Wrocław, 11 października 2010 r.

Prace nad „Perspektywą uczenia się przez całe życie” w tym Krajowymi Ramami Kwalifikacji.

Aspekty ważne dla kształcenia na kierunkach ścisłych.

Wrocław, 11 października 2010 r.

Podstawowe wymiary LLL w ELLI versus PLLL

ELLI (European Lifelong Learning Index)

PLLL(Perspektywa Uczenia się przez całe życie)

wiedzieć „szerokość” (od nieformalnego i pozaformalnego do formalnego),

działać „wysokość” (od najniższych do najwyższych kompetencji i kwalifikacji)

wspólnie żyć „długość” (od najmłodszych do najstarszych lat)

byćW PLLL mniejszy nacisk kładzie się na kapitał społeczny (uczyć się, aby żyć razem) oraz osobistą sferę życia (uczyć się, aby być). Różnica ta jednak nie wynika z różnicy podstawowych założeń merytorycznych.

Wymiary uczenia się przez całe życie

Obraz uczenia się w Polsce w świetle benchmarkow programu Education&Training UE

Najważniejsze wskaźniki rozwoju edukacji w Europie z wyznaczonymi celami do osiągnięcia w latach 2000-2010

Cele do osiągnięcia do roku 2010

Stan realizacji celów (według dostępnych danych z lat 2006-2008) - Polska jest wśród liderów UE w osiąganiu zakładanych celów rozwoju edukacji w Europie

1Liczba młodzieży z niskimi osiągnięciami w czytaniu (według badania PISA)

Obniżenie tej liczby o co najmniej 20%

UE 2000-2006: +13,1% (zmiana odwrotna od zakładanej)Finlandia -31,4% (najszybszy postęp) Polska -30,2% (niemal równie szybki postęp)

2Liczba osób wcześnie kończących naukę, tj. osób w wieku 18-24 lat bez wykształcenia średniego lub zasadniczego, które nie uczestniczą w kształceniu lub szkoleniu

Obniżenie tej liczby do najwyżej 10%

UE 2008: 14,9% (stan gorszy od zakładanego)Polska 5,0% (najlepszy stan w UE)Republika Czeska 5,6%

3Liczba osób w wieku 20-24 lat z wykształceniem co najmniej na poziomie średnim lub zasadniczym

Zwiększenie tej liczby do co najmniej 85%

UE 2008: 78,5% (stan niższy od zakładanego)Słowacja 92,3%, Republika Czeska 91,6%, Polska 91,3% (najlepsze wyniki w UE)

4Liczba absolwentów kierunków matematycznych, nauk przyrodniczych i technicznych

Zwiększenie tej liczby o co najmniej 15%

UE 2000-2006: +33,6% (postęp wyższy od zakładanego) Portugalia +164,0% Słowacja +129,9% Polska +123,3% (wysoki postęp)

5Liczba osób w wieku 25-64 lat uczestniczących w kształceniu lub szkoleniu (w okresie 4 tygodni przed badaniem)

Zwiększenie tej liczby do co najmniej 12,5%

UE 2008: 9,5% (stan niższy od zakładanego)Szwecja 32,4% (najwyższy poziom uczestnictwa w LLL)Dania 30,2% (wysoki poziom)Polska 4,7% (niski poziom uczestnictwa w LLL)

Obraz uczenia się w Polsce w świetle ELLI

Powody tworzenia Perspektywy uczenia się przez całe życie

6

2.Nowy model kariery

2.Nowy model kariery

tradycyjny model – uczenie się formalne w młodości, zdobycie zawodu, utrzymanie go możliwie najdłużejtradycyjny model – uczenie się formalne w młodości, zdobycie zawodu, utrzymanie go możliwie najdłużej

1.Opieranie rozwoju na wiedzy

1.Opieranie rozwoju na wiedzy

nowy model – zdolność LLL i adaptacji do szybkich zmian w gospodarce i społeczeństwie, udział w kreowaniu zmiannowy model – zdolność LLL i adaptacji do szybkich zmian w gospodarce i społeczeństwie, udział w kreowaniu zmian

wzrost znaczenia kompetencji (kluczowych i profesjonalnych) oraz kwalifikacji (kompetencji potwierdzonych świadectwem) wzrost znaczenia kompetencji (kluczowych i profesjonalnych) oraz kwalifikacji (kompetencji potwierdzonych świadectwem)

wymóg uczenia się w różnych miejscach i formach oraz przez całe życie (lifewide lifelong learning – LLL)wymóg uczenia się w różnych miejscach i formach oraz przez całe życie (lifewide lifelong learning – LLL)


7

zapewnia ciągłość uczenia się w różnych miejscach, formach i okresach życia zapewnia ciągłość uczenia się w różnych miejscach, formach i okresach życia

4.LLL w planie porząd-kowania strategii rozwoju

4.LLL w planie porząd-kowania strategii rozwoju

Plan zakłada, że wszystkie strategie rozwoju określą działania na rzecz podnoszenia poziomu kompetencji (kluczowych, profesjonalnych) i kwalifikacji we właściwym sobie zakresie

Plan zakłada, że wszystkie strategie rozwoju określą działania na rzecz podnoszenia poziomu kompetencji (kluczowych, profesjonalnych) i kwalifikacji we właściwym sobie zakresie

3.Komple-ksowa i spójna polityka LLL

3.Komple-ksowa i spójna polityka LLL

obejmuje cały zakres uczenia się, nie tylko uczenie się formalneobejmuje cały zakres uczenia się, nie tylko uczenie się formalne

Perspektywa ma pomóc w kompleksowym i spójnym podejściu do uczenia się w strategiach rozwojuPerspektywa ma pomóc w kompleksowym i spójnym podejściu do uczenia się w strategiach rozwoju


8

obejmowanie polityką LLL wszystkich osób w każdym wiekuobejmowanie polityką LLL wszystkich osób w każdym wieku

rozwijanie partnerstwa na rzecz LLLrozwijanie partnerstwa na rzecz LLL

5.Wdrażanie w Polsce zasad polityki LLLuzgodnionej w UE

5.Wdrażanie w Polsce zasad polityki LLLuzgodnionej w UE

uznawanie wartości różnych form uczenia sięuznawanie wartości różnych form uczenia się

ocenianie i uznawanie kompetencji (nadawanie kwalifikacji) niezależnie od miejsca, sposobu i czasu uczenia sięocenianie i uznawanie kompetencji (nadawanie kwalifikacji) niezależnie od miejsca, sposobu i czasu uczenia się

ułatwianie nowego modelu kariery – dostosowanego do szybszych zmian w gospodarce i społeczeństwieułatwianie nowego modelu kariery – dostosowanego do szybszych zmian w gospodarce i społeczeństwie

postawienie osoby uczącej się w centrum zainteresowania polityki, w tym zindywidualizowanie kształcenia i szkoleniapostawienie osoby uczącej się w centrum zainteresowania polityki, w tym zindywidualizowanie kształcenia i szkolenia

skuteczne inwestowanie w uczenie sięskuteczne inwestowanie w uczenie się


9

Wszystkie strategie rozwoju dotyczą m.in. uczenia się i jego efektów – kompetencji i kwalifikacjiWszystkie strategie rozwoju dotyczą m.in. uczenia się i jego efektów – kompetencji i kwalifikacji

Kompetencje – faktyczne efekty uczenia sięKompetencje – faktyczne efekty uczenia się

Krajowy system kwalifikacji – efekt działań państwa na rzecz rozwoju kwalifikacjiKrajowy system kwalifikacji – efekt działań państwa na rzecz rozwoju kwalifikacji

Uczenie się w różnych miejscach, formach, okresach życia [LLL] Uczenie się w różnych miejscach, formach, okresach życia [LLL]

Kwalifikacje – kompetencje ocenione i zaświadczone przez właściwe instytucjeKwalifikacje – kompetencje ocenione i zaświadczone przez właściwe instytucje

Perspektywa ma zapewnić spójność podejścia do uczenia się, kompetencji i kwalifikacjiPerspektywa ma zapewnić spójność podejścia do uczenia się, kompetencji i kwalifikacji

LLL

LLLLLL LLL

LLLLLL

LLL LLLLLL

10

Wybrane elementy diagnozy

Rozwój upowszechnienia wykształcenia wyższego wśród osób w wieku 30-34 lata w okresie 2000-2008 (jeden z głównych wskaźników strategii Europa 2020)

Rozwój upowszechnienia wykształcenia wyższego wśród osób w wieku 30-34 lata w okresie 2000-2008 (jeden z głównych wskaźników strategii Europa 2020)

W Polsce wystąpił w latach 2000-2008 największy w Europie (po Malcie) wzrost liczby osób w wieku 30-34 lata z wykształceniem wyższym (wzrost o 137,6%)

W Polsce wystąpił w latach 2000-2008 największy w Europie (po Malcie) wzrost liczby osób w wieku 30-34 lata z wykształceniem wyższym (wzrost o 137,6%)

[Raport Komisji Europejskiej z 25 listopada 2009 r.]

Stopa wzrostu liczby absolwentów nauk matematycznych, przyrodniczych i technicznych w latach 2000-2007

-20

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

IE FR

SL

ES

SE

BG UK

DK

LV FI

HU

UE

27 LT DE

NL

BE

AT

RO

CY

MT

EE

CZ IT PL

SK PT


Źródło: DG EAC, obliczenia na podstawie danych Eurostat (UOE), 2000-2007


Liczba szkół wyższych z poszczególnych krajów umieszczonych w rankingu 500 najlepszych na świecie według Uniwersytetu Jiao Tong w Szanghaju –

rok 2010 (w układzie 20, 100, 200, 300, 400 i 500 najlepszych)

Academic Ranking of World Universities, Jiao Tong University, 2010


Liczba uczelni danego kraju na liście szanghajskiej (region Europa)

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

DE UK IT FR NL SE ES BE FI DK AT HU IE PL GR CZ PT

Źródło: Raport o Kapitale Intelektualnym Polski na podstawie Academic Ranking of World Universities, 2007

Młodzież ze słabymi osiągnięciami w matematyce

0

10

20

30

40

50

60

FI NL EE DK IE BE SL SE CZ PL UK DE AT LV SK UE HU FR LU LT ES PT GR IT RO BG

Źródło: PISA database, OECD, 2006



Wysoka jest stopa bezrobocia absolwentów (od niespełna 50% do 20% w latach 2003-2008, obecnie 24%), w tym zwłaszcza silny jest jej związek z wykształceniem – silniejszy niż z miejscem zamieszkania i płcią; ponadto, mała jest odporność absolwentów szkół zawodowych, zwłaszcza zasadniczych, na zjawiska kryzysowe w gospodarce – wtedy stopa ich bezrobocia może sięgać nawet ok. 70%

Stopa bezrobocia absolwentów w Polsce w latach 2003-2010 – według wykształcenia

MEN, na podstawie danych GUS z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności


Stopa bezrobocia wśród ludności z wyższym wykształceniem w wieku 25-64 lat w Unii Europejskiej i w Polsce w latach 1999-2009 (%)

Źródło: Eurostat, 2010

Zgodność pierwszej pracy z zawodem wyuczonym (dla ludności w wieku 15-34 lata po zakończeniu/przerwaniu formalnej edukacji)

Źródło: Wejście ludzi młodych na rynek pracy – II kwartał 2009 roku, GUS


osoby, które wykonywały pracęinna, niż zawód wyuczony, alektóre wykorzystały w niejposiadane kwalifikacje

osoby, które nie posiadały zawoduwyuczonego

osoby, które wykonywały pracęodbiegającą całkiem od zawoduwyuczonego

osoby, które wykonywały pracezgoną z zawodem wyuczobnym

43%

39 %

11%7%


• w Polsce jest mniejsza niż w najbardziej rozwiniętych krajach UE i OECD podaż pracy dla osób poniżej 25 roku życia, w tym pracy dającej możliwość uczenia się pozaformalnego, tj. uczenia się w pracy i poprzez pracę (np. w II kw. 2009 dla osób w wieku 15-24 lat współczynnik aktywności zawodowej wynosił 32,9% a wskaźnik zatrudnienia 26,6%)

• najwyższa stopa bezrobocia dotyczy osób młodych w wieku 15-24 lat;

• mała jest progresja wartości świadectw na rynku pracy od poziomu świadectwa szkoły zasadniczej do dyplomu licencjata – istotną wartość pracodawcy przypisują dopiero dyplomowi magistra

19

Kierunki działania

1. Rozwijanie aktywności, innowacyjności i kreatywności w uczeniu się

1. Rozwijanie aktywności, innowacyjności i kreatywności w uczeniu się

5. Opieranie polityki na faktach 5. Opieranie polityki na faktach

3. Podnoszenie poziomu kompetencji profesjonalnych ważnych dla gospodarki i społeczeństwa obywatelskiego

3. Podnoszenie poziomu kompetencji profesjonalnych ważnych dla gospodarki i społeczeństwa obywatelskiego

4. Ułatwianie wszystkim nabywania kluczowych kompetencji

4. Ułatwianie wszystkim nabywania kluczowych kompetencji

2. Stosowanie podejścia opartego na efektach uczenia się w krajowym systemie kwalifikacji

2. Stosowanie podejścia opartego na efektach uczenia się w krajowym systemie kwalifikacji

Kierunki działania

Europejskie Ramy Kwalifikacji (ERK) dla uczenia się przez całe życie (zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23. kwietnia 2008 r.)

Cele:• poszerzanie i uznawanie wiedzy, umiejętności

i kompetencji obywateli – czynnik kluczowy dla rozwoju osobistego, konkurencyjności, zatrudnienia i spójności społecznej

• ułatwianie międzynarodowej mobilności pracowników i osób uczących się

• spełnienie wymogów w zakresie popytu i podaży na europejskim runku pracy

Kierunki działania

Wyzwania:

• utrwalić podejście oparte na efektach uczenia się – to, co osoba ucząca się rzeczywiście wie, rozumie, potrafi wykonać

• stworzyć krajowe struktury i system w zakresie uznawania efektów uczenia się – formalnego, pozaformalnego i nieformalnego

• opracować standardy i system zapewniania jakości w kształceniu i szkoleniu

Kierunki działania

Główne cele wprowadzenia Polskich Ram Kwalifikacji

• przejście z systemu edukacji opartego na „nauczaniu i treściach programowych” do systemu opartego na „efektach uczenia się”

• stworzenie systemu dogodnego dla realizacji strategii uczenia się przez całe życie

• uelastycznienie systemu edukacji – stworzenie praktycznych możliwości szybkiego reagowania na nowe potrzeby społeczeństwa

i rynku pracy

• zapewnienie większej integracji wszystkich trzech sektorów edukacji w Polsce (ogólnej, wyższej ,zawodowej)

• stworzenie warunków ułatwiających uznawanie kwalifikacji nadawanych w Polsce w innych krajach, zwłaszcza w państwach członkowskich UE

• zrealizowanie zobowiązań wynikających z uregulowań w ramach UE

Kierunki działania

Deskryptory poziomów i deskryptory efektów uczenia się

Kierunki działania

Efekty 2

Efektyuczenia się

1

Efekty „n”

Kwalifikacja jako zbiór efektów uczenia się

(po walidacji)

Polskie Ramy Kwalifikacji

Deskryptory Efektów Uczenia się właściwe dla poziomu i profilu

Deskryptory poziomu PRK

Zgodność zapewniona przez budowę PRK i wykazana w

RR

Zgodność zapewniona przez system jakości

Zgodność wykazana w Raporcie Referencyjnym -

RR

Wrocław, 11 października 2010 r.

Documents

Transcript of Wrocław, 11 października 2010 r.