gamomcemloba palitra L
2011
50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar
wigni 8
UDC (uak) 821.111.31u-13
`50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar~
es proeqti msoflios araerT qveyanaSia popularuli.
sxvadasxva gamokiTxvis saSualebiT, mkiTxveli irCevs
50 saukeTeso wigns msoflio literaturis saganZuridan.
saqarTveloSi `kviris palitris~ am proeqts mravali aTasi
adamiani gamoexmaura. swored maTi dadgenilia im rCeuli
wignebis nusxa, romelic `palitramediam~ realur bibli-
oTekad aqcia.
es wigni msoflio literaturis am unikaluri bibli-
oTekis nawilia.
© gamomcemloba palitra L, 2011
yvela saavtoro ufleba daculia.
ISSN 1987-9628
ISBN 978-9941-422-59-1
dorian greis portreti
Tamar maRraZis Targmani
oskar uaildi
5
winasityvaoba
xelovani mSvenierebis Semoqmedia.
gamovavlinoT xelovneba ise, rom ar Candes xelovani _ ai, es
aris xelovnebis mizani.
kritikosi is aris, visac ZaluZs axleburad an axali masa-
liT gvamcnos mSvenierebiT miniWebuli sakuTari STabeWdileba.
maRali Tu dabali kritikis forma avtobiografiis erT-erTi
saxeobaa.
isini, vinc silamazeSi maxinj mxareebs hpoveben, bilwi sulis
adamianebi arian. maT arc momxibvleloba gaaCniaT. es naklia.
isini, visac SeswevT unari silamazis maRal azrs Caswvdnen,
ganswavluli adamianebia, aseTebi imedis momcemni arian.
rCeuli SeiZleba mxolod imas vuwodoT, visTvisac mSvenier-
eba mxolod mSvenierebas niSnavs.
ar arsebobs uzneo an zneobrivad srulyofili wigni. wignebi
an kargadaa dawerili, an cudad. es aris da es.
mecxramete saukunis realizmisadmi siZulvili kalibanis si-
Zulvilia, romelic sakuTar Tavs xedavs sarkeSi.
mecxramete saukunis romantizmisadmi siZulvilic kalibanis
siZulvilia, romelic sakuTar gamosaxulebas ver xedavs sarkeSi.
adamianis zneobrivi cxovreba xelovanis Semoqmedebis erT-er-
Ti Temaa. magram xelovnebis eTika arasrulyofil saSualebaTa
srulyofil gamoyenebaSi mdgomareobs.
arc erT xelovans ara aqvs survili, raime daamtkicos, Tumca
udavo WeSmaritebaTa mtkicebac SesaZlebelia.
xelovani zneobis mqadagebeli ar aris. zneobis qadagebisadmi
midrekileba miutevebeli manerulobaa stilisa.
nurc erT xelovans nu daabralebT avadmyofur tendenciebs.
xelovans ufleba aqvs yovelive asaxos.
azri da sityva xelovnebis saSualebebs warmoadgens.
mankiereba da saTnoeba xelovanisaTvis masalaa. formis Tval-
sazrisiT, yovelgvari xelovnebis nimuSad musikosis xelovneba
unda CaiTvalos, grZnobis TvalsazrisiT, msaxiobis ostatobaa
aseTi nimuSi.
6
yovelgvari xelovneba erTdroulad zedapiricaa da simbo-
loc.
vinc cdilobs zedapiris SigniT SeiWras, Tavs safrTxeSi
igdebs.
isic safrTxeSi igdebs Tavs, vinc simbolos Caswvdeba.
xelovneba cxovrebis sarke ar aris, is mxolod mayurebels
aireklavs.
Tu xelovnebis nawarmoebi azrTa sxvadasxvaobas iwvevs, maSin
is axali, rTuli da sasicocxlo ram yofila.
Tundac kritikosebi ar eTanxmebodnen xelovans _ xelovani
mainc eTanxmeba Tavis Tavs.
manamde SegviZlia mivutevoT adamians, romelic sasargeblo
sagnebs qmnis, vidre is amiT aRtacebuli ar aris. xolo misi
erTaderTi gamarTleba, vinc usargeblo sagnebs qmnis, sakuTari
qmnilebisadmi daucxromeli siyvarulia.
yoveli saxis xelovneba usargebloa.
oskar uaildi
Tavi pirveli
vardis saamuri surnelebiT savse iyo samxatvro saxelosno,
magram baRSi msubuqma zafxulis niavma xeTa Soris Caiqrola Tu
ara, Ria karidan saxelosnoSi iasamnis damaTrobeli Tu kidev
masze ufro unazesi, Zowisfrad ayvavebuli kunelis yvavilTa
keTilsurneleba SemoiWra.
lord henri uotoni iranuli noxiseburi qsoviliT gadakrul
divanze iwva da Cveulebisamebr erTimeoreze miyolebiT auracxel
sigarets eweoda. mas adgilidanve SeeZlo Tvali moekra Taflis-
feri da masaviT tkbili oqrowvimas axlad gaSlili yvavilebi-
saTvis, romlis mTrTolare totebic, rogorc Canda, Zlivs ima-
grebda am uturfesi da alisfrad moelvare mSvenierebis mZime
tvirTs. grZel indur abreSumis fardaze, romelic uzarma-
zar sarkmels faravda, frinvelTa fantastikuri Crdilebi
gaielvebdnen xolme. es wamierad iaponuri suraTebis STabe-
7
Wdilebas qmnida da aiZulebda mas efiqra im fermixdili, gonji
saxis tokioel mxatvrebze, romlebic xelovnebis saSualebiT
bunebrivsa da gardauval uZlurebaSi eZieben da gadmoscemen
siswrafesa da moZraobas. futkrebi sevdis aRmZvreli zuzuniT
gzas miikvlevdnen maRal, gauTibav balaxSi da daJinebiT Tavs
dastrialebdnen aqa-iq mimofantul werwas oqrosferi mtvriT
dafarul butkoebs. maTi sevdiani zuzuni iq gamefebul mdumare-
bas kidev ufro autanels xdida. am uCveulo dumilSi londonis
yru guguni SoreTidan moRweul orRanis xmas waagavda.
oTaxis SuagulSi, Sveulad mdgar molbertze gansacvifre-
beli silamazis axalgazrda kacis mTliani portreti idga. mis
win, cota moSorebiT TviTon is mxatvari, bezil holuordi
ijda, romlis ucabedi gauCinareba ramdenime wlis win sazoga-
doebis saerTo mRelvarebis mizezad iqca da esoden fantastiku-
ri, saocari miTqma-moTqma gamoiwvia.
mxatvari Sehyurebda am didebul, formiT unaklo suraTs,
romelic mas aseTi xelovnebiT daexata da siamovnebis Rimili
gadaurbenda xolme saxeze. Canda, suraTis kvali mis sulSi
samudamod apirebda davanebas. magram ai, is ze wamoiWra, Tvali
milula da quTuToebs xelis TiTebi ise Seaxo, TiTqos cdilob-
da gonebaSi raRac ucnauri ocneba daetyvevebina, romlisgan
gamofxizlebac, etyoboda, saSinlad aZrwunebda.
_ es Seni saukeTeso namuSevaria, bezil, ukeTesi maT Soris,
rasac odesme Seni yalami Sexebia, _ Tqva lord henrim gulgri-
lad.
_ momaval wels es suraTi aucileblad grouvnerSi unda
gagzavno. akademiaSi ar girCev, radgan akademia, rogorc ici,
metad didia da amave dros mdabioTaTvis xelmisawvdomi. TiTqmis
yovelTvis, roca iq Cavsulvar, imdeni xalxi ireva, rom adamiani
suraTebs ver daaTvalierebs. amaze cudi ra SeiZleba iyos, anda
erTad imdeni suraTia gamofenili, rom SeuZlebelia sazogadoe-
ba SeaTvaliero, rac kidev ufro uaresia. grouvneri ki swored
rom erTaderT Sesafer adgilad mimaCnia.
_ srulebiTac ar vapireb am suraTis sadme gagzavnas, _ up-
asuxa bezilma da Cveulebisamebr Tavi ise ucnaurad gadaxara
8
ukan, rogorc oqsfordSi icoda xolme, rac xSirad Rimilsac
ki iwvevda mis megobrebSi.
_ ara, arsadac ar gavgzavni!
lord henrim warbi azida da gamWvirvale, molurjo bolSi,
saocnebo WavliviT bolqv-bolqvad rom amodioda misi opiu-
miT datenili sigaretidan, gakvirvebiT gaapara Tvali bezil
holuordisken.
_ arsad gagzavni? mainc ratom, Cemo kargo? oh, ra ucnau-
ri xalxi xarT es mxatvrebi! amqveynad yvelafers akeTebT, raTa
saxeli moixveWoT da rogorc ki miaRwevT mas, aRarafrad mi-
gaCniaT. Tqveni mxriv es sisulelea. Tu Zalian cudi da autane-
lia is, rom adamiani salaparako sagnad iqceva xolme, is ufro
uaresia, rodesac masze aravin arafers ambobs. es suraTi, bezil,
inglisis axalgazrda mxatvrebze bevrad maRla dagayenebs. mox-
ucebs ki Surs aRuZravs, Tu maT kidev SeswevT saerTod raimes
SegrZnebis unari.
_ vici, damcineb, _ Seesityva bezili, _ magram gulwrfelad
geubnebi, imdeni sakuTari sulieri zraxva da Canafiqri Cavaqsove
masSi, ar SemiZlia sxvis saWvretad vaqcio es suraTi.
lord henri divanze gadawva da gadaixarxara.
_ vicodi, sasacilodac ar geyofoda es ambavi, magram miux-
edavad amisa, es sruli WeSmaritebaa.
_ oh, bezil, maS, esoden bevria masSi Seni sakuTari? patiosan
sityvas gaZlev, gulSi eWvadac arasodes gamivlia, Tu aseTi pati-
vmoyvare iyavi. me ki, marTali mogaxseno, veraviTar msgavsebas ver
vxedav Tqven ors Soris. Sen, Seni vaJuri mkacri saxis nakvTe-
biT da yornisferi TmiT, sruliadac ar hgavxar am RvTaebriv
axalgazrda adoniss. is ise gamoiyureba, TiTqos spilos Zvlisa
da vardis furclebisgan SeuqmniaTo. oh, Cemo Zvirfaso bezil,
is xom narcisia, Sen ki... ra Tqma unda, Tumca inteleqtualuri
saxe gaqvs da sxva... magram silamaze, namdvili silamaze xom iq
mTavrdeba, sadac inteleqti iwyeba. inteleqti TavisTavad anoma-
liis erT-erTi xerxia da yovelnairi saxis harmoniulobas
acamtverebs.
sakmarisia adamiani dajdes da fiqrebs mieces, rom cxviri wau-
9
grZeldeba, Subli gaufarTovdeba an kidev sxva ram saSineleba
daemarTeba, rac ueWvelad cvlis misi saxis harmoniulobas. ai,
daakvirdi swavlulT, romelime mecnieruli profesiis warmo-
madgenelT, ra saocrad damaxinjebulni arian isini! gamonakliss
maT Soris eklesiis msaxurni warmoadgenen. isini xom gonebas Za-
las ar atanen, oTxmoci wlis episkoposi imasve qadagebs, rasac
TerTmeti wlisa qadagebda. raRa Tqma unda, sruliad bunebrivia,
rom misi saxe srulyofil silamazes da keTilsaxierebas inar-
Cunebs. Seni idumali axalgazrda megobari, visi saxelic CemTan
jer ar gixsenebia, magram visi portretic agrerigad matyvevebs
da mxiblavs, etyoba, araferze fiqrobs sruliad. albaT, is Tav-
carieli umSvenieresi arsebaa, vinc zamTar-zafxul sul gver-
diT unda gyavdes. zamTrobiT imitom, rom yvavilebis magier misi
WvretiT datkbeT, xolo zafxulobiT zeSTagonebiT gamowveuli
grZnobani rom dagvicxros. ara, bezil cdunebas nu ahyvebi, Sen
arafriT hgavxar mas.
_ ver gamige, hari, _ upasuxa mxatvarma. _ ra Tqma unda, Cven
Soris araviTari msgavseba ar aris. es mec kargad vici. CemTvis,
piriqiT, samwuxaroc ki iqneboda, mas rom vgavde. mxrebs iCe-
Cav? me ki mxolod simarTles mogaxseneb. adamianTa yovelgvar
fizikursa da gonebriv sxvaobas Tan sdevs raRac bediswera.
swored iseTi bediswera, romelic mTeli istoriis ganmavlobaSi
ar scildeba da warmarTavs mefeTa meryev nabijebs. umjobesia
adamiani arafriT gamoirCeodes sxvisgan. bedi amqveynad maxin-
jebsa da Tavcarielebs ufro swyalobT. maT SeuZliaT sruli-
ad mSvidad isxdnen da pirdaRebulni Sescqerodnen amqveyniur
warmodgenas. damarcxebiT gamowveuli umZimesi gansacdelisga-
nac daxsnilni arian. ise cxovroben, rogorc Cven yvelas unda
gvecxovra: Seuwuxeblad, gulgrilad da uSfoTvelad. isini ar-
avis spoben amqveynad da arc Tavad iRupebian sxvisi xeliT. Seni
wodeba da simdidre, hari, Cemi niWi da xelovneba, rac unda umn-
iSvnelo iyos is, dorian greis silamaze _ yovelive amis gamo,
rac RmerTma gviwyaloba, odesme mwared davitanjebiT.
_ dorian grei? es misi saxeli da gvaria? _ ikiTxa lord
henrim da bezil holuordisaken gaeSura.
10
_ diax, eg aris, Tumca ar msurda SenTvis gamemxila.
_ mainc, ratom?
_ oh, ar SemiZlia agixsna. Tu vinme Zalian miyvars, mis saxels
aravis vumxel: TiTqos amiT CemTvis uZvirfasesi arsebis raime
nawils maT vuziareb. gulCaTxrobili gavxdi, hari, da yvelasa-
gan farulad raRac saidumloebas vinaxav gulSi. swored amis
gamo ise meCveneba, TiTqos es aris erTaderTi ram, rac Cvens Tan-
amedrove cxovrebas esoden idumalebiT moculsa da agrerigad
gansacvifrebels xdis. ai, warmoidgine, sruliad umniSvnelo
ambavi, ra mimzidvelia, rodesac vinme mas saidumlod inaxavs.
londonidan yovelTvis ise mivemgzavrebi sadme Sors, Cems gza-
savals axloblebsac ar vumxel. Tu gavagebine, ase mgonia, mTel
siamovnebas vkargav. rasakvirvelia, imasac vxvdebi, rom es sule-
luri Cveulebaa, magram adamianis cxovrebaSi sakmaod didi ro-
mantikuloba Semoaqvs. yovelive amas, vfiqrob, udides sisule-
led miTvli, albaT.
_ srulebiTac ara, _ upasuxa lord henrim. _ srulebiTac
ara, Zvirfaso bezil. Sen gaviwydeba, rom me coliani var. qor-
winebis mTeli momxibvlelobac swored isaa, rom is sicrues
gardauvalsa da aucilebels xdis orive mxarisTvis. me ara-
sodes vici, sad aris Cemi coli da arc man icis, ras vakeTeb me.
Tu Cven erTmaneTs vxvdebiT, _ Tumca unda gamogityde, es yov-
elTvis sruliad SemTxveviT da moulodnelad xdeba, ai, magal-
iTad, Tu erTad vsadilobT an hercogs vestumrebiT, _ maSin Cven
erTmaneTs sruliad seriozuli saxiT saocar gamonagon ambebs
vuyvebiT. Cemi coli amas gacilebiT ukeTesad axerxebs, vidre me.
is arasodes grZnobs dabneulobas, Tu TariRebi aeria. me ki, pir-
iqiT, yovelTvis yvelaferi erTmaneTSi mereva. magram Cemi meuR-
lis upiratesoba isaa, rom Tundac Cemi sicrue gamoaSkaravdes,
scenas ar mimarTavs. xandaxan kidec minda ase moiqces, magram is
aseT SemTxvevaSi mxolod ubralod damcinis.
_ oh, hari, rogor mejavreba, rodesac ase cinikurad lapar-
akob Sens pirad ojaxur cxovrebaze, _ Tqva bezil holuord-
ma da im karisken gaemarTa, romelic baRSi gadioda. _ mwams,
rom SesaniSnavi qmari xar, magram uCveulod morcxvob sakuTar
11
RirsebaTa gamo. saocari ymawvili xar, hari. arasodes lapara-
kob zneobrivad srulyofili adamianis eniT, magram cuds ki ara-
sodes sCadixar. Seni cinizmi mxolod pozaa.
_ bunebrioba xom namdvili pozaa, da vici, yvelaze ufro
gamaRizianebeli pozac, _ wamoiZaxa lord henrim siciliT da
axalgazrebi baRSi gavidnen. iq, maRali dafnis buCqis CrdilSi
grZel bambukis skamze Camosxdnen. dafnis priala foTlebs mzis
sxivebi elamuneboda. balaxebSi TeTri gvirilebi TrToda.
cota xnis Semdeg lord henrim saaTi amoiRo da daxeda.
_ Cemi wasvlis droa, bezil, _ xmadabla Cailaparaka man. _
magram vidre wavidode, Zalian gTxov, mipasuxo Cems weRandel
SekiTxvaze.
_ romel kiTxvaze? _ gaikvirva mxatvarma da Tan daJinebiT
Caacqerda miwas.
_ Zalian kargad ici, romelzec.
_ ar vici, hari.
_ keTili, ratom ar ginda gamofenaze gagzavno dorian greis
portreti? me simarTle mainteresebs.
_ namdvili mizezi ukve giTxari.
_ ara, ar giTqvams. Sengan mxolod is Sevityve, rom sakuTari
sulieri zraxva bevri Cagiqsovia masSi, magram es xom bavSvobaa
axla.
_ hari, _ warmoTqva bezil holuordma da Tvali TvalSi
gauyara, _ grZnobiT Seqmnili yoveli suraTi xelovanis sul-
ieri Canafiqris anareklia da ara naturisa. is, visac vxatav,
ubralo SemTxveviTobaa. es mxolod mizezia. visac portretze
vumzerT, is ar aris, Semoqmedma rom warmogvidgina. is, raRa
Tqma unda, Tavad mxatvaria. diax, es is aris, vinc ferad tiloze
sakuTar Tavs aaSkaravebs. mizezi, ris gamoc ar vapireb am suraTis
gamofenaze gagzavnas, is gaxlavT, rom vSiSob, me xom Cemi saku-
Tari sulis gamoumJRavnebeli saidumlo Cavaqsove masSi. lord
henrim gadaixarxara.
_ es raRas niSnavs? _ ikiTxa man.
_ ra Tqma unda, axlave mogaxsenebT, _ warmoTqva holuord-
ma, magram saxeze dabneuloba daetyo.
12
_ moTmineba aRar myofnis, bezil, _ ganagrZo lord henrim
ise, rom Tvali ar mouSorebia misTvis.
_ oh, maincdamainc saTqmeli bevri araferia, hari, _ Seesi-
tyva mxatvari, _ vSiSob, Znelad mimixvdebi, ufro ki SesaZlebe-
lia, arc daijero.
lord henrim kvlav gaicina; vardisferfurcliani zizila
mowyvita balaxebSi da sinjva dauwyo.
_ darwmunebuli var, gagigeb, _ gamoexmaura is mxatvars, Tan
TvalmouSoreblad Cascqeroda pawawina oqrosfer TeTrfrTian
diskos. _ xolo rac Seexeba darwmunebas, me yvelaferi SemiZlia
virwmuno, gansakuTrebiT im SemTxvevaSi, Tu daujerebelia.
qarma xeebidan ramdenime yvavili moitaca. iasamnis axlad
gaSlili, akinZul varskvlavTa mtevnebiT damZimebuli totebi
nel-nela Seirxa da am uCveulo siCumeSi aqeT-iqiT irweoda.
kedlis axlos kaliam gaaba WriWini, mogrZo da wvrilma Wiafam
yavisferi sifrifana frTebiT cisferi ZafiviT Caiqrola. lord
henris moeCvena, TiTqos bezil holuordis guliscema moesma da
cdilobda gaego, ra mohyveboda yovelive amas.
_ ambavi, ubralod, aseTia, _ cota xnis Semdeg daiwyo mx-
atvarma, _ am ori Tvis win ledi brendonis ojaxSi gaxldiT
did Sekrebaze. mogexsenebaT, Cven, sabralo mxatvrebma dro-
dadro sazogadoebas unda warmovudginoT xolme Tavi, raTa
SevaxsenoT, rom velurebi ara varT. erTxel miTxari, frakiTa
da TeTri halstuxiT, yvelas, warmoidgine, birJis maklersac
ki SeuZlia civilizebuli adamianis reputacias miaRwioso. mas
Semdeg, rac oTaxSi aTi wuTi davyavi da metismeti gemovnebiT
Cacmul lordis qvrivebsa da mosawyen akademikosebs vesaubre-
bodi, uceb, TiTqos Sinaganma gamoucnobma Zalam magrZnobina,
rom viRac miyurebda. naxevrad Semovtrialdi da mxolod maSin
vixile pirvelad dorian grei. Cveni Tvalebi erTmaneTs Sexvda,
vigrZeni, feri mecvleboda, TandaTan vfiTrdebodi. metismetad
saocari da uCveulo SiSis grZnoba dameufla. mivxvdi, im ada-
mianis pirispir aRmovCndi, visi pirovnebac imdenad mxiblavda,
rom Tu nebas davrTavdi, is mTel Cems arsebas, Cems sulsa da Cems
xelovnebas mTlianad STanTqavda. ar mindoda, raime garegan Za-
13
las Cems cxovrebaze aseTi gavlena moexdina. TviTonve ici, hari,
bunebiT rogori damoukidebeli adamiani var. me xom yovelTvis
Cemi Tavis baton-patroni viyavi. yovel SemTxvevaSi, mudam aseTi
viyavi, sanam dorian greis Sevxvdebodi, magram ukve aRar vici,
rogor agixsna yovelive, ise momeCvena, TiTqos viRac CamCur-
Culebda, rom me Cemi cxovrebis gadamwyveti wuTis zRvarze vid-
eqi. saocarma grZnobam Semipyro: TiTqos bedma Cem irgvliv camde
aago usazRvro sixaruli da ganuzomeli naRveli. SemeSinda da
movtrialdi, raTa oTaxidan gavsuliyavi. ara, es ar iyo sindisis
karnaxi, ramac maiZula ase movqceuliyavi. ase mgonia, es ufro
simxdale iyo. angariSmiucemlad Sevecade iqaurobisTvis Tavi
dameRwia.
_ sindisi da simxdale urTierTs versad wauvlen. sindisi
simxdalis aRiarebuli saxelwodebaa, es aris da es.
_ yovelive es me ar mjera, hari, da verc damarwmuneb, rom
Tavad gwamdes, yovel SemTxvevaSi, ar vici ra mizeziT, magram
vfiqrob, ufro ampartavnobis gamo, radganac metismetad amayi
var, gamouTqmeli siamovnebis grZnobiT aRsavse, maSinve karisken
gavemarTe. gzas Zlivs mivarRvevdi, iq ki, raRa Tqma unda, ledi
brendons gadaveyare. `imedia, gaqcevas ar apirebT ase adre?~ _
wamoikivla man. kargad mogexseneba, ra saocrad gamyinavi xma aqvs
am qals.
_ diax, namdvili farSavangia, mxolod am frinvelis sil-
amaziT ar daujildoebia gangebis Zalas, _ CaurTo swrafad
lord henrim da grZeli nerviuli TiTebiT nakuwebad aqcia pa-
wawina zizila.
_ Tavi ver avaride. ledi brendonma jer varskvlavTa mflo-
bel, brwyinvale ordenebiT damSvenebul batoniSvilTa winaSe
warmadgina, mere ki Rrmad moxuci, ufrosi Taobis mandilosneb-
is winaSe. isini uSvelebeli diademebiT morTuliyvnen da TuTi-
yuSis niskartiviT kauWa cxvirebi hqondaT. ledi brendoni sau-
barSi yvelasTan uaxloes megobars miwodebda, Tumca mxolod
erTxel mqonda bedniereba Sevxvedrodi, magram, rogorc Canda,
Cemi qebaTa qebis da gandidebis survilma Seipyro da mxolod
es azriRa utrialebda TavSi. rogorc maxsovs, imxanad Cemma
14
erT-erTma suraTma didad gaiTqva saxeli sazogadoebaSi, yovel
SemTxvevaSi, groSad Rirebul gazeTebSi am ambavze gauTaveblad
ybedobdnen, rac, mogexseneba, mecxramete saukuneSi ukvdavyofis
erT-erTi utyuari sawindaria.
da ai, uceb, me im axalgazrda kacis winaSe aRmovCndi, vinc Cemi
sulieri samyaro esodeni saocari mRelvarebiT SeaSfoTa. axla
ukve erTmaneTTan ise axlos videqiT, rom urTierTs TiTqmis vex-
ebodiT. Cveni Tvalebi kvlav Sexvdnen erTmaneTs. SesaZloa, Cemi
mxriT es gaufrTxileblobac iyo, magram me vTxove ledi bren-
dons, mis winaSe warvedgine. Tumc, rogorc axla mgonia, Cemi
saqcieli arcTu iseT did ugunurebad CaiTvleba. es ubralod
garduvali ambavi gaxldaT, radgan darwmunebuli var, Cven yo-
velgvari wardgenis gareSec gamovelaparakebodiT erTmaneTs.
dorianmac igive ganmicxada Semdeg. diax, manac maSinve igrZno,
rom Cven swored bedisweris wyalobiT SevxvdiT erTmaneTs.
_ mere ledi brendonma rogor daaxasiaTa es gansacvifre-
blad lamazi axalgazrda kaci? _ ikiTxa lord henrim. _
rogorc vici, mas Cveulebad aqvs, swrafad, ramdenime sityviT
Seafasos misi yoveli stumari. maxsovs, erTxel rogor warmad-
gina viRac mrisxane, ordenebiTa da bafTebiT morTuli moxuci
RaJRaJa jentlmenis winaSe. gzad ki darbazSi, viTom tragikuli
CurCuliT, magram mainc yvelas gasagonad CamCxaoda friad said-
umlo da gansacvifrebel wvrilman ambebs im adamianis piradi
cxovrebidan. gaqceviTRa vuSvele Tavs. ledi brendoni xom saku-
Tar stumrebs swored iseve eqceva, rogorc auqcioneri birJaze
gasayid saqonels. is an mTlianad aSiSvlebs da aaSkaravebs maTi
cxovrebis saidumloebas, an garda imisa, rac gsurT icodeT,
dawvrilebiT giyvebaT yvela umniSvnelo ambavs maTi cxovrebidan.
_ sabralo ledi brendoni! Zalian mkacrad msjelob mis Ses-
axeb, hari, _ uxalisod Cailaparaka holuordma.
_ Cemo Zvirfaso megobaro, rogorc mogexsenebaT, es qali
cdilobda saloni Seeqmna da bolos da bolos restorani gamou-
vida. rogor SemiZlia pativi vce aseT adamians? magram rogorc
unda, ise moiqces, umjobesia miambo, rogor dagixasiaTa dorian
grei?
15
_ oh, mgoni, ase ambobda: Tvalwarmtaci biWiao, magis sabralo
deda da me ganuyreli megobrebi viyaviTo, Tumca ar maxsovs, ra
saqmianobas eweva doriani amJamad, mgoni, arafers ar unda akeT-
ebdeso. oh, ara, ar vici, fortepianoze Tu violinoze ukravs
mgonio, _ Tan dorians hkiTxa: _ ara, Zvirfaso dorian? _ war-
moidgine, hari, Cven sicili veRar SevikaveT da aman ki maSinve
dagvamegobra.
_ megobrobisTvis sicili arcTu cudi dasawyisia da gac-
ilebiT umjobesia, Tu amiTve Tavdeba, _ warmoTqva axalgazrda
lordma da meore zizila mowyvita.
holuordma Tavi gadaaqnia.
_ Sen ar gesmis, ras niSnavs namdvili megobroba, hari, _
TiTqmis CurCuliT warmoTqva man, _ an ras niSnavs mtroba aseT
SemTxvevaSi. Sen yvela giyvars. es ki imas niSnavs, rom yvelas mi-
marT metismetad gulgrili xar.
_ oh, ra autaneli usamarTlobaa, bezil! _ wamoiZaxa lord
henrim, qudi ukan gadaiwia da patar-patara Rrublis qulebs
axeda, romlebic TeTri, brWyviala obobas qseliviT erTmaneTSi
daxlarTuli firuzisferi zafxulis cis siRrmeSi micuravdnen.
_ diax, marTlac rom autaneli usamarTlobaa Seni aseTi
msjeloba. me metad gansxvavebulad veqcevi adamianebs: axlo meg-
obrebad mxolod imaT vTvli, romelTac SesaniSnavi garegnoba
aqvT, nacnobebs maTi kargi xasiaTisaTvis vuaxlovdebi, xolo
mtrebSi maTi gonebis Zala mizidavs. adamianma yvelaze frTxi-
lad mtrebi unda SearCios. Cems mtrebs Soris erTic ar moiZe-
bneba gonebaClungi. isini yvelani saRad moazrovne adamianebi
arian da amitomac mafaseben. gana es didi pativmoyvareobaa Cemi
mxridan? Tumca advili SesaZlebelia, asec iyos.
_ diax, mec ase vfiqrob, hari, magram adamianTa Seneburi day-
ofis wesiT, me uTuod Sens ubralo nacnobad Tu CaviTvlebi.
_ Cemo Zvirfaso bezil, Sen, ra Tqma unda, gacilebiT meti
xar, vidre nacnobi.
_ da bevriT ufro naklebi, vidre megobari? vfiqrob, ufro
Zma, ara?
_ oh, ara! Cemi Zmebis mimarT maincdamainc did gulTbilobas
16
ver viCen. Cemi ufrosi Zma sikvdils ar apirebs, umcrosebi ki
amis mets verafers axerxeben.
_ hari! _ wamoiZaxa warbSekrulma holuordma.
_ Cemo Zvirfaso megobaro, me xom amas mTeli seriozulobiT
ar vambob, magram unda gamogityde, Cemi axloblebis siZulvils
mainc ver vfarav. es, albaT, imitom xdeba, rom Cven saerTod ver
vitanT adamianebs, romelTac igive nakli gaaCniaT, rac Cven Tavad
gvaqvs. mTeli Cemi arsebiT TanavugrZnob inglisis demokratiis
gaafTrebul siZulvils yovelive imis winaaRmdeg, rasac isini
umaRlesi klasebis mankierebas uwodeben. mdabioni grZnoben,
rom loToba, sisulele da uzneoba amqveynad maT sakuTar xve-
drad qceula da Tu romelime Cvengani amave sisaZaglis msxverp-
lad aurCevia cxovrebas, swored es matebs Zalas maT uflebebs.
rodesac sacodavi sauTuorki ganqorwinebisTvis sasamarTlos
winaSe wardga, xalxis guliswyroma marTlac didebuli iyo, ma-
gram mainc ar SemiZlia virwmuno, rom proletariatis aTi pro-
centi zneobrivad wminda da wesieri cxovrebiT cxovrobs.
_ am saubridan Sens erT sityvasac ver daveTanxmebi, hari!
ufro metsac getyvi, darwmunebuli var, es yovelive TviTonac
ar gjera.
lord henrim mowablisfro wverze gadaisva xeli da laqis
fexsacmlis cxvirs foCiani abanozis joxiT msubuqad Seexo.
_ ra WeSmariti ingliseli xar, bezil! ai, ukve meored
gamogaqvs aseTi daskvna. Tu vinme gabedavs da namdvili inglise-
lis winaSe raime azrs wamoayenebs, _ es ki yovelTvis didi
windauxedaobaa, _ mas azradac ar mouva gaarkvios, es azri swo-
ria Tu mcdari, mxolod is miaCnia mniSvnelovnad, TviTon mTqme-
li darwmunebulia Tu ara, rom marTals ambobs. ideas saerTo
ara aqvs ra im adamianis WeSmarit mrwamssa da gulwrfelobasTan,
visganac is momdinareobs; rac ufro nakleb gulwrfelia adami-
ani da naklebad swams idea, miT ufro Rirseulia es idea, radgan
igi pirovnebis survils saWiroebs da crurwmenas ar gamox-
atavs. TumcaRa amJamad ganzraxuli ara maqvs vimsjelo SenTan
politikis, sociologiis Tu metafizikis sakiTxebze. pirovneba
ufro metad mainteresebs, vidre misi principebi. amqveynad
17
yvelaze metad uprincipo adamianebs vetrfi. miambe kidev rame
mister dorian greis Sesaxeb. xSirad xvdebi?
_ yoveldRe. albaT, bednierad arc CavTvlidi Tavs, yoveldRe
rom ar vxvdebode. vfiqrob, Cemi arsebobisTvis is haeriviT au-
cilebelia.
_ ra saocrebaa! me ki, marTali giTxra, megona, araferi gain-
teresebda sakuTari xelovnebis garda.
_ diax, is mTel Cems xelovnebad iqca axla. _ warmoTqva mx-
atvarma seriozulad. _ xandaxan vfiqrob, hari, rom msoflios
istoria or ZiriTad xanadaa gayofili. pirveli xana gamosaxvis
ucnob saSualebaTa dauflebaa xelovnebaSi, meore ki _ axali
saxis gamovlena. is, radac zeTis saRebavebis gamogoneba iqca
venecielebisaTvis ferweraSi, xolo mogvianebiT antinoes saxe
berZenTaTvis qandakebaSi, albaT sul mokle xanSi dorian greis
saxec igive iqneba CemTvis. mas martooden ki ar vxatav an vqmni
suraTsa Tu eskizs, Tumc ra dagimalo, amasac vakeTeb, ra Tqma
unda. is CemTvis gacilebiT metia, vidre modeli da menature.
ar SemiZlia vTqva, rom ukmayofilo var Cemi namuSevrisa, verc
imas vityvi, TiTqos aseTi silamazis asaxva xelovnebaSi SeuZle-
beli iyos. mgoni, araferia iseTi, ris asaxvasac xelovneba ver
SeZlebs. isic kargad vici, rom mis gacnobamde romeli suraTis
Seqmnazedac vmuSaobdi, marTlac SesaniSnavia da Cems namuSevar-
Ta Soris Sedevrad iTvleba. mas Semdeg, rac is gavicani, yove-
live raRac ucnauri gziT warimarTa. ar vici, rogor agixsna,
an gamigeb ki?.. misma pirovnebam sruliad axali gza da stili
SemomTavaza xelovnebaSi. axla sagnebs sul sxva TvaliT vWvret.
winandelTan SedarebiT yovelives gansxvavebulad aRviqvam. Semi-
Zlia cxovreba iseTi gzebiT ganvaaxlo da aRvadgino, rac aqamde
idumalebiT iyo moculi CemTvis xelovnebaSi. `ocneba formaze
im dReTa srbolaSi, odes mefobda azri~, netav vin ambobs amas?
ra Tqma unda, damaviwyda, magram, ai, aseT ocnebad iqca CemTvis
dorian grei. netav icode, ras niSnavs amjerad sruliad ususu-
ri Wabukis mxolod xilva da mis gverdiT yofna. Tumca doriani
oc wels gadascilda, me is jer kidev ususurad meCveneba. oh, ar
vici, SegiZlia Tu ara warmoidgino, ras niSnavs yovelive es? Cem-
18
da Seugneblad is mamcnobs da sazRvravs sruliad axali skolis
jer kidev idumal gzebs. vfiqrob, im skolisas, romelic ro-
mantizmis mravalferovnebas da elinizmis srulyofilebas Sei-
Tavsebs. sulisa da sxeulis harmonia. oh, raoden didebulia es
yovelive! Cven, adamianebma, Cveni ugunurebiT erTurTs davaSoreT
es ori da gamovigoneT vulgaruli realizmi da uSinaarso, ara-
fris maqnisi idealizmi. oh, hari, netav icode, ras warmoadgens
dorian grei CemTvis! gaxsovs, is peizaJi, romelSic egnium raR-
ac uzomo Tanxa SemomTavaza da me ki ver Sevelie mas? es xom erTi
im saukeTeso suraTTagania, romelic ki odesme Cems xels Seuqm-
nia. da aman ganapiroba yovelive es? mxolod iman, rom dor iani
Cem gverdiT ijda, rodesac am suraTs vqmnidi, raRac idum ali
gavlena momdinareobda misgan da Tavs mexveoda. am sruliad Cveu-
lebriv peizaJSi Cems sicocxleSi pirvelad SevniSne is saswau l-
ebrivi Zala, romelsac yovelTvis veZiebdi da verasodes mimegno.
_ bezil, gansacvifrebeli ambavia, dorian grei unda vnaxo!
holuordi wamodga da baRSi bolTis cemas mohyva. ramdenime
wamis Semdeg ki isev ukan mobrunda.
_ hari, _ daiwyo man, _ dorian grei ubralod motivia
CemTvis xelovnebaSi. Sen SeiZleba masSi veraferi SeniSno, me ki
yovelTvis vamCnev, Tundac muSaobis dros Cem gverdiT ar iyos,
sul erTia, misi gavlena mainc yvelgan da yvela suraTSi igrZnoba.
rogorc ukve giTxari, is weris axal saSualebas STamagonebs.
mas ara marto ufaqizes ferTa brwyinvalebaSi vWvret, xSirad
zogierT mrud xazTa Sorisac aRmovaCen xolme. es aris da es.
_ maSin gamotydi, ratom ar gsurs gamofenaze gagzavno misi
portreti? _ ikiTxa lord henrim.
_ imitom, rom Cemda uneburad am suraTSi mxatvris is gan-
sacvifrebeli siyvaruli da Tayvaniscema Cavaqsove, romelic,
ra Tqma unda, misTvis arasodes gamimxelia. dorianma amis Ses-
axeb araferi icis da verc verasodes gaigebs, magram amqveynad
mravali sxva Tvali Seicnobs mas da me Cems sakuTar suls maT
axlomxedvel TvalTa winaSe ver gavaSiSvleb. nebas ar davrTav,
Cemi guli mikroskopis qveS sinjon. oh! raoden didia masSi Cemi
sulieri STanafiqri, hari, raoden didi!
19
_ poetebi ase moridebulni ar arian, bezil, rogorc Sen
Canxar am SemTxvevaSi, maT ician, raoden xelsayrelia mgznebare
siyvarulis Tema. Cvens droSi damsxvreul gulTa Sesaxeb Seqm-
nili nawarmoebi mraval gamocemas uZlebs.
_ aseTi poetebi mZuls! _ wamoiZaxa holuordma. _ mxatvar-
ma xelovnebis ubrwyinvalesi Zegli ise unda Seqmnas, rom masSi
Tavisi piradi cxovrebidan araferi Seitanos. Cven iseT epoqaSi
vcxovrobT, rodesac adamianebi xelovnebis nimuSebs ise epyro-
bian, TiTqos es qmnilebani avtobiografiis raRac saxeobas war-
moadgendnen. mSvenierebis ganyenebulad aRqmis unari davkargeT.
odesme me SevZleb vuCveno qveynierebas, ras niSnavs misi ganyenebu-
lad aRqma. amitomac verasodes ixilavs Cem mier Seqmnil dorian
greis portrets qveyniereba.
_ vfiqrob, es didi Secdomaa, bezil, magram kamaTs ar dag-
iwyeb. kamaTi gonebagamofitul adamianTa saqmianobaa saerTod.
miTxari, dorian greis Zalian uyvarxar?
mxatvari wamiT Cafiqrda.
_ diax, ase mgonia, _ Cailaparaka man ramdenime wuTis dumi-
lis Semdeg. _ vfiqrob, vuyvarvar. albaT imitom, rom mec mis
winaSe saSinlad vpirmoTneob. saocar siames ganvicdi, rodesac
masTan saubarSi iseT sakiTxebs vexebi, risi gamomJRavnebisTvis,
vici, mwared vinaneb. TviTonac metad Tbilad mepyroba. xSirad
orive vsxedvarT saxelosnoSi da mTel dReebs uamrav sxvadasx-
va sakiTxze saubarSi vatarebT. aris wuTebi, rodesac sruliad
grZnobadaclil adamianad meCveneba da, warmoidgine, ase mgo-
nia, did siamovnebasac ki ganicdis, rodesac raime tkivils may-
enebs. maSin vgrZnob, hari, rom Cemi suli mTlianad iseT adamians
mivande, vinc mas mxolod da mxolod ise epyroba, TiTqos pawawi-
na uZvirfasesi samkauli iyos, pativmoyvareobis dasacxromad
Seqmnili an Ril-kiloSi Casamagrebeli ubralo yvavili, erTi
mSvenieri zafxulis dRis dasamSveneblad aRmocenebuli.
_ zafxulSi dReebi metad grZelia, bezil, _ TiTqmis Cur-
CuliT warmoTqva lord henrim. _ SesaZloa, Sen ufro male
dagqancos man da yovelive mogbezrdes, vidre Tavad dorians.
friad samwuxaroa, ra Tqma unda, magram ueWvelia, genialoba
20
mSvenierebaze dRegrZelia mudam. swored amitom ase did wamebas
vayenebT sakuTar Tavs, raTa rogorme ganviviTaroT goneba. ar-
sebobisaTvis gaafTrebul velur WidilSi Cveni survilia xan-
grZlivad SevinarCunoT raime, amis gamo gonebas gamudmebiT vten-
iT raRac cxovrebiseuli faqtebiT, abdaubdiT da sulelurad
vimedovnebT SevinarCunoT Cveni adgili amqveynad. friad ganswav-
luli da saqmis mcodne adamiani _ ai, Tanamedroveobis ideali.
magram am friad ganswavluli kacis goneba raRac saSinel qaoss
warmoadgens. is mtvriani ZvelmanebiT savse antikvarul maRazias
hgavs, sadac yvelaferi namdvil RirebulebasTan SedarebiT gac-
ilebiT Zvirad fasobs. vfiqrob, Sen pirvels mogbezrdeba es
ambavi, bezil, ai, naxav, odesme iseTi TvaliT Sexedav Sens mego-
bars, rom misi silamaze harmoniulad aRar warmogidgeba. aRar
mogewoneba misi kanis feri an sxva ram. gulSi mwared gakicxav
bevrjer da sruliad seriozulad imasac ki ifiqreb, rom Zalian
cudad mogeqca. Sexvedrisas ukve sruliad civi da gulgrili
iqnebi, es ki Zalze samwuxaroa, radganac igi mTlianad Segcvlis
Sen. rac axla miambe, es xom namdvili romantikaa, Tu SeiZleba
vuwodoT mas xelovnebis roma ntika, da ra saxis romantikac
unda gaaCndes kacs, am grZnobis mTeli ubedureba is aris, rom
adamians araromantikul qmnilebad aqcevs.
_ hari, nu msjelob ase, mTeli Cemi cxovreba dorian greis
Tayvanismcemeli viqnebi. Sen iseTi cvalebadi bunebis adamiani
xar, rom verasodes igrZnob imas, rasac me vgrZnob axla.
_ oh, Cemo Zvirfaso bezil, albaT, amitomac Semwevs unari,
ukeTesad SevigrZno Seni guliscema. siyvarulisadmi Tavdadebu-
lTa xvedri am grZnobis gacveTili arsia. siyvarulis tragedias
mxolod isini eziarebian, romelTac veragobis unari SeswevT.
lord henrim vercxlis ulamazesi asanTis kolofi amoiRo,
sigarets cecxli moukida da ise kmayofilebiTa da dajerebiT
gaabola, TiTqos mTeli qveynierebis saWirboroto sakiTxebs am
erT frazaSi mouyarao Tavi.
sandaloziviT priala mwvane faTalos foTlebidan moJRurt-
ule beRurebis frTxiali moismoda. aqa-iq balaxebSi mocisfro
Rrublis Crdilebi mercxlebiviT misdevdnen erTmaneTs. oh, ra
285
`kviris palitris~ biblioTeka
wigni 8
redaqtori elene salariZe
koreqtorebi: nino qorCilava
nino lolua
mari gunTaiSvili
kompiuteruli uzrunvelyofa giorgi asaTiani
ydis dizaini eTer gziriSvili
proeqtis menejeri TinaTin asaTiani
gamomcemloba palitra L, 2011
misamarTi: iosebiZis q. 49, tel.: 38-38-71
E-mail: [email protected]
50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar
wigni 1
onore de balzaki
Sagrenis tyavi
wigni 2
jek londoni
martin ideni
wigni 3
SoTa rusTaveli
vefxistyaosani
ukve gamovida:ukve gamovida:
wigni 4
aleqsandre diuma
sami muSketerior tomad
wigni 5
uiliam Seqspiri
hamleti
wigni 6
Jiul verni
80 000 kilometriwyalqveS
wigni 7
mixail bulgakovi
ostati da margarita
Carlz dikensi
devid koperfildi
erix maria remarki
triumfaluri TaRi
male gamova:male gamova: