความสาคญยงตอองคการในประเดนดงน 1. ความผกพนตอองคการสามารถใชทานายอตราการเขา – ออกจากงานไดดกวาความพงพอใจในงาน ทงนเพราะความผกพนตอองคการเปนแนวคดทมลกษณะครอบคลมมากกวาความพงพอใจในงานและคอนขางจะมเสถยรภาพมากกวาความพงพอใจในงาน 2. ความผกพนตอองคการ เปนแรงผลกดนใหผปฏบตงานในองคการสามารถทางานไดดยงขน เนองจากเกดความรสกในความเปนเจาขององคการรวมกน 3. ความผกพนตอองคการเปนตวเชอมประสานระหวางความตองการของบคคลในองคการกบเปาหมายองคการ เพอใหองคการสามารถบรรลเปาหมายทวางไว 4. มสวนเสรมสรางความมประสทธภาพและประสทธผลขององคการ 5. ชวยลดการควบคมจากภายนอก ซงเปนผลมาจากการทสมาชกในองคการมความรกและผกพนตอองคการของตน

25

เครอวลย เปยมรอด (2552: 9) กลาววา ความผกพนตอองคการมความสาคญ ดงน 1. เปนตวเสรมสรางความมประสทธภาพและประสทธผลขององคการ 2. เปนตวเชอมระหวางความตองการของสมาชกในองคการกบเปาหมายขององคการ

ทาใหองคการสามารถบรรลเปาหมายทตงไว 3. ความผกพนตอองคการ เปนแรงผลกดนใหผปฏบตงานในองคการทางานไดดยงขน

อนเนองมาจากความรสกมสวนรวมในการเปนเจาขององคการ 4. ชวยลดการควบคมจากภายนอก ซงเปนผลจากการทสมาชกมความผกพนตอองคการ 5. สามารถใชทาการทานายอตราเขา – ออกจากองคการได

สวรรณ ศรพลหงษ (2551: 9) กลาววา ความรสกผกพนจะนาไปสความสมพนธกบความมประสทธผลตอองคการ ดงน 1. พนกงานซงมความรสกผกพนกนอยางแทจรงตอเปาหมาย และคานยมขององคการมแนวโนมทจะมสวนรวมในกจกรรมขององคการในระดบสง

2. เมอบคคลมความผกพนตอองคการและเลอมใสศรทธาในเปาหมายขององคการ บคคลซงมความรสกผกพนตอองคการดงกลาว มกจะมความผกพนกนอยางมากตองาน เพราะเหนวางาน คอ หนทางซงตนสามารถทาประโยชนกบองคการใหบรรลเปาหมาย 3. พนกงานซงมความรสกผกพนอยางสง มกมความปรารถนาอยางแรงกลาจะคงอยกบองคการตอไปเพอทางานขององคการใหบรรลเปาหมาย 4. บคคลซงมความรสกผกพนจะเตมใจทจะใชความพยายามอยางมากพอสมควรในการทางานใหกบองคการ ซงหลายกรณความพยายามดงกลาวจะมผลทาใหการปฏบตงานอยในระดบด จากแนวคดดงกลาว จะเหนวา ความผกพนตอองคการมความสาคญโดยตรงตอความสาเรจขององคการ ซงเปนสาเหตใหบคคลแสดงพฤตกรรมทดตอองคการ มความปรารถนาทจะอยในองคการ มความเชอมนและเลอมใสศรทธาในคานยมขององคการ พรอมทจะปฏบตงานใหองคการอยางเตมกาลงความสามารถ ทาใหองคการประสบความสาเรจตามเปาหมายทวางไว

26

2.2.3 ปจจยทสงผลตอความผกพนตอองคการ มดงน ณฐพจน นตะพฒน (2551: 14) กลาววาความผกพนตอองคการในการทางานมปจจยหลก ๆ 4 ปจจย ไดแก

1. ปจจยดานลกษณะงาน เชน การไดรบความรบผดชอบอยางมาก ความเปนอสระสวนตวในงาน ความนาสนใจและหลากหลายในการทางาน สงเหลานจะทาใหเกดความรสกผกพนตอองคการในระดบสง สวนความกดดนและความคลมเครอในบทบาททเกยวกบงานของตนเอง จะทาใหรสกผกพนตอองคการในระดบตา

2. ปจจยดานโอกาสในการหางานใหม ซงการไดรบโอกาสอยางมากในการหางานใหมและมทางเลอกจะทาใหบคคลมแนวโนมทจะมความผกพนตอองคการในระดบตา

3. ปจจยดานลกษณะสวนบคคล โดยเฉพาะอยางยงบคคลทมอายมากซงมระยะเวลาในการทางานนานและมตาแหนงงานในระดบสง มแนวโนมทจะมความผกพนตอองคการในระดบสงเชนกน

4. ปจจยดานสภาพการทางาน บคคลทมความพงพอใจในผบงคบบญชาของตนเอง มความพงพอใจในความยตธรรมในการประเมนผลการปฏบตงานและรสกวาองคการเอาใจใสสวสดการของพนกงาน จะเปนคนทมความผกพนตอองคการในระดบสง

ชยทว เสนะวงศ (อางถงใน Human Resource Focus January-February 2013: 78) ไดกลาวเปนบทความวชาการเกยวกบแนวคดเรองความผกพนของพนกงานตอองคการ เรอง “การผกใจพนกงาน (Employee Engagement)” โดยไดแบงกลมปจจยทมผลตอความรสกผกพนตอองคการไว 3 กลม ดงน

1. กลม “ความคาดหวงสวนบคคล” จากการศกษาของ Bernthal และ Wellins แหงสถาบน DDI ในป ค.ศ. 2000 พบวาการมอบหมายงานทมความหมายตอความสาเรจขององคการจะเปนปจจยสาคญในการผกใจพนกงานทเกง ๆ (Talent) ถอเปนขอมลสนบสนนแนวคดทวา พนกงานจะผกใจไวกบองคการเมอความคาดหวงของเขาเหลานนไดรบการตอบสนอง เชน การไดรบมอบหมายงานทตรงกบความสนใจสวนบคคล การมอสระในการทางานตามความเหมาะสม โอกาสในการเตบโตความกาวหนา โอกาสในการพฒนาตนเอง การฝกอบรมและนโยบายดานคาตอบแทนและสวสดการทจงใจ เปนตน

2. กลม “งาน” จะตองเปนการปฏบตงานทมลกษณะ เชน พนกงานจะตองทราบถงวสยทศน พนธกจ เปาหมายขององคการและหนวยงานอยางชดเจน โดยเฉพาะการสอสารระหวางผบงคบบญชากบพนกงานจะตองสอสารใหเขาใจอยางชดเจนวางาน ๆ นน มสวนสมพนธกบภารกจของหนวยงานอยางไร

27

ขอบเขตความรบผดชอบของงานเปนเชนไร เปาหมายตวชวดคออะไร อปกรณและทรพยากรทจะสนบสนนในการปฏบตงานอยทไหนบาง ระหวางการปฏบตงานผบงคบบญชาจะใหขอมลยอนกลบเปนระยะ ๆ ถงผลการปฏบตงานอยางไร สวนทดกยกยองชมเชย สวนทตองปรบปรงกปรกษาหารอกบพนกงาน เพอพฒนาใหดขน ผบงคบบญชาและพนกงานจะรวมปรกษาหารอกนถงแนวทางในการพฒนาและฝกอบรม ผบงคบบญชาจะตองใหความสนใจในการวางแผนอาชพ และโอกาสในการเจรญเตบโตของพนกงานแตละคนและทสาคญองคการจะตองคานงถงความสมดลระหวางชวตการทางานกบชวตสวนตวของพนกงาน (Work-life Balance) อยเสมอ ๆ เปนตน

3. กลม “ความสามคคกลมเกลยวระหวางบคคล” พนกงานจะรสกผกใจไวกบองคการมากยงขน ถาเขาเหลานนไดปฏบตงานอยในสถานททเขารสกวามบรรยากาศแหงความเปนกลยาณมตร และมความปลอดภย โดยเฉพาะความปลอดภยจะมใน 2 ลกษณะ คอ ความปลอดภยทางกายภาพเนนในเรองของสภาพแวดลอมภายนอก เชน อาคารสถานท อปกรณประกอบการทางานตาง ๆ และความปลอดภยทางดานจตใจเนนความไววางใจซงกนและกนในหมพนกงาน ผบงคบบญชาจะตองเปนผนาในการสรางบรรยากาศสถานททางาน ทเปยมไปดวยความสข การปฏบตตอพนกงานจะตองอยบนพนฐานของการใหเกยรตซงกนและกนยอมรบ และเชอมนในคณคาของเพอนรวมงาน เปนตน 2.2.3 ผลของความผกพนตอองคการ ความผกพนตอองคการสามารถสงผลใหบคคลในองคการเกดพฤตกรรมตาง ๆ โดยผลของความผกพนตอองคการทจะนาไปสความมประสทธภาพขององคการตามแนวคดของ Steers (1991) ดงน

1. พนกงานทมความรสกผกพนอยางแทจรงตอเปาหมายและคานยมขององคการมแนวโนมทจะมสวนรวมในกจกรรมขององคการในระดบสง

2. พนกงานทมความผกพนสง มกมความปรารถนาอยางแรงกลาทจะคงอยกบองคการตอไป เพอทางานขององคการใหบรรลเปาหมายซงตนเองเลอมใสศรทธา

3. พนกงานทมความผกพนตอองคการสงจะมความผกพนตองานอยางมากตามมาเพราะเหนวางานคอหนทางซงตนจะสามารถทาประโยชนกบองคการใหบรรลเปาหมาย

4. บคคลทมความผกพนตอองคการสงจะเตมใจใชความพยามยามอยางมากในการทางานใหกบองคการ ทาใหการปฏบตงานอยในระดบดเหนอกวาคนอน

28

ซงแนวคดดงกลาวสอดคลองกบ Steers (1977: 48-57) ทกลาววา ความผกพนตอองคการสามารถใชทานายอตราการเขา-ออกจากงานของพนกงานในองคการไดดกวาการศกษาเรองความ พงพอใจในงาน กลาวคอ

1. ความผกพนตอองคการ เปนแนวคดซงมลกษณะครอบคลมมากกวาความพงพอใจ ในงาน สามารถสะทอนถงผลโดยทวไปทบคคลสนองตอบตอองคการ โดยสวนรวมในขณะทความพงพอใจในงานสะทอนถงการตอบสนองของบคคลตองาน หรอแงใดแงหนงของงานเทานน

2. ความผกพนตอองคการ คอนขางจะมเสถยรภาพมากกวาความพงพอใจ ถงแมวาจะมการพฒนาไปอยางชา ๆ แตกอยอยางมนคง

3. ความผกพนตอองคการ เปนตวชวดถงความมประสทธภาพขององคการ

Randall (1979 อางถงใน ณฐชย วงศศภลกษณ, 2552: 71-74) ไดเสนอวา การมความผกพนระดบตาง ๆ นน มผลตอบคคลและองคการ โดยแยกระดบความผกพนเปน 3 ระดบ คอ ระดบตา ระดบกลาง และระดบสง โดยแตละระดบสงผลตอบคคลและองคการ ดงนน

1. การมความผกพนในระดบตาจะมผลทงในแงบวกและแงลบตอบคคลและองคการ ไดแก 1.1 ผลในแงบวกของบคคล คอ จะชวยใหบคคลมความคดสรางสรรค ประดษฐคดคนนวตกรรมใหม ๆ ทาใหบคคลมความกระตอรอรนหางานใหม บางครงอาจมองไดในแงของการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ นอกจากนยงชวยใหบคลากรทไมมความอดทนมสขภาพจต ทดขนได 1.2 ผลในแงบวกตอองคการ คอ เปนเรองปกตทบคคลมความผกพนตอองคการนอยจะตองมการเปลยนงานหรอขาดงานอนจะสงผลตอการปฏบตงาน กอใหเกดความเสยหายหรอเปนสาเหตแหงการแตกแยกในองคการได แตการทบคลากรทไมคอยมความสามารถในการทางานละเลยและขาดงาน ไมมความผกพนกบองคการนนจะเปนผลด คอ หนวยงานมเหตผลใหบคลากรพนจากหนาทไปโดยปราศจากการโตเถยง ไมตองฟองรอง และไมตองจายคาชดเชยใด ๆ และองคการสามารถสรรหาบคลากรใหมทมความสามารถมาทดแทนได 1.3 ผลในแงลบตอบคคล การมความผกพนในระดบตาจะสงผลตอการประกอบอาชพของบคคลเพราะถาหากไมมความผกพนกจะไมมความมงมนในการทางานไมมความกาวหนาในการทางาน ไมทะเยอทะยานและจะแสดงการตอตานนโยบายองคการ ซงอาจเปนสาเหตทาใหถกไลออก เมอคดจะเปลยนงานแตจะมประวตการทางานไมด 1.4 ผลในแงลบขององคการ การมความผกพนในระดบตา มความสมพนธกบการเปลยนงาน การขาดงานสง ความลาชาในการทางาน ปรมาณงาน ความไมซอสตยตอหนวยงาน รวมไปถงการกระทาทผดตอองคการ เชน การยกยอกและการขดขวางการเจรญเตบโตขององคการ

29

นอกจากน ความผกพนในระดบตายงสงผลตอความผกพนในระดบกลมและระดบองคการ โดยเฉพาะอยางยงถาบคลากรในระดบหวหนางานหรอผบรหารมความผกพนในระดบตาแลว จะทาใหเกด ผลเสยรายแรงตอองคการได 2. ความผกพนในระดบปานกลางจะมผลตอบคคลและองคการโดย 2.1 ผลในแงบวกตอองคการ การทบคคลมความผกพนกบองคการอยางแนวแนจะทาใหเขามความซอสตยตอหนาทและองคการมความรสกเปนเจาขององคการ มความมนคงในการทางาน แตไมไดหมายความวา การทบคคลมความผกพนระดบปานกลางจะไมทาใหเขาไมซอสตยตอองคการหากแตจะทาใหเขามความเปนตวเองไมรสกวาถกบงคบหรอทนฝนอยในระบบขององคการ ดงนน การมความผกพนในระดบปานกลาง จงเปนผลสะทอนของความสามารถในการยอมรบคานยมบางสวนขององคการไมใชยอมรบทงหมด แตจะเลอกเฉพาะคานยมหรอบรรทดฐานหลกเทานน แตจะปฏเสธหลกการทจะกอใหเกดความเสยงตอตวเขาเอง 2.2 ผลในแงบวกขององคการ องคการเพมความผกพนสงทควรแกการเอาใจเพราะกาไรจากองคการมาจากความรสกทซอสตยและความรบผดชอบตอหนาทของบคลากร ดงนน ผลดตอความผกพนตอองคการ คอ การทางานในระยะยาว การจากดการลาออก การเปลยนงาน และเปนการเพมความพงพอใจในการทางานดวย 2.3 ผลในแงลบตอความผกพนตอองคการในระดบปานกลาง มผลดตอบคลากร เพราะบคคลทไมใหความสาคญกบนายจางเปนอนดบแรก อาจจะตองประสบกบความลาชาในการเลอนตาแหนง และความไมแนนอนในการทางาน ในทสดกจะเกดความลาบากใจในการสรางความผกพนของตนเองใหเกดขนได 2.4 ผลในแงลบตอองคการ เจาของกจการ หรอนายจาง มกจะตองการใหความรวมมอหรอการปฏบตงานใหเปนไปอยางราบรน แตบคคลทมความผกพนตอองคการ ไมเตมทมกจะจากดบทบาทในการทางานของตนเองลงไปดวย ดงนน ถาจะใหเลอกระหวางความซอสตยกบองคการกบความรบผดชอบตอสงคมแลว คนทมความผกพนระดบปานกลางอาจตองเลอกความรบผดชอบตอสงคม และเขามกมเหตผลทดพอในการหลกเลยงการวากลาวจากองคการและบคคลอน 3. ความผกพนในระดบสง มผลในดานตาง ๆ ดงน 3.1 ผลในแงบวกตอบคคล มความกาวหนาในการประกอบอาชพและการเพมคาจางหรอผลตอบแทนทเหมาะสม ดงคากลาวทวา “ถาคณซอสตยตอองคการ องคการกซอสตยกบคณ” 3.2 ผลในแงบวกตอองคการ บคลากรทมความผกพนตอองคการ มกจะทางานอยางทมเท ดงนน องคการทมบคลากรทมความผกพนสงจงประสบความสาเรจตามเปาประสงคโดยไมยากนก เพราะบคลากรเตมใจทจะยอมรบความตองการในการผลตขององคการอยางเตมทองคการจงมนใจ ไดวา ผลการปฏบตงานจะอยในระดบสงและสมบรณแบบ

30

3.3 ผลในแงลบตอบคคล คอ อาจจะเปนการจากดความกาวหนาหรอโอกาสในการพฒนาของบคลากร อาจทาใหบคลากรรสกอดอดในการทจะสรางสรรคหรอเสนอะแนะสงใหม ๆ ทเปนประโยชนขนมา ยงถามความผกพนตอกลมในระดบทสงมาก ๆ สงทเปนอนตราย คอ บคคลสามารถฆาตวตายเพอกลมได นอกจากน ในดานสวนตว ความผกพนในระดบสงเปนสาเหตในการทาลายความผกพนในครอบครว เพราะตองการผลผลตสงจาเปนตองอาศยการทมเท ความพยายาม และเวลาของบคคล ดงนน จงทาใหเกดความขดแยงในครอบครวจนดเหมอนวาบคคลคนนนถกองคการครอบงาในการดาเนนชวต นอกจากน บคคลยงอาจรสกสญเสยความเปนสวนตวอาจทาใหเกดปญหาในการสรางความสมพนธกบบคคลอน ซงกลาวโดยสรป คอ คนทมความผกพนสงจะขาดความสมดลระหวางชวตสวนตวและการทางาน 3.4 ผลในแงลบตอองคการ แมวาองคการจะไดประโยชนจากบคคลทมความผกพนตอองคการในระดบสง แตถาเปนความผกพนในทางทผด กสามารถสรางความเสยหายแกองคการได ดงนน องคการจงตองใชความพยายามของแตละบคคลใหเหมาะสมกบความตองการขององคการ เพราะไมเชนนนแลว ความพยายามทมเทของบคคลทมความผกพนตอองคการสงกเปนสงเปลาประโยชน นอกจากน การมความผกพนสงกยงเปนการบนทอนความยดหยนขององคการและเปนตนเหตใหองคการลาชา เพราะไมมการดดแปลง หรอปรบปรงโครงสรางขององคการและนวตกรรมทนสมย ทาใหยดแนวปฏบตเดม ๆ ไมมการสรางทางเลอกใหม ๆ ในสวนทเกยวของกบความสมพนธของบคคลในองคการ ความผกพนในระดบสงอาจทาใหเกดความขดแยงระหวางบคคลขนไดและทสาคญทสดความผกพนในระดบสงอาจเปนสาเหตทาใหบคคลทาสงทผดกฎหมายขดตอจรยธรรมไดดวย

ระดบความผกพน พฤตกรรม การปฏบตงาน

คณภาพผลงาน ความคาดหวง ตอองคการ

Compliance (ปฏบตตาม)

ทางานตามคาสงเทานน

ตามเปาหมายงาน ระยะสน

Commitment (การใหคามน)

ทางานแบบมงหวงผลลพธของงาน

เกนเปาหมายงาน ระยะยาว แบบมเงอนไข

Engagement (ขอตกลง)

ทางานดวยความทมเททงแรงกายแรงใจโดยมความสาเรจขององคการเปนแรงบนดาลใจ

เหนอกวาเปาหมายงาน ระยะยาว แบบไมมเงอนไข

ตารางท 3 ระดบความผกพน

31

2.2.4 แนวคดทฤษฎทเกยวกบความผกพนตอองคการ บคลากรขององคการจะเกดความผกพนตอองคการและรสกวาตนเปนสวนหนงขององคการ โดยพรอมทจะอทศตนและทมเทใหองคการกตอเมอไดรบการตอบสนองจากองคการในดานตาง ๆ องคการจงตองสรางสงจงใจเพอตอบสนองความตองการของสมาชกแตละบคคลซงแตกตางกนไปทงในดานลกษณะความคดสวนบคคลและลกษณะดานพฤตกรรมสวนบคคลความผกพนตอองคการ เปนสงทมความสาคญตอความอยรอดและความมประสทธผลขององคการผทมความผกพน ตอองคการสงจะปฏบตงานไดดกวาผทมความผกพนตอองคการตา สาหรบในการศกษาน ผศกษาขอนาแนวคดและทฤษฎเกยวกบความผกพนตอองคการมาเสนอ ซงจะกลาวถงลกษณะของ ความผกพนตอองคการเกยวกบทางดานพฤตกรรม และทางดานทศนคต ไดแก

แนวคดของ Hewitt Associates (2003) เปนบรษททปรกษาในงานดานทรพยากรมนษย ไดใหมมมองสาหรบเรองความผกพนของพนกงานวา ความผกพนของพนกงานเปนสงทแสดงออกไดทางพฤตกรรม กลาวคอ สามารถดไดจากการพด (Say) โดยจะพดถงองคการเฉพาะในแงบวก และพจารณาไดจากการดารงอย (Stay) นนคอ พนกงานปรารถนาทจะเปนสมาชกขององคการตอไป สวนประเดนสดทายจะดวา พนกงานใชความพยายามอยางเตมความสามารถ (Strive) เพอชวยเหลอธรกจขององคการ โดยปจจยทมอทธพลตอความผกพนของพนกงานม 7 ประการ ดงน (อางถงใน ณฐพจน นตะพฒน, 2551: 28)

1. ภาวะผนา (Leadership) 2. วฒนธรรมหรอจดมงหมายขององคการ (Culture/Purpose) 3. ลกษณะงาน (Work activity) 4. คาตอบแทนโดยรวม (Total compensation) 5. คณภาพชวต (Quality of life) 6. โอกาสทไดรบ (Opportunity) 7. ความสมพนธ (Relationship)

จากปจจยผกพนทง 7 ประการ ตามแนวคดดงกลาวมาแลวขางตน ไดกลายมาเปนเครองมอทใชวดความผกพนของพนกงานในองคการตาง ๆ เชน ในการศกษาถงความผกพนของพนกงานตอองคการในประเทศแคนาดา จานวน 120 องคการ จากพนกงานมากกวา 80,000 ราย ผลการศกษาพบวา บรษททตดอนดบในกลมผวาจางทดทสด (Best Employers) จานวน 50 องคการ โดยเฉลยมพนกงานทมความผกพนตอองคการสงกวาบรษททไมไดตดอนดบในกลมผวาจางทดทสดถง 12% และมอตราการเจรญเตบโตของรายรบสงถง 16.1% เปรยบเทยบกบอตราการเจรญเตบโตของรายรบของบรษททไมตดอนดบในกลมผวาจางทดทสด ซงคดเปน 6.1% จะเหนไดวา จากการสารวจบรษท

32

ทตดอนดบในกลมผวาจางทดทสด นน จะมระดบความผกพนของพนกงานสงกวาบรษททไมตดอนดบในกลมผวาจางทดสด และมอตราการเจรญเตบโตสงกวาเชนกน แสดงใหเหนวา ความผกพนของพนกงานเปนตวแปรหนงทจะสะทอนใหเหนถงแนวโนมผลประกอบการของบรษททมทศทาง ทสอดคลองกนมา

แนวคดของ Taylor Nelson Sofres เปนหนงในกลมบรษทใหขอมลขาวสารสนเทศเกยวกบการตลาดทใหญทสดในโลก ไดสรางเครองมอใหมทเรยกวา Employee ScoreTM ทใชในการวดความผกพนของพนกงาน (Employee Commitment) ซงเครองมอนอยบนฐานของวธการ The Conversion ModelTM ทมาตรวดทนยมทวโลกในการใชวดความผกพนของลกคาทมตอสนคาและบรการ เพอจาแนกประเภทลกคาขององคการ โดยไดมการวดความเทยงตรงมาแลว จากการศกษากวา 400 ครง เพอวดความผกพนตอผลตภณฑกวา 100 ชนด จากนน จงนามาใชเปนฐานขอมลในเรองความผกพน (Commitment) การสารวจเกยวกบความผกพนของพนกงานชวยใหผบรหารเขาใจพฤตกรรมของพนกงาน เพอสรางและพฒนากลยทธขององคการใหพนกงานมพฤตกรรมทสอดคลองกบเปาหมายขององคการทไดกาหนดไวโดย Employee ScoreTM มวตถประสงคเพอชวยใหองคการตาง ๆ สามารถปรบปรงพนกงานในองคการอกทงชวยลดอตราการลาออกและเพมผลการปฏบตงานของพนกงานขององคการใหสงขน ซงแผนภาพนไดจาแนกพนกงานออกตามประเภทของลกษณะความผกพนของพนกงาน 4 ลกษณะ ดงตอไปน (อางถงใน ณฐพจน นตะพฒน, 2551: 31-33)

สง High ผกพน ตองาน

ตา Low ผกพนตอองคการ สง High

แผนภาพท 1 ลกษณะความผกพนของพนกงาน

Career Oriented ไมผกพนตอองคการ แตผกพนตองาน

Ambassador ผกพนทงองคการและงาน

Ambivalent ไมผกพนทงองคการและงาน

Company Oriented ผกพนตอองคการ แตไมผกพนตองาน

33

จากภาพแสดงใหเหนถง ลกษณะของความผกพนของพนกงาน ทงในแงมมของความผกพนในงาน ซงสามารถแบงแยกประเภทของพนกงานออกได 4 ลกษณะ ดงน

1. Career Oriented เปนผทมความผกพนในงานททาสง แตขาดความผกพนตอองคการโดยพนกงานจะทางานใหแกองคการ เนองจากตองการประสบการณเพอใหมสวนชวยในการสงเสรมโอกาสความกาวหนาในอาชพของตน บคคลเหลานเปนบคคลทมคณคาตอองคการและสามารถสรางผลผลตใหแกองคการไดอยางมประสทธภาพ แตกเปดโอกาสใหแกขอเสนอขององคการอน ๆ ดวย ซงสามารถทาลายสมพนธภาพทดตอลกคา จนสงผลเสยตอองคการในระยะเวลาตอมาได

2. Ambivalent เปนผทขาดทงความผกพนตอองคการและความผกพนในงานททา บคคลเหลานจะขาดความตงใจในงานททา ทางานไปวน ๆ หนง ขดแยงกบบคคลอนอยเสมอ ซงจะสงผลเสยตอภาพพจนขององคการ

3. Company Oriented เปนผทมความผกพนตอองคการ แตขาดความผกพนในงานททาบคคลเหลานจะชวยสนบสนนองคการ รกและภาคภมใจทไดอยในองคการ แตรสกไมมความสข ในงานททา ทาใหสงผลตอการปฏบตงาน

4. Ambassador เปนผทมท งความผกพนตอองคการและความผกพนในงานททา บคคลเหลานจะกลาวถงองคการในทางทดตอบคคลอน ตองการเปนสวนหนงขององคการ แมวาองคการอนจะใหผลประโยชนทดกวา ตงใจทางานเตมศกยภาพของตน ตลอดจนรสกภมใจในงาน ททาวามสวนชวยใหองคการประสบความสาเรจ และยนดทจะทางานหนกเพอปรบปรงและเพมผลผลตซงบคคลเหลานจดไดวาเปนสนทรพยทยงใหญทสดขององคการ บคลากรทอยในองคการไมวาจะเปนผทขาดความผกพนในงานหรอความผกพนในองคการ ยอมสงผลถงองคการ ดงนนองคการจงตองรถงสาเหตททาใหบคลากรขาดความผกพนตอองคการหรอความผกพนในงาน เพอคนหาวธการทจะแกไขและตอบสนองความตองการของบคลากร

แนวคดของ The Gallup Organization เปนสถาบนวจยและองคการทปรกษา ซงนาแนวคดเรอง การวดความผกพนของพนกงานตอองคการมาศกษาวจย โดยแบงประเภทของพนกงานไว 3 ประเภท คอ

1. พนกงานทมความผกพนตอองคการ (Engaged Employee) คอ พนกงานทเปรยบเสมอน “ดาวเดนขององคการ” ทางานดวยความเตมใจ ตงใจทางาน ทไดรบมอบหมายอยางเตมความสามารถ และคานงถงผลลพธความสาเรจตลอดจนผลประโยชนขององคการเปนหลก ดวยทศนคตทเชอวาตนเองเปนสวนหนงขององคการ ชวยปรบปรงการทางานของตนใหดขนอยางตอเนอง เพอสงเสรมใหองคการกาวไปสความสาเรจ

34

2. พนกงานทไมยดตดกบความผกพนตอองคการ (Not-Engaged Employee) คอ พนกงานทเปรยบเสมอน “ตกตาไขลาน” ไมมความกระตอรอรนในการทางาน ขาดการพฒนาตนเอง ทางานเพยงเพอใหเสรจ ขาดความตงใจจรงและไมมเปาหมายในการทางานเพอความสาเรจรวมกบองคการ

3. พนกงานทไมมความผกพนตอองคการ (Actively Disengaged Employee) คอ พนกงานพวกทสรางปญหาใหกบองคการ มทศนคตในแงลบในการทางาน ไมมความสขในการทางาน และยงสงผลตอความรสกทไมดนไปยงพนกงานทอยรอบ ๆ ขาง เปรยบเสมอน “ปลาเนา” ทไมเพยงแตไมประสบความสาเรจในการทางานของตนเอง แตพนกงานเหลานยงจะคอยขดขวาง การทางาน และความสาเรจของพนกงานคนอน ๆ อกดวย สรปไดวา “ความผกพนของพนกงานทมตอองคการ” เปนปจจยสาคญปจจยหนงทสงผลกระทบทางตรงตอประสทธภาพของกระบวนการทางานและคณภาพผลงานของพนกงาน และหากไมไดรบการเยยวยาอยางทนทวงท กอาจกระเทอนไปถงขดความสามารถในการแขงขนขององคการ ตลอดจนความย งยนและการเตบโตขององคการไดในทสด แนวคด Steers (1977) Steers (1977 อางถงใน ศลพร จตตเทยง, 2554: 22) กลาววา ความยดมนผกพนตอองคการเปนความสมพนธทเหนยวแนนของสมาชกในองคการและเปนพฤตกรมทสมาชกในองคการมคานยมทกลมกลนกบสมาชกคนอน ๆ แสดงตนเปนอนหนงอนเดยวกบองคการและเตมใจทจะอทศกาลงกายและกาลงใจเพอเขารวมในกจกรรมขององคการ ซงสามารถแสดงใหเหนใน 3 รปแบบ คอ

1. ความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ หมายถง การทเปาหมายขององคการและของบคคล สามารถรวมไปในทศทางเดยวกนได หรอเกดความสอดคลองกน เมอบคคลพจารณาแลวเหนวาบรรทดฐานและระบบคานยมขององคการเปนสงทยอมรบได บคคลกจะแสดงตนเองวาเหนดวยกบจดหมายปลายทางขององคการ และตงใจทจะยอมรบจดหมายนน บคคลจะประเมนองคการและรสกตอองคการในทางทด รสกยนดและภาคภมใจกบการเปนสมาชกหรอเปนสวนหนงขององคการ มแนวโนมทจะมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ขององคการ เชอวาองคการจะนาเขาไปสความสาเรจได และมองเหนแนวทางทจะทาใหองคการบรรลถงเปาหมาย บคคลจะรสกวาอยในสภาวะทมโอกาส และสามารถประสบความสาเรจในการทางานได

2. ความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ หมายถง การแสดงออกถงความพยายามอยางเตมท เตมใจ และตงใจทจะอทศแรงกาย แรงใจ สตปญญาในการทางานเพอประโยชนและความกาวหนาขององคการ และสรางสรรคใหองคการบรรลเปาหมายหรออยในสถานะทด มการ

35

แสดงออกในรปของพฤตกรรมความสมาเสมอ คงเสนคงวาในการทางาน ใชความพยายามอยางมากเพอตอบสนอง หรอมงสเปาหมายขององคการไดสะดวกขน มความคดเสมอวางาน คอ หนทาง ซงตนสามารถทาประโยชนและทาใหองคการบรรลเปาหมายได จงทาใหเขามผลการปฏบตงานอยในระดบทดเหนอคนอน เมอมปญหาเกดขนกจะพยายามชวยแกปญหา

3. ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ หมายถง การแสดงออกถงความรสกจงรกภกด ซอสตยตอองคการ เปนความตอเนองในการปฏบตงานโดยไมโยกยายเปลยนแปลงททางาน พยายามทจะรกษาสมาชกภาพไวโดยไมโยกยายไปไหน จะแสดงใหเหนถงความไมเตมใจหรอปฏเสธทจะลาออกจากองคการหรอเปลยนงาน ไมวาจะเปนการเพมเงนเดอน รายได สถานภาพ ตาแหนง ความมอสระทางวชาชพ ตลอดจนความสมพนธกบเพอนรวมงานทดขน เปนความตงใจและความปรารถนาอยางแนวแนทจะคงความเปนสมาชกภาพตอไปเพอทางานใหบรรลเปาหมายขององคการ ไมคดทจะลาออก ไมวาองคการจะอยในสภาวะปกตหรออยในฐานะวกฤตการณอนเนองมาจากสาเหตตาง ๆ การทจะทาใหบคลากรในองคการนาเอาความร ความสามารถและทกษะมาใชในการทางานทมเทแรงกายและใจอยางเตมทนน จะตองเปนไปดวยความสมครใจดวยความรกและความผกพนของบคลากรทมตอองคการ ซงความผกพนของบคลากรทมตอองคการชวยผลกดนใหบคลากรเตมใจอทศตนเองเพอการสรางสรรคใหองคการเจรญกาวหนา มทศนคตทดตอองคการ และมความปรารถนาทจะทางานในองคการตอไป จากแนวคด ทฤษฎทกลาวมาขางตนแลว เกยวกบความผกพนตอองคการนนแลว ผศกษาคดวาแนวคดของ Steers เปนแนวคดทนาสนใจ โดยมพนฐานของแนวคดเกยวกบ ความผกพนตอองคการในหลาย ๆ รปแบบ ดงนน สาหรบการศกษาในครงนผศกษาไดนาแนวคดของ Steers (1977) ซงเปนแนวคดทแสดงออกใหเหนถงทศนคตและพฤตกรรมของบคคลตอองคการ และมพนฐานรายละเอยดของแนวคดทสอดคลองกบความผกพนตอองคการเปนอยางมาก โดยแนวคดความผกพนตอองคการของ Steers (1977) สามารถแสดงใหเหน 3 รปแบบ คอ

1. ความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ 2. ความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ 3. ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ

36

จากการศกษาครงนผศกษาไดทบทวนวรรณกรรม งานวจยทเกยวของแลวนน พบวาม ผศกษาหลายทานทสนใจนาแนวคดของ Steers (1977) ไปใชในการศกษา และผลการศกษาสวนใหญพบวามความผกพนตอองคการในระดบมาก โดยสรปไดดงน (ดงตารางท 4)

ชอผศกษา

เชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเ ป า ห ม า ย แ ล ะคานยมขององคการ

เตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ

ปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ

ความผกพนโดยรวม

ศลพร จตตเทยง (2554)

ระดบมาก ระดบมาก ระดบมาก ระดบมาก

อไรพร วงศใหญ (2553)

ระดบมาก ระดบมาก ระดบมาก ระดบมาก

ธญทพย ภญโญชยอนนต (2553)

ระดบสง ระดบสง ระดบสง ระดบสง

เครอวลย เปยมรอด (2552)

ระดบสง ระดบสง ระดบปานกลาง ระดบสง

สมชย นพทธเจรญวงศ (2552)

ระดบมาก ระดบมาก ระดบมาก ระดบมาก

สรยา มหากณานนท (2551)

ระดบมาก ระดบมากทสด ระดบมาก ระดบมาก

พชรา ทาหอม (2550)

ระดบมาก ระดบมาก ระดบมาก ระดบมาก

ตารางท 4 ผลการศกษาเกยวกบความผกพนตอองคการตามแนวคดของ Steers (1977)

37

2.3 งานวจยทเกยวของ

ผลการศกษาของงานวจยทพบวาเกยวของกบแรงจงใจในการทางานหรอความพงพอใจใน

การทางานกบความผกพนตอองคการ ดงน วเศษ นลนาก (2556) ศกษาเรอง “แรงจงใจทสงผลตอประสทธผลของสโมสรเทเบลเทนนส

จงหวดพจตร” ผลการศกษาพบวา ระดบแรงจงใจในภาพรวมตอสโมสรเทเบลเทนนส จงหวดพจตร อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา มแรงจงใจทกดานอยในระดบมาก ไดแก ดานความสาเรจในการทางาน รองลงมาไดแก ดานความกาวหนาในตาแหนง ดานการยอมรบนบถอ ดานความรบผดชอบ และดานลกษณะงานตามลาดบ

ระดบประสทธผลของสโมสรเทเบลเทนนสจงหวดพจตรในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา มระดบประสทธผลทกดานอยในระดบมาก

ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา แรงจงใจดานตาง ๆ มสหสมพนธกบประสทธผลของสโมสรเทเบลเทนนส จงหวดพจตรในเชงบวกทกดาน ไดแก ดานความสาเรจในการทางาน ดานการยอมรบนบถอ ดานลกษณะงาน ดานความรบผดชอบ และดานความกาวหนาในตาแหนง ระดบนยสาคญทางสถตท 0.01 และระดบ 0.05

ภาคน ศรสงขงาม (2556) ศกษาเรอง “แรงจงใจทมผลตอผลลพธในการดาเนนงานขององคการ

กรณศกษา กองบงคบการตารวจภธรจงหวดพระนครศรอยธยา” ผลการศกษา พบวา ระดบแรงจงใจในการปฏบตงานของขาราชการตารวจ อยในระดบมากทกดาน สวนระดบของผลลพธในการดาเนนงานอยในระดบมาก การศกษาความสมพนธระหวางระดบแรงจงใจในภาพรวม พบวา มความสมพนธเชงบวกในระดบสงกบผลลพธในการดาเนนงานในทกดาน โดยแรงจงใจในการปฏบตงานดานความสาเรจ และการไดรบการยอมรบในการปฏบตงานมความสมพนธกบผลลพธในการดาเนนงานสงสด เนองมาจากขาราชการตารวจมหนาทความรบผดชอบทเกยวกบความสงบสขของประชาชนและสงคมโดยรวม ไมวาจะเกดเหตการณใดขน สงแรกทประชาชนนกถง คอ ตารวจ จงทาใหการปฏบตงานไดรบการยอมรบจากผบงคบบญชาและผลการปฏบตงานทมความสาเรจดวยดเปนแรงจงใจทดในการทางานของขาราชการตารวจ และนามาซงผลลพธในการทางานทดตอไป

38

โชตกา ระโส (2555) ศกษาเรอง “แรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากร มหาวทยาลย ราชภฏนครสวรรค” ผลการศกษาพบวา บคลากรมหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค มแรงจงใจในการปฏบตงานโดยรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา บคลากรมแรงจงใจเกอบทกดานอยในระดบมาก ยกเวน ดานการยอมรบนบถอ ทมแรงจงใจอยในระดบปานกลาง บคลากรทมลกษณะการปฏบตงานตางกน มแรงจงใจในการปฏบตงานโดยรวมไมแตกตางกน เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานความสาเรจในการปฏบตงาน ดานการยอมรบนบถอ และดานความรบผดชอบแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

วรวรรณ ตอววฒน (2555) ศกษาเรอง “คณภาพชวตในการทางานกบความผกพนตอองคการ

กรณศกษา ขาราชการกรมศลกากร ทสงกดสวนกลาง (คลองเตย)” ผลการศกษา พบวา ในดานระดบคณภาพชวตในการทางานโดยรวม พบวา มคาเฉลย 3.32 ขณะทระดบความผกพนตอองคการโดยรวมมคาเฉลยสงกวาคอ 3.68 เมอทดสอบอทธพลของตวแปรดานคณภาพชวตในการทางานตอการพยากรณความผกพนตอองคการ พบวา ตวแปรดานความภมใจในองคการทมคณคาทางสงคม รายไดและผลตอบแทนทเพยงพอ ยตธรรม ความสมดลระหวางชวตการทางานและชวตสวนตว ลกษณะการบรหาร ความสมพนธอนดในการทางานรวมกน สามารถพยากรณความผกพนตอองคการรวมกนได รอยละ 42.1 สวนตวแปรดานสภาพแวดลอมทปลอดภยและถกลกษณะ โอกาสในการพฒนาศกยภาพ และความกาวหนาและความมนคง ไมมอทธพลตอการพยากรณความผกพนตอองคการ กลมตวอยางสวนใหญ มความคดเหนวา ตนเองมคณภาพชวตในการทางานดานความกาวหนาและความมนคง ทแตกตางและสวนทางกน กลาวคอ ดานความมนคงนน เหนวาองคการมความมนคงสง แตดานความกาวหนา เหนวายงมโอกาสในความกาวหนานอย

ศลพร จตตเทยง (2554) ศกษาเรอง “ความพงพอใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของพนกงานบรษท กสท โทรคมนาคม จากด (มหาชน) สานกงานใหญ” ผลการศกษาพบวา ดานความพงพอใจในงานพบวา พนกงานมความพงพอใจในงานพอสมควร ( X = 3.31) โดยม ความพงพอใจในสวนของปจจยจงใจมากกวาปจจยค าจนหรอปจจยอนามย สวนดานความผกพนตอองคการพบวา พนกงานมความผกพนตอองคการมาก ( X = 3.83) ทงในดานความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพในองคการ และ ความเชอมนอยางแรงกลาในการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ และผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ลกษณะของงาน การไดรบการยอมรบในงาน ความกาวหนาในงาน นโยบายและการบรหารงาน และความมนคงในงาน สามารถทานายความผกพนองคการไดรอยละ 37.2

39

นพดล พนธอารย (2554) ศกษาเรอง “แรงจงใจในการปฏบตงานกบผลลพธการดาเนนงานของกองกากบการ 2 กองบงคบการอารกขาและควบคมฝงชน กองบญชาการตารวจนครบาล” ผลการศกษาพบวา ระดบแรงจงใจในการปฏบตงานของขาราชการตารวจชนประทวนในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา แรงจงใจในระดบมาก ไดแก ดานความสาเรจในงาน รองลงมา ไดแก ดานโอกาสกาวหนาในหนาทราชการ ดานความมนคงในงาน ดานเทคนคในการควบคมฝงชน ดานความสมพนธกบเพอนรวมงานและผบงคบบญชา แรงจงใจในระดบปานกลาง ไดแก ดานสภาพการปฏบตงานในหนาทราชการ รองลงมาไดแก ดานสวสดการของหนวยงาน

ธญทพย ภญโญชยอนนต (2553) ศกษาเรอง “แรงจงใจในการทางานของบคลากรในองคการและระดบความผกพนตอองคการ กรณศกษา บรษท สกลนคร โอเอ แอนด คอมพวเตอร จากด”

เพอทราบถงแรงจงใจในการทางานของบคลากรในองคการและศกษาระดบความผกพนตอองคการของบคลากรในองคการ ผลการศกษาพบวา ประชากรมแรงจงใจในการทางานอยในระดบสง เมอแบงแรงจงใจในการทางานเปน 2 ปจจย พบวา ปจจยจงใจดานความสาเรจในการทางาน และปจจยคาจนดานความสมพนธระหวางบคคล เปนปจจยททาใหพนกงานมแรงจงใจในการทางานมากทสดและพบวา ประชากรมระดบความผกพนตอองคการอยในระดบสง ทง 3 ดาน ไดแก ดานความเชอมน และการยอมรบเปาหมาย/คานยมขององคการ ดานความเตมใจทจะใชความพยายามอยางเตมททจะทางานเพอองคการ และดานความปรารถนาทจะรกษาการเปนสมาชกภาพขององคการไว

อไรพร วงศใหญ (2553) ศกษาเรอง “ความผกพนตอองคการศกษาเฉพาะกรณของพนกงาน

ระดบปฏบตการของบรษท คอม-ลงค จากด โดยศกษา ระดบความผกพนตอองคการและระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน รวมทง ความพงพอใจในการปฏบตงานทมผลตอความผกพนตอองคการ ของพนกงานระดบปฏบตการ บรษท คอม-ลงค จากด และจากการศกษาพบวา พนกงานมความพงพอใจในการปฏบตงานโดยรวมและมความผกพนตอองคการโดยรวมอยในระดบมาก มคาเฉลยโดยรวมเทากบ 3.92 และเรยงลาดบจากมากไปหานอย ดงน ความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพในองคการ และความเชอมนอยางแรงกลาในการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ ความพงพอใจซงประกอบดวย ดานความสาคญตอองคการ ดานนโยบายและการบรหาร ดานลกษณะงาน ดานเงนเดอนและสวสดการตาง ๆ ดานการบงคบบญชา ดานความกาวหนาในงาน สวนดานการพจารณาความดความชอบ พบวามความสมพนธเชงบวกในระดบตามากกบความผกพนตอองคการโดยรวม ระดบนยสาคญทางสถตท 0.05

40

สมชย นพทธเจรญวงศ (2552) ศกษาเรอง อทธพลของความพงพอใจในงานตอความผกพนตอองคการ ศกษาเฉพาะกรณ กองพลาธการและสรรพาวธ สานกงานตารวจแหงชาต ซงจากการศกษาพบวา ในภาพรวมขาราชการตารวจกองพลาธการและสรรพาวธ สานกงานตารวจแหงชาต มระดบความพงพอใจในงานอยในระดบปานกลาง โดยดานความสาเรจในงาน เทคนคการควบคมดแล ลกษณะงานอยในระดบมาก สวนดานทมความพงพอใจในงานในระดบปานกลางไดแก ความมนคงในงาน สภาพแวดลอมในการทางาน ความรบผดชอบในงาน การไดรบการยอมรบในงาน ความสมพนธระหวางบคคล ความกาวหนาในงาน นโยบายและการบรหารงาน เงนเดอนและผลตอบแทนตามลาดบ สวนดานความผกพนตอองคการอยในระดบมาก ทงในดานความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพในองคการและความเชอมนอยางแรงกลาในการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ความสาเรจในงาน ลกษณะงาน ความกาวหนาในงาน สภาพแวดลอมในการทางาน ความมนคงในงานและเทคนคการควบคมดแล สามารถทานายตอความผกพนขององคการได รอยละ 63.1 ทระดบนยสาคญทางสถต 0.05

ศวไล กลทรพยศทรา (2552) ศกษาเรอง “แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานบรษท เอ.เอส. แอสโซซเอท เอนยเนยรง (1964) จากด” ผลการศกษาพบวา พนกงานบรษท เอ.เอส. แอสซเอทเอนยเนยรง (1964) จากด มระดบแรงจงใจในการปฏบตงานในภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณารายดาน พบวา อยในระดบมากมจานวน 2 ดาน คอ ดานความสาเรจของงาน ดานลกษณะของงาน อยในระดบปานกลาง โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานความสมพนธระหวางบคคล ดานสภาพแวดลอมในการปฏบตงาน ดานความกาวหนาและความมนคงในงาน สวนดานผลตอบแทนและสวสดการ อยในระดบนอย

จารก ชวเชยร (2552) ศกษาเรอง “ปจจยทสงผลตอความรสกผกพน ของตวแทนขายประกน

ของบรษท อเมรกนอนเตอรแนชชนแนล แอสชวรนส จากด ในจงหวดลาปาง” ผลการศกษาพบวา ตวแทนขายประกนมความผกพนตอองคการโดยรวมอยในระดบมาก ปจจยจงใจและปจจยคาจนมความสมพนธในทางบวกกบความผกพนตอองคการคอนขางนอย อยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ 0.01

41

เครอวลย เปยมรอด (2552) ศกษาเรอง “ความผกพนตอองคการของขาราชการกรมศลากร ศกษากรณสานกสทธประโยชนทางภาษอากร” ผลการศกษาพบวา ระดบความผกพนตอองคการของขาราชการของกรมศลกากรอยในระดบสง และเมอพจารณารายดานจะพบวาขาราชการของกรมศลกากรมความผกพนตอองคการในดานความเตมใจทจะทมเทความพยายามอยางมากเพอประโยชนขององคการ ในระดบสง สวนในดานความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการอยในระดบสง และในดานความปรารถนาอยางแรงกลาทจะคงไวซงการเปนสมาชกภาพขององคการอยในระดบปานกลาง

สรยา มหากณานนท (2551) ศกษาเรอง “แรงจงใจในการทางานทมผลตอความผกพน ตอองคการของครในโรงเรยนสารสาสนวเทศบางบอน” กลมตวอยางทใชในการวจย คอ ครทปฏบต การสอนในโรงเรยนสารสาสนวเทศบางบอน จานวน 172 คน ผลการวจยสรปไดดงน 1. ความคดเหนตอระดบแรงจงใจในการทางานของครโรงเรยนสารสาสนวเทศบางบอน พบวา โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทครใหความสาคญมากทสดคอ ดานสภาพการปฏบตงาน รองลงมาคอ ดานความสมพนธกบผรวมงาน ดานลกษณะงานทปฏบต และดานปรมาณงานและความรบผดชอบ 2. ความคดเหนตอระดบความผกพนของครโรงเรยนสารสาสนวเทศบางบอน พบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายดานพบวา ดานทครใหความสาคญมากทสด คอ ดานการใชความพยายามทมเท เตมใจปฏบตงานเพอองคการ รองลงมาคอ ดานความจงรกภกด ซอสตย ปรารถนาทจะคงอยในองคการ และดานการใหความรวมมอ การยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ 3. ผลการศกษาแรงจงใจในการทางานทมผลตอความผกพนตอองคการของครในโรงเรยนสารสาสนวเทศบางบอนม 5 ดาน คอ ดานลกษณะงานทปฏบต ดานความสาเรจของงาน ดานโอกาสและความกาวหนา ดานความสมพนธกบผรวมงาน และดานความมนคงในอาชพ

พชรา ทาหอม (2550) ศกษาเรอง“ความพงพอใจในการปฏบตงานกบความผกพนตอองคการ

ของลกจางอซอมรถยนตในจงหวดพระนครศรอยธยา” ผลการศกษา พบวา 1) ระดบความพงพอใจในการปฏบตงานของลกจางดานลกษณะงาน ดานสถานทตง ดานสภาพการปฏบตงาน ดานเครองมอและอปกรณ ดานโอกาสกาวหนาในงาน และดานผรวมงานอยในระดบมาก สวนดานคาจางเงนเดอน และดานสวสดการและผลตอบแทนอยในระดบปานกลาง 2) ความผกพนตอองคการของลกจาง อซอมรถยนตดานความทมเทใหกบงาน ดานความผกพนตองาน และดานความคงอยของสมาชกภาพ

42

มความผกพนในระดบมาก 3) ลกจางอซอมรถยนตทมรายได/เงนเดอน และประสบการณการทางานตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน 4) ระดบความพงพอใจในการปฏบตงานมความสมพนธกบความผกพนตอองคการของลกจางอซอมรถยนตในระดบปานกลางถงระดบตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01

ศศธร อารรกษ (2549) ศกษาเรอง “ปจจยจงใจและปจจยคาจนทมอทธพลตอความผกพน

ตอองคการของบคลากรมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา” ผลการศกษา พบวา ปจจยจงใจและปจจยคาจนมความสมพนธทางบวกกบความผกพนตอองคการอยางมนยสาคญทางสถตท 0.05 ไดแก ดานโอกาสความกาวหนา ความมนคงปลอดภยในการทางาน ความกาวหนา ดานความสมพนธ กบผบงคบบญชา การยอมรบนบถอ ลกษณะของงาน ความสมพนธกบเพอนรวมงาน ความสาเรจของงาน ความรบผดชอบ สวนตวปจจยทมความสมพนธในทางลบกบความผกพนตอองคการ คอ เงนเดอน

43

2.4 กรอบแนวคดในการศกษา

ตวแปรตน ตวแปรตาม

แผนภาพท 2 กรอบแนวคดในการศกษา

แรงจงใจในการทางาน

ปจจยจงใจ (Motivation Factors)

• ความสาเรจในงาน

• การไดรบการยอมรบ

• ลกษณะของงาน

• ความรบผดชอบในงาน

• ความกาวหนาในงาน

ปจจยคาจน (Hygience Factors)

• นโยบายและการบรหารงาน

• เงนเดอนและผลตอบแทน

• ความสมพนธระหวางบคคล

• สภาพแวดลอมในการทางาน

• ความมนคงในงาน

• เทคนคการควบคมดแล

ความผกพนตอองคการ

• ความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ

• ความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ

• ความปรารถนาดทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ

44

2.5 สมมตฐานในการศกษา ระดบแรงจงใจในการทางานแตกตางกนความผกพนตอองคการแตกตางกน โดยมสมมตฐานยอย คอ

1. ระดบแรงจงใจในการทางานดานความสาเรจในงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน

2. ระดบแรงจงใจในการทางานดานการไดรบการยอมรบแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน

3. ระดบแรงจงใจในการทางานดานลกษณะของงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน

4. ระดบแรงจงใจในการทางานดานความรบผดชอบในงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน

5. ระดบแรงจงใจในการทางานดานความกาวหนาในงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน

6. ระดบแรงจงใจในการทางานดานนโยบายและการบรหารงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน

7. ระดบแรงจงใจในการทางานดานเงนเดอนและผลตอบแทนแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน

8. ระดบแรงจงใจในการทางานดานความสมพนธระหวางบคคลแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน

9. ระดบแรงจงใจในการทางานดานสภาพแวดลอมในการทางานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน

10. ระดบแรงจงใจในการทางานดานความมนคงในงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน

11. ระดบแรงจงใจในการทางานดานเทคนคการควบคมดแลแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน

45

2.6 นยามศพทเชงปฏบตการ

1. แรงจงใจในการทางาน หมายถง ปจจยหรอสงตาง ๆ ทเปนแรงผลกดน กระตนพฤตกรรมของขาราชการ หรอโนมนาวโดยสงจงใจ เพอใหขาราชการในองคการแสดงพฤตกรรมใหความรวมมอ ความเตมใจในการปฏบตงาน ซงจะสงผลตอประสทธภาพและประสทธผลใหองคการประสบความสาเรจ 2. ปจจยจงใจ หมายถง สงทเกยวของกบงานโดยตรงทเปนแรงจงใจใหขาราชการนนเกดความรสกชอบและรกงานทปฏบต เปนตวกระตนทาใหเกดความพงพอใจใหแกขาราชการในองคการใหปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพมากยงขน เพราะเปนปจจยทสามารถตอบสนองความตองการภายในของบคคลไดดวย 2.1 ความสาเรจในงาน หมายถง การทขาราชการสามารถปฏบตงานไดบรรลเปาหมาย ทองคการตงไวไดเสรจสนตามเวลาทกาหนดและมความถกตอง เมอผลงานสาเรจจะไดรบคาชมเชยอยเสมอจากผบงคบบญชาและเพอนรวมงานเสมอ รวมทงความสามารถในการแกไขปญหาอปสรรคตาง ๆ ทเกดขนในขณะปฏบตงาน 2.2 การไดรบการยอมรบ หมายถง การทผบงคบบญชา เพอนรวมงาน และบคคลทวไปในสงคมใหความสาคญ ยกยอง ชมเชย แสดงความชนชมยนดและยอมรบในความร ความสามารถ เปดโอกาสใหแสดงความคดเหน ไดรบความชวยเหลอใหคาปรกษาจากผบงคบบญชาและเพอนรวมงานเกยวกบเรองงานรวมทงเรองสวนตว 2.3 ลกษณะของงาน หมายถง ความรสกของขาราชการทมตอลกษณะงาน เชน งานประจา งานทตองอาศยความร ความสามารถ คณลกษณะของงานทยากงาย รวมทงปรมาณงานทนอยหรอมากเกนไป และเปนงานทนาสนใจและทาทายในความสามารถ เปนงานสาคญทมคณคาเปนงานทตองใชความคดใหมๆ 2.4 ความรบผดชอบในงาน หมายถง การทขาราชการไดรบเกยรตและความไววางใจมอบหมายใหรบผดชอบงานใหม ๆ และมความสาคญ โดยมอานาจในการตดสนใจไดอยางอสระเสร ใหโอกาสทางานและตดสนใจไดอยางเตมท โดยผบงคบบญชาไมมการตรวจหรอควบคมมากเกนไป 2.5 ความกาวหนาในงาน หมายถง โอกาสทขาราชการจะไดรบการพจารณาเลอนขน เลอนระดบตาแหนงในการทางานใหสงขน องคการมการเปดโอกาสในการสอบเปลยนสายงาน มโอกาสไดศกษาเพอหาความรเพมเตมหรอไดรบการฝกอบรมเสรมทกษะหรอความเชยวชาญเกยวกบงานทงภายในประเทศและตางประเทศ

46

3. ปจจยค าจนหรอปจจยสขอนามย หมายถง ปจจยทจะคาจนใหแรงจงใจในการทางานของขาราชการมอยตลอดเวลา เปนตวปองกนไมใหเกดความไมพงพอใจในงานทปฏบต ถาไมมหรอมในลกษณะไมสอดคลองกบขาราชการในองคการ กอจะเกดความไมชอบงานทปฏบตอยขนได ประกอบดวย 3.1 นโยบายและการบรหารงาน หมายถง นโยบายและวธการจดการของผบงคบบญชาภายในองคการทมผลตอความเจรญเตบโตขององคการและขาราชการ การดารงรกษาและใหความมนคงกบขาราชการ การบรหารงานเปนไปตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบทชดเจน สรางความเปนธรรมในองคการ 3.2 เงนเดอนและผลตอบแทน หมายถง เงนเดอน คาจาง หรอคาตอบแทนทไดรบจากการปฏบตงาน การเลอนขนเงนเดอนในองคการ โดยมการพจารณาจากหลกเกณฑทองคการกาหนด และมความเหมาะสมกบงานทปฏบต สรางความพงพอใจใหกบขาราชการในองคการ 3.3 ความสมพนธระหวางบคคล หมายถง การตดตอสอสารกบผบงคบบญชา หรอระหวางเพอนรวมงาน มความสมพนธอนดตอกน สามารถทางานรวมกนมความเขาใจซงกนและกน มความเอาใจใส ใหความชวยเหลอเปนทปรกษาหารอในเรองตาง ๆไดอยางด 3.4 สภาพแวดลอมในการทางาน หมายถง สภาพแวดลอมตาง ๆ เกยวกบการทางาน เชน บรรยากาศ ทาเลทตง และหองทางาน วสดอปกรณ ครภณฑอานวยความสะดวกในททางาน 3.5 ความมนคงในงาน หมายถง ความรสกของขาราชการทมตอความมนคงในการทางาน ความมนคงขององคการ ชอเสยงภาพลกษณขององคการ การไดรบความคมครองจากการปฏบตงานในองคการ ไมถกโอนยายหนาทหรอใหออกจากงานโดยไมเปนธรรม 3.6 เทคนคการควบคมดแล หมายถง ความร ความสามารถและเทคนควธการใหม ๆ ทผบงคบบญชานามาใชในการบรหารงานในองคการ การประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทดตลอดจนความเชยวชาญในเทคนควทยาการใหม ๆ รวมทงการใชทกษะดานองคการและการจดการกบผใตบงคบบญชา 4. ความผกพนตอองคการ หมายถง ทศนคตและพฤตกรรมของขาราชการทมตอองคการโดยมการยอมรบเปาหมาย คานยมขององคการ พรอมทงทมเทความสามารถเพอองคการ มความจงรกภกดตอองคการ มคานยมทกลมกลนกบสมาชกคนอน ๆ มการแสดงตนเปนอนหนงอนเดยวกบองคการเตมใจอทศกาลงกายและกาลงใจเพอเขารวมกจกรรมองคการ ประกอบดวย 4.1 ความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ หมายถง การทเปาหมายขององคการและของขาราชการ สามารถรวมไปในทศทางเดยวกนไดหรอเกดความสอดคลองกน เมอขาราชการพจารณาแลวเหนวาบรรทดฐานและระบบคานยมขององคการเปนสงทยอมรบได ขาราชการกจะแสดงตนเองวาเหนดวยกบจดหมายปลายทางขององคการและตงใจทจะ

47

ยอมรบจดหมายนน ขาราชการจะประเมนองคการและรสกตอองคการในทางทด รสกยนดและภาคภมใจกบการเปนสมาชกหรอเปนสวนหนงขององคการ มแนวโนมทจะมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ขององคการ เชอวาองคการจะนาไปสความสาเรจได และมองเหนแนวทางทจะทาใหองคการบรรลถงเปาหมาย ขาราชการจะรสกวาอยในสภาวะทมโอกาส และสามารถประสบความสาเรจในการทางานได 4.2 ความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ หมายถง การแสดงออกถงความพยายามอยางเตมท เตมใจ และตงใจทจะอทศแรงกาย แรงใจ สตปญญาในการทางานเพอประโยชนและความกาวหนาขององคการ สรางสรรคใหองคการบรรลเปาหมายหรออยในสถานะทด มการแสดงออกในรปของพฤตกรรมความสมาเสมอ คงเสนคงวาในการทางาน ใชความพยายามอยางมากเพอตอบสนอง หรอมงสเปาหมายขององคการไดสะดวกขน มความคดเสมอวางานคอ หนทางซงตนสามารถทาประโยชนและทาใหองคการบรรลเปาหมายได จงทาใหขาราชการแตละคนมผลการปฏบตงานอยในระดบทด และเมอองคการประสบกบปญหากจะพยายามชวยแกปญหานนใหผานสาเรจลลวงไปได 4.3 ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ หมายถง การแสดงออกถงความรสกจงรกภกด ซอสตยตอองคการ เปนความตอเนองในการปฏบตงานโดยไมโยกยายเปลยนแปลงททางาน พยายามทจะรกษาสมาชกภาพไวโดยไมโยกยายไปไหน จะแสดง ใหเหนถงความไมเตมใจหรอปฏเสธทจะลาออกจากองคการหรอเปลยนงาน ไมวาจะเปนการเพมเงนเดอน รายได สถานภาพ ตาแหนง ความมอสระทางวชาชพ ตลอดจนความสมพนธกบเพอนรวมงานทดขน เปนความตงใจและความปรารถนาอยางแนวแนทจะคงความเปนสมาชกภาพตอไปเพอทางานใหบรรลเปาหมายขององคการ ไมคดทจะลาออก ไมวาองคการจะอยในสภาวะปกตหรออยในฐานะวกฤตการณอนเนองมาจากสาเหตตาง ๆ

48

บทท 3 วธการศกษา

การศกษาเรองแรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร ผศกษาไดกาหนดวธการทใชในการศกษา ดงน 3.1 ประชากรและกลมตวอยางในการศกษา 3.2 เครองมอทใชในการศกษา 3.3 การเกบรวบรวมขอมล 3.4 การวเคราะหขอมล 3.5 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

3.1 ประชากรและกลมตวอยางในการศกษา ประชากรในการศกษาครงน คอ ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน ซงมจานวน 392 คน (ขอมลจากกลมงานทะเบยนประวตและสถต สานกบรหารงานกลาง สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร เดอนมนาคม 2556) จากจานวนประชากรดงกลาว ผศกษาไดกาหนดขนาดกลมตวอยาง โดยใชหลกการของ Taro Yamane ทความเชอมน 95% ความผดพลาดไมเกน 5% คานวณหาขนาดตวอยาง โดยใชสตรของยามาเน ดงน n = N 1 + Ne2 เมอ n = จานวนขนาดตวอยาง N = จานวนประชากร e = ระดบความมนยสาคญ ความผดพลาดจากจานวนตวอยาง ในทน ทดสอบทระดบความเชอมน 95% แทนคา n = 392 1 + 392(0.05)2 = 392 1 + 392(0.0025) = 197.97 = 198 คน ผศกษาใชจานวนกลมตวอยาง 200 คน

49

3.2 เครองมอทใชในการศกษา

เครองมอทใชในการศกษาครงน เปนแบบสอบถามทผศกษาสรางขนโดยอางองจากกรอบแนวคดซงไดมาจากแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของ โดยแบงคาถามออกเปน 3 ตอน ดงน ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ ระดบอาย ระดบการศกษาสงสด อายการทางาน รายไดตอเดอน ลกษณะคาถามแบบใหเลอกตอบ (Checklist) ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบแรงจงใจในการทางานตามปจจยจงใจ แบงออกเปน 5 ดาน ไดแก ความสาเรจในงาน การไดรบการยอมรบ ลกษณะของงาน ความรบผดชอบในงาน ความกาวหนาในงาน และปจจยคาจน แบงเปน 6 ดาน ไดแก นโยบายและการบรหารงาน เงนเดอนและผลตอบแทน ความสมพนธระหวางบคคล สภาพแวดลอมในการทางาน ความมนคงในงาน เทคนคการควบคมดแล เปนคาถามปลายปด (Close-Ended Question) โดยกาหนดคาทเลอกตอบออกเปน 5 ตวเลอก ตอนท 3 แบบสอบถามเกยวกบความผกพนตอองคการตามแนวคดของ Steers (1977) ไดแก ความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ ความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ เปนคาถามปลายปด (Close-Ended Question) โดยกาหนดคาทเลอกตอบออกเปน 5 ตวเลอก สาหรบสวนท 2 และ 3 ใหคาคะแนนดงทปรากฏในตารางท 5 ตารางท 5 เกณฑการใหคะแนน

การใหคะแนนการวดระดบความคดเหนของกลมตวอยาง

ระดบ เชงบวก เชงลบ เหนดวยอยางยง 5 คะแนน 1 คะแนน เหนดวยมาก 4 คะแนน 2 คะแนน

เหนดวยปานกลาง 3 คะแนน 3 คะแนน ไมเหนดวย 2 คะแนน 4 คะแนน

ไมเหนดวยอยางยง 1 คะแนน 5 คะแนน

50 เกณฑการใหคะแนนและการแปลความหมายของคะแนนกาหนดไว ดงน วธการแปลผลขอมลทไดสวนน ใชคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน เปนดชนในการแบงเปน 5 ระดบ แตละระดบมคาพสยทไดจากสตรการคานวณดงน พสย = คะแนนสงสด – คะแนนตาสด จานวนชน = 5 – 1 = 0.80 = 5 ในการแปลความหมายของคะแนนของแบบสอบถาม ตอนท 2 ผศกษาไดกาหนดเกณฑสาหรบวดระดบแรงจงใจในการทางานของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน คอ คาคะแนนเฉลย 4.21 – 5.00 หมายถง มแรงจงใจในการทางานในระดบสงทสด คาคะแนนเฉลย 3.41 – 4.20 หมายถง มแรงจงใจในการทางานในระดบสง คาคะแนนเฉลย 2.61 – 3.40 หมายถง มแรงจงใจในการทางานในระดบปานกลาง คาคะแนนเฉลย 1.81 – 2.60 หมายถง มแรงจงใจในการทางานในระดบตา คาคะแนนเฉลย 1.00 – 1.80 หมายถง ไมมแรงจงใจการทางาน

ในการแปลความหมายของคะแนนของแบบสอบถาม ตอนท 3 ผศกษาไดกาหนดเกณฑสาหรบวดระดบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน คอ คาคะแนนเฉลย 4.21 – 5.00 หมายถง มความผกพนตอองคการระดบสงทสด คาคะแนนเฉลย 3.41 – 4.20 หมายถง มความผกพนตอองคการระดบสง คาคะแนนเฉลย 2.61 – 3.40 หมายถง มความผกพนตอองคการระดบปานกลาง คาคะแนนเฉลย 1.81 – 2.60 หมายถง ความผกพนตอองคการระดบตา คาคะแนนเฉลย 1.00 – 1.80 หมายถง ไมมความผกพนตอองคการ

51

3.3 วธการเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลใชวธการแจกแบบสอบถามใหกลมตวอยางขาราชการ ระดบปฏบตงาน ตามสานกตาง ๆ และทาการนดวนไปเกบแบบสอบถามหลงจากไดรบ 3 วน จานวนทงสน 200 คน โดยใหกรอกขอมลไปตามความจรงและตามความคดเหนของตนเอง

โดยแบบสอบถามทสรางขนผศกษาไดทาการทดสอบคณภาพของเครองมอกอนทจะนาไปใชเกบรวบรวมขอมลจรง ดงน

1. การทดสอบความเทยงตรงของเครองมอ (Validity) ผศกษาไดนาแบบสอบถามไปใหอาจารยทปรกษาเพอทาการตรวจสอบความตรงตามประเดนเชงเนอหา แลวนามาแกไขปรบปรงแบบสอบถามใหมความเหมาะสมกบการศกษาในครงน

2. การทดสอบความเชอมน (Reliability) หลงจากผานการทดสอบความเทยงตรงของเครองมอแลว ผศกษาไดนาแบบสอบถามไปทดสอบกบขาราชการรฐสภาทไมใชตาแหนงใน กลมตวอยาง จานวน 30 คน จากนน จงนาแบบสอบถามมาวเคราะหเปนรายขอ (Item Analysis) เพอหาสมประสทธความเชอมน โดยการคานวณคาสมประสทธอลฟา (Alpha Coefficient) ตามวธของ Cronbach

3.4 การวเคราะหขอมล

ในการศกษาครงน ทาการวเคราะหขอมลโดยดาเนนการตามขนตอนดงน 1. นาแบบสอบถามทไดรบจากกลมตวอยางจานวน 200 ชด มาตรวจสอบความถกตอง

สมบรณของแบบสอบถามเพอนามาวเคราะหขอมล 2. นาแบบสอบถามทสมบรณมาลงรหสใหคะแนนตามน าหนกคะแนนแตละขอและบนทก

ลงในเครองคอมพวเตอร โดยวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม SPSS 3. ทาการวเคราะหขอมล โดยนาผลมาแปลความหมายตามความมงหมายและสมมตฐาน

ของการศกษาคนควาตอไป

52

3.5 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

ในการศกษาครงน ทาการวเคราะหขอมลโดยการนาขอมลทรวบรวมไดจากแบบสอบถามมาตรวจสอบความสมบรณความถกตองกอน จากนนนาไปลงรหสเพอประมวลผล โดยใชการประมวลผลดวยเครองคอมพวเตอรทาการวเคราะหขอมล ดงน 1. สถตเชงพรรณนา ไดแก 1.1 การแจกแจงความถและรอยละ (Percentage) 1.2 คาเฉลย ( X ) 1.3 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)

2. สถตเชงอนมาน เพออธบายความสมพนธระหวางตวแปร โดยการทดสอบความแตกตางระหวาง

แรงจงใจในการทางานแตกตางกนความผกพนตอองคการแตกตางกน โดยใชสถต F – test ในการทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยสองกลม ระดบนยสาคญทางสถตท 0.05 และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง จงทาการทดสอบแบบจบคพหคณดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD)

53

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การศกษาเรอง แรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา

ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร ผศกษาไดทาการศกษาจากกลมตวอยาง จานวน 200 คน ใชวธวเคราะหขอมลเชงปรมาณ โดยนาเสนอผลการวเคราะหขอมลดงตอไปน 4.1 การวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคล 4.2 การวเคราะหแรงจงใจในการทางาน 4.3 การวเคราะหความผกพนตอองคการ 4.4 ผลการทดสอบสมมตฐาน

4.1 การวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคล การศกษาเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ผศกษาไดทาการศกษาขอมลเกยวกบ

เพศ ระดบอาย ระดบการศกษาสงสด อายการทางาน รายไดตอเดอน ปรากฏดงตารางท 6 - 10 ดงน ตารางท 6 แสดงเพศและคารอยละของผตอบแบบสอบถาม

เพศ จานวน (คน) รอยละ ชาย 54 27.0 หญง 146 73.0 รวม 200 100.0

จากตารางท 6 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง จานวน 146 คน คดเปน

รอยละ 73.0 และเปนเพศชาย จานวน 54 คน คดเปนรอยละ 27.0 ตามลาดบ

54 ตารางท 7 แสดงระดบอายและคารอยละของผตอบแบบสอบถาม

อาย จานวน (คน) รอยละ นอยกวา 25 ป 9 4.5

25 – 30 ป 67 33.5 31 – 40 ป 110 55.0

มากกวา 40 ป 14 7.0 รวม 200 100.0

จากตารางท 7 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอายระหวาง 31 -40 ป จานวน 110 คน

คดเปนรอยละ 55.0 รองลงมาไดแก อายระหวาง 25 - 30 ป จานวน 67 คน คดเปนรอยละ 33.5 อายมากกวา 40 ป จานวน 14 คน คดเปนรอยละ 7.0 และอายนอยกวา 25 ป จานวน 9 คน คดเปน รอยละ 4.5 ตามลาดบ ตารางท 8 แสดงระดบการศกษาสงสดและคารอยละของผตอบแบบสอบถาม

ระดบการศกษาสงสด จานวน (คน) รอยละ ตากวาปรญญาตร 28 14.0

ปรญญาตร 140 70.0 สงกวาปรญญาตร 32 16.0

รวม 200 100.0 จากตารางท 8 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนผทจบการศกษาในระดบปรญญาตร

จานวน 140 คน คดเปนรอยละ 70.0 รองลงมาไดแก ผจบการศกษาในระดบสงกวาปรญญาตร จานวน 32 คน คดเปนรอยละ 16.0 และเปนผจบการศกษาในระดบตากวาปรญญาตร จานวน 28 คน คดเปนรอยละ 14.0 ตามลาดบ

55 ตารางท 9 แสดงอายการทางานและคารอยละของผตอบแบบสอบถาม

อายการทางาน จานวน (คน) รอยละ นอยกวา 5 ป 99 49.5

5 – 10 ป 87 43.5 11 – 15 ป 14 7.0 รวม 200 100.0

จากตารางท 9 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอายการทางาน นอยกวา 5 ป จานวน

99 คน คดเปนรอยละ 49.5 รองลงมาไดแก อายการทางาน 5 – 10 ป จานวน 87 คน คดเปน รอยละ 43.5 และอายการทางาน 11 – 15 ป จานวน 14 คน คดเปนรอยละ 7.0 ตามลาดบ ตารางท 10 แสดงรายไดตอเดอนและคารอยละของผตอบแบบสอบถาม

รายไดตอเดอน จานวน (คน) รอยละ ตากวา 10,000 35 17.5

10,000 – 15,000 110 55.0 15,001 – 20,000 55 27.5

รวม 200 100.0 จากตารางท 10 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมรายไดตอเดอน 10,000 – 15,000

จานวน 110 คน คดเปนรอยละ 55.0 รองลงมาไดแก รายไดตอเดอน 15,001 – 20,000 จานวน 55 คน คดเปนรอยละ 27.5 และรายไดตอเดอนตากวา 10,000 จานวน 35 คน คดเปนรอยละ 17.5 ตามลาดบ

56

4.2 การวเคราะหแรงจงใจในการทางาน การศกษาเกยวกบแรงจงใจในการทางานของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สามารถ

แสดงผลการวเคราะหดงน ตารางท 11 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานโดยรวม

แรงจงใจในการทางาน Minimum Maximum X SD อนดบ

ปจจยจงใจ 2.95 5.00 3.79 0.45 - 1. ดานความสาเรจในงาน 2.50 5.00 3.68 0.56 4 2. ดานการไดรบการยอมรบ 2.25 5.00 3.60 0.59 5 3. ดานลกษณะของงาน 2.75 5.00 3.93 0.57 2 4. ดานความรบผดชอบในงาน 2.75 5.00 3.96 0.57 1 5. ดานความกาวหนาในงาน 2.25 5.00 3.79 0.61 3

ปจจยคาจน 2.21 5.00 3.71 0.46 -

6. ดานนโยบายและการบรหารงาน 1.00 5.00 3.61 0.69 5 7. ดานเงนเดอนและผลตอบแทน 2.00 5.00 3.73 0.63 3 8. ดานความสมพนธระหวางบคคล 2.25 5.00 3.86 0.55 1 9. ดานสภาพแวดลอมในการทางาน 1.50 5.00 3.61 0.63 5

10. ดานความมนคงในงาน 1.25 5.00 3.77 0.65 2 11. ดานเทคนคการควบคมดแล 1.25 5.00 3.67 0.71 4

รวม 2.63 5.00 3.75 0.42 -

57

จากตารางท 11 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานโดยรวม ของขาราชการ รฐสภา ระดบปฏบตงาน พบวา คาเฉลยอยในระดบสง X = 3.75 (SD = 0.42) โดยปจจยจงใจ X = 3.79 (SD = 0.45) มากกวาปจจยค าจน X = 3.71 (SD = 0.46) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ในสวนของ ปจจยจงใจ มคาเฉลยระดบสงทกขอ สามารถเรยงลาดบจากมากไปหานอย ดงน ดานความรบผดชอบ ในงาน X = 3.96 (SD = 0.57) ดานลกษณะของงาน X = 3.93 (SD = 0.57) ดานความกาวหนาในงาน X = 3.79 (SD = 0.61) ดานความสาเรจในงาน X = 3.68 (SD = 0.56) ดานการไดรบการยอมรบ X = 3.60 (SD = 0.59) สาหรบปจจยคาจนมคาเฉลยเรยงลาดบจากมากไปหานอย ดงน ดานความสมพนธ ระหวางบคคล X = 3.86 (SD = 0.55) ดานความมนคงในงาน X = 3.77 (SD = 0.65) ดานเงนเดอนและผลตอบแทน X = 3.73 (SD = 0.63) ดานเทคนคการควบคมดแล X = 3.67 (SD = 0.71) ดานนโยบายและการบรหารงาน X = 3.61 (SD = 0.69) ดานสภาพแวดลอมในการทางาน X = 3.61 (SD = 0.63) ตามลาดบ

เพอใหสามารถวเคราะหผลไดละเอยดมากยงขน ผศกษาไดทาการศกษาแรงจงใจในการทางาน โดยแบงเปนปจจยจงใจและปจจยคาจนรวม 11 ดาน เปนรายมต โดยมรายละเอยดตามตารางท 12 – 22

58

ตารางท 12 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานความสาเรจในงาน

ดานความสาเรจในงาน X SD อนดบ 1.ทานมกจะไดรบคาชมเชย การยกยองจากผบงคบบญชา และเพอนรวมงานในการปฏบตงานเสมอ

3.51 0.66 3

2.ทานมโอกาสไดรบการพจารณาเลอนขนหรอเสนอชอเปนขาราชการดเดนในดานตาง ๆ จากผบงคบบญชา

3.35 0.72 4

3.ทานสามารถแกไขปญหา อปสรรคในการปฏบตหนาทไดอยางถกตองและทนเวลา

3.84 0.72 2

4.ทานมความภาคภมใจกบผลการปฏบตงานทกครง 4.04 0.72 1 รวม 3.68 0.56 -

จากตารางท 12 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานความสาเรจในงาน

พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน มความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานความสาเรจในงานโดยรวม อยในระดบสง ม X = 3.68 (SD = 0.56) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ความภาคภมใจกบผลการปฏบตงานทกครง มคาเฉลยระดบสงทสด X = 4.04 (SD = 0.72) รองลงมา ไดแก สามารถแกไขปญหา อปสรรคในการปฏบตหนาทไดอยางถกตองและทนเวลา X = 3.84 (SD = 0.72) การไดรบคาชมเชย การยกยองจากผบงคบบญชาและเพอนรวมงานในการปฏบตงานเสมอ X = 3.51 (SD = 0.66) และมโอกาสไดรบการพจารณาเลอนขนหรอเสนอชอเปนขาราชการดเดนในดานตาง ๆ จากผบงคบบญชา มคาเฉลยตาทสด X = 3.35 (SD = 0.72) ตามลาดบ

59 ตารางท 13 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานการไดรบการยอมรบ

ดานการไดรบการยอมรบ X SD อนดบ 1.ทานมกจะไดรบความไววางใจใหเปนทปรกษากบเพอนรวมงานไมวาจะเปนเรองงานหรอเรองสวนตว

3.61 0.72 3

2.ผบงคบบญชาและเพอนรวมงานยอมรบในความร ความสามารถของทาน

3.64 0.69 2

3.ผบงคบบญชาไมเคยตาหน ความบกพรองผดพลาดในเรองงานของทานเลย

3.37 0.75 4

4.ทานไดรบมอบหมายจากผ บงคบบญชาให เปนคณะทางาน หรอเขารวมกจกรรมตาง ๆ

3.80 0.83 1

รวม 3.60 0.59 -

จากตารางท 13 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานการไดรบการยอมรบ

พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน มความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานการไดรบการยอมรบ โดยรวม อยในระดบสง ม X = 3.60 (SD = 0.59) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา การไดรบมอบหมายจากผบงคบบญชาใหเปนคณะทางาน หรอเขารวมกจกรรมตาง ๆ มคาเฉลยระดบสงทสด X = 3.80 (SD = 0.83) รองลงมา ไดแก ผบงคบบญชาและเพอนรวมงานยอมรบในความร ความสามารถ X = 3.64 (SD = 0.69) การไดรบความไววางใจใหเปนทปรกษากบเพอนรวมงานไมวาจะเปนเรองงานหรอเรองสวนตว X = 3.61 (SD = 0.72) และผบงคบบญชาไมเคยตาหน ความบกพรองผดพลาดในเรองงาน มคาเฉลยตาทสด X = 3.37 (SD = 0.75) ตามลาดบ

60 ตารางท 14 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานลกษณะของงาน

ดานลกษณะของงาน X SD อนดบ 1.การปฏบตงานในตาแหนงหนาทของทานจาเปนตองใชความร ความสามารถ ความชานาญ และประสบการณ ประกอบกนอยางมาก

3.95 0.74 2

2.ทานคดวางานของทานเปนงานทสาคญและมคณคาตอสานกงานฯ

4.00 0.66 1

3.งานททานปฏบตตองใชความคดรเรมททนสมยและทนตอเหตการณมาประยกตใช

3.94 0.70 3

4.ปรมาณงานททานไดรบมอบหมายมความเหมาะสมไมมากหรอนอยจนเกนไป

3.86 0.71 4

รวม 3.93 0.57 -

จากตารางท 14 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานลกษณะของงาน

พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน มความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานลกษณะของงาน โดยรวม อยในระดบสง ม X = 3.93 (SD = 0.57) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา งานสาคญและมคณคาตอสานกงานฯ มคาเฉลยระดบสงทสด X = 4.00 (SD = 0.66) รองลงมา ไดแก การปฏบตงานในตาแหนงหนาทจาเปนตองใชความร ความสามารถ ความชานาญ และประสบการณ ประกอบกนอยางมาก X = 3.95 (SD = 0.74) งานทปฏบตตองใชความคดรเรมททนสมยและทนตอเหตการณมาประยกตใช X = 3.94 (SD = 0.70) และปรมาณงานทไดรบมอบหมายมความเหมาะสมไมมากหรอนอยจนเกนไป มคาเฉลยตาทสด X = 3.86 (SD = 0.71) ตามลาดบ

61 ตารางท 15 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานความรบผดชอบในงาน

ดานความรบผดชอบในงาน X SD อนดบ 1.ทานมความรบผดชอบในการทางาน โดยผบงคบบญชาไมตองควบคมดแลการทางานของทานอยางใกลชด

4.02 0.70 2

2.ทานยอมรบในความผดพลาดของการปฏบตงานทเกดขนโดยนามาปรบปรงและพฒนาการทางานในครงตอไป

4.06 0.68 1

3.ทานสามารถปฏบตงานตามทไดรบมอบหมายไดอยางถกตองและทนเวลาเสมอ

4.06 0.72 1

4.ทานมกเขาไปมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและตดสนใจเกยวกบการปฏบตงานทรบผดชอบ

3.69 0.74 3

รวม 3.96 0.57 -

จากตารางท 15 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานความรบผดชอบ

ในงาน พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน มความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานความรบผดชอบในงาน โดยรวมอยในระดบสง ม X = 3.96 (SD = 0.57) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา การยอมรบในความผดพลาดของการปฏบตงานทเกดขนโดยนามาปรบปรงและพฒนาการทางานในครงตอไป X = 4.06 (SD = 0.68) และสามารถปฏบตงานตามทไดรบมอบหมายไดอยางถกตองและทนเวลาเสมอ X = 4.06 (SD = 0.72) มคาเฉลยระดบสงทสดเทากน รองลงมา ไดแก มความรบผดชอบในการทางาน โดยผบงคบบญชาไมตองควบคมดแลการทางานอยางใกลชด X = 4.02 (SD = 0.70) และเขาไปมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและตดสนใจเกยวกบการปฏบตงานทรบผดชอบ มคาเฉลยตาทสด X = 3.69 (SD = 0.74) ตามลาดบ

62 ตารางท 16 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานความกาวหนาในงาน

ดานความกาวหนาในงาน X SD อนดบ 1.สานกงานฯ มการจดฝกอบรมเพอเสรมทกษะดานตาง ๆ แกขาราชการอยเสมอ

3.99 0.71 1

2.สานกงานฯ ไดเปดโอกาสใหทานหรอขาราชการ สามารถสอบเปลยนสายงานได

3.86 0.82 2

3.สานกงานฯ สนบสนนใหทานไปศกษาตอเพมเตมในสวนทเกยวของกบงานทปฏบต เพอปรบวฒใหสงขน

3.68 0.82 3

4.ทานคดวาหากยายไปทางานในหนวยงานอน ทานอาจไมไดรบความกาวหนาในหนาทการงาน เทาทไดรบจากสานกงานฯ

3.65 0.78 4

รวม 3.79 0.61 -

จากตารางท 16 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานความกาวหนา

ในงาน พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน มความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานความกาวหนาในงาน โดยรวมอยในระดบสง ม X = 3.79 (SD = 0.61) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา สานกงานฯ มการจดฝกอบรมเพอเสรมทกษะดานตาง ๆ แกขาราชการอยเสมอ มคาเฉลยระดบสงทสด X = 3.99 (SD = 0.71) รองลงมา ไดแก สานกงานฯ ไดเปดโอกาสใหขาราชการ สามารถสอบเปลยนสายงานได X = 3.86 (SD = 0.82) สานกงานฯ สนบสนนใหไปศกษาตอเพมเตมในสวนทเกยวของกบงานทปฏบตเพอปรบวฒใหสงขน X = 3.68 (SD = 0.82) และหากยายไปทางานในหนวยงานอน อาจไมไดรบความกาวหนาในหนาทการงาน เทาทไดรบจากสานกงานฯ มคาเฉลยตาทสด X = 3.65 (SD = 0.78) ตามลาดบ

63 ตารางท 17 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานนโยบายและการบรหารงาน

ดานนโยบายและการบรหารงาน X SD อนดบ 1.การบรหารงานของผบ งคบบญชา เปนไปตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ

3.67 0.77 1

2.ผบงคบบญชาในสานกงานฯ ของทานบรหารงานดวยความถกตอง โปรงใสและยตธรรม

3.56 0.77 4

3.ผบ งคบบญชาจะกาหนดนโยบายในการบรหาร โดยคานงถงผลประโยชนทขาราชการจะไดรบเปนสวนใหญ

3.57 0.81 3

4.นโยบายในการบรหารงานของสานกงานฯ มความเปนไปไดในการนาไปสการจดทาแผนปฏบตการ สามารถปฏบตตามได

3.64 0.74 2

รวม 3.61 0.69 -

จากตารางท 17 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานนโยบายและ

การบรหารงาน พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน มความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานนโยบายและการบรหารงาน โดยรวมอยในระดบสง ม X = 3.61 (SD = 0.69) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา การบรหารงานของผบงคบบญชา เปนไปตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ มคาเฉลยระดบสงทสด X = 3.67 (SD = 0.77) รองลงมา ไดแก นโยบายในการบรหารงานของสานกงานฯ มความเปนไปไดในการนาไปสการจดทาแผนปฏบตการ สามารถปฏบตตามได X = 3.64 (SD = 0.74) ผบงคบบญชาจะกาหนดนโยบายในการบรหาร โดยคานงถงผลประโยชนทขาราชการ จะไดรบเปนสวนใหญ X = 3.57 (SD = 0.81) และผบงคบบญชาในสานกงานฯ บรหารงานดวย ความถกตอง โปรงใสและยตธรรม มคาเฉลยตาทสด X = 3.56 (SD = 0.77) ตามลาดบ

64 ตารางท 18 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานเงนเดอนและผลตอบแทน

ดานเงนเดอนและผลตอบแทน X SD อนดบ 1.หลกเกณฑการขนเงนเดอน ผลตอบแทนของสานกงานฯ ดานตาง ๆ เปนไปอยางเหมาะสม

3.73 0.76 3

2.เงนเดอนททานไดรบเหมาะสมกบปรมาณงานและตาแหนงงานททานปฏบตอย

3.81 0.70 1

3.เงนโบนส หรอเงนคาตอบแทนพเศษมความเหมาะสมกบปรมาณงานและตาแหนงงานททานปฏบตอย

3.65 0.76 4

4.ผลตอบแทนอน ๆ ทไดรบ เชน สวสดการทพก คารกษาพยาบาล คาลวงเวลา ฯลฯ มความเหมาะสม

3.75 0.71 2

รวม 3.73 0.63 -

จากตารางท 18 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานเงนเดอน

และผลตอบแทน พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน มความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานเงนเดอนและผลตอบแทน โดยรวมอยในระดบสง ม X = 3.73 (SD = 0.63) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา เงนเดอนททานไดรบเหมาะสมกบปรมาณงานและตาแหนงงานททานปฏบตอย มคาเฉลยระดบสงทสด X = 3.81 (SD = 0.70) รองลงมา ไดแก ผลตอบแทนอน ๆ ทไดรบ เชน สวสดการทพก คารกษาพยาบาล คาลวงเวลา ฯลฯ มความเหมาะสม X = 3.75 (SD = 0.71) หลกเกณฑการขนเงนเดอน ผลตอบแทนของสานกงานฯ ดานตาง ๆ เปนไปอยางเหมาะสม X = 3.73 (SD = 0.76) และเงนโบนส หรอเงนคาตอบแทนพเศษมความเหมาะสมกบปรมาณงานและตาแหนงงานทปฏบตอย มคาเฉลยตาทสด X = 3.65 (SD = 0.76) ตามลาดบ

65 ตารางท 19 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานความสมพนธระหวางบคคล

ดานความสมพนธระหวางบคคล X SD อนดบ 1.ทานสามารถตดตอประสานงานกบขาราชการและบคคลตาง ๆ ภายในสานกงานฯ โดยไดรบความรวมมอเปนอยางด

3.78 0.67 4

2.ทานสามารถปฏบตงานรวมกบผบ งคบบญชาและเพอนรวมงานของทานไดอยางด

3.96 0.63 1

3.ทานและเพอนรวมงานมความใกลชดสนทสนมกนอยางมาก

3.90 0.73 2

4.ทานจะไดรบความชวยเหลอและคาปรกษาจากผบงคบบญชาและเพอนรวมงานอยเสมอ

3.81 0.70 3

รวม 3.86 0.55 -

จากตารางท 19 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานความสมพนธ

ระหวางบคคล พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน มความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานความสมพนธระหวางบคคล โดยรวมอยในระดบสง ม X = 3.86 (SD = 0.55) และเมอพจารณา

เปนรายขอ พบวา สามารถปฏบตงานรวมกบผบงคบบญชาและเพอนรวมงานไดอยางด มคาเฉลยระดบสงทสด X = 3.96 (SD = 0.63) รองลงมา ไดแก เพอนรวมงานมความใกลชดสนทสนมกนอยางมาก X = 3.90 (SD = 0.73) การไดรบความชวยเหลอและคาปรกษาจากผบงคบบญชาและ เพอนรวมงานอยเสมอ X = 3.81 (SD = 0.70) และสามารถตดตอประสานงานกบขาราชการและบคคลตาง ๆ ภายในสานกงานฯ โดยไดรบความรวมมอเปนอยางด มคาเฉลยตาทสด X = 3.78 (SD = 0.67) ตามลาดบ

66 ตารางท 20 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานสภาพแวดลอมในการทางาน

ดานสภาพแวดลอมในการทางาน X SD อนดบ 1.สถานททางานของทานมระบบรกษาความปลอดภยทดตอชวตและทรพยสน

3.53 0.69 3

2.สถานททางานของทานมการแบงพนทเปนสดสวน อยางเหมาะสม

3.51 0.78 4

3.ทตงของสานกงานฯ อยในทาเลทสะดวกตอขาราชการ และบคคลภายนอกทเขามาตดตองาน

3.65 0.75 2

4.สานกงานฯ ของทานมอปกรณ เครองใชททนสมยเอออานวยในการปฏบตงานไดเปนอยางด รวดเรวและเพยงพอตอการใชงาน

3.75 0.86 1

รวม 3.61 0.63 -

จากตารางท 20 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานสภาพแวดลอม

ในการทางาน พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน มความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานสภาพแวดลอมในการทางาน โดยรวมอยในระดบสง ม X = 3.61 (SD = 0.63) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา สานกงานฯ มอปกรณ เครองใชททนสมยเอออานวยในการปฏบตงานไดเปนอยางด รวดเรวและเพยงพอตอการใชงาน มคาเฉลยระดบสงทสด X = 3.75 (SD = 0.86) รองลงมา ไดแก ทตงของสานกงานฯ อยในทาเลทสะดวกตอขาราชการ และบคคลภายนอกทเขามาตดตองาน X = 3.65 (SD = 0.75) สถานททางานมระบบรกษาความปลอดภยทดตอชวตและทรพยสน X = 3.53 (SD = 0.69) และสถานททางาน มการแบงพนทเปนสดสวนอยางเหมาะสม มคาเฉลยตาทสด X = 3.51 (SD = 0.78) ตามลาดบ

67 ตารางท 21 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานความมนคงในงาน

ดานความมนคงในงาน X SD อนดบ 1.ทานสามารถปฏบตงานโดยไมตองก งวลตอการโยกยาย สบเปลยนหนาท หรอใหลาออกจากงาน โดยไมเปนธรรม

3.72 0.77 3

2.ทานมอานาจการตดสนใจในการปฏบตงานในหนาท โดยชอบดวยกฎหมายและไดรบความคมครองจากสานกงานฯ

3.62 0.80 4

3.ทานคดวาทานสามารถอยปฏบตงานในหนวยงานจนเกษยณอายราชการ

3.93 0.82 1

4.สานกงานฯ ของทานมภาพลกษณทดทงตอบคคลภายในและภายนอก

3.82 0.76 2

รวม 3.77 0.65 -

จากตารางท 21 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานความมนคงในงาน

พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน มความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานความมนคงในงาน โดยรวมอยในระดบสง ม X = 3.77 (SD = 0.65) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา สามารถอยปฏบตงานในหนวยงานจนเกษยณอายราชการ มคาเฉลยระดบสงทสด X = 3.93 (SD = 0.82) รองลงมา ไดแก สานกงานฯ มภาพลกษณทดทงตอบคคลภายในและภายนอก X = 3.82 (SD = 0.76) สามารถปฏบตงานโดยไมตองกงวลตอการโยกยาย สบเปลยนหนาท หรอใหลาออกจากงาน โดยไมเปนธรรม X = 3.72 (SD = 0.77) และมอานาจการตดสนใจในการปฏบตงานในหนาท โดยชอบดวยกฎหมายและไดรบความคมครองจากสานกงานฯ มคาเฉลยตาทสด X = 3.62 (SD = 0.80) ตามลาดบ

68 ตารางท 22 แสดงความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ดานเทคนคการควบคมดแล

ดานเทคนคการควบคมดแล X SD อนดบ 1.ผบงคบบญชาของทานนาเทคนคใหม ๆ ททนสมยมาใชในการบรหารงานอยเสมอ

3.59 0.78 4

2.ผบงคบบญชาของทานมความกระตอรอรนและเปนแบบอยางทดในการปฏบตงาน

3.71 0.76 1

3.ผบงคบบญชาของทานมทกษะในการควบคมดแลผใตบงคบบญชา

3.68 0.80 3

4.ผบงคบบญชาของทานมความรบผดชอบตอการกระทาหรอปกปองผใตบงคบบญชาทสงผลตอสานกงานฯ

3.70 0.82 2

รวม 3.67 0.71 -

จากตารางท 22 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานเทคนคการ

ควบคมดแล พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน มความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการทางานดานเทคนคการควบคมดแล โดยรวมอยในระดบสง ม X = 3.67 (SD = 0.71) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผบงคบบญชามความกระตอรอรนและเปนแบบอยางทดในการปฏบตงาน มคาเฉลยระดบสงทสด X = 3.71 (SD = 0.76) รองลงมา ไดแก ผบงคบบญชามความรบผดชอบตอการกระทาหรอปกปองผใตบงคบบญชาทสงผลตอสานกงานฯ X = 3.70 (SD = 0.82) ผบงคบบญชามทกษะ ในการควบคมดแลผใตบงคบบญชา X = 3.68 (SD = 0.80) และผบงคบบญชานาเทคนคใหม ๆ ททนสมยมาใชในการบรหารงานอยเสมอ มคาเฉลยตาทสด X = 3.59 (SD = 0.78) ตามลาดบ

69

4.3 การวเคราะหความผกพนตอองคการ สาหรบการวเคราะหขอมลเกยวกบความผกพนตอองคการผศกษาไดศกษาความผกพนตอ

องคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน จานวน 3 ดาน ดงน 1. ความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ 2. ความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ 3. ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ

ตารางท 23 แสดงระดบความผกพนตอองคการโดยรวม

ความผกพนตอองคการ Minimum Maximum X SD ลาดบ 1. ความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ

2.80 5.00 4.04 0.56 2

2. ความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ

3.00 5.00 4.11 0.58 1

3. ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปน สมาชกภาพขององคการ

2.60 5.00 4.11 0.63 1

รวม 2.93 5.00 4.09 0.52 -

จากตารางท 23 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบความผกพนตอองคการโดยรวม พบวา

คาเฉลยอยในระดบสง X = 4.09 (SD = 0.52) และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบสงทกดาน สามารถเรยงลาดบจากมากไปหานอย ดงน ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ X = 4.11 (SD = 0.63) และความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ X = 4.11 (SD = 0.58) มคาเฉลยระดบสงทสดเทากน รองลงมา ไดแก ความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ X 4.04 (SD = 0.56)

เพอใหสามารถวเคราะหผลไดละเอยดมากยงขน ผศกษาไดทาการวเคราะหความผกพน ตอองคการเปนรายดาน ดงน โดยมรายละเอยดตามตารางท 24 – 26

70 ตารางท 24 แสดงระดบความผกพนตอองคการดานความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ

ความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมาย และคานยมขององคการ

X SD ลาดบ

1.ทานยอมรบและพรอมทจะยดถอปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และหลกเกณฑตาง ๆ ของสานกงานฯ

4.03 0.64 4

2.คานยมของทานมความสอดคลองกบคานยมของสานกงานฯ 3.76 0.65 5 3.ทานมกจะพดถงสานกงานฯ ในทางบวกตอเพอนรวมงานหรอบคคลอนเสมอ

4.11 0.74 2

4.ทานปฏบตงานอยางเตมทเพอใหบรรลเปาหมายการดาเนนงานของสานกงานฯ

4.23 0.69 1

5.ทานสนใจและเขารวมกจกรรมตาง ๆ ททางสานกงานฯ ไดจดขน 4.09 0.78 3 รวม 4.04 0.56 -

จากตารางท 24 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบความผกพนตอองคการดานความเชอมน

อยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงานมความคดเหนเกยวกบความผกพนตอองคการดานความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ โดยรวมอยในระดบสง X = 4.04 (SD = 0.56) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ปฏบตงานอยางเตมทเพอใหบรรลเปาหมายการดาเนนงานของสานกงาน มคาเฉลยระดบสงทสด คอ X = 4.23 (SD = 0.69) รองลงมา ไดแก พดถงสานกงานฯ ในทางบวกตอเพอนรวมงานหรอบคคลอนเสมอ X = 4.11 (SD = 0.74) สนใจและเขารวมกจกรรมตาง ๆททางสานกงานฯ ไดจดขน X = 4.09 (SD = 0.78) ยอมรบและพรอมทจะยดถอปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และหลกเกณฑตาง ๆ ของสานกงานฯ X = 4.03 (SD = 0.64) และคานยมของทานมความสอดคลองกบคานยมของสานกงานฯ มคาเฉลยตาทสด X = 3.76 (SD = 0.65) ตามลาดบ

71 ตารางท 25 แสดงระดบความผกพนตอองคการดานความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ

ความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ X SD ลาดบ 1.ทานเต มใจทจะปฏบตงานลวงเวลาใหก บสาน กงานฯ แมวาคาตอบแทนทไดจะไมคมคาหรอไมไดรบคาตอบแทน

4.09 0.70 3

2.ทานจะทมเททางานใหดทสดทกครงทไดรบมอบหมาย แมบางครงไมใชงานในหนาทประจา

4.14 0.67 2

3.ทานจะคานงถงผลประโยชนและความกาวหนาของสานกงานฯ มากกวาผลประโยชนสวนตน

4.09 0.70 3

4.ทานจะทมเทปฏบตงานในหนาทอยางเตมทตอไป ถงแมจะไมไดรบการเลอนขนเงนเดอน

4.02 0.71 4

5.ทานประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทดเพอชอเสยงและภาพลกษณทดของสานกงานฯ

4.22 0.69 1

รวม 4.11 0.58 -

จากตารางท 25 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบความผกพนตอองคการดานความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงานมความคดเหนเกยวกบความผกพนตอองคการดานความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ โดยรวมอยในระดบสง X = 4.11 (SD = 0.58) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทดเพอชอเสยงและภาพลกษณทดของสานกงานฯ มคาเฉลยระดบสงทสด คอ X = 4.22 (SD = 0.69) รองลงมา ไดแก ทมเททางานใหดทสดทกครงทไดรบมอบหมาย แมบางครงไมใชงานในหนาทประจา X = 4.14 (SD = 0.67) เตมใจทจะปฏบตงานลวงเวลาใหกบสานกงานฯ แมวาคาตอบแทนทไดจะไมคมคาหรอไมไดรบคาตอบแทน และคานงถงผลประโยชนและความกาวหนาของสานกงานฯ มากกวาผลประโยชนสวนตน มคาเฉลยเทากน คอ X = 4.09 (SD = 0.70) และทมเทปฏบตงานในหนาทอยางเตมทตอไป ถงแมจะไมไดรบการเลอนขนเงนเดอน X = 4.02 (SD = 0.71) ตามลาดบ

72 ตารางท 26 แสดงระดบความผกพนตอองคการดานความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ

ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ

X SD ลาดบ

1.ทานคดวาในภาพรวมสานกงานฯ ของทานเปนหนวยงานทดกวาหนวยงานอน 4.00 0.74 5

2.ทานตงใจจะทางานกบสานกงาน จนกวาจะเกษยณอาย 4.11 0.83 2 3.ทานมความภาคภมใจทจะบอกกบผอนวาทานเปนขาราชการรฐสภา 4.35 0.72 1

4.ในปจจบนทานมความพงพอใจในตาแหนงหนาทและรายไดทไดรบจากสานกงานฯ 4.06 0.82 3

5.ทานไมคดทจะลาออกจากองคการ ถงแมวาจะตองปฏบตงานทไมชอบและไมถนด 4.05 0.81 4

รวม 4.11 0.63 -

จากตารางท 26 แสดงระดบความคดเหนเกยวกบความผกพนตอองคการดานความปรารถนา ทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ พบวา ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงานมความคดเหนเกยวกบความผกพนตอองคการดานความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ โดยรวม อยในระดบสง X = 4.11 (SD = 0.63) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความภาคภมใจทจะบอกกบผอนวาเปนขาราชการรฐสภา มคาเฉลยระดบสงทสด คอ X = 4.35 (SD = 0.72) รองลงมา ไดแก ตงใจจะทางานกบสานกงาน จนกวาจะเกษยณอาย X = 4.11 (SD = 0.83) ในปจจบนมความพงพอใจในตาแหนงหนาทและรายไดทไดรบจากสานกงานฯ X = 4.06 (SD = 0.82) ไมคดทจะลาออกจากองคการ ถงแมวาจะตองปฏบตงานทไมชอบและไมถนด X = 4.05 (SD = 0.81) และคดวาในภาพรวมสานกงานฯ เปนหนวยงานทดกวาหนวยงานอน มคาเฉลยตาทสด X = 4.00 (SD = 0.74) ตามลาดบ

73

4.4 ผลการทดสอบสมมตฐาน การศกษาเรอง แรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา

ระดบปฏบตงาน ผศกษาตงสมมตฐานหลกวา ระดบแรงจงใจในการทางานแตกตางกนความผกพน ตอองคการแตกตางกน

ตารางท 27 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานแรงจงใจในการทางานแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานหลก ผลปรากฏในตารางท 27

แรงจงใจในการทางาน

จานวน คาเฉลย SD SS df M2 F Sig.

ตา 28 3.55 0.40 Between 15.733 2 7.866 41.627 0.000 กลาง 103 4.02 0.48 สง 69 4.41 0.38 Within 37.227 197 0.189 รวม 200 4.09 0.52 52.960 199

Equal variances assumed

จากตารางท 27 ผลการศกษา พบวา แรงจงใจในการทางานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานหลก และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง ผศกษาจงทาการทดสอบแบบจบคพหคณดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD) ดงตารางท 28

ตารางท 28 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD

ระดบ ความแตกตางของคาเฉลย ระดบ กลาง สง

ตา -0.4705* -0.8601* กลาง -0.3896*

*นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 28 พบความแตกตางของคาเฉลยแรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการ 3 กลม คอ กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานปานกลาง (-0.4705) กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานสง (-0.8601) และกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานปานกลางกบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานสง (-0.3896) จงสรปไดวาแรงจงใจในการทางานแตละกลม/ระดบ มความผกพนตอองคการแตกตางกน

74

จากสมมตฐานหลก พบวา ระดบแรงจงใจในการทางานแตกตางกนความผกพนตอองคการแตกตางกน ผศกษาจงทดสอบสมมตฐานยอยตอไป โดยจาแนกตามดานตาง ๆ ดงน

1) สมมตฐานยอยท 1 “ระดบแรงจงใจในการทางานดานความสาเรจในงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน”

ตารางท 29 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานความสาเรจในงานแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 1 ดานความสาเรจในงาน ผลปรากฏในตารางท 29 ความสาเรจในงาน

จานวน คาเฉลย SD SS df M2 F Sig.

ตา 6 3.48 0.28 Between 3.324 2 1.662 6.597 0.002

กลาง 119 4.05 0.52

สง 75 4.20 0.48 Within 49.636 197 0.252

รวม 200 4.09 0.52 52.960 199 Equal variances assumed

จากตารางท 29 ผลการศกษา พบวา ความสาเรจในงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการ

แตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานท 1 และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง ผศกษาจงทาการทดสอบแบบจบคพหคณ ดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD) ดงตารางท 30

75 ตารางท 30 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD ระดบ ความแตกตางของคาเฉลย

ระดบ กลาง สง ตา -0.5698* -0.7196*

กลาง -0.1497*

*นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 30 พบความแตกตางของคาเฉลยดานความสาเรจในงานกบความผกพนตอองคการ

3 กลม คอ กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความสาเรจในงานตากบกลมทมระดบแรงจงใจ ในการทางานดานความสาเรจในงานปานกลาง (-0.5698) กลมทมระดบแรงจงใจในการทางาน ดานความสาเรจในงานตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความสาเรจในงานสง (-0.7196) และกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความสาเรจในงานปานกลางกบกลมทมระดบแรงจงใจ ในการทางานดานความสาเรจในงานสง (-0.1497) จงสรปไดวาดานความสาเรจในงานแตละกลม/ระดบ มความผกพนตอองคการแตกตางกน

76

2) สมมตฐานยอยท 2 “ระดบแรงจงใจในการทางานดานการไดรบการยอมรบแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน”

ตารางท 31 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานการไดรบการยอมรบแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 2 ดานการไดรบการยอมรบ ผลปรากฏในตารางท 31 การไดรบการยอมรบ

จานวน คาเฉลย SD SS df M2 F Sig.

ตา 14 3.93 0.40 Between 2.262 2 1.131 4.395 0.014 กลาง 120 4.02 0.52 สง 66 4.23 0.51 Within 50.698 197 0.257 รวม 200 4.09 0.52 52.960 199

Equal variances assumed

จากตารางท 31 ผลการศกษา พบวา การไดรบการยอมรบแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานท 2 และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง ผศกษาจงทาการทดสอบแบบจบคพหคณ ดวยวธการเปรยบเทยบ คาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD) ดงตารางท 32

ตารางท 32 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD ระดบ ความแตกตางของคาเฉลย

ระดบ กลาง สง ตา -0.3058* กลาง -0.2105*

*นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 32 พบความแตกตางของคาเฉลยดานการไดรบการยอมรบกบความผกพนตอองคการ 2 กลม คอ กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานการไดรบการยอมรบตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานการไดรบการยอมรบสง (-0.3058) และกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานการไดรบการยอมรบปานกลางกบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานการไดรบการยอมรบสง (-0.2105) จงสรปไดวาดานการไดรบการยอมรบแตละกลม/ระดบ มความผกพนตอองคการแตกตางกน

77

3) สมมตฐานยอยท 3 “ระดบแรงจงใจในการทางานดานลกษณะของงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน”

ตารางท 33 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานลกษณะของงานแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 3 ดานลกษณะของงาน ผลปรากฏในตารางท 33

ลกษณะของงาน

จานวน คาเฉลย SD SS df M2 F Sig.

ตา 20 3.54 0.40 Between 10.787 2 5.393 25.194 0.000

กลาง 74 3.97 0.51

สง 106 4.27 0.44 Within 42.173 197 0.214

รวม 200 4.09 0.52 52.960 199 Equal variances assumed

จากตารางท 33 ผลการศกษา พบวา ลกษณะของงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการ

แตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานท 3 และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง ผศกษาจงทาการทดสอบแบบจบคพหคณ ดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD) ดงตารางท 34

78 ตารางท 34 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD ระดบ ความแตกตางของคาเฉลย

ระดบ กลาง สง

ตา -0.4258* -0.7342*

กลาง -0.3084*

*นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 34 พบความแตกตางของคาเฉลยดานลกษณะของงานกบความผกพนตอองคการ

3 กลม คอ กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานลกษณะของงานตากบกลมทมระดบแรงจงใจ ในการทางานดานลกษณะของงานปานกลาง (-0.4258) กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานลกษณะ ของงานตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานลกษณะของงานสง (-0.7342) และกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานลกษณะของงานปานกลางกบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานลกษณะของงานสง (-0.3084) จงสรปไดวาดานลกษณะของงานแตละกลม/ระดบ มความผกพนตอองคการแตกตางกน

79

4) สมมตฐานยอยท 4 “ระดบแรงจงใจในการทางานดานความรบผดชอบในงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน”

ตารางท 35 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานความรบผดชอบในงานแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 4 ดานความรบผดชอบในงาน ผลปรากฏในตารางท 35

ความรบผดชอบในงาน

จานวน คาเฉลย SD SS df M2 F Sig.

ตา 21 3.77 0.63 Between 4.875 2 2.438 9.986 0.000

กลาง 63 3.96 0.50

สง 116 4.21 0.46 Within 48.085 197 0.244

รวม 200 4.09 0.52 52.960 199 Equal variances assumed

จากตารางท 35 ผลการศกษา พบวา ความรบผดชอบในงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการ

แตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานท 4 และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง ผศกษาจงทาการทดสอบแบบจบคพหคณ ดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD) ดงตารางท 36

80 ตารางท 36 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD ระดบ ความแตกตางของคาเฉลย

ระดบ กลาง สง

ตา -0.4401*

กลาง -0.2496*

*นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 36 พบความแตกตางของคาเฉลยดานความรบผดชอบในงานกบความผกพน

ตอองคการ 2 กลม คอ กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความรบผดชอบในงานตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความรบผดชอบในงานสง (-0.4401) และกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความรบผดชอบในงานปานกลางกบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความรบผดชอบในงานสง (-0.2496) จงสรปไดวาดานความรบผดชอบในงานแตละกลม/ระดบ มความผกพนตอองคการแตกตางกน

81

5) สมมตฐานยอยท 5 “ระดบแรงจงใจในการทางานดานความกาวหนาในงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน”

ตารางท 37 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานความกาวหนาในงานแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 5 ดานความกาวหนาในงาน ผลปรากฏในตารางท 37 ความกาวหนา

ในงาน จานวน คาเฉลย SD SS df M2 F Sig.

ตา 8 3.73 0.36 Between 7.541 2 3.770 16.354 0.000

กลาง 101 3.93 0.50

สง 91 4.30 0.46 Within 45.419 197 0.231

รวม 200 4.09 0.52 52.960 199 Equal variances assumed

จากตารางท 37 ผลการศกษา พบวา ความกาวหนาในงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการ

แตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานท 5 และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง ผศกษาจงทาการทดสอบแบบจบคพหคณ ดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD) ดงตารางท 38

82 ตารางท 38 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD ระดบ ความแตกตางของคาเฉลย

ระดบ กลาง สง

ตา -0.5619*

กลาง -0.3685*

*นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 38 พบความแตกตางของคาเฉลยดานความกาวหนาในงานกบความผกพนตอ

องคการ 2 กลม คอ กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความกาวหนาในงานตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความกาวหนาในงานสง (-0.5619) และกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความกาวหนาในงานปานกลางกบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความกาวหนาในงานสง (-0.3685) จงสรปไดวาดานความกาวหนาในงานแตละกลม/ระดบ มความผกพนตอองคการแตกตางกน

83

6) สมมตฐานยอยท 6 “ระดบแรงจงใจในการทางานดานนโยบายและการบรหารงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน”

ตารางท 39 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานนโยบายและการบรหารงานแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 6 ดานนโยบายและการบรหารงาน ผลปรากฏในตารางท 39

นโยบายและการ

บรหารงาน

จานวน คาเฉลย SD SS df M2 F Sig.

ตา 14 3.90 0.37 Between 5.509 2 2.755 11.437 0.000

กลาง 105 3.96 0.54

สง 81 4.29 0.44 Within 47.451 197 0.241

รวม 200 4.09 0.52 52.960 199 Equal variances assumed

จากตารางท 39 ผลการศกษา พบวา นโยบายและการบรหารงานแตกตางกน ความผกพน

ตอองคการแตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานท 6 และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง ผศกษาจงทาการทดสอบแบบจบคพหคณ ดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD) ดงตารางท 40

84 ตารางท 40 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD ระดบ ความแตกตางของคาเฉลย

ระดบ กลาง สง

ตา -0.3825*

กลาง -0.3311*

*นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 40 พบความแตกตางของคาเฉลยดานนโยบายและการบรหารงานกบความผกพน

ตอองคการ 2 กลม คอ กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานนโยบายและการบรหารงานตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานนโยบายและการบรหารงานสง (-0.3825) และกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานนโยบายและการบรหารงานปานกลางกบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานนโยบายและการบรหารงานสง (-0.3311) จงสรปไดวาดานนโยบายและการบรหารงาน แตละกลม/ระดบ มความผกพนตอองคการแตกตางกน

85

7) สมมตฐานยอยท 7 “ระดบแรงจงใจในการทางานดานเงนเดอนและผลตอบแทนแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน”

ตารางท 41 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานเงนเดอนและผลตอบแทนแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 7 ดานเงนเดอนและผลตอบแทน ผลปรากฏในตารางท 41 เงนเดอนและผลตอบแทน

จานวน คาเฉลย SD SS df M2 F Sig.

ตา 16 3.78 0.38 Between 9.946 2 4.973 22.776 0.000

กลาง 79 3.87 0.52

สง 105 4.30 0.44 Within 43.014 197 0.218

รวม 200 4.09 0.52 52.960 199 Equal variances assumed

จากตารางท 41 ผลการศกษา พบวา เงนเดอนและผลตอบแทนแตกตางกน ความผกพนตอ

องคการแตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานท 7 และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง ผศกษาจงทาการทดสอบแบบจบคพหคณ ดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD) ดงตารางท 42

86 ตารางท 42 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD ระดบ ความแตกตางของคาเฉลย

ระดบ กลาง สง

ตา -0.0842* -0.5144*

กลาง -0.4303*

*นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 42 พบความแตกตางของคาเฉลยดานเงนเดอนและผลตอบแทนกบความผกพน

ตอองคการ 3 กลม คอ กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานเงนเดอนและผลตอบแทนตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานเงนเดอนและผลตอบแทนปานกลาง (-0.0842) กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานเงนเดอนและผลตอบแทนตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานเงนเดอนและผลตอบแทนสง (-0.5144) และกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานเงนเดอนและผลตอบแทนปานกลางกบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานเงนเดอนและผลตอบแทนสง (-0.4303) จงสรปไดวาดานเงนเดอนและผลตอบแทนแตละกลม/ระดบ มความผกพนตอองคการแตกตางกน

87

8) สมมตฐานยอยท 8 “ระดบแรงจงใจในการทางานดานความสมพนธระหวางบคคลแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน”

ตารางท 43 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานความสมพนธระหวางบคคลแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 8 ดานความสมพนธระหวางบคคล ผลปรากฏในตารางท 43 ความสมพนธระหวางบคคล

จานวน คาเฉลย SD SS df M2 F Sig.

ตา 26 3.64 0.50 Between 10.019 2 5.009 22.981 0.000

กลาง 65 3.95 0.46

สง 109 4.27 0.46 Within 42.941 197 0.218

รวม 200 4.09 0.52 52.960 199 Equal variances assumed

จากตารางท 43 ผลการศกษา พบวา ความสมพนธระหวางบคคลแตกตางกน ความผกพน

ตอองคการแตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานท 8 และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง ผศกษาจงทาการทดสอบแบบจบคพหคณ ดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD) ดงตารางท 44

88 ตารางท 44 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD ระดบ ความแตกตางของคาเฉลย

ระดบ กลาง สง

ตา -0.3138* -0.6305*

กลาง -0.3167*

*นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 44 พบความแตกตางของคาเฉลยดานความสมพนธระหวางบคคลกบความผกพน

ตอองคการ 3 กลม คอ กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความสมพนธระหวางบคคลตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความสมพนธระหวางบคคลปานกลาง (-0.3138) กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความสมพนธระหวางบคคลตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความสมพนธระหวางบคคลสง (-0.6305) และกลมทมระดบแรงจงใจในการทางาน ดานความสมพนธระหวางบคคลปานกลางกบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความสมพนธระหวางบคคลสง (-0.3167) จงสรปไดวาดานความสมพนธระหวางบคคลแตละกลม/ระดบ มความผกพนตอองคการแตกตางกน

89

9) สมมตฐานยอยท 9 “ระดบแรงจงใจในการทางานดานสภาพแวดลอมในการทางานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน”

ตารางท 45 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานสภาพแวดลอมในการทางานแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 9 ดานสภาพแวดลอมในการทางาน ผลปรากฏในตารางท 45 สภาพแวดลอมในการทางาน

จานวน คาเฉลย SD SS df M2 F Sig.

ตา 17 3.80 0.23 Between 4.083 2 2.041 8.227 0.000

กลาง 108 4.01 0.54

สง 75 4.26 0.48 Within 48.877 197 0.248

รวม 200 4.09 0.52 52.960 199 Equal variances assumed

จากตารางท 45 ผลการศกษา พบวา สภาพแวดลอมในการทางานแตกตางกน ความผกพนตอ

องคการแตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานท 9 และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง ผศกษาจงทาการทดสอบแบบจบคพหคณ ดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD) ดงตารางท 46

90 ตารางท 46 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD ระดบ ความแตกตางของคาเฉลย

ระดบ กลาง สง

ตา -0.2148* -0.4551*

กลาง -0.2403*

*นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 46 พบความแตกตางของคาเฉลยดานสภาพแวดลอมในการทางานกบความผกพน

ตอองคการ 3 กลม คอ กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานสภาพแวดลอมในการทางานตากบ กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานสภาพแวดลอมในการทางานปานกลาง (-0.2148) กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานสภาพแวดลอมในการทางานตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานสภาพแวดลอมในการทางานสง (-0.4551) และกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานสภาพแวดลอมในการทางานปานกลางกบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานสภาพแวดลอมในการทางานสง (-0.2403) จงสรปไดวาดานสภาพแวดลอมในการทางานแตละกลม/ระดบ มความผกพนตอองคการแตกตางกน

91

10) สมมตฐานยอยท 10 “ระดบแรงจงใจในการทางานดานความมนคงในงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน”

ตารางท 47 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานความมนคงในงานแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 10 ดานความมนคงในงาน ผลปรากฏในตารางท 47 ความมนคงในงาน

จานวน คาเฉลย SD SS df M2 F Sig.

ตา 11 3.61 0.30 Between 8.650 2 4.325 19.230 0.000

กลาง 98 3.94 0.50

สง 91 4.30 0.46 Within 44.310 197 0.225

รวม 200 4.09 0.52 52.960 199 Equal variances assumed

จากตารางท 47 ผลการศกษา พบวา ความมนคงในงานแตกตางกน ความผกพนตอองคการ

แตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานท 10 และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง ผศกษาจงทาการทดสอบแบบจบคพหคณ ดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD) ดงตารางท 48

92 ตารางท 48 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD ระดบ ความแตกตางของคาเฉลย

ระดบ กลาง สง

ตา -0.3301* -0.6875*

กลาง -0.3575*

*นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 48 พบความแตกตางของคาเฉลยดานความมนคงในงานกบความผกพนตอองคการ

3 กลม คอ กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความมนคงในงานตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความมนคงในงานปานกลาง (-0.3301) กลมทมระดบแรงจงใจในการทางาน ดานความมนคงในงานตากบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความมนคงในงานสง (-0.6875) และกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความมนคงในงานปานกลางกบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานความมนคงในงานสง (-0.3575) จงสรปไดวาดานความมนคงในงานแตละกลม/ระดบ มความผกพนตอองคการแตกตางกน

93

11) สมมตฐานยอยท 11 “ระดบแรงจงใจในการทางานดานเทคนคการควบคมดแลแตกตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกน”

ตารางท 49 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานดานเทคนคการควบคมดแลแตกตางกน ในการทดสอบสมมตฐานยอยท 11 ดานเทคนคการควบคมดแล ผลปรากฏในตารางท 49 เทคนคการควบคมดแล

จานวน คาเฉลย SD SS df M2 F Sig.

ตา 15 4.04 0.32 Between 5.137 2 2.569 10.581 0.000

กลาง 96 3.93 0.55

สง 89 4.26 0.44 Within 47.823 197 0.243

รวม 200 4.09 052 52.960 199 Equal variances assumed

จากตารางท 49 ผลการศกษา พบวา เทคนคการควบคมดแลแตกตางกน ความผกพนตอองคการ

แตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานท 11 และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง ผศกษาจงทาการทดสอบแบบจบคพหคณ ดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD) ดงตารางท 50

94 ตารางท 50 แสดงการเปรยบเทยบคความแตกตางของคาเฉลยดวยสถต LSD ระดบ ความแตกตางของคาเฉลย

ระดบ กลาง สง

กลาง -0.3324*

*นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 50 พบความแตกตางของคาเฉลยดานเทคนคการควบคมดแลกบความผกพน

ตอองคการ 1 กลม คอ กลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานเทคนคการควบคมดแลปานกลางกบกลมทมระดบแรงจงใจในการทางานดานเทคนคการควบคมดแลสง (-0.3324) จงสรปไดวา ดานเทคนคการควบคมดแลแตละกลม/ระดบ มความผกพนตอองคการแตกตางกน

95 ตารางท 51 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐาน ผลการทดสอบสมมตฐาน

ยอมรบ คา F

ปจจยจงใจ

ดานความสาเรจในงาน 6.597 ดานการไดรบการยอมรบ 4.395 ดานลกษณะของงาน 25.194 ดานความรบผดชอบในงาน 9.986 ดานความกาวหนาในงาน 16.354

ปจจยคาจน

ดานนโยบายและการบรหารงาน 11.437 ดานเงนเดอนและผลตอบแทน 22.776 ดานความสมพนธระหวางบคคล 22.981 ดานสภาพแวดลอมในการทางาน 8.227 ดานความมนคงในงาน 19.230 ดานเทคนคการควบคมดแล 10.581

96

บทท 5 บทสรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การศกษาเรอง แรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร มวตถประสงคเพอศกษาแรงจงใจในการทางาน และระดบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา และเปรยบเทยบระดบแรงจงใจในการทางานตอความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร ประชากรทใชในการศกษาครงน คอ ขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการ สภาผแทนราษฎร จานวน 392 คน (ขอมลจากกลมงานทะเบยนประวตและสถต สานกบรหารงานกลาง สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร เดอนมนาคม 2556) ผศกษาทาการสมตวอยางดวยสตร Yamane ความเชอมน 95% ความผดพลาดไมเกน 5% ไดขนาดกลมตวอยางเทากบ 198 คน ผศกษาเกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถามทงหมด 200 คน สาหรบแบบสอบถาม ประกอบดวย 3 สวน คอ ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ ระดบอาย ระดบการศกษาสงสด อายการทางาน รายไดตอเดอน ลกษณะคาถามแบบใหเลอกตอบ ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ซงสรางตามแนวคดทฤษฎสองปจจยของ Herzberg (1959) คอ ปจจยจงใจ แบงออกเปน 5 ดาน ไดแก ความสาเรจในงาน การไดรบการยอมรบ ลกษณะของงาน ความรบผดชอบในงาน ความกาวหนา ในงาน และปจจยคาจน แบงเปน 6 ดาน ไดแก นโยบายและการบรหารงาน เงนเดอนและผลตอบแทน ความสมพนธระหวางบคคล สภาพแวดลอมในการทางาน ความมนคงในงาน เทคนคการควบคมดแล เปนคาถามปลายปด โดยกาหนดคาทเลอกตอบออกเปน 5 ตวเลอก ตอนท 3 แบบสอบถามเกยวกบความผกพนตอองคการตามแนวคดของ Steers (1977) ไดแก ความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ ความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกขององคการ เปนคาถามปลายปด โดยกาหนดคาทเลอกตอบเปน 5 ตวเลอก แบบสอบถามในสวนท 2 และสวนท 3 เปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ การวเคราะหขอมลใชสถตเชงพรรณนา เพอบรรยายลกษณะตวแปรตางๆ ไดแก คาแจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และใชสถตเชงอนมานเพอทา การทดสอบสมมตฐาน ระดบแรงจงใจในการทางานแตกตางกนความผกพนตอองคการแตกตางกน

97

โดยใชสถต F – test ในการทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยสองกลม ระดบนยสาคญทาง สถตท 0.05 และเพอทราบถงความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง จงทาการทดสอบ แบบจบคพหคณ ดวยวธการเปรยบเทยบคาของผลตางเฉลยกบคาผลตางนยสาคญนอยทสด (LSD)

5.1 สรปผลการศกษา

5.1.1 ขอมลทวไปของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทน ราษฎร พบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง จานวน 146 คน คดเปนรอยละ 73.0 สวนใหญมอายระหวาง 31 - 40 ป จานวน 110 คน คดเปนรอยละ 55.0 มระดบการศกษาสงสดอยในระดบปรญญาตร จานวน 140 คน คดเปนรอยละ 70.0 มอายการทางานสวนใหญนอยกวา 5 ป จานวน 99 คน คดเปนรอยละ 49.5 และมรายไดตอเดอน 10,000 – 15,000 บาท คดเปนรอยละ 55.0

5.1.2 แรงจงใจในการทางานของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงานโดยรวม พบวา คาเฉลยอยในระดบสง มคาเฉลยเทากบ 3.75 โดยปจจยจงใจมคาเฉลยเทากบ 3.79 ซงมากกวา ปจจยค าจนมคาเฉลยเทากบ 3.71 เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ในสวนของปจจยจงใจมคาเฉลยระดบสงทกขอ โดยดานความรบผดชอบในงานมคาเฉลยอยในระดบสงสด มคาเฉลยเทากบ 3.96 รองลงมาไดแก ดานลกษณะของงาน มคาเฉลยเทากบ 3.93 ดานความกาวหนาในงาน มคาเฉลย เทากบ 3.79 ดานความสาเรจในงาน มคาเฉลยเทากบ 3.68 และดานการไดรบการยอมรบ มคาเฉลยเทากบ 3.60 ตามลาดบ สาหรบปจจยคาจนมคาเฉลยระดบสงทกขอเชนกน โดยดานความสมพนธระหวางบคคลมคาเฉลยอยในระดบสงสด มคาเฉลยเทากบ 3.86 รองลงมาไดแก ดานความมนคง ในงาน มคาเฉลยเทากบ 3.77 ดานเงนเดอนและผลตอบแทน มคาเฉลยเทากบ 3.73 ดานเทคนคการควบคมดแล มคาเฉลยเทากบ 3.67 และดานนโยบายและการบรหารงาน กบดานสภาพแวดลอม ในการทางาน มคาเฉลยเทากน คอ 3.61 ตามลาดบ

5.1.3 ความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงานโดยรวม พบวา คาเฉลยอยในระดบสง มคาเฉลยเทากบ 4.09 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบสงทกดาน สามารถเรยงลาดบจากมากไปหานอย ดงน ดานความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ โดยมคาเฉลยระดบสงทสดเทากนกบดานความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ มคาเฉลยเทากบ 4.11 และดานความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ มคาเฉลยเทากบ 4.04 ตามลาดบ

98 5.1.4 ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา ระดบแรงจงใจในการทางานแตกตางกนความผกพนตอองคการแตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 โดยขาราชการรฐสภาทมแรงจงใจในการทางานทงปจจยจงใจและปจจยคาจนสงจะมความผกพนตอองคการสงกวาขาราชการรฐสภาทมแรงจงใจในการทางานปานกลางและต าทกดาน เมอพจารณาจากขนาดคา F ผลปรากฏวาขาราชการรฐสภา ทมแรงจงใจในการทางานแตกตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกนโดยเรยงลาดบจากมากไปหานอย ดงน ดานลกษณะของงาน ดานความสมพนธระหวางบคคล ดานเงนเดอนและผลตอบแทน ดานความมนคงในงาน ดานความกาวหนาในงาน ดานนโยบายและการบรหารงาน ดานเทคนคการควบคมดแล ดานความรบผดชอบในงาน ดานสภาพแวดลอมในการทางาน ดานความสาเรจในงาน และดานการไดรบการยอมรบ

99

5.2 อภปรายผลการศกษา

จากการศกษา แรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร สามารถนามาอภปรายผล ดงน 5.2.1 แรงจงใจในการทางานของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการ สภาผแทนราษฎร

ในการศกษาครงน ผศกษาไดนาทฤษฎสองปจจยของ Herzberg (1959) มาสราง กรอบแนวคด ซงผลการศกษาระดบแรงจงใจในการทางานโดยรวม พบวา มคาเฉลยเทากบ 3.75 แสดงใหเหนวา ขาราชการรฐสภามแรงจงใจในการทางานระดบสง สอดคลองกบผลการศกษาของ ธญทพย ภญโญชยอนนต (2553), ผลการศกษาของ นพดล พนธอารย (2554), ผลการศกษาของ โชตกา ระโส (2555), และผลการศกษาของ วเศษ นลนาก (2556) ทพบวา ขาราชการหรอบคลากร มแรงจงใจในการทางานอยในระดบมาก

และเมอทาการเปรยบเทยบคาเฉลยของทงสองปจจย พบวา ขาราชการรฐสภามแรงจงใจ ในการทางานดานปจจยจงใจ (คาเฉลยเทากบ 3.79) สงกวาปจจยค าจน (คาเฉลยเทากบ 3.71) ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ ศลพร จตตเทยง (2554), และผลการศกษาของ สมชย นพทธเจรญวงศ (2552) ทพบวา แรงจงใจในการทางานดานปจจยจงใจมคาเฉลยสงกวาปจจยค าจน

จากผลการศกษา สามารถอภปรายผลในแตละปจจยได ดงน

ปจจยจงใจ

พบวา ขาราชการรฐสภาระดบปฏบตงาน มแรงจงใจในปจจยทเกยวของกบเนองานมากกวาปจจยทไมเกยวของกบงานโดยตรง โดยดานความรบผดชอบในงานมคาเฉลยสงสด คอ มคาเฉลย 3.96 รองลงมาไดแก ดานลกษณะของงาน คาเฉลยเทากบ 3.93 ซงเมอพจารณาทง 2 ดาน พบวา มคาเฉลยทใกลเคยงกน และมความเกยวของกนในดานการปฏบตงาน อาจสบเนองมาจากลกษณะการปฏบตงานแตละสานกฯ ในสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรจะมหนาทและความรบผดชอบแตกตางกนออกไปตามกลมงาน ซงขาราชการรฐสภาในกลมงานไมวาจะเปนประเภทวชาการ และประเภททวไป เชน วทยากร นตกร เจาพนกงานธรการ เจาพนกงานชวเลข เจาพนกงานบนทกขอมล เจาหนาทตารวจรฐสภา ฯลฯ จะปฏบตงานรวมกนตามตาแหนงหนาทและความรบผดชอบของงานแตละสานกฯ ควบคกนไป ดงนน ขาราชการรฐสภาจงตองปฏบตงานดวยความรวดเรว รอบคอบ เพอใหเกดประสทธภาพ ประสทธผล ดวยเหตนสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรจงกาหนดมาตรฐานตวชวดระดบสานก/กลมงาน ใหขาราชการรฐสภาปฏบตงานบรรลเปาหมายของ

100 ทางสานกงานฯ เพอใหบรรลเปาหมายตามตวชวดททางสานกงานฯ จดตงขน ขาราชการรฐสภาทประจาแตละสานกฯ จงจาเปนตองใชความร ความสามารถ ความคดรเรมททนสมย รวมถงทกษะความชานาญและประสบการณเฉพาะมาประยกตใชในการปฏบตงาน นอกจากนการทขาราชการรฐสภามสวนรวมในการแสดงความคดเหน การตดสนใจเกยวกบการปฏบตงานทรบผดชอบกบผบงคบบญชาและ เพอนรวมงานได กถอเปนปจจยสาคญอกประการหนงททาใหขาราชการรฐสภา เกดแรงจงใจในการทางานคอนขางสง สอดคลองกบผลการศกษาของ ศลพร จตตเทยง (2554) พบวา พนกงานบรษท กสท โทรคมนาคม จากด (มหาชน) สานกงานใหญ มความพงพอใจดานลกษณะของงานและดานความรบผดชอบในงานมากกวาดานอน สอดคลองกบพชรา ทาหอม (2550) พบวา ระดบความพงพอใจในการปฏบตงานของลกจางดานลกษณะของงานอยในระดบมาก และสอดคลองกบสมชย นพทธเจรญวงศ (2552) พบวา ขาราชการตารวจกองพลาธการและสรรพาวธ สานกงานตารวจแหงชาต มระดบความพงพอใจในดานลกษณะของงานมาก เชนเดยวกน

สาหรบดานความกาวหนาในงาน ดานความสาเรจในงาน และดานการไดรบการยอมรบนน ถอเปนแรงจงใจในการทางานทขาราชการรฐสภาใหความสาคญรองลงมาตามลาดบ โดยความกาวหนาในงานนน แมในภาพรวมจะมคาเฉลยในระดบคอนขางสง แตพบวาขาราชการรฐสภามโอกาส ในความกาวหนาในงานนอย ทเปนเชนนอาจสบเนองมาจากขาราชการรฐสภาประเภททวไป มระดบตาแหนงตามสายงานคอนขางจากด การบรรจแตงตงจะเรมทระดบปฏบตงาน ระดบชานาญงาน และระดบอาวโส แมขาราชการรฐสภาประเภททวไปบางตาแหนง สามารถเลอนถงระดบทกษะพเศษ แตปจจบนสานกงานฯ ยงไมมกาหนดนโยบายขยายถงระดบน หรอถาจะเปลยนสายงานกตอง สอบไปเปนประเภทวชาการ ทาใหระดบตาแหนงถกจากดทระดบอาวโส ทาใหขาราชการรฐสภาประเภททวไป สวนหนงขาดความกระตอรอรนในการปฏบตงานจะเปนกเพยงแคทาตามหนาทความรบผดชอบไปวนๆ เทานน

อยางไรกตามความสาเรจในงานโดยรวม พบวา ขาราชการรฐสภามความภาคภมใจกบผลการปฏบตงานทสามารถแกไขปญหา อปสรรค ไดอยางถกตองและทนเวลา ไมวาจะไดรบคาชมเชย หรอการยกยองจากผบงคบบญชาหรอไมกตาม สวนการพจารณาการเลอนขนหรอเสนอชอเปนขาราชการดเดน ผบงคบบญชาของแตละสานกฯ จะสรางโอกาสใหกบขาราชการรฐสภาทกระดบใหมโอกาสไดรบอยางเทาเทยมกน โดยนาหลกเกณฑของสานกงานฯ มาใชเปนแนวทางในการคดเลอก สงผลทาใหขาราชการรฐสภาเกดความภาคภมใจ และยนดทจะปฏบตงานเพอสานกงานฯ ตอไป ผลการศกษาครงนจงสอดคลองกบ ธญทพย ภญโญชยอนนต (2553) พบวา แรงจงใจในการทางานของบคลากรปจจยจงใจดานความสาเรจในการทางาน อยในระดบสง และสอดคลองกบ ศวไล กลทรพยศทรา (2552) ทพบวา ความสาเรจของงานมระดบแรงจงใจในการปฏบตงานในระดบมากเชนกน

101

สวนดานการไดรบการยอมรบ มคาเฉลยในลาดบสดทาย แตกยงอยในระดบคอนขางสงสอดคลองกบผลการศกษาของ โชตกา ระโส (2555) พบวา บคลากรมหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค มแรงจงใจดานการยอมรบนบถออยในระดบปานกลาง อาจสบเนองมาจากการทผบงคบบญชา มการมอบหมายใหขาราชการรฐสภาเขาไปมสวนรวมเปนคณะทางานหรอเขารวมกจกรรมตาง ๆ ทสานกงานฯ จดขนตามความเหมาะสมนน แมผบงคบบญชาโดยสวนใหญไมเลอกปฏบตเฉพาะบคคลใดบคคลหนงเปนผลทาใหขาราชการรฐสภาเกดความภาคภมใจ เตมใจและใหความรวมมอในการปฏบตหนาทหรอมสวนรวมกบกจกรรมตาง ๆ แตบางครงอาจเลอกเฉพาะบคคลใดบคคลหนง สงตาง ๆ เหลาน จงเปนผลทาใหขาราชการรฐสภาสวนหนงเกดความรสกถงการไมไดรบการยอมรบจากผบงคบบญชาได

ปจจยคาจน พบวา ขาราชการรฐสภาระดบปฏบตงาน มแรงจงใจในการทางานดานความสมพนธระหวาง

บคคลสงสด (คาเฉลยเทากบ 3.86) รองลงมา ไดแก ดานความมนคงในงาน (คาเฉลยเทากบ 3.77) สอดคลองผลการศกษาของ สมชย นพทธเจรญวงศ (2552) ทพบวา ขาราชการตารวจ กองพลาธการและสรรพาวธ สานกงานตารวจแหงชาต มความพงพอใจในงานดานเทคนคการควบคมดแลมากกวาดานความมนคงในงาน สาหรบความสมพนธระหวางบคคลทขาราชการรฐสภาใหความสาคญดานนสงสดนน อาจเปนเพราะลกษณะงานทตองปฏบตรวมกบบคคลอน ๆ หากขาราชการรฐสภาทปฏบตงานแตละกลมงาน มมนษยสมพนธทดกสามารถสงผลการปฏบตงานทดดวย โดยเฉพาะขาราชการรฐสภาทมผบงคบบญชาคอยใหคาปรกษา และความชวยเหลอในการตดตอประสานงานระหวางขาราชการหรอบคคลตาง ๆ ภายในสานกงานฯ แลว งานทปฏบตกจะประสบความสาเรจอยางงายดายและสะดวกรวดเรว ทงการปฏบตงานปกตและการประชมตาง ๆ เชน การประชมสภาผแทนราษฎร การประชมคณะกรรมาธการฯ โดยเฉพาะอยางยงในการประชมรวมกนของรฐสภา ทจะตองม การประสานงานเพอขอขอมลในดานตาง ๆ เกยวกบการประชม ระหวางขาราชการภายในสานกงานฯ และระหวางสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและสานกงานเลขาธการวฒสภา โดยสานกงานฯ มหนาทหลกในการจดทาเกยวกบขอมลเอกสารทใชประกอบการประชม ซงแตละสานกฯ ตางมหนาทและแนวทางการปฏบตงานแตกตางกนออกไป จาเปนตองมการประสานงานและขอความชวยเหลอจากขาราชการตางสานกฯ ซงถาขาราชการมสมพนธภาพทดตอกนแลวกจะทาใหการปฏบตงานในหนาทความรบผดชอบของตนสาเรจลลวงไปไดดวยด อนเปนสวนชวยเสรมสรางแรงจงใจในการทางานของขาราชการรฐสภาใหมความประสงคทจะปฏบตงานในสานกงานฯ ตอไป สอดคลองกบผลการศกษาของ ธญทพย ภญโญชยอนนต (2553) พบวา ปจจยค าจนดานความสมพนธระหวางบคคล เปนปจจยททาใหพนกงานมแรงจงใจในการทางานมากทสด

102

สาหรบดานความมนคงในงาน พบวา สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร เปนหนวยงานภาครฐขนาดใหญทมชอเสยงภาพลกษณและความสาคญระดบประเทศ โอกาสทจะถกเปลยนแปลง ปรบ หรอยบหนวยงานเปนไปไดนอยมาก ประกอบกบลกษณะทเปนหนวยงานราชการซงมความมนคงในงานระดบสง มอานาจการตดสนใจในการปฏบตงานในหนาทชอบดวยกฎหมาย โดยไดรบความคมครองจากสานกงานฯ กอาจเปนสวนหนงททาใหขาราชการรฐสภาเหนวาตนมความมนคงในงาน สามารถปฏบตงานโดยไมตองกงวลตอการถกโอนยาย สบเปลยนหนาท หรอใหออกจากงานโดยไมเปนธรรม จงเปนผลทาใหขาราชการรฐสภามแรงจงใจในการปฏบตงานดานความมนคงในงาน ในระดบสง สอดคลองกบผลการศกษาของ ศลพร จตตเทยง (2554) ทพบวา ปจจยค าจนดานความมนคงในงานและดานความสมพนธระหวางบคคลมากกวาดานอน

สวนดานเงนเดอนและผลตอบแทน ดานเทคนคการควบคมดแล เปนแรงจงใจในการทางานทขาราชการรฐสภาใหความสาคญรองลงมาตามลาดบ โดยในดานเงนเดอนและผลตอบแทน ตามแนวทางปฏบตทผานมาผบงคบบญชาไดนามาใชควบคไปกบดานเทคนคการควบคมดแล คอ ผทจะมสทธไดรบเงนคาตอบแทนพเศษแตละตาแหนงงาน จะตองผานการประเมนจากผบงคบบญชา ในแบบแสดงผลการปฏบตราชการสาหรบการไดรบเงนคาตอบแทนพเศษ และยงจะตองมระยะเวลาปฏบตหนาทราชการไมนอยกวาสามในสดวย อาทเชน เดอนพฤษภาคม 2557 มจานวนวนทาการ 19 วน (3 ใน 4 ของจานวนวนทาการ = 15 วน) ขาราชการรฐสภาสามารถขาดงานไดไมเกน 4 วนทาการ เปนตน โดยทผานมาผบงคบบญชาจะยดถอปฏบตอยางเครงครด ถงแมขาราชการจะปวยและมใบรบรองแพทยสงใหหยดงานเพอรกษาตวกตาม แตผบงคบบญชากมอาจอนมตเบกจายคาตอบแทนพเศษเพอชวยเหลอผใตบงคบบญชาจากกรณดงกลาวได สงตาง ๆ เหลาน ถอเปนหลกการสาคญททาใหขาราชการรฐสภาเกดความรสกทดตอผบงคบบญชาและสานกงานฯ วามเทคนคการควบคมดแลทเครงครด เสมอภาค ยตธรรม จงเปนสาเหตหลกททาใหเกดแรงจงใจ ในการปฏบตงาน

ดานนโยบายและการบรหารงาน และดานสภาพแวดลอมในการทางาน มคาเฉลยเทากน ในลาดบสดทาย อาจสบเนองมาจากการทผบรหารในสานกงานฯ เมอกาหนดนโยบายตาง ๆ แลวมกไมไดมการชแจงเหตผลเพอสรางความเขาใจทถกตอง และแจงใหทราบลวงหนาเพอใหขาราชการรฐสภา มสวนรวมในการแสดงความคดเหน แมวานโยบายดงกลาวจะเปนผลประโยชนสงสดแกขาราชการรฐสภากตาม ดงจะเหนไดจากการปรบปรงสภาพแวดลอมในสถานททางานใหมความเหมาะสม เพมความสะดวกสบายใหมากยงขน เชน การสรางหองน าขนใหม ทงทอาคารรฐสภาและอาคารสานกงานตรงถนนประดพทธ แตในชวงทกาลงกอสรางนน กลบมการปดปรบปรงหองน า ทาใหหองน าไมเพยงพอตอจานวนของขาราชการรฐสภาทใชบรการในแตละวน จงสงผลใหเกด

103 ปญหาและอปสรรคในการใชบรการ ทงยงมความคดเหนสวนทางแตกตางกบนโยบายของผบรหาร โดยคดวาถงแมการสรางหองน าใหมจะเปนการอานวยความสะดวกสบายในดานสาธารณปโภค มากขน แตเปนการใชงบประมาณทไมกอใหเกดประโยชนมากนก เพราะมโครงการกอสรางรฐสภาแหงใหมขนแลว ผลการศกษาครงนจงสอดคลองกบผลการศกษาของศลพร จตตเทยง (2554) พบวา ความพงพอใจในการทางาน ในสวนของปจจยคาจนดานนโยบายและการบรหารงาน มคาเฉลย นอยทสดเชนกน 5.2.2 ความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการ สภาผแทนราษฎร

ในการศกษาครงน ผศกษาสรางแบบวดความผกพนตอองคการโดยอาศยแนวคดของ Steers (1997) เปนหลก ซงผลการศกษาระดบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงานโดยรวม พบวา มคาเฉลยเทากบ 4.09 แสดงใหเหนวา ขาราชการรฐสภามความผกพนตอองคการระดบสง ซงสอดคลองกบผลการศกษาของศลพร จตตเทยง (2554), อไรพร วงศใหญ (2553), ธญทพย ภญโญชยอนนต (2553), เครอวลย เปยมรอด (2552), สมชย นพทธเจรญวงศ (2552), สรยา มหากณานนท (2551), สวรรณ ศรพลหงส (2551), และพชรา ทาหอม (2550) พบวา ความผกพนตอองคการอยในระดบสง จากผลการศกษา สามารถอภปรายผลในแตละดานไดดงน

ดานความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพในองคการ

จากการศกษาพบวา ขาราชการรฐสภามความภาคภมใจทจะบอกกบผอนวาเปนขาราชการรฐสภา แสดงใหเหนวา ขาราชการรฐสภามความคดเหนวาสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรเปนหนวยงานทดกวาหนวยงานอน และมความภาคภมใจทไดปฏบตงานในสานกงานฯ ในฐานะ ทเปนขาราชการรฐสภา โดยธารงไวซงศกดศรและเกยรตภมของตนเอง เนองจากสามารถสรางความเลอมใสศรทธาใหไดรบความเชอถอ และยกยองจากบคคลโดยทวไป จงเปนผลทาใหขาราชการรฐสภาตงใจจะทางานกบสานกงานฯ จนกวาจะเกษยณอาย แมทผานมาจะมขาวสารทออกมาทงในแงบวกและแงลบเกยวกบการบรหารงานของผบรหารระดบสงกตาม แตขาวสารทนาเสนอออกมา บางชวงกบดเบอนไปจากความเปนจรงอนทาใหประชาชนบคคลโดยทวไปเกดความเขาใจผด และมองผบรหารไปในทางลบ แตขาราชการรฐสภาในฐานะผใตบงคบบญชากยงปฏบตหนาทความรบผดชอบตามนโยบายของผบงคบบญชาทไดกาหนดไวโดยไมคดลาออก แสดงใหเหนถงความพยายามของขาราชการรฐสภาทจะรกษาความเปนสมาชกภาพตอไป สอดคลองกบแนวคด

104 ของ Hewitt Associates (2003 อางถงใน ณฐพจน นตะพฒน, 2551: 28) ไดใหมมมองวา ความผกพน

ของพนกงานเปนสงทแสดงออกไดทางพฤตกรรม โดยพจารณาไดจากการดารงอย (Stay) คอ

พนกงานปรารถนาทจะเปนสมาชกขององคการตอไป และสอดคลองกบแนวคดของ Steers (1977) ทวา ความตงใจและความปรารถนาอยางแนวแนทจะคงความเปนสมาชกภาพตอไปเพอทางานใหบรรลเปาหมายขององคการ ไมคดทจะลาออก ไมวาองคการจะอยในสภาวะปกตหรออยในฐานะวกฤตการณ ดานความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ

จากการศกษาพบวา ขาราชการรฐสภาจะประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทดเพอชอเสยงและภาพลกษณทดของสานกงานฯ แสดงใหเหนวา ขาราชการรฐสภาใหความสาคญตอพฤตกรรมการปฏบตงาน โดยจะใชความพยายามทมเทแรงกายและแรงใจ สตปญญาในการปฏบตงานตามหนาทความรบผดชอบในแตละครงอยางเตมกาลงความสามารถ เชนกรณวนทมการประชมสภาผแทนราษฎรหรอการประชมรวมกนของรฐสภา หากงานในความรบผดชอบวนนนเปนงานทสาคญและตองนาเสนอผบรหารอยางเรงดวน แมจะเลกการประชมแลวกตามแตขาราชการรฐสภากจะอยปฏบตงานในหนาทโดยไมยอทอ และหากมปญหาเกดขนกจะพยายามชวยกนแกไขปญหาจนกวาจะสาเรจลลวงไปได บางครงทาใหไมทนรถรบสงทเปนสวสดการททางสานกงานฯ จดใหไปสงยงทพกอาศย หรอการปฏบตงานลวงเวลาทเกนเวลา 23.30 นาฬกา ซงเปนเวลาททางสานกงานฯ กาหนดจายคาลวงเวลา แตขาราชการรฐสภากเขาใจและยอมรบโดยตระหนกถงความสาเรจของงานเปนประโยชนตอภาพลกษณการปฏบตงานโดยรวมและความกาวหนาของสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร สอดคลองกบผลการศกษาของสวรรณ ศรพลหงษ (2551: 9) พบวา บคคลซงมความรสกผกพนจะเตมใจทจะใชความพยายามอยางมากในการทางานใหกบองคการ ซงหลายกรณความพยายามดงกลาวจะมผลทาใหการปฏบตงานอยในระดบด และสอดคลองกบแนวคดของ Steers (1977) ทวา ความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ เปนการแสดงออกถงความพยายามอยางเตมท เตมใจ และตงใจทจะอทศแรงกาย แรงใจ สตปญญาในการทางานเพอประโยชนและความกาวหนาขององคการ และสรางสรรคใหองคการบรรลเปาหมายหรออยในสถานะทด ซงพฤตกรรมนนจะมความสมาเสมอคงเสนคงวา ในการทางาน

105 ดานความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ

จากการศกษา พบวา ขาราชการรฐสภายอมรบและยดถอปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และหลกเกณฑตาง ๆ ของสานกงานฯ เพอใหสอดคลองกบเปาหมายของสานกงานฯ ทวา “สมาชก สภาผแทนราษฎร สมาชกรฐสภา คณะกรรมาธการ และประชาชนไดรบการบรการดานนตบญญต ททนสมยมประสทธภาพ ประสทธผล และเปนไปตามหลกการบรหารกจการบานเมองทด” สานกงานฯ

ไดจดทาเวบไซต (www.parliament.go.th) เพออานวยความสะดวกในการใหบรการแกสมาชก สภาผแทนราษฎร สมาชกรฐสภา และประชาชนผทสนใจโดยทวไป สามารถเขาถงขอมลทางดานนตบญญตไดงายและเพอใหเกดประโยชนสงสด ขอมลดงกลาวประกอบดวยขอมล การประชมตาง ๆ เชน ระเบยบวาระการประชม บนทกการประชม บนทกการออกเสยงลงคะแนน ฯลฯขาวสารของสานกงาน การใหบรการของสานกงาน ไดแก แบบฟอรมตางๆ บรการขอมลกฎหมาย ฯลฯ เพราะฉะนนแตละสานกฯ ทเกยวของกบขอมลทไดทาการเผยแพรทางเวบไซตของสานกงานฯ ดงกลาว จงตองนาเสนอขอมลทมความถกตอง และจดการปรบปรงขอมลใหเปนปจจบนเสมอ นอกจากนนทางสานกงานฯ ยงมการใหบรการดานขอมลขาวสาร โดยยดหลกพระราชบญญต ขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 ในการพจารณาอนญาตใหขอมล กถอวาเปนสวนหนงใน การปฏบตงานของขาราชการรฐสภาทตองดาเนนการใหบรรลเปาหมายของสานกงานฯ ทไดตงไว สอดคลองกบแนวคดของ Steers (1977) ทวา เปาหมายขององคการและของบคคลสามารถ รวมไปในทศทางเดยวกนได หรอเกดความสอดคลองกน เมอบคคลพจารณาแลวเหนวาบรรทดฐานและระบบคานยมขององคการเปนสงทยอมรบได บคคลกจะแสดงตนเองวาเหนดวยกบจดหมายปลายทางขององคการ และตงใจทจะยอมรบจดหมายนน

106

5.2.3 ผลการทดสอบสมมตฐาน

จากการศกษาแรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน พบวา เปนไปตามสมมตฐานหลกวา ระดบแรงจงใจในการทางานแตกตางกนความผกพนตอองคการแตกตางกนทระดบนยสาคญทางสถต 0.05 โดยขาราชการรฐสภาทมแรงจงใจในการทางาน ทงปจจยจงใจและปจจยคาจนสงจะมความผกพนตอองคการสงกวาขาราชการรฐสภาทมแรงจงใจในการทางานปานกลางและต าทกดาน เมอพจารณาจากขนาดคา F ผลปรากฏวาขาราชการรฐสภาทมแรงจงใจในการทางานแตกตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน ผศกษาจงทาการอภปรายผล โดยแบงออกเปน 3 กลม ดงน กลมทมคาความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลมระดบสง ไดแก ดานลกษณะของงาน ดานความสมพนธระหวางบคคล ดานเงนเดอนและผลตอบแทน ดานความมนคงในงาน และดานความกาวหนาในงาน กลาวคอ ดานลกษณะของงาน เนองจากสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรเปนสวนราชการสงกดรฐสภา ซงมอานาจหนาทเกยวกบสงเสรมและสนบสนนการทางานดานนตบญญตของสภาผแทนราษฎรตามบทบญญตของรฐธรรมนญ ทาใหงานแตละตาแหนงของขาราชการรฐสภามหนาทและความรบผดชอบแตกตางกนออกไป โดยงานทปฏบตอยนนจาเปนตองใชความร ความสามารถ ความชานาญ และประสบการณในการปฏบตงานประกอบกนอยางมาก รวมทงตองใชความคดรเรมททนสมยและทนตอเหตการณมาประยกตใช ใหเกดประสทธภาพและประสทธผลสงสดตอสานกงานฯ ดงจะเหนวาการทขาราชการรฐสภามความรสกวาการปฏบตงานในตาแหนงหนาท เปนงานทมความสาคญและมคณคาตอสานกงานฯ เขากจะพยายามตงใจและกระตอรอรนปฏบตงาน ใหสาเรจลลวง แตหากขาราชการรฐสภามองวางานทตนรบผดชอบอยเปนงานซาซาก จาเจ นาเบอหนาย กจะเปนผลทาใหขาดความกระตอรอรนและไมมความพงพอใจในการปฏบตงาน บางคนกมความรสก อยากลาออก หรอโยกยายไปทางานทใหม ขาดเปาหมายไมรสกรกผกพนตอองคการ สอดคลองกบ ผลการศกษาของ สรยา มหากณานนท (2551) พบวา แรงจงใจในการทางานดานลกษณะงานปฏบต มผลตอความผกพนตอองคการของครในโรงเรยนสารสาสนวเทศบางบอนในระดบมาก และสอดคลองกบแนวคดของ Hewitt Associates (2003) ทวา ลกษณะงาน (Work activity) เปนปจจยหนงทมอทธพลตอความผกพนของพนกงานตอองคการ

107 นอกจากนยงพบวาลกษณะเดนของงานสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร คอ ความสมพนธระหวางบคคล ซงถอวามความสาคญมากในการชวยสนบสนนใหการปฏบตงานประสบความสาเรจเปนอยางด โดยเฉพาะในวนทมการประชมสภาผแทนราษฎร และการประชมรวมกนของรฐสภา ขาราชการรฐสภาจะตองมการตดตอประสานงานใหไดมาซงขอมล ไดแก รายงานการประชม บนทกการประชม บนทกการออกเสยงลงคะแนน ฯลฯ เพอใหบรการแกสมาชกรฐสภา สอมวลชน และหนวยงานทเกยวของ ฯลฯ ดวยความถกตอง รวดเรวและทนเวลา ซงในการจดทาขอมลทางการประชมตาง ๆ นน นอกจากคาปรกษาจากผบงคบบญชาและความชวยเหลอจากเพอนรวมงานแลว บางครงกตองใชเอกสารอางองจากสานกฯ ทเกยวของ หากขาราชการรฐสภา มมนษยสมพนธอนด กจะไดรบความรวมมอและชวยเหลออยางเตมท ทาใหงานนนมประสทธภาพสาเรจลลวงไปไดดวยด อนเปนปจจยหนงททาใหบคคลมความสขปฏบตงานดวยความสบายใจ ยนดทจะทาตามเปาหมายของสานกงานฯ อยางเตมท ตรงกนขามหากการปฏบตงานเตมไปดวยปญหาและอปสรรคเนองจากไมไดรบความรวมมอและชวยเหลออยางด จากเพอนรวมงานหรอบคคลอนทเกยวของ อาจสงผลทาใหขาราชการรฐสภารสกทอแท เบอหนาย ไมอยากทจะปฏบตงานในสานกงานฯ ตอไป สอดคลองกบผลการศกษาของ นพดล พนธอารย (2554) พบวา ความสมพนธระหวางผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน ลวนเปนปจจยดานแรงจงใจในการปฏบตงานทมสหสมพนธกบผลลพธในการดาเนนงานเชงบวกทงในดานประสทธภาพและประสทธผล และสอดคลองกบ ชยทว เสนะวงศ (2013: 78) ทกลาววา พนกงานจะรสกผกใจไวกบองคการมากยงขน ถาเขาเหลานนไดปฏบตงานอยในสถานททเขารสกวามบรรยากาศแหงความเปนกลยาณมตร

ดานเงนเดอนและผลตอบแทน สาหรบเงนเดอนของขาราชการรฐสภา สานกงานเลขาธการ สภาผแทนราษฎร ทไดรบในปจจบนเมอเปรยบเทยบกบหนวยงานอน ถอวามความเหมาะสมกบปรมาณงานแตละตาแหนงงานทรบผดชอบอย โดยเฉพาะการปรบเงนเดอนแรกบรรจตามคณวฒการศกษา ระดบ ปวช. ใหอยทระดบ ปวส. เพอใหสอดคลองกบแนวทางของคณะรฐมนตรและก.พ. เปนผลทาใหขาราชการรฐสภาในสวนนมรายไดทเพมขนและเพยงพอตอการดารงชวตในแตละเดอน อยางไรกตามพบวา ขาราชการรฐสภาระดบปฏบตงาน ตาแหนงของสายงานบนทกขอมล บางสวนทไมไดรบการปรบเงนเดอน เนองจากมาตรฐานกาหนดตาแหนงขาราชการรฐสภาสามญ ขอ 3 กาหนดวา ไดรบประกาศนยบตรวชาชพชนสง หรอคณวฒอยางอนทเทยบไดในระดบเดยวกน ในสาขาวชาบญช หรอคอมพวเตอรธรกจหรอสาขาวชาอน หรอทางอน ททางคณะกรรมการขาราชการรฐสภา (ก.ร.) กาหนดวาใชเปนคณสมบตเฉพาะสาหรบตาแหนงนได ทาใหขาราชการตาแหนงบนทกขอมลบางสวน ผทคณวฒการศกษาไมตรงตามมาตรฐานกาหนดตาแหนง ไมไดรบการปรบเงนเดอนตามคณวฒดงกลาว มความรสกผกพนตอองคการคอนขางนอย และทายทสด

108 อาจจะบนทอนใหขาราชการไมตองการปฏบตงานลาออกหรอยายไปทางานในหนวยงานอนได ซงตรงกบแนวคดของ Hewitt Associates (2003) ทวา คาตอบแทนโดยรวม (Total compensation) เปนปจจยทมอทธพลตอความผกพนของพนกงานตอองคการ

ดานความมนคงในงาน และดานความกาวหนาในงานของสานกงานเลขาธการสภาผแทน ราษฎรนน ถอวามความมนคงในงานระดบสง เนองจากเปนหนวยงานภาครฐขนาดใหญทมชอเสยงภาพลกษณและความสาคญระดบประเทศ ซงสามารถปฏบตงานจนเกษยณอายราชการ โดยไมตองกงวลตอการโยกยาย สบเปลยนหนาท หรอใหลาออกจากงาน แตสาหรบขาราชการรฐสภาบางคน ทใหความสาคญกบดานความกาวหนาในงานควบคกนไปดวยนน อาจไมสนใจทจะปฏบตงานในสานกงานฯ จนเกษยณอาย เนองจากสายงานในระดบปฏบตงานทมคอนขางจากด และไมสอดรบกบวฒการศกษาทจบมา จากผลการศกษาพบวา ผทจบการศกษาสวนใหญอยในระดบปรญญาตร จานวน 140 คน (รอยละ 70) รองลงมาระดบสงกวาปรญญาตร จานวน 32 คน (รอยละ 16) มคณวฒสงกวาวฒการศกษาทเปดรบสมครและสอบบรรจเขามาในชวงแรก คอ ระดบวฒ ปวช. แสดงใหเหนวาขาราชการรฐสภาระดบปฏบตงาน มความร ความสามารถ คอนขางมาก หากสานกงานฯ ไมใหความสาคญกบประเดนปญหาดงกลาว กอาจทาใหขาราชการรฐสภาขวนขวายทจะโยกยาย หรอลาออก โดยสอบเปลยนงานไปยงหนวยงานอนทเปดรบสมครสอบใหตรงกบวฒการศกษาสงสดของตวเอง ดวยเหตนทาใหขาราชการรฐสภามความคดเหนตอความมนคงในงานและความกาวหนาในงานแตกตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนในระดบคอนขางสง สอดคลองกบ ผลการศกษาของ วรวรรณ ตอววฒน (2555) พบวา คณภาพชวตในการทางานดานความกาวหนาและความมนคง แตกตางและสวนทางกน กลาวคอ ในดานความมนคงเหนวาองคการมความมนคงสง แตในดานความกาวหนาเหนวายงมโอกาสในความกาวหนานอย และสอดคลองกบชยทว เสนะวงศ (2013: 78) ทกลาววา พนกงานจะผกใจไวกบองคการเมอความคาดหวงของเขาเหลานนไดรบการตอบสนอง เชน โอกาสในการเตบโตความกาวหนา

กลมทมคาความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลมระดบกลาง ไดแก ดานนโยบายและการบรหารงาน ดานเทคนคการควบคมดแล ดานความรบผดชอบในงาน และดานสภาพแวดลอม ในการทางาน กลาวคอ

ขาราชการรฐสภาทมความคดเหนดานนโยบายและการบรหารงาน และดานเทคนคการควบคมดแลแตกตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนในระดบปานกลาง เนองจากสานกงานฯ มกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และนโยบายทชดเจนสงผลทาใหการปฏบตงานสามารถบรรลความสาเรจ

109 ดงจะเหนไดจากการทผบรหารกาหนดใหนาระบบบรหารผลการปฏบตงาน (Performance Management System) หรอเรยกวาระบบ PMS มาใชเปนหลกเกณฑเพอใหการปฏบตงานเปนไปในทศทางเดยวกบเปาหมายของสานกงานฯ ขณะเดยวกนกนาหลกเกณฑนนมาใชประเมนผลการปฏบตงานประกอบการพจารณาเลอนขนเงนเดอนแทนวธการเลอนขนเงนเดอนแบบเดมทเปนระบบซ ของขาราชการรฐสภา ดวยระบบบรหารผลการปฏบตงานแบบใหมของสานกงานฯ น ถอเปนการเปลยนแปลงวธการประเมนผลการปฏบตงานของขาราชการรฐสภาอยางสนเชง สอดคลองกบ ผลการศกษาของ จารก ชวเชยร (2552) พบวา นโยบายและการบรหารงาน เปนปจจยทมผลตอ การสรางแรงจงใจและความผกพนตอองคการ ซงจาเปนตองอาศยทกษะดานเทคนคการควบคมดแลของผบงคบบญชา มาประกอบการวดผลการปฏบตงาน โดยยดหลกความถกตอง ชดเจน โปรงใสและยตธรรม มงเนนความสอดคลองของผลการปฏบตงานของบคคล โดยจะมระยะเวลาในการประเมน 2 รอบ และระดบผลการประเมน 5 ระดบ (ดเดน ดมาก ด พอใช ตองปรบปรง) ดงนน ขาราชการรฐสภาทถกประเมนผลการปฏบตงานอยในเกณฑดถงดเดนยอมมความภาคภมใจ รสกวาผบงคบบญชามเทคนคการควบคมดแล และดาเนนนโยบายตาง ๆ ดวยความยตธรรม ขาราชการกลมนจงยอมรบเปาหมายและเตมใจทจะทมเทปฏบตงานในความรบผดชอบเตมความสามารถ เพอสานกงานฯ ตอไป ในขณะทขาราชการรฐสภาทมลกษณะการปฏบตงานคลายคลงกน แตกลบไมไดรบการประเมนผลการปฏบตงานทด กจะรสกไมพอใจ ไมยอมรบผลการประเมนจากผบงคบบญชา คดวาตนเองนนไมไดรบความยตธรรมจากผบงคบบญชา ทาใหขาราชการรฐสภากลมน ทอแท ขาดความกระตอรอรนในการปฏบตงาน สงผลตอความรสกผกพนตอองคการทแตกตางออกไป สอดคลองกบณฐพจน นตะพฒน (2551: 14) กลาววา บคคลทมความพงพอใจในผบงคบบญชาของตนเอง มความพงพอใจในความยตธรรมในการประเมนผลการปฏบตงานและรสกวาองคการเอาใจใสตอพนกงาน จะเปนคนทมความผกพนตอองคการในระดบสง ดานความรบผดชอบในงานและดานสภาพแวดลอมในการทางาน พบวา ขาราชการรฐสภาแตละตาแหนงมความรบผดชอบในงานคอนขางสง การมสวนรวมในการแสดงความคดเหน ตดสนใจเกยวกบการปฏบตงานทเกยวของกบการประชมแตละครง เพอสามารถปฏบตงานตามทไดรบมอบหมายอยางถกตองและทนเวลา โดยทผบงคบบญชาไมตองควบคมดแลการปฏบตงานอยางใกลชด ถงแมเวลาเลกการประชมแตละครง อาจจะดกหรอตอเนองถงวนรงขนหรอตดตอกนหลายวน กถอวาเปนความรบผดชอบของขาราชการรฐสภาทตองปฏบตงานในหนาทจนกวาการประชมครงนนจะเสรจสน สอดคลองกบเจรญผล สวรรณโชต (2551 อางถงใน ณฐชย วงศศภลกษณ, 2552: 23) กลาววา บคลากรมความรบผดชอบ สามารถควบคมกากบตนเองในการทางานได ผบงคบบญชาจะใชวธมอบหมายงาน เพอเปดโอกาสใหสามารถเลอกวธการทางานของเขาเองได

110 รวมทงใหเขามสวนรวมในการตดสนใจในการดาเนนงานเพอนาไปสความสาเรจในองคการรวมกน แตจากสถานการณความไมสงบทางการเมองทผานมานน ทาใหมกลมผชมนมมาปดลอม หนาอาคารรฐสภา ถนนอทองใน ซงเปนสถานทสาหรบการประชมทาใหประสบปญหาและอปสรรค ในการเดนทางไปปฏบตงาน ขาราชการรฐสภาสวนใหญตองถอเอกสารและอปกรณตาง ๆ ทใชประกอบในการประชมเดนฝาวงลอมของผชมนมเขาไปอยางทลกทเล เนองจากรถตสานกงานฯ ไมสามารถรบสงได จากสาเหตทไดกลาวมาแลวขางตน สงผลใหขาราชการรฐสภาทปฏบตงานเกยวของกบการประชมโดยตรง เกดความเหนอยลา บางคนประสบปญหาเกยวกบสขภาพเนองมาจากพกผอนไมเพยงพอ ทาใหรสกเครยดและเบอหนายกบสถานการณทางการเมองทม ความเสยง จงเปนผลใหขาราชการรฐสภาบางสวนขวนขวายทจะโยกยายหรอลาออกไปยงหนวยงานอน แตสาหรบกลมขาราชการรฐสภาทไมเกยวของกบการประชมโดยตรงและปฏบตงานในเวลาราชการปกต มความคดเหนตอสภาพแวดลอมในการทางานระดบดและพรอมรบผดชอบตอการปฏบตงานเพอสานกงานฯ ตอไป สอดคลองกบทฤษฎการจงใจของ Herzberg (1959: 54–56 อางถงใน อนนต บญสนอง, 2555: 33–39) ทอธบายวาหากบคคลมสภาพการทางานทเหมาะสม ทงในดานกายภาพ ความสะดวกสบาย กยอมเปนผลทาใหบคคลนนรสกพอใจ พรอมปฏบตงาน ดวยความรกในหนาทอทศตนเองอยางหนก รวมทงเสยสละทมเททงแรงกายแรงใจใหกบองคการอยางไมรจกเหนดเหนอย

กลมทมคาความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลมระดบตา ไดแก ดานความสาเรจในงาน และดานการไดรบการยอมรบ สาหรบ 2 ดานนเปนปจจยจงใจซงจะเกยวของกบเนองานโดยตรง ดานความสาเรจในงาน ขาราชการรฐสภาแตละตาแหนงตองปฏบตหนาทในความรบผดชอบของตนเองอยางเตมกาลงความสามารถ ใหการปฏบตงานประสบความสาเรจเปนอยางด ดงนนการทขาราชการรฐสภาสามารถแกไขปญหา อปสรรคตาง ๆ ในการปฏบตงานตามทตนเองไดรบมอบหมายไดอยางถกตองทนเวลา และเมอไดรบการยกยองและชมเชยจากผบงคบบญชา กเปนปจจยสาคญ ทกอใหเกดความรสกภาคภมใจในการปฏบตงานทตวเองไดมสวนรวมในครงน ตรงกนขาม หากเปนงานทตองปฏบตรวมกบผอน มกพบวาขาราชการรฐสภาอาจไมเกดความภาคภมใจกบ ผลการปฏบตงานมากนกเพราะความสาเรจโดยภาพรวมเปนกลมงานฯ สวนการไดรบการยกยองและชมเชยจากผบงคบบญชา เฉพาะบคคลอาจจะเกดคอนขางนอยหรอไมเกดขนเลย เชนเดยวกบการพจารณาเลอนขนหรอเสนอชอเปนขาราชการดเดนในดานตาง ๆ เปนไปตามจานวนโควตา ทาใหขาราชการรฐสภาในแตละกลมงานของแตละสานกฯ ไมไดรบการประเมนผลพจารณาเลอนขนครบถวนทกคน สาหรบขาราชการรฐสภาทปฏบตงานดมาโดยตลอด แตไมไดถกเสนอชอ กอาจสงผล

111 ใหเกดปญหาความคบของใจ รสกทอถอยในการปฏบตงาน เบอหนายและไมรสกผกพนตอองคการ อยางไรกดจานวนทขาราชการรฐสภามความคดเหนตอประเดนดงกลาวยงพบวามจานวนนอย เมอเปรยบเทยบกบแรงจงใจในการทางานดานอน ๆ และดานการไดรบการยอมรบ จากผลการศกษาพบวา ขาราชการรฐสภาสวนใหญจะมความพงพอใจในดานการไดรบการยอมรบจากบคลากรอน ๆ ในสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและทตองปฏบตงานรวมดวย โดยเฉพาะเมอขาราชการรฐสภาไดรบการคดเลอกจากผบงคบบญชาใหเปนคณะทางานหรอเขารวมกจกรรมตาง ๆ ททางสานกงานฯ ไดจดขนมานน อนเปนงานทตองรบผดชอบนอกเหนอจากงานประจาและไมไดทาใหรายไดเพมขน กมกจะปฏบตเนองจากขาราชการ รฐสภาเหลาน จะรสกไดถงการยอมรบและความไววางใจจากผบงคบบญชาในการคดเลอกหรอมอบหมายใหเปนคณะทางานหรอเขารวมกจกรรมตาง ๆ ตลอด จงมความกระตอรอรนและเตมใจใหความรวมมออยางเตมท สอดคลองกบผลการศกษาของ ศศธร อารรกษ (2549) พบวา การไดรบการยอมรบในงาน การชมเชยจากผบงคบบญชาหรอเพอนรวมงานจะเปนสงทจาเปนททาใหบคลากรเกดความรสกผกพนตอองคการ อยางไรกดขาราชการรฐสภากลมทมความคดเหนแตกตางสวนหนงซงมจานวนนอย อาจมความคดเหนทแตกตางออกไป แตการแสดงออกของขาราชการสวนนมกเปนรปแบบเฉย ๆ และยงคงปฏบตงานเพอสานกงานฯ ตอไป และสอดคลองกบผลการศกษาของ ภาคน ศรสงขงาม (2556) พบวา แรงจงใจในการปฏบตงานดานความสาเรจ และการไดรบการยอมรบ ในการปฏบตงานมความสมพนธกบผลลพธในการดาเนนงานสงสด

112

5.3 ขอเสนอแนะจากผลการศกษา

จากผลการศกษาครงน ผศกษามขอเสนอแนะเพอเปนประโยชนในการนาไปใชเปนแนวทางในการปรบปรงแกไขใหขาราชการรฐสภา ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร มความผกพนตอองคการมากขน โดยพจารณาในแตละปจจยตามกรอบแนวคด ดงน ปจจยจงใจ

1. ดานความสาเรจในงาน ในการพจารณาเลอนขนเงนเดอนผบงคบบญชาตองยดหลกความถกตอง ชดเจน โปรงใสและสามารถอธบายได ไมสมควรทจะเลอกใชระบบเวยนเทยนหรอสลบกน แนวทางวธการประเมนผลการปฏบตงานเชนนตองรบแกไข รวมถงการปรบทศนคตของผบงคบบญชาใหเขาใจถงประโยชนระยะยาวของ PMS มฉะนนสานกงานฯ จะเกดการสญเสยขาราชการดเดนหรอขาราชการทเกงมความสามารถไปได

2. ดานการไดรบการยอมรบ กรณทผบงคบบญชาไมเคยตาหนความบกพรองผดพลาดในเรองงานของผใตบงคบบญชาถอวายอมรบในความร ความสามารถ ซงจะสรางความภาคภมใจใหกบผใตบงคบบญชาอยางมาก แตถามขอผดพลาดตางๆ เกดขนในแตละครงนน ในการตาหนของ ผบงคบบญชา กสมควรทจะชแจงเหตผลพรอมขอแนะนาทจะสามารถนาไปใชใหการปฏบตงานครงตอไปใหสาเรจลลวงไปไดดวยความถกตอง

3. ดานลกษณะของงาน ปรมาณงานทผใตบงคบบญชาแตละตาแหนงรบผดชอบอย ผบงคบบญชาควรจดใหมความเหมาะสม โดยถามปรมาณมากเกนไปสมควรใชอานาจในการตดสนใจจดอนดบความสาคญของลกษณะงานทตองปฏบตหรอขอความรวมมอขาราชการคนอนในกลมงานฯ เขามาชวยงานกจะทาใหรวดเรวและทนเวลามากยงขน

4. ดานความรบผดชอบในงาน ผบงคบบญชาควรพจารณามอบหมายงานตาง ๆ ใหตรงกบตาแหนงความรบผดชอบและความสามารถของผใตบงคบบญชา โดยใหอานาจผใตบงคบบญชาไดมสวนรวมแสดงความคดเหนและตดสนใจในเรองทเกยวของกบการปฏบตงานนนดวย

5. ดานความกาวหนาในงาน ถงแมจะเปนงานราชการทมความมนคง แตความกาวหนาในงานของขาราชการกเปนสงสาคญ จากผลการศกษา ขาราชการรฐสภาระดบปฏบตงาน สวนใหญมวฒการศกษาทจบมาคอนขางสงกวาวฒการศกษาทเปดรบสมคร ดงนนสานกงานฯ จงควรจดใหมการสอบเปลยนสายงานหรอจดใหมการปรบวฒการศกษาตามความเปนจรง เพอสรางความพงพอใจใหแกขาราชการทมความสามารถและรกษาขาราชการทมศกยภาพในการปฏบตงานทดเหลานนไวกบสานกงานฯ ตอไป

113 ปจจยคาจน

1. ดานนโยบายและการบรหารงาน การบรหารงานของผบรหารและผบงคบบญชาสมควรเปนไปในทศทางเดยวกนโดยตองยดหลกความถกตอง โปรงใสและยตธรรม หากมนโยบายใดทจะมผลกระทบตอขาราชการโดยรวม ควรมชองทางเพอเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาไดมสวนรวมแสดงความคดเหน เพอสรางความเขาใจทตรงกนและนามาประกอบการพจารณาเพอกาหนดใชตอไป

2. ดานเงนเดอนและผลตอบแทน การพจารณาคาตอบแทนพเศษทไดรบของขาราชการรฐสภา แตละตาแหนงทไดรบในปจจบน กถอวามความเหมาะสม แตสาหรบคาลวงเวลาเฉพาะในวนทมการประชมสภาผแทนราษฎรหรอประชมรวมกนของรฐสภา จะมการปฏบตงานลวงเวลาจนกระทงเลกการประชมซงบางครงอาจลวงเวลาถงวนรงขน แตคาลวงเวลาทไดรบจะไดเฉพาะชวง เวลา 16.30 - 23.30 นาฬกา ดงนนผบรหารควรพจารณาเพมคาลวงเวลาในรปแบบตาง ๆ ใหกบขาราชการรฐสภาทปฏบตหนาทเกยวของกบการประชมโดยตรงเกดแรงจงใจในการปฏบตงานลวงเวลา

3. ดานความสมพนธระหวางบคคล เนองจากการตดตอประสานงานกบขาราชการและบคคลตาง ๆ ทงภายนอกสานกงานฯ บางครงอาจไมรบความรวมมอ ดงนนผบงคบบญชาควรใชอานาจทมอยในการจดการหรออานวยการเพอสรางความสะดวกแกผใตบงคบบญชาเปนกรณ ๆ ไป ทงนเพอชวยใหงานทปฏบตอยสาเรจลลวงไปไดดวยด

4. ดานสภาพแวดลอมในการทางาน ผบรหารควรใหความสาคญกบการแบงพนทสถานททางานใหเปนสดสวนอยางเหมาะสม เพอชวยอานวยความสะดวกใหกบผใตบงคบบญชา ไดปฏบตงานดวยความราบรน รวมท งตองคานงถงความปลอดภยในขณะปฏบตงานของผใตบงคบบญชาดวย

5. ดานความมนคงในงาน ผบรหารและผบงคบบญชาควรใหอานาจการตดสนใจในการปฏบตงานกบผใตบงคบบญชาอยางเตมท โดยชอบดวยกฎหมายและไดรบความคมครองจากสานกงานฯ ไมตองกงวลตอการโยกยาย สบเปลยนหนาท หรอใหลาออกจากงานโดยไมเปนธรรม ซงจะสามารถชวยใหขาราชการรฐสภา ปฏบตงานไดอยางเตมกาลงความสามารถเกดความรสกมนคงในงาน และผกพนตอองคการมากยงขน

6. ดานเทคนคการควบคมดแล ผบงคบบญชาตองเรยนร ทาความเขาใจ และใหความสาคญในการนาเทคนคใหมๆ ททนสมย พรอมทงนามาใชประกอบในการบรหารงานในสานกงานฯ เพอใหการปฏบตงานนน เกดความคลองตว สะดวกรวดเรวทนตอสถานการณในปจจบน ทาใหการบรหารงานมประสทธภาพและประสบความสาเรจอยางสงสด

114 ความผกพนตอองคการ

1. ความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ พบวา เปนดานทมคาเฉลยตาสด ดงนนสานกงานฯ ตองทาความเขาใจ ชแจงใหขาราชการรฐสภาไดรบทราบถงเปาหมายการดาเนนงานและปลกฝงคานยมของสานกงานฯ เพอใหขาราชการเกดการยอมรบและใหความรวมมอ ยดถอปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และหลกเกณฑตาง ๆ อนจะสงผลใหเปาหมายการดาเนนงาน คานยมของสานกงานฯ และขาราชการรฐสภานนเปนไปในทศทางเดยวกนตอไป

2. ความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอองคการ ขาราชการรฐสภาจะทมเทปฏบตงานในหนาทความรบผดชอบอยางเตมททกครงทไดรบมอบหมาย โดยไมไดคานงถงคาตอบแทนทไดรบ แมไมใชงานในหนาทประจา และไมไดรบการพจารณาเลอนขนเงนเดอน กยนดทจะปฏบตงาน โดยคานงถงประโยชนและความกาวหนาของสานกงานฯ ผบรหารจงควรสงเสรมแนวทางการพจารณาใหรางวลหรอผลตอบแทนอยางใดอยางหนงแกขาราชการรฐสภาเหลาน ทมความทมเทในการปฏบตงานอยางเตมกาลงความสามารถเพอสานกงานฯ

3. ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ ผบรหารและผบงคบบญชาตองตระหนกและบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลหรอการบรหารจดการทด เพอใหเกดความยตธรรมและยดถอความถกตอง ความซอสตย สจรต โปรงใส สามารถตรวจสอบได เพอสรางมมมองใหบคคลภายนอกและผใตบงคบบญชามองภาพรวมของสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรนน มภาพลกษณทดและเปนหนวยงานทดกวาหนวยงานอน ถอวาเปนการสรางความภาคภมใจใหกบขาราชการรฐสภา และตงใจจะปฏบตงานในสานกงานฯ จนกวาจะเกษยณอาย

115

5.4 ขอเสนอแนะในการศกษาครงตอไป

จากการศกษาในครงนเปนการศกษาแรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา เฉพาะระดบปฏบตงาน ดงนน ในการศกษาครงตอไปถาจะมองในภาพรวมของสานกงานฯ แลวนน ควรจะทาการศกษาทกระดบในสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร เพราะจะมระดบตาแหนงประเภททวไประดบอน รวมทงประเภทวชาการ ประเภทอานวยการ ฯลฯ และยงมพนกงานราชการและลกจาง จะไดนามาวเคราะหเปรยบเทยบเพอใหไดความหลากหลาย ซงจะทาใหสามารถทราบแรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการโดยรวมของสานกงานฯ มากยงขน

116

บรรณานกรม

หนงสอและบทความในหนงสอ เจรญผล สวรรณโชต. ทฤษฎการบรหาร. กรงเทพมหานคร: เอกพมพไทย, 2551. พบล ทปะปาล. พฤตกรรมองคการสมยใหม. กรงเทพมหานคร: อมรการพมพ, 2550. พลสข สงขรง. มนษยสมพนธในองคการ. พมพครงท 10. กรงเทพมหานคร: บ เค อนเตอร ปรนท,

2550. ศรชย พงษวชย. การวเคราะหขอมลทางสถตดวยคอมพวเตอร. พมพครงท 23. กรงเทพมหานคร:

สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2555. ศรวรรณ เสรรตน สมชาย หรญกตต และธนวรรช ตงสนทรพยศร. การจดการและพฤตกรรมองคการ.

กรงเทพมหานคร: ธระฟลมและไซเทกซ, 2550. อนนต บญสนอง. การจดการทรพยากรมนษย. พมพครงท 2. สมทรปราการ: ทเอส, 2555. บทความในวารสาร นตยสาร และหนงสอพมพ ชยทว เสนะวงศ. “การผกใจพนกงาน”. Human Resource Focus (January-February 2013): 78.

117 เอกสารอน ๆ เครอวลย เปยมรอด. “ความผกพนตอองคการของขาราชการกรมศลกากร: ศกษากรณสานก

สทธประโยชนทางภาษอากร”. สารนพนธหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกรก, 2552.

จารก ชวเชยร. “ปจจยทสงผลตอความรสกผกพน ของตวแทนขายประกนของบรษทอเมรกน

อนเตอรแนชชนแนล แอสชวรนส จากด ในจงหวดลาปาง”. วทยานพนธหลกสตร รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม, 2552.

ชตรตน ชมพรตน. “ความผกพนตอองคการของพนกงาน บรษทแอบบเครสท (ประเทศไทย) จากด”.

วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต, สาขาบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม, 2552. โชตกา ระโส. “แรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากร มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค”.

ปรญญานพนธหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการอดมศกษา มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ, 2555.

ณฐชย วงศศภลกษณ. “ความสมพนธระหวางแรงจงใจในการปฏบตงานกบความผกพนในองคกร

ของพนกงานเขตการเดนรถท 1 องคการขนสงมวลชนกรงเทพ”. วทยานพนธหลกสตร บรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาบรหารธรกจ มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ, 2552

ณฐพจน นตะพฒน. “ความผกพนตอองคการของขาราชการกรงเทพมหานคร 2 ดนแดง ศกษาเฉพาะกรณ

กองจดกรรมสทธ”. สารนพนธหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารองคการ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกรก, 2551.

ทศนย สรอยฟา. “ความผกพนตอองคการของพนกงานในอตสาหกรรมอตอเรอ”. วทยานพนธ

สงคมสงเคราะหศาสตรมหาบณฑต สาขาพฒนาแรงงานและสวสดการ มหาวทยาลย ธรรมศาสตร, 2550.

118 ธญทพย ภญโญชยอนนต. “แรงจงใจในการทางานของบคลากรในองคการและระดบความผกพน

ตอองคการ กรณศกษา บรษทสกลนคร โอเอ แอนด คอมพวเตอร จากด”. สารนพนธ หลกสตรพฒนาชมชนมหาบณฑต มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2553.

นพดล พนธอารย . “แรงจงใจในการปฏบตงานกบผลลพธการดาเนนงานของกองกากบการ 2

กองบงคบการอารกขาและควบคมฝงชน กองบญชาการตารวจนครบาล”. สารนพนธ หลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเกรก, 2554.

พชรา ทาหอม. “ความพงพอใจในการปฏบตงานกบความผกพนตอองคการของลกจางอซอมรถยนตใน จงหวดพระนครศรอยธยา”. วทยานพนธหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาการจดการทวไป มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา, 2550.

พรยศ ชวาภรณาภวฒน. “ความผกพนตอองคการ กรณศกษา เทสโกโลตส สาขาลาดพราว”.

สารนพนธหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารองคการ มหาวทยาลยเกรก, 2550.

ภาคน ศรสงขงาม. “แรงจงใจทมผลตอผลลพธในการดาเนนงานขององคการ: กรณศกษา กองบงคบการ

ตารวจภธรจงหวดพระนครศรอยธยา”. สารนพนธหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเกรก, 2556.

รชนก มลเกต. “ความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงาน สายการพาณชย บรษทการบนไทย

จากด (มหาชน)”. ภาคนพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาบรหารธรกจ มหาวทยาลยราชภฏ วไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ, 2552.

วรวรรณ ตอววฒน. “คณภาพชวตในการทางานกบความผกพนตอองคการ กรณศกษา ขาราชการ กรมศลกากร ทสงกดสวนกลาง (คลองเตย)”. สารนพนธหลกสตรรฐประศาสนศาสตร มหาบณฑต คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเกรก, 2555.

119 วเศษ นลนาก. “แรงจงใจทสงผลตอประสทธผลของสโมสรเทเบลเทนนส จงหวดพจตร”. สารนพนธ

หลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเกรก, 2556. ศศธร อารรกษ. “ปจจยจงใจและปจจยคาจนทมอทธพลตอความผกพนตอองคการของบคลากร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา”. วทยานพนธหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยรามคาแหง, 2549.

ศวไล กลทรพยศทรา. “แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงาน บรษท เอ.เอส.แอสโซซเอท

เอนยเนยรง (1964) จากด”. หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาการจดการทวไป มหาวทยาลยราชภฏพระนคร, 2552.

ศลพร จตตเทยง. “ความพงพอใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของพนกงานบรษท กสท

โทรคมนาคม จากด (มหาชน) สานกงานใหญ”. สารนพนธหลกสตรรฐประศาสนศาสตร มหาบณฑต คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเกรก, 2554.

สมชย นพทธเจรญวงศ. “อทธพลของความพงพอใจในงานตอความผกพนตอองคการ ศกษาเฉพาะกรณ

กองพลาธการและสรรพาวธ สานกงานตารวจแหงชาต”. สารนพนธหลกสตรรฐประศาสนศาสตร มหาบณฑต คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเกรก, 2552.

สรยา มหากณานนท. “แรงจงใจในการทางานทมผลตอความผกพนตอองคกรของครในโรงเรยน

สารสาสนวเทศบางบอน”. วทยานพนธหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชา การจดการทวไป มหาวทยาลยราชภฏพระนคร, 2551.

สนตฤทย ลมวรพนธ. “ความผกพนของพนกงานตอองคการ กรณศกษาบรษท ระยองเพยวรฟายเออร

จากด (มหาชน)”. สารนพนธหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต คณะพฒนาทรพยากรมนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, 2550.

สขกมล ทรพยดมงคล. “มาตรฐานความสาเรจดานการบรหารทรพยากรบคคล HR Scorecard

กบความพงพอใจในการปฏบตงานของเจาหนาทสานกงานสรรพากรเขตพนท 21”. สารนพนธ หลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเกรก, 2553.

120 สวรรณ ศรพลหงษ. “ความผกพนตอองคการ: ศกษาเฉพาะกรณสานกงานใหญการไฟฟานครหลวง”.

สารนพนธหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกรก, 2551.

อานาจ ยมชอย. “ความผกพนตอองคการของลกจางรบเหมาคาแรงตอบรษทผวาจาง: ศกษากรณ

บรษทซมมท โอโต บอด อนดสตร จากด”. วทยานพนธหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาสงคมศาสตรเพอการพฒนา มหาวทยาลยราชภฏธนบร, 2550.

อไรพร วงศใหญ. “ความผกพนตอองคการ: ศกษาเฉพาะกรณของพนกงานระดบปฏบตการ ของบรษท

คอม-ลงค จากด”. สารนพนธหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาบรหารธรกจ มหาวทยาลยนเรศวร, 2553.

ภาคผนวก

122

แบบสอบถาม แรงจงใจในการทางานกบความผกพนตอองคการของขาราชการรฐสภา

ระดบปฏบตงาน สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

คาชแจง แบบสอบถามเปนเรองเกยวกบความคดเหนของทานในประเดนตาง ๆ ทเกยวของกบ การทางาน ขอมลทไดจะนาไปประกอบการวเคราะหขอมล โดยจะนาเสนอโดยรวมและจะไมมผลกระทบตอผตอบไมวากรณใด ๆ จงขอความอนเคราะหทานโปรดตอบคาถามทกขอ เนองจากคาตอบของทานจะเปนประโยชนอยางมากตอการวเคราะหผลการศกษาครงน แบบสอบถามชดนแบงเปน 3 ตอน ดงน ตอนท 1 ขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 คาถามเกยวกบแรงจงใจในการทางาน ตอนท 3 คาถามเกยวกบความผกพนตอองคการ

ตอนท 1 ขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม โปรดทาเครองหมาย ( ) ลงในชองทตรงกบความเปนจรงเกยวกบตวทานมากทสด 1) เพศ

1. ชาย 2. หญง

2) อาย 1. นอยกวา 25 ป 2. 25 – 30 ป

3. 31 – 40 ป 4. มากกวา 40 ป

3) ระดบการศกษาสงสด 1. ตากวาปรญญาตร 2. ปรญญาตร 3. สงกวาปรญญาตร

4) อายการทางาน 1. นอยกวา 5 ป 2. 5 – 10 ป

3. 11 – 15 ป 4. มากกวา 15 ป

5) รายไดตอเดอน 1. ตากวา 10,000 2. 10,000 – 15,000 บาท

3. 15,001 – 20,000 บาท 4. 20,001 – 30,000 บาท 5. มากกวา 30,000 บาท

123 ตอนท 2 คาถามเกยวกบแรงจงใจในการทางาน โปรดทาเครองหมาย ( ) ลงในชองทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด

ขอความ

ระดบความคดเหน

เหนดวย อยางยง

เหนดวย มาก

เหนดวย ปานกลาง

ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

ความสาเรจในงาน

1. ทานมกจะไดรบคาชมเชย การยกยองจากผบงคบบญชาและเพอนรวมงานในการปฏบตงานเสมอ

2. ทานมโอกาสไดรบการพจารณาเลอนขนหรอเสนอชอเปนขาราชการดเดนในดานตาง ๆ จากผบงคบบญชา

3. ทานสามารถแกไขปญหา อปสรรคในการปฏบตหนาทไดอยางถกตองและทนเวลา

4. ทานมความภาคภมใจกบผลการปฏบตงานทกครง

การไดรบการยอมรบ

5. ทานมกจะไดรบความไววางใจใหเปน ทปรกษากบเพอนรวมงานไมวาจะเปน เรองงานหรอเรองสวนตว

6. ผบงคบบญชาและเพอนรวมงานยอมรบในความร ความสามารถของทาน

7. ผบงคบบญชาไมเคยตาหน ความบกพรองผดพลาดในเรองงานของทานเลย

8. ทานไดรบมอบหมายจากผบงคบบญชาใหเปนคณะทางาน หรอเขารวมกจกรรมตาง ๆ

124 ตอนท 2 คาถามเกยวกบแรงจงใจในการทางาน (ตอ)

ขอความ

ระดบความคดเหน

เหนดวย อยางยง

เหนดวย มาก

เหนดวย ปานกลาง

ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

ลกษณะของงาน

9. การปฏบตงานในตาแหนงหนาทของทานจาเปนตองใชความร ความสามารถ ความชานาญ และประสบการณ ประกอบกนอยางมาก

10. ทานคดวางานของทานเปนงานทสาคญและมคณคาตอสานกงานฯ

11. งานททานปฏบตตองใชความคดรเรม ททนสมยและทนตอเหตการณมาประยกตใช

12. ปรมาณงานททานไดรบมอบหมายมความเหมาะสมไมมากหรอนอยจนเกนไป

ความรบผดชอบในงาน

13. ทานมความรบผดชอบในการทางาน โดยผบ งคบบญชาไมตองควบคมดแลการทางานของทานอยางใกลชด

14. ทานยอมรบในความผดพลาดของการปฏบตงานทเกดขนโดยนามาปรบปรงและพฒนาการทางานในครงตอไป

15. ทานสามารถปฏบตงานตามทไดรบมอบหมายไดอยางถกตองและทนเวลาเสมอ

16. ทานมกเขาไปมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและตดสนใจเกยวกบการปฏบตงานทรบผดชอบ

125 ตอนท 2 คาถามเกยวกบแรงจงใจในการทางาน (ตอ)

ขอความ

ระดบความคดเหน

เหนดวย อยางยง

เหนดวย มาก

เหนดวย ปานกลาง

ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

ความกาวหนาในงาน

17. สานกงานฯ มการจ ดฝกอบรมเพอเสรมทกษะดานตาง ๆ แกขาราชการอยเสมอ

18. สานกงานฯ ไดเปดโอกาสใหทานหรอขาราชการ สามารถสอบเปลยนสายงานได

19. สานกงานฯ สนบสนนใหทานไปศกษาตอเพมเตมในสวนทเกยวของกบงานทปฏบต เพอปรบวฒใหสงขน

20. ทานคดวาหากยายไปทางานในหนวยงานอน ทานอาจไมไดรบความกาวหนาในหนาทการงาน เทาทไดรบจากสานกงานฯ

นโยบายและการบรหารงาน

21. การบรหารงานของผบ งค บบญชา เปนไปตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ

22. ผบงคบบญชาในสานกงานฯ ของทานบรหารงานดวยความถกตอง โปรงใสและยตธรรม

23. ผบงคบบญชาจะกาหนดนโยบายใน การบรหาร โดยคานงถงผลประโยชน ทขาราชการจะไดรบเปนสวนใหญ

24. นโยบายในการบรหารงานของสานกงานฯ มความเปนไปไดในการนาไปสการจดทาแผนปฏบตการ สามารถปฏบตตามได

126 ตอนท 2 คาถามเกยวกบแรงจงใจในการทางาน (ตอ)

ขอความ

ระดบความคดเหน

เหนดวย อยางยง

เหนดวย มาก

เหนดวย ปานกลาง

ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

เงนเดอนและผลตอบแทน

25. หลกเกณฑการขนเงนเดอน ผลตอบแทนของสานกงานฯ ดานตาง ๆ เปนไปอยางเหมาะสม

26. เงนเดอนททานไดรบเหมาะสมกบปรมาณงานและตาแหนงงานททานปฏบตอย

27. เงนโบนส หรอเงนคาตอบแทนพเศษ มความเหมาะสมกบปรมาณงานและตาแหนงงานททานปฏบตอย

28. ผลตอบแทนอน ๆ ทไดรบ เชน สวสดการ ทพก คารกษาพยาบาล คาลวงเวลา ฯลฯ มความเหมาะสม

ความสมพนธระหวางบคคล

29. ทานสามารถตดตอประสานงานกบขาราชการและบคคลตาง ๆ ภายในสานกงานฯ โดยไดรบความรวมมอเปนอยางด

30. ทานสามารถปฏบตงานรวมกบผบงคบบญชาและเพอนรวมงานของทานไดอยางด

31. ทานและเพอนรวมงานมความใกลชดสนทสนมกนอยางมาก

32. ทานจะไดรบความชวยเหลอและคาปรกษาจากผบงคบบญชาและเพอนรวมงานอยเสมอ

127 ตอนท 2 คาถามเกยวกบแรงจงใจในการทางาน (ตอ)

ขอความ

ระดบความคดเหน

เหนดวย อยางยง

เหนดวย มาก

เหนดวย ปานกลาง

ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

สภาพแวดลอมในการทางาน 33. สถานททางานของทานมระบบรกษาความปลอดภยทดตอชวตและทรพยสน

34. สถานททางานของทานมการแบงพนทเปนสดสวน อยางเหมาะสม

35. ทตงของสานกงานฯ อยในทาเลทสะดวกตอขาราชการ และบคคลภายนอกทเขามาตดตองาน

36. สานกงานฯ ของทานมอปกรณ เครองใชททนสมยเอออานวยในการปฏบตงานไดเปนอยางด รวดเรวและเพยงพอตอการใชงาน

ความมนคงในงาน

37. ทานสามารถปฏบตงานโดยไมตองกงวลตอการโยกยาย สบเปลยนหนาท หรอใหลาออกจากงาน โดยไมเปนธรรม

38. ท านม อานาจการตดสนใจในการปฏบตงานในหนาท โดยชอบดวยกฎหมายและไดรบความคมครองจากสานกงานฯ

39. ทานคดวาทานสามารถอยปฏบตงานในหนวยงานจนเกษยณอายราชการ

40. สานกงานฯ ของทานมภาพลกษณทดทงตอบคคลภายในและภายนอก

128 ตอนท 2 คาถามเกยวกบแรงจงใจในการทางาน (ตอ)

ขอความ

ระดบความคดเหน

เหนดวย อยางยง

เหนดวย มาก

เหนดวย ปานกลาง

ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

เทคนคการควบคมดแล

41. ผบงคบบญชาของทานนาเทคนคใหม ๆ ททนสมยมาใชในการบรหารงานอยเสมอ

42. ผบงคบบญชาของทานมความกระตอรอรนและเปนแบบอยางทดในการปฏบตงาน

43. ผบงคบบญชาของทานมทกษะในการควบคมดแลผใตบงคบบญชา

44. ผบงคบบญชาของทานมความรบผดชอบตอการกระทาหรอปกปองผใตบงคบบญชาทสงผลตอสานกงานฯ

129 ตอนท 3 คาถามเกยวกบความผกพนตอองคการ โปรดทาเครองหมาย ( ) ลงในชองทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด

ขอความ

ระดบความคดเหน

เหนดวย อยางยง

เหนดวย มาก

เหนดวย ปานกลาง

ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

ความเชอมนอยางแรงกลาและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ

1. ทานยอมรบและพรอมทจะยดถอปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และหลกเกณฑตาง ๆ ของสานกงานฯ

2. คานยมของทานมความสอดคลองกบคานยมของสานกงานฯ

3. ทานมกจะพดถงสานกงานฯ ในทางบวก ตอเพอนรวมงานหรอบคคลอนเสมอ

4. ทานปฏบตงานอยางเตมทเพอใหบรรลเปาหมายการดาเนนงานของสานกงานฯ

5. ทานสนใจและเขารวมกจกรรมตาง ๆ ททางสานกงานฯ ไดจดขน

ความเตมใจทจะทมเทความพยายาม เพอองคการ

6. ทานเตมใจทจะปฏบตงานลวงเวลาใหกบสานกงานฯ แมวาคาตอบแทนทไดจะไมคมคาหรอไมไดรบคาตอบแทน

7. ทานจะทมเททางานใหดทสดทกครง ทไดรบมอบหมาย แมบางครงไมใชงานในหนาทประจา

8. ทานจะคาน งถงผลประโยชนและความกาวหนาของสานกงานฯ มากกวาผลประโยชนสวนตน

130 ตอนท 3 คาถามเกยวกบความผกพนตอองคการ (ตอ)

ขอความ

ระดบความคดเหน

เหนดวย อยางยง

เหนดวย มาก

เหนดวย ปานกลาง

ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

9. ทานจะทมเทปฏบตงานในหนาทอยางเตมทตอไป ถงแมจะไมไดรบการเลอนขนเงนเดอน

10. ทานประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทดเพอชอเสยงและภาพลกษณทดของสานกงานฯ

ความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพขององคการ

11. ทานคดวาในภาพรวมสานกงานฯ ของทานเปนหนวยงานทดกวาหนวยงานอน

12. ทานตงใจจะทางานกบสานกงาน จนกวาจะเกษยณอาย

13. ทานมความภาคภมใจทจะบอกกบผอนวาทานเปนขาราชการรฐสภา

14. ในปจจบนทานมความพงพอใจในตาแหนงหนาทและรายไดทไดรบจากสานกงานฯ

15. ทานไมคดทจะลาออกจากองคการ ถงแมวาจะตองปฏบตงานทไมชอบและไมถนด

131

ประวตผศกษา ชอ - สกล นางสาววรรณา อาวรณ

วน/เดอน/ปเกด วนท 24 ตลาคม พ.ศ. 2520

ภมลาเนา จงหวดสงหบร ประวตการศกษา ปรญญาตร ศลปศาสตรบณฑต มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรวทยาลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

ประวตการทางาน ปจจบน ขาราชการรฐสภา สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร