, ,/ . by De Gruyter

2

Is-Hertogenbasch, op de dag van Uw

indiensttreding.

VAN HARTE lVELKOM!

3

H et zal deze eerste dag zeker alZemaal wat vreemd zi}n voar

U. Ben nieuwe omgeving, mensen die U nog niet of nag

maar net kent. Weest U er eehter zeker van dat wi} allen U van harte

welkam heten. En dat wi} alles zullen doen om U de ge­

legenheid te geven U zo spaedig magelijk "thuis" te doen

vaelen. Dat is voor U belangrijk, maar ook voor ons. Want wij hebben een stuk verantwo01'deli}kheid voor de gaede"

gang van zaken in ons bedrijf bewust aan U toevertrouwd.

Andenijds hebben wij een stuk verantU'oordelijkheid- voor

Uw welzijn en UU' toekomst op ons genomen. Wederzijdse

waardering en goede samemuerking zijn in een gemeen­

sehap van mensen onmisbaar. Maar daarvoor is plezier in het werk een der voorwaarden . . En wi} hopen oprecht dat

de sfe er in ons bedrijf en het werk, dat U wordt toevertrouwd,

die onmisbare vreugde spoedig mogen seheppen. Het boekje waarvan dit de eerste bladzijde is, wil U 1/Jegwi}s

maken in de voor U nieuwe gemeenschap, die "De Gruyter" heet. Leest U het eens rustig door, U zult er zeker profijt

van hebben.

4 Hoofdkantoo r

en Fabriek 1

Orthenstraat

5

Wat IS De Gruyter?

De naam De Gruyter kunt U praktisch elke dag in Neder­land tegen komen. Op de fabrieken in Den Bosch, op vrachtauto's, op de 500 winkels in aile windstreken, in dagb ladadvertenties, op honderdduizenden verpakkingen en waar al niet meer. Officieel heet het bedrijf "P. de Gruyter en Zoon N.Y." en dat is inderdaad een mondvol, maar zo staat het nu een­maal in de statuten van de onderneming. Maar in de wan­del ing praten we over "De Gruyter". Zevenduizend mensen vinden bij die onderneming De Gruyter een goed bestaan . Dat liikt niet a ileen een groot aantal, dat is het ook. Voor meer dan het honderdvoudige van dat aantal echter is de naam De Gruyter 66k een begrip. In de 500 winkels ontvangen wij namelijk per week meer dan 700.000 klan­ten - huisvrouwen voornamelij k - die bijzonder gesteld zijn op anze produkten. En zo is er dus een enge band naar twee zijden . Maar laten wij ans beperken tot dat aantal van ongeveer 7.000 mensen, die De Gruyter tot zij n medewerksters en medewerkers mag rekenen en waartoe thans ook U be­

hoart. Merkwaardig en tegelijkertijd aantrekkelijk is dat De Gruy­ter tach niet het "massa-bedrijf' is waaraan dit getal doet denken. Onze produktiebedrijven in 's-Hertagenbosch -ondergebracht in drie grote fabriekscomplexen - ' vormen in feite een samenstel van kleinere, overzichtelij ke een­

heden .

6 Bedriifskantoor bii

Fabriek 2 Veemarktkade

7

Wij plegen altijd te spreken van 17 fabrieken, en wanneer een indeling wordt gemaakt naar de artikelgroepen die wij produceren, komt men bij telling inderdaad tot dit getal. Vergis U overigens niet, sommige van die "klei­nere" eenhed'en zijn op zic.h genomen bepaald groot. Om eEm voorbeeld te noemen : onze chocoladefabriek is een der grootste van West-Europa. Maar nergens vindt men produktieafdelingen waar vele honderden mensen alle­maal met een zeer nietig onderdeel van het eindprodukt bezig zijn. lede~e afdeling is een zelfstandige, over~ichte­lijke eenheid, waar men weet welt men doet, waaraan men

werkt en waarom het zo gebeurt. En neem het verkoopapparaat: daarin werken ruim 4000 mensen. Maar bij 500 winkels betekent dat gemiddeld

8 mensen per eenheid. Een De Gruyter-medewerker is dus zeker geen "nummer", dat gema kkelijk door een ander "nummer" kan worden vervangen. Er is aandacht voor ieders persoonlijke taak, omdat die persoonlijke taak belangrijk is in het grote ge­

heel dat de optelsom van alles vormt. Nag een bijzonder en in Nederland uniek voordeel van een taak bij De Gruyters produktiebedrijven in Den Bosch: wat U maakt .of helpt maken klint U in feite blijven over-

8

Fabriek 3 Parallelweg

9

zien - met de hulp van collega's - tot het tijdstip van

aflevering aan de klant, de Nederlandse huisvrouw. Want

De Gruyter doet alles van A tot Z. Produkten van Uw

afdeling worden door eigen chauffeurs - Uw collega's­

in eigen vrachtauto's naar de eigen winkels gebracht,

waa r kundige verkoopkrachten - alweer Uw collega's -

onze artikelen aan de man, of liever: aan de vrouw

brengen.

Uw inspanning en toewijding om een gaed produ kt te

maken worden dus niet ten dele ongedaan gemaakt door

onverschi lIige "derden" die zich nauwelij ks de zorgen '

real iseren die U zich hebt getroost, omdat ze met U ver­

der geen enkele relatie onderhouden . Integendeel, perio­

diek kunt U die collega's uit de winkels zelfs ontmoeten

omdat ze geregeld op excursie naar onze produktie­

bedrijven worden ontvangen .

Er valt ove r De Gruyter natuurlijk nag veel meer te ver­

tell en. Maar wanneer U thans reeds beseft niet gemist te

kunnen worden omdat wij niet met vervangbare IInum­

mers" werken, lijkt ons dat voorlopig voldoende.

10

P DE- 6RUYTE:R DEOPRICHTER DER FJRMA(WJ6')

11

De Gruyter1s verleden

De truyter heeft ook een verleden, uiteraard. De tegen­

woordige omvang heeft het bedrijf bereikt in de loop van

vele jaren. Voor de oprichting zou U zelfs moeten terug­

g!1an tot 1818, dus nu rond anderhalve eeuw geleden.

1gen stichtte Petrus de Gruyter een 9 rutterij in Den Bosch,

een eenmanszaak aan de Hoge Steenweg waar nu nog een

De Gruyter-winkel is gevestigd. Tien jaar later kocht hij

een pakhuis in het 2e Straatje van Best aan. Een eerste

fabriekspand dust waar hij erwten ging drogen, zeven en

splitten, waar hij graan ging malen en mEel ging mengen.

Onthoudt U d it begin: een win kel (tje) en een fabriek( je ).

In 1851 nam Petrus de Gruyter z.ijn zoon Ludovicus in de

zaak op en ging de naam van zijn bedrijf luiden: P. de

Gruyter en Zoon. Of schoon het bedrijf bleef groeien, \Nas

12

=

13

er voorlopig geen sprake van uitbreiding tot buitende Bossche s.tadsgrenzen. Die kwam eerst tot stand rond de eeuwwissel ing, toen twee kleinzonen van de oprichter in de zaak kwamen: Lambert en Jacques de Gruyter. Lam­bert trok in het fabrieksbedrijf, Jacques besloot tot vesti­ging van winkels buiten Den Bosch, de eerste in Utrecht, gevolgd door andere . In 1904 besloten de gebroeders De Gruyter: in de fabriek gaan we maken wat in de wi nke Is kan worden verkocht en in de winkels gaan we verkopen wa t in de fabriek wordt gema3kt. 1903: oak een belang­rijk jaartal, want toen werd de - thans nog altijd be­faamde en populaire - tien procent korting ingevoerd,

14

De Gruyte r auto omstreeks 1900

15

mog~liik gemaakt door het in eigen hand hauden van aile

schakels: van inkaop via produktie tot en met verkoop.

Een periode van snelle groei brak nu aan. In de Orthen·

straat te Den Bosch verrees het eerste grate fabriekscom­

plex met binnen zijn muren een koffiebranderij, een thee­

mengerij, een grutterij, een cacao- en chocol adefabriek,

een vermicelli- en een jamfabriek, en f in een later stadium,

een bedrijfsdrukkerij. Toen de binnenstad geen uitbrei­

dingsmogelijkheden meer bood, werd besloten tot vesti­

ging van een tweede fabriekscomplex aan de Veemarkt­

kade. Dat was omstreeks 1930. Na 1945 ontstond het

fabriekscomplex aan de Parallelweg. Wat er thans alle­

maal in deze drie complexen te vinden is, leest U verderop.

16

I ,

17

De winkels

Naast de produktiebedrijven in deze fabriekscomplexen is er het eigen verkoopapparaat, op dit moment ruim 500 winkels in het gehele land omvattend . U herinnert het zich: de eerste winkel buiten Den Bosch inde stad Utrecht

werd kort voor de eeuwwisseling gevestigd. Op dat begin is een reeks van mijlpalen gevolgd: in 1921 zijn er reeds 100 De Gruyter-winkels; 200 in 1934,300 in 1949,400 in 1955 en in 1965500.

Met de groei van het aantal winke ls nam het assortiment artikelen, dat daarin wordt verkocht, toe. Van enkele hon­derden eenheden kort na de oorlog tot meer dan 1 _500

op dit ogenblik. In 1952 voerde De Gruyter als een der eerste grootwinkel­bedrijven het zelfbedieningssysteem in_ Dat betekende dat

de produkten, afgeleverd door de fabrieken, reeds kant en klaar verpakt moesten zijn. Hetgeen noodzaakte tot de aanschaf en installatie van talrijke verpakkingsmach ines

in die~ fabrieken.

De volgende stap na de zelfbediening was de supermarkt, in ons bedrijf De Gruyter Super genoemd. In enkele jaren

tijds werden tientallen van die Supers geopend, waarin naast het eigen De Gruyter-Ievensmiddelenassortiment ook worden verkocht: vers vlees, groeniten en fruit, ge­

bak, delicatessen, en een uitgebreide sortering non-foods, dat zijn niet-Ievensmiddelen, zoals borstelwerk, textiel­goederen, ijzerwaren, plastic artikelen, enzovoorts. In een aantal winkels wordt bovendien sinds enige tijd, uit een oogpunt van dienstbetoon jegens de klant ook een be­

perkt assortiment artikelen onder andere merken dan het De Gruytermerk verkocht.

18

Dit produceren WI)

In het fabriekscomplex Orthenstraat zijn gevestigd:

de volautomatische koffiebranderij

de oploskoffiefabriek

de theemengerij

de cacao- en chocola defabriek

19

de rijstpellerij annex kant-en-klaar rijst­

fabriek

de peulvruchtenfabriek .

Aangebouwd aan dit fabriekscomplex zijn kantoorruimten,

die wij met de verzamelnaam "hoofdkantoor" aanduiden.

In dit hoofdkantoor zijn o.a. gehuisvest de Raad van Be­

stuur en de Directie Nederland van ons bedrijf alsmede

het Secretariaat; voorts afdel ingen adm in istratie, de afde­

ling Export, de afdeling Sales Promotion en Reklame en

een aantal inkoopafdelingen.

In het fabriekscomplex Veemarktkade zijn gevestigd:

de jamfabriek met als produkten

jams, pindakaas, appelstroop,

vruchtenconserven in glas en blik,

limonades, f risdranken,

vruchtenwijn en kant en klaar gerechten.

Tot deze fabriek behoort voorts de af­

deling opslag, behandeling en bottelarij

van wijnen.

20

~K"S:raA.~~e:s.

f'!5lIPlIlCWIlI'\> = =~.>

21

de vermicellifabriek met als produkten macaroni, spaghetti , krulvermicelli en gesneden verm icelli

de soepenfabriek met als produkten aroma, extractblokjes, soepen en koffie­

stroop de biscuitfabriek met als produkten aile soorten biscuits en koekjes r cream crackers en kinderbiscuits

de wafelfabriek de koekfabriek met als produkten

ontbijtkoek r kandijkoek, vruchtenkoek r

gesneden koek, enzovoorts de puddingfabriek waa r tevens de machinale verpakking

van pudd ingen, cacao, bloem, bakmeel r

cakemee l, enzovoorts gesch iedt de suikerwerkenfabriek me t als produk­ten toffee's, caramels, zuurt jes, peper­munt r loll ies, d ragees r enzovoo rts het chemisch laboratorium, dat met de kwaliteitscontrole van grondstoffen en

eindprodukten is belast. Bij dit fabriekscomplex Veemarktkade staat het Bedrijfs­kantoor, dat huisvesting biedt aan o.a. de kantoren van

de afdeling Expeditie, inkoopafdelingen en het computer­centrum, waar met elektronische rekenmachines admini­

st ratieve gegevens worden verwerkt.

22 23

Een zeer belangriike schakel tussen fabrieken en winkels is de afdeling Centrale Magaz.iinen en Expeditie, die in het fabriekscomplex Veemarktkade haar centrale opslag heeft in zeer uitgestrekte ruimten. Hier worden dageliiks de vrachtauto's geladen, die voor het transport van onze produkten naar de winkels zorgen.

In het fabriekscomplex Parallelweg ziin ondergebracht: de drukkerii, waar in vier druktechnie­ken (hoogdruk, offsetdruk, koperdiep­druk en anilinedruk) aile verpakkings­en reklamemateriaal -wordt vervaardigd de diepvrieshal de machinefabriek het garagebedriif de rein igingsm iddelenfabrie k de researchafdeling met laboratoria en semi-technische proeffabriek, waar nieu­we produkten en bereidingswiizen wor­den ontwikkeld de bedriifsschool voor de opleiding tot voedingsvakman en onderhoudsmonteur.

In de fabriekscomplexen vindt men tenslotte spec:ia I e af­delingen, waar de ambachteliike bewerking van verse pro­dukten als vers vlees, groente en fruit en patisserie (ge­bak) voor de "Supers" plaats vindt. Deze afdel i ngen worden aangeduid met de naam "Centrale", dus "groente­en fruitcentrale", "centrale slagerij", etc.

i·

Maar er is nog meer

Die fabrieken en die winkels, in het voorgaande be­

schreven, vormen belangrijke pipers in he t De Gruyter­

bedrijf. Maar er is nog meer. Ons bedrijf heeft nog veel

mee r "eigens".

Het begin van een produkt ligt eerder dan de feitelijke

vervaardiging ervan in de fabriek. Dat produkt moet na­

melijk gemaakt kunnen worden en er moet besloten wor­

den het inderdaad te gaan maken .

In de eerste plaats: er moeten grondstoffen zijn. In de

tweede plaats: er moeten machines komen voor de ver­

vaardiging en de verpakking . In de derde plaats: er moe­

ten eisen van samenstelling en kwaliteit komen. In de vier­

de plaats : er moet tevoren berekend worden wat het gaat

kosten en waarvoor we het kunnen verkopen i want van

het verschil daartussen moeten velen met U een goed be­

staan kunnen hebben .

Die voorbereiding tot fabrieksmat ige produktie wordt in

eigen bedrijf, door collega's van U dU St verzorgd. Inkoop­

afdelingen, even veel als er produktieafdelingen zijn, heb-

26 27

ben zich al langdurig met een produkt beziggehouden voordat aan U en Uw collega's in de fabriek wordt ge­vraagd het te maken. Grondstoffen zijn gekeurd. Kwali­teitseisen zijn geformuleerd, kosten zijn berekend. Er is studie gemaakt van de meest geschikte verpakking, er is in laboratoria geexperimenteerd met prcefprodukties. Als inkoopafdeling en bedrijfsleiding van de fabriek het e,r over eens zijn dat alles grondig is bekeken, berekend, p;eproefd en geproefd, komen de produktieafdelingen er­<ian te pas. Dan wordt een beroep gedaan op Uw vak­kennis en toewijding am die belangrijke volgende stap: de feitelijke produktie van een kwaliteitsartikel, mogelijk te maken. Intussen beraadt de afdeling verkoop zich over de moge­lijkheden van afzet en verkoopbevordering. Advertenties worden ontworpen, folders gemaakt, het "BI ad voor de Huisvrouw" - lijfblad van De Gruyter's klanten - in elkaar gezet. De studio van onze afdeling reklame ontwerpt af­fiches voor de winkels. Het winkelpersoneel krijgt alles te

28 29

horen over het produkt ten behoeve van de mondelinge

voorlichting van de klant.

Even een vraag tussentijds : beseft U inmiddels de waarde

van Uw plaats in een bedrijf als De Gruyter? Van de vele

schake ls die de keten van grondstof tot klant telt, bent U

er een, Als Uw bijdrage mocht uitvallen, is het voorbe·

reidende werk wellicht voor niets gedaan en kunnen de

na U komende schakels niet vooruit, om het zo maar eens

uit te drukken.

We gaan verder. Het produkt is klaar en grote hoeveel·

heden ervan worden kortstondig opgeslagen in de maga·

zijnen van onze afdeling expeditie. Op de kantoren zijn

inmiddels de eersle bestellingen op het produkt ontvan·

gen . In de expeditie gaat men die bestellingen uitvoeren

door de gevraagde hoeveelheden Ie laden in de opleggers

van he! eigen transportbedrijf. De trekkers rijden v66r

deze geladen op leggers en tientallen De Gruyter-cha uf­

feurs draaien de grate weg op, onderweg naar hun be­

stemmingen in het gehele land. Geen tussentijds overladen

30

PWEGWIJS WINKELC~EF

31

op de spoorwegen of in depots, neen, rechtstreeks trans­port naar de winkels met praktisch geen kans op bescha­diging of kwaliteitsverlies onderweg. In die winkels kent men nauwkeurig dag en uur van aankomst van de weke­lijkse vracht, in de wandel "De Bossche boot" genaamd omdat vroeger veelvuldig van vervoer per schip gebruik werd gemaakt. Samen met de chauffeurs lossen e igen rnen­sen de inhoud van de opleggers en korte tijd later ligt het produkt in de wandvakken en gondola's klaar voar de ver­koop. Het belangrijke moment is dan aangebroken, waar­op de klant het artikel gaat beoordelen op kwaliteit en versheid' door het te kopen . Het produkt, Uw produkt , gaat dan in andere handen over . Maar n iet eerder. Want - U weet het inmiddels - van idee

. en grondstof tot en metde ve rkoop , er komen uitsluitend hoofden en handen van De G ruytermensen aan te pas . U w eet waar het vandaan is gekomen, U weet w anneer het U passeert, U weet waar het blijft, wie het daar brengt en wie er iets mee doet om het te verkopen .

32 33

Meer tusseuschakels

Er zijn in de keten van grondstof tot klant overigens nog

veel meer schakels dan die welke we reeds genoemd

hebben en waarvan U er een bent.

Neem de verpakking. Sinds in de meeste De G ruyter-win­

kels d e zelfbediening :,hoogtij viert", worden praktisch aI­

le artikelen v66rverpakt door de fabr ieken afgeleverd.

Misschien ligt Uw taak wei bij een van die mod erne ver­

pakki ngsmachines, die aan het einde van bijna el ke pro­

duktieli jn staan opgesteld . Die verpakking moet meer zi jn

dan zomaa r een zakje of een doosje. Let er eens op als er

zo'n 'ierpakking door Uw handen gaat. Het is in veel ge­

vallen een kleurrijk en bijna kunstzinnig stuk drukwerk,

trots produkt van de eigen drukkerij. Daar werken niet

aileen bekwame drukkers, maar ook begaafde ontwerpers

die er bij al hun werk van uitgaan dat ze lfbediening in­

houdt, dat de artikelen in feite zichzelf moeten verkopen;

in de eerste plaats door de voortreffelijke kwaliteit, maar

die heeft De Gruyter _nu eenmaal a Itijd al in het vaandel

geschreven; in de tweede plaa ts door een fleurige ver­

pakking met zo mogelijk een afbeelding van het "gerede"

produk t en bovendien met korte aanwijzingen voor het

gebruik en met recepten. Neem de 'ierkoopbevordering,

met een buitenlandse term "sales promotion" genaamd.

In onze hedendaagse wereld neemt de rek lame een be­

langr ijke plaats in: wie niet steeds van zich laat horen,

dreig t vergeten te raken. Daarom moeten er bijzondere

34 35

aan b iedingen komen - bij De Gruyter noemen w e d ie de

"weekreklames" - en opvallende affiches voor in de wi n­

kels en advertenties in de kranten. Er moet geschat wor­

den hoeveel van de in weekreklames aangeboden artike­

len verkocht zullen worden, want de fabrieken moeten

die extra afzet kunnen produceren . De reklame-aanbie­

dingen moeten op het juiste ogenblik worden gedaan,

wan t slechts weinigen zullen van een l imonade-aanbie­

ding pro:fiteren in het hartje van een strenge winter en

niemand zal pakjes erwtensoep voo r de helft van de prijs

gretig kapen als de mussen van het dak val len vanwege

zomerse hi tte. Vooruitzien, ver vooruitzien dus, want Paas­

campagnes moeten worden voorbe reid als U thuis nog in

de Sinterklaassfeer leeft en chocoladeletters gaat onze

chocoladefabriek al maken wanneer U dorst naar een fris

glas bier of limonade.

En vervolgens: het bouwen en inrichten van winkels . U

bent nog jong, maar anders zou U De Gruyter-winkels van

vroeger uit duizenden andere winkels herkennen. Aan de

b lauwe tegels tegen de pui , aan de fraaie tegeltableaus ,

de spiegels en het vele koperwerk in de winkels. De zelf­

bed ieningswinkels en supermarkten van De Gruyter van

nu ademen tach altijd nog die onmiskenba re eigen sfeer:

een sfeer van gezelligheid, van modern comfort , van

hygiene, in een levensmiddelenbedrijf wei v an b ijzonder

v eel belang. Die eigen sfeer kunnen anderen wat moei-

36 37

liiker aanvoelen dan wijzelf. Daarom hebben we een eigen bureau Bouw en Inrichting voor ons winkelapparaat. En ook de administratie. Deze afdeling zal U in de eerste plaats belangrijk voorkomen omdat Uw loon er wordt be­rekend en uitbetaald . Maar dat is toch maar een klein on­derdeel van de totale administratieve activiteit die moet worden ontwikkeld om alles wat in ons bedrijf gebeurt, op papier te begeleiden. Want we zijn een onderneming met vele fabrieken en 500 winkels, met 7.000 medewer­kers en medewerksters, en dan kun je belangrijke ge­gevens over kostprijzen, produktie, verkoop, vervoer en wat al niet meer, bepaald niet "even onthouden" zeals de eigenaar van een 6enmanszaak zich nog, wei veroorloven kan. Het totaalresultaat van ons gezamenlijk werken kan van dag tot dag en over een geheel jaar genomen slechts tot uitdrukking komen in cijfers, stat istieken, tabellen, en dergelijke . Want U noch wij kunnen na vedoop van tijd uit het hoofd zeggen hoeveel pakjes thee van de machine zijn gekomen en hoeveel er daarvan per winkel zijn ver­kocht. De complete machinefabriek - om van de administratie naar de techniek over te stappen - die we in ons . fabriekscomplex Parallelweg vinden, is ook al zo'n be­langrijke tussenschakel. Bij een rondgang door al onze fabrieken zoudt U aanvankelijk zeker verbaasd staan over het grote aantal machines e n installaties, vernuftig maar ook kwetsbaar en bovendien vragend om geregeld onder-

38 39

houd en op zijn tijd om revisie. Welnu, de machinefabriek is ervoor am dat machinepark in goede staat te houden, om te ,zorgen dat U een goed "werktuig" in handen krijgt om een goed produkt te maken. Om te zorgen dat er een nieuwe en betere machine komt als dat nodig mocht zijn. Naast die machinefabriek een garagebedrijf. We zeiden het U reeds in het voorgaa nde: dag en nacht draa ien tien­tallen De Gruyter-chauffeurs met 10- en 16-tons opleg· gers de weg op om wat U en Uw collega's gemaakt heb­b,en naar de wi nkels te brengen opdat het daar verkocht kan worden. Die opleggers moeten iedere dag weer in goede staat verkeren om niet halverwege te stranden met een kostbare lading. Want dan raakt het expeditieschema in de war, alsook de verkaop in de winkels . En zo zijn er dan nag andere afdelingen en sectoren in ons bedrijf - kleiner en minder in het oog springend, maar aile even belangrijk - die met elkaar en met U ervoor zor­gen dat die hele keten van grondstof tot klant intact blijft en geen zwakke plekken gaat vertonen. Want U kent wel­licht het gezegde: een keten is zo sterk als zijn zwakste schake !. Niemand in ons bedrijf kan zich feitelijk veroor­loven die zwakste schakel te zijn , want de keten moet zo sterk mogelijk zijn .

40

UW &DRIJFS,(.€IDER:

" /

/ I

/

/

,;

UW A\.G . ...... JFSrPER .1'61"'"

J V'N DIREC.TSUR(FABRISKEN):

DHRH.HE66E

U'N BEDR.IJf~AR:rs: UW PE"R.SOtjEH!.FUNCTIONARlS :

UW L.ID O\'lDE"RNEMIN6SRAAD: UVV LI D IAR'EFCDMI"1I5.~It::

41

Wat wij vragen en wat WI] bieden

Wanneer U eenmaal Uw taak in ans bedriif hebt aanvaard,

wilt U natuurlijk graag weten met wie U te maken krijgt

en bij wie U voor diverse aangelegenheden kunt aan­

kloppen.

Op de linkerbladzijde hebben wij langs lijnen aange­

geven hoe de gezagsverhoudingen precies in elkaar zitten.

Bavenaan ziet U Uzelf en Uw collega's staan . Uw directe

chef of cheffin is de afdelingsleider of -Ieidster, die in

eerste aanleg Uw vraagbaak voor alles is. Kan hij of :zij

U ergens niet mee helpen, dan wordt U ve rwezen door

hem of haar naar iemand anders.

Aan het hoofd van deproduktieafdeling waar in U werk­

zaam bent, staat de bedrijfsleider. Aile produktie-afdelin­

gen in een fabriekscomplex staan onder leiding van de

algemeen bedrijfsleider. En tenslotte is er de directeur

fabrieken, die namens het gehele produktieapparaat zit­

ting heeft in de Directie Nederland van anze anderneming .

Behalve deze "Iijn" van functionarissen zijn voor U dan

nag van belang : de personeelsfunctiona ris, de bedriifsarts,

het lid van de Ondernemingsraad dat Uw afdeling ver­

tegenwoordigt en het lid van de tariefcommissie . De na­

men van allen vindt U vermeld .

42 43

Loon naar werken

Rechten en plichten. We hebben ze allemaal. Thuis en op

ons werk. Tot Uw plichten in ons bedrijf behoren het zo

goed mogelijk vervullen van Uw taak, het stipt op tijd

beginnen daarmee en het niet voortijdig beeindigen van

Uw werkzaamheden. Wij zullen U voorts wei eens moeten

vragen am overwerk te willen verrichten . Dat kan in het

belang van een goede gang van zaken noodzakelijk zijn.

Wij verwachten dan Uw bereidheid daartoe en stellen

daar een extra beloning tegenover.

Uw loon en eventuele toeslagen worden per wee·k uitbe­

taald, om organisatorische redenen op verschillende dagen

voor meisjes, jongens en mannen. In Uw loonzakje vindt

U een loonstrookje, dat een specificatie van bruto loon,

toeslagen en inhoudingen geeft.

De lonen van aile medewerkers en medewerksters zijn

vastgesteld in een zogenaamde C.A.O., een collectieve ar­

beidsovereenkomst, die door De Gruyter is afgesloten met

de vakorganisaties die U vertegenwoordigen. Voor aile

overige rechten en ook verplichtingen, verwijzen wij U

graag naar het boekje met aile C.A.O.·bepalingen dat als

afzonderlijke bijlage bij deze gids is gevoegd .

Onze werkweek telt 45 uren, verdeeld over vijf dagen van

elk negen uren. In Uw omgeving zult U wellicht afwijken­

de werktijden vaststellen. Het betreft h ier dan gehuwde

da mes, met wie wij andere afsp ra ken hebben gemaa kt met

het oog op omstandigheden in gezin en huishouding .

44 45

Werkt veilig

In onze produktiebedrijven geldt een reeks veiligheids­

voorschriften die we graag in Uw bijzondere aandacht

aanbevelen . Zii zijn getroffen in het belang van allen, maar ook in het be lang van U persoonl ijk. Kleine oorzaken

ku nnen gro te gevolgen hebben: dat geldt in het verkeer op de openbare weg, maar ook in het IIverkeer" met Uw collega/s tijdens het werk . Wij raden U daarom dringend

aan: maak geen grapje's waardoor aandacht en concen­tratie kunnen worden afgeleid; stoei niet QP de afdel ing

en hoi niet door de gangen; gebruik geen materiaal als speelgoed, bijvoorbeeld een handvorktruck als autoped.

Deze voorbeelden van onveiligheid kunnen nog met vele ande re worden aangevuld, maar U begrijpt zeker wat wij bedoe len. Besef Uw verantwoordelijkheid jegens U zelf

en jegens anderen.

En wanneer er onverhoopt t6ch iets mocht gebeuren, blijf dan in de eerste plaats kalm en veroorzaak geen paniek waardoor het van kwaad erger zou kunnen worden. En waarschuw vervolgens onmiddellijk Uw afdelingschef of

plaatsvervanger. Deze waarschuwt dan op zijn beurt de medische dienst, de portier en de technische dienst.

46 47

Werkt hygienisch - netheid overal

U geeft er zeker de voorkeur aan om te verblijven in

schone en zindelijke ruimten, zowel waar U werkt als waar

U de werkpauzen doorbrengt.

En het za l U zeker niet verwonderen dat ook wij, levens­

middelenbedrijf zijnde, hygiene en netheid v66r alles stel­

len _ Uw en onze be langen liggen daarom ook op dit ge­

bied gelijk_

Mogen wij U daarom met de meeste nadru k verzoeken

mee te werken aan het schoon en netjes houden van

werkruimten , cantines, douches en toiletten. Wat U thuis

niet zou doen, doe dat. ook bij ons niet. U werkt hier sa­

men met andere mensen, die ook grote waarde hechten

aan een frisse en schone werkomgev ing . Gewone beleefd­

heid en collegialiteit vragen van U eraan mee te werken

dat iedereen zich tijdens zijn werk op het gebied van de

netheid en de hygiene "thuis" kan voelen _

48 49

Gaat verspilling tegen

Aile door ons geproduceerde artikelen hebben een kost­

prijs en een verkoopprijs. De kostprijs wordt bepaald door een reeks factoren, a.a . kosten van mach ines, van gron d­stoffen en van verpakking. Daaraan kunt U niet veel doen, of liever: helemaal niets. Maar er zijn andere kosten die

U wei in de hand hebt: de kosten als gevolg van ver­spilling . Verspilling door morsen me t grondstoffen, ver­knoeien van verpakkingsmateriaal, onnodig licht laten

branden, machines laten lopen zonder dat ze produceren, kranen laten lopen, toiletten laten verstoppen, enzovoorts, enzovoorts. Het kunnen kapitalen zijn die z6 per jaar ver­loren gaan. In Uw nadeel, in het nadeel van Uw callega's

en van het bedrijf. Hel p daarom mee deze kosten te be­strijden .

50

Ziek zijn .. .

51

Ziek zlJn~ beter worden

Wanneer U onverhoopt ziek mocht worden of een ongeval

mocht krijgen, hebt U recht op uitkering volgens de

Ziekte- resp. de Ongevallenwet. In het bijgevoegde boek­

je met de bepa lingen van de col lectieve arbeidsovereen­

komst vindt U aile bijzonderheden over deze uitkering.

Het komt er op neer dat ons bedrijf na een ha lve wachtdag

voar gehuwde werknemers en kostwinners tot 95 % van

het riettoloon bijbetaalt. Voor ongehuwden geldt een

wachtdag, waarna tot 85<yo van het loon wordt bijbetaa ld.

Bij een arbe idsongeschiktheid van langer dan negen

kalenderdagen wordt de wachtdag alsnog betaald.

Om voor een ui tkering in aanmerk ing te komen, moet

U echter de navolgende voorschriften met betrekking tot

zie k melden en beter melden in acht nemen.

Ziek melden: Bent U arbeidsongeschikt, dan moet U da t 's morgens ve6r

10 uur melden bij de portier van de fabriek waar U

werkt i

Indien U Uw werkzaamheden v erricht tussen 's middags

12 uur en's nachts 12 uur, dan moet U zich minstens 2 uur

voor de aanvang van Uw we rkzaamheden bij Uw portier

ziek melden i

Laat U zich ziek melden door een collega, dan mag dat

aileen schrifteli!k gebeuren.

Het risico van het niet tijd ig doorgeven van een ziekte­

melding komt voor Uw rekening.

Wanneer U ti jdens Uw werk ziek word!, moet U zich, al­

v o rens naar huis te gaan, melden bij de portier van Uw

fabriek.

Behalve met de controlevoorschriften , die U nog zullen

worden meegedeeld, moet U er we i mee op de hoogte zijn,

dat U zander yoorafgaande toestemming door of vanwege

de afdelingskas Uw woonplaats bij z iekte niet mag ver­

laten .

f , I

,I

11

:i lJ !

"

52

Beter worden,.

53

Beter melden:

U wordt ge acht Uw werk te hervatten zod ra U zich daar­toe in staat voelt of in opdracht van de controlerend ge­neesheer. Op de laatste dag van Uw afwezigheid moet U de portier van Uw fabriek berichten, dat U de volgende dag weer komt werken. I ndien U va n de controlerend ge­neesheer halve dagen mag gaan werken, dan moet U dat eveneens tevoren melden bij de portier. I ndien U het met de beslissing van de controlerend geneesheer niet eens bent,moet U dat onmiddellijk aan de afdelingskas berichten ( tel. Medische Dienst, tel. Den Bosch 24311 toestel 299). Deze regels gelden oak wanneer U in bedrijfstijd de Levensschool, een jongerencursus of de Mater Amabil is­school bezoekt. Wanneer U ziek geweest bent, moet U Uw herstel eerst aan Uw portier melden alvorens naar school te gaan en wei een dag tevoren. Indien U op de school ziek wordt moet daarvan oak direct aan de portier bericht worden gegeven.

I i f

54 55

P erso neelsfunctionarissen

Bij Uw eerste c~ntact met ons bedrijf hebt U kennis ge­maakt met een van onze personeelsfunctionarissen . Deze medewerkers en medewerksters voor personeelsaan­gelegenheden hebben tot taak te zorgen voor eenheid in de uitv6ering van het personeelsbeleid dat door de direc­tie is vastgesteld. Zij moeten erop toezien dat de bepa­I ingen van de c.A.O. worden nageleefd . Tenslotte staan zij U graag terzijde bij het oplossen van problemen, die verband Iiouden met Uw werk bij ons, bij­voorbeeld op het gebied van de huisvesting . Wanneer U op de hulp van deze personeelsfunctionarissen een beroep wilt doen , licht dan altijd eerst Uw afdelings­chef in.

56

I

i i,

57

Medische dienst

Wij hebben een eigen medische dienst, die onder lei ding van onze bedrijfsarts staat. Deze dienst verzorgt keurin­gen, doet aanbevelingen ter voorkoming van beroepsziek­ten en ongevallen, geeft adviezen op het gebied van de bedrijfshygiene en van bedrijfskleding en -schoeisel, houdt toezicht op werkomstandigheden (ploegenarbeid, automa­tisering, tempo, etc.) en verleent eerste hulp bij ongeluk­ken en ziekte. De bedrijfsarts houdt dagelijks spreekuur. Hij neemt ech­ter nooit de plaats van controlerend geneesheer of huis­arts in. Een belangrijke taak vande medische dienst is ook het leiden van de E.H.B .O.-cursussen in ons bedrijf.

58

J TS. " :.-.----

59

Opleidingen

Aan de verdere vorming en opleiding van jong personeel geeft De Gruyter veel aandacht. Daarbij gaat voorop de eigen vakopleiding aan de Be­drijfsschool voor jongens, officieel erkend in het kader van het Nijverheidsonderwijs. Er zijn twee basisopleidingen, namelijk de opleiding tot voedingsvakman en de opleiding tot technisch vakman. Wie deze opleidingen met succes voigt, ontvangt een diploma van de Lagere Technische School (L.T.S.).

Daarnaast zijn er opleidingen volgens het leerlingstelsel. Uw personeelsfunctionaris kan er U aile bijzonderheden over geven. Voor de jonge jongens is er de Levensschool, waar een cursus in algemene ontwikkeling wordt gegeven en waar aan sport wordt gedaan. Meisjes van 15-16 jaar kunnen deelnemen aan Jongerencursussen, tijdens welke aan alge­mene ontwikkeling en lichamelijke opvoeding aandacht wordt geschonken . Oudere meisjes kunnen in bedrijfstijd de Mater Amabilis­school bezoeken, die hen voorbereidt op het latere leven in gezin en huishouding.

60 61

Ondernemingsraad

Voor een goed contact tussen directie en werknemers be­staat in ons bedrijf een Ondernemingsraad, gekozen uit het personeel van produktiebedrijven en kantoren. Deze Ondernemingsraad heeft tot hoofdtaak naar vermogen bij te dragen tot een zo goed mogelijk functioneren van de onderneming en een goede samenwerking in de onder­neming te bevorderen. Om deze taak te vervu lien wo rden in de vergaderingen van de Ondernemingsraad wensen en verlangens van het personeel geformuleerd ter be­spreking met de directie en worden anderzijds maatrege­len en wensen van de directie ter kennis van het personeel gebracht. Het lid van de Ondernemingsraad dat Uw produktieaf­deling vertegenwoordigt, vindt U elders in dit boekje ge­noemd.

62 63

Vakantie en vakantietoeslag

Na een jaar van werken moet U er eens helemaal uit om

nieuwe krachten en energie op te doen yoor het volgen­

de jaar.

Uw vakantierechten alsook het recht op vakantietoeslag

ziin geregeld in de collectieve arbeidsovereenkomst, die

als losse bijlage bij dit boekje is gevoegd.

64

',;

~ !II ~. - - - .. - -_." ~=

65

P ensioenl'egeling

De Gruyter heeft een eigen pensioenregeling die in ver­

gel ijking tot andere pensioenregelingen bijzonder gunsti 9

is. Statuten en Reglement van deze Stichting Pensioenfonds

De Gruyter worden aan U uitgereikt ~annl'3er U als lid tot

het fonds toetreedt. ledere mannelijke werknemer die de

leeftijd van 22 jaar heeft bereikt en een vol kalenderjaar

bij ons heeft gewerkt, wordt als deelnemer in het Pen­

sioenfonds opgenomen mits hij medisch is goedgekeurd.

Uiteraard betaalt hij een premie, die 5% bedraagt van de

pensioengrondslag, die van jaar tot jaar wordt vastgesteld.

Daarnaast betaalt de onderneming een aandeel, dat aa n·

zienlijk grater is dan deze premie.

Be halve een oudendagspensioen dat te zijner tijd naast

de ui tke ring ingevolge de Aigemene Ouderdomswet

CAO.W.) wordt genoten, kent De Gruyter' s Pensioenfonds

een Weduwen- en Wezenpensioen.

66 67

Spaarregelingen

Wie wat bewaart, heeft wat, zegt een goed-vaderlands spreekwoord. Nog beter is te bewaren en als beloning daarvoor wat extra ' s te krijgen . Als U van zo'n kans wilt profiteren, moet U deelnemer worden aan een van onze spaarregelingen, die tot 50 %

premie bieden . In 5 jaar tijds kunt U zo Uw bezit aan spaargeld met de helf t laten vermeerderen. Aile bijzonderheden over onze spaarregelingen zijn als bijlage bij dit boekje gevoegd .

68 69

W instdeling

Elders in dit boekje hebben wii U aangespoord om on­nodige kosten door verspilling te helpen bestrijden. In dit hoofdstukje zal U blijken dat daarmede een groot eigen­belang van U is gemoeid, want ons bedrijf kent een winstdelingsregeling, die a/le medewerkers en medewerk­sters jaarlijks een extra uitkering uit de winst biedt, boven­op het loon dus. De grootte van dit winstaandeel wordt van jaar tot jaar vastgesteld en bedraagt een bepaald per­centage van het jaarloon, verband houdend met het per­centage dividend dat aan aandeelhouders van de N.V. P. De Gruyter en loon wordt uitgekeerd. Uw winstaandeel zal grater kunnen zijn naarmate wij al­Ien erin slagen de kosten 20 laag mogeliik te houden. Wie heeft er nu recht op zo'n aandeel in de winst? Oat zijn: a /Ie personeelsleden die op 31 december van het boekjaar, waarop de winst betrekking heeft, minstens een half jaar in dienst van ons bedrijf waren en op het tijd· stip van uitkering van het winstaandeel nog steeds bij ons werkzaam zijn. Wanneer U ten volle van de winstdelingsregeling wilt pro· fiteren, verdient het aanbeveling gebruik te maken van de speciale winstdelingsspaarregeling, want dan worden er geE~n loonbe·lasting en geen socia,le verzekeringspremie in· gehouden. U dient het winstaandeel dan te laten storten op een speciale bankrekening en het minstens vier jaar daarop te laten staan , Zie oak de bijlage over "spaarregelingen".

70 71

Geen 10 maar 20 pro cent korting

AI bent U nag maar net bij De Gruyter werkzaam, een

ding kent U zeker al goed en dat is onze slagzin:

EN betere waar

EN tien procent

ALLEEN De Gruyter

Die tien procent korting, mogelijk door het samengaan van

vele functies in dat ene De Gruyter-bedrijf, is in Nederland

nu al 60 jaar lang populair. Bl ijkens op'inie-onderzoeken

vindt de huisvrouw ook nu nog onze 10% het meest eer­

lijke en duidelijke kortingsysteem .

Voor eigen medewerkers en medewerksters echter is De

Gruyter n6g royaler. Binnen zekere grenzen krijgt U name­

lijk niet 10, doch 20 procent korting op in onze winkels

gekochte De Gruyter merkartikelen . Dat betekent dat U

voor tien gulden kassabons niet een, doch twee gulden

krijgt uitbetaald. Daartoe moet U bij elke tien gulden

kassabons een speciale personeelcoupon inleveren .

Deze personeelcoupons worden U per kwartaal uitgereikt.

leder personeelslid krijgt per jaar 75 van dergelijke cou­

pons en, wanneer hij gehuwd is, nog eens 20 voo r el k

kind waarvoor hij kinderbijslag ontvangt.

72

o

73

Bedrijfsnieuws per post

De woorden EN EN uit onze slagzin vindt U terug in de naam van ons personeelsblad, dat U op donderdag om de veertien dagen wordt thuisgestuurd. Deze naam kan 66k worden verklaard uit het feit dat zowel het personeel van onze produktiebedrijven en kantoren in Den Bosch als het personeel van al onze winkels in het gehele land dit blad ontvangen. Over en weer kan men zo kennis nemen van el kaa rs aandeel in de tota Ie prestatie die in on s be­drijf door zi jn 7.000 medewerkers en medewerksters wordt geleverd. Ais U , een bijdrage of tip voor de inhoud van EN EN heeft, hoort de redactie (Bedrijfskantoor, Vee­marktkade, telefoon 529) dat graag van U.

74 75

Huisvrouwen op bezoek

De Nederlandse huisvrouw heeft niet aileen belangstelling

voor De G ruyter's winke ls en de daa rin verkochte artike­

len, maar oak voor de fabrieken waar die artikelen wor­

den gemaakt. Daarom ontvangen wij iedere werkdag, het

gehele jaa r door, zo'n 80 gasten in ons bedrijf voor een

rondleiding door de produktieafdelingen. Wij laten deze

gasten graag zien dat het er bij ons allemaal zeer doel­

matig en hygienisch toegaat lOals dat in een levensmidde­

lenbedrijf behoor!. Tot de goede indruk die deze huis­

vrouwen van De Gruyter's produktiebedrijven mee naar

huis nemen, kunt U bijdragen door te zorgen voar orde en

netheid op Uw afdeling en in Uw groep, door schone han­

den en verlOrgde haren.

Behandel deze gasten van het bedrijf zoals U thu is Uw

eigen gasten behandelt: lach niet om ze, kijk of wijs ze

niet nat kortom: blijf gewoon aan Uw werk en geef ai­

leen antwoord wanneer U iets wordt gevraagd.

Er zijn oak geregeld excursies van eigen persaneel en te

zijner tijd krijgt oak U daarvoor een uitnodiging.

76

c=J I

77

Ideeenbus

lemand d ie van .zijn werk houdt, zal trachten dat werk zo

goed mogelij k te doen . Dan kan het gebeuren dat hij na verloop van tijd bepaalde veranderingen of verbeteringen bedenkt, die produktieverlies, storingen aan machines, etc.

kunnen voorkomen of beperken. Hij denkt er nog eens grond ig over na, praat met zijn afdelingschef of bedrijfs­

leider en dan blijkt, dat inderdaad een goed idee is ge­

boren. De ideeenbus is er dan voar om het verbeteri"ngsvoorstel rechtstreeks en zonder omwegen door te geleiden naar degenen, d ie tot beoordelen en eventueel uitvoeren van het idee bevoegd zijn . Wat U in zo'n geval te do en hebt,

is de portier om een Ideeenbusformulier te vragen, Uw voorstel beknopt doch duidelijk op schrift te stellen en het in een van de overal opgehangen Ideeenbussen te depo­

neren. De Ideeenbuscommissie laat U dan spoedig horen of Uw voorstel bruikbaar is en voor een beloning in aanmerking

komt.

78

' I '

79

Dat was het

Ja, dat was het dan waarmee we U in ons bedrijf WEG­

WIJS wilden maken, Hopelijk zijn er niet veel onbeant­

woorde vragen meer over, In ieder geval bent U thans met

de voornaamste regels "van het huis" bei<;end. Wat zich

niet in voorschriften en regels laat samenvatten, is Uw

inste lling ten opzichte van de taak die U op zich hebt ge­

nomen. U gaat een stuk verantwoordelijkheid dragen. De

manier waarop U zich die verantwoordelijkheid waardig

gaat tonen, kunt U aileen zelf bepalen . Gaat U Uw werk

met plezier daen of aileen maar omdat het nu eenmaal

. maet? Zegt U: eindelijk! als de werktijd voorbij is of kijkt

U dan met voldoening op een welbestede dag terug?

De keus is geheel aan U, maar wij hopen van harte dat U

de goede keus zult doen . In ons belang, maar meer nag

in Uw eigen belang.

Veel su kses, op aile gebied!

80

Inhoud

Van harte welkom

Wat is De Gruyter

De Gruyter's verleden

De winkels

Dit praduceren wii

Maar er is nag meer

Meer tussenschakels

Wat wii vragen en wat wii bieden

Loon naar werken

Werkt veilig

Werkt hygienisch, netheid averal

Gaat verspilling tegen

Ziek zijn, beter worden

Personeelsfu nctionari ssen

Medische dienst

Opleidingen

Ondernemingsraad

Va kantie en va kantietaeslag

Pens io enrege lin 9

Spaarregelingen

Wi nstdeling

Geen 10, maar 20 % korting

Bedriifsnieuws per post

Huisvrouwen op bezoek

Ideeenbus

Dat was het

3

5 11 17

19

25 33

41

43

45 47 49

51

55 57 59 61

63

65

67 69 71

73 75 77 79