COÂNG THÖÙC VAÄT LYÙ LÔÙP 12

Luyện thi 2014 – Thầy Nguyễn Văn Dân - Long An - biên soạn

DAO ÑOÄNG CÔ HOÏC

I/ Con laéc loø xo – Dao ñoäng ñieàu hoøa

1) Phöông trình dao ñoäng:

)cos( tAx

xmax = A >0: Bieân ñoä dao ñoäng.

2) Phöông trình vaän toác:

)sin( tAv

vmax = A (ôû VTCB)

3) Phöông trình gia toác:

xtAa 22 )cos(

amax = A2 ( ôû VT bieân)

4) Chu kyø:

)(

)(2

2

mNk

KgmT

5) Taàn soá:

m

k

Tf

2

1

2

1

6) Taàn soá goùc:

l

g

m

kf

T

2

2

7) Bieân ñoä:

2

LA Vôùi L: chieàu daøi quyõ ñaïo

Chñ

8) Công thức độc lập

2

222

vxA 2

22

vxA

9) 222222 )( xAvxAv

10) Xaùc ñònh : khi t=0, x=x0

.....coscos 0

0 A

xAx

Neáu v > 0 thì nhaän < 0

Neáu v < 0 thì nhaän > 0

11) Naêng löôïng:

222

2

1

2

1AmkAWWW td =

const

12) Theá naêng:

2

2

1kxWt

13)Ñoäng naêng: 2

2

1mvWd

14) Ñoä lôùn cuûa löïc hoài phuïc ( löïc keùo veà) :

kAFkxF max vaø 0min F

15) Ñoä lôùn cuûa löïc ñaøn hoài (Loø xo naèm

ngang):

kAFkxF max vaø 0min F

16) Ñoä lôùn cuûa löïc ñaøn hoài (Loø xo thaúng

ñöùng):

)( xlkF

Vôùi l: Ñoä giaûn cuûa loø xo ôû VTCB(m)

)(max AlkF

)(min AlkF neáu Al

0min F neáu Al

17) ÔÛ VTCB:

mglk . (loø xo thaúng ñöùng)

Còn sin. mglk

(loø xo naèm nghieâng 1 goùc )

18) Chieàu daøi loø xo ôû vò trí x (treo thaúng

ñöùng)

xlll 0

vôùi l0: chieàu daøi töï nhieân cuûa loø xo

Alll

Alll

0min

0max

Neáu loø xo naèm ngang thì 0l

=>

2

minmax llA

II/ Con laéc ñôn:

1) Phöông trình chuyeån ñoäng:

)cos(0 tss : pt toïa ñoä cong

)cos(0 t : pt toïa ñoä goùc

2) Taàn soá goùc: l

gf

T

2

2

3) Chu kyø: g

lT

2

2

4) Taàn soá: l

gf

2

1

2

5)Naêng löôïng: Khi 0

0 10

22

2

1AmWWW dt =

2

02

1mgl

Vôùi: )cos1( mglmghWt =2

2

1mgl

2

2

1mvWd

6)

n

tT vôùi: n: soá laàn dao ñoäng

t: Thôøi gian thöïc hieän

7. Con lắc nhanh hay chậm trong một ngày

đêm: T

T 86400

* Nhiệt độ biến thiên t : tT

T

2

1

* Đưa lên độ cao h<<< R: R

h

T

T

* Xuống giếng sâu T h

T 2R

III/ Söï toång hôïp dao ñoäng:

1) Ñoä leäch pha: 21

Neáu n2 : hai dao ñoäng cuøng pha.

Neáu )12( n : ngöôïc pha.

Nếu (2n 1) / 2 vuông pha

2) Phöông trình dao ñoäng toång hôïp coù daïng:

)cos(21 tAxxx

AAAAAA )cos(2 1221

2

2

2

1

2

2211

2211

coscos

sin.sin.

AA

AAtg

SOÙNG CÔ HOÏC

1) Böôùc soùng:

f

vvT

2) Bieåu thöùc soùng:

N x' O x M (+)

)cos(0 tau

)2

cos(

xtauM

N

2 x'u acos( t )

3) Ñoä leäch pha cuûa 2 soùng:

)(2 12 dd

- Neáu d2 –d1 =k hay = k2

thì 2 soùng cuøng pha => Amax = A1 +A2.

- Neáu d2 –d1 =(2k+1)

2

hay = (2k+1)

thì 2 soùng ngöôïc pha => Amin= 21 AA .

4) Giao thoa soùng:

- Khoaûng caùch giöõa 2 gôïn soùng (hoaëc 2

ñieåm ñöùng yeân) lieân tieáp treân ñöôøng noái 2 taâm

dao ñoäng laø

2

- Xaùc ñònh soá gôïn soùng (soá ñieåm dao ñoäng

vôùi bieân ñoä cöïc ñaïi) trong khoaûng giöõa 2 taâm

dao ñoäng A, B:(laø soá leû)

ABk

AB

vôùi k = 0; ;...2;1

- Xaùc ñònh soá soá ñieåm ñöùng yeân trong

khoaûng giöõa 2 taâm dao ñoäng A, B:(laø soá chaún)

2

1

2

1

ABk

AB vôùi k = 0; ;...2;1

5) Soùng döøng:

- Neáu 2 ñaàu coá ñònh ( 2 ñaàu laø 2 nuùt) thì:

2

nl

vôùi n = 0,1,2,3,…. :laø soá boù soùng (= soá nuùt – 1)

- Neáu 1 ñaàu coá ñònh, 1 ñaàu töï do:(1 ñaàu laø

nuùt, 1 ñaàu laø buïng) thì:

4)12(

nl vôùi n = 0,1,2,3,…..

ÑIEÄN XOAY CHIEÀU

I/ Doøng ñieän xoay chieàu:

1) Töø thoâng: t cos0 vôùi NBS0

2) Sññoäng: tEe sin0 vôùi

NBSE 00

3) Caùc giaù trò hieäu duïng:

2;

2,

2

000 II

EE

UU

4) Nhieät löôïng: tRIJQ 2

5) Ñoaïn maïch chæ coù R:

Neáu tIi cos0 thì tUuRR cos0

R

UI R hay

R

UI R0

0

6) Ñoaïn maïch chæ coù L:

Neáu tIi cos0 thì )2

cos(0

tUu

LL

LZ

UI L0

0 hay

L

L

Z

UI

vôùi LZL : caûm khaùng ()

7) Ñoaïn maïch chæ coù C:

Neáu tIi cos0 thì

)2

cos(0

tUu CC

C

C

Z

UI 0

0 hay

C

C

Z

UI

Vôùi

CZC

1 : dung khaùng (

8) Ñoaïn maïch RLC:

Neáu tIi cos0 thì )cos(0 tUu

Z

UI 0

0 hay

Z

UI

22 )( CL ZZRZ : toång trôû ()

9) Ñoä leäch pha giöõa hieäu ñieän theá vaø doøng

ñieän:

R

ZZ CLtan

L CZ Z 0 : u nhanh pha hôn i

L CZ Z 0 : u chaäm pha hôn i

0 CL ZZ : u cuøng pha vôùi i

10) Coäng höôûng ñieän:

12

minmax LCZZZI CL

Luùc ñoù: CL UU ; RUU

01cos u cuøng pha i

R

U

Z

UI

min

max ; max2

max RIP

11) Cuoän daây coù ñieän trôû thuaàn r:

*2 ñaàu maïch ñieän:

2 2

L CZ (R r) (Z Z )

L CZ Z

tan

R r

;

R rcos

Z

2

P (R r)I ; 2

Q (R r)I t ; IZU

*2 ñaàu cuoän daây:

2 2

d LZ r Z

SVT

10-15

10- 11

m 10-9

m 0,38 μm

0,76 μm

0,01 m

3000 m

10 m

50 m

200 m

X TN AS nt HN SCN SN1 SN2 ST SD

Thang sóng điện từ

L

d

Ztan

r

; d

d

rcos

Z

dd ZIU . ; 2

dP r.I ;

2

dQ r.I .t

12) Coâng suaát cuûa ñoaïn maïch RLC:

2cos RIUIP

13) Heä soá coâng suaát:

U

U

Z

R Rcos

14) Coâng thöùc veà hieäu ñieän theá:

R

CL

CLR

U

UU

UUUU

tan

)( 22

15) Trong maïch RLC:

a) Tìm R ñeå Pmax

- Laäp bieåu thöùc P theo R:

R

ZZR

U

ZZR

RURIP

CLCL

2

2

22

22

)()(

- Pmax khi:

R

ZZR

R

ZZR CLCL

22 )(min

)(

(aùp duïng bñth cosi) => CL ZZR

b) Tìm L; C; f ñeå Pmax => coäng höôûng

Cho UL = UC ⟺

16. Tần số do máy phát xoay chiều tạo ra:

npf

vôùi: n soá voøng quay trong 1

p: soá caëp cöïc

16) Dñxch 3 pha:

- Maéc hình sao: (3 daây pha vaø 1 daây trung hoaø)

pd UU 3 ; pd II

Ud: hñth daây (giöõa 2 daây pha)

Up: hñth pha (giöõa daây pha vaø daây trung hoøa)

- Maéc hình tam giaùc: ( 3 daây pha)

pdpd IIUU 3;

17) Maùy bieán theá:

2

1

1

2

1

2

I

I

N

N

U

U

19) Hieäu suaát cuûa ñoäng cô ñieän:

P

PH i

:iP coâng suaát cô hoïc maø ñoäng cô sinh ra.

P : coâng suaát tieâu thuï cuûa ñoäng cô.

DAO ÑOÄNG ÑIEÄN TÖØ

1) Taàn soá goùc:

LC

1

2) Chu kyø: LCT 2

3) Taàn soá:

LCf

2

1

4) Ñieän tích: )cos( tqq o

5) Doøng ñieän: )sin(' tqqi o

)2

cos(0

tIi vôùi 00 qI

6) Hieäu ñieän theá: )cos(0 tC

q

C

qu

)cos(0 tUu vôùi

C

qU 0

0

7) Töø tröôøng: )2

cos(0

tBB

8) Naêng löôïng ñieän tröôøng:

qUC

qCUWd

2

1

2

1

2

1 22

9) Naêng löôïng töø tröôøng: 2

2

1LIWt

10) Naêng löôïng toaøn phaàn cuûa maïch dao

ñoäng:

2

000

2

0

22

2

2

1

2

1

2

1

2

1

2

LIUqCUW

LqC

qWWW o

o

td

11) Böôùc soùng điện từ phát ra:

f

ccT vôùi

810.3c m/s

SOÙNG AÙNH SAÙNG

I / Hieän töôïng giao thoa aùnh saùng

1. Khoaûng vaân:

a

Di

: laø k/c giöõa 2 vaân

saùng hoaëc 2 vaân toái lieân tieáp

2. Vò trí vaân saùng: kia

Dkx

vd: Vaân saùng baäc 2 2 k

3. Vò trí vaân toái: ika

Dkx )

2

1()

2

1(

vd: Vaân toái thöù 2 k= 1 (beân+)

k= -2 (beân-)

4.

1

n

Li

5. Beà roäng quang phoå lieân tuïc:

d t

x k(x x ) k: bậc quang phổ

6. Xñ taïi M caùch vaân TT 1 ñoaïn xM laø vaân

saùng hay vaân toái:

ki

xMtaïi M laø vaân saùng baäc k

2

1k

i

xM taïi M laø vaân toái thöù k+1

7. Xñ soá vaân saùng vaø soá vaân toái treân vùng

giao thoa bất kỳ:

Từ 2 điểm A (xA) đến B (xB) bất kỳ

Vân sáng i

xk

i

x BA

Vân tối 2

1

2

1

i

xk

i

x BA

xA và xB có thể dương hay âm

8. Giao thoa 2 bức xạ

Sự trùng vân sáng x1 = x2 ⟺1 2

2 1

k

k

II/ Tia Rônghen:

+ Động năng e đến đối âm cực:

dW AKeU

+ Bước sóng ngắn nhất tia X:

max AKeU ⟹ min

AK

hc

eU

LÖÔÏNG TÖÛ AÙNH SAÙNG

1. Ñieàu kieän xaûy ra hieän töôïng quang ñieän:

0 giôùi haïn quang ñieän (m)

2. Coâng thöùc Anhxtanh:

2

max02

1mvA

hchf

A: coâng thoaùt (J); JeV 1910.6,11

KW =2

max02

1max0

mvWd : ñoäng naêng ban ñaàu

cöïc ñaïi cuûa e khi baät ra khoûi Catoât (J)

3) Giôùi haïn quang ñieän:

A

hc0

4) Doøng qñieän trieät tieâu hoaøn toaøn khi:

2

max02

1mvUe h

Uh: hieäu ñieän theá haõm (V) (Uh<0)

5) Ñieàu kieän veà hieäu ñieän theá AKU ñeå trieät

tieâu doøng quang ñieän laø: AKU hU

6) Soá phoâtoân ñaäp vaøo catoât trong moãi giaây:

hc

P

hf

Pnp

vôùi P: coâng suaát chieáu saùng (W)

7) Soá e- baät ra khoûi catoât trong moãi giaây:

e

In bh

e vôùi Ibh: cöôøng ñoä doøng quang ñieän

8) Hieäu suaát quang ñieän (HS löôïng töû):

%100p

e

n

nH

9) Ñieän theá cöïc ñaïi trên vật dẫn cô lập (Vmax)

max

2

max2

1. omvVe

10) Ñoäng naêng cuûa e khi ñaäp vaøo Anoát:

AKKA UeWW .

11) Quang phoå vaïch Hidroâ:

+ Bán kính quỹ đạo dừng thứ n của electron

trong nguyên tử hiđrô: 0

2rnrn

Với mr 11

0 10.3,5 : là bán kính Bo (ở

quỹ đạo K)

+ Năng lượng electron trong nguyên tử

hiđrô: 2

13,6( )nE eV

n

Với n N*: lượng tử số.

+ Coâng thöùc naêng löôïng giöõa 2 taàng:

mn m n mn

mn

hchf E E

VAÄT LYÙ HAÏT NHAÂN

+ Caáu taïo haït nhaân:

Haït nhaân XA

Z coù Z proâtoân vaø N=A-Z nôtroân

+ Mật độ khối lượng (khối lượng riêng )hạt

nhân Xm

D

V

Với Xm và V: khối lượng và thể tích hạt

nhân

Hiện tượng phóng xạ

1. Khối lượng sang số hạt: AN

Nm

A

.

2 .Định luật phóng xạ:

Số hạt:

+ Còn lại 0

02

t

k

NN N e

+ Mất đi ∆N = N0 - N

+ Tỉ lệ còn: k

0

N 1

N 2

+ Tỉ lệ mất: k

0

N 11

N 2

+ Số hạt sinh ra chính là số hạt phóng xạ

mất đi

+ Tính tuổi của mẫu chất phóng xạ:

H

H

N

Nt 00 ln

1ln

1

+ Khi có cân bằng phóng xạ: 2211 NN

Phản ứng hạt nhân

1. Ñoä huït khoái – NL lieân keát haït nhaân:

0 p n X

2

lk

m m m Z.m N.m m

W m.c

* NLLK riêng: lklkr

WW

A

Wlkr càng lớn thì hạt nhân càng bền

2. Phaûn öùng haït nhaân: DCBA

- Ñònh luaät baûo toaøn soá khoái:

DCBA AAAA

- Ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích:

DCBA ZZZZ

- Ñoä huït khoái:

DCBA mmmmm

3.Năng lượng phản ứng hạt nhân:

Neáu: 0m : phaûn öùng toûa naêng löôïng

0m : phaûn öùng thu naêng löôïng

Có 4 cách tính

+ Biết khối lượng các hạt

W = (Mtrước – Msau) c2

+ Biết năng luong liên kết

W = Wlksau - Wlktrước

+ Biết độ hụt khối hạt nhân

W = (msau - mtrước)c2

+ Biết động năng các hạt

W = Wđsau - Wđtrước

4. Ñònh luaät baûo toaøn NL:

A B C DW W E W W

Vôùi K laø ñoäng naêng cuûa haït nhaân

5. Ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng:

DCBA PPPP

Vôùi: vmP

: ñoäng löôïng

Coâng thöùc lieân heä giöõa P vaø K: 2

P 2mW

============================

Mùa thi 2014

(Thầy Nguyễn Văn Dân)

L: k/c giöõa n vaân saùng lieân tieáp

n: soá vaân saùng lieân tieáp