Thị trường ô tô

5

Trường Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật Tp. HCM Môn:Kinh Tế Vi Mô Khoa:KinhTế Lớp:091242

LỜI NÓI ĐẦU

Trong thời buổi hội nhập WTO, cũng giống như nhiều thị trường khác, thị trường ô tô Việt Nam cũng có nhiều chuyển biến. Điều này thể hiện qua việc thị trường ô tô Việt Nam trong những tháng đầu năm diễn ra sôi động và đa dạng. Nó không những đa dạng về chủng loại mà còn đa dạng về việc xuất hiện của rất nhiều các công ty hàng đầu trong nền công nghiệp ôtô thế giới. Và thị trường này đang ngày càng trở nên quan trọng đối với nền kinh tế quốc dân. Với mục đích chính là không chỉ đáp ứng với mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước mà còn góp phần vào công cuộc hội nhập của ngành công nghiệp Việt Nam vào thị trường các nước trong khu vực và thế giới.

Để góp phần làm rõ thêm nhận định trên về thị trường ôtô của nước ta. Chúng em xin trình bày đề tài nghiên cứu: “Phân tích thị trường ô tô Việt Nam cuối năm 2009 và đầu năm 2010".

Do đề tài quá rộng lớn và rất nhiều vấn đề phức tạp vì vậy trong khuôn khổ đề án, do kiến thức có hạn không thể tránh được những thiếu sót trong nghiên cứu . Vì thế chúng em rất mong nhận được sự góp ý, nhận xét chân thành từ phía các thầy cô và bè bạn để qua đó đề tài của chúng em sẽ được hoàn thiện hơn. Và đặc biệt qua đây chúng em cũng xin chân thành cảm ơn thầy cô đã rất tận tình giúp đỡ chúng em về mặt tài liệu cũng như trực tiếp hướng dẫn chúng em về phương pháp nghiên cứu cũng như góp ý cho chúng em để hoàn thành tốt đề tài nghiên cứu của mình.

Xin chân thành cảm ơn!

6


MỤC LỤC

CHƯƠNG I: Cán cân cung – cầu của thị trường ô tô Việt Nam.......................3

CHƯƠNG II: Những khó khăn của thị trường ô tô Việt Nam..........................9

CHƯƠNG III: Các giải pháp cho thị trường ôtô Việt Nam trong thời gian tới14

5


CHƯƠNG I: CÁN CÂN CUNG – CẦU CỦA THỊ TRƯỜNG Ô TÔ VIỆT NAM

T hị trường ôtô và ngành công

nghiệp ôtô Việt Nam năm 2009 đã tạo sự phục hồi đáng kể trong bối cảnh nền kinh tế còn khó khăn, đồng thời cũng có những biến động ngoài dự kiến.

Bốn tháng đầu năm 2010 đã để lại cho thị trường ô tô Việt Nam một kỉ niệm buồn. Những ảnh hưởng nặng nề từ việc Bộ Tài Chính thay đổi chính sách thuế nhập khẩu đối với xe ô tô đã khiến thị trường ô tô trong nước giảm mạnh sản lượng ô tô nhập khẩu sụt giảm mạnh tác động tiêu cực đến các nhà cung cấp linh kiện phụ tùng đi ngược lại nhu cầu người tiêu dùng về loại giao thông thuận tiện này.

Tình hình được dự báo từ những tháng cuối năm 2009 và bước vào đầu năm 2010 thị trường ô tô Việt Nam sẽ gặp nhiều khó khăn khi thuế VAT và phí trước bạ hết thời hạn ưu đãi đều trở về mức bình thường là 10%.

1)Xét về khía cạnh cung:Có thể nói lượng cung ô tô ở nước ta là rất lớn và nó thuộc rất nhiều

nguồn khác nhau. Phần lớn lượng cung ô tô ở nước ta thuộc 3 nguồn chính đó là những nguồn sau:- Sản xuất và lắp ráp trong nước.- Nhập khẩu theo hạn ngạch.- Nhập lậu.

Trong 3 nguồn này, theo số liệu thống kê thì nguồn thứ 2 chiếm số lượng lớn nhất sau đó đến nguồn sản xuất và lắp ráp trong nước và cuối cùng là nguồn nhập lậu. Theo tính toán thì lượng cung ô tô ra thị trường ở nước ta năm 2009 khoảng 200000 xe. Thì lượng xe nhập khẩu theo hạn ngạch là vào khoảng hơn 76000 xe/năm, lượng xe sản xuất và lắp ráp trong nước là vào khoảng 116000 xe/ năm và cuối cùng là lượng xe nhập lậu khoảng 10000-20000 xe/ năm.

Số lượng ô tô nhập khẩu sụt giảmTheo Tổng Cục Thống kê, tốc độ nhập khẩu ôtô

nguyên chiếc về Việt Nam đã liên tục tăng trưởng “âm” trong suốt 3 tháng đầu năm 2010.

6


5 tháng đầu năm nay, giá trị kim ngạch nhập khẩu loại hàng xa xỉ này đã giảm tới 2,6% so với cùng kỳ năm 2009.

Cụ thể, tương ứng với tỷ lệ tăng trưởng “âm” này, kim ngạch nhập khẩu ôtô nguyên chiếc trong 5 tháng đầu năm ước chỉ đạt 301 triệu USD, với khoảng 17.600 chiếc về Việt Nam.

Trong quí I, tỷ lệ tăng trưởng kim ngạch nhập khẩu của mặt hàng này cũng đã “âm” 3%.

Trước đó, tháng 1, nhập khẩu mặt hàng này được thống kê tăng tới 66,7% về trị giá và tăng tới 90% về lượng so với cùng kỳ 2009. Xu hướng sôi động đó vẫn tiếp tục được thể hiện ở tháng 2 với kim ngạch nhập khẩu tăng 40,5% và số lượng xe tăng tới 66,4%.

Có thể coi đây là những con số lượng hóa rất xác thực, phản ánh đúng thực tế thị trường ôtô nhập khẩu đã chuyển từ "nóng" sang "lạnh" trong thời gian qua.

Theo đặc thù của thị trường xe Việt Nam, mọi nhu cầu về mua xe ôtô bị đẩy tới đỉnh điểm vào trước dịp trước Tết Nguyên đán, nhất là trong năm 2009 để tranh thủ gói ưu đãi kích cầu. Do đó, ngay sau Tết Nguyên đán, nhu cầu về xe tất yếu sẽ đi xuống.

Tuy nhiên, sự “đi xuống” này đã bị đẩy sâu hơn khi ngay thời điểm sau Tết, kể từ tháng 3, cuộc khủng hoảng về chất lượng xe toàn cầu bùng nổ, mà khởi nguồn là từ thương hiệu Toyota với vụ kẹt chân ga.

Sau đợt cao điểm bán hàng cuối năm 2009, cùng với việc kết thúc các chính sách ưu đãi về thuế, phí, doanh số bán hàng đầu năm 2010 giảm sút là điều dễ hiểu. Vì vậy sự sụt giảm này cũng không phải là ngoại lệ của riêng xe sản xuất trong nước, mà ô tô nhập khẩu cũng cùng cảnh ngộ.

Cụ thể, Tổng cục Thống kê vừa đưa ra con số ước tính kim ngạch nhập khẩu ôtô nguyên chiếc tháng 5 đạt khoảng 4.500 chiếc về lượng và 78 triệu USD về giá trị, tăng khoảng 1.000 chiếc và 17 triệu USD so với tháng 4.

Cách đây một tháng, cơ quan này đã đưa ra con số ước tính kim ngạch nhập khẩu ôtô nguyên chiếc tháng 4/2010 đạt khoảng 3.000 chiếc, giảm khoảng

http://images.vietnamnet.vn/dataimages/201005/original/images1971590_25_5_2010_oto_nk_tut_doc.jpg

5


1.000 chiếc so với tháng 3. Tuy nhiên, con số thực hiện sau khi đã có thống kê đầy đủ cho thấy kim ngạch nhập khẩu ôtô nguyên chiếc trong tháng 4 cao hơn ước tính 500 chiếc.

Tính cộng dồn 4 tháng đầu năm, lượng ôtô nguyên chiếc nhập khẩu về nước đã đạt 13.100 chiếc, tương ứng giá trị kim ngạch 223 triệu USD. Nếu cộng cả con số chưa chính thức của tháng 5, ước tính tổng kim ngạch nhập khẩu ôtô nguyên chiếc 5 tháng đầu năm đạt khoảng 17.600 chiếc về lượng và 301 triệu USD về giá trị, tăng 2,1% về lượng trong khi giảm 2,6% về giá trị so với cùng kỳ 2009.

Từ các con số trên có thể thấy rằng tình trạng ế ẩm tại thị trường ôtô nhập khẩu chưa “sâu” đến mức có thể ảnh hưởng lớn đến kim ngạch nhập khẩu ôtô nói chung.

Qua khảo sát có thể thấy hai biểu hiện khá rõ nét tại thị trường ôtô nhập khẩu hiện nay:

Một là tình trạng ế ẩm thực tế chỉ đang diễn ra cục bộ tại thị trường Hà Nội. Bởi lẽ, trong khi lượng xe bán ra của các salon ôtô Hà Nội rất chậm thì gần như ngược lại, không khí tại các salon ở khu vực Tp.HCM lại đang khá sôi động.

Hai là tình trạng ế ẩm hầu như chỉ diễn ra đối với các loại xe nhập khẩu qua kênh không chính thức. Đại diện một số nhà phân phối ôtô chính thức như Euro Auto (BMW), PSC (Porsche) hay Liên Á Quốc tế (Audi) đều cho biết tình hình bán hàng đang rất khả quan, thậm chí thường xuyên rơi vào cảnh thiếu hàng để giao cho khách.

Những biểu hiện này cũng có thể coi là lời giải cho câu hỏi vì sao trong khi đa số các salon gặp nhiều khó khăn ở khâu bán hàng thì kim ngạch nhập khẩu vẫn chưa giảm hoặc thậm chí còn tăng lên như ước tính của Tổng cục Thống kê.

Kim ngạch nhập khẩu ôtô nguyên chiếc 5 tháng gần đây

Lượng (chiếc) Giá trị (triệu USD)

Tháng 1/2010 3.400 55Tháng 2/2010 3.000 45Tháng 3/2010 4.000 62Tháng 4/2010 3.500 61Tháng 5/2010 (ước tính) 4.500 78

6


Tình hình sản xuất trong nước: Trong tháng 04/2010 sản lượng bán hàng của các thành viên VAMA đạt

9.551 xe, tăng 23% so với tháng 4/2009 trong đó tất cả các dòng xe đa dụng, xe du lịch và xe thương mại tăng lần lượt là 75%, 8% và 19%.

Tuy nhiên, một diễn biến được xem là “lạ” từ thị trường ô tô Việt Nam là: bất chấp những tín hiệu không mấy lạc quan về thị trường, nhiều nhà sản xuất nước ngoài vẫn “nhảy” vào, nhiều sản phẩm mới vẫn xuất hiện. Hyundai Thành Công (nhà phân phối mới của Hyundai Hàn Quốc từ tháng 10/2009) cho biết, họ vẫn giữ kế hoạch giới thiệu chiếc Tucson 2010 ra thị trường vào giữa năm 2010. Một thương hiệu - vốn được biết đến là nhà sản xuất pin sạc, nay bắt đầu nổi danh trong lĩnh vực sản xuất ô tô là BYD (Trung Quốc) cũng không giấu diếm ý định xâm nhập thị trường Việt Nam bằng việc lựa chọn một nhà phân phối chính thức sản phẩm của mình. Dự kiến tháng 4 này, nhà phân phối sản phẩm của BYD sẽ chính thức xuất hiện với nhiều mẫu sản phẩm ăn khách. Luxgen, một thương hiệu có tiếng khác của Đài Loan, cũng sẽ xuất hiện tại thị trường Việt Nam vào thời điểm đầu tháng

Từ những dữ liệu trên ta có thể thấy đường cung trên thị trường ô tô trong nhửng tháng cuối năm 2009-đầu năm 2010 được biểu thị bằng một đường thẳng dốc lên, hướng từ trái sang phải, biểu thị khi giá tăng thì lượng cung cũng tăng lên.

2)Xét về khía cạnh cầu:

Đồ thị 1: Biểu diễn đường cầu trên thị trường ô tô Việt Nam cuối năm 2009-đầu năm 2010

5


Tháng 1/2010, mặc dù vẫn còn “dư âm” của những đơn hàng trước Tết, song các thành viên của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) chỉ bán được 6.961 xe ô tô các loại, giảm đến 53,8% so với doanh số bán hàng tháng 12/2009 (đạt mức kỷ lục 15.065 xe). Tháng 2, tình hình không có gì sáng sủa hơn, doanh số bán ra của VAMA cũng chỉ đạt 1.167 xe SUV/MPV và 1.612 xe thương mại, giảm lần lượt là 47% và 53% so với cùng kỳ năm ngoái.

Thị trường ô tô Việt Nam là một thị trường cạnh tranh hoàn hảo, có quá nhiều người bán và quá nhiều người mua trong cùng một sản phẩm, lúc đó mỗi người bán người mua là một người nhận giá. Cho nên, đường cầu là đường cầu

Đồ thị 2: Biểu diễn đường cầu trên thị trường ô tô Việt Nam cuối năm 2009-đầu năm 2010

6


là đường thẳng có dạng dốc xuống từ trái sang phải, biểu thị khi giá tăng thì cầu giảm.

5


3)Kết hợp cung cầu:

P S2 P2 S1 D2 P1 D1 Q2 Q1 Q

Qua đồ thị 3 ta nhận thấy được cuối năm 2009-đầu năm 2010, khi lượng cung ứng ô tô từ các doanh nghiệp giảm đồng thời lượng cầu từ người mua có khuynh hướng sụt giảm mạnh dẫn đến giá cân bằng tăng và lượng cân bằng giảm.

Đồ thị 3: Biểu diễn đường cung cầu trên thị trường ô tô Việt Nam cuối năm 2009-đầu năm 2010

6


CHƯƠNG II: NHỮNG KHÓ KHĂN CỦA THỊ TRƯỜNG Ô TÔ VIỆT NAM

ánh giá thị trường ô tô Việt Nam, một số chuyên gia nhận định trong tương lai đây sẽ là một thị trường hết sức sôi động và đầy tiềm năng. Tuy nhiên nếu đánh giá một cách khách quan thì bên cạnh những thành

tích đã đạt được thì nền công nghiệp ô tô còn tồn tại một số nhược điểm sau:Đ1.Chính sách thuế bất ổn định

Các nhà máy chưa sử dụng hết công xuất, hoạt động cầm chừng, trong khi thị trường trong nước thì nhỏ bé và phải chia phần với xe nhập khầu. Hơn nữa việc cung cấp nhập khẩu các linh kiện còn rất khó khăn và thuế lại còn rất cao làm cho các liên doanh không có điều kiện mở rộng sản xuất. Theo phân tích của Vụ Kinh tế công nghiệp, một trong những giải pháp điều tiết thị trường ô tô được vận dụng trong thời gian qua là chính sách thuế, nhưng thực tế cho thấy, hiệu quả của các chính sách này chưa đạt được mục tiêu ban đầu là thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô Việt Nam phát triển.

Chính sự bất hợp lý của các chính sách thuế đã làm giá xe quá cao, hạn chế mở rộng thị trường cho ngành sản xuất ô tô và không thúc đẩy sản xuất.

Đồng thời, các chính sách thuế còn nặng về bảo hộ đối với các doanh nghiệp (DN) sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước. Cụ thể, các chính sách thuế đối với hàng CKD và IKD trước đây cũng như các chính sách thuế nhập khẩu và thuế tiêu thụ đặc biệt hiện nay còn quá cao đối với xe nhập khẩu nguyên chiếc.

Trong khi ở Việt Nam lâu nay đầu tư cơ sở hạ tầng chủ yếu vẫn là lĩnh vực Nhà nước phải tự gánh vác. Chính việc “độc quyền” này đã dẫn tới bài toán luẩn quẩn “quả trứng - con gà” trong phát triển xe hơi và đầu tư cơ sở hạ tầng. Nên chăng, đẩy mạnh xã hội hóa đầu tư cơ sở hạ tầng (như TPHCM cho tư nhân đầu tư bãi đậu xe ngầm...), đồng thời đánh thuế vào từng chiếc xe tham gia giao thông, thay vì chỉ chăm chăm vào thuế nhập khẩu và thuế tiêu thụ đặc biệt như lâu nay.

Bên cạnh đó, chính sách thuế cũng cần lưu ý đến việc khuyến khích sản xuất, đưa giá xe Việt Nam ngang bằng giá xe quốc tế, theo hướng tận dụng lợi thế tại chỗ về nhân công, thị trường, đất đai... để khuyến khích đầu tư sản xuất xe trong nước.

Khuyến khích đầu tư các chủng loại xe phù hợp với điều kiện Việt Nam, như xe giá rẻ, nông dụng, đa dụng, bên cạnh dòng xe cao cấp. Đặc biệt, với chính sách thuế, cần chú trọng đến việc giảm thuế xe nhập khẩu nguyên chiếc, thúc đẩy tăng trưởng thị trường.

Nguyên nhân là bởi không chỉ các chính sách ưu đãi chấm dứt, thị trường

kinh doanh ô tô còn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn khác. Tác động lớn

5


nhất chính là các rào cản kỹ thuật nhằm giảm nhập siêu. Bộ Công Thương đã có văn bản đến Bộ Tài chính, Bộ Giao thông - Vận tải lấy ý kiến về việc tiếp tục kiểm soát việc nhập khẩu ô tô nguyên chiếc nhằm kiềm chế nhập siêu. Hướng của Bộ Công Thương đề ra là xem xét điều chỉnh các góc độ liên quan đến mặt hàng này như mức thuế, phí, quy định đăng kiểm, thủ tục thông quan… Đơn cử như việc dự kiến chỉ giải quyết thủ tục thông quan mặt hàng ô tô tại 5 cảng ở Quảng Ninh, Hải Phòng, Đà Nẵng, TPHCM và Vũng Tàu. Hay như mới đây, Tổng cục Hải quan đã rà soát và nâng giá tính thuế mặt hàng ô tô nhập khẩu (mức tăng từ 2 - 20%). Trước đó là các chính sách hạn chế cho vay kinh doanh ô tô, là sự điều chỉnh tỷ giá hối đoái giữa đồng USD và đồng VND theo hướng giảm giá đồng Việt Nam và sắp tới đây là các đề xuất tăng lệ phí đăng ký ô tô, phí môi trường… Chưa hết, sự cố lỗi kỹ thuật chân phanh của xe Toyota, Ford, lỗi an toàn của Hyundai… không thể không tác động tiêu cực đến sức mua trên thị trường.

Hàng loạt khó khăn như vậy khiến thông tin một số loại ô tô giảm thuế

nhập khẩu theo cam kết đã không giúp thị trường khởi sắc. Các dự báo đều cho thấy, hết quý I thị trường ô tô Việt Nam sẽ bước vào giai đoạn hết sức khó khăn.

2.Hạn chế về vốn đầu tư và dây chuyền sản xuất công nghệ. Thị trường ô tô còn rất nhỏ bé, vốn đầu tư cho các dự án lại rất nhỏ, lại

dàn trải cho nhiều loại xe và tập trung nhiều vào vốn lưu động cho nên lượng vốn đầu tư vào dây chuyền sản xuất, công nghệ còn hạn chế. Và hiện nay mặc dù các công ty đã thực ký thực hiện tỷ lệ nội địa hóa nhưng điều này lại phụ thuốc rất nhiều vào các nhà cung cấp phụ tùng. Và hơn nữa chương trình nội địa hóa đưa ra quá nhiều thông số quá tỉ mỉ dẫn đến các doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn khi thực hiện. Mặt khác, một trong các kỳ vọng đối với ngành công nghiệp ô tô là chuyển giao công nghệ, nhưng hoạt động này chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Thực tế, quá trình chuyển giao này mới chỉ dừng lại ở mức công nghệ đơn giản, do các doanh nghiệp mới dừng ở lắp ráp.

Trong khi đó, một xu hướng hiện nay là, do khả năng tài chính hạn chế, nhiều doanh nghiệp Việt Nam có xu hướng chọn các công nghệ của Trung Quốc. Nhiều chuyên gia cảnh báo, đây chỉ là công nghệ thứ cấp và cần nghiên cứu đầu tư vốn và công nghệ tiên tiến nếu doanh nghiệp muốn phát triển bền vững.

Khó khăn chồng chất khó khăn,tháng 3, mặc dù các chính sách hỗ trợ vẫn đang được áp dụng, nhưng thị trường đã phát đi các tín hiệu về đợt trầm lắng tiếp theo trong năm 2010.

6


3.Tình hình nhập lậu xe ô tô còn phổ biến. Biểu thuế xuất nhập khẩu hiện hành chưa đủ sức hấp dẫn đối với các

nhà cung cấp linh kiện phụ tùng ô tô vào Việt Nam. Trong khi đó tình hình nhập lậu xe ô tô vào nước ta vẫn còn rất phổ biến đặc biệt là các loại xe secondhand với giá rất rẻ đã gây ảnh hưởng không nhỏ tới thị trường ô tô nước ta.

4. Phí trước bạ tại Hà Nội tăng lên 12%Ngày 3/12, VAMA gửi công văn tha thiết đề nghị xem xét lại dự thảo

tăng phí trước bạ do khó khăn của thị trường ôtô nhưng UBND TP Hà Nội vẫn quyết định điều chỉnh từ 10% lên 12% và có hiệu lực từ 1/1/2009.

Giữa lúc tiêu thụ khó khăn thì tăng thuế trước bạ ngay thời điểm 1/1 được các liên doanh coi là "họa vô đơn chí". Bởi với mức phí này, 20 ngày trước Tết nguyên đán sẽ không còn hy vọng ở thị trường Hà Nội, trong khi các năm trước đây là thời điểm sôi động nhất.

Mức phí 12% khiến khách hàng mua ôtô phải trả thêm 20%. Chẳng hạn một chiếc Hyundai i30 có giá 30.000 USD hiện phải đóng 3.000 USD tiền phí. Sau ngày 1/1, người mua sẽ phải đóng 3.600 USD, tức là thêm 600 USD nữa.

Tiền phí chưa phải là vấn đề lớn bởi theo lý giải của một chuyên gia, tâm lý khách hàng mới là điều quan trọng nhất. "Vào lúc tất cả đều khó khăn, người tiêu dùng có xu hướng cắt giảm chi tiêu thì chỉ cần tăng vài phần trăm cũng đã khiến họ lưỡng lự. Huống hồ ở đây lại tăng tới 20%", vị này phân tích.

5. Thuế tiêu thụ đặc biệt mớiSau phí trước bạ 3 tháng, biểu thuế tiêu thụ đặc biệt mới sẽ có hiệu lực,

ngày 1/4/2009. Trong các loại thuế ôtô thì tiêu thụ đặc biệt có ảnh hưởng lớn nhất đến giá bán ra. Chỉ cần một điều chỉnh nhỏ, giá xe sẽ bị tác động. Và lần này phân khúc xe đa dụng 6-9 chỗ bị hạn chế đáng kể với mức tăng giá 12-23%.

Loại xeDung tích động cơ

(cc)

Thuế mới(%)

Thuế cũ(%) Mức thay đổi giá sau thuế

Xe 5 chỗ

Dưới 2.000 45

50

Giảm 3%

2.000-3.000 50 Không đổi

Trên 3.000 60 Tăng 7%

Xe 6-9 chỗ Dưới 2.000 45 30 Tăng 12%

5


2.000-3.000 50 Tăng 15%

Trên 3.000 60 Tăng 23%

Do đó, các "ông lớn" trong VAMA như Toyota, Ford, Vidamco, Vinastar như ngồi trên đống lửa do phần lớn doanh số và lợi nhuận đang dựa vào dòng đa dụng. Ford trong hơn 1 năm qua chủ yếu bán Everest, Vidamco có tới hai sản phẩm quan trọng bị ảnh hưởng là Captiva và Vivant. Vinastar thì đã lỡ bỏ hết dòng sedan (xe 5 chỗ) để tập trung vào loại 6-9 chỗ như Grandis và sản phẩm mới trình làng Zinger.

Toyota được đánh giá an toàn nhất trong nhóm các nhà sản xuất trên nhờ có danh mục sản phẩm đa dạng. Nhưng lợi thế của "con gà đẻ trứng vàng" Innova sẽ bị giảm đáng kể. Trang bị động cơ dung tích thực 1.998 phân khối nên Innova được xếp vào loại xe 6-9 chỗ dưới 2.000 phân khối và giá xe sẽ bị đội lên khoảng 12% khi thuế có hiệu lực.

Như vậy, khách hàng sẽ phải bỏ thêm 4.100 USD nếu muốn mua một chiếc Toyota Innova V so với 34.100 USD hiện tại. Sự thành công của Innova trên thị trường được cho là phụ thuộc phần lớn vào mức giá phải chăng. Sang 2009, ưu điểm sống còn đó không còn nữa.

Ngoài Innova, Toyota cũng đang đau đầu với kế hoạch đưa chiếc đa dụng thứ hai, Fortuner, ra thị trường đầu 2009. Có động cơ nằm trong khoảng 2.000-3.000 phân khối, giá Fortuner sẽ tăng khoảng 15% sau ngày 1/4.

Hai nhà sản xuất bình tâm nhất là Mercedes và Honda. Với chiếc sedan Civic và crossover CR-V 5 chỗ, Honda không bị điều chỉnh tăng nào về giá, thậm chí Civic còn giảm được khoảng 3%. C200K Avantgarde, C200K Elegance và E200 của Mercedes cũng được giảm 3% trong khi C230, E280 giữ nguyên.

6. Khủng hoảng từ hãng mẹNhững tin xấu liên tiếp xuất hiện với General Motors, Ford, Toyota,

Honda, Mitsubishi trên thế giới và câu hỏi được đặt ra là điều đó tác động như thế nào đến các liên doanh ở Việt Nam.

Hầu hết câu trả lời đều là "không ảnh hưởng " bởi các liên doanh hoạt động độc lập. Theo các chuyên gia thì khó khăn thực sự xuất hiện khi bước sang 2009. Các nhà sản xuất sẽ chẳng dễ dàng xin được hãng mẹ hỗ trợ giảm giá, khuyến mãi hay tăng thời hạn bảo hành để kích cầu. Vì vậy, thị trường càng ảm đạm hơn.

Bên cạnh đó, trong thời kỳ khủng hoảng, kế hoạch đưa sản phẩm mới sẽ không còn thuận lợi. Vidamco từng rất thành công khi thuyết phục GM Daewoo cho đưa Chevrolet Captiva về Việt Nam nhưng lời hứa cho ra đời phiên bản máy đầu từ đầu năm vẫn chưa thực hiện được và có nguy cơ hoãn vô thời hạn.

6


7. Doanh nghiệp FDI được nhập khẩu xe nguyên chiếc Kể từ 1/1/2009, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được quyền

nhập khẩu ôtô nguyên chiếc. Tuy nhiên, họ vẫn phải thông qua các đại lý (dealer) chứ không được bán trực tiếp cho khách hàng.

Sự mở rộng này sẽ khiến các nhà phân phối nước ngoài không phải ủy quyền nhập khẩu cho các công ty 100% vốn trong nước như trước đây. Thế nhưng, theo đánh giá thì thị trường ôtô nhập cũng không sôi động hơn bởi giá xe hiện tại đang bị áp lực lớn với mức thuế nhập khẩu hiện là 83%, chưa kể thuế tiêu thụ đặc biệt mới sắp có hiệu lực.

Nhiều công ty phân phối lớn đã nhòm ngó thị trường Việt Nam nhưng do khó khăn chung của ngành công nghiệp ôtô, mức thuế cao và cần thời gian tìm đối tác làm đại lý nên phải đến cuối 2009 hoặc đầu 2010, họ mới có thể tiếp cận được.

5


CHƯƠNG III:CÁC BIỆN PHÁP ĐỂ PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG Ô TÔ VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN TỚI

I- Các biện pháp phát triển từ phía doanh nghiệp1 - Tổ chức tốt công tác nghiên cứu thị trườngViệc nghên cứu thị trường đối với một doanh nghiệp phải là một việc

thường xuyên. Mục đích của nghiên cứu thị trường của các liên doanh ôtô là nghiên cứu khả năng tiêu thụ ôtô của hãng mình và tỷ trọng của hãng mình trong thị trường cụ thể ở đây là nước Việt Nam và trên cơ sở đó tạo các chiến lược kinh doanh sao chho phù hợp với những điều kiện đó. Dựa vào những kết quả nghiên cứu mà công ty riến hành phân bổ mạng lưới kinh doanh sao cho phù hợp và các liên doanh ôtô ở nước ta nhất thiết phải tiến hành phân đoạn thị trường và qua đó rễ dàng cho công cuộc quản lý cũng như phát triển đoạn thị trường đó. Các công ty không những chỉ đi nghiên cứu khái quát thị trường mà phải đi vào từng đối tượng cụ thể là loại hàng hóa của công ty mình cụ thể là ôtô thì sẽ phụcvụ cho các đối tượng nào, chẳng hạn ở nước ta thì phần lớn xe ôtô được các cơ quan nhà nước tiêu thụ, người tiêu dùng là dân thường rất ít. Vì thế mà các liên doanh phải làm các biện pháp tiếp thị cũng như có các chính sách ưu đãi về hoa hồng để kích thích cầu của khúc thị trường này.

2 - Hoàn thiện và ngày càng mở rộng mạnh lưới kinh doanh Gần đây các liên doanh ôtô ở nước ta đã rất chú trọng đến công tác mở

rộng hoạt động của các mạng lưới kinh doanh. Điều đó được thể hiện băng việc các liên doanh ôtô đã có mặt ở khắp mọi nơi từ những trung tâm kinh tế lớn như Hà Nội,Hải Phòng, TP HCM cũng như ở các thị trường bé hơn như Huế, Đà Nẵng ...Chính điều này đã làm cho sản lượng tiêu thụ ôtô ở nước ta sẽ tăng lên đáng kể trong thời gian tới theo dự tính đến năm 2020 mức tiêu thụ sẽ vào khoảng 398000 xe/năm.

Tuy vậy nhưng trong tương lai các liên doanh ôtô vẫn phải không ngừng tiến hành đổi mới công tác này. Nhưng muốn thực hiện hoạt động này tốt thì bản thân các liên doanh này phải xem xét rất kỹ khả năng của mình như vốn, năng lực tổ chức và dựa vào các kết quả nghiên cứu để đưa ra những quyết định sao cho hợp lý với doanh nghiệp của mình nhất. Ngoài ra vì mặt hàng ôtô là một mặt hàng rất cần địa điểm để trưng bầy do vậy việc chọn địa điểm bán hàng là cực kỳ quan trọng. Nếu địa điểm hợp lý sẽ làm cho việc phân phối trở nên dễ dàng hơn tạo ưu thế trong cạnh tranh, và ngược lại nó sẽ trở thành điểm yếu nếu vị trí bán hàng không thuận tiện .

Thêm nữa các liên doanh ôtô ở nước ta còn phải làm sao cho hệ thống các đại lý của mình ngày càng được mở rộng và có mặt ở trên mọi khúc thị trường và các liên doanh phải thiết lập chương trình quản lý chặt chẽ cũng như có

6


những chính sách hợp lý để hỗ trợ, đào tạo nghiệp vụ bán hàng cho các đại lý của mình để thông qua đó tạo lòng tin cho khách hàng và tạo được ưu thế trong cạnh tranh.

3 - Hoàn thiện chính sách giá và không ngừng nâng cao mẫu mã cũng như chất lượng sản

Hiện nay giá các loại xe ôtô ở nước ta nói chung là rất cao nếu so với mức thu nhập bìng quân của nước ta. Trung bình giá của mội loại xe thông dụng vào khoảng 20000 USD trong khi đó thu nhập mới vào khoảng 250 USD/năm. Điều này là rất bất hợp lý nhưng nó cũng không phải là do các doanh nghiệp đặt giá quá cao mà điều này cũng do một phần thuộc về chính sách của chính phủ chưa phù hợp. Tuy nhiên các liên doanh ôtô nước ta cũng cần phải xem xét lại điều này vừa là xây dựng lại chính sách sao cho phù hợp và nếu có khó khăn thì cần có ngay những kiến nghị với nhà nước sao cho kịp thời để giảm bớt khó khăn. Qua đó có điều kiện để phát triển doanh nghiệp của mình.

Các doanh nghiệp phải cắt giảm bớt chi phí cho hành chính cũng như có các biện pháp cụ thể trong sử dụng người lao động như các chính sách về tiền lương, thưởng, chế độ về bảo hiểm y tế, xã hội. Qua đó tạo được lòng tin cho người lao động lúc này họ sẽ yên tâm làm việc và họ sẽ làm việc tốt hơn và nhờ vậy mà doanh nghiệp cũng có rất nhiều mặt lợi như có thể giảm được chi phí xuống do công nhân tiết kiệm nguyên vật liệu ...

Và giá sẽ giảm và sản phẩm dễ tiêu thụ hơn, doanh nghiệp sẽ có điệu kiện để phát triển. Hiện nay các doanh nghiệp đã rất quán triệt điều này đã có những hãng ra các loại xe giá có thể cho là rất rẻ ở thị trường Việt Nam như xe Matiz của hãng Daewoo (17000 USD), Sporty của hãng Daihatsu (18200 USD). 4 - Hoàn thiện mạng lưới dịch vụ trước, trong và sau bán hàng.

Trước hết các hãng sản xuất ôtô ở nước ta phải hết sức quan tâm đó là chất lượng của hàng hóa bán ra và ngày càng phải coi đó là thước đo của doanh nghiệp để ngày càng không ngừng nâng cao thước đo đó. Có thể coi đó là kim chỉ nam cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Mà muốn có một sản phẩm tốt thì doanh nghiệp không những phải không ngừng đầu tư vào các dây chuyền công nghệ mới, hiện đại mà còn phải đầu tư vào công tác đào tạo đội ngũ công nhân lành nghề. Cũng như các nhà lãnh đạo của công ty cũng phải không ngừng trao dồi kiến thức chuyên môn cũng như kiến thức quản lý của mình nếu không sẽ không đủ năng lực để quản lý.

Trong xu thế chung hiện nay là phần lớn các mặt hàng cung đều lớn hơn cầu rất nhiều do vậy các doanh nghiệp cần có những biện pháp hết sức cụ thể trong công đọan bán hàng. Một doanh nghiệp nếu muốn bán được hàng thì doanh nghiệp đó ngoài những điều nêu trên thì cần phải có các hình thức bán thuận lợi và các phương thức thanh toán cũng rất đa dạng và thuận lợi. Hiện nay đa số các công ty đều rất chú trọng đến vấn đề này vì đại đa số các loại xe ở nước ta giá rất cao. Do đó, công ty nào có chế độ thanh toán thích hợp thì công đó sẽ có lợi thế trên thị trường .

5


Hầu hết các hãng ôtô lớn ở nước ta đều thực hiện phương thức bán trả góp, tiêu biểu như hãng Toyota, Mercedes – Benz đềucó những chính sách bán trả góp rất thuận tiện như trả trước 50% tiền và số còn lại trả trong 60 tháng và với laĩ xuất cực kỳ nhỏ. Chính điều này đã làm cho thị phần của hai hãng này tăng lên đáng kể trong thời gian vừa qua. Và một phần không kém phần quan trọng trong việc một liên doanh ôtô có tồn tại được lâu hay không đó chính là việc hãng đó có các chế độ bảo hành , cũng như bảo dưỡng như thế nào. Ngày nay dịch vụ sau bán hàng cũng chiếm một thị phần không nhỏ trong tổng doanh thu của doanh nghiệp đó. Và doanh nghiệp nào càng có chế độ bảo hành cũng như bảo dưỡng càng chu đáo bao nhiêu thì công ty đó càng được chú ý bấy nhiêu. Việc làm này để tạo lòng tin cho khách hàng khi lựa chọn loại sản phẩm đó.

Công đoạn này ngày nay là một yếu tố không thể thiếu đước của bất kỳ một hãng ôtô nào trên thế giới. Điều này được thể hiện rất rõ bằng việc xuất hiện rất nhiều các trung tâm bảo trì mọc ra ở khắp nơi và chính điề này đã tạo ra một bộ mặt mới cho nền công nghiệp ôtô nước ta.

5 - Tăng cường hoạt động quảng cáo và các biện pháp xúc tiến bán hàng. Các công ty cần phải nhận thức rõ vấn đề này vì nó cực kỳ quan trọng . Bởi vì nếu không có hoạt động quảng cáo thì khách hàng không biết được sản phẩm do hãng sản xuất gia và giá trị của nó như thế nào. Hiện nay ở nước ta , ta có thể nhìn thấy rất nhiều các hình thức quảng cáo khác nhau về một loại sản phẩm . Ví dụ về mặt hàng chúng ta đang nghiên cứu thì bạn có thể gặp quảng cáo ôtô trên TV , báo , đài , biển quảng cáo ...

Ngoài quảng cáo các hãng ôtô hiện nay còn áp dụng một cách rất linh hoạt các hoạt động xúc tiến bán hàng.Hoạt động này bao gồm rất nhiều các biện pháp được tổng hợp vaò với nhau sao cho đạt được hiệu quả tốt nhất .Các hoạt động thường dùng là giảm giá, trúng thưởng , tổ chức hội thảo khách hàng ...Trên thị trường nước ta thì các biện pháp xúc tiến bán trên đều có những hiệu quả rất ro rệt tạo được rất nhiều điều kiện tốt cho các doanh nghiệp phát triển.

II- Một số kiến nghị với chính phủ1- Nhu cầu có một chính sách rõ ràng, ổn định và phù hợpTrong quá trình nghiên cứu thực tế, các nhà quản lý của một số hãng ôtô phàn nàn rất nhiều về chính sách của Việt Nam đến nền công nghiệp là rất không ổn định. Điều này rất bất lợi cho các nhà đầu tư bởi vì họ phải đầu tư trong thời gian dài các chiến lược phát

triển qua từng thời kỳ đều phải có những điếu kiện nhất định. Một chính sách tương đối ổn định sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến các chính sách của thị trường. Do vậy nếu nhà nước không có các biện pháp kịp thời thì các nhà đầu tư sẽ chọn

6


thị trường nào có các chính sách ổn định hơn để đầu tư và nó sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế nước ta.

Ngoài ra chính phủ cần xem xét các chính sách thuế và hạn ngạch sao cho phù hợp với tình hình kinh tế của đất nước và xu hướng toàn cầu hóa hiện nay. Chính sách thuế cũng như chính sách về hạn ngạch còn rất nhiều hạn chế như thuế nhập khẩu linh kiện hay ôtô nguyên chiếc còn quá cao dẫn đến giá ôtô ở nước ta quá cao rất khó tiieu thụ. Chính sách về hạn ngạch nhập khẩu thì không rõ ràng tạo các tiêu cực trong vận hành do đó nhà nước thì khó quản ký còn doanh nghiệp thì không có hướng đi chính xác .

2- Nhu cầu về cơ giới hóaMuốn có một thị trường ôtô phát triển, nhà nước cần phải cải tạo

mạnh nền tảng cơ bản của cơ giới hóa. Phát triển toàn diện hệ thống đường bộ, đường cao tốc, các điểm phân phối xăng dầu, cũng như việc quản lý về việc sử dụng xe và các chương trình đào tạo lái xe để qua đó tạo những điệu kiện thuận lợi để các doanh nghiệp có thể mởi rộng thị trường hoạt động của mình.

Một điều rất cần thiết ở thị trường ôtô nước ta là nhà nước phải cải tạo cơ sở hạ tầng. Thật vậy cơ sở hạ tầng của nước ta thì rất xấu, vấn đế về phân luồng xe ở các thành phố lớn đã rất gay gắt điều này cũng là một nhân tố ảnh hưởng rất lớn đến thị trường ôtô nước ta hiện nay bởi vì nếu gặp quá nhiều trở ngại về mặt di chuyển bằng ôtô như vậy thì các khách hàng sẽ tìm một loại phương giao thông khác hợp lý hơn như ở Việt Nam thì phần lớn người tiêu dùng chọn xe máy vì có tiện lợi hơn ôtô rất nhiều trong việc di chuyển .

Việc thay đổi cơ sở để các nhà đầu tư xem xét kế hoạch lâu dài ở thị trường Việt Nam để mở rộng thị phần của hãng mình.

3- Xây dựng các cơ sở cung ứng Điều cấp bách đối với các liên doanh ôtô và chính phủ ta hiện nay là

làm sao để mở rộng thị trường cho ôtô chế tạo trong nước và tăng năng lực cung cấp phụ tùng trong nước. Dường như các nhà hoạch định chính sách của Việt Nam hiểu rất rõ về nhu cầu phát triển cơ sở cung cấp. Tuy nhiên, những nỗ lực hiện nay dường như thiếu một kế hoạch cụ thể để giải quyết vấn đề. Vì thị trường Việt Nam có quy mô nhỏ nên chỉ những nhà cung cấp nào có nhu cầu lắp ráp sử dụng nhiều lao động và có khả năng xuất khẩu tới những khu vực khác là có sự thúc ép bố trí ngay lập tức các nhà máy ở Việt Nam .

Đáng tiếc là ít có các bộ phận ôtô có hàm lương lao động cao. Các cụm dây điện là bộ phận mà ôtô có sử dụng nhiều lao động nhất, tuy nhiên chúng có thể được được sản xuất tách rời ở những nơi khác mà không cần phải chế tạo song song với quá trình sản xuất ôtô,vì vậy mà chúng có thể được làm ở những nơi mà lao động có chi phí thấp nhơ ở Mêhicô và Philippin .

Thực tế, hai trong số ba nhà cung ứng nước ngoài sử dụng lao động ở Việt Nam, đó là Yakazi và Sumitomo đã cam kết láp ráp dây điện cho thị trường trong nược và trị trường xuất khẩu ( nhà cung ứng nước ngoài thứ ba, Takata, đang lắp ráp ghế ngồi của xê vận tải công cộng cho thị trờng trong nước). Mạc dù các dây dẫn điện là một đặc trưng có tính chất ‘tự nhiên ‘ đối với

5


Việt Nam song đã gặp phải sự cạnh tranh dữ dội của các nước trong khối ASEAN như Phillipin, Indonexia, và mianma. Ghế ngồi vẫn được chế tạo và lắp đặt với hàm lượng lao động tương đối cao, đôi khi loại sản phẩm này cần phải được lắp ráp gần những nhà máy lắp ráp cuối cùng để phối hợp mầu của nó đối với mầu của xe.

Khi các quy chế về hàm lượng trong nước và các chính sách thương mại được thiết lập để đảm bảo sự thúc đẩy tới mức tối đa các hãng bố trí sản xuất tại Việt Nam, một chiến lược hai hành trình lên được theo đuổi để xây dựng cơ sở cung cấp sau đây:

- Thu hút các nhà cung ứng toàn cầu + Tiến hành nghiên cứu thị trường đối với ngành ôtô toàn cầu+ Xác định những nhà cung ứng hàng đâu+ Đặt mục tiêu vào những hãng đặc biệt + Gắn các hãng được chọn là mục tiêu với một hiệp hội ngành +Dành những sự khuyến khích cho các hãng được chọn làm mục tiêu.

Để thu hút các nhà chế tạo phụ tùng nước ngoài, các chính sách táo bạo cần được thực hiện bao gồm việc áp dụng mềm dẻo các qui chế sở hữu nước ngoài, giảm đáng kể thuế công ty, giảm thuế nhập nguyên liệu thô cần thiết cho sản xuất phụ tùng và giảm chi phí sản xuất như phí thuê đất, phí năng lượng và phí phát triển cơ sở hạ tầng.

- Xây dựng những nhà cung ứng cấp hai+ Tiến hành nghiên cứu thị trường về những cơ sở cung cấp Việt Nam+Xác định những nhà cung ứng hàng đầu+ Đặt mục tiêu vào những nhà cung ứng đặc biệt + Gắn các hãng được chọn là mục tiêu với một hiệp hội ngành + Dành những sự khuyến khích cho các hãng được chọn làm mục tiêu.4-Tổ chức thông tinĐối với một công ty thì thông tin là cực kỳ quan trọng. Bởi vì thông tin

trong xã hội hiện đại là một yếu tố không thể thiếu một thông tin đúng đắn có thể dẫn dến việc thành công của cả một doanh nghiệp hoặc ngược lại nó có thể dẫn đến sự phá sản của công ty đó.

Vì thế mà ngày nay chính phủ cần có những biện pháp cung cấp thông tin cho các doanh nghiệp để các doanh nghiệp có thể tự chủ hơn trong hoạt động sản xuất kinh doanh của mình. Sau đây xin đưa ra một số kiến nghị sau :

- Nhà nước nên tổ chức những viện nghiên cứu kinh tế để qua đó nắm bắt được lượng thông tin về thị trường để qua đó cung cấp cho các doanh nghiệp những lượng thông tin cần thiết và cập nhật để nhờ đó cho các doanh nghiệp có thể tổ chức tốt hoạt động của mình phù hợp với các điều kiện đó.

- Không những Nhà nước phải lập các viện nghiên cứu kinh tế ở trong nước mà nhà nước phải lập các cơ quan nghiên cứu ở nước ngoài để có thể nghiên cứu tại chỗ để giúp đỡ cho các doanh nghiệp giảm chi phí đi nghiên cứu

6


ở nước ngoài vừa đưa cho các doanh nghiệp này các thông tin cập nhật nhất. Tạo được môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển.

KÉT LUẬN

Dựa vào những nghiên cứu ở trên ta có thể đưa ra một số nhận xét chung cho thị trường ôtô của nước ta hiện nay như sau :

- Lượng cung vào thị trường rất đa dạng và thường xuyên lớn hơn rất nhiều so với cầu.

- Các nhà đầu tư vào thị trường thì nhiều nhưng đầu tư với khối lượng vốn ít sản phẩm không đa dạng.

- Nhà nước chưa có những chính sách đầu tư thích hợp cũng như chính sách thương mại chưa hợp lý, thuế còn quá cao, thủ tục hành chính khi nhập khẩu còn quá phức tạp làm cho các nhà đầu tư không dám đầy tư.

- Chưa có nguồn cung cấp phụ tùng từ trong nước dẫn đến sản phẩm dù có sản xuất trong nước vẫn coi như là đi nhập khẩu.

- Cầu về ôtô ở thị trường nước ta không cao do đặc điểm kinh tế xã hội và không ổn định.

- Giá các loại xe ôtô ở nước ta còn quá cao kể cả so với thu nhập cũng như so sánh với xe cùng loại sản xuất ở chính quốc.

TÓM TẮTTrong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, các rào cản thương mại (kể cả

hàng rào thuế quan và các hàng rào phi thuế quan)được hạ thấp và dỡ bỏ bớ tđúng theo lộ trình chính phủ đã cam kết trong các điều ước quốc tế, thì dấu hiệu cơ bản để một ngành hang được coi là trưởng thành khi nó có đủ sức cạnh tranh quốc tế, mà trước hết là cạnh tranh quốc tế ngay trên “sân nhà” (thị trường nội địa). Khi đó, các điều kiện phải thực hiện theo cam kết mở cửa thị trường trở thành sức ép thử thách khả năng chịu đựng của các doanh nghiệp nội địa.Để vượt qua thử thách và trưởng thành, ngành ô tô nước ta phải đạt đến một cấu trúc tổ chức bền vững và các doanh nghiệp chủ lực của ngành phải đảm bảo khả năng cạnh tranh mạnh mẽ trên căn bản tạo ra đượ csản phẩm có chất lượng cao và giá rẻ, không những đủ sức chịu đựng trướcsự tấn công của hàng ngoại nhập cùng loại mà còn có thể từng bước vươn lên xuất khẩu sản phẩm ra nước ngoài, từng bước nâng cao vị thế cạnh tranh của ngành trên thế giới.

5


TÀI LIỆU THAM KHẢO

_Trang Web báo Lao Động: http://www.laodong.com.vn_Trang Web Hiệp Hội Các Nhà Sản Xuất Ôtô Việt Nam (VAMA):

www. vama .org.vn _Trang Web Tổng Cục Thuế Việt Nam: www.gdt.gov.vnMột lần nữa xin chân thành cảm ơn sự đóng góp ý kiến của các thầy cô

cũng như các bạn trong lớp để nhóm em có thể hoàn thành tốt đề tài khó khăn này.

Xin chân thành cảm ơn!

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN

http://www.gdt.gov.vn/

http://www.vama.org.vn/

http://www.laodong.com.vn/

Thị trường ô tô

Documents

Transcript of Thị trường ô tô