Uvod u Kompjuterski Bazirane informacione sisteme

7/23/2019 Uvod u Kompjuterski Bazirane informacione sisteme

1/59

Uvod u poslovno odluivanjei kompjuterski

bazirane informacione sisteme

Uvod i Poglavlje 1

1


2/59

Struktura UdbenikaI. MENADMENT I INFORMACIONE TEHNOLOGIJE

Uvod u poslovno odluivanje i kompjuterski baziraneinformacione sisteme

Uvod u kompjuterske tehnologije, komunikacije i mree

Struktura informacionih sistemaTPS, MIS i DSS

Uvod u biznis inteligenciju

II. RAZVOJ INFORMACIONIH SISTEMA KOMPANIJE

Modeli izgradnje informacionih sistema

Pristupi izgradnji informacionih sistema

III. MENADMENT INFORMACIONIH RESURSA KOMPANIJE

Menadment informacionih resursa

Osnovni tipovi poslovnih ISERP, SCM, CRM i SRM

Konkurentnosti i informacione tehnologije

IV. DRUTVENI I EKONOMSKI ASPEKTI IS

Sigurnost IS

Uvod u e-poslovanje

Razumijevanje etikih i socijalnih tema koje se odnose na IS/IT

2


3/59

UVOD

3


4/59

Zato IS

Pojava i jaanje globalne ekonomijeGlobalna trita, korporacije i ponuda mjenjaju pristup ka korisniku, ali ipristup korisnika prema proizvodu i usluzi. Globalizacija u kombinaciji sa

informacionim tehnologijama donosi nove izazove domaim firmama prijetnje, ali i nove mogunosti.

Transformacija industrijskih ekonomijaEkonomije bazirane na industriji, prelaze u ekonomije bazirane na

znanju, informacijama i uslugama

Transformacija poduzetnitvaKompanije se strukturalno mjenjaju, gube strogu hijerarhiju i postaju

vie oslonjene na univerzalnog menadera koji svoj rad baziran naznanju i pravovremenoj informaciji

4


5/59

Kako IT transformiu organizacije

Informaciona

tehnologija

Organizaciona promjena

Globalne mree Meunarodna podjela rada: aktivnosti firme vie nisu odreene

lokacijom; proiren je globalni doseg firmi; opadaju trokoviglobalne koordinacije. Opadaju trokovi transakcija.

Mreni odnosi upreduzeu

Saradnja i timski rad:organizacija rada moe se koordinirati i van

granica odjeljenja; javlja se orijentacija na potroaa i proizvod;

rasute operativne jedinice postaju dominirajue radne grupe;trokovi upravljanja opadaju; mijenjaju se poslovni procesi.

Distribuirana obradapodataka

Osposobljenost:pojedinci i radne grupe sada posjeduju znanje i

informacije za djelovanje; redizajnirani su poslovni procesi; opadajutrokovi upravljanja. Smanjuje se stupanj hijerarhije i centralizacije.

Prenosiva obradapodataka

Virtualne organizacije: rad vie nije vezan uz geografsku lokaciju.

Znanje i informacije mogu biti poslane gdje god su potrebne, i bilo

kada. Rad postaje prenosiv. Organizacijski trokovi opadaju,budui da nekretnine postaju manje vane za poslovanje.

Grafika suelja Dostupnost: svako u organizaciji, ak i vii rukovodioci, imaju pristup

informacijama i znanju; radni procesi mogu biti automatizovani, i

svoj doprinos mogu dati svi, i sa udaljenih lokacija. Organizacijski

trokovi opadaju kako se radni trokovi sele iz forme papira u oblik

digitalne slike, dokumenta I glasa. 5


6/59

ta je to IS Informacioni sistemprikuplja, transformie i prenosi informacije u organizaciji.

IS moe biti kompjuterski baziran ili manuelni (ili kombinacija ovo dvoje).

Kompjuterskibaziran informacionisistem (KBIS) semoe definisati kao

sistem koji koristikompjuterski hardver,softver, personal,procedure i resursepodataka da biprikupio, transormisao

i prenosio informacijeu organizaciji.

KBISje socio-tehnikisistem.

6


7/59

7


8/59

Reganova Komisija za industrijsku kompetitivnostJohn Younga (HP) januara 1985 predlae

1. Kreirati, primjeniti i zatititi tehnologiju.

2. Pokrenuti nove industrije i revidirati stare.

3. Poveati produktivnost kroz tehnologiju.

4. Smanjiti cijenu kapitala amerikoj industriji. Povealikapital za investicije, smanjiti mu cijenu i poboljatinjegov protok.

8


9/59

5. Kreirati obuenu, fleksibilnu i motivisanu radnu snagu krozedukacione sadraje.

6. Trgovinu postaviti kao dravni prioritet i napraviti jekompetitivnom na globalnoj razini.

TO PRODUCE QUALITY PRODUCTS AND SERVICES THROUGHEFFECTIVE LEADERSHIP OF SKILLED EMPLOYEES USING

ADVANCED METHODES TROUGH THE INOVATIVE USE OF

TEHNOLOGY

Reganova Komisija za industrijsku kompetitivnostJohn Younga (HP) januara 1985 predlae

9


10/59

Reganova Komisija za industrijsku kompetitivnostJohn Younga (HP)januara 1985 predlae

Ljudski resursi

Kapital

Tehnologija

Poboljanje domacihperformansi

Trgovinska

politika

Novi konkurencije

POVECANJE

KONKURENTNOSTI NA

SVJETSKOM TRITU

Smanjenje

budetskog deficita

Reduciarnje

trgovinskog deficita

Jacanje nacionalne

sigurnosti

Povecanje broja i

kvaliteta radnih

mjesta

Podizanje standarda

ivljenja

10


11/59

Tvrdnja 1 Bazni ekonomski resurs vie nije ni kapital, ni prirodni resursi, ni

zemlja, ni rad. Bazni ekonomski resurs je znanje.

Tvrdnja 2 Sposobnost da uite bre od konkurencije moe postati vaa

jedina prava kompetitivna prednost.

11


12/59

Tvrdnja 3 Dananje organizacije su pred izborom: mijenjati se

ili nestati

Tvrdnja 4 Bez koritenja IT organizacije e nestati ak i ako se

budu mijenjale

12


13/59

Zato biznis treba IT?Zato su IS vani?

IT mijenja osnove i principe biznisa

Usluge kupcima, poslovne operacije, proizvodnja,marketinke strategije i distribucije uveliko ponekad ipotpunozavise od IT

IT i njoj pridrueni trokovi postaju svakodnevni dioposlovnih procesa

IT ukljuujui Internet bazirane IS mogu pomoi svimvrstama biznisa poboljavajui efikasnost i efektivnostnjihovih poslovnih procesa, procese menaderskogodluivanja, kolaboracije unutar radnih grupa i na taj nainjaaju kompetitivnu poziciju na tritu koje se sve bremijenja

13


14/59

ta treba znati?

Glavne oblasti koje poslovni ljudi kao korisnici trebajuznati o informacionim sistemima:

Osnovni konceptibazni bihevioristiki, tehniki imenaderski koncepti o komponentama i ulogama IS.Primjer su bazni koncepti IS nastali iz opte teorije

sistema ili koncepti kompetitivne strategije koji se koristeza izgradnju IS u funkciji postizanja kompetitivneprednosti na tritu

14


15/59

ta treba znati?

IThardware, software, mree, upravljanje bazama podataka,...

Poslovne aplikacijenajee koritenje IS za poslovneoperacije, upravljanje i kompetitivne prednosti organizacije kao

to je npr. e-commerce, kolaboratno koritenje Interneta,

intraneta i ekstraneta

15


16/59

ta treba znati?

Proces dizajna/izgradnje/razvojakako krajnji korisnici ili ITspecijalisti razvijaju IS rjeenja za poslovne probleme koristeiosnovne metodologije rjeavanja problema i izgradnje IS?

Menaderski izazoviizazovi efektivnog i etiki opravdanogupravljanja resursima i poslovnim strategijama ukljuenim ukoritenje IT od strane krajnjih korisnika, korporacija i na

globalnim nivoima poslovanja

16


17/59

Sa novim tehnologijama problem vienee biti kako pronai i do ovjeka

proslijediti informaciju vekako da njegov

mozak dovoljno brzo (i kvalitetno)procesira potrebnu informaciju

Dakle, nije rjeenje utehnologiji.

Rjeenje je u nama.

17


18/59

Uspjeh IS se ne mjeri samo kroz efikasnost u smisluminimiziranja cijena, vremena i koritenja informacionih resursa

Uspjeh IS se mora mjeriti i kroz efektivnost IT u podrci

organizacijskim poslovnim strategijama, omoguavanjuodreenih poslovnih procesa, sniavanju organizacijskestrukture i kulture, te poveavanju poslovne vrijednostikorporacije

18


19/59

BPR

Biznis je koristio decenijama IT da automatizira poslovne/biznisprocese i podri analizu i prezentaciju informacija zamenadersko odluivanje

Biznis proces reininjering (BPR) je primjer kako se IT koristi za

restruktuiranje rada transformiranjem poslovnih procesa (ppskup aktivnosti dizajniran da bi proizveo specificirani izlaz zakupca ili za trite)

19


20/59

BPR

BPR je fundamentalna promjena naina razmiljanja iradikalni redizajn poslovnih procesa da bi se postiglo

drastino poboljanje u domenu cijene, kvaliteta, usluge,brzine ...

BPR pravi upitnim sve pretpostavke na kojima poivabiznis

20


21/59

IT i BPR na razliitim nivoima poslovanja

IT INCIJATIVAPROMIJENJEN

PROCESPOSLOVNE DOBITI

PRODAVA Laptop prodajaputem call centra Kontakt sa prodajom Poveana prodaja

MARKETING TIMWeb site sa BP o

proizvodima

Distribucija

proizvoda

Vee zadovoljstvokupca

POSLOVNA JEDINICASistem upravljanja

proizvodnjom

Marketinki kanalikomuniciranja

Poboljanakompetitivna pozicija

21


22/59

IT, globalizacija i BPR rezultiraju izgradnjom IS koji pomaukompaniji da postigne kompetitivnu prednost na tritu

IT moe imati glavnu ulogu u implementiranju kompetitivnestrategije koja moe ukljuivati Strategiju trokova Strategiju diferencijacije Strategiju inoviranja

22


23/59

Primjer kako kompanija koristi IT da implementira strategiju za

kompetitivne prednosti

STRATEGIJA KOMPANIJASTRATEGIJSKI INFORMACIONI

SISTEM

POSLOVNEKORISTI

Vodstvo u

trokovima

Levitz Furniture

Metropolitan Life

Deere & Company

Centralizovano kupovanje

Praenje medicinske njege

Kontrola mainskog alata

Smanjenje trokova nabavkeSmanjenje medicinskih trokova

Smanjenje trokova proizvodnje

Diferencijacija

Navistar

Secto Industries

Consolidated

Freightways

Analiza potroakih

potreba bazirana naprenosivim kompjuterima

Procjena posla uz pomoraunara

Kupac online

Praanje dostave

Poveanje udijela na tritu



Inovacija

Merrill Lynch

Federal Express

McKesson Corp.

Upravljanje potroakimgotovinskim raunima;

Online upravljanje

praenjem paketa i letova

Unos narudbe kupaca iobabir robe

Vostvo na tritu

Vostvo na tritu

Vostvo na tritu

23


24/59

Trendovi i uloga IS

24


25/59

Klasifikacija IS sa stanovita podrkeoperativnom i menaderskom radu

25


26/59

POGLAVLJE 1.

26


27/59

Informatizacija

Uvoenje informacionih tehnologija (IT) u poslovanje

27


28/59

Zato informatizacija

Potreba menadmenta za kvalitetnim informacijama uprocesu odluivanja

Odravanje bazne tehnologije barem na nivou konkurencije

Kvalitetna poslovna komunikacija i nastup na regionalnim isvijetski tritima

Investicije u informatizaciju imaju u pravilu dugoroni istrateki karakter

28


29/59

Pojam informatike

Computer Science & Telecommunications

unaprjeivanje postojeih i razvoj novih tehnolokihinformatikih rjeenja

Information Science; Information Systems

primjena tehnolokih rjeenja u realnim situacijama

29


30/59

Podatak i informacija

Podatak - Reprezentacija neke tvrdnje ili injenice,najee u formi koja se moe automatizirano primiti,prenijeti i obraditi.

Informacija - svaka forma komunikacijekoja primaocuprua razumljivo i korisno znanje, a sastoji se od podatakakoji za primaoca imaju znaenje.

30


31/59

Podatak i informacija

Osobine informacije

Korisnost

Razumljivost

Pravovremenost

informacija = podatak + znaenje + proces + tok

31


32/59


33/59

Informacije i menadment

Zadatakmenadera, u kontekstu protoka informacija ifunkcioniranja informacionih servisa, je:

osigurati postojanje informacionih sistema

poznavati stvaranje i koritenje informacionih sistema i usluga

neposredno koristiti takve sisteme za generiranje i prijeminformacija

razumijevati pojedina pitanja koja se javljaju kao efekt primjeneinformacionih sistema na ljude i organizacije

33


34/59

Informacioni sistem

Informacioni sistem je skup meupovezanih komponenti kojezajedno rade na prikupljanju, procesiranju, pohranjivanju i

distribuciji informacija u cilju podrke odluivanju i kontroli u

organizaciji (Laudon and Laudon, 1984).

KorisniciIS-a su pojedinci ili grupe koje imaju zadatak davanjaulaza ili primanja izlaza iz informacionog sistema

34


35/59

Interpretacije termina IS

IS kao tehniki sistem

IS jeste rezultat sociolokog djelovanja, ali ne sadrinikakvadublja socioloka ili organizacijska znaenja

IS kao socioloki sistem

IS je sastavni i neodvojivi dio organizacije u kojoj egzistira, on jesastavni dio svih organizacijskih procesa, a ne sistem koji im

daje podrku.

IS kao socio-tehniki sistem

se sastoji od tehnikih i sociolokih komponenti(podsistema)koje su u stalnoj interakciji i koje se zajedniki razvijaju.

35


36/59

Oblast informacionih sistema

Discipline u oblasti informacionih sistema:

Raunarstvo (Computer Science)

Informatika (Information Science)

Informacioni sistemi (Information Systems)

Softverski inenjering (Software Engineering)

36


37/59

Raunarstvo

Sistematina studija o algoritminim procesima teorija,analiza, dizajn, efikasnost, implementacija i aplikacijakojiopisuju i transformiraju informacije (Denning et al., 1989).

37


38/59

Informatika

Nauka posveena strukturama i osobinama informacija ikomunikacije, kao i teorijama i metodama za transmisiju,

storiranje, prikupljanje, evaluaciju i distribuciju informacija

(Johannessen, 1996)

38


39/59

Informacioni sistemi

Studija efektivnog koritenja informacija i potencijalnoguticaja softverskih sistema i informacionih tehnologija na

ljudski, organizacijski i socijalni svijet (bazirano na: Cushing,

1990; Lucas 1990).

39


40/59


41/59

Zato IS

Pojava i jaanje globalne ekonomije

Transformacija industrijsih ekonomija

Transformacija poslovnog poduzea

41


42/59

Kako IT transformira organizacije

Informaciona tehnologija Organizacionapromjena

Globalne mreeMeunarodnapodjela rada

Mreniodnosi u poduzeu Saradnja i timski rad

Distribuirana obrada podataka Osposobljenost

Prenosiva obrada podatakaVirtualne

organizacije.

Grafikasuelja Dostupnost42


43/59


44/59


45/59

Eksploatacioni pogled na planiranje IS-a

Informacija se posmatra kao imovina organizacije

Cilj IS-a je absorbirati i obraditi irok spektar najrazliitijihinformacija za kojima moe postojati potreba

45


46/59


47/59

Elementi IS-a

ULAZ sakuplja sirove podatke iz unutranjosti organizacijeili okruenja

OBRADA pretvara ove sirove ulaze u formu sa znaenjem

IZLAZ prezentira podatke

47


48/59


49/59

Poslovna perspektiva IS-a

IS je organizacioni i menadmentski odgovor izazovuokoline baziran na informacionoj tehnologiji

Informacioni sistemi su vie od kompjutera

Informacioni sistemi su dio organizacije

49


50/59


51/59

Arhitektura IS-a

Obino se sastoji iz slijedeih elemenata:

Informacioni podsistemi (aplikativna rjeenja koja podravajuodeene poslovne funkcije)

Informacioni servisi (generalna podrka i automatizacija nekih

poslovnih aktivnosti)

Sistemska platforma (sveukupnost funkcioniranja kompjuterskeopreme, komunikacijske opreme i sistemskog softvera)

Sistemska podrka(implementacije, odravanjai razvoj

sistema)

51


52/59

Arhitektura IS-a

Sistemska platforma

Informacionipodsistemi

Informacioniservisi

52


53/59

Podsistemi i servisi na fakultetu

Poslovno podruje Informacioni podsistem InformacioniservisRad sa studentima Studentska evidencija

Priprema i praenje ispita

E-mail

Web hosting

WWW pristup

Planiranje i praenje nastave Planiranje i praenje nastave E-mail

Bibliotekarstvo Evidencija bibliotenog fonda

Biblioteno poslovanje

Studentska evidencija

Praenje potranje i nabavka

WWW pristup

E-mail

Interna i eksterna komunikacija Osnovna razmjena dokumenata

WWW pristup

E-mail

Web hosting

Dial-in

Print servisiGroupware

Courseware

Svakodnevni poslovi nastavnog

osoblja

Nastavni proces Studentska evidencija

Organiziranje ispita i zavrnih

ispita

Priprema i praenje ispita

Statistika i izvjetavanje Statistika i izvjetavanje

Svi ostali podsistemi

Raunovodstvo, knjigovodstvo,finansije i kadrovska evidencija RaunovodstvoKadrovska evidencija

53


54/59

Elementi razvoja IS-a

Od menadera koji vode ovaj proces zahtijeva se darazumiju:

Prirodu procesa razvoja i implementacije informacionog sistema

Metode za razvoj informacionih sistema

54


55/59

Informatizacija

Kontinuiran proces razvoja i implementacijeinformacionog sistema

Tri kljune komponente informatizacije

Informacioni sistem Organizacija

Voenje promjene

55


56/59

Informatizacija

Informacioni sistem Organizacija

Voenje promjene

INFORMATIZACIJA

Standardne

poslovne funkcije

Planiranje

Organizovanje Voenje

...

Reinenjering

poslovnih procesa

Organizacijski razvoj

Poboljanje procesa Investicije

Trening

...

Eksploatacija

Promjena

Strateko planiranje

Leadership Menadment promjena

Projekt menadment

Voenje i izgradnja

tima

Trening

IS/IT menadment

...

Prima

rni

procesi

Razvo

jni

procesi

Razvo

jni

procesi

Prihvatanje

Odravanje

Podrka

Menadmentpodataka

...

Planiranje

Sistemska analiza

Sistemski dizajn

Konstrukcija

Instalacija

Konverzija

...

Eksploatacija

Promjena

56


57/59

Okvir za izgradnju IS-a

Procesi Kontrolne take

AktivnostiKvalitet Timovi

Proizvodi Tehnike Uloge

Standardi Alati Vjetine

Timske vrijednosti

planiranje

programiranje

izvorni kod

use cases

MS Project

UMLC++

use cases

CRC kartice

brainstorming

MS Project

MS Visio

projekt menader

programer

tester

Java programiranjeModeliranje

programerski parovitesteri

57


58/59

Ekonomska opravdanost razvoja IS-a

Pitanje Primjer trokovne sheme

Koji je udio IS-a u ukupnimtrokovima i ukupnim

prihodima?

Ukupni trokoviIS-a vs. ukupni trokovi. Ukupni prihodi IS-avs. ukupni prihodi.

Koji trokovi IS-a dovode do

najveeg poveanja

efikasnosti u operativi?

Metrika za aktivnosti podrke IS-a i osiguranje ulaza u IS.

Trokovi IS-a po aktivnostima. Oekivani trokoviaktivnosti

bez podrke IS-a. Operativna metrika za aktivnosti koje ne

podravaIS.

Kakvi su trokovi elektronske

razmjene podataka u odnosu

na tradicionalnu "papirnu"

komunikaciju?

Trokovipripreme, transmisije i memoriranja.

Koliki su trokovi po osobiangairanoj za razvoj i

dokumentaciju IS-a?

Broj specijalista na poslovima razvoja i dokumentacijesistema. Troaknabavke sistema, instalacije i odravanja.

Koliki su trokovi IS-a za

obradu pojedinane

transakcije?

Broj transakcija u jedinici vremena. Trokovi IS-a u jedinici

vremena.

58


59/59

Uvod u poslovno odluivanjei kompjuterskibazirane informacione sisteme

Uvod i Poglavlje 1

59

Uvod u Kompjuterski Bazirane informacione sisteme

Documents

Transcript of Uvod u Kompjuterski Bazirane informacione sisteme